TEST: NIKON D3500 ZEER AANTREKKELIJKE INSTAP-REFLEX
VERRUIM JE BLIK
FOTOGRAFEREN MET GROOTHOEK
+
JE HUISDIER OP DE FOTO
UITGEBREID GETEST: MIRRORLESS FULLFRAMES
VOORSPEL HET GEDRAG!
VOORKOM DIEFSTAL
VAN CANON, NIKON EN SONY
BESCHERM JE FOTO’S DIGITAAL
ZO BEWERK JE EEN PORTRET
Met Photoshop + Lightroom € 7,25 • MAART 2019
WINTERSE SPORTEN IN BEELD
HÉT INSPIRATIE MAGAZINE VOOR FOTOGRAFEN EN BEELDLIEFHEBBERS
Elk kwartaal nieuwe inspiratie voor slechts
€ 31,80 per jaar
shutr.photo/abo
INHOUD
PRAKTIJK 72 Foto-misbruik
12 Basiscursus Portretbewerking
Neem maatregelen om foto-diefstal te voorkomen.
Een portret perfect retoucheren in Adobe Photoshop en Lightroom.
76 Fotografiegeheimen: Huisdieren
46 Expertcursus Groothoek Een nieuwe blik op de wereld met jouw groothoeklens!
55 Quickstart: Lightroom
We gaan de diepte in met een professioneel fotograaf, een Zoomer én een dierengedragsdeskundige.
12
personaliseren
90 Fotosafari naar Namibië
58 Workshop
Zoom.nl-redacteur Maarten Jacobi gaat op safari met de Panasonic Lumix G9.
Hoe creëer je een watermerk in Photoshop?
97 Instagram
82 Winterse sporten
98 Feedback: Zoomer vs. Zoomer
Leer actie vastleggen in de winterse kou!
104 Spoedcursus: Low-key-dierenportret 112 Expertuitdaging: Laat het weer je foto’s bepalen Bekijk de resultaten van de sfeervolle huiselijkheid. Plus: de nieuwe uitdaging!
Straatfotograaf Jan-Christian van Dooren en landschapsfotograaf Maikel Claassen beoordelen elkaars fotografie. 46
INSPIRATIE 24 In The Picture Zoomer Jurriaan Huting neemt ons mee in zijn werk: lifestyle-fotografie.
34 Portfolioreview Natuurfotografie Fotograaf Bas Meelker beoordeelt het portfolio van Zoomer Ellen van den Doel.
64 Experimenteren
24
76
Doe eens iets geks! We duiken fotografie-niches in.
TECHNIEK 8 Flits De laatste cameranieuwtjes.
40 Lezerstest: mirrorless-fullframes We nemen de Nikon Z 6, Sony A7 Mark III en Canon EOS R samen met Zoomers onder de loep!
107
106 Reviews 82
ZOOM.NL MAART 2019
Canon RF 35mm f/1.8 IS Macro STM, Fujifilm X-T3, Nikkor Z 35mm f/1.8 S, Nikon D3500.
7
BASISCURSUS
Retoucheren met Photoshop en Lightroom
Een portret
bewerken 12
We gaan aan de slag met het bewerken van een portret. Dit doen we eerst in Lightroom, waarbij je leert waar je bij een portretfoto op moet letten en hoe je specifieke bewerkingen doet. In het tweede deel gaan we aan de slag met een eenvoudige en met een geavanceerde bewerking in Photoshop. TEKST JOHAN ELZENGA EN MAARTEN JACOBI
↘
Bij het retoucheren van een portretfoto ga je net even anders te werk dan bij straatfoto’s, reisfoto’s of landschapsfoto’s gewend bent. Ook nu werk je hier en daar een storend vlekje weg, maar daarnaast besteed je speciale aandacht aan de weergave van onder meer de huid, de ogen en de tanden. Je brengt een soort beautyfilter aan, in aanvulling op het werk dat vaak al door een visagist is gedaan. Wat je wel en niet bewerkt en hoe sterk je de aanpassingen aanbrengt, is vooral een kwestie van smaak. Het is verstandig om dit in goed overleg met de geportretteerde te doen en de wederzijdse verwachtingen in kaart te brengen. Welke bewerkingen je precies toepast, is uiteraard ook afhankelijk van wie je op de foto zet en of het om een man of vrouw gaat.
Bewerkte coverfoto
← Hier zie je duidelijk de kracht van de nabewerking van een portet. BERNADETTE BOON, BERNADETTEBOON.ZOOM.NL CANON 5DMII, ISO 100 ∙ F 8 ∙ 1/60 SEC ∙ 82 MM
Bij het portret op de linkerpagina wordt al meteen duidelijk dat verschillende bewerkingen heel andere resultaten kunnen opleveren. Als fotograaf kun je er dan ook niet onderuit; er zijn nog allerlei belangrijke keuzes die gemaakt dienen te worden. Op de drie bewerkingen die je links ziet, heeft het model steeds een heel andere uitstraling. De meest linker is wat dromerig en heeft oranjerode tinten in de hooglichten. Door hier lichtblauwe tinten in de schaduw tegenover te stellen, krijgen de kleuren een complementaire werking in het beeld. Ook is in deze bewerking extra aandacht besteed aan de huid: door de microcontrasten in de foto wat te verminderen (in dit geval door de Helderheid iets te verminderen), krijgt de huid een kwetsbaardere uitstraling en vallen oneffenheden minder goed op. De gloed die hierdoor rond de contouren van
het gezicht ontstaat, geeft een weelderig en haast romantisch effect. Op de middelste bewerking spelen juist de kleurtonen blauw, groen en bruin een belangrijke rol, waarmee het portret rustiger oogt. Daarnaast is de huid niet in zijn geheel verzacht door de helderheid te verminderen, maar zijn de individuele oneffenheden met het lokale aanpassings- en kloonpenseel verwijderd. In deze bewerking is vooral de witbalans gebruikt om de kleurtinten te corrigeren, en is de witte tint ook echt wit, zonder kleurtinten. Tot slot kan zwart-wit ook prachtig zijn bij een portret. Door de omzetting speelt de witbalans geen rol meer en kun je je in de nabewerking voornamelijk op de contrasten tussen licht en donker richten. Zwart-wit is per definitie vervreemdend, aangezien we kleuren gewend zijn in ons dagelijks leven. Het wordt vaak gebruikt bij hard licht, of als je meerdere lichtbronnen gebruikt hebt die qua kleurtemperatuur vloeken met elkaar. Zwart-wit wordt vaak gebruikt voor een mannelijk portret, gecombineerd met versterkte microcontrasten. Hierdoor komt de foto wat ‘ruiger’ over. Door al deze bewerkingen kunnen we dus gemakkelijk concluderen dat het portret niet ‘af’ is in de camera, maar dat de nabewerking de sfeer in de foto bepaalt. Denk dus goed na over de uitstraling die je voor ogen hebt. In dit artikel beginnen we bij de basisbewerking in Lightroom, waarna we overgaan op de meer rigoureuze bewerkingen van een portret. Uiteraard zijn dit slechts voorbeelden; ze dienen vooral om de verschillende gereedschappen in Lightroom en Photoshop toe te lichten.
DE NABEWERKING IS ESSENTIEEL VOOR DE UITSTRALING VAN JE FOTO ZOOM.NL MAART 2019
13
IN THE PICTURE
Jurriaan Huting
‘Ik improviseer het liefst ter plekke: goed voor m'n creativiteit’ Even voorstellen → Jurriaan Huting (35) woont en werkt sinds 2016 als free-
lance-lifestylefotograaf in Nijmegen. Hij houdt van reizen. Afgelopen jaar maakte hij samen met een vriend in een oude camper een roadtrip door Slovenië, Kroatië en Bosnië, en met zijn vriendin een rondreis door Noorwegen. Dan heeft hij ook altijd zijn camera bij zich. Het balletje ging rollen toen Jurriaans vader een (nog analoge) camera aan hem gaf. Jurriaan had aanvankelijk meer met tekenen, maar koos uiteindelijk toch voor een technische fotografieopleiding in Ede. In zijn tweede jaar liep hij stage bij een fotostudio, waarna het kwartje pas echt viel. Vervolgens rondde hij in drie jaar een fotografieopleiding in Den Bosch af. Hij belandde daarna als fulltimefotograaf bij een uitgeverij en mediabedrijf, waar hij zich bezighield met commerciële fotografie, voornamelijk foodfotografie. Nu fotografeert hij freelance onder andere portretten voor koffieTcacao, interieurs voor Kavel & Huis en product- en foodfoto’s voor Philips en diverse andere bedrijven. HUTINGNET.ZOOM.NL WWW.HUTING.NET FACEBOOK.COM/HUTINGNET INSTAGRAM.COM/HUTINGNET
24
Zijn lifestylefotografie beïnvloedt zijn eigen levensstijl behoorlijk. Jurriaan Huting kijkt constant hoe hij de omgeving creatief kan gebruiken in zijn foto’s. Nu hij voor zichzelf werkt, heeft hij meer ruimte om zijn eigen stijl na te streven. TEKST SANNE VAN DEN BOSCH 1 Een auto (die daar toevallig stond) die perfect past in de stijl, de zon brak net door, de eerste regendruppels van die dag vielen, een kleine windvlaag … dat bracht nét dat stukje extra in deze foto. ISO 200 · F 2,8 · 1/250 SEC · 35 MM
1
ZOOM.NL MAART 2019
25
PORTFOLIOREVIEW
Portfolio beoordeeld door professional
Prof Bas
beoordeelt Ellen Als Zoomer Ellen van den Doel op zoek is naar ontspanning, trekt ze het liefste met haar camera de natuur in. Als geoefend fotograaf draagt ze haar kennis graag over op anderen. We legden haar portfolio voor aan professional Bas Meelker, zelf gelauwerd landschapsfotograaf. Wat vindt hij van het werk van deze Zoomer en hoe luiden zijn adviezen aan onze lezers? TEKST MARIJN RUHAAK
1 1
Fairytale
Een sfeervolle opname van een heidelandschap. Omstandigheden waar iedereen van kan genieten. Uitvoering en compositie zien er prima uit. Mooi gedaan, Ellen! Toch is dit voor een ervaren landschapsfotograaf zoals Ellen een niet al te moeilijke foto om te maken. Wat gaat de volgende stap worden? ISO 100 · F 18 · 3 VERSCHILLENDE BELICHTINGEN (GEM. 4 SEC) · 58 MM
2 Lonesome Cowboy
Een mooie bosopname met prachtige lichtomstandigheden. Ellen heeft hier prima gebruikgemaakt van een persoon in de foto om iets extra’s toe te voegen. Wel een foto waar naar mijn idee met een gezonde dosis beeldbewerking nog een stuk meer uit te halen valt. Daarnaast is het vlak op de voorgrond wel wat groot, maar verder uitstekend gedaan! ISO 100 · F 11 · 5 VERSCHILLENDE BELICHTINGEN (GEM. 1/13 SEC) · 56 MM
34
Wie is prof Bas Meelker (46)? Bas Meelker is een bekende Nederlandse landschapsfotograaf uit Groningen. Bas bracht het grootste deel van zijn leven door in het noorden van Nederland, waar voor hem de basis werd gelegd voor zijn passie voor landschapsfotografie. Tegenwoordig wordt Bas alom erkend als een van de toonaangevende Nederlandse landschapsfotografen en werkt hij fulltime als professioneel landschapsfotograaf. Inmiddels wordt zijn werk internationaal geroemd om zijn dramatische impact, met een combinatie van intense kleuren en aansprekende composities. Onder zijn klanten bevinden zich gerenommeerde namen zoals National Geographic, Wereld Natuur Fonds, Canon, Roots Magazine en verschillende bekende reclame- en communicatiebureaus. Als spreker geeft Bas regelmatig presentaties in heel Nederland. Ook zijn workshops staan nationaal en internationaal hoog aangeschreven en zijn vaak snel volgeboekt. Tot slot publiceerde Bas ook enkele boeken en artikelen. WWW.BASMEELKER.NL
Zoomer Ellen van den Doel (35) stelt zich voor ‘Fotografie heeft mij altijd al getrokken. Al op vrij jonge leeftijd had ik een simpel analoog cameraatje. Toen ik in aanraking kwam met digitale fotografie, bleef het nog steeds “point and shoot”, maar met de komst van de digitale spiegelreflexcamera kwam daar verandering in. Fotografie werd een echte passie en ik volgde fotografiecursussen en deed veel zelfstudie. Getriggerd door mooie foto’s van anderen legde ik mijn lat steeds hoger, en die lat ligt nog altijd hoog. Door foto’s van andere fotografen en van mijzelf te analyseren, ga ik steeds kritischer kijken. Landschapsfotografie is al jaren de grote favoriet. Ik vind het heerlijk rond te lopen in de natuur met mijn camera, om vervolgens thuis te komen met mooie foto’s. Dat is voor mij echt een vorm van ontspanning. Sinds 2015 geef ik fotografiecursussen, zoals de basiscursus, landschaps- en avondfotografie. Voor mij een logische stap, omdat lesgeven en kennis overdragen vanuit mijn studie en werk bekend terrein is. De ideale combinatie voor mij is bezig te zijn met mijn passie en de opgedane kennis over te mogen dragen aan anderen.’ EL-FOTO.NL ELLEND.ZOOM.NL
ZOOM.NL MAART 2019
2
‘ELLEN LAAT ZIEN DAT ZE IN STAAT IS CONSEQUENT MOOIE BEELDEN TE MAKEN’
↘
De mening van Bas
‘Ellens portfolio is van een hoog niveau. Complimenten daarvoor! Ze laat zien dat ze in staat is onder verschillende omstandigheden mooi beeld te creëren. Ook technisch ziet het er allemaal uitstekend uit, waarbij ze verschillende technieken kent en in het veld goed gebruikt. Ze weet bij verschillende beelden een mooie balans te vinden tussen het toepassen van deze technieken en het laten zien van de essentie van het landschap, de
lichtomstandigheden en kleuren. Ik heb met plezier naar haar beelden gekeken.’
Wat wil Bas Ellen meegeven? ‘Mijn belangrijkste boodschap aan Ellen is: wat nu? Ellen laat zien dat ze in staat is consequent mooie beelden te maken. Ook haar gedrevenheid en passie spreekt uit deze beelden. Ik zou haar willen uitdagen om de volgende stap te zetten. Hoe ga je je fotografie verder ontwikkelen, zodat je
35
LEZERSTEST
Zoomers op stap met het nieuwste van het nieuwste
Grote
fullframesysteemcameratest
De strijd van de fullframe-systeemcamera’s is, toen Canon met de EOS R kwam en Nikon met de Z 6, echt begonnen. We hebben er zo’n vijf jaar op moeten wachten nadat Sony het A7-systeem introduceerde. Tijd dus om de drie systemen naast elkaar zetten. En dat doen we niet alleen. TEKST HANS KLUPPEL
40
↘
Fullframesysteemcamera’s
We nodigden drie Zoomers uit om een dag met ons mee te gaan naar dierentuin Koninklijke Burgers’ Zoo om daar deze drie camera’s uitgebreid te testen. Angelique, Eline en Dave maakten heel graag van deze gelegenheid gebruik en stonden op een regenachtige zondagochtend vol enthousiasme klaar bij de ingang. Burgers’ Zoo telt zoveel overdekte vierkante meters dat we daar de hele dag zonder last van het weer aan de slag konden.
De test → Canon heeft
maar één fullframe systeemcamera uitgebracht, dus kozen we de camera’s die er het beste naast passen: dat zijn de Nikon Z 6 en van Sony de A7 III. Om de camera’s goed te testen, zochten we een locatie met een interessante omgeving en genoeg verschillende en lastige lichtomstandigheden. Voor een goede, onbevooroordeelde vergelijking zochten we bij elk merk een wat meer gevorderde fotograaf met genoeg technische kennis om een goed oordeel te kunnen vellen. Het merk van Eline is Canon, dat van Angelique Nikon en dat van Dave Sony. Iedere fotograaf testte de camera van zijn of haar eigen merk, maar ook die van de andere merken. De test bestond uit twee delen: vrij fotograferen voor een indruk van het gebruiksgemak en de ergonomie, en daarnaast het maken van een aantal testfoto’s om deze thuis te beoordelen. De testfoto’s bestonden uit een serie opvolgende iso-waarden in een donkere omgeving om de ruis te beoordelen, eenzelfde onderwerp voor de scherpte, en een foto vanuit het donker naar het licht voor het dynamisch bereik. Op basis van alle foto’s samen is een schatting gemaakt van de beeldstabilisatieprestaties. Telkens werden bij de testfoto’s dezelfde instellingen en vergelijkbare objectieven gebruikt (24-70 mm F 4). We bespreken de beoordelingen per eigenschap uit de samengevoegde bevindingen, maar laten ook ruimte voor individuele verschillende meningen.
ZOOM.NL MAART 2019
V.l.n.r. Eline Schuurmans, Dave Zuuring en Angelique van Waarde
Voordat we de test induiken eerst een stukje achtergrond, want wat zijn eigenlijk fullframe-systeemcamera’s? Eerst de term fullframe. Een fullframe-sensor is een grote beeldsensor, om precies te zijn van het analoge ‘kleinbeeldformaat’ (24 × 36 mm). Het voordeel van fullframesensoren is wat bekender, omdat deze ook al gangbaar waren in camera’s mét spiegel. Zulke grote sensoren leveren over het algemeen betere prestaties, zoals een hogere scherpte, minder snel ruis bij weinig licht, een groter dynamisch bereik en eerder een onscherpe achtergrond. Systeemcamera’s worden ook wel spiegelloze of mirrorless camera’s genoemd. Dat is omdat er in deze camera’s, in tegenstelling tot spiegelreflexcamera’s, geen spiegel meer zit. Het voordeel daarvan is dat er geen opklappende spiegel is die voor ongewenste trillingen kan zorgen. Het beeld gaat dus niet via een spiegel naar boven naar de optische zoeker, maar valt direct op de sensor. Van hieruit wordt een digitaal beeld gestuurd naar de elektronische zoeker of het scherm, waar je direct het effect van je instellingen terugziet. Bij een spiegelreflex zie je dat alleen bij live-view of pas na het maken van de foto. De automatische scherpstelling gebeurt op de sensor door middel van fase- en contrastdetectie. Contrastdetectie is iets trager maar werkt wel beter in donkere omstandigheden. Hierdoor wordt het mogelijk om functies zoals gezichtsen oogherkenning voor autofocus te gebruiken. Canon heeft zelfs Dual Pixelautofocus, wat nóg sneller en beter in het donker moet werken. Daarnaast beschikken systeemcamera’s over zowel een fysieke (mechanische) als een elektronische sluiter. Het voordeel van een elektronische sluiter is dat deze zeer korte sluitertijden mogelijk maakt en in tegenstelling tot de fysieke sluiter geen geluid produceert en geen trillingen veroorzaakt. In combinatie zorgen de elektronische sluiter en het ontbreken van een opklappende spiegel ervoor dat
DAT SYSTEEMCAMERA’S DE TOEKOMST HEBBEN, IS DUIDELIJK
het mogelijk is om totaal geluidloos te fotograferen, handig bij voorstellingen of wildlifefotografie. De reden dat systeemcamera’s toch nog over een mechanische sluiter beschikken, is dat de elektronische variant zogenaamde ‘rolling shutter’-vervorming kan tonen bij het fotograferen van snel bewegende onderwerpen. Ook vertoont de elektronische sluiter bij zeer moeilijk licht soms ‘banding’: een soort strepen in donkere delen. En met een mechanische sluiter zijn kortere flitssynchronisatietijden mogelijk. Door het ontbreken van de spiegel is het mogelijk het hele systeem kleiner te maken, waardoor zowel lenzen als camerabody’s compacter en lichter kunnen zijn. Canon en Nikon hebben wel hun lensvatting vervangen om klaar te zijn voor de toekomst. Zo heeft Canon de EF-vatting vervangen door de RF-vatting, en Nikon de F-vatting door de Z-vatting. Beide merken hebben wel een adapter gebouwd, zodat je het grote aanbod van ‘oude’ objectieven gewoon kunt blijven gebruiken. Dat is voor nu ook wel prettig, want er zijn nog maar weinig objectieven beschikbaar met de nieuwe vattingen, terwijl pionier Sony een mooie verzameling heeft opgebouwd. Sony was dus lange tijd alleen in deze groeiende markt, maar Canon, Nikon en binnenkort ook Panasonic zijn nu ook serieus ingestapt. Eindelijk weer wat gezonde concurrentie, zullen we maar zeggen. En voor wie zijn de camera’s bedoeld? Eigenlijk voor iedere wat serieuzere fotograaf die fullframe wil. Dat systeemcamera’s de toekomst hebben, zoveel is duidelijk.
Ergonomie Uiterlijk viel een aantal verschillen op. Zowel de Canon als de Nikon heeft een extra monochroom schermpje boven op de camera, zoals je wellicht gewend bent van de spiegelreflexen. Daarop kun je snel je instellingen bekijken, handig! Wat verder opvalt, is dat iedere tester wegloopt met de bediening van de Nikon. De camera ligt prettig in de hand en alle knoppen zitten op de juiste plek, terwijl iedereen toch wat meer moeite had met de Canon. Hoewel Eline en Angelique de camera erg prettig in de hand vinden liggen, heeft iedereen wel wat aan te merken op het knoppenontwerp. Als enige camera ontbreekt het de EOS R aan zelf te programmeren knoppen, hoewel de nieuwe multifunctionele aanraakknop wel te programmeren is, met functies zoals autofocusgebied, iso-waarde, diafragma,
41
EXPERTCURSUS
Verken nieuwe werelden
Richt de camera recht vooruit, zodat alles wat recht is ook echt recht op de foto komt. WIL CROOYMANS, WILCROOYMANS.ZOOM.NL ISO 100 · F 8 · 1 SEC · 14 MM
46
Groot
met jouw groothoeklens
hoek ZOOM.NL MAART 2019
47
Dit Toscaanse landschap krijgt een heel dromerige sfeer door het vastleggen van infraroodlicht. VAANS RUIJTEN ISO 200 ∙ F 5,6 ∙ 1/320 SEC ∙ 128 MM
64
CURSUS
Fotografische niches
Experimenteer! Als je al wat langer meeloopt in de fotografie en je jezelf nog niet helemaal hebt vastgelegd op een bepaalde specialisatie, bekruipt je misschien soms het gevoel dat je iets anders wilt. Misschien vraag je je weleens af: ‘Is dit alles?’ Of misschien wil je wel weer eens een nieuwe richting inslaan; voor dat gevoel dat je had toen alles nog nieuw was in de fotografie. Ga eens experimenteren! TEKST VAANS RUIJTEN
ZOOM.NL MAART 2019
65
PRAKTIJK
Alleen een logo plaatsen is niet voldoende om je foto te beschermen, maar het verkleint wel de kans op diefstel iets. Model: Julliene Dijkwel ANJA VAN AST, AVAST.ZOOM.NL ISO 100 ∙ F 7,1 ∙ 1/125 SEC ∙ 50 MM
Omgaan met fotoroof
Stop de dief! 72
Auteursrechten → De verleiding om snel een foto van
Wanneer je merkt dat iemand jouw foto zonder je toestemming heeft gepubliceerd op een website of op Facebook, geeft dit een rotgevoel. Gelukkig zijn er enkele eenvoudige manieren om gestolen foto’s op te sporen en onlinediefstal af te handelen. Hierbij wat handige wenken en tips.
het internet te plukken is groot. Toch kun je dit beter laten, omdat je rekening moet houden met auteursrecht. Als maker heeft de fotograaf twee exclusieve rechten. Ten eerste het alleenrecht om de foto te publiceren; ten tweede het alleenrecht om die te verveelvoudigen. Zelfs het verwerken van een foto in een montage is uit den boze. Iedere keer dat je knipt en plakt, is er sprake van het verveelvoudigen van een uniek, door een andere persoon gemaakt werk. Je mag dus alleen foto’s gebruiken die je zelf hebt gemaakt of waarvoor je de benodigde toestemming hebt gekregen van de eigenaar, of rechtenvrije foto’s van stockfotodatabases zoals Unsplash, Pixabay en Pexels. Er bestaat ook een label waarmee auteurs aangeven dat hun creatieve werken beschikbaar zijn: een van de zogenaamde Creative Commons-licenties (CC). Daar zijn er meerdere van, kijk op www. creativecommons.nl voor meer uitleg over de restricties bij de licenties.
TEKST DIRK SCHOOFS
↘
Hoe vaak zie je de knop Delen op sociale media en in toepassingen staan? Sommige gebruikers vatten dit ‘delen’ letterlijk op, en gaan ervan uit dat ze vrij gebruik mogen maken van ‘gedeelde’ foto’s. Niets is echter minder waar. Daarom hanteren Facebook en Twitter een strikt downloadverbod. En om het lastiger te maken voor fotodieven, verlagen ze automatisch de kwaliteit van de kiekjes die je uploadt, zodat een fotodief deze versies niet kan verkopen of in een galerie hangen (natuurlijk doen deze socialmediasites dit ook om ruimte te sparen op hun servers). Dit brengt ons meteen bij de belangrijkste vuistregel om je onlinefoto’s te beschermen: gebruik zo laag mogelijke resolutie-instellingen om je foto’s minder aantrekkelijk te maken voor offlinegebruik door diefstal. Wil je zeker zijn dat de vruchten van je creatieve arbeid nooit ofte nimmer worden gestolen, in welke resolutie dan ook, dan luidt het advies om met je foto’s weg te blijven van het internet. Je kunt immers nooit uitsluiten dat iemand simpelweg een schermafbeelding maakt van je werk. Als dat een stap te ver is, zijn er enkele manieren om de schade te beperken.
Google-omgekeerd Een eenvoudige manier om erachter te komen of anderen jouw foto’s publiceren, is een Google-zoekactie in omgekeerde richting. Open Google (www.google.nl) en klik rechtsboven op Afbeeldingen. In het zoekvak klik je op het icoontje van het fototoestel en daarna plak je het ZOOM.NL MAART 2019
↑ Google toont dat deze foto talloze keren wordt gebruikt. Deze foto staat dan ook op allerlei gratis stock-sites. ↑ Onder bepaalde voorwaarden mag je foto’s met een Creative Commons-licentie gebruiken.
↓ TinEye werkt op het vlak van fotovergelijking nog nauwkeuriger dan Google.
internetadres naar je beeld in dit zoekvak. Je kunt de afbeelding ook gewoon uploaden of in het zoekvak slepen. De lijst met websites waarop deze foto staat, volgt snel en is soms erg ontnuchterend.
TinEye TinEye (www.tineye.com) is een gespecialiseerde Canadese zoekmachine voor afbeeldingen. Net als bij Google upload je de foto of je plakt het webadres in het zoekvak, waarna je een lijst krijgt van alle websites waarop deze afbeelding wordt gebruikt. Registreren is niet nodig, maar doe je dat wel, dan kun je ingevoerde zoekopdrachten bewaren. Tegen flinke betaling (vanaf 300 dollar per maand) kun je zelfs een fotocollectie laten bijhouden, waarbij je dan een melding krijgt als één van die foto’s online herkend wordt. Deze tool is in staat foto’s te herkennen die op een andere manier zijn uitgesneden, een veelgebruikte manier om misbruik te markeren. Voor wie van plan is TinEye vaak
73
76
FOTOGRAFIEGEHEIMEN
De diepte in
Inspelen op
huisdierengedrag Huisdieren fotograferen is nog niet zo makkelijk als het uiteindelijk op de foto’s lijkt. Ze blijven niet vanzelf stilzitten in de positie die jij voor ogen hebt en hebben elk een eigen karakter. Een Zoomer, een professionele fotograaf en een expert in dierengedrag vertellen hoe je op het gedrag van huisdieren kunt inspelen om die ultieme huisdierenfoto te maken. ONDER REDACTIE VAN SANNE VAN DEN BOSCH
Plat op je buik liggen, met de AF op de continustand en de ‘back button focus’ aan én goed kijken naar de hond zijn de sleutel voor zo’n foto. JACQUELINE BOXTEL, VISAFOTO.ZOOM.NL ISO 640 · F 2,8 · 1/1000 SEC · 200 MM
ZOOM.NL MAART 2019
77
CURSUS
Winterse sporten fotograferen
Beslagen ten ijs
Wanneer dit nummer verschijnt, is het hartje winter. Een goede reden om op pad te gaan om sporters te fotograferen! Want wat is mooier dan je wintersportvakantie combineren met prachtige foto’s maken? Het kan ook prima zonder sneeuw, dus je hoeft er niet per se voor naar het buitenland. In deze cursus leren we je hoe je sporters in de winter het beste kunt vastleggen en waar je allemaal rekening mee moet houden. TEKST BAS DE MEIJER
82
↘
Bij wintersport denken we algauw aan besneeuwde bergen. Lekker op de lange latten of snowboarden. Misschien denk je ook aan mooie bergwandelingen in de sneeuw of ijsklimmen. Maar vergeet ook schaatsen niet, ijshockey, kunstrijden of zelfs bobsleeën. Voor een aantal sporten zul je echt naar het buitenland moeten,
ZOOM.NL MAART 2019
maar veel kun je ook in eigen land fotograferen. Al is het dan niet altijd buiten …
De hal in Voor winterse sporten is sneeuw of ijs vaak wel een voorwaarde. Het moet dus koud zijn, en helaas komt dat steeds minder voor. De Nederlandse winters moeten
het regelmatig zonder goede sneeuw- of ijsperiode stellen. Toch kun je nog altijd genoeg winterse sporten fotograferen, soms zelfs in de zomer! Want ijs kun je gewoon maken, en op heel veel plaatsen zijn dan ook kunstmatige ijsbanen: dé ideale plek voor sporten als schaatsen, kunstrijden en ijshockey. Zelfs voor skiën kun je
83
SPOEDCURSUS
RON MEIJER, MACMODUS.ZOOM.NL ISO 1600 · F 5 · 1/100 SEC · 261 MM
Low-key-
dierenportretten Ron Meijer tovert foto’s van dieren om naar prachtige low-key-portretten. In vijf tips probeert hij uit te leggen hoe ook jij deze ‘Dark Animal Portraits’ kunt maken, door gewoon te fotograferen in de dierentuin! ONDER REDACTIE VAN ELKE VAN DER HONING FOTO EN TIPS RON MEIJER MACMODUS.ZOOM.NL
Photoshop
Isowaarde en diafragma
Je kunt het beste fotograferen met een moderne systeemcamera die lichtgevoelig is en niet zo snel last van ruis heeft. Je mag best een hoge iso-waarde gebruiken. Voor de details in je foto kun je met je diafragma gaan spelen. Let erop dat je je focust op het dier en let op de scherpte in de foto.
104
Voeg in Photoshop een donkere zwart-witversie van de foto toe als extra laag. Laat vervolgens deze laag overvloeien met de modus op Vermenigvuldigen en een Dekking tussen de 40 en 50%. Dit kun je ook doen met een bewerking van Nik Silver Efex Pro 2. Hierna voeg je een totaal zwarte laag toe. Stel het gummetje zo in dat de randen zacht zijn en ook breed uitvloeien. Haal hiermee het zwart weg op de plekken die je wilt laten zien, dus op het dier. Doe dit voorzichtig bij de overgang van dier naar achtergrond.
Bewerking
Nadat je in Photoshop de zwarte achtergrond aan de foto hebt toegevoegd, ga je met behulp van ‘control points’ het lichte en donkere opnieuw extra effect geven. Dit is een belangrijk onderdeel van de bewerking van de portretten, omdat dit ervoor zorgt dat de overgang van donker naar licht heel natuurlijk verloopt. Ik gebruik hiervoor Nik Color Efex Pro 4 (Darken / Lighten Center). Houd je bewerking vooral natuurlijk en let op de lichtval van de oorspronkelijke foto.
Details en scherpte
Met donkere foto’s wil je echt de aandacht op het dier hebben en niet op de omgeving. Zorg ervoor dat de foto goed scherp is en dat de kop veel details heeft. Let op de mooie ogen, grijze haren of de ouderdom van het dier. Vooral omdat bij het donker maken van de foto ook wat details verloren gaan.Â
Licht
Omdat het vaak om wilde dieren gaat (in een park of dierentuin), heb je geen gelegenheid om de dieren als een portretfotograaf te fotograferen. Dus neem de tijd, zoek een mooie plek op en houd heel goed het licht in de gaten. Je wilt bijvoorbeeld geen felle zon, omdat je geen harde contrasten en schaduwen wilt hebben in het uiteindelijke resultaat.
ZOOM.NL MAART 2019
105