Analyse #86 - Beleef de Zomer Gezond

DIT IS EEN COMMERCIËLE BIJLAGE GEDISTRIBUEERD DOOR AD. DE REDACTIE IS NIET VERANTWOORDELIJK VOOR DE INHOUD.

Nr. 86 Mei 2021

Beleef de zomer gezond EUROPEAN

MEDIA PARTNER

Met focus op mooie bestemmingen in eigen land, zomerse dagen en medische innovaties

Deze zomer beleven we in eigen land Op de mooiste plekjes van Nederland, gezond en veilig Jan Slagter:

Televisie is nog altijd springlevend Lees meer op pagina 15

Focus:

Focus:

Verdieping:

Luxe, comfort én duurzaam wonen in Amstelveen

‘De mist in mijn hoofd is opgetrokken’

De onzichtbare strijd van ons afweersysteem tegen COVID-19

In Amstelveen, vlakbij het stadshart en aan de A9, wordt gewerkt aan het unieke project ‘The Mayor’.

Multiple sclerose (MS) is een ziekte van het centrale zenuwstelsel.

Doordat er iets mis is in het afweersysteem wordt de laag om de zenuwen aangevallen en beschadigd.

Lees meer op pagina 21

Lees meer op pagina 30

Al meer dan een jaar is de wereld in de ban van het COVID-19 virus. ziekenhuis.

Lees meer op pagina 28

WELKOM BIJ GALERIE DE HOLLANDSCHE MAAGD IN GOUDA Kom, op nog geen 100 meter van Museum Gouda, genieten van kunst van nu in een grachtenpand uit 1580.

Exposities met schilderijen, bronzen beelden, glaskunst en sieraden. Vast open op donderdag, vrijdag en zaterdag maar ook als de vlag uithangt of op afspraak. Meer weten? Zie www.dehollandschemaagd.nl Galerie de Hollandsche Maagd - Oosthaven 28 Gouda - www.dehollandschemaagd.nl - t.0615386063

2

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

IN DE PUBLICATIE Beleef de Zomer Gezond 4. Het hoge Noorden: Waar oud nieuw ontmoet 7. Een cultureel dagje uit aan zee 10. Eropuit in het groen en duik in de geschiedenis

17. Altijd een tuin in topconditie 26. Hiv-zorg wordt holistische zorg 28. De onzichtbare strijd van ons afweersysteem tegen COVID-19 30. ‘De mist in mijn hoofd is opgetrokken’

ANALYSENEDERLAND.NL Een knusse woning Mensen willen graag comfortabel en aange-

ANALYSENEDERLAND.NL Gevarieerde voeding voor goede weerstand

naam wonen. Toch lopen de meesten vast in het knus maken van hun huis.

Door het coronavirus zijn we meer bezig met het verbeteren van onze weerstand.

Terug naar de basis in de Oerprovincie van Nederland Actueel Zin om er even tussenuit te gaan? Voor een mini-break hoef je echt niet ver te reizen. In Drenthe, de Oerprovincie van Nederland, liggen zes tripjes op je te wachten. Kies één van de Drentse tripjes en ga op ontdekkingstocht.

Breng tijd met elkaar door, maak nieuwe herinneringen en kom opgeladen weer thuis. Welk tripje kies jij?

Tekst: Féline van der Linde Foto’s: Marketing Drenthe

Expeditie Oer

In de Wildernis

Eindeloos dwalen door ruige bossen. Compleet off-grid overnachten in de Drentse wildernis. Kanoën, wildplukken en koken op een kampvuurtje. Met een tripje In de wildernis is het avontuur dichterbij dan je denkt. Wie er open voor staat, kan zichzelf in Drenthe helemaal verliezen in de natuur.

Weg van de dagelijkse beslommeringen en genieten van kleine dingen die het leven zo bijzonder maken.

Expeditie Oer

Aan het inpakken voor een uitstapje naar Drenthe met het hele gezin? Eén tip; laat

iPads, telefoons en spelcomputers thuis.

Scheelt ruimte en geen kind dat er om vraagt. Buiten is genoeg te beleven. Duik in azuurblauwe meren. Vlieg als Tarzan door de bomen. Ga op pad met de herder of op wereldreis in één dag. Bouw hutten, ravot en word lekker vies. In Drenthe heb je, met het tripje Expeditie Oer, alle ruimte om te spelen.

Oorspronkelijk Drenthe

Oorspronkelijk Drenthe laat je kennismaken met mooie en indrukwekkende verhalen.

Neem bijvoorbeeld het verhaal over de hunebedden. Spannend en mysterieus. Het verhaal over Vincent van Gogh, die in Drenthe inspiratie zocht en vond. Verhalen onthult door sporen uit de IJstijd of verhalen uit lang vervlogen tijden die ook nu nog zichtbaar zijn in museumdorp Orvelte. En zo zijn er nog veel meer. Tijd om ze te ontdekken!

Even helemaal niks

Soms wil je gewoon even helemaal niets.

Geen verplichtingen, maar tijd voor jezelf en de batterij weer opladen. Drenthe is het perfecte toevluchtsoord om te ontsnappen aan je overvolle agenda. Met dit tripje keer je terug naar de basis in de Oerprovincie van Nederland.

De paden op, de lanen in

Heide en bossen, vennetjes en zandverstuivingen. In Drenthe vind je het perfecte

Oorspronkelijk Drenthe

3

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Campagne Manager: Wolf van Nispen Managing Director: Amanda Ghidoni Redactie: Marjon Kruize & Féline van der Linde Graphic Design: Charlotte Hovenier Tekst: Marjon Kruize, Féline van der Linde, Anke de Vries Coverfoto: Unsplash & LUMC

ANALYSE #86

Gedistribueerd met: Het AD 2021

Beleef de Zomer Gezond

European Media Partner Wij maken online en print campagnes met waardevolle, interessante content die gedistribueerd worden naar relevante doelgroepen om de business van onze klanten te laten groeien.

Onze branded content en native advertising oplossingen zetten jouw verhaal op de eerste plaats.

Uitgegeven door: European Media Partner Nederland B.V Keizersgracht 424 NL-1016 GC Amsterdam

Partner content in deze campagne is tot stand gekomen in samenwerking met onze klanten. Dit zijn commerciële uitingen.

Web: www.europeanmediapartner.com

Dit is een commerciële uitgave. De AD-redactie heeft geen betrokkenheid bij deze productie.

Email: nl@europeanmediapartner.com redactie@europeanmediapartner.com

Tel: +31 20 808 82 00

De paden op, de lanen in

Weldadig tripje

In de Wildernis

decor voor een wandeling, een hike of een fietstocht. Een groot aantal routes brengen je naar de mooiste plekken in de Drentse natuur, maar je hebt hier ook alle ruimte om je eigen pad te kiezen. Overnachten doe je in een pittoresk brinkdorp. Daar schuif je ook aan op een gezellig terras. Om je benen wat rust te gunnen én om de innerlijke mens te verwennen.

Weldadig tripje

Nieuwe verhalen ontdek je dichterbij dan je denkt. Neem bijvoorbeeld het verhaal over de Koloniën van Weldadigheid, waarbij tweehonderd jaar geleden meer dan 100.000 armen, landlopers en wezen uit de grote steden vertrokken naar Drenthe. Eerst vrijwillig, later gedwongen. De dorpen zien er anders uit dan welk dorp in Nederland dan

ook. Eén op de zestien Nederlanders heeft roots in de Drentse Koloniën. Dus wie weet wat je over je eigen voorouders ontdekt tijdens je bezoek aan bijzonder Frederiksoord en Veenhuizen.

Even helemaal niks

Drenthe is het perfecte toevluchtsoord om te ontsnappen aan je overvolle agenda. Want waar anders keer je zo goed terug naar de basis als in de Oerprovincie van Nederland.

ADVERTENTIE

Welk Retoertje Drenthe kies jij?

Bezoek de website en stel jouw ideale Retoertje samen! drenthe.nl/retoertje

Oerprovincie van Nederland

4

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Het hoge Noorden: Waar oud nieuw ontmoet Actueel

In 2018 was Leeuwarden de culturele hoofdstad van Europa en vanaf dat moment hebben velen al de verborgen plekken van deze stad kunnen ervaren. Maar er is nog veel meer!

Even buiten de stad vind je een oase van rust en in de stad een prachtig aanbod van cultuur, restaurants en unieke accommodaties om te overnachten voor een weekend of vakantie in eigen land.

Tekst: Féline van der Linde Foto: Marc de Fotograaf, Hoge Noorden, Ruben van Vliet, Marleen Annema & Xanne Vera

C

hoog op de agenda in het jaar dat Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa was, maar ook nu vinden er nog altijd topexposities plaats in de stad. Wat dacht je bijvoorbeeld van ‘Haute Bordure’ in het Fries Museum? ultuur stond

In het hoge noorden geniet je van cultuur, culinaire hoogtepunten, rust en natuur, waar oud en nieuw perfect samengaan.

Een prachtige tentoonstelling die tot en met juli 2021 te zien is en je alles vertelt over vier eeuwen van handgemaakt borduurwerk in de Nederlandse mode. Van een spectaculair catsuit van Jan Taminiau tot aan met goud-

draad versierde schoenen uit 1620. Een lust voor het oog van de modeliefhebber en textielfans. En wil je wat meer te weten komen over de provincie Friesland en haar cultuur, dan is de tentoonstelling ‘Ferhaal fan Fryslân’, ook in het

Fries Museum, een must. Het geeft je een verassende kennismaking met de provincie en typisch Friese gewoontes en tradities. De tentoonstelling geeft je een beeld van hoe dichters, zangers, filmmakers en kunstenaars door de jaren heen Friesland op de kaart hebben gezet. hebben gesnoven is het tijd voor een lekker hapje en drankje. Voor een letterlijk en culinair hoogtepunt ga je naar Restaurant Élevé (te vinden op de elfde verdieping van het WestCord Hotel). Originele en creatieve gerechten worden hier op hoog niveau geserveerd.

Elke dag werkt de crew met dagverse ingrediënten, die vaak lokaal zijn verkregen.

De uitgebreide kaart biedt een selectie van dagverse vis, vleesspecialiteiten en klassieke gerechten. Wil je liever genieten van een speciaalbiertje?

Na cultuur te

In Grand Café, hotel en brouwerij In De Brouwerij kun je heerlijk overnachten en kun je je tegelijkertijd onderdompelen in de wereld van bier.

Dat kan bij Speciaalbier café De Markies. Geniet hier van de lekkerste biertjes met bijpassende verhalen. genoeg kunnen krijgen van de heerlijke biertjes dan is de nieuwste aanwinst van Leeuwarden een must try. In Grand Café, hotel en brouwerij In De Brouwerij kun je heerlijk overnachten en kun je je tegelijkertijd onderdompelen in de wereld van bier. Voor een overnachting in een tiny house, net buiten het centrum van Leeuwarden, is hotel WeidumerHout de ideale uitvalsbasis. Gelegen aan de Elfsteden-route en met Heerenveen, Sneek en Franeker op nog geen twintig minuten afstand, is WeidumerHout een oase van rust.

Naast de andere dichtbijgelegen Friese steden liggen ook de Waddeneilanden niet ver van Leeuwarden. Met een Mocht je geen

korte autorit en een oversteek met de veerboot sta je zo op het strand van bijvoorbeeld Vlieland of Ameland. De eilanden zijn compact genoeg om in een dag te ontdekken.

Met de laatste boot terug kun je in de stad weer genieten van een welverdiende borrel.

Kun je geen genoeg krijgen van de natuur? Dan mag je ook zeker De Alde Feanen niet vergeten. In dit prachtige natuurgebied kun je door een afwisselend landschap van rietlanden tot aan moerasbossen heerlijk genieten van een wandeling, fiets- of vaartocht.

De basis van kennis over de natuur wordt hier aan de kinderen meegegeven, door de oudere generatie, die hen laat ervaren wat natuur is en hoe je er mee om moet gaan.

In het hoge noorden geniet je van cultuur, culinaire hoogtepunten, rust en natuur, waar oud en nieuw perfect samengaan!

ADVERTENTIE

Zin in een citytrip of vakantie in eigen land?

In het noorden vind je de rust, het weidse, maar ook de gastvrije sfeer van de bruisende hoofdstad van Friesland. In Leeuwarden laad je op, ontdek je onverwachte verhalen en maak je kennis met de gezellige Friese cultuur.

Kun je niet wachten? Dat snappen we. Kijk op visitleeuwarden.nl voor nog meer inspiratie, highlights en hotspots en plan jouw citytrip.

VISITLEEUWARDEN.NL

5

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Kaas, stroopwafels en middeleeuwse straatjes Een prachtige historische binnenstad met grachten, hofjes en middeleeuwse straatjes. Vaak denkt men dan al gauw aan Amsterdam of Utrecht. Maar in het midden van Nederland vind je Gouda. Een unieke en authentieke middelgrote stad, met prachtige grachten en hofjes. Je kunt er heerlijk door de middeleeuwse straatjes slenteren.

Ontdek de stad die volgend jaar 750 jaar stadsrechten viert. De eerste feestelijkheden starten al dit najaar!

Foto: Koele Wateren in Museum Gouda

Foto: Kamphuisen Siroopwafelfabriek

Foto: Relais & Chateaux Weeshuis Gouda

Museum Gouda

Drie Goudse geheimen: kaas, siroopwafels en de Sint-Janskerk

Slapen in stijl

Gouda staat bekend om zijn kaas en stroopwafels en in de middeleeuwen was het een echte bierstad. Het dankt zijn groei en rijkdom aan de ligging aan de rivieren en daarmee aan de belangrijkste handelsroutes met Amsterdam en Vlaanderen. Geniet in het midden van het land van de historie en cultuur. In Museum Gouda kunt u hopelijk gauw weer genieten van twee prachtige tentoonstellingen. ‘Koele Wateren’ is een reizende tentoonstelling langs vijf musea en stelt stukken uit het Rijksmuseum tentoon met water in de hoofdrol. Relatief onbekende werken van grote meesters als Isaac Israels en Jan van Goyen zijn er te zien. En dat is zeker de moeite waard. In verband met de lockdown(s) is Koele Wateren zeer beperkt in het land te zien geweest. Liefhebbers kunnen de topstukken vanaf heropening van het museum tot 24 oktober 2021 bewonderen. Niet alleen oude kunstwerken worden tentoongesteld, maar ook de bewustwording rondom onze waterhuishouding van vandaag de dag komt aan bod.

De korte film ‘Gouda Atlantis’ laat de kansen en bedreigingen zien voor de stad wanneer het water met zes meter stijgt. De tentoonstelling ‘Met andere ogen’ draait om aandachtig kijken. Elke dag zien we ontelbaar veel beelden voorbijkomen. Maar hoelang kijken we daar nu echt naar? In een museum kijken we bijvoorbeeld vaak maar dertig seconden naar een kunstwerk. We zien veel, maar vluchtig en dat is zonde. Want hoe langer en aandachtiger je naar kunst kijkt, hoe meer er te ontdekken valt.

Alle geheimen die de stad te bieden heeft in één keer bezoeken? Dat kan! Met het combiticket Goudse Geheimen kun je genieten van kaas bij de Gouda Cheese Experience, de zoete siroopwafels van Kamphuisen Siroopwafelfabriek en ontdek je Bijbelse en historische verhalen in de Sint-Janskerk. Het combiticket hoef je niet op één dag te gebruiken en is maximaal zes maanden geldig, dus je hebt een goede reden om nog eens terug te keren naar de stad.

De Gouda Cheese Experience toont je alles over de wereldberoemde kaas op een leuke en interactieve manier. Met de audiotour die bij de entree is inbegrepen, kom je alles te weten over de beroemde kaas die nog altijd in de polders rondom de stad wordt gemaakt. Je ziet hier hoe de boeren de kazen naar de Markt brengen waar ze op de kaasmarkt, aan de voet van het stadhuis, verhandeld worden. Extra leuk is de enorme kaas waar je instapt en vervolgens een overweldigende goudgele show beleeft.

In hartje centrum komt je bij Kamphuisen Siroopwafelfabriek de heerlijke zoete geur van de siroopwafels al snel tegemoet. Hier kun je de siroopwafel proeven, een handje meehelpen en kun je proberen om achter het geheime recept te komen van de Kamphuisen siroopwafel. De derde plek die je bezoekt met het combiticket is de Sint-Janskerk. Het is de langste kerk van Nederland, 123 meter lang. De audiotour is inbegrepen bij de entree en vertelt je alles over de Goudse Glazen, de 72 gebrandschilderde ramen in de kerk. Deze zorgen bij zonlicht ervoor dat de kerk prachtig verlicht is, wat voor een onvergetelijke ervaring zorgt.

Mocht je geen genoeg krijgen van de stad en haar omgeving, dan zijn er genoeg mogelijkheden om heerlijk te overnachten. Wat dacht je bijvoorbeeld van het luxe boutique hotel Relais & Chateaux Weeshuis Gouda dat 28 mei haar deuren opent? Geniet hier van het fine dining restaurant LIZZ onder leiding van sterrenchef Martijn Kajuiter. Maar ook op vele andere unieke plekken kun je genieten.

Charmant overnachten kan bijvoorbeeld in B&B Het Suikerpandje. De B&B biedt twee gastenkamers met ieder een eigen luxe badkamer.

Het Suikerpandje bevindt zich in één van de pittoreske steegjes van de stad en na een recentelijke verbouwing is het helemaal ‘van nu’ en ademt het charme, comfort en intimiteit uit.

Voor nog meer rust en groen in de binnenstad kun je naar The Apple Tree Cottage. Geniet hier van de prachtige binnentuin en rust na een lange dag in de stad of op de fiets. Het is een heerlijke plek in het historische stadcentrum vlakbij bezienswaardigheden, winkels en de restaurants. Blijf je graag in het centrum dan is B&B Bij Koch & Knuttel een unieke locatie. Gevestigd in een oude stoomdrukkerij is Bij Koch & Knuttel met de romantische sfeer, de vele gemakken en ideale ligging een unieke locatie om je verblijf in Gouda te verlengen.

Tekst: Féline van der Linde

ADVERTENTIE

Ontdek historisch Gouda

Bezoek de vele bezienswaardigheden en wandel door sfeervolle winkelstraatjes, langs grachten en hofjes. Geniet extra lang van de mooie stad met een overnachting in een van de vele unieke overnachtingsplekken die Gouda rijk is. Van 5-sterren hotel tot een verblijf in een prachtig grachtenpand, het is er allemaal! Lekker dichtbij en goed bereikbaar.

Kijk voor meer informatie over alles dat er in Gouda te zien, doen en beleven is op www.welkomingouda.nl

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Genieten van het Groene Hart en de Randstad Maar weinig steden in de Randstad hebben zoveel mogelijkheden om in het groen te ontspannen als Zoetermeer. Lekker wandelen, fietsen, vogels spotten, met de kinderen erop uit gaan of sporten als mountainbiken, suppen of zwemmen. Het kan allemaal!

Foto: Persfoto’s

6

Ontspannen in de natuur Tussen Zoetermeer, Den Haag en Leidschendam-Voorburg vind je het nieuwe recreatiegebied de Nieuwe Driemanspolder. Dit recreatiegebied is pas vorig jaar geopend en is nog volop in ontwikkeling. Hier kun je heerlijk wandelen, fietsen, skaten en paardrijden. Of verken het gebied aan de hand van de podcast die boswachter Arjen Postma heeft opgenomen.

Hierin neemt hij je al wandelend mee door een deel van de polder.

Het Balijbos ligt vlakbij de stad, maar het voelt net alsof je midden in de natuur bent. Het speelbos in het Balijbos is voor kinderen een echt walhalla. Hier draait alles om natuurlijk spelen, ontdekken én om de ridders. Kinderen kunnen hier het speelkasteel en de houten ridders die de poort in de stadsmuur bewaken ontdekken. Ook kunnen ze springen over de stapstenen en zichzelf over het water trekken met een pontje.

Fiets- en wandelroutes

Kampeer in Zoetermeer

Zin in een activiteit die net even wat anders is dan normaal en geschikt is voor het hele gezin?

Ga dan geocachen. Dit is een soort speurtocht waarbij je zelf door middel van coördinaten de route gaat ontdekken. Of volg één van de tien architectuurwandelingen die je langs plekken in Zoetermeer brengen die je nog niet eerder hebt gezien. De grote variatie in bouwtrends maakt Zoetermeer interessant, avontuurlijk en het ontdekken meer dan waard, voor zowel haar inwoners als voor bezoekers van buiten de stad. Zoetermeer heeft meer dan 180 kunstwerken verspreid over de stad. Met één van de vier kunstroutes kom je alles te weten over de kunstwerken. En extra leuk is dat er bij ieder kunstwerk speciaal een vraag gesteld wordt aan kinderen. Zo worden zij gestimuleerd om goed te kijken en na te denken over hoe zij een kunstwerk zien. Voor de sportievelingen onder ons is er een speciale mountainbike route door de heuvels van het Buytenpark. De fiets- en mountainbikeroutes gaan niet alleen door de stad of over de heuvels. Wat dacht je bijvoorbeeld van een tocht richting zee, door de polder, parken of het Groene Hart? Zoetermeer is dé plek voor een heerlijke wandeling of fietsof mountainbiketocht!

Vanwege de ideale ligging, grenzend aan het Groene Hart en de steden Leiden, Gouda, Rotterdam en Den Haag is Zoetermeer een ideale uitvalbasis voor een weekendje weg in eigen land. Winkelen kan in het Stadshart, in de authentieke Dorpsstraat of in het Woonhart.

In deze omgeving zijn ook de vele restaurants, terrassen, het Stadstheater, filmhuis en de bioscoop. Blijf je liever in de natuur, dan kun je heerlijk slapen op camping De Drie Morgen, een landelijke en knusse camping midden in de Nieuwe Driemanspolder. Of zet je tent op bij Boerderijcamping ’t Geertje, vlakbij de Zoetermeerse Plas. Deze camping beschikt, naast het trekkersveldje voor je tent, over twee trekkershutten met elk twee stapelbedden.

Ontbijt en diner vinden plaats in het restaurant van de boerderij. Wil je liever wat meer comfort?

Kies dan uit één van de vier hotels of de verschillende B&B’s verspreid door de stad.

Tekst: Féline van der Linde

ADVERTENTIE

Even erop uit? Dit is de plek.

Of je nu toe bent aan ontspanning of inspanning: in Zoetermeer is altijd iets te beleven. Ontdek de vele winkels, bezoek de lokale horeca of leef je uit op het gebied van sport. Er is een verrassend veelzijdig aanbod van cultuur, muziek en evenementen. En wist je dat bijna geen stad in Nederland zoveel mogelijkheden heeft om te ontspannen in het groen als Zoetermeer?

Zoetermeerisdeplek.nl | Volg ons

#Zoetermeerisdeplek

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Marinemuseum Wie de marine wil beleven, moet zeker een bezoek brengen aan het Marinemuseum!

Hier ontmoet je zeehelden, kun je aan boord stappen van de museumschepen en bekijk je uniformen en wapens. Het museum is een leerzaam uitje voor het hele gezin. In de Geschutmakerij kruipen kinderen (en stiekem ook ouders) in de huid van de technici van de marine. Ze ontdekken spelenderwijs meer over sonar, bewapening en navigatie. En worden uitgedaagd om zelf een schip uit te varen, radioverkeer te onderscheppen en ontcijferen en een boordkanon te bemannen.

Een echte blikvanger is de onderzeeboot de Tonijn! Uniek is dat je de onderzeeboot, die in het verleden gevaren heeft, aan boord kunt bekijken. Kruip door het luik en oudbemanningsleden aan boord vertellen je spannende verhalen over de Koude Oorlog. Het museum is gevestigd op de Oude Rijkswerf Willemsoord. Dit unieke complex was vroeger de scheeps- en onderhoudswerf voor de Koninklijke Marine. Verder zijn op dit culturele erfgoed het Reddingmuseum, de Museumhaven, diverse horecazaken en nautische en culturele instellingen te vinden. Wandel zelf of met een gids en geniet op een terrasje aan de kade.

Foto: Reddingmuseum Den Helder

Foto: Fort Kijkduin

Een cultureel dagje uit aan zee Foto: Marinemuseum

7

Nationaal Reddingmuseum Dorus Rijkers Wie in geen jaren in Den Helder is geweest, zal zich bij een bezoek verbaasd in de ogen wrijven. Rijkswerf Willemsoord heeft een ware metamorfose ondergaan. Met restaurants, een theater, musea en tal van herbestemde monumenten. Hier vind je ook een verborgen pareltje, namelijk het Nationaal Reddingmuseum Dorus Rijkers. Robuust en eigenzinnig. Precies als Dorus Rijkers, de redder naar wie het museum is vernoemd.

Dit is dé plek waar je van alles te weten kunt komen over het Nederlandse reddingwezen.

Het Reddingmuseum heeft naast een prachtige vaste collectie ook nog een varende vloot. Zeven historische reddingboten zijn aangemeerd buiten aan de steiger. Op de foto de allereerste zelf richtende stalen motorreddingboot ter wereld, reddingboot Insulinde.

Deze zomer opent het Reddingmuseum de tentoonstelling Gezonken Reddingen, waar de verhalen van zeven gezonken schepen centraal staan. Deze tentoonstelling geeft de bezoeker inzicht in een aantal legendarische reddingacties op en rond de Haaksgronden en de schepen die tijdens deze reddingacties zijn vergaan. Ook vind je een zee aan informatie over alle gezonken schepen in dit gebied. Met prachtige beelden, geluiden en een wereld boven- en onderwater verwondert deze tentoonstelling iedereen.

Fort Kijkduin Fort Kijkduin is een Napoleontisch fort uit 1811 in het dorp Huisduinen in Den Helder. Het imposante fort is opgedeeld in een historisch museum en een Noordzee-aquarium.

Het aquarium van Fort Kijkduin heeft een ‘doorlooptunnel’; een 12-meter lange tunnel waar bezoekers onder water kunnen lopen en je jezelf onder de vissen waant. De thematiek van het aquarium is toegespitst op het leven in de Noord- en Waddenzee. Het museum richt zich op de militaire geschiedenis van Den Helder van de laatste 200 jaren. Hoe is de Stelling van Den Helder tot stand gekomen? Wat gebeurde er in de andere forten? Welke troepen waren hier vroeger gelegerd? Je ontdekt niet alleen de geschiedenis van Fort Kijkduin, maar ook die van de Stelling Den Helder.

Uitgekeken in het fort? Je kunt terecht op het unieke Terras aan Zee! Met uitzicht op de Grafelijkheidsduinen, Noord- en Waddenzee, Zandplaat de Razende Bol en Texel. Met een 270 graden view is het zicht op de omgeving fenomenaal.

Tekst: Anke de Vries

ADVERTENTIE

Verrassend erop uit in eigen land?

Bezoek robuust Den Helder!

Den Helder heeft een unieke omgeving en een rijke maritieme en culturele historie. Ontdek de stoere stad fietsend, wandelend of varend!

@denhelderonline

www.denhelder.online

8

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Ontdek deze zomer h Eigenzinnige steden, o

Breda - Park Valkenberg

Actueel Brabant daagt je uit om te komen genieten. Om te ontspannen, proeven, spelen, beleven en samen te zijn. In de provincie ligt natuur altijd om de hoek, prikkelen de steden en worden de bewoners geroemd om hun gastvrijheid.

De steden, Eindhoven, ’s-Hertogenbosch , Breda en Tilburg tonen ieder een eigenzinnig stukje Brabant, verbonden door een routenetwerk in één groot groen landschap.

Tekst: Marjon Kruize Foto’s: Persfoto’s, Twycer & Evy van Nispen

als de groene gedeeltes van de stad, terwijl je te voet gemakkelijk uitwijkt naar een van de stadsparken waarmee Eindhoven wordt omringd. Vanaf Strijp sta je zo in het groen van het historische Philips de Jongh Park én in een ander district; wandel eens door naar Woensel-West en de kleurrijke woonbuurt Volta Galvani. Buiten parken kom je stedelijk groen tegen in allerlei vormen. Verwonder je door de ‘Magical Garden’ bij ‘t College, plof neer op het Clausplein en sla ook het verticale bos, beter bekend als de Trudo Toren, niet over. Voor innovatief groen hoef je niet alleen naar buiten, zo bewijst Phood Kitchen op het Campinaterrein. Zij bouwen hier momenteel aan ‘s werelds eerste aquaponic boerderij-restaurant met zo’n 300m2 aan urban farm.

Design Capital Eindhoven

Het gerenommeerde Forbes Magazine riep de design hoofdstad van Nederland al eens uit tot veruit de meest innovatieve stad ter wereld.

Eindhoven barst van de energie en dat voel je – van de levendige binnenstad met de internationale food hotspot Down Town Gourmet Market tot ver in de industriële wijk Strijp-S. Op dit oude Philips fabrieksterrein tref je tegenwoordig tussen het industrieel erfgoed de leukste concept stores, horecazaken en bijzondere activiteiten. Laat je verbazen door de slimme ijscreaties van Intelligentia Taste Rooms en logeer deze zomer nog in het designhotel van Piet Hein Eek, een van de meest succesvolle Nederlandse ontwerpers ooit.

Maar Eindhoven verrast vaker. Op de e-chopper ontdek je zowel de iconische plekken

Eindhoven - Strijp-S

Ook het meest kunstzinnige fietspad van Nederland ligt in Eindhoven: het Van Gogh-Roosegaarde fietspad bestaat uit duizenden lichtgevende steentjes en is geïnspireerd op het beroemde schilderij ‘Starry Night’. Het maakt deel uit van de Van Gogh fietsroute en leidt via watermolens en schilderachtige vergezichten uiteindelijk naar ‘Van Gogh Village’ Nuenen.

Tilburg - Spoorzone

Creatief Tilburg

Uitdagend, creatief en experimenteel: Tilburg is een bruisende stad met spraakmakende musea zoals De Pont en het TextielMuseum en een dwaalgebied vol bijzondere boetiekjes in prachtige historische panden.

En die stad verken je het beste te voet. Begin in het vroegere industriële epicentrum van de stad, de Piushaven, waar je culinair kunt genieten, en wandel door naar de hippe en onconventionele Spoorzone waar ontspanning en vermaak versmelten.

Hier gaat Tilburg met het Spoorpark nog een stapje verder: een creatieve ruimte om te spelen, sporten en ontspannen. Test je zenuwen en beklim de 30 meter hoge Kempentoren of beoefen urban sports. Na afloop strijk je neer op het terras aan het water bij het T-huis en kan je midden in het centrum overnachten op de Stadscamping.

Nog meer groen vind je in Stadsbos 013. Hier toont Tilburg een groots parklandschap waarin natuur en cultuur samenkomen. Via diverse wandel- en fietsroutes verken je de statige

lanen, bosvijvers en monumentale gebouwen en kun je volop genieten van de Brabantse gastvrijheid. Ook laat je je hier uitdagen door een van de meest technische mountainbike banen van Nederland.

En net buiten de stad lonkt een van de grootste stuifzandgebieden van West-Europa, Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen.

Geef je kuiten een flinke uitdaging op een van de mountainbiketracks, waai uit op de uitgestrekte zandvlakten of ga het landschap te paard te lijf.

9

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

r het zuiden! n, omgeven door groen. ‘s-Hertogenbosch - Sint-Janskathedraal

Tilburg - Piushaven

Eindhoven - Clausplein

Cultureel en historisch ‘s-Hertogenbosch

Trots torent de Sint-Janskathedraal uit boven het gastvrije ‘s-Hertogenbosch. Vanaf de imposante blikvanger van de Brabantse hoofdstad kijk je uit over de eeuwenoude, levendige winkelstraatjes en pleinen vol gezellige terrassen. In de Cultuurstad van het Zuiden is altijd wat te beleven en versmelten stad en natuur.

Zo komen groen en historie midden in de stad samen bij de Bossche Vestingwerken en vind je in de Jeroen Bosch Tuin een oase van rust, bloemen en planten. Om de stad over het water te ontdekken kun je op het voormalig industrieterrein aan de Tramkade suppen of een bootje huren. Of ontdek de stad via de rivier de Binnendieze, die je dwars door (en deels onder) het historische stadscentrum

‘s-Hertogenbosch - Moerputtenbrug

voert. Strijk vervolgens neer in het Zuiderpark voor een heerlijke picknick of om te kijken naar de vele luchtballonnen die in de zomer vanuit het park opstijgen.

De Bossche ondernemers tonen je de unieke Brabantse gastvrijheid en helpen je verborgen pareltjes te ontdekken. De bijzondere wandelroute van het Golden Tulip Hotel Central voert je langs al het groen in de stad. Liever culinair genieten? Dan zijn de smakelijke stadswandelingen in samenwerking met de lokale horeca een must.

In ‘s-Hertogenbosch ligt de natuur bovendien letterlijk in de achtertuin. Waar de stadsmuren eindigen begint een groene route door Het Bossche Broek. Of je stapt meteen natuurgebied De Moerputten in met de bekende Moerputtenbrug en een prachtig vlonderpad slingerend door het moeras Breda, stad in het park

Wie deze zomer kiest voor ruimte, zit ook in Breda op de juiste plek. De titeldrager ‘Beste binnenstad van Nederland’ is omgeven door groen en daarmee een ideale bestemming voor buitengenieters. En Breda bewijst dat je daarvoor de stad niet eens hoeft te verlaten. In het Veemarktkwartier in hartje centrum, dwaal je door de levendige straatjes waar ambachtelijke winkeliers je begroeten en de rust je onverwacht overvalt in het Begijnhof. Iets verderop, in het Havenkwartier, prikkelen bevlogen ondernemers je om in een industriële setting te genieten van de zomer. Bijvoorbeeld met een biertje aan

het water bij BRACK of struinend over de creatieve hotspot Stek op het Haveneiland.

Stadsleven en buitenleven komen in Breda op creatieve wijze samen. Op een sup board peddel je over de singels langs het Valkenbergpark of door de Belcrumhaven.

De Blind Walls Gallery nodigt je uit in het museum op straat, waar een verzameling van muurschilderingen je de verhalen van de stad vertelt. Waar je ook bent in Breda, binnen een paar minuten sta je tussen het groen. Het Mastbos kent de mooiste en oudste bossen in de omgeving en is ideaal te combineren met het Markdal, waar de slingerende beek je de weg wijst door de uitgestrekte natuur.

Hier moet je zijn in Brabant

De verschillende steden in Brabant liggen in één groot, groen landschap: het Van Gogh Nationaal Park i.o.. Dit is het landschap dat Vincent inspireerde. Hier is hij geboren, groeide hij op en creëerde zijn eerste meesterwerk ‘de Aardappeleters’. Tot op de dag van vandaag inspireert Van Gogh ondernemers en bewoners in de provincie. Of je nu op zoek bent naar historie, cultuur, innovatie of groen: in Brabant vind je het allemaal. Op hiermoetjezijninbrabant.nl ontdek je nog veel meer inspiratie voor een geslaagde vakantie of weekendje weg in deze provincie.

Breda - Radio Pannekoek

10 Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Eropuit in het groen en d

Actueel Bijna nergens lopen stad en natuur zo vloeiend in elkaar over als in de regio Arnhem en het Rijk van Nijmegen.

De twee steden liggen op steenworp afstand van elkaar en worden beide omringd door groene weelde, maar ook met allebei een uniek verleden waarvan je als je goed kijkt op veel straathoeken de gevolgen nog ziet.

Ga eropuit in het groen en duik in de geschiedenis. Je zult verrast worden!

dit natuurgebied torent de Eusebiuskerk – het icoon van de stad – nog boven de stad uit. Het bewijs dat je voor een mooi, groen stuk niet ver hoeft te gaan in de regio Arnhem. Nijmegen en omgeving doet daar zeker niet aan onder. Het ene moment sta je op de Waalbrug, de toegangspoort tot de stad en het andere moment sta je met één been in de Ooijpolder. Ook hier hebben Konikpaarden vrij spel en zijn de Waalstrandjes

Tekst: Marjon Kruize Foto: Persfoto’s

Natuurlijk, de mooiste!

Wil je na een dag in de bruisende straatjes in het centrum van de stad even genieten van stilte, rust en ruimte? In Arnhem wacht Park Sonsbeek aan de voet van de stad op je bezoek. Daar geeft de ‘lazy king’ het goede voorbeeld. Spreid je kleedje uit en geniet van de skyline van de stad. En daarna? Door naar uitkijktoren Belvédère, waar je bij goed weer tot de Nederlands-Duitse grens kan kijken. Nog zo’n mooi stuk natuur op loopafstand van het centrum is uiterwaardenpark Meinerswijk. Dit is geen gewoon stadspark, dit is het grootste uiterwaardenpark van Europa! De kans is hier groot dat je zomaar een wild Konikpaard tegen het lijf loopt. In

bevolkt door gallowayrunderen. Aan de andere kant van de brug vind je Stadseiland Veur-Lent. De thuishaven van een gigantisch Romeins masker, die je herinnert aan het Romeinse verleden van Nijmegen. Door de ogen van het masker werp je een blik op de stad met het Romeinse geschiedenis.

Duik in het verleden

In de rijke geschiedenis van de regio Arnhem gaat de aandacht al snel naar de Tweede Wereldoorlog en de roemruchte Slag om Arnhem. Het Airborne Museum at Hartenstein vertelt je het hele verhaal. Bij Airborne at the Bridge hoor je, met uitzicht op de beroemde John Frostbrug, de persoonlijke verhalen van een Britse luitenant, Duitse Hauptsturmführer en Nederlandse kapitein die op deze plek vochten – en sneuvelden. De John Frostbrug in Arnhem is de beroemde ‘Bridge Too Far’. Dit is de plaats waar de Geallieerden in 1944 geprobeerd hebben de brug te veroveren.

De Duitse overmacht was echter te groot.

In het Rijk van Nijmegen is tijdens de Tweede Wereldoorlog hevig gevochten.

Vandaag de dag stuit je nog steeds op sporen van die strijd. In musea, maar ook subtiel en ingetogen daarbuiten. Kijk dus goed om je heen wanneer je aan de wandel of aan het shoppen bent: voor je het weet ontgaat je een stukje geschiedenis. In het prachtige groene

en heuvelachtige landschap van Groesbeek bevindt zich het Vrijheidsmusuem. Het museum ligt in het gebied van twee van de belangrijkste operaties aan het Westfront tijdens WO2. Beleef in het museum het boeiende verhaal van Oorlog en Vrijheid zonder Grenzen in zowel Nederland als Duitsland, Europa en daarbuiten.

In Romeinse tijden was Nijmegen een druk handelscentrum. Er waren minstens twee tempels, een badhuis en een amfitheater met plek voor minstens 10.000 toeschouwers. Ook de naam ‘Nijmegen’ is een overblijfsel van de Romeinen. ‘Noviomagus’ heette de stad zo’n ADVERTENTIE

Op ontdekking in de regio Arnhem Samen plezier maken doe je in de regio Arnhem! Je vindt hier de leukste dagjes uit om samen met het gezin te ontdekken. visitarnhem.com

11

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

n duik in de geschiedenis

2.000 jaar geleden, wat ‘nieuwe markt’ betekent. Via Novomagus, Neomagus, Noviomagi, Numaga en Nieumeghen is dat door de eeuwen heen uiteindelijk Nijmegen geworden. Bij Museumpark Orientalis ga je terug in de tijd en ervaar je hoe het leven was als Romein en bij De Bastei vind je resten uit deze bijzondere tijd terug.

Stap op de f iets

Over glooiende heuvels, langs wijngaarden en met uitzicht op rivieren: al fietsend zie je zoveel moois in het Rijk van Nijmegen langs-

komen. Ben je altijd al benieuwd geweest naar de mooiste stukken uit de Vierdaagse-route, de plekken waar de lopers zo lyrisch over zijn? Na het fietsen van deze route praat je de volgende keer mee. Tipje van de sluier: het is inderdaad zo mooi als ze zeggen! En wijnliefhebbers opgelet! Je hoeft niet meer naar Frankrijk of de Eifel als je langs druivenranken wil fietsen. Door de heuvels en bijzondere grondsoort is de omgeving van Groesbeek uitermate geschikt voor wijnbouw. Groesbeek heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een kleinschalig wijngebied en mag zich met trots hét wijndorp van Nederland noemen.

Kies in de regio Arnhem voor statige landgoederen en kastelen en grootstedelijke villa’s, want daarvan kent regio Arnhem er heel veel.

De regio is een gebied met een bijzondere cultuurhistorie: Gelders Arcadië. Dit deel van de Veluwezoom was vroeger populair onder de rijke, stedelijke burgerij voor de aanleg van een landgoed of de bouw van een kasteel. Je vindt hier dan ook meer dan 100 buitenplaatsen en landgoederen!

wat huisgemaakte mozzarella. ‘Liemers trots’, noemen ze het ook wel – al het lekkers dat boeren en tuinders produceren, samen met lokale vakmannen en -vrouwen.

Wandelschoenen aan en gaan

Kies de befaamde N70-wandelroute in het Rijk van Nijmegen voor een unieke vijf sterren-wandeling over glooiende heuvels en met doorkijkjes naar rivier en uiterwaarden.

Deze unieke wandeling voert je over acht ‘bergen’ met fraaie namen zoals de Boterberg, Sterrenberg en de Duivelsberg. Ook wandel je onderweg door bossen en biedt het heuvelachtige landschap prachtige vergezichten over de polders, schilderachtige laantjes en het rivierenlandschap.

Zoek je een wandeling buiten de gebaande paden? Loop dan eens het Hartensepad, een adembenemend klompenpad waarmee je het Renkums Beekdal ontdekt. In het Beekdal wandel je door een idyllisch landschap en over houten vlonders. De kans is groot dat je onderweg bijzondere dieren en planten spot. Het Klompenpad Hartensepad brengt je door een gevarieerd landschap. Wandel langs grafheuvels, beken en sprengen, door uiterwaarden en over landgoederen.

Of je nu komt voor natuur, bijzondere verhalen of de bruisende steden; in de regio Arnhem en het Rijk van Nijmegen ben je aan het juiste adres.

De Liemers, in de regio Arnhem, is al eeuwen een vruchtbaar gebied. En dat proef je terug in de streekproducten. Volg de fietsroute om die rijkdom aan lekkers te ontdekken. Laad je fietstassen vol met sappig fruit uit de houten veilingkratjes langs de weg en stop even voor ADVERTENTIE

Ontdek de parels Struinen door de oudste winkelstraat van Nederland of langs de oevers van de Waal.

Hedendaagse kunst kijken of 5000 jaar aan geschiedenis zelf ervaren. Doe inspiratie op voor een weekend in het Rijk van Nijmegen. visitnijmegen.com

12

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Geniet van een (mini)vakantie in h Actueel Oud-Hollandse steden, grachten, natuur en prachtige wandel- en fietsroutes, de regio Utrecht heeft het allemaal. In en rondom de stad Utrecht kun je je groene hart ophalen en genieten van het beste wat de Nederlandse natuur en geschiedenis te bieden heeft.

Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto’s

Begin je dag in het groen

Kasteel Groeneveld bevindt zich in Baarn en is een echte buitenplaats voor mens en natuur. Rondom het kasteel en in de kasteeltuin kun je heerlijk wandelen en voor de kinderen is er een speciaal kabouterpad. Na een flinke wandeling kun je in het Grand Café genieten van heerlijke soepen, broodjes en een welverdiend drankje. Nuttig deze heerlijk in de zon op één van de vele bankjes. Voor een alternatief in de natuur kun je heerlijk vertoeven in Landwinkel en Schenkerij ‘De Kersenhut’. Een heerlijke plek tussen Cothen en Wijk bij Duurstede waar je kunt genieten

van rust en ruimte, te midden van de hoogstam kersenboogaard. In de Landwinkel is er een gevarieerd assortiment te vinden van eerlijke en heerlijke (streek) producten. En bij de Schenkerij warm je in de winter knus op bij de houtkachel en in de zomer kun je op de veranda, terras of in de boomgaard genieten van een kop koffie met iets lekkers of van een high-tea of lunch met een goed glas wijn.

Maak vervolgens in het Kersenmuseum kennis, op een interactieve manier, met de rijke historie van de kersenteelt. En geniet je liever per fiets van de natuur? Dat kan, de regio Utrecht kent vele fietsroutes, zoals het Rondje Spakenburg. Begin in de ‘keistad’ Amersfoort, de grootste verrassing van het midden van Nederland. Met haar grote schat, haar historie, en de vele monumenten, grachten en subtiele details is deze middeleeuwse stad, die in de dertiende eeuw ontstond, een echte parel. Ga vervolgens met de fiets door naar natuurgebied Arkemheen-Eemland en naar het bijzondere Bunschoten-Spakenburg.

Spakenburg is een goed moment om even te stoppen. Het is namelijk een levendig dorp, waar je mensen in klederdracht kunt tegenkomen en kunt varen op een botter. En vergeet de oude vissershaven niet, de haven is een lust voor het oog!

Langs de waterlinie

Sluit de dag af in stijl aan het water

Nederland is een echt waterland. Typerend zijn de waterlinies die in Nederland te vinden zijn. In de regio Utrecht zijn maar liefst drie waterlinies te vinden. De Oude en Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Grebbelinie.

De (Oude en Nieuwe) Hollandse Waterlinie vormde vanaf het Rampjaar 1672 eeuwenlang de ruggengraat van onze defensie. De Grebbelinie fungeerde eeuwenlang als vertragingsbuffer voor de Hollandse Waterlinie.

Volg het spoor van deze linies en ontdek oude forten, maak de mooiste fietsroutes of verken de Grebbelinie per e-chopper (een elektrische scooter). De Grebbelinie is van oorsprong een waterlinie die loopt van de Nederrijn bij de Grebbeberg in Rhenen, via Amersfoort naar Spakenburg. Bij de Grebbelounge kun je een e-chopper huren en voor vertrek genieten van een lekker kopje koffie. Haal vervolgens informatie op of boek een rondleiding in het bezoekerscentrum en ga op pad naar de omliggende steden, zoals Spakenburg en Amersfoort. Hier is voldoende te zien en te doen voor een inspirerende middag.

De dag eindigen met een heerlijk hapje en drankje aan het water? Dat kan! Na de omgeving per fiets, scooter of benenwegen te hebben verkend is het tijd om lekker uit te rusten in een bootje. In de jachthaven

ADVERTENTIE

13

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

n het midden van het land

Marnemoende van IJsselstein kun je verschillende boten huren. Marnemoende ligt in het recreatie-natuurgebied Hollandse IJssel en is een fantastisch vertrekpunt. Op dertien kilometer ligt het stadscentrum van Utrecht, met haar kenmerkende Oudegracht met

werfkelders, Domtoren en vele museums.

Maar ook prachtige Oud Hollandse stadjes als Oudewater (bekend van de heksenwaag) en Montfoort liggen dichtbij. De dichtstbijzijnde stad is IJsselstein. In deze historische stad met kasteeltoren, twee bijzondere kerken, een

stadsgracht met vestingsmuren (waar de Korenmolen ‘De Windotter’ op is gevestigd) en heerlijke restaurants is het de ideale plek op de dag af te sluiten. En je wil de volgende dag de omgeving verder verkennen? Overnacht dan op Jachthaven Marnemoende. Naast een

overnachting in een tent, camper of caravan, kun je ook overnachten in een trekkershut of op een kampeervlot. Een uniek concept waarbij een aantal dagen per jaar overnacht kan worden op een drijvend vlot. Deze is alleen te bereiken met een Canadese kano waarmee ook de eigen spullen vervoerd moeten worden. Neem dus niet al teveel mee… En heb je toch iets meer behoefte aan een luxere overnachting? Ga dan naar B&B aan de Lek in Vianen of het Stadshotel Van Rossem in Woerden. Kortom, de regio Utrecht leent zich perfect als uitvalbasis voor een (mini) vakantie in eigen land.

In en rondom de stad Utrecht kun je je groene hart ophalen en genieten van het beste wat de Nederlandse natuur en geschiedenis te bieden heeft.

ADVERTENTIE

Krijg je geen genoeg van de regio Utrecht?

Vijf hotspots voor een bezoek aan de regio: Kasteel de Haar, het grootste en meest luxueuze kasteel van Nederland.

Kaaspakhuis Woerden, het ruim 100 jaar oude kaaspakhuis van Reypenaer.

Nationaal Glasmuseum Leerdam, dé glazen schatkamer van Nederland.

Waterliniemuseum, na een bezoek aan het Waterliniemuseum hebben de waterlinies geen geheimen meer voor je.

Nationaal Militair Museum, in dit interactieve museum komen verleden, heden en toekomst tot leven.

Kijk voor meer tips en leuke overnachtingsplekken in de regio Utrecht op visitutrechtregion.com

14 Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Zin in de zomer Actueel

Tekst: Féline van der Linde Foto’s: GNTB/Francesco Carovillano

W

Duitsland heeft geen gebrek aan enerverende roadtrips. Ook voor de kampeerder in tentje of caravan, en de camperreiziger. Meer dan 150 routes zijn uitgestippeld, met elk een eigen thema. Wat dacht je van de Wijnroute? Na alle lockdowns smachten we naar een goed glas wijn op een terras. Daarvoor moet je in de Duitse wijnregio’s zijn, kwaliteit gegarandeerd.

Sinds 1935 loopt de Wijnroute over een lengte van 85 kilometer van de Deutsche Weintor in SchweigenRechtenbach aan de Franse grens dwars door de Palts naar Bockenheim in het Noorden. Deze regio is het grootste rieslinggebied ter wereld, waar het weer ideaal uitpakt voor wijndruiven en bezoekers. De roze bloesems van de bloeiende amandelbomen in het voorjaar, de vijgen en de prachtige oleanders op de pleinen in de zomer, wie wil daar nu niet van genieten?

Het is duidelijk:

Kijk je ook zo uit naar de zomer? Wat dacht je van een veelzijdige vakantie in Duitsland zodra het weer kan?

Laat je verrassen, op de fiets of te voet, in een van de vele nationale parken. En voor de cultuurliefhebbers zijn de steden met gezellige vakwerkstraatjes en imposante architectuur een echte aanrader. Duitsland is dichtbij, betaalbaar… en ontzettend mooi!

Durbach: Wijngaarden rond kasteel Staufenberg.

anneer je de

grens oversteekt naar onze oosterburen, beland je direct in een andere wereld, met adembenemende natuurgebieden, idyllische dorpjes en hippe steden. beginnen met een weekendje weg.

Cultuursnuivers staan te trappelen om alle exposities in de 6.000 musea die Duitsland telt te bezoeken. De laatste tijd kon dit slechts digitaal.

Er gaat niets boven een ‘echt’ bezoek aan het beeldschone borstbeeld van Nefertite in het Egyptisch Museum in Berlijn. De hoofdstad is ook een must voor de groene reiziger, vanwege de vele veganistische restaurants en groene stadsoases. Een derde van het oppervlak van Berlijn bestaat uit groen, denk bijvoorbeeld aan de vroegere grensstrook. Zelfs de mode heeft hier een milieuvriendelijke touch.

Je zou kunnen

verlangt naar een metropool als Berlijn. Dan is Regensburg een compact alternatief. De middeleeuwse stad puilt uit van de UNESCO-Werelderfgoedlocaties, vele stammend uit de negende tot elfde eeuw. Te veel sightseeing? Geen zorgen, er blijven genoeg alternatieve activiteiten over zoals boottochtjes en Beierse biertuinen.

Niet iedereen

de Rothaarsteig in het hart van Duitsland. Laat je ogen genieten van de prachtige natuur. En adem de geur in van het hout. De route loopt door een van de mooiste beboste gebergtes in onder andere het Sauerland. Voor

de avonturiers hangt er een houten voetgangersbrug klaar. Fietsliefhebbers kunnen bijvoorbeeld kiezen voor de Elberoute. De Elbe is de op één na langste rivier van Duitsland: vanaf de grens met Tsjechië loopt die 840

kilometer langs de zandstenen kliffen van het Nationaal Park Sächsische Schweiz tot aan de Noordzee. Na afloop van één van de afwisselendste fietsroutes die je ooit in je leven zult maken, arriveer je in Hamburg.

combineren kan natuurlijk ook. Te voet of met de fiets kom je bij veel mooie plaatsen. Wie Duitsland als vakantieland overweegt, denkt direct aan uitstapjes in de prachtige ongerepte natuur.

Op duizenden kilometers fiets- en wandelroutes laat je alles even helemaal achter je.

Geen mensenmassa’s en lange wachtrijen, maar pure wildernis en weidse uitzichten!

Stad en natuur

zintuigen, laat de stilte op je neerdalen en wandel bijvoorbeeld over Gebruik al je

Nationaal Park Sächsische Schweiz.

Berlijn: Brandenburger Tor in het ochtendlicht.

ADVERTENTIE

t h c u s n h Se e zomer Zin in d

Uitzicht vanaf de Wegelnburg

#DuitslandDichtbij

© Rheinland-Pfalz Tourismus GmbH / Dominik Ketz

germany.travel/duitslanddichtbij

15

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Slagter: “Televisie over ouderen ging vroeger eigenlijk alleen over mensen die ziek en zwak waren, maar wij willen juist zien dat ouderen er ook toe doen en dat ze heus niet allemaal achter de geraniums zitten.”

Televisie is nog altijd springlevend Actueel

De afgelopen jaren hoor je steeds vaker dat televisie niet langer in de mode is.

De meeste omroepen hebben dan ook te maken met een enorm ledenverlies. Toch zijn er ook succesverhalen, als je je maar op de juiste doelgroep richt.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Askar Abayev, Magda Ehlers, Kampus Production & Roland Reinders/MAX

V

ouderen is televisie namelijk enorm belangrijk. “Ik had een tante die alleen woonde en zij zette echt om zeven uur ’s ochtends de televisie al aan”, vertelt Jan Slagter, directeur van Omroepvereniging MAX. “Voor haar was de televisie gezelschap, iemand die tegen haar praatte terwijl ze oor veel

andere dingen deed. Dat geldt voor een hele hoop ouderen.

Maar de televisie biedt ook het laatste nieuws en dient als ontspanning en amusement.

En zeker dat laatste is in de huidige tijd van groot belang.”

Als je als omroep succesvol wilt zijn, moet je luisteren naar degene waar je je programma’s voor maakt. ook de oudere doelgroep waar Omroep MAX zich op richt. “We maken programma’s voor de vijftigplusser, maar de ene vijftigplusser is de andere niet. Toch zijn er wel gemene delers die hen allen interesseren. Denk bijvoorbeeld aan pensioenen, gezondheid, Het is dan

vrije tijd en zingeving. Dat spreekt iemand die jonger dan vijftig is misschien niet aan, maar zodra je ouder wordt komen deze onderwerpen steeds meer op je pad. Televisie over ouderen ging vroeger eigenlijk alleen over mensen die ziek en zwak waren, maar wij willen juist laten zien dat ouderen er ook toe doen en dat ze heus niet allemaal achter de geraniums zitten. Natuurlijk sluiten we onze ogen niet voor de mindere kanten van het ouder worden, maar dat is niet het enige. Ouderen kunnen en willen nog zo veel meer.” van televisieprogramma’s ligt de focus van Slagter dan ook geheel op de wensen van de doelgroep. “Veel programmamakers maken een programma omdat zij dit interessant vinden en hopen vervolgens dat Bij het maken

We moeten ook niet vergeten dat het juist de oudere doelgroep is die iedere avond voor de televisie zit en zorgt dat we marktleider zijn. dat de kijker ook aanspreekt.

En dat is jammer, want zo verlies je inderdaad kijkers.

Als je als omroep succesvol wilt zijn, moet je luisteren naar degene waar je je programma’s voor maakt. Met 420.000 leden is MAX momenteel de grootste omroep van Hilversum en dat komt omdat onze leden voor ons het allerbelangrijkste zijn en wij naar hun wensen luisteren. Dat houdt niet op bij de programma’s, maar uit zich

Jan Slagter Directeur van Omroepvereniging MAX

ook in een magazine, reizen voor onze leden en zelfs een eigen ombudsman.”

We maken programma’s voor de vijftigplusser, maar de ene vijftigplusser is de andere niet.

Toch zijn er wel gemene delers die hen allen interesseren. niet juist zorgen dat de jongere kijker weer meer televisie gaat kijken? Immers is er voor televisie anders alsnog geen toekomst. “Je moet de kijker Maar moeten we

Er zijn wel degelijk programma’s bij de NPO, zoals bijvoorbeeld Heel Holland Bakt, die ook de jongere kijker trekken.

bedienen waar deze zich bevindt”, vertelt Slagter. “Voor jongeren is dat misschien wel vaker online, die zitten niet meer met een tv-gids op de bank te zappen. Maar er zijn wel degelijk programma’s bij de NPO, zoals bijvoorbeeld Heel Holland Bakt, die ook de jongere kijker trekken.

Als je de juiste programma’s maakt trek je ook de juiste kijkers en de NPO is van en voor iedereen, dus we moeten zeker blijven proberen ook jongere kijkers te trekken. Echter, we moeten ook niet vergeten dat het juist de oudere doelgroep is die iedere avond voor de televisie zit en zorgt dat we marktleider zijn. Juist hen willen we daarom bedienen met programma’s die echt het verschil maken.”

16

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

De top tien van meest voorkomende soorten ongedierte die je in de zomer in Nederland kunt tegenkomen Actueel

Of we dit jaar naar het buitenland op vakantie kunnen, is nog even afwachten. Voor degene die sowieso in ons eigen land op vakantie gaan of heerlijk thuis blijven op de Playa del Achtertuin is het handig om te weten welk ongedierte je in ons land tegen kunt komen en hoe je ze kunt voorkomen.

Tekst: Féline van der Linde

H

elemaal onderaan

lijstje op nummer tien staan de muizen. Muizen hebben genoeg aan een beschutte omgeving met daarbij voldoende voedsel. Wordt er voldaan aan deze voorwaarden dan zullen ze niet meer uit zichzelf vertrekken. Beter is om ze te voorkomen door gaten en kieren te dichten. Maar let op. Muizen kunnen al door een opening van slechts vijf millimeter komen. Dat is de dikte van een potlood. Ook is het verstandig om ervoor te zorgen dat ze niet bij voedsel kunnen komen. Berg voedsel op in afgesloten bakken waar ze niet bij kunnen komen. het

huisspin voornamelijk in de herfst Ondanks dat de

gezien wordt, is het aantal meldingen over huisspinnen in de zomerperiode voldoende voor een eervolle negende plaats. Spinnen zijn nuttige dieren omdat ze veel insecten voor ons wegvangen. De eenvoudigste manier om een spin naar buiten te krijgen is, door een groot glas over de spin heen te zetten en er voorzichtig een papiertje onderdoor te schuiven. De spinnen die in ons land voorkomen zijn niet giftig voor de mens. staan de vlooien. Deze worden voornamelijk door onze eigen huisdieren mee naar binnen genomen. Daarom is het aan te bevelen om het hele jaar door aan vlooienbestrijding te doen en niet alleen wanneer je vlooien ziet of erger: wanneer je ze voelt. Is de vlooienplaag nog niet zo groot, dan kun je ze proberen tegen te gaan met behulp van een insectendoder. Ook helpt het grondig stofzuigen van het tapijt en het lievelingsplekje van je huisdier om vlooien en eieren te verwijderen.

Pas wel op bij het legen van de stofzuigzak, de vlooien kunnen namelijk nog leven.

Bij een grote plaag, waarbij de vlooien zich door het hele huis hebben verspreid, is het aan te raden om een profesOp nummer acht

sionele ongediertebestrijder in te schakelen.

komen en je in je slaap onaangenaam verrassen.

volgende op de lijst en wel op nummer zeven. We horen steeds vaker in het nieuws meldingen van ratten en dan met name in de grotere steden. Een oorzaak hiervan zijn de vaak zachtere winters. Maar dat is niet het enige. Ook de mens heeft invloed op het toenemen van het aantal ratten. Ratten doen zich te goed aan ons afval, dat vaak voorhanden is. Openbare vuilnisbakken die niet zijn afgesloten of brood voor de eendjes zijn twee manieren voor ratten om makkelijk aan eten te komen. Om van ratten af te komen, dient er geen voedsel voor het grijpen te zijn. Daarnaast is preventieve wering een heel goed middel om overlast van ratten te voorkomen.

Dan volgt nu

Ratten zijn de

ongedierte is voornamelijk in de nacht actief. Op nummer zes staan de muggen. De muggen die bijten zijn de vrouwtjesmuggen. Zij hebben bloed nodig om hun eitjes te produceren en te ontwikkelen. Voorkom muggen door stilstaand water in goten of vijvers te verwijderen. Maak gebruik van horren en klamboes om zo te voorkomen dat muggen bij je in de buurt kunnen Het volgende

een soort waarvan de meeste mensen toch een beetje gruwelen: de kakkerlak. Ze staan bekend als vuil en smerig. En wat het nog erger maakt, ze kunnen ook nog ziektes verspreiden. Maar één feitje over kakkerlakken is toch wel heel griezelig. Ze blijken een week te kunnen overleven zonder hoofd. Ze ademen namelijk niet door hun mond, maar ze inhaleren zuurstof door kleine gaatjes in hun lichaam. Daarbij kunnen ze ook nog een maand overleven zonder te eten. Kakkerlakken komen pas tevoorschijn als het donker wordt. Overdag houden ze zich verstopt.

Daardoor kan het even duren voordat ze opgemerkt worden.

En als je er één ziet, is de kans groot dat er nog veel meer verstopt zitten. Controleer je voorraadkast regelmatig op kakkerlakken en zorg dat ze geen toegang tot voedsel hebben. Omdat ze vaak in grote getale aanwezig zijn, is het verstandig om een professionele ongediertebestrijder in te schakelen bij een vermoeden van een kakkerlakkenplaag. op nummer vier van onze lijst.

Zilvervisjes zijn insecten en geen visachtigen. Voor de mens zijn ze niet giftig en ze Zilvervisjes staan

verspreiden geen ziektes. Ze kunnen wel schade aanrichten aan materialen. Als ze echt voedsel nodig hebben, kunnen ze zelfs leer opeten.

Zilvervisjes komen al heel lang op de aarde voor. Sommige wetenschappers denken dat ze al 400 miljoen jaar bestaan. Zilvervisjes zijn lastig zelf te bestrijden, schakel daarom een expert in als je last hebt van deze hardlopers. al in de top drie beland. Op nummer drie staan de bedwantsen.

De laatste jaren heeft dit hardnekkige diertje een opmars gemaakt. Steeds meer mensen maken melding van bedwantsen. Door de coronamaatregelen en dan met name het internationale reisverkeer dat aan banden is gelegd, is dit aantal wel gedaald, maar nog steeds zijn bedwantsen, net als wij, erg reislustig. Ze verspreiden zich door mee te reizen in koffers van logés. Eenmaal aangekomen op de plaats van bestemming weten ze zich heel goed te verstoppen. Het duurt dan vaak even voordat men erachter is dat ze ongewenste gasten hebben.

Heel vervelend, want ze leven van menselijk bloed dat ze ’s nachts aftappen. Vaak laten ze dan jeukende bulten achter. Bedwantsen kun je niet zelf bestrijden, daarDan zijn we

voor is een gespecialiseerde ongediertebestrijder nodig, die precies weet waar ze zich verstoppen en hoe ze bestreden moeten worden. staan de fruitvliegjes. Hier hebben we vooral in de zomer last van.

Fruitvliegjes komen af op zoetigheid en op rottend fruit. De beste manier om ze te voorkomen is door het rottende fruit weg te gooien, je vaat niet te laten staan en leeg glaswerk gelijk af te voeren naar de glasbak. Kortom: schoonmaken luidt het devies.

Vergeet daarbij het afvoerputje niet.

Op nummer twee

van de eerste plaats gaat naar de wespachtigen. Deze worden maar liefst dertien keer meer genoemd dan de muizen op de tiende plaats uit onze top tien.

Wespen zijn vooral gevaarlijk voor mensen die er allergisch voor zijn. Voor anderen kan een steek flink pijn doen. Wespen komen af op zoetigheid, eiwitrijk voedsel en felle kleuren. Zie je regelmatig wespen in je tuin of woning, probeer dan te achterhalen waar de wespen naar toe gaan, zodat bekend is waar het wespennest zit. Ga nooit zelf een wespennest bestrijden, maar laat dat over aan de professionals. Zij hebben daar de juiste middelen en kleding voor.

De twijfelachtige eer

ADVERTENTIE

Overlast van ongedierte

Wij helpen u er op de juiste manier vanaf Rentokil Pest Control zorgt voor de bescherming van u, uw familie en vrienden tegen overlast van plaagdieren. Onze medewerkers zijn gedegen opgeleid om u te adviseren in het voorkomen van ongedierte en bij een effectieve bestrijding maken zij gebruik van de juiste middelen. Zo voorkomt u problemen met plaagdieren, zoals: ● ● ●

bedwantsen houtaantasters kakkerlakken

● ● ●

mieren muizen ratten

● ● ●

spinnen vogels wespen

● ● ●

vliegen voorraadinsecten zilvervisjes

Onze vakbekwame medewerkers geven u inzicht in de gevaren die ongedierte met zich meebrengen en adviseren u over de juiste effectieve oplossing. Wilt u weten hoe wij u helpen bij overlast van ongedierte? Neem dan contact met ons op. Onze experts staan u graag te woord.

The Experts in Pest Control

Bel ons 0800 397 3787

Mail ons info@rentokil.nl

Bezoek ons rentokil.com/nl

17

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Altijd een tuin in topconditie Trends

Automatisering zien we tegenwoordig overal. In het interieur, de auto, op de werkplek en zelfs in de tuin.

Robotmaaiers zijn namelijk bezig aan een flinke opmars.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Persfoto & Torsten Dettlaff

M

omenteel zijn er

naar schatting zo’n 50.000 robotmaaiers actief op de Nederlandse gazons, zo meldt website Uw Tuin. Waar deze maaiers eerst alleen beschikbaar waren in grote formaten voor grote tuinen, zijn er nu ook veel compactere exemplaren op de markt die zeer geschikt zijn voor de gemiddelde Nederlandse tuin. zo populair maakt, is het enorme gemak dat ze met zich mee brengen.

Met een robotmaaier is je tuin altijd perfect gemaaid, en altijd op dezelfde lengte. Dat brengt een enorme tijdwinst met zich mee. Immers hoef je niet langer zelf op de zondagWat de maaiers

Moderne robotmaaiers zijn ontzettend intelligent en voorzien van tal van features en technieken om de veiligheid te waarborgen

middag met de grasmaaier door je tuin te lopen, maar doet de maaier al het werk.

Ook heb je van de robotmaaiers geen afval en zijn ze minder milieubelastend dan andere maaiers, zo meldt Florum.nl. Dit komt omdat

robotmaaiers werken op elektrische energie in plaats van benzine. Dat maakt dit type maaier ook goedkoper in gebruik en stiller dan grasmaaiers op benzine. Ook zijn de maaiers zo slim dat ze een kalender kunnen volgen en

Met een robotmaaier is je tuin altijd perfect gemaaid, en altijd op dezelfde lengte.

zelfs kunnen anticiperen op het weerbericht. mensen nog tegengehouden door de prijs van een robotmaaier, zo wordt gesteld op Florum.nl.

Voor een goede robotmaaier kwam je immers al gauw uit op een prijs van meer dan duizend euro. Echter, tegenwoordig zijn er ook genoeg modellen op de markt die evenveel kosten als een goede standaard maaier. Tel daar dan nog eens de efficiëntie, de tijdswinst en de verminderde brandstofkosten bij op en je hebt de initiële investering al gauw terugverdiend.

Wel is het belangrijk dat je deze investering doet bij een merkspecialist in plaats van de bouwmarkt. Een robotgrasmaaier behoeft namelijk eens per jaar onderhoud en daarvoor kan je het beste terecht bij de specialist. Zij Toch worden veel

hebben immers alle benodigde kennis in huis. Ook kan de installatie van een robotmaaier tijd en kennis vergen, waardoor hulp van een specialist goed van pas komt.

Momenteel zijn er naar schatting zo’n 50.000 robotmaaiers actief op de Nederlandse gazons. versgemaaid gras zonder dat je zelf een vinger hoeft te lichten. Maar waar moet je nou op letten wanneer je overgaat tot aankoop? Allereerst natuurlijk de grootte van je gazon, zo meldt Grasmaaiersvergelijken.com.

De meeste basismodellen Klinkt goed,

zijn geschikt voor grasvelden tot ongeveer 4000m2. Een maaier die wordt gebruikt voor grote grasvelden heeft een batterijpakket met hogere capaciteit nodig waardoor deze verder kan rijden en langer kan werken zonder tussentijds op te laden. Is je tuin groter dan 4000m2? Dan zijn er ook aanbieders die een multirobotsysteem aanbieden waarbij meerdere robots samenwerken om een grotere oppervlakte te maaien. Ook is het belangrijk rekening te houden met obstakels in de tuin. Heb je bijvoorbeeld veel bomen of bloemperken middenin je tuin, dan heb je ook een maaier met hogere capaciteit nodig omdat deze de obstakels moet omzeilen.

Ook hier is het goed om een specialist in te schakelen om je te helpen het juiste model te kiezen. het ook nog goed om te weten dat het gebruik van deze robotmaaiers volledig veilig is. Moderne robotmaaiers zijn ontzettend intelligent en voorzien van tal van features en technieken om de veiligheid te waarborgen, zo meldt Fwd.nl.

Ze stoppen dus meteen met maaien als ze op een obstakel, zoals een spelend kind of een huisdier, stuiten.

Ook stoppen de messen gelijk met draaien als je de maaier oppakt. Wel is het belangrijk je gazon schoon te houden zodat er geen takken of stukken speelgoed tussen de messen terechtkomen.

Als laatste is

Een robotgrasmaaier

dus gemak, veiligheid, maar bovenal een perfect bijgehouden gazon.

En je hebt je vrije zondag weer terug. brengt

ADVERTENTIE

CO2 neutraal &

Duurzame teelt VERKRIJGBAAR BIJ

19

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Foto: Menno van der Bruggen - StreekSelecties

“Niks is leuker dan echte chips bakken van onze eigen geteelde aardappelen op onze boerderij in de Hoeksche waard” Henk Scheele & René de Zeeuw Henk en René vonden het zonde om hun smaakvolle aardappelen anoniem te verkopen. Op de boerderij zijn ze hun eigen chipsfabriek begonnen.

Een aantal jaar geleden keken René en Henk over hun aardappelvelden in de Hoeksche Waard. Ze vonden het zonde dat hun prima aardappelen anoniem in de massa verdwenen. Ze droomden van exclusiviteit, dat verdienden deze aardappelen toch? Zij bakten hun eerste chipje tijdens het aardappels rooien. Voor het gemak schilden ze de aardappelen niet. De smaak was verassend, echt anders. Nu wordt er dagelijks op de boerderij in ‘s-Gravendeel verse chips gebakken. De aardappelen groeien op de velden rond de boerderij.

Een heel jaar rond chips van eigen land. Ze houden het simpel, dus als ingrediënten alleen aardappel, zonnebloemolie en zeezout of andere kruiden.

www.boerderijchips.nl

20 Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

3

Vragen aan Anita Gaasbeek

Anita Gaasbeek Eigenaar Galerie De Hollandsche Maagd en kunstenares

Het eten van seizoensproducten en waar mogelijk biologisch, lokaal en zonder verpakkingen zijn duurzame keuzes die je zou kunnen maken.

Duurzaamheid, in en rondom de keuken De duurzaamheidstrend is misschien wel het meest duidelijk in de voedingsindustrie.

Zo zijn veel mensen al minder vlees gaan eten en wordt er steeds vaker gecheckt waar ons eten vandaan komt. Maar niet alleen onze voeding kan duurzamer, ook in en rondom de keuken zijn er nog genoeg manieren om bij te dragen aan een duurzamere manier van eten en koken.

H

et Voedingscen-

als voorbeelden dat het koken met kleinere pannen zorgt voor minder warmteverlies door het kleinere oppervlakte. En dat we daarnaast ook regelmatig kunnen kiezen voor zuinigere manieren van koken. Eten bereiden in bijvoorbeeld een magnetron of stoomoven kost weinig energie. De frituurpan verbruikt de meeste energie, aldus de website van het Voedingscentrum. trum geeft

je eten kun je steeds gemakkelijker duurzamere keuzes maken. Door bijvoorbeeld zoveel mogelijk verse groenten en fruit te eten, zo min mogelijk vlees en vis, zuivel en eieren met mate te eten . Het eten van seizoensproducten en waar mogelijk biologisch, lokaal en zonder verpakkingen zijn andere duurzame keuzes die je zou kunnen maken. Er zijn Ook wat betreft

Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto & Anita Gaasbeek

Hoe gaat het met de kunst en vooral de kunstenaars?

“De kunstenaars hebben het afgelopen jaar ongelooflijk hard gewerkt en staan nu te popelen om hun werk te laten zien. Het afgelopen jaar hebben zij een tijd lang niet hun werk kunnen laten zien aan de mensen en voor de bezoekers is het fijn dat ze weer kunstwerken in het echt kunnen bekijken. Veel mensen hebben flink wat aandacht aan het huis besteed en om het huis af te maken en je eigen stempel er op te drukken hoort er natuurlijk een uniek kunstwerk aan de muur.”

Focus

Tekst: Féline van der Linde Foto: Daria Obymaha & Becca Tapert

Verdieping Vanuit haar grachtenpand (uit 1580) in het historische centrum van Gouda exposeert Anita al 12,5 jaar het werk van hedendaagse kunstenaars. Zelf schetst en schildert Anita ook, met name dansers in de studio en op het toneel maar het afgelopen jaar schilderde zij ook “live” tulpen met olieverf in de etalage van haar galerie. De galerie was door de lockdowns niet altijd open dit jaar. Hoe heeft zij het afgelopen jaar ervaren?

Kun je zomaar binnenstappen in een galerie?

“Zeker! Zonder of met afspraak. En ga vooral ook naar een galerie om te kijken. Er zijn schilderijen en beelden te zien die “live” nog zoveel mooier zijn dan op het beeldscherm. Dat is waarom het werk er hangt en staat, zodat het gezien wordt.”

Als je altijd met de deksel op de pan zou koken dan zou bij elektrisch koken op jaarbasis ongeveer 335 kwh minder energie verloren gaan.

tegenwoordig heel veel initiatieven, zoals boerschappen. nl, waar een box met verse producten rechtstreeks van de boeren uit Brabant thuisbezorgd wordt, inclusief recepten. En kies voor plantaardige producten in de supermarkt.

Plantaardige producten hebben een lage klimaatbelasting, aldus het Voedingscentrum. Ook frisdranken, vruchtensappen en alcohol zijn niet alleen slecht voor je gezondheid, maar ook voor het milieu. Deze producten hebben namelijk een hoge klimaatbelasting. Let daarnaast op hoeveel je kookt.

Restjes belanden toch vaak in de prullenbak en dat is zonde.

Als je dan toch restjes hebt, bewaar deze dan in een goed afgesloten bakje en eet dit de volgende dag als lunch. Ook het maken van weekmenu’s en boodschappenlijstjes kan ervoor zorgen dat je niet teveel kookt. Volgens itsafoodlife.nl helpt het ook om te ruiken en

proeven wanneer je een product hebt dat over de datum is. Veel producten, zoals pasta, rijst of kaas kun je nog prima eten na de datum die op het product staat. producten en de manier waarop je kookt kunnen duurzamer, ook ons gehele voedselsysteem moet duurzamer worden willen we bijdragen aan minder CO2-uitstoot. Zo zijn er op de website van Nederlandvoedselland.nl vijf perspectieven te vinden die ons voedselsysteem duurzamer maken, namelijk voldoende en voordelig voedsel op de wereldmarkt, technologisch optimisme (innovatie lost de milieu-, natuur-, en gezondheidsproblemen op), alternatieve voedselnetwerken (door lokale en regionale producten te kopen), de consument aan het stuur laten staan (transparantie over herkomst en productiewijze Niet alleen de

van voedsel) en een integrale voedselpolitiek. Alle partijen moeten worden betrokken in het bepalen van oplossingen, want het verduurzamen van onze voedselketen is te complex om door één partij te laten oplossen. denken en duurzamer te werk te gaan in en rondom je keuken, bespaar je niet alleen op je energierekening, volgens het Voedingscentrum. Omdat er minder energie verloren gaat, is er ook minder schadelijke uitstoot in de vorm van broeikasgassen. “Als je altijd met de deksel op de pan zou koken dan zou bij elektrisch koken op jaarbasis ongeveer 335 kwh minder energie verloren gaan. Dat is hetzelfde als het gebruik van de koelkast of vaatwasser voor een heel jaar.” Ook dragen we bij aan het transparanter en duurzamer maken van de gehele voedselketen.

Hoe wordt men begeleid als iemand een kunstwerk wil uitzoeken en eventueel ook kopen?

“Wanneer mensen iets zien dat zij mooi vinden en willen kopen kunnen ze het direct meenemen. Zo hoeft het niet lang te duren tot de kopers het werk in huis hebben. Daarnaast bieden veel aanbieders van kunst extra services aan. Zo vind ik het heel normaal om meerdere kunstwerken die mensen mooi vinden in de auto te leggen en naar de mensen thuis te rijden om te kijken wat nu echt goed past in de woning. Zo weet men zeker dat het de juiste keuze is en dat het op de goede plek komt te hangen of te staan. Om er daarna heerlijk van te kunnen genieten.”

Door hierover na te

Veel mensen hebben flink wat aandacht aan het huis besteed en om het huis af te maken en je eigen stempel er op te drukken hoort er natuurlijk een uniek kunstwerk aan de muur.

21

Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Met beglazing rondom de penthouses en terrassen aan beide zijden hebben de bewoners de gehele dag zon.

Luxe, comfort én duurzaam wonen in Amstelveen Focus

In Amstelveen, vlakbij het stadshart en aan de A9, wordt gewerkt aan het unieke project ‘The Mayor’. Een kantoorgebouw dat volledig wordt omgevormd tot een luxe appartementencomplex met penthouses bovenop.

Rust, ruimte, luxe, gemak en schoonheid het is allemaal te vinden in The Mayor.

Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto’s

V

bestond het bouwbedrijf M.J. de Nijs en Zonen B.V. honderd jaar, vertelt projectontwikkelaar Eltjo Hamster. “Een mooie mijlpaal voor dit familieorig jaar

bedrijf uit Warmenhuizen, boven Alkmaar. Velen zullen hen kennen van onder andere de restauratie van De Hallen en de bouw van Eye Filminstituut Nederland in Amsterdam. De Nijs heeft ook een plan gemaakt om van het voormalige KPMGgebouw een appartementencomplex te maken.” een behoorlijke uitdaging, aldus Hamster. “De oorspronkelijke gebouwstructuur bracht een uitdaging voor ons mee. Het gebouw was namelijk een soort ketting, waarbij de verschillende gebouwen aan elkaar waren gekoppeld.

Die zijn losgehaald van elkaar, waarbij er extra constructies nodig waren zoals bruggen om er een woongebouw van te maken. Ook wilden we aan de bestaande constructie grote betonnen balkons en terrassen En dat is

monteren zodat de bewoners straks van een royale buitenruimte kunnen genieten”. is het gebouw circulair omdat we het bestaande gebouw voor het grootste deel behouden, maar bij de verbouwing is ook aan duurzaamheid gedacht. Zo zijn de appartementen volledig gasloos en hebben we warmte-koude opslagsystemen aangebracht, zodat het gebouw ook in de zomer kan worden gekoeld.

Ook zijn de daken extra geïsoleerd, hebben we extra isolerend glas en kozijnen en wordt de gemetselde gevel geïsoleerd en met stucwerk afgewerkt. Dit alles zorgt ervoor dat er minder energie zal worden verbruikt.

Hamster: “Niet alleen

een extra verdieping gebouwd op het En er wordt

Het gebouw was een soort ketting, waarbij de verschillende gebouwen aan elkaar waren gekoppeld.

bestaande gebouw die ruimte gaat bieden aan twintig penthouses. “De penthouses kijken uit op Schiphol, de Zuidas en de Johan Cruijff Arena. Met beglazing rondom de penthouses en terrassen aan beide zijden hebben de bewoners de gehele dag zon. Tijdens de bouw zal ook de A9 op de schop gaan. In de omgeving van het Stadshart van Amstelveen wordt de snelweg A9 verdiept aangelegd, komt er een geluidswerende muur tussen de twee rijrichtingen en worden plaatselijk dakparken over de snelweg aangebracht.

De toekomstige bewoners kunnen door de dakparken in enkele minuten van en naar het Stadshart lopen.” gemak geen gebrek, gaat Hamster verder.

“Er komt een huismeester in het gebouw die onder andere de pakketjes kan ontvangen, Aan luxe en

Hamster: “We verwachten dan ook een variatie van kopers, met aandacht voor een duurzame (en circulaire) toekomst die hier kunnen genieten van rust en alle gemakken.”

voor een taxi kan zorgen of bij een verbouwing de logistiek kan coördineren maar ook bezoek kan ontvangen en een oogje in het zeil houdt voor de bewoners. Vanuit de parkeergarage komen extra liften waarmee we de route van auto naar appartement zo kort mogelijk hebben gemaakt. Ook vind je op de begane grond van het gebouw, verschillende voorzieningen waaronder een gym, een café voor koffie en lunch en nog veel meer moois.”

Niet alleen is het gebouw circulair omdat we het bestaande gebouw voor het grootste deel behouden, maar bij de verbouwing is ook aan duurzaamheid gedacht.

appartementen is groot, besluit Hamster.

“Van kleine woningen tot aan de grote penthouses met uitzicht op het Stadshart van Amstelveen of aan de andere kant het park en woonwijk.

Voor ieder is er wat wils.

We verwachten dan ook een variatie van kopers, met aandacht voor een duurzame (en circulaire) toekomst

die hier kunnen genieten van rust en alle gemakken.

Van vijftigplussers die hun grote woning verruilen om gelijkvloers te kunnen wonen tot aan dertigers die veel reizen en dicht bij Schiphol willen wonen. Iedereen is welkom in The Mayor, dat een volledig nieuwe verschijning zal zijn als de bouw is afgerond.”

De variatie in

22 Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

In 2019 zijn er meer dan 400.000 nieuwe e-bikes verkocht. Het aantal e-bikes wat in Nederland rondrijdt zit al ruim boven de 1 miljoen.

Vaker op de fiets met een e-bike Actueel E-bikes alleen voor ouderen? Zeker niet!

De afgelopen jaren is het gebruik van e-bikes in Nederland enorm toegenomen.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Joe Cleary & Pixabay

I

er zelfs meer e-bikes verkocht dan stadsfietsen, zo blijkt uit cijfers van de RAI Vereniging, de BOVAG en onderzoeksbureau GfK. Er zijn inmiddels dan ook e-bikes in alle soorten en maten voor allerlei verschillende doelgroepen. In 2019 zijn er meer dan 400.000 nieuwe e-bikes verkocht. Het aantal e-bikes wat in Nederland rondrijdt zit al ruim boven de één miljoen. n 2018 werden

De steden worden steeds voller en tegelijkertijd wordt autogebruik in de binnensteden juist ontmoedigd ten behoeve van het milieu. de populariteit eigenlijk vandaan?

Een van de redenen kan de steeds verdere verstedelijking van ons land zijn. De steden worden steeds voller en tegelijkertijd wordt autogebruik in de binnensteden juist ontmoedigd ten behoeve van het milieu. Om toch snel van A naar B te komen kiezen veel mensen nu voor het gemak Maar waar komt

van de e-bike. Voor mensen die verder van hun werk wonen, maar wel graag met de fiets reizen is een e-bike dus de perfecte uitkomst. definitie gezond en uit onderzoek blijkt dat mensen met een e-bike vaker de fiets nemen in plaats van andere vervoersmiddelen. Een e-bike kan dus bijdragen aan een gezondere levensstijl.

De mensen die al op de fiets naar hun werk gingen, zullen dat ook blijven doen, maar de e-bike kan net het duwtje in de rug zijn van mensen die voorheen niet fietsten. Uit onderzoeken van grote fietsfabrikanten blijkt dat mensen die eerst niet fietsten dat nu 25 procent meer zijn gaan doen.

Dit zijn de mensen die bijvoorbeeld ver van hun werk af wonen en die afstand niet op een gewone fiets kunnen afleggen. Of mensen die door gezondheidsklachten niet meer op een gewone fiets kunnen rijden. Voor hen draagt de e-bike bij aan een betere gezondheid. Een andere mooie bijkomstigheid is dat je minder zweet wanneer je met een e-bike rijdt. De mensen die zich hierdoor lieten tegenhouden hebben met een e-bike geen excuus meer om niet met de fiets te gaan.

Fietsen is per

een e-bike lui zouden zijn, is dan ook niet waar. Je moet namelijk nog altijd zelf trappen. Als je het één op één vergelijkt met een gewone fiets, dan is het natuurlijk minder gezond,

meer mensen met hun e-bike op fietsvakantie, zowel in Nederland als in het buitenland. Zeker in het buitenland kan een e-bike echt een uitkomst zijn, zo stelt reisspecialist SNP. Denk aan een heuvelachtig landschap in Frankrijk. We zijn in Nederland niet echt gewend aan heuvels en bergen, maar in het buitenland heb je daar natuurlijk wel mee te maken. Een motor op je fiets kan dan echt een steuntje in de rug zijn, waardoor je veel makkelijker een mooie fietstocht kan maken.

Ook gaan steeds

Fietsen is per definitie gezond en uit onderzoek blijkt dat mensen met een e-bike vaker de fiets nemen in plaats van andere vervoersmiddelen. want je verbruikt minder energie met een e-bike, maar mensen met een e-bike gaan dus meer fietsen, waardoor het elkaar compenseert.

Voorheen werden kosten

en onderhoud vaak genoemd als obstakels, maar ook dit wordt steeds minder problematisch. Je hebt e-bikes in allerlei verschillende formaten en soorten, dus het hoeft helemaal niet zo duur te zijn.

En als je het bijvoorbeeld vergelijkt met een abonnement voor het OV of met de benzinekosten dan scheelt het niet zo veel. Ook zijn mensen soms bang dat er iets kapotgaat, of dat het veel gaat kosten in onderhoud, maar ook dat is eigenlijk niet nodig.

Het aantal fietsenmakers en fietsenwinkels in Nederland

Dat mensen met

Er gaan steeds meer mensen met hun e-bike op fietsvakantie, zowel in Nederland als in het buitenland.

ligt erg hoog, dus mocht het nodig zijn, dan kan je altijd ergens terecht. En je kunt voor je tot aankoop overgaat altijd even een testrit maken bij een fietsenwinkel, zij kunnen je uitstekend helpen bij de keuze voor de juiste e-bike.

Een motor op je fiets kan echt een steuntje in de rug zijn, waardoor je veel makkelijker een mooie fietstocht kan maken.

23 Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Nederlanders volop bezig met woonbeleving Trends

blijkt ook wel uit het feit dat de koopprijzen nog steeds stijgen. Mensen hebben er steeds meer geld voor over om hun geliefde woonstek te kopen.

In 2013 was er een dieptepunt wat dat betreft, maar sindsdien gingen de koopprijzen jaar na jaar omhoog.

Vorig jaar nog constateerde het CBS en het Kadaster dat koopwoningen wederom duurder zijn dan ooit. In juni 2018 stegen de prijzen met bijna 9 procent ten opzichte van een jaar eerder. Een woning kostte in die maand gemiddeld bijna 29 procent meer dan in het dieptepunt van 2013. De gemiddelde verkoopprijs van een huis bedroeg ruim 289.000 euro.

Geen waardevoller bezit dan een eigen thuis.

Dat kan een huurhuis zijn of een koopwoning. Maar waar het op neerkomt, is dat mensen veel waarde hechten aan een prettige en comfortabele woonbeleving. Wat dat is, valt moeilijk te bepalen.

Zoveel mensen, zoveel eisen en verlangens.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Minh Pham

W

at vast staat,

is dat mensen hun best doen om het thuis aangenaam te maken. De conclusie van een onderzoek onder ruim duizend Nederlanders over uitgave met betrekking tot woonbeleving luidde dat driekwart van de Nederlanders de twaalf maanden ervoor geld heeft uitgegeven aan hun inrichting. Per jaar gaat het gemiddeld om 1.533 euro dat wordt besteed aan meubels en woonaccessoires.

Kortom, Nederlanders zijn

volop bezig met woonbeleving. En zelfs voor wie in staat is geweest zijn eigen droompaleis te bemachtigen, bestaan er altijd kansen om het thuis nog leuker en aangenamer te maken.

Feiten

Er bestaan altijd kansen om het thuis nog leuker en aangenamer te maken. dus op groen wat betreft de behoefte aan comfortvergroting, dus woonbeleving. De kwaliteit van een droomwoning en een optimale woonbeleving hebben daarbij niet alleen van doen met praktische kwaliteiten als de indeling van de ruimtes of onderdelen van het interieur. In deze moderne tijd krijgt duurzaamheid Alle signalen staan Mensen hebben er steeds meer geld voor over om hun geliefde woonstek te kopen.

In deze moderne tijd krijgt duurzaamheid een steeds grotere invloed op de thuiservaring.

een steeds grotere invloed op de thuiservaring. De hoofdrol in deze is weggelegd voor het isoleren van de schil. Isolatie zorgt ervoor dat de eigen woning gedurende heel het jaar een aangename beleving kent, dat er ’s winters minder gestookt hoeft te worden, en in de zomer minder gekoeld.

conclusies lag misschien voor de hand, maar is toch leuk om te lezen: mensen geven het meeste geld uit aan de ruimte waar ze het meest vaak zijn. Meer dan de helft van de ondervraagden (61 procent) investeert vooral Eén van de

in de woonkamer. Jongeren onder de dertig jaar geven duidelijk meer (38 procent) geld uit aan de slaapkamer dan senioren (11 procent).

Inspiratie daarbij wordt vooral opgedaan door zelf te experimenteren, hoewel mensen

hun inspiratie ook opdoen via woonwinkels, woonprogramma’s op televisie en interieurs van bekenden. zijn om van hun eigen woning een droompaleis te maken, Dat mensen bereid

Uit een onderzoek ruim een jaar geleden dat werd uitgevoerd door marktonderzoeksbureau Motivaction blijkt dat wooncomfort van alle geluksfactoren het meest bepalend voor de mate waarin mensen zich thuisvoelen in hun woning.

Een andere belangrijke factor die bijdraagt aan woongeluk is Ruimte & Indeling. Die factor speelt vooral bij huurders, die ook veel waarde hechten aan Ruimte & Indeling als het gaat om ‘thuis voelen’.

ADVERTENTIE

24 Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

De opsporing en behandeling van kanker heeft de afgelopen jaren een stille revolutie doorgemaakt.

Vloeibare biopsie: de stille revolutie in de behandeling van kanker Focus

Artsen passen een nieuwe techniek toe in de behandeling van kanker, maar deskundigen waarschuwen voor een belangrijke valkuil die moet worden vermeden.

Tekst: Féline van der Linde Foto: Edward Jenner & Fotolia

D

e opsporing en

behandeling van kanker heeft de afgelopen jaren een stille revolutie doorgemaakt. Steeds meer oncologen gaan over van het testen op tumoren in menselijk weefsel, dat operatief bij patiënten is verwijderd, naar het testen van hun bloed, urine of andere biovloeistoffen die veel gemakkelijker - en minder pijnlijk - te verkrijgen zijn. Artsen erkennen dat zogenaamde vloeibare biopsie hen kan helpen beter en sneller te screenen op tekenen van kanker, behandelingen te kiezen en te controleren, en te controleren op het terugkomen van de ziekte.

Maar deskundigen vrezen dat ze een valkuil over het hoofd zien als ze deze nieuwe techniek omarmen. we in de gaten moeten houden bij vloeibare biopsie is dat het moleculaire profiel van klinische monsters drastisch “Eén ding dat

kan veranderen tijdens de pre-analytische workflow, waarbij de patiëntenmonsters betrokken zijn”, zegt Uwe Oelmueller, een expert op het gebied van in-vitro testen van menselijke monsters bij QIAGEN, een in Venlo gevestigde marktleider op het gebied van moleculaire diagnostiek. “Helaas kan dit diagnostiek of onderzoeksresultaten onbetrouwbaar of ongeldig maken, waardoor artsen de verkeerde beslissingen kunnen nemen over het wel of niet behandelen van een patiënt.” dat de twee populairste biomarkers die bij vloeibare biopsie worden gebruikt - meetbare indicatoren voor de aanwezigheid en ernst van een ziekte - kunnen degraderen of anderszins kunnen veranderen zodra ze het lichaam van een patiënt verlaten. Het transporteren, opslaan of archiveren van een bloedmonster, of het isoleren van moleculen die het bevat, kan de uiterst belangrijke circulerende tumorcellen (CTC’s) en circulerend celvrij tumor-DNA (ctDNA) waarop de meeste vloeibare biopsieën zijn gebaseerd, veranderen. Een voor de hand liggend gevaar is dat het testen van een verkeerd behandeld monster niet de rode alarmbellen doet rinkelen die zouden moeten gaan Het probleem is

rinkelen, en er ten onrechte een schone verklaring van gezondheid gegeven wordt.

Of dat deze test juist leidt tot een vals-positief resultaat en een onnodige behandeling. van vloeibare biopsie werd terecht veel aandacht besteed aan de ontwikkeling van de analytische laboratoriumtests voor kankerdetectie”, zegt Oelmuller. “Maar we realiseerden ons al snel dat een ander doorslaggevend aspect van in-vitro diagnostiek de standaardisatie en verbetering van preanalytische processen was, en het ontwikkelen van tools voor het veiligstellen van goede kwaliteit patiënten specimens voor routine in-vitro diagnostiek.” Als gevolg daarvan kwamen onderzoeksinstellingen en diagnostiekbedrijven uit heel Europa samen om het probleem op te lossen.

“In de begindagen

kwaliteit en hebben nieuwe evidence-based Europese en internationale normen vastgesteld voor betrouwbare pre-analytische workflows.

SPIDIA4P wordt gesteund door 19 universiteiten en bedrijven uit tien Europese landen, waaronder QIAGEN en monsterspecialist PreAnalytiX, dat in de buurt van Zürich is gevestigd.

Onderzoek begint de laatste tijd de beperkingen van een te grote focus op CTC’s en ctDNA aan het licht te brengen en het potentieel van nieuwe biomarkers.

De projectpartners zijn

EU gefinancierde project Standardisation of generic Pre-analytical Procedures for In vitro Diagnostics (SPIDIA*) en het vervolgprogramma Standardisation of generic Pre-analytical Procedures for In vitro DIAgnostics for Personalised Medicine (SPIDIA4P*) hebben nieuwe technologieën en instrumenten ontwikkeld voor het veiligstellen van patiëntenmonsters van goede Het door de

allen leiders op hun gebied, publiceren onderzoeksresultaten in vooraanstaande tijdschriften en vinden belangrijke producten uit voor de medische en wetenschappelijke gemeenschap.

Hun samenwerking betreft niet alleen de cruciale pre-analytische stappen zoals staalafname, bewaring, opslag, transport of verwerking in gepersonaliseerde geneeskunde. Er worden ook

normen vastgesteld en beste praktijken voor toekomstig onderzoek gewaarborgd.

Het resultaat lijkt een betere pre-analytische workflow te kunnen garanderen bij de ontdekking en ontwikkeling van nieuwe biomarkers.

“Er zijn verschillende

bestaande klinische toepassingen van de vloeibare biopsie en er worden er nog veel meer onderzocht die hun weg vinden naar de diagnostiek”, zegt Abhishek Sharma, een liquid-biopsy commercialiseringsexpert voor PreAnalytiX. “De meest geavanceerde is niet-invasieve prenatale testen (NIPT), waarbij circulerend celvrij foetaal DNA wordt geëxtraheerd uit het bloed van de moeder om het risico dat de foetus geboren zal worden met ernstige genetische afwijkingen te bepalen.

In kankeronderzoek zijn er steeds meer commerciële tests beschikbaar voor CTC’s en ctDNA, maar ook nieuwere voor circulerend celvrij RNA (ccfRNA) of exosomen.” laatste tijd de beperkingen van een te grote focus op CTC’s en ctDNA aan het licht te brengen - en het potentieel van nieuwe biomarkers.

Wetenschappers bevelen nu meer benaderingen aan waarbij het traditionele Onderzoek begint de

duo van biomarkers wordt gecombineerd met andere, vaak recenter geïdentificeerde biomarkers. “De biomarkers CTC en ctDNA zijn goede benaderingen voor de vroege opsporing van kanker, maar er zijn ook andere belangrijke technieken op komst”, zegt Sharma. “Dit zijn grote vorderingen en betere pre-analytics hebben deze helpen aandrijven.” werd gepresenteerd op de AACR Advances in Liquid Biopsies Meeting van 2020 blijkt dat 89 procent van de patiënten bij wie kanker in een vroeg stadium wordt ontdekt, nog minstens 5 jaar leven, terwijl slechts 21 procent van de patiënten bij wie kanker in een laat stadium wordt ontdekt, zo lang overleeft.

Een van de redenen hiervoor is, zoals Sharma aangeeft, dat de screening nog steeds fragmentarisch is: slechts 60 procent van de mensen die regelmatig een colonoscopie zouden moeten ondergaan en slechts vijf procent van de mensen die hun longen zouden moeten laten screenen met een low-dose CT-scan, doen dat ook. “Er is dus een enorm potentieel voor vloeibare biopsie”, zegt Sharma. “Als we leren hoe we de monsters correct kunnen behandelen.”

Uit onderzoek dat

* The SPIDIA project has received funding under the Seventh Research Framework Programme of the European Union, FP7-HEALTH-2007-1.2.5, under grant agreement no. 222916. The SPIDIA4P project receives funding from the European Union´s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement no. 733112.

25 Kyowa BeleefKirin de Zomer - Partner Gezond Content

Kyowa Kirin - Partner Content

analysenederland.nl

Zeldzame ziekten verdienen meer aandacht

Partner Content Kyowa Kirin

Al sinds 1949 draagt de in Japan opgerichte Kyowa Kirin groep bij aan de gezondheid en het welzijn van patiënten via research en development-activiteiten gericht op innovatieve therapieën op het gebied van oncologie, nefrologie en immunologie. Inmiddels wordt er in 36 locaties over de hele wereld, door 7200 medewerkers gewerkt aan nieuwe technologieën en zijn er vele onderzoeken in volle gang.

De ontwikkeling van deze nieuwe geneesmiddelen wordt sterk ondersteund door de ervaring van Kyowa Kirin. Door te focussen op het gebruik van antilichamen om nieuwe geneesmiddelen te creëren en ontdekken, ontwikkelt Kyowa Kirin baanbrekende biotechnologieën. Innovatie betekent bij Kyowa Kirin alles op alles zetten om de kwaliteit van leven voor iedereen te verbeteren.

2000 mensen treffen. Zo’n 95% van deze ziekten heeft geen genezing1 en 65% van deze ziekten is ernstig en invaliderend2. Door continu onderzoek te doen naar deze ziektebeelden hoopt Kyowa Kirin tot innovatieve geneesmiddelen en therapieën te komen.

Het uiteindelijke doel is om elke dag bij te dragen aan de gezondheid en het welzijn van patiënten en hun familie en vrienden. Kyowa Kirin blijft innoveren en zoeken naar nieuwe mogelijkheden om patiënten te helpen.

Vastberaden en vol vertrouwen. En zo snel mogelijk: want elk moment telt. Door middel van onderzoek naar nieuwe behandelingen draagt Kyowa Kirin zo veel mogelijk bij aan de bestrijding en snellere diagnostisering van zeldzame ziekten. Zo wordt er onder andere veel onderzoek gedaan naar de zeldzame ziekten X-gebonden hypofosfatemie (XLH) en cutaan T-cel lymfoom(CTCL).

XLH3 Patiënten die te maken hebben met de zeldzame ziekte XLH hebben een te laag Kyowa Kirin zet zich met name sterk in voor fosfaatniveau in hun lichaam door een de bestrijding van zeldzame ziekten. Dit zijn mutatie in het X-chromosoom. XLH is erziekten die minder dan één persoon op de felijk, maar komt soms ook voor bij kinde-

ren waarvan de ouders geen XLH hebben.

Bij jonge kinderen leidt de ziekte ertoe dat de botten te zacht worden en krom kunnen groeien. Door de diagnose tijdig te stellen kunnen deze problemen eerder behandeld worden. De ziekte wordt vaak gediagnosticeerd wanneer de patiënt begint te lopen.

Vaak is het kindje wat kleiner dan verwacht, heeft deze gebogen benen en polsen of knieën die groter lijken dan normaal. Als de ziekte niet op tijd herkend wordt, kan dat ernstige schade aan de botten tot gevolg hebben en kan er sprake zijn van pijn in de botten, moeite met lopen, spierzwakte, tandabcessen of schedelafwijkingen.

Wetenschappers zijn voortdurend op zoek naar nieuwe manieren om XLH te behandelen, maar ook meer kennis en aandacht voor de ziekte zijn nodig om tijdige diagnose mogelijk te maken.

zijn verschillende soorten CTCL, waaronder mycosis fungoides (MF) is een variant die relatief veel voorkomt en het zeldzamere Sézary-syndroom. CTCL wordt over het algemeen pas laat herkend, omdat deze aandoening weinig voorkomt4 5, maar kan daardoor al flinke schade aanrichten.

Lymfoom is een vorm van kanker die begint in cellen die lymfocyten worden genoemd wellicht beter bekent als witte bloedcellen. Witte bloedcellen maken deel uit van ons immuunsysteem. Het komt voor dat T-cellen zich ongeremd gaan vermenigvuldigen of niet meer afsterven. Dit wordt een lymfoom genoemd.6

Er zijn behandelingen die helpen de ziekte in remissie te krijgen. Dat betekent dat de klachten verminderen en soms zelfs (tijdelijk) helemaal verdwijnen. Als de ziekte pas in een laat stadium wordt ontdekt, kan de CTCL levensverwachting sterk afnemen. Zo leeft Bij rode vlekken, droge plekken en verdikongeveer de helft van de patiënten met het kingen op de huid denkt de huisarts meestal Sézary-syndroom niet langer dan vijf jaar7. als eerste aan eczeem of psoriasis. Maar Maar als de ziekte vroeg wordt ontdekt en het kan ook een zeldzame vorm van kanker behandeld, ontwikkelt de ziekte zich vaak zijn: cutaan T-cel lymfoom (CTCL). Er minder snel en soms zelfs niet verder.

1

Plan National Maladies rares 2018-2022

2

Plan National Maladies rares 2005-2008

3

https://xlhlink.eu/nl/

4

Cutaneous Lymphoma Foundation, Lymphoma Action and Lymphoma Coalition Europe. Cutaneous lymphoma – a patient’s guide. 2019.

5

Mariani M, Lang R, Binda E, et al. Dominance of CCL22 over CCL17 in induction of chemokine receptor CCR4 desensitization and internalization on human Th2 cells. Eur J Immunol. 2004;34(1):231-240.

6

Cutaneous Lymphoma Foundation, Lymphoma Action and Lymphoma Coalition Europe. Cutaneous lymphoma – a patient’s guide. 2019.

Scarisbrick JJ, Prince M, Vermeer MH, et al. Cutaneous Lymphoma International Consortium Study of Outcome in Advanced Stages of Mycosis Fungoides and Sézary Syndrome: Effect of Specific Prognostic Markers on Survival and Development of a Prognostic Model. J Clin Oncol. 2015;33(32):3766-3773.

7

KKI/NL/KKI/0050

www.kyowakirin.com

26 Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

Hiv-zorg wordt holistische zorg Verdieping Sinds de aidscrisis in de jaren tachtig en negentig is er een hoop veranderd in de zorg voor hiv-patiënten. Al in 1996 werden er medicijnen ontdekt waarmee het virus onderdrukt kon worden. Tegenwoordig zijn we zelfs al zo ver dat mensen met hiv het virus met medicatie volledig kunnen onderdrukken en zelfs niet meer kunnen overbrengen. En dat vraagt om een ander soort zorg.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Persfoto & Yura Fresh

W

hiv in 1996 heel veel verschillende pillen moesten slikken met allerlei vervelende bijwerkingen, zijn we tegenwoordig al zo ver dat het virus met één of twee pillen onderdrukt kan worden. “Binnenkort komt daar zelfs een injectie bij die men slechts eens per twee maanden hoeft te krijgen”, vertelt Guido van den Berk, internist-infectioloog in het hiv-behandelcentrum van het OLVG en voorzitter van de HappiApp foundation. “Het is ook prima mogelijk om medicijnen te vinden die mensen goed kunnen verdragen en dat zorgt ervoor dat de hiv-zorg nu langzaam een verschuiving doormaakt, waarbij meer wordt gekeken naar de gezondheid als geheel.” aar mensen met

therapietrouwe patiënten een chronische en niet overdraagbare ziekte is geworden, wordt het steeds belangrijker om te kijken hoe de patiënten op een gezonde en prettige manier ouder kunnen worden.

“Een van de aspecten daarvan is de mentale gezondheid”, vertelt Van den Berk. “Het is natuurlijk bij elke ziekte belangrijk om goed op de mentale gezondheid te letten, maar bij hiv komt hier nog een extra lading bij, omdat een aanzienlijk deel van de mensen met hiv nog steeds last heeft van het stigma rondom de ziekte. Zowel vanuit zichzelf als vanuit de omgeving en zelfs vanuit de zorg wordt er nog steeds door sommigen op een andere manier gekeken naar mensen met hiv en dat kan schadelijk zijn voor de mentale gezondheid. Een kwart van de mensen die leven met hiv ervaart psychische stress. Dat kan een grote impact op hun leven hebben en er soms zelfs toe leiden dat mensen minder therapietrouw worden.”

Nu hiv voor

de zorg voor mensen die leven met hiv verschuift de laatste jaren, stelt Van den Berk. “Het wereldwijde streven was dat in 2020, 90 procent van de mensen met hiv weet dat ze het virus bij zich dragen, dat 90 procent van hen medicijnen slikt en dat 90 procent daarvan dan weer een onmeetbaar virus heeft en dus geen anderen kan besmetDe focus van

Guido van den Berk Internist-infectioloog in het hiv-behandelcentrum van het OLVG en voorzitter van de HappiApp foundation

ten. Onlangs kwam daar een vierde 90 bij, en dat is dat we willen dat minstens 90 procent van de mensen met hiv ook een goede kwaliteit van leven heeft. Inmiddels zijn we zo ver dat de kwaliteit van leven van onze patiënten vier keer gescreend wordt in het eerste jaar en daarna eens per jaar. We doen dan een uitgebreide fysieke check up met onder andere bloed- en urineonderzoek, maar we laten onze patiënten ook een vragenlijst invullen waarop ze kunnen aangeven hoe het echt met ze gaat op lichamelijk en mentaal vlak. Dat doen ze vooraf, in een veilige omgeving en ze bespreken de resultaten vervolgens met hun arts. We willen echt goed voor hen kunnen zorgen, dus het is belangrijk dat we alle facetten van lichamelijke en geestelijke kwaliteit van leven in acht nemen.”

Als men van te voren een formulier invult zijn zowel arts als patiënt goed voorbereid op het gesprek en kan er echt een plan gemaakt worden om iets aan de klachten te doen, aldus Van den Berk. “Ook e-health oplossingen kunnen een mooie rol spelen in deze waardegedreven zorg. De Happi hiv app toont middels smileys of gezondheidsdoelen behaald zijn of nog verbeterd kunnen worden. Er wordt momenteel een e-health module ingebouwd in samenwerking met psychologen van de universiteit Leiden waarin mensen met milde angst- of somberheidsklachten sessies kunnen doorlopen. Tevens is een gaming module bijna gereed, gemaakt in samenwerking met de hiv-vereniging, die helpt bij eenzaamheidsbestrijding.”

monitoren meerdere aspecten van de gezondheid, waardoor je als patiënt niet hoeft te wachten tot je een consult met de arts hebt, maar echt de regie in eigen handen kan houden. Monitoring op afstand door de zorgverlener stimuleert hierbij waardegedreven zorg. Mensen die meer regie aankunnen kunnen daardoor soms besluiten dat een bezoek aan de polikliniek niet nodig is terwijl anderen gebaat zijn bij een fysiek consult; de juiste zorg op het juiste moment op de juiste plek.”

Apps als deze

Er rust nog steeds een stigma op hiv.

‘Voor mensen die leven met hiv en medicatie slikken hoef je al lang niet meer bang te zijn’ Verdieping In het westen is hiv al lang niet meer een doodvonnis. Toch wordt er nog steeds angst gezaaid en kampen veel mensen die leven met hiv met het stigma dat op hiv ligt. “En eigenlijk is dat nergens voor nodig. Want hiv is met de juiste therapie volledig te onderdrukken.”

Tekst: Marjon Kruize Foto: Marjolein Annegarn

D

mensen hebben van hiv, is ernstig verouderd.

“Eigenlijk is die informatie sinds de aidscrisis in de jaren tachtig en negentig niet meer bijgesteld”, vertelt fotografe Marjolein Annegarn, die al sinds 1986 leeft met hiv. “Er rust nog steeds een stigma op hiv. Mensen met hiv worden vies gevonden, gevaarlijk.

Vaak wordt er ook gedacht dat je het aan jezelf te danken hebt. Voor veel mensen is het ook nu nog steeds een reden om niet open te zijn over hun hiv-status, zelfs als ze hiervoor de juiste medicijnen slikken en dus niet meer ziek worden en het virus niet kunnen overdragen. Dat is zo ongezond. We hoeven natuurlijk niet allemaal activist te worden, maar het is wel belangrijk voor je fysieke en mentale gezondheid dat je kunt delen waar je mee leeft. Alleen dan kunnen we het stigma ook echt doorbreken.” e informatie die

aan het begin van haar ziekte moeite met dat stigma. “Ik heb me er nooit schuldig of vies over gevoeld en heb het ook wel gelijk met mensen gedeeld die belangrijk voor me waren, maar ik was soms wel bang dat ik in de kroeg zou staan en dat men ineens naar me zou verwijzen als ‘die vrouw met hiv’. De eerste jaren kende ik eigenlijk niemand die ook met hiv leefde.

Ik had daar ook niet zoveel behoefte aan en vond het lastig mensen te ontmoeten met wie het misschien nog slechter ging dan met mij.

In die tijd waren er nog geen medicijnen, dus ik probeerde mezelf ook sterk te houden.”

Ook Marjolein had

Van den Berk: “Ook e-health oplossingen kunnen een mooie rol spelen in deze waardegedreven zorg.”

goed contact heeft gehad met haar artsen heeft daar ook bij geholpen. “Toentertijd was ik in behandeling bij Joep Lange, een van de coryfeeën op het gebied van hiv-onderzoek in Nederland, en het leek erop dat hiv mij fataal zou worden.

Joep was hierover heel eerlijk tegen mij en dat kon ik erg waarderen. Gelukkig kwamen de levensreddende medicijnen uiteindelijk precies op tijd. Dat goede contact met mijn arts is altijd enorm belangrijk geweest. Als het niet klikt, zou ik ook echt aanraden iemand anders te zoeken, want het verbetert de kwaliteit van zorg ontzettend. Onlangs ben ik overgestapt op een nieuwe hiv-arts.

Die zag dat al mijn waarden al jaren stabiel waren, maar vroeg toen of hij nog iets kon betekenen voor mijn welbevinden. Dat vond ik een geweldige vraag, want er bleek toen best nog iets te zijn. Ik had regelmatig last van sombere buien en dat bleek inderdaad een veelvoorkomende bijwerking van een van mijn pillen te zijn. Toen ben ik geswitcht van medicatie en nu gaat het veel beter. Een arts die verder kijkt dan de cijfertjes is enorm belangrijk.”

Dat Marjolein altijd

al jaren goed met Marjolein en zet ze zich volop in om het stigma omtrent hiv tegen te gaan. “Ik doe vrijwilligerswerk voor de hiv-vereniging en zet me in voor de community. Ik geef voorlichting en ook in mijn fotografie laat ik hiv terugkomen. Ik zie dat er nog steeds veel mensen lijden onder schaamte en angst dat mensen erachter komen dat ze leven met hiv.

Ik word er zo kwaad van dat er nog steeds zoveel vooroordelen en foute informatie is, want het is zo onnodig. Hiv is niet langer een doodvonnis en mensen die medicijnen slikken kunnen het virus zelfs niet meer overdragen. Voor de fotoserie The Stigma Project maakte ik twintig onherkenbare portretten van mensen die leven met hiv, met daarop hun verhaal. Daarmee hoop ik bij te dragen aan de voorlichting rondom hiv en mensen te laten zien dat hiv al lang niet meer die dodelijke ziekte is die het ooit was.”

Momenteel gaat het

MINDER ZORGEN OVER MORGEN

MINDER HIV

MEER JEZELF

Lees meer op www.livlife.com

NP-NL HVU ADVT 200002, Oktober 2020

MEER DAGEN ZOALS DEZE

28 Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

De onzichtbare strijd van ons afweersysteem tegen COVID-19 Verdieping

Al meer dan een jaar is de wereld in de ban van het COVID-19 virus. Bij besmetting met het virus krijgt de één milde griepachtige symptomen en de ander belandt op de IC in het ziekenhuis.

Inmiddels is het duidelijk dat genetische en niet-genetische factoren invloed hebben op de ernst van het ziekteverloop. Maar de onderliggende cellulaire afweermechanismen die van invloed zijn, waren tot dusver beperkt bekend. De flowcytometer brengt daar verandering in.

Tekst: Féline van der Linde Foto: LUMC Illustraties: LUMC

“

een techniek voor het bestuderen van cellen in een

Flowcytometrie is

stromende vloeistof ”, vertelt Jacques J.M. van Dongen, hoogleraar Medische Immunologie aan het Leids Universitair Medisch Centrum, die samen met collega’s Mihaela Zlei, Anna Roukens, Sesmu Arbous, Christa Cobbaert, Jutte de Vries en Frank Staal in het BEAT-COVID team onderzoek doet naar afweercellen.

“Onze cellen bevatten allerlei eiwitten, zowel in de cel als op de buitenkant van de cel. Ook bloedcellen bevatten eiwitten.

De afgelopen dertig à veertig jaar hebben we de eiwitten in (bloed)cellen steeds beter leren kennen, onder andere door de flowcytometrie techniek (Figuur 1).” rode en witte bloedcellen en trombocyten, oftewel de bloedplaatjes, gaat Van Dongen verder.

“Eén milliliter bloed bevat 4000 miljoen rode bloedcellen die zuurstof transporteren en 350 miljoen bloedplaatjes, die een cruciale rol spelen Het bloed bevat

in het stollen van het bloed.

Wanneer we bijvoorbeeld een snee in onze vinger hebben, dan zorgen de bloedplaatjes ervoor dat het bloed razendsnel stolt. Daarnaast bevat ons bloed ongeveer 10 miljoen witte bloedcellen per milliliter; dit zijn de afweercellen. Wanneer het lichaam zich moet weren tegen bacteriën of virussen worden deze afweercellen geactiveerd; bij het nauwkeurig herkennen van de vele verschillende soorten bacteriën of virussen, zijn B-cellen en T- cellen de hoofrolspelers. B-cellen maken antistoffen en T-cellen zijn daarbij behulpzaam.” de B-cellen en T-cellen ook heel belangrijk.

Een baby die net is geboren heeft een enorm uitgebreid afweersysteem met zeer veel verschillende vers-aangemaakte B-cellen en T-cellen, omdat een baby alle verschillende soorten bacteriën en virussen nog gaat tegenkomen. “Zodra de baby in aanraking komt Juist nu zijn

Figuur 2. Leeftijd-afhankelijke referentiewaarden van B-cellen in het bloed. Het absolute aantal B-cellen verschilt sterk per leeftijdgroep. Vooral bij jonge kindren zijn in het bloed zeer grote aantallen B-cellen aanwezig, die met het toenemen van de leeftijd afnemen, zodat bij volwassenen, vooral bij oudere volwassenen de hoogste referentiewaarden ver onder de laagste referentiewaarden van de jongere kinderen liggen (W.M. Comans-Bitter et al., J Pediatr 1997;130:388-93 en J.J.M. van Dongen et al. Frontiers Immunol 2019;10, article 1271).

Figuur 1. Verschillende flowcytometers in gebruik in de Flowcytometrie Core Faciliteit (FCF) van het LUMC.

met virussen en bacteriën worden de juiste B-cellen en T-cellen geactiveerd om ze onschadelijk te kunnen maken; een deel van deze B-cellen en T-cellen wordt omgevormd tot geheugencellen (Figuur 2). De volgende keer dat het kind in aanraking komt met dezelfde bacterie of virus, worden de geheugencellen geactiveerd en worden de juiste antistoffen veel sneller aangemaakt (Figuur 3). En hoe vaker een mens zo’n bacterie of het virus tegenkomt, hoe sneller en beter geheugencellen worden geactiveerd en antistoffen worden aangemaakt. Zo worden niet alleen meer antistoffen geproduceerd, maar ook betere antistoffen met een hogere bindingskracht. Het kan dus geen kwaad om een kind te laten spelen op de crèche. Zo komt het in aanraking met bacteriën en virussen en wordt het afweersysteem gestimuleerd en worden de juiste afweercellen geselecteerd en geheugencellen aangemaakt, die nodig zijn voor later. Bij jonge kinderen gaat dit met een factor honderd sneller dan bij volwassen. Het is dus niet gek dat jonge kinderen die besmet raken met het coronavirus niet of nauwelijks ziek worden en alleen wat grieperige verschijnselen tonen. Hun afweersysteem is in staat om zeer snel te reageren en het virus op te ruimen.” en daarmee ook het afweersysteem.

Van Dongen:“Ons afweersysteem bestaat uit vele miljarden losse cellen in ons bloed, onze lymfeklieren en rondom onze slijmvliezen, die je tezamen ook als een afweerorgaan kan De mens veroudert

Figuur 3. Flowcytometrische analyse van B-cellen en plasmacellen in bloed. Iedere stip stelt één cel voor.

Met de flowcytometer kunnen veel verschillende cellen worden waargenomen, zoals verschillende typen vers-aangemaakte B-cellen (naïeve B-cellen), geheugen B-cellen en plasmacellen.

beschouwen. En dit afweerorgaan veroudert naarmate we ouder worden. Net als dat personen in verschillende mate verouderen, de één wordt sneller ouder dan de ander, gebeurt dat ook bij de cellen in het afweersysteem.

En dat verklaart waarom de ene zestigplusser met COVID-19 op de IC belandt en de andere zestigplusser alleen wat grieperige klachten heeft. Dat heeft dus te maken hoe verouderd de cellen in het afweersysteem zijn. Ook als je ouder bent, hoeft dat dus niet gelijk te betekenen dat je heel kwetsbaar bent. Ook honderdjarigen kunnen nog best een redelijk tot goed afweersysteem hebben, maar gemiddeld gezien is afweerveroudering een progressief proces.”

plasmacellen, de cellen die de antistoffen produceren.

Wanneer de juiste B-cellen kunnen worden geselecteerd die perfecte antistoffen maken om het virus te blokkeren, dan verdwijnt het virus snel en zal het aantal plasmacellen verminderen. Bij een aantal COVID-patiënten bleven langdurig hoge aantallen plasmacellen aanwezig en werden antistoffen gemaakt die niet optimaal werkten door een lage bindingskracht.

Met een beetje geluk is het lichaam in staat om het virus alsnog op te ruimen met minder optimale antistoffen, maar dat kost meer tijd, soms wel drie tot vier weken of langer. Dan kan ondertussen extra weefselschade ontstaan, vooral in de luchtwegen”

is voor de mens een compleet nieuw virus, dat we nog nooit eerder hebben gezien, zodat ons afweersysteem dit virus nog moet leren herkennen, aldus van Dongen. “Voor kinderen is dat eenvoudig, omdat ze zeer veel verschillende vers-aangemaakt B-cellen en T-cellen hebben. Met de flowcytometer hebben we kunnen zien dat de aantallen vers-aangemaakte B- en T-cellen, om te kunnen reageren op het nieuwe SARS-CoV2 virus, laag tot zeer laag zijn bij mensen die met COVID-19 op de IC liggen. Het tweede wat we bij COVID-19 patiënten hebben gezien is dat zij langduriger een massale productie van plasmacellen hebben.

Plasmacellen ontstaan uit B-cellen, die met behulp van T-helpercellen uitrijpen tot

En zo komen

Het SARS-CoV2 virus

we steeds meer te weten over ons afweersysteem, besluit Van Dongen.

“Waar in de media veelal aandacht bestaat voor het bestrijden van het virus met externe middelen, pleiten wij voor meer aandacht aan de strijd die ons eigen lichaam kan leveren tegen dit COVID-19 virus. Ieder mens is anders, en daarmee ook de cellen in het afweersysteem die bacteriën en virussen opruimen. En door steeds specifiekere metingen, komen we daar steeds meer over te weten om daar in de toekomst ook beter op te kunnen reageren. Mogelijk kunnen we in de (nabije) toekomst een immuunstatuspaspoort maken. Vergelijkbaar met een gewoon paspoort zal zo’n paspoort in verband met veroudering waarschijnlijk iedere vijf à tien jaar vernieuwd moeten worden”

“Het is op alle vlakken cruciaal dat we blijven inzetten op innovatie” Alexander Alonso, General Manager BD Benelux COVID-19 heeft de wereldwijde vraag naar vooruitstrevend onderzoek, diagnostica en vaccinatiematerialen enorm doen toenemen. Alexander Alonso, General Manager bij BD Benelux, legt uit hoe dit wereldwijd opererende MedTech bedrijf op deze vraag een antwoord biedt.

“BD is één van de belangrijkste medisch-technologische bedrijven ter wereld. We hebben meer dan 65.000 werknemers en meer dan $17 miljard omzet. Wat veel Nederlanders niet weten: 90% van de patiënten in het ziekenhuis krijgt daar te maken met een BD-product of -oplossing. Dit komt doordat wij oplossingen bieden door het hele zorgspectrum heen. Van research en diagnose tot aan behandeling spelen wij een rol.

In de Benelux hebben we 1.200 werknemers in dienst, verspreid over zes sites (drie in België, twee in Nederland en één in Luxemburg). Het gaat daarbij zowel over een onderzoeks- en productie-eenheid (Drachten, NL), als over twee distributiecampussen in België (Temse en Olen) die de hele Europese markt en zelfs andere delen van de wereld bevoorraden.”

Discovery & Diagnostics “Ons bedrijf is actief binnen drie focusgebieden: “Discovery”, “Diagnostics” en “Delivery”. In alle drie deze domeinen hebben we ook een belangrijke rol in het aanpakken van COVID-19.

Binnen het domein van discovery helpen we het onderzoek naar mogelijke therapieën en vaccins te versnellen. Heel wat onderzoekscentra, bedrijven en universiteiten gebruiken onze oplossingen om betere inzichten te krijgen in COVID-19.

Daarnaast zorgen we ervoor dat zorgverleners een snelle en accurate diagnose stellen kunnen bij COVID-patiënten.

BD heeft bij het begin van de crisis als een van de eerste CE gemarkeerde PCR-tests voor SARS-CoV-2op de markt gebracht en dat geldt ook voor de antigen sneltest. Inmiddels is ook de COVID-19 zelftest van BD beschikbaar.

Delivery “Onder het domein van delivery valt de veilige toediening van medicatie aan patiënten met onze spuiten en naalden, katheters, infuuspompen, enzovoorts. Bijna alles wat je rond het bed van een COVID-patiënt in het ziekenhuis ziet staan, kan geleverd worden door BD. Ook voor het toedienen van de vaccins voorzien we in vaccinatienaalden en -spuiten. BD is daarvan de grootste producent ter wereld. Naast de miljarden naalden en spuiten die we in een normaal jaar produceren, komt er nu nog een enorme extra vraag bij omwille van de COVID-19-vaccins. Om een antwoord te kunnen bieden op die vraag vanuit landen over de hele wereld hebben we onze productielijnen zeer snel opgeschaald en versneld.

Een groot deel van de benodigdheden voor de COVIDvaccinatiecampagne in Nederland wordt geleverd door BD.

Innovatie op alle niveaus “We hebben het afgelopen jaar hard gewerkt om onze bestaande productie te optimaliseren én extra productie te creëren. Maar we hebben ook de logistiek zo vlot mogelijk laten verlopen dankzij bijvoorbeeld luchttransporten om onze producten sneller op bepaalde locaties te krijgen. Dat was niet altijd even kostenefficiënt - soms deden we het zelfs met verlies omdat het niet anders kon. Ondanks die enorme inspanningen van onze kant is het nog steeds een uitdaging om aan de vraag te voldoen. We zijn één van de grootste spelers ter wereld binnen de medische technologie en willen dan ook graag zoveel mogelijk bijdragen aan de oplossing. Juist daarom is het zo belangrijk dat we absoluut blijven inzetten op innovatie.

Efficiëntie en veiligheid Met een expertise van meer dan 120 jaar in de MedTech sector en een aanwezigheid in meer dan tweehonderd landen delen we graag onze kennis en ervaring. We hebben hiervoor teams van o.a. LEAN-specialisten samengesteld. Zo hebben we het afgelopen jaar in Nederland ervaring opgedaan in het uitrollen van een teststrategie gebruikmakende van onze testen. Hieruit hebben we heel wat kennis opgedaan die we vervolgens opnieuw kunnen delen in andere landen, zodat we daar dan kunnen helpen bij het nemen van de juiste beslissingen.”

De aandacht voor veilige zorg, voor zowel patiënten als zorgverleners is door COVID sterk uitvergroot. Ons hele portfolio en de bijpassende ondersteuning van onze medewerkers faciliteert zorgmedewerkers om hun werk en zorg voor hun patiënten, ook in risicovolle omstandigheden veilig te kunnen blijven doen.

In samenwerking met

bd.com

30 Beleef de Zomer Gezond analysenederland.nl

‘De mist in mijn hoofd is opgetrokken’ Focus Altijd moe, een soort mist in je hoofd en altijd alles moeten plannen. Want als je het één doet, dan lukt het andere niet meer.

Het was voor Susanne Cornelissen, die al 24 jaar leeft met de zenuwziekte MS, een dagelijkse realiteit. Maar door anders te gaan eten kwam hier verandering in.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Persfoto & Ella Olsson

M

ultiple sclerose

is een ziekte van het centrale zenuwstelsel. Doordat er iets mis is in het afweersysteem wordt de laag om de zenuwen aangevallen en beschadigd.

De zenuwen komen hierdoor bloot te liggen en geven minder goed signalen van en naar de hersenen door.

Soms komen de signalen zelfs helemaal niet door, waardoor plotseling verlammings- en uitvalsverschijnselen optreden. Vaak begint MS met krachtvermindering, voornamelijk in de benen. Daar(MS)

Het MS Centrum Amsterdam van het Amsterdam UMC starten een onderzoek naar de effecten van voeding en andere gezonde leefstijlkeuzes op MS.

naast komen duizelingen en problemen met zicht en geheugen voor. enorme vermoeidheid. “Dat was eigenlijk wat mij het meest beperkte in mijn dagelijks leven”, vertelt En dus die

Susanne. “Als ik ergens niet naartoe kan lopen, dan kom ik er wel met mijn rolstoel of scootmobiel, maar het feit dat ik vaak zo moe was dat ik echt moest gaan liggen zorgde er echt voor dat ik mijn leven niet kon leiden zoals ik dat wilde.”

Susanne via een kennis in aanraking met het programma Anders eten met MS. “Ik heb haar toen het hemd van het lijf gevraagd over het programma”, vertelt Susanne. “Vervolgens melde ik me aan voor de loting. Toen ik het bericht kreeg dat ik mee mocht doen voelde het alsof ik de loterij had gewonnen. Als je een chronische ziekte hebt wordt er zoveel voor je bepaald. Je moet een medicijn slikken, je moet huishoudelijke hulp aanvragen, alles staat eigenlijk vast. Met dit programma voelde het alsof ik zelf de touwtjes weer in handen kreeg.”

In 2018 kwam

waarin alles werd uitgelegd ontving Susanne een uitgebreid voedingsprogramma waarin voorgeschreven stond wat je gedurende de dag moest eten.

“In de basis ging het daarbij vooral over onbewerkt eten”, stelt ze. “Geen pakjes en zakjes vol toegevoegde suikers, maar enkel pure producten.

Terug naar de basis dus. Voor mij was dat een behoorlijke

omschakeling want ik kookte juist heel veel met pakjes en zakjes. De groenten die ik nu dagelijks op mijn bord heb, at ik vroeger in een week.” dieet voor Susanne helemaal niet als een restrictie, sterker nog, ze eet juist lekkerder dan voorheen.

“Van te voren was ik bang dat ik geen koffie meer zou mogen drinken”, grinnikt ze. “Maar gelukkig bleek die angst ongegrond. Ik dronk voorheen altijd lattes met halfvolle melk en een zoetje.

Toch voelt het

Vaak begint MS met krachtvermindering, voornamelijk in de benen. Daarnaast komen duizelingen en problemen met zicht en geheugen voor.

Na een bijeenkomst

In 2018 kwam Susanne via een kennis in aanraking met het programma Anders eten met MS.

Nu mag dat nog steeds, maar dan zonder het zoetje en met volle melk, wat het eigenlijk nog lekkerder maakt. Ik gebruik ook nu ook volle slagroom in recepten, maar alles onbewerkt. En vooral heel veel groenten.” menu van de eerste maand moest Susanne het zelf gaan doen.

Na het strikte

“Eigenlijk kostte me dat heel weinig moeite”, vertelt ze. “Ik merkte namelijk al gauw dat ik me veel energieker voelde door anders te eten. Natuurlijk kan ik nog steeds niet 12 uur achter elkaar van alles doen, maar de enorme dips die ik voorheen had zijn nu wel over. Ik moet nog steeds wel even gaan zitten als ik moe ben, maar vroeger moest ik dan echt gaan slapen. Nu gaat het na een uurtje tv-kijken ook wel weer. En de mist in mijn hoofd is opgetrokken.

MS is heel grillig, dus de ene dag is de andere niet, maar ik merk dat ik nu echt naar mijn lichaam luister en door puur te eten heb ik veel meer regie over mijn ziekte.” het MS-Leefstijlprogramma Leef ! Met MS. De nadruk bij dit vernieuwde programma ligt niet meer voornamelijk op voeding, ook onderwerpen als slapen, bewegen en ontspannen komen aan bod. Het MS Centrum Amsterdam van het Amsterdam UMC koppelt er een onderzoek aan vast naar de effecten van voeding en andere gezonde leefstijlkeuzes op MS. De hoop is dat hieruit zal blijken dat mensen met MS zodanig positieve effecten merken van het leefstijlprogramma dat deze opgenomen kan worden in de basisverzekering. Als uit Deze zomer start

dit onderzoek, dat op basis van online vragenlijsten wordt gedaan, blijkt dat de effecten positief zijn, is de volgende stap om te kijken wat er dan precies in het lichaam gebeurt. Hopelijk komen we zo dichterbij een oplossing voor de ziekte.

De nadruk bij het vernieuwde programma ligt niet meer voornamelijk op voeding, ook onderwerpen als slapen, bewegen en ontspannen komen aan bod.

Feiten In Nederland hebben ongeveer 25.000 mensen MS. Hier komen jaarlijks ongeveer 1.000 mensen bij. De eerste symptomen laten zich meestal zien wanneer mensen tussen de 20 en 40 jaar oud zijn. MS is de meest invaliderende ziekte onder jonge mensen. Er zijn medicijnen om de ziekte af te remmen, maar genezende middelen bestaan (nog) niet.

Meespelen voor meer onderzoek!

Multiple sclerose (MS) is een chronische ziekte van het centrale zenuwstelsel. De klachten en symptomen verschillen per persoon. Dat maakt MS een grillige en onvoorspelbare ziekte.

Zolang er geen oplossing is voor MS, leven mensen met MS met het besef dat hun ziekte nooit meer overgaat en mogelijk verergert. Gelukkig zijn er aanwijzingen dat een aanpassing van leefstijl een positieve invloed kan uitoefenen op MS-klachten.

Daarom lanceert het Nationaal MS Fonds in samenwerking met Voeding Leeft het leefstijlprogramma Leef! Met MS. Zo helpen we mensen het beste te halen uit hun leven met MS.

Wist u dat MS de meest invaliderende ziekte onder jongeren is? De eerste symptomen komen aan het licht als mensen tussen de 20 en 40 jaar oud zijn.

De komende twee jaar investeert het Nationaal MS Fonds bijna € 700.000,- in dit programma en het daaraan gekoppelde onderzoek. Dit is alleen mogelijk met hulp van mensen zoals u. Door mee te spelen met de Care-a-Lot loterij helpt u mee om de kwaliteit van leven van mensen met MS te verbeteren. Door een gezonde leefstijl helder in je hoofd zijn, minder vermoeid zijn en meer energie hebben betekent voor mensen met MS een wereld van verschil.

Speelt u mee?

Maak kans op € 1 miljoen en steun mensen met MS Om het leefstijlprogramma mogelijk te maken, is het Nationaal MS Fonds volledig afhankelijk van giften. De Care-a-Lot loterij komt in actie en steunt het Nationaal MS Fonds om de kwaliteit van leven van mensen met MS te verbeteren.

Bij de Care-a-lot loterij kunt u maandelijks meespelen voor het Nationaal MS Fonds. Elke trekking maakt u daarnaast kans op mooie prijzen met een hoofdprijs van maar liefst € 1 miljoen.

Naast een grote winkans van 1 op 5, gaat minimaal 40% van de opbrengst van ieder lot direct naar het Nationaal MS Fonds! Speel nu gratis mee en maak kans op € 1 miljoen!

1. Scan de QR-code

Scan de QR-code met uw telefoon of ga naar www.care-a-lot.nl/winnen

Speel nu gratis!

2. Speel gratis mee Vul uw gegevens in en activeer uw gratis trekking.

Deze actie is tijdelijk en geldig tot 9 juni.

3. Gefeliciteerd!

Vanaf nu steunt u mensen met MS en maakt u kans op € 1 miljoen!

U maakt de eerste trekking gratis kans, daarna speelt u mee voor € 5,00 per maand waarvan 40% direct naar het Nationaal MS Fonds gaat. U speelt uiteraard mee zolang u zelf wilt. Voor meer informatie kunt u ons bereiken op telefoonnummer: 085 130 5974. De vergunning voor de Care-a-Lot loterij is afgegeven door de Kansspelautoriteit onder kenmerk 10339 d.d. 26/09/2017

Speel bewust 18+

MS-fonds-v3.1.indd 1

16-05-2021 21:14

60% KORTING

ste t o o r g t e h k Ontde zine a g a m p e o r om nd van Nederla

Komt u er ook gezellig bij?

VOOR EEN HEEL JAAR!

Jan Slagter directeur Omroep MAX

Dé gids voor radio, televisie en plezieri

g leven

dio, ds voor ra

Dé gi

Dé gids

voor radi

o, televisie

rig leven

en plezie

rig leven

plezie televisie en

2021 nr. 16 | 17 t/m 23 APRIL | maxmagazine.nl

DOE ME DOE MAX CADEAU EN KRIJG ZELF EEN OMS E & WIN LAGM AP !

MAART 13 | 27 2021 nr.

‘IK WIL AF VAN DIE BLAUWE IT ENVELOP’ U OR

UR VO PAG. 24 AT ÉÉN U land KLOK GA Nederl met MERTIJD: DE

8 MAART ZO

OP DODERER ODE AAN JO DAN M L EER ZO VEE TJE

jn Welke zi je d ee n br oo aap?

| 13 t/m

Dé gid

19 maart

| maxm agazine.

K DUITSLAN nl D • THRILL ER • QUILT HOOIKOORTS • SUPER AU DIOOF

CORONA? (ZIE DOK

‘Wij kunnen niet zonder elkaar’

zit vo

len volksverha

R VER MEN

2021 nr.

11

PAGINA •12/13 MIDWEE

Het verhaal van drie paar bijzondere TWEELINGEN

e.nl xmagazin RIL | ma T/M 2 AP

radio,

televis

ie en

CD •

DOE M

TER TED PAG. 36)

s voor

AX CA

TELT M BELEG IJN GIN MEE A G INKOM LS EN?

DEAU

2021 nr. 9 | 27 FEBR UARI t/m

EN KRIJ G

WINNA(PARE G. 10) MET KARASSEN KTER

(PAG. 29)

UW REACTIES

zelfgees zijn es verhcahreven al

AN O U K n & ELIierig ZAleve BETH

en

5M

en plez Dé gids voor radio, televisie

WAT IS

rig lev

AART | max ZELF EE magaz ine.nl N OMSL AGMAP PAGINA 12/13 L

H zoekans’ (82 tocht ) HUISVROUW R een v ECHT, SWIEBE Kent u ZONin het rouwnaar ‘HHB is topsport’ NETJE DOCHTER WAT IS ELISAH ? g o M n A AKT DOC ze Op UMENTA NEP? WAT QU IRE F1 het voeens is SLO BLOEIT IZ ISCHE AR Edsilia in nieuwe TAPPL AAFSCHEID E ND or jaar T e GE LE u A DAAR? wig US GA e agazi MAX-spelshow PPEN rusne.nl !

VO maxm LGRALIET FAIL t is van 2021 1 APRI nr. 18 | 1 t/mg7eMEI | de LIESBE OR e n g WE E R arantie Doe de TH LADM Wat nu?

IST IRAAL le S n LO STANRH ALEN tequiz EL FOUTDEN BE VERDWENEN SPOORLOOS VOL BIJZONDERETEDVEVE EZORGEN VOOROPELDEDBEGRAAFPLA ‘IKITI MAAK ME ED N EE IS DE GRIEP R AR o WA E ATS vO HUIS OM MIJN MAN’ AaT ER BLEVEN?

MYRNA

Mijn vrouw is zo lang boos’

plezie

EKLEINE BIKE: RE HOGE PARATIES, MAIL MKOSTEN? ELDPUN T (PA G. 29)

ONTHULLE ND

PAG. 21

PAG. 32

AX G

TOCH GE

8

ANALYSE

TIPS

(PAG. 36)

R BETEMAN SLIMMOM E ZAKEN TE SLAPEN

OF PRINS VAN DE PANDJES?

ZETTEN JES BUITEN OP TV DE BLOEMET N EEN HIT TUINIEREN

UGD PAG. 34 ATISCHE JE MIJN DRAM HET FOUT TE DOEN’ OM NG ‘IK WAS BA

DE DIGI TA WEREL LE ONTGLIP D T ME

PAG. 29

€

OUD-CDA’E R HENK BL HET NOOD EKER LOT SLOE WELDO G DUBB EN IN STILTE

(PAG. 28 )

VROU

(van v roe

Toch bloemen voor de helden 4 & 5 mei EL TOEN MILJARDEN WE SCHENKE

W

ger)

HARRY EN MEGHAN QU

MYRNA PAG. 29

NU IS DE

Dokter Ted over ra ndend maagbzu ur

CARR IE TOO U DE NT STER-RMOOISTE ECLAM ES (PAG. 96 )

EEN ER KL

AAR MEE

TELEFO O KAN U NNUMMER Z O VEEL G ELD KO EKEN STEN

AL JARE

MEESTE G AFHAN EPENSIONEE R KELIJK VAN A DEN OW

SPECIAL

BIJ

OP TV

SCHRIJVER JOHN BROSENS OVER VLISSINGSE VERZETSGROEP

bare Aangrijpende verhalen betrouw Nieuws waar ú ‘He wat aan heeft moedige, t waren mannen die konden zwijgen’ uit het leven Uw favoriete programma’s  Jetje van iedere week ‘We waren ig uitzinnrij helder op van een vreugde ’  Aandacht voor dagjes uit, gezellig thuis en gezondheid  Lekker puzzelen en mooie prijzen winnen WAAROM RIET (88) DE BEVRIJDING OP 4 MEI VIERDE

WORD NU ABONNEE EN BEL VOOR DEZE SUPERAANBIEDING! Win

DE MEMOIRES VAN EVERT TEN NAPEL

ZIJN BOEK

WAT U NOG NIET WIST OVER MÁXIMA’S JEUGD

035-2019505 OF MAIL NAAR: KLANTENSERVICE@MAXMAGAZINE.NL OF VIA WWW.MAXMAGAZINE.NL

ADV_AD 1/1 265x390.indd 1

29-04-2021 13:54