Adhortacja apostolska Ewangelii Gaudium – o głoszeniu ewangelii w dzisiejszym świecie papieża Franciszka – analiza ogólna tekstu Daniel H. Valsecchi
W tym artykułu zamierzam dokonać ogólnej analizy tego obszernego tekstu – za pomocą różnej technik badań – idzie o świadomość metodologiczną – każdy badacz ma swoją własną. Metoda? Interdyscyplinarność. Papież porusza wiele tematów – badacz może korzystać z innych źródeł, nie koniecznie naukowych stricto sensu. Esej, autobiografia, komentarze, dygresje, erudycja, anegdoty – biorąc wziąć pod uwagę trudność tego tekstu z punktu widzenia treściowego – i korelacja, często niejasna. Jakiś socjolog, twierdził – jestem w jakimś kraju, przez mnie nieznany – i dziecko mające osiem lat ma o wiele więcej wiedzę niż ja, o sprawach dotyczących do świadomości zbiorowej – prostych wydarzeń. Jorge Luis Borges – El idioma de los Argentinos (Język Argentyńczyków) – Cervantes, Tango, metafora, obrazy, rozkoszowanie literackie, strofa… Każda osoba myśli w języku kraju urodzenia. Idea, jednak, jest poza językiem… Borges żartował: książka zamknięta – litery się mieszają – jeśli ktoś otwiera ją – chyba tekst będzie nie do rozumienia. Jedna sławna zasada brzmi: mózg jest jak spadochron – otwarty działa lepiej. Adhortacja (adhortatio) jest upomnieniem, napominaniem – przestroga, przywołaniem do porządku1. II. Słodka i pocieszająca radość ewangelizowania 9. Dobro pragnie zawsze się udzielać. Wszelkie autentyczne doświadczenie prawdy i piękna dąży samo z siebie do swej ekspansji, a każda osoba przeżywająca głębokie wyzwolenie zyskuje większa wrażliwość wobec potrzeb innych ludzi. Dzielenie się dobrem sprawia, że one się umacnia i rozwija. Dlatego jeśli ktoś pragnie żyć godne w pełni, nie ma innej drogi, jak uznanie drugiego człowieka i szukanie jego dobra. Nie powinny więc nas dziwić niektóre wypowiedzi św. Pawła: «miłość Chrystusa przynagla nas» (2 kor 5, 14); «Biada mi […], gdybym nie głosił Ewangelii!» (1 kor 9, 16). Ewangelizacja – Propaganda Fide – jest działaniem trudnym i nieraz niebezpiecznym. Np. w krajach, w których są ateiści, apostaci, fundamentaliści. Ewangelizacja ma jako cel nawrócenie niewierzących – nie jest gwałtownym działaniem, czyli polemiką (Πόλεμος = walka), lecz przeciwnie, przekonaniem niewierzącego. W języku hiszpańskim przekonanie tj. convencer – wygrywać razem (ten, który ewangelizuje a ten, który jest ewangelizowany) – wprawdzie wygrywa prawdę jedyną (Mt 5, «A niechaj mowa będzie: Jest, jest. Nie, nie). 1 J. Sondel, Słownik Łacińsko-polski dla prawników, Kraków 2001, hasło: adhortatio. Zob też, Encyklopedia Kościelna, t. IV, hasło: Exorta – napomnienie religijne, Warszawa 1874.