TUSENNÅLESTIKKRETTINN
Detereinheiltvanlegmorgon,visittausevedkjøkkenbordetogetfrukost.Gjennomdetstorejusglasetmitt blirmammaogpappalittforvrengde.Ellersåerdet sånndeieigentleger.Skeiveogujamne.Egsmakarpå jusen,fingraneetterletsegavtrykkpådoggapåglaset. Avogtilfåreglysttilåslengenokopåflisenepågolvet berreforatdetskalskjenoko.Somforåvekkemamma ogpappafrådenmassivebedøvingadeierunder.Dei sistetoårahardeivandrarundtsomgjennomsiktige søvngjengarar.Ogdetersåmykjeegharlysttilåforteljedei.Såmangeordsompressarsegpåibrystet,som gnagar,somharblitttileithardtnøsteinnider.Meneg anarikkjekoregskalstarte.
9
«Dusnakkarsvenskveldigbra»,seierkvinnasomintervjuarmeg.Honikkaroppmuntrandemotmeg.
Egvrirmeglittistolenogseier:«Dusnakkarogså brasvensk.»
Kvinnagirmegeitblikk.Svaretmittvartydelegvis ikkjedethoønskte.Hosertankefulltpåmeg,ogeghar eianingomkvahotenker.Kormangegongerhareg ikkjeståttframforspegelenogpirkaogkjentpåansiktet.Ogprøvdåforståkvendeteregser.Deimørkeauga.
Håretsomertjuktogbølgjete.Hudasomikkjeerkvit, menhellerikkjesvart.Eimerkelegblandingavnoko slag.
«Egeradoptert»,seieregtilslutt.
«Aha,duerdet,ja.»Kvinnasmilermotmeg,nesten letta.«Mendåerdujosvensk.»
Egsmilerhøflegtilbake.Mentenker:
Eregverkelegdet?
10
Mobilenlyseroppihandami,menegnølerlittføreg drarfingerenlangsskjermenogsvarer.
«Ja,hei,Bianca,deterHelenafråLexellsreinhaldsbyrå.»
Egkjennerattstemma.Deterkvinnasomintervjua megiforgårs.«Egvilleberreseieatsommarjobbener dinomduframleiserinteressert.»
Dethøyrestutsomhosmiler.Ogegveitategburde bliglad,menegkjennermegberretompåinnsida.Eg søktepåjobbenmestforåsleppeåvereheime.Ogkanskjefordidetkjentestpassandepåeinellerannanmåte. Egforteneråplukkesneipar,forteneråskrubbevekk skit.Egtvingarframeit såhyggeleg,mendethøyrest falsktut,somdetmesteannailivetmitt.Somstemmenetilmammaogpappasomskjerlittnårdeiprøveråsnakkesomomalternormalt.Sjølvomingenting nokongongkjemtilåblinormaltigjen.
11
Visitvedkjøkkenbordetmedplasstilfirepersonar,ser rundtossoveralt,berreikkjepåkvarandre.Egtrurdet heiteråhaeinfamiliemiddag.Menegerusikker,ordet familieantydaratviharnokotilfelles.Atvierbundne samanavnoko.Antengjennomblodellergjennom kjensler.Viharingenavdei.ViereiøydelagdDNAlenke,viklamrarossfasttilbestikketogprøverålate somomdetverstealdriharskjedd.
«Nårstartardu?»seierhansomegkallarpappa.Han prøveråhøyrastgladut.Positiv.Altforatbytingen hansikkjeskalfølesegmislykka.
«Egkanframleisringegolfklubben»,seierhosom egkallarmamma.Sommarjobbenireinhaldsbyråetvar tydelegvisikkjedethoønsktefordensåkalladottersi.
«Dettrengstikkje.»
Egsmakarpågravlaksen.Feittetleggsegsomeifeit hinneiganen.Egmåhaldeatteibrekning.Mamma trurframleisatlakserlivrettenmin.Eingong,etter atalthaddeskjedd,lagamammalaksesmørbrødtiloss alle.Hoåtpillertilfrukost,orkaknaptpuste,likevel
12
sørgdehoforategogpappalaossmettekvarkveld.Eg åtavsmørbrødet.Smiltesåansiktetvartstramt,ogsaat
laksvardetbesteegvisste.
Detvardetminsteegkunnegjereforhenne.
Detegerskuldigi,kjemegaldritilåkunnegjere godtatt.
13
Nestemorgonvaknaregmedeiunderlegkjensleavat eghargløymtnoko.Egsvartealdripåspørsmålettil pappaomnåregstartarijobben.Påmåndag,skulleeg svareomhanspurdemegattno.
Detskjerstadigoftarefortida.Såmangesvarsom blirskravlavekk.Alletankanesomdruknarimeiningslaustprat.Detviktigasteblirgløymt.
Egtarpåmegmorgonkåpaoggårmotbadet.Sveiper rasktforbirommetsomliggrettvedmitt. Bankellerbli ståande,stårdetpåskiltetpådøra.Dørasomharvore stengdinestentoår.
Dåegståridusjen,vriregtildetkaldaste.Lukkar augainnmotvatnetogtvingarmegsjølvtilåbliståande.Tusennålestikkrettinnihuda.
14
Ihovudetmitterdeteindrive-in-kinosomalltider open.Einskrekkfilmharklistrasegfasttilhornhinna.
Ikkjesjå,drønnadetihovudet.Menegsåg.Ogdeter ikkjenokoegangrarmeirpåenndet.
15
Egsøkknedpådenmjukegrasplenen.Leggmegsålang eger,ogønskjerategkunnegrofasther.Namnetdittpå denlyseminnesteinen.Jimmy,femtenår,somforalltid vilvereakkuratfemtenår.
Egvenderblikketmothimmelen.Høgtovermeger deteigamalspisslønsombreiersegutover.Vindenfår lauvatilådirre.Avogtilbrytsolagjennom,blirsom eigneistrandestjerneilauvverket.Egtenkeratdetmå veredeg.Duelskasola.Kunnesnurrerundtogrundt påplenenitimevismedansiktetvendtmotvarmen.
Egkjemaldritilågløymelatterendin.Korleishan spreiddesegikroppenoglandamjuktimagen.Egfekk degalltidtilåle.Nohugsaregikkjesistgongeglosjølv.
16
EINANNANSORT
«Sådetteerførstesommarjobbendin»,seierfyrensom etternamneskiltetådømeheiterJohn.
Detkunnehavoreeienkelkonstatering.Deterdet ikkje.Bådestemmaogblikketkviskrarathansynest egereibortskjemtjentefråÖrgryte.«DetteerBianca, hokjemfråÖrgryte»,varordaHelenafråreinhaldsbyråetpresentertemegmed.Denlysefyren,somvar kleddidenblåfirmaoverallen,fekkmedeingongnoko avventandeoverseg.Påeitaugeblikkvartviforandra tilmotstandarar.Tourokkelegemagnetarfråulikeunivers.Ingakraftiverdakunnetvingeosssaman.
19
Forsiktig,foratikkjevatnetskalskvulpe,setegvaskebøttanedpåsteingolvet.Bortsettfråeikvinneitjuefemårsalderenerdettomtpåbibliotekkafeen.Kvinna pratarimobilen.Detersomomordaboblarutav henne.Kanskjeerdetsånndetblirnårlivetersniltmot ein,nårdraumarbliroppfylte.
«Hangjordedetigår»,fniserhoogfortelkorleis kjærastenfridde.Hohøyrestlykkelegut,ogimegerdet somomdetblirskapteitmerkelegtrykk.Avogtilblir detsåtydelegatikkjeallehartjørepåinnsida.Einklissetemassesomspreiersegibrystet.
Egklemmerskaftetpåmoppenogløftarhovudet. Inokresekundbliregståandemedblikketfestapå kvinnasomsmilersånnatsmileholablirlokkafram.
Eglurerpåomhoveitatdetfinstmenneskehylingen skulletrengeåhøyre.Avgrunnsgråteinaldrinokosinne kangløyme.Somblirverandesomeinskjerandetinnituspåinnsida.Eghåperhoaldritrengåfåvitedet.
20
Egeraleineheime.
Sakteskyvegoppsoveromsdøra,somknirkarlitti stilla.Mammaharikkjesagtnokoomategikkjefår gåinnpårommettilJimmy.Detharvoresomein slagsuuttaltovereinskomstmellomoss.Deterberre mammasomgårinndit.
Omeinikkjevisstebetre,villeeinikkjehatruddat deteingongbuddeeinfemtenårgamalguther.Rommetliknareitbarnerommeirenneittenåringsrom.Det erOleBrumm-plakatarpåveggene.«Menerhantilbakeståande,eller?»Ordafråeingutdåegvaråtte.Eg stirapåhanogkjentehjartetslåhardare.Stemmami vibrertedåegsvarteatJimmy ikkje ertilbakeståande.
Berreannleis.
21
Determorgon,vistårigangen.Mammasblikksernysgjerrigpåmegispegelen.Eglurerpåkvahoser.Sjølv haregingaaningomkvenspegelbildetviser.Hosmilerprøvandemotmegogseieratdengulefargenpå
T-skjortaegharpå,verkelegklermeg.Hosjølveraltforbleiktilågåihenne.Ordaertrulegmeintesomein kompliment.Mendeteinasteeghøyrer,er: Duerein annansort.Nokoframandtsomikkjehøyrertilmeg.
Egmøterblikkethennar,kjennerbarberbladasnu segutoverogsvarer:
«Hoereigamal.Eghaddetenktåkastehenne.»
22
«Dulikermegikkje»,seieregtilJohnpåvegtilbake tilkontoret.Viharvoreinneibyenogplukkasøppel påjernbanestasjonen.Denkviteoverdelenegharpå, klistrarsegtilbrystet,deterkvelandevarmtinneibilden.Denvarmastesommarenpåhundreår,ifølgjeein meteorologpånyheiteneidagtidleg.
«Kvameinerdu?Egkjennerdegjoknapt.»DetspennersegikjevenpåJohn.Hanverkarfornærma,endåvi beggeveitategharrett.Egtrykkernedvindauget,ser vegstøvetkvervleoppavdentungetrafikken.
«Detergreitt,det.Detgjerikkjenoko»,seieregog strekkerhandautgjennomdetopnevindauget.Kjennervinddragetmotfingertuppane.Johngirmegeit blikkfråsida.Egbryrmegikkje.Viseierikkjemeirpå heileturen.
23
Bildeterrammainnogbrukteåhengeistova,no stårdetpånattbordettilmamma.Eitaugeblikksbilde avheilefamiliensomeingongfanst.Visitihagen einsommardag.Mamma,pappa,Jimmy.Ogeg.Den einastesomikkjeserinnikameraet,erJimmy.Som vanlegvikhanunnanårhanskalmøteblikkettil nokon.Menaldrinårhansågpåmeg.Dåfekkhan snarareeitslagslystglitterideiblåauga.Detvartoår mellomoss.Menegvillealltidvereeldreennhan.Ein mutasjonpåeitellerannagengjordehanannleis.Litt skjørare.Likevelvissteegathanvardensterkasteav oss.Eiurkraftsomvisstekorleiseinskullele,kvilteseg motsola.Utanåkjenneskuld.
24
Kanskjeegvarforgamal,tenkeregomnattanåreg liggogvrirmegisenga.Egvaraldrieitblanktlerret, einlitenbyltsommammaogpappakunneformesom deiville.SomdengongenegførstkomtilSverige.Eg vartreår,ogdeiprøvdeåbytenamnpåmeg.Meneg villeikkje.Historiamisatallereiefordjuptihuda.Eit samanfiltranettverkavgreinersommammaogpappa ikkjekunneslette.Egvarallereieeg.
25
Mammakastarutsetningaibilenommorgonen.Ho seierdetiforbifarten,somomdetikkjevarnokastor sak,endåvibeggeveitatdetfinsttingviikkjesnakkar om.Jakobereinavdei.Detblirstillemellomoss.
«Hardusnakkamedhanidetsiste?»prøvermamma.Homysermotmeg.Egstirarutgjennomvindauget,konsentrerermegomåteljetrafikklys.Kvaskal egseie,eigentleg?Athanvareinavalledeisomgavopp tilslutt.Atstillavokssegtileitsvartholinnimegmens egtrektemegunna.
Viseierikkjemeir,stillamellomossvekstileitverdshav.
Dåvikjemfram,smelleregattbildørautanåseieha det.
«EgtreftepåJakobigår,ibutikken.»
26
Dåegkjempåjobb,harJohngjortistandeintermos medkaffi.Hantarnedtoplastkrusfråhyllaogspørom egvilhasukker.Egristarpåhovudetogbetraktarhan stillederhanpakkaraltnedieinryggsekk.Deirake skuldrene,håretsomersnauklipt.Ieitflyktigaugeblikk lureregpåkorleisdetvillekjennaståstrykemedhanda overhårstråa.
«Vifekkvissteindårlegstart»,mumlarJohnunnskyldandeidetvigåruttilbilenogsommarvarmen.
27
Ogdeteraugeblikkdåegmåvriomknivenlittmeir.
Dågåreggjennomallegongeneegsveik.Denogden
gongendåegønsktemegeinannanbror.Denogden
gongendåegvilleverelitasjølvomhanvarmindre.Så
mangegongerdermammaogpappareknamedmeg ogegikkjeeigentlegorka.Alledeisvartetankanesom svevderundtimegendåegheiletidasmiltemotdei.
Mendetallerverstevågaregknaptåerkjenneformeg sjølv.Vissetingkaneinikkjeeingongtenke.
28
Nestemorgonetvifrukostsaman.Pappalesavisa. Mammasitbøygdovereiellerannainnreiingsbok,ho snurrarstøttlittpådeneineøyreringen.
Egserpåmamma,somavogtiltareinslurkavkaffiensin.Hoharpåsegeintynn,lyseblåtunika. Same fargensomaugatilJimmy,tenkereg,ogeitminnevaknartillivimeg.Mammasomsatpåsengekantentil Jimmyettergravferda.Ansiktethennargravlagtifavorittrøyahans.DenmedTigergutpå,fråOleBrumm.Eg kjemaldritilågløymelydenavdeikveltehiksta.Avgrunnsgråtensomspreiddesegsomeidigerflodbølgje innimeg.Ogsomvartverandesomeitubehageleg trykk.
29
Avogtilstopparmammaliksomopplittframforspegelen.Deternokingenandresomleggmerketildet.
Menegserdet,detaugeblikketderhomøterblikket sitt.Nestentvilande.Somomhosågpåeinframand.
Kvenereineigentlegnåreinharmistaeitbarn?
Egkjennerattkjensla.Forvirringanåreinikkjekjennerattsitteigespegelbilde.Deteridesseaugeblikkaeg harlysttilåtanokreskrittmothenne.Lahandamigli innihennarogkviskreatvikanverelivreddesaman.
30
Deterberrenokremeterimellomoss.Egkanstrekke
megetterhan.Han,guten,somegfornokresekund
sidantruddevarJimmy.Denlysenakkenogdensmale ryggtavlafekkmegtilåfølgjeetterhaneistund.Eghar
innbiltmegategharsettJimmysåmangegonger.Og straksharegblittkastatilbakeitid.Alleminnasom
harsveiptovermeg,somharomfamnamegforeilita stund.Jimmydåhanvartolv,meddengulevasskanna siiregnet.Håretsomlågklistralangssidenemenshan
lomotmeg.Alleløyndommaneegkviskratilhanmens hansov.MinJimmy,somberreegkjente.
31
Vieritorghallen,vedeiostebu.Einmanniførtiåra støyterbortipappaitrengselen,hanberstraksomunnskyldning,førhansmilergjenkjennande.Detviserseg åvereeinavkollegaenetilpappa.
«Ja,detteerdottermi»,seierpappaogleggarmen omskuldrenemine.Somforåmarkerekvenhanmeiner,omdetikkjevaropenbert.Ellersåerdetmest forsieigaskuld.Forathanaldriskalgløymeatjenta meddetmørkehåretfaktiskerhans. Sånngjordehan aldrimedJimmy,tenkeregoghelsarpåkollegaen,som seier:
«Såkjektåendelegfåtreffedeg.Fardinsnakkaralltidomdeg.»
Egsmilerhøflegtilsvarogmøterblikkettilmannen.Dåegvaryngre,kunneegiblantaneforbausinga hosdenandrenårmammaogpappasaategvardotter deira.Denmørkeutsjånadenmingjekkliksomikkje oppmedmammaogpappasinlyse.Eiskeivogunaturlegbiologisklikning.Ellersåvardetheileberreinnbilling.Eitsjalusispøkelsesominnimellomvokssegfor
32
sterkt.Mannenunnskylderseg,seierathanhardetlitt travelt.Hanønskjerossgodhelgogskundarsegvidare.
Viseretterhan.Armentilpappablirligganderundt skuldrenemine.
33
