Pete Hoekstra: ‘I love Curaçao

I LOVE CURAÇAO

VS-ambassadeur Pete Hoekstra

,,I love Curaçao”, zegt ambassadeur Pete Hoekstra nog voordat we onze eerste vraag hebben kunnen stellen. En om zijn woorden te onderstrepen: ,,Bij mijn benoeming in januari 2018 tot ambassadeur voor de Verenigde Staten in het Koninkrijk der Nederlanden heb ik mijzelf de plicht opgelegd een kennismakingsbezoek aan alle provincies en de eilanden in de Cariben af te leggen. In twee jaar tijd ben ik al drie keer op Curaçao geweest.”

Het eerste bezoek was in juli 2018, in maart 2019 tekende Hoekstra in Willemstad een samenwerkingsverdrag en in november greep hij de herdenking van de First Salute op Sint Eustatius aan om ook nog even langs Curaçao te gaan.

Was u er bij uw aanstelling bewust van dat u de belangen van de VS niet in één, maar in vier landen moest gaan behartigen? ,,Ik heb aan de wieg gestaan van de Dutch Friendship caucus in het Amerikaanse congres. In deze contactgroep spraken we geregeld over Nederland dus ik was ervan op de hoogte dat zes eilanden in de Cariben deel uitmaken van het Koninkrijk. Voor mijn kennismakingsbezoek in 2018 was ik er niet eerder geweest, op geen van de eilanden. Mijn vrouw en dochters wel. Die zijn een keer op vakantie naar Curaçao geweest - ik kon niet mee omdat ik werk te doen had in het Congres - en kwamen enthousiast terug en vertelden dat het er heel Nederlands was. Ik prijs mij gelukkig dat de overzeese delen van het Koninkrijk in de Cariben liggen. Dat is prettiger dan een stukje Nederland op de Noordpool.”

04 | Buitenlandse Betrekkingen Wat was uw eigen eerste indruk van Curaçao? ,,Ik dacht dat ik naar Klein Nederland in de tropen zou gaan. Het eerste wat mij opviel was dat het meer Midden-Amerikaans en Caribisch is dan Nederlands. Natuurlijk kun je de invloed van de Nederlanders zien, bijvoorbeeld aan de architectuur en de namen van de straten. Maar het is toch een eiland met een heel eigen gezicht en cultuur. Ik hield aan dat eerste bezoek een positief gevoel over, ook al door de warme manier waarop ik ben ontvangen door de minister-president, de gouverneur en anderen die ik heb ontmoet. Ik wist meteen dat ik het niet erg zou vinden er vaker naar toe te gaan.”

Over premier Rhuggenaath gesproken: ik hoorde dat hij u onlangs hier op de ambassade heeft opgezocht. ,,Wij hebben een uitstekende relatie. Ik ben onder de indruk van hoe hij en zijn kabinet omgaan met de grote uitdagingen waarvoor Curaçao zich als klein land geplaatst ziet. Ik was blij te horen dat het gelukt is nog voor het vertrek van PdVSA een nieuwe exploitant voor de raffinaderij te vinden en dat daardoor het merendeel van de banen behouden kan blijven. Na jaren van bijna geen productie zal het nog wel even duren voordat de

volle capaciteit wordt bereikt. Er is achterstallig onderhoud dus er zal voorzichtig moeten worden opgestart. Veiligheid staat voorop. Ik heb begrepen dat de nieuwe exploitant, de Klesch Group, bereid is te investeren in de modernisering van de raffinaderij. Dat is goed nieuws, met PdVSA was dat perspectief er niet. Als er eenmaal weer volop wordt geproduceerd zal dat ook voor de regering inkomsten genereren waarmee goede dingen voor het eiland kunnen worden gedaan.”

Was er een concrete aanleiding voor de ontmoeting? ,,Minister-president Rhuggenaath was hier om met mij te brainstormen. De economie is hard geraakt door de crisis in Venezuela. Pete, zei hij, kunnen we dingen samen doen die onze economie op gang brengen? Ik vind dat de regering goed bezig is, maar hij is ervan doordrongen dat er nog een hoop werk te doen is. Hij is erg gefocust op het scheppen van werkgelegenheid. Wij zullen niet nalaten te helpen waar we dat kunnen. Wij zijn vrienden, dus help je elkaar.”

Wat denkt u te kunnen doen? ,,We gaan kijken of we bedrijven kunnen interesseren op Curaçao te investeren. Het eiland is gunstig gelegen en beschikt over een goede infrastructuur met een grote haven en goede vliegverbindingen. Curaçao is daardoor interessant als hub. Er is niet veel voor nodig om de economie een boost te geven. Het is, met alle respect, een klein land. Je hoeft maar aan een paar touwtjes te trekken om een groot verschil te maken. Je hoeft geen homerun te slaan. Verder lijkt het mij goed te proberen Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen ertoe te bewegen meer directe vluchten naar Curaçao uit te voeren. En wellicht kunnen wij Amerikanen overhalen een tweede huis op Curaçao te kopen. Wij kunnen misschien ook de operaties en missies die wij nu al in dat deel van de wereld hebben vaker samen met Curaçao doen. Tussen de kustwachten is al een intensieve samenwerking, er zijn vast meer mogelijkheden.”

Zo belangrijk kan een kleine eilandstaat toch niet zijn voor een grootmacht als de VS? ,,Kijkend naar de verhoudingen is Curaçao een voetnoot in de Amerikaanse betrekkingen, maar ik wil dat veranderen. Als je maar met 150.000 man bent kun je wel een beetje aandacht gebruiken van die big guy ten noorden van je, of het nu om investeringen op het gebied van energie gaat, data, toerisme of wat dan ook. Ik wil Curaçao in mijn land op de kaart zetten, met name bij potentiële investeerders. Ik hoop dat minister-president Rutte als hij in april met een handelsmissie naar Texas reist ook mensen uit Curaçao uitnodigt mee te gaan. Ik zie goede kansen voor samenwerking tussen Texas en Curaçao, bijvoorbeeld op het gebied van energie. Met de herstart van de raffinaderij is er een reële kans dat de nieuwe exploitant ruwe olie in Amerika zal willen kopen.”

Speelt het een rol dat Curaçao met Nederland deel uitmaakt van het Koninkrijk? ,,Dat telt zeker mee. Nederland en de VS werken al heel lang op heel veel terreinen nauw samen, bijvoorbeeld op het gebied van de internationale veiligheid. We hebben een geweldige relatie die we van beide kanten voortdurend blijven verbeteren. Voor ons geldt: als je Nederlander bent ben je oké. Dan werken we graag met je! Curaçaoënaars zijn Nederlanders dus zijn zij voor ons oké. Ik signaleer dat onderdelen van de overheid in de VS zeer genegen zijn met Curaçao samen te werken en dat die samenwerking altijd in een positieve sfeer plaatsvindt.

‘Wij zijn vrienden dus help je elkaar’

Ik denk dat het goed is onze gezamenlijke geschiedenis meer onder de aandacht te brengen. In de Tweede Wereldoorlog hebben Amerikaanse militairen Curaçao beschermd tegen aanvallen van het Duitse leger dat de raffinaderij wilde vernietigen. De diesel die generaal Patton door Europa heeft geholpen was afkomstig van de raffinaderijen op Curaçao en Aruba. Er zijn een heleboel interessante verhalen te vertellen over hoe verweven de geschiedenis van de VS en het Koninkrijk is. Het verhaal van verzetsheld George Maduro is ook bij ons bekend. En dan is er ook nog de First Salute. 16 november 1776 was voor mijn land een belangrijk moment, een big deal. De Nederlanders op Sint Eustatius toonden met de First Salute hun steun aan ons nieuwe land en dat was een moedige stap. Het verklaart waarom de VS een langere, ononderbroken vreedzame relatie met het Koninkrijk der Nederlanden heeft dan met welk ander land in de wereld.”

U en minister-president Rhuggenaath hebben vorig jaar een verdrag getekend dat de VS toestaat Curaçao te gebruiken als hub voor humanitaire hulp in Venezuela. ,,Dat verdrag bevestigt de betekenis van de strategische ligging van Curaçao. Zodra het door de Venezolaanse autoriteiten wordt toegelaten kunnen de hulpgoederen die door US Aid op

de luchthaven van Curaçao zijn opgeslagen naar Venezuela worden gebracht. Wij hebben grote waardering voor het feit dat Curaçao de benodigde faciliteiten beschikbaar heeft gesteld.”

Hoe beoordeelt u de risico’s van de crisis in Venezuela voor Curaçao? ,,Ik ga niet ontkennen dat er risico’s zijn, maar die hebben vooral te maken met de economische gevolgen en de toestroom van migranten. Die vormen zo’n tien procent van de eigen bevolking, dat veroorzaakt uiteraard spanningen in de samenleving en legt een zware druk op de lokale autoriteiten en diensten. Maar voor zo ver ik het kan overzien doet de regering er alles aan dat zo goed mogelijk te managen.”

Als er dreiging ontstaat vanuit Venezuela, kan Curaçao dan rekenen op de VS? ,,Dat hangt er vanaf om wat voor dreiging het zou gaan. Ik denk niet dat iemand op dit moment militair wil ingrijpen via de eilanden. Maar bij alles waarvan Curaçao en het Koninkrijk zeggen dat ze de hulp van de VS nodig hebben zullen wij ons best doen. We hebben dat laten zien bij de orkaan op Sint Maarten en bij het draaiend houden van de elektriciteitsproductie op Curaçao en Bonaire waarvoor Venezolaanse olie nodig is en ons ministerie van Financiën toestemming heeft gegeven die ondanks de sancties te importeren. Je wil het uiteraard niet op je geweten dat je vrienden zonder energie en water komen te zitten. Het is duidelijk dat de ABC-eilanden door hun ligging worden geconfronteerd met problemen, maar we zullen er in samenwerking met de Nederlandse regering alles aan doen ze te helpen die het hoofd te bieden. Nu is er vooral aandacht voor de negatieve gevolgen van de situatie in Venezuela. Maar als het tij daar keert - en dat gaat een keer gebeuren, hopelijk zo snel mogelijk - zijn er volop mogelijkheden waarbij de strategische ligging van de eilanden juist weer een groot voordeel is.”

Curaçao heeft besloten zich aan te sluiten bij een verdrag dat de toegang regelt van Amerikaanse militairen tot Curaçaos grondgebied. ,,Het belang daarvan is meer humanitair dan militair. Ons leger is vaak betrokken bij humanitaire hulpacties. Als de noodzaak er is - en we hebben dat gezien toen orkaan Irma grote verwoestingen had aangericht op Sint Maarten - moet er snel kunnen worden opgetreden. We zijn in staat in korte tijd bijvoorbeeld een zwaar beschadigde luchthaven operationeel te krijgen. Dat kan alleen als je voor die tijd al afspraken hebt gemaakt over de regels waaraan iedereen zich heeft te houden

,,Minister-president Rhuggenaath was hier om met mij te brainstormen. Pete, zei hij, kunnen we dingen samen doen die onze economie op gang brengen?”

als zich ooit situaties voordoen waarin snel hulp nodig is. Het zou niet goed zijn als je na een natuurramp eerst moet gaan bespreken of onze vliegtuigen met hulpgoederen mogen landen. Het verdrag met Curaçao zegt simpelweg wat de richtlijnen zijn voor als acute omstandigheden er om vragen dat militairen of goederen uit de VS worden ingevlogen. In verreweg de meeste gevallen zal het verdrag betrekking hebben op humanitaire acties zoals op Sint Maarten waar we hulp naar binnen brachten en gestrande toeristen evacueerden.”

Toch bestond er in het Nederlandse parlement argwaan. ,,Wij hebben met dit verdrag geenszins de intentie troepen op Curaçao te stationeren om Venezuela in de gaten te houden. Het gaat primair om natuurrampen en dat soort dingen. Voor de Curaçaose regering waren de ervaringen op Sint Maarten

aanleiding de wens uit te spreken zich bij het verdrag aan te sluiten.”

U roemt de relatie tussen uw land en het Koninkrijk en toch is er in Nederland veel kritiek op uw president. Hoe gaat u daarmee om? ,,Eerlijk gezegd: het interesseert me niet. Ik ben hier om het beleid van de president, het ministerie van Buitenlandse Zaken en de regering van mijn land in Nederland uit te dragen. En of men dat nu wil toegeven of niet, het eindresultaat van dat beleid is zeer gunstig voor Nederland. Het economisch beleid van deze president brengt reële groei en voorspoed in de Verenigde

‘Ik zie goede kansen voor samenwerking’

Staten. Als twee na grootste buitenlandse investeerder in de VS profiteert het Nederlandse bedrijfsleven daar ook van. De president heeft geïnvesteerd in de wederopbouw van Amerika’s nationale veiligheid en militaire macht. Dat is echt in het voordeel van Europa, de NAVO en Nederland. Nederland is een geweldige bondgenoot in het bestrijden van drugssmokkel, onder meer in het Caribisch gebied. Nederland is ook een geweldige partner in de strijd tegen Al Qaida en Isis. Op het gebied van internationale veiligheid delen we heel veel informatie. Objectief gezien is het eigenlijk heel verrassend dat sommigen in Nederland zo veel kritiek hebben op de president. Zijn beleid is gunstig voor Europa en voor Nederland en toch mogen ze hem niet.”

Maar dat zit u niet dwars? ,,Natuurlijk zou ik willen dat men de president aardig vindt, maar het is wat het is.”

Is er enige kans dat uw president ooit een bezoek aan Curaçao brengt? ,,Het reisschema van de president is het reisschema van de president. De president bepaalt waar hij heen gaat en wanneer. Ik zou het geweldig vinden als de president of de vicepresident een keer voet op Koninkrijksbodem zet, of dat nu Curaçao, Den Haag of Sint Eustatius is. Ik denk dat de Nederlanders daar uiteindelijk wel blij mee zouden zijn.”

Dat was mijn laatste vraag. Hartelijk dank voor uw tijd... ,,Wat jullie ook maar kunnen bedenken waar wij mee kunnen helpen, laat het me weten. Ik weet zeker dat er mensen in Amerika zijn die geïnteresseerd zijn in Curaçao. Ik hoop te kunnen helpen een paar van de juiste mensen te bereiken om een kijkje te nemen. Het is dan verder aan Curaçao de deal af te ronden.”

ONTDEK MEER OP CURACAO.COM