de
fondsenbijbel
Beleggen is het nieuwe sparen
Gert Bakelants & Frank De Mol
4 Fondsenbijbel
Inhoud Voorwoord
6
Inleiding
8
Deel 1 Beleggen in fondsen, een kennismaking
12
Deel 2 10 vragen die u zichzelf en uw bankier moet stellen I II III IV V VI VII VIII IX X
In welke activa wil ik beleggen? Welk risico wil ik nemen? Wil ik actief of passief beleggen? Kies ik voor een regelmatige uitkering of voor kapitalisatie? Doe ik het zelf of laat ik het over aan een professional? Weet ik wel waarin ik beleg? Hoe selecteer ik een goed fonds? Welke zijn de kosten? Hoe zit het met de fiscale behandeling? Waar kan ik mijn fondsen kopen?
32 37 41 43 46 47 50 53 56 65
Inhoud
5
Deel 3 12 wensen, een veelvoud aan oplossingen I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
Ik wil sparen voor mijn pensioen Ik wil dat mijn bank zelf de activaverdeling bepaalt Ik wil gespreid beleggen in andere fondsen Ik wil gewoon de markt volgen Ik wil beter presteren dan de markt Ik wil altijd een positief rendement behalen Ik wil fondsen die regelmatig een mooie coupon uitkeren Ik wil gespreid in de tijd beleggen Ik wil duurzaam beleggen Ik wil inspelen op bepaalde trends Ik wil dat mijn kapitaal beschermd is Ik wil via een levensverzekering beleggen
72 86 95 99 120 126 130 136 145 155 160 165
94 Fondsenbijbel
Andere vormen van flexibele gemengde fondsen Gemengde fondsen met focus op inkomstengeneratie: deze fondsen beleggen voornamelijk in activa die hoge interesten of dividenden opleveren, zoals hogedividendaandelen, obligaties uit emerging markets, hoogrentende obligaties, infrastructuur enzovoort. Een niet onbelangrijke categorie van fondsen, want door de lage rente zijn beleggers op zoek naar een beleggingen die jaarlijks een hogere coupon uitkeren. Absolute return-fondsen zijn fondsen die streven naar een jaarlijks positief rendement. Ze proberen niet beter te doen dan de markt. Nee, ze proberen in alle marktomstandigheden een positief rendement te halen zonder al te veel risico te nemen. Dikwijls wordt gestreefd naar een bepaald rendement boven de EONIA-rente. Dat is de 1-daagse rente tussen commerciĂŤle banken in de eurozone. Op beide vormen van flexibele fondsen komen we terug verder in dit boek.
De fondsen die door de Belgische fondsensector als favorieten naar voor werden geschoven, in alfabetische volgorde (te checken met uw bankier/adviseur of deze passen binnen uw risicoprofiel):
Gemengde flexibele fondsen Naam
ISIN-code Munt Lopende Risico Opmerking kapitalisatie kosten (1-7)
AG Life Neutral Portfolio Argenta FoF Neutraal AXA World Funds Global Optimal Income BNPP Private Flexible C D
BE6227925409 LU0476179014 LU0465917044 BE6297184416
EUR EUR EUR EUR
Carmignac Patrimoine C-Quadrat ARTS Balanced Fund Crelan Fund EconoFuture Leleux Invest Patrimonial World FoF M&G Dynamic Allocation NN (L) First Class Multi Asset Premium
FR0010135103 LU0740981344 BE6209692431 BE6269807184 GB00B56H1S45 LU1052149363
EUR 1,79% (1) EUR 0,38-3,89% EUR 1,46% EUR 2,20% EUR 1,91% EUR 1,52%
Sivek Global Medium Vector Flexible C1 (1) plus prestatievergoeding
BE0146659926 EUR LU0558384458 EUR
Bron: KIID’s fondsen en websites emittenten
2,06% 2,57% 1,45% 1,97%
1,89% 2,05% (1)
3 4 5 4 4 4 3 4 4 5 4 4
tak 23, gemengd fonds, max. 50% cash max. 85% in gemengde fondsen en aandelen aandelen en obligaties fonds van flexibele fondsen, kan tot max. 30% in derivaten beleggen max. 50% in internationale aandelen gemengd, max.60% in niet-vastrentende activa aandelen, 0-60% wereldwijd contrarian, minstens 30% in euro doel: beter doen dan Euribor op 1 maand, focus op risicobeheersing aandelen max. 65% aandelen, 0-100%
Deel 3: III - Ik wil gespreid beleggen in andere fondsen
95
III - Ik wil gespreid beleggen in andere fondsen Voor wie? Sommige fondsen beleggen in individuele aandelen en obligaties, maar er bestaan ook fondsen die beleggen in andere fondsen. Hierdoor kan u op een relatief eenvoudige manier een heel grote spreiding bekomen en hebt u toegang tot de beste fondsen.
Dakfondsen, ook wel paraplufondsen of Fund of Funds (FoF) genoemd, zijn fondsen die beleggen in andere ICB’s (Instellingen voor Collectieve Belegging). Sommige dakfondsen beleggen enkel in fondsen van de bank zelf, de zogenaamde huisfondsen, andere dakfondsen beleggen in de volgens de immitenten ‘beste’ fondsen van derde partijen (lees: andere fondshuizen). Met ruim 70 miljard euro in België (september 2017) gaat het om een erg belangrijke categorie van fondsen. Als u belegt in gemengde fondsen, belegt u in veel gevallen in andere fondsen. Noch via de fondsenzoekmachine van De Tijd, noch via Morningstar kan u selecteren op dakfondsen. Via de ICB-wijzer van BEAMA (www.beama.be/nl/icb-wijzer) kan dat wel. • Enkele voorbeelden van dakfondsen die in huisfondsen beleggen: NN (L) Patrimonial en Belfius Fullinvest. • Enkele voorbeelden van dakfondsen die hoofdzakelijk in externe fondsen beleggen: BNP Paribas Fund of Funds Flexible, AXA B Fund FoF Patrimonial en Private Invest Best Managers. Interessant zijn vooral dakfondsen die beleggen in verschillende flexibele gemengde fondsen. In het deel over de flexibele fondsen haalden we al aan dat het best is om niet al uw spaarcenten toe te vertrouwen aan één fondsbeheerder of fondsteam. Want de keuze van een beheerder is heel belangrijk. Bovendien is het niet uitgesloten dat hij eens een foute inschatting maakt, bijvoorbeeld door te vroeg of te laat het aandelengewicht af te bouwen. Door uw geld te spreiden over meerdere fondsbeheerders verlaagt u het risico.
Zijn dakfondsen duurder? Dakfondsen zijn veelal wel iets duurder dan de traditionele gemengde fondsen, die in individuele aandelen en vastrentend papier beleggen. Want bovenop de kost van het dakfonds komt de kost van de onderliggende
104 Fondsenbijbel
Toch hebben fysieke trackers doorgaans een betere tracking difference (= absoluut verschil in prestatie tussen de benchmark en de tracker over de lange termijn) dan synthetische trackers. Gaat het over minder liquide aandelenmarkten, dan zal een synthetische tracker de onderliggende index nauwgezetter volgen.
2. Origine ETF Over het fiscaal plaatje hebben we het al uitgebreid gehad in deel 2 van dit boek. Toch zetten we alle fiscale gevolgen nog eens op een rijtje. Belasting op dividenden De origine van ETF’s is van belang. Trackers kunnen van Ierse, Franse, Luxemburgse, Duitse, Amerikaanse ... origine zijn. Dit kan u afleiden uit de ISIN-code (waardecode voor elk effect). De ISIN-code bestaat uit twee letters gevolgd door 10 cijfers en/of letters. De eerste twee letters hebben betrekking op de origine van de tracker. Bij Luxemburgse trackers begint de ISIN-code met LU, bij Duitse met DE, Franse met FR, Ierse met IE, Amerikaanse met US enzovoort. Ierse en Luxemburgse trackers hebben als voordeel dat op de dividenden die ze uitkeren maar één keer bronheffing verschuldigd is, namelijk de Belgische roerende voorheffing van 30 procent. Bij trackers van andere origine is er tweemaal bronheffing van toepassing: de buitenlandse bronheffing en de Belgische roerende voorheffing.
Supertip: beleg in Franse aandelen zonder bronheffing Voor Franse aandelen zijn trackers van Europese origine (Iers, Frans, Duits …) fiscaal interessant. Omwille van dubbelbelastingverdragen die afgesloten zijn met Frankrijk is een tracker geen Franse bronheffing verschuldigd op de dividenden die ze van Franse aandelen int. Als u dan ook nog eens een kapitaliserende tracker neemt, dan kan u dus de dividenden van Franse aandelen volledig bruto innen. Goed om weten! Onder meer iShares MSCI France (ISIN: IE00BP3QZJ36) en Amundi CAC40 ETF (ISIN: FR0007080973) verkeren in dat geval.
Opgelet. Minder interessant is dan weer een tracker van Luxemburgse origine die belegt in Amerikaanse aandelen. De tracker zelf betaalt immers 30 procent Amerikaanse bronheffing op de dividenden die het ontvangt omdat er geen dubbelbelastingverdrag bestaat tussen de VS en Luxemburg. Als particulier daarentegen geniet u van de onmiddellijk verlaagde Amerikaanse bronheffing van 15 procent. Wat ook het geval is voor bijvoorbeeld een Ierse tracker die belegd is in Amerikaanse aandelen.
Deel 3: IV - Ik wil gewoon de markt volgen 105
Reynderstaks De regeling is dezelfde als voor fondsen. De taks is verschuldigd op ETF’s die volledig of ten dele belegd zijn in vastrentende producten. De roerende voorheffing van 30 procent is verschuldigd op inkomsten en/of meerwaarden uit vastrentende effecten. ETF’s die volledig in aandelen belegd zijn, worden dan ook niet geviseerd. Trackers die na 1 januari 2018 aangekocht worden en voor minstens 10 procent uit vastrentende effecten bestaan, worden geviseerd. Voor trackers die vóór 1 januari 2018 werden gekocht, is enkel de Reynderstaks verschuldigd als minstens 25 procent belegd is in vastrentende waarden. Gaat het om een synthetische tracker, ga dan ook altijd na waarin de ETF effectief belegd is. Vooral bij grondstoffen voorkomt dit verrassingen.
3. Geregistreerd of niet? Bepalend voor de beurstaks! De emittent van een tracker kan deze laten registreren in het land van verkoop. Voor België gebeurt dit bij de toezichthouder FSMA (Financial Services and Markets Authority). De registratie heeft als voordeel dat de tracker dan actief gepromoot kan worden in dat land. Is de tracker niet geregistreerd, dan kan dit niet. Maar dat betekent niet dat enkel geregistreerde trackers bij uw bank of broker verhandeld kunnen worden. De al dan niet registratie heeft ook gevolgen op het vlak van de beurstaks. Maar bij afwezigheid van de registratie bij FSMA heeft ook de al of niet registratie bij EER (Europese Economische Ruimte, bestaande uit de 28 landen van de Europese Unie, plus Noorwegen, IJsland en Liechtenstein) een impact op de beurstaks. Drie verschillende tarieven zijn mogelijk. De beurstaks geldt zowel bij de aan- als verkoop van een tracker. • 0,12 procent: voor ETF’s (GBF/bevek) die dividenden uitkeren en geregistreerd zijn in de EER, voor kapitaliserende ETF’s (GBF) die geregistreerd zijn in België en in de EER (Bevek/GBF). • 0,35 procent: enkel van toepassing op ETF’s die niet geregistreerd zijn in de EER. Het gaat hier om bv. Amerikaanse trackers, die in principe niet meer mogen verkocht worden in België. • 1,32 procent: kapitaliserende ETF’s (bevek) geregistreerd in België. Of een tracker al dan niet geregistreerd is bij FSMA kan u nagaan op de website van FSMA www.fsma.be/nl/content/instellingen-voor-collectieve-belegging. Klik op ‘Lijsten’ en vervolgens op ‘Compartimenten van de openbare instellingen voor collectieve belegging naar buitenlands recht’. Staat de tracker ertussen, dan is hij geregistreerd in België. Of de ETF als bevek of GBF (gemeenschappelijk beleggingsfonds) is opgericht kan u meestal terugvinden op de website van de emittenten.
De Fondsenbijbel. Nu zaterdag voor € 6,90 bij De Tijd.