LIBRI E MUSICA

nieuwe boeken en muziek

DANIELA CALZOLARI ©

VERDWENEN MOEDER

Het oneindige gemis van een dierbare

Na het internationale succes van zijn debuutroman ‘De menselijke maat’ is er nu een tweede, veelbelovende roman van Roberto Camurri. ‘De naam van de moeder’ gaat over een vader en een zoon in het slaperige Fabbrico, die samen in stilte worstelen met het plotselinge vertrek van hun vrouw en moeder. Op ontroerende wijze verwoordt Camurri hoe het is om te leven met een litteken dat nooit meer weg zal gaan. Italië Magazine sprak met de schrijver.

TEKST PABLO PICHEL

Wat is de essentie van het boek? “Het vertrek van de moeder laat een litteken achter bij zoon Pietro. Hierdoor voelt het voor hem zijn hele leven alsof hij twee keuzes heeft: worden zoals zijn vader, een man die bij zijn zoon bleef, ook al herinnert die hem aan zijn weggelopen vrouw. De tweede keus is te zijn zoals zijn moeder en elke relatie kapotmaken. Maar diep vanbinnen weet Pietro dat er een derde keus is: zichzelf zijn. Hij zoekt daarnaar, maar heeft niemand die hem daarbij kan helpen.”

Waarom besloot je om nog een boek te schrijven over Fabbrico? “Omdat ik trots blijf op mijn geboorteplaats. Iedereen zegt dat Fabbrico zo’n lelijke plek is. En in plaats van dat te ontkennen, heb ik het omarmd. Op zo’n negatieve reputatie kun je ook trots zijn. Tegelijkertijd is het Fabbrico in ‘De naam van de moeder’ niet hetzelfde als dat in mijn vorige boek. Dit is namelijk het Fabbrico waar ik opgroeide, als kind en als tiener.”

Maar je refereert wel naar karakters uit het vorige boek? “Precies. Ik ben een fan van verborgen verwijzingen, die je alleen begrijpt als je het vorige boek gelezen hebt. Tegelijkertijd voelde het tijdens het schrijven ook juist om karakters als Anela toe te voegen. Ik deed het instinctief.” Wat inspireerde je om te schrijven over het verlies van een moeder? “Na de uitgave van mijn eerste boek had ik een interview met een Italiaanse boekblogger. Zij vroeg me waarom alle vrouwelijke karakters in hun stukgelopen relatie bleven: ‘Is dat jouw idee van een vrouw?’ vroeg ze. Dus wilde ik in het volgende boek een vrouwelijk karakter dat niet blijft, maar weggaat. Later kreeg ik het idee van de relatie tussen een zoon en een vader. Maar de enige manier waarop ik kon schrijven over een moeder was door haar weg te sturen. Ik weet namelijk niet hoe het is om een moeder te zijn. En ik wilde haar ook niet met een mannelijke blik beschrijven. Daarom heb ik haar beschreven vanuit de mensen die van haar houden.”

Zijn de traditionele rollen aan het veranderen in Italië? “Toen mijn grootvader mij met de kinderwagen zag lopen, moest hij bijna huilen. Hij kon dat vroeger niet. Dat is nu anders. Ik werk parttime en breng meer tijd met mijn dochter door dan mijn vrouw. Toch is het in Italië nog gewoon dat de vader verdwijnt, terwijl iedereen schrikt als de moeder dat doet. Dit boek weerspiegelt dat. Vader Ettore groeide op in een generatie waarin het leven al vaststond: je vindt een baan, een vrouw, trouwt en start een familie. Maar de moeder doorbreekt deze norm door hem te verlaten.” Hoe verklaar je het succes van je boeken in Nederland? “Dat komt door mijn vertaler Manon Smits. Af en toe kijk ik op Instagram of Goodreads en de Nederlandse lezers laten dezelfde reacties achter als de Italiaanse. De vertaling is dus zo goed dat hij niets afdoet aan de Italiaanse versie.”

Zal je volgende boek ook over Fabbrico gaan? “Ja, dat zal waarschijnlijk gaan over mijn huidige, complexe relatie met Fabbrico. Het is alsof het nu van iedereen is. Een lezer zei tegen mij: ‘Oh, Fabbrico klinkt zo leuk! Ik wil het zien, ik wil er wonen.’ Ik ben er trots op dat ik Fabbrico kan delen met mijn lezers, maar tegelijkertijd wil ik ook dat het van mij blijft.”

ROBERTO CAMURRI, ‘DE NAAM VAN DE MOEDER’ (‘IL NOME DELLA MADRE’), UITGEVERIJ DE BEZIGE BIJ, € 21,99. BIJ, € 21,99.

LIBRI E MUSICA

Ornella blijft uniek

Uniek is Ornella Vanoni zeker. En geliefd ook. Ter ere van haar 86ste verjaardag brengt de Milanese ster na een serie verzamelalbums een cd uit met alleen maar nieuwe nummers, ‘Unica’. En wat een genot. Want al hoor je heus wel dat ze niet piep meer is, haar timing en frasering zijn als vanouds: jazzy, feilloos en elegant. Haar teksten zijn niet wars van kritische beschouwingen noch is ze bang voor sentiment maar alles is altijd fijntjes gekruid met een ironie, want deze vrouw weet wat het leven te bieden heeft. En toch, of daarom juist, wil ze meer. Een transporteermachine naar Italië is ze ook. Niet zozeer naar de rauwe kantjes maar meer naar de chique nachtclubs, de fraaiste hotels en het fare bella figura op de Milanese Via Montenapoleone. De debuutsingle ‘Arcobaleno’ (‘Regenboog’) is perfect gekozen. Een bitterzoete ballade vol herinneringen aan haar ouders en het kind dat ze ooit was, en hoe die herinneringen het heden kunnen kleuren. En ook ‘Il sorriso dentro il pianto’ (‘De glimlach achter de tranen’), waarin ze haar filosofie als zangeres uiteenzet – ik ben alle liefde die ik gegeven heb – is om door een ringetje te halen. Enig minpuntje: de cd in zijn geheel is niet via Spotify te beluisteren maar… beweerde Adèle dat niet ooit ook? Komt vast goed en anders: kopen dat album! (JM)

ORNELLA VANONI -‘UNICA’ - BMG ITALIA, TE VERKRIJGEN VIA AMAZON.IT.

KUNSTREDDING

Het is 1944. De invloed van het fascisme reikt tot in de verste uithoeken van Italië. De archeoloog Filippo Cavalcanti krijgt van een oud-collega op het Ministerie van Onderwijs het bevel om een kunstlading te verschepen naar musea in nazi-Duitsland. Filippo is daar fel op tegen. Helemaal als hij hoort dat zijn eigen vondst ook op de lijst voor verzending staat: een sarcofaag die hij ontdekte op de plek waar een jongen dodelijk verongelukte. Samen met de kruimeldief Quintino Aragonese besluit Filippo daarom om de zwaarbewaakte opslagplaats in Bressanobewaakte opslagplaats in Bressanone (Brixen) binnen te dringen en de ne (Brixen) binnen te dringen en de verzameling terug te stelen. Maar verzameling terug te stelen. Maar waar kunnen ze de kostbare collecwaar kunnen ze de kostbare collectie onderbrengen? In een poging tie onderbrengen? In een poging uit handen van Mussolini te blijuit handen van Mussolini te blijven, besluit het duo zuidwaarts te ven, besluit het duo zuidwaarts te trekken. (PP) trekken. (PP)

FRANCO FAGGIANI, ‘DE JONGEN DIE MET WOLKEN SPEELDE’, UITGEVERIJ SIGNATUUR, € 20,99.

MAIL &

WIN

WIJ MOGEN 3 EXEMPLAREN WEGGEVEN. KANS MAKEN? GA NAAR ITALIEMAGAZINE.NL

HISTORISCHE MOORD

Het leven van rechercheur (en ex-nazi) Sigfried Sauer staat op zijn kop als hij opeens een mysterieuze Münchense moordzaak in handen krijgt. De nacht ervoor, op 18 september 1931, zou het nichtje van Adolf Hitler dood zijn aangetroffen in het appartement waar ze twee jaar met hem samenwoonde. Alles wijst op een misdaad: naast haar lichaam wordt Hitlers pistool aangetroffen en op tafel ligt een nog onafgemaakte brief voor een vriendin. Sauer begrijpt dat dit foute boel is. Aangezien de carrière van de toekomstige Führer hiermee op het spel kan komen te staan, kan elk gevonden bewijs grote gevolgen hebben. In de historische thriller ‘De engel van München’ werpt Fabiano Massimi licht op een van de meest spraakmakende moordzaken uit de geschiedenis. Kunstig balanceert hij hierbij op de grens tussen feit en fictie. (PP)

FABIANO MASSIMI, ‘DE ENGEL VAN MÜNCHEN’, XANDER UITGEVERS, €21,99.