Circulaire Economie

Page 1

Your Legal Swiss Knife acginter.com 02 04 08 EDITH NORDMANN Europa, het eerste volledig klimaat neutrale continent – wens of noodzaak? KENNISINSTITUUT DUURZAAM VERPAKKEN Bereid je nu al voor op de nieuwe wetgeving voor verpakkingen FEDERATIE NEDERLANDSE RUBBER - EN KUNSTSTOFINDUSTRIE Kunststofindustrie pakt komende jaren verdere uitdagingen op in verduurzamingstraject CIRCULAIRE ECONOMIE Dit is een commerciële uitgave van Contentway bij deze krant juli 2023

Europa, het eerste volledig klimaat neutrale continent – wens of noodzaak?

Het is niemand ontgaan dat bij uw coffee-to-go extra moet worden betaald voor het wegwerpbekertje waarvoor u tot 1 juli jl. niets hoefde bij te betalen. Dat extra bedrag moet de consumenten weerhouden om wegwerpverpakkingen, waarin plastic is verwerkt, te gebruiken. Deze maatregel, een implementatie van de Europese Single-use-plastic richtlijn (SUP-richtlijn), moet helpen bij de groene Europese transitie. Het moet bewerkstelligen dat plastic zwerfafval verminderd wordt en is een van de maatregelen afkomstig uit de European Green Deal, een routeplan van de Europese Commissie om de Europese Unie tegen 2050 klimaatneutraal te maken.

De Europese Unie zet in op een holistische en sector-overschrijdende aanpak die ervoor moet zorgen dat alle relevante beleidsterreinen bijdragen aan het uiteindelijke klimaatdoel. Dat betekent dat Europa netto een nul-uitstoot wil bereiken aan broeikasgassen. De ambitie is dat Europa het eerste klimaat neutrale continent ter wereld wordt.

Het pakket omvat diverse initiatieven rond klimaat, milieu, energie, vervoer, industrie, landbouw en duurzame financiering, die nauw met elkaar verweven zijn.

Een onderdeel daarvan is verpakking. Wereldwijd worden minimaal 320.000 producten per seconde verpakt. Elke Europeaan produceert gemiddeld 180 kg verpakkingsafval per jaar.

Verpakken is het tijdelijk integreren van een externe functie en een product om het gebruik van het product mogelijk te maken.

Al die ingepakte producten worden uiteindelijk – elders – weer uitgepakt en van hun verpakking ontdaan (Pack- Use – Empty). Dat resulteert in lege verpak

kingen, meestal op een andere locatie dan waar het product is ingepakt.

De Europese Commissie (EC) heeft op 30 november 2022 met de Verpakkingsverordening (PPWR) nieuwe voorstellen gepubliceerd om stappen te zetten bij recycling van verpakkingen onder meer inzake etikettering, communicatie, inzameling, sortering en herbruikbaarheid.

Nederland, na België de recycling-koploper van de EU, stuurt aan op strengere restricties door ook plastic verpakkingen om verzorgingsproducten (zoals zeep en wasmiddel), en plasticfolie rond rookwaren, folders en tijdschriften te verbannen.

Als de PPWR wordt aangenomen dan is deze Europese wet na inwerkintreding direct van toepassing in alle EU-lidstaten (anders dan een richtlijn die alleen een einddoel vastlegt).

Of andere lidstaten er net zo vurig voor zullen gaan als Nederland zal bij de stemming blijken.

De wens om de afvalberg te verkleinen is er ongetwijfeld en de consument wordt

zich steeds bewuster van zijn carbon-footprint.

Om daadwerkelijk effect te sorteren, moet echter op elk moment van de cyclus slim nagedacht en gehandeld worden: Bij de keuze van de materialen voor de verpakking door de producent (aan de zogenaamde “Front End”), de keuze van het product door de consument en de gezamenlijke discipline van “Collect and Control” na het uitpakken van het product en uiteindelijk de follow up aan de Back End van het proces (waarbij de CO2 emissie aan de orde komt bij vernietiging of hergebruik).

Het verpakkingsafval is de afgelopen 10 jaar in de EU met meer dan 20% toegenomen en zal naar verwachting tot 2030 nog eens 19% stijgen als er geen maatregelen worden genomen.

We kennen allemaal de foto uit 2017, gemaakt door fotograaf en natuuronderzoeker Justin Hofman, die een zeepaardje toont in de oceaan bij het eiland Sumbawa in Indonesië, dat zich vastklampt aan een felroze plastic wattenstaafje.

“Zeepaardjes zijn universeel geliefd”, zegt Hofman over de foto. “Als mensen naar de foto kijken, switchen ze van emotie, van ‘blij, schattig zeepaardje’ naar verwoest door wat de mens de planeet aandoet. Visueel is de foto gemakkelijk te lezen. Het spreekt iedereen aan.”

Als we ons vasthouden aan het zeepaardje en het non-degradable felroze plastic wattenstaafje zouden ook de vrijwillige keuzes makkelijker moeten zijn om de doelen sneller te behalen:

Neem een eigen beker mee naar de coffee-to-go en spaar daarmee niet alleen 15 cent maar ook het milieu.

Op internationale vliegvelden zijn al watertaps te zien bij de gates waar de reiziger zijn eigen fles kan vullen.

De eigen verantwoordelijkheid in combinatie met wet- en regelgeving en de bewustwording dat we er allemaal beter van worden, zorgt er hopelijk voor dat we allemaal ons steentje bijdragen aan een groener Europa.

-
Foto: Suzan Alberts
EDITH NORDMANN
02
FOCUS

The Road ahead is Circular

Metaal is geen afval, maar een oneindig herbruikbare grondstof

Grote kranen grijpen materiaal van enorme bergen ijzerschroot en deponeren het in een machine die het materiaal eerst sterk verdicht en dan op maat knipt. Hierna gaat het in grote zeeschepen en wordt het naar staalwerken en smelterijen wereldwijd vervoerd. De Nederlandse locaties van EMR (European Metal Recycling), één van de grootste Britse familiebedrijven, leveren een belangrijke bijdrage aan de jaarlijks meer dan tien miljoen ton gerecycled metaal dat EMR bewerkt en verscheept.

Op de schrootwerven in Amsterdam en Rotterdam, de grootste schrootwerven van Nederland, ontvangt EMR vooral de verschillende ijzersoorten (Ferro metalen). Het wordt gekeurd, gesorteerd, bewerkt en klaargemaakt voor vervoer naar smelterijen. Daar wordt het omgesmolten tot volledig nieuw ijzer dat in vele soorten ijzerproducten wordt verwerkt. “In Nederland, maar ook wereldwijd, is EMR één van de grootste spelers binnen de metaalrecycling”, legt Floris Ouwerkerk, Manager Industrie bij EMR, uit. “Ongeveer negentig procent van ons staal kopen wij van lokale metaalrecyclers uit de keten, de rest is afkomstig uit diverse industrieën, zoals bijvoorbeeld Maritiem en Offshore, Automotive, Bouw en Sloop en de metaalbewerkingsindustrie.”

Keuring

Een vereiste voor het metaal dat binnenkomt is dat het schoon is en geen non-ijzer materialen zoals plastic bevat. “Het mooie van ijzer is dat je het goed kunt omsmelten, echter is het voor het smeltproces een voorwaarde dat het materiaal relatief zuiver is. Om homogene stromen te garanderen werken wij samen met veel betrouwbare leveranciers en hebben wij een goed sorteerproces op de werf waarbij onze zeer ervaren medewerkers alle vrachten keuren. Mocht het nodig zijn dan kan materiaal in ons lab worden geanalyseerd, vaak gebeurt dit wanneer wij exact willen weten wat de samenstelling van een metaallegering is.” Naast ijzer koopt en verwerkt EMR ook andere metalen zoals aluminium, koper, brons, zink, lood etc. Deze zogeheten Non

Ferro’s kennen een andere route dan het ijzer. Deze worden vooral geleverd op de EMR-locaties in Alphen aan den Rijn en Nijmegen. Aldaar wordt het weer in detail gekeurd, gesorteerd en verwerkt en vervolgens vrijwel volledig binnen Europa verhandeld.

Duurzaamheid

Voor EMR is duurzaamheid een belangrijk onderwerp, daarom ontwikkelde het bedrijf een lange termijn duurzaamheidsstrategie. Hiermee werden stappen in kaart gebracht die ervoor moeten zorgen dat het bedrijf tegen 2040 CO2 neutraal opereert. Zo zijn de werfkranen hybride of volledig elektrisch, rijden medewerkers elektrische auto’s, worden op de panden zonnepanelen aangebracht en wordt nu het staalschroot voor TATA Steel in IJmuiden vanuit Amsterdam alleen nog elektrisch vervoerd. Daarnaast behaalde EMR voor de vier Nederlandse vestigingen als eerste en voorlopig enige metaalrecycler in Nederland, de internationale End of Waste-certificering, een keurmerk waarmee erkend wordt dat gerecycled materiaal weer als grondstof geëxporteerd mag worden.

Een ander initiatief van EMR is Re-Usable Steel. In het Verenigd Koninkrijk worden bestaande staalproducten al geheel hergebruikt. “Hiervoor wordt ijzer uit de bouwsector schoongemaakt en geijkt zodat het hergebruikt kan worden zonder dat er een bewerking of smeltproces aan te pas komt.”, legt Ouwerkerk uit. “Dit is een nieuwe business voor ons waarvoor we samenwerken met nieuwe partijen

zoals projectontwikkelaars en architecten. We zijn goed in de recycling van metaal en staal, maar we willen daarnaast in de toekomst marktleider zijn op het gebied van meer materialen die ook direct circulair inzetbaar zijn. Daarom zien we dit als een belangrijke nieuwe stap die op termijn ook in Nederland zal worden ingezet.”

Samenwerking

Momenteel werkt EMR Nederland ook samen met diverse bedrijven t.b.v. de verwijdering en vervanging van windmolens. “Het is onze ambitie om met partners en leveranciers mee te denken hoe zij hun vervanging en recycling kunnen optimaliseren en er zelfs een nieuwe inkomstenbron van kunnen maken. Dit doen wij al bij verschillende autoproducenten, maar willen het ook toepassen in andere branches, zoals de windenergiesector. Bij het windmolenpark zijn we onderdeel van het projectteam en helpen we mee om de af- en opbouw gestroomlijnder te laten verlopen. Daarbij moet niet alleen gedacht worden aan de windmolens zelf, maar ook aan de funderingen en leidingen waar metaal in zit. We laten dit door gespecialiseerde vervoerders

ophalen en verwerken het daarna op de juiste manier. Voor ons betekent dit weer een mooie zuivere stroom aan metaal, voor hen is het een stukje ontzorging en gegarandeerde recycling.”

Besluitend voegt Ouwerkerk toe: “EMR is een gedegen en gedreven familiebedrijf dat graag investeert met het oog op de toekomst van de volgende generaties. Natuurlijk moeten we ook iedere dag ons brood kunnen verdienen, maar we bouwen graag sterke en vaste lange termijn relaties op. Het is voor ons vanzelfsprekend dat we daarmee doen wat goed is voor onze planeet. Wij zeggen ook altijd: metaal is geen afval, het is een waardevolle en oneindig herbruikbare grondstof. Door te recyclen en hergebruiken kan veel CO2-uitstoot bespaard worden (bij aluminium meer dan 90%), daar kan en moet nog veel meer in geïnvesteerd en georganiseerd worden.”

Meer informatie over EMR vindt u op nl.emrgroup.com of op LinkedIn EMR Nederland.

EMR – Partner Content EMR
nl.emrgroup.com
Hybride evenwichtskraan laadt zeeschip met ijzerschroot bij EMR Rotterdam Foto: Siemworks Volledig elektrische truck voor vervoer van schroot naar oa TATA steel Foto: S. Kroon Photography EMR’s 100% elektrische truck is prachtig groen
03 contentway.nl
Foto: S. Kroon Photography

CIRCULAIRE ECONOMIE

Campagne Managers

Jelle Stekelbos, Jeroen van Zonneveld, Michel Vaatstra

Managing Director

Jonathan Andersson

Graphic Design

Mo Aslan, KONTRAST STUDIOS AB

Tekst

Hugo Schrameyer, Claudia Pietryga

Coverfoto

AdobeStock

Gedistribueerd met Het Financieele Dagblad 2023

Drukkerij RODI Rotatiedruk

Wij maken online en print campagnes met waardevolle, interessante content die gedistribueerd worden naar relevante doelgroepen om de business van onze klanten te laten groeien. Onze branded content en native advertising oplossingen zetten jouw verhaal op de eerste plaats.

Partner content in deze campagne is tot stand gekomen in samenwerking met onze klanten.

Dit zijn commerciële uitingen.

Dit is een commerciële uitgave. De FD-redactie heeft geen betrokkenheid bij deze productie.

Uitgegeven door Contentway B.V.

Keizersgracht 424

NL-1016 GC Amsterdam

Telefoon +31 20 808 82 00

Website contentway.nl

Email info@contentway.nl redactie@contentway.nl

Lees meer op contentway.nl

Volg ons op social media op /contentwaynl

verpakkingen”

ACTUEEL

Er komt een nieuwe Europese verpakkingsverordening aan: de PPWR, oftewel de Packaging and Packaging Waste Regulation. De Europese Commissie publiceerde het PPWR-voorstel eind 2022 en daar wordt door de lidstaten nu volop over onderhandeld.

In de PPWR staan veel strikte maatregelen om de hoeveelheid verpakkingsafval in de toekomst te reguleren. Chris Bruijnes, directeur van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV): “Diederik Samsom, de chef van het kabinet van Eurocommissaris Frans Timmermans, sprak tijdens de viering van ons tienjarig bestaan zelfs over irritant gedetailleerde regelgeving.”

Recyclebaarheid

Onder het voorstel van de PPWR mogen alleen nog verpakkingen op de markt worden gebracht die aan verschillende duurzaamheidseisen voldoen. “Het wemelt van de doelstellingen, eisen en voorwaarden, die straks bepalend zijn voor zaken zoals de recyclebaarheid, het hergebruik of de composteerbaarheid van verpakkingen. Nieuwe verpakkingen moeten bijvoorbeeld een steeds groter aandeel recyclaat bevatten.”

Een er komt veel op het bedrijfsleven af, waarschuwt Bruijnes, óók administratief. “Wie verpakkingen op de markt brengt, moet per verpakking een dossier met gedetailleerde informatie opstellen, om aan te kunnen tonen dat aan de nieuwe wetgeving wordt voldaan. Dat wordt dus meten, registreren, analyseren en evalueren. Eventueel opnieuw

Primus – Partner Content

vormgeven en dan toepassen en wéér evalueren.”

Plastic tasjes Wet- en regelgeving blijkt een belangrijke ‘driver’ om verduurzaming van verpakkingen in gang te zetten “In het verleden zagen we dat aan de ban op gratis plastic tasjes, onlangs aan de invoering van het statiegeld op kleine flesjes en blikjes en

op dit moment ook aan de aanpak van plastic wegwerpverpakkingen”, somt Bruijnes op. Naar verwachting wordt de PPWR begin 2026 van kracht. “Ga daar niet op zitten wachten”, adviseert hij. “Het is gevoelsmatig misschien ver weg, maar je moet nu al actie ondernemen. Als je goed bent voorbereid, kan het alleen maar meevallen.”

Primus Wafer Paper een veelzijdig en 100% milieuvriendelijk alternatief voor plastic verpakkingen.

Als gevolg van de Europese “single usage plastics” richtlijnen moeten consumenten een toeslag betalen over het gebruik van plastic. Dit zal de EU-markt wegduwen van bestaande verpakkingsoplossingen die weliswaar goedkoop maar vooral schadelijk zijn voor het milieu. Het is goed dat de maatschappij nu eindelijk de werkelijke prijs moet gaan betalen van vervuilende verpakkingen. Plastic verdwijnt echter niet door het alleen maar duurder te maken, er moet ook een betaalbaar milieuvriendelijk alternatief zijn.

Met 100% biologisch afbreekbaar zetmeelpapier (a.k.a. ouwel) biedt Primus Wafer Paper een echt duurzame oplossing voor het plastic probleem. Zetmeelpapier kan prima ingezet worden als verpakkingsmateriaal voor bijvoorbeeld plastic verpakte producten. Met als belangrijkste grondstof de Nederlandse aardappel is het een van de weinige milieuvriende-

Primus www.primuswaferpaper.com

lijke alternatieven die op grote schaal beschikbaar en bewezen zijn in de industrie. Omdat het snel wordt afgebroken is het niet belastend voor het milieu.

Primus Wafer Paper is licht (al vanaf 80 g/m2), flexibel en verkrijgbaar op rol voor flowpackers. Dit maakt het eenvoudig producten te verwerken omdat het inzetbaar is voor allerlei vormen en maten. Het kan worden gebruikt voor diverse levensmiddelen waarbij het de producten beschermt tegen vocht en schade tijdens transport, gebruik en opslag.

Een andere betekenisvolle toepassing is de farmaceutische industrie. Eetpapier is geschikt als drager van allerlei ingrediënten. Het kan worden gevormd tot dunne strips die individueel kunnen worden verpakt met de juiste dosering van het medicijn. Eetbaar papier beïnvloedt de samenstelling, smaak of werking van geneesmiddelen niet, waardoor de gewenste therapeutische effecten behouden blijven.

Al met al is Primus Wafer Paper een van de meest duurzame keuzes op het gebied van verpakkingen

door zijn lichte gewicht, flexibiliteit en neutrale eigenschappen. Het biedt een veilige en beschermende verpakking voor een breed scala aan producten, terwijl het tegelijkertijd voldoet aan de behoefte aan duurzaamheid en milieubewustzijn.

“Bereid je nu al voor op de nieuwe wetgeving voor
Tekst: Claudia Pietryga Foto: KIDV
04

Kunststofindustrie pakt komende jaren verdere uitdagingen op in verduurzamingstraject

INNOVATIE

Kunststof en rubber hebben de reputatie schadelijk te zijn voor het milieu. In strikte zin is dat niet correct – de klimaatimpact van voedselverspilling zonder gebruik van kunststoffen is bijvoorbeeld aanmerkelijk hoger. Niettemin staat de kunststofindustrie de komende jaren voor forse uitdagingen om zijn milieuimpact te verbeteren.

Harold de Graaf en Roger Loop, respectievelijk algemeen directeur van de Federatie Nederlandse Rubber en Kunststofindustrie (NRK) en directeur NRK Verpakkingen, rekenen op dit moment twee hoofdonderwerpen tot hun directe verantwoordelijkheid. De eerste daarvan heeft te maken met de bijmengverplichting van recyclaat en/of biobased materiaal. En de tweede heeft van doen met het Nationaal Groeifonds programma Circulair Plastics NL. “

“Van al het kunststof wordt ongeveer tien procent gerecycled, de rest wordt verbrand. Gaat het om kunststof verpakkingen: daarvan wordt 49 procent gerecycled. Die percentages zijn vanuit circulariteitsperspectief duidelijk vatbaar voor verbetering.” De bijmengverplichting bestaat uit het

voornemen om het percentage recyclaat of biogebaseerd plastic in 2030 op te laten lopen tot 25 – 30 procent. De NRK-directeur laat zich duidelijk positief uit over deze maatregel. “Een bijmengverplichting is een uitnodiging aan de industrie om te komen

tot een meer duurzame oplossing”, aldus De Graaf, die daarbij benadrukt dat het hierbij in feite gaat om de eerste ketengesloten circulaire maatregel in Nederland die mede bedoeld is voor CO2-besparing. Ook Loop toont zich positief over deze

DuurzaamInvesteren – Partner Content

maatregel. “De producerende kunststofindustrie was al jarenlang bezig met dit onderwerp, terwijl er toch wat koudwatervrees was bij afnemers. Met deze bijmengverplichting zullen ook afnemers deze circulariteitsomslag maken.”

En dan is er nog Nationaal Groeifonds programma Circulair Plastics NL. Het gaat daarbij om een programma om kunststof te vergroenen waarbij recycling van kunststoffen veel aandacht krijgt. De Graaf: “We zijn trots dat wij als partij aan de overlegtafel zitten.

Dit najaar zullen de eerste leden van ons gaan deelnemen aan dit programma om hun kennis in te brengen en bij de te dragen aan de beoogde koploperpositie van Nederland bij deze transitie.”

Samen sneller naar een duurzame toekomst

De duurzaamheidstransitie is geen trend, het is een noodzakelijke verandering om de planeet leefbaar te houden voor toekomstige generaties. De innovaties die hiervoor onmisbaar zijn leveren kansen op voor het bedrijfsleven. En particulieren moeten hiervan meeprofiteren, vinden wij.

Echter krijgen veel innovatieve bedrijven en projecten die het proces kunnen versnellen hun financiering niet rond bij traditionele geldschieters. Ons platform biedt de uitkomst om ze toch op weg te helpen en DuurzaamInvesteerders maken daarbij het verschil. Met hun investeringen kunnen innoverende bedrijven de volgende stap zetten en versnellen we samen de duurzaamheidstransitie.

We vinden het belangrijk dat investeren in vergroening voor iedereen toegankelijk

moet zijn, ervan kan profiteren én daarnaast zelf een keuze heeft in wat voor hen interessant is.

Een poll onder DuurzaamInvesteerders toont aan dat het duurzaamheidsaspect de belangrijkste rol speelt om voor investeringen via ons platform te kiezen. En de interesse blijft groeien. In de eerste zes maanden van 2023 alleen al is er 37,9 miljoen euro aan duurzame investeringen opgehaald, ten opzichte van 35,2 miljoen euro in de eerste helft van 2022.

Diversificatie van aanbiedingen

Op ons platform bieden we in steeds meer sectoren verschillende soorten projecten aan. Denk hierbij aan wind- en zonne-energie, plantaardige voeding, batterij-innovaties en de circulaire economie. Dennis Kromhout van der Meer, CEO DuurzaamInvesteren.nl vertelt: “Refurb Battery Operations B.V. geeft bijvoorbeeld batterijen een tweede circulaire leven. Hiermee verminderen zij

afval en brengen ze de energievoorziening naar particulieren toe. Dit soort innovaties zijn de toekomst, wat de groeiende interesse in onze projecten mede verklaart”.

Maak kennis met DuurzaamInvesteren.nl

Deze zomer, tot en met 16 augustus 2023, heeft DuurzaamInvesteren.nl een actie voor nieuwe investeerders: zij krijgen tijdelijk de transactiekosten vergoed. Deze actie is bedoeld om meer mensen te stimuleren te investeren in duurzaamheid. En met een grotere investeerders

Draag vandaag nog bij aan de duurzaamheidstransitie met DuurzaamInvesteren.nl. Scan de QR en kies zelf het project wat bij jou past.

community kunnen er meer projecten worden aangeboden en meer duurzame ondernemers worden geholpen. Hans van der Pouw, CFO DuurzaamInvesteren.nl:

“De duurzaamheidstransitie gaat volgens ons niet snel genoeg. Door de drempel om te investeren te verlagen, zoals goede voorlichting, een instapbedrag van vaak al €250 en de transactiekostenactie willen we zoveel mogelijk mensen in staat stellen om bij te dragen aan - en te profiteren van - de duurzame economie van morgen.”

Harold de Graaf, Directeur Federatie Nederlandse Rubber en Kunststofindustrie (NRK) Roger Loop, Directeur NRK Verpakkingen
05 contentway.nl

MVO Nederland: Zonder samenwerking geen circulaire economie

UITDAGINGEN

We zijn gestaag bezig de grondstoffen van de aarde uit te putten. Niet zo gek als je kijkt naar hoe we met onze spullen omgaan: kleding kopen we goedkoop en gooien we na een paar keer dragen weg, er zit kilo’s plastic en metalen in onze elektronica, cosmetica en speelgoed, en we wonen in huizen die na enkele decennia in brokken op de afvalhoop belanden. En dat terwijl de economie in 2050 volledig circulair moet zijn.

Grondstoffenverbruik verminderen

Consuminderen, spullen repareren en tweedehands kleding kopen worden vaak als oplossing aangedragen om ons grondstoffenverbruik te verminderen. De grote ommekeer hoeft echter niet alleen uit veranderend consumentengedrag te komen. Als we de basis van onze producten nou veranderen –van fossiel (zoals aardolie) naar biologische basis, zoals planten en bomen – scheelt dat een slok op een borrel. Die biogrondstoffen kun je immers gewoon op de boerenakker telen. Zo kun je van hennep isolatiemateriaal voor de bouw maken, vlas kun je tot kleding verwerken, en plastic maak je uit suikerbieten.

Steeds meer biogrondstoffen

Het goede nieuws is dat er steeds meer biogrondstoffen geteeld worden, en ook de overheid inzet op stimulering daarvan. Maar

we zien ook dat dat in al die verschillende sectoren en al die verschillende ministeries los van elkaar gebeurt. En dat is zonde.

Want wat gebeurt er als je wél samenwerkt, en deze transitie naar de teelt en toepassing van biogrondstoffen integraal aanpakt? Allereerst kun je dan de verschillende gewassen voor verschillende doelen gebruiken. Want neem die hennep nog eens. Daar kun je niet alleen isolatiemateriaal van maken, maar ook textiel. Of graan: dat wordt nu al veel in Nederland geteeld, uiteraard voor voedsel, maar ook het stro ervan kun je weer gebruiken als prefab wanden voor huizen.

Integrale aanpak

Bovendien biedt zo’n gezamenlijke aanpak een oplossing voor de zich maar voortslepende problemen in de landbouw.

Vanuit het sectornetwerk agrifood van MVO Nederland ontmoeten we veel boeren die wel wíllen omschakelen naar natuurinclusief boeren, maar de sprong niet aandurven. Gaan ze namelijk over, dan moeten ze van de teelt van één gewas naar het telen van verschillende soorten, en wie garandeert dan een goede prijs en afzet? Met voldoende afnemers voor biogrondstoffen – uit verschillende sectoren – zullen deze boeren eerder geneigd zijn die omschakeling te maken.

Hier valt een driedubbele winst te halen: een dubbele winst op het gebied van CO2, omdat boeren minder uitstoten en de biogrondstoffen juist CO2 opslaan, en het

herstel van de biodiversiteit, door natuurinclusieve teelt van deze gewassen.

Willen we dus de vruchten plukken van de mogelijkheden die biogrondstoffen bieden, dan is een integrale aanpak vanuit overheid én sectoren noodzakelijk. Dus beleidsmakers, bouwers, boeren, chemici en kledingproducenten: zoek elkaar actief op en sla de handen ineen. Maak beleid dat op meerdere sectoren toepasbaar is, gebruik biogrondstoffen in je productieproces en help zowel de grondstof- als de landbouwcrisis oplossen. Gooien wij consumenten in 2050 onze afgedankte kleding wel gewoon op de composthoop.

Circulariteit gedreven door bijproducten

Bij de verwerking en productie van consumptiegoederen en voedingsmiddelen zoals brood, groente, friet en bier, ontstaan onvermijdelijke reststromen. Voorheen werden deze waardevolle bijproducten vaak verspild en weggegooid. Tegenwoordig krijgen deze reststromen gelukkig steeds vaker een nieuwe en waardevolle bestemming.

Looop is gespecialiseerd in het verwaarden van bijproducten uit de levensmiddelen- en fermentatie industrie. Deze bijproducten worden gevaloriseerd aan de hand van de Ladder van Looop, met als voornaamste doel het minimaliseren van de ecologische impact. Bijvoorbeeld door ze te benutten als ingrediënten voor diervoeding en petfood, als duurzame energiebron of als grondstof voor innovatieve bio-based producten. Het vinden van nieuwe toepassingen voor bijproducten is de fundamentele strategie van Looop om de hoeveelheid afval en vervuilende uitstoot te reduceren om op die manier bij te dragen aan een 100% circulaire wereld.

Agrifoodsector aanjager circulaire economie

Volgens Dick Kroot, CEO van Looop, toont de agrifoodsector een toonaangevend karakter op het gebied van duurzaamheid en circulariteit en loopt het hierin zelfs voorop. Veel bijproducten vinden de hoogste valorisatie in de veehouderij en worden circulair benut als duurzaam veevoer. Deze reststromen, die niet meer geschikt zijn

Looop

Meer weten? Kijk op www.looop.company

voor menselijke consumptie, worden door dieren omgezet in hoogwaardige voedingsmiddelen zoals melk, vlees en eieren. Het varken wordt zelfs beschouwd als de koning van de kringloop, aangezien zijn voeding grotendeels bestaat uit bijproducten van de voedingsmiddelenindustrie. Mede hierdoor behoort de CO2-voetafdruk van het Nederlandse varken tot de laagste ter wereld. Kroot benadrukt dat de Nederlandse veehouderij niet alleen uitblinkt op het gebied van duurzaamheid, maar ook een cruciale rol speelt in de strijd tegen voedselverspilling. Zonder deze sector zouden deze hoogwaardige voedingsstoffen namelijk als afval worden beschouwd en verloren gaan.

Circulaire keten

Circulariteit weegt door in de gehele keten. Als onafhankelijke (kennis)partner voor verwaarding van bijproducten is Looop de schakel die de kringloop sluit. Door samen te werken en kennis te delen worden bijproducten uit de voedsel- en fermentatie-industrie steeds efficiënter benut en gaan er minder grondstoffen verloren. Kroot: “Samen met producenten, leveranciers en partners zijn we constant op zoek naar ma-

nieren om (nieuwe) bijproducten hoger te verwaarden”. Volgens Kroot is er veel meer mogelijk dan aanvankelijk wordt gedacht. Het begint met het in kaart brengen van de reststroom en deze te erkennen als een volwaardige grondstof. Op die manier weet Looop jaarlijks meer dan 2.000.000 ton organische grondstoffen te herwinnen en een nieuwe bestemming te geven.

Looop – Partner Content
06
Dick Kroot, CEO Looop

Circulaire E-bike van Roetz gaat levenslang mee dankzij “Design for Service”

Een e-bike ontwikkelen die nooit afval wordt, nooit stilstaat door mankementen, en levenslang meegroeit met de gebruiker, dat was de insteek bij Roetz om hun nieuwe e-bike te ontwikkelen.

E-bikes dreigen grote bron van e-waste te worden

E-bikes worden steeds populairder. In 2021 bestond meer dan de helft van de verkochte fietsen in Nederland uit elektrische fietsen. Met de groeiende populariteit van elektrische fietsen neemt echter ook de hoeveelheid elektronisch afval (e-waste) toe. E-bikes van tien jaar geleden zijn nu al zeldzaam geworden, omdat reparaties duur zijn en fabrikanten nieuwe producten blijven uitbrengen om de consument te bewegen een nieuwe fiets te kopen (het zogenaamde ‘planned obsolesence’). Roetz is vastbesloten om deze wegwerpmentaliteit te veranderen.

Modulair design zorgt voor service in een oogwenk

Het ontwerp van de Roetz Life is gebaseerd op een modulair en aanpasbaar concept, waarbij gebruik wordt gemaakt van hoogwaardige materialen. Het doel van Roetz is om een e-bike te creëren die een leven lang meegaat en die gemakkelijk gerepareerd en ge-upgrade kan worden. Het modulaire ontwerp maakt het mogelijk om vrijwel alle reparaties binnen minuten uit te voeren. Er is beperkte training nodig om de modules te kunnen wisselen. Roetz biedt dan ook een service aan waarbij een monteur binnen twee werkdagen aan huis komt om een module te wisselen. Defecte modules worden mee teruggenomen en vervolgens hersteld en klaargemaakt voor hergebruik in de circulaire hub van Roetz in Amsterdam Noord.

Roetz Life

Levenslang plezier van je fiets

Het modulaire design vereenvoudigt niet alleen de reparaties, maar zorgt er ook voor dat de fiets altijd kan worden aangepast aan veranderende behoeften van de gebruiker. Een Longtail- (e-bike met langer achterdeel) en Cargo-variant staan nog op de planning van het bedrijf. Zo zou iemand die een tweede kind krijgt zijn fiets bijvoorbeeld kunnen laten aanpassen naar een Longtail, om beide kinderen achterop mee te kunnen nemen.

Ook is er in de module interfaces rekening gehouden met het implementeren van toekomstige technologie. Mocht er bijvoorbeeld aanzienlijke voortgang geboekt worden in accutechnologie, dan verwacht Roetz deze nieuwe accu’s te kunnen toepassen op de bestaande e-bikes, door gebruikers een upgrade aan te bieden.

Monitoring om materialen en waarde te beschermen

Een opvallend kenmerk van de Roetz Life e-bikes is het ingebouwde monitoringssysteem. Dit systeem leest motor, accu en diverse andere sensoren op de fiets uit. Hiermee worden vroegtijdig eventuele reparatie behoeften gedetecteerd, ook kunnen proactief meldingen naar de gebruiker worden gestuurd om deze te adviseren in het gebruik van de fiets. Op deze manier kunnen potentiële problemen snel worden opgelost, waardoor de levensduur van materialen worden verlengd en verspilling wordt voorkomen.

Meer dan tien jaar circulaire ervaring Roetz maakt al meer dan tien jaar fietsen op een circulaire manier. Roetz Life maakt gebruik van hoogwaardige en grotendeels in Nederland en Europa geproduceerde materialen, en ontwikkelde onder andere een in Nederland geproduceerd roestvrij stalen frame, dat aanzienlijk minder CO2

uitstoot bij de productie. Alle fietsen worden gebouwd in hun eigen sociale fabriek in Amsterdam. Hierdoor kan Roetz ook lokale werkgelegenheid creëren en sociale impact genereren. Met haar bestaande collectie verkoopt Roetz ondertussen enkele duizenden fietsen per jaar en zag de omzet ook in 2022 stijgen.

Goed voorbeeld doet goed volgen Oprichter Tiemen ter Hoeven: “Onze missie is om te laten zien dat circulariteit wérkt: voor de aarde, voor het bedrijf, en last but not least: voor onze fietsers. Juist door circulariteit bieden we een zorgeloze e-bike die met je meegroeit en voor jaren fietsplezier zorgt. Met het succes van ons businessmodel willen we beslissingsmakers inspireren om te streven naar een circulaire en duurzame toekomst.”

In Nederland worden jaarlijks een miljoen fietsen afval. Wij zijn van mening dat geen enkele fiets ontworpen mag zijn om na gebruik op de vuilnisbelt te belanden. We willen bewijzen dat het mogelijk is om de schade aan onze planeet te minimaliseren en tegelijkertijd de beste ervaring voor onze rijders te bieden. Doe mee met de circulaire missie en start de rit van je leven. www.roetz.life/nl

Roetz Life – Partner Content
De Roetz Life beschikt over een krachtige middenmotor en een accu met 500Wh capaciteit. Tiemen ter Hoeven, Founder & CEO, Roetz-Bikes
07 contentway.nl
De modulaire opzet maakt het wisselen van dragers, zitjes en andere accessoires eenvoudig.
Neem contact met ons op voor een op maat gemaakte oplossing. Onze nieuwe Content als een dienst, Content Marketing, Native Advertising en Programmatische oplossingen helpen jouw bedrijf groeien. Meer weten? www.contentway.nl info@contentway.nl +31 (0)20 808 82 00 Heeft jouw bedrijf een verhaal dat verteld moet worden? #movingyourcompanyforward

Op weg naar een veerkrachtige toekomst

In onze moderne wereld worden we geconfronteerd met twee zorgwekkende ontwikkelingen die een bedreiging vormen voor het voortbestaan van onze aarde en haar ecosystemen. De eerste uitdaging is het toenemende probleem van broeikasgassen, en de tweede betreft de aanwezigheid van schadelijke chemische toxines die zich verspreiden door de atmosfeer en zich vastzetten op en in de bodem, het water, onze voeding en al het leven op aarde. Deze alarmerende waarnemingen werden reeds voor 2010 gedaan, en Fortega nam het initiatief om wetenschappelijke instellingen te informeren over bevindingen vanuit de zee. Wij zagen de verwoestende gevolgen van chemische toxines op schelp- en schaaldieren, zoals mosselen, grote strandgapers en wulken, die leidden tot sterfte, gemuteerde geslachten en zelfs een afname in grootte van de populaties.

Het is evident dat we niet langer kunnen negeren welke impact deze problemen hebben op de gezondheid van onze planeet en haar inwoners. De roep om een duurzame oplossing wordt steeds luider, en gelukkig biedt de circulaire economie een veelbelovende weg voorwaarts.

De circulaire economie, in tegenstelling tot de traditionele lineaire economie, streeft naar een holistische en evenwichtige benadering van duurzaamheid en hergebruik. Het is een concept dat berust op het principe van het minimaliseren van afval en het sluiten van kringlopen, waarbij grondstoffen, producten en materialen steeds opnieuw worden gebruikt en hun waarde

Fortega Wellness B.V.

behouden gedurende hun hele levenscyclus. In plaats van een lineaire route waarbij grondstoffen worden gewonnen, verwerkt tot producten, gebruikt en vervolgens weggegooid als afval, wordt de focus verlegd naar het ontwerpen van producten met het oog op hergebruik en recycling.

Een van de belangrijkste pijlers van de circulaire economie is het verminderen van onze afhankelijkheid van giftige en schadelijke materialen. Dit betekent dat we moeten overstappen op veilige en niet-toxische alternatieven, zowel in onze productieprocessen als in onze consumptiepatronen. Door deze verschuiving kunnen we de impact van schadelijke chemische toxines op het milieu minimaliseren en tegelijkertijd

onze gezondheid en die van andere levende organismen beschermen.

Recycling en hergebruik zijn essentiële aspecten van de kringloopeconomie. Door materialen en producten te recyclen en te hergebruiken, verlengen we hun levensduur en verminderen we de vraag naar nieuwe grondstoffen. Dit heeft een directe impact op het verminderen van broeikasgasemissies, omdat de productie van nieuwe materialen vaak gepaard gaat met een aanzienlijke uitstoot van broeikasgassen. Door te investeren in een goed doordacht recyclingbeleid en het aanmoedigen van hergebruik, kunnen we de druk op natuurlijke hulpbronnen verminderen en de verspilling van waardevolle materialen voorkomen.

Het gaat verder dan alleen het verminderen van afval en het hergebruiken van materialen. Het omvat ook het bevorderen van energie-efficiëntie en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen. Door te investeren in duurzame energiebronnen, zoals zonne- en windenergie, kunnen we onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verminderen en onze koolstofvoetafdruk verkleinen. Dit heeft niet alleen een positief effect op het verminderen van broeikas-

gasemissies, maar draagt ook bij aan een gezondere en schonere leefomgeving.

Om de circulaire economie met succes te implementeren, is samenwerking tussen verschillende belanghebbenden van essentieel belang. Wetenschappers, beleidsmakers, bedrijven en de samenleving als geheel moeten de handen ineenslaan om een duurzame en circulaire toekomst te creëren. Dit betekent dat we innovatie en onderzoek moeten stimuleren om veilige en duurzame alternatieven te ontwikkelen voor schadelijke chemische stoffen en materialen. Daarnaast moeten we investeren in onderwijs en bewustwording om mensen te informeren over de voordelen en mogelijkheden van de circulaire economie.

Een belangrijk aspect van een kringloopeconomie is ook het stimuleren van een verantwoorde en bewuste consumptie. Als consumenten hebben we de macht om te kiezen voor duurzame en circulaire producten en diensten. Door bewust te kiezen voor producten die zijn ontworpen voor hergebruik en recycling, kunnen we als individuen bijdragen aan het verminderen van afval en het behoud van natuurlijke hulpbronnen.

In 2004 is Fortega Benelux B.V. in contact gekomen met een fabriek die zich al ruim 30 jaar bezig hield met de productie van infrarood verwarmingsfolie. Deze folie werd gebruikt voor infraroodcabines. D.m.v. een intensieve samenwerking heeft de fabriek een scala van verwarmingspanelen ontwikkeld met een dikte van 3 cm en sinds 2014 is de zgn. SLIM-line in productie gekomen. Dit zijn panelen met een dikte van slechts 1,5 cm . Ze zijn fraai van vorm en hebben zelfs een betere capaciteit. www.fortegabenelux.nl

Fortega Wellness B.V. – Partner Content
09 contentway.nl

Het is duidelijk dat de circulaire economie een veelbelovende en noodzakelijke weg voorwaarts is in het aanpakken van de uitdagingen van broeikasgassen en schadelijke chemische toxines. Het biedt niet alleen oplossingen voor het verminderen van onze ecologische voetafdruk, maar ook voor het verbeteren van onze gezondheid en het behoud van de biodiversiteit op aarde.

Als we de krachten omarmen en actie ondernemen op alle niveaus - van individuele keuzes tot overheidsbeleid - kunnen we een veerkrachtige en duurzame planeet opbouwen waarop alle levensvormen kunnen floreren. Laten we gezamenlijk werken aan een harmonieuze balans tussen de mens en de natuur, zodat we een hoopvolle toekomst kunnen creëren voor onszelf en toekomstige generaties.

Door te streven naar een circulaire economie kunnen we een positieve verandering teweegbrengen en een duurzame erfenis achterlaten voor de generaties die nog komen.

Een van de belangrijkste voordelen van de circulaire economie is dat het de creatie van groene banen stimuleert. Naarmate we overschakelen naar duurzame praktijken, ontstaan er nieuwe mogelijkheden voor werkgelegenheid in sectoren als recycling, hernieuwbare energie, groene technologieen en circulaire ontwerp- en productieprocessen. Deze groene banen dragen bij aan economische groei en welvaart, terwijl ze tegelijkertijd een positieve bijdrage leveren aan het milieu en de samenleving.

Een ander belangrijk aspect is het verminderen van onze afhankelijkheid van schaarse grondstoffen. In een wereld waar de vraag naar grondstoffen snel groeit, is het cruciaal om verantwoord om te gaan met onze natuurlijke hulpbronnen. Door te kiezen voor hergebruik en recycling van materialen, verminderen we de noodzaak om nieuwe grondstoffen te winnen, wat de druk op kwetsbare ecosystemen vermindert en de biodiversiteit beschermt.

Bovendien kan een circulaire economie ook een belangrijke rol spelen in het ver-

minderen van de sociale ongelijkheid. Een meer inclusieve circulaire economie biedt kansen voor iedereen, ongeacht achtergrond, opleiding of sociaaleconomische status. Het bevordert lokale gemeenschappen door middel van kleinschalige initiatieven, sociale ondernemingen en coöperaties. Hierdoor kunnen mensen actief deelnemen aan de groene transitie en hun levensomstandigheden verbeteren.

Educatie en bewustwording zijn cruciaal bij het bevorderen van een kringloopeconomie. Het is van groot belang om het publiek te informeren over de voordelen en mogelijkheden van deze duurzame benadering. Door educatieve programma’s te implementeren in scholen en gemeenschappen kunnen we de volgende generatie inspireren en bewust maken van de impact van hun keuzes op het milieu en de toekomstige leefbaarheid van onze planeet.

De transitie naar een circulaire economie vereist ook de betrokkenheid van de overheid. Het is essentieel dat beleidsmakers stimulansen en regelgeving implementeren

om duurzame praktijken te bevorderen en te ondersteunen. Dit omvat het verlenen van subsidies en belastingvoordelen aan bedrijven die duurzame initiatieven ontplooien, het opleggen van beperkingen op het gebruik van schadelijke materialen en het bevorderen van een circulair ontwerp van producten.

Een ander belangrijk aspect van de circulaire economie is de bevordering van innovatie. Het stimuleren van onderzoek en ontwikkeling op het gebied van duurzame technologieën en circulaire oplossingen zal nieuwe mogelijkheden bieden voor een groenere toekomst. Het bevorderen van samenwerking tussen bedrijven, academische instellingen en onderzoeksinstituten kan leiden tot baanbrekende doorbraken en innovaties.

Daarnaast is het van belang dat de kringloopeconomie niet beperkt blijft tot nationale grenzen. Het is een wereldwijde uitdaging die wereldwijd moet worden aangepakt. Internationale samenwerking en samenwerkingsverbanden zijn essentieel

Fortega Wellness B.V. – Partner Content
10

om de impact van schadelijke stoffen en broeikasgassen op het milieu en de menselijke gezondheid aan te pakken.

Kortom, er zijn veelbelovende perspectieven voor het aanpakken van de uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd op het gebied van broeikasgassen en chemische toxines. Het stelt ons in staat om een duurzamere en veerkrachtigere planeet te creëren, waarop alle levensvormen kunnen floreren.

Door te kiezen voor een circulaire benadering, kunnen we de negatieve impact van menselijke activiteiten op het milieu minimaliseren en werken aan een evenwichtige balans tussen de mens en de natuur.

Het is cruciaal dat we nu actie ondernemen. Als individuen kunnen we bewuste keuzes maken in ons dagelijks leven en kiezen voor duurzame producten en diensten.

Als bedrijven kunnen we investeren in circulaire ontwerpprincipes en verantwoorde productieprocessen. Als beleidsmakers

kunnen we regelgeving implementeren die duurzame praktijken bevordert en ondersteunt.

De circulaire economie biedt een weg naar een hoopvolle toekomst, waarin we onze planeet beschermen en haar rijkdommen koesteren voor toekomstige generaties.

Laten we gezamenlijk de kracht van de circulaire economie omarmen en onze verantwoordelijkheid nemen als hoeders van de aarde. De eerste stap is gedaan om mens en natuur te helpen. Chemische toxines staan onder een werkend patent, dit om toxines in water en uit grond te halen.

Daarnaast ook om de toxines bij de mens weg te halen. In het voordeel van de gezondheid van de mens. Fortega Wellness heeft een aantal procedures ontwikkelt om dit te kunnen bewerkstelligen.

Om chemische toxines en giftige stoffen te doen verdwijnen, pathogene bacteriën en virussen hebben geen kans om mensen ziek maken.

Voor meer informatie neem dan contact met ons op.

Samen kunnen we werken aan een duurzame en welvarende toekomst voor

Feiten

Fortega Benelux B.V. richt zich op het verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen en heeft zich gespecialiseerd in infraroodverwarmingssystemen. Ze werken samen met een fabriek die al ruim 30 jaar ervaring heeft in de productie van infraroodverwarmingsfolie. De SLIM-line, ontwikkeld door Fortega Benelux B.V., is een dun verwarmingspaneel met een dikte van slechts 1,5 cm. Onderzoek toont aan dat verwarmen met producten met infraroodverwarmingsfolie tot wel 50% voordeliger kan zijn dan verwarmen met gas. De systemen van Fortega Benelux B.V. zijn duurzaam, vereisen weinig onderhoud en hebben een lange levensduur. Infraroodverwarming zorgt

iedereen. De tijd om in actie te komen is nu. Laten we de cirkel sluiten en bouwen aan een circulaire wereld.

voor een gezonder woonklimaat door het voorkomen van opwaaiend stof met warme lucht. De overstap naar infraroodverwarming draagt bij aan het behalen van CO2-uitstootdoelstellingen. In Nederland zijn er al “gasloze” wijken waar infraroodverwarming wordt toegepast, wat kan leiden tot aanzienlijke energiebesparingen tot wel 50%.

“Daarbij wordt water extra verwarmd door lava, door het water van de scheuren in de zee, zodat oppervlakte water boven de 30 graden komt. Dit komt omdat chemische toxines werken als een vergrootglas, aldus de heer Nusse van Fortega Wellness” groenten en kruidentuin.

Fortega
B.V. – Partner Content
Wellness
contentway.nl 11

DUURZAME

SCHOONMAAKREVOLUTIE VAN BELGISCHE BODEM

ECOVER MAAKT PRODUCTEN DIE BESTAAN UIT

GERED VOEDSELAFVAL

Je huis schoonhouden en tegelijkertijd bijdragen aan de strijd tegen voedselverspilling? Dat kan nu. Na jaren van onderzoek en innoveren is het ecologisch schoonmaakpioner Ecover gelukt om een allesreiniger en toiletreiniger te ontwikkelen die uit respectievelijk 97 en 81 procent ‘gered’ voedselafval bestaan. De Too Good To Waste® producten bestaat onder meer uit gefermenteerde aardappelschillen, voedselafval uit supermarkten en alcohol afkomstig van brouwerijen die alcoholvrij bier produceren. Deze ingrediënten zijn middels

een zorgvuldig proces omgezet in ontkalker en krachtige oppervlakteactieve stoffen zoals biosurfactant. Dat de producten van voedselafval zijn gemaakt betekent zeker niet dat je huis na het schoonmaken naar een compostbak ruikt. Beide producten hebben namelijk een frisse citroen-munt geur, gemaakt uit afgedankte citroenen en munt.

Ecover streeft niet alleen naar het ontwikkelen van de meest duurzame schoonmaakproducten, maar wil met de lancering van deze producten ook bewustwording creëren over de

waarde van afval. Afval is volgens hen pas afval als het verspild wordt. De Belgische pionier maakt al sinds 1979 ecologisch verantwoorde en doeltreffende schoonmaakproducten.

Lees: gerecyclede en herbruikbare flessen gevuld met heerlijk geurende en plantaardige ingrediënten. Hun toewijding aan innovatie blijft onverminderd. Met innovaties als deze willen ze bijdragen aan de verminderen van de industriële CO2-uitstoot en het verhogen van de waarde van voedselafval.

Is je fles leeg? Gooi ‘m dan niet weg, maar hervul deze met andere hervulproducten uit het gamma van Ecover.

LIMITED EDITION

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.