DIT IS EEN COMMERCIËLE BIJLAGE GEDISTRIBUEERD DOOR DE VOLKSKRANT. DE REDACTIE IS NIET VERANTWOORDELIJK VOOR DE INHOUD.
Gelukkig en gezond ouder worden Met speciale aandacht voor de 50 plusser
April 2022
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Tekort aan testosteron: elke man krijgt er mee te maken
Een tekort aan testosteron kan voor mannen problemen opleveren als depressieve gedachten, moeheid en afname van libido.
5
Verdieping
Het brein jong en fit houden? “Doe moeite!” Hoe houden we het ouder wordende brein gezond? Volgens Erik Scherder vooral door jezelf uit te blijven dagen.
Mannenkliniek De Boer
zorg vergoed uit het basispakket (1e lijn)
dr. Bert-Jan de Boer Mannenarts en medisch seksuoloog FECSM Mannenkliniek De Boer Bilthoven
Actueel
22
Wanneer ga jij naar Enschede?
Enschede biedt alle ruimte om je thuis te voelen. Een plek voor smaakmakers en fijnproevers.
Afspraak maken U kunt met en zonder verwijzing terecht bij dr. de Boer. Afspraak maken kunt u door te bellen of op de website direct in zijn online agenda. Mannenkliniek De Boer zit
als eerstelijnszorgverlening in het basispakket, het wordt vergoed.
Dr. de Boer behandelt Libido- & erectiestoornissen, bekkenbodemklachten, vroege,
FOP: zo bijzonder dat het aandacht verdient FOP is een genetische aandoening waarin bot wordt gevormd in spieren, pezen, gewrichtsbanden en ander bindweefsel.
Steeds meer verpakkingsmateriaal gerecycled op weg naar 2030 “Onze verantwoordelijkheid is vastgelegd in onze ‘Now & Next’ duurzaamheidsstrategie. In 2023 willen we 100% herbruikbare of recyclebare verpakkingen fabriceren.
6 11 23
trage of geen zaadlozing, energieproblemen door te laag testosteron, en plasproblemen als vaak plassen, kleine beetjes plassen, niet goed kunnen MEER INFO | 030 662 8327 uitplassen en een trage contact@dbmgz.nl straal. www.dbmgz.nl
2
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
IN DE PUBLICATIE Gelukkig en gezond ouder worden 4. Leefgeluk, ook in een verzorgings- of verpleegtehuis 6. Tekort aan testosteron: elke man krijgt er mee te maken
10. De ideale operatiekamer op basis van een simulatie 16. Bij een nalatenschap komt veel kijken. Regel het daarom goed. 20. Code groen voor groepsreizen
CONTENTWAY.NL ‘Er wordt te weinig mét senioren gesproken’ Je hebt ongelooflijk fitte senioren van 80 of 90 jaar en je hebt hele kwetsbare senioren die tussen de 60 en 70 zijn. En alles daar tussenin.
CONTENTWAY.NL Thuis wonen door zorg en technologie In 2041 zullen er 4,7 miljoen 65-plussers in ons land wonen. De vergrijzing neemt dus toe en dat legt een druk op de economie én de zorg.
‘Eigenlijk helpen we elkaar met onze ontmoetingen’ Mogelijkheden Om de veertien dagen krijgt Ria Koper-Hoffs bezoek van Abeer Yemany uit Jemen. Ze vertellen elkaar over hun leven, hun cultuur en hun dromen. Het is een uitvloeisel van de samenwerking tussen de organisatie, die alles op alles zet om mensen met een lichamelijke beperking een fijne tijd te bezorgen, en NewBees, een organisatie die nieuwkomers helpt bij hun eerste stappen in Nederland. Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto
V
oor het eerste
bezoek moest Ria Koper-Hoffs (85) uit Wormerveer even in de atlas opzoeken waar Jemen precies ligt. Driekwart jaar later is ze bijna een kenner van het Arabische land waaruit Abeer vanwege de oorlog is gevlucht. Wat de meeste indruk op haar maakt? Ria: “Je kunt merken dat de mensen uit Jemen heel
gastvrij zijn. Abeer neemt graag iets voor me mee, ze vertelt ook heel veel over haar land. Ze is een heel vriendelijke vrouw.” Elke twee weken komt Abeer
bij Ria op bezoek. Op donderdagmiddag komt ze vanuit Wormer aangefietst, ze kletsen dan heel wat af. Ria: “Ze vertelt vaak over het werk dat ze in Jemen deed. En de oorlog en de armoede die er heerst. Daarnaast is ze heel nieuwsgierig naar het leven en de gewoonten in Nederland. Het grappige is dat ik na de dood van mijn man ook talen ben gaan leren. Ik ben bezig met Engels en Frans en begrijp hoe moeilijk het voor haar is om vanuit haar Arabische achtergrond Nederlands te leren. Maar ze doet het heel goed. Ze leert heel graag, wil perfect praten. Soms moeten we lachen als we elkaar een keer niet begrijpen. Dan pakt ze haar telefoon erbij en laat ze een woord vertalen. Het is altijd gezellig.” Meestal laat Abeer foto’s zien
van haar land, om haar verLees meer op contentway.nl
Gelukkig en gezond ouder worden Met speciale aandacht voor de 50 plusser
halen over cultuur en tradities tastbaar te maken. Af en toe doen ze spelletjes, zoals een kruiswoordpuzzel of een potje Scrabble. Maar heel vaak komt het daar niet van. De tijd vliegt om terwijl ze hun verhalen vertellen. Ze kennen eigenlijk geen geheimen meer voor elkaar. Vragen we aan Abeer hoe ze over Ria denkt, dan antwoordt ze dat ze haar als familie beschouwt. “Na een bezoek voel ik me altijd gelukkig.” Dat is wederzijds, zegt Ria.
“Soms ben ik bekaf na een bezoek hoor, maar dat is helemaal niet erg. Ik leer veel van haar. Als de oorlog in Jemen voorbij is, wil ze weer terug. Het schijnt een mooi land te zijn. Dan neemt ze mij een keer mee, zegt ze voor de grap. We hebben echt een goede klik. Voor Abeer is het vervelend dat ze net in de verkeerde tijd vrijwilligster is geworden. Het werk is voor haar een mooie manier om de taal en de gewoonten te leren, maar veel dingen zijn natuurlijk niet doorgegaan. De vergaderingen, de activiteiten, alles lag stil. Eind juni is ze
Om de veertien dagen krijgt Ria Koper-Hoffs bezoek van Abeer Yemany uit Jemen.
voor het eerst met de afdeling meegegaan, naar Strand Bakkum. Ze vond het leuk.” wel eens terug aan de eerste ontmoeting met Ria. “Ze praatte snel voor mij, mijn Nederlands was nog niet zo goed. Om mij te helpen, ging ze langzamer spreken. Nu gaan onze gesprekken Abeer denkt nog
Campagne Manager: Iris Abma Managing Director: Amanda Ghidoni Redactie: Marjon Kruize, Féline van der Linde Graphic Design: Blanca van Megen & Mo Aslan Tekst: Marjon Kruize, Féline van der Linde, Paulien Derwort, Jasper van Vught, Henk Dilling Coverfoto: Pexels, Daan Brand Gedistribueerd met: De Volkskrant 2022
veel beter. Ze vraagt altijd hoe het met mij is, wat ik sinds het vorige bezoek heb gedaan. De taal leren zonder met mensen te praten, is niet voldoende. Eigenlijk helpen we elkaar met onze ontmoetingen. Daar word ik blij van.” De oudste woont in Alkmaar, Ria heeft drie kinderen.
toevallig de stad waar de partner van Abeer voorlopig ook verblijft. “Abeer is nu bezig met rijlessen. Ze heeft me al aangeboden om mij af en toe naar mijn dochter te rijden als ze haar rijbewijs heeft. Abeer reikt me echt de helpende hand. Zo is zij. Ik ben blij dat wij vorig jaar aan elkaar zijn gekoppeld.”
Contentway Wij maken online en print campagnes met waardevolle, interessante content die gedistribueerd worden naar relevante doelgroepen om de business van onze klanten te laten groeien. Onze branded content en native advertising oplossingen zetten jouw verhaal op de eerste plaats.
Uitgegeven door: Contentway B.V Keizersgracht 424 NL-1016 GC Amsterdam
Partner content in deze campagne is tot stand gekomen in samenwerking met onze klanten. Dit zijn commerciële uitingen.
Web: www.contentway.nl
Dit is een commerciële uitgave. De Volkskrant-redactie heeft geen betrokkenheid bij deze productie.
Tel: +31 20 808 82 00
Email: info@contentway.nl redactie@contentway.nl
ADVERTENTIE
De Zonnebloem is op zoek naar jou! Nederland telt ruim 1,3 miljoen mensen met lichamelijke beperking. Door hun beperkte mobiliteit, maar vooral door de beperkte toegankelijkheid van hun omgeving zijn
manieren persoonlijke aandacht en
alledaagse dingen zoals werken, sporten en
gezelligheid te brengen. Ze gaan regelmatig
uitgaan vaak niet vanzelfsprekend. Steeds
bij mensen op bezoek om met hun warme,
meer mensen zijn op zichzelf aangewezen.
persoonlijke aandacht sociaal isolement te verminderen. Ook organiseren ze activiteiten,
De Zonnebloem droomt van een samenleving
uitjes en vakanties met (verpleegkundige)
waarin mensen met een lichamelijke
begeleiding.
beperking niet gehinderd worden door
Wij laten ze niet zitten Een lichamelijke beperking leidt bij veel mensen tot sociaal isolement. De vrijwilligers van de Zonnebloem
meer praktische zorgen dan ieder ander.
De Zonnebloem is dringend op zoek naar
laten hen niet zitten. Jij toch ook
Onze Zonnebloemvrijwilligers proberen
mensen die als vrijwilliger het verschil willen
niet? Word ook vrijwilliger. Ga naar
die droom waar te maken door op allerlei
maken. Help je mee?
zonnebloem.nl/vrijwilliger en meld je aan.
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
3
Voor ouderen die bepaalde dingen thuis niet meer kunnen zijn er handige hulpmiddelen, bijvoorbeeld om van de keuken naar de slaapkamer te komen.
Ouderenzorg wordt steeds slimmer Focus
Het aantal ouderen van 75 jaar en ouder neemt de komende jaren fors toe. Er zullen meer ouderen zijn die alleen wonen en meer ouderen die kampen met gezondheidsproblemen. Verder zijn ouderen hoger opgeleid en digitaal vaardiger, hebben ze meer geld te besteden en blijven ze langer gezond. Het zijn trends die worden gesignaleerd door het Sociaal en Cultureel Planbureau (CPB).
stige zorgmedewerkers vaker zijn opgegroeid in het digitale tijdperk is de verwachting dat ze ook makkelijker gebruik zullen maken van zorgtechnologieën. Zorgprofessionals voorzien ook dilemma’s. Door meer zorg op afstand wordt de zorg letterlijk afstandelijker, is de vrees. is dat de zorgprofessional in de toekomst steeds vaker als zzp’er werkt of in netwerken of in wijkteams. Ook hun functie verandert: zij zullen meer gericht zijn op de veerkracht en zelfmanagement van de ouderen zelf. Naar verwachEen andere verwachting
ting zal (medische) zorg steeds meer bij de oudere thuis plaatsvinden. Dit betekent dat er mobiele en flexibele zorgprofessionals nodig zullen zijn die via telecommunicatie en huisbezoeken het ziekteproces begeleiden en monitoren. De stijging van het aantal ouderen en het tekort aan verzorgenden zal vermoedelijk problematischer zijn in de krimpregio’s. Verder kunnen ouderen met een gering opleidingsniveau of inkomen, met een klein netwerk of weinig digitale vaardigheden minder goed zelf de zorg en ondersteuning organiseren.
Het aantal niet-westerse
oudere migranten (vaak Surinamers, Turken en Marokkanen) van 75 jaar of ouder in Nederland zal toenemen van circa 40.000 nu tot bijna 95.000 in 2030. Het aantal zal dus ruim verdubbelen, maar het aandeel van deze groep zal relatief gering zijn (4,5% van de 75-plussers). Migranten hebben soms andere behoeften aan en verwachtingen van de zorg. Zo hebben ze vaker een voorkeur voor vrouwelijke hulpverleners bij de persoonlijke verzorging. Door de toename van het aantal 75-plussers van niet-westerse afkomst
zal de zorgvraag veranderen. Deze groep wordt vaker door familieleden geholpen dan autochtone Nederlanders.
kan door de ouderen zelf, maar ook door artsen, verpleegkundigen, therapeuten en mantelzorg op afstand.
Ondertussen wordt er
Zo zijn er
in de markt aan passende antwoorden gesleuteld op de trends die het CPB signaleert. Hierbij wordt vooral ingezet op digitale technologie ofwel eHealth. Dit geldt als een belangrijk instrument, waarmee de kwaliteit van de zorg stijgt en de kosten acceptabel blijven of zelfs verminderen. Met eHealth kunnen gezondheid, leefstijl en welzijn worden bewaakt en bevordert. Dan
Tekst: Henk Dilling Foto: Matthias Zomer & Pixabay
E
en andere ver-
is dat er de komende jaren steeds minder mensen beschikbaar zijn om voor de ouderen te zorgen. Nu werken er ongeveer 1,2 miljoen mensen in de zorg. Dat is 13% van de werkzame bevolking. De verwachting is dat er tot en met 2022 ruim 200.000 extra medewerkers nodig zijn. Dit aantal zal in de jaren daarna alleen maar toenemen. Zorgmedewerkers zelf verwachten veel van nieuwe technologie, maar de impact voor het dagelijks werk is vaak nog onduidelijk. Omdat toekomwachting
Een andere verwachting is dat er de komende jaren steeds minder mensen beschikbaar zijn om voor de ouderen te zorgen.
robots die zorgverleners en mantelzorgers kunnen bijstaan. Een robot kan een oudere die wat vergeetachtig is herinneren aan medicijnen of aan een afspraak. Voor ouderen die bepaalde dingen thuis niet meer kunnen zijn er handige hulpmiddelen, bijvoorbeeld om van de keuken naar de slaapkamer te komen. Of om veilig de trap naar boven te nemen. Voor mensen die bang zijn dat hun partner de weg naar huis vergeet of bang zijn om te vallen als ze alleen thuis zijn, is een persoonlijke alarmknop een geruststellende optie. Er zijn ook sensoren voor in bed, op de vloer en bij de voordeur. Zo kan een familielid of verzorgende in de gaten houden of het goed met de oudere gaat. Daarnaast zijn er gezondheidsapps, slimme meetapparaten en uitvoerende apparaten die op elk gewenst moment inzicht geven in de in iemands situatie. Daarmee wordt bijvoorbeeld het vergeten van medicatie en het niet tijdig signaleren van een verslechtering voorkomen.
4
GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Leefgeluk, ook in een verzorgings- of verpleegtehuis Focus
In de afgelopen twee jaar werden onze ouderen meer dan eens de dupe van de gevolgen van het coronavirus. Om besmettingen te voorkomen gingen tijdens de eerste lockdown te deuren van de verpleeghuizen zelfs helemaal dicht. Het liet ons meer dan eens zien hoe belangrijk de zorg van het verplegend personeel is en hoe zij het leven van de ouderen waar zij mee werken een stukje beter kunnen maken.
tevreden over de plek waar ze wonen en dat komt vooral door het personeel. In de positieve waarderingen die werden genoteerd in de ZorgkaartNederland werden de medewerkers in verzorgingstehuizen vaak ‘behulpzaam’ en ‘lief ’ genoemd en gaven bewoners aan dat het personeel altijd in is voor een praatje. Persoonlijk contact kan dus het verschil betekenen tussen een voldoende en een veel hoger cijfer. Ook belangrijk is natuurlijk dat bewoners snel hulp krijgen wanneer ze dit behoeven. In de hoogst-scoVeel bewoners zijn
rende verzorgingstehuizen is dan ook vaak voldoende personeel aanwezig, terwijl personeelstekort al snel kan rekenen op een minder goede score. Persoonlijke aandacht en goed personeel zijn dus echt het allerbelangrijkst wanneer het aankomt op een prettige leefomgeving voor ouderen in verzorgings- en verpleegtehuizen.
slecht ter been is. In de ZorgkaartNederland wordt aangegeven dat het met zaken als medicatieveiligheid en zorg in de verzorgings- en verpleegtehuizen vaak goed staat, maar dat er veel geredeneerd wordt vanuit het ziektebeeld. Juist door uit te gaan van wat bewoners nog wel kunnen en leuk vinden, wordt hun leefplezier verhoogd.
is dat de zorg goed afgestemd is op de bewoners. Een bewoner met dementie vraagt immers om een ander soort zorg dan een bewoner die
De laatste jaren
Belangrijk daarbij ook,
heeft de overheid dan ook veel geïnvesteerd in verpleeghuizen. Er werd 2,1 miljard euro aan ‘kwaliteitsgelden’ beschikbaar gesteld dat werd
Tekst: Marjon Kruize Foto: Pexels
trole en afvinklijstjes en meer op de kwaliteit van leven.
Persoonlijke aandacht en goed personeel zijn dus echt het allerbelangrijkst wanneer het aankomt op een prettige leefomgeving voor ouderen in verzorgings- en verpleegtehuizen. van het plan is om tegemoet te komen aan de persoonlijke wensen en verlangens van bewoners. Dat begint bij het beter leren kennen van de bewoners en duidelijk krijgen wat zij belangrijk vinden. Aan de hand hiervan kan van alles ondernomen worden met bewoners, op basis van de zaken die zij echt leuk en belangrijk vinden. Die persoonlijke zorg brengt hun een hoop extra leefgeluk, die van het grootste belang is. Het belangrijkste doel
H
et beeld dat mensen
hebben van verpleeghuizen, is niet altijd even goed. In het nieuws lezen we vaak over minder goede omstandigheden en personeel met een hoge werkdruk. Echter, de bewoners zijn over het algemeen best tevreden over hun leven in het verpleeg- of verzorgingstehuis. Het gemiddelde cijfer van de huidige waarderingen op ZorgkaartNederland is namelijk een 7,85. Dat cjifers is het gemiddelde van zes deelscores die bewoners geven op de aspecten afspraken, behandeling, medewerkers, informatie, luisteren en accommodatie.
besteed aan extra personeel en meer aandacht voor de bewoners. In de praktijk bleek dat behoorlijk lastig, stelt het Leidsch Dagblad, want er is een tekort aan personeel. Bovendien hebben medewerkers ook minder tijd voor de bewoners door hoge administratieve lasten. Om deze cirkel te doorbreken is ook het ‘leefplezierplan’ ontwikkeld voor de ouderenzorg. Met dit plan kan het zorgpersoneel meer aandacht geven aan bewoners en tegelijkertijd experimenteren met een nieuwe manier van verantwoorden die minder gericht is op con-
Belangrijk is natuurlijk dat bewoners snel hulp krijgen wanneer ze dit behoeven.
ADVERTENTIE
De meest persoonlijke zorg voor oudere mensen met dementie als thuis wonen niet meer gaat. Wonen bij Martha Flora betekent dat het leven zoveel mogelijk blijft zoals het was. Bij ons krijgen bewoners echte aandacht en activiteiten worden zoveel mogelijk persoonlijk vormgegeven. Wij kunnen dat doen omdat wij als enige zorgaanbieder werken met een veel hogere personele bezetting. Daardoor hebben we echt de tijd voor onze bewoners. Martha Flora biedt volop leefruimte en privacy in een beschermde samenleving. In de eigen zorgstudio en in de Meander: de unieke gemeenschappelijke leefomgeving van Martha Flora met een huiskamer, eetkeuken, tuinkamer, atelier en bibliotheek. Iedere locatie beschikt daarnaast over een fijne buitenruimte. Bij Martha Flora krijgen bewoners de meest persoonlijke dementiezorg die er in Nederland te vinden is. Martha Flora heeft locaties in: Bavel, Bosch en Duijn, Den Haag, Dordrecht, Goes, Gouda, Haarlem, Hilversum, Hoorn, Hulsberg, Maastricht, Rotterdam en Twello. Dit jaar openen wij ook locaties in Oegstgeest en Breda. Voor meer informatie of het aanvragen van een rondleiding in een van onze Martha Flora locaties, gaat u naar www.marthaflora.nl. Ook kunt u direct contact opnemen via 020 211 9751 voor meer informatie.
Scan mij!
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Het brein jong en fit houden? “Doe moeite!” nog fulltime, maar ook ik merk dat een nieuwe taak me meer moeite kost dan vroeger”, vertelt Scherder. Toch is het belangrijk om juist nieuwe dingen te blijven leren, legt hij uit: “Moeite blijven doen, dat is het belangrijkste. Denk niet ‘hè bah, een nieuwe cursus’, maar doé het! Als je extra inspanning levert gaat de stofwisseling in de hersenen omhoog en dat zorgt voor extra bloedtoevoer naar je hersenen. En dat is weer extra goed voor de witte stof !” “Ik werk zelf
De hersenen verouderen al vanaf een jaar of 30. Niet alleen leeftijd maar
Erik Scherder, Hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam
Verdieping
Hoe houden we het ouder wordende brein gezond? Volgens Erik Scherder vooral door jezelf uit te blijven dagen: “Ga niet achter de geraniums zitten”. Tekst: Paulien Derwort Foto: Daan Brand
“
hoor”, zegt professor Scherder. “De hersenen verouderen al vanaf een jaar of 30. Dat zit ’m vooral in de zogenaamde myeline, een vetachVergis u niet
tige stof, wit van kleur die in de hersenen zorgt voor impulsgeleiding. Die witte stof is kwetsbaar voor veroudering omdat de doorbloeding minder goed is dan die van de grijze stof.” De grijze stof zijn de hersengebieden. Als die witte stof achteruit gaat, kunnen bepaalde cognitieve functies minder sterk worden”, legt Scherder uit. “De woordenschat blijft stabiel, dat zit er echt ingebakken. Maar redeneren, de snelheid van informatieverwerking en probleemoplossend vermogen en het werkgeheugen kunnen achteruit gaan.”
ook andere factoren kunnen een rol spelen bij de veroudering van de hersenen: “Chronische stress bijvoorbeeld of heftige levensgebeurtenissen. Er zijn ook zaken waar je zelf invloed op hebt: een inactieve leefstijl, veel roken, drinken en overgewicht zijn allemaal risicofactoren. Al vanaf je 25e jaar hebben die factoren een negatieve invloed op de witte stof. Dat is dus zeker niet alleen iets voor oudere mensen!” Scherder benadrukt wel
dat ouder worden ook positieve effecten heeft. “Dat wordt de ’positivity of aging’ genoemd. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat mensen met de jaren optimistischer worden, milder. Ze worden ook minder snel boos
of angstig. Jongeren zouden eerder negatieve ervaringen onthouden, ouderen juist positieve. Mensen kijken dus ook tevredener terug op hun leven, wat een heel mooi effect is van ouder worden.” nu de belangrijkste tip om het brein jong te houden? Scherder is duidelijk: “Leef niet naar je leeftijd. Ga niet anticiperen op je eventuele achteruitgang. Denk dus niet ‘daar ben ik te oud voor, daar begin ik niet meer aan’. Nee, blijf nieuwe ervaringen opdoen. Ga niet achteroverleunen na je pensioen. Doe je een kruiswoordpuzzel van 3 sterren? Probeer er eens eentje van 4 sterren. Doe moéite! Zowel mentaal als fysiek. Blijf dus ook lekker bewegen, want we zitten allemaal véél te veel. Bewegen is ook geweldig voor je immuunsysteem.” Volgens Scherder kun je zelf dus enorm veel doen: “Dat is toch een hoopvolle gedachte! Tot op hoge leeftijd heeft optimisme een positieve invloed op je gezondheid.”
GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
3
Vragen over
testosterondeficiëntie
Maar wat is
Feiten Prof dr. dr. h.c. Erik Scherder is hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Hij zet zich met verschillende initiatieven in om de bewustwording te vergroten van het belang van een actieve leefstijl.
Dr.Bert-Jan de Boer, Mannenarts en medisch seksuoloog FECSM
Mannenarts en medisch seksuoloog FECSM dr. Bert-Jan de Boer van De Boer Mannen Gezondheid en Zorg Tekst: Jasper van Vught Foto: Persfoto
Hoe komt het dat testosterondeficiëntie zo onbekend is in vergelijking met de overgang bij de vrouw? “Eigenlijk ligt dat aan het verkeerde beeld dat we hebben van testosteron. Mensen denken dat het iets is dat Oostblokatleten namen om goed te presteren op de Olympische Spelen. Daarbij is er weinig aandacht geweest voor dit hormoon op de universiteiten. Ook stappen vrouwen gemakkelijker naar de dokter bij problemen. Mannen schamen zich rot als er iets schort aan hun mannelijkheid, die doen alsof er niets aan de hand is en gaan vooral niet naar de dokter. Bovendien krabbelen vrouwen na de overgang weer op, terwijl dat bij mannen gestaag naar beneden gaat. Ik zeg wel eens: vrouwen hebben de overgang, mannen de neergang.” Wat betekent een tekort aan testosteron voor de kwaliteit van leven van mannen? “Testosteron geeft een lichamelijk effect zoals spierontwikkeling en beharing, maar ook in de hersenen gebeurt wat. Het laat je lekkerder voelen. Een tekort maakt mannen onzekerder. Het libido gaat achteruit, er treedt een gebrek aan initiatief op en men wordt futloos. Bovendien blijkt uit een groot recent onderzoek dat mensen met een lage testosteronspiegel een lagere levensverwachting hebben. Ze worden gemiddeld een paar jaar minder oud.” Er bestaan testosteronbehandelingen. Waaruit bestaat zo’n behandeling? “Dat betekent de testosteronspiegel in het bloed meten. Is die bij herhaling te laag dan wordt de behandeling gestart. Dat betekent een injectie toedienen of een beetje gel op de schouders smeren. Door iedere dag een klein beetje gel te smeren wordt de testosteronspiegel weer in balans gebracht. Het eerste wat herstelt is niet het libido, maar dat de vermoeidheid afneemt en mensen weer initiatief nemen. Wat ik vaak hoor is ‘Ik doe weer mee aan het leven’.” ADVERTENTIE
Maggy: ‘Als je het niet weet, zie je een moeder en dochter die samen aan het genieten zijn. Dit is helaas niet de realiteit. Stap voor stap brak de ziekte mama’s persoonlijkheid af. Zo’n sterke en positieve vrouw. Voor mij is alzheimer een ziekte, waarbij ik niet heel veel anders kan doen dan toekijken, mijn liefde kan geven en vooral moet accepteren dat de rollen omdraaien. Hoe moeilijk dat ook is. Het is belangrijk om deze slopende ziekte onder controle te krijgen. Daarvoor is veel geld nodig voor onderzoek. Samen kunnen we veel bereiken.’
‘Ik hoop dat het verlossende medicijn wordt gevonden.’ Mevrouw Van der Schaaf steunt wetenschappelijk onderzoek via haar testament: ‘Een vriendin vertelde mij dat je ook kunt nalaten aan een goed doel. Voor mij stond meteen Alzheimer Nederland vast. Ik weet zelf wat een schrijnende ziekte dementie is. Door mijn man heb ik dat als mantelzorger van nabij meegemaakt. Wat zou het geweldig zijn als er een oplossing voor dementie komt.’
Laat u een toekomst zonder dementie na? Maggy’s moeder heeft alzheimer
‘Dat mama totaal iemand anders is geworden dan wie ze was, dat vind ik zo erg.’
5
Eén op de drie vrouwen krijgt dementie. Onderzoek brengt een oplossing steeds dichterbij. Samen kunnen we vooruitgang boeken en dementie stoppen. Met een gift in uw testament, groot of klein, kunt u hieraan bijdragen.
Meer weten over nalaten aan Alzheimer Nederland? Vraag onze gratis brochure met een eenvoudig 5-stappenplan aan: scan de QR-code, ga naar alzheimer-nederland.nl/nalaten of bel 033 - 303 2562.
6
GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Tekort aan testosteron: elke man krijgt er mee te maken mannen met overgewicht of diabetes (suikerziekte), mannen die zware pijnstillers of opiaten gebruiken of een hoge cholesterolwaarde hebben; bij hen komt testosterondeficiëntie zelfs nog vaker voor. Ook mannen die bijvoorbeeld problemen hebben gehad met hun testikels, zoals een operatie, een niet-ingedaalde teelbal, slechts één testikel hebben of op andere manier scrotale schade hebben opgelopen, zien een snellere terugloop van testosteron en vormen een risicogroep.
Wanneer het libido daalt kan dat dan ook schaamte opleveren.
Focus
Vanaf vijfendertig jaar krijgt elke man er mee te maken: de afname van testosteron. Een tekort aan testosteron kan voor mannen problemen opleveren als depressieve gedachten, moeheid en afname van libido. Tekst: Jasper van Vught Foto: Pexels & AdobeStock
T
estosteron is
mannelijk geslachtshormoon dat van groot belang is voor het lichaam van de man. Het speelt een belangrijke rol in botvorming, spieropbouw een
en vruchtbaarheid. Vanaf de leeftijd van vijfendertig neemt het testosterongehalte per jaar met 1,5% af. Een laag testosterongehalte is een marker voor een slechte algemene gezondheid en een verhoogde kans op hart- en vaatziekten en mortaliteit. “Uiteindelijk krijgt iedere man te maken met een vermindering van testosteron”, zegt uroloog Jack Beck van het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht. “Dat is op zich niet zo erg, maar het wordt anders wanneer er klachten ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan erectiestoornissen, lusteloosheid, moeheid, stemmingswisselingen, depressieve
gedachten, slechte concentratie of afname van libido. Dan wordt het een probleem.”
Slechts vijf procent van de mannen met testosterondeficiëntie wordt behandeld met testosterontherapie. kan testosterondeficiëntie grote impact hebben op de gezondheid van de ouder wordende man. Risicogroepen zijn Op de lange termijn
Afvallen en een gezonde levensstijl zijn belangrijk in combinatie met testosterontherapie.
Op de lange termijn kan testosterondeficiëntie grote impact hebben op de gezondheid van de ouder wordende man. van testosteron al zeker een eeuw bekend is en er veel onderzoek naar gedaan is, wordt de oorzaak van klachten vaak niet teruggeleid tot testosterondeficiëntie. Slechts vijf procent van de mannen met testosterondeficiëntie wordt behandeld met testosterontherapie. Dat komt door het soort klachten, die ook bij veel andere oorzaken te zien zijn. Daardoor worden de klachten door de huisarts niet altijd teruggeleid tot Hoewel de terugloop
een tekort aan testosteron, maar naar andere oorzaken. “Veel van de klachten zijn vage en algemene klachten”, weet Beck. “Iedereen is wel eens moe of futloos. Alleen klachten als verminderd libido en slechtere erecties wijzen specifiek op een tekort aan testosteron. De klachten worden dan ook vaak gerelateerd aan leeftijd, depressie of drukte.”
Een laag testosterongehalte is een marker voor een slechte algemene gezondheid en een verhoogde kans op hart- en vaatziekten en mortaliteit. schaamte over het onderwerp. Ook in 2022 bestaat nog het idee dat mannen altijd zin moeten hebben om te vrijen en dat ook altijd kunnen. Wanneer het libido daalt kan dat dan ook schaamte opleveren. Het kan maanden of jaren duren voordat mannen naar de huisarts stappen en dit aankaarten. Beck pleit voor meer kennis over testosterondeficiëntie bij zowel huisartsen als mannen zelf. Als mannen een disbalans in hun hormoonspiegel krijgen, dan kan er bijvoorbeeld testosterontherapie Daarbij komt ook
worden voorgeschreven om de balans te herstellen. Iets soortgelijks wordt al gedaan bij schildklier- en diabetespatiënten met bijvoorbeeld schildklierhormoon en insuline. De middelen zijn bovendien eenvoudig en bevatten lichaamseigen, natuurlijke hormonen die via de huid in de bloedbaan worden opgenomen. Beck: “Ik verwacht dat mensen langer fit en vitaal willen blijven en de behandelwens omhoog zal gaan. Daarbij slaat de behandeling goed aan. We zien dat mensen daar goed op reageren en zich weer fitter voelen.”
Feiten y Testosteron heeft een belangrijke rol in het lichaam van de man en heeft effect op veel orgaansystemen. y Bijna 40% van de mannen van 45 jaar en ouder heeft een tekort aan testosteron: een zogeheten testosterondeficiëntie. y Een tekort aan testosteron houdt relatief sterk verband met diabetes, obesitas, hart- en vaatziekten, metabool syndroom, depressie en chronische ziekten zoals COPD en HIV. y Afvallen en een gezonde levensstijl zijn belangrijk in combinatie met testosterontherapie.
WAT JE MOET WETEN OVER TESTOSTERON TEKORT Testosteron is een hormoon dat een belangrijke rol speelt in het lichaam van de man. Met het ouder worden, neemt het testosterongehalte geleidelijk af. Dit is een normaal proces. Het vormt pas een probleem als er klachten ontstaan. Een tekort aan testosteron kan grote impact hebben op het welzijn én op de gezondheid van de man.
TESTOSTERON
Testosteron neemt af vanaf 35 jaar
40%
Bijna 40% van de mannen van 45 jaar en ouder heeft een tekort aan testosteron. Bij mannen met overgewicht en of diabetes komt het zelfs vaker voor 1
MEEST VOORKOMENDE KLACHTEN
Testosteron daalt met 1,5% per jaar De afname van testosteron kan leiden tot klachten
1,5%
moeheid
afname libido
gebrek aan energie en motivatie stemmingswisselingen
5%
Er wordt geschat dat slechts 5% van de mannen met Testosteron Deficiëntie wordt behandeld met testosteron therapie 2
slaapstoornissen
slechte concentratie en geheugen depressieve gedachten
wordt behandeld
spierzwakte
Afvallen en een gezonde levensstijl zijn belangrijk in combinatie met testosteron therapie
erectie stoornissen
TEST JE OP EEN TESTOSTERON TEKORT
Mocht je willen weten of je last hebt van testosteron tekort, doe dan de test en krijg direct de uitslag. De test bestaat uit 17 vragen en neemt slechts enkele minuten in beslag
1. Mulligan 2006 2. Nieuwenhuijzen Kruseman: NTvG 2006 JWG - MH - SEP 2021 - 210206
8
GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Eén PGO kan levens redden Focus Jouw medische gegevens? Die liggen verspreid over verschillende locaties en de zorgverleners die we bezoeken. De huisarts, de specialist, de apotheek, de tandarts, fysiotherapeut, allemaal beheren ze een klein stukje informatie over onze gezondheid. Die stukjes zijn opgeborgen in systemen die niet direct met elkaar kunnen communiceren. Daardoor zijn er dagelijks ongeveer 100 medicatie fouten en gaat de uitwisseling van gegevens tussen zorgverleners zelfs nog vaak per fax.
Tekst: Marjon Kruize Foto: Pexels
D
e juiste medische
informatie, op de momenten dat het ertoe doet: In bepaalde situaties kan het levensreddend zijn omdat een zorgverlener dan onmiddellijk het hele dossier kan inzien. Maar zelf wil je die ingewikkelde consulten met al die specialisten thuis ook nog eens rustig kunnen nalezen. Daarnaast wil je weten waar jouw gegevens zijn, wie jouw gegevens kunnen inzien en wil je daar de regie over kunnen voeren. Hoe behoud je het overzicht,
hoe blijf je in regie over je eigen gezondheid? De persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) maakt dit mogelijk en is volgens Arnold Breukhoven, directeur & oprichter van Drimpy, hiervoor de ideale oplossing. Een PGO is een website of app die toegang
geeft tot de persoonlijke medische en andere gezondheidsinformatie. ”Het PGO-platform van Drimpy maakt het daarom voor iedereen mogelijk om alle beschikbare persoonlijke medische en andere gezondheidsinformatie, in één volledig overzicht te bekijken en beheren. Met als gevolg meer efficiëntie voor de zorgverlener en meer regie over de eigen zorg voor jou.” Met een PGO komen ge-
zondheidsgegevens van één persoon, afkomstig van verschillende zorgverleners, samen in één online omgeving. Zo kan diegene zijn eigen medische gegevens beheren en bepalen met wie die gegevens worden gedeeld. Het PGO van Drimpy bevat daarvoor een “zorgnetwerk” waarmee je “zorgteams” kunt samenstellen. Goede voorbeelden hiervan zijn toepassingen gericht op ouders en kinderen van geboorte tot aan palliatieve zorg. Samen met Carecodex heeft Drimpy zelfs al een viewer voor de integrale zwangerschapskaart ontwikkeld. Via de zorgteams in het zorgnetwerk bij Drimpy wordt de toestemming om gegevens te delen van bijvoorbeeld vragenlijsten geregeld. Daarnaast is het inzichtelijk wie welke gegevens heeft gezien of bewerkt en beschikt iedereen over dezelfde gegevens in real time. Niet alleen de specialisten, zoals de gynaecoloog, maar ook andere zorgverleners zoals de huisarts en kraamverzorger werken hiermee nauw samen met de ouders en elkaar. Dankzij het recente partnerschap met Dedalus (één van ’s werelds grootste softwareleveranciers van o.a. huisarts informatie-
systemen) kan de huisarts met Drimpy (gebruik makend van de MedMij koppelingen en het zorg team bij Drimpy) van alles op de hoogte blijven en zo nodig koppelen met de informatie van alle zorgverleners die rondom de zorgconsument actief zijn voor eventuele aandoeningen. Ook is een PGO uitermate geschikt wanneer je in het buitenland bent en onverhoopt daar wat gebeurt. Drimpy had jongstleden zelfs een daadwerkelijke wereldprimeur mbt het internationaal uitwisselen van medische gegevens. In dit geval met zorgsystemen van ziekenhuizen in Nieuw-Zeeland en in Italië als tastbaar voorbeeld case. Op momenten dat het er echt
toe doet, is het belangrijk dat een compleet medisch dossier onmiddellijk kan worden ingezien. Daarnaast is het toch bijzonder vreemd dat je op veel verschillende portalen moet inloggen om een beetje inzicht in je eigen gezondheid en je medische geschiedenis te krijgen? We hebben op onze telefoon bijvoorbeeld een bank-app die ons inzicht geeft in onze volledige financiële situatie en ons de regie daarover geeft. Waarom hebben we dan ook niet zoiets voor onze medische gegevens zodat we de regie houden over onze eigen gezondheid?” “De PGO is voor iedereen en
geschikt voor iedereen, niet alleen voor patiënten”, zo stelt Breukhoven. Hij verklaart verder: “Wij gebruiken ook liever het woord ‘zorgconsument’ in plaats van ‘patiënt’. Iedereen komt in zijn of haar leven hoe dan ook in contact met de zorg. Je kunt namelijk
de hoogte. Ook mantelzorg, vrienden en familie kunnen hier toegang toe krijgen. Je bepaalt zelf welke gegevens
Een PGO is een website of app die toegang geeft tot de persoonlijke medische en andere gezondheidsinformatie.
ook je arm breken en zeker in deze Corona tijd komen we vaker bij de huisarts of de GGD. Daarnaast gaan de meesten naar de tandarts of na een sportblessure is de fysiotherapeut ook gebruikelijk. Om van een PGO gebruik te maken hoef je dus geen patiënt te zijn.” Online inzage van gezond-
heidsgegevens heeft veel te bieden. In 2013 bijvoorbeeld waren er in Nederland 65.467 medicatie gerelateerde ziekenhuisopnames. Verbeterde communicatie tussen zorgverleners en patiënt zouden er hiervan 27.427 kunnen hebben voorkomen. De PGO kan voor een betere communicatie zorgen, ook tussen zorgverleners onderling, en kan een essentiële rol vervullen in de reductie van het aantal onnodige ziekenhuisopnames. Via de PGO is het mogelijk
om gegevens bij huisartsen, GGZ-instellingen, klinieken,
apotheken en ziekenhuizen op te halen. Breukhoven: “Met één druk op de knop haal je de gegevens van zorgverleners binnen en plaats je die op een persoonlijke website of app. Je hebt dan in één keer toegang tot je gegevens, kunt informatie rustig nalezen als je net een gesprek met een arts hebt gehad en je weet nu ook dat je in de toekomst effectiever behandeld kunt worden omdat er direct inzage is in alle behandelingen en onderzoeken die je hebt ondergaan en medicijnen die je hebt geslikt.” Dankzij jouw eigen PGO valt beter te begrijpen hoe het met je gaat en kan je de juiste informatie vinden. Meer inzicht in de gezondheid zorgt voor een betrokken patiënt die beter voorbereid op consult komt. Wat in een succesvollere behandeling door de zorgverlener resulteert. Via het medisch zorgnetwerk in de PGO en zorg teams waarin alle zorgverleners rondom de patiënt zijn verzameld, is iedereen van dezelfde informatie op
en met wie deze gedeeld kunnen worden. Maar dit moet natuurlijk wel veilig zijn. Het ophalen van gegevens en het delen daarvan gaat volgens het MedMij afsprakenstelsel. VWS en ook de NPCF zijn hieraan verbonden. PGO’s zoals die van Drimpy met het MedMij label, hebben bewezen dat zij zich aan alle strikte regels houden. Het MedMij label is een keurmerk om veilig en betrouwbaar medische gegevens uit te mogen wisselen. De PGO is gratis voor alle bur-
gers van Nederland en wordt door VWS betaald. Voor alle MedMij gerelateerde functionaliteiten hoef je dus niet te betalen. Ook kan je verschillende apps en wearables koppelen aan je PGO, maar voor ongelimiteerde koppelingen en bepaalde uitgebreidere mogelijkheden zoals monitoring & signalering zijn er betaalde abonnementen verkrijgbaar. Dit zijn vaak lage bedragen en kunnen door je werkgever of mogelijk binnenkort ook door sommige zorgverzekeraars betaald worden. Door je gegevens eenvoudig
te verzamelen in één overzicht blijf je in regie over jouw eigen gezondheid. Dat lijkt nu misschien onbelangrijk, maar als er iets met je gezondheid is heb je alles bij de hand. Altijd en overal ter wereld.
ADVERTENTIE
Kant-en-klare operatiekamer: De Flex-OK Ieder ziekenhuis heeft meerdere operatiekamers (OK’s). Toch wordt bij het bouwen van nieuwe OK’s iedere keer het wiel opnieuw uitgevonden. Interflow heeft daarom een kant-enklaar operatiekamer concept ontwikkeld: de Flex-OK. Deze OK is modulair in te delen naar de voorkeur van het ziekenhuis of de kliniek. Doordat we het concept technisch al hebben uitgedacht, scheelt het veel tijd en geld in de ontwerpfase. De OK wordt geprefabriceerd in onze eigen fabriek. Daarna kunnen we sneller en schoner op locatie bouwen. Door snelle technologische ontwikkelingen is er behoefte aan flexibiliteit en aanpasbaarheid. De Flex panelen in de wand geven hier antwoord op doordat ze uitwisselbaar zijn. Hiervoor hoeft de OK niet verbouwd te worden. Daarnaast is duurzaamheid ook in de OK belangrijk. Door middel van de nachtstand wordt er minder lucht gebruikt als de OK buiten gebruik is. Door het toepassen van efficiënte installaties, is het energieverbruik de laatste jaren sterk gedaald. Interflow is een integrale operatiekamer en cleanroom bouwer en producent van flowkasten. Alle producten vervaardigen we in onze eigen productiefaciliteit in Nederland. Wij zijn u graag van dienst; van advies t/m validatie en beheer & onderhoud. De Stek 15 | 1771 SP Wieringerwerf | Nederland T +31 (0) 227 60 28 44 | info@interflow.nl |www.interflow.nl
WORD LID! De programma’s van Omroep MAX, zoals Heel Holland Bakt, Denkend aan Holland, Tijd voor MAX en Lunch Lekker met Daniel Dekker, worden zeer gewaardeerd. Met uw steun kunnen we deze programma’s voor u blijven maken. Word lid voor slechts € 8,50 per jaar. Daarmee ondersteunt u ons ook bij het opkomen voor uw belangen én die van anderen. Meer dan 400.000 leden zijn u voorgegaan. Mogen we u ook welkom heten? Bij voorbaat dank!
VOOR SLECHTS
€ 8,50 PER JAAR
UW VOORDELEN 1. Zes keer per jaar het MAX Ledenblad 2. Deelname aan exclusieve ledenactiviteiten 3. Korting op onze evenementen en voorstellingen 4. Gratis persoonlijk advies van de MAX Ombudsman 5. Exclusief toegang tot het platform MAX Meeting Point
IKWORDLIDVANMAX.NL
0900 - 5555 000
€ 0,10 pm
10 GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
DS SMITH - Partner Content
De ideale operatiekamer op basis van een simulatie Verpakkingsmateriaal wordt steeds vaker gerecycled
Dat gaat blijven”, vertelt Bautil. “Maar het e-commercekanaal heeft ook een belangrijke keerzijde. In de retail en supermarkt worden In de transitie naar een circulaire verpakkingsmaterialen standaard gescheiden economie zien we steeds meer ingezameld. Hierdoor is het voor recyclers ambities en vindingrijke oplossingen makkelijker om de grondstoffen zo veel vanuit het bedrijfsleven. Zo streeft mogelijk te hergebruiken. In huishoudens het internationale verpakkingsbedrijf komt slechts een gedeelte van alle DS onder andere naar honderd is de zone recyclebare verpakkingen terugdeinpatiënt de keten, Het Smith beschermde gebied in een operatiekamer waarbinnen het operatieteam, en de instrumententafels zich moeten bevinden. procent hergebruik in 2030. met name plastics blijken lastig. ” DS Smith Focus daarom sloegen Actiflow enals marktleider Vervolgensop wordt er op verOok voor het ontwerpen van bewegen in de ruimte en hoe meegenomen dat van de heeft zich het gebied van Er zijn weinig plekken Interflow de handen ineen en schillende plekken gemeten operatiekamers is deze simude deeltjes zich verspreiden. mensen afkomt.” duurzame verpakkingen tot doel gesteld om waar luchtkwaliteit werd er een simulatiemodel hoeveel deeltjes er aanwezig latietechniek in te zetten, zo is Zo kan bepaald worden hoe dat te veranderen. belangrijker is dan in gemaakt van de operatiekazijn op die precieze locatie. nu gevalideerd.” groot het beschermd gebied Het grote voordeel van het een operatiekamer in mer van Interflow. Daar waar de deeltjesconcenis. In het simulatiemodel is simulatiemodel is dat je het Zo introduceerde DS Smith onlangs haar het ziekenhuis. Naast de tratie een factor 100 lager is, Om het simulatiemodel te het vervolgens eenvoudig om beschermde gebied in de Circulaire Design Principles. Hiermee wil DS standaardprocedures zoInterflow adviseur Gerben is de rand van het beschermcreëren wordt de OK middels 1 van de invoerparameters operatiekamer al in een vroeg Smith bijdragen aan de verduurzaming van als het goed wassen van Nahuijs: “Het beschermde de gebied. In het midden is bouwtekeningen en een te wijzigen en op die manier stadium kan vaststellen, in verpakkingen door zichzelf haar 1000. afnemers 3D-scan in kaart gebracht. de handen en het steriel gebied in een operatiekamer dit zelfs een en factoor de impact te zien van deze plaats van dat je achteraf geeen sethet duurzame leggen. “Het houden van apparatuur is de zone waarbinnen Deregels rand op vantehet beschermd “Zo wordt van de OK een 3D wijziging op de afmetingen confronteerd wordt met een onze taak in degebied circulaire omop en instrumenten, wordt operatieteam, deispatiënt wordteconomie zo bepaald computermodel gemaakt”, van het beschermd gebied. Zo slecht presterend luchtsysook de lucht boven een het voor mensenacht duidelijker te maken wat functie. Ook“De is het een van van nature circulair Er is nog veel te winnen, stelt Bautil. en de instrumententafels punten in de ruimte, stelt Koops. positie kunnen allerlei verschillende teem. Gerben Nahuijs: “Dat operatietafel continu kan worden en omworden te zorgen product datinniet meer onderkennen dat we zich moeten bevinden. Het hergebruikt en vervolgens dezedat de lampen het gemaakt simulatie-is van fossiele simulaties gedaan“Steeds worden, om klanten kan immers behoorlijke gezuiverd. Om zeker te Philip Bautil geen recyclebaar verpakkingsmateriaal grondstoffen, en dusmet bij uitstek geschikt als toonaangevend voorhebben de industrie. Onstot gebied heeft tweeerbelangrijke punten aan elkaar verbonden model komt overeen de zoveel mogelijk data en kennis zijn risico’s en leiden Managing zijn van schone luchtDirector functies, namelijk verloren gaat. Met deze principes van duurzame verpakking.” doel is om alleen nog maar recyclebare vervuiling met lijnen. Het gebied binnen voorgeschreven opzet in de te verzamelen. hoge kosten. Daarnaast kan DS Smith Benelux in deze beschermde circulair ontwerpdeze zorgen wewordt ervoor datgezien producten te leveren. van buitenaf tegenhouden lijnen dan RL 7 en de lampen hebben dan alVeel bij verpakkingen het ontwerpen omgeving, worden bij verpakkingen worden. gebied. Dat is onze een Omrealistische het closed warmtelast. loop-model waar DS bestaan uit multimateriaal. Denkafgestemd aan dozen en vervuiling vanuit het ge- duurzamer als het beschermd DatSmith deze vorm van meten perfect worden oplevering van een OK DS Smith legt de lat hoog. “Onze core business.” Hij vervolgt: voor staat dichterbij brengen, werkt het piepschuim hoe of airbags. Door in te zetten bied zelf naar buiten afvoeDeze meting“Golfkarton wordt een RL Voor de aanvoer van te lucht nu gevalideerd is,met brengt groot het beschermde metingen uitgevoerd van ren. in Zoonze worden bacteriën meting genoemd en wordt in het beschermde een hoop en gebied zijn. Voor verantwoordelijkheid is vastgelegd is een heeluit mooi7product. Je hebt heel veel bedrijf samen met gebied (lokale)isoverheden en mogelijkheden op monomateriaal, met moet nameen uitzal papiervezels, de luchtsnelheden en de wond gehouden om een die jegedaan in een lege OK, een plenum ingetekend in het cycle voordelen voor de toekomst dede artsen is het namelijk ‘Now & Next’ duurzaamheidsstrategie. producten kunt recyclen, maar dan de eigen klanten. “De supply is zo willen we het voor eindconsument zo heel deeltjesconcentraties in infectie te voorkomen.” wanneer er in de ruimteVoor niet simulatiemodel, en voor de vertelt metBautil. zich mee, menen de en makkelijk fijn alsmogelijk dit gebied wat groter In 2023 willen we honderd procent wordt het een minderwaardig product. sterk als de zwakste schakel”, duidelijk maken om hun de ruimte. luchtafvoer zijn erisopeningen experts. Innovatiemanais, zodat kunnen beherbruikbare of recyclebare verpakkingen golfkarton geldt geopereerd dat niet, vanwordt.” een doos maak “Duurzaamheid ook zoveel mogelijk mensen steentje bij te dragen aan ze de vrij ‘closed loop’.” Tot nu toe wordt het bevoorzien in de plinten en de ger Joep Brouwer & CFD wegen, maar dat brengt ook fabriceren. In 2030 moeten al onze je een nieuwe doos. Het behoudt dezelfde betrekken bij de circulaire economie. Met Tekst: Marjon Kruize schermde gebied gemeten Uit nieuw onderzoek blijkt hoeken van de OK, net als Specialist Ragiel Wildvank: meer kosten met zich mee. verpakkingen lokale overheden werken we samen om het De essentie van een circulaire mindset is Foto: Persfoto’s voor honderd procent door een validatiemonteur, nu dat deze metingen ook op in de werkelijkheid. kan met simulaties in de simulatiemodellen gerecycled of hergebruikt worden”, vertelt terugwinnen van deTenslotte verpakkingen“Zo zo veel samenwerken enDoor kennisdeling, benadrukt vertelt Nahuijs. “Deze komt een andere manier gedaan worden in het model allerlei de toekomst een onderzoek zou de perfecte afmeting kunPhilip Bautil, Smithleert Managing Director mogelijk te stimuleren.” DS Smith doet dat Bautil: “Met onze nieuwe ‘Design aar deDS praktijk langs op de operatiekamer kunnen worden, namelijk in verschillende parameters ingeworden naar het laten nen onze worden vastgesteld.” hettrots. lastigEen is om Benelux,dat met ander belangrijk bijvoorbeeld door de jonge generatie bij uitgevoerd Metrics’-tool designteams om de hoeveelheid deeltjes te een simulatiemodel. Actiflow voerd, bijvoorbeeld hoe hard beschermd gebied waarbij tevoren precies doel: “Invan 2025 willen we een alternatief te brengen wat het betekent om circulair aan klanten zien hoe onze verpakkingen meten die afgevoerd worden, CFD Specialist Marc Koops: de lucht wordt ingeblazen, en rekening wordt gehouden Al met al maakt het gebruik te voorspellen groot het hebben voor hoe 1 miljard stuks ‘one way’te leven. Het bedrijf ontwikkelde een scoren op het gebied van circulariteit en om vast te stellen hoe goed “In de ruimtevaart, luchtvaart hoeveel lucht er per afvoermet een realistische invulvan de CFD simulaties dat gebied worden en welke plastic zal verpakkingen.” internationaal lespakket voor basisschool en zo kunnen bijdragen aan hun vervuilde lucht buiten het en automotive industrie is het punt wordt aangezogen.” ling van een OK zoals die de operatiekamer veiliger, verstoringen er door appaleerlingen in samenwerking met de Ellen duurzaamheidsdoelstellingen. Ons doel is beschermde gebied gehouden gebruik van windtunnels om is tijdens een operatie, dus schoner en prettiger is om in ratuur en mensen De afgelopen tijdworden is de vraag naar papier en McArthur Foundation. Een voorbeeld in artsen, om voor klantenteeen duurzamer alternatief wordt. Bij deze meting worproducten te testen inmiddels Op basis van het 3D model inclusief tafels, mediwerken, terwijl er tegeveroorzaakt. Door tegestegen, werken onder meer kunststof explosief Nederland is een video voor KlasseTV . te presenteren. Het leukst is het als de den met een aerosolengeneaangevuld door betrouwbare van de OK en alle invoerpasche apparatuur, enzovoort. lijkertijd kosten bespaard met simulatiemodellen designers van DS Smith worden uitgedaagd doordat consumentenkomt sinds de coronacrisis “Het educatieve is voor ons een belangrijke rator deeltjes geproduceerd in simulatie software, Comrameters berekent de software Hierbij moet dan ook de kunnen worden. daar in, “Mensen door worden de klanten om een nog betere en steedsechter meerverandering online kopen. hebbenring van de OK. putational Fluid Dynamics. taak en eenhoe vande delucht doelstellingen van onzeen het vocht de buitenste vervolgens zal warmte duurzame verpakking te maken.” tijdens corona ontdekt hoe makkelijk het is. duurzaamheidsstrategie.” Partner Content DS Smith
M
”
“In 2025 willen we een alternatief hebben voor 1 miljard stuks ‘one way’plastic verpakkingen.”
E
N VA
ER
BE
ER
PRESTAT E D I
S
T
ADVERTENTIE
V
UW BE
OPTIMALISEER UW VERPAKKING
EN
D R I
F.
J
#Startthecycle door uw verpakking te optimaliseren Ontdek meer op dssmith.com/StartTheCycleNow
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
11
FOP: zo bijzonder dat het aandacht verdient
Verdieping Stel, je wordt ’s ochtends wakker en je kan je mond niet meer opendoen omdat je boven- en onderkaak aan elkaar vastgroeien door de vorming van extra bot. Dat klinkt misschien onmogelijk, maar voor patiënten met FOP (fibrodysplasia ossificans progressiva) is de kans dat dit gebeurt elke dag aanwezig.
F
OP is een genetische
aandoening waarin bot wordt gevormd in spieren, pezen, gewrichtsbanden en ander bindweefsel. Het lichaam produceert als het ware een extra skelet, waardoor de patiënten met deze ziekte langzamerhand op slot komen te zitten. De ziekte ontstaat door een afwijking in de genen en is bij baby’s over het algemeen te herkennen aan misvormde grote tenen, maar dit wordt lang niet altijd gezien, of herkend als FOP. Gedurende de eerste of tweede periode van hun kindertijd krijgen ze zogeheten opvlammingen, zwellingen van het bindweefsel in de nek, schouders en rug, waarin zich bot ontwikkelt. Bijkomend trauma, zoals vallen, stoten, injecties in de spieren en operaties verhogen de kans op ontsteking in de spieren; waardoor spontaan botvorming kan ontstaan. Bij Divera (47) werd de
diagnose FOP relatief vroeg gesteld. “Dat was op mijn vierde, toen ik werd doorverwezen naar Amsterdam UMC”, vertelt ze. Daar werd nog een andere patiënt met FOP behandeld, waardoor de diagnose al snel gesteld kon worden. “Die man schrok behoorlijk toen hij mij zag, hij wist niet dat er nog andere patiënten met FOP waren.” De aandoening is namelijk enorm zeldzaam en komt maar bij één tot anderhalf op de twee miljoen mensen voor. In Nederland zijn er tien patiënten bekend met FOP.
Het skelet van iemand met FOP.
Elinor Bouvy-Berends, Divera & Dr. Marelise Eekhoff.
FOP.
vertelt Divera. Zeker is echter wel dat het ziektebeeld zeer extreem is. “Als kind liep ik, kon ik fietsen, eigenlijk kon ik alles wat een ander kind ook kon, maar rond mijn tiende werd dat al minder en kwam ik in een rolstoel terecht. De ziekte is progressief, dus daar kwamen steeds meer klachten bij. Ik ben naar een normale middelbare school gegaan en heb een administratieve opleiding gedaan, maar daarna is mijn loopbaan niet van start gegaan. Bijna alle bedrijven hebben moeite om iemand aan te nemen die een aandoening heeft. Ik heb meerdere vragen gehoord: Waarom liep je vast? Dus niet erg duidelijk voor leken. Uiteraard kan je een andere zin ervan maken, maar het is erg typisch dat je een opleiding gevolgd heb, maar niet de kans krijgt om een baan te krijgen zoals een valide persoon. In het dagelijks leven brengt
FOP flink wat beperkingen met zich mee. “Ook door corona is het allemaal een stukje saaier geworden”, vertelt Divera. “Alles is nu
dan wel weer open, maar dat zorgt voor mij eigenlijk alleen maar voor meer risico’s. Iedereen loopt weer los en houdt nergens meer rekening mee, als iemand dan bij mij over de vloer zou komen zorgt dat ervooor dat de kans dat het verkeerd gaat voor mij nog groter wordt. Vaccinatie is ook risicovol, want dat kan weer leiden tot een opvlamming. Ik zou eigenlijk ook niet weten waar ze hem nog zouden moeten plaatsen, want het grootste deel van mijn lichaam is al aangedaan. Maar dat betekent dus wel dat ik in deze tijd aan huis gekluisterd ben.” Daarnaast loopt Divera door de onbekendheid van de aandoening ook regelmatig tegen onbegrip aan. “Mijn rolstoel bijvoorbeeld, die heb ik vier jaar geleden al gekregen, maar hij is nog steeds niet goed afgesteld omdat de adviseurs de juiste kennis niet hebben. En omdat ik altijd in mijn rolstoel zit, kan een verkeerde afstelling tot flinke problemen leiden, omdat er bijvoorbeeld wonden kunnen ontstaan.” En niet alleen het brede
publiek, maar ook medisch professionals zijn vaak slecht
op de hoogte van FOP. “Zo had ik ooit een vervangend kaakchirurg die me een verkeerde verdoving toediende”, vertelt Divera. “Dat leidde tot een opvlamming, waardoor ik nu mijn mond niet meer helemaal open kan doen.” Om FOP bekender te maken
en om de patiënten met elkaar in contact te brengen is FOP Stichting Nederland opgericht. “Wij brengen de patiënten met elkaar in contact en staan hen bij in de uitdagingen waar zij mee te maken krijgen”, vertelt Elinor Bouvy-Berends, voorzitter van de FOP Stichting. “Niet alleen wanneer het aankomt op medische zorg, maar ook in de dagelijkse praktijk. Want leven met FOP brengt elke dag problemen met zich mee. Daarbij kan je denken aan de rolstoel waar Divera over spreekt, maar bijvoorbeeld ook over zelfstandig gaan wonen wanneer de patiënt de volwassen leeftijd bereikt en de enorme hoeveelheid bureaucratische rompslomp die bij de ziekte komt kijken. De afstemming met de WMO, WLZ, verzekeringen en alle andere betrokken instanties
Het ziekteverloop is bij
iedereen anders, waardoor de toekomst erg onzeker is,
De tenen van een patiënt met
Elinor Bouvy-Berends, voorzitter FOP Stichting NL, en medische professionals van het FOP expertisecentrum.
heeft enorm veel voeten in de aarde. Het lijkt vaak wel alsof ze daar niet begrijpen wat ‘chronisch’ en ‘progressief ’ betekent, want de patiënten moeten elk jaar opnieuw formulieren invullen om aan te tonen dat ze nog steeds FOP hebben. Dat is toch bizar?” Divera beaamt dat. “FOP wordt alleen maar erger en je hebt al meer dan genoeg papieren liggen. Waarom moet dat elke keer weer opnieuw aangekaart worden? Ook is er veel contact tussen
de stichting, haar donateurs en de medische professionals van het FOP expertisecentrum in Amsterdam UMC, locatie VUmc, vertelt Elinor. “Alle patiënten worden behandeld in het expertisecentrum en de lijntjes met de medisch professionals zijn daardoor heel kort. We praten mee over het opzetten van trials en Divera komt bijvoorbeeld regelmatig langs in colleges om te vertellen over haar aandoening. Dat is best uniek, maar omdat we met zo’n kleine groep zijn is het ook heel belangrijk dat er zulk nauw contact is met het expertisecentrum.” Aan het hoofd van het ex-
pertiseteam staat dr. Marelise Eekhoff. Zij werkt met haar team aan het ontrafelen van de ziekte en is dagelijks op zoek naar mogelijke oplossingen. “Momenteel is er geen behandeling voor FOP”, vertelt ze. “Maar we zijn daar wel hard naar op zoek. Het is een enorm complex ziektebeeld, het is best bijzonder dat een normale spiercel ineens in bot kan veranderen. Het heeft een ernstig en invaliderend beloop en een licht trauma kan er al
De patiëntengroep mag dan
klein zijn, maar het ziektebeeld is wel heel extreem. “Als je de patiënten aan de telefoon hebt, kan je je bijna niet voorstellen wat ze allemaal niet kunnen”, vertelt Marelise. “Ze zijn zó positief, terwijl de zorg die ze nodig hebben zwaar en langdurig is. Een patiënt met FOP heeft zo’n tien tot vijftien artsen van verschillende disciplines nodig. Om het de patiënten niet moeilijker te maken dan ze het al hebben, heeft het expertisecentrum al deze verschillende zorgverleners bij elkaar gebracht en we doen samen onderzoek om de zorg voor patiënten met FOP te verbeteren. We vragen de patiënten ook wat ze nodig hebben, wat ze zelf verwachten. FOP is enorm complex, maar door samen te werken en te onderzoeken wordt er langzamerhand steeds meer duidelijk. En dat kan hopelijk leiden tot de oplossing.” Feiten Op 23 april is het International FOP Awareness Day. Dan wordt wereldwijd stilgestaan bij deze bijzondere ziekte. ADVERTENTIE
DR-NL-000068/febr’22
Tekst: Marjon Kruize Foto’s: Geerke Vermeulen, Divera Foto skelet: Courtesy of Frederick Kaplan
toe leiden dat spieren, pezen en ligamenten in bot omgezet worden. In het FOP expertisecentrum Amsterdam UMC loopt een speciaal onderzoeksprogramma om meer inzicht in het onderliggend ziekteproces te verkrijgen. Dat onderzoek kunnen we doen omdat wij in Nederland het enige centrum met expertise in FOP zijn en wij alle patiënten zien, maar ook omdat we veel internationale samenwerkingen aangaan. We werken samen met ziekenhuizen in heel Europa en kunnen daardoor meedoen aan trials waarin de effectiviteit en veiligheid van nieuwe, experimentele medicijnen wordt onderzocht. Ook kwamen we er hierdoor een aantal jaren geleden achter dat bij een opvlamming voorspeld kan worden of er botvorming zal ontstaan, door een speciale PET/CT-scan te doen. Hopelijk kunnen onze onderzoeken in de toekomst ook leiden tot een medicijn of een mix van medicatie, zodat botvorming helemaal voorkomen kan worden.”
OMDAT PATIENTEN NIET KUNNEN WACHTEN Ipsen is een wereldwijd opererend concern gespecialiseerd in medische biotechnologie dat zich inzet voor de verbetering van de levenskwaliteit van patiënten met een zeldzame ziekte.
Scan de QR code voor meer informatie over zeldzame ziekten
12 GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Is je huid gezond? Check het zelf! Focus
kanker toenemen van zo’n 500 miljoen euro op dit moment tot wel 1,2 miljard euro in 2030. “Een andere focus op zorg biedt de oplossing,” vertelt de Heus. “Preventie, bewustwording en detectie spelen daarbij een belangrijke rol. Uiteindelijk wil je juist voorkomen dat mensen huidkanker oplopen.” In 2021 werden 2.550 gevallen van huidkanker herkend bij de gebruikers van een medische applicatie om huidkanker op te sporen. Het gebruik hiervan kan het aantal gevallen van huidkanker in de toekomst mogelijk nog veel verder omlaag brengen.
Veel mensen maken zich zorgen om huidplekjes. Eén op de zes mensen in Nederland krijgt ooit te maken met huidkanker. Jaarlijks krijgen circa 80.000 Nederlanders de diagnose huidkanker en sterven bijna 900 Nederlanders aan de gevolgen ervan. Ten opzichte van andere landen kent Nederland een relatief hoge sterfte door huidkanker. Maar hoe kom je erachter of een huidplek gevaarlijk is? Tekst: Arne Bouma Foto: Cottonbro
V
roege detectie
een verdachte huidplek kan al een verschil maken. Het eerder detecteren van een verdachte huidplek, kan vandaag de dag gewoon vanuit huis met behulp van een medische app, dacht ook Peter (57): “Ik had wat verdachte plekjes op mijn huid, die er wat anders uit begonnen te zien. Bij een van de twee huidplekjes ontving ik van mijn medische app het advies de huisarts te raadplegen, nadat de app de foto’s had geanalyseerd en beoordeeld. Het bleek uiteindelijk om een basaalcelcarcinoom te gaan.” van
Eén op de zes mensen in Nederland krijgt ooit te maken met huidkanker. Huidplekken kunnen zich
in de loop van de tijd ontwik-
Vroege detectie van een verdachte huidplek kan al een verschil maken.
kelen van goedaardig naar kwaadaardig. Tijdig detecteren van huidkanker betekent veel betere behandelkansen en het voorkomen van hoge behandelkosten in een later stadium, omdat een eenvoudige medische ingreep kan volstaan.
intelligentie) wordt de huidplek geanalyseerd. Daarnaast wordt iedere foto ook beoordeeld door een panel van dermatologen. Daarna volgt een advies of men beter naar de arts kan gaan of de huidplek te blijven monitoren.”
“Een medische applicatie
Tijdig detecteren van huidkanker betekent veel betere behandelkansen en het voorkomen van hoge behandelkosten in een later stadium.
om huidkanker op te sporen, bieden ieder individu de mogelijkheid om een eerste huidcheck te doen,” vertelt Erik de Heus, CEO van SkinVision. “Dat kan eenvoudig met je mobiele telefoon. Met een medische app maak je een foto van een verdachte huidplek. Door middel van een algoritme (kunstmatige
Huidkanker opsporen met
een app is volgens hoogleraar dermatologie Tamar Nijsten van het Erasmus MC in Rotterdam de toekomst. “Blij dat we in Nederland zorgverzekeraars hebben, die innovatie een plek durven geven,” aldus Tamar Nijsten. Een aantal zorgverzekeraars vergoedt op dit moment deze technologie om individuen tijdig toegang te geven tot de juiste zorg en onnodige bezoeken aan een arts te vermijden. “De zorgvraag zal toenemen en daarmee ook de druk op de huisarts en de dermatoloog,” vult Erik de Heus aan. “In tijden van schaarste van medisch personeel, middelen en geld is het nog belangrijker
om de juiste patiënt, op het juiste moment, naar de juiste dokter te helpen.”
In tijden van schaarste van medisch personeel, middelen en geld is het nog belangrijker om de juiste patiënt, op het juiste moment, naar de juiste dokter te helpen.
Een aantal zorgverzekeraars vergoedt op dit moment deze technologie om individuen tijdig toegang te geven tot de juiste zorg en onnodige bezoeken aan een arts te vermijden eigen hand,” conludeert De Heus, “om technologische innovaties door middel van e-Health en medische apps, ieder individu de regie over eigen gezondheid te bieden.” “De zorg in
Bij gelijkblijvend beleid
zullen de kosten voor huidADVERTENTIE
200.000 HUIDCHECKS
De afgelopen twee jaar heeft SkinVision gemiddeld
1.800
Basaalcel carcinoom
In 2021 heeft SkinVision in Nederland 2.550 gevallen van huidkanker gedetecteerd: De stippen op het lichaam corresponderen met het soort en aantal gevallen van huidkanker van SkinVision gebruikers.
geholpen en indien nodig doorverwezen naar hun arts voor verdere diagnose.
500
Plaveiselcel carcinoom
250
Melanoom
SKINVISION - TOGETHER WE CARE
300 cliënten per dag
SCAN DE QR-CODE en download de SkinVision app
Get Drimpyfied! Drimpy is een PGO of Persoonlijke GezondheidsOmgeving, waar je betrouwbare informatie over je eigen gezondheid eenvoudig kan bijhouden en actief aan de slag kan gaan met je gezondheid. Regie over je gezondheid en inzicht in je gezondheid zorgt voor een betere behandeling, genezing en kwaliteit van leven. Met Drimpy PGO kan je jouw gezondheidsgegevens verzamelen en op één plek inzien, beheren en veilig delen. Zo worden veranderingen in je gezondheid beter zichtbaar en de gevolgen van bepaalde (be)handelingen duidelijker.
✓
Verzamel jouw medische gegevens, in één volledig overzicht
✓
Drimpy is de plek voor jouw medische gegevens die beschikbaar zijn bij huisartsen, klinieken, apotheken, GGZ-instellingen én ziekenhuizen.
✓
Update al jouw zorgverleners tegelijkertijd, krijg juiste informatie Als jij en jouw behandelaar goed geïnformeerd zijn kun je samen tot de best passende zorg komen en hoef jij niet telkens hetzelfde verhaal te vertellen.
✓
Altijd jouw gezondheid informatie beschikbaar, waar je ook bent Koppel apps en wearables zodat jouw dossiers en dagboeken automatisch worden gevuld, jouw gegevens zijn bij je wanneer dat nodig is.
✓
Bescherm je privacy online, je gegevens zijn veilig en blijven privé Jij bepaalt de toegang tot jouw medische gegevens, dankzij het MedMij label wordt de veiligheid en betrouwbaarheid gewaarborgd.
Overleg met jouw medisch netwerk en start zorg teams Krijg de juiste antwoorden en gezondheid informatie gebaseerd op jouw situatie, voeg alle verschillende zorgverleners toe aan jouw zorg team.
DRIMPY, BRENGT ZORG SAMEN Verzamel je medische gegevens, pak de regie en krijg inzicht in je gezondheid. START NU OP
WWW.DRIMPY.COM
Eurofins Clinical Diagnostics Zorgevenement Game Changers in de Medische Diagnostiek!
Neem deel aan het geaccrediteerde Eurofins Clinical Diagnostics Zorgevenement! Speciaal voor artsen en specialisten. De eerstelijnszorg is volop in ontwikkeling. Artificial intelligence, juiste zorg op de juiste plek en unieke samenwerkingen zijn echte game changers in het huidige zorglandschap. Tijdens het zorgevenement komen deze ontwikkelingen uitgebreid aan de orde. Volg het geaccrediteerde programma en verrijk uw kennis!
Geaccrediteerd zorgevenement!
Programma 12 mei 2022 Naturalis in Leiden 15:00 - 15:30
Inloop
Eurofins Clinical Diagnostics
15:30 - 16:00
Opening
Eurofins Clinical Diagnostics streeft naar een gezonde en veilige wereld voor iedereen. Wij leveren de hoogste kwaliteit testen en betrouwbare uitslagen in een zo kort mogelijke tijd voor o.a. huisartsen, specialisten, GGD’en, VWS en RIVM. Wij investeren in kennisoverdracht door het aanbieden van geaccrediteerde nascholing. Meer weten over onze organisatie? Bekijk alle informatie op www.eurofins-clinicaldiagnostics.nl
16:10 - 16:55
Cardiologie – CT Calciumscore
16:10 - 16:55
Artificial Intelligence in de zorg
16:10 - 16:55
HPV – vaccinatie & gerelateerde kanker
17:00 - 17:45
Pauze
18:00 - 18:45
Cardiologie – CT Calciumscore
18:00 - 18:45
Artificial Intelligence in de zorg
18:00 - 18:45
HPV – vaccinatie & gerelateerde kanker
19:00 - 19:45
Cardiologie – CT Calciumscore
19:00 - 19:45
Artificial Intelligence in de zorg
19:00 - 19:45
HPV – vaccinatie & gerelateerde kanker
19:45 - 20:30
Discussiepanel
Direct aanmelden! Schrijf u direct in via deze link of scan de QR-code: www.eurofins-clinicaldiagnostics.nl/zorgevenement
Nog een aantal plekken beschikbaar *De deelnemers worden opgedeeld in drie groepen. Door middel van roulatie volgt iedereen drie sessies.
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
15
Brede inzet genomics belangrijk voor een toekomstbestendige zorg Focus
Ontwikkelingen en innovaties binnen genomics – de studie van genomen – zijn een belangrijke sleutel voor het betaalbaar houden van de gezondheidszorg. Hoewel dit internationaal erkend wordt moeten er in Nederland nog belangrijke stappen gezet worden. Moleculair bioloog Anne Vogel en klinisch chemicus Madeleen de Geus-Bosma (beide werkzaam bij Eurofins Clinical Diagnostics) vertellen welke acties er in Nederland uitgevoerd kunnen worden. Tekst: Eoin Hennekam Foto: Persfoto’s
cs bij aan wetenschappelijk onderzoek naar bijvoorbeeld zeldzame ziekten en hoe deze te behandelen. In het geval van zeldzame ziekten is het namelijk essentieel om tot een substantiële dataset te komen om representatief onderzoeksresultaten te kunnen rapporteren en innovaties in diagnostiek te implementeren. ”In Nederland ligt de nadruk op evidence-based medicine. Grofweg bedoelen we daarmee dat diagnostiek pas breed geïmplementeerd wordt in onze zorg als er een bewezen effectiviteit is vastgesteld en vastgelegd. Dit proces verloopt in Nederland uiterst zorgvuldig, maar daarom kunnen innovaties soms traag van de grond komen”, deelt De Geus-Bosma. Vogel en De Geus-Bosma
Madeleen De Geus-Bosma Klinisch chemicus
Anne Vogel Moleculair bioloog
D
onze genetische code is om meerdere redenen bijzonder waardevol. Inzicht hebben in de genetische code kan medisch specialisten helpen bij het stellen van correcte diagnoses en het bepalen van de juiste, persoonlijke behandelingen voor aandoeningen bij patiënten. Bovendien draagt de data verkregen door genomi-
benadrukken dat vergelijkbare trajecten in het buitenland sneller gaan. Vogel: ”In andere landen worden nieuwe technieken binnen de genomics al routinematig en op grote schaal toegepast. Zo wordt farmacogenetica, het onderzoek naar de wijze waarop genetische variatie de geneesmiddelenrespons en bijwerkingen beïnvloedt, bijvoorbeeld in Denemarken al grootschalig toegepast door commerciële bedrijven. Die grootschaligheid helpt onder andere om kosten te verlagen van deze nieuwe technieken. Ook leidt tijdige analyse tot een snellere effectieve keuze voor een medicijn en de bijbehorende dosis. Dit scheelt zorgkosten omdat er naar verwachting minder consulten nodig zijn en patiënten minder vaak met ernstige bijwerkingen in het ziekenhuis terecht komen. Uiteraard is het gras niet altijd groener aan de overkant, maar wij hebben wel de kans om te leren van de landen om ons heen”, aldus Vogel.
e studie naar
In andere landen worden nieuwe technieken binnen de genomics al routinematig en op grote schaal toegepast.
De studie naar onze genetische code is om meerdere redenen bijzonder waardevol.
Nederland is verzekerd , maar farmacogenetica wordt momenteel nog beperkt, met name op indicatie, vergoed door de verzekering. Terwijl farmacogenetica waarschijnlijk zal leiden tot lagere zorgkosten en betere uitkomsten voor de patiënt, waarde-gedreven diagnostiek noemen we dat. De evidence voor de bijdrage van farmacogenetica is echter nog niet in alle gevallen toereikend. De verwachting is dat farmacogenetica in de toekomst breder ingezet zal worden. Een mooi voorbeeld dat al breed ingebed is, is de DPYD-genotypering bij patiënten die 5-FU-chemotherapie krijgen. Hierbij wordt de dosis afgestemd op het genetisch profiel van de patiënt”, aldus De Geus-Bosma. Vogel vult aan: ”Het is uiteraard belangrijk dat we een hoge kwaliteit nastreven, daarom is het noodzakelijk om nieuwe technieken breder te implementeren, waarmee we data verzamelen om een grotere evidence-base te creëren voor bijvoorbeeld zeldzame ziekten, zodat ook hier behandelplannen voor “Veel zorg in
worden ontwikkeld die onder verzekerde zorg vallen.” juist veel te winnen met de inzet van genomics. ”Vaak duurt het lang voordat een zeldzame ziekte gediagnosticeerd wordt. Met een techniek als whole genome sequencing, waarin het gehele ’DNA-profiel’ van een individu in kaart gebracht wordt, kan in sommige gevallen een zeldzame ziekte ontdekt worden. Na onderzoek in Groot-Brittannië blijkt dat deze methode op lange termijn kosten kan besparen omdat soms met een kleine interventie de aandoening al te behandelen is. Dit betekent bovendien dat patiënten een kortere lijdensweg hebben. Maar dan moet je wel weten wanneer je whole genome sequencing juist kan toepassen!”, stelt Vogel. De Geus-Bosma: ”De brede uitrol van dit soort technieken blijft vooralsnog in Nederland achter. Zoals gezegd, juist grootschaligheid kan de kosten van dit soort technieken ook drukken.” Financieel is er
met de data is ook een belangrijk aandachtspunt. ”Dit soort technieken biedt ons geweldig veel data over patiënten. Met die data moet wel zorgvuldig omgegaan worden. Het is daarom belangrijk dat het eigenaarschap ervan bij de patiënt ligt. Die moet kunnen bepalen welk deel van zijn/haar data door wie gebruikt mag worden en waarvoor. Meestal is het namelijk alleen nodig om subsets van data (geanonimiseerd) beschikbaar te stellen. De patiënt moet hier controle over hebben en gelukkig gaan we ook die kant op”, zegt De Geus-Bosma. Hoe we omgaan
toekomst is het genetisch profiel van In een ideale
individuen inzichtelijk zodat er sneller, tegen lagere kosten en met hoge kwaliteit zorg geleverd kan worden aan patiënten, die zelf eigenaar is van zijn/haar data; een gepersonaliseerde behandeling per individu die alleen mogelijk is door de handen ineen te slaan. ”Alle instellingen in de zorg, van kleine laboratoria tot UMC’s, profit en non-profit, nationaal en internationaal, hebben elkaar nodig om met genomics de toekomst van zorg verder vorm te geven. De tijd van eilandjes is over”, besluiten Vogel en De Geus-Bosma.
De tijd van eilandjes is over.
Feiten •
•
• •
Genomics en (farmaco)genetica dragen bij aan gepersonaliseerde behandelingen voor patiënten, maatwerk dus. Door inzet van genomics kunnen levensbedreigende ziekten voortijdig worden opgespoord en soms zelfs voorspeld. Vroegtijdige diagnose leidt vaak tot lagere zorgkosten. Hoe een patiënt reageert op medicatie en behandelingen kan genetisch bepaald zijn.
16 GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Bij een nalatenschap komt veel kijken. Regel het daarom goed.
3
Vragen aan Jan Slagter
Jan Slagter Directeur Omroep MAX:
Focus Tekst: Hugo Schrameyer Foto: Roland J. Reinders & Pexels
In de praktijk zie je dat men het moment om na te denken over een testament graag uitstelt.
Focus
Voor veel mensen heeft een testament opstellen geen prioriteit. Maar wanneer iemand in de omgeving (plotseling) komt te overlijden dan neemt het bewustzijn toe en wordt er bewuster nagedacht over het testament.
Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto & Pexels
Het is belangrijk dat men weet wat er gaat gebeuren en wat er op het bordje van de nabestaanden komt. Wie is er bijvoorbeeld afhankelijk van de persoon die zijn testament opstelt? Wanneer iemand komt te overlijden komt er veel meer bij kijken dan alleen een testament. Het is belangrijk dat mensen zich hier bewust van zijn.”
Iemand wordt zich bewust van zijn sterfelijkheid wanneer bijvoorbeeld één van de ouders komt te overlijden. In de praktijk zie je dat men
Lucienne van der Geld Directeur Netwerk Notarissen en auteur van het boek ‘Wie erft de naaktkat?’
“
Iemand wordt zich
bewust van zijn sterfelijkheid wanneer bijvoorbeeld één van de ouders komt te overlijden”, vertelt Lucienne van der Geld, directeur Netwerk Notarissen en auteur van het boek ‘Wie erft de naaktkat?’. “Komt er iemand in je nabije omgeving te overlijden, dan geeft dit inspiratie om het eigen testament te gaan regelen.” Maar waar begin je dan precies? “Persoonlijk vind ik het belangrijk om met de cliënt breder te kijken naar het onderwerp.
het moment om na te denken over een testament graag uitstelt. “Er ligt nog altijd een taboe op de dood. Het is geen fijn onderwerp om aan te stippen, maar wel een heel belangrijk onderwerp. De eerste stap, een eerste gesprek met de notaris, is voor velen een hele hoge drempel die genomen moet worden. Als men dan de eerste keer is geweest hebben ze vaak het gevoel alsof ze zojuist het belangrijkste gesprek van hun leven hebben gevoerd. Maar met één gesprek ben je er nog niet. Vaak geef ik iemand huiswerk mee voor de volgende keer. Niet iedereen weet namelijk precies wat hij of zij gaat nalaten. Zo hebben veel mensen geen weet van wat zij allemaal online bezitten, zoals digitale abonnementen. Ook
die moeten worden afgehandeld en stop worden gezet bij overlijden En dan ben je er nog lang niet, want denk bijvoorbeeld ook aan huisdieren, maar ook aan verzekeringen en allerlei andere contracten die lopen en helder in beeld moeten worden gebracht.”
Iemand die zijn nalatenschap regelt heeft rekening te houden met veel zaken en belangen. Door de coronacrisis zijn
huizen, van de kelder tot aan de zolder, opgeruimd. “Niet alleen is een opgeruimd huis voor de mensen zelf prettig, maar ook met het oog op de nalatenschap is dit fijn, omdat dit een beter beeld geeft van wat iemand nu precies bezit. Het helpt een notaris enorm wanneer iemand goed in staat is om aan te geven wat hij of zij bezit. Zodra duidelijk is wat iemand allemaal gaat nalaten kan er een eenvoudig en helder plan opgesteld gaan worden. Je wilt niet dat wanneer het testament voorgelezen wordt, niemand begrijpt wat er nu precies wordt gezegd. Ook de bijzondere verhoudingen in families, zoals eventuele scheidingen en stiefkinderen die in het spel zijn maken dat het opstellen van een testament complexer is geworden. Iemand die zijn nalatenschap regelt heeft rekening te houden met veel zaken en belangen, want wat krijgen
de stiefkinderen en wat krijgen de eigen kinderen?” Bovendien is het normaler
geworden om bij leven al veel meer te genieten van het leven door bijvoorbeeld te reizen en schenkingen te doen. “De ouders van de generatie vijftigplussers van nu bewaarden geld voor de erfenis. Maar daar denken de vijftigplussers zelf vandaag de dag echt anders over. Bij leven wordt er genoten van het leven en wordt het geld bijvoorbeeld aan een goed doel geschonken dat men een warm hart toedraagt.”
Het is belangrijk dat men weet wat er gaat gebeuren en wat er op het bordje van de nabestaanden komt.
Dé vijftigplusser bestaat niet, maar onderscheidt zich als groep wél van andere leeftijdsgroepen. Wat maakt de vijftigplusser dan zo uniek? “Ouder worden brengt mooie dingen met zich mee, zoals meer rust en meer vrije tijd, maar kent ook specifieke vraagstukken. Vijftigplussers zijn bijvoorbeeld bezig met de vraag hoe ze hun leven op latere leeftijd willen inrichten. Die zijn vooral geïnteresseerd in specifieke programma’s die nauw aansluiten bij die belevingswereld. We ontkennen niet dat ouder worden soms gepaard kan gaan met bepaalde nadelen, zoals het achteruit gaan van gezondheid. Maar ouder worden kan ook in combinatie met plezier. Zo volgen we in één van onze programma’s een groep oudere vakantiegangers die een rondreis maken met camper of caravan.” Als omroep MAX maken jullie content specifiek vanuit de leef- en denkwereld van vijftigplussers. Wat betekent dat dan concreet? “Programmamakers zeggen vaak: ‘Dit vinden we leuk, daar moet u naar kijken.’ Wij draaien dat om. Via ons opiniepanel vragen we vijftigplussers welke programma’s ze graag willen zien. In een programma als Tijd voor MAX hebben we het wel over de actualiteit, maar we zitten daar niet hijgerig bovenop. En als we goede doelen steunen, laten we via onze kanalen ook zien wat het effect is van die steun. Daar hebben mensen behoefte aan.” MAX zet zich elke dag in om het leven van ouderen te verbeteren en te veraangenamen. Hoe kunnen vijftigplussers dat dan ervaren? “Dat gebeurt alleen al door hun gemoedstoestand te verbeteren. Zo stimuleren we met één van onze programma’s om via eenvoudig e oefeningen je geheugen trainen, we tonen leuke wetenswaardigheden. Soms gebeurt het veraangenamen nog praktischer. We kwamen erachter dat veel ouderen te weinig ABP-pensioen kregen. Door te dreigen met juridische stappen, werd die fout goedgemaakt en konden sommigen alsnog een achterstand tot circa 30 duizend euro tegemoet zien.”
Krijg je in je omgeving te
maken met iemand die komt te overlijden? “Neem dan ook bewust de tijd om na te denken over je eigen nalatenschap”, besluit Van der Geld. “Want wat heb je zelf geregeld wanneer je plotseling komt te overlijden? Zorg ervoor dat niemand voor verrassingen komt te staan. Breng goed in beeld wat je precies nalaat aan wie en maak daarvoor een goed en helder plan. Zo voorkom je scheve ogen en weten de betrokkenen waar zij aan toe zijn.”
Vijtigplussers zijn vooral geïnteresseerd in specifieke programma’s die nauw aansluiten bij die belevingswereld.
www.contentway.nl Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
GELUKKIG ENOUDER GEZOND OUDER-WORDEN GELUKKIG EN GEZOND WORDEN 50 PLUS 17
SOCIOHYPOTHEEK – PARTNER CONTENT
Geniet (financieel) zorgeloos van je oude dag Stel je bent met pensioen en zou graag leuke dingen willen doen van je AOW. Echter, dit lukt niet, want alleen je pensioen is niet genoeg om naast de vaste lasten eens een keertje op vakantie te gaan of je zoon of dochter te helpen bij een aankoop van een eerste huis. Wat kun je dan doen om alsnog te genieten van je oude dag?
« „Ons doel is om mensen blij te maken. En om dit te kunnen doen hebben wij een goed businessmodel bedacht.“ SocioHypotheek “Met SocioHypotheek maken wij geld vrij zonder dat de woning verkocht hoeft te worden”, gaat Robbert Mulder, Business Development Manager bij SocioHypotheek verder. “De pensioenen vallen voor veel ouderen tegen, maar tegelijkertijd zorgen de meeste mensen jarenlang goed voor hun eigen huis en zijn zij daar zeer trots op. Toch zijn steeds meer ouderen die zich gedwongen voelen om kleiner te gaan wonen om geld vrij te kunnen maken, terwijl zij eigenlijk nog heel graag in het
Bastiaan Last, Initiator van SocioHypotheek
Robbert Mulder, Business Development Manager bij SocioHypotheek
oude huis hadden willen blijven. Dit alles zorgt ervoor dat veel oudere mensen met zorgen en onzekerheid rondlopen. Kunnen zij nog wel rondkomen en kunnen ze nog wel in hun huis blijven wonen? Met de SocioHypotheek bieden we een mooie oplossing, waarbij ouderen op een eerlijke en transparante manier door ons worden geholpen.”
nu’s, maar iemand gelijk te woord staan is voor ons en onze doelgroep heel belangrijk. Daarnaast is onze dienstverlening helemaal ingericht op de ouderen. Onze contracten zijn bijvoorbeeld in een groter lettertype beschikbaar en zo beter te lezen.”
Dienstverlening Last: “In Engeland is het voor de 65-plusser de normaalste zaak van de wereld om de overwaarde van de woning te gebruiken voor zaken die het leven leuker maken. In Nederland bestaan er wel banken die zogeheten opeet-hypotheken aanbieden, maar dit is maar een zeer kleine markt. Daarom hebben we SocioHypotheek in het leven geroepen, een nieuwe gespecialiseerde geldverstrekker onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten. Met SocioHpotheek wordt de overwaarde van de woning omgezet in een hypotheek die jaarlijks een bedrag uitkeert. Er wordt hierbij rente geheven, maar er is geen periodieke betalingsverplichting.” “Wanneer iemand belt voor informatie dan krijgt diegene gelijk een medewerker van ons aan de lijn”, gaat Mulder verder. “Niks geen keuzeme-
SocioHypotheek Ga voor meer informatie naar www.sociohypotheek.nl
«
“
Het inkomen van een 65 plusser is vaak niet toereikend voor een fijne oude dag”, vertelt Bastiaan Last, initiator van SocioHypotheek. “Om die reden zijn wij gaan kijken naar de overwaarde van de woning. Door een deel van de overwaarde op te nemen, zonder het huis te verkopen kan het huis bijvoorbeeld worden verbouwd, kunnen (klein)kinderen financieel worden ondersteund of kan de 65-plusser eens een mooie reis van maken.”
„Met de SocioHypotheek bieden we een mooie oplossing, waarbij ouderen op een eerlijke en transparante manier door ons worden geholpen.“ Voorwaarden Voordat iemand een SocioHypotheek bij ons afsluit zijn er een aantal zaken waar een 65-plusser rekening mee moet houden. Mulder: “Allereerst moet iemand 65 jaar of ouder zijn en mag er tot maximaal 60 procent van de marktwaarde van de woning geleend worden. Deze 60 procent mag niet eerder bereikt worden dan het tachtigste levensjaar. En mocht de schuld na verkoop van de woning hoger zijn dan de marktwaarde dan ligt het risico bij ons.” Het afsluiten van de hypotheek doen wij niet zelf
bij SocioHypotheek, gaat Last verder. “Wij werken met een aantal hypotheekadviseurs samen die de hypotheek daadwerkelijk afsluiten. De uitbetalingsschema’s verschillen van 5, 10 of 15 jaar en elk jaar wordt er een vooraf afgesproken deel van het totaal geleende bedrag uitgekeerd. Na deze periode wordt de SocioHypotheek altijd verlengd totdat de klant er zelf voor kiest om de woning te verlaten. Met de hypotheekadviseur ben je dus in staat om samen een plan op te stellen zodat je elk jaar weet waar je precies aan toe bent.” Geluk Wil je bijvoorbeeld het ene jaar een wereldreis maken en het volgende jaar 10.000 euro vrijmaken omdat je kinderen studeren, dan kan dat, aldus Last. “Ons doel is om mensen blij te maken. En om dit te kunnen doen hebben wij een goed businessmodel bedacht. Als enige hypotheekverstrekker in Nederland geven wij een tweede hypotheek, waarbij zolang mogelijk in de woning kan worden blijven gewoond en na de eindperiode van de hypotheek krijg je altijd een verlengvoorstel van ons die pas betaalt wordt bij verkoop van de woning. De maandelijkse lasten worden door de SocioHypotheek dus niet verhoogd. In Nederland kunnen mensen steenrijk zijn, maar toch bijvoorbeeld energiearm zijn. En het is bijna schrijnend om te zien dat er mensen met een paar ton overwaarde zitten van hun huis, wat ze niet liquide kunnen maken. Door deze overwaarde jaarlijks uit te betalen middels SocioHypotheek kunnen ouderen zelf weer bepalen wat zij met hun geld doen en hebben hiermee ook de regie weer over hun leven. Zo kunnen ouderen écht genieten van hun oude dag.”
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
18 GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
Fit het voorjaar in! Opinie
De lente staat op ontluiken. En wat is er heerlijker dan buiten aan je fitheid werken? We geven je graag tips om dit voorjaar op een leuke en ontspannen manier fitter te worden. Foto: Persfoto
A
conditie wilt verbeteren, is wandelen wellicht niet de eerste beweegvorm waar je aan denkt. En als je rustig slentert, zal dit inderdaad geen effect hebben op je uithoudingsvermogen. Maar verhoog je snelheid eens en stap in een flink tempo door. Je zult merken dat je hartslag stijgt en je ademhaling versnelt. Op die manier verbeter je wel degelijk je conditie! Het kan helpen om muziek op te zetten met een wat hoger aantal beats per minute (bijv. 125, 130 BPM). Zoek eens een afspeellijst op BPM op Spotify en ga op pad. Zo haal ls je je
je makkelijk de Nederlandse Norm Gezond Bewegen van dagelijks een half uur matig intensief bewegen. effect op je conditie is wandelen ook bewezen goed voor je botten, kraakbeen en spieren. En het prettige van wandelen is dat het voor bijna iedereen geschikt is. Je hoeft geen basisconditie te hebben, geen uitgebreide uitrusting (al zijn goede wandelschoenen zeker een aanrader) en je kunt direct de voordeur uitlopen en beginnen. Naast het positieve
allerlei soorten en maten. Naast gewoon een blokje om kuieren, kun je dus ook in een hoger tempo sportief wandelen of wandelen combineren met oefeningen onderweg. Kom je langs een muur of stevig hek? Leun er dan eens met je handen tegenaan en druk je een aantal keer op. Te makkelijk? Zoek dan een bankje en doe hetzelfde. Of loop een paar keer die heuvel of trap in het bos op en af. Treden overWandelen bestaat in
slaan mag. Ook kun je jouw balans trainen door bijvoorbeeld over een stoeprand te lopen zonder eraf te vallen. Lukt dat? En ga eens op één been staan met je ogen dicht. Ook geen probleem? Zak dan door je knie. Zo maak je zelf van jouw wandeling een echte work-out.
Naast het positieve effect op je conditie is wandelen ook bewezen goed voor je botten, kraakbeen en spieren. zo bezig bent met het werken aan je lichamelijke vitaliteit ervaar je meteen een ander voordeel van wandelen: ook mentaal voel je je beter! En als je
staat wat verder te wandelen? Zoek dan eens een mooie wandelroute uit. Ook deze zijn er in verschillende soorten. Van ommetjes tot Ben je in
lange afstandspaden en van boerenlandpaden tot stadswandelingen. Voor elk wat wils. Zeker aan te raden zijn ook de vele georganiseerde wandeltochten. Zij brengen je vaak op plekken waar je anders niet komt (bijvoorbeeld een natuurgebied dat alleen tijdens de tocht toegankelijk is) of op plaatsen die je nog niet kende. Nog nooit aan een wandeltocht meegedaan? Probeer het eens en laat je verrassen! Kijk voor een volledig overzicht op wandel.nl. Daar kun je ook terecht voor uiteenlopende wandeltips en -inspiratie. KWbN is ervan overtuigd
dat wandelen zorgt voor een gelukkiger en gezond leven. Trek je wandelschoenen aan en ervaar het dit voorjaar ook: wandelen brengt je verder!
Suzanne de Lijser, Hoofdredacteur (Magazine) Wandel.nl
ADVERTENTIE
Vakantie de meest waardevolle tijd van het jaar. Het is de specialiteit van Vacansoleil Glamping: Luxe safaritenten en stacaravans meest populair Slapen in een comfortabel bed. Douchen in een luxe badkamer en kokkerellen in een keuken met alles erop en eraan. Dat is vakantievieren zoals Vacansoleil het in 19 landen in Europa mogelijk maakt. ‘Direct aan zee of midden in de natuur, in een volledig ingerichte stacaravan of een hypermoderne safaritent’, aldus Joyce De Maeyer van Vacansoleil. En dat in de buitenlucht, op een camping met de voorzieningen als zwembad, restaurant en genoeg vertier voor het hele gezin. Op hele grote campings, maar ook op minder grote. ‘Wij weten dat vakantie de meest waardevolle tijd van het jaar is. Het is de specialiteit van Vacansoleil.’ Uit onderzoek blijkt dat Nederlanders, Duitsers en Fransen bij kamperen nog altijd denken aan slapen in een tentje, lekker buiten zijn en met de toiletrol onder de arm naar het toiletgebouwtje lopen. Deze vorm van kamperen kent zijn charme, maar is inmiddels een achterhaald beeld. Althans, voor wie een campingvakantie boekt bij Vacansoleil. Campingvakanties kunnen tegenwoordig in alle luxe worden gevierd. ‘Het buitenleven ervaren op mooie plekken in Europa is hetgeen we onze gasten te bieden hebben’, zegt De Maeyer. Als directielid is zij verantwoordelijk voor de gang van zaken op de ruim 550 campings door heel Europa. ‘Op al onze campings bieden wij een ruime keuze uit steeds luxer wordende accommodaties. Moderne stacaravans en bungalowtenten en staanplaatsen voor gasten die hun eigen caravan of tent meenemen. Maar de populairste verblijven op de campings zijn tegenwoordig de luxe safaritenten en stacaravans. Glamping noemen wij dat.’
Glamorous camping Glamping staat voor ‘glamorous camping’, oftewel: super-de-luxe kamperen! Alle glamping stacaravans en safaritenten bij Vacansoleil zijn dus éxtra comfortabel. De Maeyer: ‘Dat betekent royale bedden, eigen sanitair, onder de douche in een luxe badkamer en kokkerellen in een keuken met alles erop en eraan.’ Vaak heeft de vakantieganger de beschikking over een vaatwasser, luxe koffiemachine en soms wel twee badkamers. ‘En die veranda… die is royaal en ingericht met modern comfortabel meubilair. Bij sommige accommodaties is een eigen bubbelbad of barbecue inbegrepen’. Het is een vorm van kamperen die zich leent voor iedereen die onbezorgd wil genieten van een verblijf met z’n tweeën of met een heel gezin.
Als gezin of echtpaar Om een indruk te krijgen van de mogelijkheden is een bezoekje aan de website van Vacansoleil snel gemaakt. Daar staan alle landen en regio’s opgesomd waar een campingvakantie kan worden geboekt. Hier kun je aangeven of je als gezin met jonge kinderen een accommodatie zoekt of als echtpaar. Daarna hoef je alleen nog maar je voorkeur aan te geven voor glamping, een stacaravan, safaritent of bungalowtent. Met het invoeren van de data komt direct de beschikbaarheid en prijs in beeld. Het hele proces is in een mum van tijd afgerond.
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
19
Kamperen geeft je vrijheid en flexibiliteit
Andere manieren van vakantie vieren werden verkend, zo ook het kamperen in eigen land.
Actueel
De afgelopen twee jaar zijn veel mensen gedwongen hun vakanties op een andere manier te gaan vormgeven. Cruisevakanties, all-inclusive vakanties en verre reizen konden niet plaatsvinden. Andere manieren van vakantie vieren werden verkend, zo ook het kamperen in eigen land. Tekst: Féline van der Linde Foto: Pexels
“
En dat is bij
heel veel mensen goed bevallen”, vertelt Hans Louwers, secretaris bij het KCI (Kampeer & Caravan Industrie). “Al voor corona was kamperen populair. Nederland is een echt kampeerland en kent 3,5 miljoen kampeerders. En de coronacrisis heeft die populariteit een extra duw gegeven. Het werd gezien als een veilig alternatief voor vakantie vieren. Immers, de verre bestemmingen, cruisevakanties en het huren van huizen in Europa waren geen optie meer. De caravan en camper bieden een flexibel alternatief. Hiermee kan in Nederland gekampeerd worden, maar ook in andere landen, dan ben je met de caravan of camper heel flexibel.” En zo is het
kamperen ook altijd neergezet. Het geeft de mens vrijheid en flexibiliteit, gaat Louwers verder. “Stel je staat met de camper of caravan op een plek waar het gaat regenen dan kun je besluiten alles in te pakken en naar de zon te rijden. Je kunt gaan en staan waar je wilt. Voor corona uiteraard,
nu is dat iets ingewikkelder. Maar dat neemt niet weg dat er een ongekende groei heeft plaatsgevonden in de verhuur en verkoop van caravans en campers. Nederland telt 425.000 caravans. Nergens ter wereld telt het zoveel caravans per hoofd van de bevolking. Verder hebben we in Nederland 164.000 campers. Dat zijn er een stuk minder in vergelijking met de caravans, maar dit aantal is enorm aan het toenemen. De camper is echt de ultieme vorm van vrijheid. Je zet je stoelen in de laadruimte van de camper en draait je luifel in en je bent onderweg naar je volgende bestemming. Maar je moet wel een behoorlijke portemonnee hebben voor de aanschaf van een camper.
Door de coronacrisis, kamperen werd gezien als een veilig alternatief voor vakantie vieren. De camper is dan
ook vooral populair in de leeftijdscategorie vijfenzestig plus. Deze groep heeft niet alleen tijd, maar ook de middelen voor een camper. En vooral de tijd is belangrijk, want zo haal je al gauw de investering eruit. Jonge mensen zijn toch vaak gebonden aan een bepaald aantal vakantiedagen per jaar en als je de vrijheid hebt om te gaan wanneer de zon schijnt, beleef je veel meer plezier van de camper.”
Nederland telt 425.000 caravans. Nergens ter wereld telt het zoveel caravans per hoofd van de bevolking. Maar er zijn ook
hele mooie occasion (tweedehands) campers, die de aanschaf een stuk toegankelijker maken, aldus Louwers. “Maar als je maar drie weken per jaar van de camper kan genieten raad ik toch aan om een camper te huren. Daarnaast is de campervan ook steeds populairder aan het worden. Dit is een wat compactere camper en deze kan hierdoor ook gemakkelijker voor een weekendje weg gebruikt worden. Momenteel maken veel mensen een keuze wat betreft hun zomervakantie. En dat zal waarschijnlijk voor een flink deel een kampeervakantie zijn in eigen land, met eventueel de mogelijkheid om de grens over te kunnen met de camper of caravan. Zeker vanwege de afgelopen jaren heeft het kamperen laten zien dat het een zeer prettige en veilige manier van vakantievieren is. Wat mij betreft gaat Nederland dan ook een zonnige kampeer toekomst tegemoet!”
De camper is echt de ultieme vorm van vrijheid.
Kamperen geeft de mens vrijheid en flexibiliteit.
20 GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
Code groen voor groepsreizen Focus
Steeds meer populaire vakantielanden openen hun deuren en we staan weer te popelen om er onbezorgd op uit te trekken. Waarom ga je dit jaar niet eens voor een groepsreis? Een unieke ervaring die je volledig kunt afstemmen op jouw behoeften. Tekst: Marjon Kruize Foto: Persfoto’s
E
perfect voor wie zonder stress en al te veel voorbereiding op vakantie wil. Zeker wanneer je afreist naar een ver en onbekend land kan het prettig zijn als alles goed georganiseerd is. Vaak is de vakantie tot in de puntjes geregeld, je wordt verwelkomd door een Nederlandssprekende reisleider met aandacht voor de groep en de juiste kennis over de cultuur, gewoonten en gebruiken van de bestemming. Je overnacht in een fijn hotel en reist van plek naar plek in een prettige touringcar en de excursies zijn tot in de puntjes geregeld. Of je nou afreist naar de bergstammen in de vredige Mai Chau vallei of naar de Pantanal, het grootste moerasgebied van Zuid-Amerika, je hoeft enkel een goed humeur mee te brengen. en groepsreis is
alles tot in de puntjes voor je geregeld, een groepsreis is vaak ook Niet alleen is
nog eens heel gezellig. Er is altijd wel iemand met wie je het goed kan vinden en je hebt altijd aanspraak. En je hoeft lang niet altijd alles met de hele groep te doen. Vaak vormen zich al snel kleinere groepjes die ’s avonds nog gezellig wat gaan drinken en ook als je je even helemaal wilt terugtrekken is daar altijd voldoende gelegenheid voor.
Een ding is zeker, bij een groepsreis wordt perfect rekening gehouden met jouw wensen. groepsreizen zijn er ook nog specifiek groepsreizen voor reislustigen die alleen op vakantie gaan. Je hebt de keuze om een kamer te delen, wat voordeliger is, of een kamer voor jezelf te boeken. Iedereen die met deze reizen mee gaat doet dat alleen en daardoor zijn vriendschappen al gauw gesloten. Daarnaast is het als je alleen reist natuurlijk extra fijn als je volledig ontzorgd wordt. Je hoeft je niet druk te maken over activiteiten of accommodatie en als je ergens mee zit kan je altijd terugvallen op de Nederlandssprekende reisleiding. Vaak wordt verondersteld dat deze reizen alleen geboekt worden door alleenstaanden, maar dat Naast de gewone
hoeft helemaal niet het geval te zijn. Welke reden je ook hebt om alleen te reizen, met een single groepsreis weet je zeker dat je gelijkgestemden treft waar je een mooie reis mee kunt maken. hele familie op vakantie, maar zeker zijn dat er ook leeftijdsgenootjes voor je kinderen aanwezig zijn? Dan is een groepsreis voor de hele familie ook nog een optie. Hierbij ga je samen met andere gezinnen op pad, vaak onder begeleiding van een Nederlandssprekende reisleider. Ook wordt het verblijf afgestemd op de aanwezigheid van de kinderen, bijvoorbeeld door de keuze voor een verblijf met zwembad. De kinderen kunnen nieuwe vriendjes maken en ook als ouder kan je perfect socializen met de andere ouders. En wil je een avond alleen met je eigen gezin op pad? Dan is dat ook altijd mogelijk. Liever met de
zeker, bij een groepsreis wordt perfect rekening gehouden met jouw wensen. Of je nou nieuwe mensen wilt ontmoeten of gewoon volledig ontzorgd op vakantie wil, met een groepsreis kan het allemaal, op welke bestemming ook. Het is de perfecte manier om kennis te maken met de cultuur en lokale gebruiken in het buitenland. Dus ga ervoor: de wereld ligt weer aan je voeten. Een ding is
Een groepsreis is perfect voor wie zonder stress en al te veel voorbereiding op vakantie wil.
ADVERTENTIE
Wij brengen jouw merk naar de juiste doelgroep Het is onze missie om jouw merk als marktleider neer te zetten in de meeste gerespecteerde distributiekanalen. Wij zorgen dat je boodschap jouw doelgroep bereikt en een impact op hen heeft.
Meer weten? www.contentway.nl
Groeps- en Singlereizen
Met onze vertrouwde s ANWB-reisleider
Boek een groepsreis bij de ANWB en ervaar vele voordelen. Zoals Nederlandssprekende reisleiding, veelal rechtstreekse vluchten, inclusieve excursies en centraal gelegen hotels. Ga op reis met de ANWB; altijd zorgeloos en goed geregeld.
15-daagse familie groepsrondreis
15-daagse groepsrondreis
Vanaf
Vanaf
1.739,-
1.789,-
p.p.
p.p.
‘De tropische parel’ Sri Lanka
Wild Zuid-Afrika
• Overnacht in uitstekende hotels met zwembad veelal gratis wifi • Treinrit door de theeplantages in de hooglanden • Jeepsafari in een nationaal park op zoek naar wilde olifanten • Ontspannen reizen zonder grote afstanden • Rondrit per tuktuk, bootsafari door een lagune en diverse stadstours
• • • • •
Rechtstreekse vlucht Amsterdam - Johannesburg v.v. met KLM Nederlands-/Afrikaanssprekende reisleiding Excursie naar de bezienswaardigheden langs de Panoramaroute Gamedrive in het Krugerpark en Hluhluwe wildpark Verblijf in een lodge midden in een privé wildreservaat
anwb.nl/vk-srilanka
8-daagse single groepsrondreis
anwb.nl/vk-afrika
12-daagse single groepsrondreis
Vanaf
12-daagse groepsrondreis
Vanaf
1.299,-
1.329,-
p.p.
p.p.
Vanaf
2.299,p.p.
Kruisridders op Malta
Sterren van Marokko
Diepblauwe fjorden in Noorwegen
• Twee eilanden in één reis, Malta en Gozo • Unieke e-bike tour en kajaktocht op Gozo • Verkenning van de hoofdstad Valletta
• Rechtstreekse vluchten met Transavia • Kennismaking met de vier koningssteden • Jeeptour van Erfoud naar Merzouga
• Rechtstreekse vluchten met KLM • Treinrit met de Flåmsbana • Cruise door de spectaculaire Geirangerfjord
anwb.nl/vk-malta
anwb.nl/vk-marokko
Ga voor alle groepsrondreizen naar anwb.nl/vk-groepsreizen
anwb.nl/vk-noorwegen
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
22 GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
Wanneer ga jij naar Enschede?
Enschede biedt grenzeloze vrijheid voor buitenmensen.
Actueel
Enschede biedt alle ruimte om je thuis te voelen. Een plek voor smaakmakers en fijnproevers. Ervaar zelf de oprechte gastvrijheid en neem plaats in één van de vele restaurants of terrasjes. Of ga samen op paskamerestafette, struinend door de sympathieke winkelstraatjes. Vind eeuwenoude vernieuwing in het Rijksmuseum Twenthe en feest tot in de late uurtjes op de vele festivals. Enschede biedt onbegrensde mogelijkheden. Tekst: Marjon Kruize Foto: Erik Brinkhorst
en ervaar zelf de oprechte gastvrijheid of ga samen, struinen door de sympathieke winkelstraatjes. Eindig op de versmarkt voor een gebakken visje of ambachtelijke streekproducten. Van bekende winkelketens als Scotch & Soda, Mango en Zara tot stijlvolle boetiekjes: Enschede heeft voor elke shopper wat wils. Ben je op zoek naar iets unieks, breng dan een bezoekje aan de Haverstraatpassage of Walstraat. In deze straten vind je de meest knusse winkeltjes van Enschede. Krijg jij van al dat shoppen trek in iets lekkers? Laad jezelf dan even op met een ambachtelijke lunch bij Broodbode of een heerlijke high-tea bij Mrs. Brown. Of sluit de dag gezellig af met een wijntje in de fijne loungebanken van Bistro Bruut.
Oude binnenstad met een
Even weg uit de dagelijkse
breed winkelaanbod
drukte
Geniet van craft beer of een handgedraaide pasta
Ook de rust roept je in Enschede. Adem frisse lucht.
De wijk Roombeek in Enschede.
Want waar je ook gaat, je bent omringd door groen. In prachtig buitengebied of één van de historische stadsparken. Enschede biedt grenzeloze vrijheid voor buitenmensen. Snuif het groen op en maak je hoofd leeg tijdens een heerlijke wandeling in het Aamsveen of Ledeboerpark. Of pak de fiets om de stadsrand te verkennen. Mocht je hierna nog niet uitgekeken zijn, ontdek dan verborgen pareltjes als Sprakel in ‘t Bos en Theetuin Ik & Mijn Moeder.
Even weg van alle drukte in de bruisende binnenstad? De groene omgeving rondom Enschede geeft je de kans om even écht te ontspannen!
Altijd wat te beleven in Enschede
Naast de vaste locaties, kent Enschede ook veel leuke evenementen: van food- tot muziekfestivals. Word jij blij van alles wat met culinair te maken heeft? Bezoek dan zeker Stoer Voer of Proef Eet. In de zomer geniet je van diverse muzikale acts tijdens Grolsch Summer Sounds. Bekende namen en grote artiesten tref je ook tijdens het jaarlijkse Freshtival of Tuckerville. Zet deze dus in je agenda! nou wilt shoppen, opladen of een evenement wilt bezoeken: in Enschede vind je alles. Dus kom langs en voel je thuis. We heten je welkom. Wanneer ga jij naar Enschede? Kortom, of je
Synagoge Enschede.
ADVERTENTIE
W E E K E N D JE W E G IN ENSCHEDE Of je nou wilt shoppen, opladen of een evenement wilt bezoeken: in Enschede vind je alles. Kijk voor alle activiteiten en overnachtingsmogelijkheden op onze website. Dus kom langs en voel je thuis. We heten je welkom. Wanneer ga jij naar Enschede?
U I T I N E N S C H E D E.N L / W E E K E N D JE W E G
Lees meer interessante artikelen op contentway.nl
GELUKKIG EN GEZOND OUDER WORDEN - 50 PLUS
23
Steeds meer verpakkingsmateriaal gerecycled op weg naar 2030 Focus
In de transitie naar 100% hergebruik in de verpakkingsindustrie. Golfkarton leent zich hier bij uitstek voor. Het is een van nature circulair product, niet gemaakt van fossiele grondstoffen, en dus bij uitstek geschikt als duurzame verpakking. Nu verdwijnt nog bijna de helft van het verpakkingsmateriaal in de reguliere afvalstroom, maar dat percentage neemt gestaag af. Tekst: Marjon Kruize Foto: Pixabay
“
Onze verantwoordelijkheid is vastgelegd
in onze ‘Now & Next’ duurzaamheidsstrategie. In 2023 willen we 100% herbruikbare of recyclebare verpakkingen fabriceren. In 2030 moeten al onze verpakkingen voor 100% gerecycled of hergebruikt worden.” Een ander belangrijk doel: “In 2025 willen we een alternatief hebben voor 1 miljard stuks ‘one way’-plastic verpakkingen,” vertelt Philip Bautil, DS Smith Managing Director Benelux, met trots.
De essentie van een circulaire mindset is samenwerken en kennisdeling. Momenteel is de vraag
om circulair ontwerpen te stimuleren. “Het is onze taak in de circulaire economie dat het voor mensen duidelijker wordt wat kan worden hergebruikt en om te zorgen dat er geen recyclebaar verpakkingsmateriaal verloren gaat. Met deze principes van circulair ontwerp zorgen we ervoor dat verpakkingen duurzamer worden.” Hij vervolgt: “Golfkarton is een heel mooi product. Je hebt heel veel producten die je kunt recyclen, maar dan wordt het een minderwaardig product. Voor golfkarton geldt dat niet, van een doos maak je een nieuwe doos. Het behoudt dezelfde functie.”
Educatie is een belangrijke taak en essentieel om duurzaamheidsstrategieën te behalen. Om het closed loop-model
dichterbij te brengen, wordt samengewerkt met (lokale) overheden en de eigen klanten. “De supply cycle is zo sterk als de zwakste schakel. Duurzaamheid is ook zoveel mogelijk mensen betrekken bij de circulaire economie. Met lokale overheden werken we samen om het terugwinnen van de verpakkingen zo veel mogelijk te vergroten.” Bijvoorbeeld door de jonge generatie bij te brengen wat het betekent om circulair te leven. Zo werd er een internationaal lespakket ontwikkeld voor basisschoolleerlingen in samenwerking met de Ellen McArthur Foundation, welke beschikbaar is in maar liefst 12 talen. “Educatie is een belangrijke taak en essentieel om duurzaamheidsstrategieën te behalen.”
naar papier en kunststof explosief gestegen, onder meer doordat consumenten sinds de coronacrisis steeds meer online kopen. “Mensen hebben tijdens corona ontdekt hoe makkelijk het is. Dat gaat blijven.” Het e-commercekanaal heeft een belangrijke keerzijde. “In de retail en supermarkt worden verpakkingsmaterialen standaard gescheiden ingezameld. Hierdoor is het voor recyclers makkelijker om de grondstoffen zo veel mogelijk te hergebruiken. In huishoudens komt slechts een gedeelte van alle recyclebare verpakkingen terug in de keten, met name plastics blijken lastig. ” Het doel is om dat te veranderen.
Momenteel is de vraag naar papier en kunststof explosief gestegen, onder meer doordat consumenten sinds de coronacrisis steeds meer online kopen.
Daarom ontstonden ook de
Er is nog veel
Circulaire Design Principles, een set duurzame regels
te winnen, stelt Bautil. “Veel verpakkingen bestaan uit multimateriaal.
Golfkarton is een van nature circulair product, niet gemaakt van fossiele grondstoffen, en dus bij uitstek geschikt als duurzame verpakking.
Denk aan dozen met piepschuim of airbags. Door in te zetten op monomateriaal, met name uit papiervezels, willen we het voor de eindconsument zo duidelijk en makkelijk mogelijk maken om hun steentje bij te dragen aan de ‘closed loop’.”
Het is onze taak in de circulaire economie dat het voor mensen duidelijker wordt wat kan worden hergebruikt en om te zorgen dat er geen recyclebaar verpakkingsmateriaal verloren gaat. De essentie van een
circulaire mindset is samenwerken en kennisdeling, benadrukt Bautil: “Met de ‘Design Metrics’-tool laten onze designteams aan klanten zien hoe de verpakkingen scoren op het gebied van circulariteit en zo kunnen bijdragen aan hun duurzaamheidsdoelstellingen. Zo kom je tot een steeds duurzamer ontwerp. En het is ook nog eens een mooie uitdaging.”
Door in te zetten op monomateriaal, met name uit papiervezels, willen we het voor de eindconsument zo duidelijk en makkelijk mogelijk maken om hun steentje bij te dragen aan de ‘closed loop’
Wat laat u de wereld na? Met uw nalatenschap kunt u bijdragen aan een wereld zonder longziekten
Uw wensen voor uw nalatenschap vastleggen is een bijzonder moment. Daarom heeft Longfonds twee boekjes gemaakt. In het boekje ‘Voor altijd’ leest u over de verschillende vormen van nalaten, het executeurschap en het werk van Longfonds. Het boekje ‘Voor later’ is een levensdocument, waarin u uw eigen wensen, dromen en herinneringen kunt opschrijven. Het geeft de executeur inzicht in uw nalatenschap en is voor uw dierbaren een bijzonder aandenken. Vraag vrijblijvend onze nalatenboekjes aan via longfonds.nl/nalaten, telefonisch op (033) 434 12 12 of vul onderstaande antwoordkaart in.
Voor altijd
Voor later
ANT WOOR DK A A RT
Ik ontvang graag: ❒ Het boekje Voor altijd ❒ Het boekje Voor later ❒ Beide boekjes ❒ Ik stel het op prijs als u contact opneemt via onderstaande gegevens Naam
M/V
Straatnaam Postcode
nr. Woonplaats
Geboortedatum Telefoonnummer E-mailadres Om uw persoonsgegevens te beschermen, adviseren wij u de antwoordkaart op te sturen in een ongefrankeerde envelop aan: Longfonds, t.a.v. Jessica Dumas, Antwoordnummer 305, 3800 VB Amersfoort