Fonds 1818 Magazine - Januari 2011

#1 2011 THEMA BEWEGEN EN SPORT s )N GESPREK MET 4INUS *ONGERT $EZE 7INTER 3TU+A&EST s 4ERUGBLIK )NLOOPHUIS $EBORAH s $UOlETSEN VOOR VERPLEEGHUIZEN

2

magazine

ACTUEEL Slimmer samenwerken voor betere buurt

ervaringen en gevoelens. Verlangend naar vrijheid en

Meer dan duizend buurtprofessionals komen donderdag

zoekend naar persoonlijke ontwikkeling laten ze zien

10 februari 2011 in de Haagse Fokker Terminal bij elkaar

dat de overeenkomsten tussen mensen met en zonder

voor de derde Manifestatie Buurtalliantie.

beperking groter zijn dan de verschillen. Bij deze

Thema’s van deze buurtalliantie zijn: verantwoordelijkheid

voorstelling zijn negen dansers betrokken, die worden

en partnerschap. Hoe werk je slim en slagvaardig samen?

begeleid door docenten en andere professionals.

Wat kunnen wijkcoaches en wijkteams betekenen voor

De muziek is speciaal voor deze bijzondere voorstelling

de veiligheid in de wijk? Hoe werken sport en cultuur als

gecomponeerd door het improvisatiecollectief Oorbeek.

bindmiddel? Hoe maak je je wijk, organisatie of project

‘Loss’ is een voorstelling die tegelijk ontroerend en

duurzamer?

komisch is.

Het belooft een veelzijdige dag te worden met praktische

www.eskalibur.nl

workshops, scherpe debatten, boeiende lezingen, prettig spannende talkshows en netwerksessies. Daarnaast

Digital Art Lab in Zoetermeer

is er een groot aanbod van excursies naar innovatieve

Sinds oktober 2010 heeft het Centrum Kunst en Cultuur

Haagse samenwerkingsprojecten en buurtprogramma’s.

(CKC) Zoetermeer een Digital Art Lab. Het idee achter het

Ook Fonds 1818 is aanwezig met diverse workshops en

lab is om traditionele kunstactiviteiten te combineren

discussies.

met digitale technieken. Lessen worden er nog niet

De keuze voor Den Haag – de stad van regering en

gegeven. “De docenten volgen de komende tijd eerst

parlement – als locatie voor deze buurtalliantie, is niet

diverse workshops om wegwijs te raken in de virtuele

toevallig. Er komen flinke bezuinigingen aan. Die gaan

wereld”, vertelt Chi Nguyen-Ta van het Centrum Kunst

alle organisaties treffen die zich inzetten in wijken en

en Cultuur. Een oude theaterruimte werd omgetoverd

buurten. Meer dan ooit zullen overheden vragen met

tot digitaal laboratorium. In de ruimte staan computers

minder geld meer maatschappelijk effect te genereren.

met ontwerpprogramma’s en apparaten waarmee

Dat vraagt om slimme, innovatieve samenwerkings-

dansers gevolgd kunnen worden met digitale sensoren.

projecten. In Den Haag zijn daar veel goede voorbeelden

“Met de lessen in klassieke kunstvormen, zoals pianoles

van, die zich tijdens de manifestatie zullen presenteren.

of dansles, spreek je een bepaalde doelgroep aan.

www.buurtalliantie.nl

Die kan veel groter worden door de kunstvorm te combineren met de digitale wereld. Elke jongere heeft

Eskalibur gaat Loss

tegenwoordig wel eens een filmpje gemaakt met zijn

‘Loss’ is de nieuwe dansproductie van Theatergezelschap

mobiele telefoon”, aldus Chi. De komende tijd worden

Eskalibur die op 21 januari 2011 in het Zeeheldentheater

regelmatig open labs gehouden waarbij iedereen binnen

in Den Haag in première gaat.

mag lopen om nieuwe dingen uit te proberen. Het is

Met deze voorstelling laat Eskalibur (een professioneel

uiteindelijk de bedoeling dat het Digital Art Lab altijd

gezelschap van mensen met een verstandelijke beperking)

open is voor leden van het CKC Zoetermeer. “Met een

zich opnieuw van haar unieke kant zien. Negen mensen

digitale strippenkaart kunnen ze dan naar binnen

volgen ieder hun eigen weg op zoek naar verandering

wanneer ze willen.”

en ontwikkeling. De dansers van Eskalibur ontdekken,

Kunstcentra in heel Nederland volgen de ontwikkelingen

ontleden, overwinnen, houden vast en laten los om weer

in Zoetermeer op de voet. “Het is echt een nieuw concept.

verder te kunnen.

Als het een succes wordt, zal het waarschijnlijk in meer

Zoals in eerdere producties van Eskalibur, putten de

kunstcentra worden gebruikt.”

theatermakers ook in ‘Loss’ uit hun eigen leven, hun

www.digitalartlab.nl

3

BESTE LEZER

Mensen die mij voor het eerst ontmoeten denken dat ik helemaal niets met sport heb. Ik zie er inderdaad niet uit als een fanatieke sporter. Maar schijn bedriegt: ik ďŹ ets iedereen er uit! Bovendien ben ik me er sterk van bewust dat bewegen en sport niet alleen goed is voor je lijf. Het is ook goed voor je sociale gezondheid. Een prestatie leveren, individueel of in teamverband maakt sterker.

Daarom heb ik bij Fonds 1818 ook gestimuleerd dat er meer aandacht is voor de maatschappelijke effecten van sport. We steunen nu samen met de Sportadviesraad het onderzoek van Tinus Jongert, lector aan de Haagse Hogeschool.

Hij bestudeert het beweeggedrag van doelgroepen in een sociale en economische achterstandssituatie in de Haagse wijken Laak en Transvaal. Kortom: het thema van dit magazine is Bewegen en Sport. En wel op hele diverse manieren: buiten bewegen voor ouderen maar ook jongeren die hockeyen op inline skates in het Binnenpark Zoetermeer.

Verder wijzen wij u in dit magazine op diverse projecten die in de komende maanden actueel zijn zoals het StuKaFest in Delft en Leiden en de manifestatie Buurt Alliantie waar ook Fonds 1818 aanwezig is met discussies en workshops.

En we kijken terug op vijf jaar Inloophuis Deborah in Delft.

Veel leesplezier, Anne de Raaf Adviseur Fonds 1818 Digital Art Lab

INHOUD 2

Actueel: lopende projecten

10

Deze Winter: StuKaFest

3

Voorwoord en inhoud

11

Vitrine: Diverse projecten in het kort

4

Thema: Bewegen en Sport

14

Terugblik: Inloophuis Deborah

7

In het bijzonder: Sportleidster

15

Het Nutshuis dit kwartaal

Laila Bojaarda

16

DuoďŹ etsen voor verpleeghuizen

8

In gesprek met: Tinus Jongert

Bewegen en Sport

4

magazine

THEMA

Bewegen en Sport Wie regelmatig beweegt, blijft lichamelijk én geestelijk in conditie. Toch is sport niet voor iedereen vanzelfsprekend.

Kinderen uit arme gezinnen kunnen niet zomaar lid worden van een sportvereniging. Voor ouderen en kinderen is het vervoer naar de sportclub soms een hindernis en mensen met een lichamelijke beperking komen ook niet altijd aan bod. Fonds 1818 steunt tal van sportieve initiatieven en brengt zo iedereen in beweging.

gezellig als je sociaal wat met elkaar op kunt bouwen”, vertelt Timmermans.

Slogan De slogan van het aangepast roeien is niet voor niets: ‘Het is roeien met de riemen die je hebt/met de kansen die je krijgt/ met de moed die je vindt’.

Bij Roeivereniging Rijnland zijn momenteel twaalf roeiers met een beperking aangesloten. “Tel daar dus zes vrijwilligers per roeier bij op en je komt uit op een aardige club mensen die bij dit fantastische initiatief

Een fel winterzonnetje weerspiegelt deze dinsdagmorgen

betrokken zijn.”

in de Vliet. Bij Roeivereniging Rijnland in Leidschendam-

De eerste wherry’s liggen deze stralende ochtend al

Voorschoten zijn ze blij met het stralende winterweer.

in het water. Dit type roeiboot is perfect voor beginners

Een prachtige dag voor een tochtje op het water.

omdat ze extra breed zijn en daardoor zeer stabiel op

Elke dinsdagmorgen komen de roeiers met een lichame-

het water liggen. De roeiers hebben voor de zekerheid

lijke of visuele beperking. “Roeien is een fantastische

ook nog een reddingsvest. “Wij hebben toevallig vrij veel

sport voor mensen met een fysieke beperking. Zittend

roeiers met een halfzijdige verlamming. Als er een grote

worden veel spieren in beweging gezet. Ook spieren die

boot voorbij komt, kan dat wat gewiebel geven. Op dat

niet echt willen, worden bij die beweging betrokken,

soort momenten is het roeimaatje ook belangrijk, die kan

gaan mee doen en worden sterker. Voor mensen die

dan een stevige haal geven. Roeien is ook een kwestie

slecht zien, geeft het roeien op zichzelf weinig problemen,

van vertrouwen. Dat geldt voor iedereen, maar zeker

maar bij het in en uit stappen en het sturen hebben ze

voor mensen met een beperking. Zij moeten voor een

wel veel hulp nodig”, vertelt Bart Timmermans, voorzitter

deel vertrouwen op de kracht en het zicht van de anderen.”

van de Commissie Aangepast Roeien Rijnland.

Rijnland is niet de enige vereniging die aangepast roeit.

Deze commissie bestaat nu elf jaar. “We hebben fors

Landelijk zijn er 28 verenigingen. “Eens per jaar houden

geïnvesteerd in hulpmiddelen om het roeien ook voor

we een nationale tocht aangepast roeien. Dat is een

mensen met een beperking mogelijk te maken. We hebben

fantastisch gezicht, al die boten in het water. Onderweg

een tillift en een instaphekje en in de boten kunnen ook

gaan we lekker ergens aan wal om te lunchen. Dat doen

aanpassingen worden aangebracht”, aldus Timmermans.

we met onze eigen vereniging trouwens ook één à twee

Maar minstens even belangrijk zijn de roeimaatjes die

keer per jaar. Dat zijn geweldige uitstapjes.”

een mindervalide roeier bij Roeivereniging Rijnland krijgt.

Mensen met een beperking komen minder gemakkelijk

“Elke roeier krijgt twee maten mee. Eén stuurt en de

de deur uit. Ze kijken vaak erg uit naar het roeien.

ander roeit mee. Omdat het allemaal vrijwilligerswerk is,

Daarom gaat het ook altijd door. Weer of geen weer.

heeft elke roeier drie koppels om zich heen die allemaal

“Als het regent dan gaan we in het verenigingsgebouw

om de beurt op dinsdag meegaan.”

op de ergometer aan de slag om de conditie op peil te

Het zijn vaste koppels. “Om goed te kunnen roeien, is het

houden. Daarna drinken we met zijn allen gezellig een

belangrijk dat je helemaal op elkaar bent ingespeeld.

kop koffie of thee.”

Als je elke week andere maatjes meekrijgt, kom je

Het is een prachtig gezicht om de boten door het water

samen nooit lekker in het ritme. Bovendien is het ook

te zien klieven. “Het is nu even koud in het begin, maar

5

Roeivereniging Rijnland

door het roeien zijn de spieren zó warm. Zolang er nog niet

heel lang dat sportverenigingen alleen met zichzelf bezig waren en

geschaatst kan worden, roeien wij door.”

geen relevante sociaal- maatschappelijke bijdrage leverden. Dat idee is achterhaald. Er zijn steeds meer sportverenigingen die hun

Enthousiasme

maatschappelijke taak serieus oppakken en wij zien dat de verbindende

Anne de Raaf van Fonds 1818 was nog niet zo lang geleden een

factor van sport heel groot kan zijn. Je kunt via sport mensen letterlijk

dinsdagochtend op bezoek bij Roeivereniging Rijnland. Ze was

activeren, weer bij de samenleving betrekken. Het is een cliché,

onder de indruk van alle aanpassingen die zijn gedaan om het voor

maar sport verbroedert ook. Verschillen tussen bevolkingsgroepen

de roeiers met een beperking mogelijk te maken om mee te doen.

vallen weg als ze samen sporten. Daar zetten wij ons als fonds graag

Ze werd geraakt door het enthousiasme en de betrokkenheid van

voor in.”

de mensen. “Ik sprak met een vrouw die een paar jaar geleden werd getroffen door een beroerte. Ze was altijd heel zelfstandig geweest, echt een vrouw van de wereld. Dan ben je opeens afhankelijk en kom je amper de deur nog uit. Dat was even slikken. Door het roeien heeft ze haar vrijheid weer een beetje terug. Ze vindt het heerlijk

Het is een cliché, maar sport verbroedert.

om over het water te schieten. Ik kan me dat zo goed voorstellen.

Het is dan zo goed dat er een vereniging is als Aangepast Roeien.”

Playground Voorbeelden van dit soort sportieve projecten te over in dit nummer

Het is nog maar een paar jaar geleden dat Fonds 1818 weinig tot

van het magazine. Neem de inzet van vrouwelijke sportleiders op

niets deed met de aanvragen van sportverenigingen. “Ons idee was

de Cruyff Courts en de Krajicek Playgrounds in Laak en Transvaal.

6

magazine

THEMA "EWEGEN EN 3PORT

Roeien is ook een kwestie van vertrouwen, zeker voor mensen met een beperking.

Roeivereniging Rijnland

Of een initiatief als Lady’s Gym in Transvaal, zeven jaar geleden

van en in de middag de kinderen. ’De tennisbaan wordt regelmatig

opgericht door en voor vrouwen uit de wijk. De aanleiding daarvoor

gebruikt door buurtbewoners om een balletje te slaan. Door het

was het ontbreken van betaalbare en vertrouwelijke sportmogelijk-

weghalen van struiken en andere begroeiing en het aanbrengen van

heden voor vrouwen van voornamelijk allochtone afkomst. Sindsdien

verlichting is het park ook ’s avonds een prima plek om te sporten.

is Lady’s Gym enorm gegroeid en heeft leden van 16 verschillende

“Mensen kunnen de verlichting zelf aandoen en het gaat om elf uur

nationaliteiten. Lady’s Gym is een maatschappelijk betrokken sport-

’s avonds automatisch uit zodat omwonenden er geen last van hebben”,

stichting en zet zich in voor de bevordering van de fysieke en mentale

aldus Geers.

gezondheid van vrouwen. Anne de Raaf: “Een fantastisch initiatief.

Ook is het Jongeren Ontmoetings Punt voor de jeugd opgeknapt en

Dan kunnen wij vinden dat gemengd sporten meer past bij de

zijn er opslagboxen geplaatst voor sport- en speluitleen Zoethout en

Nederlandse cultuur, maar voor Fonds 1818 telt dat deze vrouwen

de inline skatevereniging. Verder is er een nieuw clubhuis voor het

lekker bezig zijn en zich prettig voelen bij elkaar.”

jongerenwerk, het buurtwerk en de inline skatevereniging Sweet

Nóg een project waar Fonds 1818 graag de schouders onder zet, zijn

Lake Bulldogs gebouwd. “Het ziet er weer tiptop uit en het mooie is

de fitnessapparaten voor senioren in het Zuiderpark. “Daar komen

dat er sinds de opening nog nergens graffiti op is gekomen. De buurt-

veel allochtone ouderen en zij kunnen best wat extra beweging

bewoners zijn heel blij met de nieuwe sportaccommodatie in hun

gebruiken. Door openbare en gratis fitnesslessen op die apparaten

park. De sociale controle is groot en dat geeft weer een gevoel van

aan te bieden, hopen we ze te kunnen verleiden om in beweging te

veiligheid en saamhorigheid. Het nieuwe Binnenpark heeft een

komen.” De voorziening is in principe geschikt voor álle leeftijden,

positieve uitstraling voor de hele wijk.”

maar het accent ligt nu eens op de senioren. Voor jongeren worden al veel sportactiviteiten georganiseerd.”

Judomat Na jaren in de buurt van het Zuiderpark te hebben gezeten,

Laagdrempelig

is Thai Boxing Den Haag sinds kort verhuisd naar de Zuidwoldestraat.

Parken zijn bij uitstek openbare voorzieningen waar voor een breed

Onlangs was de feestelijke opening van de nieuwe locatie. “We hebben

publiek laagdrempelige sportvoorzieningen kunnen worden

meteen een flinke professionaliseringsslag gemaakt. Ons leden-

aangeboden. Het Binnenpark in Zoetermeer wordt veel gebruikt

bestand is nu digitaal en we hebben een nieuw pasjessysteem.

door de bewoners van de wijken Buytenwegh – De Leyens. In de

Met één druk op de knop hebben we nu het overzicht”, vertelt

jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw werden deze wijken en

Jerry Jokhoe, oprichter en eigenaar van Thai Boxing. Fonds 1818

het park aangelegd. Na ruim dertig jaar intensief gebruik waren de

gaf een bijdrage voor de aanschaf van nieuwe judomatten en een

wijkparkvoorzieningen zoals de tennisbaan en het speelveld dringend

nieuwe boksring. “We zijn uiteraard heel blij met de nieuwe locatie

toe aan een opknapbeurt. Dit jaar zijn de armen flink uit de mouwen

en de mooie materialen. Maar het belangrijkste bij ons blijven

gestoken. Niet zonder resultaat. Deze zomer werd de nieuwe

respect en eigenwaarde. Daar blijven we hard aan werken met de

Richard Krajicek Playground en de opgeknapte tennisbaan officieel

jongeren uit de wijk.”

geopend door wethouder Sport Mariëtte van Leeuwen. “Van beide

Thai Boxing werkt nauw samen met scholen en welzijnsinstellingen

faciliteiten is de hele zomer volop gebruikt gemaakt”, vertelt

uit de omgeving. “We werken bijvoorbeeld samen met Jeugdformaat,

Linda Geers van de gemeente Zoetermeer. Zowel door jong als oud.

een organisatie voor jeugd en opvoedhulp in Den Haag. Moeilijke

“Tijdens schooltijd maken de omliggende scholen er veel gebruik

leerlingen krijgen een agressieregulatie- en weerbaarheidstraining.

7

Sportleidster Laila Bojaarda Binnenpark Zoetermeer

4INDS IK ER BEN KOMEN ER OOK MEIDEN OP DE 1LAYGROUND

Bij ons komen veel allochtone jongeren over de vloer.

Twee avonden per week worden speciaal voor vrouwen activiteiten georganiseerd. “Veel mensen denken dat

Sinds april is ze elke week te vinden op de Richard Krajicek

allochtone vrouwen slappe tutjes zijn, maar die dames

Playground in Wijkpark Transvaal, bij sporthal ’t Zandje in

hebben power in huis hoor!”

Spoorwijk en het Ketelveld en Laakveld in Laakkwartier. Als sport-

Jerry Jokhoe ontdekte het Thai Boxen in de jaren tachtig,

leidster Laila Bojaarda daar is, komen er vanzelf een heleboel

toen de sport nog verboden was in Nederland omdat het

meiden uit de wijk om eens even lekker te sporten in de frisse

asociaal zou zijn. “Dat er foute mensen op af kwamen,

buitenlucht. “Zelfs nu in de winter, is het nog steeds druk”,

zegt niets over de sport zelf. Kijk naar de hooligans die

vertelt Laila.

op voetbal afkomen, dat zegt toch ook niets?” Jerry wilde

Het idee om vrouwelijke sportleiders in te zetten op de Playgrounds

meer over het boksen weten en ging op zijn achttiende

komt van de gemeente Den Haag. Het is een initiatief om meer

naar Thailand toe om zich erin te bekwamen. “Ik heb

allochtone meiden aan het sporten te krijgen. Dat is een moeilijker

keihard getraind en het is me gelukt om prof te worden.

te bereiken groep. “Zeker als er alleen maar jongens rondhangen

Straatjongeren krijgen daar een kans om zich via het

op de Playgrounds en les wordt gegeven door mannen.

boksen letterlijk omhoog te werken”. In Nederland is

Dat schrikt veel meiden af. Niet per se omdat het mannen zijn,

er gelukkig een goed sociaal vangnet. “Soms vind ik dat

maar ook omdat er vooral veel wordt gevoetbald. Die meiden

jongeren die er een zootje van maken, wel wat harder

willen andere sporten doen”, weet Laila.

mogen worden aangepakt. Met het boksen kunnen we

Zelf is ze van jongs af aan heel actief met tal van sporten. “Ik heb

toch werken aan discipline, zelfbeheersing en omgangs-

als meisje aan voetballen, tennis, basketbal en volleybal gedaan.

vormen.” Ook is er aandacht voor de motorische

Toen ik jong was, sportte ik gewoon gemengd. Maar nu ik

ontwikkeling van de jeugd en wordt voorlichting gegeven

volwassen ben, vind ik alleen met vrouwen ook prettiger. Ik voel

over gezondheid en voeding. De boksschool is laag-

me dan meer op mijn gemak en kan ik me helemaal op de sport

drempelig. “Alle culturen en rangen en standen lopen hier

concentreren”, vertelt Laila.

gezellig door elkaar.” Voor mensen met weinig geld zijn

De meiden die op de Playgrounds komen sporten, zijn tussen

er speciale regelingen. Zo betaalt Stichting Leergeld de

de negen en zestien jaar. “We hebben alle culturen door elkaar.

lesmaterialen en kan de contributie via de Ooievaarspas

Het is heel gezellig met elkaar. Ze komen trouw elke week terug.

worden geregeld. “Te weinig geld mag geen reden zijn

We doen op het moment veel aan tennis. Als het regent kunnen

om niet te sporten.”

we in Spoorwijk ook naar binnen. De Playground is bij sporthal

Het Thai Boxing virus verspreidt zich in razend tempo

’t Zandje en daar mogen wij ook gebruik van maken.”

door de wijk. Ouders die hun zoon of dochter eerst alleen

Naast haar werk als sportleidster, studeert Laila voor sociaal

kwamen brengen, trainen nu steeds vaker gezellig mee.

cultureel werkster. “Dit werk doe ik als stage. Sport is een mooie

“Hele gezinnen staan hier in de ring, het mooiste

manier om in contact te komen met mensen. Je bent lekker samen

compliment dat we kunnen krijgen.”

bezig. De verschillen vallen weg en het is nog gezond voor je ook.”

8

magazine

THEMA "EWEGEN EN 3PORT

“Ze moeten leren dat bewegen ook leuk kan zijn”

9

)N GESPREK MET

Tinus Jongert Lector Innovatieve Beweegstimulatie en Sport aan de Haagse Hogeschool

Lekker bewegen is goed voor een mens. Bijna iedereen

leefgewoontes op. “De leeftijd waarop kinderen zelfstandig

weet dat. Toch zijn er nog steeds groepen in de samen-

naar school gaan, is de afgelopen jaren gestegen van zes

leving die te weinig bewegen. Bovendien zijn zij moeilijk

naar tien jaar. ANWB geeft nu ďŹ etsvaardigheid cursussen

te bereiken met het sport- en beweegaanbod en komt

voor kinderen. Dat daar een markt voor is, zegt genoeg.�

de informatie over een gezonde leefstijl niet aan. “Uit onderzoek blijkt dat deze mensen vooral te vinden

Dat veel jongeren uit deze wijken niet voldoen aan de

zijn in de sociaal economisch lagere klassen, onder

landelijk gestelde beweegnormen voor hun leeftijds-

allochtonen en ouderen en mensen met chronische

categorie, zal niemand verbazen. “Wij zijn op zoek gegaan

aandoeningen en overgewicht�, vertelt Tinus Jongert.

naar manieren om deze jongeren te activeren. Je moet

Hij is sinds twee jaar lector Innovatieve Beweegstimulatie

ze verleiden, laten zien dat bewegen ook heel leuk kan

en Sport aan de Haagse Hogeschool.

zijn.� We onderzoeken de effectiviteit van innovatieve

Op verzoek van de Haagse Adviesraad voor de Sport,

methoden zoals ‘Exer games’. “Dat zijn games waarbij

is hij samen met studenten van de Haagse Hogeschool

je moet ‘exercisen’ ofwel bewegen. Iedereen kent de Wii,

bezig met een onderzoek naar hoe je jongeren uit de

maar er zijn games waarbij de beweging nog intensiever

wijken Transvaal en Laak kunt verleiden tot meer

is, zoals lasersquash of de dance revolution dansmat.

beweging. “Mensen in de krachtwijken zijn door slechte

En dan heb je ook nog de Swinx, dat is een buitenspel

leefpatronen en de ongezonde omgeving een stuk minder

apparaat waarmee je spelletjes als ren je rot kunt doen.

gezond dan mensen in betere wijken. Dat verschil is

De Swinx doet het heel goed op het schoolplein.�

echt fors. Hun levensverwachting is zes tot negen jaar lager en ze hebben zestien tot negentien jaar minder

Jongert staat ook aan de wieg van de Twinkel Tegels.

gezonde jaren.�

“Dit zijn interactieve stoeptegels, die oplichten als je er bijvoorbeeld op springt. Dat soort tegels zou kinderen in

Inactiviteit begint vaak al op heel jonge leeftijd. “Ouders

wijken als Laak en Transvaal kunnen verleiden om meer

die hun kindje in de maxi cosi naar baby tv laten kijken

buiten te spelen in plaats van binnen voor de buis te

in plaats van dat ze hun kind laten rondkruipen door

hangen. De Freinetschool in Delft is er momenteel mee

het huis. Ouders die hun kind zoet houden met snoep.

aan het experimenteren� Maar met Twinkel Tegels

Kinderen die elke middag met een zak chips en frisdrank

alleen kom je er niet. “De sleutel in het oplossen van dit

voor de buis zitten of aan het gamen zijn. Die nooit met

probleem ligt in de integrale aanpak; ook de omgeving

de ďŹ ets of lopend naar school gaan, maar altijd door

is hierbij heel belangrijk. Ouders, scholen en gemeente

hun ouders met de auto worden gebracht of met het

moeten samenwerken om deze groep jongeren meer te

openbaar vervoer gaan�, somt lector Jongert de slechte

laten bewegen.�

10

magazine

DEZE 7INTER

StuKaFest

Intieme performances in studentenkamers Delft staat bekend als technische studentenstad. Maar

Het was een heel mooie, intieme voorstelling. In een

dat er ook genoeg cultuurliefhebbers te vinden zijn, werd

schouwburg zou hij wegvallen, maar op mijn kamer kwam

vorig jaar bewezen met de eerste editie van StuKaFest.

hij perfect tot zijn recht. Die intimiteit en de veelzijdigheid

Dit Studenten Kamer Festival – waarbij studenten hun

van de performances maken StuKaFest zo uniek.”

kamer beschikbaar stellen voor performances – ontstond

De komende editie belooft nóg gevarieerder te worden.

elf jaar geleden in Nijmegen. Inmiddels zijn elf universi-

“We hebben diverse kleinkunstdisciplines in huis: zangers,

teitssteden aangesloten. In Leiden wordt het festival dit

muzikanten, maar ook een jongen die poëzie en hiphop

jaar voor de derde keer gehouden. Delft is een van de

heel mooi door elkaar heen laat lopen.”

laatste steden die erbij is gekomen. “Dat komt inderdaad

StuKaFest wordt gehouden op woensdag 16 februari 2011.

omdat onze studenten misschien wat minder gemakkelijk

“Om 18.30 is er een openingsact, daarna kan iedereen

en minder snel warm lopen voor cultuur. Je moet meer

lekker en goedkoop eten en de eerste optredens starten

moeite doen, maar als ze eenmaal komen, gaan ze ook

om 20.30 uur”, vertelt Fleur.

helemaal los. Op de muziek van de Gypsyklezmerfanfare-

Studenten die hun kamer beschikbaar willen stellen voor

band L Chaim werd vorig jaar uitbundig gedanst op een

StuKaFest zijn van harte welkom. “Het enige criterium

piepklein studentenkamertje”, vertelt Fleur Derks, zij is

is dat het wel kamers in het centrum van Delft moeten

bestuurslid van StuKaFest Delft. Vorig jaar stelden negen

zijn. We willen dat alle voorstellingen op loopafstand van

studenten hun kamer beschikbaar voor optredens.

elkaar zijn. De kamer moet minimaal 16m2 zijn, maar

Deze keer komen daar vier kamers bij. We bouwen het

we hebben ook geen behoefte aan grote feestzalen.

zo langzaam op. In Amsterdam en Nijmegen is het veel

Je moet het gevoel hebben dat het eigenlijk net iets te

groter, daar hebben ze twintig kamers. Wij willen

krap is, dat is de sfeer die bij dit festival hoort.”

uitbreiden tot maximaal vijftien, we willen de kleinschaligheid behouden”, vertelt Fleur, die vorig jaar zelf ook

StuKafest Delft: 16 februari 2011.

haar kamer beschikbaar stelde. “Jazz dwarsfluitist en

StuKaFest Leiden: 24 februari 2011

verhalenverteller Ronald Strijders kwam bij mij optreden.

www.stukafest.nl

11

vitrine

Delft Moves 2010 Delft Moves 2010 is het vervolg op het succesvolle JongDansFestival dat vorig jaar in Delft, Alkmaar en Almere werd gehouden. In oktober liet al het danstalent uit Delft zich in Theater de Veste van zijn meest swingende kant zien. Hele diverse stijlen kwamen aan bod in workshops en battles.

Duurzame Natuurschuur Fonds 1818 helpt organisaties bij het duurzaam uitvoeren van verbouwingen. Zo wordt het clubhuis van de Delftse Natuurwacht, DNW geheel duurzaam aangepast. Er komen een nieuwe verwarmingsinstallatie, groene dakbedekking en zonnepanelen. In samenwerking met de vogel- en egelopvang plaatst DNW ook een ‘hotel’ voor insecten en kleine zoogdieren. Een extra pluspunt in dit project is de samenwerking met veel organisaties gericht op jongeren. Daardoor worden de mogelijkheden voor natuur- en milieueducatie in Delft uitgebreid.

Eetbare binnenplaats van De Koffiepot Vrouwen in Laak Noord, maak de vensterbanken groen en eetbaar!

Die oproep doen de moeders van Moedercentrum de Koffiepot in de Haagse wijk aan hun buurtgenoten. Als voorbeeld dient de binnenplaats van De Koffiepot. Met hulp van de bezoeksters is in de afgelopen maanden een tuin aangelegd die vanaf dit voorjaar ‘eetbaar’ zal zijn.

Niet alleen de vrouwen doen mee, ook de omwonenden leggen een tuintje aan op hun balkon en rondom de speeltuin komen ‘eetbare’ struiken. In de Koffiepot komen heel veel bezoekers en zo komen zij automatisch ook in aanraking met natuur in de stad.

Rolstoelbasketbal Wie denkt dat alleen lange mannen die hoog kunnen springen aan basketball doen heeft het mis. Ook vanuit een rolstoel is het goed passen, jumpen en dunken. Basketballvereniging STOL-Grasshoppers uit Katwijk wil een rolstoelbasketbalafdeling opzetten. Gemikt wordt op jongeren tussen de 8 en 18 jaar oud. Voorlopig zijn hiervoor tien rolstoelen nodig. De Grasshoppers hebben ook al een team voor jongeren met een verstandelijke beperking en de club is actief op scholen. Ook wordt het streetbasketbal gestimuleerd.

12

MAGAZINE

COPD lunch te Leiden Zo’n 45 mensen met de longziekte COPD kwamen in november 2010 in Leiden samen voor een feestelijke lunch. Doel was om de patiënten bij elkaar te brengen en hen onder meer kennis te laten maken met specifieke ademhalingstechnieken. Om de longen los te maken zongen zes leden van het Ouderenkoor Voorschoten samen met alle aanwezigen. De dirigente deelde vooraf de teksten van bekende liederen uit. Een accordeonist zorgde voor de begeleiding.

De dagelijkse zorgen werden vergeten door de vrolijke samenzang.

Tijdens de lunch was er de mogelijkheid om verder te praten en ervaringen uit te wisselen.

Week van de Gezondheid In de Week van de Gezondheid in de Julianakerk te Den Haag in november, kregen de bewoners van de Haagse wijken Transvaal en Schilderswijk advies over gezond leven en de keuze voor een passende zorgverzekering. Tijdens de bijeenkomst, georganiseerd door welzijnsorganisatie Zebra konden de bezoekers meedoen aan allerhande workshops en introductietrainingen.

Jubileum Integratie Concert Na een succesvol festival in 2009 zal het Koerdische Culturele Centrum Newroz op 19 maart 2011 opnieuw een Integratie Concert houden in de Stadsgehoorzaal in Leiden. Het belooft een muziekprogramma te worden dat interessant is voor de hele Leidse bevolking. De muziek is Hollands en Koerdisch. Zo staan er optredens van onder andere Orkest Namo, kamerkoor Davanti, Toonkunst Orkest in Leiden, Kamerkoor Cantate Domino, Kamerkoor De Koor, Kamerkoor Ars Vocalis en Koerdische artiesten op het programma. De organisatie verwacht zo’n 600 bezoekers in de Stadsgehoorzaal.

Waterkunstwerk Matilo Park Leiden Overal en altijd heeft de mens zich bij waterbronnen gevestigd.

Deze natuurlijke aanleiding zorgde vervolgens voor de bouw van tempels en kerken en vandaar uit voor het ontstaan van dorpen en steden. In veel woonwijken, met name de nieuwere, is deze natuurlijke bron niet aanwezig. In Leiden wordt in de komende jaren tussen een nog te bouwen nieuwbouwwijk en een bestaande wijk een nieuw park aangelegd, het Matilopark. Voor buurtbewoonster en kunstenares Ludy Feyen is dit aanleiding een speciaal waterkunstwerk te ontwikkelen. Het kunstwerk is reservoir voor de (moes)tuinen in het park. Om het water heen komt een grote bank waar buurtbewoners Fotograaf: Janine Vermeulen

met elkaar in contact kunnen komen. Jonge kinderen kunnen met het water spelen en kliederen. De jongeren uit beide wijken krijgen een belangrijke rol bij het ontwerpen van het waterkunstwerk.

Fotograaf: Janine Vermeulen

13

Een portie kunst Basisscholen in het Haagse stadsdeel Laak vroegen theater Pierrot om een toegankelijk kunsteducatie aanbod in de wijk. Dit werd een kunsteducatieprogramma met voorstellingen en workshops op de scholen en in het eigen theater aan de Ferrandweg in Laak.

Het educatieproject laat het hele culturele veld van Den Haag zien met onder andere bijdragen van Haagse theatermakers en kunstinstellingen zoals het Residentie Orkest, het Nederlands Danstheater en Filmhuis Den Haag.

Fotograaf: Sander Foederer

www.theaterpierrot.nl

Poëzie op Pootjes Ik ben een echte Hagenees!

Vroeger was het altijd feest!

Ik kom uit de stad vandaan.

Daar heb mijn wieg gestaan!

De bioscopen van weleer, die zijn er al lang niet meer.

Het Zuiderpark, de Nieuwe Kerk en het Plein.

Die zullen er altijd blijven en zijn!

E.J. van Spronsen Dit is een van de vele gedichten die voor de laatste editie van Poëzie Op Pootjes werd geschreven. De R.G. Ruijs Stichting organiseert in 2011 alweer voor de derde keer het unieke ‘inzamelingsproject’ voor gedichten over het Haagse gevoel. Alle Hagenaars krijgen hierbij de kans hun specifieke Haagse gevoel in een gedicht te vertalen.

In workshops kunnen de inzenders onder professionele begeleiding verder schaven aan hun gedicht. Via diverse media zijn ze vervolgens te lezen en te horen. Poëzie op Pootjes gaat op 27 januari 2011 (Nationale Gedichtendag) van start met een spectaculaire kick-off in de Centrale Bibliotheek en wordt op 18 juni afgesloten met een grote theatershow in Theater de Regentes. www.poezieoppootjes.nl

14

magazine

TERUGBLIK Hoe is het verder gegaan met projecten die Fonds 1818 steunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken?

We kijken terug naar…

‘Niets moet en alles mag’ Op 27 september 2010 bestond het Delftse

naasten van mensen met kanker, voor hen

10.00 tot 16.00 uur geopend.“We ontvangen

inloophuis Debora, voor mensen die in

is ons inloophuis ook bedoeld. Zij lopen weer

gemiddeld vijfhonderd bezoekers per maand”,

aanraking komen met kanker, vijf jaar en

tegen andere dingen aan dan de mensen die

aldus Valkenburg. “We merken duidelijk dat

dat werd uiteraard gevierd. “Het was een

zelf kanker hebben. Naar de patiënten gaat

onze naamsbekendheid de afgelopen jaren

onvergetelijke dag”, vertelt Elle-Marie

automatisch en zeer terecht ook, de meeste

flink is gegroeid en zijn heel blij met de

Valkenburg, voorzitter van de Stichting

aandacht uit. Maar mensen die er naast staan,

42 bedrijven die zijn aangesloten bij het

Inloophuis Delft en Omstreken, waaronder

hebben het ook heel moeilijk.”

Debora Partnership. Zij helpen zo met de

Inloophuis Debora valt. “Er waren meer

In september 2005 ging de deur van Inloophuis

exploitatie van het inloophuis. In 2007

dan honderd gasten. Zij konden onder meer

Debora voor het eerst open. Het huis is

ontving Inloophuis Debora de Delftse Pluim,

luisteren naar een interessante lezing over

vernoemd naar de vrouw van een van de

een prijs voor alle vrijwilligers die ervoor

Spiegelogie van Willem de Ridder.

mensen die bij de oprichting van het inloop-

zorgen dat de deur van Debora openstaat.

“Spiegelogie is een zeer praktische methode

huis betrokken was. “Zij overleed aan de

“Bij ons staat ontmoeting en ontspanning

om patronen te veranderen en elkaar daarin

gevolgen van kanker. Haar naam betekent

centraal. Niets moet en alles mag.” Dat wordt

te ondersteunen. Deze manier van werken

wijsheid en kracht, dat is precies wat mensen

door de bezoekers enorm op prijs gesteld.

heeft veel overeenkomsten met de steun die

nodig hebben na de diagnose kanker”,

“In het ziekenhuis moeten ze vervelende

onze gasten hier in het Inloophuis ervaren.

vertelt Valkenburg. Zij is vanaf het allereerste

behandelingen ondergaan, hier is ruimte

Het was een zeer inspirerende lezing”, vertelt

begin bij het inloophuis betrokken. Steeds

voor plezier.”

Valkenburg. Natuurlijk was er ook voldoende

meer gasten weten de weg naar het inloop-

ruimte om elkaar informeel met een hapje

huis inmiddels te vinden. Het inloophuis is

en drankje te spreken. “Ook kwamen er veel

van maandag tot en met donderdag van

15

Januari TEST Extra 15 januari 20.00 uur, Toegang € 4,50

Februari Koorsandwich 26 februari 12.30 uur

Januari t/m april De Kloof 1ste editie 8 januari 11.00 uur

Normaal gesproken gaan kunstenaars

De Koorsandwich is het podium voor

Van januari t/m april organiseert het

en componisten tijdens TEST Extra aan

alle Haagse Koren en zanggroepen.

NIVON samen met Het Nutshuis

de slag in de hoeken en gaten van Het

Tijdens lunchtijd zullen diverse koren

maandelijks De Kloof. Gezaghebbende

Nutshuis om een bijzondere performance

een optreden verzorgen terwijl het

sprekers wisselen met het publiek van

te maken. Voor deze ene keer en als

publiek van een lunch kan genieten.

gedachten over de kloof tussen arm

opener van het nieuwe jaar doen we

De genres lopen uiteen van klassiek tot

en rijk, tussen (milieu)bewust en

een speciale editie van TEST Extra in de

gospel en close harmony; kortom voor

onverschillig, tussen wetenschap en

Grote Kerk. Acht componisten hebben

iedereen een aantrekkelijk programma.

het gewone volk en tussen kiezer en

stukken geschreven voor meer dan

De concerten zijn gratis toegankelijk,

gekozene. Thema januari: kloof tussen

twintig harmoniums (kleine piano’s).

maar voor de lunch en consumpties

(milieu)bewust en onverschillig.

moet worden betaald.

www.nutshuis.nl Het Nutshuis – voor lokale kunst en maatschappij. Het Nutshuis biedt een platform aan iedereen in Den Haag die zich betrokken voelt bij culturele en maatschappelijke ontwikkelingen in de stad. Het Nutshuis is gevestigd in het voormalige hoofdkantoor van de Nutsspaarbank, midden in de binnenstad. In de Bankhal, de Commissarissenzaal en de Filmkluis bieden wij u een programma vol lezingen, debat, muziek, documentaires en tentoonstellingen.

De activiteiten zijn heel divers maar hebben vaak een cultureel karakter en zijn altijd op een of andere manier maatschappelijk betrokken. De nadruk ligt op lokale Haagse ontwikkelingen. U vindt Het Nutshuis aan de Riviervismarkt 5 in Den Haag. Kijk voor meer informatie en het volledige programma op www.nutshuis.nl.

algemene informatie over Fonds 1818 Colofon

Aanvraagprocedure

Fonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar.

Aanvragen voor een donatie kunnen ruim voor aanvang van het project schriftelijk bij Fonds 1818 worden ingediend. Fonds 1818 geeft alleen donaties aan stichtingen of verenigingen.

De behandeling van uw aanvraag duurt 6 tot 8 weken.

Meer informatie: www.fonds1818.nl.

Redactie: Corien Bosch Redactionele ondersteuning: Martine Vinkesteyn Interviews: Floor de Booys Fotografie: Eva Hofman, Wouter Schuddebeurs en diverse fotografen en bruikleengevers van de beschreven projecten Concept en vormgeving: Ontwerpwerk Lithografie en druk: Drukkerij ANDO, Den Haag

<24 Voor jongeren tot 24 jaar geldt een speciale, eenvoudige procedure.

Deze jonge aanvragers hoeven voor een donatie tot € 3.000,- geen stichting of vereniging te zijn! Voor informatie

hierover kunt u contact opnemen via info@fonds1818.nl.

Gratis cursus fondsenwerving Fonds 1818 geeft een cursus fondsenwerving voor medewerkers en vrijwilligers van non-profitorganisaties en jongeren die geen of weinig ervaring hebben met het werven van fondsen.

Voorwaarde is dat de organisatie actief is in de regio van Fonds 1818.

De eerst volgende cursus wordt gegeven op donderdag 17 februari.

Inschrijven kan via www.fonds1818.nl.

Meer informatie Heeft u vragen over de criteria voor een donatie, over het opstellen en indienen van een aanvraag bij Fonds 1818 of over fondsenwerving in het algemeen?

Kijk dan op www.fonds1818.nl of neem contact op met onze afdeling Communicatie op 070 375 49 57 of info@fonds1818.nl.

Wilt u het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal ontvangen? Stuur dan een e-mail met uw adresgegevens naar info@fonds1818.nl of meldt u aan via de website. Een abonnement is gratis.

16

Fonds 1818 steunt aanschaf duo-ďŹ etsen Fietsen is gezond voor een ieder en vooral ook voor mensen die tegen beperkingen aanlopen op geestelijk en lichamelijk vlak. De afgelopen jaren heeft al een ďŹ&#x201A;ink aantal zorginstellingen bij Fonds 1818 aangeklopt voor een bijdrage in de aanschaf van een duoďŹ ets of side-by-side ďŹ ets. Dat zijn ďŹ etsen waarop twee personen, naast elkaar kunnen rijden, al dan niet elektrisch ondersteund. Het is voor de bewoners van een zorgcentrum prettig op pad te gaan, in beweging te zijn en te genieten van de buitenlucht.

Fonds 1818 wil alle woonzorgcentra in de regio de

Daarnaast is ďŹ etsen gezond en simuleert beweging de

gelegenheid bieden een duoďŹ ets of een side-by-side ďŹ ets

activiteit van de hersenen. Al ďŹ etsend door hun oude

aan te schaffen. Voorwaarde is dat het zorgcentrum

omgeving kunnen de ouderen bijvoorbeeld herinneringen

minimaal 25% van de kosten voor eigen rekening neemt

ophalen aan vroeger.

en dat er een plan is hoe de ďŹ ets beheerd wordt.

KIJK OP WWW FONDS NL

Hillegom

Noordwijk

Noordwijker hout Lisse

Fonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele Teylingen

projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer, Katwijk

Leiden en de Bollenstreek.

Oegstgees t

U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat

Leiden

nodig is. Dankzij u worden woonwijken weer leefbaar,

W assenaar Voor schoten

leren allochtone vrouwen ďŹ etsen, worden monumenten gerestaureerd, worden er theatervoorstellingen gemaakt, leren jongeren met elkaar discussiĂŤren en kunnen met

LeidschendamVoorburg

Den Haag

olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u van

Den Haag

harte uit om uw ideeĂŤn en projecten met ons te delen.

U het project, wij het geld.

Rijswijk PijnackerNootdorp

RIVIERVISMARKT 4

POSTBUS 895

2513 AM DEN HAAG

2501 CW DEN HAAG

070 364 11 41

INFO@FONDS1818.NL

Delft

Midden Delfland

Zoeterwoude

Zoetermeer

Leiderdor p