X-Festival 2018

X-FESTIVAL cross-over

X-Festival is een jaarlijks cross-disciplinair, visionair, inspirerend en stimulerend ideeënfestival op het kruispunt van wetenschap, technologie en kunst met het oog op een creatieve en duurzame toekomst. Het Festival wil verschillende werelden samenbrengen en innovatie stimuleren. Via cross-overs, het opzoeken van nieuwe grenzen en het exploreren van horizonten kiezen de organisatoren resoluut voor reflectie en actie.

Tijdens X-Festival zal C-mine omgetoverd worden tot een ‘Room of Wonders’. Je kan er onder meer interactieve tentoonstellingen bezoeken van cross-over kunstenaars Daan Roosegaarde en Frederik De Wilde. Aan de hand van futuristische demonstratoren neem je ook een kijkje in de toekomst. Je werpt een blik op creatieve ideeën rond zonne-energie in het kader van SolarStad-Awards en nieuwe startups in het kader van Mix&Match.

Tijdens het X-Symposium op vrijdag 4 mei zullen een reeks indrukwekkende en internationale multidisciplinaire wetenschappers, kunstenaars en onderzoekers hun werk en visie bespreken om nieuwe grenzen en horizonten te verkennen. Zaterdag 5 mei zal C-mine het decor worden van een sprankelend festival van wetenschap, kunst en technologie met een gevarieerd programma aan lezingen, tentoonstellingen en interactieve wetenschappelijke experimenten. Dit uniek Wetenschap X Kunst X Technologie-festival is er voor alle generaties die geïnspireerd en verwonderd willen worden. De toegang tot het symposium en de lezingen is gratis, mits registratie.

Dada: www.x-festival.be

X-festival 2018 science X art X technology

cross-disciplinary science, technology & arts festival

INSPIRING IDEAS FOR A CREATIVE, EXCITING AND SUSTAINABLE FUTURE

inspirerende ideeën voor een creatieve, spann ende en duurzame toekomst X-festival

X-festival www.X-festival.be 3-4-5 mei 2018 — genk c-mine gps adres evence coppéelaan 91

zelf fysieke interfaces ontwikkelen

UH asselt-onderzoeker Raf Ramakers werd bekroond met de FWO IB M Innovation Award en de Nokia Bell Scientific Prize. De FWO IB M Innovation Award – de meest prestigieuze onderscheiding voor computerwetenschappen of -toepassingen – wordt elk jaar uitgereikt aan een doctoraat dat een originele bijdrage levert in het domein van de informatica. De Nokia Bell Scientific Prize bekroont dan weer de origineelste doctoraatsthesis rond virtual/ augmented reality, Big Data of Internet of Things.

Door Dada Magazine – Foto UHasselt

Voor zijn doctoraat onderzocht de UHasselt-onderzoeker hoe ondeskundigen fysieke interfaces kunnen ontwikkelen met behulp van enkele ondersteunende tools. “Vandaag kan iedereen aan de slag met pakweg WordPress om een website te maken. Maar in tegenstelling tot zulke digitale interfaces zijn fysieke interfaces gericht op één applicatie – een alarmklok, bijvoorbeeld. Zulke interfaces bestaan uit elektronische sensoren, software en een speciale fysieke vorm. Het maken van fysieke interfaces vergt met andere woorden veel technische expertise”, aldus Prof. Dr. Raf Ramakers. Vanuit een technisch perspectief bestaat zijn onderzoek uit het ontwikkelen, ontwerpen en evalueren van nieuwe software- en hardwaretools die het creëren van alomtegenwoordige computerinterfaces vergemakkelijken. Zijn werk is gericht op fysieke gebruikersinterfaces in de context van het alomtegenwoordig computergebruik. Als ze echter eenmaal met elkaar zijn verbonden, kunnen de ontworpen systemen ook worden beschouwd als eenheden binnen het ‘internet der dingen’. PaperPulse

Eén van de resultaten van die doctoraatsstudie was PaperPulse – waarmee gebruikers flexibele substraten, zoals papier, kunnen omvormen tot interactieve applicaties. “De tool werkt een beetje zoals PowerPoint: je kunt afbeeldingen en sensoren vormgeven op een canvas.” De elektronische circuits worden automatisch gegenereerd door de software en worden geproduceerd door een standaard printer – weliswaar gevuld met geleidende inkt. “In de toekomst zou zo’n tool het mogelijk kunnen maken om eender welk substraat – posters, menu’s in restaurants, bordspellen… – interactief te maken.”

RetroFab

Raf Ramakers bekeek verder hoe leken gemakkelijk bestaande fysieke interfaces – lichtschakelaars, ovens, bureaulampen… – kunnen aanpassen. “Zulke toestellen zijn niet altijd makkelijk te gebruiken voor bijvoorbeeld ouderen of mensen met een beperking. De

RetroFab-tool, die ik ontwikkelde in samenwerking met Autodesk Research in Toronto, laat toe om die gebruikstoestellen opnieuw te configureren – en te interconnecteren.” Na een 3D-scan van het gebruikstoestel genereert RetroFab een structuur met alle nodige sensoren om het toestel automatisch te bedienen. “De zogenaamde add-on structuur wordt geproduceerd via 3D-printing en dan op de schakelaar, oven, lamp… geplaatst. Je kan het bewuste toestel dan bedienen vanaf een verbeterde, gepersonaliseerde interface.”

StrutModeling

StrutModeling is een bouwpakket dat het voor mensen zonder 3Dmodelleerervaring mogelijk maakt om toch esthetische 3D-prototypes te creëren. Die 3D-modellen worden onmiddellijk vastgelegd door de software en kunnen vervolgens in 3D geprint worden. Uniek hierbij is dat de 3D-objecten reeds getest en nauwkeurig afgesteld kunnen worden op reeds bestaande

Intelligente kleding

Pauline van Dongen is een Nederlandse modeontwerper gespecialiseerd in wearable technology. In 2010 richtte ze haar designstudio op. De ontwerpstudio bevindt zich op het dynamische kruispunt tussen mode en technologie en is gewijd aan collaboratief, interdisciplinair werk dat innovatie en experiment toelaat om de vorm aan te nemen van een werkelijk draagbaar en wenselijk product. Pauline’s visie is gebaseerd op het geloof dat technologie nieuwe waarde en betekenis aan mode kan toevoegen en onze ervaring van de wereld om ons heen kan verrijken.

Door Dada Magazine – Foto’s Wouter le Duc, Sharon Jane D, Roos van de Kieft, Sid Lee

Omdat kleding door massaproductie een wegwerpartikel is geworden, probeer ik daar iets tegen in te brengen

Pauline van Dongen is al sinds haar jeugd gefascineerd door het menselijk lichaam. Reeds tijdens haar opleidingen aan de Arnhemse modeacademie ArtEZ experimenteerde ze met materialen. “Al sinds ik me kan herinneren ben ik aan het onderzoeken”, vertelt ze. “Tijdens mijn academietijd was technologie in mode nog niet zo vanzelfsprekend, dus was ik veel meer bezig met het ontwikkelen van nieuwe materialen. Toen ik mijn eerste 3D-geprinte schoen had gemaakt tijdens m’n master, was ik verkocht.”

Als ontwerper is Pauline gefascineerd door het idee van interactieve mode en onderzoekt ze het menselijk lichaam in relatie tot haar omgeving. De taal en de expressie van het lichaam geven vorm aan de stof en bewerkstelligen daarmee een intieme en persoonlijke connectie met de drager. Ze zag het helemaal niet zitten om elk jaar twee collecties te creëren en besloot zich te focussen op een projectmatige manier van werken. Ze werkte samen met verschillende bedrijven, onderzoekinstellingen en programmeurs. Haar visie is

Dadamagazine # 04 .2018 gebaseerd op de overtuiging dat technologie een nieuwe betekenis geeft aan mode en dat het waarde toevoegt aan de manier waarop we de wereld om ons heen ervaren. Door met technologiebedrijven samen te werken gaat Pauline voorbij aan het maken van gadgets; door implementatie van haar ideeën voegt ze nieuwe materialen en een nieuwe esthetiek toe aan mode.

Op SXSW Interactive 2015 presenteerde ze haar Solar Shirt wat ze in samenwerking met Holst Centre produceerde. Volgend op haar bekende project Wearable Solar Dress, omvat dit design een naadloze integrate van flexibele elektronica en zonnecellen; hiermee genereert de drager duurzame energie, die gebruikt kan worden voor bijvoorbeeld een smartphone.

Door het werken met techniek heeft Van Dongen haar vakgebied verbreed van alleen mode naar sports- en activewear en zelfs

naar de medische hoek. Ze heeft bijvoorbeeld een experimenteel wedstrijdpak ontworpen voor verspringers. Het gebruikte materiaal is hierbij hetzelfde als waar condooms van zijn gemaakt. Skynfeel, een alternatief voor latex, ging vooral om materiaalonderzoek. Toch vindt ze het ook belangrijk contact te houden met de mode. Want zoals ze zelf zegt, is ‘mode een krachtig medium’.

Slimme spijkerjas

In 2014 ontwikkelde Pauline van Dongen voor de collectie Oloid een stof door middel van laser cutting. Het patroon in de stof verandert naarmate de drager beweegt. Het is dan ook de interactie tussen ontwerper en materiaal. In 2017 ontwierp ze een touch sensitive denim jacket dat reageert op het gedrag van degene die het draagt. Samen met een Italiaanse denimfabrikant ontwikkelde ze een nanocoating. Het jacket, dat de projectnaam Issho heeft meegekregen, bevat bewegingssensoren die de drager moeten aanmoedigen om in het heden te leven, “in een steeds snellere wereld waar we met onze gedachten vaak bij toekomstige gebeurtenissen zijn”. De jeansjas reageert op de drager door zachte bewegingen over de bovenrug te maken. De jas functioneert als een goede vriend. Je bouwt er een relatie mee op, doet er leuke dingen mee. Met deze jas ga je een soort dialoog aan. Hij nodigt je uit om sociale interacties op te zoeken. Bovenaan de mouwen en in de zak zitten geleidende draden in de stof verwerkt. Telkens als die stukken worden aangeraakt, wordt die informatie opgeslagen. Het werkt min of meer als een touch screen. Het herkent alleen aanrakingen met geladen onderwerpen zoals een menselijke knuffel. De spijkerjas heeft ook elektronica in de linkermouw, waarmee hij draadloos is te koppelen met een smartphone.

Technolgie versus design

“Enerzijds legt de technologie vanuit ontwerpperspectief beperkingen op en moet je eigenlijk zien hoe je die beperkingen kunt vertalen in mogelijkheden. Tegelijkertijd brengt de technologie ook een uitdaging met zich mee die aan de designkant mogelijk maakt wat je anders misschien niet was tegengekomen. Die uitwisseling is eigenlijk waar ik continu naar op zoek ben.”

De kledingontwerpen van Pauline van Dongen zijn nu vaak nog in de prototype fase, maar haar experimenten vormen de basis voor een toekomst waarin duurzame technologie een onderdeel wordt van onze kleding.

X-Festival, 4 mei – X-Symposium

Dada: www.x-festival.be paulinevandongen.nl

Technopoeet

Daan Roosegaarde is een Nederlandse kunstenaar, ondernemer, uitvinder en ontwerper. Hij staat internationaal bekend om zijn innovatieve visie en interactieve projecten waar mens, technologie en ruimte gecombineerd worden om een betere wereld te creëren. Virtuele overstromingen, slimme snelwegen, interactieve landschappen en smog free torens; Roosegaarde en zijn team trekken technologie uit het digitale om oplossingen te onderzoeken en te activeren die het dagelijkse leven in stedelijke omgevingen verbeteren.

Door Dada Magazine – Foto’s anp, Michael Buholzer

Met open vizier gaat hij de sputterende oude wereld te lijf, onaangetast door reserves dat het allemaal niet kan, te gek of te naïef is. “Ik ben een vrijwillige gevangene van mijn eigen verbeelding”, zegt hij, en dat lijkt hem een aura te geven dat ver buiten Nederland draagt.

Ik ben een vrijwillige gevangene van mijn verbeelding

Filosofie

“Wat we willen, kon vijf maanden geleden nog niet. 'Onmogelijk!' Tot we twee wetenschappers ontmoetten die me gelijk gaven. Je moet er toch telkens weer doorheen. Eerst zegt iedereen: 'Het kan niet'. Dan kan het misschien toch, maar mag het niet, of is het te duur. En dan breek je daar weer doorheen, en zegt iedereen: 'Hé, waarom bestáát dit nog niet?' Ja zeg, ondankbare honden ook allemaal.” Verschrikkelijk noemt hij het, dat onvermogen om out of the box te denken. “Iets meer lef zou niet verkeerd zijn in tijden als deze. De valkuil in Europa is dat we ons focussen op de eerste horizon. Techniek gebruiken om het oude tien procent minder slecht te maken. Een zonnepaneeltje op een lantaarnpaal. Dat is decoratie. Je verandert niets ten gronde. Wij focussen op die tweede of derde horizon. Technologie gebruiken om onszelf te bevrijden.”

Tot zijn laatste projecten behoren het lichtgevend fietspad in Eindhoven. Bezoekers zullen in de schemering verrast worden door een ontwerp van licht en kleur, ge

Dadamagazine # 04 .2018 ïnspireerd op het wereldberoemde werk Starry Night van Vincent van Gogh. Deze herinterpretatie doet mensen nadenken over groene energie. In Peking ontwikkelde hij een een elektromagnetische smogzuiger die lucht in de lokale parken zuivert. Voor de Rotterdamse Club Watt ontwierp hij een Sustainable Dance Floor die energie opwekt door de beweging van dansende mensen om vervolgens een djcabine mee te voeden. Kortom, bekijk de visie van Roosegaarde voor een toekomst waar creativiteit ons echte kapitaal is.

Icoon Afsluitdijk

Bij de renovatie van de Afsluitdijk in Zeeland was het behoud van het bouwkundig erfgoed en de cultuurhistorie een essentieel onderdeel van de plannen. De met de hand gebouwde dijk, gerealiseerd in 1932, is een unieke plek in de wereld. Na 85 jaar intensief gebruik was het tijd voor een grootschalige renovatie. Het designinnovatieproject voor de 32 km lange iconische dijk werd toegekend aan Daan Roosegaarde en zijn team van experts. Aan de ontwerper werd gevraagd een bijdrage te leveren aan de iconische waarde van de dijk onder de naam ‘Icoon Afsluitdijk’. Met een subtiele laag die licht en duisternis en verleden en toekomst met elkaar verbindt, versterkt Roosegaarde de schoonheid van de dijk en maakt hij nieuwe koppelingen tussen mens en landschap, verleden en toekomst, duister en licht, poëzie en functionaliteit. De nieuwe futuristische entree van de Afsluitdijk Lichtpoort brengt de architectuur van de 60 monumentale heftorens uit 1932 terug tot

de essentie. Icoon Afsluitdijk werd in november 2017 gelanceerd als model voor Nederlandse innovatie.

Smart Highway

Daan Roosegaarde ontwerpt niet met als doel kunstobjecten in het museum te hangen, maar om er het landschap een update mee te geven. Zoals met de slimme snelweg, de Smart Highway die hij in samenwerking met Heijmans ontwikkelt. Een innovatie die goed past bij het thema duurzame mobiliteit. Roosegaarde ziet de Smart Highway als een soort innovatielab. We praten over een dynamische signalering met thermochromische verf, die met de temperatuur van kleur verandert, door inductielussen in het wegdek te leggen, op een soort speciale spitsstrook die alleen voor elektrische auto’s is bestemd. Zo promoot je elektrisch rijden. Hij houdt zich als kunstenaar bezig met asfalt, een niche product en daarom een onverwachte keuze. Roosegaarde: “De snelweg van de toekomst ontstaat niet alleen in het asfaltlaboratorium van Heijmans, maar ook in onze ontwerpstudio. Dat wij, de kunst en de wegenbouw, normaal gesproken niks met elkaar te maken hebben, vind ik juist een sterke kant van onze samenwerking. Het is net West-Side Story: twee gangs die niks met elkaar te maken hebben, maar elkaar vinden in de liefde voor de toekomst voor het Nederlands landschap.“

Dune

De zestig meter lange haag van plastic stengels met led-lampjes in de top, Dune genaamd, komt naar C-mine. Het artificieel en interactief landschap, dat bestaat uit honderden ledlampjes, sensoren en lichtvezels, is daar te zien van 25 april tot en met 13 juni. Het lichtlandschap reageert op geluid, beweging en aanraking. Onzichtbare bewegingssensoren in de voet van de installatie merken het op als mensen langslopen, -rennen of naast de haag stil blijven staan. De oorspronkelijke versie is ontworpen om veiligheid te brengen in de openbare ruimte. Dune is eerder tentoongesteld in onder andere het Victoria & Albert Museum in Londen. Een permanente versie staat langs de Maas in Rotterdam.

youtu.be/R-MJ11EEYxM Internationale faam

Naast de vele internationale awards exposeerde Roosegaarde onder meer in het Rijksmuseum in Amsterdam, in Tate Modern in Londen, het National Museum in Tokio en openbare ruimtes over de hele wereld. Hij onderhandelt over projecten met stadsbesturen in Peking en Kaapstad. Zijn studio in Waddinxveen bij Rotterdam werd uitgebreid met een filiaal in Sjanghai en hij vliegt de wereld rond om lezingen te geven. Onlangs was hij nog een van de sprekers op het World Economic Forum in China. Interactie, innovatie en schoonheid staan centraal in wat hij omschrijft als ‘technopoëzie’.

X-Festival, 4 mei – X-Symposium DU NE – interactieve lichtsculptuur 25 april – 13 juni

Dada: www.x-festival.be www.studioroosegaarde.net

flower power: Electriciteitsgeleidende planten zijn de toekomst

Prof. Dr. Eleni Stavrinidou van Linköping University (Zweden) is een pionier in de koppeling van elektronica met planten. Zij staat aan het hoofd van de onderzoeksgroep Electronic Plant CE-Plants. Stavrinidou is er onder andere in geslaagd om een elektrisch circuit in te bouwen in een roos.

Door Dada Magazine – Foto’s Thor Balkhed

Het project staat nog in zijn kinderschoenen, maar Eleni Stavrinidou hoopt dat de prestaties van haar team zullen leiden tot planten met nieuwe functies. De planten zouden bijvoorbeeld meer zonlicht opnemen, wat ervoor zorgt dat ze sneller bloemen, fruit en groenten voortbrengen. Ze zouden ook meer informatie kunnen bieden over de temperatuur, vochtigheid en zonlicht.

Bio-elektronica

Fotosynthese is het belangrijkste energetische proces in de plantenwereld. Planten (en sommige bacteriën) zetten er zonlicht mee

Dadamagazine # 04 .2018 om in energie, die ze opsouperen in de vorm van voedingsstoffen. Maar planten en bloemen zijn middels een gesofisticeerde ingreep om te bouwen tot kleine energiecentrales.

Planten kunnen ook een tijdlang een elektrische stroom geleiden, zo heeft het team van Eleni Stavrinidou recent aangetoond. Ze speelden dat voor elkaar bij een roos die ze voor de gelegenheid om hadden gebouwd tot een elektronisch circuit.

In het water dat de roos kreeg, zaten de bouwstenen verwerkt die nodig waren om intern een geleidend pad te doen groeien. Eenmaal binnenin de stengel hechtten de

bouwstenen zich vast aan elkaar. Ze vormden als het ware een draad die elektriciteit geleidt door de bloem.

De onderzoekers gebruikten een vloeibaar geleidend polymeer waar rozen (en wellicht ook andere planten) niet afkerig tegenover leken te staan. Integendeel: de bloemen namen de kunststof via hun stengel gretig op waarna ze zich automatisch kon verspreiden tot in de verste takjes en bloemblaadjes. Vervolgens kristalliseerde het polymeer uit en werd het vast. Het resultaat: een fijnmazig elektrisch geleidend netwerk.

De elektronische bouwstenen (transistors) die zo in de bloem zijn aangebracht, bevinden zich ook in elke computerchip. De chip van je smartphone bevat talloze van deze componenten die informatie opslaan en verwerken. Het is mogelijk dat bloemen ooit dergelijke chips zullen bevatten.

De omgebouwde roos bleek bovendien in staat om van kleur te veranderen bij het aanleggen van een elektrisch signaal en werkte aldus als een soort primitief display.

youtu.be/SNm6mJxNe7g

Het onderzoek is interessant omdat wetenschappers al langer op zoek zijn naar manieren om bestaande planten om te vormen tot fabriekjes voor allerhande nuttige materialen, van grondstoffen voor afbreekbare plastics tot nieuwe medicijnen.

X-Festival, 4 mei – X-Symposium

Dada: www.x-festival.be liu.se/en/employee/elest58 objecten en specifieke behoeften van gebruikers alvorens het in productie gaat.

youtu.be/hWsKtERG4PU

Silicone Devices

Silicone Devices zijn rekbare siliconen apparaten voor het fabriceren van eender welk sensorsysteem. Door gebruik te maken van microfluïda kan een apparaat in meerdere lagen opgebouwd worden, onafhankelijk van de complexiteit, en makkelijk geproduceerd worden met een standaard lasercutter. De hoogfrequente signalen worden ondersteund doordat de circuits bestaan uit vloeibaar metaal en daarom zeer geleidend en duurzaam zijn. Alle componenten zijn volledig geïntegreerd. Niet enkel input/ output sensoren, maar ook

microcontrollers, draadloze communicatiemodules en batterijen. De rekbaarheid vermindert de kwaliteit van de sensor niet doordat de vloeibare conductor achteraf altijd terug naar zijn oorspronkelijke vorm keert (dit in tegenstelling tot vele conductieve inkten).

Silicone Devices maken het voor niet-experten in doe-het-zelfomgevingen mogelijk om duurzame rekbare toestellen te ontwerpen. In de toekomst zou op deze manier bijvoorbeeld een zorgverlener heel specifieke toestellen kunnen maken (bijvoorbeeld een rekbare armband) die voldoet aan de noden van een bepaalde patient.

youtu.be/cM10uk1EPEA

De onderzoeken van Prof. Dr. Raf Ramakers resulteerden al in meerdere patentaanvragen.

X-Festival, 4 mei

Dada: www.x-festival.be www.raframakers.net www.uhasselt.be/edm

Duurzame ultralichte bio-bouwmaterialen

Dr. Elise Elsacker, onderzoeker aan het Architectural Engineering Lab van de Vrije Universiteit Brussel (VUB ARCH ), recycleert alles, in het bijzonder plastic. Ze wil aantonen dat je perfect zonder plastic verpakking kunt leven waardoor je ecologische voetafdruk aanzienlijk vermindert. Elise draagt duurzaam consumeren hoog in het vaandel. Haar strategie voor een transitie naar een plasticloos leven bestaat uit vier R’en: Refuse, reduce, reuse en recylce.

Door Dada Magazine – Foto Jasper Van der Linden

Winkelbediendes staan soms perplex als ik geen zakje wil of een rietje in mijn glas fruitsap weiger

Elise weigert verpakte producten en voorkomt daardoor afval (Refuse). Ze vermindert haar consumptie en koopt bewust, met oog voor kwaliteit (Reduce). Ze heeft altijd een herbruikbare zak en een fles bij en ze probeert producten een nieuwe bestemming te geven (Reuse). Ten slotte sorteert ze haar afval grondig (Recycle). Met haar kennis over natuurlijke architectuur en microbiologie wil ze ultralichte en tegelijk solide biomaterialen ontwerpen, geïnspireerd op de natuur en cel per cel opgebouwd met 3D-printers. Ze wil bijvoorbeeld de bouwsector voorzien van bio-afbreekbare materialen die geen afval achterlaten.

Elise Elsacker wordt gedreven door een nieuwe benadering op verschillende kennisgebieden en toont vooral interesse in het biologische aanpassingsvermogen van myceliumcomposieten en robotachtige additieve productietechnologieën. Ze experimenteert hartstochtelijk met levende organismen, zoals mycelium en bacteriën, om hun potentieel in architectuurontwerp en design te onderzoeken. De com

Dadamagazine # 04 .2018 binatie van het gebruik van computer-aided 3D-printing met het gebruik van natuurlijk gekweekte materialen, duurzame producten en bouwelementen kunnen vervaardigd worden met behulp van weinig energie en in milde omstandigheden. Toepassingen van dit onderzoek zijn bijvoorbeeld volledig biologisch afbreekbare tijdelijke paviljoens, noodopvangplaatsen, het bouwen van huiden, isolatie, interieurelementen en meubels.

Elise Elsacker is tevens medeoprichter van Glimps, een strategisch designbureau gespecialiseerd in biofabricage. Ze ontwerpen biologisch afbreekbare objecten met behulp van nieuwe materialen en creëren ervaringen op het snijvlak van design, biologie en samenleving. Glimps is een baanbrekende pionier in het gebruik van myceliummaterialen, een nieuw materiaal op basis van paddenstoelen. Het hoofddoel van Glimps is om een duurzaam antwoord te bieden op de milieuproblematiek en de verspilling van grondstoffen en materialen tegen te gaan.

Elise Elsacker verwierf interdisciplinaire wetenschappelijke inzichten door samen te werken met bioingenieurs, materiaalwetenschappers, champignonkwekers en designers.

X-Festival, 5 mei

Dada: www.x-festival.be www.glimps.bio

De Da vinci van de Strandb eesten

Theo Janssen studeerde in een vorig leven fysica, maar die studie maakte hij nooit af. Tijdens een slapeloze nacht, 27 jaar geleden, besloot hij iets anders te doen met zijn kennis: strandbeesten bouwen. Hij ging aan de slag met een heel simpel basismateriaal: gele plastieken buisjes die normaal gebruikt worden om elektriciteitskabels door te trekken.

Door Dada Magazine – Foto Marco Zwinkels

Opvallen, ongerustheid opwekken en zijn beesten zelfstandig laten overleven op het strand: dat wil Theo Jansen. Hij wordt vergeleken met Leonardo Da Vinci of Panamarenko vanwege de manier waarop hij kunst en techniek weet te verbinden. Ingenieur mag hij zich niet noemen, wel is hij ‘Kunstenaar van het jaar 2018’.

Als een moderne Da Vinci berekende hij met een computerprogramma hoe hij de buisjes zo in elkaar kon passen dat het wandelende skeletten zouden worden, aangedreven door de wind. Hij ging naar de lokale doe-het-zelfzaak en hij begon te knutselen. Jansen was meteen zo verknocht aan zijn idee dat hij besloot “de buisjes een jaartje te geven”. Maar één jaar knutselen met buisjes werden er intussen al 27, en daar wil de 68-jarige Jansen nog vele jaren bijdoen.

Jansen heeft reeds 39 strandbeesten gemaakt die hij ‘s zomers loslaat op een strand bij Den Haag, waar ze vrij kunnen loslopen. Een gek en fascinerend gezicht. De kunstenaar probeert jaarlijks minstens één nieuw, gek beest te maken. Na de zomer laat hij zijn

dieren telkens “uitsterven”. Als ze goede eigenschappen hebben, neemt hij die evoluties mee in het ontwerp van een nieuw dier. Zo zijn z’n nieuwste beesten uitgerust met stappentellers en kunnen ze letterlijk nattigheid voelen om te stoppen met stappen als ze in de branding staan. Ze hebben ook geen scharnieren meer waardoor ze niet geolied moeten worden en er ook geen zand in kan komen. De nieuwe soorten kunnen ook veel meer gewicht aan, iets wat eerder niet goed mogelijk was. Dat gewicht is nodig voor de kracht die uitgeoefend wordt op de lege plastic flessen die de wind opvangen en de plastic zeilen die de richting bepalen. Het zijn allemaal stappen die zelf overleven op het strand weer beter mogelijk maken. Zelfstandig overleven, dat is het doel wat Jansen voor zijn beesten voor ogen heeft. Voordat hij overlijdt moet dat doel zijn bereikt. “Net als in een echte evolutie probeer ik de beste eigenschappen van een soort met elkaar te combineren om zo van één plus één drie te maken.”

Een paar jaar geleden vreesde Jansen dat de buisjes zelf zouden uitsterven. Daarom heeft hij voorraad van maar liefst 50 kilometer elektriciteitsbuis gekocht. “Zo kan ik nog voor de rest van mijn dagen beesten maken, mijn levensverzekering.”

X-Festival, 5 mei

Dada: www.x-festival.be www.strandbeest.com twitter.com/strandbeests