Toekomstperspectief Binnenstedelijke Rotte

T O E K O M S T PE R S PE CT IE F B IN N E N S T E D E L I J K E RO T T E E e n t o e k o mstpers pec t i ef en ru i m t el i j k -p ro grammatisch r a am w e r k voor d e B i n n en s t ed el i j k e R ot t e

2

3

Opdrachtgever: In opdracht van het Programma Rivieroevers Gemeente Rotterdam Contact: Maartje Visser mpj.visser@rotterdam.nl (programma rivieroevers Rotte) Pieter de Greef ppm.degreef@rotterdam.nl (programma manager rivieroevers overall)

Opdrachtnemer: DELVA Landscape Architects/Urbanism NL Hoogte Kadijk 71 1018 BE Amsterdam T +31 (0)20 220 90 78 BE Quellinstraat 49 2018 Antwerpen T +32 (0)3 808 43 88 Contact: Steven Delva steven@delva.la Oktober 2016

INH O U D

Inhoud P. 05 1.

Programma Rivieroevers P. 06 2.

Ambities en doelstellingen P. 12 ContinuĂŻteit P. 14 Een recreatief Rotterdams vaarnetwerk P. 22

Eigen identiteit en goede informatievoorziening

P. 32

Een robuust en gezond watersysteem P. 46

Groene uitstraling van bron tot monding

P. 58

Programmeren P. 62 3.

Van gevel tot gevel P. 66 4.

Plekken aan de Rotte P. 84 5.

Drie deeluitwerkingen P. 98 Leuvekolk P. 100 Lombardkade en Linker Rottekade P. 108 Crooswijksebocht P. 128

5

1

P R OGRAM MA RI VI ER O EVER S

De uitwerking voor de Binnenstedelijke Rotte is een vervolg op het reeds vastgestelde Programma Rivieroevers op hoofdlijnen 2015-2019. In dit programma zijn de kansen en opgaven voor de Rotte benoemd alsmede de prioriteit gelegd op het binnenstedelijke deel van de Rotte. Dit gebied tussen A20 tot aan de Maas bij de Leuvekolk is de schakel tussen het groen stedelijke deel van de Rotte beginnende bij Hillegersberg en het centrum van Rotterdam. In dit gebied liggen de grootste kansen, maar ook de grootste opgaven. Het doel is het vergroten de leefkwaliteit langs de rivieren en het groen en de natuur in de stad te ontwikkelen.

Met het Programma Rivieroevers zet de stad Rotterdam tevens een logische volgende stap in het herdefiniĂŤren van de betekenis van de wateren.

De gemeente Rotterdam heeft de ambitie om samen met partners kansen en opgaven stap voor stap concreet te maken en tot uitvoering te brengen. Specifiek voor de Rotte ligt de ambitie om in de toekomst de rivier en zijn omgeving te zien als een centrale buitenruimte, midden in het hart van Rotterdam.

Een ruimte die de uitstraling van Rotterdam versterkt en voor een betere leefkwaliteit zorgt. Een betere kwaliteitsimpuls op schaal van de wijk en de stad. Recreatie, sociale activatie, natuurontwikkeling, opstarten van ecologische processen, duurzame zuivering van water en het creĂŤren van een klimaatbestendig watersysteem als middel om te resulteren in een verbeterde leefkwaliteit voor Rotterdam.

6

Met andere woorden; het doel bereiken door het agenderen van concrete en actuele opgaven. Het dient te resulteren in een Rotte als bestemming voor de stedeling en als een groene kwalitatieve en verrassende verbinding tussen stad en zijn ommeland.

De opdracht behelst twee onderdelen, waarvan de bundeling voor u ligt: 1, Een uitwerking voor het prioritaire focusgebied: het binnenstedelijke deel van de Rotte. Dit om te komen tot een concrete uitwerking van de opgaven die nu opgepakt en geactiveerd kunnen worden en daarnaast om op lange termijn een toekomstperspectief te schetsen.

Dit alles gepositioneerd in relatie tot de gehele Rotte van bron tot dam.

2, Een aantal concrete locaties in het binnenstedelijk deel van de Rotte uit te werken in inspirerende, ambitieuze, maar ook realistische schetsontwerpen. Dit om te komen tot een betere leefkwaliteit en hogere natuurwaarden binnen de stad.

Dit document dient meerdere doelen. Het verbeelden van de kansen voor de binnenstedelijke Rotte om zodoende de mogelijkheden te agenderen als basis voor het vinden van draagvlak en medefinanciering.

Ook dient het als kader voor toekomstige uitvoeringsprojecten en als basis voor het programma Rivieroevers als update voor het reeds vastgestelde programma op hoofdlijnen.

Beeld Programma Rivieroevers; De Rotte van bron tot monding

7

“T U SS E N N UT E N LUS T”

Toen Waar het woord Rotte vandaan komt, staat niet vast. Het meest aannemelijk is dat de naam samengesteld is uit rot en a. Die a staat voor water, zoals in vele waternamen: Aa, Amer.

8

Rot zou gewoon rot kunnen betekenen, van verrotten dus, het vergaan van organisch materiaal: helemaal niet gek als je je bedenkt dat de rivier ontsprong in het veen ten noorden van Rotterdam.

En Rotterdam dan? Dat betekent ‘dam van de mens die bij de Rotte wonen’. Die witte balk midden tussen de twee groene vlakken in het stadswapen van Rotterdam, ja, die symboliseert de Rotte. (tekst: Koos Termorshuizen)

Nu De Rotte was in het verleden altijd een water geweest van noeste arbeid, functionaliteit en vertier, van nut en lust. Bij de wederopbouw was het vooral de toevoerader voor bouwmaterialen.

De Rotte werd vanaf die periode vooral een functionele waterweg.

Voor de mens was de Rotte eerder een achterkant van de stad.

Het hernieuwde contact tussen mens en water is in de jaren 2000 ingezet door tal van mooie publieksactiviteiten. Met dit boekwerk ‘toekomstperspectief binnenstedelijke Rotte’ bouwen we verder aan een hernieuwde Rotte; een lijn, een plek van ‘nut en lust’.

9

C O-C RE AT I E

Een essentieel onderdeel van de opgave is om te inspireren, draagvlak te creĂŤren en medeauteurschappen te ontvouwen.

Verschillende partijen zijn hierbij aangehaakt; Stichting Plezierrivier de Rotte, Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, het recreatieschap Rottemeren, een aantal ondernemende partijen op en langs de Rotte, Binnenstad Rotterdam en andere gemeentelijke diensten en natuurlijk de bewoners en gebruikers van de Rotte.

Deze uitwerking ligt in het verlengde van het programma Rivieroevers Rotterdam op hoofdlijnen, en sluit naadloos aan op de ambities van de Stichting Plezierrivier de Rotte en het programma de Rotte verdient het, van het recreatieschap Rottemeren.

De input en betrokkenheid van particuliere en kleinschalige initiatieven heeft daarnaast een belangrijke rol gespeeld in het inzichtelijk maken van de kansen en mogelijkheden langs de Rotte.

10

7 oktober

- Kick-Off

12 oktober

- Werksessie

14 oktober

- Infosessie plannen binnenstad

28 oktober

- Infosessie bestaande plannen

28 oktober

- Workshop ContinuĂŻteit

4 november

- Workshop Ecologie, water, kades

4 november

- Workshop Recreatie

18 november

- Begeleidingsgroep 1

25 november

- Workshop Placemaking

25 november

- Afstemmingsbijeenkomst water

1 december

- Presentatie HHSK

15 december

- Begeleidingsgroep 2

15 december

- Werksessie Historie

13 januari

- Begeleidingsgroep 3

9 februari

- Workshop Grote Kerkplein

9 februari

- Eindpresentatie Fase 1

18 maart

- Begeleidingsgroep 4

5 april

- Begeleidingsgroep 5

18 mei

- Begeleidingsgroep 6

18 mei

- Participatie Crooswijksebocht

1 juni

- Doorspreken schetsontwerpen

18 juni

- Rivierenkaravaan

22 juni

- Afstemming inpassing Vispassage

28 juni

- Afstemming inpassing Vispassage

6 juli

- Begeleidingsgroep 7

31 augustus

- Begeleidingsgroep 8

11 oktober

- Eindpresentatie

BEGRAAFPLAATS CROOSWIJK

11

2

A M B IT I E S E N D O ELS TELLI NG EN

Het programma Rivieroevers benoemt een reeks aan doelstellingen van waaruit we de Rotte benaderen. We zien deze doelstellingen niet als losstaande thema’s, maar zoeken naar een integrale benadering.

Het boekwerk zal de strategie voor de Rotte behandelen aan de hand van deze zes thema’s, waarna er naar drie verschillende deelgebieden wordt gekeken, waar de thema’s samenkomen.

De dynamiek en samenspel tussen deze thema’s maakt de binnenstedelijke Rotte als geheel tot een integrale ontwerpopgave waar kruisbestuiving zal plaatsvinden om de verschillende ingrepen te versterken.

Wateropgave Wateropgave Placemaking Placemaking

Continuïteit Continuïteit

Biodiversiteit Biodiversiteit

Waterkwaliteit Waterkwaliteit

Bevaarbaarheid Bevaarbaarheid

12

Identiteit Identiteit

Continu ĂŠn verbonden met de omgeving

Een robuust en gezond watersysteem

Een groene uitstraling van bron tot monding

Eigen identiteit en een goede informatievoorziening

Een recreatief Rotterdams vaarnetwerk

Programmeren

13

2.1

C ONT I N UĂ? T E I T

Een grote kwaliteit van de Rotte is dat de rivier en de rivieroevers een verbinding vormen tussen de bruisende stad Rotterdam en zijn rustig ommeland met verschillende landschappen en recreatiegebieden.

Met een totale lengte van begin tot einde van ongeveer 18 km, heeft de Rotte een erg overzichtelijke lengte, die goed te fietsen en varen is, of deels te belopen.

We wensen het lineaire karakter van de Rotte te versterken door een duidelijke focus te leggen op de padenstructuren langs en op de Rotte. Herkenbare doorgaande routes langs en op de Rotte met een herkenbare eigentijdse uitstraling en vormentaal.

We herkennen vanuit zowel de ruimtelijkheid als het ecohydrologisch systeem verschillende segmenten in de directe omgeving van de binnenstedelijke Rotte.

Segmenten die verschillen qua gebruik van de ruimte, stedelijke context en programmering, maar ook verschillende functies in de werking van het watersysteem.

Het spanningsveld tussen de doorgaande lijn en deze fragmentatie is een belangrijke inspiratie.

We zien de diversiteit aan weerszijden van de Rotte als een gegeven waar we dankbaar gebruik van dienen te maken. Het versterken van de continuïteit gaat dus verder dan het uitrollen van een groen Op deze herkenbare route ontmoet tapijt langs de oevers. De wereld men tijdens een wandeling of van de Rotte strekt zich uit tot ver fietstocht langs de Rotte diverse langs, over en aan de oevers tot in stedelijke ruimtes. De lange lijnen de aanliggende pleinen, buurten en voeren over vele diverse aangename wijken. Van hieruit zijn verbindingen plekken langs het water. Enkele naar het water van cruciaal belang. nieuwe bruggen en doorbraken in barrières zorgen voor een recreatieve route vanaf de Dam van Rotterdam tot de bron van de Rotte en vice versa. Aan weerszijden van deze doorgaande lijn speelt zich een divers, stads schouwspel af.

14

Continu ĂŠn verbonden met de omgeving

15

V A N B RO N T O T M A A S

De kwaliteit van de Rotte is niet alleen de rivier zelf, maar het 'stroomgebied' van de Rotte met de recreatiegebieden, en groene parken en stedelijke pleinen langs de rivier.

Ten noorden van de A20 in de gebieden Hillegersberg, Alexander en de buurgemeenten heeft de Rotte de zo gewaardeerde groene landelijke uitstraling met aan beide zijden recreatieve routes en interessante bestemmingen, zoals de Bergse Bossen, de Rottemeren en de Eendragtspolder, bij de Rotterdammer bekend als het Rondje Rotte.

Vanaf de A20 is de rivier slechter herkenbaar en heeft zijn groene uitstraling grotendeels verloren.

De routes zijn niet continu en de wegen worden gedomineerd door de auto. In het centrum verergert dit waarbij de Rotte verborgen ligt in het stedelijke weefsel en bijna onopgemerkt doorloopt tot aan de Leuvekolk.

Van bron tot Maas

16

D OORGAAN D E LIJN

De kwaliteit van het groene karakter van de Rotte ten Noorden van de A20 wordt doorgetrokken tot voorbij de Crooswijksebocht richting het centrum, waardoor het tot een belangrijke groene ader transformeert tussen stad en land.

Hierbij zetten we in op een continue lijn langs beide zijden van de Rotte. Een doorgaande fiets- EN wandelverbinding die de buitenstedelijke Rotte verbindt met de Maasboulevard; de stad met het ommeland. Het karakter van de fiets- en wandelroutes verschilt in de oude stadswijken, met aan de zijde van het Oude Noorden een inrichting die sterk aansluit op de woonomgeving en aan de Crooswijkse kant krijgen de routes een meer doorgaand karakter.

Naast een recreatieve route, functioneert de continue lijn als route voor woon-werkverkeer, waar men snel en onbelemmerd kan voortbewegen. Een aantrekkelijke fietsroute los van drukke stedelijk autoverkeer, maar juist langs een aantrekkelijke groenstructuur.

Dit biedt voor mensen met jonge kinderen een veiliger route bijvoorbeeld ten opzichte van een andere belangrijke doorgaande route de stad in de Jonker Fransstraat in aansluiting op de Meent. De fietsroute langs de Rotte is opgenomen in het 'fietsplan Rotterdam'.

ÉÊn doorgaande lijn

Aantrekkelijke groene routes tussen de stad en het ommeland dragen niet in de laatste plaats bij aan de gezondheid in de stad, sport en beweging dichtbij huis. Het draagt bij aan de verdichting van een goed fietsroute netwerk dat zich niet parallel aan een drukke hoofdweg bevindt, maar juist in de luwte langs een aantrekkelijke groenstructuur.

17

B A SIS P RO F I E L : F O CUS O P DE O O S TELIJKE ZIJD E

Het voorgestelde profiel langs de Rotte is ontworpen als recreatieve verbinding voor langzaam verkeer, waarbij de auto te gast is. Het profiel is opgebouwd uit twee brede fietsstroken, die worden gescheiden door een middenloper. Deze middenloper maakt autoverkeer in ĂŠĂŠn richting mogelijk en bij uitzondering in twee richtingen, maar waarbij de auto duidelijk te gast is binnen het profiel.

Basisprofiel

18

De Linker Rottekade heeft meer potentie om zich op korte termijn te ontwikkelen door de mogelijkheid van het maken van een continue route en het feit dat deze zijde van de rivier nog een zeer beperkte uitstraling heeft ten opzichte van de Oude Noorden kant, die de afgelopen jaren al een flinke transformatie heeft ondergaan.

Focus op de oostelijke zijde

19

B A R R I Ăˆ RE S DO O R GA A NDE LI JN

De continue doorgaande fietsverbinding langs de Linker Rottekade wordt op een aantal plekken belemmerd.

1. Pompenburg: het hoogteverschil tussen het Centrum en Noord wordt overbrugd door een trap van 1.8m hoog en het ontbreekt aan goede oversteek voorzieningen.

2. Goudsesingel: de tramhaltes met hekwerk maken het onmogelijk de doorgaande lijn door te zetten. De raads motie Rotte-fietspad, waarin de vraag is gesteld of de knelpunten Pompenburg en Goudsesingel kunnen worden opgelost benadrukt de urgentie van het oplossen van de knelpunten.

1. Hoogteverschil Pompenburg

3. De bocht van Lombardkade wordt gedomineerd door parkeerplaatsen.

Mogelijkheden om deze ruimte vrij te spelen en auto’s onder te brengen in de deels onderbezette parking aan de Noordmolenwerf worden onderzocht in het onderzoek 'parkeerplan Binnenstad'.

2. Oversteek Goudsesingel

1.

2.

3.

3. Parkeren Lombardkade

20

1. Hoogteverschil Pompenburg: een trap

1. Hoogteverschil Pompenburg: nieuwe brug

2. Oversteek Goudsesingel: tramhalte blokkeert de continue lijn

2. Oversteek Goudsesingel: verplaatsen tramhalte

3. Parkeren Lombardkade: auto's domineren het profiel

3. Parkeren Lombardkade: verplaatsen naar bestaande parkeergarage

21

2.2

E E N R E C RE A T I E F R O TTER DA M S VA A RN ET WERK

Naast een verbindend element over land, vormt de Rotte een verbinding met het ommeland over het water. Zo liggen de Rottemeren op nog geen 12 kilometer afstand.

Op een grotere schaal is de Rotte verbonden met Hollandse IJssel en de Schie, waardoor steden zoals Delft, Den Haag en Gouda te bereiken zijn.

Ondanks de goede verbindingen binnen het vaarnetwerk, wordt de Rotte onderbenut door recreanten en zijn er weinig voorzieningen voor waterrecreatie. Dit komt mede doordat er onbekendheid is met de vaarmogelijkheden en het ontbreken van aanlegvoorzieningen in de stad. Ook zijn er een aantal barrières, waardoor het centrum moeilijk bereikbaar is. De aanwezigheid van de spoortunnel en een aantal bruggen met een lage doorvaarbaarheid maken het voor slechts een beperkt aantal boten waaronder kleine sloepjes met een beperkte diepte ligging en voor kano's mogelijk door te varen. Daarnaast ontbreken de

aanlegvoorzieningen. Dit heeft ertoe geleid dat de Rotte een vergeten structuur binnen het recreatief waternetwerk geworden is.

We wensen het vaarnetwerk te verbeteren door het vergroten van de bekendheid ten aanzien van de vaarmogelijkheden en het opheffen van de verschillende barrières en het faciliteren van aanlegplekken en voorzieningen, waardoor recreanten vaker door zullen varen naar het centrum.

Het verbeteren van het vaarnetwerk voegt een heel nieuw type programma en gebruik toe aan de stad en zal een vliegwiel zijn voor verschillende ontwikkelingen in de binnenstad en de activatie van de ruimtes en bebouwing langs de Rotte, zoals de Leuvekolk en het Haagseveer.

Verschillende artikelen over recreatievaart in de Rotte (bron: Algemeen Dagblad)

22

Een recreatief Rotterdams vaarnetwerk

23

E E N R O T T E RD A M S VA A R NETWER K

Het varen met een eigen of gehuurde boot staat nog niet op de kaart in Rotterdam, zoals dat in steden als Delft, Amsterdam en Utrecht wel het geval is.

Het waternetwerk is misschien minder fijnmazig, maar er ligt wel degelijk een waternetwerk dat veel intensiever gebruikt zou kunnen worden. Daarnaast is het netwerk verbonden met de Hollandse IJssel en de Schie, dus ook goed aangetakt op het nationale vaarnetwerk. De ontwikkeling in bevolkingssamenstelling met meer jonge gezinnen en middenen hoge inkomens in Rotterdam en het steeds populairder en laagdrempeliger worden van het varen met een eigen of gehuurde kano of sloep maakt dat er een groeiende behoefte is aan voorzieningen voor de pleziervaart.

Zo kan men vanuit de stad Rotterdam naar het buitengebied varen om te recreĂŤren, of mensen uit de stedelijke milieus zoals Kralingen of Hillegersberg met de boot vanaf de Kralingse Plas of de Bergse Voor- en Achterplas naar het centrum van Rotterdam varen om na het werk daar wat te gaan eten of drinken. Ook voor mensen vanuit de regio kan het interessant zijn om met een bootje via het water de stad Rotterdam te bezoeken.

De Binnenstedelijke Rotte en het centrum als bestemming is met name interessant voor kano's, sups en sloepen. De grotere motorkajuitboten kunnen de route langs het Noorderkanaal gebruiken en eventueel varen tot aan de Crooswijksebocht.

Aansluiting van de Rotte op nationaal vaarnetwerk

24

AAN LEGPLEKKEN

Langs de Rotte zien we mogelijkheid om op gerichte plekken aanlegvoorzieningen te maken. Het type aanlegplek verschilt per locatie.

1.

2.

1.

2.

3.

4.

3.

5.

4.

5.

6.

7.

6.

7.

1. Een kleine aanlegplek ter hoogte van de begraafplaats waardoor de begraafplaats een adres aan het water krijgt; begraven over water.

2. Een doorlopende vlonder in de Crooswijksebocht met mogelijkheid om een bootje aan te meren en voor een kano- en bootverhuur.

3. Aanlegvoorziening bij Noordplein waardoor er plek voor bijvoorbeeld een drijvende markt wordt gefaciliteerd.

4. Proef; aanlegsteiger aan de Lombardkade als eerste mogelijkheid om aan te meren in de Binnenstad Rotterdam 5. Een sloepenhaven in het Haagseveer waardoor men af kan meren in de binnenstad, in aansluiting op andere plekken langs de Rotte met verhuur mogelijkheden zoals in de Rottemeren en mogelijk in de toekomst bij de Crooswijksebocht.

6. De Steigersgracht en Leuvekolk staan in het teken van kleine bootjes, kano’s en surfplanken.

7. Wanneer Rif010 niet wordt gerealiseerd kan er een sloepenhaven in de Steigersgracht worden gerealiseerd.

8. Mogelijkheid voor kanoverhuur met uitspanning in de Leuvekolk.

8.

8.

Aanlegplekken

25

Plezierjacht

Kajuitboot

Grote Sloep

Sloep met kleine diepgang

Kano

26

B EVAARBAARHEID

Het centrum van Rotterdam is momenteel slechts bereikbaar voor kano's, sups en kleine sloepjes met een zeer beperkte doorvaarhoogte en diepgang.

Mede door de aanwezigheid van een tunnelbak in de Rotte en de lage doorvaarthoogte van de St. Jacobsbrug kunnen bootjes en kano’s het centrum moeilijk bereiken.

Door het vervangen van de huidige brug door een brug met een hogere doorvaarbaarheid kunnen kleine sloepen en kano’s het centrum bereiken, waarbij sloepen door kunnen varen tot de nieuwe sloepenhaven, en kano’s tot de Leuvekolk.

De Zaagmolenbrug heeft een lage doorvaarthoogte, maar is voor veel sloepen nog goed doorvaarbaar, wanneer men zoals gebruikelijk bukt wanneer men er onderdoor vaart. Voor grotere motorkajuitboten en grote sloepen met opbouw vormt deze brug een belemmering.

Voordeel daarvan is wel dat deze grotere boten niet in de smalle binnenstedelijke wateren varen.

Grotere boten kunnen afmeren aan de vlonder in de Binnenrotte en van daaruit het centrum betreden.

Bevaarbaarheid

27

BRUGGEN

De Binnenstedelijke Rotte telt een aantal bruggen.

Ten behoeve van de bevaarbaarheid is het gewenst een aantal van deze bruggen aan te pakken, waarvan de meest cruciale de St. Jacobsbrug is.

Hier is de doorvaarthoogte te laag en zorgt de treintunnel voor een beperkte diepgang.

Daarom is het zeer wenselijk om deze brug te vervangen door een brug met een brug met een doorvaarthoogte van 1,5m waardoor kleine sloepen door kunnen varen tot het Haagseveer, en kano’s zelfs de Leuvekolk kunnen bereiken. Hierdoor zal het centrum van Rotterdam onderdeel worden van het vaarnetwerk en een aantrekkelijke bestemming kunnen worden in het nationale vaarnetwerk.

Ten behoeve van de bereikbaarheid over land krijgen drie bruggen prioriteit. De eerste is een brug over het Haagseveer. Deze brug is al in voorbereiding in het kader van een andere stedelijke ontwikkeling, maar ook voor de route langs de Rotte essentieel aangezien hier de fietsroute de Rotte kan oversteken. Ook wordt de route aan de kant van het Grote Kerkplein ontlast, waardoor deze voorrang kan geven aan de voetganger en waar de fiets te gast is. Ten tweede krijgt een brug tussen de Noorderbrug en Zaagmolenbrug prioriteit om de verbinding tussen Crooswijk en Noord te verbeteren. Als derde is er een nieuwe brug toegevoegd in de Crooswijksebocht, welke tevens de verbinding tussen het Oude Noorden en Crooswijk zal verbeteren.

Voor alle nieuwe bruggen moet er rekening worden gehouden met een minimale doorvaarbaarheid, waardoor deze bruggen geen barrières zullen vormen voor de pleziervaart in de toekomst.

Daarnaast zullen voor de nieuwe bruggen ontwerpen randvoorwaarden voor familiekenmerken worden ontwikkeld. Hierdoor zullen de toe te voegen bruggen tot een familie behoren en aansluiten bij de vernieuwde uitstraling van de Rotte.

2.

1.

3.

4.

5.

6.

7.

Bestaande bruggen Aan te passen brugen Nieuwe brugen

Huidige bruggen over de Rotte met doorvaarthoogtes met de aan te passen/nieuwe bruggen

28

1. De brug ter hoogte van de Gordelweg: nu nog een mentale barrière voor waterrecreanten. In de toekomst een ‘poort naar de stad’

5. Een nieuwe brug tussen de Zaagmolenbrug en de Noorderbrug om de verbinding tussen Crooswijk en Noord te verbeteren

2. Een nieuwe fietsbrug over de Boezem om de verbinding tussen de Binnenrotte en de Rottemeren te verbeteren

6. De vervanging van de Jacobsbrug maakt het voor kleine sloepen en boten mogelijk om over de tunnelbak te varen richting de nieuwe sloepenhaven in het Haagseveer.

3. Een nieuwe fietsbrug in de kop van de Crooswijksebocht brengt fietsverkeer naar de oostzijde van de Rotte

7. De nieuwe brug over het Haagseveer wordt een fietsbrug en verbindt Lombardkade met de ‘straat met 7 namen’

4. Op termijn zou de Zaagmolenbrug weer beweegbaar gemaakt kunnen worden zoals zij dat in het verleden was.

29

S L OE P E N ME T E EN DI EP G A NG O NDER D E 50 CM

Aangezien er maar 65cm waterdiepte aanwezig is op de tunnelbak bij je Sint-Jacobsbrug, kunnen alleen kleine sloepen, kleine bootjes en kano’s passeren.

Om een beeld te schetsen van het type boten die over de bak kunnen varen zijn een aantal referenties verzameld van boten met een diepgang van 50cm of minder.

Hieruit blijkt dat ondanks de relatief lage waterdiepte, een breed scala aan typen boten de binnenstad kan bereiken.

Afmetingen kano

Sloepen met een diepgang kleiner dan 50cm

30

Bij het ontwerp van de bruggen is er rekening gehouden met de minimale maten die Rijkswaterstaat voorstelt.

Hierbij is gerekend met de types kano en openboot.

Botenverhuurbedrijf ‘Geenbootwelvaren’ heeft aangegeven dat ze met de kleinere boten over de tunnelbak heen kunnen varen.

Afmetingen open boot

VA A R N ET WERK B IN N EN ST AD

Door het passeerbaar maken van de tunnel, kunnen de kleinere boten het centrum van Rotterdam bereiken, waardoor de vaarrecreatie in de stad een impuls zal krijgen.

Daarnaast zijn er een aantal locaties geduid welke worden voorzien van een aanmeermogelijkheid of een haven. Zoals eerder beschreven, is het Haagseveer de ideale locatie om een sloepenhaven te realiseren door de hoeveelheid ruimte die er aanwezig is en de centrale ligging in de stad.

Sloepenhaven en aanmeervoorzieningen

Een andere potentiële locatie voor een sloepenhaven is de Steigersgracht wanneer blijkt dat RIF010 niet doorgaat.

Daarnaast worden verschillende interessante ruimtes langs de Rotte voorzien van aanlegvoorzieningen, waar passanten voor een korte tijdsduur aan kunnen leggen, om zo een kop koffie te drinken in een café of een winkel te bezoeken.

Zo zal de Lombardkade, het Stokviswater, het Kerkplein en de Leuvekolk een aanlegvoorziening krijgen.

De aanlegvoorzieningen zijn niet alleen beschikbaar voor de recreant met een boot, maar kunnen ook gebruikt worden voor het aanleggen van bijvoorbeeld deelsloepen en verhuurbare boten en kano’s.

Vaarnetwerk met aanlegplekken in de binnenstad

31

2.3

E IG E N I D E N T I T EI T EN GO EDE INFO RMA T I E V O O R Z I ENI NG

De Rotte is een ondergewaardeerde structuur in het centrum van Rotterdam. De historische betekenis, de prachtige plekken langs het water en de potentie van de doorgaande structuur pleiten voor het krachtig neerzetten van de rivier als een element, waardoor deze zijn positie als groene levensader in de stad kan terugwinnen. Dit zal bereikt worden door een tweetal ingrepen.

De eerste is het doortrekken van het landschap vanuit het ommeland Rotterdam in. Dit door de kades te voorzien van een doorgaande groene zone, waar ruimte is voor gras en bomen.

32

Daarnaast zal de Rotte-deksloof worden geĂŻntroduceerd, welke qua vormgeving refereert naar de historie van de Rotte, interessante plekken markeert en voorziet in de nodige informatie.

Deze twee elementen samen vormen het continue Rotte-profiel, dat herkenbaar zal zijn voor inwoners en het gebruiker van de doorgaande lijnen. Maar tevens ook de parels zal stimuleren.

Eigen identiteit en goede informatievoorziening

33

P R OGRAM MA RI VI ER O EVER S

De voorgestelde ingrepen dienen de Rotte haar eigen identiteit te geven binnen het spectrum van de Rotterdamse wateren. Een nieuwe identiteit van een metropolitane rivier, onderscheidend ten opzichte van de andere Rotterdamse wateren in de binnenstad.

Rotte

Schie

Singels Maas

De vier waterstructuren van Rotterdam

34

Maas

Schie

Singels

De Nieuwe Maas ligt op het einde van de Rijn-Maasdelta, en is een belangrijke verbinding voor scheepvaart.

De hoge stedelijke kades langs het water worden gekenmerkt door een stenige inrichting met en aantal groene eilanden.

De Schie is een gegraven kanaal en verbindt Leiden, via Delft met Rotterdam. De kades aan de oostzijde worden gekenmerkt door goede recreatieve routes en een schaakbordpatroon van stelconplaten.

De singels zijn de groene aders die de stad doorsnijden. Ze worden gekenmerkt door een eenduidige parkachtige vormtaal, waar ruimte is voor activiteit en ontmoeting.

Rotte De stenige kades langs de Rotte zullen plaatsmaken voor een continue lijn van gras met bomen en de Rotte-deksloof.

35

R O T T E I D E N T I T EI T

We zien in het doorzetten van de continue lijn van de Rotte kans om op hedendaagse wijze een link te leggen met het verleden van Rotterdam.

Tijdens de verbreding van de binnenstedelijke wateren, die vrij snel na het bombardement van 1940 is gestart, is een beeldtaal voor de Rotte ontwikkeld die consequent is doorgevoerd in haar bruggen en kades.

Deze historiserende stijl – op zich al een bijzondere aanwezigheid in Rotterdam – met afgeronde brughoofden, gemetseld baksteen en natuurstenen deksloof manifesteert zich uitgesproken in de bocht van de Steigersgracht.

Rotte bruggen en kades vlak na de oorlog, start van de wederopbouw

We borduren voort op deze robuuste en elegante vormgeving om een sterke identiteit te creĂŤren van de hernieuwde Rotte.

Vormgeving historische bruggen als inspiratie

Elegante & robuuste vormentaal en materialisatie langs de Rotte

36

NI EUW ELEMEN T : D EKSLOOF

De nieuwe deksloof voor de Rotte is een moderne interpretatie van de historische vormentaal van de kunstwerken in de Rotte, zoals de Noorderbrug, details van de Keizersbrug en de brug over de Hoogstraat.

+ Historische detaillering

De nieuwe kade-rand van de Rotte; moderne interpretatie van historisch erfgoed

De subtiele rondingen in de deksloof en zijn materialisering zorgen voor een onderscheidende identiteit.

De nieuwe deksteen wordt doorgezet van de monding tot de bron. Het element kan versmallen en verbreden afhankelijk van de locatie. Het materiaal sluit aan bij de steensoort van de Rotte-bruggen.

1. Standaard

2. Centrum

Het basis-element. Een licht uitkragende deksteen begeleidt het groen langs de Rottekade

Vanaf de nieuwe brug over het Haagseveer tot aan de Steigersgracht versmalt het element

3. Versmalling

4. Vlonder

Een versmalling van het standaardelement maakt het mogelijk zitelementen en subtiele overgangen te maken

De overgang van ‘stad’ naar ‘land’ wordt gemaakt in de Crooswijksebocht. Hier versmalt het element en krijgt een verbreding aan de onderkant

37

DA M I N D E RO T TE

Rotterdam heeft haar naam te danken aan de dam in de Rotte.

De plek, waar buitendijks en binnendijkse samenkwamen.

We zien in de herinrichting van de Rotte-oevers de mogelijkheid om passanten, bezoekers en bewoners van de stad bewust(er) te maken van de plek waar de stad is ontstaan.

Hoogstraat; Dam in de Rotte

Oorspronkelijke sluizen in de dam

Referentie; informatievoorziening in bestrating

38

I NF O RMAT IE VOORZIEN IN G

De nieuwe kaderand vervult een dubbelfunctie in de informatievoorziening langs de Rotte. Op specifieke plekken kunnen de elementen worden voorzien van bewegwijzering zoals:

2.5km

- Afstand tot dam - Afstand tot monding - Aanduiding historische plekken - Afstand en richting ‘hotspots’ - Indicatie interessante routes, om te wandelen, hardlopen, fietsen, etc.

Door het recreatieschap in samenwerking met de gemeente Rotterdam en de Stichting Plezierrivier wordt er een partij gezocht die een uitwerking maakt voor een strategie voor marketing, communicatie en informatievoorziening langs de Rotte.

2km

1.5km

1km

500m

100m

m Da

Deksloof als informatievoorziening

Informatievoorziening langs de Rotte

39

E

C

A

C

D

A

B

1. Crooswijksebocht

A

C

D

A

B

2. Rottekade

A

F

3. Centrumgebied

A. Deksteen en deksloof, natuursteen B. Rotterdams Profiel, asfalt en klinker C. Gras met bomen D. Wandelzone E. Natuurlijke oever F. Bestrating binnenstad

40

DE CO N T IN UE GROEN E LIJN LAN GS D E ROT T E

De invulling van het Rotte-profiel past zich aan op zijn omgeving en het gewenste gebruik. Zo kan het wandelpad verbreden waardoor er ruimte ontstaat voor een bank, of kan het wandelpad van zijde wisselen.

Het pad verbreedt en creĂŤert plek voor een bank

Pad verspringt naar de andere zijde

Aftakking naar de Rotte

Trap naar het water toe

Een voetpad langs de kade

Ruimte voor oeverbeplanting

Een ruimte voor oeverbeplanting tussen de deksloof en de vlonder

Vlonder die verboden is met de deksloof

Daarnaast verschilt het karakter van het Rotte-profiel per zone. In het noorden worden ecologische oevers toegepast waar de deklsoof kan fungeren als zitelement, of als scheiding tussen de parkruimte en de natuurlijke zone. In het centrum zijn een aantal plekken waar er geen ruimte is voor het toepassen van de groenstrook, waar de doorlopende deksloof de continue lijn vormt.

41

P R OF I E L S PE E L T I N O P CO NTEXT

De afbeeldingen hiernaast laten zien hoe de deksloof in de kades is verwerkt aan de hand van vier type plekken langs de Rotte. Op de plekken waar een perfecte gemetselde kade is wordt de deksloof niet geïntroduceerd.

4 3

1. Integratie hekwerk en versmalde deksloof loof in het centrum, vanaf kruising Delftsevaart en Lombardkade.

2

1

Locaties

2. De ‘standaard’ deksloof zal op een aantal plekken versmallen, zodat toegang naar en vanaf het water mogelijk wordt gemaakt.

42

3. Detail ter hoogte van de Crooswijksebocht, waar de kade zich omvouwt in een vlonder (aanlegplekken, zitgelegenheid).

4. De continue lijn wordt doorgezet in het park, waar in het flauwe talud van de (ecologische) oevers een zitelement wordt geĂŻntegreerd.

43

P R IO RI T E I T T O EP A S S EN DEK S LO O F

De kaden van de Rotte zullen in eerste instantie op de belangrijkste plekken voorzien worden van de Rotte-deksloof. Dit omvat het centrum, de rand langs het Noordplein en de Crooswijksebocht.

De overige kades behouden hun gemetselde kade met een bakstenen rollaag.

In het noorden van de Rotte wordt, waar het profiel het toelaat, een natuurlijke over toegepast. Deze oevers dragen niet alleen bij aan de ecologische waarden, maar zijn ook plekken voor speelaanleiding, ontspanning en natuureducatie.

Op deze wijze wordt de Rotte stap voor stap ontwikkeld naar een continue en herkenbare lijn.

3.

Crooswijksebocht 1.

Noordplein

1.

Lombardkade

Grote Kerkplein

Leuvekolk

44

1.

1. Rotte deksloof

2. Gemetselde kade

3. Natuurlijke oever

45

2.4

E E N R O B U US T EN GEZO ND WA TER S Y ST EEM

Om de groeiende relatie tussen de stad en de Rotte te ondersteunen, zal de beperkte waterkwaliteit van de rivier aangepakt dienen te worden.

Op het moment komt de lage kwaliteit van het water voornamelijk door geringe doorspoeling van de rivier en door de grote hoeveelheid nutriĂŤnten in het water. Dit leidt tot kroos- en algvorming, maar ook tot stankoverlast, vissterfte en een lage biodiversiteit.

We wensen deze problemen te verbeteren door het doorspoelen van de Rotte met water vanuit de Maas en het vergroenen van de rivier. Hierdoor zal de biodiversiteit verbeteren en de rivier aantrekkelijker worden voor waterrecreatie.

46

Naast de waterkwaliteit is de waterkwantiteit een probleem in de binnenstad. We wensen de Rotte in te zetten om een bijdrage te leveren aan deze opgave, door regenwater direct naar het oppervlaktewater van de Rotte te leiden en zo een buffercapaciteit van formaat te genereren voor het stedelijk weefsel.

Een robuust en gezond watersysteem

47

V E R B ET E RE N WA TER K WA LI TEI T

De waterkwaliteitsproblemen in de Rotte worden veroorzaakt door twee factoren.

Ten eerste stroomt nutriëntrijk water met hoge concentraties fosfor en stikstof uit de polders de Rotte in, wat de waterkwaliteit van de binnenstedelijke Rotte beïnvloedt.

Dit uit zich in dominantie van kroos en alg, en een hoge voedselrijkdom van de waterbodem met alle problemen van dien (stankoverlast, vissterfte, lage biodiversiteit).

Inlaat nutriëntrijk water landbouw

Ten tweede functioneert de binnenstedelijke Rotte als ‘dode tak’ in het systeem. Er is weinig tot geen doorstroming waarbij verblijfstijden oplopen tot meer dan 100 dagen.

Hierdoor is de waterverversing in traject 5 en het water van Heliport te laag, waardoor onder andere de kroosbedekking kan oplopen tot 100%.

Onderzoek van Witteveen en Bos heeft uitgewezen dat het doorspoelen van de Rotte met relatief schoon water uit de Nieuwe Maas de verblijfstijd van het water kan terugbrengen onder de 3,5 dagen. Dit zal leiden tot een verbetering van de waterkwaliteit, waarbij de problemen als stankoverlast en de kroosvorming zullen verminderen. Door deze verbetering wordt het aantrekkelijker het water te gebruiken voor waterrecreatie en interessanter voor bedrijven zich richting de Rotte te manifesteren.

Rotte

Bergsluis

Boezem

!

Schiltsluis Binnenrotte

Nutriëntrijk water

48

Traject 1

Traject 2

Traject 3

Heliport

!

Traject 4 Traject 5

!

Leuvekolk

Verblijfstijd kort

> 100 dagen Beperkte doorstroming

In- en uitlaat Maaswater

49

IN- E N U I T L A A T EN VI S P A S S A GE LEU VEKOLK

Door het ontbreken van een verbinding tussen de Rotte en Nieuwe Maas is het gebied aangewezen als een prioritair vismigratieknelpunt. Daarom zal de in- en uitlaat worden gecombineerd met een vispassage, waardoor verschillende vissoorten (bijvoorbeeld de paling en stekelbaars) kunnen migreren tussen de Rotte en de Nieuwe Maas.

Vismigratie

Educatie

Locatie

50

Openbare ruimte

Recreatie

51

WA T E RKWA N T I T EI TS O P G A VE R O TTERD AM

In het Waterplan 2 zijn de Rotterdamse gebieden aangeduid met een waterkwantiteitsopgave, bijvoorbeeld waar regenwater niet voldoende kan worden afgevoerd.

Dit is een opgave waar de stad hard aan werkt en waar we met het toekomstperspectief voor de Rotte op kunnen inhaken.

De binnenstedelijke Rotte snijdt door een reeks aan gebieden met deze opgave; het Oude Noorden, Crooswijk en het centrum, waar de hoeveelheid aan regenwater tijdens piekbuien tot overlast leidt.

We zien voor de Rotte een belangrijke rol weggelegd om een bijdrage te leveren aan het aanpakken van deze opgave.

Hoogtekaart Rotterdam; de oevers van de Rotte kunnen onder vrij verval afwateren op de Rotte

52

Gebieden met een waterkwantiteitsopgave (Herijking Waterplan 2)

G R OEN BLAUW N ET WERK

Door de inpassing van het Rotteprofiel en de vergroening van de openbare ruimte langs de rivier, zal de Rotte transformeren van een stenige stadsrivier naar een groenblauwe levensader door de stad.

De kades, aangrenzende pleinen, straten en daken langs de Rotte dragen allen bij aan het oplossen van de wateropgave. Zo worden de pleinen gebruikt voor het tijdelijk vasthouden van regenwater en de daken voor het zo veel mogelijk vast houden van regenwater door het toepassen van groene daken. Het overige regenwater zal direct naar de Rotte geleid worden.

Hiermee wordt ingespeeld op de ambitie voor een klimaatrobuuste stad en wordt tegelijkertijd een bijdrage geleverd aan een aantrekkelijk verblijfsklimaat.

Ontharden van de openbare ruimte Bufferen regenwater op pleinen en in parken

Groen blauw netwerk

Vasthouden en vertragen hemelwater op daken

53

WA T E R- S T RAT E G I E O P DR I E NI VEA US

De Rotte kan een rol spelen in de wateropgave van Rotterdam.

We onderscheiden 3 mogelijke manieren waarop deze bijdrage zich kan manifesteren: 1. Het afkoppelen van het regenwater en het invoeren van een gescheiden systeem, waarbij regenwater direct naar de Rotte geleid kan worden.

2. Het direct afwateren van de kades op het oppervlaktewater. De straatprofielen worden ingericht om afstroom mogelijk te maken.

3. De pleinen en parken grenzend aan de Rotte zouden een tijdelijke bufferfunctie kunnen vervullen.

54

1. Afkoppelen daken grenzend aan de Rotte

2. Kades aan de Rotte; afwateren onder vrij verval

3. Pleinen en parken; vasthouden en vertraagd afvoeren op de Rotte

55

A FW AT E RI N G O P DE R O TTE Het regenwater dat op de verharde oppervlaktes en op de woningen valt zal zo veel mogelijk naar de Rotte worden afgevoerd. Hierdoor zal het water direct worden opgenomen in het boezemsysteem, en niet terecht komen in het polderwatersysteem.

Het regenwater van het fietspad en het trottoir zal zich verzamelen in een molgoot, waarna het door middel van kolken en buizen naar de deksloof van de Rotte stroomt. In de deksloof komt een verbijzondering, zodat het water uit te deksloof spuit en in de Rotte terecht komt.

Het water van de bebouwing kan op twee manieren in dit systeem worden geĂŻntegreerd. De eerste manier is door de regenpijpen van de bebouwing direct aan te sluiten op de kolken, waardoor het water dat over het trottoir stroomt geminimaliseerd wordt. Een tweede optie is dat het water vanuit de regenpijp, via gootjes naar het fietspad wordt geleid, waar het naar de kolken zal stromen.

56

Afwatering op de Rotte; de wateropgave als identiteitsdrager voor de Rotte

Ondergronds afvoeren van regenwater

Afvoeren van regenwater via het maaiveld en deels ondergronds

57

2.5

G R O E N E UI T S T R A LI NG V A N B RO N T O T M O NDI NG

De groene kwaliteit van het ommeland wordt via de oevers van de Rotte de stad in getrokken.

In het Noordelijke deel van de binnenstedelijke Rotte zal het groen een parkachtige uitstraling hebben en de kades zullen zoveel mogelijk omgevormd worden tot natuurlijke oevers. Deze oevers zijn niet alleen interessant voor ecologie, maar kunnen ook gebruikt worden voor natuureducatie.

Richting het centrum verandert het groen in een structuur, waarbij bomen in een zo breed mogelijke strook gras staan.

58

Een groene uitstraling van bron tot monding

59

E C OLO G I E E N B I O DI VER S I TEI T

Bij het toepassen van de taluds langs de Rotte is het uitgangspunt om deze zoveel mogelijk onder het wateroppervlak aan te brengen om zodoende geen wateroppervlak te ontnemen. Hierbij is een talud van 1:5 gewenst. Dit resulteert in brede oevers waarbij de gewenste breedte ongeveer 8 meter is (B). Ter hoogte van de Crooswijksebocht kan dit mogelijk nog flauwer en zullen de oevers hier doorlopen in natuurlijke oevers (A). De pleziervaart mag geen hinder ondervinden van de verbreedde taluds.

1:5

8m

Ecologisch talud onder waterspiegel; talud 1:5; gewenste breedte 8m.

Indien gewenst kan bij Knooppunt A20 en eventueel Noorderkanaal watercompensatie plaatsvinden. Dit zal hand in hand kunnen gaan met het verbeteren van de entree naar de binnenstedelijke Rotte.

Wanneer nodig is watercompensatie bij het Knooppunt Rotte A20

A.

Natuurvriendelijke oever

60

B.

Oever onder water

lijns

truc

tuur

park

stru

ctuu

r

A.

B.

Het groene karakter van de buitenstedelijke Rotte wordt doorgetrokken in de binnenstad, waarbij de parkstructuur zal overgaan in een laanstructuur.

A. Flauwe ecologische oevers ter hoogte van de Crooswijksebocht.

B. Ecologische ‘stepping stones’ vanaf de Zaagmolenbrug tot aan de monding.

61

2.6

P R OGRAM ME REN

Naast de fysieke ingrepen, focust het toekomstperspectief op de activering en agendering van de Rotte, waardoor de plekken langs de rivier transformeren in bestemmingen voor bewoners en recreanten.

In het toekomstperspectief voor de Rotte zijn focusgebieden aangewezen waar activatie en programmatie de meeste potentie hebben.

Op en langs de Rotte wordt al veel energie gestoken in het Hierbij gaat niet alleen om programmeren. Voorbeelden van voorzieningen zoals uitspanningen de activiteiten in 2016 zijn de Rotte Swim, Picknick Island, Muziek op en aanlegvoorzieningen, maar ook om het faciliteren van mogelijkheden de Rotte en de Rotte Waterweek met allerlei activiteiten in binnen en voor tijdelijke programmering zoals een verplaatsbaar paviljoen of buitengebied, op en langs de Rotte. kleinschalige evenementen.

Er zal niet alleen gefocust worden op de buitenruimte, maar ook is de activering van de plinten van groot belang. Hierbij is het essentieel om lokale ondernemers, initiatieven en verenigingen aan te haken, om zo op hun behoeften te reageren, draagvlak te creĂŤren en medeauteurschappen te ontvouwen waardoor een coĂśperatieve gebiedsontwikkeling kan ontstaan.

Het doorgaande proces met deze waardevolle en betrokken partijen, toonde haar eerste resultaten in de participatieronde binnen het ontwerpproces.

62

Programmeren

63

V IJ F F O C US G E B I EDEN LA NG S DE R OT T E

Er zijn vijf focusgebieden aangewezen welke zich allen op een andere niche zullen richten.

Het knooppunt Rotte zal gekenmerkt worden door zijn ecologische oevers die gebruikt kunnen worden voor natuureducatie en natuurlijk spelen.

Ook is hier ruimte voor kleinschalige evenementen zoals een biologische markt.

In de Crooswijksebocht wordt voornamelijk gefocust op het activeren van de plinten en het faciliteren terrasruimte. Daarnaast kan de groene ruimte gebruikt worden als rustpunt in het stedelijk weefsel, een plek waar men iets kan drinken in het tijdelijke paviljoen en daarna een duik nemen in de Rotte.

Het Noordplein zal in het teken staan van markten waar producten uit de omgeving verhandeld worden.

Hierbij kan gedacht worden aan bijvoorbeeld een drijvende markt, waarbij agrariĂŤrs hun waar verkopen vanuit de boot.

In de buurt van de Lombardkade wordt er voornamelijk gefocust op watergerelateerd programma, zoals de nieuwe sloepenhaven in het Haagseveer en de ligweides aan de Rotte met zicht op passerende boten.

Het gebied om de Leuvekolk zal inspelen op de nieuwe vispassage en waterinlaat, waaraan een kanoverhuur en uitspanning met zicht op de passage worden gekoppeld.

Oever

Park

Plein

Haven

Kolk

Activeren en agenderen

64

Verschillende vormen van activiteit in en langs de Rotte

65

3

V A N G E V E L T O T GEVEL

De hiervoor beschreven uitgangspunten voor een nieuw standaardprofiel voor de Rotte worden per locatie toegepast in hun specifieke context.

Bij de inpassing van het profiel zijn deze uitgangspunten zo consequent mogelijk doorgevoerd, rekening houdend met lokale limitaties of omstandigheden.

Om de diversiteit van de profielen binnen de gestelde uitgangspunten te laten zien, tonen de hiernavolgende pagina’s een reeks snedes van de binnenstad tot aan het Ommeland.

66

Veilingweg

Soetendaalsekade en Crooswijksebocht

Crooswijksebocht

Zaagmolenkade - Linker Rottekade

Linker- Rechter Rottekade Lombardkade t.h.v. Action Lombardkade

VenetiĂŤpassage Centrumgebied

Aanduiding verschillende doorsnedes

67

C E N T RU M G E B I ED

De continue lijn langs de Rotte begint in het centrum waar de rivier als herkenbaar element zichtbaar zal zijn door een elegante (versmalde) deksteen, die subtiel wordt ingepast in de bestaande kade. De fietser is in dit gebied te gast en de voetganger staat centraal langs dit deel van de Rotte.

Huidig profiel

Doorsnede centrumgebied, 1:200

68

VENETI ËP A S S AGE EN LOMB ARD KAD E

Huidig profiel

De Lombardkade wordt gedomineerd door parkeerplaatsen.

Door de parkeerplaatsen langs de Rotte te verplaatsen naar de nabijgelegen parkeergarage geeft de mogelijkheid om een brede strook van zo’n 5.5m aan de kade te vergroenen met gras en (bestaande) bomen waardoor de verblijfskwaliteit een grote impuls krijgt. Eenzijdig langsparkeren aan de gevelzijde zal behouden blijven.

Doorsnede Venetiëpassage en Lombardkade, 1:200

69

L OM B A RD K A DE

Tussen de Goudsesingel en de Admiraal de Ruyterweg wordt het Rotteprofiel aan ĂŠĂŠn zijde van de Lombardkade toegepast. De westelijke kade is te smal om het volledige standaardprofiel toe te passen, en zal een groenzone met wandelpad bevatten.

Doorsnede Lombardkade, 1:200

70

Huidig profiel

71

L OM B A RD K A DE TER HO O G TE VA N A CT ION

Ter hoogte van de Action aan de Lombardkade is de ambitie dat een groot deel van de parkeerplaatsen wordt verplaatst en om ruimte te maken voor een brede groenzone, waardoor een grote groene verblijfsruimte aan het water ontstaat.

Doorsnede Lombardkade ter hoogte van Action, 1:200

72

Huidig profiel

73

R E CH T E R E N L I NK ER R O TTEK A DE

Het gebied tussen Noorderbrug en Pompenburg kenmerkt zich door haar rustige oevers. Tuinen aan de westzijde en een schaduwrijke oostzijde.

Deze zone is de schakel tussen centrumgebied en Noordplein.

Herinrichting van de oevers zal

Doorsnede Rechter en Linker Rottekade, 1:200

74

het loopje vanuit het centrum vergemakkelijken.

Vanaf de Goudsesingel wordt aan beide zijden van de Rotte het Rotteprofiel toegepast. Het profiel van de Linker Rottekade wordt alleen gebruikt door fietsers door de beperkte ruimte binnen het profiel.

Huidig profiel

75

Z A A G M O L E N KA DE EN LI NK ER R O TTEKAD E

Herprofilering van de Linker Rottekade met de trambaan, maakt het mogelijk de straat te voorzien van brede fietsstroken en de materialisering van het profiel door te zetten op de rijweg.

Aan de overzijde kan op termijn het haaksparkeren aan de Rotte plaatsmaken voor een groenstrook met (bestaande) bomen en een wandelpad.

Doorsnede Zaagmolenkade en Linker Rottekade, 1:200

76

Huidig profiel

77

C R O O S W I JK S E B O CHT

Het Rottepark verbreed in de bocht, waardoor er ruimte ontstaat voor de ecologische oevers. Daarnaast krijgt de begraafplaats een adres aan de Rotte en wordt daarmee onderdeel van het park dat stad en land verbindt.

Doorsnede Crooswijksebocht, 1:200

78

Huidig profiel

79

SO E T E N DA A L S E K A DE EN CR O O S WI J KSEBOCHT

Het profiel van de Crooswijkse Kade ter hoogte van de begraafplaats wordt gekenmerkt door de woonboten aan de oostelijke oever.

Deze belemmeren de relatie met de Rotte en er zal gekeken of deze een andere plek in de stad kunnen krijgen of hoe een aantal openingen gecreĂŤerd kunnen worden.

Doorsnede Soetendaalsekade en Crooswijksebocht, 1:200

80

Huidig profiel

81

V E IL IN G W E G

Aan de noordzijde van de A20 zal geĂŻnvesteerd worden in een goede fietsvoorziening waarbij het Rotteprofiel door wordt gezet richting de Rottemeren.

Huidig profiel

Nieuwe fietsbrug over de boezem

Doorsnede Veilingweg, 1:200

82

83

4 P L E K KE N A A N D E RO T T E

Tijdens een reeks workshops zijn de meest kansrijke en strategische plekken en gebieden langs de Rotte aan bod gekomen. Ook de Stichting Plezierrivier benoemt deze plekken als sleutelplekken in hun uitwerking voor de Rotte.

Vanuit de verschillende thema’s zoals beschreven in Programma Rivieroevers zijn de plekken beoordeeld op hun relevantie voor de Rotte als geheel.

Hierbij is onderscheid gemaakt in 2 typen randvoorwaarden; enerzijds de kansen op het gebied van continuĂŻteit en placemaking (vaaren fietsnetwerk, programmering, bestaande initiatieven, etc...).

Daarnaast worden de mogelijkheden voor water, ecologie en vergroening in beeld gebracht.

Tezamen brengen deze thema’s de belangrijkste meekoppelkansen per locatie in beeld. In het laatste deel van dit boekwerk worden drie van deze plekken in detail toegelicht.

Op en langs de Rotte wordt al veel energie gestoken in het placemaking. Voorbeelden van de activiteiten in 2016 zijn de Rotte Swim, Picknick Island, Muziek op de Rotte en de Rotte Waterweek met allerlei activiteiten in binnen en buitengebied, op en langs de Rotte.

Picknick Island

Rotte Swim

84

Muziek op de Rotte

3. Lombardkade

6. Knooppunt Rotte

Knooppunt Rotte

Binnenrotte / Haagseveer

2. Kerkplein

5. Crooswijkse Bocht

Crooswijksebocht

Delftsevaart en Kerkplein

4. Noordplein

Noordplein

1. Steigersgracht

Steigersgracht / Leuvekolk

85

K NO O PP UN T ROTTE “De groene poort van Stad naar Land.”

Op het Knooppunt Rotte gaat de stad over in het ommeland; een belangrijk knooppunt in verschillende recreatieve netwerken.

Momenteel wordt het knooppunt voornamelijk gedomineerd door een veelheid aan verkeersstructuren, waardoor de entree naar de stad verborgen ligt tussen viaducten.

Door het water te verbreden, wordt er een logische aansluiting gecreëerd tussen de binnen- en buitenstedelijke Rotte. Daarnaast zullen de recreatieve verbindingen op een logische manier aangesloten worden, en zullen de oevers ingezet worden voor verschillende typen programmering.

Huidige situatie

De Ceuvel

Situering

86

Albert park

Continuïteit & Placemaking

1

Heldere, continue fietsverbinding verbindt de Rotte aan weerszijden van de A20

2

Een nieuwe brug voor fietsers van en naar de stad

3

Brug Gordelweg als poort naar de stad (mentale barrière vanuit bevaarbaarheid)

4

Tijdelijke / permanente programmering aan de waterkant (roeivereniging, horeca, ...)

4

2 1 3

2

Groen, ecologie & wateropgave

1

2

Doorgaande parkstructuur verbindt de vier zijden van de Rotte Aanpak Rotte- oevers t.b.v. vergroten wateroppervlak (water maken)

3

Ecologisch ‘knooppunt’, onderwater ecologie t.b.v. vismigratie

4

Aanpak oevers Crooswijksebocht, doorzetten parkstructuur (i.c.m. verplaatsen woonboten)

1 2

3 4

87

C R O O S W I JK S E B O CHT

“Het ommeland de stad ingetrokken�

In de Crooswijksebocht wordt het karakter van het ommeland de stad ingetrokken in de vorm van het Rottepark. De nu voornamelijk stenige omgeving zal plaats maken voor een groene ruimte die plaats biedt aan ontmoeting en activiteit.

Programmering, lokale initiatieven en de aanlegplek voor pleziervaart zullen het park activeren waardoor het een bruisende plek wordt: een park voor de bewoners van Crooswijk en Noord.

Huidige situatie

Verbreden oevers

Situering

88

Contact met het water

ContinuĂŻteit & Placemaking

1 2

1 2

Nieuwe fietsbrug over de Rotte

4

Begraafplaats een adres geven aan de Rotte (aanlegplek, begraven over water, ...)

3

Vlonder en aanlegsteiger in de bocht

4

Activeren en programmeren aan de Rotte

5

Doorgaande lijn; herprofileren Crooswijksebocht

Groen, ecologie & wateropgave

1

Rottepark; doorgaande groenstructuur tot aan het Schuttersveld

2

Verbreden oevers t.b.v. ecologie en vergroten van het wateroppervlak

3

Afkoppelen / vergroenen dakoppervlak en openbare ruimte (wateropgave Noord en in mindere mate van Crooswijk)

4

Schuttersveld als mogelijke waterbuffer (combinatie sport / waterplein)

3

5

2

1

3

4

89

N OO RDP L E I N

“Een inspirerend ontmoetingsplein aan en in de Rotte. �

Het Noordplein heeft de potentie om uit te groeien van een pleinruimte tot een levendig wijkplein aan de Rotte. Dit wordt gedaan door de aanlooproutes te versterken, een actieve programmering en het versteken van de relatie met de Rotte. Hierdoor zal het plein geactiveerd worden en plek bieden aan markten en kleine festivals, maar ook voor bijvoorbeeld een drijvende markt waar lokale producten worden verkocht.

Huidige situatie

Drijvende markt

Situering

90

Plek aan het water

Continuïteit & Placemaking 1

1

5

Aanlooproutes naar het Noordplein versterken

2

Zonnige kanten van plein adres geven aan het Noordplein

3

Aanpak zuidzijde Noordplein (oorspronkelijke singgelloop / verkeerssituatie)

4

Versterken relatie Noordplein en Rotte (drijvende markt, ...)

5

Herprofilering Rechter Rottekade (aparte deeluitwerking; de continue lijn)

2 4 3

Groen, ecologie & wateropgave 5

1

Afkoppelen hemelwater uit de buurt (Wateropgave Noord)

2

Noordplein als waterbuffer, vasthouden en afvoeren naar Noordsingel/Rotte

3

Vergroenen / ontharden openbare ruimte op en rond het Noordplein

4

Groene oever (onder waterpeil) als ecologische ‘stepping stone’

5

Een continu groen karakter langs de Linker Rottekade

1 2 3

4

91

L OM B A RD K A DE

“Van achterkant naar dynamische doorstroom de stad in.”

De Lombardkade wordt momenteel gedomineerd door geparkeerde auto’s en het ontbreekt aan contact met de Rotte. Door het verplaatsen van de parkeerplaatsen is het mogelijk het voorgestelde Rotteprofiel toe te passen langs de Rotte, en zal de Lombardkade weer in contact komt te staan met het water.

Huidige situatie

Urbane oevers

Situering

92

Sloepenhaven

Continuïteit & Placemaking 4

1

Herprofilering Lombardkade (i.c.m. parkeerstudie)

2

Nieuwe fietsbrug Delftsevaart

3

Vervangen Sint-Jacobsbrug

4

Aanlegvoorziening; Sloepenhaventje Haagseveer

5

Placemaking; Herprogrammeren van kansrijk vastgoed (bestaand & nieuw)

1

5 3

2

Groen, ecologie & wateropgave

1

Ontharden Lombardkade (parkeren > groen)

2

Afkoppelen dakoppervlak op de Rotte

3

Vergroenen (water)plein stadhuis

4

Ecologische ‘stepping stones’ / onderwater ecologie t.b.v. vismigratie

2 1

3 4

93

KERKPLEIN

“Een ontspannen groene tussenstop” Omdat het Grote Kerkplein op een korte termijn wordt ontwikkeld is het een belangrijke strategische uitwerking langs de Rotte. Het Kerkplein heeft een grote potentie om te ontwikkelen tot een bruisend plein aan de Rotte. De grotendeels verharde ruimte zal getransformeerd worden in een “hemels waterplein”, waarbij waterberging, programmatie en vergroening centraal staan.

Daarnaast zal het regenwater van de daken naar de Rotte worden gevoerd. Ook draagt de natuurlijke oever bij aan plaatselijke waterzuivering.

Huidige situatie

Het plein wordt verbonden met de Rotte door het toepassen van een royale aanmeervoorziening.

Daarnaast maakt een logische routing waar de fiets te gast is het plein goed bereikbaar.

Groen stedelijk plein

Situering

94

Impressie van de trappen van het Kerkplein naar de Rotte

Continuïteit & Placemaking

1

Doorgaande fietsverbinding van bron tot Maas (straat met de 7 namen)

2

Dudok / E-ON

3

Programmering maakt het tot een verblijfsplein

4 5

1

8 2

7

3 5

4 6

Nieuwbouw Westewagenstraat (Klunder Architecten)

Kansrijk vastgoed i.r.t. programmering / placemaking aan de Rotte

6

Aanlegmogelijkheid Kerkplein

7

Activeren van de plinten

8

Route voor voetgangers, fiets te gast

Groen, ecologie & wateropgave

1 2

3

4

Groen plein aan de Rotte met oriëntatie op de Rotte, Laurenskerk adresseren aan de Rotte, plein als waterbuffer

2

4 1

Afkoppelen hemelwater van dakoppervlak (o.a. Laurenskerk) op de Rotte Ecologische ‘stepping stones’ / onderwater ecologie t.b.v. vismigratie

3

3

Vaarmogelijkheid Rotte voor kleine bootjes en kano's

95

S T E IG E RS G RA C HT

De Leuvekolk is de plek waar de Nieuwe Maas en de Rotte samenkomen. De kolk ligt in een vergeten deel van de binnenstad en kampt met waterkwaliteitsproblemen. Het toepassen van een waterinlaat gecombineerd met een vistrap zal de waterkwaliteit verbeteren. Daarnaast wordt de kolk geprogrammeerd met onder andere een uitspanning en kanoverhuur.

Huidige situatie

Aanmeermogelijkheid

Situering

96

Beleefbare vistrap

ContinuĂŻteit & Placemaking

1

Doorgaande fietsverbinding van bron tot Maas (straat met de 7 namen)

2

Integratie van vispassage in de openbare ruimte

3

Leuvekolk als bestemming; programmeren met kano-verhuur en horeca

4

5

5

4

2

3 1

Activeren achterkanten (panden korte Hoogstraat) en waterkant rondom de Steiger Rif 010

Groen, ecologie & wateropgave

1

In- uitlaat ten behoeve van doorstroming en waterkwaliteit

5

4

3

2

3

4

5

Vistrap in de Leuvekolk om vispassage tussen Maas en Rotte mogelijk te maken ‘Stepping stone’, verrijken van de bodemecologie ten behoeve van vismigratie

2

1

Afkoppelen van hemelwater op de Rotte en vergroenen van daken.

Ontharden en vergroenen van de openbare ruimte (t.b.v. wateropgave centrum, heat island-effect, ..)

97

5 D R IE D E E L U I T W ER K I NGEN

Er zijn 3 locaties geselecteerd om verder uit te werken: De Leuvekolk, de Lombardkade en de Crooswijksebocht. Ze zijn strategisch de belangrijkste plekken, aangezien ze het 'verschil' kunnen maken als eerste stap in de ontwikkeling van de Rotte. Daarnaast spelen ze een cruciale rol in één of meerdere van de eerder genoemde doelstellingen uit het Programma Rivieroevers.

De ‘continue lijn’ van de Rotte speelt een rol in elk van de drie deelgebieden en zal dus integraal worden meegenomen in de verschillende uitwerkingen.

Voor de deeluitwerking van de Crooswijksebocht heeft een participatieronde met bewoners en lokale ondernemers een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan de uitwerking, ontwerp en programmering van deze locatie.

3

2

1 Situering

98

1. Leuvekolk

2. Lombardkade en Linker Rottekade

3. Crooswijksebocht

99

5.1

LE U V EKO L K

De Leuvekolk is de plek waar de Rotte in de toekomst verbonden wordt met de Nieuwe Maas.

Momenteel bestaat deze fysieke verbinding niet, maar door het realiseren van de waterinlaat met vispassage worden beide waterstructuren weer met elkaar verbonden. Hiermee worden de problemen met de waterkwaliteit verbeterd voor de gehele Binnenstedelijke Rotte en met name het water in het centrum.

Daarnaast biedt het mogelijkheden voor migratie van verschillende vissoorten.

Vaak is te zien dat het toepassen van een vistrap puur functioneel wordt benaderd, waarbij er weinig aandacht wordt besteed aan de inpassing van het element en de beleefbaarheid. De Leuvekolk vraagt om goede inpassing. Het beleefbaar maken van dit bijzondere element en het aanhaken van andere voorzieningen zal het gebied

Luchtfoto Leuvekolk

100

activeren en onderdeel maken van de van de bruisende binnenstad.

Ook zal de Rotte zelf beleefbaar worden door het toepassen van een lange vlonder, welke tevens dienst doet als aanmeervoorziening.

Een groen talud met trappen overbrugt het hoogteverschil van meer dan drie meter tussen de voetgangerszone en de kade van de Rotte. Het is de ambitie om in het groene talud een kanoverhuur met horecagelegenheid te situeren, die het gebied zal activeren. Men heeft vanaf het terras uitzicht op het spektakel van de vistrap en de kanovaarders in de Leuvekolk.

PLAN KAART

1

4

2 3

0

10

20

50

1

Kanoverhuur met terras

2

Vlonder met aanlegmogelijkheid

3

Vistrap en waterinlaat

4

Ligweide

101

DE TA I L S

Momenteel is de Leuvekolk te bereiken door twee smalle trappen die zijn uitgevoerd in dezelfde stijl als de bruggen. Deze twee karakteristieke elementen worden behouden en zijn geĂŻntegreerd in het nieuwe ontwerp.

Bestaande trappen

Witteveen en Bos heeft een studie gedaan naar het programma van eisen (PVE) behorende bij de vistrap en waterinlaat. Dit PVE is vertaald in een ontwerp dat goed ingepast is in de omgeving en tegelijkertijd de aandacht trekt van passanten. De vistrap zal als een autonoom kunstobject in de Rotte komen te liggen, en zal dan ook verder uitgewerkt worden door een landschapsarchitect samen met een kunstenaar.

Vispassage en waterdoorlaat

102

B EELD MON T AGE

Montage van de Leuvekolk

103

SCH A DUWS T U DI E

De Leuvekolk wordt omrand door hoge gebouwen waardoor de kolk vaak in de schaduw ligt. Een schaduwstudie heeft meer inzicht gegeven in de bezonning, waaruit naar voren is gekomen dat vooral

in de zomer er relatief veel zon in de kolk valt. Dit in combinatie met het verhoogde terras maakt de kolk tot een aangename plek om te verblijven.

ZOMER

9:00

12:00

15:00

18:00

WINTER

9:00

Schaduwstudie

104

12:00

15:00

16:30

DO O R S N ED E EN REFEREN T IES

De nieuwe kanoverhuur wordt in het nieuwe groene talud geschoven.

Hierboven is ruimte voor een kleine uitspanning, waar men vanaf het terras uitzicht heeft over de Leuvekolk, de vistrap en de kanovaarders.

Doorsnede Leuvekolk, 1:200

105

F IN A N C I E RI N G EN F A S ER I NG

De financiering van de Leuvekolk wordt opgedeeld in twee delen, waarbij beide een andere financieringsen uitvoeringsdynamiek kennen. Voor de vispassage en waterdoorlaat zijn gesprekken gaande met het Havenbedrijf, Rijkswaterstaat en Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard over de mogelijke financiering.

106

De rest van de Leuvekolk zal gefinancierd moeten worden door de Gemeente Rotterdam. Het ontwerp heeft hiermee rekening gehouden door de twee delen zo te ontwerpen dat ze afzonderlijk van elkaar uitgevoerd kunnen worden.

107

5.2

LOM B A RD K A DE EN LI NK ER R O TTEK AD E

De tweede uitwerkingslocatie beslaat de Lombardkade en een deel van de Linker Rottekade tot de Crooswijkse Singel. In dit gebied liggen verschillende opgaven waarop ingezoomd wordt, waarbij continuĂŻteit en het inpassen van het Rotteprofiel centraal staan.

Luchtfoto van de Lombardkade met in het verlengde de Linker Rottekade

108

Locaties van de deeluitwerkingen Crooswijksesingel

Pompenburg

Goudsesingel

Stokviswater

Haagseveer

109

HA A G S E V E E R

Het Haagseveer is een plek waar de stad zijn rug heeft gekeerd naar de Rotte; het is niet meer dan een bak water en de kade langs de Rotte wordt gebuikt als parkeerstrook.

Het Haagseveer zal worden geactiveerd door een sloepenhaven te realiseren. Dicht bij het centrum en veel ruimte voor het aanleggen van kleine sloepen en bootjes.

De nieuwe haven zorgt voor levendigheid rondom het Timmerhuis en creĂŤert een impuls voor het omliggende gebied.

Daarnaast zal de continue lijn van de Lombardkade worden doorgezet door het inpassen van een nieuwe fietsbrug, die de ontbrekende schakel vormt tussen de Lombardkade en het Timmerhuis.

De parkeerplaatsen langs de Rotte worden zullen plaats maken voor een strook gras met bomen. Hierdoor komt de Lombardkade in direct contact te staan met het water, en heeft men zicht op het schouwspel van de voorbijgaande sloepen richting de nieuwe haven.

Huidige situatie: geen oversteekmogelijkheid Haagseveer

Nieuwe situatie: brug over Haagseveer

Wandelaars

Fietsen

110

Auto’s

PLAN KAART

1

3

2

0

10

20

50

1

Nieuwe Sloepenhaven

2

Nieuwe brug tussen Lombardkade en Delftseveer

3

Ecologische stepping stone

111

112

D ET AIL EN MON T AGE

Een van de kwaliteiten van de nieuwe fietsverbinding langs de Rotte is zijn autoluwe karakter. De auto kan maar in ĂŠĂŠn richting over het profiel rijden en op bepaalde plekken wordt het profiel autovrij.

De uiteindelijke keuze voor het al dan niet autoluw maken van de brug in het verlengde van de Noordmolenwerf is afhankelijk van de toekomstige programmering van het gebied. In eerste instantie zal de brug dan ook toegankelijk moeten blijven voor autoverkeer.

Het profiel van de Lombardkade.

Montage van de sloepenhaven in het Haagseveer

113

S T OK V I S WA T E R

In het verlengde van de Jacobsplaats zal een groen park aan de Rotte gerealiseerd worden welke de schakel vormt met het Binnenrotteplein. Het park biedt plek aan een uitspanning die samen met de inrichting van de openbare ruimte de plek activeert. Het park zal worden voorzien van ligweides die de gebruiker een aangenaam uitzicht geeft op de voorbijgaande sloepen en de Binnenrotte.

Daarnaast wordt de Jacobsbrug vervangen door een brug met een hogere doorvaarthoogte waardoor kleine sloepen met een maximale diepgang van 50cm over de tunnelbak kunnen varen. Hierdoor is het Haagseveer, maar ook het Kerkplein bereikbaar voor kleine schepen. Dit activeert de Rotte en zijn kades waardoor ook de openbare ruimtes langs de Rotte attractiever worden.

Huidige situatie: tunnelbak i.c.m. brug belemmert de doorvaarbaarheid

Nieuwe situatie: brug over Delftseveer

Wandelaars

Fietsen

114

Auto’s

PLAN KAART

4

4

3

1 1 2

k bak ellba nne tunn ie tu atie icat nddic IIn

0

10

20

50

1

Nieuwe brug over de Rotte

2

Ligweide

3

Uitspanning

4

Aanmeervoorziening grote boten

115

DO OR S N E DE

Onderzoek door Witteveen en Bos heeft uitgewezen dat boten met een diepgang van 50cm of minder stapvoets over de tunnelbak heen kunnen varen. Daarbij zal de huidige Sint-Jacobsbrug moeten worden vervangen door een brug met een hogere doorvaarthoogte, omdat de huidige brug te laag is.

65

4

1.5

Doorsnede t.h.v. Sint-Jacobsbrug 1:200

116

Om te voorkomen dat boten met een te grote diepgang tegen de tunnelbak varen zal er een drempel voor de tunnelbak geplaatst worden, welke de bestuurder van het schip waarschuwt als het schip te diep ligt, bijvoorbeeld met een rood licht.

Op de lange termijn zal er een boat conveyor toegepast kunnen worden op de tunnelbak, waardoor ook grotere schepen het centrum kunnen bereiken.

D ET AIL EN MON T AGE

Het park zal worden voorzien van een trap die de bezoeker naar het water leidt, waardoor het contact tussen de kade en het water wordt versterkt. Daarnaast kan de kade ook gebruikt worden als tijdelijke aanmeervoorziening voor passanten, die gebruik willen maken van de uitspanning.

Detail van de trap richting de Rotte

Beeld vanaf de Lombardkade richting de Jacobsbrug.

117

G OU DS E S I N G E L

Een van de grootste barrières in de doorgaande lijn langs de Rotte is de tramhalte Goudsesingel. Hierdoor is het niet mogelijk een fietsoversteek te creëren. De Gemeente Rotterdam heeft een tweetal voorkeurslocaties aangedragen om de halte te verplaatsen. Een optie is het verplaatsen naar het westen, waardoor de tramhalte deels op de brug komt te liggen. Een andere aannemelijke locatie voor de tramhalte is de Jonker Fransstraat tussen de Admiraal de Ruyterweg en de Goudsesingel. Door dit te verplaatsen, komt er ruimte vrij voor het verbinden van de Lombardkade en de Linker Rottekade door middel van een voetgangers- en fietsoversteekplaats.

Huidige situatie: tramhalte blokkeert doorgaande route

Nieuwe situatie: verplaatste tramhalte en doorgaande route

Wandelaars

Fietsen

118

Auto’s

PLAN KAART

2

1

0

10

20

50

1

Voetgangers- en fietsersoversteekplaats

2

Verplaatste tramhalte

119

P OM PE N B U RG

Het kruispunt op de Pompenburg is de tweede grote barrière in het tracé.

De barrière wordt gevormd door een hoogteverschil van 1.8 meter tussen het Centrum en Noord. Deze hoogte wordt overbrugd door een trap, waardoor de Linker Rottekade niet bereikbaar is voor fietsers.

Deze barrière wordt geslecht door het toepassen van een brug met een luchtige constructie die start vanaf Pompenburg en na 50 meter aantakt op het bestaande profiel. De brug zal eenzelfde vormgeving krijgen als de andere nieuwe bruggen over de Rotte, waarbij het een icoon wordt van de doorgaande lijn langs de Rotte.

Huidige situatie: trappartij

Nieuwe situatie: fietsbrug: hellingbaan 4%

Wandelaars

Fietsen

120

Auto’s

PLAN KAART

3

1

2

4

0

10

20

50

1

Voetgangers- en fietsersoversteekplaats

2

Parkeerplaatsen Action

3

Fietsbrug: hellingbaan, 4%

4

Park aan de Rotte

121

122

DETA I L F I ETSB RUG EN FASERIN G

Detail van de nieuwe fietsbrug

De nieuwe brug zal starten op het bestaande brugdeel en wordt zo ingepast zodat de historische brug grotendeels in tact blijft en zijn waarde behoudt.

Een alternatief voor de brug is het verbreden van de Linker Rottekade en het versmallen van de bestaande brug, waardoor hier ruimte wordt gecreĂŤerd voor een hellingbaan.

Op de korte termijn zal de continue lijn langs de Rotte gecreĂŤerd kunnen worden door het aanbrengen van een goot op de huidige trap, waardoor het hoogteverschil gemakkelijk overbrugd kan worden.

Op de middellange termijn zal de goot plaats maken voor de brug.

123

C R OO S W I JK S E SI NG EL

De aansluiting aan de noordzijde van de Linker Rottekade is zo vormgegeven dat het huidige profiel maximaal gerespecteerd wordt en de fietspaden op een logische manier in elkaar over lopen en er geen nieuwe oversteken worden gecreĂŤerd.

Huidige situatie: fietsers moeten de trambaan oversteken

Nieuwe situatie: Doorgaande fietsverbinding

Wandelaars

Fietsen

124

Auto’s

PLAN KAART

2

1

0

10

20

50

1

Doorzetten van Rotte-profiel

2

Gebruiken van bestaande oversteekplaats

125

126

F A S E RI N G

Op de korte termijn zal er gefocust worden op het slechten van de barrières in de doorgaande lijn langs de Rotte. Hierbij ligt er prioriteit bij het verwezenlijken van een goede oversteekmogelijkheid bij de Goudsesingel en het toepassen van een fietsgoot bij het hoogteverschil bij de Pompenburg.

Daarnaast is het voor de ontwikkeling van de waterrecreatie van groot belang dat de Jacobsbrug wordt vervangen, waardoor kleine sloepen en bootjes gemakkelijk de tunnelbak kunnen passeren.

De ontwikkeling van de brug over het Haagseveer is daarnaast ook van belang om de continue lijn aan te laten sluiten op het lokale hoofdfietsnetwerk.

Tot slot kan er een proefstuk van het Rotte-profiel aangelegd worden om bewoners een impressie te geven hoe het toekomstige profiel eruit gaat zien. Daarnaast zal dit ook helpen om draagvlak te creĂŤren.

Fasering van de ingrepen langs de Lombardkade en Linker Rottekade

127

5.3

C R OO S W I JK S E B O CHT

In de Crooswijksebocht wordt het karakter van de buitenstedelijke Rotte doorgetrokken in de vorm van het Rottepark.

Het park verbindt de Crooswijksebocht met de Rotte waarbij de stenige ruimte plaats maakt voor een lommerrijk park waar ontmoeting en activiteit centraal staan in de relatief stenige oude stadswijk. Vanaf de ligweide kunnen bezoekers kijken naar het schouwspel van passerende schepen en spelende kinderen. Ook is hier ruimte voor kleinschalige evenementen en activiteiten die het park en de Crooswijksebocht op de kaart zullen zetten.

Een lange steiger in de oksel van de Crooswijksebocht functioneert als aanmeerplek, waar bewoners en passanten kunnen aanleggen, maar waar ook ruimte is voor bijvoorbeeld deelsloepen.

Richting het noorden zal de steiger plaats maken voor een natuurlijke oever. Deze oevers zullen ook gebruikt kunnen worden voor natuureducatiedoeleinden, waardoor kinderen zich bewuster worden van de Rotte en zijn ecologie. Kinderen

Luchtfoto van de Crooswijksebocht

128

en jonge gezinnen zijn belangrijke doelgroepen en dit sluit aan bij de doelstellingen van het programma Kansrijke Wijken. De ontwikkeling Crooswijkse Bocht heeft een functie voor inwoners en hun kinderen in Crooswijk en in het Oude Noorden.

De ingrepen in de Crooswijksebocht zijn niet louter ruimtelijk, maar juist hier speelt programmering een belangrijke rol. Verschillende lokale initiatieven zorgen voor de levendigheid van de plinten en de openbare ruimte, zoals bijvoorbeeld het Pop-up CafĂŠ, kookstudio en de vestiging van buurtLAB. Woonstad en de stichting Plezierrivier de Rotte spelen hier een belangrijke rol in.

Deze initiatieven zorgen voor de activering van het gebied en zullen ook gestimuleerd moeten worden, bijvoorbeeld door het toewijzen van uitstal- en terraszones.

De lig- en speelweide, kleinschalige activiteiten en het levendige plein combineren verschillende kwaliteiten die naar voren kwamen in de participatieronde over de toekomst van de Crooswijksebocht.

PLAN KAART

2

5

3

6

4

1

0

20

40

100

4

Pleinruimte

5

Natuurlijke oever

7

1

Haventje met plek voor bv. passanten en een deelsloep

2

Steiger nabij begraafplaats

6

Pop-up cafĂŠ en kookstudio, activeren van de plinten

3

Natuurspeelplek

7

Activeren van de plinten

129

DE TA I L S E N DO O R S NEDE

1. Natuurlijke oever met zitrand

2. Aansluiting van de deksloof op de vlonder

Doorsnede van de Crooswijksebocht, 1:200

130

MON T AGE

Beeld vanaf de Crooswijksebocht naar de passantenhaven

131

F A SE R I N G E N T IJDELI JK E P R O GR A MMERIN G

De in dit boekwerk voorgestelde ingrepen kunnen goed gefaseerd worden, waarbij in de eerste fases gefocust zal worden op placemaking en activatie. Dit zal hand in hand gaan met de initiatieven die momenteel in het gebied aanwezig zijn, zoals het opstarten van een popup cafe en kookstudio, bierbrouwerij en verschillende andere activiteiten.

1. Crooswijkse begraafplaats aan de Rotte Tijdens de participatieronde, toonde de Crooswijkse Begraafplaats interesse in een verbinding met de Rotte om het water een betekenisvolle plek te kunnen geven tijdens ceremonies. Deze wens is uitgewerkt door de entree van de begraafplaats door te trekken tot aan de Rotte. Hier zal een vlonder de mogelijkheid bieden aan boten om aan te leggen, waardoor de uitvaart vanuit het centrum kan starten via het water kunnen aankomen. Ook het creĂŤren van een theepaviljoen in een van de entreegebouwen, een idee waar de directrice en beheerders van de begraafplaats mee spelen zou een geweldige impuls zijn en echt een adres geven van de begraafplaats aan de Crooswijksebocht.

2. Activatie van pleinruimte Op de kruising van de Linker Rottekade Crooswijksebocht - Kerkhoflaan kan de pleinruimte beter gebruikt worden door het faciliteren van terrasruimte en het activeren van de plinten. Er zijn een aantal lokale initiatieven die hier al op inspelen, zoals het pop-up cafĂŠ / Kookstudio.

3. Natuurlijke oever met Speelplekken De randen van de natuurlijke oevers en de grasweides kunnen gebruikt worden voor natuureducatie en een natuurlijke speelplek met natuurlijke speelobjecten zoals een boom schommel of een klimplek met boomstammen. De speelplek is gesitueerd in het verlengde van de ligweide waardoor er voldoende sociale controle is. De ontwikkeling van een deel van de ecologische oevers zal op korte termijn kunnen plaatsvinden in het kader van het kadebeheer wat in 2017 zal plaatsvinden, wellicht in samenwerking met buurtLAB. 4. Ligweide Het vergroenen van de verharde oppervlaktes in de Crooswijksebocht biedt kansen voor de activatie en programmering van de Crooswijksebocht. Deze ligweide faciliteert ruimte voor ontmoeting en ontspanning, maar ook voor kleinschalige activiteiten.

132

Voorbeelden van tijdelijke programmering en activatie

1.

2.

3.

4.

Locaties tijdelijke programmering en activatie

133

PARTICIPATIE Het toekomstperspectief Binnenstedelijke Rotte is tot stand gekomen door middel van verschillende participatietrajecten, zoals de Rivierenkaravaan, het Rotte-café en via de nieuwspeper.

In het kader van de ontwikkelingen rond de Crooswijksebocht heeft Stichting Plezierrivier op 18 mei een participatieavond georganiseerd waarbij bewoners, ondernemers en betrokkenen werden geïnformeerd omtrent de ontwikkelingen rondom de Crooswijksebocht en mee te denken over de planvorming.

De belangstelling voor de avond was groot en door verschillende schetssessie zijn een aantal thema’s naar voren gekomen die belangrijk gevonden worden onder de aanwezigen. De uitkomsten zijn meegenomen in de uitwerking voor de Crooswijksebocht.

Een selectie van de uitkomsten van deze avond zijn hiernaast opgelijst.

134

• Haventje als onderdeel vaarnetwerk RottemerenRotterdam. Aanlegplekken voor deelsloepen, passanten en rondvaartboot; • Een brede groene oever; • Een natuurspeelplek in brede groene oever; • Prachtige plek op de zon voor kleinschalige horeca met terras. Combi van café in de plint (met klein terras), met een klein paviljoentje (bij oude theehuis) aan het water, waar je een terras kan uitbreiden.

Ontwikkeling gecombineerd met havenmeesterschap voor het haventje; • Pop-up Rotte café in plint i.s.m. kookstudio; • Een aanlegplaats voor de Crooswijkse begraafplaats om een vaarbegrafenis te faciliteren; • De entree van de begraafplaats meer allure geven; • Een ligweide; • Een goede fiets- en wandelverbinding met Rottemeren en binnenstad.

Impressie participatieavond Crooswijksebocht

Artikel uit de Nieuwspeper

Het Rotte CafĂŠ

Rivierenkaravaan

135

136

137