Muhaz vol ii issue 1

Special Issue Price 19.99

o1

2 201

Ju

st ice

al J usti ce

The worst of all crimes is...

ss

to

Equ

ce Ac Ri

gh

tt o

m o d

be

e e r F He

ar

d

m o ed

h

c e e

p S of

sociation s A f o

Fr e

Vo

N l2

c.

De

There needs to be mass media that gives special attention to social Issues International Human Rights Day December 10, 2012

ልዩ ዕትም

ከወንጀሎች ሁሉ የከፋው ወንጀል... ል የመ

ዳኘት

ም ዕት

ዋጋ 19.99

መ

ረጃ

የማ

ግኘ

ት

በእኩ

ልዩ

005 ሥ 2 ሳ ህ ታ ር 1 ጥ 2 ቁ ቅፅ

ት ነ ነፃ

በ ን ብ

የመ

ሃሳ

ደመ

ጥ

መ

ብት

የመ

መ ብት ት ጀ ደራ

ለማህበረሰብ ጥያቄዎች ልዩ ትኩረት የሚሰጥ የብዙኀን መገናኛ ስርዓት ያስፈልጋል ዓለምአቀፍ የሰብዓዊ መብቶች ቀን ታህሣስ 1 ቀን 2005 ዓ.ም.

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ልዩ ዕትም

‹‹ሁሉም የህብረተሰብ ክፍሎች የመደመጥ መብት አላቸው›› 3

በማህበራዊ ጥበቃ ፓሊሲ አስፈላጊነት ላይ ክርክር ተካሄደ 4

ተደራሽነትና በማህበራዊ ህይወት ውስጥ የመሳተፍ መብት ለሁሉም 7

ከወንጀሎች ሁሉ የከፋው ወንጀል ሰብአዊ መብት ሲረገጥ እያዩ ዝም ብሎ ማለፍ ነው 9

|1

ማስታወሻ

የመደመጥ መብት ለሁሉም

በአሚከስ ሚዲያ ፕሮሞሽንና ኮሙኒኬሽን አሣታሚ አቃቂ ቃሊቲ ክፍለ ከተማ ወረዳ 2 ቀበሌ 01/03 የቤት ቁጥር 862 ስልክ 011552 67 69/0911228115 ፖስታ 121525 አታሚ ሪላ ማተሚያ ቤት ልደታ ክፍለ ከተማ ቀበሌ 07/11 የቤት ቁጥር 643 ስልክ 0111520705/0111853232

ማኔጅንግ ኤዲተር ብርሃኔ በርሄ ስልክ 0911 66 35 65 E-mail ezana_7@yahoo.com

ዋና አዘጋጅ ዘለዓለም ወዳጅ አቃቂ ቃሊቲ ከፍለ ከተማ ወረዳ 1 የቤት ቁጥር 588 ስልክ 0911 38 28 75 e-mail wzelalem13@yahoo.com

ሥራ አስኪያጅ እንደሻው ኃብተገብርኤል ስልክ 0911 22 8115

ኮምፒዩተር ፅሁፍ እና ሽያጭ ራህመት አብደላ ስልክ 0924 77 87 78

ያልተደመጠ ህዝብ መልስ አያገኝም፡፡ መልስ ያላገኘ ህዝብ ችግሮቹ አይፈቱም፡፡ ችግሮቹ ያልተፈቱ ህዝብ መብቶቹ አይከበሩም፡፡ መብቶቹ ያልተከበሩ ህዝብ ትርጉም ያለው ህይወት አይኖርም፡፡ የሰው ልጆች መብቶች አለመከበርና አለመሟላት ምንጮቹም፣ ምክንያቶቹም ብዙ ናቸው፡፡ ከእነዚህ አንዱና ከሁሉም መሰረታዊ መብቶች ጋር የተቆራኘ በመሆኑ ተነጥሎ የማይታየው የመደመጥ መብት ነው፡፡ የህዝብን የልብ ትርታ እየተከታተሉ ጥያቄዎችን በአግባቡና በወቅቱ የሚመልስ ሥርዓትና አስተዳደራዊ መዋቅር ከሌለ በጥቅሉ የመደመጥ መብት አይኖርም፡፡ ለምሣሌ፡የዳኝነት ነፃነት በሌለበት አገር የዜጎች በእኩል መደመጥና መዳኘት ሊታሰብ አይችልም፡፡ ፍርድ ቤቶች ገዥውንና ተገዥውን፣ ሀብታምና ድሃውን እኩል አዳምጠው በሙሉ ነፃነት መዳኘት ካልቻሉ ‹‹የመደመጥ መብት ለሁሉም›› የሚለው መርህ ከአባባል የዘለለ አይሆንም፡፡ በገለልተኝነት በመረጃና በህግ ላይ የተመሰረተ ውሳኔ ያስተላልፋሉ ብሎ መገመት ከንቱ ይሆናል። የሰው ልጆች በእኩልነት መታየትና መደመጥ ያለመቻል ችግር ደግሞ አስተዳደራዊ መዋቅሮች ተገልጋይ እንጂ አገልጋይ እንዳይሆኑ ያደርጋል፡፡ የመደመጥ መብት አለመኖር ከሚያስከትላቸው አስከፊ ውጤቶች ውስጥ አንዱ መድሎ ነው፡፡ ከመድሎ ነፃ የመሆን መብት በማንኛውም ጉዳይና ቦታ እኩል ተደማጭነትን ማግኘት ይጠይቃል። ሰዎች ሁሉ በማንኛውም ጉዳይ ላይ ሰው በመሆናቸው ብቻ እኩል ካልተደመጡ የማህበራዊ፣ ኢኮኖሚያዊና ፖለቲካዊ እንዲሁም ሌሎች መብቶቻቸው በእኩል ደረጃ መከበር አደጋ ላይ ይወድቃል፡፡ ለማዳመጥ ዝግጁ የሆነ ስርዓት ከሌለ መረጃ የማግኘት፣ ሃሳብን በነፃነት የመግለፅ፣ እና ህግን ተከትሎ ለመልካም ዓላማ የመደራጀት መብት ስጋት ላይ ይወድቃል፡፡ ይህ ደግሞ ሰዎች በተሟላ መረጃ ላይ ተመስርተው ውሣኔ እንዳይሰጡ ከማገዱም በላይ ችግሮች እንዲዳፈኑና ፖሊሲዎችም የጥቂቶችን ፍላጎት የሚያንፀባርቁ ሆነው እንዲወጡ በር ይከፍታል፡፡ ለዚህም ነው ዓለም አቀፍ የሰብዓዊ መብት ቀንን ስናከብር የህዝቦች የስልጣን ሉአላዊነት እንዲረጋገጥ፣ በሁሉም ረገድ እኩል ተሳትፎ እንዲኖራቸውና ፍትሃዊ ስርዓት እንዲሰፍን ለማስቻል የመደመጥ መብት ለሁሉም ወሣኝ ሚና አለው የምንለው፡፡ መልካም ንባብ!

አ ስ ተ ያ የ ት

ዓለም አቀፍ ሰብዓዊ መብቶች ቀን ታህሣስ 1

‹‹ሁሉም የህብረተሰብ ክፍሎች የመደመጥ መብት አላቸው››

በኢትዮጵያ ዓለም አቀፍ የሰብዓዊ መብቶች ቀን ‹‹ተደራሽነትና በማህበራዊ ህይወት ውስጥ የማሳተፍ መብት ለሁሉም›› በሚል መሪ ቃል ታህሣስ 1 ቀን 2005 ዓ.ም. ለ6ኛ ጊዜ መከበሩን የኢትዮጵያ ሰብዓዊ መብት ኮሚሽን አስታወቀ፡፡ የኮሚሽኑ የኢንፎርሜሽንና ኮሚዩኒኬሽን ዳይሬክቶሬት ዳይሬክተር አቶ ብርሃኑ አባዲ በተለይ ለሙሐዝ መጽሔት እንደገለፁት ከዚህ ቀደም ሲደረግ እንደነበረው በዓሉ የብሔር በሔረሰቦች ቀን በሚከበርበት ከተማ እንዲከበር በመወሰኑ ዘንድሮ ህዳር 29 የብሔር ብሔረሰቦች በዓልን በምታስተናግደው በባህርዳር ከተማ ታህሣስ 1 ቀን ቀን 2005 ዓ.ም. መከበሩን ገልፀዋል፡፡ የኢ.ፌ.ዴ.ሪ. ህገ-መንግስት በፀደቀበት ህዳር 29 ቀን የብሔር ብሔረሰቦች በዓል እንዲከበር መወሰኑን የጠቆሙት ዳይሬክተሩ የሰብዓዊ መብቶች ቀንም ከዚሁ ጋር ተያይዞ የተከበረበት ዋነኛ ምክንያት የህገመንግስቱ ሲሶ (1/3ኛ) ሰብዓዊ መብቶችን የሚመለከቱ ድንጋጌዎች ያካተተ ከመሆኑም

አ ስ ተ ያ የ ት

በላይ ኢትዮጵያ ተቀብላ ያፀደቀቻቸው ዓለም አቀፍ የሰብዓዊ መብት ቃልኪዳኞችና ስምምነቶችም የህገ-መንግስቱ አካል በመሆናቸው እንደሆነ አስገንዝበዋል፡፡ ‹‹ተደራሽነትና በማህበራዊ ህይወት ውስጥ የማሳተፍ መብት ለሁሉም›› የሚለው መሪ ቃል በዘንድሮ ዓመት በዓለም አቀፍ ደረጃ ለሰብዓዊ መብቶች ቀን አከባበር ይፋ ከተደረገው ፅንሰ-ሃሳብ በቀጥታ የተወሰደ መሆኑን የገለፁት አቶ ብርሃኑ ሁሉም የህብረተሰብ ክፍል የመደመጥ መብት አለው የሚለውን ጭብጥ ለማስተላለፍና ለማስገንዘብ ታልሞ እንደሆነ አብራርተዋል፡፡ ታህሣስ 1 ቀን በባህዳር ከተማ በልዩ ልዩ ተግባራት ታስቦ የዋለው የሰብዓዊ መብቶች ቀን ኮሚሽኑ ከአንድ ዓመት በላይ ባደረገው ክትትልና ጥናት በሀገሪቱ በሚገኙ 114 ማረሚያ ቤቶች ውስጥ የሚገኙ ታራሚዎች የሰብዓዊ መብት አያያዝን አስመልክቶ ያዘጋጀውን ሪፖርት በዚሁ ዕለት ይፋ ያደረገ ሲሆን በጥናቱ ውጤት ላይም ውይይት መደረጉን ዳይሬክተሩ ጠቁመዋል፡፡ አያይዘውም በዕለቱ የመንግስት መስሪያ ቤቶች፣ የብዙሃን ማህበራትና የሲቪል ማህበረሰብ ተወካዮች የተለያዩ ባነሮችንና ጽሁፎችን

አቶ ብርሃኑ አባዲ በኢትዮጵያ ሰብዓዊ መብት ኮሚሽን የኢንፎርሜሽንና ኮሚዩኒኬሽን ዳይሬክቶሬት ዳይሬክተር

በመያዝ የእግር ጉዞ ማድረጋቸውን አውስተዋል፡፡ አዲስ አበባን ጨምሮ በባህርዳርና በሌሎች የአገሪቱ ከተሞች ፖስተሮች መለጠፋቸውንና ቢልቦርዶች መተከላቸውን በተጨማሪ ገልፀው ኮሚሽነሩ በዋዜማው ዕለት የሰብዓዊ መብት ቀንን አስመልክቶ ጋዜጣዊ መግለጫ መስጠታቸውን አስገንዝበዋል፡፡ በመጨረሻም ዳሬክተሩ ይህን ዕለት ስናከብር ሰብአዊ መብት የሰው ልጆች ሰው በመሆናቸው ብቻ የሚጎናፀፉት መብት መሆኑ ግንዛቤ ተወስዶ ሁሉም ባለድርሻ አካላትና ህብረተሰቡ ለመብቶች መከበር፣ መጠበቅና መሟላት የድርሻቸውን ሊወጡ እንደሚገባ አሳስበዋል፡፡

ሙሐዝ ህትመቷ ሳይቋረጥ እስከዛሬ የሲቪል ማህበረሰቡን እርስ በርሱ እና የሲቪል ማህበረሰቡን ከመንግስት አካላት ጋር ስታገናኝ በመቆ

እስከአሁን ድረስ አያያዛችሁ የሚደገፍ ነው፡፡ አጀማመራችሁ ጥሩ በመሆኑ በርቱ ነው የምለው። ነገር ግን ወደኛ ቢሮ የሚመጡ ሰዎች ሙሐዝ መጽሔ

የቷ ልትደነቅና ልትበረታታ ይገባል፡፡ አስቸኳይና ወቅታዊ በሆኑ ጉዳዮች ላይ ምላሽ ትሰጣለች፡፡ ሁሉንም አካላት ታሳትፋለች፡፡ ይህ ደግሞ

ትን ሲያዩ መች መታተም እንደጀመረች ይጠይቁኛል፡፡ ምናልባት የሥርጭቱ መጥበብ ሊሆን ይችላል፡፡ ነገር ግን ጀማሪ ስለሆናችሁ የሚጠበቅ ነው፡፡

በሁሉም ዘንድ እንድትነበብና እንድትመረጥ ያደርጋታል፡፡ ከዚህ ቀደም በተለይ በበጎ አድራጎት ድርጅቶች የሥራ እንቅስቃሴና ጉዳዮች ላይ ብቻ

ወደፊት ግን በደንብ ተጠናክራችሁ ስርጭቱን ማስፋት ይኖርባችኋል፡፡

ያተኮረ መጽሔት ስላልነበር ይህ ክፍተት በሙሐዝ ተሸፍኗል፡፡ እናም ሙሐዝ በዚህ ረገድ ያሉንን ሀሳቦች እንድንለዋወጥና፣ ከመንግስት አካላት ጋር ተቀራርበን ለመስራት እንዲሁም በችግሮቻችን ላይ ለመወያየት ጥሩ መድረክ ሆናናለች፡፡

ወ/ሮ ሳባ ገብረመድህን የኢትዮጵያ ሴቶች ማህበር ኔትዎርክ

|2

ሥራ አስፈፃሚ ዳይሬክተር

አቶ ጥጋቤ አስረስ በኔፕ ፕላስ /NEP +/ የአድቮኬሲ ፣ኮሚዩኒኬሽንና ህዝብ ግንኙነት ማኔጀር

|3

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

የአዘጋጁ

ህዳር 11

በማህበራዊ ጥበቃ ፓሊሲ አስፈላጊነት ላይ ክርክር ተካሄደ በሀገር አቀፍ ደረጃ የማህበራዊ ጥበቃ ፖሊሲና እርምጃዎች መውጣት የህፃናትንና ሌሎች የተገለሉ የህብረተሰብ ክፍሎችን መብት እውን ለማድረግ ከፍተኛ ጠቀሜታ እንደሚኖረው ተገለፀ፡፡ ይህ የተገለፀው በየዓመቱ ህዳር 11 ቀን ተከብሮ የሚውለውን ዓለም አቀፍ የህፃናት ቀን በኢትዮጵያ ለማሰብ የተባበሩት መንግስታት የህፃናት ፈንድ (ዩኒሴፍ) ከአዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ የህግ ትምህርት ቤት ጋር በመተባበር ህዳር 15 ቀን 2005 ዓ.ም. በዩኒቨርሲቲው እሸቱ ጮሌ አዳራሽ ባዘጋጀው የተማሪዎች ክርክር ላይ ነው፡፡ የህፃናትን ደህነት ማስጠበቅ ዋንኛ ተግባሩ ያደረገው ዩኒሴፍ በተለይም ደግሞ በዓለም አቀፍ የህፃናት ቀን አከባበር መስፋፋትና ቅንጅት ዙሪያ ከፍተኛ የሥራ ድርሻ አለው፡፡ ከዚህ አኳያ በኢትዮጵያ ዕለቱ በማህበራዊና መብት ነክ በሆኑ ወቅታዊ ጉዳዮች ላይ አተኩሮ እንዲታሰብ በተዘጋጀው ከአዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ የህግ ትምህርት ቤት ጋር በመተባበር ‹‹ኢትዮጵያ ሁሉን አቀፍ የማህበራዊ ጥበቃ ፖሊሲና እርምጃዎችን ተግባራዊ ለማድረግ ዝግጁ ናት ወይስ አይደለችም?›› በሚል ጭብጥ ዙሪያ የዩኒቨርስቲው የህግ ተማሪዎች ክርክር እንዲያካሂዱ አድርጓል፡፡

|4

ሁሉን አቀፍና ተደራሽ ህብረተሰብ እንፍጠር

የዝግጅቱ አስተባባሪዎች በሰጡት ገለፃ መሠረት ተማሪዎቹ በተጠቀሰው ርዕሰ ጉዳይ ላይ እንዲከራከሩ ትኩረት የተሰጠበት ዋናው ምክንያት የኢትዮጵያ መንግስት አዲስ ብሔራዊ የማህበራዊ ጥበቃ ፖሊሲ ለማውጣት በዝግጅት ላይ ከመሆኑ አንፃር ጉዳዩ የህብረተሰቡ የመወያያ አጀንዳ እንዲሆን ለማድረግና በሂደቱ ውስጥ ሊወሰዱ የሚገባቸውን እርምጃዎች ከወዲሁ ለመጠቆም እንዲያስችል መሆኑ ታውቋል፡፡ አክለው ይህ በተማሪዎች መካከል የተደረገው ክርክር ሀገራችን በፖሊሲው እንዲሟሉ የሚጠበቅባትን ሁለንተናዊ ጉዳዮች ለማሟላት የሚያስችል አቅም ያላት መሆኑን ለመፈተሽ ከማስቻሉ በላይ ፖሊሲው በህፃናት፣ በድሆችና በተገለሉ የህብረተሰብ ክፍሎች ላይ የሚኖረውን አዎንታዊና አሉታዊ ጎኖች ከወዲሁ ለመጠቆም ያግዛል ብለዋል፡፡

የዩኒቨርስቲው ተማሪዎች ክርክር ሲያደርጉ

የአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ የህግ ተማሪዎች ‹‹ኢትዮጵያ ሁሉን አቀፍ የማህበራዊ ጥበቃ ፖሊሲና እርምጃዎችን ተግባራዊ ለማድረግ ዝግጁ ናት ወይስ አይደለችም?›› በሚለው ጭብጥ ዙሪያ ክርክር አካሄዱ፡፡ ህዳር 15 ቀን 2005 ዓ.ም. ክርክሩ በዶክተር አሰፋ በቀለ መሪነት እና በዩኒሴፍ ኢትዮጵያ እገዛ ተካሂዷል

ህዳር 24

ዩኒሴፍ ህፃናት ከልጅነት እስከ እውቀት ደህንነታቸው እና ጤናቸው ተጠብቆ እንዲያድጉ ለመርዳት በ190 አገሮች እና ግዛቶች ይሰራል። ዩኒሴፍ በዓለም ላይ ለታዳጊ ሀገራት ከፍተኛውን የክትባት አቅርቦት የሚያደርግ የተባበሩት መንግስታት ድርጅት አካል ነው። በተጨማሪም ለህፃናት ጤና እና የተመጣጠነ ምግብ ፣ ንፁህ ውሀ እና የአካባቢን ፅዳት ለማስጠበቅ እንዲሁም ለሁሉም ሴትና ወንድ ህፃናት ጥራት ያለው መሰረታዊ ትምህርት ለማቅረብ፣ ህፃናትን ከጥቃት ፣ከብዝበዛ እና ኤች.አይ.ቪ/ኤድስ ለመከላከል ከፍተኛ ድጋፍ ያደርጋል፡፡

በ

የዓመቱ ህዳር 24 ቀን የሚከበረው ዓለም አቀፍ የአካል ጉዳተኞች ቀን በኢትዮጵያ ‹‹ሁሉን አቀፍና ተደራሽ ህብረተሰብ ለመፍጠር መሰናክሎችን እናስወግድ›› በሚል መሪ ቃል ተከብሮ ውሏል፡፡የአካል ጉዳተኞች ቀን በዓለም አቀፍ ደረጃ ለ21ኛ፣ በኢትዮጵያ ደግሞ ለ20ኛ ጊዜ የተከበረ ሲሆን የዘንድሮው መሪ ቃል የተመረጠውም አካል ጉዳተኞች በህብረተሰቡ ውስጥ ሙሉ ተሳትፎ እንዳያደርጉ የሚገድቧቸውን መሰናክሎች ለማስወገድ የሚያስችሉ የተጠናከሩ እርምጃዎች እንዲወሰዱ ለማሳሰብ እንደሆነ አቶ ዓለማየሁ ተፈራ፤ የኢትዮጵያ አካል ጉዳተኞች ፌዴሬሽን ፕሬዝዳንት ገልፀዋል፡፡ አቶ አለማየሁ እለቱን ለማሰብ ህዳር 24 ቀን በአዲስ አበባ ስብሰባ ማዕከል በተዘጋጀው ፕሮግራም ላይ ተገኝተው ባደረጉት ንግግር ሁሉን አቀፍና ተደራሽ ህብረተሰብ እንዳይፈጠር መሰናክል የሚሆኑት ጉዳዮች ከአካባቢያዊ ሁኔታ፣ ከመረጃና ተግባቦት፣ ከኢንፎርሜሽንና ቴክኖሎጂ፣ ከህግና ፖሊሲ እንዲሁም ከአድሏዊ ማህበራዊ አመለካከቶች ጋር እንደሚያያዙ

አቶ ፉአድ ኢብራሂም

የትምህርት ሚኒስቴር ሚ/ዴኤታ

ጠቁመዋል፡፡ እነዚህ መሰናክሎች አካል ጉዳተኞች በህብረተሰቡ ውስጥም ሆነ በአገልግሎት ተጠቃሚነት እኩል ተሳትፎ እንዳይኖራቸው ማድረጋቸውን በተጨማሪ አብራርተዋል፡፡ ለዚህም መንግሥት አካል ጉዳተኞች ራሳቸውን ችለው በነፃነት እንዲኖሩና በሁሉም የማህበራዊ ህይወትና ልማት ውስጥ ሙሉ ተሳትፎ እንዲኖራቸው ለማስቻል ተገቢውን እርምጃ መውሰድ እንደሚጠበቅበት አስገንዝበዋል፡፡ በሌላ በኩል የኢ.ፌ.ዴ.ሪ.ን ም/ጠቅላይ ሚኒስትርና የትምህርት ሚኒስቴርን በመወከል ንግግር ያደረጉት የትምህርት ሚኒስቴር ሚ/ዴኤታ አቶ ፉአድ ኢብራሂም በበኩላቸው የአካል ጉዳተኞችን ሁሉን አቀፍ ተሳትፎ ለማረጋገጥ መንግስት ከፍተኛ ጥረት እያደረገ መሆኑን ጠቁመዋል፡፡ ከተወሰዱት እርምጃዎች ውስጥ ከ1998 ዓ.ም. ጀምሮ በ6 ኮሌጆችና በ5 ትምህርት ቤቶች ልዩ ፍላጎትን ያካተተ ትምህርት እንዲሰጥ ማድረግ፣ አካል ጉዳተኞች በስራ ስምሪት የሚደርስባቸውን መድሎዎ ለማስቀረት የሚያስችል አዋጅ ማውጣት፣ የትምህርት ተደራሽነትን ለማረጋገጥ የሚያስችል መሪ እቅድ አውጥው ተግባራዊ ማድረግ ጥቂቶቹ መሆናቸውን ሚ/ር ዴኤታው ጠቁመዋል፡፡ በአዲስ አበባ ስብሰባ ማዕከል የተከበረው የአካል ጉዳተኞች ቀን በድራማና ሌሎች ዝግጅቶች የታጀበ ነበር፡፡

|5

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ዓለም አቀፍ የህፃናት ቀን

ዓለም አቀፍ የአካል ጉዳተኞች ቀን

ህዳር 22

“ኤች.አይ ቪ/ኤድስን ለማጥፋት የመጀመሪያው ኃላፊነት የእያንዳንዱ ግለሰብ ነው” ጥረት እንደሚጠይቅ መግለጫው አሳስቧል፡፡ በተመሳሳይ ሁኔታ ኔትወርክ ኦፍ ኔትወርክስ ኦፍ ኤች.አይ.ቪ ፖዘቲቭስ ኢን ኢትዮዽያ (NEP+) ዕለቱን ማግለልና አድሎ፣ በበሽታው ምክንያት የሚሞቱ ሰዎች እንዳይኖሩ እንደዚሁም ቫይረሱ ከእናት ወደ ልጅ እንዳይተላለፉ የመግታት ስራ ተጠናክሮ እንዲቀጥል በሚያስገነዝቡ የፓናል ውይይቶችና ሌሎች ተግባራትን በማከናወን አክብሮ ውሏል፡፡ የድርጅቱ

የአድቮኬሲ፣የኮሙኒኬሽንና

የህዝብ

ግንኙነት

‹‹ተደራሽነትና በማህበራዊ ህይወት ውስጥ የመሳተፍ መብት ለሁሉም›› 1. አጠቃላይ በተሟላና በህግ በተደገፈ መልኩም ባይሆን የሰው ልጆች ስለሰብአዊ መብት መገንዘብና መተግበር ከጀመሩ ዘመናትን አስቶጥረዋል፡፡ እንደዛሬው ዓለም አቀፍና አገራዊ የሰብአዊ መብት የህግ ማዕቀፎች ባልተስፋፉበት ዘመን ሃይማኖታዊና ታሪካዊ ሰነዶች ስለሰው ልጅ ተግባራት፣ መብቶችና ሀላፊነቶች ከማስገንዘባቸው በተጨማሪ ለዛሬዎቹ ህግጋት የተፃፉ ምንጮች ሆነው በግብአትነት አገልግለዋል፡፡ እነዚህ ሃይማኖታዊና ታሪካዊ ሰነዶች በሰው ልጆች ላይ የማድረግና ያለማድረግ ሞራላዊ ግዴታዎችን የሚጥሉና አንድ ሰው በሰውነቱ ብቻ ሊያገኛቸው፣ ሊከበሩለትና ሊፈፀሙለት የማይገቡ አስተምህሮቶችን የያዙ ከመሆናቸውም በላይ እስከዛሬ ዘመን ድረስ ከሰብአዊ መብት ህግጋት ጎን ለጎን ለሰው ልጆች መልካም አስተሳሰብና ሥነ-ምግባር መቀረጽ የማይናቅ አስተዋፅኦ በማበርከት ላይ ናቸው፡፡ ከሀገሮችና ህዝቦች ተጨባጭ ሁኔታዎች አንፃር ተግባራዊ የሆኑት ዋነኞቹ አምስት ሃይማኖታዊና ታሪካዊ ሰነዶች የሚከተሉት ናቸው፡፡

በየዓመቱ ህዳር 22 ቀን የሚከበረው ዓለም አቀፍ የኤች. አይ.ቪ/ኤድስ ቀን በኢትዮጵያ ደረጃ ‹‹አንድም ሰው በኤች. አይ.ቪ/ኤድስ እንዳይያዝ ኃላፊነታችንን እንወጣ›› በሚል መሪ ቃል በአዲስ አበባ ስብሰባ ማዕከል ተከበረ፡፡ የፌዴራል ኤች.አይ.ቪ/ኤድስ መከላከያና መቆጣጠሪያ ጽ/ ቤት ባሰራጨው ጋዜጣዊ መግለጫ በኢትዮጵያ በኤች. አይ.ቪ/ኤድስ የመያዝ እድልን ጨርሶ ለማጥፋት ከግለሰብ እስከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት ያሉ ሁሉ ከምንጊዜውም በላይ ኃላፊነታቸውን እንዲወጡ ጥሪ አቅርቧል፡፡ መግለጫው ጨምሮ እንዳመለከተው እለቱ የተከበረው በተለይ በሽታው ከእናት ወደ ልጅ እንዳይተላለፍ ሊከናወኑ በሚገባቸው ተግባራትና በአጠቃላይ የኤች.አይ.ቪ/ኤድስ ስርጭት ሊገታ በሚችልባቸው ስልቶች ላይ የግንዛቤ ማስጨበጫ ተግባራትን በማከናወን ነው፡፡ ጽ/ቤቱ በመግለጫው የአመራር ሚና ከፍተኛውን ድርሻ ሊይዝ እንደሚገባው ጠቁሞ እለቱ ኤች.አይ.ቪ/ኤድስን በመከላከልና መቆጣጠር ተግባር ላይ የተሰማሩ ባለድርሻ አካላት ጥረታቸውን በተጠናከረና በተባበረ መልክ ለመስራት የገቡትን ቃል እንዲያድሱ የተደረገበት ነው፡፡ ባለፉት አስር ዓመታት መንግስት፣ መንግስታዊ ያልሆኑ ተቋማት፣ የሁለትዮሽና ከዚያ በላይ የሆኑ እርዳታ ተቋማት፣ የሲቪል ማህበረሰብ፣ የግሉ ዘርፍ፣ ከቫይረሱ ጋር የሚኖሩ ሰዎች ማህበራት እና ህብረተሰቡ በአጠቃላይ ባደረጉት ርብርብ በኢትዮጵያ በኤች.አይ.ቪ የመያዝ ፍጥነት በ90%፣ ከኤድስ ጋር በተያያዘ የሚሞተው ሰው ደግሞ በ53% መቀነሱን መግለጫው አመልክቷል፡፡ በተደረጉት ጥረቶች ሁሉ አበረታች ውጤቶች የተገኙ ቢሆንም በበሽታው መያዝን፣ መድሎንና በበሽታው ሳቢያ የሚከሰት ሞትን ዜሮ ደረጃ ላይ ለማድረስ ዛሬም ቁርጠኛና የተቀናጀ

|6

ቁርአን አቶ ጥጋቤ አስረስ የአድቮኬሲ፣ የኮሙኒኬሽንና የህዝብ ግንኙነት ክፍል ማኔጀር ኔፕ ፕላስ (NEP +) ክፍል ማኔጀር አቶ ጥጋቤ አስረስ ለሙሐዝ በሰጡት ገለፃ እለቱ የታሰበው ቫይረሱ በደማቸው የሚገኝ ወገኖችን ሙሉ ተሳትፎ ለማረጋገጥ የተጀመረውን ተግባር ውጤታማነት ለመዳሰስ በተደረገው የጥናት ውጤት ላይ ከተለያዩ የህብረተሰብ ክፍሎች ጋር ውይይት በማድረግና ህብረተሰቡም ኤች.አይ.ቪ/ኤድስ ያለበትን ደረጃ በትክክል እንዲያውቅ የማሳሰቢያ መልእክቶች በማስተላለፍ እንደሆነ ጠቁመዋል፡፡ አቶ ጥጋቤ አክለውም ቫይረሱ በደማቸው የሚኖሩ ወገኖችን በተሟላ ሁኔታ የማሳተፉ ተግባር በፌደራል ደረጃ እየተሻሻለ ቢመጣም ከዚያ በመለስ ባሉ የመስተዳድር እርከኖችና ማህበራት ግንዛቤውም ሆነ ትግበራው ዝቅተኛ መሆኑን በዳሰሳ ጥናቱ ማረገገጥ መቻሉን በመጠቆም በዚህ ረገድ የተጠናከረ ስራ እንደሚቀር አሳስበዋል፡፡ ኤች.አይ.ቪ/ኤድስን መግታት የሚቻለው እያንዳንዱ ሰው ራሱን ሲጠብቅ እንደሆነ ያስገነዘቡት አቶ ጥጋቤ ለዚህም የተጠናከረ የጋራ ጥረት እንደሚያስፈልግና በተለይ ደግሞ የብዙሃን መገናኛ ተከታታይነት ያለው ስራ ሊሰሩ እንደሚገባ አስገንዝበዋል፡፡

የኮንፊሸስ አስተምህሮቶች

የሂንዱ ቬዳስ

የባቢሎናዊያን የሀሙራቢ ኮድ

መፅሐፍ ቅዱስ |7

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ዓለም አቀፍ የኤች.አይ.ቪ/ኤድስ ቀን

የሁለተኛው ዓለም ጦርነት በሰው ዘርና ንብረት ላይ አስከፊ እልቂትና ውድመት ማድረሱን ተከትሎ ምሁራንንና የዓለም አቀፉን ማህበረሰብ ቆም ብለው እንዲያስቡ አስገድዷቸዋል፡ ፡ በሰው ልጅ ላይ የደረሰው እልቂት ዳግም እንዳይከሰት ለመሰረታዊ የሰው ልጆች መብቶች እውቅና የሚሰጡና የሚያስገነዝቡ ድንጋጌዎችን የያዘ ዓለም አቀፍ ሰነድ እንደሚያስፈልግ የግድ መሆኑን በማመናቸው በተባበሩት መንግስታት ማቋቋሚያ ቻርተር አንቀጽ 1 ላይ የሰብአዊ መብት ጉዳይ ህብረቱ ከተቋቋመባቸው መሰረታዊ ዓላማዎችና ተግባሮች አንዱ ለመሆን በቅቷል፡፡ የኋላ ኋላም በዚህ ድንጋጌ መነሻነት የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ጠቅላላ ጉባኤ የሰብአዊ መብቶችን ግንዛቤ ለማስጨበጥና አስገዳጅነት ያላቸው ህግጋትን ለማውጣት መሰረት የሚጥል ሁሉን አቀፍ የሰብአዊ መብቶች መግለጫ የተሰኘና እስከዛሬ ድረስ ሁሉም የዓለም አገራት እንደልማዳዊ አስገዳጅ አለም አቀፍ ህግ (Customary international law) የሚያከብሩት ሰነድ እ.ኤ.አ. ዲሴምበር 10 ቀን 1948 አፅድቆ ስራ ላይ አውሏል፡፡ ይህ ሰነድ ለሰው ልጆች የተረጋጋና ሰላማዊ ህይወት መኖር፣ ለሰው ልጆች መሰረታዊ ክብርና ነፃነት መጠበቅ መሰረት የጣለ ነው፡፡ ግለሰቦችና ፖሊሲ አውጪዎች የተሻለች ዓለም ለመፍጠር የሚያስችል አስተሳሰብና ተነሳሽነት እንዲኖራቸው አስችሏል፡፡ በተጨማሪም በሰብዓዊ መብት ጽንሰ-ሀሳብ ሥር የሚካተቱትን ለይቶ በማስቀመጥ ግንዛቤ እንዲኖር ከማስቻሉም ባሻገር በዓለም ደረጃ የነፃነት፣ የፍትህና የሰላም እንደዚሁም የሰው ልጆች መብቶች እንዲከበሩ የሚያስችል ዓለም አቀፍ ስልት ለመጣል መነሻ ሰነድ ሆኗል፡፡ በዚህ ሁሉን አቀፍ የሰብአዊ መብቶች መግለጫ መሰረት ሰብአዊ መብት ማለት የሰው ልጆች ምንም ዓይነት የዘር፣ የሀይማኖት፣ የፆታ፣ የፖለቲካ አመለካከት፣ የኢኮኖሚ ደረጃ፣ የእድሜ፣ የማህበራዊ መሰረትና አመጣጥ ልዩነት ሳይደረጉባቸው ሰው በመሆናቸው ብቻ የሚጎናፀፏቸው፣ የሚከበሩላቸው፣ ተጠቃሚ የሚሆኑባቸውና ጥበቃ የሚደረጉላቸው እንደሆኑ ተደንግጓል፡፡ ይህ ሰነድ የመጀመሪያ፣ ሁለተኛ እና ሦስተኛ ደረጃ ትውልድ ተብለው የሚታወቁትን የሲቪልና የፖለቲካ፣ የኢኮኖሚ፣ ማህበራዊና ባህላዊ፣ እንደዚሁም የአካባቢና የልማት መብቶችን አጠቃሎ የያዘና በየዘርፉ ላሉ እጅግ በርካታ ዓለም አቀፍና አገራዊ የሰብዓዊ መብት ድንጋጌዎች በምንጭነት ያገለገለ ነው፡፡ በመሆኑም እ.ኤ.አ. ዲሴምበር 4 ቀን 1950 የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ጠቅላላ ጉባኤ ይህ ሁሉን አቀፍ የሰብዓዊ መብቶች መግለጫ ሰነድ የፀደቀበት ቀን ዲሴምበር 10 በየዓመቱ በዓለም አቀፍ ደረጃ የሰብዓዊ መብቶች ቀን ሆኖ እንዲከበር ወስኗል ፡፡ የዘንድሮው ዓለም አቀፍ

የሰው ልጆች ልጆች እኩል የሰው እኩል ነፃነት፤ ክብር እና ነፃነት፤ ክብር መብት እና ይዘው ተፈጥረዋል፡፡ መብት ይዘው እርስ በርስ ተፈጥረዋል፡፡ በወንድማማችነት እርስ በርስ እንዲኖሩ የሚያስችላቸው በወንድማማችነት ምክንያታዊ ህሊና እንዲኖሩ ተጎናፅፈዋል፡፡ የሚያስችላቸው ምክንያታዊ ህሊና ተጎናፅፈዋል፡፡

የሰብዓዊ መብቶች ቀን ታህሣስ 1 ሲከበር ለ63ኛ ጊዜ ሲሆን በአብዛኛው ዕለቱ ሰብዓዊ መብቶቻቸውን የተነፈጉ የሰው ልጆች የሚታሰቡበትና በአጠቃላይ ህብረተሰቡ በተለይም ደግሞ ህፃናትና ታዳጊ ወጣቶች ስለሰብአዊ መብቶቻቸው ግንዛቤ ይዘው እውቀታቸውን ለማህበረሰቡና ለአካባቢያቸው እንዲያካፍሉ በማድረግ ታስቦ ይውላል፡፡ ከዚህ በተጨማሪም ሁሉን አቀፍ የሰብዓዊ መብቶች መግለጫ እውቅና ባልተሰጠባቸው የዓለም ክፍሎች ያሉ ህዝቦችን ሁኔታ ለማሳወቅ የሚያስችል ሰላማዊ ሰልፍ በማድረግ ሊከበር ይችላል፡፡ የሰብዓዊ መብትን አስፈላጊነት በሙዚቃ፣ ዳንስ፣ ድራማና ስዕል አማካኝነት ለማክበር የባህል ሁነቶችም ሲዘጋጁ ይስተዋላል፡፡ ይሁንና ዕለቱ በአብዛኛው በሰብዓዊ መብት ትምህርትና ግንዛቤ ማስጨበጥ አስፈላጊነት ላይ አተኩሮ እንዲታሰብ የሚመረጥ ቢሆንም ከአገራት ነባራዊ ሁኔታዎች በመነሳት ትኩረት ሊሰጥባቸው ከሚገቡ የሰብዓዊ መብት ጉዳዮች አንፃር እየታየ በተለያየ ጭብጥ ላይ ተመርኩዞ ቀኑን ከማሰብ የሚያግድ የለም፡፡ ይህ እንደተጠበቀ ሆኖ የተባበሩት መንግስታት ድርጅት በዚህ ዓመት ዲሴምበር 10 ቀን ‹‹ተደራሽና በማህበራዊ ህይወት ውስጥ የመሳተፍ መብት ለሁሉም›› በሚለው ጭብጥ ላይ አተኩሮ እንዲከበርና የዕለቱ ዝግጅቶችም በዚህ ማዕቀፍ የተቃኙ እንዲሆኑ አስገንዝቧል፡፡ 

በገፅ 10 ይቀጥላል ...

|8

ከወንጀሎች ሁሉ የከፋው ወንጀል

ሰብአዊ መብት ሲረገጥ እያዩ ዝም ብሎ ማለፍ ነው

ህገ-መንግስት በወጣላቸው ሰዎች ላይ ብቻ ሳይሆን ባወጡት ሰዎችም ላይ ተፈፃሚ መሆን አለበት አቶ ታደለ ደርሰህ ቪዥን ኢትዮጵያ ኮምግረስ ፎር ዴሞክራሲ ሥራ አስፈፃሚ

ሙሐዝ፡- ቪኮድ ሰብአዊ መብትን ለማስፋፋት የሚያከናውናቸውን ተግባራት ቢገልፁልን?

ቪዥን ኢትዮጵያ ኮንግረስ ፎር ዴሞክራሲ በ1995 ዓ.ም የተቋቋመ መንግስታዊ ያልሆነ ድርጅት ነው፡ ፡ ከተቋቋመባቸው ዓላማዎች ውስጥ ከሰብዓዊ መብትና ዴሞክራሲ ጋር የተገናኙ የግንዛቤ ማስጨበጫና አቅም ግንባታ ተግባራትን ማከናወን ይገኝበታል፡፡ እ.ኤ.አ. ዲሴምበር 10 ቀን 2012 የተከበረውን ዓለም አቀፍ የሰብዓዊ መብት ቀን ምክንያት በማድረግ ቪዥን ኢትዮጵያ ኮምግረስ ዕለቱን በማሰብ ያከናወናቸውን ተግባራት አስመልክተን ከድርጅቱ ሥራ አስፈፃሚ ዳይሬክተር አቶ ታደለ ደርሰህ ጋር ቆይታ አድርገናል፡፡ እንደሚከተለው ቀርቧል፡፡

አቶ ታደለ፡- ድርጅታችን ዴሞክራሲንና ሰብዓዊ መብትን የማስፋፋት ስራዎች ላይ የተሰማራ ነው። በዚህ ረገድ ቪኮድ የዴሞክራሲ ባህልንና ሰብዓዊ መብትን ለማስፋፋትና ለመጠበቅ የሚችሉ የተሟላ እውቀትና ክህሎት ያላቸው ንቁ ዜጎችን ለመፍጠር አስተዋጽኦ ሲያደርግ ቆይቷል፡፡ ግንዛቤን በማስፋትና በአቅም ግንባታ ረገድ ከፍተኛ ውጤት ካገኘባቸው ስራዎች ውስጥ በሰብዓዊ መብት እንቅስቃሴዎች፣ መልካም አስተዳደርና የህዝብ አስተዳደር ጉዳዮች ላይ ያተኮሩ ክበቦችን በማቋቋም ሚናቸውን እንዲወጡ ማድረጉ ነው፡፡ እነዚህ ክበቦች በድምሩ 20,024 አባላት አሏቸው፡፡ በሰብዓዊ መብቶችና ዴሞክራሲ ላይ አተኩረው ከተቋቋሙት ክበባት ውስጥ የሰብዓዊ መብት አምባሳደሮች ክበብ፣ የህገ መንግስት ዘብ አምባሳደሮች ክበብ፣ የፀረ-ኤች.አይ.ቪ/ኤድስ አምባሳደሮች ክበብ፣ የዜጎች እንባ ጠባቂ አምባሳደሮች ክበብ እና የሥነ-ፆታ አምባሳደሮች ክበብ በሚል የተደራጁ ናቸው፡፡ በገፅ 10 ይቀጥላል ...

|9

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

2. ሁሉን አቀፍ የሰብአዊ መብቶች እና የሰብአዊ መብት ቀን አመጣጥ

የሲቪል ማኅበረሰብ ተቋማት የገጠሟቸው ወቅታዊ ስጋቶች እና ተግዳሮቶችን አስመልክቶ የሚመለከታቸውን የመንግሥት አካላት፣ በጉዳዩ ላይ አግባብነት ያላቸውን ባለሙያዎችና የሲቪል ማኅበረሰቡ ተወካዮች የሚሠጧቸው ቃለ-ምልልሶች የሚተላለፍበት ዓምድ ነው፡፡

ከወንጀሎች ሁሉ... የሰብዓዊ መብቶችና

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ከገፅ 9 የዞረ ...

ዴሞክራሲ ክበባት

የሰብአዊ መብት አምባሳድሮች ክበብ

የህገመንግስት ዘብ አምባሳደሮች ክበብ

የሰብአዊ መብት እና ዴሞክራሲ አምባሳድሮች ክበብ

የዜጎች እንባ ጠባቂ አምባሳደሮች ክበብ

ሙሐዝ፡- ዓለምአቀፍ የሰብዓዊ መብት ቀንን ለማሰብ ድርጅቱ ያከናወናቸው ተግባራት ምንድን ናቸው? አቶ ታደለ፡- ዓለምአቀፍ የሰብዓዊ መብት ቀንን አስመልክቶ ለ14,100 ሰልጣኞችና የክበብ አባላት በተመረጡ የሰብአዊና ዴሞክራሲያዊ መብቶች ላይ ገለፃ ተሰጥቷል፡፡ የግንዛቤ ማስጨበጫ ገለፃው ያተኮረው፤ “የደመወዝ ጭማሪ አይደለም የምጠይቀው አቶ ዳንኤል፤ እንደሰው እንድታከብረኝና እንድታነጋግረኝ ነው”

የፀረ-ኤች. አይ.ቪ/ኤድስ አምባሳደሮች ክበብ

የሥነ-ፆታ አምባሳደሮች ክበብ

ሲሆን እነዚህ እንቅስቃሴዎችም ከታህሣስ 1 ዋዜማ ጀምሮ ተከናውነዋል፡፡ በሌላ በኩል ዕለቱ በእስርና በስደት ላይ ያሉ፣ የሰብዓዊ መብታቸውን የተገፈፉ፣ ለሰብዓዊ መብቶችና ለዴሞክራሲ ማበብ ሲታገሉ ያለፉ ወገኖች የሚታወሱበት ቀን እንደመሆኑ የህሊና ፀሎት ተደርጎላቸዋል፡፡

 በዓለም አቀፍ የሰብዓዊ መብቶች መግለጫ፤  በዲሞክራሲ ጽንስ ሀሳብና ባህሪያት፤  በዲሞክራሲያዊ ልምላሜ፤

መንግስት

አመሰራረትና

 ከዲሞክራሲያዊ መንግስት የሚጠበቅ አስተዳደርና አገልግሎት፤  በአሰሪና ሰራተኛ ጉዳይ፤  በተሻሻለው የቤተሰብ ህግ፤  በሴቶች አመራርና ውሳኔ ሰጪነት፤

| 10

 በኢ.ፌ.ዴ.ሪ. ህገ-መንግስትና ዓለምአቀፍ የሰብዓዊ መብቶች ስምምነቶች፤

በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃት ዘመቻ በኢትዮጵያ መግቢያ በሴቶች ጉዳይ ላይ የሚሰሩ መንግሥታዊ ተቋማትንና መንግሥታዊ ያልሆኑ ማህበራትን አቅፎ እ.ኤ.አ. በ2006 የተቋቋመው ‹‹ዘመቻ በፆታዊ ጥቃት ቡድን›› የተሰኘው ጥምረት ዘንድሮ በዓለም አቀፍ ደረጃ ለ13ኛ ጊዜ የተከበረውን በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃት ዘመቻ እንቅስቃሴ አስመልክቶ ህዳር 13 ቀን 2005 ዓ.ም. ጋዜጣዊ መግለጫ ሰጥቷል፡፡ የእንቅስቃሴ ዘመቻውን ‹‹ሰላም ለሴቶች ከጓዳ እስከ አደባባይ›› (Peace for women from home to world) በሚል መሪ ቃል ላይ ተመስርቶ በልዩ ልዩ ዝግጅቶች ማክበር መጀመሩን የቡድኑ አባላት በመግለጫቸው አስታውቀዋል፡፡

ሙሐዝ፡- ቪኮድ በዚህ ዓመት ላከበረው ዓለምአቀፍ የሰብዓዊ መብቶች ቀን የመረጠው መሪ ቃል ምንድን ነው? አቶ ታደለ፡- #በድርጅቱ የተመረጠው የሰብአዊ መብት ጭብጥ፤ ከወንጀሎች ሁሉ የከፋው ወንጀል ሰብዓዊ መብት ሲረገጥ እያዩ ዝም ብሎ ማለፍ ነው፡፡ ዝምታው ይሰበር!$ የሚል ነው፡፡

ሙሐዝ፡- በተጨማሪ የሚያስተላልፉት መልእክት

 በሰብዓዊ መብት ጽንስ ሃሳብና ባህሪያት፤

ዘመቻ በጾታዊ ጥቃት ቡድን ጋዜጣዊ መግለጫ ህዳር 13 ቀን 2005 ዓ.ም.

አቶ ታደለ፡- ሁሉም ዜጋ ሰብዓዊና ዲሞክራሲያዊ መብቶቹን ለማስከበር ከማንም በላይ የራሱን ጥረት ማድረግ ይጠበቅበታል፡፡ ዜጎች ሰው በመሆናቸው ብቻ ያገኙትን መብት በምንም ዓይነት መለኪያና መመዘኛ፣ አድሎ ሳይደረግባቸው እውን እንዲሆን ከራስ ጀምሮ የሁሉንም ጥረት ይጠይቃል፡፡ ለሰብዓዊ መብቶች በተሟላ ሁኔታ ተፈፃሚ መሆንም የህገመንግስት የበላይነት ወሣኝነት አለው፡፡ በመሆኑም ዜጎች ህገ-መንግስታዊ ሀላፊነታቸውን ተወጥተው ህገመንግስታዊ መብታቸውን ማስከበር ይጠበቅባቸዋል፡፡ በሌላ በኩል ሰብዓዊ መብቶችን የማክበር፣ የማስከበርና የማሟላት ኃላፊነት የተጣለባቸው አካላት ደግሞ የተቋቋሙበትን ዓላማ በአግባቡ መወጣት አለባቸው፡፡ መገናኛ ብዙኀንም እንደዚሁ ለሰብዓዊ መብት ጉዳዮች ልዩ ትኩረት ሰጥተው የማራመድና የማስፋፋት ስራ ሊያከናውኑ ይገባል፡፡ እናመሰግናለን!

1) የዘመቻ እንቅስቃሴው መሰረት ያደረጋቸው ዓለምአቀፍ ቀናት፤  ህዳር 16 ዓለም አቀፍ የነጭ ሪቫን ቀን፣  ህዳር 20 ዓለም አቀፍ የሰብዓዊ መብት ተከላካዮች ቀን፣

    2)

ህዳር 22

ዓለም አቀፍ የኤድስ ቀን፣

ህዳር 25 ዓለም አቀፍ የአካል ጉዳተኞች ቀን፣ ህዳር 27 ዓለም አቀፍ የጥቃት ሰለባዎች ቀን፣ ታህሳሥ 1 ዓለም አቀፍ የሰብዓዊ መብት ቀን፣

የዘመቻው ስልት፤

•

ፆታዊ ጥቃትን አስመልክቶ በልዩ ልዩ መንገድ የጋራ ድምጽ ማሰማት፣ እና

•

በየደረጃው ያሉ ተማሪዎችን፣ የፖሊስና መከላከያ ሰራዊት አባላትን፣ የክልል ማህበራትን፣ ወጣቶችና ህፃናትን የእንቅስቃሴው አካል ማድረግ፣

የቡድኑ አባላት በወቅቱ ከጋዜጠኞች ለቀረቡላቸው ጥያቄዎች ምላሽ ሰጥተዋል፡፡ የቃለ-ምልልሱ ዋና ዋና ነጥቦቹ እንደሚከተለው ቀርበዋል፡፡



‹‹ሰላም ለሴቶች ከጓዳ እስከ አደባባይ›› የሚለው መሪ ቃል የተመረጠበት ምክንያት ሰላም ለሴቶች ከጓዳ እስከ አደባባይ የሚለው ጭብጥ የተመረጠበት ምክንያት የጥቃት ተግባራት በጓዳም በአደባባይም ስለሚፈፀሙ ነው፡ ፡ እነዚህ የጥቃት ተግባራት የመብት ጥሰትና የወንጀል ተግባራት ናቸው፡፡ የደህንነትና የሠላምም እጦት ናቸው፡፡ ሴቶች እየደረሰባቸው ያለው የጥቃት ተግባርና በደል በትክክል ሰላምን የሚያሳጣ ነው፡፡ ያለምንም ስጋት በሰላም ወጥቶ መግባት ሠላም ያለው ሰው መገለጫ ነው፡፡ እንደማንኛውም ሰው ሴቶችም ለተለያዩ የመኪና እና መሰል አደጋዎች ሊጋለጡ ይችላሉ፡፡ ነገር ግን በአሁኑ ጊዜ እየገጠማቸው ያለው ቋሚ የአደጋ ምንጭ በውስጣቸው ሰላም እንዳይሰማቸው፣ ጭንቀት እንዲኖርባቸውና ፍርሃት እንዲያድርባቸው የሚያደርግ ነው፡፡ መሪ ቃሉ ለሦስት ተከታታይ ጊዜ በአለም አቀፍ ደረጃ በመሪ ቃልነት ሲመረጥ ከልዩ ልዩ ተጨባጭ ሁኔታዎች አንፃር ታይቶ ሊሆን ይችላል፡ ፡ ነገርግን በኛ አውድ የወሰድነው በእርግጥ ሴቶች በቤታቸውም ሆነ በአደባባይ ሠላም ያስፈልጋቸዋል በሚል ነው፡፡ በተለይ ከቅርብ ጊዜ ወዲህ የሴቶች ጥቃት በአደባባይም ጭምር እየተፈፀመ ነው፡፡ በቅርቡ በገፅ 12 ይቀጥላል ...

| 11

ከገፅ 11 የዞረ ...

በ18 ጥይት የተገደለችው ሴት ጉዳይ አይነተኛ ምሳሌ ነው፡፡ እነዚህ አስከፊ ጥቃቶች ከተጠቂዎች አልፎ የህብረተሰቡን ሰላምና አካባቢ ይረብሻሉ። በተለይ ደግሞ ሴቶችንና ሴቶች ልጆች ያሏቸውን ቤተሰቦች የሚያሸብሩ ድርጊቶች ናቸው፡፡ የሰላምን አስፈላጊነት በመሪ ቃልነት የተጠቀምነውም ከዚህ አኳያ ነው፡፡ በተጨማሪም መንግሥት ለጉዳዩ ትልቅ ትኩረት እንዲሰጠው ስለምንፈልግ ነው፡፡ በህገ-መንግስቱ መሰረት ሠዎች በህይወት የመኖር መብት አላቸው ብቻ ሳያሆን ከጉዳት የመጠበቅ መብትም አላቸው። ይህ የሰብዓዊ መብት ጉዳይ ደግሞ ሴቶችም ወንዶችም እኩል የሚጋሩት ነው፡፡ ስለሆነም ሴቶች ይህን ማንም ሊነፍጋቸው የማይገባን በሕይወት የመኖርና የአካል ደኅንነት የመጠበቅ መብት ሊያጡ እንደማይገባ ለማስገንዘብ ይህንን ርዕስ መርጠናል፡፡

Reasons for Selecting the Slogan መሪ ቃሉ የተመረጠበት ምክንያቶች • Since the women’s question to be free from violence is an issue of

• peace የሴቶች ከጥቃትfrom ነፃviolence; የመሆን ጥያቄ የሰላም እና and protection ከጉዳት የመጠበቅ ጥያቄ በመሆኑ፣

• In recognition of the fact that the acts of violence committed • against ባለፉትwomen ዓመታት በሴቶች ላይyears የተከሰቱ የሀይል fear ጥቃቶች during the past have imposed and ሴቶችን የሚያሸማቅቁ እና ፍርሃት ላይ የሚጥሉ ሆነው insecurity on women;

በመገኘታቸው፣

situation wherein women can freely participate in the • • Aሴቶች ከወንዶች እኩል በአገራቸው ልማት በነፃነት development country ወጥተው can only be የሚገቡበት created if womenአካባቢ have የሚሳተፉትof their በሰላም freedom of movement and security; መፍጠር ሲቻል በመሆኑ፣ rights በህይወት of women to የመኖር፣ life, bodily security freedom should be • • The የሴቶች የአካልand ደህንነትና የነፃነት መብት ያለምንም አድሎ በሴቶችም ላይ ተፈፃሚ put into effect without any discrimination መሆን ስላለበት፣

 መሪ ቃሉ በዓለም አቀፍ ደረጃ ከተመረጠው ጋር ተዛማጅነት አለው? የዓለም አቀፉ ጭብጥ ‹‹ሰላም ለሴቶች ከጓዳ እስከ አደባባይ›› የሚል ቢሆንም ከወታደራዊ አምባግነንነት ጋር የተገናኘ ነው፡፡ ምንያቱም በአሁኑ ወቅት በዓለማችን በሚከሰቱ ጦርነቶች ምክንያት በሴቶች ላይ የሚፍፀመው ጥቃት የጎላ ነው፡፡ በጦርነት አማካኝነት ሰላማዊያን ሴቶችና ህፃናት ከፍተኛ ጥቃት ይደርስባቸዋል፡፡ በመሆኑም ዓለምቀፉ ጭብጥ ከዚህ ጋር የሚያያዝ ነው፡፡ በኢትዮጵያ ደረጃ ግን ከወታደራዊ አምባግነንነት ጋር የተገናኘ አይደለም፡፡ ከዓለም አቀፉ ጭብጥ ጋር የሚገናኘው ሴቶች በሚደርስባቸው ጥቃት ሰላም እያጡ ነው የሚል አንድምታ የያዘው ጭብጥ ነው፡፡ በአገራችን እየደረሰ ያለው ጥቃት ያሰቅቀናል፣ ያስፈራናል፣ ያስጨንቀናል፣ ያሳስበናል፡፡ ብዙዎች ከቀድሞው ልምድ በመነሳት በመንገድ ላይ ሊደርስባቸው ስለሚችለው ነገር እያሰላሰሉ በፍርኀት ይኖራሉ፡፡ ይኼ ፍርሃት እየዘለቀ ከሄደ ደግሞ ሴቶችን የበለጠ ሠላም የሚያሳጣ ፣በህወት የመኖራቸውን መብት ጥያቄ ውስጥ የሚያስገባ ይሆናል፡፡ ስለሆነም ሠላም ለሴቶች በጓዳ ብቻ ሳይሆን በአደባባይም ያስፈልጋል፡፡ በጓዳ ሠላም ከሌላት ስነ-ልቦናዋንም፣ አካሏንም፣ ስለሚጎዳ በሠላም ወጥታ ልትገባ አትችልም፡፡ #ሰላም ለሴቶች$ ስንል ከጥቃቱ ጋር ተያይዞ በሴቶች ላይ የሚደርሰውን ተጽዕኖ ለማስቀረት ነው፡፡

| 12

››››››በገፅ 14 ይቀጥላል ...

 ጥቃትን ለመከላከከል የወንዶች ተሳትፎ ትኩረት ተሰጥቶታል? ሠላም ለሴቶች ከጓዳ እስከ አደባባይ የሚላውን ሁኔታ ማረጋገጥ በሴቶች ላይ የምንሠራ ማህበራትና ድርጅቶች ወይም በመንግስት ደረጃ የተቋቋመው የሴቶች፣ ህፃናትና ወጣቶች ሚኒስቴር ድርሻ ብቻ አይደለም፡፡ የመላው ህብረተሰብ ኃላፊነት እንጂ፡፡ እስከዛሬ ባለው እንቅስቃሴ ወንዶች ትልቅ ተሳትፎ ነበራቸው። የፀረ-ፆታዊ ጥቃት ዘመቻ እንቅስቃሴው ህዳር 16 ቀን የሚከበረውን ዓለም አቀፍ የነጭ ሪቫን ቀን የሚያካትት ነው፡፡ የነጭ ሪቫን ቀን ወንዶች በሴቶች ላይ ጥቃትን አልፈፅምም፣ ሲፈፅም ሳይ ዝም ብዬ አላልፍም፤ ይህን ለማስቀረት ከሚታገሉት ጋር አብሬ እሰራለሁ ብለው ቃል የሚገቡበት ነው፡፡ የወንዶች ተሳትፎ ትኩረት የተሰጠውና የዘመቻው እንቅስቃሴ አንዱ አካል እንዲሆን የተደረገውም ለዚሁ ነው፡፡ ባለፈው ዓመት በአብዛኛው ያከናወነው ዝግጅት፣ ውይይቶቻችንና ስብሰባዎቻችን በወንዶች ተሳትፎ ላይ ያተኮሩ ነበሩ፡፡ በዚህም ዓመት የወንዶች ተሳትፎ ልዩ ትኩረት ተሰጥቶታል፡፡ ሌላው ሳይጠቀስ የማይታለፈው ጉዳይ ሁልጊዜ ስለወንዶች ስንናገር ሁሉንም አጥቂ አድርገን መፈረጅ እንደሌለብን ነው፡፡ ምንጊዜም ቢሆን ወንድና ሴትን እንድናበላልጥ እና ሴቷን ተጠቂ ወንዱን አጥቂ የምናደርግበትን አስተሳሰብ አራግፈን መሄድ ያስፈልጋል፡፡ ለዚህም የማህበራቱ ድርሻ ህብረተሠቡን በማስተማር የአመለካከት ለውጥ ማምጣት ነው፡ ፡ ይህንን በበቂ ሁኔታ እየሠራን ነው፡፡

በሴቶች ላይ የሚፈፀም

ጥቃት

ዘመቻ እንቅስቃሴ ለምን?

1.

የእንቅስቃሴው መነሾ

የ16ቱ ቀናት በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃት ዘመቻ እንቅስቃሴ የተጀመረው እ.ኤ.አ. በ1991 ነው፡፡ እንቅስቃሴው በየዓመቱ እ.ኤ.አ. ከኖቬምበር 25 እስከ ዲሴምበር 10 ቀን በተከታታይ ይከበራል። ይህም ከዓለምአቀፍ የሰብዓዊ መብቶች ቀን ጋር ተያይዞ የሚከናወን ነው፡፡ የእንቅስቃሴ ዘመቻው መነሾ በአንድ ወቅት በዶሚኒካን ሪፐብሊክ የነበረ አምባገነን መንግሥት በሦስት የሚርባል እህትማማች (mirbal sisters) ዜጎቹ ላይ የፈጸመው አሰቃቂ ግድያ ነው፡፡ እ.ኤ.አ. ኖቬምበር 25 ቀን 1960፡፡ በራፋኤል ትሩጂሎ የሚመራው መንግሥት የፖሊስ አካላት በእህትማማቾቹ ላይ የፈፀሙት ድርጊት በዓለምአቀፍ የሴቶች አመራር ማዕከል(Center for Women’s Global Leadership) እ.ኤ.አ. በ1991 ለተጀመረው የፀረ-ሴቶች ጥቃት የማስቆም እንቅስቃሴ እርሾ ሆኖ አገልግሏል፡፡ ከተለያዩ ሀገራት፤ ዘርፎችና ሙያዎች ተውጣጥተው የተሳተፉበት የ1991 የማዕከሉ ስብሰባ የ16ቱ ቀናት ዘመቻ እንቅስቃሴ መነሻው እ.ኤ.አ. ኖቬምበር 25 እንዲሆንና ማብቂያው ዲሴምበር 10- ዓለምአቀፍ የሰብአዊ መብቶች ቀን እንዲሆን ወስኗል፡፡ መሰረታዊ ምክንያቱም በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃት ከሰብዓዊ መብት ጋር የተቆራኘ መሆኑንና ጥቃቱም የሰብዓዊ መብት ጥሰት መሆኑን አጉልቶ ለማሳየት እንዲረዳ ነው፡፡

2.የእንቅስቃሴው መሠረታዊ ዓላማዎች • ወደፊት የሚፈፀሙ ጥቃቶችን መከላከል ግብ በማድረግ የቤት ውስጥ ጥቃትና የሰብዓዊ መብቶችን ግንዛቤ ማሳደግ፤ • ወንዶች በሴቶች ላይ የሚፈፀሙ ጥሰቶችን አስመልክቶ አቋም እንዲይዙ ማበረታታት፤

• በሚፈፀሙ የጥሰት ጉዳዮች ላይ በህዝቦች መካከል የሚፈጠርን ህብረት ማጎልበት፤

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

በሴቶች ላይ

• የሲቪል ማህበረሰቡ በሴቶች ላይ የሚፈፀሙ ጥሰቶችን ለመከላከል የነቃ ተሳትፎ እንዲያደርግ ማበረታታት፤ • መንግሥታት ውጤታማ እርምጃ እንዲወስዱና በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃትን ለማስቀረት የገቡትን ቃል ተፈፃሚ እንዲያደርጉ መቀስቀስ፤

የግለሰቦችንና የተቋማትን የግንኙነት መረብ በማጠናከር በተደራጀና በተባበረ መንገድ በፖሊሲ አውጪዎችና ህግ አስፈፃሚ አካላት ላይ ጫና ማሳደር፤

የባለድርሻ አካላት የተቀናጀ ጥረትና እርምጃ ሳይኖር በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥሰትን ማስቀረት የማይታሰብ ነው

3.

ምን መደረግ ይኖርበታል?

የ16ቱ ቀናት ተከታታይ የቅስቀሳ ዘመቻ የሴቶችን መብቶች በማስከበር ላይ በተሰማሩ መንግሥታዊና መንግሥታዊ ያልሆኑ አካላት፤ ቡድኖችና ግለሰቦች ጥቃቱን የመከላከያ ስትራቴጂ ሆኖ በየዓመቱ ሲከናወን ቆይቷል፡፡ በየአገሩም ሆነ በየድርጅቶቹ የጋራ እንቅስቃሴ ተደርገው ሲከናወኑ የነበሩት ተግባራት ዋንኛ ትኩረትም፡››››››በገፅ 16 ይቀጥላል ...

| 13

ከገፅ 12 የዞረ ...

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ወደፊትም አጠናክረን መቀጠል ይኖርብናል፡፡

ጥቃትን ለመቀነስ የሚያስችሉ ተጨባጭ ተግባራት ተከናውነዋል? ይህን ለማረጋገጥ የተደረገ ጥናትስ አለ? ስለጥቃት ማውራት ብቻ ሳይሆን ተጨባጭ የሆኑ ስራዎችንም መስራት አስፈላጊ ነው፡፡ በተለይ ማስተማርና መንግስት እርምጃዎች እንዲወስድ ተጽእኖ ማድረግ ዋንኛው ተግባር ነው፡ ፡ በዚህ ረገድ የዘመቻ በፆታዊ ጥቃት ቡድን አባላት የሆኑት የኢትዮጵያ ሴቶች ማህበራት ቅንጅት፣ የኢትዮጵያ ሴቶች የህግ ባለሙያዎች ማህበር፣ የአካል ጉዳተኛ ሴቶች ማህበር፣ የአዲስ አበባ ሴቶች ማህበር እና የሴት ደራሲያን ማህበር ባላቸው ደረጃና አቅም ሲያስተምሩ ቆይተዋል፡፡ በተለይ ቡድኑ ከተቋቋመ ከ2006 ዓ.ም. ጀምሮ ከፍተኛ የዘመቻ ስራ ተሰርቷል፡፡ በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃት የተለያዩ የህብረተሠብ አካላት እንዲወያዩበትና ዝምታው እንዲሰበር ጥረት አድርገናል፡፡ ከፖሊስ አካላትና ከመከላከያ ሰራዊት ጋር በጋራ መስራት ጀምረናል። እንደዚሁም የዩኒቨርስቲ ተማሪዎች ፆታዊ (ወሲባዊ) ትንኮሳን አስመልክቶ ክርክር የሚያደርጉበትን መድረክ በማዘጋጀት ግንዛቤ እንዲኖራቸውና አቋም እንዲይዙ ከፍተኛ ጥረት ተደርጓል፡፡ በመገናኛ ብዙሃን በተለይ ከጥቃትና ከሰብዓዊ መብት ጋር የተያያዙ የግንዛቤ ማስጨበጫ ተግባራት ለተከታታይ ዓመታት ተላልፈዋል፡፡ ጋዜጠኞች ወይም የመገናኛ ብዙሃን ጥቃትን ሊከላከሉ ስለሚችሉባቸው አሰራሮች በመመካከር የቅስቀሳ ስትራቴጂ በማውጣት ለሁሉም የግልና የመንግስት መገናኛ ብዙሃን በትነናል፡፡ ስትራቴጂው የሴቶችን ጥቃት በመከላከል ረገድ በመገናኛ ብዙሃን የሚተላለፉ ጉዳዮች ይዘትና አቀራረብ ከተደራሹ ህብረተሰብ አንፃር እንዲቃኙ የሚያስገነዝብ ነው፡ ፡ ይህን በማድረጋችንም ቀደም ሲል የአየር ጊዜ በመግዛት ይተላለፍ ከነበረው ፕሮግራም በተጨማሪ መገናኛ ብዙሃን መረጃ ወስደው የሚያስተላልፉበት ሁኔታ በመጀመሩ ትልቅ ለውጥ ማምጣት ተችሏል፡፡ የፍርድ ቤት የቅጣት ውሣኔዎች ቀለል ሲሉ፣ አፈፃፀማቸው ሲዘገይና ህጉ የላላ በሚመስለን ጊዜ ሠላማዊ ሰልፎችን በማድረግ፣ ጋዜጣዊ መግለጫ በመስጠት፣ የፊርማ ማሰባሰብና ሌሎች መሰል ስራዎች በማከናወን በመንግስት ላይ ግፊትና ጫና አሳድረናል፡፡ በተጨማሪም የአቅም ማነስ ቢኖርም ጥቃት ፈፃሚዎች ለፍርድ እንዲቀርቡ ድጋፍ እናደርጋለን፡፡ የተፋጠነ ፍትህና ተገቢ ውሣኔ እንዲሰጥም ግፊት እናደርጋለን፡፡ በዚህ ጫና የመፍጠር ሥራዎቻችን የተነሳ በአሁኑ ጊዜ የህግ አፈፃፀሙ ከበፊቱ የተሻለ ሆኖ ይታያል፡፡ ይሁንና ትልቁ ስራችን የአመለካከት ለውጥ ማምጣት ስለሆነ ወደፊትም በትጋት እንሰራለን፡፡ ጥቃቶች መጨመራቸውን ወይም መቀነሳቸውን የሚያሳዩ ጥናቶች መካሄዳቸውን በተመለከተ ተጨባጭ ምስልና የተጣራ መረጃ ሊሰጥ የሚችል ጥናት የለም፡፡ ይህ ጉዳይ የህብረተሠቡ ግማሽ አካል የሆኑ ሴቶችን የሚመለከት ትልቅ አጀንዳ በመሆኑ መንግስትም ሆነ ሌሎች አካላት በጀት መድበው ሊያከናውኑት እንደሚገባ በተከታታይ አሳስበናል፡፡ እኛም ራሳችን አቅም አሰባስበን ጥናቱን ለማከናወን ጥረት እያደረግን ነው፡፡ ነገር ግን ጥናቱ አሻሚ መሆን የለበትም፡፡ መንግስት አንዳንድ ጥናቶችን

| 14

መንግሥት የሴቶችን ጥቃትየሴቶችን እንደትልቅ አጀንዳጥቃት ወስዶ በልዩ መንግሥት እንደትልቅ ወስዶ ልዩ መንገድ መግለጫአጀንዳ ሊሰጥበት ይገባል

ለማህበረሰባችን አመለካከት በጣም ወሣኝነት አለው፡፡ እንደዚሁ ሁሉ በምንኖርባቸው አካባቢዎች የሚፈጠሩ አመለካከቶች በእያንዳንዳችን ላይ የአስተሳሰብ ይፈጥራሉ፡፡

በልዩ ልዩ መንገድ መግለጫ ሊሰጥበት ይገባል

አይቀበላቸውም። ሌሎችም በመንግስት የተጠኑትን እንደዚሁ። ስለዚህ ብሔራዊ የሆነና ተጨባጭ መረጃ የሚሰጥ፣ በበቂ ናሙና የተደገፈ ጥናት መከናወን አለበት፡፡ ለምሳሌ፡- በአማራ አካባቢ ያለዕድሜ ጋብቻ፣ በአፋር አካባቢ የሴት ልጅ ግርዛት፣ በደቡብ አካባቢና ኦሮሚያ የአስገድዶ መድፈርና ጠለፋ ተግባራት ጎልተው ይታያሉ፡፡ ስለዚህ በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃት መጠነ ሰፊና እንደአካባቢው ሁኔታ የተለያየ በመሆኑ ሙሉ የሆነ ስዕል ሊሰጥ የሚችል ጥናት ማድረግን ይጠይቃል፡፡ዋናው ነገር ግን እስከአሁን እየሰራን ያለነው ስራ ምን ያህል ለውጥ አምጥቷል? እየተፈጸመ ያለው ጥቃት ኅብረተሰቡን አሳስቦታል ወይ? የሚለው ነው፡፡ ጉዳዩ ሁሉንም ህብረተሰብ ማሳሰብ ከቻለ ከዚያ ያለፉ እርምጃዎችን መውሰድ ያስችላል፡፡

በሴቶች ላይ የሚደርሱ ጥቃቶችን ለመቀነስ በሚደረገው ጥረት ለሁሉም ተጠቂዎች እኩል ትኩረትና ሽፋን ተሰጥቷል? ማነው ለጉዳዩ ትኩረት ያልሰጠው? እኛ ትኩረት ሰጥተን ስለማንሰራ ነው ወይስ የሠራነው ስራ ይፋ ስላልተደረገ ነው? ለምሳሌ፡- ከዚህ በፊት ፊርማ አሰባስበን ከፍተኛ ሰልፍ የተደረገበትና ፓርላማ ያደረስነው ጉዳይ በሚዲያ ሽፋን አልተሠጠውም፡፡ ስለሆነም በሚፈፀሙት ጥቃቶች ዙሪያ ድምፃችንን ሳናሰማ ቀርተን ሳይሆን ምናልባት ጉዳዩ ለጋዜጠኛው ስሜት ስላልሰጠው ሊሆን ይችላል፡፡ ስለዚህ እኛ ስራዎችን እንሠራለን፡፡ የማስተላለፍና ያለማስተላለፍ ጉዳይ ግን ለዜናው ክብደት ሰጥቶ በሚመጣው ጋዜጠኛ ወይም የመገናኛ ብዙሃን የሚወስን ነው፡፡ በጋዜጣ ወይም በቲቪ ወይም በሬዲዮ ትኩረት ሳይሰጠው በታለፈ ቁጥር ተጠያቂው እኛ ሳንሆን ሽፋን መስጠት ያለበት አካል ነው፡፡ በእርግጥ አንዳንድ ጥቃቶች ለብዙሃን መገናኛ የማይበቁና ዘግናኝ በመሆናቸው ምክንያት ሳይዘገቡ ሊቀሩ ይችላሉ፡፡

ዘመቻው በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥሰት የሰብዓዊ መብት ጥሰት ተደርጎ እንዲታይ አስችሏል? የዘመቻው አባላት ቀደም ባሉት ዓመታት በአጠቃላይ ስለመብት ጉዳዮች አስተምረናል። ኢኮኖሚያዊና ማህበራዊ ድጋፎች ሰብዓዊ መሰረት እንዲኖራቸው አድርገናል፡፡ ለምሳሌ፡- አንዲት ሴት ብድርና ቁጠባ የሚሰጣት ከሆነ አባል ድርጅቱ በመጀመሪያ



ወ/ሮ ሳባ ገብረመድህን የኢትዮጵያ ሴቶች ማህበር ኔትዎርክ ሥራ አስፈፃሚ ዳይሬክተር መብቷን እንዲያሳውቃት ይጠየቃል፡፡ ምክንያቱም ገንዘብም ኖሯት መብቷ ላይከበር ይችላል፡፡ ስለዚህ ጥቃትን አስመልክቶ ከማስተማር ስራዎች በተጨማሪ በኢኮኖሚና ማህበራዊ ጉዳዮች በምንሰራቸው ስራዎችም በተቻለ መጠን ሴቶች በህገ-መንግስቱ፣ በወንጀለኛ መቅጫና በቤተሰብ ህጉ የተደነገጉትን ሴቶችን የሚመለከቱ ጉዳዮች ካወቁ በኃላ ተጠቃሚ እንዲሆኑ ይደረጋሉ፡፡ ራሳቸው መሪና በመብታቸው እኩል ተካፋይ መሆናቸውን ተረድተው በማንኛውም ጉዳይ የማይሸማቀቁ ፣ ደፋሮችና ጠንካሮች እንዲሆኑ የማስቻል ስራ እንሰራለን፡፡ በዚህም ረገድ በብዙሃን መገናኛ በተከታታይ የውይይትና የማስተማር ፕረግራሞች ሰርተናል፡፡ ወንዶችም ሆኑ ሌሎች የማህበረሰቡ አካላት ስለሴቶች፣ ስለተጠቂዎች፣ እና ስለ ህፃናት እንዲያስቡና ለሰብዓዊ መብት ተቆርቆሪ እንዲሆኑ የሚያስችል ስራ ተሰርቷል።

የሴቶችን ጥቃት ለመከላከል የማያስችሉ የህግ ክፍተቶች አሉ? ከመንግስት ምን ይጠበቃል? የወንጀለኛ መቅጫም ሆነ የቤተሰብ ህግ ተራማጅ የሆኑ አንቀፆችን አካተው ከህገ-መንግስቱ ጋር እንዲጣጣሙ ተደርጓል፡፡ በባህልና በልምድ እንደበጎ የሚታዩ ድርጊቶች በወንጀል የሚያስቀጡ ተግባራት ሆነው መቀመጣቸው ተራማጅ ህግጋት መሆናቸውን ያመለክታል፡፡ ሆኖም ግን እየተፈፀሙ ያሉት አዳዲስ የወንጀል ዓይነቶች ምክንያቱ የህግ ክፍተት ነው ወይስ የአፈፃፀም የሚለው በአግባቡ ሊፈተሽ ይገባል፡፡ የችግሩ ምንጭ ምን እንደሆነ ያለ በቂ መረጃ መናገር ባይችልም አንዳንዴ የሚተላለፉት የቅጣት ውሣኔዎች ተመጣጣኝ አለመሆን አንድ ችግር እንዳለ ያመለክታል፡፡ መንግስት የሴቶችን ህገ-መንግስታዊ ሰብዓዊ መብት የማስጠበቅ ግዴታ አለበት፡፡ ስለዚህ እስከዛሬ ያደረጋቸው በጎ እርምጃዎችና ስራዎች እንደተጠበቁ ሆነው ተጨማሪ ጥረቶችን የሚሹ ጉዳዮች ተፈትሸው ሊሰራባቸው ይገባቸዋል፡፡ መንግስት የሴቶችን ጥቃት እንደትልቅ አጀንዳ ወስዶ በልዩ ልዩ መንገድ መግለጫ ሊሰጥበት ይገባል።

የብዙሃን መገናኛ ሚናስ? የማህበረሰብ አመለካከትን በሚመለከት ብዙ ስራዎች መሰራት አለባቸው ፡፡ የሴቶችን ጥቃት ለመከላከል በየግላችን ያለን አመለካከት

በተለይ ሴቶችን የሚመለከቱ የማህበረሰብ አስተያየቶች ከባህሎቻችንና ከልምዶቻችን ጋር የሚያያዙ ናቸው፡ ፡ ሴቶች የበታች ናቸው፣ ወንዶች መቆጣጠር ይችላሉ፣ ሴቶች ለወንዶች መልስ መስጠት የለባቸውም፣ ወዘተ. ከብዙ በጥቂቱ ተጠቃሽ ናቸው፡ ፡ በሴቶች ላይ የሚፈፀሙ አስከፊ ጥቃቶችን የምንሰማው የአካል ጉዳት ሲደርስ ወይም ህይወት ሲጠፋ ነው፡፡ የማህበረሰብ አመለካከትን የሚለውጡ ስራዎችን መስራት እንዳለብን እናውቃለን፡፡ በሚፈለገው ደረጃ ባሆይንም በተቻለ መጠን ሰፋፊ የግንዛቤ ማስጨበጫ ስራዎችን ስንሰራ ቆይተናል፡፡ እኛም ሆንን ሌሎች ማህበራት በሬዲዮና በስልጠና ፕሮግራሞች ከተለያዩ ማህበረሰቦች ጋር የአመለካከት ለውጥ ለማምጣት ስንሠራ ቆይተናል፡፡ ነገር ግን የማህበረሰብ አመለካከት ለውጥን በምናስበው ልክና ፍጥነት ማምጣት አንችልም፡፡ ተከታታይ ስራዎች ሊኖሩን ይገባል፡ ፡ ለዚህ ደግሞ አጋዡ ብዙኀን መገናኛ ነው፡፡ በአሁኑ ወቅት ግን የአየር ጊዜ ወጪ ክፍያ ውድ ነው፡፡ የማህበረሰብ ጥያቄዎችን ከንግድ ነክ ስራዎች ለይቶ የሚያይ የብዙኀን መገናኛ ሥርዓት የለንም፡፡ እንደዚህ አይነት ስራዎችን ለመስራት በምንፈልግበት ጊዜ ብዙኀን መገናኛ ሊተባበሩንና ሊያግዙን ይገባል፡፡ የማህበረሰብ ጥያቄዎችን በሚመለከት ሰፋ ባለና ባነሰ ወጪ ሽፋን ልንሰጣቸው ይገባል፡ ፡ ይህን ጉዳይ ብቻችንን የምንታገለው አይደለም፡፡ እናንተ የማህበረሠብን አመለካከት ማረቅ ትችላላችሁ። ቢያንስ አሉታዊ የሆኑና ተጠቂን የባሰ ሊገድሉ የሚችሉ ዘገባዎች እንዳይዘገቡ ልናሳስባችሁ እንወዳለን፡፡ ይህ ሁኔታ ቤተሠብን በጣም የሚጎዳ ነው፡፡ በዚህ ጉዳይ ላይ የሚሠራ አካልንም ሞራል ይነካል፡፡ እናም ከጎናችን እንድትሠለፉ እንጠይቃለን፡

| 15

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

በሴቶች ላይ

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ከገፅ 10 የቀጠለ

...

• በአካባቢ፤በአገር፤ በክፍለ አህጉርና በዓለምአቀፍ ደረጃ ፆታን መሠረት ያደረገ ጥሰት የሰብዓዊ መብት ጉዳይ መሆኑን ማስገንዘብ፤ • የሴቶችን ጥቃት የሚመለከቱ አካባቢያዊ ተግባራትን ማጠናከር፤ • በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃትን እስከወዲያኛው ለማስቀረት የሚያስችል በአገርአቀፍ እና ዓለምአቀፍ ደረጃ የሚከናወኑ ተግባራትን ውጤት በሚያመጣ መልኩ ማስተሳሰር፤ •

የእንቅስቃሴ ዘመቻው አስተባባሪዎች አዲስና ውጤታማ ስልቶችን የሚያዳብሩበትንና የሚለዋወጡበትን መድረክ ማመቻቸት፤

•

በዓለም ደረጃ በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃትን ለመከላከል የተደራጁ የሴቶች ማህበራትን አንድነት ማጎልበት፤

•

መንግሥታት በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃትን ለማስቀረት የገቡትን ቃል ተፈፃሚ እንዲያደርጉ የሚያስችሉ ስልቶችን ማስገንዘብና ጫና መፍጠር፤

•

በፖሊስ ወይም በወታደራዊ አካላት በተፈፀሙ የግብረስጋና ፆታን መሰረት ያደረጉ ጥቃቶች ላይ ማተኮር፤

•

ለቤት ውስጥ ጥቃት የሚውሉ አነስተኛ መሣሪያዎችንና የሚኖራቸውን አስተዋፅኦ መግታት፤ እና

•

በግጭት ወቅትና ከግጭት በኃላ ወሲባዊ ጥቃቶችን መከላከል፡፡

እነዚህ ከላይ የተጠቀሱት በዓለምአቀፍ ደረጃ በመሪ ቃሉ ላይ ተመስርተው የወጡ ንዑሳን የእንቅስቃሴው መምሪያዎች ቢሆኑም በሴቶች መብት ላይ የተሰማሩ የየአገሩ መንግስታዊና መንግስታዊ ያልሆኑ አካላት በአገሮቻቸው ካለው ተጨባጭ የሴቶች መብትና ከተቋቋሙበት ዓላማ አንፃር ለእንቅስቃሴው ዘመቻ የሚጠቀሙበትን መሪ ቃል የመምረጥ ነፃነታቸውን አይገድብም፡፡ ፆታን መሰረት ያደረገ ጥቃት በሁሉም ደረጃ የሁላችንንም ቤት የሚነካ ጉዳይ ነው፡፡ ይህንን እውነታ ግምት ውስጥ በማስገባት መንግሥታት ለችግሩ ምላሽ የመስጠት፤ የመከላከልና የመቆጣጠር ኃላፊነት አለባቸው...

ፆታን መሰረት ያደረገ ጥቃት በሁሉም ደረጃ የሁላችንንም ቤት የሚነካ ጉዳይ ነው፡፡ ይህንን እውነታ ግምት ውስጥ በማስገባት መንግሥታት ለችግሩ ምላሽ የመስጠት፤ የመከላከልና የመቆጣጠር ኃላፊነት አለባቸው...

ላይ ሆኖ በሰፊው ይስተዋላል፡፡

4.የዓመቱ መሪ ቃል በዚህ ዓመት እ.ኤ.አ. ከኖቬምበር 25 እስከ ዲሴምበር 10 ቀን የዘለቀው የ16ቱ ቀናት በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃት ዘመቻ እንቅስቃሴ ያተኮረው ወታደራዊ አምባገነናዊነት ፆታን መሰረት ካደረገ ጥቃት ጋር ባለው ተያያዥነት ላይ ነው፡፡ ይህ ጭብጥ ወታደራዊ አምባገነናዊነትን መጋፈጥና ፆታን መሰረት ያደረገ ጥቃትን የሚያባብሱ ስር የሰደዱ ማህበራዊና ኢኮኖሚያዊ መዋቅሮችን ለይቶ ማውጣት ላይ ያለመ ነው፡፡ በ2012 በዓለምአቀፍ ደረጃ የተመረጠው የእንቅስቃሴው መሪ ቃልም ይህንኑ የሚያንፀባርቅ ነው፡-

ሰ ላም ለሴቶች ከጓዳ እስከአደባባይ ወታደራዊ አምባገነናዊነትን በማስወገድ በሴቶች ላይ የሚፈፀምን ጥቃት እናስቁም !

መሪ ቃሉ የተመረጠበት መሰረታዊ ምክንያት ወታደራዊ አምባገነናዊነት በሴቶች ላይ ለሚፈፀም ጥቃት ዋነኛ ምንጭ ሆኖ በመዝለቁ ነው፡፡ ወታደራዊ አምባገነናዊነት ፍርሃትን የሚፈጥር ከመሆኑም ባሻገር ግጭቶችን በነውጥ ና ወታደራዊ ጣልቃገብነት የመፍታት መንገድን ያበረታታል፡፡ እነዚህ የኃይል መንገዶች ደግሞ ከምንም በላይ ከቤት እስከአደባባይ ያሉትን የሴቶችን መብቶችና ጉዳዮች አደጋ ላይ ይጥላሉ፡፡ ወታደራዊ አምባገነናዊነት ነውጥን እንደዋነኛ የችግሮች መፍቻ መንገድ አድርጎ የሚወስድ በመሆኑ በአጠቃላይ ህብረተሰቡ ላይ በተለይም ደግሞ በሴቶችና ህፃናት ሰላምና ደህንነት ላይ መጠነ-

| 16

5.

በዓለም ጤና ድርጅት የወጡ ዋና ዋና እውነታዎች

መልእክት

“ወላጆቻቸውን ያጡና ለችግር የተጋለጡ ህፃናትን በቀያቸው፣ በአካባቢያቸውና በሀገራቸው እናሳድጋቸው፤ እንንከባከባቸው” ህዳር 11 ቀን 2005 ዓ.ም. የተከበረውን ዓለም አቀፍ የህፃናት ቀን ምክንያት በማድረግ ከሴቶች፣ ህፃናትና ወጣቶች ጉዳይ ሚኒስቴር የተሰጠ መግለጫ፤

የበዓሉ ባላቤት የሆናችሁ የሀገራችን ህፃናት በቅድሚያ ዘንድሮ በዓለም አቀፍ ደረጃ ለ23ኛ ጊዜ በሀገራችን ደግሞ ለ7ኛ ጊዜ “ወላጆቻቸውን ያጡና ለችግር የተጋለጡ ህፃናትን በቀያቸው፣ በአካባቢያቸውና በሀገራቸው እናሳድጋቸው፤ እንንከባከባቸው” በሚል ሀገራዊ መሪ ቃል ለሚከበረው ዓለምአቀፍ የህፃናት ቀን እንኳን በሰላም አደረሳችሁ እላለሁ፡፡ ህፃናት በአእምሮና በአካል ለጋ በመሆናቸው እድገታቸውን ሊያሰናክሉ ከሚችሉ ማህበራዊና ኢኮኖሚያዊ ችግሮች ለመታደግ ቤተሰባዊ፣ ማህበራዊና ተቋማዊ ክብካቤና ድጋፍ ያስፈልጋቸዋል፡፡ በተለይም ወላጆቻቸውን ያጡና ለችግር የተጋለጡ ህፃናት ልዩ ጥበቃና እንክብካቤ ይሻሉ፡፡ በተወለዱበትና ባደጉበት አካባቢ ተገቢውን ድጋፍና እንክብካቤ እንዲያገኙ ማድረግ ደግሞ ለዕድገታቸው መቃናት ወሳኝ ሚና ይኖረዋል፡፡ መንግሥትም በዓሉ ወላጆቻቸውን ያጡና ለችግር የተጋለጡ ህፃናትን በቀያቸው፣ በአካባቢያቸውና በሀገራቸው እናሳድጋቸው፣ እንንከባከባቸው! በሚል መሪ ቃል በመላው ሀገሪቱ እንዲከበር ሲወስን ህፃናቱ በሀገራቸው አፈር ላይ በማህበረሰቡ ውስጥ መብትና ደህንነታቸው ተጠብቆ እንዲያድጉ ሁሉም አካላት ለጉዳዩ ልዩ ትኩረት እንዲሰጡ በማሰብ ነው፡፡ ወላጆቻቸውን ያጡና ለችግር የተጋለጡ ህፃናት ከተወለዱበትና ካደጉበት ቀዬ ሳይርቁ፣ ከአካባቢያቸው ሳይፈናቀሉ፣ በማህበረሰባቸውና በሀገራቸው ጥበብና እውቀት የታሪክና የባህል ቅርስ ብሎም ተፈጥሯዊና ሰዋዊ ሀብት ታንፀው፤ ከአካላዊና ከስነ-ልቦናዊ ጉዳቶች ተጠብቀው በጤናማ ማህበራዊ ተራክቦ ውስጥ የተሟላ ሰብዕና ይዘው እንዲያድጉ ነገም ወገንና ሀገራቸውን መልሰው እንዲደግፉ መንግሥት በርካታና ዘርፈ ብዙ ተግባራትን ሲያከናውን ቆይቷል፡

፡

ለህፃናት ሰብአዊና ዴሞክራሲያዊ መብትና ለደህንነታቸው ቅድሚያ ትኩረት በመስጠትና በአስቸጋሪ ሁኔታ ውስጥ ለሚገኙ ህፃናትም ልዩ ጥበቃ በማድረግ በኩል ያሉበትን ህገ-መንግስታዊና አለምዓቀፋዊ ኃላፊነቶች ለመወጣት አቅም በፈቀደ መጠን ጥረት በማድረግ ላይ ይገኛል፡፡ ሀገራችን ካለባት ውስብስብ ኢኮኖሚያዊና ማህበራዊ ችግሮች የተነሳ ህፃናቱን ለችግር የሚያጋልጧቸውን ሁኔታዎች በተጠናና ስልታዊ አካሄድ በሂደት ከምንጩ ለማድረቅ እያከናወነ ካለው ተግባር ጎን ለጎን ተገቢውን ድጋፍና እንክብካቤ እንዲያገኙ ለማድረግ የድጋፍና የእንክብካቤ አማራጮችን አዘጋጅቶ መተግበር ከጀመረ ውሎ አድሯል፡፡ ይበልጡንም ለማህበረሰብ አቀፍ ድጋፍና ክብካቤ አማራጭ የላቀ ስፍራ ሰጥቶ አማራጭ ስርዓቱ በመላው ሀገሪቱ ጥቅም ላይ እንዲውልና እንዲስፋፋ እያደረገ ነው፡፡

•

በኢትዮጵያ መጠይቅ ከተደረገላቸው ሴቶች 70% በኑሮ ጓደኞቻቸው አካላዊ እና/ወይም ወሲባዊ ጥቃት የተፈፀመባቸው ናቸው፤

•

ጥናቱ ባተኮረባቸው አገሮች ከ15-71% የሚሆኑት ሴቶች በህይወታቸው ውስጥ ቢያንስ አንድ ጊዜ በትዳር ጓደኞቻቸው አካላዊ እና/ ወይም ወሲባዊ ጥቃት ተፈፅሞባቸዋል፤

•

ከ0.3-11.5% የሚሆኑት ጓደኞቻቸው ባልሆኑ ወንዶች ወሲባዊ ጥቃት የተፈፀመባቸው ናቸው፤

እነዚህ ተግበራት አነሰም በዛ የህፃናቱን ተስፋ ከትናንት ዛሬ እያፈኩት ቢሆንም ዛሬም እንክብካቤና ድጋፉን የሚሹ እጅግ በርካታ ወላጆቻቸውን ያጡና ለችግር የተጋለጡ ህፃናት በሀገራችን ይገኛሉ፡፡ በመንግሥትና በተወሰኑ መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች እንቅስቃሴ እንዲሁም ባልተደራጀ የህዝብ ተሳትፎ በቂና ዘላቂ ድጋፍና እንክብካቤ ለማድረግ አይታሰብም፡፡

•

ጥናቱ ካካተታቸው ሴቶች መካከል አብዛኛዎቹ ለመጀመሪያ ጊዜ የፈፀሙት የግብረስጋ ግንኙነት ያለፈቃዳቸው በኃይል ተፈፀመ ነው፤

ያገሩን ሰርዶ… እንዲሉ ከአብራኩ የወጡትን ህፃናት ችግር መፍቻ ቁልፍ በራሱ በህብረተሰቡ ዘንድ እንደሚገኝ ተጨባጭ ተሞክሮዎች አረጋግጠዋል፡፡ ነባሩ ኢትዩጵያዊ የመረዳዳት ባህልን በአግባቡ በመጠቀም የሚታይ ለውጥ ለህፃናቱ ማምጣት እንደሚቻል የሩቅና የቅርብ ልምዶች መስክረዋል፡፡

•

በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃት ለአካላዊ እና አእምሮአዊ፤ ለስነተዋልዶ ጤና እና መሰል ችግሮች መንስኤ ከመሆኑም ባሻገር ዋነኛ የኤች.አይ.ቪ/ኤድስ መጋለጫ መንገድ ነው፤

•

ጥቃቱ ከሚያስከትላቸው አደጋዎች ውስጥ ዝቅተኛ የትምህርት

ይህን ምቹ ሁኔታና ሰፊ የወገን አቅም ፍሬያማ በሆነ መልኩ ለመጠቀም ግን ህብረተሰቡን የመቀስቀስ' የችግሩን ስፋትና ጥልቀት የማስገንዘብ' አስፈላጊ አሰራሮችን የመዘርጋትና ድጋፎችንም የማመቻቸት እውቀትና ሀብትን ማስተባበር በሁሉም ዘንድ ይጠበቃል፡፡በዚህ ረገድ መንግሥት የጀመራቸውን ተግባራት አጠናክሮ የሚቀጥል ሲሆን ህብረተሰቡ፣ መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች፣ የሙያና ሲቪክ ማህበራትም ከመንግስት ጋር በመሰለፍ የህፃናቱን መጻኢ እድል ማቅናት ይጠበቅባቸዋል፡፡

አቀባበል፤ ለህፃናት ተገቢ እንክብካቤና አያያዝ መንፈግ፤ ጎጂ የሆኑ የአልኮል መጠጦች ሱሰኛ መሆን፤ ጥቃትን(ነውጥን) እና ፆታን መሰረት ያደረገ የአድሏዊነት ዝንባሌ ማዳበር፤ በሴቶች ላይ የሚፈፀም ጥቃት ሰለባ መሆን የሚጠቀሱ ናቸው፤

• ዓለምአቀፍ ጥናቶች እንደሚያመለክቱት 20% የሚደርሱ ሴቶችና ከ5-10% የሚደርሱት ወንዶች በህፃንነታቸው ጊዜ የወሲባዊ ጥቃት ሰለባዎች ናቸው፤

በተጓዳኝም በአማራጩ መታገዝ ላልቻሉ ህፃናት ሌሎች አማራጮችን እየተጠቀመ ሲሆን መንግሥታዊ ያልሆኑ አካላትም ከመንግሥት ጎን በመቆም ለህፃናቱ የተሻለ ህይወት ለመፍጠር የበኩላቸውን ሚና እየተወጡ ይገኛሉ፡፡ ህብረተሰቡም ነባሩን የመደጋገፍ ባህሉን ተጠቅሞ የህፃናቱን ህይወት በመለወጥ ረገድ ከፍተኛ አስተዋፅኦ እያበረከተ ነው፡፡

በመጨረሻም በዓሉን ወላጆቻቸውን ላጡና ለችግር ለተጋለጡ ህፃናት ሰብአዊና ወገናዊ ፍቅራችንን በተግባር በማሳየት እንድናከብረው ጥሪዬን አቀርባለሁ፡፡

አመሰግናለሁ! ክቡር አቶ አልማው መንግስት

የኢ.ፌ.ዴ.ሪ. የሴቶች፣ ህፃናትና ወጣቶች ጉዳይ ሚኒስትር ዴኤታ መልዕክት ህዳር 11 ቀን 2005 ዓ.ም.

| 17

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

በሴቶች ላይ

ሰፊ ችግር ሲያስከትል ይስተዋላል፡፡ ከዚህ አኳያ የዚህ ዓመት የ16ቱ ቀን ዘመቻ በሚከተሉት ንዑሳን ጭብጦች ተመስርቶ እንዲከናወን ተወስኗል፤

አካለ ጎዶሎ...

መረጃ/ስቴሽን

ሰዎችን በማህበረሰቡ ውስጥ በብቃት ከሌሎች ጋር በእኩል ደረጃ እንዲሳተፉ የማያስችሉ የአመለካከትና አካባቢያዊ ሁኔታዎች የአካል ጉዳተኝነት ምንጭ ናቸው፡፡ በአብዛኛው በሁሉም ዓይነት የህብረተሰብ ክፍል ውስጥ አካል ጉዳተኞችን ተደራሽ በማድረግ ረገድ የሚያጋጥሟቸው መሰናክሎች ከሚከተሉት ጉዳዮች ጋር ተያያዥነት ያላቸው ናቸው፤

አካል ጉዳተኛ...

“አካለ ጎድሎ” የሚለው

አካባቢያዊ ሁኔታ፤

አገላለፅ የግለሰቦችን እንደሰው የመስራት ችሎታ የሚያሳንስ ስለሆነ “አካል ጉዳተኛ” እንበል “ሁሉን አቀፍና ተደራሽ ማህበረሰብ ለመፍጠር መሰናክሎችን ማስወገድ” የሚለው መሪ ቃል ህዳር 24 ቀን 2005 ዓ.ም. ለተከበረው የአካል ጉዳተኞች ቀን የተመረጠ ነው፡፡ የመሪ ቃሉ መሠረታዊ ዓላማ የማህበረ-ኢኮኖሚያዊ ዘርፎች ለአካል ጉዳተኞች እኩል እድልና ተደራሽነት ሊኖራቸው እንደሚገባና በዚህ ረገድ ያሉት መሰናክሎችም መወገድ እንዳለባቸው በዓለምአቀፍ ደረጃ አፅንኦት መሰጠቱን ማስገንዘብ ነው፡፡

| 18

በእርግጥም አካል ጉዳተኞች የሁሉም አገልግሎቶች ማለትም የትምህርት፤ የጤና፤ የሥራ እድል፤ የፖለቲካ ተሳትፎ፤ የፍትህና የመጓጓዣ አገልግሎቶች በእኩል ደረጃ ተጠቃሚ እንዲሆኑ ለማስቻል የአካል ጉዳተኞች ልማትና መብቶችን ማሟላት እና መሰናክሎችን ማስወገድ ቀዳሚ ተግባር ነው፡፡ መሰናክሎቹን ለማስወገድ ተፈፃሚ መሆን ካለባቸው ቅድመ ሁኔታዎች ውስጥ ደግሞ የሚከተሉት ዋና ዋናዎቹ ናቸው፤

ህጎችና ፖሊሲዎችን መተግበር፤

የማህበራዊ አመለካከት እና መድልዎ

አስተዳደራዊ መሰናክሎችን ጨምሮ ሁሉን አቀፍና ተደራሽ ማህበረሰብ ለመፍጠር እንቅፋት የሆኑትን ማስወገድ፤

አካል ጉዳተኞች በማህበራዊ ህይወት ውስጥ በተሟላ ሁኔታ መሳተፍ የሚያስችላቸውን ሁሉን አቀፍ አቅም መፍጠር፤

የኢንፎርሜሽንና ኮሚውኒኬሽን ቴክኖሎጂ፤

አካል ጉዳተኞች በማህበረሰባቸው ውስጥ በእኩል ደረጃ ተሳታፊና ተጠቃሚ እንዲሆኑ በማያስችሏቸው መሰናክሎች ላይ ህዝቡ ግንዛቤ እንዲኖረው ማድረግ፤

| 19

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

መረጃ/ስቴሽን

A U H

Z

Special Issue

Action on Podoconiosis Association (APA)

OPERATIONAL AREA SNNPR state targeting three zones: Wolaita, Gamo-Gofa and Dawuro. projects include Podoconiosis prevention, treatment and rehabilitation.

VISION

To see the rehabilitation of people who are disabled by Podoconiosis;

To contribute towards improving the health, psychosocial and economic wellbeing of patients suffering from the disease and their families.

MISSION

To work with marginalized people due to the disabling disease of Podoconiosis especially women and children in order to improve their quality of life.

MAJOR INTERVENTION AREAS 1.

Medical and surgical treatment of Podoconiosis,

2.

Podoconiosis prevention and health education,

3. Economic empowerment of Podoconiosis affected households through initiation of micro credit and provision of vocational training and working tools, 4. Research and networking

Contact Us

INTERNATIONAL HUMAN RIGHTS DAY 3

Debate Organized on the Importance of a Social Security Policy 4

Action on Podoconiosis Association Phone: +251-046 551 29 24 E-mail: Podoconiosis@yahoo.com Podoconiosis20122@gmail.com Web site: WWW.actiononpodo.com

| 20

Indifference to the Violation of Human Rights is the Worst of all Crimes

“Accessibility and Participation in social life for All” 7

|1 9

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

ልዩ ዕትም ቅፅ2 ቁጥር 1 ታህሳሥ 2005

M

A U H

Z

M

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

DECEMBER 10

HEARD FOR ALL People have to be heard to get a response. Their problems will not be solved without a response. Rights will not be respected unless the problems are solved. And no meaningful life is possible until the people’s rights are respected.

The reasons and sources for failure to respect and fulfill human rights are multifarious. One among these, which is interlinked with all fundamental rights, is the right to be heard.

Generally, the right to be heard cannot exist in the absence of a system and administrative structure responsive to the demands of the public. For instance, the rights of citizens to be heard and to fair trial could not be contemplated in the absence of an independent judiciary. Unless courts can hear both the ruling and the ruled, the rich and the poor in equal footing in dispensing justice, the principle “the right to be heard for all” cannot be anything more than a cliché. It would be foolish to expect the courts to be independent and base their judgment on the evidence before them and the law under these circumstances. Where the people are not heard in equal footing, they become servants to the administration than being served by it.

Rela Printing press 0118503232

Managing Editor Berhane Berhe Tel.0911 66 35 65 E-mail ezana_7@yahoo.com

Editor in Chief

Zelealem Wadaj Akaki kaliti sub city wereda 01H.N. 588 Tell-0911382875 E-mail

zelalem13@yahoo.com

Manager

Endeshaw HabteGebriel 0911 22 8115 Secretary And Advertising Representative Rahimet Abedela tel. 0924 77 87 78 Graphic design MeyeG 091134 28 15

One of the worst effects of the absence of the right to be heard is discrimination. Freedom from discrimination requires the right to be heard on equal footing on all issues and situations. Unless individuals are heard without discrimination merely because they are human persons, the realization of their social, economic and political as well as other fundamental rights is endangered. Where there is no system ready to listen to the people, the right to information, expression and association are threatened. In addition to preventing people from reaching informed decisions, this will open the door for suppression of problems and development of policies reflecting the interests of the few.

This is why on the occasion of the celebration of the International Human Rights Day we emphasize the decisive role of the right to be heard in ensuring popular sovereignty, public participation in all aspects of life, and a fair system of government.

Have a good read!

Comments

Muhaz should be congratulated and encouraged for uninterrupted publication connecting members of the civil society sector among themselves and with government bodies. It responds to critical and current issues. It involves all stakeholders. This makes the magazine preferred reading all around. The gap which existed in terms of a magazine focused on the activities and issues of charities has been filled by Muhaz. Thus, Muhaz has been an invaluable forum for us to discuss our ideas and work closely with government bodies as well as deliberate on our problems.

W/ro Saba Gebremedhin Network of Ethiopian Women Associations Executive Director

|2

Z

INTERNATIONAL HUMAN RIGHTS DAY

THE RIGHT TO BE

Publisher Amicus Media Promotion and Communication P.L.C Akaki Kaliti sub city/wereda 02/ kebele 01/03/H.N 862 Tel.0115526769/0911228115/ P.O.Box 121525 Printing

A U H

“All Social Sections Have the Right to Be Heard”

The Ethiopian Human Rights Commission disclosed that the International Human Rights Day will be celebrated for the 6th time at the national level with the slogan “accessibility and participation in social life for all” on the 10th of December 2012.

In an exclusive statement to Muhaz, Ato Berhanu Abadi Director of the Information and Communications Directorate of the Commission disclosed that the celebrations took place on the 10th of January in Bahir Dar, the city hosting the National Day of Nations and Nationalities celebrated on the 8th of January.

Indicating that the National Day of Nations and Nationalities is celebrated on the 8th of January to commemorate the adoption of the FDRE Constitution, the Director noted that the International Human Rights Day celebrations are organized in the city hosting this national celebrations in recognition of the fact that a third of the Constitution (35 articles) is dedicated to human rights and also due to the incorporation of international human rights conventions and agreements into the Constitution.

According to Ato Berhanu, the maxim “accessibility and participation in social life for all” has been adopted from the slogan selected for the year’s celebrations at the international level and is intended to communicate the message that all sections of society have the right to be heard.

The Director also indicated that various events were planned and executed for the International Human Rights Day celebrations. The Commission unveiled the results of a prison monitoring exercise conducted for the past year covering 114 correctional facilities across the country and the results of the study were accordingly discussed. The Director also stated that the representatives of various government offices, mass based associations, and civil society participated in

Ato Berhanu Abadi Ethiopian Human Rights Commission Director,InformationandCommunications Directorate a rally carrying banners and slogans relevant to the occasion. On the occasion of the celebration, posters and billboards also adorned the streets of Addis Ababa, Bahir Dar and other cities across the country. In addition, according to Ato Berhanu, the Chief Commissioner issued a press release concerning the International Human Rights Day on the eve of the celebrations.

Finally, the Director called on all stakeholders and the society at large to do their part to respect, protect and fulfill the human rights with the understanding that they are inherent and inalienable to the human person.

Comments Your performance to date is commendable. We recognize your initial

success and encourage you to keep it up. However, whenever people see Muhaz magazine at our office, they ask me when it started publication.

May be that has to do with the limited distribution. This is to be expected in light of the fact that you are beginners in the area. Yet, you will have to work hard to increase the distribution in the future.

Ato Tigabe Asres Advocacy, Communication and Public Relations Department Manager NEP+

|3

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

M

A U H

Z

M

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

UNIVERSAL CHILDRENS DAY NOVEMBER 20

Debate Organized on the

Importance of a Social Security Policy It was disclosed that the adoption of a social security policy and measures at the national level will be of critical importance to the realization of the rights of children and other vulnerable groups. This was disclosed at the student debate organized by the United Nations Children’s Fund (UNICEF) in collaboration with the Addis Ababa University School of Law at the Eshetu Chole Auditorium of the University on the 24th of November 2012 to commemorate the Universal Children’s Day celebrated annually on the 20th of November.

According to the statement by the organizers, the reason for focusing the student debate on the selected topic has to do with ongoing processes by the government of Ethiopia towards the adoption of a new national social security policy and the need to make the issue a topic of public discourse

UNICEF whose core mandate is protecting the wellbeing of children plays a critical role in promoting and coordinating the celebration of the Universal Children’s Day. It has thus organized the occasion in collaboration with the Addis Ababa University School of Law focusing on current issues related to social rights.

Law students at the University debated on the issue “Is Ethiopia ready to implement comprehensive social security policy and measures?”

as well as indicating measures that need to be taken during the process.

The organizers also indicated that the student debate will enable an assessment of the country’s capacity to fulfill the comprehensive requirements of the policy as well as indicating the potential positive and adverse impacts on the lives of children, the poor and other disadvantaged social sections in advance.

|4

Z

INTERNATIONAL DAY OF PERSONS WITH DISABILITIES DECEMBER 3

Creating an Inclusive and Accessible Society

Ato Fuad Ibrahim State Minister of the Ministry of Education

University students in debate

Addis Ababa University Law Students debate whether Ethiopia is ready for a Social Protection Policy, November 24 2012. Debate moderated

by Dr. Assefa Bequelle and supported by UNICEF Ethiopia

A U H

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

M

UNICEF operates in 190 countries and territories to support the wellbeing and health of children. UNICEF is a United Nations agency which is the largest supplier of vaccines to developing countries. In addition, it supports children’s health and nutrition, water and sanitation, provision of quality education to all girls and boys, and to the protection of children from abuse, exploitation and HIV/AIDS.

T

he International Day of Persons with Disability, which is celebrated annually on December 3, has been commemorated in Ethiopia with the motto “Let’s remove barriers to create an inclusive and accessible society”. The motto for the occasion, which is the 21st internationally and 20th nationally, has been selected to remind those concerned on the need to take strong measures to eliminate barriers preventing persons with disability from fully participating in the society, according to Ato Alemayehu Tefera, President of the Ethiopian Federation of Persons with Disabilities.

In his speech on the commemoration of the day at the Addis Ababa Assembly Hall on the 3rd of December, Ato Alemayehu has identified the barriers to the creation of an inclusive and accessible society as related to environmental conditions, information and communication, information communication, law and policy, and discriminatory social attitudes. He also elaborated on the role of these barriers in

limiting the participation of persons with disability in the society as well as beneficiaries of services. To this end, he stressed that the government should take appropriate measures to enable persons with disabilities live independently and fully participate in all aspects of social life and development.

On the other hand, the State Minister of the Ministry of Education Ato Fuad Ibrahim representing the FDRE Deputy Prime Minister and the Ministry of Education on his part has indicated that the government is exerting serious efforts to ensure the holistic participation of persons with disability. The State Minister also noted some of the measures taken since mid-2005 including implementing special needs education programmes in 6 colleges and 5 schools, adopting a proclamation to eradicate discrimination against persons with disability in employment, and developing and implementing a plan of action to ensure access to education.

The International Day of Persons with Disability was celebrated at the Addis Ababa Assembly Hall with drama and other programs.

|5

A U H

Z

WORLD AIDS DAY

M

DECEMBER 1

“The primary responsibility to eradicate HIV/AIDS lies with each individual” death related to the disease to zero.

Similarly, the Network of Networks of HIV Positives in Ethiopia (NEP+) has commemorated the day with panel discussions and other activities stressing the need to scale-up efforts to prevent stigma and discrimination, deaths due to the disease and mother to child transmission.

The International HIV/AIDS Day annually celebrated on the 1st of December was celebrated at the national level at the Addis Ababa Assembly Hall under the motto “Let’s fulfill our responsibility to ensure that no one is infected with HIV/ AIDS”.

In a press release issued November 30, 2012 the Federal HIVAIDS Prevention and Control Office called on individuals and all other stakeholders to do more to fulfill their responsibilities in completely eradicating new HIV/AIDS infections in Ethiopia. The press release also indicated that the day was celebrated with awareness raising activities focusing on measures that need to be taken to prevent mother to child transmission as well as strategies to prevent the spread of HIV/ AIDS in general.

The Office also indicated that the leadership should take the largest role and noted that all stakeholders engaged in the prevention and control of HIV/AIDS renewed their commitments to strengthen and coordinate their efforts during the occasion.

The press release also indicated that the rate of HIV/AIDS infection has decreased by 90 percent while AIDS related deaths fell by 53 percent during the past ten years as a result of the efforts exerted by the government, non-government organizations, bi-lateral and multilateral donors, civil society, the private sector, associations of persons living with the virus, and the society in general. Although all studies focusing on the issue have reached encouraging conclusions, the press release stressed the need for committed and coordinated efforts to bring down the rate of infection, discrimination and

|6

In an exclusive interview with Muhaz Ato Tigabe Asres, Advocacy, Communications and Public Relations Manager of the organization stated that the day was celebrated with discussions with various sections of society on the study to assess the effectiveness of efforts to ensure the full participation of persons living with the virus and dissemination of cautionary messages to aware the public on the state of the HIV/AIDS epidemic.

A U H

Z

“Accessibility and Participation in social life for All” 1.General Human rights have been known and implemented long before a comprehensive legal framework was put in place. In an era when international and regional human rights legal frameworks were not in place religious and historical documents have been used to provide for the actions, rights and responsibilities of human persons and served as a basis for the current legal instruments. These religious and historical texts not only impose prescriptive and proscriptive moral obligations on human persons but also stipulate standards to be accorded, respected and realized for the human person by virtue of being human. In addition, these texts continue to play an important role in shaping ethical attitudes and behavior in parallel with human rights laws. The following are the five major religious and historical documents that have been widely practiced in the specific contexts of countries and peoples.

Quran

Ato Tigabe Asres Advocacy, Communication and Public Relations Department Manager NEP+ Ato Tigabe added that while the results of the study indicate improvements at the federal level in terms of ensuring the full participation of persons living with the virus, a lot needs to be done to address the limited awareness and implementation at the regional and associational levels.

Stressing that the prevention of HIV/AIDS requires everyone to protect oneself from the disease, Ato Tigabe underlined the need for coordinated efforts and the importance of sustainable activities by the mass media.

The Analectic of Confucius

The Hindu Vedas

The Babylonian Code of Hammurabi

The Bible |7

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

M

A U H

Z

2.Emergence of Universal

Declaration Human Rights and the International Human Rights Day The devastation caused by the II World War in human life and property has forced intellectuals and the international community to take stalk of the state of the world. Believing that an international instrument with provisions recognizing the rights of the human person is necessary to ensure that the human catastrophe does not happen again, the issue of human rights was made one of the objectives for the establishment of the United Nations under Article 1 of the UN Charter.

Subsequently, the UN adopted the Universal Declaration of Human Rights on the 10th of December 1948 as a document laying the basis for promoting human rights awareness and the adoption of mandatory human rights agreements. The UDHR has since become part of international customary law. This document has laid the basis for stability and peace as well as respect for the dignity and freedom of humanity. It has enabled policy makers to develop an attitude and initiative to create a better world. In addition, it has helped create shared understanding on the scope of human rights as well as serving as a foundation for an international order enabling freedom, justice and peace, and respect for human rights.

As per this Universal Declaration of Human Rights, human rights are defined as rights recognized, respected and protected for all human persons without any discrimination based on race, religion, gender, political opinion, economic status, age, social status or origin. This Declaration covers the whole range of civil and political, economic, social and cultural, and environmental and development rights referred to as first, second and third generation rights. It also served as a source document for the various international and regional human rights instruments across sectors. On the 4th of December 1950, the General Assembly of the United Nations decided that the date of signature of the UDHR – December 10 – should be celebrated as the International Human Rights Day. Accordingly, the International Human Rights Day has been celebrated since then with a ceremony starting on the 25th of November and culminating on the 10th of December.

This year’s International Human Rights Day was cel-

|8

M

A U H

Z

Indifference to the

Violation of Human Rights is the Worst of all Crimes

Supremacy of the Constitution, even on the framers, should not be overlooke

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

M

Ato Tadele Derseh Vision Ethiopia Congress for Democracy Director ebrated on December 10th for the 63rd time.

Generally, the celebrations focus on remembering victims of human rights violations and enabling the society at large – especially children and adolescents – to understand their rights and share their knowledge with the society and their local communities. In addition, it could be celebrated by organizing mass demonstrations to publicize the situation of persons living in parts of the world where the Universal Declaration has not been recognized. Cultural events to promote the importance of human rights through music, dance, drama and painting are also organized on the day. While it is preferable to focus the celebration of the International Human Rights Day on the importance of enhancing human rights awareness, the celebrations may also take place around specific human rights issues relevant to each country.

Nevertheless, the United Nations has recommended that this year’s December 10 celebrations focus on the theme “Accessibility and Participation in Social Life for All” and the various events for the Day reflect this theme.

Muhaz- What activities are planned by VECOD for International Human Rights day?

V

ision Ethiopia Congress for Democracy (VECOD) is a non-governmental organization established in 2002. Since its establishment, the organization has undertaken awareness creation and capacity building activities related with, among others, human rights and democracy, civic education, good governance, Leadership and Management Skills.

As a non-governmental organization actively engaged in awareness creation and training on human rights and democracy, Muhaz has invited VECOD's Executive Director, Ato Tadele Derseh to tell us about activities planned by Vision to celebrate this year's International Human Rights Day to be commemorated on December 10th.

Ato Tadele- As an organization dedicated to enhancing and promoting democracy and human rights, VECOD has made significant contributions towards creating active citizenry equipped with the knowledge and skill to promote and protect the culture of democracy and human rights in our society. One of VECD's achievements in the area of awareness creation and capacity building is the organization of clubs targeting on human rights, good governance and leadership issues. These clubs have a total of 20,024 members among which those engaged in activities of human rights and democracy are classified as Human Rights Ambassadors' Club, Anti HIV/AIDS Ambassadors' Club, Human Rights and Democracy Ambassadors' Club, Guard of the Constitution Ambassadors' Club, Ombudsman Ambassadors' Club and Gender Ambassadors' Club.

The following figure illustrates the relationship between the clubs organized by VECOD. Continued to Page 10..

|9

A U H

Z

M

Indifference to...

A U H

Z

From page 7

Human Rights and Democracy Clubs

Human Rights Ambassadors Club

Human Rights & Rights Guard Democracy Ambassadors Ambassadors Club Club

Human

Ombudsman Ambassadors Club

Muhaz:- What are the activities conducted by the organization in commemoration of the International Human Rights Day? Ato Tadele:- Information has been disseminated on selected human rights and democracy issues for 14,100 trainees and club members on the occasion of the International Human Rights Day. The explanations focused on:

AntiHIV/AIDS Ambassadors Club

Gender Ambassadors Club

ing rights violations and having lost their lives in the promotion and protection of human rights and democracy.

Muhaz:- What was the theme selected by VCOD for this year’s International Human Rights Day?

“ I am not asking for a salary increment, Ato Danel; I want you to Ato Tadele:- The human rights theme serespect me and speak to me as a lected by the organization is “Indifference person”

to the Violation of Human Rights is the Worst of Crimes. Let’s Break the Silence!”

Muhaz:- Do you have any additional message?

 The concept and basic features of human rights;  The Universal Declaration of Human Rights;  The concept and basic features of democracy;  The establishment and strengthening of a demo cratic government;  Administration and services expected of a dem ocratic government;  Employment relations;  The Revised Family Code;  Women in leadership and decision making;  The FDRE Constitution and international human rights agreements These activities were commenced on the

| 10

eve of December 10. On the other hand, a moment of silence was observed in remembrance of those imprisoned and exiled, fac-

Ato Tadele:- Every citizen should endeavor above anybody else to ensure respect for his or her rights. We all should make the effort – starting with oneself – until all the rights citizens have by virtue of being human persons have been realized without any form of discrimination on any basis.

The supremacy of the Constitution is essential for the realization of human rights.

As such, citizens should fulfill their constitutional obligations and protect their constitutional rights. On the other hand, bodies responsible for respecting, protecting and fulfilling human rights should properly fulfill their mandates. Mass media outlets should also give attention to human rights issues and undertake promotion and advancement activities.

Thank You!

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

M

Campaign to End Violence Against Women in Ethiopia Introduction The coalition of Gender Based Violence Campaign Taskforce established in 2006 by governmental and nongovernmental organizations working on women’s issues has issued a press release regarding the international campaign to end violence against women celebrated for the 13th time this year. The campaign was organized under the motto “Peace for Women from Home to World” according to the press release given by members of the group.

1) International Days Forming the Basis of the Campaign November 25th International White Ribbon Day November 29th International Day of Human Rights Defenders December 1 World AIDS Day December 4th International Day of Persons with Disabilities December 6th International Day of Victims of Violence January 10 International Human Rights Day

2)

Campaign Strategy

Raising collective voice on violence against women;

Engaging students, police and military personnel, regional associations, youth and children in the campaign at various levels.

The members of the Gender Based Violence Campaign Taskforce have responded to questions raised by the press focusing on the following major issues.

The rationale for choosing the maxim “Peace for Women from Home to World” The reason for choosing the slogan Peace for Women from Home to World is in recognition of the fact that violence occurs both at home and outside the home. These violent acts are rights violations and crimes. They represent lack of safety and peace. The violence and abuse is truly a deprivation of peace. Peace may be understood as the freedom to move about in peace. While women may face accidents such as car accidents in par with others, the type of danger they are facing Continued to Page 12...

| 11

A U H

Z

M

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

Campaign to...

From page 11

right now is one that deprives them of peace and forcing them to live a life of depression and fear.

This slogan was selected at the international level for three consecutive years taking into account various factors. In our circumstances, we have taken it to mean that women need peace at and outside the home. Violence against women has recently come to view outside the home; the incident involving the woman killed with 18 bullets is a case in point. These acts of violence not only harm the victim but also disrupt the peace. Women and parents of girls are especially disturbed by such acts of violence. We have used peace in our slogan for this reason. We also seek to direct the attention of the government to this issue.

As per the Constitution, everyone has the right not only to life but also to be protected from violence. This fundamental right is equally shared by men and women. We have chosen this slogan to remind everyone that women should not be deprived of their inalienable right to life and bodily security. Generally, the slogan was selected for the following reasons: Reasons for Selecting the Slogan • Since the women’s question to be free from violence is an issue of peace and protection from violence; • In recognition of the fact that the acts of violence committed against women during the past years have imposed fear and insecurity on women; • A situation wherein women can freely participate in the development of their country can only be created if women have freedom of movement and security; • The rights of women to life, bodily security and freedom should be put into effect without any discrimination

Is your chosen maxim related to the one selected at the international level?

Has attention been given to the participation of men in preventing violence against women?

In speaking about men, we do not

While the international issue is related to this situation, the focal issue at the level of our country is on the other hand unrelated to military dictatorship. Therefore, it is only partly linked to the international issue focusing on the deprivation of peace due to violence against women. The incidence of violence against women in our country is cause for fear, apprehension, trepidation and concern. It has caused women to fear for their lives while walking the streets making them anxious that someone may do them harm as has been the case on several occasions now. If left unabated, this is going to be a threat to women’s right to life and liberty. Thus, peace for women is essential not only at home but also outside the home or in the community. If she does not have peace at home, she cannot move freely and even more, par-

| 12

ticipate in development. Hence, we call for peace for women to eradicate the violence against them.

3. Observation activities

1.Roots of the activism The 16 day of activism against gender violence is part of the activism of international human rights day. It is an international campaign that originated in 1991 and links International Day for the Elimination of Violence against Women- celebrated on 25 November, and International Human Rights Day- also observed on 10 December- to signify that violence against women is a violation of human rights.

Historically, the roots of the activism dates back to 1960 to the Dominican Republic where the brutal murder of three sisters in the hands of the police took place on 25 November under the dictatorial regime of Rafael Trujillo. It wasn't until 1991 however, that the first campaign of violence against women took place under the initiation of the Center for Women’s Global Leadership, which convened participants from different states, sectors and professions to pass a decision on the commemoration of November 25 as start date of the 16 days of .

2.Objectives of the activism • Raise awareness on domestic violence and human rights, with the goal of preventing future violence;

Although the issue at the international level is the same, it is nevertheless related to military dictatorships. This is due to the incidence of violence against women in the context of war across the globe. Peaceful women and children are subjected to violence due to the war.

• Encourage men to take a personal stance against violence;

envision them as perpetrators of violence. We need to get rid of the attitude making the woman a victim and the man the perpetrator of violence. The role of the associations in this respect is to educate the society towards attitudinal change. We have been doing this adequately and should continue to do so in the future.

Continued to Page 14..

Z

Why 16 Days of Activism?

The task of ensuring peace for women at home and in the world is not a task to be left to the charities and societies working on women’s issues or the government body. It is the responsibility of the whole society.

Men have been actively participating in the movement to date.

The campaign to end violence against women incorporates the White Ribbon Day celebrated on the 25th of November. This is a day when men vow not to commit acts of violence against women, to fight violence against women, and to work with those working to eradicate violence against women. This has been made part of the campaign to bear attention on the role of men.

Women cannot prevent violence against women and children by themselves. It is an issue that touches on the lives of all community members and is a matter of concern to all of them. The discussions and meetings during the celebrations last year were mainly focused on the participation of men. The participation of men is also a focal point this year.

A U H

The 16 days of activism campaigns have been observed every year by individuals, groups, and governmental and non governmental bodies, promoting the rights of women as a strategy to eliminating violence against them. Some common activities implemented during the observance are: • Raising awareness on gender-based violence as a human rights issue at the local, national, regional and international levels;

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

M

• Strengthening local efforts on issues of violence against women; • Providing a forum in which organizers can develop and share new and effective strategies; • Creating tools to pressure governments to implement promises made to eliminate violence against women;

In the absence of organized efforts and actions by stakeholders, it is unthinkable to put an end to violence against women

4.Theme of 2012

Generally, commemoration of the day is not bound to • Foster solidarity between all people on the issue of reflect one general theme; hence, countries are at libviolence against women; erty to choose the campaign theme depending on the major and practical challenges of women at the local • Encourage active civil society participation, level. For this year however, the campaign is focused on • Lobby governments to take positive action on the the intersection of gender-based violence and militarism. issue and implement promises made to eliminate The movement is aimed at challenging militarism and violence against women; exploring the deep socioeconomic structures that per• Build a network of individuals and organizations petuate gender-based violence. Accordingly, the theme to facilitate coordination and organized action to is expressed as: be able to impose on policy makers and law enMilitarism remains a key source of violence for women. forcement bodies In the absence of organized efforts and actions by stakeholders, it is unthinkable to put an end to violence against women

Continued to Page 16

| 13

A U H

Z

Have there been concrete activities to reduce the incidence of violence besides issuing press releases? Has there been any research?

Talking about violence is not enough; we are also expected to undertake concrete activities. We are especially expected to focus on education and lobbying activities. The members of the “Gender Based Violence Campaign Taskforce” including the Network of Ethiopian Women’s Associations, the Ethiopian Women Lawyers Association, the Ethiopian Women with Disabilities National Association, Addis Ababa Women’s Association, and Association of Women Authors have been engaged in education activities. Significant campaign activities have been conducted especially since the establishment of the coalition in 2006.

We have endeavored to ensure that violence against women is discussed by various social groups and the silence is broken. We have started working with members of the police and the defense forces. Similarly, a lot has been done to engage university students in discussions about sexual harassment and take a stand against its incidence.

Mass media programs on human rights and violence issues have been disseminated for a number of years. We have also developed a mobilization strategy to engage journalists and mass media outlets in preventing and eradicating violence through a consultative process. The strategy has been disseminated to all private and public media outlets. The strategy reminds mass media outlets to design mass media messages on violence against women taking into account the profile of the audience to be reached. This has enabled us to use the regular mass media programmes in addition to the programmes transmitted using air time bought for the purpose. This has brought about important changes.

M

stand against it publicly

ity is directed towards bringing about attitudinal change, we are still working actively on that front.

Whenever we consider that court penalties are light or administration of justice is late or the law is lax, we organize peaceful demonstrations, press releases, collect Is equal attention and coverage signatures and conduct other activities to put pressure on the government. Incidents of violence are brought to given to all victims? the courts and we support that. We also support efforts to ensure speedy trial and justice. This is despite the various Who has failed to give attention to the issue? Is it because of lack of attention on our part or is it because capacity limitations we face.

We have successfully undertaken a lobbying drive for a life sentence on a person found guilty of rape on a child.

We have done a lot to ensure that the law maker and the executive give attention to the issue. Similarly, we have conducted various activities to ensure that a man who killed a mother and her daughter received appropriate punishment. Generally, we have conducted significant activities on violence against women. The lobbying activities we have undertaken have led to improvements in the implementation of the law. Yet, since our core activ-

| 14

our activities have not been adequately popularized?

For instance, the peaceful demonstrations we have organized recently to bring to the attention of the Parliament has not been given mass media coverage. So it may be that we have been voicing our concern on the incidence of violence but did not attract the attention of journalists. We do our jobs; but, whether or not it is given coverage is to be decided by the journalists and mass media outlets. If the issue is not covered through TV or Radio channels, the fault is not with us but with the body that should have given coverage. Of course there are some acts of violence that may be too horrible to be covered through mass media and which we understand.

Z

review whether the problem is a gap in the law or its implementation. Although one cannot point out the real cause of the problem, the lenient judgments passed in some cases suggest the existence of a problem in enforcement. The government has the duty to protect the human rights of women. Thus, without prejudice to the good work done so far, areas calling for additional effort should be identified and addressed. The government should take violence against women as a major agenda. Having identified violence against women as a priority, it should explicitly take a stand against it publicly.

The government should take violence against The government should take women as a major agenda and take a stand violence against women as it publicly a and take a agend a major against

In relation to the question regarding studies to determine whether the incidence of violence has increased or decreased, there is no study providing a clear picture and credible information. Since women’s issues represent the concerns of half of the society, we have been lobbying the government and other concerned bodies to allocate the necessary budgets and conduct such a study.

We on our part are trying to conduct the study. However, the results of the study should not be equivocal. The government sometimes does not accept research outputs. Others do the same with some of the government sponsored studies. Thus, it is imperative that a national study depicting the whole picture that is supported by an adequate sample size be conducted. For instance, early marriage is prevalent in the Amhara Region while Female Gentile Mutilation is prevalent in Afar Region.

Rape and abduction are widely observed in the Oromia and SNNP Regions. Thus, violence against women is a widespread practice with local peculiarities requiring a comprehensive study giving us the whole picture. The main issue here is: Has the work so far brought about any changes? Has the incidence of violence become a concern for the society? If the issue has become a social concern, we can do much more than what has been accomplished thus far.

A U H

W/ro Saba Gebremedhin Network of Ethiopian Women Associations Executive Director

Can the campaign ensure that violence against women is seen as a violation of human rights?

The Network of Ethiopian Women’s Associations or the members of the group as a whole have been conducting education on rights issues through the past years. We have managed to ensure a rights based approach for economic and social support activities. For instance, if a woman is to benefit from a savings and credit scheme, her association is first asked to make her aware of her rights. This is because the money does not ensure respect for her rights. It may be the case that she has lost out on distribution of community property. Thus, in addition to our work on violence, we mainstream awareness about the relevant provisions of the constitution, the criminal code and the family law in our work on economic and social issues. The beneficiaries are first targeted with information regarding women’s rights.

We work to enable them become leaders knowing their rights and confident in claiming them.

We have organized successive discussion and educational programmes through mass media. We have done a lot of work to sensitize men and other sections of the society on women’s issues, victims, and children to make them human rights advocates.

Are there gaps on the law regarding the prevention of violence against women?

What is expected of the government?

The Criminal Code and the Revised Family Code have been harmonized with the Constitution and incorporate progressive provisions. The prohibition of traditionally accepted practices is one indicator of the progressive nature of the laws. However, in light of the new forms of violence being committed against women we should

What about the role of mass media?

Much has yet to be done on social attitudes. Our individual attitudes on protecting women from violence have significant bearing on the overall attitude of the community. Since attitudes created in the communities we live in impact upon our attitudes as individuals, our attitudes are shaped in line with the prevailing attitudes in the society we live in. Many attitudes about women are lined with our cultural and traditional beliefs. They are linked with norms demeaning women, giving men control, prohibiting women from talking back to men, etc … We only hear about incidents of violence against women where they result in physical injury or loss of life. We know that we have to do a lot more in changing social attitudes. Though not adequate, we have been implementing extensive awareness raising activities. We along with other groups have been working with communities through radio and training programmes. However, we cannot bring about attitudinal changes in the community with the desired speed and scope. We need to have successive programmes. The mass media is an important partner in this effort. Yet, the current fees for air time are very high. We do not have a mass media system distinguishing between commercial activities and public service initiatives.

We are asked to pay the same high prices. Mass media outlets should provide us with support and cooperation whenever we seek to do such activities. Social issues should be given broader coverage at lower costs. We cannot address these issues alone. You (the media) can harness social attitudes.

We would like to implore you at least not to transmit pieces that would lead to re-victimization since this causes significant harm to families. It also does harm to the morale among actors working around these issues. Thus, we call on you to stand with us.

| 15

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

M

A U H

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

Why 16 Days...

From page 13

FROM PEACE IN THE HOME TO PEACE IN THE WORLD: LET’S CHALLENGE MILITARISM AND END VIOLENCE AGAINST WOMEN!

It creates a culture of fear and supports the use of violence, aggression, and military interventions for settling disputes and enforcing economic and political interests. It presumes that violence is an effective way to solve problems and often has grave consequences for the safety and security of the society as a whole, including women, children, and men.

Given the grave effects of militarism against peace and security, and particularly, the rights of women, this years' 16 days of activism was held at the global level focusing on the following sub-themes: • Sexual and gender-based violence committed by state agents, particularly the police or military; • Proliferation of small arms and their role in domestic violence; and • Sexual v • iolence in and after conflict

Gender based violence is an issue that impacts everyone at multiple level.

Within this context:governments have responsibility to respond, protect, and prevent

5.

Message

Z

Key facts

• According to the study of WHO on health issues and domestic violence against women, 70% of the women in Ethiopia reported physical and/or sexual violence by an intimate partner; • In general, between 15-71 % of women reported experiencing physi-

cal, and /or sexual violence by an inmate partner at some point in their lives; • Between 0.3-11.5% of women reported experiencing sexual violence by a non-partner; • Violence against women is major health problem and violation of women’s human rights resulting in physical, mental, sexual, and reproductive health and other problems while also increasing vulnerability to HIV; • The first sexual experience for many women was reported as forced; • Low education, past exposure to child maltreatment or witnessing violence between parents, harmful use of alcohol, attitudes accepting of violence and gender inequality are risk factors for being victim of the violence; • International studies reveal that approximately 20% of women and 5-10% of men report being victims of sexual violence as children;

M

A U H

“Let’s ring up and Care for Orphans and Vulnerable Children in their own Communities” Message from FDRE Ministry of Women, Children and Youth Affairs on the occasion of Universal Children's Day Celebration, November 20, 2012

Children of our country, who are the owners of these Celebrations At the outset I would like to welcome you to the 23rd international and 7th national celebrations of the International Children’s Day celebrated this year with the motto “Let’s bring up and care for orphans and vulnerable children in their own communities”.

Owning to their state of mental and physical development, children require family, community and institutional care to protect them from social and economic problems that may hamper their development. Orphans and vulnerable children in particular need special care and attenEnsuring that they can receive care and support is a critical element in ensurholistic development.

tion. ing their

The ceremonies this year celebrated with the motto “Let’s bring up and care for orphans and vulnerable children in their own communities” nationwide was made by the government with the hope of initiating all concerned bodies to focus their attention on giving the children a chance to grow up in their own country in a manner respectful of their rights and wellbeing.

The government has been undertaking various multi-sectoral activities to ensure that orphaned and vulnerable children grow up without displacement from their own communities internalizing the wisdom, knowledge and historical legacy as well as natural and human wealth of their communities and their country, that they are protected from any physical or psychological harm within the context of a healthy social interaction where they could develop a mature personality so that they would become productive citizens supporting their communities.

Efforts are also ongoing to the extent of current capacity to fulfill constitutional and international obligations by giving priority to the human and democratic rights of children and providing special protection to children in difficult circumstances. In parallel with activities aimed at identifying the factors making children vulnerable in the context of the complex economic and social problems faced by our country thereby addressing the problems at the source, the government has been undertaking efforts to ensure that children receive appropriate care and support services through alternative care and support arrangements. In particular, it has given priority to community based care and support services and is promoting this alternative across the country. Other alternatives are also being applied where children cannot benefit from this alternative and non-government organizations are doing their part to ensure a better life for the children. The society on its part has been working to change the lives of the children using its long standing tradition of mutual support.

Although these activities have more or less been successful in ensuring a brighter future for the children, there are still a large number of orphaned children and children facing difficult circumstances across our country. As such, achieving sustainable care and support through the efforts of the government, a few non-government organizations and unorganized public participation is unthinkable.

Concrete experience has proved that the solutions for the problems faced by children in a community are in the hands of the community itself. Recent and past experiences have shown that it is possible to bring about observable change in the lives of the children using the indigenous culture of mutual support in Ethiopia.

However, utilizing this opportunity fruitfully requires efforts on the part of all concerned to sensitize the public, raise awareness on the breadth and depth of the problem, put in place the necessary operational framework, facilitate support and coordinate knowledge and wealth/resources. To this end, the government will continue and strengthen existing efforts. Non-government organizations, professional associations and civic groups are also expected to stand with the government to secure the future of the children.

Finally, I would like to call on all concerned to celebrate the occasion by showing our love to orphaned and vulnerable children both as human persons and Ethiopians.

Thank You!

| 16

Z

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

M

His Excellency Ato Almaw Mengist State Minister FDRE Ministry of Women, Children and Youth Affairs

| 17

A U H

Z

STATION

STATION

Disabled person...

Persons with disability...

Since the Term “Handicapped” is Diminutive of a Person’s Capacity to Work, We should Use the Term “Person with Disability”

Attitudinal and environmental conditions that prevent people from participating in the society on equal footing with others are the causes of disability. The major forms of the barriers that persons with disabilities often face to participate in all aspects of society are depicted as follows;

M

A U H

Z

Physical environment Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

M

The theme “Accessibility and Participation in Social Life for All” has been selected for the International Day of Persons with Disability celebrated on the 3rd of December 2012.

Implementing

The aim of the selected theme is to stress the

laws and policies

attention given at the international level to the need to give persons with disability equal opportunities and access to the social and economic sectors and remove barriers in this

Removing barriers to the creation of an inclusive and accessible society including administrative barriers

respect.

Indeed, realizing the development and rights of persons with disability and removing barriers are priority tasks in enabling them become

Creating holistic capacity to enable persons with disability to fully participate in social life

beneficiaries of all social services including education, health, employment, political participation, justice and transportation on equal basis. On the other hand, the following are major among the pre-conditions that need to be fulfilled to remove the barriers.

| 18

Enhancing public awareness on the barriers preventing persons with disability from participating in their communities and benefiting from services on equal footing

Social Attitude and Discrimination

Information and Communication Technology

| 19

Special Issue Vol 2 No 1Dec. 2012

M

A U H

Z

YAWENTA CHILDREN'S CENTER A POSITIVE LIFE FOR HIV POSITIVE CHILDREN VISION Our vision is that all children, regardless of socio-economic background, HIV status or other accidents of birth, can grow up healthy, happy and educated.

METHODOLOGY/SERVICES Provide

free

quality

education,

including

all

teaching

materials,

for

beneficiaries at the school owned by the Centre, from kindergarten up to grade 3, Cook 4 healthy, nutritionally balanced meals per day, Pay for all medical costs and cover cost of visits to the clinic or hospital, Ensure the hygiene of the children by giving them baths and washing their clothes, Employ a professional counselor to help the youth adjust to their status.

AIMS AND OBJECTIVES The main goals are to ensure the survival, health, and psycho-social well-being of children living with HIV/AIDS and other vulnerable children in Shashamane and to educate them to become independent, self-sufficient and responsible members of society.

FUTURE PLAN Upgrade the Centre's school to grade 4 by next year, and provide after-school vocational training and tutoring for students from grade 5 to 8; Continue to monitor their health, adherence to anti-retroviral drugs and psychological well-being; Procure our own land and build a purpose built school and project site.

Contact information Isheba Tafari Positive Action Charity Organization P.O. Box 294, Shashamane, Ethiopia Tel: +251 911 83 34 63 E-mail: ivision33@yahoo.com Website: www.yawenta.wordpress.com

| 20