Jan Timman - Anatoly Karpov Λονδίνο 1984 σχόλια: Ηλίας Κουρκουνάκης
1.ε4 ε5 2.Ιζ3 Ιγ6 3.δ4 εxδ4 4.Ιxδ4 Ιζ6
XIIIIIIIIY 9-+ktr-vl-tr0 9zp-zppwqpzpp0 9lsnp+-+-+0 9+-+-zP-+-0 9-+P+Q+-+0 9+-+-+-+-0 9PzP-sN-zPPzP0 9tR-vL-mKL+R0 xiiiiiiiiy
5.Ιxγ6 βxγ6 6.ε5 Βε7 Η παλιότερη κίνηση, την οποία μάλιστα συνιστούσε ο παγκόσμιος πρωταθλητής Em. Lasker, ήταν 6...Ιδ5. Η τοποθέτηση της Βασίλισσας μπροστά από το Βασιλιά και τον Αξιωματικό της υποχρεώνει τα λευκά να κάνουν το ίδιο, αλλά τα μαύρα πιστεύουν ότι ευνοούνται περισσότερο από αυτή τη “συμμετρική” ενέρ-
11.γ5
γεια. Η βασικότερη ιδέα είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να πραγματοποιηθεί το ...0–0– 0 γρήγορα, ώστε να αναδειχθεί η ταχύτερη ανάπτυξη των μαύρων και να υπονομευθεί η υπεροχή χώρου που αποκτούν σε αντάλλαγμα τα λευκά (κυρίως με τη διάσπαση ...ζ7-ζ6).
στιγμή που τα λευκά δεν έχουν αναπτύξει ακόμη αρκετά κομμάτια. Το Σγ4 περιορίζει αισθητά την κινητικότητα των Αα6 και Ιβ6, οπότε χρειάζεται σημαντικό στρατηγικό αντάλλαγμα προκειμένου να παραχωρηθεί η απελευθέρωσή τους.
7.Βε2 Ιδ5 8.γ4 Αα6 9.Βε4 Η κεντροποίηση της Βασίλισσας προέρχεται μάλλον από τον Sveshnikov, ενώ η βασική κίνηση εδώ ήταν παλιότερα 9.Ιδ2.
11...Αxζ1 12.γxβ6 Αα6 13.βxα7 Ρβ7 14.Ιβ3 Ο Timman υπερεκτιμά τις δυνατότητες της θέσης του. Σταθερότερο -και σωστότερο-
9...Ιβ6 Αρκετές παρτίδες έχουν λήξει ισόπαλες μετά από 9...Ιζ6 10.Βε2 Ιδ5 και επανάληψη κινήσεων, αλλά φυσικά τα λευκά μπορούν να ακολουθήσουν την άλλη υποβαριάντα παίζοντας 11.Ιδ2. Ο Karpov δηλώνει αμέσως ότι ενδιαφέρεται για τη διεκδίκηση ολόκληρου του βαθμού. 10.Ιδ2 0–0–0
Αδικαιολόγητα φιλόδοξο, μάλιστα σε
είναι 14.Ιζ3, αλλά μάλλον ήθελε να δυσκολέψει τη διάσπαση ...δ7-δ6. Στην πραγματικότητα, ο μαύρος Βασιλιάς έχει κάθε λόγο να αισθάνεται ασφαλής, καθώς τα λευκά τετράγωνα βρίσκονται κάτω από την απόλυτη κυριαρχία των συμμαχικών του δυνάμεων. Επιπλέον, το Σα7 μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κάλυψη από κάθετες επιθέσεις των λευκών.
© Ηλίας Κουρκουνάκης
Τώρα είναι απαραίτητο να ανοίξουν γραμμές στο κέντρο, επομένως...
τίδας είναι καλύτερη από 18...Βη4, επειδή ταυτόχρονα διατηρείται η μέγιστη πίεση στο Σε5
14...ζ6 15.ζ4
και τα λευκά δεν μπορούν να αποφύγουν το ά-
Μετά από 15.Αδ2 Βxε5 16.Βxε5 ζxε5
νοιγμα κι άλλων γραμμών γύρω από το Βασιλιά
17.0–0–0 δ5 η κυριαρχία των μαύρων στο κέ-
τους.
ντρο και τις ανοιχτές γραμμές γίνεται προφανής,
19.Πγ1
ενώ φυσικά το Σα7 είναι καταδικασμένο.
Ο Πύργος αναπτύσσεται έτσι ώστε να
15...ζxε5 16.ζxε5
δημιουργεί μια επιθετική επαφή με το Σγ6, ενώ
Τα λευκά δεν μπορούν να επιτρέψουν το
δεν αποκλείεται να συνεισφέρει και στην άμυνα
άνοιγμα της στήλης ε, αφού μετά από 16.Βxε5
με Πγ1–γ2.
Βζ7 ο Βασιλιάς τους βρίσκεται ανεπανόρθωτα
XIIIIIIIIY 9-+-+rvl-tr0 9zPkzpp+-zpp0 9l+p+-+-+0 9+-+-zP-+q0 9-+-+QvL-+0 9+N+-+-zP-0 9PzP-+-+-zP0 9+-tR-mK-+R0 xiiiiiiiiy
εκτεθειμένος. 16...Πε8 17.Αζ4
XIIIIIIIIY 9-+-+rvl-tr0 9zPkzppwq-zpp0 9l+p+-+-+0 9+-+-zP-+-0 9-+-+QvL-+0 9+N+-+-+-0 9PzP-+-+PzP0 9tR-+-mK-+R0 xiiiiiiiiy
19...Ρα8 Σημαντική “προφυλακτική” κίνηση, αποτρέπει κάθε αντιπαιχνίδι των λευκών στις τακτι-
17...Βθ4+
κές περιπλοκές που θα ακολουθήσουν. Παρό-
Πολλοί παρευρισκόμενοι γκρανμέτρ νό-
μοιες επιθετικές οπισθοχωρήσεις είναι ιδιαίτερα
μισαν ότι ο παγκόσμιος πρωταθλητής θα ήταν
χαρακτηριστικές για το παιχνίδι του Karpov.
ικανοποιημένος με το φινάλε που προκύπτει
Μια εναλλακτική συνέχεια, ενδεικτική
μετά από 17...Ββ4+ 18.Βxβ4+ (πιο ακριβές είναι
για τις δυνατότητες και των δύο αντιπάλων, εί-
18.Ιδ2) Αxβ4+ 19.Ρδ1 Αγ4, αλλά οι δυνατότητες
ναι 19...η5 20.Ια5+ Ρxα7 (ή 20...Ρα8 21.Πxγ6)
των μαύρων είναι πολύ καλύτερες στο μέσο της
21.Αε3+ γ5 22.Αxγ5+ Αxγ5 23.Πxγ5 γ6 24.Ρδ2
παρτίδας, καθώς ο λευκός Βασιλιάς αντιμετωπί-
με προφανή υπεροχή των λευκών. Απομακρύνο-
ζει θανάσιμο κίνδυνο.
ντας το Βασιλιά από την εμβέλεια του Ιβ3, τα
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η συνέ-
μαύρα μπορούν να συνεχίσουν χωρίς έγνοιες για
χεια 17...η5 18.Αη3 Αη7 19.0–0–0 θα επέτρεπε
τυχόν αντεπιθετικές παρενοχλήσεις. Βέβαια,
στον Timman να ξεγλιστρήσει από τον κλοιό.
καθοριστικό στοιχείο παραμένει η αδυναμία των
18.η3 Βθ5
λευκών να πραγματοποιήσουν οποιοδήποτε ρο-
Έτσι τα λευκά δεν μπορούν να κάνουν
κέ.
ροκέ προς καμιά κατεύθυνση. Η κίνηση της παρ-
© Ηλίας Κουρκουνάκης
Η προφυλακτική σκέψη του Karpov φαί-
27.Ρη1 Αxδ2 είτε 26.Ρδ1 Βε2+ 27.Ργ2 Αδ3+
νεται επίσης στην απλή βαριάντα 19...Αβ4+
28.Ρβ3 Αxδ2 κλπ.
20.Βxβ4+, οπότε το πάρσιμο του Αξιωματικού
23...Πθζ8+
γίνεται με σαχ. Τώρα όμως η ίδια ιδέα δημιουρ-
Η προώθηση 21...η5 παίχτηκε ακριβώς
γεί σημαντικά προβλήματα στα λευκά.
για να μπορέσουν τα μαύρα να δώσουν αυτό το σαχ.
20.θ4 Επιχειρεί να αποτρέψει την προώθηση
24.Ρη2
...η7-η5, η οποία θα δημιουργούσε άμεσο κίνδυ-
Δεν είναι καλύτερο 24.Αζ4 Πxε5 25.Βδ4
νο για το Σε5. Το αποτέλεσμα της προηγούμενης
Πxζ4+ 26.ηxζ4 (ή 26.Βxζ4 Πζ5) Πε2+ με γρή-
κίνησης του Karpov φαίνεται ξεκάθαρα στην
γορο ματ, ούτε φυσικά 24.Ρη1 Πζ3 κλπ.
υποβαριάντα 20.Ια5 Αβ4+, οπότε ο Αξιωματικός
XIIIIIIIIY 9k+-+rtr-+0 9zP-zp-+-+p0 9l+p+-+-+0 9+-+pzP-vLq0 9-vl-+-+-zP0 9+N+-wQ-zP-0 9PzP-+-+K+0 9+-tR-+-+R0 xiiiiiiiiy
είναι άτρωτος εξαιτίας του ματ στο ε2 και συνεπώς χάνεται ο Ίππος. 20...δ5 Ο σκακιστής του Α.Ο.Κότινος Χολαργού Λαέρτης Κλήμης πρότεινε την κίνηση 20...Αδ6, η οποία επίσης δημιουργεί αξεπέραστα προβλήματα στα λευκά. 21.Βε3 Ή 21.Βγ2 Πxε5+ (ακόμα ισχυρότερο από
24...Πxε5
21...Αδ6) 22.Αxε5 Βxε5+ 23.Ρζ2 Αδ6 και ο λευκός Βασιλιάς βρίσκεται πολύ εκτεθειμένος. Τώρα όμως ο Πθ1 βρίσκεται απροστάτευτος, οπότε...
Από την έκφραση στο πρόσωπο του Ολλανδού γκρανμέτρ, φάνηκε ότι δεν περίμενε καθόλου αυτή την κίνηση. Τώρα η θέση των λευκών καταρρέει ταχύτατα, ενώ παρεμπιπτόντως ισοφαρίζεται προσωρινά το υλικό.
21...η5 ...η 20ή κίνηση των λευκών αποδεικνύε-
25.Βxε5 Βζ3+ 26.Ρθ2 Βζ2+
ται χαμένος χρόνος.
0–1
22.Αxη5 Αβ4+ Βιαστικό θα ήταν 22...Πxε5 23.Βxε5
Ξαφνικά αποκαλύπτεται ότι η οπισθοχώ-
Αη7, γιατί τα λευκά διαθέτουν τότε το αντιχτύ-
ρηση του Βασιλιά στη 19η κίνηση δεν είχε μόνο
πημα 24.η4 και αμύνονται ικανοποιητικά σε
αμυντικό σκοπό, αφού έτσι ο Αα6 μπορεί να
όλες τις απειλές.
αλλάξει διαγώνιο με μεγάλη ευκολία. Μετά από
23.Ρζ2
27.Ρθ3 Αγ8+ το ματ είναι πολύ κοντά: 28.η4
Μετά από 23.Ιδ2 Πxε5 24.Βxε5 Πε8 τα
Πζ3+ 29.Βη3 Βxη3# (ή 29...Πxη3#).
μαύρα θα κερδίσουν με μεγάλη ευκολία, π.χ. 25.Βxε8+ Βxε8+ και τώρα είτε 26.Ρζ2 Βε2+
© Ηλίας Κουρκουνάκης
KkQqRrLlnNpP