PluggedIn sep 2008 by Vrienden van De Hoop

magazine voor tienerleiders, docenten en ouders

jaargang 8 nummer 41 SEPTEMBER 2008

In dit nummer: Trend: lenen â&#x20AC;˘ Rouw en verlies? Be there! Afgiftekantoor Afgiftekantoor 3000 Leuven 3000 Mail, Leuven P608293, 1, Twee Tweemaandelijks: maandelijks: semaart/ariler, spetember/oktober ISSN 1568 2008,- 6345 ISSN 1568-6345

red ctioneel

Verliezen of behouden? Tijdens een thema-avond deden we eens een spel: ‘neem vijf kaarten en schrijf daarop de vijf dingen die in het leven het meest belangrijk voor je zijn. Kies vervolgens welke daarvan je het minst belangrijk vindt. Ga zo door, totdat je nog maar één ding over hebt. Dat ene ding of die ene persoon is het meest belangrijk voor je.’ En dan… je hebt telkens moeten kiezen uit zaken of personen die je eigenlijk niet wilt verliezen, waar je niet zonder denkt te kunnen. En je eindigt met dat ene, of die ene. Vervolgens de vraag: ‘Is datgene wat je in je handen hebt, iets wat je in dit leven kunt verliezen? Zo nee, dan kun je rust hebben omdat het meest waardevolle altijd bij je zal blijven. Zo ja, dan zul je je hele leven moeten vechten om het niet te verliezen. Als je het verliest, ben je immers het voor jou meest waardevolle in je leven kwijt.’ Wat staat er op mijn kaartje? Wat staat er op het uwe en op dat van uw tiener? Wat kún je niet verliezen in dit leven? Deze PluggedIn gaat over rouwen verliesverwerking en over geldbesteding. Twee onderwerpen waarmee we allemaal te maken hebben. Jongerenperspectief en LifeArt gaan in op het rouwproces bij tieners en hoe je tieners daarin kunt begeleiden. In Trend ontdekken we dat onze tieners best wat te besteden hebben, maar hoe zit het als ze later op zichzelf gaan wonen? We wensen u veel wijsheid toe. (MVN) Het begin der wijsheid is: verwerf wijsheid en verwerf inzicht bij al wat gij bezit. (Spreuken 4:7)

Elf jaar geleden zag het christelijke tienerblad HebbeZ! het levenslicht. Het blad werd in 2006 omgedoopt tot iDentity Magazine. In april 2008 kwam er een einde aan iDentity Magazine. Er was een inhoudelijke crisis wat de identiteit betreft. Robert Hanegraaff is gestopt als hoofdredacteur en heeft het werk overgedragen aan Harco Ploegman en Frans Petersen. Zij zijn eind- en hoofdredactie geworden en hebben de oude bladformule in ere hersteld. Vanaf augustus 2008 heeft het blad weer de ouderwetse HebbeZ!-inhoud en is het weer een écht christelijk jongerenblad! Voor meer info check http://hebbezmagazine.hyves.nl

Plugged-In wil ouders, docenten en jongerenwerkers ondersteuning geven om een beeld te vormen van de tiener- en jongerencultuur. Vanuit verschillende gezichtspunten wordt ingegaan op trends en gebeurtenissen rondom de christelijke en de niet-christelijke jongerencultuur. September 2008, jrg. 8 nr. 41 Directie: Rob Hondsmerk Redactie en medewerkers: Maureen Altorf (MA), Jacco Verwoerd (JV), Rob Veenstra (RV), Filemon Perotti (FP), Marieke Coppens (MC), Krista Brouwer (KB), Marijke Duifhuizen (MD), Miriam van Norden (MvN, eindredactie) Vormgeving: Anton Klein, Monique Jansen Druk: De Hoop Grafisch Centrum Redactieadres en Administratie Plugged-In: Provincialeweg 70 3329 KP DORDRECHT tel: (078) 631 55 72 fax: (078) 613 44 80 www.pluggedin.nl e-mail: info@pluggedin.nl Plugged-In België: V.U.: J. De Vriese & R. J. Hondsmerk Tervuursesteenweg 192 3001 Heverlee Een abonnement op PluggedIn kost €9,50 per jaar. Abonnementen lopen per kalenderjaar, 1 januari t/m 31 december. Opzegging van het abonnement kan uitsluitend ingaande een nieuw kalenderjaar en dient voor 31 oktober het jaar daaraan voorafgaand schriftelijk doorgegeven te worden. Helpdesk: Abonnees van Plugged-In zijn automatisch aangesloten bij de Plugged-In-helpdesk. Deze helpdesk is speciaal bedoeld voor tienerleiders, jongerenwerkers, docenten en ouders met vragen over tiener- en jongerencultuur. Via de helpdesk kunt u kosteloos gefundeerde informatie inwinnen over tiener- en jongerencultuur. PLUGGED-IN HELPDESK Provincialeweg 90 3329 KP DORDRECHT info@pluggedin.nl Plugged-In is een magazine van Chris, onderdeel van Stichting De Hoop. Dit magazine maakt geen winst. De opbrengst wordt gebruikt voor kostendekking, preventieprojecten en directe hulpverlening aan tieners en jongeren. Het verschijnen van artikelen in Plugged-In betekent niet dat de uitgever zich volkomen met de inhoud identificeert. Voor overname van artikelen is toestemming van de redactie vereist. De personen die afgebeeld zijn op foto’s hebben niets te maken met de inhoud van de artikelen.

trend Je zou ze de kost moeten geven... Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) deed in 2005 onderzoek naar het financiële gedrag van werkende jongeren in de leeftijd van 16-24 jaar. Begin dit jaar deden ze het onderzoek nog eens over onder alle jongeren in de leeftijdscategorie van 15 tot 25 jaar. Thuiswonend, studerend, uitwonend of werkend. Een thuiswonende scholier in de leeftijd van 15-17 jaar heeft volgens het onderzoek in 2008 gemiddeld per maand ongeveer 190 euro te besteden. Tussen de 18 en de 21 jaar stijgt dit bedrag naar een gemiddelde van rond de 450 euro per maand. Daarbij moeten we wel vermelden dat deze categorie ook meer vaste lasten als verzekeringen zelf moet betalen. Werkende jongeren in de leeftijd van zestien tot 24 jaar hebben gemiddeld 775 euro te besteden per maand en geven dat voornamelijk uit aan vakantie en in het uitgaansleven. Volgens cijfers van het Nibud leent 30 procent van de jongeren tussen de 12 en 18 jaar geld van ouders of vrienden. Zo’n 70 procent van de jongeren is niet gewend om kostgeld te betalen. Het binnenkomende geld kan in deze gevallen vrij worden besteed aan datgene waaraan de jongere geld wil uitgeven. Uit het Nibud-onderzoek van 2005 blijkt dat het geld opgaat aan uitgaan en vakantie. Nibud-woordvoerster Annemarie Koop: “Hebben ze ook nog andere zaken waar ze geld aan uit moeten geven, dan lenen jongeren soms

bij ouders, vrienden of familie en zodra het kan, bij de bank. Wanneer jongeren al vroeg geld lenen van hun ouders, of van vrienden, dan doen ze dat later ook sneller bij de bank. Jongeren die financieel bewust worden opgevoed, zullen ook later beter omgaan met geld. Wij adviseren ouders om jonge kinderen zakgeld te geven, zodat ze al vroeg leren om te sparen en hun geld te beheren. Zodra de kinderen zelf geld gaan verdienen, is het goed om ze mee te laten betalen voor de kost. Door kostgeld te moeten betalen, leren jongeren dat levensonderhoud geld kost. Wanneer ze dan op zichzelf gaan wonen, zijn ze al gewend aan betalen van vaste lasten. Aandacht geven aan omgaan met financiën is erg belangrijk in de opvoeding. Jong geleerd is oud gedaan.” RV

Bron: Nibud, Financieel gedrag van werkende jongeren 2005

perspectief

j ngeren

Volgens het Van Dale Woordenboek is rouw droefenis over een overledene. Nu is het woord droefenis tegenwoordig een oubollig woord. Toch heeft het woord een betere gevoelswaarde dan het woord verdrietig. Dat betekent dan weer droevig zijn. Nu bedrijft de mens niet alleen rouw bij het verlies van een dierbare. Bij elke vorm van verlies start er een rouwproces. Een periode van droefenis die ons gemoed beheerst. We kunnen er letterlijk van overlopen en rivieren huilen. Ons lijf en leden reageren innerlijk en uiterlijk.

e Verlies van een persoon grijpt zeer diep in

iemands leven in. De diepte daarvan is afhankelijk van hoe betekenisvol de relatie was. Hoe intenser de band hoe dieper. We nemen een Bijbels voorbeeld van rouw om het proces te duiden. We zien in het leven van Jacob hoe groot de impact is bij het bericht van de ‘dood’ van zijn zoon. (Wie de geschiedenis van Jozef kent, weet dat deze boodschap een leugen was.)

e Bij het vernemen van het nieuws dat zijn zoon

Jozef was omgekomen bij een gevecht met een leeuw, deed Jacob (vader) het volgende: “En Jacob scheurde zijn mantel, deed een rouwgewaad om zijn heupen en treurde lange tijd over zijn zoon. Al zijn zonen en al zijn dochters deden hun best hem te troosten, maar hij weigerde zich te laten troosten, en zei: Neen, rouw dragend zal ik tot mijn zoon in het dodenrijk neerdalen. En zijn vader beweende hem.” (Genesis 37:34)

e Er zijn veel boeken geschreven over rouw en er zijn veel studies over rouw. De een noemt fases van rouw, de ander heeft het over rouwtaken. Welke elementen zijn meestal onderdeel van een rouwproces? De ‘cirkel van rouw’ bestaat meestal uit de volgende elementen: aanvaarding verlies – emotionele pijn – aanpassing – plaatsing

e Een rouwproces start bij het aanvaarden van

het verlies. Het is het onder ogen durven zien van het feit dat een dierbare er niet meer is. Over het algemeen kan iemand verstandelijk een switch maken. Er moet vaak veel geregeld worden en iemand probeert altijd de dood verstandelijk te beredeneren. Hoe? Waar? Wanneer? Wie? Dit zijn vaak voorkomende vragen van ontgoochelde mensen die het

bericht krijgen van iemands overlijden. Was de band met de overledene intens, dan stapt iemand verder in de cirkel van rouw. Was het een onbekende of was er geen band, dan stopt het proces meestal hier.

e Na het verstand komen pas de emoties op

gang. Dat proces gaat heel diep. Jacob scheurde zijn kleren, deed een rouwgewaad om, treurde en weende een lange periode. Ieder mens is verschillend in het uiten van emotionele pijn. Angst, boosheid, schuldgevoelens, somberheid en andere emoties passeren de revue in wisselend tempo en duur. Dat kan op een extraverte of op een introverte manier zijn. Het is maar hoe iemand is.

e Dan komt de aanpassing aan een leven en

situaties waar de overleden dierbare geen deel meer aan heeft. Iemand moet zonder verder en beseft dat. Wanneer een ouder overlijdt, vinden er vaak grote veranderingen plaats in het gezin. Dat heeft tijd nodig.

e Uiteindelijk zal iemand het verlies emotioneel

een geschikte plek gaan geven. Deze plaatsing is belangrijk. De relatie tot de overledene blijft er altijd, maar de aard ervan is anders geworden. De relatie bestaat vooral uit herinneringen. Hij kan aan de overledene denken. De herinneringen zijn een soort monument in iemands hart. Het zorgt ervoor dat iemand verder kan gaan en zich kan richten op een toekomst die niets te maken heeft met het verlies.

e Niemand kan bepalen hoe lang een cirkel van

rouw gaat duren. Maar het is wel belangrijk dat er steeds een afronding is. Steeds? Er zijn verschillende levensmomenten wanneer het gemis van een dierbare weer heel heftig aanwezig kan zijn. Bij het

verlies van een moeder kan een dochter weer in een rouwproces komen wanneer zij hoort dat ze zwanger is. Een jongen kan zijn overleden vader intens missen op de dag van zijn diploma-uitreiking. De manier waarop zij toentertijd door het rouwproces zijn gegaan en hoe zij geleerd hebben met emotionele pijn om te gaan, zal de duur van dit proces bepalen.

e Rouwverwerking is iets persoonlijks. Je helpt

iemand in rouw niet door het te willen bespoedigen, op te dringen of aan te geven hoe iemand moet rouwen. Wat iemand nodig heeft, is troost. Hoe? Luisteren, aanwezig zijn (zonder poespas! Niet voor de ander gaan denken), warmte en genegenheid bieden, initiatieven nemen om dingen te ondernemen, dus niet bij de pakken neer laten zitten. In het voorbeeld van Jacob zien we dat iemand ook heel bewust een keuze kan maken in het weigeren van troost! Hij koos ervoor om tot zijn dood toe te blijven rouwen om zijn zoon. En daarbij sloot hij zich af voor iedereen en kwijnde langzaam weg.

e Bij elk voorbeeld in de Bijbel waar iemand overlijdt, zien we dat er een periode van rouw is. Deze wordt echter ook bewust beëindigd met een ‘en toen de rouwtijd over was…’. Rouwen is een normaal proces, voor een bepaalde periode, maar kent wel een eind. En dan verder… Hoe? In de vreugde en vrede des Heren. Want Hij is onze Trooster! In de Life Art meer over het begeleiden van tieners/jongeren. MA

spot

light

Soul Survivor - Leef! Soul Survivor Nederland is één van de grootste en meest toonaangevende christelijke organisaties voor jongeren in Nederland. Naast de jaarlijkse Soul Survivor-conferentie brengen ze ook ieder jaar een album uit. De albums worden ieder jaar beter. Het schrijversduo Timon en Michiel leveren hier een grote bijdrage aan. Naast dit tweetal zijn Marco de Jong, Amanda Lock en vele anderen bij dit project betrokken. De mooiste momenten van het afgelopen festival op strand Nulde zijn opgenomen op deze cd. Het album begint met Your Grace Is Enough. De tune en natuurlijk de tekst van dit lied zetten direct de toon van de disc. Dancing Generation is een super klassieker waar je geen genoeg van kunt krijgen. De Engelstalige nummers zijn mooi, maar de Nederlandstalige nummers zijn intiemer. Ze komen dichterbij. Thuis In Mijn Leven gaat over een keuze maken voor Jezus. Hij wil een close relationship met ons. Een eerlijk worshiplied voor jonge christenen. Leer Ons Te Volgen is een lied dat gaat over het leven in afhankelijkheid van God. Er wordt gezongen over het verlangen om Gods hart te leren kennen. Schitterend is een coole praise song, waar jongeren op kunnen dansen en springen. Jezus is schitterend. Het statement: “Oogverblindend schitterend mooi eeuwig trouwe God. Overwinnaar allersterkste ooit!”, is super. Saviour King, Everything en nog een aantal bekende Engelstalige songs staan ook op de cd. Het album Leef! is een fris, lekker en mooi album. Soul Survivor blijft ontwikkelen en groeien. Dit album geeft hoop voor en aan jongeren in Nederland. FP Voor meer informatie over dit album kun je kijken op www.gtime.nl

Salvador - Aware Aware is alweer het zesde album voor de band Salvador. Het zijn dus absoluut geen groentjes in het vak. Dat is ook duidelijk te horen op het album. De liedjes zijn stuk voor stuk mooi afgewerkt. Je kunt niet zeggen dat dit een typisch pop/rockalbum is, of een typische latin cd. Het ene liedje is aan de rustige kant, het andere is lekker swingend. Deze verschillende stijlen zijn stuk voor stuk terug te vinden op het album. Dit maakt het lekker gevarieerd en zorgt ervoor dat de cd niet snel verveelt. Luister bijvoorbeeld naar het eerste nummer Fly Again. Lekkere pop maar het swingt lekker met de latin klanken. De tekst is ook erg mooi. De zanger vraagt God om hem bewust te maken dat het niet alleen maar om hemzelf draait. Hij wil bewuster worden van Gods aanwezigheid in zijn leven. Zelf vind ik het nummer Undeniable erg mooi. Het is een vrolijk popnummer waarin de zanger zingt dat hij soms even naar God luistert maar vervolgens toch zijn eigen ding doet. Iets waar veel mensen zich vast in kunnen herkennen. In het refrein wordt gezongen over hoe ongelooflijk geweldig het is dat God hoe dan ook het beste in hem ziet. Ook al is hij niet altijd wat God hoopt dat hij is. Wat wel aardig is om te weten, is dat leadzanger Nic Gonzalez getrouwd is met Jaci Velasquez. Hij kwam van oorsprong uit Austin, Texas en woonde er zijn hele leven. Nu woont hij met Jaci in Nashville en zijn ze sinds november vorig jaar de trotse ouders van Zealand David. Deze cd is een leuke wannahave. Het bevat heel aardige pop/latin nummers die het luisteren zeker waard zijn. Het album bemoedigt je in je wandel met God. KB Voor meer informatie over dit album kun je kijken op www.gtime.nl

SHOP

A 6

Deze cd’s en boeken zijn te bestellen bij: Spuiweg 73-75, 3311 GT Dordrecht, Tel. 078 - 6 111 100, Fax 078 - 6 111 101, e-mail (voor bestellingen): shop@dehoop.com, www.dehoopshop.nl

Rhema Soul Dope Beats Good News Een klein jaar na hun aardige debuut Worn Souls is Rhema Soul terug met hun hit Dope Beats Good News (goede beats goed nieuws). Deze cd laat ten volle het talent en de skilzz (vaardigheden) van Butta P, K-Nuff en Juanlove zien. Het album bevat humor, dikke beats en vooral goede teksten, zonder te diep te worden. Toch is het duidelijk dat het ze om Jezus en het evangelie gaat. Dit album is geproduceerd door de beste producer in de gospelscène op dit moment, G-Styles. Deze gozer maakt de beste beats ooit! Hij heeft ook wat tracks geproduceerd voor Trip Lee, Sho Baraka en 116 Clique van Reach Records. Yellow Cheese Must Flow heeft een Drop It Like It’s Hot soort beat. Ik weet niet wat de titel betekent, maar de Flow (de manier waarop ze rappen) is crazy! Wanneer ze rappen, hoor je dat ze gaan voor Jezus. De eerste single Steez gaat over Rhema Souls stijl. Wie ze zijn, dat je cool kunt zijn en Jezus kunt kennen. Can Ya Feel Me is een old school summertime song. In dit lied vertellen ze over hun leven en hoe hun ouders hen over God vertelden. Ze hebben geleerd dat hun identiteit in Christus is en dat is te danken aan God. Giving It Up gaat over het geven van je leven en talenten aan Jezus. Girl I Promise is een grappige track over een gesprek met een meisje. My Whole Life featuring G-Styles is een dance-achtige song. We mogen Jezus danken voor ons hele leven. Labels gaat over platenlabels. Hoe ze een image creëren en dat artiesten daarbij eigenlijk zichzelf moeten verloochenen. Je mag jezelf zijn zonder compromissen. Het gaat niet om wat de media van je willen, maar je mag zijn wie je bent. Rhema Soul brengt eindelijk een album uit dat ze hopelijk de aandacht en bekendheid geeft die deze hardwerkende jongeren verdienen. Het album is een perfect alternatief voor de gewone hip hop. Rhema Soul heeft het over stijl, relaties en het leven. Het album lijkt op het eerste gezicht een gewoon hip hop album, maar Rhema Soul geeft heel wat gespreksstof over Jezus en het evangelie. Ze brengen dit op een manier dat christelijke en niet christelijke jongeren het willen horen en begrijpen. FP Je kunt dit album gratis of voor iedere vrijwillige gift downloaden op www.rhemasoulmusic.com.

Titel: Financiële opvoeding? Dat doe je zo Auteur: Nibud Uitgeverij: Nibud Doelgroep: ouders en opvoeders,

Titel: Ik moet je iets ergs vertellen Auteur: Ton Vegt (red.) Uitgeverij: Barnabas ISBN: [10]90-8520-040-7 / [13] 97890-8520-040-6 Doelgroep: ouders

Herkent u de volgende situaties? 'Mijn zoon geeft geen geld uit, hij pot alles op', of 'kleedgeld is niets voor mijn dochter, binnen een paar dagen geeft ze alles uit'. Vraagt u zich wel eens af wanneer u kunt beginnen met zakgeld? En of het baantje van uw tiener niet schadelijk is voor school? www.nibud.nl Steeds meer jongeren komen in financiële problemen. Omgaan met geld is niet zo makkelijk. Het boekje van het Nibud geeft u goede handvatten voor hoe u kinderen wegwijs kunt maken in de wereld van het geld. In elk hoofdstuk vindt u spelregels, adviezen, tips en voorbeeldsituaties. Onderwerpen zijn onder andere: zaken kleedgeld, leren keuzes maken, reclame de baas blijven, geld krijgen van ouders, sparen, overzicht krijgen van je inkomsten en uitgaven, zelf geld verdienen, leren omgaan met lenen, kennismaken met financiële begrippen. De prijs van het boekje is €9,50. Kijk op www.nibud.nl voor meer informatie over bestelmogelijkheden.

Als er binnen de familie of het gezin of in de omgeving een geliefd persoon overlijdt, is dit een waardevol boekje om te lezen. In dit boekje staat heel duidelijk beschreven wat rouwverwerking inhoudt. De vier fasen van rouwverwerking worden beschreven en het belang ervan om deze te doorlopen om verder te kunnen gaan. Ook wordt beschreven hoe je kinderen en tieners kunt betrekken bij een begrafenis en hoe je daar vervolgens later weer op terug kan komen. Er wordt ook aandacht besteed aan de vragen die tieners en kinderen kunnen hebben over de dood. Wat belangrijk is en wat ook in dit boekje naar voren komt, is om eerlijk en op het niveau van het kind te praten over wat er is gebeurd. Kortom,een duidelijk geschreven boekje met veel praktische handvatten voor volwassenen die te maken krijgen met een kind of tiener in rouw. MC

RV B 7

plugged

Foto: Jochem de Klerk

Stel je voor, je begint met je broertje een bandje ergens in Canada. Je krijgt een platencontract. En in 2008 geef je binnen drie maanden twee grote shows in het prachtige Nederland. Dit overkwam de heren van Starfield. Het is nog maar zes jaar geleden dat Starfield het levenslicht zag. De band bestaat uit de broers Tim en Jon Neufeld, David Crisp en Cordie Cochran. Ze maken rockmuziek met worship-invloeden. Ze zijn radicaal, de vocals zijn zuiver en de gitaren stevig. Dit alles zonder dat het klinkt als het zoveelste kloontje van Hillsong United. Alleen dit is al een compliment waard.

Oranje Voor de eerste kennismaking van Tim, Jon, David en Cordie met ons mooie Nederland gaan we terug naar 14 juni 2008. Ondersteboven is het thema van de EO Jon-

gerendag in het Gelredome in Arnhem. Starfield mag samen met de oude rotten van Delirious? en de onbekende kiwiâ&#x20AC;&#x2122;s van Spacifix de muzikale omlijsting verzorgen. Tijdens de persconferentie merkten we als redactie al snel dat we van de newbies (Spacifix en Starfield), de meeste inhoud konden verwachten van Starfield. In de ochtend beten ze het spits af. Het werd een indrukwekkend concert waarin het publiek opgeroepen werd om voor God te leven. Starfield had veel sportfanaten gezien in ons land tijdens het EK: hun gebed is dat de jongerendagbezoekers net zo fanatiek voor Jezus zullen leven. Aan het einde van hun spetterende worshipconcert maakten ze een onuitwisbare indruk op het publiek door het zingen van: â&#x20AC;&#x2DC;Nederlend, oh Nederlend jij ben

de kampiuun. Wij houde ven oranjé voor zijn deden en zijn duun.’ Een inkoppertje tijdens het EK.

X Noizz Flevo Amper drie maanden later zetten de heren weer voet op Nederlandse bodem. Ditmaal was Bussloo de plaats van bestemming. De mainstage van het X-noizz Flevofestival was het doel. Een nieuwe locatie voor dit festival, de mooiste tot nu toe. Tijdens de concerten keken de artiesten uit op een prachtig meer. Met het aantreden van Starfield werd al duidelijk dat de band in drie maanden tijd een flinke schare fans op heeft gebouwd. Niet alleen de worshiphits als Hosanna werden massaal meegezongen, maar ook eigen werk van Starfield zoals het nummer I Will Go konden op bijval van het publiek rekenen. Het publiek (dat blijkbaar ook bij de jongerendag was geweest) had de voetbalhymne ‘Nederlend, oh Nederlend’ nog vers in het geheugen. Aan het eind van de set wilde het publiek de Canadezen weer deze hymne laten zingen. Hetgeen Tim dan ook vol overgave deed, gehuld in een oranje shirt, getooid met nummer 14. Vrienden maken ze wel hier in Nederland.

I Will Go De meest recente cd van de band, I Will Go, laat duidelijk zien waar Starfield voor staat. De muzikale missie van de band is in een gebroken wereld een boodschap te brengen van hoop en bemoediging. Ze roepen jongeren (en ons natuurlijk ook) op om uit hun comfortzone te stappen en te leven door geloof. Ze willen naar de uiteinden van de aarde om Gods liefde te verkondigen. Het titelnummer van deze plaat laat hierover geen twijfel bestaan: “I will go! I will go! Lord send me. To the world, to the lost, to the poor and to the hungry. Take everything I am, I’m clay within’ your hands. I will go, send me!” De meeste hitpotentie heeft het nummer My Generation van het vorige album Beauty In The Broken. Het nummer doet denken aan de muziek van Snowpatrol (een seculier bekende emorockband met enigszins deprimerende teksten), maar dan met een hoopvollere tekst. “Onze generatie zoekt echtheid, liefde en waarheid, ze zoeken U!” Daar heb ik niets aan toe te voegen. Amen broeders. JV www.starfieldonline.com

p de buis

Gossip Girl

De anonieme Gossip Girl houdt op haar blog alle roddels bij en via sms’jes laat ze iedereen de laatste scoops weten. Alles wat ze op haar blog schrijft, wordt als waarheid aangenomen. Met als gevolg dat niemand te vertrouwen is en vele relaties worden verbroken. Bron: www.net5.nl Seizoen één van de populaire tienermeidenserie Gossip Girl is half augustus afgelopen. Het tweede seizoen laat nog even op zich wachten. Begin 2009 verwacht Net 5 seizoen 2 uit te kunnen zenden. Gossip Girl is een Amerikaanse dramaserie, waarin het draait om de levens van de jonge – steenrijke – elite van de Upper East Side van New York. “Alles draait om status en netwerken,” volgens de Nederlandse website van de serie. De ouders in de serie profileren zich niet echt als positieve rolmodellen. In de hele serie is geen gezond en stabiel huwelijk te zien. Wanneer er niemand is die vertelt wat goed en fout is, hoe moet een tiener dat dan leren onderscheiden? Destructief gedrag in drank-, drugsgebruik en relaties is één van de gevolgen. Gossip Girl toont aan de ene kant helaas een realistisch voorbeeld van het leven van een tiener die opgroeit in welvaart en grenzeloosheid. Aan de andere kant zijn er genoeg tieners die zelf een veel normaler leven leiden, ook al vergapen ze zich aan deze serie. Het komt aan op onderscheidingsvermogen om deze serie te kunnen beoordelen. En tot dat laatste zijn vooral tienermeiden niet altijd in staat. Zie ook: www.net5.nl/gossipgirl, www.pluggedinonline.com RV 9

point

game

chart watch

Nieuw Talent Op het X-Noizz Flevofestival werd de PluggedIn-redactie blij verrast met (nieuw) talent. Positieve muziek die met een gerust hart op de I-pod van onze jeugdige vrienden geparkeerd kan worden.

Systeem: Wii Game: Wii Fit Categorie: Sport & gezondheid Leeftijd: 3+ In drie woorden: In de benen! Prijs: 89,- (inclusief Balance Board)

Philippa Hanna

De makers van Nintendo gaan weer een stapje verder in spelbeleving, door de ontwikkeling van het Wii Balance Board (BB). Het BB registreert de mate van je balans en berekent je gewicht. Door balansspelletjes, spieroefeningen, Yoga en Aerobics kan gewerkt worden aan een gezond lichaam.

Vrouwelijke singer/songwriters doen het goed in de hitlijsten en deze dame zou er zo tussen passen. Ze maakt heerlijke muziek en heeft een goed verhaal. In één weekend heeft ze veel Nederlandse vrienden gemaakt. www.philippahanna.co.uk

Sterk

NewWorldSon

Het Balance Board geeft een nieuwe dimensie aan het spelen van computerspelletjes. Skiën, snowboarden, bal koppen en hoelahoepen doe je niet langer door op knopjes te drukken, maar door te spelen met je balans. Wii Fit maakt je bewust van je lichaamshouding en je gezonde gewicht. Een personal trainer helpt je bij de spieroefeningen en doet ze nauwkeurig voor. Een tijdspaarvarken houdt de tijd bij dat je actief bezig bent en waarschuwt wanneer het tijd is om te rusten. Veel tieners bewegen niet voldoende: met de Wii Fit kun je dat op een leuke manier wél doen.

Zwak Gewichtsverlies is in lang niet alle gevallen gezond. Vooral voor tieners die hun zelfbeeld laten afhangen van hun gewicht en hun uiterlijk, kan Wii Fit een trigger zijn om ongezond af te vallen. Het Yoga-gebeuren in Wii Fit kun je negeren. De basis van Yoga is echter niet goed. Met Yoga zou je boven jezelf kunnen uitstijgen en het goddelijke in jezelf kunnen ontdekken. Je kunt een ‘hogere werkelijkheid’ bereiken, zo wordt gezegd. Maar het goddelijke zit niet in jezelf. En in die ‘hogere werkelijkheid’ bevinden zich eerder ongezonde machten. Blijf er dus bij weg. Minpuntje dus.

Conclusie Wii Fit is een leuk spel en geschikt voor alle leeftijden. Negeer de Yoga-oefeningen, let er op dat kinderen niet obsessief bezig zijn met hun lichaamsgewicht en geniet er van als ze op het Balance Board staan te swingen en te draaien. RV A 10

Ik liep langs één van de muziektenten en hoorde funky soulmuziek, keek op mij programmaboekje en zag NewWorldSon staan. Toen ik binnen kwam was ik overtuigd, dit is de verassing van het festival. Ik zeg: zet ze volgend jaar op North Sea Jazz Festival! www.newworldson.com

The Gentlemen Je hebt britpop en britpop. En deze Britten maken uberbritpop met een stevig randje. Vorig jaar was de kennismaking met Nederland en dit jaar bleek dat de schare fans alleen maar groeiende is. Lekker rocken op de i-pod. www.the-gentlemen.co.uk

Anderson Dit Nederlandse duo draait al een paar jaar mee. Ze worden door een groeiende schare fans in de armen gesloten. De lekker in het gehoor liggende electropop tekent een smile op het gezicht van de luisteraar. www.radioanderson.com JV

Duffy - Rockferry Artiest: Duffy Album: Rockferry Genre: Pop/Soul/Blues In één woord: Liefdesverdrietverwerkingscd!

Toch wil deze jongen haar terug, maar ze is ongevoelig voor zijn Delayed Devotion. Toen hij haar echt verliet, ervoer ze wel een moment van angst om alleen te zijn aldus I'm Scared. Maar gelukkig heeft ze hoop voor de toekomst in Distant Dreamer. En in Syrup & Honey roept ze jongens op om niet zomaar geld over de balk te smijten, maar tijd te investeren in hun vriendin.

Aimee Anne Duffy zoals ze voluit heet, is net zo oud als mijn kleine (lees een kop grotere) broertje. Iets wat je niet zou zeggen als we het album Rockferry beluisteren. Het Outpluggen: klinkt als de ouderwetse soulmuziek die sinds de doorHet verhaal dat ze vertelt, is voor de muziekindustrie braak van Amy Winehouse mateloos populair is. Duffy enigszins standaard en geeft vooral een bluesgevoel. komt gelukkig stukken nuchterder over dan haar collega Amy, maar hoe staat het met de lyrics? Conclusie: Een zeer herkenbare cd voor meiden die met liefdesverdriet zitten. De cd laat duidelijk zien dat er verschilInpluggen: Duffy vertelt op deze cd als het ware een verhaal: ze gaat len zijn tussen jongens en meiden. En dat je als meisje naar het station Warwick Avenue om het uit te maken met je niet in moet laten pakken door mooie woordjes van jongens die je als ding behandelen. die jongen die haar zo’n pijn heeft gedaan. Ze verhuist hierna naar Rockferry. In Serious laat ze zien dat deze JV jongen haar als een ding, een accessoire behandelde. Uit Stepping Stone blijkt dat die jongen vreemd ging, ze vindt dit onacceptabel. Ze heeft te lang op deze jongen vertrouwd aldus Hanging On Too Long. Dit kwam omdat deze jongen haar had ingepakt met mooie woordjes, maar haar moraal kreeg gelukkig de overhand in Mercy.

Alphabeat - This is Alphabeat Artiest: Alphabeat Album: This is Alphabeat Genre: 80’s pop In twee woorden: luchtige leegte Het Deense bandje Alphabeat heeft op hun album een muzikale 80’s revival ontketend. De vrolijke muziek met tweestemmige zang van Anders (jongetje) en Stine (meisje) maakt het moeilijk om stil te blijven zitten. Fascination is een grote Europese hit en haalde nummer vier in de Nederlandse hitlijst.

Inpluggen: Alphabeat introduceert zich op de cd als de Fantastic 6, erg over de top en als een karikatuur van zichzelf als 80’s bandje. De zangeres Stine wil haar Boyfriend alleen voor zichzelf. En als het regent, trek je je regenlaarzen aan aldus Anders in Rubber Boots. Public Image gaat over niet jezelf zijn, om goed over te komen op anderen.

Outpluggen: Fascination heeft geen diepgaande tekst, maar alleen maar woorden die rijmen op -ation. Het liefdeslied 10.000 Nights gaat over nachten vol gedonder met elkaar. What Is Happening weten we niet, maar de vriendin van de zanger hoeft niet meer terug te komen. Go-go gaat over dansen en liefde maken. Touch Me Touching You heeft iets te maken met elkaar leren kennen door aanraking, ahum? In Nothing But My Baby wordt een geliefde bijna afgebeeld als een god.

Conclusie: Wat de muziek en de gehele entourage van Alphabeat al doet vermoeden, blijkt juist: voor diepgang hoef je niet bij hen aan te kloppen. En veel verder dan het zingen over feesten en platte liefde komen ze niet. Ik weet zeker dat deze cd na drie keer gaat vervelen. JV 11 B

Hè?

Wie ore heeft, die hore… Het verhaal De commercial laat een man in verschillende situaties zien: • Omringd door vrienden op zijn verjaardag die hem feliciteren • Met zijn vriendin of vrouw die hem vertelt dat hij geld terug krijgt van de belasting • Met zijn baas die hem vertelt dat hij de baan krijgt • Nogmaals met zijn vriendin of vrouw die zegt dat ze van hem houdt • In de auto met de routeplanner die zegt dat hij rechts over de rotonde moet. Hij gaat rechtdoor… Zijn antwoord op al deze (prettige) mededelingen… ‘HÈ?’ Hij verstaat en hoort ze niet.

Toepassing Wie herkent dit niet? De complimenten en leuke dingen zijn snel vergeten. Kritiek blijft hangen. Deze commercial vormt een goed aanknopingspunt voor een avond of Bijbelstudie over het thema ‘wie ore heeft, die hore’. Vragen waarover u met tieners kunt spreken, zijn: • Naar welke stem luister jij? • Welke geluiden zorgen ervoor dat je Gods stem niet kunt verstaan? • Zitten je oren misschien verstopt? Zo ja, waardoor? Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door het aannemen van een bepaalde houding, pijn, afwijzing, bevestiging of verdriet. • Luister je naar wat je gelooft, of geloof je waar je naar luistert? 12 A

Tieners gaan door een periode van verandering. Hun lichaam verandert, hun eigen identiteit wordt gevormd, ze worden zich meer bewust van hun uiterlijk ten opzichte van anderen en nieuwe vriendschappen worden gevormd. Veel komt op losse schroeven te staan en moet weer opnieuw vastgezet worden. Dat brengt onzekerheid met zich mee. Tieners zijn erg ontvankelijk voor wat anderen van hen denken en over hen zeggen. Naar wie luisteren ze? En wat horen ze dan? Bevestiging van wie ze zijn, is des te meer noodzakelijk.

Bijbel Gelukkig zegt de Bijbel heel veel over ons. Wie zijn wij en wat wil God ons vertellen? • Psalm 8 (wij zijn met heerlijkheid en luister gekroond) • Johannes 1:12 (wij zijn kinderen van God) • Efeziërs 1 (wij hebben hoop en zijn het zout en het licht in de wereld) • Efeziërs 2 (wij zijn door God gemaakt) • Hebreeën 13 (wij zijn niet alleen) • Kolossenzen 3 (wij zijn gekozen en geliefd) Deze teksten kunt u bespreken met uw tiener. Deze boodschappen aan hen doorgeven.

Waar te vinden? De commercial kunt u vinden op het internet. Ga naar http://www.ster.nl/commercial/search en klik op de commercial ‘Horen’ van Hans Anders. MvN

Film: Homeless to Harvard Acteurs: Thora Birch, Michael Riley en Robert Bockstael Regisseur: Peter Levin Genre: Drama (waargebeurd) In 1 woord: Wow!

Film: The Dark Knight Acteurs: Christian Bale, Michael Caine, Aaron Eckhart, Heath Ledger Regisseur: Christopher Nolan Genre: Aktie In twee woorden: twee gezichten

Het verhaal

Liz Murray groeit op in de Bronx. Het gezin is arm, ouders zijn verslaafd en hebben beiden aids. Lizzy is een drop-out. Ze ontmoet een meisje dat haar hartsvriendin wordt: Abby. De vader van Liz leeft in een shelter – een opvang voor daklozen – en haar moeder wordt verzorgd door haar opa. Liz gaat weg uit het gezin. Ze wordt dakloos, net zoals Abby. Op een dag krijgt ze te horen dat haar moeder is overleden. Er is geen dienst, geen tekst, niks. En daar bij het graf gebeurt er innerlijk wat met Liz. Is dit het nou? Kan het ooit anders? Liz gaat voor een andere toekomst. Dat vraagt doorzettingsvermogen. Ze heeft geen boodschap aan het verleden. Zij besluit anders! Iemand geeft haar een kans. Ze kan naar school, om zo via een wonderlijke weg te gaan studeren aan de Harvard Universiteit.

The Dark Knight is de opvolger van Batman Begins (2005). The Joker bemoeit zich met de door maffia beheerste misdaad in Gotham City. Harvey Dent (Eckhart), de officier van Justitie, gaat de misdaad te lijf vanuit de rechtszaal. Samen met luitenant James Gordon besluit Batman (zakenman Bruce Wayne) Dent te gebruiken in zijn plan om de maffiabende van de Chinese zakenman Lau in te rekenen. Wanneer Lau wordt gearresteerd, slaat The Joker zijn slag. De strijd ontwikkelt zich tot een climax waarin iedereen slachtoffer lijkt te worden van de duistere en zwartgallige Joker en de twee gezichten van de film duidelijk worden.

Inpluggen Een fantastisch verhaal van moed! Liz Murray’s leven veranderde omdat er iemand was die haar een kans gaf. Ze heeft die kans met beide handen aangegrepen. In 2003 verliet ze Harvard om verder te studeren aan de Columbia University. Tegenwoordig is Liz Murray een gerenommeerd internationaal spreekster en heeft zij een paar boeken geschreven.

Toepassing Probleemjongeren in de groep van wie de toekomst uitzichtloos lijkt? Jongeren die geboren zijn in een ongezond gezin? Jongeren met een bagage? Dan is deze film een must! Je kan er veel uithalen om met elkaar te bespreken. Bijvoorbeeld: wat is beter: blijven hangen in een slachtofferrol of te gaan voor overwinning? Moed of lef? Wie of wat heb je nodig in jouw leven? Wie laat je toe? Wat betekent het om wilskracht te hebben? Om gezonde keuzes te maken? Homeless to Harvard stimuleert om verder te kijken dan wat was en wat is! Voor iedereen een aanrader eigenlijk! MA

Sterk Een sterke cast en een goed lopend verhaal. De film houdt je tot het einde toe aan je stoel genageld. De moeilijke afwegingen die Batman met zijn alter-ego Bruce Wayne steeds weer moet maken om het kwaad te overwinnen zonder zijn identiteit prijs te geven, levert een sterk verhaal op.

Zwak Ondanks dat er niet veel expliciet geweld te zien is in de film, is juist de - niet zichtbare - duistere ondertoon in de film reden genoeg om in Nederland de film te ranken als 16+ in plaats van de Britse en Amerikaanse 13+. De manier waarop The Joker geniet van zijn duistere praktijken, is angstaanjagend goed gespeeld (door de begin 2008 jong overleden Heath Ledger).

Toepassing De dood is overwonnen, maar het kwaad is nog niet definitief uit onze wereld. Batman offert zichzelf op voor het goede, maar geeft daarvoor de waarheid op. De film levert genoeg gespreksstof om met oudere tieners door te praten over de Bijbelse leer over goed en kwaad. Tip: kijk de film eerst zelf om de gesprekspunten voor te bereiden en de Bijbelse visie op goed en kwaad uit te kunnen leggen. RV

13 B

art

life

De pijn die tieners ervaren als gevolg van verlies, verschilt per situatie. Tieners hebben nog niet het vermogen om zichzelf emotioneel te stabiliseren. Hun leven wordt nog voornamelijk bepaald door hun gevoel. Het verstand is in ontwikkeling, dat hoort bij de puberteit. Het verlies wordt ervaren als het einde van de wereld. Ze zitten vast in zichzelf en weten vaak niet hoe ze eruit moeten komen. Ook de uitingen ervan kunnen verschillen. De pijn uit zich op verschillende manieren:

Lichamelijk Innerlijke onrust en pijn wordt (als er geen hulp komt!) meestal gecompenseerd met lichamelijke uitingen. Dat kan een ongezonde aandacht voor het uiterlijk zijn, zoals kleding, make-up en versieringen. Lichamelijke klachten kunnen zijn rugpijn, nekpijn en buikpijn. Extreem gedrag kan zijn zelfverminking, agressiviteit en excessieve eetgewoontes.

Emotioneel De vertaalslag van hoe tieners zich voelen én hoe zij dat uiten is één-opéén. Ze zijn boos, dus reageren ze op alles en iedereen boos. Angstig? Dan wordt alles in het licht van de angst geïnterpreteerd.

Geestelijk Tieners in een rouwproces kunnen vol zitten met gedachten van schuld, kunnen zich moeilijk concentreren en denken erg warrig. Ze proberen te reageren en te ageren op het leed wat hen is aangedaan. De mens probeert verlies altijd te beredeneren om uit de uitkomst troost te verkrijgen. Er moet toch een verklaring zijn die het gebeuren ‘goed’ maakt? En hoe zit het met God, waarom laat Hij dit toe? Allemaal vragen die kunnen spelen.

Sociaal Vriendschappen gaan voorbij, gezinsstructuren veranderen en relaties worden anders wanneer dierbaren overlijden. Dat gaat heel diep. Helemaal als degene een rolmodel is, zoals een vader, moeder, een oudere broer of zus.

Hét verschil: hoop in Christus Lezen: Hebreeën 12 en 13 Laat uw wijze van doen onbaatzuchtig zijn, weest tevreden met wat gij hebt. Want Hij heeft gezegd: Ik zal u geenszins begeven, Ik zal u geenszins verlaten. Daarom kunnen wij met vertrouwen zeggen: De Here is mij een helper, ik zal niet vrezen; wat zou een mens mij doen? (Hebreeën 13:5-6) Zou u alles kunnen verlaten om Jezus’ wil? Kunt u in tijden van verlies vol vertrouwen zeggen: ‘De HERE is mij een helper, ik zal niet vrezen’ of ‘De HERE heeft gegeven, de HERE heeft genomen, de naam des HEREN zij geloofd’? Ik vind dat niet eenvoudig. De Bijbel staat vol met voorbeelden van mensen die iets of iemand verloren hebben:

Be there! Voor tieners in rouw is het belangrijk dat ze zich kunnen uiten. Omdat ze zo transparant zijn (gedrag) in hoe zij zich voelen, kunt u goed opmerken waar u een balans in kunt brengen. U doet dat met het tegenovergestelde. Bijvoorbeeld: een tiener die zijn boosheid uit door gewelddadig gedrag, komt u tegemoet met een signaal van vrede en rust. Trek hem uit zijn boze bui, door samen ergens naar toe te gaan. Een wanhopige tiener brengt u een boodschap van hoop door samen positieve herinneringen op te halen, en te kijken naar wat gaat komen. Focus op de uitdagingen, de talenten en kwaliteiten van de tiener. Een tiener met een chaotisch hoofd en allerlei negatieve gedachtes over zichzelf, over God, mensen, de situatie, breng je een boodschap van orde. Samen de dingen op een rijtje zetten en te categoriseren in waar en niet waar. Oplossingen en antwoorden geven op vragen. Ga op zoek naar de tegenovergestelde emotie. Humor is daarbij een belangrijke sleutel. Maak lol met ze! Om zich te laten sturen en troosten, hebben tieners een gevoel van veiligheid en vertrouwen nodig. Bied ze die veiligheid en de ruimte om te komen met hun verdriet (lees Mattheüs 11:28-30). Soms duurt dat even. Dat kan wel een jaar duren. Zorg dat je er in die periode gewoon voor hen bent. Toon interesse en zorg. Help ze door het dal heen en breng ze tot het Vaderhart van God. Daarin ligt immers onze opdracht als we te maken hebben met mensen in rouw. MA *Waar ‘hij/zijn/hem’ staat, kan ook ‘zij/haar/haar’ gelezen worden.

• Adam en Eva verloren hun onschuld • Kaïn verloor zijn thuis • Abram verloor zijn land en zijn volk • De ouders van Egypte verloren hun oudste kinderen • David verloor twee zoons • Salomo verloor zijn wijsheid • Job verloor zijn kinderen, zijn vrouw, zijn bezit, zijn status en zijn gezondheid • Sedekia, de koning van Israël, verloor zijn land en zijn koningschap • Maria en Jozef verloren hun zoon • Judas verloor zijn geloof • Petrus verloor zijn vertrouwen • Herodes verloor zijn leven • Jezus verloor Zijn waardigheid en Zijn leven

Verlies gaat niemand voorbij. Het grijpt in. Het kan je hele leven overhoop halen, zéker als je een dierbare verliest. Wat maakt nu het verschil als je in God gelooft? Hoop is één van die verschillen. Lees maar in 1 Thessalonicenzen 4:13-18 “Want indien wij geloven dat Jezus gestorven en opgestaan is, zal God ook zó hen, die ontslapen zijn, door Jezus weerbrengen met Hem.” Ook wij kunnen dit geloven. Hoe? Door het volgende niet uit het oog te verliezen: Laat ons oog daarbij (alleen) gericht zijn op Jezus, de leidsman en de voleinder des geloofs, die, om de vreugde, welke vóór Hem lag, het kruis op Zich genomen heeft, de schande niet achtende, en gezeten is ter rechterzijde van de troon Gods. (Hebreeën 12:1-2) Wij kunnen dit onze tieners voorleven en daarvan getuigen. In alle omstandigheden omdat Híj ons nooit verlaat. (MvN)

woord het laatste

Rijk! ‘If I were a rich man. Ya ha deedle deedle, bubba bubba deedle deedle dum…’ Bekend nummer? Het is mijn ‘ik-regel-mijn-bankzaken-nummer’. Op momenten dat ik achter de computer mijn bankzaken moet regelen, gaat dit nummer aan en galm ik het van ganser harte mee.

Ik beken: ik zou graag meer geld tot mijn beschikking willen hebben. Het leven is duur voor een single met een eigen huis. De stroom van facturen vind ik soms behoorlijk irritant. Heb ik er net één betaald, ligt er al weer een nieuwe op de mat. Er zijn maanden dat ik maar nauwelijks uit de rode cijfers kom. Zeker als opeens de vloer doorzakt en balken rot blijken te zijn. Of de deur uit het tuinhuisje waait. En dan… daar achter mijn computer met ‘If I were a rich man’, dát zijn de momenten waarop ik denk: ‘Stel dat ik nu eens een rijke man zou kunnen trouwen, dán…!’ Ja, wat dan…? Wat zou ik doen als ik veel meer geld zou hebben? Ik zou misschien minder kunnen gaan werken, meer kunnen gaan reizen, nog meer dieren kunnen houden, een auto kunnen kopen… Ik zou een weldoener zijn, een gulle gever, iemand bij wie je aan kunt kloppen voor hulp… ik zou… ik zou … ik zou…

Ik zou waarschijnlijk niet gelukkiger zijn dan nu. Ik bedoel, ik houd van mijn werk, ik reis voldoende, een kat en twee konijnen is al voldoende beestgehalte, de trein vind ik prima en mijn vrienden en familie houden ook wel van me zónder groot weldoenervermogen. Ik lees vaak Mattheüs 6, met name vanaf vers 19. Een heerlijk geruststellend stuk: God weet nog beter dan ikzelf wat ik nodig heb! Ik denk dat ik de volgende keer achter mijn computer nóg harder mee gaan zingen. Maar dan verander ik de tekst een klein beetje:

‘I am really rich, man. Ya ha deedle deedle, bubba bubba deedle deedle dum…’ MD

Symposium

Jongeren en verslavende middelen een handreiking aan kerk, school en gezin

Wij nodigen u uit!

Kom naar het seminar ‘Rouwverwerking’ Bijbelse handvatten rondom lijden, rouw en verlies en fases in rouwverwerking

sprekers vanuit politie, jeugdzorg, hulpverlening en preventie

11 decembe

zaterdag 15 november 2008 10.30 - 15.30 uur De Lichtboog, Houten prijs: €15,- p.p. (incl. lunch) meer informatie/aanmelding: www.weekvanverslaving.nl

13.30 - 19.00r 2008 uu r

(incl. warme

maaltijd)

Locatie: Media- en Congrescentrum De Hoop, Provincialeweg 122, 3329 KP in Dordrecht Meer info: rouwverwerking@dehoop.org of 078 6 111 222 Toegang € 10,- (tegemoetkoming in de kosten voor de maaltijd)