nett ne tto o - NOV NO EM EMB MB M BER ER 2 20 201 0 8 - MA MAAND A B BLA AD NR. NR R. 10 10 - JAAR JAAR A GAN NG 12 - €6, €6,90 90 9 0
PENSIOEN
40
TIPS VOOR EEN HOGER PENSIOEN
NIEUW Zonder zorgen met pensioen? SIMULEER MET ONZE REKENTOOLS HOE U LATER COMFORTABELER KUNT LEVEN OP TIJD.BE/PENSIOENCOACH
nettoPENSIOENGIDS
6
WAAR STAAT DE REGERING MET HAAR PENSIOENHERVORMING? Bij haar aantreden zette de regering-Michel een ambitieuze pensioenhervorming in de steigers. Hoever staat ze daarmee? En wat komt er van het systeem van zware beroepen?
8
UW PENSIOEN IN DE PRAKTIJK Hoe bouw ik pensioen op? · Hoe kan ik mijn pensioen aanvragen? · Waar vind ik een raming van mijn pensioen? · En waar vind ik een overzicht van mijn groepsverzekeringen?
netto COLOFON Adres
11
MAAK GEBRUIK VAN ONZE PENSIOENCOACH De Tijd ontwikkelde de Pensioencoach, een gratis en persoonlijke tool die uw financiële vooruitzichten in kaart brengt. Hij berekent in een oogwenk uw pensioeninkomen en geeft u onafhankelijk pensioenadvies om later comfortabel te kunnen leven. Zet vandaag de eerste stap naar een onbezorgd pensioen op tijd.be/pensioencoach.
40
TIPS VOOR EEN HOGER PENSIOEN Van ‘Ga voor een pensioenspaarfonds en níét voor een pensioenspaarverzekering’ tot ‘Spek uw groepsverzekering met bonussen’: 40 tips, netjes geordend per leeftijdscategorie, voor wie op zijn oude dag een hoger pensioen wil.
16
Redactie Netto, Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, B-1000 Brussel, redactie@netto.be Redactiedirecteur Isabel Albers Hoofdredacteur Stephanie De Smedt Chef Netto Sonja Verschueren Concept Pensioencoach Nadine Bollen Eindredacteur Jan Lodewyckx Artdirector Ilse Janssens Lay-out Willem Ravoet Redacteuren Nadine Bollen, Jasper D’hoore, Petra De Rouck, Isabelle Dykmans, Muriel Michel, Dirk Selleslagh, Caroline Sury, Peter Van Maldegem, Sven Vonck, Illustraties magazine Pieter Van Eenoge llustraties Pensioencoach Filip Ysenbaert Abonnementen tel.: 0800/55.150, e-mail: abo@tijd.be Advertenties Trustmedia, Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, B-1000 Brussel, tel.: 02/422.05.11, info@trustmedia.be Verantwoordelijke uitgever Frederik Delaplace
VOLGENDE KEER IN NETTOMAGAZINE:
UW GELD IN 2019 15 DECEMBER BIJ DE TIJD Netto wordt waterloos en milieuvriendelijk gedrukt bij Eco Print Center.
4 / NETTO SEPTEMBER 2018
INLEIDING
Bij haar aantreden zette de regering-Michel een ambitieuze pensioenhervorming in de steigers. Het blijft evenwel afwachten in welke mate de maatregelen zullen verwateren als ook een systeem van zware beroepen wordt ingevoerd. Jasper D’hoore
Waar staan we met depensioenhe
6 / NETTO NOVEMBER 2018
rvorming?
H
et verhogen van de pensioenleeftijd tot 66 jaar in 2025 en tot 67 jaar in 2030. En, behalve voor mensen met zeer lange loopbanen, geen vervroegd pensioen meer vóór 63 jaar. De pensioenmaatregelen die de federale regering bij haar aantreden aankondigde, kennen nauwelijks hun gelijke in de recente Belgische geschiedenis. De regering verantwoordt haar beleid door erop te wijzen dat ze zo de vergrijzing betaalbaar helpt te houden. De vakbonden spreken evenwel van ‘afbraakpolitiek’ en liepen storm tegen de maatregelen. Bijna even ingrijpend, maar door de complexiteit minder zichtbaar, is de hervorming van de ambtenarenpensioenen. Ambtenaren zullen studiejaren almaar minder in rekening kunnen brengen voor hun pensioen. Het privilege waardoor een grote groep ambtenaren sneller pensioenrechten opbouwt en dus sneller en met een hogere uitkering met pensioen kan, wordt afgebouwd. Ambtenaren zullen daardoor langer moeten werken voor hetzelfde of in sommige gevallen zelfs een lager pensioen. Als compensatie voor haar hervormingen beloofde de regering-Michel een systeem van zware beroepen in te voeren. Wie lang zo’n beroep heeft uitgeoefend, zou ten vroegste op 60 jaar met pensioen kunnen.
Voor de publieke sector werkte minister van Pensioenen Daniel Bacquelaine (MR) een vrij ruime lijst uit van zware beroepen - veiligheidsberoepen zoals de politie, maar ook leerkrachten staan erop. Voor de privésector zijn de gesprekken tussen de vakbonden en de werkgeversorganisaties mislukt. Bacquelaine zal zelf moeten beslissen welke beroepen als zwaar worden erkend. Het dreigt tot zeer moeilijke
Of de meerderheidspartijen uit de discussie over de zware beroepen zullen geraken, is hoogst onzeker. discussies te komen binnen de federale regering. De minister van Pensioenen argumenteert dat de nieuwe regeling sowieso een besparing oplevert tegenover het huidige systeem. Toch vrezen N-VA en Open VLD dat de pensioenhervorming voor een groot deel zal worden uitgehold. Het is nog maar de vraag of de meerderheidspartijen eruit geraken. Als ze dat niet doen, dreigt een groot deel van de hervorming van de ambtenarenpensioenen niet door te gaan. En dan blijft, zeker nadat ook al het puntensysteem voor de pensioenen werd geschrapt, van de ambitieuze plannen nog maar de helft over.
NOVEMBER 2018 NETTO / 7
INLEIDING
Hoe bouw ik pensioen op?
Of u een royaal dan wel pover pensioen krijgt, hangt af van vier factoren. Tekst: Muriel Michel
1. PROFESSIONEEL STATUUT Bent u loontrekker, zelfstandige of ambtenaar? Wie onder meerdere statuten aan de slag was, heeft recht op meerdere pensioenen.
2. LOON Hoe hoger uw loon, hoe hoger uw pensioen… maar wel tot op een bepaald punt. · Voor een loontrekker is het jaarloon dat in aanmerking komt voor de berekening van het pensioen geplafonneerd op 55.657,47 euro. Wie meer verdient, verwerft daardoor dus geen hoger pensioen. · Voor een ambtenaar wordt geen rekening gehouden met het loon van de gewerkte jaren, wel met een referentiewedde (meestal die van de laatste 10 jaar). Die referentiewedde wordt vermenigvuldigd met het aantal dienstjaren en vervolgens gedeeld door 60. ‘Het maximale geïndexeerde bedrag dat meetelt voor de berekening van het ambtenarenpensioen bedraagt 78.453,60 euro bruto per jaar (index 1,6734 op 30/06/2017) of 6.537,80 euro bruto per maand (maart 2018). · Voor zelfstandigen wordt het pensioenbedrag berekend op basis van het beroepsinkomen (het inkomen waarop sociale bijdragen werden betaald) voor elk jaar gewerkt vanaf 1984. Voor de jaren daarvoor krijgt de zelfstandige een forfaitair pensioen (186,10 euro per jaar voor een gezinshoofd en 148,88 euro voor een alleenstaande). Dat bedrag is dus voor iedereen gelijk. Wie zijn totale pensioen wil kennen, moet dus het bedrag van alle loopbaanjaren optellen.
3. DUUR VAN DE LOOPBAAN Een volledige loopbaan bedraagt 45 jaar. Wie maar 42 jaar werkt, heeft dus recht op een pensioen van 42/45ste. Vanaf 2019 wordt de zogenaamde ‘eenheid van loopbaan’ afgeschaft en zullen voor de berekening van uw pensioen ook de effectief gewerkte jaren boven 45 loopbaanjaren meetellen. Voor de berekening van 8 / NETTO NOVEMBER 2018
het pensioen wordt wel rekening gehouden met de zogenaamd ‘gelijkgestelde periodes’, zoals ziekte, werkloosheid, invaliditeit en tijdskrediet. ‘Maar bepaalde inactieve periodes van na 2016 zullen vanaf 2019 minder gunstig worden beloond in de pensioenberekening’, waarschuwt de RVA.
4. GEZINSSAMENSTELLING Als u getrouwd bent, kan een van de partners een gezinspensioen krijgen (verhoogd met ongeveer 25 procent). Maar dat kan alleen als het pensioenbedrag van het gezinshoofd hoger is dan de som van de twee afzonderlijke pensioenen. De pensioendiensten onderzoeken automatisch wat het voordeligst is. Ter info: in het pensioenstelsel van de ambtenaren bestaat het gezinspensioen niet. Volgens de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) bedraagt het wettelijk pensioen van de Belg gemiddeld 63,7 procent van zijn laatste nettoloon. Zo komt het gemiddelde pensioen van een werknemer op 1.063 euro netto per maand. Dat bedrag is sowieso onvoldoende om uw uitgaven te dekken. Om een comfortabele oude dag te hebben, zult u dus uw inkomsten moeten zien aan te vullen. Dat kan via de tweede pensioenpijler (groepsverzekering, pensioenfonds), de derde pensioenpijler (fiscaal aangemoedigd pensioensparen) en de vierde pensioenpijler (individueel sparen, vastgoed). Daar begint u maar beter zo vroeg mogelijk mee, in functie van de bewegingsruimte waarover u beschikt en uw verwachte behoeften. Met de 40 tips in dit magazine krijgt u sowieso een hoger pensioen.
1.063€/maand Het gemiddelde nettopensioen van een werknemer in België.
?
Hoe mijn pensioen aanvragen?
Hoe u uw pensioen moet aanvragen, is afhankelijk van uw statuut. Als u werknemer of zelfstandige bent en pas op de wettelijke leeftijd van 65 jaar met pensioen wilt, hoeft u niets te doen. De Federale Pensioendienst zal dan zelf (schriftelijk) contact met u opnemen, ongeveer een jaar voor uw 65ste verjaardag. Als u met vervroegd pensioen wilt, moet u zelf een aanvraag indienen. Dat kan ten vroegste één jaar voor de aanvangsdatum van uw pensioen. Bent u ambtenaar, dan moet u altijd een aanvraag doen, ongeacht of u nu tot de wettelijke pensioenleeftijd doorgaat of wat vroeger stopt. Bij een gemengde loopbaan volstaat het om één aanvraag te doen voor de verschillende statuten. U kan uw pensioen online aanvragen (via www.pensioenaanvraag.be), in een Pensioenpunt van de Federale Pensioendienst (gewestelijk kantoor) of bij de pensioendienst van uw gemeente. Voor meer info kan u ook terecht op de gratis Pensioenlijn 1765. VES
?
Waar vind ik een raming van mijn pensioen?
U vindt een raming van uw toekomstige wettelijk pensioen op de overheidswebsite mypension.be. Onder het blok ‘mijn pensioen plannen’ kan u zien wanneer u met pensioen kan en hoeveel uw pensioen dan zal bedragen. U moet zich daarvoor wel eerst aanmelden op de site. Dat kan met uw elektronische identiteitskaart (en een eID-kaartlezer) of via de identiteitsapp Itsme. Zodra u ingelogd bent, ziet u meteen wanneer u ten vroegste met pensioen kan en welk pensioenbedrag (bruto én netto) u dan maandelijks ontvangt. Bovendien vertelt de site ook tot hoelang u moet werken als u pas op de wettelijke pensioenleeftijd uw werkplunje aan de haak hangt. U ziet dan meteen het verschil in pensioen wanneer u vroeger zou stoppen. Kleine kanttekening: bij de simulatie wordt ervan uitgegaan dat u uw huidige job voortzet. VES
?
Waar vind ik een overzicht van mijn groepsverzekeringen?
Dat vindt u eveneens terug op de overheidswebsite mypension.be. Zodra u ingelogd bent, kan u onder het blok ‘mijn aanvullend pensioen’ zien bij welke werkgever(s) u een aanvullend pensioen opbouwt of heeft opgebouwd, en hoe groot die pensioenreserve al is. VES
NOVEMBER 2018 NETTO / 9
© PIETER VAN EENOGE
Als een Belg met pensioen gaat, moet hij het gemiddeld met 63,7 procent van zijn laatste nettoloon doen.
Van 31 tot 44 jaar
© PIETER VAN EENOGE
Wat is het effect op uw pensioen als u deeltijds werkt of van werkgever verandert? En wat doet u dan het best met uw groepsverzekering?
34 / NETTO NOVEMBER 2018
19 Werk altijd voltijds
E
en deeltijdse baan zal altijd minder pensioen opleveren dan een voltijdse baan. Zelfs als u met uw deeltijdse job evenveel verdient als een collega die voltijds aan de slag is.
· LAGER PENSIOEN Een eerste gevolg van deeltijds werken is dat u later minder pensioen zult krijgen. Het pensioenbedrag hangt immers af van uw loon: een lager loon wegens een deeltijdse baan levert minder pensioenrechten op. Maar ook als u veel verdient, zal uw pensioen lager uitvallen. Dat zit zo. Bij de berekening van het werknemerspensioen wordt het loon geplafonneerd: voor 2017 ligt de grens op 55.657,47 euro. Verdiende u meer, dan zal bij uw pensioenberekening alleen rekening worden gehouden met dat plafond en niet met uw werkelijke loon. Voor een deeltijdse werknemer wordt het loonplafond beperkt in functie van de arbeidsintensiteit. Daarbij wordt gekeken naar de door u gepresteerde uren in verhouding tot een voltijds werkschema. VOORBEELD Wie met een viervijfdebaan meer dan 55.657,47 euro verdient, zal maar pensioenrechten opbouwen op basis van een loon van 44.525,98 euro (vier vijfde van 55.657,47 euro).
· VERVROEGD PENSIOEN Deeltijds werken kan er ook toe leiden dat u pas later met vervroegd pensioen kan. Daarvoor moet u immers voldoende jaren op de teller hebben. Dit jaar kan een werknemer met vervroegd pensioen als hij minstens 63 jaar is én 41 jaar gewerkt heeft. Vanaf volgend jaar verstrengt de loopbaanvoorwaarde naar 42 jaar.
Een jaar wordt maar geteld als u een minimaal aantal dagen gewerkt hebt. Werknemers moeten minstens één derde van een volledig arbeidsregime of 104 voltijdse dagen in een jaar aan de slag zijn geweest. Bij ambtenaren komt dat overeen met minimaal vier voltijdse maanden. In de regeling voor zelfstandigen moeten er voor minstens twee kwartalen pensioenvormende sociale bijdragen in hoofdberoep betaald zijn. · MINIMUMPENSIOEN Ook om aanspraak te maken op een minimumpensioen moet u voldoende gewerkt hebben. Een minimumpensioen is er voor mensen die, in vergelijking met hun carrière, een te laag pensioenbedrag krijgen: dat wordt dan aangevuld met een supplement. Een van de voorwaarden is dat u minstens 30 jaar als werknemer of zelfstandige gewerkt hebt, met elk kalenderjaar minimaal 208 voltijdse dagen (strikt criterium) of minimaal 156 voltijdse dagen (soepel criterium). Ambtenaren moeten minstens 20 dienstjaren hebben en nog in dienst zijn net voor ze met pensioen gingen, behalve in het geval van een pensioen wegens lichamelijke ongeschiktheid. Bovendien moeten de prestaties minstens 50 procent uitmaken van een voltijds ambt. PDR
Een deeltijdse job leidt altijd tot een lager pensioen. NOVEMBER 2018 NETTO / 35
Hebt u deze Netto-special bij De Tijd gemist? Koop hem nu in de krantenwinkel.
Download uw kortingbon van â‚Ź 2 op www.tijd.be/magazine, en betaal slechts â‚Ź 4,90 voor het magazine.