EXTRA DIK DUBBELNUMMER! 132 PAGINA’S
BASISCURSUS
JE EERSTE
BRUILOFT VAN VOORBEREIDING
WIN EEN SIGMA 100-400MM OBJECTIEF MET DE FOTOWEDSTRIJD ‘NATUUR’.
TOT PRACHTIGE RESULTATEN
IDEALE ACCESSOIRES VOOR OP REIS ONMISBAAR IN JE KOFFER
GALLERY DE MELKWEG
OVER DE HELE WERELD
EXPERTCURSUS
PORTRET MET ZOMERS LICHT
IN THE PICTURE
FILMISCHE STRAATFOTOGRAFIE FEEDBACK
FOTOGRAFIEGEHEIMEN
WATERSPORT UNIEKE TIPS VAN SPORTERS
ONTDEK HET BLAUWE UUR
€ 10,95 • JULI/AUGUSTUS 2022
PHOTOSHOP QUICKSTART: ONTDEK DE GEZICHTSFILTERS IN UITVLOEIEN
XXX DE NATIONALE FOTOGRAFIE QUIZ
Op donderdag 23 juni organiseren we met Zoom.nl iets unieks:
De Nati nale Fotografie Quiz - LIVE! Tijdens deze interactieve online quiz-avond gaan we de belangrijkste thema’s af binnen de fotografie en kun je live gratis meedoen! Beantwoord de vragen rechtstreeks op je mobiel vanaf de bank en win mooie prijzen!
Win prachtige prijzen! In samenwerking met Transcontinenta BV gaan we volgende prijzen uitreiken:
Weet jij alles van fotografie? Doe mee en win! De Nationale Fotografie Quiz – LIVE!
→ Nieuw en high-end
Leofoto Mr Q-serie LQ-324C Carbon statief met LH-40 kop. t.w.v. € 999,00
→ Donderdag 23 juni –
→ Samyang AF 14mm
19:30 tot ongeveer 21:00
F/2.8 voor Canon EF of Nikon F of Sony E mount. t.w.v. € 725,00
→ Digitaal thuis meedoen
→ Polaroid Now+ camera
→ Deelname is gratis
plus 2x kleur en 2x zwart-wit films. t.w.v. € 211,00
→ Inschrijvingen zijn NU geopend!
Geef je op via www.zoom.nl/quiz of scan de QR code. ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS 2022
101
IN THE PICTURE INHOUD
PRAKTIJK
127
12 Basiscursus Bruiloftsfotografie Alles wat je moet weten over het fotograferen van je eerste bruiloft.
28 Fotowedstrijd Natuur
INSPIRATIE 48
22 In The Picture
Doe mee en win een 100-400mm-objectief van SIGMA. 88
42 Hands On: Startrails
De straatfotografie van Jan-Christian van Dooren.
34 Fotografie Receptenboek
44 Quickstarts: Repareren in Photoshop
5 heerlijke nieuwe recepten om te proberen!
46 De opdracht: Afstand
41 #Zoom.nl
Bekijk de resultaten van ‘Breken met de regels’. Plus: de nieuwe uitdaging!
58 Portfolioreview
48 Expertcursus Portret
Fotograaf Edwin beoordeelt de vlinderfotografie van Gilbert!
84
met zomers licht
74 Reisfotografie
Alle tips om het perfecte portret te maken met zomers licht.
Griekenland 10 toplocaties in het mythische Griekenland.
66 Foto-edit: Landschapsfoto in Photoshop
88 Fotografiegeheimen:
82 Spoedcursus:
Watersport
Storm aan de kust
Alle geheimen van de wondere wereld van watersport.
84 Supermaan Het fotograferen van de volle maan in overtreffende trap!
58
12
110 Feedback: Landschap tijdens het blauwe uur Professioneel fotograaf Roy Poots beoordeelt foto’s van 5 Zoomers!
92 Forum discussie: Waar laat je je portfolio zien?
119 Gallery Melkweg
101 Nationale Fotografie Quiz
TECHNIEK
Weet jij alles van fotografie? Doe mee en win!
8 Flits
102 Reisaccessoires
De laatste cameranieuwtjes.
Wat neem je mee als je eropuit gaat?
11 Cameragadget Hoodman Loupe 74
08
62 Micro Four Thirds vs fullframe Maakt hi-res-modi het verschil?
94 Alles over Autofocus De optimale instellingen voor ieder onderwerp.
114 How it’s made
127 Reviews
Must-see: onze nieuwe YouTube videoserie.
Samyang 135mm F1,8, Sony 24-70mm Fs,8 GM II en Elinchrom One.
ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS 2022
7
BASISCURSUS
12 1
Hoe bereid je je voor en hoe pak je het aan?
Je eerste
huwelijks reportage Het is zover: je hebt (misschien binnen je eigen netwerk) de opdracht gekregen om je eerste bruiloft te fotograferen! Trouwfotografie is een bijzonder genre en vraagt om de nodige voorbereiding. We nemen je mee door de dag met tips en tops! TEKST ZOOM ACADEMY
↘
Voorbereidingen
Goede trouwfoto’s beginnen met een goede voorbereiding. Allereerst tast je af wat de wensen zijn van het bruidspaar. Hebben ze al ander werk van je gezien, of hebben ze hun eigen wensen en voorbeelden van internet? Bespreek alle verwachtingen, bevestig die waar mogelijk en temper ze waar nodig. Het is zaak alle mogelijkheden en onmogelijkheden af te kaderen. Blijf daarvoor dicht bij jezelf. Vind je het avondfeest een afschuwelijk vooruitzicht om te fotograferen? Geef dit dan duidelijk aan. Wel is het goed om altijd alternatieven te bieden. Zo zou je kunnen opperen om een WhatsAppgroep ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS 2022
aan te maken waarin alle bruiloftsgasten foto’s kunnen delen. Het handige is dat het bruidspaar die dan ook zelf gelijk heeft. Op die manier verzamelen ze een authentieke verzameling snapshots, die misschien nog wel leuker is dan een officiële reportage van het feest. Verder baken je altijd de periode af waarbinnen je aanwezig bent. Dit is belangrijk om in alle rust te doen, omdat het op de dag zelf meestal hectisch is en je dan niet kunt gaan discussiëren over tijd en eventueel geld. Bijvoorbeeld: voorbereiding bruid (10.00-11.00), ceremonie (12.0013.00), portretserie (13.00-15.00), receptie (15.00-17.00).
1 Probeer het bruidspaar goed aan te sturen en verschillende poses te laten aannemen. ANGELA DEKENS, GIRLGAMER_ZOOM CANON 5D IV · ISO 100 · F 3,5 · 1/125 SEC · 50 MM
Het is dan voor iedereen duidelijk dat je er van tien tot vijf bent. Natuurlijk kijk je niet zo nauw en zul je altijd ruim voor tienen op locatie zijn en pas na vijven stoppen. Maar als tijdens de grote dag de vraag komt of je tóch niet tot half acht of later kunt blijven, zorg dan dat daarover harde afspraken zijn. Bij voorkeur door een clausule in je offerte op te nemen waarin staat dat alle extra uren op nacalculatie doorberekend worden. Het liefst met een uurtarief erbij, zodat iedereen weet waar hij/zij aan toe is. De vraag om langer te blijven kun je dan bevestigend beantwoorden, onder verwijzing naar die clausule.
13
IN THE PICTURE
1
Jan-Christian van Dooren
‘Vrolijke mensen
op een foto vind ik saai’ Straatfotograaf Jan-Christian van Dooren woont in een plattelandsomgeving. Toch is hij meer in zijn element in de grote stad. Hij kijkt met rustige ogen, lijkt haast te verdwijnen in het tumult, en beweegt zijn camera alsof die een verlengstuk is van zijn lichaam. TEKST ZOË DE GOEDE
22
2
↘
Jan-Christian stapt uit de trein met slechts een schoudertasje om zijn hals, met daarin een Sony A6300. ‘Het ding is niet al te groot, ligt goed in de hand en heeft alle features. Waarom zou ik naar de stad komen met een flinke camera en een grote tas vol lenzen en statieven ...? In de cinematische straatfotografie gaat het niet enkel om het kijken, maar ook om de onopvallendheid en de reactiesnelheid. Dan heb je niets aan al die apparatuur.’ Aldus de fotograaf terwijl we richting centrum lopen. Onderweg staat een stratenmaker met een fluorescerende jas naast een raam op zijn telefoon te kijken. ‘Kijk, dat spiegelt mooi in het glas’, merkt Jan-Christian op. Even staan we stil en dan loopt de fotograaf weer door. ‘Heb je de foto nu al gemaakt?’ ‘Ja hoor!’ Hij laat een stuk of drie foto’s zien van de man die vanuit twee verschillende invalshoeken vastgelegd is. Het is haast onmerkbaar als Jan-Christian een beeld vastlegt. Hij staat even stil op
de hoek van een straat, bij voorkeur een plein. Kijkt rustig om zich heen, verdwijnt in het straatrumoer. Hij registreert bushokjes voor weerspiegelingen, mensen en hun handelingen, filtert opvallende objecten of kleuren uit het tafereel. Hij stelt scherp met zijn ogen, en dan pas wordt de camera subtiel in stelling gebracht. Als een verlengstuk van zijn hand, waar anderen een smartphone gebruiken. Twee of drie sluiterklikjes later heeft hij zijn beeld.
Even voorstellen → Jan-Christian van Dooren
(53) woont met zijn vrouw en twee zoons in Valkenswaard. In het dagelijks leven is hij docent Duits en vormgeving op een mboschool. De ontsnapping uit het bestaan van alledag vindt hij als filmliefhebber in de cinematische fotografie.
Camera als mitrailleur ‘Sommige straatfotografen gebruiken hun camera als mitrailleur’, vertelt JanChristian: ‘Zodat er zeker iets goeds bij zit. Als je de foto’s naast elkaar legt, krijg je bijna een bewegend beeld. Dat is overbodig als je eerst de tijd neemt om goed te kijken.’ In de bocht van een weg blijft hij weer staan, vlak voor een zebrapad. Rechts van hem is de bloemenmarkt van Amsterdam in volle gang. Fietsers en trams rammelen over straat, mensen
CHRIZ_ZOOM
1 Een voetgangerstunnel
bij Strijp-S in Eindhoven. De donkere silhouetten van de jongemannen met capuchons steken mooi af tegen de besneeuwde, witte achtergrond. NIKON D7200 · ISO 100 · F 4 · 1/320 SEC · 50 MM
‘HET LIEFST FOTOGRAFEER IK ONDER MOEILIJKE WEERSOMSTANDIGHEDEN: IN HET DONKER, ALS HET REGENT OF BIJ MIST’ ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS 2022
2 Eindhoven op een regenachtige winterdag. Het oranjegele licht onder de spoorbrug reflecteert mooi in de natte, grauwe straten van de stad. NIKON D7200 · ISO 400 · F 2,5 · 1/125 SEC · 50 MM
steken met hordes tegelijk de weg over, maar niemand struikelt over de voeten van Jan-Christian. Weer verdwijnt hij langzaam in het straatbeeld. Hij laat de beweging begaan, neemt het ritme in zich op en drukt dan een paar keer af. Twee of drie keer is genoeg. Een fietser die een trambaan volgt, daarachter oprijzende gebouwen. Een wolk schuift voor de zon. Het begint zachtjes te regenen. Dat deert Jan-Christian niet – integendeel. ‘Het liefst fotografeer ik onder moeilijke weersomstandigheden.
23
Doe mee en win
Ga naar zoom.nl/ fotowedstrijd
28
FOTOWEDSTRIJD
WILMA TEN BRINKE, WILMA-TEN-BRINKE CANON 80D · ISO 100 · F 2,8 · 1/400 SEC
Fotowedstrijd
Natuur
Zoom.nl gaat samen met SIGMA op zoek naar de mooiste Foto van het jaar. Iedere editie van Zoom.nl magazine krijg je via een fotowedstrijd de kans om jouw mooiste foto’s in te sturen, telkens in een ander thema. Elke wedstrijd kiezen we een winnaar die met een prachtig objectief van SIGMA naar huis gaat. Na alle fotowedstrijden gaat één van deze acht winnaars er ook nog eens van door met een prachtige hoofdprijs van SIGMA.
Prijs → De winnaar van deze fotowedstrijd
Meedoen → Voor deze vierde fotowedstrijd
zijn we op zoek naar foto’s met het thema ‘Natuur’. Heb je nog geen account op Zoom.nl, registreer je dan eerst gratis op www.zoom.nl. Maak een mooie foto, of kies er een uit jouw fotoarchief, en stuur deze vervolgens in. Deelnemen kan tot en met 14 juli 2022. Zorg dat je de foto in de hoogst mogelijke resolutie achter de hand hebt. Als je tot de genomineerden behoort, krijg je van de redactie het verzoek om de afbeelding in hoge resolutie te sturen. Je kunt maximaal 2 foto’s insturen voor deze fotowedstrijd.
ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS MEI/JUNI 2022 2022
wordt door SIGMA beloond met een SIGMA 100-400mm F5-6.3 DG OS HSM | Contemporary - verkrijgbaar in Canon EF-, Nikon F-, en SIGMA SA-vatting t.w.v. €899,. Dit ultra-telezoom objectief is compact en licht gebouwd, maar met behoud van optische prestaties. Dit betekent unieke creatieve mogelijkheden voor sport-, natuur- en actiefotografen. Het objectief is voorzien van optische beeldstabilisatie (OS) en het push-pull mechanisme zorgt ervoor dat er razendsnel ingezoomd kan worden op het onderwerp. De tweede en derde prijs is een Zoom Academy online fotografiecursus naar keuze.
29
INSPIRATIE
De beste recepten
Het Fotografie Receptenboek Soms is het fijn om met een stappenplan aan de slag te gaan. Op de volgende pagina’s vind je weer een aantal recepten uit het Fotografie Receptenboek van Zoom.nl. Kies je favoriet uit en ga ermee aan de slag! TEKST REDACTIE
1
MIST EN NEVEL Met mist en nevel kun je een prachtige sfeer en mooie zachte kleuren in je foto brengen. Molens zijn daarbij een populair onderwerp onder landschaps-fotografen in Nederland. Veel fotografen streven dan naar een beeld zoals Frank Plaum dat zo prachtig heeft vastgelegd.
Stappenplan Check voor je vertrekt de weerapps nogmaals, zodat je zeker weet dat de voorspellingen goed zijn. Dat is het belangrijkst voor een mistfoto. 2 Ga je op pad met een drone, neem dan ook altijd je gewone camera mee voor de zekerheid. 3 Neem de omgeving in je op en bekijk welke beelden je kunt maken. 4 Stel je statief op, plaats je camera en bepaal je compositie. 1
34
2
3
Ingrediënten CAMERA OBJECTIEF STATIEF FILTER LOCATIE
Fujifilm X-T2 Fujinon 18-135mm F3.5-5.6 R LM OIS WR Benro Mach3 XL Grijsverloopfilter (Benro Masterseries 2-stops GND Soft) Heiloo (Noord-Holland)
‘Ik fietste regelmatig langs deze molen, onderweg naar het duingebied om daar te gaan sporten’, vertelt Frank: ‘Ik had hem al een tijdje op het oog om te fotograferen, maar het kwam er nooit echt van. Het was juni en ik zou in augustus gaan verhuizen naar een andere provincie, waardoor het er nu toch eens van moest komen.’
Voorbereiding
‘Ik wilde de molen eigenlijk graag met een drone vastleggen, met een deken van grondmist. Van tevoren had ik de locatie al een keer uitgebreid bezocht en gekeken waar ik eventueel foto’s kon maken met mijn drone. Ik had dus al verschillende standpunten en composities in mijn hoofd toen ik later op pad ging. Er waren meer dan genoeg mogelijkheden op deze locatie. Ik loop iedere dag een lijstje met weersvoorspellingen voor de volgende dag af, en dan kijk ik of ik een locatie ken die goed bij die weersomstandigheden zou passen. Voor deze ochtend werd veel grondmist verwacht. Dus zette ik de
wekker vroeg zodat ik op tijd op de locatie was. Van tevoren had ik met behulp van Google Earth en PhotoPills de omgeving verkend en wat ideetjes bedacht voor mijn standpunt.’
Op locatie
‘De mist die ochtend was toch niet helemaal wat ik had gehoopt, waardoor een dronebeeld niet het gewenste effect had. Ik wilde meer sfeer en kleur in de foto, en heb er toen voor gekozen om te gaan fotograferen met mijn camera. Ik had de locatie van tevoren al verkend, dus was het een kwestie van mijn statief opzetten en de compositie
ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS 2022
bepalen. Ik ben opzettelijk niet te dicht bij de molen gaan staan, want er zaten erg veel kauwen op, wat ik een leuk beeld vond. Ik moest dan ook erg rustig blijven, om ervoor te zorgen dat de vogels niet zouden opschrikken en wegvliegen. Ik vond de rietpartijen aan de linker- en rechterkant nogal overheersend. Het was dus even zoeken naar de juiste compositie, zodat deze het beeld niet te veel overnamen.
Om ervoor te zorgen dat het beeld niet te veel dichtliep door dat riet, heb ik ook een grijsverloopfilter gebruikt. Ik wilde namelijk de nadruk leggen op de structuur in de lucht. De sloot reflecteert die lucht en versterk t de lucht dan nog eens extra.’
1 Een ‘typisch Hollands tafereel’: een molen, water en mist. Frank Plaum heeft deze plek prachtig en met veel diepte vastgelegd. FRANK PLAUM, FRANKPLAUM FUJIFILM X-T2 · ISO 320 · F 8 · 0,6 SEC · 93 MM
Nabewerking
‘Toen ik net begon met fotograferen, zei ik tegen mezelf dat ik niet op de bank zou gaan zitten met mijn laptop om al mijn foto’s te gaan bewerken. Inmiddels is dat wel anders, mede omdat ik in raw schiet natuurlijk. Uit raw-bestanden kun je namelijk veel meer data halen om het beeld veel echter te maken. Bij deze foto heb ik de basisbewerkingen in Lightroom uitgevoerd. Ik heb de hooglichten wat naar beneden gehaald en de schaduwen juist wat opgekrik t. Daarbij heb ik de belichting wat aangepast en de kleuren aangepast en versterkt. Verder heb ik wat storende elementen verwijderd,
2 Het beeld voorafgaand aan de nabewerking. FRANK PLAUM,
FRANKPLAUM
3 De dronefoto leverde niet het juiste beeld op, waardoor ik aan de slag moest met een ander plan. FRANK PLAUM, FRANKPLAUM DJI MAVIC 2 PRO · ISO 100 · F 6,3 · 1/4 SEC · 28 MM
zoals een eend in het water en de weerspiegeling van een rietstengel. Als laatste heb ik de foto gecropt naar het Instagramformaat (@frank.plaum) en door Color Efex Pro gehaald, zodat het er ook op mobiel goed uitziet.’
35
EXPERTCURSUS
De zomer in én op je bol
Zomerse portretten
In de zomermaanden is het buiten aangenaam warm. Het zonlicht streelt je huid, de dagen zijn lang en voor velen is het vakantie. Dit alles zorgt ervoor dat mensen zich goed voelen en vrolijk kleden, wat de zomermaanden uitermate geschikt maakt voor portretfotografie. Natuurlijk heeft de zomer ook enkele fotografische uitdagingen in petto. Wij vertellen je hoe je die uitdaging aangaat en het perfecte zomerse portret fotografeert. TEKST MARIJN HEUTS
Als de zon nog fel is en van achteren komt, moet de flitser hard werken om de schaduwen te vullen. ANIKA WYRWA, ANIKA-PHOTOS NIKON D750 · ISO 200 · F 2,2 · 1/4000 SEC · 35 MM
48
ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS 2022
49
ACADEMY
Leer beter fotograferen Onbeperkt. Op elk moment. Op elk apparaat. Toegang tot 100+ fotografiecursussen Leren in je eigen tempo 100+ uur aan exclusief videomateriaal Actie: 50% korting. Voor altijd. Maandelijks opzegbaar
-code Of scan de QR
Ga naar zoomacademy.nl/abonnement
Waanzinnige aanbieding Wie abonnee wordt krijgt voor altijd 50% korting op het tarief. In plaats van €9,99 betaalt je slechts €4,99 per maand. Betaal je in één keer dan krijg je extra voordeel. Je betaalt dan slechts €49,99 in plaats van €100,-.
Exclusief voor abonnees! Abonnees krijgen toegang tot de Zoom Academy app die je kunt installeren op je smartphone (iPhone & Android). Je hebt toegang tot alle informatie, ziet precies wat je voortgang is en kunt op elke plek, op elk moment doorgaan met je cursussen. Op deze manier heb je onze hulp letterlijk in je zak.
emy De Zoom Acad n! app komt eraa
W U E I N
Onze belofte Je leert beter fotograferen
Onze garantie Niet tevreden, geld terug
Onze studenten 50,000 tevreden klanten
TECHNIEK
Links een fullframe-lens en rechts een vergelijkbare Micro Four Thirds-lens, die zelfs een groter zoombereik heeft.
Kan Micro Four Thirds zich via omweg meten met fullframe?
Hi-res-modus Voor wie op zoek gaat naar een nieuwe camera, lijkt het alsof fullframe de enige standaard is die nog telt. Voor camera’s met kleinere sensoren zoals aps-c lijkt steeds minder aandacht, om maar te zwijgen van het nog kleinere Micro Four Thirds (MFT). De reden ...? Fullframe wordt gezien als superieur, qua beeldkwaliteit, dynamisch bereik en torenhoge resoluties. Maar is die claim wel volledig terecht, vooral nu technieken als hi-res-modi hun intrede doen bij kleinere sensoren? TEKST TOM REUVERS
62
←→↘Dankzij een hoge resolutie heb je meer ruimte om je beeld achteraf bij te snijden.
↘
Hoe groter de sensor, hoe beter de beeldkwaliteit – dat is wat we al jaren te horen krijgen. Een grotere sensor biedt meer ruimte aan de afzonderlijke pixels dan een kleinere sensor met eenzelfde aantal pixels. Hierdoor krijgen de pixels, die het licht opvangen en registreren, meer ruimte. Als gevolg daarvan is de beeldkwaliteit perfect en het dynamisch bereik groot, en zijn de ruisprestaties indrukwekkend. Voor velen de voornaamste reden om over te stappen op een fullframe-camera. Of zelfs op middenformaat, voor de ultieme beeldkwaliteit en de allerhoogste resoluties. Wat veelal bij die zoektocht vergeten wordt, is dat een camera met een grotere sensor gepaard gaat met grotere objectieven. Er moet immers een behoorlijk beeldvlak gevuld worden met informatie. Die grotere objectieven zijn zwaarder en veelal ook duurder. Je hebt dus een flinke fototas nodig, wil je alles kunnen meenemen. Soms sjouw je je dus het zweet op de rug.
Micro Four Thirds (MFT)
Resolutie
Beeldkwaliteit van MFT
Die grotere sensor wordt de laatste jaren door diverse merken steeds vaker dankbaar gebruikt om de resolutie verder op te krikken. Zo waren jarenlang 20 of 24 megapixels de standaard, maar tegenwoordig zien we bij fullframe-camera’s veel hogere resoluties opduiken. Resoluties van 40 of 45 megapixels zijn allang geen uitzondering meer. Of wat te denken van zelfs 61-megapixelfoto’s met de Sony A7R IV? Handig voor als je ultieme detaillering nastreeft of naderhand nog je foto wilt croppen.
Anders dan de sensorgrootte doet vermoeden, zit het met die beeldkwaliteit wel goed. Vooral de laatste jaren heeft de kwaliteit van MFT-sensoren een hoge vlucht genomen, zodat die zich prima kunnen meten met andere sensorformaten. Het enige waarmee MFT-sensoren nog weleens wat moeite hebben, zijn de ruisprestaties bij hoge iso-waarden. Op dat front zal een fullframe-camera zeker de winnaar zijn. Een andere reden waarom gebruikers juist voor een kleinere sensor kiezen, is
ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS 2022
Waar het bij veel camera’s dus draait om die grote sensor met veel megapixels, mikken sommige fabrikanten juist op een geheel ander publiek met apparaten die bewust een kleinere sensor herbergen. Momenteel bevatten Micro Four Thirds-camera’s de kleinste sensoren in de wereld van camera’s met verwisselbare lenzen. Zo’n MFT-sensor, waarmee merken als OM System (voorheen Olympus) en Panasonic hoge ogen gooien, is maar liefst vier keer kleiner qua oppervlakte dan een fullframesensor. Met als logisch gevolg dat de camerabehuizing en de lenzen eveneens significant kleiner zijn. Ideaal dus voor mensen die veel reizen of lange tochten maken. Met een fractie van het gewicht en alles in één kleine backpack kun je genieten van verregaande fotografische mogelijkheden. Maar hoe zit het dan met de beeldkwaliteit en de resolutie? Zijn die nog acceptabel voor serieus gebruik ...?
de cropfactor. Zo kent MFT een cropfactor van 2x, wat wil zeggen dat een 400mmlens zich op een MFT-camera gedraagt als een 800mm-lens voor fullframe (wat de beeldhoek en beelduitsnede betreft). Sport- en vogelfotografen maken juist hierom soms bewust de keuze voor die kleinere sensor. Je krijgt immers meer telebereik! ↓ Een Micro Four Thirdscamera is gericht op draagbaarheid.
63
INSPIRATIE
Top 10 onbekende fotolocaties in Griekenland
Het land
van goden & helden! 74
1
1 Dimitrios scheepswrak ← Waar het Panagiotis scheepswrak van
Zakynthos wereldberoemd is en een enorme toeristische trekpleister is, is het Dimitrios scheepswrak wat minder bekend. Het schip werd in Denemarken in 1950 gebouwd en strandde eind 1981. Je kunt het scheepswrak op het strand zelf bezoeken, maar op Google Maps kun je ook een fotopunt vinden van waaruit je het scheepswrak op zijn best kunt bekijken. Het scheepswrak ligt vlakbij het plaatsje Gythio. Gythio is een gezellige kustplaats op zo’n 100 kilometer afstand van de stad Kalamata. Hoewel het niet zo’n groot plaatsje is, is hier wel het een en ander te beleven. Eigenlijk is dit dorpje zelf al een bezienswaardigheid. De haven is gezellig en de straatjes en huizen zorgen voor prachtige, pittoreske beelden. Bezoek ook het eiland Marathonisi, dat inmiddels geen eiland meer is, maar is verbonden aan Gythio zelf. Dit schiereiland zou (volgens legenden) de plek zijn waar Helena en Paris hun eerste nacht samen doorbrachten, nadat ze waren weggelopen van Menelaos, wat uiteindelijk leidde tot de Trojaanse oorlog. Op het eiland kun je de Tzannetakis toren vinden. Deze toren huisvest het historisch museum van het schiereiland. In de haven van Gythio kun je er ook de veerboot naar bijvoorbeeld Kythira of Kreta pakken.
1 Voor deze foto heb ik een 10-stops ND filter gebruikt met een statief en draadontspanner. PETER MANINTVELD, PETER-MANINTVELD SONY A7RIII · ISO 100 · F 11 · 151 SEC · 16MM
Griekenland is een schitterend land met een rijke geschiedenis en een misschien nog wel rijkere mythologie. Die mythologie slaat terug op de cultuur en heeft overal zijn sporen achtergelaten. Het land is een prachtig vakantieland en heeft hete zomers, maar koele winters. Voornamelijk in de lente en herfst is het er goed vertoeven. Natuur en cultuur wisselen elkaar feilloos af. Om alvast wat inspiratie op te doen voor de komende vakanties, gingen we op zoek naar de wat minder bekende locaties van Griekenland. We vroegen onze lezers hun ervaringen en foto’s te delen en kregen een stormvloed van mailtjes. Op basis daarvan stelden we een ‘Top 10 fotolocaties in Griekenland’ voor jullie samen. TEKST TESS MUTSTERS
ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS 2022
75
PRAKTIJK
1
Volle maan in de overtreffende trap
De supermaan komt eraan! Voor liefhebbers van maanfotografie gloort licht aan de horizon. Letterlijk, want binnenkort is het weer zover. Als de weersomstandigheden meewerken, kunnen we op 14 juni en 13 juli weer van een zogenaamde ‘supermaan’ genieten. Dan staat de volle maan dichter bij de aarde, waardoor die groter lijkt dan anders. We vertellen je hoe je daar optimaal van profiteert. TEKST REDACTIE MET MEDEWERKING VAN ALBERT DROS
84
↘
Iedereen kent wel de verschillende fasen van de maan: volle maan, laatste en eerste kwartier en nieuwe maan. Afhankelijk van de verlichting door de zon zie je de hele bol, de helft of helemaal niets – of hooguit een smal streepje. Simpel gezegd is een supermaan een volle maan met een maatje meer. Dit komt doordat de maan enkele keren per jaar wat dichter bij de aarde staat dan anders, en daardoor groter en feller lijkt dan normaal. Met het blote oog zie je het verschil eigenlijk nauwelijks, maar op de foto vaak wel. Zeker wanneer ook andere objecten in beeld staan die als referentiekader dienen. Je ziet in dit verband ook regelmatig de naam ‘bloedmaan’ voorbijkomen. Feitelijk betekent die term echter iets anders. Een bloedmaan is een rode maan, die ontstaat door een maansverduistering. Doordat de aarde tussen de volle maan en de zon schuift, valt de schaduw van de aarde over de maan, die rood lijkt
te kleuren door de warme tint van het zonlicht. Soms komen een bloedmaan en een supermaan in combinatie voor, en dat is natuurlijk helemaal een succesrecept voor spectaculaire foto’s!
Geen lichtbron maar reflector We hebben het allemaal over maanlicht en maneschijn, maar in wezen zijn die termen onzin. De maan straalt immers zelf geen licht uit, maar weerkaatst alleen licht – voornamelijk zonlicht. Door de relatief korte afstand tot de aarde (een kleine 400.000 kilometer) lijkt de maan wanneer het donker is echter een heel felle lichtbron. Je kunt de maan zelfs vaak nog zien terwijl het daglicht is, en ’s nachts is het licht zó fel dat je de volle maan desgewenst uit de hand kunt fotograferen. Kom daar maar eens om bij astrofotografie, waar belichtingstijden van seconden eerder regel dan uitzondering zijn.
1 Alleen de maan op de foto zetten kan uiteraard ook. Belicht niet te ruim, om structuur in het maanoppervlak te houden. Dit beeld is samengesteld uit vijf ‘gestapelde’ opnamen. SSAS SCHERRENBERG, SSAS NIKON Z 5 · ISO 2500 · F 11 · 1/800 SEC · 850 MM
2 Vlak na nieuwe maan is met het blote oog vaak alleen een streepje van het hemellichaam te zien. Een ruimere belichting maakte hier zichtbaar wat meestal onzichtbaar blijft. ERIK VAN ASSELT, ERIK1234 NIKON D5300 · ISO 1000 · F 6,3 · 1/2 SEC · 600 MM
VIDEO
Van supermaan tot superfoto Wil je weten hoe je spectaculaire maanfoto’s kunt maken zonder kostbare apparatuur of ver van huis te hoeven? In deze video legt Zoomer Corné Ouwehand het allemaal uit, van het fotograferen zelf tot het samenvoegen van meerdere opnamen op verschillende tijdstippen tot een ‘HDR-maanfoto’. CORNE102
2
ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS 2022
Diezelfde astrofotografen zijn vaak niet zo dol op de maan. Want het felle licht gooit roet in het eten wanneer zij bijvoorbeeld de Melkweg willen fotograferen. Dat doe je dus het beste wanneer er géén maan aan de hemel staat te blinken. Maar als de maan juist het onderwerp van je foto vormt, kan die uiteraard niet groot en helder genoeg zijn! Vandaar dat een supermaan een buitenkansje voor liefhebbers vormt.
Maan als hoofdonderwerp Er zijn verschillende manieren om de maan op de foto te zetten. Als het je puur om de maan zelf is te doen, heb je vooral een telelens nodig die lang genoeg is. Hoe langer de brandpuntsafstand (mede afhankelijk van het sensorformaat), des te groter je immers de maan in beeld krijgt. Als het nóg groter en/of gedetailleerder moet zijn, kun je een telescoop met camera-aansluiting gebruiken en verschillende opnamen tot één geheel laten ‘stapelen’ (‘stacken’) met behulp van speciale software. Bij de belichting is het vooral oppassen dat de maan niet té fel wordt. Want dan komt die als een soort namaakzon zonder doortekening op de foto, terwijl je juist graag de structuur van het maanoppervlak wilt kunnen zien. Als je op een automaatstand fotografeert, moet je daarom flink onderbelichten. Welk diafragma je gebruikt, maakt in principe niet zoveel uit. Maar een beetje diafragmeren kan nooit kwaad, ook om kleine scherpstelfoutjes op te vangen. Het beste is om handmatig scherp te stellen en live-view te gebruiken, dan zie je meteen hoe het met de belichting zit. Houd ook het histogram in de gaten – bij een flinke uitschieter helemaal aan de rechterkant belicht je te ruim. Afhankelijk van de fase en de helderheid van de maan en van de weersomstandigheden kom je vaak op behoorlijk korte sluitertijden uit. Een hoge iso-waarde is dan ook niet nodig. Een statief vaak ook niet per se, maar alleen al voor een optimale uitsnede is zo’n steuntje – met name met een lange telelens – meestal toch een aanrader. Een volle maan op zichzelf fotograferen gaat het beste tijdens een heldere nacht, met de maan hoog aan de hemel. Houd er ook rekening mee dat maan en aarde met een aardig vaartje ten opzichte van elkaar bewegen, waardoor de maan niet op dezelfde plek in beeld blijft staan! Zeker met een lange telelens is de maan voor je het weet uit het zicht verdwenen!
85
TECHNIEK
De optimale instellingen voor ieder onderwerp
Alles over AF Als er één onderdeel is waarop een moderne camera je verwent met talloze mogelijkheden, dan is het wel de automatische scherpstelling. Voor de modale gebruiker wordt die overvloed al snel overdaad. Geen nood: we vertellen je precies hoe je de autofocus naar je eigen hand kunt zetten! TEKST ZOOM ACADEMY
↘
Zoom Academy Cursus Dit artikel is onderdeel van een grotere cursus van Zoom Academy, namelijk de Cursus Camerabeheersing. Wil je dus complete controle over je camera? De gehele cursus vind je op Zoom Academy!
1 Zo’n treffer krijg je alleen wanneer de autofocus feilloos functioneert en alle AF-parameters juist zijn ingesteld. KIMBERLY VAN DEN BOOGAARD, KIMBERLYVDBOOGAARD NIKON Z 6 II · ISO 100 · F 5,3 · 1/1000 SEC · 210MM
De eerste spiegelreflexen met autofocus (AF) die midden jaren tachtig van de vorige eeuw op de markt verschenen, hadden maar één scherpstelpunt, aangegeven door een soort ‘brievenbus’ in het midden van de zoeker. Vaak kon je nog kiezen tussen enkelvoudige en continue scherpstelling, en dat was het zo’n beetje. Vergelijk dat eens met de vorig jaar verschenen Sony A7 IV. Die heeft ruim 700 fasedetectie-AF-punten verspreid over vrijwel het complete beeld, en daarnaast ook nog 425 contrastdetectie-AF-punten (op het verschil daartussen gaan we verderop in). Het autofocussysteem kan niet alleen bewegingen volgen, maar die zelfs voorspellen. Verder is de AF in staat om gezichten van mensen én dieren automatisch te herkennen, zodat daarop kan worden scherpgesteld. Of, als het nóg nauwkeuriger moet, op het oog. In kritische situaties kun je zelfs tussen het rechter- of het linkeroog kiezen.
Het juiste onderwerp Bij vrijwel elke foto moet de afweging worden gemaakt wat scherp in beeld komt en wat niet. Dit wordt in eerste instantie bepaald via de scherpstelling,
94
en in tweede instantie ook via de scherptediepte. In de regel moet de hoogste scherpte op het hoofdonderwerp van de foto komen te liggen. En daar dient de scherpstelling voor, of je dat nu automatisch of handmatig doet. De eerste vereiste bij automatische scherpstelling is dus dat de camera weet wat het hoofdonderwerp ís. En in veel gevallen ook op welk deel van het hoofdonderwerp de scherpte precies moet komen te liggen. Dan kan het ook nog zijn dat het onderwerp beweegt: naar de camera toe, van de camera af, of dwars door het beeld. In het laatste geval kan het gaan om een min of meer rechtlijnige of een meer willekeurige beweging. Een auto op een circuit beweegt zich voorspelbaarder dan een voetballer die om verdedigers heen slalomt. Dit zijn allemaal knopen die de camera in de AF-stand moet doorhakken om een correct scherpgestelde foto te waarborgen. Je voelt hem al aankomen: al die keuzeopties zijn vooral bedoeld om de camera alvast een beetje op het juiste spoor te zetten. Zodat die wanneer het erop aankomt de juiste beslissingen neemt, sneller en beter dan de meeste fotografen het zelf
1
ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS 2022
95
HANDS-ON
Macrofotografie met schitterende bokeh door Bart
Paarden fotograferen in actie met Martine Paarden fotograferen is een hele uitdaging, zeker als je ze in actie fotografeert! Martine maakt spectaculaire actiefoto’s van paarden. Wil je weten hoe je je camera instelt en welk licht het mooiste is om te gebruiken? Bekijk dan nu deze How It’s Made!
Astrofotografie met Lex Er komt heel wat bij kijken om een foto te maken van een sterrennevel. Lex heeft vanuit zijn achtertuin de Vlamnevel en de Paardenkopnevel gefotografeerd. Hij laat je zien welke middelen je nodig hebt, en hoe je zelf ook zo’n foto kunt maken!
Macrofotografie is een ontzettend populair onderwerp. Maar hoe maak je een spectaculaire macrofoto van een paddenstoel, met een boterzachte achtergrond? Bart laat zien hoe hij te werk gaat.
Bekijk onze nieuwste
YouTube videoserie!
Een damhert fotograferen met Olga Een hert in het wild fotograferen is een hele uitdaging! Olga vond een damhert tussen oude varens en heeft hem op de foto gekregen! Bekijk in deze video hoe ze speelt met de kleuren in de nabewerking, en krijg unieke tips over de Amsterdamse Waterleidingsduinen.
Zo fotografeert Natascha schilderachtige portretten Het lijkt net een schilderij, maar het is toch echt een foto! In deze video krijg je een exclusief kijkje in de studio van Natasha, waarbij ze haar verschillende attributen en werkwijze laat zien om tot haar resultaat te komen.
114
Splashfotografie in een kopje met Esmay Splashfoto’s zijn vaak spetterende beelden. Maar een splashfoto maken is nog best een uitdaging! Esmay laat in deze video zien hoe ze een bijzondere foto wist te maken met een knopje thee, biscuitjes en een simpele flitsopstelling. Benieuwd hoe jij dat ook kunt doen? Bekijk de volledige video!
Duikende ijsvogel fotograferen met Kimberly Hoe en waar fotografeer je een ijsvogel? Het is een hele uitdaging, maar Kimberly heeft hem duikend op de foto gekregen! Hoe ze dat precies heeft gedaan, legt ze haarfijn uit in deze How it’s Made, inclusief aanbevolen camera-instellingen.
Schepen fotograferen in het donker met Patrick Fotograferen in de avond en nacht is nog niet zo makkelijk, al helemaal niet met zoveel lampen in een haven. Bekijk in deze video hoe je spectaculaire beelden kunt maken, met compositie tips en de omgang met verschillende lichtbronnen.
How it’s made ‘Hoe maak je zo’n foto?’ dat is dé centrale vraag van onze nieuwe videoserie ‘How it’s made’. Daarin gaan we op zoek naar het verhaal achter bijzondere foto’s op Zoom.nl. We vragen de fotograaf in kwestie hoe hij of zij de foto gemaakt heeft en vooral: hoe kun je hem zelf ook maken? Welke tips zijn essentieel om tot zo’n bijzonder resultaat te komen? Je kunt inmiddels meer dan tien gratis afleveringen bekijken op ons YouTube-kanaal!
Bekijk de video’s van How It’s Made in onze Playlist op YouTube!
Fotografeer kattenportretten met Mirka Zo fotografeert Corné de maan in HDR! Zo fotografeer je de maan! In deze video laat fotograaf Corné zien wat de beste instellingen zijn en hoe je zelf ook aan de slag kunt vanuit je achtertuin. Ook laat hij een bijzondere HDR-methode zien om de schaduwkant prachtig op de lichten.
ZOOM.NL JULI/AUGUSTUS 2022
Katten fotograferen is nog best een uitdaging! In deze video geeft Mirka verschillende tips over hoe je katten het beste kunt benaderen en hoe je de aandacht zo lang mogelijk vasthoudt. Maar ook: welke instellingen heb je nodig en welke flitsopstelling is ideaal?
115
ABONNEREN
Jaarabonnement Zoom.nl Nu voor maar € 79,95 → Ontvang 10 nummers van Zoom.nl magazine thuis op je mat. → Leer de mooiste foto’s maken, met elke editie weer nieuwe inspiratie en cursussen. → Lees Zoom.nl gemakkelijk digitaal, ook offline voor onderweg. → Haal meer uit je passie, met exclusieve abonneevoordelen en kortingen.
Ga naar www.zoom.nl/zoommagazine en word ook abonnee.