netto Uw geld in 2017 DECEMBER 2016
Wat verandert er volgend jaar voor uw portemonnee?
24 Als toekomstige gepensioneerde De regering wil de link tussen werken en het latere pensioen versterken. De minimumleeftijd voor het vervroegd pensioen gaat opnieuw omhoog.
42 Als consument Openbaar vervoer, water, verkeersboetes, bankieren… in 2017 wordt het allemaal duurder. Enige lichtpunt is dat u volgende zomer goedkoper kunt bellen vanuit een ander Europees land.
6 Als werknemer De regering-Michel wil meer flexibiliteit doorvoeren. De marge voor een reële loonsverhoging blijft uiterst beperkt.
30 Als student Studenten die de handen uit de mouwen steken, krijgen vanaf volgend jaar extra stimulansen. Het rij-examen wordt moeilijker.
46 Als (ver)bouwer De overheid steunt gezinnen die hun woning energiezuiniger maken nog altijd met premies. Maar de fiscale voordelen vallen in 2017 weg.
12 Als zelfstandige Het sociaal vangnet van zelfstandige ondernemers verbetert. En ze zullen minder sociale bijdragen moeten betalen.
36 Als belegger De omstreden speculatietaks wordt afgeschaft, maar de roerende voorheffing gaat opnieuw omhoog.
54 Als patiënt Tijdens de jongste begrotingsronde werd een derde van alle besparingen in de gezondheidssector gerealiseerd. Dat zult u dus merken als u volgend jaar bij uw arts of apotheker langsgaat.
18 Als belastingplichtige Dankzij de Vlaamse fiscale regularisatie kunt u de komende vier jaar in het reine komen met uw fiscale zonden.
38 Als ouder In 2017 gaan de opvangkosten voor kleuters en peuters de hoogte in. Maar er is ook goed nieuws: het tijdskrediet wordt uitgebreid.
VOLG UW GELD OP DE VOET Via www.netto.be blijft u op de hoogte van alle nieuwe maatregelen van de federale en Vlaamse regering die in 2017 een impact zullen hebben op uw geld. VOLGENDE KEER IN NETTO MAGAZINE:
AANDELENGIDS 14 JANUARI 2017 BIJ DE TIJD
COLOFON Adres: redactie Netto, Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, B-1000 Brussel, redactie@netto.be Hoofdredacteur: Stephanie De Smedt Chef Netto: Sonja Verschueren Eindredacteur: Jan Lodewyckx Artdirector: Ilse Janssens Lay-out: Willem Ravoet Redacteuren: Nadine Bollen, Ellen Cleeren, Petra De Rouck, Erika Racquet Illustrator: Pieter Van Eenoge Abonnementen: tel.: 0800/55.150, e-mail: abo@tijd.be Advertenties: Trustmedia, Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, B-1000 Brussel, tel.: 02/422.05.11, fax: 02/422.05.10, info@trustmedia.be Verantwoordelijke uitgever: Dirk Velghe Netto wordt waterloos en milieuvriendelijk gedrukt bij Eco Print Center.
4
netto DECEMBER 2016
Uw geld in 2017 Werknemer I Zelfstandige I Belastingplichtige I Toekomstige gepensioneerde I Student I Belegger I Ouder I Consument I (Ver)bouwer I PatiĂŤnt
Wat brengt 2017 voor
zelfstandigen? Tekst: Ellen Cleeren
12
netto DECEMBER 2016
2. Vier weken meer moederschapsverlof voor zelfstandige moeders
1. Minder groot deel van het inkomen naar sociale bijdragen Om de koopkracht van zelfstandigen te ondersteunen, moeten ze minder sociale bijdragen betalen. In 2016 zakte het tarief voor de sociale bijdragen al van 22 naar 21,5 procent. Vanaf 2017 dalen de sociale bijdragen verder naar 21 procent. In 2018 wordt het tarief opnieuw verlaagd, tot 20,5 procent. De percentages worden berekend op het belastbaar jaarinkomen. Dat zijn alle inkomsten over een volledig jaar, na aftrek van alle kosten die u dat jaar hebt gemaakt.
Tip! Stel de aanwerving van een derde, vierde, vijfde of zesde werknemer uit tot na 1 januari 2017. Dat kan een aanzienlijke besparing opleveren.
Vanaf 1 januari hebben zelfstandige moeders recht op maximaal 12 in plaats van 8 weken moederschapsrust. (Wordt u moeder van een meerling, dan kunt u 13 in plaats van 9 weken moederschapsverlof opnemen.) De verplichte periode blijft drie weken. Het gaat alleen om een uitbreiding van de facultatieve periode boven op de drie weken ‘verplichte’ rust. Die moeten vrouwelijke ondernemers opnemen tijdens de week vóór de bevalling en de twee weken daarna. Zelfstandige moeders kunnen er voortaan voor kiezen om tijdens de 9 ‘vrijwillige’ weken van het moederschapsverlof halftijds te werken en voor de andere helft een uitkering te ontvangen. Ze hebben dan recht op dubbel zoveel weken facultatieve rust, namelijk 18 in plaats van 9. In die periode wordt het forfaitaire bedrag van de wekelijkse uitkering met de helft verminderd tot 224,66 euro. U krijgt ook wat meer tijd om de facultatieve moederschapsrust op te nemen. Het volstaat dat u dat doet binnen 36 weken na de verplichte rustperiode. Het moet niet langer binnen 21 weken. De nieuwe regels zijn van toepassing op de periodes van moederschapsverlof die vanaf 1 januari 2017 beginnen te lopen. Of u daar recht op hebt, hangt af van de verwachte geboortedatum van uw baby. En er is nog goed nieuws voor kersverse moeders. In het kwartaal dat volgt op de geboorte moet u geen sociale bijdragen meer betalen. U behoudt uw sociale rechten. Die vrijstelling geldt al voor alle zelfstandige moeders die tijdens de laatste drie maanden van 2016 zijn bevallen. Tot nu moesten moeders sociale bijdragen blijven betalen tijdens het moederschapsverlof. Tot slot zullen de sociale verzekeringsfondsen de 105 dienstencheques voor huishoudelijke taken voortaan automatisch toekennen, tenzij u daar expliciet van afziet. U hoeft ze zelf niet langer aan te vragen. Maar opgelet! Er wordt nog volop gewerkt aan de technische implementatie van die vereenvoudiging. Misschien kunt u toch maar beter nagaan of u die dienstencheques wel degelijk ontvangt. Is dat niet het geval, vraag ze dan binnen 15 weken na de bevalling aan. Anders riskeert u dat de dienstencheques voor huishoudhulp aan uw neus voorbijgaan.
Goed nieuws! In het kwartaal dat volgt op de geboorte moeten zelfstandige moeders geen sociale bijdragen meer betalen.
WIST U DAT? Vanaf 1 januari hebben zelfstandige moeders recht op maximaal 12 in plaats van 8 weken moederschapsrust.
21%
In 2017 dalen de sociale bijdragen voor zelfstandigen naar 21 procent. DECEMBER 2016
netto 13
Uw geld in 2017 Werknemer I Zelfstandige I Belastingplichtige I Toekomstige gepensioneerde I Student I Belegger I Ouder I Consument I (Ver)bouwer I PatiĂŤnt
Wat brengt 2017 voor
beleggers?
V
oor u begint te panikeren: van zo’n meerwaardebelasting is absoluut nog geen sprake. De eensgezindheid over de invoering van deze taks is immers ver te zoeken binnen de federale regering. Wel kwamen de regeringspartijen overeen om het voorstel van CD&V verder te bekijken, en dus geven we u de krijtlijnen ervan nog eens mee. De christendemocraten stellen een meerwaardebelasting van 30 procent voor op beursgenoteerde aandelen, niet-beursgenoteerde aandelen en daarvan afgeleide producten. Elk jaar dat u de aandelen aanhoudt, daalt het tarief wel met 1 procentpunt. Concreet: als u uw aandelen 30 jaar na aankoop met winst verkoopt, moet u geen belasting meer betalen. Minwaarden zijn aftrekbaar en vijf jaar overdraagbaar. Het voorstel, dat als pasmunt moet dienen voor de verlaging van de vennoot-
36
netto DECEMBER 2016
Tekst: Sonja Verschueren
schapsbelasting, voorziet ook in een aantal vrijstellingen. Zo betaalt u geen belasting op meerwaarden tot 50.000 euro, gespreid over tien jaar. Ook aandelen van kmo’s zijn vrijgesteld van de meerwaardetaks. Maar zoals gezegd: de coalitiepartners N-VA en Open VLD staan niet meteen te springen om een meerwaardebelasting op aandelen in te voeren. Bovendien bleek begin deze maand dat de hervorming van de vennootschapsbelasting - en dus ook een eventuele meerwaardebelasting - ten vroegste voor 2018 is. Wat verandert er in 2017 alvast wél voor beleggers?
Geen speculatietaks meer Eerst het goede nieuws: de omstreden speculatietaks wordt vanaf 1 januari afgeschaft. De taks werd begin 2016 ingevoerd om speculatie tegen te gaan. Wie zijn beursgenoteerde aandelen minder dan zes maanden na aankoop alweer verkocht, moest 33 procent belasting betalen op de meerwaarde van die verkoop. Maar omdat de taks meer kostte dan hij opbracht, maakt de regering er na een jaar al korte metten mee. Bedoeling was dat de kleinebeleggerstaks zoals de belasting smalend werd genoemd dit jaar 34 miljoen euro zou opbrengen, maar dat bedrag werd niet gehaald. Méér nog, als gevolg van de invoering van de speculatietaks viel de handel in kleine aandelen fors terug, waardoor de overheid minder beurstaksen inde en de speculatietaks dus eigenlijk geld kostte. Wat betekent die afschaffing concreet? Iedereen die na 1 januari aandelen verkoopt, zal geen speculatietaks meer moeten betalen, zo bevestigde minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) in november. Dat impliceert dat meerwaarden die in 2016 werden opgebouwd en pas na Nieuwjaar worden gerealiseerd dus ook niet belast worden. OPGELET! Wie effecten op een buitenlandse rekening heeft staan en nog dit jaar speculatieve meerwaarden heeft geboekt, zal die in 2017 wel moeten aangeven in zijn belastingaangifte. Eenmalig weliswaar.
Ook beurstaks bij buitenlandse rekening Wie effecten koopt en verkoopt, moet in de meeste gevallen een beurstaks betalen. Door te beleggen via een buitenlandse makelaar kunnen Belgische beleggers die taks ontwijken. De overheid wil dat poortje nu sluiten, zodat u toch een beurstaks zult moeten betalen.
Hoe? Dat is nog niet duidelijk, maar mogelijk zal dat via uw belastingaangifte gebeuren. Tegelijk verdubbelt de regering ook de maximumbedragen van de beurstaks. · Voor aandelen stijgen die van 800 naar 1.600 euro. · Voor obligaties gaat het maximumbedrag van 650 naar 1.300 euro. · Voor beleggingsfondsen stijgt het maximumbedrag van 2.000 naar 4.000 euro. OPGELET! U moet al voor grote bedragen effecten verhandelen om de huidige plafonds te bereiken. Voor aandelen gaat het om 296.000 euro, voor fondsen om 152.000 euro en voor obligaties om 722.000 euro. Gaat u boven die bedragen, dan betaalt u vanaf volgend jaar dus meer beurstaks.
30 procent roerende voorheffing … De uitkering van een dividend, de coupon van een obligatie, of de rente op een kasbon: tot nog toe moest u daar 27 procent roerende voorheffing op betalen. Dat tarief wordt opnieuw verhoogd, naar 30 procent deze keer. In 10 jaar tijd is de roerende voorheffing nu al verdubbeld. Op een gereglementeerd spaarboekje blijft de roerende voorheffing 15 procent. Die betaalt u alleen als u meer dan 1.880 euro renteinkomsten opstrijkt.
van de Europese Spaarrichtlijn. Inmiddels zagen ook andere initiatieven het licht die veel efficiënter zijn in de strijd tegen de internationale belastingontduiking, en werd de Spaarrichtlijn op 1 januari 2016 begraven. Een van die initiatieven is de zogenaamde CRS-richtlijn. CRS staat voor Common Reporting Standard. De OESO-richtlijn, waartoe inmiddels zo’n 100 landen wereldwijd zich hebben geëngageerd, regelt de automatische uitwisseling van bancaire gegevens: van wie u bent en wat voor rekening u in het buitenland hebt, over hoeveel er op die rekening staat, en wat u aan intresten en dividenden ontving, evenals details over buitenlandse levensverzekeringen. De Belgische fiscus krijgt die informatie vanaf 2017 te verwerken. Concreet ontvangt de Belgische fiscus gegevens uit 51 landen of jurisdicties. Omgekeerd informeert België 46 landen over de bancaire gegevens van buitenlandse inwoners. Op de website van de OESO (http://www.oecd.org/tax/automaticexchange/international-framework-forthe-crs/exchange-relationships/) kunt u zien met welke landen België informatie uitwisselt.
… maar niet voor beleggers in zorgvastgoed Wie belegt in de gereglementeerde vastgoedvennootschappen (GVV’s) Aedifica en Care Property Invest - twee bedrijven die erg actief zijn in zorgvastgoed - zal vanaf 2017 opnieuw een verlaagde roerende voorheffing van 15 procent kunnen genieten op het dividend. Eind vorig jaar keurde de regering nog een eenvormig tarief van 27 procent goed voor alle GVV’s, maar omdat gevreesd werd dat die hogere belasting vertaald zou worden in hogere kosten voor de rusthuisbewoners, wordt het tarief teruggebracht naar 15 procent.
Fiscus krijgt automatisch details over uw buitenlandse beleggingen Sinds 2005 krijgt de Belgische fiscus jaarlijks een overzicht van de rente-inkomsten die Belgen in het buitenland opstrijken - een gevolg
51
De Belgische fiscus ontvangt op dit ogenblik al alle details over uw buitenlandse beleggingen in 51 landen.
2
X
Op de uitkering van een dividend, de coupon van een obligatie of de rente op een kasbon zult u vanaf volgend jaar 30 procent roerende voorheffing moeten betalen. In 10 jaar tijd is die roerende voorheffing verdubbeld. DECEMBER 2016
netto 37
Uw geld in 2017 Werknemer I Zelfstandige I Belastingplichtige I Toekomstige gepensioneerde I Student I Belegger I Ouder I Consument I (Ver)bouwer I Patiënt
Wat brengt 2017 voor
consu
Tekst: Petra De Rouck
2 Waterfactuur stijgt
1 Bankieren wordt duurder Na Nieuwjaar sleutelen tal van banken aan hun tarieven. Zo maakt ING België de verrichtingen aan het loket duurder. De prijs van een manuele verwerking van een papieren overschrijving buiten de basisbankdienst stijgt van 6,05 naar 9,68 euro; voor professionele klanten gaat het tarief van 5 naar 8 euro. Daarbij vraagt u de bankbediende om uw overschrijving in te tikken. Een ingevuld overschrijvingsformulier gewoon afgeven kan maximaal 12 keer gratis en kost daarna 1 euro. BNP Paribas Fortis verhoogt vanaf 1 februari de beheerskosten van zichtrekeningen. Een Comfort Pack zal 3 euro per maand (+0,40 euro) kosten en een Premium Pack 6,25 euro (+0,50 euro). Voor een klassieke zichtrekening - zonder opties - gaat de prijs met 25 cent omhoog tot 1,25 euro. Voorts wordt geld afhalen met een Master- of Visakaart duurder. 42
netto DECEMBER 2016
Uw drinkwater wordt na de jaarwisseling opnieuw wat duurder. Het is ditmaal de prijs voor de component ‘productie en levering’ van drinkwater die stijgt, goed voor ongeveer 40 procent van de totale waterfactuur. De twee andere componenten - afvoer en zuivering - blijven onveranderd. Het tariefvoorstel van de grootste watermaatschappij, De Watergroep, maakt gewag van een stijging met 9 tot 19 procent, afhankelijk van het verbruikstype. Een alleenstaande met een gemiddeld verbruik zou daardoor 15 euro per jaar meer betalen, een koppel 22 euro en een gezin met drie kinderen 31 euro. Tegen 2022 zou de prijs voor de component ‘levering’ 14 tot 31 procent hoger liggen. Bij de watermaatschappijen Pipda en Farys zou de leveringscomponent met 14 procent extra in zes jaar toenemen. De tariefvoorstellen moeten eind december nog worden goedgekeurd door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). WIST U DAT? Drinkwater wordt volgend jaar opnieuw duurder. Het tariefvoorstel van de grootste watermaatschappij, De Watergroep, maakt gewag van een stijging met 9 tot 19 procent, afhankelijk van het verbruikstype.
3 Hogere vergoeding voor vrijwilligers Bent u in uw vrije tijd aan de slag als vrijwilliger? Dan kunt u een hogere vrijwilligersvergoeding krijgen. Dat is een forfait dat de gemaakte kosten compenseert. Die vergoeding mag maximaal 33,36 euro per dag en maximaal 1.334,55 euro per jaar bedragen om nog vrijgesteld te zijn van belastingen en socialezekerheidsbijdragen. In 2016 lagen die plafonds op 32,71 euro per dag en 1.308,38 euro per jaar.
4 Kinderopvang één procent duurder Ouders die in de crèche of bij de onthaalmoeder een tarief betalen dat afhangt van hun inkomen, zullen volgend jaar 1,08 procent meer betalen. Dat is een gevolg van de automatische indexering van de tarieven (zie blz. 39).
5 Premieverhoging voor uw schadeverzekeringen Of en hoeveel uw schadeverzekeringen duurder worden, hangt af van uw verzekeringsmaatschappij. Sommige plannen geen premieaanpassingen, andere beslissen pas in de loop van januari. Bij AG Insurance zijn de tariefaanpassingen 2017 wel al bekend. Ze worden toegepast op de jaarvervaldag van het contract. Bij de autoverzekeringen is er een gemiddelde premieverhoging met 2 procent om de stijgende kosten en inflatie op te vangen. Eenzelfde premieverhoging komt er voor de brandverzekeringen. Die is het gevolg van enerzijds de stijgende schadelast (onder meer de overstromingen van mei-juni, verscheidene stormen en de terreuraanslagen) en anderzijds de automatische indexering volgens de prijsevolutie in de bouwsector). Voor de gezinspolis is er geen premieverhoging van de waarborg burgerlijke aansprakelijkheid privéleven, maar wel een verhoging met 1 euro voor het luik rechtsbijstand.
menten? 6 Bankoverstapdienst uitgebreid Door de bankoverstapdienst kunt u snel en zonder kosten van de ene naar de andere bank overstappen. Zodra u uw nieuwe bank verwittigt, werken uw oude en nieuwe bank samen zodat uw betaalverkeer niet stokt. Zo worden het saldo op uw zichtrekening, uw doorlopende en memo-overschrijvingsopdrachten automatisch overgezet. Vermoedelijk in het tweede kwartaal wordt de bankoverstapdienst nog verder uitgebreid. De nieuwe bank zal het gewijzigde rekeningnummer doorgeven aan regelmatige betalers (zoals uw werkgever, uitkeringsinstellingen…) en aan schuldeisers die via domiciliëring worden betaald. Dat hoeft u dan niet langer zelf te doen.
7
Bankkluizen duurder KBC verhoogt op 1 januari de huurprijs van een bankkluis met 37 procent: van 32,84 naar 45 euro per jaar. Belfius trekt de huurprijs van een standaardsafe op van 39 naar 54 euro. BNP Paribas Fortis herziet de huurprijs van zijn kluizen elk jaar in april op basis van de gezondheidsindex van maart. ING heeft de huurprijs al op 1 juli opgetrokken.
8 Vaste kostprijs voor formaliteiten bij het hypotheekkantoor Hebt u vastgoed gekocht of sluit u een hypothecair krediet af? Vanaf 1 januari 2017 wordt een forfaitaire kostprijs van 220 euro voor de bijbehorende hypothecaire formaliteiten aangerekend. Dat vast bedrag heeft betrekking op de overschrijving, inschrijving en doorhaling op het hypotheekkantoor. Tot nu toe was er een complexe berekening, volgens het loon van de hypotheekbewaarder, de vergoeding voor de overschrijving op basis van het aantal pagina’s, de verzendkosten … Die berekening dateerde nog van de tijd dat alles manueel werd verwerkt op het hypotheekkantoor, maar vandaag gebeurt dat digitaal en is onder meer de lengte van de akte minder relevant.
9 Geen roamingkosten meer vanaf volgende zomer Bellen, sms’en en surfen in een ander land van de Europese Unie? Vanaf 15 juni mogen geen extra kosten meer worden aangerekend. Reizigers, studenten op uitwisseling of grensarbeiders kunnen het hele jaar gratis roaming genieten. DECEMBER 2016
netto 43
Uw geld in 2017.
Nu zaterdag gratis bij De Tijd.