Analyse #18 - Digitale Transformatie & International Business

Dit is een commerciële uitgave van European Media Partner bij deze krant.

FEBRUARI 2019 | NR. 18

ANALYSE

Digitale Transformatie & International Business

CONTENT WITH A PURPOSE

analysenederland.nl

International Business:

Manon van Essen – Head of Pizza bij Magioni “Er bestond al een bloemkoolpizza in Amerika en uit data-analyse bleek dat er een goede groei in zat. Toen dacht ik: dat kan ik ook. Ik heb eerst in mijn eigen keuken staan zwoegen en niet veel later sloot ik een deal met een pizzeria. Ik bakte de pizza’s van hun normale kaart en mocht daarnaast mijn eigen pizza’s aanbieden. Als klanten het niet lekker vonden, kregen ze hun geld terug. Nou, ik heb een hoop mensen hun geld moeten teruggeven, in het begin waren ze niet te vreten.”

Lees meer op pagina 16

Lees meer interessante artikelen op analysenederland.nl Digitale transformatie:

Lotte de Bruijn – directeur Nederland ICT

“In het gebruik van technologie als ondersteuningsmiddel voor de arts laat de zorg kansen liggen. Er kunnen veel meer innovatieve toepassingen worden ingezet om ziekte en symptomen te voorspellen en te detecteren. Big data speelt hier een grote rol in en daar wordt te weinig mee gewerkt. Er worden wel stappen gezet, maar nog niet genoeg.”

DICK SCHOOF

DIRECTEUR-GENERAAL AIVD

‘Cyber security, geopolitieke spanningen en terrorisme zijn dé onderwerpen als het gaat om nationale veiligheid’ Lees meer op pagina 8

Lees meer op pagina 7

Digitale transformatie:

Manier van betalen gaat rigoureus op de schop

Nooit meer een pinpas mee omdat er ook betaald kan worden met een horloge, telefoon, ring of geïmplanteerde chip? De ontwikkelingen op het gebied van digitale payment solutions gaan razendsnel.

Lees meer op pagina 10

International Business:

Neelie Kroes – oud-eurocommissaris

“Ondernemen is er bij mij met de paplepel ingegoten; ik kom uit een echt Rotterdams entrepreneursgezin. Van jongs af aan heb ik een enorme werkdrift gehad en mijn instelling is: ik rond het liever vandaag af dan morgen.”

A UNIQUE TECH & SCIENCE STARTUP COMMUNITY WITH OFFICES AND SPACES

WWW.STARTUPVILLAGE.NL

Lees meer op pagina 12

2 INLEIDING – ANALYSENEDERLAND.NL

ANALYSE.

PROFIELEN IN DEZE PUBLICATIE

European Media Partner presenteert Analyse Digitale Transformatie en International Business. Met de toenemende digitalisering in Nederland verandert de manier van zakendoen, zowel in binnen- als in het buitenland. Waar moeten we rekening mee houden? En wat betekenen nieuwe uitdagingen zoals de Brexit voor Nederlandse ondernemers?

We spreken onder andere met Dick Schoof, directeur-generaal van de AIVD. Cyber neemt een steeds grotere plaats in onze samenleving in en cyberaanvallen liggen continu op de loer. Omdat de digitale infrastructuur steeds groter wordt en meer verweven raakt, worden volledige sectoren platgelegd door cyberaanvallen. Het cascade-effect is, aldus Schoof, veel groter.

Toch brengt de digitalisering ook vele kansen met zich mee, zo stelt staatssecretaris Raymond Knops. Maar die kansen kunnen niet alleen door de overheid gegrepen worden. Samen met ondernemers en wetenschappers kan er een hoop gerealiseerd worden. Het is dan echter wel

van belang dat men buiten de gebaande paden durft te treden en dat het digitale contact tussen de overheid en burgers en ondernemers beter geregeld wordt.

Raymond Knops Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Daarnaast komen in deze campagne de laatste ontwikkelingen op het internationale handelstoneel aan bod.

Daarover spreekt onder andere Manon van Essen, Head of Pizza bij Magioni. Een jonge ondernemer die met haar pizzabodems niet alleen de Nederlandse, maar ook de buitenlandse markt bestormt.

En oud-eurocommissaris Neelie Kroes vertelt over haar ondernemingsdrang en het belang van het ‘waarom’ achter je werkzaamheden. Als je een goede onderneming in het buitenland wilt starten, is het volgens haar noodzakelijk vragen te blijven stellen en je ambitie kenbaar te maken. “Zeg vaker ja, juist als je iets eng vindt.”

Of u nou meer wilt lezen over cybersecurity, nieuwe digitale toepassingen, de Brexit of MVO, bij deze campagne bent u aan het juiste adres. Wij wensen u veel leesplezier.

ANALYSENEDERLAND.NL

Dick Schoof Directeur-generaal AIVD

Neelie Kroes Oud-eurocommissaris

Manon van Essen Head of Pizza bij Magioni

EXCLUSIEF VOOR HET WEB

POPULAIRE ARTIKELEN OP ANALYSENEDERLAND.NL Hans de Boer – Voorzitter VNO-NCW

Een Chinese drakendans is een mooi ritueel. De kop beweegt los van de staart. Toch oogt zo’n draak voor omstanders als één beest dat zich soepel voortbeweegt. Die draak symboliseert voor mij hoe wij als Nederlanders verre markten, zoals de Chinese, moeten veroveren; als één slim opererend geheel.

Bekijk exclusieve films en video's op onze campagne website.

Op onze campagne website vindt u nog veel meer interessante artikelen en interviews.

Foto: Julius Schrank

Online winkels zijn al jaren gemeengoed in Nederland, toch staan we nog maar aan het begin van de verandering die zij brengen in het winkellandschap. Want hoe webwinkels zich ook zullen ontwikkelen, de invloed op de winkelstraat – en vice versa – is groot.

@europeanmediapartner

INHOUD DIGITALE TRANSFORMATIE 4 Voorwoord Raymond Knops 6 Arsenaal aan mogelijkheden 7 Digitale toepassingen in de zorg 8 Profiel: Dick Schoof 10 Manier van betalen gaat op de schop INTERNATIONAL BUSINESS 12 Voorwoord Neelie Kroes 14 ‘Brexit biedt juist kansen' 15 Duurzaam ondernemen is ‘omdenken’ 16 Profiel Manon van Essen 18 Buitenlandse markten 20 Van start-up tot succes?

ANALYSE. Campagne Manager: Johan Konst & Adwitya Tewarie

Managing Director:

Foto: Fotolia

Foto: D66

Volg ons digitaal:

Ondernemen over de grens? Daar is een sterk bedrijfsmodel voor nodig. Op pagina 16 leest u hoe Manon van Essen van Magioni dit gerealiseerd heeft.

johan.konst@europeanmediapartner.com adwitya.tewarie@europeanmediapartner.com

Webshops en winkelstraat versmelten

“De navigatieapps die ons van A naar B brengen, zelfparkerende auto’s en de aanbevelingen van Netflix. Al deze gemakken zijn mogelijk dankzij kunstmatige intelligentie”, zo stelt Kees Verhoeven, Tweede Kamerlid voor D66. “In de toekomst zullen we hier steeds meer mee te maken krijgen.” Meer weten over deze digitale innovaties? Kijk dan op analysenederland.nl.

JOHAN & ADWITYA TIPPEN!

Johan Konst & Adwitya Tewarie Campagne Managers

DIGITALE CONTENT DIGITALE KRONIEK

CONTENT WITH A PURPOSE

analysenederland.nl

Amanda Ghidoni

Chief Content Officer Mats Gylldorff Redacteur: Marjon Kruize Layout: Rowan Brandt Petra Danielsson Tekst: Esra Buke Britte van Erven Mark van der Heijden Annette Hoeksema Jerry Huinder Mandy Kraakman Coverfoto: Rijksoverheid AIVD Magioni Gedistribueerd: Het Financieele Dagblad 2019 Drukkerij:

RODI Rotatiedruk

Dit is een commerciële uitgave. De FD-redactie heeft geen betrokkenheid bij deze productie.

CONTENT WITH A PURPOSE European Media Partner Nederland B.V Keizersgracht 424, NL-1016 GC Amsterdam Tel.: +31 20 808 82 17 Email: nl@europeanmediapartner.com www.europeanmediapartner.com

Recycle of geef het magazine door!

European Media Partner is gespecialiseerd in contentmarketing en native advertising.

Wij combineren redactionele inhoud met themakranten die bij toonaangevende dagbladen zijn bijgevoegd. Wij zorgen ervoor dat de boodschap van uw merk wordt overgebracht, en uw doelgroep de juiste beslissingen neemt.

ADVERTENTIE

Kom naar onze infoavond op 3 april!

MBA Big Data & Business Analytics

Word een hands-on Business Analytics expert Start in september 2019 • Parttime programma • Combineer Business, Analytics, Computer Science en Artificial Intelligence Informatieavond • Woensdag 3 april 2019 • 19:00 - 21:30 • Meld je aan via mbabigdata.nl

mbabigdata.nl

ADVERTORIAL - GESPONSORDE CONTENT

Data vormt de toekomst “Onze kracht is de juiste mensen bij elkaar te brengen en zo de juiste oplossing te vinden.”

– Michiel van Vlimmeren, managing director HPE Nederland.

Hoe bieden we persoonlijke, op maat gemaakte gezondheidszorg?

Hoe helpen we honger de wereld uit? De oplossing voor deze vragen ligt in het gebruik van data. Door DNA-gegevens van een patiënt te vergelijken met die van tienduizenden andere patiënten, kan heel gericht de juiste behandeling worden ingezet. En met de juiste gegevens over groei en grondstoffen kan in de landbouw een optimale oogst worden bereikt.

“Data is het leidend fenomeen in deze en andere ontwikkelingen en thema’s”, zegt Michiel van Vlimmeren, managing director van IT-bedrijf HPE Nederland. “Het hebben van data, het kunnen gebruiken van data en vooral het vertalen van data in waardevolle informatie, maakt dat we tot nieuwe modellen kunnen komen.”

Nieuw is vooral dat de vertaling van data naar informatie niet meer centraal, maar aan de randen van het netwerk plaatsvindt. Van Vlimmeren: “Bedrijven beschikken over veel data. Die worden met name gegenereerd aan

de rand van het netwerk, de ‘Edge’. Denk aan een zelfrijdende auto en de enorme hoeveelheid data die één zo’n auto genereert. Om te profiteren van deze gegevens is het essentieel dat deze gegevens verwerkt en geanalyseerd worden waar ze zijn gegenereerd: aan de Edge. Als de data van een zelfrijdende auto eerst naar een datacenter terug zou moeten alvorens de juiste actie wordt genomen, rijdt de auto waarschijnlijk snel tegen de vangrail.”

De nieuwe data en apps vragen om een andere omgeving. “Uiteraard hebben we nog steeds datacenters nodig, zeker ook om de data vanuit de edge verder te analyseren, maar het is niet meer de enige oplossing”, zegt Van Vlimmeren. “De nieuwe modellen vragen om een samenstel van verschillende clouds: op locatie van de klant, gehost bij een derde partij en aan de Edge. Het resultaat is een hybride oplossing – een combinatie van cloud-oplossingen en IT op locatie, waarbij de krachten worden gebundeld en die toch als één is te ontsluiten.”

Het is niet toevallig dat juist HPE zich hierin heeft gespecialiseerd. Het IT-bedrijf is een afsplitsing van het oude HP, de one-stop-shop voor alles dat met IT te maken had. “HPE is vroeg geweest met het onderkennen van hoe de markt zich ontwikkelt en welke positie HPE

daarin moet nemen”, zegt Clemens Esser, CTO HPE Nederland.

“Onderscheidend vermogen zit hem nu met name in de manier waarop technologie wordt toegepast om relevante oplossingen te bouwen, in de wijze waarop hardware geïntegreerd kan worden en men centraal beheer kan doen”, vult Van Vlimmeren aan. En in de wijze waarop samenwerkingen worden aangegaan om tot een complete oplossing te komen. “In IT is samenwerking essentieel geworden, het vraagt om het bouwen van netwerkorganisaties. Dat is met het nieuwe profiel van HPE veel eenvoudiger geworden.”

Samenwerken doet HPE op veel verschillende vlakken, bijvoorbeeld in de Formule 1. Het bedrijf is betrokken bij zes teams, onder andere Mercedes. Het is een perfect voorbeeld van de hybride cloud en Edge centric opereren: de data van de auto wordt lokaal, op en aan de baan, vertaald naar een strategie voor de race.

Via de cloud wordt dezelfde informatie ook in de eigen fabriek gebruikt om de auto’s te optimaliseren voor volgende races.

“Bij Ajax richten we ons op de player performance”, vervolgt Esser. “Spelers dragen tijdens de training hesjes met transponders. Daardoor kunnen afstanden, startsnelheid en de positie op het veld te gemeten worden. Deze gegevens kan Ajax vergelijken met het gevoel van de spelers zelf. Vooral jonge spelers zijn hierin heel erg geïnteresseerd.”

Ook heeft HPE zich aan het World Economic Forum verbonden om via het programma Tech Impact 2030 de grote uitdagingen van de wereld aan te gaan; onder meer de zorg op maat middels personalized medicine “Het duurt nu nog 12 uur om het DNA-profiel te analyseren voor een gerichte behandeling.

Met onze partners willen we dat terugbrengen tot een minuut of 10”, zegt Esser.

CONTENT WITH A PURPOSE

Foto: Rijksoverheid

4 DIGITALE TRANSFORMATIE VOORWOORD – ANALYSENEDERLAND.NL

Raymond Knops, staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Digitale innovatie: De overheid is er voor burgers en bedrijven, niet andersom.

De overheid móét de mogelijkheden van digitalisering zo actief mogelijk bijhouden. Maar dat kunnen we niet alleen. Kansen voor onze dienstverlening ontdekken we door samen met ondernemers en wetenschappers te werken aan innovatie.

Ik kijk uit naar de Conferentie Neder-

land Digitaal komende maand. Ik kijk ernaar uit om afspraken te kunnen maken voor meer concrete samenwerking. Want de dienstverlening van onze overheid verbetert als de luiken openstaan. Op het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is een team van ambtenaren juist buiten het departement actief op zoek naar slimme oplossingen. Deze ‘Gideonsbende’ haalt tegendraadse

ideeën op. Ze denken na over oplossingen waar de overheid normaal gesproken niet mee komt, zodat burgers en bedrijven uiteindelijk profiteren van digitale innovatie bij de overheid.

Die strategie sluit aan bij de Agenda Digitale Overheid: NL DIGIbeter. Deze agenda is niet in beton gegoten, omdat we flexibel willen inspringen op nieuwe ontwikkelingen. We moeten experimenteren en buiten de gebaande paden durven treden. Wel met samenhangende maatregelen, zodat het digitale contact tussen de overheid en burgers en ondernemers beter wordt.

We investeren in innovatie, doen

mee aan hackathons en verbinden

startups aan de overheid om onze dienstverlening te verbeteren.

Nederlanders die niet goed, of helemaal niet, overweg kunnen met technologie schieten we daarnaast te hulp. We ondersteunen hen met cursussen over digitalisering. Voor wie het lastig blijft, willen we het eenvoudiger maken om iemand te machtigen om digitale zaken met de overheid te kunnen doen De bestaande dienstverlening van

de overheid maken we - in kleine overzichtelijke stapjes - beter.

Bijvoorbeeld met de introductie van de Berichtenbox-app voor MijnOverheid afgelopen jaar. Een app waar mensen op één plek de post en gegevens van steeds meer

overheidsorganisaties vinden. Ook willen we meer diensten in één pakket aanbieden. De overheid is er immers voor burgers en bedrijven, niet andersom.

Nieuwe technologieën helpen die dienstverlening maar roepen tegelijkertijd soms ook vragen op.

Neem het thema van de conferentie, “slimme toepassingen op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI)”. Nieuwe technologieën vragen ook om fundamentele discussies, met burgers, bedrijven en de wetenschap.

Deze conferentie draagt bij aan de

opdracht om digitalisering aan zo veel mogelijk Nederlanders ten

goede te laten komen. Ik zie veel ondernemers en wetenschappers die dat aan het hart gaat. Zij vinden mij aan hun zijde.

Raymond Knops, Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

KANSEN VOOR DIGITALE INNOVATIE Als we digitaal echt willen transformeren, moet de overheid daarbij helpen. U leest er meer over op analysenederland.nl.

ADVERTENTIE

INNOVATIEVE DIGITALE TECHNOLOGIEËN VORMEN EEN BELANGRIJK ONDERDEEL BIJ DIGITALE TRANSFORMATIES, MAAR HET GAAT VOORAL OM HOE WE DAAR ALS ORGANISATIE MEE OMGAAN EN MAXIMAAL GEBRUIK VAN MAKEN. MONIQUE VAN ESTERIK, DIRECTEUR SOCIAAL DOMEIN, GEMEENTE DRONTEN

MEER WETEN OVER DE MASTERCLASS DIGITALE TRANSFORMATIES IN DE PUBLIEKE SECTOR? KIJK OP UTWENTE.NL/MCDIGITALETRANSFORMATIES

ADVERTORIAL - GESPONSORDE CONTENT

Networking4all biedt MKB nieuw concept in cybersecurity Er tekent zich een opvallende contradictie af in het bedrijfsleven.

Enerzijds bestaat er volop besef dat hardware, software en security onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden, te meer nu bedrijven continu online zijn. En anderzijds wil dat onvoldoende doorpakken tot het nemen van securitymaatregelen.

de tijdsinvestering die nodig blijkt.

Frank Leest benadrukt daarbij dat een beoordeling veelal beperkte inspanning vergt om tot een uitputtende beoordeling te komen.

“Het gebeurt niet zelden dat we vraag tot ondersteuning krijgen als het al te laat is. Dus als het bedrijf al slachtoffer is van een cyberattack”, vertelt algemeen directeur Frank Leest van securitydienstverlener Networking4all.

Networking4all heeft zich in tegenstelling tot veel andere consultants in deze markt volledig gericht op security. Gezien die focus in combinatie met onwetendheid over securityrisico’s heeft Networking4all een nieuw concept ontwikkeld. Bij deze Health Check voor bedrijven gaat het om een service waarmee de huidige status van ICT-security in kaart wordt gebracht. Dus een soort van thermometerpeiling om te beoordelen hoeveel risico het netwerk van een bedrijf loopt.

Op basis daarvan ontvangen opdrachtgevers een rapport in combinatie met eventuele adviezen hoe deze kwetsbaarheden zijn op te lossen. Frank Leest: “Een soort van APK-keuring dus eigenlijk. De parallel die je daarbij kunt trekken, is dat ook wij ons opstellen als onafhankelijk partner. In toenemende mate zijn bedrijven afhankelijk geworden van internet, wij beoordelen in welke mate eventuele onveiligheid bedrijfscontinuïteit in

gevaar kan brengen. Het vervolgtraject met het wegnemen van onzekerheden kunnen wij ter hand nemen, maar het wil zeker ook gebeuren dat de cliënt die vraag neerlegt bij een bestaande automatiseringsrelatie. Dat gebeurt bij de meerderheid van de risicoconstateringen: bij circa zestig procent van onze beoordelingen wordt beroep gedaan op bestaande partners, waarbij geldt dat Networking4all veelal wordt ingehuurd door die ICT-partners van opdrachtgevers.”

afstand het netwerk binnen te dringen. “Bij de Health Check die wij uitvoeren, beoordelen we niet alleen de status van de software of securitytools, maar kijken we tevens naar fysieke randvoorwaarden, zoals de locatie van pc’s of modems in het bedrijf. Hacks kunnen ook worden uitgevoerd met een simpele usb-stick bijvoorbeeld. De ruimte waarin het centrale netwerk staat, is dat vrij toegankelijk of afgesloten? Zulke fysieke issues zijn wel degelijk van invloed op het risiconiveau.”

Wat Frank Leest in deze context belangrijk vindt om te benadrukken, is dat veel bedrijven het risico van cyberattacks fors onderschatten. Online zijn voor kwaadwillenden volop tools te vinden om slachtoffers te hacken. Niet om daarmee angst te zaaien, maar het behoort tot de mogelijkheden om vanaf de parkeerplaats vanuit een auto op

Die beoordeling betekent tevens dat de Health Check niet alleen online op afstand wordt uitgevoerd, maar dat er tevens een beoordeling ter plekke wordt uitgevoerd. En dat gebeurt dan niet uitsluitend op de centrale locaties, ook eventuele nevenvestigingen worden daarbij betrokken. De prijshoogte van de Health Check hangt uiteraard samen met

Nog even terug naar de risico’s die het bedrijfsleven loopt. Frank Leest beklemtoont daarbij dat vooral het MKB vaak ongewild slachtoffer is. Ook bij grotere bedrijven vinden aanvallen plaats, maar dat zijn vaak doelgerichte operaties, zoals CEO-fraude. Wat zich tegenwoordig veelvuldig afspeelt, zijn ransomware-aanvallen. Daarbij dient het aangevallen bedrijf een bedrag te betalen om eigen bestanden weer in handen te krijgen. Soms gaat het bedrijf akkoord met relatief kleine bedragen, maar de financiële impact voor de organisatie zelf is vaak vele malen groter. “Dan hebben we het bijvoorbeeld over stilstand van werkplekken. Verder zijn soms intellectuele eigendommen of concurrentiegevoelige informatie in het geding. Daarbij valt het schadebedrag al veel lastiger te bepalen en kan een grote impact hebben op de reputatie en de betrouwbaarheid van een bedrijf.

Veel van deze problemen zijn met een Health Check, en de opvolging van de hieruit komende aanbevelingen, te voorkomen”, aldus Frank Leest. Tevens kan Networking4all dankzij samenwerkingen met partners als Cyberveilig Nederland op landelijk niveau meedenken over online security als branche, maar ook als begrip.

“We staan open voor andere organisaties die met ons mee willen denken.”

w networking4all.com t 020 788 10 30

UW VEILIGHEID ONDER CONTROLE Laat uw IT beveiliging doorlichten door onze security experts voor een accuraat inzicht in de status van uw security. Onze Health Check wordt op maat gemaakt voor uw bedrijfssituatie en is ideaal voor het MKB.

6 DIGITALE TRANSFORMATIE – ANALYSENEDERLAND.NL

CONTENT WITH A PURPOSE

Arsenaal aan mogelijkheden Bedrijven hebben altijd al data verza-

meld en geanalyseerd op zoek naar verborgen patronen. “Die gedachte is niet nieuw”, zegt Alexander Rinnooy Kan, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en voorzitter van de Big Data Alliance (BDA). “Wel nieuw is de hoeveelheid data die we analyseren.” Die hoeveelheden zijn zo groot dat ze de naam Big Data dragen. De analyse daarvan valt onder Data Analytics.

Big Data en Data Analytics bieden grote voordelen. Diensten en producten worden meer op maat aangeboden, de online vindbaarheid verbetert en transport en logistiek worden efficiënter, vertelt Marc Salomon, programmadirecteur MBA Big Data & Business Analytics aan de Amsterdam Business School.

“Ook autonome auto’s moeten heel snel de beelden van hun camera’s analyseren. Zoals MRI-scans worden vergeleken met miljoenen eerdere scans, waardoor je een betere diagnose kunt maken.”

Maar met grote mogelijkheden

komen ook grote verantwoordelijkheden. “De techreuzen en overheden weten al meer dan we wellicht willen”, zegt Rinnooy Kan. “Big Data bieden een kans, maar zijn ook een risico. Geen van beide moeten we negeren. We moeten goed nadenken over de voorwaarden waaronder we wat we doen en denken beschikbaar willen stellen.

Daar ligt een rol voor de politiek.”

Salomon geeft de voorzichtige stappen die Google ondernam op de Britse verzekeringsmarkt als voorbeeld.

Foto: BDA

Foto: Amsterdam Business School

Big Data biedt veel voordelen, maar vraagt ook om extra aandacht.

EU hebben we privacywetgeving, maar kunnen we Amerikaanse en Chinese platforms wel controleren?

Een ander zorgpunt is de cultuur in de VS rond privacy. Iemand in de VS zei mij een keer: ‘We zijn heel blij met jullie privacyregels. Het zet jullie industrie nog verder op achterstand’”, zegt Salomon. Rinnooy Kan sluit daarop aan. “Maar om onze standaarden te laten varen en eigen organisaties dezelfde onbeperkte ruimte te geven, dat gaat ons ook niet makkelijk af. Het is een wezenlijk dilemma waarop ik nog geen antwoord heb.”

De ontwikkeling van Big Data en Data Analytics is een “genuanceerd verhaal”, zegt Salomon. “Het biedt aan de ene kant veel voordelen, maar heeft ook allerlei privacy-issues.” Dat beaamt Rinnooy Kan: “Kunstmatige intelligentie lijkt zijn belofte nu waar te maken. Het biedt een arsenaal aan middelen die we wel met verstand en zorgvuldigheid moeten gebruiken.”

Salomon: “Bedrijven worden enorm machtig, door de data die ze hebben.”

“Willen we dat of willen we dat niet”, vraagt Salomon zich hardop af. “Je weet niet hoe Google met de data omgaat. Stel je zoekt op Google vaak met de term kanker, wat zou dat betekenen voor de premie?”

Ook vragen de gemaakte analyses

volgens Salomon om extra controles. “Als een autonome auto zich vergist in wat hij ziet, hoe kun je dan nagaan waar de fout zit?” Hij voegt daaraan toe: “Een derde probleem is de afhankelijkheid van grote platforms, die de kleinere platforms wegdrukken. Op een gegeven moment hou je alleen

Mark van der Heijden

Rinnooy Kan: “Kunstmatige intelligentie lijkt zijn belofte nu waar te maken.”

‘Big Data bieden een kans, maar zijn ook een risico. Geen van beide moeten we negeren.’

Facebook, Amazon en Google over.

Dat maakt de keuze voor consumenten niet beter. En deze bedrijven worden enorm machtig, door de data die ze hebben.”

Rinnooy Kan ziet het teruggeven van de controle over de data aan de burgers als begin van de oplossing.

“Het simpelste principe is dat de data van jezelf blijven. Bedrijven mogen die niet zomaar gebruiken.

En als een bedrijf er commerciële redenen voor heeft, moeten ze er misschien wel voor betalen”, zegt de hoogleraar. “De volgende vraag is of we van partijen niet kunnen verlangen dat ze ons ooit vergeten.”

De vraag is ook of die principes

sterk genoeg zijn in een globale markt. Salomon en Rinnooy Kan zijn daar niet zeker van. “In de

FEITEN De politie werkt, in samenwerking met de TU Eindhoven, aan een proef waarbij in Roermond kentekens, automerken, afgelegde routes, aantal personen in een auto en soort telefoons worden verzameld. Door middel van een puntensysteem wordt bepaald of iemand als verdachte wordt aangemerkt.

Kritiek is er ook; niet concreet gedrag, maar groepskenmerken zijn bepalend.

EEN GENUANCEERD VERHAAL Big Data wordt steeds belangrijker en groter in ons land. Hoe gaan we daarmee veilig om?

U leest erover op analysenederland.nl.

ADVERTENTIE

Waarom public cloud alleen niet zaligmakend is De laatste jaren zijn veel bedrijven de public cloud als een wondermiddel gaan zien dat alle problemen oplost. Maar in de praktijk blijkt dat veel projecten mislukken en dat de cloud alleen maar complexiteit toevoegt. De digitale transformatie van het bedrijfsleven wordt soms bestempeld als een nieuwe industriële revolutie. Hierdoor wordt voor veel bedrijven het implementeren van nieuwe technieken een doel op zich.

IT ter ondersteuning Bij IT-dienstverlener PQR denken ze er anders over. “Techniek hoort ondersteunend te zijn, zodat je de focus kunt houden op de dienstverlening. Alleen zo kun je de efficiëntie ervan vergroten en een concurrentievoordeel behalen”, stelt Marijke Kasius, directeur Managed Services bij PQR. De dienstverlener levert specialistische infrastructuurkennis en beheerdiensten voor MKB- en enterpriseklanten. “We richten ons op de lange termijn. Zo maken we toekomstgerichte keuzes die de dienstverlening van de klant ten goede komen. We moeten constant meeveranderen met de ontwikkelingen binnen de techniek, want alleen zo kunnen wij

de klant zo goed mogelijk ondersteunen in zijn digitale transformatie.”

Omarm de toekomst van IT Met SpaceHub, het net gelanceerde hybride cloudplatform, laat PQR zien dat zij flexibel is en aan de langetermijnbehoeftes van de klant kan voldoen. “SpaceHub gaat verder dan de cloud.

Het is dé plek waar hybride IT-infrastructuren en public cloud samenkomen. Hierdoor heb je een keuze in welke data in de cloud wordt opgeslagen en welke data on-premises”, vertelt Sheau Pei Chong, CTO en lid van het Technology Leadership Team. Het gemak waarmee de klant IT beschikbaar krijgt vanuit een public cloud, een eigen datacenter of een datacenter van derden, staat bij dit platform centraal.

“PQR houdt de laatste ontwikkelingen scherp in de gaten en stelt deze direct beschikbaar op het SpaceHub-platform van de klant. De constante zoektocht naar het nieuwste en het beste op IT-gebied nemen wij de klant zo uit handen”, aldus Kasius.

Lees meer: pqr.com/spacehub

Foto: Nederland ICT

De digitalisering raakt alle sectoren in Nederland. Maar waar de meeste sectoren veel voordeel halen uit de digitale transformatie, laat de zorgsector nog veel kansen liggen, volgens Lotte de Bruijn, managing director bij Nederland ICT. “Er ligt nog heel erg veel potentieel”,

Waar laat de zorg kansen liggen?

“In het gebruik van technologie als ondersteuningsmiddel voor de arts. Er kunnen veel meer innovatieve toepassingen worden ingezet om ziekte en symptomen te voorspellen en te detecteren. Big data speelt hier een grote rol in en daar wordt te weinig mee gewerkt.

Er worden wel stappen gezet, maar nog niet genoeg.”

Waar gaat het de komende jaren heen in de zorg?

“Nieuwe toepassingen op basis

De Bruijn: “Er moet veel meer aandacht voor digitale vaardigheden komen in het medische onderwijs.”

van data en kunstmatige intelligentie kunnen leiden tot meer efficiëntie, meer preventie, betere kwaliteit en uiteindelijk gezondere mensen, tegen lagere zorgkosten. We gaan toe naar een situatie waar de patiënt zelf zijn eigen gezondheid zal monitoren en met die data bij de huisarts zal komen. De huisarts mag er in de toekomst vanuit gaan dat hij te maken krijgt met patiënten die langskomen en zeggen: ‘Ik zie dat mijn waardes veranderen, het is tijd voor een onderzoek’. De zorg zal verschuiven van genezen naar preventie.”

Is die arts daar wel klaar voor?

er genoeg mogelijkheidsmensen in de zorg?

Foto: Universiteit Twente

VRAGEN AAN DR. SJOERD DE VRIES

Foto: Universiteit Twente

‘Het gebruik van digitale toepassingen moet de norm worden in de zorg’

verzucht Lotte de Bruijn. “We hebben anderhalf jaar geleden een onderzoek gedaan naar het digitaal potentieel in verschillende sectoren en bij de zorgsector is deze het grootst.

Dat wil zeggen: in de zorg is een relatief laag percentage mensen dat digitale toepassingen gebruikt om hun werk te doen, terwijl er volop mogelijkheden waren.” Hoe dat kan?

Verschillende oorzaken. Te weinig mogelijkheidsmensen (mensen die denken in termen van hoe het kan zijn), te weinig aandacht voor digitale toepassingen, te weinig aandacht vanuit de top van zorgorganisaties.

“Innovatie en goede zorg gaan hand in hand, ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Althans, dat zou je denken. Maar helaas is dit nog niet vanzelfsprekend.”

7

ANALYSENEDERLAND.NL – DIGITALE TRANSFORMATIE

CONTENT WITH A PURPOSE

“Nee, ik denk dat de zorg in het algemeen te veel vastzit in de huidige kaders, regels en constructies.

De rol van de arts verandert en dat is moeilijk. Maar het zijn niet alleen de artsen die verandering lastig vinden. Op het managementniveau wordt ICT in de zorg nog steeds teveel als iets operationeels gezien.

Als ik met directeuren in de zorg spreek dan zeggen ze dat ze digitalisering zien als iets voor de afdeling ICT. Sorry? Het gebruik van digitale toepassingen moet de norm worden in de zorg. Het gebruik van AI en robotica kan levens redden.”

In hoeverre werken lokale overheden al ‘data-gedreven’?

En moet die robot de chirurg dan vervangen?

Wat zijn de voordelen van ‘data-gedreven werken’ voor lokale overheden?

“Nee, een robotarm is veel preciezer dan de arm van de chirurg, dus die moeten we gebruiken, maar die moet ook bediend worden: de nieuwe rol van de chirurg. Denk eens aan de mogelijkheden. Er zijn maar een paar chirurgen die bepaalde hersenoperaties kunnen uitvoeren en die zitten over heel de wereld. Hoe tof zou het zijn als zij een robotarm besturen die in Amsterdam staat en zo van een afstand de operatie kunnen uitvoeren.”

“Nog niet alle artsen. Ik heb het idee dat artsen digitale technologie nog te veel zien als iets dat ze afleidt van hun primaire taken, in plaats van ze ondersteunt. Dat heeft te maken met kennis, er moet veel meer aandacht voor digitale vaardigheden komen in het medische onderwijs. Er wordt door artsen vaak gezegd: ‘Maar de technologie kan mijn baan niet overnemen!’.

Klopt, het is én én. De digitale mogelijkheden staan ten dienste van de arts en 1 plus 1 is in dit geval 3.”

VERDER DAN DE ICT-AFDELING

U had het over de mogelijkheidsmens in uw speech vorig jaar tijdens de Avond van de Digitale Economie: zijn

Digitalisering moet veel meer ruimte krijgen in de Nederlandse samenleving, want er ligt nog heel veel potentieel. Op analysenederland.nl leest u er meer over.

Jerry Huinder

Universitair docent Digitale Transformaties in de Publieke Sector aan de Universiteit Twente.

“Het staat nog in de kinderschoenen, maar je ziet dat gemeenten echt de ambitie hebben steden ‘slimmer’ te maken. Zo wordt er al data ingezet voor het oplossen van vraagstukken rondom mobiliteit, parkeren, stadsreiniging of regulering van grote evenementen.”

“Vaak weten lokale overheden niet wat de effecten zijn van een beleid. De mate van gebruik van de instrumenten bepaalt of een beleid succesvol is. Maar dit zegt niets over het sociale aspect en of burgers hier gelukkiger van worden.

Door data-gedreven te werken, kun je meer te weten komen over de effecten en de impact van een beleid en deze gaandeweg bijstellen.”

Wat heeft het ‘data-gedreven werken’ van lokale overheden voor effect op burgers?

“Overheden kunnen diensten personaliseren, omdat er meer inzicht is in wat de burger wil en kan. Daarnaast ontstaat er een intensievere participatiemaatschappij, waarbij de burger meer zaken zelf organiseert. Denk bijvoorbeeld aan een parkeerbeleid, waarbij burgers op het platform van de gemeente hun parkeerplek of oprijlaan kunnen verhuren. De burger zal meer mee kunnen denken en sturen.”

Esra Buke

ADVERTENTIE

RAZENDSNEL INNOVEREN IN DE ZORGMARKT Unit4 Healthcare heeft als motto: ‘Wij zijn jouw zorgzame collega’. De software en apps van Unit4 moeten de zorgverlener ontzorgen en een behulpzame collega zijn. Hoe dat in de praktijk werkt, laten Unit4 en zorginstelling Carintreggeland op dinsdag 12 maart zien, tijdens een theatersessie op Zorg & ICT in de Jaarbeurs in Utrecht. Zij lanceren dan hun ‘collega’ MeetMattie aan de wereld.

Samen innoveren met klanten Van de Reijken vervolgt: “We zien een veranderende behoefte in de markt. We leggen dan ook de focus op innovatie, snelheid en de betrokkenheid van klanten.

Ieder idee dat ontstaat en iedere aanname die we doen valideren we bij zorgprofessionals. Deze nieuwe manier van werken maakt het mogelijk om razendsnel te innoveren.”

Olav van de Reijken, General Manager Unit 4 Healthcare: “E-health toepassingen schieten als paddenstoelen uit de grond. Dat is ook logisch, want als we niets veranderen aan de wijze waarop we de zorg organiseren hebben we in 2030 één op de vier werkende Nederlanders nodig in de zorg. Maar hoe bedenk je nu iets slims, wat zorgverleners ook écht ondersteunt? Als er iemand weet waar behoefte aan is op de werkvloer, dan is het de zorgverlener zelf wel. Daarom hebben we de basis voor MeetMattie laten leggen door onderzoek onder meer dan 1200 zorgverleners.

Meten met MeetMattie MeetMattie helpt zorgverleners met de registratie, interpretatie en communicatie van metingen, zoals bijvoorbeeld bloedsuikerwaarden en insuline spuitschema’s.

De registratie van de meting gaat met een paar drukken op de knop en de waardes kunnen gemakkelijk en veilig worden gedeeld met een huisarts of specialist.

Concreet betekent dit dat het aantal handelingen voor het meten van de bloedsuikerwaarden gereduceerd wordt van 33 naar 11. Dit bespaart een zorgverlener enorm veel tijd.

Meer weten over MeetMattie? Kijk op www.meetmattie.nl.

8 DIGITALE TRANSFORMATIE PROFIEL – ANALYSENEDERLAND.NL

CONTENT WITH A PURPOSE

‘Nederland is een interessant en aantrekkelijk doelwit om digitaal te bespioneren, te beïnvloeden en te saboteren’ Of het nou is voor economisch gewin of om de boel daadwerkelijk plat te leggen, er zijn landen in de wereld constant bezig ons land aan te vallen. Nee, niet fysiek, maar in cyberspace. “Cyber wordt door landen gebruikt om andere landen te beïnvloeden, onder druk te zetten of om informatie te achterhalen.”

De baan veranderde, de focus niet.

Waar cyber voor hem als Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid een van de prioriteiten was, is het dit als directeur-generaal van de AIVD nog steeds. Natuurlijk, binnen zijn vorige functie keek Dick Schoof naar terroristische activiteiten in de breedste zin van het woord, nu focust hij ook op activiteiten van statelijke actoren. Op activiteiten van landen die kwaad willen in Nederland. Maar dat verandert niets aan de steeds groter wordende dreiging vanuit de cyberhoek. Dat heeft volgens Schoof te maken met de positie die cyber inneemt in onze samenleving.

Er gebeurt niets meer zonder cyber.

“Nederland is een van de meest ontwikkelde en innovatieve landen in de wereld en daarom een interessant en aantrekkelijk doelwit om digitaal te bespioneren, te beïnvloeden en te saboteren. Andere landen proberen op allerlei manieren in de ICT-systemen in Nederland te komen om daar vervolgens informatie uit te halen ten behoeve van hun economie, hun ontwikkeling op het gebied van wetenschap of technologie.”

In het Global Risk Report 2019 van het World Economic Forum staan cyberaanvallen en datafraude en -diefstal zowel in de top 10 van risico’s die het meest waarschijnlijk zullen voorkomen als risico’s met de meeste impact op onze maatschappij. Eens?

“Ja, absoluut. Wereldwijd zie je in de rapporten over dit onderwerp, niet alleen in die van het World Economic Forum, altijd cyber security, geopolitieke spanningen en terrorisme als top drie. Ze wisselen soms in mate van belang, maar dat zijn altijd dé onderwerpen als het

gaat om nationale veiligheid van verschillende landen.”

andere sectoren. Het cascade-effect is veel groter.”

Is cyber security dan niet overkoepelend bij al die gevaren?

En wanneer bemoeit de AIVD zich daar dan mee?

“Zeker, ook al omdat er op dit gebied heel veel nieuwe ontwikkelingen zijn. De cyberwereld intensiveert steeds maar weer verder. Een digitale aanval kan bijvoorbeeld ook een van de onderdelen zijn die landen gebruiken in de hybride

“Dat ligt aan de actor die erachter zit. Als het ene bedrijf het andere bedrijf bespioneert, dan is het bedrijfsspionage en dan is het relevanter voor andere partijen om te onderzoeken. Krijgen wij een dergelijke melding en kunnen wij

‘We weten dat andere landen geïnteresseerd zijn om in onze systemen, in onze vitale infrastructuur, te komen’ conflictvoering naast klassieke methodes als economische sancties en politieke druk en zodoende is cyber ook een belangrijke asset in het domein van geopolitieke spanningen. Om tot een maximaal resultaat te komen is er vaak sprake van een combinatie van klassieke en digitale middelen. Cyber wordt door landen gebruikt om andere landen te beïnvloeden, onder druk te zetten of om informatie te achterhalen.”

Welke nieuwe gevaren zijn er voor ons land allemaal bijgekomen door de digitale transformatie die we hebben meegemaakt?

“Dat zit ‘m met name in de hele verwevenheid van de digitale infrastructuur die steeds groter wordt. Waar je tien tot vijftien jaar geleden één systeem raakte met een cyberaanval, raak je nu een hele sector en vaak ook nog veel

‘Cyber wordt gebruikt om andere landen te beïnvloeden, onder druk te zetten of om informatie te achterhalen’

dat herleiden naar een statelijke actor, dan gaan we er natuurlijk wel mee aan de slag. Nou is het wel zo dat het juist in die cyberwereld ongelooflijk moeilijk is om te bepalen wie het is. Soms huren landen anderen in om het voor ze te doen.”

Maar wat als de actor geen land is, maar de gestolen informatie voor Nederland wel van landsbelang?

“Dat is inderdaad een tweede punt waar we naar kijken: wat is er nou precies gestolen? Want als dat om informatie gaat die je zou kunnen betitelen als de kroonjuwelen van zo’n bedrijf, waardoor dat bedrijf kan omvallen en dat bedrijf bovendien van kritisch belang is voor de nationale economie dan is onze interesse zeker wel groter.

Blijkt uit onderzoek dat er geen statelijke actor achter zit, dan informeren we de instantie die er wel over gaat, bijvoorbeeld Team High Tech Crime van de politie voor opsporing of het NCSC voor advies.”

Er gaan een hoop wilde verhalen rond: wat is het reële gevaar van cyberaanvallen door landen als Rusland en China?

“Ik kan dat niet beantwoorden met een cijfer voor de kans dat dit

gebeurt, maar we weten dat bijvoorbeeld Rusland geïnteresseerd is in onze informatie en systemen. We achten het dus ook hoogstwaarschijnlijk dat ze digitale aanvallen tegen Nederland uitgevoerd hebben en sluiten niets uit. Het is algemeen bekend dat Rusland de intentie en capaciteit heeft om bijvoorbeeld Nederland en andere Europese landen te raken. Waar ik dan aan denk? Het bekendste voorbeeld hiervan dat algemeen bekend is, is hoe in Oekraïne een elektriciteitscentrale plat is gelegd. Dergelijke aanvallen kunnen ook in Nederland gebeuren. We nemen dat soort voorbeelden daarom zeer serieus en adviseren de energiesector en andere sectoren waar de andere landen interesse in hebben dan ook om hier maatregelen tegen te nemen.”

'De beveiliging wordt beter en geavanceerder, maar de aanvallen ook.'

En China?

“Die hebben op dit moment echt een andere agenda. De Chinezen zijn meer geïnteresseerd om te komen in systemen waar ze informatie en kennis kunnen verzamelen over research en development en technologie die past in hun behoefte om te komen tot economische ontwikkelingen. Die richten zich dus op hoogwaardige technologische bedrijven en universiteiten.”

Zijn bedrijven en mensen binnen de overheid zich voldoende bewust van het gevaar?

“In toenemende mate. Ik zit hier pas drie maanden, maar heb in mijn vorige functie als Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Vei-

ligheid ook veel met cyberdreiging te maken gehad, en mijn conclusie van de afgelopen jaren is dat men zich in het bedrijfsleven en bij de overheid steeds bewuster wordt van de kansen, want dat biedt cyber ook, en dreiging van de digitalisering. Je ziet dat cybersecurity board business is geworden. Maar dat gezegd hebbende: het kan nog veel beter. Het blijft natuurlijk een ratrace. De beveiliging wordt beter en geavanceerder, maar de aanvallen ook.”

En wat doet de AIVD om bedrijven en overheden te helpen die ratrace te winnen?

“Wij adviseren de Rijksoverheid en alle spelers uit de vitale sector over hoe ze hun digitale veiligheid moeten inrichten, en hoe ze staatsgeheimen moeten beveiligen. We werken hierbij ongelooflijk intensief samen met onze partners. Verder doen wij natuurlijk andere dingen dan onze partners zoals de politie en het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), en op basis van onze ervaring geven wij gerichte adviezen aan collega’s die zich dan weer richten op preventie. Wij zijn een taartpunt in het geheel van samenwerkende partijen die ons land veilig moeten houden op het gebied van cyber en onze core business is het detecteren en verijdelen van gerichte aanvallen van andere landen op ons land.”

Jerry Huinder

EEN GROTERE CYBERDREIGING We krijgen steeds vaker te maken met cyberaanvallen. Op analysenederland.nl leest u er meer over.

9

ANALYSENEDERLAND.NL – PROFIEL DIGITALE TRANSFORMATIE

VRAGEN AAN ERIK PLOEGMAKERS Foto: Fox-IT

Foto: AIVD

CONTENT WITH A PURPOSE

Managing director bij Fox-IT.

Wat is de crux van de digitale transformatie?

“Digitale transformatie is niet zo zeer een technische verandering, maar meer een verandering van businessstructuren. IT ontwikkelt zich van hardware en software naar services en abonnementen. Je hoeft geen expert meer te zijn om online succesvol te vieren. Iedereen kan zakendoen op de digitale snelweg.

We moeten alleen garanderen dat het een veilige weg is.”

Wat betekent dat voor de cybersecu-rity-industrie?

“Veel van de huidige oplossin-gen richten zich op de technische kant van het verhaal: rewalls, antivirussoftware. Terwijl bedrijven eigenlijk geen storage en IT meer in huis hebben. Ze gaan naar Amazon en laten hun data daar in de cloud staan. Beveiliging gaat daardoor van technische beveiliging naar controle op data, identiteiten en ‘things’.”

Wat doen cybersecurity-bedrijven daartoe?

FEITEN Dick Schoof is een Nederlands topambtenaar.

Hij werd eind 2010 directeur-generaal politie bij het Ministerie van Veiligheid en Justitie waar hij was belast met de vorming van de nieuwe Nationale Politie. Van maart 2013 tot november 2018 was hij Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Tegenwoordig is Schoof directeur-generaal van de AIVD.

“Cybersecurity-bedrijven zullen naar een nieuw model moeten gaan.

Ze hoeven niet meer te snappen hoe pakketjes het internet overgaan, maar moeten wel begrijpen hoe een cloudinfrastructuur werkt.

Dat is nieuw voor de cybersecuri-tyindustrie.”

Mark van der Heijden

BESPAAR MET DIGITAAL FACTUREREN Betaalgemak was nooit groter dan in het huidige digitale tijdperk.

Maar dit tijdperk is nog maar net begonnen. Nu overheden niet meer om e-facturen heen kunnen, zal ook het bedrijfsleven gemakkelijker overtuigd worden van de voordelen van digitalisering. Van de 552 miljoen facturen die in Nederland jaarlijks worden verstuurd en betaald, krijgen overheden er een kleine 12 miljoen te verwerken, heeft Deloitte becijferd. De tijdsbesparing die e-facturatie oplevert is enorm.

10 DIGITALE TRANSFORMATIE – ANALYSENEDERLAND.NL

Foto: CCV

Nooit meer een pinpas mee omdat er ook betaald kan worden met een horloge, telefoon, ring of geïmplanteerde chip? De ontwikkelingen op het gebied van digitale payment solutions gaan razendsnel. Volgens Enny van de Velden, Chief Commercial Officer van CCV, dienstverlener voor elektronische transacties, staan we aan de vooravond van grote veranderingen in de manier waarop we betalen.

spelt dat het binnen vijf jaar duidelijk zal zijn welke technologie de markt gaat domineren. “Nu al zien we dat het daadwerkelijke betalen steeds meer naar de achtergrond

‘Betalen met een chip in je arm is absoluut een van de opties.

We gaan het meemaken.’

Volgens cijfers van Betaalvereniging Nederland betaalden we in 2017 meer dan de helft van de keren met een pinpas. En ook contactloos betalen is aan het toenemen. Over heel 2017 is het gemiddelde aandeel van contactloze betalingen maar liefst 40,2 procent ten opzichte van 59,8 procent pinbetalingen. Van de

‘Er is een explosie aan oplossingen en technologieën beschikbaar; naar alle waarschijnlijkheid zal de technologie winnen die het veiligst en het gemakkelijkst is in het gebruik.’

Velden: “Steeds vaker betalen mensen kleine bedragen contactloos. Of het nu gaat om het OV, de collectebus of een openbaar toilet: op steeds meer plekken kan het. Omdat het veilig en handig is, maken mensen er graag gebruik van.” Ook ziet

sten, red.) zal dit leiden tot nog meer innovaties, omdat banken het mogelijk moeten maken dat derde partijen toegang krijgen tot de betaalrekening van de klant.“ De Chief Commercial Officer voor-

Elektronisch betalen zit in de lift.

verschuift. In de toekomst zal betalen nog makkelijker worden, doordat datasystemen aan elkaar worden gekoppeld. Door locatie- en transactiegegevens nog beter aan elkaar te linken kan er bijvoorbeeld eerder gewaarschuwd worden dat er een ongebruikelijke transactie is gedaan." Volgens Van de Velden zal er door alle innovaties nog meer op gelet moeten worden of de nieuwe technologieën ook echt veilig zijn.

Van de Velden: "Steeds vaker betalen mensen kleine bedragen contactloos."

Van de Velden een toename in het gebruik van peer-to-peer betaaloplossingen zoals Tikkie en Payconiq.

Hoewel contactloos betalen nu nog

vooral gebeurt door middel van een pasje zal dat in de nabije toekomst minder het geval zijn. Door het gebruik van 'wearables’ zoals een ring, armband, sleutelhanger of horloge zal betalen nog makkelijker worden. Op dit moment wordt de NFC (Near Field Communication) techniek veel gebruikt. Dat is de technologie waarmee contactloze

betaalkaarten met betaalautomaten communiceren. Ook wordt er betaald met een QR-code, een tweedimensionale streepjescode.

Volgens Van de Velden valt nu nog niet te zeggen welke technologie de overhand zal krijgen. “Er is een explosie aan oplossingen en technologieën beschikbaar; naar alle waarschijnlijkheid zal de technologie winnen die het veiligst en het gemakkelijkst is in het gebruik.

Met de komst van PSD2 (de nieuwe Europese richtlijn voor betaaldien-

VRAGEN AAN RONALD RAVEL Foto: Persfoto

Manier van betalen gaat rigoureus op de schop

CONTENT WITH A PURPOSE

Op de vraag of we straks allemaal met een chip in onze arm boodschappen gaan doen, begint Van de Velden te lachen. “Persoonlijk geloof ik het meest in betalen door middel van biometrie, denk aan een vingerafdruk, irisscan, gezichts- of stemherkenning. Maar met een chip in je arm is absoluut een van de opties. We gaan het meemaken.”

Anna Westerdaal

Country Manager Toshiba Client Solutions Benelux.

Wat zijn de trends rondom digitalisering?

“Edge Computing, IOT en 5G zijn de drie componenten waar we in de toekomst meer over horen.

Mobiel Edge Ccomputing maakt het mogelijk om in het veld dicht bij de dataverzameling te werken en informatie te verwerken. Interactie van IOT apparaten direct afhandelen via draagbare Edge PC’s opent vele nieuwe scenario’s voor organisaties.

Daarnaast maakt de techniek van 5G het mogelijk om diensten die afhankelijk zijn van snelle data ook mobiel uit te rusten”

Wat voor effect heeft dit op de huidige werkomgeving?

“Een exponentiële groei in mobiele werkplekken, ook voor bedrijfstakken die nu helemaal niet geautomatiseerd zijn. Denk aan ambulance medewerkers in het veld die assistentie oproepen van een arts op afstand of medewerkers in de bouw, die via een Smartbril informatie opvragen en hierdoor handenvrij door kunnen werken.”

Hoe kunnen bedrijven zich hierop voorbereiden?

“Verzorgen van mobiele apparatuur dat bij de bedrijfstak past, voldoende kennis onder personeel en meer beveiliging. Er zijn kwetsbaarheden in IOT apparaten, maar met een Edge Device op Windows 10 voorkom je een hoop. Er zijn manieren om data op afstand te houden voor extreme veiligheid, zoals laptops, zonder OS met een virtuele desktop te gebruiken waarbij het besturingssysteem op de server draait.”

ANDERS BETALEN Op analysenederland.nl leest u nog veel meer over nieuwe digitale betaaloplossingen.

ADVERTENTIE

Email

WhatsApp

Maak van het betaalmoment een merkbeleving.

SMS

In-App

Online

...

Meer

VAN ONBOARDING TOT HERINNERING EN ALLES DAAR TUSSENIN. Betaalmomenten ontstaan overal in de klantreis, te beginnen met offertes of reserveringen. Iemand die klant wordt moet iets betalen, een machtiging afgeven voor incasso of zich identificeren. Daarna volgen losse aankopen, facturen, herinneringen en betaalregelingen.

Vanuit de administratie of tijdens klantcontact.

De betaalervaring kan je merk versterken of schaden.

Soepele ervaringen verhogen de klanttevredenheid en zijn positieve verrassingen voor de klant.

AcceptEasy specialiseert zich sinds 2008 in soepel betalen. Met iDEAL of andere betaalmethoden vanuit email, SMS, portal, WhatsApp en veel meer kanalen.

Wij regelen de implementatie en de operatie. Van grote aantallen facturen en herinneringen in batch tot een enkel realtime betaalverzoek tijdens een klantinteractie.

Onze oplossingen zijn het resultaat van vele digitaliseringsprojecten met grote verzekeraars, energiebedrijven, automerken en vele anderen.

Wat kan dit voor jouw organisatie betekenen?

Vraag onze experts om advies op maat.

FD_jan2019_265x395_DEF.indd 1

Veilig

In elk kanaal

In uw processen 9:41 AM

Vanuit uw systemen

100%

9:41 AM

100%

Alle betaalmethoden

In bulk of los

Snelle implementatie

Lerend

Kijk op accepteasy.com of bel: 020 - 261 00 20

23/01/2019 09:25

CONTENT WITH A PURPOSE

Foto: Persfoto

12 INTERNATIONAL BUSINESS VOORWOORD – ANALYSENEDERLAND.NL

Neelie Kroes, oud-eurocommissaris en ondernemer.

‘Bescheidenheid is tijdrovend en zonde’ Ondernemen is er bij mij met de paplepel ingegoten; ik kom uit een echt Rotterdams entrepreneursgezin. Van jongs af aan heb ik een enorme werkdrift gehad en mijn instelling is: ik rond het liever vandaag af dan morgen.

Dat kan bij mijn omgeving weleens

voor ergernis zorgen. Veel mensen hebben toch iets van: het komt wanneer het komt. Maar succesvol word je niet zomaar. Je moet ervoor knokken. En geknokt – dat heb ik. Ik geef in geen geval op.

En ‘het waarom’ heeft me altijd

gefascineerd. Ik voer nooit zomaar werkzaamheden uit. Ik wil eerst gedetailleerd weten hoe iets zit.

Waaróm ik het moet doen. Pas als ik dat volledig begrijp raak ik werkelijk gemotiveerd. Ik kan het iedereen met ambitie in het zakenleven aanraden: stel vragen.

Accepteer niet klakkeloos dat iets nou eenmaal zo is.

Nog een tip: maak je ambitie ken-

baar. Mensen kunnen niet raden wat jouw doel in het leven is. Deel met de wereld wat je wil bereiken en doe jezelf niet te kort. Vooral vrouwen hebben daar een handje

van. De meeste vrouwen willen honderd procent zeker weten dat ze geschikt zijn, voordat ze uitspreken wat hun ambitie is; welke baan ze graag willen, welke positie. Ik heb geregeld gehad dat ik een vrouw een functie aanbood en zij antwoordde: ‘daar ben ik volgend jaar pas klaar voor’. Een man hoor je dit niet snel zeggen. Bescheidenheid is tijdrovend en zonde. Je bent nooit honderd procent geschikt voor een functie. Dat ben ik ook nooit geweest. Juist door het gewoon te doen groei je.

En ja, soms gaat dat mis. Ook dát

heb ik meegemaakt. En ook dát overleeft een mens. Sterker nog: ik heb meer geleerd van de keren dat ik op mijn gezicht ging, dan van mijn successen. Natuurlijk heb ik angst en onzekerheid gekend. Een gevoel van ‘oh hemel, moet ik dit echt doen?’. Maar ik waagde keer op keer de sprong in het diepe en achteraf voelde dat goed. Mijn advies: zeg vaker ja, juist als je iets eng vindt.

Ik mag dan 77 zijn, de komende

jaren blijf ik doorwerken. Achter de geraniums kruipen is niets voor mij. Die planten zullen sterven, en

ik met hen. Ik vind dat ik zoveel kansen heb gekregen, dat ik nu ook wel wat mag terugdoen. Dat geeft me een gevoel van voldoening.

Zolang mijn lijf en brein blijven werken, doe ik dat ook.

Neelie Kroes, oud-eurocommissaris en ondernemer

NIET OPGEVEN EN VRAGEN STELLEN Dat zijn de tips van Neelie Kroes wanneer het op ondernemen aankomt. Wilt u meer tips lezen? Kijk dan op analysenederland.nl.

ADVERTENTIE

Sterk leiderschap vergt een mensgerichte aanpak Veel organisaties zijn zoekende hoe zij hun economische drijfveren kunnen verbinden aan maatschappelijke problematiek en daarbij waarde kunnen creëren voor stakeholders. Dutch Leaders helpt organisaties vooruit door de focus van bestuurders te verleggen naar mensgericht leiderschap en maatschappelijke verantwoordelijkheid.

“Leiderschap is veel meer dan alleen het zakelijke aspect”, zegt Pierre Mellegers, één van de founders van Dutch Leaders. “Leiderschap houdt ook in dat je bewust bent van de wisselwerking tussen jou als leider en de medewerkers in je organisatie. Psychologische veiligheid en uitdaging bieden zijn voor een sterke leider essentieel. Rond het mensgerichte aspect zit helaas vaak nog een spanningsveld.”

Werk en privé lopen volgens Mellegers tegenwoordig veel meer door elkaar heen dan vroeger. De persoonlijke situatie en gemoedstoestand van een werknemer kunnen invloed hebben op het werk, waardoor een mensgerichte aanpak een belangrijk punt van aandacht is. “Leiders in dit tijdperk dienen daar empathie voor te hebben”, vindt Mellegers.

Voor een leider is het daarnaast ook heel belangrijk om spanningen goed te kunnen hanteren. Dat betekent dat leiders zich toegankelijk moeten opstellen, zodat mensen hen gemakkelijk kunnen benaderen. Als er niet genoeg openheid is om zaken bespreekbaar te maken, neemt het vertrouwen in het leiderschap af. Mellegers: “Dit past niet bij de hedendaagse innovatiecultuur. Als leider moet je je dus vooral bewust zijn van je eigen emoties, de wijze waarop je communiceert en wat jij toevoegt als leider.”

Door middel van verschillende leiderschapsprogramma’s ondersteunt Dutch Leaders leiders in de transitie naar mensgericht en maatschappelijk leiderschap. Onder andere door te reflecteren op situaties en gedrag werken leiders hierbij aan zichzelf, hun leiderschap en hun organisatie, waardoor ze een voorbeeldrol kunnen vervullen. “Een leiderschapsstijl die psychologische veiligheid biedt en tegelijkertijd uitdaging faciliteert, creëert een stevig fundament aan vertrouwen. Dat is cruciaal!”, aldus Mellegers.

Tekst: Britte van Erven Meer informatie? Kijk dan op www.dutchleaders.nl!

Meer mogelijkheden met onze Europese verbindingen

Create best of both worlds!

Wist u dat FedEx en TNT samenkomen om bedrijven nog meer mogelijkheden te bieden om zaken te doen in Europa?

Door ons gecombineerde netwerk kunnen uw goederen nu sneller naar nog meer Europese bestemmingen.

Bent u er klaar voor om deze nieuwe mogelijkheden te verkennen?

Bezoek tnt.com en ontdek hoe ons netwerk uw bedrijf in heel Europa kan ondersteunen.

Thank you for your hard work in FY18!

ADVERTENTIE ADVERTORIAL - GESPONSORDE CONTENT

Verbeter de wereld en red je merk met brand social impact Branding A Better World is een branding agency die bouwt aan merken die een bijdrage willen leveren aan een betere wereld. Samen zetten we deze bereidheid om in concrete acties die niet alleen een merk versterken, maar ook een positieve impact hebben. Dit doen we zowel voor grote als voor kleine bedrijven zoals Schiphol, Novartis, Monuta, Weleda en de Gemeente Amsterdam.

Wij doen dit via onze Brand Social Impact methodiek, legt Elif Algu, founder en creatief merkstrateeg van Branding A Better World, uit. Uitgangspunt hierbij is de core business van een bedrijf en de eigen competenties.

Waar zijn ze goed in, waar ligt hun talent? Van daaruit bieden we een oplossing voor een relevant maatschappelijk of milieuprobleem. Op een manier die perfect bij het merk past en geloofwaardig is. En die meer oplevert dan alleen mooie cijfers. Dat noemen wij Brand Social Impact (BSI).

Vaak begint dat als volgt: we signaleren een maatschappelijk probleem, iets dat dicht ligt bij de core business.

Natuurlijk kunnen we een flitsend filmpje maken om dit maatschappelijk probleem aan de kaak stellen. Dan creëren we bewustwording, planten een zaadje. Wij gaan liever een stap verder. We willen mensen duidelijke handvatten geven om hun gedrag te veranderen en iets aan het probleem te doen. We werken hierbij stap voor stap aan een langetermijnoplossing. We geloven niet dat een campagne altijd automatisch de oplossing is. Vaak is het juist andersom: de oplossing wordt de campagne.

Hoe je als organisatie impact kan maken met duurzaamheid? Wij zien duurzaamheid niet als een staat van zijn, maar als iets waar je stapje voor stapje in kunt groeien.

Niemand is duurzaam, maar we kunnen wel verduurzamen. Focus je op de stappen die je als organisatie kunt maken en oordeel niet over wat iemand nu doet. Je kunt van mensen en bedrijven niet verwachten dat ze hun jarenlang opgebouwde gewoontes ineens overboord gooien, maar je kunt wel helpen met het zetten van de eerste stappen in de goede richting.

Bedrijven kunnen binnen duurzaamheid onderdeel worden van de oplossing in plaats van het probleem. We zien ook dat steeds meer merken hun naam verbinden aan maatschappelijke kwesties. Dit is een goede zaak en kan het merk ook lonen. Alleen is het wel van belang dit goed te doen, anders kan het tegen je gaan werken.

De weg waar wij voor kiezen is die van inspireren en motiveren. We geloven dat een betere wereld kan en daar willen we graag ons steentje aan bijdragen. Door mensen te inspireren ook dat pad in te slaan.

Dat is ook de expertise van ons bureau. Dat we begrijpen waar je als organisatie nu staat en je helpen de eerstvolgende logische stap te zetten. En je vervolgens motiveren meer te doen. Zodat het uiteindelijk een win-win-win situatie oplevert. Win voor je merk, win voor je doelgroep en een win voor de wereld om je heen.

Voor meer informatie kijk op www.brandingabetterworld.com of stuur een e-mail naar hello@brandingabetterworld.com.

Elif Algu, founder en creatief merkstrateeg van Branding A Better World

14 INTERNATIONAL BUSINESS – ANALYSENEDERLAND.NL

CONTENT WITH A PURPOSE

‘Brexit biedt juist kansen voor Nederlandse handel' Foto: Fotolia

De Brexit biedt voor de Nederlandse handel juist veel kansen. “Als je na de Brexit nog handeldrijft met het Verenigd Koninkrijk, dan heb je waarschijnlijk een hoop geleerd wat je kunt toepassen op andere landen.”

Geen geringe bedragen en dus alle reden om ondanks VK’s vertrek uit de EU het vizier op de Britten gericht te houden. “Bedrijven moeten vooral niet bang zijn. Dat je zending een keertje bij de douane staat omdat je formulieren niet goed hebt ingevuld, ja, dat gebeurt een keer. Maar daar gaat je bedrijf alleen maar sterker van worden.”

Het is een van de meest besproken thema’s dit jaar. Na heel veel ophef komt er, in principe, in het tweede deel van dit jaar een Brexit: op 29 maart vertrekt het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie.

En daarmee wordt de internationale

handel een stuk ingewikkelder - de EU-afspraken die gelden tussen (West-) Europese landen komen, in principe, te vervallen. Gevolg: alles moet opnieuw worden bedacht en ingevuld. “Er is nu nog veel onduidelijkheid. Wat dat betreft is de politiek aan zet”, meent Michiel Ouwehand, eigenaar van Consulint en co-auteur van het boek ‘Export: a practical guide’. “Wat voor Nederlandse bedrijven in de handel het belangrijkst is? Nu alvast gaan schakelen. Rekening houden met wat komen gaat. Er zijn zat firma’s die nog helemaal niet voorbereid zijn op de Brexit, die hebben bijvoorbeeld niet eens douanenummer.”

Ouwehand roept op tot het maken van

een uitgebreid stappenplan, waarbij er rekening gehouden wordt met een foutmarge. “Veel bedrijven zijn het handel drijven binnen Europa gewend. Engeland is in zo’n geval mak-

diensten importeerden. Belangrijke exportproducten zijn toestellen in telecommunicatie en farmaceutische producten, voor respectievelijk 3,5 miljard en 2,4 miljard euro.

Ouwehand: “Het kan zo maar zijn dat de heren in Brussel en premier May met een mooi konijn uit de hoge hoed komen.”.

kelijk, want wij Nederlander menen die taal machtig te zijn en, niet onbelangrijk, het is onze buurman. Dat is lekker dichtbij. Maar met een Brexit komen er nieuwe regels en wetten.

Wetten die je nog niet kent, die je nog moet leren. Dan is het fijn dat je ‘om de hoek’ in een voor jou herkenbare taal kunt leren, in plaats van in Afrika. Wat ik wil zeggen: als je na verloop van tijd weet hoe je met Engeland handel moet drijven, wat staat dan een gang naar de Verenigde Staten of Marokko in de weg?”

Dat heeft ook nog een andere

reden. “Kijk, sowieso is Engeland altijd een beetje een buitenbeentje geweest. Ze hebben eigen maten, eigen systemen, andere stroom.

Kortom: het is heel anders ingericht dan de rest van Europa. Als je

‘Als je na verloop van tijd weet hoe je met Engeland handel moet drijven, wat staat dan een gang naar de Verenigde Staten of Marokko in de weg?’ die uitzonderingen onder de knie hebt, dan is dat heel waardevol. Als

er dan een klant uit Zuid-Afrika komt met specifieke wensen, dan hoef je daar niet meer over na te denken: je hebt immers al een keer met een vreemd bijltje gehakt.”

“Import en export moet binnen een bedrijf breed gedragen worden wil het succesvol zijn”, gaat de expert verder. “Dit betekent dat het geen klusje voor een stagiaire is, of de hobby van de directeur.”

En laten we wel wezen: we weten

nog helemaal niet precies waar we aan toe zijn, besluit Ouwehand.

“Vlak voor het jaar 2000 waren we allemaal bang voor de millenniumbug. Maar wat gebeurde er?

Niets. Het kan zo maar zijn dat de heren in Brussel en premier May in London met een mooi konijn uit de hoge hoed komen en dat het allemaal meevalt en er nauwelijks veranderingen plaatsvinden. Dan is dit in feite een Brexitbug.”

Marjon Kruize

Qua import- en export is het Ver-

enigd Koninkrijk een belangrijke speler voor Nederland, het is na Duitsland en België onze belangrijkste handelspartner. Volgens cijfers van het CBS ging in 2017 voor 39,2 miljard euro aan export-producten naar het eiland, terwijl we 23,3 miljard euro aan producten en

EEN BETERE BREXIT Wilt u meer lezen over de naderende Brexit en de mogelijke gevolgen hiervan. Kijk dan eens op analysenederland.nl.

ADVERTENTIE

Green Award

25 jaar top keurmerk voor schepen De zeevaart heeft sinds 1994 een keurmerk tot zijn beschikking, die zodanig in zwang is geraakt, dat ook de binnenvaart in 2011 dat voorbeeld heeft gevolgd. Dit Green Award-programma met bijbehorende certificaten heeft tot doel om een schonere en veiligere scheepvaart te stimuleren. Dus zowel op zee als op binnenwateren. Schepen en rederijen die volgens maatstaven gecertificeerd zijn op het gebied van kwaliteit, veiligheid en milieu krijgen toegang tot incentives van onder andere havens en leveranciers van maritieme diensten en producten.

Deelname levert dus – naast bescherming van onze planeet - tevens financieel voordeel op.

Duurzaamheid speelt ook binnen de scheepvaart een steeds grotere rol van betekenis.

Het Green Award-programma speelt daarop in door deelnemers op basis van een breed pakket van eisen kritisch te beoordelen. “Dat is geen lichtzinnige observatie, dat is een stevig analyse”, stelt Executive Director Mr Jan Fransen van de Green Award Foundation. Tal van stakeholders zijn als toezichthouder bij

beoordeling betrokken, waaronder maritieme specialisten, deskundigen uit de havenwereld, maar ook bijvoorbeeld financiële instellingen.

Doorloop je een beoordelingstraject succesvol, waarbij veel checks en oordeelvelling is ingebouwd, dan heeft de aanvrager recht op het bijbehorende certificaat. Zo zijn er over de hele wereld (op vrijwillige basis) schepen en rederijen gecertificeerd door Green Award, van dichtbij huis in Nederland tot ver weg in Azië, Noord-America en overige continenten.

Belangrijk voordeel van gecertificeerde deelnemers is dat het hen ernst is met het duurzaamheidsvraagstuk, veiligheid en welzijn van de bemanning. Het certificaat genereert daarmee tevens een onderscheidend concurrentievoordeel. Het bedrijfsleven wordt immers steeds vaker afgerekend op zijn milieu-impact.

Schoon vervoer met schip is daar onlosmakelijk mee verbonden.

liggelden, terwijl financiële instellingen groene investeringen laagdrempelig beschikbaar maken. Een mooi voorbeeld van maatschappelijk verantwoord ondernemen.

De gecertificeerde deelnemers profiteren bovendien van verschillende kostenvoordelen, zoals goedkopere dienstverlening of goedereninkoop van maritieme leveranciers. Die incentives zijn ingebouwd, omdat zo ook die laatste groep zich kan manifesteren als duur zame partner. Havens geven veelal korting op

Met klimaatverandering hoog op de agenda richt het programma zich tevens op het gebruik van alternatieve brandstoffen, hernieuwbare energiebronnen en recentelijk (binnenvaart) zero-emission voortstuwing. Wat allemaal begon in Rotterdam doet Green Award nu ondertussen 25 jaar wereldwijd!

Green Award Foundation Westerkade 7B 3016 CL Rotterdam T + 31 10 21 70 200 www.greenaward.org

ANALYSENEDERLAND.NL – INTERNATIONAL BUSINESS

Duurzaam ondernemen is radicaal ‘omdenken’ Foto: Konstantin Kolosov

Februari: de tijd om goede voornemens bij te stellen of je er juist extra hard in vast te bijten. Ook voor bedrijven, want wat is een beter voornemen dan duurzamer te ondernemen in 2019?

In tijden van groeiende energiebe-

hoefte en schaarse grondstoffen neemt het belang van maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) toe. Producten worden groener geproduceerd, wat blijkt uit meer hergebruikt materiaal en een langere levensduur, terwijl technologische ontwikkelingen nieuwe kansen voor groene groei opleveren. Ook hecht men steeds meer belang aan ’duurzaam zijn’.

“We zien steeds meer consumenten, activistische partijen als Greenpeace en Oxfam, kleine groepen aandeelhouders met macht en invloed en inspirerende leiders als Paul Polman (voormalig Unilever-topman, red.) die bedrijven proberen te activeren om groen te gaan”, vertelt Erinch Sahan, algemeen directeur bij World Fair Trade Organization (WFTO).

Volgens hem komt deze backlash voort uit het zien van ongelijkheid.

“We leven in een wereld waar een handjevol miljardairs hetzelfde bezit als de helft van de wereldbevolking. Dat zit ons dwars. Ook aan de milieuzijde: onze planeet kan maar een bepaalde ecologische voetafdruk aan.”

Vanuit alle kanten worden bedrij-

ven gestimuleerd om duurzaam te ondernemen. Deze aansporingen zorgen voor kleine stapjes. “Dat is goed, maar nog niet goed genoeg”, volgens Sahan. “We stevenen nog steeds op een klif af als het aankomt op de verwoesting van het milieu en de maatschappelijke ongelijkheid.” Als we niet gauw het

gen en wensen te maken hebben.

Zodra het kwartje ook bij grote corporates valt - dat je commercieel levensvatbaar kunt zijn, terwijl je een sociaal doel nastreeft - zullen er meer volgen.”

Maar hoe kun je als bedrijf onder deze omstandigheden toch duurzamer worden? “Dit komt in de basis neer op twee dingen. Allereerst moet de structuur van jouw organisatie volledig zijn gericht op het doel dat jij als bedrijf wilt nastreven.”

Naast een solide basis is het ook no-

Sahan: “De planeet komt er over een paar miljoen jaar wel weer bovenop. We doen het niet alleen voor de ijsberen, maar voor de mensheid.”

stuur omgooien zal dat niet alleen desastreuze gevolgen hebben voor de planeet, maar ook voor de economie en de mens.

fungeert als een dwangbuis waarin bedrijven niet meer de vrijheid hebben om keuzes te maken die goed zijn voor mens en milieu.”

“De planeet komt er over een paar miljoen jaar wel weer bovenop. We doen het niet alleen voor de ijsberen, maar ook voor de mensheid.

Voor het aanpakken van klimaatverandering hebben we sterk leiderschap van overheden nodig.” We zitten in een neerwaartse spiraal, waarbij we vooral de goedkoopste prijs voor arbeid en grondstoffen nastreven en daardoor de laagste standaard op sociaal en milieuvlak aanhouden. “Alleen overheden kunnen dit doorbreken, door elkaar niet langer te beconcurreren en bedrijven niet meer de laagste prijzen aan te bieden.”

Sahan: “Bedrijven moeten zelf sterk

Bedrijven hebben de hulp van de

Midden- en kleinbedrijven (mkb)

overheid nodig om veranderingen door te voeren, maar kunnen zelf ook hun steentje bijdragen. “Alle bedrijven hebben de mindset dat ze hun winst willen maximaliseren.

Dat moet anders. Dit paradigma

genoeg zijn om niet langer voor bodemprijzen te gaan. Hiervoor zijn nieuwe bedrijfsmodellen nodig, waarbinnen winstmaximalisatie niet meer de hoogste prioriteit heeft. Het is daarbij belangrijk dat bedrijven realiseren dat ze een menselijke uitvinding zijn: je ziet tijdens een boswandeling niet opeens een wild, winstmaximaliserend bedrijf. Je bepaalt zelf het doel van je bedrijf. Je kunt niet van een bedrijf verwachten dat het opeens volledig duurzaam gaat ondernemen, zonder eerst de kern van de bedrijfsvoering aan te pakken.” zijn nu de eerste ondernemingen die zichzelf de ruimte gunnen om andere prioriteiten te stellen. “Voor deze bedrijven is het makkelijker om dit soort leiderschap te vertonen, omdat zij met minder menin-

dig om uit te voeren. “Het tweede deel van duurzaam ondernemen is de gedragscomponent: hoe gaat jouw organisatie in de praktijk om met zijn werkers en grondstoffen?

Is jouw bedrijf bereid om de juiste keuzes te maken?” Een sterk DNA dat uiteindelijk terug te zien is in de besluitvorming is dus cruciaal.

“De volgende stap is om mensen om je heen te verzamelen die verschillende takken uit je bedrijf representeren. Iemand die de mening van de werknemers, milieugroeperingen en mensen in de toevoerketen verwoordt. Ook is het belangrijk dat je een deel van de winst herinvesteert in het behalen van de missie van het bedrijf.” En als laatste nog een tip: “Kijk altijd goed uit van wie je investeringen accepteert. Soms is het beter om langzaam te groeien in plaats van een grote som geld aan te nemen en daarmee de controle over je bedrijf en haar missie te verliezen.”

Mandy Kraakman

DIGITALE KRONIEK

MARK HILLEN

Voorzitter Social Enterprise NL.

Sociale ondernemingen onderscheiden zich doordat zij impact first zijn, dat is de onderscheidende grondslag. Dat impliceert veel, zoals borging van de maatschappelijke missie, een financieel beleid dat hierbij past, in gesprek zijn met stakeholders, en maximale transparantie betrachten. En natuurlijk het meten van de gerealiseerde maatschappelijke meerwaarde die de ruggengraat is van de strategie.

Wat sociaal ondernemen in zijn ideaal model is, dat is zo langzamerhand wel helder.

Dat is niet de weg van de minste weerstand. Als je 30% meer betaalt aan je leveranciers omdat je living wage voor boeren in Afrika wil garanderen, dan heb je een concurrentienadeel ingebouwd in je business model. Of als je groenten uit supermarkten terughaalt en die in de horeca gaat gebruiken in plaats van doordraaien, dan kies je voor een grote logistieke uitdaging. Of in de maakindustrie concurreren met Chinese producenten met een personeelsbestand dat voor vijftig procent bestaat uit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, in plaats van de productie naar lage lonen landen verplaatsen.

Dat soort zaken.

VOOR MENS EN MILIEU MVO is beter voor de mensheid en voor onze planeet. Op analysenederland.nl leest u er meer over.

HET GEHELE ARTIKEL LEEST U OP: ANALYSENEDERLAND.NL ADVERTENTIE

‘’Elke directeur zou deze score als belangrijkste KPI moeten introduceren’’ ‘’Wij gaan de wereld veroveren met ons product!’’

Iedere ondernemer heeft tegenwoordig de kans om internationale markten te betreden. Maar veroveren? Daar is volharding en bevlogen teamwerk voor nodig. Dus hoe krijg en behoud je bevlogen professionals? Martin Meulenkamp, CEO en HR Expert van 2DAYSMOOD, spreekt hier dagelijks over met (HR) directeuren. “Focus op het werkgeluk van medewerkers en faciliteer een positieve werkomgeving.

Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat bevlogen medewerkers 45% productiever, 180% energieker en 80% minder vatbaar zijn voor burn-outs!”

Jan Pronk, CTO

Martin Meulenkamp, CEO

How do you feel at work today?

Cultuur moet meegroeien Binnen veel organisaties is het actief aandacht besteden aan werksfeer geen prioriteit. Maar als je snel en internationaal groeit, is de betrokkenheid van je medewerkers essentieel. Een hoge werkdruk met aanwezigheid van stress is immers vaak de norm. Problemen worden dan pas erkend als het te laat is; Ziekmeldingen en burn-outs nemen toe.

Door regelmatig het gesprek aan te gaan zorg je ervoor dat cruciale thema’s als werkdruk, werk-privé balans, waardering of leiderschap de teamsfeer positief blijven beïnvloeden.

“Met 2DAYSMOOD geven we bedrijven continu inzicht in stemmingen en drijfveren van hun medewerkers. Anoniem, op persoonlijk, team- en organisatieniveau. Onze klanten, groot en klein, verkrijgen dit inzicht via een 15 seconden survey.

Zo kunnen zij wekelijks data-gedreven en preventief actie ondernemen voor een positieve en productieve organisatiecultuur.” Aldus Martin.

Belangrijkste KPI voor duurzame groei Om groeidoelstellingen te behalen heb je vanzelfsprekend nieuwe (internationale) talenten nodig.

Voor recruitment is je reputatie als werkgever doorslaggevend; Zouden jouw werknemers het bedrijf als goede werkgever aanbevelen aan anderen? Dit is de zogenoemde employee Net Promotor Score (eNPS). Elke directeur zou deze score als belangrijkste KPI moeten introduceren. Met de meetmethode van 2DAYSMOOD kun je de eNPS herhaaldelijk meten. Gecombineerd met realtime inzicht in stemmingen en drijfveren, weet je precies aan welke knoppen je moet draaien om van jouw medewerkers ambassadeurs te maken!

Meer kennis?

15

Foto: Social Enterprise

CONTENT WITH A PURPOSE

www.2daysmood.com

16 INTERNATIONAL BUSINESS PROFIEL – ANALYSENEDERLAND.NL

CONTENT WITH A PURPOSE

‘Als je dan toch wil ondernemen, waarom niet iets goeds doen voor de mens?’

‘Iedereen aan de pizza krijgen’ klinkt niet als een wereldverbeterend ideaal dat je zou moeten nastreven. Maar wat nou als het geen normale pizza is, maar een pizza met groente als basis van het deeg? “Als moeders ons benaderen dat hun kinderen nu wel groenten eten door onze pizza’s, dan vind ik dat heel bijzonder.”

Op haar drieëntwintigste werd ze al door Sprout gespot: haar toenmalige bedrijf Print Personal werd samen met 24 andere bedrijven gekozen tot ‘meest belovend van het jaar’. Maar op de vraag of Manon van Essen altijd al ondernemer wilde worden, antwoordt ze ontkennend. Alhoewel… “Ik wist nooit wat dat was: ondernemen. Ik deed het gewoon. Tijdens Koningsdag stond ik mijn spullen te verkopen.

Op de camping verkocht ik zelfgemaakte armbandjes. Geld inzamelen voor een goed doel op school?

Ik won altijd. Achteraf kwam ik er pas achter dat dit ondernemen was.”

Zeven jaar later na de eerste ‘erken-

ning’ door Sprout is die ondernemersgeest nog volop aanwezig.

Print Personal heeft ze achter zich gelaten, inmiddels is ze Head of Pizza bij haar eigen bedrijf Magioni. Groentepizza’s ontwikkelen en op de markt zetten, dat is waar ze zich tegenwoordig mee bezighoudt. Een idee van een vriendin, die haar uitdaagde in de kroeg.

‘Als er toch een pizza zou zijn waar je niet dik van zou worden, dat zou toch geweldig zijn? En als er iemand is die dat op de markt kan zetten, ben jij het’, zei ze. “Mijn eerste reactie was: ‘Nee joh, ik ben toch geen pizzabakker’, maar ik ben toch maar eens op onderzoek uitgegaan.”

Ben je een foodie?

“Ik ben niet per se een gezonde foodie, maar ik hou wel heel veel van eten. Helaas is dat alleen niet zo goed voor je figuur, zo kwamen we er ook op in de kroeg. Daarnaast vind ik het ook wel echt iets van deze tijdsgeest. Als je dan toch wil ondernemen, waarom niet iets goeds doen voor de mens?”

Je ging op onderzoek en even later stond je zelf pizza’s te bakken.

“Ja! Er bestond al een bloemkoolpizza in Amerika en uit data-analyse bleek dat er een goede groei in zat. Toen dacht ik: dat kan ik ook.

Ik heb eerst in mijn eigen keuken staan zwoegen en niet veel later sloot ik een deal met een pizzeria.

Ik bakte de pizza’s van hun normale kaart en mocht daarnaast mijn eigen pizza’s aanbieden. Als klanten het niet lekker vonden, kregen ze hun geld terug. Nou, ik heb een hoop mensen hun geld moeten teruggeven, in het begin waren ze niet te vreten.”

Maar je schotelt mensen toch geen vieze pizza voor?

“Ik wel hoor, puur om te leren.

Ik moest de markt toch verkennen?

Ik heb ruim 3000 pizza’s moeten bakken om tot de goede receptuur te komen. Ik begon met 80 procent groente en heb dat teruggebracht tot 45 procent.”

En dan ben je opeens voedselproducent. En verkoop je miljoenen pizza’s.

Voel je daar een verantwoordelijkheid bij?

“Ik voel me er heel erg verantwoordelijk voor dat het goed is. Dat ik de juiste keuzes maak die passen bij het product. Als moeders ons benaderen dat hun kinderen nu wel groenten eten door onze pizza’s, dan vind ik dat heel bijzonder. Nu kunnen we dat doen door op die gezondere bodem heel veel kaas en salami te gooien, dat is commercieel gezien de beste keuze. Maar dat doen we niet. Ik vind dat de wereld wel wat minder vlees kan eten, dus dan kunnen we niet heel veel salami op onze pizza’s doen.”

Hoe verkoop je een groentepizza?

“Ik ben van de strategie: voor de deur liggen. Als ik iets wil, dan wil ik ook echt dat het lukt: ik wil winnen. Ik ben bij elke retailer in Nederland en Engeland geweest.

Ik zat vrij snel aan tafel, het was natuurlijk ook gewoon een goed verhaal, het was het goede idee op het juiste moment. En we maken gebruik van influencers, die zijn heel belangrijk voor ons. In Engeland scheelt het 20 procent omzet als we een influencer inzetten.”

Wat zou je ondernemers die in het buitenland willen opereren aanraden?

“Doe je huiswerk goed, dat hadden wij wel wat beter mogen doen.

De versmarkt waar wij op opereren is best tricky: onze pizza’s kwamen in Engeland aan terwijl ze nog maar

een dag houdbaar waren. Daar hadden we even niet over nagedacht. Wij produceren in Nederland en hebben onze pizza’s moeten herontwikkelen toen we in Engeland gingen verkopen. Wij hebben veel achteraf moeten oplossen, een betere voorbereiding was niet erg geweest…”

Over voorbereiding gesproken: zijn jullie al voorbereid op een eventuele Brexit?

“We hebben een clausule in ons contract zodat wij goed zijn ingedekt tegen eventuele prijsstijgingen vanwege valutaschommelingen. Maar of we wel kunnen leveren? Geen idee.

We hebben ons wel ingelezen, maar er is nog zoveel onzeker, we moeten veel toch bekijken als duidelijk is wat er precies gaat gebeuren.”

Wat zijn de volgende markten die je wil targeten?

“Mijn grote droom is de VS. Ooit.

Maar eigenlijk wil ik gewoon dat iedereen een Magioni gaat eten.

Ambitieus? Zeker. Heel erg zelfs.”

En realistisch?

“Mijn eerste droom is dat iedereen binnen de doelgroep, millennial vrouwen, in Nederland een keer een Magioni heeft gegeten. Mijn tweede droom is dat we het grootste marktaandeel hebben binnen onze doelgroep in Nederland. En dan verder. Tot aan iedereen ja, als het aan mij ligt.”

Wat maakt jou een succesvol ondernemer?

“Mijn overtuigingskracht en mijn enthousiasme. Daar begint het mee.

Ik probeer nieuwe dingen uit, ben goed in growth hacken (een proces van snel op elkaar volgende experimenten die een scala van marketingkanalen gebruikt om de meest effectieve manier te vinden om bedrijven te laten groeien, red.) en kan goed tweaken als dat nodig is.

Mijn ervaring in de techsector helpt mij hierbij enorm. Iets proberen, op de markt zetten en als het niet werkt, aanpassen. De foodsector is dat niet gewend, daar worden nieuwe producten nog vaak in de ivoren toren bedacht.”

Tot slot: over tien jaar heb ik 50 miljoen op de bank en lig ik lekker op het strand of heb ik 50 miljoen en ben ik bezig met een nieuw bedrijf of pizza ik me nog steeds elke dag door?

“Sowieso een van de twee laatste opties. Wat ik nu doe is echt mijn ding, mijn droom. Ik vind het zó leuk. En ik ben ook nog niet uitgespeeld met bedrijven, dus waarom zou ik in godsnaam op het strand gaan liggen?”

Jerry Huinder

OVER DE GRENS Wilt u ook in het buitenland gaan ondernemn?

Op analysenederland.nl vindt u vele tips en artikelen die u daarbij kunnen helpen.

ADVERTENTIE

IT’S YOUR CAREER. IT’S YOUR EXECUTIVE MBA. YOU SET THE PACE. Vlerick Business School is ranked #1 for executive education in Benelux.

We offer two unique learning formats. Giving you unparalleled flexibility to transform your career.

Our transformative programmes for executives and organisations challenge you to build the global mindset and the world-class competencies to lead change in our complex and uncertain world.

Keep your learning and your career on track with our flexible, part-time MBA in Brussels or Ghent.

EXECUTIVE MBA – ON CAMPUS

EXECUTIVE MBA - ONLINE You set the pace with our innovative, 100% online MBA.

Ready to find out more?

WWW.VLERICK.COM/EMBAPROGRAMMES

ANALYSENEDERLAND.NL – PROFIEL INTERNATIONAL BUSINESS

Foto: Magioni

CONTENT WITH A PURPOSE

17

DIGITALE KRONIEK

Foto: D66

KEES VERHOEVEN

Tweede kamerlid voor D66.

De navigatieapps die ons van A naar B brengen, zelfparkerende auto’s en de aanbevelingen van Netflix. Al deze gemakken zijn mogelijk dankzij kunstmatige intelligentie (KI), een digitale technologie die grote invloed heeft op ons leven. We zullen in de toekomst op steeds meer gebieden met KI-oplossingen en -diensten te maken krijgen. Zo kan KI helpen om vormen van kanker sneller en beter te herkennen, bestuurt het zelfrijdende auto’s en verbetert het onze cyberveiligheid door aanvallen sneller te detecteren.

Het is de meest ingrijpende technologie van dit moment. Apparaten kunnen steeds meer zelfstandige beslissingen nemen. KI neemt op dit moment een vlucht die onze hele samenleving raakt. Dat komt door steeds meer verzamelde informatie, steeds grotere opslagcapaciteit en steeds snellere computers.

FEITEN

Naast de enorme potentie, brengt KI ook drie uitdagingen. De meest urgente is de internationale concurrentieslag. Zo wil China in 2030 KI-wereldleider zijn en investeren Amerikaanse bedrijven vele miljarden in algoritmes. Europa dreigt hierbij achterop te raken, wat uiteindelijk onze concurrentiekracht en welvaart bedreigt. We zouden meer moeten investeren in wetenschappelijk onderzoek, in KI-bedrijven en in de hoeveelheid patenten.

Manon van Essen (30) is Head of Pizza bij Magioni, producent van groentepizza’s.

Ondernemen zat er al vroeg in bij Van Essen, Magioni is haar vierde eigen bedrijf. Haar pizza’s liggen onder meer bij de Albert Heijn, Jumbo en Plus in Nederland, en sinds vorig jaar bij Waitrose, een chique Britse supermarkt.

Wat ondernemen voor Van Essen is? “Een foodprint achterlaten, een merk neerzetten.”

HET GEHELE ARTIKEL LEEST U OP: ANALYSENEDERLAND.NL ADVERTENTIE

Secure SD-WAN, fundament voor internationale digitale transformatie.

Tal van organisaties zitten middenin de digitale transformatie van lokale legacy applicaties naar software as a service (SaaS). Flexibiliteit, snellere innovatie van de business, maar ook kostenreductie zijn belangrijke drivers voor deze trend. De keerzijde van de medaille is echter de enorme impact op bestaande IT-organisaties. Een van de uitdagingen betreft de nieuwe eisen voor verbinding naar en beveiliging van deze SaaS-diensten. Uiteraard is dit mogelijk via het reguliere internet, maar daarmee ontstaan nieuwe uitdagingen wat betreft kwaliteit en veiligheid. Een Secure Software Defined WAN (Secure SDWAN) blijkt de doorbraak waar veel bedrijven op hebben gewacht.

Een Secure SD-WAN heeft namelijk belangrijke voordelen ten opzichte van bestaande security-oplossingen”, benadrukt technisch directeur David Schaap van CSN Groep. “Een secure SD-WAN is een belangrijk fundament voor digitale transformaties. Als er eerst een digitale veilige snelweg ligt tussen alle gebruikers, vestigingen en SaaS-diensten, kan functionaliteit veel eenvoudiger en sneller worden verplaatst. Een digitale transformatie van een organisatie met 100 legacy applicaties naar SaaS is op zich al een uitdaging. Een secure SD-WAN als fundament zorgt ervoor dat men maximaal kan focussen op deze transitie, zonder vertraging vanuit netwerk en security.

Grotere organisaties beschikken veelal over meerdere vestigingen. Niet alleen in het eigen land, maar ook vaak in het buitenland. Veilige en snelle connectiviteit tussen alle vestigingen was voorheen weliswaar niet onmogelijk, maar daar hing dan ook een fors prijskaartje aan vanwege dure MPLS-verbindingen in combinatie met devices voor beveiliging en compressie. Het ontbreekt bij deze traditionele aanpak volledig aan de benodigde flexibiliteit en schaalbaarheid. “Die nadelen heeft een secure SD-WAN dus allemaal niet. En daarmee is het niet zo gek dat deze oplossing nu in het middelpunt van de belangstelling staat.”

“We merken duidelijk een groeiende behoefte”, vertelt David Schaap.

De doelgroep voor deze wereldwijd beschikbare oplossing van CSN Groep bestaat uit het middenbedrijf en enterprise organisaties in verschillende sectoren, waaronder automotive, logistiek en retail. “Wat organisaties en gebruikers willen, is probleemloze en veilige toegang tot IT, ongeacht waar deze staat en ongeacht waar ze zelf gevestigd zijn.

We gaan graag in overleg om te kijken hoe CSN Groep een secure SD-WAN onderdeel kan maken van de digitale transformatie van deze organisaties.”

CONTENT WITH A PURPOSE

Foto: RVO

18 INTERNATIONAL BUSINESS – ANALYSENEDERLAND.NL

Hemmink: "Soms is een bepaalde markt juist helemaal niet handig, dan is het aan de coach om dit duidelijk te maken."

Buitenlandse markten: potentieel winstgevend, maar vaak een hele onderneming Het gras is groener aan de overkant en soms is de markt aan de andere kant van het Kanaal dit ook. Meer dan 100.000 Nederlandse bedrijven besluiten elk jaar om hun producten in het buitenland aan te bieden (CBS). In de meeste gevallen is dit het Verenigd Koninkrijk of Duitsland, maar vaak ook markten in andere werelddelen. Waar moeten bedrijven allemaal om denken als ze deze stap gaan zetten?

Bedrijven die zakendoen buiten de

EU krijgen te maken met de btw-regels in ons land én de regels in het buitenland. Deze regels verschillen per land. Bij export van goederen naar niet-EU-landen brengen bedrijven nul procent btw in rekening.

Bij import van goederen uit deze landen, betalen bedrijven onder andere invoerrechten en btw. Leveren bedrijven diensten aan afnemers buiten de EU of nemen zij diensten af van leveranciers buiten de EU? Dan is het van belang om te weten of de dienst in Nederland of in het andere land belast is. Behoorlijk wat zaken om rekening mee te houden dus. Gelukkig heeft de overheid enkele regelingen in het leven geroepen om Nederlandse bedrijven een handje te helpen.

Met bijvoorbeeld Starters Inter-

national Business (SIB) helpt het ministerie van Buitenlandse Zaken bedrijven in het midden- en kleinbedrijf (mkb) die buitenlandse markten willen opgaan. Het idee is dat export nieuwe kansen biedt voor bedrijven. Het kan leiden tot meer omzet, maar het kan ook het antwoord zijn op de toegenomen concurrentie op de binnenlandse markt. De stap naar het buitenland kan de risico’s van ondernemen spreiden, maar een nieuwe markt komt ook met eigen (potentiële) risico’s. Drie verschillende vouchers helpen bedrijven aan een concreet actieplan voor internationalisering, ondersteuning voor deelname aan handelsmissies of collectieve beursinzendingen en bij het inhuren van een deskundige; dit zijn vouchers voor coaching, missies en kennis.

“De coachingvouchers zijn bedoeld voor mkb’ers die geen ervaring hebben met internationaal ondernemen en eigenlijk geen idee hebben waar zij moeten beginnen”, vertelt Gea Hemmink, projectadviseur Starters International Business van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De vouchers kunnen de ondernemers inzetten

bij een coach die door RVO is aangemerkt. Met de coach volgen drie tot vijf gesprekken waarin zij motivatie, ambitie en onderscheidend vermogen bespreken. Het gaat hierbij zowel om het product als de eigenaar en het werkt als een soort SWOT-analyse. Vervolgens vergelijken zij verscheidene exportmarkten, doen zij een interne analyse en stellen zij een soort stappenplan op.

Hemmink: “Als een bedrijf bijvoor-

beeld naar Spanje wil, is het van belang als eerste de website te laten vertalen. Soms is een bepaalde markt juist helemaal niet handig, en het is dan aan de coach om dit duidelijk te maken. Zo willen veel bedrijven naar China, maar houden ze geen rekening met alle regelgeving.

Ook Duitsland kan voor sommige sectoren erg complex zijn. Ons doel is om mensen scherp te houden en een spiegel voor te houden.”

De missievoucher ondersteunt bedrij-

ven tijdens handelsmissies, bijvoorbeeld naar buitenlandse beurzen die door private partijen worden georganiseerd. De bestemmingen zijn heel divers, zoals de VS, Milaan of Parijs. In Parijs ging het bijvoorbeeld om een gezamenlijke

beursinzending door partijen uit de creatieve sector. Middels vouchers betalen zij (deels) de deelnamekosten. De coachingvoucher heeft een waarde van 2400 euro, de missievoucher heeft waarde van vijftig procent van de deelnamekosten tot maximaal vijftienhonderd euro.

Met deze voucher kunnen bedrijven

informatie en ondersteuning krijgen op juridisch en fiscaal gebied.

Stel een bedrijf exporteert al naar een land en wil in dat specifieke land een verkoopkantoor openen.

Waar moet diegene aan denken qua wetgeving? Het gaat hierbij wel om ‘losse’ vragen, niet om structurele dienstverlening.

Als het hele terugtrekkingsakkoord

is goedgekeurd, bij een Brexit-deal dus, wordt het Verenigd Koninkrijk tot 1 januari 2021 nog behandeld als een onderdeel van de EU. Bij een no deal of cliff edge niet. Dan krijgen ondernemers te maken met hogere invoerkosten, complexere procedures, meer controles en administratieve rompslomp. Dit kan ook gelden voor partijen die niet rechtstreeks handelen met het VK, zoals afnemers en toeleveranciers. Een goede voorbereiding op

Brexit kost volgens de Belastingdienst twee maanden tot ruim een jaar. Dit hangt af van hoe bedrijven aangifte gaan doen: doen zij dit zelf of besteden zij het uit aan een douanevertegenwoordiger? Als zij zelf aangifte doen, is de voorbereidingstijd het langst. Te lang wachten met de voorbereidingen heeft langere voorbereidingstijden tot gevolg.

Kortom: de stap naar het buitenland kan een hele onderneming zijn, maar de overheid heeft genoeg regelingen in het leven geroepen om ondernemend Nederland een steuntje in de rug te geven. Aan de bedrijven om erachter te komen welke regelingen bij hen passen.

Annette Hoeksema

DE INTERNATIONALE MARKT Wilt u meer weten over de hulp die aan ondernemers geboden wordt wanneer zij de grens over gaan? Kijk op analysenederland.nl

ADVERTENTIE

Wereldwijd voorbereid www.consulint.nl | info@consulint.nl

BUSINESS NOT AS USUAL

One Servicedesk | 70 Locations The Netherlands | Belgium | Germany | France | Spain

+31 (0) 88 - 024 64 00 www.valkbusiness.com

ADVERTENTIE

Specialisten in de juiste content Wij zijn een leidend content marketing bureau dat cross media campagnes produceert in zes verschillende Europese landen. De campagnes worden onder de naam “Analyse” gedistribueerd met grote landelijke dag- en nieuwsbladen, en verschijnen daarnaast op onze campagne websites en op de online platformen van onze partners.

Neem contact met ons op als je gezien wilt worden in een relevante context en je je doelgroep wilt bereiken.

CONTENT WITH A PURPOSE

europeanmediapartner.com info@europeanmediapartner.com

CONTENT WITH A PURPOSE

Foto: Startup Village

20 INTERNATIONAL BUSINESS – ANALYSENEDERLAND.NL

Boer: "Zorg ervoor dat je serieus genomen wordt."

Hoe maak je je start-up tot een succes?

Start-ups schieten tegenwoordig als paddenstoelen uit de grond, maar onderweg naar succes sneuvelt een groot deel daarvan vroegtijdig.

De fameuze succesformule is voor iedere start-up anders en dat maakt de opstartperiode lastig.

Als directeur van Startup Village,

een initiatief dat goedkope kantoorruimtes verhuurt aan start-ups vanuit de universiteiten van Amsterdam en hen ondersteunt met programma’s, ziet Eric Boer waar het in de praktijk vaak misgaat. En hoe je je start-up nét dat waardevolle zetje in de rug kunt geven.

‘Voor een start-up is het belangrijk om op te vallen en positief onder de aandacht te komen.’

“Voor een start-up is het belangrijk om op te vallen en positief onder

'Als je net begint moet je kennis en ervaringen van anderen verzamelen.' de aandacht te komen”, vertelt Boer.

“Het helpt enorm als je de relevante media weet te halen, waar veel ondernemers en investeerders zitten.

Zij kunnen je uiteindelijk helpen om verdere stappen te zetten.” Goede exposure is niet alleen handig om mogelijke investeerders te trekken, maar ook om potentiële klanten te verzamelen. Dat zorgt er volgens Boer ook voor dat je betrouwbaar overkomt: “De omgeving waarin je opereert moet immers vertrouwen krijgen in jou en je product of dienst. Het vinden van klanten is erg belangrijk, maar best lastig als je nog op nul staat. Zorg er dus voor dat je serieus genomen wordt.”

Als Nederlandse start-up sta je er

gelukkig niet alleen voor. Ons land telt een enorme hoeveelheid aan initiatieven die je op weg kunnen helpen, zoals netwerken en social hubs. “Als je net begint moet je kennis en ervaringen van anderen verzamelen”, vertelt Boer. “Sluit je ergens aan waar ondernemers en mensen met ervaring zitten. Zo leer je wat je wel en niet moet doen en tegen welke problemen je gaat aanlopen.” Daarnaast zijn er talrijke programma’s vanuit de overheid om het Nederlandse ecosysteem voor start-ups te versterken. Het kabinet heeft dan ook de doelstelling dat dit ecosysteem het sterkste wordt binnen Europa. Keuze genoeg dus, maar dat kan het moeilijk maken om het juiste programma te kiezen.

Boer: “Kijk vooral welk programma het netwerk heeft waar jij het meeste aan hebt. Een gunstig netwerk kan je bedrijf laten groeien en biedt je een infrastructuur waar je anders moeilijk mee in verbinding zou komen.”

Helaas gaat een fors deel van de beginners toch onderuit. “De voornaamste reden voor het mislukken

'Wanneer je personeel moet betalen maar nog te weinig klanten hebt, loop je kans om failliet te gaan.

Wees je daar dus van bewust.

Kortom: goede ideeën zijn er genoeg, het gaat vooral om de uitvoering.' van een start-up is dat er geen markt is voor het concept. Men is simpelweg niet bereid om ervoor te betalen,” legt Boer uit. Daarnaast noemt hij ook het team als een veelvoorkomend struikelblok: “Op een bepaald punt wordt het spannend en moeilijk. Als oprichters te veel van mening verschillen, is men meer met elkaar bezig dan met de klant en gaat het mis.” Tot slot doen problemen met de cashflow vaak een duit in het zakje. “Wanneer je personeel moet betalen maar nog te weinig klanten hebt, loop je kans om failliet te gaan. Wees je daar dus van bewust. Kortom: goede ideeën zijn er genoeg, het gaat vooral om de uitvoering.”

Britte van Erven

FEITEN Het Nederlandse ecosysteem voor startups kwam in 2017 wereldwijd op de 19e plaats en binnen Europa op de 5e plaats.

Volgens onderzoeksbureau Golden Egg Check haalden Nederlandse technologische start-ups in 2018 bijna 750 miljoen euro op bij durfkapitalisten, bijna 90 miljoen euro meer dan het jaar daarvoor. Vooral bedrijven in onlineplatformen, financiële innovatie en biotech doen het goed bij investeerders.

EEN GOED IDEE EN GOEDE UITVOERING Als u een startup wilt starten heeft u meer nodig dan alleen een goed idee. U leest erover op analysenederland.nl.

WERKEND NEDERLAND VERDIENT HET.

Verse bonen koffie uit mooie machines.

Profiteer nu tijdelijk van 50% introductiekorting op onze nieuwe NESCAFÉ koffiemachine lijn voor op het werk. Neem contact op via nescafeophetwerk.nl of bel 020-5699403

MAAK DE SPRONG NAAR MEER BETEKENIS

Door Marjon Kruize

‘Nederland, wordt wakker.’ Dat was de kop die Vrij Nederland had bij een indrukwekkend artikel van Jan Terlouw in juni 2018. Dat spoorde topmarketeer en business coach Marlies Tousain, die haar bedrijf MT Sidekick in 2014 startte, nog verder aan om leiders te doen inzien dat ze veel meer betekenis kunnen hebben.

Als MT Sidekick ondersteunt zij leiders met lef die de sprong willen maken naar méér betekenis en impact.

Sociaal én financieel.

Je schreef een brandbrief?

“Ja. Jaarlijks wordt er grofweg 7 miljard aan media geld in Nederland uitgegeven. Geld dat wordt uitgegeven aan ongevraagde boodschappen die in het gunstigste geval nice to know zijn, maar in veel gevallen de doelgroep niet bereikt. Mij zit dat niet lekker. Sterker nog. Het frustreert me. Want met alle mooie beloftes die staan geformuleerd zouden we zoveel meer kunnen doen. En sterker, moéten doen. Verantwoordelijkheid nemen, daar gaat het om. Walk your talk.”

Verantwoordelijkheid nemen voor urgente uitdagingen Er is een verandering in het systeem nodig. Bedrijven willen tegenwoordig steeds vaker betekenis leveren.

“Purpose, noemen ze dat”, vertelt Marlies. “Een vreselijk woord, maar het is wel belangrijk dat bedrijven

“Ik raad elke senior leader die aan de vooravond staat van een grote change, aan om met Marlies in gesprek te gaan”.

Marlies Tousain | Impact vergroter van mens, merk en organisatie.

hier meer op gaan focussen. We leven in een tijd van urgente uitdagingen en als bedrijven écht iets willen veranderen is er een verandering van mindset nodig.

Beweging komt uit de mensen en elk bedrijf kan er dus vandaag nog voor kiezen een andere weg in te slaan.”

Adviseur en executive coach in één Als ervaren marketing directeur van onder andere Red Bull weet Marlies dat succesmerken worden niet gebouwd door een marketingafdeling of reclamebureau.

Het is een team effort van de gehele organisatie. “Dat start bij een authentieke, inspirerende leider met een doorleefd verhaal. Maar die leider, die heeft vaak weinig mensen binnen de organisatie om mee te sparren. ”Ik neem daarin de rol aan van zowel vakinhoudelijk adviseur als personal coach.”

Als MT Sidekick levert Marlies verschillende producten.

Zo gaat ze met bedrijven op zoek naar hun purpose en zet ze dit vervolgens om in concrete acties. Ook coacht ze leiders en biedt ze spreektrainingen aan. “Mijn doel is om mensen, merken en organisaties in hun kracht te zetten en hen te laten zien dat het anders kan.”

Marlies durft de confrontatie aan te gaan, zonder het bedrijf in haar kern aan te tasten. En waar nodig, put ze uit een uitgebreid netwerk van getalenteerde vakfanaten om tot nog betere resultaten te komen.

Waar kunnen mensen kijken als ze ook meer impact en betekenis willen?

Op www.marliestousain.com vind je meer informatie.

ADVERTENTIE

Duurzaam ondernemen: niet praten maar doen

Eline Kik

Hans Verkerk

Netwerk Green Business Clubs in twee jaar verdubbeld

Met negen lokale Green Business Clubs verspreid door Nederland -en de tiende in oprichting- lijkt de GBC-formule een succesvolle. Het geheim erachter? "Niet praten, maar doen en het initiatief om samen te werken aan duurzaamheid vanuit de bedrijven zelf laten komen", aldus directeur Eline Kik en voorzitter Hans Verkerk van Green Business Club Nederland.

De oprichting van vier nieuwe GBC’s in Zaanstad, Eindhoven Spoorzone, Arnhem Gelderse Poort en Rotterdam Alexander in 1,5 jaar tijd laat een trend zien: ondernemers willen niet alleen de eigen bedrijfsvoering verduurzamen, maar zien de meerwaarde van samenwerking om dit ook voor de omgeving te doen. Eline: “Green Business Clubs zijn lokale netwerken van bedrijven die met concrete projecten gezamenlijk werken aan de verduurzaming van ‘hun’ gebied. Bijvoorbeeld met duurzame energie (uitwisseling, besparing, Powernest), mobiliteit (deelauto’s, emissievrij goederenvervoer, OV stimuleren), circulariteit (zero waste, materialenpaspoorten) en vergroening (groene daken). Met partners ENGIE, Alliander, APPM, Dutch Green Building Council, Hulshoff en NS verbindt en ondersteunt Green Business Club Nederland (bij de oprichting van) lokale GBC’s.”

Samen verduurzamen Hans: “De kracht van de GBC-formule zit ‘m in het collectief en dat bedrijven zelf initiatieven ontplooien.

Ondernemers ervaren vaak dezelfde problemen: drukte om het terrein op te komen en het vechten om schaarse parkeerplekken. Tegelijkertijd willen ze ook een aantrekkelijk terrein om makkelijker nieuwe medewerkers aan te trekken en zodat klanten graag op bezoek komen. Vaak mist er capaciteit of weten ze niet waar ze moeten beginnen om op grote schaal te verduurzamen. Samen kom je dan verder. Meestal

zijn het wat grotere bedrijven die instappen, maar ook het café of de lokale ondernemer om de hoek.”

Niet praten maar doen Hans: “Actiegericht, geen oeverloze discussies of meerjarenplannen, gewoon een goed idee en dat uitvoeren. Daar staat GBC voor. Van bloembakken aan bouwhekken tot gezamenlijk groene stroom inkopen.

Verduurzamen blijft soms slechts een goede intentie, dat is voor ons een allergie. En soms is een idee achteraf niet goed. Daar leer je van en je gaat weer verder. Ik vind het mooi om te zien dat lokale bedrijven het leuk vinden om met een paar uur per maand hun eigen werkomgeving iets mooier te maken. Ze bedenken echt originele initiatieven en krijgen het gewoon voor elkaar”. Eline: “GBC’s zijn Business Clubs: geen initiatief van een overheid of NGO maar van bedrijven zelf. Die staan aan het roer. Dat zorgt voor eigenaarschap, een actieve houding en veel positieve energie.”

Toekomst Eline: “Kwaliteit gaat voor kwantiteit: we willen niet zoveel mogelijk GBC’s in Nederland, maar zoveel mogelijk impact maken met elkaar”. Hans: “Ergens hoop ik dat de GBC-formule in de toekomst niet meer nodig is en dat lokale bedrijven elkaar gewoon weten te vinden en vanzelfsprekend hun verantwoordelijkheid nemen om bij te dragen aan een mooiere en duurzamere buurt.”

Meer informatie op www.greenbusinessclub.nl.

HET LEIDERSCHAP VAN DE TOEKOMST Als een organisatie op een Agile manier gaat werken en daarmee strategisch wendbaar wil zijn, verandert er veel voor de leidinggevenden.

Zelforganiserende teams

Veel organisaties die met zelforganiserende teams werken, zijn op zoek naar meer strategische wendbaarheid. Hierbij gaat het vaak om teams die al gedeeltelijk met Agile en/of Scrum werken. Zij doen weinig met de klantbehoefte, waardoor een hoop veranderingen in de markt nog onbekend zijn. Concurrenten pakken veranderingen in de markt sneller op. Teams voelen weinig eigenaarschap, omdat er vaak sprake is van een organisatiestructuur die verdere groei en strategische wendbaarheid blokkeert. Het management krijgt het hierdoor niet voor elkaar om de Agile gedachte onder alle medewerkers te verspreiden.

De rol van de leider

Als leidinggevende is het wenselijk om zicht te hebben op autonome teams die oog hebben voor de productiviteit. Een efficiënte samenwerking zorgt voor een verschuiving van de cultuur naar een vertrouwde omgeving waarin medewerkers van elkaar willen leren. Door dit te combineren met het ophalen van klantfeedback, kan er ingespeeld worden op de klantbehoefte en wordt er hogere kwaliteit geleverd. Uiteindelijk resulteert dit in de mogelijkheid om sneller te leren en bij te sturen waardoor klanten centraal staan en teams optimaal functioneren.

Cultuurverschuiving in de praktijk

Maar, hoe zorg je er als leidinggevende voor dat er een cultuurverschuiving plaatsvindt? Agile Leadership Europe focust zich op het leiderschap van de toekomst. Praktijkvoorbeelden worden gekoppeld aan pijnpunten waardoor leiders van elkaar kunnen leren en met nieuwe handvatten naar huis gaan.

Rini van Solingen (dagvoorzitter) en Peter Koning (keynote), beiden goeroes op het gebied van Agile leiderschap, delen tijdens Agile Leadership Europe hun visie op het gebied van leiderschap.

Rini van Solingen

Peter Koning

Kijk voor meer informatie op WWW.AGILE.NL/ALE

ADVERTENTIE

De CO -Prestatieladder als eerste stap naar een klimaatneutrale organisatie Klimaatneutraal in 2040? Energieneutraal in 2030? De CO -Prestatieladder helpt uw organisatie bij het realiseren van ambitieuze klimaatdoelstellingen.

Een effectief CO -reductiebeleid opstellen en realiseren kan alleen wanneer men weet wat de uitstoot is en waar deze uit bestaat. De CO -Prestatieladder geeft niet alleen inzicht in uitstoot, maar ook in interne processen, projecten, beleid en ambities. Het schept ruimte voor creativiteit en vernieuwing. De methodiek schrijft geen doelstellingen of maatregelen voor, maar stuurt op ambitie, focus en waar de meeste impact behaald kan worden. De ervaring leert dat deze investering in CO -reductie zich onmiddellijk terugverdient in lagere energiekosten, materiaalbesparing en innovatiewinst.

Annemiek Lauwerijssen, manager SKAO: “Een van de grootste uitdagingen van het realiseren van duurzaamheidsplannen is het creëren van draagvlak binnen de organisatie. Omdat de Ladder een CO -managementsysteem is, worden ambities, maatregelen, beleid en de voortgang jaarlijks besproken en vastgesteld op diverse niveaus in de organisatie. Zo wordt er zowel top-down als bottom-up draagvlak gecreëerd voor duurzaamheid.”

De CO -Prestatieladder heeft vijf niveaus, opklimmend van 1 naar 5. Hoe meer een organisatie zich inspant om CO -uitstoot te reduceren, hoe hoger de positie op de ladder. Bij niveau 1 tot en met niveau 3 gaat het om de uitstoot van de eigen organisatie. Vanaf niveau 4 en 5 wordt er ook samengewerkt om de CO -uitstoot van de keten en sector te reduceren.

Elk type organisatie kan een certificaat op de CO -Prestatieladder halen, onafhankelijk van sector of grootte. Met een certificaat toont de organisatie aan dat ze inzicht heeft in haar uitstoot, dat er ambitieuze doelstellingen en maatregelen worden genomen om deze uitstoot te reduceren en dat de organisatie hier continu in verbetert. Bovendien speelt communicatie en samenwerking een belangrijke rol. Momenteel hebben zo’n 3000 organisaties

een CO -Prestatieladder certificaat.

De CO -Prestatieladder is tevens het meest gebruikte inkoopinstrument van Nederland en wordt door meer dan 100 opdrachtgevers gebruikt voor maatschappelijk verantwoord inkopen.

Organisaties met een certificaat voor de CO -Prestatieladder kunnen tot wel 10% gunningsvoordeel behalen bij aanbestedingen. Een certificaat vanaf niveau 3 is bovendien een alternatieve invulling voor de EED energie-audit.

De werking van de Ladder is wetenschappelijk bewezen: uit onderzoek van de Universiteit Utrecht blijkt dat bedrijven die gecertificeerd zijn op de CO -Prestatielader twee keer zo snel CO reduceren dan het Nederlands gemiddelde.

De Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO) is eigenaar en beheerder van de CO -Prestatieladder en is het hart van een netwerk van organisaties die een bijdrage leveren aan een klimaatneutraal Nederland. SKAO is onderdeel van het HIER Klimaatbureau.

Benieuwd wat de CO -Prestatieladder voor uw organisatie kan betekenen?

Ga naar www.skao.nl

Annemiek Lauwerijssen Manager SKAO

Toshiba raadt Windows 10 Pro aan.

Het einde van ‘goed genoeg’.

Een compromisloze laptop voor iedere zakelijke situatie Niemand neemt genoegen met ‘goed genoeg’. We willen het beste van het beste, zonder voorbehoud. Onze zakelijke klanten willen een zakelijke computer met de kracht en flexibiliteit van een laptop en het gebruiksgemak van een tablet. Lichtgewicht, met een lange batterijduur. Oh, en vergeet de goede looks niet.

De Toshiba Portégé X30T-E voldoet aan alle eisen. Deze 2-in-1 laptop/tablet biedt het beste van twee werelden. Met een minimaal gewicht van 600 gram (toetsenbord dock) en 799 gram (tablet), een batterijduur van meer dan 15 uur en een optimale performance dankzij de nieuwste, 8e generatie Intel® Core™ processors, is de X30T-E uw ideale businesspartner. Het mooie uiterlijk krijgt u er gratis bij.

•

13,3" Full HD niet reflecterend touchscreen

•

Windows 10 Pro

•

8e generatie Intel® Core™ processors (4 cores)

•

Onyxblauw met licht goud

•

Voorzien van alle belangrijke poorten Toetsenbord dock: 2x USB 3.0, 1x Gigabit LAN, 1x RGB, 1x HDMI, 1x USB Type-C voor opladen, 1x Kensington Tablet: 1x USB Type-C, optioneel LTE, audio-aansluiting

•

Volwaardig toetsenbord met backlight

•

Snel LPDDR3 RAM en SSD-opslag

•

Biometrische beveiliging

•

MIL STD 810G getest (duurzaamheidstest)

Het vermogen om meer te doen met de X30T-E. Meer weten? Bezoek www.toshiba.nl/X-range Intel, het Intel logo, Intel Inside, Intel Core en Core Inside zijn handelsmerken van Intel Corporation of zijn dochterondernemingen in de Verenigde Staten en/of andere landen. ©2019 TOSHIBA Corporation. Productontwerpspecificaties en kleuren kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd en kunnen afwijken van de producten zoals deze hier worden getoond. Fouten en weglatingen voorbehouden.

26640_Toshiba_A3 NL X30T advert_intel_V2.indd 1

21/02/2019 17:12