Zm 2014 08 preview

REVIEWS CANON 55-200 MM + SAMSUNG NX3000 + SONY RX100 II

€ 5,99 • SEPTEMBER 2014

TEST: ALBUMPRINTERS VAKANTIEALBUMS VERGELEKEN

8 NATUURFOTOGRAFIE PRACHTIGE PATRONEN SCHIETEN REISFOTOGRAFIE TIPS VAN EEN PROFESSIONAL STRAATFOTOGRAFIE BETERE BELICHTING MET FLITS NAAKTFOTOGRAFIE ZO DOE JE HET SMAAKVOL TEST:

5X

BETAALBARE GROOTHOEK

Maak ultieme foto’s in

zwartwit Van idee tot absolute topplaat + optimaal omzetten

Winnaar van de TIPA-award

“Best Photo Lab Worldwide” Geselecteerd door redacteuren van 28 toonaangevende foto-magazines Lambda- & lightjetafdrukken op papier van Fuji of Kodak, pigment- en textielprint

*Afgebeeld werk: “House of Savreda” vanw Werner Pawlok, verkrijgbaar bij NL.LUMAS.COM

Laminering op aluminium en onder acrylglas Meer dan 3 000 inlijst-mogelijkheden Individuele formaten Meer dan 220 000 tevreden klanten Het voorkeurslab voor 12 000 professionals en 300 galerieën 5 jaar garantie Winnaar van 50 tests in de vakpers

Uw foto onder acrylglas

€ 10,95 15x10 cm

galeriekwaliteit voor uw foto’s

WhiteWall.nl

INHOUD

TECHNIEK 6

Flits

68

12

Workshop PicMonkey

12

82

Cameragadet Autographer

De spanning van naakt

46

Naaktfotografie is voor veel fotografen erg spannend om mee te beginnen.

Professioneel fotograaf Erwin Verweij vertelt hoe hij te werk gaat en geeft je bruikbare tips

Multitest groothoekobjectieven Om zoveel mogelijk in beeld te krijgen, gebruik je een groothoekobjectief. Maar hoe gebruik je het goed en wat is het bestse objectief? Wij testen vijf kanjers.

86

80

De 15 beste gratis fotobewerkers

Gebruikersreview Sony Alpha 6000

Wil je foto’s beheren en nabewerken, dan denk je misschien aan dure softwarepakketen. Maar er zijn ook tools waarmee je gratis

93

Reviews

20

Samsung NX3000, Sigma dp2 Quattro, Sony Cyber-shot RX100 II, Olympus TG-3, Canon EF-M 55-200mm F4.5-6.3 IS STM

INSPIRATIE 14

Richard Terborg

PRAKTIJK

Alleen maar werk doen dat je leuk vindt en werken met mensen die je goed vindt. Het lijkt een utopie, maar zo werkt fotograaf Richard Terborg al bijna vier jaar. En dat gaat goed. Wij zochten hem op.

20

Basiscursus Patronen in de natuur Afgevallen bladeren, patronen in het zand en een spinnenweb. Het zijn een paar van de eindeloze mogelijkheden van natuurfotografie. Wij geven je de handvatten om dit mooi op de foto te zetten.

27

30

Fotoalbum test Je eigen fotoboek maken is populair. Maar welke van de vele aanbieders biedt de beste prijskwaliteit? We namen de proef op de som en vergeleken de albums van acht aanbieders

38

Quickstart 82

38

Expertcursus Zwart-wit Nu bijna alle foto’s in kleur zijn, onderscheid je met zwart-wit. Maar hoe krijg je sprekende beelden in plaats van saaie grijze plaatjes? Wij helpen je op weg.

Reclameshoot op locatie Leonie van der Locht – Huijbers maakt reclamefoto’s in Marbella voor een zonnebrillenfabrikant. Ze geeft een kijkje achter de schermen bij deze professionele reclameshoot.

80

44

64

Spoedcursus Macrofotografie

Community-nieuws

74

54

Portfolioreview

Flitsen in de stad In de stad denk je niet zo snel aan flitsen.

Zonde! Wij laten zien hoe leuk en creatief flitsen overdag kan zijn.

ZOOM.NL SEPTEMBER 2014

60

86

Videograaf André van der Stouwe fotografeert graag op zijn vele reizen. We legden zijn foto's voor aan professioneel fotograaf Wilmar Dik. Hij geeft tips om reisfotografie naar een hoger niveau te tillen.

3

OPENING

BERT SCHAEFFER (BERT-SCHAEFFER) ISO 200 · F 5,6 · 1/200 SEC · 34 MM MODEL: MARGARITA HOL VISAGIE: MARION DE WAARD

En-én ↘

Toen de kleurenfotografie werd uitgevonden, dachten velen dat zwart-wit ten dode opgeschreven was. Als er een nieuwe techniek wordt geïntroduceerd, denkt men vaak dat de oude zal verdwijnen. Cd’s zouden vinyl bijvoorbeeld vervangen en digitale fotografie zou de analoge wegvagen. Soms gebeurt het wel dat zaken verdwijnen. De cd zal wellicht uit het straatbeeld verdwijnen en de kolenkit is ook verdwenen. Wat even vaak voorkomt, is dat het oude naast het nieuwe blijft bestaan. Het is een geval van én-én.

Toen de elektrische tandenborstel werd uitgevonden, bleven mensen ook nog met de hand poetsen; het golfslagzwembad heeft geen einde gemaakt aan het zwemmen in de zee en de zwart-witfotografie bestaat gelukkig ook nog steeds. Het oude heeft soms toch nog voordelen die het nieuwe niet kan vervangen en dat is in het geval van zwart-wit overduidelijk.

In zwart-wit kun je de essentie van het beeld beter benadrukken omdat je niet wordt afgeleid door kleur. Hoewel zwartwit een vorm is, benadruk je juist de inhoud van je beeld ermee en dat is een geweldig voordeel. Wat je er ook mee kunt benadrukken, is het licht. Dat springt echt in het oog bij goede zwart-witfotografie.

Bovendien krijgt je foto al gauw een tijdloos karakter in zwart-wit.

De technische mogelijkheden voor mooie zwart-witfotografie zijn de laatste jaren enorm toegenomen en er is software op

4

de markt waarmee je van een saaie kleurenfoto een sprankelend zwart-witbeeld kunt maken.

Een goede zwart-witfoto begint in je hoofd. Je loopt bijvoorbeeld op straat en doordat je de kleuren wegdenkt, ga je de vormen en het licht meer zien. Als je het een tijdje doet, ga je in zwart-wit denken. Daardoor ontstaan om je heen foto-onderwerpen die je met een andere instelling niet zou opmerken.

Bert Schaeffer, heeft voor de hier geplaatste foto het onderste uit de kan gehaald op zwart-witgebied. Hij bereidde zijn foto zorgvuldig voor door een plek in het Liesbos bij Breda te kiezen en een rookmachine te huren. “Ik lichtte zelfs de politie, brandweer en Staatsbosbeheer in”, vertelt hij. Samen met zijn assistent sleepte hij 200 kilo aan apparatuur mee door het bos. “Toen we bezig waren, werd ik aangesproken door een man. ‘Je kunt ook bij mij inde tuin komen fotograferen’, zei hij. ‘Ik heb een vijver met een prachtig bruggetje dat is gemaakt door de kunstenaar die ook de bruggetjes in de Antwerpse Zoo heeft ontworpen.’”

Daar werd deze foto gemaakt. Het door de rook schijnende tegenlicht komt in zwartwit schitterend tot zijn recht. Laten we blij zijn dat zwart-wit nog bestaat en van de kleurloze voordelen genieten.

ROBERT THEUNISSEN HOOFDREDACTEUR ZOOM.NL

ZOOM.NL september 2014

5

expertcursus

Terug naar de oorsprong

Zwart-wit Nog niet eens zo heel lang geleden fotografeerde iedereen in zwart-wit. Nu bijna alle foto’s in kleur zijn, onderscheid je juist weer met zwart-wit. Maar hoe krijg je sprekende zwart-witbeelden in plaats van saaie grijze plaatjes? Wij helpen je op weg.

TEKST REDACTIE

38

Het gaat bij zwart-witfotografie meer om vormenen lijnen. Zoals in deze foto leidt het de kijker goed door het beeld naar het hoofdonderwerp.

Joey Hohage (kleinekeep) ISO 400 ∙ F onbekend ∙ 50 SEC ∙ 13 mm

↘

Een foto in zwart-wit werkt alleen als het weglaten van kleur toegevoegde waarde heeft. Fotograferen in zwart-wit vereist een andere manier van denken.

Waar in een kleurenfoto de kleur zorgt voor het accent, het contrast en de sfeer, zul je het bij zwart-wit met louter grijstinten moeten doen. Neem een opname van een vuurrood huisje in een zomers groen landschap. In kleur spettert deze combinatie van je beeldscherm, terwijl het tafereel in zwart-wit een matte plaat oplevert, zeker als het gras en het huis dezelfde helderheid hebben.

Om zonder al te veel digitale poespas achteraf mooie zwart-witplaten te schieten,

ZOOM.NL september 2014

moet je op zoek naar contrastrijke onderwerpen. Een aantal onderwerpen is van nature erg geschikt voor zwart-wit. Zo krijgen sociale fotoreportages en straatfotografie een extra lading. Bij portretten trekken kleding en achtergrond veel minder aandacht weg, waardoor de nadruk op de ogen van het model komt te liggen. Landschappen, architectuurfoto’s en naakten doen het eveneens erg goed in zwart-wit.

Compositie Zoals gezegd vereist het fotograferen in zwart-wit een andere manier van denken en

kijken. Je zult de kracht van je foto’s niet in kleur moeten zoeken, maar in het contrast tussen licht en donker en in het lijnenspel van je compositie. Duidelijke vormen en lijnen leiden de kijker goed door het beeld naar je hoofdonderwerp. Een sterke schaduwwerking verhoogt het contrast in je opname. Die contrasten kun je straks in de nabewerking verder opvoeren, om zo de vormen nog meer te accentueren.

Een mooie manier om bepaalde vormen

39

expertcursus

In zwart-wit oogt een fletse opname dodelijk saai te benadrukken, is het werken met lange sluitertijden. Bewegende delen als lucht en water worden een mooie waas. De aandacht gaat dan extra uit naar de stilstaande onderwerpen in je foto.

Probeer het aantal beeldelementen beperkt te houden. Zo wordt je foto duidelijker en krijgt hij meer zeggingskracht.

Voor zwart-witfoto’s geldt nog sterker dan voor kleur dat minder meer is.

Saai Belangrijk voor de compositie is dat de verschillende elementen niet in elkaar overlopen. Dat geeft een saaie aanblik aan het beeld, omdat het oog kan zich niet kan richten op de verschillende lichttonen.

In een zwart-witlandschap is de lucht erg belangrijk. Een strakblauwe lucht vertaalt zich namelijk in één grote grijze massa. Een wolkenloze hemel werkt daarom meestal minder goed in zwart-wit. Stormachtige luchten doen het wel weer goed. Ben je aan het fotograferen en is de lucht saai?

Probeer dan de hoeveelheid zichtbare lucht te minimaliseren.

1

Contrasten Omdat de lichtste en donkerste delen van een foto veel aandacht trekken, is het vaak goed om contrastrijke zwart-witfoto’s te

Begin je foto altijd in kleur

Zwart-wit als lapmiddel → Zwart-wit is ook een prima

lapmiddel om matige kleurenfoto’s op te poetsen tot sfeervolle plaatjes. Tijdens een sneeuwbui of op een mistige dag is er vaak bitter weinig kleur te bekennen.

Ook op een grauwe dag zijn de kleuren vaak niet om over naar huis te schrijven. Door het restje kleur dan weg te halen via een zwart-witconversie, ziet de foto er meteen een stuk beter uit. Ook foto’s waarin veel kleurruis is te zien, omdat ze met een (te) hoge lichtgevoeligheid zijn gemaakt en foto’s met een lelijke kleurzweem, knappen van een zwart-witomzetting wonderbaarlijk op.

40

2

Duotoon: zwart-wit met een kleurtje → Een zwart-witfoto kun je voor-

zien van een leuk kleurtje, zoals het welbekende sepia. In Photoshop werkt het als volgt. Maak een zwart-witte aanpassingslaag, zet een vinkje bij Kleurtint en klik op de kleurstaal erachter om de kleurenkiezer te openen. Werk je rechtstreeks op de foto (dus zonder aanpassingslaag), dan zet je een vinkje bij Kleur. Ook nu kun je de kleurenkiezer gebruiken of meng je met Kleurtoon en Verzadiging zelf een kleur. Daarnaast kan het in zowel Photoshop als Photoshop Elements ook nog eens via de opdracht Kleurtoon/verzadiging (Photoshop: Afbeelding, Aanpassingen, Zwart-wit; Photoshop Elements: Verbeteren, Kleur aanpassen, Kleurtoon/verzadiging aanpassen). Zet een vinkje bij Vullen met kleur en stel met de twee kleurschuifjes een tint in. Met beide regelaars op of rond de dertig krijg je een mooi sepiakleurtje.

1 Bij een portret in zwart-wit trekt de kleding veel minder aandacht, waardoor de nadruk op de het model komt te liggen.

Marleen Annema (marleenannema) ISO 100 ∙ F 1,8 ∙ 1/400 SEC ∙ 50 mm

2 Door de kleur weg te halen breng je meer drama in een ogenschijnlijk simpel onderwerp.

Annemieke Stuij (mikos) ISO 200 ∙ F 4,5 ∙ 1/13 SEC ∙ 22 mm

3 Stormachtige luchten zijn perfect voor een zwart-witopname.

Jan Teeuwen (jant) ISO 100 ∙ F 22 ∙ 4 SEC ∙ 10 mm

maken. Dit betekent dat tijdstippen die normaal gesproken ongunstig zijn vanwege het harde licht en de scherp afgetekende schaduwen, voor zwart-wit helemaal niet verkeerd zijn. Dus nu kun je eindelijk al die zomerse uren waarin de zon hoog aan de hemel staat, gewoon je camera blijven gebruiken.

Experimenteer eens met het contrast en let daarbij op het histogram. Bij een gelijkmatige verdeling over het histogram zal de opname tamelijk flets ogen. In kleur hoeft dat geen ramp te zijn, maar in zwart-wit wordt het dodelijk saai. Zodra het histogram minder gelijkmatig is en de foto dus meer contrast vertoont, wordt het beeld een stuk spannender. Overdrijven doet het vaak goed in zwart-wit. Een tegenlichtopname zal in zwart-wit al snel dramatisch overkomen door het hoge contrast en het ontbreken van kleur. In het histogram van een fotobewerker kun je de verdeling van de tonen zien en via onder meer Niveaus of Curven kun je zo nodig het contrast bijstellen. Bijvoorbeeld door het zwartpunt en witpunt goed te zetten.

Zwart-witstand Hoewel sommige camera's direct in zwart-wit kunnen fotograferen, kun je deze stand het beste vermijden. De camera doet dan namelijk een standaardomzetting waarop je verder geen invloed kunt uitoefenen. Door zelf je foto om te zetten, kun je veel nauwkeuriger het eindresultaat bepalen. Fotografeer dus altijd in kleur, ook als je weet dat je uiteindelijk de foto in zwart-wit gaat omzetten. Extra pluspuntje is dat de foto ook nog in kleur beschikbaar is, mocht je besluiten dat hij in kleur toch mooier is.

Fotografeer je in raw, dan is het wel handig om je camera op de zwart-witinstelling te zetten. Aangezien je camera de ruwe sensordata opslaat en niet de nabewerkingen in de camera, blijft alle kleurinformatie gewoon behouden. Achter op je camera zie je wel al de zwart-witversie. Die geeft een aardige indruk hoe jouw landschap er straks in zwart-wit uitziet. Op je computer zie je gewoon de kleurenversie en kun je alsnog jouw ideale omzetting uitvoeren. Ander voordeel van werken

3

ZOOM.NL september 2014

41

ABONNEREN

↘Gratis luxe CASE LOGIC SLRC 206 t.w.v. € 94,99

De ideale cameratas voor elke fotograaf!

Luxe rugtas van hoge kwaliteit Véél praktische opbergruimte Veelzijdig dankzij uitneembare indeling Inclusief ruimte voor laptop of tablet Compact: 43,2 x 20,3 x 31,7 cm Licht: slechts 1,22 kg Al abonnee? Bestel deze tas met abonneevoordeel voor € 44,95 (incl. verzendkosten). Ga naar www.zoom.nl/abonneevoordeel

cameratas Ontwikkel je verder als fotograaf met Zoom.nl, de grootste fotografie-community van Nederland. Neem nu een voordelig jaarabonnement en ontvang geheel gratis de luxe Case Logic fotorugtas t.w.v. € 94,99!

Bovendien krijg je als abonnee: 10x per jaar Zoom.nl magazine thuis, op je tablet én computer!

10 GB extra opslag op Zoom.nl 4x per jaar een unieke fotocursus op je tablet en computer

61% KORTING!

Hoge kortingen via abonneevoordeel Download gratis alle verschenen nummers uit 2013 én 2014

+ + Alles voor maar (normaal € 154,49)

€ 59,50 excl. € 5,95 verzendkosten

www.zoom.nl/tas of bel met +31 (0)161-45 95 82