Oorlog Sloeg u in paniek of bewaarde u uw cool?
Bijlage bij De Tijd l DE TIJD donderdag 28 april 2022
Heeft uw private bank meer weg van een politieagent? Wat moet u weten over de nieuwe Europese regels die peilen naar de duurzaamheid van uw beleggingsportefeuille? En wat schuilt onder de motorkap bij Delen Private Bank. Het zijn maar enkele van de ingrediënten in deze bijlage.
© PIETER VAN EENOGE
P3
Private banking
Nu wordt het persoonlijk ADVERTENTIE
Stefan rekent op zijn bankagent, die hem begrijpt en zijn uitdagingen kent. Met een eenvoudige totaaloplossing op maat laat Stefan zijn vermogen verder groeien of haalt hij een inkomen uit zijn vermogen. Om zijn successie te regelen, doet hij een beroep op persoonlijk advies van experts. Stefan is gerust: hij krijgt elke 3 maanden een gedetailleerd rapport en wordt uitgenodigd voor een opvolgingsgesprek. Zo heeft hij tijd voor wat hij écht graag doet. DELEGIO PRIVILEGE SERVICE AL VANAF 100.000 EURO Ontdek de exclusieve oplossing voor uw vermogen.
axabank.be/privilege-service AXA Bank Belgium nv maakt deel uit van de Crelan Groep - Sylvain Dupuislaan 251, 1070 Anderlecht • TEL 03 286 66 00 • www.axabank.be/contact BIC: AXABBE22 • IBAN BE67 7000 9909 9587 • KBO nr.: BTW BE 0404 476 835 RPR Brussel • FSMA 036705 A
DE TIJD DONDERDAG 28 APRIL 2022
3
Private banking
‘Russische invasie leidt niet tot verkoopgolf’ De oorlog in Oekraïne heeft bij vermogende beleggers niet geleid tot paniek of massale verkopen. Sommige beleggers hebben zelfs aandelen bijgekocht, blijkt uit een rondvraag van De Tijd. ‘Er treedt een zekere gewenning op.’
WOUTER VERVENNE
BEL20 IN PUNTEN
T
wee jaar na het begin van de coronacrisis worden beleggers opnieuw geconfronteerd met een grote, onverwachte schok. De inval van het Russische leger in Oekraïne heeft geleid tot volatiliteit op de financiële en grondstoffenmarkten. De oorlog heeft de grondstoffenprijzen verder doen stijgen, waardoor de inflatievrees groeit en de centrale banken sneller dan verwacht hun monetair beleid verstrakken. Daardoor is de Belgische tienjaarsrente fors gestegen. Ze was begin deze week bijna 70 basispunten hoger dan net voor de start van de invasie op 24 februari (zie grafiek). De aandelenmarkten daalden eerst, maar herstelden snel. De Bel20 noteert zelfs 4 procent hoger. ‘De klanten namen bij het uitbreken van de oorlog een eerder voorzichtige en afwachtende houding aan’, zegt BNP Paribas Fortis. ‘Van een verkoopgolf is geen sprake.’ KBC merkt op dat de grote meerderheid van de klanten door de pandemie al volatiliteit op de markt heeft ervaren. ‘Er treedt een zekere gewenning op.’ Andere banken melden gelijkaardige reacties. Belfius: ‘Onze klanten hielden het hoofd koel in maart 2020 en nu opnieuw.’ ING laat weten dat alleen enkelingen een groot deel van de portefeuille verkopen of volledig uit de markt stappen. Hetzelfde is te horen bij Degroof Petercam en KBC. Meerdere banken melden wel dat sommige klanten bezorgd waren en hen contacteerden met vragen. CapitalatWork en ING zeggen dat de bezorgdheid vergelijkbaar is met die van bij het begin van de pandemie. De klanten van Van Lanschot en Nagelmackers maken zich minder zorgen. Beide private banken merken op dat ze minder vragen krijgen dan bij het begin van de coronacrisis.
4.250 4.000 3.750
2022
f
m
3.500
a
Bron: Thomson Reuters Datastream
BELGISCHE TIENJAARSRENTE IN PROCENT
1,5 1,0 0,5
2022
f
m
a
0,0
©
PIE TE R
VA N
EE NO GE
Bron: Thomson Reuters Datastream
de langetermijnrente de jongste maanden flink is gestegen. Ze verkiezen doorgaans korte looptijden, omdat die obligaties bij een verdere rentestijging beter standhouden. ‘Obligaties van groeilanden bieden kansen en de vergoeding van ‘high yield’ obligaties (rommelobligaties) is weer op een aanvaardbaar niveau beland’, zegt Belfius. Van Lanschot behoudt staatsobligaties in de portefeuilles omdat die een ‘bufferfunctie’ hebben.
Munten
Communicatie Veel banken hebben bij de start van de oorlog proactief hun communicatie naar de klanten opgevoerd. Doorgaans stellen klanten in adviserend beheer meer vragen dan klanten in discretionair beheer. In adviserend beheer beheert een klant zelf zijn portefeuille met advies van de bank. Een klant in discretionair beheer laat zijn portefeuille beheren door de bank. Bij KBC is het beheerde vermogen ongeveer gelijk verdeeld tussen discretionaire en adviserende formules. Bij Degroof Petercam opteert slechts een klant op de acht voor discretionair beheer. ‘Veel klanten hebben van de koersdaling gebruikgemaakt om hun aandelenposities te versterken’, zegt Deutsche Bank. Ook bij BNP Paribas Fortis hebben sommige klanten hun aandelenposities verhoogd. De bank zag bij klanten ook een ‘beduidende’ stijging van de aankoop van goudtrackers. Bij KBC hebben de meeste klanten hun portefeuille slechts licht aangepast. ‘Meestal gaat het over een afbouw van de beursweging.’ Dat betekent dat het gewicht van aandelen en aandelenfondsen is verlaagd. ING, Degroof Petercam en Nagelmackers hebben in het aandelenluik van
4.500
De Amerikaanse, Nieuw-Zeelandse en Australische dollar, de Noorse kroon en de Braziliaanse real profiteren van de duurdere grondstoffen. CapitalatWork
BNP Paribas Fortis zag bij klanten een ‘beduidende’ stijging van de aankoop van goudtrackers.
de portefeuilles die ze zelf beheren het gewicht van Europa wat afgebouwd en dat van de VS verhoogd. De Europese economie is kwetsbaarder, omdat zij een grote netto-importeur van olie en gas is. ‘Wij hebben de blootstelling aan aandelen met een hoge beta en aan small- en midcaps afgebouwd ten voordele van aandelen met een lagere beta’, zegt BNP Paribas Fortis. Een aandeel met een hoge beta schommelt meer dan het beursgemiddelde, en omgekeerd. ‘We versterkten ook lichtjes onze beleggingen die als een vluchtheuvel kunnen fungeren, zoals Amerikaanse overheidsobligaties.’ Deutsche Bank verminderde het gewicht van aandelen in de portefeuilles. ‘Tegelijk maakten we de portefeuilles defensiever door meer te beleggen in waardeaandelen en minder in groeiaandelen.’ Capitalatwork zegt dat een aanpassing van de strategie niet nodig was. ‘We waren goed voorbereid op de grootste bekommernis van vandaag: inflatie. We beleggen in inflatiegelinkte obligaties en in aandelen, die beide een goede bescherming zijn tegen inflatie.’ De meeste banken beleggen nog altijd minder dan normaal in obligaties, hoewel
CapitalatWork beklemtoont het belang van een internationaal gediversifieerde obligatieportefeuille. ‘We raden aan internationaal sterk te spreiden, weg uit de eurozone. Munten als de Australische, Nieuw-Zeelandse en Amerikaanse dollar, de Noorse kroon en de Braziliaanse real zullen profiteren van de geopolitieke toestand en van de schaarste op de grondstoffenmarkten.’ De forse prijsstijging van energie en andere grondstoffen heeft de aandacht voor duurzaamheid aangewakkerd. ‘Duurzaamheid heeft aan geloofwaardigheid gewonnen’, zegt Belfius. CapitalatWork merkt op dat klanten anders dan vroeger naar duurzaamheid kijken. Maar de impact op de samenstelling van de portefeuilles lijkt relatief beperkt. Deutsche Bank ziet weinig of geen effect. Bij Nagelmackers is de houding van klanten tegenover duurzame beleggingen de jongste maanden niet veranderd. ‘De meeste klanten hadden al duurzame beleggingen, maar we merken dat ze er nog iets meer voor openstaan’, signaleert KBC. ‘Duurzame beleggingen worden ook bekeken vanuit de vraag naar een grotere energieonafhankelijkheid in Europa door het gebruik van duurzame-energiebronnen. Bovendien hebben de meeste olie- en gasbedrijven een mooie rit achter de rug. Sommige klanten bouwen die positie af en kiezen voor een meer future proof alternatief.’
DE TIJD DONDERDAG 28 APRIL 2022
4
Private banking
Beslis zelf hoe duurzaam uw portefeuille is Begin augustus worden nieuwe Europese regels van kracht die uw bankier verplichten naar uw behoefte aan duurzame beleggingen te peilen en uw portefeuille daarmee in overeenstemming te brengen.
PETER VAN MALDEGEM
S
inds de invoering van de Europese richtlijn Markets in Financial Instruments Directive (MiFID) in 2007 mag uw bank of makelaar u geen financieel product meer verkopen zonder dat hij uw risicoprofiel kent en weet hoeveel kennis over en ervaring u op de financiële markten hebt. Pas nadat u een uitgebreide vragenlijst hebt ingevuld, kunt u een beleggingsproduct kopen. Dat moet in lijn liggen met uw risicoprofiel. Op 3 januari 2018 werd een verscherpte versie van de richtlijn van kracht onder de naam MiFID II. De gevolgen waren onder meer strengere regels voor de verkoop van complexe producten, striktere procedures om de juiste producten bij het gepaste doelpubliek te krijgen en een grotere transparantie over de kosten. Jaarlijks ontvangt u van uw bank een kostenoverzicht van alle beleggingsproducten die u bij uw bank aanhoudt. De financiële wereld maakt zich op voor enkele amendementen op MiFID II, waardoor banken en makelaars ook moeten peilen naar uw behoefte aan duurzame beleggingen. Als alles volgens de planning verloopt, worden die nieuwe regels op 2 augustus van kracht. Ze stellen dat de nieuwe duurzaamheidsvoorkeuren deel moeten uitmaken van de volgende update van het risicoprofiel van de cliënt na 2 augustus, of bij de eerste meeting met decliënt na die datum ter sprake moeten komen. Volgens de banken wordt het een enorme uitdaging om het cliënteel in zo’n korte tijdspanne te bevragen over hun duurzaamheidsvoorkeuren. Ze pleiten voor een flexibelere termijn of voor een overgangsperiode. Bovendien worden de onderliggende regels die nodig zijn voor de afbakening van duurzame producten pas in januari 2023 van kracht. ‘Samen met andere Europese belangenorganisaties pleiten we voor een uitstel van de inwerkingtreding tot minstens 1 januari 2023. Maar er lijkt in Europa geen politieke wil om dat uitstel toe te kennen’, zegt Isabelle Marchand, de woordvoerster van de Belgische bankenfederatie Febelfin.
Extra vragenlijst Onder de nieuwe regels krijgen cliënten een extra vragenlijst voorgeschoteld. ‘Er zal worden gepolst naar de mate waarin de cliënt wenst dat zijn belegging is afgestemd op de Europese taxonomie (een door Europa opgestelde lijst van duurzame activiteiten red.). Voorts wordt gepeild naar de mate waarin de cliënt wenst dat zijn belegging ‘duurzaam’ is, zoals bepaald door de Europese SFDR-regelgeving. Ten slotte wordt de cliënt gevraagd of zijn belegging rekening moet houden met de mogelijke schadelijke impact op mens en milieu’, zegt Febelfin. Die duurzaamheidsvragen komen bovenop de bestaande geschiktheidsvragen die moeten aangeven hoeveel risico een cliënt kan en wil dragen. Niet alle cliënten krijgen de nieuwe vragenlijst voorgeschoteld. ‘Banken moeten de duurzaamheidsvoorkeuren van de cliënten onder discretionair beheer en onder beleggingsadvies bevragen. Dat moet niet voor cliënten die louter orders ingeven (execution only)’, zegt Degroof Petercam. De vragenlijst kan zowel digitaal als persoonlijk afgenomen worden. Op basis van de antwoorden zal de bank nagaan in welke mate de portefeuille van de cliënt op die duurzame voorkeuren is afgestemd. Daar zitten de grootste obstakels, omdat de Europese regels die aangeven of een beleggingsproduct duurzaam is
Banken moeten hun cliënten onder meer vragen of de belegging rekening moet houden met de mogelijke schadelijke impact op mens en milieu. © AFP
De belangrijkste uitdaging is voor elke cliënt de match te maken tussen zijn behoeften en de oplossingen die we hem kunnen voorstellen. Degroof Petercam
Cliënten die de hoogste graad van duurzaamheid nastreven, lopen het risico dat ze geen voldoende gediversifieerde portefeuille voorgeschoteld krijgen. Belfius
nog niet volledig duidelijk zijn. Europa verplicht de aanbieders van beleggingsproducten sinds maart vorig jaar hun product onder te brengen in een van drie duurzame categorieën. Grijze producten (artikel 6 SFDR) hebben geen duurzame doelstellingen. Lichtgroene producten (artikel 8 SFDR) hebben wel uitgesproken duurzame doelstellingen. Donkergroene producten (artikel 9 SFDR) hebben doelstellingen op het vlak van impact. Hoewel aanbieders van financiële producten die opdeling al hebben gemaakt, berust ze nog op onvolledige standaarden. ‘De productinformatie die banken nodig hebben om de opdeling correct te doen, komt er pas bij de implementatie van technische standaarden (RTS) die in Europa vanaf januari 2023 van kracht worden’, zegt Febelfin.
Geen aardverschuiving De kans dat de ingevulde vragenlijst een aardverschuiving in de portefeuilles van de cliënten veroorzaakt, is eerder klein. Maar bijsturingen zullen in veel gevallen nodig zijn. Volgens Degroof Petercam zal de regelgeving leiden tot een grotere duurzaamheid in de portefeuilles. ‘En wellicht zal het niet beperkt blijven tot een eenmalige bijsturing, maar zullen de komende jaren meerdere aanpassingen volgen’, luidt het.
‘Duurzame en verantwoordelijke oplossingen zitten standaard in het aanbod van alle segmenten van de bank. Die markt is in volle ontwikkeling op basis van een volledig nieuw regelgevend kader, waar de normen van gisteren niet meer die van morgen zijn. We verwachten dan ook dat de portefeuilles stelselmatig mee evolueren’, zegt ook BNP Paribas Fortis. De bank is zich bewust van de mogelijke impact van bijsturingen op de transactiekosten die beleggers moeten betalen bij de verkoop en aankoop van beleggingsproducten. ‘Cliënten zullen alle informatie krijgen over de impact van hun keuzes. Altijd zal worden gezocht naar de best mogelijke oplossing’, zegt BNP Paribas Fortis. Volgens Degroof Petercam zal de bijsturing niet abrupt gebeuren, maar geleidelijk. ‘Bij de adviesmandaten, waarbij we de cliënt adviseren maar hij de eindbeslissing neemt, zal dat altijd gebeuren in samenspraak met de cliënt. Bij onze discretionaire mandaten werken we al geruime tijd met een all-infee. Dat houdt in dat een eventuele omzetting een beperkte financiële impact voor de cliënt heeft.’ Belfius geeft aan dat portefeuillebijsturingen geen nieuw gegeven zijn. ‘De meeste cliënten zijn al vertrouwd met regelmatige bijsturingen van hun portefeuille. Voor cliënten die alleen de hoogste graad van duurzaamheid nastreven, bestaat het
risico dat we niet in staat zijn om nog een voldoende gediversifieerde portefeuille aan te bieden. Vandaar het belang om de cliënt adequaat te informeren en te begeleiden in zijn keuzes’, zegt Belfius. De nieuwe MiFID-regels zullen niet alleen tot een bijsturing van de portefeuilles leiden, ze hebben ongetwijfeld ook een impact op het duurzame aanbod van private banken. ‘Ons aanbod evolueert mee met nieuwe normen en standaarden, waarbij we altijd en op een verantwoorde manier aan de hoogste normen tegemoet proberen te komen’, zegt BNP Paribas Fortis.
Voortrekkersrol Belfius zegt al jaren bezig te zijn met de verduurzaming van zijn beleggingsaanbod en wil die voortrekkersrol behouden. ‘De meerderheid van onze fondsen zijn al ‘artikel 8’ en ‘artikel 9’ volgens de SFDRregels. In dat soort fondsen zien we de grootste aangroei. We verwachten dat de nieuwe regelgeving die tendens nog gaat versterken.’ Ook Degroof Petercam volgt de ontwikkelingen op de voet. ‘Ons aanbod lijkt ons voldoende. We kunnen daarvoor ook steunen op alle geledingen van de groep, waaronder DPAM. De belangrijkste uitdaging is voor elke cliënt de match te maken tussen zijn behoeften en de oplossingen die we hem kunnen voorstellen.’
PARTNER CONTENT
Partner Content biedt bedrijven, organisaties en overheden toegang tot het netwerk van De Tijd. Om hun visie, ideeën en oplossingen te delen met de De Tijd-community. Degroof Petercam is zelf verantwoordelijk voor de inhoud.
De Private Bank, gespecialiseerd in u.
Uw private banker, vertrouweling van uw vermogen Het beroep van private banker staat meer dan ooit synoniem voor expertise, vertrouwen en delen van waarden, zegt Sabine Caudron Head of Private Banking Vlaanderen bij Degroof Petercam.
‘De eerste private banken zijn in Lombardije ontstaan, in huizen zonder merknaam. Wij hebben de vertrouwelijkheid van dergelijke huizen, overgeërfd. Een eigenschap die al onze klanten sterk waarderen. Bovendien is een huis ook de basis van het leven van een gezin. Wij staan de diverse generaties bij met raad en daad over hoe ze hun familievermogen het beste kunnen beheren. Geleid door de liefde voor ons vak, creëren wij waarde voor hen.’
Hoe vertaalt die filosofie zich in uw klantencontacten? ‘Luisteren is essentieel om de privé-situatie van de families die we adviseren, te begrijpen. We vertrekken voor elke nieuwe klant van een wit blad. Het is aan hen om ons hun verhaal te vertellen.‘
Zulke relatie vergt veel vertrouwen… ‘Klanten kunnen ons enorm veel informatie toevertrouwen over hun familiegeschiedenis en hun vermogen. Soms heeft dat een echt emotionele dimensie. Inzicht in deze dynamiek versterkt de kwaliteit van onze begeleiding. Als een klant me vertelt dat ons werk bepalend is voor zijn dagelijkse gemoedsrust, ja, dan durf ik te stellen dat we de zorgen van onze klanten wegnemen. Dat vertrouwen is voor ons een hele eer … maar het brengt ook verplichtingen met zich mee. Om de beste beslissing te nemen moeten we in staat zijn om het hoofd koel te houden. En vertrouwen is ook een kwestie van tijd.’
‘De jongere generaties worden binnen de gezinnen steeds meer betrokken bij besprekingen over het vermogen.’ Sabine Caudron, Head of Private Banking Vlaanderen bij Degroof Petercam
‘Deze langetermijnrelatie wordt ondersteund door het familiaal karakter van ons aandeelhouderschap. Maar Degroof Petercam heeft nog andere specifieke kenmerken. Al onze expertise- en beslissingscentra zijn hier in België gevestigd. Daardoor kunnen we zeer coherent, snel en soepel zijn in de manier waarop wij onze diensten verlenen. Deze ‘huiselijke’ ingesteldheid is zowel voor onze klanten als voor onze medewerkers zeer belangrijk.’
Hoe zou u dat dienstenaanbod omschrijven? ‘De context waarbinnen onze klanten ons raadplegen, verschilt. Sommigen hebben een
duidelijk beeld van hun vermogensdoelstellingen. Anderen worden geconfronteerd met een probleem dat moet worden opgelost. Nog anderen willen anticiperen op mogelijk complexe vermogenssituaties. In elk van die gevallen behar tigen we voor tdurend hun vermogensbelangen, rekening houdend met hun doelstellingen en wensen. Voor een ondernemer bijvoorbeeld kan dat gaan van de vermogensstructurering tijdens en na zijn activiteiten, of over het in contact brengen met peers, tot het beleggen in private equity. En omdat het leven onvoorspelbaar kan zijn, helpen wij families op onverwachte gebeurtenissen, zoals een plots overlijden, te anticiperen. We begeleiden hen bij het beleggen in kunst of bij hun filantropische keuzes.’
Hoe zit het met de beleggingsportefeuilles?
bewezen en beantwoorden aan een echte bewustwording, vooral bij de jongere generaties. En dan is er nog de regelgeving die ons ertoe aanzet om de wensen van onze klanten op het vlak van duurzaamheid op te nemen in onze adviezen en bij het samenstellen van hun portefeuille.’
Hoe ‘digitaal’ gaat u met uw klanten om ? ‘Digitalisering is ondertussen inherent aan onze werking en ons aanbod evolueert mee. De meeste van onze infosessies combineren nu fysieke en online aanwezigheid. Maar dat laatste heeft zijn grenzen. We willen dat onze klanten en collega’s elkaar makkelijk kunnen blijven ontmoeten. Daarom opende Degroof Petercam nieuwe kantoren in Brasschaat, Ukkel en Kraainem. Die fysieke nabijheid en integratie in het dagelijkse
Hoe spreekt u de jongere generatie aan? ‘Digitale technologie maakt een snellere interactie mogelijk en zorgt ervoor dat we nog meer beschikbaar zijn. Dat alles ligt volledig in lijn met de cultuur van de digital natives. Maar jongeren ontmoeten elkaar ook graag. We merken dat aan het succes van onze ‘You are Tomorrow’community, met onder meer speciaal voor hen bestemde masterclasses. Ook worden de jongere generaties binnen de gezinnen steeds meer betrokken bij besprekingen over het vermogen. Klanten vragen vaak of ze hun zoon of dochter mogen meenemen naar onze events.’
‘Ook hier is er geen standaardaanbod, maar luisteren wij zeer aandachtig naar de klant. Afhankelijk van de keuzevrijheid die hij wenst, bieden we hem beleggingsadvies – waar hij geruggensteund door onze adviseurs zelf de beslissingen neemt – of discretionair beheer aan. In het tweede geval wordt het beheer van de activa aan ons overgedragen met een mandaat. In beide gevallen definiëren we zeer precies het risicoprofiel van de klant en stellen we op basis daarvan zijn portefeuille samen. De beleggingswereld wordt evenwel almaar complexer. De markten worden steeds volatieler. Om succesvol te zijn, moet men tijd maken voor analyse en zijn een buitengewone reactiviteit en een sterke expertise een must. Daarom stappen vele klanten na verloop van tijd over van beleggingsadvies naar discretionair vermogensbeheer.’
Welke principes bepalen uw aanpak? ‘Spreiding, dat is telkens weer het sleutelwoord bij de opbouw van een portefeuille. Ongeacht of het gaat over sectoren, regio’s, deviezen, soorten aandelen of obligaties, of vervaldagen. We vinden ook dat je risico moet nemen als je zeker weet dat dat ook opbrengt en als de negatieve effecten van slecht nieuws niet groter zijn dan de positieve effecten van goed nieuws. En de focus bij het nemen van risico moet op de aandelenmarkten gericht blijven. We wagen ons niet op het terrein van de zeer hoogrenderende obligaties.’
Duurzaamheid is een centraal thema geworden in het vermogensbeheer. Hoe zit dat bij Degroof Petercam? ‘Deze bezorgdheid is niet nieuw. De eerste duurzame fondsen binnen de groep Degroof Petercam dateren al van 20 jaar geleden. Ons klassiek vermogensaanbod bevat een toenemend aandeel activa die rekening houden met de ESGcriteria en duurzaamheidsthema’s. De vraag is reëel: deze fondsen hebben hun rendement
Ontdek de hele reeks, in uw krant en online 09/04
ecosysteem van onze klanten blijft volgens ons essentieel om het vertrouwen op te bouwen waarover we het hebben gehad.’
© Studio Dann
U stelt Degroof Petercam graag voor als een private banking ‘huis’. Waarom?
28/04
14/05
Welke oplossing past best voor uw vermogen? Scan de QR-code en raadpleeg onze experts voor advies op maat. 28/05
Vennootschapsvermogen
Private Banking
DBIfondsen
Erfrecht
Geld uit uw vennootschap halen doet u best alleen met een gegronde reden.
De beurzen kunnen wispelturig zijn, laat u daarom goed begeleiden.
Uw vennootschap is uw springplank naar voordelige DBI-fondsen.
Wat de toekomst ook brengt, met een goede planning hebt u steeds gemoedsrust.
DE TIJD DONDERDAG 28 APRIL 2022
6
Private banking
Wat zit onder de motorkap bij Delen Private Bank? Het Antwerpse Delen Private Bank legde de voorbije jaren zo’n fors groeiparcours af dat analisten niet goed weten welke waarde ze op de bank moeten kleven. Wat zijn de ingrediënten van dat succes? En wat is het verschil met de rest van de sector?
PIETER SUY
I
n België ging het nieuws bijna onopgemerkt voorbij. Maar de Nederlandse financiële pers keek begin februari verbaasd op toen de vermogensbeheerder Oyens & Van Eeghen aankondigde van naam te veranderen in Delen Private Bank. Ergens wel logisch, want het Amsterdamse huis werd al bijna zeven jaar geleden overgenomen door de Antwerpse private bank. Maar in Nederland is Oyens & Van Eeghen een begrip in de branche, met een geschiedenis die teruggaat tot in de 18de eeuw. Opmerkelijk genoeg kwam de vraag om van naam te veranderen niet vanuit de Antwerpse hoofdzetel van Delen Private Bank. Wel van het management van Oyens & Van Eeghen, dat de rebranding ziet als een manier om een nieuwe en jongere generatie klanten te kunnen aanspreken. Het verhaal zegt veel over het parcours dat Delen Private Bank de voorbije decennia heeft afgelegd. Begonnen in de jaren 1930 als wisselkantoor met een drietal werknemers is de Antwerpse groep uitgegroeid tot het nummer zes op de privatebankingmarkt, na de vier grootbanken en Degroof Petercam. De bank, die deel uitmaakt van de beursgenoteerde holding Ackermans & van Haaren, sloot eind vorig jaar af met 54,4 miljard euro aan vermogen onder beheer, een record en meer dan het dubbele van tien jaar geleden. Met een rendement op het eigen vermogen - return on equity - van 17 procent in 2021 rekenen analisten de groep ook tot een van de meest winstgevende private banken van België. Hoe valt die opmars te verklaren? Wat zit onder de motorkap van Bank Delen. En is de groep echt zo verschillend van de concurrentie als wordt beweerd?
Op de kosten letten Volgens waarnemers is het succesverhaal van de bank voor een flink stuk te verklaren door de enorme nadruk op efficiëntie. Volgens een studie van de consultant McKinsey werken de Belgische private banken in het algemeen al een pak zuiniger dan hun tegenhangers in de rest van Europa. Terwijl de gemiddelde kosten-inkomstenratio in Europa rond 70 procent schommelt, is dat in België 60 procent, leren de cijfers van McKinsey. Delen Private Bank doet daar nog een schepje bovenop met een ratio van 50 procent in 2021. Voor iedere 100 euro aan inkomsten wordt eerst 50 euro aan kosten gemaakt. ‘Het is moeilijk in Europa bedrijven te vinden die in de buurt van die verhouding komen’, zegt Kris Kippers, een analist van Degroof Petercam. ‘Bij Julius Bär ligt die ratio op 63,8 procent. UBS haalt een score van 74 procent. Bij Van Lanschot Kempen is dat 68,9 procent.’ Dat Delen zo goed scoort, is volgens analisten grotendeels te danken aan de manier waarop het zijn beleggingen aanbiedt en aan het feit dat de groep al heel vroeg in een performant IT-systeem investeerde. ‘Het zou van weinig respect getuigen om te zeggen dat voorzitter Jacques Delen altijd meer een IT’er dan een bankier is geweest,’ zegt een sectorspecialist. ‘Maar het staat vast dat informatica altijd zijn dada is geweest. De groep plukt er nog altijd de vruchten van dat ze veel vroeger dan andere instellingen zo zwaar op automatisering inzette.’ Zoon Alexandre Delen, die de IT-activiteiten van Delen Private Bank leidt, moet trouwens niet onderdoen voor zijn vader. Vorig jaar zat hij mee aan de knoppen bij de overname van het fintechbedrijf Swanest, waarmee de bank nieuwe toepassingen voor vermogensbeheer en successieplanning wil ontwikkelen.
Jacques Delen, de voorzitter van Delen Private Bank. © SISKA VANDECASTEELE
Een beursgang van Delen Private Bank is weinig waarschijnlijk. Waarom zouden de aandeelhouders die rijkdom delen met anderen?
De snelle aangroei van de beheerde gelden via Bank Van Breda is voor Delen Private Bank een rijkmaker.
Tegelijk legde Bank Delen al vrij vroeg de nadruk op discretionair vermogensbeheer. Klanten geven hun private bank toelating om alle beleggingsbeslissingen te nemen, uiteraard nadat alles vooraf werd doorgepraat. Dat is zowat het tegenovergestelde van wat in de branche ‘adviserend beheer’ heet. Daarbij zitten de klanten zelf aan de knoppen. Zij nemen de beleggingsbeslissingen. Zo’n adviesrelatie is arbeidsintensiever, en dus ook duurder voor de bank. Sinds de invoering van de Europese MiFID-regels om de consumenten beter te beschermen is die manier van werken ook complexer geworden. Almaar meer banken zijn de voorbije jaren overgeschakeld op discretionair beheer. Daarbij was Bank Delen al vroeg bij de les. Eind vorig jaar was 85 procent van de vermogens die de groep onder beheer heeft discretionair.
Hans D’Haese
Huisfondsen
Hans D’Haese Analist ING België
Die vermogens worden grotendeels ondergebracht in de diverse huisfondsen van Delen Private Bank, die worden beheerd via dochter Capfi Delen Asset Management (Cadelam). En hoewel de Antwerpse private bank ook diensten rond financiële planning en patrimoniumbeheer aanbiedt, blijven die fondsen de kern van de business, zeggen sectorspecialisten. ‘Het aanbod van Delen Private Bank is niet zo uitgebreid als dat van sommige an-
dere spelers’, zegt een kenner. ‘Delen slaagt erin de perceptie te creëren dat de klanten de volledige privatebankingservice krijgen waarvoor ze betalen, terwijl ze een standaardproduct ontvangen. Een mainstreambelegging, maar je betaalt voor de look en feel van een private bank. Let wel: dat kan alleen maar werken omdat de prestaties van die fondsen behoorlijk goed zijn.’ De nauwe samenwerking met Bank Van Breda, een andere dochter van Ackermans & van Haaren, is cruciaal voor Delen Private Bank. Bank Van Breda focust op ondernemers en vrije beroepers. ‘Door zich te richten op zelfstandigen, ondernemers, dokters en apothekers boort Bank Van Breda het ideale privatebankingpubliek aan,’ zegt Bank Degroof-analist Kris Kippers. ‘Zodra die klanten een bepaald vermogen hebben opgebouwd, stuurt Bank Van Breda hen door naar Delen Private Bank. Zolang de landelijke middenstand het goed doet, ben je als bank verzekerd van een stabiele instroom van vermogens. Bij Delen Private Bank komen die ‘sticky clients’ boven op die beperkte kostenstructuur en het eenvoudige aanbod.’ Van de bijna 15 miljard euro aan beleggingen die klanten vorig jaar bij Bank Van Breda hadden geplaatst, was 11,5 miljard euro onder beheer bij Delen Private Bank. ‘Ik ken geen andere private bank in Europa waar die combinatie bestaat’, zegt Hans D’Haese, analist van ING Belgium. ‘De successen die Delen Private Bank de voorbije jaren heeft gekend, zijn zeker niet alleen te danken aan die samenwerking. Er is ook de goede prestatie van de beleggingsportefeuilles via de huisfondsen. Maar de snelle aangroei van de beheerde gelden via Bank Van Breda is een rijkmaker.’ Na het opmerkelijke traject van de voorbije jaren heeft Delen Private Bank een luxeprobleem. Analisten vinden het aartsmoeilijk een correcte waardering op de Ackermans & van Haaren-dochter te kleven. Degroof Petercam-analist Kippers verwacht dat het aantal vermogens onder beheer van Delen Private Bank dit jaar met zeker 12 procent zal stijgen en dat de bank een nettowinst van 261 miljoen euro boekt. Op basis van die verwachtingen kleeft hij een prijskaart van 3,9 miljard euro op de combinatie Delen Private Bank/ Bank Van Breda. Nu moedergroep Ackermans & van Haaren haar baggerdochter DEME naar de beurs brengt om meer waarde voor de aandeelhouders te creëren, wordt hier en daar gespeculeerd dat de Antwerpse groep straks hetzelfde wil doen met haar bankactiviteiten. Kippers ziet een beursgang of de intrede van een andere investeerder als de makkelijkste oplossing om de markt duidelijk te maken hoeveel die financiële poot echt waard is. ‘Ik hoor het management zeggen dat Ackermans & van Haaren op de beurs nog altijd wordt ondergewaardeerd’, zegt Kippers. ‘Maar dan moet je ook stappen doen om die waardering op te drijven. Investeringsmaatschappijen als Ackermans & van Haaren noteren altijd met een zekere discount ten opzichte van hun onderliggende portefeuille.’ ING-analist D’Haese ziet een beursgang niet gebeuren. ‘Er bestaat een zeer hecht partnership tussen Ackermans & van Haaren en de familie Delen, die via haar vehikel Promofi nog altijd meer dan een vijfde van Delen Private Bank bezit. Ik zie dat niet snel worden opengebroken. Ik heb de indruk dat ook de jongste generatie bij Ackermans & van Haaren en Delen Private Bank geen zin heeft om daaraan te sleutelen. Een verdere externe groei ligt voor de hand. In Nederland dienen zich nog overnamekansen aan. Maar naar de beurs gaan lijkt me niet erg waarschijnlijk. Waarom zouden de bestaande aandeelhouders die rijkdom delen met anderen?’
Hoe verdient een private bank haar centen? Almaar meer private banken in Europa hebben de voorbije jaren nadrukkelijk ingezet op discretionair vermogensbeheer. Daarbij laat de klant het beheer van zijn vermogen over aan de adviseur. ‘Dit soort beheer biedt private banken meer stabiele inkomsten’, zegt Frédéric Vandenberghe, senior partner bij de consultant McKinsey. ‘Van iedere 100 euro die een private bank in België aan inkomsten ontvangt, is 61 euro als recurrent te omschrijven. Het gaat bijvoorbeeld om de vergoedingen die de bank krijgt op de beheermandaten voor haar klanten, of de commissies op het beheer van fondsenportefeuilles.’ Voor private banken zijn die recurrente opbrengsten bijzonder belangrijk, omdat de andere inkomstenbronnen behoorlijk volatiel zijn. ‘Ongeveer 22 procent van de gemiddelde inkomsten in de privatebankingsector is afkomstig van fees op de verkoop van bijvoorbeeld aandelen, obligaties of fondsen’, zegt Vandenberghe. ‘Daarnaast is 13 procent van de inkomsten rentegevoelig. We hebben het dan over de inkomsten uit deposito’s, maar vooral uit leningen.’ Dat de Belgische private banken gemiddeld veel efficiënter zijn dan veel van hun Europese sectorgenoten, heeft volgens Vandenberghe voor een flink stuk te maken met het feit dat een aantal spelers hier al vroeg inzette op discretionair vermogensbeheer. ‘Gemiddeld wordt in België 47 procent van de vermogens op die manier beheerd. In Europa schommelt dat percentage rond 29 procent.’ Dat grote verschil is volgens Vandenberghe mee te verklaren omdat de Belgische private banken ook over een klantenbestand beschikken dat zich meer leent tot discretionair beheer. ‘De gemiddelde privatebankingklant beschikt hier over 500.000 tot 10 miljoen euro. In het buitenland hebben private banken meer klanten met een vermogen van meer dan 10 miljoen.’
54,4 miljard Delen Private Bank heeft 54,4 miljard euro vermogen onder beheer, een record en een verdubbeling tegenover tien jaar geleden.
DE TIJD DONDERDAG 28 APRIL 2022
7
Private banking
‘Aandelen zijn beste bescherming tegen inflatie’ ‘Beleggers die zich tegen de hoge inflatie willen wapenen, focussen in een gediversifieerde portefeuille het best op aandelen. Obligaties zijn geen bron meer van een stabiel rendement’, zeggen meerdere vermogensbanken. DIRK MICHIELSEN
H
ogere energieprijzen, hogere grondstoffenprijzen, hogere voedingsprijzen. Overal om ons heen tiert de inflatie als bijna nooit tevoren. Niet alleen spaarders zien hun reële koopkracht door de hoge inflatie verdampen, ook beleggers blijven niet immuun voor de sterke prijsstijgingen, zeker de defensieve beleggers niet. De obligatiemarkt in de Verenigde Staten beleeft het slechtste jaar sinds 1994. Amerikaanse obligaties verloren sinds begin dit jaar circa 8 procent van hun waarde. De Europese obligaties kijken sinds begin dit jaar aan tegen een verlies van ongeveer 7 procent. ‘Er is geen magische formule om op korte termijn je portefeuille te beschermen tegen een hogere inflatie. Maar een goed gediversifieerde portefeuille met een voldoende groot gewicht van aandelen is op de lange termijn bestand tegen periodes van hoge inflatie. Over de lange termijn stijgen de bedrijfswinsten meestal mee met de inflatie. Dat maakt aandelen historisch gezien goed bestand tegen inflatie’,
We kiezen bedrijven met prijszettingsmacht. Denk aan LVMH en Apple. Olivier Goerens Belfius
zegt Olivier Goerens, de directeur marketing en sales private banking & wealth management bij Belfius. ‘We beschermen de portefeuilles van onze klanten tegen een bovengemiddelde inflatie door voluit de kaart van aandelen te trekken’, zegt Accuro, de onafhankelijke vermogensbeheerder die focust op beleggingsadvies. ‘Op de lange termijn creëert een gediversifieerde aandelenportefeuille indrukwekkend veel waarde. Dat is voor een groot stuk te danken aan de kracht van herbelegde dividenden en opbrengsten. Obligaties daarentegen geven een risico, maar geen rendement.’ ‘Behalve in beursgenoteerde aandelen investeren we voor de lange termijn in vastgoed, holdings en niet-beursgenoteerde aandelen. Daarbij verkiezen we aandelen van bedrijven met een sterke prijszettingskracht. Die zijn relatief ongevoelig voor hogere productieprijzen en zijn in staat hun verkoopprijzen op te trekken.’
Zenuwachtig ‘Een aandelenbelegger die de lange termijn voor ogen houdt, moet niet zenuwachtig worden van de inflatoire oprispingen. Die zullen weer verdwijnen. ‘Time is
veel belangrijker dan timing’, zegt Accuro. ‘Om onze klanten tegen de inflatie te beschermen kiezen we in het aandelenluik voor bedrijven met prijszettingskracht. Die kunnen hun prijzen verhogen zonder dat dat een groot effect heeft op de algemene vraag. Bedrijven als LVMH en Apple kunnen steunen op de sterkte van hun merk om in tijden van hoge inflatie de prijsstijgingen door te rekenen aan hun klanten. Daardoor kunnen ze hun marges behouden of zelfs verhogen’, zegt Goerens. ‘Zolang de hoge inflatie en de reactie van de centraal bankiers de economische groei niet in gevaar brengen, genieten aandelen de voorkeur. Terwijl de inkomsten van bedrijven, en dus ook hun winsten, in principe geïndexeerd zijn, is dat niet het geval voor (de meeste) obligaties. Inflatie holt de reële waarde van coupons uit. Als de rente door de toenemende inflatieverwachtingen blijft stijgen, volgen koersverliezen’, zegt Dirk Thiels, senior investment strategist bij KBC Asset Management. ‘Maar het is opletten als de hogere inflatie en een strikter monetair beleid de economische groei ernstige schade berokkenen. Dan draait het plaatje om. Een economische terugval tast de bedrijfswinsten en
Om onze obligaties te beschermen beleggen we een deel ervan in inflatiegelinkte obligaties. KBC Asset Management
de aandelenkoersen aan. Obligaties kunnen dan profiteren van beleggers die ‘veilige’ beleggingen zoeken en anticiperen op renteverlagingen door de centraal bankiers. Die moeten de rente in een scenario van een economische terugval opnieuw verlagen om de groei aan te zwengelen.’ ‘De onzekerheid over de economische groei vertaalt zich in ons aandelenluik in een voorzichtige positionering in sectoren die het moeten hebben van de consumenten, zoals de autosector en de kleinhandel’, zegt Thiels.
Energieschok ‘We beleggen bovengemiddeld in de energiesector, zowel in klassieke als in alternatieve energie. Energie is een bron van inflatie. Het risico op een verdere ‘energieschok’ is niet denkbeeldig. Die schok komt er zeker als Rusland de energiekraan om welke reden dan ook dichtdraait’, zegt Thiels. ING België beschouwt investeringen in grondstoffen en grondstoffenbedrijven als aantrekkelijke investeringen om zich te wapenen tegen inflatie. ‘Hernieuwbare energie en de circulaire economie zijn belangrijke thema’s in onze portefeuilles. Ze zijn de weg naar een kleinere afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Naarmate dat besef groeit, kan de sector profiteren van verhoogde investeringen’, zegt Goerens. Hij stelt vast dat obligaties nog wel een rol kunnen spelen in een portefeuille als bron van diversificatie. ‘Maar als bron van stabiel rendement hebben ze aan waarde ingeboet.’ ‘We zijn minder dan normaal in obligaties belegd. Een stuk van het obligatieluik beleggen we in inflatiegelinkte obligaties om het te beschermen tegen stijgende inflatie(verwachtingen). We doen dat in beperkte mate omdat een groot deel van de inflatieverwachtingen al ingeprijsd is in de koersen’, zegt KBC Asset Management. Ook ING België neemt enkele aan de inflatie gekoppelde obligaties in het vastrentende deel van zijn portefeuilles op.
ADVERTENTIE
Haal alles uit het leven
Dit is het moment om te vertrouwen op ING Private Banking. We ondersteunen u bij het waarmaken van uw dromen en ambities, met persoonlijk advies om uw projecten en uw vermogen zo goed mogelijk te beheren.
Contacteer ons via ing.be/privatebanking
Aanbod voor beleggingen, investeringen en/of verzekeringen onder voorbehoud van aanvaarding door ING België (of in dit geval door de betrokken verzekeringsmaatschappij) en mits wederzijds akkoord. De voorwaarden en bepalingen (reglementen, tarieven, document met essentiële beleggersinformatie en alle bijkomende informatie) zijn verkrijgbaar in uw ING-kantoor of op www.ing.be. ING België nv • Bank/Kredietgever • Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel • RPR Brussel • Btw: BE 0403.200.393 • BIC: BBRUBEBB • IBAN: BE45 3109 1560 2789. – www.ing.be – Neem contact op met ons via ing.be/ privatebanking - Verzekeringsmakelaar ingeschreven bij de FSMA onder het nummer 0403.200.393. Verantwoordelijke uitgever: Sali Salieski • Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel. 04/2022.
DE TIJD DONDERDAG 28 APRIL 2022
8
Private banking
Als de klant niet meer welkom is
© PIETER VAN EE NOGE
De financieel ombudsman ontving het voorbije jaar een recordaantal klachten van klanten wier rekening bij hun bank plots geblokkeerd of afgesloten bleek, vaak zonder enige uitleg. Dat is het gevolg van de strikte antiwitwaswetgeving. ‘Banken worden steeds meer gevraagd als politieagent op te treden’, zegt de sectorfederatie Febelfin.
EVERT NERINCKX
E
en misnoegde zelfstandige parkeerde enkele maanden geleden zijn bestelwagen pal voor de deur van zijn lokale ING-filiaal, zodat niemand nog binnen of buiten kon. Zijn rekeningen bij de bank waren al maanden geblokkeerd, zonder kennisgeving of uitleg door de bank. De man eiste een oplossing en ging prompt over tot burgerlijk verzet. De situatie waarin deze ING-klant verzeilde, is geen uitzonderlijk geval. Ook in het jaarverslag van Ombudsfin, de ombudsman voor consumentengeschillen in financiële aangelegenheden, duikt deze problematiek op. De dienst kreeg meer dan ooit te maken met geblokkeerde en/of afgesloten rekeningen. Er liepen bijna 200 klachten binnen van klanten die zich beklaagden over bankrekeningen die plots geblokkeerd of afgesloten werden, soms na een jarenlange relatie en schijnbaar zonder enige aanleiding. Dat fenomeen doet zich ook voor in het privatebankingsegment. Vooral investeerders en ondernemers uit ‘gevoelige’ sectoren, zoals diamant- en gokbedrijven, hebben last van geblokkeerde of afgesloten rekeningen, en vinden soms nog moeilijk een bank. Waarom sluiten banken almaar vaker de rekeningen van eigen klanten af?
Europese richtlijnen De blokkering van een klantenrekening gebeurt meestal op basis van waakzaamheidsverplichtingen waaraan financiële instellingen moeten voldoen. Een groot
deel van de antiwitwaswetgeving in België is de omzetting van Europese antiwitwasrichtlijnen, die in de loop der jaren almaar talrijker zijn geworden. Die wetgeving heeft tot doel het op poten zetten van een preventief systeem ter bestrijding van witwaspraktijken en de financiering van terrorisme. Door die wetgeving moeten financiële instellingen niet alleen weten wie hun klanten zijn vooraleer een relatie aan te gaan (know your customer), ze moeten hun klanten ook continu opvolgen en hun risico inschatten (risk based approach). Banken gaan doorgaans erg rigoureus met die verplichtingen om. Dat is niet zonder reden. Isabelle Marchand, de woordvoerster van de sectorfederatie Febelfin, zegt dat banken forse boetes riskeren als ze niet voldoen aan hun complianceverplichtingen. ‘De boetes voor het niet-naleven van de waakzaamheidsverplichting kunnen oplopen tot 10 procent van de jaaromzet van de financiële instelling. Die aanzienlijke straffen hebben ertoe geleid dat de meeste banken zwaar geïnvesteerd hebben in hun AML-afdelingen (anti money laundering, red.), die voortdurend speuren naar verdachte transacties die via de bank passeren’, zegt Marchand. De hoge boetes zijn niet theoretisch. In 2018 betaalde ING in Nederland een boete van 755 miljoen euro, omdat de bank niet had voorkomen dat haar rekeningen gebruikt werden voor witwaspraktijken. Volgens het Nederlandse openbaar ministerie besteedde de grootbank veel te weinig aandacht aan haar compliancever-
De hoge boetes verklaren waarom een bank een ‘verdachte’ rekening liever te snel dan te traag blokkeert.
Er wordt te weinig rekening gehouden met het feit dat banken commerciële ondernemingen zijn die vrij kunnen kiezen met wie ze een klantrelatie aangaan. Isabelle Marchand Woordvoerster Febelfin
plichtingen en verwaarloosde ze haar rol als poortwachter van het financieel systeem. ING aanvaardde een schikking van 755 miljoen euro om een verdere rechtsgang te vermijden. Inmiddels is de antiwitwaswetgeving nog uitgebreider. Die zware sancties verklaren waarom banken een ‘verdachte’ rekening liever te snel dan te traag blokkeren. Blokkering of afsluiting van een rekening is een eenvoudige manier om te voldoen aan de waakzaamheidsverplichting. Toch is Ombudsfin
erg kritisch over de manier waarop banken met sommige klanten omgaan. De ombudsdienst begrijpt dat banken aan risicobeperking (de-risking) willen doen, maar merkt op dat banken die risicobeperking ook om andere redenen inzetten, bijvoorbeeld wegens de lage rentabiliteit van bepaalde klanten. De ombudsdienst stelt dat ‘sommige financiële instellingen particuliere of zakelijke klanten uitsluiten, niet omdat ze een intrinsiek risico inhouden, maar omdat ze behoren tot een professionele of sociologische categorie waarmee de financiële instelling niet langer zaken wenst te doen’. De ombudsman concludeert dat de-risking banken in staat stelt te voldoen aan hun verplichtingen op het vlak van risicobeheersing gelinkt aan witwasbestrijding, maar dat de manier waarop dat gebeurt in bepaalde dossiers leidt tot ‘buitensporige maatregelen’ en de ‘financiële uitsluiting’ van bepaalde groepen. Getroffen consumenten trekken regelmatig naar de ombudsman in de hoop dat die de klantrelatie kan herstellen. Meestal kan Ombudsfin echter weinig doen om uitgesloten klanten te helpen. De dienst kan wel bemiddelen, maar hij kan een financiële instelling nooit dwingen een relatie met een bepaalde klant in stand te houden. Het onderzoek van de ombudsman is de facto beperkt tot het checken of alle formaliteiten voor de opzegging door de bank zijn nageleefd. Wel kan de ombudsdienst bij de bank pleiten een bepaalde klantrelatie tijdelijk te verlengen (bijvoorbeeld tot de klant een nieuwe bank heeft gevonden) of de redenen van de beëindiging aan de klant mee te delen. Hij moet dan rekenen op de goodwill van de bank om dat verzoek in te willigen. Uit het jaarverslag van Ombudsfin blijkt dat banken meestal weigeren de redenen van beëindiging mee te delen.
Spanningsveld Volgens Febelfin, de sectorfederatie van het bankwezen, zijn die buitensporige maatregelen het gevolg van het spanningsveld waarin banken zich bevinden. Enerzijds worden banken verplicht maximaal op te treden als poortwachter, waarbij criminelen of criminele organisaties die de bank als witwasmedium proberen te misbruiken moeten worden opgespoord en gemeld aan de overheid. Anderzijds verwacht de maatschappij dat alle actoren en deelnemers aan het economisch systeem een bankrekening blijven krijgen, ongeacht hun activiteit. ‘Banken worden almaar meer gevraagd als politieagent op te treden’, zegt Febelfin. ‘Doen banken dat niet, dan worden ze gestraft met enorme boetes en wordt hen verweten zelf witwassers te zijn of criminelen te helpen met het transfereren van illegale tegoeden.’ Ook de financiële ombudsman is zich bewust van dat spanningsveld. Die benadrukt in zijn jaarverslag dat banken wegens de strike witwasregeles niet ‘gestigmatiseerd’ moeten worden voor hun terughoudendheid bij bepaalde klanten. Febelfin wijst nog op een laatste element: ‘Er wordt te weinig rekening gehouden met het feit banken commerciële ondernemingen zijn. Die zijn in principe vrij om zelf te kiezen met wie ze een klantrelatie aangaan.’
Private banking
Sommigen zien misschien een programmeur. Wij zien dat de sector van cyberveiligheid tot 2030 aan een tempo van 12,6% per jaar zou groeien. Sommige cliënten profiteren nu al van ons advies over deze beleggingsopportuniteit. En u? Beleggen, dat is zien wat anderen niet zien. Deutsche Bank. De bank voor uw beleggingen.
deutschebank.be/verderzien Bron: Businesswire: Global Cyber Security Market (2020 to 2030) - by Component, Security Type, Deployment, Enterprise, Use Case and Industry - ResearchAndMarkets.com, November 2020. Deutsche Bank AG, Taunusanlage 12, 60325 Frankfurt am Main, Duitsland, HR Frankfurt am Main HRB nr. 30000. Deutsche Bank AG Bijkantoor Brussel, Marnixlaan 13-15, 1000 Brussel, België, RPR Brussel, BTW BE 0418.371.094, IBAN BE03 6102 0085 7284, IHK D-H0AV-L0HOD-14. V.U.: Olivier Delfosse
DE TIJD DONDERDAG 28 APRIL 2022
10
Private banking
PIETER SUY
‘O
Pascal Cornelis (links) en Koen Hoffman, de commercieel directeur en de CEO van Value Square. © WOUTER VAN VOOREN
‘Mensen beleggen sneller bij de vermogensbeheerder om de hoek’ Nu de oplopende inflatie almaar meer spaarders doet beleggen kunnen kleinere onafhankelijke vermogensbeheerders nadrukkelijker hun rol opeisen naast de grote jongens. Dat zeggen Koen Hoffman en Pascal Cornelis van het Gentse Value Square.
f we dat gaan vieren?’ Koen Hoffman, de CEO van Value Square, kijkt wat verbaasd als we hem vragen of de Gentse vermogensbeheerder een feest plant om zijn 15de verjaardag in de kijker te zetten. ‘We zijn niet de private bank waar medewerkers klanten met witte handschoentjes ontvangen, of die dergelijke mijlpalen in sterrenrestaurants als Hof van Cleve viert’, zegt Hoffman. ‘Als we ’s middags met ons team gaan eten, zal het eerder hier in de Lunch Garden om de hoek zijn. We zijn vooral blij dat we al die tijd ons ding hebben kunnen doen en het verschil konden maken voor onze klanten.’ In het geval van Value Square, dat in 2007 werd opgericht door enkele anciens van de Antwerpse effectenbank Bank Corluy, betekent ‘ons ding’ waardebeleggen naar het model van legendarische investeerders als Warren Buffett. Beleggen in fundamenteel ondergewaardeerde aandelen die op basis van hun resultaten voor een stevige inhaalbeweging staan en als het kan ook een mooi dividend opleveren. De voorbije jaren was die tak van de beleggingssport niet echt hip te noemen. Beleggers vielen voor groeiaandelen. Hippe bedrijven als Tesla, Netflix of Amazon, die het meer moesten hebben van toekomstige winstprognoses dan van stabiele cashflows of een lage schuldgraad. Maar de oplopende inflatie en de stijgende rentevoeten hebben daar verandering in gebracht. Door de oplopende rente zijn die groeiaandelen een pak minder aantrekkelijk geworden, onder meer omdat hun kapitaalkosten de hoogte in gaan. Het maakt Hoffman en commercieel directeur Pascal Cornelis bijzonder optimistisch voor de komende jaren. ‘Valueinvesting, waardebeleggen dus, is het enige wat op de langere termijn houvast biedt’, zegt Cornelis. ‘We zijn als belegger opgegroeid in de jaren negentig, toen een idee hebben belangrijker was dan een stabiele cashflow. Dat is geëindigd in een pittige crisis. Nu de rente weer stijgt, wordt beleggen in ondernemingen met een lager dan gemiddelde schuldgraad en met stabiele cashflows weer belangrijker als een manier om je vermogen te beschermen. De komende 15 jaar wordt valuebeleggen weer sexy.’ De oorlog in Oekraïne heeft niets veranderd aan die aanpak, zegt Cornelis. ‘Integendeel, ondanks de moeilijke marktomstandigheden hebben onze fondsen redelijk goed standgehouden. We zitten niet rechtstreeks in risicovolle sectoren die nu heel zwaar worden getroffen door de oorlog in Oekraïne of door de sancties tegen Rusland.’
Gratis aandeel Voor de komende jaren ziet Value Square een negental trends waar het met zijn huisfondsen sterk op wil inzetten. De Europese Green Deal om de CO₂-uitstoot tegen 2030 met de helft te verminderen en hernieuwbare energie lijken voor de hand liggende keuzes. Daarnaast ziet Value Square ook mogelijkheden in de elektrificatie van wagens, de groeiende nood aan logistieke oplossingen en halfgeleiders, het groeiende belang van duurzame verpakkingen, nieuwe trends in de farmasector, de wereld na corona en automatisering. Tijdens een recente beleggersdag noemde Value Square enkele bedrijven die van die langetermijntrends kunnen profiteren. LG Corp, bijvoorbeeld, de Zuid-Koreaanse holding boven onder andere de chemiegroep LG Chemicals. Die controleert op haar beurt de meerderheid van LG Energy Solutions, de maker van herlaadbare batterijen voor elektrische auto’s die eerder dit jaar naar de beurs trok. ‘De marktwaarde van LG Chemicals is kleiner dan die van LG Energy Solutions’, zegt Cornelis. ‘Dan
Negen trends waarop Value Square inzet > CO2-reductie. > Hernieuwbare energie. > Elektrificatie van
het wagenpark. Logistieke oplossingen. Halfgeleiders. Duurzame verpakkingen. Nieuwe trends in de farmasector. > De wereld na corona. > Automatisering. > > > >
krijg je de rest van de chemiedivisie er gratis bij.’ Met de Belgische chipbakker X-Fab kan je volgens het Value Square-team inspelen op meerdere langetermijntrends, terwijl het aandeel aan lagere waarderingen noteert dan veel sectorgenoten.
Schaalgrootte Vijftien jaar na de start heeft Value Square 600 miljoen euro aan klantenvermogens onder beheer, verdeeld over vijf actief beheerde huisfondsen. Daarmee is het een van de kleinere spelers in een branche waarover zowat iedere expert zegt dat schaalgrootte almaar belangrijker wordt om de strengere regelgeving en de razendsnelle digitalisering de baas te kunnen.
De komende 15 jaar wordt valuebeleggen weer sexy. Pascal Cornelis Commercieel directeur Value Square
Hoffman, die voor hij in 2016 naar Value Square overstapte als topman van het beurshuis KBC Securities een van Belgiës belangrijkste dealmakers was, kent die analyse maar al te goed. Maar hij is het er niet mee eens. ‘Ondernemers zijn ons belangrijkste doelpubliek. En we merken dat die meer en meer bereid zijn een deel van hun geld bij de vermogensbeheerder om de hoek te plaatsen als die zich kan onderscheiden van de rest. Als je een hobbykok bent, koop je je basisingrediënten allicht bij de supermarkt, maar ga je voor de zaken die je gerecht apart maken naar de speciaalzaak in de buurt.’
Oubollig Value Square is een boetiek. ‘Maar dat betekent niet dat we oubollig zijn. We zijn een moderne winkel’, zegt Hoffman. ‘We bieden onze klanten ook elektronische tools aan die een volledig overzicht geven van hun beleggingsportefeuille bij ons en zetten ook in op nieuwe technologie om klanten aan boord te halen.’ Niet dat groeien niet kan of mag. ‘We zoeken niet actief naar overnames, maar we sluiten niets uit. Op termijn willen we naar 1 miljard euro aan vermogen onder beheer, al kunnen we dat zeker ook via organische groei. Het belangrijkste is dat we ‘top of mind’ blijven bij lokale waardebeleggers. En dat we en passant nog wat plezier beleven aan wat we doen.’
PARTNER CONTENT
Partner Content biedt bedrijven, organisaties en overheden toegang tot het netwerk van De Tijd. Om hun visie, ideeën en oplossingen te delen met de De Tijd-community. Alllianz is zelf verantwoordelijk voor de inhoud.
Een initiatief van
‘Een unieke onestopshop voor alle beleggingsnoden en -wensen’ Allianz beheerde eind vorig jaar als verzekeraar 1.966 miljard euro aan activa voor zijn klanten wereldwijd. Binnen de groep Allianz beheerde Allianz Global Investors (Allianz GI) 673 miljard euro aan activa eind vorig jaar. Het doet dit via een brede waaier aan actieve beleggingsinstrumenten in aandelen, obligaties, gemengde en niet-beursgenoteerde strategieën. Een selectie hiervan wordt in België aangeboden via het makelaarsnet van Allianz Benelux.
E
én derde van wat Allianz Global Investors (Allianz GI) vandaag wereldwijd belegt en beheert, zit in aandelenfondsen, een derde in obligatiefondsen en een derde in gemengde fondsen. ‘Wij bieden klanten een onestopshop aan voor al hun beleggingen’, verduidelijkt Per-Johan Reichert, Head of Allianz New Networks. Het actief beheer wordt uitgevoerd door een team van 706 professionals, wereldwijd aanwezig in het hart van de markten waarin belegd wordt. ‘We tellen 451 medewerkers in Europa, 127 in de VS en 128 in Azië.’
beheer zit in “ Actief het DNA van Allianz Paul Bonroy, Head of Technical Life Individual Belgium & Netherlands Allianz
Open-architectuuroplossing
Zo’n beleggingsformule van Allianz Benelux kan opgebouwd zijn met een open architectuur. In de kern zit een beleggingsoplossing, uitgetekend door Allianz GI, aangevuld met voorstellen van andere vermogensbeheerders. ‘Deze openarchitectuuroplossing heeft zichzelf al verschillende jaren ruimschoots bewezen’, vertelt Paul Bonroy, Head of Technical Life Individual Belgium & Netherlands Allianz. ‘Bekijk dit als de basis van onze beleggingsformules. Dankzij de open architectuur bieden we naast onze eigen voorstellen ook oplossingen van andere vermogensbeheerders aan, mits ze voldoen aan de toelatingscriteria.’ In zijn keuze van beleggingsmogelijkheden binnen deze open architectuur streeft Allianz een hoge kwaliteit na, met oplossingen voor de lange termijn. ‘We hoppen niet van de ene populaire trend naar de andere binnen de markt, maar we mikken op duurzame rendementen’, verklaart hij. Dankzij de continue monitoring en het actieve beheer kan Allianz wanneer nodig ingrijpen. Als bijvoorbeeld fondsen hun verwachtingen niet inlossen of voorbijgestreefd zijn, kunnen die uit de mix gehaald en vervangen worden door alternatieven. ‘Dit is een levende oplossing’, klinkt het.
Actief beheer
De kern binnen deze open-architectuuroplossing wordt gevormd door drie gemengde strategiefondsen. ‘Dat zijn in de praktijk fondsen bestemd voor verschillende beleggingsprofielen’, verduidelijkt Per-Johan Reichert. ‘We wijzigen de samenstelling ervan afhankelijk van onder meer de marktsituaties.’ Het actieve beheer laat toe om meer of minder te beleggen in aandelen bijvoorbeeld binnen de gestelde limieten van het beheersreglement.
diversificatie en “ Onze keuzemogelijkheden maken onze aanpak uniek binnen de investeringswereld
Allianz noemt dit een handige manier om te beginnen met beleggen in een gediversifieerde portefeuille. ‘Actief beheer zit in ons DNA’, benadrukt Paul Bonroy. ‘Wij bieden klanten de mogelijkheid om te beleggen in specifieke activacategorieën en beperken ons niet tot het slaafs volgen van een referte-index. Via ons actieve beheer willen we het net beter doen dan de referte-index op de lange termijn.’
© STUDIO DANN
Fabrice Heuts, Commercial Director Life & Health Allianz
Personal-investmentoplossing
Impact en duurzaamheid
Daarnaast biedt Allianz een gloednieuwe beleggingsoplossing rond duurzaamheid aan, met een meetbare impact voor een betere wereld. Dat betekent concreet dat elke belegging binnen die strategie een positieve impact nastreeft binnen minstens één van de zeventien Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG) van de Verenigde Naties, zonder daarbij een negatieve impact te
verfijnder richten op één of meerdere SDG’s waartoe ze actief willen bijdragen.’
hebben op de andere SDG’s. ‘Dankzij ruim twee decennia ervaring als pionier in duurzaam beleggen – we zijn hier al sinds 1999 mee bezig – kunnen wij als een van de weinigen binnen de markt deze uitgebreide expertise bieden, met gespecialiseerde producten die we opvolgen met ons eigen onderzoek’, zegt Paul Bonroy. Ook hier doet Allianz dit vandaag voor drie verschillende beleggersprofielen: defensief, gebalanceerd en dynamisch. ‘Met deze oplossingen beleggen we in een gediversifieerde mix van aandelen en obligaties’, zegt Per-Johan Reichert. ‘We investeren in bedrijven die zich inzetten voor het aanpakken van de klimaatcrisis, meer rechtvaardigheid in de samenleving, het juiste gebruik van grondstoffen, schone watertechnologie, enzovoort. Wij zijn heel transparant over in welke SDG we bij welk bedrijf investeren, en hoe die doelstellingen gaandeweg evolueren. Zo kunnen beleggers binnenkort uit nog meer impactfondsen kiezen en hun belegging
Combineerbaar, persoonlijk en toegankelijk © RV
Allianz ontwikkelde ook een nieuwe personalinvestmentoplossing op deze basis. Daarin wordt voor klanten actief belegd op maat van hun beleggersprofiel, binnen een uitgebreid universum van aandelen- en obligatiefondsen in welbepaalde segmenten. ‘De toevoeging van specifieke thema’s binnen deze portefeuilles van fondsen zorgt voor een interessante beleggingsoriëntatie, bijvoorbeeld via converteerbare en hoogrentende obligaties, of via specifieke aandelenstrategieën’, vertelt Paul Bonroy. ‘Ook dit is een zeer klantgeoriënteerde oplossing. Heel transparant ook, want klanten kunnen hun beleggingen opvolgen via een website: hoe wij hun activa beheren en toewijzen, en wat de waarde-evolutie ervan is bijvoorbeeld.’
bieden “ Wij personal/private-
bankingoplossingen aan op mensenmaat Per-Johan Reichert, Head of Allianz New Networks (Managing Director)
‘Het mooie is dat klanten de drie hierboven vermelde persoonlijke beleggingsoplossingen afzonderlijk kunnen kiezen of deze kunnen combineren,’ verduidelijkt Fabrice Heuts, Commercial Director Life & Health Allianz. ‘Ook die diversificatie en keuzemogelijkheden maken onze aanpak uniek binnen de beleggingswereld.’ Bovendien zijn deze oplossingen toegankelijk voor een ruim doelpubliek. Die laagdrempeligheid is uniek. Waar personal/ private banking bij sommige aanbieders pas beschikbaar is vanaf een zeer groot kapitaal, kunnen klanten al vanaf 6.200 euro terecht voor de beleggingsoplossingen van Allianz. ‘Bekijk dit als personal/private banking op mensenmaat’, besluit Per-Johan Reichert.
DE TIJD DONDERDAG 28 APRIL 2022
12
Private banking
Zo verslikt u zich niet in een klassieker in de successieplanning De schenking van een effectenrekening met voorbehoud van vruchtgebruik is een klassieker in de successieplanning. Maar zodra sprake is van meerdere belanghebbenden en rekeninghouders zijn er ook meer problemen en zaken waarop u moet letten. hankelijk van de leeftijd van de vruchtgebruiker en kunnen bij een 90-jarige hoger zijn.’ Sommige ouders zijn wegens fiscale redenen geneigd het maximum te schenken, waardoor ze plots niet meer voldoende voor zichzelf overhouden om hun levensstijl aan te houden en in hun behoeften te voorzien. ‘Maar gegeven is gegeven. De ouders kunnen niet meer putten uit een kapitaal dat niet meer van hen is. En zelfs als de kinderen akkoord gaan om een deel terug te geven, gaat het om een omgekeerde schenking’, waarschuwt Joris. Ook goed om weten: ‘de vruchtgebruiker kan op elk moment beslissen af te zien van zijn vruchtgebruik of het om te zetten in volle eigendom, in geld, of in een lijfrente. Maar alleen hij kan daarover beslissen. In het kader van een successie kan een kind wel vragen het vruchtgebruik van de overlevende partner om te zetten (behalve voor de gezinswoning)’, zegt Slits. Een ouder heeft ook altijd het recht zijn schenking te herroepen wegens de nietnaleving van de verplichtingen die aan de schenking verbonden zijn. Bijvoorbeeld als een kind de voorwaarden niet naleeft, verdwijnt en onbereikbaar is of ruzie heeft met de familie, terwijl voor veel zaken zijn akkoord nodig is. ‘Het gebeurt dat ouders een vordering tot herroeping instellen omdat hun kind ondankbaar is of de verplichtingen niet naleeft’, zegt Joris. Waaraan u zeker aandacht moet besteden, is wat met het vruchtgebruik moet gebeuren als een van de ouders sterft. Alles hangt af van wat in de schenkingsakte werd bepaald. ‘Is er niets voorzien, dan dooft het vruchtgebruik in principe uit. Maar er bestaan uitzonderingen en er zijn verschillende correctiemechanismen’, zegt Joris.
Gewest
© PIETER VAN EENOGE
MURIEL MICHEL
B
ij een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik schenkt u alleen de blote eigendom weg. Dat betekent dat u de vruchten van de geschonken goederen blijft ontvangen en u ook de controle behoudt (zie ook hiernaast). Een dergelijke schenking moet via een notaris gebeuren. Bij een schenking in rechte lijn betaalt u in Brussel en Vlaanderen 3 procent schenkingsrechten, in Wallonië 3,3 procent. Tussen alle andere partijen is dat respectievelijk 7 en 5,5 procent. ‘Specifiek voor België: de belastbare basis van een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik blijft de volle eigendom’, zegt Sophie Slits, legal advisor estateplanning bij de Bank Nagelmackers. In Vlaanderen gebeurt de waardering van de portefeuille op de eerste dag van de maand van de schenking. In Brussel en Wallonië is dat de laatste dag van de maand voorafgaand aan de schenking. ‘In de praktijk vragen de notarissen meestal de waarde op de dichtstbijzijnde dag. Maar afhankelijk van de grillen op de beurs, kan het interessant zijn een andere datum te kiezen.’ ‘Het is aan te bevelen in de akte vast te leggen wie wat toekomt’, zegt Ariane Joris, hoofd estateplanning bij Degroof Petercam. Nemen we het voorbeeld van een kapitalisatiefonds. ‘Als de waarde van het fonds stijgt, verkoopt de eigenaar soms
effecten om winst te genereren. De vruchtgebruiker kan hetzelfde doen in zijn voordeel’, legt ze uit. En dat kan vragen oproepen. ‘De wet erkent dat een effectenportefeuille een feitelijke algemeenheid is. Daardoor mogen in de portefeuille arbitrages gebeuren. U beschikt over de individuele effecten die de portefeuille samenstellen, maar niet over de portefeuille zelf’, zegt Joris.
Beleggersprofiel ‘De wet bepaalt uitdrukkelijk dat het recht op het gebruik en het genot van het goed door de vruchtgebruiker op een voorzichtige en redelijke manier moet gebeuren, overeenkomstig de bestemming ervan’, zegt Joris. Hier komt het beleggersprofiel om de hoek kijken. Wie mag daarover beslissen: de vruchtgebruiker of de eigenaar? De vruchtgebruiker kan de voorkeur geven aan een dynamisch beheer dat zijn inkomsten een boost geeft, terwijl de eigenaar vooral bezorgd is over het behoud van zijn kapitaal en dus aanleunt bij een voorzichtig beheer. ‘Het beleggersprofiel moet voor elke titularis worden opgemaakt. Als er in de familie meningsverschillen zijn, weerhoudt men voor het rekeningprofiel over het algemeen het meest defensieve profiel’, zegt Slits. ‘Alles kan worden aangepast. Je kunt het risicoprofiel vastleggen in de akte, vermelden dat het is vastgelegd bij gemeen akkoord of uitdrukkelijk voorzien dat de
vruchtgebruiker daarover alleen mag beslissen, bijvoorbeeld een niveau verhogen of verlagen in functie van de grillen van de markt, maar niet meer dan dat’, zegt Joris. ‘De beslissingen die de vruchtgebruiker zelfstandig wil kunnen nemen, moeten in de akte vermeld staan om elke betwisting te vermijden. Daarom is het soms beter een portefeuille te schenken die al is samengesteld’, besluit Slits. Een goed gesprek vooraf is aan te bevelen om te weten wat u krijgt en om oplossingen te vinden die beantwoorden aan ieders behoeften. Bij kapitalisatieproducten ontvangt de vruchtgebruiker niets. ‘Tenzij is voorzien in een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik en rentelasten (kosten). Het is zelfs mogelijk om in bijkomende uitkeringen te voorzien om het hoofd te bieden aan gezondheidszorgen, zoals bijvoorbeeld de factuur van een rusthuis. Als het vermogen van de schenker niet meer zou volstaan om dat soort kosten te betalen, kan het geld daarvoor worden gebruikt. Maar nooit meer dan werd geschonken’, zegt Slits. ‘Over het algemeen voorziet men bovenop het vruchtgebruik in een rentelast die de betaling van een minimumbedrag aan het vruchtgebruik garandeert’, zegt Joris. Dat is vooral belangrijk bij een nulrente of bij een negatieve rente zoals de voorbije jaren. De rente mag nooit het voorwerp van de geschonken goederen aantasten. Over het algemeen bedragen de kosten 4 procent. ‘De kosten zijn ook af-
Een ouder heeft altijd het recht zijn schenking te herroepen wegens de niet-naleving van de verplichtingen die aan de schenking zijn verbonden.
Voor elke titularis moet een beleggersprofiel worden opgemaakt. En beslissingen die de vruchtgebruiker zelfstandig wil kunnen nemen, moeten in de schenkingsakte vermeld staan.
‘Het komt erop aan de verschillende opties te onderzoeken in functie van het gewest waarin u woont en van uw wensen. Diverse oplossingen garanderen de overlevende partner de mogelijkheid om het vruchtgebruik verder te zetten (controle, intresten en dividenden), met uitsluiting van de financiële lasten en de gezondheidszorgen’, zegt Slits. ‘U moet ook bepalen welk vruchtgebruik primeert. U doet er goed aan dat duidelijk in de akte te laten opnemen’, zegt Joris. Voor echtgenoten voorziet de wet bij de schenking van een eigen goed door een van de twee in een opvolgend vruchtgebruik. Als de schenking tijdens het huwelijk is gebeurd en de partners op het ogenblik van overlijden nog altijd getrouwd waren, zal het vruchtgebruik dat voor de overledene werd gereserveerd ‘verder lopen’ in hoofde van de overlevende partner. In Vlaanderen is dat vruchtgebruik onderhevig aan successierechten. Daarom kan het verstandig zijn het te schrappen en te vervangen door een contractuele of wettelijke aanwas. ‘Als een vruchtgebruik contractueel is bepaald - bijvoorbeeld om de rechten van de vruchtgebruiker uit te breiden - en het in de akte niet werd overgedragen aan de partner, zal die laatste slechts recht hebben op het opvolgend vruchtgebruik. Vandaar het belang om in correcties te voorzien’, zegt Joris. Ouders die samen schenken kunnen in een aanwas van vruchtgebruik voorzien. Bij het overlijden van de eerste gaat zijn of haar deel van het vruchtgebruik automatisch en zonder enige belasting het vruchtgebruik van de andere vergroten. Als slechts één echtgenoot schenkt, gaat het vruchtgebruik bij zijn of haar overlijden, in het kader van de contractuele terugval van vruchtgebruik, over naar de andere. Let wel, in Vlaanderen is deze terugval naargelang het geval onderhevig aan schenkingsrechten, en in Brussel en Wallonië aan successierechten.
DE TIJD DONDERDAG 28 APRIL 2022
13
Private banking
3 scenario’s om controle te behouden bij schenking U wilt uw kind een schenking doen, maar tegelijk vermijden dat zoon- of dochterlief er domme dingen mee doet. Of wat als de relatie spaak loopt? Niemand wil dat zijn vermogen verbrast wordt. We schetsen enkele voorbeelden aan de hand van drie scenario’s.. LIEVEN DESMET 1
2
3
Wat als ik zelf nog wil genieten van mijn centen?
Hoe kan ik vermijden dat mijn schenking wordt verbrast?
Wat als de relatie van mijn kind spaak loopt?
De basisregel luidt: gegeven is gegeven. ‘Alle schenkingen - behalve die buiten het huwelijkscontract aan uw huwelijkspartner - zijn onherroepelijk’, zegt Hannes Casier van het advocatenkantoor Argo Law. ‘Volgens de wet kan een schenking niet eenzijdig door de schenker worden teruggedraaid. Maar dat betekent niet dat u geen voorwaarden aan de schenking kunt koppelen.’ Een schenking waarbij het vruchtgebruik bij de schenker blijft, biedt een zekere controle. ‘Een concreet voorbeeld. De ouders schenken een appartement aan hun kind, maar ze kunnen er zelf blijven wonen of het verhuren. De inkomsten van de huur zijn dan voor de ouders. Of ze schenken een effectenportefeuille, maar de opbrengsten komen hen toe’, zegt Casier. ‘De schenker behoudt de vruchten van de boom, de begunstigde krijgt de boom.’
De schenker behoudt de vruchten van de boom, de begunstigde krijgt de boom. Hannes Casier Advocatenkantoor Argo Law
Als het gaat om een geldschenking met voorbehoud van vruchtgebruik, kan uw kind er niets mee aanvangen. ‘Het is eigenaar op papier, maar kan er bijvoorbeeld niet naar een Ferrari-garage mee gaan en eens lekker zot doen,’ zegt Casier. Dat is anders bij een schenking met volheid van bevoegdheid. Dan kan de begunstigde doen wat hij wil. Herinner u: gegeven is gegeven. Dan is het lijdzaam toezien. ‘Dat uw kind het geld gebruikt voor doeleinden die u niet zinnen, volstaat meestal niet om de schenking terug te draaien’, zegt Casier. In verregaande situaties kan bedongen worden dat de schenking wordt teruggedraaid. Heel klassiek: mijn kind overlijdt voor mij. In dat geval kan de schenking herzien worden. Je kan ook bepaalde modaliteiten omschrijven, zoals mijn kind is verkwistend, of is op het verkeerde pad geraakt. ‘Het is wel belangrijk hoe je die ontbindende voorwaarden omschrijft. Want wanneer is iemand verkwistend, of wanneer is iemand alcohol- of drugsverslaafd? De schenker mag dat onmogelijk alleen bepalen’, zegt Casier. Daarom voorziet Casier in een arbitrageclausule: een privérechter die buiten het gerecht om geschillen beslecht. Die wordt in handelsgeschillen vaak gebruikt. Dat kan ook in familiale context. De schenker moet de ontbinding expliciet vragen. ‘Hij heeft daar niet onbeperkt de tijd voor, maar moet de ontbinding vragen binnen de in de schenking vastgelegde termijn - bijvoorbeeld zes maanden - nadat hij kennis van de feiten heeft gekregen’, zegt Casier.
De vruchtgebruiker is eigenaar op papier, maar hij kan met het geld niet naar een Ferrari-garage gaan om eens lekker zot te doen. Hannes Casier
In de overgrote meerderheid van de gevallen wordt gebruik gemaakt van een uitsluitingsclausule. Daarin stipuleert de schenker dat hij een deel van het familiepatrimonium schenkt, maar niet wil dat dat deel in een huwelijksgemeenschap belandt. Het blijft in de familie. Belangrijk, wettelijk is de notariële akte de vorm voor een schenking, maar daar betaal je een schenkbelasting op, van 3 tot 7 procent, afhankelijk van de verwantschap. Maar er is ook de handgift of de bankgift. ‘Daarbij kan je via een gewone bancaire overschrijving een schenking doen. Een goede formule voor bijvoorbeeld een schenking als uw kind vastgoed wil kopen. U kunt daar via een document modaliteiten aan koppelen. Door het opstellen van een pacte adjoint kan de schenker een oogje in het zeil houden op de besteding van de geschonken gelden. Daarin kan een uitsluitingsclausule opgenomen worden, waarbij de schenking en alle vruchten ervan buiten de huwelijksgemeenschap blijven’, zegt Casier. ‘Zo kunt u zich wapenen tegen de aanspraak van de schoonfamilie in geval van een echtscheiding.’
Via een pacte adjoint kan de schenker zich wapenen tegen aanspraken van de schoonfamilie in het geval van een echtscheiding. Hannes Casier
Banque de Luxembourg, naamloze vennootschap – Bijkantoor in België. Terhulpsesteenweg 120 - B-1000 Brussel. RCS Luxembourg B5310. Btw: BE 0830.227.057 – RPR Brussel.
ADVERTENTIE
U moet niet meer naar Luxemburg voor Luxemburgse expertise in vermogensbeheer.
Dat Luxemburg een stevige reputatie heeft in vermogensbeheer, hoeven wij u niet meer te vertellen. Al meer dan 100 jaar begeleidt Banque de Luxembourg families om hun patrimonium te behouden, te laten renderen en door te geven aan de volgende generaties. Sinds 2010 zijn wij ook goed ingeburgerd in België, met kantoren in Sint-Martens-Latem en Brussel. Zo geniet u van alle Luxemburgse kennis en ervaring, zonder u te moeten verplaatsen. Want onze lokale adviseurs zijn nooit ver weg. Neem voor meer info contact op met Banque de Luxembourg Vlaanderen op 09 244 00 48 of banquedeluxembourg.be/uwvermogen
Uw vermogen vermag meer. S I N T- M A R T E N S - L AT E M B R U S S E L O V E R A L WA A R U O N S W I L O N T VA N G E N
DE TIJD DONDERDAG 28 APRIL 2022
14
Private banking
Waarom u geen koele minnaar van verzekeringsfondsen hoeft te zijn Cliënten van private banken blijken koele minnaars van tak23-fondsen. Toch kunnen er voor vermogende beleggers argumenten zijn om voor die producten te kiezen.
PETER VAN MALDEGEM
T
ak23-fondsen vertonen veel gelijkenissen met de klassieke beleggingsfondsen die (private) banken aanbieden. Net zoals met de klassieke fondsen belegt u met een tak23-fonds in een mandje van aandelen, obligaties of andere beleggingsinstrumenten. Maar er zijn ook grote verschillen.
1 Vermogensplanning Het belangrijkste verschil is dat een tak23fonds een verzekeringscontract is. Dat betekent dat sprake is van een verzekerde, een verzekeringnemer en een begunstigde. De constructie biedt mogelijkheden op het vlak van vermogensplanning, omdat u met zo’n fonds kunt bepalen wie het kapitaal van het fonds in handen krijgt als u overlijdt. In een maatschappij waarin het klassieke gezin niet meer de standaard is, bieden tak23-fondsen de mogelijkheid een deel van uw nalatenschap te regelen als u niet alles aan uw wettelijke erfgenamen wil nalaten. Met tak23-fondsen kunt u generaties overslaan bij het schenken. Andere beleggingsinstrumenten, zoals de bankfondsen, volgen de weg van het wettelijk erfrecht waardoor ze bij uw overlijden in handen komen van uw wettelijke erfgenamen. Al kunt u daar met bijkomende planningstechnieken van afwijken. Wie in zijn tak23-fonds zijn partner als begunstigde opneemt, krijgt bovendien het voordeel dat de uitkering bij zijn overlijden altijd in volle eigendom gebeurt. Er is dus geen opsplitsing tussen vruchtgebruik en blote eigendom die u bij de vererving van bancaire tegoeden wel hebt. Nog een voordeel is dat tak23-contracten altijd aanpasbaar zijn. U kunt op elk moment de begunstigde wijzigen waardoor u altijd de controle over het fonds houdt. Let wel, de tak23-fondsen ontslaan u niet van erfenisbelasting. Het tak23-fonds ondergaat de gewone fiscale regels bij een nalatenschap.
2 Fiscaliteit Op fiscaal vlak zijn er ook enkele belangrijke verschillen. Bij elke premie die u in zo’n fonds stort, geldt een premietaks van 2 procent, maar die ontslaat u de volgende jaren van andere fiscale verplichtingen die een klassiek fonds wel kent. Geen beurstaks of roerende voorheffing, en ook geen Reynderstaks van 30 procent als u voor een fonds kiest dat (gedeeltelijk) in obligaties belegt. De tak23-fondsen hoeft u ook niet mee in rekening te brengen voor de effectentaks. Die taks van 0,15 procent geldt voor personen die minstens 1 miljoen euro op een effectenrekening hebben staan. Bancaire fondsen komen bij de belegger op een effectenrekening terecht, maar tak23fondsen doorgaans niet. Let wel, dat betekent niet dat uw tak23fonds automatisch ontkomt aan de taks. De effectentaks wordt bij tak23-fondsen immers toegepast op het niveau van de verzekeraar. Die kan beslissen de taks door te rekenen aan de cliënt, maar hij kan de taks ook voor eigen rekening nemen. Som-
Met tak23-fondsen kunt u generaties overslaan bij het schenken. © SISKA VANDECASTEELE
U kunt de begunstigde van een tak23-fonds altijd wijzigen, waardoor u de controle behoudt.
mige verzekeraars, zoals KBC, rekenen de taks niet door. Andere verzekeraars, zoals Belfius en AG Insurance, houden er rekening mee in de kosten die ze aanrekenen.
3 Open architectuur
Tak23-fondsen mogen dan aantrekkelijke troeven hebben, het belangrijkste aandachtspunt zijn de kosten.
De aanbieders van tak23-fondsen werken doorgaans met fondsen van externe beheerders, vaak internationale fondsenhuizen. Dat is een troef in het retailsegment, maar in private banking kunnen banken die troef nauwelijks uitspelen. Dat komt omdat cliënten in de meeste private banken ook toegang krijgen tot de bancaire fondsen van die internationale fondsenhuizen. In het retailsegment bieden grootbanken veelal alleen toegang tot de eigen huisfondsen.
4 Kosten Tak23-fondsen mogen dan aantrekkelijke troeven hebben, het belangrijkste aandachtspunt zijn de kosten. Doorgaans liggen de instapkosten voor tak23-fondsen bij verzekeraars hoger dan bij de klassieke banken. In uitzonderlijke gevallen kunnen die eenmalige kosten oplopen tot 7 pro-
cent. Anders gezegd, wie het fonds zeven jaar bijhoudt, moet dan al jaarlijks ongeveer 1 procent van het rendement inleveren aan de instapkosten. Daarnaast is het opletten voor dubbele beheerskosten. Omdat veel tak23-producten onderliggend in fondsen van externe beheerders beleggen, rekent de verzekeraar jaarlijkse beheerskosten aan voor het beheer van het tak23-product, boven op de beheerskosten die verbonden zijn aan het onderliggende fonds. Wie in tak23-fondsen belegt, doet er goed aan zich te informeren over de aangerekende kosten.
5 Aanbod De meeste private banken hebben een eigen aanbod van tak23-fondsen. Belfius biedt in private banking tak23-fondsen aan via KITE, dat het definieert als een duurzame beleggingsverzekering. Het aanbod bestaat uit een gamma van 18 duurzame fondsen van gerenommeerde beheerders. Het voordeel van het product is volgens de bank dat het ook gebruikt kan worden als een renteniersformule. Via de formule Comfort kunnen regelmatige afkoopverrichtingen gebeuren. Volgens Belfius wordt het product vooral afgenomen in retail en veel minder in private banking. ‘We overwegen wel de lancering van een aangepast tak23-product voor privatebanking en wealthklanten’, zegt de bank. Ook BNP Paribas heeft tak23-producten
in het aanbod onder de naam Smart Fund Plan Private. De belegger kan kiezen uit een 20-tal basisfondsen. De formule biedt de mogelijkheid een beschermingsmechanisme in te bouwen, waarbij bijvoorbeeld het verlies beperkt blijft tot een vooraf afgesproken niveau. Ook hier bestaat de mogelijkheid om jaarlijks een deel van het fonds af te kopen. Ondanks de troeven van tak23 op het vlak van vermogensplanning blijft de appetijt voor de producten binnen private banking relatief beperkt, leert een rondvraag bij de belangrijkste spelers op de Belgische markt. Fiscaal advocaten wijzen er ook op dat de banken zelf niet altijd vragende partij zijn om de instrumenten actief aan te bieden in private banking. ‘Door een verzekeraar binnen te brengen verliest de private bank niet alleen een deel van de marge, maar ook een deel van de controle over de portefeuille van de cliënt. Mogelijk willen ze geen ménage à trois’, zegt DenisEmmanuel Philippe, advocaat van Bloom.
7
procent
De eenmalige instapkosten kunnen bij tak23-fondsen van verzekeraars oplopen tot 7 procent.
DE TIJD DONDERDAG 28 APRIL 2022
15
Private banking
Nichespelers in private banking bijten van zich af De nichespelers in private banking, die in de schaduw van de grote jongens leven, staan onder druk. Ze zetten in op nabijheid en advies. ‘In tegenstelling tot de grote banken met hun gestandaardiseerd aanbod werken wij op maat.’ GILLES QUOISTIAUX
D
e Belgische privatebankingmarkt is groot. De private bankers hebben 483 miljard euro aan activa onder beheer. Dat blijkt uit een studie van De Tijd over de cijfers van midden 2021. De grootste marktspelers beheren 90 procent van dat bedrag. In deze kopgroep zitten de grootste vier banken van het land (KBC, Belfius, ING en BNP Paribas Fortis). Elk van hen heeft een afdeling die focust op vermogensbeheer voor hun meest welstellende klanten. Daar komen nog de grote private banken (Degroof Petercam, Delen, Puilaetco) en filialen van buitenlandse groepen zoals Deutsche Bank en ABN AMRO bij. Tegenover die grote jongens knokken de kleine private bankers voor een plekje onder de zon. Het kunnen lokale family offices zijn of oude beursvennootschappen die voortaan actief zijn in vermogensbeheer. Hun uitdaging bestaat erin concurrentieel te blijven in een sector die volop in verandering is. ‘Het beroep van private banker is de voorbije jaren complexer geworden’, zegt Yannick Grécourt, partner bij de consultant EY en verantwoordelijk voor de bankensector.
Eerste probleem: de regelgeving. ‘Net zoals de voltallige banksector hebben ook de kleine private banken zich moeten aanpassen aan de regels over witwassen, aan het KYC-beleid (know your customer, het identificeren van de klant), enzovoort. Dat vergt aanzienlijke investeringen’, zegt Grécourt. De juridische afdelingen die onder meer verantwoordelijk zijn voor compliance (de naleving van de regels), hebben hun bezetting moeten optrekken.
Transformatie Pire Asset Management - een kleine bekende speler in de buurt van Charleroi - heeft de impact van compliance aan den lijve ondervonden. Het family office heeft de voorbije jaren een transformatie ondergaan. De oorspronkelijke bestuurders stelden het kapitaal open voor nieuwkomers van buiten de familiale kring. Het nieuwe team startte verschillende projecten op, vooral op het vlak van de regelgeving. ‘We hebben een proces in gang gezet voor de aanvraag tot erkenning bij de Nationale Bank. Dat is een enorme opdracht die meer dan een jaar heeft geduurd. Maar het liet ons toe te focussen op beleggingsadvies, iets wat we vroeger niet konden’, zegt Arnaud Jamar, de afgevaardigd bestuurder van Pire Asset Management. De privatebankingsector is ook over-
We blijven onze lokale aanwezigheid voortdurend versterken. Misschien komen nog andere beursvennootschappen bij ons aankloppen. Olivier Leleux Voorzitter directiecomité Leleux Associated Brokers
geschakeld op digitalisering. Private bankers moeten hun klanten performante onlineoplossingen aanbieden en hun eigen tools automatiseren. Ook dat proces vereist investeringen. ‘We vervangen onze oude IT-systemen. Dat vergt een aanzienlijk budget. Maar het is een noodzakelijke investering om onze kosten te rationaliseren en op termijn te besparen’, zegt Yves Van Laecke, de operationeel directeur van Nagelmackers, een eeuwenoude bank die bezig is zich te herpositioneren als private bank. Boven op dat aanzienlijke kostenplaatje komen de agentschapskosten. De kleine lokale spelers kunnen niet zonder rechtstreeks advies voor hun klanten. Dat is deels hun sterkte. Als ze, zoals Nagelmackers doet, het aantal kantoren willen verminderen, moeten ze erop letten een voldoende lokaal netwerk te behouden. Anders lopen ze het risico de traditionele klant die persoonlijke contacten met zijn adviseur gewend is, te verliezen.
Grote banken in het voordeel
483 miljard Midden 2021 hadden de private bankers in België 483 miljard euro onder beheer. De grote marktspelers beheren 90 procent van dat bedrag.
De combinatie van al die zaken zet de nichespelers in private banking onder druk. ‘Vandaag zijn grote banken in het voordeel. Ze kunnen zich op het vlak van digitalisering veel grotere budgetten veroorloven. Ze hebben de middelen om zich aan de nieuwe regelgeving aan te passen. En ze kunnen een groter productaanbod bieden’, zegt Grécourt. Volgens hem hebben de grote banken makkelijk toegang tot een brede waaier aan beleggingsproducten van fondsbeheerders. De kleine banken beschikken niet over een overvloed aan klanten en zijn voor grote fondsbeheerders minder interessant. De voorbije jaren zochten almaar meer
spelers in de privatebankingsector toenadering tot elkaar. In hun zoektocht naar schaalvoordelen sloegen de kleine spelers de handen in elkaar of traden ze toe tot grotere organisaties. Leleux Associated Brokers, een beursvennootschap die privatebankingactiviteiten ontwikkelt, doet mee aan die fusie- en overnamegolf. ‘Sinds de jaren 90 is een dertigtal effectenhandelaars toegetreden. We blijven onze lokale aanwezigheid voortdurend versterken. Misschien komen nog andere beursvennootschappen bij ons aankloppen’, zegt Olivier Leleux, de voorzitter van het directiecomité. De nichespelers in private banking spelen hun verschillen met de grotere concurrenten uit. Ze benadrukken twee essentiële kenmerken van hun activiteit: ze staan dicht bij hun cliënteel en ze bieden gepersonaliseerd advies. ‘In tegenstelling tot de grote banken die een zeer gestandaardiseerd aanbod hebben, werken wij op maat’, zegt Jamar van Pire Asset Management.
Dienstverlening De kleine spelers onderscheiden zich ook door te focussen op marktsegmenten waarvoor de grote private banken minder belangstelling hebben. Het aanbod van de eerste geeft klanten de kans om met relatief lage bedragen te beginnen. Bij Leleux hebben klanten toegang tot algemeen beleggingsadvies vanaf 50.000 euro. Bij Nagelmackers kan dat vanaf 75.000 euro. Bij Pire Asset Management vertrouwt het gros van het cliënteel tussen 100.000 euro en 1 miljoen euro toe aan zijn private banker. ‘In die schijf bieden wij een betere dienstverlening dan de traditionele bankiers’, zegt Jamar.
ADVERTENTIE
Reeds 275 jaar de partner in het beheer, opbouw en bescherming van familievermogen van generatie op generatie.
Bescherm wat voor u belangrijk is. Of het nu om uw gezin, uw vermogen of uw onderneming gaat – u draagt er de grootste zorg voor. Daarbij kunt u rekenen op de steun van Bank Nagelmackers. Met meer dan 275 jaar ervaring in het beheer, opbouw en bescherming van familievermogens staan we voor u klaar, in iedere fase van het leven. Gemoedsrust bij iedere bekommernis staat daarbij centraal, zowel vandaag als morgen! Wat is voor u belangrijk? Bespreek het met onze experten. Samen stellen we een strategie op die u naadloos naar uw bestemming brengt. Ontdek wat we voor u en de volgende generaties kunnen betekenen.
www.nagelmackers.be
Family Wealth Management
KEYPRIVATE
Next Generation Portfolio Management
Gun uw kapitaal een mooie horizon. Vertrouw het beheer vanvotre uw geld toeen aan onzepour experts met KEYPRIVATE, ons en Laissez nos experts piloter capital optant la gestion de portefeuille online vermogensbeheer. Dag notre na dag gaat ons teamattentivement via nauwkeurige monitoring ligne KEYPRIVATE. Chaque jour, équipe analyse les marchés à la op zoek naar het dat voor minimale recherche duhoogste meilleurpotentiële rendementrendement. potentiel. EtEnce, pour uneen coût minimal.prijs.
> Vanaf À partir€15.000 de 15.000 € > Keuze uit disponibles
>
Simulez votre rendement Simuleer uw rendement
Meer weten? En savoir plus ? Bel 02 679 mail naar Appelez le 91 02 11 679of91 11 ou envoyez un mail keyprivate@keytradebank.be à keyprivate@keytradebank.be
contenues dans cette communication ne doit être interprétée comme ayant une valeur contractuelle d’aucune sorte. Cette communication n’est geïnterpreteerd als informatie met contractuele waarde. Deze communicatie is uitsluitend als informatie bedoeld en vormt op geen enkele manier tenue responsable des décisions prises sur la base des informations contenues dans cette communication, ou de son utilisation par un tiers. Tout informatie die deze communicatie bevat, noch voor het gebruik ervan door derden. Elke belegging bevat risico’s zoals een mogelijk kapitaalsverlies. la section Formulaires et documents sur keytradebank.be.