Publisher Aris Marinakis Title Owner / Managing Director Vassilios Bartzokas / Design Ambassador Art Direction & Design Post–Spectacular Office Editorial Director Danai Makri / Design Ambassador Editor In Chief Tina Marinaki Editors Thanassis Diamantopoulos Melina Arvaniti Pollatou Marianna Tsapepa Elpida Roidou Guest Editors Geoffrey R. Pyatt Annie Markitanis Spyros Hound George Kazakos Copy Editing & Proofreading George Mantzouranedes
Archisearch the Paper Edition is a printed edition of Archisearch.gr © Design Ambassador thedesignambassador.com All rights Reserved
IN dex: [01] Agenda [02] Architecture [03] Offices [04] Design walks [ + ] Women in Architecture [05] People [06] Events [07] Urban
p.012 p.066 p.100 p.122 p.145 p.194 p.228 p.262
@ge
enda:
[01.1] [Anniversary] The Design Ambassador Time Map: p.14 Celebrating the 10—year—anniversary of archisearch.gr [01.2] [Books] Treat Your Shelf: 5 books that are perfect p.18 for feeding your imagination [01.3] [Trend] Slowdown! p.20 [01.4] [Trend] Loneliness is the Hottest Trend p.22 (on Instagram): “Alone Together„ with Aristotle Roufanis [01.5] [Trend] Fashion Snacks! p.24 [01.6] [Photography] The World from Above p.30 [01.7] [Case Study] Not About a Hotel Opening p.32 [01.8] [Art Direction] A New Lifestyle p.34 [01.9] [Opinion] Adapt to Thrive p.36 [01.10] [Photography] Back to Black (& White) p.38 [01.11] [Fashion] African Vibes p.40 [01.12] [Architecture] Into the DELTA Process p.46 [01.13] [Architecture] Into the “Blue„ p.48 [01.14] [Architecture] p.52 “Hide, Breath, Cultivate and Wander„ [01.15] [Newcomer] A Design to Shelter Design p.54 [01.16] [Lifestyle] Design Clubbing p.56
[01]
agenda
[Anniversary] The Design Ambassador Time Map Celebrating the 14
Vassilios Bartzokas
10—year—anniversary of archisearch.gr O Βασίλης Μπαρτζώκας γεννήθηκε και μεγάλωσε στη χώρα των αρχιτεκτονικών υλικών. Από μικρό παιδί έμαθε να αναγνωρίζει τις υφές, να ταιριάζει τα μοτίβα, να παρατηρεί και να προτείνει τρόπους για να ενταχθούν σε ένα ολοκληρωμένο αρχιτεκτονικό έργο. Η επαφή του με την αρχιτεκτονική και τους ανθρώπους της ενίσχυαν ολοένα και περισσότερο την αγάπη του για αυτή. Έτσι το πάθος του έγινε επάγγελμα, που συνδυάστηκε με τα hard skills του στο management και τα soft skills του στην επικοινωνία, το matchmaking και τη δημιουργικότητα. Οι καρποί αυτής της ένωσης είναι μία σειρά από εκδόσεις, φεστιβάλ, συνέδρια και άλλα events που συνδέουν την αρχιτεκτονική με την επιχειρηματικότητα και την κοινωνία.
[01.1]
Vassilios Bartzokas was born and raised in a country where the production of architectural materials is a common theme. Since he was a child he learned how to recognize textures, match different patterns, observe and suggest ways that they could be integrated in a completed architectural project. His interaction with architecture and its people intensified his love for this field more and more. His passion ended up becoming his profession, that was also combined with his hard skills in management, his soft skills in communication together with matchmaking and creativity. The fruits of this merge are a series of publications, festivals, conferences and other events that combine architecture and entrepreneurship with our society.
Στο πλαίσιο της οικογένειάς του, ο Βασίλης Μπαρτζώκας έχει 4 παιδιά: τους 3 λατρεμένους του, πανύψηλους γιους που ζουν στο Βερολίνο και κυκλοφορούν στα social media με το hashtag #skatofatses, αλλά και το ARCHISEARCH.gr που «κατοικεί» στο διαδίκτυο, ενίοτε βγαίνει για λίγο στο χαρτί. Regarding his family life, Vassilios Bartzokas has 4 kids: his 3 beloved and extremely tall sons who live in Berlin and their presence in social media is always accompanied by the hashtag #skatofatses and ARCHISEARCH.gr that lives on the Internet but also makes its appearance on paper once in a while. Φέτος το ARCHISEARCH.gr έχει τα γενέθλια των 10 χρόνων του. Γιορτάζει το σήμερα με μία σειρά δράσεων, προετοιμάζει το αύριο και θυμάται όλη την πορεία που το μετέτρεψαν σε αυτό που είναι σήμερα, παράλληλα με την εξέλιξη του δημιουργού του. Από το 2009, με ένα διάλειμμα στα χρόνια που ο Βασίλης Μπαρτζώκας δοκίμαζε τις δυνατότητές του στο Βερολίνο και σε μεγάλες πόλεις της Κίνας, το έργο της Design Ammbassador και του ARCHISEARCH. gr είναι αδιάκοπο, γνήσια ενδιαφέρον, προοδευτικό και επνευσμένο. This year, ARCHISEARCH.gr celebrates its 10-year-anniversary with a series of initiatives and events while preparing for tomorrow and reminding us of its course that has made it what it is today, along with the evolution of its creator. Since 2009, with a break during the years when Vassilios Bartzokas ventured into opportunities in Berlin and metropolis in China, the work he has been doing for Design Ambassador and ARCHISEARCH.gr has been ongoing, deeply interesting, progressive and inspiring.
H έκθεση Invisible Hotel, που πραγματοποιήθηκε σε παραγωγή της Design Ambassador, στο τεχνολογικό Πάρκο Θέρμης, και στο Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ στο Νέο Ψυχικό, με την επιμέλεια του Μέμου Φιλιππίδη προσκάλεσε 10 νέους αρχιτέκτονες να δημιουργήσουν τα ξενοδοχεία του μέλλοντος χωρίς προϋπολογισμό, χωρίς κανόνες και χωρίς περιορισμούς για τον ιδανικό πελάτη. « Εκείνα ήταν τα χρόνια που εμπεδώθηκε ότι η αρχιτεκτονική και τα media μοιράζονται κοινά εργαλεία», λέει ο Βασίλης Μπαρτζώκας. Στην έκθεση, οι συμμετέχοντες αρχιτέκτονες παρουσίασαν avant garde ξενοδοχεία τους με animations, οραματιζόμενοι– σαν σκηνοθέτες – πώς θα είναι η κίνηση μέσα σε αυτά. Στην επιτροπή βρίσκονταν ακόμη περισσότεροι starchitects όπως οι David Chipperfield, Roman Delugan, Juergen Mayer, Joel Sanders, o Δάκης Ιωάννου και καταξιωμένοι Έλληνες. Επίσης στην έκθεση οι επενδυτές, οι ξενοδόχοι, οι επιχειρηματίες και οι κατασκευαστές είχαν την ευκαιρία να πάρουν μία γεύση για τις δυνατότητες της αρχιτεκτονικής και να ενημερωθούν για όλα τα «αόρατα» που θα μπορούσαν να γίνουν ένα πραγματικό ξενοδοχείο στο μέλλον.
2005: STARCHITECTS AND INVISIBLE HOTELS
2007: ΈΝΑ ΑΝΟΙΧΤΌ ΓΡΑΦΕΊΟ ΓΙΑ ΌΛΟΥΣ,ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΆ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ
Το The “Archive” ήταν μια βιβλιοθήκη υλικών αρχιτεκτονικών εφαρμογών και παράλληλα ένας δημιουργικός χώρος εργασίας, που απευθυνόταν σε αρχιτέκτονες και designers. Σχεδιασμένος από τις αρχιτέκτονες Κατερίνα Κοτζιά και Κορίνα Φιλοξενίδου. Η πρόθεση ήταν να δημιουργηθεί ένας χώρος με αναφορά στην αρχιτεκτονική μακέτα, η οποία αποτελεί το κατεξοχήν συνθετικό εργαλείο των αρχιτεκτόνων. Πρόκειται για μια λευκή αναδιπλούμενη επιφάνεια ‘παγιδευμένη’ μέσα σε ένα ισόγειο χώρο 21τ.μ., ο οποίος βάφτηκε με μαύρο χρώμα. Η ‘ανοιχτή’ αυτή κατασκευή τοποθετείται σε απόσταση πίσω από την γυάλινη πρόσοψη. Μια βιβλιοθήκη, λειτουργεί σαν διαχωριστικό φίλτρο ανάμεσα στο μέσα και στο έξω, αφήνοντας έναν μικρό χώρο για εκθεσιακή χρήση στη βιτρίνα. Ο χώρος λειτούργησε σε 24ωρη βάση με τη λογική της αυτοεξυπηρέτησης, με σκοπό να προσφέρει σε κάθε δημιουργικό άνθρωπο έναν ανοιχτό, προσβάσιμο χώρο, 24 ώρες κάθε μέρα, για έρευνα υλικών, μελέτη, δουλειά, συναντήσεις με πελάτες πελατών. Περιελάμβανε φυσικό και ψηφιακό αρχείο, προτζέκτορες, υπολογιστες IMac. Μαζί με τις αρχιτέκτονες βρισκόταν μία ομάδα βραβευμένων ειδικών, όπως οι MNP που σχεδίασαν το λογότυπο και όλη την επικοινωνία, οι Beetroot για τη δημιουργία του site, και ο Αρης Κλονιζάκης στο φωτισμό. «Το εντυπωσιακό είναι ότι αυτός ο ανοιχτός, ελεύθερος, αφύλακτος χώρος δεν βανδαλίστηκε ποτέ. Οι άνθρωποι αναγνωρίζουν την ποιότητα και την προσφορά και της ανταποδίδουν σεβασμό», δηλώνει ο Βασίλης Μπαρτζώκας.
‘The Archive’ was a categorized library of architectural materials and a creative office space open to architects and designers. Designed by architects, Katerina Kotzia and Korina Filoxenidou, this project was created with the intention to draw references from the architectural model, which has always been architects’ main synthetic tool. A white retractable surface ‘trapped’ in a 21 m2 ground floor space that was painted black, this “open” structure is placed at a distance behind the glass façade. A library becomes the separating filter between the inside and the outside, leaving a small space for exhibition purposes at the display window. The space was open 24 hours a day for seven days a week operating on a self-service basis and offering an open, accessible space that would be available all the time and people could research materials, study, work and meet with clients. It consisted of physical and digital archives, projectors and iMacs. Together with the two architects responsible for this project, there was also a team of award-winning experts like MNP who were responsible for graphic and communication design, Beetroot who designed the website and Aris Klonizakis for lighting design. ‘What is surprising is that this open, free and unguarded space was never vandalized, as people seem to appreciate quality and offer and give them the respect they deserve’, as Vassilios Bartzokas tells us.
2008 ΚΑΙ 2010: ΜΊΑ «ΠΡΆΣΙΝΗ ΜΠΙΕΝΆΛΕ»
Το Green Design festival ήταν άλλη μία δράση σε συνδιοργάνωση με την Brainlab. Η πρωτότυπη, δημόσια, δωρεάν πολιτιστική εκδήλωση υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων «κατέλαβε» επί 2 χρονιές, την πλατεία Συντάγματος, όπου εγκατέστησε ένα οικολογικό μουσείο, με στόχο την ενίσχυση της ευρύτερης κατανόησης των περιβαλλοντικών και οικολογικών θεμάτων μεταξύ των πολιτών της Αθήνας και πέραν αυτής. Χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες, ισχυρές εικόνες και σχεδιασμό, το φεστιβάλ μετέτρεψε την Αθήνα σε έναν ζωντανό, διαδραστικό χώρο, παρουσιάζοντας παράλληλα προτάσεις και ιδέες για το πώς η καθημερινή ζωή θα μπορούσε να είναι πιο φιλική προς το περιβάλλον. Στους συμμετέχοντες περιλαμβάνονταν περισσότεροι από 70 αρχιτέκτονες, βιομηχανικοί σχεδιαστές, σχεδιαστές γραφικών, fashion designers και street artists. Μεταξύ άλλων, διακεκριμένοι graphic designers δημιούργησαν διαδραστικούς πράσινους χάρτες της Αθήνας. Ενεργοποιώντας το bluetooth του κινητού τηλεφώνου, όλοι μπορούσαν να τους κατεβάσουν και να τους χρησιμοποιήσουν ελεύθερα, συμμετέχοντας σε ένα σύγχρονο αισθητικό παιχνίδι συλλογής και ανταλλαγής εικόνων μιας πιο πράσινης πόλης ανοιχτής σε όλους. Παράλληλα, ένα ευέλικτο δάσος με μεγάλα δέντρα γκράφιτι «φύτρωσε» στην πλατεία Ομόνοιας και Συντάγματος, στον Κεραμεικό, στο Μοναστηράκι, στην οδό Ερμού, στην πλατεία Κουμουνδούρου και στην Κοτζιά. Τότε μάλιστα είχαν σχεδιαστεί ειδικά προϊόντα για την έκθεση «RE-DESIGN / RE-USE / RE-PAIR / RE-THINK» από Έλληνες σχεδιαστές. Στην διοργάνωση του 2010 όλη η οροφή γέμισε χιλιάδες φυτά τα οποία ανέλαβαν να μοιράσουν αμέσως μετά την ολοκλήρωση του Φεστιβάλ οι ATENISTAS στο κοινό της Αθήνας.
2008 AND 2010: ‘A GREEN BIENNALE’
2009: ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟΙ STARCHITECTS, ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΜΌΣΙΟ ΧΏΡΟ ΣΤΗΝ ΑΘΉΝΑ
Το εργαστήριο αρχιτεκτονικής με τίτλο “1st Athens Architecture Workshop”, διοργανώθηκε με πρωτοβουλία του αρχιτέκτονα Νίκου Κτενά, υπο την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων. To διεθνές εργαστήριο αρχιτεκτονικής έφερε στην Αθήνα τη λάμψη των Aires Mateus, Piere Allain Croset, Antonio Tejedor, Μichel Kagan, Antonio Citterio που mε το Νίκο Κτενά δίδαξαν σε ξένους και Έλληνες φοιτητές αρχιτεκτονικής καθώς και νέους αρχιτέκτονες που εργάζονται στο εξωτερικό, αλλά και στο κοινό. Στόχος ήταν να δοθεί η δυνατότητα μέσω μιας ‘αποστασιοποιημένης’ ματιάς διακεκριμένων αρχιτεκτόνων αλλά και νέων, να διατυπώσουν αρχιτεκτονικές προτάσεις για συγκεκριμένες 7 τοποθεσίες στην πόλη της Αθήνας. Αρχιτέκτονες και πολίτες έγιναν αποδέκτες του εγχειρήματος, να γίνουν μέτοχοι μιας εναλλακτικής ματιάς πάνω στην πραγματικότητα του δημόσιου χώρου της πόλης τους, σε ένα εργαστήριο αρχιτεκτονικής, που έθεσε τη σύγχρονη Αθήνα στη θέση μιας πόλης της οποίας ο δημόσιος χώρος οφείλει να αντιμετωπίζεται πλέον με αρχιτεκτονική συνείδηση και ευαισθησία από όλους: αρχίζοντας πρωτίστως από ένα επίπεδο ακαδημαϊκό-ερευνητικό που προσδοκά να επεκταθεί ως συλλογική συνείδηση.
2009: MORE STARCHITECTS FOR THE PUBLIC SPACE IN ATHENS
The architecture workshop titled ‘1st Athens Architecture Workshop’ was organized with the initiative of architect Nikos Ktenàs, under the auspices of the City of Athens. The international architecture workshop attracted Aires Mateus, Piere Allain Croset, Antonio Tejedor, Μichel Kagan and Antonio Citterio to Athens, who together with Nikos Ktenàs taught international and Greek architecture students as well as emerging architects that work abroad as well as the audience. Their goal was to offer the ability through the distanced perspective of both acclaimed and emerging architects to formulate architectural proposals for seven specific locations in Athens. Architects and Athenian citizens accepted the challenge to share an alternative look on the reality of the city’s public space, at an architecture workshop that put Athens in the place of a city whose public space should be treated with architectural conscience and sensitivity by everyone, starting primarily from an academic/research level that aims to expand as a collective consciousness.
[01.1]
The Green Design festival was an initiative that was once again co-organized with Brainlab. This original, public, free cultural event supported by the Municipality of Athens occupied the Syntagma Square for two years and an Ecomuseum was placed there. Its aim was to foster a wider understanding of environmental and ecological issues amongst the Athenian citizens and visitors. By employing new technologies, powerful imagery and design, the festival succeeded in transforming Athens into a lively, interactive space offering suggestions and ideas on how everyday life could be more friendly towards the environment. Among the participants were more than 70 architects, industrial designers, graphic designers, fashion designers and street artists. Acclaimed graphic designers created interactive green maps of Athens. By activating the Bluetooth of their phone, everyone could download them and use them
without any charge and participate in a modern, aesthetic game of collecting and exchanging images of a greener city accessible to everyone. At the same time, a versatile forest of big graffiti trees made its appearance in Omonoia and Syntagma Square, in Ermou Street as well as in Koumoundourou and Kotzia square. That year a line of products that were especially created for the exhibition «RE-DESIGN / RE-USE / REPAIR / RE-THINK» by Greek designers was launched. In the 2010 event the entire ceiling was covered by thousands of plants that after the completion of the festival, ATHENISTAS made sure to distribute to the Athenian audience.
15
The exhibition ‘Invisible Hotel’ was carried out in production of Design Ambassador in the Thessaloniki Technological Park located in Thermi and in DESTE Foundation of Contemporary Art located in Neo Psychiko. It was curated by Memos Philippides and it invited 10 emerging architects to create the hotels of the future for the ideal customer without budget restrictions, rules or limits. As Vassilios Bartzokas tells us “That was the time when people understood that architecture and media share common tools and practices.” The architects who participated in the exhibition presented animated avant garde hotels, stepping in the footsteps of directors and envisioning how will movement be facilitated in them. There were even more starchitects in the selection committee with David Chipperfield, Roman Delugan, Juergen Mayer, Joel Sanders, Dakis Ioannou and other renowned Greek architects. In addition, investors, hoteliers, entrepreneurs and manufacturers who attended the exhibition had a taste of the potential of architecture and were also informed about all the “invisible” projects that could become an actual hotel in the future.
2007: AN OFFICE OPEN TO EVERYONE, AT THE HEART OF THESSALONIKI
agenda
2005: STARCHITECTS ΚΑΙ ΑΌΡΑΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΊΑ
agenda
2012 – 2021: Η ΜΕΓΆΛΗ ΓΙΟΡΤΉ ΤΟΥ DESIGN ΠΟΥ ΉΡΘΕ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΊΝΕΙ
Από τα πρώτα κιόλας χρόνια με αδιάλειπτη παρουσία μέχρι σήμερα, το μεγαλύτερο event που συμπορεύεται με το ARCHISEARCH.gr είναι η ημερίδα ΕΣΩ, σε συνεργασία με το Δημήτρη Φακίνο διοργανωτή των European Design Awards, των Βραβείων ΕΒΓΕ και ιδρυτή του περιοδικού +DESIGN. Η ΕΣΩ έχει συνδεθεί με τη λάμψη των κορυφαίων ονομάτων από το χώρο της αρχιτεκτονικής και τους σχεδιασμού, αλλά και της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών όπου και φιλοξενείται. Η πρώτη ΕΣΩ πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο του 2012, σε συνδιοργάνωση ARCHISEARCH.gr & +DESIGN και την επιμέλεια και διεύθυνση παραγωγής της Design Ambassador. Από τότε, στη σκηνή του μεγάλου αμφιθέατρου ανέβηκαν εκατοντάδες άνθρωποι από την Ελλάδα και το εξωτερικό, μεταφέροντας στο κοινό τον ενθουσιασμό τους για το σχεδιασμό. Ανάμεσά τους σημαντικά ονόματα και εκπρόσωποι γραφείων από τον διεθνή χώρο όπως Michael Anastassiades (MICHAEL ANASTASSIADES) Carlotta de Bevilacqua (ARTEMIDE), Tom Lindblom (GENSLER), Μάρθα Τσίγκαρη και Μαριος Τσιλιάκος (FOSTER+PARTNERS) Δημήτρης Κολώνης & Ζέττα Κοτσιώνη (ΖΑΗΑ ΗΑDID ARCHITECTS), Roberto Palomba (Palomba Serafini), Serdar Kutucu (DESIGN HOTELS), Κυριάκος Χατζηπαρασκευάς (Heatherwick Studio), Luk Pearson & Tom Lloyd (Pearson + Lloyd) Μαριάνθη Τατάρη (UN STUDIO), Κώστας Πουλόπουλος (HENNING LARSEN) . Οι πολύτιμες απόψεις, οι ιδέες και η γνώση κυριαρχούν στη σκηνή και δημιουργούν τον παλμό που για 5 ώρες κρατά ένα πολυάριθμο ακροατήριο, περί των 800 ανθρώπων. Κατόπιν, τη σκηνή διαδέχεται ένα μεγάλο πάρτυ που μοιάζει να βγαίνει από τις σελίδες του «Great Gatsby». Ο κόσμος της ΕΣΩ συζητά, κινείται διασκεδάζει αδιάκοπα και ακούραστα, ισορροπώντας το μείγμα γνώσης και match making του event.
2011: Η ΧΡΟΝΙΆ ΤΟΥ ARCHISEARCH
Το Archisearch γεννήθηκε με προτροπή του αρχιτέκτονα Δημήτρη Ποτηρόπουλου. Το ARCHISEARCH.GR ερευνά, επιλέγει και παρουσιάζει έργα που ασχολούνται με διάφορες πτυχές της αρχιτεκτονικής σε όλο τον κόσμο. Αναλαμβάνοντας το ρόλο ενός μη συμβατικού ερευνητικού εργαλείου, επιδιώκει την παρούσα και τη μελλοντική πολιτιστική εξέλιξη μέσω της αρχιτεκτονικής, καθώς και την πιθανή ανταλλαγή με σχεδιασμό, τέχνη, γραφικά και πράσινο/ οικολογικό design. Θέτει ερωτήσεις που στοχεύουν να προκαλέσουν νέες σκέψεις και προσεγγίσεις. Έχει έντονο ενδιαφέρον για πειραματισμό και επικύρωση, ενώ υπογραμμίζει τον πλούτο που βρίσκεται στη συνύπαρξη διαφορετικών ιδεών. Επικεντρώνεται σε ζητήματα που σχετίζονται με το ενσωματωμένο (και συχνά μη κατασκευασμένο) αρχιτεκτονικό context και τις παραμέτρους του από τα κοινωνικά οφέλη ενός έργου και τη συμβολή του στην αστική περιοχή, στην ατμόσφαιρα και την κατασκευαστική του σημασία. Προωθεί τη σύνδεση μεταξύ κοινωνίας και αρχιτεκτονικής παραγωγής και διερευνά τους τρόπους με τους οποίους η αρχιτεκτονική μας παροτρύνει να αλληλεπιδράσουμε με το κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον.
16 [01.1]
From its very early years and with a continuous presence until today, the biggest event that has been accompanying ARCHISEARCH.gr has been the ESO Conference, organized in collaboration with Dimitris Fakinos, the coordinator of the European Design Awards, the EBGE Awards and founder of +DESIGN magazine. ESO has been associated with leaning names in the fields of architecture and design and also the Onassis Cultural Center where the event takes place. The fist ESO Conference was carried out in February 2012 and was co-organized by ARCHISEARCH.gr and +DESIGN with curation and production management by Design Ambassador. Since then, there have been hundreds of people from Greece or abroad on the stage of the big auditorium sharing their love and excitement for design with the audience. Among them there have been important figures and representatives of practices operating around the world such as Michael Anastassiades (MICHAEL ANASTASSIADES), Carlotta de Bevilacqua (ARTEMIDE), Tom Lindblom (GENSLER), Martha Tsigkari and Marios Tsiliakos (FOSTER+PARTNERS), Dimitris Kolonis and Zetta Kotsioni (ΖΑΗΑ ΗΑDID ARCHITECTS), Roberto Palomba (Palomba Serafini), Serdar Kutucu (DESIGN HOTELS), Kyriakos Chatziparaskevas (Heatherwick Studio), Luk Pearson & Tom Lloyd (Pearson + Lloyd), Marianthi Tatari (UN STUDIO) and Kostas Pouloupoulos (HENNING LARSEN) . Valuable contributions to the discussion, innovative ideas and knowledge monopolize the stage and create an electric atmosphere that manages to keep the audience of 800 attendees interested for five consecutive hours. Later, the stage becomes the space of a huge party coming out of the pages of the “Great Gatsby”. The ESO people talk, move, have fun, they never stop or take time to rest, balancing the coexistence of knowledge and the match making aspect of the event.
The Architect Show in Production Design & Creative Design by Design Ambassador and organization by MEDEXPO is a two-day event that aims to connect the leading companies of architectural material and décor items with architects and designers quickly and affordably. The unique ambient design of the exhibition was achieved by the architect Eleni Mprasinika of the practice Bllend in collaboration with Design Ambassador and promises the perfect communication and interaction between exhibitors and visitors. With every kiosk having the same size and at a very low cost but a very smart concept, the visitors are able to enjoy a unique experience while discovering new trends in Architecture and Design. The Architect Show focuses on the exchange of innovative ideas while also being a channel that facilitates a dialogue between architects and designers and the world of architectural materials
2019 – 2021: ΒΡΑΒΕΎΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΊΑ ΖΩΉ
2011: THE YEAR WHEN ARCHISEARCH WAS BORN
2012 – 2021: THE BIGGEST DESIGN-DEDICATED CELEBRATION IS HERE TO STAY
2018 – 2021: THE ARCHITECT SHOW IS COMING
Archisearch came to life after the encouragement of architect Dimitris Potiropoulos. ARCHISEARCH.GR explores, chooses and presents projects discussing various aspects of architecture throughout the world. Assuming the role of a non-conventional research tool, Archisearch seeks the present and future cultural development through architecture as well as a possible exchange with design, art, graphic and green/ ecological design. It asks questions that aim to provoke a new way of thinking and new approaches. It displays a keen interest in experimentation and validation, while emphasizing on the wealth that lies in the co-existence of different ideas. It focuses on issues relating to the integrated architectural context, which is often not yet constructed, and its parameters: from the social benefits of a project and its contribution to the urban scenery and the atmosphere to its structural significance. It promotes the connection between the society and the architectural production and researches the ways through which architecture urges us to interact with the social and natural environment.
Τα βραβεία συνολικής προσφοράς του Archisearch και της Design Ambassador εγκαθιδρύθηκαν το 2019 και συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Η αρχή έγινε στο 8η ημερίδα ΕΣΩ στο αμφιθέατρο της Στέγης του ιδρύματος Ωνάση με το βραβείο να απονέμεται στο σημαντικό designer, Γιάννη Τσεκλένη. Το 2020 παρέλαβαν τη σκυτάλη του εν λόγω βραβείου, τρεις μεγάλοι άνδρες- λαμπρές προσωπικότητες της χώρας μας. Ο διεθνούς φήμης καθηγητής, Θεοδόσης Τάσιος, ο εγκέφαλος πίσω από τον αστικό ιστό της θετικής πλευράς της πόλης μας, Ιωάννης Βικέλας, και ο Κωνσταντίνος Δεκαβάλλας, ο τελευταίος εν ζωή αρχιτέκτονας της γενιάς των μοντερνιστών που δεν είναι μόνο ένα πρόσωπο με ιστορική σημασία αλλά και ένα ενεργό μέλος της σύγχρονης πραγματικότητας. «Αυτοί οι σπουδαίοι άνθρωποι έχουν συνδέσει την προσωπική τους δημιουργικότητα και όραμα με το κοινωνικό όφελος αλλά και την οικονομική ευημερία. Η σύνδεση αυτών των τριών πυλώνων αποτελεί σημείο ενδιαφέροντος και για την Design Ambassador και το ARCHISEARCH.gr. Μέσα από τις βραβεύσεις θέλουμε να συνεισφέρουμε και με τις δικές μας δυνάμεις στην καταγραφή και ανάδειξη των πρακτικών που γεννήθηκαν από την ιστορία του σχεδιασμού στην Ελλάδα και θα πρέπει να αποτελέσουν πυξίδα για ένα υγιές μέλλον», δηλώνει ο Βασίλης Μπαρτζώκας.
2018 – 2021: ΈΡΧΕΤΑΙ ΤΟ THE ARCHITECT SHOW
Το Architect Show σε Production Design & Creative Direction της Design Ambassador και διοργάνωση MEDEXPO, είναι ένα διήμερο γεγονός, το οποίο έχει στόχο να συνδέσει γρήγορα και οικονομικά, τις κορυφαίες εταιρείες υλικών Αρχιτεκτονικών Εφαρμογών και Διακόσμησης με τους Αρχιτέκτονες και τους Σχεδιαστές. Ο μοναδικός ατμοσφαιρικός σχεδιασμός της έκθεσης από την αρχιτέκτων Ελένη Μπρασινίκα, του γραφείου Bllend σε συνεργασία με την Design Ambassador, εγγυάται την απόλυτη επικοινωνία και διάδραση μεταξύ εκθετών και επισκεπτών. Με το ίδιο μέγεθος περιπτέρων για κάθε εκθέτη και ένα πολύ χαμηλό κόστος, αλλά με ένα έξυπνο concept, ο επισκέπτης απολαμβάνει μια βιωματική εμπειρία ανακαλύπτοντας τις νέες τάσεις στην Αρχιτεκτονική και το Design. To Architect Show, επικεντρώνεται στην ανταλλαγή καινοτόμων ιδεών ενώ παράλληλα είναι και ένα κανάλι διαλόγου μεταξύ των Αρχιτεκτόνων και των Σχεδιαστών με τον κόσμο των υλικών.
2019 – 2021: AWARDS OF A LIFETIME
The Lifetime Achievement Awards by Archisearch and Design Ambassador were established in 2019 and exist until today. They were firstly introduced at the 8th ESO Conference at the auditorium of the Onassis Cultural Centre in Athens. The award was offered to the notable designer Giannis Tseklenis. In 2020, three great men- prominent figures of our country followed. The world-famous professor, Theodosis Tassios, the brain behind the unban tissue of the positive side of our city, Ioannis Vikelas and Konstantinos Dekavallas, the last living architect of the modernist generation who is not only a historic figure but an active member of modern reality. ‘These great men have linked their personal creativity and vision to the social well-being and financial prosperity. The connection of these three pillars has become a point of interest for Design Ambassador and ARCHISEARCH. gr. With these awards, our goal is to contribute to the recording and promotion of practices that were created as part of the history of design in Greece and should become a compass that will lead to a healthier future’ Vassilios Bartzokas states.
Στα δύσκολα χρόνια της πανδημίας, ξεχωριστός ήταν ο Διεθνής Διαγωνισμός Αρχιτεκτονικών Ιδεών Pandemic Architecture που έγινε viral σε όλο τον πλανήτη, με αποτέλεσμα τις αξιόλογες συμμετοχές από κάθε σημείο του πλανήτη, το 2020. «Ο αντίκτυπος του διαγωνισμού Pandemic Architecture στη διεθνή αρχιτεκτονική κοινότητα ήταν εκπληκτικός, με τον αριθμό των εγγραφών να ξεπερνά τις 800, με τις τελικές προτάσεις να ξεπερνούν τις 400 και με συμμετέχοντες από περισσότερες από 60 διαφορετικές χώρες! Η δημιουργική κοινότητα αγκάλιασε εξαρχής το διαγωνισμό με συγκινητικό ενδιαφέρον παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν πολλοί συμμετέχοντες στην αποστολή της πρότασής τους λόγω των συχνών διακοπών ρεύματος σε περιοχές της Ινδίας ή των δυσκολιών που προκύπταν ανάμεσα στη συνεργασία ομάδων από απόσταση. Αξιοσημείωτες είναι οι πολυάριθμες συμμετοχές από την Ινδία, το Λίβανο, τη Νιγηρία, τη Νότια Αφρική, τις ΗΠΑ, την Νότια Κορέα, την Κίνα, την Ιαπωνία, την Τουρκία και την Ευρώπη. Δεχθήκαμε λοιπόν πολυάριθμες συμμετοχές που επικροτούσαν με θέρμη το θέμα του διαγωνισμού και προέρχονταν κυρίως από τις χώρες που είχαν περισσότερο πληγεί έως τότε. Αντίστοιχο ενδιαφέρον προέκυψε και από μέσα για αναδημοσίευση του διαγωνισμού στη Ρωσία και την Τουρκία, από το πανεπιστήμιο Xi’ an Jiaotong στην Κίνα και το BBC για να συνεισφέρουμε σε ένα άρθρο με τίτλο “How do you build a city for a pandemic?“ σχετικά με τον τρόπο που μπορούν η αρχιτεκτονική και ο πολεοδομικός σχεδιασμός να σχεδιάσουν μία πόλη για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις μιας πανδημίας.
During the hard times of the pandemic, a very special event was the international Competition of Architectural Ideas Pandemic Architecture that became viral all over the planet and as a result it attracted remarkable participations from all corners of the world in 2020. ‘The impact that the Pandemic Architecture competition had on the international architectural community was truly amazing with the number of registrations surpassing the 800 and the participants’ proposals reaching 400, coming from 60 different countries! The creative community embraced the competition from the beginning showing touching interest, despite the difficulties that many participants faced while sending their proposals because of frequent power cuts in many areas of India and difficulties that arose from groups cooperating from a distance. There were many remarkable proposals from India, Lebanon, Nigeria, South Africa, USA, South Korea, China, Japan, Turkey and Europe. We received a great number of proposals that warmly welcomed the theme of the competition and mainly came from the countries most affected by then. A similar reaction was also noticed when the competition was reposted in Russia and Turkey after the Xi’ an Jiaotong University in China and BBC asked us to contribute to an article titled “How do you build a city for a pandemic?” discussing the ways through which architecture and urban planning can design a city that could meet the challenges of a pandemic.
Around the same time, in 2020, the bloom in Greek architectural offices, after a prolonged period of crisis, created more demand for new architects. Archisearch Portfolio Reviews were a pioneering initiative to support and promote emerging architects, offering the opportunity to architecture/design students of interior spaces as well as designers and to those who have recently entered the profession to get in touch with renowned professionals from the international architectural community and also acclaimed academics that can offer personalized advice on their work and help them decide whether they should attempt an academic route with Master’s and PhD studies or aim for professional rehabilitation and further development. This initiative came to fruition with a series of one-to-one meetings with architects such as Nikos Ktenàs, Rena Sakellaridou, Dimitris and Konstantinos Karampatakis, Panos Dragonas and many more.
2020 – 2021: ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΑ, ΣΤΟ ΧΏΡΟ ΤΩΝ MEDIA ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΔΌΣΕΩΝ
Το ΑRCHISEARCH.gr ωριμάζει και μετατρέπεται σε έντυπο. Το Archisearch Paper Edition είναι μία μοναδική έκδοση που συνδυάζει τις αρετές των coffee table books κα των free press, η οποία κερδίζει το ασημένιο βραβείο στην κατηγορία Magazines των European Design Awards. Το art direction κάνει το γραφείο Post Spectacular Offιce του Στέργιου Γαλίκα και τη Διεύθυνση σύνταξης έχει η Δανάη Μακρή, με την ομάδα του archisearch. Την ίδια περίοδο δημοσιεύονται οι πρώτες μονογραφίες μεγάλων γραφείων με την στρατηγική συνεργασία των εκδόσεων ARIS MARINAKIS ARCHITECTURAL EDITIONS, όπως οι A&M Architects οι Elastic Architects και οι K-STUDIO, με εκείνες των MOUSTROUFIS ARCHITECTS & URBAN SOUL PROJECT να ακολουθούν. Παράλληλα, το Archisearch εξερευνεί το τοπίο του αναδυόμενου trend των podcasts με επιτυχία. Η πρώτη σειρά των Podcasts «Archisearch Τalks», Advice to Young Architects φτάνει στην τέταρτη θέση του ελληνικού top 10 στο Spotify. Τη διαδέχονται οι θεματικές «Photographer’s Eye» και «Women in architecture». Στο χώρο του τύπου ξεχωρίζουν ως milestones η συνεργασία με τη LIFO, με πρώτο ειδικό τεύχος το “Athens Design Map” με Creative Direction του Γιάννη Καρλόπουλου, το πρώτο τεύχος της συνεργασίας με τον Φώτη Τσιμέλα REAL ESTATE INFLUENCERS ενώ ακολουθεί και το περιοδικό «Moments» με Creative Direction του Νίκου Γεωργόπουλου, σε διεύθυνση σύνταξης της Δανάης Μακρή.
2020: ΥΠΟΣΤΗΡΊΖΟΝΤΑΣ ΑΚΌΜΑ ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΟ ΤΟΥΣ ΝΈΟΥΣ
Το Conceptual event: Man on The Moon ήταν η πρώτη προσπάθεια για να ξεδιπλωθεί η πλούσια ιστορία του μαρμάρου. Στο event γνωριμίας με το υλικό του μαρμάρου και το χώρο των λατομείων, την οποία σχεδίασε ο Βασίλης Μπαρτζώκας σε επιμέλεια της Design Ambassador και του ΑRCHISEARCH.gr με την στρατηγική συνεργασία της MARMYK ILIOPOULOS, επαγγελματίες από το χώρο της αρχιτεκτονικής, της κατασκευής, και άλλους επιδραστικούς τομείς, έζησαν δύο ημέρες επισκέψεων και ξεναγήσεων, ενώ συμμετείχαν στην αφήγηση της αρχαίας ιστορίας του ελληνικού μαρμάρου, καταλήγοντας στο σεληνιακό τοπίο των λατομείων. Η περιήγηση ξεκίνησε από το Κτήμα Σκούρα, όπου έλαβε χώρα μία μοναδική τελετουργία «Wine & Marble Pairing», πέρασε στον αρχαιολογικό χώρο της Επιδαύρου, συνεχίστηκε στο βιομηχανικό χώρο του εργοστασίου της ΜΑΡΜΥΚ, κορυφώθηκε σε μία συναρπαστική οπτικοακουστική εμπειρία στο ορυχείο των Διδύμων, με θέα το ηλιοβασίλεμα. Η περιήγηση περιελάμβανε στάσεις ξεκούρασης, gourmet προορισμούς και αυθεντικό socialising.
2020: A NEW MODEL OF A “BUSINESS AND PLEASURE TRIP” MAKES ITS APPEARANCE
The Conceptual event: Man on The moon was the first attempt to unfold the rich history of marble. The event whose aim was to introduce marble and marble quarries was designed by Vassilios Bartzokas and curated by Design Ambassador and ΑRCHISEARCH.gr in cooperation with MARMYK ILIOPOULOS. Professionals in the fields of architecture, construction and other related sectors had the opportunity to experience two days of visits and guided tours, while they also participated in the narration of marble’s ancient history and ended their adventure in the lunar landscape of the quarries. The tour began at Skouras Domaine, where a unique “Wine & Marble Pairing” ritual took place, continued at the archaeological site of Epidaurus and later at the industrial site of the ΜΑΡΜΥΚ factory. The tour ended in a fascinating way where the attendees had an audiovisual experience at the Didyma Cave, overlooking the sunset. The tour included rest stops, gourmet destinations and socializing among the attendees.
2020 – 2021: MORE IN THE FIELDS OF MEDIA AND PUBLISHING
ΑRCHISEARCH.gr is growing and adopting a new printed form. The Archisearch Paper Edition combines elements of coffee table books and free press publications and wins the Silver Award in the category Magazines in the European Design Awards. Responsible for the art direction is Stergios Galikas’ Post Spectacular Office and Danai Makri is the Editorial Director of the archisearch
[01.1]
Στην ίδια περίοδο, το 2020, η άνθιση στα ελληνικά αρχιτεκτονικά γραφεία, μετά από παρατεταμένη περίοδο κρίσης δημιούργησε περισσότερη ζήτηση για νέους αρχιτέκτονες. Τα Archisearch Portfolio Reviews αποτέλεσαν μια πρωτοποριακή δράση ενίσχυσης και προβολής νέων αρχιτεκτόνων, προσφέροντας την ευκαιρία σε φοιτητές αρχιτέκτονες/σχεδιαστές εσωτερικών χώρων/designers, αλλά και σε νέους του χώρου να έρθουν σε επαφή με καταξιωμένους επαγγελματίες από τη διεθνή αρχιτεκτονική κοινότητα, αλλά και με κορυφαίους ακαδημαϊκούς, προκειμένου να λάβουν εξατομικευμένες συμβουλές για τη δουλειά τους και να αναζητήσουν το δρόμο προς μεταπτυχιακές/διδακτορικές σπουδές ή την επαγγελματική τους αποκατάσταση ή/και μετεξέλιξη. Η δράση αυτή αναπτύχθηκε μέσα από μια σειρά ατομικών συναντήσεων με αρχιτέκτονες όπως ο Νίκος Κτενάς, η Ρένα Σακελλαρίδου, οι Δημήτρης και Κωνσταντίνος Καραμπατάκης, ο Πάνος Δραγώνας και άλλοι.
2020: ΈΝΑ ΝΈΟ ΕΊΔΟΣ “BUSINESS AND PLEASURE TRIP” ΓΕΝΝΙΈΤΑΙ
17
2020: INTERNATIONAL ATTENTION TOWARDS GREECE DESPITE THE PANDEMIC
2020: SUPPORTING THE NEW GENERATION EVEN MORE
team. Over the same period, the first monographs of successful architecture practices are published with the strategic cooperation of the publishing company ARIS MARINAKIS ARCHITECTURAL EDITIONS. Some of them are A&M Architects, Elastic Architects and K-STUDIO, with MOUSTROUFIS ARCHITECTS and URBAN SOUL PROJECT following later. At the same time, Archisearch explores the emerging trend of podcasts with a very successful outcome. The first Podcast series «Archisearch Τalks», Advice to Young Architects reached the 4th place in the Greek Top 10 in Spotify. After that other subject areas like “Photographer’s Eye” and “Women in architecture” follow. Regarding printed publications, the collaboration with LIFO with the first special edition “Athens Design Map” under the Creative Direction of Giannis Karlopoulos, the first issue from the collaboratioin with Fotis Tsimelas titled “Real Estate Influences” and then the magazine “Moments” with Nikos Georgopoulos being responsible for the Creative Direction and Danai Makri as the Editorial Director.
agenda
2020: ΔΙΕΘΝΉΣ ΠΡΟΣΟΧΉ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΠΑΡΆ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΊΑ
agenda
Οι πιο επιθυμητοί τόμοι που δεν πρέπει να λείπουν από το ράφι ή το τραπεζάκι σαλονιού, για την περίοδο των μεγάλων αλλαγών. The most desirable tomes that should not be missing from the shelf or the coffee table, for the period of the big changes.
[Books] Treat Your Shelf 5 books that are Danai Makri
perfect for feeding your imagination
[01.2]
18
THE ATLAS OF EMERGING PRACTICES
«Η αρχιτεκτονική δεν χαρακτηρίζεται πια από τη φιγούρα των αρχιτεκτόνων ως dei ex machina αλλά από έναν νέο ορισμό top-down ιεραρχίας προς χάριν της κοινής δουλειάς και αξιών» λέει ο Gianpiero Venturini. «Η επιλογή ονομάτων όπως ‘atelier’ αντί για ‘collective’ ή ‘office’ ή ‘workshop’ ή ‘studio’ υποδηλώνει τις προσδοκίες και τις φιλοδοξίες του κλάδου», λέει ακόμα. Είναι βέβαιο ότι ο 21ος αιώνας θέτει νέους κανόνες για τους νέους αρχιτέκτονες. Τη νέα εμπειρία εργασίας συνθέτουν παράγοντες όπως η ψηφιακή επανάσταση και τα social media, οι επίπεδες δομές οργάνωσης αντί των ιεραρχικών, η κλιματική αλλαγή και οι ανάγκες της μετα-οικονομικής κρίσης εποχής, η αυξημένη συνεργασία μεταξύ διαφορετικών ειδικοτήτων και άλλα πολλά. Σε αυτόν τον τόμο, για πρώτη φορά ερευνώνται, καταγράφονται και αναλύονται αυτές οι εξελίξεις από τις πρωτογενείς πηγές – δηλαδή τις μαρτυρίες 95 αρχιτεκτόνων που εργάζονται σε 22 ευρωπαϊκές χώρες. Την έκδοση επιμελείται ο Gianpiero Venturini, υπεύθυνος για το σχετικό ερευνητικό project New Generations, το οποίο λανσαρίστηκε το 2013, αριθμώντας τότε 30 συνεργαζόμενα αρχιτεκτονικά γραφεία – σήμερα φτάνουν τα 250! Μεταξύ των γραφείων που συνεργάζονται, συγκαταλέγονται οι Kaleidoscope από τη Φινλανδία, το MOY studio από την Ελλάδα, το Studiod3r από τη Γερμανία και το Office U67 από τη Δανία.
As Gianpiero Venturini states, “Architecture is no longer characterized by the figure of an architect as a deus ex machina, but by a redefinition of top-down hierarchies in favor of shared work and values.” “The names which architects choose to define their practices, such as “atelier” instead of “collective” or “office” over “workshop” or “studio” indicate the anticipations and ambitions dominating the architecture field”, he continues. One certain thing is that the 21st century lays out new rules for emerging architects. Their new working experience has been influenced by the digital revolution and social media, flattened hierarchies, climate change, and certain needs created in the market after the financial crisis, increased interdisciplinary collaboration, and many more. In this issue, one can read for the first time about the research conducted concerning the new developments in the field of architecture and the analysis of the findings. For the purposes of this project, primary sources- confessions of 95 architects working in 22 different countries in Europe- have been used. This issue is curated by Gianpiero Venturini, who launched the aforementioned research project New Generations in 2013. Initially, it was a network of only 30 practices which has now reached an impressive number of 250 practices! To name a few of the ones involved: Kaleidoscope located in Finland, MOY studio located in Greece, Studio d3r located in Germany, and Office U67 located in Denmark.
THE ICONIC INTERIOR: 1900 TO THE PRESENT
Άλλη μία must-have βίβλος επικοινωνίας του design από τον 20ό αιώνα -ή αλλιώς, μία πανοραμική, ηδονοβλεπτική ματιά 376 σελίδων στην εξέλιξη του στιλ, μέσα από στάσεις στο Art Deco διαμέρισμα της Coco Chanel στο Παρίσι, το φουτουριστικό σπίτι του Marcel Wanders στη Μαγιόρκα, τον μοντερνισμό της Δυτικής Ακτής του Oscar Niemeyer και σε χώρους των Piero Fornasetti, Alvar Aalto, Marc Newson, και Matthew Williamson. Το σημερινό «νέο πράγμα» και αυριανό σημείο αναφοράς εκπροσωπούν το λονδρέζικο σπίτι των Dsquared2 από το Dimore Studio, 3 νέα έργα από το Λος Άντζελες σε σχεδιασμό των Commune Design και η δουλειά των σχεδιαστών πλακιδίων Samuel και Caitlin Dowe-Sandes που ζουν στο Μαρακές. Η συλλογή από τον συγγραφέα Dominic Bradbury και το φωτογράφο Richard Powers καλύπτει κάθε στιλ. Από την Art Nouveau και τον μινιμαλισμό ως το νεο-παραδοσιακό και τις Gesamtkunstwerk δημιουργίες που διαφεύγουν από κάθε κατηγοριοποίηση και ορισμό.
This is another must-have design bible that manages to successfully communicate design themes of the entire 20th century. It is a 376page panoramic and voyeuristic look on the evolution of style introduced to the readers through stops at Coco Chanel’s Art Deco apartment in Paris, Marcel Wander’s futuristic house in Majorca, Oscar Niemeyer’s West Coast Modernism, and interiors by Piero Fornasetti, Alvar Aalto, Marc Newson, and Matthew Williamson. Things that are considered today’s “new entry” in the interior world and are going to become tomorrow’s reference point are the Dsquared2 London house designed by Dimore Studio, three new interiors in Los Angeles designed by Commune Design, and others by Morocco-based tile designers Samuel and Caitlin Dowe-Sandes. The writer Dominic Bradbury, together with the photographer Richard Powers, presents us with a collection featuring every style, from Art Nouveau and minimalism to neotraditional and Gesamtkunstwerk creations that defy definition.
Ο πειραματισμός και η εξερεύνηση της πρωτοπορίας από τη γκαλερί Kreo μέσα από 120 εκθέσεις στις τελευταίες 2 δεκαετίες συμπυκνώνονται σε μία αφηγηματική ρετροσπεκτίβα. Ο τόμος μεταφέρει τον αναγνώστη στο μυαλό των Ronan και Erwan Bouroullec, Virgil Abloh, Hella Jongerius και Jasper Morrison, ενώ ακόμα είναι διανθισμένος με κείμενα των ιδρυτών της Gallery Kreo, Clemence και Didier Krzentowski και άλλων στοχαστών και εικαστικών την εποχής.
The readers of this volume are introduced to the world of experimentation and groundbreaking creativity through Galerie Kreo’s one hundred and twenty exhibitions during the last two decades that are concentrated in a retrospective narrative. While browsing through it, the readers are transported into the minds of Ronan and Erwan Bouroullec, Virgil Abloh, Hella Jongerius, and Jasper Morrison. It is also interspersed with words by Gallerie Kreo’s founders, Clemence and Didier Krzentowski among other philosophers and artists.
AFRICA STATE OF MIND
Το 1960, η Νιγηρία δήλωσε την ανεξαρτησία της από την κυριαρχία της αγγλικής αποικιοκρατίας. Εκείνη την εποχή, το βασικό αστικό της κέντρο, το Λάγκος, δεν ήταν παρά μία μικρή, σεμνή παραθαλάσσια πόλη με ελάχιστα αυτοκίνητα και χαμηλά κτίρια που παρέδιδαν το χώρο σε αγρούς, δάση και διάσπαρτα χωριουδάκια. Δύο γενιές μετά, το Λάγκος είναι μία από τις μεγαλύτερες πόλεις στον πλανήτη με πληθυσμό που, από τους 200.000 κατοίκους, εκτοξεύτηκε σε περισσότερους από 20 εκατομμύρια. Σε μία τρελή αναπτυξιακή πορεία με απροσμέτρητο πάντα κόστος, μέχρι το 2100 θα είναι η μεγαλύτερη μητρόπολη του πλανήτη με περισσότερους από 100 εκατομμύρια κατοίκους. Σ’ αυτή τη νέα πόλη, οι υποδομές – όπως για παράδειγμα η πρόσβαση σε καθαρό, πόσιμο νερό και συνθήκες υγιεινής - δεν επαρκούν για όλους, τα 2/3 των ανθρώπων ζουν σε παραγκουπόλεις, οι δρόμοι παραδίδονται σε καυτά, ακινητοποιημένα οχήματα που καταδικάζουν την πόλη στη ρύπανση και την ηχορύπανση. «Το Λάγκος διαστρέφει κάθε βασικό χαρακτηριστικό της λεγόμενης μοντέρνας πόλης. Παρόλα αυτά παραμένει – και λόγω της έλλειψης μιας πιο κατάλληλης λέξης για να χαρακτηρίσει κάτι τέτοιο – μία πόλη. Η οποία μάλιστα λειτουργεί», είχε πει ο Rem Koolhaas. Έτσι η ζωή συνεχίζεται. Όχι μόνο στη Νιγηρία αλλά και σε πλήθος άλλων σημείων στην Αφρική που ζουν σήμερα τον αστικό τους μετασχηματισμό.
Nigeria achieved its independence from Britain in 1960. During that time, Lagos, the main urban center of the area, was just a small modest seaside town with very few cars and low-rise buildings covered by fields, forests, and small villages scattered across the area. Two generations later, Lagos is one of the largest cities in the world, with its population of 200,000 rising to more than 20 million people. If it continues to follow this crazy growth track with immeasurable cost, it is almost certain that by 2100 Lagos will have become the largest metropolis of the planet with more than 100 million inhabitants. In this newly developed city, however, infrastructure- for instance access to clean, drinking water and sanitary conditions- is not sufficient for everyone and 2/3 of the population end up living in slums while streets are filled with hot cars immobilized by traffic condemning this city to air and noise pollution. As Rem Koolhaas once said, “Lagos turns every key characteristic of the so-called modern city upside down. However, since there isn’t a more suitable word for it, it is still a city. A city that works.” And life goes on, not only in Nigeria by in several places in Africa currently experiencing urban transformation.
Ο ιστορικός και έφορος τέχνης Owen Hopkins καλεί τον αναγνώστη να ενδώσει χωρίς ενδοιασμούς στο δράμα και τη σκέψη πίσω από το μεταμοντέρνο κίνημα της αρχιτεκτονικής, από τα τέλη της δεκαετίας του ‘70 και μετά. Ένας κατάλογος έργων και case studies στο βιβλίο του, «Postmodern Architecture: Less is a bore» περιλαμβάνουν παραδείγματα όπως το M2 Building από τον Kengo Kuma στο Τόκιο, τις μορφές των πρώιμων έργων του Frank Gehry, την τοπογραφία των Aldo Rossi και Mario Botta. Σκοπός τους, να πείσουν ότι το κίνημα που χαρακτηρίστηκε επιπόλαιο και επιφανειακό, αψηφώντας όλους τους αρχιτεκτονικούς «κανόνες» και χρησιμοποιώντας παράτολμα το χρώμα και το διάκοσμο, είναι ξανά της μόδας και καλώς πράττει να αγνοεί διαχρονικά την κριτική: ο χαοτικός εκλεκτικισμός του μεταμοντερνισμού παράγει «καρπούς» που δεν υποστηρίζονται από ένα μανιφέστο, παρουσιάζουν ωστόσο μία κοινή ηθική, η οποία βλέπει την αρχιτεκτονική ως πνευματικό βάλσαμο και χρησιμοποιεί χρώμα και διάκοσμο για να υποβάλλει μία πιο ανθρώπινη κλίμακα. Ομολογουμένως η αναβίωση του μεταμοντερνισμού οφείλεται στη αισθητική και συγκεκριμένα στο Instagram, όπως άλλωστε και αυτή του μπρουταλισμού. Η νέα γενιά των Instagrammers αγαπά τη φωτογένεια των παστέλ χρωμάτων και των παράτολμων σχημάτων, όπως ακριβώς αγκάλιασε και τη γεωμετρία του γυμνού τσιμέντου. Παρόλα αυτά, το “Less is a bore” ανοίγει μία πύλη σε έναν πιο αθώο κόσμο, όπου η εικόνα του κτιρίου σημαίνει πολλά περισσότερα από την καταλληλότητά του για μαζική αναπαραγωγή. The historian and curator Owen Hopkins invites the reader to delve into the drama and thinking surrounding the Postmodern Architecture movement beginning at the end of the 1970s and onwards. His book “Postmodern Architecture: Less is a bore” consists of case studies and architectural works, such as the M2 Building designed by Kengo Kuma in Tokyo, early works of Frank Gehry, and topography by Aldo Rossi and Mario Botta. Their goal is to establish that this movement, which was characterized as careless and superficial as it defied all architectural norms and boldly used colors and decorations, is making a comeback while ignoring criticism, and rightly so. Despite the chaotic eclecticism of Postmodernism that produces results that are not supported by a manifesto, this movement follows shared ethical values and regards architecture as a spiritual medicine that uses colors and decoration to add a more human touch to architecture.
19
Αυτά τα στοιχεία ανιχνεύει το νέο βιβλίο από τον Ekow Eshun, μέσα από τα αστικά τοπία που αιχμαλωτίζει ο φακός μιας νέας γενιάς φωτογράφων. Εικόνες πλούσιες σε ιστορίες, νοήματα, σύμβολα, χρώματα και μορφές μοιράζονται οι Hassan Hajjaj, Pieter Hugo και Zanele Muholi, οι οποίοι έχουν πραγματοποιήσει ατομική έκθεση στην Tate Modern, και αναδυόμενα ταλέντα όπως ο Omar Victor Diop από τη Σενεγάλη και η Βρετανο-Νιγηριανή φωτογράφος μόδας Ruth Ossai, που έχει συνεργαστεί με τη Rihanna για την καμπάνια της συλλογής Fenty.
POSTMODERN ARCHITECTURE: LESS IS A BORE
agenda
THE DESIGN LAB: GALERIE KREO
Admittedly, responsible for the resurgence of not only Postmodernism but Brutalism too is the current aesthetics and Instagram, to be more specific. The new generation of Instagrammers loves the photogenic pastel colors and unexpected shapes while playing with geometrical shapes and concrete. However, “Less is a bore” leads us towards a more innocent world, where the appearance of a building is more important than its suitability for mass reproduction.
All these are discussed in Ekow Eshun’s new book through urban landscapes captured by an emergent generation of photographers. Hassan Hajjaj, Pieter Hugo, and Zanele Muholi, whose work has been exhibited in solo exhibitions in Tate Modern, as well as emerging talented photographers, such as Omar Viktor Diop coming from Senegal, and British-Nigerian fashion photographer Ruth Ossai who has collaborated with Rihanna for her Fenty campaign, introduce us to images filled with stories, meaning, symbols, colors, and shapes.
[01.2]
agenda
Από το Slow Movement και την άποψη του Michael Sorkin μέχρι το πιο σύγχρονο concept διακοπών, η ανάγκη για επιβράδυνση προς χάριν της ουσίας αντιτίθεται στον ψυχισμό του homo consumens. The world’s need to slow down and focus on what’s important has been evident through the Slow Movement, Michael Sorkin’s beliefs, as well as contemporary holiday concepts that contradict the core values of the homo consumens.
[Trend] Slowdown! Danai Makri
20
STRANGE TIMES, STRANGE MINDSETS
Υπό πίεση χρόνου, η επιλογή με βάση την παρόρμηση είναι δεδομένη, λέει μία παλιότερη έρευνα, δημοσιευμένη στο Harvard Business Review, η οποία δεν εκπλήσσει καθώς ούτως ή άλλως, το 80% των αποφάσεων λαμβάνονται από το θυμικό και όχι το λογικό μέρος του ανθρώπου. Ανάμεσα λοιπόν σε ένα γλυκό με σοκολάτα και μία φρουτοσαλάτα, οι πιθανότητες είναι ότι το αντικείμενο της εν λόγω μελέτης, που βρίσκεται σε ένα εστιατόριο, θα επιλέξει το γλυκό σοκολάτας παρ’ όλο που γνωρίζει ότι δεν πράττει το καλύτερο για το βάρος και συνεπώς για την υγεία του. Τι αλλάζει σήμερα; Τα τελευταία χρόνια, η αίσθηση ότι «είμαι απασχολημένος και δεν έχω ούτε ένα λεπτό ελεύθερο για τον εαυτό μου» έχει μετατραπεί σε ένα αυτοαναφορικό μετάλλιο τιμής. Τα μετα-καραντίνας αναδυόμενα μοντέλα εργασίας έρχονται να «κτίσουν» πάνω σε αυτή τη νοοτροπία, που θεωρεί εξίσου φυσικό και απαραίτητο το άνοιγμα του λάπτοπ κάθε ώρα του εικοσιτετραώρου, στο σπίτι, στις διακοπές, παράλληλα με το μαγείρεμα, στο μπάνιο κ.ο.κ. Σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, όπου το backlog στην εργασία οδηγούσε ως και στην απόλυση λόγω έλλειψης ικανοτήτων, στην περίοδο της «4ης Βιομηχανικής Επανάστασης» και των Big Data η ενεργοποίηση μιας πολυάσχολης νοοτροπίας επιφέρει την επιβράβευση, η οποία με τη σειρά της ενισχύει την αίσθηση αναγνώρισης και κάνει τελικά το αντικείμενο μίας νέας μελέτης να νιώθει πολύτιμο, σημαντικό μέλος της κοινωνίας. Αυτή η αίσθηση, υπό πίεση χρόνου, ενεργοποιεί τον αυτοέλεγχο. Η μελέτη των Amitava Chattopadhyay, Monica Wadhwa και Jeehye Christine, δημοσιευμένη στο Journal of Consumer Research, υποστηρίζει ότι ο αυτοέλεγχος δεν είναι άλλο από την επιλογή αυτού που ορίζεται ως «καλό» - παραλείποντας να προσθέσει ότι το καλό ιδεώδες διαφέρει ανάλογα με τις εκάστοτε συμβάσεις μίας εποχής. Πρακτικά, σήμερα ένας καλός επικοινωνιολόγος μπορεί να πουλήσει πολλά πράγματα – ακόμα και πρόσωπα και ιδέες - σε μεμονωμένα άτομα, ομάδες, πολίτες κρατών και όλου του πλανήτη, φτάνει να τους απευθύνεται ως σε «πολυάσχολους και χρήσιμους». Μέσω της αναγνώρισης, μία «κακή» συνήθεια γίνεται «καλή». According to a study published at the Harvard Business Review, under time pressure people mainly act on impulse and that doesn’t surprise us, since 80% of the decisions people make are due to emotion rather than good sense. If the subject of this
study was at a restaurant and they had to choose between a chocolate dessert and a fruit salad, they would eat the chocolate dessert, even if they know that this will affect their weight and, therefore, their health. So, what is different today, you might ask. Over recent years, people have been using the phrase “I am so busy that I don’t have one minute to dedicate to myself” which has become a self-proclaimed badge of honor. This was enhanced after the quarantine when new work models emerged. It is now a given that employees should keep their laptops open every minute of every day, whether they are at home, on holidays, while they are cooking or even showering. Contrary to previous years when backlog at work could lead to the dismissal of an employee due to lack of skills, during the times of the “Fourth Industrial Revolution” and the Big Data era, a new excessively busy mentality has been taken over and, as a result, enforced their sense of recognition, making them feel as important and valued members of society. A research conducted by Amitava Chattopadhyay, Monica Wadhwa and Jeehye Christine that was published in the Journal of Consumer Research supports the hypothesis that busyness facilitates the subject’s self-control behavior and self-control means choosing what is considered “good”, while omitting to add that what people consider as good behavior may vary depending on the conventions of different eras. Actually, a communication expert could sell a lot of things – even people or ideas- to individuals, groups of people, citizens of specific nations or the entire planet, if they referred to them as “busy and useful”. Through recognition, what is considered a “bad” habit can easily be transformed into a “good” one.
[01.3]
La Granja | Ibiza, Spain | Courtesy of Slow
SLOW TELLS AND SELLS
Ακόμα όμως και υπό τις παρούσες συνθήκες, ο άνθρωπος αναγνωρίζει ότι η υπερβολική ταχύτητα αντιτίθεται στην ποιότητα. Γι’ αυτό, μία από τις όψεις της νέας πολυτέλειας, η οποία απευθύνεται σε ένα intellectual niche market είναι το slow trend. Ο Serdar Kutucu έχει βαθιά κατανόηση της ταξιδιωτικής βιομηχανίας και των αναγκών των ξενοδόχων, τα οποία συνδυάζει με την πλούσια εμπειρία του στο marketing, την επικοινωνία και τη συμβουλευτική. Ήταν εξάλλου για πολλά χρόνια COO των Design Hotels. Στην καρδιά της υγειονομικής κρίσης της πανδημίας, ανακοίνωσε το λανσάρισμα την εταιρείας Slow Collective, η οποία διαχειρίζεται αυτό το νέο concept πολυτέλειας. Το portfolio του περιλαμβάνει το ξενοδοχείο La Granja Ibiza, ένα λειτουργικό αγρόκτημα και ξενοδοχείο που υποστηρίζει την οργανική καλλιέργεια, τη βιωσιμότητα, και μια σχετική και ανάλογη σχέση με το φαγητό που καταναλώνουμε. Οι φιλοξενούμενοί του γίνονται μέρος μίας κοινότητας που αναπτύσσει σχέση με τη γη, παράγει σε ένα ειδυλλιακό φυσικό περιβάλλον και καταναλώνει σε εορταστικό κλίμα. Οι εικαστικοί, οι σεφ, οι καλλιτέχνες και οι designers δημιουργούν το δικό τους lobby και ανταλλάσσουν εμπειρίες, με background τη συντήρηση και την εξέλιξη της μεξικανικής λαϊκής τέχνης, στο ξενοδοχείο Tulum Treehouse. Από τη συλλογή δεν λείπει ένα αριστοκρατικό σπίτι στην παλιά γειτονιά Graca στη Λισαβώνα και ένα campus όπου η ευεξία συναντά τον πολιτισμό και την τεχνολογία στο Βερολίνο. «Το Slow hotel είναι ένας τόπος όπου απλά μπορείς να νιώθεις καλά, μέσα από ένα υγιέστερο, πλουσιότερο και ευτυχέστερο τρόπο ζωής (…) Λαμβάνουμε υπόψη μας τις μελλοντικές ανάγκες των ταξιδιωτών, δημιουργώντας μία πρόταση, Φωτογραφία / Photography: ©Robbie Lawrence [Casa Noble] | ©The Polf [Mexico]
Casa Noble | Lisbon, Portugal
Mexico
στατιστική των εισοδηματικών διαφορών στον πλανήτη. Ξέρουμε, ότι αν όλοι κατανάλωναν με τον τρόπο που το κάνουμε εμείς, θα απαιτούνταν κάπου 2 με 5 επιπλέον πλανήτες για να εξυπηρετήσουμε τις ανάγκες μας. Εμείς, στον ανεπτυγμένο κόσμο, θα πρέπει οπωσδήποτε να διδαχθούμε από ορισμένες συνήθειες του αναπτυσσόμενου κόσμου και να ζούμε με λιγότερα. Αυτή η άποψη δεν υπαινίσσεται μία «αποικιακή» ανωτερότητα, αλλά τις πολλές αλλαγές που πρέπει να κάνουμε και για τις οποίες δεν υπάρχουν έτοιμες τεχνολογικές λύσεις στο μυαλό κάποιου Λεονάρντο Ντα Βίντσι, είπε ο Michael Sorkin το 2013, γύρω από τη slow culture, το μέλλον του πλανήτη και τη σημασία του design για τον ίδιο, αμέσως μετά τη βράβευσή του με το National Design Award στις ΗΠΑ, στην κατηγορία Design Mind.
However, even under the present circumstances, people understand that the extremely fast pace of the everyday life undermines its quality. As a result, one of the new faces of luxury, addressing the intellectual niche market, is the slow trend. Serdar Kutucu has a deep understanding of the travel industry and what hoteliers need, which he combines with considerable experience in the fields of marketing, communication, and consultancy. He served as a COO of Design Hotels for many consecutive years, until he launched the Slow Collective in the midst of the
Σήμερα, από το πεδίο της αρχιτεκτονικής και μετά το θάνατο του Sorkin, απομένει να δούμε αν το Slow Movement μπορεί να αναδειχθεί σε μία πρόταση για έναν διαφορετικό τρόπο ζωής. Έναν τρόπο ζωής που συμπεριλαμβάνει όλους τους ανθρώπους στην καθημερινότητά τους και μεταβάλλει δομικά όλες τις μεταξύ μας σχέσεις και συναλλαγές – ή εναλλακτικά αν θα ωριμάσει ως ένα ενδιαφέρον concept διαβίωσης στα μικρά διαλείμματα της έντασης, που για τον σύγχρονο άνθρωπο οδηγεί στην αίσθηση αναγνώρισης…
MORE THAN THIS
Σήμερα, η slow κουλτούρα διατηρεί και “προστατεύει” σε εμπορικούς χώρους εμπειριών μία αυθεντική εμπειρία διαβίωσης η οποία ήταν κάποτε πραγματικότητα στο πλαίσιο των περισσότερων μη βιομηχανικών κοινοτήτων, έχοντας τις ρίζες της σε κάτι μεγαλύτερο, το Slow Movement, ένα κίνημα με κοινωνικό και δημοκρατικό προσανατολισμό. Υποστηρίζοντας μια πολιτιστική αλλαγή προς την επιβράδυνση του ρυθμού της ζωής, το Slow Movement ξεκίνησε τo 1986, ως μία διαμαρτυρία του Carlo Petrini ενάντια στο άνοιγμα ενός fast food καταστήματος μεγάλης αλυσίδας στην Piazza di Spagna στη Ρώμη. Η διαμαρτυρία πυροδότησε τη δημιουργία του “Slow Food”, ενός οργανισμού που ως σκοπό του έχει όλοι οι άνθρωποι να έχουν πρόσβαση στα τρόφιμα που είναι καλά γι’ αυτούς, καλά για εκείνους που τα καλλιεργούν και καλά για τον πλανήτη. Αυτή η πρωτοβουλία ενέπνευσε κι άλλες πρωτοβουλίες για slow πόλεις, slow κινηματογράφο και φωτογραφία, έναν ολιστικό slow τρόπο ζωής, έναν ολόκληρο slow πλανήτη. Στην αρχιτεκτονική, εκφράστηκε από τον Michael Sorkin. Ο μεγάλος διανοούμενος αρχιτέκτονας, καθηγητής και συγγραφέας, επηρεασμένος από τη διδασκαλία της Χάνα Άρεντ στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και από τα γραπτά του Λιούις Μάμφορντ στάθηκε μέχρι το τέλος της ζωής του, φέτος εξαιτίας του κορονοϊού, υπέρμαχος της κοινωνικής δικαιοσύνης και του ανοιχτού, συμμετοχικού, δημοκρατικού διαλόγου, ενάντιος στους πολέμους, τον άκρατο καπιταλισμό, τον ρατσισμό, το σεξισμό, την αποικιοκρατία και την αμερικανική αυτοκρατορική παράδοση. «Πιθανότατα υπάρχει ένα όριο στον αριθμό των ανθρώπων που μπορούν να επιβιώσουν στην επιφάνεια της γης – είναι ο μόνος πλανήτης που έχουμε στη διάθεσή μας προς το παρόν. Μπορούμε να αναπνέουμε λίγο πιο αργά και να καταναλώνουμε λίγο πιο αργά. Ξέρετε, πολλοί άνθρωποι μιλάνε για το “slow food” και την “slow culture” σήμερα, η οποία βασίζεται στην
Now in the field of architecture after the loss of Sorkin, it remains to be seen whether the Slow Movement can actually become a concrete proposal for a different way of life; a proposal that will be followed by all people in their everyday lives and will end up changing the structure of the relationships and exchanges between us. Or if it will serve as an alternative way of living adopted only at the small breaks people take from their everyday hectic schedule and will end up reassuring the lifestyle of people in modern societies…
[01.3]
Φωτογραφία / Photography: ©Claus Brechenmacher, Reiner Baumann
Tulum Treehouse | Tulum, Mexico
Nowadays, slow culture makes sure that people are able to enjoy authentic living experiences even at commercial spaces; experiences that were once the norm in non-industrial communities. This is inspired by something even bigger, The Slow Movement, a movement with a social and democratic orientation that advocates for a cultural shift towards a slower pace of life. The Slow Movement first appeared in 1986, as a form of protest organized by Carlo Petrini against the opening of a fast-food restaurant at Piazza di Spagna in Rome. Petrini’s protest inspired the launch of “Slow Food”, a movement with the goal to offer access to good, clean and fair food to the consumers, producers and the planet itself. This initiative inspired others to advocate for slow cities, slow cinema and photography, a holistic slow living and even a slow planet. In architecture, the Slow Movement was expressed by Michael Sorkin. The well-known intellectual, architect, educator, and writer was inspired by the teaching of Hannah Arendt at the University of Chicago and the writings of Lewis Mumford and he continuously advocated for social justice, open, participatory and democratic dialogue, while fighting against wars, unrestrained capitalism, racism, sexism, colonialism, and the American imperial tradition until the end of his life that occurred this year due to complications brought on by COVID-19. “It’s very likely that there is a limit to the number of people that can survive on Earth since this is the only planet that is available to us at this time. We can and should breathe a little slower, as well as consume a little slower. People, nowadays, talk about the “slow food” or the “slow culture” notions that were developed as a result of income disparities between the people inhabiting Earth. We are aware that if all people consumed at the pace we are consuming, we would need from two to five planets in order to serve our needs. That is why people living in the developed world should definitely take a few lessons from the developing world and learn how to live while consuming less. This point of view does not imply any kind of “colonial” superiority, only that many changes need to happen, for which there aren’t any technological solutions that the great mind of one Leonardo Da Vinci can offer” said Michael Sorkin in 2013, when discussing slow culture, our planet’s future and the importance of design in his life right after being awarded the National Design Award in the USA for the Design Mind category.
21
Tulum Treehouse | Tulum, Mexico pandemic. The Slow Collective is a new concept of luxury hotels with its portfolio including the hotel La Granja Ibiza, an operating farmstead and hotel that supports organic farming, sustainability and a healthy relationship with the food we end up consuming. Guests of the farmstead become members of a community that creates a special connection to the land, produces food in an idyllic natural environment, and consumes it in a festive atmosphere. It also includes Tulum Treehouse, a hotel that invites artisans, chefs, artists, and designers to embark on an exchange of ideas concerning the preservation and evolution of Mexican tradition, as well as a noble house in an old neighborhood of Graca in Lisbon and a campus in Berlin, which combines wellbeing, culture and technology. As Serdar Kutucu states, “Slow hotel is a place where you can feel good through a healthier, wealthier and happier lifestyle (…) We take into consideration the travelers’ future needs, creating a new hospitality approach through a holistic experience that combines cultural programs, social interaction, content strategy, exceptional architecture and design, as well as a fresh localized approach to sustainability and social impact”. Regarding the field of dining, the restaurant Fäviken impresses its visitors, as it is one of the most secluded restaurants in the world. Since 2008 -and for eleven consecutive years- Magnus Nilsson, who has been praised by the highly acclaimed Anthony Bourdain, has been creating delicious meals that food enthusiasts have been embarking on a plane and traveling to the Arctic part of Sweden in order to enjoy. The unique natural environment, the peaceful atmosphere of the farmhouse and the dishes that were prepared in a “slow” manner with ingredients that Nilsson collected himself from the farm made this eccentric and extremely interesting concept succeed for a long time.
agenda
μέσα από την ολιστική εμπειρία, το πολιτιστικό πρόγραμμα, την κοινωνική διάδραση, τη στρατηγική content, την εξαιρετική αρχιτεκτονική και design και την φρέσκια, τοπική προσέγγιση στη βιωσιμότητα και τον αντίκτυπο στην κοινωνία», λέει ο Serdar Kutucu. Στον τομέα του φαγητού, την ανατροπή είχε προκαλέσει το εστιατόριο Fäviken, το πιο απομονωμένο εστιατόριο του κόσμου. Από το 2008 και για 11 χρόνια τα πιάτα του Magnus Nilsson, παινεμένος σεφ από τον master Anthony Bourdain, έκαναν τους συνδαιτυμόνες να επιβιβάζονται σε ένα αεροπλάνο και να ταξιδεύουν ως την αρκτική Σουηδία για ένα μόνο γεύμα. Η ιδιαίτερη φύση της περιοχής, η ατμόσφαιρα της φάρμας και τα πιάτα που φτιάχνονταν «αργά» με υλικά τα οποία ο Nilsson συνέλεγε απ’ αυτή, έκαναν αυτό το εκκεντρικό και άκρως ενδιαφέρον concept να πετύχει για καιρό.
agenda
Ο Αριστοτέλης Ρουφάνης γοητευόταν πάντα από τα κτίρια και από τον τρόπο με τον οποίο αυτά επηρέαζαν τις ανθρώπινες σχέσεις. Το αποτέλεσμα για τον πολιτικό μηχανικό που έγινε καλλιτέχνης και ζει στο Λονδίνο είναι να βλέπει τα έργα του τελευταίου του project “Alone Together” να αγοράζονται σε όλες τις γωνιές του πλανήτη. The outcome has been very rewarding for the civil engineer, who is now an artist living in London. He has been proudly witnessing the works of his latest project “Alone Together” being chosen by people from all over the world.
[Trend] Loneliness is the Hottest Trend (on Instagram) “Alone Together” 22
Thanasis Diamantopoulos
with Aristotle Roufanis ΘΔ: Πώς σου τράβηξε το φωτογραφικό ενδιαφέρον η σχέση των ανθρώπων με τα κτίρια;
AΡ: Είμαι πολιτικός μηχανικός και έχω περάσει δεκάδες χρόνια μέσα στις κατασκευές, είτε μαζί με τον πατέρα μου, είτε αργότερα μόνος μου. Οπότε πάντα με γοήτευε η ιδέα του πώς τα κτίρια και η αισθητική τους επηρεάζουν τη ζωή των ανθρώπων. Ήταν το ρομαντικό κομμάτι της δουλειάς που έκανα ως πολιτικός μηχανικός. Έτσι προσπάθησα να κάνω αυτή τη δουλειά Τέχνη. ΤD:
How did the relationship between people and buildings first capture your photographic interest?
AR:
I am a civil engineer and, as a result, I dedicated years of my life dealing with construction either by myself or in collaboration with my father. I was always enchanted by the idea of how buildings and their aesthetic impact the lives of the people. It was the romantic aspect of working as a civil engineer. Thus, I tried to turn this job into art.
ΘΔ: Στα πόσα χρόνια δουλειάς ως πολιτικός μηχανικός πήρες την απόφαση να γίνεις καλλιτέχνης;
[01.4]
AΡ: Παράλληλα με τη δουλειά μου, είχα από παλιά μια δραστηριότητα ως φωτογράφος, όχι στο σημερινό βαθμό βέβαια. Και το ένα έφερε το άλλο. Ξαφνικά πήρε ένα έργο μου -το “Summer exhibition”- το Royal Academy of Arts στο Λονδίνο. Πρόκειται για την πιο παλιά ανοιχτή έκθεση τέχνης στον κόσμο, όπου κάποτε εξέθετε ο William Turner -για να σου δώσω να καταλάβεις το μέγεθος των ιστορικών ονομάτων της Αγγλίας που βρίσκονταν εκεί. Όταν διάλεξαν το έργο μου, παρουσιάζονταν στον ίδιο χώρο δουλειές του Anish Kapoor και της Marina Abramovic! Έτσι κι αλλιώς όμως, εκεί κρίνεται το έργο και όχι η ιστορία του κάθε καλλιτέχνη. Οποιοσδήποτε έχει τη δυνατότητα, θεωρητικά, να φιλοξενηθεί το έργο του σ’ αυτήν την έκθεση. Πήγε πολύ καλά το έργο, έκανε sold out πριν το άνοιγμα της έκθεσης. Έτσι είδα ότι μπορεί κάποιος και να ζήσει απ’αυτό. Αυτό που είχα στο μυαλό μου ως κάτι πολύ ευχάριστο και δημιουργικό, ξαφνικά μπορούσε να γίνει και μια καριέρα. Έχοντας περάσει την κρίση της Ελλάδας και αυτή του Brexit στην Αγγλία, καθώς και πολλές άλλες «σφαλιάρες» στη δουλειά μου, έφτασα στο σημείο ν’ αγοράζουν τις εικόνες μου και να λένε «ευχαριστώ». Μ’ έτρωγε μέσα μου για ένα διάστημα και πήρα την απόφαση να πραγματοποιήσω αυτήν την αλλαγή.
ΤD:
How many years had you been working as a civil engineer, before deciding to become an artist?
AR:
While I was working as a civil engineer, I was also active as a photographer, since I was younger. And gradually one thing led to another. It came as a surprise when one of my works was included in the “Summer exhibition’ at the Royal Academy of Arts in London. This is one of the world’s oldest open-submission art shows, where William Turner used to exhibit his work- to explain how many prestigious artists in England have had their work admired there. The piece they picked from my collection was exhibited along with the works of Anish Kapoor and Marina Abramovic! After all, here you are judged for your work and not your career as an artist. In theory, anyone’s work can have the opportunity to be exhibited there. My piece received a lot of positive comments and it was sold out before the opening of the exhibition. At that point, I realized that I could make a living through photography. Something that I had in mind as a pleasant and creative outlet could actually become a career that I could follow. Having experienced the financial crisis in Greece, as well as Brexit in the UK, and many other hardships in my professional path, I was now able to sell my photographs and having people thank me for taking them. I was thinking about it for a while and then I decided that I should make this shift in my career.
agenda
ΘΔ: Το γεγονός ότι πήρες την απόφαση ν’ αλλάξεις καριέρα ήταν κάτι που έγινε πιο εύκολα επειδή ήσουν στο εξωτερικό;
ΤD:
Do you think that it was easier to change career paths because you lived abroad?
AR:
The fact that I moved from Athens to London meant that I had already put myself in the mindset of a new beginning. It is a skill in itself and it needs practice. When you reach the third change in your life, you will find out that it is much easier than the first. I went to London first. Then, I came back to Athens to work with my father. And after a while, I decided to go back to London and work on my own. What I found really helpful was that, when you enter the art world in London and a gallery decides to exhibit your work, it gives you access to an audience worldwide.
ΘΔ: Τελικά σε ποιο βαθμό μάς επηρεάζουν τα κτίρια; Διαμορφώνουν τη συμπεριφορά των ανθρώπων; AΡ: Φυσικά. Οι εργατικές κατοικίες στην Κίνα, όπου χιλιάδες άνθρωποι είναι στοιβαγμένοι στον ίδιο χώρο, επηρεάζουν τη ζωή των ανθρώπων, αφού τα παιδιά τους δεν έχουν χώρο να παίξουν. Πάλι και αυτό έχει να κάνει με την οργάνωση των χώρων συνάθροισης. ΤD:
To what degree do you think buildings affect us? Do they influence people’s behavior?
AR:
Of course, they do. Public housing units in China, where thousands of people are piled up in a building, affect their lives greatly since there isn’t even enough space for their children to play. This issue is also related to meeting places and how they are designed.
ΘΔ: Σε ποιο σημείο του κόσμου τα κτίρια επηρεάζουν με τον καλύτερο τρόπο τους ανθρώπους;
ΘΔ: Ποια ήταν η φράση ενός αγοραστή έργου σου που σου έμεινε στο μυαλό;
AΡ: Σίγουρα όχι στις μεγαλουπόλεις. Οι πόλεις σχεδιάζονται με στόχο την αποτελεσματικότητα και όχι τις κοινωνικές δομές, οπότε όσο πιο μεγάλη η πόλη τόσο πιο απομονωμένοι είναι οι άνθρωποι. Πιο ευτυχισμένοι είναι οι άνθρωποι που έχουν μια θαλπωρή από την κοινωνία γύρω τους. Και αυτό συνήθως δε συμβαίνει στις μεγάλες πόλεις. Παλιότερα είχε γίνει μια έρευνα για ένα χωριό στην Αμερική που είχε μεγάλα ποσοστά μακροζωίας. Ερευνούσαν όλα τα στοιχεία της ζωής των κατοίκων του, από τη διατροφή μέχρι το κλίμα. Τελικά αυτό που επηρέαζε τη ζωή των κατοίκων ήταν το ότι ήταν πιο ανοιχτοί ο ένας στον άλλον και πιο χαρούμενοι.
AΡ: Πιο πολύ μου έχουν μείνει οι αντιδράσεις τους σε σχέση μ’ ένα έργο μου. Έχω πετύχει ανθρώπους να δακρύζουν με την τελευταία σειρά “Alone together”. Μου έχει συμβεί να με πλησιάζουν άνθρωποι στο Μαϊάμι και να μου λένε «ζούσα σε αυτό το κτίριο δέκα χρόνια και αισθανόμουν ακριβώς έτσι όπως το αποτυπώνεις στην εικόνα».
ΤD:
In what part of the world, do buildings affect people’s lives greatly?
AR:
Definitely not in bigger cities. Cities are designed, in order to offer efficiency. These structures don’t favor social bonds and that is why the bigger the city, the more iso-
ΤD:
Is there a phrase that a buyer of your work has used to describe it that has stuck with you?
AR:
I mostly hold on to the effect my work has on their emotions and what reactions they evoke. My most recent project “Alone Together” has had people tearing up. There was an instance in Miami, where people came to me and said “I used to live in that building ten years ago and I felt exactly the same way as you have captured in your photos.”
23 [01.4]
Φωτογραφία / Photography: ©Aristotle Roufanis
AΡ: Ακόμα και το ότι έφυγα από την Αθήνα και πήγα στο Λονδίνο σήμαινε ότι είχα βάλει ήδη τον εαυτό μου στη διαδικασία ενός νέου ξεκινήματος. Είναι και αυτό μια επιδεξιότητα που θέλει «προπόνηση». Την τρίτη φορά η αλλαγή είναι πιο εύκολη από την πρώτη. Πήγα πρώτα Λονδίνο. Μετά επέστρεψα Αθήνα να εργαστώ με τον πατέρα μου. Και μετά έφυγα πάλι Λονδίνο για να δουλέψω μόνος μου. Και με βοήθησε το γεγονός ότι αν κάνεις Τέχνη στο Λονδίνο και πάρει τα έργα σου μια γκαλερί, αυτή με τη σειρά της σου δίνει πρόσβαση σε ένα παγκόσμιο κοινό.
lated people feel. People are happier when they feel the solidarity and warmth of the society and that doesn’t usually happen in bigger cities. Some time ago, they conducted a survey in a village in America that had high longevity rates. They researched all aspects of their lives from their diet to the climate. Eventually, they realized that what made the greater difference was that the inhabitants were more open with one another and that made them happier.
agenda
Οι μεγάλοι οίκοι μόδας επενδύουν σε καφέ και εστιατόρια για να ενδυναμώσουν το brand promise τους. Δεν λείπουν οι design υπογραφές. The most popular fashion brands out there are now investing in restaurants as a way to enhance their brand promise. As expected, many of these restaurants have been designed by acclaimed architects.
[Trend] Fashion Snacks! 24
Danai Makri
Δύσκολα φαντάζεσαι ότι οι άνθρωποι της μόδας ενδιαφέρονται πολύ για τα φαγητό. Ενδιαφέρονται όμως για το brand, την υπόσχεσή του, την εμπειρία του. Έτσι, δίπλα στην πολλών χιλιάδων υπογραφή του fashion designer, προστίθενται αυτές του αρχιτέκτονα, του σχεδιαστή και του celebrity chef. Στις πρόσφατες αφίξεις ξεχωρίζουν το Sugalabo V, το πρώτο εστιατόριο και καφέ που δημιουργεί ο οίκος Louis Vuitton μέσα σε ένα από τα καταστήματά του. Βρίσκεται στον τελευταίο όροφο της μπουτίκ που άνοιξε πρόσφατα στην Osaka, στην «κοιλάδα” των fashion brands, λεωφόρο Midosuji. Επικεφαλής στην κουζίνα είναι ο Ιάπωνας σεφ Yosuke Suga, που έχει τιμηθεί δεόντως από τους γευσιγνώστες όταν άνοιξε στο Τόκιο το εστιατόριο Sugalabo, το 2015. Σε ανάλογη ατμόσφαιρα ιδιωτικότητας κινείται το μικρό του αδερφάκι, Sugalabo V. Η πρόσβαση στα μετρημένα τραπέζια του πραγματοποιείται μέσω μιας κρυφής πόρτας σε στιλ “speakeasy”. Οι τυχεροί λίγοι μπορούν να καθίσουν σε επίσημα τραπέζια ή γύρω από τον πάγκο που βλέπει τους σεφ επί το έργον. Δερμάτινα καθίσματα σε τόνους πολύτιμων λίθων, μονοχρωματικά πλακάκια σε σχήμα ρόμβων, χρυσές ορειχάλκινες σωληνώσεις και καλογυαλισμένα μαγειρικά σκεύη χαρακτηρίζουν το εστιατόριο. Στον ίδιο όροφο, το Le Café V λειτουργεί επίσης υπό την επίβλεψη του Yosuke Suga. Η χρωματική παλέτα είναι ανοιχτόχρωμη, από το terrazzo στο δάπεδο και τους μεγάλους κίτρινους καναπέδες, μέχρι την ιριδίζουσα διακόσμηση στην οροφή. Μόλις οι γυάλινες πόρτες ανοίξουν και βγεις στην ταράτσα, μπορείς να καθίσεις στα έπιπλα της Paola Lenti και να νιώσεις πιο κοντά στην αρχιτεκτονική του κτιρίου – παραπέμπει στα ανοιχτά πανιά ενός πλοίου – με την υπογραφή του αρχιτέκτονα Jun Aoki.
[01.5]
Sugalabo V | Osaka, Japan
a seat at one of the tables available, you will have to enter through a hidden “speakeasy-style” door. The lucky few entering the restaurant will have the chance to sit at formal tables or around the counter, while admiring the chefs in their work environment. Jewel tone leather seats, monochromatic rhombus-shaped tiles, golden brass pipes and shiny cooking equipment draw the visitors’ attention and frame their dining experience. At the same floor, one can find Le Café V which also operates under the guidance of Yosuke Suga. The café has been decorated in lighter shades that are evident in its terrazzo flooring, big yellow sofas and iridescent details on the ceiling. Once the glass doors open, you are able to go out on the terrace and relax while sitting on furniture designed by Paola Lenti and enjoy the breathtaking design of the building, resembling the open sails of a ship that the architect Jun Aoki is responsible for.
Sugalabo V | Osaka, Japan
Φωτογραφία / Photography: Courtesy of Louis Vuitton [Sugalabo V]
It is not easy to picture fashion experts being overexcited by the idea of food. They care about brands though, what each of them is offering and the experience they provide. As a result, the names of the fashion designer, the architect, the designer and the celebrity chef are brought together in order to reinforce the idea of a wonderful experience that awaits the customers. One of the new entries is the Sugalabo V, the first café restaurant created by Louis Vuitton in one of the brand’s stores. It is accommodated at the top floor of the store that recently opened its doors to the public and its guests can dine while overlooking the field of fashion brands, as known as Midosuji Boulevard. Responsible for the food is the Japanese chef Yosuke Suga, who was praised by food critics when he opened his restaurant Sugalabo in Tokyo, in 2015. Sugalabo V follows in the original restaurant’s footsteps and adopts the same private atmosphere. If you would like to take
Sugalabo V | Osaka, Japan
agenda
Στην άλλη όχθη του Ειρηνικού, ο οίκος Gucci άνοιξε ένα Ιταλικό εστιατόριο στην κορυφή του καταστήματός του, στο Beverly Hills. Η «Gucci Osteria da Massimo Bottura», όπως δηλώνει και το όνομά της έχει ως τον αρχιμάγειρα τον Massimo Bottura. Πρόκειται για τον celebrity chef που μεταξύ άλλων «τρέχει» τον οργανισμό «Food for Soul», ένα project κοινωνικής δικαιοσύνης και φαγητού. Στο παρελθόν, με την interior designer Ilse Crawford έχουν δημιουργήσει στο Λονδίνο την κοινωνική κουζίνα Refettorio Felix, η οποία προσέφερε την υψηλή κουζίνα και το design σε ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες. Το 2018, επιβραβευμένος με 3 αστέρια Michelin ξεκίνησε τη συνεργασία του με τον οίκο Gucci και το πρώτο τέκνο γεννήθηκε στη Φλωρεντία. Το δεύτερο παιδί, στο Λος Άντζελες, διαθέτει ιδιωτική είσοδο στο επίπεδο του δρόμου και μαρμάρινη φωτιζόμενη επιγραφή. Το λόμπι του ορόφου ντύνει η ταπετσαρία με δέντρα από τη σειρά ειδών σπιτιού της Gucci. Οι προβολείς σε σχήμα αστεριού προσθέτουν φυσικό ενδιαφέρον στη μαύρη οροφή, ενώ ένα κόκκινo χαλί με περίτεχνο μοτίβο επικαλύπτει το ξύλινο δάπεδο. Οι μορφές των αστεριών εμφανίζονται ξανά στα μωσαϊκά δάπεδα της εξωτερικής βεράντας του εστιατορίου, η οποία βλέπει στους πολυσύχναστους δρόμους του Beverly Hills. Μια σειρά από χαλύβδινες δοκούς σε πράσινο του νεφρίτη υποστηρίζουν την τέντα, τα τραπέζια φαγητού έχουν πάγκο από κόκκινο μάρμαρο, οι ψάθινες καρέκλες θυμίζουν μπιστρό και το βελούδο εισάγεται στο χώρο μέσω ενός χαρακτηριστικού κοίλου εδράνου.
Sugalabo V | Osaka, Japan
Gucci Osteria da Massimo Bottura | Beverly Hills, Los Angeles
25
On the other end of the Pacific Ocean, the brand Gucci launched an Italian restaurant at the highest floor of its store in Beverly Hills. “Gucci Osteria da Massimo Bottura” takes its name after the head chef of the restaurant Massimo Bottura. The well-known chef is the founder of the organization “Food for Soul”, a project fighting for social justice and against food waste, while in the past he collaborated with the interior designer Ilse Crawford and created the community kitchen Refettorio Felix, an exquisite experience of fine dining at a wonderfully designed space offered to the vulnerable members of our society. The three-Michelin-star chef first started working with Gucci in 2018 to create their first restaurant together in Florence. Their second endeavor, which is located in Los Angeles, is accessible through a private street-level entrance and decorated with a huge marble neon sign. The lobby, located at this level, is decorated with a tree wallpaper from the Gucci Décor line. The black ceiling is ornamented with star-shaped lights and the wooden floor is covered by a red carpet with an intricate pattern. Star shaped forms are also found on the mosaic floors of the outdoor terrace, where you can view the streets of Beverly Hills from above. The tent relies on a series of steel bars in a green jade colour, the dining tables are made by red marble and the wicker chairs surrounding them create the image of a lovely bistro. The velvet element becomes part of the merge of colours and materials through an eye-catching concave sitting area.
Στη Νέα Υόρκη μπορείς να πάρεις κυριολεκτικά “breakfast at Tiffany’s” από το 2017, όταν άνοιξε το Blue Box Café για να τρατάρει κάθε νέα Holly Golightly. Στο πανάκριβο – και κατά τ’ άλλα εφιαλτικό – ντεκό “Stormi World” για τα πρώτα γενέθλια της κόρης της το 2018, η Kylie Jenner είχε ντύσει τις τηγανητές πατάτες με συσκευασία Louis Vuitton. Την ίδια χρονιά οι shoppers στα Selfridges δροσίζονταν στο corner της Fendi, με παγωτάκια ντυμένα στο brand. Στο καφέ Thomas’ το fine dining μπλέκεται με τις σακούλες από τον οίκο Burberry’s, ενώ τα πιάτα του Alain Ducasse απευθύνονται στους φίλους του οίκου Chanel στο Τόκιο. Από το 2019, the devil eats Prada και στο Λονδίνο, όπου το γνωστό fashion brand άνοιξε τη θρυλική μιλανέζικη Pasticceria Marchesi 1824, για να προσφέρει στους Λονδρέζους ζαχαρωτούς «θησαυρούς» σε παστέλ αποχρώσεις, με συνέπεια στην αγάπη για το πράσινο και τα γνωστά prints της Miuccia Prada. Blue Box Café launched in 2017 and since then the modern Holly Golightlys of New York can treat themselves by having “breakfast at Tiffany’s”. In 2018, Kylie Jenner celebrated her daughter’s birthday with “Stormi World”, an extravagant theme park with a nightmare inducing décor, where celebrity guests ate French fries in Louis Vuitton packaging. During the same year, shoppers at Selfridges took a cooling break at the Fendi corner, while eating Fendibranded ice cream. At Thomas’s café fine dining is merged with Burberry bags and in Tokyo Alain Ducasse’s dishes are enjoyed by Chanel enthusiasts. Since 2019, the devil eats Prada in London, where the famous fashion brand launched the legendary Milanese Pasticceria Marchesi 1824. Londoners are able to taste candy “treasures” in pastel colors decorated with Miuccia Prada’s prints at a place that respects and cares for the environment.
Gucci Osteria da Massimo Bottura | Beverly Hills, Los Angeles
Gucci Osteria da Massimo Bottura | Beverly Hills, Los Angeles
Gucci Osteria da Massimo Bottura | Beverly Hills, Los Angeles
[01.5]
Φωτογραφία / Photography: ©Pablo Enriquez [Gucci Osteria da Massimo Bottura]
A TIMELINE OF A TREND
agenda
Όταν η φωτογραφία με drone εμπλέκει την αρχιτεκτονική, τα μαθηματικά και τον μινιμαλισμό, έχει συνήθως την υπογραφή του Κώστα Σπάθη. If you see a photo taken with a drone involving the elements of architecture, mathematics, and minimalism, then you can be almost certain that this was the work of Costas Spathis.
[Photography] The World from Above Dormina Exarchou
30
Η παραμετρική άποψη μίας πόλης, το μινιμαλιστικό, γεωμετρικό μοτίβο και το παιχνίδι των σκιών στην αεροφωτογράφιση μαρτυρούν την υπογραφή του Κώστα Σπάθη, αρχιτέκτονα και φωτογράφου. «Με τα drones μπορώ να βλέπω τα πάντα με το μάτι του αρχιτέκτονα και η οπτική μου στον κόσμο είναι κατοπτική. Περίεργες προοπτικές, ευθύγραμμα αντικείμενα, ευρυγώνια θέματα και τα σημεία φυγής, είναι μερικά από τα θέματα που με καθηλώνουν όταν φωτογραφίζω στην πόλη ή τη φύση», λέει. Με την τέχνη του, της οποίας πηγή έμπνευσης αποτελεί σταθερά η αρχιτεκτονική, αποδεικνύει πώς η τεχνολογία επηρεάζει όλο και περισσότερο τη σύγχρονη τέχνη. The parametric view of the city intertwined with minimalism, geometric patterns and shadow play captured through aerial photography reveal that the architect and photographer Costas Spathis is behind this endeavor. “Working with drones gives me the opportunity to see everything from an architect’s point of view while looking at the world from above. Curious perspectives, rectilinear objects, wide angles, and vanishing points always amaze me when I take snaps of them either in the city or in nature” he tells us. He makes art while drawing inspiration from architecture and proves with his work that technology increasingly influences contemporary art. «Πριν από οποιαδήποτε πτήση απαιτείται μια σχετική έρευνα για την τοποθεσία, τις καιρικές συνθήκες, ακόμα και τη νομοθεσία για το εκάστοτε σημείο. Πρέπει να είσαι πολύ καλά προετοιμασμένος για τις λήψεις που θα κάνεις με το drone, καθώς ο διαθέσιμος χρόνος είναι πολύ περιορισμένος» εξηγεί. «Οι ομορφιές της Αθήνας βρίσκονται σε πολύ ιδιαίτερα σημεία, μακριά από τα κλασικά αξιοθέατα αυτής της πόλης. Υπάρχουν πολύ ενδιαφέροντα σχήματα και μοτίβα που ακολουθεί η δομή της και όσο περισσότερο την εξερευνώ τόσο πιο ελκυστική γίνεται στα μάτια μου. Παράλληλα, ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης αποτελεί και το φυσικό τοπίο στην Ελλάδα, στην οποία πάντα επιστρέφω - όση εντύπωση και να μου κάνουν άλλοι προορισμοί στα ταξίδια μου.»
[01.6]
“Before every flight, I have to research the location, take into account the weather conditions, as well as the laws applying to each region. I have to be prepared beforehand regarding the photographs I want to take with the drone, as the time available to do so is quite limited” he explains. “There are many beautiful hidden spots in Athens, far away from the well-known landmarks of the city. I have realized that the way the city is structured creates many interesting shapes and patterns that I find very appealing, as I continue exploring it. At the same time, nature and Greek landscapes have always been an inexhaustible source of inspiration for me. In spite of how much other destinations amaze me in my travels, I always come back.”
31
[01.6]
Φωτογραφία / Photography: ©Costas Spathis
agenda
agenda
The upcoming opening of the Bvlgari Hotel Roma is full of exquisite little details that we cannot wait to see.
[Case Study] Not About a Hotel Opening Danai Makri
32
Τι είναι αυτό που κάνει μία πόλη ξεχωριστή; Πολλές φορές η Ρώμη έχει χαρακτηρισθεί ως υπαίθριο μουσείο. Ισχύει όμως το αντίθετο. Ναι, η πόλη είναι ιστορική, παραμένει όμως ολοζώντανη. Έχει εκθεσιακή αξία, διατηρεί στο ακέραιο όμως την αφηγηματικότητά της. Τα κατώφλια και τα περάσματά της αποτελούν ζώνες μυστηρίου, αβεβαιότητας, μεταμόρφωσης, φόβου αλλά και νοσταλγίας, ελπίδας και προσδοκίας, συνιστώντας μία τοπολογία του πάθους. Δρόμοι σημειολογικά πλούσιοι χαρίζουν στους ταξιδιώτες μία πορεία φορτισμένη με σημασίες και μία μετάβαση προς ένα «εκεί».
What makes a city special? Rome has been characterized as an open-air museum and, even if its historical vibe prevails, no one can argue that it remains very much alive. It possesses exhibitional value and, at the same time, it preserves its unique narrative. Rome’s doorsteps and pathways are presented to the visitor as mystery zones filled with uncertainty, transformation, fear, and, at the same time, nostalgia, hope, and anticipation constituting a topology of passion. These streets are semantically rich and offer travelers a rite of passage full of resonance that will lead them to the “place” they are longing for.
[01.7]
Αυτό το «εκεί» μπορεί να είναι το ξενοδοχείο Bvlgari στην Piazza Augusto Imperatore στην καρδιά της γειτονιάς Campo Marzio, το οποίο αναμένεται να ανοίξει το 2023. Το ξενοδοχείο θα στεγάζεται σε ένα υπέροχο κτίριο από το 1938, σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Vittorio Ballio Morpurgo, που κοσμείται από τις τοιχογραφίες του Antonio Barrera και διαθέτει ένα μωσαϊκό περίπου 650 τ.μ. από τον Ferruccio Ferrazzi. Την ανακαίνιση και το interior design έχει αναλάβει το αρχιτεκτονικό γραφείο Antonio Citterio Patricia Viel, σταθερός συνεργάτης του οίκου, «επιφορτισμένος» με τη δημιουργική προσαρμογή του ιταλικού στιλ σε όλα τα ξενοδοχεία Bvlgari διεθνώς. Υλικά όπως το μάρμαρο Travertine στο χρώμα της ώχρας και το καμένο κόκκινο τούβλο τονίζουν τη σύνδεση του χώρου με την αρχαία Ρώμη του αυτοκράτορα Αυγούστου και «λειαίνουν» τις απόλυτες γραμμές της ρασιοναλιστικής αρχιτεκτονικής. Μια συλλογή με σύγχρονα έργα τέχνης αλλά και αντίκες αναδεικνύει τις υπέροχες, διαφορετικές πτυχές της κληρονομιάς της Αιώνιας Πόλης, ως ανθεκτικό λίκνο των τεχνών και του πολιτισμού. Στο ξενοδοχείο θα βρίσκεται μία αίθουσα ανάγνωσης, με μια εντυπωσιακή συλλογή τόμων αφιερωμένων στην ιστορία των κοσμημάτων, ένα υπερσύγχρονο γυμναστήριο και ένα πολυτελές σπα. Καθώς κανένα ταξίδι στην Ιταλία δεν είναι πλήρες χωρίς μια γευστική εμπειρία, δεν λείπουν το Il Ristorante, με επικεφαλής τον σεφ με αστέρι Michelin, Niko Romito, και το The Bvlgari Bar, με θέα στην πόλη.
Εικόνες / Images: Courtesy of Bvlgari Hotels & Resorts / @Bulgarihotels
Εκπληκτικά πράγματα μπορεί να “δει” κανείς πίσω από το επικείμενο opening του ξενοδοχείου Bvlgari Hotel Roma.
agenda
Ηθελημένα ή αθέλητα, τα στρατηγικά μαθήματα από το επικείμενο opening του ξενοδοχείου είναι πολλά. Αφενός πρόκειται για μία επένδυση που γίνεται μέσα στην περίοδο του κορονοϊού, προετοιμάζοντας την επόμενη ημέρα. Αφετέρου το ξενοδοχείο αγαπά στην ολότητά της την αρχιτεκτονική και κοινωνική αφήγηση της πόλης, χωρίς «θραύσματα» στο χώρο και το χρόνο, επιλέγοντας μία περιοχή συνεπή με αυτή την ιδέα και ένα ακίνητο από μία αμφιλεγόμενη ιστορική περίοδο. Αυτή η επιλογή ευνοεί τα μνημονικά ίχνη που αναδιατάσσονται και ξαναγράφονται στο μυαλό του επισκέπτη. Η ομορφιά των πραγμάτων επανεμφανίζεται ως μνήμη, ως ένας φωσφορισμός του χρόνου, πέρα από τη στιγμιαία λάμψη ενός ακαριαίου θεάματος στο παρόν.
Ένα όμως ακόμα ενδιαφέρον μάθημα, είναι ο τρόπος που ο οίκος «κτίζει» την επικοινωνία και το brand awareness του νέου ξενοδοχείου, προσθέτοντας ενδιαφέροντα milestones στην πορεία του, πριν το opening. Μέρος αυτών αποτελεί η δημιουργία του κολιέ Ospitalità Italiana. «Σε αυτό το μοναδικό κομμάτι, οι πολύτιμοι λίθοι, καθένας από τους οποίους συμβολίζει ένα από τα δέκα ξενοδοχεία Bvlgari που θα ανοίξουν μέχρι το 2023, έχουν σημασία. Επιλέξαμε ένα εξαιρετικό μωβ διαμάντι για τη Ρώμη, (…) ένα κίτρινο διαμάντι για το Μιλάνο στον τόνο του οικόσημου Sforza, ένα λευκό διαμάντι για τη Μόσχα, προς τιμήν του λίθου που προτιμούσαν οι αυτοκρατορικές οικογένειες. Ο σχεδιασμός και η τόλμη του Bvlgari Maison είναι αυτό που μας οδήγησε να φανταστούμε ένα τόσο περίεργο κόσμημα», λέει ο πρόεδρος και διευθύνοντας σύμβουλος JeanChristophe Babin. Another interesting lesson taught, is the way that the Bvlgari brand is forming the communication with its clients, as well as the brand awareness of the new hotel while reaching interesting milestones on the way towards its opening. To commemorate these milestones, Bvlgari is introducing the Ospitalità Italiana necklace. As the president and CEO of the brand, Jean-Christophe Babin, states, “The emphasis is on the precious stones that the necklace is made of, as each of them symbolizes the 10 Bvlgari hotels that are going to be launched until 2023. We selected an exquisite purple diamond for our hotel in Rome, (…) a yellow diamond for Milan in the Sforza coat of arms color tone and a white diamond for Moscow, paying homage to the precious stone preferred by the royal families. The boldness with which Bvlgari Maison has been designing all those years gave us the idea to come up with such a unique necklace.”
[01.7]
Regarding this endeavor, Bvlgari has been teaching us many lessons concerning the strategic planning of the upcoming opening of the hotel, either they intended it or not. On one hand, this is an investment happening during the time of Coronavi-
rus, while the brand is trying to prepare for what comes after the pandemic. On the other hand, the Bvlgari Hotel would love to offer a holistic architectural and social narrative of the city and not just fragments of different times and spaces. That is why they chose this neighborhood in Italy that aligns with this idea and a building from a controversial historical period. Furthermore, this choice favors the reconstruction of memorial traces, for them to be re-impressed upon the minds of the hotel’s visitors. The beauty of things seems to resurface in the minds of people as a memory, similar to a phosphorescence of time that prevails after the momentary flash of an instantaneous spectacle of the present.
33
This “place” may as well be the Bvlgari Hotel at Piazza Augusto Imperatore, located in the heart of the Campo Marzio neighborhood. We are expecting impatiently for the hotel’s grand opening in 2023. The hotel will occupy a beautiful building that was first built in 1938 and it was designed by the architect Vittorio Ballio Morpurgo. It is decorated with murals painted by Antonio Barrera and it also includes mosaic floors, the creation of Ferruccio Ferrazzi that covers 650 square meters. The architectural firm Antonio Citterio Patricia Viel will be responsible for the restoration and interior design of the building. The long-time collaborator of the Bvlgari brand will be following a creative approach to the Italian style that characterizes Bvlgari hotels worldwide. Materials, such as Travertine marble in ochre and brick in burnt red, create connections to Emperor Augustus’ Ancient Rome and “smooth over” the austere lines of rational architecture. A collection enriched with both modern and antique works of art showcases the charming different faces of the Eternal City’s rich legacy and establishes Rome as an enduring cradle of art and culture. The hotel will consist of a reading room, a state-of-the-art fitness center, and a luxury spa. Last but not least, since a holistic Italian experience cannot exist without dining, inside the hotel visitors will find Il Ristorante, curated by the Michelin-starred chef, Niko Romito, and The Bvlgari Bar overlooking the city of Rome.
agenda
Αν κάποιος ψάξει σ’ ένα λεξικό τη σημασία της λέξης lifestyle, κατά πάσα πιθανότητα θα διαβάσει ότι σημαίνει πολύ απλά τον τρόπο με τον οποίο ζει κανείς τη ζωή του. If one searches in a dictionary the meaning of the word lifestyle, she/he will probably read that it simply means the way one lives her or his life.
[Art Direction] A New Lifestyle Thanos Zakopoulos
34
Ekies all senses resort | Design & Art Direction CTRLZAK studio Φωτογραφία / Photography: ©Anima Vision
Αν κάποιος ψάξει σ’ ένα λεξικό τη σημασία της λέξης lifestyle, κατά πάσα πιθανότητα θα διαβάσει ότι σημαίνει πολύ απλά τον τρόπο με τον οποίο ζει κανείς τη ζωή του. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1929 από τον ψυχολόγο Alfred Adler, αλλά ξεκινάει να χρησιμοποιείται με την ευρύτερή του έννοια στα τέλη της δεκαετίας του '50. Αν αναλογιστεί κανείς άλλωστε, θα συμπεράνει ότι δεν είχε και νόημα ύπαρξης πριν από αυτή την εποχή. Μόνο ύστερα από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ξεκινάει για την ανθρωπότητα η περίοδος ευημερίας, με την άνοδο της μεσαίας τάξης, η οποία απευθύνεται πάλι όχι σε όλους, αλλά σε ένα μεγάλο μέρος του Δυτικού Κόσμου. Εμείς είμαστε αυτοί οι τυχεροί. Κυρίως όσοι μεγάλωσαν στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική από τη δεκαετία του '70 και μετά, είχαν την τύχη να βιώσουν αυτή την εποχή ευημερίας που ακόμα και τώρα βιώνουμε. Αυτή η περίοδος εισήγαγε έναν καινούριο τρόπο ζωής ο οποίος δεν βασιζόταν στην εξασφάλιση της επιβίωσης αλλά της άνεσης. Πράγμα διόλου κατακριτέο κατά την γνώμη μου, μιας και αν υπάρχει κάποια αλήθεια για την κατά τ´άλλα εφήμερη και άνευ σημασίας ύπαρξή μας, σε κοσμικό (αλλά ίσως και πλανητικό) πλαίσιο, αυτή έγκειται στο να είμαστε χαρούμενοι με τις επιλογές μας και να βιώνουμε ευχάριστα την ύπαρξή μας. Αυτή η φυσιολογική τάση του ανθρώπου προς την αποφυγή του πόνου, σε οποιαδήποτε μορφή του, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θνησιμότητά μας. Για κάθε έναν από εμάς αυτό είναι άλλωστε διαφορετικό και μπορεί να εκφραστεί ποικιλοτρόπως. Παράλληλα, μεγάλο μερίδιο του ανθρώπινου είδους ζει σε κοινωνίες, οι οποίες δημιουργήθηκαν γι’ αυτόν ακριβώς τον σκοπό: τη δημιουργία ενός πλαισίου ασφάλειας. Μέσα σε αυτές τις κοινωνίες επιδιώκουμε συνεχώς τρόπους να νιώθουμε καλύτερα, προβάλλοντας πολλές φορές αυτό που μας ευχαριστεί -ή τουλάχιστον αυτό που νομίζουμε ότι μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα. Έτσι κάπως, έχοντας λύσει τις βασικές μας ανάγκες επιβίωσης -τροφή, κατάλυμα, ρουχισμό προστασίας- γεννιέται ο καταναλωτισμός και δη ο υπέρμετρος.
[01.8]
If one searches in a dictionary the meaning of the word lifestyle, she/he will probably read that it simply means the way one lives her or his life. The term was first coined in 1929 by psychologist Alfred Adler but it started being utilized in the sense that we recognize it today in the late 1950s. Following a short consideration after all, one can easily conclude that it would not have made sense for the term to exist before that time. The real period of prosperity for humanity commences only after the Second World War with the rise of the middle class, limited nonetheless to a particular part of humanity, the part known as the Western world. We are the lucky ones. Mostly those of us who grew up in certain areas of Europe and North America from the 70's and onwards. We are the ones lucky enough to have experienced this era of prosperity that we are still enjoying today. This period introduced a new way of life which was not based on ensuring survival but comfort. This is not reprehensible on its own, since if there is any truth about our otherwise ephemeral and insignificant existence, in a cosmic (but perhaps also planetary) context, it can be found in being happy with our choices and in experiencing pleasure during our existence. This normal tendency of humans to avoid pain, in any form, is inextricably linked to our mortality and each one of us expresses it in diverse ways. Concurrently, a large portion of the human race lives in societies that were created for this very purpose: to provide a secure framework. In these societies we are constantly searching for ways to feel better, often projecting what pleases us, or at least what we think will please us. This in a way (having solved our basic survival needs -nutrition, accommodation & protective clothing) is how consumerism was born and especially in its most excessive forms.
Kryptal & Naia | Αrtifacts for JCP Universe by CTRLZAK | Φωτογραφία / Photography: ©Silvio Macchi
Extincto | Art research project by CTRLZAK & Thanos Zakopoulos
Extincto | Art research project by CTRLZAK & Thanos Zakopoulos facilitate our lives unimaginably by transforming the natural resources of this planet in a variety of ways. We have explored almost every corner of the planet while having transformed a large percentage of its surface, always aiming to improve our living conditions. This continuous activity though, has caused a climate change and mass extinctions of species that without the 'contribution' of humans would have taken place in hundreds of thousands of years instead of a few decades, as is now the case. Planet Earth does not need us. The changes in its surface, as well as the change in the diversity of life that lives on it, are normal events in the context of its planetary existence. For beings like us though, such drastic changes are directly related to our future survival and evermore with our present lives. In other words, our excessive lifestyle, our current lifestyle, threatens to bring its own demise. But what can we do to avoid the loss of our present, comfortable way of life? There’s not a single answer to this question. It is though directly related to the realization of our position on this planet which is certainly not that of the dominant species but that of a mere part in a larger whole. We need a concentrated
global effort that will revise our relationship with the rest of the natural world around us. As utopian as it may sound, it is something that could be achieved to a large extent if humanity implemented the teachings of past cultures, that were in tune with nature, while utilizing the existing scientific knowledge. Such an endeavor can only start from each one of us, especially us, the lucky ones, who don’t need to worry about our everyday survival. We need to create a new lifestyle that is not based on the logic of single use but chooses instead objects and services that respect the environment and the other species on the planet. A lifestyle that is not based on ephemeral entertainment but on meaningful recreation that renders us more aware as much as happier. A lifestyle that brings us closer to nature instead of isolating us from her, teaching us to respect and maintain the natural world through our personal, social and commercial choices. A lifestyle finally, that makes us content not through the amount of our acquisitions but through the awareness of the value of the things that give meaning to our own existence.
[01.8]
Φωτογραφία / Photography: ©Serge Anton
Extincto | Art research project by CTRLZAK & Thanos Zakopoulos
35
Today we are surrounded by a myriad of things that are either not necessary or that do not have any special emotional or symbolic value to us. In other words, things that do not actually contribute to the promotion of our individual happiness but in a strange way express nonetheless our lifestyle, that is, the way we live. We realize at the same time, perhaps now more than ever, how important interpersonal relationships can be. But before man became a political being, as Aristotle put it, man was and remains just another simple being. In other words, we have forgotten that we are part of this natural world that we call planet Earth. We are one of the many species that inhabit this infinitesimally small rock that hovers in space inextricably linked to the fiery sphere that gives it life. A small planet that is however full of life on multiple levels, most of which we ignore. A planet that has had already a long existence (about 4.6 billion years) that we can't even begin to grasp, since the human species (and I am referring here to Homo Sapiens, considered to be the direct ancestor of contemporary man) appeared only 300,000 years ago. Nevertheless, we were fortunate enough to have our brain developed in such a way that it allowed us not just to survive against all odds, but also to be able to transfer the acquired knowledge from each generation to the next. Furthermore, we have developed the faculty of imagination which allows us to transcend our own limits but not those of nature. As a result of all the above, we have gathered a huge amount of information and knowledge that has allowed us to
agenda
Βρισκόμαστε σήμερα περιτριγυρισμένοι από μυριάδες πράγματα τα οποία ή δεν μας είναι απαραίτητα ή δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη συναισθηματική ή συμβολική αξία για τον καθένα από εμάς. Με άλλα λόγια πράγματα τα οποία δεν συμβάλλουν ουσιαστικά στην προώθηση της ατομικής μας ευτυχίας αλλά κατά ένα περίεργο τρόπο εκφράζουν το lifestyle μας, τον τρόπο δηλαδή που ζούμε. Αντιλαμβανόμαστε συγχρόνως, περισσότερο ίσως τώρα από ποτέ, πόσο σημαντικές μπορούν να είναι οι διαπροσωπικές σχέσεις. Ο άνθρωπος όμως πριν γίνει πολιτικό ον υπήρξε και παραμένει απλώς ένα ον. Με άλλα λόγια, έχουμε ξεχάσει ότι είμαστε και εμείς μέρος αυτού του φυσικού κόσμου που ονομάζουμε πλανήτη Γη. Είμαστε ένα από τα πολλά είδη που κατοικούν σε αυτόν τον απειροελάχιστα μικρό βράχο που αιωρείται στο διάστημα, άρρηκτα συνδεδεμένος με την πύρινη σφαίρα που του δίνει ζωή. Ένας μικρός πλανήτης που όμως βρίθει από ζωή σε πολλαπλά επίπεδα, τα περισσότερα από τα οποία αγνοούμε. Ένας πλανήτης που έχει ήδη μια μακροχρόνια ύπαρξη (περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια) την οποία δεν μπορούμε καν να αναλογιστούμε, μιας και το ανθρώπινο είδος εμφανίστηκε μόλις 300.000 χρόνια πριν. Είχαμε όμως την τύχη να εξελιχθεί ο εγκέφαλός μας με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να είμαστε σε θέση όχι απλώς να επιβιώνουμε χάρη στην ευφυΐα που σταδιακά αναπτύξαμε, αλλά και να μεταφέρουμε την κεκτημένη γνώση από γενιά σε γενιά. Ακόμα περισσότερο έχουμε την ικανότητα της φαντασίας, η οποία μας επιτρέπει να ξεπερνάμε τα ίδια μας τα όρια, όχι όμως αυτά της φύσης. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών έχουμε συγκεντρώσει τεράστιο όγκο πληροφοριών και γνώσης που μας έχει επιτρέψει να διευκολύνουμε τη ζωή μας αφάνταστα, μεταλλάσσοντας τους φυσικούς πόρους του πλανήτη με ποικίλους τρόπους. Έχουμε εξερευνήσει σχεδόν κάθε γωνιά του και έχουμε αλλοιώσει ένα μεγάλο ποσοστό αυτού πάντα με στόχο τη βελτίωση της διαβίωσής μας. Χωρίς όμως να το συνειδητοποιούμε η συνεχόμενη αυτή δραστηριότητα έχει επιφέρει κλιματικές αλλαγές και μαζικές εξαφανίσεις ειδών που χωρίς τη “συμβολή” του ανθρώπου θα γίνονταν σε εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια και όχι σε μερικές δεκαετίες όπως συμβαίνει τώρα. Ο πλανήτης Γη, δεν μας χρειάζεται. Οι αλλαγές στην επιφάνειά του, όπως και η αλλαγή της ποικιλομορφίας ζωής που ζει επάνω του, είναι κάτι φυσιολογικό στα πλαίσια της πλανητικής του ύπαρξης. Στο δικό μας όμως επίπεδο ύπαρξης, αυτού του είδους οι δραστικές αλλαγές είναι άμεσα συσχετισμένες με τη μελλοντική μας επιβίωση και την παρούσα διαβίωση. Με άλλα λόγια, ο υπέρμετρος τρόπος ζωής μας, το τωρινό μας lifestyle, απειλεί να επιφέρει την ίδια την εξάλειψή του. Τι μπορούμε όμως να κάνουμε για να μην χάσουμε την παρούσα, άνετη διαβίωσή μας; Η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα δεν είναι μονοδιάστατη. Συνδέεται όμως απευθείας με τη συνειδητοποίηση της θέσης μας μέσα σε αυτό τον πλανήτη, η οποία δεν είναι σίγουρα αυτή του κυρίαρχου όντος αλλά ενός μικρού μέρους ενός μεγάλου συνόλου. Χρειάζεται άμεσα μια συντονισμένη προσπάθεια σε παγκόσμιο επίπεδο έτσι ώστε να αναθεωρηθεί η σχέση μας με τον υπόλοιπο φυσικό κόσμο. Όσο ουτοπικό και αν ακούγεται κάτι τέτοιο, θα μπορούσε να επιτευχθεί ως ένα βαθμό αν η ανθρωπότητα δρούσε συνολικά επιστρατεύοντας τις διδαχές του παρελθόντος και της υπάρχουσας επιστημονικής γνώσης. Κάτι τέτοιο όμως πρέπει να ξεκινήσει αναγκαστικά από τον καθένα από εμάς, ιδιαίτερα από εμάς που δεν έχουμε να νοιαστούμε για την καθημερινή μας επιβίωση. Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα καινούριο lifestyle το οποίο δεν βασίζεται στην λογική της μίας χρήσης και επιλέγει αντικείμενα και υπηρεσίες τα οποία σέβονται το περιβάλλον και τα υπόλοιπα είδη του πλανήτη. Ακόμα περισσότερο, ένα lifestyle το οποίο δεν βασίζεται σε εφήμερες διασκεδάσεις αλλά στην ουσιαστική ψυχαγωγία, η οποία μας κάνει πιο συνειδητοποιημένους και παράλληλα χαρούμενους. Ένα lifestyle που μας φέρνει πιο κοντά στην φύση αντί να μας απομονώνει από αυτήν, μαθαίνοντάς μας να τη σεβόμαστε και να τη διατηρούμε μέσα από τις προσωπικές, κοινωνικές αλλά και εμπορικές μας επιλογές. Ένα lifestyle τέλος, που μας κάνει χαρούμενους όχι μέσω της ποσότητας των αποκτημάτων μας, αλλά της συνειδητοποίησης της αξίας των πραγμάτων που δίνουν νόημα στην ύπαρξή μας.
agenda
Ο Γιάννης Τσάκαλος έχει σπουδάσει Τουριστικές Επιχειρήσεις και Μάρκετινγκ, είναι κάτοχος MBA από το University of Hertfordshire, ενώ έχει διδάξει Μάρκετινγκ και Στρατηγικό Μάνατζμεντ για 10 χρόνια. Ιδρυτής & CEO της AQ Strategy, έχει επαγγελματική πορεία τριάντα χρόνων στο χώρο του τουρισμού και εξειδίκευση στο στρατηγικό μάρκετινγκ και το business development. With studies in Hotel & Tourism Management and Marketing, Yiannis Tsakalos is a University of Hertfordshire MBA holder and has also been a lecturer in marketing and strategic management for 10 years. He is the founder and CEO at AQ Strategy with a 30-year experience in the field of tourism and a specialization in marketing strategy and business development.
[Opinion] Adapt to Thrive Thanasis Diamantopoulos
[01.9]
36
Με βάση τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, διαμορφώνονται και τα τρία πιθανά σενάρια για την επιστροφή στην κανονικότητα (recovery). Η επιστροφή στα επίπεδα του 2019 (σε αφίξεις) θα είναι περίπου μέσα σε 2 ½ χρόνια (μέσα 2023), στο δεύτερο σενάριο τρία χρόνια (τέλος του 2023) και στο τρίτο σενάριο σχεδόν τέσσερα χρόνια (τέλος του 2024). Σημειώνουμε, ότι από τον SARS η αντίστοιχη περίοδος ήταν 11 μήνες, για την 11η Σεπτεμβρίου 14 μήνες και από την οικονομική κρίση του 2009 περίπου 19 μήνες. Σε όλα τα σενάρια, το 2021-2022 οι αφίξεις θα παραμείνουν κάτω από τα επίπεδα του 2019, εκτός αν υπάρξει ραγδαία (θετική) εξέλιξη με εμβόλια και φάρμακα. Πάνω σ’ αυτές τις εκτιμήσεις, ο Γιάννης Τσάκαλος θα προσθέσει: Based on the estimations of the World Tourism Organization, three possible scenarios have been suggested regarding the recovery after the pandemic. In order to return to the 2019 levels in arrivals, we will have to wait for 2 ½ years, until mid-2023. The second scenario suggests that this is going to happen in 3 years (end of 2023) and if the third scenario is true, almost 4 years (end of 2024). We should keep in mind that in the case of SARS the respective period was 11 months, for 9/11 14 months and as a result of the 2009 financial crisis, it took approximately 19 months. All scenarios suggest that during 2021-2022, arrivals will remain lower than the 2019 levels unless there is a breakthrough -a vaccine and/or a cure. Adding on these estimations, Yiannis Tsakalos states:
“All these will vary depending on the destination and strategy each of them will follow, as well as how easily they will adapt to the new reality. My estimation for Greece, on the above basis, is that in 2021 the arrivals will range between 50-60% compared to 2019, while in 2022 they will reach 70-80% and from 2023 and gradually moving towards 2024, arrival levels will reach the numbers of 2019. The greatest difference concerns the profit, which is estimated to reach the 2019 levels after 2024, and by 2030 it will reach higher levels once again.”
Η άποψή μου λοιπόν, είναι ότι ο τουρισμός θα αναπτυχθεί πάλι προς τα πάνω και μάλιστα πιο δυναμικά από ποτέ. Αυτό συμβαίνει πάντα μετά από ένα black swan event. Η τελευταία δεκαετία δε, είναι η καλύτερη όλων των εποχών για τον τουρισμό (μέχρι την επόμενη). Και αυτό γιατί η ανάγκη για ταξίδι είναι κάτι που πηγάζει από μέσα μας, από την επιθυμία ν’ ανακαλύψουμε νέους τόπους, νέες καταστάσεις που θα μας βοηθήσουν να γίνουμε πιο πλούσιοι συναισθηματικά. Αυτό αποκτά μια άλλη διάσταση κι επειδή αυτή η ανάγκη έχει καταπιεστεί, προβλέπω ότι θα υπάρξει ισχυρή ανάκαμψη σε σχήμα V». In my opinion, tourism will flourish again and its rise is going to be more powerful than ever before. This is what always happens after a “black swan event”. The past decade has been one of the best decades of all time for tourism (until the next one comes along). This was a result of the people’s need for traveling that springs from within; the desire to discover new places, new situations that will help us become emotionally rich. It has taken on a new dimension, as this need has been suppressed and we should expect a “V-shaped” recovery”. Ακούγοντάς τον, σκεφτόμαστε ότι η αισιοδοξία είναι μια επιλογή που ίσως αποτελεί και προϋπόθεση της επιτυχίας: «Επίσης, ένας ακόμα λόγος που με κάνει αισιόδοξο, είναι ότι το 2020 για πρώτη φορά η μεσαία τάξη σε όλο τον κόσμο θα αποτελεί τον μισό της πληθυσμό, ενώ μέχρι το 2030 αναμένεται να ξεπεράσει τα 5 δισεκατομμύρια σε όλο τον κόσμο, με μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη από ποτέ. Όλα αυτά πρέπει να τα έχουμε στο μυαλό μας όταν σχεδιάζουμε την επόμενη μέρα. Να φτιάξουμε το προσωπικό μας σύστημα πληροφόρησης και συλλογής δεδομένων, ώστε να προσπαθούμε να σκεφτούμε όπως ο πελάτης μας. Να μπούμε μέσα στο μυαλό του και να σκεφτούμε τι θα ήθελε την επόμενη μέρα. Γιατί η επόμενη μέρα, θα ορίζεται από όλο αυτό που θα ζήσουμε τους επόμενους μήνες και θα μας βρει αλλαγμένους συμπεριφορικά και σε επίπεδο προτεραιοτήτων. Listening to him talk about this, we think that optimism is a choice that may be a prerequisite for happiness: “In addition to that, another reason why I am so optimistic is that in 2020 for the first time the middle class across the world will constitute half of its population, while by 2030 it is also expected to exceed 5 billion people worldwide, becoming the highest purchasing power until now. We have to keep all these in mind while planning for the future. We need to create our personal information and data collection systems that will enable us to think similarly to our clients, delve into their thoughts and think of what they would desire the day after the pandemic is over. Because how the day after will look like is going to be defined by our reality in the following months that will definitely alter our behavior and priorities. Για να συνοψίσω ραίτητα για την σαρμοστικότητα), ξη) και βέβαια αλλαγή/μετάβαση)
37
Την ώρα που ο τουρισμός σε παγκόσμιο επίπεδο, βιώνει τη μεγαλύτερη κρίση όλων των εποχών, ο στρατηγικός σχεδιασμός μάρκετινγκ είναι πιο σημαντικός από ποτέ. Σε πολλούς η περίοδος φαντάζει δύσκολη, για τον Γιάννη Τσάκαλο είναι ένα διάστημα χάραξης καινούριας στρατηγικής και πορείας για τις τουριστικές επιχειρήσεις. Αλλά ας προσπαθήσουμε να ιχνηλατήσουμε τον “βηματισμό” της σκέψης του: «Ο COVID-19 ανήκει στην οικογένεια των «black swan events» όπως τ’ αποκαλούμε άτυπα στο μάρκετινγκ, όρος που αναφέρεται σε γεγονότα όπως το SARS, MERS ή αντίστοιχα η 11/9 με τους δίδυμους πύργους. Πάντα τέτοια γεγονότα, λιγότερο ή περισσότερο επηρεάζουν την ισορροπία της τουριστικής αγοράς...». Απέναντι σ’ ένα τέτοιο αναπάντεχο γεγονός, οφείλουμε να δείξουμε την ικανότητα που έχουμε να προσαρμοζόμαστε. Το όνομα της εταιρείας του (AQ - Adaptability Quotient) αντιπροσωπεύει τον δείκτη προσαρμοστικότητας, ο οποίος στην εποχή μας είναι εξαιρετικά σημαντικός. Ο ίδιος μας είπε: “Η σημασία της προσαρμοστικότητας στις μέρες μας είναι σε απόλυτο βαθμό σημαντική. Ένα black swan event όπως αυτό, είναι ικανό να φτιάξει ή να καταστρέψει ένα brand, επιχείρηση, προορισμό, γι’ αυτό θεωρώ ότι το πρώτο πράγμα που οφείλουμε να κάνουμε, είναι να προσαρμοστούμε στα δεδομένα. Η νοημοσύνη είναι σημαντική για τον κάθε άνθρωπο, η συναισθηματική νοημοσύνη είναι σίγουρα βασικό στοιχείο σκέψης και συμπεριφοράς, όμως αυτό που έχει αυτή τη στιγμή κεφαλαιώδη σημασία είναι η προσαρμογή σε μια νέα κανονικότητα όπως αυτή διαφαίνεται”. Και προσδιορίζει τη σημασία της προσαρμοστικότητας στον τομέα του τουρισμού: “Νομίζω ότι στον τουρισμό η επόμενη μέρα θα είναι εντελώς διαφορετική. Νέες συμπεριφορές του καταναλωτή, νέες προτεραιότητες, νέες προσεγγίσεις ακόμα και σε αυτό που μέχρι πριν 2 μήνες φάνταζε ιδανικό, νέες επιρροές, νέα κανάλια διανομής, νέοι τρόποι επικοινωνίας, όλα αλλάζουν... Όλα αυτά πρέπει θεωρώ να διαβαστούν σωστά από τους επαγγελματίες του τουρισμού, να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και με φρέσκα μάτια να επανασχεδιάσουν τη στρατηγική τους, δίνοντας τον χώρο που αναλογεί στο σύγχρονο μάρκετινγκ”. Αυτό που εντυπωσιάζει στον Γιάννη Τσάκαλο, είναι όχι μόνο το σε επίπεδο “κηρύγματος” πιστεύω του στην προσαρμοστικότητα, το οποίο αποτελεί δείγμα ευφυίας, αλλά και η ίδια η αισιοδοξία που διαθέτει. Αν είχε μπροστά του τον ιδιοκτήτη μιας αλυσίδας ξενοδοχείων θα του έλεγε τα εξής: «Σ’ αυτή τη φάση του φόβου, θα πρέπει πρωτίστως να φροντίσουμε για την επιβίωσή μας ως επιχείρηση, να παραμείνουμε ψύχραιμοι και να διαβάζουμε τα δεδομένα. Για παράδειγμα, πιστεύω ότι ακόμα και η πολυτέλεια όπως την είχαμε μέχρι τώρα στο μυαλό μας αρχίζει ν’ αποκτά μια άλλη έννοια. Οι γενιές που θα αποτελέσουν και τους μελλοντικούς πελάτες, θα είναι Millennials (γεννημένοι 1981-1996) και Generation Z (γεννημένοι 1997-2012). Γενιές που έχουν γεννηθεί μέσα στην τεχνολογία, που θέλουν να γυρίσουν τον πλανήτη και να συλλέξουν μοναδικές εμπειρίες. Βασικό κριτήριο για την επιλογή τόσο ενός προορισμού, όσο και ενός καταλύματος, θα είναι η εμπειρία που μπορούν να αποκομίσουν. Τους ενδιαφέρει η αρχιτεκτονική και το design στο ξενοδοχείο που θα επιλέξουν να ταιριάζει με τη δική τους αισθητική, όμως θεωρώ ότι ακόμα πιο σημαντικό ρόλο θα παίξει και το αποτύπωμα που αφήνει αυτό στο περιβάλλον. Αγωνιούν για τον πλανήτη και γι’ αυτούς πια ο άνθρωπος, η κοινωνία και το περιβάλλον θα βρεθούν στο επίκεντρο της σκέψης τους. Φεύγουμε σταδιακά -ή τουλάχιστον αυτό θέλω να πιστεύω- από το “εγώ” και πάμε στο “εμείς”. Όποια επιχείρηση, προορισμός, κράτος εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση, έχει χώρο στον χάρτη αντίληψής τους. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι η βιώσιμη ανάπτυξη θα είναι την επόμενη μέρα εξαιρετικά σημαντικό κομμάτι της στρατηγικής μιας τουριστικής επιχείρησης και προορισμού. Και να μη το θέλει ο ξενοδόχος, θα του το “επιβάλλει” ο μελλοντικός του πελάτης.
At a time, when the tourism industry is facing its biggest crisis of all time on a global level, strategic marketing planning has become more important than ever. Many people think that this is an extremely difficult time, but Yiannis Tsakalos believes that it is a time for tourism enterprises to develop a new strategy and course of action. Let’s try to follow his way of thinking: “COVID-19 falls under the category of the “black swan event”, as it is informally called in the marketing field, and it refers to events like SARS, MERS or the 9/11 attacks and collapse of the WTC. These events always interfere with the balance of the tourism market in a bigger or smaller level…” When facing an unexpected crisis like that, we have to demonstrate the ability to adapt. The “AQ” in the firm’s name stands for Adaptability Quotient, which is extremely important nowadays. He tells us that “Adaptability nowadays is essential. A “black swan event” like this one is capable of establishing or destroying a brand, a company, a destination and for that reason, I believe that the first step we have to take is to adapt to the current situation. Intelligence is important for everyone and emotional intelligence is an essential characteristic of people’s thoughts and behavior, however, what seems to be of paramount importance is the ability to adapt to a new normal, as this appears to be developing.” He, then, specifies the meaning of adaptability in the tourism sector by stating that “I believe that the post-COVID-19 reality will be extremely different in the field of tourism. New consumer behaviors, new priorities, new approaches, even to something that we considered ideal two months ago, new influences, new distribution channels, new ways of communicating; everything seems to be changing… All these have to be taken into account by tourism professionals. They will have to adapt to the new conditions and redesign their strategy with fresh eyes, letting modern marketing take the lead.” What truly fascinates us is Yannis Tsakalos’ firm belief in the significance of adaptability, which is a sign of his genius, and his optimistic spirit as well. If he was at a meeting with a hotel chain owner he would tell them: “We have found ourselves in a state of fear and our primary duty is to ensure that our business is going to survive. We will have to remain calm and read correctly the information that we have. For instance, I believe that the notion of luxury, as we previously had it in mind, is going to acquire a new meaning. The generations that will form our future clientele are going to be the Millennials (born 1981-1996) and Generation Z (born 1997-2012). Generations born into technology with a desire to travel the world and collect unique experiences. A key criterion for their choice of destination, as well as accommodation, will be the new experiences these promise to offer. They are interested in the architecture and design of the hotel that will align with their own aesthetic, but most importantly they care about the hotel’s ecological impact on the environment. They are worried about the current state of the planet and, for that reason, people, society, and the environment are placed at the center of their thinking. We are gradually shifting away from a more self-centered “I” and moving towards a more considerate “We”; at least that is what I would like to believe. Businesses, destinations, countries that are moving towards this direction have a place in their perceptual maps. Therefore, I believe that in the near future sustainable development is going to become an essential part of the strategic planning of tourism enterprises and destinations. Even if the hotel owners seem reluctant towards this shift, their future clients will dictate their moves going forward.
agenda
«Όλα αυτά βέβαια, διαφοροποιούνται ανάλογα με τον προορισμό, τη στρατηγική που θα ακολουθήσει και κατά πόσο θα προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Η δική μου εκτίμηση για την Ελλάδα με βάση τα παραπάνω, είναι ότι το 2021 θα κινηθούμε από 50-60% σε αφίξεις (σε σχέση με το 2019 πάντα), το 2022 στο 7080% και από το 2023 και μετά σταδιακά μέχρι το 2024 στα επίπεδα του 2019. Η μεγάλη διαφορά θα είναι στα έσοδα, τα οποία θα επιστρέψουν στα επίπεδα του 2019 από το 2024 και μετά και προβλέπω ότι μέχρι το 2030 θα φτάσουν σε υψηλά επίπεδα και πάλι».
λοιπόν, τρία πράγματα θεωρώ απαεπόμενη μέρα: Adaptability (προSustainability (βιώσιμη ανάπτυDigital Transformation (ψηφιακή στη νέα εποχή».
To conclude, then, I believe that these three elements are going to be essential for the day after the pandemic: Adaptability, Sustainability, and Digital Transformation towards this new era.”
[01.9]
agenda
Φωτογραφίζω συνήθως με ψηφιακή κάμερα και κάνω βασική επεξεργασία στις εικόνες μου, για να τις τελειοποιήσω και να τις φέρω στο ύφος που τις έχω φανταστεί την ώρα που τις δημιουργώ. I mostly shoot with a digital camera and edit my pictures in order to achieve the perfect result and bring them closer to what I had in my mind right when I captured them.
[Photography] Back to Black (& White) Spyros Hound
38
Έχω αντιμετωπίσει πολλά διαφορετικά θέματα, μερικά από τα οποία είναι πορτρέτα, τοπία, αρχιτεκτονικά, δρόμος, μουσική. Όμως, η παρουσία του ανθρώπου στο αστικό τοπίο πάντα με συγκινούσε ιδιαίτερα και η ασπρόμαυρη φωτογραφία, όπου η έλλειψη του φωτός είναι καθοριστική για το ύφος που φαντάζομαι πως θ’ αποκτήσει η τελική εικόνα, είναι και η αγαπημένη μου μορφή έκφρασης, χωρίς φυσικά ν’ απορρίπτω την έγχρωμη.
I have photographed a variety of subjects, some of which are portraits, landscapes, architecture, streets, as well as music. However, the presence of people in the urban landscape has always captivated me. Black and white photographs, where the lack of light determines the attitude of the final product in the way I had imagined it, are my favorite form of photographic expression; I do not reject Color Photography, though. Στην ουσία αυτό που συμβαίνει έχει να κάνει με την ελευθερία μου. Πέρασα ένα μεγάλο μέρος της ενήλικης ζωής μου έχοντας την αίσθηση πως η ελευθερία δεν είναι δεδομένη για μένα. Και δεν μου ταίριαζε καθόλου αυτό, δεδομένου πως νεότερος υπήρξα παγκόσμιος πρωταθλητής υπερκινητικότητας, μοιράζοντας τον χρόνο μου πάνω σε μια σανίδα είτε στους δρόμους, είτε στο βουνό, είτε στο νερό ή στο προβάδικο που είχαμε στήσει με την μπάντα μου (ναι το δεύτερο όνειρό μου μετά την αρχιτεκτονική, ήταν να γίνω ροκ σταρ!). Essentially, this is closely related to the idea of my personal freedom. I spent a big part of my adult life feeling like I didn’t have the freedom I craved for. I could not come to terms with it, keeping in mind that, when I was younger I was the ultimate champion of hyperactivity, dividing my time between a skateboard in the streets, mountains, and water or at the small stage, where we used to practice with my band (well yes, my second biggest dream after becoming an architect, was to become a rockstar!).
[01.10]
Φωτογραφία / Photography: ©Spyros Hound
Ανακαλύπτοντας τη φωτογραφία, βρήκα μια διέξοδο σε αυτήν τη ζόρικη περίοδο της ζωής μου και με βοήθησε να αισθανθώ ξανά την αύρα του φρέσκου αέρα στο σώμα και το μυαλό μου. Η ελευθερία λοιπόν του να αισθάνομαι αυτή τη δύναμη που μου δίνει μια εικόνα όταν την τραβάω, γεμάτη ένταση και κοντράστ, αλλά και η ηρεμία μετά από την επανεξέταση της εικόνας, οι αναφορές και οι συσχετισμοί που προκύπτουν όταν μελετάω μια εικόνα ή όταν ανακαλύπτω στοιχεία από εικόνες μεγάλων φωτογράφων που με έχουν εμπνεύσει, το συναίσθημα που βγάζουν οι εικόνες στους αποδέκτες, είναι μονάχα μερικά από τα διαμάντια που μου προσφέρονται μέσα από κάθε κλικ και καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες που μεγάλωναν μέρα με τη μέρα μέσα μου -και ουσιαστικά οδήγησαν τη ματιά μου σε αυτό που κάνω και με ικανοποιεί απόλυτα.
agenda
Όταν τραβάω μια εικόνα αισθάνομαι σαν να έχω βγει για κυνήγι. Παρατηρώ το τοπίο, ορίζω τον χώρο που θα δράσω και αναλόγως τις συνθήκες περιμένω υπομονετικά ή αντιδρώ άμεσα και αποτελεσματικά προκειμένου να πάρω αυτό που θέλω. Μα πάνω απ΄ όλα ζω για τη στιγμή όπου το κλικ θα μου δώσει τελικά αυτό για το οποίο τα κάνω όλα: συναίσθημα. Είμαι Hound! Discovering my love for photography was a much-needed escape at a very difficult stage in my life and it helped rejuvenate my body and mind. The sense of freedom and the power I draw from taking a photograph, full of intensity and contrasts and, at the same time, the calming act of looking at my pictures again, the references and associations that arise, as I observe a picture, as well as the emotion that these pictures evoke to the viewers are only some of the great aspects that every click offers. They completely meet the needs that continuously grow inside me and essentially directed me to what I do now, which I am completely happy with.
Ο τρόπος που φωτογραφίζω στις πόλεις και τα κτίρια δίνει έμφαση στη σχέση του στατικού με το κινούμενο, εκεί που το ένα δίνει ζωή στο άλλο και το ανθρώπινο στοιχείο εντάσσεται στο αστικό τοπίο με τρόπο τέτοιο ώστε το δημιούργημα να μοιάζει με πίνακα. Μου αρέσει να παίρνω το κλασικό και να το παρουσιάζω μ’ έναν τρόπο που το κάνει δικό μου, το κάνει διαφορετικό απ΄ ό,τι μπορεί να έχει συνηθίσει το μάτι να παρατηρεί. Στοιχεία που μας θυμίζουν κάτι αλλάζουν, κρατάνε μεν αλλά μετατρέπο-
Ό,τι κάνω, εκφράζει το πάθος μου να φωτογραφίζω, κάτι που με κάνει να αισθάνομαι απόλυτη ευτυχία, δίνει πραγματικό νόημα στη ζωή μου και την κάνει ενδιαφέρουσα, καθώς το κυνήγι του φωτός είναι και το παιχνίδι που παίζω καθημερινά για να ζω! Και το να ζεις τη ζωή μέσα από το παιχνίδι είναι το ωραιότερο δώρο που μπορείς να κάνεις στον εαυτό σου για να παραμείνεις για πάντα παιδί. Και ποιος δεν θα το ήθελε αυτό, πραγματικά;
39
When I take a photograph I feel like I am on a hunt. I observe the landscape, define the space where I will be working in and, depending on the circumstances, either I wait patiently or act quickly and efficiently in order to get what I want. But, above all, I live for the exact moment when one click can offer me what I strive for: the emotion. I am a true Hound!
νται δίνοντας μια θεατρικότητα στο σκηνικό και μια ασυμμετρία μέσα στο κάδρο, διατηρώντας πάντα τα στοιχεία σε έναν ενδιαφέροντα ρυθμό. Το ασπρόμαυρο για μένα θέλει σκληρά μαύρα. Αγαπώ τα μαύρα γιατί ορίζουν τα σημεία εστίασης, φτιάχνουν πλαίσια και δημιουργούν τον κόσμο που ονειρεύομαι να βγαίνει μέσα από το κενό. Είναι η κόψη του ξυραφιού, ο χάρακας, τα σύνορα. Είναι αδύνατο να ερμηνεύσω πώς το σκοτάδι με το φως δουλεύουν μέσα μου. Και δεν θέλω κιόλας. Θα χαλούσα ολόκληρο τον μαγευτικό κόσμο που αναπτύσσεται κάθε φορά που τα αντιμετωπίζω και τα χρησιμοποιώ για να δημιουργώ στις εικόνες μου. Το ασπρόμαυρο είναι η δύναμή μου και είναι μαγική. Δεν χρειάζεται πάντα να σκέφτεσαι πολύ, ούτε να υπεραναλύεις κάτι όταν συμβαίνει. Αρκεί να νιώθεις αυτή την κάψα μέσα σου, να ανεβάζεις παλμούς, να καταλαβαίνεις πως κάτι δυνατό πάει να συμβεί. Όλα τα υπόλοιπα έρχονται μετά. Σίγουρα είναι πολλές οι ώρες πίσω από μια μηχανή και πολλά τα τεστ που θα βάλεις στον εαυτό σου για να μπορέσεις να ξεκαθαρίσεις. Αλλά όταν έρθει η στιγμή, θα την καταλάβεις. Θα βλέπεις αυτό που ξέρεις πως σε καθορίζει και θα το χαίρεσαι τόσο, που όλο το σύμπαν θα χορεύει στον ρυθμό της καρδιάς σου.
The way I take photographs of the city and buildings brings forward the relationship between inertia and movement. The one gives life to the other and, as human presence is included in the urban landscape, the result resembles a painting. I like to take something that is considered classic and turn it around into something uniquely mine and different from what people are used to seeing. Elements that seem familiar are transformed into something new, offering a theatrical dimension to the scenery and asymmetry to the frame, while all elements are maintained under an interesting pace. For me, Black and White Photography needs sharp black colors. I love the color black because it determines the focal point, the frame, and creates the world of my dreams that emerges from the void. Black is the edge of the blade, the ruler, the borders. I could not describe with words how darkness and light operate in my mind. And to be honest, I wouldn’t want to, as it could ruin the enchanting world that is created every time I come across them and I use them in order to come up with my photographs. Black and White Photography is my magic power. You don’t need to overthink and overanalyze when something is happening. As long as you feel the fire burning inside you, your heart rate rising and you can feel that something big is going to happen. Everything else will follow. Unavoidably, you spent many hours behind a camera and test your abilities, in order to find your signature style, but when the right time comes, you will know. You will be witnessing what has ended up defining you as an artist and you will be so happy, that the entire universe will dance to the rhythm of your heart.
[01.10]
Everything I do reveals my passion for photography. It fills me with absolute happiness; it makes my life meaningful and more interesting, as the chase of light is a game that I play every day in order to survive. And living life while playing, is the most precious gift that you can give yourself, as you continue to be a child forever. Who wouldn’t want that?
agenda
Ραντεβού στην Ακαδημίας, στις 14:00, μέρες καραντίνας. Η μουντή συνέχεια της πόλης «σπάει» από τα οργιαστικά αφρικανικά prints στη μάσκα της Αλεξάνδρας. It’s 14:00 in Athens. I am patiently waiting at Academias Street for her, amid quarantine. The city’s mundane reality is overturned when I see her, and by her, of course, I mean Alexandra, walking towards me wearing a bold African print mask.
[Fashion] African Vibes 40
Η μάσκα έχει την υπογραφή Kimalé, το fashion brand που δημιουργήθηκε από την Irène Mamfredos. Αρκετά χρόνια πριν η μάσκα γίνει αντικείμενο κατάλληλο για fashion statement, η Ελληνογαλλίδα σχεδιάστρια εργάστηκε στον οίκο Balenciaga στο Παρίσι, όπου «διδάχθηκε» την επιμονή και την υπομονή. Κατόπιν πειραματίστηκε φτιάχνοντας τα πρώτα ρούχα της για τα παιδιά της. Το 2014 γεννήθηκε το fashion brand Kimalé που δημιουργεί limited edition ρούχα με εξωτικό αλλά πολύ ευρωπαϊκό, αστικό αέρα.
Her mask is by the fashion brand, Kimalé, that was created by Irène Mamfredos. A long time before masks became a fashion statement piece in our wardrobe, the Greek-French designer worked for the fashion house Balenciaga in Paris, where she learned how to be tenacious and patient. Later, she experimented with creating her own pieces by making clothes for her children, and, finally, in 2014, her fashion brand Kimalé was born. For her collections, she creates limited edition clothes that combine a more exotic and, at the same time, European and urban style. «Είναι το μοναδικό που μας εμπνέει και όχι το μαζικό. Χάρη στα σπάνια υφάσματα, τις χειροποίητες λεπτομέρειες, τα artisanal κουμπιά, δύσκολα θα βρει κανείς δυο κομμάτια ακόμα και στον ίδιο κωδικό, που να είναι πανομοιότυπα. Τα artisanal μπρούτζινα κουμπιά της φετινής συλλογής είναι φτιαγμένα αποκλειστικά για τη μάρκα με παραδοσιακές μεθόδους κοσμηματοποιίας σε χυτήρια των Αθηνών. Στρογγυλά, τετράγωνα αλλά και σε σχήματα ζώων (ψάρι, χελώνα κ.ά.) προσδίδουν μια ακόμη πινελιά μοναδικότητας στις δημιουργίες, αλλά πάνω απ’ όλα μαρτυρούν την αγάπη και τη φροντίδα που λαμβάνει το κάθε ρούχο Kimalé», λέει η Irène Mamfredos.
The brand’s philosophy embodies slow fashion, sustainability, and eco-consciousness, modern terms adored by marketing specialists, in an honest and practicable manner. Irène tells us that “Respect for nature, women, workers, tradition, and craftsmanship has become a commitment and a source of inspiration for us.” She explains that “I don’t just find slow philosophy appealing. It has been a given for me since I was a child. It is just the way I grew up. I hate being wasteful. When I was 12 years old, I used to ask my mοm to take me to second-hand shops or “marché aux puces” as we call them in France. It was fascinating for me to go through hundreds of clothes for hours and then find that one piece that I saw potential in was also too cheap. I still have the first pair of jeans that I bought for 5€ that I have mended more times than I can count. I have kept a lot of other pieces that I have thrifted through the years. The joy I feel is truly priceless. I think this way you get attached to certain pieces, unique pieces, not mass-produced items.”
Σε κάθε ρούχο Kimalé, τα αφρικανικά vibes είναι κάτι παραπάνω από αισθητά. Γιατί Αφρική; «Μεγάλωσα στο Παρίσι και θυμάμαι πολύ έντονα τις μαμάδες από τις αφρικανικές χώρες, ντυμένες με τα έντονα wax print, να κουβαλάνε τα μωρά τους στην πλάτη τους. Τις έβρισκα τόσο όμορφες! Η μαμά μου και πάλι με βοήθησε. Της ζητούσα να πάμε να αγοράσουμε κουπόνια αφρικανικών υφασμάτων για να φτιάξω τσάντες, να τα βάλω στα μαλλιά μου, να ντύσω το κρεβάτι μου», θυμάται η Irène. African vibes are more than evident in every Kimalé item. But why Africa, you might wonder? Irène reminisces about her childhood: “I grew up in Paris, and I vividly remember mοms coming from African countries that wore bold wax print fabrics to help them carry their babies on their backs. I thought they were so beautiful! My mοm also helped with that. I asked her to buy coupons for African fabrics with which I could make bags, accessorize my hair or use them as duvet covers.”
Φωτογραφία / Photography: ©Marios Sagias
[01.11]
Στη φιλοσοφία του brand, οι σύγχρονοι όροι που αγαπά το marketing, όπως slow fashion, sustainability και eco consciousness είναι ειλικρινείς και εφαρμόσιμοι. «Ο σεβασμός στη φύση, τη γυναίκα, την εργαζόμενη, την παράδοση, τη μαστοριά, είναι ταυτόχρονα υποχρέωση και έμπνευση για εμάς», λέει η Irène. «Δεν είναι ότι με ελκύει η slow philosophy. Για εμένα είναι απλά αυτονόητη, νομίζω πως έτσι μεγάλωσα. Δεν μου αρέσει η σπατάλη. Στο κομμάτι του ρούχου για παράδειγμα, από 12 ετών ζητούσα στη μαμά μου να με πάει στα second hands. Στην Γαλλία τα λέμε “marché aux puces”. Για εμένα ήταν τεράστια η χαρά τού να ψάξω ώρες σε βουνά ρούχων, να βρω το ένα κομμάτι που θα μου έκανε κλικ και από πάνω θα ήταν και πολύ φθηνό. Έχω ακόμα το πρώτο μου τζιν που αγόρασα με 5€ και το έχω μπαλώσει χίλιες φορές. Κρατάω και άλλα πολλά κομμάτια. Ανεκτίμητη ευχαρίστηση.Νομίζω έτσι δένεσαι πιο πολύ. Με τα μοναδικά κομμάτια όχι με τα μαζικά», εξηγεί.
As Irène Mamfredos tells us, “We are inspired by things that are unique. Mass consumption doesn’t interest us. We make sure that no two pieces are the same through rare fabrics, hand-finished elements, and artisanal buttons, even in the same product code. The artisanal brass buttons incorporated in this year’s collection are exclusively made for Kimalé in foundries located in Athens using traditional jewelry-making methods. Round, square, or in animal forms (fish, turtle, etc.), they successfully add a touch of uniqueness to the brand’s creations and, most of all, bear a testament to the love and devotion that goes into every Kimalé item.
agenda
Φωτογραφία / Photography: ©Nikos Vardakastanis
[01.11]
This year’s collection is divided into pieces carrying a city feeling and others with a summer island mood, as it has always done. “Every clothing piece needs to be wearable and comfortable and always contain a twist. This twist is the work we put into the details and finishing touches, making sure that a garment looks beautiful both inside and outside, has unique buttons, etc. Our clothes are made for every woman who embraces her femininity without being provocative. They help women feel like themselves when they wear them and not assume a role that doesn’t suit them”, she explains as we talk about the new collection. This collection and every previous one has traveled to a wide range of destinations like Antiparos or Paris, Morocco, and even Tokyo. What has been a constant source of inspiration for Irène is her friends, family, and the people she notices in the street as they walk by. “I really like timeless clothing items: a nicely cut shirt, a simple pair of trousers with a perfect fit. The pattern is what is greatly important, and we put a lot of love into it. When we work with these classic pieces, we know that the fabric we use is what makes our clothes stand out”, she concludes. The last addition to the brand’s collection is the jewelry “Kimalé joie de vivre” inspired by the animal kingdom, especially giraffes. The jewelry is ethically made in Greece and can be found -among other spots- at the Benaki Museum shops and the Museum of Cycladic Art. Kimalé jewelry doesn’t opt to flaunt wealth or become a short-lived accessory in someone’s jewelry box. Instead, they could be characterized as small minimal sculptures that add a sense of authenticity and positivity in each unique look.
41
Η φετινή συλλογή, όπως πάντα, χωρίζεται σε πιο city feeling κομμάτια και πιο summer island mood. «Πρέπει όλα τα ρούχα να είναι φορέσιμα και άνετα αλλά πάντα με ένα twist. Εδώ έρχεται η δουλειά που βάζουμε στις λεπτομέρειες, το φινίρισμα -να είναι το ρούχο ωραίο μέσα και έξω, να έχει μοναδικά κουμπιά. Απευθύνεται σε μια γυναίκα που της αρέσει να είναι θηλυκή αλλά όχι προκλητική. Το ρούχο πρέπει να της επιτρέπει να είναι ο εαυτός της και όχι να παίζει κάποιο ρόλο», εξηγεί η Irène για τη φετινή συλλογή. Και αυτή, όπως και κάθε προηγούμενη, θα ταξιδέψει σε όλο τον πλανήτη, από την Αντίπαρο ως το Παρίσι, από το Μαρόκο ως το Τόκιο. Σταθερή έμπνευση της Irène είναι οι φίλοι και η οικογένειά της, αλλά και οι άνθρωποι που παρατηρεί στο δρόμο. «Μου αρέσουν πολύ και τα κλασικά κομμάτια. Ένα καλό κομμένο πουκάμισο, ένα απλό παντελόνι με άψογο fit. Τα πατρόν έχουν μεγάλη σημασία και τα δουλεύουμε με πολλή αγάπη. Σε αυτά τα classic κομμάτια, το ύφασμα δίνει το έξτρα peps», ολοκληρώνει. Η συλλογή συμπληρώνεται από τα κοσμήματα «Kimalé joie de vivre», εμπνευσμένα από το ζωικό βασίλειο και φετίχ την καμηλοπάρδαλη. Τα κοσμήματα είναι φτιαγμένα με ηθικές πρακτικές στην Ελλάδα και βρίσκονται μεταξύ άλλων στα πωλητήρια των μουσείων Μπενάκη και Κυκλαδικής Τέχνης. Το κόσμημα Kimalé δεν είναι ούτε ένδειξη πλούτου ούτε εφήμερο αξεσουάρ. Είναι ένα μικρό μίνιμαλ γλυπτό που δίνει μια ακόμα πινελιά αυθεντικότητας και θετικής ενέργειας σε ένα look με άποψη.
agenda
Για τους DELTA ARCHITECTS, το ελληνικό γραφείο των εμπνευσμένων grand resort αλλά και των ευφάνταστων interior design χώρων συνάντησης κοινού, η συνταγή επιτυχίας βρίσκεται στην «έλλειψη συνταγής». DELTA ARCHITECTS, the Greek architectural practice undertaking grand resort projects and the imaginative interior design of public meeting places, are here to tell us that the recipe for success is that “there is, in fact, no recipe”.
[Architecture] Into the DELTA Process Spyros Hound
46
the environment where the project is located in broad terms, or in other words, it is like the project is born and then reborn influenced by the circumstances of the environment that surrounds it, like it is revealed through this, created from its DNA and the architect is there to help this happen as smoothly and naturally as possible”, the two architects explain. “The other “position” follows the rationale of the placement, the installation of the architectural project. Essentially being a finite product of human intervention and not a natural one, the architectural project accepts that fact and looks like it has been placed in the environment, rather than resulting from it. According to this approach architecture is “accommodated” by the environment it is in and it is not born by it.”
They purposely avoid worshiping places and their work is not influenced by Mannerism, allegories or standardization tendencies. According to them, this is also expressed and manifested by our times and as they try to stay up to date with contemporary trends they recognize that they have a duty to listen and interpret them. As Nikos Papapanousis and Tatiana Kouppa tell us, “We are not interested in a canned architectural product, even though this is something that prevails in our times. And by “our times” we mean a space-time continuum, that we don’t use neither as a tool nor as an end in itself. We aim to create a unique synthesis and we mostly end up with genuine results. We believe that this approach increases the value of every one of our projects, as unique and genuine results were always the elements that separated the essence of architecture from the “decorated” form of architecture.” In their opinion, every project, every assignment, every answer to an architectural question begins with this premise and leads to the production of something more than an architectural product, but rather a spatio-temporal imprint through a contemporary perspective. They study, listen carefully, understand, comment on but they refrain from criticizing our time. “Our interpretation is not one-dimensional. Keeping in mind that architecture is a global and transhistorical event, together with interior design they are unraveled into two fundamental “positions”, approaches: the one perceiving the architectural project as a natural outcome, a continuation, an evolutionary extension of
Η έμπνευση των DELTA ARCHITECTS βασίζεται στο εμπειρικό ταξίδι ανάμεσα και στις δυο οπτικές με ευελιξία μετάβασης, και αυτό είναι που σε κάθε έργο στιγματίζει την αξία του αποτελέσματος, αναξαρτήτως μεγέθους, ανεξαρτήτως δυσκολιών, σχεδόν ανεξαρτήτως budget. Από τον καθολικό σχεδιασμό exclusive hotel resort 800 κλινών ως το interior design ενός αθηναϊκού εστιατορίου, τα συστατικά παραμένουν ακριβώς τα ίδια για εκείνους. Δεν θα μπορούσε να ήταν για τους DELTA και διαφορετικά διότι αν δεν προκύψει ένα υψηλό επίπεδο δημιουργικής «συγκίνησης», αν δεν φιλτραριστεί διαμέσου της αυστηρής λειτουργικότητας και των χρήσεων, για να ξανασυναντήσει τον ενθουσιασμό της έμπνευσης, τότε το αποτέλεσμα θα καταλήξει στεγνό, ρηχό. Αυτό λοιπόν ούτε θα μπορούσε να κρυφτεί, ουτε επουλώνεται, ουτε θα τους αφορούσε να το παρουσιάσουν στον ενδιαφερόμενο εργοδότη, τον οποίο αντιμετωπίζουν ως συνδημιουργό. DELTA ARCHITECTS draw inspiration from the empirical journey in-between these two perspectives and show flexibility in the way they move from one to the other. That is exactly what defines the value of the outcome, regardless of its size, regardless of the difficulties that occurred during the architectural process and almost regardless of the budget. Either when they undertake the universal design of excusive hotel resorts with a capacity of 800 beds or the interior design of an Athenian restaurant, the ingredients they use remain the same. And it could not be otherwise, as for DELTA ARCHITECTS the end result needs to reflect a high level of creative excitement, because if the project is not filtered through functionality and application that will end up rediscovering the excitement of inspiration, then the result will be dull and hollow. This cannot be hidden or mended and they wouldn’t even consider presenting something like that to their clients, who they always approach as co-creators of each project.
Φωτογραφία / Photography: ©Vangelis Paterakis [Princess Andriana Resort & Spa], [Mythos Restaurant]
Αποφεύγουν να είναι τοπολάτρες και θα διακρίνεις στα έργα τους συνειδητά την απουσία μανιερισμού, αυτό που λέμε τροπολογία - δηλαδή τάση για τυποποίηση. Αυτό, πιστεύουν πως με κάθε τρόπο το εκδηλώνει, το προβάλει και η ίδια η εποχή μας, και ως ‘σύγχρονοι’ αυτήν οφείλουν να ακούν και να ερμηνεύουν. «Δεν μας αφορά το αρχιτεκτονικό προϊόν - κονσέρβα, παρότι και αυτό υπάρχει στην εποχή μας. Και ‘εποχή’ για εμάς, σημαίνει χωροχρονικότητα, χωρίς να γίνεται εργαλείο και αυτοσκοπός. Επιδιώκουμε την μοναδικότητα της σύνθεσης, που συνήθως οδηγεί και σε γνήσιο αποτέλεσμα. Αυτό πιστεύουμε πως προσφέρει και την υπεραξία στο κάθε έργο και αυτό, έτσι κι αλλιώς, ανέκαθεν διαχώριζε την ουσία της αρχιτεκτονικής απο τη ‘διακοσμημένη’ αρχιτεκτονική» λένε ο Νίκος Παπαπανούσης και η Τατιάνα Κούππα. Για εκείνους το κάθε έργο, η κάθε ανάθεση, η κάθε απάντηση στο αρχιτεκτονικό ερώτημα ξεκινάει με την προϋπόθεση και καταλήγει στην πράξη να είναι όχι μόνο ένα αρχιτεκτονικό προϊόν αλλά κυρίως ένα χωροχρονικό αποτύπωμα με σύγχρονη (contemporary) οπτική. Λοιπόν, μελετούν, αφουγκράζονται, κατανοούν, σχολιάζουν, αλλά ίσως ποτέ δεν κατακρίνουν την εποχή. «Η ερμηνεία αυτή δεν είναι μονοδιάστατη. Έτσι και αλλιώς είναι υπερπαγκόσμιο και υπεριστορικό γεγονός ότι η αρχιτεκτονική, αλλά κατά συνέπεια και το interior design, αποκωδικοποιούνται σε δύο θεμελιώδεις ‘θέσεις’, προσεγγίσεις: Η μια διαβλέπει το αρχιτεκτονικό έργο ως φυσική απόρροια, ως συνέχεια, ως εξελικτική προέκταση του περιβάλλοντος του έργου με την ευρεία έννοια του όρου, με άλλα λόγια σαν το έργο να γεννάται, να αναγεννάται απο τις συγκυρίες που το περιβάλλουν, να αποκαλύπτεται, να δημιουργείται από το DNA του, και ο αρχιτέκτονας βοηθά να συμβεί οσο πιο ανεμπόδιστα και φυσικά γίνεται», διευκρινίζουν. «Η άλλη ‘θέση’ έχει κατά κάποιο τρόπο τη λογική της τοποθέτησης, της εγκατάστασης. Το αρχιτεκτονικό προϊόν, όντας επί της ουσίας ένα πεπερασμένο προϊόν ανθρώπινης παρέμβασης και όχι φυσικό – αποδεχόμενο την αλήθεια του, φαίνεται σαν να έχει εναποθετηθεί στον χώρο και όχι να προκύψει από αυτόν. Κατά μία έννοια εδώ η αρχιτεκτονική ‘φιλοξενείται’ στον τόπο και δεν γεννάται από αυτόν».
[01.12]
Pool Panoramic View Detail | Princes
ss Andriana Resort & Spa | Rhodes
agenda
Η κλίμακα, το μέγεθος του έργου δεν αποτελούν ποτέ παράγοντες που θα επηρέαζαν την τελική σύνθεση και σύσταση. Ακόμη και τα πολύ μεγάλα έργα των DELTA έχουν την ίδια προσοχή στη λεπτομέρεια, δημιουργούνται με το ίδιο πάθος, και αντιμετωπίζονται ακριβώς με το ίδιο manipulation που θα έβλεπε κάποιος σε ένα μικρό boutique hotel με ένα αναλογικά μεγαλύτερο budget. Κάθε έργο έχει να διηγηθεί στους χρήστες του τη δική του, πάντα ενδιαφέρουσα, ιστορία. «Η αρχιτεκτονική μας σίγουρα είναι διηγηματική, παραθέτει εμπειρίες στον χρήστη, δυνατές αναμνήσεις και στη δομή της πάντα θα συναντήσει κανείς εμπνευσμένες κορυφώσεις και νηφάλιους βηματισμούς. Να βιώσει τη ροή του νεόπλαστου σχεδόν άυλου χώρου, και παράλληλα θα περικυκλωθεί από την υλικότητα και την ματιέρα της κάθε ατμόσφαιρας παρατηρώντας έτσι αυτό που για πολλούς είναι ζητούμενο. Έναν χρήστη που ανακαλώντας μετά από καιρό την εμπειρία αυθόρμητα, σχεδόν ανεμπόδιστα, να θέλει να επιστρέψει, να επιθυμεί να ξαναβιώσει τον χώρο, τον τόπο, τον χρόνο εκεί» καταλήγουν. The scale, the size of a project, does not constitute a factor that would ever influence the end result of the architectural composition. Even when they are working with large scale projects DELTA ARCHITECTS make sure that their work displays the same elaborate elements and details that are designed and implemented with the same passion and treated with the same manipulation that we would come across in a small boutique hotel with a proportionally bigger budget. Every project reveals to its users its own unique and always interesting story. The two architects conclude by telling us that, “Architecture, the way we approach it, contains strong narrative elements, relays experiences to its users as well as powerful memories and its structure contains exhilarating peaks and sensible steps. The users are able to experience the flow of the newly formed almost intangible spaces and, at the same time, feel that they are surrounded by the corporeality and synthesis of each environment, experiencing what seems to be desired by many: Users that after a while, as they recall their first experience in the building, have the spontaneous and almost unhindered urge to go back and experience the space and environment at this exact moment.”
47
Hotel Lobby Area | Μayia Exclusive Resort & Spa | Rhodes
[01.12]
Φωτογραφία / Photography: ©Louisa Nikolaidou [Μayia Exclusive Resort & Spa]
Seating Area Detail | Mythos Restaurant | Kifissia
agenda
Η Μπλε Πολυκατοικία (1933) αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά κτίρια του Ελληνικού Μοντερνισμού και είναι το κτίριο για το οποίο είναι κυρίως γνωστοί οι δημιουργοί του, ο αρχιτέκτονας Κυριακούλης Παναγιωτάκος και ο ζωγράφος Σπύρος Παπαλουκάς. Είναι επίσης το κτίριο για το οποίο ο Λε Κορμπυζιέ κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα το 1933 σχολίασε “c’ est très beau”. The Blue Apartment Building (1933) or “Blue Polykatoikia”, situated on the corner of Exarcheia Square, is one of the most iconic buildings of Greek Modernism and the one its creators are mostly known for, architect Kyriakoulis Panagiotakos and painter Spyros Papaloukas. When in Athens during the CIAM IV conference in 1933, LeCorbusier visited the building and commented: “c’ est très beau”.
[Architecture] Into the “Blue„ Melina Arvaniti Pollatou
Το διαμέρισμα που παρουσιάζεται είναι γωνιακό και βρίσκεται στον 4ο όροφο, σε μικρή εσοχή από την κύρια πρόσοψη του κτιρίου. Η εσοχή δημιουργεί μια αλληλουχία υπαίθριων και ημιυπαίθριων χώρων κατά μήκος της όψης του, στους οποίους βλέπουν οι κύριοι χώροι του διαμερίσματος. Οι βοηθητικοί βλέπουν προς τον ακάλυπτο και το κλιμακοστάσιο υπηρεσίας.
48
The apartment is located on the 4th floor, with its external walls slightly set back from the main building’s facade, thus creating a series of covered and uncovered outdoor spaces along its elevations. The main rooms expand along the external walls, while all secondary spaces are set at the back, looking at the internal common space, named “akalyptos”, where a secondary service staircase is found. Οι χώροι διημέρευσης διατάσσονται γύρω από το χωλ εισόδου, στο οποίο ο Παναγιωτάκος έδωσε κεντρικό ρόλο στην οργάνωση της κάτοψης του διαμερίσματος. Πρόκειται για μία επιλογή του αρχιτέκτονα που εφαρμόστηκε σε όλα τα διαμερίσματα του κτιρίου και είναι σύμφωνα με τη Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη αναφορά στο μεγάλο εσωτερικό χωλ των αθηναϊκών νεοκλασικών.
The living spaces are positioned around the entrance hall, which Panagiotakos considered and designed as an important central space in all the apartments of the building. As Maro Kardamitsi-Adami notes in her book “Blue Polykatoikia” it is a reference to the central hall of the Athenian Neoclassical buildings.
[01.13]
The main hall leads to the office, the dining room, and the living room, which are also connected to each other, through wide three-part glass-paneled timber doors. During a previous renovation of the apartment, about fifteen years ago, the original kitchen had been replaced by new, the bathroom and WC were renovated and a fireplace was added in the living room.
Architecture firm: Cadu Architects | Associate Architect: Nikos Mousios | Φωτογραφία / Photography: ©Theodoros Tempos
Από το κεντρικό αυτό χωλ γίνεται η πρόσβαση στο γραφείο, το σαλόνι και την τραπεζαρία, χώροι που επικοινωνούν και μεταξύ τους με τρίφυλλες ξύλινες υαλόθυρες. Στο διαμέρισμα, είχε προηγηθεί μία ανακαίνιση προ δεκαπενταετίας κατά την οποία έγιναν κάποιες επισκευές, προστέθηκε το τζάκι και αποξηλώθηκαν η αρχική κουζίνα, το λουτρό και το WC, τα οποία ανακαινίστηκαν.
agenda
49
[01.13]
agenda
Λόγω της υψηλής αρχιτεκτονικής και ιστορικής αξίας του κτιρίου, στην παρούσα φάση επιλέχθηκε η ελαχιστοποίηση των παρεμβάσεων στις απολύτως απαραίτητες. Έτσι, η επέμβαση κινήθηκε σε δύο άξονες. Έγινε λεπτομερής καταγραφή του διαμερίσματος και των αυθεντικών αρχιτεκτονικών στοιχείων του, τα οποία αποκαταστάθηκαν, ενώ παράλληλα μελετήθηκαν μικρής κλίμακας επεμβάσεις που αναβαθμίζουν τη λειτουργική συνοχή και την ενεργειακή συμπεριφορά του διαμερίσματος. Due to the apartment’s high architectural and historic value, as well as construction and material quality, it was decided for the interventions to be eliminated to the minimum required, based on two main principles. Record, survey and restore all original architectural elements and design small scale interventions to upgrade the functional and energy-saving aspect of the apartment. Βασική χειρονομία αποτέλεσε η μετατροπή της κουζίνας από βοηθητικό σε ζωτικό χώρο του διαμερίσματος με το “άνοιγμά” της προς την κατοικία σε δύο κατευθύνσεις, προς το χωλ εισόδου και το διάδρομο του διαμερίσματος. Η κουζίνα σχεδιάστηκε εκ νέου με χρώματα και υλικά που παραπέμπουν στην αρχιτεκτονική του μεσοπολέμου και την αρχική κουζίνα. The main intervention was the redesign of the kitchen, which was originally designed as a secondary space and its “opening” to the apartment, thus transforming it into a main vital space of the apartment. The new kitchen design was inspired by the original design and its color and materials all refer to the architecture of the interwar period, where the building belongs. Τα εξωτερικά ξύλινα ανασυρόμενα κουφώματα αποτελούν βασικό χαρακτηριστικό της εικόνας του κτιρίου και πρωτοστατούν στις όψεις του. Συγχρόνως είναι ένα πολύ έντονο στοιχείο του εσωτερικού του κτιρίου, καθώς κάθε κύριος χώρος έχει εξωτερικά ανοίγματα σε όλο το πλάτος της μίας του πλευράς. Τα ξύλινα κουφώματα αφού μελετήθηκαν, αποκαταστάθηκαν λειτουργικά και αναβαθμίστηκαν ενεργειακά.
[01.13]
50
The timber sash-windows, shaping much of the building’s distinctive external appearance, are also a characteristic element seen from the inside. Every main space of the apartment has an external wall covered by openings. The windows were recorded and then carefully restored and their energy behavior upgraded.
51
[01.13]
Φωτογραφία / Photography: ©Theodoros Tempos
agenda
agenda
Το εσωστρεφές concept του Κέντρου Πολιτισμού και Τέχνης της κομητείας Shou αποτελεί μια λογική επιλογή μπροστά στην απρόβλεπτη μελλοντική ανάπτυξη της γύρω περιοχής. Αντικατοπτρίζει επίσης τη χάρη, την ενότητα και τη ζωτικότητα της αρχαίας πόλης της κομητείας, η οποία έχει αντέξει τη δοκιμασία του χρόνου. The introverted concept of Shou County Culture and Art Center is a sensible choice for the unpredictable future development of the surrounding area. It also reflects the grace, inclusiveness, and vitality of the ancient city of Shou County, which has withstood the test of time.
[Architecture] “Hide, Breath, Cultivate and Wander„ 52
Melina Arvaniti Pollatou
Η κομητεία Shou βρίσκεται στο κέντρο της επαρχίας Anhui, στη νότια όχθη του ποταμού Huai. Στους αρχαίους χρόνους, ήταν το «σπίτι» τυ πολιτισμού Chu και εκεί όπου ο Liu An, βασιλέας της επαρχίας επεξεργάστηκε μια συλλογή της αρχαίας κινεζικής φιλοσοφίας και συνέθεσε ποίηση. Η αρχαία πόλη έχει περίπου τετράγωνη δομή και περιβάλλεται από κεκλιμένους τοίχους φτιαγμένους από χώμα, με τις εξωτερικές πλευρές τους να καλύπτονται από τούβλα, πάνω από υπερυψωμένα πέτρινα θεμέλια. Η τάφρος της πόλης βρίσκεται στα νοτιοανατολικά. Ο ποταμός Fei στα βόρεια. Δυτικά, η λίμνη Shouxi. Στον ορίζοντα, διακρίνει κανείς τα βουνά Bagong. Ένας περίπατος στις αρχαίες γέφυρες, μια βόλτα στην παλιά πόλη ή μια εξερεύνηση των αρχαίων τόπων μπορεί να προσφέρει απέραντη έμπνευση. Τα τείχη της πόλης περιτυλίγονται σφιχτά γύρω από τα χαοτικά, διάσπαρτα και ποικίλα κτίρια της πόλης, δημιουργώντας μια ξαφνική αλλαγή στην εμπειρία του περιβάλλοντος. Τα κτίρια εντός της πόλης είναι κατασκευασμένα σύμφωνα με την τυπολογία του σπιτιού με αυλή, η οποία διαφέρει από αυτή στη βόρεια Κίνα και τα σπίτια Huizhou στο νότιο Anhui. Η τυπολογία των κτιρίων στην παλιά πόλη της κομητείας Shou αντικατοπτρίζει απόλυτα τα χαρακτηριστικά του κλίματος της περιοχής, καθώς και τον τοπικό πολιτισμό και τον τρόπο ζωής. Στα στενά δρομάκια, τα κάθετα σπίτια διαθέτουν μικρά παράθυρα και συμπαγή τοιχώματα - ένα χαρακτηριστικό στοιχείο που αποσκοπεί στην προστασία από το κρύο του χειμώνα και τη ζέστη του καλοκαιριού.
Φωτογραφία / Photography: ©Schran Images, Courtesy of Studio Zhu-Pei
[01.14]
Shou County is located in the center of Anhui Province, on the south bank of Huai River. In ancient times, it was the home of the Chu culture and where Liu An, King of Huainan, edited a compendium of ancient Chinese philosophy and composed poetry. The old town of Shou County is roughly square in shape and surrounded by rammed earth walls, with the outward-facing sides of the walls covered in brick above an elevated stone foundation. The city moat lies to the southeast of the city; Fei River to the north; Shouxi Lake to the west; and Bagong Mountains can be seen in the distance. A walk across the ancient bridges, a stroll through the old town, or an exploration of the ancient relics can offer boundless inspiration. The city walls wrap tightly around the chaotic, scattered, and diverse buildings of the city, creating a sudden change in the experience of the environment. The buildings within the city are constructed in the courtyard house typology, which differs from those in northern China and the Huizhou houses in southern Anhui. The typology of the buildings in the old town of Shou County strongly reflects the characteristics of the region’s climate, as well as the local culture and way of life. Along the narrow streets, the vertical courtyard houses have small windows and solid walls - a typical weatherproofing feature to protect occupants from the cold in winter and heat in summer.
Πολλές αυλές διαφορετικών μεγεθών τοποθετούνται σ’ ένα σχετικά κλειστό ορθογώνιο μπλοκ. Συνδέονται με έναν κυματιστό δημόσιο διάδρομο, ο οποίος προστατεύει από τον ήλιο και τη βροχή, οδηγώντας τους ανθρώπους να διασχίσουν μία τάφρο, πάνω από μία γέφυρα για να οδηγηθούν στο εσωτερικό του κτιρίου. Η μεγάλη αυλή της κεντρικής εισόδου σχηματίζει μια δημόσια πλατεία που αντιπροσωπεύει το tang wu (κεντρικό δωμάτιο) των τυπικών κατοικιών της επαρχίας Shou, ενώ η αυλή μοιάζει με τον πίσω κήπο των τοπικών λαϊκών σπιτιών. Κάθε πρόγραμμα του κτιρίου έχει δύο ή τρεις εσωτερικές αυλές. Από την μπροστινή αυλή, οι επισκέπτες μπορούν να περιπλανηθούν σε όλες τις εσωτερικές αυλές χωρίς να διακόψουν τη συνέχεια των δωματίων. Περπατώντας κατά μήκος του προστατευμένου δημόσιου διαδρόμου, οι επισκέπτες μπορούν να βρεθούν άλλοτε στον πρώτο, άλλοτε στον δεύτερο και άλλοτε στον τρίτο όροφο. Ο χώρος είναι απρόβλεπτος, καθώς το φως και η σκιά μετατοπίζονται διαρκώς, προς έκπληξη των επισκεπτών, προκαλώντας τους να νιώσουν το καλλιτεχνικό πνεύμα της παραδοσιακής κινεζικής αρχιτεκτονικής, το οποίο εκφράζεται από τις αρχές του «κρύβω, αναπνέω, καλλιεργώ και περιπλανούμαι».
Shou County Culture and Art Center was built in the new part of the city, one or two kilometers southeast of the old town, on what used to be empty, flat farmland with a lack of landscape features. Many new tall, generic buildings surround the area and fail to reflect the local climate and local culture. The blandness of the project site resembled a blank piece of paper for Zhu Pei offering the potential for a multitude of creative opportunities. The county government was open-minded in that it didn’t insist on specific design requirements, however, it demanded the project “be built quickly and completed next year”. The building needed to include an art gallery, cultural center, library, and archive. Cultural and art centers are not new in China. Many were built between the 1950s and 1970s under the influence of the former Soviet Union. Nowadays, they have been endowed with a range of new possibilities, including creating urban public space for cultural activities.
Multiple courtyards of different sizes are placed in a relatively enclosed rectangular block. They are connected by a winding, undulating public walkway, which is a public loop protected from the sun and rain. The public loop guides people over the bridge, crossing the moat into the building. The extensive front yard at the main entrance forms a public square that represents the tang wu (central room) of typical Shou County residences, while the backyard resembles the back garden of local folk houses. Each program of the building has two or three inner courtyards. From the front yard, visitors can wander all the inner courtyards without interrupting the continuity of the rooms. Walking along the protected public loop, visitors can find themselves at times on the first floor, second floor or third floor. The space is unpredictable, and light and shadow continually shift to surprise visitors, allowing them to feel the artistic spirit of traditional Chinese architecture expressed by the principles of “hide, breath, cultivate and wander”.
53
Ο Zhu Pei διερεύνησε τις πολιτιστικές ρίζες της κομητείας Shou, παρατηρώντας παλιές κατοικίες και ερείπια, εντοπίζοντας παράλληλα πώς οι πρόγονοί του επιδίωξαν την ισορροπία μεταξύ της πρωταρχικής δύναμης της φύσης και της ενεργού κατασκευής χωρίς σύγχρονες τεχνολογίες. Τα κτίρια στην παλιά πόλη τού έδωσαν αρκετή έμπνευση. Τα εσωτερικά προσανατολισμένα μοτίβα διαβίωσης των καταλυμάτων κάθετων αυλών και οι στενές λωρίδες που εκτείνονται προς όλες τις κατευθύνσεις, συνδέουν τα σπίτια μεταξύ τους, αντικατοπτρίζουν τον τοπικό τρόπο ζωής και υπαινίσσονται τους κανόνες κατασκευής για τις τοπικές κλιματολογικές συνθήκες. Ο Zhu Pei συνέλαβε εκ νέου αυτή τη ζωντανή και χωρική εμπειρία, για να βοηθήσει στην ενσωμάτωση του Κέντρου Πολιτισμού και Τέχνης της επαρχίας Shou στην τοπική κοινότητα.
agenda
Το Κέντρο Πολιτισμού και Τέχνης της κομητείας Shou χτίστηκε στη νέα πόλη, ένα - δύο χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της παλιάς, σ’ έναν τόπο που στο παρελθόν ήταν μία μουντή έκταση, ένα τοπίο χωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ποικίλα νέα, ψηλά κτίρια χωρίς ταυτότητα περιβάλλουν την περιοχή, χωρίς να κατορθώνουν να αντικατοπτρίσουν το τοπικό κλίμα και πολιτισμό. Το αδιάφορο τοπίο, όπου επρόκειτο να δημιουργηθεί το έργο, έμοιαζε με ένα άδειο κομμάτι χαρτιού στα μάτια του Zhu Pei, το οποίο του πρόσφερε τη δυνατότητα για μια πληθώρα ευφάνταστων προσεγγίσεων. Η τοπική κυβέρνηση είχε προοδευτική στάση και δεν επέμεινε σε συγκεκριμένες απαιτήσεις ως προς το σχεδιασμό. Ωστόσο, απαίτησε το έργο «να χτιστεί γρήγορα και να ολοκληρωθεί μέσα στο επόμενο έτος». Το κτίριο έπρεπε να περιλαμβάνει μια γκαλερί, ένα πολιτιστικό κέντρο, μια βιβλιοθήκη και ένα αρχείο. Τα κέντρα πολιτισμού και τέχνης δεν κάτι νέο για την Κίνα. Πολλά από αυτά κατασκευάστηκαν μεταξύ της δεκαετίας του 1950 και της δεκαετίας του 1970 υπό την επίδραση της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Σήμερα, έχουν αποκτήσει μια σειρά από νέες δυνατότητες, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας αστικού δημόσιου χώρου για πολιτιστικές δραστηριότητες.
Zhu Pei investigated the cultural roots of Shou County, observing old dwellings and ruins, and identifying how his ancestors sought a balance between the primal force of nature and active construction without modern technologies. The buildings in the old town provided plenty of inspiration. The inward-oriented living patterns of the vertical courtyard houses, and the narrow lanes extending out in all directions connecting houses to one another, reflect the local way of life and hint at the rules of construction for local climate conditions. Zhu Pei reimagined this living and spatial experience to help to embed Shou County Culture and Art Center in the local community.
[01.14]
agenda
Το αρχιτεκτονικό γραφείο Minas Kosmidis Architects ολοκλήρωσε τον σχεδιασμό του νέου showroom «Δελούδης» στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Η εταιρεία «Δελούδης» εδώ και χρόνια αποτελεί πρεσβευτή του ιταλικού design, έτσι αναπόφευκτα αναφορές στην Ιταλία με καμάρες και εικόνες από “palazzo” ενσωματώθηκαν στον σχεδιασμό εξαρχής. Minas Kosmidis Architects completed the design of the new showroom “Deloudis” in the center of Thessaloniki. The “Deloudis” company has been an ambassador of the Italian design for years, so inevitably references to Italy with arches and images from the “palazzos” were incorporated into the design from the beginning.
To showroom βρίσκεται σε έναν ισόγειο χώρο με κάτοψη σε σχήμα “Π” που διαθέτει δύο προσόψεις. Τα δύο παράλληλα τμήματα (είσοδος και βιτρίνα) αποτελούν το πρώτο επίπεδο, το οποίο χαρακτηρίζεται από διπλό ύψος, στη συνέχεια δημιουργείται μια υποβάθμιση στο πίσω μέρος, ενώ υπάρχει και υπόγειο.
54
The design is about a ground floor space with a plan in the shape of “π” that has two facades. The two parallel sections (entrance and showcase) are the first level, which is characterized by double height, then a degradation is created in the back, while there is also a basement. Κατά την αποξήλωση, ήρθαν στην επιφάνεια δομικά στοιχεία της κατασκευής που διατηρήθηκαν. Σε μια προσπάθεια συνύπαρξης παλιού και νέου, οι κολόνες από μπετόν και το μωσαϊκό δάπεδο που φέρουν την ταυτότητα του κτιρίου, συνδυάζονται αρμονικά με τη νέα διαμόρφωση και τον μοντέρνο χαρακτήρα της. Βασικός στόχος ήταν η δημιουργία ενός κελύφους που θα φιλοξενεί και θα αναδεικνύει τα προϊόντα. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, τα στοιχεία του σκελετού επενδύθηκαν με λευκό επίχρισμα και λειτουργούν ως ένα ουδέτερο background που τονίζει την πλούσια χρωματική παλέτα των υπόλοιπων αντικειμένων. Το χρώμα που επιλέχθηκε για τις υπόλοιπες επιφάνειες αποτελεί το στίγμα της εκάστοτε τάσης.
After the dismantling, structural elements that were preserved came to the surface. In an effort to bring both old and new together, the concrete columns and the mosaic floor that bear the building's identity are harmoniously combined with its new design and modern character. The main aim was to create a shell that will accommodate and highlight the products. In order to achieve this, the elements of the frame were lined with white coating and function as a neutral background that emphasizes the rich color palette of the other objects. The color which was chosen for the other surfaces is supposed to be the stigma of each new trend.
Κατά το σχεδιασμό, διαφορετικά σκηνικά τοποθετήθηκαν στην ελεύθερη κάτοψη δημιουργώντας μικρότερους χώρους που διαχωρίζονται με ελαφριά στοιχεία. Με αυτή τη λογική «box in a box» αναπτύσσονται εναλλαγές στην πορεία του επισκέπτη, καθιστώντας όμως παράλληλα εφικτό στο φυσικό φως να διεισδύει στον χώρο. Ο φωτισμός μελετήθηκε έτσι ώστε να είναι θερμός και θεατρικός προσφέροντας μια γενική αίσθηση οικείου περιβάλλοντος. Σημειακά δίνεται περισσότερη ένταση στον φωτισμό για την ανάδειξη των προϊόντων.
[01.15]
Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στις εικαστικές παρεμβάσεις που προστέθηκαν για να ολοκληρώσουν το τελικό αποτέλεσμα, με έργα γνωστών καλλιτεχνών και φωτογράφων. Κομμάτια του λογότυπου εμφανίζονται στις δύο προσόψεις του showroom με μια αφαιρετική λογική της τυπογραφίας του.
During the design procedure, different scenarios were placed on the open plan creating smaller spaces that are separated by light elements. With this “box in a box” logic changes are made in the route of the visitor, while at the same time making it possible for natural light to penetrate the space. The lighting was designed to be warm and theatrical, offering a general sense of a cozy environment. To specific spots, more emphasis is placed on lighting and highlighting products. Particular attention was paid to the artistic interventions added to complete the final result, with works by well-known artists and photographers. Pieces of the logo appear on the two facades of the showroom with an abstract logic of its typography.
Architectural Design: Minas Kosmidis Architects | Project Architect: Christos Kaligos | Φωτογραφία / Photography: ©Stefanos Tsakiris | Επεξεργασία Φωτογραφιών / Photo Processing: Christos Kaligos
[Newcomer] A Design to Shelter Design
agenda
55
[01.15]
agenda
Το “La Cage Noire” στην Κομοτηνή είναι ένα club με αρχιτεκτονική υπογραφή. Ο σχεδιασμός του κτιρίου από το αρχιτεκτονικό γραφείο Minas Kosmidis Architects οριοθετείται από την ορθογωνική κάτοψη έχοντας ως αποτέλεσμα έναν μονολιθικό όγκο με έντονο συμβολισμό. “La Cage Noire” in Komotini is a nightclub that bears a famous architectural signature. The design of the building, by the architectural office Minas Kosmidis Architects, is demarcated from the rectangular floor plan resulting in a monolithic volume with strong symbolism.
[Lifestyle] Design Clubbing
[01.16]
56
Το ίδιο το όνομα του μαγαζιού, όπου μεταφρασμένο από τα Γαλλικά σημαίνει ‘το μαύρο κλουβί’, αποτέλεσε την εναρκτήρια έμπνευση του σχεδιασμού και κατεύθυνε την κεντρική ιδέα. Η συνέχεια για το ‘κλουβί’ είναι η απελευθέρωση και η αίσθηση της αποδέσμευσης που απεικονίζεται μέσα από πορτρέτα άγριων ζώων, τα οποία κυριαρχούν στον χώρο. Αυτό το στοιχείο ζωτικότητας συνδυάζεται με το υγρό στοιχείο αλλά και τη φύτευση στην είσοδο. Το φυσικό ανάγλυφο αποδίδεται στις επενδύσεις των τοίχων καθώς και στη γεωμετρία των σχημάτων που χρησιμοποιήθηκαν. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο πλέγμα που συναντάται σε διάφορα σημεία του έργου και προσομοιώνει την ιδέα του κλουβιού. Ο σχεδιασμός στο σύνολό του ακολουθεί λιτές κι αυστηρές χαράξεις, με μονολιθικές μονοχρωματικές επιφάνειες και καθαρούς γεωμετρικούς όγκους. Στη χρωματική παλέτα επικρατεί το μαύρο και το γκρι, δημιουργώντας επιφάνειες που λειτουργούν σαν ουδέτερος καμβάς για την ανάδειξη του φωτισμού. Η ανοιγόμενη οροφή και η θέα του ουρανού, αποτελεί ένα από τα δυναμικότερα χαρακτηριστικά του club, σηματοδοτώντας το άνοιγμα του ‘μαύρου κλουβιού’ στη φύση. The name of the club, 'the black cage', was the initial inspiration for the design and directed the central idea. The next move for the 'cage' narrative is the release of wildness; this sense is depicted through the portraits of wildlife dominating the space. This vital concept is combined with the liquid element and the vegetation at the entrance. The natural relief is attributed to the wall coverings as well as to the geometry of the shapes used. Εmphasis is given on the grid found in various parts of the project simulating the idea of the cage. The whole design follows simple and strict engravings, with monolithic monochromatic surfaces and clear geometric volumes. The color palette is dominated with black and gray, creating surfaces that act as a neutral canvas in order to highlight the lighting. The open roof - the skyview, is one of the most dynamic features of the club, marking the opening of the 'black cage' to nature.
57
[01.16]
Φωτογραφία / Photography: ©Stefanos Tsakiris | Επεξεργασία Φωτογραφιών / Photo Processing: Christos Kaligos
agenda
Arch –tec
hi cture [02] [02.1] The Top 10+1 List of the Best Leisure Residences p.68 of the Decade by Archisearch [02.2] Piraeus Tower: The Giant is Awake p.84 [02.3] The New Era of Retail: p.88 OMA Designed Galleria Gwanggyo
architecture
Μία δεκαετία ολοκληρώθηκε. Αυτή συνδέθηκε για πάντα με την ανάδειξη της Ελλάδας ως έναν από τους πιο ελκυστικούς και ασφαλείς τόπους διεθνώς για τη δημιουργία εξοχικών κατοικιών. Ποιες από αυτές θα αποτελέσουν σημείο αναφοράς για την αρχιτεκτονική στο μέλλον; A decade came to an end. Ιt has been forever associated with the emergence of Greece as one of the most attractive and safe places internationally for the creation of holiday homes. Which of these will be considered as a benchmark for architecture in the future?
The Top 10+1 List of the Best Leisure Residences of the Decade by Archisearch
[02.1]
68
Marianna Tsapepa
RESIDENCE IN MEGARA
BY TENSE ARCHITECTURE NETWORK
Η κατοικία ολοκληρώθηκε το 2016 από το γραφείο Tense Architecture Network, στον κάμπο των Μεγάρων, στραμμένη προς τα Γεράνια όρη. Αντιπαραβάλλεται στο τοπίο ενώ παράλληλα ανοίγεται σε αυτό: ένα πρωτογενές, γαιώδες πρίσμα, του οποίου οι δύο πλευρές παραμένουν σχετικά κλειστές, προστατευτικές, ενώ η τρίτη ανοίγεται απόλυτα στο περιβάλλον. Το ύψος του πρίσματος κλιμακώνεται ανερχόμενο από την είσοδο προς το μεγάλο άνοιγμα του χώρου διημέρευσης, ενώ δύο προστατευμένες, μεσογειακές αυλές, δημιουργούν έναν υπαίθριο, έγκλειστο αντιπερισπασμό στην αγριότητα της περιβάλλουσας ερημιάς. Η κατοικία ήταν υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Mies van der Rohe 2015. The house, completed in 2016 by Tense Architecture Network, is a decisive answer to the need for a family shelter in a rather recluse site. It is articulated through the creation of two interior courtyards, while the interconnection of its open and closed spaces is served by two juxtaposed corridors. Its courtyards and living spaces remain inscribed in an austere, yet perforated triangle. Two of its trapezoid, inclined sides retain a deliberate protective massiveness while the third, rectilinear, one opens up to the view of the opposite mountain. The residence was nominated for the European Union Prize for Contemporary Architecture Mies van der Rohe 2015.
architecture
[1]
[02.1]
Φωτογραφία / Photography: ©Petros Perakis
69
HOUSE H
BY BUERGER KATSOTA ARCHITECTS
Το έργο υλοποιήθηκε το 2014 από τους Βuerger Κatsota Αrchitects στην Κέρκυρα, σε μια τοποθεσία που χαρακτηρίζεται από τον υπάρχοντα ελαιώνα και τη θέα της προς το Ιόνιο. Οι ιδιωτικοί χώροι βρίσκονται σε τέσσερεις ελεύθερα τοποθετημένους όγκους, ενώ ενδιάμεσα οριοθετούνται χώροι διημέρευσης, επεκτάσεις του “έξω”. Οι φυλλωσιές των δένδρων και το εν προβόλω, παραβολικό σε κάτοψη, στέγαστρο λειτουργούν ως κλιματικός μετατροπέας, προσφέροντας προστατευμένους χώρους για ολοήμερη υπαίθρια χρήση. Ιδιαίτερο στοιχείο, ο άρτιος σχεδιασμός και η πρωτοποριακή φιλοσοφία κατασκευής, συνθέτουν μια κατοικία ελάχιστου όγκου πλήρως εναρμονισμένη με το περιβάλλον, τον κάναβο του ελαιώνα και την κλίμακα του τοπίου. House H, completed in 2014 by Buerger Katsota Architects in Corfu, on a seafront plot shaped by a wild olive trees’ grove, offering spectacular views towards the Ionian Sea. The goal was to create a building engulfing the existing olive trees with the minimum impact on the terrain. The trees’ foliage and the cantilevering parabolic canopy function as a climatic moderator offering protected spaces for outdoor living. The private spaces of the house are organized within four free-standing volumes, between which, serene living spaces are defined. The outstanding design and the innovative construction philosophy allowed for the creation of a house fully integrated into its context, the grid of the olive grove, and the scale of the landscape.
Φωτογραφία / Photography: ©Buerger Katsota Architects
[02.1]
70
architecture
[2]
THE LAP POOL HOUSE
BY ARISTIDES DALLAS ARCHITECTS
Η κατοικία Lap Pool House, έργο των Aristides Dallas Architects στην Τήνο ολοκληρώθηκε το 2017. Εμπνευσμένη από τις κοιλότητες και προεξοχές των βράχων, αναδύεται από το φυσικό τοπίο ως μια ανθρωπογενής σπηλιά δημιουργώντας εκ νέου χωρικά σημεία έκθεσης και εσωστρέφειας. Οι τρεις κτιριακοί όγκοι στεγάζονται από μια ενιαία πλάκα με φυτεμένο δώμα, συνέχεια του φυσικού εδάφους. Αυτό που διακρίνει την κατοικία είναι ο γραμμικός όγκος της κολυμβητικής δεξαμενής που υπογραμμίζει τη δυναμική γεωμετρία της, και η αντίστιξη ανάμεσα στο υγρό στοιχείο και την υφή του εμφανούς σκυροδέματος, ως επαναδιατύπωση των διαδράσεων μεταξύ των στοιχείων της φύσης. The Lap Pool House, a work by Aristides Dallas Architects on the island of Tinos was completed in 2017. Inspired by the cavities and ledges of the rocks, it emerges from the natural landscape as a man-made cave, re-creating spaces of exposure and introversion. A single slab of concrete, covered in green as an extension of the landscape, covers the three building volumes, while several openings allow light and air in. Τhe distinguishing element of the house, the pool’s linear volume, underlines the tension of the design, creating a contrast to the texture of bare concrete, as a translation of interactions between natural elements.
architecture
[3]
[02.1]
Φωτογραφία / Photography: ©Panagiotis Voumvakis
71
VILLA MANDRA
BY K-STUDIO
Η κατοικία ολοκληρώθηκε το 2020 από τους K-Studio στο νησί της Μυκόνου. Το στοιχείο που τη διακρίνει είναι η συμπύκνωση σε δύο μικρούς όγκους επιχρισμένους με λευκό σοβά, και έναν τρίτο κατασκευασμένο από την τοπική πέτρα, οι οποίοι περικλείουν την κεντρική αυλή που σκιάζεται από μια ελαφριά πέργκολα. Οι απλοί λευκοί όγκοι, οι ευθείες χαράξεις των πετρότοιχων, και τα ελαφριά επίπεδα της πέργκολας ενσωματώνονται ομαλά στο κυκλαδίτικο τοπίο. Η αποτελεσματική διάταξή τους θέτει το ρυθμό της καθημερινής ζωής. H Villa Mandra βρίσκει τις ρίζες της στην παράδοση, εμπλουτίζεται από την υλικότητα και εμπνέεται από την καθημερινότητα. Villa Mandra was built in 2020 by K-Studio on the island of Mykonos. The house is built upon the idea of laid-back summer living and encourages mindful connection with people, and the freedom to exist peacefully in nature. Form follows emotion rather than function, as every space becomes another opportunity for rest, reflection, and exploration. The simple white volumes, stone walls, and light pergola planes fit in the Cycladic landscape, and the efficiency of their layout, centered around the courtyard, streamlines daily life. Villa Mandra is informed by Cycladic tradition, enriched by natural materiality, and inspired by contemporary summer living.
Φωτογραφία / Photography: ©Claus Brechenmacher and Reiner Baumann
[02.1]
72
architecture
[4]
PATIO HOUSE
BY OOAK ARCHITECTS
Το Patio House, έργο των OOAK Architects στο νησί της Καρπάθου, ολοκληρώθηκε το 2018. Το ανέγγιχτο, άγριο και δραματικό τοπίο ήταν το σημείο εκκίνησης του σχεδιασμού. Χωρίς να προσπαθεί να μιμηθεί το τοπίο, η κατοικία τοποθετείται απαλά σε αυτό ως αντικείμενο, διατηρώντας το περιβάλλον όσο το δυνατόν πιο ανέγγιχτο. Το στοιχείο που διακρίνει την κατοικία συνίσταται στον τρόπο με τον όποιο το τοπίο και το κτίριο λειτουργούν ως δύο ξεχωριστά στοιχεία που μαζί δημιουργούν μια νέα οντότητα - όπως ένα κέλυφος σταδιακά γίνεται μέρος του σχηματισμού ενός βράχου. Δύο αντικείμενα αντίθετα, που υπάρχουν σε συμβίωση, ενισχύοντας και συμπληρώνοντας το ένα το άλλο. Patio House, a work by OOAK Architects in the island of Karpathos was built in 2018. The sparse, untamed, and dramatic landscape was the starting point for the design. Rather than trying to mimic the landscape, the house is gently placed on the site as an object, leaving the surrounding landscape as untouched as possible. Landscape and building are perceived as two distinct elements that together create a new entity – much in the way a perfect shell merges with a rock over time and gradually becomes part of the rock formation. Two contrasting objects, living in symbiosis, enhancing and complementing each other.
architecture
[5]
[02.1]
Φωτογραφία / Photography: ©Yorgos Kordakis
73
SECRET GARDEN HOUSE
BY SCAPEARCHITECTURE
Το Secret Garden House, παραθεριστική κατοικία στην Πάρο, ολοκληρώθηκε το 2019 απο τους Scapearchitecture. Σχεδιασμένη σαν μέρος του τοπίου που την περιβάλλει, δίνοντας έμφαση στη σχέση αρχιτεκτονικής και υπαίθριας διαβίωσης, η κατοικία ενσωματώνεται στην πλαγιά. Στο υψηλότερο σημείο του πεδίου βρίσκεται η υπαίθρια περιοχή διημέρευσης, ενώ η κυρίως κατοικία, υπόσκαφο κτίσμα, βρίσκεται χαμηλότερα στην πλαγιά. Η διατήρηση και αποκατάσταση του φυσικού αναγλύφου με την ένθεση της αρχιτεκτονικής σε αυτό, λειτουργεί απελευθερωτικά για την εμπειρία του χώρου. Η ιδιαιτερότητα της κατοικίας είναι η υποβολή μιας διάθεσης επιλεκτικής απομόνωσης από την πολυκοσμία ενός νησιού, σε ένα μυστικό κήπο, η ουσία της παραθεριστικής κατοίκησης στις Κυκλάδες. Secret Garden House, a summer residence in Paros, was built in 2019 by Scapearchitecture. Designed as part of the landscape, underlining the relationship between architecture and outdoor living, the residence is integrated into the slope. At the highest part of the property the main outdoor living area is set, while the main house is semi-submerged, further down the slope. Preserving and restoring the natural slope was a liberating gesture for the residential experience. The house encourages a selective detachment from the cosmopolitan frenzy of the island, serving as a small hideaway in a secret garden, where one can enjoy the pure essence of living in the Cycladic islands.
Φωτογραφία / Photography: ©Ioanna Roufopoulou
[02.1]
74
architecture
[6]
H_ORIZON
BY VOIS ARCHITECTS
Η θερινή κατοικία σχεδιάστηκε από τους VOIS Architects, στο νησί της Αντίπαρου το 2012. Ανάμεσα στους δύο κύριους όγκους δημιουργείται ένα κενό, το οποίο λειτουργεί ως κάδρο που αιχμαλωτίζει την αέναη ενέργεια και τις εναλλασσόμενες εικόνες του ορίζοντα της θάλασσας. Το στοιχείο που τη διακρίνει είναι το σημείο αυτό, που αποτελεί το κέντρο της κατοικίας, απ’ όπου ξεκινούν και επεκτείνονται τα σημεία θέασης προς το φυσικό τοπίο της Αντιπάρου. Η διάταξή της επικεντρώνεται στην καθημερινή οικογενειακή δραστηριότητα και τις εναλλαγές του φυσικού τοπίου. Το σπίτι μοιάζει να αναδύεται από το τοπίο και το τοπίο αναπτύσσεται γραμμικά ως επέκταση του σπιτιού. The summer house was designed by VOIS Architects on the island of Antiparos in 2012. Through the void between the two main volumes, a frame is created that captures the perpetual energy and alternating images of the sea horizon. This is the distinguishing element of the residence, a focal point of the house that concentrates on daily family activity, and the changes in the natural scenery. At the same time, it is the point from which the viewpoints begin and extend. The house emerges from the landscape and the landscape evolves linearly as an extension of the house.
architecture
[7]
[02.1]
Φωτογραφία / Photography: ©Athina Souli
75
H3
BY 314 ARCHITECTURE STUDIO
Το “H3” ολοκληρώθηκε το 2012 στην Αθήνα, από τους 314 Architecture Studio. Ο κύριος όγκος του σπιτιού αιωρείται πάνω από το νερό ως μια αναφορά στην αγάπη των ιδιοκτητών για τα σκάφη αναψυχής. Το ιδιαίτερο στοιχείο της κατοικίας είναι το αφαιρετικό και εργονομικό περιβάλλον της, που χαρακτηρίζεται από καθαρές γραμμές, καθώς και τα γλυπτά του καλλιτέχνη John Aspras που την περιβάλλουν. Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός με έμφαση στη βιωσιμότητα και την εξοικονόμηση ενέργειας, τα υλικά και η τεχνολογία κατασκευής της, συμβάλλουν στην εικόνα της δυναμικής και σύγχρονης κατοικίας. ‘H3’ is a two-floor family home built in 2012 in the city of Athens, by 314 Architecture Studio. The main volume of the house is supported by pillars, hovers over the swimming pool, giving the feeling of floating over water as a means of tapping into the owner’s love for yachts. The house’s distinguishing element is its sustainable and ergonomic environment characterized by clean lines. The residence is surrounded by wall sculptures created by the sculptor John Aspras that give it a tint of the abstract. Architectural design emphasizing sustainability and energy saving, construction materials, and technology, all contribute to the image of this dynamic and contemporary house.
Φωτογραφία / Photography: ©Panagiotis Voumvakis
[02.1]
76
architecture
[8]
A MODEST RETREAT IN SIFNOS
BY Α_2_ARCHITECTS
Η κατοικία ολοκληρώθηκε το 2019 από τους Α_2_ARCHITECTS στο νησί της Σίφνου. Η εξοχική κατοικία αναπτύσσεται σε ένα ιδιαίτερο τοπίο με φυσικά πλατώματα, ξερολιθιές και θέα στην θάλασσα τα οποία καθόρισαν τη μορφή και διάταξη των επιμέρους κτισμάτων, με τον κύριο όγκο της κατοικίας να αναπτύσσεται στο άνω φυσικό πλάτωμα ενώ οι όγκοι των δωματίων στα χαμηλότερα επίπεδα. Η κατοικία διακρίνεται λόγω της αρμονικής σχέσης με το φυσικό τοπίο. Η διάσπαση του συνόλου, η λιθοδομή σε συνδυασμό με τον άσπρο σοβά και τα μικρά ανοίγματα, όλα στοιχεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής των Κυκλάδων, αποκτούν νέα υπόσταση σε αυτό το απλό και αυθεντικό ησυχαστήριο στη Σίφνο. Completed in 2019 by A_2_ARCHITECTS, the summer house unfolds around a hillside of the island of Sifnos. The unique and wild location, the astonishing views of the sea, and the orientation of the site, all define the layout and the forms of the volumes proposing the main building with the pool area, on the upper natural terrain, while the smaller volumes of the suites spread at lower levels. The element that characterizes this modest, yet sophisticated Cycladic refuge in Sifnos, is the way it remains in harmony with its surroundings and is inspired by a local architecture while providing a contemporary living for its residents.
architecture
[9]
[02.1]
Φωτογραφία / Photography: ©Yiorgos Kordakis | Styling: Ioli Chiotini
77
architecture
[10]
SYROS I
Η κατοικία, που ολοκληρώθηκε το 2014 από τους Block722 Architects+, βρίσκεται στο νησί της Σύρου. Οι χώροι του σπιτιού ενοποιούνται σε ένα αποδομημένο ορθογώνιο με μεγάλα ανοίγματα σε όλες τις πλευρές με θέα στο Αιγαίο. Ο κύριος όγκος στεγάζει τους κοινόχρηστους χώρους, ενώ στον ελαφρώς ψηλότερο όγκο βρίσκεται ο ιδιωτικός χώρος των ιδιοκτητών. Η υπαίθρια διαμόρφωση ακολουθεί την τοπογραφία, προσφέροντας χώρους ανάπαυσης. Το ιδιαίτερο στοιχείο της κατοικίας είναι ο χώρος μεταξύ του σπιτιού και του ξενώνα, ένα σημείο κοντά στην εστία όπου οι κάτοικοι μπορούν να χαλαρώσουν και ν’ απολαύσουν το Αιγαίο Πέλαγος. The house, completed in 2014 by Block722 Architects+ is located on the island of Syros. The various spaces of the house are unified in a deconstructed rectangle with massive openings from all sides facing the Aegean. The main volume houses the common areas, whereas the slightly higher volume is the owner’s private area. The outdoor area follows the topography of the landscape and offers vast relaxation spaces. The house’s distinguishing element is the space between the house and the guestroom, the heart of the summerhouse: a place near the hearth where all residents can relax and enjoy the Aegean Sea.
78
Φωτογραφία / Photography: ©Ioanna Roufopoulou
Φωτογραφία / Photography: ©Yiorgos Kordakis
[02.1]
BY BLOCK722 ARCHITECTS+
Φωτογραφία / Photography: ©Ioanna Roufopoulou
VORONOI’S CORRALS
BY DECA ARCHITECTURE
Το έργο ολοκληρώθηκε το 2012 στη Μήλο από τους DECA Architecture. Το Voronoi’s Corrals είναι ένα τοπίο όπου έχουν εισαχθεί πέντε “κοράλλια”, έπειτα από μια αναλυτική έρευνα που προσδιόρισε τις τοποθεσίες τους. Η γεωμετρία του εκάστοτε “κοραλλιού” είναι μοναδική, ένας εξελισσόμενος πειραματισμός πάνω στους γεωμετρικούς κανάβους που δημιουργήθηκαν απο το Ρώσο μαθηματικό Georgy Voronoi. Τα αποτυπώματα των “κοραλλιών” καθορίζουν τα όρια μεταξύ του άγριου τοπίου και των οικιστικών και γεωργικών προγραμμάτων που στεγάζουν. Το έργο, που ολοκληρώθηκε σε δύο στάδια σε διάστημα οκτώ ετών, εντάσσεται κάπου μεταξύ της αρχιτεκτονικής πρακτικής και της αρχιτεκτονικής τοπίου. The project was completed in 2012 in Milos by DECA Architecture. Voronoi’s Corrals is a landscape in Southern Milos, where five corrals have been inserted. Through a visceral and analytical investigation, five locations that were ideally suited to host the corrals were defined. Each corral is completely unique, evolving experimentation with the geometrical grids defined by Russian mathematician Georgy Voronoi. The outlines of the corrals define borders between the wild landscape and the residential and agricultural uses that they contain. The project, completed in two stages in the span of eight years, lies somewhere between the practice of architecture and landscape architecture.
architecture
[+1]
[02.1]
Φωτογραφία / Photography: ©Yorgis Yerolymbos
79
architecture
Ο Πύργος του Πειραιά αλλάζει. 45 χρόνια μετά την ανέγερσή του, η κοινοπραξία της Dimand-EBRD και της Prodea Investments μετατρέπει το αδρανές κέλυφος σε σύγχρονο κτίριο γραφείων και εμπορικών χρήσεων. Στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό με αντικείμενο το σχεδιασμό των όψεων, νικήτρια πρόταση ήταν εκείνη του γραφείου PILA. The Tower of Piraeus is changing. 45 years after its construction, the joint venture of Dimand-EBRD and Prodea Investments transforms the inactive shell into a modern office and commercial building. The winning proposal in the architectural competition for the design of the building’s facades was that of PILA architecture studio.
Piraeus Tower: The Giant is Awake
84
Marianna Tsapepa
Το κέντρο του Πειραιά μετασχηματίζεται δυναμικά, προσδιορίζοντας το πλαίσιο μιας νέας πραγματικότητας. Οι συνδέσεις του Πειραιά με το μητροπολιτικό κέντρο και το δυτικό Λεκανοπέδιο, συμβάλλουν στην πολυδιάστατη και δυναμική ανάπτυξη της παραγωγής και την επέκταση των δραστηριοτήτων της. Το κέντρο του αποτελεί ένα πεδίο αναβρασμού, όπου οι παραγωγικές και κοινωνικές σχέσεις αντανακλώνται χωρικά, ενώ επαναπροσδιορίζονται από μεγάλης κλίμακας έργα υποδομών. Συνθέτει έτσι ένα αρχιτεκτονικά και πολεοδομικά ιδιαίτερο τοπίο, όπου το κτιριακό απόθεμα του παρελθόντος συνυπάρχει με τις νέες συνθήκες. The center of Piraeus is dynamically transformed, defining the context of a new reality. The connection of Piraeus with the metropolitan center and with western Attica contribute to the multidimensional and dynamic development of production, and to the expansion of its activities. Its center is an effervescent field, where productive and social relations are spatially reflected while being redefined by large-scale infrastructure projects. Thus, it composes a distinct architectural and urban landscape, where the building stock of the past coexists with the new conditions.
Το Εμποροναυτιλιακό Κέντρο Πειραιά σχεδιάστηκε από τους αρχιτέκτονες Ι. Βικέλα, Γ. Μολφέση και Αλ. Λοΐζο, στα πλαίσια νόμου θεσπισμένου επί δικτατορίας, με σκοπό να στεγάσει τις ακμάζουσες ναυτιλιακές εταιρίες και να λειτουργήσει συμβολικά ως πόλος έλξης νέων επενδύσεων. Η κατασκευή του ξεκίνησε λίγο μετά την αλλαγή πολιτεύματος, όταν το ιδεολογικό αφήγημα του καθεστώτος απαιτούσε άκριτη αστική ανάπτυξη, παραχωρώντας στο πλαίσιο αυτό άδειες κατασκευής μεγάλου αριθμού ψηλών κτιρίων στην Αθήνα.
[02.2]
Σαράντα χρόνια αργότερα, ενώ ο Πύργος παραμένει ημιτελής, το λιμάνι του Πειραιά άλλαξε ιδιοκτησία περνώντας στην εταιρία Cosco, κινεζικών συμφερόντων. Η παραχώρηση μιας περιοχής με τόσο μεγάλη οικονομική, παραγωγική και πολιτιστική αξία, από το ελληνικό δημόσιο σε ιδιωτικό φορέα, προσφέρει μεν ευκαιρίες αξιοποίησης, αλλά ταυτόχρονα εγκυμονεί και κινδύνους. Σε αυτό το πλαίσιο, ένα προγραμματικά ολοκληρωμένο έργο όπως ο Πύργος μέσω της στρατηγικής του θέσης και του συμβολικού του χαρακτήρα, δύναται να προσφέρει ένα σύγχρονο χώρο προς οικειοποίηση από το κοινό και τους εργαζόμενους. The Piraeus Merchant Maritime Center was designed by the architects I. Vikelas, G. Molfesis, and Al. Loizos, in the context of a law, passed during the period of the military dictatorship in Greece, in order to house the shipping companies and act symboli-
Courtesy of PILA
Forty years later, while the Tower remains unfinished, the port of Piraeus’ ownership was passed to the Chinese-owned company Cosco. The concession of an area with such great economic, productive, and cultural value, by the Greek state to private interests offers opportunities for development, but at the same time carries risks. In this context, a programmatically complete project such as the Tower, through its strategic location and its symbolic character, can offer a space to be utilized effectively by the employees and the general public.
architecture
cally as a pole of attraction for new investments. Its construction began shortly after the military coup, in a time when the ideological narrative of the regime required thoughtless urban development, granting in this context permits for the construction of a large number of tall buildings in Athens.
Συνεπώς, στόχος του προτεινόμενου έργου είναι η βιώσιμη αξιοποίηση, ο εκσυγχρονισμός και η ανάδειξη του κτιρίου ως τοπόσημο. Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης είναι 33 μήνες για τη διαμόρφωση των εσωτερικών και του περιβάλλοντος χώρου, την αναβάθμιση των όψεων με δημιουργία προστατευτικού κελύφους, ζωνών πρασίνου και σύγχρονου συστήματος φωτισμού. Στο ισόγειο θα λειτουργήσουν περίπου 6.500 τ.μ. εμπορικών χρήσεων, χώροι εστίασης στον 19ο και 20ο όροφο, ενώ στο υπόλοιπο κτίριο θα δημιουργηθεί συγκρότημα γραφείων. Δίνεται έμφαση στην ανάπλαση της εγκάρσιας στοάς που διασχίζει το πεδίο, η οποία μετατρέπεται σε εμπορικό δρόμο και λειτουργώντας παράλληλα με την περιμετρική στοά στη βάση του, θα συμβάλλει στη δημιουργία ενός ζωντανού εμπορικού κυττάρου. Therefore, the goal of the project is sustainable development, modernization, and promotion of the building as a landmark. The implementation schedule includes 33 months for the configuration of the interior and the surrounding area, the upgrading of the facades by creating a protective shell, green zones, and a modern lighting system. On the ground floor about 6,500 sq.m. of commercial uses will operate, combined with dining areas on the 19th and 20th floor, while in the rest of the building an office complex will be created.
85
Emphasis is placed on the renovation of the transversal arcade that crosses the field, which is converted into a commercial street and, operating in parallel with the perimeter’s arcade at its base, will contribute to the creation of a commercial “cell”. Το επενδυτικό σχήμα διενήργησε κλειστό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, μεταξύ αρχιτεκτονικών γραφείων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, για την μελέτη των όψεων του κτιρίου. Τα γραφεία που προσκλήθηκαν στον διαγωνισμό ήταν οι BETAPLAN, VIKELAS ARCHITECTS, ΑΣ.Π.Α., RENA SAKELLARIDOU-SPARCH, PILA, SQ1Square One, UN STUDIO και DIVERCITY ARCHITECTS. Οι προτάσεις, καινοτόμες και ταυτόχρονα ρεαλιστικές, δίνουν έμφαση στη διαφάνεια της όψης μέσω της υλικότητας, ενώ παράλληλα προτείνουν διαφορετικές σύγχρονες λύσεις στο θέμα της σκίασης. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στις προτάσεις των VIKELAS ARCHITECTS και RS SPARCH, τονίζεται η κατακόρυφη διαστρωμάτωση και τα στοιχεία των πλακών. Στην πρώτη, ο πύργος μετατρέπεται σε ένα “φάρο” του σύγχρονου αστικού ιστού, με τη νέα όψη κυματοειδούς και εναλλασσόμενης ανά όροφο μορφής να προσδίδει μια αίσθηση ροής, ένα απρόσμενο στοιχείο σε αντίστιξη με τη στατικότητα της ογκοπλασίας του πύργου. Η πρόταση των RS SPARCH παραπέμπει στη γειτνίαση του Πύργου με το παραλιακό μέτωπο και τη θάλασσα. Η όψη φέρει συνειρμούς ιστίων που πάλλονται, μετασχηματίζονται σε λευκές οριζόντιες προεξοχές που διαφοροποιούνται με ελαφρές μετατοπίσεις, δημιουργώντας ένα κτίριο δυναμικό και ανάλαφρο, ανοιχτό στην πόλη και ζωντανό όλες τις ώρες της ημέρας. The investment group held a closed architectural competition, between architectural offices from Greece and abroad, regarding the facades of the building. The offices invited to the competition were BETAPLAN, VIKELAS ARCHITECTS, ASPA, RENA SAKELLARIDOU-SPARCH, PILA, SQ1-Square One, UN STUDIO, and DIVERCITY ARCHITECTS.
[02.2]
The proposals, innovative while realistic, emphasize the transparency of the facade through materiality, while at the same time proposing different contemporary approaches and solutions to the issue of shading. In some cases, such as the proposals of VIKELAS ARCHITECTS and RS SPARCH, the vertical stratification and the elements of the slabs are emphasized. In the first case, the tower is transformed into a “beacon” of the urban fabric, the new wavy and alternating shape of the facade offering a sense of flow, an unexpected element in contrast to the static geometry of the tower. The proposal of RS SPARCH refers to the proximity of the Tower to the coastal front and the sea. The facade’s sailing connotations pulsate, transforming into white horizontal protrusions that are differentiated by shifting slightly, creating a building that is dynamic and light, open to the city, and lively during the whole day.
architecture Courtesy of SquareOne Η πρόταση των BETAPLAN ξεχωρίζει, δημιουργώντας την δομή βάση-κορμός-στέψη. Η χειρονομία της στέψης, με το σπάσιμο του κυρίως κορμού του κτιρίου, σε συνδυασμό με την εκτενή παρουσία στοιχείων φύτευσης στις όψεις, συντελούν στην εντύπωση ενός σχεδιαστικά στιβαρού, σύχρονου βιοκλιματικού κτιρίου, ενσωματωμένου στον αστικό ιστό.
86
The proposal of BETAPLAN stands out, creating the base-body-crown structure. The gesture that differentiates the top, breaking off the main body of the building, combined with the extensive presence of green elements on the facades, contribute to the impression of a robust, modern bioclimatic building, integrated into the urban fabric. Οι προτάσεις των ΑΣ.Π.Α., SQ1-Square One και UN STUDIO αντιμετωπίζουν μορφολογικά πιο ενιαία το κτίριο. Σε εκείνη των SQ1, η μορφή διατηρεί μια αυτόνομη έκφραση, ελεύθερη σε σχέση με το στατικό σύστημα, μεγιστοποιώντας την εμπειρία της θέας. Η γλυπτική τρισδιάστατη όψη προσφέρει περισσότερη διαφάνεια κι έλεγχο του κλίματος. Στόχος των UNStudio, η δημιουργία μιας γέφυρας μεταξύ του ορθολογικού σχεδιασμού και μιας ανθρωποκεντρικής προσέγγισης. Μέσω μιας σύγχρονης διαδικασίας σχεδιασμού, η συχνότητα και το βάθος των περσίδων μεταβάλλεται για να δημιουργηθεί ένα φαινόμενο κυματισμού, σκιάζοντας παράλληλα το εσωτερικό. Courtesy of UNStudio
The proposals of ASPA, SQ1-Square One, and UN STUDIO treat the building morphologically more uniformly. In the proposal of SQ1, the form maintains an autonomous expression, free in relation to the static system, maximizing the viewing experience. The sculptural 3D facade offers more transparency and interior climate control. The goal of UNStudio is to create a bridge between rational design and a human-centric approach. Through an informed design process, the frequency and depth of the fins are altered to generate a ripple effect, creating the effect of a breeze across the surface, while protecting the building from environmental conditions. Τέλος, στην πρόταση των DIVERCITY ARCHITECTS τονίζεται ο κάναβος του υπάρχοντος φορέα και τα μεγάλα ανοίγματα στην όψη του Πύργου, ενώ η βάση αντιμετωπίζεται με περισσότερη εσωστρέφεια. Finally, the proposal of DIVERCITY ARCHITECTS emphasizes the existing structural grid and the large openings in the facade of the Tower, while the base is treated in a more introverted way.
[02.2]
Courtesy of RS SPARCH
architecture
Courtesy of PILA Νικητής του διαγωνισμού αναδείχθηκε η εταιρεία PILA που διευθύνεται από τους αρχιτέκτονες Ηλία Παπαγεωργίου και Χριστίνα Παπαλεξανδρή, σε συνεργασία με την εταιρεία Eckersley O’Callaghan που ειδικεύεται στο facade engineering. The winner of the competition was PILA architecture studio, led by architects Ilias Papageorgiou and Christina Papalexandri, in collaboration with the company Eckersley O’Callaghan which specializes in facade engineering.
Η όψη διαμορφώνεται ώστε ο Πύργος να συνδιαλέγεται δυναμικά με την καθημερινή ζωή της πόλης, αποτελούμενη από ένα σύστημα σκίασης κατακόρυφων και οριζόντιων περσίδων. Κάθε κατακόρυφη περσίδα μετατοπίζεται οριζόντια από τον ένα όροφο στον άλλο, δημιουργώντας ένα μοτίβο σπείρας. Η κατασκευή ολισθαίνει απαλά από τη μία όψη στην άλλη, δημιουργώντας μια δυναμική οπτική εμπειρία που αλλάζει διαρκώς, ανάλογα με τη γωνία θέασης του παρατηρητή. Ο νέος σχεδιασμός αναδεικνύει το έργο σε πολλαπλές κλίμακες· πρόκειται για ένα τοπόσημο ορατό στον ορίζοντα από απόσταση, παράλληλα πλήρως εναρμονισμένο στα μάτια των περαστικών. The redesign has been carried out in accordance with the principles of bioclimatic design and the requirements of LEED certification regarding energy-saving, water-saving, and the characteristics of the materials used.
Olga Itsiou, Technical Director of Dimand-EBRD, said: “Good architecture adds value to any project, let alone to an emblematic project such as the Piraeus Tower. There are few opportunities for an investment scheme or a developer to work on such an emblematic project and as we know in Greece, there are not many projects of this type. For us, it was evident that we had to hold a closed architectural competition just to “offer” the best for the facade of the Tower. In terms of financial success, anyone in the market knows that grade A buildings with excellent architecture are always preferred by companies looking for relocation while upgrading their office facilities.”
Όσον αφορά το προφίλ του αρχιτέκτονα που αναζητά η Dimand-EBRD για τα έργα που αναπτύσσει, σημείωσε: «Πρώτα απ΄ όλα, απαιτείται ταλέντο, ευελιξία και καλή γνώση των τάσεων της αγοράς. Ο αρχιτέκτονας δεν είναι μόνο ο σχεδιαστής του κτιρίου, αλλά πρέπει να μπορεί να υποστηρίζει νομοθετικά και πολεοδομικά ζητήματα και να προτείνει λύσεις. Παράλληλα, πρέπει να έχει εξαιρετικά επικοινωνιακά προσόντα, ώστε να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη συνεργασία και επαφή τόσο με την υπόλοιπη μελετητική ομάδα όσο και με τον τελικό χρήστη του κτιρίου και τις αρμόδιες αρχές. Το να δουλεύεις με έναν developer έχει πολλές προκλήσεις, λαμβάνοντας υπόψη πως συχνά -βάσει ζήτησης της αγοράς- το design brief μπορεί να αλλάξει 2 και 3 φορές. Η ευελιξία και η γνώση των τάσεων της αγοράς αποδεικνύονται πολύτιμα στοιχεία στις φάσεις αυτές».
87
Ο επανασχεδιασμός έχει πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού και τις απαιτήσεις της πιστοποίησης LEED σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας, νερού, και τα χαρακτηριστικά των υλικών που χρησιμοποιούνται.
Η Όλγα Ίτσιου, Technical Director της εταιρείας Dimand-EBRD, ανέφερε: «Η καλή αρχιτεκτονική προσδίδει υπεραξία σε κάθε έργο, πόσο μάλλον σε ένα εμβληματικό έργο όπως ο Πύργος του Πειραιά. Είναι λίγες οι ευκαιρίες που έχει ένα επενδυτικό σχήμα ή ένας developer να αναπτύξει ένα εμβληματικό έργο και όπως ξέρουμε στην Ελλάδα, δεν υπάρχουν πολλά. Για εμάς ήταν αυτονόητο ότι έπρεπε να διεξάγουμε έναν κλειστό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ακριβώς για να «δώσουμε» ό,τι καλύτερο στο πρόσωπο του Πύργου. Σε ό,τι αφορά την οικονομική επιτυχία, η αγορά γνωρίζει πως grade A κτίρια με εξαιρετική αρχιτεκτονική είναι πάντοτε η προτίμηση των εταιρειών που προσβλέπουν σε relocation και αναβάθμιση των γραφειακών τους εγκαταστάσεων».
Regarding the profile of the architect, Dimand-EBRD is looking for the in projects they develop, she noted: “First of all, it requires talent, flexibility and a good knowledge of market trends. The architect is not only the designer of the building but must be able to support legislative and urban planning issues and propose solutions. At the same time, they must have excellent communication skills, in order to ensure smooth cooperation and contact with the rest of the design team as well as with the end-user of the building and the competent authorities. Working with a Developer has many challenges, considering that often - based on market demand - the design brief can change 2 or 3 times. Flexibility and knowledge of market trends prove to be valuable elements in these phases”.
The facade is shaped so that the Tower communicates dynamically with the daily life of the city, consisting of a shading system of vertical and horizontal blinds. Each vertical blind is moved horizontally from one floor to another, creating a spiral pattern. The construction slides gently from one side to the other, creating a dynamic visual experience that is constantly changing, depending on the viewing angle of the observer. The new design highlights the project on multiple scales; it is a landmark visible on the horizon from a distance, while fully harmonizing in the eyes of passers-by.
[02.2]
Courtesy of PILA
architecture
Το Archisearch συζητά με τον Chris van Duijn, τον partner του γραφείου OMA, σχετικά με την Galleria. Archisearch talks with Chris van Duijn, OMA Partner for Galleria.
The New Era of Retail OMA Designed
[02.3]
88
Tina Marinaki
Galleria Gwanggyo
architecture
Ένα νέο εμπορικό πολυκατάστημα με το όνομα Galleria έχει ανοίξει στο Gwanggyo, μια νέα πόλη λίγο πιο νότια από τη Σεούλ. Τον σχεδιασμό του έχει αναλάβει το γραφείο OMA με τον Chris van Duijn. Department store Galleria, designed by OMA / Chris van Duijn, has opened in Gwanggyo, a new town just south of Seoul. Το πολυκατάστημα στο Gwanggyo είναι το 6ο της αλυσίδας Galleria. Η Galleria ιδρύθηκε το 1970 και αποτελεί τη μεγαλύτερη αλυσίδα πολυτελών πολυκαταστημάτων στην Κορέα. Το πολυκατάστημα στο Gwanggyo -μια νέα πόλη νότια της Seoul- είναι το 6ο της αλυσίδας Galleria. Βρίσκεται στο κέντρο του νέου αυτού πολεοδομικού σχεδιασμού και περιτριγυρίζεται από ψηλά κτίρια κατοικιών. Η πέτρινη πρόσοψή του το καθιστά φυσικό κέντρο βάρους για τη δημόσια ζωή στο Gwanggyo. The Gwanggyo store is the sixth branch of Galleria - Korea's largest upscale department store franchise founded in the 1970s. The store in Gwanggyo - a new town just south of Seoul - is the sixth branch of Galleria. Located at the center of this young urban development surrounded by tall residential towers, the Galleria’s stone-like appearance makes it a natural point of gravity for public life in Gwanggyo.
89
TM: Τι αποτέλεσε έμπνευση για εσάς όταν σχεδιάζατε την Galleria;
TM:
What inspired you for the design of Galleria?
CvD:
Gwanggyo’s peripheral, temporary character, balanced by the surrounding nature; and Galleria’s ambition to develop a project that would become the ‘next level’ department store. Those two ideas where the main drivers of a design that echoes the nature with its stone-like appearance; aims to anchor the town with its monumentality and challenges retail’s traditional dogmas with the public loop.
TM: Το Gwanggyο είναι μια νέα πόλη νότια της Σεούλ. Πώς σας επηρέασε το γεγονός ότι θα έπρεπε να σχεδιάσετε ένα κτίριο σε μία πόλη χωρίς αρχιτεκτονικές αναφορές (ιστορία ή ταυτότητα); Νιώσατε ότι δημιουργώντας την Galleria θα έπρεπε να δημιουργήσετε ένα αξιοθέατο για την πόλη; CvD: Εννοείται. Κάτι που μας ξένισε από την αρχή ήταν η έλλειψη κέντρου, τόσο από γεωγραφικής πλευράς όσο και από την σκοπιά των πολιτών. Η πόλη καθοριζόταν αποκλειστικά από τις κατοικίες που την περιέβαλαν, με τη μικρή λίμνη να είναι το μοναδικό στοιχείο που έρχεται σε αντίθεση με τον προσωρινό και ουδέτερο χαρακτήρα της πόλης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει κανένας χώρος όπου οι κάτοικοί της θα επέλεγαν για να συναντηθούν και να περάσουν τον χρόνο τους. Η ανάγκη μας να δημιουργήσουμε το κέντρο βαρύτητας που έλειπε από την πόλη προσδιόρισε τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίσαμε τον σχεδιασμό της Galleria.
CvD:
Gwanggyo is a new town just south of Seoul. How is to design a building in a city without any architectural references (history or identity of the surroundings)? Did you feel that Galleria should be a landmark for the city? Definitely. The lack of center, both in a geographical sense and also from the public point of view, stroke us upon arrival. Not only was the city solely defined by its residential character, being the nearing lake the only spark in that temporariness, that neutrality; but also the natural consequence of that was that the residents had no place to meet, to hang out, to organically end up in. Galleria’s design was defined by the goal to become that missing point of gravity.
TM: Δυσκολευτήκατε να πείσετε τον πελάτη σας να συμφωνήσει με τον εντυπωσιακό σχεδιασμό και την εμφάνιση του κτιρίου; CvD: Αυτό ήταν μέρος της σχεδιαστικής διαδικασίας κατά την οποία παρουσιάσαμε τρία διαφορετικά σχέδια, που κυμαίνονταν από την πιο παραδοσιακή ως την πιο καινοτόμα ιδέα. Οι πελάτες μας ήταν ενημερωμένοι σχετικά με τις επαναστατικές αλλαγές που συμβαίνουν στους χώρους που στεγάζονται τα καταστήματα λιανικής πώλησης και δήλωσαν και οι ίδιοι ότι στόχος τους ήταν να δημιουργήσουν μια αναβαθμισμένη εκδοχή ενός πολυκαταστήματος που θα διατηρεί και στοιχεία της παράδοσής τους που οι ίδιοι ήθελαν να προφυλάξουν. Αυτό που ζητούσαν ήταν ο καινοτόμος σχεδιασμός και η αποδοτικότητα. Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων σχετικά με τη δημιουργία του πολυκαταστήματος Galleria, δουλεύαμε και με παραδοσιακά πολυκαταστήματα της Ευρώπης, όπως τα KaDeWe, Galleries Lafayette και Selfridges, ώστε να βρούμε τρόπο να τα αναδιαμορφώσουμε και να τα προσαρμόσουμε στη νέα πραγματικότητα των καταστημάτων λιανικής πώλησης. Στην Κορέα, ωστόσο, αυτό που θα χαρακτηρίζαμε ως παραδοσιακό πολυκατάστημα συνεχίζει να αποτελεί ένα πολύ επιτυχημένο μοντέλο σχεδιασμού και έτσι μας δόθηκε η ευκαιρία να μετατρέψουμε την Galleria σε ένα κτίριο που συνδυάζει τα καλύτερα στοιχεία των δύο κόσμων.
TM:
Did you find difficulties in trying to convince the client of the extraordinary appearance of the building?
CvD:
This was part of the design process during which we presented 3 different concept schemes ranging from more traditional to more innovative. The client was aware of the evolution retail spaces are undergoing, and they did state their goal to create the ‘next level’ department store, as much as they showed the will to guard some sort of tradition. They looked for innovation balanced with the highest degree of efficiency. As we discussed their expansion, we were simultaneously working with traditional European department stores such as KaDeWe, Galleries Lafayette, and Selfridges on how to reinvent themselves and adapt to the new era of retail. In Korea, however, what we would define as a traditional department store is still a successful model, and thus we took the opportunity to turn Galleria into the ‘best of both worlds.’
TM: Μπορείτε να μας πείτε δύο λόγια για τα καινοτόμα στοιχεία που εισάγατε στην τυπολογία των πολυκαταστημάτων με τον σχεδιασμό της Galleria; CvD: Στο γραφείο μας στο Hong Kong διαχειριζόμαστε πολλά έργα που αφορούν καταστήματα λιανικής πώλησης. Ένα πολύ σημαντικό μάθημα που έχουμε πάρει δουλεύοντας πάνω στον σχεδιασμό τους είναι ότι η αρχιτεκτονική των καταστημάτων λιανικής πώλησης δεν είναι μια συνηθισμένη αρχιτεκτονική. Ο πελάτης ενδιαφέρεται κυρίως για το «ντύσιμο», την εμφάνιση του τυπικού μοντέλου καταστημάτων λιανικής πώλησης και όχι την αρχιτεκτονική του. Ο ρόλος του αρχιτέκτονα περιορίζεται στο να σχεδιάζει την πρόσοψη του πολυκαταστήματος και να υλοποιεί τις προτάσεις διαφόρων διακοσμητών και σχεδιαστών σχετικά με τους εσωτερικούς χώρους.
[02.3]
Φωτογραφία / Photography: ©Hong Sung Jun
CvD: Ο περιφερειακός χαρακτήρας και ο προσωρινή αίσθηση που αποπνέει το Gwanggyο, o τρόπος που έρχεται σε ισορροπία με τα στοιχεία της φύσης που το περιβάλλουν, καθώς και το φιλόδοξο σχέδιο των ανθρώπων της Galleria να υλοποιήσουν ένα έργο που θα αποτελέσει τη νέα και αναβαθμισμένη εκδοχή ενός πολυκαταστήματος. Αυτές οι ιδέες ήταν η κινητήρια δύναμη του σχεδίου που αποτελεί μια ωδή στη φύση, με την πρόσοψή του να θυμίζει πέτρα και να του δίνει την υπόσταση μνημείου, ενώ ο δακτύλιος που αποτελεί μονοπάτι δημόσιας κυκλοφορίας αμφισβητεί τις παραδοσιακές και δογματικές απόψεις που επικρατούν στον χώρο της λιανικής πώλησης.
TM:
architecture 90
Αυτό το έργο, όμως, είναι διαφορετικό, καθώς ο πελάτης μάς ζήτησε να σχεδιάσουμε ολόκληρο το έργο, τον αρχιτεκτονικό του σχεδιασμό, την πρόσοψη και τους εσωτερικούς χώρους και συμβουλεύτηκε τη γνώμη μας πριν παρθούν σημαντικές αποφάσεις που αφορούσαν τον σχεδιασμό των ορόφων. Μας έδωσαν τον χώρο να υλοποιήσουμε το μοντέλο του πολυκαταστήματος που επιθυμούσαν δημιουργώντας ένα παραδοσιακό κατάστημα λιανικής πώλησης (ένα αδιαφανές πολυώροφο κουτί με κυλιόμενες σκάλες που τοποθετούνται στο κέντρο του) που χαρακτηρίζεται από τη μέγιστη δυνατή αποδοτικότητα και διαθέτει στοιχεία που το μετατρέπουν σε έναν δημόσιο χώρο συνάντησης. Αυτό επιτυγχάνεται με τον δακτύλιο που έχει δημιουργηθεί και λειτουργεί ως μονοπάτι δημόσιας κυκλοφορίας. Η ύπαρξή του επιτρέπει στους επισκέπτες του πολυκαταστήματος να βιώσουν μια διαφορετική εμπειρία λιανικής πώλησης, καθώς ο τρόπος με τον οποίο έχει σχεδιαστεί επιτρέπει να χρησιμοποιηθεί με διαφορετικούς τρόπους- ως μονοπάτι δημόσιας κυκλοφορίας, χώροι shop-in-shop στους οποίους πωλούνται προϊόντα, pop-up καταστήματα και καφέ. Ο διαφανής δακτύλιος επιτρέπει το φυσικό φως να εισέλθει στο κτίριο, πράγμα που σπάνια συναντάμε στα πολυκαταστήματα, καθώς είναι κυρίως φωτισμένα με τεχνητό φως. Επιπλέον, ο δακτύλιος δίνει την ευκαιρία στον κόσμο που τον χρησιμοποιεί να έρθει σε επαφή με τα φυσικά και τεχνητά στοιχεία που το περιβάλλουν, δίνοντας μια νέα οπτική στο παραδοσιακά αδιαφανή πολυκαταστήματα.
CvD: Η χρονική στιγμή της έναρξης λειτουργίας της Galleria δεν θα μπορούσε να είναι πιο ατυχής. Το έργο τέθηκε σε λειτουργία εν μέσω της πανδημίας, όταν ο κορονοϊός εμφανίστηκε στην Κορέα και τα εγκαίνια καταστημάτων ακυρώθηκαν. Δεν είχαμε καν την ευκαιρία να επισκεφτούμε το έργο όταν πλέον είχε ανοίξει, καθώς δουλεύουμε στο Hong Kong, και το πιθανότερο είναι ότι θα αργήσουμε να ξανασυναντηθούμε με τον πελάτη μας εκεί.
Συνεπώς, ο πέτρινος αυτός κύβος λειτουργεί ως κέντρο βάρους του Gwanggyo που με τον δακτύλιο και το μονοπάτι δημόσιας κυκλοφορίας προσφέρει δημόσιους χώρους που μπορούν να εκμεταλλευτούν οι κάτοικοι για τη διασκέδασή τους. Έτσι δεν αποτελεί απλώς ένα πολυκατάστημα της πόλης, αλλά αποκτά πολλές παραπάνω λειτουργίες.
Αυτή η κατάσταση -όπως και τόσες άλλες δύσκολες σελίδες της ιστορίας μας- θα προκαλέσουν αλλαγές στην κοινωνία άρα και στις πόλεις, τα κτίρια και πολλά άλλα. Παρ’ όλα αυτά, ήταν πραγματικά εντυπωσιακό πόσο γρήγορα και φαινομενικά εύκολα κατάφεραν να προσαρμοστούν οι άνθρωποι και στο Hong Kong και στην Ευρώπη σε αυτή τη νέα συνθήκη, όπου ολόκληρες χώρες τέθηκαν υπό απαγόρευση κυκλοφορίας για πολλές εβδομάδες και πώς οι επιχειρήσεις, και η δική μας ανάμεσα σε αυτές, κατάφεραν να συνεχίσουν να εργάζονται από το σπίτι χωρίς να επηρεαστούν τα έργα που είχαν αναλάβει. Το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια του κορονοϊού το διαδικτυακό εμπόριο ενισχύθηκε παγκοσμίως μας δείχνει ότι μπορούμε να συνεχίσουμε μεγάλο μέρος της ζωής μας διαδικτυακά και συνειδητοποιούμε ότι αυτό που είναι πιο σημαντικό για εμάς στην ζωή εκτός διαδικτύου είναι η κοινωνική αλληλεπίδραση και η δυνατότητα να απολαμβάνουμε πολιτιστικές εκδηλώσεις.
TM:
Can you tell us a few words about the new typology of a department store introduced by the design of Galleria?
TM:
CvD:
We are working in our Hong Kong office on many retail projects. An important lesson learned from a client while working on typical retail projects is that retail architecture is not architecture. Clients are typically not interested in architecture, but only in dressing up their typical retail model. The role of an architect is reduced to the design of the façade and to facilitate interior proposals by various decorators and stylists.
Galleria opened on March 25, when South Korea had just controlled the curve of coronavirus outbreak. How did you experience this situation? (And how do you currently experience pandemic crisis?) Do you think that retail experience will change due to coronavirus? What is the future design for the department stores?
CvD:
The timing of the opening of Galleria could not have been more unfortunate than this. The project opened in the midst of the coronavirus wave hitting Korea. This meant that all opening events were canceled and as we work from Hong Kong we could not even visit ourselves the project after it was opened and most likely it will still take some time until we can meet again with our client there.
This project is different, as our client asked us to design the entire project, architecture, facades an interior and involved us in key decisions regarding the programming of the floors. That allowed us to develop their preferred department store model, a combination of traditional retail (an opaque multilevel retail box with centralized escalators), with the highest degree of efficiency, spiced up with our very own vision to transform it into a public space. The public loop achieves that goal – designed as a public circulation route, it allows a different retail experience, as the spaces it creates can be reprogrammed and used in many different ways – as a public route, but also as shop-in-shop areas, popup space and cafes. The transparency of the loop enables natural light to enter the building, an unprecedented solution in retail, as traditional boutiques are usually only artificially lit. Furthermore, the loop starts a conversation with the surroundings, challenging the traditional opaqueness of retail. Consequently, the cube’s strength is used to anchor Gwanggyo, whilst the loop and circulation spaces provide public areas, taking Galleria’s significance beyond traditional retail.
[02.3]
TM: Το πολυκατάστημα Galleria άνοιξε τις πόρτες του στις 25 Μαρτίου, όταν το κύμα του κορονοϊού στη Νότια Κορέα βρισκόταν πλέον υπό έλεγχο. Πώς βιώσατε εσείς αυτήν την κατάσταση; (Και πώς βιώνετε τώρα την κρίση που έχει προκαλέσει η πανδημία;) Πιστεύετε πως η εμπειρία της λιανικής πώλησης θα υποστεί αλλαγές λόγω του ιού; Ποιο θα είναι το νέο σχεδιαστικό μοντέλο των πολυκαταστημάτων;
This situation, like many other challenging episodes in History, will trigger changes to society and therefore to cities, buildings, etc. However, it has been really impressive to see how fast and seemingly easy we in Hong Kong and in Europe have been able to adapt to this new situation where entire countries have been in lockdown for many weeks and how businesses, including ours, can work from home without interrupting their operations. We have seen during SARS how that has boosted online retail worldwide. So as we are able to continue much of our lives online nowadays it becomes more clear what we appreciate in our offline life social interaction and enjoying cultural events.
91
[02.3]
Φωτογραφία / Photography: ©Hong Sung Jun
architecture
Offic
ces [03] [03.1] [03.2]
Hacking Snøhetta: p.102 Being an Architectural Designer at Snøhetta The Place to Work: Innovation 360° p.108
offices
Προσπερνώντας μια απλή περιγραφή του κορυφαίου στον κόσμο αρχιτεκτονικού γραφείου, συζητάμε με την Αγγελική Μαυρολέων, αρχιτέκτων της Snøhetta, η οποία μας μιλάει για την αποστολή, τις αξίες, την κουλτούρα και τις συνθήκες εργασίας που χαρακτηρίζουν το επώνυμο αυτό γραφείο. Let’s move beyond project descriptions! Angeliki Mavroleon, architectural designer at Snøhetta offers an insider’s view on the mission, the values, the culture and the way of working, decoding the success of the world leading architectural practice.
Hacking Snøhetta Being an Architectural Angeliki Mavroleon
102
Φωτογραφία / Photography: ©Calle Huth
Designer at Snøhetta Ο ρόλος μου στο γραφείο ποικίλει, καθώς αναλαμβάνω διαφορετικές ευθύνες ανάλογα με το στάδιο που βρίσκεται το κάθε έργο. Στο έργο με το οποίο ασχολούμαστε αυτή τη στιγμή, ο ρόλος μου είναι να διασφαλίσω την ακεραιότητα του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, ενώ συντονίζω και την επικοινωνία με εξωτερικούς συνεργάτες, συμβούλους και τον πελάτη. Η ομάδα που ανήκω απαρτίζεται από μικρότερες επιμέρους ομάδες, η καθεμία από τις οποίες εστιάζει την προσοχή της σε ένα διαφορετικό κομμάτι του έργου, οπότε η μεταξύ τους επικοινωνία είναι καθημερινή. Στόχος είναι να εξελίσσεται το έργο από όλες τις πλευρές, είτε μέσω συναντήσεων στις οποίες επανεξετάζουμε τα σχέδια είτε μέσω άτυπων συζητήσεων.
[03.1]
As an architectural designer my role at the office varies depending on the phase of the project. In my current project, my role is split in between ensuring the integrity of the design, while coordinating internal and external communication with different teammates, consultants and the client. My team consists of smaller groups, each one focusing on a specific part of the project, so communication amongst those groups happens on a regular basis. Either in the form of a pin up review or through informal discussions we synchronize the development of the project from all the different perspectives.And while each project at the office might come with different sets of tasks for every designer, an inherent characteristic in the role is developing and maintaining a strong conceptual narrative. This allows us to have a clear and grounded design process from start to finish, while at the same time offers us the flexibility to explore a wider range of potential design solutions.
Παρ’όλο που το κάθε έργο στο γραφείο απαιτεί διαφορετικές εργασίες από τον κάθε εμπλεκόμενο, κάτι που παραμένει ίδιο, είναι η υποχρέωση του αρχιτέκτονα να δημιουργήσει και να διατηρεί ένα δυνατό αφήγημα. Αυτό μας επιτρέπει να έχουμε ξεκάθαρη και σταθερή σχεδιαστική διαδικασία από την αρχή έως το τέλος, και ταυτόχρονα μας προσφέρει την ευελιξία να εξερευνήσουμε μεγαλύτερο εύρος σχεδιαστικών επιλογών.
And while each project at the office might come with different sets of tasks for every designer, an inherent characteristic in the role is developing and maintaining a strong conceptual narrative. This allows us to have a clear and grounded design process from start to finish, while at the same time offers us the flexibility to explore a wider range of potential design solutions. Πρόσφατα ολοκληρώσαμε το καινούριο campus της αυτοκινητοβιομηχανίας Ford στο Dearborn του ΝΑ Michigan. Το έργο αφορά το master plan που θα αναδιαμορφώσει το Research & Engineering (R&E) Center και την ευρύτερη περιοχή που στεγάζεται το Ford Campus. Έπειτα από μία διετή διαδικασία έρευνας και σχεδιασμού της Ford, το γραφείο Snøhetta, είχε το ρόλο του επικεφαλή αρχιτέκτονα, δημιουργού του master plan και του αρχιτέκτονα τοπίου, για να επαναπροσδιορίσει την ευρύτερη περιοχή του Dearborn campus. Με το έργο αυτό η περιοχή μεταμορφώνεται στον παγκόσμιο πυρήνα της Ford με επιβλητικούς χώρους εργασίας, παραγωγικές εκτάσεις, προηγμένη τεχνολογία και ευέλικτα συστήματα κινητικότητας.
I recently wrapped up a project with Ford Motor Company, that was a Master Plan to transform its Research & Engineering (R&E) Center and greater Dearborn campus in Southeast Michigan. As the result of Ford’s 2-year research and planning process, created in partnership with Snøhetta as lead architect, master planner, and landscape architect, the Master Plan re-imagines the broader Dearborn campus as Ford’s global epicenter through empowered workplaces, productive landscapes, smart technology and versatile mobility systems.
Για να δώσουμε μορφή στο project ακολουθήσαμε μια διαδικασία συνεντεύξεων με σαράντα διαφορετικές ομάδες εργαζομένων, που διήρκησε ένα χρόνο, σε συνδυασμό με προηγούμενες έρευνες της Ford, που αφορούσαν το master plan. Το master plan λοιπόν είναι η απάντηση στα αιτήματα των εργαζομένων της Ford, καθώς και άλλων κοινοτήτων που συνδέονται με την εταιρεία. Η έρευνα αυτή καθόρισε το σχεδιαστικό πλαίσιο του master plan· ένα πλαίσιο που αντιλαμβάνεται το φυσικό και δομημένο περιβάλλον της Ford, τους υπαλλήλους, τις γειτονικές κοινότητες και την μεταξύ τους αλληλεπίδραση ως συμβιωτικούς οργανισμούς στο «οικοσύστημα» της Ford. Building off an extensive, yearlong interview process with over 40 different employee focus groups and previous master planning studies conducted by Ford, the Master Plan is a direct response to the needs expressed by Ford employees and their interconnected communities. From these leadership and employee studies, a conceptual framework for the Master Plan emerged, one that conceives of Ford’s natural and built environments, employees, neighboring communities, and the movement between them as symbiotic parts of one Ford ‘ecosystem.’
Αυτό που απολαμβάνω περισσότερο στο γραφείο είναι η πολύπλευρη προσέγγιση της σχεδιαστικής διαδικασίας. Αν και υπάρχουν διαφοροποιήσεις στο μέγεθος και στον τύπο του κάθε έργου, η προσέγγιση που ακολουθούμε παραμένει η ίδια. Σπέρνουμε τον σπόρο μιας καινούριας ιδέας, ξεκινώντας με τη δημιουργία ενός αφηγήματος για κάθε σχέδιο. Αυτό το επιτυγχάνουμε συμμετέχοντας σε μια ομάδα που απαρτίζεται από άτομα με διαφορετικό υπόβαθρο, εκπαίδευση και εμπειρίες. Εξάλλου η νοοτροπία του γραφείου Snøhetta βασίζεται στην έννοια τού “traspositioning”, όπου παροτρύνεται η φιλοσοφία του να αναπτύσσουμε σκέψεις και ιδέες που ξεπερνούν τα όρια της ειδικότητάς μας. Με αυτόν τον τρόπο επιτρέπουμε στους εαυτούς μας να απελευθερωθούν από τα δεσμά που επιβάλει το κάθε επάγγελμα. Βίωσα κι εγώ το “transpositioning” σε ένα έργο το οποίο έχω αναλάβει αυτόν τον καιρό, καθώς ένα μεγάλο μέρος του περιλαμβάνει και τον σχεδιασμό τοπίων σε συνδυασμό με το κομμάτι της αρχιτεκτονικής. Όταν βρισκόμασταν στο αρχικό στάδιο του έργου και παρευρισκόμουν στις ομαδικές συναντήσεις στις οποίες αναλύαμε τα σχέδια, σκεφτόμουν πολλές φορές, «Έχω τις απαραίτητες γνώσεις ώστε να εκφέρω την άποψή μου πάνω σ’ αυτό;». Αργότερα, συνειδητοποιείς ότι όχι μόνο έχεις τις απαραίτητες γνώσεις, αλλά και ότι η διαφορετική οπτική και οι ιδέες σου βοηθούν ώστε να υπάρχει μεγαλύτερο εύρος σχεδιαστικών λύσεων. To “transpositioning” συμβαίνει όχι μόνο συνειδητά αλλά και στην πιο απλή και ειλικρινή μορφή του, μέσα από μια απλή συζήτηση καθώς πίνουμε καφέ, όπως αυτή που είχα λίγους μήνες πριν με έναν από τους ιδρυτές του γραφείου, τον Craig. Έπινα τον απογευματινό μου καφέ και τον είδα να έρχεται προς το μέρος μου κρατώντας έναν μύλο πιπεριού τον οποίο σχεδίαζε με δύο συναδέλφους. Έτσι, περάσαμε τα επόμενα 15 λεπτά συζητώντας για το σχέδιο και τις δοκιμές που πρέπει να γίνουν, καθώς και πώς μπορεί να βελτιωθεί το σχήμα και η συστροφή του μύλου. Μόλις τελειώσαμε επέστρεψε ο καθένας στο γραφείο του. Αυτό για μένα αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της σχεδιαστικής διαδικασίας που ακολουθεί η Snøhetta. Μια διαδικασία βασισμένη στην συνεργατικότητα, στον ανοιχτό διάλογο, καθώς και στην φιλική και ομαδική ατμόσφαιρα.
offices
ΞΕΠΕΡΝΏΝΤΑΣ ΤΑ ΌΡΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΉΤΩΝ ΜΑΣ
Αυτό είναι και το μεγαλύτερο μάθημα που έχω πάρει· ποτέ μην περιορίζεις τον εαυτό σου σε ένα μόνο πράγμα. Μπορείς να εξερευνήσεις διαφορετικές οδούς ακόμα και αν δεν τις είχες φανταστεί ή με τις οποίες δεν νιώθεις απόλυτη άνεση και σιγουριά. Να έχεις την ικανότητα να μοιράζεσαι τις ιδέες σου και να επιτρέπεις στον εαυτό σου να εξελιχθεί.
Η ΤΡΑΠΕΖΑΡΊΑ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΊ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΆ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΊΟΥ
Περίπου δύο χρόνια αργότερα, λίγο μετά την ολοκλήρωση των μεταπτυχιακών μου σπουδών, είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ το γραφείο μέσω μιας εκδήλωσης που είχε οργανώσει μια λέσχη του πανεπιστημίου μου, με το όνομα «Women in Architecture». Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης ξεναγηθήκαμε στον χώρο που στεγάζεται το γραφείο και έπειτα, μέλη της Snøhetta κάθισαν με τον καθένα από εμάς και εξέτασαν τα portfolio μας. Έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω υπαλλήλους και μέλη του γραφείου με έναν λιγότερο επίσημο αλλά και φιλικό τρόπο. Εκεί, συνειδητοποίησα τι ακριβώς ψάχνουν στους υποψήφιους υπαλλήλους τους και αυτό με βοήθησε να αποκτήσω και εγώ εντέλει τη θέση μου στην τραπεζαρία.
I had always followed and admired Snøhetta’s work since my early years of studying architecture. The moment I became highly interested in working at the office though, was when Craig Dykers, one of the founding partners, gave a lecture about Snøhetta’s work at my graduate school, UPenn (University of Pennsylvania) during my first year of studies. While the work and the projects presented were remarkable and truly inspiring, what stood out for me the most, was the office’s culture; a culture rather uncommon for a lot of today’s practices. I vividly remember hearing Craig speak about the office’s set up and the big kitchen table that both the Oslo and NY offices have, saying that “a communal kitchen table is the heart of the studio”. The table values the act of sharing a meal with your co-worker and highlights the importance of socializing in an informal setting as part of the office’s process. The table embraces collaboration but it also brings a sense of transparency within the office. And of course, every single person has a seat on the table. That is something that is apparent in the project’s themselves, as they are a direct result of this culture that has been built over the years. I remember leaving the lecture thinking to myself “this is the place I need to be”. A couple of years after the lecture, right after I had finished my masters, I had the opportunity to visit the office through an event organized by a club in my university, called “Women in Architecture”. The event included an office tour as well as a 1 on 1-portfolio review with Snøhetta employees. This allowed me to meet some of the employees and partners, in a very open and friendly setting. It also gave me a better understanding on what they are looking for in a candidate, which led me to eventually find my own seat at the table.
THINKING BEYOND THE EXPERTISE LIMITS
What I enjoy the most working at the office is our multidisciplinary design process. While the projects vary in size and type, the approach we take in starting the narrative of a design or the seed of an idea is always through a diverse group of people with different backgrounds, education and experiences. One of Snøhetta’s ethos after all is this idea of transpositioning, where people are encouraged to think beyond their expertise and allow themselves to break free of the limits defined by their profession.
103
Παρακολουθούσα και θαύμαζα τα έργα της Snøhetta από τα πρώτα χρόνια των σπουδών μου. Άρχισα να ενδιαφέρομαι ακόμη περισσότερο για την δουλειά τους όταν ο Craig Dykers, ένας από τους ιδρυτές του γραφείου, έδωσε μια διάλεξη στο πανεπιστήμιό μου UPenn (University of Pennsylvania), την πρώτη χρονιά που έκανα το μεταπτυχιακό μου, στην οποία μίλησε για τη Snøhetta. Ενώ η δουλειά και τα έργα που είχε ολοκληρώσει το γραφείο ήταν ξεχωριστά και πραγματικά αποτελούσαν έμπνευση για κάθε αρχιτέκτονα, αυτό που με μάγεψε ήταν η κουλτούρα που υιοθετούσε το γραφείο. Μια κουλτούρα που σπάνια συναντά κανείς στα αρχιτεκτονικά γραφεία. Θυμάμαι τη στιγμή που άκουσα τον Craig να μιλάει για τον τρόπο με τον οποίο είναι διαμορφωμένα το γραφεία τους στο Όσλο και στην Νέα Υόρκη, με μια μεγάλη τραπεζαρία που σύμφωνα με εκείνον «αποτελεί την καρδιά του γραφείου». Η ύπαρξη της τραπεζαρίας δείχνει πόσο σημαντικό είναι να μοιράζεσαι το γεύμα με τους συναδέλφους σου, καθώς και να δημιουργούνται κοινωνικοί δεσμοί μεταξύ σας σε ένα χαλαρό περιβάλλον που αποτελεί όμως μέρος του γραφείου. Όλοι οι εργαζόμενοι έχουν μια θέση σε αυτή. Συμβολίζει τη συνεργασία και το αίσθημα της διαφάνειας που προωθείται στον χώρο του γραφείου. Η κουλτούρα αυτή στην οποία βασίζεται ο τρόπος λειτουργίας του συγκεκριμένου γραφείου καλλιεργείται εδώ και πολλά χρόνια και την διακρίνουμε και στα έργα της Snøhetta. Θυμάμαι ότι φεύγοντας από την διάλεξη το μόνο που σκεφτόμουν είναι ότι θέλω να δουλεύω σε έναν τέτοιο δημιουργικό χώρο!
A COMMUNAL KITCHEN TABLE IS THE HEART OF THE STUDIO
I have experienced transpositioning through the project I am currently working on where a large part of it also involves the development of the landscape in conjunction with the architecture. I remember when I first started working on it, there were multiple times where I sat through design pin ups with my team and thought to myself “am I qualified to have an opinion on this?”. Sooner than later, you realize that not only you are qualified, but the different angle that your ideas are coming from allow for a wider range of possible design solutions. And while that is happening consciously, transpositioning at the studio is also occurring subconsciously, in probably the truest and most simple form; a discussion over coffee, like the one I had a few months ago with our partner Craig. I was getting my afternoon coffee in the kitchen and saw him walking towards me with a pepper grinder that he and a couple of coworkers had been designing. We spent 15 minutes talking about the design and testing what can be improved on the shape and the twisting of it and then we both went back to our desks. That, to me, sums up the broader design process of the office perfectly; collaborative, open, welcoming and inclusive. Therefore, the most important lesson I have learned is to not limit yourself in one thing. To allow yourself to explore different avenues even if they are out of your comfort zone. To verbalize your ideas and through that, to allow yourself to evolve.
[03.1]
offices
Ο ΤΡΌΠΟΣ ΣΚΈΨΗΣ, Η ΔΟΥΛΕΙΆ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΕΣ ΕΊΝΑΙ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΟΡΊΣΟΥΝ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ ΜΟΥ
Δεν θα σας πω πώς βλέπω τον εαυτό μου σε 20 χρόνια, που αυτό θα ήταν τελείως αντίθετο με τον τρόπο μου αντιμετωπίζω τη ζωή μου αλλά και με την νοοτροπία της Snøhetta. Αυτό για το οποίο μπορώ να μιλήσω είναι ο τρόπος σκέψης που ελπίζω ότι θα συνεχίσω να καλλιεργώ. Είμαι δημιουργική και έχω αρκετά ενδιαφέροντα. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει μόνο μια λύση για το κάθε πρόβλημα και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο θα ήθελα να ασχοληθώ με διαφορετικούς τομείς. Θα ήθελα να συνεχίσω να δουλεύω με άτομα από διαφορετικούς κλάδους που συνεργάζονται με σκοπό να δημιουργήσουν πρωτότυπους και μοναδικούς χώρους, καθώς και να συμβάλω ώστε να διευρυνθούν τα όρια της ανθρώπινης εμπειρίας και της κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Εντέλει, πιστεύω πως ο τρόπος σκέψης, η δουλειά και οι συνεργασίες μου είναι αυτά που θα ορίσουν πώς θα διαμορφωθεί το μέλλον μου.
WORKING & COLLABORATING DEFINES THE FUTURE
To say what the vision of myself is in 20 years would go against the way I think about my life, but also Snøhetta’s ethos. What I can communicate is the process and the thinking to which I hope to continue nurturing. I am naturally a person with a lot of creative interests and I generally don’t believe there is a single solution to any given problem, so I’d like to see myself working around multiple disciplines. I want to continue to be around diverse groups of people who work together to create unique and unconventional spaces, but also push the boundaries on ideas that focus on human experience and social interaction.
Η Snøhetta ξεκίνησε με την κουλτούρα που συνεχίζει να υποστηρίζει μέχρι και σήμερα, ότι μαζί μπορούμε να καταφέρουμε πολλά περισσότερα. Πιστεύουμε ότι αν εστιάσουμε σε ένα γνωστικό αντικείμενο και σε μια οπτική, δεν θα καταφέρουμε να ανταποκριθούμε στην πολυπλοκότητα και στις απαιτήσεις του δομημένου περιβάλλοντος, ώστε να βοηθήσουμε τις κοινωνίες μας να ανθίσουν. Σε κάθε μας έργο, προσπαθούμε να βελτιώσουμε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον χώρο, την ταυτότητά μας και τη σχέση με τους συνανθρώπους μας. Αυτό γίνεται μέσα από τους φυσικούς χώρους στους οποίους κατοικούμε, είτε μας προσφέρονται από τη φύση, είτε είναι ανθρώπινα δημιουργήματα. Η δουλειά μας ξεχωρίζει για την κοινωνική της δυναμική, καθώς και για την ικανότητά της να μένει αξέχαστη. Η Snøhetta δεν εστιάζει τόσο στην υπογραφή που φέρει το έργο, όσο σε συγκεκριμένα σχεδιαστικά χαρακτηριστικά που κάνουν τα έργα της πιο αναγνωρίσιμα από το όνομά της.
ρία να γίνουμε καλύτεροι και λαμβάνουμε υπόψη το κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο κατά την δημιουργική διαδικασία. Όταν συνδυαστεί σωστά το έργο με το τοπίο που το περιβάλει μπορούν να δημιουργηθούν ουσιαστικές και αναπάντεχες αλληλεπιδράσεις, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα την δημιουργία κάτι καινούριου αλλά ταυτόχρονα διαχρονικού.
Εδώ και 30 χρόνια, το γραφείο Snøhetta έχει σχεδιάσει κάποια από τα πιο αξιοσημείωτα δημόσια και πολιτιστικά έργα στον κόσμο. Η πορεία του γραφείου ξεκίνησε το 1989 όταν η συμμετοχή του κέρδισε τον διαγωνισμό για τον σχεδιασμό της καινούριας βιβλιοθήκης που θα χτιζόταν στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Αργότερα, ανέλαβαν τον σχεδιασμό της Εθνικής Όπερας της Νορβηγίας στο Όσλο, του Memorial Μουσείου της 11ης Σεπτεμβρίου στο Διεθνές Κέντρο Εμπορίου της Νέα Υόρκης, τον επανασχεδιασμό του δημόσιου χώρου στην Times Square και την επέκταση του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης στο Σαν Φρανσίσκο, μεταξύ άλλων.
Όταν πλέον το έργο έχει ολοκληρωθεί και χρησιμοποιείται, προχωράμε σε μελέτη της ποιότητας ζωής των ανθρώπων και πώς αυτή έχει επηρεαστεί από το έργο που έχουμε κατασκευάσει. Με αντικειμενική ματιά προσπαθούμε να κάνουμε περαιτέρω διαπιστώσεις και να μάθουμε από το έργο που πλέον χρησιμοποιείται από τον κόσμο. Παίρνουμε, λοιπόν, συνεντεύξεις από τους πελάτες και τους χρήστες του κτιρίου και προχωράμε σε λεπτομερείς διαπιστώσεις σχετικά με τη δραστηριότητα που παρατηρείται σε διάφορες ώρες και περιστάσεις μέσα στη μέρα. Έτσι, ανακαλύπτουμε τι έγινε σωστά και τι θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αναδιαμόρφωση του δημόσιου χώρου στην Times Square, όπου παρατηρήθηκε 40% μείωση στα ατυχήματα των πεζών και 92% αύξηση των φορολογικών εσόδων της πόλης και της πολιτείας, αρκετή για να καλύψει 7 φορές τις ανάγκες του Τμήματος Συντήρησης Χώρων Πρασίνου της Νέας Υόρκης. Με την μελέτη αυτή αντιληφθήκαμε πως το να επενδύσουν τα κράτη στους δημόσιους αστικούς χώρους έχει θετική επίδραση στην οικονομία αλλά και στη δημόσια ασφάλεια. Με αυτόν τον τρόπο αποκτούμε γνώσεις τις οποίες θα χρησιμοποιήσουμε σε μελλοντικά έργα. Αυτή η μαθησιακή διαδικασία είναι πιο αποτελεσματική από την τυπολογία και μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα έργα μας.
Η δουλειά του γραφείου Snøhetta έχει βραβευθεί πολλές φορές, λαμβάνοντας μάλιστα το Βραβείο Aga Khan, το Βραβείο Mies van der Rohe και το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σχεδιασμού Δημόσιων Αστικών Χώρων. Έχοντας 7 γραφεία σε όλον τον κόσμο, η Snøhetta συνδυάζει την αρχιτεκτονική, την αρχιτεκτονική τοπίου, τη διακόσμηση εσωτερικών χώρων, τα γραφικά, την επωνυμία προϊόντων και τον σχεδιασμό τους, καταφέρνοντας έτσι να δημιουργεί αξιοσημείωτα περιβάλλοντα για όλους, που μπορείς να θαυμάσεις σε όλο τον κόσμο. Το γραφείο έχει υιοθετήσει μια πρακτική κατά την οποία συνδυάζει όλες αυτές τις ειδικότητες από το αρχικό ακόμη στάδιο της σχεδιαστικής διαδικασίας του κάθε έργου. Αυτός ο συνδυασμός ειδικοτήτων αποτελεί την κινητήρια δύναμη όλων των έργων του γραφείου και είναι κάτι που σπάνια συναντά κανείς στον χώρο της αρχιτεκτονικής. Τα έργα μας χαρακτηρίζονται από μοναδική ποιότητα και ταυτότητα και αυτό γιατί ενσωματώνουμε σε αυτά στοχοθετημένη έρευνα, αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις ως ευκαι-
104
In the end I believe that the way of thinking, working and collaborating is what will define what I become in the future.
ΛΊΓΑ ΛΌΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΓΡΑΦΕΊΟ SNØHETTA
[03.1]
Φωτογραφία / Photography: ©Inger Marie Grini / Bo Bedre Norge
Επίσης, διατηρούμε συμπεριληπτική προσέγγιση όσον αφορά το πελατολόγιό μας καθώς ως κύριοι ενδιαφερόμενοι δεν θα μπορούσαν παρά να συμμετέχουν ενεργά στον διάλογο που πραγματεύεται τον σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και τον οραματισμό του έργου. Με αυτόν τον τρόπο τους δίνεται η ευκαιρία να ξεφύγουν από τα όρια που επιβάλει η καθημερινότητά τους και να εκφέρουν την άποψή τους για τον σχεδιασμό του έργου μέσα από ομαδικές συναντήσεις, μοντέλα μεγάλης κλίμακας, μακέτες και κατασκευαστικά υλικά.
Κάποια από τα έργα πάνω στα οποία δουλεύουμε αυτόν τον καιρό και σύντομα θα δείτε ολοκληρωμένα είναι: η Ford, το Μουσείο Παιδιών του El Paso, η Δημόσια Βιβλιοθήκη του Far Rockaway, το Tokyo Burnside, τα κεντρικά γραφεία της Le Monde, το Cornell EEC and Hotel, ο ουρανοξύστης της 550 Madison, το Powerhouse Telemark, η Κεντρική Βιβλιοθήκη της Charlotte και το Μουσείο Τέχνης Joslyn.
WHO IS SNØHETTA
offices
Snøhetta began with, and continues to embody, a belief that we can accomplish more if we do it together. No singular discipline or viewpoint is enough to meet the complexities and demands that the built environment requires for societies to thrive. In every project, we strive to enhance our sense of place, identity and relationship to others through the physical spaces we inhabit, whether natural or human-made. Our work has been characterized as both socially potent and sculpturally memorable. Snøhetta’s focus is not on authorship but on specific design conditions, and what we create is often more readily recognized than our name. For over 30 years, Snøhetta has designed some of the world’s most notable public and cultural projects. Snøhetta kick-started its office in 1989 with the competition-winning entry for the new library of Alexandria, Egypt. This was later followed by the commission for the Norwegian National Opera in Oslo, the National September 11 Memorial Museum Pavilion at the World Trade Center in New York City, the redesign of the public space in Times Square, and the San Francisco Museum of Modern Art Expansion, among many others.
Φωτογραφία / Photography: ©Diephotodesigner.de
Snøhetta is the recipient of numerous awards, including the Aga Khan Award, Mies van der Rohe Award, and the European Prize for Public Space. With seven studios globally, the practice integrates architecture, landscape architecture, interior design, graphics, branding, and product design into memorable and inclusive environments around the world.
105
Snøhetta practices a self-defined transdisciplinary process in which the different disciplines are integrated from the earliest stages of design. This relationship is a driving force in all of our work, and our commitment to an integrated practice has few parallels within the industry. The quality and strength of identity provoked by our designs is achieved by incorporating targeted research, transforming challenges into opportunities, and factoring the social and political environment into the creative process. Projects truly of place can foster meaningful and often surprising interactions, creating something simultaneously new and timeless. We also maintain a client-inclusive approach which involves key stakeholders from the beginning as direct participants in the design, programming, and visioning dialogue. We value the opportunity this provides participants to step outside of their day-to-day environment and engage in design decisions through design charettes, large scale models, mock-ups, and conceptual materials. Shortly after our work is complete, we frequently undertake Post-Occupancy Studies of our built work with an objective eye to learning from the life of the project. We interview clients and users and make detailed observations of activities during various times of day and occasions. We discover what we got right, as well as what could have been different. For example, we learned that following the reconfiguration of the public space in Times Square, there was a 40% decrease in pedestrian injuries and a 92% increase in city and state tax revenue, enough to cover the NYC Parks Department 7 times over, lending insight into the positive economic and public safety impact of investing in urban public space. In this way we build up knowledge that we carry forward into our next endeavour. This learning process transcends typology and is applicable to all of our work. Some of the upcoming projects that we are currently working on: Ford, El Paso Children’s Museum, Far Rockaway Public Library, Tokyo Burnside, Le Monde HQ, Cornell EEC and Hotel, 550 Madison, Powerhouse Telemark, Charlotte Main Library, Joslyn Art Museum.
[03.1]
offices ΤΑ 7 ΚΟΡΥΦΑΊΑ ΚΑΤΆ ΤΗΝ ΓΝΏΜΗ ΜΟΥ, ΈΡΓΑ ΤΗΣ SNØHETTA
[1] Η επέκταση του SFMOMA: Η Snøhetta ανέλαβε την επέκταση του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης του San Francisco και ανανέωσε το SFMOMA που πλέον αποτελεί μια νέα καλλιτεχνική εμπειρία αλλά και πύλη στην πόλη του San Francisco. Η καινούρια επέκταση είναι παράλληλη της πίσω όψης του ήδη υπάρχοντος κτιρίου που είχε σχεδιάσει ο Mario Botta και άνοιξε τις πύλες του το 1995, λειτουργώντας έτσι ώστε τα δύο κτίρια να ενώνονται διακριτικά.
106
[2] Tverrfjellhytta- Νορβηγικό Κέντρο Προστασίας Άγριων Ελαφιών: Το Νορβηγικό Κέντρο Προστασίας Άγριων Ελαφιών βρίσκεται στο Hjerkinn, στα περίχωρα του Εθνικού Πάρκου Dovrefjell. Από εκεί μπορεί να θαυμάσει κανείς το βουνό Snøhetta, από όπου έχει πάρει το όνομά του το γραφείο. Το κτίριο αυτό φτάνει τα 90 τετραγωνικά μέτρα και μπορεί να το επισκεφθεί οποιοσδήποτε επιθυμεί, καθώς και να παρακολουθήσει τα εκπαιδευτικά προγράμματα που προσφέρει το Ίδρυμα Προστασίας Άγριων Ελαφιών. Κάτι που δεν γνωρίζετε, είναι πως υπάρχει η ετήσια παράδοση που θέλει τα μέλη του γραφείου μας σε όλο τον κόσμο να συναντιούνται στο Κέντρο Προστασίας Άγριων Ελαφιών για να γιορτάσουν την ίδρυση του γραφείου και έπειτα να ανεβαίνουν το βουνό Snøhetta.
Φωτογραφία / Photography: ©Jeff Goldberg / Esto
[3] Εθνική Όπερα και Εθνικό Μπαλέτο της Νορβηγίας: Η Όπερα του Όσλο αποτελεί ένα από τα πρώτα έργα του γραφείου. Σύμφωνα με τους κριτές, ο βραβευμένος σχεδιασμός της Snøhetta παρουσιάζει μοτίβα αδύνατον να περάσουν απαρατήρητα, που συνδέουν το κτίριο με την κουλτούρα της χώρας, καθώς και με το τοπίο που το περιβάλει. Αποτελεί μια ασυνήθιστη και μοναδική δημιουργία που χαρακτηρίστηκε ως φρέσκια και καινοτόμα. [4] Το κατάστημα Aesop στην πλατεία Duke of York: Το κατάστημα Aesop στην πλατεία Duke of York αποτελεί το πρώτο μόνιμο έργο του γραφείου που έχει κατασκευαστεί στην Αγγλία. Το κατάστημα λιανικής πώλησης 108 τετραγωνικών μέτρων, είναι μια από τις νεότερες προσθήκες της αλυσίδας καταστημάτων Aesop που ξεχωρίζουν για τον μοναδικό σχεδιασμό τους και μπορεί να επισκεφτεί κανείς σε όλο τον κόσμο.
Φωτογραφία / Photography: ©Jens Passoth
[5] Η Δημόσια Βιβλιοθήκη του Calgary: Η Δημόσια Βιβλιοθήκη του Calgary άνοιξε πρόσφατα τις πόρτες της στο κοινό. Το κτίριο στο οποίο στεγάζεται αποτελεί μια περίπλοκη αστική κατασκευή όπου ένα απόλυτα λειτουργικό σύστημα ελαφρού σιδηρόδρομου περνάει από την συγκεκριμένη τοποθεσία υπέργεια και υπόγεια και σχηματίζει ένα μισοφέγγαρο, διαχωρίζοντας με αυτόν τον τρόπο το κέντρο του Calgary από το Εast Village. [6] Το Εστιατόριο Under: Το Under είναι το πρώτο υποβρύχιο εστιατόριο στην Ευρώπη. Βρίσκεται στο νοτιότερο σημείο της νορβηγικής ακτογραμμής, όπου συναντιούνται τα θαλάσσια ρεύματα που έρχονται από τον βορρά και τον νότο. Σε αυτή την μοναδική διασταύρωση, θαλάσσια είδη βρίσκουν το κατάλληλο περιβάλλον που προσφέρουν τα αλμυρά και υφάλμυρα νερά της περιοχής, ώστε να αναπτυχθούν και να δημιουργηθεί φυσική αφθονία της βιοποικιλότητας στην περιοχή. Το εστιατόριο που έχει σχεδιάσει το γραφείο Snøhetta λειτουργεί και ως Κέντρο Ερευνών Θαλάσσιας Ζωής, ενώ αποτελεί φόρο τιμής στην άγρια πανίδα της θάλασσας και στις βραχώδεις ακτές του νότιου άκρου της Νορβηγίας.
Φωτογραφία / Photography: ©Michael Grimm
[03.1]
[7] Master Plan της Ford στο Dearborn: Πρόκειται για το master plan της αυτοκινητοβιομηχανίας της Ford με σκοπό την αναδιαμόρφωση του Research & Engineering (R&E) Center και της ευρύτερης περιοχής που στεγάζεται το campus της Ford, στο Dearborn του νοτιοανατολικού Michigan.
Εικόνα / Image: Courtesy of Plomp
offices
SNØHETTA’S TOP 7
SFMOMA Expansion: Snøhetta’s expansion to the San Francisco Museum of Modern Art reimagines SFMOMA as a new art experience and gateway into the city of San Francisco.The new expansion runs contiguously along the back of the existing Mario Botta-designed building which opened in 1995, allowing for a seamless integration of the two structures.
[2]
Tverrfjellhytta - Norwegian Wild Reindeer Centre Pavilion: The Norwegian Wild Reindeer Centre Pavilion is located at Hjerkinn on the outskirts of Dovrefjell National Park, overlooking the mountain Snøhetta, which the office was named after. The 90 m2 building is open to the public and serves as an observation pavilion for the Wild Reindeer Foundation educational programs. Fun fact: Our teams around the world have an annual tradition of gathering at the pavilion to celebrate our office, followed by climb of the Snøhetta mountain.
[3]
Norwegian National Opera and Ballet: The Oslo opera house is one of Snøhetta’s earlier projects. Snøhetta’s prize-winning design was characterized by the jury as having strongly identifiable themes that tie the building to its culture and place while also presenting an unusual and unique expression that was in many ways new and innovative.
[4]
Aesop Duke of York Square :The Aesop Duke of York Square is Snøhetta’s first permanently built project in England. The 108-square-meter retail space, dubbed Aesop Duke of York Square, is one of the latest addition to Aesop’s series of uniquely designed boutiques around the world.
[5]
Calgary Public Library :The Calgary Public Library has recently opened its doors to the public. The building is sited within a complex urban condition, where a fully functional Light Rail Transit Line crosses the site from above to below ground on a curved half-moon path, dividing Downtown and East Village.
[6]
Under: Under is Europe’s first underwater restaurant. Located at the southernmost point of the Norwegian coastline, where the sea storms from the north and south meet, the project is situated at a unique confluence. Marine species flourish here in the both briny and brackish waters to produce a natural abundance in biodiversity at the site. The Snøhetta-designed restaurant also functions as a research center for marine life, providing a tribute to the wild fauna of the sea and to the rocky coastline of Norway’s southern tip.
[7]
Ford Dearborn Master Plan : Ford Motor Company’s Master Plan transformation of its Research & Engineering (R&E) Center and greater Dearborn campus in Southeast Michigan.
Φωτογραφία / Photography: ©Ketil Jacobsen
107
[1]
Φωτογραφία / Photography: ©Paola Pansini
Φωτογραφία / Photography: ©Ivar Kvaal
[03.1]
offices
Χάρη στα νέα γραφεία της στο κέντρο της Αθήνας, η Prodea Investments απέκτησε ένα πανίσχυρο όπλο στη φαρέτρα της για τη διατήρηση των ταλέντων της – τη σταθερή πρόκληση για κάθε τμήμα HR. Το οφείλει στο σχεδιασμό των Urban Soul Project. Prodea Investments was presented with a new powerful weapon in their arsenal, their new headquarters in central Athens, that will help them keep their talented personnel satisfied; a constant challenge for every HR department. And this is all thanks to the design of the architecture studio, Urban Soul Project.
The Place to Work Innovation 360°
108
Danai Makri
Βγαίνεις από το σπίτι γύρω στις 8:00. Μπαίνεις σ’ ένα εταιρικό αυτοκίνητο. Ανάβεις το air condition. Δέχεσαι ειδοποιήσεις στο εταιρικό mail ενώ περνάς τουλάχιστον από μία σειρά διόδια. Φτάνεις στο γραφείο που θα ήθελε να έχει σχεδιαστεί στη “λογική της Google”, το οποίο βρίσκεται σε μία απρόσωπη (βιομηχανική;) περιοχή. Αυτή η πραγματικότητα είναι καθημερινή για τα περισσότερα στελέχη επιχειρήσεων. Σήμερα, μπορεί το πιο διάσημο κτίριο γραφείων για το 2020 ν’ αλλάξει τα δεδομένα; Το γραφείο Urban Soul Project παρέλαβε ένα προπολεμικό κτίσμα, στην καρδιά του ιστορικού και εμπορικού κέντρου της Αθήνας, στην οδό Χρυσοσπηλιωτίσσης, διαμπερές προς την οδό Μιλτιάδου. Ήταν Δεκέμβριος του 2018 όταν ξεκίνησε τη μελέτη του κτιρίου, που από τον Μάρτιο του 2020 φιλοξενεί την Prodea Investments, τη μεγαλύτερη εταιρεία επενδύσεων σε real estate στην Ελλάδα. Η εγκατάστασή της στο Κέντρο της Αθήνας σηματοδοτεί τη νέα εποχή στην ιστορία της. You leave your house around 8:00 am. You get into the company car. You turn on the air-conditioning. You receive notifications from your company email, while you’re driving and pass through at least one toll station. You arrive at the office; an office that would have rather been designed in the image of Google offices but it is located in a plain industrial area. This is the everyday reality for the majority of business executives. Could the most remarkable office building in 2020 change this everyday reality, though? The Urban Soul Project studio was asked to intervene in a pre-war building located at the heart of the historical and commercial center of Athens, on Chrysospiliotissis street towards Miltiadou street. The project started in December 2018, when Urban Soul Project proceeded in an architectural diagnostic study of the building that since March 2020 has been the home of Prodea Investments, the leading real estate investment company in Greece. Choosing to base their headquarters in central Athens signals the beginning of a new era in the company’s history.
[03.2]
Το κτίριο αποτελείται από υπόγειο, ισόγειο, μεσώροφο, δύο ορόφους, δύο εσοχές, εξώστη και δώμα με θέα την Ακρόπολη. Προγραμματικά, τοποθετήθηκαν στο ισόγειο η υποδοχή και ο χώρος αναμονής και πίσω από αυτά, η μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων. Στον μεσώροφο βρίσκεται το boardroom, το οποίο περιβάλλεται από γυάλινα πετάσματα που του επιτρέπουν εποπτεία στον ισόγειο χώρο. Γραφεία ανοιχτά και κλειστά καθώς και meeting rooms, αναπτύσσονται στους δύο πρώτους ορόφους, ενώ στον τρίτο όροφο βρίσκεται ο χώρος διαλείμματος με τον εξωτερικό του χώρο. Το δώμα, διαμορφώθηκε ως ένας υπαίθριος χώρος εκδηλώσεων με φυτεύσεις, πέργκολα, ενώ στο υπόγειο τοποθετούνται βοηθητικοί χώροι και ένας χώρος άθλησης για τους εργαζόμενους. Οι ανοιχτοί χώροι στους οποίους αναπτύσσονται θέσεις εργασίας έχουν σχεδιαστεί με βάση ένα σύστημα οργανικής τοποθέτησης γραφείων σε cluster μονάδων, καθεμία από τις οποίες έχει κυλινδρική μορφή και κυματοειδές τελείωμα και είναι επενδυμένη με ηχοαπορροφητικό ύφασμα. Η ανάγκη κλειστών γραφείων καλύπτεται με ειδικά ηχομονωτικά υαλοπετάσματα, καμπύλα ή επίπεδα, που φέρουν και τις εσωτερικές θύρες. The building comprises of a basement, ground floor, mezzanine, two typical floors, two setback floors, a terrace, and a rooftop overlooking the Acropolis. As expected, the ground floor consists of the reception and waiting area, whereas behind them there is a large event hall. At the mezzanine, one can find the boardroom that is surrounded by polarized glass panels allowing view of the ground floor. Open plan and confined offices, as well as meeting rooms, are accommodated on the first two floors, while on the third floor there is a breakout space offering access to an external area. The rooftop is used to create an open-space event area with vegetation and a pergola, while the basement includes utility rooms and a gym for the employees to use. In the open-plan office spaces an organic model of cluster desks has been implemented, each of which has a circular form, a wave finishing, and is coated with sound-proofing fabric. The need for confined offices is succeeded by using special, sound-proofing glass in curved or flat shapes with door openings.
Η ΕΠΈΜΒΑΣΗ ΣΤΟ ΔΙΑΤΗΡΗΤΈΟ ΚΤΊΡΙΟ
[1]
INTERVENING IN A LISTED BUILDING
The Prodea office building is a pre-war building with a listed façade and significant interior decoration (staircase, handrail, ceiling decorations), which they chose to preserve to the maximum extent possible. Hence, many of its characteristics were maintained and restored to be integrated into the new building. However, extensive interventions needed to be done ensuring that the building doesn’t only operate as a sum of offices or levels but that it functions as a whole, horizontally and vertically. One of the main interventions was the creation of openings on the ceilings of the first and second floors that results in an atrium. Through the atrium, visual integration is achieved between all spaces of the building, as the circulation areas of the offices are distributed around it. At the same time, the atrium becomes a prominent feature of the building, making the front part of the building its center. The building’s existing morphology posed a challenge in ensuring accessibility to all areas. It, now, incorporates an elevator for people with reduced mobility, and all spaces are designed to be fully accessible to wheelchair users.
109 [03.2]
Φωτογραφία / Photography: ©Yorgis Yerolymbos
Το κτίριο γραφείων της Prodea είναι ένα προπολεμικό κτίριο με διατηρητέα όψη, αλλά και έντονο εσωτερικό διάκοσμο (κλιμακοστάσια, κουπαστές, διακοσμητικά στοιχεία οροφών), ο οποίος αποφασίστηκε να διατηρηθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Έτσι πολλά από τα υπάρχοντα στοιχεία του συντηρήθηκαν και αποκαταστάθηκαν ώστε να ενσωματωθούν στο νέο σχεδιασμό. Οι παρεμβάσεις που χρειάστηκε να γίνουν στο κτίριο είναι εκτεταμένες και ως στόχο είχαν την εξασφάλιση της λειτουργίας του ως σύνολο, τόσο οριζόντια όσο και κατακόρυφα, και όχι ως άθροισμα γραφείων ή ορόφων. Κύρια επέμβαση είναι η διάνοιξη οπών στις οροφές του πρώτου και του δεύτερου ορόφου για τη δημιουργία ενός αιθρίου, μέσω του οποίου καθίσταται δυνατή η οπτική ενοποίηση των χώρων, καθώς γύρω απ’ αυτή οργανώνεται τμήμα των χώρων κίνησης των γραφείων. Παράλληλα, το αίθριο, είναι σχεδιασμένο ώστε να δημιουργεί κεντρικότητα στο μπροστινό μέρος του κτιρίου. Βασική πρόκληση που έθεσε η υπάρχουσα μορφολογία του κτιρίου, ήταν η εξασφάλιση της προσβασιμότητας σε όλους τους χώρους. Το κτίριο διαθέτει ανελκυστήρα για άτομα με περιορισμένη κινητικότητα, και όλοι οι χώροι είναι σχεδιασμένοι με τρόπο ώστε να είναι απολύτως προσβάσιμοι από άτομα που κινούνται με αμαξίδιο.
offices
[1]
offices
[2]
ΤΑ ΠΡΌΤΥΠΑ LEED ΚΑΙ WELL: ΝΈΑ ΥΛΙΚΆ, ΝΈΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΕΣ, ΝΈΕΣ ΦΌΡΜΕΣ
Κύριο ζητούμενο ήταν ο σχεδιασμός ενός γραφειακού χώρου που θα ανταποκρίνεται στις υψηλές σύγχρονες απαιτήσεις και θα είναι συμβατός με δύο ισχυρά, παγκόσμια πρότυπα προδιαγραφών: τα LEED και WELL. Το πρότυπο LEED αφορά την εξασφάλιση της αειφορίας των κτιρίων, τις βέλτιστες συνθήκες στο εσωτερικό τους, την υψηλή ποιότητα αέρα, τις συνθήκες θερμικής άνεσης και τον φυσικό φωτισμό, όπως επίσης και τη μείωση των εξόδων λειτουργίας. Περιλαμβάνει επίσης απαιτήσεις σε φύτευση. Η πιστοποίηση WELL αφορά τις ποιοτικά μετρήσιμες συνθήκες διαβίωσης των εργαζομένων, και πιο συγκεκριμένα προδιαγράφει υψηλά επίπεδα ηχομόνωσης, μείωση των οσμών, μετρήσεις επιπέδων αέρα και εφαρμογή ειδικών διαστάσεων σε σημεία, ώστε να εξασφαλίζεται η προσβασιμότητα σε όλους τους χώρους. Το κτίριο της Prodea είναι το πρώτο κτίριο γραφείων στην Ελλάδα που πληροί τις προδιαγραφές των δύο αυτών πιστοποιήσεων, γεγονός που το καθιστά ακίνητο πολύ υψηλών προδιαγραφών.
[03.2]
110
“Οι διαδικασίες και το πλήθος των σχεδίων που απαιτούνται για να πάρει ένα κτίριο τις πιστοποιήσεις LEED και WELL είναι χρονοβόρες και ιδιαίτερα απαιτητικές. Χρειάστηκε να κάνουμε δεκάδες σχέδια, να συμπληρώσουμε πίνακες με τεχνικά χαρακτηριστικά, δοκιμάσαμε διαφορετικά μοντέλα, είδαμε δεκάδες υλικά, απορρίψαμε πολλά από αυτά εφόσον δεν ανταποκρίνονταν στις απαιτούμενες προδιαγραφές. Οι διαδικασίες αυτές σε κάνουν να αντιλαμβάνεσαι τη διαδικασία του σχεδιασμού με άλλο τρόπο. Αντιλαμβάνεσαι πως η αρχιτεκτονική σήμερα περισσότερο από ποτέ οφείλει να ικανοποιεί πολύ περισσότερα κριτήρια από τα αισθητικά”, Τάσος Γεωργατζής, Director & Partner του γραφείου Urban Soul Project.
[2] LEED AND WELL STANDARDS FOR BUILDINGS: INNOVATIVE MATERIALS AND TECHNOLOGIES AS WELL AS NEW FORMS
Their main priority was to design modern office spaces that would meet the highest office building standards, as well as the design specifications of LEED and WELL, two of the most prominent international design standards for buildings. The LEED specification focuses on ensuring the sustainability of buildings, indoor optimal conditions and air quality, thermal comfort, natural lighting, and the reduction of operating costs. It also includes planting requirements. Moving on to the WELL certification, it concerns qualitatively measurable living conditions of building occupants and, more specifically, levels of soundproofing, reduced odors, monitoring air quality, and implementing specific design standards that ensure accessibility to all areas of the building. The Prodea building is going to be the first office building in Greece to meet the standards of both certifications, rendering it a property of high operational standards. “For a building to receive the LEED and WELL certifications, a long process, as well as a large number of designs, is required; they are quite time-consuming and demanding. We had to make dozens of designs, fill in tables with technical characteristics, test different models, check out a variety of materials, and reject many of them because they didn’t meet the required specifications. Through these procedures, we were able to perceive the design process in a completely different way. We realized that, nowadays, architecture needs to meet many more than just aesthetic criteria”, Tasos Georgantzis, Director and Partner at Urban Soul Project.
[3] CLEAN CUT BOARDROOM
“Στο boardroom, ίσως περισσότερο απ’ ό,τι σε οποιονδήποτε άλλο χώρο του κτιρίου αποκαλύπτεται στο μέγιστο βαθμό η προσοχή που δίνει το γραφείο στον σχεδιασμό της παραμικρής λεπτομέρειας. Είναι πολύ σημαντικό να μπορείς να πεις ότι ακόμη και σε ένα έργο 3.000 τ.μ. ακόμη και η πιο μικρή συναρμογή είναι λυμένη σωστά”, εξηγεί ο Τάσος Γεωργατζής. Ο χώρος του boardroom είναι ο χώρος του κτιρίου όπου αποτυπώνονται στον μέγιστο βαθμό οι σχεδιαστικές προθέσεις και οι αρχές που ακολουθήθηκαν. Πρόκειται για έναν χώρο που είναι εξοπλισμένος με μηχανισμούς ήχου και εικόνας πολύ υψηλών απαιτήσεων, τα οποία όμως είναι τοποθετημένα με τέτοιο τρόπο ώστε να μην είναι ποτέ ορατά στον χρήστη. Το ίδιο ισχύει για τα συστήματα πυρασφάλειας και ηχομόνωσης του συγκεκριμένου χώρου. Ταυτόχρονα, κάθε σχεδιαστική λεπτομέρεια έχει επιλυθεί με αρτιότητα, ώστε ο χώρος να είναι απολύτως αντιπροσωπευτικός του κύρους της εταιρίας.
[3] CLEAN CUT BOARDROOM
As Tasos Georgantzis explains, “Our practice approaches the design of each project with attention to every little detail and that is evident in all areas of the building, but mainly the boardroom. We need to be able to say that in a project of 3,000 square meters, even the smallest splicing has been done correctly.” The boardroom is the area where the design intentions and principles of the Urban Soul Project are reflected to the maximum extent. It is a space equipped with high-standard audiovisual mechanisms that have been placed in a way that they are never visible to the user. The same approach has been followed with the fire safety and soundproofing systems of the boardroom too. In addition to that, the implementation of the design was successfully achieved and they were able to create a space that reflects the prestige of Prodea Investments.
Φωτογραφία / Photography: ©Yorgis Yerolymbos
ΤΟ OPEN SPACE ΑΛΛΙΏΣ
Η δομή του Ομίλου απαιτεί την οργάνωση σε τμήματα, την εργασία ομάδων σε διατάξεις open space, αλλά και κλειστά διοικητικά γραφεία, γραφεία συναντήσεων λίγων ατόμων, ένα μεγάλo boardroom, ένα μεγάλο χώρο εκδηλώσεων. Για τον λόγο αυτό, εισάγεται στο σχεδιασμό ένα σύστημα τόξων, που δημιουργούν κυψελοειδή συστήματα χώρων εργασίας. Η κίνηση αυτή ενισχύει την πρόθεση να χρησιμοποιηθούν όσο το δυνατόν λιγότερα διαχωριστικά στους ορόφους ώστε να επιτυγχάνεται φυσικός φωτισμός όλων των χώρων, αλλά και το μην αναιρείται η διαπερατότητα του κτιρίου.
[4] A DIFFERENT APPROACH TO THE OPEN SPACE
The structure of the company requires organization into departments, group work in open-space layouts, as well as confined management offices, small meeting rooms, a big boardroom and a large event hall. As a result, Urban Soul Project introduced a special feature in the building’s design, where a model of cluster-desks was implemented in the open-plan office spaces. By implementing this model, they revealed that their intention was to avoid creating dividing walls in every floor, so that the all spaces are naturally lit, and, at the same time, preserve the permeability of the building.
BEST LESSONS GAINED
Το ιστορικό μπορεί να είναι απολύτως σύγχρονο! Το νέο κτίριο της Prodea είναι ένα case study για το μέλλον των γραφειακών χώρων στην Ελλάδα, ενώ την ίδια στιγμή μπορεί να θεωρηθεί μία υποδειγματική εφαρμογή νέων μορφολογιών, υλικών και τεχνολογιών σε ένα ιστορικό κτίριο. Πρόθεση σε όλη τη διάρκεια του σχεδιασμού ήταν να προκύψει ένα κτίριο που ανάμεσα στα άλλα, θα συνεισφέρει στη διαρκή συζήτηση για την αξιοποίηση του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος.
offices
[4]
What is historical can be perfectly modern too! The new Prodea building is a case study for the future of office spaces in Greece and can be considered an exceptional implementation of innovative morphologies, materials and technologies in a historical building. The intention was to design a building that would add to the never-ending discussion concerning the utilization of existing buildings. Πόλεις σαν την Αθήνα αλλά και τη Θεσσαλονίκη, έχουν στον αστικό ιστό τους δεκάδες κτίρια με πολύ μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, τα οποία παραμένουν αναξιοποίητα λόγω της αμηχανίας με την οποία τα αντιμετωπίζει η σύγχρονη αρχιτεκτονική. Είναι γεγονός ότι τα κτίρια αυτά, για να χρησιμοποιηθούν εκ νέου απαιτούν περισσότερο χρόνο, περισσότερα χρήματα και υψηλή τεχνογνωσία, το όφελος όμως από την αξιοποίησή τους είναι τεράστιο. «Το κτίριο της Prodea, τόσο στο σύνολό του αλλά και στον τρόπο με τον οποίο έχουν αντιμετωπιστεί επιμέρους λεπτομέρειες, είναι ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα του διαρκή διαλόγου ανάμεσα στο παλιό και το καινούριο, το υπάρχον και το ζητούμενο, το κλασικό και το καινοτόμο», καταλήγει ο Τάσος Γεωργατζής. Big cities, such as Athens and Thessaloniki, include dozens of architecturally significant buildings that remain untapped, as modern architecture seems to be quite puzzled when it comes to their utilization. It is a fact that utilizing historical buildings requires more time, money and technical expertise, but the benefit of doing so would be tremendous. “The Prodea building as a whole and the approach that was followed regarding its smallest design details is a remarkable example of the ongoing dialogue between the old and the new, the existing and the desideratum, the classic and the innovative”, concludes Tasos Georgantzis.
111 [03.2]
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
Desig vvalk
gn ks [04] [04.1] [04.2] [04.3]
Vietnam: A Walk in Space & Time p.124 The USA Top 6 Buildings by Geoffrey R. Pyatt p.128 Open House Invites You In! p.132
design walks 124
Η τελευταία αρχιτεκτονική περιήγηση πριν το lockdown πραγματοποιήθηκε στο Βιετνάμ. Our last architectural tour before lockdown takes place in Vietnam.
Vietnam A Walk in George Kazakos & Danai Makri
Space & Time
THE 90s MISE-EN-SCÈNE
Μία εξωτική mise-en-scène. Ο θρύλος ενός λαού με σχεδόν υπεράνθρωπες δυνάμεις. Το δραματικό ιστορικό παρελθόν. Οι σύγχρονοι Δυτικοί «εξερευνητές», ρομαντικοί και παράλληλα οπορτουνιστές. Μετά από δεκαετίες πολέμου και φτώχειας, το ’90 σημαίνει την πολιτική και οικονομική επανεκκίνηση τoυ Βιετνάμ. Το εμπάργκο των ΗΠΑ άρεται από τον Bill Clinton και ξεκινά η οικονομική ανάπτυξη που, μέχρι σήμερα, ελάχιστα και αδιάφορα διαλείμματα έχει γνωρίσει. Η πρώτη περίοδος χαρακτηρίζεται από μία πρώιμη, μαγική εξωστρέφεια, με τους πρώτους διεθνείς επισκέπτες να καταφθάνουν -ανάμεσά τους και επιχειρηματίες- και τους πρώτους Οδηγούς Επενδύσεων να εκδίδονται. Όλα γύρω τους θυμίζουν ταινία. Μοιάζουν παγωμένα, από 50 χρόνια πίσω μέχρι και το φεουδαλικό Μεσαίωνα! H ορχήστρα στο εστιατόριο Maxim θαρρείς πως παίζει αδιάκοπα από το 1970, ενώ τα ζευγάρια χορεύουν cha cha στην σκοτεινή αίθουσα χορού του ξενοδοχείου Rex. Συναντούν στο δρόμο ομιλητικούς αγγλόφωνους ποδηλάτες του νότου και ανάπηρους πολέμου. Στα καλά σαλόνια συναναστρέφονται το βασιλιά του Μαρόκου, μέλη της βασιλικής οικογένειας του Κόλπου, απογόνους Γάλλων ευγενών, τον Brad Pitt και την Angelina Jolie, τον Sting, τον Michael Caine που τότε βρισκόταν στα γυρίσματα της ταινίας του «Ο ήσυχος Αμερικάνος». Πανταχού παρόν παραμένει το πνεύμα των χαρακτήρων του αμερικανικού πολέμου, όπως ο νικηφόρος στρατηγός Dien Bien Phu, τα ονόματα των οποίων ως τότε βρίσκονταν μόνο στα βιβλία για τους Δυτικούς.
[04.1]
It was an exotic mise-en-scène. A legendary people with superhuman powers. Α dramatic historical background. Modern Western “explorers”, romantics and opportunists. After decades of war and poverty, the 90s marked the political and financial restart of Vietnam. Bill Clinton lifted the US embargo on Vietnam and its economic development started and continues until today, with short and insignificant exceptions. Unprecedented and magical extroversion characterized the initial period with the first international visitors arriving – including business people - and the
first Investment Guides being published. What they saw felt like it has come out of a movie. Everything seemed to be frozen in time, taking us back from 50 years ago to even the feudal Middle Ages! It felt like you could still hear the orchestra at Maxim restaurant, playing endlessly since 1970, while couples were dancing cha cha in the dark dance hall of hotel Rex. While wandering in the streets, they met welcoming English-speaking cyclists from the south and injured veterans that enjoyed chatting with them. At high society soirees, they had the opportunity to socialize with the King of Morocco, French noble progenies, Brad Pitt and Angelina Jolie, Sting, and even Michael Caine - being there for the shooting of “The Quiet American”. They could feel the omnipresent spirit of the American war figures and victorious generals who fought at the battle of Dien Bien Phu and whose names were only read in books by the Westerners back then. Εξαιρετικά τυχεροί οι μάρτυρες αυτής της παλαιάς τάξης. Εκείνα τα χρόνια, η τυχαία ανακάλυψη ενός κινέζικου ναυαγίου μπορούσε να κάνει έναν έμπορο αντικών πλούσιο, ένα πάρτι μπορούσε να γεμίσει μία ατζέντα με τις πιο χρήσιμες επαφές, μία χειραψία ξεκινούσε μία αυτοκρατορία. Η Ινδοκίνα ήταν πολύ «της μόδας», με όλη την τρέλα της ανακάλυψης αυτής της κομμουνιστικής χώρας να χτίζεται περαιτέρω από τις ισχυρές εικόνες των αμερικάνικων πολεμικών ταινιών και τις νέες τότε ρομαντικές παραγωγές για την περίοδο της αποικιοκρατίας, όπως η «Ινδοκίνα» και ο «Εραστής». How lucky were the witnesses of Vietnam’s old order of things! In those days, the accidental discovery of a Chinese shipwreck could make an antique merchant rich, a party could fill a telephone agenda with the most useful contacts, and a handshake could signal the beginning of an empire.
design walks Everyone seemed to be infatuated with Indochina, as the overexcitement around the discovery of this communist country was further built on the powerful scenes in American war films and the newly introduced romantic productions referring to the colonial period, such as “Indochine” and “The Lover”.
A 2021 BACKPACKER’S VIEW
Σήμερα τα πράγματα έχουν «ηρεμήσει» στο Βιετνάμ, που θυμίζει λίγο περισσότερο άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Το Ανόι, η πρώην πρωτεύουσα της Ινδοκίνας, παραμένει πιο κοντά στο παλιό Βιετνάμ. Περιοριζόταν αρχικά στο κομμάτι που σήμερα ονομάζεται Old Quarter. Καθώς οι πολίτες δεν μπορούσαν να χτίσουν ψηλότερα από το ύψος του μπαλκονιού του βασιλιά, σε συνδυασμό με τον πυκνό πληθυσμό και την περιορισμένη έκταση γης, τα περισσότερα σπίτια είναι στενά με πολύ μεγάλο βάθος, με τα μαγαζιά ή τα εργαστήρια στο μπροστινό μέρος και την κατοικία στο πίσω. Tο μαυσωλείο και το μουσείο του Χο Τσι Μιν είναι χτισμένα σε στιλ Μπρουταλισμού, σχεδόν όλα τα κυβερνητικά κτίρια στο Ανόι είναι αποικιοκρατικής αρχιτεκτονικής από την εποχή της «Μεγάλης Ινδοκίνας» και οι κατοικίες των ανθρώπων απλώνονται σε άναρχη δόμηση, παρόμοια και ανάμεσα στην ζούγκλα που προϋπήρχε γύρω από την παλιά πόλη. Μυριάδες καλώδια στον αέρα καταθέτουν τη δική τους συνεισφορά σ’ ένα χαοτικό τοπίο, στο οποίο οι γραμμές του τρένου περνούν ξυστά από τις πόρτες ορισμένων σπιτιών και τα τραπέζια των καφενείων. Πολλά μαγαζιά είναι ανοιχτά, χωρίς να διαθέτουν πόρτες ή διάκοσμο. Ωστόσο, οι κάτοικοι του Aνόι διαπνέονται ακόμη από το αίσθημα της υπεροχής του νικητή. Οι λίγοι δυτικοί κάτοικοι του Aνόι προτιμούν την περιοχή γύρω από την λίμνη Ho Tay, που ήταν μέχρι πρόσφατα ένα σύνολο από ψαροχώρια στην άκρη της πόλης ενώ σήμερα φιλοξενεί τα πιο ακριβά διαμερίσματα της περιοχής, μαζί με μπουτίκ και creative spaces.
[04.1]
Στην παραδοσιακή έδρα των φιλοδυτικών, την «παλιά» Σαϊγκόν, η οποία επίσημα λέγεται Χο Τσι Μιν Σίτι ως επιβολή μετά την ήττα της στον πόλεμο και αποτελεί το συνώνυμο της ανάπτυξης, τα κτίρια που αφηγούνται την πολύπαθη ιστορία του τόπου αντικαθίστανται από τους πύργους του νέου καπιταλισμού, παράγκες και ουρανοξύστες δίπλα-δίπλα. Το άλλοτε «Μαργαριτάρι της Ανατολής» απειλείται από την αγορά ακινήτων που αντικαθιστά άκριτα τα κτίρια σε στιλ αποικιοκρατικό και μοντερνισμού, στα οποία οι πολιτισμένοι περιηγητές αναφέρονταν με θαυμασμό, με ουρανοξύστες, ξενοδοχεία και mall. Καθώς η Σαϊγκόν ήταν από την πλευρά των ηττημένων στον «Αμερικανικό πόλεμο», οι άδειες παραμονής πάρα πολλών κατοίκων ακυρώθηκαν, ενώ εκείνοι μεταφέρθηκαν σε «στρατόπεδα επανεκπαίδευσης». Ως συνέπεια, υπολογίζεται ότι το 1/3 του σημερινού πληθυσμού του Χο Τσι Μιν, μένει στην πόλη παράνομα και δεν μπορεί ν’ αποκτήσει άδεια παραμονής και δημιουργίας επιχείρησης. Η πόλη χωρίζεται σε districts, όπου το district 1 είναι η παλιά πόλη, το district 2 η περιοχή που μένουν κυρίως ξένοι και οι επαναπατρισμένοι και το district 5 είναι η Chinatown ή Cholon, που δημιουργήθηκε το 1778. Στο district 1 υπάρχει και το Little Tokyo, ένα μπερδεμένο σύνολο από μαγαζιά με αυθεντικά izakaya, ramen και sushi μαγα-
125
Today, things seem to have “calmed down” in Vietnam, which doesn’t differ as much from other Southeast Asian countries. Hanoi, Indochina’s former capital, is a place that reminds us of the Vietnam of the past. Hanoi was originally limited to the part of the city that is called Old Quarter today. The citizens could only build houses that would reach a lower level than that of the King’s balcony; this fact combined with the dense population of the area and the limited available land resulted in more narrow houses. They are also very deep in order for stores or workshops to be located in the front of the buildings, and their houses in the back. The mausoleum and the Ho Chi Minh Museum are built in Brutalist architectural style and the majority of government buildings in Hanoi are part of the colonial architecture, implemented during the Great Indochina era. The citizens’ houses are very similar to each other and are laid out without any plan in the jungle, surrounding the city since the old Vietnam era. Myriad of power cables in the sky are contributing to the creation of a chaotic landscape, where the train tracks pass right outside the doors of some houses and next to the tables of coffee shops. There are also many open-air shops with no doors or decoration. However, the city’s inhabitants are still emanating a sense of the winner’s superiority. The few Western inhabitants of Hanoi mostly live around the lake Ho Tay that was until recently a sum of fishing villages at the edge of the city, whereas nowadays it hosts the most expensive apartments in the area, among boutiques and creative spaces.
design walks 126 [04.1]
ζιά αλλά και άπειρα μικρά massage parlors, ενώ ένα district πιο πέρα, στο Bình Thạnh, μια περιοχή με σαφώς πιο φθηνά ενοίκια, δημιουργήθηκε και αναπτύσσεται σιγά σιγά και μια νέα Japan Town. «Για κάθε έναν πολίτη υπάρχει ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, που του εξασφαλίζει μία στέγη και ένα ποδήλατο ή μηχανάκι. Ορισμένοι είναι ευχαριστημένοι και αρκούνται με αυτό. Σκληραγωγήθηκαν μαθαίνοντας να ζουν στο χώμα και τώρα συνηθίζουν το τσιμέντο. Στο Βιετνάμ η ζωή είναι ακόμα στο δρόμο. Οι άνθρωποι συχνάζουν, συναναστρέφονται, τρώνε και ξεκουράζονται στο δημόσιο χώρο, γι’ αυτό και οι δρόμοι δεν αδειάζουν ποτέ. Το σπίτι είναι μία κάμαρα για να βλέπεις τηλεόραση -και μπορεί να βρίσκεται ακριβώς δίπλα στις γραμμές του τρένου. Ο καθένας βγάζει από ένα τσουκάλι και μαγειρεύει σε καταστήματα-τρύπες στον τοίχο», λέει στους τουρίστες ένας από τους θαμώνες στο κιόσκι της Lunch Lady, της οποίας η φήμη διαδόθηκε σε όλο τον πλανήτη μέσα από την εκπομπή του Anthony Bourdain. Πέρα από αυτά που βλέπεις, δεν ξέρεις τι είναι αλήθεια και τι υπερβολή, έτσι απλά αφήνεσαι να ακούς ιστορίες στα σπαστά Αγγλικά, ρουφώντας μία αναζωογονητική σούπα, το εθνικό φαγητό του Βιετνάμ. The place that has traditionally been the pro-westerners’ home ground, the formerly named Saigon, whose current official name after losing the war has been Hồ Chí Minh City, is the epitome of development. The buildings that reveal the long-suffering story of this place have been replaced by the towers of new capitalism, resulting to slums and skyscrapers being placed side to side. The place that was once considered “The Pearl of the Far East” is now threatened by the purchase of real estate that mindlessly replaces the buildings of colonial and brutalist architecture, that cultured travelers talk about with such admiration, with skyscrapers, hotels and malls. As Saigon was on the side of the defeated in the “American War”, many of its inhabitants’ residence permits were revoked and they were transferred to “re-education camps”. As a consequence, it is estimated that 1/3 of Hồ Chí Minh’s current population lives in the city illegally, unable to obtain a residence permit and create their
own businesses. The city is divided into districts, where district 1 is the old town, district 2 is the area where foreign and repatriated population lives and district 5 is the Chinatown of Hồ Chí Minh, also named Cholon, which was created in 1778. In district 1, you can find Little Tokyo, a mix of different shops, from authentic izakaya to ramen and sushi restaurants and countless little massage parlours, while in a district nearby called Bình Thạnh, known for its cheaper rent options, a new Japan Town has been created and continues to develop. “There is a guaranteed minimum income for every citizen which makes sure that everyone is able to afford a house and a bicycle or motorcycle. Part of the population is content with that, as the hardships they had to endure until now living in the mud have been replaced by a new life in a cement city, which they are now getting familiar with. Nevertheless, the people of Vietnam spend most of their lives in the streets. They get together, socialize, have dinner and also rest in public spaces, and as a result the streets are always full of people. Their houses include just a room where they can watch TV - and there is a big chance that it is located right next to the train tracks. Each of them uses a pot and cooks in restaurants that could also be described as holes on the wall”, one of the regulars at the Lunch Lady street food restaurant tells the tourists; a place that has been very popular since its reputation spread around the world, after being presented in Anthony Bourdain’s show. When you are in Hồ Chí Minh, you can only trust what you see, as there are a lot of stories being told and we cannot be certain, if they are real or just exaggerations. The only thing you can do is listen to them being narrated in broken English, while sipping a refreshing noodle soup, Vietnam’s national dish.
Αφήνοντας την πόλη με προορισμό την Χόι Αν, βλέπεις την επαρχία του Βιετνάμ, η οποία χαρακτηρίζεται από τους ορυζώνες και τις υποδομές μίας πρωτόγονης σχεδόν αλιείας σε πλωτά ψαροχώρια. Οι άνθρωποι της επαρχίας την εγκαταλείπουν, αφότου λάβουν την επιδότηση που θα τους οδηγήσει στις πόλεις, για «να βγάλουν λεφτά». Αν εσύ νιώθεις ότι κάτι όμορφο και παραδοσιακό χάνεται, οι ντόπιοι δεν δείχνουν να συμμερίζονται την άποψή σου. Η πόλη Χόι Αν διατηρείται καλά, ίσως επειδή έχει κηρυχθεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Σημαντικό λιμάνι στο παρελθόν για ολόκληρη την νοτιοανατολική Ασία, τόπος όπου από τον 15ο μέχρι τον 19ο αιώνα συναντιούνταν τα εμπορικά μονοπάτια της Ιαπωνίας, της Κίνας, μέχρι και της Ολλανδίας, η πόλη βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Thu Bon. Οι παραπόταμοί του διασχίζουν όλη τη Χόι Αν δημιουργώντας τις διάσημες οδούς των καναλιών. Εδώ οι κανονισμοί για την κατασκευή είναι πολύ αυστηροί. Η παραδοσιακή ξύλινη αρχιτεκτονική του παρελθόντος διατηρείται και τα παλιά σχέδια των δρόμων, συμπεριλαμβανομένων των καναλιών, των γεφυρών και των παλαιών σπιτιών με τα πράσινα βρύα πάνω στους κίτρινους τοίχους, δεν επιτρέπεται να κατεδαφιστούν. Η Χόι Αν βγήκε ακόμα και από τον πόλεμο σχεδόν άθικτη! Παράδεισος και παγίδα για τουρίστες παράλληλα, σε χαλαρώνει με τα ηλιοβασιλέματα πάνω από τους ορυζώνες και τις νυχτερινές βαρκάδες, όταν οι όχθες του ποταμού φωτίζονται με τα παραδοσιακά φανάρια. Leaving Hồ Chí Minh City behind and heading towards Hội An, we are able to witness Vietnam’s countryside with the famous rice fields and the almost primitive fishing infrastructure of the floating fishing villages. People living there abandon their villages more and more these days after receiving the financial support they need to migrate to the cities and earn “more money”. And even though we might feel sad that something so beautiful and traditional will be soon lost in time, the local residents do not seem to share the same view. Hội An is one of the cities that has maintained its traditional style, possibly because it has been designated as World Heritage Site by UNESCO. It has served as a trading port in the past
design walks 127
Τελευταίος σταθμός, η παλιά πρωτεύουσα του Βιετνάμ, κατά τη δυναστεία Nguyen, η πόλη Χουέ. Σήμερα, από τη μία πλευρά του ποταμού Huong, επίσης γνωστού ως Perfume River, είναι το παλάτι του αυτοκράτορα, οι επιβλητικοί τάφοι και οι παγόδες και από την άλλη αναπτύσσεται η μοντέρνα πόλη. Στο παρελθόν, η σύγκρουση μεταξύ του κομμουνιστικού βορρά και του καπιταλιστικού νότου μετέτρεψε το Κεντρικό Βιετνάμ σε αμφισβητούμενη περιοχή. Μετά την επίθεση Tet το 1968 η Χουέ πέρασε στην κατοχή των Βορείων, γεγονός στο οποίο απάντησαν οι δυνάμεις του Νοτίου Βιετνάμ και των ΗΠΑ, με την προκύπτουσα «Μάχη της Χουέ». Η πόλη καταστράφηκε και πάνω από πέντε χιλιάδες πολίτες σκοτώθηκαν. Τα χρόνια ανοικοδόμησης και αποκατάστασης φυσικά δεν αποκατέστησαν την παλιά δόξα της Χουέ, που σήμερα είναι απλώς η πρωτεύουσα της επαρχίας Binh Tri Thien, με πληθυσμό 180.000. Στο νότιο τμήμα της Χουέ ευημερεί μια ήσυχη πολυσύχναστη κοινότητα γεμάτη σχολεία, κυβερνητικά κτίρια, γοητευτικά παλιά σπίτια του 19ου αιώνα και διάσπαρτους ναούς. Το βόρειο μισό κυριαρχείται από την αυτοκρατορική ακρόπολη και την Απαγορευμένη Μωβ Πόλη -ή ό,τι έχει απομείνει. Γύρω από την αγορά Dong Ba δίπλα στην ακρόπολη, έχουν αναδυθεί εμπορικές περιοχές. Μιάμιση ώρα δρόμος με ταξί σε χωρίζει από τη λευκή παραλία Ha Long Bay, τον top προορισμό που εμφανίζεται στην αναζήτηση «Βιετνάμ» στο Google.
For our last stop, we are visiting the former capital of Vietnam during the Nguyen Dynasty, known as Huế. Nowadays, on the one side of the river Huong, which is also called Perfume River, there is the Emperor’s Palace, the impressive tombs and pagodas, and on the other side there is a modern city being developed. In the past, the conflict between the communist North and the capitalist South had transformed central Vietnam into a disputed territory. During the Tet Offensive in 1968, Huế was occupied by North Vietnam, to which South Vietnam and USA forces responded with the resulting Battle of Huế. The city was destroyed and more than five thousand civilians were killed. The years of reconstruction and restoration were not able to restore the former glory of Huế, which is currently just the capital of the province Binh Tri Thien with population of 180.000 people. At the south part of Huế, there is a quiet bustling community thriving, which is full of schools, government buildings, charming old 19th century houses and temples scattered over the area. The northern half of the city is predominated by the Imperial Citadel and the Purple Forbidden City -or what has been left of it. Around the Dong Ba Market next to the citadel, there have been a lot of commercial areas emerging. Huế is also very close to the top destination displayed when someone Google searches “Vietnam”; a white beach called Ha Long Bay, which can be reached in one and a half hour by taxi.
NEW ARCHITECTURE SCOUTING
Στη σύγχρονη αρχιτεκτονική στο Βιετνάμ, τα διεθνή στοιχεία ενσωματώνονται στο κυρίαρχο παραδοσιακό πρότυπο. Τα περισσότερα κτίρια -ή καλύτερα οι δημιουργοί τους- παρουσιάζουν εμμονή με τη ζούγκλα, η οποία αναγεννιέται μέσα στο σπίτι. Οι Βιετναμέζοι δημιουργοί δεν θέλουν να υποτάξουν τη φύση, να αναλωθούν σε εντυπωσιασμούς και να καινοτομήσουν για χάρη της καινοτομίας. Θέλουν απλώς να μεταγράψουν τη λιτή τους ζωή σε τοίχους πολυτελέστερης διαβίωσης, με τον πιο ταιριαστό σε αυτούς τρόπο. Vietnam’s modern architecture incorporates international elements to its dominant traditional pattern. Most buildings –or their designers- are fixating on the jungle, which is reborn in the interior of their houses. Vietnamese designers do not aim to subdue nature, they are not willing to be consumed in the effort to impress the audience and do not opt for innovation just for the sake of it. Their goal is to transfer their simple way of living to more luxurious houses, in the most fitting way.
[04.1]
Φωτογραφία / Photography: ©George Kazakos
employed by the entire Southeast Asia and from the 15th to the 19th century it was a place where the trade routes of Japan, China, and The Netherlands met. It is located on the banks of the river Thu Bon, whose tributaries cross the entire city creating the city’s famous canals. At this part of Vietnam, the regulations are quite strict regarding construction. The traditional wooden architecture of the past has been preserved, while the old street plans, including the canals, bridges and old houses with the green moss over their yellow walls, are not allowed to be demolished. Hội An has even managed to get out of the war intact! A paradise and a tourist trap at the same time, this place offers a relaxing experience to its visitors who have the opportunity to admire the sunset over the rice fields and enjoy night boat rides with the traditional lanterns shedding light on the riverbanks.
design walks 128
O Πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής στην Ελλάδα συζητάει με τον Βασίλη Μπαρτζώκα και μας αποκαλύπτει ποια είναι τα αγαπημένα του κτίρια στην Αμερική. The Ambassador of the United States of America in Greece talks about his favorite buildings at home with Vassilios P. Bartzokas.
The USA Top 6 Buildings by Geoffrey R. Pyatt «Είμαι πολύ τυχερός, καθώς ο γιος μου είναι αρχιτέκτονας. Πλέον έχω μια βαθύτερη εκτίμηση και αντιλαμβάνομαι καλύτερα τον συμβολισμό των κτιρίων, αλλά και πόσο σημαντικός είναι ο άρτιος σχεδιασμός και η πολυπλοκότητά τους. Κάθε μέρα έχω την ευκαιρία να έρχομαι και να εργάζομαι στην Αμερικανική Πρεσβεία, ένα αριστούργημα που έχει σχεδιαστεί από τον Walter Gropius και είναι ένα από τα ιστορικά κτίρια της πόλης. Επέλεξα, λοιπόν, να σας μιλήσω για 10 πανέμορφα κτίρια στην Αμερική που το καθένα συμβολίζει κάτι διαφορετικό», Geoffrey R. Pyatt.
[04.2]
“I am fortunate to have an architect for a son, and that has given me a deep appreciation for the symbolism of buildings as well as the importance and complexity of good design. Every day, I come to work at the U.S. Embassy in Athens, a Walter Gropius masterpiece that is on the city’s historical register. I’ve selected ten American buildings that are both beautiful and symbolic”, Geoffrey R. Pyatt.
CARLA HOUSE BEVERLY HILLS, CA
ΑΡΧΙΤΈΚΤΟΝΕΣ ΙΔΙΩΤΙΚΉ ΚΑΤΟΙΚΊΑ ΟΛΟΚΛΗΡΏΘΗΚΕ
NOAH WALKER & WILL PYATT ΤΟΥ WALKER WORKSHOP 1.858,0608 Τ.Μ. 2019
Το κτίριο αυτό αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά του γιου μου σε συνεργασία με τον Noah Walker, επικεφαλής της Walker Workshop. Σχεδιασμένο έτσι ώστε να είναι εναρμονισμένο με το ήδη υπάρχον τοπίο του Beverly Hills, το ακίνητο αξίας 35 εκατομμυρίων δολαρίων αποτελείται από τρία όμοια επίπεδα με καταπληκτική θέα στους κυματιστούς λόφους του Los Angeles, την επιγραφή «Hollywood» και το Αστεροσκοπείο Griffith. Ο Noah και ο Will δημιούργησαν ένα κτίριο το οποίο συνδυάζει όλα αυτά που αγαπώ στον τόπο καταγωγής μου, την Καλιφόρνια, αλλά και στην Ελλάδα: μοναδικός φωτισμός, πανοραμική θέα που σου κόβει την ανάσα, καθώς και μία μέθεξη των τεχνητών δομών και της φύσης. Ακόμη, μου φέρνει στο μυαλό τον φίλο μου, Κώστα Βαρώτσο, μέλος του ιδρύματος Fulbright και γλύπτη, ο οποίος μαζί με την αρχιτέκτονα σύζυγό του, Ελένη Σφακιανάκη, σχεδίασαν ένα παρόμοιο με αυτό φωτεινό σπίτι και studio στους λόφους της Αίγινας που είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ πριν από λίγα χρόνια.
[1]
CARLA HOUSE BEVERLY HILLS, CA ARCHITECTS RESIDENCE COMPLETED IN
NOAH WALKER & WILL PYATT OF WALKER WORKSHOP 20,000 FT2 2019
This is my son Will’s first completed commission with his boss Noah Walker at Walker Workshop. Designed to blend seamlessly into the Beverly Hills landscape, this $35 million estate sprawls over three terraced levels, offering dramatic views of the rolling Los Angeles Hills, the Hollywood sign, and Griffith Observatory. Noah and Will’s design embraces so much of what I love about my home state of California, and what I also love about Greece: the unique light, the gorgeous vantage points, and the communion between manmade structures and nature. It also reminds me a lot of my friend Costas Varotsos, a Fulbright alumnus and sculptor who, with his architect wife Eleni Sfakianaki, designed a similar, light-filled house and studio in the hills of Aegina that I was lucky to visit a few years ago.
[2]
ΜΝΗΜΕΊΟ LINCOLN WASHINGTON, DC
ΑΡΧΙΤΈΚΤΟΝΑΣ ΓΛΎΠΤΗΣ ΜΝΗΜΕΊΟ ΟΛΟΚΛΗΡΏΘΗΚΕ
HENRY BACON DANIEL CHESTER FRENCH 2.539,5975 Τ.Μ. 1922
Στη δυτική πλευρά της Πισίνας Αντανάκλασης, βρίσκεται το μνημείο Lincoln που δημιουργήθηκε εις μνήμην του Προέδρου που έσωσε την αμερικανική δημοκρατία. Το μνημείο έχει φτιαχτεί σύμφωνα με το πρότυπο του Παρθενώνα για να δώσει έμφαση στα κοινά δημοκρατικά ιδεώδη των δύο κρατών, για τα οποία ο Lincoln θυσίασε τη ζωή του. Στηρίζεται σε 36 στήλες δωρικού ρυθμού, μία για κάθε πολιτεία της Ένωσης κατά την περίοδο του θανάτου του Lincoln και για τη δημιουργία του χρησιμοποιήθηκαν πέτρες που μεταφέρθηκαν από πολλές διαφορετικές περιοχές της Αμερικής. Το συγκεκριμένο μνημείο έχει υπάρξει το μέρος στο οποίο πραγματοποιήθηκαν πολύ σημαντικές ομιλίες, μια εκ των οποίων ήταν και η ομιλία «I Have a Dream» του Martin Luther King Jr.
[2]
LINCOLN MEMORIAL WASHINGTON, DC ARCHITECT SCULPTOR MONUMENT COMPLETED IN
design walks
[1]
HENRY BACON DANIEL CHESTER FRENCH 27,336 FT2 1922
At the west end of the Reflecting Pool, the Lincoln Memorial honors the President who saved American democracy. The monument is modeled after the Greek Parthenon to emphasize our nation’s shared democratic ideals, which Lincoln dedicated his life to defend. It is held up by 36 Doric columns, one for each state in the Union at the time of Lincoln’s death, and is made of stone from all over the country. The memorial has been the site for many famous speeches, including Martin Luther King Jr.’s “I Have a Dream” speech.
129
Φωτογραφία / Photography: ©Ramakrishna Gundra
Courtesy of Noah Walker
Φωτογραφία / Photography: ©Pxhere
[04.2]
Courtesy of Noah Walker
design walks
[3]
ΠΑΓΚΌΣΜΙΟ ΚΈΝΤΡΟ ΕΜΠΟΡΊΟΥ 1 ΝΈΑ ΥΌΡΚΗ, NY
ΑΡΧΙΤΈΚΤΟΝΑΣ ΕΜΠΟΡΙΚΉ ΙΔΙΟΚΤΗΣΊΑ ΟΛΟΚΛΗΡΏΘΗΚΕ
DAVID CHILDS 325.278,998 Τ.Μ. 2014
Το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου 1, γνωστό και ως Πύργος της Ελευθερίας είναι το ψηλότερο κτίριο στη Βόρεια Αμερική, και χτίστηκε στη θέση των Δίδυμων Πύργων που καταστράφηκαν μετά την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Για εμένα το κτίριο αυτό συμβολίζει την αναγέννηση της Νέας Υόρκης μετά την 11η Σεπτεμβρίου, καθώς και την ψυχική δύναμη και ανθεκτικότητα του αμερικανικού λαού. Τη νύχτα, μια αχτίδα φωτός προβάλλει από την αιχμηρή οροφή του κτιρίου εις μνήμην των χιλιάδων ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους την 11η Σεπτεμβρίου και αχτίδα ελπίδας και ειρήνης για το μέλλον.
[3]
ONE WORLD TRADE CENTER NEW YORK CITY, NY ARCHITECT COMMERCIAL COMPLETED IN
DAVID CHILDS 3,501,274 FT2 2014
ΑΊΘΟΥΣΑ ΣΥΝΑΥΛΙΏΝ WALT DISNEY LOS ANGELES, ΚΑΛΙΦΌΡΝΙΑ
ΑΡΧΙΤΈΚΤΟΝΑΣ ΑΊΘΟΥΣΑ ΣΥΝΑΥΛΙΏΝ ΟΛΟΚΛΗΡΏΘΗΚΕ
[4]
WALT DISNEY CONCERT HALL LOS ANGELES, CA ARCHITECT CONCERT HALL COMPLETED IN
[04.2]
FRANK GEHRY 293,000 FT2 2003
The Walt Disney Concert Hall is another of my favorite buildings from my home state of California. A photograph of it is part of the official Art in Embassies collection that hangs at my Residence in Athens. Frank Gehry’s playful stainless steel facade captures Disney’s aesthetic, which has given joy and inspiration to generations around the world. The concert hall kicked off the revitalization of downtown Los Angeles, and its Douglas fir and oak auditorium offers an unparalleled listening experience with an atmosphere that reminds me of the Stavros Niarchos Foundation Cultural Center here in Athens.
Φωτογραφία / Photography: ©Antoine Taveneaux
Φωτογραφία / Photography: ©Olga1969
FRANK GEHRY 27.220,5907 Τ.Μ. 2003
Η αίθουσα συναυλιών Walt Disney είναι ένα ακόμη αγαπημένο μου κτίριο και βρίσκεται και αυτό στον τόπο καταγωγής μου, την Καλιφόρνια. Έχω συμπεριλάβει μια φωτογραφία αυτού του κτιρίου στην επίσημη συλλογή «Art in Embassies» που βρίσκεται στην οικία μου στην Αθήνα. O Frank Gehry παίζει με το ανοξείδωτο ατσάλι και δημιουργεί μια πρόσοψη που αποτυπώνει την αισθητική του Disney, η οποία πρόσφερε χαρά και λειτούργησε ως πηγή έμπνευσης για πολλά παιδιά διαφορετικών γενεών σε όλο τον κόσμο. Η αίθουσα συναυλιών Walt Disney έφερε νέο αέρα στο κέντρο του Los Angeles και το αμφιθέατρο Douglas, φτιαγμένο από ξύλο ελάτης και δρυός, προσφέρει μια ασύγκριτη ακουστική εμπειρία στους ακροατές, σε μία ατμόσφαιρα που μου θυμίζει το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος εδώ στην Αθήνα.
130
One World Trade Center, also known as the Freedom Tower, is the tallest building in North America, replacing the twin towers that were destroyed in the terrorist attacks of September 11, 2001. For me, the tower symbolizes the rebirth of New York City after 9/11 and also the resilience of the American people. At night, an intense beam of light is projected from the spire, both a memorial to the thousands of lives lost in 9/11 and a beacon of hope and peace for the future.
[4]
Φωτογραφία / Photography: ©Daniel Hartwig
THE HIGH LINE ΝΈΑ ΥΌΡΚΗ, NY
ΑΡΧΙΤΈΚΤΟΝΕΣ GARDEN DESIGNER ΔΗΜΌΣΙΟ ΠΆΡΚΟ ΟΛΟΚΛΗΡΏΘΗΚΕ
JAMES CORNER FIELD OPERATIONS (ΕΠΙΚΕΦΑΛΉΣ ΤΟΥ ΈΡΓΟΥ) & DILLER SCOFIDIO + RENFRO PIET OUDOLF 2,33 ΧΛΜ 2009
Ο ιστορικός αυτός υπέργειος σιδηρόδρομος βρίσκεται στην Δυτική πλευρά του Manhattan. Η δημιουργία του High Line το 2009 άλλαξε τα μέχρι τότε δεδομένα στη Νέα Υόρκη. Ένας καλοκαιρινός περίπατος κατά μήκος των παλιών σιδηροδρομικών γραμμών θαυμάζοντας τη βλάστηση του πάρκου και βλέποντας τα κτίρια να υψώνονται και από τις δύο πλευρές σού προκαλεί το αίσθημα ότι αιωρείσαι πάνω από την πόλη. Αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα καθώς μας δείχνει πώς μπορούμε να επαναπροσδιορίσουμε τους δημόσιους χώρους, να κάνουμε τα μεγάλα αστικά κέντρα πιο βιώσιμα και ελπίζω πως μπορούμε να καταφέρουμε κάτι παρόμοιο στη προκυμαία της Αθήνας μέσα στα επόμενα χρόνια.
[5]
THE HIGH LINE NEW YORK CITY, NY ARCHITECTS GARDEN DESIGNER PUBLIC PARK COMPLETED IN
JAMES CORNER FIELD OPERATIONS (PROJECT LEAD) & DILLER SCOFIDIO + RENFRO PIET OUDOLF 2.33 KM 2009
Built on a historic, elevated rail line on the West Side of Manhattan, the High Line was a game-changer for New Yorkers when it opened to the public in 2009. You feel like you’re floating above the city when you walk down the High Line on a summer day, following the old rail tracks and admiring the gardens and the buildings that rise up on either side of you. It’s a master class in repurposing public space to make our cities more livable, and a good example of what I hope can happen on the Athens waterfront in the years ahead.
[6]
ΙΝΣΤΙΤΟΎΤΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΏΝ ΜΕΛΕΤΏΝ SALK LA JOLLA, ΚΑΛΙΦΌΡΝΙΑ
ΑΡΧΙΤΈΚΤΟΝΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΌ ΙΝΣΤΙΤΟΎΤΟ ΟΛΟΚΛΗΡΏΘΗΚΕ
LOUIS KAHN 38.237,0332 Τ.Μ. 1963
Το Ινστιτούτο Βιολογικών Μελετών Salk βρίσκεται στην πόλη καταγωγής μου, την La Jolla στην Καλιφόρνια και είναι χτισμένο σε μια παράκτια έκταση 27 στρεμμάτων με θέα τον Ειρηνικό Ωκεανό. Το κτίριο αυτό αποτίνει φόρο τιμής στην επιστημονική έρευνα, καθώς για την δημιουργία του χρησιμοποιήθηκαν υλικά όπως το ξύλο, το μάρμαρο και το ποζολανικό σκυρόδεμα, μια ανάμειξη ηφαιστειογενούς ελαφρόπετρας και τσιμέντου που προσδίδει στο σκυρόδεμα ανθεκτικότητα στο νερό και ένα ανοιχτό ροζ χρώμα. Ο κεντρικός ανοιχτός χώρος συνδυάζεται υπέροχα με τον γαλάζιο χρώμα του Ειρηνικού Ωκεανού, οι όροφοι στους οποίους βρίσκονται τα εργαστήρια είναι ευρύχωροι και οι ανοιχτοί χώροι χωρίς στήλες προωθούν την συνεργασία και την καινοτομία· δύο στοιχεία που και η Πρεσβεία μας στην Ελλάδα προσπαθεί να καλλιεργήσει μέσα από προγράμματα επιχειρηματικότητας.
[6]
design walks
[5]
THE SALK INSTITUTE FOR BIOLOGICAL STUDIES LA JOLLA, CA ARCHITECT RESEARCH INSTITUTE COMPLETED IN
LOUIS KAHN 411,580 FT2 1963
The Salk Institute is situated on 27 acres of coastal bluffs overlooking the Pacific Ocean in my hometown of La Jolla, CA. An homage to scientific inquiry, the buildings are constructed of teak, marble, and “pozzolanic” concrete, a mixture of volcanic pumice and cement that gives the concrete water resistance and a pinkish hue. The central plaza blends brilliantly with the blue of the Pacific Ocean, and the laboratory floors are large, column-free spaces whose open design promotes collaboration and innovation, two skills that the Embassy has nurtured through entrepreneurship programs in Greece.
131
Φωτογραφία / Photography: ©Codera23
Φωτογραφία / Photography: ©Matias Garabedian
Φωτογραφία / Photography: ©Shinya Suzuki
[04.2]
Courtesy of USDA
design walks 132
Ένας από τους σημαντικότερους διεθνείς θεσμούς για την ανάδειξη και προώθηση της αρχιτεκτονικής, το Open House, προσκαλεί το ευρύ κοινό να εξερευνήσει και να κατανοήσει την αξία της αρχιτεκτονικής. Κάθε χρόνο για ένα διήμερο, δημόσια και ιδιωτικά κτίρια ανοίγουν τις πύλες τους στο κοινό δωρεάν και η πόλη μετατρέπεται σε ένα μεγάλο μουσείο, με εκθέματα τα ίδια της τα κτίρια και την αρχιτεκτονική της. Τι βλέπουμε φέτος; Open House, one of most important global institutions for the promotion of architecture, invites the public to explore and understand the value of architecture. This annual occasion lasts for one weekend, when public and private buildings open their gates to welcome everyone free of charge, transforming the city into a big museum where its buildings and architecture are the exhibits. But what should we expect this year?
Open House Invites You In! Tina Marinaki
Από το 2014 στο πλαίσιο του ΟΗΑ έχουν πραγματοποιηθεί 169.000 επισκέψεις σε 268 κτίρια σε όλη την πόλη, δημόσια και ιδιωτικά, σύγχρονα και ιστορικά: από μονοκατοικίες στα προάστια μέχρι ανακαινισμένα διαμερίσματα στο κέντρο, από επιβλητικά νεοκλασικά κτίρια μέχρι πρώην βιομηχανικά κτίρια με νέες χρήσεις, από μνημεία της πόλης μέχρι σύγχρονους χώρους πολιτισμού. Στη διάρκεια των έξι αυτών χρόνων χιλιάδες επισκέπτες ανακάλυψαν τους αρχιτεκτονικούς θησαυρούς της Αθήνας κι επανεκτίμησαν την αξία της.
Since 2014, thanks to OHA, 169.000 visits have taken place to buildings all over the city, public and private, contemporary or historical: from family houses in the suburbs to newly renovated apartments in the city centre, from emblematic Neoclassical buildings to former industrial buildings now used for different purposes, from city landmarks to modern cultural centers. Throughout these six years, there have been thousands of visitors, who were introduced to the architectural gems of Athens and are now realizing the value of their city once again. Λόγω των πρόσφατων περιοριστικών μέτρων που απαγορεύουν τις πολιτιστικές εκδηλώσεις με όρθιους επισκέπτες κι έχοντας ως προτεραιότητα την υγεία όλων των συμμετεχόντων, οι αρχιτεκτονικές ξεναγήσεις του OPEN HOUSE Athens θα αντικατασταθούν από μια σειρά virtual tours, που έχουν ετοιμαστεί για το κοινό της εκδήλωσης. Due to the recent Covid-19 restrictions that prohibit cultural events with standing visitors and the fact that their priority is to ensure participants’ health, the architectural tours organized by OPEN HOUSE Athens are going to be replaced with virtual tours that have been prepared for the audience. Τα 20 virtual tours θα κάνουν πρεμιέρα στις 19 Σεπτεμβρίου στην ιστοσελίδα και θα παραμείνουν στο διαδίκτυο, στο κανάλι του Open House Athens στο youtube. ΟΗΑ VIRTUAL TOURS: 20 βίντεο με ξεναγήσεις σε 20 κτίρια με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, έκαναν πρεμιέρα στις 19 Σεπτεμβρίου και θα παραμείνουν στο διαδίκτυο για να μπορεί να τις παρακολουθεί δωρεάν το κοινό στο κανάλι του Open House Athens στο YouTube και στην ιστοσελίδα του Open House Athens. 20 virtual tours will premiere in 19th September at the OPEN HOUSE Athens website and they will remain online. Those interested will be able to access them through their YouTube channel.
[04.3]
OHA VIRTUAL TOURS: 20 videos with tours of 20 buildings of architectural interest premiered in 19th September and will remain online and accessed for free through the Open House Athens YouTube channel and the Open House Athens website.
Φωτογραφία / Photography: ©Thodoris Tempos
Φωτογραφία / Photography: ©Vassilis Makris
[1]
[4]
[7]
ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ANCIENT GREEK SANDALS
ANCIENT GREEK SANDALS FLAGSHIP STORE
M.M. HOUSE
Η τριώροφη μονοκατοικία σχεδιάστηκε από την αρχιτέκτονα Έλενα Ζερβουδάκη (Ζ-level) το 2004-2006 πάνω στο ίχνος παλαιότερης κατοικίας του 1920, από την οποία έχουν διατηρηθεί η περιμετρική όψη, η αυλή και η ψηλή περίφραξη. Στόχος του σχεδιασμού ήταν η δημιουργία ενός ιδιωτικού μικρόκοσμου μέσα στην πόλη, όπου το φως, το πράσινο και το υδάτινο στοιχείο αποτελούν την πρώτη θεματική ύλη για τη βιοκλιματική κατασκευή του.
M.M HOUSE
This three-storey detached house was designed by architect Elena Zervoudakis (Z-level) during 2004 and 2006 on the trail of an older residence originally built in 1920. Some elements of the original house that have been maintained are its perimeter view, its courtyard and tall fencing. Her goal when designing was to create a private microcosm within the city, where light, nature and water become the subject matter of the building’s bioclimatic construction.
ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΜΠΛΕ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ
Το διαμέρισμα, που βρίσκεται στη “Μπλε Πολυκατοικία”, ανακαινίστηκε το 2019 από το αρχιτεκτονικό γραφείο CADU Architects. Η πολυκατοικία αποτελεί εμβληματικό κτίριο του ελληνικού μοντερνισμού, έργο του αρχιτέκτονα Κυριακούλη Παναγιωτάκου και του ζωγράφου Σπύρου Παπαλουκά.
APARTMENT AT THE BLUE CONDOMINIUM
design walks
Φωτογραφία / Photography: ©Kostas Karahalios
Το κατάστημα σχεδιάστηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο A Whale’s architects, το 2019, και βρίσκεται στο πρώτο κτίριο της Ελλάδας από οπλισμένο σκυρόδεμα, που χτίστηκε το 1907.
The apartment at the “Blue Condominium” was renovated by CADU Architects in 2019. The building was designed by the architect Kyriakoulis Panagiotakos and painter Spyros Papaloukas and it is considered one of the most emblematic projects of Greek Modernism.
This store was designed by the architecture practice A Whale’s architects in 2019 and constitutes the first building made of reinforced concrete in Greece that was built in 1907.
Φωτογραφία / Photography: Αρχείο Coco-Mat
Φωτογραφία / Photography: ©Marianna Mpisti
ΚΤΙΡΙΟ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΣΤΗ ΣΑΡΑΝΤΑΠΗΧΟΥ
[2]
ARCH ART SPACE
APARTMENT BUILDING ON SARANTAPICHOU STREET
Το ARCH είναι ένας ανεξάρτητος, μη κερδοσκοπικός χώρος τέχνης στην Πλάκα, που σχεδιάστηκε από τις VOIS Architects (Κατερίνα Βορδώνη, Φάνια Σινανιώτη, Κατερίνα Συνοδινού) κι ολοκληρώθηκε το 2019. Από την κύρια όψη, μήκους 22 μέτρων, και τα κατακόρυφα ανοίγματα έως τα εσωτερικά στοιχεία και τη λιτή πίσω όψη, το κτίριο επιχειρεί τη διατήρηση του παρελθόντος της αθηναϊκής αρχιτεκτονικής και ταυτόχρονα την προβολή του στη σύγχρονη πραγματικότητα.
ARCH is an independent non-profit art space located in Plaka. It was designed by VOIS Architects (Katerina Vordoni, Fania Sinanioti, Katerina Synodinou) and completed in 2019. Through its 22-metres long front façade, its vertical openings, interior elements and minimal rear façade, this building attempts to preserve the Athenian architecture of the past and at the same time project it into the modern reality.
Μια πενταώροφη πολυκατοικία, δείγμα του μπρουταλιστικού κινήματος της δεκαετίας του ’60, σχεδιασμένη από τους αρχιτέκτονες Νίνα και Νικόλα Δημητριάδη, μετασχηματίζεται πλήρως από το γραφείο En Route Architecture. Με διακριτή χρήση χρωμάτων και καμπύλων κιγκλιδωμάτων, το κτίριο ξεχωρίζει ενώ ταυτόχρονα εντάσσεται στην αστική εικόνα της περιοχής του Λόφου του Λυκαβηττού.
ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ COCO-MAT ATHENS JUMELLE
COCO-MAT ATHENS JUMELLE HOTEL
Παράρτημα του Coco-Mat Athens στην Πατριάρχου Ιωακείμ, το καινούριο αυτό ξενοδοχείο σχεδιάστηκε από τους Elastic Architects, ακολουθώντας το ίδιο αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο. Στεγάζεται σε δύο κτίρια, ένα νεοκλασικό του 1925 και μια πολυκατοικία του ’60. Όπως και στο Coco-Mat Athens, στην όψη του κτιρίου κυριαρχούν τα έρκερ (αρχιτεκτονικές προεξοχές) και οι ξύλινες κατακόρυφες κινητές περσίδες, που προσφέρουν σκίαση, αλλά και ιδιωτικότητα.
This five-storey apartment building is a symbol of Brutalist Architecture of the 1960s. It was designed by the architects Nina and Nikolas Dimitriadis and was completely transformed by the En Route Architecture practice. The building stands out for its distinctive use of colors and curved railings while being part of the urban landscape of Lycabettus Hill.
133
ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΗΣ ARCH
[5]
Φωτογραφία / Photography: ©Athina Souli
[8]
A second brand-new hotel was introduced to the Coco-Mat Athens family, located in Patriarchou Ioakim Street. It was designed by Elastic Architects, who followed the same architectural theme of the first hotel. It is accommodated in two buildings, a neoclassical one built in 1925 and a block of flats of the 1960s. As it is also the case with Coco-Mat Athens, the façade of CocoMat Athens Jumelle is identified by its erkers and the wooden vertical sliding blinds, offering shade and privacy too.
Φωτογραφία / Photography: Αρχειο Monsieur Didot Φωτογραφία / Photography: ©Mariana Mpisti
[3]
ΓΡΑΦΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ EPIGNOSIS
Τα γραφεία της εταιρείας πληροφορικής Epignosis σχεδιάστηκαν από το αρχιτεκτονικό γραφείο Θωμόπουλος και Συνεργάτες το 2018. Ο 3ος και ο 4ος όροφος του κτιρίου ενοποιήθηκαν ανοίγοντας κενά στην ενδιάμεση πλάκα, για λόγους λειτουργικούς και οπτικούς. Τα γραφεία οργανώνονται ως επιμέρους χώροι με πράσινες νησίδες βλάστησης, που χρησιμοποιούνται ως χώροι συνάντησης και χαλάρωσης, δημιουργώντας την εντύπωση υπαίθριου χώρου.
IT OFFICES
BOUTIQUE ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ MONSIEUR DIDOT
Το ξενοδοχείο στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο του 1880. Τον σχεδιασμό του ανέλαβε το αρχιτεκτονικό γραφείο BaBatchas Design Studio το 2019.
MONSIER DIDOT BOUTIQUE HOTEL
The boutique hotel is accommodated in a neoclassical building originally built in the 1880s. It was designed by the architectural firm BaBatchas Design Studio in 2019.
Φωτογραφία / Photography: ©Martha Vosdou
[9]
ΓΡΑΦΕΙΟ Ι. ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΥ / ANGELOS BRATIS STUDIO
I. DESPOTOPOULOS OFFICE / ANGELOS BRATIS STUDIO
Ο χώρος που στέγαζε το γραφείο του μεγάλου Έλληνα αρχιτέκτονα Ιωάννη Δεσποτόπουλου μετατράπηκε σε ατελιέ του σχεδιαστή μόδας Άγγελου Μπράτη, διατηρώντας αναλλοίωτα πολλά από τα στοιχεία της προγενέστερης χρήσης.
The space where the office of the well-known Greek Architect Ioannis Despotopoulos was located has been transformed into the studio of the fashion designer Angelos Bratis, while preserving many characteristics of the previous office.
[04.3]
The Epignosis IT offices were designed by the architectural firm Thomopoulos and Associates in 2018. The 3rd and 4th floors of the building were unified by creating openings in the intermediary plate, for functional and visual purposes. The offices are organized as individual spaces with green vegetation islets that function as meeting and relaxation areas, giving the impression of an outdoor space.
[6]
design walks
Φωτογραφία / Photography: ©Marianna Mpisti
[12]
Φωτογραφία / Photography: Aρχείο The Modernist
[10]
ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ THE MODERNIST ATHENS
Ένα διαμέρισμα της δεκαετίας του ’30 αποκτά διπλή υπόσταση μετά την ανακαίνισή του το 2019 από τους Tsolakis Architects. Το διαμέρισμα-γκαλερί φωτογραφίας ενεργοποιεί το βλέμμα μέσα από την πλέον ενιαία κάτοψη, ενώ τα επιμέρους πλάνα της, σε διάλογο με τις καδραρισμένες φωτογραφίες του καλλιτέχνη, μεταμορφώνουν την ίδια την κατοικία σε ένα πολύπτυχο έκθεμα.
Το Modernist Athens στεγάζεται στο κτίριο που μέχρι πρότινος φιλοξενούσε την Πρεσβεία του Καναδά, σε έναν ήσυχο δρόμο με θέα μια κατάφυτη, κατοικημένη πλατεία του Κολωνακίου. Οι αρχιτέκτονες FORMrelated μεταμόρφωσαν το γοητευτικό, γωνιακό κτίριο με τα πολλά μπαλκόνια, ακολουθώντας την αισθητική του Modernist, συνδυάζοντας δηλαδή την απλή, σύγχρονη πολυτέλεια με τον μίνιμαλ δανέζικο σχεδιασμό και διατηρώντας ταυτόχρονα τις σχεδιαστικές λεπτομέρειες του κτιρίου από τα μέσα του 20ου αιώνα.
ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΥ
PHOTOGRAPHER’S APARTMENT
An apartment built in the 1930s acquired a two-fold status after it was renovated by Tsolakis Architects in 2019. This apartment that is also a photo gallery activates our gaze through its open plan, while its distinct shots that are in constant dialogue with the framed photographs of the artist transform the apartment itself into a multifaceted exhibit.
The Modernist Athens can be found at the building of the former Canadian Embassy on a quiet street overlooking a leafy residential square in Kolonaki. It was designed by the architects of FORMrelated that transformed it into a charming corner building with several balconies, following the Modernist style. It combines the casual contemporary luxury with the minimal Danish design, while preserving the 20th century design details of the building.
[13]
134 Φωτογραφία / Photography: ©Yiorgis Yerolymbos
ΠΑΝΟΠΤΗΣ
Το τυπικό διαμέρισμα της δεκαετίας του ’70 μετατράπηκε σε σύγχρονη κατοικία από τους Gavalas Architects, το 2019. Η γραμμική του κάτοψη με τη χαρακτηριστική θέα προς τον Παρθενώνα συνέβαλαν στη συνθετική ιδέα ενός παιχνιδιού μεταξύ κοινόχρηστων και ιδιωτικών χώρων, φωτός-σκιάς και θέασης-απόκρυψης της πόλης.
PENTELICA PHARMACY
Το κτίριο σχεδιάστηκε από τους LL Associates κι ολοκληρώθηκε το 2016. Έχει λάβει έπαινο ως «Καλύτερο πραγματοποιημένο έργο των ετών 2012-2016» από το περιοδικό Δομές. Η εμπορική του ονομασία προέκυψε από το ενδημικό φυτό “Silene Pentelica”, που φύεται αποκλειστικά στο βουνό της Πεντέλης.
This building was designed by LL Associates. It was completed in 2016 and it later received an honorable mention as the “Best project of the years 2012-2016” from the Greek architecture magazine Domés. The pharmacy’s commercial name derives from the endemic plant “Silene Pentelica” that can be found only in Mount Penteli.
ΑΤΕΛΙΕ ΟΔΟΥ ΚΥΚΛΑΔΩΝ
ATELIER IN KYKLADON STREET
This building constitutes one of the most typical examples of Modern architecture in Athens that remains unchangeable over the course of time. It was designed and constructed by the architect and Bauhaus representative Aristomenis Provelengios and built in 1958. Then, it was restored in 2009 by Dionysis Sotovikis, who approached this project with sensitivity and respect and now uses is as his atelier.
PANOPTIS
A typical 1970’s apartment was transformed into a modern home in 2019 thanks to Gavalas Architects. Its linear floor plan with the characteristic view of the Acropolis contributed to the creation of a synthetic idea of a game between public and private spaces, light and shadow and a game of hide and seek within the city.
Φωτογραφία / Photography: ©Cathy Cunliffe
[14]
ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΜΕ ΚΗΠΟ
APARTMENT WITH A GARDEN
Το διαμέρισμα του ’70 ανακαινίστηκε το 2019 από την αρχιτέκτονα Ναταλία Μπαζαίου. Ο επανασχεδιασμός εισήγαγε πράσινους και ανοιχτούς χώρους, έδωσε έμφαση σε έννοιες όπως η γλυπτικότητα, η διαφάνεια και η χαλαρότητα στις χωρικές σχέσεις των επί μέρους χρήσεων και πρότεινε χωροθετήσεις χωρίς κλασικούς περιορισμούς και τάσεις διαχωρισμού.
[04.3]
PENTELICA PHARMACY
Φωτογραφία / Photography: ©Fanis Pavlopoulos
[15]
THE MODERNIST ATHENS HOTEL
Το κτίριο αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα μοντέρνας αρχιτεκτονικής της Αθήνας, που παραμένει αναλλοίωτο στο πέρασμα του χρόνου. Είναι έργο του αρχιτέκτονα του κινήματος Bauhaus, Αριστομένη Προβελέγγιου, και χτίστηκε το 1958. Το 2009 ανακαινίστηκε με ευαισθησία και σεβασμό από τον αρχιτέκτονα Διονύση Σοτοβίκη, ο οποίος το χρησιμοποιεί ως ατελιέ.
[11]
Φωτογραφία / Photography: ©Nikos Daniilidis
This 1970’s apartment was renovated by the architect Natalia Bazaiou in 2019. Its redesign introduced green and open spaces and emphasized on principles like sculpture, transparency and relaxation in spatial relationships between the individual uses of each space and suggested spaces that leave the classic restrictions and separation trends behind.
Φωτογραφία / Photography: Aρχείο DIMAND real estate development
[16]
ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΟ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ
NEOCLASSICAL BUILDING IN PIRAEUS
Το νεοκλασικό του Λιθογραφείου, στην περιοχή του Αγ. Διονυσίου, χτίστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα. Το κτίριο έχει χαρακτηριστεί ως «έργο τέχνης» από το Υπουργείο Πολιτισμού. Η πρόσφατη αποκατάστασή του ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2020 από τη Dimand Real Estate Development.
The neoclassical Lithograph building, located in the area of Agios Dionysios, was built during the early years of the 20th century and it has been characterized as a “work of art” by the Ministry of Culture. Its recent restoration by Dimand Real Estate Development was completed in May 2020.
Το OPEN HOUSE Athens (OHA) είναι μέρος ενός παγκόσμιου δικτύου. Η ιδέα για αυτήν τη δράση ξεκίνησε το 1992 από το Λονδίνο. Σήμερα περισσότερες από 30 πόλεις σε ολόκληρο τον κόσμο διοργανώνουν δράσεις OPEN HOUSE για ένα σαββατοκύριακο κάθε χρόνο.
Φωτογραφία / Photography: Aρχείο Ιδρύματος Λασκαρίδη
Φωτογραφία / Photography: ©Nikos Alexopoulos
[17]
[19]
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΛΑΣΚΑΡΙΔΗ
Η βιβλιοθήκη στεγάζεται από το 2009 σε νεοκλασικό κτίριο του 1917, αρχικά ιδιοκτησία του εμπόρου, τραπεζίτη και πολιτικού Γεωργίου Στρίγκου. Κατά τη διάρκεια της κατοχής, το κτίριο επιτάχθηκε από τα γερμανικά στρατεύματα, ενώ το 1955 μετατράπηκε σε λέσχη αξιωματικών του βασιλικού πολεμικού ναυτικού και λίγο αργότερα σε παράρτημα του Γαλλικού Ινστιτούτου.
ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΣΤΗ ΓΛΥΦΑΔΑ
Οι schema architecture & engineering σχεδίασαν το “Harmony Apartment”, μια μεζονέτα που εκτείνεται στους δύο τελευταίους ορόφους μιας πολυκατοικίας του 2000. Με στόχο την αύξηση του φυσικού φωτός στο εσωτερικό της κατοικίας, οι λειτουργίες χωρίζονται με ξύλινες περσίδες που επιτρέπουν στο φως να διαπερνά, δημιουργώντας ένα παιχνίδισμα ανάμεσά τους. Το έργο έχει βραβευτεί με το “Big See Interior Design Award”, το 2019.
AIKATERINI LASKARIDIS HISTORICAL LIBRARY
Since 2009, Aikaterini Laskaridis Library is housed in a neoclassical building built in 1917. It originally belonged to a merchant, banker and politician named Georgios Stringos but during the German occupation it was used by the German troops. In 1955, it was converted into the Royal Navy Officer’s Club and later it became the home of the French Institute of Athens.
APARTMENT IN GLYFADA
The architecture practice schema architecture and engineering undertook the design of “Harmony Apartment”, a maisonette housed at the top two floors of a building built in 2000. Their goal was to increase the natural light inside the house and as a result they divided the different functions of the rooms with wooden louvers that allow light to pass through, creating a game between light and shadows. In 2019, this project was honored with the “Big See Interior Design Award”.
Φωτογραφία / Photography: ©Petros Perakis
[18]
ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ
Το αρχιτεκτονικό γραφείο Point Supreme ανακαίνισε το 2019 ένα μισοβυθισμένο υπόγειο μιας τυπικής τριώροφης πολυκατοικίας, που χρησιμοποιούνταν ως αποθήκη. Η σχεδιαστική πρόκληση περιλάμβανε την αίσθηση του υπόσκαφου και το μικρό μέγεθος, θέματα που επιλύθηκαν μέσω της ποικιλίας και των διαφορετικών τύπων κατασκευών, λεπτομερειών και αισθητικών επιλογών που κάνουν το χώρο να φαίνεται πολύ μεγαλύτερος, καθώς και μέσω των διατρήσεων στις κατασκευές που επιτρέπουν στο βλέμμα να κινηθεί, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση βάθους.
ILIOUPOLI APARTMENT
The architectural office Point Supreme undertook the renovation of this semi-basement in 2019. It was part of a typical three-storey building and was formerly used as a warehouse. The challenge in designing a space like this one was the grotto-like atmosphere and the small size of the place, issues that were resolved by employing a variety of different types of structures, details and aesthetic choices that made the space look much larger than it actually was. Also, the perforations in the structures allow the gaze to move and create the illusion of depth.
[20]
ΜΟΝΟΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΑ ΜΕΓΑΡΑ
Η κατοικία στα Μέγαρα βρίσκεται σε ένα πεδίο απομονωμένο, ερημικό. Με το τριγωνικό της σχήμα αντιπαραβάλλεται στο τοπίο αλλά και είναι ανοιχτό σε αυτό: οι δύο πλευρές του τριγώνου παραμένουν σχετικά κλειστές, προστατευτικές, ενώ η δεκτική τρίτη ανοίγεται με τρόπο απόλυτο στο περιβάλλον. Σχεδιασμένη από το αρχιτεκτονικό γραφείο Tense Architecture Network και κατασκευασμένη το 2016, έχει λάβει το βραβείο “Hauser 2016” και ήταν υποψήφια για το βραβείο “Mies Van Der Rohe 2017”.
Στο OPEN HOUSE Athens 2019 σημειώθηκαν 37.000 επισκέψεις στους 119 χώρους και κτίρια που συμμετείχαν στο πρόγραμμα. Η απήχηση του ΟΗA πλέον είναι τόσο μεγάλη που έχει καθιερώσει την εκδήλωση σε ετήσιο θεσμό και σε μια από τις πιο δημοφιλείς αρχιτεκτονικές γιορτές της πόλης. Χορηγός επικοινωνίας: Archisearch.gr Ευχαριστούμε θερμά για την παραχώρηση του υλικού το Open House Athens.
A FEW WORDS ABOUT OPEN HOUSE ATHENS
Open House Athens (OHA) is part of a global network. The idea for this initiative first started in London in 1992. Today, it includes more than 30 cities across the world, where Open House events take place for a weekend each year. OPEN HOUSE GREECE (OHG) organized the first Open House event in Greece back in 2012 and it took place in Thessaloniki. Since then, it has become an annual tradition where the audience and organizers meet every autumn in Thessaloniki and during the spring in Athens. The two alternating events, OPEN HOUSE Athens (OHA) and OPEN HOUSE THESSALONIKI (OHT), constantly renew the interest of the audience that is always up to date with the OHT and OHA news. During OPEN HOUSE Athens 2019 more than 37,000 people visited 119 sites and buildings that participated in the project. The response from the public was so enthusiastic that OHA became an annual event and one of the most significant celebrations of architecture in the city. Media Sponsorship: Archisearch.gr Our warmest thanks to Open House Athens for the material they provided to us.
135
Φωτογραφία / Photography: ©Yiannis Hadjiaslanis
Η OPEN HOUSE GREECE (OHG) διοργάνωσε το πρώτο Open House στην Ελλάδα το 2012 και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη. Έκτοτε το ραντεβού με το κοινό ανανεώνεται κάθε φθινόπωρο στη Θεσσαλονίκη και κάθε άνοιξη στην Αθήνα. Οι εναλλαγές μεταξύ OPEN HOUSE Athens (OHA) και OPEN HOUSE Thessaloniki (OHT) ανανεώνουν το ενδιαφέρον και έχουν δημιουργήσει ένα κοινό που παρακολουθεί σταθερά τις δράσεις OHΤ και ΟΗΑ.
design walks
ΛΊΓΑ ΛΌΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ OPEN HOUSE ATHENS
RESIDENCE IN MEGARA
This house is located in Megara in a secluded and deserted field. Its triangular shape juxtaposes the landscape but also remains open to it: the two sides of the triangle remain relatively closed and protective, while the third is more receptive and remains completely open to the environment. It was designed by the architectural firm Tense Architecture Network and then built in 2016. It has received the “Hauser 2016” award and has also been nominated for the “Mies Van Der Rohe 2017” award.
[04.3]
W A
146
the Femme Issue
WOM IN ARC TECT [f.00] [f.01] [f.02]
The years dedicated to women in leadership Elizabeth Diller: Is not just another “hero” Urbana Lab: Join the Urbana culture!
p.148 p.150 p.160
the Femme Issue
MEN N CHI TURE
147
[f.03] [f.04]
Lydia Xynogala Charlotte Always: The sensitive rationalist
p.166 p.176
the Femme Issue 148
f.00 Για ποιο λόγο αφιέρωμα στις σε έναν κόσμο δεδομένη στις αφιέρωμα στις τα κλισέ;
είναι σήμερα ειδικά απαραίτητο ένα γυναίκες αρχιτέκτονες; Δεν ζούμε όπου η ισότητα των φύλων θεωρείται δυτικές κοινωνίες; Πως μπορεί ένα γυναίκες αρχιτέκτονες να ξεπεράσει
[f.00]
Why is it necessary that we dedicate a feature on female architects today? Don’t we live in a world, where gender equality is a given in western societies? Can a feature on women architects overcome the clichés and offer us a refreshing read instead? Πριν από έτος 2020, η ετήσια έρευνα «Women in the Workplace» της Mc Kinsey έδειξε ότι γυναίκες και άνδρες εγκαταλείπουν τις εταιρείες στις οποίες εργάζονται σε ίσα ποσοστά. Ωστόσο, λόγω των προκλήσεων που δημιουργούνται από την κρίση του COVID-19, περίπου δύο εκατομμύρια γυναίκες σκέφτονται να εγκαταλείψουν το εργατικό δυναμικό στις ΗΠΑ. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι σύντομα πολύ λιγότερες γυναίκες θα κινούνται προς ή θα καταλαμβάνουν θέσεις ηγεσίας. Όλη η πρόοδος που έχουμε δει τα τελευταία έξι χρόνια θα μπορούσε να διαγραφεί. Την ίδια στιγμή βέβαια, τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι ακόμη και οι γυναίκες που κατέχουν ανώτερες διευθυντικές θέσεις αμείβονται κατά 23% λιγότερο ανά ώρα, σε σύγκριση με τους άνδρες που κατέχουν αντίστοιχες θέσεις. Συνολικά, οι αποδοχές των γυναικών είναι κατά 16% χαμηλότερες από αυτές των ανδρών ανά ώρα εργασίας, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στην Ελλάδα το μισθολογικό χάσμα ανερχόταν στο 12,5%, κατά την μέτρηση του 2017. Ορισμένες από τις αιτίες είναι η απορρόφηση των γυναικών στην αμίσθωτη εργασία – δηλαδή τη φροντίδα του σπιτιού και της οικογένειας, η μερική απασχόληση, ο καθορισμός των επαγγελματικών επιλογών από τις οικογενειακές υποχρεώσεις και η υπερεκπροσώπηση των γυναικών σε χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα.
Why is it necessary that we dedicate a feature on female architects today? Don’t we live in a world, where gender equality is a given in western societies? Can a feature on women architects overcome the clichés and offer us a refreshing read instead? Before 2020, the annual “Women in the Workplace” study by Mc Kinsey showed that equal amount of women and men have stopped working at the companies they had been working for. However, the challenges caused by the Covid-19 crisis have forced approximately two million women to consider leaving the workforce of the USA. If this were to happen, soon very few women would move towards or occupy leadership positions. The progress made in the previous six years would be easily erased. What is more, Eurostat has shared evidence showing that women holding senior management positions earn 23% less per hour than men holding similar positions. Overall, women’s earnings are 16% less than those of men per working hour, according to the European Council. In Greece, gender pay gap amounted to 12,5% according to 2017 reports. Some of the causes of that are the fact that women engage in unpaid work – taking care of the house and their family -, part-time employment, their professional choices being determined by their family obligations and the over-representation of women in lower income groups. Η ίση πρόσβαση στο επάγγελμα, η ίση δυνατότητα εξέλιξης στην ιεραρχία, η ισότητα στην έκθεση και στις ευκαιρίες και φυσικά η ισότητα στην αμοιβή
είναι θέμα δικαιοσύνης και αξιοπρέπειας για όλη την κοινωνία. Το αφιέρωμα “Women in Architecture” από την Design Ambassador, αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση γύρω από το ζήτημα της ισότητας στην εργασία. Το αφιέρωμα εξελίσσεται σε ποικίλα μέσα της Design Ambassador και του Archisearch.gr με τη μορφή της παρουσίασης του έργου κορυφαίων γυναικών αρχιτεκτόνων, αλλά και άλλων εκπροσώπων επαγγελμάτων σχετικών με την αρχιτεκτονική και με τη μορφή της ευθείας συζήτησης πάνω στο θέμα της ισότητας στον επαγγελματικό στίβο. Equal access in employment, equal opportunities to develop in hierarchy, equal exposure and opportunities and, of course, equal pay are issues of justice and dignity that concern our society. The “Women in Architecture” feature by Design Ambassador, aims to raise awareness on the issue of equality in the workplace. Design Ambassador and Archisearch.gr unfold the issue in different ways through the presentation of work by leading female architects, as well as representatives of other professions related to architecture or in the form of a direct discussion on the issue of equality in the professional arena.
the Femme Issue
Βασίλης Μπαρτζώκας Vassilios Bartzokas
149
The Femme issue [f.00]
the Femme Issue 150
f.01
[f.01]
“Architecture is not about a singular heroic male figure, nor a singular heroic female figure. It is a product of many hands and many brains.”
Courtesy of Diller Scofidio + Renfro
«Η αρχιτεκτονική δεν μπορεί να σωθεί μόνο από έναν άνδρα ήρωα, ούτε και από μία γυναίκα. Είναι ένα προϊόν για το οποίο πρέπει να συνεργαστούν πολλά χέρια και μυαλά.»
the Femme Issue
Elizabeth Diller Tina Marinaki Τίνα Μαρινάκη
151
Is not just another “hero”
[f.01]
the Femme Issue 152
High Line | Photography by Iwan Baan
[f.01]
Η Elizabeth Diller είναι ιδρυτικό στέλεχος του γραφείου Diller Scofidio+Renfro (DS+R) που κινείται στους χώρους της αρχιτεκτονικής, του αστικού σχεδιασμού, των καλλιτεχνικών εγκαταστάσεων, των πολυμεσικών παραστάσεων, των ψηφιακών μέσων και εντύπων. Το διακλαδικό έργο της έχει συμβάλει, ώστε η Liz να χαρακτηριστεί ως ένας από τους 100 ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο στην ετήσια λίστα του περιοδικού Time και να πάρει την πρώτη υποτροφία του Ιδρύματος MacArthur που έχει δοθεί ποτέ στον τομέα της αρχιτεκτονικής. Ηγήθηκε δύο πολιτισμικών έργων πολύ σημαντικών για τη Νέα Υόρκη: του «The Shed» και της επέκτασης του MoMA. Ακόμα, η Liz έχει υπάρξει δημιουργός, σκηνοθέτης και παραγωγός του συγκλονιστικού χορωδιακού έργου «The Mile-Long Opera» που πραγματοποιήθηκε στο δημοφιλές πάρκο γνωστό ως High Line. Επίσης, είναι καθηγήτρια Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο Princeton.
για δεύτερη φορά στη λίστα του περιοδικού Time με τους ανθρώπους με την μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο, όντας η μόνη αρχιτέκτονας στη λίστα. Το 2019, κέρδισε το Βραβείο Jane Drew και τον τίτλο της 8ης Νικήτριας του ετήσιου βραβείου Women in Architecture. Όπως είπε και η ίδια στα βραβεία Women in Architecture το 2019 «Η αρχιτεκτονική δεν μπορεί να σωθεί μόνο από έναν άνδρα ήρωα, ούτε και από μία γυναίκα. Είναι ένα προϊόν για το οποίο πρέπει να συνεργαστούν πολλά χέρια και μυαλά». Elizabeth Diller is now one of the leading women in architecture, internationally. In 2018, she was named to the Time Magazine most-influential list for the second time and was the only architect on that list. In 2019, she became the winner of the Jane Drew Prize and the eighth winner of the annual Women in Architecture award. “Architecture is not about a singular heroic male figure, nor a singular heroic female figure. It is a product of many hands and many brains”.
Elizabeth Diller is a founding partner of Diller Scofidio+Renfro (DS+R), a design studio whose practice spans the fields of architecture, urban design, installation art, multimedia performance, digital media, and print. Liz’s cross-genre work has been distinguished with Time’s “100 Most Influential People” list and the first MacArthur Foundation fellowship awarded in the field of architecture. She led two cultural works significant to New York: The Shed and the expansion of MoMA. Liz also created, directed, and produced The Mile-Long Opera, an immersive choral work staged on the High Line. She is also a Professor of Architectural Design at Princeton University.
Η Diller είχε μεγάλη επιρροή ως σχεδιάστρια πολιτιστικών χώρων και το 1999 έλαβε την πρώτη υποτροφία που δόθηκε στον κλάδο της αρχιτεκτονικής από το Ίδρυμα MacArthur. Το 2002, με τα χρήματα της υποτροφίας προχώρησε στον σχεδιασμό του έργου Blur Building για λογαριασμό της Swiss Expo. Το 2000, της δόθηκε το Βραβείο James Beard για τον Εξαιρετικό Σχεδιασμό Εστιατορίου και, το 2017, το Wall Street Journal Magazine απένειμε στο γραφείο του οποίου είναι ιδρυτικό στέλεχος το Βραβείο Architecture Innovator of the Year και το Ινστιτούτο Smithsonian του απένειμε το Βραβείο National Design Award.
Η Elizabeth Diller φέρει τον τίτλο ενός από τα μεγαλύτερα γυναικεία ονόματα στον χώρο της αρχιτεκτονικής παγκοσμίως. Το 2018, συμπεριλήφθηκε
Diller is now considered to be among the most influential designers of cultural spaces and in 1999 received
the first MacArthur Foundation fellowship in architecture. In 2002, she designed the Blur Building for the Swiss Expo with this money. In 2000 she was awarded the James Beard Award for Outstanding Restaurant Design. The studio that Diller co-founded was awarded the Wall Street Journal Magazine's 2017 Architecture Innovator of the Year Award. It also received the Smithsonian Institution National Design Award. Το γραφείο της έχει αναλάβει κάποια από τα πιο πρωτοποριακά (και, όπως φάνηκε, αμφιλεγόμενα) πολιτιστικά έργα σε παγκόσμια κλίμακα και είναι υπεύθυνο για δύο από τις μεγαλύτερες πρωτοβουλίες που έχουν παρθεί πρόσφατα στους χώρους της αρχιτεκτονικής και του σχεδιασμού: τη μετατροπή της βιομηχανικής σιδηροδρομικής υποδομής που δεν χρησιμοποιούνταν πλέον σε ένα δημόσιο πάρκο το μήκος του οποίου φτάνει τα 2,4 χιλιόμετρα, γνωστό ως High Line, και τη μεταμόρφωση του Κτιρίου Καλλιτεχνικών Εκδηλώσεων του Lincoln Center, που μετράει μισό αιώνα ύπαρξης. Δύο από τα έργα του γραφείου τα οποία επρόκειτο να ανοίξουν τις πόρτες τους το 2019 είναι το «The Shed», ένα καινούριο, ευέλικτο κέντρο τέχνης πολλαπλών δράσεων στην 30η Οδό και την ανακαίνιση και επέκταση του Museum of Modern Art. With her office, she has designed some of the most innovative (and, as proven, controversial), cultural projects around the globe and is responsible for two of the largest recent architecture and planning initiatives in New York City: the adaptive reuse of an obsolete, industrial rail infrastructure into a 1.5 mile-long public park—the High Line, and the transformation of Lincoln Center’s half-century-old performing arts
the Femme Issue
High Line | Photography by Iwan Baan
153
Slow house | Courtesy of Diller Scofidio + Renfro
campus. Two of their significant projects in New York scheduled to open in 2019 are The The Shed - a new, flexible multi-arts center on 30th Street and the renovation and expansion of the Museum of Modern Art. Το γραφείο Diller Scofidio+Renfro έγινε παγκοσμίως γνωστό όταν σε συνεργασία με τους James Corner Field Operations και Piet Oudolf ανέλαβαν τον σχεδιασμό του High Line, του δημόσιου πάρκου το μήκος του οποίου φτάνει τα 2,4 χιλιόμετρα. Το High Line έχει χτιστεί πάνω σε έναν εγκαταλελειμμένο υπερυψωμένο σιδηρόδρομο που ξεκινάει από το Meatpacking District και εκτείνεται ως το Hudson Rail Yards στο Manhattan. Μέσα από αυτό το έργο, το γραφείο Diller Scofidio+Renfro απέδειξε πως η αρχιτεκτονική μπορεί να αναδιαμορφώσει μία πόλη. Diller Scofidio+Renfro was propelled to international fame for the design - in collaboration with James Corner Field Operations and Piet Oudolf - of the High Line, a 1.5–mile long public park built on an abandoned elevated railroad stretching from the Meatpacking District to the Hudson Rail Yards in Manhattan. With High Line, Diller Scofidio+Renfro showed how architecture can reshape a city. Οι Diller Scofidio+Renfro είναι γνωστοί και για το ανεξάρτητο και διακλαδικό τους έργο, όπως και για τη δουλειά πειραματικού χαρακτήρα που έχουν κάνει με το Slow House ή το Blur Building. «Όταν φτάσαμε στο Slow House, μας ενδιέφερε περισσότερο να αντιληφθούμε το γενικότερο πλαίσιο γύρω από αυτό. Το γενικότερο πλαίσιο ήταν, λοιπόν, ένα πανέμορφο τοπίο στα Hamptons με θέα τον κόλπο που υπάρχει εκεί. Μέχρι εκεί που έφτανε το ανθρώπινο μάτι, αυτό ήταν το μόνο που μπορούσε να δει κάποιος. Είχαμε μεγάλη περιέργεια για το πώς αντιλαμβάνεται κανείς το συγκεκριμένο πλαίσιο, που μετατρέπεται σε θέα υπάρχοντας μόνο μέσα σε αυτό το πλαίσιο. Μια διακριτική θέα προς τον ορίζοντα και το νερό. Και αναρωτιόμασταν αν η θέα μέσα από την κάμερα θεωρείται μια ζωντανή εικόνα. Και γιατί αυτή η εικόνα θεωρείται πιο έμμεση από ότι η αρχιτεκτονική που πλαισιώνει την ίδια θέα;»
Το High line, η κατασκευή του οποίου ολοκληρώθηκε σε διαφορετικές φάσεις (2009, 2011, 2014 και 2019) από το γραφείο Diller Scofidio+Renfro αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα σχέδια αστικής ανάπλασης και για τον λόγο αυτό έχει κερδίσει παγκόσμια αναγνώριση. Έμπνευση για τη δημιουργία του αποτέλεσε η μελαγχολική και ατίθαση ομορφιά που παρουσιάζουν τα ερείπια της μετα-βιομηχανικής εποχής, με τη φύση ν’ ανακτά ένα κάποτε ζωτικό κομμάτι της αστικής υποδομής δημιουργώντας ένα νέο πάρκο στο οποίο αντικατοπτρίζεται η ιστορία του. Σε αυτό διαφαίνεται η βιοποικιλότητα που δημιουργήθηκε όταν η αστική υποδομή σταδιακά ερειπώθηκε, όπως αυτή έχει μεταφραστεί σε μια σειρά αστικών μικροκλιμάτων τοπικού χαρακτήρα κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής που περιλαμβάνει ηλιόλουστους, σκιερούς, υγρούς, ξηρούς, ανοιχτούς και προστατευμένους χώρους. Με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του έργου το 2009, πολλές μιμητικές εκδοχές του έχουν κάνει την εμφάνισή τους σε όλο τον κόσμο. High line, completed in different phases (2009, 2011, 2014 & 2019) by Diller Scofidio+Renfro, constitutes an urban transformation that has gained worldwide recognition. The High Line is inspired by the melancholic, unruly beauty of this post-industrial ruin, where nature has reclaimed a once vital piece of urban infrastructure, the new park interprets its inheritance. It translates the biodiversity that took root after it fell into ruin in a string of site-specific urban micro-climates along the stretch of the railway that includes sunny, shady, wet, dry, windy, and sheltered spaces. Since the completion of phase one in 2009, copycat versions have popped up in dissident contexts across the globe.
[f.01]
The studio is also known for its independent, cross-genre work as well as experimental projects such as the Slow House or the Blur Building. “When we got to Slow House, we were really interested in framing the context. And the context was this beautiful view in the Hamptons, looking out over the bay. As far as the eye could see was this protected view. We were really interested in how you see this context, and it only becomes a view when it’s in context. A discrete view out to the horizon and the water.
And we were asking ourselves the question, is the view from a video camera a live view? Why is that more mediated than the architecture framing the view itself?”
the Femme Issue 154
High Line | Photography by Iwan Baan
High Line | Photography by Iwan Baan
[f.01]
«Ακόμα και όταν γνωρίζαμε ότι επρόκειτο να χτιστεί, δεν περιμέναμε ποτέ ότι θα ήταν τόσο δημοφιλές. Ήταν τεράστια έκπληξη για εμάς. Όταν πρωτοξεκινήσαμε να ασχολούμαστε με το έργο, υπολογιζόταν ότι το High Line θα υποδεχόταν περίπου τρεις χιλιάδες επισκέπτες τον χρόνο. Πέρσι, το επισκέφθηκαν παραπάνω από 8 εκατομμύρια άνθρωποι, διαψεύδοντας όλες τις προβλέψεις. Η σκουριασμένη και απαρχαιωμένη αυτή υποδομή περιτριγυριζόταν από έναν τεράστιο άδειο χώρο που χρησιμοποιούνταν ως χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων και οι ιδιοκτήτες ακινήτων στην περιοχή ήθελαν να το κατεδαφίσουν, καθώς υποτιμούσε την αξία των ακινήτων τους. Πέρσι το High Line είχε 8 εκατομμύρια επισκέπτες και, όπως ήταν λογικό, οι τιμές των παρακείμενων ακινήτων έχουν εκτιναχθεί στα ύψη. Εκεί που πρότερα υπήρχαν άδεια τείχη δίπλα σε ενεργά τρένα, σήμερα βρίσκονται γυάλινα σπειροειδή κτίρια που υπόσχονται την καλύτερη θέα του High Line. “Even after we knew it was going to be built, we never anticipated its popularity. That was another major surprise. When we first started, the High Line was projected to receive three thousand visitors a year. Last year, over 8 million people came. The rusty and obsolete structure was surrounded by a sea of open parking lots, and property owners in the area wanted to tear it down because it devalued their land. Last year, eight-million people visited the High Line, and the cost of adjacent property has been skyrocketing. Where there were once blank party walls next to active trains, today you’ll find glass buildings twisting for the best view of the High Line. Δημιουργήσαμε με αυτόν τον τρόπο ένα νέο είδος φωτοτροπισμού. Το μόνο για το οποίο μετανιώνουμε είναι η ταχύτητα με την οποία επήλθε ο αστικός
εξευγενισμός, καθώς ένα ακόμη επακόλουθο του έργου αυτού ήταν ότι το High Line έγινε απίστευτα δημοφιλές παγκοσμίως. Όταν εκδόθηκε το βιβλίο μας με τίτλο The High Line (Phaidon, 2015), υπήρχαν ήδη δεκάδες δημόσια πάρκα σε όλον τον κόσμο που βρίσκονταν στην φάση του σχεδιασμού και υπόσχονταν να δώσουν νέα πνοή σε αυτοκινητοδρόμους, γέφυρες και γραμμές τρένων που δεν χρησιμοποιούνταν πλέον. Το High Line αποτέλεσε σημείο αναφοράς για όλα αυτά τα εγχειρήματα και έτσι αντιληφθήκαμε πως με το έργο αυτό αγγίξαμε, χωρίς να το αντιληφθούμε, ευαίσθητες χορδές στην παγκόσμια κουλτούρα, οι οποίες συνδέονται με δύο σημαντικά φαινόμενα. Το πρώτο έχει σχέση με την οικολογία: η διάθεση περιορισμένων πόρων μάς αναγκάζει να ανακαλύψουμε εκ νέου παλιά πράγματα και όχι να τα απορρίψουμε. Το δεύτερο σχετίζεται με την ανάγκη να προστατεύσουμε τον συγκεκριμένο χώρο από μια ενδεχόμενη ιδιωτικοποίηση, καθώς ζούμε σε πόλεις που στην πλειονότητά τους αποτελούνται από ιδιωτικοποιημένους χώρους. Η απομάκρυνση της απαρχαιωμένης αυτής υποδομής από τον χώρο θα ήταν πολυδάπανη, ενώ η επαναχρησιμοποίησή της συνέβαλε στην περιορισμό των απορριμμάτων και ωφέλησε την ποιότητα της ζωής των ανθρώπων που ζουν στην πόλη. Παρ’ όλα αυτά, η συνεισφορά του High Line στην οικονομία της Νέας Υόρκης έπαιξε καταλυτικό ρόλο και δύσκολα θα μπορούσε να επαναληφθεί» δηλώνει η Elizabeth Diller στο Archisearch the Paper Edition. We produced a new kind of phototropism. But we regret that gentrification came so fast. Another outcome was that the High Line went viral. When we did The book (The High Line (Phaidon, 2015), there were already five-dozen public parks in design all over the world on defunct highways, bridges, and train tracks that used the High Line as their reference. We unwittingly touched a nerve in global culture with respect to two signifi-
cant phenomena. One was ecological: limited resources force us to reinvent rather than discard old things. The other was the urge to protect space in our progressively privatized cities. Obsolete infrastructure is costly to remove, and its reuse can both curb our waste and benefit the quality of urban life. However, the catalytic effect of the High Line on the New York economy is hard to replicate, states Elizabeth Diller to Archisearch the Paper Edition. Όσον αφορά το έργο «The Shed», η αρχική αντίδραση των τοπικών αρμόδιων ήταν αρνητική, καθώς θεώρησαν πως ο χαρακτηρισμός «πολιτιστικό» δεν ταίριαζε στο συγκεκριμένο έργο. Όμως η δημιουργία των αρχιτεκτονικών γραφείων Diller Scofidio+Renfro και Rockwell Group αποδείχθηκε ένας από τους σημαντικότερους πολιτιστικούς πόλους έλξης επισκεπτών στο Manhattan. Το Κτίριο Bloomberg του έργου «The Shed» έχει χαρακτηριστεί ως ένα φανταστικό Fun Palace το οποίο έγινε πραγματικότητα και του οποίου η ευέλικτη κατασκευή επιτρέπει τη φιλοξενία διαφόρων πολιτιστικών εκδηλώσεων. Το βιομηχανικό παρελθόν των High Line και West Side Railyard αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για το σύστημα κινητικότητας του The Shed. Με την χρήση συμβατικής υποδομής που θα εξασφάλιζε τη δομική του σταθερότητα και προσθέτοντας την τεχνολογία του γερανού που θα ενεργοποιούσε το άνοιγμα του κελύφους του κτιρίου, του δόθηκε η δυνατότητα να φιλοξενήσει μεγάλο εύρος εκδηλώσεων σε εσωτερικό και εξωτερικό χώρο. Even though the initial reaction from the local officials that didn’t think the word “culture” was appropriate for a place like this, The Shed that was designed by the architectural firms Diller Scofidio+Renfro and Rockwell Group is proven to be
the Femme Issue 155
High Line | Photography by Timothy Schenck
one of the most significant cultural poles of attraction in Manhattan. The Shed’s Bloomberg Building, which is characterized by many as a visionary Fun Palace that became real, is a flexible structure that can accommodate various cultural events. The mobility system of The Shed was inspired by the industrial past of the High Line and West Side Railyard. While using conventional structural systems in order to reach structural stability and adding the crane technology that would activate the building’s envelope, this building can host a range of big events both in its inside and outside space. Μάλιστα, το γραφείο Diller Scofidio+Renfro ολοκλήρωσε πρόσφατα το πρώτο Ολυμπιακό και Παραολυμπιακό Μουσείο στις ΗΠΑ -και συγκεκριμένα στο Colorado. Το μουσείο αποτελείται από όγκους αλουμινίου κεκαλυμμένους από μία ατσάλινη υπερκατασκευή που μοιάζει να διπλώνει πάνω από τα τζάμια που βρίσκονται στο ισόγειο· επιπλέον υπάρχουν κάθετα παράθυρα που υψώνονται μέχρι την κορυφή του κτιρίου. Diller Scofidio+Renfro recently completed the first-ever U.S. Olympic and Paralympic Museum in Colorado. The museum is composed of four aluminum-covered volumes wrapped in a steel superstructure that appears to fold overglazing on the ground floor, with vertical windows extending to the top of the building.
[f.01]
www.dsrny.com
[f.01]
156
the Femme Issue
the Femme Issue
157
[f.01]
the Femme Issue
High Line | Photography by Julien Lanoo ←←
High Line | Photography by Timothy Schenck ←
158
High Line | Photography by Iwan Baan
High Line | Photography by Iwan Baan
The Shed | Photography by Iwan Baan
Photography by Timothy Schenck ↑
[f.01]
MoMA Extension | Photography by Brett Beyer
the Femme Issue
159
[f.01]
the Femme Issue 160
f.02
[f.02]
“Citizens can now actively participate in the design process of future Greek cities, thanks to the project initiated by the Urbana team. This team, which operates as an NGO, focuses its attention on designing collaboratively, with a female perspective.”
Όλες οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν από το Urbana Lab, 2020 / All photographs provided by Urbana Lab, 2020
«Οι πολίτες μπορούν να συμμετέχουν ενεργά στον σχεδιασμό των ελληνικών πόλεων για το αύριο, χάρη στη δουλειά της ομάδας Urbana. Η ομάδα, που λειτουργεί ως ΜΚΟ, εστιάζει στον συμμετοχικό σχεδιασμό, με μία γυναικεία οπτική.»
the Femme Issue
Urbana Lab
Μελίνα Αρβανίτη-Πολλάτου Melina Arvaniti-Pollatou
the
Urbana
161
Join
culture!
[f.02]
the Femme Issue 162 ■
Την υλοποίηση προγραμμάτων και δράσεων με στόχο την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στη χωρική και κοινωνική αναδιαμόρφωση των ελληνικών πόλεων, και ■
Την ανάπτυξη αρχιτεκτονικών και πολεοδομικών προτάσεων με άξονα την ισότητα και τη συμπερίληψη στον δημόσιο χώρο.
[f.02]
Urbana was an idea by Eva Grigoriadou, who used to live and study Architecture in Barcelona and was inspired by similar initiatives and innovative practices that were implemented there, in order to achieve a further development of the city. These practices are based on collaborative design methods that advocate for the principles of equality and inclusion. Georgia Manousogiannaki, an Architect, joined and contributed to this shared vision, along with Athanasios Zervopoulos, who is an Electronics Engineer, Maria Xanthopoulou, also an Architect, and a broader network of engineers, educa-
tors and social scientists, who actively support the organization and participate in the molding and implementation of the projects run by Urbana. Their action started in 2018 and focuses on two main pillars: ■
Implementing projects and actions with the aim to increase citizen participation in the spatial and social reconfiguration of Greek cities, and
■
The development of architectural and urban planning suggestions oriented around equality and inclusion in public places.
MA: Επιχειρείτε μια έμφυλη προσέγγιση στον σχεδιασμό του δημόσιου χώρου, σημειώνοντας ότι οι πόλεις που ζούμε είναι κατά κύριο λόγο σχεδιασμένες και κατασκευασμένες από άνδρες. Πώς θα ορίζατε έναν σχεδιαστικό αντίλογο σε επίπεδο εμπειρίας για τον πολίτη; UL: Η προσέγγισή μας βασίζεται στο ότι ένας σχεδιασμένος χώρος δεν είναι ένα ουδέτερο πεδίο με ίσες ευκαιρίες για όλες και όλους. Ένας χώρος έχει σχεδιαστεί θέτοντας συγκεκριμένες προτεραιότητες, διευκολύνοντας έτσι συγκεκριμένες δραστηριότητες. Αν αναλογιστούμε ότι παραδοσιακά ήταν κυρίως άνδρες εκείνοι που τις προηγούμενες δεκαετίες έλαβαν αποφάσεις για τη χωρική ανάπτυξη των πόλεων, συμπεραίνουμε ότι οι χώροι στους οποίους ζούμε μέχρι και σήμερα έχουν σχεδιαστεί με βάση προτεραιότητες που εκείνοι αρχικά έθεσαν. Αυτό δεν το χαρακτηρίζουμε ως κάτι αρνητικό, αλλά αντιλαμβανόμαστε ότι χρειάζεται να διευρυνθεί η αντίληψη και οι προσδοκίες που έχουμε από τους χώρους που ζούμε, ώστε να έχουμε την αίσθηση μίας πόλης που μας φροντίζει και μας βοηθά να φροντίζουμε τους άλλους. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ακτιβίστρια Jane Jacobs «Οι πόλεις έχουν τη δυνατότητα να προσφέ-
ρουν κάτι για όλους και όλες, μονάχα όταν δημιουργούνται από όλους και όλες». MA: You attempt a gendered approach while designing public spaces, noting that the cities we live in are mainly designed and constructed by men. How do you respond to that while designing spaces and how can this change the citizens’ experience? UL: Our approach is based on the fact that a designed space is not a neutral area offering equal opportunities to both women and men. Every space is designed with certain priorities in mind and, as a result, facilitating certain activities. When we consider that historically it was mainly men that during the past decades decided on how territorial development of the cities we live in should look like, it is safe to conclude that the spaces in which we live today have been designed while prioritizing what they deemed important. We don’t characterize their approach as false, but we realize that we need to broaden it, as well as, raise our expectations regarding the spaces we live in and demand a city that caters to everyone and help us care for others. As the activist, Jane Jacobs, states “Cities have the capability of providing something for everybody, only because, and only when, they are created by everybody.” MA: Σχεδιάζετε και υλοποιείτε αρχιτεκτονικές και πολεοδομικές παρεμβάσεις που βασίζονται στις αρχές της «συμπερίληψης».
Όλες οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν από το Urbana Lab, 2020 / All photographs provided by Urbana Lab, 2020
Η Urbana ξεκίνησε με μια ιδέα της Εύας Γρηγοριάδου, που ζώντας και σπουδάζοντας αρχιτεκτονική στη Βαρκελώνη εμπνεύστηκε από αντίστοιχες πρωτοβουλίες και καινοτόμες πρακτικές που εφαρμόζονται για την ανάπτυξη της πόλης. Οι πρακτικές βασίζονται σε μεθόδους συμμετοχικού σχεδιασμού, προάγοντας τις αρχές της ισότητας και της συμπερίληψης. Στο όραμα αυτό εντάχθηκαν και η Γεωργία Μανουσογιαννάκη, επίσης αρχιτεκτόνισσα, ο Αθανάσιος Ζερβόπουλος, ηλεκτρονικός μηχανικός, η Μαρία Ξανθοπούλου, αρχιτεκτόνισσα, ενώ ένα ευρύτερο δίκτυο μηχανικών, εκπαιδευτικών και κοινωνικών επιστημόνων υποστηρίζουν στενά και συμμετέχουν στη διαμόρφωση και την υλοποίηση των προγραμμάτων της Urbana. Η δράση της ξεκινά το 2018 και εστιάζει σε δύο άξονες:
the Femme Issue 163
UL: Στον τομέα της αρχιτεκτονικής η συμπερίληψη εκφράζει την ικανότητα ενός σχεδιασμένου χώρου να ανταποκρίνεται σε ένα μεγαλύτερο εύρος αναγκών και επιθυμιών των ανθρώπων. Ένας συμπεριληπτικός χώρος είναι προσβάσιμος απ’ όλες και όλους (παιδιά, ηλικιωμένοι, ΑμεΑ), ενθαρρύνει μία ποικιλομορφία παράλληλων δραστηριοτήτων και παρέχει τον κατάλληλο εξοπλισμό για την ενίσχυση της αίσθησης άνεσης και ασφάλειας των ανθρώπων (καθιστικά, πόσιμο νερό, σκιά, επαρκής φωτισμός κ.ά.). Ένας συμπεριληπτικός χώρος όμως δεν μπορεί να σχεδιαστεί μόνο «από τα πάνω». Μέσα από εργαστήρια συμμετοχικού σχεδιασμού με ομάδες κατοίκων δίνουμε την ευκαιρία ν’ ακουστούν οι διαφορετικές οπτικές και υποστηρίζουμε την ουσιαστική εμπλοκή των πολιτών στην αναδιαμόρφωση των χώρων της πόλης. MA: You design and implement architectural and urban planning interventions that are based on the principles of this broader approach, right?
MA: Την άνοιξη του 2019 υλοποιήσατε πιλοτικά στο 45ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών το πρόγραμμα δράσεων «Αυλές συμπερίληψης». UL: Το πρόγραμμα βασίζεται στη μεθοδολογία “Εl pati de l’escola en igualtat” (H σχολική αυλή ένας χώρος ισότητας) που αναπτύχθηκε και εφαρμόζεται από την ομάδα Equal Saree στη Βαρκελώνη της Ισπανίας, με την οποία συνεργαζόμαστε. Το πρόγραμμα βασίζεται στην παρατήρηση ότι σε μία τυπική αυλή δημοτικού σχολείου τα μοναδικά συνήθως στοιχεία εξοπλισμού που υπάρχουν είναι μπασκέτες και τέρματα ποδοσφαίρου. Έτσι παρατηρούμε παιδιά που επιθυμούν να παίξουν μπάσκετ, ποδόσφαιρο ή παρόμοιες δραστηριότητες μεγάλης έντασης, συνήθως αγόρια, να καταλαμβάνουν το κέντρο της αυλής, ενώ παιδιά τα οποία επιθυμούν μία χαμηλότερης έντασης δραστηριότητα να εκτοπίζονται στην περιφέρεια του χώρου, με σημαντικά λιγότερες επιλογές για παιχνίδι. Η σχολική αυλή είναι ο πρώτος δημόσιος χώρος για το παιδί και παρατηρούμε ότι ήδη σ’ αυτόν τον χώρο δημιουργούνται συγκεκριμένες δυναμικές και ιεραρχίες οι οποίες σχετίζονται και με μία ευρύτερη έμφυλη διάσταση στη χρήση του ήδη απ’ αυτή την ηλικία. Μέσα από τη δράση «Αυλές συμπερίληψης», τα παιδιά παρατήρησαν την χωρική αλλά και την κοινωνική διάπλαση της αυλής, αντιλήφθηκαν δυναμικές, εξοικειώθηκαν με μεθόδους συμμετοχικού σχεδιασμού και έκαναν προτάσεις ανασχεδιασμού της αυλής (με τη χρήση αρχιτεκτονικών μέσων όπως κολάζ, σχέδιο, χάρτες, μακέτα κ.ά.) με στόχο να γίνει πιο συμπεριληπτική και να μπορεί να υποστηρίζει ισάξια μία πολλαπλότητα παιχνιδιών και δραστηριοτήτων.
Αυτό το διάστημα είμαστε στη διαδικασία διερεύνησης πηγών χρηματοδότησης για την υλοποίηση των κατασκευαστικών/αρχιτεκτονικών προτάσεων που αναπτύχθηκαν από τα παιδιά και τη δημιουργία μίας πρότυπης συμπεριληπτικής αυλής στο παραπάνω δημοτικό σχολείο. MA: In spring of 2019 you implemented the pilot action program “Inclusive Schoolyards” at the 45th Primary School of Athens. UL: This program is based on the method “Εl pati de l’escola en igualtat” (“The schoolyard is an inclusive space”) that was developed and implemented by the Equal Saree team in Barcelona, Spain with which we have a collaborative relationship. This program was first developed after the realization that the yard of a typical Primary School only consists of a basketball court and a football pitch. Hence, we witness children who want to play basketball, football or other similar intense activities, mainly boys, occupy the center of the schoolyard, while the rest of the pupils are being sidelined at the courtyard periphery, where their options for games are limited. The schoolyard is the first public space for our children and we have realized that a certain dynamic and hierarchies have already been formed there, which are related to a broader gendered perspective of how public space is used, even from this very young age.
[f.02]
UL: Regarding architecture, this approach expresses the capability to design a space that could cater a wide range of needs and desires of different people. An inclusive space should be accessible to everyone (women, men, children, the elderly, people with disabilities), and encourage the diversity of parallel activities while providing the appropriate equipment that will amplify the sense of comfort and security experienced by the citizens (sitting areas, water safe for consumption, covered areas, adequate lighting, etc.) However, an inclusive space cannot be designed only by architects. This can be facilitated only in collaborative design workshops, where groups
of citizens are given the opportunity to be heard, as well as, different points of view to be included. We strongly believe and support the actual involvement of the citizens in the reconfiguration of spaces in the city.
the Femme Issue 164
At this time, we are in the process of researching funding options that could help with the implementation of structural and architectural suggestions that were developed by children and will result in the development of a pilot inclusive schoolyard at the aforementioned primary school. Μπορείτε να βρείτε το βίντεο καμπάνιας crowdfunding για τη μετάφραση του οδηγού “El pati de l’escola en igualtat” (δράση «Aυλές Συμπερίληψης»): You can find the video of the crowdfunding campaign that was used for the translation of the guide “El pati de l’escola en ingualtat” (“Inclusive Schoolyards” initiative):
[f.02]
www.bit.ly/EPEigualtat Στοιχεία επικοινωνίας / Contact details: Fb In urbana_lab info@urbana.gr
Όλες οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν από το Urbana Lab, 2020 / All photographs provided by Urbana Lab, 2020
After the initiative “Inclusive Schoolyards” was first implemented, the pupils started noticing the territorial and social configuration of the schoolyard, the dynamic that has been created and they familiarized themselves with collaborative design methods while suggesting the reconfiguration of the schoolyard (with the use of architectural techniques such as collage, sketches, maps, mockups etc.) in order to create an inclusive space that can equally support a multitude of games and activities.
the Femme Issue 165
[f.02]
the Femme Issue 166
f.03 Η Λυδία Ξυνογαλά είναι αρχιτέκτων. Μέσω του γραφείου της, ALOS, με έδρα στη Νέα Υόρκη, τη Ζυρίχη και την Αθήνα, δημιουργεί κτίρια, αντικείμενα, περιβάλλοντα, εκθέσεις και εσωτερικούς χώρους. Έχει λάβει διάφορες διακρίσεις, πρόσφατα από το New York Foundation for the Arts και στα Βραβεία Ελληνικής Αρχιτεκτονικής. Το έργο της έχει εκτεθεί διεθνώς και δημοσιευθεί σε βιβλία εκδόσεων Rizzoli και Princeton University. Έχει σπουδάσει αρχιτεκτονική στη Bartlett, Cooper Union και Princeton. Έχει διδάξει στο Columbia University, City College New York, Cooper Union και είναι υποψήφια διδάκτωρ στο ΕΤΗ Ζυρίχης. Μιλήσαμε μαζί της για το έργο του γραφείου ALOS, τις επιρροές της, καθώς και τη συμμετοχή της στο School Of Infinite Rehearsals του Onassis AiR 2020-21.
[f.03]
We embarked on a discussion with her revolving around the work of her architecture practice, ALOS, her influences, and her participation in the School Of Infinite Rehearsals by Onassis AiR 2020-21.
Photography by Susanne Hefti
Lydia Xynogala is an architect. Through her architecture practice, ALOS, based in New York, Zurich, and Athens, she creates buildings, objects, environments, exhibitions and interior spaces. She recently received awards by the New York Foundation for the Arts and the Greek Architecture Awards among others. Her work has been exhibited internationally and has also been included in books published by Rizzoli and Princeton University. She studied architecture in Bartlett, Cooper Union, and Princeton. Later, she taught at Columbia University, City College New York, and Cooper Union and she is a doctoral fellow at ETH Zurich.
the Femme Issue
Lydia Xynogala
Tina Marinaki Τίνα Μαρινάκη
167 [f.03]
the Femme Issue 168
House in Achladies | Photography by Yiorgis Yerolymbos «ALOS είναι μια σειρά από ακρωνύμια και παιχνίδια λέξεων που περιγράφουν τη φύση και τα ενδιαφέροντα της αρχιτεκτονικής μου πρακτικής. Δημιουργούν μια συνάθροιση από δραστηριότητες και μεθοδολογίες που αλλάζουν διαρκώς.» “ALOS is a series of acronyms and a word-game that describes the nature and ongoing interests of my practice. It is a mixture of activities and methodologies that are continuously evolving.” ARCHITECTURE. LANDSCAPE. ATELIER. LABORATORY. ANALYZES. LEARNS. ADVANCED. LAND. ALTERNATIVE. LIAISONS. ANOTHER. LOCAL. AGGREGATE. LATERAL. ANALOG. LOVE.
OBJECT. OFFICE. ORGANIZES. OBSERVING. ON. ORDINARY. ORE. OF.
STORY. STUDIO. STUDIES. STATION. SPACE. SALON. STRATA. STUFF.
[f.03]
TM: Μία κατοικία στη Σκιάθο, επιμέλειες εκθέσεων, μία βικτωριανή κατοικία στο Λονδίνο, σχεδιασμός αντικειμένων, πειραματισμός με υλικά. Τι είναι αυτό που συνδέει τόσο διαφορετικά έργα και κλίμακες; ΛΞ: Πράγματι, τα έργα είναι διαφορετικά στη γεωγραφία, τα προγράμματα και τη φύση τους. Ωστόσο, μοιράζονται εννοιολογικά ενδιαφέροντα και μεθοδολογικές προσεγγίσεις: τη δημιουργία χώρων που είναι σε διάλογο με το φυσικό περιβάλλον, το πώς η υλικότητα και η πολιτιστική ιστορία είναι αναπόσπαστα στην κατασκευή του δομημένου περιβάλλοντος. Οι μελέτες δουλεύονται στα αρχικά στάδια κυρίως με μακέτες και κολάζ και αυτό επιτρέπει τη μετακίνηση ανάμεσα σε διαφορετικές κλίμακες και έργα, δημιουργώντας έναν τρόπο επικοινωνίας μεταξύ τους. Συχνά ένα πείραμα υλικού γίνεται έμπνευση για τη φόρμα ενός έργου ή για μια τεχνική λεπτομέρεια. TM:
A house in Skiathos, curating exhibitions,
a Victorian house in London, designing objects, experimenting with different materials. What is the connection between all these different projects and scales you are working across? LX:
TM: δοσιακές φυσικού, και τις Μπορείτε
It’s true that my work differs in terms of its geography, format, and nature. However, it shares the same conceptual interests and methodological approach: creating spaces that are in a constant dialogue with the natural environment and showing how the choice of materials and cultural history are two interconnected notions when constructing the built environment. In the early stages, research is conducted through architectural models and collages, a process that allows moving between different scales and projects, while creating a passage of communication between them. Sometimes experimenting with materials can inspire how a project or its technical modalities are going to be formed. Η έρευνά σας, παρακάμπτοντας τις παραδιχοτομήσεις μεταξύ οικοδομημένου και εστιάζει στη συγκεχυμένη συνύπαρξή τους διαπλοκές αρχιτεκτονικής και γεωλογίας. να μας πείτε λίγα περισσότερα για αυτό;
ΛΞ: Με ενδιαφέρει η σχέση της αρχιτεκτονικής με το χρόνο. Και κατά κάποιο τρόπο τα κτίρια είναι ένα είδος γεωλογίας που μετατρέπεται σε μορφή, αν σκεφτούμε την οικοδομική ύλη, τα ορυκτά και πώς τα κτίρια γίνονται ένα με τα στρώματα της γης. Η γεωλογία εξετάζει στρώσεις ύλης και διατυπώνει μια ιστορία, κάτι που με ενδιαφέρει ως προσέγγιση στην αρχιτεκτονική ως υλική πρακτική και time-based medium.
TM:
Your research seems to be bypassing traditional dichotomies of the built and natural environment and focuses on how these two coexist, as well as the interrelation between architecture and geology. Would you like to share more about this?
LX:
I am really interested in the relationship between architecture and time. And, in a way, buildings can be considered a part of geology that changes form through time, as we have seen how building material, minerals, and buildings are merged into the layers of the earth. In geology, scientists examine the Earth’s layers and narrate a story, something that I have always found fascinating. This is also related to architecture and I am really interested in approaching architecture as a material practice and a time-based medium.
TM: Πώς συνδέεται το ακαδημαϊκό σας έργο με το υλοποιημένο αρχιτεκτονικό; ΛΞ: Ξεκίνησα την αρχιτεκτονική μου πρακτική και τη διδασκαλία σε διάφορα πανεπιστήμια της Νέας Υόρκης (Cooper Union, Columbia, City College) ταυτόχρονα. Το να μπορώ να συνδυάζω και τα δύο είναι αναπόσπαστο μέρος της σκέψης μου και της ανάπτυξης της δουλειάς μου. Από αυτή την άποψη, δεν τέθηκε ποτέ το πώς να δημιουργήσω ένα σύνδεσμο μεταξύ των δύο, καθώς είναι για μένα μάλλον μια απρόσκοπτη (seamless) και παραγωγική σχέση. Ερωτήσεις που διατυπώνω στην έρευνα, σε σεμινάρια και στούντιο με μαθητές ενημερώνουν την προσέγγιση σε έργα. Ταυτόχρονα, με τα κατασκευασμένα έργα προκύπτουν νέες ερωτήσεις και παρατηρήσεις που εισάγω στη διδασκαλία. TM:
Is there a connection between your academic work and your implemented
the Femme Issue 169
architectural work? LX:
I started my studies and training in architecture at the same time in different universities (Cooper Union, Columbia, City College), all located in New York. My ability to combine these two has always been an integral part of my thought process and evolution as an architect. As a result, there has not been a need to create a connection between them, as I have always thought of it as a seamless and productive relationship. Questions born through the research process, in seminars and studios with my students inform the approach I follow when dealing with new projects. At the same time, through implemented projects, we witness new questions arising, as well as observations that I introduce into my teaching.
TM: Ποιος είναι ο ρόλος του ανθρώπου στο σχεδιασμό σας; ΛΞ: Στο σχεδιασμό στοχεύω στη δημιουργία χώρων που προκαλούν νέους τύπους κοινωνικότητας. Παράλληλα με ενδιαφέρει το πώς τα έργα μπορούν να μας κάνουν να αντιληφθούμε το περιβάλλον γύρω μας, εστιάζοντας σε στοιχεία που ίσως περνούν απαρατήρητα ή και αδιάφορα. Η έρευνά μου τα τελευταία χρόνια επικεντρώνεται στη διασταύρωση της αρχιτεκτονικής και της φροντίδας. Χώροι που εστιάζουν στη φροντίδα των παιδιών, εναλλακτικοί χώροι περίθαλψης και υγείας. Αυτή η διερεύνηση έχει και επείγουσα διάσταση ειδικά λόγω της πρόσφατης πανδημίας. How much does human presence influence the design of your projects?
LX:
When designing, I opt for creating spaces that evoke new ways of human
TM: Η κατοικία στις Αχλαδιές Σκιάθου είναι σχεδιασμένη ως μια σειρά παράλληλων, γειτνιαζόντων όγκων με έμφαση στη χωρική εμπειρία και επιρροές από το μεσογειακό τοπίο, που “καδράρουν” τη θέα. Μιλήστε σας για τα αρχιτεκτονικά μέσα με τα οποία προσεγγίζετε την πρόκληση του κατοικείν στο συγκεκριμένο τοπίο. ΛΞ: Η αρχιτεκτονική του έργου - μέσω παράλληλων, γειτνιαζόντων όγκων – αποτελεί οπτικά πρίσματα προς το τοπίο. Μέσα από μεγάλα ανοίγματα στο νότο και μικρά ανοίγματα στο βορρά, η θάλασσα και η πλαγιά εισέρχονται αντίστοιχα στο οπτικό πεδίο. Με ενδιέφερε να δημιουργήσω αυτόν το διάλογο με το περιβάλλον ως μέρος όλων των καθημερινών δραστηριοτήτων, ύπνου, μαγειρέματος, ανάπαυσης. Οι κάτοικοι του σπιτιού μπορούν να εκτελούν όλες αυτές τις δραστηριότητες σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους και, ταυτόχρονα, να διατηρούν την αίσθηση ατομικότητας. Καθώς το ίδιο καρέ επαναλαμβάνεται σε κάθε τόμο, με το τοπίο να αλλάζει ανεπαίσθητα, δημιουργεί μια αίσθηση δυναμικής συνέχειας μέσα στο σπίτι. Παράλληλα, χρησιμοποιήθηκαν υλικά συνηθισμένα σε παλαιότερες ελληνικές κατοικίες: μωσαϊκό δάπεδο, μαρμάρινες επενδύσεις και επίχρισμα. Αυτή η οικεία υλικότητα χρησιμοποιείται ωστόσο σε χώρους, μορφές και συνδυασμούς που περιέχουν διαρκώς το στοιχείο του απρόβλεπτου.
TM:
The house you designed in Achladies, Skiathos is an aggregate of parallel adjoining volumes, where the emphasis is given on the spatial experience and the clear influences by the Mediterranean landscape that “frame” its view. Can you tell us a few words about how you approached the challenge of creating a living space in this specific landscape?
LX:
The design of the parallel adjoining volumes constitutes a viewing apparatus onto the landscape. Through a large opening to the south and smaller northern ones, the spaces contemplate the sea and the slope too. I really wanted the natural environment to be implemented in every daily activity, such as sleeping,
[f.03]
TM:
interaction. I am also really passionate about creating spaces that make us aware of the environment around us, focusing on elements that might be unnoticed by most or, even, indifferent to some. During these last years, my research has been focusing on connecting the notions of architecture and care. Spaces built to accommodate childcare, alternative care, and health facilities. This research is one of our top priorities especially now, because of the pandemic.
the Femme Issue 170
House in Achladies | Photography by Yiorgis Yerolymbos
cooking, and resting. The inhabitants of the house are able to perform all these activities in close proximity with each other and, at the same time retain a sense of their individuality. As the same view is repeated in every volume with slight changes, a sense of dynamic continuity is created throughout the house. For the implementation of the house, materials familiar in older Greek residential interiors, such as terrazzo floors, marble, and plaster render, were used. However, all these familiar materials are found in spaces, forms, and combinations that are quite unexpected. TM: Ποιες είναι οι επιρροές σας στο σχεδιασμό και από πού αντλείτε έμπνευση;
[f.03]
ΛΞ: Οι επιρροές μου προέρχονται από το χώρο της τέχνης, των φυσικών επιστημών, τη λογοτεχνία, κυρίως όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο κατανοούν, διαδίδουν και επικοινωνούν έννοιες. Μερικές από τις εμπνεύσεις μου στην αρχιτεκτονική προέρχονται από τη Lina Bombardi, την Eileen Gray ή την Minnette de Silva. TM:
What influences the way you design and where do you draw your inspiration from?
LX:
My influences derive from the fields of art, natural sciences, literature, focusing mainly on the way each of them understands, disseminates, and communicates different notions. Regarding architecture, I draw some of my inspiration from Lina Bombardi, Eileen Gray, and Minnette de Silva.
TM:
κιμάζουμε νέες ιδέες. Η πρόσφατη έρευνά μας επικεντρώθηκε σε αδρανή και composite υλικά. TM:
Do you have any favorite materials that you usually work with?
LX:
I don’t have any preferred materials. When starting to work on a new project, we develop a material concept and test new ideas. Our most recent research was focused on aggregates and composite materials.
TM: Σήμερα η αρχιτεκτονική εικόνα ταξιδεύει ταχύτατα παντού μέσα από τα social media. Ποιες νέες προκλήσεις γεννά αυτό για τον αρχιτέκτονα; ΛΞ: Νομίζω ότι η παγίδα αυτού του ατελείωτου scroll είναι ότι η αρχιτεκτονική μειώνεται σε μια εικόνα, η οποία καταναλώνεται μέσα σε δευτερόλεπτα. Και βλέπουμε συχνά την αρχιτεκτονική να υπηρετεί αυτήν την αισθητική κατανάλωση. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το γεγονός ότι η αρχιτεκτονική είναι εκ φύσεως ένα πολύ αργό μέσο που απαιτεί μεγάλη υπομονή στη δημιουργία του. Από την άλλη πλευρά, νομίζω ότι υπάρχει κάτι πολύ ενδιαφέρον στην αμεσότητα και την ταχύτητα, καθώς σχετίζεται με τη γνώση και διάδοση των πληροφοριών. Έχω μάθει πολλά για νέα έργα και ιστορία της αρχιτεκτονικής από το instagram, αλλά χρειάζεται πάντα κάποια περαιτέρω ανάγνωση για να κατανοήσω πραγματικά ένα έργο. Διαβάζω αρχιτεκτονικά περιοδικά! TM:
Nowadays, architectural images can reach an international audience in just a few seconds through social media. What are the challenges an architect might face because of it?
LX:
I believe that we fall into the trap of an endless scroll and, as a result,
Με τι υλικά προτιμάτε να δουλεύετε;
ΛΞ: Δεν έχω προτιμώμενη παλέτα υλικού. Για κάθε έργο αναπτύσσουμε ένα υλικό concept και δο-
architecture is reduced to an image that will be consumed in just a few seconds. We usually see architecture serving this aesthetic consumption and that contradicts the fact that architecture is a slow medium by nature, as it requires great patience in creating a project.
On the other hand, I am fascinated by the immediacy and rapidity that is associated with knowledge and the distribution of information. Instagram has been a source of knowledge for me, as it has introduced me to new projects and the history of architecture as well. Of course, I always need to do further research to really understand a project and that is why I read architecture magazines!
TM: Τι έχετε εντοπίσει ως εμπόδιο ή δυσκολία για τους νέους αρχιτέκτονες στην Ελλάδα; ΛΞ: Ζω και εργάζομαι ως αρχιτέκτονας εκτός Ελλάδας για δύο δεκαετίες, ως εκ τούτου δεν μπορώ να μιλήσω συγκεκριμένα για τον ελληνικό χώρο. Τον τελευταίο χρόνο μόνο μοιράζω πιο πολύ το χρόνο μου μεταξύ Αθήνας, Νέας Υόρκης και Ζυρίχης. Πιστεύω, ωστόσο, ότι υπάρχουν κοινές προκλήσεις για τους νέους αρχιτέκτονες ανεξαρτήτως γεωγραφικής περιοχής: η πανδημία μάς ωθεί να αναθεωρήσουμε τον τρόπο που ζούμε, εργαζόμαστε και συνυπάρχουμε, ειδικά σε μεγάλες πόλεις. Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και η υπερθέρμανση του πλανήτη έχουν περαιτέρω επιπτώσεις στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Τέλος, υπάρχει μια αυξανόμενη ανάγκη να εξετάσουμε τον ρόλο της αρχιτεκτονικής σε συνάρτηση θεμάτων κοινωνικής δικαιοσύνης και συμπερίληψης (inclusivity) αντί αποκλεισμού.
the Femme Issue
House in Achladies | Photography by Yiorgis Yerolymbos
171
TM:
What do you identify as an obstacle or difficulty for emerging architects in Greece?
LX:
I have lived and worked as an architect abroad for the last two decades and, as a result, I am unable to talk about the Greek scene of architecture alone. During the previous year, I divided my time between Athens, New York, and Zurich and I have found that emerging architects face challenges that are most common, regardless of their geographical location. The pandemic has forced us to reevaluate our way of living, working, and co-existing, especially in big cities. Environmental degradation and global warming have had a further impact on how we approach architectural design too. Lastly, there is an increasing need to examine the role of architecture, while keeping in mind notions of social justice and inclusivity, instead of exclusion.
TM:
You are participating in the School Of Infinite Rehearsals by Onassis AiR 2020-21. What should we expect from this initiative?
LX:
The most interesting aspect of this research program is that we haven’t specified what the outcome is going to be. I am glad that I was chosen to participate as an architect and embark on a discussion with a group of amazing artists. We will collectively examine issues of ecology and the environment. I am opting to add to the discussion with my research on how material flow affects environmental resources and, also, share my knowledge of architecture and healing, specifically in Greece. I am very excited and hopeful about the collaboration possibilities that this exchange may lead to.
TM: Συμμετέχετε στο School Of Infinite Rehearsals του Onassis AiR 2020-21. Πείτε μας λίγα λόγια για το τι να αναμένουμε.
[f.03]
ΛΞ: Το μεγάλο ενδιαφέρον αυτού του ερευνητικού προγράμματος είναι ότι δεν υπάρχει καθορισμένο αποτέλεσμα του τι να περιμένουμε. Είμαι χαρούμενη που ως αρχιτέκτονας επιλέχθηκα να συμμετέχω στη συζήτηση ανάμεσα σε μια ομάδα καταπληκτικών καλλιτεχνών. Θα ασχοληθούμε συλλογικά με ερωτήσεις σχετικά με την οικολογία και το περιβάλλον. Από τη δική μου πλευρά ελπίζω να συμβάλλω με την έρευνά μου σχετικά με το πώς οι ροές οικοδομικών υλικών (material flows) επηρεάζουν τους περιβαλλοντικούς πόρους, καθώς και θέματα αρχιτεκτονικής και ίασης, συγκεκριμένα στον ελλαδικό χώρο. Είμαι ενθουσιασμένη για τις δυνατότητες συνεργασίας που θ’ ανοίξει αυτή η ανταλλαγή.
[f.03]
Montessori School NewYork Upper WestSide
172
the Femme Issue
[f.03]
Recess Art Gallery and Offices, Brooklyn | Photography by Nick Johnson
the Femme Issue
the Femme Issue 174
House in Achladies | Photography by Yiorgis Yerolymbos
[f.03]
Three Guesthouses | Photography by Yiorgis Yerolymbos
the Femme Issue 175
Ennismore Gardens | Photography by Nicholas Worley
[f.03]
the Femme Issue 176
f.04
[f.04]
“Her name is deeply associated with modernism in relation to designing objects. Something that confirms that fact is that during the early decades of the 20th century, modernism was discovering itself in France.”
Charlotte Perriand, sur la chaise longue basculante, 1929
«Το ονοματεπώνυμό της οριοθετεί την πατρίδα του μοντέρνου όσον αφορά το σχεδιασμό αντικειμένων. Κάτι που επιβεβαιώνει το γεγονός ότι στη Γαλλία των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα ο μοντερνισμός ανακαλύπτει την ιστορία του».
the Femme Issue
Charlotte Always
Thanasis Diamantopoulos Θανάσης Διαμαντόπουλος
177
The sensitive rationalist
[f.04]
the Femme Issue 178
Charlotte Perriand, Salle de reception, 1955.©Adagp, Paris, 2019 | ©Charlotte Perriand | AChP.
Τα πρώτα δύο πράγματα που συνειδητοποιεί κανείς μπαίνοντας στην έκθεση για τη Charlotte Perriand στο Fondation Louis Vuitton είναι πρώτον, ότι από το σταυροδρόμι της πέρασαν οι μεγαλύτερες δημιουργικές προσωπικότητες του 20ού αιώνα. Από τον Μιρό μέχρι τον Πικάσο και τον Κορμπιζιέ, οι μεγάλοι δημιουργοί του 20ού αιώνα τη γνώρισαν και επηρέασαν το καθοριστικό για τον 20ό αιώνα σχεδιαστικό της έργο. Είχε αυτή την ιδιαίτερη πάστα της “αθάνατης” δημιουργού που μαγνήτιζε «ομοίους» της. Το άλλο χαρακτηριστικό της Charlotte Perriand ήταν ότι έκανε πλήρη χρήση του θεϊκού δώρου της ελευθερίας της βούλησης.
[f.04]
The first two things someone realizes entering the Fondation Louis Vuitton exhibition dedicated to Charlotte Perriand is that she crossed paths with some of the greatest creative figures of the 20th century. She met some of the greatest creators of the 20th century, such as Miró, Picasso, and Corbusier and their influence on her designs is apparent to her work that defined the 20th century. Σε μια εποχή που η γυναίκα είχε περιορισμένες προοπτικές και δικαιώματα, η Γαλλίδα σχεδιάστρια διάλεξε να χαράξει τον δικό της δρόμο, που είχε ως σημείο αφετηρίας το εργαστήριό της στην πλατεία Saint-Sulpice του Παρισιού. Εκεί στα 1920s σχεδίασε μαζί με τον Le Corbusier και τον Pierre Jeanneret τα πρώτα έργα που αντιμετωπίστηκαν ως «σταθμοί» για την πορεία του design από τους ιστορικούς του μέλλοντος. Η chaise-longue στην οποία φωτογραφήθηκε το 1929 φορώντας ένα κολιέ φτιαγμένο από ρουλεμάν, δεν χάνει ίχνος από τη φρεσκάδα της σήμερα -ή όπως λέει ο Πρόεδρος της Louis Vuitton, Bernard Arnault «συνεχίζει να μας καταπλήσσει με τον μοντερνισμό της».
Her unique personality has always been associated with that of a timeless creator that mesmerized everyone around her. Another attribute that characterized Charlotte Perriand was that she made full use of God’s greatest gift, free will. At a time when the prospects and rights were limited for women, the French designer chose to pave her own path, having as starting point her studio on Place Saint-Sulpice, in Paris. In the 1920s, working with Le Corbusier and Pierre Jeanneret she designed the works that would later be considered turning points for the evolution of design by the historians of the future. The chaise-longue on which she was photographed in 1929 while wearing a ball bearings necklace, carries with it an innovative vision that would be envied even in today’s world or as the chairman of Louis Vuitton, Bernard Arnault, mentions “it continues to amaze us with her modernist approach”. Το Musée des Arts Décoratifs το 1985, ήταν ο πρώτος οργανισμός που την τίμησε με μια συνολική ρετροσπεκτίβα αφιερωμένη στο έργο της, αφού ήταν παράλληλα η σχολή των Διακοσμητικών Τεχνών από την οποία αποφοίτησε το 1920. Το 2005 το Pompidou επανέφερε «αυτήν την πρωτοπόρο του μοντερνισμού» στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του ευρύτερου κοινού, που μέχρι τότε την ήξερε για την πολυθρόνα Fauteuil tournant και για την περίφημη Chaise-longue που σχεδίασε με τον Le Corbusier και τον Pierre Jeanneret.
Στον κόσμο της Charlotte Perriand δεν υπάρχουν σύνορα ούτε ανάμεσα στην ζωγραφική, τη γλυπτική, το design ή την αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων, αλλά και ούτε ανάμεσα στις χώρες είτε αφορά την Ιαπωνία -η παραμονή της εκεί απέδειξε ότι το ξύλο βγήκε από την Άπω Ανατολή- ή την Ινδοκίνα και τη Βραζιλία. Ήταν μια οραματίστρια που όχι μόνο δεν έβλεπε όρια, αλλά «αγκάλιασε» όλες τις μεγάλες αλλαγές του 20ού αιώνα. Αυτό είναι έκδηλο στις δημιουργίες της, που δρουν σαν κλειδιά για την κατανόηση του σύγχρονου για αυτήν, τρόπου ζωής αλλά και τις πολιτιστικές και ιδεολογικές αλληλεπιδράσεις του 20ού αιώνα. Μιλάμε για τον ρόλο της γυναίκας, τη σχέση με την ζωή στην ύπαιθρο αλλά και τη σκοτεινή σκιά των απολυταρχικών καθεστώτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκείνη την εποχή έβλεπε συχνά τους Miró, Calder και Picasso, που χρησιμοποιούσαν την τέχνη τους να πολεμήσουν τον φασισμό. Η Guernica μάλιστα, είχε μεγάλη επίδραση πάνω της. Σε τέτοιο βαθμό που στην πλέον πρόσφατη έκθεση για την Charlotte Perriand φιλοξενούνται τα αρχικά σχέδια της ταπετσαρίας που σχεδίασε κάτω από την επίβλεψη του ίδιου του Picasso και η οποία ήταν εμπνευσμένη από τον πλέον διάσημο πίνακα του Ισπανού ζωγράφου. In 1985, the Musée des Arts Décoratifs was the first institution that honored her with a retrospective exhibition dedicated to her work, since she was also a student at the School of Decorative Arts from which she graduated in 1920. In 2005, Centre Pompidou brought “the pioneer of modernity” back to the spotlight and captured the interest of a wider audience that until that moment only knew her for the Fauteuil tournand armchair and the famous Chaise-longue that she designed in collaboration with Le Corbusier and Pierre Jeanneret.
the Femme Issue
Charlotte Perriand, Salle de reception, 1955. ©Adagp, Paris, 2019 | ©Charlotte Perriand | AChP.
179
In Charlotte Perriand’s world, there are no borders -neither between the arts, painting, sculpture, design, and interior architecture nor between countries, such as Japan - where she learned that wood was introduced in the Far East – Indochina and Brazil. She was a true visionary that not only rejected all borders but embraced all major 20th-century developments. Her work is a manifestation of how she resonates with the contemporary way of life, as well as the cultural and ideological changes of the 20th century. Some of them would be the evolution of the role of women, changes in attitudes towards rural living, and the dark shadow cast by authoritarian regimes. She was deeply influenced by her interaction with Miró, Calder, and Picasso, who employed their art in fighting against fascism. Picasso’s Guernica had a great impact on her. As a matter of fact, the recent exhibition dedicated to Charlotte Perriand included early designs of the wallpaper she designed under the supervision of Picasso, which was inspired by the world-famous painting of the Spanish painter.
While she was visiting Japan in 1940, Charlotte Perriand discovered a new way of perception of space that deeply shaped her career. The outcome of her research was turned into the exhibition “Selection, Tradition, Creation” that occurred in 1941 through which she displayed her continuous tendency towards reinventing and renewing design and interior architecture. At that time, she introduced a new version of the chaise-longue made from bamboo. She also introduced French sculptor, artist, and Pop Art forefather Fernard Léger to Tokyo and helped him craft one of his classic art pieces titled “Composition aux deux perroquets” since the original could not be transported to Japan due to the war. Japan earned the position of the lifelong muse of the French designer. There, she also promoted the work of Pierre Soulages and Hartung. To Tea House που σχεδίασε για το κτίριο της UNESCO στο Παρίσι ενσαρκώνει ένα μήνυμα ειρήνης και βουδιστικής αρμονίας. Έθετε τις κουλτούρες σε διάλογο με παντοτινό γνώμονα τη δημιουργικότητα και τον μοντερνισμό. Το 1950 το περιοδικό Elle δημοσίευσε ένα άρθρο που περιέγραφε μια γυναικεία κυβέρνηση και το οποίο όριζε ως υπουργό επανοικοδόμησης τη Charlotte Perriand.
[f.04]
Προσκεκλημένη στην Ιαπωνία το 1940, η Charlotte Perriand ανακάλυψε έναν καινούριο τρόπο αντίληψης του χώρου που επηρέασε σε βάθος την καριέρα της. Το προϊόν της έρευνάς της πήρε τη μορφή μιας έκθεσης έργων της που έγινε το 1941 με τον τίτλο «Selection, Tradition, Creation» μέσα την οποία φάνηκε η συνεχή της τάση για ανανέωση στο σχεδιασμό και την αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων. Εκεί λοιπόν παρουσίασε μια καινούρια εκδοχή της chaiselongue με μπαμπού.
Παράλληλα παρουσίασε τον Γάλλο γλύπτη, εικαστικό και πρόγονο της Pop Art Fernard Léger στο Τόκιο. Τον βοήθησε να φιλοτεχνήσει ένα κλασικό έργο του (Composition aux deux perroquets) αφού το αυθεντικό δεν μπορούσε να μεταφερθεί στην Ιαπωνία λόγω του πολέμου. Η Ιαπωνία έγινε η ισόβια μούσα της Γαλλίδας σχεδιάστριας. Στην ίδια χώρα προώθησε τον Pierre Soulages και τον Hartung.
the Femme Issue 180 Την ίδια εποχή, μεταπολεμικά ανέλαβε τον εσωτερικό σχεδιασμό της Διεθνούς Φοιτητικής Εστίας του Παρισιού. Για το «Σπίτι της Τυνησίας» σχεδίασε βιβλιοθήκες με τη βοήθεια καλλιτεχνών όπως η Sonia Delaunay, Silvano Bozzolini και Nickolas Schoffer. Στα 60s η προσέγγισή της στο χώρο επέβαλε ως φυσική επιλογή να επανασχεδιάσει το interior design του Εθνικού Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι. Το ίδιο έκανε με την Gallery Leiris, η οποία όταν άνοιξε εξέθεσε μια σειρά έργων του Picasso τα οποία ήταν τόσο μοντέρνα όσο και η αρχιτεκτονική που τα περιέβαλε.
[f.04]
Αυτή η ιδιαίτερη προσοχή που απέδιδε στο διάλογο ανάμεσα στην εικαστική τέχνη και την αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων είναι επίσης έκδηλη στο διαμέρισμα που σχεδίασε για τον συλλέκτη έργων τέχνης Maurice Jardot, το οποίο συμπεριελάμβανε και μοναδικά έπιπλα σχεδιασμένα από την ίδια. Αυτά και πολλά άλλα ανέδειξαν την Charlotte Perriand ως σημαίνουσα φιγούρα στην ιστορία Τέχνης του 20ού αιώνα. Οι δημιουργίες, η σκέψη και οι πράξεις της ήταν τόσο διορατικές, που συνεχίζουμε να εκτιμούμε την αξία τους και στις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα. The Tea House she designed for the UNESCO headquarters in Paris embodies a message of peace and Buddhist harmony, while initiating a cultural dialogue through creativity and modernism. In 1950, Elle magazine published an article describing an all-female government and appointing Charlotte Perriand Minister of Reconstruction. Around the same time, after the war had ended, she undertook the interior design of International Student Rooms in Paris, and with the assistance of Sonia Delaunay, Silvano Bozzolini, and Nickolas Schoffer she designed bookcases for the students of La Maison de la Tunisie.
During the 1960s, her new approach to the design of spaces urged her to redesign the interior of the National Museum of Modern Art in Paris. She proceeded to do the same with Gallery Leiris, which upon opening exhibited a collection of paintings by Picasso that were considered as modern as the architecture that surrounded them. Her unique attention towards a constant dialogue between art and interior architecture is also apparent in the apartment she designed for art collector Maurice Jardot that included extraordinary furniture designed by her. For all these and many more, Charlotte Perriand became an important figure of 20th-century art history. Her forward-facing spirit was manifested in her designs, her thinking, as well as her actions that we still continue to appreciate in the early decades of the 21st century.
the Femme Issue 181
Charlotte Perriand, Salle à manger | ©Adagp, Paris, 2019 | ©Charlotte Perriand | AChP.
[f.04]
the Femme Issue 182 [f.04]
Charlotte Perriand | Bahut 1977 Charlotte Perriand | Fauteuil pivotant
the Femme Issue 183 [f.04]
Le Corbusier, Pierre Jeanneret, Charlotte Perriand | Chaise-longue basculante - LC 4
WA
Peop
ple [05.1] The New Generation Talk p.196 [05.2] Solon Magnis Retrospective p.200 [05.3] Constructor's Site p.208 [05.4] Aspasia Taka: Architectural Sense and Sensibility p.210 [05.5] Marco Guazzini Internal Landscapes: p.214 A Marwoolus® Expression [05.6] Structural Design as a “State of Art„ p.218
[05]
people
Ο Γιάννης και ο Μάρκος Δουρίδας, αρχιτέκτονας και πολιτικός μηχανικός αντίστοιχα είναι οι συνεχιστές του γραφείου RC Tech. Με επαγγελματικό ήθος και περιέργεια συλλέγουν ιδέες από την αρχιτεκτονική ιστορία και γεωγραφία, παρατηρούν το αξιομνημόνευτο και παίρνουν μαθήματα από τη διαδικασία, πριν αφιερωθούν στο σχεδιασμό και υλοποίηση του επόμενου μοναδικού έργου.
196
Giannis and Markos Douridas, architect and civil engineer respectively, are the successors of the RCTech architectural practice. Armed with professional ethics and curiosity they collect ideas from architectural history and geography, they observe what strikes them as memorable and gain valuable lessons from this process, before dedicating their attention to the design and implementation of their future unique projects.
The New Generation Talk AtPE: Σε μία εποχή που υπάρχει η τάση διαχωρισμού του σχεδιασμού και της κατασκευής σε πολλά γραφεία, εσείς επενδύετε σε αυτό το πάντρεμα, κατορθώνοντας να είστε ένα από τα πιο γνωστά και παραγωγικά ελληνικά γραφεία. ΜΔ: Πράγματι, η δομή του γραφείου μας αναπτύσσεται τόσο στην μελέτη όσο και στην κατασκευή των έργων που αναλαμβάνει και πρακτικά δεν διαχωρίζει τα έργα σε φάση σχεδιασμού και υλοποίησης. Η έννοια της δεξιοτεχνίας δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο στη σύλληψη της αρχιτεκτονικής ιδέας ή την ποιότητα της πληροφορίας που απεικονίζεται στα σχέδια. Η δουλειά μας παράγει κτιστό έργο από αρχιτέκτονες μελετητές, επιβλέποντες μηχανικούς και συνεργάτες τεχνίτες. Είναι για εμάς αναγκαία συνθήκη οι έννοιες της ποιότητας και της επιμονής σε όλη τη διάρκεια της δουλειάς μας, από τη σύλληψη μέχρι την παράδοση του έργου. AtPE:
[05.1]
MD:
At a time when there is a tendency from many practices to divide design from construction, you are the ones who continue to invest in the merge of the two, while being one of most distinguished and successful Greek practices. That is true. Our practice works in way that allows us to emphasize on both architectural design and construction of the projects we undertake and, in practice, we refrain from dividing the project into the design phase and the implementation phase. The concept of craftsmanship cannot be limited to the conception of the architectural idea or only the
quality of the information depicted in the designs. Our work is to produce built projects produced by architectural designers, supervising engineers and associate craftsmen. It’s a vital condition that the notions of quality and determination exist throughout the process of our work, from the moment our ideas are born to the completion of the project.
AtPE: Η συνέχεια ενός επιτυχημένου γραφείου από την προηγούμενη γενιά μίας οικογένειας αποδεικνύεται περισσότερο δύσκολη, παρά απλή υπόθεση. Ποιες είναι ο προκλήσεις που αντιμετωπίσατε εσείς όταν ξεκινήσατε την πορεία σας; Σε ποιον βαθμό πιστεύετε ότι έχετε εκπληρώσει το δικό σας όραμα μέχρι σήμερα; ΜΔ: Η μεγαλύτερη πρόκληση για εμάς ήταν και είναι η συνέπεια. Μοιάζει λίγο με τη σκυταλοδρομία - έχεις την προσοχή σου στον προηγούμενο δρομέα ενώ ταυτόχρονα επιταχύνεις προς τα εμπρός. ΓΔ: Δεν νομίζω ότι μπορώ να μιλήσω για εκπλήρωση οράματος, μιας και τόσο το γραφείο αλλά και εμείς προσωπικά δεν πιστεύουμε σε κάτι τέτοιο. Για δύο λόγους: Δεν δεχόμαστε την μονολιθικότητα ενός οράματος αλλά και γιατί αναγνωρίζουμε ότι το επάγγελμά μας είναι τόσο αργό και πολύπλοκο που δεν μας επιτρέπει να αυτοπεριοριζόμαστε. Εξελισσόμαστε και παράγουμε αρχιτεκτονική χωρίς νόρμες και έξω από τις προσταγές της μόδας. AtPE:
Preserving the legacy of an already successful practice built by the previous generation of one’s family is not a simple endeavor, but a quite
challenging attempt. Which challenges did you face, when you first started your career? And to what extent do you think you have fulfilled your vision so far?
MD:
The biggest challenge for us was to remain consistent. Ι could compare it to a relay-race – the previous runner passes the baton to the next one, while the latter tries to accelerate forward.
GD:
I don’t think that fulfilling a vision is something that we, neither personally nor as a practice, truly believe in. And there are two reasons for that: The first is that we don’t identify with the monolithic and rigid nature of a vision. And the second reason is that we acknowledge the fact that ours is such a slow and complex profession that we cannot limit ourselves. We always evolve and produce architecture without fixating on norms or current trends.
people
Beach House Neratza | Peloponnese
Beach House Neratza | Peloponnese
197
Beach House Neratza | Peloponnese
[05.1]
Φωτογραφία / Photography: ©Athina Souli
Beach House Neratza | Peloponnese
[05.1]
198
The Cohort | Athens
Φωτογραφία / Photography: ©Pygmalion Karatzas [Clover House] | ©Studio Taf [The Cohort] | ©Giorgos Papanastasiou [Stop Offices] | ©Ilias Georgakopoulos [Stop Warehouse]
Stop Warehouse | Piraeus
Stop Offices | Piraeus
Stop Offices | Piraeus
Clover House | Kythera Clover House | Kythera
people
people
Farmhouse AR | Kythera
Farmhouse AR | Kythera AtPE: Το γραφείο των R.C.TECH δεν ήταν για κανέναν από τους δύο σας ο πρώτος σταθμός. Ο Γιάννης έχει σπουδάσει στο Λονδίνο και εργαστεί δίπλα στον Kohn Pedersen Fox. Ο Μάρκος έχει σπουδάσει στην Αθήνα και στην Καλιφόρνια και έχει δουλέψει με τον Guy Nordenson στη Νέα Υόρκη. Ποιες επιρροές και ποια μαθήματα φέρατε πίσω στην Ελλάδα, από τον Αγγλοσαξωνικό κόσμο;
GD:
ΓΔ: Εργαζόμενος στην KPF στο Λονδίνο, είχα την τύχη να δουλέψω με λαμπρούς αρχιτέκτονες και μηχανικούς πάνω στο έργο του νέου αεροδρομίου του Abu Dhabi. Σε αυτό το έργο, συνειδητοποίησα την βαρύτητα των αρχιτεκτονικών επιλογών: η μονοκοντυλιά της γραμμής του αρχιτέκτονα μεταφράζεται σε εμπειρία για τον τελικό χρήστη και σε μεγέθη επιφάνειας για τον οικοδόμο που εργάζεται για την αποπεράτωση του έργου. Η σύνεση στην αρχιτεκτονική σύνθεση είναι το μεγαλύτερο μάθημα που κρατώ. ΜΔ: Περιέργως αυτό που κράτησα από τη σύντομη θητεία μου στην Αμερική ήταν η αίσθηση του απεριόριστα δυνατού. Όντας απαισιόδοξος εκ φύσεως, με αιφνιδίασε θετικά η αδυναμία των γύρω μου να παραιτηθούν από μία δύσκολη αλλά καλή ιδέα, η επιμονή και διάχυτη πεποίθηση ότι τα πάντα γίνονται ή ξεπερνιούνται. AtPE:
MD:
While working for KPF in London, I was fortunate enough to collaborate with brilliant architects and engineers on the project of the new airport in Abu Dhabi. This project made me realize the importance of choices during the architectural process: the lines designed by the architect are translated into the experience the end-user has in the building and into surface measurements for the construction worker working on the completion of the project. Diligence is a vital part of architectural synthesis and that was the biggest lesson for me. Weirdly enough what stayed with me after my short time in the USA was the feeling that everything is possible. Being a pessimist by nature, I was pleasantly surprised by the inability of the people around me to give up on a difficult but great idea. I was fascinated by their persistence and strong belief that everything can be done and overcome.
ΓΔ: Παρατήρηση και σκέψη. Η αρχιτεκτονική ιστορία και γεωγραφία είναι διάστικτη με παραδείγματα κοινών λύσεων σε διαχρονικά προβλήματα, είτε πρόκειται για ένα ταπεινό στέγαστρο σε ένα καλύβι είτε πρόκειται για το στέγαστρο ενός μουσείου. Το μυαλό του αρχιτέκτονα και του μηχανικού πλάθεται ώστε να παρατηρεί και να αναγνωρίζει αυτά τα μοτίβα που επαναλαμβάνονται. Η δουλειά μας δεν είναι ποτέ βαρετή σίγουρα και κάθε έργο προσθέτει στο λεξιλόγιό μας. Έτσι η αυστηρότητα της γεωμετρίας των παραδοσιακών μορφών επαναλαμβάνεται σε εργασιακούς χώρους, ενώ η κομψότητα ενός μεταλλικού φορέα μπορεί να αποτελέσει την αρχή της επίλυσης μιας αναστήλωσης. AtPE:
You have a wide range of projects in your portfolio as a practice. Modern residences, underground residences, Neoclassical buildings, buildings with traditional “fortress” architecture, shopping centers and commercial outlets as well as hotels. What skill set is required for a practice to be able to manage such different projects?
AtPE:
You are based in Athens and Kythera; do you believe that there are architecturally interesting sites that have not been explored yet in these two destinations? Ideally, how would you like built environment to develop in the future?
GD & MD:
Regarding Athens, we really can’t say much. Maybe a wish or an expectation that the forthcoming tall buildings will be built in a way that shows that the local site is indeed realized.
During the last decade, Greek islands have been the protagonists of the local production of architectural work. Thanks to tourism and the work of emerging architects, a fresh Greek architectural approach is showcased; architecture that is respectful towards landscape and scale and is deeply influenced by local characteristics as well as modern shapes and materials.
AtPE: Είναι σχεδόν αδύνατον να πείσεις έναν δημιουργό να σου πει ποια είναι τα έργα που ξεχωρίζει από το συνολικό υλοποιημένο έργο του. Και δεν θα σας ζητήσω κάτι τέτοιο. Υπάρχουν όμως κάποια έργα- σταθμοί που ξεχωρίζετε για την εξέλιξη της δικής σας προσωπικότητας; ΓΔ: Θα ακουστεί λίγο κλισέ αλλά κάθε έργο τώρα είναι το αγαπημένο μας και το κάθε επόμενο έργο αυτό που μας τραβά εμπρός. Το επάγγελμά μας ξεκινά με την γενικότητα ενός brief συνεχίζει με την ακρίβεια του δεκαδικού της σχεδίασης και κατασκευάζεται με τον χειρωνακτικό μόχθο του τεχνίτη. Κάπου εκεί ανάμεσα κρύβονται οι μεγαλύτερες εκπλήξεις και μαθήματα. Η συνειδητοποίηση αυτής της πορείας είναι ένα μάθημα που επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά. ΜΔ: Μου αρέσουν πολύ τα έργα μας στα Κύθηρα. Η υλοποίηση των έργων εκεί, αν και πολλές φορές εμπεριέχει απροσδόκητες δυσκολίες, συνδέεται συνήθως με ένα πολύ ζωντανό όραμα των πελατών μας για μια διαφορετική ζωή κάπου αλλού. Αυτό έχει ενδιαφέρον - μαζί και με την ευκαιρία για επίσκεψη σε μοναδικά, χειμερινά νησιωτικά τοπία κατά την κατασκευή. AtPE:
GD:
MD:
It is almost impossible to ask from creators to pick one project from their overall implemented work, and I won’t ask you to do that. However, were there any projects that you consider turning points in the development of your personality? It might sound cliché but every project that we work on at the moment is our favorite and every future project is the one that pushes us forward. Our profession begins with a general brief, continues with the decimal precision of the design and ends up being constructed by the manual labor of the construction worker. Somewhere in-between, the biggest surprises as well as lessons arise. The realization of this course is a lesson that keeps repeating itself, again and again. I really like our built work in Kythera. The implementation of our work there, even though it involves unexpected difficulties, it is inextricably linked with the vivid vision that our clients have for creating a different life in a new place. I find that very interesting and it’s a great opportunity for us to admire the unique islandic scenery during construction.
AtPE: Στις δύο βάσεις σας, την Αθήνα και τα Κύθηρα, πιστεύετε ότι υπάρχουν σημεία αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος που δεν έχουν ακόμα αναδειχθεί; Ιδανικά τι θα «βλέπατε» να συμβαίνει στο μέλλον, από την πλευρά του χτιστού περιβάλλοντος, σε αυτούς τους δύο τόπους, με σκοπό την αναβάθμισή τους; ΓΔ & ΜΔ: Για την Αθήνα δεν μπορούμε να πούμε πολλά. Ίσως μία ευχή ή προσδοκία για τα επερχόμενα ψηλά κτίρια και το πώς αυτά θα ‘κατανοήσουν’ την έννοια της εντοπιότητας. Τα ελληνικά νησιά την τελευταία δεκαετία κατά κάποιον τρόπο πρωταγωνίστησαν στην εγχώρια παραγωγή αρχιτεκτονικού έργου. Με αφορμή τον τουρισμό και πρωταγωνιστές νεότερους αρχιτέκτονες αναδείχθηκε μία καινούρια ελληνική αρχιτεκτονική γραφή με ευ-
AtPE: Ποιες είναι για εσάς οι εμπνεύσεις που «βρίσκονται παντού»; Μπορείτε να θυμηθείτε πότε ήταν η τελευταία φορά που σταθήκατε και παρατηρήσατε κάτι; ΓΔ: Ναι μπορώ. Η κάτω πλευρά ενός μπρουταλιστικού εξώστη από σκυρόδεμα στο Μαρούσι! Εξάλλου ό,τι μου τραβά την προσοχή το φωτογραφίζω και το συλλέγω στο Instagram. Με ενθουσιάζει η έννοια της μνημειακότητας. Όχι των μνημείων απαραίτητα αλλά των αξιομνημόνευτων ή αξιοπερίεργων αρχιτεκτονικών στιγμών. Στιγμές που παίζουν με την κλίμακα - μεγάλη ή μικρή -, την διαφορετικότητα - από το αναμενόμενο - και την απλότητα - της αφαίρεσης. AtPE:
What kind of inspiration can be found everywhere? Do you remember the last time when you stopped and observed something that drew your attention?
GD:
Yes, I do actually. The underside of a Brutalist architecture concrete terrace in Maroussi. It’s not that difficult to remember though, since I always take a picture of a building that I find interesting and I upload it on Instagram.
I am fascinated by the notion of monumentality. Not necessarily monuments, rather the monumental or extraordinary architectural moments. Moments playing with the scale- small or large-, diversity – when everything is always the same- and simplicity – found in the abstract.
AtPE: Τέλος, και με αφορμή τη συζήτηση που είχατε με τον Βασίλη Μπαρτζώκα στα podcasts “Advice to young Architects”, ποιες είναι οι ποιότητες που πρέπει να έχει ένας καλός νέος αρχιτέκτονας σήμερα, τόσο για την αρχιτεκτονική, όσο και για την επιβίωση σε ένα ανταγωνιστικό επαγγελματικό τοπίο; ΓΔ & ΜΔ: Επαγγελματικό ήθος και περιέργεια. Το πώς στεκόμαστε απέναντι στον τόπο, τους πελάτες και τους συνεργάτες μας, σε μεγάλο βαθμό καθορίζει την πορεία μας. Η περιέργεια που διατηρούμε για το διαφορετικό και το καινούριο εξασφαλίζει ότι παραμένουμε σχετικοί. AtPE:
Finally, connecting our discussion to the one you had with Vassilios Bartzokas for the “Advice to young Architects” podcast, can you identify the values that an emerging architect should possess today, regarding both architecture and their survival in a competitive professional landscape?
GD & MD:
Professional ethics and curiosity are the most important. Our attitude towards a landscape, a client or our colleagues, determines our professional course to a great extent. The curiosity that we have for something different and new ensures that we remain relevant.
[05.1]
Φωτογραφία / Photography: ©Athina Souli
AtPE: Στους RC Tech το portfolio σας χαρακτηρίζεται από ποικιλία. Σύγχρονες κατοικίες, υπόσκαφα, νεοκλασικά, κτίρια παραδοσιακής «φρουριακής» αρχιτεκτονικής, εμπορικά κέντρα και καταστήματα, ξενοδοχεία. Ποιες ικανότητες προϋποθέτει η διαχείριση τόσο διαφορετικών έργων;
αισθησίες για το τοπίο και την κλίμακα, επιρροές από το τοπικό ιδίωμα και σύγχρονο λεξιλόγιο σε φόρμες και υλικά.
199
GD:
Neither of you began your professional career by working at the architectural practice R.C.TECH. Giannis studied in London and worked alongside Kohn Pedersen Fox. Markos first studied in Athens, then continued his studies in California and worked with Guy Nordenson in New York. What kind of influences and lessons from the Anglosphere ended up following you back in Greece?
Observation and reflection. Architectural history and geography are full of examples when common solutions were used for reoccurring problems regarding either the humble canopy of a cabin or the canopy of a museum. The architect’s, as well as the mechanic’s, mind is molded in order to observe and identify these reoccurring patterns. Our job is never boring and every project adds to the already existing knowledge that we have acquired. In this way, the rigidity of geometry that we identify in traditional shapes is repeatedly identified in work spaces, while the elegant appearance of a steel carrier can become the starting point of a restoration solution.
people
Ένα από τα κλειδιά της πετυχημένης πορείας του αρχιτεκτονικού γραφείου του Σόλωνα Μάγνη, το οποίο ξεκίνησε το 1978 και μέσα σε αυτό το διάστημα σχεδίασε πάνω από τριακόσια projects, είναι η αντιμετώπιση της μοναδικότητας του κάθε εγχειρήματος, με λύσεις που σέβονται την ιδιαιτερότητα του εντολέα αλλά και την αισθητική του γραφείου.
200
Solon Magnis architectural practice has had a successful history since 1978, when it started operating and throughout the years they were able to design more than 250 projects that all carry a key element characterizing the architect’s work. And that could not be other than the fact that he approaches each project as a unique creation, while finding solutions that respect its special nature, as well as the practice’s aesthetic.
Solon Magnis Retrospective Thanasis Diamantopoulos
[05.2]
Όλη η Αθήνα είναι γεμάτη από ολοκληρωμένα projects του αρχιτεκτονικού γραφείου του Σόλωνα Μάγνη. Από το κτίριο της Mercedes Benz στη Βουλιαγμένης μέχρι το κτίριο γραφείων στη γωνία της Γρηγορίου Λαμπράκη στη Γλυφάδα και από την πρεσβεία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων επί της λεωφόρου Κηφισίας (στο ύψος του Παλιού Ψυχικού) μέχρι την εντυπωσιακή μονοκατοικία της Εκάλης παρατηρούμε τη «διακριτική» καλαισθησία των έργων του αρχιτεκτονικού γραφείου Σόλωνα Μάγνη που βάζει στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων του την ευχρησία και την ποιότητα των συνθηκών ζωής. Αυτός ο σεβασμός της λεπτής ισορροπίας ανάμεσα στη λειτουργικότητα και την ομορφιά κάνει την καλαισθησία των έργων του συγκεκριμένου γραφείου «διακριτική», δηλαδή δεσπόζουσα αλλά όχι κραυγαλέα. Βασική συνιστώσα σχεδιασμού είναι η αντιμετώπιση κάθε μελέτης ως διαφορετικό μοτίβο, σχεδιάζοντας προτάσεις που διαμορφώνονται για τον κάθε χρήστη χωριστά, υπακούοντας τις ανάγκες της καθημερινότητάς του. Εδώ έγκειται η αξία της προσαρμοστικότητας του γραφείου, ενός βασικού παράγοντα όχι μόνο της εξασφάλισης συνέχειας στη δραστηριότητά του, αλλά και της ανάπτυξής του. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν αρκέστηκαν σε ένα πετυχημένο project το οποίο έκαναν και σχεδιαστική «μανιέρα» αλλά αναζητούσαν πρωτότυπες λύσεις προσαρμοσμένες στις μοναδικές, έτσι κι αλλιώς επιθυμίες του εκάστοτε εντολέα. Το άλλο στοιχείο είναι ο σεβασμός της ποιότητας των υλικών κατασκευής μέσα στα πλαίσια του χρόνου και του κόστους που υπαγορεύει η κάθε μελέτη. Η ποιότητα κατασκευής αποτελεί σημαίνοντα τομέα κάθε έργου του γραφείου. Επιπροσθέτως, το γραφείο ασχολείται με ιδιαίτερη προσήλωση με τη μελέτη εσωτερικής αρχιτεκτονικής και διακόσμησης των έργων του, με την καθοδήγηση της interior designer Μαρλέν Μάγνη – κόρης του Σόλωνα Μάγνη.
The entire city of Athens is filled with finished projects designed by Solon Magnis architectural practice. From the Mercedes Benz building in Vouliagmeni and the office building in the corner of Grigoriou Lampraki in Glyfada to Athens Executive Apartments on Kifissias Avenue close to Paleo Psychiko and the breathtaking detached residence in Ekali, we become spectators of the “sublte” aesthetic quality that is evident in all projects designed by Solon Magnis architectural practice; a practice that places practicality and quality of life at the forefront of its priorities. The respect for the delicate balance between functionality and beauty results in the “subtle” aesthetic quality witnessed in all the works completed by the practice, which is prevalent and not at all flamboyant. One of the key components of the design process has always been to approach each architectural design differently, creating individualized suggestions for every prospective user, while taking into account the needs of their daily lives. Here lies the importance of the practice’s ability to adapt, which has played an important part in ensuring that it continues its activity and, most importantly, its development. Hence, we understand that they didn’t settle for designing a successful project and using it as a design pattern in all their projects to come, but, rather, continued searching for original solutions adapted to the unique desires of every client. Another component of the design process is the emphasis on the quality of construction materials in the context of the time and cost dictated by each architectural design. Construction quality is a significant part of every project design by them. In addition to that, Solon Magnis architectural practice works with devotion on projects of interior architecture and design, with the guidance of Marlen Magni, interior designer and daughter of Solon Magnis.
people 201
[1]
ΚΤΊΡΙΟ ΓΡΑΦΕΊΩΝ ΚΑΛΛΙΜΆΡΜΑΡΟ
OFFICE BUILDING KALLIMARMARO
Δίπλα στο Παναθηναϊκό Στάδιο, σε ιστορική τοποθεσία, το κτίριο γραφείων στο Καλλιμάρμαρο αποτελεί την πρώτη σχεδιαστική μελέτη του γραφείου αυτής της κλίμακας σε συνεργασία με τον αρχιτέκτονα Θεόδωρο Νιάρχο το 1979. Στόχος ήταν μία μελέτη που αναπόφευκτα θα πλαισίωνε το Στάδιο ως συνέχεια του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος περιμετρικά του σημείου ενδιαφέροντος, θα σεβόταν την ιστορική τοποθεσία και θα παρείχε την αρμόζουσα προβολή στην τελική πρόταση. Το επίπεδο εισόδου βρίσκεται σε υποχώρηση από το φυσικό έδαφος, από απόσταση δίνει την εντύπωση ότι αιωρείται, ενώ εξωτερικά καθίσταται φιλικό στην πρόσβαση λόγω της σταδιακής υποβάθμισης του υπαίθριου χώρου.
Located near Panathenaic Stadium, on a historic location, this office building in Kallimarmaro constitutes the first architectural design of the practice for a large scale project in collaboration with architect Theodoros Niarchos. Their aim was to create a design that would unavoidably frame the Stadium as an extension of the already existing building around the point of the interest that would pay tribute to the historic site and draw the attention befitting the end result. The level entrance of the building has been placed on a “landslide” of the ground and when looked at from a distance, it looks like it is aloft. At the same time, it is very accessible because of the gradual declivity of the open air space.
[05.2]
people 202
Φωτογραφία / Photography: ©Maria Xanthopoulou
[2]
ΙΣΤΟΡΙΚΌ ΔΙΑΤΗΡΗΤΈΟ ΚΤΊΡΙΟ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΆ ΤΡΆΠΕΖΑ ΑΤΤΙΚΗΣ
Είναι γνωστό ως “Μέγαρο Κανέττη” ή “Το Κτήριον με τον Τρούλον”, όντας το μοναδικό του Πειραιά με αυτό το χαρακτηριστικό μοτίβο Βυζαντινής αρχιτεκτονικής, το οποίο ήταν δείγμα οικονομικής ευρωστίας για τον κάθε ιδιοκτήτη που το επέλεγε εκείνη την εποχή. Κατασκευάστηκε το 1912, αποτελεί πενταώροφο γωνιακό κτήριο, με διακοσμητικά αρχιτεκτονικά στοιχεία Bauhaus, κρίνεται ιδιαίτερου ενδιαφέροντος από την πολιτεία, διαθέτει χαρακτηριστικά διαμορφωμένα ανοίγματα σε θολωτές εσοχές με πεσσούς με επίκρανα, και γωνιακό κυλινδρικό τμήμα που καταλήγει σε θόλο και γείσο. Το έργο είχε ως αντικείμενο τη μετατροπή του σε κτίριο γραφείων της Τράπεζας Αττικής. Η μελέτη εστίασε στο σεβασμό της ιστορικής σημασίας του (όπως ορίζεται από τα αντίστοιχα ΦΕΚ). Δόθηκε έμφαση στη λειτουργική διάρθρωση των διαφορετικών τομέων και κατ’ επέκταση στην κίνηση των διαφορετικών ομάδων χρηστών. Διατηρήθηκε η κεντρικότητα της κάτοψης, με το γωνιακό κυλινδρικό τμήμα (κάτοψη και όψη) και με το εσωτερικό αίθριο. Έγινε εστίαση στην οπτική ανάδειξή του, αποτελώντας οπτική φυγή λόγω της τοποθεσίας του, με τον ειδικό σχεδιασμό του εξωτερικού φωτισμού στα διαφορετικά αρχιτεκτονικά στοιχεία που το συνθέτουν έχοντας ως στόχο να συγκινεί και να θυμίζει την ύπαρξή του για πάνω από 100 χρόνια.
[05.2]
ATTICA BANK SCHEDULED BUILDING IN PIRAEUS
Known as “Kanetti’s Hall” or “The Building with the Dome”, it was the only building in the Piraeus area featuring elements of Byzantine architecture, which was also a sign of financial prosperity for every building owner at the time. Built in 1912, this five-storey corner building consisting of Bauhaus decorative architectural elements was considered a very interesting addition to the urban landscape of Piraeus. It consists of uniquely shaped openings and vaulted recesses with columns and imposts, and a corner cylindrical section that leads to the dome and cornice. Solon Magnis architectural practice aimed to transform it into an office building that would be used by Attica Bank. The practice’s approach was to create an architectural design that takes into account and respects the historic value of the building (as defined by the Government Gazette). They emphasized on ensuring functionality of different areas and, consequently, the ability of different kinds of users to move unobstructed. The centrality of the floor plan was also preserved, together with the corner cylindrical area (floor plan and view) and indoor patio. They also focused on its visual prominence, and this building became a visual escape due to its location. They managed to accent the different architectural elements forming it through the exterior lighting design that would succeed in creating an emotionally charged atmosphere that would last for more than 100 years.
[3]
LUXURY ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΌ ΣΥΓΚΡΌΤΗΜΑ ΣΤΗ ΜΎΚΟΝΟ
Το συγκρότημα εκτείνεται σε 4 ενοποιημένα οικόπεδα με ιδιόμορφο ανάγλυφο στη Μύκονο. Η χωροθέτηση των όγκων ακολουθεί τις υψομετρικές καμπύλες του υποβάθρου με στόχο την μικρότερη παρεμβολή στο τοπίο. Αρχικός στόχος ήταν η οπτική και ηχητική απομόνωση κάθε μονάδας, το οποίο κατέστη δυνατό με τον κατάλληλο χειρισμό των υψομετρικών διαφορών, την επιλογή του κατάλληλου προσανατολισμού και την αξιοποίηση του συνόλου των οπτικών φυγών. Δημιουργούνται διατάξεις κατοικιών με διαφορετικούς τύπους ορίζοντας γειτονιές, σύμφωνα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Υπακούει στο κυκλαδίτικο μοτίβο: οι μονάδες κατοίκησης και οι διαδρομές τοποθετούνται παράλληλα στις υψομετρικές γραμμές του υποβάθρου, δημιουργούν διαδρομές και γειτονιές με κενούς χώρους, τα σκληρά δάπεδά τους ορίζονται με τοίχους από τοπική πέτρα και ενοποιούν το δομημένο και αδόμητο περιβάλλον της περιοχής μελέτης. Αποτέλεσμα είναι η οπτική συνέχεια των εξωτερικών διαμορφώσεων με το φυτεμένο περιβάλλον, η ισοκατανεμημένη διάταξη του κενού με τους κτιριακούς λευκούς όγκους και η εισαγωγή λειτουργιών που ανάγουν το συγκρότημα σε premium ξενοδοχειακό κατάλυμα.
LUXURY HOTEL COMPLEX IN MYKONOS
This building complex extends across four integrated plots with peculiar surface relief in Mykonos. In the positioning of the buildings the architects made sure that they follow the altitude curves of the background, aiming to intervene as little as possible in the landscape. Their initial goal was to ensure visual and acoustic isolation for each unit that was made possible after appropriately managing the altitude curves, choosing the appropriate orientation and the optimum use of all optical escapes. They created groups of buildings that varied a lot designating neighborhoods by employing the rules of traditional architecture. In addition, they comply with Cycladic architecture: the housing units and paths are placed parallel to the altitude curves of the background, the paths and neighborhoods created are surrounded by open and empty spaces, the hard pavement is determined by local stone walls that unite structured and unstructured environment in the area of interest. As a result, the visual continuity of the external configuration of the buildings and the planted environment, the evenly distributed arrangement of empty spaces and white volumes and the introduction of different functions elevate this building complex into a premium hotel accommodation.
people
Φωτογραφία / Photography: ©Maria Xanthopoulou
Φωτογραφία / Photography: ©Maria Xanthopoulou
203
[4]
ΜΟΝΟΚΑΤΟΙΚΊΑ ΣΤΗΝ ΕΚΆΛΗ
RESIDENCE IN EKALI
Ο σχεδιασμός ιδιωτικών κατοικιών αποτελεί σημαντικό κομμάτι του γραφείου. Βασική συνιστώσα σχεδιασμού είναι η αντιμετώπιση κάθε μελέτης ως διαφορετικό μοτίβο, σχεδιάζοντας προτάσεις που διαμορφώνονται για τον κάθε χρήστη χωριστά, υπακούοντας τις ανάγκες της καθημερινότητάς του. Η ποιότητα κατασκευής αποτελεί σημαίνοντα τομέα κάθε έργου του γραφείου εκπληρώνοντας τις σχεδιαστικές απαιτήσεις κάθε πρότζεκτ. Η συγκεκριμένη κατοικία στην Εκάλη αποτελεί ενδιαφέρον κομμάτι του γραφείου λόγω του αποτελεσματικού διαχωρισμού χώρων διημέρευσης, δευτερευόντων χώρων, ειδικών χρήσεων λόγω των ιδιοκτητών και χώρων νυκτός, του διαμπερή αερισμού και ηλιασμού με τη δημιουργία αιθρίου, λόγω της λεπτομέρειας της κατασκευής και του ελεύθερου κλιμακοστασίου με το μεγάλου μεγέθους υαλοπέτασμα.
Solon Magnis architectural practice has taken up several projects designing private residences, making it a major part of the practice’s ventures. One of the key components of the design process has been to approach each architectural design differently, creating individualized suggestions for each user adhering to the needs of their everyday lives. Construction quality has been a major part of every project, as it is there where the design requirements of each project are fulfilled. This residence in Ekali was a very interesting endeavor for the practice, because of the efficient division between living areas, secondary spaces of specific use for the owners and night time spaces, the airy and sunny interior facilitated by the indoor patio, the construction details, the free standing staircase and the glass curtain walls.
[5]
ΌΜΙΛΟΣ Θ. ΒΑΣΙΛΆΚΗ: HERTZ LOUNGES-AEGEAN CIP LOUNGES
TH. VASSILAKIS COMPANY: HERTZ LOUNGES-AEGEAN CIP LOUNGES
Οι μακροχρόνιες συνεργασίες αποτελούν σημαντικό μέρος της ιστορίας του γραφείου. Δίνεται η ευκαιρία για ενδελεχή ανάλυση ειδικών χρήσεων και καταστούν δυνατή την αποτελεσματικότερη έκφραση των στόχων στο τελικό αποτέλεσμα. Οι συγκεκριμένες μελέτες αφορούν τον πλήρη ανασχεδιασμό, διαμόρφωση και κατασκευαστική επιμέλεια σταθμών, γραφείων ενοικίασης αυτοκινήτων της Hertz σε Ηράκλειο, Χανιά, Ρόδο, Μύκονο, Κω και Αργυρούπολη. Η συνθετική προσέγγιση ακολουθεί ως βάση την επίσημη εταιρική ταυτότητα της Hertz, αλλά διαμορφώνει σε λεπτομέρεια το νέο CI της ελληνικής βάσης της εταιρείας, εκφραζόμενο μέσα από τη αποτελεσματική επίλυση των χώρων, την πλαστικότητα των μορφών, την επιλογή υλικών, την εσωτερική διακόσμηση και την επιλογή επίπλων. Σχεδόν την ίδια χρονική περίοδο, το γραφείο εκπόνησε ένα σύνολο μελετών που σκόπευε στη λειτουργική, αισθητική και ποιοτική αναβάθμιση των CIP Lounges της Αegean σε διεθνή αεροδρόμια της Ελλάδας και της Κύπρου. Τα μοτίβα και τα υλικά, το σύνολο των αρχιτεκτονικών στοιχείων σε συνδυασμό με την τήρηση των αυστηρών κανονισμών στο σχεδιασμό χώρων αεροδρομίων υλοποίησε τα 3 έργα σε Αθήνα (Intra-Schengen, Extra-Schengen), Θεσσαλονίκη και Λάρνακα εισάγοντας τη νέα αντίληψη για το χώρο lounge.
Long-term collaborations have had a large impact on the practice and its history. Through them, architects have the opportunity to thoroughly research special purpose areas and enable the most effective expression of the objectives in the final result. This research focused on the full redesign, configuration and construction supervision of rental stations and Hertz offices at Heraklion, Chania, Rhodes, Mykonos, Kos and Argyroupoli. The general synthetic and stylistic design is mainly inspired by the Hertz brand identity, while forming a new CI expressed through effective division of spaces, the selection of forms and materials, as well as the interior design and furnishing. Around the same time period, Solon Magnis architectural practice carried out a series of studies with the aim to proceed to a functional, aesthetic and quality upgrade of Aegean Airlines CIP Lounges located in international airports in Greece and Cyprus. A new approach in the design of lounge areas integrated through patterns, materials and a variety of architectural elements came to life with the implementation of 3 projects in Athens (Intra-Schengen, Extra-Schengen), Thessaloniki and Larnaca, while also complying with the strict regulations of airport planning.
[05.2]
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
people
Νέα κτίρια προβάλλουν στον ορίζοντα ενώ τα υπάρχοντα αλλάζουν, εσωτερικά και εξωτερικά, για να καλύψουν τις ανάγκες των ανθρώπων σήμερα. O Ιωσήφ Αραμπατζής, ιδρυτής της τεχνικής κατασκευαστικής εταιρείας Επίκυκλος, εντοπίζει τα στοιχεία της διαχρονικότητας στο εφήμερο. New buildings gradually make their appearance, while the existing ones seem to undergo an internal and external change, aiming to meet the current needs of the people. Iosif Arampatzis, the CEO of Epikyklos Construction Company, detects timeless elements in something ephemeral. El Centro | Building Renovation | Kifisia
208
Constructor's Site Danai Makri
Ένας περίπατος στην πόλη, ξεδιπλώνει μία ιστορία γεμάτη θαυμαστές λεπτομέρειες και αστικό «χρώμα», κρυμμένο μέσα σε μία γενικότερη εικόνα φθοράς. Στο ιστορικό κέντρο των πόλεων αντιπαραβάλλονται τα ανακαινισμένα νεοκλασικά με τις γραμμές του Μεσοπολέμου, ενώ γοητευτικές είσοδοι μοντερνιστικών πολυκατοικιών δημιουργούν την κορύφωση σε μία πορεία που κυριαρχούν οι πολυκατοικίες της αντιπαροχής. Χωρίς αμφιβολία, τα νεότερα κτίρια έχουν συνεισφέρει στη δημιουργία μιας πόλης που είναι ζωντανή και οι κάτοικοί της επικοινωνούν. Εσωτερικά, τα διαμερίσματα των πολυκατοικιών προσφέρουν καλές συνθήκες διαβίωσης, σε περισσότερα τετραγωνικά από αυτά που έχουν συνηθίσει πολλοί πολίτες του κόσμου.
[05.3]
A walk in the city unfolds a story full of wonderful details and unban “colors” hidden behind its deteriorated façade. In historical centers of large cities, there is a juxtaposition between the renovated neoclassical buildings from the interwar period and the charming entrances of modernist apartment buildings that become the pinnacle of a course dominated by apartment buildings, developed after the popular concept of the land-forapartment exchange. Undoubtedly, new buildings have contributed to the creation of a vibrant city where better communication between its residents is facilitated. Regarding the interior, the apartments of these buildings offer better living conditions in more square footage than most citizens of the world are used to seeing in such spaces.
Φωτογραφία / Photography: ©Spyros Hound [El Centro] | ©Nikos Papageorgiou, Infinite Moments [Korydallos] | ©Giorgos Sfakianakis [Old Parliament] | Φωτορεαλιστική Απεικόνιση / 3D Rendering: Giorgos Katsougris [URBAND]
Apartment Renovation | Korydallos
people
Ενώ σήμερα η ανακαίνιση του κτιρίου και η δημιουργία νέων κτιρίων επανεκκινούν, μέχρι πρότινος, ειδικά στον αθηναϊκό αστικό ιστό, οι ανακαινίσεις και επαναχρήσεις κτιρίων εστίαζαν στους εσωτερικούς χώρους. While, nowadays we are noticing that the renovation of buildings and the implementation of new ones has restarted, until recently, specifically in the urban tissue of Athens, renovations and reuse of older buildings were mainly done in interior spaces. Ο άνθρωπος μπορεί ν’ αλλάξει τον χώρο, αλλά και ο χώρος αλλάζει τον άνθρωπο. Αυτή η φιλοσοφία, εφαρμοσμένη στον εσωτερικό χώρο, είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της ποιότητας ζωής πολλών ανθρώπων, οι οποίοι, ειδικά στην περίοδο που διανύουμε χρειάστηκε περισσότερο από ποτέ να νιώσουν το σπίτι τους ως έναν ευέλικτο, πολύμορφο, τόσο φυσικό όσο και ψυχολογικό χώρο. Ένα πραγματικό καταφύγιο προστασίας, η «φύση» που φιλοξενούσε το παιδικό παιχνίδι και τη δημιουργία, το νέο «σχολείο», το νέο «γραφείο» της τηλεργασίας, το εικονικό γυμναστήριο, ο χώρος της περισσότερης επικοινωνίας – όχι πάντα εύκολης – για όλους τους κατοίκους, αλλά και ένα «άνοιγμα» - μία ανάσα - εξωστρέφειας στην πόλη, η οποία πλέον για ορισμένες χρονικές περιόδους δεν είναι προσιτή: αυτές είναι ορισμένες από τις διαστάσεις που δίνει η εποχή της πανδημίας στο «σπίτι». Αντιμετωπίζοντας, επί σειρά ετών, την κατασκευή των κατοικιών σε ό,τι αφορά το κτιριολογικό πρόγραμμα, τη σχεδίαση, τα υλικά και τις εγκαταστάσεις τους, ανθρωποκεντρικά, είμαι βέβαιος ότι η κατοικία μπορεί να αθροίζει και να αφαιρεί χρήσεις. Αυτό μάλιστα μπορεί να συμβεί παντού, από ένα αστικό διαμέρισμα στο Κολωνάκι μέχρι τα περιορισμένα τετραγωνικά μέτρα ενός διαμερίσματος στον Κορυδαλλό. Απώτερος πάντα στόχος είναι οι ένοικοι να μπορούν να αναπτύσσουν τις σχέσεις και τις δραστηριότητές τους μέσα στις αναλογίες της κατοικίας τους παραμένοντας δημιουργικοί και ευτυχισμένοι. Αυτό εξάλλου υπόσχεται η στενή συνεργασία του κατασκευαστή με τον αρχιτέκτονα.
Αυτή η σχέση σήμερα αναδεικνύει τη δυναμική της και στο κέλυφος του κτιρίου. Όσον αφορά τα κτίρια που σήμερα δημιουργούνται, η εμπειρία μου από τη μέχρι τώρα κατασκευή περισσότερων από 90.000 τ.μ. κλειστών χώρων, εστιάζει την προσοχή στη χρήση της τεχνολογίας, την οικολογική συνείδηση, το πλαίσιο της αλλαγής από την ιδιοκτησία στην επένδυση και φυσικά τον σεβασμό στην ιστορικότητα των κτισμάτων: Όταν χτίζουμε σήμερα, χτίζουμε με σεβασμό στον δομημένο ιστό και προβλέπουμε τους τρόπους που ο συσχετισμός τεχνολογίας και καθημερινότητας θα λειτουργεί στο μέλλον. Παράλληλα, η ενεργειακή αναβάθμιση, τα οικολογικά υλικά, η σωστή διαχείριση και αποκομιδή των υλικών και οι κατασκευές με διάρκεια στον χρόνο, είναι κινήσεις που διαφυλάσσουν το μέλλον και προωθούν το ευ ζην με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Όλα αυτά, σύμφωνα και με το νομικό πλαίσιο που μας επιτρέπει να ερευνούμε πώς μεταμορφώνεται το κτίσμα και ο δομημένος ιστός όταν ο ιδιοκτήτης μετατρέπεται σε επενδυτή-χρήστη. Όλα αυτά φυσικά δεν μπορούν να γίνουν χωρίς τον αρχιτέκτονα. Μία κατασκευή δεν αρκεί να υλοποιείται γρήγορα, ποιοτικά και οικονομικά, αλλά πρέπει να είναι απόρροια μίας ολοκληρωμένης και εμπεριστατωμένης μελέτης του χώρου. Κάθε νέο κτίριο του σήμερα αποτελεί κληρονομιά του αύριο και είναι πολύ σημαντική η ποιότητα της αρχιτεκτονικής και η διασφάλιση της εφαρμογής της.
Today, the dynamic of this relationship is also showcased on the building envelope. Concerning the buildings that are now being implemented, my experience with the construction of more than 90,000 m2 of enclosed spaces until now has shown that the attention is focused on the use of technology, environmental awareness, the concept of shifting from ownership to investment, and obviously respect for the history of the buildings: Nowadays, when a building is implemented, it is done with respect to the structured tissue, while predicting the ways how the correlation of technology and everyday life will function in the future. At the same time, energy refurbishment, sustainable materials, proper management of building materials, and their disposal, as well as constructions that are going to last over time are actions that safeguard the future and promote wellbeing in the best way possible. All these conform to the legal framework that allows us to research how a building and the structured tissue are transformed when the owner of a residence becomes an investor-user.
209
A person can change a space, but space changes a person too. That philosophy was followed when creating interior spaces and, as a result, it greatly improved the quality of the residents’ lives. Especially during the current events, it is very important for the residents to feel that their home is a flexible, diverse space with natural elements, that supports their psychological state. A safe haven, a “natural environment” that caters to the games and creativity of our childhood, a new “school” environment, a new remote working “office”, a virtual gym, a place where all communication takes place, even if it isn’t always easy, and an “opening”, a breath of extroversion towards the city, that isn’t accessible otherwise: these are some of the dimensions that our homes acquire because of the pandemic. Having followed a people-centered approach for a long time in the construction of buildings with an emphasis on the building program, the design, the materials, and their installation, I am certain that new utilizations could be adopted by each residence, while others could be removed. This happens in every residence, whether it is an urban apartment located in Kolonaki or the limited space of an apartment in Korydallos. Our ultimate goal when we create these residences is for the residents to be able to nurture their relationships and perform the activities of their choice within the premises of their apartments while managing to be creative and happy. That is what the close cooperation of the constructor and the architect promises to achieve anyway.
Apartment Renovation | Old Parliament
And of course, they could not be done without the assistance of an architect. A building cannot just be implemented quickly, economically with high-quality materials. It has to be the result of a comprehensive and thorough study of the site. Every new building today constitutes the legacy of tomorrow and, as a result, it is vital to ensure the quality of architecture and its implementation.
El Centro | Building Renovation | Kifisia
[05.3]
URBAND | Residential Building Construction | Kypseli
A “written portrait” dedicated to Aspasia Taka, discussing the values that define a professional career with diligence and her journey to the top.
210
people
Το πρώτο «πορτρέτο» που γράφεται για την Ασπασία Τάκα σκιαγραφεί τις αξίες που διέπουν μία επαγγελματική πορεία με συνέπεια και προορισμό την κορυφή.
Aspasia Taka Architectural Sense Danai Makri
and Sensibility EARLY DAYS’ LESSONS
[05.4]
Μετά τις σπουδές αρχιτεκτονικής στη Θεσσαλονίκη, στην Πολυτεχνική Σχολή του ΑΠΘ, τα βήματά της κατευθύνθηκαν νότια, προς την Αθήνα και το Μετσόβιο. Η ίδια μιλά με αγάπη, νοσταλγία και σεβασμό για αυτή την εποχή. Την περίοδο μεταξύ 2001 και 2006 η Ασπασία Τάκα δουλεύει στο αρχιτεκτονικό γραφείο του Κωστή Θεοδωράκη, όπου εξασκείται σε έργα μεγάλης σημασίας. Από αυτή τη στιγμή στην πορεία της, η Ασπασία απέκτησε την απαραίτητη εξοικείωση με μία ποικιλία έργων και κλιμάκων και κράτησε τη σημασία για ένα γραφείο της διεύρυνσης ενός κύκλου επιδραστικών πελατών. Any situation that is filtered through Aspasia Taka’s experienced lens seems to be transformed into valuable knowledge that is added to the personal structure of her professional profile. Her father was a furniture manufacturer and that urged Aspasia to explore from a very young age the point where inspiration and art intersect with commercial value and usability. It wasn’t long before she started designing furniture and then watching them being manufactured as well. Her innovative ideas and enthusiasm were combined with her knowledge of materials and high empathy regarding the functional and aesthetic needs of the buyers and the contemporary world. The experiences she had next to her father became an asset that constitutes an essential part of her work today in one of the most successful and promising architectural firms, Taka+Partners. Their
headquarters are located in Thessaloniki but they undertake projects from all over the world. “From early on I was aware that people would use the table to eat on and would sit on the chair that I had designed. This awareness didn’t restrict my creativity but, instead, it led to an early development of my personal philosophy and style: What I envision and end up creating always has an end-user, a person that is going to use it or live in it! It serves as a great motive to think that my designs could make their everyday moments more interesting!”, she tells us. After completing her studies in architecture at the Faculty of Engineering of the Aristotle University of Thessaloniki, her steps led her to the South of Greece and the National Technical University of Athens. She talks with much love, nostalgia, and respect about that time of her life. Between 2001 and 2006, Aspasia Taka started working for the architectural firm of Costis Theodorakis, where she assisted in designing projects of great importance. This was a very significant moment in her career since she acquired the necessary familiarization with a variety of projects and scales and realized the importance of a circle consisting of influential clients for the success of the practice.
Φωτογραφία / Photography: ©Spyros Hound
Κάθε κατάσταση, θαρρείς πως όταν περάσει από το εμπειρικό φίλτρο της Ασπασίας Τάκα, μετασχηματίζεται σε ένα πολύτιμο απόσταγμα γνώσης το οποίο προστίθεται στο προσωπικό οικοδόμημα του επαγγελματικού της χαρακτήρα. Από μικρό παιδί, δίπλα στον πατέρα της που ήταν κατασκευαστής επίπλων, η Ασπασία εξερεύνησε το σημείο που η έμπνευση και η τέχνη τέμνονται με την εμπορική αξία και τη χρηστικότητα. Δεν άργησε να φτάσει η στιγμή που και εκείνη σχεδίαζε έπιπλα και κατόπιν τα έβλεπε να υλοποιούνται. Η πρωτότυπη ιδέα και ο ενθουσιασμός συναντούσαν τη γνώση των υλικών και την υψηλή ενσυναίσθηση των λειτουργικών και αισθητικών αναγκών των ανθρώπων και της εποχής. Αυτό το νεανικό βίωμα μετατράπηκε στην παρακαταθήκη που σήμερα αποτελεί βασικό συστατικό της ταυτότητας ενός από τα πιο επιτυχημένα, ανερχόμενα αρχιτεκτονικά γραφεία, τους Taka+Partners που με έδρα τους τη Θεσσαλονίκη αναλαμβάνουν έργα σε όλο τον κόσμο. «Από πολύ νωρίς ήξερα ότι κάποιος τρώει στο τραπέζι και κάθεται στην καρέκλα που σχεδιάζω. Αυτή η γνώση δεν λειτούργησε περιοριστικά στη δημιουργικότητα. Αντιθέτως. Οδήγησε στην πρώιμη δημιουργία μίας φιλοσοφίας και ενός στιλ: Αυτό που οραματίζομαι και δημιουργώ, έχει πάντα έναν τελικό χρήστη, έναν άνθρωπο που θα το χρησιμοποιήσει ή θα ζήσει μέσα σε αυτό! Είναι μια υπέροχη αφορμή να κάνω τη στιγμή του λίγο πιο ενδιαφέρουσα!» λέει.
people
Portes Lithos Luxury Resort | Chalkidiki
Το επόμενο βήμα ήταν ατομικό και ο δρόμος οδηγούσε ξανά στη Θεσσαλονίκη. Αρκετά σύντομα ξεκίνησε να δημιουργείται ένας ενδιαφέρων κύκλος πελατών. «Νωρίς στην καριέρα μου, μου ζητήθηκε να σχεδιάσω ένα δωμάτιο ξενοδοχείου σε εκθέσεις του εξωτερικού. Έτσι ανακάλυψα την προτίμησή μου για τον σχεδιασμό ξενοδοχείων. Πλέον επιδίωκα όλο και περισσότερο αντίστοιχα έργα, με αποτέλεσμα το portfolio μου να εμπλουτίζεται διαρκώς με μπουτίκ και μεγαλύτερα ξενοδοχεία. Το 2012 με βρήκε να στήνω την ομάδα μου», εξιστορεί. Αυτή η περίοδος μέχρι το σήμερα γέννησε πολλά αναγνωρίσιμα έργα του γραφείου βραβευμένα με German Design Award, A' Design Award, European Design Award και άλλα διεθνή βραβεία. «Πλέον η ομάδα μας αριθμεί 25 αξιόλογους συνεργάτες σε Θεσσαλονίκη και Ντουμπάι. Πρόσφατα μετονομαστήκαμε σε Taka+Partners γιατί νιώθω τους συνεργάτες μου, οικογένειά μου. Τα τελευταία χρόνια έχουμε στρέψει το βλέμμα μας με αγάπη και με τεχνογνωσία σε ιδιωτικές κατοικίες, εμπορικούς χώρους και γραφεία». The end of that period marked her return to Thessaloniki. Soon enough she started working with an interesting circle of clients. As she recounts, “Early on in my career, I was hired to design a hotel room for exhibitions held abroad and that is how I discovered my preference in designing hotels. From that moment forward, I increasingly sought after similar projects, continuously enriching my portfolio with boutiques and grand hotels. In 2012, I was in the process of assembling my own team.” During this time, her team came up with many well-known projects that were awarded the German Design Award, the A' Design Award, the European Design Award, as well as international awards. “My team now includes 25 remarkable associates both in Thessaloniki and in Dubai. It was recently renamed to Taka+Partners because I really feel that my associates are my family. During these past years, we have turned our loving and skilled gaze towards private residences, commercial spaces, and οffices”.
Robotic Technology Orthopedic Clinic, ArthroHeal Clinic | Thessaloniki
[05.4]
Φωτογραφία / Photography: ©George Tsamakdas [Portes Lithos Luxury Resort] | ©Aris Rammos [ArthroHeal Clinic]
211
PERSONALITY STATUS: COMPLETE
people
Tourist Accommodation Complex: Serenity Suites | Chalkidiki
212
ΜΈΘΟΔΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΊΑ
Για την ομάδα Taka+Partners μεγάλη βαρύτητα δίνεται στην υλοποίηση του εκάστοτε έργου. Η πρόταση που βλέπει ο πελάτης πρέπει να είναι αυτό που θα πάρει και στο τέλος. Σε αυτή τη λογική η Ασπασία αποδίδει τους επαναλαμβανόμενους πελάτες της. Ποιοι είναι αυτοί; «Είναι οι άνθρωποι που επενδύουν τα όνειρά τους σε μας! Τα όνειρά τους γίνονται και δικά μας και στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν συνέχεια… Στήνουμε νέα concept, αναβαθμίζουμε υφιστάμενους χώρους, σχεδιάζουμε νέα περιβάλλοντα και ελκυστικούς τρόπους ζωής, στοχεύουμε στην καινοτομία και στη φρεσκάδα της πρώτης ιδέας! Σε κάθε νέο έργο που έρχεται κοντά μας, ορίζονται οι ομάδες εργασίας που αποτελούνται από τους head, senior και junior architects, που στόχος τους είναι η επίτευξη του άρτιου αποτελέσματος για λογαριασμό του πελάτη μας. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω την ομάδα των συνεργατών που είμαστε χρόνια μαζί, και υπηρετεί και στηρίζει με αυταπάρνηση το κοινό μας έργο. Είναι οι κυρίες Αβραμίδου Μαρία, Ανθρακοπούλου Μαρτσέλα, Καντιδάκη Νατάσα και Σολιδάκη Μαρία» εξηγεί.
[05.4]
Ως προς το στιλ, η Ασπασία συνειδητά δεν έχει επιλέξει να έχει ένα σήμα κατατεθέν στο σχεδιασμό της. «Δεν μπορώ να πω ότι είμαι φαν του μαξιμαλισμού ή οπαδός του μοντέρνου. Θέλω ο σχεδιασμός σε κάθε έργο να έχει τη δική του ταυτότητα. Θεωρώ πιο δίκαιο το κάθε έργο να έχει τη δική του προσωπικότητα, η οποία όμως προκύπτει και σχεδιάζεται από την ανάλυση αναγκών και τη ψυχογραφία του πελάτη. Αυτό το όραμα προτιμώ να αποτυπώνω μέσα από τη δική μου, αυθεντική σκέψη η οποία δεν μπαίνει στο καλούπι των εκάστοτε τάσεων μίας εποχής», καταλήγει.
Portes Lithos Luxury Resort | Chalkidiki
HER APPROACH AND PHILOSOPHY
For Taka+Partners, greater emphasis is placed on the implementation of each project. The proposal that a client sees at the beginning should be what they actually receive in the end. Aspasia Taka believes that this approach has made the firm’s clients return for new projects. Who are their clients, though? As she tells us, “Our clients are people, who invest in us to make their dreams come true. Their dreams become our dreams, and we sometimes even exceed their expectations… We come up with new concepts, upgrade existing spaces, design new environments and appealing lifestyles, and aim at innovation and fresh new ideas! In every project that comes our way, we assign working groups that consist of head, senior and junior architects that aim to achieve great results that will satisfy our clients. This has been possible thanks to Maria Avramidou, Marcella Anthrakopoulou, Natassa Kantidaki, and Maria Solidaki, my team of associates, for which I am grateful, as they have been with me for a long time selflessly serving and supporting our shared goal”, she explains. Concerning her personal style, Aspasia consciously chose not to have a trademark design that would be identified with her work as an architect. “I can’t tell you that I am a fan of maximalism or modern design. I want each project to acquire their own identity. I believe that it is fair that every project should have its own personality, that will derive from the analysis of the needs and psychological profile of the client. This is the vision that I would like to imprint through my own original thinking that isn’t restricted or affected by the current trend of each era”, she concludes.
Φωτογραφία / Photography: ©Giorgos Sfakianakis [Politakis Group Office Complex] | ©Nikos Vavdinoudis - Christos Dimitriou [Tourist Accommodation Complex: Serenity Suites] | ©George Tsamakdas [Portes Lithos Luxury Resort]
Politakis Group Office Complex | Thessaloniki
people
Manassu Beach-Bar Restaurant | Chalkidiki
ΣΤΗ ΜΈΣΗ ΑΝΑΤΟΛΉ ΚΑΙ ΌΧΙ ΜΌΝΟ
FROM EUROPE TO THE MIDDLE EAST
Είναι το γραφείο της Ασπασίας «γυναικείο», ρωτάμε την ίδια, που μέχρι σήμερα ζει όλο αυτό το περιβάλλον μαζί με γυναίκες συνεργάτες; «Δεν είναι κάτι που ξεκίνησε συνειδητά, καθώς μεταφέρθηκαν πολλοί συνεργάτες από την έδρα μας λόγω της δραστηριότητάς μας στη Σαουδική Αραβία», σχολιάζει. «Οι γυναίκες είναι πιο διεισδυτικές, to the point, ακολουθούν τους κανόνες και εμφανίζουν υψηλή προσήλωση στα tasks που έχουν να υλοποιήσουν. Βέβαια χρειαζόμαστε πάντα και την ανδρική ματιά που διαβάζει αλλιώς την αρχιτεκτονική».
BACK TO THEIR NEW HEADQUARTERS
“Our aim was to organize a huge party for the opening of our new headquarters, but… COVID-19 changed our plans”, Aspasia tells us. She remembers when her first office was located in a space of less than 100 square meters. A lot has changed since then. The room wasn’t big enough for the number of people working at the office and sharing their ideas and as a result, they decided to relocate to a 400 square meters space. Their headquarters were transformed into a youthful and comfortable space consisting of a ping-pong table, televisions, and spaces where they can all relax and eat their lunch, because as Aspasia believes “My people need to be happy, in order to be able to find inspiration and come up with new ideas”. We asked Aspasia if her firm is a “female business”, as throughout the years of running her office, she has been working with female associates. “It isn’t something that happened intentionally, as many of our associates had to relocate from our headquarters in order to oversee our projects in Saudi Arabia” she comments. “Women tend to be more insightful and to the point. They follow the rules and show high levels of commitment to each task they are assigned to complete. Of course, a male perspective is needed as well, as each person perceives architecture differently”.
[05.4]
Φωτογραφία / Photography: ©Nikos Vavdinoudis - Christos Dimitriou
“Our work in the Middle East is a very special and unique endeavor that our practice has achieved. We approach this area by implementing projects that concern auditory spaces, as well as entertainment and leisure spaces. Nowadays, we are operating in Saudi Arabia, while a few years ago you could have found us in Qatar”, she explains when referring to working in a place that was once their goal to work at. At this time, her practice is expanding towards Western Europe and more specifically Germany and Great Britain on a design level. “Our team is always trying to cultivate openness, growth, and maturity while evaluating our work on an everyday basis. I believe that this is what we are supposed to do if we want our work to be recognized not only in Thessaloniki but across the world too.”
«Ο στόχος μας ήταν τέτοια εποχή να κάνουμε ένα μεγάλο πάρτι για να εγκαινιάσουμε τα νέα μας γραφεία, αλλά… ο COVID-19 είχε άλλα σχέδια», λέει η Ασπασία. Όπως θυμάται, στα πρώτα της βήματα, στεγαζόταν σε ένα γραφείο μόλις 100 τμ. Από τότε άλλαξαν πολλά. Ο χώρος δεν επαρκούσε για τους ανθρώπους και τις ιδέες τους, με αποτέλεσμα πέρσι να ξεκινήσουν τη μεταστέγαση σε ένα χώρο 400 τμ. Το γραφείο έγινε ένας νεανικός, άνετος χώρος, με πινγκ πονγκ, τηλεοράσεις, χώρους για ξεκούραση και φαγητό, γιατί όπως πιστεύει η Ασπασία «πρέπει οι άνθρωποί μου να μπορούν να αισθάνονται χαρούμενοι και να εμπνευστούν».
213
«Η δραστηριότητά μας στη Μέση Ανατολή είναι ένα ιδιαίτερο και ξεχωριστό κομμάτι του γραφείου. Προσεγγίζουμε την περιοχή μέσα από έργα που αφορούν ακουστικούς χώρους και χώρους αναψυχής/διασκέδασης. Αυτή τη στιγμή είμαστε στη Σαουδική Αραβία, πριν λίγα χρόνια ήμασταν στο Κατάρ», εξηγεί η Ασπασία για τη δραστηριότητα του γραφείου σε έναν τόπο που αποτελεί στόχο για τους ιδίους. Σε αυτή τη φάση, το γραφείο επεκτείνεται, σε μελετητικό επίπεδο και στη Δυτική Ευρώπη, όπως στη Γερμανία και τη Μεγάλη Βρετανία. «Η εξωστρέφεια, η εξέλιξη και η ωριμότητα καλλιεργείται καθημερινά από την ομάδα μας, με την αυτοκριτική να είναι μέρος της καθημερινότητας. Αυτό άλλωστε οφείλουμε να κάνουμε, καθώς μ’ ενδιαφέρει η αναγνώριση της δουλειάς μας, από τη Θεσσαλονίκη σε όλο τον κόσμο».
ΠΊΣΩ ΣΤΟ (ΝΈΟ) ΓΡΑΦΕΊΟ
The elegant gesture of the designer Marco Guazzini goes at the same pace with an innovative, careful to the contemporary life topics, research, yet rich of inspirations that come from other ages.
A Marwoolus® Journey | Video for Milano Design Film Festival
214
people
Η κομψή προσέγγιση του σχεδιαστή Marco Guazzini ακολουθεί τον ίδιο ρυθμό με μια καινοτόμο, προσεκτική στα θέματα της σύγχρονης ζωής έρευνα, η οποία ωστόσο διατηρεί μία πλούσια από έμπνευση από άλλες εποχές.
Marco Guazzini Internal Landscapes: Annie Markitanis
A Marwoolus® Expression
AM: κές μνήμες;
Ποιες είναι οι πρώτες σας σχεδιαστι-
MG: Θυμάμαι τον εαυτό μου να φτιάχνει αεροπλανάκια με χαρτί. AM:
What are your first memories of design?
MG:
Folding a paper airplane.
AM: Κατά τη γνώμη σας, πώς γίνεται κάποιος καλός σχεδιαστής και πώς μπορεί αυτό να διατηρηθεί;
[05.5]
MG: Πιστεύω ακράδαντα πως για να γίνει κάποιος καλός σχεδιαστής πρέπει να μάθει να ερμηνεύει με την δική του οπτική τον σχεδιασμό και να παραμείνει πιστός σε αυτή. Το προσωπικό αυτό φίλτρο είναι το μόνο εργαλείο με το οποίο οι σχεδιαστές μπορούν να αναπτύξουν και να εξελίξουν τον σχεδιαστικό τους τρόπο έκφρασης.
ρείτε ότι οι μέχρι τώρα συνεργασίες και εμπειρίες σας στον χώρο έχουν επηρεάσει τη δουλειά σας και τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει το γραφείο σας σήμερα;
MG: Θα έλεγα πως η Νέα Υόρκη αποτέλεσε την περίοδο της πρακτικής μου άσκησης, καθώς εκεί είχα την ευκαιρία να έρθω σε επαφή με διαφορετικές κουλτούρες και να διακρίνω ομοιότητες και διαφορές στη συμπεριφορά τους. Απέκτησα μια φρέσκια οπτική και προσπάθησα να εκτεθώ σε ένα ευρύτερο φάσμα πληροφοριών που μπορούσα να αντλήσω από το περιβάλλον στο οποίο βρισκόμουν και να τις επεξεργάζομαι. Ήταν ένα ερευνητικό στάδιο, και σε συναισθηματικό και σε πρακτικό επίπεδο, πριν προχωρήσω στη δημιουργία του γραφείου μου. Η περίοδος που δίδασκα στη σχολή NABA μου επέτρεψε να συναναστραφώ με τις νεότερες γενιές και να ρουφήξω την ενέργεια και τον ενθουσιασμό που αυτές εκπέμπουν· στοιχεία ζωτικής σημασίας στο ξεκίνημα ενός έργου. Όσο για το Marwoolus®, θεωρώ πως αυτό ήταν το αποκορύφωμα της δουλειάς μου, καθώς κατάφερα να μεταφέρω όλες τις εμπειρίες, τις γνώσεις και τις τεχνικές μου δεξιότητες σε κάτι χειροπιαστό.
AM:
In your opinion, how do you become and remain a good designer?
MG:
I firmly believe that the most critical factor that allows one to become a good designer is staying faithful to one's personal interpretation of design. This personal filter is the only one through which a designer can develop and evolve his or her own expressive language.
AM:
From Florence to New York to Milan, from a NABA professor to an industrial object and furniture designer to being the founder and creator of the new material, Marwoolus®: In what way your so far collaborations and experiences shaped the core of your current design practice?
AM: Έχετε ζήσει στη Φλωρεντία, τη Νέα Υόρκη και το Μιλάνο και έχετε εργαστεί ως καθηγητής στη σχολή NABA, ως σχεδιαστής βιομηχανικών αντικειμένων και επίπλων και ως ιδρυτής και δημιουργός ενός νέου υλικού με το όνομα Marwoolus®. Πώς θεω-
MG:
I would say that New York was a training ground for me. There, I was able to observe the behaviors of a different culture with fresh eyes and to absorb and process a broader range
of information from the environment that surrounded me. In other words, New York represented a “research” phase for my design practice, both emotionally and practically. Teaching at NABA allowed me to be close to the younger generations, to soak up a considerable amount of energy and enthusiasm, which are always essential values to transfer into a project. I see Marwoolus® as the culmination of my design practice in terms of translating my experiences, knowledge, and technical skills onto a concrete plane, applying them to the material.
AM: Το 2015 κάνατε γνωστή τη δημιουργία του Marwoolus®, ενός νεοεφευρεθέντος κατοχυρωμένου με εμπορικό σήμα υλικού, το οποίο μέσα σε έναν μόλις χρόνο, απέκτησε τη θέση του στην μόνιμη συλλογή του ξακουστού Vitra Design Museum, καθώς θεωρήθηκε μία από τις πιο ενδιαφέρουσες και καινοτόμες μελέτες που κατέληξε στη δημιουργία ενός νέου υλικού τα τελευταία χρόνια. Τι διαφοροποιεί το Marwoolus® από άλλα παρόμοια προϊόντα ή εφευρέσεις του χώρου; MG: Το Marwoolus® πηγάζει από όλα αυτά τα στοιχεία που απαρτίζουν την ταυτότητά μου: τα μέρη που αποκαλώ σπίτι μου, τον τόπο που μεγάλωσα και όσα αντικατοπτρίζουν την ίδια μου την ύπαρξη. Είναι το αποτέλεσμα της διερεύνησης και της ανάγκης μου να επαναπροσδιορίσω τις ρίζες μου: την πόλη Prato που είναι γνωστή για την κλωστοϋφαντουργία της και την Pietrasanta, την μικρή πόλη φημισμένη για το μάρμαρό της. Το μαλλί και το μάρμαρο είναι δύο στοιχεία συνυφασμένα με τη μέχρι τώρα ζωή μου. Το αποτέλεσμα της συνύπαρξης των δύο αυτών υλικών είναι ένα τρίτο υλικό που διατηρεί τις ποικιλόμορφες φλέβες που συναντάμε στο μάρμαρο, αλλά όταν το
people
Marwoolus® by Marco Guazzini for Valextra Display | Photo Courtesy of Valextra κοιτάξουμε πιο προσεκτικά μας αποκαλύπτει τη βασική του ιδιαιτερότητα: λαμπερό φινίρισμα, διασκορπισμένες μάλλινες κλωστές που δίνουν στο σχέδιο μια ρευστή διάσταση, μια εικόνα μοναδικά δυναμική και απαλή στο μάτι με άπειρες δυνατότητες χρωματικών συνδυασμών.
AM:
MG:
AM:
Where does the wool you use come from?
MG:
The wool I use comes from Prato. At the very beginning of the Marwoolus® production, I used to go to this warehouse, where many scraps of wool were stocked. I have utilized those parts that are usually called a waste of production, the essence of the consumption. Mountains of wool of many colors literally surrounded me, and I spent hours choosing different color combinations. It was a magical place and an inspiring atmosphere.
AM:
Γιατί επιλέξατε το μάρμαρο;
In 2015 you launched Marwoolus® - the newly invented patented material and a registered trademark, which in the distance of only one year, it became part of the prestigious Vitra Design Museum's permanent collection, selected as one of the most interesting and innovative expressions of materials research carried out in recent years. What differentiates Marwoolus® from other similar products/inventions in the sector?
MG: Επέλεξα το μάρμαρο επειδή, πέρα από το ότι είναι ένα από τα πιο εκλεκτά υλικά, αποτελεί και μέρος των αναμνήσεών μου από την Pietrasanta και τα λατομεία μαρμάρου στην περιοχή Carrara. Το γεγονός ότι κατάφερα να χρησιμοποιήσω τα υπολείμματα της παραγωγής και την απορριπτόμενη μαρμάρινη σκόνη και να δώσω σε αυτό το λαμπρό υλικό νέα πνοή, νέο σκοπό και μια νέα ζωή ήταν πηγή έμπνευσης για εμένα. Ακόμα, η ανάμειξή του με το μαλλί προσφέρει πληθώρα χρωμάτων στις «φλέβες» του μαρμάρου και το καθιστά ένα πολύ ενδιαφέρον παιχνίδι δημιουργικότητας.
Marwoolus® derived from everything that makes up my identity: the places I call home, where I grew up, and which reflect my very being. It is the outcome of a research and reworking of my roots: Prato, a city famous for its textile industry, and Pietrasanta, the town of marble. Wool and marble are two elements embedded in my history. The result is a material that preserves the typical variegated veins of marble, but that, on closer inspection, reveals its main particularity: a lustrous finish, consisting of randomly scattered wool threads that make the design fluid, uniquely dynamic, and visually soft, with infinite possibilities of color combinations.
AM:
Why marble?
MG:
Marble, because in addition to being a noble material, it is also part of my memories of Pietrasanta and the marble quarries in Carrara. Being able to use production scraps, the discarded marble dust, to give this illustrious material a new meaning, a new purpose, and a new life is a source of inspiration in itself. Mixing it with wool to give a variety of colors to its veins is an intriguing game of creativity.
Going back to my origins and to the manual activity of reinventing the material with my own hands, customizing it, and making it unique, has been an innovation for me. The artisanal identity of Marwoolus® makes up its unique nature. It is the basis of its potential to be transformed into individual objects, furnishings, and coverings. It can be used as part of a wall, like a tapestry. It can make up sections of floors, like a carpet. In any case, it fits harmoniously into spaces, offering a vibrant and elegant aesthetic quality. AM: Ποια είναι η προέλευση του μαλλιού που χρησιμοποιείτε;
Με περικύκλωναν στοίβες πολύχρωμου μαλλιού και αφιέρωσα αρκετό χρόνο δοκιμάζοντας διαφορετικούς χρω-
MG: Είχα φτάσει σε ένα σημείο της καριέρας μου ως σχεδιαστής, όπου ένιωθα ότι αυτά που έκανα δεν ήταν αρκετά και έπρεπε να στραφώ σε κάτι διαφορετικό. Ένιωσα την ανάγκη να εκφράσω τις σχεδιαστικές μου ιδέες μέσω μίας καινούριας γλώσσας. Δούλευα μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή μου για πολλές ώρες και ένιωθα πως αυτό απορροφούσε όλη την ενέργεια και τη δημιουργικότητά μου. Το γεγονός ότι αποτελούσε το κύριο εργαλείο της δουλειάς μου με έκανε να νιώθω εγκλωβισμένος σε μία στατική κατάσταση. Από αυτό το αδιέξοδο με βοήθησε να βγω ο φίλος, μέντορας και εκπαιδευτής μου, Stephan Hamel, στον οποίο χρωστάω πολλά, καθώς ήταν αυτός που με παρότρυνε να αρχίσω να δουλεύω με τα χέρια μου και να βρω έναν καινούριο τρόπο να εκφράσω τη δημιουργικότητά μου. Επίσης, ο Stephan με προέτρεψε να αρχίσω να γράφω για τις μέχρι τώρα εμπειρίες μου στη ζωή, κάτι που αποτέλεσε την έναρξη μιας ερευνητικής πορείας, κατά την οποία προχώρησα στην ανάλυση και εύρεση συναφών πτυχών και κοινών τόπων που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως θεμελιώδη στοιχεία της νέας αυτής γλώσσας. Μετά από αρκετό γράψιμο, περισυλλογή και πολλές συναντήσεις με τον Stephan για να συζητάμε και να παρακολουθούμε την εξέλιξη της συγγραφικής διαδικασίας, ήρθε η στιγμή να προχωρήσουμε και στη δημιουργία ενός νέου υλικού. Αυτό το υλικό ήταν αποτέλεσμα μιας εκτενούς έρευνας, πειραματισμού και της ανακάλυψης του εαυτού μου ως παρατηρητή μέσω του γραψίματος, το οποίο με προέτρεψε να επισκεφτώ ξανά τις ρίζες και τις αξίες
AM:
What has been your share of doubts, responsibilities, and desires when developing your identity as a designer?
MG:
At a certain point in my design career, I felt that what I was doing was not enough for me, that I had to do something different. I felt a real need to express my conception of design through a new language. Working on a computer screen for so much time was absorbing all my energy and creativity. Having the computer as my principal tool had fossilized me into a static process. I owe a lot to my friend, mentor, and coach Stephan Hamel, who advised me to start working with my hands and to find a new creative expression. Stephan also prompted me to start writing about what I had experienced in my life up to that point. This put me on a new research path, where I analyzed and found relevant aspects and common points that could serve as fundamental elements of this new language. After an extensive amount of writing, reflection, and many meetings with Stephan to discuss and keep track of the evolution of this process, creating a new material came to life. This material was the consequence and the result of a long process of research, manual experimentation, and the discovery of self-observation through writing, which led me to think about my roots—all these values I faithfully channeled into this new material. Marwoolus® combines the two main elements representing my roots: wool and marble, respectively, from Prato and Pietrasanta, the two places where I grew up. It is a material that is born from a personal and professional necessity to express my creative identity. The work I have done with my design firm brought me to where I am today. It was a point in my life when I felt that my ideas were mature enough and ready to embark on a new journey, through a new type of research, based on a new vision. Consequently, Marwoolus® is born from the experience that I acquired by working as a designer over the past years, and it employs the same design language as my previous projects.
AM: Θα λέγατε πως το Marwoolus® είναι ένα υλικό που έχει δημιουργηθεί με βιώσιμο και υπεύθυνο τρόπο; MG: To Marwoolus® έχει δημιουργηθεί με βιώσιμο και υπεύθυνο τρόπο, καθώς η κεντρική ιδέα
[05.5]
MG: Από την πόλη Prato προμηθευτήκαμε το μαλλί που χρησιμοποιήσαμε. Στα αρχικά στάδια της παραγωγής του Marwoolus® συνήθιζα να επισκέπτομαι το εργοστάσιο όπου ήταν συγκεντρωμένο μαλλί το οποίο συνήθως χαρακτηρίζεται ως υπόλειμμα της παραγωγής και το χρησιμοποίησα, πηγαίνοντας κόντρα στον πυρήνα του καταναλωτισμού.
AM: Υπήρχαν αμφιβολίες, ευθύνες και επιθυμίες που διαμόρφωσαν την ταυτότητά σας ως σχεδιαστή;
μου -οι οποίες και διοχετεύτηκαν στο νέο υλικό. Το Marwoolus® συνδυάζει δύο πολύ χαρακτηριστικά στοιχεία που αντιπροσωπεύουν τις ρίζες μου: μαλλί από την πόλη Prato και μάρμαρο από την Pietrasanta, δύο μέρη στα οποία έζησα ως παιδί. Αποτελεί ένα υλικό που γεννήθηκε μέσα από την προσωπική και επαγγελματική μου ανάγκη να εκφράσω τη δημιουργικότητά μου. Μέσω της δουλειάς που έχουμε κάνει στο γραφείο μου και τα έργα που έχουμε αναλάβει έχω φτάσει εδώ που είμαι σήμερα. Βρισκόμουν σε μία φάση της ζωής μου που ένιωθα ότι οι ιδέες μου είχαν ωριμάσει αρκετά και ήμουν έτοιμος να ξεκινήσω ένα καινούριο εγχείρημα μέσω μιας διαφορετικής ερευνητικής διαδικασίας που θα βασιζόταν πάνω σε ένα νέο όραμα. Όπως καταλαβαίνετε λοιπόν, το Marwoolus® είναι απόρροια των εμπειριών που απέκτησα δουλεύοντας ως σχεδιαστής μέχρι τότε και φέρει την ίδια σχεδιαστική γλώσσα την οποία συναντάμε και στα προηγούμενα έργα μου.
215
Επέστρεψα στο μέρος από το οποίο κατάγομαι και με τα ίδια μου τα χέρια προχώρησα στον επαναπροσδιορισμό των υλικών αυτών, τα προσάρμοσα σύμφωνα με το όραμά μου και τα μετέτρεψα σε κάτι μοναδικό. Αυτή η εμπειρία αποτέλεσε μια ανακάλυψη για εμένα. Ο παραδοσιακός και χειροποίητος χαρακτήρας του Marwoolus® είναι αυτό που συμβάλλει στην μοναδικότητά του. Αποτελεί τη βάση που του δίνει την δυνατότητα να μεταμορφωθεί σε αντικείμενα, έπιπλα ή επένδυση. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέρος του τοίχου, σαν ταπετσαρία. Μπορεί, ακόμα, να ντύσει τμήματα του πατώματος, σαν μοκέτα. Σε κάθε περίπτωση, μπορεί να συνυπάρξει αρμονικά σε διάφορους χώρους, προσφέροντας μια ζωντανή αίσθηση και κομψή αύρα σε αυτούς.
ματικούς συνδυασμούς. Ήταν πραγματικά ένα μαγικό περιβάλλον που με ενέπνεε απίστευτα.
people 216 [05.5]
πίσω από αυτό βασίζεται στην επαναχρησιμοποίηση δυο υλικών -σκόνη από μάρμαρο και μαλλί- που συγκεντρώθηκαν από υπολείμματα της βιομηχανικής παραγωγής. Στα λατομεία, όπου γίνεται η εξόρυξη του μαρμάρου, πολλά μικρότερα κομμάτια δημιουργούνται κατά τη διάσπαση μεγαλύτερων επιφανειών μαρμάρου. Αυτά τα κομμάτια τα οποία θεωρούνται απορρίμματα και δεν επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν, συλλέγονται και διαλύονται ώστε να δημιουργηθεί η μαρμάρινη σκόνη. Όσον αφορά το μαλλί, είναι αποτέλεσμα της διαδικασίας παραγωγής, τα υπολείμματά της (η παραγγελία συγκεκριμένων χρωμάτων είναι διαθέσιμη κατόπιν σχετικού αιτήματος). Επομένως, το Marwoolus® έχει σκοπό να δώσει νέο νόημα, νέο σκοπό και νέα ζωή στα γνωστά αυτά υλικά. Σχετικά με τη βιωσιμότητα, το Marwoolus® είναι ένα υλικό που παράγεται υπεύθυνα, καθώς εστιάζει στις αξίες που αυτό κουβαλάει και όχι στις πόσες φορές μπορούν να ανακυκλωθούν τα υλικά που το απαρτίζουν. Η βιωσιμότητα ενός προϊόντος κρίνεται από το πώς επιλέγουν οι χρήστες του να το εκτιμήσουν και να το διατηρήσουν, ώστε να συνεχίσει να υπάρχει ως κληρονομιά για τις μελλοντικές γενιές. Έρχεται σε αντίθεση, λοιπόν, με την άποψη που θέλει τα ανακυκλώσιμα πλαστικά αντικείμενα να πετιούνται μετά από λίγες χρήσεις, καθώς οι άνθρωποι θεωρούν ότι δεν βλάπτει να πετάνε κάτι που έχει τη δυνατότητα να ανακυκλωθεί. AM:
Would you say Marwoolus® is a sustainably conscious and responsible material?
MG:
Marwoolus® is a responsible material because its core concept relies on the reuse of two elements derived by industrial production leftover: marble dust and wool. In the quarries, where the marble is extracted, many stones are left from the breaking of big blocks of marble. These stones, destined to be discarded, are then collected and crushed to obtain the marble dust. When it comes to wool, it is the result of the production process leftovers. (Specific color requests are available upon request). Therefore, Marwoolus® aims to bring forth a new meaning, a new purpose, and a new life to these illustrious materials. Regarding the sustainable aspect, Marwoolus® is a responsible material as it shifts its focus on other values it carries, more than how many times its components can be recycled. A product's sustainability is based on how the users appreciate and care to preserve it as a paradigm of a legacy for the future versus the notion of a recycled plastic piece that people tend to throw away after a certain amount of use; people tend to throw away (because it is recyclable).
AM: Τι πιστεύετε ότι έχει συμβάλει στην εξέλιξη και προώθηση του Marwoolus® μέχρι σήμερα; MG: Από την πρώτη έκθεσή μας που φιλοξενήθηκε από τη Galleria Luisa Delle Piane κατά τη διάρκεια της Fuorisalone, εβδομάδας αφιερωμένης στο design, το 2015, το Marwoolus® έχει υπάρξει έκθεμα σε γνωστές γκαλερί, μουσεία και εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο. Η δεύτερη εμφάνιση του Marwoolus® έγινε στην Φλωρεντία, τον Ιούνιο του 2015, όπου του αποδόθηκε ο τίτλος «Materia Trend» για την έκθεση του Pitti Immagine με τίτλο «Living Colors» που διοργανώθηκε από το περιοδικό Living της Corriere Della Sera. Έπειτα ήρθε η σειρά του Milano Design Film Festival το 2015 στο οποίο προβλήθηκε και η ταινία μικρού μήκους με τίτλο «A Marwoolus® Journey: Birth and Development of a New Material. The Interior Landscapes of Marco Guazzini.» Το 2016, το Marwoolus® απέκτησε μία θέση στη μόνιμη έκθεση του ξακουστού Vitra Design Museum, όπου φιλοξενήθηκε στο συγκρότημα κτιρίων του Μουσείου Vitra που βρίσκεται στην περιοχή Weil am Rhein, και πιο συγκεκριμένα στο νέο εκθεσιακό κέντρο Schaudepot pavilion, σχεδιασμένο από τους Herzog & de Meuron. Άλλες εμφανίσεις του Marwoolus® σε μεγάλες εκθέσεις που αξίζει να αναφερθούν πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με την Gallery S. Bensimon στο Design Days Dubai το 2016, την Galleria Luisa Delle Piane κατά τη διάρκεια
της καλλιτεχνικής έκθεσης Miart, τη Fuorisalone, το Nomad Monaco το 2018 και το Nomad St. Moritz το 2019, τη Mint Gallery στο London Design Festival το 2018 και το Collect International Art Fair στη Saatchi Gallery στο Λονδίνο, το 2019. AM:
What has contributed to the evolution and promotion of Marwoolus® so far?
MG:
Since the first exhibition hosted by Galleria Luisa Delle Piane during the 2015 Fuorisalone, Marwoolus® has been featured at prominent galleries, museums, and events all over the world. Marwoolus® made its second appearance in Florence, in June 2015, where it was selected as “Materia Trend” for the Pitti Immagine “Living Colors” exhibition by the Corriere Della Sera “Living” magazine. Then came the 2015 Milano Design Film Festival, whose repertoire included the short film “A Marwoolus® Journey: Birth and Development of a New Material. The Interior Landscapes of Marco Guazzini.” In 2016, Marwoolus® became part of the permanent exhibition at the prestigious Vitra Design Museum, housed in the new Schaudepot pavilion designed by Herzog & de Meuron, in the Weil am Rhein Vitra Campus. Other notable appearances of Marwoolus® at major exhibitions were organized in cooperation with Gallery S. Bensimon at the 2016 Design Days Dubai; Galleria Luisa Delle Piane at Miart, Fuorisalone, Nomad Monaco in 2018 and Nomad St. Moritz in 2019; Mint Gallery at the 2018 London Design Festival; the Collect International Art Fair at Saatchi Gallery, London, in 2019.
AM: “A Marwoolus® Journey” είναι ο τίτλος της ταινίας των Jasmin Schröder και Emanuele Marzi που κυκλοφόρησε το 2015, έκανε πρεμιέρα στο 3ο Milano Design Film Festival και συνεχίζει να προβάλλεται ανά τον κόσμο. Πιστεύετε ότι είναι σημαντική η ύπαρξη μιας αποτελεσματικής γλώσσας οπτικοακουστικών μέσων που συντελεί στη σωστή πληροφόρηση, διήγηση και τη μετάδοση του κόσμου του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στους θεατές; MG: Η ευκαιρία που μου δόθηκε από το MDFF ήταν ένα σημαντικό βήμα στην εξέλιξη του Marwoolus®, καθώς μου επέτρεψε να μοιραστώ με το κοινό την ιστορία των τόπων, των χρωμάτων και της ποιητικότητας πίσω από τη δημιουργία του υλικού αυτού. Επιπρόσθετα, τα τελευταία χρόνια το MDFF αποτέλεσε μια από τις πιο αξιόλογες διεθνείς πλατφόρμες που προέβαλε τη δουλειά μου σε κοινό που απαρτίζεται από ανθρώπους του καλλιτεχνικού, αρχιτεκτονικού και σχεδιαστικού κλάδου σε όλον τον κόσμο. Πιστεύω πως η έμπνευση πίσω από μια ιδέα η οποία εντέλει γίνεται πράξη είναι το ίδιο σημαντική και άξια σχολιασμού με την ιδέα και τη μετατροπή της σε κάτι απτό. AM:
“A Marwoolus® Journey” is a 2015 film by Jasmin Schröder, Emanuele Marzi, which premiered during the 3rd edition of the Milano Design Film Festival, and continues to tour the globe. How important do you consider the effectiveness of the audiovisual language in informing, narrating, and communicating the world of design?
MG:
The opportunity MDFF offered me represented a critical step in the evolution of Marwoolus®, as it allowed me to communicate the story of the places, colors, and poetic nature behind this material. Secondly, because over the years, MDFF has been a prominent international platform for sharing my work with audiences all over the world, with individuals coming from artistic, architectural, and design backgrounds. I believe that talking about the inspiration that brings an idea to life is as relevant as talking about turning that idea into something concrete.
MOBILI LDP and SUBBIA wall-mounted lamps in Marwoolus® for Galleria Luisa delle Piane at FUORISALONE 2018 Φωτογραφία / Photography: ©Giovanni De Francesco
Επιπλέον, κινούμενοι σε γνώριμα μονοπάτια, δημιουργήσαμε μια σειρά με κοσμήματα και χειροποίητα αξεσουάρ, όπως κουμπιά και αγκράφες ζώνης, φτιαγμένα από Marwoolus®. Με παρόμοιο τρόπο ξεκίνησε και η συνεργασία μου με την ETEL – την κορυφαία κατασκευαστική επίπλων από τη Βραζιλία - για την έκθεση που είχε σκοπό να τιμήσει τις σύγχρονες γυναίκες σχεδιάστριες και επιμελήθηκε ο Tony Chambers. Το Marwoolus® χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία της συλλογής επίπλων από την Patricia Urquiola. Όσον αφορά το μέλλον, θα ήθελα να πειραματιστώ περισσότερο και να προχωρήσω σε συνεργασίες με studio αρχιτεκτονικής για έργα που αφορούν τη διακόσμηση εσωτερικών χώρων αλλά και με άλλους κλάδους, ακολουθώντας τη λογική των δύο συνεργασιών που προανέφερα.
Marco Guazzini for Arthur Arbesser | Backstage Φωτογραφία / Photography: ©Claudia Ferri
AM:
As far as developing specific collaborations with other designers, tell me a bit about your collaboration with the designer Arthur Arbesser for his Autumn-Winter 2020-2021 Collection, as well as your collaboration with the leading Brazilian furniture maker, ETEL…
MG:
Indeed, a recent example of this cross-disciplinary approach is with Arthur Arbesser. A spontaneous encounter with the cutting-edge fashion designer led to a rich exchange of ideas that resulted in a collaboration for the creation of his new Autumn-Winter 2020-2021 Collection. I exclusively produced some Marwoolus® plates which have been photographed and printed on fabrics. Arbesser is one of the six extraordinary Milanese brands that are part of EXTRAMILANO, by the historic Milanese company Valextra: a celebration of the community of independent thinkers and creative entrepreneurs who together are shaping Milan. For this special occasion, we developed a Marwoolus® display to host the Valextra’s bag designed by Arthur Arbesser - on show at the Valextra boutique in via Manzoni 3, Milan.
217
Moreover, following the same concept, we fabricated a collection of jewels and handmade accessories, such as buttons and belt buckles, all made using the Marwoolus® material. Similarly, my collaboration with ETEL - the leading Brazilian furniture maker, for the exhibition curated by Tony Chambers celebrating contemporary women designers, where Marwoolus® is a component of the furniture collection by Patricia Urquiola. For the future, I would like to experiment more in collaborations with architectural studios for special interior projects as well as in other fields, following the rationale of my last two collaborations that I have mentioned.
Marwoolus® by Marco Guazzini for Arthur Arbesser FW2021 Collection Φωτογραφία / Photography: ©Henrik Blomqvist
www.marcoguazzini.com Instagram: marcoguazzinidesign
[05.5]
Συνέντευξη και Επιμέλεια Περιεχομένου από την Άννη Μαρκιτάνη, Διευθύντρια του Milano Design Film Festival Greece-Athens και Ιδρύτρια του MDFF Ελλάδας και Κύπρου ⁄ Interview & Content Curation by Annie Markitanis, Director of the Milano Design Film Festival Greece-Athens, Partner of MDFF for Greece & Cyprus
MG: Ένα πρόσφατο παράδειγμα συνεργασίας με διεπιστημονική προσέγγιση ήταν αυτή που συνάψαμε με τον Arthur Arbesser. Μια τυχαία συνάντηση με τον πρωτοποριακό σχεδιαστή μόδας που εξελίχθηκε σε μια πλούσια ανταλλαγή ιδεών που κατέληξε στη συνεργασία μας για τη δημιουργία της συλλογής του Φθινόπωρο-Χειμώνας 2020-2021. Δημιουργήσαμε πιάτα από το υλικό Marwoolus®, αποκλειστικά γι’ αυτή μας τη συνεργασία, τα οποία έπειτα φωτογραφήθηκαν και τυπώθηκαν σε ύφασμα. Η Arbesser είναι μία από τις κορυφαίες μάρκες στο Μιλάνο και συμμετείχε στην πρωτοβουλία EXTRAMILANO της ιστορικής μιλανέζικης εταιρίας Valextra. Πρόκειται, λοιπόν, για μια κοινότητα που απαρτίζεται από στοχαστές και επιχειρηματίες με δημιουργικές ιδέες που με τη δουλειά τους διαμορφώνουν και εξελίσσουν το Μιλάνο. Για την ειδική αυτή περίσταση δημιουργήσαμε μία εκθεσιακή κατασκευή από Marwoolus® πάνω στην οποία θα παρουσιαζόταν η τσάντα Valextra που σχεδιάστηκε από τον Arthur Arbesser. Μπορεί να τη βρει κανείς στο κατάστημα της Valextra στην διεύθυνση Manzoni 3 στο Μιλάνο.
people
AM: Σχετικά με τις συνεργασίες που έχετε συνάψει με άλλους σχεδιαστές, θα μπορούσατε να μας πείτε λίγα λόγια για την συνεργασία σας με τον Arthur Arbesser για τη συλλογή του Φθινόπωρο-Χειμώνας 2020-2021, καθώς και για εκείνη με την κορυφαία κατασκευαστική εταιρία επίπλων από τη Βραζιλία ETEL;
A&K Associates are a flexible group of engineers engaged in the production of qualitative research and the complete monitoring of all phases of a project until its final delivery. Because that’s what they do: They deliver.
218
people
Οι A&K Συνεργάτες είναι ένα ευέλικτο σχήμα μηχανικών που ασχολούνται με την παραγωγή ποιοτικών μελετών και την πλήρη παρακολούθηση όλων των φάσεων ενός έργου μέχρι την τελική του παράδοση. They deliver.
Structural Design as a “State of Art„ Thanasis Diamantopoulos
[05.6]
The structural design process may seem “mundane” but is indeed the added value guarantee in a project. As Kostis Agrafiotis, co-founder of the practice, tells us “structural designs by civil engineers are extremely important both for the design process of the new project and the technical assessment of an already existing building or a construction too.” The development of a structur-
al design is vital for the design of a new project and is also ideally used for the initial design, or even the initial technical assessment of a real estate investment. During the technical assessment of a real estate, structural design complements architectural design and, in many cases, it determines its cost and the ability of a building to acquire new uses, architectural configurations and the cost of these changes too.
Στον χώρο των στατικών μελετών οι A&K Συνεργάτες εφαρμόζουν μερικές από τις πιο state-of-the-art μεθοδολογίες δίνοντας πολλές επιλογές και δυνατότητες ακόμα και στα πιο σύνθετα αρχιτεκτονικά έργα. Επιπλέον, την τελευταία δεκαετία όλα σχεδόν τα έργα τους βασίζονται στον 3D σχεδιασμό και διαδικασίες του Building Information Modeling (BIM). «Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να παρέχουμε στον πελάτη μας, είτε αυτός είναι μια εργοληπτική εταιρεία, το ευρύτερο δημόσιο ή ένας Real Estate επενδυτής εξαιρετικά αξιόπιστες προμετρήσεις και άμεση συσχέτιση σχεδιασμού-κόστους. Ακόμα με τον λεγόμενο 4D και 5D σχεδιασμό εισάγονται πλέον στο ΒΙΜ με απόλυτη λεπτομέρεια ακριβή χρονοδιαγράμματα και το κόστος της κατασκευής. Ο επενδυτής έχει πλέον την δυνατότητα real-time να αντιλαμβάνεται
την πορεία του έργου και την άμεση συσχέτιση σχεδιαστικών επιλογών στο κόστος αλλά και στο απαιτούμενο χρόνο ολοκλήρωσης της επένδυσης» είπε ο Κωστής Αγραφιώτης και συμπλήρωσε: «Τέλος με αυτό τον τρόπο σχεδιασμού με την ολοκλήρωση του έργου έχει στην πραγματικότητα έναν πλήρη “φάκελο” του έργου με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την συντήρηση, την ενδεχόμενη αλλαγή χρήσης, αλλά και την εύκολη μεταβίβασή του αν αυτό απαιτηθεί». In the structural design field, A&K Associates apply some of the most state-of-the-art methodologies offering a range of options and possibilities even for the most complex architectural projects. In addition, in the last decade they have been using 3D- based design and Building Information Modeling (BIM) processes for their projects. As Kostis Agrafiotis explains, “In this way, we are able to offer our clients, whether they are contractors, the government or a real estate investor, extremely reliable measurements and direct design-cost correlation. Also, with 4D and 5D design, precise timetables and construction costs are now imported with extreme detail in the BIM. As a
Φωτογραφία / Photography: ©Spyros Hound
Οι στατικές μελέτες μοιάζουν αρχικά «άχαρες» αλλά είναι η εγγύηση προστιθέμενης αξίας σε ένα έργο. Όπως μας είπε και ο ένας από τους δύο ιδρυτές του γραφείου, Κωστής Αγραφιώτης «οι μελέτες Πολιτικού Μηχανικού είναι σημαντικές τόσο για το σχεδιασμό ενός νέου έργου αλλά και για την τεχνική αξιολόγηση ενός υφιστάμενου κτιρίου και μιας κατασκευής». Η εκπόνηση της στατικής μελέτης είναι απαραίτητη και σημαντική τόσο στο σχεδιασμό ενός νέου έργου και ιδανικά δε στον αρχικό σχεδιασμό του, ή και ακόμα στην αρχική τεχνική αξιολόγηση μιας επένδυσης Real Estate. Στην τεχνική αξιολόγηση ενός ακινήτου η στατική μελέτη έρχεται συμπληρωματικά στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και καθορίζει πολλές φορές το κόστος αλλά και τη δυνατότητα ενός κτιρίου σε νέες χρήσεις και αρχιτεκτονικές διαμορφώσεις και το κόστος αλλαγής αυτών.
people 219
result, the investor has the ability to be informed in real time about the progress of the project, the direct correlation of design choices with the cost and the time required for the investment to be completed”. He also adds that “Though this way of designing and after the completion of the project, we actually have a complete “file” of the project with all the necessary information regarding its preservation, the possible change in use and an easy transition towards this change, if this is required.”
Being the modest person that he is, Kostis Agrafiotis, needed a bit of our encouragement to start talking about his practice’s projects that he is most proud of – keeping in mind that structural design is able to give new life to old buildings. He tells us that, “From the projects that we have worked on during the last two years, I could distinguish the ones in the hospitality sector, such as the Summer Senses Luxury Resort in Paros and Elounda Hills in Crete, for which we are now completing the structural design in the buildings located in the coastal front. A work of great importance for us has also been the structural design for listed buildings and monuments in the historic center of
Athens and throughout Greece. We are extremely proud for the fact that these buildings are going to be used and enjoyed for many years to come. Lastly, one of our prominent projects is the structural design for the old building of the Ministry of Labor, an office building property of 8.000 m2 constructed in 1955, located in the center of Athens and is now abandoned. We had to ensure its sufficiency as well as possibility for new uses.”
[05.6]
Με την σεμνότητα που τον διακρίνει, ο Κωστής Αγραφιώτης χρειάστηκε τη δικιά μας προτροπή για να μιλήσει σχετικά με τα έργα που κάνουν το γραφείο του υπερήφανο (να σημειώσουμε ότι μια μελέτη τους μπορεί να δώσει καινούρια ζωή σε ένα παλιό οικοδόμημα): «Από τα έργα μας της τελευταίας διετίας θα ξεχωρίζαμε στον τουριστικό κλάδο το Summer Senses Luxury Resort στην Πάρο και το Elounda Hills στην Κρήτη, για το οποίο ολοκληρώνουμε σχετικά άμεσα τις στατικές μελέτες των κτιρίων του παραλιακού μετώπου. Σημαντική αξία για μας έχουν οι στατικές μελέτες διατηρητέων κτιρίων και μνημείων στο κέντρο της Αθήνας και ανά την Ελλάδα για τα οποία
είμαστε περήφανοι που άμεσα θα αποκτήσουν νέες χρήσεις και ζωή. Τέλος, ένα από τα έργα μας που ξεχωρίζει είναι η μελέτη στατικής επάρκειας και δυνατότητας νέων χρήσεων του παλαιού κτιρίου του Υπουργείου Εργασίας στην Πειραιώς, ακίνητο με χρήση γραφείων 8.000 m2 κατασκευασμένο το 1955 στο κέντρο της Αθήνας που έχει προς το παρόν εγκαταλειφθεί».
Even
nts [06.1] [06.2] [06.3] [06.4] [06.5]
Events of 20�21 p.230 Pandemic Architecture: The winners p.232 Archisearch Talks 2020: p.244 Advice to Young Architects Coming Next: Design Democracy p.248 Presenting: Man on the Moon p.250
[06]
Flexibility and resilience create the future's heritage.
230
events
Η ευελιξία και η ανθεκτικότητα δημιουργούν την κληρονομιά του μέλλοντος.
Events of 20 �21 Vassilios Bartzokas
Συνολικά, η πανδημία COVID-19 είχε καταστροφικές επιπτώσεις στην οικονομία και έπληξε ιδιαίτερα τις μικρές επιχειρήσεις. Τα lock down των κρατών συμβάλλουν σημαντικά στην ύφεση, σύμφωνα με νέα έρευνα του ΔΝΤ στην τελευταία έκθεση «World Economic Outlook». Ιδιαίτερα επηρεάζονται ομάδες όπως οι γυναίκες και οι νέοι. Παράλληλα, σύμφωνα με το World Economic Forum, η εθελοντική απομόνωση συμβάλλει καθοριστικά στην οικονομική επιδείνωση, πράγμα που σημαίνει ότι και η άρση των lock down είναι απίθανο να οδηγήσει σε αποφασιστική και άμεση οικονομική ανάκαμψη. Το βέβαιο είναι πως αν δεν ξεπεραστεί η υγειονομική κρίση, δεν θα ξεπεραστεί ούτε η οικονομική. Overall, the Covid-19 pandemic has had a disastrous effect on the economy, particularly affecting small businesses. According to a new survey by the International Monetary Fund and the last “World Economic Outlook” report, lockdowns imposed in several countries contributed significantly to this recession. Women and young people seem to be the ones most affected, while, according to the World Economic Forum, voluntary isolation contributes significantly to the economic deterioration. Hence, even if lockdown measures were lifted, it wouldn’t lead to a decisive and immediate economic recovery. One thing is certain; the economic crisis will not be surpassed, until the health crisis is over.
[06.1]
Ωστόσο ζούμε σε μία εποχή μετασχηματισμών, όπου από το σπίτι μας συνεισφέρουμε πιο έντονα από ποτέ στη διαμόρφωση της νέας πραγματικότητας. Στην Design Ambassador και το Archisearch.gr, επενδύοντας σταθερά στο content και το content marketing, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία ως αρωγό, επικοινωνήσαμε με τους δραστήριους δημιουργικούς ανθρώπους απ’ άκρη σ’ άκρη σε όλο τον κόσμο. Υποστηρίξαμε ενεργά και συνεχίζουμε να προωθούμε τον δημοκρατικό διάλογο. Οργανώσαμε σε νέα formats τη συλλογή και διανομή της έγκυρης πληροφορίας και των εμπνευσμένων απόψεων. Δοκιμάσαμε νέες, πρωτοπόρες για τα διεθνή δεδομένα μορφές events και events marketing.Συνολικά, η πανδημία COVID-19 είχε καταστροφικές επιπτώσεις στην οικονομία και έπληξε ιδιαίτερα τις μικρές επιχειρήσεις. Τα lock down των κρατών συμβάλλουν σημαντικά στην ύφεση, σύμφωνα με νέα έρευνα του ΔΝΤ στην τελευταία έκθεση «World Economic Outlook». Ιδιαίτερα επηρεάζονται ομάδες όπως οι γυναίκες και οι νέοι. Παράλληλα,
events 231
σύμφωνα με το World Economic Forum, η εθελοντική απομόνωση συμβάλλει καθοριστικά στην οικονομική επιδείνωση, πράγμα που σημαίνει ότι και η άρση των lock down είναι απίθανο να οδηγήσει σε αποφασιστική και άμεση οικονομική ανάκαμψη. Το βέβαιο είναι πως αν δεν ξεπεραστεί η υγειονομική κρίση, δεν θα ξεπεραστεί ούτε η οικονομική.
Σε αυτή την ενότητα, οι συντελεστές της αλλαγής θυμόμαστε και μοιραζόμαστε όλα όσα στοιχειοθετούν το νέο ορίζοντα της Design Ambassador και του αρχιτεκτονικού marketing. Για εμάς, η ιδέες που γεννιούνται σήμερα, μέσα στους τοίχους των σπιτιών μας, είναι αυτές που έχουν τη δύναμη να αλλάξουν την πραγματικότητά μας. Μένει μόνο ο καθένας μας να αποφασίσει την κατεύθυνση στην οποία οραματίζεται αυτή την αλλαγή. In this section, the facilitators of this change reminisce and share all these actions that marked the beginning of a new era for Design Ambassador and architecture marketing. For us, the ideas that are being generated at this moment, while we are enclosed in our homes, have the power to change the current situation. In order to do that though, each of us will have to choose in which direction they envision for this change to happen.
[06.1]
Φωτογραφία / Photography: ©Spyros Hound
However, we live in times of constant transformations, where we are able to play our part in shaping the new reality. We, in Design Ambassador and Archisearch.gr, consistently investing in content and content marketing and with technology on our side, were able to communicate with active and creative people from all over the world. We actively supported and we continue to promote democratic dialogue. We created new formats through which we collected and distributed valid information and inspirational viewpoints. We tried new and pioneering, for international standards, ways of facilitating events and came up with new ideas regarding our events marketing.
events
Ένα παγκόσμιο think tank για τους τρόπους με τους οποίους η αρχιτεκτονική μπορεί να σώσει τον κόσμο σε περίπτωση πανδημίας ξεκίνησε, με επίκεντρο την Ελλάδα. Ο διεθνής διαγωνισμός αρχιτεκτονικών ιδεών Pandemic Architecture, από τη Design Ambassador και το Archisearch.gr ολοκληρώθηκε, αναδεικνύοντας 2 νικητήριες προτάσεις, 2 διακρίσεις και 8 επαίνους.
232
A universal think tank of ways how architecture can save the world in case of a pandemic is here and is based in Greece. The International Architectural Ideas Competition curated by the Design Ambassador and Archisearch.gr has successfully ended, featuring two winning proposals, two distinctions, and eight honorable mentions.
Pandemic Architecture The winners Danai Makri
«Ο διαγωνισμός ολοκληρώθηκε, αλλά η κριτική σκέψη και ο διάλογος τώρα μόλις αρχίζει», λέει ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Design Ambassador Βασίλης Μπαρτζώκας. «Είναι σημαντικό κάθε πρόταση να θεωρηθεί μέσα στην κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα της χώρας που την έχει γεννήσει, αλλά και υπό το πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της κριτικής επιτροπής. Η πανδημία μάς έχει αποκαλύψει ότι είμαστε ένας πλανήτης και μία ανθρωπότητα παρά τις επιμέρους διαφορές. Η κάθε διαφορετική οπτική έρχεται να διευρύνει τον ορίζοντά μας, να ενισχύσει τα επιχειρήματά μας, αλλά και να μας επιστήσει την προσοχή σε όλα όσα έχουμε να διασφαλίσουμε για μία ελεύθερη, δημοκρατική και ασφαλή ζωή», καταλήγει.
[06.2]
“The competition may be over but this is only the beginning for critical thinking and dialogue”, states the Design Ambassador founder and CEO Vassilis Bartzokas. “It is essential for every proposal to be viewed in the social and political reality of the country where it was created, as well as be assessed under the multicultural identity of the selection board. This pandemic has made clear that we are all part of the same planet and humanity, despite our individual differences. Every different viewpoint can broaden our minds, further support our arguments and draw our attention to all the things that we should protect in order to lead a free, democratic, and safe life”, he concludes.
Το έργο «Big Apple - Small Plug-in» από τους Gangdond Cai και Mingjie Cai έρχεται από τις ΗΠΑ και αναφέρεται στη Νέα Υόρκη, τη μητρόπολη που υπέφερε περισσότερο από κάθε άλλη από τις συνέπειες της πανδημίας. Η πρόταση περιλαμβάνει τρία μέρη: τη συσκευή Small Plug-in, ένα κιτ εργαλείων και τον χάρτη της πόλης. Οι αρχιτέκτονες είχαν προβλέψει ότι το εκ νέου άνοιγμα του δημόσιου χώρου δεν θα σήμαινε τη χαλάρωση των μέτρων που αφορούν τις αποστάσεις ασφαλείας. Έτσι, η φορητή μικρή συσκευή, με χρήση τεχνολογίας AR μπορεί να προβάλλει στο έδαφος ένα “Social Territory” - το χώρο ασφαλούς δραστηριότητας - όσο ο χρήστης απολαμβάνει τη δημόσια ζωή. Η ακτίνα του χώρου καθορίζεται από τον αριθμό των ατόμων σε μία παρέα, για να ζούμε μαζί αλλά και ασφαλώς. Και ενώ οι δημόσιοι χώροι ανοίγουν υπό όρους, πολλές δημόσιες δραστηριότητες δεν είναι ακόμη διαθέσιμες, όπως η προβολή μιας ταινίας, η συμμετοχή σε μια συναυλία ή η επίσκεψη σε ένα δημοφιλές ορόσημο της πόλης. Το κιτ εργαλείων της συσκευής SPI είναι μια σειρά αντικειμένων με σκοπό να ενισχυθεί η εμπειρία του χρόνου που περνά κανείς έξω. Μπορεί να είναι ένα προσωρινό σινεμά εύκολης εγκατάστασης στο Bryant Park ή μία πλωτή επιφάνεια στην ακτή του Governor Island για να κοιτάζει κανείς το Άγαλμα της Ελευθερίας. Το κιτ της συσκευής SPI δίνει σε κάθε Νεοϋορκέζο, αλλά και πολίτη άλλης χώρας, την ελευθερία να ανακατασκευάσει την ιδανική γι’ αυτόν ζωή υπό τη νέα κανονικότητα. Στο τρίτο σκέλος της πρότασης, ο χάρτης SPI δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να επιλέξουν τα μέρη που μπορούν να κλείσουν τα ραντεβού τους, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα των ασφαλών θέσεων - πριν φέρουν τα άτομα τη συσκευή SPI και το κιτ εργαλείων σε ένα συγκεκριμένο πάρκο, χρειάζεται να εγγραφούν σε μια θέση μιας εφαρμογής που λέγεται χάρτης SPI. Κάθε μέρα ελευθερώνονται θέσεις σε όλες τις γειτονιές της πόλης ανάλογα με τον πληθυσμό και την απόσταση από τον κοντινότερο δημόσιο χώρο. ‘Oλες οι πληροφορίες για τα διαθέσιμα πάρκα, τις ώρες και τις συνθήκες, εμφανίζονται στο χάρτη ώστε να μπορούν οι χρήστες να αποφασίσουν την τοποθεσία και την ώρα που θα βγουν να απολαύσουν τη δημόσια ζωή. Δείτε εδώ το video που παρουσιάζει το έργο: vimeo.com/459887901. Σύμφωνα με την κριτική επιτροπή, το έργο ξεχώρισε επειδή αποτελεί «μια σαφή αφήγηση απλών ιδεών που συνδυάζουν την εφευρετικότητα με την κοινωνική ευαισθησία. Οι προτεινόμενες λύσεις έχουν χαρακτήρα DIY που φαίνεται να αποφεύγει σκόπιμα την επεξεργασία της αισθητικής». Όπως συμπληρώνουν οι κριτές, «το έργο στοχεύει στη δημιουργία ενός νέου κώδικα για ευχαρίστηση και ασυνήθιστες δραστηριότητες σε μια εποχή μετά την πανδημία». Γι’ αυτό και η βράβευση επισφραγίστηκε με το ποσό των 2.000 ευρώ από την εταιρεία χορηγό Kilada Hills.
GOING TO THE CINEMA - OR FOR A BOAT RIDE - IN NEW YORK
According to the judges, this project stood out because it presents “a clear description of simple ideas that combine originality and social sensitivity. Their suggestive solutions carry a DIY character that intentionally avoids the process of aesthetics.” As the judges also add, “This project aims to create a new code that will enable enjoyment and out of the ordinary activities at a time that has been defined by the pandemic”. Hence, their victory was sealed with 2,000 euros offered by the sponsors of the competition Kilada Hills.
233
The project “Big Apple- Small Plugin” by Gangdond Cai και Mingjie Cai comes from the USA and more specifically New York, the metropolis that suffered the consequences of the pandemic the most. This proposal includes three parts: the Small Plugin device, a toolkit, and a map of the city. Architects had predicted that the reopening of public spaces wouldn’t mean the suspension of the social distancing measures. As a result, the small portable device by using AR technology has the ability to project a “Social Territory” - a safe activity space - on the ground, while the user is enjoying public life. The radius of the space is determined by the number of people in someone’s group, making sure that everyone stays safe and that they have enough space for activities too. As public spaces are reopening under certain conditions, there are many public activities, such as going to the cinema to watch a movie, attending a concert, or visiting a popular landmark of the city, that remain unavailable. The SPI Tool Kit is a set of objects aiming to enhance their experience of the time they spend outside. It can be a temporary easily-installed cinema in Bryant Park or a floating pad at the Governors Island shore from where one can enjoy the view of The Statue of Liberty. The SPI tool kit makes sure that every New Yorker has the freedom to rebuild their personal ideal public life under the new normal. The third part of this proposal is the SPI map that will allow the users to choose the places they will be visiting and book a time slot depending on the availability of the safe spaces – before bringing the SPI device and tool kit with them at a specific park, they will have to sign up a time slot through an app called The SPI Map. Slots are released every day to every neighborhood in the city according to the population and the distance to the nearest public space. All information concerning the available parks, time-slots, and conditions are available on the map in order for the user to be able to access them and decide the time and place where they are going to enjoy public life. You can watch a video introducing the project on vimeo.com/459887901.
events
ΓΙΑ ΣΙΝΕΜΆ Ή ΒΑΡΚΆΔΑ ΣΤΗ ΝΈΑ ΥΌΡΚΗ – ΚΑΙ ΌΧΙ ΜΌΝΟ
[06.2]
events
ΤΟ «ΕΓΓΌΝΙ» ΤΟΥ ΣΙΝΙΚΟΎ ΤΕΊΧΟΥΣ ΒΡΑΒΕΎΕΤΑΙ
Η δεύτερη νικητήρια πρόταση λέγεται Wall – being και ταξιδεύει ως την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο από το Χονγκ Κονγκ, όπου την εμπνεύστηκαν οι αρχιτέκτονες Clara Fung Ka Yee, Cherene Hui και Jennifer Yip. Ένας τοίχος ενσωματώνει ποικίλα layers με διαφορετικές τεχνολογίες. Έτσι επικοινωνεί μετρήσεις και αποτελέσματα που ενδιαφέρουν τους ανθρώπους, για την προστασία τους. Πρόκειται για έναν τοίχο που ανιχνεύει τα μικρόβια και βακτήρια - με την ενσωμάτωση στρωμάτων βιολογικής ανίχνευσης - μετρά τη θερμοκρασία με τη χρήση υπέρυθρων ακτίνων και ενσωματώνει βέβαια και το τσιμέντο σε διαφορετικά στρώματά του. Μία πόλη που είναι χτισμένη από έναν τέτοιο τοίχο μάς καλεί να βγούμε έξω. Γιατί η ίδια η πόλη συνομιλεί μαζί μας όταν πρέπει να προσέξουμε την υγεία μας ή να αυτοπεριοριστούμε, χωρίς να χρειάζεται να το πράξουμε «προληπτικά» και με αποτέλεσμα την παράλυση της ροής της καθημερινότητας. Ο τοίχος έχει σκοπό να παρέχει έναν νέο τύπο προστασίας προς την κοινωνία, διαμοιράζοντας στο κοινό τη γνώση για τα νέα δεδομένα που αφορούν την υγεία. Έτσι καθίσταται δυνατή η αλληλεπίδραση μεταξύ των ατόμων στο πλαίσιο μιας έξυπνης κοινωνικής απόστασης, υπό ένα διαυγές σύστημα δεδομένων. Δείτε εδώ το video που παρουσιάζει το έργο: https://vimeo.com/459888974. Σύμφωνα με την κριτική επιτροπή, «η χρήση ενός αρχιτεκτονικού στοιχείου ικανού να επικοινωνεί ενεργά με τους ανθρώπους είναι πραγματικά έξυπνη», γι’ αυτό και η πρόταση βραβεύτηκε επίσης με το ποσό των 2.000 ευρώ από την εταιρεία χορηγό Orama Minimal Frames. Δείτε εδώ περισσότερα για το διαγωνισμό και τους κριτές: www.archisearch. gr/architecture/open-call-pandemic-architectureinternational-ideas-competition/.
234
THE “OFFSPRING” OF THE GREAT WALL OF CHINA RECEIVES ITS OWN AWARD
The second winning proposal is called Wall–being and is coming all the way from Hong Kong, which was the inspiration for the architects of the project Clara Fung Ka Yee, Cherene Hui, and Jennifer Yip. A wall embodying various layers with different technologies communicates data and results regarding people’s safety. It is a wall that detects germs and bacteria as layers of biological tracing have been introduced to it, checks the temperature by employing infrared sensors, with cement being incorporated into different layers. A place built with these walls urges us to go outside, as the city itself will be able to tell us when we should be careful of our health and self-isolate, without having to take preventive measures that will result in the paralysis of our everyday lives. Wall–being aims to provide a new means to the society with which each one of us will be able to protect themselves. By sharing information and offering access to health data, the wall enables interaction between people with smart social distancing, based on a transparent data system. Click here to watch a video introducing the project: vimeo.com/459888974.
[06.2]
The judges of the competition believe that “the use of a basic element of architecture that is able to actively communicate information to the public is genius” and the reason why this proposal was also awarded the sum of 2,000 euros from the competition’s sponsors Orama Minimal Flames. Find out more about the competition and the judges here: archisearch.gr/architecture/ open-call-pandemic-architecture-international-ideas-competition/.
events
Η κριτική επιτροπή χαρακτήρισε το Red Balloon Plan από τους Ningxin Zhang, Yue Peng, Boliang Du, από την Κίνα ως «ένα έργο όπου η δύναμη των σχεδίων δημιουργεί μια τέλεια ποιητική ψευδαίσθηση της τεχνικής του δυνατότητας». Τι είναι το Red Balloon Plan; Μα μία μέθοδος για να μένει όλη η οικογένεια μαζί στο σπίτι, χωρίς να κολλάει ο ένας τον άλλο και φροντίζοντας ενεργά, με παρουσία και στοργή τον άρρωστο μέχρι να αναρρώσει. Το «Κόκκινο Μπαλόνι» στηρίζεται στο «Venturi Effect», δηλαδή τη μείωση της πίεσης υγρού, που προκύπτει όταν ένα ρευστό, ρέει μέσω ενός περιορισμένου τμήματος κάποιου σωλήνα. Έτσι οι αρχιτέκτονες κάνουν το «Κόκκινο Μπαλόνι» έναν εσωτερικό χώρο αρνητικής πίεσης που βασίζεται στον παθητικό αερισμό. Η εγκατάσταση διατίθεται σε ένα πλήρες πακέτο με εύκολες οδηγίες αυτόματης εγκατάστασης, ενώ τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τη συναρμολόγηση του «Red Balloon» είναι οικονομικά, αποδοτικά, ευρέως διαθέσιμα και ανακυκλώσιμα. Δείτε εδώ το βίντεο: vimeo.com/459900520. «Συγκρινόμενη με την κοινωνική επαφή, η επαφή μεταξύ των μελών της οικογένειας, είναι πολύ πιο δύσκολο να αποφευχθεί. Οι οικογένειες περνούν σημαντικό χρονικό διάστημα κοντά, αναπνέοντας τον ίδιο αέρα. Χωρίς αποτελεσματικά μέτρα, η μόλυνση ενός μέλους της οικογένειας θα έχει σχεδόν πάντα ως αποτέλεσμα την επιμόλυνση των άλλων. Η κατάσταση επιδεινώνεται, λόγω της έλλειψης ιατρικών πόρων. Έτσι, η απομόνωση στο σπίτι καταλήγει μοναδική επιλογή για τους περισσότερους ανθρώπους. Για παράδειγμα, στη Νέα Υόρκη, υπήρξαν πάνω από 350 χιλιάδες λοιμώξεις, εκ των οποίων μόλις περίπου το 26% υποβλήθηκαν σε θεραπεία στο νοσοκομείο. Με άλλα λόγια, οι περισσότεροι ασθενείς υποφέρουν στο σπίτι και θέτουν, ακούσια, τις οικογένειές τους σε κίνδυνο. Προβλέπουμε για κάθε νέο ασθενή που έχει διαγνωστεί θετικά στον COVID-19, να λάβει ένα αντίστοιχο πακέτο, μαζί με την ειδοποίηση των αποτελεσμάτων του. Η κύρια δομή, μπορεί να διογκωθεί εύκολα με ήλιο, και να συνδεθεί στο ένα άκρο με ένα στενό σωλήνα, το άλλο άκρο του οποίου συνδέεται με το παράθυρο του δωματίου που βρίσκεται ο ασθενής, μέσω μιας μονάδας μετάβασης αέρα. Μια πλήρως συναρμολογημένη εγκατάσταση συμβάλλει στον περιορισμό της εξάπλωσης επιδημιών μεταξύ των μελών μίας οικογένειας, καθώς ο μολυσμένος αέρας στο δωμάτιο του ασθενούς αφαιρείται συνεχώς από το διαμέρισμα και αποβάλλεται μέσω του εύκαμπτου σωλήνα», εξηγούν οι αρχιτέκτονες. Όπως συμπληρώνουν οι αρχιτέκτονες, η παρουσίαση της πληροφορίας με τη μορφή ψυχρών δεδομένων οδήγησε στην απευαισθητοποίηση του κοινού. Η πρότασή τους είναι η ιδανική για να υποστηρίξουμε τους ανθρώπους, τον καθένα με την ύπαρξη και το ονοματεπώνυμό του και όχι έναν αριθμό στα στατιστικά. «Η ιδέα του συνδυασμού του φιλτραρίσματος αέρα με μια τεράστια πληθώρα ανθρώπων είναι πραγματικά δημοκρατική», λέει η επιτροπή.
A RED BALLOON SIGNIFYING A NETWORK OF SAFE INTERACTIONS AMONG THE DISTINCTIONS
The judges have characterized the Red Balloon Plan that was created by Ningxin Zhang, Yue Peng, Boliang Du from China as “a work with such powerful design that creates a wonderful poetic illusion of its technical potential”. If you’re wondering what the Red Balloon Plan could be, you will be pleased to know that it is a method that allows the members of a family to live under the same roof, by preventing the transferring of the disease between them, while taking actual care of the patient by remaining present and nurturing until they recover. The “Red Balloon” was based on the idea of the “Venturi Effect”, which is the reduction of the fluid pressure that occurs when fluid flows through a constricted section of a pipe. That way the architects working on the project created a domestic negative-pressure room based on passive ventilation. This installation is available in a complete package with easy self-install instructions and the items used to assemble the Red Balloon setup are cost-efficient, widely available, and recyclable. Click here to watch a video on the project: vimeo.com/459900520. As the architects explained, “Compared to social contact, interaction between family members is much more difficult to avoid. Families spend a significant amount of time together in close proximity, breathing the same air and, as a result, without effective measures, infection of one family member will inevitably result in the contamination of the rest of the family too. To make matters worse, the shortage of medical resources forces patients to self-isolate at home, which is the only option available for most of them. Taking New York as an example, there have been over 350 thousand infections, of
which only 26% of the infected have been treated at a hospital. In other words, the majority of the patients have to suffer at home, while involuntarily putting their whole family at risk of being infected too. We envision every new patient that is tested positive for COVID-19 to receive a package upon being notified of their results. The main structure could be easily inflated with helium and be attached to a narrow hose, the other end of which would be connected to the window of the room where the patient is staying, through a vent transition unit. A fully assembled installation is going to contribute towards containing the spread of the epidemics among family members as the contaminated air is continually drawn out of the apartment and discharged through the hose”. They also add that the focus on data has inadvertently led to the desensitization of information in forms of statistical measures. Their proposal is ideal for the assistance of the infected, emphasizing each and every one of them as human beings with names and lives and not just a number in the statistics. “The idea of air filtering in combination with a huge number of people is a truly democratic concept”, the judges stated referring to the project. The second distinction belongs to the Russian team composed of Arseniy Bychkov, Sofya Garkusha, and Valentin Garkusha for their project Isolinetion. This project proposes the organization of safe travel routes within the city, depending on the confirmed cases in each neighborhood displayed on a database. This way, all citizens are able to navigate the city without any restrictions by following the safest route possible which is not always the fastest that we are used to choosing. In one sentence, the “Isolinetion” proposal relies on the confirmed cases data and opens up new travel routes while excluding others. “Keeping in mind that Moscow is a huge metropolitan city with a rapidly changing epidemiological situation, we decided to use one of the central areas of the city as the test location of the project. However, the concept proposed is universal and can be applied to any scale- from a small district to an entire city”, the architects tell us. Click here to watch a video on the project: vimeo. com/459914579.
[06.2]
Η δεύτερη διάκριση ανήκει στην ομάδα των Arseniy Bychkov, Sofya Garkusha και Valentin Garkusha από τη Ρωσία, για το έργο τους Isolinetion. Το έργο προτείνει την οργάνωση διαδρομών μέσα στην πόλη, ανάλογα με τα κρούσματα που καταγράφονται για κάθε γειτονιά μέσα από μία βάση δεδομένων. Έτσι κάθε πολίτης μπορεί να περιηγείται χωρίς ιδιαίτερους
περιορισμούς – ίσως όχι πάντα από την πιο σύντομη διαδρομή, αλλά σίγουρα από την πιο ασφαλή διαδρομή. Με μία φράση, η πρόταση Isolinetion, ανάλογα με τα επιβεβαιωμένα περιστατικά, ανοίγει ή αποκλείει περιοχές διαδρομών. «Δεδομένου ότι η Μόσχα είναι μια μεγάλη μητροπολιτική πόλη, με ραγδαία μεταβαλλόμενη επιδημιολογική κατάσταση, αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε μία από τις κεντρικές περιοχές της πόλης, ως τοποθεσία-τεστ για το έργο μας. Ωστόσο, η συνθετική ιδέα που προτείνεται, μπορεί να εφαρμοστεί παγκοσμίως, και σε όλες τις κλίμακες- από μία μικρή περιοχή μέχρι μία ολόκληρη πόλη», λένε οι αρχιτέκτονες. Δείτε το έργο στο video: vimeo. com/459914579.
235
ΈΝΑ ΚΌΚΚΙΝΟ ΜΠΑΛΌΝΙ ΠΆΝΩ ΑΠΌ ΈΝΑ ΣΎΜΠΛΕΓΜΑ ΑΣΦΑΛΏΝ ΔΙΑΔΡΟΜΏΝ «ΔΙΑΚΡΊΝΕΤΑΙ»
events
8 ΙΔΈΕΣ ΓΙΑ ΑΠΕΡΙΌΡΙΣΤΕΣ ΣΚΈΨΕΙΣ
Στους 8 ισοδύναμους επαίνους η συζήτηση για την αρχιτεκτονική της πανδημίας κορυφώνεται. Από τη Μεγάλη Βρετανία, οι Gemma Jones και Malex Salamanqué πρότειναν τη δημιουργία ενός προσωπικού μνημείου σε κάθε σημείο που θυμίζει ένα αγαπημένο πρόσωπο που χάθηκε από τον COVID-19. Το έργο Mourning Maps είναι ένα σύνολο από κατασκευές σαν μικρά διαμαντάκια που τοποθετούνται στο παγκάκι της βόλτας, στη θέση του συμμαθητή, στο καφέ του πρώτου ραντεβού… Όλα μαζί δημιουργούν ένα ψηφιδωτό στις πόλεις και δίνουν το ονοματεπώνυμο αλλά και τα συναισθηματικά στοιχεία των ανθρώπων που μεταφέρθηκαν σε αμέτρητα φέρετρα μέσα σε οχήματα του στρατού. Δείτε εδώ το video: vimeo.com/461014112. Από το Μεξικό και την ομάδα των Adrián Zavala Moreno, Irlanda Gatica López και Edgar Adrián González Pérez προέρχεται το έργο “Gender Violence in Covid Times”, ένα καταφύγιο για τις γυναίκες και τους ανθρώπους που υφίστανται ενδοοικογενειακή βία. Σε καιρούς καραντίνας, η δομή προστατεύει τις γυναίκες που αναγκάζονται να φύγουν από το σπίτι, προσφέροντάς τους μία κατοικία για λιγότερο ή περισσότερο διάστημα, χωρίς να είναι εκτεθειμένες στον ιό ή άστεγες. Η δομή, που αποτελείται από μικρές μονάδες που δημιουργούν ένα σύστημα όταν τις τοποθετείς όλες μαζί, ταξιδεύει σε κάθε τόπο. Ανάλογα με το σημείο που τοποθετείται – όπως π.χ. στην κεντρικότερη πλατεία μίας μητρόπολης, τόσο δυνατά «μιλά» για το κοινωνικό θέμα που αποτελεί την αφορμή της δημιουργίας της. Mε το που το τοποθετείς θέτεις την κοινωνική ατζέντα της συζήτησης. Μετά την πανδημία, οι αρχιτέκτονες προτείνουν το 30% των μονάδων να διατεθεί για την ανάπτυξη της οικονομίας, το 40% να κρατηθεί για την προστασία από την ενδοοικογενειακή βία και το υπόλοιπο 30% να φυλαχθεί για μελλοντική περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Δείτε περισσότερα στο video: vimeo. com/461459167.
Επίσης από την Κίνα και την ομάδα των Dalong Li, Weijun Peng και Yueling Lin έρχεται το έργο «A tower for those between healthy and infected». Αφορά τη δημιουργία ενός χώρου για τους ανθρώπους που σχετίζονται με τους ασθενείς. Ο συγκεκριμένος χώρος-πύργος αποσκοπεί στο να τους προστατεύσει από τον κοινωνικό ρατσισμό και τις επιθέσεις που στην Wuhan αποτέλεσαν πάγιο χαρακτηριστικό τα εποχής, αλλά και να τους προσφέρει έναν τόπο φυσιολογικής και ενδιαφέρουσας καθημερινότητας στην περίοδο της 14ήμερης καραντίνας. Δείτε το video εδώ: https://vimeo.com/461016570. Σε μία συμμετοχή από τη Μεγάλη Βρετανία, οι ελληνικής καταγωγής Aglaia Lampropoulou και Myrto Kozaki πρότειναν τη μετατροπή της ταράτσας σε χώρους που συνδέονται μεταξύ τους και λειτουργούν δημόσια ώστε να ενώσουν τους ανθρώπους σε ένα σύνολο σήμερα απαγορευμένων δράσεων. Στις ταράτσες και με τη χρήση pop-up κατασκευών μπορούν να δημιουργηθούν μπαρ και συναυλιακοί χώροι – οι χρήστες της ταράτσας θα μπορούν πια να παρακολουθήσουν μία συναυλία μέσα σε μία «φούσκα» που κρατά τις απαραίτητες αποστάσεις και μετά τη χρήση της απολυμαίνεται! Οι κριτές επαίνεσαν την εκμετάλλευση του χώρου της ταράτσας με τρόπο και συναισθηματικό αλλά και με όρους φυσικής παρουσίας. Δείτε το video της πρότασης «The roof as an alternative during pandemics» εδώ: vimeo.com/461042134. Από την Ελλάδα, και την ομάδα των Nikolaos Gkrintzos, Angeliki Tziotaki και Anastasia Peslis έρχεται το έργο «Avlea», που επαναπροσδιορίζει το μπαλκόνι. Η αυλαία - αυτό που χωρίζει τους ανθρώπους από τη σκηνή και τους θεατές - ενισχύει την
απομόνωση, επιταχύνοντας την κατάσταση απορρήτου και εσωστρέφειας, όταν αυτή είναι απαραίτητη, σε έναν κατά τα άλλα χώρο εξωστρέφειας όπως το μπαλκόνι. Η πρόταση, μία προσωρινή εγκατάσταση με περιστρεφόμενες περσίδες οι οποίες ανοιγοκλείνουν για να κερδίσει ο κάτοικος περισσότερο χώρο, μακρυά από τα βλέμματα των γειτόνων. Αφορμή για το concept στάθηκαν οι κατεβασμένες τέντες στα μπαλκόνια στην Αθήνα της καραντίνας. Δείτε εδώ περισσότερα: vimeo.com/460970618. Μία παρόμοια ανάγκη, την εξασφάλιση περισσότερου χώρου, εκφράζει και το έργο «Self – Help» από τον Yau Kai Shing στο Χονγκ Κονγκ. Πρόκειται για ένα σύστημα που μπορεί ένας κάτοικος να χρησιμοποιήσει για να επεκτείνει τις προεξοχές που υποκαθιστούν τα δικά μας μπαλκόνια στις πολυκατοικίες του Χονγκ Κονγκ – με τα πραγματικά μικροσκοπικά σπίτια. Η λύση είναι μία DIY κατασκευή από τα άφθονα στο Χονγκ Κονγκ μπαμπού, η οποία προσκολλάται στο μπαλκόνι χωρίς την παρέμβαση αρχιτέκτονα και κατασκευαστή. Ο αρχιτέκτονας ορίζει το συγκεκριμένο χώρο που γεννιέται ως κατάλληλο για διαλογισμό, τραγούδι στο μπαλκόνι, όπως γινόταν στην Ιταλία στις μέρες τις πανδημίας, αλλά και ως γραφείο. Δείτε εδώ περισσότερα: vimeo.com/461023477. Η τελευταία πρόταση που παρουσιάζεται εδώ είναι το «Novus» από τις Φιλιππίνες και τους Franz Christopher Berania Diaz και Camille Francesca Villar Pe. Το «Novus» αποτελεί μία ιδέα για έναν τρόπο για να ζούμε και να εργαζόμαστε. Η αρχιτεκτονική από ένα σύστημα στατικό πρέπει να γίνει ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο και εξελισσόμενο, με ισχυρή δυνατότητα προσαρμογής. Αποτελείται από ποικίλα κομμάτια που συναρμολογούνται και αποσυναρμολογούνται γρήγορα και δυναμικά σε διαφορετικές συνθέσεις, διαστάσεις και τοποθεσίες, για διαφορετικές χρήσεις. Οι αλλαγές γίνονται με τη χρήση μίας εφαρμογής που περιλαμβάνει ποικίλα gadgets ώστε ο κάθε χρήστης να μεταφέρει την ανάγκη του και η εφαρμογή να τις μεταφράζει σε δομικές μονάδες. Το «Novus» έχει τη δυνατότητα να μετατραπεί σε αυτόνομη, οικονομικά και παραγωγικά γειτονιά, καθώς ενσωματώνει και υδροπονική τεχνολογία για την παραγωγή τροφής και ηλιακά πάνελ στις ταράτσες. Το «Novus» προωθεί την εργασία και τη συνεργασία όλων, ανεξάρτητα από κάθε κατάσταση και κατά της κοινωνικής και οικονομικής αδικίας. Δείτε εδώ περισσότερα: vimeo.com/461143647.
236
Σύμφωνα με τους κριτές, είναι άξια ανάδειξης η πρόταση που ρίχνει φως σε ένα τόσο ευαίσθητο κοινωνικό φαινόμενο. Μία πολύ συναισθηματική προσέγγιση ακολουθεί και η πρόταση «Cannibalism City: an “imaginary” city under the attack of COVID-19», μία σειρά σχεδίων από γραφίτη, που απεικονίζει μια «φανταστική» πόλη υπό την επίθεση του COVID-19, από την Κίνα και τους αρχιτέκτονες Dalong Li, Weijun Peng και Yueling Lin. Το έργο δεν πραγματοποιεί κάποια αρχιτεκτονική πρόταση ή σκέψη αλλά ασκεί κριτική στον τρόπο που παρουσιάζεται η πανδημία από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τον τρόπο που ο κόσμος αποξενώνεται, σκληραίνει, γίνεται «κανίβαλος». «Όταν βλέπεις νούμερα στην τηλεόραση,
τα οποία αντιστοιχούν σε θανάτους, αντιμετωπίζεις σιγά σιγά τους ανθρώπους ως αριθμούς. Ταυτόχρονα, προς τα έξω όλα φαίνονται ότι θεσμικά γίνονται οργανωμένα και άψογα. Όμως στην πραγματικότητα επικρατεί το χάος, όπως στην Wuhan που με την αφορμή της πανδημίας γιγαντώθηκαν οι φυλετικές διακρίσεις και ταξικές συγκρούσεις, κρυμμένες πάντα κάτω από ένα μιντιακό, φαινομενικά φιλικό πρόσωπο» λένε oι αρχιτέκτονες. Η Cannibalism City αποτελεί μία σύλληψη που συναντάμε στο «Ημερολόγιο ενός τρελού» του ποιητή και συγγραφέα Lu Xun. Για εκείνον, η ιστορία δεν είναι η συμπόνια και η αγάπη, αλλά ένα πανταχού παρόν μήνυμα: «φάτε ανθρώπους». Η πρόταση καταλήγει με την προτροπή να σώσουμε πάνω απ’ όλα τα παιδιά– αυτά που δεν έχουν φάει ακόμα ανθρώπους. Οι κριτικοί το χαρακτήρισαν ως ένα metaproject που προσφέρει μία αυθεντική και αντισυμβατική άποψη και μπορείτε να το δείτε εδώ: vimeo.com/460988807.
[06.2]
Cannibalism City
Avlea
events
Mourning Maps
237
Gender Violence in COVID Times
[06.2]
events
8 IDEAS FOR UNLIMITED THOUGHTS
Among these 8 equivalent honorable mentions, the dialogue concerning pandemic architecture reaches a climax. Coming from Great Britain, Jemma Jones and Malex Salamanqués suggested the creation of memorial sites in different places in the city to remind us of the loved ones we lost because of COVID-19. The Mourning Maps project is a set of micro-architecture diamond-shaped structures that are placed on a park bench, the place where a classmate used to sit, a first date spot, and many others. All these objects make up a mural within the city that acknowledges the people that were lost, as well as the emotions evoked by the countless coffins in military vehicles. Click here to watch a video on the project: vimeo.com/461014112.
[06.2]
238
Traveling all the way from Mexico, the architects Adrián Zavala Moreno, Irlanda Gatica López, and Edgar Adrián González Pérez present their project “Gender Violence in COVID Times”, a shelter for every woman and all people who have suffered domestic violence. During quarantine times, these shelters aim to protect women that need to leave a violent environment, while ensuring a temporary home for them for a shorter or longer period of time. This way they won’t be exposed to the virus or be left homeless. This temporary shelter consists of removable modules that when placed all together, they create a community that can travel to any place in need. The location chosen for the shelter is of great significance. If they choose the main public square of a metropolis, then the social issue that was the reason for the shelter’s creation cannot be silenced and ends up starting a conversation. The location chosen sets the social agenda of this conversation. After the pandemic, the architects who worked on this project suggest that 30% of the modules be granted to those economically affected by COVID-19, 40% be given as support for women who suffer domestic violence, and 30% of the modules be reserved for a future emergency. Find out more about the project by clicking here: vimeo.com/461459167. According to the judges, this proposal deserved an honorable mention as it sheds light on such a sensitive social issue. A very emotionally charged approach is also followed by architects Dalong Li, Weijun Peng, and Yueling Lin from China and their proposal “Cannibalism City: an “imaginary” city under the attack of COVID-19”, which is a series of graphite drawings depicting an “imaginary” city under the attack of COVID-19. This isn’t an architectural proposal or idea but a critique on the way this pandemic has been presented by the media and how people are slowly becoming alienated, cruel, “cannibals”. As the aforementioned architects tell us, “Watching
Novus
the statistics on television screens makes people desensitized to the deaths occurring, and as time goes by we end up emphasizing on the numbers rather than the actual people they represent. At the same time, from the outside, everything seems to be institutionally organized and running smoothly. In reality, it is a truly chaotic situation. To take Wuhan as an example, the pandemic triggered incidents of racial discrimination and class conflicts, hidden behind the seemingly friendly face of the media. “Cannibalism city” is a conception that was initially introduced in the “Diary of a Madman” by poet and writer Lu Xun. For him, this story is not about compassion and love but a pervasive message to “Eat People”. At last, he suggests that, above all, we should save the children who have not yet eaten people. Critics have characterized it as a meta-project that produces an original and unconventional view for which you can learn more by clicking here: vimeo.com/460988807. Also coming from China, a team composed of Dalong Li, Weijun Peng, and Yueling Lin has created a project called “A tower for those between healthy and infected”. It concerns the creation of living space for the close contacts of the infected. The creation of this living space-tower aims to protect them from social racism and attacks that, since the pandemic, have become a common occurrence in Wuhan, and offer them a place of normal and interesting everyday life for the 14 days they will have to be in quarantine. Watch a video on the project here: vimeo. com/461016570. Another proposal from Great Britain has also earned an honorable mention. The Greek architects Aglaia Lampropoulou and Myrto Kozaki suggested that the roofs of the buildings should be converted and linked together and be used by the public in order to connect people and facilitate currently prohibited activities. Temporary structures made from a pop-up frame implemented on the roofs could be used for the opening of bars and concert venues. People using the roof will be able to attend a concert in a “bubble” that will be at a safe distance from others and will also be disinfected after each use! The judges praised the idea of employing the roof as a way to support public life for sentimental reasons, while also abiding by the pandemic rules regarding physical presence. Watch the video of “The roof as an alternative during pandemics” proposal here: vimeo.com/461042134. The Greek proposal called “Avlea” belongs to Nikolaos Gkrintzos, Angeliki Tziotaki, and Anastasia Peslis and suggests we should redesign the Athenian balcony. The Avlea - the curtain separating the people on the stage
from the audience – enhances isolation by achieving a state of privacy and introversion, when necessary, in an otherwise extroverted space, the balcony. This proposal is a temporary mechanism with revolving blinds that close when the resident needs more space away from the indiscretion of the public. The idea for this concept came from the lowered tents of the Athenian balconies during the quarantine. Watch more regarding the project by clicking here: vimeo. com/460970618. Addressing a similar need, that of securing more space, the project “Self-Help” was proposed by Yau Kai Shing in Hong Kong. By using this, residents can extend the ledges of the buildings in Hong Kong, known for their tiny apartments. The solution is a DIY construction with local bamboos, available in abundance in Hong Kong, that most people can retrofit to the bay windows without an architect’s or a constructor’s intervention. The architect is responsible for the design of the new space that can be used as meditation or performance space in the balcony, as we saw happening in Italy when people used to sing in quarantine, as well as an office space. Watch more by clicking here: vimeo.com/461023477. The last proposal that received an honorable mention was “Novus” by Franz Christopher Berania Diaz and Camille Francesca Villar Pe from the Philippines. “Novus” is exploitation of testing the boundaries of working and living spaces. Architecture is a static system that needs to be transformed into something evolving and ever-changing that possesses the ability to adapt. It consists of various pieces that are easily assembled and dismantled. They can also be customized to the various arrangements, measurements, location, and purposes of each space. These alterations can be implemented through the use of an application that employs various gadgets in order for each user to be able to relay their needs and translate them into modules of construction. “Novus” has the ability to create an autonomous neighborhood, with its own economy and production that is going to use hydroponic technology to produce food and solar panels on the roofs in order for these structures to be energy efficient. “Novus” ensures the work and cooperation between all society members, advocating against any social and economic injustice. You can watch more about the project here: vimeo. com/461143647.
events
«Εν κατακλείδι, οι προτάσεις που κέρδισαν την προσοχή της κριτικής επιτροπής είναι αυτές που ενσωματώνουν επιτυχώς την τεχνολογία, την καινοτομία, αλλά με βάση κοινωνικούς, πολιτικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Συνεπώς πολλά από τα έργα “φεύγουν” από την παραδοσιακή αρχιτεκτονική σύνθεση και μεταφέρονται στο πεδίο της αρχιτεκτονικής σκέψης, όπου ένα σύνολο επιστήμες και τέχνες συνομιλούν. Το μέλλον είναι πολλά υποσχόμενο για τον άνθρωπο, τη συνεργασία και τις διεπιστημονικές προσεγγίσεις» λένε ο curator Βασίλης Μπαρτζώκας και η assistant curator Τίνα Μαρινάκη. “All these proposals that captured the interest of the selection board were the ones able to successfully integrate technology with innovation by relying on social, political, and environmental factors. Hence, many of these projects diverge from traditional architecture and move towards a space where a genesis of architectural ideas takes place; a space where science and art embark on an interesting discussion. The future is very promising and has a lot to offer to people, collaborations and interdisciplinary approaches”, was the conclusion of both the competition’s curator Vassilis Bartzokas and assistant curator Tina Marinaki. ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΎ
Pandemic Life Tower
ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: Βασίλης Μπαρτζώκας, Archisearch & Design Ambassador ΣΥΝΕΠΙΜΕΛΉΤΡΙΑ: Τίνα Μαρινάκη, Aρχισυντάκτρια Archisearch.gr ΧΟΡΗΓΟΊ ΒΡΑΒΕΊΩΝ: Kilada Hills, Dolphin Capital Investors, Orama Minimal Frames, Creative Lighting ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΈΣ: Xi’ an Jiaotong University, Creative Lighting, Mdff Greece-Cyprus, Ecoweek ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΆ: AG Design Agency
Self-Help Ο διαγωνισμός
Pandemic Architecture πραγματοποιεί-
του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ, της Ένωσης ΑρχιA s t oται r y υπόa την b o αιγίδα ut τεκτόνων Δωδεκανήσου, Cyprus Architects Association retrofit &bay του windows Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος. with local bamboo FACTS AND CREDITS technology against COVID-19 CURATOR:
239
Vassilios Bartzokas, Archisearch & Design Ambassador ASSISTANT CURATOR: Tina Marinaki, Editor in Chief Archisearch.gr PRIZE SPONSORS: The COVID 19 spread in Hong Kong because Farms, Dolphin Capital our government insist on not blocking Kilada the border. We put many efforts on decreasingInvestors, the Orama Minimal Frames, influence like sharing the Anti-epidemic items Creative Lighting to the community. However, our government do SUPPORTERS: not care about it and keep doing other things Xi’ an Jiaotong University, for political profits. Creative Lighting, In addition, Social Distance is a disaster for Mdff Greece-Cyprus, Ecoweek Hong Kong people because our living spaces GRAPHIC DESIGN: are limited. We are very depressed because it AGof Design Agency is similar to live in jail when we spend most the time facing crowded space. Also, Family conflicts are increased because spaces are not The Pandemic Architecture enough for home office and schooling at the is carried out under the same time.
competition auspices of the Association of University Graduate I, as part of Hong Kong, try to come up with a Architects – Panhellenic Union of design to alleviate this situation. Architects, the Dodecanese Architects the Cyprus Architects Most of the housing in Hong Kong have Association, bay Association & the French Institute of windows to allow more ventilation and daylight penetration. It, however, unfortunately, Greece. the bay window are almost useless because they just are designed to fit the minimum building requirement. Besides, bamboo scaffolding is very common in Hong Kong for building maintenance works because of the short construction period and cheap.
Self-Help
[06.2]
We Take the Roof
Therefore, My design, referenced by the technology of bamboo scaffolding, retrofit the bay window to release more potential on it.
More than 30 hours of discussions with renowned architects in one platform.
244
events
Περισσότερες από 30 ώρες συζητήσεων, με καταξιωμένους αρχιτέκτονες, σε μία σελίδα.
Archisearch Talks 2020 Advice to Young Architects [06.3]
Το «Archisearch Talks: Advice to Young Architects» είναι η σειρά podcasts που γεννήθηκε και ολοκληρώθηκε στις μέρες της καραντίνας, από τον Βασίλη Μπαρτζώκα, στο πλαίσιο των δράσεων Archisearch Career Days και Archisearch Portfolio Reviews. Μαζί του μίλησαν περίπου 50 αρχιτέκτονες, οι οποίοι μοιράστηκαν τις δικές τους γνώσεις και εμπειρίες. «Η οικονομική αστάθεια των τελευταίων ετών έχει πλήξει την αρχιτεκτονική, ωστόσο έχει αποτελέσει και ευκαιρία για πολλούς αρχιτέκτονες να επεκτείνουν τον κύκλο δραστηριοτήτων τους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Στη σειρά, μοιράζονται τα δικά τους best practices σε αυτή την πορεία», λέει ο Βασίλης Μπαρτζώκας. «Οι άνθρωποι, στην εποχή του social distancing και όχι μόνο, χρειάζονται περισσότερη γνώση, σιγουριά και έμπνευση για να διαμορφώσουν δυναμικά το μέλλον τους. Ειδικά οι νέοι αρχιτέκτονες και οι τελειόφοιτοι που σύντομα θα μπουν στην αγορά εργασίας. Στόχος της σειράς είναι, μεταξύ άλλων, η γνώση να αποτρέψει την αγωνία και την απαισιοδοξία των νέων», προσθέτει. Η σειρά βρέθηκε στην 4η θέση στο ελληνικό τοπ 20 των Podcast Charts του Spotify! “Archisearch Talks: Advice to Young Architects” is a series of podcasts by Vassilios Bartzokas, an idea that was born and concluded during the quarantine. It was developed as part of the Archisearch Career Days and Archisearch Portfolio Reviews initiatives and around 50 architects were happy to share their knowledge and experiences with the audience. “The lack of financial stability during previous years has had negative effects on architecture as a profession. However, that fact has also urged many architects to expand their business activity in Greece and abroad. At the podcasts, you will listen to architects sharing their best practices while dealing with the situation” Vassilios Bartzokas tells us. “People trying to make it, while social distancing and experiencing what we have been nowadays, need to focus on gaining more knowledge and self-confidence while finding inspiration to mold a prosperous future for themselves. Especially young architects and students that are now completing their studies and will soon be entering the job market. Through these podcast series, we are aiming to offer knowledge that will help dissolve the feeling of agony and pessimism that young people are experiencing”, he adds. The podcast held the 4th spot in the Greek top 20 of the Spotify Podcast Charts!
events
ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΉ ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ, ΤΟΝ ΤΡΌΠΟ ΟΡΓΆΝΩΣΗΣ & ΤΗΝ ΤΑΥΤΌΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΏΝ ΓΡΑΦΕΊΩΝ
«Με την ομάδα μας, δίνουμε έμφαση στo research. Προσπαθούμε να χαρτογραφήσουμε, να αντιληφθούμε τον κόσμο και τη δομή του, σα να διευρύνουμε τις αισθήσεις μας», Αλέξανδρος Βαΐτσος, ιδρυτής του γραφείου DECA Architecture «Η αρχή του process είναι να δημιουργήσουμε ένα αφήγημα. Πιστεύουμε στο experiential design», Μαρία Βαφειάδη, αρχιτέκτονας, ιδρύτρια της MKV Design «Δε θέλουμε να είμαστε οι σταρ του έργου. Προσπαθούμε να το δούμε υλιστικά, να παίξουμε με τις αισθήσεις του χρήστη», Σωτήρης Τσέργας, αρχιτέκτονας, συνιδρυτής των BlocK722 architects «Η λέξη οικονομία είναι κλειδί για το έργο μας. Οικονομία χρόνου, υλικών. Το ίδιο και η λέξη επικοινωνία και ο πειραματισμός», Κατερίνα Κοτζιά & Κορίνα Φιλοξενίδου, συνιδρύτριες του γραφείου K&K Architects
THE CREATIVE PROCESS, ORGANIZATION, AND IDENTITY OF AN ARCHITECTURE PRACTICE
“Our team focuses on the research part of the process. We aim to map and understand the world around us; the way it is structured. It is like extending our senses in a way”, Alexandros Vaitsos, Founder of DECA Architecture “At the beginning of each design process, we attempt to create a narrative. We really believe in experiential design”, Maria Vafiadis, Architect, Founder of MKV Design “We don’t strive to be the stars of each design project. We try to focus on the materials, and engage with the senses of the user”, Sotiris Tsergas, Architect, Co-Founder of Block722 architects+ “Saving is the key-word in each of our projects; saving time, as well as materials. Communication and experimentation are also really important aspects of our work”, Katerina Kotzia & Korina Filoxenidou, Co-Founders of K&K Architects
«Αν η συνθήκη του COVID-19 κρατήσει για μεγάλο διάστημα, τότε ό,τι ξέρουμε για τους χώρους εργασίας, διακοπών, κατοικίας, θ’ αλλάξει. Η αρχιτεκτονική θα βρει την έκφρασή της μέσα από τις καινούριες ανάγκες», Βαγγέλης Στυλιανίδης, συνιδρυτής των 3SK Stylianidis Architects «Οι χώροι θα έχουν την ανάγκη να μην είναι τυπικά γραφειακοί. Αυτό που θα επηρεάσει, είναι η ανάγκη να γίνουν κτίρια με περισσότερους υπαίθριους χώρους», Αλέξης Βικέλας, partner του γραφείου Vikelas Arhitects «Πλέον θα είναι σημαντικό να βρισκόμαστε σε χώρους οι οποίοι δεν είναι ευχάριστοι μόνο σε ό,τι αφορά το βιοκλιματικό comfort, αλλά είναι παράλληλα λειτουργικοί και μας εκφράζουν. Σε σχέση με τον εργασιακό χώρο, το work from home έχει γίνει η κανονική συνθήκη», Μάριος Τσιλιάκος, computational design specialist και associate Partner, στο Applied Research + Development (ARD) group στο γραφείο Foster+Partners «Ο προσωπικός χώρος αποκτά νέες σημασίες. Πλέον θα συνδυάζεται με τον εργασιακό. Στα χρόνια που έρχονται, η έννοια της κατοικίας θα αποκτήσει μια πιο ολοκληρωμένη μορφή», Σωτήρης Ανυφαντής, ιδρυτής της A2 Architects
WHAT COMES AFTER THE PANDEMIC
“If the COVID-19 situation continues for an extended period, everything we are used to in terms of workspaces, vacation, housing is going to change. Architecture will have to find a way to be expressed according to what this new reality demands”, Alexandros Vaitsos, Founder of DECA Architecture
245
«Αποφασίζονται πράγματα από κοινού, διαμοιράζονται, ξαναερχόμαστε κοντά, τα ξανασυζητάμε, ξαναμοιράζονται αρμοδιότητες. Ταυτόχρονα ο καθένας συνεισφέρει με τη δική του εξειδίκευση», Τσαμπίκος Πετράς, ιδρυτής των Petrās Architecture
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΌΜΕΝΗ ΜΈΡΑ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΊΑΣ
“Workspaces will have to shift from being strictly office-oriented. One thing that will influence how new buildings are designed is the need for incorporating more outdoor spaces”, Alexis Vikelas, Partner at Vikelas Architects “From now, it is going to be of great importance to meet at spaces that aren’t only pleasant in terms of bioclimatic comfort, but are also functional and we can express ourselves through them. Concerning the workplace, working from home is becoming the new normal”, Marios Tsiliakos, Computational design specialist and Associate Partner at Applied Research + Development (ARD) group of Foster + Partners “Our personal space has acquired a new meaning, as it is now intertwined with our workspace too. In the upcoming years, the notion of a house will have a more integrated form”, Sotiris Anyfantis, Founder of A2 Architects
“We make all decisions together. We divide the responsibilities, we come together and discuss everything again and divide the responsibilities one more time. Each one of us contributes to the project according to their expertise”, Tsampikos Petras, Founder of Petrās Architecture
[06.3]
events
ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΓΆΛΟ ΠΕΡΊΠΑΤΟ ΤΗΣ ΑΘΉΝΑΣ
«Χαρακτηριστικό της πόλης μας είναι ότι εξελίσσεται χωρίς να σχεδιάζεται. Αντιλαμβάνομαι την προσπάθεια του Μεγάλου Περιπάτου σαν εξέλιξη. Θα δημιουργηθεί αντίδραση, διάλογος, δυναμική, θα κινηθεί η σκέψη σε σχέση με την πόλη», Αλέξανδρος Βαΐτσος, ιδρυτής των DECA Architecture «Παρότι αρχικά είμαι θετικός, είμαι ανήσυχος για την εξέλιξή του και σε ποια χέρια βρίσκεται», Πάνος Δραγώνας, συνιδρυτής των Dragonas Christopoulou Architects, Deltarchi «Έργα που αφορούν το δημόσιο χώρο, δημόσια έργα, θα πρέπει να προκύπτουν μέσα από αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς», Δημήτρης Ποτηρόπουλος, ιδρυτής του γραφείου Potiropoulos+Partners «Είναι θετικό ότι ξεκίνησε συζήτηση και έγινε πείραμα real time γι’ αυτό το ζήτημα. Θέλουμε λίγο χρόνο για να δούμε τα τελικά αποτελέσματα», Μάρα Παπαβασιλείου και Αλέξανδρος Ζώμας, αρχιτέκτονες, ιδρυτές του γραφείου Micromega Architecture and Strategies
THE GREAT WALK OF ATHENS
“It’s quite typical of this city to be constantly developing without being properly designed. I understand the effort behind creating the Great Walk as a way to cause a response, a dialogue, as well as a new dynamic and the production of new ideas regarding the design of the city”, Alexandros Vaitsos, Founder of DECA Architecture “Initially I was positively inclined towards the idea, but I have my concerns regarding the way it is going to be developed and the people responsible for its design”, Panos Dragonas, Co-Founder of Dragonas Christopoulou Architects, Deltarchi “Projects that concern public spaces, public works, should be commissioned after architectural competitions are carried out”, Dimitris Potiropoulos, Founder of Potiropoulos+Partners
246
“It is definitely a positive development that a discussion has begun and they experimented with this in real-time. We need more time to see how this will proceed”, Mara Papavasileiou and Alexandros Zomas, Architects, Founders of Micromega Architecture and Strategies
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΉ ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΌ
«H αρχιτεκτονική έχει διευρυνθεί πολύ. Στα χρόνια των σπουδών δεν καταφέρνουμε δυστυχώς να δώσουμε στους φοιτητές μεγάλη επαφή με την πράξη», Ρένα Σακελλαρίδου, συνιδρύτρια του γραφείου SPArch και καθηγήτρια στο ΑΠΘ «Αυτό που λείπει από την εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι η επαφή με το επάγγελμα, με την κατασκευή. Η συμβουλή μου είναι να τολμούμε και να μαθαίνουμε συνέχεια», Μαριάνθη Τατάρη, μέλος του γραφείου UNStudio «Το ελληνικό πανεπιστήμιο δίνει υποδειγματική βάση και κριτική ικανότητα σε έναν αρχιτέκτονα. Ωστόσο, στη σχολή δεν ακούσαμε τίποτα για το επιχειρείν της αρχιτεκτονικής. Το άλλο που λείπει είναι η χειρωνακτική προσέγγιση στην αρχιτεκτονική», Γιώργος Ατσαλάκης,συνιδρυτής των Scapearchitecture «Θα εισαγάγαμε στο ελληνικό πανεπιστήμιο κινητικότητα από το εξωτερικό, διαλέξεις, workshops, διάλογο», Σοφία Κριμίζη και Κυριάκος Κυριάκου, ιδρυτές του ksestudio «Ο ρόλος του καθηγητή, είναι να σου δώσει επιρροές, ιδέες, παραδείγματα, εφόδια. Αυτό συμβαίνει συνειδητά στις αρχιτεκτονικές σχολές. Το μειονέκτημα είναι ότι λείπει η πρακτική, που υπάρχει στο εξωτερικό», Λαέρτης Βασιλείου, ιδρυτής του γραφείου LAAV Architects
EDUCATING ARCHITECTS IN GREECE AND ABROAD
“Architecture has had huge developments through the years, but during their university years we fail to offer students a chance to actually experience architecture in practice”, Rena Sakellaridou, Co-Founder of SPArch and Professor at AUTH “What seems to be missing from the education of architects in Greece is the actual contact with their profession and manufacturing. I would advice young architects to not be afraid to try new things and to continuously gain new knowledge”, Marianthi Tatari, Associate at UNStudio “Greek universities offer exceptional core knowledge and urge the development of critical thinking to aspiring architects. However, when I was a student no emphasis was given to the entrepreneurial aspect of the profession. Also, something that is missing from the education of architects in Greece is the hands-on experience”, George Atsalakis, Co-Founder of Scapearchitecture “What we would add to the education offered by Greek universities is ideas discussed abroad, lectures, workshops and active dialogue”, Sofia Krimizi and Kyriakos Kyriakou, Founders of ksestudio “Professors are responsible for offering influences, ideas, examples, and knowledge to students. This is consciously happening in Greek architecture schools. Their disadvantage is that they lack courses that focus on practice rather than theory, which is completely different to what is happening in universities abroad”, Laertes Vassiliou, Founder of LAAV Architects
ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΏΤΑ ΒΉΜΑΤΑ, ΑΠΌ ΤΙΣ ΣΠΟΥΔΈΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉ ΠΡΆΞΗ
«Προτρέπουμε το νέο αρχιτέκτονα να επιδιώξει μία hands-on γνώση σε ένα πρακτικό αντικείμενο. Θα μπορούσε να επωφεληθεί πολύ, για παράδειγμα, από ένα τρίμηνο εκπαίδευσης στο εργαστήριο ενός ξυλουργού. Βοηθάει πολύ να δεις την αρχιτεκτονική από τη μεριά του κατασκευαστή, σε κλίμακα 1:1», Μάρκος και Γιάννης Δουρίδας, μέλη του γραφείου RC Tech «Οι νέοι πρέπει να μην ανησυχούν, υπάρχει ζήτηση για αρχιτέκτονες. Ωστόσο με τον κορονοϊό ενδεχομένως να δημιουργηθεί πάλι ένα πάγωμα, αλλά νομίζω ότι θα ξεπεραστεί. Αυτό το χρονικό διάστημα, είναι ευκαιρία να δημιουργήσουν φανταστικά projects, να κάνουν το portfolio τους ακόμα πιο καλό», Παύλος Χατζηαγγελίδης, ιδρυτής του γραφείου 314 Architects «Συνιστώ στους νέους να κάνουν πρακτική μέσα από τα προγράμματα Erasmus placement, και να κάνουν μεταπτυχιακά όταν είναι πιο κατασταλαγμένοι», Σοφία Βυζοβίτη, αρχιτέκτονας, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας «Δουλεύοντας στο εξωτερικό αποκτάς σύνθετη οπτική, αυτοπεποίθηση, άνεση με το πώς λειτουργούν διαφορετικά συστήματα από χώρα σε χώρα. Οξύνει τον τρόπο σκέψης σου», Σοφία Κριμίζη & Κυριάκος Κυριάκου, ιδρυτές του ksestudio «Δεν πρέπει κανείς να δουλεύει χωρίς να αμείβεται. Είναι σημαντικό να δουλέψεις, να δεις την πραγματικότητα του επαγγέλματος. Εκτός από διαγωνισμούς, αναζήτηση πελατών, υπάρχει η ανακάλυψη ενός project. Να δώσεις όραμα σε κάτι, να ενθουσιάσει επενδυτές και να σου δώσουν τη δουλειά», Μαργαρίτα & Ανδρέας Βεντουράκης, μέλη του γραφείου BETAPLAN
FIRST STEPS, MOVING FROM STUDYING TO PRACTICING ARCHITECTURE
“We urge new architects to seek hands-on experience focusing on one specific material. They could gain a lot, if, for instance, they did a three-month traineeship at a carpenter’s workshop. It is very helpful for architects to gain a new perspective of architecture through the eyes of the manufacturer, who is working with materials in their original size”, Markos and Giannis Douridas, Partners at RC Tech “Young architects shouldn’t worry too much since there is always demand for their skills in the job market. Although coronavirus might cause a suspension of ongoing projects, I truly believe that we will overcome this. This is the perfect time for them to grasp the opportunity and create imaginative projects while growing their portfolio”, Pavlos Chatziangelidis, Founder of 314 Architects “I would advise aspiring architects to do their internships through the Erasmus placement programs and after having decided what they want to pursue professionally, they should choose the Master’s program they want to study for”, Sophia Vyzoviti, Architect, Assistant professor at the Department of Architecture, University of Thessaly “While working abroad, architects gain a new perspective, self-confidence and familiarize themselves with how each system operates in different countries. This experience definitely sharpens your mind”, Sofia Krimizi and Kyriakos Kyriakou, Founders of ksestudio
[06.3]
“Nobody should work without getting paid. However, it is extremely important to gain work experience and see how the profession operates in reality. At the beginning of a young architect’s career, there is a lot that should be done, such as look for competitions, seek clientele but more importantly, there is the development of a new project. Creating something you have visualized and which will exhilarate employers that will end up offering you a job”, Margarita and Andreas Ventourakis, Associates at BETAPLAN
ΧΡΙΣΤΊΝΑ ΑΧΤΎΠΗ DIVERCITY ARCHITECTS
«Τι προσέχω στα portfolios; Καταρχήν τη δυνατότητα εξέλιξης, την αισθητική, τη δυνατότητα να συνθέσει, να κάνει τεχνικά σχέδια», Δημήτρης Καραμπατάκης, συνιδρυτής των K-Studio
“During my professional career, it has happened that I was the only woman in a meeting of twenty people. I believe that construction is certainly male-dominated, but I don’t think that architecture is at the same level too. Of course, there are difficulties. But there is space for women to thrive; you just have to try hard because nothing will be handed to you. At the end of the day, it is a matter of how much you want something and how hard you try in order to succeed”, Margarita Boulaki, Associate at Squire and Partners
«Στη συνέντευξη έχει σημασία ο χαρακτήρας, η ομαδικότητα, η ηθική. Ως προς το portfolio, η ποιότητα στο design, η λεπτομέρεια, και το θέμα της οικολογίας, για εμάς, είναι σημαντικά», Θωμάς Δοξιάδης, ιδρυτής της ομάδας Doxiadis+ «Στο portfolio παρατηρούμε τον κόσμο, την κουλτούρα, τον τρόπο εκπαίδευσης, πέρα από τις ικανότητες και τα project. Θέλω να έχει αυτογνωσία, να είναι έξω καρδιά, να εκφράζει τις ιδιαιτερότητες, τις ικανότητές του, να αναδεικνύει τον τρόπο», Αλέξανδρος Βαΐτσος, ιδρυτής των DECA Architecture
PORTFOLIO, RESUME AND JOB INTERVIEWS
“When I look at a portfolio, I want to see if the candidate can evolve, I try to identify their aesthetic and whether they can compose or create technical projects”, Dimitris Karampatakis, Co-Founder at K-Studio “What mostly interests employers at job interviews is the character, team spirit and ethics of the prospective employee. Concerning portfolios, I look for quality in the design process, attention to detail and how the ecological aspect is incorporated in their designs is also very important to us”, Thomas Doxiadis, Founder of Doxiadis+
“You have to try hard in order to be taken seriously at the office. Also, in the eyes of the client or the construction crew you might be considered the “little girl”, despite years of hard work”, Margarita and Andreas Ventourakis, Associates at BETAPLAN «Συμβουλεύω τόσο τους νέους όσο και εμένα τον ίδιο, να σκεφτόμαστε θετικά. Κάθε πρόβλημα έχει και λύση, να μη φοβόμαστε την έκθεση, να είμαστε γενναιόδωροι, συνεπείς, να λέμε μπράβο, ευχαριστώ, συγγνώμη, να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας, να προσφέρουμε, να έχουμε ενσυναίσθηση, να σκεφτόμαστε πριν μιλήσουμε, να μοιραζόμαστε τη γνώση μας, τις ιδέες μας, τις εμπειρίες μας, να είμαστε ανοιχτοί». Βασίλης Μπαρτζώκας, ιδρυτής του Archisearch και της Design Ambassador “My advice to young architects and myself, to be honest, is to always remain hopeful. Every problem has its solution. We shouldn’t be afraid to expose ourselves. We should be generous and consistent. We should praise people, thank them, and ask for forgiveness. We should take responsibility for our actions. We should offer our services when needed. We should be empathetic. We should think before we speak. We should share our knowledge, ideas, and experiences with others. We should open ourselves up”. Vassilios Bartzokas, Founder of Archisearch and Design Ambassador
“When we look at a portfolio, we notice the abilities of the candidate and the projects they have worked on. Also, we focus on how the human and cultural elements are incorporated into the project and whether the way they were educated is apparent through their designs”, Alexandros Vaitsos, Founder of DECA Architecture
ΓΙΑ ΤΗ ΓΥΝΑΊΚΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉ
ARCHITECT, RESEARCHER & EDUCATOR
ΣΩΤΉΡΗΣ ΑΝΥΦΑΝΤΉΣ A2 ARCHITECTS
ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΚΑΡΜΑΜΠΑΤΆΚΗΣ K-STUDIO
ΠΆΝΟΣ ΔΡΑΓΏΝΑΣ
DRAGONAS-CHRISTOPOULOU ARCHITECTS
ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΒΑΣΙΛΆΚΟΥ & ΑΓΓΕΛΙΚΉ ΑΘΑΝΑΣΙΆΔΟΥ AVW
ΘΩΜΆΣ ΔΟΞΙΆΔΗΣ DOXIADIS+
ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΠΟΤΗΡΌΠΟΥΛΟΣ POTIROPOULOS + PARTNERS
ΑΛΈΞΗΣ ΒΙΚΈΛΑΣ VIKELAS ARCHITECTS
ΜΑΡΙΆΝΘΗ ΤΑΤΆΡΗ UN STUDIO
ΒΑΣΊΛΗΣ ΜΠΑΡΤΖΏΚΑΣ DESIGN AMBASSADOR
ΓΙΏΡΓΟΣ ΑΤΣΑΛΆΚΗΣ SCAPE ARCHITECTURE
ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΤΣΊΓΚΟΣ OMNIVIEW
ΒΑΓΓΈΛΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΊΔΗΣ 3SK STYLIANIDIS ARCHITECTS
ΑΣΠΑΣΊΑ ΤΆΚΑ TAKA + PARTNERS
ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΆΟΥ ASSISTANT PROFESSOR AT UNC CHARLOTTE
ΚΏΣΤΑΣ ΠΟΥΛΌΠΟΥΛΟΣ SQUARE ONE
ΑΡΗΣ ΝΤΆΛΑΣ
ΤΣΑΜΠΊΚΟΣ ΠΕΤΡΆΣ
ΤΆΣΟΣ ΓΕΩΡΓΑΝΤΖΉΣ
ΧΡΙΣΤΊΝΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΊΟΥ
«Παρότι στο πανεπιστήμιο οι σπουδάστριες υπερτερούσαν σε αριθμό, στην επαγγελματική ζωή οι άνδρες είναι περισσότεροι. Δεν το έχουμε δει ως κάτι που μας έχει εμποδίσει. Βρίσκουμε τρόπους να είμαστε ευέλικτες, να ανταποκρινόμαστε στα ζητούμενα, προκειμένου να αξιοποιούμε τη δυναμική της γυναικείας ιδιότητας», Αγγελική Αθανασιάδου και Κατερίνα Βασιλάκου, ιδρύτριες του γραφείου AVW Architecture
ΜΙΧΆΛΗΣ ΜΑΥΡΟΛΈΩΝ
ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΣΑΜΑΡΆΣ
ΡΊΑ ΒΟΓΙΑΤΖΉ
ΣΟΦΊΑ ΚΡΙΜΊΖΗ & ΚΥΡΙΆΚΟΣ ΚΥΡΙΆΚΟΥ
«Έχω βρεθεί σε meetings 20 ατόμων που είμαι η μόνη γυναίκα. Είναι ανδροκρατούμενο επάγγελμα, όχι τόσο η αρχιτεκτονική, όσο η κατασκευή. Υπάρχουν στεγανά. Ωστόσο υπάρχει χώρος για τις γυναίκες, απλώς δεν χαρίζεται. Είναι ζήτημα θέλησης και προσπάθειας», Μαργαρίτα Μπουλάκη, μέλος του γραφείου Squire and Partners
PIERIS ARCHITECTS
«Στο γραφείο πρέπει να παλέψεις πολύ. Επίσης από την πλευρά του πελάτη, των κατασκευαστικών συνεργείων, για χρόνια μπορεί να θεωρείσαι το “κοριτσάκι”», Μαργαρίτα και Ανδρέας Βεντουράκης, μέλη του γραφείου BETAPLAN
WOMEN IN ARCHITECTURE
“For a woman to show what she is capable of in this industry, she has to work ten times harder than a man does. It is a male-dominated profession and what I really want to see is more women entering the world of architecture. I am very happy that gradually more women are recognized for their achievements in this industry”, Rena Sakellaridou, Co-Founder of SPArch “Even though there were more female students studying architecture at the university, men are still dominating the profession. But we have never seen that as an obstacle. We always find ways to be flexible and deliver what is asked from us, while incorporating the female dynamic element into our work”, Angeliki Athanasiadou and Kristina Vassilakou, Co-Founders of AVW Architecture
ARISTIDES DALLAS ARCHITECTS
URBAN SOUL PROJECT
A&M ARCHITECTS
ELASTIC ARCHITECTS
PETRAS ARCHITECTURE
ΔΙΕΥΘΎΝΤΡΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉΣ
ALEXANDROS SAMARAS & ASSOCIATES ARCHITECTS
ΣΤΈΛΛΑ ΠΙΕΡΉ
KSESTUDIO
ΜΑΡΊΑ ΠΑΠΑΦΊΓΓΟΥ
LAAV ARCHITECTS
ΖΈΤΤΑ ΚΟΤΣΙΏΝΗ & ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΚΟΛΏΝΗΣ
MKV DESIGN
ΗΛΊΑΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΊΟΥ
ΜΑΡΓΑΡΊΤΑ ΜΠΟΥΛΆΚΗ
ΜΆΡΚΟΣ & ΓΙΆΝΝΗΣ ΔΟΥΡΊΔΑΣ
ΜΑΡΓΑΡΊΤΑ & ΑΝΔΡΈΑΣ ΒΕΝΤΟΥΡΆΚΗΣ
ΜΆΡΙΟΣ ΤΣΙΛΙΆΚΟΣ
ΈΦΗ ΚΑΣΙΜΆΤΗ
ΚΑΤΕΡΊΝΑ ΚΟΤΙΖΆ & ΚΟΡΊΝΑ ΦΙΛΟΞΕΝΊΔΟΥ
ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΓΡΟΖΌΠΟΥΛΟΣ
ΟΟΑΚ ΑRCHITECTS
DEGREE ZERO ARCHITECTS
PILA STUDIO
R.C.TECH
FOSTER & PARTNERS
Κ&Κ ΑRCHITECTS
ΠΆΝΟΣ ΠΑΡΘΈΝΙΟΣ PARTHENIOS ARCHITECTS
ΛΑΈΡΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΊΟΥ ΜΑΡΊΑ ΚΑΤΣΑΡΟΎ ΒΑΦΕΙΆΔΗ ΣΩΤΉΡΗΣ ΧΑΊΝΗΣ
SOTIRIS HAINIS ARCHITECTURE
SQUIRE AND PARTNERS
BETAPLAN
DEVELOPMENT ASSOCIATE AT LAMDA DEVELOPMENT
ASPA DESIGN
ΣΩΤΉΡΗΣ ΤΣΈΡΓΑΣ BLOCK722
ΜΑΡΊΚΑ ΜΑΥΡΟΛΈΩΝ
ΜΆΡΑ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΊΟΥ & ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΖΏΜΑΣ
ΕΡΜΉΣ ΑΔΑΜΑΝΤΊΔΗΣ
ΑΛΈΞΑΝΔΡΟΣ ΒΑΊΤΣΟΣ
ΆΝΝΑ ΒΑΣΙΛΕΊΟΥ
ΜΑΡΊΑ ΔΈΔΑ
ΗΛΊΑΣ ΜΑΣΤΡΟΜΗΝΆΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΉΣ ΚΊΖΗΣ
A&M ARCHITECTS
ΝOT A NUMBER ARCHITECTS
DESIGNER AT PERKINS&WILL
ΜASTROMINAS ARCHITECTURE
247
«Η γυναίκα, για ν’ αποδείξει την αξία της, είναι υποχρεωμένη να δουλέψει δεκαπλάσια από τον άντρα. Ο χώρος της αρχιτεκτονικής, είναι ανδροκρατούμενος. Θέλω να βλέπω κι άλλες γυναίκες να μπαίνουν στην αγορά. Χαίρομαι που σταδιακά οι γυναίκες αναγνωριζόμαστε περισσότερο», Ρένα Σακελλαρίδου, συνιδρύτρια του γραφείου SPArch
ΣΤΗΝ ΕΚΠΟΜΠΉ ΈΧΟΥΝ ΉΔΗ ΣΥΜΜΕΤΆΣΧΕΙ ΟΙ:
ΣΟΦΊΑ ΒΥΖΟΒΊΤΗ
events
ΓΙΑ ΤΟ PORTFOLIO, ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΌ & ΤΗ ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ
MICROMEGA
DECA
DEDA ARCHITECTS
KIZI ARCHITECTS
ΠΑΎΛΟΣ ΧΑΤΖΗΑΓΓΕΛΊΔΗΣ 314 ARCHITECTURE
SPARCH
ΠΑΎΛΟΣ ΦΕΡΈΟΣ FEREOS ARCHITECTS
[06.3]
ΡΈΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΊΔΟΥ
events
O Θάνος Ζακόπουλος προλογίζει το concept ενός νέου event από την Design Ambassador. «H έννοια της δημοκρατίας εδράζει στη δύναμη των ανθρώπων να λαμβάνουν αποφάσεις για την ευζωία τους. Η ανθρωπότητα σήμερα ζει σε μία ιστορική στιγμή, χάρη στην οποία, όλο και περισσότερο συνδέεται με τον κόσμο γύρω της.» Thanos Zakopoulos prefaces the concept of a new event organized by Design Ambassador.
248
“The concept of democracy rests in the power of people to make decisions for their wellbeing. Today, humankind is experiencing a historic moment, thanks to which people seem to increasingly form a stronger connection with the world around them.”
Coming Next
Design Δemocracy
Η κριτική σκέψη και η επιστημονική γνώση είναι τα απαραίτητα εργαλεία για την ανάλυση και την κατανόηση των φαινομένων με τις αιτίες τους, αλλά και των τρόπων με τους οποίους οι άνθρωποι επηρεάζουμε τον υπόλοιπο φυσικό κόσμο. Περισσότερο από ποτέ, αντιλαμβανόμαστε πώς οι ενέργειές μας διαταράσσουν ισορροπίες, οι οποίες χρειάστηκαν χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια για να αναπτυχθούν. Αντιλαμβανόμαστε ακόμα πως τα πάντα στον κόσμο συνδέονται. Συνειδητοποιούμε ότι εμείς είμαστε αυτοί που θα υποφέρουμε περισσότερο, στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον, αν δεν αλλάξουμε τους τρόπους μας. Η δημιουργική σκέψη είναι ουσιαστικό μέρος της ανθρωπότητας και εκφράζεται με πολλούς τρόπους στην καθημερινή μας ζωή. Είναι παρούσα στα ρούχα που φοράμε, στα κτίρια που κατοικούμε, στα αντικείμενα που χρησιμοποιούμε και σχεδόν σε όλα όσα κατασκευάζει η ανθρωπότητα. Ο δημιουργικός τομέας επηρεάζει μεγάλο μέρος της κοινωνίας και παίζει σημαντικό ρόλο στο εμπόριο και την παγκόσμια οικονομία.
[06.4]
Critical thinking and scientific knowledge are the necessary tools that will help us analyze and understand the different phenomena and what causes them, as well as the ways with which people affect the natural world. Now more than ever, we are realizing that our actions disturb a balance that took thousands or even millions of years to be developed and that everything in this world is interconnected. We are now aware that we are the ones who are going to suffer the most, in the not so distant future, if we fail to change our ways. Creative thinking has always been an essential part of humankind and is expressed through various ways in our everyday lives. It is evident in the clothes we wear, the buildings we live in, the objects we use and everything else that is human made. The creative sector affects a great part of our society and has a key role in trade and global economy.
events 249 Η δημιουργικότητα όμως μπορεί να κάνει πολύ περισσότερα, όχι μόνο μέσω πρακτικών λύσεων που μας επιτρέπουν να ζούμε σε αρμονία με τα άλλα είδη του κόσμου. Η δημιουργικότητα μπορεί να ενδυναμώσει τη συνειδητοποίηση γύρω από το ρόλο που μπορούμε να παίξουμε για την ουσιαστική βελτίωση της ζωής μας. Πιστεύουμε ότι η δημιουργικότητα μπορεί να βοηθήσει στην εξέλιξη της Δημοκρατίας, η οποία ορίζεται με τρόπους που αγκαλιάζουν όλους τους πολιτισμούς και τις ποικιλομορφίες, η οποία μαθαίνει από την πλούσια ιστορία της ανθρωπότητας προκειμένου να ζει σε ισορροπία με τον υπόλοιπο φυσικό κόσμο. Η Δημοκρατία του Design αναπτύσσει διαλεκτική για τους τρόπους που μπορούμε να βελτιώσουμε τη ζωή μας μέσω της δύναμης του design στις πολλαπλές εκφράσεις του. However, creativity can do so much more, not only through practical solutions that allow people to live harmoniously with other species of the world. Creativity is able to enhance people’s awareness of the significant role we have in substantially improving our lives. We believe that creativity can assist in the development of Democracy, which is established by accepting every culture and diversity and learning from the rich history of humankind how to live in balance with the natural world. Design Democracy focuses on creating a dialogue discussing the ways through which we can improve our lives through the power of design in its multiple expressions. Η ιδέα είναι να συγκεντρώσουμε τα κορυφαία δημιουργικά μυαλά του κόσμου στη μοναδική εγκατάσταση ενός αρχαίου ελληνικού θεάτρου. Μια σειρά από πάνελ συζήτησης, σε συνδυασμό με οπτικά παραδείγματα και πρωτότυπα γεγονότα για το πώς η δημιουργικότητα μπορεί να αλλάξει τη ζωή μας, δημιουργώντας μια νέα δυναμική ισορροπία. Μια Δημοκρατία του Design, η οποία λαμβάνει χώρα εκεί όπου ξεκίνησαν όλα, με στόχο της να αγκαλιάσει ολόκληρο τον κόσμο». The idea is to bring the world’s top creative minds together at a unique installation of an Ancient Greek theatre. A series of discussion panels that will accompany visual examples and innovative actions discussing how creativity can change our lives, while creating a new dynamic balance. A Design Democracy that takes place where everything first started and its goal is to embrace the whole world”.
[06.4]
A three-day event introduces architects to the world of marble, through a different travel experience.
250
events
Ένα τριήμερο event μυεί τους αρχιτέκτονες στον κόσμο του μαρμάρου, μέσα από μία διαφορετική ταξιδιωτική εμπειρία.
Presenting
Man on the Moon
[06.5]
“MAN ON THE MOON” AT A GLANCE
Πώς μπορεί το μάρμαρο – ένα υλικό που παρά την αίγλη του πωλείται ακόμα ως unbranded «εμπόρευμα» - να παρασύρει σ’ ένα βιωματικό τριήμερο κορυφαίους Έλληνες αρχιτέκτονες και opinion leaders; Φανταστείτε μία ατμοσφαιρική, αντίστροφη πορεία, από την τελική χρήση του μαρμάρου στο χώρο, προς τη στιγμή που αποκόπτεται από τη γη, να γίνεται αφήγηση. Σ’ αυτή την πορεία, απροσδόκητες στάσεις έχουν το άρωμα του κρασιού μέσα από την πρωτόγνωρη εμπειρία του wine and marble pairing στο Domain Σκούρας, τη μυστηριακή αίσθηση της ελληνικής αρχαιότητας σε μία εις βάθος αρχαιολογική ξενάγηση στο Ασκληπείο της Επιδαύρου, την εμπειρία της καλής ζωής μέσα σε έναν αυθεντικό και λειτουργικό βιομηχανικό χώρο – το εργοστάσιο της MARMYK Iliopoulos - και τέλος την ενατένιση, σε ένα φελινικό σκηνικό ενός λευκού λατομείου, αυτό των Διδύμων, βαμμένο στο φως ηλιοβασιλέματος, πάνω από το Μυρτώο πέλαγος. Η περιπετειώδης μέρα ταξιδεύει στη νύχτα με δείπνο ένα exclusive γαλλικό εστιατόριο στο χωριό Ηλιόκαστρο - ένα κρυμμένο «μόνο για λίγους» μυστικό του τόπου. Όλα αυτά, με βάση το ιστορικό Ναύπλιο.
moment it is cut off from the earth. In this process, unexpected stops have the aroma of wine through the unprecedented experience of “wine and marble pairing” at Domain Skouras, the mysterious sense of Greek antiquity in an in-depth archaeological tour of the Asclepieion of Epidaurus, the experience of the good life in an authentic and functional industrial space - the factory of MARMYK Iliopoulos - and finally the contemplation, in the Fellini-like setting of a white quarry in the area Didymon, painted in the sunset light and over the Myrtos Sea. The adventurous day travels into the night with dinner to an exclusive French restaurant in the village of Iliokastro - a hidden secret of the place, addressed mostly to jet setters. The basis for the exploration is the historical city of Nafplio.
ριότητες όπως marble and wine pairing τελετουργίες, ξεναγήσεις, παρουσιάσεις, περιπάτους και exclusive dinners.
How can marble - a material that despite its glamor is still sold as an unbranded “commodity” - entice renowned Greek architects and opinion leaders in an experiential three-day trip? Imagine the narration of an atmospheric, reverse course, from the final use of marble in space, to the
Το event “Man on the Moon” είναι η πρώτη τριήμερη, ταξιδιωτική, θεματική εμπειρία που απευθύνεται σε αρχιτέκτονες και παρουσιάζει ένα υλικό μέσα από την ιστορία, τις γεύσεις και τους ανθρώπους του τόπου που το παράγει. Οι πολλαπλές του χρήσεις, οι δυνατότητες εφαρμογών και οι σχεδιαστικές καινοτομίες αναδεικνύονται μέσα από ένα άτυπο think tank κορυφαίων αρχιτεκτόνων, ανάμεσα σε δραστη-
The first series “Man on the Moon” took place on 3 weekends, in the region of Argolida, with the participation of 45 architects and opinion leaders.
Η πρώτη σειρά “Man on the Moon” έλαβε χώρα σε 3 Σαββατοκύριακα, στην περιοχή της Αργολίδας, με τη συμμετοχή 45 αρχιτεκτόνων και opinion makers. This is the brief description of the “Man on the Moon” event, the first three-day, travel experience, designed mostly for architects, in order to present a material through the history, the flavors, and the people of the place where it is produced. Its multiple uses, application capabilities, and design innovations are highlighted through an informal think tank of leading architects, among activities such as marble and wine pairing rituals, tours, presentations, walks, and exclusive dinners.
H MARMYK Iliopoulos ανέθεσε στη Design Ambassador να προετοιμάσει ένα event, το οποίο θα γνωστοποιούσε τις κατηγορίες και ποικιλίες μαρμάρων που προσφέρει η εταιρεία στους κατάλληλους opinion makers επί του σχεδιασμού και των αγοραστικών αποφάσεων. Επιπλέον, ο Πάνος Ηλιόπουλος, με τη διπλή ιδιότητα του Διευθύνοντος Συμβούλου της MARMYK Iliopoulos αλλά και του Αντιπροέδρου του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μακεδονίας Θράκης (Σ.Ε.Μ.Μ.Θ.) επιθυμούσε μέσα από το event να ενισχύσει τη χρήση του μαρμάρου σε κατασκευές κάθε κλίμακας, από μεγάλους δημόσιους χώρους, μέχρι ειδικές παραγγελίες στο έπιπλο και το διακοσμητικό αντικείμενο. Παράπλευρο ζητούμενο ήταν η ανάδειξη της δύναμης του brand MARMYK Iliopoulos στην τοπική βιομηχανία αλλά και τον κλάδο του μαρμάρου, ενώ το event έπρεπε να αποτελέσει μια από τις ενέργειες που θα προετοιμάσουν το έδαφος για το branding του ελληνικού μαρμάρου διεθνώς. MARMYK Iliopoulos assigned the Design Ambassador to prepare an event, which will introduce the varieties and categories of marble of MARMYK, to the appropriate opinion-makers on the design and purchasing decisions. In addition, Panos Iliopoulos, with a dual professional identity as the CEO of MARMYK Iliopoulos but also as Vice President of the Marble Association of Macedonia Thrace wanted to enhance the use of marble in constructions of all scales: from large public spaces, up to special furniture orders and decorative objects. A side request was to highlight the strength of the MARMYK Iliopoulos brand in the local industry as well as in the marble industry, while the event should be one of the actions that will prepare the ground for the branding of the Greek marble internationally.
“MAN ON THE MOON” WHAT WE DID
Η Design Ambassador σε στρατηγική συνεργασία με την MARMYK Iliopoulos ανέπτυξε ένα concept και πρόγραμμα στο οποίο παρουσιάστηκε η πορεία του μαρμάρου «αντίστροφα» αλλά και μέσα από μία διαδικασία δειγματισμού που θυμίζει τον τρόπο που παρουσιάζουν οι οινοποιοί τα κρασιά τους. Η Design Ambassador εξασφάλισε τη μίξη των κατάλληλων ανθρώπων σε κάθε session του «Man on the Moon», με εκπροσώπους από τα μεγαλύτερα αρχιτεκτονικά γραφεία, εξειδικευμένους επαγγελματίες σε κάθε τομέα του σχεδιασμού, δημοσιογράφους και opinion leaders.
events
“MAN ON THE MOON” THE BRIEF
H Design Ambassador προετοίμασε και συντόνισε τη ροή όλης της οργάνωσης, επιμελήθηκε το περιεχόμενο της κάθε στάσης, οργάνωσε τις οπτικοακουστικές παρουσιάσεις και το σκηνικό στήσιμο - αναλαμβάνοντας και τα logistics όλων των προγραμματισμένων δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο της επιμέλειάς της, συνδιοργάνωσε την εμπειρία wine and marble pairing, αλλά και το fine dining experience, όπως επίσης και τη διαμονή στο Ναύπλιο. Ως προς τη στρατηγική επικοινωνίας, η Design Ambassador δημιούργησε το οπτικοακουστικό υλικό, με τη μορφή φωτογραφιών και μίνι ντοκιμαντέρ. Το πλάνο στρατηγικής επικοινωνίας του event στηρίχθηκε σε μία πρωτοποριακή προσέγγιση. Οι ίδιοι οι επιφανείς προσκεκλημένοι έγιναν advocates του event και της MARMYK Iliopoulos, μέσα από τα δικά τους media – που λειτούργησαν ως earned media για το event. Επιπλέον αυτού, η pre-event προώθηση του event έγινε μέσα από τα ιδιόκτητα media της Design Ambassador και κύριο όχημα το Archisearch.gr ενώ το post-event publicity οργανώνεται σε όλα τα επιδραστικά media, στα ιδιόκτητα media της Design Ambassador – μεταξύ των οποίων και έντυπα. Συνολικά, η στρατηγική επικοινωνίας αξιοποίησε το υψηλό visibility που έχουν όλα τα παραπάνω κανάλια από τον κόσμο της αρχιτεκτονικής και του σχεδιασμού, της κατασκευής, των υλικών και της επικοινωνίας. The Design Ambassador in strategic collaboration with MARMYK Iliopoulos developed a concept and program in which the course of marble was presented in reverse, also through a sampling process that reminds the way winemakers present their wines. The Design Ambassador ensured the mix of suitable people in each session of “Man on the Moon”, with representatives from the largest architectural firms, specialized professionals in every field of design, journalists, and opinion leaders.
251
The Design Ambassador prepared and coordinated the flow of the entire organization, edited the content of each stop, organized the audiovisual presentations and the stage setting - taking over the logistics of all planned activities. As part of the supervision, the Design Ambassador co-organized the wine and marble pairing experience, the fine dining experience, and the accommodation in Nafplio.
[06.5]
Φωτογραφία / Photography: ©Spyros Hound
In terms of communication strategy, the Design Ambassador created audiovisual material, in the form of photos and mini-documentaries. The strategic communication plan of the event was based on an innovative approach. The prominent guests themselves became advocates of the event and MARMYK Iliopoulos, through their own media - which functioned as earned media for the event. In addition, the pre-event promotion of the event took place through the own media of the Design Ambassador and the main vehicle, Archiesearch.gr, while the post-event publicity is organized in all the influential media, in the own media of the Design Ambassador - including print. Overall, the communication strategy took advantage of the high visibility of all the above channels from the world of architecture and design, construction, materials, and communication.
events
“MAN ON THE MOON” WHAT THEY SAID
«Man on the moon. Ο φιλόδοξος τίτλος της εκδήλωσης, σε συνδυασμό με την τοποθέτησή της σ’ ένα λατομείο, προκαλεί εξαρχής έκπληξη λόγω της αντίφασης: πώς βαδίζεις στη Σελήνη, βρισκόμενος στο “εσωτερικό” της Γης; Το λατομείο των Διδύμων είναι ένα τοπίο απόκοσμο αλλά την ίδια στιγμή απολύτως γήινο. Οι εκπλήξεις που επεφύλασσε η επιμέλεια της εκδήλωσης, από το Archisearch, την Design Ambassador και τη MARMYK Iliopoulos, δημιούργησαν μία σειρά από απρόσμενες εικόνες και μία εμπειρία που ήταν όντως μοναδική. Συγχαρητήρια!» Τάσος Γεωργαντζής, Urban Soul Project «Man on the Moon. The ambitious title of the event, combined with its placement in a quarry, surprises from the beginning, because of the contradiction: how do you walk on the Moon, being “inside” the Earth? The Didymon quarry is an eerie landscape but at the same time completely earthy. The surprises of the event, curated by the Design Ambassador and MARMYK Iliopoulos, created a series of unexpected images and an experience that was truly unique. Congratulations!» Tassos Georgantzis, Urban Soul Project «Μία πρωτόγνωρη εμπειρία για κάθε αρχιτέκτονα», Αλέξης Βικέλας, Vikelas Architects «An unprecedented experience for every architect» Alexis Vikelas, Vikelas Architects
[06.5]
252
«Το μάρμαρο αποτελεί ένα φυσικό διαχρονικό υλικό, γνωστό για την αντοχή, ποικιλομορφία και πολυχρωμία του, ιδιαίτερα ελκυστικό για επενδύσεις, δαπεδοστρώσεις και ποικίλες άλλες αρχιτεκτονικές εφαρμογές, Στη χώρα μας λόγω της φωτεινότητας της ατμόσφαιρας και της έντασης της ηλιακής ακτινοβολίας οι χρωματισμοί του αναδεικνύονται στο έπακρο, ενώ λόγω του μεσογειακού μας κλίματος η εφαρμογή του σε εσωτερικούς χώρους παρέχει μια αίσθηση δροσισμού στην αφή η οποία είναι πολύ ευχάριστη. Κατά την επίσκεψη στο εργοστάσιο της ΜΑΡΜΥΚ αναγνωρίσαμε την πληθώρα των διαφορετικών επιλογών που μας παρέχει η εταιρεία, τόσο στην επιλογή όσο και την επεξεργασία του υλικού», Στέλλα Πιερή, Pieris Architects «Marble is a natural timeless material, known for its durability, diversity, and multicolor, particularly attractive for cladding, flooring, and various other architectural applications. Due to our Mediterranean climate its application indoors provides a feeling of coolness to the touch which is very pleasant. During the visit to the factory of MARMYK Iliopoulos, we got to know the variety of different options provided by the company both in the selection and processing of the material», Stella Pieri, Pieris Architects
«Με επισκέψεις σε σχεδόν σκηνογραφικά σεληνιακά τοπία, εκπαίδευση στην παραγωγή, αξιοποίηση και εξαγωγή του ελληνικού μαρμάρου, αλλά και ένα ταξίδι στον χρόνο της αρχαίας Ελλάδας, το event Man on the Moon αποτέλεσε μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Η Design Ambassador μαζί με την Archisearch οργάνωσε ένα πραγματικά δημιουργικό τριήμερο στην MARMYK Iliopoulos φέρνοντας κοντά Έλληνες αρχιτέκτονες και κατασκευαστές, με κοινό στόχο την οικειοποίηση του ελληνικού αυτού πλούτου που λέγεται μάρμαρο», Μαρίκα Μαυρολέων, A&M Group «With visits to almost scenic lunar landscapes, training in the production, utilization, and export of Greek marble, but also a trip to the time of ancient Greece, the event “Man on the Moon” was a unique experience. The Design Ambassador organized a really creative three-day journey, bringing together Greek architects and constructors with the common goal of appropriating this Greek wealth, called marble», Marika Mavroleon, A&M Group «Δεν χρησιμοποιήσαμε σεληνακάτους. Δεν φορέσαμε στολές. Δεν είχε αντίστροφη μέτρηση. Εντέλει δεν πήγαμε στο φεγγάρι. Κι όμως, η επίσκεψη στο λατομείο των Διδύμων ήταν μια εξώκοσμη εμπειρία. Σούρουπο. Δυνατός αέρας. Η αιθέρια φωνή της Κάλλας. Επάλληλοι όγκοι μαρμάρου σε κάθετες και διαγώνιες τομές κινηματογραφικής κλίμακας. Αριστοτεχνικός φωτισμός. Και κάπου εκεί όλοι εμείς να μετράμε την ελάχιστη υπόστασή μας απέναντι σε γεωλογικούς σχηματισμούς εκατοντάδων εκατομμυρίων χρόνων. Οι πέτρες είναι ζωντανές, απλώς εμείς περνάμε πολύ γρήγορα για να το καταλάβουμε. Η επίσκεψη ήταν το επιστέγασμα ενός γεμάτου διημέρου που μας έφερε σε επαφή με την διαδικασία εξόρυξης και την κουλτούρα της χρήσης του μαρμάρου στην Ελλάδα. Θερμές ευχαριστίες στη MARMYK Ηλιόπουλος, την Archisearch και την Design Ambassador για τη φιλοξενία και την εξαιρετική οργάνωση ενός δύσκολου ταξιδιού» Γιώργος Ατσαλάκης, Scape Architecture «We did not use a space ship. We did not wear uniforms. There was no countdown. In the end, we did not go to the moon. And yet, visiting the Didymon quarry was an extraterrestrial experience. Dusk. Strong wind. The ethereal voice of Maria Callas. Overlapping volumes of marble in vertical and diagonal sections of cinematic scale. Masterful lighting. And somewhere there we all measure our minimum subsistence in the face of geological formations of hundreds of millions of years. The stones are alive, we just go through it too fast to figure it out. The visit was the culmination of a full two days that brought us in contact with the mining process and the culture of marble use in Greece. Warm thanks to MARMYK Iliopoulos, Archisearch and the Design Ambassador for the hospitality and the excellent organization of a difficult trip», George Atsalakis, Scape Architecture
«Το ξέρατε ότι είμαστε η τέταρτη χώρα παγκοσμίως στην εξόρυξη μαρμάρου; Με υψηλή τεχνογνωσία και αξεπέραστη παράδοση από την αρχαιότητα, στην αξιοποίηση και ενίοτε στην αποθέωση ενός φυσικού υλικού που χρειάζεται δεκάδες εκατομμύρια χρόνια για να δημιουργηθεί! Το Σαββατοκύριακο είχα την τύχη να βρεθώ μαζί με κορυφαίους Έλληνες αρχιτέκτονες, μοναδικός δημοσιογράφος, σε ένα πρωτοποριακό event, το “Man on the Moon” που διοργάνωσε η Design Ambassador και ο Βασίλης Μπαρτζώκας για τη MARMYK Iliopoulos. Σ’ ένα σεληνιακό τοπίο ψηλά στην Ερμιονίδα με θέα ως την Ύδρα, ανάμεσα σε τεράστιους κάθετους τοίχους από μάρμαρο αλλά και λοξές διατομές παράλληλα προς τις “φλέβες” του πετρώματος, ικανές να κάνει τσουλήθρα ένα μαμούθ. Με φόντο τους υπερμεγαλιθικούς μαρμάρινους όγκους φωτισμένους από βιομηχανικούς προβολείς και με τη φωνή της Μαρίας Κάλλας στα ηχεία, ο Πάνος Ηλιόπουλος μας μύησε στην τέχνη και τη μηχανική της υψηλής λατόμευσης. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο που μοιράζομαι βιαστικά μαζί σας εν είδει προβληματισμού, είναι πώς μπορούν οι χώροι αυτοί να αξιοποιηθούν μελλοντικά. Μιλάμε για καθεδρικούς ναούς της γεωλογίας, σαν παγόβουνα μέσα σε βουνά, ολότελα τζεημσμποντικά, που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν εκδηλώσεις ή ακόμα και να οικοδομηθούν για να γίνουν οινοποιεία, μπουτίκ ξενοδοχεία κ.ά.», Κίμων Φραγκάκης, Ιδρυτής του andro.gr «Did you know that we are the fourth country in the world in marble mining? With high know-how and unsurpassed tradition from antiquity, in the utilization and sometimes in the apotheosis of a natural material that takes tens of millions of years to be created! This weekend I had the good fortune to meet with leading Greek architects, a unique journalist, in a pioneering event, “Man on the Moon” organized by Design Ambassador and Vassilis Bartzokas for MARMYK Iliopoulos. In a lunar landscape high in Ermionida overlooking Hydra, between huge vertical marble walls and sloping sections parallel to the “veins” of the rock capable of making a mammoth slide. Against the background of the hyper-megalithic marble volumes illuminated by industrial floodlights and with the voice of Maria Callas on the speakers, Panos Iliopoulos introduced us to the art and mechanics of high quarrying. An interesting fact that I hastily share with you in the form of reflection, is how these spaces can be used in the future. We are talking about cathedrals of geology, like icebergs in the mountains, completely jambs, which could host events or even be built to become wineries, boutique hotels, etc.» Kimon Fraggakis, Founder of andro.gr
253
[06.5]
Φωτογραφία / Photography: ©Spyros Hound
events
Urba
an [07] [07.1] [07.2] [07.3] [07.4]
Industrial Heritage p.264 IRIS p.268 Vision of Athens p.276 The 4 Seasons of p.282 the Athenian Apartment Building
urban
Ο Δημήτρης Λούτος αποτυπώνει στο φακό τη γοητεία της φθοράς της βιομηχανικής κληρονομιάς της Δραπετσώνας σε ένα κινηματογραφικό σκηνικό που αποκαλύπτει σημάδια από την ιστορία και την ταυτότητα της περιοχής.
264
Dimitris Loutos captures with his camera the charm of Drapetsona’s deteriorated industrial heritage in a cinematic setting that reveals parts of its history and local identity.
Industrial Heritage [07.1]
Στις 17 Ιουλίου 2019, μεγάλο τμήμα του «Ταινιόδρομου Κάκαρη» καταρρέει εξαιτίας ενός σεισμού 5,1 Ρίχτερ στη Μαγούλα Αττικής. Ο ταινιόδρομος αποτελούσε τοπόσημο στην είσοδο του Προλιμένα Πειραιώς και αναπόσπαστο στοιχείο των ήδη χαρακτηρισμένων από το ΥΠΠΟΑ κτιρίων των βιομηχανικών εγκαταστάσεων του πρώην εργοστασίου της Ανώνυμης Ελληνικής Εταιρείας Χημικών Προϊόντων. On July 17th 2019, a large part of the Krakari conveyor belt collapsed as a result of the 5,1 magnitude earthquake in Magoula, Attiki. The conveyor belt, located at the entrance of Piraeus Outer Harbour, constituted a monument, as characterized by the Ministry of Culture and Sports, and an integral element of the factory of the Hellenic Chemical Products Company.
Το εργοστάσιο της εταιρείας κατασκευάστηκε τον Οκτώβριο του 1910 και οι μονάδες εκτείνονται σε έκταση 245 στρεμμάτων, με δομημένη επιφάνεια 146.000 τ.μ. και 109 ενεργές μονάδες παραγωγής οξέων, λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων. To 1934, απασχολώντας 4.000 κατοίκους της περιοχής και πρόσφυγες που κατέφτασαν στον Πειραιά μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, τα “Λιπάσματα” διαμόρφωσαν τους όρους της οικιστικής εγκατάστασης που θα ακολουθούσε η γύρω περιοχή, δημιουργώντας τη Δραπετσώνα. The Hellenic Chemical Products and Fertilizers Company was established in 1909 ensuring the development of Drapetsona’s industrial zone, as well as the development of its until then formless space. The coastal area that extends from Krakari pier to the “Slaughterhouse Bay”, known as “Lipasmata”, owes its name to the history of the industrial unit of the Hellenic Chemical Products and Fertilizers Company that dominated the economic prosperity of the area and monopolized the production of fertilizers for at least half a century. The factory was built in October 1910 and its units extend over 245 acres with the built environment taking over 146.000 m2 and 109 active acid, fertilizer and pesticide production units. The factory employed 4000 residents of the region as well as refugees that arrived in Pireaus after the Asia Minor Catastrophe. The “Lipasmata” area formed the conditions of the settlement that would follow in the region, resulting in the creation of Drapetsona. Η εταιρεία μονοπώλησε την παραγωγή λιπασμάτων (θειικό οξύ, θειικός χαλκός, θειικός σίδηρος, υδροχλωρικό οξύ, νιτρικό οξύ, λιπάσματα) και υαλουργικών ειδών, όταν προστέθηκε το 1920 μονάδα υαλουργίας.
Από τα τέλη του '70 η παραγωγή μειώνεται και η εταιρεία συρρικνώνεται. Ως αποτέλεσμα, το 1993 η εταιρεία τίθεται σε εκκαθάριση εν ενεργεία και περνάει στον πλήρη έλεγχο της Εθνικής Τράπεζας, ενώ το 1999 οι εγκαταστάσεις κλείνουν οριστικά με δικαιολογία τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την πρόθεση ανάπλασης του παραλιακού μετώπου, από τη Δραπετσώνα μέχρι το Κερατσίνι και το Πέραμα. Τότε άρχισε να καλλιεργείται η ιδέα της κατεδάφισης και εν συνεχεία τουριστικής αξιοποίησης του ακριβού ακινήτου, παρά τις εναλλακτικές προτάσεις πολεοδομικής ανάπτυξης διατυπωμένες από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας και παρά τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων. The end of the 1970s marked the decrease of the production and the company shrank. As a result, in 1993, the company was put into liquidation in operation and under the ownership of the National Bank of Greece. In 1999, its facilities permanently shut down because of their environmental impact on the area and the municipality’s intention to reconstruct the coastal area, extending from Drapetsona to Keratsini and Perama. Then, there were ideas promoting its demolition and, later its utilization for touristic purposes, despite the alternative urban development proposals stated by the National Technical University of Athens and the Organisation of Planning and Environmental Protection of Athens as well as the demonstrations organized by the employees.
[07.1]
Φωτογραφία / Photography: ©Dimitris Loutos
During the Second World War, the industrial unit sustained heavy damage. Due to shortage in fuel and raw materials, in the 1950s the company focused on meeting the needs for lignite and iron pyrite through its mining activity. However, this endeavor caused significant problems of atmospheric pollution in the area, as they were channeling radioactive waste into a landfill located in Schisto, Perama on a slope of Mount Aigaleo.
265
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου η βιομηχανική μονάδα υπέστη μεγάλη καταστροφή. Λόγω των ελλείψεων σε καύσιμες και πρώτες ύλες η Εταιρεία στράφηκε, τη δεκαετία του '50, στην κάλυψη των αναγκών της σε λιγνίτη και σιδηροπυρίτη μέσω της μεταλλευτικής δραστηριότητας, προκαλώντας ωστόσο σημαντικά ατμοσφαιρικά προβλήματα στην περιοχή με τη διοχέτευση ραδιενεργών αποβλήτων σε χωματερή στο Σχιστό Περάματος σε πλαγιά του όρους Αιγάλεω.
The Hellenic Chemical Products and Fertilizers Company dominated the production of fertilizers (sulfuric acid, copper sulfate, ferrous sulfate, hydrochloric acid, nitric acid, fertilizers) and glassware, with the introduction of a glassware production unit in 1920.
urban
Με την ίδρυσή της, το 1909, η Εταιρεία Χημικών Λιπασμάτων Α.Ε.Ε.Χ.Π.Λ. επισφράγισε την ανάπτυξη της βιομηχανικής ζώνης της Δραπετσώνας, οριοθετώντας παράλληλα την εξέλιξη του -αδιαμόρφωτου έως τότε- χώρου. Η παραθαλάσσια περιοχή από το λιμενοβραχίονα Κράκαρη μέχρι τον “όρμο των Σφαγείων”, γνωστή και ως “Λιπάσματα”, χρωστά το όνομά της στην ιστορία της βιομηχανικής μονάδας της Ανώνυμης Ελληνικής Εταιρείας Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων (Α.Ε.Ε.Χ.Π.Λ.), της εταιρείας που κυριάρχησε στην οικονομική ζωή της περιοχής και κατείχε επί μισό αιώνα το μονοπώλιο στην κατασκευή λιπασμάτων.
urban 266
Η μελέτη της ομάδας που αποτελούνταν από το Γιάννη Πολύζο, την Ελένη Μαΐστρου, τη Δήμητρα Μαυροκορδάτου, το Γιώργο Μαχαίρα και τη Λήδα Παπαστεφανάκη, περιελάμβανε τη διατήρηση των πιο αξιόλογων κτιρίων, την ανάμειξη επιχειρηματικών χρήσεων με χρήσεις κατοικίας, πολιτισμού, εκπαίδευσης και αναψυχής και την απόδοση ελεύθερων χώρων στην πόλη. Παρά την εισήγηση των αρμόδιων Εφορειών του υπουργείου Πολιτισμού και τις προσπάθειες κήρυξης των κτιρίων διατηρητέων ως απομεινάρια της βιομηχανικής ιστορίας της Ελλάδας, το 2003 κατεδαφίστηκε το μεγαλύτερο τμήμα των εγκαταστάσεων. Με την κατεδάφιση των κτιριακών μονάδων, η Εθνική Τράπεζα και ο Δήμος Δραπετσώνας προχώρησαν στις απαραίτητες μελέτες για την ανάπλαση της περιοχής. Οι δύο πιο ολοκληρωμένες προτάσεις που κατατέθηκαν αφορούσαν ένα συνολικότερο σχέδιο ανάπλασης της παραλιακής μετώπης της Δραπετσώνας, συνολικής έκτασης 660 στρεμμάτων. Καμία ωστόσο από τις παραπάνω προτάσεις δεν περιλάμβανε την επανάχρηση των χώρων των Λιπασμάτων με στόχο τη διάσωση της βιομηχανικής κληρονομιάς του εργοστασίου και της μνήμης του τόπου. The study conducted by Giannis Polyzos, Eleni Maistrou, Dimitra Mavrokordatou, Georgios Macheras and Lida Papastefanaki concerned the preservation of the most remarkable buildings, the blending of different business utilizations for residential, cultural, educational and entertainment purposes and the creation of open spaces in the city.
Σήμερα, η έκταση της Πειραϊκής ακτογραμμής ανήκει στο Δήμο Κερατσινίου-Δραπετσώνας, και έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες διαμόρφωσής του στο «Πάρκο Εργατιάς», φιλοξενώντας υπαίθριο θέατρο, αθλητικές εγκαταστάσεις και παιδική χαρά. Από τις 109 μονάδες που αποτελούσαν τις εργοστασιακές εγκαταστάσεις, σήμερα σώζονται μόνο δύο κτίρια που δεσπόζουν στο τοπίο, το εργοστάσιο υαλουργίας και το κτίρια που στέγαζε το Ινστιτούτο «Νικόλαος Κανελλόπουλος», η καμινάδα και οι αποθήκες. Nowadays, the Piraeus coastline belongs to the Municipality of Keratsini- Drapetsona and they have already started the development process at the “Labour Park”, that includes the creation of an outdoor theatre, sports facilities and a playground. From the 109 units that once constituted the facilities of the factory, now only two buildings exist in the area, the glassware factory and the building where the “Nikolaos Kanellopoulos” Institute was located, the chimney and the warehouses.
After the factory’s demolition, the National Bank of Greece and the Municipality of Drapetsona proceeded to the necessary studies in order to redevelop the area. Two of the proposals submitted concerned a more comprehensive plan for the regeneration of Drapetsona’s coastal front, an area of 660 acres. None of the aforementioned proposals suggested that the area known as “Lipasmata” should be utilized in a way that would ensure the preservation of the industrial heritage of the factory and the local memory.
Φωτογραφία / Photography: ©Dimitris Loutos
[07.1]
Despite the suggestions of the assigned authorities by the Ministry of Culture and the efforts to proclaim them as monuments being remnants of the industrial history of Greece, in 2003 most of the facilities were demolished.
urban
267
[07.1]
urban
Στα πλαίσια της αναγόρευσης της πόλης της Ελευσίνας σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021, ο αρχιτέκτονας Κωνσταντίνος Μπούρας ανέλαβε και εκπόνησε, για λογαριασμό της Τεχνικής Εταιρίας ΑΣΠΡΟΦΟΣ, την αρχιτεκτονική μελέτη για την αποκατάσταση και λειτουργική ενοποίηση δύο διατηρητέων βιομηχανικών κτιρίων του πρώην εργοστασίου χρωμάτων ΙΡΙΣ, για τη δημιουργία ενός πολιτιστικού κέντρου πολλαπλών χρήσεων. Παρακάτω μας μιλά για τη σημασία του έργου και αποκαλύπτει λεπτομέρειες του σχεδιασμού.
268
On the occasion of proclaiming Elefsina as the European Capital of Culture for 2021, the architect Constantine Bouras undertook and successfully completed, on behalf of ASPROFOS Engineering, the architectural design for the restoration and functional integration of the two listed industrial buildings of the former paint factory IRIS, in order to create a multipurpose cultural center. In this interview he shares his view on the significance of this project as well as the details of his design.
IRIS Tina Marinaki
«Με την επανάχρηση των κτιρίων της πρώην βιομηχανίας ΙΡΙΣ δημιουργείται ένας πολυχώρος για χρήσεις θεάτρου, κινηματογράφου, μουσικής, συνεδρίων, εκθέσεων και καλλιτεχνικών δρώμενων, ενώ τμήμα του φιλοξενεί το Μουσείο Αισχύλου. Τα χαρακτηρισμένα ως μνημεία κτήρια και η καμινάδα του παλαιού εργοστασίου αποτελούν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα δείγματα μεσοπολεμικής βιομηχανικής αρχιτεκτονικής και είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τη βιομηχανική ιστορία της περιοχής της Ελευσίνας και τη μνήμη των κατοίκων της», σημειώνει ο Κωνσταντίνος Μπούρας.
[07.2]
As Constanine Bouras tells us, “By repurposing the buildings of the former IRIS factory we are able to create a multipurpose space that can be used as a theater, cinema, music venue, conference hall, exhibition hall and artistic events center, while part of it hosts the Aeschylus Museum. The two listed buildings and the chimney of the old factory constitute fascinating examples of interwar industrial architecture and are inextricably linked to the Industrial past of Elefsina and the collective memory of its inhabitants.”
Το βιομηχανικό συγκρότημα του ΙΡΙΣ ήταν εγκαταλελειμμένο από το τέλος της δεκαετίας του 1970. Εκτός από τα τρία κτίρια και την καμινάδα που σώζονται έως σήμερα, οι υπόλοιπες κτιριακές δομές της βιομηχανίας κατεδαφίστηκαν τη δεκαετία του 1990. Σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα Κωνσταντίνο Μπούρα, «Κατά τη διεκδίκηση της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2021 από την Ελευσίνα, το εργοστάσιο ΙΡΙΣ εντάχθηκε, με όραμα των αρχών, στο φάκελο υποψηφιότητας της πόλης ως ένας από τους βασικούς χώρους για πολιτιστικά δρώμενα, οπότε και κρίθηκε αναγκαία η αποκατάστασή του για τη μετατροπή του σε κέντρο πολιτισμού».
THE STARTING POINT OF THE RESTORATION OF THE FORMER IRIS INDUSTRIAL SITE
IRIS industrial complex had been abandoned since the late 1970s. Apart from the three buildings and the chimney that remain until today, the rest of the building structures were demolished during the 1990s. According to the architect, Constantine Bouras, “As Elefsina is claiming the title of the European Capital of Culture, the IRIS factory was introduced by the officials as a space that could become one of the areas where cultural events could take place. Hence, its restoration was deemed necessary in order to be converted into a cultural center.”
H ΙΣΤΟΡΙΚΉ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉ ΑΞΊΑ ΤΟΥ ΠΡΏΗΝ ΕΡΓΟΣΤΑΣΊΟΥ ΙΡΙΣ
Το εργοστάσιο χρωμάτων ΙΡΙΣ ιδρύθηκε το 1925 στην Ελευσίνα και λειτούργησε μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1970 στην ιστορική βιομηχανική ζώνη της Ελευσίνας που εκτείνεται στο παράκτιο μέτωπο της πόλης και καταλαμβάνεται από βιομηχανίες που ανήκουν στην πρώτη φάση βιομηχανοποίησης της πόλης, από το τέλος του 19ου αιώνα έως το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Τα σωζόμενα κτίρια ανήκουν σε διαφορετικές φάσεις του εργοστασίου. Το πρώτο και παλαιότερο ανήκει στην ιδρυτική φάση, όπως και η καμινάδα με το λογότυπο της εταιρίας. Το δεύτερο κτίριο είναι μεταγενέστερο του πρώτου και έχει φέροντα οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα - με εντυπωσιακή χρήση του υλικού, ειδικά για την εποχή εκείνη. Η αρχιτεκτονική και η οικοδομική του είναι πολύ πρωτοποριακές και υψηλής ποιότητας, γεγονός που μαρτυρά έμπειρους μελετητές και κατασκευαστές. Ο τύπος αυτού του βιομηχανικού κτιρίου, που υλοποιήθηκε στις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες και κυρίως στη Γερμανία κατά την περίοδο 1925-1930, επιβλήθηκε από την ανάγκη γεφύρωσης όσο το δυνατόν μεγαλύτερου ανοίγματος και προσέφερε κτιριακή μορφολογική ανανέωση στη βιομηχανική αρχιτεκτονική.»
THE HISTORIC AND ARCHITECTURAL SIGNIFICANCE OF THE FORMER IRIS FACTORY
IRIS paint factory started operating in 1925 in Elefsina and continued its operation until the end of the 1970s. It was located at the historic industrial zone of Elefsina extending in the coastal area of the city that was occupied by factories of the first industrialization phase of the city, dated from the 19th century until the Second World War. Constantine Bouras explains that “From the entire building infrastructure of the factory only four remain today: three buildings and the chimney. Two of them that are being restored together with the chimney have been declared as monuments and are under the protection of the Service of Modern Monuments and Technical Works of Attica, since they constitute examples of interwar industrial architecture and are inextricably linked to the industrial past of Elefsina and the collective memory of its inhabitants”.
Η αρχιτεκτονική μελέτη επικεντρώνεται στην αποκατάσταση και λειτουργική ενοποίηση των κτιρίων του βιομηχανικού συμπλέγματος ΙΡΙΣ για τη μετατροπή τους σε κέντρο πολιτισμού. Σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα του έργου: «Με την επανάχρηση των κτιρίων της πρώην βιομηχανίας ΙΡΙΣ δημιουργείται ένας χώρος για χρήσεις εκθέσεων, καλλιτεχνικών δρώμενων, θεάτρου, κινηματογράφου, μουσικής και συνεδρίων. Το κτιριολογικό πρόγραμμα περιλαμβάνει αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και χώρο εκθέσεων, τμήμα του οποίου θα φιλοξενεί μια μόνιμη ψηφιακή διαδραστική έκθεση για τον Ελευσίνιο τραγικό ποιητή Αισχύλο, ενώ ο υπόλοιπος χώρος θα φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις, καθώς και βοηθητικούς χώρους όπως καμαρίνια, αναψυκτήριο, χώρο διοίκησης και χώρους υγιεινής. «Ο σχεδιασμός αποκατάστασης διέπεται από σεβασμό στο μνημείο, καθιστώντας την αρχιτεκτονική επέμβαση ανά πάσα στιγμή αναστρέψιμη».
Σημαντική σχεδιαστική παράμετρος είναι η ευελιξία. Η Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων θα μπορεί να εκτονώνεται προς τον υπόλοιπο χώρο και να ενοποιείται με αυτόν όταν υπάρχει λειτουργική ανάγκη, γεγονός που επιτρέπει χωρική και προγραμματική ευελιξία. Η κάτοψη του εκθεσιακού χώρου αφήνεται ελεύθερη, ώστε να μπορεί να υπάρχει ευελιξία στην οργάνωση της εκάστοτε έκθεσης, αλλά και ως συνέχεια της Αίθουσας Πολλαπλών Χρήσεων όταν αυτή εκτονώνεται έξω από το κιβώτιό της. Ο διάδρομος που συνδέει συνθετικά και λειτουργικά τα δυο κτίρια, καθίσταται, επίσης, ένας προγραμματικά ευέλικτος χώρος. Ο εξωτερικός χώρος που δημιουργείται ανάμεσα στα δυο κτίρια διαμορφώνεται ως υπαίθριο καθιστικό, στο οποίο θα μπορεί να εκτονωθεί το αναψυκτήριο κατά τις περιόδους της καλοκαιρίας και το οποίο γενικά θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δημόσιος καθιστικός χώρος. Τα νέα αρχιτεκτονικά στοιχεία της μελέτης στέκουν πανταχόθεν ελεύθερα, ως ένθετα στοιχεία του συνόλου, και είναι σε αντίστιξη, τόσο συνθετική όσο και υλική, με το υπάρχον κέλυφος, ώστε να γίνεται σαφές στον χρήστη άμεσα και με κάθε ειλικρίνεια ότι πρόκειται για πρόσθετα στοιχεία που εξυπηρετούν τις ανάγκες της νέας χρήσης του κτιρίου. Κατά τη γενικότερη φιλοσοφία της μελέτης, τα νέα αρχιτεκτονικά στοιχεία δεν επιβαρύνουν τον φέροντα οργανισμό του υπάρχοντος βιομηχανικού κελύφους, αλλά είναι αυτοφερόμενα, καθιστώντας την αρχιτεκτονική επέμβαση ανά πάσα στιγμή αναστρέψιμη».
THE RESTORATION PLANNING
The architectural design mainly focused on the building’s restoration and functional integration of the industrial complex IRIS for its conversion into a cultural center. As the architect undertaking the project tells us “By repurposing the buildings of the former IRIS factory we are able to create a space for exhibitions, cultural events, theatre, cinema, music and conferences. The building plan includes a multi-purpose hall and an exhibition hall, part of which will host the permanent digital interactive collection dedicated to the tragic poet Aeschylus, originating from Elefsina, while the rest will host periodic exhibitions. There is also space for utility rooms, such as dressing rooms, a cafeteria, an administration office and restrooms. “Restoration planning involves a deep respect for the monument itself, making the architectural intervention reversible at any time.” A very important parameter when designing a space is its flexibility. The multi-purpose hall is going to be able to open up to the rest of the space and be integrated with it when there is a need, a fact that allows spatial and programmatic flexibility. The open floor plan allows flexibility in the organization of periodical exhibitions and can also act as a continuation of the multi-purpose hall when it expands outside of the box. The corridor that synthetically and functionally connects the two buildings constitutes a very flexible space too. The outside area between the two buildings becomes an outdoor seating area, where a cafeteria can operate during the summer and can also be used as a public seating area. The newly implemented architectural elements of the design stand freely as synthetic elements of the whole and contradict both synthetically and physically the existing shell of the building, in order to make clear that these are additional architectural elements introduced for the newly assigned purposes of the building. The idea behind this architectural
[07.2]
“The buildings that have been saved belong to different chronological phases of the factory. The first and older building belongs to the founding phase of the factory as well as the chimney carrying the company’s logo. The second building was introduced at a later stage and is built with reinforced concrete – where the material has been used in a remarkable way especially by the standards of the time. Its architecture
Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ ΑΠΟΚΑΤΆΣΤΑΣΗΣ
269
Ο Κωνσταντίνος Μπούρας μας εξηγεί πως «από ολόκληρη την κτιριακή υποδομή του εργοστασίου ΙΡΙΣ έχουν απομείνει σήμερα τέσσερις δομές: τρία κτίρια και η καμινάδα. Τα δύο προς αποκατάσταση κτίρια, καθώς και η καμινάδα είναι χαρακτηρισμένα ως μνημεία και προστατεύονται από την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής ως χαρακτηριστικά δείγματα βιομηχανικής μεσοπολεμικής αρχιτεκτονικής, ενώ είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τη βιομηχανική ιστορία και ταυτότητα της περιοχής της Ελευσίνας και τη μνήμη των κατοίκων της».
and construction are very innovative and high-quality, a fact that bears testament to the hard work of experienced designers and construction workers. This industrial building model that was implemented in the industrially developed countries, mainly in Germany in the period of 1925-1930, was imposed by the need to create as wide an opening as possible that would offer the morphological renewal necessary for industrial architecture.”
urban
Η ΑΡΧΉ ΤΟΥ ΈΡΓΟΥ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΤΆΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟΝ ΠΡΏΗΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΌ ΧΏΡΟ ΙΡΙΣ
urban
Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΊΑ ΕΝΌΣ ΝΈΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΎ ΚΈΝΤΡΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΣΊΝΑ
Φιλοδοξία του Δήμου Ελευσίνας είναι η δημιουργία ενός πολιτιστικού πόλου που θα χρησιμοποιηθεί αρχικά για τις καλλιτεχνικές ανάγκες της Ελευσίνας 2021 ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, και μετά θα αποδοθεί στο κοινό της πόλης και τελικά σε ένα ευρύτερο κοινό, με έναν υπερτοπικό χαρακτήρα. «Η δημιουργία ενός κέντρου πολιτισμού στο χώρο του παλαιού εργοστασίου ΙΡΙΣ, σε συνδυασμό και με άλλα έργα επανάχρησης υποδομών που θα γίνουν στα πλαίσια της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, θα αναβαθμίσει το παραλιακό μέτωπο της πόλης και θα το μετατρέψει σε περιοχή πολιτισμού και δράσεων που συμβάλλουν στην βιώσιμη ανάπτυξη της πόλης με την ταυτόχρονη ανάδειξη της βιομηχανικής της κληρονομιάς», μας επισημαίνει ο Κωνσταντίνος Μπούρας. Τα κτίρια του συγκροτήματος ΙΡΙΣ, σε άμεση γειτνίαση με τα παρακείμενα κτίρια της ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΗΣ και του συγκροτήματος ΚΡΟΝΟΣ, που προστατεύονται ήδη από το Υπουργείο Πολιτισμού, συμβάλλουν στον εμπλουτισμό του πολιτιστικού αποθέματος της περιοχής της Ελευσίνας και η απόκτηση νέας ζωής μετά την επανάχρησή τους έχει ιδιαίτερη σημασία για την τοπική κοινωνία, καθώς έχουν εργασθεί εδώ στο παρελθόν εκατοντάδες εργάτες. Σε έμμεση επικοινωνία με την παραλία της Ελευσίνας δε, τα σύνολα αυτά αποτελούν στοιχεία προσδιορισμού της ταυτότητας του παραλιακού μετώπου. Σύμφωνα με τον κ. Μπούρα, το φάση δημοπράτησης του φακέλου τασκευαστή – με χρονιά-στόχο του συνολικού έργου φυσικά το
έργο είναι τώρα στη για τον ανάδοχο καγια την αποπεράτωση 2021.
THE IMPLEMENTATION OF A NEW CULTURAL CENTER IN ELEFSINA
270
The Municipality of Elefsina aspired to create a cultural pole that would be employed for the artistic and cultural purposes of Elefsina 2021 as a European Capital of Culture and, later, would be used by the inhabitants of the city and the wider audience too, assigning a supra-local character to the area. Constantine Bouras notes that “The creation of a cultural center at the former IRIS factory, combined with other infrastructure reuse projects that will be implemented as part of the preparation for Elefsina as a Cultural Capital, will upgrade and transform the coastal area of the city into a cultural space where initiatives and events are going to contribute to the sustainable development of the city, while also promoting its industrial heritage”. The IRIS factory buildings that are in immediate proximity with the «Elaiourgiki” building as well as with the building complex “Kronos”, which are already listed by the Ministry of Culture, contribute to the enrichment of Elefsina’s industrial history. In addition to that, the reuse of these buildings breathes new life into places of great significance for the local population, a great number of which was employed by the factory for a long time. The fact that they are very close to the coast of Elefsina offers the opportunity for the coastal area to acquire a new identity too. As Mr. Bouras tells us, the project is at the auction phase for the manufacturer that will undertake the implementation of the project with the aim to be completed in 2021.
[07.2]
Ο Κωνσταντίνος Μπούρας είναι αρχιτέκτονας και πολεοδόμος. Έχει εργαστεί σε αρχιτεκτονικά γραφεία στην Αθήνα, το Μιλάνο και τη Νέα Υόρκη, καθώς και ως ερευνητικός συνεργάτης στην Αρχή Δημόσιου Χώρου του Μέξικο Σίτυ. Είναι κάτοχος Τίτλου Μεταπτυχιακών Σπουδών στον Αρχιτεκτονικό και Αστικό Σχεδιασμό από το Πανεπιστημίο Harvard και κάτοχος Διπλώματος Αρχιτέκτονα Μηχανικού από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, όπου και είναι υποψήφιος διδάκτωρ. Constantine Bouras is an architect and urban planner. He has worked in architectural firms in Athens, Milan and New York, and was a research fellow for the Public Space Authority in Mexico City. He holds a Master of Architecture in Urban Design from the Harvard Graduate School of Design, and a Master in Architecture from the National Technical University of Athens, where he is currently a Ph.D. candidate.
Εικόνες / Images: Courtesy of Constantine Bouras
design was that the new architectural elements would not burden the already existing architectural shell of the building. They are self- supporting, making the architectural intervention reversible at any time.”
urban
271
[07.2]
urban
Η Αθήνα, εκτός από το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της χώρας, αποτελεί και μια σημαντική ευρωπαϊκή μητρόπολη δομημένη ως ένα διαρκώς εξελισσόμενο παλίμψηστο ιστορικών και πολιτισμικών στρωμάτων, επικαθήμενων στο τοπογραφικό ανάγλυφο της πόλης στην πάροδο των αιώνων. Μια σύγχρονη μεγαλούπολη, ένας απέραντος αρχαιολογικός κήπος, ένα σταυροδρόμι πολιτισμών ή ένας πνευματικός τόπος, το λεκανοπέδιο ανασαίνει αρμονικά μέσα απ’ τις αντιθέσεις του, αποτελώντας μια διαρκή πρόκληση με όρους αστικού σχεδιασμού. Το ArchiSearch επέλεξε και παρουσιάζει τέσσερις προπτυχιακές διπλωματικές φοιτητικές εργασίες που οραματίζονται ένα βιώσιμο και συνάμα ριζοσπαστικό σενάριο για την πόλη των Αθηνών.
276
Athens is not only the largest urban center in Greece but also an important European metropolis, organized as an ever-evolving palimpsest of historical and cultural layers, resting upon the distinguishing topography of the city over the centuries. A modern metropolis, a vast archeological garden, a cultural crossroads, or a spiritual place, Athens evolves in harmony with its contradictions being a constant challenge in terms of urban planning. Archisearch features a selection of four student diploma design theses that envision a sustainable yet radical scenario for the city of Athens.
[07.3]
Vision of Athens
ΦΟΙΤΗΤΉΣ ΕΠΙΒΛΈΠΟΥΣΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΉ ΠΕΡΊΟΔΟΣ ΊΔΡΥΜΑ
ΦΊΛΙΠΠΟΣ ΛΑΓΌΣ ΈΒΕΛΥΝ ΓΑΒΡΉΛΟΥ ΦΕΒΡΟΥΆΡΙΟΣ 2020 ΤΜΉΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΌΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΏΝ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΊΑΣ
urban
THE GREAT STAIRCASE (ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΣΤΟΝ ΥΜΗΤΤΟ)
Η Αθήνα είναι μια πόλη που δεν έχει προκύψει από κάποιο γενικότερο σχεδιασμό, αλλά από τις ανάγκες των κατοίκων της, με εντατική οικιστική ανάπτυξη, αλλά με ελλιπείς διεξόδους στο φυσικό τοπίο και την επαφή με την φύση. Το λεκανοπέδιο της Αττικής μοιάζει με μια θάλασσα κτισμένου, μέσα από το οποίο ξεπροβάλλουν νησίδες, ως εξαιρέσεις. Οι νησίδες αυτές αναφέρονται στα τέσσερα βασικά βουνά που χαρακτηρίζουν το αττικό τοπίο. Ένα από αυτά, ο Υμηττός, μας δίνει το έναυσμα προκειμένου να ξαναφέρουμε κοντά τους κατοίκους της πόλης στη φύση. Η πρόταση έχει σκοπό να ευαισθητοποιήσει τους κατοίκους της, δίνοντας μια διαφυγή σε απόσταση αναπνοής από τους κύριους άξονές της. Έρχεται να ενώσει ευθύγραμμα τη πόλη με τη κορυφή του βουνού και να δώσει δυνατότητα πρόσβασης σε όλους. Ταυτόχρονα φιλοδοξεί να αλλάξει τις συνήθειες και την αντιμετώπιση των κατοίκων ως προς τη φύση και τα προβλήματα που έχουν πια αναδειχθεί μέσα από την εκτεταμένη χρήση και σπατάλη του φυσικού τοπίου. Πυρκαγιές, πλημμύρες, αφανισμός πανίδας, είναι μερικά από αυτά. Ένα εγκαταλειμμένο λατομείο -από τα πολλά που υπάρχουν στα περιμετρικά βουνάπου φέρει σημαντικά ιστορικά και πολιτισμικά στοιχεία αιώνων αποτέλεσε την αφορμή για την επέμβαση αυτή. Προτείνεται έτσι μια πολυχρηστική κλίμακα που συνδέει τους πρόποδες του βουνού και την πόλη με το φυσικό ανάγλυφο και την κορυφή. Μια ακόμα διαδρομή με ποδήλατο ανάμεσα στα σημεία εξόρυξης, βασισμένη στα υπάρχοντα μονοπάτια, μια πλατεία συγκέντρωσης, ένα φράγμα και υποδομές για διαφόρων ειδών χρήσης, τόσο πολιτισμικές όσο και περιβαλλοντολογικές. Η πρόταση αυτή αποσκοπεί στην επαφή και ευαισθητοποίηση των κατοίκων με το πολύτιμο φυσικό απόθεμα της πόλης και τη δημιουργία μιας υποδομής που πιθανά να αποτελέσει την αφετηρία για ένα νέο είδος συνύπαρξης του ανθρώπου με την χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής.
THE GREAT STAIRCASE (METROPOLITAN PARK IN HYMETTUS) STUDENT SUPERVISOR DATE INSTITUTION
FILIPPOS LAGOS EVELYN GAVRILOU FEBRUARY 2020 DEPARTMENT OF ARCHITECTURE, UNIVERSITY OF THESSALY
The city of Athens has not emerged from an urban plan but from the needs of its inhabitants. It may have an intense residential development, but the contact with the natural landscape is difficult. Attica΄s basin looks like a sea full of buildings, from which emerge islands as exceptions. These islands refer to the main four mountains that characterize Attica. One of which, Hymettus inspire us to bring the townspeople closer to nature. The proposal aims to sensitize its residents with a nearby escape from its main axes. It targets to create a vertical connection between the city and the top of the mountain, giving access to everyone. At the same time, aspires to change the view of Attica΄s residents related to nature and the problems that have arisen through the extensive use and waste of the natural landscape. Some of them are fires, floods, extinction of fauna.
277
A rise to this intervention gave an abandoned quarry, out of many that exist in the surrounding mountains, which bears important historical and cultural elements for a long time. The proposal refers to a multi-functional stairway that connects the foothills of the mountain and the city with the natural terrain and the summit. A bike route between mining sites based on existing trails, a rallying point, a dam, and infrastructure for various kinds of cultural and environmental use is being proposed too. “The Great Staircase” seeks to get residents in touch with the city’s precious natural reserve and to create an infrastructure that may be the starting point for a new kind of human coexistence with the flora and fauna of the area. As soon as the interaction between those two changes and nature reborn then maybe the whole project could be resident by the nature.
[07.3]
urban
ΤΟ ΠΟΡΏΔΕΣ ΑΣΤΙΚΌ ΠΆΡΚΟ – ΜΙΑ ΜΕΛΈΤΗ ΟΡΊΩΝ ΣΤΟ ΠΕΔΊΟΝ ΤΟΥ ΆΡΕΩΣ
ΦΟΙΤΉΤΡΙΕΣ ΣΟΦΊΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΜΉΤΡΟΥ ΧΡΙΣΤΊΝΑ ΜΗΛΟΠΟΎΛΟΥ ΑΛΊΚΗ ΤΖΟΥΒΆΡΑ ΕΠΙΒΛΈΠΟΝΤΕΣ ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΤΟΥΡΝΙΚΙΏΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΜΩΡΑΐΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΉ ΠΕΡΊΟΔΟΣ ΙΟΎΛΙΟΣ 2019 ΣΧΟΛΉ ΤΜΉΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΌΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΏΝ, ΕΘΝΙΚΌ ΜΕΤΣΌΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΊΟ Η παρούσα μελέτη είναι μια απόπειρα επανένταξης του Πεδίου του Άρεως στην πόλη της Αθήνας, μέσω του επαναπροσδιορισμού των χωρικών και κοινωνικών συνθηκών των ορίων του. Η επέμβαση είναι πολυπαραμετρική. Ξεκινά από τον χειρισμό των υδάτων. Επανατοποθετεί χρήσεις ώστε η ανάμειξη και γειτνίαση αυτών να προκαλούν ροές κινήσεων καθόλη τη διάρκεια της μέρας. Πραγματεύεται ζητήματα κινητικότητας. Επαναπροσδιορίζει δίκτυα που θα αλλάξουν ριζικά με την εμφάνιση των δύο νέων σταθμών μετρό, «Αλεξάνδρας» και «Δικαστήρια», οι οποίοι θα βρίσκονται στα άκρα της οδού Μουστοξύδη, εκατέρωθεν του Πεδίου. Ο εσωτερικός, ιστορικός σχεδιασμός του πάρκου παραμένει ανέπαφος. Η επέμβαση επικεντρώνεται στη ζώνη επαφής του με την πόλη. Το περίγραμμα του Πεδίου του Άρεως διαμορφώθηκε από εποχιακούς χειμάρρους που κυλούν υπογείως ακόμα και σήμερα. H υπάρχουσα σκληρή, υπόγεια υποδομή διαχείρισης των υδάτων συνδυάζεται με ένα καινούριο, βιώσιμο σύστημα, υπόγειο και υπέργειο. Υπόγεια, δεξαμενές αποθήκευσης νερού συγκεντρώνουν νερό και ύστερα το τροφοδοτούν στο πάρκο. Υπέργεια, περιβάλλεται από ένα υδάτινο δίκτυο. Πρόκειται για έναν δακτύλιο ρηχών, υδάτινων παρόδων, όπου τα νερά κυλούν σύμφωνα με την τοπική τοπογραφία και συνλειτουργούν με κήπους βροχής και μικρές λίμνες. Το υδάτινο στοιχείο αποτελεί ένα νέο όριο, το οποίο συνδυάζεται με την υπερυψωμένη θέση του Πεδίου σε σχέση με την πόλη. Διαμορφώνεται μία ζώνη ελαφρώς ψηλότερα από το επίπεδο του δρόμου. Στην κορυφή αυτής βρίσκεται το υδάτινο στοιχείο. Ανάλογα με την κλίση της ζώνης και τη μορφή των υδάτινων παρόδων, καθοδηγείται η είσοδος στο πάρκο. Έτσι, η διαδικασία της εισόδου στο πάρκο αλλάζει. Δεν υπάρχει πια αναζήτηση πύλης. Η οργανωμένη φύτευση και το διευρυμένο οπτικό πεδίο επιτρέπουν την απρόσκοπτη προσπέλαση. Το Πεδίο προσεγγίζεται ως ένα ζωτικό κομμάτι της πόλης. Η φύση ξεχύνεται προς τα έξω. Πράσινοι δρόμοι χαμηλής κίνησης, επενδυμένοι με φυσικά υλικά, ενώνουν το πάρκο με δημόσια σημεία αναφοράς των γύρω περιοχών. Συμπληρωματικά, σχεδιάζεται ένα σύστημα εγκάρσιων και διαμήκων διαδρομών στο εσωτερικό, ώστε οι πεζοί και οι ποδηλάτες να έχουν τη δυνατότητα της γοργής διάσχισης, χωρίς να εμπλακούν με το οργανικό σύστημα των υφιστάμενων διαδρομών περιπλάνησης. Το σημείο εμβάθυνσης της μελέτης, είναι η οδός Μουστοξύδη, ένα ρήγμα στο αστικό τοπίο, καθώς πρόκειται για έναν υπόγειο οδικό άξονα που χωρίζει δύο χώρους πρασίνου, το Πεδίο του Άρεως και το Πάρκο Ευελπίδων. Σήμερα, ο δρόμος καλύπτεται από την πλατεία Πρωτομαγιάς.
278
Βασική σχεδιαστική απόφαση ήταν να αντιμετωπίσουμε την οδό Μουστοξύδη σε επίπεδο τομής. Ο δρόμος λύνεται με βασικό άξονα τις κατακόρυφες κινήσεις. Το μπετονένιο κάλυμμα του δρόμου αφαιρείται και οι εκατέρωθεν τοίχοι επανασχεδιάζονται, αυτή τη φορά με όρους τοπίου. Αποκτούν νέα κλίμακα. Φιλοξενούν κάθετες κινήσεις και χώρους στάσης, σε ένα ενδιάμεσο επίπεδο μεταξύ του πάνω και του κάτω. Οι συνθήκες κυκλοφορίας επαναπροσδιορίζονται. Ευνοείται η κίνηση του πεζού, του ποδηλάτη και ενθαρρύνεται η μικροκινητικότητα. Ο δρόμος μετατρέπεται σε κόμβο κινήσεων, τοπικών και υπερτοπικών. Στο κατώτερο επίπεδο σχεδιάζεται μία πλατεία, η οποία τροφοδοτείται από το επερχόμενο μετρό και τροφοδοτεί τα πάρκα. Προβλέπεται χώρος ενοικίασης και επιδιόρθωσης ποδηλάτων, στόλος αυτοκινήτων που συνλειτουργεί με το υπάρχον υπόγειο parking, στάση λεωφορείου. Επιστρέφει λοιπόν κανείς στον αρχικό στόχο, την επανένταξη του Πεδίου του Άρεως στην πόλη. Η φύτευση ως εργαλείο διαμόρφωσης χώρου και κινήσεων, το νερό ως όριο και διαδρομή, οι εγκάρσιες πορείες, η Μουστοξύδη ως εγκάρσια κίνηση με έντονο αστικό ρόλο, συνεργάζονται ώστε το πάρκο να γίνει πορώδες στο σύνολό του. Ο περιπατητής περπατάει δίπλα του σαν να περπατά μέσα του, επιλέγει να το διασχίσει, το εντάσσει στην καθημερινότητά του. Είναι πλέον ένα κομμάτι της πόλης.
POROUS PARK INTERVENTION – REDESIGNING THE BOUNDARIES OF PEDION AREOS (CAMPUS MARTIUS), ATHENS STUDENTS SUPERVISORS DATE INSTITUTION
SOFIA KALOGEROMITROU CHRISTINA MILOPOULOU ALIKI TZOUVARA PANAGIOTIS TOURNIKIOTIS KONSTANTINOS MORAITIS JULY 2019 SCHOOL OF ARCHITECTURE, NATIONAL TECHNICAL UNIVERSITY OF ATHENS
This project is an attempt to revive a previously stigmatized park, in the center of Athens, by redefining the spatial and social conditions of its boundaries. Pedion Areos (Campus Martius) belonged to the Greek Cavalry until the 1930s when it was turned into a park. During the last decade, it was abandoned, occupied by drug dealers, and used by sex workers. The last intervention, in an attempt to stop these activities, enclosed the park using tall railings along the perimeter. Instead of making the park a safer space, this created hostile conditions that forced the public to quit the park rather than use it. The location of it is that of great urban significance. It is close to the dense area of Kipseli and next to the Greek Court Campus and the grove surrounding it. In the following years, it will be adjoined to two new metro stations, the expansion of the Athenian underground system. This intervention is a sustainable approach that does not affect the historical design of the park, but only the exterior zone. The main elements of the project are water management, mobility issues, management of the existing building stock. The shape of the park was forced by seasonal streams that are still flowing underground today. The existing inadequate, heavyweight infrastructure is combined with a new, sustainable system, both under and overground. Multiple underground tanks store water intended for irrigation and supply of water to the streams on dry days, in order to create microclimate and soundscape conditions. Rain Gardens, small ponds, and shallow streams create the new boundary between the city and the park. An exterior loop is designed as a buffer zone, using rammed earth and organized planted areas. The center of attention shifts from the rational search for the entrance, to the extended, unobstructed field of view, where the vegetation and the water are the elements that lead seamlessly to the park.
[07.3]
Pedion Areos has been approached as a vital part of the city. Multiple low-traffic ‘green’ streets are designed to connect the park with public spots of the surrounding areas. Transverse paths and longitudinal wooden decks help the visitor cross the park without intervening with the existing organic pathway system.
ΦΟΙΤΗΤΈΣ ΕΠΙΒΛΈΠΩΝ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΉ ΠΕΡΊΟΔΟΣ ΣΧΟΛΉ
ΧΡΙΣΤΊΝΑ ΜΆΜΜΗ & IΩΆΝΝΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΐΔΗΣ ΖΉΣΗΣ ΚΟΤΙΏΝΗΣ ΣΕΠΤΈΜΒΡΙΟΣ 2019 ΤΜΉΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΌΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΏΝ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΊΑΣ
urban
ΚΛΙΜΑΞ_ΥΠΑΊΘΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΆΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΕΠΙΚΛΙΝΉ ΑΣΤΙΚΌ ΙΣΤΌ ΤΟΥ ΛΥΚΑΒΗΤΤΟΎ
Έναυσμα αυτής της διπλωματικής αποτέλεσε το ποικιλόμορφο αθηναϊκό ανάγλυφο που συντάσσει χωρικά υπό κλίση διαδρομές με την χρήση κλιμάκων. Περιοχή μελέτης μας αποτελεί ο Λυκαβηττός, που λόγω της ιδιαίτερης γεωμορφολογίας του εδάφους η ευρύτερη περιοχή κατακλύζεται από δημόσιες κλίμακες που εξυπηρετούν τη μετακίνηση των κατοίκων. Η επιθυμία μας να βιώσουμε οι ίδιοι το πολύπλοκο αυτό ανάγλυφο μας έφερε πολλές φορές αντιμέτωπους με τις κλίμακες αυτές, οι οποίες περιτρέχουν το λόφο με τις περισσότερες να καταλήγουν στον Περιφερειακό του. Κατά την περιήγησή μας στην περιοχή μελέτης, παρατηρήσαμε ότι οι υπό κλίση διαδρομές αποτελούν μια σκηνή για την ανθρώπινη δράση που ξεπερνά την απλή κυκλοφορία, για να σκηνοθετήσει μία μορφή δημόσιας ζωής. Ο επικλινής δημόσιος αυτός χώρος επανεξετάζεται ως μία υπαίθρια σκηνή σύγκρουσης δημόσιων και ιδιωτικών συμφερόντων. Το γεγονός της άμεσης επαφής των κλιμάκων αυτών με τον αστικό ιστό τις καθιστά όχι ένα απλό λειτουργικό στοιχείο ανάβασης αλλά την υπαίθρια σκηνή ανάμεσα στη δημόσια και ιδιωτική σφαίρα. Η κλίμακα που επιλέξαμε να μελετήσουμε εκτενέστερα και να εφαρμόσουμε την πρόθεσή μας για ένα νέο αστικό πείραμα είναι και η σκάλα με τους περισσότερους και χωρικά μεγαλύτερους δημόσιους χώρους. Η σκάλα λοιπόν που βρίσκεται στην οδό Πατριάρχου Φωτίου επιλέχθηκε ως case study, καθώς ήταν μια σκάλα με μεγάλη κυκλοφορία και κινητικότητα που συνδυάζει τα κύρια χαρακτηριστικά των κλιμάκων της περιοχής. Ξεκινώντας να μιλήσουμε για το πώς προσεγγίσαμε την πρότασή μας θα αναφερθούμε αρχικά στην έννοια του κήπου, ένα από τα πιο σημαντικά αρχιτεκτονικά αρχέτυπα τόσο των ανατολικών όσο και των δυτικών πολιτισμών. Από το Hortus Conclusus στον κοινόχρηστο κήπο, οι κήποι δημιουργούν εικόνες απόλαυσης αλλά και ιδιωτικότητας. Ωστόσο, ο κήπος είναι επίσης ένας χώρος πειραματισμού όπου η φύση επαναπροσδιορίστηκε και χειραγωγήθηκε. Ως εκ τούτου, μπορούμε να κατανοήσουμε την κηπουρική (gardening) ως τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι εξημερώνουν το περιβάλλον, δίνοντάς του μια μορφή. Η κηπουρική είναι η πρωταρχική πράξη κατοίκησης μιας περιοχής. Η πρακτική που ακολουθήσαμε, επιδιώκει παρεμβάσεις στα πλαίσια μίας ευέλικτης, ανεπιτήδευτης και ολοκληρωμένης στρατηγικής για την επανάκτηση του αστικού χώρου. Ανάλογα με το πώς εντάσσονται στο χώρο, οι προτεινόμενες μικρο-επεμβάσεις κατηγοριοποιούνται σε γραμμικές, σημειακές και επιφανειακές. Η υλοποίηση της παραπάνω στρατηγικής των χωρικών επεμβάσεων στηρίζεται στη μελέτη και το σχεδιασμό ενός αστικού εξοπλισμού. Ο αστικός εξοπλισμός αποτελεί ένα σύστημα συναρμολόγησης επίπλων στα πλαίσια μιας μικρής κλίμακας που βασίζεται στην αρχή της προσωρινότητας, τόσο σε χρονικό επίπεδο, όσο και σε χωρικό. Παρότι λοιπόν αυτές οι μονάδες επίπλων τοποθετούνται με βάση ένα πρωτόκολλο προτεινόμενων χρήσεων ή δράσεων, η επανατοποθέτησή τους θεωρείται αναπόφευκτη. Τέλος η επιτελεστικότητα της σκάλας επαναπροσδιορίζεται, προσαρμοσμένη πλήρως πλέον στις συλλογικές η ατομικές ανάγκες της γειτονιάς. Το «οικολογικό φαντασιακό» (ecological imaginary) της μεταβιομηχανικής μητρόπολης μοιάζει να προτάσσει την επιστροφή στη φύση. Η πρότασή μας λοιπόν προσπαθεί να εξετάσει νέες ιδέες γύρω από την φύση, μέσα στα πλαίσια της πόλης, αλλά και την ίδια τη φύση του ανθρώπου. Εδώ η κηπουρική γίνεται ισοδύναμη με την ίδια την αρχιτεκτονική, στο σημείο που όχι μόνο τα κτίρια, αλλά και τα φυτά καλλιεργήθηκαν, διαμορφώθηκαν και μορφοποιήθηκαν ως αρχιτεκτονικά στοιχεία. Για εμάς, η ενότητα σχεδιασμού και εκτέλεσης που ένας κήπος απαιτεί μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για πειραματισμό. Παράλληλα μπορεί να γίνει ένα έναυσμα να σκεφτούμε ένα έργο που αλλάζει και τροποποιείται με το χρόνο.
CLIMAX_URBAN ΙNTERVENTIONS IN THE INCLINED LANDSCAPE OF LYCABETTUS
STUDENTS CHRISTINA MAMMI & IOANNIS PARASKEVAIDIS SUPERVISOR ZISSIS KOTIONIS DATE SEPTEMBER 2019 INSTITUTION DEPARTMENT OF ARCHITECTURE, UNIVERSITY OF THESSALY
279
The initiation of this thesis was the diverse Athenian topology, consisting of inclined paths who take upon the typology of stairs. The area of study was Lycabettus in Athens, where the area is equipped with an extensive series of staircases, due to its complex geomorphology of the terrain. Our desire to experience this curved landscape led us to research and observe the pubic staircases in the area, which surround the hill with the majority of them reaching its highest point, the ring road called Sarantapichou. Through our observation of the staircases, we noticed that the curved paths constitute a scene for human action that goes beyond mere circulation to direct a form of urban life. This inclined public space is being re-examined as an outdoor scene of conflict between public and private interests. The stairs are being deconstructed as a dipole of motion – stop, that defines them and are tested as a space generator, oriented around collective self-management. The staircase we have chosen to study more extensively and implement our intention for a new urban experiment is the staircase with most and spatially larger public spaces. So the staircase located on Patriarchou Fotiou Street was chosen as a case study as it was the most crowded staircase that embeds the most characteristics of the area's staircases. The approach of our project starts with references to the archetype of the garden, one of the most important architectural archetypes of both Eastern and Western cultures. From the Hortus Conclusus to the communal garden, the gardens create images of both pleasure and privacy. However, the garden is also a place of experimentation where nature has been redefined and manipulated. Therefore, we can understand gardening as the way people tame the environment, giving it a form. Gardening is the primary act of inhabiting an area. The practice we followed, seeks interventions in the context of a flexible, informal, and integrated strategy for urban regeneration. Depending on how they occupy the space, the proposed micro-interventions are categorized into three categories named accordingly, linear, point, and surface. The implementation of the above spatial intervention strategy is based on the study and design of a web of urban equipment. Urban equipment is a smallscale furniture assembly system based on the principle of temporality, both temporally and spatially. Although these furniture units are placed on the basis of a protocol of proposed uses or actions, their replacement is considered unavoidable. Finally, the performativity of the staircase is redefined, fully adapted to the collective and individual needs of the neighborhood.
[07.3]
The ‘ecological imaginary’ of the post-industrial metropolis seems to suggest returning to nature. So our proposal is trying to come up with new ideas about nature, within the urban context, but also the human nature itself. Here, gardening becomes equivalent to architecture itself, to the point where not only buildings but also plants are cultivated, shaped, and formed as elements of architecture. For us, the context of design and execution required by a garden can be an incentive for experimentation. At the same time, it is important to think of a project that’s adaptable to its users and changes over time.
urban
ΑΘΗΝΑΪΚΈΣ ΚΕΝΤΡΙΚΌΤΗΤΕΣ: ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΊΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΜΑΚΡΆ ΤΕΊΧΗ
ΦΟΙΤΉΤΡΙΑ ΕΠΙΒΛΈΠΩΝ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΉ ΠΕΡΊΟΔΟΣ ΣΧΟΛΉ
ΜΑΡΊΑ ΛΑΚΟΥΜΈΝΤΑ ΓΙΆΝΝΗΣ ΑΊΣΩΠΟΣ ΟΚΤΏΒΡΙΟΣ 2019 ΤΜΉΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΌΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΏΝ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟ ΠΑΤΡΏΝ
Η Αθήνα συνδέεται με το λιμάνι του Πειραιά μέσω μιας αστικής λωρίδας μήκους 6 χλμ περίπου. Στο μεγαλύτερο μήκος της, η λωρίδα έρχεται σε επαφή από τη μια πλευρά με τον Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο Αθηνών - Πειραιά (ΗΣΑΠ) και από την άλλη με την πολυσύχναστη οδό Πειραιώς. Αυτές οι δύο αρτηριακές γραμμές σχεδόν συμπίπτουν με τα Μακρά Τείχη της αρχαιότητας, τα οποία κατά την κλασική εποχή συνέδεαν με ασφάλεια την πόλη των Αθηνών με το επίνειό της, τον Πειραιά. Στο τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου, οι Σπαρτιάτες, ως νικητές, ζήτησαν από την Αθήνα να κατεδαφίσει τα Μακρά Τείχη, γεγονός που σήμανε το τέλος της αθηναϊκής ηγεμονίας. Σε περιόδους ειρήνης, η διαδρομή των Τειχών καθόριζε τα όρια της πόλης. Οι περιστασιακές πολιορκίες προκαλούσαν καταστροφές που συχνά ανιχνεύονται από την σύγχρονη αρχαιολογική έρευνα στα ερείπιά τους, αποδεικνύοντας ότι τα Τείχη στάθηκαν ως «μάρτυρες» των γεγονότων αυτών. Με το πέρασμα των χρόνων, η Αθήνα επεκτείνεται με ραγδαίους ρυθμούς προς τα προάστια. Οι προσπάθειες καθορισμού ενός ευανάγνωστου αθηναϊκού κέντρου τον 19ο αιώνα με τη δημιουργία του Τριγώνου Κλεάνθη - Σάουμπερτ δεν κατάφεραν να συγκρατήσουν τη συνεχώς εξαπλώμενη μητρόπολη. Με την ανάπτυξη της πόλης, ιδιαίτερα στη διάρκεια του 20ου αιώνα, η ζώνη των Μακρών Τειχών γίνεται μια σημαντική βιομηχανική ζώνη πολλαπλών προγραμμάτων πολύ σημαντικών για την ανάπτυξη της οικονομίας της πρωτεύουσας. Λόγω της αποβιομηχάνισης του αστικού κέντρου, σήμερα πια, στην αρχή του 21ου αιώνα, η ζώνη των Μακρών Τειχών συγκροτεί ένα κτιριακό απόθεμα που βρίσκεται, στις περισσότερες περιπτώσεις, σε κακή κατάσταση με πολλά κτίρια εγκαταλελειμμένα ή ερειπωμένα. Όπως αναφέρει ο Ιταλός φιλόσοφος Massimo Cacciari στο βιβλίο του Αρχιπέλαγος, η πόλη είναι πολλαπλή και η πολλαπλότητά της είναι φυγοκεντρική. Δεδομένου ότι η Αθήνα πλέον είναι μια πολυκεντρική πόλη με επεκτατικές τάσεις προς τα προάστια δημιουργείται εύλογα το ερώτημα κατά πόσο θα ήταν εφικτή η συγκράτηση αυτής της εξάπλωσης μέσω της δημιουργίας ενός γραμμικού πυρήνα μεταξύ των δύο ισχυρών πόλων, της Αθήνας και του Πειραιά. Άραγε, η Αθήνα θα μπορούσε να «συγκεντρώσει» την πολυκεντρικότητά της με τα Μακρά Τείχη – επαναπροσδιορισμένα πια στη σύγχρονη εποχή– ώστε να λειτουργούν ως χώρος ανάπτυξης ενός νέου Αρχιπελάγους υπερτοπικών κεντρικοτήτων;
280
Η διπλωματική εργασία πραγματεύεται την ανάπτυξη νέων κέντρων – μεγάλης κλίμακας δημοσίων χώρων κατά μήκος του άξονα των Μακρών Τειχών. Η μελέτη στοχεύει στον επαναπροσδιορισμό της εγγενούς «ευφυίας» αυτής της αστικής λωρίδας καθορίζοντας μια νέα ταυτότητα συνυφασμένη με τα χαρακτηριστικά της εκάστοτε περιοχής της ζώνης αυτής. Επτά επιλεγμένες τοποθεσίες, ξεκινώντας από το λιμάνι του Πειραιά και καταλήγοντας στο λόφο του Φιλοπάππου, συγκροτούν νέα κέντρα κοινωνικής αλληλεπίδρασης και σχηματίζουν ένα “Αρχιπέλαγος”. Η εκάστοτε κεντρικότητα περιλαμβάνει ένα μοναδικό πρόγραμμα που δημιουργεί μια δυναμική αλληλεξάρτηση με τις άλλες κεντρικότητες, καθιστώντας το «Αρχιπέλαγος» ένα αδιαίρετο σύνολο. Κοινά στοιχεία μεταξύ τους αποτελούν ο δημόσιος και τουριστικός χαρακτήρας με σκοπό την ενεργοποίηση του άξονα και της πόλης στο σύνολό της. Η δομή του «Τείχους» αποτελεί πηγή έμπνευσης και τον κοινό παρονομαστή για τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό κάθε κεντρικότητας. Ωστόσο, η σχεδιαστική απόδοση του Τείχους ποικίλει ανάλογα με το πρόγραμμα κάθε παρέμβασης. Παράλληλα, τα ίχνη των αρχαίων τειχών λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό, αντικατοπτρίζοντας τη σύνδεση του αστικού τοπίου με το παλίμψηστο της πόλης. Η μελέτη οραματίζεται την ενεργοποίηση του άξονα των Μακρών Τειχών σε μια προσπάθεια αναβίωσης και επαναπροσδιορισμού ενός ορίου που έχει λησμονηθεί και σχεδόν εξαφανιστεί με την πάροδο των χρόνων και την ανοικοδόμηση της νεότερης πόλης της Αθηνών. Η δημιουργία των νέων κεντρικοτήτων θα συμβάλλει στην επανένωση των δύο ισχυρών πόλων της Αθήνας με επανεκτίμηση της ιστορίας, του αστικού τοπίου και του δημόσιου χώρου.
ATHENIAN CENTRALITIES: REDEFINING THE LONG WALLS
STUDENT MARIA LAKOUMENTA SUPERVISOR YANNIS AESOPOS DATE OCTOBER 2019 INSTITUTION DEPARTMENT OF ARCHITECTURE – UNIVERSITY OF PATRAS
Athens is tethered to the Port of Piraeus by an urban strip of about 6 km long. For most of its length, this strip is bound on one side by a railroad, the Athens - Piraeus Electric Railway, and on the other by a busy traffic thoroughfare, Pireos Street. These two arterial lines almost coincide with the Long Walls of antiquity, which in the classical era provided protection for the link between the City-State centered on the Acropolis and its port. At the end of the 30 year-long Peloponnesian War, the victorious Spartans demanded that Athens demolish the Long Walls, an event that marked the end of Athenian hegemony. In periods of peace, the route of the Walls determined the boundaries of the city. The occasional siege caused disasters that are often detected by archaeological research in the remains of the Walls, proving that the Walls stood as “witnesses” to these events. Over the years, Athens has expanded rapidly to the suburbs. Attempts to establish a legible Athenian center in the 19th century by the development of the Triangle Plan of Kleanthis - Schaubert can no longer hold this sprawling metropolis together. As the Italian philosopher Massimo Cacciari points out in his book Archipelago, the city is multifaceted and its multiplicity is centrifugal. Given that Athens is now a polycentric city with expansive tendencies towards the suburbs, the question arises as to whether it would be possible to mitigate this expansion by establishing a linear nucleus between the two powerful poles, Athens and Piraeus. Would Athens be able to ‘concentrate’ its polycentricity with the Long Walls - redefined now in modern times - to serve as a site for the development of an archipelago of new centralities?
[07.3]
This design thesis focuses on the development of new spaces for meaningful communal interaction along the Long Wall axis. Today, the axis is mostly overwhelmed by industrial and commercial use as well as terrains vagues. The project aims to redefine the strip’s inherent “intelligence”, determining its present identity and uncovering its latent instrumentality. Seven selected locations starting from Piraeus port and ending up Philopappos Hill represent the site of a new centrality, acting as an island that forms an Archipelago. Each centrality has a unique program that creates a dynamic interdependence with the other centralities, giving the Archipelago a distinctive yet indivisible whole. The Wall structure serves as an inspiration and a common denominator for the architectural design of every island. However, Wall design and character vary according to centrality’s program. Moreover, the existing ancient walls are taken into account for connection with the modern intervention. The project envisions the activation of the Long Walls axis in an effort to revive and redefine a boundary that has been forgotten and almost disappeared over time. The creation of new centralities will contribute to the reunification of Athens’ two powerful poles by re-evaluating the history, the urban landscape, and the public space.
[07.3]
urban 282
Είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε πόσο πραγματικά πρωτοπόροι ήταν οι Έλληνες αρχιτέκτονες του Μεσοπολέμου. Μια μικρή ομάδα νεαρών αρχιτεκτόνων, με εξαιρετικά καλή γνώση της διεθνούς πρωτοπορίας και προσωπικές επαφές με προσωπικότητες όπως ο Le Corbusier, επινοεί τις βασικές αρχές της αθηναϊκής πολυκατοικίας. Μέσα σε λιγότερα από δέκα χρόνια κερδίζει την εμπιστοσύνη της αστικής τάξης της εποχής και δημιουργεί έναν σημαντικό αριθμό κτιρίων με νεωτερικά χαρακτηριστικά. Η μεσοπολεμική πολυκατοικία δίνει μορφή στην έννοια της οριζοντίου ιδιοκτησίας που υιοθετείται στην Ελλάδα μόλις το 1929. Επιπλέον εισάγει τις αρχές της τεχνολογίας του οπλισμένου σκυροδέματος, οργανώνει ορθολογικά το κτιριολογικό πρόγραμμα της κατοικίας, εξασφαλίζει τον σωστό φυσικό αερισμό και ηλιασμό των δωματίων, και γενικά προσαρμόζει στον ελληνικό χώρο ένα ευρύ πλαίσιο κτιριολογικών και κατασκευαστικών αρχών το οποίο έχει μόλις διατυπωθεί στην Ευρώπη. Ο επιδέξιος σχεδιασμός των όψεων που πλάθονται με βάση την εναλλαγή ανοικτών και κλειστών εξωστών (έρκερ) προσδίδει στις κεντρικές συνοικίες της Αθήνας την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική ταυτότητα που θαυμάζουμε μέχρι σήμερα. It’s quite difficult to realize how pioneering was the work of Greek architects in the interwar period. A small team of emerging architects with great knowledge of the international avant-garde and personal connections to famous architects like Le Corbusier conceived the basic principles of the Athenian apartment building. In less than ten years, they gained the trust of the bourgeoisie at the time and implemented a significant number of buildings with innovative features. The apartment building of the interwar period brought into existence the concept of horizontal property that was just embraced in Greece in 1929. Furthermore, it introduced the reinforced concrete technology, it rationalized the building plan for houses, it ensured adequate natural ventilation and lighting for all rooms, while taking a broad framework of building and construction principles that were just introduced in Europe and adapting them to the Greek setting. The elaborate design of the building with alternating open and closed projections (known as erker) characterizes the districts of Athens city center, whose unique architectural identity is admired to the present day.
The 4 Seasons of the Athenian Apartment Building
[07.4]
Panos Dragonas
urban Μετά τον πόλεμο η κατάσταση είναι διαφορετική. Η πολυκατοικία δεν σχεδιάζεται πλέον μόνο από αρχιτέκτονες αλλά και από μηχανικούς διαφορετικών ειδικοτήτων που εφαρμόζουν ορισμένους γενικούς κανόνες. Η παραγωγή κτιρίων με το σύστημα της αντιπαροχής είναι πλέον μαζική και έχει ως κύρια επιδίωξη την εξάντληση όλων των δυνατοτήτων εκμετάλλευσης. Το ζητούμενο δεν είναι πλέον η ποιότητα αλλά η μαζική παραγωγή στέγης για τις εκατοντάδες χιλιάδες εσωτερικών μεταναστών που καταφθάνουν από την ύπαιθρο. Ο αυστηρός οικοδομικός κανονισμός της εποχής δένει τα χέρια των αξιόλογων αρχιτεκτόνων της εποχής που μελετούν έναν μικρό αναλογικά αριθμό έργων. Οι διαφορές μεταξύ μιας προσεκτικά σχεδιασμένης πολυκατοικίας και μιας εργολαβικής δεν είναι εύκολα διακριτές από το ευρύ κοινό. Η εικόνα της πόλης της αντιπαροχής καθορίζεται από τη μικροκλίμακα και τη συνεχή επανάληψη βασικών κτιριολογικών στοιχείων: μπαλκόνια, κάγκελα, τέντες, μπαλκονόπορτες, κεραίες και ηλιακοί θερμοσίφωνες, διαμορφώνουν μια γενική αρχιτεκτονική η οποία δεν επιτρέπει καμία προσπάθεια διαφοροποίησης από το μονότονο σύνολο. Όμως στο εσωτερικό της πολυκατοικίας συμβαίνουν ορισμένα ενδιαφέροντα πράγματα: Οι κατόψεις επιτρέπουν τη μετατροπή τους ώστε να φιλοξενήσουν διαφορετικά προγράμματα που δεν έχουν προβλεφθεί από τα πολεοδομικά και αρχιτεκτονικά σχέδια. Ταυτόχρονα, η πολυκατοικία προσελκύει κατοίκους διαφορετικών οικονομικών δυνατοτήτων. Οι πιο πλούσιοι κατοικούν στους υψηλότερους ορόφους και οι λιγότερο ευκατάστατοι στα χαμηλότερα επίπεδα. Η συνάντηση της δημόσιας με την ιδιωτική σφαίρα στο εσωτερικό της πολυκατοικίας τροφοδοτεί διαρκώς με ζωή τους δρόμους των ελληνικών πόλεων, ενώ η ήπια καθ’ ύψος κοινωνική διαστρωμάτωση αποθαρρύνει τη δημιουργία προβλημάτων κοινωνικής πόλωσης. Η μεταπολεμική πολυκατοικία δεν ξεχωρίζει για την υψηλή αρχιτεκτονική της. Είναι αξιοσημείωτος όμως ο τρόπος με τον οποίο μια αδιάφορη αρχιτεκτονικά τομή, μέσα από τη συνεχή επανάληψη, οδηγεί άθελά της στη δημιουργία μιας ζωντανής και κοινωνικά ισορροπημένης πόλης.
283
Κυριάκος Παναγιωτάκος, Πολυκατοικία Αντωνόπουλου ή «Μπλε πολυκατοικία», 1932-33 Πηγή: Σάββας Κονταράτος και Wilfried Wang (Επιμ.) Ελλάδα: Αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα, Μόναχο: Prestel, 1999
[07.4]
After the war ended, a lot changed. Apartment buildings were not only designed by architects but also engineers working in different fields that seem to follow specific general rules. Buildings were then mass-created with the land-for-apartment exchange, widely known as the Greek contractual consideration system, as a way to exhaust all possibilities of exploitation. The main focus was on the mass production of housing for hundreds of thousands of internal migrants arriving from the countryside and little focus was given to the quality of these buildings. The strict building regulations of that time tied the hands of the remarkable architects of that era and forced them to undertake just a small amount of projects. The differences between an apartment building carefully designed by an architect and one created by a contractor are not easily distinguishable by the general public. The appearance of a city shaped by the contractual consideration system is defined by microscale and constant repetition of basic building characteristics that include balconies, railings, canopies, balcony doors, antennas, and solar water heaters. All these features form an overall architecture that doesn’t allow any attempt at differentiation from the monotonous whole. However, the interior of apartment buildings presents us with some interesting details. Their floor plans allow the modification of their interior and, as a result, a variety of designs can be implemented, even if they weren’t predicted by the urban planning and architectural design. At the same time, apartment buildings host people from different financial backgrounds. The wealthier live on the higher levels, whereas the less welloff live on the lower levels. The interior of the apartment building becomes a meeting point between the public and the private sphere and constantly fills the roads of Greek cities with life, while the moderate social stratification by the floor of residence prevents the emergence of social polarization issues. The post-war apartment building doesn’t stand out for its architectural quality. It is remarkable, however, that through continuous repetition of certain building characteristics, this architecturally indifferent model led to the development of a lively and socially-balanced city.
urban
Το ενδιαφέρον για τη μορφή της πόλης επανέρχεται μετά από πολλά χρόνια, στα τέλη του εικοστού αιώνα από τους νεότερους κατοίκους που έχουν μεγαλώσει σε αυτή. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι αυτή την περίοδο δημιουργούνται κτίρια τα οποία διαφοροποιούνται από την άμορφη μάζα της αντιπαροχής προκαλώντας «σημειακές εντάσεις» στο αστικό τοπίο. Ο ΓΟΚ του 1985 δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας υψηλότερων κτιρίων, ελεύθερα τοποθετημένων μέσα στο οικόπεδο, τα οποία επιτρέπουν τον επαναπροσδιορισμό της τυπολογίας της πολυκατοικίας, όχι πάντα με καλά αποτελέσματα. Την ίδια περίοδο γίνονται οι πρώτες απόπειρες εισαγωγής νέων προτύπων διαβίωσης στο εσωτερικό της πολυκατοικίας. Εμφανίζονται για παράδειγμα παραλλαγές του βασικού τύπου όπου πολύ μικρά σε όγκο κτίρια περιλαμβάνουν μονόχωρα διαμερίσματα τύπου loft. Για πρώτη φορά γίνεται αποδεκτό από την αγορά ότι το αστικό διαμέρισμα μπορεί να φιλοξενεί μοντέλα ζωής διαφορετικά από αυτά της πυρηνικής οικογένειας. Η εξέλιξη όμως αυτή διακόπτεται απότομα από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης.
[07.4]
284
At the end of the 20th century, after several years, younger residents that have grown up in Athens display a keen interest in reevaluating the urban form of the city. In that regard, it is not accidental that during this time a lot of buildings seem to be differentiating from the shapeless models of the contractual consideration system, causing “high-intensity points” at the urban landscape. The general building regulation applied in 1985 enabled them to create higher buildings, freely arranged within the property, allowing the reconfiguration of the building’s typology, which did not always have the expected results. Around the same time, they first attempted to introduce new living standards in the interior of apartment buildings. Variations of the basic type, where buildings small in volume consisted of one-story loft apartments made their appearance. For the first time, the belief that city apartments can adopt the form of various living spaces for different living situations and not only that of the nuclear family was introduced into the market. Unfortunately, the development of such ideas abruptly ended, when the financial crisis emerged.
Τυπική πολυκατοικία της αντιπαροχής | Φωτογραφία: Χ. Λουϊζίδης & Κ. Γληνού
[07.4]
Πάνος Δραγώνας & Βαρβάρα Χριστοπούλου Πολυκατοικία στο Παγκράτι, 2002 Φωτογραφία: Χ. Λουϊζίδης
314 Architecture Studio | Πολυκατοικία στη Βούλα | Φωτογραφία: Π. Βουμβάκης
285
Nowadays, the conditions seem favorable for the development of new apartment buildings with innovative architectural characteristics, since the society is constantly evolving and has created an urban culture that expects more, both from the interior of buildings and the general appearance of the city its residents inhabit. The fact that construction activity was suspended for almost a decade created the need for new high-standard apartment buildings in districts like Elliniko and its surrounding suburbs. The ongoing interest regarding the form of multistory buildings, combined with the possibilities offered by the new construction regulation of 2012 opens up the way for the creation of architecturally imaginative buildings. Erker’s comeback creates interesting connections to the post-war architecture. The focus on the interior of apartment buildings is bigger than ever, as there is a broader spectrum of living situations taken into account that is not only focused on the model of the nuclear family but includes other living situations, such as single or shared occupancy and temporary residence, too. In addition to that, the incentive for the design of energy-efficient buildings and the awareness of environmental issues and climate change encourages the use of bioclimatic technologies. Now, we are able to add elaborate morphological characteristics to the new Athenian apartment building just like they did in 1930, create rationally designed floor plans as they did in 1960, form “high-intensity points” at the urban landscape like they did in 2000, as well as keep up with a variety of living situations and show awareness towards environmental issues, something that characterizes the decade of 2020.
urban
Σήμερα οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για τη δημιουργία νέων πολυκατοικιών με νεωτερικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά, καθώς η κοινωνία έχει αναπτύξει αστική κουλτούρα και έχει πλέον απαιτήσεις τόσο από το εσωτερικό των διαμερισμάτων όσο και από τη γενική εικόνα της πόλης. Το “πάγωμα” της οικοδομικής δραστηριότητας για μια σχεδόν δεκαετία δημιουργεί την ανάγκη για τη δημιουργία νέων πολυκατοικιών υψηλών προδιαγραφών σε περιοχές όπως το Ελληνικό και τα γύρω προάστια. Το ενδιαφέρον για τη μορφή των πολυώροφων κτιρίων σε συνδυασμό με τις δυνατότητες που προσφέρει ο ΝΟΚ του 2012 δημιουργεί τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία κτιρίων με ευφάνταστη αρχιτεκτονική. Η επιστροφή των έρκερ δημιουργεί ενδιαφέρουσες αναφορές στην αρχιτεκτονική του Μεσοπολέμου. Ο εσωτερικός χώρος αποκτά μεγαλύτερη σημασία από ποτέ, καθώς η διεύρυνση των προτύπων διαβίωσης δεν επικεντρώνεται μόνο στην πυρηνική οικογένεια αλλά αφορά διαφορετικά προγράμματα ατομικής κατοίκησης, συγκατοίκησης και προσωρινής διαμονής. Επιπλέον, τα κίνητρα για τoν σχεδιασμό ενεργειακών κτιρίων και η γενικότερη ευαισθησία για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή ενθαρρύνουν τη χρήση βιοκλιματικών τεχνολογιών. Σήμερα είμαστε σε θέση να δώσουμε στη νέα αθηναϊκή πολυκατοικία περίτεχνα μορφολογικά χαρακτηριστικά όπως τη δεκαετία του 1930, ορθολογικά σχεδιασμένη κάτοψη όπως το 1960, να δημιουργήσουμε σημειακές εντάσεις στο αστικό τοπίο όπως το 2000, αλλά και να ανταποκριθούμε στα πρότυπα διαβίωσης και την ευαισθησία για το περιβάλλον που χαρακτηρίζει τη δεκαετία του 2020.
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
ΕΙΔΙΚEΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΈΣ Βar | Buffet | Lobby
EIKON EXÉ VINTAGE Finish and Shape Vimar Eikon Exé Vintage toggle switches embrace mesmerising lines of the past restyling them with a modern twist providing an exclusive, slightly retro style. Precious materials; charming details and colours for an incomparable touch of class. Discover Eikon series: four lines has been created from a single idea of beauty. And the certainty of being made in Italy. Vimar SpA, Italy, www.vimar.com Vimar Hellas SA, Maroussi - Athens, tel: 210 619 6440, vimar-gr@vimar.com Showroom Thessaloniki, tel: 231 047 2027