Fonds 1818 Magazine - Januari 2016

Fonds1818

Magazine #1 2016

thema

Deze winter: Garnalen pellen bij GreenFox In het bijzonder: JINC Den Haag In gesprek met: Jeroen van der Zijde

Van achterstand naar voorsprong

Deze winter Garnalen pellen bij GreenFox

‘Wij schrijven geen mensen af’ Vroeger werden alle garnalen in Nederland met de hand gepeld. Maar dat werd te duur en dus werd het werk uitbesteed naar Marokko. Dat ging ten koste van de versheid en de smaak, want de garnalen worden met conserveringsmiddelen, benzoëzuur en sorbinezuur, bewerkt. “En het staat ook haaks op de trend van duur­ zaam, lokaal en gezond eten. Het werk uitbesteden aan lagelonenlanden holt de Nederlandse arbeidsmarkt bovendien uit”, vertelt Renzo Deurloo van GreenFox. Sinds afgelopen najaar worden bij GreenFox, gevestigd op het Haagse bedrijventerrein Binckhorst, weer garnalen met de hand gepeld. “Ze komen zó uit de Scheveningse haven op onze peltafels terecht. Wij leveren ze dan aan Schmidt Zeevis in Rotterdam. Dat is de hofleverancier van alle sterrenrestaurants in Nederland. Het eerste pond dat door de pellers van GreenFox werd afgeleverd, is meteen opgekocht door tweesterrenrestaurant The Dylan in Amsterdam. Daar waren we natuurlijk heel trots op.”

De pellers met wie GreenFox werkt, zijn vaak langdurig werkloos. Ook wel de groep die het etiket ‘een grote afstand tot de arbeidsmarkt’ krijgt opgeplakt. Maar daar geloven ze bij GreenFox niet in. “Wij schrijven geen

Dit werk is misschien wel onder mijn niveau, maar het is

mensen af. Bovendien is het maar net hoe je het bekijkt.

gezellig en je krijgt hier kansen om jezelf te ontwikkelen.”

Bij ons hebben ze juist een voorsprong.”

Bij GreenFox wordt duurzaam in mensen geïnvesteerd.

Het pellen van garnalen moet je even in de vingers

“We maken een plan op maat. Wil iemand taalles,

krijgen. “Je moet de garnaal op het hoogste punt

computerles of rekenles, alles is mogelijk. De bedoeling

­knakken en dan draaien en aan weerszijden de schil er

is dat ze hier werkervaring en een arbeidsritme opbouwen

afhalen. In het begin moet je er nog bij nadenken. Maar

en daarna, als ze willen, uitstromen naar ander werk.”

uiteindelijk gaat het vanzelf”, vertelt Linda, een jonge,

Het is de bedoeling dat de vestiging in de Binckhorst

alleenstaande moeder. Ze is blij dat ze weer werk heeft.

uitgroeit tot honderdvijftig pellers. Ook komt er nog een

“Het is goed te combineren met de schooltijden van mijn

tweede vestiging op Scheveningen bij.

zoon van vijf.” Ook de Iraanse ingenieur Peter is blij dat northsea-deluxe.nl

hij weer werkt. “Ik wil graag iets doen voor mijn geld.

2

Inhoud thema

voorwoord

beste lezer,

Van achterstand naar voorsprong

Wat mijn ouders in de jaren 70 al vroeg beseften, was dat integreren één van de belangrijkste voorwaarden was (en is) voor maatschap­

De Weekendklas in Leiden, huiswerkbegeleiding

pelijk succes van gastarbeiders. Ik groeide op in een Nederlandse

in de Haagse wijk Transvaal en de Weekend­

wijk en bij vriendjes thuis ging er een wereld voor mij open.

school in de Schilderswijk zijn allemaal initia­

Daar zag ik dat er geen grenzen zijn aan het benutten van je eigen

tieven die kinderen vanuit een achterstands­

mogelijkheden.

situatie kansen geven op een betere toekomst.

Ze doen dit vooral door de kinderen een spiegel

Van achterstand naar voorsprong is het thema van dit Magazine.

voor te houden. Alles is mogelijk, als je maar

Opgroeien in een omgeving die een kind uitdaagt en kennis laat

wilt. Pagina 4

maken met andere milieus is geen vanzelfsprekendheid. Gelukkig zijn er vrijwilligers die gemotiveerde kinderen helpen bij het (leren) maken van huiswerk of bijvoorbeeld bij de oriëntatie op toekomstige

gerelateerd

beroepen. Soms is er simpelweg behoefte aan een rustige werkplek.

In mijn jeugd bestonden er geen weekendscholen zoals op de cover

JINC – ervaren hoe een beroep is

van dit Magazine en programma’s waarmee kinderen uit achter­

Hoe weet je nu hoe een beroep echt is of wat je

stands­wijken kennis kunnen maken met alle mogelijke beroepen.

moeten kunnen om een baan te vinden? Dat

Daar kan ik nu wel wat jaloers op zijn, want wat zou ik daar destijds

leren jongeren bij JINC. Door zelf bij een bakker

graag aan hebben meegedaan.

brood te bakken of bij een bank achter de receptie te zitten, ervaren leerlingen wat een

Kansen bieden aan mensen voor wie opleiding of werk niet zo vanzelf­

beroep inhoudt en kunnen ze straks beter

sprekend is doet ook het bedrijf GreenFox. Daar is het vak van

kiezen. Pagina 9

garnalenpeller in ere hersteld. Mede door een lening van Fonds 1818 kon deze sociale onderneming van start en zijn langdurig werklozen

TaalTheater

aan een baan geholpen. Het is allemaal een kwestie van niet denken

Een taalklas voor jonge vluchtelingen met een

in beperkingen maar in kansen.

analfabete achtergrond. Via theater leren zij op een toegankelijk en speelse manier de

Murat Aslancik Fonds 1818

Nederlandse taal. Pagina 10

en meer

Vitrine

Terugblik

Van het fonds…

Diverse projecten in het kort Pagina 12

Stadswijngaard Den Haag

Verdubbeling bijdrage duurzame investeringen

Pagina 14

Pagina 15 3

Thema

‘Ze zien dat er van alles ­mogelijk is, óók als je ouders een andere culturele achtergrond hebben en misschien niet hebben gestudeerd’

Thema

Van achterstand naar voorsprong Hoe druk Harriette Verwey het ook heeft, voor de leerlingen van WeekendKlas Leiden maakt ze tijd. De cardioloog van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) weet als geen ander hoe belangrijk rolmodellen zijn voor het toekomstperspectief van kinderen.

Alleen al het feit dat zij als zwarte,

Harriette Verwey is vanaf het begin – vijf jaar

Eén zondag per jaar komen de leerlingen

Surinaamse vrouw een witte doktersjas

geleden – als gastdocent betrokken bij

een dag kijken bij het LUMC. Dan vertelt

draagt, is een eyeopener. “Ze zien dat er

WeekendKlas. Het initiatief is bedoeld voor

Harriette Verwey over haar werk als cardio­

van alles mogelijk is, óók als je ouders een

ambitieuze en nieuwsgierige leerlingen van

loog. “Ik laat ze een echo van het hart zien.

andere culturele achtergrond hebben en

groep zeven tot en met de brugklas. “Elke

Het maakt veel indruk op ze als ze zien hoe

misschien niet hebben gestudeerd.”

zondag hebben de leerlingen les van gast­

het hart klopt en hoe het bloed stroomt.

Harriette Verwey groeide op in Suriname.

docenten. Dat zijn professionals die zich als

Dat dat allemaal in hun eigen lichaam ook

“Mijn ouders hebben niet de kans gehad

vrijwilliger inzetten”, vertelt Carolien de Groot

gebeurt. Ze mogen ook altijd een patiënt

om verder te leren. Maar ze gunden dat hun

van JES Rijnland. Het lesprogramma is

interviewen. Het is een leuke, afwisselende

acht kinderen wel. We hebben allemaal een

aanvullend en verrijkend. “Kinderen worden

dag. Ook wel een hele organisatie, want er

hogere beroeps- of universitaire opleiding

dus niet bijgespijkerd in taal of rekenen,

lopen dan twintig tot dertig kinderen op

gedaan. Ik wilde altijd al graag voor zieke

maar maken bij WeekendKlas kennis met

‘high care’-afdelingen van het ziekenhuis.”

mensen zorgen. Het lag gezien mijn achter­

diverse vakgebieden en beroepsgroepen.

Dat vergt extra inzet van onder meer de

grond meer voor de hand dat ik verpleeg­

Van astronoom tot bakker en van cardioloog

beveiliging van het ziekenhuis. “Die collega’s

kundige zou worden. Maar mijn vader zei:

tot zelfstandig ondernemer. De kinderen

zijn zó enthousiast dat ze zelf een rondleiding

‘Jij wordt geen zuster, jij wordt dokter!’

ervaren waar ze goed in zijn en wat ze leuk

hebben bedacht om aan de leerlingen te

Dat hij in mij geloofde, heeft me ontzettend

vinden. Zij ontdekken hun talent en verbreden

laten zien wat er allemaal bij de beveiliging

geholpen. Maar niet alle ouders zijn in staat

hun perspectief op de toekomst en maken

van een ziekenhuis komt kijken. Ze gaan

om hun kinderen zo te ondersteunen.

hun wereld groter.” Door mee te lopen met

het dak op om te zien waar de helikopters

Daarom is het belangrijk dat er initiatieven

professionals komen ze er ook achter dat

landen.”

zijn als WeekendKlas van JES Rijnland. Een

je niet zomaar dokter of advocaat wordt.

Harriette Verwey vindt zelf natuurlijk dat ze

organisatie die ik een warm hart toedraag.”

De Groot: “Ze zien dat je er hard voor

het mooiste vak van de wereld heeft en kan

moet werken.”

daar prachtig over vertellen. Sommige 5

Thema

‘We zijn heel blij met alle ­vrij­willigers en tutoren, ze zijn heel belangrijk voor ons’

leerlingen worden daardoor zó enthousiast dat ze zelf arts willen worden. “Laatst was ik op de markt en toen kwam er een

Wouter Jeninga en Rahma Mansour – huiswerkbegeleiding Transvaal

Weekend­Klas-leerling op me af, die zei dat hij medicijnen wilde studeren. Dat is natuurlijk heel leuk, maar is niet de reden waarom ik dit doe. Ze hoeven van mij niet allemaal dokter

Ik vind het belangrijk om een bijdrage te

Minimale middelen

te worden. Het gaat er mij om dat ze hun

leveren aan de samenleving. Het zijn ook

Inge van Bommel is sinds drieënhalf jaar

talenten kunnen ontwikkelen, dat ze durven

ontzettend leuke collega’s en gemotiveerde

coördinator van de huiswerkbegeleiding in

dromen en kunnen worden wie ze zijn.”

leerlingen.”

Transvaal. “We zijn heel blij met alle vrij­

Als leerlingen een goed cijfer halen voor een

willigers en tutoren, ze zijn heel belangrijk

Structuurformules

proefwerk of slagen voor het eindexamen,

voor ons. We draaien dit project met mini­

Op een donderdagavond zit Rahma Mansour

is Wouter net zo blij als zij. Navjot Singh (20)

male middelen. De ouders in Transvaal zijn

(17) te zwoegen op scheikundige structuur­

slaagde – mede dankzij de huiswerk­

niet kapitaalkrachtig, we kunnen er dus geen

formules. Ze zit in 5 havo op het Hofstad

begeleiding in Transvaal – twee jaar geleden

hoge vergoeding voor vragen. We vragen

Lyceum en er komen tentamens aan. Thuis

voor zijn eindexamen havo en doet nu een

acht euro per maand voor een leerling met

huiswerk maken lukt niet zo goed, want ze

hbo-opleiding informatica. Hij is nu zelf als

een Ooievaarspas, maar sommige ouders

heeft geen eigen kamer. Daarom komt ze

tutor actief voor de huiswerkklas. “En ik kom

kunnen zelfs dat bedrag niet missen.

naar de huiswerkbegeleiding van Stek

hier ook om zelf te studeren. Ik werk naast

Als je meerdere kinderen op de huiswerk­

– Stichting voor stad en kerk – in de

mijn studie in het familiebedrijf en vind het

begeleiding hebt zitten, tikt het toch aan.

Julianakerk in de Haagse wijk Transvaal.

soms moeilijk om me thuis te concentreren

Dan treffen we een regeling. We willen niet

Ze krijgt hulp van Wouter Jeninga (24), die

op mijn studie. Hier lukt dat wel. Ik vind het

dat hun kinderen de dupe worden van de

al een paar jaar als tutor bij het huiswerk­

een fijne plek.”

situatie.” Fonds 1818 is vanaf het begin

project betrokken is. Eerst deed hij het als

Yigit Cav (14) is sinds hij in de brugklas van

betrokken bij de huiswerkklas en heeft het

een bijbaan naast zijn studie. Nu doet hij

het Segbroek College zit, elke avond bij de

project een tijd financieel gesteund.

het als vrijwilliger naast zijn baan als

huiswerkbegeleiding te vinden. “Thuis kan

­‘optical ingenieur’.

ik ook wel leren, maar hier kan ik vragen

De ouderbetrokkenheid bij de huiswerk­

“Ik heb de verdiensten niet meer nodig, maar

stellen. Dat helpt.” Vanavond is hij hard aan

begeleiding is hoog. “We proberen de ouders

ik vind het gewoon heel erg leuk om één

het oefenen op de Duitse rangtelwoorden.

zo veel mogelijk overal bij te betrekken. We

avond per week mensen op weg te helpen.

“Morgen heb ik een toets.”

organiseren een winter- en een zomerfeest.

6

Thema

Cijfers Fonds 1818 heeft in de periode We houden contact over de leerprestaties,

wijde omtrek. We zaten tussen allemaal

2006-2015 in totaal

ook met de scholen trouwens, en als leer­

Hollandse kinderen op school. Dat wilden

lingen niet komen opdagen, bellen we met

mijn ouders ook zo. Heel vooruitstrevend

het thuisfront. Het is van essentieel belang

van ze.”

dat de ouders hun kinderen steunen.”

Maar toch ging zijn school- en studietijd niet

€ 337.000,- gedoneerd aan onderwijscoaching in de vrije tijd.

Dat er een grote behoefte is aan laag­

over rozen. “Ze hadden geen idee waar ik

drempelige huiswerkbegeleiding, blijkt uit

mee bezig was. Mijn vader heeft altijd in een

De hoogste bijdrage was voor de

het feit dat er 80 kinderen op de wachtlijst

fabriek gewerkt, met zijn handen. Ik heb het

Weekendschool Den Haag

staan. “We draaien het project nu met

tijdens mijn studie zelf moeten uitzoeken.

die een bijdrage ontving van

17 medewerkers en 34 leerlingen, meer

Als er destijds weekendscholen of

kunnen we niet aan. We willen graag elk

huiswerk­begeleiding was geweest, had me

€ 200.000,- voor de periode

kind de aandacht geven waar het recht op

dat enorm geholpen natuurlijk.” Daarom

heeft.” Gemiddeld maken kinderen vier tot

vindt hij het nu zo leuk om er voor Fonds

zes jaar gebruik van de huiswerkbegeleiding.

1818 mee bezig te zijn. “Dit soort projecten

“Je bouwt echt een band met ze op.”

kunnen het verschil maken, daar geloven

Van Bommel maakt zich soms zorgen over

we als fonds in.”

de problemen waarmee kinderen te maken

2006-2011.

Aan maatjesprojecten die gericht zijn op het coachen

van competenties, is in de afgelopen acht jaar

hebben. “Die lijken toe te nemen in aantal

Nederlands onderwijssysteem

en complexiteit. Het kan ook zijn dat ze ons

Het was twintig jaar geleden onder Turkse

meer in vertrouwen durven nemen en we

ouders vrij gebruikelijk om hun kinderen,

daarom meer horen. Maar het is soms pittig

nadat ze in Nederland de basisschool hadden

waar deze kinderen na schooltijd mee te

gedaan, naar Turkije te sturen voor de

kampen hebben.”

middelbare school. “Omdat ze onbekend

kloof tussen sommige ouders en het

€ 305.000,- gedoneerd.

waren met het Nederlandse onderwijs­

Nederlandse onderwijssysteem was, en nog

Turks arbeidersmilieu

systeem. Op de basisschool ben je als ouder

steeds is, ook al gaat het de goede kant op.

Murat Aslancik is als adviseur van Fonds 1818

nog erg betrokken bij je kind. Je staat

“Alle ouders willen het beste voor hun

betrokken bij de projecten die erop gericht

dagelijks op het schoolplein. Maar op de

kinderen, betere kansen dan zij zelf hebben

zijn om jongeren in achterstandssituaties

middelbare school wordt de afstand veel

gehad. Maar ze kunnen hun kinderen

te helpen hun school zo goed mogelijk af te

groter en dat vonden veel ouders riskant.

­desondanks niet altijd op de juiste manier

maken. Hij herkent veel van de verhalen.

Ze waren bang dat hun kinderen zouden

ondersteunen of motiveren voor hun

“Ik kom zelf uit zo’n gezin, een Turks

afglijden door met de losgeslagen

schoolwerk. Als de schoolresultaten dan

arbeiders­milieu. Met dát verschil dat mijn

Nederlandse jeugd op te trekken. Best

tegenvallen – en vaak gelukkig ook eerder –

ouders hun kinderen wel heel bewust betere

begrijpelijk misschien, maar funest voor de

kloppen ze bij ons aan. Wij kunnen natuurlijk

kansen hebben gegeven. In die tijd woonden

kinderen, die raakten de aansluiting met de

ook geen wonderen verrichten, maar hebben

alle Turken in Breda in dezelfde wijk.

Nederlandse samenleving kwijt en dat was

wel de ‘tools’ in huis om kinderen te helpen

Nederlands leren hoefde niet. De voertaal

nadelig voor hun kansen op de arbeidsmarkt.”

met vakken waar ze moeite mee hebben en

was Turks. Dat vonden mijn ouders een

Mehmet Doganbas is locatiedirecteur van

ze te motiveren om hun best te doen. Zodat ze

slechte zaak. Daarom verhuisden we naar

Weekendschool Breed Schilderswijk bij

presteren op hun niveau”, aldus Doganbas.

een piepklein flatje in een ‘sjiekere’ wijk.

Instituut Het Centrum. Hij gebruikt het

De weekendschool in de Haagse Vermeer­

Wij waren het enige allochtone gezin in de

voorbeeld om aan te geven hoe groot de

straat telt momenteel 160 leerlingen – van

7

Thema

juf Selda. In een ander lokaal is juf Reyhan Kocak bezig met rekenen. De kinderen zitten geconcentreerd te werken. “Ik vind het heel leuk om les te geven. Het moment dat je ziet dat iemand het opeens begrijpt, daar doe je het voor.”

Spiegelen Een van de belangrijkste troeven van de weekendschool zijn de ongeveer dertig vrijwilligers – bijna allemaal studenten – die de leerlingen begeleiden. “Dat zijn jonge mensen, de meesten ook van Turkse of Marokkaanse komaf, waaraan ze zich kunnen spiegelen. Als hun ouders zeggen dat leerlingen hun huiswerk moeten maken, gaat dat vaak het ene oor in en het andere uit. Maar als onze begeleiders dat zeggen, luisteren ze meestal wél.” Daarnaast wordt er in kleine groepen lesgegeven en krijgen leerlingen die moeite hebben met de stof een-op-eenbegeleiding.”

Ook heel belangrijk is het dat de Weekend­ school Breed Schilderswijk er alles aan doet om voor een thuisgevoel te zorgen.

“De kinderen zijn hier elk weekend, dus het moet ook gezellig en huiselijk zijn. Ook de ouders zijn hier altijd welkom. Om over de vorderingen van hun kind te praten of gewoon Reyhan Kocak – Weekendschool Den Haag

om een kop thee te drinken. We willen het ook graag weten als er thuis dingen spelen waar een kind misschien mee zit. Onze orthopedagoge kan hulp bieden als er

groep zes van de basisschool tot en met zes

Ze krijgen daarvoor wel een compleet pakket.

problemen zijn in de ontwikkeling van een

vwo – en dat moeten er in de toekomst veel

“We geven 33 weekenden les en 25 woens­

kind. Als het nodig is, doen we ook huis­

meer worden. De weekendschool wil graag

dagen toetstraining.”

bezoeken. Het vertrouwen van de ouders is

uitbreiden en leerlingen uit andere doel­

Selda Yalniz (cover van dit magazine) is

erg belangrijk.”

groepen aantrekken. Maar dat kost geld.

vandaag met Nisa Yasar (9) bezig met

Ilknur Dagli (21) zat zes jaar geleden op de

Daarom steunt Fonds 1818 het project met

begrijpend lezen. “Dat vind ik lastig”, zegt

weekendschool en studeert nu bedrijfs­

een bijdrage. “Dat is heel fijn, want onze

Nisa. Volgende week is er een diagnostische

economie aan de Haagse Hogeschool. Haar

ouders kunnen dat niet opbrengen. Ze betalen

toets en komen haar ouders op gesprek bij

vrije tijd steekt ze in de weekendschool.

per maand honderdvijftig euro. Dat is voor

de weekendschool. “Dan zal blijken of de

“Het heeft mij enorm geholpen. Dat gun ik

veel ouders al meer dan ze kunnen missen.”

extra lessen hier hebben geholpen”, aldus

anderen ook.”

8

In het bijzonder

JINC Den Haag

‘Ervaren hoe een beroep is’

Het project is bedoeld voor jongeren die opgroeien met weinig rolmodellen of voorbeelden om zich aan op te trekken als het gaat om het maken van een studiekeuze of het zoeken van een baan.” JINC is al landelijk actief.

“Den Haag ontbrak nog op die lijst, terwijl er potentieel veel jongeren zijn die binnen de doelgroep van ons

JINC begon ruim twaalf jaar geleden in Amsterdam West.

project vallen”, vertelt Hannah Wiegerinck. “We zijn blij

Het perspectief op een baan was voor jongeren uit dat

dat we nu ook met Haagse jongeren aan de slag zijn.”

deel van de hoofdstad ronduit belabberd. Het project richt zich er dan ook op om dat perspectief te verbeteren door te focussen op studiekeuze en beroepsoriëntatie.

Daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen, is de filosofie van JINC. “Wij zorgen ervoor dat jongeren van acht tot zestien jaar kennismaken met het bedrijfsleven.

Centraal staat het oefenen met vaardigheden die nodig zijn voor het vinden van een baan, zodat ze een eerlijke kans hebben op de arbeidsmarkt”, vertelt Hannah Wiegerinck van JINC. “Er wordt nauw samengewerkt met scholen en het project wordt grotendeels onder schooltijd uitgevoerd.”

Sinds maart 2015 loopt er een Haagse pilot in samen­ werking met de gemeente, het lokale bedrijfsleven en een zestal vmbo-schoollocaties. Een belangrijk onderdeel

De afgelopen maanden hebben zo’n 450 jongeren aan het

van het project is het lopen van bliksemstages. “Dat zijn

project meegedaan en het is de bedoeling dat JINC in

stages van 2,5 uur bij bedrijven uit de regio. Door zelf bij

2016 verder uitgroeit. “De eerste reacties van leerlingen,

een bakker brood te bakken, bij een bouwbedrijf beton

scholen en bedrijven zijn positief, blijkt uit de evaluaties

te storten, bij een bank achter de receptie te zitten of bij

die we binnen hebben gekregen”, aldus Wiegerinck.

een cateraar hapjes te maken, ervaren leerlingen wat

“We hebben in Den Haag bedrijven als Paard van Troje,

een beroep inhoudt en kunnen ze straks beter kiezen.”

Vapiano, StayOkay, Albert Heijn en Hilton al aan ons

Het is daarom heel belangrijk dat JINC een gevarieerd

kunnen binden. Bij een bedrijfsbezoek aan de lokale

aanbod aan lokale ondernemers en bedrijven bij hun

Albert Heijn is het mooi om te zien dat enkele jongeren

project weet te betrekken. Ook wordt er hard gewerkt

die weleens overlast veroorzaken in en om de buurt­

aan het opstellen van een cv, het schrijven van sollicitatie­

supermarkt, opeens met een naambordje op hun borst

brieven en het voeren van sollicitatiegesprekken.

trots achter de bedrijfsleider aan lopen. Soms leidt het

“We doen rollenspellen om dat te oefenen. Dat helpt

zelfs direct tot een bijbaantje.”

enorm bij het ontwikkelen van zelfvertrouwen. Als het jinc.nl

goed gaat, zie je ze gewoon groeien. Een succeservaring is belangrijk voor deze leerlingen.”

9

Thema

‘TaalTheater voor woordenschat en weerbaarheid’

Thema

In gesprek met…

Jeroen van der Zijde Initiatiefnemer TaalTheater

Het is stil in de gangen van het Grotius College in Delft, op deze zaterdagochtend.

Maar uit de aula komt geluid.

Daar staat een groepje leerlingen van het TaalTheater in een kring met drama­­ docent Esmeralda Detmers. Zij roept een woord en de leerlingen improviseren daarop. Zo ontstaat er een soort freestyle rap.

De rector van het Grotius College, de coördinator van de ISK en vele anderen waren enthousiast om mee te helpen.

“In 2013 is gestart met tien leerlingen. Onder meer dankzij de financiële steun van Fonds 1818.” Vorig jaar kwamen er twee dramadocenten bij. “De taalverwerving gaat heel langzaam. Door op een speelse manier met de net geleerde woorden aan de slag te gaan, blijven de woorden beter hangen. Ook leren de leerlingen meteen sociale vaardig­ heden en voor zichzelf opkomen. Theater maakt ze weer­ baar. Ze hebben bovendien veel plezier met elkaar, ook niet onbelangrijk. Het is best een opgave om na een week school op zaterdagochtend ook weer vroeg op te moeten staan.”

“Ze oefenen met de woorden die ze hiervoor van hun taal­

De leerlingen van het TaalTheater zijn enorm gemotiveerd.

docenten Gerrit Versteeg en Jesca Slooter hebben geleerd”,

“Ze willen verder komen, aan hun toekomst bouwen.

vertelt Jeroen van der Zijde. Hij is de initiatiefnemer van

Die toekomst ligt in Nederland. Er gaat ook een groepje

het TaalTheater. Het taalprogramma voor leerlingen die in

jongeren met een Nederlandse achtergrond meedoen aan

hun geboorteland niet op school zaten, bestaat drie jaar.

de voorbereiding van een gezamenlijke theatervoorstelling.

“Het zijn vooral leerlingen van de Internationale Schakel

In mei 2016 is de uitvoering.”

Klas (ISK). Bijna allemaal vluchtelingen die in twee jaar op het niveau moeten zijn om door te stromen naar het reguliere

Van der Zijde zou ook graag aan de slag gaan met de ouders

onderwijs. Hun taalachterstand is daarbij vaak de grootste

van de leerlingen van het TaalTheater. “Zij zijn vaak ook

hindernis.”

analfabeet en hebben moeite om hier een goede plek te verwerven.” Hij begeleidt Nazir nog steeds. “Hij is nu

Van der Zijde komt niet uit het onderwijs. “Ik ben organisatie­

negentien en woont samen met een vriend in een flat in

adviseur. Sinds vijf jaar ben ik als vrijwilliger gaan werken.”

Rijswijk. Het gaat naar omstandigheden goed met hem.

Hij gaf zich op als mentor voor Nazir, een vluchteling uit

Maar met zijn taalachterstand is het heel moeilijk om goed

Afghanistan. “Hij was veertien toen hij hier kwam en hij was

aan de slag te komen. Hij heeft nu een tijdelijk contract bij

analfabeet. Hij zat op de ISK en daarna op de Praktijkschool.

een tuincentrum, dat helaas binnenkort afloopt. Hij staat er

Ik werkte één uur per week met hem. We namen zijn

hier helemaal alleen voor, zijn familie is nog in Afghanistan.

huiswerk door en bespraken tegen welke dingen hij aanliep

Ik heb bewondering voor zijn veerkracht en doorzettings­

in het leven.” Zijn taalontwikkeling verliep langzaam.

vermogen. Dat zie ik ook bij de leerlingen van het

“Toen Nazir zeventien was, had hij net aan het niveau 3 op

TaalTheater. Ze zijn vastberaden er iets van te maken.

de basisschool. Daarmee kom je er niet.”

Zijn positief ingesteld. Dat geeft mij ook de energie om verder te gaan met dit project.”

Dus nam Van der Zijde het initiatief voor een taalklas voor grotiuscollege.nl

jonge vluchtelingen met een analfabete achtergrond.

11

Vitrine

4

2

3

1

Gestold Geluk, ­stadssouvenirs en hun verhaal

2

Bezuidenhout On Ice 3

De vaste tentoonstelling

Ook deze winter kan er in de

MoneyWays 4

Het project MoneyWays is

Haagse wijk Bezuidenhout gratis

een onderwijsprogramma met

‘Den Haag Vandaag - 1945 tot nu’

geschaatst worden. De schaats­

als doel jongeren beter te leren

een Vietnamees woordenboek

in het Haags Historisch Museum

baan ligt in december 2015 op

omgaan met geld. Op scholen

uit 1967, een sneeuwbol en een

laat de veranderingen in de stad

de Beatrixlaan en in januari

worden thema’s als armoede,

koelkastmagneet: het is slechts

na de Tweede Wereldoorlog zien.

2016 op het Spaarwaterveld.

schuld, verleidingen en groeps­

een kleine greep uit de souvenirs

Het is de tijd van de weder­

Het Wijkberaad Bezuidenhout

druk onder jongeren op een laag-

die te zien zijn in de tentoon­

opbouw: nieuwe wijken verrijzen,

heeft vorig jaar een eigen

drempelige wijze bespreekbaar

stelling ‘Gestold Geluk’. Na een

het centrum gaat op de schop

schaatsbaan van 200 m2 aan­

gemaakt. Jonge rolmodellen,

oproep van het Stadsmuseum

en ook de bevolking en het

geschaft, zodat kinderen in de

‘peer educators’, gaan de dialoog

Zoetermeer hebben mensen

dagelijkse leven veranderen.

winter buiten kunnen bewegen

aan met leerlingen op een manier

uit de hele regio souvenirs

De tentoonstelling illustreert

en plezier maken. Vrijwilligers

die aansluit bij de belevings­

ingebracht met de persoonlijke

deze ontwikkelingen aan de

uit de wijk helpen mee met de

wereld van jongeren. MoneyWays

herinnering die erbij hoort.

hand van objecten, schilderijen,

op- en afbouw, het toezicht en

is een landelijk project voor

De tentoonstelling brengt de

maquettes, foto’s, films én

de koek en zopie. Fonds 1818

het voortgezet onderwijs en de

geschiedenis en actualiteit van

persoonlijke verhalen van

geeft een bijdrage voor de aan­

eerste klassen van het mbo,

het nog altijd populaire reis­

Hagenaars. Voor jonge kinderen

schaf van een schaatsenslijper

waarmee naar verwachting

souvenir spraakmakend in beeld.

loopt er een speciaal kinderspoor

en schaatsen in de grotere

900 jongeren in het werkgebied

Te zien t/m 8 mei 2016.

door de tentoonstelling.

kindermaten.

van Fonds 1818 worden bereikt.

stadsmuseumzoetermeer.nl

haagshistorischmuseum.nl

ijsbaantje.nl

nibud.nl

1

Een krokodil, een koeienbel,

‘Den Haag Vandaag 1945 tot nu’

12

Vitrine

6

5

7

VoorleesExpress Zoeterwoude 5

Bibliotheek Rijn en Venen in

8

Nabestaandencafé Rhijnhof 6

Oorlog in mijn Buurt 7

In het theehuis van begraaf­

In Den Haag gaan kinderen

Buddy’s voor Bikkels 8

Bij Buddy’s voor Bikkels

van 11 en 12 jaar ouderen

helpen vrijwillige maatjes bij

Zoeterwoude is gestart met de

plaats Rhijnhof in Leiden worden

interviewen die de oorlog in hun

de ondersteuning van gezinnen

VoorleesExpress, een project

om de vier weken op zondag­

buurt hebben meegemaakt.

met een ernstig ziek kind.

waarbij kinderen met een taal­

middag bijeenkomsten gehouden

Op deze manier kunnen ouderen

De vrijwilliger, de buddy, geeft

achterstand wekelijks thuis

voor nabestaanden, een zoge­

hun oorlogservaringen door­

het kind een leuke tijd en biedt

worden voorgelezen door een

noemd nabestaandencafé. Dit

vertellen en leren kinderen hoe

respijtzorg aan de ouders, zodat

vrijwilliger. Het samen lezen

café biedt een plek aan mensen

het in hun eigen buurt in de

zijzelf en broertjes en zusjes

bevordert de taalontwikkeling

die te maken hebben met rouw

Tweede Wereldoorlog is geweest.

ook eens aan zichzelf toekomen.

en zorgt voor plezier in het gezin.

en verlies. Zij kunnen hier steun

Oorlog in mijn Buurt is een zes

Op deze manier hoopt Buddy

Ouders worden in staat gesteld

vinden in een warme en veilige

weken durend onderwijsproject

Netwerk overbelasting te voor­

om op hun eigen manier de taal-

omgeving. De bijeenkomsten

voor basisscholen waarin de

komen en de zelfredzaamheid

ontwikkeling van hun kinderen

hebben verschillende thema’s,

kinderen gastlessen krijgen

van het gezin te vergroten.

te stimuleren. Ze krijgen

zoals verlies van een partner,

en onderzoek doen. Zo wordt

Fonds 1818 geeft een donatie

­handvatten om het voorlezen

hoe ga je om met feestdagen,

geschiedenismateriaal verzameld

bestemd voor de werving,

over te nemen en boeken een

verlies van een kind en voor­

dat de oorlog voor de kinderen

training en begeleiding van

blijvende plek te geven in het

oordelen bij rouw. Het café is van

dicht bij huis brengt.

vrijwilligers voor deze nieuwe

dagelijks leven.

januari tot juli 2016 te bezoeken.

oorloginmijnbuurt.nl

vorm van buddyzorg.

bibliotheekrijnenvenen.nl

rhijnhof.nl

buddynetwerk.nl

Totale donatie aan deze projecten € 123.530,13

Terugblik Hoe is het verder gegaan met projecten

Stadswijngaard

die Fonds 1818 ­steunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken?

We kijken terug naar…

‘Nu weet ik hoeveel tijd en energie er in één fles zit’ Op een zonovergoten zaterdag eind oktober wordt op de Stadswijngaard in Den Haag de eerste wittedruivenoogst binnengehaald.

De rode druiven werden twee weken geleden al geoogst. Het ziet ernaar uit dat 2015 een goed wijnjaar is. De trossen zijn zwaar.

Maar hoe de wijn op de tong ligt, zal de tijd moeten uitwijzen.

Jordi den Ouden uit Voorburg zit op zijn hurken tussen de ranken witte Johanniter – een druivensoort die te vergelijken is met Riesling – te plukken. Hij krijgt hulp van zijn kinderen Mees en Dex. Voorzichtig leggen ze de druiven in de bak, die ze als hij vol is, uitstorten in een apparaat dat de druiven kneust en de steeltjes er afhaalt. “Nu noem je het most”, weet de amateurwijnmaker. Het is voor het eerst dat hij zelf wijn maakt. “Ik ben vooral een proever, wijn drinken is mijn passie. Nu weet ik hoeveel tijd en

Jordi den Ouden en zijn zoon Dex

energie er in één fles zit.”

Den Ouden gaf de workshop wijn maken bij de Stadswijngaard cadeau aan zijn vrouw. “Zij is een enthousiaste food blogger. Maar ik heb groene vingers, dus het werken in de wijngaard heeft ze met liefde aan mij uitbesteed. Ik vind het heel leuk om buiten bezig te zijn.” Mees vindt het jammer dat ze nog niet van de wijn mag proeven. “Maar ik mag altijd wel ruiken. De ene keer ruikt het naar appel en krentjes, de andere keer naar frambozen.” “Mees heeft de beste neus van ons allemaal.”

Voor wijn maken moet je vooral veel geduld hebben.

De most gaat in tonnen, die de komende maanden in een schuurtje gaan staan gisten. “Pas als het vocht helder is, mag je het wijn noemen”, vertelt Tycho Vermeulen, vinoloog en initiatiefnemer van de Stadswijngaard. Hij is tevreden over de oogst en verwacht dat in april 2016 de eerste proeverij kan worden gehouden. stadswijngaard.nl

14

Van het fonds...

50

40

500.000

Goedgekeurde projecten in400.000 de periode september t/m november 2015

30

Aantal projecten

20

50

50

10

40

40

30

30

300.000

Bedragen in euro’s

200.000

500.000 500.000

400.000 400.000

100.000

300.000 300.000

0

0 20

20

200.000 200.000

10

10

100.000100.000

September 2015 Oktober 2015 November 2015

0

0

Educatie

Verdubbeling bijdrage duurzame investeringen Non-profitorganisaties die investeren in

0

Kunst & Cultuur

Natuur & Milieu

Zorg & Welzijn

650 kinderen halen zwemdiploma-A dankzij speciale zwemregeling

0

Educatie

Kunst & Cultuur

Natuur & Milieu

Zorg & Welzijn

Social Club Investors Day

de vermindering van het broeikasgas CO2,

Kinderen uit gezinnen die rond de armoede­

krijgen van het Klimaatfonds € 15,- per ton

grens leven, kunnen vanaf nu gegarandeerd

CO2-reductie. Bij het overstappen naar LED

hun zwemdiploma-A behalen. Dankzij een

verlichting kan dit bijvoorbeeld leiden tot

speciale zwemregeling is dit mogelijk in elf

een ‘subsidie’ die plusminus 25% van de

zwembaden binnen de regio van Fonds 1818

De sociale ondernemingen Woonz.nl,

investeringskosten dekt. Fonds 1818 gaat

waarvan de gemeenten zijn aangesloten bij

Stichting Studeren en Werken op Maat,

die bijdrage verdubbelen. Dit betekent dat,

het Jeugdsportfonds Zuid-Holland. Het was

Blossom in the Park en Van en Voor NL zijn

wanneer u bijvoorbeeld door de aanleg

al langer mogelijk om voor één jaar een

door naar de volgende ronde van de Social

van zonnepanelen de CO2 uitstoot van uw

beroep te doen op het Jeugdsportfonds, maar

Club Investors Days. Social Club Den Haag

­organisatie substantieel weet te beperken,

dat bleek te kort om het diploma te halen.

daagde sociale ondernemers uit die op zoek

het Klimaatfonds en Fonds 1818 gezamenlijk

De nieuwe regeling maakt het mogelijk dat

zijn naar financiering voor hun plannen.

een groot deel van de kosten voor hun

voor kinderen vanaf 6 jaar, die voldoen

Eind november konden zij hun plannen

rekening gaan nemen. Hierdoor wordt het

aan de criteria van het Jeugdsportfonds

pitchen. De vier winnaars van deze eerste

voor een organisatie aantrekkelijker om

Zuid-Holland, Fonds 1818 de reguliere

ronde kregen € 5.000,- om hun plannen

dergelijke maatregelen te nemen.

bijdrage van € 225 verdubbelt naar € 450.

verder uit te werken. Eind februari 2016 is

Fonds1818.nl/duurzaamheid

Het zwembad garandeert dat alle 650

de tweede ronde. Het beste businessplan

­kinderen een zwemdiploma-A behalen.

komt in aanmerking voor financiering van

jeugdsportfonds.nl

maximaal 1 miljoen euro door Fonds 1818. socialclubdenhaag.nl

15

Cursussen 2016 Om de deskundigheid van vrijwilligers te ­bevorderen, biedt Fonds 1818 diverse workshops, cursussen en kennisbijeen­komsten aan. Alle cursussen zijn gratis.

Fonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer, Leiden en de Bollenstreek.

U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat nodig is. Dankzij u worden vrouwen fietsen, worden monumenten

Noordwijker hout Lisse

Workshop fondsenwerving

gerestaureerd, worden er theater­-

U leert de fondsenwereld in het algemeen en Fonds 1818 in

voor­­stellingen gemaakt, leren jongeren

het bijzonder kennen. Na afloop weet u aan welke eisen uw

met elkaar discussiëren en kunnen

aanvraag moet voldoen en wat fondsen van u willen weten.

Teylingen Katwijk

met olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u

Workshop crowdfunding

van harte uit om uw ideeën

Crowdfunding biedt vele mogelijkheden, maar is geen ‘easy

en projecten met ons

money’: het vereist een slimme campagne. Aan de hand van

te delen. U het project,

aansprekende voorbeelden leert u alle ins and outs van

wij het geld.

deze methode.

Oegstgees t

Leiden W assenaar Voor schoten

Leiderdor p

Zoeterwoude

LeidschendamVoorburg

Den Haag

Den Haag

Cursus projectplan schrijven

Hillegom

Noordwijk

woonwijken weer leefbaar, leren allochtone

Zoetermeer

Rijswijk

Voor elk project is een SMART projectplan onmisbaar.

PijnackerNootdorp

U leert hoe u uw ideeën omzet in duidelijke doelen, Delft

­afspraken en acties.

Midden Delfland

Basiscursus penningmeester U leert onder andere een begroting en een balans te maken, de financiën van uw organisatie goed te beheren en doelen voor de toekomst te stellen.

Cursus bestuur en management Wat zijn precies de taken en verantwoordelijkheden van bestuursleden? Deze cursus biedt theoretische kennis over goed bestuur en veel ruimte om ervaringen uit te wisselen.

Cursus sponsoring Sponsoring is al lang niet meer het plaatsen van een logo op

Algemene informatie

Colofon

Aanvraagprocedure

Fonds 1818 Magazine is een uitgave

Aanvragen voor een donatie kunnen

van Fonds 1818 en verschijnt vier maal

ruim voor aanvang van het project

per jaar.

schriftelijk bij Fonds 1818 worden

Redactie: Corien Bosch

ingediend. Kijk voor meer informatie

Redactionele ondersteuning:

op fonds1818.nl. Voor jongeren tot

Martine Vinkesteyn

24 jaar geldt een speciale, eenvoudige

Interviews: Floor de Booys

procedure. fonds1818-24.nl

Fotografie: Eva Hofman, Inge Stolwijk

een sponsorbord of in een krantje. U krijgt concrete hand­ vatten om ondernemende partners te vinden en effectief bij uw stichting te betrekken.

en diverse fotografen en bruikleen­ Meer informatie

gevers van de beschreven projecten

Heeft u vragen over de criteria voor een

Concept en vormgeving: Ontwerpwerk

donatie, over het opstellen en indienen

Lithografie en druk: ANDO Graphic

van een aanvraag bij Fonds 1818 of

Cursus Vrijwilligers Werven Vrijwilligers werven en behouden: het is makkelijker gezegd dan gedaan! Tijdens deze workshop krijgt u tips & tricks

over fondsenwerving in het algemeen?

Ook het Fonds 1818 Magazine ieder

Kijk opfonds1818.nl of neem contact op

kwartaal ont­vangen? Stuur een email

met onze afdeling Communicatie op

naar info@fonds1818.nl of meld u aan via

070 375 49 57 of info@fonds1818.nl

de website. Een abonnement is gratis.

waar u direct mee aan de slag kunt.

Ga voor meer informatie, data, tijden, locatie en ­aanmelden naar fonds1818.nl/cursussen.

RIVIERVISMARKT 4 2513 AM DEN HAAG POSTBUS 895 2501 CW DEN HAAG 070 364 11 41 - INFO@FONDS1818.NL

fonds1818.nl