STABIELE STATIEVEN
TIPS VOOR AANSCHAF EN GEBRUIK
Pro-tips voor
WILDLIFE FOTOGRAFIE
WERKEN MET EEN
REPORTAGEFLITSER
Controle over het licht
HAARSCHERP EN RUISVRIJ
Snel geregeld in Lightroom en Photoshop
Simpele truc met verbluffende mogelijkheden
SLUITERTIJDEN STAPELEN
GETEST
Basiscursus
portretfotografie Zo maak je prachtige portretfoto’s
NIKON D850
IS DIT HET ULTIEME ZWITSERSE ZAKMES?
€ 6,95 • NOVEMBER/DECEMBER 2017
Jaarabonnement Zoom.nl Inclusief Case Logic SLRC-206 cameratas t.w.v. € 95,-
Nu voor maar € 79,-* (i.p.v. € 160,-)
→ Ontvang 10 nummers van Zoom.nl magazine thuis op je mat. → Zoom.nl VideoZine bij iedere uitgave op je computer, laptop en smartphone. → Onbeperkte foto-opslag op www.zoom.nl. → Abonneevoordeel op events en foto-accessoires. → Bovendien lees je alle nummers ook digitaal.
Ga naar www.zoom.nl/rugzak word abonnee en ontvang die fototas! * excl. € 6,95 verzendkosten
INHOUD
PRAKTIJK
INSPIRATIE
16 Basiscursus
40 Urbex-shoot met
Portretfotografie
Zoomers
Met een mooi portret schiet je in een split second een prachtige herinnering van iemand. Hoe til je jouw portretten naar een hoger niveau zonder je blauw te betalen aan professionele gear?
Wil Crooymans combineert het rauwe van een urbexlocatie met sierlijke, wat voor een pakkend effect zorgt. Samen met drie Zoomers gingen we op stap met Wil.
26 Statief: aanschaf en gebruik
49 Community-nieuws 52 In the picture
16
Dankzij een statief zijn foto’s mogelijk die je uit de hand nooit kunt nemen. Waar moet je allemaal op letten bij aanschaf en in het gebruik?
Zoomer Monique Zomer wilde jarenlang leren fotograferen, maar nam er nooit de tijd voor. Pas toen ze ernstig ziek werd, ontdekte ze haar passie voor fotografie.
59 Quickstarts
62 Portfolio Bewerkte fotografie
68 Workshop Ruisreductie
Professioneel fotograaf Adrian Sommeling beoordeelt het portfolio van Zoomer Omar Brunt.
en verscherping Ruisreductie en verscherpen hangen nauw met elkaar samen. We laten je zien hoe je beide goed toepast, in zowel Lightroom als Photoshop.
90 Feedback Wildlife 40
74 Spoedcursus
Professioneel fotograaf Mike Muizebelt geeft feedback op foto’s van Zoom. nl-lezers.
Dronelandschap
TECHNIEK
78 Expertcursus Werken met een reportageflitser
10 Flits
Een reportageflitser is voor veel beginnende fotografen een monsterlijk apparaat waar ongecontroleerd licht uit komt. Zoom.nl neemt je mee in de wereld van de flitser.
De laatste cameranieuwtjes
14 Cameragadget Magmod flits-accessoires
34 Spiegelreflex met telezoom of compact met ultrazoom?
100 Hands on Magische bewerking
102 Sluitertijden stapelen Fotograferen met lange sluitertijden is leuk en levert dynamisch beeld op. Maar ook zonder ND-filter kun je het effect nabootsen.
78
52
Je ziet geregeld compactcamera’s met een onwaarschijnlijk zoombereik van 50x of meer langskomen. Is het tijd om je zware spiegelreflexuitrusting in te ruilen?
46 Microsoft Surface Studio De eerste 28 inch all-in-one desktop van Microsoft. Hoe interessant is de Surface Studio voor fotografen?
88 Gebruikersreview Canon EOS 6D Mark II Zoom.nl lezer Camiel Mudde test de Canon EOS 6D Mark II spiegelreflex.
106 Reviews 102
ZOOM.NL NOVEMBER/DECEMBER 2017
34
Nikon D850, Sony FE 16-35mm F2,8 GM, Canon Powershot G9X mark II, Tamron SP 24-70mm F2,8 DI VC USD G2
9
Met twee reportageflitsers in een softbox en in een paraplu heb je al snel een eenvoudige thuisstudio. TINEKE VAN SCHAIK (MARTINE-10) ISO 100 · F 3,5 · 1/160 SEC · 70 MM
16
BASISCURSUS
Portretten zijn een dankbare tak van sport binnen de fotografie. Met een mooi portret schiet je in een split second een prachtige herinnering van iemand, of het nou een gestileerd studioportret vol in de make-up is of een snelle snapshot op straat. Maar hoe til je jouw portretten naar een hoger niveau, zonder je blauw te betalen aan professionele gear? We helpen je op weg. TEKST CEES DE JONGE
Portretfotografie
Onbetaalbare
portretten ↘
Dat je voor een betoverend portret geen duizenden euro’s in flitsers, fullframe body’s of objectieven hoeft te investeren, bewijzen wel de pareltjes die we regelmatig op Zoom.nl zien. Met heel gewone instapcamera’s, alledaags daglicht of een invulflits kun je net zo goed een prachtig portret maken. Wat zijn de tips om zonder mega-investering toch een onbetaalbaar portret te maken?
Model Voor het maken van een mooi portret heb je als eerste het volle vertrouwen van je model nodig. En dat kost je behalve wat charme en bemoedigende woorden helemaal niks. Veel mensen zijn erg onzeker ZOOM.NL NOVEMBER/DECEMBER 2017
over zich zelf. Als je van die persoon met een imposant objectief een grote reeks foto’s gaat maken, daalt dat zelfvertrouwen nog verder. Probeer als fotograaf vertrouwen uit te stralen, ook al ben je nog niet heel zeker wat er van je opnames terecht zal komen. Je model neemt die zekerheid over en dat zie je terug in de opnames. Dat vertrouwen groeit tijdens de shoot. Vaak zie je dat de laatste opnames van een reeks de beste zijn. Vaak moet je model gewoon even wennen aan jou, de camera en eventuele spotlights. Zoek tijdens de shoot contact, leg dingen uit, doe poses voor. Zorg voor een band tussen fotograaf en model, het levert je altijd mooiere plaatjes op.
17
TECHNIEK
Aanschaf en gebruik van een statief
S t a b i e l e
steunen
Dankzij een statief zijn foto’s mogelijk die je uit de hand nooit kunt nemen, voorkom je bewegingsonscherpte en kun je rustiger en nauwkeuriger werken. Belangrijk is wel dat je een statief kiest waar je volledig op kunt vertrouwen. Waar moet je allemaal op letten bij aanschaf en in het gebruik? TEKST KEES KRICK
↘
Een statief is onmisbaar zodra je niet meer uit de hand kunt fotograferen. Denk aan avond- en nachtopnamen waar je al snel met sluitertijden van tientallen seconden of minuten te maken hebt. Maar je gebruikt het ook overdag als je met sterke grijsfilters werkt of voor een vloeiende timelapse. Een statief stelt je verder in staat om nauwkeurig te werken. Bij architectuurfotografie zet je de camera bijvoorbeeld exact waterpas, zodat rechte lijnen ook echt kaarsrecht op de foto komen. Bij natuur- en landschapsfoto’s bepaal je de compositie en wacht je desnoods uren tot eindelijk dat prachtige licht verschijnt. Vervolgens schiet je een reeks opnamen om ze thuis achter je computer te combineren tot een perfect belichte hdr-opname. Zo komt een statief bij elke vorm van fotografie wel eens van pas. Reden genoeg dus om goed te kijken welk statief het beste bij jou past.
26
Maximale hoogte Met een statief wil je zo comfortabel mogelijk kunnen werken. Vooral als je hem regelmatig of lang achter elkaar gebruikt. De hoogte van het statief speelt daarbij een belangrijke rol in. Als je continu met gekromde rug achter je camera staat, werkt dat niet fijn. Optimaal is daarom een statief dat hoog genoeg is om er met nagenoeg rechte rug achter te staan. Zoek daarom altijd in de specificaties op wat de maximale lengte van een statief is. Omdat je er nog een camera bovenop plaatst, mag het statief eventueel een fractie lager zijn dan de optimale hoogte. Om de gewenste werkhoogte te krijgen, schuif je altijd eerst de poten uit. Ben je er dan nog niet, dan is er nog de middelkolom waarmee je jouw camera extra de hoogte in stuwt. Er zit helaas wel een addertje onder het gras. Een statief is een driepoot en dat zorgt voor veel stabiliteit.
1 Foto gemaakt op het mooie eiland Brännö voor bij Zweedse plaats Göteborg. RENÉ SPRUIJTENBURG (RSPRUIJTENBURG) ISO 100 · F 11 · 1/80 SEC · 16 MM
2 Voor dit soort opnamen is de minimale hoogte van je statief cruciaal. WIM DE NIJS (WIMDENIJS) ISO 125 · F 11 · 1 SEC · 18 MM
3 Stel je camera met statief op en wacht tot het mooiste licht verschijnt. ROB VISSER (ROBVISSER) ISO 100 · F 9 · 1/40 SEC · 18 MM
Maar zodra je de middenkolom omhoog schuift, wordt het geheel iets minder stabiel. Er kunnen dan sneller kleine trillingen optreden, bijvoorbeeld bij harde wind of als je per ongeluk tegen je camera of een statiefpoot stoot. Daarom kun je de middenkolom het beste bewaren voor specifieke situaties waarin je even wat extra hoogte nodig hebt en hem verder zoveel mogelijk (grotendeels) ingeschoven laten. Bij de specificaties staan altijd zowel de hoogte met ingeschoven als met uitgeschoven middenkolom vermeld.
Minimale hoogte Naast de maximale hoogte van een statief, is ook de minimale hoogte van belang. Ook die vind je weer terug in de specificaties. Als je dicht bij de grond kunt komen, kun je hem perfect gebruiken om indrukwekkende macro-opnamen
Monopod → In dit artikel
1
2
hebben we het over driepootstatieven. Er bestaan ook éénbeenstatieven ofwel monopods. Omdat dit één uitschuifbare poot is, maak je daar geen tijdopnamen mee en kun je hem ook niet zomaar neerzetten. Het geeft je wel extra steun, zodat je scherpere foto’s zonder trillingsonscherpte maakt. Daarnaast zijn ze perfect om snel bewegende onderwerpen zoals vogels, vliegtuigen en racewagens te volgen en vast te leggen. Soms kun je één poot van een driepootstatief losschroeven, waarna je die als monopod kunt inzetten.
te maken in bijvoorbeeld een bos of bloemenveld, maar ook bij product- of kinderfotografie komt dit van pas. Je schuift eerst alle poten en de middenkolom in, zodat het statief zo klein mogelijk wordt. Daarna kun je de poten vaak nog in een spreidstand zitten, waarmee de camera nog lager zakt. Op een gegeven moment stoot helaas de onderkant van de middenkolom tegen de grond en kun je niet verder omlaag. Vandaar dat de kolom bij bepaalde statieven omkeerbaar is. De camera zweeft dan ondersteboven tussen de drie statiefpoten rakelings boven de grond. Dat maakt de bediening en het meekijken door de zoeker of op het scherm wel een stukje complexer. Bij andere statieven kun je de middenkolom tijdelijk weghalen, waarna je de camera bovenop de driepoot monteert en je via de spreidstand alsnog extreem laag bij de grond komt. Zonder dat alles ondersteboven hangt en dat werkt wel prettiger.
Kantelbare middenkolom Soms wil je over een hoog obstakel heen fotograferen. Zoals een hekwerk of de reling van een balkon of een brug. Dan is het handig als het statief extra hoog ingesteld kan worden. Een statief dat boven jou uittorent, komt in die situaties goed van pas. Er bestaan zelfs speciale hoogtestatieven waarmee je algauw een meter of vijftien de lucht in gaat, maar dan moet je de camera wel op afstand bedienen. Het kan ook gebeuren dat je met de camera niet dicht genoeg bij het ZOOM.NL NOVEMBER/DECEMBER 2017 3
27
PRAKTIJKTEST
Spiegelreflex met telezoom of compact met ultrazoom?
(Sensor) size matters!
34
Als hobbyfotograaf volg je waarschijnlijk met interesse het cameranieuws. Je ziet geregeld compactcamera’s met een onwaarschijnlijk zoombereik van 50x of meer langskomen. Hoe kan dat eigenlijk in zo’n kleine camera en hoe zit het met de beeldkwaliteit? Is het misschien tijd om je zware spiegelreflexuitrusting in te ruilen? We namen de proef op de som. TEKST MARK MOED
↘
Om de verschillen eens goed te testen, hebben we wat spullen bij de betreffende importeurs besteld. We selecteerden de Nikon D3400 spiegelreflex met de splinternieuwe Tamron 18-400mm F3,5-6,3 en twee compactcamera’s: de Sony Cyber-shot DSC-RX10 III en de Sony Cyber-shot DSC-HX350. De Tamron heeft een zoombereik van (omgerekend naar fullframe) 27-600 mm, bij de Sony DSC-RX10 III is dat 24-600 mm en bij de Sony HX350 praten we over een bereik van 24 tot zelfs 1000 mm. Voordat we gaan vergelijken, bespreken we eerst kort de unieke aspecten van elke camera.
ZOOM.NL NOVEMBER/DECEMBER 2017
35
VERSLAG
Urbex-shoot met Zoomers
De charme van een vervallen locatie
Het rauwe van een urbexlocatie weet urbex- en portretfotograaf Wil Crooymans met verbluffend resultaat vast te leggen. De sierlijke modellen met wie hij werkt, vergroten het contrast, wat voor een pakkend effect zorgt. Reden voor de redactie van Zoom.nl om een keer mee te lopen tijdens zo’n shoot. We nodigden uiteraard een aantal Zoomers uit om met ons mee te gaan. TEKST HANS KLUPPEL
40
Wil Crooymans → Fotograaf Wil Crooymans uit
Nuenen begon enkele jaren geleden met urbexfotografie. Al snel miste hij iets in de foto’s en kreeg het idee om de locaties tot leven te brengen door er een (naakt)model in te laten poseren. Na een oproep op een website had hij al snel een tweetal avontuurlijke modellen bereid gevonden om mee te doen. Deze manier om urbex gebouwen tot leven te brengen bleek een succes, waardoor hij nu zijn werk kan exposeren en verkopen. Zo zijn Wils foto’s permanent opgenomen in de collectie van ‘t Kunsthuys te Best en kun je daar eens een kijkje gaan nemen. WILCROOYMANS.ZOOM.NL WWW.ABPICTURES.NL
Natanya Hartgers → Natanya uit Dedemsvaart is
sinds eind 2014 verslingerd aan fotografie. Door haar dynamische baan bij Defensie is dit een prettige afleiding. Ze richt zich vooral op fotomanipulaties, creatieve shoots en portretten, fashion en specifieke thema´s, zoals bloemen of bruiden. NATANYA.ZOOM.NL
Joyce van Galen → Joyce uit Hillegom werkte tot
voor kort in de verslavingszorg. Ze fotografeert al vanaf jongs af aan en legt graag landschappen op een kleurrijke manier vast, sinds kort ook met toevoeging van rookeffecten. JOYSJE0.ZOOM.NL
Harold Spierenburg → Harold uit Tilburg is ICT-
projectleider in een ziekenhuis. Zijn passie voor fotografie bestaat al vanaf het begin van het digitale tijdperk. Hij fotografeert veelal portretten en landschappen. Daarnaast organiseert hij ook met regelmaat fotoshoots en workshops. HAROLDSPIERENBURG.ZOOM.NL WWW.HAROLDSPIERENBURG.NL
ZOOM.NL NOVEMBER/DECEMBER 2017
41
IN THE PICTURE
MODEL: TESS HERMANS MUAH: PIEN BUITINK ISO 400 · F 4,5 · 1/320 SEC · 200 MM
Monique Zomer
‘Mijn droommodel? Koningin Máxima!’ Monique Zomer wilde jarenlang leren fotograferen, maar nam er nooit de tijd voor en wist ook niet of ze er talent voor had. Pas toen ze ernstig ziek werd, ontdekte ze haar passie voor fotografie. Inmiddels is ze alweer een paar jaar beter en staat nog steeds enthousiast achter de camera. Het liefst maakt ze portretten van jonge meiden. Ze struint regelmatig de straten in Enschede af op zoek naar dat ene mooie gezicht. Daar is ze zelfs zo goed in dat modellenbureaus haar hulp inschakelen. TEKST JONI HENDRIX
52
↘
Waarom ben je begonnen met fotografie?
Even voorstellen → Monique Zomer (48) is
getrouwd met Marco en heeft twee zoons van 20 en 21. Ze woont in Enschede en heeft daar ook een eigen studio. Toen ze in 2010 ziek werd, zocht ze afleiding en vond die in fotografie. Haar liefde voor fotografie was geboren. Met mensen werken is wat ze het liefste doet en het is dan ook niet zo gek dat haar passie portretfotografie is. GOODLOOKZ.ZOOM.NL WWW.GOODLOOKZFOTOGRAFIE.NL
‘In 2010 kreeg ik te horen dat ik kanker had. Ik had zware chemokuren en zat in de ziektewet. Mijn man vond dat ik een goede afleiding moest zoeken, zodat ik weer wat positieve energie zou krijgen. Dat wilde ik zelf ook. Ik deed voorheen wel eens wat modellendingetjes voor amateurfotografen. Het leek me altijd al leuk om zelf foto’s te maken. Maar ik dacht dan meteen: ach, dat kan ik niet, het is moeilijk en te technisch. Door mijn ziekte had ik ineens veel tijd om het op te pakken en uit te zoeken. Ik benaderde enkele fotografen waar ik eerder wat modellenwerk voor had gedaan. Zij legden mij van alles uit en ik ging veel oefenen. Ik maakte eerst wat foto’s van de buurmeisjes. Zij waren zo enthousiast dat de vriendinnetjes ook al snel naar me toe kwamen. Ik kreeg steeds meer opdrachten, mensen vonden mijn foto’s mooi. Toen had ik de smaak natuurlijk te pakken en heeft
ZOOM.NL NOVEMBER/DECEMBER 2017
53
EXPERTCURSUS
Werken met een reportageflitser
De flits de baas
Een reportageflitser is voor veel beginnende fotografen een monsterlijk apparaat waar ongecontroleerd licht uit komt. Tijd om de flitser te omarmen, want zowel op de camera als los ervan kun je er echt betere foto’s mee maken, en niet alleen portretten. We nemen je stap voor stap mee in de wereld van de flitser. TEKST JEROEN JAZET
78
Dankzij de Canon MPE65mm macro lens een vergroting van ongeveer drie keer. De flitser zit achter een zelfgemaakte diffuser. IDE GEERT KOFFEMAN (JANNESJJAMPER) ISO 100 · F 16 · 1/250 SEC · 65 MM
ZOOM.NL NOVEMBER/DECEMBER 2017
79