اسفند 88
نش ل ع م نش ج ی رهی ی سا ت دا ویان اریان اخبار
1
بَگاتی ٍیزٍى
3
تصاٍیز شگفت اًگیش ًجَهی
7
شش پاراهتز تاثیزگذار بز تمسین سَد شزکتّا ( )DPS چگًَِ با PEسزهایِگذاری کٌین؟ ّشیٌِ یابی بز هبٌای فعالیت( )ABC تشخیص هالیات بز درآهذ فعالیتْای پیواًکاری
10 12 14 17
هَس سبش بْتز است یا رسیذُ ؟!
21
هزجاىّا ،هعوار سالهت دریا سشت تزیي هخلَق جْاى در خطز اًمزاض
22 24
ًمذ ٍ بزرسی فیلن 2012
25
با شغل فعلی خَد شاد باشیذ چگًَِ لذرت بارٍری خَد را افشایش دّین؟ باٍر ّای ها ٍ حمایك پششکی
27 29 33
سًاى سزباس تاریخ
30
اخالق اسالهی در شاٌّاهِ
34
حیات اجتواعى اهام رضا علیِ السّالم
37
هیئت تحریریه :
اًتظار اهام حسي هجتبی (ع) اس شیعیاًش
39
اعضای سایت دانشجویان ایران
هٌاجات
41
مدیر مسئول :میالد پوررجب سردبیر :رضا داودی
طراح جلد B E H N A M :
E-mail : info@daneshju.ir
ٔحممبٖ دا٘ـٍب ٜوش٘فیّذ دس ادأٔ ٝغبِؼبسی وٚ ٝجٛد سایحٝ
از کنجکاو چمىکاري ريي المپ ! عشاحی جذیذ یه الٔخ دیٛاسوٛة ثضسي جذیذ ثشای افشاد فضبی وبفی سا ثشای چٕٙىبسی دس داخُ اسبلٟب یب ػبِٟٙبی
ػِّٟٛبی ػشعب٘ی سا ث ٝاثجبر سػب٘ذ ٜثٛد سدیبة اِىشش٘ٚیىی
خب٘ ٝثٚ ٝجٛد خٛاٞذ آٚسد.
سرطان را بً کىیذ !
اثذاع وشد ٜا٘ذ ؤ ٝی سٛا٘ذ حضٛس ػِّٟٛبی ػشعب٘ی سا ثٛ ثىـذ. دا٘ـٕٙذاٖ اٍّ٘یؼی دػشٍبٞی اثذاع وشد ٜا٘ذ ؤ ٝی سٛا٘ذ ػشعبٖ سا ث ٛثىـذ .ایٗ اثضاس و ٝصاد ٜر ٗٞدا٘ـٕٙذاٖ دا٘ـٍبٜ وش٘فیّذ اػز ٔی سٛا٘ذ سغییشار ؿیٕیبیی ٔٛجٛد دس سٙفغ ثیٕبس سا دسیبفش ٚ ٝدضؿىبٖ سا اص ٚجٛد سٛٔٛسٞبی ػشعب٘ی دس ثذٖ ثیٕبس آٌب ٜوٙذ. سدیبة Breathotronثب سـخیق دلیك سٛٔٛسٞبی ػشعب٘ی ٔی سٛا٘ذ أىبٖ سـخیق صٚدٍٙٞبْ سا ثشای دضؿىبٖ فشآٞ آٚسد .ثٌ ٝفش ٝدا٘ـٕٙذاٖ ایٗ سىِٛٛٙطی ٔی سٛا٘ذ ث ٝكٛسسی سبثیشٌزاس ؿیٞ ٜٛبی سـخیق ػشعبٖ سا عی ػبِٟبی آیٙذٜ ٔشح َٛػبصد .ایٗ سدیبة ث ٝدضؿىبٖ أىبٖ ٔی دٞذ ث ٝجبی اػشفبد ٜاص ثیٙبیی خٛد اص ثیٙی دیـشفش ٚ ٝاِىشش٘ٚیه اػشفبدٜ وشدٔ ٚ ٜشاحُ اِٚی ٝػشعبٖ سا ثب ث ٛوـیذٖ سغییشار ؿیٕیبیی لبثُ سدیبثی دس سٙفغ ا٘ؼبٖ سـخیق دٙٞذ .
ایٗ عشاحی ٔجشىشا٘ ٝچشاؽ ػّفی یب چٕٙی ٘بْ داسد ٚثب سشویجی اص خاللیز دس عشاحی ٚػٙبكش عجیؼی ٔحیظ خب٘ٞ ٝب سا
ثش اػبع ٌضاسؽ صی ٘یٛص ،ایٗ اثذاع دس دی سحمیمبسی اسائٝ
ٌشْ ٚػجض خٛاٞذ وشد.
ؿذ ٜاػز و٘ ٝـبٖ ٔی دٞذ ػِّٟٛبی ػشعب٘ی اص سایح ٝای
ایٗ چشاؽ اص جٙغ PVCثٛدٕ٘ ٚ ٜبیـٍبٞی ٔٙبػت ثشای ٌیبٞب٘ی ٔب٘ٙذ چٕٗ اػز ؤ ٝؼٕٛال دس داخُ خب٘ٞ ٝبی
ٚیظ ٜثشخٛسداس ثٛد ٚ ٜأىبٖ سدیبثی آٟ٘ب ثب وٕه سدیبثٟبی
ٔؼى٘ٛی جبیی ثشای حضٛس ٘ذاس٘ذٛ٘ .س الٔخ ایٗ چشاؽ ػال ٜٚثش سٚؿٗ وشدٖ ٔحیظ خب٘ ٝث ٝسؿذ چٕٟٙبی وبؿش ٝؿذٜ
اِىشش٘ٚیىی ٚجٛد داسد.
٘یض وٕه ٔی وٙذ.
يرزشَاي کششي ي تراکم تًدٌ استخًاوي ثش٘بٔٞٝبی ٚسصؿی آٞؼش ٚ ٝسذسیجی ؿبُٔ سٕشیٗٞبی ٛٞاصی
جبیٍبٞ ٜبی ٚیظ ٜخبن ٚآة دس ایٗ چشاؽ لشاس داد ٜؿذ ٜا٘ذ و ٝدس وٙبس ٘ٛس الٔخ صیؼشٍبٞی ٔٙبػت سا ثشای سؿذ ٌیب ٜدس داخُ ٔحیظ خب٘ ٝثٚ ٝجٛد ٔی آٚسد.
ٚ ٚسصؽٞبی ػجه ؿیٛٔ ٜٛثشی ثشای ص٘بٖ یبئؼٔ ٝجشال ثٝ ثیٕبسی ٞبی دٛوی اػشخٛاٖ اػز. ثٌ ٝضاسؽ ایؼٙب ٔٙغم ٝػّ ْٛدضؿىی سٟشاٖ دس دظٞٚـی و ٝثب ٞذف اسصیبثی سبثیش ٚسصؽ ثش سشاوٓ ٔؼذ٘ی اػشخٛاٖ ا٘جبْ ٌشفش ٝیبفشٞ ٝبی حبكُ اص ثشسػی ٞب ٘ـبٖ دٙٞذ ٜآٖ اػز و ٕٝٞ ٝا٘ٛاع ثش٘بٔٞ ٝبی ٚسصؿی سبثیش ٔثجشی ثش سشاوٓ اػشخٛاٖ ٘ذاسد ٛ٘ ٚع ،ؿذر ٔ ٚذر صٔبٖ ا٘جبْ حشوزٞبی ٚسصؿی اص ػٛأُ ٔٛثش ثش افضایؾ سٛد ٜاػشخٛاٖ ٞؼشٙذ. ایٗ دظٞٚؾ ٘ـبٖ ٔی دٞذ سشویجی اص ٚسصؿٟبی سحُٕ ٚصٖ ٚ ٔمبٔٚشی دس لبِت یه ثش٘بٔ ٝخبف ث ٝكٛسر ٔذا ْٚثیـششیٗ سبثیش سا دس افضایؾ سشاوٓ اػشخٛاٖ فشد داسد. ث ٝػال ٜٚوبسآصٔبیی ٞبی ثبِیٙی ٔخشّف ٘ـبٖ داد ٜا٘ذ وٝ ٚسصؿٟبی وــی ث ٝؿذر ثبال ٘یض دس ٔیضاٖ سشاوٓ سٛدٜ اػشخٛا٘ی ٔٛثش ٞؼشٙذ. ایٗ سحمیك سٛػظ دوشش ٔشیٓ اػالء اص ٔشوض سحمیمبر غذد دس ٖٚسیض ٔ ٚشبثِٛیؼٓ دا٘ـٍب ٜػّ ْٛدضؿىی سٟشاٖ ا٘جبْ ؿذٜ ٚدس ٔجّ ٝغذد دس ٖٚسیض ٔ ٚشبثِٛیؼٓ ایشاٖ ث ٝچبح سػیذٜ اػز.
امکان دسترسي بٍ اطالعات مغس ٔحممبٖ طادٙی دس سالؽ ٞؼشٙذ حؼٍشٞبی اِىشش٘ٚیىی سا خّك وٙٙذ و ٝ٘ ٝسٟٙب لبدس ٞؼشٙذ اص ٔغض اعالػبر دسیبفز وٙٙذ ،ثّى ٝدس ػیٗ حبَ ٔیسٛا٘ٙذ ٔؼیشٞبی ػلجی دس ٔغض سا دػشىبسی وٙٙذ. دس حبِی و ٝایٗ ٔفٕٔ ْٟٛىٗ اػز سلبٚیش ٔٛجٛدار ػّٕی ــ سخیّی سا سذاػی وٙذ و٘ ٝیٕی ا٘ؼبٖ ٘ ٚیٕی ٔبؿیٗ ٞؼشٙذ ،أب د وشش ویچی سٛسیٕیشؼ ،ٛدظٞٚـٍش طادٙی دس ایٗ صٔیٔ ٝٙیٌٛیذ و ٝایٗ سحمیك ث ٝاحشٕبَ صیبد ثشای ثٟجٛد ؿشایظ ثیٕبساٖ ٔجشال ثٝ دبسویٙؼ ٖٛیب غّج ٝثش ػىشٔ ٝغضی وبسثشد خٛاٞذ داؿز. سٛسیٕیشؼ ٛوبس ٌشٞٚی خٛد سا سٚی عشاحی حؼٍشٞبی ٔغضی ثی٘ٛیه ٚثیٔٛیٕشیه دس وٙفشا٘غ ثیٗإِّّی ٘ٛسٚػبیٙغ ٘ ٚب٘ ٛسىِٛٛٙطی دس اػششاِیب اسائ ٝوشد ٜاػز. ٚی خبعش ٘ـبٖ وشد :ثشلشاسی اسسجبعبر ثیٗ ٔغض ٚاثضاس اِىششیىی ثشای دسن چٍٍ٘ٛی ػّٕىشد ٔغض ٚوٙششَ فؼبِیز ػلجی حبئض إٞیز اػز. ایٗ دظٞٚـٍش سٚی سِٛیذ یه لغؼ ٝدی٘ٛذی دس اثؼبد ٘ب٘ ٛوبس ٔیوٙذ و ٝؿبُٔ یه ٘ب٘ ٛاِىششٚد دٛؿیذ ٜثب یه غـبء ٔلٛٙػی اػز و ٝاص دشٚسئیٗٞبی یبفز ؿذ ٜسٚی ػغح ػَّٞٛبی ٔغضی سمّیذ ٔیوٙذٔ ،ب٘ٙذ ٌّذسبٔبر ٌ ٚیش٘ذٜٞبی GABAو ٝدس افضایؾ ٚسٛاٖ ثخـی فؼبِیز ٔغضی ٘مؾ داس٘ذ. سؼبُٔ ثیٗ ٌیش٘ذٜٞب ٚا٘شمبَ دٙٞذٜٞبی ػلجی ث ٝعٛس عجیؼی فؼبِیز اِىششیىی سِٛیذ ٔیوٙذ اٌش ٘ب٘ٛاِىششٚدٞب دسػز جبػبصی ؿ٘ٛذٔ ،یسٛاٖ ثب یه ٚػیّ ٝخبسجی اعالػبر ٔغض سا خٛا٘ذ. شماره هشتم – اسفند 88
1
کشف ردپايي از «مادٌ تاريك» در اعماق زمیه ٔحممبٖ ٔؼشمذ٘ذ دس یه آصٔبیؾ صیش صٔیٙی دس اػٕبق ٔؼذٖ
َلیکًپتر بي صذا َم اختراع شذ ؿشوز یٛسٚوٛدشش و ٝث ٝػبخز ثبٍِشدٞبی دیـشفشٔ ٝـٟٛس اػز ،ثب سغییش ؿىُ ٔ ٚمغغ ّٔخ ثبٍِشد ٔٛفك ؿذ كذای
ػٛیذاٖ دس ٔیٙؼٛسبی آٔشیىب ٘ٛػی رسٔ ٜبد ٜسبسیه ؿٙبػبیی
ٌٛؿخشاؽ آ٘شا دس حذ ٘جٛایی ٔؼِٕٛی وبٞؾ دٞذ ٚاػششبس وبُٔ سا ثشای دشٚاص آٖٞب فشا ٓٞآٚسد.
وشدٜا٘ذ. آصٔبیؾ ػظیٓ سحمیك ٔبد ٜسبسیه وشیٛط٘یه ( )CDMSII ؿبُٔ ٔحّی ثشای ؿٙبػبٌشٞبی ػیّیؼیٛػی ٚطسٔب٘یٔٛی فٛقاِؼبد ٜػشد اػز و ٝدس ٔیبٖ یه ٔحفظ ٝچٙذ الی ٝای ػذش ٔب٘ٙذ ػبخز سٚػی ٝلشاس ٌشفش ٝاػز. دٞ ٚفش ٝلجُ وبسؿٙبػبٖ CDMSIIدس ٔمبِٝای ٔٙشـش وشد٘ذ و ٝد ٚرس ٜث ٝالیٞٝبی دفبػی ؿٙبػبٌش ایٗ دػشٍب٘ ٜفٛر وشدٜا٘ذ .رساسی و ٝثب سٛج ٝث ٝفمذاٖ فؼبِیز ٞش ٘ٛع رس ٜدیٍش دس چٙیٗ دٔبی ا٘جٕبد وبُٔ ٚػشٔبی ؿذیذ ؿٙبػبٌشٞب، خیّی ؿجی ٝثٔ ٝبد ٜسبسیه ٞؼشٙذ. ٔحممبٖ ٔؼشمذ٘ذ ؤ ٝبد ٜسبسیه 85دسكذ اص جشْ وبئٙبر سا سـىیُ ٔیدٞذ ،أب ٛٙٞص ث ٝعٛس ٔؼشمیٓ ؿٙبػبیی ٘ـذ ٜاػز. سبییذ ایٗ یبفش ٝث ٝعٛس لبثُ ٔالحظٝای سٛجٟبر سا ث ٝػٕز آصٔبیـبسی ػٛق خٛاٞذ داد و٘ ٝؼجز ث ٝا٘شطیٞبی دبییٗسش حؼبع ٞؼشٙذ.
اٌش ؿٕب ٔ ٓٞثُ خیّیٞبی دیٍش دس آسصٚی سلبحت ثبٍِشدی ثیكذا ٞؼشیذ ،ثبیذ ػشم وٙیٓ چٙیٗ ثبٍِشدی ٞشٌض ٕ٘یسٛا٘ذ ٚجٛد داؿش ٝثبؿذ ،أب ٔیسٛاٖ ثبٍِشدٞبیی ػبخز و ٝكذایی ثؼیبس وٕشش اص ّٞیىٛدششٞبی أشٚصی سِٛیذ وٙٙذ.
اوگلیسيَا ريشٍ آفريقايي داروذ ٔشدْ ؿٕبَ آفشیمبٞ ،ضاساٖ ػبَ لجُ دس اٍّ٘یغ ٔیصیؼشٙذ
ثٌ ٝضاسؽ دبح ػبیٙغ ،دس سبصٜسشیٗ دػشبٚسد كٙبیغ ٛٞایی ،ؿشوز یٛسٚوٛدشش ٔٛفك ؿذ ٜاػز ثب عشاحی جذیذ
یه ٔغبِؼ ٝجذیذ حبوی اػز ٔشدْ آفشیمبی ؿٕبِی ٞضاساٖ
ّٔخٞبی ثبٍِشد ،كذای آٖ سا ث ٝؿذر وبٞؾ دٞذ .ایٗ فٙبٚسی و ٝثّ -ٛاِج ( ٘ )Blue Edgeبْ ٌشفش ،ٝسا ٜسا ثشای
ػبَ دیؾ دس اٍّ٘یغ ٔیصیؼشٝا٘ذ.
ػبخز ّٞیىٛدششٞبی ساٞجشدی جبػٛػی ٕٛٞاس ٔیوٙذ.
دس یه وـف جبِتٔ ،غبِؼ ٝسٚی ثمبیب ٙٞ ٚشٞبی دػشی
كذای ثؼیبس ثّٙذی و ٝسٛػظ ّٔخٞبی ّٞیىٛدشش ثٚ ٝجٛد ٔیآیذ ،ث ٝدِیُ ػجٛس ّٔخٞب اص جشیبٖٞبی ٌشداثی ثشجبٔب٘ذ ٜاص
ٔخشّف اص لشٖ چٟبسْ دس ٔٛص« ٜیٛسن ؿبیش» ٘ـبٖ داد ٜاػز
دٚساٖ ّٔخ جّٛیی اػز٘ .بْ ػّٕی ایٗ ،ثشٕٞىٙؾ سیغٌ-ٝشداة ( )Blade-Vortexاػز .أب ؿشوز یٛسٚوٛدشش ثب
و ٝػبوٙبٖ أشٚصی آفشیمبی ؿٕبِی ٞضاساٖ ػبَ لجُ دس
سغییش ؿىُ ایٗ ثبَٞبی ٌشداٖ ٚایجبد ا٘حٙب دس ا٘شٟبی آٖ ،سٛا٘ؼز عٛٔ َٛثش سٕبع ایٗ سیغٞٝب سا ثب جشیبٖ ٌشداثی
اٍّ٘یغ ٔیصیؼشٝا٘ذ.
وبٞؾ دٞذ ٚكذای ٘بؿی اص دٚساٖ آٖٞب سا دس حذ كذای ٘جٛایی ٔؼِٕٛی ث ٝؿذر 3یب 4دػیثُ وبٞؾ دٞذ.
چٙیٗ ثبٍِشدٞبیی لغؼب ثشای ٔبٔٛسیزٞبی دٟٙب٘ی ٔفیذ خٛاٙٞذ ثٛد.
ایٗ سحمیك سٚی آثبس ثش جبی ٔب٘ذ ٜاص جٕجٕ ٝثب٘ٛیی اص ػبَ 1901دس ؿٟش «ػیىبٔٛس سشاع» ا٘جبْ ؿذ ٜاػز. ایٗ صٖ ثب جٛاٞشار ٔخشّفی دفٗ ؿذ ٜثٛد و ٝؿجی ٝثٝ
ساعت مچي بذين صفحٍ ي عقربٍ ! ػبػز Auroraعشاحی صیجبیی اػز وٝ
جٛاٞشار ٚسضئیٙبر ص٘بٖ آفشیمبی ؿٕبِی اػز ٘ ٚـبٖ
كفح ٝؿٕبس ٚ ٜػمشث ٝاص آٖ حزف ؿذٜ
ٔیدٞذ وٚ ٝی احشٕبال اص اجذاد ٔشدْ آفشیمبی ؿٕبِی اػز
اػز ٚدشسٞٛبی سٍ٘ی ِیضس جبیٍضیٗ
و ٝاص ٘ٛاحی ٌشٔشش ث ٝیٛسن ٟٔبجشر وشد ٜاػز.
ػمشثٞ ٝبی آٖ ؿذ ٜا٘ذ.ؿشوز ػبػز
ٔحممبٖ ٔیٌٛیٙذ :دیؾ اص ایٗ ٔب ث ٝؿٛاٞذ ٔشثٛط ث ٝایٗ
ػبصی Auroraیب "ؿفك" ٞیچ ػالل ٝای
خبسجیٞب ثش اػبع دػز ٘ٛؿشٞٝب ٔشىی ثٛدیٓ ،أب ایٗ ثبس ثب
ث ٝػبخز ػبػشٟبی ػٙشی ثب ػمشثٞ ٝبی ثب٘یٝ
دػشیبثی ث ٝاػىّز جٕجٕٔ ٚ ٝشؼّمبر ایٗ صٖ ٔٛفك ؿذیٓ ثٝ
ؿٕبس ٚدلیم ٝؿٕبس ٘ذاسد حشی ػبػشٟبی
ؿٛاٞذ آؿىبسی اص اجذاد ٚی ٚ ٚضؼیز اجشٕبػی ا ٚدػز
ایٗ ؿشوز كفح ٝؿٕبس٘ ٜیض ٘ذاسد ٚ
دیذا وٙیٓ.
وبسثش ثبیذ ثش اػبع كفح ٝؿٕبس ٜرٙٞی
آٟ٘ب ٔیٌٛیٙذٔ :ب دس جؼزٚجٛی یه سشویت جٕؼیشی
خٛد ػبػز دلیك سا دسیبثذ .ػبػز جذیذ ایٗ ؿشوز دشسٞٛبی ِیضسی سا جبیٍضیٗ ػمشثٞ ٝبی ٔؼٕ َٛثب٘ی ٚ ٝدلیم ٝؿٕبس
ٞؼشیٓ و ٝخیّی ثیـشش اص سلٛسار سبسیخ دا٘بٖ ٌزؿش ٝثٝ
وشد ٜاػز .د ٚدشس ٛآثی ٚلشٔض ٞش یه ٚظیفٕ٘ ٝبیؾ دادٖ صٔبٖ دلیك سا داس٘ذ .ایٗ ػبػز سٛػظ عشاحی ث٘ ٝبْ "طی
اٍّ٘یؼیٞبی فؼّی ٘ضدیه ٞؼشٙذ .ایؼٙب
ٖٛٞیئ "ْٛعشاحی ؿذ ٚ ٜسِٛیذ آٖ ٛٙٞص دس دػز ثشسػی لشاس داسد. دس ایٗ ػبػز ِیضس آثی سً٘ ٕ٘بیبٍ٘ش ػمشث ٝػبػز ؿٕبس ٚدشس ٛلشٔض سً٘ ٕ٘بیبٍ٘ش دلیم ٝؿٕبس اػز ٚصٔبٖ سٟٙب دغ اص ضشث ٝصدٖ ثِ ٝج ٝلبة ػبػز ٕ٘بیبٖ ٔی ؿٛد .دس دیٍش ٔٛالغ ایٗ ػبػز سٟٙب دػشجٙذی ػبد ٜث ٝدٚس ٔچ افشاد خٛاٞذ ثٛد. شماره هشتم – اسفند 88
2
از amirr13 : ضٕا چ ٝتؼشيفى اص ضٍفت اٍ٘يض تشيٗ خٛدسٚى د٘يا داسيذ؟
1000اسة لذست تمشيثا ٔؼادَ ٔ 2.6يّياسد ط َٚدس ساػت استٞ .ش ٌاِٗ ِ 3.8 $يتش#
مدیر بخش فنی و مهندسی تٙضيٗ ضأُ ٔ 132يّي ٖٛط َٚاست ,تٙاتشايٗ ٔٛتٛس 1000اسثى تايذ تيص اص ٌ 20اِٖٛ
-خٛدسٚيى تا تيطتشيٗ اسة تخاس؟
ِ 76$يتش #تٙضيٗ دس ساػت تسٛصا٘ذ.
-خٛدسٚيى تا تيطتشيٗ سشػت ٚضتاب؟
ٞش چٙذ ٔٛتٛس خٛدس ٚفمط "25اصا٘شطى سٛخت سا ت ٝچشخ ٞا تحٛيُ ٔى دٞذ "75 .اص
ٌ -شا٘ميٕت تشيٗ خٛدسٚ؟
ايٗ ا٘شطى تٌ ٝشٔا تثذيُ ٔى ضٛد .تٙاتشايٗ ٔٛتٛس خٛدس ٚدس ٚالغ تشاى تأيٗ ايٗ لذست ٔى تايست ٌ 80اِ ٖٛدس ساػت تٙضيٗ ٔصشف وٙذ ٌ 20 ٝ٘ٚاِ .ٖٛيا ٕٞاٖ ِ 5يتش دس
خٛدسٚى تٌٛاتى ٚيش ٖٚت٘ ٝظش ٔى سسذ و ٕٝٞ ٝايٟٙا سا داضت ٝتاضذ: -يه ٔٛتٛس W-16ؤ ٝى تٛا٘ذ 1001اسة تخاس تِٛيذ وٙذ.
دليمٔ .ٝا ٘ياص ت ٝيه ٔٛتٛس ِ 16يتشى داسيٓ تا تتٛا٘ذ ِ 5يتش دس دليم ٝسٛخت تسٛصا٘ذ.
-تيطتشيٗ سشػت 400وئّٛتش تش ساػت
ٔٛتٛس دٚج ٚايپش ٘يض ِ 8يتشى است 500 ٚاسة تِٛيذ ٔى وٙذ.
اص 0تا 97وئّٛتش تش ساػت دس 3ثا٘يٝ اص 0تا 290وئّٛتش تش ساػت دس 14ثا٘يٝ تشچسة ليٕتى تاِغ تش ٔ 1.2يّي ٖٛدالسدس ايٗ ٔمأِ ٝا ٍ٘ا ٜػٕيمى ت ٝايٗ خٛدسٚى ضٍفت اٍ٘يض خٛاٞيٓ داضت ٚخٛاٞيٓ ديذ و ٝچطٛس ٕٔىٗ است ايٗ واسايى ػظيٓ فمط دس يه ٔاضيٗ تاضذ ٕٝٞ.چيض تا ٔٛتٛس ايٗ خٛدس ٚضشٚع ٔى ضٛد : اجاص ٜتذٞيذ تا ٔٛتٛس ضشٚع وٙيٓ .ضٕا پشٚس ٝطشاحى ٔٛتٛسى تا ايٗ لذست سا چطٛس آغاص ٔى وٙيذ؟ اٌش لسٕت" ٔٛتٛس خٛدس ٚچٍ ٝ٘ٛواس ٔى وٙذ" سا خٛا٘ذ ٜتاضيذ ٔى دا٘يذ و ٝاٌش تخٛاٞيذ ٔٛتٛسى تا 1000اسة تخاس سا تساصيذ .آٖ ٔٛتٛس تايذ لادس تاضذ تٙضيٗ وافى تسٛصا٘ذ .تشاى تأيٗ ايٗ لذست تيص اص ِ 5يتشتٙضيٗ دس دليم٘ ٝياص است. تخمیه سوخت مصرفی
أا يه ٔطىُ ٚجٛد داسدٛٔ :تٛس V-8ضا٘ضدِ ٜيتشى خيّى حجيٓ است ٚپيستٟ٘ٛاى
اٌش اص سياظيات خٛضتاٖ ٕ٘ى آيذ ٔى تٛا٘يذ ٘اديذ ٜتٍيشيذ!
ػظيٕى داسدٕٞ .چٙيٗ أىاٖ ٘ذاسد و ٝتتٛا٘ذ تا 6000دٚس تش دليم ٝتچشخذ ٚحذاوثش تا 2000دٚس تش دليم ٝتيطتش ٕ٘ى تٛا٘ذ ٌشدش داضت ٝتاضذ. شماره هشتم – اسفند 88
3
تٙاتشايٗ چٍ ٝ٘ٛتٌٛاتى تٛا٘ست 1000 ٝاسة لذست سا دس يه خٛدسٚى سٛاسی داضتٝ
يه سا ٜايٗ است و ٝدٛٔ ٚتٛس v-8دس يه خط دس وٙاسديٍشى تاضذ ٚضفت خشٚجی
تاضذ؟
٘يض ت ٝايٗ دٔ ٚتصُ ٔى ضٛد. سا ٜديٍش ايٗ است و ٝدٛٔ ٚتٛس v-8دس وٙاس ٓٞتاضٙذ. دٔٚيٗ ضي ٜٛدس حميمت ساٞى است و ٝتٌٛاتى اِٚيٗ ٔٛتٛس 16سيّٙذس خٛد سا دس اٚايُ لشٖ 20ايجاد وشد. دس ٔٛتٛس ٚيش , ٖٚتٌٛاتى سا ٜسختی سا ا٘تخاب وشد.تٌٛاتى دٛٔ ٚتٛس v-8سا دسوٙاس ٓٞادغاْ ٞ ٚش د ٚآٟ٘ا سا ت ٝيه ٔيُ ِٔ ًٙتصُ وشد.ايٗ پيىشتٙذى ٔٛتٛس w-16سا دس ٚيش ٖٚايجاد وشد 2 .تا vتطىيُ wسا ٔى دٙٞذ. خصوصیات برجسته: خصٛصيات ٔٛتٛس w-16تٌٛاتى ضٍفت اٍ٘يض است.تشای ٔثاَ: ٛٔ -تٛس داساى 4سٛپاج دس ٞشسيّٙذس ٚدس ٔجٕٛع داساى 64سٛپاج است.
موتور بوگاتی ویرون:
-داساى يه سيستٓ سٚغٙىاسى تا ٔحفظ ٝخطه است و ٝاص خٛدسٞٚاى فشٔ َٛيه
تٌٛاتى د ٚچيض سا تشاى تِٛيذ يه ٔٛتٛس جٕغ ٚجٛس ٚتٛا٘ا تشاى تِٛيذ 1000اسة تخاس
لشض ٌشفت ٝاست.تٕٞ ٝشا ٜيه ٔسيش سٚغٗ داخّى پيچيذ ٜتشاى تعٕيٗ سٚغٙىاسى
دس ٘ظش ٌشفت .اِٚيٗ ٔ ٚطٟٛدتشيٗ چيض تٛستٛضاسطس است.
ٔٙاسة ٚخٙه واسى تشاى 16سيّٙذس
اٌش ضٕا لسٕت "تٛست ٛضاسطس چٍ ٝ٘ٛواس ٔى وٙذ" سا خٛا٘ذ ٜتاضيذ ٔى دا٘يذ و ٝيه
-داساى وٙتشَ اِىتش٘ٚيىى است .داساى صٔاٖ تٙذى ٔتغيش پيٛست ٝتادأه است و ٝتشاى
سا ٜآساٖ تشاى ايٙىٛٔ ٝتٛسى تا لذست تاال داضت ٝتاضيٓ تذ ٖٚايٙى ٝخٛد ٔٛتٛس سا تضسي
واسوشد تٟي ٝٙدس دٚسٞاى ٔختّف ٔٛتٛس ت ٝواس ٔى سٚد.
تساصيٓ افضٚدٖ ٔمذاس تيطتشى ٛٞا تٞ ٝش سيّٙذسدس ٚسٚدى سٛخت است.تٛست ٛضاسطس ٞا
-داساى يه سادياتٛس ػظيٓ است و ٝتايذ ٌشٔاى ٞذس سفت ٝاص سٛختٗ ِ 5يتشتٙضيٗ دس
ايٗ واس سا ٔى وٙٙذ .تٛست ٛضاسطس ٛٞاى ٚسٚدى ت ٝسيّٙذس سا فطشدٔ ٜى وٙذ دس ٘تيجٝ
دليم ٝسا جزب وٙذ.
سيّٙذس ٛٞاى تيطتشى سا دس خٛد ٍ٘ٔ ٝى داسد .اٌش ضٕا 2تشاتش ٛٞاى تيطتش ٚاسد ٞش
ٞش چيض دس ٔٛسد ايٗ ٔٛتٛس تٟتشيٗ است .يه ٔجٕٛػ ٝجٕغ ٚجٛس ٚجاِة تٛجٝ
سيّٙذس وٙيذ ٔى تٛا٘يذ 2تشاتش سٛخت تيطتش تسٛصا٘يذ.دس ػُٕ ايٗ ٘سثت وأال تشاتش
است.ايٗ ٔٛتٛس تٟٙا ٔ 710يّيٕتش طٔ 889 ,َٛيّيٕتشػشض ٔ730 ٚيّيٕتش استفاع داسد.
٘يست أا ٔى تٛاٖ ايذ ٜاى تذست آٚسد .تٌٛاتى اص يه تٛست psi 18 ٛاستفادٔ ٜى وٙذ
تشاى ٟٔاس وشدٖ ايٗ ٔمذاس اسة تخاس ٌ ٚطتاٚس٘ ,ياص ت ٝيه سيستٓ ا٘تماَ لذست ضٍفت
و ٝلذست خشٚجى ٔٛتٛس سا د ٚتشاتش ٔى وٙذ .تٙاتشايٗ ,تٛست ٛضاسطس ت ٝتٌٛاتى اجاصٜ
اٍ٘يض است.
ٔی دٞذ و ٝا٘ذاصٛٔ ٜتٛس سا اص ِ 61يتش تِ 8 ٝيتش تشسا٘ذ.تشاى تِٛيذ ايٗ ٔمذاس ٛٞاى فطشدٜ
اوتقال قدرت:
تٌٛاتى ت 4 ٝتٛست ٛضاسطس جذاٌا٘٘ ٝياص داسد.
ا٘تماَ لذست ايٗ خٛدس ٚتى ٕٞتاست چ ٖٛتايذ د ٚتشاتش ٌطتاٚس تيطتشی سا ٘سثت تٝ خٛدسٞٚاى اسپٛست لثّى ت ٝوٙتشَ دس آٚسد . ا٘تماَ لذست ايٗ خٛدس ٚضأُ ٔٛاسد صيش است: ٞفت د٘ذٜ سيستٓ والچ دٌٚا٘$ٝدٚتُ# تؼٛيط تشتيثى$سىٛئٙطاَ # سيستٓ تؼٛيط وأپيٛتشىايٗ سيستٓ وٙتشَ وأپيٛتشى ٕٞا٘ٙذ سيستٕى است و ٝدس خٛدسٞٚاى فشٔ َٛيه ٚ
موتور و ورودی های هوا
خٛدسٞٚاى ٔساتم ٝاى استفادٔ ٜى ضٛدٞ.يچ پذاَ والچ يا اٞشْ تؼٛيعى تشاى سا٘ٙذٜ
دٔٚيٗ چيضى و ٝتشاى تِٛيذ ٔٛتٛس تؼذ اص تٛست ٛضاسطس دس ٘ظش ٌشفت ٝضذ تاال ٍ٘ ٝداضتٗ
ٚجٛد ٘ذاسد .وأپيٛتش ديسه ٞاى والچ سا ت ٝخٛتى يه تؼٛيط ٚالؼى وٙتشَ ٔى
خط لشٔض دٚس ٕٞ ٚچٙيٗ واٞص تاخيش دس صٔا٘ی و ٝپذاَ سا ٔى فطاسيٓ .تٌٛاتى يه
وٙذ.ايٗ وأپيٛتش لادس است د٘ذٞ ٜا سا دس 0.2ثا٘ي ٝتؼٛيط وٙذ.
ٔٛتٛس 16سيّٙذس وٕياب داسد.
اغّة غيش ٕٔىٗ است وٌ ٕٝٞ ٝطتاٚس ٔٛتٛس w-16فمط ت ٝد ٚچشخ ا٘تماَ داد ٜضٛد
2سا ٜآساٖ تشاى ايجاد يه ٔٛتٛس 16سيّٙذس ٚجٛد داسد.
تذ ٖٚايٙى ٝآٖ د ٚچشخ سٚی صٔيٗ سش تخٛس٘ذ ٚفمط ح َٛخٛد تچشخٙذ .تٙاتشايٗ ٚيشٕٞ ٖٚيط ٝچٟاس چشخ ٔتحشن است .تا استفاد ٜاص سيستٓ وٙتشَ وططىtraction $
شماره هشتم – اسفند 88
4
، #control systemخٛدس ٚلادس خٛاٞذ تٛد و ٕٝٞ ٝاسة تخاس ٔٛتٛس سا حتی دس
پطت ٚيشٚ ٖٚجٛد داسد و ٝدس سشػت ٞاى تاال ت ٝطٛس خٛدواس تاص ٔی ضٛد و ٝتاػث
حاِت ضتاب وأُ ت ٝواس ٌيشد.
افضايص ٘يشٚى س ٚت ٝپاييٗ ضذ ٚ ٜخٛدس ٚسا چسثيذ ٜت ٝجادٔ ٍٝ٘ ٜى داسد.
تذ٘ ٝتٌٛاتی ٚيش:ٖٚ
٘طاٖ داد ٜضذ ٜو ٝخٛدسٞٚاى سٛپش اسپشت تا داضتٗ تاِچ ٝػمة ٔتحشن لادس٘ذ دس
طثك ٌفت ٝيىى اص طشاحاٖ ٚيش ,ٖٚتضسٌتشيٗ چاِص دس طشاحى ٚيش ٖٚآيشٚديٙأيه آٖ
سشػتٟاى تاال ٚص٘ى ٔؼادَ 100ويٌّٛشْ دس ػمة 80 ٚويٌّٛشْ دس جّٛى خٛدس ٚايجاد
تٛد ٜاست .چطٛس ٔى تٛاٖ خٛدسٚى ٔسافشتشى سا تا 400وئّٛتش تش ساػت دس جادٍٝ٘ ٜ
وٙٙذ.
داضت؟
اٌش ضٕا ت ٝػىس فٛق ٍ٘اٞى تيا٘ذاصيذ ٔتٛج ٝدٚ ٚسئّ ِِٝٛ ٝا٘ٙذ ٔى ضٛيذ و ٝدس طشف ٔٛتٛس ٚتش سٚى سمف خٛدس ٚلشاس داس٘ذٚ.يش ٖٚاص ايٗ وا٘اِٟاى تشاى وٙتشَ جشياٖ ٛٞا استفادٔ ٜى وٙذ. ٚيش ٖٚس ٝدِيُ تشاى وٙتشَ جشياٖ ٛٞا داسد. -1دس تيطي ٝٙلذستٛٔ ،تٛس ِ 45000يتش ٛٞا دس ٞش دليمٔ ٝصشف ٔى وٙذ. -2دس تيطي ٝٙلذستٛٔ ،تٛس ِ 5يتش تش دليم ٝتٙضيٗ ٔصشف ٔى وٙذ ٌ ٚشٔاى حاصّٔ ٝى تايست تٛسط سادياتٛس جزب ٌشدد. -3دس صٔاٖ تٛلف ،تشٔض ٞا ٘ياص ت ٝدفغ حشاست داس٘ذ ،خصٛصا صٔا٘يى ٝتا سشػت صياد ٚ تشٔضٞاى صياد دس جادٞ ٜاى پش پيچ ٚخٓ ٔى سا٘يٓ. ٔٛتٛس ٚيش ٖٚپطت سا٘ٙذ ٜلشاس ٌشفت ٝاست .وا٘اَ ٞاى ٛٞا و ٝتش سٚى سمف لشاس داس٘ذ ٛٞا سا تٛٔ ٝتٛس ٘ ٚيض دسيچٞ ٝاى ٛٞا و ٝدس وٙاسٞ ٜا لشاس داس٘ذ ٛٞا سا ت ٝتشٔض ٞاى ػمة ٔى تش٘ذ.
خٛدسٞٚاى فشٔ َٛيه يا ٔساتم ٝاى ٘يض ٔى تٛا٘ٙذ تا سشػت 400وئّٛتشتش ساػت حشوت وٙٙذ ِٚى آٟ٘ا يه طشاحى تذ٘ٙٔ ٝحصش ت ٝفشد داس٘ذ .يه سا٘ٙذ ٜتش سٚى ٔىا٘ى ٔطخص دساص ٔى وطذ .فاصّ ٝخٛدس ٚتا صٔيٗ تسياس ا٘ذن است ٚاص تاِٟاى تضسٌى استفادٔ ٜى وٙذ و٘ ٝيشٚيى ت ٝسٕت پاييٗ ٚاسد ٔی وٙٙذِٚ .ى تٌٛاتى ٚيشٔ ٖٚا٘ٙذ يه خٛدسٚى ػادى است و ٝجاى 2سش٘طيٗ ٘يض داسد. ا٘ذاصٞ ٜاى ٚيش 79 :ٖٚايٙچ ٔ 2 $تش #ػشض 176 ,ايٙچ ٔ 4.47 $تش #ط ٚ َٛفمط 48 ايٙچٔ 1.22$تش #استفاع. تخاطش داضت ٝتاضيذ وٞ"ٝأش #81.2$"2ايٙچ ػشض داسدٚ .يش٘ ٖٚسثت ت ٝاستفاػص خيّى ػشيعتش است. ا٘ذاصٛٔ ٜتٛس ٚسيستٓ ا٘تماَ لذست ،تٕٞ ٝشا ٜسيستٓ چٟاس چشخ ٔتحشن ٚچٟاس ضفت ٔحشن تٕٞ ٝشا ٜايجاد د ٚصٙذِى ٚتضسٌتش وشدٖ اتؼاد خٛدس ،ٚتاػث افضايص ٚصٖ خٛدسٔ ٚى ضٛد .تٕٞ ٝيٗ دِيُ تذ٘ ٝآٖ سا تا فيثش وشتٗ ٔى ساص٘ذ تا ٚصٖ آٖ واٞص ياتذ. ٚصٖ خٛدس ٚدس حذٚد 1950ويٌّٛشْ است .تشاى ٔمايس , ٝدٚج ٚايپش ٚص٘ى حذٚد 454 ويٌّٛشْ وٕتش اص ٚيش ٖٚداسد. دس لسٕت تؼذ ٍ٘اٞى ت ٝتايشٞا ٚفعاى داخّى خٛدسٔ ٚى ا٘ذاصيٓ. تايشٞا ٚفعاى داخّى: حتى تايشٞاى ت ٝواس سفت ٝتشاى ٚيشٙٔ ٖٚحصش ت ٝفشد ٞستٙذ .آٟ٘ا اختصاصا تٛسط ٔيطّٗ #Michelin$ساخت ٝضذ ٜا٘ذ تا تتٛا٘ٙذ تٙص ٚاسد ٜت ٝتايش سا دسسشػت 400 اص طشف ديٍش،سطح صيشيٗ ٚيشٔ ٖٚا٘ٙذ خٛدسٞٚاى فٛسٔ َٛيه ،دٚوى ٔا٘ٙذ ٚ
وئّٛتشتش ساػت تحُٕ وٙٙذ .ايٗ تايشٞا ٘ياص داس٘ذ ؤ ٝا٘ٙذ تايشٞاى خٛدسٞٚاى ٔساتمٝ
٘ٚتٛسى ضىُ است و ٝتاػث افضايص ٘يشٚى س ٚت ٝپاييٗ ٔى ضٛد .اغّة يه تاِچ ٝدس
اى ت ٝصٔيٗ تچسثٙذ ٚتتٛا٘ٙذ اص حذاوثش تٛاٖ ٔٛتٛساستفاد ٜوٙٙذ.
شماره هشتم – اسفند 88
5
تذيٗ ٔٙظٛس ٔيطّٗ يه تايش وأال جذيذ ساخت تا تتٛا٘ذ جٛاتٍٛى ٘ياص تجٟيضات تى
ٚيش ٖٚدس ٔذَ اضشافى خٛد 2صٙذِى داسد .تيطتش فعاى داخّى تا چشْ پٛضيذ ٜضذٜ
ٕٞتاى ٚيش ٖٚتاضذ .دس ػمة تايشٞا ٔ 365يّيٕتشػشض داس٘ذ ٚدس جّٔ 245 ٛيّيٕتش
است .داضثٛسد،صٙذِى ،سمف ٚوٙاسٞ ٜا ٕٝٞچشٔى ا٘ذ .فمط تؼعى اص ادٚات ٔ ٚمذاس
ػشض داس٘ذ .
وٕى تىٞ ٝاى فّضى ت ٝػٛٙاٖ صيٙت ت ٝواس سفت ٝا٘ذ.
ا٘ذاص ٜتايشٞا دس جّٚ R520 690/245 ٛدس ػمة R540 710/365است. ا٘ذاص ٜلطش طٛل ٝدس جّٔ 520 ٛيّيٕتش ٚدس ػمة ٔ 540يّيٕتش $تمشيثا 20ايٙچ #است .ايٗ تايشٞا ت ٝتياٖ ديٍش تضسي ٚحجيٓ ٞستٙذ .تايشٞاى ػمة تضسٌتشيٗ تايشٞايى ٞستٙذ وٝ تاو ٖٛٙتشاى چشخ ٞاى ػمة يه خٛدسٚى سٛاسى طشاحى ضذ ٜاست. ايٗ تايشٞا اص سيستٓ ٔ PAXيطّٗ استفادٔ ٜى وٙٙذ .فطاس تايش ت ٝصٛست خٛدواس ا٘ذاصٜ ٌيشى ٔى ضٛد ٚايٗ تايش ٔى تٛا٘ذ ت ٝصٛست تذ ٖٚتاد 201وئّٛتش تا سشػت 80 وئّٛتش تش ساػت حشوت وٙذ .سيستٓ وطف وٙٙذ ٜوٕثٛد فطاس ٛٞا ٘مص ٕٟٔى سا دس أٙيت سيستٓ PAXتاصى ٔى وٙذ .ايٗ ٘مص ،آٌا ٜوشدٖ ضٕا ت ٝوٕثٛد فطاس چ ٝا٘ذن ا٘ذن ٚچ٘ ٝاٌٟا٘ى است. يىى اص ٔضاياى سيستٓ PAXتٛا٘ايى حشوت تذ ٖٚتاد ٚػذْ ٘ياص ت ٝتايش يذن است.
ا٘ٛاع ٔختّفى اص ٚسايُ اِىتش٘ٚيىى دس خٛدسٚ ٚجٛد داسد و ٝت ٝصيثايى ٚظشافت دس آٖ
فعاى داخّى:
لشاس داس٘ذ .يه سيستٓ استشي ٛجاِة تٛج ،ٝسيستٓ ٘اٚتشى ...ٚ آيا ٕٝٞايٟٙا اسصش ٔيّيٞ ٖٛا دالس سا داسد؟ چ ٝوسى ٔى دا٘ذ! ِٚى تا ايٗ ٚجٛد ٚيشٖٚ ٘طاٖ دٙٞذ ٜيه پيشٚصى تىِٛٛٙطيىى تضسي ٚجاِة تٛج ٝاست. اٌش ت ٝخٛدسٞٚاى ٔساتم ٝاى ٍ٘اٞى تيا٘ذاصيٓ اغّة ايٗ خٛدسٞٚا ى ٔساتم ٝاى سشيغ تش اص ٚيشٕ٘ ٖٚى تٛا٘ٙذ تش٘ٚذ .دس حميمت ٚيش ٖٚت ٝحذ ٟ٘ايى يه خٛدسٚى سٛاسی ٘ضديه ضذ ٚ ٜتؼيذ است خٛدسٚيى تثيٙيٓ و ٝفشاتش اص ٚيش ٖٚدس صٔي ٝٙتٛاٖ تاضذ. ايٗ ت ٝتياٖ ديٍش تٟتشيٗ چيضى است وٚ ٝيش ٖٚتذست آٚسد ٜاست. ٔٙثغ :پاسسی خٛدس$ ٚتشجٕ :ٝوأ ٜٚتٕادی #
طاپٙی ٞا لاِيچ ٝپش٘ذٔ ٜی ساص٘ذ!
ٔيتٛاٖ اص صٙذِی ٔاضيٗ دس آٖ تٟش ٜتشد ٚيا اص تاِص سٙتی طاپٙی تٙاْ صاتٛت ٖٛاستفادٜ
صٙذِی پش٘ذ ٜتا تاِطی اص ٛٞا ٔؼّك ضذٔ ٚ ٜا٘ٙذ ٞاٚسوشافت ػُٕ ٔی وٙذ.
ٕ٘ٛد .اخيشا دس ٕ٘ايطٍا ٜستٛتيه دس اٚصاوا تٕ٘ ٝايص دس آٔذٛٔ ٚ ٜسد استمثاَ ٓٞلشاس
استاد دا٘طٍاٞی دس وٛت ٝطاپٗ صٙذِی پش٘ذ ٜای سا تشای افشاد وٟٙساَ ٘ ٚاتٛاٖ طشاحی ٚ
ٌشفت ٝاستٚ.يذيٛی آ٘شا ٔی تٛاٖ دس يٛتيٛب تٕاضا وشد.دس ساختاس ٞاٚس وشافت ٘يض
ساخت ٝاست .تس ٝ٘ٛسٛو ٝفٛسٚتا استاد دپاستٕاٖ تٛا٘ثخطی دس دا٘طٍاٌ ٜاوٛيٗ صٙذِی
ٚجٛد تاِطته الستيىی دس تخص تٕاس ٌيش٘ذ ٜتا سطح صٔيٗ ٚ ،وٕپشسٛس جشياٖ تاد
تا لاتّيت پشٚاصی سا دسست وشد ٜاستٚ .ی تا ٞذف وٕه ت ٝافشاد ٔسٗ ٔ ٚؼّ َٛايٗ
فطاس لٛی تاػث ضذ ٜتا ايٗ سفي ٝٙغ َٛپيىش دس ٛٞا ت ٝپشٚاص دس آٔذ ٚ ٜيا سٚی آب
صٙذِی سا تا اِٟاْ اص لاِيچ ٝپش٘ذ ٜسّيٕاٖ طشاحی وشد ٜاست .صٙذِی پش٘ذ ٜتا تاِطی اص
ضٙاٚس ضذ ٜيا سٚی صٔيٗ حشوت وٙذ.
ٛٞا ٔؼّك ضذٔ ٚ ٜا٘ٙذ ٞاٚسوشافت ػُٕ ٔی وٙذ .يه ٘ٛاس الستيىی دٚس تا دٚس ايٗ
اص ديشتاص ساخت ٚسيّ ٝای ٔٙحصش تفشد دس ر ٗٞا٘ساٖ ٚجٛد داضت ٚ ٝتؼعا تا ساخت دٚ
صٙذِی ٚجٛد داضت ٚ ٝتا جشياٖ ٛٞايی و ٝاص طشيك ٔٛتٛس جت وٓ لذست حٕايت ٔی
تاَ ٔصٛٙػی ،افضٚدٖ تادوٙىٟای ّٞئٛی ت ٝيه تخت ٝچٛب ... ٚپشٚاص ت ٝايٗ سثه سا
ضٛد ،اص صٔيٗ فاصّٔ ٝی ٌيشد .وٕپشسٛس لٛی دس ٖٚايٗ صٙذِی ايٗ لاتّيت سا ايجاد ٔی
ٞش جٙذ ٘اٌٛاس ٚتا تّفات جا٘ی تجشتٕٛ٘ ٝد ٜاست.
وٙذ تا ٚص٘ی ٔؼادَ 150ويٌّٛشْ سا تحُٕ وشد ٚ ٜت ٝچٟاس جٟت اصّی ٌطت ٚ ٝدس ٛٞا
تا ساخت ٕ٘ ٝ٘ٛاِٚي ٝصٙذِی پش٘ذ ٜطاپٙی سٚيای تطش تشای ساخت لاِی سّيٕاٖ يه لذْ
تچشخذ .طشاح دس ساخت ايٗ ٚسيّ ٝاص تطه طاپٙی تٙاْ تاتأی استفاد ٜوشدٔ ٚ ٜتاسفا٘ٝ
تٚ ٝالؼيت ٘ضديىتش ضذ ٚ ٜا٘ساٖ أيذٚاس است تتٛا٘ذ ٚسيّ ٝای آساٖ ٚدس دستشس ٍٕٞاٖ
تٟٙا چٙذ ايٙچ ٔی تٛا٘ذ اص صٔيٗ فاصّ ٝتٍيشد ٚتٛٞ ٝا تشٚد ٚدس تٕاس تاتأی يا ٔٛوت تٝ
ٚاسصاٖ سا طشاحی وشد ٚ ٜتساصد .فٛسٚتا ٚتيٕص أيذٚاس٘ذ تا پيذا وشدٖ سشٔايٌ ٝزاس
صٔيٗ ٌيش ٔی وٙذ.
ٔٙاسة ٔحص َٛخٛد سا تجاسی وشد ٚ ٜساٞی تاصاس وٙٙذ.
شماره هشتم – اسفند 88
6
از YAGHOT SEFID : مدير تاالر نجوم
س٘ٛأي ذٛضضيسي ٚالؼيت زاضز
زضيافتطاٖ زچاض ضه ٚتطزيس ضس٘س .ا٘ساظ ٜپسيسٔ ٜطاٞس ٜضس ٜسطساْآٚض ٌ ٚيجوٙٙسٜ
جاْ جٓ آ٘اليٗ :ساَٞا پيص ٚلتي فيعيىسا٘اٖ ذٛضضيسي زاليّي ٔثٙي تط ٚجٛز أٛاج
تٛز .تعضيتط اظ ذٛز ظٔيٗ تٛز ٚاظ ٔطوع يه اٍِٛي زايطٜضىُ تا ٔحيغي حسٚز
ضسيس ٘اضي اظ ٌطزش پالسٕاي ٌطْ زض أتساز ذٛضضيس اضائ ٝوطز٘س زض اضتثاط تا
ٔيّيٖٞٛا وئّٛتط ت ٝعٛض ٔٛجزاض حطوت ٔيوطز.
٘اظطاٖ تاٚض زاض٘س و ٝايٗ لضئٕ ٝىٗ است ذغاي چطٓ تٛز ٚ ٜضثحي اظ پسيسٜٞاي
ٕ٘ ٚاي تي٘ظيطي اظ ايٗ اتفاق ضا تطاي ٔحمماٖ تٚ ٝجٛز آٚضزٔ .حمماٖ ٔؼتمس٘س لغؼا ايٗ
زيٍط تاضسِٚ ،ي ت ٝيميٗ يه ٔٛج ٚالؼي ٘يست .جٌ ٛاضٔٗ ،يىي اظ ٔترػػاٖ فيعيه
يه ٔٛج است ،أا ٘ٛٔ ٝجي اظ آب ،تّىٛٔ ٝجي غَٛپيىط اظ پالسٕاي ٌطْ ٚأٛاج
ذٛضضيسي زض ٔطوع پطٚاظ فضايي ٌساضز ٔيٌٛيس :أطٚظ ٔا ٔيزا٘يٓ و ٝس٘ٛأيٞاي
ٔغٙاعيسي٘ .اْ فٙي ٚترػػي ايٗ أٛاج ت ٝعٛض ذالغ MHDٝاست.
ذٛضضيسي ٚالؼيت زاض٘س.
STEREOز٘ثاِٝاي ت ٝتّٙسي ٞ 100عاض وئّٛتط ضا ٔطاٞس ٜوطز و ٝتا سطػت ٞ 560عاض ٔايُ تط ساػت ت ٝسٕت ذاضج زض حطوت تٛز و ٝا٘طغي آٖ ٔؼازَ ٍٔ 2400اتٗ تي .اٖ. تي تٛز .س٘ٛأيٞاي ذٛضضيسي پيص اظ ايٗ زض ساَ 1997تٛسظ ضغسذا٘SOHO ٝ وطف ضس ٜتٛز .زض ٔأ ٜي ٕٞاٖ ساَ يه اتطٌاظي ( )CMEاظ ٘احيٝاي فؼاَ زض سغح ذٛضضيس ضطٚع تٚ ٝظيسٖ وطز ٚايٗ ضغسذا٘ ٝس٘ٛأياي ضا و ٝاظ ٔحُ ا٘فجاض تّٙس ضسٜ تٛز ،حثت وطز. ٔحمماٖ ضٍفتظز ٜضس٘س .آيا ايٗ يه ٔٛج است يا سايٝاي تاالي سط اتط CME؟ تٟٙا حثت ايٗ ٚالؼ ٝتٛسظ SOHOتطاي پاسد ت ٝپطسص وافي ٘ثٛز ٝ٘ .تٟٙا تطاي اِٚيٗ ٔٛج ٔطاٞس ٜضس ٜاظ ايٗ زست و ٝتطاي تٕأي اتفالات ٔطات ٝحثت ضس ٜاظ سٛي ايٗ ضغسذا٘ٝ تٛز .ايٗ سٛاَ تا ساَ ٚ 2006پطتاب ٕٞ STEREOچٙاٖ تالي ٔا٘س ٚزض ساَ 2009تٝ
ٚجٛز س٘ٛأيٞاي ذٛضضيسي تٚ ٝسيّ ٝفيّٓ ٌطفت ٝضس ٜاظ سٛي فضاپيٕاي STEREOزض
جٛاب ضسيس .س٘ٛأيٞاي ذٛضضيسي ذغط ٔستميٕي تطاي ظٔيٗ ٔحسٛب ٕ٘يض٘ٛس ،تا
فٛضيٚ 2009 ٝلتي ِى ٝذٛضضيسي 11012ت ٝضىُ اتفالي فٛضاٖ وطز ت ٝتاييس ضسيس.
ٚجٛز ايٗ ٔٛضٛع ٕٟٔي تطاي ٔغاِؼٞ ٝستٙسٔ .ا ٔيتٛا٘يٓ تا استفاز ٜاظ آٟ٘ا ضطايظ
ايٗ ا٘فجاض ،اتطٌاظي يه ٔيّي ٖٛتٙي ضا زض فضا پطتاب وطز ٚتاػج ايجاز س٘ٛأي زض
ذٛضضيس ضا تطريع زٞيٕٓٞ .چٙيٗ أٛاج س٘ٛأي ٔيتٛا٘س زض پيصتيٙي آب ٛٞ ٚاي
سغح ذٛضضيس ضس .ايٗ أٛاج تٛسظ فضاپيٕاي STEREOاظ ٛٔ 2لؼيت ٔرتّف حثت ضس
فضايي تٔ ٝا وٕه وٙس.
تػٛيط ٚاضح اظ يه سيا ٜچاِ ٝغ َٛپيىط ... جاْ جٓ آ٘اليٗ :ستاض ٜضٙاساٖ ٘اسا تا وٕه تّسىٛج فضايي اسپيتعض تػٛيطي تسياض
ايٗ وٟىطاٖ ٔاضپيچ و٘ NGC 1097 ٝاْ زاضز زض غٛضت فّىي وٛض ٜزض فاغّ50 ٝ
ٚاضح اظ سيا ٜچاِ ٝاي غ َٛپيىط زض ٞست ٝيه وٟىطاٖ ٔاضپيچ زٚض زست تٟي ٝوطز٘س.
ٔيّي ٖٛساَ ٘ٛضي اظ ظٔيٗ لطاض ٌطفت ٝاست. او ٖٛٙزا٘طٕٙساٖ ٔطوع فضايي اسپيتعض زض ٘اسا تػٛيطي ٚاضح زض عيف فطاسطخ اظ ايٗ وٟىطاٖ تٟي ٝوطز٘س و٘ ٝطاٖ ٔي زٞس زض ٔطوع وٟىطاٖ NGC 1097يه سيا ٜچاِٝ غ َٛپيىط ٚجٛز زاضز و ٝضثي ٝت ٝيه چطٓ تعضي است. تطاساس ٌعاضش ٘يٛيٛضن تايٕع ،جطْ ايٗ سيا ٜچأِ 100 ٝيّي ٖٛتطاتط تعضٌتط اظ جطْ ذٛضضيس است ٚتٕٞ ٝيٗ زِيُ تاؤ ٖٛٙطوع ايٗ وٟىطاٖ تا تّسىٛپٟاي ٘ٛض ٔطئي تٝ غٛضت يه ٘مغ ٝتعضي تاضيه زيسٔ ٜي ضس. ايٗ تػاٚيط ضا تّسىٛج فضايي اسپيتعض زض س ٝعٛٔ َٛج ٔرتّف زض عيف فطاسطخ تٟيٝ وطز ٜاست.
شماره هشتم – اسفند 88
7
ٞاتُ اتتساييتطيٗ ػىس اظ جٟاٖ ضا ٘طاٖ زاز
ايٗ وٟىطاٖٞا جٛاٖ ٛٙٞظ ضىُٞاي آضٙاي ٔاضپيچي يا تيضٛي ذٛز ضا پيسا ٘ىطزٜا٘س ٚ
ٕٞطٟطي آ٘اليٗ:
تسياض وٛچىتط ٚاظ ِحاػ ضً٘ وأال آتي ٞستٙس .تٌ ٝفتٌ ٝاضث ايّيٍٛٙضث ،استاز ٘ج ،ْٛاظ زا٘طٍا ٜواِيفط٘يا ،سا٘تاوطٚظ ،ايٗ ٚضغ ػٕستا ت ٝذاعط آٖ است و ٝزض ايٗ ٔطحّ ٝايٗ وٟىطاٖٞا حاٚي فّعات سٍٙيٗ ٘يستٙس. اٌ ٚفتٔ" :ا وٛچىتطيٗ وٟىطٟاٖٞايي ضا ٔيتيٙيٓ وٞ ٝستٞٝاي وٟىطاٖٞاي تعضي أطٚظ ٞستٙس". تٌ ٝفت ٝايّيٍٚٛٙضث تا پيص اظ تؼٕيط ٚاضتماي تّسىٛج ٞاتُ زض ساَ ٌصضت ٝتٛسيّ٘ ٝاسا، لسيٕيتطيٗ ػىس اظ جٟاٖ ٔطتٛط تٔ 900 ٝيّي ٖٛساَ پس اظ ا٘فجاض تعضي ٔيضسٞ .اتُ اتعاض وّيسي تطاي تؼييٗ سٗ جٟاٖ زض حسٚز ٔ 13.7يّياضز ساَ لثُ تٛز ٜاست ٚيه زٝٞ پيص تٙٔ ٝاظػ ٝزضاظٔست زض ايٗ ٔٛضز پاياٖ زاز. تا ٚجٛزي وٞ ٝاتُ ٔيتٛا٘س تا ٔستٞا لثُ ضا تثيٙسٛٙٞ ،ظ ٕ٘يتٛا٘س اِٚيٗ وٟىطاٖ ضا تثيٙس .تطاي ايٗ واض ٘اسا ٛٙٞظ تايس غثط وٙس تا تّسىٛج ٔ 4.5يّياضز زالضي جيٕع ٚب چٟاض ساَ زيٍط ت ٝفضا فطستاز ٜضٛز.
تّسىٛج فضايي ٞاتُ اتتساييتطيٗ تػٛيط تاو ٖٛٙاظ جٟاٖ ضا حثت وطز ٜاست -زضست
٘يُ زٌطاس تايس ،ٖٛاذتطفيعيىساٖ اظ ٔٛظ ٜتاضيد عثيؼي آٔطيىا زض ايٗ تاضٌ ٜفتٔ" :ا
ٔ 60يّي ٖٛساَ پس اظ ا٘فجاض تعضيٍٙٞ ،أي جٟاٖ تاظ ٜزض زٚضاٖ ٘ٛتاٌٚي ذٛز تٛز.
زض آغاظ ضاٞ ٜستيٓٞ .ط ٌأي و ٝت ٝآغاظ جٟاٖ ٘عزيىتط ٔيضٛيٓ ،چيعٞايي ضا زضٔيياتيٓ
زا٘طٕٙساٖ ضٚظ سٝضٙث 5 ٝغا٘ٛي ٝايٗ تػٛيط ضا زض جأؼ٘ ٝج ْٛآٔطيىا ٔٙتطط وطز٘س .ايٗ
و ٝپيص اظ ايٗ ٕ٘يزا٘ستيٓ".
وأُتطيٗ ػىس اظ اتتساي جٟاٖ است و ٝوٟىطاٖٞايي حاٚي ستاضٜٞا ضا و ٝاظ زض
تػٛيط جسيس ٞاتُ آٖ وٟىطاٖٞاي سازٜتط زٚضزست ضا زض ٔجاٚضت وٟىطاٖٞاي
ٕٞاٖ ٍٙٞاْ غسٞا ٔيّيٖٞٛا ساَ ػٕط زاضتٙس ،ضا تٕٞ ٝطا٘ ٜطا٘ٞٝايي اِٚي ٝتطزيس٘اپصيط اظ
٘عزيهتط ٚجسيستط ٚتح َٛيافتٝضا ٘طاٖ ٔيزٞس٘ .تيج ٝيه ػىس ذا٘ٛازٌي ويٟا٘ي
اِٚيٗ ذٛضٞٝاي ستاضٜٞا ٘طاٖ ٔيزٞس.
است و ٝوٟىطاٖٞايي تا سٙيٗ ٔتفاٚت ٔ ٚطاحُ ٔتفاٚت تح َٛزض يه زٚض ٜتيص اظ 13 ٔيّياضز ساِي ٘طاٖ ٔيزٞس.
تػٛيط زضذت وطيسٕس فضايي جاْ جٓ آ٘اليٗ :تّسىٛج ٞاتُ زض ٘عزيىي تؼغيالت ساَ ٘ٔ ٛيالزي تػٛيطي اظ سحاتي زضذطا٘ي ت ٝحثت ضسا٘س ٜو ٝزضذت وطيسٕس زض ٔياٖ آٖ لطاض ٌطفت ٝاست. ساظٔاٖ ٘اسا ت ٝوٕه تّسىٛج ٞاتُ ٞسي ٝوطيسٕس ظيثايي ضا ت ٝزٚست زاضاٖ ٘جْٛ اضائ ٝوطز ٜاست .ايٗ ٞسي ٝسحاتي ت ٝضىُ يه زضذت وطيسٕس است. ايٗ سحاتي و ٝزض فاغّٞ 170 ٝعاض ساَ ٘ٛضي اظ ظٔيٗ لطاض ٌطفت ٝاست ستاضٌاٖ ػظيٓ سفيس ضٍ٘ي ضا اظ ٔطوع ذٛز ت ٝسٕت ضاست زضذت پطتاب ٔي وٙس. اِثت ٝتسياضي تطاي زيسٖ ايٗ زضذت واج ويٟا٘ي زچاض ٔطىُ ٔي ض٘ٛس ٕ٘ ٚي تٛا٘ٙس آٖ ضا تثيٙٙس ،تطاي زيسٖ آٖ تايس ت ٝتيط ٜتطيٗ ترص زض ٔطوع تػٛيط ٍ٘ا ٜوطز تا تتٛاٖ ٞسيٝ ويٟا٘ي ٘اسا ضا زضست لثُ اظ آغاظ تؼغيالت ساَ ٘ٛي ٔسيحياٖ ٔطاٞس ٜوطز.
شماره هشتم – اسفند 88
8
تػٛيط ػطٚس زضيايي فضايي
ايٗ ساذتاض ػجية ويٟا٘ي تٛسظ أٛاج ضسيس ٘اضي اظ ٚظش تازٞايي اظ شضات و ٝاظ
جاْ جٓ آ٘اليٗ:
تطذٛضز ز ٚستاض ٜػظيٓ زض ٘عزيىي ايٗ پسيس٘ ٜاضي ٔي ض٘ٛس تٚ ٝجٛز ٔي آيس .شضات ايٗ تازٞا اظ غثاضٞاي زيسهٞاي سياض ٜاي زض سحاتي اٚضي ٖٛو ٝزض حاَ تطىيُ يه سيستٓ سياض ٜاي جسيس ٞستٙس ايجاز ضس ٜاست. سحاتي اٚضي ٖٛت ٝزِيُ سغح تاالي ستاض ٜساظي ت ٝػٛٙاٖ يىي اظ تعضٌتطيٗ ظازٌاٞ ٜاي ستاضٌاٖ ضٙاذتٔ ٝي ضٛز .ذٛضضيس ظٔيٗ لثُ اظ ايٙى ٝزض ٔٛلؼيت و٘ٛٙي لطاض تٍيطز اظ اتطٞاي غثاض ٌ ٚاظ فططزٔ ٜطات ٝت ٝآ٘چ ٝزض ايٗ سحاتي ٚجٛز زاضز ضىُ ٌطفت ٝاست. زض ايٗ سحاتي ستاضٞ ٜاي تاظٔ ٜتِٛس ضس ٜاظ ٔياٖ تطويثي اظ ٌاظٞا ٚغثاضٞا تٚ ٝجٛز ٔي آيٙس ٚزيسهٞاي سياض ٜاي اعطاف آٟ٘ا ضا فطا ٔي ٌيط٘سٔ ،طوع ايٗ زيسه چطذاٖ تٛزٜ ٚتا ايجاز حطاضت ت ٝتسضيج ستاض ٜاي جسيس ضا تٚ ٝجٛز ٔي آٚضز ،تماياي ٔاز ٜاي و ٝاظ ايٗ فطايٙس ت ٝجا ٔي ٔا٘ٙس زيٍط شضات ضا ت ٝذٛز جصب وطز ٚ ٜت ٝضىُ تٛز ٜزض ٔي آيٙس. تط اساس ٌعاضش اْ اس اٖ تي سي ،ايٗ سحاتي و ٝتا چطٓ غيطٔسّح ٘يع لاتُ ضغس است
ٔجٕٛػ ٝاي ػجية اظ 30تػٛيط جسيس تّسىٛج ٞاتُ سيستٕي سياض ٜاي ضا زض ٍٙٞاْ
تطاي اِٚيٗ تاض زض لطٖ 17تٛسظ ٘يىٛالس وّٛز فاتطي ضٙاسايي ضس .اٚضي ٖٛتا فاغّ ٝاي
ضىُ ٌيطي ٘طاٖ ٔي زٞس و ٝزض ٔياٖ آٟ٘ا تػٛيطي ت ٝچطٓ ٔي ذٛضز و ٝاذتطضٙاساٖ
ٞعاض 500 ٚساَ ٘ٛضي اظ ظٔيٗ ٘عزيىتطيٗ ظازٌا ٜستاضٌاٖ ت ٝظٔيٗ ت ٝضٕاض ٔي ضٚز.
آٖ ضا "ػطٚس زضيايي فضايي" ٔي ٘أٙس.
اذتطضٙاساٖ اػالْ وطز٘س ٔجٕٛػ ٝجسيس تػاٚيط ٞاتُ ت ٝآٟ٘ا زض زضن تٟتط فطايٙس تطىيُ سيستٕٟاي سياض ٜاي وٕه فطاٚا٘ي ذٛاٞس وطز.
زضذتاٖ ٔطيري جاْ جٓ آ٘اليٗ: ايٗ تػاٚيط زيس٘ي ضا واٚضٍط Mars Orbiterتا زستٍا HiRISE ٜتٟي ٝوطز ٜاست. HiRISEلٛيتطيٗ حسٍط ٘ٛضي است و ٝتاو ٖٛٙت ٝفضا فطستاز ٜضس ٜاست. ايٗ تػاٚيط ٘طاٖ ٔي زٞس و ٝتيٗ ضيٍعاضٞاي ٔطيد ،ذغٛط ػٕٛزي تيط ٜاي زيسٔ ٜي ض٘ٛس و ٝت٘ ٝظط ٔي ضسٙس ضاذٞ ٝاي زضذتاٖ ٚالؼي تاضٙس. أا ايٗ ج ٍُٙفطاظٔيٙي زض ٚالغ يه ذغاي زيس تيطتط ٘يست ت ٝعٛضي و ٝايٗ تػاٚيط تٟٙا يه ٔٙغم ٝضيٍعاض زض ا٘تٟاي ضٕاَ ٔطيد ضا و ٝتٟٙا 400وئّٛتط اظ لغة فاغّ ٝزاضز ٘طاٖ ٔي زٙٞس. زض ضٚي ايٗ ضيٍعاض يه الي ٝزي اوسيس وطتٗ يري ٚجٛز زاضز و ٝتا فطا ضسيسٖ فػُ تٟاض زض سياض ٜسطخ تراض ٔي ضٛز ٚحطوت ايٗ تراضات اظ زٚض ايٗ تػٛض ضا ايجاز ٔي واٚضىط Mars Orbiterاظ ٔٙغم ٝاي تط ضٚي سياض ٜسطخ تػاٚيطي تٟي ٝوطز ٜاست
وٙس و ٝزضذتا٘ي زيسٔ ٜي ض٘ٛس.
و ٝت٘ ٝظط ٔي ضسس ضثي ٝت ٝجٍٙي پط اظ زضذتاٖ ٔطيري تاضس.
تطاساس ٌعاضش تٍّطاف ،زض ايٗ ذػٛظ يه ٔحمك ٘اسا تٛضيح زاز«:ايٗ چيعي وٝ
پس اظ وطف ظٖ سثع ضً٘ ٔطيري ،چٟط ٜا٘ساٖ ،احط اٍ٘طت ا٘ساٖ ٚغٛضته ذٙساٖ
ٔي تيٙيٓ زض ٚالغ ضيً ضٚاٖ زض يه الي ٝيد است و ٝتاالي ضيٍعاض حطوت ٔي وٙس ٚ
تط ضٚي سياض ٜسطخ ،اوٛ٘ ٖٛٙتت ت ٝزضذت ٞاي ٔطيري است و ٝتػاٚيط آٟ٘ا ت ٝظٔيٗ
ضثي ٝت ٝزضذت ت٘ ٝظط ٔي ضسس».
تطسس.
شماره هشتم – اسفند 88
9
از AreZoO : ضص پاضاهتط تاثیطگصاض تط تمسین سَز ضطکتّا ()DPS
مدير تاالر ادبيات و حسابداري
ایي پاضاهتطّا ضا هیتَاى زض ضص هَضز فْطست کطز ٍ تِ شکط خعییات آى پطاذت-1 : اّساف تَسؼِایّ-2سف ضسیسى تِ EPSزض ضطکتّای هازضٍ -3ضؼیت ًمسیٌگی
همالِ پیص ضٍ هٌغثك تط ٍالؼیات ٍ الساهات ػولی است کِ زض هداهغ ػوَهی ضطکتّا
ضطکت ٍ ضیَُ ػولیات تاظضگاًی آى-4هَاضز تاظزاضًسُ-5استفازُ اظ هعایای هالیاتی ٍ -6
غَضت هیپصیطزًَ.یسٌسُ ایي همالِ « احوس هْدَضی» ضییس هدوغ ػوَهی تسیاضی اظ
هَاضز تحت تاثیط حطکتّای تاظاض سطهایِ ٍ غیطُ.تِ عَض کلی تَخِ تِ تواهی یا تطذی اظ
ضطکتّا استٍ .ی سالّاست تِ ٍاسغِ حطفِ ذَز تا تطآیٌس ًیطٍّای تمسین سَز اظ
پاضاهتطّای هصکَض ظهیٌِ ساظ تؼییي هثلغ سَز لاتل تمسین است ٍ ػسم تَخِ تِ ایي
ًعزیک آضٌا است « .هْدَضی» هثاًی تػوینگیطی ضا کال زض ضص پاضاهتط ػوَهی ذالغِ
هالحظات ،تِ عَض لغغ تاػث تمسین سَز هََّم هیضَز کِ زض سغَض ظیط تِ ضطح ایي
کطزُ ٍ ػٌَاى هیکٌس :تَغیِ تِ تمسین سَز کن یا ػاللِهٌسی تطذی اظ سْاهساضاى تِ تمسین
پاضاهتطّای ضص گاًِ ذَاّین پطزاذت:
سَز ّط چِ تیطتطّ ،یچکسام زاضای ضٍیکطز استساللی ػلوی ًیست. تٌاتطایي چٌاًچِ پاضاهتطّای ضصگاًِ هعتَض کِ هطَْز است ٍ تِ عَض لغغ هیتَاًس زاضای
- 1اّساف تَسؼِای:
پطتَاًِ ػلوی ٍ ػولی تاضس ،تِ تحث گصاضتِ ضَز ،هطرع ذَاّس ضس کِ ضػایت ایي
تسیي هؼٌی است کِ ضطکتّا تِ هٌظَض تَسؼِ فؼالیت ذَز یا اضتمای ظطفیت هَخَز سؼی
پاضاهتطّا ذَز تِ ذَز تػوینگیطی ضا تِ عطف تْتطیي ضٍش تمسین سَز ّسایت ذَاّس
هیکٌٌس اظ هحل سَز حاغلِ تاهیي هٌاتغ کٌٌس ٍ سَز کوتطی تمسین کٌٌس ،ظیطا اکثط لطیة
کطز ٍ احتواال ذَز یک فطهَل ذَاّس ضس .ظیطا زض ػول خَاب زازُ است.
تِ اتفاق تٌگاُّای التػازی ظًسُ تَزى ذَز ضا زض تَسؼِ پایساض هیتیٌٌس ٍ هؼتمسًس کِ تسٍى
زض ایي همالِ اضاضُ ضسُ است کِ سَز ًمسی ( ّ )dividendیچ ٍلت ًویتَاًس پَضص
تَسؼِ ،تٌگاُ هحکَم تِ فٌا است .عثیؼی است کِ تِ هٌظَض ًیل تِ اّساف تَسؼِای ًیاظ تِ
الظم ضا تِ کاّص اضظش سْن ( )capital lossزض ضطایظ ضیعش تاظاض تسّسّ ،واىگًَِ
هٌاتغ هالی خسیس هیتاضس کِ تِ عَض لغغ ترطی اظ آى تایس اظ سَی سْاهساضاى تاهیي
کِ زض هَالغ ظَْض حثاب ٍ یا ضثِ حثاب ّیچ ضاتغِ هٌغمی تیي سَز ًمسی ٍ ( capital
ضَز(تیي 20تا30زضغس) ،لصا سْاهساضاى یا تایس ایي هثلغ ضا تِ غَضت آٍضزُ ًمسی تیاٍضًس
ٍ )gainخَز ًساضز ،تٌاتطایي همَلِ سَز ًمسی تایس تا تَخِ تِ خویغ ضطایظ ٍ آًچِ کِ تِ
یا ایٌکِ اظ زضیافت سَز ذَززاضی ٍ غطف اهط هعتَض کٌٌس ،تٌاتطایي ،ایي هَضَع تاػث
ػٌَاى پاضاهتطّای ضص گاًِ هطرع ضسُ ،تِ غَضت خساگاًِ هَضز تطضسی لطاض گیطز .هتي
هیضَز کِ تطآیٌس تػوینگیطی ضا هتاثط ساظز ٍ سَز کوتطی تمسین ضَز.
ایي همالِ اظ ًظطتاى هیگصضز. هَضَع تمسین سَز (ًمسی) ٍ سیاستّایی کِ هٌدط تِ تػوینگیطی هطتَعِ هیضَز ،تحث
- 2زستیاتی تِ : EPS
تسیاض هْن ساالًِ ضطکتّا ،تِ ذػَظ ضطکتّای پصیطفتِ ضسُ زض تَضس است کِ تسیاض
ضطکتّای سطهایِگصاضی ٍ ّلسیٌگّا کِ زض تَضس پصیطفتِ ضسُاًس ،هلعم تِ تطآٍضز
هَضز تَخِ سْاهساضاى ًیع است ،تِ گًَِای کِ هَضَع اغلی هداهغ ػازی ساالًِ است.
EPSذَز ّستٌس ٍ تٌاتطایي تِ هٌظَض زستیاتی تِ هثلغ زضآهس اػالهی ذَزً ،اگعیط ّستٌس کِ
اظ آًدایی کِ تطای تؼییي هثلغ زلیك سَز لاتل تمسین ،فطهَل حساتساضی ٍ ضیاضی ذاظ یا
اظ سیاست تمسین سَز هتٌاسة تا ًیاظ ذَز پیطٍی کٌٌس ٍ زض هَالؼی کِ EPSتطآٍضزی یا
ًظطیِّای هتکی تِ هثاًی هطرع ٍخَز ًساضز ،لصا تٌْا هیتَاى تِ ضٍشّای خاضی ٍ
تَزخِ هحمك ًویضَز ،تِ ًاچاض تِ ضٍیکطز تمسین سَز ّط چِ تیطتط زض ضطکتّای تاتؼِ
تدطتِّا تَخِ کطز کِ تمطیثا ضکل گطفتِ است.
ذَز هیپطزاظًس ٍ گاّی زیسُ هیضَز کِ ایي پاضاهتط اظ آى چٌاى اّویتی تطذَضزاض است
تِ عَض لغغ ضٍشّایی کِ تِ کاض گطفتِ هیضَز ،هتکی تِ پاضاهتطّایی است کِ هس ًظط
کِ سایط پاضاهتطّا ضا تحتالطؼاع ذَز لطاض زازُ ٍ تِ گًَِ غیط پیصتیٌی ضسُ ػول هیکٌس
تػوینگیطًسگاى لطاض هیگیطز ٍ اگط چِ ایي پاضاهتطّا تِ ضکل فطهَل زض ًیاهسُ ،اها تِ عَض
(ایي ّواى ضٍضی است کِ اغغالحا زض تاظاض هیگَیٌس ضطکتّای هازض زاضای توایل تِ
هؼوَل تػوینگیطًسگاى تسٍى ایي هالحظات ًویتَاًٌس تْتطیي تػوین ضا اتراش کٌٌس.
80تا 90زضغس تمسین سَز ّستٌس).
شماره هشتم – اسفند 88
10
ٍ - 3ضؼیت ًمسیٌگی:
غطف تَسؼِ ضَز تا تتَاًس اظ هؼافیت هالیاتی زٍلت ًیع تطذَضزاض ضَز ،تٌاتطایي ترطی اظ
ضطکتّایی ٍخَز زاضًس کِ اگطچِ زاضای سَز لاتل تَخِ ٍ لاتل تمسیوی ّستٌس ،اها ًَع
سَز اًسٍذتِ ٍ زض ػول تمسین ًویضَز.
فؼالیت آًْا ًیاظهٌس ٍخَز ًمسیٌگی الظم ٍ هستوط است تا تتَاًس تِ ضًٍس فؼالیتّای ذَز
الظم است تَخِ ضَز کِ ایي پاضاهتط تا پاضاهتط اٍل (اّساف تَسؼِای) اگط چِ یک ّسف ضا
استوطاض تثرطٌس .تِ عَض هطرع ضطکتّایی کِ هدثَض تِ ذطیس هَاز اٍلیِ ًمسی ٍ
زًثال هیکٌس ،اها هتفاٍت است ،ظیطا زض هَضَع پاضاهتط ،یک ّسف تَسؼِ» ای یک العام
پطزاذت ّعیٌِّای خاضی ضٍظاًِ ّستٌس ،اها هحػَالتطاى تِ غَضت اػتثاضی ( گاُ
است کِ سْاهساض تطریع هیزّس ،اها زض ایي پاضاهتط اًگیعُ اغلی استفازُ اظ هؼافیت
ضصهاِّ) تِ فطٍش هیضسس ٍ سمف اػتثاضی آًْا ًیع اغغالحا پط است ٍ ًویتَاًٌس اظ
هالیاتی است .تِ ّط حال هَضَع استفازُ اظ هعایای هالیاتی اػن اظ هؼافیت عطحّای
تسْیالت تیطتط تاًکی استفازُ کٌٌس یا ضطکتّایی کِ ًطخ تْیِ هَاز آًْا زض اذتیاض
تَسؼِای یا هؼافیت هٌسضج زض تطًاهِّای تَسؼِای اظ خولِ هَاضزی است کِ هَخة
هسیطیت ًیست ٍ گاُ تا فطٍضٌسگاى اًحػاضی هَاخِ ّستٌس یا تا تاظاضّای هتطکل ًظیط
هیضَز اظ تمسین سَز ّط چِ تیطتط ،ذَززاضی تِ ػول آیس.
تَضس فلعات ،تَضس کائَچَ ٍ ،...چَى افعایص لیوتّا گاُ تیضٍیِ ٍ زٍض اظ اًتظاض است، تٌاتطایي هسیطیت هدثَض تِ ذطیسّای ػوسُ ٍ اًثاضکطزى است .زض ایي حالت چَى
- 6سایط هَاضز ٍ حطکتّای تاظاض سطهایِ:
سْاهساضاى ػوسُ تِ ایي هَضَع ٍالف ّستٌس ،زض هَلغ تمسین سَز ایي هَضَع ضا لحاػ
هَضَػاتی ًظیط افت ضسیس لیوت سْام پس اظ تمسین سَز تاال یا اثطات هرطب کاّص
هیکٌٌس تا ًمسیٌگی هَضزًیاظ زض زستطس هسیطیت لطاض گیطز ،تٌاتطایي هسیطاى ایيگًَِ
ًمسیٌگی ضٍی لیوت سْام یا سایط ػَاهل کالسیک تاظاض کِ پس اظ تمسین سَز لیوت سْام
ضطکتّا تِ تْاًِ کاّص ّعیٌِّای تَلیس ٍ هتٌاسة ضسى لیوت توامضسُ ،پیطٌْاز تمسین
ضا هتاثط هیساظز ،اظ خولِ پاضاهتطّایی است کِ تػوینگیطًسگاى تمسین سَز هؼوَال هسًظط
سَز کوتطی ضا اضائِ هیکٌٌس تا هٌاتغ هالی هَضزًیاظ ضا زض زستطس زاضتِ تاضٌس.
لطاض هیزٌّس. افعٍى تط ایي ،اظ زیگط ػَاهلی کِ اهکاى زاضز اظ ایي پس زض هداهغ ظَْض کٌس ،لَاًیي ٍ
- 4ػَاهل تاظزاضًسُ:
همطضات ساظهاى تَضس است کِ ثثت تػویوات هداهغ ضا هٌَط تِ ضػایت تطذی اظ ًکات
ػطف ضایح زض تاظاض ٍ لَاًیي هطتَعِ تِ گًَِای است کِ اظ ّطگًَِ تمسین سَزی کِ ضائثِ
هیکٌس .تِ عَض هطرع آًکِ ،زیسُ ضسُ ًوایٌسگاى تَضس زض هداهغ سؼی زض زذالت زض
هََّم تَزى ضا زاضز ،خلَگیطی ضَز ،ظیطا زض ترطی اظ هازُ 240لاًَى تداضت آهسُ است:
هػَتات هداهغ زاضًس ٍ گاُ اًطای ضای ّن هیکٌٌس! کِ اگط چِ کاهال ذالف لاًَى
«هدوغ ػوَهی پس اظ تػَیة حسابّای هالی ٍ احطاظ ایٌکِ سَز لاتل تمسیوی ٍخَز
تداضت است ( ظیطا حسة هفاز لاًَى تداضت فمظ سْاهساضاى تِ ػٌَاى هالکاى یک تٌگاُ
زاضز ،هثلغی اظ آى ضا تایس تیي غاحثاى سْام تمسین کٌسّ ،ط سَزی کِ تسٍى ضػایت
التػازی هیتَاًٌس ضاخغ تِ ًتیدِ ػولکطز زٍضُ تػوینگیطی کٌٌس) ،اها تِ ّط حال ذَز ضا
همطضات ایي لاًَى تمسین ضَز ،هٌافغ هََّم تلمی ذَاّس ضس».
ًطاى هیزٌّسً .ظیط تؼْسًاهِ اًضثاعی هیتَاًس تِ هطٍض ظهاى لاًًَی ضَز.
تٌاتطایي هٌظَض لاًًَگصاض اظ ضػایت همطضات تؼطیفی است کِ اظ سَز زاضتِ است ،ظیطا
اگط لطاض تاضس تَضس ًیع زض تػوینگیطی تمسین سَز زذالت کٌس ،تایس سایط لَاًیي ٍ
حسة هازُ 237لاًَى تداضت ،سَز ذالع ضطکت سَزی ػٌَاى ضسُ کِ « حاغل زضآهس
همطضات ًیع زیسُ ضَز .تطای هثال هثلغ ًْایی هالیات ػولکطز ضطکتّا پس اظ غسٍض تطگ
ّواى سال هٌْای کلیِ ّعیٌِّا ٍ استْالکات ٍ شذیطُّا است ».تٌاتطایي اظ خولِ ػَاهل
لغؼی هطرع هیضَز کِ تِ عَض هؼوَل حسالل زٍ سال اظ تاضید تطاظًاهِ عَل هیکطس ٍ
تاظزاضًسُ ،ػسم کفایت شذایط الظم ضطکت است کِ گاُ اظ سَی حساتطساى لاًًَی
تا ظهاى هطرع ضسى ًْایی ًِ ،هیتَاى ضلوی ضا تطآٍضز کطز ٍ ًِ هیتَاى شذیطُای زض ًظط
تطریع زازُ هیضَز ٍ زض گعاضش هٌؼکس ٍ زض ضٍظ تطگعاضی هدوغ ذَز ضا ًطاى
گطفت ،تٌاتطایي تِ ًظط هیضسس تطریع سْاهساضاى یا ًوایٌسگاى آًاى کِ اضطاف تیطتطی تط
هیزّس ٍ هدوغ ،هدثَض است کِ زض لثال آى ػکسالؼول ًطاى زّس ٍ شذیطُ ضا زض ًظط
ضٍیسازّای هالیاتی لثل زاضًس ٍ اظ کفایت شذایط اعالع تْتطی زاضًس ،هٌاسةتط است ٍ
گطفتِ یا سَز تاال تمسین ًکٌس.
ًویتَاى تِ همَلِ کفایت شذایط الظم تِ غَضت تؼثسی ًگاُ کطز.
اظ زیگط ػَاهل تاظزاضًسُ ضا هیتَاى اخطای سیاست تؼسیل ًیطٍی اًساًی زاًست ،ظیطا تحمك
زض ذاتوِ چٌیي هیتَاى خوغتٌسی کطز کِ تا اًسکی تَخِ تِ تػوینگیطی هداهغ ػازی
ایي اهط ًیاظ تِ ًمسیٌگی کافی زاضز ٍ ایي ًمسیٌگی تِ ّیچگًَِ حاغل ًویضَز ،خع
ساالًِ زض ضاتغِ تا هیعاى سَز تمسیوی تواهی ٍ یا تطذی اظ پاضاهتطّای هصکَض ضا هیتَاى
ًگْساضی ترطی اظ سَز حاغلِ زض ضطکت کِ تِ عَض لغغ هٌافغ حاغلِ زض سالّای آتی تِ
هطاّسُ کطز ٍ تسٍى زض ًظط گطفتي ایي هالحظات تِ عَض لغغ سَزی تمسین ذَاّس ضس
زست ذَاّس آهس.
کِ ضائثِ هََّم تَزى ضا ذَاّس زاضت یا آًچٌاى کن تمسین هیضَز کِ هَخثات ًاضضایتی سْاهساضاى ضا فطاّن کٌس.تسیْی است ّط گًَِ ضاّکاض یا ًظط زیگطی کِ تتَاًس زض تْتط
- 5استفازُ اظ هعایای هالیاتی:
کطزى ایي چاضچَب هَثط تاضس ،تِ عَض لغغ هَضز استمثال تػوینگیطًسگاى لطاض ذَاّس
گاُ زیسُ ضسُ کِ سیاستّای هالیاتی زٍلت تِ گًَِای است کِ ضطکتّا ضا تطَیك تِ
گطفت.
سطهایِگصاضی هیکٌس ،تسیي تطتیة کِ تِ خای تمسین سَز سؼی هیضَز کِ سَز هکتسثِ
شماره هشتم – اسفند 88
11
از AreZoO :
مدير تاالر ادبيات و حسابداري
ٍلی تِ لیوتی پاییيتش اص اسصش آى هؼاهلِ هیضَد .ایٌگًَِ سشهایِگزاساى تشخالف سشهایِگزاساى لثلی هؼیاس تػوینگیشیطاى اسصش راتی سْام است ًِ ،لیوتی وِ دس تاصاس تضسگتشیي اضتثاّی وِ ػوَم هشتىة آى هیضًَذ ایي است وِ تِ جای تَجِ تِ اسصش راتی
هؼاهلِ هیضَد.
سْام تِ لیوت آى تَجِ هیوٌٌذ.اوثش سشهایِگزاساى تیتجشتِ دٍست داسًذ وِ سْام اسصاى
ًسثت لیوت تِ سَد دس تاصاس سشهایِ تحت ػٌَاى P/Eضٌاختِ هیضَد ٍ یىی اص
تخشًذ .الثتِ اًجام ایي واس ّیچ گًَِ ػیة ٍ اضىالی ًذاسد ،هگش ایٌىِ ّذف سشهایِگزاس
هتذاٍلتشیي هؼیاسّای اسصیاتی اسصش سْام است ًِ .تٌْا دس تاصاس وطَس ها ،تلىِ دس اوثش
هزوَس اص اسصاى تَدى سْام ،لیوت سْام تاضذ ًِ اسصش راتی آى ،یؼٌی سشهایِگزاس تیطتشیي
تاصاسّای سشهایِ دًیا ،سشهایِگزاساى ػوَها تشاساس ًسثت P/Eتػوین تِ خشیذ یا فشٍش
تَجِ ٌّگام تػوینگیشی دس هَسد یه سْن ،ػاهل لیوت تذٍى تَجِ تِ ایٌىِ آیا ایي
هیوٌٌذ .سشهایِگزاساى تِ ًسثت P/Eتِ ػٌَاى یه ػاهل هطخع وٌٌذُ ٍ تؼییي وٌٌذُ
لیوتی وِ دس تاصاس هَسد هؼاهلِ هیگشدد ،تاالتش اص اسصش راتی سْام است یا پاییيتش اص آى؟
لیوت ًگاُ هیوٌٌذ .یا تِ ػثاستی اػتماد داسًذ P/Eهٌؼىس وٌٌذُ لیوت است ٍ ایي
چشا وِ پاییي تَدى یا تاال تَدى لیوت سْن ،دلیل تش پاییي تَدى یا تاال تَدى اسصش راتی یه
ضاخع است وِ سشهایِگزاساى فؼال تایذ تِ آى تَجِ وٌٌذ.
سْن ًیست ٍ تشػىس.
تشجوِ هفَْهی ًسثت P/Eایي است وِ لیوت سْام سا تش سَد ّش سْن آى سْام تمسین
ػوَها ایي دستِ اص سشهایِگزاساى دٍست داسًذ وِ دس یه داهٌِ لیوتی اص سْام وِ تشای
هیوٌیوثشای هثال ،لیوت سْوی وِ 1000تَهاى است ٍ سَد ّش سْن آى 250تَهاى است،
آًْا اص لحاػ هٌغك سشهایِگزاسیضاى تَجیِپزیش است ،سشهایِگزاسی وٌٌذ .دس ٍالغ
دس ًتیجِ P/Eآًىِ اص تمسین لیوت تش سَد ّش سْن تِ دست هیآیذ 4است .یا لیوت
هتٌاسة تا تاصاسّای هتفاٍت ایيگًَِ سشهایِگزاساى ّویطِ ػاللِهٌذ ّستٌذ وِ تا هیضاى
سْوی 600تَهاى است ٍ سَد ّش سْن آى 100تَهاى است ،دس ًتیجِ P/Eآى 6است .اص
سشهایِ خَد سْام تا لیوت پاییي ٍلی تؼذاد صیاد خشیذاسی وٌٌذ .چَى تجشتِ خاغی دس
لحاػ هفَْم اسصضی سْن 1000تَهاًی تا ًسثت P/E 4اسصاىتش اص سْن 600تَهاًی تا سَد
صهیٌِ سشهایِگزاسی ًذاسًذ ٍ اص سشهایِگزاسی دس سْام تا لیوت تاال هیّشاسٌذ .یؼٌی دس
ّش سْن 100تَهاًی هیتاضذ ّواًغَس وِ هطاّذُ هیضَد ،اسصاى تَدى لیوت ( پاییي تَدى
ٍالغ حاضش ًیستٌذ سْام تا لیوت تاال تخشًذ چَىوِ احتوال هیدٌّذ دس غَست خشیذى
لیوت) دلیل تشاسصاى تَدى ًیست.
سْن گشاىلیوت ٍ تا تؼذاد ون ،سشهایِ آًْا تیطتش دس هؼشؼ خغش لشاس گیشد تا سْام اسصاى.
ًسثت P/Eتمشیثا ضثیِ تِ اهتیاصتٌذی تاصی گلف استّ ،شچِ ووتش تْتش است.
ایي اضتثاّی تضسي دس هٌغك سشهایِگزاسی است .چغَس وِ ها ًوًَِ تسیاس صیادی اص سْام
اوثش سْام هشغَب ( )Blue cheapدس تاصاسّای جْاًی داسای P/Eتیي 15تا 30است.
سا عی چٌذ سال اخیش داسینّ ،شچٌذ وِ داسای لیوت پاییي تَدًذٍ ،لی هیضاى تاصدّی وِ
حال هَضَػی وِ دس ایٌجا هغشح هیضَد ،ایي است وِ چشا ػذُای تِ خشیذى سْاهی تا
ایٌگًَِ سْام تِ سشهایِگزاساًص اسائِ دادًذ خیلی پاییيتش اص سْام تا لیوت تاال تَدُ است.
پاییيتشیي P/Eهوىي ػاللِهٌذ ّستٌذ؟ اٍلیي دلیل اًتخاب سْام تا پاییيتشیي P/Eایي
اها سشهایِگزاساى تاتجشتِ ٍ حشفِای تفسیش واهال هتفاٍتی اص اسصاى تَدى سْام داسًذ ،تِ
است وِ تؼضی اص ضشوتّا ٍالؼا اص تؼضی دیگش اسصضوٌذتش ّستٌذ .ضشوتّای تضسي وِ
گًَِای وِ اهىاى داسد اص ًظش آًْا حتی سْوی وِ داسای لیوتی تاالتش اص داهٌِ لیوت تاصاس
تا سضذ سَد سشیغ هؼوَال یه غشف تیطتشی سا دس همایسِ تا ضشوتّایی وِ داسای سضذ
است ،اسصاىتش اص سْام تا لیوت پاییي تاضذ .تِ ػٌَاى هثال اگش فشؼ وٌین داهٌِ لیوتی تاصاس
آساهی دس سَد ّستٌذ ،اسائِ هیدٌّذ .اص آًجا وِ ضشوتّایی وِ ٌَّص تِ سَدآٍسی واهل
حَل ٍ حَش 500تَهاى تاضذ ،سشهایِگزاساى حشفِای هوىي است ،چٌیي تپٌذاسًذ وِ
ًشسیذُاًذ ،دس غٌایؼی ٍالغ ضذُاًذ وِ داسای چطناًذاص آتی هغلَتی تَدُ ٍ داسای P/E
سْام تا لیوت 1500تَهاى دس یه ضشایظ خاغی اص تاصاس اسصاىتش اص سْام 350تَهاًی تاضذ.
تاالیی ّستٌذ ،دلیل ایي اهش آى است وِ سشهایِگزاساى تِ دلیل آیٌذُ هغلَب چٌیي
یؼٌی تِعَس خالغِ هیتَاى گفت وِ سشهایِگزاساى اسصضی تِ دًثال سْاهی ّستٌذ وِ
ضشوتی ،حاضش ّستٌذ لیوت تاالیی سا تشای چٌیي سْاهی هاًٌذ سْام ضشوتّای تا
داسای ًسثت P/Eغیشػادی پاییٌی تاضذ یؼٌی سْاهی وِ داسای اسصش راتی تاالیی است، شماره هشتم – اسفند 88
12
تىٌَلَطی تاال (ًشمافضاس) تپشداصًذ ٍ تِ دلیل تمثل سیسه تاال ،اًتظاس تاصدّی تاالیی اص چٌیي
هَضَع دیگش دس استثاط تا P/Eایي است وِ ایي ًسثت دس تخصّا ٍ غٌایغ هختلف اص
سْام سا داسًذ.
صهاًی تِ صهاًی دچاس تغییش هیضَد ،اگش چٌاًچِ ضوا اص غٌؼت خاظ سْوی سا خشیذُ
تِ عَس ػوَهی دس وطَسّایی ًظیش آهشیىا ،سشهایِگزاساى توایل داسًذ ،یه ًسثت P/E
تاضیذ وِ اص لیوت تاالیی تشخَسداس است ٍ ًسثت P/Eآى تِ غَست غیش هٌغمی تاال تشٍد
تاالیی سا تشای ضشوتّایی وِ داسای ًشخ سضذ تاالیی تیي 30دسغذ تا 40دسغذ تشای ّش
ضوا هیتَاًیذ ،لثل اص ایٌىِ سْام سیضش وٌذ ،سْام خَد سا تفشٍضیذ ٍ اص صیاى احتوالی
سال ّستٌذ دس هماتل تشای
جلَگیشی وٌیذ.
ضشوتّایی وِ داسای ًشخ سضذ
تشسسیّا ًطاى هیدّذ وِ سْام
تیي 10دسغذ تا 15دسغذ ّستٌذ،
تا P/Eپاییي تِ ػٌَاى یه گشٍُ
تذٌّذ .تحلیلگشاى هالی ًیض ػوَها
سشهایِگزاسی ًسثت تِ ول تاصاس
تش ایي ًظش تَافك داسًذ وِ تشای
تاصدُ تیطتشی سا ًطاى هیدٌّذ.
ایٌىِ لیوت هٌػفاًِ تشای سْن دس
افضٍى تش ایي ،تؼذادی ضَاّذ ٍ
ًظش گشفتِ ضَد ،حتوا تایذ ًشخ
هذاسن ًطاى هیدٌّذ وِ
سضذ سَد آًْا دس ًسثت P/E
پشتفَیی اص سْام داسایP/E
هٌؼىس ضَد .تِ عَسی وِ دس
ّای ًسثتا پاییي اغلة هتَسظ
ٍالاستشیت ،اگش چٌاًچِ سْاهی
تاصدّی تاالیی سا اسائِ هیدّذ.
داسای ًشخ سضذ 30تا 40دسغذ
اها ًىتِای وِ ٌّگام تطىیل
تاضذ ،ضوا هیتَاًیذ یه ضشیة
پشتفَی اص سْام تا P/Eپاییي
P/E 03تا 40سا تشای ایيگًَِ
ٍجَد داسد ،ایٌىِ تِ عَس
سْام دس ًظش تگیشیذ ٍ اگش چٌاًچِ ًشخ سضذ سَد آى تِ عَس هتَسظ 15دسغذ تاضذ ،ضوا
ػوَهی سشهایِگزاساى دس ایي ٍضؼیت فشغتّای سشهایِگزاسی صیادی سا اص دست
هیتَاًیذ ًسثت P/E 51سا تِ آى سْن اعالق دّیذ تا یه لیوت هٌػفاًِ تِ دست آیذ.
هیدٌّذ ،چشا وِ ضشوتّایی وِ داسای سْام تا P/Eپاییي ّستٌذّ ،یچگًَِ تاصدُ هاصادی
اها تحلیلگشاى تیاى هیوٌٌذ وِ اًتخاب سْام غشفا اص سٍی ًسثت P/Eهیتَاًذ فشیثٌذُ
سا دس همایسِ تا ضشوتّای داسای سضذ سشیغ ٍ P/Eتاال ،اسائِ ًویدٌّذ.
تاضذ .چَى ًسثت P/Eدس غٌایغ هختلف هتفاٍت است یؼٌی همایسِ P/Eضشوتّای
دس پایاى تَغیِ هیگشدد دس اسصیاتی ٍ تػوینگیشی خشیذ یا فشٍش سْام تایذ دس ًظش
هختلف دس غٌایغ هختلف تا یىذیگش هٌغمی تِ ًظش ًویسسذ .هثال دس غٌؼت
داضت وِ استفادُ اص ،P/Eغشفا تْتشیي ًتیجِ سا اسائِ ًویدّذ ٍ تْتشیي ساُحل ًیست ٍ
تیَتىٌَلَطیىی هوىي است سْن تا یه P/Eتیًْایت هؼاهلِ ضَد ،چشا وِ ایٌْا هوىي
تشای ضشٍع دس فشآیٌذ تػوینگیشی اتتذا P/Eغٌؼت سْن ضشوت هشتَعِ سا دس ًظش
است ّیچ سَدی ًذاضتِ تاضٌذ .تٌاتشایي ضایذ تْتشیي ًىتِ دس همایسِّ P/Eای سْام ایي
تگیشیذ ٍ ضشوت سا تا غٌؼت همایسِ وٌیذ .دٍم ایٌىِ ضوا دس چِ ًَع سْوی سشهایِگزاسی
تاضذ وِ تِّP/Eای تاسیخی سْام تَجِ داضتِ تاضین .اگش چٌاًچِ P/Eسْوی دس عی دٍسُ
هیوٌیذ ،تستگی تِ افك سشهایِگزاسی ٍ هیضاى سیسهگشیضی ضوا داسد.
هَسد تشسسی 20تَدُ است ،آًگاُ ضوا هیتَاًیذ تا خیال ساحت ّویي سْن سا تا P/E 02یا
افك سشهایِگزاسی ًیض تا تَجِ تِ ضشایظ تاصاس ٍ ًیاص ًمذیٌگی ٍ ...تؼییي هیضَد .اغَال
ووتش خشیذاسی وٌیذٍ ،لی اگش چٌاًچِ P/Eآى سضذ وشدُ ٍ تِ 30سسیذُ است ،تْتش است
تَغیِ هیضَد افك سشهایِگزاسیتاى حذالل 2سال تاضذ ،چَى وِ دس تلٌذهذت هیضاى
تِ دًثال فشغت دیگشی تاضیذ یا ایٌىِ هٌتظش تواًیذ تا P/Eآى پاییي تیایذ ٍ تِ حذ لثلی خَد
ًَساًات هثثت ٍ هٌفی ّوذیگش سا خٌثی خَاٌّذ وشد ٍ دس ًْایت ووتشیي واّص اسصش سا
تشسذ ٍ دس آى حذ تالی تواًذ .چیض هْوی وِ دس ایٌجا ٍجَد داسد ،ایي است وِ ضوا ّشگض
هطاّذُ خَاّیذ وشد.
ًثایذ سْن سا فمظ اص سٍی لیوت آى لضاٍت ٍ اسصیاتی وٌیذ .اگش چٌاًچِ ضوا هثلغ
اها هیضاى سیسهپزیشی تا تَجِ تِ ضشایظ سٌی ٍ حجن سشهایِ ٍ ...هطخع هیضَد یؼٌی
هطخػی جْت سشهایِگزاسی داسیذ ،جْت تػوینگیشی خشیذ سْام تایذ تش سٍی اسصش
اغَال تشای ضشایظ سٌی تاال سْام تا P/Eپاییي وِ سْام اسصضی ّستٌذ ،تَغیِ هیگشدد ٍ
سْام تىیِ وٌیذ ًِ تش لیوت آى .چشا وِ ّیچ لاًًَی ٍجَد ًذاسد وِ تِ ضوا تگَیذ خشیذى
تشای سٌیي جَاىتش چَى فشغت جثشاى صیاى سا تشای تلٌذهذت داسد ،سْام تا P/Eتاال
تؼذاد هؼیٌی اص سْام تِ ضوا تاصدّی تیطتش هیدّذ .تٌاتشایي ّویطِ تِ دًثال تْتشیي سْام تا ّش
تَغیِ هیضَد ٍ ّوچٌیي اًتخاب سْام تا P/Eتاال یا P/Eپاییي تا هیضاى سشهایِ هشتثظ
لیوتی تاضیذ.
است .تِ یاد داضتِ تاضیذ ّش وس گل سص تخَاّذ ،تایذ تحول خاس ّن داضتِ تاضذ.
شماره هشتم – اسفند 88
13
از AreZoO : مدير تاالر ادبيات و حسابداري
ّشیٌِ یبثی ثز هجٌبی فقبلیت ()ABC
هذیزاى ثزای آًىِ ثتَاًٌذ فولىزد ؽزوتؾبى را ثْجَد ثخؾٌذ ًیبسهٌذ ؽٌبخت چگًَگی اثز
همذهِ
هتمبثل ثْبی توبمؽذُ ثب دیگز هقیبرّبی فولىزد ّغتٌذ .ایي هَضَؿ ثِ ووه تىٌیه
Activity Based Costing ثب هتٌَؿ ؽذى تَلیذات ٍ هؾتزیبى یه عبسهبى ،تخقیـ ّشیٌِّبی عزثبر ًیش اهزی
ارسیبثی هتَاسى حل هیؽَد.
گوزاُوٌٌذُ ٍ تحزیفوٌٌذُ ثْبی توبمؽذُ تَلیذات یب خذهبت خبؿ هیگزددّ .وبىعَر وِ هیداًین عیغتن ّشیٌِیبثی ثزهجٌبی فقبلیت ٍ عیغتن ّشیٌِیبثی عٌتی اس لحبػ ًحَُ تخقیـ ّشیٌِّبی عزثبر ثب یىذیگز هتفبٍتٌذ .ثذیي هقٌی وِ در عیغتن ّشیٌِیبثی عٌتی، ّشیٌِّبی عزثبر تٌْب ثزاعبط یه هحزن ّشیٌِ وِ هیتَاًذ حدن تَلیذ ،عبفبت وبر هغتمین ،عبفبت وبر هبؽیي یب هیشاى دعتوشد هغتمین ثبؽذ تغْین هیگزدد ٍ ایي ًویتَاًذ هجٌبی فحیحی ثزای تغْین ّشیٌِّبی عزثبر پذیذ آٍرد ،سیزا ثزای هثبل ،هحقَلی وِ چزخِ فولیبت تَلیذی آى وَتبُ اعت هوىي اعت ثِ هیشاى غیزهتٌبعجی اس ّشیٌِّبی اًجبر یب ثبرگیزی ثْزُ ثجزد .لذا حغبثذاری فٌقتی ثِؽىل عٌتی پیبم ًبدرعت ثِ هذیزاى هیدّذ .اهب در عیغتن ّشیٌِیبثی ثزهجٌبی فقبلیت ،تغْین ّشیٌِّبی عزثبر ؽبهل دٍ هزحلِ اعت وِ در هزحلِ اٍل فقبلیتْبی فوذُ ؽٌبعبیی هیؽًَذ ٍ ّشیٌِ عزثبر ثِتٌبعت هٌبثقی وِ در ّز فقبلیت هقزف هیؽَد ثِ آى فقبلیتْب تخقیـ هییبثذ .عزثبر تخقیـیبفتِ ثِ ّز فقبلیت ّشیٌِ اًجبؽتِ فقبلیت ًبهیذُ هیؽَد .پظ اس تخقیـ عزثبر عبخت ثِ فقبلیتْب در هزحلِ اٍل ،هحزوْبی ّشیٌِ هٌبعت ٍ هزثَط ثِ ّز یه اس فقبلیتْب ؽٌبعبیی هیؽًَذ .عپظ در هزحلِ دٍم ّشیٌِ اًجبؽتِ ّز فقبلیت ثًِغجت همذار هقزف هحزوْبی ّشیٌِ در ّز یه اس خغَط تَلیذ هحقَل ثِ ایي خغَط تخقیـ دادُ هیؽَد .ایي عیغتن ّشیٌِیبثی هیتَاًذ اعالفبت ثْتزی را ثزای تقوینگیزیْبی اعتزاتضیه هذیزیت فزاّن آٍرد ٍ ثِ تؾخیـ ّشیٌِّبی ثذٍى ارسػ افشٍدُ ووه وٌذ .ثٌبثزایي ّشیٌِیبثی ثزهجٌبی فقبلیت ،ویفیت تَلیذ ٍ ّشیٌِیبثی را ثْجَد هیثخؾذ.
رٍػ هحبعجِ فحیح ثْبی توبم ؽذُ ٍلَؿ رٍیذادّبیی ًؾیز تَعقِ رلبثت خْبًی ،پیؾزفت في آٍری اعالفبت ٍ ارتجبعبت ٍ دعتزعی ثِ عیغتن ّبی اعالفبتی ارساى عی دٍ دِّ گذؽتِ ٍ تالػ ٍاحذّبی التقبدی خْت احزاس رتجِ خْبًی ٍ ٍرٍد ثِ ثبسارّبی ثیي الوللی ،لشٍم داؽتي ًگزؽْبیی ّوچَى رضبیت هؾتزیبى ٍ هذیزیت ثز هجٌبی فقبلیت را اختٌبة ًبپذیز وزدُ اعت. ّوچٌیي ثب افشایؼ عْن في آٍری ٍ عبیز اخشای ّشیٌِ ّبی عزثبر در تَلیذ وبالّب ٍ خذهبت ،رٍؽْبی ّشیٌِ یبثی عٌتی ،اعالفبت فحیح در هَرد ّشیٌِ عز ثبر ٍ تغْین آى فزاّن ًوی آٍرد در حبلیىِ اعالفبت ثْبی توبم ؽذُ هحقَالت ،خذهبت ٍ هؾتزیبى اس هْوتزیي اعالفبت هبلی اعت وِ ثزای تقویوبت هذیزیت هَرد ًیبس اعت .ثزآٍردُ ًؾذى اعالفبت هَرد ًیبس هذیزیت تَعظ عیغتن ّبی ّشیٌِ یبثی عٌتیٍ ،احذّبی التقبدی را ثِ عوت اعتفبدُ اس عیغتن ّشیٌِ یبثی ثز هجٌبی فقبلیت ( )ABCهتوبیل وزدُ اعت. عیغتن ّشیٌِ یبثی ثز هجٌبی فقبلیت یىی اس عیغتن ّبی ًَیي ّشیٌِ یبثی هحقَالت ٍ خذهبت اعت وِ ًیبسّبیی اس لجیل هحبعجِ فحیح ثْبی توبم ؽذُ هحقَل ،ثْجَد فزایٌذ تَلیذ ،حذف فقبلیت ّبی سائذ ،ؽٌبخت هحزن ّبی ّشیٌِ ،ثزًبهِ ریشی فولیبت ٍ تقییي راّجزدّبی تدبری را ثزای ٍاحذ التقبدی ثزآٍردُ هی عبسد .ایي عیغتن ثِ خبی پزداختي ثِ ًؾبًِ ٍ هقلَل ،فلت ایدبد ّشیٌِ ٍ تَلیذ را وبلجذؽىبفی هی وٌذ ٍ اگز فقبلیتی دارای فلغفِ تَخیْی ،هتمبضی ٍ حتی ارسػ افشٍدُ ًجبؽذ ،سهیٌِ حذف ،تقذیل یب ثْجَد آى را فزاّن هی وٌذ. در ادثیبت حغبثذرای تقبریف هختلفی اس ّشیٌِ یبثی ثز هجٌبی فقبلیت ارائِ ؽذُ اعت .هی ّز ٍ دیىیي هقتمذًذ ّ « :شیٌِ یبثی ثز هجٌبی فقبلیت یه رٍػ ّشیٌِ یبثی اعت وِ ثْبی
شماره هشتم – اسفند 88
14
توبم ؽذُ هحقَالت را اس خوـ ّشیٌِ فقبلیتْبیی وِ هٌدز ثِ عبخت هحقَل هی ؽًَذ
پیؾزفت تىٌَلَصی تَلیذ ٍ اعتفبدُ اس تفىز هذیزیت هَخَدیً ،ؾیز ٍ ، jitچٌذ فبهل
ثذعت هی آٍرد».
دیگز عبختبر ّشیٌِ ّبی هحقَل را ثِ ؽذت تغییز دادُ اعت ٍ ثبفث افشایؼ ّشیٌِ ّبی
ّیلتَى هی ًَیغذّ « :شیٌِ یبثی ثز هجٌبی فقبلیت رٍؽی اعت وِ در آى ّشیٌِ ّب ثز هجٌبی
عزثبر ٍ در فَك وبّؼ ؽذیذ ّشیٌِ ّبی وبر هغتمین ٍ ّشیٌِ هَاد اٍلیِ ؽذُ اعت.
ًغجت عْن فقبلیتْبی فزف ؽذُ ثَعیلِ ّز هحقَل ،اس یه هخشى ّشیٌِ ثِ هحقَالت
در عیغتن ّبی عٌتی ّشیٌِ یبثی ،ثزای تخقیـ ّشیٌِ عزثبر در غبلت هَارد اس ّشیٌِ
هختلف تخقیـ دادُ هی ؽَد».
(عبفت) وبر هغتمین ثِ فٌَاى هجٌبی تخقیـ اعتفبدُ هی ؽَد .در حبلیىِ اهزٍسُ ّشیٌِ
ثب تَخِ ثِ تقبریف فَق هی تَاى گفت وِ ، ABCثز فقبلیتْبیی تأویذ دارًذ وِ ثزای تَلیذ
وبر هغتمین غبلجبً ووتز اس ٍ %15در همبثل ّشیٌِ ّبی عزثبر ثیؼ اس %50اس ّشیٌِ هحقَل
هحقَالت ( خذهبت) ثبیذ اًدبم ؽًَذ ٍ عپظ ّشیٌِ فقبلیتْب ثب تَخِ ثِ هیشاى اعتفبدُ ّز
را درثز هی گیزد .ثٌبثزایي تخقیـ ّشیٌِ ّبی عزثبر ثز اعبط هجٌبّبیی ّوچَى عبفت
هحقَل اس فقبلیتْب ثِ هحقَالت تغْین هی ؽَد.
(ّشیٌِ) وبر هغتمین هٌدز ثِ هحبعجِ ًبدرعت ثْبی توبم ؽذُ هحقَالت هی ؽَد.
هزرٍی اخوبلی ثز تبریخچِ ABC در اٍاخز دِّ ٍ 1960اٍایل دِّ ،1970ثزخی ًَیغٌذگبى حغبثذرای ثِ راثغِ ثیي فقبلیت ٍ ّشیٌِ اؽبرُ ًوَدًذ .اهب در دِّ 1980ثِ دًجبل اًقىبط ضقف ّب ٍ ًبرعبیی ّبی عیغتن ّبی رایح حغبثذاری در ارائِ اعالفبت دلیك ّشیٌِ ،تَخِ خذی در هحبفل داًؾگبّی ٍ حزفِ ای ثِ ایي راثغِ ثیؾتز خلت گزدیذ .ایي تَخِ فوذتبً ثزاعبط پیذایؼ 3عبسُ افلی ثَد .عبسُ اٍل تغییز ًَیٌی ثَد وِ در دًیب خْت هقزفی تىٌَلَصی هذرى ،هىبًیشم ّبی تَلیذی خذیذ در وؾَرّبی هختلف ثَیضُ در صاپي ٍ ...رخ داد .عبسُ دٍم ایي ثَد وِ در دِّ 1980فلغفِ فىزی ثغیبری اس هذیزاى ؽزوت ّب دعتخَػ تغییزات فوذُ گزدیذ ٍ فالٍُ ثز عَد آٍری ،رلبثت در عغح خْبًی ،افشایؼ رضبیت هؾتزیبى ،تأویذ ثز وٌتزل ویفیت هحقَالت ٍ وبّؼ ّشیٌِ ّب ًیش خشٍ اّذاف افلی هذیزاى لزار گزفت .عبسُ عَم ایي ثَد وِ فذُ ای اس ًَیغٌذگبى حغبثذاری ثِ تؾزیح فضبی خذیذ تَلیذً ،مؾْبی
در ًؾبم عٌتی ،ثْبی توبم ؽذُ هحقَل عی فزایٌذ سیز هحبعجِ هی ؽَد:
گًَبگَى تىٌَلَصی ٍ دیذگبّْبی خذیذ هذیزاى پزداختٌذًَ .یغٌذگبى هذوَر ادفب وزدًذ
)1ردیبثی (اختقبؿ) هَاد هغتمین ٍ دعتوشد هغتمین ثِ هحقَالت یب خذهبت
وِ عیغتن ّبی عٌتی حغبثذاری فٌقتی ٍ هذیزاى ًِ تٌْب پبعخگَی احتیبخبت هذیزاى
)2تخقیـ ّشیٌِ ّبی عزثبر ثِ هحقَالت یب خذهبت ثز هجٌبی یه ًزخ خذة هقیي
ًیغت ثلىِ اعتفبدُ اس اعالفبت حبفل اس آًْب عجت گوزاّی ٍ تقوین گیزی ّبی ًبدرعت
)3هحبعجِ ثْبی توبم ؽذُ هحقَالت
هذیزاى هی ؽَد .ثِ دًجبل آى ،ایي ًَیغٌذگبى الذام ثِ هقزفی عیغتن خذیذ تحت فٌَاى
ثِ ایي ؽیَُ هحبعجِ ثْبی توبم ؽذُ ایزاداتی ٍارد ؽذُ اعت وِ هی تَاى هَارد سیز را ثیبى
«ّشیٌِ یبثی ثز هجٌبی فقبلیت» ًوَدًذ.
وزد:
ًیبس ثِ اعالفبت فولیبتی در هَرد ّشیٌِ ّب ،همذهِ ؽَْر عیغتن دٍثقذی ABCرا فزاّن
ّ )1شیٌِ وبر هغتمین اّویت خَد را اس دعت دادُ اعت.
آٍرد .ایي ًگزػ خذیذ هؾخقبً ثِ هٌؾَر ارائِ اعالفبت هفیذ خْت دعتیبثی ثِ اّذاف
)2اعتفبدُ اس یه هجٌبی تخقیـ ًوی تَاًذ ثِ عزس هٌبعجی توبم رٍاثظ ثیي ّشیٌِ ّب را
افالحی در داخل ٍ خبرج اس عبسهبى پذیذ آهذ .ایي عیغتن دارای دٍ دیذگبُ اعبعی هی
ًؾبى دّذ.
ثبؽٌذ .دیذگبُ اٍل ثیبًگز تخقیـ ّشیٌِ ّب اس هٌبثـ ثِ فقبلیت ّب ٍ اس فقبلیتْب ثِ اّذاف
)3فلی رغن ثبال ثَدى عْن ّشیٌِ عزثبر در ّشیٌِ هحقَلً ،حَُ تخقیـ ّشیٌِ عزثبر ثِ
(هَضَؿ) ّشیٌِ (ؽبهل هؾتزیبى ٍ هحقَالت ) هی ثبؽذ.
ّز اًذاسُ وِ ثبؽذ فبلذ اّویت اعت.
اعالفبت فزاّن ؽذُ در ایي ثخؼ پؾتیجبى تقویوبت ولیذی عبسهبى هبًٌذ لیوت گذاری،
)4ایي عیغتن در خزیبى تَلیذ پیچیذُ ٍ غیزهقوَل خَاثگَ ًوی ثبؽذ.
تقییي تزویت هحقَل تأهیي هٌبثـ ٍ تقییي الَیت ّبیی ثزای الذاهبت افالحی اعت.
)5اعالفبتی فحیح ٍ ٍالقی در هَرد ثْبی توبم ؽذُ ٍ عَدآٍری ؽزوت ارائِ ًوی وٌذ.
دیذگبُ دٍم پبعخگَی ًیبس عبسهبى ثِ اعالفبتی درثبرُ فَاهل هَثز ثز فقبلیتْبعت .ثِ
ثغیبری اس ؽزوتْب ثِ هٌؾَر ثزعزف ًوَدى اًتمبدات هغزح ؽذُ در ثخؼ لجل ثِ عوت
فجبرت دیگز چِ فَاهلی ثبفث اًدبم وبرّب هی ؽًَذ ٍ چگًَِ هی تَاى ایي فقبلیتْب را ثِ
اعتفبدُ اس عیغتن ABCگزایؼ یبفتِ اًذ .ایي عیغتن خبًؾیي ّشیٌِ یبثی عفبرػ وبر یب
ًحَ هغلَة اًدبم داد .چٌیي اعالفبتی ثِ عبسهبى ووه هی وٌذ تب فالٍُ ثز ثْجَد فولىزد
رٍػ هزحلِ ای ًیغت ،ثلىِ هی تَاًذ ّوزاُ ثب آًْب ثِ وبر گزفتِ ؽَد .عیغتن ABCفلغفِ
خَد ،ارسػ دریبفتی تَعظ هؾتزیبى را ًیش افالح ًوبیذ.
ًَیي هذیزاى (خلت رضبیت هؾتزیبى) ٍ رلبثت ثب عبیز ؽزوت ّب را ثِ عَر ووی در ّشیٌِ
فزایٌذ هحبعجِ ثْبی توبم ؽذُ تَعظ عیغتن ّبی عٌتی ٍ ایزادات ٍارد ثز آى:
یبثی هحقَل هٌؾَر هی وٌذ .یقٌی ایي عیغتن فالٍُ ثز ّشیٌِ ّبی هَاد هغتمین ٍ دعتوشد هغتمین ّ ،شیٌِ ّبی گًَبگَى هزثَط ثِ تىٌَلَصی ،ویفیت هحقَل ٍ ّشیٌِ ّبی هزثَط ثِ تَلیذات اًقغبف پذیز را ًیش در ثزهی گیزد.
شماره هشتم – اسفند 88
15
چِ ؽزوت ّبیی ثْتز اعت اس عیغتن ABCاعتفبدُ وٌٌذ؟
عیغتن ABCتخقیـ ّشیٌِ ّبی فوَهی ٍ هؾتزن را در دٍ هزحلِ اًدبم هی دّذ .در
اعتفبدُ اس ABCثزای ثزخی ؽزوت ّب ًبهٌبعت ثَدُ ٍ ثزای ثزخی دیگز ثی تأثیز هی ثبؽذ.
هزحلِ اٍل ّشیٌِ فقبلیتْبیی وِ هٌدز ثِ پیذاػ هحقَالت یب خذهبت گؾتِ اًذ تقییي هی
ّشیٌِ یبثی ثز هجٌبی فقبلیت در ؽزوتْبیی هٌبعت اعت وِ دارای ٍیضگی ّبی سیز ثبؽٌذ:
ؽَد .ایي هزحلِ ؽبهل هَارد سیز اعت :
)1ؽزوتْبیی وِ دارای تَلیذات گًَبگَى ٍ هتٌَؿ ٍ یب ارائِ دٌّذُ خذهبت هختلفی ثبؽٌذ.
)1ثزرعی ّشیٌِ ّبی تَلیذی ٍ غیز تَلیذی.
)2ؽزوتْبیی وِ ّشیٌِ عزثبرؽبى ثبال ثَدُ ٍ ایي ّشیٌِ ثِ هحقَالت هختلف ثب تَخِ ثِ
)2تقییي فقبلیتْبی هزثَط ثِ تَلیذ یب تَسیـ هحقَالت یب خذهبت.
هیشاى تَلیذ ّز یه ثِ ًغجت یىغبى لبثل تخقیـ ًجبؽذ.
)3تقییي تقذاد هزاوش فقبلیت خْت خوـ آٍری ّشیٌِ ّب ٍ
)3ؽزوتْبیی وِ اس هبؽیي آالت پیؾزفتِ خَدوبر در تَلیذ اعتفبدُ هی وٌٌذ.
)4تقییي ّشیٌِ ّبی هزثَط ّز فقبلیت
)4ؽزوتْبیی وِ دارای خزیبى تَلیذ پیچیذُ ٍ غیزهقوَل هی ثبؽٌذ.
هزحلِ دٍم هزثَط ثِ خذة ّشیٌِ هزاوش فقبلیت ثِ هحقَالت یب خذهبت خذاگبًِ
عجمِ ثٌذی ّشیٌِ ّب در رٍػ ABC
اعت.ایي هزحلِ ؽبهل هَارد سیز اعت:
عزفذاراى ABCادفب هی وٌٌذ وِ ولیِ فقبلیتْبیی وِ در یه عبسهبى فَرت هی گیزد
-1تقییي هجٌبّبی هتقذد تَلیذ ٍ غیز تَلیذی خْت تخقیـ ّشیٌِ ّب
ًْبیتبً در راعتبی حوبیت اس تَلیذ ٍ تَسیـ هحقَالت یب خذهبت هی ثبؽذ .ثٌبثزایي ّشیٌِ
-2تمغین ّشیٌِ هزاوش فقبلیت ثِ هٌجبّبی هختلف ٍ تقییي ًزخ عزثبر
ولیِ فقبلیتْب ثبیذ ثِ فٌَاى ّشیٌِ ّبی هحقَل درًؾز گزفتِ ؽًَذ.
-3خذة ًزخ عزثبر هحقَالت یب خذهبت گًَبگَى
در عیغتن 4 ،ABCعجمِ فقبلیت ٍخَد دارد وِ ّشیٌِ ایي فقبلیتْب ًیش ثب تَخِ ثِ هیشاى
ثزخی اس هجبحث ولیذی ABC
اعتفبدُ ّز هحقَل ( خذهت) اس فقبلیتْب ،ثِ هحقَالت ( خذهبت) تخقیـ هی یبثذ4 .
الف) هحزوْبی ّشیٌِ :هحزوْبی ّشیٌِ هؾخقِ یه رٍیذاد یب فقبلیت اعت وِ هٌدز ثِ
عجمِ فقبلیت فجبرتٌذ اس:
ٍلَؿ ّشیٌِ هی ؽَد در اًتخبة هحزن ّبی ّشیٌِ هٌبعت 3فبهل حبئش اّویت ٍخَد
)1فقبلیتْبی عغح ٍاحذ هحقَل وِ ثب ّز ثبر تَلیذ یه ٍاحذ هحقَل اًدبم هی ؽَد
دارد:
(عَراخ وزدى ،هبؽیي وبری ّز لغقِ) ّشیٌِ ایي ًَؿ فقبلیتْب ثیي ٍاحذّبیی وِ فقبلیت
)1هیشاى ّوجغتگی
ثزای تَلیذ آًْب اًدبم ؽذُ اعت تغْین هی ؽَد.
ّ )2شیٌِ اًذاسُ گیزی
)2فقبلیتْبی عغح دعتِ هحقَل وِ ثب ّز ثبر تَلیذ یه دعتِ اس هحقَل اًدبم هی ؽَد
)3آثبر رفتبری
(آهبدُ عبسی هبؽیي آالت یب عفبرػ هدوَفِ ای اس لغقبت) ّشیٌِ ّبی عغح دعتِ
ة) ّوگي ثَدى فقبلیت ّب :یقٌی ایٌىِ الالهی اس ّشیٌِ عزثبر در یه گزٍُ گزدآٍری
هحقَل فزف ًؾز اس تقذاد ٍاحذّبی هَخَد در ّز دعتِ اغلت ثبثت اعت.
ؽًَذ وِ تمزیجبً ثِ ًغجتی یىغبى تَعظ ّز یه اس هحقَالت ثِ هقزف ثزعٌذ.
)3فقبلیتْبی عغح هحقَل وِ ثزاعبط ًیبس پؾتیجبًی اًَاؿ هحقَالت هختلف اخزا هی
ج) تقییي سهبى عزاحی ٍ اخزای عیغتن ABC
ؽَد ٍ ّشیٌِ ّبی آى ثبثت ثَدُ ٍ هی تَاى آًْب را ثِ هحقَالت تخقیـ داد ( .حفؼ
ًتیدِ گیزی
هؾخقبت هحقَل ٍ اًدبم تغییزات هٌْذعی ).
عیغتن ّشیٌِ یبثی ثز هجٌبی فقبلیت پذیذُ ًَیٌی اعت وِ تفىز ّشیٌِ یبثی عٌتی حغبثذاری
)4فقبلیتْبی عغح وبرخبًِ وِ فزایٌذ فوَهی تَلیذ وبرخبًِ را پؾتیجبًی هی وٌذ 3 .عجمِ
هذیزیت را ثِ ؽذت دگزگَى عبختِ اعت ٍ تَخِ ٍاحذّبی التقبدی ثغیبری را ثِ خَد
اٍل ثب ّشیٌِ ّبیی عز ٍ وبر دارد وِ هی تَاى آًْب را هغتمیوبً ثِ هحقَالت تخقیـ داد.
خلت ًوَدُ اعت ثزخی اس هشایبی ایي عیغتن فجبرتٌذ اس:
اهب عجمِ اخیز ؽبهل ّشیٌِ ّبیی اعت وِ ثزای اًَاؿ هحقَالت هؾتزن اعت ٍ تٌْب ثز
)1ثْجَد عیغتن ّشیٌِ یبثی ٍ تخقیـ ّشیٌِ ّبی ؽزوت ثِ عَر هغلَة تز
هجٌبی اختیبری هی تَاى آًْب را ثیي هحقَالت تغْین وزد (رٍؽٌبیی ٍ ًؾبفت وبرخبًِ)
)2تقییي ثْبی توبم ؽذُ ٍ لیوت گذاری ثِ فَرت هٌغمی ٍ دلیك تز
اخزای عیغتن ّشیٌِ یبثی ثز هجٌبی فقبلیت
)3وٌتزل فولیبت ؽزوت ٍ ثزًبهِ ریشی ٍ تقوین گیزی وبر
در عیغتن ّبی ّشیٌِ یبثی عٌتی ،فوَهبً اس عزیك ایدبد هزاوش ّشیٌِ ،ولیِ ّشیٌِ ّبی دٍایز
)4ارسیبثی فحیح تزی اس فولیبت هبلی هذیزاى
هختلف تَلیذی ٍ غیزتَلیذی ثِ تقذاد هحقَالت تَلیذ ؽذُ تمغین هی ؽَد تب ثْبی توبم
)5حذف فقبلیتْبی ثذٍى ارسػ افشٍدُ
ؽذُ هحقَل تقییي ؽَد .در ایي عیغتن ّیچ گًَِ ارتجبط هغتمیوی ثیي فقبلیتْبی السم
فلی رغن ایي هشیت ّب ،اهزٍسُ فمظ در خَاهـ فلوی ثزای تَعقِ تئَری ٍ ًؾزی ABCوبر
خْت تَلیذ هحقَالت ( خذهبت) ثب ّشیٌِ ّب ٍ ّوچٌیي هیشاى اعتفبدُ ایي فقبلیتْب اس هٌبثـ
ؽذُ اعت ٍ در فٌبیـ ٍ وبرخبًدبت تَلیذی ووتز ثِ آى پزداختِ ؽذُ اعت .دلیل فوذُ
هبلی ؽزوت ٍخَد ًذارد .در ًتیدِ ثْبی توبم ؽذُ هحقَل هٌقىظ وٌٌذُ هغتمین فقبلیتْب
آى فذم آؽٌبیی هذیزاى ،فبحجبى فٌبیـ هختلف ٍ پزعٌل هزثَط ٍ تزط ٍ ٍاّوِ اس ّشیٌِ
ٍ ارسػ هٌبثـ ثِ وبر گزفتِ ؽذُ ؽزوت ًیغت .عیغتن ABCایي ًمیقِ را ثَعیلِ هزتجظ
ثزی اخزای عیغتن اعت.
ًوَدى هغتمین ّشیٌِ ّبی عبسهبًی ثب ّشیٌِ ّبی فقبلیت فولیبتی هزتفـ هی عبسد.
شماره هشتم – اسفند 88
16
از AreZoO : مدير تاالر ادبيات و حسابداري
ٔبٔٛضاٖ ٔبِیبتی أط زضٛاضی ٘یست ِٚ .ی ارطای ٕٞیٗ تطتیت زض تطتیت زض لطاضزاز ٞبی ٔمسٔٝ
ثّٙس ٔست و ٝظٔبٖ ضطٚع ٚذبتٕ ٝآٟ٘ب ٔؼٕٛالً ثیص اظ یه سبَ ثٛزٔ ٚ - ٜػساق ػیٙی آٖ
ثط اسبس لب٘ٔ ٖٛبِیب تٟبی ٔستمیٓ ٔػٛة اسفٙس ٚ 1345اغالحیٞ ٝبی ثؼسی آٖ ٘ٚیع لبٖ٘ٛ
ث ٝطٛض ٔطرع ػّٕیبت پیٕب٘ىبضی است – ٔسّٕبً ٔبٔٛضاٖ ٔبِیبتی ضا ثب زضٛاضی ضٚث ٝضٚ
ٔبِیتٟبی ٔستمیٓ ٔػٛة اسفٙس 1366تطریع سٛز ٔطٕٔ َٛبِیبت ػّٕیبت پیٕب٘ىبضئ ،
ذٛاٞس سبذت .چٙب٘چ ٝاظ ٓٞاو ٖٛٙزض ایٗ ظٔی ٝٙتحمیمبت ٔ ٚطبِؼبت الظْ غٛضت ٍ٘یطز
ضبُٔ وبضٞبی تبسیسبتی » تبسیسبت غٙؼتی ٚغیط ٜاظ سبَ 1346تب آذط سبَ ٕٛٞ 1370اضٜ
ٚآئیٙب ٔ ٚ ٝزستٛضاِؼُٕ ضٚضٙی زض ایٗ ظٔی ٝٙتسٚیٗ ٘طٛز ث ٝطٛض لطغ اوخط ٔبٔٛضاٖ ٔبِیبتی
ثطاسبس زضغسی اظ زضیبفتی پیٕب٘ىبضاٖ ( 12 ٚ 10 ، 8زضغس ثط حست سبِٟبی ٔرتّف)
زض رطیبٖ ضسیسٌیطٞبی ذٛز ث ٝحسب ثٟبی پیٕب٘ىبضاٖ ث ٝایٗ ضا ٜحُ سٛق زاز ٜذٛاٙٞس ضس
ا٘زبْ ٌطفت ٝاست .ضٕٙأ زض ٞط ز ٚلب٘ ٖٛضطیت ٔمطٛع ثطای تطریع سٛز پیٕب ٘ىبضاٖ -تب
و ٝزفبتط پیٕب٘ىبضاٖ ضا ث ٝزِیّی ٔطزٚز وٙٙس ٚسٛز ٔطٕٔ َٛبِیبت ضا اظ ططیك تطریع ػّی
ظٔبٖ تزٟیعوبزض فٙیحسبثطسی تٛسط ٚظاضت أٛض التػبزی ٚزاضائی زض ٘ظط وطفت ٝضسٜ
اِطاس ٟ٘ ٚبیتبً اػٕبَ ضطیت ٔمطٛع(و ٝػّی اِمبػس ٜاظ سٛی وٕیسی ٖٛضطائت تؼییٗ ٚحس
است .
الُ آٖ 12زضغس ذٛاٞس ثٛز) ٘سجت ث ٝزضیبفتی آ٘بٖ تؼییٗ وٙٙس ،و ٝزض ایٗ غٛضت ػٕالً
اظ آ٘زب و ٝػساِت ٔبِیبتی ٔستّعْ آٖ است و ٝتفبٚتی زض ٔجب٘ی تؼییٗ سٛز ٔطٕٔ َٛبِیبت
٘ظط لبٍ٘٘ٛصاض یؼٙی تطریع سٛز ٚالؼی پیٕب٘ىبضاٖ ٔٙتفی ذٛاٞسضس.
پیٕب٘ىبضاٖ ٕٛٞاضٛٔ ٜضز ثحج ٚاػتطاؼ سبیط ٔٛزیبٖ -اظ رّٕٛٔ ٝزیب٘ی و ٝث ٝأط تِٛیس
زض ایٗ ٔمبِ ٝذٛاٞیٓ وٛضیس ٔجب٘ی ٔٙطمی تطریع سٛز ٔطٕٔ َٛبِیبت پیٕب٘ىبضاٖ ضا
اضتمبَ زاض٘س -ثٛزٜاست ،و ٝایٗ ثحج ٚا٘تمبز زض اوخط ٔٛاضز ٔتىی ثط پبیٞ ٝبی اغِٛئ ٚ
ٔطرع وٙیٓ تب زض تٙظیٓ زستٛضا ِؼّٕٟبی ارطائی ٚتؼییٗ ططق ٔ ٚجب٘ی تطریع ٔٛضز
ٔٙطمی است.
استفبز ٜلطاض ٌیطز .ثسیٗ ٔٙظٛض ٘رست اطالػبت ٚتٛضیحبت ٔرتػطی زض ثبة لطاضزاز
زض اغالحیٔ ٝبِیبتی اضزیجٟطت ٔبٔ 1371 ٜحتٕأل ثب تٛر ٝثٕٞ ٝیٗ ٚالؼیبت ٚثٙٔ ٝظٛض
ٞبی پیٕب٘ىبضی ٕٞ ٚچٙیٗ ضٚضٟبی ٔرتّف ٍٟ٘ساضی سٛا ثك ػّٕیبت پیٕب٘ىبضی ثط اسبس
ضػبیت ػساِت ٔبِیبتی ٚزض ٘ظط ٌطفتٗ تٛا٘بئیٟبی ثّم ٜٛوبزض -تؼییٗ سٛز ٔطٕٔ َٛبِیبت
اغٔ َٛتسا َٚحسبثساضی اضائ ٝذٛاٞیٓ وطز .سپس حسالُ ٔجب٘ی ٚضٛاثطی ضا و ٝثطای
ػّٕیبت پیٕب٘ىبضی اضربظ ایطا٘ی زیٍط ٔطٕ َٛضطیت ٔمطٛع ٔٙسد زض لٛا٘یٗ پیطیٗ
ٍ٘بٞساضی حسب ثٟبی ٔٛضز ٘ظط ٚا٘زبْ ضسیسٌیٟبی ٔبٔٛضاٖ ٔبِیبتی الظْ است ٔطٕح ٘ظط
٘یست` ٚضٚضی ٕٞب٘ٙس سبیط فؼبِیتٟب ٘سجت ث ٝآٖ ربضی وطت ٝاست .ظبٞطأ تسٚیٗ
لطاض ذٛاٞیٓ زاز.
وٙٙسٌبٖ لب٘ ٖ ٛتٛا٘بئیٟبی وبزض و٘ٛٙی .تطریع ضا ثطای ضسیسٌی ث ٝزفبتط ٚحسبثٟبی
ا -لطاض زازٞبی ثّٙس ٔست ٘ ٚح ٜٛتطریع زضآٔس ٔطٕٔ َٛبِیبت آٟ٘ب زض ایطاٖ یىی اظ
پیٕب٘ىبضاٖ ایطا٘ی وبفی تطریع غحیحی ثبضس ِٚ .ی اغالحی ٝیبز ضس ٜاظ تؼٕیٓ ایٗ ضٚش
زالیُ ػٕس ٜتفىیه ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی اظ سبیط ضطوتٟبی تِٛیسی ٚذسٔبتی ٔبٞیت وبض
٘سجت ث ٝپیٕب٘ىبضاٖ ذبضری ذٛززاضی وطز ٚ ٜآ٘بٖ ضا وٕب وبٖ ٔطٕ َٛضطیت ٔمطٛع
آٟ٘ب ثٛز ٜاست .ثسیٗ ٔؼٙی و ٝا٘زبْ ػّٕیبت ٔٛضٛع ایٗ ٌ ٝ٘ٛلطاضزازٞب ( اظ لجیُ احساث
ضٙبذت ٝاست ،و ٝایٗ ٔطّت ربی ثحج زاضز ،
ٚضا ٜا٘ساظی سس ٘یطٌٚب ،ٜپبالیطٍب ، ... ٜاحساث ربز٘ ، ٜظبضت ثط ػّٕیبت ٚأخبَ آٟ٘ب)
ٔبٔٛضاٖ ٔبِیبتی ثطای تؼییٗ سٛزٔطٕٔ َٛبِیبت فؼبِیتٟبی ٔرتّف ٔٛزیبٖ ،ضسیسٌی ذٛز ضا
ٔؼٕٛأل زض ٔست طٛال٘ی ثیص اظ یه سبَ ا٘زبْ ٔی پصیطزِ .صا چٙیٗ لطاضزازٞبئی ضا ثّٙس
ػٕستبً ثط اسبس حسبة سٛز ٚظیبٖ اثطاظی ٚثب ػٙبیت ث ٝسبیط ضٛاٞس ٚلطائٗ ٚاطالػبت
ٔست تّمی وطز ٚ ٜاغٔ َٛتسا َٚحسبثساضی زض ثرص حسب ثساضی لطاضزاز ٞبی ثّٙس ٔست
زض زست اػٕبَ ٔی وٙٙس .ایٗ ٌ ٝ٘ٛضسیسٌی ٘سجت ث ٝفؼب ِیتٟبی و٘ ٝتبیذ حبغُ اظ آٟ٘ب
سبذتٕب٘ی ( )long term cinstruction contractضا تسٚیٗ وطز ٜا٘س .
زض یه زٚضٔ ٜبِی یىسبِ ٝث ٝسِٟٛت ٚثط ٔجٙبی اغ َٛحسبثساضی لبثُ تؼییٗ ثبضس ،ثطای
ا٘ٛاع ٔتسا َٚلطاضزاز ٞبی ثّٙس ٔست اظ ٘مط٘ ٝظط ٔجّغ لطاض زا ث ٝضطح ظیط است :
شماره هشتم – اسفند 88
17
اِف) لطاضزاز ٔمطٛع
حتی ثب افعاٚزٖ رطائٓ ٔتؼّك ،اظ ٔبِیبت ٔٙتذ اظ ضسیسٌی ث ٝزفبتط وٕتط است ث ٝػجبضت
زض ایٗ ٘ٛع لطاضزاز ا٘زبْ وبض ثب ٔجّغ ٔمطٛع ( ث ٝػٛٙاٖ ٔجّغ پیٕب٘ىبض ثطای وُ وبض یب ٔجّغ
زیٍط ػسْ پیص ثیٙی الظْ زض ذػٛظ ایٗ زست ٝاظ ضطوتٟب ضٕٗ آئیٙبٔٞ ٝعیٞ ٝٙبی لبثُ
ٔمطٛع ثطای ثرطٟبی ٔرتّف یه پطٚغٛٔ ) ٜضز تٛافك پیٕب٘ىبض ٚغبحت وبض لطاض ٔی
لج ، َٛسجت تٕبیُ ٚتطٛیك آٟ٘ب ث ٝپطزاذت ٔبِیبت ٘بضی اظ اػٕبَ ضطایت ػّی اِطاس ضسٜ
ٌیطز .
است.
ة) لطاضزاز ٞعی ٝٙث ٝاضبف ٝزضغس سٛز (یب أب٘ی)
کسر مالیات تکلیفی و مالیات مقطوع
زض ایٗ ٘ٛع لطاضزازٞب ٞعیٚ ٝٙالؼی ا٘زبْ وبض ثط ػٟس ٜغبحت وبض است ٚپیٕب٘ىبض
زض لب٘ٔ ٖٛبِیب تٟبی ایطاٖ یىی اظ طط ق ضٙبسبئی غبحجبٖ زضآٔس ٚضغ ٔمطضات ذبظ وسط
ثطای.ا٘زبز وبض ٔٛضٛع لطاض زاز ،زضغسی اظ وُ ٔربضد ضا ث ٝػٛٙاٖ ٔجّغ لطاضزاز ثب
ٔبِیبت تىّیفی زض ٔجسا ایزبز زض آٔس است .زض ذػٛظ ضٙبسبئی غبحجبٖ زضآٔس
غبحجىبض ٔٛضز ت ٛافك لطاضٔی زٞس ( )cost-plusزض ا٘زبْ ثطذی اظ پطٚغٞ ٜبی ثعضي
پیٕب٘ىبضی ٔ ،مطضات ذبغی ضٕٗ ٔبز 76 ٜاغالحی پیص ثیٙی ضس ٜو ٝثٛٔ ٝرت آٖ
ٚر ٝوبفی زض اذتیبض پیٕب٘ىبض لطاض ٔی ٌیطز ٚا ٚضاسبً اظ ططف غبحجىبض ا٘زبْ ٔربضد ضا
وبضفطٔب ثبیس اظ ٞط غٛضت ٚضؼیت 5/5زضغس وسط ٚث٘ ٝبْ پیٕب٘ىبض ث ٝحسبة ثب٘ىی
ثب ٘ظبضت غبحجىبض ( ث ٝتطتیت ثیص ثیٙی ضس ٜزض لطا زاز) ثط ػٟسٔ ٜی ٌیطز .ایٗ ٘ٛع
ٚظاضت أٛض التػبزی ٚزاضائی پطزاذت وٙس .اظ 5/5زضغس ٔىسٛض ٜتٟٙب 1/5زضغس لبثُ
لطاضزازٞب ث ٝطٛض ػٕس ٜتٛسط ٔٛسسبت زِٚتی ٔٛضز استفبزٚ ٜالغ ٔی ضٛز .زض ایطاٖ
ثطٌطت ثٛز 4ٚ ٜزضغس آٖ و ٝغیط لبثُ ثطٌطت ثٛز ،ػٛٙاٖ ٔبِیبت ٔمطٛح پیٕب٘ىبضاٖ ضا
سبظٔبٖ ثط٘بٔ ٚ ٝثٛزر ٝضٛاثط ٔ ٚمطضات ذبغی ضا ثطای ا٘ؼمبز لطاضزاز ٞبی ٔطتجط ثب
پیسا ٔی وطز .
ططحٟبی ػٕطا٘ی ثٚ ٝرٛز آٚضز ٜو ٝطی آٖ ٞط پیٕب٘ىبض ضبغُ زض ایٗ ٌ ٝ٘ٛلطاضزازٞب ٔجّغ
زض سبیط وطٛضٞبی رٟبٖ ث ٝزِیُ وٙتطَ ثط فؼبِیت اضربظ حمیمی ٚحمٛلی اغٛالً وسط
لطاضزاز ضا ثب استفبز ٜاظ رس َٚفٟطست ثٟب ٔحبسج ٚ ٝثب اػٕبَ ضطیت سٛز ٔجّغ وُ لطاضزاز
ایٗ ٌٔ ٝ٘ٛبِیبت ٔفٟٔٛی ٘ساضز ٔ ٚبِیبت لبثُ وسط ثٔ ٝفٔ ْٟٛبز 76 ٜؤ ٝتؼبلجبًث ٝػٛٙاٖ
ضا تؼییٗ ٔی وٙس0افعایص ٞعیٞ ٝٙبی ٚالؼی پیٕبٖ طی ٔست ا٘زبْ پطٚغ ( ٜاٌط ثیص اظ یه
ٔبِیبت ٔمطٛع ضٙبذت ٝضس ٜتٟٙب زض وطٛضٞبی وبٔطٔ ، ٖٚىعیه_ وستبضیىب ٚفیّیپیٗ -
سبَ ثبضس) ثب تٛر ٝثٔ ٝمطضات ٔطثٛط ٚرس َٚفٟطست ثٟب ( و ٕٝٞ ٝسبِٛٔ ٝضز تزسیس ٘ظط
آٖ ٓٞث ٝطٛض ػٕس ٜزض اضتجبط ثب پیٕب٘ىبضاٖ ذبضری -پیص ثیٙی ضس ٜاست .شوط ایٗ ٘ىتٝ
لطاض ٔی ٌیطز) تؼییٗ ٚثب غسٚض غٛضتحسبة تؼسیُ پطزاذت ٔی ضٛز.
الظْ است و ٝزض اغالحی ٝاضزیجٟطت 1371لب٘ٔ ، ٖٛبِیبت ٔىسٛض ٜث٘ ٝطخ 5زضغس پیص
ٔمبیس ٝلطاضزازٞبی ٔطٕٔ َٛمطضات سبظٔبٖ ثط٘بٔ ٚ ٝثٛزر ٝثب تؼطیف لطاضزاز ٘ ٛع ( ة)
ثیٙی ضس ٜو ٝتٕبٔسضٔٛلغ تػفیٔ ٝبِیبت ثطزضآٔس غبحجبٖ ایٗ ٘ٛع زضآٔسٞب لبثُ احتسبة
ٞعی ٝٙث ٝاضبف ٝسٛز )٘طبٖ ٔی زٞس و ٝایٗ ز ٚزست ٝلطاضزاز تب حسی ث ٝیىسیٍط ضجی ٝا٘س.
است .
ظٔب٘ی و ٝلب٘ٔ ٖٛبِیبتٙی سبَ 1345ث ٝتػٛیت ٔی ضسس پبض ٜای ٘ىبت ٚزالیُ ٔٛضز تٛرٝ
مفهوم ضریب مقطوع در تعیین درآمد ها مشمول مالیات
ثٛز٘رست ایٗ و ٝا٘زبْ لطاضزازٞبی پیٕب٘ىبضی ث ٝظٔب٘ی ثیص اظ یه سبَ ٘یبظ زاضز زیٍط
ٔف ْٟٛضط یت ٔمطٛع ( 10 ، 8یب 12زضغس) زض تؼییٗ زضآٔس ٔطٕٔ َٛبِیبت ایٗ است وٝ
ایٗ و ٝضٙبسبیی سٛز ایٗ ٌ ٝ٘ٛلطاضزازٞب زض پبیبٖ ٞط سبَ ث ٝسبزوی أىبٖ پصیط ٘یست ٚ
اظ رٕغ ٘بذبِع زضآٔس ػّٕیبت پیٕب٘ىبضی ثٞ ٝط ٔجّغی و ٝثبضس فمط زضغسی اظ آٖ ٔؼبزَ
ثبالذطٚ ٜظاضتزاضائی زضآٖ ظٔبٖ» فبلس وبزض تطریع ٔبِیبتی ٔزطة زض أط ضسیسٌی ثٝ
ٕٞیٗ ضطیت ( ٔخأل 8زضغس ) ث ٝػٛٙازٖ سٛز ٔطٕٔ َٛبِیبت تّمی ٔی ضٛز ٚثبلی ( 92
حسبثٟبی ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی ثٛز ٜاست .ثب تٛر ٝث ٝایٗ زالیُ ضٕٗ ٔبز 78 ٜآٖ لبٖ٘ٛ
زضغس) زضحىٓ ٔربضد ث ٝضٕبض ٔی آیس .
ٔست پٙذ سبَ ثطای تزٟیع وبزضٔزطة ٚلبزض ث ٝا٘زبْ ایٗ ٚظیف ٝپیص ثیٙی ضس ٚ ،تب آٖ
زض ضطایطی و ٝػّٕیبت پیٕب٘ىبضی ت ٛسط اضربظ حمیمی ٚضؼت ضطوتٟبی ذبضری
ظٔبٖ زضآٔس ٔطٕٔ َٛبِیبت ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی ث ٝغٛضت ٔمطٛع ٔؼبزَ 8زضغس تؼییٗ
ا٘زبْ ٔی پصیطفت -ثب زض ٘ظط ٌطفتٗ ٘طذٟبی ٔبِیبت ثط زضآٔس ٔٛضٛع ٔبز 131 ٜلبٖ٘ٛ
ضس ِٚ .ی ثٔ ٝطٚض ظٔبٖ فّسف ٝاغّی ٔطّت اظ ٘ظط ٞب زٚض ضس ٚػٕالً فؼبِیتٟبی پیٕب٘ىبضی
رسیس (ٔ ٚبز 134 ٜلب٘ ٖٛلسیٓ) ٚاػٕبَ سبیط ٔبِیب تٟبی اضبفی ٔ ٚبِیبت ٔمطٛع پیٕب٘ىبضی
ث ٝغٛضت لطاضزاز ٞبی ٔمطٛع ٔٛضز ضٙباسبئی ٔبِیبتی لطاض ٌطفت .زض ٔٛاضای ٓٞوٝ
– حساوخط٘طخ ٔٛحطٔبِیبت ثط ٘بذبِع غٛضتحسبثٟب ( ٔجّغ لطاضزاز) اظ حسٚز 9زضغس ( تب
زستٍبٞبی زِ ٚتی الساْ ث ٝا٘ؼمبز لطاضزاز اظ ٘ٛع ٞعی ٝٙث ٝاضبف ٝسٛز( ) cost - plusوطز٘س
سبَ 10 ، ) 1361زضغس ( اظ سبَ 1361تب 6/2 ٚ ) 1368زضغس ( اظ سبَ 1368تب سبَ
،ایٗ ٌ ٝ٘ٛلطاضزازٞب ٘یع ث ٝطٛض یىزب(اوُ ٞعی ٝٙث ٝاضبف ٝسٛز) ٕٞب٘ٙس لطاض زاز ٔمطٛع
) 1371تزبٚظ ٕ٘ی وطز .
ٔطٕٔ َٛبِیبت لطاض ٌطفت .
ضٕٙأ زض ٔٛاضزی و ٝػّٕیبت پیٕب٘ىبضی تٛسط اضربظ حمٛلی ایطا٘ی -ضطوتٟبی سٟبٔی
اظ رّٕ ٝفؼبِیتٟبی ٔطتجط ثب ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی ذسٔبت ٟٔٙسسیٗ ٔطبٚض است و ٝزض
– ا٘زبْ ٌطفت ،ثب تٛر ٝثٔ ٝمطضات ٔبِیبت ثط ضطوتٟب و ٝثط اسبس آٖ ٔبِیبت سٛز سٟبْ
ذػٛظ ایٗ ٌط ٜٚاظ ضطوتٟب ٘یع زض ٔٛاضز تطریع ػّی اِطاس ،ضطیت زضآٔس ٔطَٕٛ
پیطٟٙبزی لبثُ پطزاذت ث ٝغبحجبٖ سٟبْ پیطٟٙبزی لبثُ پطزایرت ث ٝغبحجبٖ سٟبْ ثٝ
ٔبِیبت ( 8یب 12 ٚ 10زض غس (ٕٞب٘ٙس پیٕب٘ىبضاٖ ) اػٕبَ ٔی ضٛز .اظ آ٘زب و ٝضٚیٔ ٝؼَٕٛ
غٛضت ػّی اِحسبة ٚث٘ ٝطخ 15زضغس ٔٙظٛض ضسٔ ٚ ٜبِیبت ثط ا٘ساذت ٝث٘ ٝطخ 25زضغس
حٛظٞ ٜبئ ٔبِیبتی زض أط تطریع زضآٔس ٔطٕٔ َٛبِیبت -ثط اسبس ث ٝضسیسٌی ث ٝزفبتط ٚ
لبثُ ٔحبسج ٝثٛز ٜاست ٔ ،بِیبت لبثُ پطزاذت تٛسط ایٗ زست ٝاظ ضطوتٟب وٕتط اظ اضربظ
ثطٌطت ٞعیٟٟٙب -سجت تؼّك ٔبِیبت سٍٙیٗ ث ٝایٗ ٌٛٔ ٝ٘ٛزیسٖ ٔی ضٛز ( ٚثطضسی ا٘زبْ
حمیمی ٚضطوتٟبی ذبضری ثٛز٘ ٚ ٜطخ ٔٛحط ٔبِیبت ثط زضآٔس ٘سجت ثٔ ٝجّغ لطاضزاز ثب زض
ضس٘ ٜیع ٘طبٖ ٔی زٞس) زض اوخطٔٛاضزٟٔٙسسیٗ ٔطبٚضتطریح زاز ٜا٘س اظ اضائ ٝزفبتط
٘ظط ٌطفتٗ ٔجّغ سٛز سٟبْ پیطٟٙبزی ٔی تٛا٘ست ثٔ ٝطاتت اظ 9زضغس یب 10زضغس ٔصوٛض
ذٛززاضی وٙٙس ٚیب زض غٛضت ضز زفبتط ٔبِیبت ػّی اِطاس ضا ثپطزاظ٘س ظیطا ایٗ ٔبِیبت شماره هشتم – اسفند 88
18
وٕتط ثبضس .زض ٞط حبَ ،حسالُ ٘طخ ٔٛحط ٔبِیبت ثطزضآٔس فؼبِیت پیٕب٘ىبضی ٞیچٍب ٜاظ
ثبتٛر ٝثٔ ٝطاتت ٔصوٛض ٔالحظٔ ٝی ضٛز و ٝزض ضٚضٟبی فٛق ضٙبسبیی سٛز زض ٞط سبَ
5/5زضغس ( ٚاظ سبَ 13 68ث ٝثؼس 5زضغس) وٕتط ٘جٛز ٜاست .
ٔبِی ث ٝتطتیت غٛضت ٔی پصیطز.
٘طذٟبی ٔٛضز ثحج زض ٔمبیس ٝثب ٘طخ ٔٛحط ٔبِیبت ثطزضآٔس حمٛق اضربظ حمیمی ٚ
زض ضٚش وبض تىٕیُ ضس ، ٜسٛز یب ظیبٖ زض ذبتٕ ٝوبضضٙبسبئی ٔی ضٛز ٚزض طٔ َٛست
ضطوتٟبی تِٛیسی ٚسبیط ضطوتٟبی ذسٔبتی ٚتزبضتی ثسیبض پبئیٗ ٚیىی اظ اضظا٘تطیٗ
ارطای لطاضزاز ؤٕ ٝىٗ است چٙسیٗ سبَ ثبضس ٞیچٍ ٝ٘ٛسٛز ٚظیب٘ی ٔٛضز ضٙبسبیی لطاض
٘طذٟبی ٔبِیبتی ثٛز ٜاست .
ٕ٘ی ٌیطز.
ضبیبٖ شوط است و ٝثط اسبس لب٘ٔ ٖٛبِیبتٟبی ٔستمیٓ سبَ 1366ضطیت ٔمطٛع زضآٔس اظ 8
زض ضٚش زضغس پیططفت وبض » سٛز یب ظیبٖ وبض ث ٝتسضیذ ٚزض طٔ َٛست ا٘زبْ لطاضزاز ٚ
ث 10 ٝزضغس افعایص یبفت .ثب ایٗ حبَ ثب تٛر ٝث ٝحساوخط ٘طخ ٔبِیبتی ٔٛضٛع رسٔ َٚبزٜ
زض پبیبٖ ٞط سبَ ٔبِی ٔٛضز ضٙبسبئی لطاض ٔی ٌیطز .تؼییٗ سٛز تحت ایٗ ضٚش یب ثطٔجٙبی
131و 75 ٝزضغس ثٛز ٚحصف ٔبِیبت ٔمطٛع 4زضغس ٘ ،طخ ٔٛحط ٔبِیبت ضطوتٟبی
ثطآٚضز سٛز ٘سجت ث ٝغٛضتحسبثٟبی اضسبِی تبییس ضس ٚ ٜیب ثط ٔجٙبی ٔحبسج ٝسٛز ٘سجت ثٝ
پیٕب٘ىبضی اظ 7/53زضغسوُ لطاضزاز تزبٚظ ٕ٘ی وطز الظْ ث ٝیبزاٚضی است و ٝزض
وبض ا٘زبْ ضس ٜتب آذط سبَ ٔبِی (اػٓ اظ وبض غٛضتحسبة ضس ٜیب ٘طس )ٜػّٕی ٔی ضٛز .
ٔحبسجبت لیٕت پبی ٝلطاضزازٞبی پیٕب٘ىبضی تٕبْ یب ثرطی اظ ایٗ ٘ٛع ٔبِیبتٟب زض ٔحبسجٝ
ثىبضٌیطض یىی اظ ضٚضطٞبی فٛق یب زض ثطذی ٔٛاضز ثب تٛر ٝثٔ ٝبٞیت لطاضزازٞب ٞط زٚ
لیٕت لطاضزاز ٔٙظٛض ٔی ضٛز ٚػٕالً ثط ػٟس ٜوبضفطٔب لطاض ٔی ٌیطز و ٝثحج زض ایٗ ثبة
ضٚش -ضا ٔمبٔبت ٔبِیبتی ٞط وطٛض تؼییٗ ٔی وٙٙس ٔ .خالً زض وطٛضٞبی اٍّ٘ستبٖ ٚظال٘س٘ٛ
اظ ٔٛضٛع ٔمبِ ٝذبضد است .
ضٚش زضغس تىٕیُ ٚزض وطٛضٞبی ایتبِیب ،سٛئس ٚإِٓبٖ ٞط ز ٚضٚش ثب تٛر ٝثٔ ٝبٞیت
زضآٔسٔطٕٔ َٛبِیبت ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی ٟٔٙسسیٗ ٔطبٚض زض سبیط وطٛضٞبی رٟبٖ زض
لطاضزازٞب اظ ٘ظط ٔمبٔبت ٔبِیبتی ٔٛضز لج َٛاست .
اوخط وطٛضٞبی رٟبٖ ثىبضٌیطی اغٔ َٛتسا َٚحسبثساضی ضایذ است .ثٕٟیٗ ٔٙظٛض
سٛاثك حسبثساضی ٚأٛض ٔبِی زض ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی ٟٙٔ ٚسسیٗ ٔطبٚض زض ایطاٖ
پیٕب٘ىبضاٖ ٟٙٔٚسسیٗ ٔطبٚض ٕٞب٘ٙس سبیط ٔٛزیبٖ ٔبِیبتی ّٔعْ ثٍ٘ ٝبٞساضی سٛاثك ٚضػبیت
زض اوخط ضطوتٟبی تِٛیسی ػٕالً حسبثساضی لیٕت تٕبٔطس ( ٜحسبثساضی غٙؼتی ) استمطاض
اغٔ َٛتسا َٚحسبثساضی ثٛز ٚ ٜزض پبیبٖ ٞط زٚضٔ ٜبِی الساْ ث ٝتٟی ٝغٛضتطٔبی ٔبِی
یبفت ٚ ٝضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی ثطای ػّٕیبت ذٛز ٟ٘ ٚبیتبً لطاضزازٞبی زاضای سٛاثك ٔبِی
(تطاظ٘بٔ ، ٝحسبة سٛز ٚظیبٖ ٚتغییطات زض ٚضؼیت ٔبِی) طجك اغ َٛحسبثساضی ٔی وٙٙس
ا٘فبزی ٞعی ٚ ٝٙزضآٔس ٞط لطاضزاز ٔٚبالًسیستٓ حسبثساضی ربٔغ ا٘س ٔٛضٛع حسبثساضی
ٚچٙیٗ غٛضتٟبئی ضا زض اذتیبض غبحجبٖ سطٔبْ لطاض ٔی زٙٞس .
غٙؼتی زض ثرص اضربظ حمٛلی تِٛیسی ٔسبِ ٝرب افتبز ٜای است ِٚی ٍٟ٘ساضی سٛاثك
ٔبِیبت ثط زضآٔس ایٗ زست ٝاظ ٔٛزیبٖ ٔبِیبتی ٘یع ٘جست ث ٝسٛز ذبِع ٞط زٚض ٚ ٜثب ضػبیت
لیٕت تٕبْ ضس ٜا٘ٛاع لطاضزازٞب زض ثرص فؼبِیت پیٕب٘ىبضی ٟٙٔ ٚسسیٗ ٔطبٚض ٜربی ثحج
ٔمطضات ربضی ٔحبسج ٚ ٝپطزاذت ٔی ضٛز .تؼییٗ ٔبِیبت ٔمطٛع ثط ػّٕیبت پیٕب٘ىبضی زض
زاضز و ٝث ٝضطح ظیط ٔٛضز تزعی ٚ ٝتحّیُ لطاض ٔی ٌیطز.
تؼساز وٕی اظ وطٛضٞبی رٟبٖ -آٖ ٓٞثب تٛر ٝث٘ ٝیبظ وطٛض ث ٝرّت پیٕب٘ىبضاٖ ذبضری
طجك اغٔ َٛتسا َٚحسبثساضی ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی و ٝزاضای لطاضزاز ٞبی ثّٙس ٔست (ثیص
٘سجت ث ٝایٗ ٌ ٝ٘ٛضطوتٟبی ذبضری ٔؼٕ َٛاست ٚاغٛالً زض ضطایطی و ٝثىبضٌیطی
اظ یه سبَ) ٞستٙس ،ثبیس زض پبیبٖ ٞط سبَ ٍٙٞبْ تٟی ٝغٛضتحسبة سٛز ٚظیبٖ سبال٘ٝ
اغٔ َٛتسا َٚحسبثساض ی ضایذ است ٔبِیبت ٔمطٛع رع زض ٔٛاضز استخٙبئی ضایذ ٘یست .
زضآٔس تحمك یبفت ٝلطاضزاز ٞبی زض رطیبٖ ضا ضٙبسبئی ٚث ٝحسبة سٛز ٚظیبٖ ٕٞبٖ سبَ
ضٚضٟبی ٔتسا َٚحسبثساضی ثطای لطزازٞبی ثّٙس ٔست ٚضٙبسبئی سٛز ٚظیبٖ لطاضزاز ٞبی
ٔٙظٛض وٙٙس .تطریع زضآٔس ػّٕیبت پیٕب٘ىبضی ث ٝز ٚغٛضت ضٚش تىٕیُ وبض (ضٙبسبئی
زض رطیبٖ تىٕیُضٚضٟبی ٔرتّف حسبثساضی ثطای لطاضزاز ٞبی ثّٙس ٔست ٚرٛز زاضز وٝ
سٛز زض ذبتٕٞ ٝط لطاضزاز) یب زضغس تىٕیُ ( ضٙبسبئی سٛز زض پبیبٖ سبَ ثطاسبس زضغس
اظ آٖ ٔیبٖ ز ٚضٚش ظیط ث ٝػٛٙاٖ اغ َٛپصیطفت ٝضس ٜحسبثساضی زض اوخط وطٛضٞبی رٟبٖ
تىٕیُ یب پیططفت وبض) غٛض ت ٔی پصیطز .
ث ٝوبض ٌطفتٔ ٝی ضٛز :
ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی ٟٙٔ ٚسسی ٔطبٚض ثبتٛر ٝثٔ ٝبٞیت فؼبِیت ذٛز یىی اظ ز ٚضٚش ٚ - یب زض ٔٛاضزی ٞط ز ٚضٚش ضا ٔٛضز استفبز ٜلطاض ٔی زٙٞس .ثىبضٌیطی ٞط یه اظ ضٚضٟبی
اِف) ضٚش وبض تىٕیُ ضس)completed contract method(ٜ
فٛق ثب تٛر ٝث : ٝاٚالً ٔبٞیت ٞط لطاضزاز (اظ لجیُ احساث سس ،احساث پبالیطٍب ، ٜضا ٜسبظی
زض ایٗ ضٚش وّیٞ ٝعیٞ ٝٙبی تحمك یبفتٔ ٝطتجط ثب ٞط پیٕبٖ ث ٝحسبة پیٕبٖ زض رطیبٖ
ٚغیط )ٜحب٘یبً زٚضاٖ ارطای لطاضزاز ٚ ،حبِخبً ٞعیٞ ٝٙبی لطاضزاز ،و ٝاظ ٔبٞیت ذبظ ٚپیچیسٜ
ٔٙظٛض ٔیضٛز ٔ ٚب٘س ٜایٗ حسبة زض پبیبٖ ٞط سبَ ث ٝسبَ ثؼس ا٘تمبَ ٔی یبثس ضٕٙبً وّیٝ
ای ثطذٛضزاض است ،غٛضت ٔی پصیطز .
ٚرٞٛی و ٝثط اسبس غٛضتحسبثٟبی تبییس ضس ٜزض ایٗ ظٔی ٝٙزضیبفت ٔی ضٛز ث ٝغٛضت
زض ایطاٖ ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی ث ٝزِیُ ٚضؼیت ذبظ تطریع زضآٔس ٔطٕٔ َٛبِیبت آٟ٘ب
یىی اظ الالْ ثسٞی زض حسبثٟب ٍٟ٘ساضی ٔ ٚب٘س ٜآٖ زض پبیبٖ ٞط سبَ ث ٝسبَ ثؼس ٔٙتمُ ٔی
و ٝث ٝغٛضت ٔمطٛع ( ٘بضی اظ اػٕبَ ضطیت ػّی اِطاس ) ثٛز ٜػٕالً سٛا ثك ٔبِی ذٛز ضا
ضٛز .زض ذبتٕ ٝوبض ٚتحٛیُ لطؼی لطاضزاز حسبة پیٕبٖ زض رطیبٖ ثب زضآٔس ٞبی لطؼی تب
ثط اسبس ٘یبظ ٔبِیبتی تٙظیٓ ٔی وطز ٜا٘س ٚآٖ زست ٝاظ ضطوتٟبئی و ٝاغٔ َٛتساَٚ
ایٗ تبضید ٔمبیس ٚ ٝسٛز یب ظیبٖ پیٕبٖ تؼییٗ ٔی ضٛز ٚرعء الالْ غٛضت سٛز ٚظیبٖ سبِی
حسبثساضی ضاػبیت وطز ٜا٘س ٌ،ع اضضٟبی استرطاری ٔجتٙی ثط اغ َٛحسبثساضی ضاتٟٙب زض
و ٝپیٕبٖ زض آٖ ذبتٕ ٝیبفتٙٔ ٝظٛض ٔی ضٛز .شوط ایٗ ٘ىت ٝالظْ است و ٝزض ذبتٕ ٝلطاضزاز
ٔسیطیت ٚزضاضتجبط ثب سٟبٔساضاٖ ٔٛضز استفبز ٜلطاض زاز ٚ ٜزفبتطاضائ ٝضس ٜثٔ ٝمسٔبت
شذیط ٜوبفی ثطای ٞعیٞ ٝٙبی آتی ٔطتجط ثب زٚض ٜآظٔبیطی تحٛیُ ٘یع زض حسبثی زض پبیبٖ
ٔبِیبتی ضا ٔطب ثك ثب ٘یبظ لب٘٘ٛی ٔصوٛض ٍ٘بٞساضی وط ز ٜا٘س .
سبَ رعء الالْ زاضائی زض تطاظ٘بٔ ٝا٘ؼىبس ذٛاٞس یبفت . شماره هشتم – اسفند 88
19
حبَ ثب تٛر ٝثٔ ٝػطث ٝاذیط ضطوتٟبی ٌط٘ ٜٚرست زض یىی ز ٚسبَ ا َٚثبٔطىالتی زضأط
تٛرٟی زاضز ِ ،صا تسٚیٗ ٔمطضات ذبظ ضسیسٌی ٕٞ ٚچٙیٗ تزسیس ٘ظط زض آییٙبٔٞ ٝعیٝٙ
تسٚیٗ حسبثساضی لیٕت تٕبْ ضس - ٜث٘ ٝحٛی و ٝثتٛا٘ٙس ٚضؼیت ذٛز ضا ثب ٔمطضات رسیس
ٞبی لبثُ لجٔ َٛتجط ثب ػّٕیبت پیٕب٘ىبضی ثبیس ٔٛضز تٛر ٝذبظ لطاض ٌیطز .ػال ٜٚثط آٖ ،
ٔبِیبتی تطجیك زٙٞس ضٚث ٝض ٚذٛاٙٞس ضس .اضائ٘ ٝظطات ٔطٛضتی ٔمسٔبت شیطثط زض ایٗ ظٔیٝٙ
ثبیس ثب تزٟیعوبزض ٔٛضز ٘یبظ ٚایزبز زٚضٞ ٜبی آٔٛظضی ای افطاز ضا ثطای ضسیسٌی غحیح
ٔی تٛا٘س ایٗ زست ٝاظ ٔٛزیبٖ ٔبِیبتی ضا زض أط ا٘طجبق ثب ٔمطضات رسیس یبضی زٞس .
ٚاغِٛی ٚلب٘٘ٛی ث ٝحسبة ٚوتبة ضطوت ٞبی پیٕب٘ىبضی آٔبز ٜوطز .
ضٚش ضسیسٌی حٛظٞ ٜبی ٔبِیبتی ثٙٔ ٝظٛض تؼییٗ زضآٔس ٔطٕٔ َٛبِیبت ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی ٟٙٔ ٚسسیٗ ٔطبٚض ٚاضىبالت ایٗ ٘ح ٜٛضسیسٌی سٛاثك ٔبِیبتی ضطوتٟبی
نتیجه
پیٕب٘ىبضی ٘طبٖ ٔی زٞس و ٝضسیسٌی ثٞ ٝعی ٚ ٝٙزضآٔس پیٕب٘ىبضاٖ ،ثب تٛر ٝثٔ ٝزٛظ
ثب تٛر ٝثٞ ٝسف لبٍ٘٘ٛعاض ٔجٙی ثط تطریع زضآٔس ٚالؼی ایٗ ثرص اظ فؼبِیتٟب ٚ ٚغَٛ
لب٘٘ٛی ٔٛضز ثحج ٕٞ ،ب٘ٙس ضسیسٌی ث ٝزضآٔس ٞ ٚعی ٝٙسبیط اضربظ حمٛلی ٘جٛز ٚ ٜػٕالً
ٔبِیبت حم ٝزِٚت ،الظْ است تساثیط ٔٙبست اظ پیص اتربش ضٛز تب زض ضسیسٌی ٚتطریع
زضآٔس ٔطٕٔ َٛبِیبت آٟ٘ب ثب اػٕبَ ضطیت 8زضغس یب 10زضغس تؼییٗ ضس ٜاست .ضٕٙبً ثب
ٔبِیبت ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی ٟٙٔ ٚسسیٗ ٔطبٚض ٔٛاضای پیص ٘یبیس وٛٔ ٝزیبٖ اظ یه سٚ ٛ
ایٗو ٝسٛز فطٚش ٔٛاز ٔ ٚػبِح ٚأٛاَ ( تزٟیعات ٔ ،بضیٗ آالت ٚغیط )ٜزض زفبتط ایٗ
ٔطارغ ٔبِیبتی اظ سٛی زیٍط زض ارطای ٔػٛث ٝثب ٔطىُ ضٚث ٝض ٚض٘ٛس .
ٌ ٝ٘ٛضطوتٟب ثسیبض ٔطرع ٚلبثُ ضسیسٌی است ٔ ،غ شِه ث ٝزیّیُ ٔطبثمت ٚضؼیت
ثط ایٗ پبی ٝتطغیٔ ٝی ضٛز و٘ ٝسجت ثٛٔ ٝاضز ظیطٞط ٌ ٝ٘ٛالساْ ضبیست ٝاظ ٓٞاوٖٛٙ
ضطوت ثب ٔبز 79 ٜلب٘ ( ٖٛاػٕبَ ضطیت ػّی اِطاس ٘سجت ثٔ ٝجبِغ زضیبفتی) سٛز فطٚش
غٛضت پصیطز تب ایٗ ٌ ٝ٘ٛضطوتٟب زض أط تٟی ٝحسب ثٟبی ٔبَ 1371و٘ ٝرستیٗ سبَ ارطای
أٛاَ ٔصوٛض ضا ٘یع ثٕٞ ٝیٗ ٘حٚ ٛثط اسبس تطریع ػّی اِطاس تؼییٗ ٔی وٙٙس .ایٗ ضٚش
لب٘ ٖٛاست ثتٛا٘ٙس چٙیٗ ٔٛاضزی ضا ٔطٕح ٘ظط لطاض زٙٞس ٚزض ٘تیز ٝضسیسٌی ٔبِیبتی ثؼسی
ضسیسٌی زض ثیطتط ٔٛاضز ثس ٖٚضػبیت ٚالؼیت أط ٚثس ٖٚتٛر ٝث ٝاسٙبز ٔ ٚساضن ٔخجتٝ
آٟ٘ب ٘یع ثسِٟٛت ٚثطاسبس ٔفبز لب٘ ٖٛغٛضت پصیطز اتربش تساثیط الظْ اظ سٛی ٔمبٔبت
ضطوتٟبی ٔٛضز ٘ظط غٛضت ٔی پصیطز .
ٔبِیبتی ثٕٙظٛض اػالْ اغٔ َٛتسا َٚحسبثساضی ٔٛضز لج ٚ َٛتطریع سٛز پیٕبٖ ثب تٛر ٝثٝ
ث ٝطٛضی و ٝزض ثیطتط ٔٛاضز سٛز ٔطٕٔ َٛبِیبت ٘بضی اظ اػٕبَ ضطیت ػّی اِطاس ثط
ضٚضٟبی ضایذ حسبثساضی ٚزض ٘ظط ٌطفتٗ ٔبٞیت لطاضزازٞب.
فطٚش أٛاَ اظ سٛز ٚالؼی ٔستٙس ثٔ ٝساضن ثیطتط ثٛز ٚ ٜػٕالً ضطوتٟبی پیٕب٘ىبضی تطٛیك
تزسیس ٘ظط زض آئیٗ ٘بٔٞ ٝعیٞ ٝٙبی لبثُ لج َٛزض اضتجبط ثب ػّٕیبت پیٕب٘ىبضی ٟٙٔ ٚسسی
ٔی ضس٘س و ٝایٗ ٌ ٝ٘ٛػّٕیبت ضا ث٘ ٝحٛی زض حسب ثٟبی ذٛز ٔٙؼىس وٙٙس و ٝثب ضٚش
ٔطبٚض ثب تٛر ٝثٔ ٝبٞیت ٞعیٞ ٝٙب زض ایٗ ثرص اظ فؼبِیتٟب.ثطپبیی زٚضٞ ٜبی آٔٛظضی ٔطتجط
ٔٛضز ٘ظط حٛظٞ ٜبی ٔبِیبتی ٔطبثمت زاضت ٝثبضس ٕٞ .بٖ ٌ ٝ٘ٛلجأل ثیبٖ ضس زض تؼییٗ زضآٔس
ثب حسبثساضی ٔبِیبتی ثطای وبزض ٔأٔٛض ضسیسٌی ث ٝحسبة زضآٔس ٞ ٚعی ٝٙػّٕیبت
ٔطٕٔ َٛبِیبت ٟٔٙسسیٗ ٔطبٚض ٘یع ثط اسبس آئیٙبٔٞ ٝعیٞ ٝٙبی لبثُ لج – َٛثی آ٘ى ٝثٝ
پیٕب٘ىبضی ؤ ٝبالً ث ٝاستمطاض یه زٚض ٜوبضآٔٛظی حسبثطسی ٔبِیبتی ثطای وبزض تطریع
ٔبٞیت ثطذی اظ ٞعیٞ ٝٙبی ایٗ ٘ٛع ضطوتٟب زض ٔمبیس ٝثب سبیط ضطوتٟبی تِٛیسی ٚذسٔبتی
ٔصوٛض ثیب٘زبٔس.
تٛر ٝضٛز -چٙبٖ سٛز ٔطٕٔ َٛبِیبتی تؼییٗ ٔی وٙٙس و ٝاظ ٔبِیبت ٚالؼی آ٘بٖ ثٔ ٝیعاٖ
ثطضسی ٚضؼیت ٔبِیبتی زض ایطاٖ ٘طبٖ ٔی زٞس و ٝفطٔ ًٙٞبِیبتی زض ایٗ وطٛض ثٝ
لبثُ تٛرٟی تزبٚظ ٔی وٙس .
اغطالح ( رب٘یفتبز )ٜاست .زض حبَ حبضط ثط٘بٔٞ ٝبی ٔفػّی زض ظٔی٘ ٝٙطط فطٔ ًٙٞبِیبتی
زض ٘تیز ، ٝچٙبٖ و ٝتزطث٘ ٝطبٖ زاز ، ٜضطوتٟبی پیٕب٘ىب ضی ٟٙٔ ٚسسیٗ ٔطبٚض ػسْ اضائٝ
اظ سٛی ٔمبٔبت ٔبِیبتی زض رطیبٖ است.
زفبتط ٚیب ضز زفبتط ٚسپس ٔبِیبت ٔمطٛع ٘سجت ث 8 ٝتب 0ا زضغس زضیبفتی ضا تطریح ٔی
زض چٙیٗ ضطایطی اٌط سبظٔبٖ أٛض ٔبِیبتی تٟٙب ث ٝاػالْ ٔػٛث ٝاوتفب وٙس ٚضطوتٟبی
زٙٞس ،ظیطا اظ ٔبِیبت ٔٛضز ٔحبسج ٝحٛظ ٜثٔ ٝطاتت وٕتط است .
پیٕب٘ىبضی ضا زض ٔٛلؼیت تػٕیٓ ٌیطی ثطای ػّٕیبت یبز ضس ٜلطاض زٞس ،ثسِیُ ٚسؼت
ثسیٗ تطتیت ضٚش ضسیسٌی و٘ٛٙی ٔٛرت تطٛیك ضطوتٟب ث ٝایزبز ٚضؼیت ضز زفبتط
ػّٕیبت ٚتٛٙع ٔٛضٛع لطاضزاز حػ٘ َٛتیزٔ ٝطّٛة ٔٛضز اثٟبْ است.
ٔبِیبتیضس ٜاست .
ِٚی اٌط ٔمبٔبت ٔبِیبتی زض ضاستبی ثط٘بٔ ٝفطٔ ًٙٞبِیبتی ذٛز پیطمسْ ضس ٜزستٛضاِؼُٕ
ٞط چٙس وبزض و٘ٛٙی تطریع اظ سط اطالػبت ٚسٛاثك تزطثی ضسیسٌی ث ٝزضآٔس ٞ ٚعیٝٙ
الظْ ضا تسٚیٗ ٚاضائ ٝوٙٙس ٔ ،طٕئٙبً ارطای لب٘ ٖٛرسیس اظ ٘تیزٔ ٝطّٛة ثطذٛضزاض ذٛاٞس
سبیط ضطوتٟب ثطذٛضزاض است ِٚ ،ی اظ آ٘زب ؤ ٝبٞیت زض آٔس ٚثطذی اظ ٞعیٞ ٝٙبی
ضس.
ضطوت ٞبی پیٕب٘ىبضی ثب ٔبٞیت چٙیٗ زضآٔس ٞ ٚعی ٝٙای زض سبیط فؼبِیتٟب تفبٚت لبثُ
ازأ ٝزاضز ...
شماره هشتم – اسفند 88
20
از PlaCebo : مدیر تاالر سایر موضوعات پزشکی هَس کاهال رسیدُ هادُ ای تَلید هیکٌد بٌام تی اِى اِف کِ تَاى هقابلِ با سلَلْای غیز عادی (سزطاًی) را داردّ ،ز چِ هَس رسیدُ تز باشد لکِ ّای قَُْ ای رًگ رٍی پَست آى بیشتز هیشَد ٍ ّز چِ ایي لکِ ّای قَُْ ای بیشتز باشٌد ،سیستن ایوٌی بدى را بیشتز افشایش هیدٌّد .بٌابز تحقیقات داًشوٌداى صاپٌی ،در هقایسِ با هیَُ ّایی هاًٌد اًگَر ،سیب، ٌّدٍاًِ ،آًاًاس ،گالبی ٍ خزهالَ ،هَس با افشایش تعداد گلبَلْای سفید ٍ باال بزدى سیستن ایوٌی ٍ تَلید هادُ تی اى اف ،بْتزیي ًتیجِ را دادُ است.
بٌابز ّویي تحقیقات هَس کاهال رسیدُ با خالْای قَُْ ای رٍی پَست آى 8بزابز بیش اس هَس سبش سیستن ایوٌی را در هقابل سزطاى باال هیبزد .کارشٌاساى تغذیِ خَردى 1یا 2هَس در رٍس را بزای شوا کِ ًگزاى سالهتی سیستن ایوٌی بدًتاى ّستید تَصیِ هیکٌٌد.
شماره هشتم – اسفند 88
21
از YAGHOT SEFID : مدير تاالر نجوم ٍعيلِاي ٍيضُ ثزاي ثزرعي هتٌَعتزيي گًَِ اكَعيغتنّبي دريبيي
ثزرعي عزيغ ٍ ايوي كلًَيّبي هزجبًي اعت .هب ًيش ثِ ايي ثْبًِ پبي فحجتّبي ٍي
جبم جن آًاليي :آيب هيداًيذ حذٍد يكؽؾن اس خغَط عبحلي جْبى ثِ ٍعيلِ
ًؾغتِاين.
فخزُّبي هزجبًي هحبفظت هيؽًَذ؟ در ٍاقغ آثغٌگّبي هزجبًي اس هتٌَعتزيي
اكَعيغتنّبي هزجبًي اس چِ رٍي حبئش اّويت ّغتٌذ؟
اجتوبػبت تَليذكٌٌذُ در كزُ سهيي ثِ ؽوبر هيرًٍذ آًْب در آةّبي گزم ،ؽفبف ٍ
فخزُّبي هزجبًي حذٍدّ 600شار كيلَهتز هزثغ يب ّ 230شار هبيل هزثغ يؼٌي 17درفذ
كنػوق هٌبعق گزهغيزي در دًيب پزاكٌذُ ّغتٌذ.
اس عغح سهيي ٍ كوتز اس يكدرفذ ثغتز دريبّب را ؽبهل هيؽًَذ .ثب ايي حبل ثغيبر حيبتي ّغتٌذ ،سيزا فخزُّبي هزجبًي ثِ ػٌَاى هَاًغ عبحلي ػول هيكٌٌذ ثِ عَري كِ اجتوبػبت عبحلي ٍ جشايز را اس تَفبىّب ٍ فزعبيؼ ٍ آعيت اهَاج دريبّب هحبفظت هيكٌٌذ .فخزُّبي هزجبًي ثب جذة تَريغن كوك سيبدي ثِ اقتقبد هحلي كزدُاًذ. چٌبًچِ ثزآٍرد ؽذُ ،يك هتزهزثغ اس فخزُّبي هزجبًي هيتَاًذ حذٍد ّ47شار دالر ثِ درآهذ يك كؾَر كوك كٌذ. در ػيي حبل آثغٌگّبي هزجبًي سادگبُ ثيؼ اس 25درفذ گًَِّبي دريبيي ٍ پٌبّگبُ تقزيجب 33درفذ اس گًَِّبي هبّيبى هؾَْر ّغتٌذ. جبلت اعت ثذاًيذ ،داًؾوٌذاى حذٍد ّ 80شار گًَِ اس فخزُّبي هزجبًي را ؽٌبعبيي كزدُاًذ ،اهب ثزخي اس آًْب اػتقبد دارًذ كِ فخزُّب هيتَاًٌذ ثيؼ اس يك هيليَى اس گًَِّبي هزجبًي را ؽبهل ؽًَذ .در ٍاقغ فزاٍاًي حيبت در ايي اكَعيغتنّب ثِ ايي هؼٌي
ثِ ثيبى ديگز ،آثغٌگّب ثشرگتزيي تٌَع گًَِاي را ثيي اكَعيغتنّبي دريبيي ؽبهل
اعت كِ فخزُّب ثِ حفظ تٌَع ثيَلَصيك كوك فزاًٍي هيكٌٌذ.
هيؽًَذ .اس عَي ديگز فخزُّبي هزجبًي ًيش در تْيِ غذا ٍ ايجبد پٌبّگبُ ثزاي هبّيّب
آثغٌگّبي هزجبًي چِ ًقؾي را در تبهيي عالهت هحيظ دريب ثِ ػْذُ دارًذ؟
ٍ ًزمتٌبى ًقؼ دارًذّ .وچٌيي آًْب ثب جذة هقبديز سيبدي اس اًزصي اهَاج اس فزعبيؼ
ايي آثغٌگّب ًيوي اس كلغيويرا كِ ٍارد اقيبًَطّب هيؽَد گزفتِ ٍ ثِ فَرت كزثٌبت
عَاحل جلَگيزي هيكٌٌذ.
كلغين درهيآٍرًذ .اس آًجب كِ ّز اتن كلغين ثزاي تزكيت ثِ يك هَلكَل ً Co 2يبس
ثب تَجِ ثِ اّويت ايي اكَعيغتن دريبيي ،عبسهبىّبي ثغيبري در دًيب ثِ دًجبل يبفتي راّي
دارد ايي آثغٌگّب عبالًِ ثِ 700هيليبرد كيلَگزم كزثي ًيبس دارًذ؛ لذا ثزاي عالهت
ّغتٌذ كِ ثتَاى ضوي حفظ ايي اكَعيغتنّب ،راّكبرّبي هٌبعجي را ًيش در خقَؿ
هحيظ دريب ٍ كزُ سهيي اّويت دارًذ.
پيؾگيزي يب كبّؼ اثزات گزمؽذى سهيي رٍي آثغٌگّبي هزجبًي ارائِ كزد .در ّويي
ثِ ٍاعغِ ّوشيغتي يك جلجك تك علَلي ( ،)Zooxanthellaeعبختبر آثغٌگّبي
ارتجبط دكتز تيوَر اهيٌي راد ،كبرؽٌبط ػلوي ٍ پضٍّؾي هزكش تحقيقبت ؽيالت چبثْبر
هزجبًي ثِ يك اجتوبع تَليذكٌٌذُ اٍليِ هجذل ؽذُ اعت كِ تزكيجبت فؼبل ثيَلَصيك
هَفق ثِ اختزاع دعتگبّي ثِ ًبم CORAL WATCH ROCKETؽذُ كِ ٍعيلِاي ثزاي
تَليذ ؽذُ ثِ ٍعيلِ ارگبًيغنّبي هغتقز در ايي اجتوبػبت داراي خَاؿ ضذثبكتزي ٍ
شماره هشتم – اسفند 88
22
ضذٍيزٍعي ّغتٌذ .ايي تزكيجبت هْن هوكي اعت پبيِ تَليذ دارٍّبيي كِ كبرثزد
كَرال ٍاچ عبسهبًي اعت كِ تَعظ داًؾگبُ كَئيٌشلٌذ اعتزاليب تبعيظ ؽذُ اعت .ايي
پشؽكي دارًذ ،قزار گيزًذ.
عبسهبى ثب اًتخبة راُّبي عبدُ ٍ كنّشيٌِ ثِ ثزرعي ٍضؼيت عفيذؽذگي ٍ ارسيبثي
هيتَاى ًتيجِ گزفت كِ آثغٌگّب يكي اس هْنتزيي عبسًذگبى خؾكيّب ٍ جشايز در
عالهت هزجبىّب هيپزداسد كِ در ايي خقَؿ ،اثشار آالت ٍ ًزم افشارّبيي عزاحي
هٌبعق گزهغيزي ّغتٌذ .آثغٌگّبي هزجبًي ثبػث افشايؼ تٌَع سيغتي ،ايجبد پٌبّگبُ
ؽذُ اعت كِ هيتَاى ثب هختقز آهَسػ افزاد ٍ ثِ كوك آًْب ثغبدگي ٍضؼيت عالهت
هغوئي ثزاي عبيز آثشيبى ،تَليذ اكغيضى ٍ رًٍق ثخؾيذى ثِ كغت ٍ كبر فيبداى
يك ريف ( كلًَي هزجبًي در يك هٌغقِ) را ارسيبثي ٍ گشارػ كزد .پظ اس آى
هيؽًَذ .يكي ديگز اس ٍظبيف ايي
اعالػبت جوغآٍري ؽذُ تَعظ عبيت
ثيٍقفِ
ايٌتزًتي ثغزػت آًبليش ؽذُ ٍ ًتبيج ثِ
دياكغيذكزثي ثِ كزثٌبت كلغين اعت
فَرت ًوَدار در اختيبر هحقق قزار
كِ تٌْب يك عبختبر آّكي اعت ٍ ثزاي
خَاّذ گزفت .ػالٍُ ثز ايي اعتوزار
عجيؼت ًيش هضز ًيغت.
ثزرعيّب در يك Reefيب هٌغقِ،
ايي اكَعيغتنّب چِ ارتجبعي ثب
هحققبى را قبدر خَاّذ عبخت كِ
پذيذّگزهؾذى سهيي دارًذ؟
دادُّبي دريبفتي را ثب ّن هقبيغِ كٌذ ٍ
در حبل حبضز ريف ثشرگ اعتزاليب ثِ
ًتيجِگيزي السم را اس هٌغقِ هَرد ثزرعي
ػٌَاى ثشرگتزيي ٍ ثب اّويتتزيي ريف
ثِ دعت آٍرد.
هزجبًي در دًيب هحغَة هيگزدد .در
در ايي رٍػ غَاؿ هيتَاًذ جذٍل
فَرتي كِ هؾكالت آة ٍ َّايي ٍ
رًگي را در حيي غَافي ثب دٍ ًقغِ اس
دعتكبريّبي اًغبًي افشايؼ يبثذ ،ايي
يك كلًَي هزجبًي هغبثقت دّذ .عپظ
ريف ثِ عَر جذي در خغز قزار
اعالػبت را ثزاي تجشيِ ٍ تحليل ٍارد
هيگيزد ٍ در ايي فَرت ثِ ثحزاى
عبيت كزدُ ٍ ًْبيتب اعالػبت ثِ فَرت
آثشيبى
ثب
ارسػ
تجذيل
گزمتز ؽذى كزُ سهيي كوك ثيؾتزي كزدُاين.
ًوزُ رًگي ثزاي كلًَي هزجبًي ثيبى هيؽَد.
ػلت آى ّن ثب تَضيحبتي كِ پيؾتز دادم ٍاضح اعت .يؼٌي اس آًجب كِ آثغٌگّبي
رٍػ ارائِ ؽذُ در راكت اثذاػي اس چِ هشيتّبيي ًغجت ثِ رٍػّبي قذيوي ثزاي
هزجبًي قبدرًذ دياكغيذكزثي هحلَل در آة را جذة ٍ عي يك رًٍذ ؽيويبيي ثغيبر
ثزرعي ٍضؼيت هزجبىّب ثزخَردار اعت؟
عبدُ آىرا ثِ كزثٌبت كلغين تجذيل كٌذ ،هيتَاًٌذ كوك ثغيبر ؽبيبًي در كٌتزل ٍ
پظ اس 2عبل كبر ثب جذٍل كَرال ٍاچ دريبفتن كِ ثب افشٍدى يك رٍػ ثزرعي جذيذ
جذة گبسّبي گلخبًِاي ثبؽٌذ كِ ػبهل افلي گزم ؽذى كزُ سهيي اعت.
ثِ رٍػ قجلي هيتَاى اعالػبت ثيؾتز ،دقيقتز ٍ هغوئيتز را ثِ دعت آٍرد .لذا ثب اعتفبدُ
ػوذتب چِ عبسهبىّبيي هغٍَليت ثزرعي عالهت اكَعيغتنّبي هزجبًي را ثِ ػْذُ
اس يك راكت تٌيظ ٍ درجِثٌذي آى ثِ 100خبًِ هغبٍي ثِ افكبرم جبهِ ػول پَؽبًذم
دارًذ؟عبسهبىّب ٍ گزٍُّبي اًتفبػي ٍ غيزاًتفبػي ثغيبر سيبدي در دًيب درخقَؿ
ٍ ثب عبخت ايي ٍعيلِ رٍػ CoralWatch Racketرا ثزاي ايي هٌظَر اثذاع كزدم.
ثزرعي ٍضؼيت عالهت هزجبىّب هؾغَل فؼبليتٌذ .اس ايي هيبى هيتَاى ثِ عبسهبىّبي
رٍػ اخيز كِ ثِ كوك يك راكت تٌيظ درجِثٌذي ؽذُ اًجبم هيگيزد ،قبدر اعت
Watch ٍ Reef Check،Reef Base ،Project A. W. A. R. E ،PADI
ػالٍُ ثز تؼييي تزكيجبت ثغتز آةّب در يك هٌغقِ ،ثغيبر عزيغتز ٍ ايويتز اس رٍػّبي
Coralاؽبرُ كزد .آثغٌگّبي هزجبًي ثبػث افشايؼ تٌَع سيغتي ،ايجبد پٌبّگبُ
قجلي دادُّبي هَرد ًيبس را تبهيي كٌذ .ثِ ثيبى ديگز هيتَاًذ درفذ عفيذؽذگي
هغوئي ثزاي عبيز آثشيبى ،تَليذ اكغيضى ٍ رًٍق ثخؾيذى ثِ كغت ٍ كبر فيبداى
(عفيذؽذگي ثيوبرياي اعت كِ ثبػث ظَْر تَدُّبي عفيذ كزثٌبت كلغين در
هيؽًَذثِ عَر كلي ايي عبسهبىّب تقزيجب ثِ عَر اخـ در سهيٌِ ثزرعي عالهت
كلًَيّبي هزجبًي هيؽَد كِ در ٍاقغ پبعخ هزجبى ثِ تغييزات دهب در يك هذت
آثغٌگّبي هزجبًي فؼبليت دارًذ ٍ در ايي راُ اس توبهي ػالقِهٌذاى ،داًؾجَيبى،
عَالًي اعت) ،ؽكغتگي ٍ ّزگًَِ ػالئن غيز ػبدي ًظيز ػالئن فيشيكي ثيوبرّب را در
هحققبى ٍ ...درخَاعت يبري ٍ هغبػذت دارًذ .سيزا هَفقيت در ايي هغيز ثِ دليل
يك كلًَي ،هزجبًي تؼييي كٌذ .ايي ٍعيلِ داراي ػولكزد ثغيبر ثباليي ثزاي تؼييي
گغتزدگي هٌبعق كوك ّوگبًي را علت هيكٌذ.
ارسيبثيّبي ًيوِ كيفي فخزُّبي هزجبًي در يك هٌغقِ اعت.
هغلوب ايي عبسهبىّب ّزيك اس رٍػّبي كٌتزلي ٍ درهبًي خبؿ خَد ثزاي ثزرعي
ثؼالٍُ اعتفبدُ اس رٍػّبي ديگز احتوبل آعيت رعبًذى ثِ فخزُّبي هزجبًي ثِ دليل
ٍضؼيت آثغٌگّبي هزجبًي كوك هيگيزًذ ،ثب تَجِ ثِ ّوكبري ؽوب ثب عبسهبى
هغبلؼبت ٍ ثزرعيّبي تقبدفي را افشايؼ هيدّذ ،در فَرتيكِ اعتفبدُ اس رٍػ
CORAL WATCHاس رٍؽي كِ ّويي ًبم را ثِ خَد گزفتِ ٍ اًگيشُاي ثزاي عبخت
كَرال ٍاچ راكت ّيچگًَِ آعيجي ثِ هزجبىّب ًويرعبًذ.
ٍعيلِ اثذاػي ؽوب ثَدُ اعت ،ثزايوبى فحجت كٌيذ؟ شماره هشتم – اسفند 88
23
از Reza Taheri : داوشمىذان معتقذوذ زشتتریه مخلًق جُان کٍ یک ماَی است در خطر اوقراض قرار دارد.
کاربر انجـــــمن
ایه ماَی کٍ blobfishوام دارد میتًاوذ تا 30ساوتیمتر رشذ کىذ ي ممکه است بٍ دلیل صذ بیش از حذ تا چىذی دیگر بٍ طًر کامل از ريی زمیه محً شًد. ایه ماَی کٍ در عمق بیش از 800مقر آب دریا زوذگی میکىذ ،بٍ وذرت تًسط اوسان دیذٌ شذٌ است.اما تقریبا در َمان عمقی زوذگی میکىذ کٍ خرچىگَا زوذگی میکىىذ.بٍ َمیه دلیل تًسط ماَیگیران در حیه صیذ خرچىگ شکار میشًد.
شماره هشتم – اسفند 88
24
فيلن ٍ 2012هؼئلِ آخشالضهبى
سٍاد اًذیـِ ّبیی دسثبسُ آیٌذُ رْبى ،تَػط وؼبًی چَى تبفلش ،فَوَیبهب ّ ،بًتيٌگتَى
اًذیـِ ػبختي ؿْش آسهبًی اص دیشثبص دس هيبى اًذیـوٌذاى ٍ هتفىشاى ،ربیگبّی ٍیظُ
هَرت هطشح ؿذى ّويي ثحج ّب دس ػيٌوبی غشة ؿذ .ایي آیٌذُ ًگشی اگشچِ دس
داؿتِ اػت " .اتَپيبی " افالطَى " /ؿْش آفتبة " فبساثی " ٍ /ثْـت صهيٌی " تبهغ
ثحخْبی ػلوی ،ػيبػی ٍ هزّجی ،خَد سا ًـبى هی داد ،اهب دس ػيٌوب هَسد اػتمجبل
هَسً /وَدّبیی اص ایي ؿْشّبی آسهبًی ّؼتٌذ .دس ادیبى الْی ًيض اػتمبد ثِ آهذى هٌزی ٍ
فشاٍاى لشاس گشفت ٍ ثب هؼبئل ػيبػی گشُ خَسد .
ظَْس هصلحی وِ دًيب سا اص ثذثختی ٍ تجبّی ًزبت هی دّذ ّ ،وَاسُ ٍرَد داؿتِ اػت .
ًوًَِ ّبی هتؼذدی اص ایي آحبس ،طی دِّ ّبی اخيش سٍاًِ پشدُ ػيٌوب ؿذُ اػت وِ
دس ایي ادیبى آهذُ وِ اػبػی تشیي سّبٍسد حىَهت هٌزی ،ثشلشاسی ػذالت ،اهٌيت ،
اصرولِ آًْب هی تَاى ثِ فيلن " سٍص اػتمالل " " / Independence dayرٌگ دًيبّب
ػالهت ،سفبُ ٍ ػلن ثشای ّوِ رْبًيبى اػت .اهب ایي هٌزی وی ٍ چگًَِ ظَْس خَاّذ
" " / War of the Worldsػيبسُ هيوًَْب " / Planet of the Apesػِ فيلن "
وشد ٍ ایي آسهبًـْش چِ صهبًی ثشپب خَاّذ ؿذ ؟
هبتشیىغ " " ٍ / The Matrixهشدی وِ فشدا سا دیذ " The Man Who Saw
اص صهبى ظَْس هٌزی ثب ًبم آخشالضهبى Apocalypseیبد هی وٌٌذ ٍ ،لی ّش دیي ٍ
Tomorrowاؿبسُ وشد.
هىتجی ٍ ،یظگيْبی خبصی سا ثشای پبیبى تبسیخ روش هی وٌذ .دس اوخش ایي سٍایبت آهذُ ،
اوخش ایي آحبس هجتٌی ثش اًذیـِ ّبی صْيًَيؼتی اػت ٍ ثِ تجليغ آى هی پشداصد .دػتِ ای
ًجشد ػْوگيي ٍ خًَجبسی دس هی گيشد وِ طی آى هٌزی ٍ یبساًؾ پيشٍص هی ؿًَذ ٍ
دیگش اص فيلوْب ًيض ثِ تخشیت اًذیـِ ّبی اػالهی ٍ اػتمبدات هَحذاى ثَیظُ هؼلوبًبى
هشدم رْبى ،ظَْس آسهبًـْش سا ؿبّذ خَاٌّذ ثَد .ایي الگَ ثِ دليل ثشخَسداسی اص
دسهَسد آخشالضهبى سٍی هی آٍسًذ ٍ دس فيلوْبیـبى ،اػتمبد ثِ آخشالضهبى ،هغبیش ثب
ػبختبس اٍليِ دسام ( ،رذال خيش ٍ ؿش ٍ پيشٍصی ًْبیی خيش ) دػتوبیِ ثؼيبسی اص سهبًْبی
تَػؼِ ٍ پيـشفت ػلن ٍ تىٌَلَطی ًـبى دادُ هی ؿَد .
هـَْس ٍ فيلوْبی ػيٌوبیی ،داػتبًْب ٍ فيلوْبی وَدوبى ثَدُ اػت .دس ػيٌوبی غشة
تبصُ تشیي تالؽ دس ایي ػشصِ ،ػبخت فيلن " " 2012ثِ وبسگشداًی " سٍلٌذ اهشیخ "
ثَیظُ ّبليٍَد ًيض ،ثب تَرِ ثِ پشربرثِ ثَدى هَضَع ػشًَؿت رْبى ،تَليذ ایٌگًَِ آحبس
Roland Emmerichاػت وِ اوٌَى ثش پشدُ ػيٌوبّبی رْبى اػت ٍ .ی پيؾ اص ایي
دس دػتَس وبس لشاس داسد.
،دٍ فيلن " سٍص اػتمالل " ٍ " پغ فشدا " سا ثب هَضَع پبیبى رْبى ػبختِ اػت .دس فيلن
اص ًخؼتيي فيلوْبی ػبختِ ؿذُ دس تبسیخ ػيٌوب ،ایي اًذیـِ دس فيلوؼبصاى غشثی ٍرَد
اٍل ،هَرَدات فضبیی ثِ صهيي حولِ هی وٌٌذ ٍ دس فيلن دیگش ،ثِ دليل ٍرَد ٍضؼيت
داؿتِ اػت .فيلن " تَلذ یه هلت " Birth Of a Nationدس ػبل .1915م تَليذ ؿذ
گلخبًِ ای ٍ گشم ؿذى تذسیزی رَ ،وشُ صهيي سٍ ثِ ًبثَدی هی سٍد .اهشیخ دسثبسُ
ٍ ػشؿبس اص صحٌِ ّبیی ثَد وِ هتبحش اص اًذیـِ ّبی صْيًَيؼتی دس تحشیف تبسیخ ٍ
ػبخت فيلن " " 2012هی گَیذ " :ثِ ًظش هي ،تحت ّش ؿشایطی هب اص ثيي هی سٍین ٍ
تشٍیذ ٍیظگيْبی هٌزی اص دیذگبُ آًْبػت .
صهيي ثب ایي ٍضؼيت ثِ ًبثَدی ًضدیه هی ؿَد " .
ثؼذّب ثب اؿغبل ػشصهيي فلؼطيي ،ػبخت ایي فيلوْب اٍلَیت یبفت ٍ ثشای هـشٍػيت
هَضَع فيلن سا ثب ّن هشٍس وٌين .فيلن " " 2012ثب صحٌِ ّبیی اص استؼبؿبت ػظين ٍ
ثخـيذى ثِ هَرَدیت سطین صْيًَيؼتی ،آحبسی ثب هضوَى هٌزی گشایی ٍ ظَْس هٌزی
غيشػبدی خَسؿيذ آغبص هی ؿَد .یه هحمك دس ػبل 2009تبحيش ایي استؼبؿبت ثش ّؼتِ
دس ػشصهيي ّبی اؿغبلی ػبختِ ؿذ .ایي گًَِ آحبس ،ثِ طشص ًبؿيبًِ ای دليل اؿغبل
هشوضی صهيي سا ثشسػی هی وٌذ ٍ هتَرِ هی ؿَد وِ ایي هبرشا ،ثِ فَساى صهيي ٍ
فلؼطيي تَػط صْيًَيؼتْب سا ،صهيٌِ ػبصی ثشای ظَْس هٌزی روش هی وٌٌذ .
ٍیشاًی توذى ثـشی هی اًزبهذ .اٍ اتفبلبتی سا وِ دس ػبل 2012دس رْبى سٍی هی دّذ ،
شماره هشتم – اسفند 88
25
پيؾ ثيٌی هی وٌذ .اهب طی یه پشٍطُ هحشهبًِ ،چْبسصذ ّضاس ًفش اص ثشگضیذگبى ثشخی
دوتش " دیَیذ اػتَاست " اػتبد سؿتِ ٌّش ٍ تبسیخ ٌّش دس داًـگبُ تگضاع وِ هتخصص
وـَسّب ثِ ػالٍُ آحبس هْن فشٌّگی رْبى ٍ یه رفت اص ّش حيَاى ،دس وـتی هحىوی
توذى هبیبػت ،هی گَیذ ّ " :ش رَس تصَس وٌيذ ،هبیبّب چٌيي چيضی ًگفتِ اًذ .دس
ربی هی گيشًذ .ایي وـتی فلضی دس وَّؼتبًْبی هشتفغ چيي لشاس هی گيشد ٍ هَرت
تمَین لذیوی هبیبیی 21 ،دػبهجش ، 2012آغبص دٍسُ ػيضدّن تبسیخ اػت ٍ دٍسُ
هی ؿَد ایي ػذُ ًزبت یبثٌذ ٍ تبسیخ صهيي اص 1/1/1ثب افشاد ًزبت یبفتِ آغبص ؿَد .
چْبسدّن پغ اص آى آغبص هی ؿَد ٍ " .ی دس اداهِ هی گَیذ " :تصَس ًوی وٌن وؼی
فيلن " " 2012دس ٍّلِ ًخؼت یه فيلن ػشگشم وٌٌذُ اػت وِ ثب ٍرَد رلَُ ّبی
ایي فيلن سا رذی ثگيشد .
ثصشی ؿگفت اًگيض /اتفبلبت َّلٌبن ٍ /فشاس هؼزضُ آػبی لْشهبى اصلی آى ،ثيٌٌذُ سا ػشگشم هی وٌذ ًَ .یؼٌذگبى فيلوٌبهِ تالؽ وشدُ اًذ ،داػتبى پبیبى رْبى سا ثب اتىبء ثِ اوتـبفبت ػلوی ٍ ٍلبیغ فيضیىی ،هؼتٌذ وٌٌذ تب ثيٌٌذُ آى سا ثيـتش ثبٍس وٌذ .آًبى هی گَیٌذ ایي پبیبى سا ثشاػبع افؼبًِ ّبی الَام " هبیب " ػبختِ اًذ ٍ ًزبت ثشگضیذگبى ٍ آغبص دٍثبسُ رْبى ،ثشگشفتِ اص داػتبى حضشت ًَح (ع) اػت . فيلن اگشچِ هٌىش هؼٌَیت ٍ اخالق ًيؼت ،اهب ػؼی هی ؿَد ّوِ چيض دس ػبیِ ثبٍسّبی اٍهبًيؼتی ٍ ثشتشی آهشیىب هؼٌب ؿَد .ساّجبى ثَدایی دس استفبػبت وـَس چيي دس آساهؾ ثِ پبیبى رْبى هی اًذیـٌذ ٍ خَد سا ثشای آى آهبدُ هی وٌٌذ .دس حبلی وِ دس ػشاػش رْبى ،آؿَة ٍ ًگشاًی هَد هی صًذ ،ساّجبى ثَدایی دس وـتی ًزبت لشاس ًوی گيشًذ ٍ ػْوی دس ػبختي دًيبی آیٌذُ ًذاسًذ . اص ػَی دیگش ،هٌزی وـتی ٍ ػشًـيٌبى آى ،یه ؿخصيت هتَػط ٍ آدهی هؼوَلی اص
" ًىتِ دیگش ایٌىِ ،دس فيلن ،ؿخصيتی وِ ثِ ػٌَاى سئيغ روَْس آهشیىب اًتخبة ؿذُ ،
ربهؼِ آهشیىبػت .اٍ هٌطجك ثش ّيچ یه اص تؼبسیف اص یه هٌزی ًيؼت ٍ تٌْب ثب چٌذ
یه ػيبّپَػت اػت وِ ثب هشدم ّوذسدی هی وٌذ ٍ ػؼی داسد دس صهبى ٍلَع حبدحِ ،
تصبدف ،اص سٍیذادّب آگبُ ٍ /ثِ وـتی ٍاسد هی ؿَد .اٍ دسًْبیت ًبری افشاد حبضش
دس وٌبس آًبى ثبؿذ .اسائِ ایي تصَیش اص یه ؿخصيت ػيبػی ،ثيؾ اص آًىِ ثِ ٍالؼيت
دس وـتی هی ؿَد ،دسحبلی وِ اص ؿبیؼتگی الصم ثشای ایي ٍظيفِ ػٌگيي ،ثشخَسداس
ًضدیه ثبؿذ ً ،ـبى دٌّذُ ًضدیىی وبسگشداى ثِ دًيبی ػيبػت ٍ ؿگشدّبی تجليغی
ًيؼت .هَضَع فيلن ،هٌبلـِ ثشاًگيض ؿذُ اػتًَ .یؼٌذگبى فيلوٌبهِ اصشاس داسًذ وِ
ػيبػتوذاساى اػت ،ؿگشدّبیی وِ دس آحبس ػيٌوبیی ّ ،وَاسُ ؿبّذ آى ثَدُ این .دس ایي
افؼبًِ ّبی لَم " هبیب " ایي پبیبى سا ثشای رْبى پيؾ ثيٌی وشدُ اًذ ،اهب ٍالؼيت ایي اػت
فيلن ٍ آحبس هـبثِ ،تالؽ هی ؿَد وِ آهشیىب یب یه آهشیىبیی سا ًزبت ثخؾ رْبى
وِ چٌيي چيضی ٍرَد ًذاسد ٍ هبیبّب ،تٌْب تبسیخ صهيي سا ثِ دٍسُ ّبی گًَبگَى تمؼين
دسثشاثش حَادث ٍ سخذادّبی خطيش ًـبى دٌّذ .فيلن 2012ایي اًذیـِ سا المبء هی وٌذ
ثٌذی ًوَدُ اًذ .
وِ اگش ػَاس ثش وـتی آهشیىب ؿَیذ ً ،زبت هی یبثيذ .ایي دس حبلی اػت وِ ثِ خبطش ثحشاى التصبدی ٍ پيبهذّبی صیبًجبس آى ّ ،ن ایٌه وـتی آهشیىب ثِ گل ًـؼتِ اػت . دوتش " حؼي ثُلخبسی " ًَیؼٌذُ ٍ اػتبد داًـگبُ ایشاى دسهَسد ػبخت آحبس هٌزی گشایبًِ ٍ پبیبى دًيب هی گَیذ " :ػيٌوبی ّبليٍَد ّ ،ن اوٌَى ثِ طَس رذی ثِ هؼبلِ هٌزی هی پشداصد .آًْب اص یه ػَ ،هْذٍیت ٍ اػتمبد ثِ هٌزی دس دیي اػالم سا تخشیت هی وٌٌذ ٍ اص ػَی دیگش هٌزی گشایی تخيلی ٍ هخذٍؽ خَد سا سٍاد هی دٌّذ .ایي دیذگبُ هي ،صشفب ً یه ًظش هزّجی یب گشایؾ ػيبػی ًيؼت .ثلىِ اص ثشسػی آحبس ػبختِ ؿذُ دس ّبليٍَد ثذػت آهذُ اػت" . ٍی دس اداهِ هی افضایذ " :اًؼبى اهشٍص ثِ ثحشاى سػيذُ ٍ اًؼبًی وِ ثِ ثحشاى ثشػذ ، ًبخَدآگبُ دساًتظبس آیٌذُ ای ثْتش اػت .سػبلت ؿٌبػبًذى اهبم هْذی ( ع) ثِ رْبى اصرولِ ٍظبیف هب هؼلوبًبى اػت ٍ ایي وبس سا ثبیذ ثَػيلِ سػبًِ ّب اًزبم دّين .هي هطوئي ّؼتن وِ ّن ایٌه لبثليت پزیشؽ اًذیـِ ّبی اػالهی دسهَسد هٌزی ٍ آخشالضهبى ،دس رْبى ٍرَد داسد ٍ ثب ایي وبس هی تَاًين ثب اهَاد سػبًِ ای غشة همبثلِ وٌين.
از GOD send : مدير تاالر بهداشت و سالمت
ْٛطٜزی آٓ الیٔ :آیب ضْب ثب ضغٌ خ٘د ضبد ٕيستيذ؟ آیب سّبٕي م ٚصجحٛب اس خ٘اة ثَٖذ
است .یب چ ٚمِٖ تب 8سبػت فؼبًتز داضت ٚثبضِ .در ایٔ حبٍت ٕ ٚتٖٜب فزا خ٘إذّ ٙيض٘یذ
ّيض٘یذ ٗ ّيرٗیذ سزمبر ّسئٍ٘يتي م ٚرٗی دٗضتبٓ است سٖييٖي ّيمٖذ؟
تب مبر ثيطتزی ثٚػٜذ ٙثييزیذ ،ثَن ٚت٘جّ ٚذیزیت ث ٚرٗشٛبی اثذاػي ضْب ىزیشٕبپذیز
پس تالش مٖيذ ایٔ راٛٙبی سبد ٙاّب ّإثز را اّتحبٓ مٖيذ تب ثجيٖيذ چيّٕ٘ ٚيت٘إيذ اس
است.
مبرتبٓ راضيتز ثبضيذ ٗ استيصبً ٗ غْييٖي را اس خ٘د دٗر مٖيذ چ٘ٓ اىز ثب مبر ضبد
َر ريز خبص يك كبر مًرد عالقٍتبن را اوجبم دَيذ
ٕجبضيذ ،ایٔ ّسئَ ٚرٗی تْبُ جٖجٛٚبی سٕذىيتبٓ اثز خ٘اٛذ ىذاضت.
ضْب ّْنٔ است مبر فؼَي خ٘د را دٗست داضت ٚثبضيذ یب خيزْٛ .چٖئ اّنبٓ دارد ّؼتقذ
خًدتبن ي كبرتبن را قبًل داشتٍ ببشيذ
ثبضيذ مّ ٚيت٘إيذ ٕنتٚای دٗست داضتٖي در مبرتبٓ پيذا مٖيذ ٗ یب ث ٚایٔ ّ٘ض٘ع ِٛ
ّٕ ِٜيست م ٚضْب یل ّستخذّيذ یب رئيس یل ضزمت ثشره .قجً٘ داضتٔ مبری مٚ
اػتقبدی ٕذاضت ٚثبضيذ .اّب ّيت٘إيذ ٕيبٛي ثٚخ٘دتبّٜٓ ،برتٛب ٗ تجزثيبتتبٓ ثيٖذاسیذ ٗ
إجبُ ّيدٛيذ ٗ احسبس رضبیت اس إٓٓ ،خستئ قذُ رضبیت ضغَي استٗ .ظبیفتبٓ را ثٚ
ٛز رٗس ،مبری را پيذا مٖيذ م ٚاس إجبُ آٓ ٍذت ّيثزیذ .اىز ثزٕبّٚای را مّ٘ ٚرد ػالقٗ ٚ
ثٜتزیٔ ٕح٘ إجبُ دٛيذ ٗ ْٛيط ٚثٚدٕجبً ميفيت ثبضيذ .در پبیبٓ رٗس تص٘ر ایٖن ٚثٜتزیٔ مبر
ت٘جٚتبٓ است ،پيص ثجزیذ ،ضغٌ فؼَي چٖذآ ِٛثذ ٕخ٘اٛذ ث٘د .اٍجتْٛ ٚيط ٚایٔ اّنبٓ را
را ارائ ٚدادٙایذ ث ٚضْب حس غزٗر ٗ رضبیت ّيدٛذ.
داریذ م ٚثّ ٚسئَ ٚاصالح فؼبٍيتٛب ثپزداسیذ ٗ یب ث ٚایٔ ٕتيج ٚثزسيذ م ٚسّبٓ تزك مبر
بخًاَيذ كٍ در كبرتبن شبد ببشيذ
است.
ضبدی تب حذ سیبدی یل إتخبة است .صذای ثحث ٗ اػتزاض ضْب در ّ٘رد ایٔ جَْ ٚثٚ
براي بُبًد ي تًسعٍ مُبرتَبي فردي ي شغلي َسيىٍ كىيذ
ى٘ش ّيرسذ اّب ّطْئٔ ثبضيذ ضْب ّيت٘إيذ إتخبة مٖيذ م ٚدر مبرتبٓ ضبد ثبضيذ .داضتٔ
مبرّٖذآ ج٘آ ضنبیت دارٕذ مّ ٚذیزآ ثزای ت٘سؼّٜ ٚبرتٛبی فزدی ٗ ضغَي إٜٓب
ثٜتزیٔ ّذیز آرسٗی ْٚٛاست ٍٗي ثپذیزیذ م ٚضبیذ ایٖط٘ر ٕجبضذ .ثٖبثزایٔ درثبر ٙمبرتبٓ
مبری ْٕيمٖٖذ .اس ایٔ ت٘سؼ ٚچ ٚمسي ثيطتزیٔ ثٜز ٙرا ّيثزد؟ پبسخ اٍجتٗ ٚاضح است:
ثٚص٘رت ّثجت فنز مٖيذٛ .ز ثزداضتي ٕسجت ث ٚضغٌ ّحصً٘ افنبر است ٗ اس إٓجبیي مٚ
خ٘د فزد .اٗست م ٚاس ت٘سؼّٜ ٚبرتٛبی فزدی ٗ ضغَي ثيطتزیٔ س٘د را خ٘اٛذ ثزد .پس،
ضْب در مٖتزً مبٌّ افنبرتبٓ ٛستيذ در ٗاقغ در مٖتزً ثزداضتتبٓ ٛستيذ .رٗی جٖجٛٚبیي
ثزای آّ٘سش ٗقت ثيذاریذ ٗ ٛشیٖ ٚمٖيذ .ثزای ٛذفٛبی ٗیژ ٙاس ّذیزآ مْل ثخ٘اٛيذ
اس مبرتبٓ م ٚث ٚآٓ ػالق ٚداریذ ،إيطت ثيذاریذ .اىز احسبس ّثجت داضت ٚثبضيذ ،راضي
اّب ثزٕبّ ٚت٘سؼ ٚفزدی ٗ ضغَي را خ٘دتبٓ رٛجزی مٖيذ .ضْب اس ایٔ رضذ ثيطتزیٔ س٘د را
خ٘اٛيذ ث٘د .ایٔ ّسئَ ٚرا اّتحبٓ مٖيذ ٗ آّبد ٙیل تغييز ثشره ض٘یذ.
ّيثزیذ ٗ اىز درٕو مٖيذ سیبٓ خ٘اٛيذ دیذ.
خالقيت ،كليذ كبر است
براي حرفٍاي شذن تالش كىيذ
آیب ضْب احسبس ّيمٖيذ م ٚمبرتبٓ مسبٍت آٗر ٗ ینٖ٘اخت است؟ چّ ٚيت٘إيذ ثنٖيذ تب
ضْب حتْب ثزٕبّٚای ثزای پيطزفت ضغَي خ٘د داریذ .حبال ایٔ راٛٙب را ِٛاّتحبٓ مٖيذ:
ث ٚآٓ رٕٗقي ثذٛيذ؟ ثزرسي إجبُ إٓچ ٚثزای تغييز رٗش مبر ّيسز است ،را ٙدیيزی است
-مبرٛبیي را م ٚإجبُ ّيدٛيذ ثب یبدداضتثزداری ثزرسي مٖيذ ٗ آٓ را ( حتي اىز ضذٙ
م ٚثبػث ایجبد چبٍص در ضغٌ ّيض٘د .در ایذٛٙبیتبٓ خالق ثبضيذ .ثٚسٗدی خ٘اٛيذ دیذ
ثزای یل سبػت در رٗس) تْزیٔ مٖيذ .در یل ّذت م٘تبّ ،ٙيت٘إيذ ّتخصص ضزمت
راٛٙبی سیبدی ٗج٘د دارد مّ ٚيت٘إيذ ضي٘ ٙمبر رٗسّز ٙرا ثزاسبس آٓ تغييز دٛيذ .اس
در آٓ ح٘س ٙض٘یذ .ثب ػالقّٖٚذی خبٍص ث ٚمبرتبٓ ٗ دإستٛٚبیي م ٚثٚدست آٗردٙایذ یل
خ٘دتبٓ ثپزسيذ ّٔ چ ٚمبر دیيزی ّيت٘إِ إجبُ د ِٛمٛ ٚيچمس ث ٚآٓ فنز ٕنزدٙ
تْبیٌ طجيؼي ثزای پز ض٘ر ث٘دٓ خ٘اٛيذ داضت.
شماره هشتم – اسفند 88
27
-فنز ٕنٖيذ ث ٚیل تؼذاد مبر ّطخصّ ،حذٗد ٛستيذٕ .جبیذ خ٘دتبٓ را ّحص٘ر مزدٗ ٙ
یني اس جذیتزیٔ دالیٌ اضطزاة ٗ ٕبراحتي در ّحيط مبر ضنست در إجبُ تؼٜذات
مبرایي مْتز اس قبثَيتتبٓ داضت ٚثبضيذ .ت٘إبیيٛبیتبٓ را ثٚمبر ثييزیذ ٗ آٓ را ت٘سؼٚ
است .ثسيبری اس مبرّٖذآ ٗقت سیبدی را صزف ػذر خ٘اٛي ثزای إجبُ ٕطذٓ تؼٜذات
دٛيذّ .جذدا یبدآٗری ّيض٘د افتخبر ث ٚمبرتبٓ ٗ داضتٔ دیذىب ٙت٘أُ ثب اضتيبق ّسبئَي را
مبری ّيمٖٖذ ٗ در ثبر ٙتنزار ایٔ ٗضؼيت ٕيزآ ٛستٖذ .اىز حجِ مبری ضْب ثيطتز اس
م ٚثبػث ػقت ّبٕذٓ ضْب ّيض٘د ،اس ثئ ّيثزد.
ٗقت ٗ ت٘آتبٓ است ،یل ثزٕبّ ٚجبّغ ایجبد مزد ٗ ٙاس ّذیز ثخ٘اٛيذ ثب ٕيزٗٛبی مبری ٗ
-ایذٛٙبیي را م ٚدر طً٘ سبًٛب یبد ىزفتٚایذ یب حئ ضزمت در سْيٖبرٛب ٗ مٖفزإسٛب ثٚ
اّنبٕبت ّ٘ج٘د ،حْبیتتبٓ مٖذّ .زاقت ثبضيذ م ٚدر ثبتالق ٗػذٛٙبی ػٌْ ٕطذ ٙغ٘طٚ
إٜٓب رسيذٙایذ ،ثٖ٘یسيذ .تغييزات در جزیبٓ مبری را دٕجبً مٖيذ ٗ ْٛيط ٚدر ّ٘رد آخزیٔ
ٗر ٕط٘یذ.
رٗیٛٚب ٗ تغييزات ح٘س ٙمبری رٗسآّذ ثبضيذ .اىز ایذٛٙبیتبٓ ّيت٘إذ ث ٚضزمت مْل
از مىفي ببفي ديري كىيذ
مٖذ ،پس إٜٓب را تب حذ ّْنٔ ثٚمبر ثييزیذ .تْبُ ایٔ ٕنبت در چبٍص ایجبد یل ضغٌ
إتخبة ضبدی در مبر ث ٚایٔ ّؼٖبست م ٚاس ىفتٗى٘ٛبی سیبد ،ضبیؼبت ٗ افزاد ّٖفي ٗ
راضيمٖٖذّ ٙطبرمت دارٕذ.
مٖجنبٗ تب حذ ّْنٔ دٗری مٖيذ .ایٖيٕ٘ ٚافزاد تأثيز ػْيقي رٗی رٗإتبٓ دارٕذ .اجبسٙ
از قضب مرغ خًد شمب غبز است وٍ مرغ َمسبيٍ!
ٕذٛيذ ایٔ ٗ آٓ ضْب را اس پب در آٗرٕذ.
ثيطتز غيزحزفٚایٛب فنز ّيمٖٖذ ّحيطٛبی مبری دیيز ثٜتز است .ثٖبثز ایٔ ْٛيط ٚیل
شجبعت حرفٍاي را تمريه كىيذ
غيزحزفٚای ثبقي خ٘اٖٛذ ّبٕذ .حسبة ضذ ٗ ٙثب تجزث ٚػٌْ مٖيذ .ضْب ّيدإيذ ّزؽ خ٘دتبٓ
ضبیذ ضْب ّبٕٖذ ثيطتز ّزدُ ،اختالف ػقيذ ٙرا دٗست ٕذاضت ٚثبضيذ .دٍيٌ آٓ ِٛسبد ٙاست،
پزٗار ٗ ػبٍي است ٗ ّجج٘ر ٕيستيذ ثزای ثٜتز اس آٓ در خبْٕٛ ٚسبی ٚجستٗج٘ مٖيذٗ .قتي
ضْب ٛزىش ثزای ضزمت در ثحث پيزاّ٘ٓ ّسبئٌ ّختَف آّ٘سش ٕذیذٙایذ ،ثٖبثزایٔ احتْبال
تْبُ فزصتٛبیي را مٕ ٚيبس داریذ در ضزمت خ٘دتبٓ ٛست ،پس ثزای پيذا مزدٓ آٓ
فنز ّيمٖيذ اختالف ػقيذّ ٙضز ،صذّ ٚسٕٖذٛ ٗ ٙزاس إييش است .اختالف ػقيذٙ
خالق ثبضيذ ٗ ٕيب ٙت٘أُ ثب حسزت ثّ ٚحيطٛبی دیيز را ّت٘قف مٖيذ.
ّيت٘إذ ٛز سٗ ٚیژىي را داضت ٚثبضذ اّبْٛ ،چٖئ ّيت٘إذ ث ٚضْب مْل مٖذ مٗ ٚظبیف
افنبر ،ثزداضتٛب ٗ رٗشٛبی مٖتزً مبر ثّ ٚيشآ سیبدی تؼيئ ّيمٖذ م ٚچقذر اس مبرتبٓ
ّحٍ٘ ٚرا ثب دیذىب ٙضخصي اجزا مٖيذ ٗ ّيت٘إذ ث ٚضْب در إجبُ خذّت ثّ ٚزاجؼئ ٗ
راضي ٛستيذ .اىز ٕخستئ ثبر درست مبر مٖيذ ٗ آٓ را ثب ض٘ر ٗ اضتيبق ،خالقيت ٗ
ػَْنزد ّ٘فقيت آّيش مْل مٖذ .افزاد ضبد ٛذفطبٓ اجزای ثٜتز مبر است .چزا اجبسٙ
حزفٚىزایي إجبُ دٛيذّ ،ذیزیت ّطْئٖب ث ٚضْب اّتيبس خ٘اٛذ داد .پبداش ّْنٔ است إٓي
ّيدٛيذ ثيدً ٗ جزأتي ضْب را اس رسيذٓ ث ٚاٛذاف ٗ رؤیبٛبیتبٓ دٗر ٕي ٚدارد؟
ٕجبضذ ،اّب خيَي سٗد اس راّ ٙيرسذ.
ديستبن جذيذ پيذا كىيذ
مسئًليت داوسته آوچٍ را كٍ در محيط كبرتبن اتفبق ميافتذ بٍ عُذٌ بگيريذ
آیب در ّحيط مبرتبٓ یل دٗست خ٘ة داریذ؟ قجً٘ داضتٔ ْٛنبرآ ٗ ٍذت ثزدٓ اس
ایٔ رٗسٛب افزاد ضنبیت دارٕذ م ٚاطالػبت مبفي درثبر ٙإٓچ ٚدر ضزمتضبٓ اتفبق
حض٘رضبٓ ضبّٔ یل تجزث ٚمبری ضبد ٗ ّثجت است .ثزای ضٖبخت افزاد ٗقت ثيذاریذ.
ّيافتذ ،دریبفت ْٕيمٖٖذ .افزاد ّٖفؼٌ! إٜٓب ّٖتظز ّيّبٕٖذ مّ ٚذیز ث ٚإٜٓب آىبٛي رسبٕي
ضْب ّْنٔ است ٗاقؼب إٜٓب را دٗست داضت ٚثبضيذ .اضخبصي را پيذا مٖيذ م ٚدٗستطبٓ
مٖذ ٗ ایٔ آىبٛي رسبٕي ثٕ ٚذرت ص٘رت ّيىيزد .چزا؟ چ٘ٓ اٗ ثيص اس حذ ىزفتبر
داریذ ٗ اس صزف ٗقتتبٓ ثب إٓبٓ ٍذت ّيثزیذ .حبصٌ داضتٔ ضجنٚای اس دٗستبٓ ،ایجبد
است ،اصال ْٕيدإذ م ٚضْب چ ٚچيشی را ْٕيدإيذ ٗ یب در دادٓ اطالػبت ّقتصذ است!
حْبیتّٖ ،بثغّ ،طبرمت ٗ ّزاقجت اس ضْبست .ایٔ إتخبةٛب ْٛچٖئ ثّ ٚيشآ سیبدی
اطالػبتي را م ٚثزای مبرتبٓ احتيبج داریذ ثٚص٘رت مبرا ٗ ّإثز جستٗج٘ مٖيذ ،در یل
تجزثيبتتبٓ را ثيبٓ ّيمٖذ.
ضجن ٚاطالػبتي ت٘سؼ ٚدٛيذ ٗ اس آٓ استفبد ٙمٖيذّ .صزإ ٚیل ّالقبت ٛفتيي ثب ّذیز را
اىز ٛيچ مذاُ اس ایٔ ّ٘ارد ثٕ ٚتيجٕ ٚزسيذ ،جستٗج٘ی یل ضغٌ تبسٍ ٙجخٖذ را ث ٚضْبثبس
ثخ٘اٛيذ ٗ سإاالتتبٓ را اس اٗ ثپزسيذّ .طْئٔ ثبضيذ م ٚضْب ّسئً٘ ثٚدست آٗردٓ اطالػبت
خ٘اٛذ ىزدإذ .درص٘رتي مٛ ٚيچمذاُ اس ایٔ رٗشٛب ضْب را در ّحيط مبر ضبد
ّ٘رد ٕيبستبٓ ٛستيذ.ثبسخ٘ردٛب را ثٚط٘ر ّستْز جستٗج٘ مٖيذ
ْٕيسبسد ،ایٖل سّبٓ آٓ است مّ ٚذیز ،ضغٌ ٗ تْبُ ٗیژىيٛبی حزف ٚخ٘د را ّجذدا
آیب ضْب چٖئ ػجبرتي را ث ٚمبر ثزدٙایذّ :ذیز ّٔ ٛيچ ثبسخ٘ردی ثٕ ّٔ ٚطبٓ ْٕيدٛذ ،ثٖبثز
ارسیبثي مٖيذ.
ایٔ ّٔ ٛزىش ْٕيدإِ چيٕ٘ ٚمبر ّيمِٖ .صجز مٖيذ ،ضْب ٗاقؼب ْٕيدإيذ چط٘ر مبر
ّسَْب ْٕيخ٘اٛيذ تْبُ سٕذىيتبٓ را صزف إجبُ مبری مٖيذ م ٚاس آٓ ّتٖفزیذ ٗ ّحيط آٓ
ّيمٖيذ؟! ّسئَ ٚایٔ است م ٚاىز احسبس ّثجتي درثبرٕ ٙح٘ ٙإجبُ مبرتبٓ داریذ ،فقط
ِٛغيزدٗستبٕ ٚاست .امثز ّحيطٛبی مبری سیبد تغييز ْٕيمٖٖذ اّب مبرّٖذآ ٕبراضي ثٚ
ّيخ٘اٛيذ قذردإي اٗ را ثطٖ٘یذ .پس اىز ٕظز خ٘د ضْب درثبر ٙػَْنزدتبٓ ّٖفي است،
سْت دٍخ٘ری ٗ دّقي ثيطتز ّيرٕٗذ .ضْب ّيت٘إيذ در ظبٛز ٍجخٖذ ثشٕيذ ،در حبٍي مٚ
درثبر ٙثٜج٘د آٓ فنز مٖيذ ٗ یل تالش صبدقبٕ ٚإجبُ دٛيذ .سپس اس ّذیز ثزای
تْبُ ٗقت آسادتبٓ در جستٗج٘ی مبری ثٜتز ٛستيذ .ایٔ حبٍت تب سّبٕي اداّ ٚپيذا ّيمٖذ
ثبسخ٘ردش ثپزسيذ .ث ٚاٗ ثي٘یيذ ضْب ٗاقؼب دٗست داریذ ارسیبثي ٗی را درثبرٕ ٙح٘ ٙإجبُ
م ٚیل مبر ّٖبست پيذا ٗ مبر فؼَي را رٛب مٖيذ .إٓيب ٙػْيقب ضبد خ٘اٛيذ ضذ.
مبر ثذإيذ .ثب ّزاجؼٚمٖٖذىبٓ ِٛصحجت مٖيذ .اىز مبری را م ٚثزای إٜٓب إجبُ ّيدٛيذ،
ّٖبثغ:
خ٘ة ثبضذ ،ثبسخ٘رد إٜٓب ایٔ ّسئَ ٚرا تأیيذ ّيمٖذ .ضْب ّسئً٘ ت٘سؼ ٚخ٘دتبٓ ٛستيذٛ .ز
تزجْٕ ٚبٛيذ ّٜزیشی فزد
ثزداضت دیيزی ٕبدرست است.
About.com. Human Resources-1
كبرَبيي را قبًل كىيذ كٍ از عُذٌ آن بر ميآييذ
succeedwiththis.com/being-happy-with-your-current-job-2
شماره هشتم – اسفند 88
28
از GOD send : مدير تاالر بهداشت و سالمت
تَليذ هيکٌذ .ايي هَضَع ًِ تٌْا تز تخوکگذاري خَد اٍ تاثيز گذضتِ ٍ آى را دچار
چگًَِ قذرت تارٍري خَد را افشايص دّين؟
تصوين گزفتِايذ تچِدار ضَيذ؟ اکثز سٍجّا پس اس تصوين گزفتي ظزؾ 6هاُ تِ خَاستِ
اضکال هيکٌذ تلکِ هيتَاًذ تز رضذ تيضِ جٌيي پسز اٍ ّن تاثيز تگذارد ٍ سثة کاّص
خَد هيرسٌذ اها تزاي تزخي ديگز ايي رًٍذ ٍ رسيذى تِ ايي خَاستِ سخت ٍ طَالًي
تَليذ اسپزم تَسط تيضِّا در سي تلَغ ضَد .هزداى چاق ّن هعوَال دچار تِ ّن ريختگي
است .تَصيِ اٍل ها تِ ايي دستِ اس سٍجّا ايي است کِ اگز تالش کزدًذ ٍ تا ٍجَد داضتي
در تَليذ َّرهَى تَدُ کِ ايي هَضَع تز تارٍري آًْا تاثيز هيگذارد .در هَرد هزدّا
رٍاتط جٌسي هزتة پس اس يک سال ًتيجِاي حاصل ًطذ ،هزاجعِ تِ هتخصص ًاتارٍري را
کوثَد تستَستزٍى ٍ افشايص استزاديَل ٍ اًسَليي هيتَاًذ اثزات ًاخَضايٌذي تز هيل
تِ تاخيز ًيٌذاسًذ! در ايٌجا قصذ دارين خارج اس ًاراحتيّا ٍ تيواريّايي کِ هسثة
جٌسي ٍ کيفيت اسپزم تگذارد .تيضِ هزداى چاق حزارتي تاالتز اس حذ ًزهال داضتِ ٍ ايي اهز
ًاتارٍري در سًاى ٍ هزداى هيضَد تِ ايي ًکتِ اضارُ کٌين کِ گزچِ تْثَد ٍضعيت تارٍري
هيتَاًذ رًٍذ تَليذ اسپزهاتَسٍييذ را دچار هطکل کٌذ .تزعکس ايي هَضَع الؼزي تيص
اهکاىپذيز ًيست اها هيتَاًين فاکتَرّاي کاّصدٌّذُ آى را کٌتزل کزدُ ٍ اس سز راُ
اس حذ ّن خَب ًيست .سًاى تسيار الؼز ًويتَاًٌذ تِ اًذاسُ کافي استزٍصى تَليذ کٌٌذ ٍ
تزدارين.
رًٍذ تخوکگذاري در آًْا هختل هيضَد ٍ احتوال تزٍس اًَاع هطکالت را حيي تارداري
تِ ساعت تيَلَصيک خَد فکز کٌيذ!ّواٌّگ کزدى کار ٍ خاًَادُ کوي سخت است.
پيص هيآٍرًذ .آهار ًطاى دادُ هزداى الؼز کوتز اس سايز هزداى فزسًذدار هيضًَذٍ.رسش
ًکتِاي کِ تايذ در ايي تيي تِ آى تَجِ داضت ايي است کِ ساعت تيَلَصيک سًاى سزيعتز
کٌيذٍرسش در حذ هتعادل خَب ٍ تيص اس حذ آى تزاي تارٍري هضز است.
اس ساعت تيَلَصيک هزداى حزکت هيکٌذ .قذرت تارٍري سًاى در 25سالگي تِ اٍج خَد
تزرسيّا ًطاى دادُ ٍرسش تيص اس 5ساعت در ّفتِ سثة تزضح آًذرٍفيي در تذى سًاى
هيرسذ ،در حالي کِ تزاي هزداى ايي سهاى 45سالگي است.در سي 30سالگي احتوال
ضذُ ٍ تخوکگذاري را دچار هطکل هيکٌذ.
تچِدار ضذى سًاى تِ سزعت کاّص هيياتذ ٍ در حالي کِ در 25سالگي احتوال تارٍر
اس آفتکصّا دٍر تواًيذسوَم ٍ آفتکصّا اهزٍسُ تِ ضکل ٍسيعي در کطاٍرسي ٍ
ضذى در ّز هاُ 25درصذ است ،ايي هيشاى در 35سالگي تِ 12درصذ ٍ در 42سالگي تِ 6
صٌايع پالستيکي ( تيسفٌَل )Aهَرد استفادُ قزار گزفتِ ٍ تِ ضذت تزاي تارٍري ٍ سيستن
درصذ هيرسذ.هتاسفاًِ در جاهعِ اهزٍس سي هياًگيي اٍليي تارداري در سًاى 30سالگي ضذُ
َّرهًَي اًساى هضز است .تزرسيّا ًطاى دادُ است در سًاًي کِ در هَاجِْ طَالًي ٍ
است.
سياد تا ايي ًَع هَاد ّستٌذ احتوال سقط جٌيي تسيار تاالست.تِ تؽذيِ خَد تَجِ
اس هصزؾ سيگار پزّيش کٌيذ.سيگار تخوکگذاري را هختل هيکٌذ ٍ احتوال سقط جٌيي
کٌيذهتخصصاى تؽذيِ هيگَيٌذ داضتي يک رصين ؼذايي صحيح هيتَاًذ تا حذ سيادي اس
را افشايص هيدّذ .ايي هَضَع ّن در سًاى ٍ ّن در هزداى تِ اثثات رسيذُ است .تزرسيّا
ًاتارٍري افزاد پيطگيزي کٌذّ .واىطَر کِ هيداًيذ ٍيتاهييّا ٍ هَاد هعذًي آًتياکسيذاًي
ًطاى دادُ در سًاى سيگاري ،لقاح هصٌَعي خارج اس رحن ًيش تا هَفقيت کوتزي ّوزاُ
(ٍيتاهيي ،E ٍ B ،Aسيٌک ،سلٌيَم ،هس ٍ )...در تَليذ اسپزهاتَسٍييذّا ٍ تخوک ًقص
است .اها قطع هصزؾ تزاي هذتي هيتَاًذ سثة تقَيت هجذد تارٍري در ّز دٍ جٌس
هْوي ايفا هيکٌٌذ .داضتي رصين ؼذايي تا کيفيت ٍ هتٌاسة تا قذ ،جٌس ٍ سي هيتَاًذ تز
ضَد.
کيفيت اسپزم ٍ تخوک ٍ قذرت تارٍري در هزداى ٍ سًاى تاثيز تگذارد .در حال حاضز
هزاقة ٍسىتاى تاضيذ.اضافِ ٍسى ًِ تٌْا رٍي قذرت تارٍري سٍجّا تلکِ در سالهت
ٌَّس هَثز تَدى هصزؾ هکولّاي ؼذايي در تْثَد قذرت تارٍري تِ اثثات ًزسيذُ است.
ًَسادي کِ در آيٌذُ هتَلذ هيضَد ،تاثيزگذار است .در ٍاقع راتطِ ًشديکي تيي ٍسى هادر
تِ ّز حال تِ سٍجّا تَصيِ هيضَد قثل اس تصوين تِ تارٍري ٍ طي آى ٍ تعذ اس تاردار ضذى
قثل اس تارداري ٍ کيفيت اسپزم در فزسًذ پسز ٍقتي تالػ هيضَدٍ ،جَد دارد.هحققاى گواى
رصيوي صحيح را دًثال کٌٌذ
هيکٌٌذ تِ احتوال سياد يک سى چاق چَى تافت adipeuxتيطتزي دارد ،استزٍصى تيطتزي
Sant’e magazine
شماره هشتم – اسفند 88
29
از AreZoO : ٔمسٔٝ
مدير تاالر ادبيات و حسابداري
یه ػُٕ لٟطٔب٘ی ث٘ ٝفؿ ٝلبثُ سحؿیٗ ٚسٕؼیس ٔیثبقسِٚ ،ی اٌط ایٗ ػُٕ لٟطٔب٘ی ثرٛاٞس ث ٝػُٕ لٟطٔب٘ی ذبضق اِؼبزٜای سجسیُ ٌطزز ،لٟطٔب٘ی و ٝایٗ ٘مف ضا ػٟسٜزاض
حسٚز ثطضؾی زض ایٗ ٔمبِ ٝث ٝثطضؾی ظ٘بٖ ٘بٔساض سبضید ثبؾشبٖ ػٟبٖ ٚایطاٖ ٔحسٚز
ٔیقٛز ثبیس یه ظٖ ثبقس.
ٔیقٛز .چٙب٘چ ٝثرٛاٞیٓ ایٗ ثطضؾی ضا سب سبضید حبضط ازأ ٝزٞیٓ زأٝٙی ایٗ ثحض آ٘چٙبٖ
زض سٕبْ افؿب٘ٞٝبی اؾبعیطی ٘ ٝسٟٙب قطح ٚلبیغ ذبضقاِؼبز ٜو ٝا٘ؼىبؾی اظ ٘یطٚی سصٛض
ٚؾیغ ٔیقٛز و ٝاظ حٛصّ ٝیه یب چٙس ٔمبِ ٝذبضع ٔیٌطززٕٞ .چٙیٗ ث ٝػبی ا٘ى ٝاظ
ٔطزْ ثبؾشبٖ اؾز ،زیسٔ ٜیقٛز ،ثّىٔ ٝمبٞیٓ اػٕبَ لٟطٔب٘ی زض ٞطیه اظ زاؾشبٖٞب وٓ ٚ
وّیٝی ظ٘بٖ ٘بٔساض زض ایٗ ػب صحجز قٛز وٛقف قس ٜاؾز فمظ زضثبضٜی ٔٙشرجی اظ آ٘بٖ
ثیف ث ٝچكٓ ٔی ذٛضز .زض ایٗ افؿب٘ٞٝب ٔیسٛاٖ ذبعطار ٚلبیغ ٚحٛازص ثیا٘ساظ ٜلسیٕی
صحجز قٛز ثبیؿشی لجٕٛ٘ َٛز و ٝاظ زیط ظٔب٘ی ظٖٞب سٛا٘ؿشٝا٘س وٓ ٚثیف ؾالح ثسؾز
ضا و ٝزض اػصبض ثبؾشب٘ی ضخ زازٜا٘س ٚیب احؿبؼٞبیی و ٝزض ػصطی ث ٝیه ٘ٛع ٚزض ػصط
ٌطفش ٚ ٝزٚـ ثسٚـ ٔطزاٖ ػٍٙی ضظْ ٕ٘بیٙس.
زیٍطی ثٚ ٝؾیّ ٝافؿب٘ ٝثٛ٘ ٝع زیٍطی سغییط قىُ زاز ٜاؾز ،دیسا ٕ٘ٛز.
ِٚی دؽ اظ ایٙى ٝػبٔؼ ٝدیكطفز ٕ٘ٛز ٚاضسفٞب سبثغ ؾبظٔبٖٞبی ذبصی قس٘س ،ایٗ ضٚـ
سبضید ػٟبٖ ٚایطاٖ دط اظ قطح اػٕبَ لٟطٔب٘ی ثعضٌی اؾز و ٝظ٘بٖ زض ایٗ اػٕبَ لٟطٔب٘ی
ٔشسا َٚلسیٕی ث ٝثٛسٝی فطأٛقی ؾذطز ٜقس ،سب ایٙى ٝدؽ اظ ػ ًٙز ْٚػٟب٘ی ٚضٚز ٚ
ؾ ٟٓػٕسٜای زاقشٝا٘س .ث ٝعٛضیى ٝلجالً ٘یع اقبض ٜقس ثطای ایٙى ٝایٗ ٔمبِ ٝثیف اظ ا٘ساظٜ
ذسٔز ظٖٞب زض ؾبظٔبٖٞب اضسفٞب ػٙجٝی وبٔالً ػسی ثرٛز ٌطفز ٚضٚظ ثطٚظ ٓٞآٔبض
عٛال٘ی ٘كٛز ،اظ سبضید ثبؾشبٖ ٞط وكٛضی یه ٚیب چٙس ٘فط اظ ظ٘بٖ ؾطثبظ لٟطٔبٖ ٘ ٚبٔساض
سؼساز ظٖٞبی زض ذسٔز اضسف فع٘ٚی ٌطفز.
سبضید ضا ا٘شربة ٔ ٚرشصطاً ث ٝثحض زضثبضٜی آٟ٘ب ٔیدطزاظیٓ.
ثٙب ٌفشٝی یىی اظ ٘ٛیؿٙسٌبٖ فطا٘ؿٛی عجیؼز ث ٝظ٘بٖ زٞٛٔ ٚجز ض٘غآٚض ِٚی آؾٕب٘ی ػغب
-1زض ی٘ٛبٖ لسیٓ.
وطز ٜاؾز « :یىی ػجبضر اظ حؽ سطحٓ ٚزیٍطی ٞیؼبٖ ٚػٛـ ٚذطٚـ ٚحٕیز
ی٘ٛب٘یٞب ٕٞیك ٝث ٝقؼبػز ٚقٟبٔز ٚثیثبوی ظٖٞب زض ػًٞٙب اشػبٖ زاقش ٚ ٝایٗ
ٔیثبقس»
صفبر ضا زض ظ٘بٖ ٕٛٞاضٛٔ ٜضز سمسیط ٚسحؿیٗ لطاض زازٜا٘س.
ایٗ ٞیؼبٖ زض ظٖ ثط اطط سحطیه حؽ سطحٓ ٚحؽ فساوبضی و ٝػجبضر اظ ٚلف وطزٖ
اِف -آسٝٙ
ظ٘سٌی ث ٝذبعط وؿی ٚیب چیعی ٚیب ٞسف ٚؾججی اؾز ،ثٚ ٝػٛز ٔیآیس یه ػُٕ
( Ateneیب Atenaزض ٘عز ضٔٚیٞب ثٙبْ )Minerveث ٝعٛض ٔظبَ آس ٝٙاظ فطق ظئٛؼ
لٟطٔب٘ی ؤ ٝؿشّعْ زاقشٗ قؼبػز فٛقاِؼبزز ٚ ٜزاقشٗ سمٛای ثیا٘ساظ ٜاؾز ،زض حمیمز
( Zeusذسای ذسایبٖ یب غٚدیشطJupiterزض ٘عز ضٔٚیٞب) ثط اطط ضطثٝی سجطی ث ٝصٛضر
ظائیسٜی ٞیؼبٖ ٚحؽ فساوبضی ٔیثبقس.
زذشطی ٔؿّح ثیط ٖٚػؿزٚ .ی اظ یه عطف اِٛٞ ٟٝـ ٚفطاؾز ٚاظ عطف زیٍط یه
ثطذالف آ٘چ ٝثؼضی ٞب ٔیٌٛیٙس ،ظ٘بٖ ثیف اظ ٔطزاٖ زاضای لٛر لّت ٚلسضر سصٛض
اِ ٟٝػٍٙؼٔ ٛیثبقس ؤ ٝطزاٖ ضا زض ػًٞٙب ضٞجطی ٔیٕ٘بیسٕٛٞ .اض٘ ٜمف ٕٟٔی زض
ٞؿشٙس ٚثٕٞ ٝیٗ ػّز عجیؼشبً صفز لٟطٔب٘ی آ٘بٖ اظ ٔطز ثیكشط اؾز .ث ٝذصٛل ایٗ صفز
ػ ًٙثب غَٞٛب ث ٝػٟس ٜزاضز .زض آسٗ ا ٚضا ضثز اِٛٙع ػمُ ٔیزا٘ؿشٙس .ثب ایٙى ٝاِ ٟٝػًٙ
لٟطٔب٘ی ضا ٔیسٛاٖ زض ظ٘سٌی ضٚظٔطٜی ظ٘ب٘یى ٝثب ثیضحٕی وبُٔ سٛؾظ ٔطزاٖ ٚیب ذكٓ
ثٛز ضثز اِٛٙع صّح ٘یع ٔحؿٛة ٔیقس ٚاغّت قٟطٞبی ی٘ٛبٖ ا ٚضا حبٔی ٚؾطدطؾز
عجیؼز زض اػشٕبع ضٞب ٔیوطز٘سٔ ،كبٞسٕٛ٘ ٜز ،و ٝچٍ ٝ٘ٛآذطیٗ سالـ ذٛز ضا ث ٝعٛض
ذٛز ٔیزا٘ؿشٙس .آسٕٞ ٝٙیك ٝثب ٘یع ،ٜؾذط ،وال ٜذٛز ٚظضٔ ٜؿّح ٚزاضای لبٔشی افطاذشٚ ٝ
ٔظبَ ثطای حفظ ػبٖ فطظ٘س ذٛیف زض ثسسطیٗ قطائظ ث ٝوبض ٔیثط٘س.
ظبٞطی آضاْ ٛٔ ٚلط ٔ ٚشیٗ ٚزض ػیٗ حبَ ظیجب ثٛز. ة -آضسٕیؽ
شماره هشتم – اسفند 88
30
(٘ Artemisظیط Dianeایشبِیبئی ٚالسٗ اؾز) زذشط ِش Leto ( ٛیب ٚ )Latonaظئٛؼ
ٌطزا٘یس٘س .زض قبٙٞبٔ٘ ٝظطیٝی ز ْٚثیكشط سبییس قس ٜاؾز.زض قبٙٞبٔ ٝای ٍٝ٘ٛٙسٛصیف
ثٛز.
قس ٜا٘س: «یىی سبع ظض ٘یف ثط ؾط ٟ٘یٓ ٕٞبٖ سرز ا ٚثط ز ٚدیىط ٟ٘یٓ ٕٞب٘ب ظٔبٖ ظٖ ثٛز ؾی ٞعاض و ٝثب سبع ظض٘س ٚثب ٌٛقٛاض ؤ ٝطزی ظ ٌطز٘ىكبٖ ضٚظ ػًٙ ظچٍٙبَ ا ٚذبن قس ثیسضً٘ سٔ ٛطز ثعضٌی ٘ ٚبٔز ثّٙس زض ٘بْ ثط ذٛیكشٗ ثط ٔجٙس وٌٛ ٝیٙس ثب ظٖ زض آٚیرشی زض آٚیرشٗ ٘یع ثٍطیرشی یىی ٘ ًٙثبقس س ٛضا ظیٗ ؾرٗ و ٝسب ٞؿز ٌیشی ٍ٘طزز وٟٗ چٛذٛاٞی و ٝثب ٘بٔساضاٖ ضْٚ ثیبئی ثٍطزی ثٍطز ٞطْٚ چ ٛثب ضاؾشی ثبقی ٔ ٚطزٔی ٘ ٝثیٙی ػع اظ ذٛثی ٚذطٔی ٌ ٚط ػع ثط ایٗ ثبقی ای قٟطیبض
آضسٕیؽ ٕٞیك ٝثبوط ٚ ٜػٛاٖ ٔب٘س ٕٝ٘ٛ٘ ٚی یه زذشط ؾطوف ٘ ٚبفطٔبٖ ثٛز و ٝفمظ ثٝ
ث ٝدیچی ظٔب زض صف وبضظاض
قىبض اظٟبض سٕبیُ ٔیوطز ٕٞ ٚیكٔ ٝؿّح ث ٝوٕبٖ ثٛز.
ث ٝدیف س ٛآضیٓ چٙساٖ ؾذبٜ
لسٔب آضسٕیؽ ضا سؼؿٕی اظ ٔبٔ ٜیزا٘ؿشٙس و ٝزض وٞٛؿشبٖٞب ؾطٌطزاٖ ثٛز ٚثطازض اٚ
و ٝسیط ٜقٛز ضٚی ذٛضقیس ٔ ٚب»ٜ
آد )Apolon ( ِٖٛٛضا ٓٞسؼؿٕی اظ ذٛضقیس ٔیدٙساقشٙس .آضسٕیؽ ضا ٔؼٕٛالً حبٔی
اؾىٙسض ضأ ٜصبِح ٝضا دیف ٔی ٌیطز ٚثس ٖٚػ ًٙثب ظ٘بٖ قٟط ٞط ٚ ْٚدؽ اظ سٛلف
آٔبظٖٞٚب و٘ ٝظیط ذٛز ا ٚػٍٙؼ ٚ ٛػاللٙٔ ٝس ث ٝقىبض ٔ ٚب٘ٙس ا ٚآظاز اظلیس ٔطز ثٛز٘س،
ٔرشصطی زض آٖ قٟط ث ٝػؿشؼٛی آة حیبر ٔیضٚز.
ٔیزا٘ؿشٙس.
سبضید ٌعیسٜی حٕسأِ ٝؿشٛفی ٘یع حبوی اظ زؾشٍیط قسٖ اؾىٙسض ثسؾز ّٔى ٝا٘سِؽ ثٙبْ
ح -آٔبظٖٞٚب
لیسأٔ ٝیثبقس:
ثٙبثط افؿب٘ٞٝبی ی٘ٛبٖ آٔبظٖٞٚب ( )Amazonesػجبضر اظ ظ٘بٖ ػٍٙی ٔیثبقٙس و ٝزض
...« .1ثؼس اظ ثطازض ،دبزقبٞی ایطاٖ ثس ٚضؾیس ٚا ٚسٕبٔی ػٟبٖ زض ضجظ آٚضز ...وٞ ٝكز
ؾٛاحُ ػٛٙثی زضیبی ؾیب )Euxine ( ٜزِٚشی سكىیُ زاز ٜثٛز٘س و ٝدبیشرز آٖ
ٞعاض ّٔه ّٔ ٚهظاز ٜضا ثىكز .اظ دبزقبٞبٖ ٞط و ٝثب أ ٚربِفز وطز ،ضؾٓ لشُ زض آٖ
سٕیؿیط( )Thmiscyreزض وٙبض قظ سطٔٛزٚ )Tehrmodon ( ٖٚالغ قس ٜثٛز .آٔبظٖٞٚب
ّٔه ٔؿشٕط زاقز ،سب ٔ ٕٝٞغیغ ا ٚقس٘سٍٔ ،ط لیسأّٔ ٝىٝی ا٘سِیؽ .اؾىٙسض ثطؾٓ
سحز فطٔب٘سٞی ٚضٞجطی ّٔىٞٝبی ذٛز ػّی ٝی٘ٛب٘یٞب ٚؾبیط وكٛضٞب ػٍٙیس٘س ٚوكٛض
ضؾٛالٖ دیف ا ٚضفز .ا ٚاؾىٙسض ضا قٙبذز .ذٛاؾز وٞ ٝالن وٙس ،چ ٖٛاؾٓ ضؾُ
ذٛز ضا سب حسٚز ثحط ذعض سٛؾؼ ٝزاز٘س .زض ٙٞط ی٘ٛب٘ی آٔبظ ٖٚث ٝصٛضر ظیجبسطیٗ ظٖ
زاقز ،دؿٙسیس٘ ٜسیس ..ا ٚضا ثؼبٖ أبٖ زاز ٚػٟس ؾشس و ٝسؼطض ثّٕه ا٘ ٚطؾب٘س .اؾىٙسض
ػٌّٜٛط قس ٜاؾز.
ثبظٌكز .دؽ ثغّت آة حیٛاٖ ضفز»...
ایٟٙب زذشطاٖ ٚظ٘بٖ وبٝٙٞی یه أِ ٟٝشؼّك ثٔ ٝب ٜثٛز٘س و ٝاظ فمساٖ ٔطز زض ٔیبٖ ذٛز
سٕبْ افؿب٘ٞٝبی اؾبعیطی حبوی اؾز و ٝآٔبظٖٞٚب ػٞ ًٙبی ٔشؼسزی ػّی ٝثّطف ٖٛدطی
٘بضاحشی ٘ساقشٙس ٚث ٝایٗ ػٟز ٔطزی زض ٔیبٖ آٟ٘ب زیسٕ٘ ٜیقس .اظ عطفی ثطای ػبٚیساٖ
یبْ ،سع ( ٜلٟطٔبٖ ی٘ٛب٘ی ٘یٕ ٝسبضیری ٘ ٚیٕ ٝذسائی اغ egee ٜدبزقب ٜآسٗ ،و ٝغَٛای
وطزٖ ٘ػاز ذٛز زض ؾبَ یه ٔطسج ٝثٕٞ ٝؿبیٍبٖ ذٛز ثٙبْ وبض ٌبضٜاٖٞب ()Gargareens
ظیبزی ضا وكز ٚثٛؾیّ ٝعٙبة آضیب ثساذُ الثیط٘ز ضفز) ٞ ٚط ؤ ( َٛظٟط ٘یطٚ ٚ
٘عزیه ٔیقس٘س ٚثٙب ثٍفش ٝػسٜای دؿطا٘ی ضا و ٝاظ آٟ٘ب ٔشِٛس ٔیقس ثسٞ ٖٚیچٌٝ٘ٛ
لسضر) ٚآقیُ (لٟطٔبٖ ٔؼطٚف ی٘ٛب٘ی زض ایّیبز) ٚغیط ٜوطزٜا٘س.
سطحٕی ٔیوكشٙس ٚث ٝل َٛػسٜی زیٍطی ثچٞٝبی دؿط ضاث٘ ٝعز دسضا٘كبٖ ثبظ ٔی
ح -ؾیٙبٖ
شماره هشتم – اسفند 88
31
(Cynaneیب*** ) naزذشط فیّیخ ٔمس٘ٚی زاضای ٕٞبٖ ضٚح ػٍٙؼٛئی و ٝزض دسض ٚ
ٞسایز آٖ ضا ثیٗ ذٛز ٚقٞٛطـ سمؿیٓ ٕ٘ٛز .ث ٝػّز حؽ ػب ٜعّجی و ٝزض اٚ ٚػٛز
ثطازضـ ٚػٛز زاقز ،ثٛز .غبِجبً زض ػًٞٙب ثؿط ٔیثطزٕٞ .یك ٝثی ٜٛثبلی ٔب٘س ٚسالـ ٕ٘ٛز
زاقز ،احشٕبالً قٞٛطـ ثط اطط سحطیه ا ٚوكش ٝقس ٚا ٚثٙبْ دؿطـ ٚاثبالر ػٟسٜزاض أٛض
و ٝزذشطـ ضا یه ٘ظبٔی حطفٝای سطثیز وٙس.
حىٔٛز ٌطزیس ٚزض ؾبَ ٔ 267یالزی ػٛٙاٖ ّٔى ٝقطق ضا دیسا ٕ٘ٛز .ثس ٖٚایٙى ٝاظ ضْٚ
ّٔىٞ ٝبی ػٛقٗ دٛـ
اعبػز ٕ٘بیس لّٕط ٚذٛز ضا اظ یه عطف سب حسٚز فطار ٚاظ عطف زیٍط ثٔ ٝسیشطا٘ ٝسٛؾؼٝ
-2زض قٕبَ غطثی آؾیب
زاز .ؾٛضی ٝضا سؿریط ٚحشی ٔصط ٚلؿٕشی اظ آؾیبی صغیط ضا ث ٝسصطف ذٛز زضآٚضز .زض
ّٔى ٝسٔٛی ضیؽ (ّٔ )thomyrisىٝی ؾیزٞب (scythes
ػیٗ حبَ اقشغبَ ث ٝأٛض فطٍٙٞی ضا ٘یع اظ ٘ظط زٚض ٘ساقز .آزاة ٚضؾ ْٛػطة ضا ثب
ّٔى ٝسٔٛی ضیؽ زض قف لطٖ لجُ اظ ٔیالزٔ ،ؼبصط وٛضٚـ ظ٘سٌی ٔیوطزٌ ،فشٔ ٝیقٛز
فط ًٙٞی٘ٛب٘ی ٚػّ٘ ْٛظبٔی ضٔٚی ٔرّٛط ٕ٘ٛز .زضثبض أ ٚحُ ٔاللبر قؼطا ٚفالؾفٚ ٝ
چ ٖٛدؿطـ ثسؾز وٛضٚـ وكش ٝقس ٜثٛز ثطای ٌطفشٗ ا٘شمبْ زض ضاؼ یه اضسف ثؼًٙ
دٙبٍٞبٞی ثطای ٔؿیحیب٘ی وٛٔ ٝضز ظّٓ زض ٘مبط زیٍط لطاض ٔیٌطفشٙسٌ ،طزیس ٚزض ٔسر
ػّی ٝدبزقب ٜایطاٖ وٛضٚـ وجیط دطزاذز.
وٛسب ٜحىٔٛز ذٛز دبِٕیط ضا ث ٝصٛضر دبیشرز قطق زض آٚضز .ثٝعٛضیو ٝلجالً ٘یع اقبضٜ
اٌط اظ لؿٕز اذیط آ٘ى ٝػع افؿب٘ ٝچیع زیٍطی ٕ٘یثبقس صطفٙظط ٕ٘بئیٓ ٔیسٛاٖ حسؼ ظز
قس چٕ٘ ٖٛیذٛاؾز سحز سؿّظ ض ْٚزضآیس ،اٚضّٞی یٗ أذطاعٛض ض ( ْٚاظ ؾبَ 270سب
و ٝسٔٛی ضیؽ یه ؾطزاض ػٍٙی ظٖ ثٛز ٜاؾز و ٝالالُ زض ٔمبثُ وٛضٚـ آ٘چٙبٖ
275و ٝزیٛاض ض ْٚضا ثٙب ٟ٘بز ٓٞ ٚاو ٖٛٙذطاثٞٝبی آٖ ثبلیؿز) ثب دبِٕیط ِكىط وكیس ٚ
ٔمبٔٚشی ٕ٘ٛز ،ٜو ٝاطط آٖ زض سبضید ثبلی ٔب٘س ٜاؾز.
٘یطٚی دبِٕیطیٞب ضا زض ٔحّی ثٙبْ أع ( ٚ )emeseالغ زض ؾٛضی ٝقىؿز زاز ٚدبِٕیط ضا
-3زض ثبثُ
ٔحبصطّٔ ٚ ٜى ٝقطق ٔؼجٛض قس ذٛز ضا سؿّیٓ ٕ٘بیس .اٚضِٜی یٗ دبِٕیط ضا ذطاة ٕ٘ٛز
ّٔى ٝؾٕیطأیؽ (.)semiramis
(ذطاثٞٝبی آٖ زض لطٖ 17وكف قس ِٚی زاضای اضظـ ٙٞطی ٕ٘یثبقس) .ثسیٗ سطسیت ا ٚضا
ّٔى ٝؾٕیطأیؽ ثط حؿت ٌفش ٝزیٛزٚض ز ٚؾیؿیُ زض حسٚز زٞٚعاض ؾبَ لجُ اظ ٔیالز ٚثٝ
زؾشٍیط ٚث ٝضْ ثطز٘س٘ .بْ حمیمیاـ ثز ظثیٙب ( )batzebinaثٛز .ثؼضی ٔیٌٛیٙس
ػمیسٞ ٜطزٚر فمظ 800ؾبَ لجُ اظ ٔیالز ٔیظیؿش ٝاؾزٌ .فشٔ ٝیقٛز و ٝاظ یه ثكط ٚ
ٍٙٞبٔیو ٝا ٚضا ث ٝضْ ٔیثطز٘س زض وٙبض ضا ٜضٞب وطز٘س و ٝاظ ٌطؾٍٙی ٞالن قٛزِٚ .ی
یه اِ ٟٝثٙبْ زضوشٔ )derkto ( ٛشِٛس قس ،و ٝا ٚضا زض صحطا ضٞب وطز٘س ٚثٛؾیّ ٝچٛدب٘ی
ث ٝػمیس ٜػس ٜزیٍط اٚضِٜییٗ ثطای ثبقىٜٛسط ػّ ٜٛزازٖ فشح ذٛز ،ا ٚضا ث ٝضْ ثطز ٚظ٘سٌی
ثٙبْ ؾیٕیٛؼ ( )simiosیبفز قس.
ذٛز ضا زض ٚیالئی و ٝث ٝا ٚزاز ٜثٛز٘س ،ثؿط آٚضز.
اثشسا ٕٞؿط افؿطی اظ اٞبِی ٘یٛٙا ( دبیشرز زِٚز آؾٛضی زض وٙبض زػّ )ٝیب حبوٓ ؾٛضیٝ
-5زض فّؿغیٗ
ثٙبْ اٙٔٚؽ قس ،و ٝحبوٓ ٔعثٛض ؾٕیطأیؽ ضا زض ٍٙٞبْ ِكىط وكی ث ٝثبوشطیبٖ ٕٞطا ٜثطز
اِف -ثٛضاٜ
ٚا ٚضا زض ػ ًٙقطوز زاز ٚزض ٍٙٞبْ سصطف ٙٔ ( bactresغم ٝقٕبَ قطلی ایطاٖ لسیٓ
زثٛضا )deborah(ٜدیغٕجط ظٖ ٚلبضی ل ْٛثٙی اؾطائیُ اؾز ،عٛایف ػٟٛز ضا و ٝاظ
) ؾٕیطأیؽ آٖ چٙبٖ اظ ذٛز قؼبػز ِ ٚیبلز ٘كبٖ زاز و ٝثبوشط ثعٚزی سؿریط ٌطزیس ٚ
ثیؿز ؾبَ لجُ زض ظیط یٛؽ غادٗ ( jabinدبزقب ٜوب٘بٖ یب دبزقب ٜآؾٛض ) ذٓ قس ٜثٛز٘س،
ثٕٞ ٝیٗ ػّز ٔٛضز سٛػ ٝدبزقب ٜلطاض ٌطفز ٚدبزقب ٜا ٚضا ثٕٞ ٝؿطی ذٛز ثطٌعیس.
ػّی ٝدبزقبٔ ٜعثٛض ٔؿّح ٕ٘ٛز ٚث ٝزؾشٛض ا ٚثبضان baracث ٝؾیعاضا sisaraؾطزاض غاثٗ
ؾٕیطأیؽ ثیا٘ساظ ٜػبٜعّت ثٛز ٚث ٝػّز ٕٞیٗ ػبٜعّجی قٞٛط سبظ ٜذٛز یؼٙی دبزقب ٜضا
حّٕ ٝوطز ٚا ٚضا قىؿز زاز .زض سٛضار یه ؾطٚز ٔصٞجی ٔكٟٛض ٚػٛز زاضز و ٝػطیبٖ
وكز و ٝذٛز ث ٝسٟٙبیی ٔبِه سبع ٚسرز آؾٛضیٞب ٌطزز .زض ایٗ ٍٙٞبْ ثٛز و٘ ٝجٛؽ
دیطٚظی اؾطائیّیٞب ضا ثط قب٘ ٝآٟ٘ب ث ٝذبعط ٔیآٚضز.
شاسی ا ٚظبٞط ٌطزیس .احشٕبالً ٘بْ دبزقب ٜآؾٛضی قٕكی آزاة دٙؼٓ ( 823 -810لجُ اظ
ة -غٚزیز judith
ٔیالز) ثٛز ٚاؾٓ آؾٛضی ؾٕیطأیؽ ثٙبْ ؾبٔٛضأبر ثٛز ٜو ٝثٙبْ دؿط وٛچىف آزاز٘ -ی
غٚزیز یه لٟطٔبٖ ظٖ اؾطائیّی اؾز و ٝظ٘ی ػٛاٖ ٚظیجب ٚثی ٚ ٜٛؾبوٗ ثشِٛی(زض
٘بضی ؾ ْٛؾّغٙز ٕ٘ٛز ٜاؾز .ؾٕیطأیؽ ؾطظٔیٗٞبی ٔطزاثی اعطاف ضٚز ذب٘ ٝضا ثب ا٘ؼبْ
فّؿغیٗ لسیٓ) ثٛز .ظ٘سٌی أ ٚطثٛط ثٞ ٝفز لطٖ لجُ اظ ٔیالز ٔیقٛز .ؾطزاض ثرز اِٙصط
ػّٕیبر ػظیٓ ٚفٛقاِشصٛض ذكه ٕ٘ٛز ٚظیجبسطیٗ قٟط ثبؾشب٘ی ضا ثٙبْ ثبثُ ثب وبخٞبی
( دبزقب٘ ٜیٛٙا) ثٙبْ ِٛٛٞفطٖ قٟط ثشِٛی ضا ٔحبصط ٜوطز .غٚزیز ثٙٔ ٝظٛض ٘ؼبر لْٛ
ػبِی ٚثبؽٞبی ٔؼّك زض آ٘ؼب ثٙب ٟ٘بز ،و ٝیىی اظ ػؼبیت ٞفشٍب٘ ٝػبِٓ قس.
ثٙیاؾطائیُ ذٛز ضا سؿّیٓ اضزٌٚب ٜزقٕٗ ٕ٘ٛز ٚثب ظیجبیی ؾحطآٔیع ذٛز ؾطزاض آؾٛضی ضا
فشٛحبر ا ٚثب قىؿشی و ٝزض وٙبض ضٚزذب٘ ٝؾٙس ذٛضز ٔشٛلف ٌطزیس ٚث ٝػّز غطٚض
ٔؼصٚة ذٛز وطز ٚزض ٍٙٞبْ قت ِٛٛٞفطٖ ضا ٔؿز ٔ ٚسٛٞـ ٕ٘ٛز ٚؾط اظ سٗ ا ٚػسا
ظیبزی و ٝزاقز ٘شٛا٘ؿز ایٗ قىؿز ضا سحُٕ وٙس ٚاظ ؾّغٙز ث٘ ٝفغ دؿطـ ٘ی٘یبـ
وطز ٚؾط ؾطزاض ضا زض زاذُ ویؿٝای ٌصاقز ٚآٖ ضا ث٘ ٝعز ٕٞكٟطیبٖ ذٛز ثبظ ٌطزا٘یس
صطف٘ظط ٕ٘ٛز .ؾٕیطأیؽ ثؼس اظ 42ؾبَ ؾّغٙز دطافشربض اظ ز٘یب ٘بدسیس قس ٚ .ثٙب ثٍفشٝ
ضٚحی ٝاٞبِی ثشِٛی اظ ٔكبٞس ٜؾط ؾطزاض ٔعثٛض ٚقؼبػز غٚزیز سمٛیز ٌطزیس ٚثب حّٕٝ
افؿب٘ ،ٝث ٝقىُ وجٛسطی ثٝآؾٕبٖ دطٚاظ ٕ٘ٛز ( .وّٕ semiramis ٝزض ظثبٖ آؾٛضی ثٝ
ث ٝزقٕٗ ذظ ٔحبصط ٜضا قىؿز ٚاضسف زقٕٗ ضا و ٝؾطزاض ذٛز ضا اظ زؾز زاز ٜثٛز،
ٔؼٙی وجٛسط اؾز) .
٘بثٛز ٕ٘ٛز٘س.
-4زض ؾٛضیّٔ ٝى ٝظ٘ٛثی ()zenobie
ایٗ افؿب٘ ٝظیجب و ٝاِٟبْ ثرف ٙٞطٔٙساٖ ثؿیبضی قس ٜاؾز ،چٙساٖ ثب حمیمز ٚفك ٕ٘یزٞس.
ظ٘ٛثی ّٔىٔ ٝكٟٛض دبِٕیط ( ٚالغ زض ؾٛضی ) ٝثٛز .قٞٛط ز ْٚا ٚثٙبْ اٚزٜ٘بر ضئیؽ عٛایف
افؿب٘ٔ ٝعثٛض زض حمیمز ػجبضر اظ یه ٘ٛقش ٝازثی اؾز و ٝثیكشط ػٙج ٝازثی ٔٛضز سٛػٝ
صحطایی دبِٕیط ثٛز .زض ٍٙٞبْ ػ ًٙزض ٔمبثُ قبٞذٛض ا َٚدبزقب ٜؾبؾب٘ی أٛض ػٍٙی ٚ
٘ٛیؿٙس ٜثٛز ٜاؾز ٘ ٝػٙج ٝسبضیری آٖ .وشبة غٚزیز ظٔب٘ی اؾز و ٝػٙجٔ ٝی ٟٗدطؾشی
شماره هشتم – اسفند 88
32
زاقشٔ ٚ ٝطثٛط ث ٝل ْٛثٙیاؾطائیُ اؾز ٛ٘ ٚیؿٙس ٜوشبة ٔصبِح ٔرشّف افؿب٘ٔ ٝعثٛض ضا اظ ػصطٞبی ٔرشّفی ث ٝػبضیز ٌطفشٝ اؾز .زض ایٗ وشبة زض حمیمز ذٛاؾش ٝذك٘ٛز ػٍٙی ضا و ٝثیٗ ذسا ٘ ٚیطٞٚبی ثسی ٚػٛز زاضز ثیبٖ ٕ٘بیس .وشبة زا٘یُ ٘یع ظائیسٕٞ ٜیٗ ٘ٛع احؿبؾبر اؾز ( زا٘یُ یب زا٘یبَ یىی اظ چٟبض دیغٕجط ٔؼطٚف ٞفز لطٖ لجُ اظ ٔیالز اؾز و ٝا ٚضا ثبؾبضر ثٝ اظ لسیٓ ٔطزْ ز٘یب ثبٚض ٞب ٚػمبیس ٚیػ ٜای زاض٘س وٝ
ثبثُ آٚضز ٜثٛز٘س .ضٚظی ثط حؿت ذٛاؾش ٝوبٙٞیٗ دبزقب ٜا ٚضا ثٌٛ ٝزاَ قیطزاٖ ا٘ساذز ِٚی صجح ا ٚضا صحیح ٚؾبِٓ یبفشٙس ).
زض فط ًٙٞا٘ٚب ضیك ٝزاضٔ . ٜطزْ ٔب ٓٞاظ ایٗ لبػسٜ
سطػٕ ٝایٗ وشبة زض سٛضاسی و ٝزض ؾبَ 283ثعثبٖ ی٘ٛب٘ی یبفز ٌطزیس ،ٜزیسٔ ٜیقٛز ( .لؿٕز ا َٚسٛضار ثٛؾیّٞ ٝفشبز ٚزٚ
ٔؿشظٙی ٘یؿشٙس .ثبٚض ٞبی ٔطزْ زض اضسجبط ثب ثیٕبضیٟب ،
زا٘كٕٙس ػجطا٘ی ثعثبٖ ثطٌطزا٘یس ٜقس ٚ ٜایٗ وشبة ٔؼطٚف ث ٝسٛضار ٞفشبز ( ٚ ) la bible des septanteیب سطػٕٞ ٝفشبز
ضیك ٝزض فط ًٙٞو ٚ ٟٗاػشمبزار اؾالٔی ٔطزْ ٔب
ٔیثبقس.
زاضِٚ . ٜی ثطذی ػمبیس ٚضفشبض ٞب ثٔ ٝطٚض ظٔبٖ زض غبِت ی ٝفط ًٙٞغّظ زض أٚس. ٜ ٔب زض ایٗ سبدیه لصس زاضیٓ و ٝث ٝثطضؾی ثبٚضٞبی
قطوز Bloom Energyثب ٔؼطفی
ضایغ ثیٗ ٔطزْ ثذطزاظیٓ ٚزضؾشی ٚغّغی ا ٖٚض ٚثط
فٙبٚضی ػسیس ذٛز ؤ ٝی سٛا٘س
اؾبؼ ػّٓ دعقىی ثب ٓٞاطجبر وٙیٓ .
ٚاوٙكٟبی قیٕیبیی ضا ثٙٔ ٝظٛض سِٛیس ا٘طغی شذیط ٜوٙس لسْ ا َٚضا زض ٔؿیط
ٚلشی یىی ؾىؿىٔ ٝی ؤ ، ٝٙؼٕٛال ثٟف سٛصیٝ
ٔشح َٛؾبذشٗ ٔٙبثغ ؾٛذشی ػٟبٖ
ٔیو ٗٙو٘ ٝفؿك ٍٝ٘ ٛزاض ٜیب ایٙى ٝی ٝزفٝ
ثطای ٘ؼبر ظٔیٗ اظ آِٛزٌی ٞبی
ٔیسطؾٙ٘ٛف سب ؾىؿى ٝاـ لغغ ثك ( ٝاِجش ٝاٌ ٝاٖٚ
ؾٛذشی ثطزاقز.
سطؾ٘ٛسٖ ذٛزـ ٔكىالر زیٍ ٝای ض ٚایؼبز ٘ى) ٝٙ
ؾِّٟٛبی ا٘طغی ظای ایٗ قطوز وبٔال
ثط اؾبؼ ػّٓ دعقىی ،ؾىؿى ٝثط اطط سحطیه ػصت
ٔؿغح ٚاظ ػٙؽ ؾطأیه ؾرز ثٝ
ٚاي ( دبضاؾٕذبسیه ) ایؼبز ٔی ق . ٝایؼبز سطؼ
قىُ ٔطثغ ثٛز ٚ ٜاظ دٛزضٞبیی قٗ ٔب٘ٙس ؾبذش ٝقس ٜا٘س .ایٗ قٟٙب ٘یع ثب اؾشفبز ٜاظ ػٞٛطٞبیی ٚیػ ٜضً٘ آٔیعی قس ٚ ٜثرف
٘بٌٟب٘ی ثبػض سحطیه ؾٕذبسیه ٚقٛن زض ػصت
آ٘س ضا ث ٝضً٘ ؾجع ٚثرف وبسس ضا ث ٝضً٘ ؾیب ٜثٚ ٝػٛز آٚضز ٜا٘سٞ .ط یه اظ ایٗ ؾِّٟٛبی ؾٛذشی سٛا٘بیی سِٛیس ٚ 25ار
ٚاي ٔی ق ٚ ٝؾىؿ ٝض ٚلغغ ٔی و. ٝٙ
ا٘طغی ضا زاض٘س و ٝثطای ضٚقٗ وطزٖ یه الٔخ ؾبز ٜوبفی ذٛاٞس ثٛز .اصّی سطیٗ سِٛیس ایٗ قطوز "ؾطٚض ا٘طغی "Bloom
ٕٞیٗ عٛض ٚلشی ٘فؿٕ ٛ٘ٛض ٚحجؽ وٙیٓ ،ؾٕذبسیه
٘بْ زاضز؛ غ٘طاسٛضی و ٝثط اؾبؼ فٙبٚضی ؾِّٟٛبی ؾٛذشی ٛٞقٕٙس ایٗ قطوز ؾبذش ٝقس ٜاؾز .ایٗ ؾِّٟٛبی ؾٛذشی ثطای
ض ٚثب افعایف زی اوؿیس وطثٗ سحطیه وطزیٓ .
سِٛیس ا٘طغی ثیكشط اظ ا٘طغی سِٛیس قس ٜسٛؾظ ؾٛذشٟبی فؿیّی ٘یبظٔٙس ٚاوٙكٟبی قیٕیبیی ٞؿشٙس ٚاظ ایٗ ض٘ ٚؿجز ثٙٔ ٝبثغ ؾٙشی
ؾىؿى ٖٛٔ ٝلغغ ٔی ق.ٝ
ٚو٘ٛٙی ا٘طغی ثؿیبض دبوشط ،لبثُ زؾشطؼ سط ٚلبثُ اؾشفبز ٜسط ذٛاٙٞس ثٛز .فٙبٚضی ؾِّٟٛبی ؾٛذشی ثطای زٞ ٜب ؾبَ زض زؾز سٛؾؼ ٚ ٝسىٕیُ لطاض زاقش ٝاؾز ٚثٚ ٝیػ ٜسٕطوع اصّی ثط ضٚی ایؼبز ٚاوٙكٟبی قیٕیبیی ثب اؾشفبز ٜاظ ٞیسضٚغٖ ثٛز ٜاؾز .ثب
قبیس قٕب ٓٞقٙیس ٜثبقیس و " ٝدبقیسٖ آة ضٚی
ایٗ حبَ فٙبٚضی ؾِّٟٛبی ؾٛذشی Bloomاؾبؾب ٔشفبٚر ثٛزٌٛ ٚ ٜی ؾجمز ضا اظ ثؿیبضی اظ ؾٛذشٟبی لبثُ احیب یب ؾٙشی
ٌطث ٝثبػض ایؼبز ظٌیُ ض ٚدٛؾز ٔی ق" ٝ
ضثٛز ٜاؾز .ایٗ فٙبٚضی ث ٌٝ٘ٛ ٝای زض ثط٘بٔٞ ٝبی ٔطیری آغا٘ؽ فضبیی آٔطیىب ٘یع ضیك ٝزاضز ظیطا ثٙیبٍ٘صاض ایٗ قطوز زض
ٌطث ٝس ٛذكىی ظ٘سٌی ٔی و ٚ ٝٙث ٝقسر اظ آة
ٌصقشٔ ٝؿئِٛیز سِٛیس فٙبٚضی ضا ثطای وٕه ث ٝایؼبز حیبر دبیساض زض ؾیبضٔ ٜطید ضا ث ٝػٟس ٜزاقش ٝاؾزٚ .ظیفٚ ٝی اؾشفبز ٜاظ
ٌطیع زاض . ٜاٌط ثسٖ ٌطث ٝای ذیؽ ثك ،ٝثطای ذكه
ا٘طغی ذٛضقیسی ٚآة ثطای سِٛیس ٛٞا ثطای سٙفؽ ٚؾٛذز ثطای حُٕ ٘ ٚمُ ثٛز ٜاؾز.
وطزٖ ثس٘ف ،ث ٝقسر ثس٘ف ض ٚسىٔ ٖٛی ز. ٜ
ثب ایٗ حبَ اثساػبسی و ٝزض ایٗ ضاؾشب ا٘ؼبْ ٌطفز ٔی سٛا٘س ٛٞا ٞ ٚط ٘ٛع ؾٛذشی ضا ث ٝثطق سجسیُ وٙس ،اظ ٌبظٞبی عجیؼی سب
ٚیطٚؾی ث٘ ٝبْ " دبدیّٔٛب " ضٚی دٛؾز ثسٖ ٌطثٝ
ا٘ٛاع ٔرشّفی اظ ٌبظٞبی ظیؿشی ثب وٕه ایٗ فٙبٚضی ٚعی فطایٙسی اِىشطٚقیٕیبیی ث ٝا٘طغی اِىشطیىی سجسیُ ٔی ق٘ٛس .حشی
ٞؿز ٚ ،لشی ضٌ ٚطث ٝآة ضیرشٔ ٝیك ٚ ٝا ٖٚث ٝقسر
زض صٛضسی و ٝزض ایٗ فٙبٚضی اظ ؾٛذشٟبی فؿیّی اؾشفبز ٜقٛز فطایٙس سجسیُ ا٘طغی ٘ؿجز ث ٝزیٍط ٘یطٌٚبٞ ٜبی فؿیّی 67زضصس
ثس٘ف ض ٚسىٔ ٖٛی ز ، ٜایٗ ٚیطٚؼ زض ٛٞا ٔؼّك
دبن سط ٚؾجعسط ذٛاٞس ثٛز .قطوز Bloom Energyعی ٘كؿز ٔغجٛػبسی ذٛز ٕٞچٙیٗ اػالْ وطز غ٘طاسٛض اثساػی ایٗ
ٔیق ٚ ٝأىبٖ ایٙى ٝضٚی ثسٖ ا٘ؿبٖ ثیفش ٝثبال ٔی ض، ٜ
قطوز سب و ٖٛٙسٛا٘ؿش ٝاؾز زض حسٚز ٔ 11یّی ٖٛویّٚٛار ؾبػز ا٘طغی اِىشطیىی سِٛیس وٙس و ٝایٗ ٔیعاٖ سِٛیس ا٘طغی ثب
ایٗ ٚیطٚؼ ایؼبز ظٌیُ دٛؾشی ٔی و. ٝٙ
وبٞف ٔ 6یّیٞ 350 ٚ ٖٛعاض 293 ٚویٌّٛطْ زی اوؿیس وطثٗ ٕٞطا ٜثٛز ٜاؾز .ثط اؾبؼ ٌعاضـ فبوؽ ٘یٛظ٘ ،بْ ٔكشطیبٖ ایٗ
ثب ایٗ ؾشٕٞ ٖٛطا ٜثبقیس ...
قطوز ثطای اؾشفبز ٜاظ فٙبٚضی ٔٙجغ ا٘طغی ػسیس آٖ ضا ٔی سٛاٖ زض ٔیبٖ اؾبٔی قطوشٟبی سؼبضی اظ لجیُ وٛوب وٛال،eBay ، فسوؽ ٚ ٌٌُٛ ،زیٍط قطوشٟبی ٔكٟٛض ٔكبٞس ٜوطز. شماره هشتم – اسفند 88
33
از AreZoO : مدير تاالر ادبيات و حسابداري
ثِ ًبم خذاًٍذ ربى ٍ خشد
ٍ ًَؼ دٗگش اًذسصّب ٍ ٍغبٗب ٍ هَاؾع ٍ حکوٖ است کِ دس ًسخِ ضبٌّبهِ هٌخَس اثَ
کضٗي ثشتش اًذٗطِ ثشًگزسد
هٌػَسٕ ٍ دٗگش هأخزٕ کِ هَسد استفبدُ ٍٕ قشاس گشفتِ ٍرَد داضتِ ٍ اص قَل ثؿؿٖ اص
خذاًٍذ ًبم ٍ خذاًٍذ ربٕ
پبدضبّبى ٍ ٍصٗشاى ٍ هَثذاى ٍ پْلَاًبى ٍ دٗگش ثضسگبى دس تؿبؾ٘ف ثؿؿٖ اص فػَل ٍ
خذاًٍذ سٍصٕ دُ سٌّوبٕ
اثَاة ضبٌّبهِ آهذُ است؛ هبًٌذ اًذسصّبٕ اسدض٘ش ثِ ضبپَس ( ظ 611خالغِ ضبٌّبهِ،
خذاًٍذ کْ٘بى ٍ گشداى سپْش
فشٍغٖ) ٍ اًذسصّبٕ ّشهض ثِ فشصًذ خَد ثْشام ( ظ ٍ )615سخٌبى حک٘وبًِ ثَصسروْش ثب
فشٍصًذُ هبُ ٍ ًبّ٘ذ ٍ هْش
اًَض٘شٍاى ٍ هَثذاى دس ّفت ثضم ( ظ ٍ )698پٌذًبهِ ثَصسروْش ( ظ ً ٍ )714ػبٗش اٌْٗب
صًبم ٍ ًطبى ٍ گوبى ثشتش است
کِ اگش چِ اص صثبى دٗگشاى است ،ل٘کي گَٖٗ ّوِ اص دل فشدٍسٖ ثشآهذُ است.
ًگبسًذُ ثشضذُ گَّش است
ًَس ثِ ّش حبل ،اٍ ثب آٍسدى ٍ دسد اٗي ّش دٍ گًَِ هطبلت ًغض ٍ حکوتآه٘ض ؾالقِ خَد سا ثِ
استبد اثَالقبسن فشدٍسٖ ( ٗ 411 -329ب ّ 416ـ) ،ثضسگتشٗي ضبؾش حوبسِ سشإ اٗشاى ،ثلکِ
اغَل ٍ هجبًٖ اخالقٖ احجبت ٍ اغْبس ًوَدُ ٍ اٗي هؿٌٖ ٗبد آٍس رولِ هؿشٍف اهبًَئل کبًت
رْبى کِ دس ًػن داستبىّب ٍ اسبط٘ش ثبستبًٖ ٍ قػع ٍ سٍاٗبت قْشهبًٖ ٍ تبسٗخٖ اٗشاى ثب
(ٍفبت1804 :م) ،ف٘لسَف ثضسگ آلوبًٖ ،است کِ گفتِ :دٍ چ٘ض سٍح سا ثِ اؾزبة
ًجَـ ٍ استؿذاد خذاداد سخي سا ثِ آسوبى ؾل٘٘ي ثشد ٍ دس ؾزٍثت ثِ هبُ هؿ٘ي سسبً٘ذ (چْبس
هٖآٍسد ٍ ّش چِ اًذٗطِ ٍ تإهل ث٘ص کٌٖ اؾزبة ٍ احتشام ًسجت ثِ آى دٍ چ٘ض ّوَاسُ
هقبلِ ،ظ -)47دس في خَٗص ثضسگ آٗتٖ است کِ ًبم اٍ ّوَاسُ ثب احتشام صٌٗت ثخص
تبصُ ٍ افضٍى هٖضَدٗ ،کٖ آسوبى پش ستبسُ کِ ثبالٕ سش هب رب داسد ٍ دٗگش قبًَى اخالقٖ
تبسٗخ ادة ٍ فشٌّگ کطَس اٗشاى خَاّذ ثَد .هٌػَهِ حوبسٖ ثًٖػ٘ش اٍ -کِ ضبهل
کِ دس دل هب ًْبدُ ضذُ است( .س٘ش حکت دس اسٍپب ،د ،2ظ .)212
داستبىّب ٍ اسبط٘ش هلٖ ٍ ٍقبٗؽ تبسٗخٖ اص آغبص توذى ًژاد اٗشاًٖ تب اًقشاؼ سلسلِ سبسبًٖ است ( دکتش غفب ،تبسٗخ ادث٘بت دس اٗشاى ،د ،1ظ – )489ؾالٍُ ثش هحسٌبت ٍ فَاٗذ
اٗي قبًَى اخالقٖ چٌبى دس دل فشدٍسٖ ربٕ گشفتِ ٍ ثب ربى ٍ اًذٗطِ اٍ دس آه٘ختِ کِ دس
ثٖضوبس ادثٖ ٍ تبسٗخٖ ٍ ّوچٌ٘ي اّو٘ت فشاٍاى ،اص لحبظ اضتوبل ثش ثخص اؾػن آداة ٍ
ثس٘بسٕ اص اضؿبس ضبٌّبهِ ثِ هٌبسجت رلَُگش است ٍ ًگبسًذُ ،پ٘ص اص رکش هَاسد هضثَس ،دس
سسَم ٍ سٌي ٍ ؾقبٗذ دٗشٌِٗ ٗؿٌٖ فشٌّگ کْي ٍ ربٍداى هشدم اٗي سبهبى دس قشٍى ٍ
ث٘بى اٗي هؿٌٖ ثِ سخٌٖ کِ ثؿؿٖ اص غبحتًػشاى دسثبسُ تکبل٘ف اخالقٖ گفتِاًذ اضبست
اؾػبس گزضتِ ،هتؿوي ثس٘بسٕ اص هطبلت آهَصًذُ ٍ ؾجشتآهَص اخالقٖ ٍ ارتوبؾٖ ٍ
هٖکٌذّ ...:ش ضخع ؾبقل ٍ خشدهٌذٕ ثِ حکن ؾقل ٍ ٍرذاى ثش اسبس ٗک ًَؼ
هزّجٖ ٍ دٗگش هجبحج اًسبًٖ است کِ ثش اسصش هؿٌَٕ آى افضٍدُ ٍ آى سا ،ث٘ص اص حذ
هسئَل٘ت ،خَد سا ثِ اًزبم دادى تکبل٘ف اخالقٖ هَغف ٍ هلضم هٖثٌ٘ذ ٍ اٗي الضام ثِ حذٕ
هؿوَل ،هقجَل طجؽ هشدم غبحت ًػش ًوَدُ ،تب آًزب کِ هٖتَاى قسوتّبٖٗ اص آى سا
است کِ فالسفِ قذٗن ،فؿبئل اخالقٖ سا الصهِ ؾقل ٍ داًص ٍ هؿشفت ،ثلکِ ثب آى ٗکٖ
إٌِٓٗ٘ ؾجشت ٍ گٌزٌِ٘ پٌذ ٍ حکوت داًست ٍ خَاًذى آى سا ثشإ تْزٗت اخالق ٍ
هٖداًستٌذ ٍ هٖگفتٌذ ضخع داًب خَد ثِ خَد ً٘کَکبس است ٍ ضشّ ٍ ثذٕ ًبضٖ اص رْل ٍ
تطح٘ز ارّبى ٍ تٌجِ٘ ٍ ث٘ذاسٕ ّوِ طجقبت هشدم ،خبغِ رَاًبى کِ اص گشدش سٍصگبس ٍ
ًبداًٖ است(...دکتش س٘بسٖ ،ؾلن االخالق ،ظ)69
اًقالة احَال ثٖخجشًذ ،الصم ضوشد .اٗي هطبلت اخالقٖ ثش دٍ گًَِ است:
ًکتِ ربلت تَرِ اٗي است کِ هَاؾع ٍ هطبلت حکوتآه٘ضٕ کِ دس ؾوي ثؿؿٖ اص
ٗکٖ پٌذّب ٍ حکوتّبٕ فشاٍاًٖ کِ فشدٍسٖ ثِ سبئقِ ه٘ل ثبطٌٖ ٍ رٍق فطشٕ خَٗص،
فػَل ضبٌّبهِ آهذُ ٍ ،ثِ قَل اسثبة ثػ٘شت دلجستگٖ ثِ آًْب هٌجؿج اص ؾقل ٍ داًص
غبلجبً دس آغبص ٍ اًزبم حَادث ٍ ٍقبٗؽ ٍ ثؿذ اص پ٘شٍصٕ ثب ضکستّبٕ پبدضبّبى ٍ پْلَاًبى
گٌَٗذُ خشدهٌذ آى است ،گبُ ثِ حذٕ هَؾَؼ اغلٖ سا تحت الطؿبؼ قشاس هٖدّذ کِ
ٍ اًقشاؼ سلسلِّب کِ دگشگًَٖ ٍ تجذل اٍؾبؼ ٍ احَال سا دس پٖ داضتِ ،اص سش ؾجشت ٍ
خَاًٌذُ تشدٗذ پ٘ذا هٖکٌذ کِ آٗب هشاد گٌَٗذُ ث٘بى اغَل اخالقٖ است ٗب رکش حَادث
ًػ٘حت ثِ هٌبسجت ٍ ربٕ ربٕ آٍسدُ ٍ ثِ هتي اغلٖ ضبٌّبهِ افضٍدُ،
تبسٗخٖ ٍ اسبط٘ش ثبستبًٖ؟ قذس هسلن اٗي است کِ استطْبد هکشس فشدٍسٖ دس احٌبٕ سخي شماره هشتم – اسفند 88
34
ثِ ادًٖ هٌبسجتٖ ثذٗي گًَِ هفبّ٘ن ؾبلٖ اخالقٖ ٍ اًسبًٖ دس رْت گشاهٖ داضتي فؿبٗل ٍ
ٍ ربٕ دٗگش دس احجبت تَح٘ذ ٍ ٗکتبپشستٖ ،ؾوي سدّ احتزبربت هبدٕ گشاٗبًِ هذّؾ٘بى
پست ضوشدى سراٗل ،ثِ ضبٌّبهِ اهت٘بص خبغٖ ثخط٘ذُ است کِ ًػ٘ش آى دس کوتش هٌػَهِإ
حکوت ٍ فلسفِ ،ثب ث٘بًٖ سبدُ ٍ سسب ٍ هشداًِ ،کِ اص ٍٗژگّٖبٕ اٍست چٌ٘ي سشٍدُ است:
اص اٗي دست دٗذُ هٖضَد .ثِ ساستٖ اٗي ّوبى «ٌّ ...ش رْبى پسٌذٕ است کِ ثِ قَل تَلستَٕ ّوَاسُ هالک حبثت ٍ هؿتجشٕ داسد ٍ آى هالک حبثت ٍ هؿتجش هؿشفت دٌٖٗ ٍ
آٗب فلسفِ داى ثس٘بسگَٕ
سٍحبًٖ است کِ پَ٘ستِ افکبس ٍ ؾقبٗذٕ سا القب هٖکٌذ کِ دس ّوِ اؾػبس ه٘بى توبم اهن
ًپَٗن ثِ ساّٖ کِ گَٖٗ ثپَٕ
ؾبلن هطتشک است»( .دکتش صسٗي کَةً ،قذ ادثٖ ،ظ .)96
سخي ّ٘چ ثْتش ص تَح٘ذ ً٘ست
آسّٕ ،و٘ي هؿشفت دٌٖٗ ٍ سٍحبًٖ ،دس حق٘قت ،اسبس ٍ هجٌبٕ هکبسم اخالقٖ است ٍ
ثِ ًبگفتي ٍ گفتي اٗضد ٗک٘ست
ثْتشٗي گَاُ آى سا قشىّب ،قجل اص کبًت تَلستَٕ ٍ ثؿؿٖ اص داًطوٌذاى هػلح ٍ خ٘شاًذٗص
تشا ّش چِ ثش چطن ثشثگزسد
ٍ ؾلوبٕ تؿل٘ن ٍ تشث٘ت قشى اخ٘ش ٍ هؿبغش اسٍپب ٍ آهشٗکب ّوچَى دکتش کبسل ٍ آًبتَل
ثگٌزذ ّوٖ دس دلت ثب خشد
فشاًس ٍ اضپٌگلش ٍ ک٘ضسلٌ٘گ ٍ ربى دَٖٗٗ ( ؾجبس اقجبل ،تبسٗخ توذى رذٗذ ،1320 :ظ
چٌبى داى کِ ٗضداى ً٘کٖ دّص
)358 – 357دس سخٌبى ٍ احبدٗج گْشثبس پ٘بهجش ثضسگ اسالم ٍ آٗبت ثٌ٘بت قشآى هز٘ذ
رض آًست ٍ صٗي ثش هگشداى هٌص
هٖتَاى ٗبفت .چٌبى کِ پ٘بهجش دس حذٗج هؿشٍفٖ ،کِ هبلک آى سا دس الوَطّب ًقل کشدُ،
تَ گش سختِإ ساُ سٌز٘ذُ پَٕ
فشهَدُ است.
ً٘بٗذ ثِ ثُي ّشگض اٗي گفتگَٕ
ثؿخت التون هکبسم االخالق ٍ .دس آِٗ َّ الزٕ ثؿج فٖ االه٘٘ي سسَال هٌْن ٗتلَ ؾلْ٘ن
(ّوبى ،ظ .340غفب ،تبسٗخ ادث٘بت ،د ،1ظ )488
آٗبتِ ٍ ٗضکْ٘ن ٍ ٗؿلوْن الکتبة ٍ الحکؤ ( .سَسُ روؿِ ،آِٗ )3ثِ الْبم سثبًٖ تضکِ٘ ًفَس سا هقذم ثش تؿل٘ن ضوشُ است .ثٖگوبى سش ثؿخت اًج٘بٕ ؾػبم ،خبغِّ پ٘بهجش اسالم، تکو٘ل ٍ تتو٘ن هکبسم اخالقٖ ٍ تْزٗت ًفَس اًسبًٖ ثَدُ است ٍ فشدٍسٖ کِ خَد اص ث٘شٍاى ساست٘ي آى حؿشت ٍ اص هؿتقذاى حق٘قٖ آٗ٘ي هقذس اسالم ثَدُ ٍ چٌبى کِ اص فحَإ سخٌص ثش هٖآٗذ ثب قشآى ٍ حذٗج ً٘ض آضٌبٖٗ داضتِ ،اغَل اخالقٖ اسالهٖ ،سا کِ هٌطبء ؾقالًٖ داسد ٍ اص اؾتقبد ثِ هجذؤ ٍ هؿبد ًطإت هٖگ٘شد ،سشلَحِ کبس خَٗص هٖداًستِ است ،چٌبًکِ ضبٌّبهِ سا ثذٗي اث٘بت ،کِ دالّ ثش خؿَؼ دس ثشاثش آفشٌٌٗذُ تَاًبٕ رْبى است ،آغبص کشدُ است:
ثِ ًبم خذاًٍذ ربى ٍ خشد کضٗي ثشتش اًذٗطِ ثشًگزسد خذاًٍذ ًبم ٍ خذاًٍذ ربٕ
گَٖٗ دس ٍغف اٗي طبٗفِ ٍ هقتؿبٕ ّو٘ي حبل ٍ هقبم است کِ دس قشآى آهذُ:
خذاًٍذ سٍصٕ دُ سٌّوبٕ
ٗؿلوَى غبّشاً هي الحَ٘ٓ الذً٘ب ٍ ّن ؾي االخشٓ ّن غبفلَى ( .سَسُ سٍم ،آِٗ )7
خذاًٍذ کْ٘بى ٍ گشداى سپْش
فشدٍسٖ دس اٍاٗل ضبٌّبهِ ،ثؿذ اص ًؿت خذا ،ثِ ستبٗص خشد پشداختِ ٍ گفتِ است:
فشٍصًذُ هبُ ٍ ًبّ٘ذ ٍ هْش
گ٘بُ سجض
ص ًبم ٍ ًطبى ٍ گوبى ثشتش است
خشد افسش ضْشٗبساى ثَد
ًگبسًذُ ثش ضذُ گَّش است
خشد صَٗس ًبهذاساى ثَد
سخي ّشچِ صٗي گَّشاى ثگزسد
خشد صًذُ ربٍداًٖ ضٌبس
ً٘بثذ ثذٍ ساُ ربى ٍ خشد
خشد هبِٗ صًذگبًٖ ضٌبس
ستَدى ًذاًذ کس اٍ سا چَ ّست
اصٍٖٗ ثِ ّش دٍ سشا اسروٌذ
ه٘بى ثٌذگٖ سا ثجبٗذت ثست
گسستِ خشد پبٕ داسد ثِ ثٌذ... ّو٘طِ خشد سا تَ دستَس داس
(خالغِ ضبٌّبهِ فشدٍسٖ ،ظ )1
ثذٍ ربًت اص ًبسضا دٍس داس (ّوبى ،ظ)2 شماره هشتم – اسفند 88
35
اث٘بت صٗش ،کِ ًػبهٖ ؾشٍؾٖ اص ّزًَبهِ فشدٍسٖ دسثبسُ سلطبى هحوَد آٍسدُ ،هؤّٗذ
تشا اص دٍ گ٘تٖ ثشآٍسدُاًذ ثِ چٌذٗي ه٘بًزٖ ثپشٍسدُاًذ
ّو٘ي هطلت است:
ًخست٘ي فطشت پس٘ي ضوبس تَٖٗ خَٗطتي سا ثِ ثبصٕ هذاس ٍ اص ّو٘ي دٗذگبُ است کِ ثشإ پشٍسش استؿذادّبٕ ضگشف ًْبًٖ آدهٖ ،اٍ سا ثِ
هشا غوض کشدًذ کبى پش سخي
آهَختي ؾلن ٍ داًص تشغ٘ت هٖکٌذ ٍ اص دؾَٕ کوبل کِ هبِٗ سکَد ٍ خسشاى است ثبص
ثِ هْش ًجٖ ٍ ؾلٖ ضذ کْي
هٖداسد ٍ هٖگَٗذ:
اگش هْشضبى هي حکبٗت کٌن ه٘بسبٕ اص آهَختي ٗک صهبى
چَ هحوَد سا غذ حوبٗت کٌن
صداًص ه٘فکي دل اًذس گوبى چَ گَٖٗ کِ ٍام خشد تَختن
(غفب ،تبسٗخ ادث٘بت ،ثِ ًقل اص چْبس هقبلِ ،ظ )483
ّوِ ّش چِ ثبٗستن آهَختن ٗکٖ ًغض ثبصٕ کٌذ سٍصگبس کِ ثٌطبًذت پ٘ص آهَصگبس ًذاًٖ چَ گَٖٗ کِ داًب ضذم ثِ ّش آسصٍ ثش تَاًب ضذم چٌبى داى کِ ًبداىتشٗي کس تَٖٗ چَ گفتبس داًٌذگبى ًطٌَٕ... (خالغِ ضبٌّبهِ ،ظ )707 – 706 دس قشآى هز٘ذ ٍ احبدٗج دس تحشٗؽ ثش داًصاًذٍصٕ ضَاّذ فشاٍاى ٗبفت هٖضَد ،کِ ثشإ سؾبٗت ربًت اٗزبص تٌْب ثِ قسوت اخ٘ش آِٗ 13اص سَسُ ( 39صهش) ٍ ٗک حذٗج هؿشٍف اص پ٘بهجش (ظ) ثسٌذُ هٖضَد... قل ّل ٗستَٕ الزٗي ٗؿلوَى ٍ الزٗي ال ٗؿلوَى اًوب ٗتزکش اٍلَااللجبة ( .سَسُ صهش ،آِٗ .)13 اطلجَ الؿلن ٍ لَ ثبلػ٘ي فبى طلت فشٗؿِ ؾلٖ کل هسلن اى الوالئکٔ تؿؽ ارٌحتْب لطبلت الؿلن سؾٖ ثوب ٗطلتًْ( .ذ الفػبحِ ،اثَالقبسن پبٌٗذُ ،ظ )64 – 63 ٍ ّو٘ي طبلت ؾلن ثب چٌ٘ي هقبم ٍ هٌضلتٖ اگش دس ثٌذ خَدثٌٖ٘ ٍ اؾزبة گشفتبس آٗذ ،چٌبًکِ فشدٍسٖ ثب ؾٌبٗت خبظ ثِ هقبم خالفت الْٖ ٍ کشاهت راتٖ اًسبى ،کِ دس آِٗ ٍ :ار قبل
فشدٍسٖ ّن اضبسُ کشدُ هطوَل اٗي سخي حؿشت اه٘شالوَهٌ٘ي ؾلٖ (ؼ) است کِ فشهَدُ:
سثک للوالئکٔ اًٖ ربؾل فٖ االسؼ خل٘فٔ ( ...سَسُ ثقشُ ،آِٗ ٍ )29آِٗ ٍ :لقذ کشهٌب ثٌٖ
اؾزبة الشرل لٌفسِ ثشّبى ًقػِ ٍ ؾٌَاى ؾؿف ؾقلِ ( کلوبت قػبس حؿشت ؾلٖ ( ؼ)،
آدم ٍ حولٌب ّن فٖ الجشّ ٍالجحش ٍ سصقٌبّن هي الطّ٘جبت ٍ فؿّلٌبّن ؾلٖ کخ٘ش هوي خلقٌب
چبح ٍصاست فشٌّگ سبل ،1324ظ )9
تفؿ٘الً (سَسُ آسشاء ،آِٗ )73ثذاى اضبست سفتِ ٍ غبّشاً هطوح ًػش فشدٍسٖ ً٘ض ثَدُ دس دٍ ث٘ت ثس٘بس ثلٌذ ٍ حک٘وبًِ ،کِ ثش ؾلَّ اًذٗطِ ٍ ؾػوت پبٗگبُ هؿٌَٕ گٌَٗذُ آى داللت
ثِ قَل حبفع :خَدپسٌذٕ ربى هي ثشّبى ًبداًٖ ثَد( .حبفع قضٌٍٖٗ ،ظ )148
داسد ،خطبة ثِ اًسبى گفتِ است:
شماره هشتم – اسفند 88
36
از Darya : مدیز تاالر پاسخگویی به سواالت مذهبی و عقیدتی
حيبت اختٕبػى أبْ سضب ػّي ٝاِسّالْ
پيص آٔذ ٘طبٖ دٙٞذ ٜايٗ است وٚ ٝضغ ػاللٔ ٝشدْ ٚخٛضص ٔحجّتٟبى آ٘بٖ ٘سجتج ٝاُٞ
دٚساٖ حيبت ٚأبٔت أبْ ٞطتٓ اٚج ٌيشى ٌشايص ٔشدْ ث ٝا ُٞثيت ٚدٚساٖ ٌستشش
ثيت دس دٚساٖ أبْ سضب ػّي ٝاِسّالْ خيّى ثبال ثٛد ٜاست .ثٞ ٝش حبَ ثؼذ ٕٞى ٝاختالف
پبيٍبٟٞبى ٔشدٔى ايٗ خب٘ذاٖ است.
أيٗ ٔ ٚأٔ ٖٛپيص آٔذ ٚخ ٚ ًٙخذاَ ثيٗ خشاسبٖ ٚثغذاد ،پٙح سبَ ط َٛوطيذ ٕٝٞايٟٙب
چٙب٘ىٔ ٝى دا٘يٓ أبْ اص پبيٍبٔ ٜشدٔى ضبيست ٝاى ثشخٛسداس ثٛد « ٚدس ٕٞبٖ ضٟش وٝ
ٔٛخت ضذ و ٝػّى ثٗ ٔٛسى اِشضب ػّي ٝاِسّالْ ثتٛا٘ٙذ وبس ٚسيؼى ثىٙٙذ وٟبٚج آٖ ثٝ
ٔأٔ٘ٛجب صٚس حىٔٛت ٔى وشد اٛٔ ٚسد لجٔ ٚ َٛشاد ٔ ٕٝٞشدْ ثٛد ٚثش دِٟب حىٓ ٔى سا٘ذ...
ٔسأِٚ ٝاليتؼٟذى ٔٙتٟى ضذ».
٘طب٘ٞ ٝب ٚضٛاٞذ تبسيخى ثبثت ٔى وٙذ و ( ٝدس ايٗ دٚساٖ) پبيٍبٔ ٜشدٔى ٔىتت ػّى
حميمت آٖ است و ٝدس ايٗ دٚساٖ،ثذى اٚضبع ٔيبٖ أيٗ ٔ ٚأٔ ٖٛث ٝأبْ وٕه وشد تب ثبس
ػّيٟبِسّالْ اص خٟت ػّٕى ٚاختٕبػى تب حذّى ثسيبس سضذ وشدٌ ٚ ٜستشش يبفت ٝثٛد .دس
سٍٙيٗ سسبِت خٛيص سا ثش دٚضىطذ ،ثش تالضٟبى خٛد ثيفضايذ ٚ ،فؼبِيتٟبى خٛد سا
إٓ٘شحّ ٝثٛد و ٝأبْ ػّي ٝاِسّالْ ٔسئِٛيت سٞجشى سا ث ٝػٟذٌ ٜشفت».
دٚچٙذاٖ وٙذ ،چ ٝدس ايٗ صٔب٘ضٔي ٝٙآٖ فشاٌ ٓٞطت و ٝضيؼيبٖ ثب ا ٚتٕبس ٌيش٘ذ ٚاص
ٌشچٟى ٝدس دٚساٖ أبٔت أبْ سضب ػّي ٝاِسّالْ دٔ ٚشحّ ٝفؼبِيّت دس سبِٟبى خالفت
سٕٛٙٞدٞبى ا ٚثٟش ٜخٛيٙذٕٞٚ ،يٗ أش دس وٙبس ثشخٛسداس ثٛدٖ أبْ اص ٚيژٌيٟبى ٔٙحصش ثٝ
ٞبسٚ ٖٚسبِٟبى خالفت ٔأٔ ٖٛسا ٔى تٛاٖ اص يىذيٍش خذا وشد ٚثشاى ٞش يه اص ايٗ دٚ
فشد ٚسفتبس آسٔب٘ى وٟذس پيص ٌشفت ٝثٛد سشا٘دبْ ث ٝتحىيٓ پبيٍبٌ ٚ ٜستشش ٘فٛر أبْ دس
ٔشحّٟٛيژٌيٟبيى ٔتٕبيض اص ديٍشى يبفت ،أب اٌش ثٚ ٝيژٌى ػٕٔٛى ايٗ دٚساٖ ثٍٙشيٓ،
سشصٔيٟٙبى ٔختّفحىٔٛت اسالٔى ا٘دبٔيذ .ا ٚخٛد يه ثبس صٔب٘ى و ٝدسثبسٚ ٜاليتؼٟذى
خٛاٞيٕذيذ « ٍٙٞبٔى وٛ٘ ٝثت ث ٝأبْ ٞطتٓ ػّي ٝاِسّالْ ٔى سسذ ...دٚساٖ ،دٚساٖ ٌستشش
سخٗ ٔى ٌٛيذ ،ثٕٟأٔ ٖٛچٙيٗ اظٟبس ٔى داسد « :ايٗ ٔسأِ ٝو ٝثذاٖ ٚاسد ضذ ٜاْ ٞيچ چيض
ٚسٚاج ٚ ٚضغ خٛة ائٕ ٝاست ٚضيؼ ٝدس ٕٝٞخب ٌستشد ٜا٘ذ ٚأىب٘بت ثسيبس صيبد است
ثش آٖ ٘ؼٕتى وٟذاضت ٝاْ ٘يفضٚد ٜاست ٗٔ .پيص اص ايٗ دس ٔذي ٝٙثٛدْ ٚاص ٕٞبٖ خب ٘بٔٞ ٝب
وٕٟٙتٟى ٔى ضٛد ثٔ ٝسأِٚ ٝاليتؼٟذى .اِجت ٝدس دٚساٖ ٞبس ،ٖٚأبْ ٞطتٓ دس ٟ٘بيت
ٚفشٔبٟ٘بيٓ دس ضشق ٚغشة اخشا ٔى ضذ ٌ ٚب٘ ٜيض ثش االؽ خٛد ٔى ٘طستٓ ٚاص وٛچٝ
تميّٟض٘ذٌى ٔى وشد٘ذ .يؼٙى وٛضص ٚتالش سا داضتٙذ ،حشوت سا داضتٙذ ،تٕبس سا
ٞبىٕذئ ٝٙى ٌزضتٓ ،دس حبِى و ٝدس ايٗ ضٟش ػضيضتش اص ٔٗ وسى ٘جٛد ».دس ايٗ خب
داضتٙذٙٔ،تٟى ثب پٛضص وبُٔٔ ...ثالً دػجُ خضاػى و ٝدسثبس ٜأبْ ٞطتٓ دس دٚساٖ
ثسٙذٞبست سخٗ اثٗ ٔ٘ٛسـذضٕٗ أبٔـشا ثيبٚسيٓ و ٝثٔ ٝأٔٔ ٖٛى ٌٛيذ :اى أيشٔؤٔٙبٖ،
ٚاليتؼٟذى آ٘طٛس حشف ٔى ص٘ذ دفؼتبً اص صيش س ًٙثيش٘ ٖٚيبٔذ ٜثٛد .خبٔؼ ٝاى و ٝدػجُ
ايٗ وٟبو ٖٛٙدس وٙبس تٛست ثتى است و ٝث ٝخبى خذا پشستص ٔى ضٛد).
خضاػى ٔىپشٚسد يب اثشاٞيٓ ثٗ ػجّبس سا و ٝخضٔ ٚذّاحبٖ ػّى ثٗ ٔٛسى اِشضبست ،يب
دسچٙيٗ ضشايطى ٚپس اص آٖ و ٝحضشت سضب ػّي ٝاِسّالْ ثؼذ اص پذس ٔسئِٛيت سٞجشى ٚ
ديٍشاٖ ٚديٍشاٖ سا ،ايٗ خبٔؼ ٝثبيستى دس فش ًٙٞاسادت ث ٝخب٘ذاٖ پيغٕجش سبثم ٝداضتٝ
أبٔتشا ث ٝػٟذٌ ٜشفت دس خٟبٖ اسالْ ث ٝسيش ٌ ٚطت پشداخت ٘ ٚخستيٗ ٔسبفشت سا اص
ثبضذ .چٙيٗ ٘يست و ٝدفؼتبً ٚثذ ٖٚسبثم ٝلجّى دس ٔذي ٚ ٝٙدس خشاسبٖ ٚدس سى ٚدس
ٔذي ٝٙثٟجصش ٜآغبص فشٔٛد ،تب ثتٛا٘ذ ث ٝطٛس ٔستميٓ ثب پبيٍبٟٞبى ٔشدٔى خٛد ديذاس وٙذ
ٔٙبطمٍ٘ٛبٌٚ ٖٛاليتؼٟذى ػّى ثٗ ٔٛسى اِشضب ػّي ٝاِسّالْ سا خطٗ ثٍيش٘ذ .أب لجالً
ٚدسثبس ٕٝٞ ٜوبسٞب ثٌ ٝفتٍ ٛثپشداصد .ػبدت ا ٚچٙيٗ ثٛد و ٝپيص اص آٖ و ٝثٙٔ ٝطمٝ
چٙيٙسبثم ٝاى ٘ذاضت ٝثبضذ .آ٘چ ٝدس دٚساٖ ػّى ثٗ ٔٛسى اِشضب ػّي ٝاِسّالْ يؼٙىٛاليتؼٟذى
اىحشوت وٙذٕ٘ ،بيٙذ ٜاى ث ٝآٖ ديبس ٌسيُ ٔى داضت تب ٔشدْ سا اص ٚسٚد خٛيص آٌبٜ
شماره هشتم – اسفند 88
37
وٙذ تبٚلتى ٚاسد ضٟش ٔى ضٛد ٔشدْ آٔبد ٜاستمجبَ ٚديذاس ا ٚثبضٙذ .سپس ثب ٌشٟٞٚبى
تؼجيشىذيٍشٔ ،ى تٛاٖ ٌفت تٙطٟبى ٔٛخٛد دس آٖ صٔبٖ ٛٙٞص ثبليٕب٘ذٞ ٜبيى اص طٛفب٘ى
ثسيبسثضسي ٔشدْ اختٕبع ثشپب ٔى وشد ٚدسثبس ٜأبٔت ٚسٞجشى خٛد ثب آ٘بٖ ٌفتٍٔ ٛى
ثٛد وٟبص چٙذ د ٝٞلجُ ػّي ٝحىٔٛت أٛى ٚاص سٛى د ٚخب٘ذاٖ ٔ ّٟٓػّٛى ٚػجّبسى ثشپب
فشٔٛد .آٍ٘ب ٜاص آ٘بٖ ٔى خٛاست تب اص ا ٚپشسص وٙٙذ تب پبسخ آ٘بٖ سا دس صٔيٞ ٝٙبى
ضذٞجٛد .دس ٔيبٖ چٙيٗ طٛفب٘ى ثٛد و ٝلذست طّجبٖ خب٘ذاٖ ػجّبسى ثش اسجٟبى ِدبْ
ٌ٘ٛبٌٕ٘ٛؼبسف اسالٔى ثذٞذ .سپس ٔى خٛاست و ٝثب دا٘طٕٙذاٖ ػّٓ والْ ٚا ُٞثحث ٚ
ٌسيختٟخٛد ٔى ٘طستٙذ ٞ ٚشٌ ٝ٘ٛؤ ٝى خٛاستٙذ ث ٝسٛى ٞذف خٛدـ ٛثب ايٗ ديذٌب ٜوٝ
سخٍٛٙيبٖٕٞ،چٙيٗ ثب دا٘طٕٙذاٖ غيشٔسّٕبٖ ٔاللبت وٙذ تب دس ٕٝٞثبة ٔٙبلط ٝث ٝػُٕ
ٞذف ٚسيّٟشا تٛخئ ٝى وٙذـٕى سا٘ذ٘ذ ٌ ٚب ٓٞ ٜدس ايٗ ٞيب ٚ ٛٞدس غيبة ديذٞ ٜبى
آٚس٘ذ ٚثبا ٚث ٝثحث ٙٔ ٚبظش ٜپشداص٘ذ.
ٔشدْ خٙدشى ٕٞبص پطت ث ٝخب٘ذاٖ ػّٛى ٔى صد٘ذ ٚپس اص آٖ ٔي ٜٛاى سا و ٝدس دست
پذساٖ حضشت سضب ػّي ٝاِسّالْ ث ٕٝٞ ٝايٗ فؼبِيتٟبىأضىبس ٔجبدست ٕ٘ى وشد٘ذ .آ٘بٖ
ٔدشٚح ايٗ خب٘ذا٘جٛد ،ث ٝصٚس ٚث ٝچٍٙبَ ٘يض٘ ٜيشً٘ دسٔى سثٛد٘ذ.
ضخصبً ثٔ ٝسبفشت ٕ٘ى سفتٙذ تب ثتٛا٘ٙذ ٔستميٓ ٚآضىبسثب پبيٍبٟٞبى ٔشدٔى خٛد تٕبس
خب٘ذاٖ ػجّبسى اص سٛيى اص ٘بْ « آَ ٔحّٕذ» سٛءاستفبدٔ ٜى وشد ،چٙذاٖ وٌ ٝب ٜث ٝخبطش
حبصُ وٙٙذ .أب دس دٚساٖ أبْ سضب ػّي ٝاِسّالْ ايٕٙسأِ ٝأشى طجيؼى ثٛد ،چشا وٝ
٘ضديىى طشص وبس يب تجّيغبتطب٘جب آَ ػّى ،دس ٔٙبطك دٚس اص حدبص ايٗ ٌٚ ٝ٘ٛإ٘ٛد ٔى
پبيٍبٟٞبى ٔشدٔى ثسيبس ضذ٘ ٚ ٜفٛر ٔىتت أبْ ػّى ػّيٟبِسّالْ اص ٘ظش سٚحى ٚفىشى ٚ
وشد٘ذ وٕٞ ٝبٖ خط آَ ػّىٟستٙذ .حتّى ِجبس سيب ٜثش تٗ ٔى وشد٘ذ ٔ ٚى ٌفتٙذ :ايٗ
اختٕبػى دس دَ ٔسّٕب٘بٖ و ٝثب أبْ آٌبٞبٕ٘ٞ ٝيبسى ٔىىشد٘ذ افضايص يبفت ٝثٛد...
پٛضص سيبِ ٜجبس ٔبتٓ ضٟيذا٘ىشثال ٚصيذ ٚيحيى است ٚ ،ػذّ ٜاى حتّى اص سشا٘طبٖ ،خيبَ
پس اص آٖ و ٝأبْ ٔسئِٛيت أبٔت سا ث ٝػٟذٌ ٜشفت ٟٕٞتٛا٘بيى خٛد سا دس آٖ دٚس ،ٜدس
ٔى وشد٘ذ و ٝداس٘ذ ثشاىأَ ػّى وبس ٔى وٙٙذ
تٛسؼ ٝدادٖ پبيٍبٟٞبى ٔشدٔى خٛد صشف وشد أب سضذ ٌٚستشش آٖ پبيٍبٟٞب ٕٞ ٚذِى
اص سٛيى ديٍش ٘يض ٕٞيٗ خّفبىخب٘ذاٖ ػجّبسى اص ٕٞبٖ سٚصٞبى ٘خست سّط ٝخٛد وبٔالً
آ٘بٖ ثب وبس أبْ ث ٝايٗ ٔؼٙى ٘جٛد و ٝا ٚصٔبْ وبسٞب ساث ٝدست ٌشفت ٝثبضذ .ثب ٚخٛد ٕٝٞآٖ
ٔيضاٖ ٘فٛر ػّٛيبٖ سا ٔىذا٘ستٙذ ٚاص آٖ ثيٓ داضتٙذ .سختٍيشيٟبيى و ٝاص ٕٞبٖ دٚساٖ
پيطشفتٟب ٚافضايص پبيٍبٟٞبى ٔشدٔى ،أبْ ثخٛثىٕى دا٘ست ٚاٚضبع ٚاحٛاَ اختٕبػى
آغبصيٗ حىٔٛت ػجّبسى ػّي ٝثٙى اِحسٗ ث ٝػُٕ آٔذٌٛ ،اٞى ثش ايٗ تشس ٚ ٚحطت
٘طبٖ ٔى داد و ٝخٙجص أبْ ػّي ٝاِسّالْ دس حذّىٙيست و ٝحىٔٛت سا دس دست ٌيشد،
ػجّبسيب٘بص ا ُٞثيت ٚػاللٔ ٝشدْ ث ٝآ٘بٖ استٌٛ .اٞى ديٍش آٖ و ٝآٚسد ٜا٘ذٙٔ :صٛس
صيشا ثب پبيٍبٟٞبى ٌستشد ٜاى و ٝحضشت داضتٌ ،شچ ٝاصا ٚحٕبيت ٚپطتيجب٘ى ٔى
ٍٙٞبٔى وٟج ٝخ ًٙثب ٔحّٕذ ثٗ ػجذاهلل ٚثشادسش اثشاٞيٕـبص ػّٛيب٘ـٕطغ َٛثٛد ضجٟب سا
وشد٘ذ ،أّب ٘ظيش ايٗ پبيٍبٟٞب ث ٝايٗ دسد ٕ٘ى خٛسد و ٝپبيٟحىٔٛت أبْ ػّي ٝاِسّالْ ٌشدد.
ٕ٘ىخٛاثيذ ،حتى دس ٕٞيٗ صٔبٖ د ٚوٙيض ثشاى ا ٚآٚسد٘ذ و ٝآٟ٘ب سا سدّ وشد ٌ ٚفت:
چ ،ٝپي٘ٛذ آٖ ثب أبْ پي٘ٛذ فىشى پيچيذ ٚ ٜػٕٔٛى ثٛد ٚاص لٟشٔب٘ى ػبطفى ٘طب٘ى داضت.
«أشٚصسٚص ص٘بٖ ٘يست ٔ ٚشا ثب آ٘بٖ وبسى ٘ ،ٝتب آٖ صٔبٖ و ٝثذا٘ٓ سش اثشاٞيٓ اص آِٖ ٔٗ ٚيب
ايٗ ٕٞبٖ احسبسٟبى آتطيٗ ثٛد و ٝسٚصٌبسى پبيٚ ٝاسبسى ثٛد و ٝثٙى ػجّبس ثش آٖ تىيٝ
سشِ ٔٗ اص آِٖ اثشاٞيٓ ٔى ضٛد .ا ٚدس ٕٞيٗ خٍٟٙب پٙدب ٜسٚص خبٔ ٝاص تٗ ٘ىٙذ ٚاصفض٘ٚى
وشد٘ذ ٚثشاى سسيذٖ ث ٝحىٔٛت ثش أٛاج آٖ ػٛاطفسٛاس ضذ٘ذ .أب طجيؼت آٖ پبيٍبٟٞب ٚ
ا٘ذٕ٘ ٜٚى تٛا٘ست دسست سخٗ خٛد سا پى ٌيشد».
ٔب٘ٙذٞبى آٖ ث ٝدسد آٖ ٕ٘ى خٛسد و ٝسا ٜسا ثشاىحىٔٛت ا ٚ ٚدس دست ٌشفتٗ لذست
ايٍٙٙشا٘ى دس دٚساٖ پس اص ٔٙصٛس ٘يض ادأ ٝيبفت ٍ٘ ٚشا٘ى ٟٔذى ٞ ٚبس ٖٚػجّبسى ثيص
سيبسيص ٕٛٞاس سبصد.
اصٔٙصٛس ثٛد ،چٙذاٖ و ٝدس ٕٞيٗ دٚساٖ أبْ وبظٓ ػّي ٝاِسّالْ آٖ ص٘ذاٟ٘بى سخت خٛد
اص ايٗ سٚى ٔى ثيي ٓٙو ٝثيطتشليبٟٔبيى ؤ ٝسّٕب٘بٖ ٚپيشٚاٖ ثب اخالظ ،ثب ٘ظشي ٝأبْ ػّى
ساٌزسا٘ذ .پس اص ايٗ دٛ٘ ،ٚثت ثٔ ٝأٔ ٖٛسسيذ .دس دٚساٖ ٔأٔٔ ٖٛسأِ ٝدضٛاستش ٚثضسٌتشٚ
ػّي ٝاِسّالْ ثشپبوشد٘ذ ،دس تٙبلضٟب ٚاختالفٟبى داخّى ٘بثٛد ٔى ضذ ٚيب غبِجبً ا٘طؼبة ٔى
ٔطىُ آفشيٗ تش ثٛد .چ ،ٝضٛسضٟب ٚفتٞ ٝٙبى فشاٚا٘ى سشتبسش ٚاليتٟب ٚضٟشٞبى
وشد٘ذ ٚاصيىذيٍش خذا ٔى ضذ٘ذ ٚاحيب٘بً ثب يىذيٍش دس خ ٚ ًٙستيض ثٛد٘ذ .ػّت ايٗ أش
ثضسٌبسالٔى سا دسثشٌشفت ٝثٛد تب خبيى ؤ ٝإٔٔ٘ ٖٛى دا٘ست چٍ ٝ٘ٛآغبص وٙذ ٚچ ٝسبٖ
ثسى سبدٞجٛد .ثب ايٗ تٛضيح و ٕٝٞ ٝپبيٍبٟٞب اص ٘ظشي ٝأبٔبٖ آٌب٘ ٜجٛد٘ذ ٚاٚضبع
ثٟحُّ ٔسأِ ٝثپشداصد .أ ٚى ديذ ٚاص ايٗ س٘ح ٔى ثشد و ٝسش٘ٛضتص ٚسش٘ٛضت خالفتص
اختٕبػى ٛٔٚضٛػى سا دسن ٕ٘ى وشد٘ذ .ثّى ٝليبٟٔبيطبٖ غبِجبً ػبطفى ٚآتطيٗ ثٛدٝ٘ ،
دسٔؼشض تٙذثبدٞبيى لشاس ٌشفت ٝو ٝاص ٞش س ٛثش آٖ ٔى تبصد.
آٌبٞب٘٘ٚ ٝضح يبفت .ٝپس طجيؼتبً ػٛاطف ٚاحسبسٟب ٕ٘ى تٛا٘ست ثٙبى حميمى اسالْ لشاس
ٔأٔ ٖٛدس وٙبس ايٗ تشس ٍ٘ٚشا٘ى اص ٛٞضى سشضبس ،فٕٟى لٛى ،دسايتى ثى سبثم ،ٝضدبػتى
ٌيشد؛ چ،ٝثٙبى حميمى ثشاسبس آٌبٞى وبُٔ اص ٞذف استٛاس است.
وٓ ٘ظيش ٚخذّيتى ساٍٞطبثٟشٙٔ ٜذ ثٛد ٚايٟٙب ٕٝٞدس وٙبس ،ٓٞا ٚسا ثذاٖ سٌ ٖٕٛٙٞطت
أبْ سضب ػّي ٝاِسّالْ دس ايٕٙشحّ ٝخٛد سا آٔبد ٜآٖ ٔى وشد تب ٟٔبس حىٔٛت سا ث ٝدست
و ٝاثتىبسى تبص ٜثشسٚى صح ٝٙآٚسد ٚأبْ ٞطتٓ سا ثب تدشث ٝاى ثضسي سٚيبسٚى سبصد ٚ
ٌيشد ،أب ثب ضىّى و ٝا ٚخٛدٔطشح وشد ٜثٛد ٚخٛد ٔى خٛاست ٘ ٝدس ضىّى ؤ ٝأٖٔٛ
ٔسأِٚ ٝاليتؼٟذى ساپيص آٚسدٞ ،ش چٙذ دس ايٗ صٔي٘ ٝٙيض ،تذثيش أبْ ػّي ٝاِسّالْ ا ٚسا ٘بوبْ
اسادٔ ٜى وشد ٚدس آٖ ضىّٛاليتؼٟذى سا ث ٝا ٚػشض ٝداضت ٚا ٚآٖ سا سدّ وشد ٘ ٚخٛاست
سبخت.
ايٙتصٛيشى است اص دٚساٖ أبْ ؤ ٝى تٛا٘ذ دس تفسيش د ٚسخذاد ٔ ّٟٓيؼٙى ٔسأِٝ
ٔٙجغ :سبيت أبْ سضب
ٚاليتؼٟذى٘ ٛيض ٔسأِ ٝپيطٟٙبد خالفت ث ٝأبْ اص سٛى ٔأٔٔ ٖٛب سا ساٍٞطب ثبضذ .ثٝ
شماره هشتم – اسفند 88
38
از Darya :
تَقّغ ضا گبُ ثب ث٘بى ظٗبى هطزم هحَضٕ ٍ ذبضج ضسى اظ هحَض ضضبٗت الْٖ اثطاظ هٖزاضز،
مدیز تاالر پاسخگویی به سواالت مذهبی و عقیدتی
آًدب مِ فطهَز«:هٓيْ طَلَتٓ ضِضَٖ اللِِّ ثِسٓرَطِ الٌّبسِ مَفبُٔ اللِّٔ اُهَٔضٓ الٌّبسِ ٍٓ هٓيْ طَلَتٓ ضِضَٖ
آًچِ پ٘ص ضٍ زاضٗس ،ث٘بى ثطذٖ اًتظبضات ٍ تَقّؼبتٖ است مِ اهبم حسي هدتجٖ ػلِ٘السالم
الٌّبسِ ثِسٓرَطِ اللِِّ ٍٓمَلَِٔ اللِّٔ اِلَٖ الٌّبسِ؛(ّ )3ط مس ضضبٗت ذسا ضا ثرَاّس ّط چٌس ثب ذطن
اظ اهت اسالهٖ؛ ثرصَظ اظ ض٘ؼ٘بى زاضز .اه٘س آًنِ ضُتَضِإ ثطإ ضّطٍاى مَٕ زٍست
هطزم ّوطاُ ضَز؛ ذساًٍس اٍ ضا اظ اهَض هطزم مفبٗت هٖمٌس ٍ ّط مس مِ ثب ثِ ذطن
ثبضس.
آٍضزى ذساًٍس زًجبل ضضبٗت هطزم ثبضس ،ذسا اٍ ضا ثِ هطزم ٍا هٖگصاضز».
اًتظبض اهبم حسي هدتجٖ (ع) اظ ض٘ؼ٘بًص
ٍ گبُ فَائس ذسا هحَضٕ ٍ زض ًظط گطفتي ضضبٗت الْٖ ضا ثِ ظثبى هٖآٍضز ٍ هٖفطهبٗس« :اًََب ذسا هحَضٕ
الضّبهِيُ لِوٓيْ لَنٕ ْٕٗدٔسٕ فٖ قَلْجِِِ اِالّ الطِضب اَىْ ٗسٕػَٔٓ اللِّٓ فَ٘سٕتَدبةٔ لَِٔ؛( )4هي ضوبًت هٖمٌن
فطاگ٘طٕ زاًص
ثطإ مسٖ مِ زض قلت اٍ چ٘عٕ ًگصضز خع ضضب[ٕ ذساًٍسٕ] ،مِ ذساًٍس زػبٕ اٍ ضا
اًسٗط٘سى ٍ تفنّط
هستدبة فطهبٗس».
تالش ٍ مَضص
ضإٍ اظ حضطت اهبم حسي ػلِ٘السالم اٗي هْنّ ضا چٌ٘ي ًقل هٖمٌس :اهبم حسي ػلِ٘السالم
صجط ٍ ثطزثبضٕ
ضٍظ ػ٘س فطط ثط گطٍّٖ اظ هطزم گصض مطز مِ هطغَل ثبظٕ ٍ ذٌسُ ثَزًس ،ثبالٕ سط آًْب
زقت زض زٍست٘بثٖ
اٗستبز ٍ فطهَز « :اِىَ اللِّٓ خٓؼٓلَ ضَْٕطَ ضٓهٓضبىَ هِضْوبضا لِرَلْقِِِ فَ٘سٕتَجِقَُىَ فِِ٘ ثِطبػٓتِِِ اِلٖ هٓطْضبتِِِ فَسٓجٓقَ قََٕمٌ فَفبظٍٔا ٍٓ قَصَط آذَطٍُىَ فَربثَٔا؛( )5ثِ ضاستٖ ،ذساًٍس هبُ ضهضبى ضا ه٘ساى هسبثقِ
.1ذسا هحَضٕ
ثطإ ذلق ذَز قطاض زازُ است تب ثِ ٍس٘لِ طبػت اٍ ثطإ خلت ضضبٗت ذساًٍس ثط ٗنسٗگط
اظ هْوتطٗي اًتظبضاتٖ مِ توبم اًج٘أ ٍ اٍل٘أ اظ ثٌسگبى ذسا ،زاضتِاًس ٍ زاضًس اٗي است مِ
سجقت گ٘طًس .هطزهٖ سجقت گطفتٌس ٍ مبه٘بة گطتٌس ٍ زٗگطاى مَتبّٖ مطزًس ٍ ًبمبم
هطزم زض مبضّب ٍ ضفتبضّب ذسا هحَض ثبضٌس ٍ ضضبٗت الْٖ ٍ ذساًٍسٕ ضا زض توبم اهَض
هبًسًس».
هحَض ٍ اسبس قطاض زٌّس.
ضس٘سى ثِ ضضبٗت الْٖ آضظٍٕ توبم اًج٘أ ثَزُ است .لصا زض ضٍاٗت آهسُ است مِ « هَسٖ
اهبم حسي هدتجٖ ػلِ٘السالم ً٘ع مِ ذَز ذسا هحَض ٍ سطاپب اذالظ ثَز ،اظ اهت اسالهٖ ٍ
ػلِ٘السالم ػطض مطز :ذساٗب! هطا ثِ ػولٖ ضاٌّوبٖٗ مي مِ ثب اًدبم آى ثِ ضضبٗت تَ
ض٘ؼ٘بى ذَٗص تَقّغ ٍ اًتظبض زاضز مِ ضضبٗت الْٖ ضا هحَض فؼّبل٘ت ذَٗص قطاض زٌّس .اٗي
زست ٗبثن .ذساًٍس ٍحٖ مطز مِإ فطظًس ػوطاى! ضضبٗت هي زض سرتٖ ٍ گطفتبضٕ تَ
شماره هشتم – اسفند 88
39
است مِ طبقت آى ضا ًساضٕ .هَسٖ ثِ سدسُ افتبز ٍ هطغَل گطِٗ ضس ،...سطاًدبم ٍحٖ ضس مِإ هَسٖ! ضضبٗت هي زض ضضبٗت تَ ثِ قضب ٍ تقسٗطات هي است)6(».
.4تالش ٍ مَضص فنط ٍ اًسٗطِٗ ٍ ،ب تبهّل ٍ تسثّط ،آى گبُ اضظش حق٘قٖ ٍ ػٌٖ٘ ذَٗص ضا ًطبى هٖزّس مِ
.2فطاگ٘طٕ زاًص
هٌدط ثِ ػول ٍ تالش ٍ سؼٖ ٍ مَضص ضَزٍ ،گطًِ تفنطٕ مِ هٌْبٕ ػول ثبضس ،اضظش
ػلن ٍ زاًص مل٘س ذ٘طات ٍ زست٘بثٖ ثِ سؼبزت است .ثسٍى زاًص ًِ ضاُ سؼبزت هؼلَم
ٍاقؼٖ ًرَاّس زاضت .زض ٍاقغ فنطٕ هطلَة ٍ مبضسبظ است مِ ثِ ػول ٍ تالش ثٌ٘دبهس.
است ٍ ًِ حطمت هوني؛ ثِ ّو٘ي خْت اظ هْنتطٗي هأهَضٗتْبٕ اًج٘ب زض طَل تبضٗد ،تؼل٘ن
ٗنٖ اظ اًتظبضات اهبم حسي ػلِ٘السالم اٗي است مِ ثٌسگبى الْٖ زض مٌبض ػلن ٍ اًسٗطِ،
متبة ٍ آهَظش هسبئل زٌٖٗ ٍ تطث٘تٖ ثَزُ است .اظ هْوتطٗي تَقّؼبت اهبهبى هؼصَم
اّل تالش ٍ ػول ثبضٌس .آى حضطت فطهَز « :اِتَقَُا اللِّٓ ػِجبزٓ اللِِّ ٍٓ خِسٍُا فٖ الطَلَتِ ٍٓ تِدبُِ
ػلْ٘نالسالم اظ ض٘ؼ٘بى اٗي است مِ اّل زاًص ٍ فطاگ٘طٕ حنوت ثبضٌس.
الْْٓطَةِ ٍٓ ثبزِضٍٔا الْؼٓوٓلَ قَجٕلَ هٔقَطِؼبتِ الٌَقِوبتِ ٍٓ ّبزِمِ الَصّاتِ ،فَبِىَ السًُْ٘ب ال ٗسٍٔمٔ ًَؼ٘ؤْب ٍٓال
اهبم حسي هدتجٖ ػلِ٘السالم فطهَزًس « :ػٓلِنِ الٌّبسٓ ػِلْوٓلٓ ٍٓ تَؼٓلَنٕ ػِلْنٓ غَ٘طِكٓ؛()7زاًص
تُؤهٓيُ فد٘ؼْٔب ٍٓال تَتََٓقّٖ هٓسبٍْٗب ،غُطٍُضٌ حبئِلٌ ٍٓ سٌِبزٌ هبئِلٌ؛( )12إ ثٌسگبى ذسا! پطٍاپ٘طِ
ذَز ضا ثِ هطزم ث٘بهَظ ٍ زاًص زٗگطاى ضا ٗبزگ٘ط».
ثبض٘س ٍ ثطإ ضس٘سى ثِ ذَاستِّب تالش مٌ٘س ٍ اظ مبضّبٕ ًبضٍا ثگطٗعٗس ٍ قجل اظ آًنِ
ذساًٍس توبم اهنبًبت فطاگ٘طٕ زاًص ضا زض اذت٘بض هب قطاض زازُ است .لصا الظم است مِ اظ
ًبگَاضْٗب ثِ ضوب ضٍٕ آٍضًس ٍ ًبثَز مٌٌسُ لصات [ٗؼٌٖ هطه] فطا ضسس ،ثِ مبض[ّبٕ ً٘ل[
چطن ٍ گَش ٍ فطصتْب ث٘طتطٗي استفبزُ ضا ثجطٗن ٍ ثب فطاگ٘طٕ زاًص ،ضل ٍ ضجِْ ضا اظ
هجبزضت ٍضظٗس ،پس ثطاستٖ ًؼوتْبٕ زً٘ب زٍام ًساضًس ٍ [مسٖ اظ] ذططات ٍ ثسْٗبٕ آى زض
زل ٍ زضٍى ذَٗص ث٘طٍى ثطاً٘ن.
اهبى ً٘ست[.زً٘ب[ فطٗجنبض ظٍزگصض ٍ تنِ٘ گبّٖ سست ٍ ثٖاسبس است».
اهبم حسي ػلِ٘السالم فطهَز « :اِىَ اَثٕصٓطَ االَثٕصبضِ هب ًَفَصَ فِٖ الْرَ٘طِ هٓصّْٓجِٔٔ ٍٓ اَسٕوٓغٓ االَسٕوبعِ هب
ًنتِ زٗگطٕ ضا مِ حضطت هدتجٖ ػلِ٘السالم ػالٍُ ثط اصل تالش ٍ ػول گَضعز هٖمٌس
ٍٓػٖٓ التَصْم٘طَ ٍٓ اًْتَفَغٓ ثِِِ ٍٓ اسٕلَنٓ الْقُلَُةِ هب طَْٔطَ هِيَ الطُجْٓبتِ؛ ثِ ضاستٖ ،ثٌ٘بتطٗي زٗسُّب آى
ٍ اًتظبض زاضز مِ ثِ آى تَخِّ ضَز ،اٗي است مِ اًسبى ّن ثبٗس ثطإ زً٘ب مبض ٍ تالش مٌس ٍ
است مِ زض ذ٘ط ًفَش ًوبٗس ٍ ،ضٌَاتطٗي گَضْب آى است مِ تصمّطات [زٗگطاى] ضا ثطٌَز ٍ
ّن ثطإ آذطت .مالم ًغع ٍ زلٌط٘ي اهبم حسي ػلِ٘السالم زض اٗي ثبضُ چٌ٘ي است ٍٓ « :اػٕوٓلْ
اظ آى ثْطُهٌس ضَز ٍ سبلنتطٗي زلْب آى است مِ اظ ضل ٍ ضجِْ پبك ثبضس)8(».
لِسًْٔ٘بكٓ مَبًََلٓ تَؼ٘صٔ اَثٓسا ٍٓ اػٕوٓلْ ٙذِطَتِلٓ مَبًََلٓ تَؤَتٔ غَسا؛( )13ثطإ زً٘بٗت چٌبى مبض مي مِ گَٗب ثطإ ّو٘طِ [ زض اٗي زً٘ب] ذَاّٖ ثَز ٍ .ثطإ آذطتت [ ً٘ع چٌبى] سؼٖ ٍ
.3اًسٗط٘سى ٍ تفنّط
تالش مي مِ گَٗب فطزا اظ زً٘ب ذَاّٖ ضفت ».
ػلن ٍ زاًص آًگبُ ًت٘دِثرص ٍ ثوطزُ ذَاّس ثَز مِ ثب تفنّط ٍ تسثّط ّوطاُ ثبضس .ذَاًسى ٍ
طبلت ػلوٖ ثِ ػبلوٖ گفتً٘ :وِ ضجْب ٍ قجل اظ سحطّب ث٘ساض هٖضَم ،زضس ثرَاًن ثْتط
فطاگ٘طٕ قطآى ً٘ع آًگبُ هف٘س ٍ هثوط ذَاّس ثَز مِ ثب تسثّط ٍ تفنّط ّوطاُ ضَز .اظ هْنتطٗي
است ٍ ٗب ًوبظ ضت؟ ػبلن زض خَاة اٍ گفت :مبضٕ مي مِ ّن زضس ثرَاًٖ ٍ ّن ًوبظ
اًتظبضاتٖ مِ اهبهبى هب اظ ض٘ؼ٘بى ذَٗص زاضتِ ٍ زاضًس ،اٗي است مِ اّل اًسٗطِ ٍ تفنط
ضت ًِ .زضس فسإ ًوبظ ضت ٍ ػجبزت ضَز ًِ ٍ ،ػجبزت فسإ زضس ٍ هٌجط ًِ ،مبض ثربطط
ثبضٌس .آًبى اٗي تَقّغ ضا ثب ث٘بًْبٕ هرتلف اثطاظ ًوَزُاًس.
ػجبزات هستحجٖ ٍ ...مٌبض گصاضتِ ضَز ًِ ٍ ،ػجبزات ٍاخت ٍ هقساضٕ هستحتّ ثربطط مبض
اهبم هدتجٖ ػلِ٘السالم هٖفطهبٗس « :اٍُص٘نُنٕ ثِتَقَْٕٓ اللِّ ٍ اِزاهِٓٔ التَفَنُطِ ،فَبِىَ التَفَنُطَ اَثَٔ مُلِ
ٗب اضبفِمبضٕ ثِ تأذ٘ط افتبزُ ٍ ٗب اظ زست ثطٍز.
ذَ٘طٍ ٍٓ اُهُِٔ؛( )9ضوب [ ض٘ؼ٘بًن] ضا ثِ پطٍا پ٘طگٖ ٍ اًسٗط٘سى زائن سفبضش هٖمٌن؛ ظٗطا تفنّط پسض ٍ هبزض [ٍ ضٗطِ ٍ اسبس] توبهٖ ذَثْ٘ب است».
.5صجط ٍ ثطزثبضٕ
زض خبٕ زٗگط فطهَز « :ػٓلَ٘نُن ثِبلْفِنْطِ فَبًَِِٔ هٓفبت٘حٔ اَثَٕاةِ الْحِنْوِٓٔ؛( )10ثط ضوب [ ض٘ؼ٘بى] الظم
اظ ٗل سَ زً٘ب خبٕ حَازث ٍ هصبئت است ٍ اظ ططف زٗگط ،اًدبم ػجبزات ٍ مٌتطل
است مِ اًسٗطِ مٌ٘س؛ ظٗطا فنط مل٘سّبٕ زضّبٕ حنوت است».
ضَْات ً٘بظ ثِ قسضت ٍ ً٘طٍ زاضز ،آًچِ اًسبى ضا زض هقبثل حَازث ٍ هصبئت ً٘طٍهٌس ٍ
ضاستٖ اگط اهّت اسالهٖ ث٘طتط اًسٗطِ ٍ تفنّط هٖمطزًس ٍ ثِ آى ػول هًٖوَزًس ،اٗي ّوِ
هقبٍم هٖسبظز ،صجط ٍ ثطزثبضٕ است ٍ آًچِ اًسبى ضا ثط اًدبم ػجبزات ً٘طٍ ٍ تَاى
ػقت هبًسگٖ ٍ هطنالت ًساضتٌس ٍ اٗي ّوِ هحل تبذت ٍ تبظ استؼوبضگطاى ٍ اثطقسضتْب
هٖثرطس ،استقبهت ٍ پبٗساضٕ است ٍ .آًچِ اًسبى ضا ثط ضَْات غبلت ٍ پ٘طٍظ هٖسبظز،
قطاض ًوٖگطفتٌس .
صجط ٍ پبٗساضٕ است .اظ اًتظبضات هْنّ اهبم حسي هدتجٖ ػلِ٘السالم اٗي است مِ ض٘ؼ٘بى ٍ
گبُ زل هَال اهبم حسي ػلِ٘السالم ثسضز آهسُ ٍ ثب ظثبى گالِٗ اظْبض هٖزاضز « :ػٓدِجٕتٔ لِوٓيْ
پ٘طٍاى اٍ زض توبم هطاحل ظًسگٖ صبثط ٍ ثطزثبض ثبضٌس ،حضطتص زض اٗي ظهٌِ٘ زلسَظاًِ
ٗتَفَنَطُ فٖ هٓأْمَُلِِِ م٘فٓ ال ٗتَفَنَطُ فٖ هٓؼٕقَُلِِِ فَ٘دٌِٓتٔ ثٓطٌَِْٔ هب ٗؤشِِٗ ٍٓ َٗزِعٔ صٓسٕضُٓٔ هب
هٖفطهبٗس « :خٓطَثٌٕب ٍٓ خٓطَةٓ الْؤدٓطِثَٔىَ فَلَنٕ ًَطَ ضَ٘ئب اًَْفَغٔ ٍِخٕساًب ٍٓ ال اَضَطُ فِقْساًب هِيَ الصَجٕطِ
ٗطْزِِٗ؛( )11زض ضگفتن اظ مسٖ مِ زض [ چگًَگٖ استفبزُ اظ] ذَضامْ٘بٕ ذَز اًسٗطِ
تُسإٍ ثِِِ االُْهَٔضٔ؛( )14تدطثِ هب ٍ زٗگطاى ًطبى هٖزّس مِ چ٘عٕ ًبفغتط اظ زاضتي صجطٍ ،
هٖمٌس ٍلٖ زضثبضُ هؼقَالت ذَٗص اًسٗطِ ًوٖمٌس .پس اظ آًچِ هؼسُاش ضا اشٗت
ظٗبًجبضتط اظ فقساى ثطزثبضٕ زٗسُ ًطسُ است ،صجطٕ مِ ثَس٘لِ آى توبم [ زضزّب ٍ [ اهَض
هًٖوبٗس زٍضٕ هٖمٌس ،زض حبلٖ مِ سٌِ٘ [ٍ ضٍح] ذَز ضا اظ پستتطٗي چ٘ع پط هٖمٌس».
زضهبى هٖضَز ».ضاستٖ مِ ثبٗس گفت:
ضاستٖ زض مسام هنتت ٍ هصّت خع اسالم ٍ تط٘غ پ٘سا هٖمٌ٘س مِ اٗي ّوِ ثط ػلن ٍ زاًص،
صس ّعاضاى م٘و٘ب حق آفطٗس م٘و٘بٖٗ ّوچَ صجط ،آزم ًسٗس
تسثّط ٍ تفنط ،اًسٗطِ ٍ تؼقل سفبضش ٍ تبم٘س ًوَزُ ثبضٌس. شماره هشتم – اسفند 88
40
اهبم هدتجٖ ػلِ٘السالم زض مالم زٗگطٕ فطهَز « :اَلْرَ٘طُ الَصٕ ال ضَطَ فِِ٘ اَلطُنْطُ هٓغٓ الٌِؼٕوِٓٔ ٍٓ
زٍستبى ذَز چٌ٘ي هٖفطهبٗس« :اٍ اظ زٗسگبُ هي اظ ّوِ هطزم ثعضگتط ثَز ٍ اسبس ثعضگٖ اٍ
الصَجٕطُ ػٓلَٖ الٌّبظِلَِٔ؛ ذ٘طٕ مِ ضطّ ًساضز ،ضنط زض حبل ًؼوت ٍ ثطزثبضٕ زض هقبثل ًبگَاضٕ
ثِ زٗسُ هي ،مَچنٖ زً٘ب زض زٗسُ اٍ ثَز ،اظ سلطِ خْبلت ثطٍى ثَز .زست زضاظ ًوٖمطز
است)15(».
هگط ًعز مسٖ مِ هَضز اػتوبز ثَز ٍ سَٔزٕ زض آى ٍخَز زاضت ًِ ،ضنبٗتٖ زاضت ٍ ًِ
مل٘س صجط مسٖ ضا ثبضس اًسض زست ّط آٌِٗ زضِ گٌح هطاز ثگطبٗس
ذطوگ٘ي ٍ ًبذطٌَز ثَز ،ث٘طتط ضٍظگبضش ضا ذبهَش ثَز ،پس ٌّگبهٖ مِ سري هٖگفت
ثِ ضبم ت٘طُ هحٌت ثسبظ ٍ صجط ًوب مِ ػبقجت سحط اظ پطزُ ضٍٕ ثٌوبٗس
ثط گٌَٗسگبى ٍ ظثبى آٍضاى غلجِ هٖٗبفت .هطزٕ افتبزُ ثَز ٍ هطزم ًبتَاًص هٖاًگبضتٌس؛ اهب
.6زقّت زض زٍست٘بثٖ
ّو٘ي مِ ظهبى تالش ٍ خسّٗت فطا هٖضس٘س ،ض٘ط ث٘طِ ضا هٖهبًس!».
ضف٘ق ٍ زٍست ػو٘قتطٗي تأث٘ط ضا ثط ظًسگٖ ٍ ضفتبض اًسبى زاضز ،تب آًدب مِ گفتِ ضسُ:
حضطت زض ازاهِ ث٘بى اٍصبف زٍست ذَثص هٖفطهبٗس « :مبىَ اِشا خبهٓغٓ الْؼٔلَوأ ػٓلٖ اَىْ
«اَلْوٓطْءٔ ػٓلٖ زٗيِ ذَل٘لِِِ؛ اًسبى ثط آٗ٘ي ضف٘قص است ».ثِ اٗي ػلّت زض قطآى ٍ ضٍاٗبت ،سرت
ٗسٕتَوِغٓ اَحٕطَظٓ هٌِِْٔ ػٓلٖ اَىْ ٗقَُلَ ،مبىَ اِشا غُلِتٓ ػٓلٖ الْنَالمِ لَنٕ ٗغْلَتٕ ػٓلَٖ السُنَُتِ ،مبىَ ال
ثط آٗ٘ي زٍستٗبثٖ تبم٘س ٍ سفبضش ضسُ است .اهبم حسي هدتجٖ ػلِ٘السالم ً٘ع اظ
ٗقَُلُ هب ال ٗفْؼٓلُ ٍٓ ٗفْؼٓلُ هب ال ٗقَُلُ ،مبىَ اِشا ػٔطِضٓ لَِٔ اَهٕطاىِ ال ٗسٕضٕ اَْٗٔوب اَقْطَةٔ اِلٖ ضٓثِِ ًَظَطَ
ًعزٗنتطٗي افطاز ذبًَازُ تب ض٘ؼ٘بى اًتظبض زاضز مِ زض اًتربة زٍست ٍ ضف٘ق زقّت ثرطج
اَقْطَثْٓٔوب هِيْ َّٓأُ فَربلَفَِٔ ،مبىَ ال ٗلَُمٔ اَحٓسا ػٓلٖ هب قَسٕ ٗقَغٔ الْؼٔصْضٔ فٖ هِثْلِِِ؛( )17چَى ثب
زٌّس ٍ هطاقت ثبضٌس مِ زض زام زٍستبى ًبثبة گطفتبض ًطًَس.
زاًطوٌساى خوغ هٖضس ثِ ضٌ٘سى ث٘طتط ض٘فتِ ثَز تب ثِ گفتي .اگط زض سري هغلَة هٖضس،
زض سفبضضٖ ثِ ٗنٖ اظ فطظًساى ذَٗص فطهَزٗ « :ب ثٌَٖٔ ال تَُاخِ اَحٓسا حٓتّٖ تَؼٕطِفٓ هَٓاضِزُٓٔ ٍٓ
زض ذبهَضٖ هغلَة ًوٖگطت .آًچِ ضا اًدبم ًوٖزاز ًوٖگفتٍ ،لٖ مبضّبٖٗاًدبم هٖزاز
هٓصبزِضُٓٔ ،فَبِشَا اسٕتٌَْجٓطْتٓ الْرُجٕطََٓ ٍٓ ضٓض٘تٓ الْؼِطْطََٓ فَأذِِِ ػٓلٖ اِقبلَِٔ الْؼٓثْطَِٓ ٍٓ الْؤَاسبِٓ فِٖ
مِ آى ضا ثِ ظثبى ًوٖآٍضز .اگط زض هقبثل زٍ مبض قطاض هٖگطفت مِ ًوٖزاًست مساه٘ل
الْؼٔسٕطَِٓ؛( )16پسطم! ثب ّ٘چ مس ثطازضٕ [ٍ زٍستٖ] هني هگط آًنِ [اٍّل] ثساًٖ مدب ضفت ٍ
اظ آى زٍ ذسا پسٌساًِتط است ،آى ضا اًدبم ًوٖزاز مِ ًفسص هٖپسٌسٗسّ٘ ،چ مس ضا ثِ
آهس زاضز ٍ اظ چِ ذبًَازُإ هٖثبضسّ ،ط گبُ ثِ اٗي هسئلِ پٖ ثطزٕ ٍ هؼبضطت ٍ زٍستٖ اٍ
مبضٕ مِ ظهٌِ٘ ػصض زض آى ثَز سطظًص ًوٖمطز».
ضا [ طجق هؼ٘بضّب] پسٌسٗسٕ ،پس ثب اٍ ثطازضٕ [ ٍ زٍستٖ] مي ،زض گصضتي اظ لغعضْب ٍ
سري ضا ثب ضؼطٕ زضثبضُ مطٗن اّلج٘ت ػلْ٘نالسالم ثِ پبٗبى هٖثطٗن:
ّوسضزٕ زض سرتٖ».
هبٗ٘ن ٍ مطاهبت ذسا زازِ حسي ه٘عاى مطاهت است ،مطزاض حسي
حضطت زض اٗي ثبضُ فقط ثِ سفبضش امتفب ًنطزُ ،ثلنِ گبُ ثِ هؼطّفٖ الگَّبٕ ػٌٍٖ٘ ،
زٍضٗن گط اظ هسٌِٗ اهطٍظ ٍلٖ هب ضا ثِ هسٌِٗ هٖثطز ٗبز حسي
زٍستبًٖ مِ ذَز ثط اسبس هؼ٘بضّبٕ هطلَة اًتربة ًوَزُ هٖپطزاظز ٍ ،زضثبضُ ٗنٖ اظ
الْٖ! اگط طبػت ثسٖ ًساضم زض ّط خْبى خع تَ مسٖ ًساضم. الْٖ! تب ثِ تَ آضٌب ضسم اظ ذلق خسا ضسم ٍ زض ّط خْبى ض٘سا ضسم ًْبى ثَزم پٌْبى ضسم. الْٖ! تَ زٍستبى ضا ثِ زضوٌبًت هًٖوبٖٗ ،زضٍٗطبى ضا غن ٍ اًسٍُ زّٖ ،ث٘وبض مٌٖ ٍ ذَز ث٘وبضستبى مٌٖ ،زضهبًسُ مٌٖ ٍ ذَز زضهبى مٌٖ ،اظ ذبك آزم مٌٖ ٍ ثب ٍٕ چٌساى احسبى مٌٖ، هدلسص ضٍضِ ضضَاى مٌٖ، الْٖ! اظ پ٘ص ذطط ٍ اظ پس ضاّن ً٘ست ،زستن گ٘ط مِ خع تَ پٌبّن ً٘ست. الْٖ! زستن گ٘ط مِ زست آٍٗع ًساضم ٍ ػصضم ثپصٗط مِ پبٕ گطٗع ًساضم. الْٖ! ذَز ضا اظ ّوِ ثِ تَ ٍاثستن ،اگط ثساضٕ تَ ضا پطستن ٍ اگط ًساضٕ ذَز پطستن ًَه٘س هسبظ ثگ٘ط زستن. الْٖ! إ زٍضًظط ٍ إ ً٘نَ حضط ٍ إ ً٘نَمبض ً٘ل هٌظط ،إ زل٘ل ّط ثطگطتِ ٍ ،إ ضاٌّوبٕ ّط سطگطتِ ،إ چبضُ سبظ ّط ث٘چبضُ ٍ إ آضًسُ ّط آٍاضُ ،إ خبهغ ّط پطامٌسُ ٍ إ ضافغ ّط افتبزُ .زست هب گ٘ط إ ثرطٌسُ ثرطبٌٗسُ. الْٖ! مبض آى زاضز مِ ثب تَ مبضٕ زاضزٗ .بض آى مِ زاضز چَى تَ ٗبضٕ زاضز .اٍ مِ زض ّط زٍ خْبى تَ ضا زاضز ّطگع مٖ تَ ضا ثگصاضز. الْٖ! زض سط گطٗستٌٖ زاضم زضاظً .ساًن اظ حسطت گطٗن ٗب اظ ًبظ. الْٖ! ٗبز تَ زض ه٘بى زل ٍ ظثبى است ٍ هْط تَ ه٘بى سط ٍخبى. الْٖ! ٗنتبٕ ثّٖوتبٖٗ ،قَ٘م تَاًبٖٗ ،ثط ّوِ چ٘ع ثٌ٘بٖٗ ،زض ّوِ حبل زاًبٖٗ ،اظ ػ٘ت هصفبٖٗ ،اظ ضطك هجطاٖٗ ،اصل ّط زٍاٖٗ ،زاضٍٕ زلّبٖٗ،ثتَ ضسس هلل ذساٖٗ. الْٖ! ًبم تَ هب ضا خَاظ ،هْط تَ هب ضا خْبظ ،ضٌبذت تَ هب ضا اهبى ،لطف تَ هب ضا ػ٘بى. الْٖ! ضؼ٘فبى ضا پٌبّٖ .قبصساى ضا ثط سط ضاّٖ .هَهٌبى ضا گَاّٖ .چِ ػعٗع است آى مس مِ تَ ذَاّٖ. شماره هشتم – اسفند 88
41