De droommuziek van kinderen Met ‘Twice Upon’ schreef de iconische componist Luciano Berio ‘muziektheater zonder woorden voor zes groepen kinderen’. I SOLISTI en De Veerman gaan aan de slag met de Gentse school De Mozaïek. Een uniek project. Rebecca Diependaele | Karel De Puysseleir
O
nze reeks ‘360° Berio’ presenteert met ‘Twice Upon’ een wel erg bijzonder werk. De Italiaanse postmodernist Luciano Berio schreef de compositie voor zes muzikanten die elk een groep kinderen zonder muzikale voorkennis op sleeptouw nemen. Voor de première op een Londens festival in 19931994 begeleidde ‘muziekeducator’ Richard McNicol de deelnemende schoolklassen. Latere uitvoeringen zijn schaars, zelfs de partituur bleek amper te vinden. Voor De Bijloke gaan Francis Pollet van blazers ensemble I SOLISTI en Tijl Bossuyt van kunsteducatieve organisatie De Veerman in zee met de Gentse basisschool De Mozaïek. Een boeiende uitdaging, zeggen ze zelf.
Hoe is die moeilijk vindbare partituur bij I SOLISTI en De Veerman beland? Francis Pollet (I SOLISTI): ‘Programmator Maarten Quanten liet ons een
20
‘Op het einde worden er tonen “doorgegeven” aan de toehoorders. Meezingend wandelen ze de Concertzaal binnen’ video-opname van “Twice Upon” zien. Meer hadden we niet. Waarom spring je daarop? De bedoeling van het oorspronkelijke stuk is boeiend: het was een uitdaging voor Berio én het festival om in te zetten op participatie. Berio schreef muziek van uitersten: de “Sequenze” zijn aartsmoeilijk, maar werken als “Opus Number Zoo” en “Twice Upon” zijn puur speelplezier. Met I SOLISTI dagen we de muzikanten graag uit om verder te gaan dan de partituur en zoeken we naar participatieve projecten. In “Twice Upon” zie je meteen hoe de professionele muzikanten de kinderen uitnodigen
en meenemen in de muziek. Daarna is de helletocht begonnen om de partituur te pakken te krijgen, de partijen, tekst en uitleg over de opzet en ieders rol in het geheel… Dat nam vele maanden in beslag!’ Tijl Bossuyt (De Veerman): ‘We werken mee aan dit project precies omdat we zo verschillend zijn. In de partituur wordt een muzikaal pad beschreven, maar ook het educatieve traject is duidelijk uitge stippeld. Opvallend: één onderdeel van het werk is “droommuziek” die de kinderen zelf mogen componeren. In de jaren negentig stond componeren op het curriculum van Britse lagere scholen!’ ‘Ook de school waar wij mee samenwerken, De Mozaïek in Gent, had haar verwachtingen: het moest interessant zijn voor de kinderen. En leuk – dat staat trouwens expliciet in de partituur! We beginnen met een voortraject, daarna wordt Berio geïntroduceerd. Tot slot leggen we een focus op componeren en werken met het materiaal uit de partituur.’
