20ste jaargang • nummer 10 • november 2009
Chris nieuwsbrief “Ik had graag meer gehoord van mijn vader over seksualiteit” Jongeren aan het woord over hun seksuele opvoeding
Er is bijna geen onderwerp dat in het gezin zoveel vraagtekens, rode oortjes en stilzwijgen oproept als seksuele opvoeding en voorlichting. Toch blijkt dit helemaal niet nodig te zijn. Jongeren hebben juist behoefte aan informatie van hun ouders als het gaat om dit onderwerp. Uit onderzoek blijkt dat bijna 90% van de tieners méér van hun ouders had willen horen over seksualiteit*. Reden genoeg om een aantal christelijke jongeren te vragen naar hun ervaring met de seksuele opvoeding. Kregen ze genoeg informatie van hun ouders? Welke gesprekken zijn hen het meeste bij gebleven en wat zouden ze zelf anders doen richting hun kinderen? We spraken met Isabelle (16), Arjan (18), Willeke (17) en Cassandra (20).
Rode oortjes Zo verschillend als deze jongeren zijn, zo gemakkelijk praten ze over seksualiteit. Komt dit omdat ze zo goed voorgelicht zijn door hun ouders? Daar verschillen de meningen over. “Ik vind het geen probleem om in deze setting over dit onderwerp te praten”, zegt Isabelle. “Als het gaat om gesprekken op school, is dat niet het geval. Dan vliegen er woorden in het rond waar ik dus écht rode oortjes van krijg!” “Dat herken ik wel”, vult Willeke aan. “Mijn ouders hebben me wel het één en ander verteld over seksualiteit, maar dat is nooit veel verder gegaan dan het feit dat seksualiteit door God bedoeld is voor man en vrouw binnen het huwelijk.” Cassandra kan zich hier maar weinig bij voorstellen: “In ons gezin wordt juist heel open gepraat over dit onderwerp. Mijn ouders begonnen al vroeg met de seksuele opvoeding. Het eerste wat ik me daarvan herinner is het boekje ‘Papa, mama + ik’.”
Hoe het is bedoeld Bij de één wordt er thuis dus makkelijker over seksualiteit gesproken dan bij de ander. Kregen de jongeren wel genoeg informatie van hun ouders? “Nee, absoluut niet”, begint Arjan. Mijn ouders vertelden me wel wat over seksualiteit,
maar pas toen ik vijftien jaar oud was en ze vertelden me niets wat ik nog niet wist. Ik had graag van hen gehoord hoe seksualiteit is bedoeld door God en wat er verkeerd is aan hoe de media omgaan met seksualtieit.” “Ik had ook graag meer gehoord over de gevaren van seksualiteit en de manier waarop een man naar dit onderwerp kijkt”, vult Willeke aan. “Toen ik een vriendje kreeg en voor het eerst met hem sprak over seksualiteit, kwam ik echt voor verrassingen te staan.”
Even belangrijk Had de vader van Willeke haar dan meer moeten vertellen over seksualiteit? “Dat had ik wel fijn gevonden!”, beaamt ze. Cassandra: “Ik ervaar het als heel prettig dat ik bij zowel mijn vader als mijn moeder terecht kan. Ze vullen elkaar echt aan.” Kunnen we hieruit de conclusie trekken dat de rol van vader en moeder even belangrijk is als het gaat om de seksuele opvoeding? “Absoluut!”, “Zeker”, “Natuurlijk!” klinken de overtuigende antwoorden. Isabelle: “Ik hoop in ieder geval dat mijn man later meer aandeel neemt in de seksuele opvoeding dan mijn vader heeft gedaan...” *Bron: www.barna.com
PRAKTISCH
Seksuele opvoeding e “Kleur polsbandje bepaalt hoe ver je gaat met seks”, kopte een bericht in de media onlangs. Het artikel verhaalt over het succes van de ‘shag bands’. De kleur van je armbandje geeft aan hoe ver je wilt gaan op seksueel gebied. Oranje betekent “Ik wil een kus”, bij geel wil men worden geknuffeld en andere kleuren betekenen “Ik wil seks”. Een goudkleurig bandje opent zelfs de weg naar seksuele diensten. Had ik al genoemd dat deze bandjes vooral een hit zijn onder basisschoolmeisjes? Het beeld dat kinderen en tieners hebben van seksualiteit is in veel gevallen verknipt. Dat leid ik af uit bovenstaand bericht, maar ook uit de vragen die we bij Chris krijgen over dit onderwerp. Niet zelden vraag ik mij af welke rol ouders en kerken zichzelf toebedelen als het gaat om de seksuele opvoeding van kinderen. In het bijzonder wil ik die vraag stellen aan alle vaders. Want als ik om me heen kijk, nemen zij niet de verantwoordelijkheid op zich die God hen heeft gegeven (Efeze. 6:4). Wanneer ik een spreekbeurt geef over het thema opvoeding, is nog altijd tachtig tot negentig procent van de aanwezigen vrouw. We leven in een tijd waarin de uitwassen op het gebied van seksualiteit aan de orde van de dag zijn. Mijn wens is dat wij – als christenouders én gemeenten – een tegengeluid laten horen. Laten we Gods kijk op seksualiteit overbrengen op onze kinderen. Zou het niet mooi zijn wanneer wij aan zouden kunnen tonen dat een gezond beeld van seksualiteit, bijgebracht door liefhebbende ouders, bijdraagt aan een veranderde kijk op seksualiteit binnen onze maatschappij?
Gods zegen gewenst, Rob Hondsmerk
Kees, die steeds belt met een probleem waarvan we sterk de indruk hebben dat het een probleem is dat helemaal niet bestaat. Wilt u bidden dat Kees de moed zal vinden om te vertellen waar hij werkelijk mee zit? Verder bidden we voor liefde, geduld en onderscheidingsvermogen voor de vrijwilligers die met Kees spreken.
Seksualiteit is een onderwerp waar in de meeste gezinnen niet veel aandacht aan wordt besteed. Uit onderzoek blijkt dat 88% van de tieners meer van hun ouders had willen horen over seksualiteit. En dan gaat het niet over de bloemetjes en de bijtjes, maar over de emotionele en geestelijke aspecten van seksualiteit en de verschillende rol van de man en de vrouw.
Hoe komt het toch dat ouders het zo lastig vinden om over dit onderwerp te praten? Volgens Rob Hondsmerk – directeur Kinderen Jeugdzorg – is de oorzaak hiervan terug te leiden tot de schepping. Tot de zondeval om precies te zijn. Rob: “De mens komt na de zondeval tot de ontdekking dat hij naakt is. Daar begint de schaamte. Vervolgens maakt God in Genesis 3 ook duidelijk dat er rondom seksualiteit een gezonde schaamte hoort te zijn. Een ander belangrijk feit is dat de lichamelijke eenwording een ‘geheimenis’ is (Efeze 5:32).” Geen gemakkelijk onderwerp om te doorgronden en over te praten dus.
Identiteitsvorming “Maar dat is geen excuus om het onderwerp maar links te laten liggen in de opvoeding”, benadrukt Rob. “Zeker gezien het feit dat de seksuele opvoeding een wezenlijk onderdeel is van de identiteitsvorming van een kind.” Vanuit het pastoraat en de hulpverlening is bekend dat er talloze volwassenen rondlopen met een groot
Wilt u met ons bidden voor: Gerrit. Hij is nog jong en heeft al veel moeilijke dingen meegemaakt. We merken dat hij daardoor moeite heeft met het vertrouwen van mensen. Daarnaast vindt hij het moeilijk te begrijpen dat God te vertrouwen is. Wilt u bidden dat hij zal inzien dat God écht te vertrouwen is en dat de vrijwilligers van Chris het beste met hem voor hebben?
gebrek aan identiteit. Vragen als ‘Waar leef ik voor?’ en ‘Wie ben ik?’ zijn vaak centrale thema’s. “Niet zelden blijkt dan de vraag te herleiden tot de gezinssituatie waar iemand uitkomt en de rol van vader en/of moeder binnen het gezin”, aldus Rob. “Een kind ontleent zijn of haar identiteit – dus tevens de seksuele identiteit – aan beide ouders.” Ook dit feit is terug te leiden tot het scheppingsverhaal. Rob: “God maakte bij de schepping Adam naar Zijn beeld en gelijkenis. Vanuit Adam heeft hij Eva gemaakt, een deel van Zijn karakter daarmee uit Adam halend en in Eva leggend. De bedoeling van God is dat in de eenheid van Adam en Eva (dus man en vrouw) Zijn beeld en karakter weerspiegeld wordt. Met andere woorden: dat kinderen in hun ouders ontdekken wie God is. Zo werkt identiteitsvorming! Kinderen ontdekken zichzelf vanuit de relatie met hun ouders en van daaruit wie zij zijn in Christus. Dat betekent dus dat vaders daarin een
De ouders die bellen met vragen over de opvoeding van hun kinderen. We bidden dat God onze medewerkers de wijsheid zal schenken bij het geven van adviezen. Bidt u mee?
Kinderen die met misbruik via internet te maken hebben. Wilt u bidden om bescherming voor deze kinderen? Daarnaast bidden we dat ouders wijsheid en inzicht mogen ontvangen betreffende de seksuele opvoeding van hun kinderen.
en de rol van vaders belangrijke rol spelen, net zo groot en belangrijk als moeders!”
Hoe werkt dat in de praktijk? “Voor jongens geldt dat zij van hun vader leren hoe een man zich gedraagt ten opzichte van een vrouw, in dit geval hun moeder”, aldus Rob. “En hoe hij zijn door God gegeven verantwoordelijkheid opneemt en invult. Zodra een jongen tiener wordt, verandert de rol van vader langzaam van voorbeeld naar coach. Voor meisjes ligt het anders. Omdat vader daar van het andere geslacht is, is hij de eerste man waarmee een meisje een intieme hartsrelatie heeft. De eerste man van wie zij in veiligheid kan leren hoe een man is. Vader moet haar vanuit die rol bevestigen in haar identiteit.” Op het gebied van seksualiteit heeft vader tevens een onmisbare rol. Rob: “Bij jongens geeft vader aan hoe hij omgaat met verleidingen, met zijn lichaam en hoe hij God kan eren in een wereld die van Hem niets meer wil weten en er een compleet vertekend beeld van seksualiteit op nahoudt. Hij laat zijn zoon ook zien hoe hij met vrouwen omgaat en hoe hij zijn vrouw eert en haar hoogacht (als het goed is!). Voor zijn dochters maakt vader duidelijk hoe kostbaar zij zijn. Dat geldt ook voor hun lichaam. Door de manier waarop hij met hun
Wilt u met ons danken voor:
Elske, die sinds een aantal maanden een maatje heeft. Ze is geen christen, maar hoort via haar maatje wie de Here Jezus is. Wilt u danken voor dit contact? Tegelijkertijd bidden we dat Elske zal ontdekken dat Jezus ook háár Redder wil zijn.
moeder omgaat, laat hij zien hoe mannen met zijn dochters om zouden moeten gaan.”
Draag uw verantwoordelijkheid! Veel jongeren hebben een vertekend beeld van seksualteit (denk bijvoorbeeld aan ‘Breezerseks’). Kan een omgekeerde conclusie luiden dat er dus een grote hoeveelheid vaders is die het in de (seksuele) opvoeding heeft laten afweten? “Jazeker!”, bevestigt Rob. “Daarom wil ik mij tenslotte ook richten tot alle vaders met de tekst uit Efeze 6:4: Vaders, voedt uw kinderen op in de tucht en terechtwijzing des Heren. Dit is een
Al die keren dat we Gods Woord en Zijn principes door mogen geven in de gesprekken met kinderen en tieners en tijdens spreekbeurten in kerken en gemeenten. Het is fijn om te zien dat veel mensen verlangen naar Gods aanwezigheid in hun leven!
opdracht aan vaders, niet aan moeders. Dus vaders: neem deel aan de opvoeding van uw kinderen, draag uw verantwoordelijkheid en help ze hun seksuele identiteit te leren kennen zoals God die heeft bedoeld!”
De vrijwilligers die zich dit jaar weer hebben ingezet voor de NFK-collecte (Nationaal Fonds Kinderhulp). Het is een zegen om zoveel mensen om ons heen te hebben die ons helpen met de praktische uitvoeringen van onze werkzaamheden.
De vrijwilligers in het land die kinderen begeleiden én de vrijwilligers die dat op dit moment niet doen, maar wel beschikbaar zijn. Het is zo belangrijk dat wanneer een kind of tiener in nood belt en hulp in de eigen omgeving nodig heeft, er een vrijwilliger beschikbaar is om het contact op te pakken. We danken God dat Hij ook hierin voorziet!
Telefonische hulplijn afhankelijk van giften Wist u dat het werk van Chris volledig afhankelijk van giften? Ook de telefonische hulplijn – die 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar is – kan (blijven) bestaan dankzij uw steun. Om de hulplijn in stand te houden, is jaarlijks €50.000,- nodig. Helpt u Chris om kinderen en tieners hulp, advies en een luisterend oor te bieden? U kunt uw gift overmaken via giro 3112 t.n.v. Chris Stichting Vrienden van De Hoop, o.v.v. ‘Hulplijn’. Alvast hartelijk dank voor uw steun.
Boekentips Bent u op zoek naar boeken die u kunnen ondersteunen bij de seksuele opvoeding van uw kinderen? Hier volgt een aantal tips:
Save Sex – Boekje open over seks
€13,50
Verder lezen ov er seksualiteit
Voor meer boeken rondom de seksuele opvo eding en -voorlichting, en om bovenstaande boeken te bestelle n, gaat u naar ww w.dehoopshop .com (selecteer links bovenin ‘Ch ris/CPC catalogus’).
Geschikt voor jongeren vanaf een jaar of dertien. Het boekje geeft een eerlijke indruk van de manier waarop christelijke jongeren – maar ook anderen – vorm kunnen geven aan hun seksualiteit. Het is géén voorlichtingsboek.
Met kinderen praten over seks ‘Met kinderen praten over seks’ is een praktische handreiking voor ouders om met hun kinderen op een goede manier in gesprek te gaan over seksualiteit.
€9,50
Papa, mama + ik
€7,50
NFK-collectanten: bedankt! De opbrengst van de NFK-collecte (Nationaal Fonds Kinderhulp) bedraagt €59.255,-. Een mooi bedrag waar we erg dankbaar voor zijn. Via deze weg danken we alle collectanten in het land hartelijk voor hun hulp.
Giften Op het moment van schrijven waren de giften van de maand september nog niet bekend. We vermelden deze in de komende nieuwsbrief.
Boekje voor jonge kinderen dat antwoord geeft op vragen als ‘Waar komen de kinderen vandaan?’ en ‘Hoe kwam ik in de buik van mama?’. Het boekje beschrijft onze voortplanting met behulp van – soms humoristische – illustraties. ‘Papa, mama + ik’ beschrijft ook heel mooi wat God te maken heeft met vader, moeders en kinderen.
In memoriam In de nacht van vrijdag op zaterdag 26 september overleed Lenny van Dolderen aan de gevolgen van een verkeersongeval. Lenny, die slechts 39 jaar oud is geworden, was sinds 1993 vrijwilliger bij Chris. Naast haar man laat ze drie kinderen achter. We hebben Lenny leren kennen als iemand met een groot hart voor kinderen en tieners in nood. Je deed nooit tevergeefs een beroep op haar. We zijn dankbaar voor alle jaren die ze ons heeft geholpen om kinderen via de hulplijn te steunen, te bemoedigen en hen van de liefde van de Here Jezus te vertellen. We zullen haar enorm missen. We bidden haar man, de kinderen en naaste familie Gods nabijheid en troost toe. Namens de vrijwilligers en medewerkers van Chris, Kinder- en Tienerpastoraat.
REDACTIE Rob Hondsmerk (hoofdredacteur) Diana Langerak (eindredactie) Medewerkers van De Hoop Media (opmaak)
CHRIS NIEUWSBRIEF Maandelijkse uitgave van De Hoop ggz (www.dehoop.org). Chris is onderdeel van de Kinder- en Jeugdzorg van De Hoop ggz. De Hoop biedt kinder-, jeugd- en volwassenenzorg op het gebied van psychosociale, psychiatrische en
verslavings-problematiek. Ook biedt De Hoop re-integratietrajecten en heeft zij preventieprojecten voor kinderen, tieners en ouders. Meer informatie op www.dehoop.org. De website van Chris is www.chris.nl.
REDACTIEADRES Provincialeweg 70, 3329 KP in Dordrecht Telefoon: (078) 6 111 356 E-mail: media@dehoop.org AANSPRAKELIJKHEID Redactie en uitgever zijn niet aansprakelijk voor de uitspraken van (ex)cliënten van De Hoop/Chris
in de Chris Nieuwsbrief. Vóór verschijning zijn zij akkoord gegaan met publicatie van deze uitspraken. Niets uit deze uitgave mag openbaar worden gemaakt door middel van druk, microfilm of op welke wijze ook, zonder toestemming van de redactie. DRUK De Hoop Grafisch Centrum Provincialeweg 86a, 3329 KP DORDRECHT Telefoon: (078) 6 111 333 E-mail: grafisch@dehoop.com www.dehoopgrafischcentrum.nl