7 minute read
Wat hebben we al bereikt?
afwisselend in Münster en Enschede plaatsvinden. “De intensieve banden tussen beide steden zijn aanleiding om de samenwerking in 2020 om te zetten in een formeel partnerschap”. Enschede vertegenwoordigt Regio Twente in de samenwerking Oost NederlandMünsterland. In dit samenwerkingsverband zijn naast Regio Twente ook Regio Achterhoek, provincies Overijssel en Gelderland, Stadt Münster, het Bezirk Münster en de Kreise Borken, Coesfeld, Steinfurt en Warendorf en EUREGIO vertegenwoordigd.
Op 14 december 2018 is een memorandum met samenwerkingsafspraken op de thema’s economie, onderwijs, arbeidsmarkt en bereikbaarheid gesloten.
Advertisement
Op 3 en 4 april 2017 en 3 en 4 september 2018 wisselden de burgemeesters van Münster en Enschede twee dagen van plaats. Met deze uitwisseling hebben zij het goede voorbeeld willen geven aan ambtenaren en vertegenwoordigers van bedrijven en instellingen.
In 2017 is een start gemaakt met het project ‘Ken je Buren’. Met financiële steun uit het INTERREG-programma heeft een eerste groep van 20 medewerkers uit de MONT-steden (Münster, Osnabrück, Enschede, Hengelo en Almelo), gevolgd door een tweede groep van 20 ambtenaren uit de steden Enschede en Münster deelgenomen aan een intensief uitwisselingsprogramma. Het doel van de uitwisseling is om van elkaar te leren en de samenwerking in de Nederlands-Duitse grensregio een impuls te geven. Tijdens de tweede ambtswissel op 3 en 4 september 2018 introduceerden de burgemeesters van Münster en Enschede een 15-tal vertegenwoordigers van kennisinstellingen en bedrijven bij verwante organisaties in de partnerstad.
Kennisuitwisseling
Inmiddels weten steeds meer bedrijven en instanties Enschede te vinden als het gaat om informatie en kennis over grensoverschrijdende projecten. Enschede ontwikkelt zich steeds meer als kenniscentrum op dit gebied.
Om de betrokkenheid te vergroten wordt jaarlijks in de laatste week van september/eerste week van oktober een ‘Duitslandweek’ (Tolle Woche) georganiseerd. De thema’s uit de Duitsland Agenda worden daar gepresenteerd aan inwoners, bedrijven en instellingen. Wij betrekken ze bij de lopende projecten en plannen van de gemeente Enschede en vragen ze mee te denken over nieuwe projecten.
De Duitslandweek vond voor het eerst in 2016 plaats. Het hoofdevenement was het ‘Duitsland Forum’, waar meer dan 80 belangstellenden hebben meegedacht over de thema’s arbeidsmarkt, economie en Duitse taal en cultuur in het onderwijs. In 2017 vond de Duitslandweek opnieuw plaats, nu onder de naam die Tolle Woche. In de week van 23 tot en met 29 september werden 14 verschillende activiteiten georganiseerd met in totaal 1500 deelnemers, waarvan 23% afkomstig uit Duitsland. Hoogtepunt was een congres over grensoverschrijdende bereikbaarheid van het Euregiogebied. In 2018 vond in de week van 29 september tot en met 7 oktober een tweede editie van die Tolle Woche plaats. Rondom de zeven thema’s van de Duitsland agenda zijn er zestien verschillende activiteiten georganiseerd met een bereik van ruim 1900 deelnemers in zowel Duitsland (Münster, Ahaus) als Nederland (Enschede, Hengelo, Tubbergen). Enschede wil samen met partners in en buiten de stad van de Tolle Woche een breed gedragen jaarlijks terugkerend event maken.
Lef hebben
Dit document is een visiedocument. Het geeft onze ambities weer voor de Euregio tot het jaar 2027.
De ambities in dit document zijn haalbaar als we erin slagen om het commitment de komende jaren vast te houden. Er is al veel op gang gebracht en gerealiseerd. Het is zaak dat we deze lijn voortzetten en initiatieven uitbreiden.
We laten ons daarbij niet afremmen door de huidige wet- en regelgeving. We willen obstakels die de economie en de arbeidsmarkt van de Euregio in de weg staan uiteraard zo snel mogelijk weghalen. Door goed samen te werken en te zoeken naar creatieve oplossingen is echter al heel veel mogelijk. We moeten lef hebben en nieuwe dingen uitproberen. We gaan de komende jaren bruggen bouwen samen met o.a. Regio Twente, provincie Overijssel, EUREGIO, het Primair Onderwijs en Voortgezet Onderwijs en de onderwijsinstellingen UT, Saxion en ROC, Novel-T, Oost NL, de grensregio’s en Duitse partners.
Songtekst uit Brutto Sozial Product van de Duitse band Geier Sturzflug
Ambities voor samenwerking met Duitsland 2019-2027
Wat staat ons te doen?
Kansen en mogelijkheden
In dit document laten we aan de hand van 7 thema’s (Sieben Brücken) zien hoe bewoners en bedrijven optimaal gebruik kunnen maken van de mogelijkheden die de Euregio biedt. De thema’s zijn: Leren, Werken, Ondernemen, Duurzaamheid, Bereikbaarheid, Veiligheid en Cultuur. In deze 7 thema’s zoekt Enschede als grootste stad in Twente de grens op.
Enschede, de meest Duitse stad van Nederland Enschede is de grootste stad direct aan de Duitse grens. We bevinden ons aan de rand van twee grote Duitse deelstaten: Nordrhein-Westfalen en Niedersachsen. Enschede wordt daarom ook wel de ‘meest Duitse stad van Nederland’ genoemd. Onze stad ligt veel dichter bij grote Duitse steden zoals Osnabrück, Münster en Dortmund dan bij Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. Het is dan ook niet vreemd dat Duits de tweede gesproken taal is in Enschede.
De helft van de 4850 internationale studenten in Enschede komt uit Duitsland - in totaal studeren er 27.700 studenten in Enschede. Op zaterdag zijn bijna 18.000 van de 46.000 bezoekers aan de Enschedese binnenstad (39%) Duits (Kennispunt
Twente, Binnenstadsmonitor 2016). 40% van de omzet van Sociaal Werkbedrijf komt van Duitse klanten. Steeds meer Duitse investeerders zien interessante mogelijkheden in Enschede. Bestuurlijk verbindt de gemeente Enschede zich steeds vaker met gemeenten, steden, ‘Kreise’ en ‘Länder’ aan de Duitse zijde van de grens. Er gaat veel goed, maar het kan nog beter.
De kennisinstellingen werken al actief samen met hun partners in Duitsland. Zo heeft de Universiteit Twente verregaande samenwerking op onderwijs en onderzoeksgebied met de Universiteit van Münster. Er is een Joint Degree op het terrein van European Studies en er zijn een groot aantal contacten tussen onderzoekers aan beide universiteiten, inclusief een aantal dubbelaanstellingen. De faciliteiten op het
‘Egal was, ich studiere in Enschede!’
Duitse SPH student in Enschede
gebied van nanotechnologie op de UT en de WWU zijn absolute wereldklasse. Ook bestaat samenwerking met het academisch ziekenhuis in Münster op het gebied van Medical Imaging. Recent zijn de Duitse onderzoeksinstituten Fraunhofer en Max Planck op de campus van de UT gevestigd. De steden en de kennisinstellingen bestuderen mogelijkheden voor gezamenlijke grensoverschrijdende profilering en samenwerking op het gebied van voorzieningen voor internationale studenten, expats en alumni om het gebied (nog) aantrekkelijk(er) te maken voor talent. De Innovatiehub Novel-T is gericht op het creëren van (meer)waarde door het versterken en versnellen van business ontwikkeling en het daarvoor faciliteren van randvoorwaarden. Het zorgt voor een dynamisch en vruchtbaar systeem waarin volop samengewerkt wordt tussen kennisinstellingen, ondernemers en overheden op een aantal speerpunten. Novel-T heeft in 2017 en 2018 geïnvesteerd in het leggen van strategische relaties in Duitsland. De constatering is dat er veel kansen liggen, maar (1) dat het realiseren van kansen een kwestie van investeren in de relatie is en veel tijd vergt, (2) dat het vraagt om het presenteren van een herkenbaar profiel en gericht is op wederzijds belang, (3) dat de samenwerking via verschillende schakels loopt en bepaalde strategische thema’s op Oost Nederlandse schaal moeten worden geagendeerd, (4) dat de bestaande lopende INTERREG-projecten waar Novel-T bij betrokken is een goede basis bieden om bedrijven te begeleiden in hun stap over de grens en (5) te leren waar de kansen voor Twente in de komende jaren zitten. Vooral digitalisering en energietransitie worden als strategische grensoverschrijdende thema’s gezien waar aan beide zijden van de grens toegevoegde waarde en kansrijke ontwikkelingsgebieden zitten.
Barrières slechten Om ervoor te zorgen dat bedrijven en inwoners in en rondom Enschede de mogelijkheden over de grens beter kunnen benutten, moet een aantal barrières worden opgeheven.
Een aantal van die barrières is lokaal en regionaal te slechten, maar er zijn ook belemmeringen die alleen met hulp van de rijksoverheid (in Nederland), de Bondsregering en de bondstaten (in Duitsland) kunnen worden weggenomen. Daarom is behalve samenwerking met onze buren ook een actieve lobby nodig richting mede-overheden in Nederland en Duitsland.
Verschillen in staatsinrichting, wet- en regelgeving, cultuur en taal zorgen ervoor dat bewoners alleen gebruikmaken van de mogelijkheden aan hun eigen kant van de grens. Door een gebrek aan kennis van de Duitse taal en cultuur is het vaak moeilijk een baan te vinden aan de andere kant van de grens. Vacaturebanken zijn niet op elkaar aangesloten waardoor er geen inzicht is in openstaande vacatures en stagemogelijkheden aan de andere kant. De meeste werkzoekenden zijn onbekend met de verschillen in sociale wetgeving en
