#2 2013 THEMA VAN CLUBGEBOUW NAAR HUISKAMER VAN DE WIJK • In gesprek met... Petra Staal Deze Lente: BuurtBibliotheken in zeven Haagse wijken • Terugblik: Ouderkamer Duindorp • Lenteprijs
2
magazine
actueel Fiets voor niets
gemeenten). Zij willen het belang van een goede water
Jongeren die dakloos zijn, zonder inkomen zitten en geen
huishouding voor de natuur onderstrepen door middel van
vervoermiddel hebben: daarvoor is het project ‘Fiets voor
een (reizende) tentoonstelling, natuureducatie op basis
Niets’ bedoeld. Zwartrijden in de tram levert vaak boetes
scholen, lezingen, een cursus en gerichte publiciteits
op. Fietsen is goedkoper en je hebt ook meteen lichaams
acties. De onderwerpen zijn: ‘water zelf’, ‘leven in water’,
beweging. Het maakt jongeren zelfredzaam. Dakloze
‘gebruik van water’, ‘beheer van water’, en ‘Schie als
jongeren krijgen via het project de kans om kosteloos
ruggengraat’.
een fiets op te knappen. Het gaat om jongeren in de
www.knnv.nl/afdelingDelfland
leeftijdscategorie van 16 tot 23 jaar oud. Per jaar knappen zo’n vijftig jongeren hun eigen fiets op, onder begeleiding
Tweehonderd jaar Koninkrijk
van jonge vrijwilligers die zelf dakloos zijn geweest.
Van november 2013 tot oktober 2015 vieren we dat het
Deze jonge vrijwilligers worden weer ondersteund door
Koninkrijk der Nederlanden tweehonderd jaar bestaat.
meer ervaren vrijwilligers van PEP (Participatie
De viering is een aanleiding om stil te staan bij ons
Emancipatie Professionals). ‘Fiets voor Niets’ is een
gezamenlijke verleden, heden en toekomst. De organisatie
project van het Straat Consulaat, deze stichting behartigt
van ‘Tweehonderd jaar Koninkrijk’ is in handen van Het
de belangen van dak- en thuislozen en druggebruikers
Nationaal Comité. Er worden festiviteiten georganiseerd
in de regio Den Haag. Het fietsproject loopt ruim een
in Den Haag, Maastricht, Zwolle en Amsterdam.
jaar en is inmiddels goed bekend bij de doelgroep. Ook
In Den Haag heeft op 30 november 2013 de startbijeen
andere organisaties kloppen bij het Straat Consulaat aan
komst plaats. Op die dag in 1813 landde de latere Koning
voor deelname van ‘hun’ jongere aan het fietsproject.
Willem I op het strand van Scheveningen. Die gebeurtenis
www.straatconsulaat.nl
krijgt een speciale plek. In maart 2014 is er in Den Haag veel aandacht voor de grondwet en de grondrechten.
Water centraal bij KNNV
De activiteiten rond Tweehonderd jaar Koninkrijk zijn
Elk jaar kiest de Koninklijke Nederlandse Natuur
vooral gericht op onderwijs en jongeren. Om de jeugd te
historische Vereniging (KNNV) afdeling Delfland een
interesseren heeft het Haags Gemeentearchief besloten
thema. Dit jaar is dat water. Dit element is niet weg te
om een educatieve film te maken voor scholieren.
denken uit het dagelijkse leven. We bestaan er zelf voor
De kennis van onze geschiedenis laat veel te wensen
meer dan de helft uit. Water gebruiken we dagelijks en
over en een educatieve film is voor het onderwijs en het
het is soms zo gewoon dat we het ons niet eens realiseren.
grote publiek een aantrekkelijke manier van het over
Denk hierbij aan water om te drinken of te wassen, om
brengen van geschiedenis. De bioscoopketen Pathé
schoon te maken en om het toilet te spoelen. Het zit ook
Nederland ondersteunt dit project door de film in diverse
in de cv-installatie en het is nodig bij de productie van ons
bioscopen gratis te vertonen. In Den Haag zal de film
voedsel. Zonder water kunnen we niets. Daarom is het
te zien zijn in Pathé Spuimarkt. Het Haags Historisch
belangrijk te weten dat de waterhuishouding in Delfland
Museum en het Gemeentearchief zorgen voor een
steeds vaker onder druk komt te staan door de verstede
educatief programma rond de film. Ook het Erfgoedhuis
lijking binnen de regio en de bestrating van tuinen.
Zuid-Holland werkt mee aan deze productie. Tijdens de
Het water kan daardoor minder gemakkelijk in de grond
presentatie van het Haags Comité voor de viering van
worden opgenomen. Bij hevige regenbuien zorgt dit in
‘Tweehonderd jaar Koninkrijk’ merkte zakenvrouw Silvia
verstedelijkt gebied voor overstromingen. De KNNV
Toth op dat zij hoopt dat Willem van Oranje net zo bekend
Delfland gaat in 2013 kennis en informatie over water
is bij jongeren als Wesley Sneijder.
verspreiden binnen haar werkgebied (Delft en rand
www.gemeentearchief.denhaag.nl
3
beste lezer, Tot 2004 konden sportverenigingen niet bij Fonds 1818 aankloppen omdat er geen steun wordt gegeven voor georganiseerde sport. Maar sportclubs zorgen niet alleen voor een goed sportklimaat, ze zijn ook maatschappelijk betrokken. Deze verenigingen kunnen wel voor steun bij Fonds 1818 terecht. Sportaccommodaties worden op bepaalde momenten intensief gebruikt en dan weer helemaal niet. Verenigingen kunnen tijdens die rustige momenten hun clubhuis en faciliteiten beschikbaar stellen voor bijvoorbeeld scholieren, buurt足 bewoners, welzijnsorganisaties, kaart- en bingoclubs. Sportiviteit en maatschappelijke betrokkenheid gaan goed samen. Vanuit Fonds 1818 heb ik vanaf het begin mee mogen denken met een aantal mooie initiatieven van sportverenigingen. Deze verenigingen beseffen dat zij niet op zichzelf staan, dat zij deel uitmaken van een buurt. Zij willen een rol spelen bij het bevorderen van een goede band tussen buurtbewoners onderling en tussen de club en zijn omgeving. Sporten geeft energie, maar van nabij meemaken wat enthousiaste sporters voor anderen van de grond tillen, doet daar nog een schep bovenop. Vandaar het thema van dit Magazine: Van clubgebouw naar huiskamer van de wijk. Op de voorkant van deze editie ziet u een foto van een ander project waar Fonds 1818 erg trots op is: de buurtbibliotheken in Den Haag. Door de bezuinigingen moest een aantal bibliotheken in Haagse wijken verdwijnen. In samenwerking met verschillende partijen is het gelukt kleinschalige bibliotheken op te zetten in zorgcentra waarbij vrijwilligers belangeloos zorgen voor de bemensing. Hierdoor blijven boeken onder handbereik van vooral ouderen en kinderen.
Anne de Raaf Adviseur Fonds 1818 Fiets voor niets
inhoud 2
Actueel: lopende projecten
3 Voorwoord en inhoud
10 Deze Lente: BuurtBibliotheken
in zeven Haagse wijken
4 Thema: Van clubgebouw naar huiskamer van de wijk
11 Vitrine: Diverse projecten in het kort
8 In gesprek met: Petra Staal
15 Cursussen in 2013
14 Terugblik: Ouderkamer Duindorp 16 Lenteprijs
4
magazine
thema:
Van clubgebouw naar huiskamer van de wijk ‘Delen is het nieuwe hebben’ tienjarig contract afgesloten voor de exploitatie van de
De tijd dat clubgebouwen alleen door de leden van de sportverenigingen werden gebruikt, is voorbij. Diverse partijen hebben er hun plek gevonden: kinderopvang, allochtone vrouwen, huiswerkbegeleiding. In de sportkantine wordt naast het befaamde broodje bal ook de iftar maaltijd geserveerd. Hoog tijd voor een nieuwe kennismaking.
kantine.” Er moest dus worden gezocht naar deelnemers van buiten om de kantine draaiende te houden. “Dat was in het begin wel even wennen. De gedachte was toch: dit is ons honk.” Maar iedereen zag in dat het niet anders kon. “Overdag stond de tent leeg. Dat is toch zonde.”
Samenwerking Handbalvereniging Gemini kwam via via terecht bij Stichting Piëzo, een welzijnsorganisatie die zich bezig houdt met emancipatie en integratie. Als derde partner
De loungebanken in de sportkantine van handbal
werd KERN Kinderopvang gevonden. Zij doen hun
vereniging Gemini in Zoetermeer zijn bijna altijd bezet.
naschoolse opvang in onze kantine.” De samenwerking
“De zithoek is een schot in de roos. Samen met de
verloopt heel positief. “Misschien juist omdat de partners
gordijnen en de sfeerverlichting geeft het de kantine
géén sportverenigingen zijn. Dat zou misschien toch wat
echt de uitstraling van een huiskamer. Mensen blijven
meer competitie hebben gegeven.” Er waren wel wat
sneller even gezellig hangen en dat is weer goed voor
aanpassingen in de kantine nodig om de samenwerking
het clubgevoel én de baromzet”, vertelt Bert Ketelaar,
ook praktisch uitvoerbaar te maken. “Piëzo en de kinder
bestuurslid van de handbalvereniging. De vereniging
opvang wilden een wat huiselijker sfeer.” Er moest een
begon ooit als een onderdeel van een voetbalvereniging,
podium komen voor presentaties en een mobiele
maar werd in 1995 zelfstandig. “Het clubgebouw stond
afscheidingswand. “Ook hebben we heel duidelijke regels
toen middenin een gezellige woonwijk. Maar dat gaf op den
opgesteld over het gebruik van alle middelen. Piëzo en
duur toch overlast. Toen zijn we naar het Van Tuijlpark
de kinderopvang maken geen gebruik van onze etens
verkast, ver buiten de bewoonde wereld. Daar hebben
waren. Die hebben we goed afgesloten, zodat daar ook
we gezeten tot we in 2006 plaats moesten maken voor
geen gezeur over kan komen.” Voor de financiële onder
de Wild Water Dreams. De gemeente bood ons toen
steuning van het multifunctioneel maken van de sport
een plek aan in het multifunctionele sportcomplex de
kantine diende Gemini een aanvraag in bij onder meer
Oosterpoort in de nieuwbouwwijk Oosterheem.
Fonds 1818. Ze kwamen terecht bij adviseur Anne de
Daar hebben we het nu prima naar onze zin. Het is een
Raaf. “De samenwerking verliep ontzettend prettig.
gezellige woonwijk met een heel gevarieerd publiek.”
Ze hebben niet alleen financieel geholpen, maar ook
De oplevering van het sportcomplex viel zo’n beetje samen
erg meegedacht. Daar hebben we veel aan gehad”,
met het begin van de economische crisis. “Het aantal
aldus Bert Ketelaar. Anne de Raaf is enthousiast over
evenementen viel tegen. Dat voelen we direct in onze
het behaalde resultaat. “De sportkantine is nu echt
portemonnee. Wij hebben als vereniging namelijk een
de huiskamer van de wijk.”
5
Kinderopvang bij handbalvereniging Gemini
Voorwaarde
betere tijden. De sportclubs merken de laatste jaren de crisis ook.
Dat multifunctionele gebruik is ook een voorwaarde voor Fonds 1818
Het ledental loopt terug, in de kantine wordt minder uitgegeven,
om sportverenigingen te ondersteunen. “Tot 2004 deden we als fonds
sponsoren trekken zich terug en gemeenten draaien de subsidie
helemaal niets met sportverenigingen. Het waren gesloten bolwerken
kraan ook nog eens dicht.
en alleen de leden maakten gebruik van de accommodatie. Er was geen breder maatschappelijk belang”, aldus De Raaf. Maar de tijden
Slim delen
zijn veranderd. Sportverenigingen dragen al jaren hun maatschap
Dat gebeurt overal en dus ook in Den Haag. Daar werken welzijns
pelijke steentje bij. Sport wordt steeds vaker ingezet als bindmiddel
organisaties en sportverenigingen onder meer samen aan het nieuwe
om maatschappelijke problemen letterlijk te lijf te gaan.
concept ‘Buurthuis van de Toekomst’. Het concept is even simpel
“Sportverenigingen zijn vaak het cement van de wijk. Langs de lijn
als ingenieus en past helemaal bij de slogan die in deze financiële
ontmoeten buurtbewoners elkaar. Worden informele contacten
crisis opgeld doet: ‘Delen is het nieuwe hebben’. Het Buurthuis van
gemakkelijk gelegd, de drempel is laag. Daarnaast is sporten
de Toekomst is het slim combineren van activiteiten en accommo
natuurlijk gezond en is het goed om dingen in teamverband te doen.
daties in de buurt. Zodat bijvoorbeeld de voetbalclub niet alleen een
Kortom: sport heeft de samenleving heel veel positiefs te bieden.”
voetbalclub is, maar ook een plek wordt waar mensen samenkomen
Maar het gebruik van de sportaccommodaties loopt bij de meeste
voor een praatje, voor een cursus of misschien wel voor huiswerk
clubs nog ver achter op deze vermaatschappelijking van de sport.
begeleiding. Op de marktplaats van het Buurthuis van de Toekomst
“De clubgebouwen worden meestal alleen gebruikt op doordeweekse
komen de partijen gemakkelijk met elkaar in contact. Een volleybal
trainingsavonden en in het weekend als er wedstrijden worden
club die een ruimte zoekt om te trainen. Een clubhuis dat een groot
gespeeld. De rest van de week staat de accommodatie leeg”, weet
deel van de week leeg staat. Een vereniging die vrijwilligers zoekt
De Raaf. Dat was altijd al zonde, maar kon nog in de economisch
om een activiteit te organiseren.
magazine
6
thema: Van clubgebouw naar huiskamer van de wijk Metamorfose De Haagse voetbal- en cricketvereniging Quick – opgericht in 1896 – is druk bezig met de metamorfose naar Buurthuis van de Toekomst. Daar hoort een nieuw clubgebouw bij. Het geld daarvoor werd voor een groot deel door de leden zelf bij elkaar gebracht. Zes jaar voorbereiding ging eraan vooraf. “Gelukkig hebben we bij Quick een lange adem”, zegt Kees Ekelmans. “Zonder goede conditie hadden we het niet volgehouden.” Nu het nieuwe clubgebouw er staat, ziet ook iedereen dat alle inspanningen meer dan de moeite waard zijn geweest. Het vorige clubgebouw stamde uit 1958 en het spreekt voor zich dat het enigszins verouderd was. “Het was veel te klein geworden en gewoon niet meer van deze tijd. Het nieuwe gebouw is twee keer zo groot en al ontworpen op multifunctioneel gebruik.” Quick pakte het grondig aan. “We hebben brainstormsessies gehouden met de wijk, de Haagse Hogeschool, het bejaardencentrum, Sportsupport, de wethouder, maatschappelijke instellingen. Iedereen die iets over het buurthuis van de toekomst te melden had, hebben we uitgenodigd.
Kickstart bij FC Boshuizen
We vroegen iedereen: ‘Stel dat jullie de sleutel van het nieuwe club gebouw zouden krijgen, wat zouden jullie dan doen?’ Uit die sessies is een enorme hoeveelheid ideeën voortgekomen. Heel positief. Daarna zijn we concreet aan de slag gegaan met het zoeken naar welke partijen konden participeren in het clubhuis. De keuze viel op huis
Huiswerkbegeleiding
werkbegeleiding van het Haags Studiepunt en op de naschoolse opvang
De Leidse voetbalvereniging FC Boshuizen – opgericht in 1907 – trok
van Triodus. “Met deze partners wordt het gebouw optimaal gebruikt.”
vorig jaar in een mooi nieuw sportcomplex. Het oude clubgebouw moest wijken voor woningbouw. “We zitten nu vijfhonderd meter verder
Aanbod
in dezelfde woonwijk, dus op zichzelf is er niet heel veel veranderd”,
Een nieuw gebouw alleen maakt nog geen Buurthuis van de Toekomst.
vertelt Ted den Hollander. Zonder dat ze zichzelf er bewust van waren,
“We hebben ons eigen aanbod ook tegen het licht gehouden. Dat was
is de club eigenlijk al een Buurthuis van de Toekomst. De voetbal
nog erg afgestemd op jongeren en volwassenen tot veertig jaar.
vereniging werkt al jaren nauw samen met Jeugd- en Jongerenwerk
Voor ouderen was er niets te doen en ook niet voor doelgroepen als
Rijnland. Groepen van Kickstart, een project voor vroegtijdig school
mindervaliden. Dat past niet meer in deze tijd waarin iedereen moet
verlaters ontbijten in het clubhuis waarna aan de slag gaan met een
kunnen participeren en lekker bewegen.” In het pand van Quick zat
training gericht op het vinden van werk. In de middag wordt er gesport.
al een praktijk voor fysiotherapie. Samen met Sophia Revalidatie
Er zijn ook plannen voor een huiswerkbegeleidingklas en sollicitatie
ontwikkelde de club sport-op-maat voor ouderen die na een hart
trainingen. Geld voor de afbouw en inrichting van het nieuwe onder
aanval moeten revalideren of een valtraining willen volgen. Ook is er
komen moest de vereniging zelf bij elkaar sprokkelen. “Een jongeren
een speciaal voetbalteam voor mindervalide kinderen. “Wij zijn als
werker van Rijnland attendeerde ons op het bestaan van Fonds 1818.”
club ook hun ‘Home’. Ze zijn net zo hard lid van Quick als de andere
Dus trok de vereniging de stoute schoenen aan en diende een aan
kinderen. Ze doen mee met de Sinterklaasviering en andere activi
vraag in. “Dat hadden we nog nooit gedaan”, bekent Ted den Hollander.
teiten.” Via de gymleraar of dokter kunnen de kinderen voor dit
Maar het beviel goed. “We zijn heel goed begeleid, zonder Fonds 1818
speciale voetbalteam worden aangemeld. Quick heeft ook een eigen
was het niet gelukt.” De kosten konden aardig worden gedrukt door
meidenvoetbalteam en ouders die zelf graag een balletje willen
vrijwilligers die flink de schouders er onder hebben gezet. “Het was
trappen kunnen terecht in het ouderteam. “We richten ons op het
echt teamwork, prachtig om te zien.” Dat is precies waar Anne de Raaf
hele gezin. Na afloop kan hier ook een verantwoorde maaltijd worden
elke keer zo enthousiast van wordt. “Wat me opvalt in de samen
genuttigd.” Het broodje bal is ook nog steeds verkrijgbaar in de
werking met sportverenigingen is de actieve houding. Niet lullen
kantine. “Sommige dingen moeten hetzelfde blijven.”
maar poetsen. Sámen aan de slag.”
7
Biljartvereniging Agnes Biljartvereniging Agnes is de huiskamer van Voorhout.
opening eind september, viel samen met het vijfentwintig
“Ook mensen die niet biljarten, komen hier graag even
jarige bestaan van biljartvereniging Agnes. “Een heel
aanlopen. We vervullen echt een sociale functie in het
feestelijke dag”, herinnert Cor van Steijn zich nog
dorp. Het verenigingsleven zorgt voor saamhorigheid en
levendig. Maar daarmee was het verhaal nog niet klaar.
sociale cohesie”, vertelt Cor van Steijn die namens de
“Het plan was ontstaan om buiten twee jeu de boules
vereniging het woord voert. Alle leden van de vereniging
banen aan te leggen. Lekker buiten bewegen. Ook vrouwen
hebben een eigen sleutel van het gebouw en kunnen
hebben zich daarvoor aangemeld. Dat is leuk want het
altijd binnen lopen. De vereniging is 25 jaar geleden
biljarten blijkt toch vooral een ‘mannending’ te zijn.
opgericht in Huize Agnes, een katholiek verzorgingshuis
Door het sportaanbod uit te breiden, wordt onze vereni
voor ouderen. In dat huis stond een biljarttafel en dat
ging diverser.” Helaas moesten er zes bomen wijken
werd de centrale ontmoetingsplek, ook voor mensen
voor het aanleggen van de banen. “Maar met boomplant-
van buiten het verzorgingshuis. Toen Huize Agnes werd
dag worden elders op het terrein zes bomen terug gezet.”
afgebroken, is in overleg met de gemeente Voorhout een
De aanleg van de banen is in volle gang. Cor ziet het
clubgebouwtje ‘De kleine Agnes’, voor de biljartvereniging
helemaal voor zich. “Dat wordt genieten als straks het
gevonden in sportpark Elsgeest. Dat clubgebouw was
zonnetje gaat schijnen.” Dan hoeft niemand meer naar
hard aan renovatie toe en ook aan uitbreiding, want het
Zuid-Frankrijk om een ‘Biberon’ (een drinkeboer, waarbij
aantal leden is zodanig toegenomen dat een tweede
de boule en de but tegen elkaar aanliggen) te scoren.
biljarttafel nodig was. De kosten om een en ander te
Dat kan gewoon bij Agnes in Voorhout.
realiseren werden geraamd op 90.000 euro. Door zelf
www.bvagnes.nl
werkzaamheid van de leden kon dat bedrag fors naar beneden worden bijgesteld. “Veel van onze leden hebben in de bouw gewerkt. Zij hebben een groot deel van de verbouwing zelf gedaan. Elke dag waren hier zeker tien vrijwilligers aan de slag. Hartverwarmend.” Ook staken de leerlingen van de Katholieke Technische School in Voorhout hun handen uit de mouwen. Bij de vernieuwing van het clubgebouw is er ook de nodige aandacht besteed aan duurzaamheid. In juli vorig jaar werd het nieuwe club gebouw opgeleverd. De officiële
8
magazine
thema: Van clubgebouw naar huiskamer van de wijk
‘Iemand moet het voortouw nemen’
9
In gesprek met...
Petra Staal Vrijwilligster bij handbalvereniging Gemini in Zoetermeer Petra Staal doet haar naam eer aan. Ze is maakt onderdeel uit van het gestaalde kader der vrijwilligers. “Ik heb dat van huis uit meegekregen. Mijn ouders waren ook heel actief en betrokken bij de sportverenigingen waar wij lid van waren. Dat is er echt letterlijk met de paplepel ingegoten. Je bijdrage leveren. Je handjes laten wapperen. Ik kan slecht stil zitten. Ben liever in beweging. Als je het al druk hebt, pak je sneller iets op dan wanneer je niets om handen hebt. Het gaat allemaal in één moeite door.” Toen ze vijf jaar geleden van Den Haag naar Zoetermeer verhuisde en voor haar dochters een handbalvereniging zocht, kwam ze uit bij Gemini. “Een heel leuke vereniging waar we ons al snel thuis voelden. Mijn oudste dochter begon bij de C-tjes en mijn jongste bij de mini’s. Daar zochten ze al vrij snel een trainer/coach en zo ben ik er in gerold. Eén keer per week trainen en in het weekend natuurlijk de wedstrijden.” Inmiddels zit haar oudste dochter al bij de D-tjes. De tijd vliegt. Ze worden groter, veel verandert, maar het trainen en de wedstrijden bij Gemini blijven ijkpunten in de week. “Lid zijn van een sportclub biedt houvast. Geeft het leven ritme en houdt lichaam en geest in balans. Dat is ook belangrijk hoor, die meiden zijn al zo druk aan het leren dan is het goed om te bewegen.” Zonder vrijwilligers kan de club niet draaien, dus logisch dat ze haar steentje bij blijft dragen. En dat naast een baan. “Omdat het zo leuk is, kun je het opbrengen. Ik krijg er ook veel energie van.” Omdat Petra nogal van aanpakken weet, wisten ze haar ook al snel te vinden voor het organiseren van feesten en activiteiten rondom Sinterklaas en Kerst. “Allemaal heel erg leuk om te doen. Als er één het voortouw neemt, volgen er altijd ook een heleboel enthousiaste ouders. Je staat er nooit alleen voor hoor. Het is alleen die eerste stap, die zetten mensen niet zo gemakkelijk.” Waarom zij dan wel? “De aard van het beestje. Ik ben nogal een doener en ik vind het belangrijk dat het verenigingsleven overeind blijft. Het is een verbindende factor in onze maatschappij. Maar tegenwoordig heeft iedereen het druk en in het weekend wil je ook wel een keertje ontspannen. Maar ja, die bardiensten moeten worden gedraaid. En veel handen maken licht werk.” Haar oudste dochter is inmiddels al vijftien en heeft het actieve gen van haar moeder meegekregen. “Zij steekt haar handen ook al aardig uit te mouwen. Gemini is voor haar een tweede thuis. Ze kent iedereen. Dat is toch onbetaalbaar?”
10
magazine
BuurtBibliotheken in Deze Lente zeven Haagse wijken In de Haagse wijken Benoordenhout, Bouwlust, Moerwijk,
samenwerking met Zorgkoepel Florence is er toch een heel mooi
Schilderswijk, Spoorwijk en Statenkwartier/Duinoord zijn dit voor
initiatief van de grond gekomen, vindt hij. “Het liefst zou ik de wijk
jaar buurtbibliotheken geopend. Deze bibliotheken zijn gevestigd in
bibliotheken weer terug hebben. Het verschil tussen vierduizend titels
zorgcentra, buurtcentra en op brede buurtscholen. De buurtbiblio
bij de buurtbibliotheken en de circa twintigduizend in een doorsnee
theken beschikken over zo’n vierduizend titels per locatie en zijn
wijkbibliotheek blijft natuurlijk erg groot. Maar als ik moet kiezen
bedoeld voor kinderen tot en met twaalf jaar en minder mobiele
tussen niets of een buurtbieb, dan kies ik natuurlijk voor het laatste.
ouderen. Begin dit jaar werden vanwege bezuinigingen de reguliere
De buurtbibliotheken zijn gevestigd in: het Coornhertcentrum in
bibliotheken in deze wijken gesloten. “Elke bibliotheek die gesloten
Moerwijk, Brede Buurtschool Vrederust in Bouwlust, Verzorgings
wordt, is er één teveel. Maar de gemeente moest bezuinigen en op
huis Florence Oostduin in Benoordenhout, Locatie Stek – Oase in
zichzelf kan een stad als Den Haag wel met twaalf wijkbibliotheken
Spoorwijk, Couveehuis in Statenkwartier/Duinoord en buurthuis
toe”, aldus Charles Noordam, directeur van de Dienst Openbare
De Mussen in de Schilderswijk. Ook in Mariahoeve op basisschool
Bibliotheek (DOB). Het enige probleem is dat kinderen en ouderen
De Vuurvlinder is een buurtbibliotheek gekomen, deze bieb is
die slecht ter been zijn, niet zo gemakkelijk naar een andere wijk
niet het gevolg van de bezuinigingen want in Mariahoeve was geen
bibliotheek kunnen. Daarom eiste de gemeenteraad tijdens de
bibliotheek gevestigd. De collectie van de buurtbibliotheken is
behandeling van de bezuinigingen, dat er wel alternatieve voor
toegesneden op de potentiële bezoekers: ouderen en kinderen.
zieningen zouden komen voor deze minder mobiele en kwetsbare
Dat er kinderen naar de verzorgingshuizen komen om boeken te
groepen. Voor dit alternatief werd door de gemeente alleen geen
lenen, vindt bibliotheek directeur Noordam een mooie ontwikkeling.
geld beschikbaar gesteld. “Het uitgangspunt was dus niet zo
“Hiermee slaan we twee vliegen in één klap. De verzorgingshuizen
positief”, vertelt Noordam. Dankzij Fonds 1818 en de uitstekende
willen graag wat meer reuring. Wij zochten naar gratis inwoning en menskracht.” De buurtbiblio theken worden bemand door vrijwilligers. Daarmee had Charles Noordam aanvankelijk wat moeite. Bij de wijkbiblio theken werkt gekwalificeerd personeel. De vrijwilligers van de buurtbibliotheken krijgen een korte opleiding zodat ze in elk geval de nodige basiskennis hebben. “Je moet bezoekers wegwijs kunnen maken. Het is toch een educatieve functie.” Hij is blij met het uiteindelijke resultaat. “Het is een mooie, creatieve oplossing.” www.bibliotheekdenhaag.nl
11
vitrine 10 jaar Plantsoentheater In maart 2013 was het 10 jaar geleden dat in het Plantsoentheater het eerste stuk ten tonele werd gebracht. Dit intieme huiskamertheater, gevestigd in een mooi gelegen herenhuis uit 1880 in Leiden, biedt een podium aan jong theatertalent. Om het jubileum te vieren werd een theaterfestival georganiseerd met als thema de vaak ingewikkelde relatie tussen moeders en dochters. Met humor en ironie werd dit onderwerp onder de loep genomen. Daaromheen brachten jonge professionele theatermakers, musici, kleinkunstenaars en andere makers een programma met de thema’s: Papadag, De Oppas, Medea Unplugged en veel meer. www.plantsoentheater.nl
Schrijversproject In de Haagse Schilderswijk en Transvaal wordt al jaren door scholen en instellingen samengewerkt om de taalachterstanden bij kinderen te verminderen. Stichting Samenwerkende Instellingen Schilderswijk organiseerde daarom ook dit jaar weer het ‘Schrijversproject’. In maart brachten leerlingen van groep 5 t/m 8 in de bibliotheek een bezoek aan een kinderboekenschrijver. Ongeveer twintig schrijvers deden mee aan dit project. Voorafgaand aan het bezoek lazen de kinderen boeken van de schrijver in de klas. Bij de voorbereiding hoorde ook een interviewtraining, omdat de kinderen vragen mochten stellen. De schrijvers brengen de boeken voor de kinderen tot leven. Ze kunnen erg boeiend vertellen en voorlezen zodat de kinderen na afloop nog veel meer van de schrijver willen lezen.
Delft Fringe Festival Delft Fringe staat voor ‘theater waar je het niet verwacht’. Theater liefhebbers kunnen in de maand mei, vier dagen lang genieten van zeker 60 acts op verschillende plekken in de binnenstad van Delft. De locaties liggen niet altijd voor de hand en variëren van kunst ateliers en winkels tot cafés en studentenhuizen. Het Rietveld Theater, huistheater van Theaternetwerk Delft, fungeert als festivalhart. Hier komen de deelnemende amateurkunstengezelschappen samen om elkaar te ontmoeten en ervaringen uit te wisselen. Voorafgaand aan het festival worden voor de gezelschappen workshops georgani seerd. Delft Fringe is van donderdag 16 tot en met zondag 19 mei 2013. www.delft.theaternetwerk.nl
12
magazine
Huis vol Verhalen Huis vol Verhalen is een vaste tentoonstelling in het recent verbouwde Museum Rijswijk waarbij het publiek zelf op interactieve wijze een bijdrage levert aan de geschiedenis van Rijswijk. De tentoonstelling bestaat uit een maquette waar op driedimensionale wijze de wijken van Rijswijk zichtbaar worden. Hieronder komt een laag met voor werpen, kaarten, prenten en beelden die zicht geven op de ‘Canon van Rijswijk’. De derde laag wordt gevormd door interviews, films en foto’s met Rijswijkers. Deze laag zal de komende jaren worden aangevuld. Zo daagt de tentoonstelling uit om zelf bij te dragen aan de geschiedenis en het culturele erfgoed van Rijswijk. www.museumrijswijk.nl
De tijd is gekomen! Voor de 20ste verjaardag van Theater aan het Spui werden in de grote zaal filmopnamen gemaakt van een kunstproject waar honderden Hagenaars meewerkten aan een levende digitale klok. De figuranten zaten zó op de tribune dat zij cijfers vormden en met die cijfers de digitale tijd. Voor één keer stond nu het theaterpubliek in de spot lights om het maatschappelijke draagvlak voor cultuur, en theater in het bijzonder, een gezicht te geven. Gedurende de opnamedag op 6 maart was er voor de deelnemers van alles te beleven in het theater en werd de dag afgesloten met een groot feest. www.theateraanhetspui.nl
Interscholaire 2013 Leerlingen van het Maerlant-Lyceum in Den Haag organiseren op vrijdag 12 april de 74e editie van de Culturele Interscholaire. De zes oudste scholen voor middelbaar onderwijs in Den Haag nemen het jaarlijks tegen elkaar op en meten de krachten op gebied van muziek, dans, toneel, film, taal, nieuwe media en beeldende kunst. Het thema dit jaar is Superhelden. Uiteindelijk verdeelt een jury van leerlingen en docenten de punten per onderdeel en wordt de winnende school met de eeuwige roem naar huis gestuurd. Het festival biedt jongeren de kans te laten zien wat ze in huis hebben en het is een opstap naar succesvol verder ontwikkelen van talent. www.maerlant-lyceum.nl
Boerol Festival Boerol is een cultureel evenement in de polder. In en rond een monumentale boerderij in Maasland kunnen jong en oud genieten van theater, muziek, beeldende kunsten, straattheater, toneel, film en poëzie. De optredens vinden plaats op boerenkarren en oude trac toren, onder de kap van de hooiberg en in de voersilo. Op meerdere plekken op het erf zijn biologische lekkernijen te verkrijgen en er zijn verrassende land art-objecten, kunst geplaatst in of als onder deel van het landschap, te bewonderen. Zo’n zestig vrijwilligers zetten zich jaarlijks in om dit festival tot een groot succes te maken. Boerol is op zaterdag 29 juni op boerderij Het Kraaiennest in Maasland. www.boerol.nl
13
Peutertheaterfestival Stadstheater Zoetermeer werd in maart voor twee dagen omgetoverd tot één groot speelparadijs met als thema de Noord- en Zuidpool. De allerkleinsten konden klimmen op de rug van een orka, dansen met de pinguïns, zien hoe een zeehond zijn visjes vangt en zich verstoppen in de iglo om een boekje te lezen. In de theaterzalen waren voorstellingen te zien die speciaal gemaakt zijn voor kinderen van twee en drie jaar. Naast de bezoeken van kinderen met ouders of opa’s en oma’s, bezochten ook kinderen van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven het festival. Hierdoor kwamen er veel peuters in het theater waarvan de ouders die stap niet snel zouden maken. www.stadstheater.nl
Kinderzwerfboekenmarkt Op het feestterrein van het Bevrijdingsfeest van Stichting Haagse Hopjes Transvaal kunnen kinderen kennismaken met het avontuur lijke Kinderzwerfboekproject. Het idee is simpel: kinderboeken met een zwerfsticker worden overal achtergelaten. Kinderen mogen ze gratis meenemen om te lezen. Ze moeten de boeken daarna wel weer laten zwerven. De zwerftocht kan worden gevolgd op kinder zwerfboek.nl. Doel van het project is om op een laagdrempelige en speelse manier kinderen aan het lezen te krijgen. Tijdens de markt op zondag 5 mei kunnen kinderen tegen inlevering van een ingekleurde kleurplaat bij de kinderzwerfboekenstand hun ‘eigen’ zwerfboek uitzoeken. www.haagsehopjes.nl
Ouderschoolreisje Brede Buurtschool de Krullevaar in de Haagse wijk Morgenstond wil de betrokkenheid van ouders bij de school vergroten. Meer betrokkenheid van ouders bij het onderwijs leidt namelijk direct tot betere leerprestaties en meer zelfvertrouwen bij kinderen. Leraren gaan met de ouders op 4 april een ouderschoolreisje maken waarin de activiteiten gericht zijn op educatie en ontspanning. Er wordt een bezoek gebracht aan Naturalis in Leiden en er wordt een rondvaart gemaakt door de grachten van Den Haag. Met name ouders die financieel niet in staat zijn om aan dergelijke uitstapjes deel te nemen of waarvoor de taal een barrière vormt, worden extra gestimuleerd deel te nemen aan dit uitje. www.lucasonderwijs.nl
14
magazine
terugblik In het afgelopen jaar keek Fonds 1818 terug op de eigen organisatie. Velen van u werden om uw mening gevraagd. Deze keer in de terug blik een kort verslag van deze herijking van het Fonds.
Ouderkamer Duindorp Een cursus bloemschikken, gezellig koffiedrinken, praten over
van kinderen. 4) De behoeften, vragen en problemen van ouders zijn
opvoeding, de ontwikkeling van kinderen, een cursus EHBO.
sturend voor het aanbod. “Het was in het begin wel even zoeken naar
Het aanbod van de Ouderkamer van de bredebuurtschool in Duindorp,
wat goed viel bij de ouders. Duindorp is een heel gesloten gemeen
Scheveningen is heel breed. Dat moet ook, want elke ouder is anders
schap. Iedereen kent elkaar.” Op de bijeenkomst over seksuele
en heeft andere interesses. “Over één ding zijn ze het allemaal wel
ontwikkeling van kinderen kwam bijna niemand af. “Dan is er toch
eens: ze willen het beste voor hun kind”, weet Mechteld van Roosmalen
teveel schaamte, juist omdat iedereen elkaar kent”, aldus
van Welzijn Scheveningen. Daarbij kan de Ouderkamer helpen. “Want
Van Roosmalen. Aan de andere kant werd de bijeenkomst op Inter
opvoeden is geen gemakkelijke klus en elke ouder zit wel eens met
nationale Vrouwendag drie jaar geleden juist weer heel goed bezocht.
de handen in het haar. Dan is het fijn om te merken dat je niet de
Toen werd de documentaire ‘Beperkt Houdbaar’ van Sunny Bergman
enige bent en met ouders en deskundigen te praten over problemen
over plastische chirurgie vertoond. “We hadden achteraf een
én oplossingen.” Dat gebeurt allemaal in de Ouderkamer in Duindorp.
fantastische discussie met elkaar.” De laagdrempelige activiteiten
De bredebuurtschool bestaat uit basisscholen De Tweemaster en
als bloemschikken of surprises knutselen voor Sinterklaas of eieren
De Meerpaal. Samen met Welzijn Scheveningen dienden zij in 2009
beschilderen met Pasen, lopen het beste. “Daar is niets mis mee,
een voorstel bij Fonds 1818 in om een Ouderkamer op te richten.
want tijdens het knutselen ontstaan er toch gesprekken. Ouders leren
Beide scholen hebben zich hard gemaakt voor het ontwikkelen van
elkaar kennen en wisselen ervaringen uit. Voor sommige ouders,
activiteiten gericht op het vergroten van ouderbetrokkenheid en –
met name vrouwen, is dit de manier om hun geïsoleerde bestaan te
participatie. De ouderkamer is een beproefde methode om deze vorm
doorbreken en aan hun eigen ontwikkeling te werken. Wij hebben
te geven. “Na toekenning van de subsidie zijn we van start gegaan.
ook een doorverwijsfunctie. Onze drempel is toch lager dan die van
De werkgroep Ouderkamer ging voortvarend aan de slag met doel
het maatschappelijk werk.” Er mogen nog wel wat meer ouders hun
stellingen en uitgangspunten.” De uitgangspunten voor het opzetten
weg naar de Ouderkamer vinden. “Maar bij dit soort initiatieven heb
van de ouderkamer zijn: 1) Ouders vervullen een essentiële rol in de
je nu eenmaal een lange adem nodig. Het gaat om vertrouwen en dat
ontwikkeling van hun kinderen. 2) Elke ouder wil het beste voor zijn
bouw je niet zomaar op. Zeker niet in een gesloten gemeenschap
kind en is daarom gemotiveerd zich in te zetten voor zijn ontwikkeling.
als Duindorp.”
3) Ondersteuning bij het opvoedproces stimuleert de ontwikkeling
cursussen voorjaar 2013
15
Om de deskundigheid van vrijwilligers te bevorderen, biedt Fonds 1818 diverse workshops, cursussen en kennisbijeenkomsten aan. Deze activiteiten zijn bestemd voor vertegenwoordigers van organisaties die hoofdzakelijk met vrijwilligers werken en in potentie met succes een aanvraag kunnen indienen bij Fonds 1818. Alle cursussen zijn gratis.
Financieel Management
voldoende. Er worden eisen gesteld aan
Het draait allemaal om het vinden van
Deze workshop is bestemd zowel voor
een bestuurder, er zijn taken en verant
publiek dat bereid is om voor een
penningmeesters als voor andere
woordelijkheden en de bestuursleden
bijzonder of aansprekend project geld
bestuursleden van vrijwilligersorganisa
moeten de achterban betrokken houden.
in te leggen. Maar, hoe werk dat dan?
ties. In twee avonden leert u onder meer
In deze workshop leert u hoe u uw
Fonds 1818 is hiervoor een partnership
hoe een begroting en een balans te
organisatie goed bestuurt. Deze work
aangegaan met internetplatform
maken, de financiën van uw organisatie
shop wordt door het jaar heen op diverse
voordekunst.nl. Samen met voordekunst
goed te beheren en doelen voor de
plaatsen in de regio aangeboden.
en de Leidse Cultuurmakelaar organiseert
toekomst te stellen. Om grote niveau
16 en 23 april, Zoetermeer
Fonds 1818 een bijeenkomst over crowd-
verschillen te voorkomen is er een
funding voor creatieve makers uit
beginnerscursus en een gevorderden
Workshop Fondsenwerving
Leiden en de Duin- en Bollenstreek.
cursus. Deze workshop wordt door het
In een middag maakt u kennis met de
Voorjaar 2013, Leiden
jaar heen op diverse plaatsen in de
wereld van de fondsen, leert u hoe u
regio aangeboden.
een fonds zoekt dat bij uw project past
Spreekuren
11 en 25 april, gecombineerd,
en oefent u met het schrijven van een
Fonds 1818 houdt regelmatig op
Midden-Delfland
donatieaanvraag. Het is mogelijk vooraf
verschillende plaatsten in de regio
15 en 22 april, beginners, Zoetermeer
een concept aanvraag of projectplan aan
spreekuren. U kunt uw projectideeën
22 mei en 5 juni, gevorderden, Den Haag
Fonds 1818 voor te leggen. Tijdens de
voorleggen aan de adviseurs van het
workshop wordt dit besproken.
fonds.
30 mei, Den Haag
Mei, Hillegom
organisatie vraagt veel van de bestuurs
Crowdfunding
Meer workshops, tijden, locaties en
leden. Eens in de zoveel tijd bij elkaar
Fondsenwerven onder vrienden, bekenden
aanmelden via www.fonds1818.nl
komen voor een vergadering is niet
en onbekenden. Dat is Crowdfunding.
onder cursussen.
Bestuur en Management Het goed besturen van een vrijwilligers
algemene informatie over Fonds 1818 Colofon
Aanvraagprocedure
Meer informatie
Fonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar.
Aanvragen voor een donatie kunnen ruim voor aanvang van het project schriftelijk bij Fonds 1818 worden ingediend. Fonds 1818 geeft alleen donaties aan stichtingen of verenigingen. De behandeling van uw aanvraag duurt 6 tot 8 weken.
Heeft u vragen over de criteria voor een donatie, over het opstellen en indienen van een aanvraag bij Fonds 1818 of over fondsenwerving in het algemeen? Kijk dan op www.fonds1818.nl of neem contact op met onze afdeling Communicatie op 070 375 49 57 of info@fonds1818.nl
Redactie: Corien Bosch Redactionele ondersteuning: Martine Vinkesteyn Interviews: Floor de Booys Fotografie: Eva Hofman, Inge Stolwijk en diverse fotografen en bruikleengevers van de beschreven projecten Concept en vormgeving: Ontwerpwerk Lithografie en druk: Drukkerij ANDO, Den Haag
<24 Voor jongeren tot 24 jaar geldt een speciale, eenvoudige procedure. Deze jonge aanvragers hoeven voor een donatie tot € 3.000,- geen stichting of vereniging te zijn! Voor meer informatie: www.fonds1818-24.nl Volg Fonds1818<24 ook op Facebook en Twitter.
Wilt u het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal ontvangen? Stuur dan een e-mail met uw adres gegevens naar info@fonds1818.nl of meld u aan via de website. Een abonnement is gratis.
16
Lenteprijs 2013 – Naar Buiten! Sinds het begin van de lente, kunt u weer plannen
Meer informatie en het aanmeldingsformulier zijn te
indienen voor de Lenteprijs van Fonds 1818 en AD
vinden op www.fonds1818.nl/lenteprijs.
Haagsche Courant. Thema dit jaar is: Naar Buiten! Trek de natuur in, pak het groen in de buurt aan of
De Lenteprijs is alleen bestemd voor inwoners van de
haal iemand van achter de geraniums vandaan.
gemeenten Delft, Den Haag, Leidschendam-Voorburg,
Meer figuurlijk naar buiten treden kan natuurlijk ook.
Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk,
Vorig jaar werden meer dan honderd ideeën ingediend
Voorschoten, Wassenaar en Zoetermeer. Inwoners van
voor de Lenteprijs. De winnaars verdeelden € 110.000,-
Leiden en de Duin- en Bollenstreek kunnen in het najaar
in prijzen van € 1.000,-, € 5.000,- en € 10.000,-.
weer meedoen aan de Herfstpremie van Fonds 1818 en
Inzenden kan tot en met vrijdag 7 juni. De prijzen worden
het Leidsch Dagblad.
uitgereikt op vrijdag 21 juni in Het Nutshuis in Den Haag.
kijk op www.fonds1818.nl
Hillegom
Noordwijk
Noordwijker hout Lisse
Fonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele Teylingen
projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer, Leiden en de Bollenstreek.
Katwijk
Oegstgees t
U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat
Leiden
nodig is. Dankzij u worden woonwijken weer leefbaar,
W assenaar Voor schoten
leren allochtone vrouwen fietsen, worden monumenten gerestaureerd, worden er theatervoorstellingen gemaakt, leren jongeren met elkaar discussiëren en kunnen met
LeidschendamVoorburg
Den Haag
olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u van
Den Haag
harte uit om uw ideeën en projecten met ons te delen. U het project, wij het geld.
RIVIERVISMARKT 4
POSTBUS 895
2513 AM DEN HAAG
2501 CW DEN HAAG
070 364 11 41
INFO@FONDS1818.NL
Rijswijk PijnackerNootdorp Delft
Midden Delfland
Zoeterwoude
Zoetermeer
Leiderdor p