De Belastinggids 2019

DE TIJD I MEI 2019 I N°4 I JAARGANG J AARGANG 13

Netto N ett tto oB Belastinggids ellastinggids

BELACTIE BELACTIE GO VER EEN VRAA VRAAG OVER UW AANGIFTE? STEL ZE AAN TS ONZE EXPER EXPERTS

De complete De complete handleiding handleiding voor uw voor uw belasting belasting aangifte aangifte

ALLE ALLE NIEUWIGHEDEN NIEUWIGHEDEN N NIEUWE IEUWE C CODES, ODES, BELASTINGVOORDELEN, BELASTINGVOORDELEN, O ONBELAST NBELAST BIJVERDIENEN BIJVERDIENEN

BELEGGER? BELEGGER? WEES WEES ALERT ALERT VRIJSTELLING VRIJSTELLING DIVIDENDEN DIVIDENDEN MOET MOET U E EXPLICIET XPLICIET CLAIMEN CLAIMEN

WAT W AT V VINDT INDT DE DE RECHTER RECHTER ERVAN? ERVAN? R RECENTE ECENTE RECHTSPRAAK RECHTSPRAAK O OVER VER B BEROEPSKOSTEN, EROEPSKOSTEN, VASTGOED V ASTGOED EN ONDERHOUDSGELD ONDERHOUDSGELD

Netto Belastinggids

De complete handleiding voor uw belastingaangifte 6 Streeftijd: onder 22 minuten Vorig jaar deed de Belg er gemiddeld iets meer dan 22 minuten over om zijn belastingaangifte via Tax-on-web in te vullen. We helpen u op weg om die tijd te verpulveren.

11 Aan de slag, vak per vak

32 VAK IV Haal meer voordeel uit uw werkelijke beroepskosten.

38 VAK V Hoe wordt uw pensioen belast? En wat met het pensioensparen?

41 VAK VI Jongeren vanaf 16 jaar moeten altijd de alimentatie aangeven.

11 VAK I Waarom het interessant is om uw rekeningnummer aan de fiscus te geven.

42 VAK VII Benut de nieuwe vrijstelling voor dividenden.

12 VAK II Samen een belastingaangifte invullen: hoe moet dat?

45 VAK VII Welke beleggingsinkomsten moet u aangeven?

14 VAK II Welk deel van uw aangifte ontsnapt aan belastingen?

48 VAK VIII Doe uw voordeel met betaalde alimentatie.

18 VAK III Zo geeft u uw tweede verblijf aan.

20 VAK III Hoeveel houdt u netto van uw huuropbrengsten over?

24 VAK IV 11 tips voor de aangifte van uw beroepsinkomen.

30 VAK IV Hoeveel beroepskosten kan u minimaal inbrengen?

50 VAK IX Zo vindt u uw weg in het complexe vak van de woonleningen.

64 VAK X Benut de belastingverminderingen: van belastingvoordelen voor dienstencheques tot belastingverminderingen voor dakisolatie.

72 VAK XI Verdien aan uw investering in kleine bedrijven.

74 VAK XII Vooraf belastingen betalen rendeert.

75 VAK XIII Zo moet u niets van uw bijverdienste aan de fiscus afstaan.

78 VAK XIV De effectentaks zet veel beleggers aan het werk.

De rechter oordeelt De recentste belastingrechtspraak.

21 Is de meerwaarde op een gezinswoning belastbaar?

COLOFON NETTO

35 Kan het ter beschikking stellen van een woning een vergoeding in natura zijn?

36 Kunnen zaakvoerders vergoed worden met een luxejacht?

36 Is het vruchtgebruik op een woning een beroepskost?

49 Kan gederfde huur een onderhoudsuitkering zijn?

BELACTIE EEN VRAAG OVER UW BELASTINGAANGIFTE? Stuur die via www.tijd.be/belactie naar onze redactie en u krijgt op dinsdag 28 mei tussen 18 en 21 uur gratis een antwoord van een specialist van PwC Tax Consultants.

Adres

Redactie Netto Tour & Taxis Havenlaan 86C bus 309 B-1000 Brussel redactie@netto.be Redactiedirecteur Isabel Albers Hoofdredacteur Stephanie De Smedt Chef Netto Sonja Verschueren Eindredacteur Jan Lodewyckx Artdirector Ilse Janssens Lay-out Willem Ravoet Redacteuren Nadine Bollen Petra De Rouck Dirk Selleslagh Peter Van Maldegem Illustraties Eleni Debo Abonnementen tel.: 0800/55.150, e-mail: abo@tijd.be Advertenties Trustmedia, Tour & Taxis Havenlaan 86C bus 309 B-1000 Brussel tel.: 02/422.05.11 info@trustmedia.be Verantwoordelijke uitgever Frederik Delaplace

VOLGENDE KEER IN NETTO MAGAZINE

Erfenisgids DEZE GIDS KWAM TOT STAND MET DE MEDEWERKING VAN DEZE EXPERTS VAN PWC TAX CONSULTANTS Sofyane Afras, Michiel Azou, Marlies Bots, Jeroen Brusselmans, Sarah Coeck, Kathleen De Groof, Esther De Schrijder, Lissah De Tender, Maxime Deforche, Nicolas Driesen, Maxime Duymelinck, Kim Eeckman, Arnault Geelen, Zekeriya Kumas, Bart Lombaerts, Julie Roovers, Marie Schurmans, Enya Steenssens, Lieven Stoffelen, Lina Van den Eynde, Tine Van der Borght, Anke Van Loey, Filip Van Praet, Matthias Vandamme, Celien Verberckmoes, Ilke Vercammen, Kristof Wuyts

3 I NETTO MEI 2019

7 SEPTEMBER BIJ DE TIJD Netto wordt waterloos en milieuvriendelijk gedrukt bij Eco Print Center.

Vak II

Gezinssituatie

Samen een belastingaangifte invullen, hoe moet dat?

Alleenstaand, samenwonend of gehuwd.

Het maakt een groot verschil voor hoe u uw belastingaangifte moet invullen.

Tekst: Petra De Rouck

Š Eleni Debo

12 I NETTO MEI 2019

H

et spreek voor zich: wie alleenstaand is, vult de belastingaangifte alleen in.

Maar weet dat ook feitelijke samenwoners voor de fiscus alleenstaanden zijn en elk een eigen belastingaangifte invullen. U bent feitelijk samenwonend als u gedomicilieerd bent op hetzelfde adres zonder verdere formaliteiten. Wie de belastingaangifte in zijn of haar eentje invult, gebruikt de linkerkolom op het aangifteformulier.

Samen invullen of toch niet?

Wie een verklaring van wettelijke samenwoning heeft afgelegd op het gemeentehuis is wettelijk samenwonend en moet samen met zijn partner één belastingaangifte invullen. Net zoals dat ook geldt voor gehuwden. Toch zijn er vier uitzonderingen op de algemene regel dat wettelijke samenwoners en gehuwden samen een aangifte invullen: · U bent in 2018 gehuwd of wettelijk gaan samenwonen Als u in 2018 uw jawoord hebt gegeven, moet u elk nog één keer een afzonderlijke aangifte indienen. Wel is er een belastingvoordeel als uw partner maar beperkte inkomsten heeft: niet meer dan 3.270 euro aan nettobestaansmiddelen. U hebt dan recht op een verhoging van de belastingvrije som met 1.580 euro, waardoor een groter deel van uw inkomen aan belastingen ontsnapt (meer over de belastingvrije som op blz. 14). · U bent in 2018 uit elkaar gegaan Als in de loop van 2018 de echtscheiding werd uitgesproken of een verklaring van beëindiging van wettelijke samenwoning is afgelegd, vullen u en uw ex elk een eigen belastingaangifte in. Let wel, niet de datum van het vonnis van de echtscheiding is van belang, wel de datum van de overschrijving in de registers van de burgerlijke stand.

Wie in 2018 op een ander adres ging wonen en dus feitelijk gescheiden leeft (zonder dat een echtscheiding werd uitgesproken of zonder dat de wettelijke samenwoning werd beëindigd), moet nog één keer een gezamenlijke belastingaangifte indienen. In de praktijk zal de fiscus wel een afzonderlijke aangifte aanvaarden, al zal de administratie maar één belastingafrekening opstellen. Wie al langer feitelijk gescheiden leeft, vult een eigen aangifte in. · Uw partner is in 2018 overleden Als u in 2018 uw partner bent verloren, moet u een aparte belastingaangifte indienen. Voor de overledene moet dat binnen vijf maanden na het overlijden. U hebt de keuze tussen een afzonderlijke of een gemeenschap-

pelijke aanslag. U zal zelf moeten narekenen wat het voordeligste is. · U of uw partner werkt voor een internationale organisatie Ook (gepensioneerde) ambtenaren of personeelsleden van een internationale organisatie moeten een aparte aangifte invullen. Voorwaarde is dat meer dan 10.720 euro beroepsinkomsten bij overeenkomst zijn vrijgesteld en niet in aanmerking komen voor de berekening van de belasting op andere inkomsten. Dat is bijvoorbeeld het geval als u werkt voor de Europese Unie of de NAVO. Is niet aan die voorwaarden voldaan, dan moet u wel een gezamenlijke aangifte indienen.

Hoe de inkomsten verdelen?

Bij een gezamenlijke aangifte vult u de inkomsten van de man in de linkerkolom in, die van de vrouw in de rechterkolom. Bij partners van hetzelfde geslacht vult de oudste de linkerkolom in.

Voor een aantal inkomsten is er weinig twijfel aan welke partner ze toekomen. Beroepsinkomsten (zoals loon, winst of baten) en vervangingsinkomsten (zoals WIST U DAT? pensioenen, werkloosheids- Uw (huwelijks)vermogensstelsel uitkeringen of andere uitke- bepaalt of en hoe ringen) zijn altijd eigen in- u inkomsten uit komsten en moet elke partner vastgoed en belegzelf aangeven. Dat geldt ook gingen met uw partner moet verdelen. voor occasionele winsten of baten, ontvangen onderhoudsuitkeringen en sommige prijzen, subsidies, renten en pensioenen, toegekend aan geleerden, schrijvers of kunstenaars.

Inkomsten uit vastgoed, beleggingen en sommige diverse inkomsten zijn daarentegen mogelijk gemeenschappelijke inkomsten. U moet ze dus eventueel verdelen tussen u en uw partner. Uw (huwelijks)vermogensstelsel bepaalt welke inkomsten ‘eigen’ zijn en welke ‘gemeenschappelijk’. De eigen inkomsten geeft u aan in de kolom van de betrokken partner, de gemeenschappelijke geeft u elk voor de helft aan.

1. Gehuwd zonder huwelijkscontract Stelde u bij uw huwelijk geen huwelijkscontract op, dan bent u automatisch getrouwd onder het wettelijk stelsel. Kenmerkend is dat elke partner een eigen vermogen heeft en dat er daarnaast ook een gemeenschappelijk vermogen is. Alle bezittingen van voor het huwelijk en alle erfenissen en schenkingen van na het huwelijk zijn eigen. Alle inkomsten verkregen vanaf het huwelijk behoren tot de gemeenschap: elk van de partners moet die voor de helft aangeven. Dat geldt dus ook voor de intresten van een eigen beleggingsportefeuille of de huurinkomsten van een eigen appartement.

MEI 2019 NETTO I 13

Vak IV Beroepsinkomen

© Eleni Debo

Hoeveel beroepskosten kan u minimaal inbrengen?

Werknemers, bedrijfsleiders en vrije beroepers kunnen al jaren aanspraak maken op het beroepskostenforfait. Vanaf dit jaar is het kostenforfait er ook voor zelfstandigen met winst.

Hoe hoog is het? Tekst: Petra De Rouck

30 I NETTO MEI 2019

H

et is een open deur intrappen. Beroepsinkomsten worden in ons land zwaar belast. Een manier om de belastingfactuur enigszins te temperen zijn de beroepskosten.

Waarom? Niet uw hele beroepsinkomen wordt belast. De kosten gemaakt om dat inkomen te verwerven of te behouden mogen in mindering gebracht worden.

Werknemers, ambtenaren, bedrijfsleiders en vrije beroepers hebben altijd minstens recht op een kostenforfait. Zelfs als ze geen kosten maakten of kunnen aantonen.

Nieuw!

In deze belastingaangifte kunnen handelaars - officieel zelfstandigen met winsten - voor het eerst kiezen voor het kostenforfait en zijn ze dus niet langer verplicht om hun werkelijke beroepskosten aan te tonen. Die maatregel kwam er om eenmanszaken te ondersteunen. Op de winsten van exploitanten van handels-, nijverheidsof landbouwondernemingen kan hetzelfde kostenforfait gelden als voor werknemers. Let wel, dat kan niet voor zelfstandigen die ervoor kiezen om op forfaitaire wijze belast te worden. Voorbeelden van die laatste categorie zijn bakkers, slagers, apothekers, visverkopers, uitbaters van een frietkraam en cafés.

Het kostenforfait is veruit het eenvoudigst: u hoeft er helemaal niets voor te doen. U moet ook geen documenten of bewijsstukken bijhouden en de fiscus zal u hierover nooit een vraag stellen.

KOSTENFORFAIT VOOR VRIJE BEROEPERS EN AMBTEN VERGT WAT REKENWERK Inkomensschijf Van 0 tot 6.000 euro Van 6.000 tot 11.910 euro Van 11.910 tot 19.830 euro Van 19.830 tot 67.863,16 euro

Percentage 28,7% 10% 5% 3%

Maar opteren voor forfaitaire beroepskosten is niet altijd de meest voordelige oplossing. Het forfait is immers geplafonneerd en het kan dus interessanter zijn om uw werkelijke beroepskosten te bewijzen (zie blz.

32) als die hoger uitkomen. Om een doordachte keuze te maken, zal u eerst moeten uitzoeken hoe hoog uw kostenforfait is. Dat is afhankelijk van uw activiteiten.

1. Werknemers en zelfstandigen met winst Het kostenforfait voor werknemers en zelfstandigen wordt berekend als een percentage van de inkomsten.

Bij werknemers is dat het belastbare brutoloon, na afhouding van de socialezekerheidsbijdragen. Dat omvat niet alleen uw loon, maar ook de vergoeding voor het woon-werkverkeer, achterstal, opzeggingsvergoedingen, (vervroegd) vakantiegeld… Voor zelfstandigen met winst wordt het percentage toegepast op de bruto belastbare beroepsinkomsten. Dat is de totale opbrengst, verminderd met de aankopen van handelsgoederen en grondstoffen, alsook de sociale bijdragen.

Deze kosten mogen worden afgetrokken van de winst vóór het toepassen van het forfait.

Nieuw!

Vanaf dit aanslagjaar is er een nieuwe berekeningswijze én een verhoging van het plafond. Het forfait wordt niet langer bepaald aan de hand van een percentage per inkomensschijf, maar tegen een uniform tarief van 30 procent. Het plafond is opgetrokken van 4.320 euro naar 4.720 euro.

2. Bedrijfsleiders Voor bedrijfsleiders bedragen de forfaitaire beroepskosten 3 procent van de inkomsten, met een maximaal kostenforfait van 2.490 euro.

3. Vrije beroepen en ambten Voor vrije beroepers die baten opstrijken en ambten is de berekening van het kostenforfait wat complexer. Er wordt gewerkt met verschillende percentages, afhankelijk van de inkomensschijf. Het forfait kan nooit meer dan 4.150 euro bedragen (zie tabel).

Kostenforfait 1.722 euro 591 euro 396 euro 1.441 euro

Gecumuleerd totaal 2.313 euro 2.709 euro 4.0150 euro

4. Meewerkende echtgenoten Voor de meewerkende echtgenoot wordt het kostenforfait berekend tegen een vast tarief van 5 procent op de inkomsten, met een maximaal kostenforfait van 4.150 euro.

5. Combinatie van banen Combineert u meerdere banen en werkt u bijvoorbeeld deels in loondienst en deels als vrije beroeper? U kunt voor elke inkomenscategorie het maximale kostenforfait krijgen: 4.720 euro voor uw activiteiten als werknemer en nog eens 4.150 euro voor die als vrije beroeper.

Voor elke activiteit hebt u de keuze tussen de forfaitaire en de werkelijke beroepskosten. Zo kunt u voor uw loon als werknemer kiezen voor het forfait en voor uw activiteiten als vrije beroeper voor de werkelijke beroepskosten. Alleen binnen eenzelfde inkomenscategorie is combineren niet mogelijk, ook niet als het gaat om twee verschillende activiteiten.

VOORBEELD Als u bijvoorbeeld deeltijds werkt als winkelbediende en deeltijds als receptioniste, dan moet u voor beide activiteiten ofwel het forfait, ofwel de werkelijke beroepskosten gebruiken. Als u kiest voor het forfait, krijgt u maar één keer dat forfait voor het inkomen van beide jobs samen.

WELKE CODES? Voor het kostenforfait hoeft u niets in te vullen. De fiscus past het automatisch toe als u geen beroepskosten hebt ingevuld of als die lager uitvallen dan het kostenforfait.

Voor zelfstandigen met winst komt er boven op het kostenforfait nog de aftrek van de aankoopprijs van de handelsgoederen en/of grondstoffen en sociale bijdragen.

De betaalde sociale bijdragen moeten aangegeven worden in het vak XVIII van deel 2 van de aangifte, waar zelfstandigen ook hun winst moeten aangeven. Daartoe is er een nieuwe rubriek ‘7. Sociale bijdragen’ en de code 1632/2632. Voor de aankoopprijs van grondstoffen en aangekochte handelsgoederen is er geen code! Die kosten mogen afgetrokken worden van de brutowinst die bij de code 1600/2600 moet worden aangegeven.

MEI 2019 NETTO I 31

Vak IX

Leningen

Vind uw weg in het meest complexe vak van uw belastingaangifte

Een lening voor vastgoed kan gemakkelijk enkele honderden euro’s aan belastingvoordeel opleveren. Maar daarvoor moet u zich wel een weg zien te vinden in het kluwen van codes. Tekst: Petra De Rouck

V

ak IX voor de aangifte van leninguitgaven omvat veruit het meeste codes. Om uit te maken waar u uw lening moet aangeven, moet u zich eerst de vraag stellen waarvoor u leende. Was dat voor het huis of appartement waar u effectief woont, zeg maar uw gezinswoning? Zo ja, woont u nog altijd op datzelfde adres? Of leende u voor een tweede verblijf of vastgoed dat u verhuurt?

Het antwoord op die vragen bepaalt welk belastingvoordeel u zal genieten. Voor uw gezinswoning - waar u effectief woont bij de betaling van uw leninguitgaven - bepalen de drie gewesten de spelregels. De financiering van huizen, appartementen en ander vastgoed waar u niet woont, is een bevoegdheid van de federale overheid.

Die opdeling wordt ook in vak IX gemaakt. Eerst komen de codes voor het gewestelijk belastingvoordeel voor uw gezinswoning - in termen van de fiscus: ‘eigen woning’ - aan bod. Onder de titel ‘federaal’ vindt u de codes voor leningen voor ander vastgoed en premies voor een levensverzekering.

Wat is voor de fiscus een ‘gezinswoning’?

Dat is het huis of appartement waar u met uw gezin woont. In vier specifieke gevallen zal de fiscus een woning waar u niet woont toch aanvaarden als ‘eigen woning’, ongeacht of u die eigen woning al dan niet verhuurt. Dat is het geval als u er niet kan wonen wegens:

50 I NETTO MEI 2019

· sociale redenen, zoals ziekte of huwelijksproblemen; · beroepsredenen, bijvoorbeeld omdat u een flat dichter bij het werk huurt; · de stand van de bouw- of verbouwingswerkzaamheden, zoals een woning die nog volop gebouwd wordt; · wettelijke of contractuele belemmeringen, zoals een overeenkomst in de aankoopakte waardoor de vorige eigenaar er nog een tijdje kan blijven wonen.

Moet u een federaal of gewestelijk belastingvoordeel vragen?

Die opdeling tussen gewestelijk en federaal maakt dat u voor eenzelfde pand in uw belastingaangifte een gewestelijk én federaal belastingvoordeel kan moeten vragen. · Dat is bijvoorbeeld het geval als u een deel van uw gezinswoning gebruikt voor uw beroep of verhuurt.

Voor dat deel kan u geen gewestelijk belastingvoordeel krijgen, wel een federaal. · Een andere mogelijkheid is dat u in de loop van 2018 bent verhuisd naar een ‘nieuwe’ eigen woning die u hebt gekocht, terwijl u de lening voor de vorige blijft afbetalen. De beoordeling of het al dan niet uw eigen woning is, gebeurt op het moment van de betaling. Voor de leninguitgaven in de periode dat u effectief in het huis of appartement woonde, is er het gewestelijke belastingvoordeel, voor de periode erna het federale.

© Eleni Debo

Denk twee keer na voor u een schuldsaldoverzekering of individuele levensverzekering aangeeft

Niet alleen de intresten en kapitaalaflossingen van een lening leveren een belastingvoordeel op. Ook de premies van een schuldsaldoverzekering of uw individuele levensverzekering kan u fiscaal inbrengen. Maar dat is niet altijd verstandig, integendeel.

Het is alleen zinvol om een schuldsaldoverzekering of indi-

viduele levensverzekering aan te geven als u onvoldoende intresten en kapitaalaflossingen hebt om het maximale belastingvoordeel te genieten. Als u geen belastingvoordeel meer kan halen uit de schuldsaldoverzekering is het zelfs nadelig om ze aan te geven. Zodra u ook maar één cent belastingvoordeel heeft genoten, zal een eventuele late-

re uitkering aan uw nabestaanden integraal belast worden.

In de praktijk zal de fiscus de belastbaarheid argumenten zodra u één keer het contractnummer hebt ingevuld in uw aangifte. Maakte u nooit melding van de verzekering in uw aangifte, dan ontsnapt de eventuele uitkering zonder enige discussie aan belastingen.

MEI 2019 NETTO I 51

DeBel as t i nggi ds .

Nuz at er dagbi jDeTi j d.