netto - JANUARI 2018 - MAANDBLAD NR. 1 - JAARGANG 12 - €6,90
AANDELENGIDS ANDELEN
HELP, DE RENTE STIJGT!
HOE UW PORTEFEUILLE WAPENEN TEGEN RENTESTIJGING IN 2018?
+60
BELGISCHE AANDELEN OM IN DE GATEN TE HOUDEN
netto AANDELENGIDS HOE UW PORTEFEUILLE WAPENEN TEGEN EEN RENTESTIJGING IN 2018?
6 Einde goedkoop geld? De Europese Centrale Bank koopt sinds begin januari de helft minder obligaties. Leidt die afbouw tot een sterke stijging van de langetermijnrente? En wat zijn de gevolgen voor de aandelenmarkten? 9 Vergeef ons onze schulden De stijgende rente kan bedrijven met veel schulden pijn doen. Moeten de AB InBev’s en Ontex’en op Euronext Brussel zich zorgen maken? 12 Welke banken vallen uit de boot?
BELEGGERS EN HUN TIPS 18 ‘Met mijn beurswinsten kocht ik twee maatpakken’ De beleggingstips van Christophe Beghin, een 25-jarige handelsingenieur die al vier jaar belegt. 24 ‘Veel aandelen bezit ik al meer dan 20 jaar’ De beleggingstips van Willy Doom, een 68-jarige gewezen vakbondsafgevaardigde die al 35 jaar belegt.
Een wat hogere rente doet amper iets af aan de aantrekkelijkheid van stevige dividendaandelen. Hoe vindt u die dividendentoppers? 16 Vastgoedvennootschappen: de stresstest Vastgoedaandelen behoren bij de meest rentegevoelige aandelen, zo wordt gezegd. Wat zou er gebeuren mocht de Belgische tienjaarsrente dit jaar verdubbelen? We deden de test. 19 Beleggers als melkkoe Met de stelselmatige verhoging van de roerende voorheffing en de effectentaks lijkt het alsof beleggen voor de overheid het nieuwe roken is. 22 Alles op het spel
Al het nieuws over uw aandelenportefeuille 24 uur per dag via www.tijd.be/marktenlive 4
netto JANUARI 2018
Redactie Netto, Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, B-1000 Brussel, redactie@netto.be Redactiedirecteur: Isabel Albers
Chef Netto Sonja Verschueren Eindredactie Jan Lodewyckx
60
Artdirector Ilse Janssens Lay-out Willem Ravoet
AANDELEN OM IN DE GATEN TE HOUDEN Alle aandachtspunten, belangrijke afspraken én contactgegevens van de Belgische aandelen die door de lezers van De Tijd het intensiefst gevolgd worden. Onmisbaar voor wie zijn beleggingen perfect wil voorbereiden. Blz. 25
De Belegger Gert Bakelants Frank De Mol Geert Smet Marc Brems Youry Huygen Matthias Nuttin Anne Vandenbulcke Redacteuren Christophe De Rijcke Jehan Goffin Koen Lambrecht Serge Mampaey Kurt Vansteeland Wouter Vervenne Sven Vonck Sven Watty Illustraties Annelien Smet Fotograaf Emy Elleboog
Wie de 10.000 euro prijzengeld wegkaapt, is nog geen uitgemaakte zaak. Maar zeker is dat de winnaar van de Beursrally van De Tijd zijn hoofd boven het maaiveld moet uitsteken om het verschil te maken.
VOLG UW AANDELEN LIVE
Adres
Hoofdredacteur Stephanie De Smedt
Niet alle banken zullen kunnen profiteren van de stijgende rente. Een tour d’horizon, van Ageas tot KBC. 14 Gezocht: dividendentoppers
netto COLOFON
Abonnementen tel.: 0800/55.150, e-mail: abo@tijd.be Advertenties Trustmedia, Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, B-1000 Brussel, tel.: 02/422.05.11, fax: 02/422.05.10, info@trustmedia.be
VOLGENDE KEER IN NETTO MAGAZINE:
BOUW/IMMOGIDS 24 FEBRUARI BIJ DE TIJD
Verantwoordelijke uitgever Frederik Delaplace Netto wordt waterloos en milieuvriendelijk gedrukt bij Eco Print Center.
Renteklimaat I Schulden I Banken I Dividenden I Vastgoed I Belastingen I Beursspel I Fiches
Is einde van goedkoop geld in zicht? Als Mario Draghi iets zegt of doet, luisteren beleggers. Zijn Europese Centrale Bank (ECB) koopt sinds begin januari de helft minder obligaties. Leidt die afbouw van de stimulus tot een sterke stijging van de langetermijnrente en wat zijn de gevolgen voor de aandelenmarkten? Tekst: Wouter Vervenne
H
et tijdperk van de zeer lage langetermijnrente heeft in 2017 een verlengstuk gekregen. Veel obligatiespecialisten voorspelden een jaar geleden een duidelijke rentestijging, maar ze kregen ongelijk. De rente op tienjarige Belgische staatsobligaties schommelde bijna het hele jaar tussen 0,5 en 1 procent en sloot eind december op 0,64 procent, nauwelijks hoger dan eind 2016. De aanhoudend lage rente is vooral een gevolg van het soepel monetair beleid. De ECB koopt massaal obligaties en belooft de kortetermijnrente pas te verhogen geruime tijd nadat de obligatieaankopen zijn stopgezet. Dat beleid moet de economische groei en vooral de te lage inflatie opkrikken. De nationale centrale banken van de eurozone pompten in 2017 meer dan 700 miljard euro in de economie om de langetermijnrente laag te houden. Ze kochten net als de vorige jaren vooral staatsobligaties. De obligatieaankopen waren wel minder omvangrijk dan in 2016, omdat Frankfurt het aankoopbedrag in april verlaagde van 80 naar 60 miljard euro per maand. ECB-voorzitter
6
netto JANUARI 2018
Mario Draghi zei dat een afbouw van de stimulus gerechtvaardigd was omdat het deflatierisico is verdwenen. Hoewel de economische groei versnelde naar het hoogste peil in tien jaar heeft de ECB nog werk op de plank. De inflatie was in 2017 voor het vijfde jaar op rij lager dan de doelstelling van ‘minder dan maar dicht bij 2 procent’. Hoewel de ECB de geldkraan een klein beetje dichtdraaide, bleef de stimulus voldoende om een flinke rentestijging te voorkomen. De voortdurende obligatieaankopen doen immers de schaarste aan staatsobligaties steeds meer toenemen. De ECB kocht sinds begin 2015 voor bijna 1.900 miljard euro overheidspapier. Dat groot pakket obligaties in vaste handen ondersteunt de koersen en drukt de rente. Het valt op dat de langetermijnrente in 2017 stabieler was dan de twee vorige jaren. Toch schoot de rente enkele keren omhoog. De renteklim in het begin van het jaar was vooral een gevolg van het aantreden van Donald Trump. De nieuwe Amerikaanse president had tijdens de verkiezingscampagne een forse belastingverlaging en een groot investe-
tu ss W e 0, n B e z 4 elg ie pr ië n oc e he en n t r KB tp Du en CEC un it tev O NO t. sla er O M nd sc JO H AN sti hil VA jg N en GO M na PE L ar ringsprogramma beloofd. Het vooruitzicht van een stimulus deed niet alleen in de VS maar ook in Europa de rente stijgen. Maar vrij snel bleek dat de uitvoering van de verkiezingsbelofte meer tijd vergde dan verwacht.
Mario Draghi Draghi zelf zorgde eind juni voor een nieuwe opstoot van de rente. Hij zei in een toespraak in het Portugese Sintra dat alle tekenen wijzen op een sterker en breder economisch herstel. Die uitspraak leidde tot speculatie dat de ECB sneller dan verwacht haar obligatieaankopen zou verminderen. Frankfurt was verbaasd over de sterke marktreactie en probeerde snel de schade te beperken. Verscheidene ECB-bestuurders beklemtoonden dat de ECB maar zeer geleidelijk haar stimulus zou afbouwen. ‘Ons beleid moet geduldig, hardnekkig en voorzichtig zijn’, was de boodschap. De ECB besefte na de verwarring over haar boodschap in Sintra dat ze beter moest communiceren wanneer ze haar plannen voor het volgende jaar zou aankondigen. Draghi liet in oktober in de marge van de jaarvergadering van het Internationaal Monetair Fonds uitlekken dat de ECB vanaf januari 2018 de obligatieaankopen zou halveren tot 30 miljard en die obligatieaankopen met minstens negen maanden zou verlengen tot en met september 2018.
Rente naar 1 procent? Een paar weken later volgde de formele beslissing. Beleggers reageerden opgetogen. Ze hadden meer aandacht voor de verlenging van het JANUARI 2018
netto 7
Renteklimaat I Schulden I Banken I Dividenden I Vastgoed I Belastingen I Beursspel I Fiches
Beurswedstrijden zijn voor waaghalzen Wie op 26 januari de 10.000 euro aan prijzengeld van de Beursrally van De Tijd wegkaapt, is nog geen uitgemaakte zaak. Wel kunnen we u meegeven dat de winnaar stalen zenuwen nodig had om het verschil te maken. Over twee weken wordt een zeer risicovolle strategie beloond. Tekst: Sven Watthy
22
netto JANUARI 2018
TIP! Om in een periode van 10 weken te zegevieren mag je niet rekenen op de ‘brave’ aandelen.
O
p nieuwjaarsdag, met nog vier weken Beursrally te gaan, werd de competitie overhoopgegooid door één aandeel. Wie Argenx niet had opgepikt in de eerste twee weken van de wedstrijd, leek er al aan voor de moeite. Het biotechbedrijf maakte goede onderzoeksresultaten bekend, waarna het aandeel in vier beursdagen tijd in waarde verdubbelde. Het was de meest markante kattensprong van een aandeel in 2017. Wie van de 11.000 deelnemers het maximumbedrag - 10 procent van zijn portefeuille volgens de spelregels - in dat bedrijf had gestopt, rukte zo stevig op in de top 100 dat die weken later nog altijd bevolkt werd door Argenx-believers. Het illustreert perfect wat collega Serge Mampaey aanstipte in de wisselcolumn van de bekende deelnemers. ‘In een beurswedstrijd moet je niet zoeken naar ondergewaardeerde bedrijven die je de tijd gunt om te groeien, om met mooie resultaten naar buiten te komen en om hun dividenden op te trekken’, stelde hij. Om in een periode van 10 weken te scoren kozen de toppers in de ranking voor tradersaandelen die erom bekendstaan dat ze wild heen en weer swingen. Wie die aandelen op het juiste moment koopt of verkoopt, kan zijn (virtueel) vermogen grote sprongen laten maken. Het verwondert dus niet dat namen als Euronav, Exmar, Agfa en Nyrstar op de radar van zowat iedereen in de top 100 stonden. Maar denk niet dat u noodzakelijk veel moest handelen om in de kopgroep van de Beursrally te geraken. Zo viel de eerste weekwinnaar al snel terug, om vijf weken later weer in de top vijf te verschijnen. Hij had in die tijd 13 keer posities aangekocht of verkocht, inclusief de 10 kooporders op de eerste dag van de Beursrally. Elders in de top 20 stond een deelnemer die al 60 trades had uitgevoerd. U hoeft vast maar één keer te raden welk aandeel in beide portefeuilles de beste prestatie had neergezet.
Kattensprong Dat de nieuwsgedreven biotechsector schichtige beurskoersen veroorzaakt, is geen geheim. Rond de jaarwisseling hadden namen als Ablynx, Galapagos en Argenx vooral voor winnaars gezorgd. Zij bevolkten de bovenste regionen van de rangschikking. Op de redac-
tie verbaasde het niemand dat de collega die zijn portefeuille tjokvol biotech had gestoken op nieuwjaarsdag het redactieklassement aanvoerde. Kort na Nieuwjaar was het weer prijs: Tigenix kreeg net voor het weekend een overnamebod van zijn Japanse partner Takeda binnen. De overnameprijs per aandeel lag ruim 80 procent boven de beurskoers voor de aankondiging. De kattensprong van het aandeel was dan ook van die grootteorde. Begin deze week was het opnieuw zover. Het Deense farmabedrijf Novo Nordisk maak-
Dat de nieuwsgedreven biotechsector schichtige beurskoersen veroorzaakt, is geen geheim. te een overnamebod op het Gentse Ablynx bekend. Het dacht daarmee de onderhandelingen open te breken, nadat Ablynx binnenskamers datzelfde bod had geweigerd. De Belgen hielden voet bij stuk, waardoor beleggers begonnen te dromen van een verhoogde biedprijs. Resultaat: het aandeel Ablynx zoefde het bod rakelings voorbij, en won in twee handelsdagen zo’n 60 procent. We kunnen nog wel meer biotechnamen opsommen die hun eigenaars lieten cashen met zo’n lucratieve beursexit. Er zijn ook genoeg voorbeelden van koersen die even snel naar beneden donderden toen hun belangrijkste potentiële geneesmiddel niet bleek te werken. Voor collega Serge Mampaey was het twee keer prijs: hij viste Argenx tijdig op en gokte op Tigenix één dag voor de Europese regulator al dan niet zijn goedkeuring zou geven voor het geneesmiddel tegen anale fistels bij patiënten met de ziekte van Crohn. Dat lokte drie weken later een overnamebod uit, en lanceerde onze collega richting top 20. Met Ablynx kon u moeilijker het verschil maken. Van bij het begin was dat het populairste aandeel in de beursrally. Rond de jaarwisseling hadden bijna 3.200 deelnemers het bedrijf in portefeuille.
BEURSRALLY Naam
Percentage
1 Freddy Kilowatt 22,7%
Resultaat In €
11.779
2 siReZz
22,6%
11.764
3 Steve velo
21,8%
11.319
4 juoli
21,5%
11.166
5 AllWeather
21,4%
11.103
6 Hermanator
21,2%
11.037
7 TURBO
20,7%
10.761
8 neo
20,6%
10.720
9 Django
20,3%
10.572
10 4Belle
20,1%
10.459
11 popolleke
20,1%
10.458
12 doc480
19,7%
10.268
13 Share investor
19,5%
10.126
14 Wouwie
19,4%
10.083
15 Hortibelg
19,3%
10.045
16 Prix de cours
19,2%
9.997
17 Specuklaas
19,1%
9.957
18 Jean Luc
19,1%
9.944
19 godopaarde
19,1%
9.925
20 Erwin
19,0%
9.902
Stand op oudejaarsavond
11.000 11.000 deelnemers proefden van de beurs met de virtuele beleggerswedstrijd van De Tijd. JANUARI 2018
netto 23
60
AANDELEN DOORGELICHT
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
25
AB INBEV 29 ABLYNX 29 ACKERMANS & VAN HAAREN 30 AEDIFICA 30 AGEAS 31 AGFA-GEVAERT 31 ATENOR 32 BARCO 32 BEFIMMO 33 BEKAERT 33 BPOST 34 BREDERODE 34 CELYAD 35 CFE 35 COFINIMMO 36 COLRUYT 36 DECEUNINCK 37 D’IETEREN 37 ECONOCOM 38 ELIA 38
netto SEPTEMBER 2017
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
EURONAV 39 EVS 39 EXMAR 40 FAGRON 40 GALAPAGOS 41 GBL 41 GIMV 42 GREENYARD 42 IBA 43 JENSEN-GROUP 43 KBC 44 KINEPOLIS 44 LOTUS BAKERIES 45 MELEXIS 45 MIKO 46 NBB 46 NYRSTAR 47 ONTEX GROUP 47 ORANGE BELGIUM 48 PICANOL 48
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
PROXIMUS 49 REALDOLMEN 49 RECTICEL 50 RESILUX 50 RETAIL ESTATES 51 ROULARTA 51 SIOEN 52 SIPEF 52 SOFINA 53 SOLVAY53 TELENET 54 TER BEKE 54 TESSENDERLO 55 THROMBOGENICS 55 TIGENIX 56 TINC 56 UCB 57 UMICORE 57 VAN DE VELDE 58 WDP 58
1 AB INBEV |
www.ab-inbev.com ISIN-code: BE0974293251 Einde boekjaar
Activiteit AB InBev is wereldwijd de grootste bierproducent. Meer dan de helft van de omzet komt uit groeimarkten, vooral Latijns-Amerika. Het Belgisch-Braziliaanse bedrijf heeft een gamma opgebouwd van meer dan 500 bieren, met als wereldwijde merken Stella Artois, Budweiser en Corona. Internationaal scoren onder meer Beck’s, Leffe en Hoegaarden goed. In België en Nederland is Jupiler het belangrijkste merk.
Investor relations Mariusz Jamka Investor.Relations@ab-inbev.com +32 (0)16 276 888
Aandeelhouders Stichting (34,3%) EPS Participations (6,7%) BRC (1,9%)
Agendapunten 1/3/2018: jaarresultaten 9/5/2018: kwartaalupdate Q1 26/7/2018: halfjaarresultaten 25/10/2018: kwartaalupdate Q3
2012
Resultatenrekening (in duizend USD) Omzet 39.758.000 (R)ebitda 15.525.000 Nettowinst 7.160.000
2013
2014
2015
2016
2017 (e)
43.195.000 17.188.000 14.394.000
47.063.000 18.542.000 9.216.000
43.604.000 16.839.000 8.273.000
45.517.000 16.753.000 1.241.000
56.917.000 21.953.000 7.687.000
Cijfers per aandeel (in euro) Nettowinst Brutodividend (R)ebitda Boekwaarde
3,49 1,70 7,53 19,49
3,71 2,05 8,03 22,60
4,06 3,00 8,48 27,44
4,55 3,60 9,27 22,89
0,68 3,60 9,26 39,42
3,25 3,80 9,90 30,75
Ratio’s Koers/winst Hoogste Laagste Bedrijfsmarge (in %) EV/ebitda Schuldgraad (in %)
20,36 13,21 34,05 8,72 96,57
21,46 17,10 34,26 12,28 106,23
23,37 17,03 32,53 12,15 93,97
27,28 19,27 31,58 14,40 100,11
n.r. n.r. 29,17 19,22 151,32
33,88 28,66 31,01 15,00 150,04
Koersgrafiek op 2 en 10 jaar (koers: 93,13 EUR)
Koersreturn 1 jaar 5 jaar 10 jaar
120
Algemene vergadering
110
25 april 2018
100
Aandachtspunten 2016
80
2017
Hoogste Laagste koers koers
150
71,05 79,60 94,89 124,20 119,60 110,10
2012 2013 2014 2015 2016 2017
120 90 60 30 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17
Marktkapitalisatie 188.048.096.000 Gem. dagvolume 1.361.000 Beta 1,35
90
De komende jaren mag een hogere ebitda worden verwacht, onder meer door een herstel in Brazilië en de synergievoordelen uit de overname van SABMiller. Door die overname torst de bierbrouwer wel een hoge schuldenlast. Toch komt het aantrekkelijke dividend niet in het gedrang, al zal een eventuele dividendverhoging de komende jaren wellicht beperkt zijn.
2 ABLYNX |
-7,88% +41,66% +161,34%
0
46,10 63,44 69,14 87,73 92,13 93,13
Aandelen publiek 39% Hoofdzetel Brouwerijplein 1 3000 Leuven
www.ablynx.com ISIN-code: BE0003877942
Activiteit Dit Gentse biotechnologiebedrijf ontwikkelt zogenaamde nanobody’s (eiwitten afgeleid van de antilichamen van lama’s), waarmee menselijke ziektes zoals gewrichtsontstekingen, bloedziekten, kanker en ademhalingsziekten behandeld kunnen worden.
Investor relations Lies Vanneste lies.vanneste@ablynx.com +32 (0)9 262 01 37
Aandeelhouders Van Herk Investments (8%) FMR (8%) Baker Bros (5%) Perceptive Advisors (5%)
Einde boekjaar
2012
Resultatenrekening (in duizend euro) Omzet 26.727 Nettoresultaat -28.508 Cashverbruik 21.100 Kaspositie 62.767
2013
2014
2015
2016
2017 (e)
35.942 -19.470 20.000 200.370
49.297 -12.700 34.100 206.200
77.500 -54.500 67.200 236.200
85.200 -1.087 72.200 235.400
53.000 -65.189 69.000 390.000
ABLYNX Product Vobarilizumab
Behandeling
Fase 1
Fase 3
Commercialisatie
Reumatoïde artritis Lupus
Agendapunten
ALX-0171
RSV (virale longinfectie)
22/2/2018: jaarresultaten 17/5/2018: kwartaalupdate Q1 30/8/2018: halfjaarresultaten 14/11/2018: kwartaalupdate Q3
Caplacizumab
TTP (zeldzame bloedziekte)
Koersgrafiek op 2 en 10 jaar (koers: 20,72 EUR)
Algemene vergadering 26 april 2018
25
Aandachtspunten
20
Ablynx sloeg een vijandig overnamebod van Novo Nordisk af, dat bereid is 2,6 miljard euro te betalen. Het bedrijf is ook volop bezig met de voorbereiding van de nakende marktlancering van caplacizumab, een middel tegen de bloedziekte TTP. Door de beursgang op Nasdaq beschikt Ablynx over voldoende cash voor minstens drie jaar. Volgend jaar zal het bedrijf iets meer cash verbruiken dan in 2017.
Fase 2
15
Koersreturn 1 jaar 5 jaar 10 jaar
+96,03% +254,19% +196,00%
2016
2017
25 20 15 10 5 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17
0
Gem. dagvolume 225.100 Beta 1,26
10 5
Marktkapitalisatie 1.548.219.120
Hoogste Laagste koers koers 2012 2013 2014 2015 2016 2017
5,86 8,27 10,00 16,10 15,91 20,81
2,41 5,73 7,00 9,00 8,35 10,27
Aandelen publiek 100% Hoofdzetel Technologiepark 21 9052 Gent/Zwijnaarde
JANUARI 2018 netto 29
Hebt u deze Netto-special bij De Tijd gemist? Koop hem nu in de krantenwinkel.
Download uw kortingbon van â‚Ź 2 op www.tijd.be/magazine, en betaal slechts â‚Ź 4,90 voor het magazine.