NETTO I APRIL 2019 I N°3 I JAARGANG 13 I €6,90
Pensioengids
GRATIS TOOL BEREKEN OF EEN ZORGELOOS PENSIOEN BINNEN HANDBEREIK LIGT
Baas over uw pensioen Wat zijn de gevolgen als u
‘NOOIT MEER EEN WEKKER’ HOE RONDKOMEN ALS U ER VÓÓR UW 65STE MEE OPHOUDT?
vroeger stopt met werken?
LANDINGSBAAN & CO. ALLE MOGELIJKHEDEN OM UW CARRIÈRE VOORT TE ZETTEN TOT AAN DE PENSIOENLEEFTIJD
Netto Pensioengids
06 DE CIJFERS Over uw toekomstige pensioen nadenken is vooral een kwestie van goed rekenen. Dit zijn de cijfers die ertoe doen. 08 DE MAATREGELEN Hoever staat de regering-Michel bij het eind van de legislatuur met haar pensioenhervorming? 16 18 19 20 24 25 26 26
VROEGER STOPPEN DAN 65 Vanaf wanneer kunt u met vervroegd pensioen? Hoe zit het met het SWT, het vroegere brugpensioen? Wat loopt u mis als u vroeger stopt met werken? Welke gevolgen voor het aanvullend pensioen? Welke gevolgen voor uw pensioensparen? Hoe interpreteert u de bedragen op mypension.be? Is studiejaren afkopen interessant of niet? COLOFON NETTO
30 32 35 37
VOLHOUDEN TOT 65 Uw loopbaan eindigen met een landingsbaan. Is halftijds pensioen een interessante formule? Hoeveel pensioen als u werkt tot aan de wettelijke pensioenleeftijd? 39 Welke gevolgen voor het aanvullend pensioen? 39 Tot wanneer blijven storten voor pensioensparen? 42 44 47 50
BLIJVEN WERKEN NA 65 Wat als u uw pensioen wilt combineren met een baan? Hoe kunt u tot 6.250 euro onbelast bijverdienen per jaar? Bijverdienen in de horeca of kleinhandel met een flexi-job.
GETUIGENISSEN 14 ‘Mijn beslissing om vroeger te stoppen met werken, stuit op heel veel onbegrip.’ 28 ‘Na drie maanden in mijn volkstuintje wilde ik weer iets zinnigs doen.’ 40 ‘Nog elke dag geniet ik intensief van de vrijheid, ik zet nooit een wekker.’
Adres
Redactie Netto Tour & Taxis Havenlaan 86C bus 309 B-1000 Brussel redactie@netto.be Redactiedirecteur Isabel Albers Hoofdredacteur Stephanie De Smedt Chef Netto Sonja Verschueren Eindredacteur Jan Lodewyckx Artdirector Ilse Janssens Lay-out Willem Ravoet Redacteuren Nadine Bollen Petra De Rouck Muriel Michel Dirk Selleslagh Peter Van Maldegem Sven Vonck Illustraties Sarah Vanbelle Foto’s Siska Vandecasteele Abonnementen tel.: 0800/55.150, e-mail: abo@tijd.be
Gratis tool: Hebt u straks genoeg pensioen? Een zorgeloos pensioen? Met de Pensioencoach van De Tijd zet u de eerste stap. Deze gratis tool brengt uw financiële vooruitzichten in kaart en berekent uw pensioeninkomen in een oogwenk, of u nu 25 jaar bent of 55. Doe de test op tijd.be/pensioencoach
Advertenties Trustmedia, Tour & Taxis Havenlaan 86C bus 309 B-1000 Brussel tel.: 02/422.05.11 info@trustmedia.be Verantwoordelijke uitgever: Frederik Delaplace
VOLGENDE KEER IN NETTO MAGAZINE
Belastinggids 18 MEI BIJ DE TIJD Netto wordt waterloos en milieuvriendelijk gedrukt bij Eco Print Center.
4 / NETTO APRIL 2019
De pensioenen ontcijferd Over uw toekomstige pensioen nadenken is vooral een kwestie van goed rekenen. Op deze pagina’s staan de cijfers die ertoe doen. Tekst: Muriel Michel
45
jaar
Het aantal jaren dat u gewerkt moet hebben voor een ‘volledige’ loopbaan.
1.281€/maand
Het gemiddelde wettelijk brutopensioen van een zelfstandige.
6.300
Het aantal bruggepensioneerden jonger dan 60.
57.602,62€
Het pensioenplafond. Dat is het maximale loon dat in 2019 in aanmerking komt voor de berekening van het wettelijk pensioen.
6 I NETTO APRIL 2019
1.558€/maand
Het gemiddelde wettelijk brutopensioen van een loontrekker.
60,9
jaar
De effectieve pensioenleeftijd in België (cijfer 2017).
271,76€ bruto/jaar
Een studieperiode van 12 maanden die in december 2018 werd aangevraagd en als werknemer werd geregulariseerd, levert tegen de huidige index een extra brutopensioen op van 271,76 euro (alleenstaande) of 339,70 euro (gezinspensioen), of zo’n 22 tot 28 euro per maand.
6.250€
Het bedrag waarvoor gepensioneerden in 2019 maximaal mogen bijklussen als ze er geen belastingen op willen betalen.
1.253,95€ bruto/maand
Het bedrag van het minimumpensioen van een alleenstaande loontrekker of zelfstandige bij een volledige loopbaan.
74.500
Het aantal bruggepensioneerden in 2018.
16,5%
Het tarief waartegen uw aanvullend pensioen wordt belast als u het opvraagt vóór uw 65ste of vóór u een loopbaan van 45 jaar achter de rug hebt (in plaats van 10 procent).
15.237
Het aantal personen dat tussen 1 december 2017 en 1 januari 2019 een aanvraag indiende voor de afkoop van studiejaren.
2/3
De verhouding actieve Belgen die een pensioenspaarrekening hebben.
De minimumleeftijd om in aanmerking te komen voor een landingsbaan. Bovendien moet u een carrière van minstens 25 jaar als loontrekker op de teller hebben staan.
Het bedrag dat Belgische pensioenspaarders in 2017 gemiddeld op hun pensioenspaarrekening hebben gestort (dat was toen 67,5 procent van het wettelijk maximum).
Het aantal zelfstandigen dat na zijn 65ste blijft werken.
Het gemiddelde wettelijk brutopensioen van een ambtenaar.
jaar
634,5€
100.000 2.618€/maand
55
65
+14% en +24% jaar
De wettelijke pensioenleeftijd in België. Vanaf 2025 kunt u pas op uw 66ste met pensioen gaan. En vanaf 2030 wordt dat 67 jaar.
De gemiddelde stijging, tussen 2014 en 2017, van het pensioen van respectievelijk loontrekkers en zelfstandige vrouwen.
6.688,68€
Het maandelijkse maximumpensioen van een ambtenaar in België.
22.000€
Het (gemiddeld) bedrag van het aanvullend pensioen van de Belgen.
24.730,99€
Het minimumrecht. Voor de berekening van het pensioen gebeurt de gelijkstelling van bepaalde niet-gewerkte periodes op basis van het minimumrecht, en niet op basis van het laatste loon.
8.172€/jaar
Het maximale bedrag dat een gepensioneerde (loontrekker zonder kinderen ten laste) mag bijverdienen als hij nog geen 65 is of nog geen volledige loopbaan van 45 jaar heeft.
APRIL 2019 NETTO I 7
Getuigenis
‘De beslissing om vroeger te stoppen met werken, stuit op heel veel onbegrip’
Greta Kindt (61 jaar) · Werkte als industrieel ingenieur bouwkunde voor een studiebureau en voor de netbeheerder Infrax.
· Zette in november 2018 een punt achter haar carrière, twee jaar voor een mogelijk vervroegd pensioen.
· Geeft als vrijwilligster huiswerkbegeleiding aan niet-begeleide minderjarige vluchtelingen en is dagelijks actief voor de vzw Boeta, die investeert in de uitbouw van beter onderwijs voor kleurlingen in de townships van Zuid-Afrika.
14 I NETTO APRIL 2019
Tekst: Petra De Rouck / Foto: Siska Vandecasteele
‘I
k ben momenteel met vakantie in Marseille tot zondag.’ Dat sms-berichtje krijg ik nadat ik Greta Kindt vruchteloos probeer te bellen. ‘Nu ik niet meer werk, kan ik veel meer tijd doorbrengen in ons tweede verblijf’, legt ze uit als ik haar later thuis in Sint-Michiels-Brugge ontmoet. Greta zette in november 2018 een punt achter haar carrière, twee jaar voor een mogelijk vervroegd pensioen. ‘Het was geen evidente beslissing. Je geeft heel wat op, wetende dat je er hard voor hebt moeten knokken. Maar ik vind het de beste keuze ooit. Tegelijk besef ik dat ik nederig moet zijn dat ik financieel de mogelijkheid had om die keuze te maken.’
Door niet meer te werken, kan ik mij met vrijwilligerswerk nog méér inzetten voor wie niet zoveel geluk heeft gehad in het leven als ikzelf.
Burn-out nabij
Greta was een van de weinige vrouwen die in 1979 afstudeerden als industrieel ingenieur bouwkunde. ‘Ik ging onmiddellijk met veel enthousiasme aan de slag bij een studiebureau. Maar de bouwsector was een mannenwereld, waar ik me constant moest bewijzen. Zodra ik meeging naar een vergadering, werd ik beschouwd als de secretaresse, en niet als een ingenieur. Ook mijn man had een mooie carrière en verbleef vaak in het buitenland, wat maakte dat de opvoeding van onze zonen vaak op mijn schouders terechtkwam. De opvangmogelijkheden waren veel beperkter dan vandaag, de kosten waren nog niet fiscaal aftrekbaar en formules zoals ouderschapsverlof bestonden niet.’ ‘Op mijn 52ste was ik toe aan een nieuwe uitdaging en ben ik gaan werken voor de netwerkbeheerder Infrax - het huidige Fluvius. Het liep mis toen een collega met wie het niet matchte mijn leidinggevende werd. In 2017 was ik een burn-out nabij, maar trots weerhield me om ziekteverlof te nemen. Ik nam verlof zonder wedde. Na acht maanden werd me
verzekering kan ik pas vanaf mijn 65ste opnemen.’ ‘Mijn beslissing stuit op veel onbegrip bij vrienden, ik moet me verantwoorden. Een kritiek is dat ik veel minder pensioen zal hebben. Om dat te counteren ben ik op mypension.be gaan uitpluizen hoeveel. Ik zal vanaf mijn 65ste 1.571 euro netto per maand krijgen. Mocht ik tot mijn vervroegd pensioen op 63 gewerkt hebben, dan zou dat 1.629 euro geweest zijn. Werken tot mijn 65ste had 1.687 euro opgeleverd. Ik heb overwogen om studiejaren af te kopen, maar dat is niet rendabel. Drie studiejaren zouden me 5.628 euro kosten en nog geen 30 euro meer pensioen per maand opleveren. Vier studiejaren afkopen kost dubbel zoveel en zou me nog eens 15 euro extra opleveren.’ Vrijwilligerswerk
gevraagd een nieuw project op te starten en dat ook te coördineren. Ik smeet me zoals steeds voor de volle 100 procent. Het was een heel boeiende job; maar hij leidde ook tot heel lange dagen, veel kilometers in de auto en weinig vrije tijd. Na negen maanden kwam het besef dat de drukke job en alle hectiek niets meer voor mij waren. Ik besliste om te stoppen. Me laten ontslaan wilde ik niet.’ Kritiek
‘Ik stond op twee jaar voor mijn vervroegd pensioen, maar daarvoor kom ik nu niet langer in aanmerking. Ik moet dus nog vier jaar - tot mijn 65ste - zonder inkomen overbruggen. Ook mijn bedrijfswagen en hospitalisatieverzekering was ik van de ene dag op de andere kwijt. Voortaan ben ik wel fiscaal ten laste van mijn man, waardoor we minder belastingen zullen betalen. Ik zie dat als een beperkt inkomen. Het kapitaal van mijn groeps-
‘Toen ik begon te werken, bedroeg de pensioenleeftijd voor vrouwen 60 jaar en volstond een loopbaan van 20 jaar voor vervroegd pensioen. De overheid verbrak echter dat contract met mij als belastingbetaler door in 1997 eenzijdig de pensioenleeftijd op te trekken tot 65 jaar. In 2012 werd beslist om de pensioenleeftijd geleidelijk op te trekken tot 67 jaar en kon vervroegd pensioen maar na een loopbaan van 42 jaar.’ ‘Ik heb veel kansen gekregen, om te studeren en te werken. Ik heb dat altijd bewust gecombineerd met vrijwilligerswerk. Door niet langer te werken kan ik mij nog méér inzetten voor wie niet zoveel geluk heeft gehad in het leven als ikzelf. Omdat ik ervan overtuigd ben dat onderwijs je toekomst bepaalt, geef ik wekelijks huiswerkbegeleiding aan niet-begeleide minderjarige vluchtelingen. Bovendien ben ik twee tot drie uur per dag actief voor de vzw Boeta. Die investeert in de uitbouw van beter onderwijs voor kleurlingen in de townships van Zuid-Afrika.’ APRIL 2019 NETTO I 15
Vroeger stoppen dan 65 I Volhouden tot 65 I Blijven werken na 65
Uw loopbaan eindigen met een landing
Met een landingsbaan kunnen werknemers op het einde van hun carrière wat gas terugnemen. Maar let op: de ene landingsbaan is de andere niet. Tekst: Sven Vonck
N
u de pensioenleeftijd stelselmatig omhooggaat, zien veel mensen het niet zitten om hun carrière in hetzelfde tempo te eindigen als tijdens de beginjaren. Voor hen brengt de landingsbaan soelaas, want in een landingsbaan kiest een oudere werknemer ervoor om minder uren te presteren. Eigenlijk neemt de werknemer dan een vorm van tijdskrediet op, het zogenaamde ‘tijdskrediet eindeloopbaan’. We zetten de meest prangende vragen op een rij.
Hoeveel minder kunt u werken? Er zijn twee regimes van landingsbanen. · Er is het halftijds tijdskrediet. Wie voltijds aan de slag is en werkweken klopt van 38 uur, kan met een landingsbaan de prestaties verminderen tot 19 uur per week. Maar dat kan alleen als u minstens 3/4 aan de slag bent bij de werkgevers bij wie u minder wilt werken. 32 I NETTO APRIL 2019
Werkt u bijvoorbeeld al halftijds, dan is het niet mogelijk om ook nog eens halftijds tijdskrediet te nemen. · Een andere mogelijkheid is het tijdskrediet van het type 1/5. Hier kunt u de wekelijkse arbeidsduur verminderen met 1 dag of met 2 halve dagen per week. Dat tijdskrediet is alleen mogelijk voor wie voltijds aan de slag is, waarbij de uren ook nog eens gespreid moeten zijn over vijf dagen of meer. Wie voltijds werkt in een regime van 38 uur over 5 dagen per week kan tijdskrediet 1/5 krijgen, wie 38 uur werkt over vier dagen kan dat niet.
Welke vergoeding krijgt u? Werknemers in een landingsbaan krijgen nog altijd een loon van hun werkgever, maar dan volgens hun deeltijdse prestaties. Kiest u voor een halftijds tijdskrediet, dan zal ook uw loon met de helft dalen.
NIEUW! Boven op het loon van de werkgever kan de werknemer nog een uitkering krijgen van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA), maar vanaf 2019 alleen nog vanaf de leeftijd van 60 jaar en wanneer de werknemer er een loopbaan van minstens 25 jaar op heeft zitten als loontrekker. ‘Mensen moeten goed het onderscheid maken tussen het recht om minder uren te presteren en het recht op een RVA-uitkering. Lange tijd liepen de voorwaarden gelijk, maar dat is intussen niet langer het geval’, zegt Geert Vermeir van het juridisch kenniscentrum van de hr-dienstenleverancier SD Worx. In het ontwerp van interprofessioneel akkoord dat vorige maand werd gesloten, stellen de sociale partners overigens voor om de leeftijd van 60 jaar opnieuw te verlagen. Tot 2018 waren er immers al RVA-uitkeringen mogelijk in uitzonderingssituaties (zoals een onderneming in moeilijkheden, in herstructurering, een zwaar beroep of een lange loopbaan van 35 jaar) vanaf 55 jaar. De sociale partners willen dat opnieuw mogelijk maken: uitkeringen in de uitzonderingssituaties vanaf 55 jaar voor een 1/5-landingsbaan en 57 jaar voor de halftijdse variant. De RVA-uitkering is een forfaitair bedrag, dat niet varieert in functie van het loon. Voor het halftijds tijdskrediet gaat het om een nettobedrag van 330,44 euro voor samenwonende werknemers en 421,18 euro voor alleenwonende werknemers. De netto-uitkering voor het 1/5tijdskrediet bedraagt 153,49 euro voor samenwonende werknemers. Alleenwonende werknemers ontvangen netto 185,22 euro (zonder kinderen ten laste) of 236,09 euro (met een of meer kinderen ten laste).
werd de minimumleeftijd stelselmatig opgetrokken en intussen bedraagt de minimumleeftijd om in aanmerking te komen voor een landingsbaan 55 jaar. Bovendien moet u minstens een loopbaan van 25 jaar als loontrekker op de teller hebben staan. Hebt u er een gemengde carrière op zitten? Dan tellen de loopbaanjaren als zelfstandige of ambtenaar niet mee. Daar komt nog eens bij dat u minstens 24 maanden anciënniteit moet hebben bij uw werkgever. Mocht dat nodig zijn, dan kan in onderling overleg met de werkgever wel worden overeengekomen om die periode in te korten. Wie kiest voor het halftijds tijdskrediet moet gedurende de 24 maanden voor het begin van de landingsbaan voltijds of minstens 3/4 aan de slag zijn geweest. Kiest u voor de 1/5-landingsbaan, dan moet u gedurende 24 maanden voltijds of 4/5 in het algemeen regime van tijdskrediet actief zijn geweest.
WIST U DAT? Boven op het loon van de werkgever kan de werknemer met een landingsbaan nog een uitkering krijgen van de RVA. Maar vanaf 2019 alleen nog vanaf de leeftijd van 60 jaar en wanneer de werknemer er een loopbaan van minstens 25 jaar op heeft zitten als loontrekker.
Welke uitzonderingen zijn er? Soms is het al mogelijk om te kiezen voor een landingsbaan vanaf 50 jaar. ‘Het gaat dan wel om een uitzonderingsregime waaraan zeer strikte voorwaarden zijn gekoppeld’, zegt Vermeir. Zo kunnen werknemers vanaf 50 jaar in het regime van een landingsbaan stappen (zowel halftijds als 1/5) wanneer de onderneming in moeilijkheden zit of door een herstructurering gaat. Een halftijdse landingsbaan kan ook worden aangevraagd vanaf de leeftijd van 50 jaar wanneer de onderneming niet in moeilijkheden zit, maar wanneer de werknemer een zwaar beroep heeft uitgeoefend (minstens 5 jaar tijdens de 10 voorgaande jaren of minstens 7 jaar lang tijdens de 15 voorgaande jaren). Dat zwaar
De minimumleeftijd om in aanmerking te komen voor een landingsbaan bedraagt 55 jaar. Bovendien moet u een loopbaan van minstens 25 jaar als loontrekker op de teller hebben staan.
Wie komt in aanmerking voor een landingsbaan? Alleen werknemers uit de privésector komen in aanmerking voor een landingsbaan. De voorbije jaren APRIL 2019 NETTO I 33
Hebt u deze Netto-special bij De Tijd gemist? Koop hem nu in de krantenwinkel.
Download uw kortingbon van â‚Ź 2 op www.tijd.be/magazine, en betaal slechts â‚Ź 4,90 voor het magazine.