#3 2012 THEMA Maatjes • In gesprek met... Senait Tekie Deze Zomer: Kunst in Duin • Terugblik: De Plint: huiskamer van de Prinsenhof • Voordekunst
r a a J
h c i r be
i nd
az g a it m e
va t r a th in h k j i K
1 1 0 t2 et or h o v e n
2
magazine
actueel De Corbulo krijgt een werfbeurt
Special Olympics in Den Haag
Waterscouting vereniging Nautilus uit Delft is in het
In het Zuiderpark en bij Roeivereniging Laak worden
bezit van een varend monument, de Corbulo. Dit binnen-
eind september de Special Olympics Regionale Spelen
vaartschip uit 1923, dat tevens als clubgebouw fungeert,
gehouden. Er worden rond de vijfhonderd sporters met
moet voor groot onderhoud naar de werf. Het schip werd
een beperking verwacht die kunnen deelnemen aan
eind jaren tachtig onderdeks volledig omgebouwd tot
voetbal-, hockey-, roei-, zwem-, bowling-, judo- en
verenigingsgebouw met meerdere lokalen en in het
atletiekwedstrijden. De Special Olympics Regionale
voorste ruim de werkplaats voor het doen van onderhoud
Spelen vinden elk jaar in een andere gemeente plaats.
aan de vloot van Nautilus. Deze bestaat uit zes zeilvletten,
Dit jaar doet het sportevenement dus Den Haag aan.
een zeilschouw, twee motorvletten en een groot aantal
De organisatie is in handen van de Haagse Hogeschool/
kano’s. De leden onderhouden de Corbulo grotendeels
Academie voor Sportstudies en Stichting Sportbelang
zelf. Maar nu is de Corbulo toe aan een werfbeurt. Na dit
SGK. De Olympische gedachte ‘meedoen is belangrijker
grootschalig onderhoud kan het schip er de komende
dan winnen’ is het motto. Stichting Sportbelang SGK
tien à vijftien jaar weer tegenaan. De Corbulo maakt nu
wil met het evenement sport voor mensen met een
jaarlijks drie tot vijf vaartochten. Na de werfbeurt kan
verstandelijke beperking in Den Haag en omstreken op
het schip naar verwachting vaker ingezet worden voor
de kaart te zetten. Bij de organisatie en uitvoering van het
diverse activiteiten van Nautilus. www.nautilusdelft.nl
project, worden vrijwilligers, ook met een verstandelijke beperking, ingezet. www.sportbelangsgk.nl
Buikdansen in De Regentes Theater De Regentes is eind september ondergedompeld in Oosterse sferen van duizend-en-één-nacht. Voor de vierde keer wordt daar het buikdansfestival Asli Sharqi gehouden. De openingsvoorstelling komt dit keer uit Egypte en er is een aantal buitenlandse artiesten uitgenodigd. Het programma bestaat uit voorstellingen met traditionele en vernieuwende oriëntaalse dans, waarbij oorspronkelijkheid en experiment naast elkaar worden gepresenteerd. Het festival wordt georganiseerd door Stichting Della en heeft als doel de oriëntaalse (buik)dans op een hoger niveau te brengen in Nederland. Naast de voorstellingen worden ook workshops, debatten, een open podium, een modeshow en lezingen gehouden. Ook worden er films vertoond. Buikdansfestival Asli Sharqi maakt Den Haag als internationale dansstad weer een stuk completer. www.buikdans.nl of www.aslisharqi.nl
3
beste lezer, Johan Roos en Ron Nell gaan iedere week samen op pad. Op die manier heeft de dementerende Ron een uitje, heeft zijn vrouw Toos even tijd voor zichzelf en heeft Johan de voldoening dat hij iets voor een ander kan betekenen. Op de voorpagina van dit Magazine zijn ze op de boulevard in Scheveningen. Johan is maatje en ontlast de mantelzorger. Het mes snijdt aan vele kanten. In de afgelopen jaren heeft Fonds 1818 vele maatjesprojecten ondersteund. Uit onderzoek dat het fonds liet doen naar het effect van maatjesprojecten blijkt dat het succes het grootst is wanneer sprake is van wederkerigheid. Beide partijen hebben elkaar iets te bieden. Kortom: in dit nummer van het Fonds 1818 Magazine volop aandacht voor Maatjes. Middenin dit Magazine vindt u een aparte bijlage met een verkort jaarverslag over 2011. In het verleden werd het jaarbericht gedrukt en naar alle aanvragers uit het betreffende jaar gestuurd. Het fonds heeft nu besloten alleen nog een digitale versie uit te brengen. Om toch een globaal inzicht te geven in de resultaten van 2011 is gekozen voor een bijlage in het Magazine. Wilt u het hele jaarverslag inzien, kijk dan op onze website. Tenslotte wil ik u ook nog attenderen op een nieuw initiatief van Fonds 1818: crowdfunding voor culturele projecten. Wat dit inhoudt leest u op de achterpagina.
Irene Davids Fonds 1818
De Corbulo krijgt een werfbeurt
inhoud 2 Actueel: lopende projecten
14 Terugblik: De Plint: huiskamer
3 Voorwoord en inhoud
van de Prinsenhof
4 Thema: Maatjes
15 Cursussen 2012
8 In gesprek met: Senait Tekie
16 Voordekunst
10 Deze Zomer: Kunst in Duin
11 Vitrine: Diverse projecten in het kort
Bijlage: Jaarbericht 2011
Maatjes
4
magazine
thema:
Maatjes ‘Een oefening in vriendschap’ Normaal gesproken zou me dat niet zijn opgevallen,
Fonds 1818 ondersteunt al jaren maatjes projecten; en terecht: maatjesprojecten sluiten naadloos aan op de uitgangspunten van het fonds. Dankzij de tijdelijke hulp van een maatje zijn mensen weer in staat om zelfstandig en gelijkwaardig deel te nemen aan het maat schappelijke leven.
maar nu wel. Ik heb me meteen opgegeven en ik heb daar tot op de dag van vandaag geen spijt van. Het is een heel mooie aanvulling op mijn werk als controller bij een bank. Sinds ik op woensdag buddy ben, is mijn leven veel meer in balans. Ik krijg zoveel dankbaarheid en voldoening terug. Van mijn betaalde baan kan ik wel eens moe thuis komen, maar na een dag als buddy kom ik altijd blij en energiek terug. Dat klinkt misschien raar, als je weet dat ik buddy ben geweest voor chronisch
Elke woensdagmiddag gaat Johan Roos naar Ron en
zieke mensen. Veel mensen met kanker in een terminale
Toos Nell in Scheveningen. “Ron is dementerend en zijn
fase. Je moet om kunnen gaan met verlies. Anders kost
vrouw staat er helemaal alleen voor.” Er is professionele
het je teveel energie. Je moet betrokken zijn en toch ook
hulp bij de verzorging, maar die hebben geen tijd om
afstand houden. Dat is deels een kwestie van karakter,
de hele dag bij Ron te blijven. Alleen thuis blijven, kan
maar je kunt het ook aanleren door de trainingen die
soms gevaarlijk zijn. Het nieuwe project buddyzorg voor
je krijgt.” Johan is altijd in voor iets nieuws. Daarom
mensen met dementie en hun mantelzorgers van Buddy
meldde hij zich direct aan voor het nieuwe project van
Netwerk, is daarom een uitkomst.
Buddy Netwerk: Buddyzorg voor mensen met dementie
Toos kijkt echt naar de woensdagen uit. Dan kan ze haar
en hun mantelzorgers. “Wist je dat er wel tachtig soorten
verhaal kwijt en daarna lekker even alleen de deur uit.
dementie bestaan? Het is interessante materie. Ik leer
“Of juist even het huis voor zich zelf want als het een
heel veel over de werking van de hersenen en het
beetje mooi weer is, neem ik Ron mee naar buiten.
geheugen. Dat vind ik interessant, al is het in de praktijk
Hij zit in een rolstoel, want hij heeft ook verschijnselen
natuurlijk een rot ziekte. De ontreddering bij zowel de
van Parkinson. We wandelen graag over de boulevard en
cliënt als zijn partner is pijnlijk. Het is soms ook lastig
dan drinken we gezellig wat. Als het weer minder mooi
communiceren met Ron. Hij kan zich niet altijd goed
is, pakken we de auto en maken een ritje. We hebben ook
uitdrukken. Maar ik ken hem nu een beetje en ik begrijp
een keer thuis een potje dammen gespeeld waar Ron
hem vaak ook wel zonder woorden. Als we op
vroeger goed in was. Nu ging het na een paar minuten
Scheveningen zijn en wat drinken, zie ik dat hij geniet.
niet meer en wist hij niet meer wat hij met de stenen
Dan geniet ik ook. Oorspronkelijk kom ik uit Scheveningen,
moest doen”
het is heel leuk om daar nu regelmatig te zijn. Ik kan het goed vinden met Toos, ook niet onbelangrijk. Er moet
Voldoening
een klik zijn, anders werkt het niet.”
Zeven jaar geleden gaf Johan zich als vrijwilliger op bij het Buddy Netwerk. “Mijn vader was in die periode ernstig
Match
ziek en ik heb ervaren hoe mooi het is om er juist dan voor
Om de kans op zo’n klik zo groot mogelijk te maken,
iemand te zijn. Dat geeft zoveel voldoening. Juist toen
is het maken van een goede match heel belangrijk, weet
was er een wervingscampagne van het Buddy Netwerk.
Lisette Hart. Zij is coördinator vrijwilligers bij Stichting
5
Rondom Mantelzorg. “Ik heb altijd een uitgebreid intakegesprek
project ‘Mantelmaatjes’ draait het vooral om wederkerigheid.
met mensen die zich als vrijwilliger aanmelden. Wat verwachten
“Omdat de cliënt het maatje helpt met de Nederlandse taal. Sommige
ze ervan, wat vinden ze leuk, wat hebben ze te bieden, wat zijn hun
van onze vrijwilligers beheersen het Nederlands niet optimaal omdat
zwakkere punten. Het moet echt goed passen. Het contact is niet
zij migrant zijn. Onder onze cliënten zijn ook mensen die het juist
vrijblijvend. Je gaat iets aan met een ander. Er wordt op je gerekend.
heel leuk vinden om hun maatje te helpen met de taal. Zo ontstaat
Dat is niet niks, daarom moet die klik er zijn. Voor alle partijen,
er een heel mooie kruisbestuiving”, aldus Lisette Hart. Het project
want de cliënt moet de buddy om zich heen kunnen verdragen en
Mantelmaatjes is een samenwerkingsproject van Stichting Rondom
de mantelzorger moet die persoon vertrouwen in zijn huis.”
Mantelzorg en Vluchtelingenwerk Rijswijk. “Het is echt een pareltje van een project”, vindt Basje de Liefde van Vluchtelingenwerk Rijswijk. “Door de wederkerigheid valt het afhankelijkheidsaspect grotendeels
Sinds ik buddy ben, is mijn leven meer in balans
weg. Cliënten geven aan dat ze dat prettig vinden.” Overigens zijn er bij Rondom Mantelzorg genoeg maatjes aangesloten die perfect Nederlands spreken. “Wij hebben een heel breed aanbod”, aldus Lisette Hart.
Terugtredende overheid Bij de meeste maatjesprojecten is gelijkwaardigheid wel het uitgangs-
De meeste mensen associëren buddy’s met de zorg voor mensen
punt, maar in de praktijk toch lastiger omdat de cliënt hulpbehoevend
die besmet zijn met HIV. “Zo zijn de buddy’s in de jaren tachtig ook
en dus toch in zekere zin afhankelijk is van het maatje. Bij het nieuwe
begonnen. Een nieuwe ontwikkeling is dat buddy’s ook voor andere Ron Nell en Johan Roos
6
thema: Maatjes
Het is een denkfout dat vrijwilligers gratis zijn De maatjes Al-Mamori en Hendriks vertalen samen de krant
doelgroepen worden ingezet. Voor mensen met dementie bijvoor-
van een beroepskracht. Integendeel, er blijven beroepskrachten
beeld”, aldus Irene Davids, adviseur bij Fonds 1818. Zij vermoedt dat
nodig voor de werving, selectie, training, intervisie etc. Soms was
het aantal en de diversiteit van de maatjesprojecten de komende tijd
en is er helemaal niets geregeld en wordt een sociaal netwerk
alleen maar zal toenemen. “De overheid treedt op het gebied van
verondersteld aanwezig te zijn. Bijvoorbeeld voor de kinderen van
welzijn en zorg steeds verder terug en gaat er daarbij te gemakkelijk
wie de ouders gedetineerd zijn. Humanitas voert een project uit
vanuit dat iedereen een sociaal vangnet heeft. Het gaat vaak om
waarbij deze kinderen geholpen worden hun dagelijks leven op
mensen die geen uitgebreid sociaal netwerk hebben maar wel een
de rit te krijgen, in het contact met instanties en school, maar ook
steuntje in de rug kunnen gebruiken. De overheid gaat te vanzelf-
in het contact met vader en/of moeder die in de penitentiaire
sprekend uit van de civil society, de burgerzin van eenieder, maar
inrichting verblijft.”
vrijwilligerswerk organiseert zich niet zelf. Mensen willen graag iets doen voor een ander, ook in de huidige tijd, maar niet als kosten
Doelgroep
besparing de enige reden is. Ze willen ook niet de plaats innemen
Per doelgroep moet je goed kijken, waar je de vrijwilligers zoekt. Bij projecten voor dak- en thuislozen worden vrijwilligers bewust gezocht bij hogescholen en universiteiten (met relevante studie-
‘Wat zijn maatjesprojecten?
richtingen): vrijwilligers moeten het interessant vinden om zich
Maatjesprojecten koppelen vrijwilligers één-op-één aan iemand
te verbinden met deze doelgroep.
die op bepaalde punten in het leven tijdelijk een coach, mentor
De individualisering van de samenleving en de vergrijzing zijn
of maatje nodig heeft. Uitgangspunt van al deze projecten is
volgens Davids ook oorzaken voor het toenemende beroep dat op
het gestructureerde één-op-één contact tussen de vrijwilliger
maatjes wordt gedaan. “Vroeger was de familie veel vanzelfspre-
en de deelnemer (of cliënt) aan het project. Het maatjesproject
kender het vangnet en hadden mensen meer contact met mensen
houdt in dat er een ‘functionele’ vriendschap georganiseerd
in de buurt. Zeker de vrouwen, want die zaten vaak thuis met het
wordt, wat betekent dat de behoefte van de cliënt voorop staat.
kroost. Dat is tegenwoordig allemaal anders. Familie woont vaak
Het ‘er zijn’ voor een ander is belangrijk. De vrijwilliger biedt
ver weg en ouders werken allebei waardoor er ook minder contact
sociale, emotionele en/of praktische ondersteuning. Met die
is met de mensen uit de omgeving. Het is sowieso minder vanzelf-
steun doorbreken cliënten hun isolement en wordt participeren
sprekend geworden dat familieleden je verzorgen als je ziek bent.
in de samenleving beter mogelijk. Een belangrijk uitgangs-
Niet iedereen kan of wil die zorg geven. Ook wil niet iedereen
punt in het maatjesproject is streven naar gelijkwaardigheid.
verzorgd worden door een familielid. Dan is het mooi dat er maatjes zijn, die je kunt inschakelen.”
7
Mannelijke vrijwilligers
Opvang van kinderen van moeders in detentie
Over het algemeen zijn er meer vrouwelijke- dan mannelijke vrijwilligers. Maar voor sommige projecten zijn mannelijke maatjes geschikter. Voor de projecten van Vitalis bijvoorbeeld. Deze Haagse stichting begeleidt één op één kinderen van vijf tot achttien jaar, die op de grens van jeugdzorg balanceren. Kinderen hebben vaak behoefte aan een mannelijk rolmodel, bij gebrek aan een vader in een gezin. Daarom werft Vitalis speciaal manne-
‘Wie let er op de kleintjes?’
lijke vrijwilligers bij doe-het-zelf zaken als Gamma of
Jaarlijks worden ongeveer vierduizend kinderen in Nederland
bij sportscholen. Kinderen kunnen zichzelf niet opgeven
geconfronteerd met de detentie van hun moeder. Vanaf 2002
voor een maatje van Vitalis. Maar docenten, hulpverleners
bieden de vrijwilligers en beroepskrachten van Humanitas,
of anderen uit de omgeving van het kind kunnen dat wél.
opvoedingsondersteuning aan moeders in penitentiaire inrich
Uiteraard in overleg met de ouders/verzorgers.
tingen. Ook helpen de vrijwilligers als de moeders weer thuis
De vrijwilliger onderneemt een jaar lang, eens per week
zijn. Met het project ‘Gezinsmaatjes’ wil Humanitas kinderen van
een middag of ochtend iets leuks met het kind. Naast
gedetineerde moeders een steuntje in de rug bieden. Het project
individuele dagdelen zijn er twee gezamenlijke activiteiten
maakt deel uit van het landelijke project ‘Wie let er op de kleintjes?’.
met alle vrijwilligers en alle kinderen, namelijk het
Doel van dit project is de komende drie jaar driehonderd vrouwen
zomerfeest en sinterklaas. Alle vrijwilligers komen
en hun kinderen ondersteuning door vrijwilligers te bieden tijdens
eens per maand samen om zelf deskundige begeleiding
en na detentie.
te krijgen van de coördinator. Dit is een orthopedagoog,
Tot nu toe is er tijdens de detentie van de moeders geen specifieke
gespecialiseerd in de ontwikkeling van kinderen. Een
aandacht voor deze kinderen. Een zogenaamde ‘kind-check’ wordt
ander maatjesproject voor kinderen, maar dan vanaf
bij een aanhouding niet standaard verricht door de politie of
6 tot 24 jaar, is Jong Perspectief in Zoetermeer.
anderen uit het justitiële apparaat. Humanitas dringt hier al
Vrijwilligers coachen jongeren op basis van eigen levens-
jaren op aan bij de politiek. Voormalig minister Jeugd en Gezin,
ervaring, bijvoorbeeld met het maken van huiswerk, het
André Rouvoet (Christen Unie) heeft toegezegd dat de kind-
verbeteren van contact met mensen uit hun omgeving,
check verplicht moet worden, maar zover is het nooit gekomen.
omgaan met geld, meedoen met sport. Ze geven de
De kind-check houdt in dat bij een (voorgenomen) aanhouding
jongere net dat steuntje in de rug, dat nodig is om in
van een vrouw altijd bij de Gemeentelijke Basisadministratie
beweging te komen.
wordt nagegaan of er minderjarige kinderen van de vrouw op het adres wonen. Vervolgens kan er actie worden ondernomen
Voldoening
richting Jeugdzorg, de Kinderbescherming, scholen en het
Voor vrijwilligers in alle categorieën geldt dat de
sociale netwerk van de vrouw. Het ministerie van Justitie betaalt
voldoening die het geeft om er te zijn voor een ander,
de zorg in de gevangenis waaronder een deel van het project
de belangrijkste motivatie is om mee te doen. Dat blijkt
‘Gezinsmaatjes’. Nazorgtrajecten worden soms door de gemeente
uit een meta-evaluatie van Fonds 1818. Maatjesprojecten
gefinancierd. Zoals in Den Haag. Daar werden in 2010 achten-
zijn een ‘oefening in vriendschap’. Bij veel maatjes
twintig moeders begeleid, zij hadden bij elkaar vijfenveertig
projecten is gelijkwaardigheid tussen vrijwilliger en deel-
kinderen. Ook in Zoetermeer, Delft en Rijswijk kregen moeders
nemer essentieel: daar biedt het project beide partijen
en hun kinderen hulp. De kinderen zijn lang niet allemaal in beeld
ontspanning en meerwaarde. Ook het opdoen van werk-
bij Jeugdzorg. De meeste kinderen worden tijdens de detentie van
ervaring, het vergroten van de eigen wereld – het kennis-
hun moeder opgevangen in het eigen netwerk. Maar de familie
maken met andere culturen – kunnen volgens Irene
zit daar meestal niet op te wachten, het is noodgedwongen. Er is
Davids van Fonds 1818 voor een vrijwilliger argumenten
vaak weinig aandacht voor het kind. Er zijn zelfs voorbeelden van
zijn. “Vrijwilligerswerk is geen opoffering. Het mes mag
kinderen die worden opgevangen in een crimineel milieu, of die
aan twee kanten snijden. Sterker nog, dat moet want
in het opvanggezin slachtoffer worden van misbruik.
anders haken vrijwilligers af. Het moet iets toevoegen,
www.gezin-in-balans.nl
voor zowel de cliënt als de vrijwilliger.”
8
magazine
thema: Maatjes
‘Ik wil wat terug doen’
9
In gesprek met...
Senait Tekie Mantelmaatje bij Vluchtelingenwerk Rijswijk Senait Tekie kwam in 1996 als alleenstaande minderjarige asielzoeker (ama) uit Eritrea in Nederland terecht. Ze zat een tijd in een asielzoekerscentrum in Hardenberg. Nadat ze haar verblijfsvergunning had gekregen, kon ze haar leven in Nederland op gaan bouwen. “Dat was in het begin heel moeilijk. Ik sprak slecht Nederlands, miste mijn familie en vrienden en had het de hele tijd koud.” Maar ze was vastbesloten om haar leven op de rails te krijgen. Ze ging aan het werk in de zorg. “Een heel leuke baan. Ik ben activiteiten begeleidster.” Maar de Nederlandse taal kreeg ze maar niet goed onder de knie. “Wel in de dagelijkse omgang met mensen, maar ik liep vast op de administratie en al die andere formulieren die je moet invullen.” Daarom meldde ze zich aan bij Vluchtelingenwerk Rijswijk voor een maatje. “Dat is nu zes jaar geleden en dankzij dat maatje heb ik mijzelf verder kunnen ontwikkelen in de Nederlandse samenleving. Ik heb mijn leven hier nu echt op de rit. Ik draai volledig mee. Daarom vind ik het tijd om iets terug te doen.” Naast haar 32-urige baan in de zorg, zet ze zich als vrijwilliger in bij de Zonnebloem en als mantelmaatje bij Vluchtelingenwerk Rijswijk. “Ik ben nu maatje bij een oudere Indonesische dame. Zij heeft veel moeite met de Nederlandse taal. Daarom spreekt ze meestal Engels. Maar als ik bij haar ben, mag dat niet van mij. Dan moet ze Nederlands spreken, anders leert ze het nooit. We maken samen taaloefeningen en ik ga ook veel met haar wandelen, want haar spieren moeten soepel blijven.” Ook koken ze regelmatig samen. “Dan halen we eerst boodschappen. Dat is ook al een goede taaloefening. Je leert een vreemde taal toch het beste in de dagelijkse praktijk.” Daarna gaan ze samen gezellig de keuken in om ‘heimwee eten’ te maken. “Uit de Eritrese of Indonesische keuken. En dan samen gezellig eten en verhalen uitwisselen, dat zijn mooie momenten. Ik weet uit ervaring dat deze momenten je helpen om het heimwee een plaatsje te geven en krachtiger te staan in het land waar je woont.” Het blijft soms moeilijk. “Mijn vader is ziek en ik zou het liefst meteen naar Eritrea gaan om hem op te zoeken, maar ik heb een baan en kan niet zomaar vrij nemen. Ik moet wachten tot ik vakantie heb. Wanneer mijn ouders in Nederland woonden, dan kon ik ze vaker bezoeken. Meestal voel ik die afstand niet zo, maar nu ben ik me er pijnlijk bewust van. Het is de schaduwkant van een leven ergens anders. Verder ben ik heel tevreden met mijn leven hier. Ik zou niet anders meer willen. Daarom zet ik mij ook graag in voor anderen die hun plekje nog moeten vinden.”
10
magazine
deze Zomer
Kunst in Duin: Woodstock van beeldende kunst In de duinen van Noordwijk komen natuur en cultuur op
beeldende kunstdisciplines zich aangesloten. Het aanbod
een heel bijzondere manier samen. Van eind augustus
is nu heel divers, met onder andere performances en
tot begin september wordt daar voor de derde keer
landscape art. In combinatie met de werkelijk prachtige
‘Kunst in Duin’ gehouden. Zo’n zeventig kunstenaars
omgeving en hopelijk het mooie zomerweer, is het een
zullen gedurende vijf dagen werken en exposeren in het
unieke ervaring voor het hele gezin. Een beetje vergelijk-
Piet Florisdal in het Hollands Duin. Dit natuurgebied is
baar met Oerol, maar dan toch weer anders. Nou ja, je
eigendom van Staatsbosbeheer. Het idee voor kunst in de
moet er geweest zijn om echt te begrijpen hoe bijzonder
Noordwijkse duinen ontstond in 2007 toen Tim Franssen
het is.” Ook aan de inwendige mens is gedacht. “Hapjes
van Staatsbosbeheer en Willem van Vught, initiator van
en drankjes in overvloed.” En als het weer toch even
Kunst in Duin, met elkaar in gesprek raakten.
tegenzit, zijn er tenten waar kunstenaars en bezoekers
“We willen bezoekers de relatie tussen mens en natuur
kunnen schuilen. Kunst in Duin heeft elk jaar een thema.
laten ervaren door ontmoetingen te realiseren tussen
“De eerste editie was dat ‘Beeldbepalend’, de tweede
de beeldhouw- en schilderkunst in het duingebied.
editie ‘Droombeeld’ dit keer ‘Verbeelding’. Logisch omdat
Natuur en cultuur vloeien zo op een heel bijzondere
het om beeldende kunst gaat.” Vorig jaar trok het natuur-
manier in elkaar over en laten bezoekers met andere
en cultuurevenement enkele duizenden bezoekers.
ogen kijken. Het is een soort Woodstock voor beeldende
“Het begint steeds bekender te worden. Maar te druk
kunst”, vertelt Renée Korbee. Zij is een van de vrijwilligers
is het niet gauw omdat we zoveel ruimte hebben. Dat is
die vanaf het begin betrokken is bij Kunst in Duin, dat
echt uniek.” De entree voor Kunst in Duin bedraagt € 5
om het jaar wordt gehouden. “Het is begonnen als een
voor volwassenen en € 2 voor kinderen vanaf 11 jaar.
‘woodcarf’ festival, maar al snel hebben ook andere
www.kunstinduin.nl
11
vitrine OpenluchtHotel Leiden en Delft Fields of Wonder organiseert deze zomer een reizend OpenluchtHotel in o.a. Leiden en Delft. Zo’n 130 gasten per stad kunnen een avontuurlijke nacht onder de sterrenhemel doorbrengen in een unieke ‘hotelkamer’ op onverwachte of monumentale locaties, vormgegeven door kunstenaars en vormgevers. Het OpenluchtHotel biedt een cultureel avondprogramma en intieme voorstellingen waar de meest persoonlijke slaapkamergeheimen en fantasieën worden blootgelegd. Met dit project werken professionele en amateurkunstenaars samen en kan een breed publiek op een laagdrempelige wijze kennismaken met de cultuur van de betreffende stad. Dit jaar zijn in de hotelkamers voor het eerst ook dansoptredens te zien. Bij de voorstellingen zijn ook bezoekers welkom die niet blijven overnachten. www.fieldsofwonder.nl
Van Stadsmuseum naar cultureel platform Het Stadsmuseum Leidschendam-Voorburg gaat in 2012 ingrijpend van karakter veranderen. Het museum wordt in de toekomst niet meer alleen gebruikt als klassiek museum, maar vooral als cultureel platform. In samenwerking met andere culturele instellingen worden meer creatieve en educatieve activiteiten georganiseerd. Hiervoor moet het monumentale pand aan de Herenstraat in Voorburg verbouwd worden. Om het gebouw beter toegankelijk te maken voor minder valide bezoekers, zijn voorzieningen nodig als een lift en een aangepast toilet. Het museum hoopt met de karakterverandering meer bezoekers te trekken. De heropening van het museum is in september 2012. www.stadsmuseum-leidschendam-voorburg.nl
I LOVE HIPHOP Van 15 juni t/m 24 juni stond Den Haag in het teken van rap, graffiti, breakdancing en DJ-ing. Stichting AIGHT en Musicon organiseerden voor het eerst de internationale hiphop 10-daagse I LOVE HIPHOP. Tijdens deze dagen waren op verschillende locaties in de stad hiphop activiteiten en optredens. Op het strand van Scheveningen werden breakdance-battles gehouden onder de naam North Sea Jam Festival. De dag vóór en tijdens Parkpop was het I LOVE HIPHOP festival in het Zuiderpark met lokaal talent en bekende Nederlandse Hiphop acts. Daarnaast werden voorafgaand aan dit festival diverse workshops gegeven binnen het onderwijs, welzijnswerk en de culturele instellingen om de culturele participatie van jongeren te vergroten. www.ilovehiphop.aight.nu
12
magazine
Nacht van Rembrandt Leiden viert groots de 406de verjaardag van Rembrandt van Rijn. De Nacht van Rembrandt van 14 op 15 juli is een eerbetoon aan de in 1606 in Leiden geboren schilder. Het feest start met een artistiek evenement in kunstcentrum Haagweg 4. De ateliers in het gebouw worden opengesteld voor workshops en theater en in het trappenhuis speelt een ensemble moderne muziek op authentieke instrumenten. Om middernacht wordt een krans gelegd bij de buste van Rembrandt aan de Witte Singel. Met het evenement wil de organisatie de discussie over de rol van het fenomeen Rembrandt in de hedendaagse stad aanzwengelen en een link leggen tussen oude en nieuwe kunst. www.nachtvanrembrandt.nl
Ut Haags Notûh Festival Rondom en in de Grote Kerk en Het Nutshuis vond op 10 juni het ‘Ut Haags Notûh Festival’ plaats. Tijdens een muzikale manifestatie brachten ruim 50 Haagse amateurmuziekgezelschappen een keur aan muziekgenres en -stijlen ten gehore: traditioneel, eigentijds, van fanfare- tot symfonieorkest, van slagwerkgroep tot Latin brass. Het festival had een doorlopend programma op zes buitenpodia en drie binnenpodia. Verschillende drumbands trokken door de binnenstad en namen het publiek mee richting Grote Kerk. Ut Haags Notûh Festival werd afgesloten met een groots optreden van het Haags koororkest. www.uthaagsnotuhfestival.nl
Verhuizing Kindervreugd Speeltuinvereniging Kindervreugd in Lisse moet verhuizen. Op het grondgebied van de speeltuin in de wijk Engel wordt een appartementencomplex gebouwd voor sociale woningbouw. De gemeente wil de vereniging verplaatsen naar een plek in de wijk waar ook de nieuwbouw van een multifunctioneel wijkcentrum kan komen. Iedereen uit de wijk is straks welkom in het centrum, maar de jongeren krijgen er een eigen ruimte. Ook voor kinderen met een beperking wordt de speelplaats toegankelijk gemaakt. Vanuit de nieuwe locatie gaat de vereniging actief nieuwe doelgroepen aantrekken met een nieuw programma. www.kindervreugd.nl
Tekenen voor Kinderen De Stichting Tekenen voor Kinderen zet zich in om kinderen in ziekenhuizen op te vrolijken. Op de rand van het ziekenhuisbed maakt een sneltekenaar de meest bijzondere tekeningen die de kinderen uiteraard mogen houden. De tekenaar werkt vooral vanuit de impulsen die het kind hem geeft. De zieke kinderen ervaren hoe een beeld vanuit hun fantasie wordt omgezet in een concrete tekening. Door de ontspannen sfeer en afleiding kunnen ze even vergeten dat ze in een ziekenhuis liggen. Hiermee wordt bijgedragen het kind zijn trauma’s van opname, behandeling en eventuele operatie te helpen verwerken. www.tekenenvoorkinderen.nl
13
Amateurkunst tijdens Haags UIT Festival Op zondag 2 september vindt de 40ste editie van het Haags UIT Festival plaats. Theaters en andere culturele instellingen rondom het Lange Voorhout en het Spuiplein geven een gratis voorproefje van voorstellingen die het komend seizoen in de theaters te zien zijn. Ook is er straattheater en een informatiemarkt met veel aanbiedingen voor het komende culturele seizoen. Culturalis heeft op meerdere locaties een podium waar amateurkunsten zich kunnen presenteren en wil alle diensten die ze aan het amateurveld biedt, promoten. Ook zet Culturalis looporkesten in tussen de twee festivallocaties voor de muzikale verbinding. www.haagsuitfestival.nl
Delft Chamber Music Festival Van 3 t/m 12 augustus staat de historische binnenstad van Delft weer in het teken van muziek tijdens het Delft Chamber Music Festival. Het thema van deze 16e editie van het festival is ‘Op Reis’. Grootheden uit de hele wereld geven in museum het Prinsenhof concerten met de mooiste kamermuziek rondom dit thema. Op het aangrenzende Agathaplein is het openingsconcert live op een groot scherm te zien. Het concert wordt ook gelijktijdig op internet uitgezonden voor mensen die niet bij het concert aanwezig kunnen zijn. Op deze manier wordt kwalitatief hoogwaardige klassieke muziek voor iedereen toegankelijk. www.delftmusicfestival.nl
Visserijdagen Katwijk Na bijna twintig jaar keerden van 26 t/m 30 juni de Katwijkse Visserij dagen terug. Een volksfeest voor alle Katwijkers, dagjesmensen en toeristen. Het doel was een impuls te geven aan de economie en het maatschappelijke leven, maar ook om het laatste stukje van Katwijks maritiem erfgoed te redden. Er was een gevarieerd programma van visserij gerelateerde activiteiten: een grote visvaria-markt, spectaculaire reddingdemonstraties, de traditionele wedstrijd ‘Katwijks visje bakken’ en optredens tijdens het Haring en Shanty-festival. De Visserijdagen werden afgesloten met een taptoe en vuurwerk. www.visserijdagenkatwijk.nu
Het Droomfeest Op zaterdag 2 juni werd in het Burgemeester Hoekstrapark in Zoetermeer het mega-kinderfestijn ‘Het Droomfeest’ gehouden. Dit gratis toegankelijke festijn voor kinderen van 0 tot 12 jaar moet bekendheid geven aan cardiomyopathie, een ernstige afwijking aan de hartspier. Het programma zat vol verrassende activiteiten, optredens en demonstraties voor zieke én gezonde kinderen. Er was een luchtkussen, een demonstratie van politiehonden, een mega bungee trampoline en er stond een frietkar. Ook was er een ‘chilltent’ waar de kinderen zich even terug konden trekken. Het Droomfeest is een initiatief van Mascha Voermans, zelf moeder van een zoon met deze aandoening. www.hetdroomfeest.nl
14 14
magazine
terugblik Hoe is het verder gegaan met projecten die Fonds 1818 steunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken? We kijken terug naar…
De Plint: huiskamer van Prinsenhof De bewoners van de wijk Prinsenhof in Leidschendam
laagdrempelige manier ontmoeten.” De Plint is in
weten de weg naar het wijk- en dienstencentrum
een jaar tijd echt de huiskamer van de wijk geworden.
De Plint goed te vinden. Vorig jaar werd het nieuwe
“Wij betrekken de bewoners actief bij het centrum.
centrum geopend. “Het is de kers op de taart. Deze wijk
Waar hebben ze behoefte aan? Als je daar op in kunt
is net grondig gerenoveerd. Prinsenhof is weer een wijk
spelen, dan kun je ook echt het verschil maken.”
waar je trots op kunt zijn”, vertelt Irene Meijers, manager
Zo bleek er behoefte te zijn aan een kookgroep voor
van De Plint. Om je prettig te voelen in je eigen buurtje,
vaders. En komen mantelzorgers regelmatig bij elkaar
is er meer nodig dan onderhoud aan de woningen.
om informatie uit te wisselen. “In andere culturen is het
“De bewoners zijn het cement. Als zij niet goed met
zelf verzorgen van bejaarde ouders vanzelfsprekender
elkaar omgaan, kan een wijk nog zo mooi zijn, maar
dan in de Nederlandse cultuur. Zij maken op een andere
wordt het er nooit prettig om te wonen.” Met een grote
manier gebruik van de zorg en wisselen daar graag
diversiteit aan culturen en leeftijden is het soms best
informatie over uit.” Ook zijn er in De Plint taalcursussen
lastig om over en weer begrip te hebben. “Ouderen
en is er een breed sportaanbod. “We proberen zoveel
klagen al gauw over de jeugd van tegenwoordig. Soms
mogelijk rekening te houden met de wensen van de
terecht, maar soms ook niet. Als je elkaar nooit ontmoet,
bewoners. Zodat iedereen zich bij ons thuis kan voelen.”
niet weet wat er omgaat in de ander, krijgen vooroordelen
Het afgelopen jaar hebben veertig bewoners zich als
gemakkelijker een kans. Daarom is een wijk- en diensten-
vrijwilliger aangemeld bij De Plint. “Daar zijn we
centrum als De Plint ook zo belangrijk voor wijken zoals
geweldig trots op.”
de Prinsenhof. Hier kunnen mensen elkaar op een
www.woej.nl
cursussen 2012
15
Om de deskundigheid van vrijwilligers te bevorderen, biedt Fonds 1818 diverse workshops, cursussen en kennisbijeenkomsten aan. Deze activiteiten zijn bestemd voor vertegenwoordigers van organisaties die hoofd zakelijk met vrijwilligers werken en in potentie met succes een aanvraag kunnen indienen bij Fonds 1818. Alle cursussen zijn gratis.
Workshop Fondsenwerving
spreekuren. In 20 minuten neemt een van
Bezuinigingen? Hoe nu verder…
In een middag maakt u kennis met de
onze adviseurs uw plannen met u door.
In een serie van vier workshops nemen
wereld van de fondsen, leert u hoe u
5 sept Katwijk
de adviseurs van Blauwe Noordzee uw
een fonds zoekt dat bij uw project past
11 sept Delft
organisatie met u onder de loep.
en oefent u met het schrijven van een
Wat zijn de sterke en zwakke punten,
donatieaanvraag.
Media en Communicatie in de praktijk
hoe bepaalt u uw strategie voor de
20 sept kantoor Fonds 1818
Zorgen dat uw organisatie goed over het
toekomst, zijn uw plannen wel haalbaar
voetlicht komt is belangrijk. Alleen dan
en hoe werft u nieuwe inkomsten.
Workshop Projectplan schrijven
trekt u publiek en nieuwe vrijwilligers
Najaar 2012 Delft
Aan de basis van ieder project ligt een
of bent u aantrekkelijk voor sponsoren.
projectplan. Hoe zet u uw ideeën om in
5W leert u hoe een communicatieplan
duidelijke doelen, afspraken en acties.
te schrijven en u te presenteren aan de
Inspiratie- en Kennisbijeenkomsten Groene schoolpleinen
Fonds 1818 ontwikkelde hiervoor een
media.
Speciaal voor iedereen die betrokken is
speciaal format.
12 en 26 nov Leidschendam-Voorburg
bij de ontwikkeling en aanleg van Groene
6 en 27 sept Pijnacker-Nootdorp 1 en 22 okt Leidschendam-Voorburg
Schoolpleinen op basisscholen in de regio.
Social Media
12 en 13 sept Delft en Zoetermeer.
Twitter, LinkedIn, Facebook: ze zijn bijna
Spreekuur
niet meer weg te denken. Maar hoe gaat
Heeft u al concrete plannen of een
u als vrijwilligersorganisatie hiermee
projectplan maar weet u niet zeker of
om? U leert alle ins en outs van de
het compleet is en geschikt voor Fonds
sociale media.
Tijden, locaties en aanmelden via
1818? Meldt u dan aan voor een van de
Sept Den Haag
www.fonds1818.nl onder cursussen.
algemene informatie over Fonds 1818 Colofon
Aanvraagprocedure
Meer informatie
Fonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar.
Aanvragen voor een donatie kunnen ruim voor aanvang van het project schriftelijk bij Fonds 1818 worden ingediend. Fonds 1818 geeft alleen donaties aan stichtingen of verenigingen. De behandeling van uw aanvraag duurt 6 tot 8 weken. Meer informatie: www.fonds1818.nl.
Heeft u vragen over de criteria voor een donatie, over het opstellen en indienen van een aanvraag bij Fonds 1818 of over fondsenwerving in het algemeen? Kijk dan op www.fonds1818.nl of neem contact op met onze afdeling Communicatie op 070 375 49 57 of info@fonds1818.nl
<24
Wilt u het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal ontvangen? Stuur dan een e-mail met uw adres gegevens naar info@fonds1818.nl of meldt u aan via de website. Een abonnement is gratis.
Redactie: Corien Bosch Redactionele ondersteuning: Martine Vinkesteyn Interviews: Floor de Booys Fotografie: Eva Hofman, Inge Stolwijk en diverse fotografen en bruikleengevers van de beschreven projecten Concept en vormgeving: Ontwerpwerk Lithografie en druk: Drukkerij ANDO, Den Haag
Voor jongeren tot 24 jaar geldt een speciale, eenvoudige procedure. Deze jonge aanvragers hoeven voor een donatie tot € 3.000,- geen stichting of vereniging te zijn! Voor meer informatie: www.fonds1818-24.nl
16
Voordekunst Toekomst van de financiering van kunstprojecten ligt
Projecten die binnen de doelstellingen van Fonds 1818
meer en meer bij het ondernemerschap van kunstenaars
vallen kunnen naast een donatie ook een verdubbeling
en het publiek dat bereid is voor een bijzonder of
ontvangen van het bedrag dat met crowdfunding wordt
aansprekend project geld in te leggen: Crowdfunding.
opgehaald.
Fonds 1818 doneert niet aan ‘kunst om de kunst’-
In september gaat de samenwerking tussen Fonds 1818
projecten. Wel wil het fonds deze kunstenaars onder-
en voordekunst officieel van start met een feestelijke
steunen bij het vinden van middelen. Daarom gaat
presentatie van diverse projecten. Nu al kunnen
het fonds een samenwerking aan met voordekunst.nl.
geïnteresseerden zich melden bij Fonds 1818 of direct
Op deze website kan iedereen een cultureel project
bij voordekunst. www.voordekunst.nl
presenteren: professionals en amateurs. Particulieren en bedrijven kunnen het plan vervolgens financieel steunen. Zo wordt het maatschappelijk draagvlak vergroot, het ondernemerschap van kunstenaars versterkt en krijgen kunstliefhebbers een stem in het aanbod in hun omgeving.
kijk op www.fonds1818.nl
Hillegom
Noordwijk
Noordwijker hout Lisse
Fonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele Teylingen
projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer, Leiden en de Bollenstreek.
Katwijk
Oegstgees t
U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat
Leiden
nodig is. Dankzij u worden woonwijken weer leefbaar,
W assenaar Voor schoten
leren allochtone vrouwen fietsen, worden monumenten gerestaureerd, worden er theatervoorstellingen gemaakt, leren jongeren met elkaar discussiëren en kunnen met
LeidschendamVoorburg
Den Haag
olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u van
Den Haag
harte uit om uw ideeën en projecten met ons te delen. U het project, wij het geld.
RIVIERVISMARKT 4
POSTBUS 895
2513 AM DEN HAAG
2501 CW DEN HAAG
070 364 11 41
INFO@FONDS1818.NL
Rijswijk PijnackerNootdorp Delft
Midden Delfland
Zoeterwoude
Zoetermeer
Leiderdor p