dendriet 2016 nr 4 jaargang 15

Afgiftekantoor Gent X - P109327

Driemaandelijks ledentijdschrift van Natuurpunt Denderstreek okt | nov | dec 2016

Retouradres: Dr. Haekstraat 37, 9200 Grembergen

26 nov rNatuu Quiz

Zwammen zoeken Kies jouw paddenstoelenmoment

Trage wegen

snel #naarbuiten

Natuurpunt Denderstreek

Iedereen de kans geven om zich in te zetten voor onze natuur en landschappen door studie, educatie, beleid en natuurbescherming. Open, ongebonden en ruimdenkend. Daar staat Natuurpunt voor.

www.natuurpunt.be A www.denderstreek.waarnemingen.be A issuu.com/dendriet

AFDELINGEN Aalst

Rik De Baere - 053 21 29 13 rik.debaere@telenet.be facebook: Natuurpunt groot Aalst

Dendermonding

Stefaan Thibau - 052 42 69 72 stefaan.thibau@skynet.be www.natuurpuntdendermonding.be facebook: Natuurpunt Dendermonding

Haaltert

natuurpunt.haaltert@gmail.com 0472 44 70 34 facebook: Natuurpunt Haaltert

Affligem-Liedekerke

Kern Affligem Wim Van Grieken - 053 77 70 06 wim.van.grieken@advalvas.be Kern Liedekerke Erik De Block - 053 68 35 88 erik.deblock@skynet.be

Denderleeuw

Bruno De Bruyn - 053 67 07 85 bruno.debruyn@kindengezin.be

Erpe-Mere

Ilona Blondeel - 0487 10 79 54 ilona_blondeel@hotmail.com facebook: Natuurpunt Erpe-Mere

Boven-Dender

Johnny Cornelis - 0474 58 08 38 johnny_cornelis@hotmail.com www.natuurpunt-boven-dender.be

Lede

Yvette Saerens – 0479 30 24 77 saerens_yvette@hotmail.com facebook: Natuurpunt Lede

Ninove

Wouter Mertens - 0495 68 89 33 wouter.mertens@natuurpuntninove.be www.natuurpunt.be/ninove facebook: Natuurpunt Ninove

NATUURSTUDIE-WERKGROEPEN Zoogdierenwerkgroep Denderstreek Diemer Vercayie 0499 14 73 60 diemervercayie@gmail.com

Paddenstoelenwerkgroep Zwamvlok Marie-Anne Neirinckx info@zwamvlok.be / www.zwamvlok.be

Werkgroep amfibieën & reptielen Denderstreek

Plantenwerkgroep Allium

Werkgroep invertebraten WID

Vogelwerkgroep Cinerea

Koen De Maere - 0485 68 89 82 greatskua2002@hotmail.com

Eric De Tré - 053 66 04 32 eric.de.tre@telenet.be users.telenet.be/WID

Peter Tolleneer - 0498 40 83 28 allium@belgacom.net

Wouter Faveyts - 0479 27 32 78 wouter.faveyts@telenet.be dhost.info/cinerea

NATUURPROJECTEN Giften voor het Reservatenfonds zijn welkom op rek-nr: BE56 2930 2120 7588 met vermelding van de projectnaam en het projectnummer. Giften vanaf e 40 zijn fiscaal aftrekbaar.

Beneden-Dender te Gijzegem/ Herdersem/Mespelare/Wieze/ Denderbelle - 4004 Daan Stemgée – 0476 600 595 daan.stemgee@telenet.be www.beneden-dender.be Beverbeekvallei te Aspelare/ Nederhasselt/Outer – 6241 Frederik De Coster 0486 57 04 53 fred_decoster@hotmail.com Boelaremeersen te Nederboelare - 6640 Johnny Cornelis - 0474 58 08 38 johnny_cornelis@hotmail.com Brede Schoren en Konkelschor te Berlare - 6616 Stefaan Thibau - 052 42 69 72

Dendervallei te Ninove - 6099

Wouter Mertens - 0495 68 89 33 wouter.mertens@natuurpuntninove.be Den Dotter/Blauwbos te Haaltert/Aaigem/Mere - 6149

natuurpunt.haaltert@gmail.com 0472 44 70 34

Everbeekse bossen - 6210 Koen Van Den Berge - 055 42 83 90 koen.van.den.berge@telenet.be Geelstervallei te Lede/Erondegem - 6657 Yvette Saerens – 0479 30 24 77 saerens_yvette@hotmail.com Gemene Meers te Idegem - 6647 Luc Favijts - 054 41 52 17 luc.favijts@skynet.be ‘t Groot Schoor te Grembergen - 6603 Tarcy Verstraeten - 052 21 11 11

2 dendriet

Heidemeersen te Berlare - 6644 Stefaan Thibau - 052 42 69 72 stefaan.thibau@skynet.be

Paepegembos - 6693 Yvette Saerens – 0479 30 24 77 saerens_yvette@hotmail.com

Honegem te Erpe-Mere/ Aalst/Lede - 6123 Rik De Baere - 053 21 29 13 rik.debaere@telenet.be

Raspaillebos te Grimminge - 6164 Koen Steenhoudt - 054 58 67 58 koen.x.hilde@gmail.com

www.honegem.be

Keelman te Denderhoutem - 6178

natuurpunt.haaltert@gmail.com 0472 44 70 34 facebook: Natuurpunt Haaltert Kortelake te Overboelare - 6655 Willem Boonen - 054 41 75 85 willem.boonen@skynet.be

Moenebroek te Geraardsbergen/ Lierde - 6620 Carlos D’Haeseleer - 054 41 87 09 carlos.dhaeseleer@gmail.com Molenbeekmeersen te Denderleeuw/ Okegem - 6646 Eric De Tré - 053 66 04 32 eric.de.tre@telenet.be Padde- en Porrebeekvallei te Dendermonde - 6652 Dirk Van den Bossche - 052 42 49 60 Palitsebeek te Liedekerke - 9427 Marc Michiels - 053 67 11 91 marcusmichiels@telenet.be Pamelse meersen, Dommelingen te Liedekerke - 9972 Marc Michiels - 053 67 11 91 marcusmichiels@telenet.be

okt/nov/dec 2016

Rietbeemd te Moerbeke/ Viane/Lessines - 6058 Godfried Merlevede 0486 87 17 87 derietbeemd@hotmail.com Sint-Onolfspolder te Appels/ Dendermonde - 6623 Bart Dierickx - 052 21 03 81 bartdierickx@skynet.be Valier te Liedekerke - 9418 Marc Michiels - 053 67 11 91 marcusmichiels@telenet.be Wachtbekken 6 In Sint-Gillis/Dendermonde Stefaan Thibau - 052 42 69 72 stefaan.thibau@skynet.be Walputbeek/Dendermeersen te Meerbeke - 6213 Georges Jacobs - 054 33 60 64 georges.jacobs@pandora.be Wellemeersen te Denderleeuw/ Erembodegem - 6612 Eric De Tré - 053 66 04 32 eric.de.tre@telenet.be Werkgroep Bomen-ParkOsbroek/Gerstjens te Aalst Peter Tolleneer - 0498 40 83 28 wbpo.aalst@belgacom.net

INHOUD

3 Ver-bin-den 4 Stille helden 6 Trage wegen 10 Traag door Erpe-Mere 13 Denderkalender 15 Wandelkaart Boelaremeersen 20 Klimaatbeurs 21 Reis Oostenrijk 22 Ooievaars 24 Abdijlandschap 27 Natuur in je tuin 28 Padstappers 30 Knotseizoen

dendriet Dendriet is het blad voor de leden van negen afdelingen en zes studiewerkgroepen van Natuurpunt in de Denderstreek.

Meer weten? Contacteer de contactpersoon van jouw afdeling of een werkgroep.

Opmerkingen, aanmoedigingen, verhalen en foto’s? Stuur ze naar dendriet@telenet.be V.U.: Wouter Mertens, Pamelstraat 119, 9400 Ninove Gedrukt bij Druk in de Weer op 100% kringlooppapier met vegetale inkten.

Redactieraad Wouter Mertens – hoofdredacteur Han Lagring – redactiesecretaris Wim Van Grieken – denderkalender Wilfried Veldeman – lay-out Marc Symoens – corrector Mikol De Decker – adresbeheer Daan Stemgée – productie & publ.

Koen Steenhoudt, Rik De Baere, Erik De Block, Dirk De Mesel, Bruno De Bruyn, Ilona Blondeel, Bob Lambrechts, Yvette Saerens, Peter Van Acker

Werkten ook mee aan dit nr: Johnny Cornelis, Peter D’ Hondt Foto cover: Walther De Munter

Dendriet ontvangen: Leden van Natuurpunt van buiten de Denderstreek kunnen Dendriet ontvangen door hun lidmaatschap te wijzigen naar de afdeling binnen de Denderstreek van hun keuze of door zich te abonneren op Dendriet. Dit laatste doe je door middel van een overschrijving van e 10 op rek-nr IBAN BE77 6135 0283 0042 van Dendriet, Kruyenberg 39, 9290 Berlare, met vermelding van je lidnummer en “abonnement Dendriet”.

Een afzonderlijk abonnement zonder lidmaatschap van Natuurpunt is niet mogelijk.

Ver-bin-den Het volledige aanbod vind je op www.dagvandetrageweg.be.

Verdwijnen buurtwegen omdat ze niet meer gebruikt worden, dan is dat de natuurlijke gang van zaken, kan je zeggen. Maar vaak is er meer aan de hand. Schaalvergroting van het landschap, toegenomen individualisering en het wegvallen van sociale structuren, snelheid en ‘just in time’ in onze mobiliteit zorgen ervoor dat veel trage wegen onder druk komen te staan of verdwijnen, net op het moment dat hun zachte weggebruikers weer hoger op de beleidsagenda komen te staan. Nochtans zijn buurtwegen juridisch afdwingbare entiteiten.

Uiteraard neemt Natuurpunt ook zelf zijn verantwoordelijkheid; door het oplossen van “missing links” in wandelnetwerken, door het werk van vrijwilligers die, gewapend met zeis en bosmaaier, paden open en aantrekkelijk houden, of door bij elk erkend natuurgebied ook een doordacht openstellingsplan te realiseren. Pik er ook eens een mooie najaarsdag uit om het wandelparcours in de Boelaremeersen uit het middenkatern te verkennen: een totaal nieuw Natuurpuntaanbod in een schitterend gebied.

Kruisen onze paden daar?

Wouter Mertens

Han Lagring

Buurtwegen zijn de stille getuigen van de boeiende wisselwerking tussen mens en landschap.

Een verhaal van eeuwige tot-elkaar-veroordeling van gebruiker en pad. Hoe elk pad het landschap leest en zich er genoegzaam naar plooit.

Het ademt de geschiedenis van kerklopers en veehoeders, van horigen aan herenhoeven en statige kastelen, van macht en lust, het op elkaar aangewezen zijn van stad en gehucht, het christelijke onderwerpen van het landschap door ijverige monniken tot en met het Napoleontisch strak in de teugels houden ervan.

Komen gebruiken uiteindelijk in verval, dan neemt de natuur gretig haar plaats in en vlakt ze eeuwenoude gebruiken uit tot subtiele, maar karaktervolle rimpels op een vertrouwde huid.

Om al die redenen heeft Natuurpunt een boontje voor trage wegen. Niet voor niets is onze baseline “Vereniging voor natuur en landschap in Vlaanderen”. Trage wegen zijn voor onze vereniging niet alleen groene linten, ze bieden ook unieke kansen om mensen opnieuw in contact te brengen met dat landschap, die natuur, onze gedeelde cultuur, geschiedenis en waarden.

Mogelijkheden tot rust en evenwicht, inspireren en herbronnen, dat koester je immers toch vanzelfsprekend?

In dat opzicht dragen we ook het werk van vzw Trage wegen en diverse wandelclubs zoals de Padstappers uit Geraardsbergen een warm hart toe. Samen onderweg leren we elkaar appreciëren, letterlijk en figuurlijk. Tal van afdelingen in de Denderregio hebben een goede band met verenigingen en overheden die zich op dit vlak inzetten. Als voorbeeld hiervan schetsen we de recente evoluties van het tragewegenproject in Erpe-Mere, een verhaal met parallellen in vele andere Dendergemeenten, vaak onder impuls van de Regionale landschappen.

Op de dag van de trage weg op 15 en 16 oktober helpen heel wat Natuurpuntafdelingen om dit cultuurhistorisch erfgoed in de kijker te zetten via ontdekkingstochten langs verborgen punten en lijnen vol verhalen. Stip de datum aan, pik er een activiteit uit en kom mee op ontdekkingstocht langs verborgen wegjes in je eigen streek!

okt/nov/dec 2016

dendriet 3

Kleine paden, stille helden Niet verharde paden maken in heel wat natuurgebieden integraal deel uit van het plan om dat gebied open te stellen voor het publiek. Elk erkend natuurgebied heeft wel zo’n plan. Het probeert omwonenden, Natuurpuntleden en andere natuurliefhebbers kennis te laten maken met het hart van het gebied. In Ninove is dat niet anders. We nemen je graag even mee op ons pad.

Elementen

Op onze wandeling door de Dendervallei in Ninove komen we Georges tegen op het einde van de Spoorwegstraat.

Georges is een van de vele Natuurpuntvrijwilligers, stille krachten, die haast onopgemerkt zorgen dat een aantal van deze onverharde paden het hele jaar goed toegankelijk blijven. Onverhard wil immers zeggen dat planten telkens weer de neiging hebben om – oprukkend van links en rechts

– over het pad te groeien. Zelfs bij voldoende gebruik blijft er vaak maar een loopspoor over.

Vooral in ruigtes waar ook brandnetel of bramen staan, zorgt dit voor een gevoel van hinder. Maar ook natte opdringerige vegetatie kan voor een ongewilde rem op het vrije gebruik zorgen.

Coiffure nature

Uitgedost in professionele veiligheidskledij laat Georges, stap

Wouter Mertens

Dat het wandelpad vaak elke verharding mist, maakt deel uit van het meer avontuurlijke concept ‘ongerepte natuur’.

De wandelaar krijgt er fysiek voeling met het element aarde, soms ook met wat regenweer ermee kan aanrichten. De jogger verkiest het omdat het ten opzichte van verharde paden een zegen is voor de rug.

Het zijn voor hem Finse pistes in minder artificiële vorm.

4 dendriet

okt/nov/dec 2016

voor stap, in een haast sierlijke walsbeweging, een professioneel gemillimeterd maaivlak na. Wanneer ik nader, gaat de bosmaaier even op rust en het vizier van de veiligheidshelm samen met de gehoorbeschermers omhoog voor een korte maar gemoedelijke babbel. Over hoe het natte voorjaar tot een groeispurt in de vegetatie heeft geleid. Om het pad toegankelijk te houden voor mensen met een veldbuggy of voor honden aan de leiband is het nodig om het drie à vier keer per groeiseizoen bij te trimmen, afhankelijk van de natuurelementen.

“Voor deze job hebben weekdagen mijn voorkeur, omdat er dan minder geluids- en passagehinder is voor wandelaars”, vertelt Georges. “Bosmaaiwerk kan een vrij belastende karwei

zijn, dus worden de werkbeurten beperkt tot een aangename drie à vier uur. Zo blijft het ook een gezonde bezigheid.

Voor een padlengte van meer dan een kilometer op dit Venebroekentraject kom ik na een fikse regenperiode niet toe met één werknamiddag. Later op de week kom ik dan terug om de job te beëindigen. Het is vooral een werk van lange adem, voor mensen die geen eendagsvlieg willen zijn in het Natuurpuntvrijwilligerswerk.

Het is voor mij ook tot rust komen en leven met de seizoenen.”

Stille helden

Ik laat Georges aan het werk en vervolg mijn weg. Wanneer ik na een paar uur opnieuw passeer, is Georges net gestopt.

Hij laat een mooi één meter breed uitnodigend pad na.

Hier en daar behoudt hij een natuurlijke lob, zoals het boogje omheen een bosje leverkruid dat dient als aantrekkingspool voor vlinders. Meteen wordt me ook duidelijk dat zijn job niet alleen een fysieke inspanning vraagt, maar ook een permanent ingeschakeld beoordelingsvermogen.

Namens de vele wandelaars willen we daarom graag Georges en zovele andere Natuurpuntvrijwilligers in onze Denderregio-afdelingen danken voor dergelijke volgehouden haast anonieme jobs.

Andermaal ligt heldendom voor mij in dagelijks de kleine dingen juist doen.

Wouter Mertens

okt/nov/dec 2016

dendriet 5

Trage wegen

Schakel tussen mens en natuur Ons land ligt bezaaid met trage wegen. Veldwegen, kerkwegels, jaagpaden, vroegere treinbeddingen, holle wegen, bospaden en doorsteekjes: samen vormen ze een dicht netwerk waar zachte weggebruikers graag fietsen en wandelen. Veel buurtwegen zijn in onbruik geraakt, verwaarloosd, ingepalmd door landbouwers of buren. Ze kunnen hardhandig weer opengesteld worden, via dure procedureslagen. Maar tal van voorbeelden uit de Denderstreek bewijzen dat we onze buurtwegen ook via een zachte aanpak in ere kunnen herstellen: door overleg en wederzijds begrip.

Graag traag Trage wegen vind je overal: op het platteland, in een dorpskern of verkaveling, zelfs in de stad. Verhard of onverhard, breed of smal: een trage weg kan alle vormen aannemen. Het zijn paden of wegen die bestemd zijn voor niet-gemotoriseerd verkeer, vooral dan wandelaars, fietsers en ruiters. Of een weg traag is, hangt dus uitsluitend af van de gebruikers.

Buurtwegen zijn erfgoed en verdienen dus een degelijk statuut, bescherming en onderhoud, net zoals dat geldt voor onze natuur.

Het zijn vaak wegen die al eeuwenlang bestaan, en die in 1841 werden verzameld in de “Atlas der buurtwegen”. Je kan ze sinds kort gemakkelijk terugvinden. Zoek eens op de website Geopunt-mobiliteit voor een handig overzicht van alle buurtwegen op een interactieve kaart. Misschien vind je wel een vergeten doorgang in de buurt?

6 dendriet

okt./nov./dec. 2016

Trage wegen vormen vaak het ideale spoor om van het groene karakter en de natuurwaarden in onze streek te genieten. De bermen van onverharde of half verharde loswegen en paden zijn soms de enige onverstoorde groeiplaats voor allerlei planten in onze intensief gebruikte open ruimte. De groene tracés vormen ook nuttige verbindingen voor plant en dier tussen versnipperde natuurgebieden. Als natuurliefhebbers hebben we dus zeker belang bij een degelijk uitgebouwd en onderhouden netwerk van trage wegen.

Open houden

Maar net zoals de natuur hebben deze trage wegen nood aan organisaties en vrijwilligers die zich inzetten voor dit openbaar patrimonium. De politieke aandacht voor trage wegen groeit bij provincies en gemeentes vooral omwille van hun bijdrage aan de oplossing

Daan Stemgée

 Lokale verkenners onderzoeken de toestand van de buurtwegen en voeren actie als het nodig is

van onze mobiliteitsproblemen. Maar wettelijke rechten en mooie beleidsvoornemens blijven toch nog vaak dode letter. In de praktijk zijn er acties nodig van lokale vrijwilligers en specifieke organisaties zoals de vzw Trage Wegen om druk op de ketel te zetten en op het terrein vooruitgang te boeken. Op dat punt is er een mooie parallel te trekken met het natuurbeleid en de aanjagende en uitvoerende rol van organisaties zoals Natuurpunt.

Er zijn heel wat voetwegjes die nu volkomen illegaal door “aangelanden” zijn ingepalmd.

De wet en de rechtspraak zijn duidelijk: de gemeente is verantwoordelijk voor het toegankelijk houden van de buurtwegen. Deze wegen weer openmaken is vaak zinvol want die zijn dikwijls ideaal voor woon-werkverkeer of als veilige fietsverbinding naar school. Dit is geen plaatselijk probleem. Zowat alle gemeentebesturen zijn in diverse mate in hetzelfde bedje ziek.

Wakkere burgers, moegetergd door hun gemeente die hen vaak met een kluitje in het riet stuurt, door een ambtenaar die niet weet

okt./nov./dec. 2016

dendriet 7 Daan Stemgée

Daan Stemgée

 Wandelvriendelijk hekje in natuurlandschap Beneden-Dender

hoe te reageren of omdat de gemeente niet kordaat durft optreden tegen de inname, bewijzen ook in onze streek dat een juridische actie heel wat kan in gang zetten.

Hard tegen hard

Er is het spectaculaire verhaal uit Haaltert waar een particulier de inertie van het gemeentebestuur zo beu was dat hij zelf een juridische actie opstartte om diverse buurtwegen in zijn omgeving weer open te krijgen. De gemeente werd veroordeeld en kreeg onder druk van torenhoge dwangsommen de verplichting opgelegd om enkele tracés te heropenen binnen een bepaalde termijn. De gemeente Haaltert trekt 100.000 euro uit voor het onderhoud van de 140 kilometer trage wegen op haar grondgebied. “We gaan ook alle mensen die aanleunen bij een voetweg contacteren, om die wegen die afgesloten, omgeploegd of moeilijk toegankelijk zijn, weer open te stellen en toegankelijk te houden”, zei burgemeester Veerle Baeyens (N-VA). Maar zij krijgen ook de kans om die voetweg, als de ligging niet meer zou overeenstemmen met de Atlas der buurtwegen, via de provincie te laten verleggen of gedeeltelijk af te schaffen. Intussen werd aan de procederende inwoner al voor 20.000 euro aan dwangsommen betaald. De juridische veldslag loopt echter verder en waarschijnlijk moeten de dwangsommen en gerechtskosten worden terugbetaald aan de gemeente. Wakkere burger: een hobby met risico’s!

Deze zomer stond in de krant dat de vrederechter de stad Geraardsbergen verplicht om drie buurtwegen opnieuw open te stellen. Die beslissing komt er nadat een wandelaar die ijvert voor veilige fiets- en wandelwegen naar de rechter was gestapt. Hij pleit al sinds 2000 voor het creëren van een netwerk van buurtwegen zodat wandelaars en fietsers zich veilig kunnen ver-

8 dendriet

okt./nov./dec.

2016 okt/nov/dec 2016

plaatsen. Dat netwerk is er volgens hem nog niet omdat er nog te veel voetwegen ten onrechte zijn afgesloten. De stad moet ervoor zorgen dat die in hun oorspronkelijke staat hersteld worden, zodat wandelaars er weer door kunnen. “Ik beroep mij gewoon op de wettelijke verplichting om die buurtwegjes toegankelijk te houden. Is het niet gek dat een burger voor zoiets naar de rechtbank moet stappen? Niemand procedeert graag. Het argument van vele gemeenten dat het onderhoud van die wegen te veel kost, lach ik weg. Het volstaat vaak om er twee keer per jaar met een grasmachine door te rijden. Maar als ik door een procedureslag het patrimonium van de gemeente kan redden, dan zal ik niet twijfelen om dat te doen.”

Hetzelfde scenario speelt zich af in Tielt-Winge, Boutersem en Lubbeek. Gaat het om rechtszaken van op geld beluste extremisten, idealistische Don Quichots of buren met eigenbelang?

Buurtwegen zijn openbare wegen. Net als voor elke straat is er voor deze wegen een publiek recht van doorgang, ook al zijn buurtwegen vaak niet geschikt voor gemotoriseerd verkeer.

Elke gemeente is als wegbeheerder verplicht dit publiek recht te vrijwaren en die wegen te onderhouden. Als dit niet gebeurt, schiet zij tekort. Burgers hebben het recht om dat aan te kaarten. De vraag is alleen of juridische actie steeds de juiste aanpak is.

Maar het kan ook zachter

Trage Wegen vzw bewijst dat het ook anders kan door expertise te delen en overleg te organiseren.

Tientallen gemeenten in Vlaanderen maken op dit moment met ondersteuning van de vzw, werk van een tragewegeninventaris en een actieplan.

Zij kiezen ervoor om samen met hun inwoners – die bezwaarlijk allemaal ‘doorgeslagen groene fundamentalisten’ genoemd kunnen worden – werk te maken van kwalitatieve trage verbindingen. Tot grote tevredenheid van schoolgaande kinderen, wandelaars, fietsers en alle mensen die wel eens hun hond uitlaten.

In de meeste andere gemeenten in onze streek gaat het er gelukkig iets minder conflictueus aan toe. Vele gemeenten zijn aan de slag met financiële steun van de provincie en met inhoudelijke hulp van de vzw Trage Wegen. Er worden inventarisaties gedaan om met hulp van vrijwilligers de bestaande toestand in kaart te brengen. De Natuurpuntafdelingen werken daar graag aan mee. We streven naar een gezond evenwicht tussen publieke openstelling van groene gebie-

Daan Stemgée

den en de vrijwaring van de nodige rustgebieden tegen verstoring. Ook de mate van verharding van buurtwegen in natuurgebieden is een zorg voor natuurbeschermers. De inventaris wordt in publieke buurtvergaderingen besproken met geïnteresseerde buren, landbouwers, jagers, recreanten… Basisdemocratie in actie! De adviesnota uit dit groepswerk dient als basis voor het gemeentelijk tragewegenbeleid.

Maar ook daar is veel verschil te merken.

Gemeentes zoals Erpe-Mere hebben al een uitgewerkt meerjarenplan om het netwerk van trage wegen herop te waarderen. De beddingen worden indien nodig heringericht; er worden specifieke donkergroene naambordjes geplaatst om het openbaar karakter aan te geven; de technische diensten zorgen voor een periodiek onderhoud. De gemeente Erpe-Mere schakelt daar een sociale werkplaats voor in.

Op andere plaatsen blijft de actie op het terrein wat achterwege. Zo heeft de stad Aalst al vijf jaar geleden een actieplan laten opmaken voor de Faluintjesstreek. De uitvoering komt echter maar niet van de grond door een gebrekkige afstemming van diverse departementen: mobiliteit, leefmilieu, technische diensten… De aanduiding van een specifiek bevoegd coördinerend ambtenaar zal daar hopelijk snel verandering in brengen. De eerste twee projecten staan op stapel.

Blijven verbinden

Ook de Regionale landschappen spelen hun rol als schakel tussen gemeenten en de bevolking, een belangrijke rol in de uitvoering van het tragewegenbeleid. Landbouwers van de Faluintjes hebben bijvoorbeeld samen met Regionaal Landschap Schelde-Durme een buurtweg aan de Melkspinde in Baardegem hersteld. Een zestal

landbouwers verenigden zich onlangs in de ‘Agrobeheergroep De Faluintjes’. Deze groep wil samen werk maken van een mooier landschap.

Ze voeren werken uit die zowel voor de landbouwers als voor het landschap een meerwaarde hebben. De landbouwers waren vragende partij om de buurtweg aan de Melkspinde te herstellen.

De weg stond vol plassen omdat het water niet wegliep. De grachten zijn weer uitgegraven, fietsers en wandelaars kunnen nu deze weg weer vlot gebruiken.

De Regionale Landschappen helpen als bemiddelaar om in overleg met alle betrokkenen, lastige dossiers op te lossen zoals de heropening van prioritaire maar verdwenen wegen. Soms gaat men zelfs verder en worden er compromissen bereikt om verbindingen te verleggen of nieuwe verbindingen te maken. Natuurpunt Dendermonding werkte een voorstel uit voor een wandelnetwerk van meer dan 40 km door de Dendermeersen tussen Aalst en Dendermonde. Met de steun van de betrokken gemeenten zullen verschillende bestaande kleine wandellussen in Hogedonk, Hannaarden en Denderbellebroek opgaan in één groot coherent geheel. Er zijn enkele korte maar nieuwe verbindingen nodig tussen bestaande buurtwegen. Onder meer op de grens tussen Aalst-Gijzegem en Mespelare-Dendermonde wordt een “missing link” weggewerkt via de bemiddelende inzet van het regionaal landschap.

Dit zal ook onderdeel vormen van het kersverse tragewegenplan voor Mespelare. Natuurpunt stelt sommige percelen vrijwillig ter beschikking om nieuwe alternatieve wandelverbindingen te leggen in de omgeving van de Wiezebrug. We hopen jullie er spoedig te kunnen verwelkomen.

Rik De Baere okt./nov./dec. okt/nov/dec 2016

dendriet 9

Traag

door Erpe-Mere In Erpe-Mere maakt het gemeentebestuur flink werk van het opwaarderen van de trage wegen. Al bij een kleine studie tijdens de vorige legislatuur bleek dat er van de officieel 200 km trage wegen slechts iets meer dan 30 km open was. En wat begon als een inventarisatie, is ondertussen uitgegroeid tot een goed plan van aanpak.

We laten schepen van leefmilieu Reinold De Vuyst aan het woord.

Dit onderhoud bleek lang niet voldoende en we beslisten om samen met een partner snel werk van te maken van een beter onderhoud.

Hoe gingen jullie te werk?

In eerste instantie hebben we samen met ‘De Wase Werkplaats’ een inventarisatie gemaakt van de wegen die al een vorm van onderhoud kregen. Hieruit volgde een plan van aanpak voor een beter onderhoud en herstel van deze paden.

Voor dit onderhoud werden een bestek en een aanbesteding opgemaakt. We kozen ervoor om

Geoffry Neerinckx

Geoffry Neerinckx

Beste schepen, wat was de aanzet van het huidig project?

Tijdens de vorige legislatuur was er al werk gemaakt van een inventarisatie van de, al dan niet op papier, bestaande trage wegen.

Dit resulteerde enerzijds in een plan met alle officiële buurtwegen en hun huidige status en anderzijds in een plan van het bestaande onderhoud van diezelfde buurtwegen. Hieruit bleek dat slechts een klein deel, ongeveer 30 km, effectief ook enige vorm van onderhoud kreeg.

 Lange Nieuwstraat - Eenhoornweg, vroeger

10 dendriet

okt/nov/dec 2016

 Lange Nieuwstraat - Eenhoornweg, nu: uitgerust in waterdoorlatend porfier

Duiken er soms moeilijkheden op bij die realisaties?

Ja natuurlijk. Soms lopen buurtwegen dwars door eigendommen. Dan wordt er nagegaan of we een verlegging kunnen overwegen.

Hoe verloopt het onderhoud nu?

Alles wordt zoals afgesproken op regelmatige basis gemaaid door de sociale werkplaats.

Zij komen regelmatig met suggesties om het onderhoudsplan uit te breiden met nieuwe wegjes. Deze voorstellen worden geëvalueerd en eventueel mee opgenomen.

Wat zijn de criteria om nieuwe stukken mee op te nemen?

We hebben een tragewegenplan opgemaakt waarbij we vooral naar de functionaliteit kijken en de mogelijkheid om de nieuwe stukken op te nemen in een wandellus.

Wat met de Dag van de trage weg?

Elk jaar neemt de milieuraad, waarin Natuurpunt sterk vertegenwoordigd is, het initiatief om een parcours dat over trage wegen loopt, in te wandelen. Dit jaar is de omgeving van Honegem in Erpe aan de beurt.

Ik nodig jullie leden uit om eens langs te komen en de nieuwe trajecten mee in te wandelen.

Peter D’Hondt

Geoffry Neerinckx

Wat bedoel je met functionaliteit?

Een weg kan bijvoorbeeld een alternatief vormen om kinderen veiliger naar school te laten fietsen. Een voorbeeld is de fietsautostrade (of fietsostrade) waaraan gewerkt wordt.

Om veel van die paden ook functioneel voor de fietsers te maken, gebruiken we bij de inrichting goed doorlaatbare materialen die ook geschikt zijn om op te fietsen. Dit jaar concentreren we ons op de omgeving van het domein Steenberg voor een aantal nieuwe realisaties.

Wat houdt zo een verlegging in?

De buurtweg wordt verlegd naar bijvoorbeeld de perceelgrens, zodat hij bij het heropenen minder last bezorgt voor de eigenaars van het perceel in kwestie.

We nemen verschillende verleggingen samen in één dossier. Op die manier zijn eigenaars ook makkelijker te overtuigen. Zeker als ze een degelijke uitleg krijgen over hoe we te werk gaan en waarom we dit doen. Dan worden er een aantal plots enthousiast.

Geoffry Neerinckx

dit permanente onderhoud te realiseren via sociale tewerkstelling.

 Zevekoot - Lange Nieuwstraat, vroeger

 Zevekoot - Lange Nieuwstraat, nu

okt/nov/dec 2016

dendriet 11

Hernieuwbare energie voor uw bedrijf Haalbaarheidsstudies en advies inzake biomassa, zonne-energie en windenergie voor bedrijven (ook KMO’s) Zero Emission Solutions bvba Frits De Wolfkaai 8/24, 9300 Aalst Tel +32 (0)53 41 66 66 Fax +32 (0)53 41 66 00 www.zeroemissionsolutions.com

Uw partner in advies & opleiding Leopolddreef 54

9290 Berlare

Kwaliteitzorg

ISO 9001 - EFQM

Milieumanagement Veiligheid & Gezondheid Energie & CO2

ISO 14001 - EMAS VCA – OHSAS 18001

ISO 50001 – CO2 Prestatieladder

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen ISO 26000 Interim Management Inspectie & Labo

ISO 17020 – ISO 17025

www.cryus.be info@cryus.be 0472/70.20.00

DENDERKALENDER 

uur van vertrek



plaats van afspraak

 



bijzonderheid

toelichting



contactpersoon

gids



zeker meebrengen

zaterdag 1 oktober Trektelling in Aubroek (Scheldebroeken, Berlare)

afd. Dendermonding

 Vanaf 7.00 doorlopend

 Ter hoogte van de telpost in het

Aubroek aan het Veerhuis in Berlare,

Waterhoek 25, 9290 Berlare  Met Vogelwerkgroep Durmevallei en vzw Durme tellen we de

overvliegende vogels die warmere

oorden opzoeken. Kom gerust een

kijkje nemen op onze telpost in de Scheldebroeken.  Vooraf contact opnemen met

Rudi Van Onderbergen – 0493 67 52 70 zaterdag 1 oktober

Activiteiten van Natuurpunt zijn voor leden gratis en niet-leden betalen e 1 (e 2 per gezin), tenzij expliciet anders vermeld.

Op onze excursies breng je best laarzen mee en zijn een verrekijker en een passende veldgids nuttig.

Bij activiteiten buiten de regio is carpooling gebruikelijk (e o,o7 per km/persoon).

het Geraardsbergse opvangcentrum

voor vogels en wilde dieren en

over de vele dieren die er worden

opgevangen en verzorgd. Nadien

kan je nog even nagenieten met

een pannenkoek en een

streekbiertje of frisdrank.  www.soswildedieren.be

zondag 9 oktober Rood met witte stippen

afd. Erpe-Mere

 09:30-12:00

 Hof Ter Vaerent, Keiberg 71, grens Erpe/Lede  We gaan op zoek naar de

kabouterhuisjes in onze bossen.  Peter D’Hondt – 0477 88 97 46

Eetfestijn Natuurpunt Boven-Dender

afd. Boven-Dender

 11:30-13:30 en 17:30-21:00  Parochiezaal, Grimmingeplein, Grimminge  Witte en zwarte pensen met

appelmoes, vegetarische schotel of

een boterham met hesp en rauwkost,

begeleid door een Iffraken, wijn of

frisdrank. De opbrengst gaat naar

de uitbouw van de

natuurreservaten in

Geraardsbergen, Lierde en Everbeek.  Koen Steenhoudt – 0472 90 80 57 koen.x.hilde@gmail.com zondag 2 oktober Herfst in de Gerstjens

afd. Aalst

 10:00-12:00





 

Parking Gerstenhof, Gerstenstraat 12, Erembodegem Het vochtige bos langs de Dender schakelt stilaan over van zomer naar winter. Je passeert diverse inrichtingswerken die de natuur vooruit helpen en de jeugd kan zich uitleven op de grote natuurspeeltuigen in het speelbos.

Peter Tolleneer 053 77 93 00 – groen@aalst.be

zondag 2 oktober Opendeurdag bij SOS Wilde Dieren

afd. Boven-Dender

 Doorlopend van 10 tot 18 uur  Hoge Buizemont 211, Geraardsbergen  Verneem alles over de werking van

zondag 9 oktober Week van het bos in het Liedekerkebos

afd. Affligem-Liedekerke

 9:45-12:00

 Ingang Liedekerkebos,

Schelfhoutstraat, Liedekerke  Bosgids Koenraad Asselman leert

ons tussen de bomen het bos herkennen.  Erik De Block – 053 68 35 88 erik.deblock@outlook.be zaterdag 15 oktober Muizenwandeling in Den Biest

afd. Haaltert

 18:30-20:30

 Vondelhof, Vondelen, Denderhoutem  Gezinswandeling met afsluitende drink.  Gids en muizenvanger Diemer Vercayie  natuurpunt.haaltert@gmail.com 0472 44 70 34 zondag 16 oktober Trektelling in Aubroek (Scheldebroeken, Berlare)

afd. Dendermonding

 Vanaf 7 uur doorlopend





Ter hoogte van de telpost in het Aubroek aan het Veerhuis in Berlare, Waterhoek 25, 9290 Berlare Met Vogelwerkgroep Durmevallei en vzw Durme tellen we de overvliegende vogels die warmere oorden opzoeken. Kom gerust een kijkje nemen op onze telpost in de

Scheldebroeken.  Vooraf contact opnemen met Rudi Van Onderbergen – 0493 67 52 70

zondag 16 oktober Wandelen in slow motion

afd. Erpe-Mere

 Vertrek tussen 8.30 en 9.30 uur

 Gillekeshof, Honegemstraat 81, Erpe

 Langs bewegwijzerd parcours kan je

op eigen tempo genieten van natuur

en cultuur.  Milieudienst Erpe-Mere – 053 60 34 00 milieu@erpe-mere.be

zondag 16 oktober Herfst in het Kravaalbos

afd. Denderleeuw

 14:00-17:30  Parking café Stinne, Putstraat, Meldert  Wandeling met aandacht voor mossen.  Peter Tolleneer  Bruno De Bruyn – 0496 59 52 43  Stevig schoeisel of laarzen zondag 16 oktober Paddenstoelenwandeling in de Heidemeersen

afd. Dendermonding

 14:00-17:00  Basisschool Ten Berge,

Galgenbergstraat 39, 9290 Berlare  Een natuurgids nodigt jullie uit

voor een paddenstoelenwandeling

in het natuurgebied de Heidemeersen.  Geert Vergote – gvergote@skynet.be

0474 27 69 36  Stevige wandelschoenen zondag 16 oktober Over zwammen, schimmels en Elfjes

afd. Lede

 14:00-17:00  Infobord bosparking, Kasteelstraat

189, Buggenhout  Het paddenstoelenseizoen is een

zeer boeiende periode in

het natuurjaar. Soorten zoals het

eekhoorntjesbrood, aardappelbovist,

braakrussula, geschubde inktzwam,

duivelsei en stinkzwam komen

veelvuldig voor in Buggenhoutbos

en misschien krijgen wij ze okt/nov/dec 2016

dendriet 13

allemaal wel te zien. Tijdens

de wandeling vertellen wij over de

noodzakelijkheid en het

mysterieuze leven van de zwammen.

Toegankelijk voor iedereen.

Organisatie samen met Natuurpunt s’Heerenbosch.  Gustaaf Van Gucht, ere-boswachter ANB  Yvette Saerens – 0479 30 24 77 saerens_yvette@hotmail.com  Wandelschoenen

zondag 23 oktober Herfst in D’Hoppe

afd. Boven-Dender

 14:00-17:00

 



Chalet Gérard, D’Hoppe 2, Flobecq Landschapswandeling op de grens van de Vlaamse Ardennen en het Pays des Collines op het moment dat de bossen hun mooiste herfstkleuren tonen.

Koen Steenhoudt – 0472 90 80 57 koen.x.hilde@gmail.com

Lievens-Houtem.  Bus wordt ingelegd, plaatsen

beperkt, reservatie nodig.  Patrick Rouckhout  natuurpunt.haaltert@gmail.com

0472 44 70 34

zondag 6 november Herfst in Somergembos

afd. Aalst

 10:00-12:00

 Einde Schietbaan (zijstraat Brusselse

stwg.) aan oude Zeebergbrug  Dit vrij jonge stadsrandbos heeft

zich snel ontwikkeld tot een mooi

gevarieerd stuk natuur. Het is

onlangs uitgebreid met het

Heuvelpark. Je mag suggesties

leveren voor de verdere inrichting ervan.  Antonia Geerts  053 77 93 00 – groen@aalst.be zaterdag 12 november Dag van de Natuur

zondag 30 oktober Geraardsbergen bij-vriendelijk

afd. Boven-Dender  Doorlopend van 10 tot 16 uur  Koetsenhuis, Abdijpark, Geraardsbergen  Actiedag van de imkersbond ‘Ons

Denderbieken’ i.s.m. VELT,

Natuurpunt en stad Geraardsbergen

rond het belang van honingbijen en

wilde bijen: infostands,

demonstraties, voordrachten, ruilen

van bijvriendelijke planten, enz.  www.onsdenderbieken.be zondag 30 oktober Paddenstoelenwandeling in het Neigembos

afd. Ninove  14:00-17:00  Kapel van Bevingen, 9403 Neigem  Op het programma staat een

luchtige kennismaking met de

zwammenwereld, gespekt

met weetjes en anekdotes. De

truc om een giftige van een eetbare

te onderscheiden? Je hoort het dan!

Vergeet vooral uw zintuigen niet,

want paddenstoelenwandeling, dat

betekent zien, ruiken, voelen en

zelfs een beetje proeven. In

samenwerking met Natuurpunt CVN.  Wim Veraghtert, wetenschappelijk

medewerker Natuurpunt Studie  Kris De Wit – 0470 19 10 97 krisdewit123@telenet.be zondag 6 november Daguitstap naar de Hoge Venen

afd. Haaltert  Daguitstap in samenwerking met

de afdelingen Herzele en Sint-

14 dendriet

okt/nov/dec 2016

afd. Denderleeuw

 9:00-12:00 en 13:30-16:00

 Wellemeersenstraat, begin van brug

 Boomplantdag rond de nieuwe fiets



voetgangersbrug aan de Wellemeersen, mogelijk in samenwerking met Pasar en Groen.

Bruno De Bruyn – 0496 59 52 43

zaterdag 19 november Aanplanten van bomen en struiken

afd. Boven-Dender

 9:00-12:30

 Infobord Moenebroek, kruising

Moenebroekstraat-Moorhofstraat, Schendelbeke  Op de Dag van de Natuur wordt

aan het Moorhof 1,5 ha nieuw

bos aangeplant. De plantgaten zijn

vooraf geboord, maar om de ruim

2000 boompjes in de grond te steken,

kunnen we wel wat hulp gebruiken.

Breng ev. een spade mee. Wij zorgen

voor soep en drank.  Carlos D’haeseleer – 054 41 87 09

carlos.dhaeseleer@gmail.com

zaterdag 19 november Beheeractiviteit in de Heidemeersen

afd. Dendermonding

 9:00-17:00

 Basisschool Ten Berge, Galgenbergstraat 39, Berlare  Knotten van knotwilgen of afzetten

houtkant in samenwerking met de

gemeente Berlare.  Drank en tussendoortje worden

aangeboden. Broodjes en drank voor

wie de hele dag blijft.  Vooraf contact nemen met Stefaan Thibau – 0478 65 17 00  Laarzen of stevig schoeisel,

werkhandschoenen, evt. bijltje,

hakmes of zaag

zondag 13 november

zaterdag 19 november

Open natuurbeheer en verkennende wandeling

afd. Affligem-Liedekerke  8:30-16:30 open natuurbeheer voor iedereen  14:00-16:30 wandeling langs de beheerwerken  Wandelaars: parking zwembad,

Sportlaan 2, Liedekerke  Natuurbeheer in het natuurgebied

Palitsebeekvallei. Iedereen is

welkom. We werken de ganse

dag door. Hapje en drankje voor de

medewerkers. De wandelaars

krijgen informatie over het

natuurbeheer en de resultaten ervan.  Erik De Block – 053 68 35 88 erik.deblock@outlook.be zondag 13 november De Sint achterna

afd. Erpe-Mere

 09:30-12:00

 Hof Ter Vaerent, Keiberg 71, grens Erpe/Lede  Ochtendwandeling met oog voor de

kale winterse schoonheid in het gebied.  Peter D’Hondt – 0477 88 97 46

Dag van de Natuur

afd. Lede

 9:00

 Kerk van Impe, Impedorp, Lede

 Wilgen knotten, zagen en aanplanten

in de Geelstervallei.  Wim Van Lancker – 0485 69 35 84 wim.van.lancker3@telenet.be  Laarzen noodzakelijk

zondag 20 november Herfstwandeling in de Heidemeersen

afd. Dendermonding

 14:00-16:00

 Basisschool Ten Berge,

Galgenbergstraat 39, Berlare  Geert Vergote, natuurgids in

opleiding, nodigt jullie graag uit voor

een herfstwandeling in het

natuurgebied de Heidemeersen.  Geert Vergote – 0474 27 69 36 gvergote@skynet.be  Stevige wandelschoenen zondag 20 november Vertelwandeling in Oud Smetlede

afd. Lede

 14:00-17:00

 Café Sparrenhof, oud Smetlede 100, Oordegem

Uitneembare wandelkaart

Boelaremeersen

Grasland Bos Moerasbos Moeras Akker Bebouwing Spoorweg Start wandellus 6 km Infobord 0

500m

ra tst

r

rf Tu

ek be

rs

e mm

at

t aa str

a ka e l ij

P

Da

veld Jonkheers

D

nweg Gentsestee

250

r e d en

Geraardsberg

Schendelbeke e borr Kerk ps

m Ka

Vo ld e

rss

tra

at

at

tra

De Gavers

gen

Onkerzele

Welkom in de Boelaremeersen De Boelaremeersen ademen geschiedenis. In het midden van de vorige eeuw werden in de Dendervallei heel wat populieren geplant om hout te leveren voor de luciferindustrie in Geraardsbergen. Zo werden de natte gronden toch nog een beetje rendabel.

Alleen hebben homogene populierenbossen een nefaste invloed op de biodiversiteit.

Wanneer ze rietvelden overschaduwen, gaat het riet zienderogen achteruit en verdwijnen ook de typische rietvogels.

Het wandelpad van 6 km leidt je door de kern van het gebied langs hooilanden, valleibossen en natte ruigten. Je keert terug via een hoger gelegen fietspad met een mooi uitzicht op de grote rietvelden. Ook het ooievaarsnest waar in 2016 met succes twee jongen werden groot-

Jean Van Holen

Intussen zijn de luciferfabrieken verdwenen. In 2000 heeft Natuurpunt een groot blok in de vallei tussen Nederboelare en Schendelbeke kunnen aankopen. De meeste populieren zijn gekapt en opgeruimd. Het resultaat is een gevarieerd en natuurlijk landschap met valleibossen, grote rietvelden, natte ruigtes en soortenrijke graslanden. Een ideaal biotoop voor bijzondere vogels zoals de blauwborst, rietgors, sprinkhaanzanger, Cetti’s zanger en nachtegaal. In combinatie met de ruigtevegetatie en de verspreide bomen en struiken vormen de grachten, greppels en veedrinkpoelen een geschikt leefgebied voor heel wat libellen. Maar ook vlinders en tal van andere insecten voelen zich hier thuis.

 Rietgors in de Boelaremeersen

gebracht, ligt aan het parcours. Sta dus zeker even stil bij deze prachtvogels!

Praktisch Startplaats is de parking tegenover de kerk, Kerkborre in Schendelbeke-Geraardsbergen (100 m van het treinstation van Schendelbeke). Het pad is bewegwijzerd met zeshoekige bordjes en het logo van Natuurpunt op houten palen.

Het pad is het hele jaar door toegankelijk voor wandelaars. Ca. 2 km is onverhard: stevig schoeisel of laarzen in natte perioden zijn aangewezen.

Steun dit natuurgebied met een gift op rekening BE56 2930 2120 7588 van Natuurpunt, Coxiestraat 11, 2800 Mechelen en vermeld Project 6640 - Boelaremeersen.

Bij elke gift vanaf 40 euro ontvang je een fiscaal attest.

Info: 0474 58 08 38, boelaremeersen@natuurpunt.be www.natuurpunt-boven-dender.be Foto vooraan: Walter Aelvoet

Natuurpunt Boven-Dender

 Een wandeling met een verhaal.

 Yvette Saerens – 0479 30 24 77 saerens_yvette@hotmail.com  Stevige waterdichte stapschoenen of laarzen

oorsprong en historische geschiedenis.

 Frans Roggeman

 053 77 93 00 – groen@aalst.be

  



afd. Boven-Dender 16:00-18:30 De Helix, Hoogvorst 2, Grimminge Traditionele avondwandeling in het Raspaillebos, op zoek naar de bosuil.

Als het weer meevalt, is een auditief spektakel gegarandeerd. Met wat geluk krijgen we er ook een of meerdere te zien. Aansluitend borrel, glühwein of warme choco (tegen vrije bijdrage).

Koen Steenhoudt – 0472 90 80 57 koen.x.hilde@gmail.com

afd. Ninove

 19:30-22:30

17de Natuur- en milieuquiz

afd. Ninove

zaterdag 10 december

 19:30-23:30

 Jeugdcentrum De kuip, Dr.

Hemerijckxplein, Ninove  Al voor de 17de keer kan je komen

meegenieten van de milieu- en

natuurquiz van de Denderstreek.

Ploegen van 4 personen. Algemene

vragenreeksen, fotoreeksen,

themareeksen, een tafelronde en

een 1-3-5 puntenronde met vragen

over natuur en milieu. Maar ook

aardrijkskunde en natuurkunde

komen aan bod, net als cultuur,

politiek en actualiteit, dit alles met een

link naar natuur en milieu.  Inschrijven door 20 euro per ploeg te

storten op rekening

BE17 9793 5295 5521 van NP-Ninove,

Brusselstraat 4A, 9320 Erembodegem,

met vermelding “quiz 2016” +

ploegnaam, en een bevestigingsmail

naar Wouter Mertens  Wouter Mertens – 0495 68 89 33

wouter.mertens@natuurpuntninove.be zondag 4 december Trekvogels spotten









afd. Affligem-Liedekerke 9:30-12:00 Afspanning Den Haas, Wijngaardbosstraat 6, Gooik Leeuweriken spotten aan en rond de kapitein Zeppos molen. In samenwerking met Cinerea.

Erik De Block – 053 68 35 88 erik.deblock@outlook.be zondag 4 december

Infoavond over roofvogels en hun vliegkunsten

afd. Boven-Dender

 20:00-22:00

 De Helix, Hoogvorst 2, Grimminge

 Vogelkenner Wouter Faveyts vertelt



over de roofvogels in onze streek en wordt daarbij aangevuld door Patrice Fabry, een ervaren parapenter die alles weet over wolken, luchtstromen, thermieken, enz.

Johnny Cornelis – 0474 58 08 38 johnny_cornelis@hotmail.com

zondag 11 december Over winteren

afd. Erpe-Mere

 09:30-12:00

 Hof Ter Vaerent, Keiberg 71, grens Erpe/Lede  Hoe komt de natuur de winter door?  Peter D’Hondt – 0477 88 97 46 zondag 18 december Winterwandeling door Geelstervallei

afd. Lede

 14:00-17:00

 Café De Wijmenier, Ledezijdestraat 76, Impe  Natuurwandeling.  Yvette Saerens – 0479 30 24 77 saerens_yvette@hotmail.com  Laarzen noodzakelijk

Natuurbeheer

Kravaalbos

Elke zaterdag

afd. Aalst

Natuurbeheer

 10:00-12:00

 Hof te Putte, Putstraat 161, Meldert

 Verkenning van het Kravaalbos met

aandacht voor de geologische

Natuurbeheer

Natuurreizigersavond

 NIEUWE LOCATIE!

Buurthuis De Pallieter in Outer, Smid

Lambrechtstraat 100, 9406 Outer  Diverse natuurpunters komen elk

op zeer gevarieerde wijze hun voorbije

natuurreis toelichten aan de hand van

een projectie van hun foto’s. Voor het

ter perse gaan van dit boekje

hadden we al toezeggingen over onze

gezinsmeerdaagse naar Park Hoge

Kempen door Frederik, Vercors/

Camargue door Carlos,...en nog vele anderen.  Joachim De Maeseneer – 0499 80 89 05 joachimdm@yahoo.com

zaterdag 26 november

zondag 16 oktober

woensdag 7 december

zaterdag 26 november Uilentocht in het Raspaillebos

 Wim Van Lancker – 0485 69 35 84 wim.van.lancker3@telenet.be

afd. Lede

 9:00

 Kerk in Impe, Impedorp, Lede

afd. Affligem-Liedekerke

 8:30-13:00

 Plaats van afspraak wordt tijdig meegedeeld  Natuurbeheer in een van onze

reservaten.Drank en een tussendoortje

worden aangeboden.  Marc Michiels – 053 67 11 91 marcusmichiels@telenet.be

zaterdag 5 november Heidemeersen









Afd. Dendermonding 9:00-12:00 Basisschool Ten Berge, Galgenbergstraat 39, Berlare Bestrijding (uittrekken, uitsteken) Amerikaanse vogelkers op de rivierduin ‘t Stampkot.

Vooraf contact nemen met Dirk De Mesel – 0476 33 10 43 zaterdag 26 november Wachtbekken 6

afd. Dendermonding  9:00-12:00 en 13:30-16:30  Kappen wilgenopslag en/of knotten

van knotwilgen.  ’s middags broodjeslunch met warme soep  Vooraf bellen naar Dirk De Mesel – 0476 33 10 43  Laarzen en werkhandschoenen zondag 11 december Natuurbeheer

afd. Affligem-Liedekerke  8:30-13:00  Plaats van afspraak wordt tijdig meegedeeld  Natuurbeheer in een van onze

reservaten. Drank en een

tussendoortje worden aangeboden.  Marc Michiels – 053 67 11 91 marcusmichiels@telenet.be zaterdag 17 december Sint-Onolfspolder

afd. Dendermonding  9:00-12:00 en 13:30-16:30  Tijsluis aan monding Nieuwe Dender,

kant van Appels (tussen Maaistraat en Sint-Onolfsdijk)  Knotten wilgen of afzetten houtopslag.  Vooraf contact nemen met Bart Dierickx – 052 21 03 81  Laarzen of stevig schoeisel,

werkhandschoenen, evt. motorzaag,

bijltje of hakmes

okt/nov/dec 2016

dendriet 19

20 dendriet

okt/nov/dec 2016

Op zoek naar

vrouwenschoentjes in Oostenrijk!

Kristallen meren, diepe dalen en prachtige natuur temidden van het imposante Alpenlandschap maken van Karinthië een populaire vakantiebestemming in Oostenrijk.

Je vindt hier een van de mooiste berggebieden van het land, met toppen tot wel 3000 meter hoog, oeroude bossen, prachtige watervallen, meren en een rijke flora en fauna.

Target

In dit decor gaat Natuurpunt Lede van 20 tot 27 mei 2017 op zoek naar vrouwenschoentjes.

Het vrouwenschoentje (Cypripedium calceolus) is de grootste in Europa voorkomende orchideeënsoort. De plant dankt zijn naam aan de vorm van de bloem, die enigszins op een damesschoentje lijkt. Het is een soort van het middelgebergte, en uiterst zeldzaam. In België komt hij in het wild niet voor. Wie deze orchidee in het wild heeft gezien, is op slag verliefd. Het schijnt dat het vrouwenschoentje er maar liefst 15 jaar over doet om zijn eerste blad te vormen. Zes jaar later kan men de eerste bloem verwachten.

Programma

Ook interessant voor natuur- en plantenliefhebbers is de Wacholderhain. Het ongeveer 5 hectare grote natuurbeschermingsgebied in de buurt van Schloss Stein bij Dellach herbergt een zeldzame, doornachtig groeiende jeneverbessoort.

Een bezoek zeker waard is het kruidendorp Irschen. De steile, schrale bergweiden bieden een goede voedingsbodem voor aromatische wilde kruiden die ook in boerentuinen kunnen gedijen.

Ook een degustatie en bezoek aan de schnapsboerderij in Lienz is mogelijk.

De talrijke groene bergalmen en kristalheldere meren waaronder Weissensee nodigen ons uit tot een bezoek, wandeling of boottochtje.

Gidsen zijn alvast Yvette Saerens en Filip Bauters.

Drank en andere extra’s zijn voor eigen rekening. De toeslag voor een 1-persoonskamer bedraagt 60 euro.

De plaatsen zijn beperkt, dus schrijf je snel in.

Je inschrijving is pas geldig na betaling van het voorschot (50 euro per persoon) op de rekening van Natuurpunt Lede, BE59 9792 1409 0826, met vermelding Karinthië 2017 en aantal personen.

Neem contact op met: Filip Bauters, natuurpunt Lede: tenb@telenet.be of 0473 521 488 Yvette Saerens, voorzitter Lede: saerens_yvette@hotmail.com of 0479 302 477 Meer info: www.vakantie-in-oostenrijk.be

Inschrijven

Daan Stemgée

De deelnameprijs bedraagt 599 euro per persoon. Daarin is inbegrepen: A vervoer met luxe-autocar De Ras; A verblijf in het Waldpension Ferienpark Putz in Berg im Drautal: 5 nachten in 2-persoonskamer met ontbijt, soeplunch, avondeten + alcoholvrije dranken; A bezoeken, uitstappen en animatie. okt/nov/dec 2016

dendriet 21

M6826 en M6827 bijna op de vlerken

Micheline Vanderstricht

M6826 en M6827 zijn de ringnummers van wellicht de best gemonitorde ooievaarsjongen van ons land. In het late voorjaar wist ons vertrouwde mannetje een wijfje te strikken. Uit hun amoureus avontuur werden twee jonge telgen geboren. Een voor Vlaanderen vrij unieke gebeurtenis.

M6364 en de zijnen

Micheline Vanderstricht

In 2014 bracht een ooievaarskoppel een jong groot op een afgeknakte populier bij het Gaverdomein in Geraardsbergen.

Het mannetje, in 2010 in Planckendael geringd als M6364, legde toen definitief zijn claim op het gebied. Vorig jaar ging zijn voorkeur naar een kunstplatform bij de Gaveringang en naar een nieuw wijfje, twee jaar jonger en

22 dendriet

okt/nov/dec 2016

ook afkomstig uit Planckendael. Een ei kwam uit, maar kuikenlief bleek al na een week spoorloos. Dit voorjaar trof M6364 op zijn nest een broedende gans. Reden genoeg om weer

Zeldzaamheid in Vlaanderen

In 1895 broedde de laatste ooievaar van ons land in Gistel, West-Vlaanderen. In de jaren zestig werden ooievaars losgelaten in het Zwin, in de jaren negentig volgde Planckendael, en recent kwam ook Pairi Daiza aan de beurt. De drie populaties groeien uiterst traag. Momenteel tellen ze samen 70 paren. Slechts een aantal van hen neemt deel aan de jaarlijkse trek. Spontane vestigingen buiten de uitzettingslocaties zijn op beide handen – misschien zelfs op één – te tellen. Boven-Dender is dan ook apetrots op zijn koppel klepperaars, in hun eigen reservaat, op

hun eigen nestplatform. Het broedsucces is nog opmerkelijker aangezien een groot deel van de ooievaarsjongen verloren ging in een junistorm.

Babyborrel

We hopen natuurlijk stilletjes dat de basis werd gelegd van een kleine populatie. De voorbije jaren pleisterden trouwens nog andere ooievaars in het gebied. En de natuurgebieden langs de Dender zijn alvast een goede voedselstek. Reden genoeg om de zaak op de voet te volgen. De twee jongen werden dan ook geringd. Op zondag 3 juli hees ringer Wim zich via een vooraf uitgeteste hydrauliek naar het 12 meter hoge nest, en bracht de twee pulli op grondniveau. Ze waren toen vier weken oud. Op een kar werden ze onder ruime belangstelling van de buurtbewoners gemeten, gewogen en geringd. M6826 was met een vleugellengte van 277 mm en een gewicht van 2,063 kg een maatje groter en zwaarder dan M6827.

Een verschil dat wellicht verklaarbaar is door het ongelijktijdig uitkomen van de eieren. Nadat de twee jonkies weer in het nest waren gehesen, werd onder onze braderijtent een buurtfeestje gebouwd. Een gesmaakt evenement, dat we hopelijk volgend jaren mogen overdoen.

Intussen kreeg dit verhaal een onwaarschijnlijk staartje... waarover meer in de volgende Dendriet!

Koen Steenhoudt

Micheline Vanderstricht

naar iets anders uit te kijken. Zijn oog viel op een platform dat wij vorig jaar plaatsten in De Boelaremeersen. Hij moest wachten tot april eer een madam – alweer een nieuwe – zijn geklepper beantwoordde. Er werd gepaard, gelegd en gebroed, tot vijf weken lang. Rond 2 juni braken twee kuikens door de schaal. Bij het schrijven van dit artikel zijn ze negen weken oud. Enkel een zwarte bek en zwarte poten onderscheiden hen nog van hun ouders. Ze kunnen nu elke dag het nest verlaten. Binnen enkele weken zeilen ze samen met leeftijdsgenoten, zonder pa en ma, louter op hun aangeboren trekinstinct, zuidwaarts. Misschien wel tot in westelijk Afrika.

Terwijl je dit artikel leest, toeven ze waarschijnlijk al in het zuiden.

okt/nov/dec 2016

dendriet 23

24 dendriet

okt/nov/dec 2016

Affligem:

Wim Van Grieken

natuur in een abdijlandschap Op 16 oktober vindt de Erembald-Kravaal happening plaats aan de abdij van Affligem.

Je kan dan een heerlijk stukje van Affligem ontdekken. Naast cultureel erfgoed biedt deze omgeving ook heel wat groen. Want achter de abdij schuilt een prachtig stukje natuurgebied.

Van Erembald tot Kravaal

Affligem maakt samen met Aalst, Asse en Opwijk en de provincies Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant deel uit van het samenwerkingsverband Van Erembald tot Kravaal. Het grondgebied van Affligem dat in het project is opgenomen, omvat vooral het abdijlandschap.

Dat landschap begint aan het Kluisbos, aan de rand met Aalst, en loopt door tot aan de Brusselbaan. Wat dit gebied te bieden heeft, is niet min. Het omvat de centraal gelegen abdij van Affligem, de abdij Mediatrix en de Kluiskapel aan het Kluisbos. Ooit was het hele gebied een onderdeel van de eigendommen van de abdij.

Monocultuur met een streepje groen

Aan de voorzijde van de abdij liggen de kouters, van oudsher landbouwgebieden, waarvan de Kluizekouter de belangrijkste is. Een twintigtal jaar geleden was dit nog een lappendeken van percelen met afwisselend diverse teelten en weilanden, omzoomd met kleine landschapselementen. Spijtig genoeg is dit beeld door de industrialisering van de landbouw helemaal verdwenen. De kleine landschapselementen zijn stelselmatig verwijderd en de verscheidenheid van teelten heeft moeten plaats ruimen voor grote vlakten monocultuur (vooral maïs).

Gelukkig zijn er nog de twee beken met beboste oevers die zorgen voor variatie in het landschap.

De “Kleine Kluiswandeling” maakt een wandellus vanaf de Abdij langs de beide beken naar de Kluiskouter en de Kluiskapel en via de abdij Mediatrix terug naar de Abdij.

Domentse broeken

Maar het mooiste gebied bevindt zich achter de Abdij: het natuurgebied Koudenbergbeekvallei, dat de Domentse en Bleregemse broeken omhelst.

De combinatie van belangrijke natuurwaarden en historische plekken maakt van dit natuurgebied een uitzonderlijke omgeving.

Het bronbos in en rond de vallei van de Koudenbergbeek (Domentse broeken) bezit een rijke flora, waaronder goudveil, reuzenpaardenstaart, eenbes, heelkruid, keverorchis, muskuskruid, bosanemoon, sleutelbloem, boshyacint, moesdistel en dotterbloem. Aan de rand van het bos vindt men zelfs schedegeelster.

Kalkminnende planten groeien er naast zuurminnende.

Door de afwisseling van kleigronden en leemgrond slingert de Koudenbergbeek zich diep ingesneden door het bronbos. Verschillende beekjes voeden de Koudenbergbeek. Hierdoor vormt zich op meerdere plaatsen kwelgebied dat zorgt voor een waardevolle kwelvegetatie: denk maar aan goudveil, dotterbloem, reuzenpaardenstaart en muskuskruid.

Aan de waterkwaliteit moet nog gewerkt worden. Er wordt nog steeds afvalwater geloosd via afloopjes in de achtertuinen van de Domentstraat, en ook vanuit de Bleregemstraat komt soms via de zijbeekjes nog rioolwater in de Koudenbergbeek terecht. Maar sinds de werken van Aquafin is de toestand fel verbeterd.

In het valleigebied vindt men relicten van vroegere vijvers van de abdij van Affligem en ook van een oude groeve waar de fameuze Affligemse zandsteen werd gedolven. Die zandsteen vindt men onder andere terug okt/nov/dec 2016

dendriet 25

Bleregemse broeken

Het bronbos in de Bleregemse broeken is een oud bos met forse wilde kers, oude populieren en Spaanse aak. Hopelijk vinden we hier autochtone zwarte populieren zodat hun genetisch materiaal nog kan gebruikt worden.

Onderzoek zal dit moeten aantonen.

In dit stuk bos is er geen beheer, zodat het dode hout een rijke bron kan vormen voor nieuw leven.

Het Roofridderspad is een uitgestippelde wandeling die vertrekt aan de abdij van Affligem en door het natuurgebied loopt, deels langs bestaande wegen maar ook langs historische voetwegen die weer opengesteld werden. Om zo weinig mogelijk hinder te veroorzaken werd in samenspraak met de plaatselijke landbouwer de voetweg verplaatst naar de rand van de graasweide en werden enkele poorten voorzien om de weide te kunnen kruisen. De wandelweg loopt door het bos en langs de Koudenbergbeek.

Op de wandeling door de broeken vind je een aaneenschakeling van bosjes, weilanden, akkers en moerassige gedeelten. Geniet van de verscheidenheid van het landschap: over een akker, langs en over de Koudebergbeek, langs bosranden met prachtig uitzicht… De nieuwe infoborden langs het parcours geven uitleg over het gebied.

Het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO) voerde een genetische analyse uit op de imposante populier aan het Roofridderspad. Wat velen al hadden vermoed, blijkt correct te zijn: we hebben hier te maken met de bijzonder zeldzame zwarte populier, een van de meest bedreigde boomsoorten in Europa en bijna uitgestorven in Vlaanderen.

De huidige lus wordt nog uitgebreid met een wandelpad en een knuppelpad langs de Koeyvijver doorheen de recente aangekochte gronden. Hopelijk wordt dit een primeur voor de happening van 16 oktober.

Beheer door samenwerking

Natuurpunt Affligem heeft geen eigen natuurgebieden in beheer. Maar er is een zeer nauwe samenwerking met het gemeentebestuur van Affligem en met het Regionaal landschap Pajottenland & Zennevallei, zowel voor de uitbouw van het abdijlandschap als voor de bescherming en ontwikkeling van het natuurgebied Koudenbergbeekvallei. Dit werd opgenomen als GNOP (Gemeentelijk natuurontwikkelingsproject).

Leden van Natuurpunt zijn vanaf het begin betrokken bij de keuze en de begeleiding van het GNOP-gebied. Steeds is geijverd voor de ontwikkeling en de bescherming van het gebied. De werkgroep GNOP heeft als taak de verdere ontwikkeling van het gebied te coördineren en het gemeentebestuur te adviseren bij het te volgen beleid.

Wim Van Grieken

Wim Van Grieken

in de kathedraal van Antwerpen en in vele andere kathedralen en kerken in de toenmalige Nederlanden. De naam Doment verwijst naar de herkomst van Waalse steenkappers.

Het toponiem Koeyvijver doet vermoeden dat hier ook een vijver was, al is die niet op de Ferrariskaart terug te vinden. Nochtans is de diepte en de dijk duidelijk herkenbaar in het landschap. Met de hulp van het Regionaal Landschap werd hier een poel gegraven, vlak naast het beekje dat vroeger de Koeyvijver met water vulde.

 Zwarte populier: uiterst zeldzaam in Vlaanderen, gast in Affligem

26 dendriet

okt/nov/dec 2016

Cursus ’Natuur in je tuin’ We weten allemaal waar we stukjes ‘natuur’ kunnen vinden. Maar hoe breng je de natuur naar jou toe? Wat kan je zelf doen in je eigen tuintje, terras of balkon om die natuur een handje te helpen?

Dit alles en nog veel meer kom je te weten tijdens de cursus ‘Natuur in je tuin’ van Natuurpunt Erpe-Mere.

De volgende thema’s komen aan bod tijdens twee lesavonden: ecologische siertuinen, de juiste plant op de juiste plaats, vogels, insecten, zoogdieren en amfibieën in de tuin.

De lesgever is Joeri Cortens, medewerker van Natuurpunt CVN.

Waar en wanneer?

Donderdag 16 en 23 februari 2017 van 19.30 tot 22.30 uur in Buurthuis Meyerskouter, St. Maartensstraat in Burst (9420 Erpe-Mere).

Op een later moment bezoeken we nog een natuurvriendelijke tuin.

Inschrijven

Wim Dirckx

Joeri Cortens

Wil je er zeker bij zijn en nu al inschrijven? Stuur dan een e-mail naar natuurpunt.erpemere@gmail.com of kijk op de Facebookpagina van Natuurpunt Erpe-Mere.

 Joeri Cortens toont je hoe je tuin natuurlijk in te richten  Een mini-natuurgebied met lavendel in je eigen tuin okt/nov/dec 2016

dendriet 27

Wederzijdse appreciatie Padstappers Geraardsbergen zag de doopvont in 1983. De wandelclub telt nu 800 leden en behoort hiermee tot de grootste van het land. Eind 2015 heeft de 350.000-ste stapper de Geraardsbergse paden betreden. De aantrekkingskracht van de club zit verscholen in de naam. Wie naar Geraardsbergen komt wandelen, weet dat beton- en asfaltwegen – waar mogelijk – uit de omlopen geweerd worden.

Langs bekende en vergeten paden

Met een stapfrequentie van één wandeling per maand, en een publiek van 1000 tot 1500 wandelaars, zorgen de Padstappers dat de Geraardsbergse paden open blijven.

Parcoursbouwer Kurt maakt elke wandeling tot een ‘wandelbeleving’, langs verrassende trajecten, niet zelden eigenhandig gemaaid. Af en toe wordt, in overleg met een landbouwer of de lokale overheid, een veldwegel uit de vergetelheid gehaald.

Natuurreservatentocht

De mattentaartentocht is dé traditional. Een voorjaarsfeest, telkens weer goed voor 3000

28 dendriet

okt/nov/dec 2016

tot 5000 wandelaars. Enkel de Radio 2-tocht, een éénmalig initiatief van een paar jaar geleden, deed met 12.000 (!) deelnemers beter. Ook de natuurreservatentocht is een klassieker. Hij staat vast geprogrammeerd op de laatste zondag van september. Kurt maakt er dan een erezaak van om zo veel mogelijk reservaten van Natuurpunt Boven-Dender en VZW De Mark aan elkaar te puzzelen. Het resultaat is één grote natuurbelevingstocht door bronbossen, rivier- en beekvalleien, ruigtes en rietvelden en glooiende kouters, omzoomd met wilgen en hagen. Bij redelijk nazomerweer trekt dit evenement tot 3000 wandelaars.

Chris Van Cauwenberge

Padstappers en Natuurpunt

Wederzijdse appreciatie

Sinds ettelijke jaren zien we jaarlijks na de natuurreservatentocht een mooi sommetje op onze rekening verschijnen. Een blijk van appreciatie vanwege de Padstappers voor onze zorg voor de natuur, en ons streven om die natuur bij de mensen te brengen. Een geste die wij op onze beurt erg weten te appreciëren. Meer inkomsten betekent meer natuurgebieden of grotere blokken en dus af en toe ook een nieuw wandeltraject. Zo legden we deze zomer zeven bruggetjes over greppels in de Boelaremeersen om het gebied het hele jaar door bewandelbaar te maken. Nog voor het traject werd bewegwijzerd, hebben de Padstappers het al uitgetest en goed bevonden.

parcours. Uit deze jaarlijkse traditie groeide een vriendschapsband die in 2014 uitmondde in een ander schitterend moment van samenwerking.

De Vlaamse Ardennendag vond toen plaats in onze regio, met de Helix als uitvalsbasis. Het initiatief groeide, en werd een Natuurfeest met 2000 deelnemers. Er werd ons gevraagd om de wandellogistiek en de catering voor onze rekening te nemen. Toen we een beroep deden op het materiaal van de Padstappers, kregen we niet alleen de tenten, stoelen, tafels, frigo’s en tapinstallatie in bruikleen, maar daarbovenop een hele ploeg enthousiast werkvolk, zonder wie deze schitterende activiteit nooit was mogelijk geweest.

Goede vrienden

Padstappers Geraardsbergen vzw INFO

Na enkele keren ongevraagd financiële steun te hebben ontvangen, stelden we voor om onze eigen bijdrage te leveren aan de natuurreservatentocht. Sindsdien helpen vrijwilligers van Natuurpunt en VZW De Mark mee met de bemanning van één van de rustposten langs het

info@padstappers.be www.padstappers.be

okt/nov/dec 2016

dendriet 29

Knotseizoen van start

Cursus kettingzagen

Laat je knotbomen gratis knotten

Regionaal Landschap Schelde-Durme orga niseert in Aalst een cursusdag ‘Veilig omgaan met de kettingzaag’. Ook vrijwilligers van Natuurpunt kunnen aan deze interessante en doorgedreven opleiding gratis deelnemen. Die dag leer je alles wat je als knotter moet weten over techniek, veiligheid en natuurvriendelijk werken. Deze cursus is zelfs voor ervaren knotters interessant. Hij vindt plaats in Aalst op zaterdag 22 oktober van 9 tot 16 uur (theorie in de voormiddag en praktijk in de namiddag).

Meer info krijg je na je inschrijving.

Info en inschrijven: jan@rlsd.be of 052 33 89 11 en houtzoekerscursus op www.rlsd.be > agenda

In november gaat het nieuwe knotseizoen van start. Heb je zelf knotbomen staan en ontbreekt de tijd om ze te beheren, doe dan kosteloos een beroep op het houtzoekersproject van Regionaal Landschap Schelde-Durme.

Houtzoekers knotten gratis knotbomen en houtkanten, in ruil voor het brandhout. Ze hebben hiervoor een gratis dagopleiding gevolgd.

Heb je knotbomen met takken van minstens vijf jaar oud (een arm dik) of houtkanten die al tien jaar niet meer beheerd zijn, geef dan een seintje via jan@rlsd.be of bel 052 33 89 11.

30 dendriet

okt/nov/dec 2016

Natuurpunt Denderstreek in actie…

 Gevonden! Den Draak van de turfput in natuurgebied Honegem

 Kruidenwandeling met Natuurpunt Lede en KVLV Lede

 Boomplantactie Wijngaardoeverpark Aalst

 Natuurpunt Ninove in de Hoge Kempen

 ‘To bee or not to bee’ met de brandweer van Aalst in Beneden-Dender