#1 2012 THEMA Door de Bocht • In gesprek met... Marc Boekenstijn Deze Winter: Theater Dakota • Terugblik: Leerlingwerkplaats bij De Piramide • Groene Schoolpleinen
2
magazine
actueel Nieuwbouw Kessler Stichting
gemaakt. Zelfredzaamheid, ontmoeting, participatie en
De Kessler Stichting heeft een nieuw Moederhuis.
sociale cohesie zijn het uitgangsprincipe bij de projecten
Het karakteristieke gebouw met de gekleurde dakpannen
van Libertas Leiden. Integratie door het leggen van
is ontworpen door Soeters Van Eldonk architecten.
verbindingen. Verbindingen tussen oud en jong, autoch
Het staat op dezelfde plek als waar de oudbouw in 1912
toon en allochtoon, valide en mindervalide, professionals
voor het eerst haar deuren opende: aan de De La Reyweg
en vrijwilligers, zorg en welzijn. Gescheiden werelden
in de Haagse wijk Transvaal. De nieuwbouw is uiteraard
worden bij elkaar gebracht en dat levert een mooie
voorzien van alle gemakken van de moderne tijd. Het is
kruisbestuiving op.
binnen licht en ruim en elke kamer heeft een eigen
Meer informatie: www.libertasleiden.nl
kleur. Maar het gebouw gaat ook een verbinding aan met de wijk. Op de begane grond zit een aantal functies waar
Upside Down
buurtbewoners ook gebruik van kunnen maken. Zoals
Na de schittering van de feestdagen, is januari altijd een
de wasserette WasKracht, het KookLokaal, de tweede
wat saaie, grijze maand. Maar dit jaar begint stralend,
hands kledingzaak Pakkie Deftig en een fitnessruimte.
als het aan de lichtkunstenaars Daan Brinkmann en
Fonds 1818 leverde een bijdrage aan het tot stand komen
Gosse de Kort ligt. Zij ontworpen het licht- en installatie
van deze bedrijfjes. “De deur staat wijd open voor de
kunstwerk Upside Down en wonnen daarmee de Komeet:
buurt. Wij willen als maatschappelijke opvang midden
dé Haagse cultuurprijs voor jong talent van de gemeente
in de samenleving staan”, aldus Bram Schinkelshoek,
en Fonds 1818. Het kunstwerk is te zien – of eigenlijk
directeur van de Kessler Stichting.
beter gezegd te beleven – in het gebied tussen Den Haag
Meer informatie: www.kesslerstichting.nl
Centraal Station en het Spuiplein. De passanten in dit gebied kunnen het kunstwerk door middel van beweging
Centrum Techniek en Cultuur
beïnvloeden. Opzet is dat het kunstwerk mensen op
Welzijnsorganisatie Libertas Leiden en de Haardstee,
een andere manier laat kijken naar de omgeving en er
een organisatie die ondersteuning levert aan mensen
ontmoeting ontstaat tussen mensen onderling. ‘Het gebied
met een verstandelijke beperking, willen samen een
dat nu wordt ervaren als een tochtige en anonieme buurt,
centrum voor Techniek en Cultuur beginnen. Dit centrum
zal in de maand januari op een geheel andere manier
moet komen in een leegstaande boerderij op de kinder
worden beleefd”, aldus de jonge kunstenaars. Stichting
boerderij in de Leidse Merenwijk. De activiteiten op het
Coloko, die wetenschap, technologie en kunst verenigt
gebied van techniek en cultuur zijn bedoeld voor de
in een architectonische context, heeft Fonds 1818 een
kinderen uit de buurt. De cliënten van de Haardstee
bijdrage gevraagd om het winnende ontwerp van het
vinden hun dagbesteding op de boerderij en in de Thee
licht- en installatiekunstwerk, ook echt uit te voeren.
schenkerij die erbij komt. Dankzij een bijdrage van
Meer informatie: www.coloko.org
Fonds 1818 wordt de vervallen boerderij gebruiksklaar
3
beste lezer, In de vorige editie van dit Magazine kon u een aankondiging lezen van een serie van vijf workshops: ‘Hoe om te gaan met bezuinigingen’. We weten dat veel organisaties te kampen hebben met teruglopende inkomsten. Dat was ook de aanleiding om bureau Blauwe Noordzee te vragen de workshops te geven. Toch werden we overdonderd door de belangstelling voor de bijeenkomsten. Binnen een paar dagen waren de meeste al grotendeels volgeboekt. Het aantal afmeldingen was minimaal. Reden genoeg voor ons om te onderzoeken op welke andere manieren wij de deskundigheidsbevordering bij (vrijwilligers) organisaties in het komende jaar verder kunnen ondersteunen. In het afgelopen jaar hebben we al veel organisaties geholpen bij het maken van De Bocht. Dit betekent dat we hen helpen bij het vinden van nieuwe manieren om de bezuinigingen het hoofd te bieden. Vaak gebeurt dit door middel van de inzet van experts. Zo nam reïntegratiebedrijf Stichting Stunt een ondernemer in de arm om van de fietsenwerkplaats en de Canal Hopper in Delft een succes te maken. Stunt, Museum Meermanno en de Haagse Theaters vertellen in dit Magazine over hun ervaringen. Verder aandacht voor theater Dakota in de Haagse wijk Escamp en een terugblik op het succes van de leerlingwerkplaats bij de school voor speciaal onderwijs de Piramide. In 2012 hoopt Fonds 1818 weer veel goede maatschappelijke projecten te kunnen steunen met een donatie. Ook zullen we er alles aan doen wat binnen onze mogelijkheden ligt om uw organisatie te helpen deze moeilijke tijden te doorstaan. Nieuwbouw Kessler Stichting
Boudewijn de Blij Directeur Fonds 1818
inhoud 2 Actueel: lopende projecten
10 Deze Winter: Theater Dakota
3 Voorwoord en inhoud
11 Vitrine: Diverse projecten in het kort
4 Thema: Door de Bocht
14 Terugblik: De Piramide
7 In het bijzonder: Bedrijf en
15 Het Nutshuis dit kwartaal
Samenleving Delft 8 In gesprek met: Marc Boekenstijn
16 Groene Schoolpleinen
Door de Bocht
4
magazine
thema:
Door de Bocht De economie zit in een dip. De overheid moet bezuinigen, de begroting wordt omgebogen. Organisaties die afhankelijk zijn van overheids subsidies moeten mee die bocht door. Wie gewoon op het oude pad rechtdoor gaat, zit op een doodlopende weg. Er moeten zij weggetjes bewandeld worden, alternatieve routes gevonden worden en er moet desnoods worden afgesneden om het hoofd boven water te houden.
Noordzee Wie daar advies bij kan gebruiken, is bij Fonds 1818 wél helemaal op het goede adres. “We hebben de Blauwe Noordzee in de arm genomen om kennisbijeenkomsten te geven aan organisaties die het roer moeten omgooien om heelhuids door dit financieel zware weer te komen.” De Blauwe Noordzee is een bureau voor ambitieuze non-profitorganisaties die inspiratie, meer financiële slagkracht en ondernemerschap willen. Gericht op het realiseren van hun idealen. Het bureau bestaat uit Luuk van Term, Boris Franssen en Menne Scherpenzeel. Ze hebben onder meer bij het VSBfonds gewerkt en zijn een jaar geleden hun eigen bureau begonnen. “Er is flink ingetekend op de kennisbijeenkomsten. We voorzien duidelijk in een behoefte.” De Blij vindt het van groot
Natuurlijk kloppen ze bij hem aan, de organisaties die in
belang dat organisaties beseffen dat de knop echt
de problemen zitten omdat de gemeentelijke subsidie
om moet. “Het gaat niet meer zoals het ging. Maar we
kraan wordt dichtgedraaid. Boudewijn de Blij, directeur
begrijpen best dat het moeilijk is om je koers in één
van Fonds 1818, heeft altijd een luisterend oor. “Iedereen
klap te wijzigen. Daar is tijd voor nodig en dat gunnen
is welkom om te komen praten. Ik wil graag meedenken
we de organisaties.” De overheid is minder genereus.
over wat nodig is om een organisatie de bocht door te
“Het complete welzijnswerk voor volwassenen wordt
helpen.” Maar hij is ook altijd heel duidelijk. “Fonds 1818
wegbezuinigd. Dat kun je geen bocht meer noemen,
kan de gemeentelijke bezuinigingen niet compenseren.
dan wordt de pas afgesneden. Ook bij de culturele sector
Zoveel geld hebben we niet en het is ook niet onze taak.”
gaat veel geld weg. Eigenlijk is er geen enkele sector die
Die mededeling is soms een teleurstelling. “Er zijn
van subsidie afhankelijk is, waar ze gewoon zorgeloos
mensen die hier met Eurotekens in hun ogen binnen
verder kunnen. Iedereen moet zichzelf een beetje opnieuw
komen. Die denken dat we hier zakken met geld hebben
uitvinden. Dat is stressvol, maar ook spannend.”
staan. Zo werkt het niet. Bovendien zijn veel problemen waar organisaties nu tegenaan lopen ook helemaal niet
Turbulent
geld-gerelateerd. Ze komen aan de oppervlakte omdat
Daar kan Maartje de Haan, directeur van Museum
er nu subsidies wegvallen. Eigenlijk zit de oorzaak van
Meermanno/Huis van het Boek, over mee praten.
het probleem dieper en dat los je niet op door er zomaar
Zij heeft een turbulent jaar achter de rug. “Toen ik hier
geld tegenaan te gooien.” Organisaties die echt op
vorig jaar werd aangenomen, was mijn opdracht de boel
omvallen staan, krijgen wel een financiële injectie.
flink op te schudden. Het museum was aan een nieuw
“Zodat ze in elk geval kunnen voortbestaan. Maar we
beleid toe om een breder publiek te trekken en meer
doneren alleen voor een korte periode. Daarna moeten
eigen inkomsten te genereren.” Ze dacht dat ze daar
organisaties zelf aan de slag om weer stevig en wend
wel even de tijd voor had, maar toen De Haan net twee
baar te worden”, vindt De Blij.
maanden directeur was, werden de bezuinigingsplannen van staatssecretaris Halbe Zijlstra bekend. Die waren
5
Diligentia/Pepijn, Theater aan het Spui en de Koninklijke Schouwburg werken vooral samen achter de schermen.
niet mals voor Meermanno. “We moesten opeens bijna twee keer
steun van Fonds 1818 is voor ons veel belangrijker geweest dan
zoveel eigen inkomsten genereren, in plaats van de 17, 5 % die in
geld alleen had kunnen doen.”
2010 niet was gehaald, werd nu 21,6 % aan eigen inkomsten geëist. Dat is op onze begroting een bedrag van vier ton. Een moeilijke
Acties
opgave . Als het bedrag in 2011 niet werd gehaald, zou het museum
Naast het opstellen van een langetermijnvisie, moest er ook snel
voor publiek worden gesloten. Een gevoel van moedeloosheid is er
geld in het laatje komen. Er waren al allerlei acties bedacht. Zoals
eigenlijk nooit geweest.“Eigenlijk kwam er bij mij en alle mede
‘Boek zoekt vrouw, man en bedrijf’, die boekenliefhebbers uitnodigt
werkers meteen de mentaliteit naar boven om te vechten voor ons
om een boek in Meermanno te adopteren. “De actie loopt als een
prachtige museum. Onmiddellijk kwamen er allemaal plannen op
trein.” Maartje de Haan denkt er ook over om een boekenzaal in het
tafel om aan de eigen inkomstennorm te voldoen. Dit zorgde voor
museum te laten sponsoren. “Bijvoorbeeld door Bol.com of andere
veel adrenaline.” Maar met adrenaline alleen, win je de oorlog niet.
bedrijven, een heel gewone zaak in de culturele sector. Meer samen
“Goede plannen uitvoeren is de basis, maar wij waren ook zeer blij
werking met het bedrijfsleven.” Verder werd in de prachtige achter
met de ondersteuning van Fonds 1818 in de vorm van adviesbureau
tuin een terras gemaakt waar met mooi weer heerlijk koffie gedronken
de Blauwe Noordzee. Boris Franssen is met ons aan de slag gegaan
kan worden. Het museum en de tuin zijn ook te huur als trouw
om onze strategische visie mede vorm te geven. Vanaf de eerste
locatie. En zelfs haar statige werkkamer is te huur als vergaderzaal.
keer dat hij hier binnen kwam, had ik er vertrouwen in en we werken
Het winkelassortiment werd uitgebreid en de entreeprijs, die al jaren
tot op de dag van vandaag bijzonder prettig met hem samen. Deze
niet was verhoogd, werd verdubbeld. “Het is ons gelukt om in krap
6
thema: Door de Bocht een half jaar tijd, die vier ton binnen te slepen. Ik ben daar heel trots op. Iedereen heeft keihard gewerkt en nog steeds, want we zijn er nog niet.” Pas op Prinsjesdag 2012 maakt Halbe Zijlstra vermoedelijk bekend welke musea mogen blijven en welke geen subsidie meer krijgen. Stunt
Strip Daarom neemt Maartje de Haan liever het zekere voor het onzekere.
‘Met nieuwe ogen naar je eigen organisatie kijken’
“We hebben net een intentieverklaring getekend waarin we afspreken
Een van de opmerkingen die Luuk van Term vaak krijgt te
dat we vergaand onderzoek doen naar het samen gaan met het
horen is: ‘De Noordzee is toch helemaal niet blauw’. “Dat klopt”,
Nederlands Stripmuseum en de Stichting Nederlands Instituut voor
zegt hij dan. “De kleur is eerder groen, grijs. Maar het gaat er
het Beeldverhaal en de Boek Illustratie (NIBBI).” Het is de bedoeling
juist om de dingen te zien die onder het oppervlakte verborgen
dat er één fantastisch museum voor boekgeschiedenis en beeld
zijn.” Dat geldt ook voor je eigen organisatie. “Veel mensen
verhaal komt in Den Haag. “De belangrijkste reden om samen te gaan
zitten daar zó dicht bovenop, of zijn in de loop der jaren zo aan
is de constatering dat boek en strip twee loten zijn aan dezelfde stam
een bepaalde werkwijze gewend dat ze de veelkleurigheid niet
van de geschiedenis van het boek. Maar wel beide met een heel
meer zien. Dat is het eerste wat wij altijd voor elkaar proberen
eigen verhaal, dat in een gezamenlijke presentatie de rijke schakering
te krijgen: bekijk je organisatie met nieuwe ogen, vanuit een
van het boek in al zijn facetten tot uitdrukking kan brengen.” Ondanks
ander perspectief. Dat kan heel verfrissend werken.”
alle hectiek, kijkt Maartje de Haan tevreden terug op afgelopen jaar. “We zijn een stuk sterker uit de strijd gekomen. We hebben ons
Een nieuwe blik is een begin, maar vaak moet er meer gebeuren
museum afgestoft en de luiken open gegooid. We zijn klaar voor de
om een organisatie (weer) succesvol te maken. Hier volgen vijf
toekomst en verwachten dat de politiek dit ook ziet.”
vuistregels: 1) Klinkt misschien voor de hand liggend, maar is wel zeer
Hakblok
essentieel: zoek uit of je plan haalbaar is: organisatorisch,
Erik Pals, directeur van de theaters Diligentia en PePijn, zat al
inhoudelijk én financieel.
regelmatig met zijn collega’s Oscar Wibaut (directeur Koninklijke
2) Kun je de urgentie duidelijk maken? Kun je anderen ervan
Schouwburg) en Cees Debets (directeur Theater aan het Spui) om
overtuigen dat de wereld niet zonder jouw plan/organisatie
de tafel. “We zijn allemaal Haagse podia en het is goed om op de
kan: voor welk vraagstuk ben jij hét antwoord?
hoogte te zijn van wat er speelt.” Maar anderhalf jaar geleden
3) Ken je de markt waarin je gaat opereren? En je concurrenten?
werden de gesprekken serieuzer. “Het werd duidelijk dat er flinke
4) Zorg voor een gezonde financiële mix. Veel maatschappelijke
bezuinigingen aan kwamen voor de culturele sector. Dan kun je je
organisaties zijn afhankelijk van één of twee financiers.
hoofd wel op het hakblok leggen en wachten tot de bijl valt, maar
Vaak de overheid. In financieel moeilijke tijden kan dan in
wij hebben ervoor gekozen om ons proactief op te stellen”, vertelt
een klap de hele financiële basis onder hun organisatie weg
Erik Pals. Hij houdt het rapport vast dat de drie directeuren door
vallen. Daarom hameren wij er altijd op dat je je inkomsten
KPMG lieten maken. “Met steun van de gemeente Den Haag en
moet spreiden. Wees creatief. Kijk naar wat je in huis hebt
Fonds 1818. Want zo’n rapport kost wat, maar dan heb je ook wat.”
aan kennis en menselijk kapitaal. Zet dat in. Stel je niet te
Met het rapport hebben de Haagse podia een model voor de toekomst
bescheiden op. Kwaliteit heeft een prijs.
in de hand. “We willen meer gaan samenwerken en met meer
5) Vertel wat je doet. In deze tijd van sociale media besta je
efficiency. Dat levert niet meteen harde euro’s op. Als we bijvoor
eigenlijk alleen als je ook vertelt waar je mee bezig bent.
beeld samen een kassareserveringssysteem zouden willen invoeren,
Informeer stakeholders over jouw activiteiten en wat je
kost dat eerst veel geld. De kost gaat nog altijd voor de baat uit; dat
daarmee weet te bereiken.
geld hebben we nu niet, dus we blijven voorlopig nog onze eigen
Meer informatie over de Blauwe Noordzee:
reserveringssystemen houden.” Wat de theaters wél doen,
www.blauwenoordzee.nl
is elkaars apparatuur én personeel ‘lenen’. “Mijn hoofd techniek
7
is helaas ziek. Ik heb niemand die hem kan vervangen. We hebben qua personeel weinig vet op de botten. Maar de Koninklijke Schouwburg heeft een grote technische ploeg waarvan een jonge technicus de ambitie had om hoofd techniek te worden. Die kans krijgt hij nu bij ons. Laatst hadden we voor een benefiet optreden een grote projector nodig, zo’n ding is heel duur om extern te huren. We konden ’m lenen van de schouwburg.” Hoe het verder gaat, weet Erik Pals
Bedrijf en Samenleving Delft
nog niet. “In het meest extreme geval kan het leiden tot een fusie,
Ook de gemeente Delft verkeert in financieel zwaarder
maar het kan ook dat we op deelterreinen gaan samenwerken,
weer. Veel organisaties in de stad van Vermeer en
bijvoorbeeld door een poule te maken van technici of gezamenlijk
Delfts Blauw krijgen te maken met bezuinigingen.
inkoopbeleid. We moeten maar zien. Het belangrijkste is dat we een
“Organisaties die soms al jaren gewend waren om
andere manier van denken hebben ontwikkeld. We staan er mentaal
subsidie te ontvangen en niet weten hoe ze zonder
sterk voor.”
kunnen overleven”, vertelt Brenda Grootscholten. Hoog tijd om eens door een andere bril naar je eigen
Glimoogjes
organisatie te kijken. “Want veel van die organisaties
In 2006 richtte Dick Holt Stichting Stunt op. Stunt is een re-integratie
hebben zelf helemaal niet op het netvlies hoe groot
bedrijf zonder winstoogmerk. Medewerkers van de stichting
hun waarde is voor de samenleving. Ze kennen hun
begeleiden mensen die deelnemen aan trajecten gericht op sociale
eigen verborgen kapitaal niet. En ze weten al helemaal
activering en trajecten die toe leiden naar betaald werk. “Dat doen we
niet hoe ze dat kunnen verzilveren.” Daarom bedacht
in opdracht van de gemeente Delft en voor het UWV. We realiseren
Grootscholten onder de noemer van Bedrijf en Samen
deze trajecten voor Delftenaren met een grote afstand tot de
leving bijeenkomsten tussen het bedrijfsleven en
arbeidsmarkt”, vertelt Holt. Dat zijn mensen die vaak al jaren bij het
maatschappelijke organisaties in Delft. “Zij kunnen
UWV in de bak ‘onbemiddelbaar’ zitten en zelf ook de hoop op een
veel van elkaar leren. De maatschappelijke organisaties
betaalde baan op hebben gegeven. Ze zijn laag opgeleid, hebben
leren ondernemender te denken, meer kansen te zien
schulden, verslavingsproblematiek, sores in de relationele sfeer.
en te grijpen en de bedrijven krijgen weer inspiratie.”
Ga er maar aan staan. Door de aanpak van Stunt lukt het toch vaak
De eerste bijeenkomsten afgelopen najaar waren zeer
deze mensen weer in beweging te krijgen. Hoe krijg je deze mensen
vruchtbaar. “Het mes snijdt echt aan twee kanten.
‘de bocht door’? “Wij zien de mens, ze zijn voor ons geen nummer,
Onze missie is: het versterken van de betrokkenheid
geen dossier. Vaak ken ik het dossier van het UWV ook niet. Ze krijgen
en samenhang in de Delftse samenleving. Vandaar
een kop koffie en een luisterend oor. Vaak is dat al een verademing
onze slogan ‘Samen ondernemen voor Delft’.” Bedrijf
na al die trajecten die ze doorlopen hebben. Waar ik altijd naar op
en Samenleving organiseert ontmoetingen, adviseert
zoek ben, zijn de glimmende oogjes. Meestal staan de ogen dof.
en traint, matcht bedrijven en maatschappelijke
Maar ook al zit je in de diepste ellende, er is altijd wel iets waarvoor
organisaties en ondersteunt samenwerkingsprojecten.
je warm loopt. Die passie probeer ik te vinden. Dat is het vonkje
“Een voorbeeld van zo’n samenwerkingsproject is dat
waarmee de motor weer kan starten.” Als de motor weer loopt,
zestig werknemers van een bedrijf een dagje gaan
zijn er diverse werkervaringsprojecten waar deelnemers kunnen
klussen bij een stichting”, vertelt Grootscholten.
re-integreren. Zoals leerwerkbedrijf Spot met een fietsenwerkplaats,
Op de website van Bedrijf en Samenleving Delft
een houtwerkplaats en een naaiatelier. Ook is er de Vliegende Brigade,
(www.bedrijfensamenlevingdelft.nl) is ook de
een mobiel klusteam dat in de wijk en bij mensen thuis klusjes
rubriek Vraag en Aanbod. “Er komt van alles voorbij,
opknapt. En natuurlijk is er de Canalhopper, die door de Delftse
van vaatwassers tot vergaderruimtes en belteams.
grachten vaart, met deelnemers van Stunt aan het roer. “Dat is
Het is heel mooi om te zien hoe mensen elkaar kunnen
eigenlijk het belangrijkste van wat wij hier doen. Mensen weer zelf
helpen en daardoor het cement van de samenleving
het roer in handen geven. Zelf de regie geven over hun leven. Wij zijn
van Delft zijn.”
daarbij een steuntje in de rug, maar ze moeten het zelf doen.”
8
magazine
thema: Door de Bocht
“We kunnen ze geen enkele financiële genoegdoening bieden”
9
In gesprek met...
Marc Boekenstijn Marc Boekenstijn is communicatie- en organisatie-adviseur bij de Delftse Stich ting Stunt. Hij begeleidt dit kleinschalige, innovatieve re-integratiebedrijf bij de opzet van een meer commerciële bedrijfs voering in economisch moeilijke tijden. Fonds 1818 heeft zijn inzet voor Stichting Stunt mede mogelijk gemaakt.
haakten we aan bij grote evenementen met de Blues Cruise, het varen als Levende Etalage en de organisatie van mysterieuze rondvaarten tijdens de Museumnacht Delft.” Het meest is hij in het afgelopen jaar onder de indruk geraakt van de loyaliteit en het draagvlak onder deel nemers van Stichting Stunt. “We kunnen ze geen enkele financiële genoegdoening bieden voor hun inzet voor
“Ik ken de directeur van Stunt, Dick Holt, al jaren uit het
de verschillende leerwerkprojecten. Het enige dat we
Delftse ondernemerswereldje. Vijf jaar geleden startte
kunnen doen is hulp bieden in sociaal maatschappelijk
hij het leerwerkbedrijf Canal Hopper Delft. Vijf prachtige
opzicht, bij formele procedures, huisvesting of het
elektrische fluisterbootjes die de Delftse grachten
zoeken naar betaald werk. In ruil daarvoor kunnen we
bevaren, bestuurd door deelnemers van Stichting Stunt.
ze letterlijk uit bed bellen om voor ons te komen werken
Mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt die
en dat doen ze met een brede glimlach. Tegen collega-
ongelofelijk veel plezier beleven aan het rondvaren van
ondernemers roep ik vaak dat ze eens een half jaartje
klanten, het gastheerschap en de verantwoordelijkheid
in een organisatie als Stichting Stunt moeten meelopen
voor één van de mooiste attracties van Delft.”
om te weten hoe je je medewerkers echt motiveert.”
Als toeristisch ondernemer was hij vanaf dag één erg gecharmeerd van Canal Hopper Delft. “Ik heb veel met
Hoe mooi het werk van Stichting Stunt ook is, het voort
Dick gesproken over hoe de bootjes zo stevig mogelijk in
bestaan wordt letterlijk bedreigd door keiharde overheids
de toeristische markt te zetten, heb producten ontwikkeld
bezuinigingen en teruglopende budgetten, soms tot wel
en zo ook Stichting Stunt beter leren kennen.”
vijftig procent in 2012 en nog desastreuzer in de jaren daarop.
Sociaal ondernemerschap Marc raakte steeds meer geïnteresseerd in sociaal
“Mede daarom heeft Dick mij gevraagd Stichting Stunt te
ondernemerschap. “Toen ik in 2010 mijn bedrijf verkocht,
helpen omvormen naar een commercieel slagvaardiger
was het telefoontje naar Dick snel gepleegd. Na een lange
organisatie met een grotere verdiencapaciteit. We
reis met mijn gezin ben ik aan de slag gegaan als één van
ontwikkelen snel nieuwe, innovatieve leerwerkbedrijven
de projectleiders van Canal Hopper Delft. We hebben
en zoeken daarvoor cofinanciering bij commerciële
een fantastisch seizoen 2011 gedraaid. Nieuwe producten
partijen. Daarnaast zetten we binnen Stichting Stunt
als Tapasvaarten, varende High Teas en Piraten- en
iedereen, van medewerker tot deelnemer, op de plek
Prinsessentochten bleken een groot succes. Daarnaast
waar hij of zij het best tot zijn recht komt. “
10
magazine
deze Winter
Theater Dakota
Den Haag heeft er een fantastisch theater bij. Afgelopen najaar
uiteraard veel theater. “We doen veel in samenwerking met Theater
opende Dakota haar deuren al. De eerste voorstelling was gratis voor
aan het Spui. Het is voor Cees Debets (directeur Theater aan het Spui)
de bewoners van Escamp, de wijk waar het theater is gevestigd.
ook interessant om via Dakota een nieuw publiek aan te boren.
“De voorstelling ‘De Moed’, waarin vijf jonge vrouwen uit de wijk
Wij zijn daarvoor een unieke locatie, te ver van het centrum om
centraal staan, heeft avond aan avond vol gezeten”, vertelt directeur
concurrentie te zijn. Daarom willen ze allemaal graag bij ons nieuwe
Paul Cornelissen. Hij is trots op het theater en de buurt. “Dakota is
dingen uit proberen. Het Nationale Toneel wil graag een locatie
ontstaan omdat de buurtbewoners behoefte hadden aan meer cultuur
productie maken, artistiek leider Theu Boermans komt binnenkort
in hun wijk. Escamp heeft meer dan honderdduizend inwoners, het is
bij ons kijken.”
bijna een stad op zichzelf. Eigenlijk vreemd dat je voor cultuur altijd helemaal naar het centrum zou moeten.” Cornelissen draait het
Theater Dakota heeft een moderne theaterzaal met 186 stoelen,
graag om. Hij nodigt gezelschappen en productiehuizen uit om naar
een studio waar presentaties gehouden kunnen worden en kan
Escamp te komen. En dat lukt. Dakota werkt samen met vrijwel alle
worden vergaderd. En niet te vergeten een intieme bioscoop met
cultuurinstellingen. “Voor Theater aan het Spui, Korzo, Diligentia
63 stoelen en riante beenruimte waar het Filmhuis draait. “Vroeger
en het Nationale Toneel is het interessant om hun eigen locatie te
had Escamp een eigen bioscoop, die is al jaren geleden gesloten.
verruilen voor de onze en zo een potentieel nieuw publiek aan te
Maar bewoners gaven aan dat ze behoefte hadden aan een nieuwe
boren dat uit zichzelf voor een voorstelling misschien niet meteen
en het Haags Filmhuis zag daar ook wel wat in.” Succesfilms zullen
naar het centrum gaat, maar de gok wel eens wil wagen als het bij
bij Dakota langer doordraaien dan in het centrum en er wordt veel
hun in de buurt staat.” De drempel van Dakota is minder hoog dan
aandacht besteed aan jeugd- en familiefilms. Een filmkaartje kost
die van Diligentia? “Ja, dat denk ik wel. Maar Escamp is wel een wijk
bij Dakota altijd zeven euro en parkeren is gratis. Vanaf januari gaan
waar veel cabaretliefhebbers wonen, dus wij werken stevig samen met
de eerste films draaien. Na een film of voorstelling kan er in het
Diligentia. We hebben de komende maanden zes keer een cabaretier
Theater Café iets gedronken en gegeten worden. “Ook overdag is
op het programma staan. Voor die artiesten ook fijn om op een ander
het café open voor een kop koffie of thee, een lunch, borrel of om
podium hun grappen uit te proberen.”
te werken. Het moet een laagdrempelige ontmoetingsplek worden voor de buurt.”
Er staat er ook veel dans op het programma. Van kleinschalige, experimentele dansfestivals als Uneven tot De Notenkraker en
Meer informatie: www.theaterdakota.nl
11
vitrine CD Haags Straatnieuws In IJssalon Florencia werd op 26 november het eerste exemplaar van de cd: ‘Koop die Straatkrant!’ gepresenteerd. Daarna liet een gelegenheidsband, samengesteld uit bewoners van de Haagse woonvoorziening voor dak- en thuislozen Woodstock, de titelsong horen. De cd bevat twee nummers: de titelsong en het nummer ‘De Daklozenblues’. De verkopers van Haags Straatnieuws kregen ieder tien cd’s die op straat te koop zijn voor twee euro. Ze verdienden daarmee een extra zakcentje voor de feestdagen. Fotograaf: Raymond van Houten
LEMUN 2011 Drie dagen lang debatteren in het Engels met leeftijdsgenoten van over de hele wereld. Op het Stedelijk Gymnasium Leiden vond in november dit jaarlijks terugkerende evenement voor de tiende keer plaats. LEMUN (Leiden Model United Nations) is een Engelstalige simulatie van de Verenigde Naties. Meer dan 450 middelbare scholieren van over de hele wereld kwamen naar Leiden om over de wereldproblematiek te vergaderen. Ook verschillende experts leverden een bijdrage aan het debat door als gastspreker op te treden.
Rijswijk krijgt Filmhuis De gemeente Rijswijk heeft geen bioscoop of filmhuis. De Bibliotheek aan de Vliet gaat daarom een filmhuis bouwen met een mobiele tribune, moderne beeld- en geluidsapparatuur en een horecagelegen heid. Het streven is wekelijks vijf filmvoorstellingen te programmeren. De tribune wordt in de toekomst ook gebruikt bij andere activiteiten als lezingen en cursussen. Voor het programma: www.bibliotheekaandevliet.nl
Dierenweide De Wilbert heropend In de dierenweide achter verzorgingstehuis De Wilbert in Katwijk stonden een tijd lang geen dieren meer. Dit tot verdriet van de bewoners en bezoekers die, als ze een wandeling maakten door het ’s Heerenschoolbos, dit zonder een bezoek aan de dieren moesten doen. Nu wordt er hard gewerkt om de weide in het voorjaar te heropenen. Inmiddels staan er al schapen, geiten, konijnen, kippen en een ezel. Binnenkort komt er misschien een pony bij.
12
magazine
Uitbreiding De Kleine Agnes Het ledental van de Biljartvereniging Agnes in Voorhout is in de afgelopen vijf jaar verdubbeld en groeit nog steeds. Het clubgebouw De Kleine Agnes wordt te krap en moet daarom worden opgeknapt en uitgebreid zodat er een tweede biljarttafel kan komen. De accom modatie is een ontmoetingsplek voor ouderen met dagelijks inloop van leden en niet-leden.
Bedacht in de Nacht 2011 Ruim 100 jongeren bedachten in de nacht van 5 op 6 november met elkaar tien innovatieve concepten op het gebied van jongeren participatie. Met deze concepten dagen jongeren andere jongeren uit zich in te zetten voor de maatschappij. Er werd gewerkt onder hoge tijdsdruk om de alertheid, focus en creativiteit te stimuleren. De creatieve ideeën werden vervolgens aangeboden aan de beleids makers van Nederland. Winnaar @RadioNachtTeam wil jongeren actief een stem geven in een radioprogramma. Het unieke aan het idee is dat jongeren bereikt worden met online trending topics en daar het eeuwenoude medium radio voor inzetten. ‘Bedacht in de Nacht’ is een initiatief van Stichting Jongerenparticipatie.
Meidenbeurs Ypenburg Op zondag 27 november 2011 was in sporthal Piet Vink een speciale meidenbeurs. Jonge meiden in de leeftijd van 12 tot en met 21 jaar maakten daar kennis met organisaties die zich in Ypenburg bezig houden met jongeren. Er was aandacht voor mode, uiterlijke verzorging en styling, gezondheid, sport en muziek. Ook konden de meiden deelnemen aan allerlei sportieve en creatieve workshops. Tussen de diverse workshops door was er muziek van DJ Jeffers en een modeshow.
Op stap met oma Het project ‘Op stap met oma’ is de winnaar van de MOVISIE Diversiteitsprijs 2011. Deze prijs bekroont jaarlijks een project dat invulling geeft aan diversiteit op lokaal, regionaal of landelijk niveau. Het thema is ‘Ouderen, de generatie van de toekomst?’. Op stap met oma brengt jong en oud samen en bestrijdt eenzaamheid. Dit gebeurt via de website die bestaat uit een prikbord, waar jongeren, ouderen, scholen en instellingen elkaar treffen. Ook bedrijven spelen een belangrijke rol met stimulerende aanbiedingen. In bestaande sociale netwerken worden (klein)kinderen gestimuleerd om activiteiten te ondernemen met opa’s en oma’s.
13
Mini-moestuinen In de Heuvelwijk in Leidschendam staan een paar grote flats met daartussen een aantal verwaarloosde tuinen. Buurtbewoners willen die plekken groener en levendiger maken en hebben bedacht daar mini-moestuintjes aan te leggen. Kinderen uit de buurt onderhouden de tuintjes en vrijwilligers begeleiden iedere week groene buurt activiteiten. Ook wordt samengewerkt met leerlingen van VMBOschool STIP, die ervaring hebben in het aanleggen en onderhouden van moestuinen.
Leidse senioren aan de IPAD Libertas Leiden wil cliënten in de thuiszorg meer regie geven over hun eigen leven en welbevinden. Twintig ouderen krijgen een iPad waarmee zij hun zorg op afstand kunnen regelen. Hierbij zijn zeventig professionele zorgverleners en mantelzorgers betrokken. Voorbeelden zijn: planning van huishoudelijk hulp, contact met verzorgende of huisarts, bedienen van apparaten, openen en sluiten van gordijnen, zorgdossier inzien, welzijnsaanbod in de buurt raad plegen, vervoer op maat regelen, enzovoorts. De iPad werkt prettig voor senioren vanwege het bedieningsgemak, de voorleesfunctie, de lettergrootte en de grote knoppen. Op termijn is het de bedoeling zelfmanagement in de zorg zoveel mogelijk op te nemen in de reguliere bedrijfsvoering van Libertas.
The Series 2012 Bibliotheek Den Haag organiseert in samenwerking met Writers Unlimited maandelijkse literaire avonden onder de noemer ‘Writers Unlimited The Series’. In iedere aflevering komen schrijvers en dichters samen om in gesprek te gaan over een gedeeld thema. Tijdens die ontmoetingen wisselen ze hun literaire werk, hun ervaringen, dromen en ideeën uit met elkaar en hun publiek. Over grenzen en talen heen en in een informele sfeer.
‘Kunst van mogelijkheden’ VTV biedt mensen met een verstandelijke beperking een samen hangend aanbod van vrijetijds- en vormingsactiviteiten aan. Aan cursisten van de drie vrijetijdscentra (Delft, Den Haag en Leiden) is gevraagd mee te doen aan de prijsvraag Schilder Mee! Dit leverde een ongekend rijke oogst op aan prachtige schilderijen en tekeningen. Bijna alle kunstvormen bleken vertegenwoordigd. Op 5 november onthulde wethouder Rabin Baldewsingh het winnende kunstwerk en opende de tentoonstelling. Daarna reisden de werken langs diverse VTV-kantoren en het Haagse Stadhuis. De opbrengst komt weer ten goede aan andere activiteiten voor de doelgroep.
14 14
magazine
terugblik Hoe is het verder gegaan met projecten die Fonds 1818 steunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken? We kijken terug naar…
Leerlingwerkplaats bij De Piramide Stel je bent lichamelijk beperkt of langdurig ziek en je
handicap of ziekte heel wat in hun mars. Wij besloten
zit op het voortgezet speciaal onderwijs (vso). Dan wil je
om ze in de veilige en aangepaste omgeving van school
toch ook graag stage lopen en werkervaring opdoen, zodat
de kans te gaan geven om werkervaring op te doen.”
je na het afronden van je school kunt doorstromen naar
Tegenover de school, aan de Melis Stokelaan, kwam een
een beroepsopleiding of naar werk? Toch blijkt dat lastig
nieuw bedrijfsgebouw. Op de begane grond was nog
te zijn voor veel leerlingen uit het voortgezet speciaal
ruimte vrij. “Dat leek ons meteen zeer geschikt voor de
onderwijs. “Wij geven hier op school prima onderwijs,
leerlingwerkplaats die wij voor ogen hadden. Dichtbij
maar kregen steeds meer het idee dat we onze leerlingen
school en toch in een andere sfeer.” Maar het bleek niet
niet goed genoeg voorbereiden op wat er na school
eenvoudig want een school mag officieel zelf geen bedrijf
allemaal mogelijk is. De aansluiting met arbeidsmarkt
starten, laat staan een bedrijfsruimte huren. Maar het
en maatschappij kan beter”, vertelt Loes Aarts, docent
docententeam van De Piramide volhardde en in januari
bij vso De Piramide in Den Haag. Op deze school zitten
2011 werd een moderne en aangepaste werkplaats
honderdvijftig leerlingen van vier tot twintig jaar.
geopend. “Alles is rolstoelproof en het loopt als een trein. We krijgen veel externe opdrachten om vergaderingen te
Het merendeel is zwaar lichamelijk beperkt of langdurig
cateren of kopieerwerk te leveren. Onze leerlingen doen
ziek. “Heel lang stroomden onze leerlingen rechtstreeks
zo veel werkervaring op. Bedrijven leren dat mensen
uit naar het UWV. Dan hoopten wij er maar het beste
ondanks hun handicap toch prima werk kunnen leveren.
van. Helaas hoorden we van veel oud-leerlingen dat ze
We hopen dat onze leerlingen niet meer tussen wal en
in de bak ‘onbemiddelbaar’ terechtkwamen omdat ze
schip belanden als ze uitstromen naar de arbeidsmarkt.”
geen praktijkervaring hadden. Dat is natuurlijk niet de bedoeling, want onze leerlingen hebben ondanks hun
Meer informatie: www.sovsodepiramide.nl
15
www.nutshuis.nl Januari/Februari Kamera Kultura Zondag 29 jan & 26 feb, 11.00 uur Toegang € 5,-
Maart TEST Maandag 5 mrt, 20.00 uur Toegang is gratis
de vuurwerkresten zijn van de stoep
Januari/Februari DODO Series: Dreaming the perfect school! Donderdag 12 jan, 2 feb, 23 feb, 19.30 uur Toegang € 5,-
geveegd. Januari en februari brengen
In de komende reeks documentaires
Zij experimenteren een avondlang met
wat feesten betreft niet veel vertier. Als
van DODO staat onderwijs centraal.
de ruimtes in Het Nutshuis. Geluid,
we de voorspellingen mogen geloven
Het systeem ondergaat met regelmaat
performance, dans en multimedia voor
wordt het een ijzige winter. Geen reden
veranderingen, veel daarvan komen
de avontuurlijke bezoeker. Het heet
om uit je donkere winterhol te kruipen…
voort uit financiële motieven. Sommige
TEST Extra, zes keer per jaar in Het
of? Heb je toch weer eens zin om onder
zijn meer idealistisch van aard, maar
Nutshuis.
de mensen te zijn en een gezamenlijk
zitten wij op het juiste spoor? Aan de
In TEST is een speciale selectie gemaakt
maal te nuttigen? Kom gezellig ontbijten
hand van het drieluik-rolmodel, systeem
door de compositie-afdeling van het
in de Commissarissenzaal van
en toekomst, worden op de documentaire-
Koninklijk Conservatorium. 75 minuten
Het Nutshuis tijdens Kamera Kultura.
avonden een aantal denkbeelden nader
muziek en geluid van barok tot elektro
Actuele én tijdloze thema’s komen aan
verkend. Iedere documentaire wordt
nische experimenten.
de orde in de vaste ronde kunst, weten
gevolgd door een debat met deskundigen
schap, politiek en maatschappij.
uit het veld, filosofen en politici.
Het tafellinnen ligt weer in de kast en
Jonge componisten, beeldend kunstenaars en andere live art makers.
Het Nutshuis – voor lokale kunst en maatschappij. Het Nutshuis biedt een platform aan iedereen in Den Haag die zich betrokken voelt bij culturele en maatschappelijke ontwikkelingen in de stad. Het Nutshuis is gevestigd in het voormalige hoofdkantoor van de Nutsspaarbank, midden in de binnenstad. In de Bankhal, de Commissarissenzaal en de Filmkluis bieden wij u een programma vol lezingen, debat, muziek, documentaires en tentoonstellingen. De activiteiten zijn heel divers maar hebben vaak een cultureel karakter en zijn altijd op een of andere manier maatschappelijk betrokken. De nadruk ligt op lokale Haagse ontwikkelingen. U vindt Het Nutshuis aan de Riviervismarkt 5 in Den Haag. Kijk voor meer informatie en het volledige programma op www.nutshuis.nl.
algemene informatie over Fonds 1818 Colofon
Aanvraagprocedure
Fonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar.
Aanvragen voor een donatie kunnen ruim voor aanvang van het project schriftelijk bij Fonds 1818 worden ingediend. Fonds 1818 geeft alleen donaties aan stichtingen of verenigingen. De behandeling van uw aanvraag duurt 6 tot 8 weken. Meer informatie: www.fonds1818.nl.
Redactie: Corien Bosch Redactionele ondersteuning: Martine Vinkesteyn Interviews: Floor de Booys Fotografie: Eva Hofman, Wouter Schuddebeurs en diverse fotografen en bruikleengevers van de beschreven projecten Concept en vormgeving: Ontwerpwerk Lithografie en druk: Drukkerij ANDO, Den Haag
<24 Voor jongeren tot 24 jaar geldt een speciale, eenvoudige procedure. Deze jonge aanvragers hoeven voor een donatie tot € 3.000,- geen stichting
of vereniging te zijn! Voor meer informatie: www.fonds1818-24.nl.
Gratis cursus fondsenwerving Fonds 1818 geeft een cursus fondsen werving voor medewerkers en vrijwilligers van non-profitorganisaties en jongeren die geen of weinig ervaring hebben met het werven van fondsen. Voorwaarde is dat de organisatie actief is in de regio van Fonds 1818. De eerst volgende cursus wordt gegeven op donderdag 8 maart 2012. Inschrijven kan via www.fonds1818.nl.
Meer informatie Heeft u vragen over de criteria voor een donatie, over het opstellen en indienen van een aanvraag bij Fonds 1818 of over fondsenwerving in het algemeen? Kijk dan op www.fonds1818.nl of neem contact op met onze afdeling Communicatie op 070 375 49 57 of info@fonds1818.nl. Wilt u het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal ontvangen? Stuur dan een e-mail met uw adresgegevens naar info@fonds1818.nl of meldt u aan via de website. Een abonnement is gratis.
16
Veel animo voor Groene Schoolpleinen “Zonder het programma Groene Schoolpleinen waren we
plannen voor hun pleinen indienen. Zij kunnen maximaal
hier nooit aan begonnen!” Woorden van deze strekking
€ 25.000,- krijgen voor de realisering. De 42 scholen die
waren veel te horen op de eerste kennisdag die Fonds
zich in een eerdere fase aanmelden, dienden vrijwel
1818 in oktober 2011 organiseerde. Tijdens de bijeen
allemaal een definitief ontwerp in.
komst in de Woutertje Pieterseschool in Leiden troffen vertegenwoordigers van basisscholen, schoolplein
Scholen in Den Haag, Rijswijk, Leidschendam-Voorburg,
ontwerpers, uitvoerders en leveranciers elkaar om
Voorschoten en Wassenaar hadden tot 31 december de
kennis en ervaring uit te wisselen. Met het programma
tijd om een eerste globaal plan in te dienen. Zij hebben
Groene Schoolpleinen wil Fonds 1818 basisscholen in
nu een jaar de tijd om het plan samen met leerlingen,
de regio stimuleren hun plein groener te maken.
ouders en de buurt uit te werken.
Tot eind 2011 konden de deelnemende scholen uit Leiden en de Duin- en Bollenstreek de uitgewerkte
Meer informatie op www.groeneschoolpleinen.nl
kijk op www.fonds1818.nl
Hillegom
Noordwijk
Noordwijker hout Lisse
Fonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele Teylingen
projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer, Leiden en de Bollenstreek.
Katwijk
Oegstgees t
U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat
Leiden
nodig is. Dankzij u worden woonwijken weer leefbaar,
W assenaar Voor schoten
leren allochtone vrouwen fietsen, worden monumenten gerestaureerd, worden er theatervoorstellingen gemaakt, leren jongeren met elkaar discussiëren en kunnen met
LeidschendamVoorburg
Den Haag
olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u van
Den Haag
harte uit om uw ideeën en projecten met ons te delen. U het project, wij het geld.
RIVIERVISMARKT 4
POSTBUS 895
2513 AM DEN HAAG
2501 CW DEN HAAG
070 364 11 41
INFO@FONDS1818.NL
Rijswijk PijnackerNootdorp Delft
Midden Delfland
Zoeterwoude
Zoetermeer
Leiderdor p