De Belastinggids 2018

HOE BUITENLANDSE INKOMSTEN CORRECT AANGEVEN?

WEGWIJZER NAAR MINDER BELASTINGEN

HOE WORDT UW WINST OP BITCOINS BELAST?

HET KLUWEN VAN DE WOONLENINGEN ONTRAFELD

netto MEI 2018

+ BELACTIE STEL UW BELASTINGVRAGEN AAN ONZE EXPERTS

netto BELASTINGGIDS WEGWIJZER NAAR MINDER BELASTINGEN

netto COLOFON Adres:

Redactie Netto, Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, B-1000 Brussel, redactie@netto.be Redactiedirecteur: Isabel Albers Hoofdredacteur: Stephanie De Smedt

6 EERSTE REGIONALE AANGIFTE OOIT Met de ‘geregionaliseerde’ aangifte wil de fiscus een antwoord bieden op de wildgroei aan codes.

10

11

16

VAK II Het is niet langer fiscaal interessant om maar een deel van het jaar in België te wonen.

Illustraties: Zak

Advertenties: Trustmedia, Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, B-1000 Brussel, tel.: 02/422.05.11, info@trustmedia.be

VAK II

19

58

26

64

31

66

Sofyane Afras, Michiel Azou, Marlies Bots, Sarah Coeck, Jessy De Backer, Kathleen De Groof, Lissah De Tender, Sarah De Vos, Maxime Deforche, Nicolas Driesen, Maxime Duymelinck, Kim Eeckman, Arnault Geelen, Thomas Goemaere, Zekeriya Kumas, Bart Lombaerts, Philip Maertens, Maxime Meutermans, Florian Paternoster, Maajke Perpet, Marie Schurmans, Lieven Stoffelen, Lina Van den Eynde, Stef Van Eysendeyk, Anke Van Loey, Filip Van Praet, Matthias Vandamme, Dominique Vanhove, Celien Verberckmoes, Kristof Wuyts

36

68

69

74

78

VAK VI

Voor het laatst een vak om de woonstaatheffing aan te geven.

BELACTIE VRAAG HET AAN ONZE

VAK XIV

Zit u nog met een vraag over uw aangifte? Stuur die via www.tijd.be/belactie naar onze redactie en u krijgt op donderdag 31 mei tussen 18 en 21 uur gratis een antwoord van een specialist van PwC Tax Consultants.

VAK XVI

VAK XVI

81

VAK XVI Speculatietaks gaat bijna naadloos over in effectentaks.

VAK VII Zo geeft u inkomsten uit beleggingen aan.

TIPS & TOOLS OP WWW.NETTO.BE Netto wordt waterloos en milieuvriendelijk gedrukt bij Eco Print Center.

FISCAAL EXPERTS

Het kluwen van bijverdiensten in de deeleconomie.

Moet u ontvangen onderhoudsuitkeringen aangeven?

40

18 Hoe moet fiscaal co-ouderschap belast worden?

18 Is een studerende dochter die met haar vriend samenwoont nog fiscaal ten laste?

35 Is het loon dat een bedrijfsleider betaalt aan zijn kinderen een beroepskost?

45 Kan een provisionele onderhoudsuitkering fiscaal worden afgetrokken?

VAK XIII

Meerwaarde ontsnapt niet altijd aan belastingen.

Hoe wordt uw pensioen belast? En wat met het pensioensparen?

38

VAK XII

Alweer moeilijker om buitenlandse beleggingen of constructies te verbergen.

VAK IV

VAK V

VAK XI

Vooraf betalen om boetes te vermijden.

Optimaliseer uw beroepskosten.

Deze gids kwam tot stand metde medewerking van deze experts van PwC Tax Consultants:

VAK X

Verdien aan uw investering in kleine bedrijven.

VAK IV 8 manieren om minder belastingen te betalen op uw loon of uitkering.

Verantwoordelijke uitgever: Frederik Delaplace

VAK IX

Vlaanderen is het gulst met belastingverminderingen.

VAK III Worden uw bakstenen een tweede keer belast via de aangifte?

WAT ZEGT DE RECHTER? PRAKTISCHE CASES

Minder codes in het vak waar u uw woonlening moet aangeven.

Uw gezin bepaalt uw belastingfactuur.

Lay-out: Willem Ravoet

Abonnementen: tel.: 0800/55.150, e-mail: abo@tijd.be

46

Waarom wil de fiscus uw contactgegevens en rekeningnummer kennen?

Eindredacteur: Jan Lodewyckx

Redacteuren: Nadine Bollen Ellen Cleeren Petra De Rouck Dirk Selleslagh Caroline Sury

VAK I

VAK VIII Doe uw voordeel met betaalde alimentatie.

10 AAN DE SLAG, VAK PER VAK

Chef Netto: Sonja Verschueren

Artdirector: Ilse Janssens

44

Op www.netto.be/belastinggids2018 vindt u ons complete belastingdossier, met nog meer artikelen en nog meer tips.

VOLGENDE KEER IN NETTO MAGAZINE:

ZELFSTANDIGENGIDS 16 JUNI BIJ DE TIJD

MEI 2018 NETTO / 5

INLEIDING

De eerste regionale belastingaangifte ooit De fiscus maakt uw belastingaangifte wat meer behapbaar. Het aantal codes daalt voor het eerst sinds lang, in Tax-on-web zijn meer codes vooraf ingevuld en meer mensen ontvangen een op voorhand ingevulde aangifte.

Tekst: Petra De Rouck

W

ellicht beseft u het niet, maar met deze belastingaangifte hebt u een primeur in handen. Voor het eerst in de geschiedenis is er een Vlaamse, Waalse en Brusselse belastingaangifte. Die bevat in het eerste deel niet meer alle codes voor het hele land, maar alleen de codes die relevant zijn voor uw gewest. Zo kunt u niet langer verkeerdelijk een code voor een ander gewest invullen.

Met de ‘geregionaliseerde’ aangifte wil de fiscus een antwoord bieden op de wildgroei aan codes van de voorbije jaren. Van de 728 codes in 2014 ging het naar 885 codes vorig jaar. Maar vooraleer u victorie zou kraaien: echt eenvoudig is de belastingaangifte ook dit jaar niet. De nieuwe Vlaamse aangifte bevat nog altijd 823 codes. De Brusselse aangifte doet het beter met slechts 807 codes, de Waalse blijft steken op 826.

6 / NETTO MEI 2018

1 Welke gewestelijke belastingaangifte zal ik krijgen?

U ontvangt de belastingaangifte van het gewest waar u op 1 januari 2018 ingeschreven was. Wie op nieuwjaarsdag gedomicilieerd was in het Vlaams Gewest, zal een Vlaams aangifteformulier krijgen.

Maar de fiscale woonplaats is de werkelijke woonplaats en die valt niet noodzakelijk samen met het domicilieadres. Misschien bent u begin december verhuisd van het Brussels naar het Vlaams Gewest, maar hebt u getalmd tot na Nieuwjaar om uw domicilie te laten veranderen. Als u op 1 januari de facto al in een ander gewest woonde, moet u de aangifte van dat gewest indienen. U zal dan een aangifteformulier moeten vragen bij het lokale belastingkantoor.

2 Hoe verschillen de drie regionale belastingaangiftes?

De verschillen zijn te vinden in drie vakken. Het gaat om het vak IX waar u leningen aangeeft, vak X voor de belastingverminderingen (zoals giften, pensioensparen) en vak XI voor het belastingkrediet voor de Vlaamse win-winleningen en de Waalse ‘coup de pouce’-leningen. De overige vakken en het deel II van de aangifte zien er voor alle gewesten dezelfde uit.

3 Moet ik wel een belastingaangifte indienen?

Voor vier op de tien belastingplichtigen is het antwoord: neen. Dit jaar krijgen zo’n 3 miljoen belastingplichtigen een voorstel van vereenvoudigde aangifte toegestuurd. Dat zijn er 825.000 meer dan vorig jaar. Een nieuwigheid is dat 410.000 belastingplichtigen dat voorstel niet op papier, maar in Tax-on-web ontvangen. Het gaat om mensen die vorig jaar hun aangifte via Tax-on-web hebben ingevuld of vroegen om hun voorstel van vereenvoudigde aangifte elektronisch te ontvangen.

Dat veel meer mensen een voorstel van vereenvoudigde aangifte krijgen, is te danken aan het schrappen van het inkomensplafond. Andere beperkingen blijven wel overeind. Wie bijvoorbeeld een woonlening of buitenlandse inkomsten heeft, moet wel nog altijd zelf een belastingaangifte indienen.

De voorstellen van vereenvoudigde aangifte worden tot 22 mei verstuurd. Het is een brief waarin alle gegevens die de fiscus kent vooraf ingevuld zijn. Op basis daarvan worden de te betalen of terug te krijgen belastingen berekend. Vorig jaar ging 94 procent van de belastingplichtigen akkoord met het voorstel.

Toch doet u er goed aan de in de aangifte vermelde bedragen te vergelijken met die op de fiches en de

attesten die u krijgt. Ga na of u alle belastingvoordelen waarop u recht hebt ook effectief krijgt. Zo hebt u voor een minimumgift van 40 euro recht op een belastingvermindering van 45 procent. Wilt u aanpassingen, dan moet u die tijdig melden aan de fiscus.

Een papieren antwoordformulier moet ten laatste op 29 juni bij de fiscus zijn. Wijzigingen via Tax-on-web kunnen tot 12 juli. Ook wie een voorstel op papier ontving, kan het raadplegen en wijzigen in Tax-onweb.

Neen, echt eenvoudig is de belastingaangifte ook dit jaar niet.

4 Hoe dien ik een aangifte in?

De papieren aangifteformulieren worden tussen 7 en 25 mei verstuurd. De klassieke bruine enveloppe is een stuk lichter dan andere jaren: de fiscus stuurt geen brochure met een toelichting bij de codes meer mee. Die is wel online of in de belastingkantoren beschikbaar. Een aangifte op papier moet ten laatste op vrijdag 29 juni bij het scanningscentrum van Gent of Namen aankomen. U kan uw aangifte ook elektronisch via Tax-on-web indienen. Dat geeft u alvast wat extra tijd: tot 12 juli.

Maar er zijn ook nog andere voordelen aan een digitale aangifte. Uw onlineaangifte via Tax-on-web is grotendeels vooraf ingevuld. Voor het eerst zal voor 47 procent van de belastingplichtigen ook hun hypothecaire lening en levensverzekering vooraf ingevuld zijn. Voorts krijgt u uitleg bij bepaalde codes en wizards die u helpen bij het invullen van codes, zoals MEI 2018 NETTO / 7

VAK IV

BEROEPSINKOMSTEN

8 manieren om minder belastingen op uw loon of uitkering te betalen Iedereen moet verplicht zijn beroepsinkomsten aangeven. Maar niet het hele bedrag wordt belast. Met een doordachte aangifte kan u de belastingfactuur temperen. Tekst: Petra De Rouck

V

an uw loon en andere uitkeringen wordt bedrijfsvoorheffing afgehouden.

Zoals de naam al aangeeft, is het niet meer dan een ‘voorheffing’. De definitieve belastingberekening verloopt via uw jaarlijkse belastingaangifte en houdt niet alleen rekening met uw loon, maar ook met inkomsten uit beleggingen en vastgoed en belastingvoordelen waarop u aanspraak maakt.

In vak IV moeten werknemers en ambtenaren alle beroepsinkomsten aangeven. Dat zijn behalve het maandelijkse loon ook nog bonussen, (vervroegd) vakantiegeld, betaalde overuren, opzeggingsvergoedingen en achterstallen… Welke bedragen u bij welke codes moet invullen, vindt u op de fiche 281.10 die u van uw werkgever krijgt.

Andere beroepsgroepen dan werknemers en ambtenaren moeten hun beroepsinkomsten niet in dit vak, maar wel in deel II van de belastingaangifte opnemen. Dat is bij vak XVII voor bedrijfsleiders, vak XVIII voor winsten uit nijverheids-, handels- of landbouwondernemingen en bij vak XIX voor de baten van vrije beroepers.

Ook vervangingsinkomsten en ontvangen uitkeringen moet u in dat vak aangeven. Ook voor die inkomsten ontvangt u een fiche voor het invullen van uw belastingaangifte.

26 / NETTO MEI 2018

1 BETAAL GEEN BELASTINGEN OP UW COLLECTIEVE BONUS Hebt u een collectieve bonus gekregen - officieel een niet-recurrente resultaatgebonden bonus? Bonussen tot 2.830 euro zijn vrijgesteld van belastingen, maar die vrijstelling moet u in uw aangifte vragen. Bij code 1242/2242 geeft u het bedrag van de ontvangen bonus aan. De vrijstelling krijgt u door het bedrag van de bonus - met een maximum van 2.830 euro - over te nemen bij code 1244/2244. Kreeg u een hogere bonus, eventueel bij meerdere werkgevers? Het stuk boven 2.830 euro wordt belast.

2 GEEF INKOMSTEN UIT EEN FLEXI-JOB NIET AAN Wie minstens vier vijfde werkt bij een of meerdere andere werkgevers en gepensioneerden kunnen met een flexi-job onbeperkt bijverdienen in een café of restaurant. De overheid voerde het systeem in om zwartwerk in de horeca tegen te gaan. Sinds juni 2017 bedraagt het minimumloon 9,88 euro per uur. De inkomsten zijn vrij van belastingen en socialezekerheidsbijdragen. Inkomsten uit een flexi-job moet u

!

NIEUW OP UW AANGIFTE!

niet aangeven in uw belastingaangifte: uw brutoloon is meteen ook uw nettoloon. Alleen de werkgevers betalen een vaste bijzondere patronale bijdrage van 25 procent op het flexiloon.

3 VRAAG EEN VRIJSTELLING VOOR UW OVERUREN IN DE HORECA Vast horecapersoneel kan onbelast overuren presteren. Het aantal uren dat ontsnapt aan belastingen verschilt naargelang de werkgever al dan niet een witte kassa heeft. Die inkomsten moet u wel aangeven in uw aangifte. Bij een werkgever zonder witte kassa zijn 300 overuren vrijgesteld (codes 1335/2335 tot 1338/2338). Is er wel een witte kassa, dan ontsnappen 360 uren aan belastingen (codes 1395/2395 tot 1398/2398). Wat u bij welke code moet aangeven, staat op de inkomstenfiche 281.10 die u van uw werkgever krijgt.

4 WERKLOOS? BRENG UW VAKBONDSPREMIE IN

voor de werkloosheidsuitkeringen met bedrijfstoeslag, de fiche 281.18 voor de aanvullende vergoeding en de fiche 281.13 voor de werkloosheidsuitkeringen.

6 STOFFEER UW WERKZAAMHEDEN IN HET BUITENLAND Woont u in België maar werkt u buiten de landsgrenzen? Ook al wordt er buitenlandse belasting van uw loon ingehouden, toch moet u die inkomsten ook nog eens in uw Belgische belastingaangifte opnemen. Alleen wie definitief het land heeft verlaten en niet langer ingeschreven is in het bevolkingsregister moet geen Belgische belastingaangifte indienen (zie blz. 16).

Denken dat de Belgische fiscus geen weet heeft van uw buitenlandse inkomsten is ijdele hoop. Door de automatische uitwisseling van fiscale informatie wordt de fiscus automatisch op de hoogte gebracht.

Maar een aangifte heeft niet tot gevolg dat u in België nog eens het volle pond aan belastingen moet beta-

> Aandelenopties zijn een populaire manier om bonussen te betalen. Voor de werkgever zijn ze voordelig omdat hij er geen sociale lasten op hoeft te betalen. En een werknemer houdt er mogelijk netto meer van over dan van cash. Naargelang u werknemer of bedrijfsleider bent, moet u die aangeven in vak IV of vak XVII. De aparte codes voor aandelenopties zijn echter geschrapt: u neemt ze voortaan op onder de algemene rubriek bezoldigingen in code 1250/2250 of code 1400/2400.

Kreeg u het hele jaar of een bepaalde periode een vervangingsinkomen? Werkloosheidsuitkeringen en ziekte- en invaliditeitsvergoedingen moet u altijd in vak IV aangeven. Ook hier krijgt u fiches van de uitbetalende instantie, waarop duidelijk vermeld staat welke bedragen u moet opnemen bij welke codes.

Hebt u vorig jaar alleen werkloosheidsuitkeringen en geen andere beroepsinkomsten ontvangen? U mag het bedrag van de vakbondspremie van de uitkering aftrekken. Het saldo geeft u aan bij code 1260/2260. Doorgaans vermeldt de vakbond dat bedrag op de fiche die u toegestuurd krijgt.

5 GA NA OF UW BRUGPENSIOEN VRIJGESTELD IS Het vroegere brugpensioen heet vandaag officieel ‘werkloosheid met bedrijfstoeslag’ (SWT). Die nieuwe benaming geeft duidelijk aan dat het geen periode van pensioen maar wel van werkloosheid is.

Daarbij krijgt een ontslagen werknemer boven op de werkloosheidsuitkering een toeslag van zijn voormalige werkgever. Er kan overeengekomen zijn dat ontslagen werknemers die toeslag ook nog krijgen als ze elders aan het werk gaan. Om die herstart aan te moedigen, is de bedrijfstoeslag na werkhervatting vrijgesteld van belastingen.

De codes in uw belastingaangifte maken een onderscheid tussen vrijgestelde en niet-vrijgestelde vergoedingen. Wat u moet aangeven bij welke codes vindt u terug op uw inkomstenfiches: de fiche 281.17 MEI 2018 NETTO / 27

VAK IX

VASTGOEDLENINGEN

De fiscus helpt u eigenaar te worden Om de wildgroei van de codes in vak IX te stuiten, vindt u er vanaf dit jaar alleen nog de codes die van belang zijn voor uw gewest. Maar daarmee wordt de aangifte van een lening nog niet eenvoudig. Tekst: Petra De Rouck

et vak IX waar u het belastingvoordeel vraagt voor vastgoedleningen blijft het meest complexe vak op uw aangifte. Dat heeft alles te maken met de gevolgen van de zesde staatshervorming. De gewesten kunnen sindsdien het belastingvoordeel voor uw gezinswoning - waar u effectief met uw gezin woont - autonoom bepalen. Die beslissingsvrijheid heeft ertoe geleid dat voor leningen aangegaan in 2017 elk gewest een ander belastingvoordeel aanbiedt. Ook al vindt u er vanaf dit jaar alleen nog de codes die relevant zijn voor uw gewest, toch zijn er nog altijd 86 Vlaamse, 83 Brusselse en 95 Waalse codes voor de aangifte van de gezinswoning.

De gewesten bepalen alleen de spelregels voor uw gezinswoning. Voor ander vastgoed heeft de federale overheid de touwtjes in handen. Denk maar aan een lening voor een tweede verblijf en een huis, appartement of commercieel pand dat u verhuurt.

Dat onderscheid is er ook in vak IX van uw aangifte. Het eerste deel onder de titel ‘gewestelijk’ is er voor leningen voor uw gezinswoning, het tweede deel ‘federaal’ voor ander vastgoed.

H

1 Wat als ik in de loop van het jaar verhuis?

Om het gewestelijk belastingvoordeel te claimen, moet de betaling plaatsvinden op het ogenblik dat de woning uw eigen woning is. De beoordeling ge46 / NETTO MEI 2018

>

>

>

>

VAK IX IN HET KORT De belastingvoordelen voor de gezinswoning verschillen van gewest tot gewest.

Voor het eerst ziet u alleen de codes die voor uw gewest relevant zijn.

Voor leningen aangegaan in 2017 kunnen alleen Vlamingen en Walen een belastingvoordeel in hun aangifte vragen.

Een lening voor een tweede verblijf of een investeringspand levert vaak maar een belastingvermindering op als er geen lening voor de gezinswoning meer is.

beurt dus van dag tot dag. Als u in de loop van 2017 verhuisd bent, kan het fiscale voordeel voor eenzelfde lening veranderen. Voor de periode dat het uw gezinswoning was, is er het gewestelijke belastingvoordeel. Als u er niet meer woont maar wel nog verder de lening afbetaalt, valt u - op een paar uitzonderingen na - terug op het federale voordeel. De in 2017 betaalde intresten en kapitaalaflossingen zal u dan moeten opsplitsen naargelang ze worden betaald in de periode vóór de verhuizing (gewestelijk belastingvoordeel) en erna (federaal belastingvoordeel).

ZO GEEFT U EEN NIEUWE WOONLENING UIT 2017 AAN

2 Wat als ik een deel van mijn gezinswoning voor mijn beroep gebruik of verhuur?

Alleen Vlamingen en Walen kunnen voor een nieuwe lening aangegaan in 2017 een belastingvoordeel via hun belastingaangifte vragen. In Brussel is er sinds vorig jaar een korting op de registratierechten. Tekst: Petra De Rouck

Het gewestelijke belastingvoordeel is er alleen voor het deel van de woning dat u privé gebruikt. Voor het deel van de woning dat u voor uw beroep gebruikt of verhuurt, krijgt u federale belastingvoordelen. Althans in theorie. In de praktijk zullen de kapitaalaflossingen voor het beroeps- en verhuurde gedeelte doorgaans geen voordeel meer opleveren. Waarom?

De gewestelijke belastingvoordelen hebben voorrang op de federale. Zodra de gewestelijke korf volledig is opgesoupeerd, kunt u geen voordeel meer halen uit het federale belastingvoordeel. Daardoor zullen de kapitaalaflossingen die gelinkt zijn aan het beroepsgedeelte vaak geen federaal belastingvoordeel meer opleveren. Wie zijn werkelijke beroepskosten bewijst, kan de betaalde intresten inbrengen als beroepskosten (zie blz. 32).

Geen lening meer?

Benut het langetermijnsparen Hebt u geen lening meer lopen? Dat betekent niet dat u alle belastingvoordelen misloopt. U kan uw fiscale korf vullen met een individuele levensverzekering die voldoet aan de voorwaarden voor de belastingvermindering voor het langetermijnsparen en losstaat van de financiering van een onroerend goed. De in 2017 betaalde premies geeft u aan bij de federale voordelen, in de rubriek ‘premies van de individuele levensverzekering’. Het gaat om de codes 1353-1354/2353-2354, naargelang de datum waarop u uw levensverzekering aanging.

oeveel belastingvoordeel levert een woonlening op? Het is een vraag die iedere bouw- of kooplustige zich terecht stelt. Voor wie in 2017 zijn handtekening op een leningsakte zette, verschilt het antwoord van gewest tot gewest.

H

VLAAMS GEWEST Het Vlaams Gewest ondersteunt de verwerving van een gezinswoning sinds 2016 met de ‘geïntegreerde woonbonus’. Dat belastingvoordeel is er zowel voor wie voor het eerst eigenaar wordt als voor wie al eerder vastgoed kocht. Maar de stimulans is groter voor wie geen ander vastgoed bezit.

1 Hoeveel levert de woonbonus op?

Er is een belastingvoordeel voor een basisbedrag van 1.520 euro aan intresten, kapitaalaflossingen en premies voor een schuldsaldoverzekering. Voor wie leent voor zijn ‘enige’ woning is er een verhoging van 760 euro tijdens de eerste tien jaar van de lening en van 80 euro voor wie minstens drie kinderen ten laste MEI 2018 NETTO / 47

De Belastinggids.

Nu zaterdag gratis bij De Tijd.