Fonds1818
Magazine #1 2016
thema
Deze winter: Garnalen pellen bij GreenFox In het bijzonder: JINC Den Haag In gesprek met: Jeroen van der Zijde
Van achterstand naar voorsprong
Deze winter Garnalen pellen bij GreenFox
‘Wij schrijven geen mensen af’ Vroeger werden alle garnalen in Nederland met de hand gepeld. Maar dat werd te duur en dus werd het werk uitbesteed naar Marokko. Dat ging ten koste van de versheid en de smaak, want de garnalen worden met conserveringsmiddelen, benzoëzuur en sorbinezuur, bewerkt. “En het staat ook haaks op de trend van duur zaam, lokaal en gezond eten. Het werk uitbesteden aan lagelonenlanden holt de Nederlandse arbeidsmarkt bovendien uit”, vertelt Renzo Deurloo van GreenFox. Sinds afgelopen najaar worden bij GreenFox, gevestigd op het Haagse bedrijventerrein Binckhorst, weer garnalen met de hand gepeld. “Ze komen zó uit de Scheveningse haven op onze peltafels terecht. Wij leveren ze dan aan Schmidt Zeevis in Rotterdam. Dat is de hofleverancier van alle sterrenrestaurants in Nederland. Het eerste pond dat door de pellers van GreenFox werd afgeleverd, is meteen opgekocht door tweesterrenrestaurant The Dylan in Amsterdam. Daar waren we natuurlijk heel trots op.” De pellers met wie GreenFox werkt, zijn vaak langdurig werkloos. Ook wel de groep die het etiket ‘een grote afstand tot de arbeidsmarkt’ krijgt opgeplakt. Maar daar geloven ze bij GreenFox niet in. “Wij schrijven geen
Dit werk is misschien wel onder mijn niveau, maar het is
mensen af. Bovendien is het maar net hoe je het bekijkt.
gezellig en je krijgt hier kansen om jezelf te ontwikkelen.”
Bij ons hebben ze juist een voorsprong.”
Bij GreenFox wordt duurzaam in mensen geïnvesteerd.
Het pellen van garnalen moet je even in de vingers
“We maken een plan op maat. Wil iemand taalles,
krijgen. “Je moet de garnaal op het hoogste punt
computerles of rekenles, alles is mogelijk. De bedoeling
knakken en dan draaien en aan weerszijden de schil er
is dat ze hier werkervaring en een arbeidsritme opbouwen
afhalen. In het begin moet je er nog bij nadenken. Maar
en daarna, als ze willen, uitstromen naar ander werk.”
uiteindelijk gaat het vanzelf”, vertelt Linda, een jonge,
Het is de bedoeling dat de vestiging in de Binckhorst
alleenstaande moeder. Ze is blij dat ze weer werk heeft.
uitgroeit tot honderdvijftig pellers. Ook komt er nog een
“Het is goed te combineren met de schooltijden van mijn
tweede vestiging op Scheveningen bij.
zoon van vijf.” Ook de Iraanse ingenieur Peter is blij dat northsea-deluxe.nl
hij weer werkt. “Ik wil graag iets doen voor mijn geld. 2
Inhoud thema
voorwoord
beste lezer,
Van achterstand naar voorsprong
Wat mijn ouders in de jaren 70 al vroeg beseften, was dat integreren één van de belangrijkste voorwaarden was (en is) voor maatschap
De Weekendklas in Leiden, huiswerkbegeleiding
pelijk succes van gastarbeiders. Ik groeide op in een Nederlandse
in de Haagse wijk Transvaal en de Weekend
wijk en bij vriendjes thuis ging er een wereld voor mij open.
school in de Schilderswijk zijn allemaal initia
Daar zag ik dat er geen grenzen zijn aan het benutten van je eigen
tieven die kinderen vanuit een achterstands
mogelijkheden.
situatie kansen geven op een betere toekomst. Ze doen dit vooral door de kinderen een spiegel
Van achterstand naar voorsprong is het thema van dit Magazine.
voor te houden. Alles is mogelijk, als je maar
Opgroeien in een omgeving die een kind uitdaagt en kennis laat
wilt. Pagina 4
maken met andere milieus is geen vanzelfsprekendheid. Gelukkig zijn er vrijwilligers die gemotiveerde kinderen helpen bij het (leren) maken van huiswerk of bijvoorbeeld bij de oriëntatie op toekomstige
gerelateerd
beroepen. Soms is er simpelweg behoefte aan een rustige werkplek. In mijn jeugd bestonden er geen weekendscholen zoals op de cover
JINC – ervaren hoe een beroep is
van dit Magazine en programma’s waarmee kinderen uit achter
Hoe weet je nu hoe een beroep echt is of wat je
standswijken kennis kunnen maken met alle mogelijke beroepen.
moeten kunnen om een baan te vinden? Dat
Daar kan ik nu wel wat jaloers op zijn, want wat zou ik daar destijds
leren jongeren bij JINC. Door zelf bij een bakker
graag aan hebben meegedaan.
brood te bakken of bij een bank achter de receptie te zitten, ervaren leerlingen wat een
Kansen bieden aan mensen voor wie opleiding of werk niet zo vanzelf
beroep inhoudt en kunnen ze straks beter
sprekend is doet ook het bedrijf GreenFox. Daar is het vak van
kiezen. Pagina 9
garnalenpeller in ere hersteld. Mede door een lening van Fonds 1818 kon deze sociale onderneming van start en zijn langdurig werklozen
TaalTheater
aan een baan geholpen. Het is allemaal een kwestie van niet denken
Een taalklas voor jonge vluchtelingen met een
in beperkingen maar in kansen.
analfabete achtergrond. Via theater leren zij op een toegankelijk en speelse manier de
Murat Aslancik Fonds 1818
Nederlandse taal. Pagina 10
en meer
Vitrine
Terugblik
Van het fonds…
Diverse projecten in het kort Pagina 12
Stadswijngaard Den Haag
Verdubbeling bijdrage duurzame investeringen
Pagina 14
Pagina 15 3
Thema
‘Ze zien dat er van alles mogelijk is, óók als je ouders een andere culturele achtergrond hebben en misschien niet hebben gestudeerd’
Thema
Van achterstand naar voorsprong Hoe druk Harriette Verwey het ook heeft, voor de leerlingen van WeekendKlas Leiden maakt ze tijd. De cardioloog van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) weet als geen ander hoe belangrijk rolmodellen zijn voor het toekomstperspectief van kinderen.
Alleen al het feit dat zij als zwarte,
Harriette Verwey is vanaf het begin – vijf jaar
Eén zondag per jaar komen de leerlingen
Surinaamse vrouw een witte doktersjas
geleden – als gastdocent betrokken bij
een dag kijken bij het LUMC. Dan vertelt
draagt, is een eyeopener. “Ze zien dat er
WeekendKlas. Het initiatief is bedoeld voor
Harriette Verwey over haar werk als cardio
van alles mogelijk is, óók als je ouders een
ambitieuze en nieuwsgierige leerlingen van
loog. “Ik laat ze een echo van het hart zien.
andere culturele achtergrond hebben en
groep zeven tot en met de brugklas. “Elke
Het maakt veel indruk op ze als ze zien hoe
misschien niet hebben gestudeerd.”
zondag hebben de leerlingen les van gast
het hart klopt en hoe het bloed stroomt.
Harriette Verwey groeide op in Suriname.
docenten. Dat zijn professionals die zich als
Dat dat allemaal in hun eigen lichaam ook
“Mijn ouders hebben niet de kans gehad
vrijwilliger inzetten”, vertelt Carolien de Groot
gebeurt. Ze mogen ook altijd een patiënt
om verder te leren. Maar ze gunden dat hun
van JES Rijnland. Het lesprogramma is
interviewen. Het is een leuke, afwisselende
acht kinderen wel. We hebben allemaal een
aanvullend en verrijkend. “Kinderen worden
dag. Ook wel een hele organisatie, want er
hogere beroeps- of universitaire opleiding
dus niet bijgespijkerd in taal of rekenen,
lopen dan twintig tot dertig kinderen op
gedaan. Ik wilde altijd al graag voor zieke
maar maken bij WeekendKlas kennis met
‘high care’-afdelingen van het ziekenhuis.”
mensen zorgen. Het lag gezien mijn achter
diverse vakgebieden en beroepsgroepen.
Dat vergt extra inzet van onder meer de
grond meer voor de hand dat ik verpleeg
Van astronoom tot bakker en van cardioloog
beveiliging van het ziekenhuis. “Die collega’s
kundige zou worden. Maar mijn vader zei:
tot zelfstandig ondernemer. De kinderen
zijn zó enthousiast dat ze zelf een rondleiding
‘Jij wordt geen zuster, jij wordt dokter!’
ervaren waar ze goed in zijn en wat ze leuk
hebben bedacht om aan de leerlingen te
Dat hij in mij geloofde, heeft me ontzettend
vinden. Zij ontdekken hun talent en verbreden
laten zien wat er allemaal bij de beveiliging
geholpen. Maar niet alle ouders zijn in staat
hun perspectief op de toekomst en maken
van een ziekenhuis komt kijken. Ze gaan
om hun kinderen zo te ondersteunen.
hun wereld groter.” Door mee te lopen met
het dak op om te zien waar de helikopters
Daarom is het belangrijk dat er initiatieven
professionals komen ze er ook achter dat
landen.”
zijn als WeekendKlas van JES Rijnland. Een
je niet zomaar dokter of advocaat wordt.
Harriette Verwey vindt zelf natuurlijk dat ze
organisatie die ik een warm hart toedraag.”
De Groot: “Ze zien dat je er hard voor
het mooiste vak van de wereld heeft en kan
moet werken.”
daar prachtig over vertellen. Sommige 5
Thema
‘We zijn heel blij met alle vrijwilligers en tutoren, ze zijn heel belangrijk voor ons’
leerlingen worden daardoor zó enthousiast dat ze zelf arts willen worden. “Laatst was ik op de markt en toen kwam er een
Wouter Jeninga en Rahma Mansour – huiswerkbegeleiding Transvaal
WeekendKlas-leerling op me af, die zei dat hij medicijnen wilde studeren. Dat is natuurlijk heel leuk, maar is niet de reden waarom ik dit doe. Ze hoeven van mij niet allemaal dokter
Ik vind het belangrijk om een bijdrage te
Minimale middelen
te worden. Het gaat er mij om dat ze hun
leveren aan de samenleving. Het zijn ook
Inge van Bommel is sinds drieënhalf jaar
talenten kunnen ontwikkelen, dat ze durven
ontzettend leuke collega’s en gemotiveerde
coördinator van de huiswerkbegeleiding in
dromen en kunnen worden wie ze zijn.”
leerlingen.”
Transvaal. “We zijn heel blij met alle vrij
Als leerlingen een goed cijfer halen voor een
willigers en tutoren, ze zijn heel belangrijk
Structuurformules
proefwerk of slagen voor het eindexamen,
voor ons. We draaien dit project met mini
Op een donderdagavond zit Rahma Mansour
is Wouter net zo blij als zij. Navjot Singh (20)
male middelen. De ouders in Transvaal zijn
(17) te zwoegen op scheikundige structuur
slaagde – mede dankzij de huiswerk
niet kapitaalkrachtig, we kunnen er dus geen
formules. Ze zit in 5 havo op het Hofstad
begeleiding in Transvaal – twee jaar geleden
hoge vergoeding voor vragen. We vragen
Lyceum en er komen tentamens aan. Thuis
voor zijn eindexamen havo en doet nu een
acht euro per maand voor een leerling met
huiswerk maken lukt niet zo goed, want ze
hbo-opleiding informatica. Hij is nu zelf als
een Ooievaarspas, maar sommige ouders
heeft geen eigen kamer. Daarom komt ze
tutor actief voor de huiswerkklas. “En ik kom
kunnen zelfs dat bedrag niet missen.
naar de huiswerkbegeleiding van Stek
hier ook om zelf te studeren. Ik werk naast
Als je meerdere kinderen op de huiswerk
– Stichting voor stad en kerk – in de
mijn studie in het familiebedrijf en vind het
begeleiding hebt zitten, tikt het toch aan.
Julianakerk in de Haagse wijk Transvaal.
soms moeilijk om me thuis te concentreren
Dan treffen we een regeling. We willen niet
Ze krijgt hulp van Wouter Jeninga (24), die
op mijn studie. Hier lukt dat wel. Ik vind het
dat hun kinderen de dupe worden van de
al een paar jaar als tutor bij het huiswerk
een fijne plek.”
situatie.” Fonds 1818 is vanaf het begin
project betrokken is. Eerst deed hij het als
Yigit Cav (14) is sinds hij in de brugklas van
betrokken bij de huiswerkklas en heeft het
een bijbaan naast zijn studie. Nu doet hij
het Segbroek College zit, elke avond bij de
project een tijd financieel gesteund.
het als vrijwilliger naast zijn baan als
huiswerkbegeleiding te vinden. “Thuis kan
‘optical ingenieur’.
ik ook wel leren, maar hier kan ik vragen
De ouderbetrokkenheid bij de huiswerk
“Ik heb de verdiensten niet meer nodig, maar
stellen. Dat helpt.” Vanavond is hij hard aan
begeleiding is hoog. “We proberen de ouders
ik vind het gewoon heel erg leuk om één
het oefenen op de Duitse rangtelwoorden.
zo veel mogelijk overal bij te betrekken. We
avond per week mensen op weg te helpen.
“Morgen heb ik een toets.”
organiseren een winter- en een zomerfeest.
6
Thema
Cijfers Fonds 1818 heeft in de periode We houden contact over de leerprestaties,
wijde omtrek. We zaten tussen allemaal
2006-2015 in totaal
ook met de scholen trouwens, en als leer
Hollandse kinderen op school. Dat wilden
lingen niet komen opdagen, bellen we met
mijn ouders ook zo. Heel vooruitstrevend
het thuisfront. Het is van essentieel belang
van ze.”
dat de ouders hun kinderen steunen.”
Maar toch ging zijn school- en studietijd niet
€ 337.000,- gedoneerd aan onderwijscoaching in de vrije tijd.
Dat er een grote behoefte is aan laag
over rozen. “Ze hadden geen idee waar ik
drempelige huiswerkbegeleiding, blijkt uit
mee bezig was. Mijn vader heeft altijd in een
De hoogste bijdrage was voor de
het feit dat er 80 kinderen op de wachtlijst
fabriek gewerkt, met zijn handen. Ik heb het
Weekendschool Den Haag
staan. “We draaien het project nu met
tijdens mijn studie zelf moeten uitzoeken.
die een bijdrage ontving van
17 medewerkers en 34 leerlingen, meer
Als er destijds weekendscholen of
kunnen we niet aan. We willen graag elk
huiswerkbegeleiding was geweest, had me
€ 200.000,- voor de periode
kind de aandacht geven waar het recht op
dat enorm geholpen natuurlijk.” Daarom
heeft.” Gemiddeld maken kinderen vier tot
vindt hij het nu zo leuk om er voor Fonds
zes jaar gebruik van de huiswerkbegeleiding.
1818 mee bezig te zijn. “Dit soort projecten
“Je bouwt echt een band met ze op.”
kunnen het verschil maken, daar geloven
Van Bommel maakt zich soms zorgen over
we als fonds in.”
de problemen waarmee kinderen te maken
2006-2011. Aan maatjesprojecten die gericht zijn op het coachen
van competenties, is in de afgelopen acht jaar
hebben. “Die lijken toe te nemen in aantal
Nederlands onderwijssysteem
en complexiteit. Het kan ook zijn dat ze ons
Het was twintig jaar geleden onder Turkse
meer in vertrouwen durven nemen en we
ouders vrij gebruikelijk om hun kinderen,
daarom meer horen. Maar het is soms pittig
nadat ze in Nederland de basisschool hadden
waar deze kinderen na schooltijd mee te
gedaan, naar Turkije te sturen voor de
kampen hebben.”
middelbare school. “Omdat ze onbekend
kloof tussen sommige ouders en het
€ 305.000,- gedoneerd.
waren met het Nederlandse onderwijs
Nederlandse onderwijssysteem was, en nog
Turks arbeidersmilieu
systeem. Op de basisschool ben je als ouder
steeds is, ook al gaat het de goede kant op.
Murat Aslancik is als adviseur van Fonds 1818
nog erg betrokken bij je kind. Je staat
“Alle ouders willen het beste voor hun
betrokken bij de projecten die erop gericht
dagelijks op het schoolplein. Maar op de
kinderen, betere kansen dan zij zelf hebben
zijn om jongeren in achterstandssituaties
middelbare school wordt de afstand veel
gehad. Maar ze kunnen hun kinderen
te helpen hun school zo goed mogelijk af te
groter en dat vonden veel ouders riskant.
desondanks niet altijd op de juiste manier
maken. Hij herkent veel van de verhalen.
Ze waren bang dat hun kinderen zouden
ondersteunen of motiveren voor hun
“Ik kom zelf uit zo’n gezin, een Turks
afglijden door met de losgeslagen
schoolwerk. Als de schoolresultaten dan
arbeidersmilieu. Met dát verschil dat mijn
Nederlandse jeugd op te trekken. Best
tegenvallen – en vaak gelukkig ook eerder –
ouders hun kinderen wel heel bewust betere
begrijpelijk misschien, maar funest voor de
kloppen ze bij ons aan. Wij kunnen natuurlijk
kansen hebben gegeven. In die tijd woonden
kinderen, die raakten de aansluiting met de
ook geen wonderen verrichten, maar hebben
alle Turken in Breda in dezelfde wijk.
Nederlandse samenleving kwijt en dat was
wel de ‘tools’ in huis om kinderen te helpen
Nederlands leren hoefde niet. De voertaal
nadelig voor hun kansen op de arbeidsmarkt.”
met vakken waar ze moeite mee hebben en
was Turks. Dat vonden mijn ouders een
Mehmet Doganbas is locatiedirecteur van
ze te motiveren om hun best te doen. Zodat ze
slechte zaak. Daarom verhuisden we naar
Weekendschool Breed Schilderswijk bij
presteren op hun niveau”, aldus Doganbas.
een piepklein flatje in een ‘sjiekere’ wijk.
Instituut Het Centrum. Hij gebruikt het
De weekendschool in de Haagse Vermeer
Wij waren het enige allochtone gezin in de
voorbeeld om aan te geven hoe groot de
straat telt momenteel 160 leerlingen – van
7
Thema
juf Selda. In een ander lokaal is juf Reyhan Kocak bezig met rekenen. De kinderen zitten geconcentreerd te werken. “Ik vind het heel leuk om les te geven. Het moment dat je ziet dat iemand het opeens begrijpt, daar doe je het voor.”
Spiegelen Een van de belangrijkste troeven van de weekendschool zijn de ongeveer dertig vrijwilligers – bijna allemaal studenten – die de leerlingen begeleiden. “Dat zijn jonge mensen, de meesten ook van Turkse of Marokkaanse komaf, waaraan ze zich kunnen spiegelen. Als hun ouders zeggen dat leerlingen hun huiswerk moeten maken, gaat dat vaak het ene oor in en het andere uit. Maar als onze begeleiders dat zeggen, luisteren ze meestal wél.” Daarnaast wordt er in kleine groepen lesgegeven en krijgen leerlingen die moeite hebben met de stof een-op-eenbegeleiding.” Ook heel belangrijk is het dat de Weekend school Breed Schilderswijk er alles aan doet om voor een thuisgevoel te zorgen. “De kinderen zijn hier elk weekend, dus het moet ook gezellig en huiselijk zijn. Ook de ouders zijn hier altijd welkom. Om over de vorderingen van hun kind te praten of gewoon Reyhan Kocak – Weekendschool Den Haag
om een kop thee te drinken. We willen het ook graag weten als er thuis dingen spelen waar een kind misschien mee zit. Onze orthopedagoge kan hulp bieden als er
groep zes van de basisschool tot en met zes
Ze krijgen daarvoor wel een compleet pakket.
problemen zijn in de ontwikkeling van een
vwo – en dat moeten er in de toekomst veel
“We geven 33 weekenden les en 25 woens
kind. Als het nodig is, doen we ook huis
meer worden. De weekendschool wil graag
dagen toetstraining.”
bezoeken. Het vertrouwen van de ouders is
uitbreiden en leerlingen uit andere doel
Selda Yalniz (cover van dit magazine) is
erg belangrijk.”
groepen aantrekken. Maar dat kost geld.
vandaag met Nisa Yasar (9) bezig met
Ilknur Dagli (21) zat zes jaar geleden op de
Daarom steunt Fonds 1818 het project met
begrijpend lezen. “Dat vind ik lastig”, zegt
weekendschool en studeert nu bedrijfs
een bijdrage. “Dat is heel fijn, want onze
Nisa. Volgende week is er een diagnostische
economie aan de Haagse Hogeschool. Haar
ouders kunnen dat niet opbrengen. Ze betalen
toets en komen haar ouders op gesprek bij
vrije tijd steekt ze in de weekendschool.
per maand honderdvijftig euro. Dat is voor
de weekendschool. “Dan zal blijken of de
“Het heeft mij enorm geholpen. Dat gun ik
veel ouders al meer dan ze kunnen missen.”
extra lessen hier hebben geholpen”, aldus
anderen ook.”
8
In het bijzonder
JINC Den Haag
‘Ervaren hoe een beroep is’
Het project is bedoeld voor jongeren die opgroeien met weinig rolmodellen of voorbeelden om zich aan op te trekken als het gaat om het maken van een studiekeuze of het zoeken van een baan.” JINC is al landelijk actief. “Den Haag ontbrak nog op die lijst, terwijl er potentieel veel jongeren zijn die binnen de doelgroep van ons
JINC begon ruim twaalf jaar geleden in Amsterdam West.
project vallen”, vertelt Hannah Wiegerinck. “We zijn blij
Het perspectief op een baan was voor jongeren uit dat
dat we nu ook met Haagse jongeren aan de slag zijn.”
deel van de hoofdstad ronduit belabberd. Het project richt zich er dan ook op om dat perspectief te verbeteren door te focussen op studiekeuze en beroepsoriëntatie. Daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen, is de filosofie van JINC. “Wij zorgen ervoor dat jongeren van acht tot zestien jaar kennismaken met het bedrijfsleven. Centraal staat het oefenen met vaardigheden die nodig zijn voor het vinden van een baan, zodat ze een eerlijke kans hebben op de arbeidsmarkt”, vertelt Hannah Wiegerinck van JINC. “Er wordt nauw samengewerkt met scholen en het project wordt grotendeels onder schooltijd uitgevoerd.” Sinds maart 2015 loopt er een Haagse pilot in samen werking met de gemeente, het lokale bedrijfsleven en een zestal vmbo-schoollocaties. Een belangrijk onderdeel
De afgelopen maanden hebben zo’n 450 jongeren aan het
van het project is het lopen van bliksemstages. “Dat zijn
project meegedaan en het is de bedoeling dat JINC in
stages van 2,5 uur bij bedrijven uit de regio. Door zelf bij
2016 verder uitgroeit. “De eerste reacties van leerlingen,
een bakker brood te bakken, bij een bouwbedrijf beton
scholen en bedrijven zijn positief, blijkt uit de evaluaties
te storten, bij een bank achter de receptie te zitten of bij
die we binnen hebben gekregen”, aldus Wiegerinck.
een cateraar hapjes te maken, ervaren leerlingen wat
“We hebben in Den Haag bedrijven als Paard van Troje,
een beroep inhoudt en kunnen ze straks beter kiezen.”
Vapiano, StayOkay, Albert Heijn en Hilton al aan ons
Het is daarom heel belangrijk dat JINC een gevarieerd
kunnen binden. Bij een bedrijfsbezoek aan de lokale
aanbod aan lokale ondernemers en bedrijven bij hun
Albert Heijn is het mooi om te zien dat enkele jongeren
project weet te betrekken. Ook wordt er hard gewerkt
die weleens overlast veroorzaken in en om de buurt
aan het opstellen van een cv, het schrijven van sollicitatie
supermarkt, opeens met een naambordje op hun borst
brieven en het voeren van sollicitatiegesprekken.
trots achter de bedrijfsleider aan lopen. Soms leidt het
“We doen rollenspellen om dat te oefenen. Dat helpt
zelfs direct tot een bijbaantje.”
enorm bij het ontwikkelen van zelfvertrouwen. Als het jinc.nl
goed gaat, zie je ze gewoon groeien. Een succeservaring is belangrijk voor deze leerlingen.”
9
Thema
‘TaalTheater voor woordenschat en weerbaarheid’
Thema
In gesprek met…
Jeroen van der Zijde Initiatiefnemer TaalTheater
Het is stil in de gangen van het Grotius College in Delft, op deze zaterdagochtend. Maar uit de aula komt geluid. Daar staat een groepje leerlingen van het TaalTheater in een kring met drama docent Esmeralda Detmers. Zij roept een woord en de leerlingen improviseren daarop. Zo ontstaat er een soort freestyle rap.
De rector van het Grotius College, de coördinator van de ISK en vele anderen waren enthousiast om mee te helpen. “In 2013 is gestart met tien leerlingen. Onder meer dankzij de financiële steun van Fonds 1818.” Vorig jaar kwamen er twee dramadocenten bij. “De taalverwerving gaat heel langzaam. Door op een speelse manier met de net geleerde woorden aan de slag te gaan, blijven de woorden beter hangen. Ook leren de leerlingen meteen sociale vaardig heden en voor zichzelf opkomen. Theater maakt ze weer baar. Ze hebben bovendien veel plezier met elkaar, ook niet onbelangrijk. Het is best een opgave om na een week school op zaterdagochtend ook weer vroeg op te moeten staan.”
“Ze oefenen met de woorden die ze hiervoor van hun taal
De leerlingen van het TaalTheater zijn enorm gemotiveerd.
docenten Gerrit Versteeg en Jesca Slooter hebben geleerd”,
“Ze willen verder komen, aan hun toekomst bouwen.
vertelt Jeroen van der Zijde. Hij is de initiatiefnemer van
Die toekomst ligt in Nederland. Er gaat ook een groepje
het TaalTheater. Het taalprogramma voor leerlingen die in
jongeren met een Nederlandse achtergrond meedoen aan
hun geboorteland niet op school zaten, bestaat drie jaar.
de voorbereiding van een gezamenlijke theatervoorstelling.
“Het zijn vooral leerlingen van de Internationale Schakel
In mei 2016 is de uitvoering.”
Klas (ISK). Bijna allemaal vluchtelingen die in twee jaar op het niveau moeten zijn om door te stromen naar het reguliere
Van der Zijde zou ook graag aan de slag gaan met de ouders
onderwijs. Hun taalachterstand is daarbij vaak de grootste
van de leerlingen van het TaalTheater. “Zij zijn vaak ook
hindernis.”
analfabeet en hebben moeite om hier een goede plek te verwerven.” Hij begeleidt Nazir nog steeds. “Hij is nu
Van der Zijde komt niet uit het onderwijs. “Ik ben organisatie
negentien en woont samen met een vriend in een flat in
adviseur. Sinds vijf jaar ben ik als vrijwilliger gaan werken.”
Rijswijk. Het gaat naar omstandigheden goed met hem.
Hij gaf zich op als mentor voor Nazir, een vluchteling uit
Maar met zijn taalachterstand is het heel moeilijk om goed
Afghanistan. “Hij was veertien toen hij hier kwam en hij was
aan de slag te komen. Hij heeft nu een tijdelijk contract bij
analfabeet. Hij zat op de ISK en daarna op de Praktijkschool.
een tuincentrum, dat helaas binnenkort afloopt. Hij staat er
Ik werkte één uur per week met hem. We namen zijn
hier helemaal alleen voor, zijn familie is nog in Afghanistan.
huiswerk door en bespraken tegen welke dingen hij aanliep
Ik heb bewondering voor zijn veerkracht en doorzettings
in het leven.” Zijn taalontwikkeling verliep langzaam.
vermogen. Dat zie ik ook bij de leerlingen van het
“Toen Nazir zeventien was, had hij net aan het niveau 3 op
TaalTheater. Ze zijn vastberaden er iets van te maken.
de basisschool. Daarmee kom je er niet.”
Zijn positief ingesteld. Dat geeft mij ook de energie om verder te gaan met dit project.”
Dus nam Van der Zijde het initiatief voor een taalklas voor grotiuscollege.nl
jonge vluchtelingen met een analfabete achtergrond.
11
Vitrine
4
2
3
1
Gestold Geluk, stadssouvenirs en hun verhaal
2
Bezuidenhout On Ice 3
De vaste tentoonstelling
Ook deze winter kan er in de
MoneyWays 4
Het project MoneyWays is
Haagse wijk Bezuidenhout gratis
een onderwijsprogramma met
‘Den Haag Vandaag - 1945 tot nu’
geschaatst worden. De schaats
als doel jongeren beter te leren
een Vietnamees woordenboek
in het Haags Historisch Museum
baan ligt in december 2015 op
omgaan met geld. Op scholen
uit 1967, een sneeuwbol en een
laat de veranderingen in de stad
de Beatrixlaan en in januari
worden thema’s als armoede,
koelkastmagneet: het is slechts
na de Tweede Wereldoorlog zien.
2016 op het Spaarwaterveld.
schuld, verleidingen en groeps
een kleine greep uit de souvenirs
Het is de tijd van de weder
Het Wijkberaad Bezuidenhout
druk onder jongeren op een laag-
die te zien zijn in de tentoon
opbouw: nieuwe wijken verrijzen,
heeft vorig jaar een eigen
drempelige wijze bespreekbaar
stelling ‘Gestold Geluk’. Na een
het centrum gaat op de schop
schaatsbaan van 200 m2 aan
gemaakt. Jonge rolmodellen,
oproep van het Stadsmuseum
en ook de bevolking en het
geschaft, zodat kinderen in de
‘peer educators’, gaan de dialoog
Zoetermeer hebben mensen
dagelijkse leven veranderen.
winter buiten kunnen bewegen
aan met leerlingen op een manier
uit de hele regio souvenirs
De tentoonstelling illustreert
en plezier maken. Vrijwilligers
die aansluit bij de belevings
ingebracht met de persoonlijke
deze ontwikkelingen aan de
uit de wijk helpen mee met de
wereld van jongeren. MoneyWays
herinnering die erbij hoort.
hand van objecten, schilderijen,
op- en afbouw, het toezicht en
is een landelijk project voor
De tentoonstelling brengt de
maquettes, foto’s, films én
de koek en zopie. Fonds 1818
het voortgezet onderwijs en de
geschiedenis en actualiteit van
persoonlijke verhalen van
geeft een bijdrage voor de aan
eerste klassen van het mbo,
het nog altijd populaire reis
Hagenaars. Voor jonge kinderen
schaf van een schaatsenslijper
waarmee naar verwachting
souvenir spraakmakend in beeld.
loopt er een speciaal kinderspoor
en schaatsen in de grotere
900 jongeren in het werkgebied
Te zien t/m 8 mei 2016.
door de tentoonstelling.
kindermaten.
van Fonds 1818 worden bereikt.
stadsmuseumzoetermeer.nl
haagshistorischmuseum.nl
ijsbaantje.nl
nibud.nl
1
Een krokodil, een koeienbel,
‘Den Haag Vandaag 1945 tot nu’
12
Vitrine
6
5
7
VoorleesExpress Zoeterwoude 5
Bibliotheek Rijn en Venen in
8
Nabestaandencafé Rhijnhof 6
Oorlog in mijn Buurt 7
In het theehuis van begraaf
In Den Haag gaan kinderen
Buddy’s voor Bikkels 8
Bij Buddy’s voor Bikkels
van 11 en 12 jaar ouderen
helpen vrijwillige maatjes bij
Zoeterwoude is gestart met de
plaats Rhijnhof in Leiden worden
interviewen die de oorlog in hun
de ondersteuning van gezinnen
VoorleesExpress, een project
om de vier weken op zondag
buurt hebben meegemaakt.
met een ernstig ziek kind.
waarbij kinderen met een taal
middag bijeenkomsten gehouden
Op deze manier kunnen ouderen
De vrijwilliger, de buddy, geeft
achterstand wekelijks thuis
voor nabestaanden, een zoge
hun oorlogservaringen door
het kind een leuke tijd en biedt
worden voorgelezen door een
noemd nabestaandencafé. Dit
vertellen en leren kinderen hoe
respijtzorg aan de ouders, zodat
vrijwilliger. Het samen lezen
café biedt een plek aan mensen
het in hun eigen buurt in de
zijzelf en broertjes en zusjes
bevordert de taalontwikkeling
die te maken hebben met rouw
Tweede Wereldoorlog is geweest.
ook eens aan zichzelf toekomen.
en zorgt voor plezier in het gezin.
en verlies. Zij kunnen hier steun
Oorlog in mijn Buurt is een zes
Op deze manier hoopt Buddy
Ouders worden in staat gesteld
vinden in een warme en veilige
weken durend onderwijsproject
Netwerk overbelasting te voor
om op hun eigen manier de taal-
omgeving. De bijeenkomsten
voor basisscholen waarin de
komen en de zelfredzaamheid
ontwikkeling van hun kinderen
hebben verschillende thema’s,
kinderen gastlessen krijgen
van het gezin te vergroten.
te stimuleren. Ze krijgen
zoals verlies van een partner,
en onderzoek doen. Zo wordt
Fonds 1818 geeft een donatie
handvatten om het voorlezen
hoe ga je om met feestdagen,
geschiedenismateriaal verzameld
bestemd voor de werving,
over te nemen en boeken een
verlies van een kind en voor
dat de oorlog voor de kinderen
training en begeleiding van
blijvende plek te geven in het
oordelen bij rouw. Het café is van
dicht bij huis brengt.
vrijwilligers voor deze nieuwe
dagelijks leven.
januari tot juli 2016 te bezoeken.
oorloginmijnbuurt.nl
vorm van buddyzorg.
bibliotheekrijnenvenen.nl
rhijnhof.nl
buddynetwerk.nl
Totale donatie aan deze projecten € 123.530,13
Terugblik Hoe is het verder gegaan met projecten
Stadswijngaard
die Fonds 1818 steunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken? We kijken terug naar…
‘Nu weet ik hoeveel tijd en energie er in één fles zit’ Op een zonovergoten zaterdag eind oktober wordt op de Stadswijngaard in Den Haag de eerste wittedruivenoogst binnengehaald. De rode druiven werden twee weken geleden al geoogst. Het ziet ernaar uit dat 2015 een goed wijnjaar is. De trossen zijn zwaar. Maar hoe de wijn op de tong ligt, zal de tijd moeten uitwijzen.
Jordi den Ouden uit Voorburg zit op zijn hurken tussen de ranken witte Johanniter – een druivensoort die te vergelijken is met Riesling – te plukken. Hij krijgt hulp van zijn kinderen Mees en Dex. Voorzichtig leggen ze de druiven in de bak, die ze als hij vol is, uitstorten in een apparaat dat de druiven kneust en de steeltjes er afhaalt. “Nu noem je het most”, weet de amateurwijnmaker. Het is voor het eerst dat hij zelf wijn maakt. “Ik ben vooral een proever, wijn drinken is mijn passie. Nu weet ik hoeveel tijd en
Jordi den Ouden en zijn zoon Dex
energie er in één fles zit.” Den Ouden gaf de workshop wijn maken bij de Stadswijngaard cadeau aan zijn vrouw. “Zij is een enthousiaste food blogger. Maar ik heb groene vingers, dus het werken in de wijngaard heeft ze met liefde aan mij uitbesteed. Ik vind het heel leuk om buiten bezig te zijn.” Mees vindt het jammer dat ze nog niet van de wijn mag proeven. “Maar ik mag altijd wel ruiken. De ene keer ruikt het naar appel en krentjes, de andere keer naar frambozen.” “Mees heeft de beste neus van ons allemaal.” Voor wijn maken moet je vooral veel geduld hebben. De most gaat in tonnen, die de komende maanden in een schuurtje gaan staan gisten. “Pas als het vocht helder is, mag je het wijn noemen”, vertelt Tycho Vermeulen, vinoloog en initiatiefnemer van de Stadswijngaard. Hij is tevreden over de oogst en verwacht dat in april 2016 de eerste proeverij kan worden gehouden. stadswijngaard.nl
14
Van het fonds... 50
40
500.000
Goedgekeurde projecten in400.000 de periode september t/m november 2015
30
Aantal projecten
20
50
50
10
40
40
30
30
300.000
Bedragen in euro’s
200.000
500.000 500.000
400.000 400.000
100.000
300.000 300.000
0
0 20
20
200.000 200.000
10
10
100.000100.000
September 2015 Oktober 2015 November 2015
0
0
Educatie
Verdubbeling bijdrage duurzame investeringen Non-profitorganisaties die investeren in
0
Kunst & Cultuur
Natuur & Milieu
Zorg & Welzijn
650 kinderen halen zwemdiploma-A dankzij speciale zwemregeling
0
Educatie
Kunst & Cultuur
Natuur & Milieu
Zorg & Welzijn
Social Club Investors Day
de vermindering van het broeikasgas CO2,
Kinderen uit gezinnen die rond de armoede
krijgen van het Klimaatfonds € 15,- per ton
grens leven, kunnen vanaf nu gegarandeerd
CO2-reductie. Bij het overstappen naar LED
hun zwemdiploma-A behalen. Dankzij een
verlichting kan dit bijvoorbeeld leiden tot
speciale zwemregeling is dit mogelijk in elf
een ‘subsidie’ die plusminus 25% van de
zwembaden binnen de regio van Fonds 1818
De sociale ondernemingen Woonz.nl,
investeringskosten dekt. Fonds 1818 gaat
waarvan de gemeenten zijn aangesloten bij
Stichting Studeren en Werken op Maat,
die bijdrage verdubbelen. Dit betekent dat,
het Jeugdsportfonds Zuid-Holland. Het was
Blossom in the Park en Van en Voor NL zijn
wanneer u bijvoorbeeld door de aanleg
al langer mogelijk om voor één jaar een
door naar de volgende ronde van de Social
van zonnepanelen de CO2 uitstoot van uw
beroep te doen op het Jeugdsportfonds, maar
Club Investors Days. Social Club Den Haag
organisatie substantieel weet te beperken,
dat bleek te kort om het diploma te halen.
daagde sociale ondernemers uit die op zoek
het Klimaatfonds en Fonds 1818 gezamenlijk
De nieuwe regeling maakt het mogelijk dat
zijn naar financiering voor hun plannen.
een groot deel van de kosten voor hun
voor kinderen vanaf 6 jaar, die voldoen
Eind november konden zij hun plannen
rekening gaan nemen. Hierdoor wordt het
aan de criteria van het Jeugdsportfonds
pitchen. De vier winnaars van deze eerste
voor een organisatie aantrekkelijker om
Zuid-Holland, Fonds 1818 de reguliere
ronde kregen € 5.000,- om hun plannen
dergelijke maatregelen te nemen.
bijdrage van € 225 verdubbelt naar € 450.
verder uit te werken. Eind februari 2016 is
Fonds1818.nl/duurzaamheid
Het zwembad garandeert dat alle 650
de tweede ronde. Het beste businessplan
kinderen een zwemdiploma-A behalen.
komt in aanmerking voor financiering van
jeugdsportfonds.nl
maximaal 1 miljoen euro door Fonds 1818. socialclubdenhaag.nl
15
Cursussen 2016 Om de deskundigheid van vrijwilligers te bevorderen, biedt Fonds 1818 diverse workshops, cursussen en kennisbijeenkomsten aan. Alle cursussen zijn gratis.
Fonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer, Leiden en de Bollenstreek. U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat nodig is. Dankzij u worden vrouwen fietsen, worden monumenten
Noordwijker hout Lisse
Workshop fondsenwerving
gerestaureerd, worden er theater-
U leert de fondsenwereld in het algemeen en Fonds 1818 in
voorstellingen gemaakt, leren jongeren
het bijzonder kennen. Na afloop weet u aan welke eisen uw
met elkaar discussiëren en kunnen
aanvraag moet voldoen en wat fondsen van u willen weten.
Teylingen Katwijk
met olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u
Workshop crowdfunding
van harte uit om uw ideeën
Crowdfunding biedt vele mogelijkheden, maar is geen ‘easy
en projecten met ons
money’: het vereist een slimme campagne. Aan de hand van
te delen. U het project,
aansprekende voorbeelden leert u alle ins and outs van
wij het geld.
deze methode.
Oegstgees t
Leiden W assenaar Voor schoten
Leiderdor p
Zoeterwoude
LeidschendamVoorburg
Den Haag
Den Haag
Cursus projectplan schrijven
Hillegom
Noordwijk
woonwijken weer leefbaar, leren allochtone
Zoetermeer
Rijswijk
Voor elk project is een SMART projectplan onmisbaar.
PijnackerNootdorp
U leert hoe u uw ideeën omzet in duidelijke doelen, Delft
afspraken en acties. Midden Delfland
Basiscursus penningmeester U leert onder andere een begroting en een balans te maken, de financiën van uw organisatie goed te beheren en doelen voor de toekomst te stellen.
Cursus bestuur en management Wat zijn precies de taken en verantwoordelijkheden van bestuursleden? Deze cursus biedt theoretische kennis over goed bestuur en veel ruimte om ervaringen uit te wisselen.
Cursus sponsoring Sponsoring is al lang niet meer het plaatsen van een logo op
Algemene informatie
Colofon
Aanvraagprocedure
Fonds 1818 Magazine is een uitgave
Aanvragen voor een donatie kunnen
van Fonds 1818 en verschijnt vier maal
ruim voor aanvang van het project
per jaar.
schriftelijk bij Fonds 1818 worden
Redactie: Corien Bosch
ingediend. Kijk voor meer informatie
Redactionele ondersteuning:
op fonds1818.nl. Voor jongeren tot
Martine Vinkesteyn
24 jaar geldt een speciale, eenvoudige
Interviews: Floor de Booys
procedure. fonds1818-24.nl
Fotografie: Eva Hofman, Inge Stolwijk
een sponsorbord of in een krantje. U krijgt concrete hand vatten om ondernemende partners te vinden en effectief bij uw stichting te betrekken.
en diverse fotografen en bruikleen Meer informatie
gevers van de beschreven projecten
Heeft u vragen over de criteria voor een
Concept en vormgeving: Ontwerpwerk
donatie, over het opstellen en indienen
Lithografie en druk: ANDO Graphic
van een aanvraag bij Fonds 1818 of
Cursus Vrijwilligers Werven Vrijwilligers werven en behouden: het is makkelijker gezegd dan gedaan! Tijdens deze workshop krijgt u tips & tricks
over fondsenwerving in het algemeen?
Ook het Fonds 1818 Magazine ieder
Kijk opfonds1818.nl of neem contact op
kwartaal ontvangen? Stuur een email
met onze afdeling Communicatie op
naar info@fonds1818.nl of meld u aan via
070 375 49 57 of info@fonds1818.nl
de website. Een abonnement is gratis.
waar u direct mee aan de slag kunt.
Ga voor meer informatie, data, tijden, locatie en aanmelden naar fonds1818.nl/cursussen.
RIVIERVISMARKT 4 2513 AM DEN HAAG POSTBUS 895 2501 CW DEN HAAG 070 364 11 41 - INFO@FONDS1818.NL
fonds1818.nl