Zoom.nl 05 2022

REVIEW PANASONIC GH6 DÉ HYBRIDE MFT CAMERA?

EXPERTCURSUS

EXTREEM CONTRAST VANG UITERSTEN IN JE FOTO

DOE MEE MET DE FOTOWEDSTRIJD ‘MACRO’ EN WIN EEN 105MM MACRO-OBJECTIEF VAN SIGMA

HET GEHEIM VAN ZWART WIT PORTRETTEN

MACRO FOTOGRAFIE BASISCURSUS

KLEIN EN BINNEN HANDBEREIK

PORTFOLIO REVIEW:

REISINSPIRATIE: ZWITSERLAND FOTOGRAFIEGEHEIMEN

OMGAAN MET HOGE DRUK EN SNELHEID!

VOGEL FOTOGRAFIE

€ 8,75 • MEI/JUNI 2022

ACADEMY

Haal als fotograaf alles uit je reis Met deze cursus tref je de juiste fotografische voorbereiding, waardoor je met de beste foto’s thuiskomt!

€ 69,90 voor

€ 39,95 Onze klanten beoordelen ons met

8.4

Cursusbundel: Fotograferen op reis

Bestel op zoomacademy.nl Cursusboek en online cursus

Overal tot je beschikking

Inclusief locatietips

IN THE PICTURE INHOUD

INSPIRATIE

PRAKTIJK

18 In The Picture

10 Basiscursus

De glamourfoto’s van Sacha van Manen!

Macrofotografie

36 Portfolioreview

De mooiste macrofoto’s maak je dicht bij huis.

Fotograaf Marco de Paauw beoordeelt de vogelfotografie van Renzo!

24 De opdracht: Breken met de regels

58 Feedback: Afrikaans wild

Bekijk de resultaten van ‘gelaagdheid’.

Plus: de nieuwe uitdaging!

Professioneel fotograaf Alexander Koenders beoordeelt foto’s van 5 Zoomers!

40 Hands On: Portret met

10

tegenlicht

63 #Zoom.nl 72 Fotografiegeheimen over snelheid binnen de fotografie

50 Expertcursus Extreem contrast

De diepte in met drie experts uit hun vakgebied!

Overbrug grote verschillen in helderheid.

88 Reisfotografie

66 Zwart-wit portretten

Zwitserland 8 toplocaties in het mooie Zwitserland!

Maak de ultieme zwart-witfoto’s met onze tips.

82 Camera op maat: Customize je instellingen 18

ZOOM.NL FOTOWEDSTRIJD 'MACRO' Doe mee en win een 105mm macroobjectief van Sigma.

88

PAGINA 42

TECHNIEK 36

6 Flits De laatste cameranieuwtjes.

9 Cameragadget Samsung Portable SSD T7 Shield

28 Lightroom Classic vs Luminar Neo Nabewerking naar nieuwe hoogtes.

76 Gebruikersreview Zoomer Pjetka Grotewal test de Canon RF 100mm F2.8L Macro IS USM

94 Reviews 50

ZOOM.NL MEI/JUNI 2022

76

Leofoto Mr. Q-serie LQ-284C, Panasonic Lumix GH6 en Sony FE PZ 16-35mm F4 G.

5

BASISCURSUS

Voor de mooiste macrofoto’s hoef je niet ver van huis

Macrofotografie binnen handbereik In deze basiscursus gaan we aan de slag met macrofotografie in je directe omgeving, dus buiten rondom je eigen huis! Je hoeft niet met de auto naar een natuurgebied voor mooie macrofoto’s, want overal zijn macro-onderwerpen te vinden. Helemaal wanneer je in je eigen tuin investeert en deze omtovert tot een fotoparadijs. Deze basiscursus helpt je op weg en leert je kijken als een bioloog.

TEKST EDO VAN UCHELEN

↘

In deze cursus bedoelen we met macrofotografie dichtbijopnamen met een kort teleobjectief van kleine dieren of planten op een afstand van hooguit een meter. Eigenlijk is dat geen ‘echte’ macrofotografie, want daarvan is pas sprake wanneer je onderwerp op de sensor minstens op ware grootte (1:1) wordt afgebeeld.

Het leuke van macrofotografie is dat je meteen in je eigen tuin aan de slag kunt.

Kleine onderwerpen zijn overal te vinden.

In de eerste de beste achtertuin leven insecten, groeien planten en schieten in de herfst paddenstoelen uit de grond. De wereld van het kleine dringt zich echter

10

niet aan je op. Het is een kwestie van heel aandachtig kijken en goed (leren) onderscheiden en analyseren.

Scherptediepte en bewegingsonscherpte Als macrofotograaf loop je in de praktijk tegen een aantal problemen aan. Een van de bekendste is de geringe scherptediepte.

Deze neemt af naarmate de afbeeldingsmaatstaf toeneemt. Hoe dichterbij, hoe minder scherptediepte. Je zult merken dat fotograferen met een grote diafragmaopening in het macrogebied niet altijd een mooi beeld oplevert: de scherptediepte is vaak te klein. Om die te vergroten,

moet je sterk diafragmeren. Dat leidt echter weer tot te lange sluitertijden. Om bewegingsonscherpte door lange sluitertijden te voorkomen, heb je een statief of rijstzak nodig. Of je moet een hoge isowaarde instellen, maar dat is vaak geen goed alternatief omdat je foto’s korrelig worden en details verloren gaan.

Natuurlijk licht of flitslicht?

Het grote probleem bij macrofotografie is dus dat je al snel te weinig licht hebt.

Daardoor kun je niet de gewenste kleine diafragmaopening of korte sluitertijd gebruiken, en zeker niet allebei tegelijk.

Als je geen flitser kunt of wilt gebruiken,

LEZERSTIP

Standpunt

Soms lijkt je onderwerp niet op een aantrekkelijke plek te zitten. Door om je onderwerp heen te draaien en vooral vanuit een laag standpunt je onderwerp te bekijken kunnen bepaalde kleuren/dingen in de achtergrond in je voordeel gaan werken. Gebruik dan juist een groot diafragma zodat je onderwerp nog scherp is, maar de achtergrond mooi vaag wordt.

JANNETTE VAN DER BOON, JANNETTEVANDERBOON PHOTOGRAPHY

Rups van koninginnenpage op wilde peen.

JANNETTE VAN DER BOON, JANNETTEVANDERBOONPHOTOGRAPHY NIKON D500 · ISO 400 · F 3,3 · 1/800 SEC · 105 MM

ben je aangewezen op natuurlijk licht. Hoe meer licht, hoe meer scherptediepte en hoe meer details je zichtbaar kunt maken.

Helder zonlicht lijkt op het eerste gezicht ideaal, maar is dat niet. Je krijgt er harde schaduwen van en het eindresultaat is weinig sfeervol. Op zonnige dagen moet je proberen om in de (vroege) ochtend of avond te werken, wanneer het licht minder hard is. Schaduw geeft meestal de beste resultaten. Omdat er weinig licht is in het dichtbijgebied moet je, als je niet flitst, met langere sluitertijden werken.

Een statief, draadontspanner en nagenoeg windstil weer zijn daarbij onontbeerlijk.

Flitsen is bij macrofotografie een optie, ZOOM.NL MEI/JUNI MEI 2022 2022

maar het verandert de sfeer in de foto.

Is het flitslicht te sterk, dan wordt de achtergrond donker tot zwart. Daar staat tegenover dat flitsen de beste garantie biedt op scherpe foto’s. Een flitser boven op de camera is niet optimaal voor macrofotografie. Het meeste licht verlicht je onderwerp niet maar valt eroverheen. Het frontale licht geeft bovendien een hard en plat effect. Daarom is de ingebouwde flitser van de camera weliswaar de gemakkelijkste, maar vaak niet de beste oplossing.

Een extra flitser, draadloos aangestuurd, kan uitkomst bieden. Die flitser kun je dan op een flitsbeugel of extra statief monteren of gewoon vrij in de hand houden

11

Model Romy op het strand van IJmuiden. (Styling: Sacha van Manen en MUAH Maria Malki) CANON 5D IV · ISO 200 · F 2,8 · 1/2500 SEC · 70 MM

18

IN THE PICTURE

Sacha van Manen

‘Al die technische dingen interesseren me niet’ Sacha van Manen leerde fotograferen in Amerika, waar ze ook haar definitie van glamour had opgedaan. De afgelopen vierentwintig jaar wist ze echter een geheel eigen stijl te ontwikkelen, waar modellen van heinde en verre op afkomen.

TEKST ZOË DE GOEDE

ZOOM.NL MEI 2022

19

BEELDBEWERKING

Nabewerking naar nieuwe hoogtes

Lightroom Classic versus

Luminar Neo Beetje contrast aanpassen en de kleuren wat aanzetten. Wellicht nog wat ruis verwijderen en de scherpte verhogen. In een notendop was dat jarenlang de workflow van vele fotografen.

Maar de softwareontwikkelaars zaten niet stil. Steeds meer speciale functies zagen het licht, niet het minst dankzij kunstmatige intelligentie. We vergelijken de meest recente versie van een klassieker, Lightroom Classic, met uitdager Luminar Neo. TEKST TOM REUVERS

↘

Door kunstmatige intelligentie (AI) lijken de mogelijkheden onbegrensd.

Complete luchten laten zich moeiteloos aanpassen of vervangen en een portret retoucheren is met een paar muisklikken gebeurd. Vooral de ‘bekende merken’ hebben de afgelopen jaren grote stappen gezet. Zo is onlangs het populaire Adobe Lightroom flink onder handen genomen en heeft ook AI hier haar intrede gedaan.

Gevolg is dat bijvoorbeeld het maken van selecties een peulenschil is geworden. Zo tover je nu een saaie lucht in een handomdraai om tot een sprekend en dramatisch geheel, of pas je de kleuren van een achtergrond in een paar tellen aan.

De grootste vernieuwingen werden

28

aangekondigd door een andere speler: Skylum Software, dat met Luminar hoge ogen gooit. Deels door de geweldige creatieve mogelijkheden en deels doordat het programma als standalone-versie te koop is in plaats van alleen te huur via een abonnement. Reikhalzend werd de laatste maanden uitgekeken naar de overtreffende trap: Luminar Neo, waarbij zelfs de scherptediepte in een foto met één druk op de knop aanpasbaar is.

Al gauw rijst dan de vraag: wat is beter, Lightroom of Luminar? Een lastige vraag met een dito antwoord. Beide programma’s kunnen ontzettend veel, maar kennen een andere insteek. Zo is Lightroom meer gericht op het verbeteren van foto’s,

↑ Onze basisfoto, gemaakt op Urk.

terwijl de specialiteit van Luminar Neo ligt in foto’s selectief manipuleren. Wat we daarom doen, is je een staalkaart laten zien van wat beide programma’s kunnen aan de hand van twee voorbeeldfoto’s.

VUURTOREN URK Onze eerste basisfoto is niet al te best en toont duidelijk het probleem van fotograferen bij tegenlicht, waarbij de lucht nog redelijk goed belicht is, maar het onderwerp al snel te donker wordt en dichtloopt. Van de voorgrond en het dorpsgezicht blijft dan ook helaas weinig over. Waar zo’n foto vroeger in de prullenbak verdween, kunnen we met behulp van software nog een fantastisch eindresultaat realiseren. We halen dit beeld achtereenvolgens door Lightroom Classic en Luminar Neo. Lightroom Classic is gemaakt om foto’s snel te organiseren en te verbeteren, zodat we de te donkere beeldpartijen eenvoudig kunnen oplossen. Dit doen we in de module Ontwikkelen.

↑ Een paar schuifregelaars in het Standaardpaneel doen al wonderen.

↑ Onze aanpassingen tot nu toe: perfect licht en minder vertekeningen.

Paneel Standaard De term ‘standaard’ wekt geen hoge verwachtingen. Maar het gelijknamige paneel is bij veel foto’s het enige paneel dat je nodig hebt. Met een paar schuifregelaars los je lichtproblemen op en breng je wat extra kleur aan. Niet iedere afbeelding hoeft immers gemanipuleerd te worden.

Het Standaard-paneel is dan ook in vele workflows het eerste paneel dat in stelling wordt gebracht.

Om de donkere delen op te helderen, verstellen we de schuif Schaduwen naar rechts. Alle donkere delen wordt zodoende lichter gemaakt. Ook brengen we de algehele Belichting een klein beetje omhoog met de gelijknamige schuifregelaar. Om de lichte delen niet té licht te laten worden, zetten we Hooglichten iets lager (naar links). Door ook nog de Verzadiging wat te verhogen, brengen we wat extra kleur in.

Zo zie je: met een paar schuiven worden de lichtproblemen opgelost.

Even iets rechtzetten Een ander probleem bij deze foto is de vertekening. Doordat onze foto met een groothoeklens is genomen en de horizon niet in het midden is geplaatst, trekken de afgebeelde gebouwen wat naar binnen.

Ook hiervoor kent Lightroom Classic een krachtig instrument: de Upright-tool, te vinden in het paneel Transformatie.

Om de vertekening op te lossen, kun je simpelweg op de knop Automatisch

↑ Met de Upright-tool vertellen we Lightroom wat in werkelijkheid rechtstond.

↑ Het paneel Transformatie.

Lightroom is het niet mogelijk om een lucht te vervangen, maar je kunt wél de lucht afzonderlijk aanpassen. In de 2022-versie is het selecteren van uitsluitend de lucht een fluitje van een cent geworden.

Dergelijke selecties maak je binnen een speciale sectie, die oproepbaar is met het vierde icoontje (Maskeren) onder het

klikken, waarna eventuele vertekeningen vaak als sneeuw voor de zon verdwijnen.

Maar helaas gaat dat ook nogal eens mis.

Daarom kun je beter Met hulplijnen kiezen. Hiervoor klik je op het icoontje met de vier lijnen in de linkerbovenhoek van het paneel. Direct daarna kun je met je muisaanwijzer in de afbeelding gaan staan, waardoor een soort vergrootglas zichtbaar wordt. Zo kun je exact zien waar je je in de afbeelding bevindt. Met ingedrukte muisknop trek je vervolgens lijnen langs schuine delen in je foto. In ons geval kiezen we een lantaarn rechts en een huis links.

Direct na het plaatsen van de tweede lijn wordt de vertekening opgelost en onze foto bijgesneden. Mocht het resultaat toch nog niet helemaal naar je zin zijn, dan kun je met de verschillende schuifregelaars nog het een en ander bijregelen. Ook handig is de schuif Roteren, zodat je meteen je horizon kunt rechtzetten.

De lucht Bij landschappen en stadsgezichten wordt de luchtpartij regelmatig aangepast. In ↑ De selectietools in de nieuwste versie van Lightroom Classic.

ZOOM.NL MEI/JUNI 2022

29

FOTOWEDSTRIJD

WIL MIJER, CREATION_ZOOM CANON EOS 40D · ISO 100 · F 5,6 · 1/13 SEC · 100 MM

Fotowedstrijd

Macro

Zoom.nl gaat samen met SIGMA op zoek naar de mooiste Foto van het jaar. Iedere editie van Zoom.nl magazine krijg je via een fotowedstrijd de kans om jouw mooiste foto’s in te sturen, telkens in een ander thema. Elke wedstrijd kiezen we een winnaar die met een prachtig objectief van SIGMA naar huis gaat. Na alle fotowedstrijden gaat één van deze acht winnaars er ook nog eens van door met een prachtige hoofdprijs van SIGMA.

Meedoen → Voor deze derde fotowedstrijd

zijn we op zoek naar foto’s met het thema ‘Macro’. Heb je nog geen account op Zoom.nl, registreer je dan eerst gratis op www.zoom.nl.

Maak een mooie foto, of kies er een uit jouw fotoarchief, en stuur deze vervolgens in. Deelnemen kan tot en met 18 mei 2022. Zorg dat je de foto in de hoogst mogelijke resolutie achter de hand hebt. Als je tot de genomineerden behoort, krijg je van de redactie het verzoek om de afbeelding in hoge resolutie te sturen. Je kunt maximaal 2 foto’s insturen voor deze fotowedstrijd.

42

Prijs → De winnaar van deze fotowedstrijd

wordt door SIGMA beloond met een SIGMA 105mm F2.8 EX DG OS HSM Macro - verkrijgbaar in Canon EF en Nikon F-vatting t.w.v. €449,-. Dit macro-objectief beschikt over een groot diafragma over het hele bereik en met de optische stabilisatie kun je 4 stops winst behalen. De scherpstelmotor zorgt voor een stille en snelle autofocus, welke je met de slipkoppeling eenvoudig kunt finetunen. De tweede en derde prijs is een Zoom Academy online fotografiecursus naar keuze.

Doe mee en win

Ga naar zoom.nl/ fotowedstrijd

ZOOM.NL MEI/JUNI 2022

43

50

EXPERTCURSUS

Zo overbrug je grote verschillen in helderheid

Fotograferen bij

extreme contrasten Tijdens het fotograferen krijg je regelmatig te maken met hoge contrasten. Denk aan zonverlichte gebieden gecombineerd met diepe schaduwpartijen. Wil je onder zulke omstandigheden de omgeving goed herkenbaar vastleggen, dan is het zaak het contrast behapbaar te maken voor jouw camera. Daarnaast kun je ook via kleur en scherpte contrast aanbrengen.

TEKST KEES KRICK

↘

De fraaiste foto’s maak je bij bijzonder licht. Zoals tijdens het gouden uur, rond zonsopkomst of zonsondergang en in het blauwe uur. Het mooiste licht van de dag is meteen ook contrastrijk licht. Want richt je de camera bijvoorbeeld op een prachtige zonsopkomst, dan is de lucht een stuk helderder dan het landschap eronder, dat (groten)deels in de schaduw ligt of in ZOOM.NL MEI/JUNI 2022

ochtendnevel is gehuld. Voor het blote oog ziet dat er spectaculair uit. Met een camera moet je echter wat meer moeite doen om het net zo vast te leggen.

Licht en donker Wat het vooral lastig maakt om met zulke hoge contrasten te fotograferen, is dat de sensor van je camera niet altijd in één keer

De belichting is een uitdaging als het contrast hoog is.

NICOLE VAN AS, NICOLE-8 CANON 80D · ISO 100 · F 16 · 1/160 SEC · 18 MM

kan vastleggen wat jij allemaal voor je ziet.

Een techniek die je in dit soort situaties kunt toepassen, is de belichting zo afstellen dat de hooglichten nog nét worden vastgelegd.

Dat is belangrijk, want als de helderste gebieden overbelicht raken, ben je ze voorgoed kwijt. En beeldinformatie die niet is vastgelegd, kun je natuurlijk met geen mogelijkheid terughalen in de nabewerking.

51

PRAKTIJK

Monochroom is zeker niet kleurloos

Portretten in zwart-wit

Tegenwoordig zijn kleurenfoto’s de norm en zwart-witfoto’s de uitzondering.

Kleur heeft in veel gevallen een meerwaarde, maar in sommige gevallen komt het onderwerp juist in grijstinten beter tot z’n recht. Vooral bij portretfotografie kan dit het geval zijn. We vertellen waarom en verklappen hoe jij het ultieme zwart-witportret maakt.

TEKST TOM REUVERS

↘

Kleur, kleur en nog eens kleur!

Daar draait het veelal om in onze foto’s.

Landschappen waarbij de zonsondergangen indringende oranje en rode tinten vertonen, of macrofoto’s in alle kleuren van de regenboog. En wat te denken van de afgestemde kleuren binnen een fashionshoot?

Kleur geeft een extra dimensie aan onze foto’s. Dat is ook waarom we kleuren omarmen. Maar wat nu als we kleur eens achterwege laten en juist ervoor kiezen om terug te gaan naar de essentie ...?

Vooral binnen portretfotografie wordt vaak bewust gekozen voor zwart-wit. En wie die keuze op de juiste manier inzet, kan prachtige resultaten bereiken, die laten zien dat zwart-witportretten verre van kleurloos hoeven te zijn. Integendeel!

De kracht van zwart-wit Hoewel onze camera’s beschikken over de allerbeste sensoren om kleuren op indrukwekkende wijze te registreren, zijn er toch veel fotografen die juist kiezen voor zwart-wit, vooral binnen portret- en straatfotografie. Maar waarom? Kleur is er

66

toch niet voor niets en geeft toch juist die extra dimensie aan een foto?

Absoluut waar! Maar heb je je ook weleens gerealiseerd dat kleur juist kan afleiden en informatie geeft die niet direct tot de essentie van een foto behoort? Met zwartwit ga je terug naar die essentie, waarbij de ‘regels’ voor het maken van een portret een stukje anders liggen. De balans in een foto verandert en wordt beïnvloed door veel verschillende zaken. Een goed en indringend zwart-witportret maak je dan ook niet zomaar. Je moet rekening houden met een aantal ingrediënten die sterk bepalend zijn voor het eindresultaat.

LICHT Licht is bij iedere foto hét basisingrediënt.

Zonder licht immers geen foto. Maar juist bij zwart-witportretten is licht, en met name de lichtval en lichtkeuze, misschien nog wel belangrijker dan ooit. Want de kracht van zo’n zwart-witportret wordt voor een groot deel bepaald door contrasten. En die worden juist weer grotendeels bepaald door het gekozen licht.

Hard versus zacht licht

1 Zachter licht geeft meer geleidelijke overgangen in lichtintensiteiten.

JACQUELINE UITERLOO, JACQUELINEUITERLOO CANON 5D III · ISO 100 · F 6,3 · 1/200 SEC · 50 MM

Wil je een stoer karakterportret, dan maak je wellicht gebruik van hard licht.

Het wezenskenmerk daarvan zijn harde schaduwen, die juist in zwart-wit een extra uitwerking lijken te hebben. Hard licht kun je genereren door gebruik te maken van een kleine lichtbron, zoals een reportageflitser of een studiolamp zonder softbox, paraplu of andere lichtvormer.

Een natuurlijk voorbeeld van hard licht is de zon. Als die hoog aan de hemel staat, ontstaan scherpe contrasten.

Zacht licht geeft uiteraard het tegenovergestelde resultaat: zachte schaduwen met minder uitgesproken overgangen tussen lichtintensiteiten. Hiermee bouw je een rustiger portret op. Om die zachte lichtsituatie te bereiken, gebruik je een zo groot mogelijke lichtbron die je zo dicht mogelijk bij je model plaatst. Een softbox op korte afstand is bijvoorbeeld ideaal. Maak je liever gebruik van natuurlijk licht, dan is bewolking een welkome aanwinst tijdens een buitenshoot. Zit je binnen, breek dan het licht dat door de ramen valt. Vitrage doet wonderen!

1

ZOOM.NL MEI/JUNI MEI 2022 2022

67

FOTOGRAFIE GEHEIMEN

De diepte in

Fotografie onder Baby Blue @FestyLand 2021.

FEMKE DE SCHEPPER, FEMKE-DE-SCHEPPER CANON 80D · ISO 800 · F 2,8 · 1/250 SEC · 11 MM

tijdsdruk Wat hebben sportfotograaf Olaf Kraak, concertfotograaf Karen van Gilst en persfotograaf Remko de Waal met elkaar gemeen? Ze staan als fotograaf onder enorme tijdsdruk. Hoe maak je de beste plaat als elke seconde telt, en hoe zorg je dat die foto binnen een paar tellen op alle nieuwssites staat? De drie profs doen een boekje open over hun vak.

TEKST MARIJN RUHAAK

72

Concertfotograaf Karen van Gilst (1987) → Karen van Gilst studeerde

artdirection aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam en deed een avondopleiding aan de Fotoacademie. Tegenwoordig is ze fulltime bezig met portret- en concertfotografie.

1

WWW.KARENVANGILST.COM

‘Het voordeel van concertfotografie is dat je vaak meerdere kansen hebt.’

De spoedklussen van Karen → Snelheid komt in verschillende varianten. Denk je dat je vooral op flitsende poppodia beweging vastlegt, dan heb je het mis. Ook bij een rustig voortkabbelend klassiek concert moet je behoorlijk alert zijn. Karen is concertfotograaf in de breedste zin des woords. Van klassieke concerten tot popfestivals en jazzpodia: waar muziek is, is Karen. ‘De manier waarop ik met snelheid te maken heb, verschilt per muzieksoort. De ene keer jaag ik met mijn camera achter popartiesten aan die in flitsend licht over het podium racen. De andere keer is het mijn uitdaging om de snelle bewegingen van een dirigent bij weinig licht vast te leggen.’

Omdat het licht een belangrijke factor is bij het fotograferen van snelle bewegingen, is Karen constant in de weer met haar sluitertijd en iso-waarde. ‘Klassieke concerten en jazzoptredens vinden regelmatig plaats in kleinere, donkere zalen. Dat betekent dat ik al snel mijn iso-waarde omhooggooi. Maar soms maak ik juist gebruik van bewegingsonscherpte om de kracht van de muziek en de bijbehorende emoties beter in beeld te vangen. Goed ingezet kan beweging de muziek juist accentueren.’

Omdat Karen al lang actief is als concertfotograaf, heeft ze de nodige muziekervaring opgedaan. Dat helpt haar. ‘Ik weet daardoor vaak of de dirigent over een paar maten zijn armen even stilhoudt. Dan weet ik dat ik goed moet opletten, mijn instellingen in orde moet hebben en klaar moet staan ZOOM.NL MEI/JUNI 2022

voor dat ene shot. Of ik hoor dat het orkest naar een climax toewerkt. Inmiddels weet ik dat de violisten net na het laatste harde akkoord vaak met hun strijkstok de lucht in gaan. Ik gooi dan snel mijn sluitertijd en isowaarde omhoog en kies een groot diafragma van F 1,4 of F 1,8. Dan is het de kunst om op tijd te klikken, en daarna als een gek mijn instellingen weer terug te zetten zodat ik verder kan fotograferen.’

Heb je nog niet zoveel muzikale ervaring?

Dan heb je volgens Karen geluk: ‘Het voordeel van concertfotografie is dat je vaak meerdere kansen hebt. Anders dan bij sport heb je geen doelpunt of finishmoment waar je afhankelijk van bent.’ Wél heeft Karen te maken met een aantal restricties. Zeker bij klassieke concerten is het de kunst om zo onzichtbaar en geruisloos mogelijk te werken. ‘Voor de komst van de systeemcamera was dat een hele uitdaging. Je liep dan met een enorm kussen voor je hoofd en rond de camera om te zorgen dat de klik van de spiegel niet hoorbaar was. Dat hoeft nu niet meer, maar ik let wel op mijn kleding: altijd zwart en schoenen met zachte zolen.’ Bij jazz- en popconcerten is de sfeer vaak losser, hoewel bij grotere optredens ook restricties gelden. ‘Vaak sta je dan in een persvak en mag je alleen de eerste drie nummers fotograferen. Zeker als je de zaal en het licht niet kent, is dat best een uitdaging.’

Karens tactiek? ‘Heel veel schieten en vertrouwen op mijn creativiteit en ervaring.’

1 Het Rotterdams Philharmonisch Orkest met Lahav Shani als dirigent én pianist.

KAREN VAN GILST NIKON Z 6 II · ISO 3200 · F 2,8 · 1/250 SEC · 200 MM

2 Roy Hargrove.

KAREN VAN GILST NIKON D810 · ISO 800 · F 4 · 1/60 SEC · 90 MM

2

73

PRAKTIJK

Camera-instellingen op maat

Customize je camera

Een digitale camera herbergt talloze mogelijkheden, waarvan je er wellicht maar een deel regelmatig gebruikt. Door je camera te temmen en te ‘tweaken’, zorg je ervoor dat die doet wat je wilt en wanneer jij dat wilt.

Zo voorkom je dat fotokansen verloren gaan doordat je op het beslissende moment staat te worstelen met de instellingen.

TEKST ZOOM ACADEMY

↓ Bij professionele came-

ra’s zoals deze Nikon Z 9 kan het aantal bedieningsorganen in eerste instantie een overweldigende indruk maken.

↘

Als je een analoge camera uit de jaren tachtig van de vorige eeuw bekijkt, valt vooral op hoe simpel die is. Vaak zijn er maar één of twee belichtingsmodi, bijvoorbeeld diafragmavoorkeuze en handinstelling. Autofocus stond nog in de kinderschoenen, en de film transporteren deed je in de regel met de hand.

Daarmee vergeleken barst een digitale camera van de knopjes, menu’s en andere instelmogelijkheden. Zelfs de functie van veel knoppen staat niet vast. Behalve de bekende volautomatische, halfautomatische en handmatige belichtingsmodi tref je vaak nog een heel arsenaal aan zogenaamde motiefprogramma’s aan, bedoeld voor specifieke opnameomstandigheden.

Bij de automatische scherpstelling en de ‘transportstand’ (een begrip uit de analoge tijd) struikel je eveneens over de opties. Bij de autofocus zijn het er zelfs zó veel dat we die hier niet allemaal kunnen bespreken. Hoe voorkom je dat je door de bomen het bos niet meer ziet, waardoor je misschien de verkeerde keuzes maakt wanneer het erom spant?

De basics Laten we bij het begin beginnen: met een nieuwe camera, die je maagdelijk uit z’n doos haalt. Bij die camera zit een

82

← Als je niet zit te wachten op storende licht- en geluidssignalen, zet die dan uit.

↓ Het licht om je heen kan

in een seconde veranderen, waardoor je snel moet handelen en misschien andere instellingen nodig hebt.

JOHAN VAN OPSTAL, PEACEFULL CANON 80D · ISO 100 · F 2,8 · 0,3 SEC · 100 MM

gebruiksaanwijzing. Soms een dikke pil, soms alleen een ingekorte versie van de uitgebreide handleiding die je op de website van de importeur kunt raadplegen of downloaden. Vooral zo’n lijvig boekwerk nodigt niet uit om het van kaft tot kaft te lezen. Dat hoeft vaak ook niet. Maar bewaar ‘m wel.

Het voornaamste in dit stadium is dat je je camera gebruiksklaar maakt.

Gebruiksklaar in de zin van: zoals jij dat wilt. De fabrikant heeft namelijk af fabriek al een heleboel dingen standaard ingesteld. Het is maar de vraag of die

Zoom Academy Cursus Dit artikel is onderdeel van een grotere cursus van Zoom Academy, namelijk de Cursus Camerabeheersing. Wil je dus complete controle over je camera? De gehele cursus vind je op Zoom Academy!

Als je in jpeg fotografeert, is het slim om het grootste formaat en de hoogste kwaliteit te kiezen

Kleurprofiel → Bij jpeg heb je doorgaans de

keus tussen twee kleurprofielen: sRGB en Adobe RGB. Fanatieke fotobewerkers zijn het beste bediend met Adobe RGB, terwijl sRGB voor (direct) onlinegebruik verreweg de veiligste optie is.

Als je in raw fotografeert, hoef je de knoop pas tijdens de rawconversie door te hakken.

ZOOM.NL MEI/JUNI 2022

83