Fonds 1818 Magazine #3 2010

#3 2010 THEMA Mariahoeve • In gesprek met... Ben Lachhab Deze Zomer: Help mee aan een Gezonde Zee • Terugblik: Wisselwerking, de Wonderkamer van Zoetermeer • De Nutstuin

2

magazine

actueel Op Stap met Oma

Huilen in Den Haag

Dat er steeds meer ouderen vereenzamen is geen nieuws,

Hagenaars moeten hun zakdoeken in de aanslag houden

maar de Welzijn Innovatiegroep Nederland bedacht er

want het project ‘Huilen in Den Haag’ komt er aan.

wel een nieuwe oplossing voor. Vanaf april is de website

Het festival wordt van september tot eind oktober in de

‘Op stap met Oma’ in de lucht. “Op deze site kunnen

gehele stad gehouden. Van Eline tot Sjaak, van Wieteke

ouderen die graag eens op stap zouden willen, zich laten

tot Wahid, van Hagenaar tot Hagenees: huilen doet

registreren en jongeren die zich aanbieden om een dagje

iedereen. Dat gegeven heeft de Dienst Openbare

met een oudere op stap te gaan, kunnen zich op onze

Bibliotheek aangegrepen om de eenheid in verscheiden­

site aanmelden. Wij brengen deze partijen dan bij elkaar

heid van de stad te tonen: een dwarsdoorsnede van de

en zorgen voor een goede match”, vertelt medewerkster

sociale en culturele diversiteit van Den Haag. Hagenees

Shirley.

bij uitstek, Sjaak Bral is beschermheer van al dit leed en

Het initiatief om vereenzaming onder ouderen te

verdriet. Maar natuurlijk wel met een knipoog. Diverse

­bestrijden, kreeg meteen veel aandacht in de media.

activiteiten staan op het programma, zoals een rouw­

“We zijn bij Omroep Max geweest, hebben in de Volkskrant

optocht door het oude centrum, een smartlappenfestival

gestaan en zijn op het Jeugdjournaal geweest. Dat heeft

in diverse cafés, een treurdicht- en beeldwedstrijd,

ons veel aanmeldingen opgeleverd.” Tot nu toe hebben

de rituelen rondom geboorte, huwelijk en de dood in

zich 480 ouderen geregistreerd en zo’n zeventig bedrijven

diverse culturen. Het project begint tijdens het Haags

die iets voor ouderen willen betekenen. “Als je kunt

Uitfestival, daar worden de eerste tranen geplengd.

bewijzen dat je in het kader van ‘Op Stap met Oma’ met

Meer informatie: www.bibliotheek.nl/denhaag

een bejaarde een dagje uit bent, krijg je bij steeds meer attractieparken en evenementen korting.” Niet alleen

Vleeseters bij de Hortus Botanicus

jongeren melden zich om met een oudere op stap te gaan,

Planten saai? Welnee, in de Hortus Botanicus in Leiden

ook mensen van middelbare leeftijd. “We hebben een

is genoeg spannends te beleven. Zeker van 4 tot en met

leeftijdsgrens daarom losgelaten. Het gaat er om dat

15 augustus want dan zijn er duizenden bijzondere vlees­

mensen uit hun isolement worden gehaald.” Alle deel­

etende planten te bewonderen. De Hortus werkt voor

nemers worden zorgvuldig gescreend. “Wij zijn verant­

dit speciale project samen met de hoogaangeschreven

woordelijk voor de veiligheid.”

The International Carnivorus Plant Society en de

Welzijn Innovatiegroep Nederland hoopt straks te kunnen

Werkgroep Carnivora. Het project is bedoeld voor kinderen

profiteren van middelbare scholieren die allemaal een

van vier tot veertien jaar. De carnivora hebben een

maatschappelijke stage van veertig uur moeten lopen.

bijzondere plaats in de natuur en maken deel uit van de

“Dat is vanaf komend schooljaar verplicht en ons

vaste collectie van de Hortus. Het zijn de enige planten

initiatief sluit uitstekend aan bij de doelstelling van die

die hun voedingsstoffen uit levende organismen halen.

maatschappelijke stages.”

Bovendien zijn ze zeer zeldzaam en worden ze in hun

Meer informatie: www.opstapmetoma.nl

bestaan bedreigd. De Hortus in Leiden is gespecialiseerd in tropische vleeseters en heeft de complexe kennis in huis om deze planten te kweken.

Meer informatie: www.hortusleiden.nl

3

beste lezer, Als klein jongetje groeide ik op in een van de naoorlogse nieuwbouwwijken in Rotterdam. Allemaal mensen die hier een nieuw leven opbouwden, jonge gezinnen, veel kinderen en een grote saamhorigheid. In de loop der jaren zakte het destijds bloeiende Pendrecht af naar een verwaarloosde probleemwijk. Toen ik voor het eerst in Mariahoeve in Den Haag kwam, herkende ik veel uit mijn jeugd. Hoewel de dreiging er wel degelijk was, is gelukkig voorkomen dat deze wijk weggleed.

Dat de wijk nu steeds leefbaarder wordt, is vooral te danken aan mensen die zijn blijven geloven in hun wijk en zich daar voor de volle honderd procent voor hebben ingezet. Slechts een paar van hen komen in dit Magazine aan het woord. Zonder al die vele anderen had Mariahoeve het nooit gered.

Verder in dit Magazine aandacht voor ‘Op Stap Met Oma’. Op de voorpagina ziet u ze al, jongeren die op stap gaan met ouderen. Dat is bij dit project bij voorkeur niet hun eigen oma of opa. Ook besteden we aandacht aan het schoonmaken van de Noordzee en blikken we terug op ‘Wisselwerking, de Wonderkamer van Zoetermeer’. Een initiatief van het Stadmuseum waarbij gebruiksvoorwerpen, veranderen in kunst.

Ik wens u veel leesplezier.

Rien van der Velden Adviseur Fonds 1818

Op stap met Oma

inhoud 2 Actueel: lopende projecten

10 Deze Zomer: Help mee aan een Gezonde Zee

3 Voorwoord en inhoud

11 Vitrine: Diverse projecten in het kort

4 Thema: Mariahoeve

14 Terugblik: Wisselwerking,

7 In het bijzonder: Samenwerking en Ontmoeting 8 In gesprek met: Ben Lachhab

de Wonderkamer van Zoetermeer 15 Het Nutshuis dit kwartaal 16 De Nutstuin

magazine

4

thema:

Mariahoeve

Mariahoeve

In de hal van het Diamant College hangen vlaggen uit. De vmbo-school is met driehonderd leerlingen een kleintje, maar heeft toch ruim veertig nationaliteiten in huis. “Met het ophangen van de vlaggen willen we al die culturen binnen onze school een plaats geven”, vertelt directeur Sean Clancy, die met zijn Ierse roots voor de 41-ste nationaliteit tekent.

De angst dat de vlaggen aanleiding zouden geven voor spanningen tussen leerlingen, blijkt ongegrond. “Sommige leerlingen raken de vlag van hun land van herkomst wel eens even aan, bij wijze van groet, maar altijd eerbiedig, nooit baldadig.” De samenstelling van de school is een afspiegeling van de ontwikkeling die zich de afgelopen decennia in Mariahoeve heeft voltrokken.Van witte middenstandswijk naar multiculturele aandachtswijk. Let op: géén achterstandswijk.

De gemeente Den Haag wil er met een uitgebreid plan van aanpak alles aan doen om te voorkomen dat de wijk naar dat niveau afglijdt.

Die preventieve aanpak lijkt aan te slaan. In elk geval gebeuren er weer positieve dingen in Mariahoeve. Het zeuren over dat de wijk achteruit kachelt, heeft plaatsgemaakt voor aanpakken. “Bewoners voelen zich weer verantwoordelijk voor hun eigen wijk”, vertelt Rien van der Velden, namens Fonds 1818 is hij betrokken bij een aantal projecten in Mariahoeve.

trokken. Eindelijk een eigen plek en rust en ruimte voor de kinderen om op te groeien. Maar de glans van de wederopbouwwijken is verbleekt. De kinderen allang volwassen en de huizen zijn volgens de huidige norm te klein geworden. Gezinnen die het zich konden veroor­ loven, zijn vertrokken naar de Vinex. Wie een minder goed gevulde portemonnee heeft, eenoudergezinnen, bijstandsmoeders, senioren met een klein pensioen en allochtonen blijven achter in wijken als Zuid-West, Escamp en Mariahoeve. “De sociale samenhang die eerst juist heel sterk was in Mariahoeve, is steeds zwakker geworden. Tot de wijk de laatste jaren als los zand aan elkaar hing. In een wijk waar bewoners langs elkaar heen gaan leven, slaat de verloedering en criminaliteit snel toe. Die uitwassen gedijen in anonimiteit.

Ik ben zelf opgegroeid in Pendrecht, een wederopbouw­ wijk in Rotterdam die nu ook een heel slechte naam heeft. In Mariahoeve valt het tij nog te keren. Je moet een wijk bij haar lurven grijpen als ze nog pakbaar is” aldus Van der Velden.

Het Diamant College is een plek in de wijk die zich gemakkelijk beet laat pakken. “Daar wordt gewerkt aan

Naoorlogse wijken

de toekomst, dat is altijd positief. De nieuwe directeur,

Fonds 1818 besteedt de laatste tijd extra aandacht aan

Sean Clancy, beseft dat zijn school niet een op zichzelf

naoorlogse wijken in Den Haag. “De spotlights zijn altijd

staande organisatie is, maar dat de school en de wijk

gericht op de achterstandswijken in het centrum en daar

communicerende vaten zijn.”

direct omheen, zoals de Schilderswijk en Transvaal.

Die wijken blijven ook altijd extra aandacht nodig hebben.

Glinsterend Middelpunt

Maar dat betekent niet dat je de wijken waar het wel goed

De schooldirecteur doet er alles aan om de bewoners

mee lijkt te gaan, uit het oog kunt verliezen.” Het is net

van Mariahoeve bij het Diamant College te betrekken.

als in een gezin waar één moeilijk opvoedbaar kind alle

Met Resto VanHarte – waar bewoners voor weinig een

aandacht opeist en de ouders de rest van de kinderen

gezonde maaltijd kunnen krijgen – en het Diamant Theater

een beetje aan hun lot overlaten. Dat wreekt zich op

in de aula – waar bewoners hun creatieve talent kunnen

den duur toch. In Mariahoeve lijkt het oppervlakkig best

ontwikkelen – legt hij een heel concrete verbinding

goed te gaan, maar wie beter kijkt, ziet dat de gebouwen

met de wijk. Het Diamant College als een glinsterend

verouderd zijn, vooral van binnen en dat de openbare

middelpunt dat de hele wijk weer laat stralen. Dat is het

ruimte aan het verrommelen is. De bewonerssamen­

idee, maar zover is het nog niet. “Een diamant ontstaat

stelling is ook drastisch veranderd. Toen de eerste huizen

niet zomaar, dat is een langdurig proces. De school moet

begin jaren zestig werden opgeleverd, waren het vooral

zich nog in de wijk nestelen, wij zijn hier pas één jaar

blanke middenstandsgezinnen die naar Mariahoeve

bezig. We zijn nu hooguit een ruwe diamant, we moeten

5

In Mariahoeve lijkt het oppervlakkig best goed te gaan.

Resto VanHarte

nog worden bijgeslepen”, aldus Clancy. Het kunstwerk

uitgroeide tot een vmbo met 1700 leerlingen. Op deze

‘Ruwe Diamant’ dat Christel van Hoeckel voor de opening

school werkte hij tot 2007. “Ik heb me altijd met hart

van de school maakte, verbeeldt dat proces.

en ziel voor deze school ingezet, maar op een gegeven

Resto VanHarte draait met gemiddeld vijftig eters per

moment moet je weer eens van omgeving wisselen,

avond overigens al boven verwachting goed. “Het zijn

anders wordt je meubilair, ga je op de automatische

veel oudere, alleenstaande bewoners die een hapje

piloot. Dat is voor niemand goed. Zeker niet op een

komen eten. In het begin kwamen ze wat onzeker de

vmbo, daar moet je altijd overal bovenop zitten, heel

school binnen. Ze associeerden de school toch vooral met

alert zijn anders lopen die kinderen over je heen.”

probleemjeugd die in de wijk rondhangt, maar dat beeld wordt vanzelf bijgesteld als ze door onze leerlingen

Frisse start

worden geholpen in het restaurant.”

Nadat Clancy met succes de fusie van een aantal scholen

Sean Clancy is een geboren en getogen Rotterdammer.

in Rijswijk tot het Stanislas College had afgerond, werd

In 1971 begon hij als schoolmeester op een huishoud­

hij door de Elsloo Onderwijsgroep gevraagd om directeur

school in Crooswijk. In 1989 werd hij directeur van een

van het Overbosch College te worden. De Inspectie had

lbo-school die na een aantal fusies in de jaren negentig

deze vmbo-school als ‘zeer zwak’ beoordeeld en men

6

thema: Mariahoeve

Cultuur is een belangrijke schakel.

Resto VanHarte

had de keuze om de school te sluiten of

dan voel ik haar schaamte en verdriet.

schoolverlaten. Door verbindingen te leggen

helemaal opnieuw te beginnen. Voor dat

Daarom heb ik ingevoerd dat er voor een

tussen ouders, school en andere instellingen

laatste werd gekozen, de school maakte

schoolreis nooit extra hoeft te worden betaald.

wordt een succesvolle schoolloopbaan

een doorstart op een nieuwe locatie en met

Dat wordt bekostigd uit de algemene pot

bevorderd.

een nieuwe naam. In mei vorig jaar werd het

en als die leeg is, dan is er gewoon geen

Diamant College in Mariahoeve geopend,

schoolreis.”

op de locatie waar eerst de modevakschool

Cultureel hart In het Masterplan dat de gemeente Den Haag

van Mondriaan was gevestigd. “We maken

Een schoolreis meer of minder, daar ligt

voor Mariahoeve ontwikkelde, speelt cultuur

hier een frisse start, maar dat wil niet zeggen

Clancy niet wakker van. Hij maakt zich wel

een belangrijke rol. “Bewoners hebben

dat de problemen als sneeuw voor de zon

grote zorgen over de aansluiting van zijn

aangegeven dat ze graag willen dat

zijn verdwenen. Daar is meer voor nodig

leerlingen op de arbeidsmarkt. “In onze

Mariahoeve weer een aantrekkelijke wijk

dan een nieuw gebouw. Dat vergt een heel

complexe samenleving is steeds minder

wordt om te wonen. Cultuur is daarin een

andere aanpak en een sterk team. We zijn

plek voor mensen die maar op een basaal

belangrijke schakel”, aldus Rien van der

nu voorzichtig het docentenbestand aan het

niveau kunnen functioneren. Dat gat wordt

Velden van Fonds 1818. KunstPost is één

doorlopen, deze kinderen verdienen juist

steeds groter. Ik ben bang dat veel van mijn

van de initiatieven die het culturele hart

de beste docenten die er zijn.” Zijn stevige

leerlingen gewoon nooit aan een betaalde

van Mariahoeve moet gaan laten kloppen.

‘Rotterdamse’ aanpak, begint al vruchten

baan zullen komen. Niet omdat ze geen talent

“Bewoners en kunstenaars uit Mariahoeve

af te werpen. “Onlangs is de Inspectie weer

hebben, maar omdat dat talent nergens

hebben zich in deze stichting verenigd en

langs geweest en kregen we een ‘zwak’.

meer tot wasdom kan komen. Daar hebben

proberen via activiteiten – zoals tentoon­

We zijn er dus nog lang niet, maar we hebben

ze hulp bij nodig en er zijn steeds minder

stellingen, bijeenkomsten, theatervoorstel­

de spiraal naar boven weer gevonden en

bedrijven die in dit soort werknemers willen

lingen – te werken aan verbetering van de

daar hebben we toch maar op geproost.”

investeren.” Clancy vreest dat zijn leerlingen

leefomgeving. Vorig jaar werd de eerste

Drie jaar heeft hij gekregen om van het

door dit slechte vooruitzicht worden

tentoonstelling van KunstPost geopend in

Diamant College een succes te maken.

gedemotiveerd. “Ze zijn niet stom, ze voelen

het Zorgcentrum Florence. “De opening was

Een klus – waarschijnlijk zijn laatste klus

dat er weinig mensen op hen zitten te

zeer druk bezocht, mensen waren blij met

– waar hij graag zijn tanden in zet.

wachten. Waarom zouden ze hun best dan

dit initiatief.”

nog doen?” Schooluitval is een van de grote

Wie cultuur met de paplepel krijgt ingegoten,

Arbeidsmarkt

problemen waar veel vmbo’s mee te kampen

weet het als volwassene beter te waarderen.

Zijn talent om met kinderen uit achterstands­

hebben. Betrokkenheid van de ouders is

Maar lang niet iedereen krijgt het van huis

gezinnen te werken komt deels voort uit zijn

onmisbaar in de bestrijding daarvan.

uit mee. De stichting Memorabele Momenten

eigen jeugd. “Ik ben opgegroeid zonder vader,

Daarom is Sean Clancy meteen bij zijn

(MeMo) bedacht daarom ‘Sharing The

mijn moeder had de grootste moeite om de

aantreden begonnen om de ouderparticipatie

Extraordinary’. Dit bijzondere project brengt

eindjes aan elkaar te knopen. Dat neem je

te verhogen. Met de inzet van schoolloopbaan­

kinderen op dagverblijven en basisscholen

de rest van je leven mee. Als er nu een

begeleiders wil het Diamant College samen­

in contact met studenten van conservatoria

moeder tegenover me zit, die vertelt dat ze

hangend beleid ontwikkelen rond ouder­

en kunstacademies. Het project begon in

de schoolreis voor haar kind niet kan betalen,

betrokkenheid, spijbelgedrag en voortijdig

Amsterdam en Utrecht en is daar zeer

7

Memorabele Momenten

Samenwerking en ontmoeting Mariahoeve

succesvol. Dit jaar is MeMo ook in Den Haag

In 2007 stak een aantal buurtbewoners uit Mariahoeve de koppen bij elkaar.

gestart. Het gaat in eerste instantie nog om

Ze maakten zich zorgen over de sfeer in hun wijk, die steeds minder prettig

een proefproject op basisscholen waarbij

werd omdat bevolkingsgroepen langs elkaar heen leefden. Ze besloten het

tweeduizend kinderen bereikt moeten worden.

tij te keren door de bevolkingsgroepen door middel van laagdrempelige

De focus ligt op Mariahoeve. Scholen uit

activiteiten met elkaar in contact te brengen. De stadsdeelcoördinator van

deze wijk krijgen vijftig procent korting.

Haagse Hout – waar Mariahoeve onder valt – wist dat er bij het ministerie

“Het enthousiasme onder studenten van

van VROM een speciale subsidieregeling was om dit soort positieve plannen

het Koninklijk Conservatorium om deel te

van buurtbewoners financieel mogelijk te maken. “Maar voordat je subsidie

nemen aan het project is overweldigend.

krijgt, moet er wel een plan worden geschreven, daar zijn wij erbij betrokken

Groepsleiding, leerkrachten en kinderen

geraakt”, vertelt Jaap de Wit, van Stichting BOOG. Deze stichting ondersteunt

kunnen zich verheugen op viool, cello,

bewonersgroepen die zich verantwoordelijk voelen voor verbetering en

­blok­fluit, fagot, piano, zang en nog veel

versterking van goed en veilig samenleven in Haagse buurten en wijken.

meer. Het is prachtig om te zien hoe vrij

“Wij organiseren gesprekken tussen bewoners, gemeentelijke diensten en

kinderen reageren op muziek en het is voor de

andere partijen, bijvoorbeeld politie en woningcorporaties. Ook leveren we

studenten heel goed om hun talent in te zetten

administratieve ondersteuning en geven we advies op het gebied van volks­

voor wijken zoals Mariahoeve. Het leven

huisvesting, stedenbouw en integratie, milieu en leefbaarheid.” In Mariahoeve

bestaat uit meer dan de hoogopgeleide wereld

hebben we meteen geprobeerd zoveel mogelijk instellingen te betrekken bij

van de klassieke concertpodia”, vertelt

de plannen. “We hebben eerst gekeken wat er al gedaan werd. Basisschool

Max Brenman, directeur van MeMo.

De Vuurvlinder gaf bijvoorbeeld al taallessen aan ouders van schoolkinderen.

Wij hebben dat uitgebreid tot taallessen voor alle bewoners die daar behoefte

In de hal van het Diamant College staat sinds

aan hadden.” Om de subsidie te krijgen, moesten 350 ontmoetingen tussen

deze week een prachtige vleugel. Sean Clancy

buurtbewoners worden gerealiseerd. “Dat is ons gelukt.” Dat betekent niet

wil meer muziek op zijn school en ook voor

dat het project nu klaar is. “Er komen steeds weer nieuwe bewoners bij en

het Diamant Theater is een vleugel onmisbaar.

die moeten worden opgevangen. Maar ook de al gelegde contacten hebben

Vandaag komt er een pianist die wel wat

onderhoud nodig. Bovendien wil Boog zich samen met de instellingen gaan

met de leerlingen van het Diamant College

richten op bewoners die een extra zetje in de rug nodig hebben om deel te

wil doen. Even later klinkt een liedje van

nemen aan activiteiten. “Om die te bereiken gaan we persoonlijk bij mensen

Stevie Wonder door de hal van de school.

langs.” Ook moet er een beter aanbod komen voor mannen uit wijk. “We hebben

De akoestiek is geweldig. “Deze jongeman

ons eerst vooral op moeders en kinderen gericht. Nu willen we een activiteiten­

woont in Mariahoeve en nam zelf het initiatief.

aanbod creëren dat meer gericht is op mannen. Sportactiviteiten liggen dan

Kijk dat vind ik nou leuk, iemand die iets voor

voor de hand, maar daar houden niet alle mannen van. We denken bijvoorbeeld

ons wil komen doen. Hoe en wat precies,

ook aan een leestafel en misschien aan het opzetten van een Vadercentrum

weet ik nog niet, maar tegen dat soort

zoals dat ook in Laak bestaat.”

initiatieven zeg ik altijd ja. Iedereen die wil helpen onze diamant te laten schitteren, is van harte welkom.”

8

magazine

thema: Mariahoeve

“avonden dat hij ’s avonds thuis is, zijn zeldzaam”

9

In gesprek met...

Ben Lachhab bedrijfsleider Rest VanHarte

Normaal gesproken ga je naar huis om te eten. Maar in

is niet alleen manager maar ook vrijwilliger. Werkweken

Mariahoeve doen ze dat anders, daar ga je naar school

van meer dan tachtig, honderd uur zijn voor hem eerder

voor een heerlijke gezonde avondmaaltijd. In het Diamant

regel dan uitzondering. De avonden dat hij ’s avonds

College is sinds begin dit jaar namelijk Resto VanHarte

thuis is, zijn zeldzaam maar wel dierbaar. Hij is ook een

gevestigd. Elke dinsdag- en vrijdagavond verandert de

echte family man.

docentenkamer van de school in een trendy buurt­

Wijkbewoners kunnen zich voor een maaltijd opgeven

restaurant. In dit sociale restaurant, waar buurtbewoners

via het gratis nummer 0800-0151. “Dat kan zelfs nog tot

voor een heel schappelijke prijs gezond kunnen eten,

een paar uur voordat de maaltijd wordt geserveerd.”

zwaait Ben Lachhab de pollepel. “Het is een feestje om

Volwassenen betalen zes euro per maaltijd, kinderen

hier te werken. Gisteravond zaten hier honderd buurt­

anderhalve euro. Mensen met een minimuminkomen

bewoners gezellig te eten. We hadden een Afrikaanse

kunnen met hun Ooievaarspas voor drie euro hun bord

avond, die thema avonden trekken altijd meer mensen.

volscheppen. Resto VanHarte werkt uitsluitend met

Op een gewone avond komen gemiddeld vijftig gasten.”

verse producten. “Bij ons komt er niets uit blik, alles is

Lachhab had een goede baan in het bedrijfsleven,

dagvers en wordt meteen verwerkt. Ik durf te stellen dat

maar wilde graag meer maatschappelijk betrokken zijn.

onze maaltijden gezonder en smaakvoller zijn dan die in

“Deze baan geeft zoveel voldoening. Ik zorg ervoor dat

een gemiddeld restaurant in de regio. Het vlees is altijd

mensen voor weinig geld een gezonde maaltijd kunnen

halal en wie liever vegetarisch eet, kan dat van te voren

krijgen. Maar ze stillen hier ook hun sociale honger.

doorgeven. We proberen ook wel met andere dieetwensen

Veel ouderen zitten alleen en voor hen is een maaltijd

rekening te houden, maar dat lukt niet altijd.” Wat er op

in ons restaurant soms het enige sociale contact dat ze

het menu staat, hangt af van het aanbod van de

hebben. Ze kijken er echt naar uit. We gaan eigenlijk om

leveranciers die tegen gereduceerde prijzen aan Resto

vijf uur pas open, maar sommigen staan om vier uur al

VanHarte willen leveren. “Ik heb in het afgelopen jaar een

op de stoep. Het eten is van zes tot acht uur. Mijn missie

stevig netwerk opgebouwd van ondernemers die ons

is geslaagd als er tijdens het eten contacten tussen buurt­

restaurant een warm hart toedragen.”

bewoners worden gelegd en ze de volgende keer met

Ben Lachhab is enthousiast over de kruisbestuiving tussen

zijn tweetjes komen.”

het Diamant College, Resto VanHarte en Mariahoeve.

Werken bij Resto VanHarte is een heel afwisselende baan.

“Als straks de programmering van wijktheater De Parel

“Officieel ben ik de manager, maar als het druk is,

ook nog gaat draaien, wordt het helemaal een mooie mix.

spring ik bij in de keuken, ik kan goed koken.” Lachhab

Mariahoeve heeft haar bewoners echt iets te bieden.”

10

magazine

deze Zomer

Help mee aan een Gezonde Zee In SeaLife Scheveningen is deze zomer ‘Help mee aan

De duikers van GetWet Maritiem duiken in samenwerking

een Gezonde Zee’ te zien. Deze bijzondere tentoonstelling

met Stichting Kust en Zee de Noordzee schoon. “Zij doen

maakt de bezoeker bewust van alle rommel die door

fantastisch werk. Op de tentoonstelling zijn foto’s te zien

toedoen van de mens op de zeebodem achterblijft.

van hun schoonmaakacties onder water.” Tegelijkertijd

“Lijnen, haakjes en lood van sportvissers bijvoorbeeld

is de Europese Kustactie in gesprek met de vissers.

en netten van de wandvissers. Dat lijkt misschien

“Er wordt gewerkt aan afbreekbare vislijnen en de

onschuldige vervuiling, maar al dat afval hoopt zich op

registratie van verloren netten. Ook loopt er een proef

de zeebodem op”, vertelt Joos Versfelt van de Stichting

met pingers aan visnetten. “Dat zijn apparaatjes die

Kust en Zee. Deze stichting maakt deel uit van de Europese

een ultrasoon signaal afgeven dat bruinvissen afstoot.

Kustunie EUCC, Deze non-gouvermentele organisatie

Bruinvissen raken vaak in de netten verstrikt omdat ze

is opgericht in 1989 en stelt zich tot doel: het bevorderen

op dezelfde vissen jagen als de vissers. Het zijn zoog­

van de bescherming en duurzame ontwikkeling van

dieren, dus als ze niet af en toe boven water komen,

Europese kustgebieden.

gaan ze dood.”

In de EUCC zijn ruim 350 instituten, 80 vrijwillige milieu­

De duikers van GetWet bevrijden per jaar honderden

organisaties en 70 overheidsinstellingen uit meer dan

krabben, kreeften en vissen uit de netten en lijnen op

40 landen verenigd.

wrakken. “Met de tentoonstelling willen we laten zien

De tentoonstelling is zo ingericht dat de bezoeker het

wat er allemaal op de bodem van de zee gebeurt.

idee heeft dat hij zich in een wrak op de bodem van de

De meeste mensen hebben daar geen idee van. Er gaat

Noordzee bevindt. “Het is een echte onderwaterbeleving.

een heel nieuwe wereld voor ze open.”

Je ziet de schoonheid van het leven onder water, maar

Voor de jongste bezoekers is er ook genoeg te beleven.

ook de vervuiling. Wist je dat er alleen al op de bodem

“Er zijn filmpjes waarin een krab de hoofdrol heeft,

van de Nederlandse Noordzee zo’n tienduizend wrakken

hij neemt de kleintjes mee op een ontdekkingstocht over

liggen? Die wrakken zijn een soort rif en trekken vissen

de zeebodem.” De tentoonstelling is vanaf juni tot eind

aan die zich erachter verschuilen. Ook groeien er zee­

dit jaar te zien in SeaLife Scheveningen.

anemonen en andere bijzondere onderwaterplanten.

Meer informatie: www.kustenzee.nl

Helaas blijven er aan die wrakken ook veel netten hangen en daar raken vissen in verstrikt.”

11

vitrine Het Groene Vingers Plan De bewoners en omwonenden van het Pandercomplex in Den Haag steken de handen uit de mouwen om het kale, stenen binnenplein om te toveren in een duurzame, groene binnenstadstuin. Het plein is al flink opgeknapt maar er is nog regelmatig overlast van hang­ jongeren, wildplassers en straatvuil. Met de aanleg van de binnen­ stadstuin hopen de bewoners het veiligheidsgevoel verder te ­verbeteren en de tuin nog mooier te maken. Daarnaast worden in de nieuwe tuin verschillende eetbare bloemen en planten gekweekt.

In 2008 volgden de bewoners al een cursus ‘Natuurlijk Tuinieren’ zodat zij weten hoe zij de tuin kunnen blijven onderhouden.

Kosten: € 83.710,- Donatie: € 23.000,-

Avondfietsvierdaagse 2010 Afgelopen maand organiseerde Toervereniging Zoetermeer ’77 weer een nieuwe avondfietsvierdaagse. De deelnemers, jong en oud, fietsten iedere avond een route van 15 of 30 kilometer. Bij de stempel­ post konden de sportievelingen onder het genot van een drankje weer even op adem komen om vervolgens de rest van de route te vervolgen. Er is altijd het risico dat het weer tegenvalt, de opkomst lager is en dat de kosten hierdoor niet gedekt kunnen worden.

Vandaar dat Fonds 1818 zich garant stelde voor dit project.

Kosten: € 3.750,- Garantie: € 1.000,-

Festival Classique Festival Classique is het grootste klassieke muziekevenement in Nederland. Afgelopen juni werd het voor de vierde keer georgani­ seerd rondom de Hofvijver in Den Haag. Op verschillende locaties kon geluisterd worden naar klassieke muziek voor uiteenlopende doelgroepen. Zo waren er onder andere speciale concerten voor baby’s, peuters en kinderen en was er een uitgebreid workshop­ programma.

Kosten: € 1.400.000,- Donatie: € 50.000,-

Dag van het Park in Leidschendam-Voorburg De Leidschendam-Voorburgse Evenementen Stichting organiseerde dit jaar in Leidschendam diverse evenementen tijdens De Dag van het Park. Gedurende de dag werden tal van activiteiten aangeboden met als thema ‘Bomen’. Zo werd in het monumentale park Vreugd en Rust gekeken naar de bomen als huisvesting van de vele stads- en parkvogels en werd door een boomdeskundige meer verteld over de levensloop van de oude bomen. In het nieuw aangelegde stadspark Sijtwende dienden de bomen als kunstobject.

Kosten: € 7.275,- Donatie: € 1.500,-

12

magazine

Sportvoorziening voor ouderen Sporten is een dure bezigheid en voor oudere mensen is het vaak onaantrekkelijk. De gemeente Den Haag realiseert daarom een openbare spel- en beweegvoorziening in het Zuiderpark. De fitness­ plek is geschikt voor alle leeftijden maar het accent ligt op het bereik van 55-plussers. Parkbezoekers, onder wie vele oudere Hagenaars van niet-westerse afkomst, kunnen in het park gratis gebruik maken van de fitnessapparaten. Om het sporten in groepsverband te stimuleren, worden allerlei activiteiten georganiseerd door een speciaal opgezette werkgroep. Stadsdeel Escamp draagt zorg voor het beheer en onderhoud van de apparaten.

Kosten: € 141.125,- Donatie: € 25.000,-

Verhuizing Jongerencentrum Chill-House Jongerencentrum Chill-House krijgt een eigen plek. Voorheen huurde het jongerencentrum één zaaltje in het buurthuis van Libertas.

Wegens de beperkte ruimte kon het centrum weinig voor de jongeren betekenen. In samenspraak met de gemeente Leiden, krijgt jongeren­ centrum Chill-House nu een nieuwe plek. De nieuwe locatie heeft meerdere ruimtes waardoor tal van activiteiten kunnen worden aangeboden. Zo krijgen de jongeren onder andere een muziekstudio waar zij hun eigen talenten kunnen ontwikkelen en cursussen kunnen geven aan nieuwe jongeren. Met de nieuwe locatie kan het jongeren­ centrum zich op meerdere doelgroepen richten en meer jongeren in de wijk bereiken.

Kosten: € 96.900,- Donatie: € 17.500,-

Doorsneden landschap Rosemarijn van Limburg Stirum heeft het gebied van Midden-Delfland geschilderd zoals het er nu uitziet. Over een aantal maanden verdwijnt het, zodra wordt gestart met het verlengen van de A4, dwars door het landschap heen. In een expositie in DOK Kunst in Delft liet Rosemarijn haar kunstwerken zien. Daarnaast was de kunstenares elke dag aan het werk in haar mobiele drukkerij in DOK Kunst. Gedurende de expositie was te zien hoe zij werkte aan een kunstenaarsboek.

Kosten: € 22.950,- Donatie: € 6.000,-

StreetLife Culture Clash 4U organiseert dit jaar voor de tweede keer project Street Life. Jongeren uit Haagse krachtwijken krijgen zo de kans om hun creatieve talenten te laten zien aan een groot publiek. In een drietal voorrondes in het Culturalis Theater konden jongeren auditie doen op het gebied van zang, rap, dans, mode en stand-up comedy.

Per categorie gingen drie acts door naar de halve finale waar de definitieve finalisten werden uitgekozen. Zij zijn door middel van masterclasses klaargestoomd voor de grote finale in het Theater aan het Spui op 3 juli. De winnaars ontvangen een StreetLife Award

13

en een geldbedrag dat ze kunnen gebruiken om hun talent verder te ontwikkelen. Door middel van een sms-actie wordt bepaald wie de publieksprijs wint. www.streetlife2010.com Kosten: € 101.000,- Donatie: € 15.000,-

Slag om Ypenburg Waar nu de Haagse wijk Ypenburg ligt, lag tot voor kort een militair vliegveld. Hier werd op zondag 9 mei de Slag om Ypenburg herdacht.

Gebeurtenissen van 10 mei 1940 werden op verschillende locaties nagespeeld door acteurs en vrijwilligers, geheel in stijl en kleding.

Het publiek was in grote getale aanwezig om het spektakel te aanschouwen. In de ochtend konden de bezoekers de voertuigen, geweren en andere militaire attributen van dichtbij bezichtigen.

Fotograaf: Rutger Huijgen

Onder leiding van oorverdovende knallen en militaire vliegtuigen startte ’s middags het naspelen van de oorlogsdag. Na afloop werd onder het genot van een hapje en een drankje nagepraat door jong en oud. Ook waren enkele veteranen en nabestaanden aanwezig om deze speciale dag te herdenken.

Kosten: € 7.000,- Donatie: € 3.500,-

Kinderacademie fase II De Stichting Kinderacademie Delft biedt jongeren uit groep 8 van de basisschool en uit de brugklas van het voortgezet onderwijs de kans om met verschillende beroepen kennis te maken. Elke zondagmiddag laat een gastdocent zien wat bij zijn of haar beroep komt kijken.

Doordat de jongeren verhalen horen van de professionals en ­opdrachten uitvoeren, leren zij op een speelse manier wat een vak­ gebied inhoudt. De Kinderacademie richt zich voornamelijk op Fotograaf: Dhr. Meurs

jongeren die nog weinig weten over hun toekomstmogelijkheden en in hun omgeving minder snel in aanraking komen met bepaalde vakgebieden. In de toekomst wil de academie haar activiteiten gaan uitbreiden om zo meer jongeren te bereiken.

Kosten: € 42.850,- Donatie: € 10.000,-

Kinderevenement Voor kinderen met een hartafwijking is het lastig om een dagje weg te gaan. Daarom organiseerde Stichting Droomfeest op 5 juni een speciaal kinderevenement in Zoetermeer. Tijdens deze dag hielpen zo’n honderd vrijwilligers mee om de kinderen door middel van allerlei activiteiten, een leuke dag te bezorgen. Ook ‘gezonde’ kinderen waren van harte welkom; zij leerden gedurende de dag meer over hart­ afwijkingen. Daarnaast bood het evenement ouders de gelegenheid om met elkaar in contact te komen. Ook was er gezorgd voor alle voorzieningen die de kinderen nodig hadden in verband met hun ziekte. In een grote tent konden ze zich even lekker terugtrekken.

Kosten: € 8.585,- Donatie: € 2.000,-

14 14

magazine

terugblik Hoe is het verder gegaan met projecten die Fonds 1818 steunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken?

We kijken terug naar…

Wisselwerking, de Wonderkamer van Zoetermeer Een museum saai? Stadsmuseum Zoetermeer

een object te kiezen en dit te ruilen voor een

Het was een heel actief proces, waarbij

niet. In het enige museum van Zoetermeer,

object uit eigen bezit. “Heel spannend,

openbare ateliers en masterclasses in de

gevestigd in de historische dorpskern, wordt

de tentoonstelling was elke dag anders.”

tentoonstellingszaal van het museum plaats­

al jaren geëxperimenteerd met nieuwe

Aan het einde van de tentoonstelling werden

vonden en de resultaten direct werden

vormen van exposeren.

de honderd ingebrachte objecten bewaard

getoond. De collectie is nu veilig opgeborgen

Doel is meer betrokkenheid van en bij de

als de ‘Collectie Zoetermeer 2008’.

in het museum. Studenten van de Reinwardt­

bewoners van Zoetermeer. “Wij willen geen

Opvallend was het grote aantal parafernalia

academie willen met ‘De Giganten van

stoffig museum zijn waar het verleden netjes

van bijzondere evenementen in Zoetermeer

Zoetermeer’ de collectie weer teruggeven

opgepoetst in vitrines ligt.

zoals bekers van de Floriade en de Sprinter.

aan de bewoners. “Het plan is om een aantal

We willen midden in de samenleving staan

Er zitten ook veel objecten tussen uit de

objecten heel groot te laten namaken en

en de ziel van Zoetermeer bloot leggen.

jaren zestig toen de eerste bewoners in de

’s nachts in de wijk van de schenker neer te

Daarvoor hebben we de inbreng van de

nieuwbouwwijken neerstreken. Het project

laten zetten, een enorme verrassing bij het

bewoners nodig”, vertelt Jouetta van der

‘Wisselwerking: De Wonderkamer van

wakker worden!”

Ploeg, van Stadsmuseum Zoetermeer.

Zoetermeer’ borduurde vorig voorjaar voort

In 2008 begon het museum met ‘Give & Take’

op ‘Give & Take’. “We wilden de betekenis

aan een bijzonder experiment. Deze weggeef­

van de honderd objecten beter doorgronden.

tentoonstelling confronteerde bezoekers met

We hebben onder leiding van een beeldend

objecten uit onze hedendaagse consumptie­

kunstenaar de collectie onderzocht vanuit

maatschappij. De bezoeker werd gevraagd

heel diverse invalshoeken”, vertelt Jouetta.

15

September Expositie DHZW 1 september t/m 12 oktober 11.00-16.00 uur op werkdagen

September Open monumentendag 11 september 10.00-17.00 uur

September Internationaal Kamermuziekfestival Den Haag 20 september t/m 2 oktober

Wandelend door de wijken legde

Het Nutshuis en Fonds 1818 zijn tijdens

Expeditie Audio is het thema van het

fotograaf Willem Poelstra Den Haag

de Open Monumentendag te bezoeken.

achtste Kamermuziekfestival,

Zuidwest vast in kleur en zwart-wit.

Architectuurhistoricus Hans Wetemans

een uitdagend en verrassend festival

Hij ontmoette gepassioneerde Ado-

geeft ieder uur een rondleiding. Studenten

vol nieuwe geluiden. Optredens zijn op

supporters, sprak met oude dames

van het Koninklijk Conservatorium en

diverse locaties in Den Haag en omgeving.

die er hun hele leven al wonen en liet

de Koninklijke Academie presenteren

In Het Nutshuis: verschillende openbare

balancerend op een ladder een hert

gedurende de dag geluids- en

masterclasses en concerten.

in het Zuiderpark voor zich ‘poseren’.

­performance experimenten. En, neem

Op 25 september voert de concert­

De serie laat op onconventionele wijze

alvast een voorproefje van onze gloed­

wandeling langs Het Nutshuis waar een

zien hoe de ruimte in Den Haag

nieuwe stadstuin. Kijk voor het precieze

jonge musicus een kort concert geeft.

Zuidwest benut wordt en onbenut blijft.

programma vanaf augustus op de website.

Op 2 oktober is in Het Nutshuis een kinderconcert.

www.nutshuis.nl Het Nutshuis – voor lokale kunst en maatschappij. Het Nutshuis biedt een platform aan iedereen in Den Haag die zich betrokken voelt bij culturele en maatschappelijke ontwikkelingen in de stad. Het Nutshuis is gevestigd in het voormalige hoofdkantoor van de Nutsspaarbank, midden in de binnenstad. In de Bankhal, de Commissarissenzaal en de Filmkluis bieden wij u een programma vol lezingen, debat, muziek, documentaires en tentoon­stellingen.

De activiteiten zijn heel divers maar hebben vaak een cultureel karakter en zijn altijd op een of andere manier maatschappelijk betrokken. De nadruk ligt op lokale Haagse ontwikkelingen. U vindt Het Nutshuis aan de Riviervismarkt 5 in Den Haag. Kijk voor meer informatie en het volledige programma op www.nutshuis.nl.

algemene informatie over Fonds 1818 Colofon

Aanvraagprocedure

Fonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar.

Aanvragen voor een donatie kunnen ruim voor aanvang van het project schriftelijk bij Fonds 1818 worden ingediend. Fonds 1818 geeft alleen donaties aan stichtingen of verenigingen.

De behandeling van uw aanvraag duurt 6 tot 8 weken.

Meer informatie: www.fonds1818.nl.

Redactie: Corien Bosch Redactionele ondersteuning: Martine Vinkesteyn en Kimberley Jacobs Interviews: Floor de Booys Fotografie: Eva Hofman, Wouter Schuddebeurs en diverse fotografen en bruikleengevers van de beschreven projecten Concept en vormgeving: Ontwerpwerk Lithografie en druk: Drukkerij ANDO, Den Haag

<24 Voor jongeren tot 24 jaar geldt een speciale, eenvoudige procedure.

Deze jonge aanvragers hoeven voor een donatie tot € 3.000,- geen stichting of vereniging te zijn! Voor informatie

hierover kunt u contact opnemen via info@fonds1818.nl.

Gratis cursus fondsenwerving Fonds 1818 geeft een cursus fondsen­ werving voor medewerkers en ­vrijwilligers van non-profitorganisaties en jongeren die geen of weinig ervaring hebben met het werven van fondsen.

Voorwaarde is dat de organisatie actief is in de regio van Fonds 1818.

De volgende cursus wordt ­gegeven op donderdag 16 september. Inschrijven kan via www.fonds1818.nl.

Meer informatie Heeft u vragen over de criteria voor een donatie, over het opstellen en indienen van een aanvraag bij Fonds 1818 of over fondsenwerving in het algemeen?

Kijk dan op www.fonds1818.nl of neem contact op met onze afdeling Communicatie op 070 375 49 57 of info@fonds1818.nl.

Wilt u het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal ontvangen? Stuur dan een e-mail met uw adresgegevens naar info@fonds1818.nl of meldt u aan via de website. Een abonnement is gratis.

16

De Nutstuin Achter het pand van Fonds 1818 in Den Haag voltrekt zich een klein wonder. Wat eens een kale grijze parkeerplaats was, verandert deze maanden in een groene oase. Hier wordt de Nutstuin aangelegd.

De tuin wordt een klein, semi openbaar park in het midden van de Haagse binnenstad. De planten en bomen zijn op ecologische wijze geweekt en worden ook op die manier onderhouden. Voor de water­ voorziening is de regenwaterafvoer losgekoppeld van het riool.

Het water stroomt nu in een vijver die ook voeding krijgt vanuit een natuurlijk bron op het terrein. Langs de muur komen kassen waar op biologische wijze groenten gekweekt gaan worden. Zowel mede­ werkers van het fonds als de mensen die in Het Nutshuis werken en buurtbewoners zullen meewerken aan het onderhoud. We hopen dat De Nutstuin niet alleen voor de mensen een oase is, maar ook voor

Ontwerp Nutstuin

dieren. Voor de kleinsten wordt zelfs een insectenhotel aangelegd.

Droom is om ook bijen te gaan houden in de tuin om zo eigen Nuts­ honing te kunnen ‘oogsten’.

kijk op www.fonds1818.nl

Hillegom

Noordwijk

Noordwijker hout Lisse

Fonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele Teylingen

projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer, Leiden en de Bollenstreek.

Katwijk

Oegstgees t

U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat

Leiden

nodig is. Dankzij u worden woonwijken weer leefbaar,

W assenaar Voor schoten

leren allochtone vrouwen fietsen, worden monumenten gerestaureerd, worden er theatervoorstellingen gemaakt, leren jongeren met elkaar discussiëren en kunnen met

LeidschendamVoorburg

Den Haag

olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u van

Den Haag

harte uit om uw ideeën en projecten met ons te delen.

U het project, wij het geld.

RIVIERVISMARKT 4

POSTBUS 895

2513 AM DEN HAAG

2501 CW DEN HAAG

070 364 11 41

INFO@FONDS1818.NL

Rijswijk PijnackerNootdorp Delft

Midden Delfland

Zoeterwoude

Zoetermeer

Leiderdor p