Fantastic! Magazine #1

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ FANTASTIC!, ΤΕΥΧΟΣ 1, ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2022

Έκδοση - Eκμετάλλευση: Digital Content A.E. 2ο χλμ. Λεωφ. Μαρκοπούλου, 19400 Κορωπί τηλ.: 2106513553, fax: 2106513358, e-mail: fantasticmag@digicon.gr www.digicon.gr ΕΚΔΟΤΗΣ: Νίκος Μανούσος ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ MARKETING: Λουκία Ταλιαδώρου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Βαγγέλης Κράτσας ΣΥΝEΡΓΑΤΕΣ: Μάνος Νικολάου, Γιάννης Πατιάς, Χάρης Ασλανίδης

Tέλη Λιβανίδη, Nίκου Γιαμαλάκη, Γιάννη Ανδρέου, Ιωάννη Μαραθάκη

ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Αγγελική Κορρέ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ: Δέσποινα Προβιδάκη, Κέλλη Αντωνάκου ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Σχεδιασμός: Δημήτρης Μελένιος Illustration: Μichael Whelan ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ DTP: Δημήτρης Μελένιος

DTP: Αδάμ Σάμιος ΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Γιάννης Τζίφας ISSN: 2944-9855

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική, περιληπτική, κατά παράφραση ή διασκευή/απόδοση του περιεχομένου του Fantastic!, με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της Digital Content A.E., όπως ορίζει ο νόμος 2121/1993, η Διεθνής Σύμβαση της Βέρνης περί πνευματικής ιδιοκτησίας και οι κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.

Editorial

Αγαπητοί αναγνώστες, Το χειμώνα του 1998 κυκλοφόρησε το πρώτο και μοναδικό τεύχος του περιοδικού “Fantastic!” σε παραδοσιακή χάρτινη μορφή. Στο editorial του τεύχους, πριν από είκοσι τέσσερα χρόνια, γράφαμε: «“Fantastic!” τεύχος μηδέν… Η αλήθεια είναι ότι προβληματιστήκαμε αρκετά μέχρι να αποφασίσουμε ότι το παρόν τεύχος δε θα είναι το “πρώτο τεύχος” αλλά μία “ειδική έκδοση”. Ο λόγος είναι απλός και έχει να κάνει με την προϊστορία των περιοδικών Ε.Φ. στην Ελλάδα, τα οποία, παρά το κέφι και το μεράκι των εκδοτών τους, δεν ευτύχησαν να ριζώσουν. Έτσι προτιμήσαμε να βγάλουμε μία “final beta” έκδοση και να αφήσουμε εσάς να αποφασίσετε αν τελικά θέλετε να γίνει το “Fantastic!” μηνιαίο περιοδικό ή όχι.» Δυστυχώς, ο αριθμός των αναγνωστών του 1998 που έδειξαν έμπρακτα την επιθυμία τους να συνεχίσει το “Fantastic!” την πορεία του (καταβάλλοντας τις 1.400 δραχμές που ήταν η τιμή του τεύχους) δεν επαρκούσε για να εκδοθεί ένα βιώσιμο περιοδικό και έτσι «τεύχος #1» δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Σήμερα, είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα και στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της ψηφιακής εποχής μας, το “Fantastic!” επανέρχεται. Στόχος της ψηφιακής αυτής έκδοσης είναι η κάλυψη των ενδιαφερόντων του κοινού εκείνου που αγαπάει την Ε.Φ. και το fantasy, τα comics και τα manga, τα θρίλερ και τον τρόμο, τα D&D και τα computer games και γενικότερα… all things geek. Σε κάθε τεύχος θα προσπαθούμε να καλύπτουμε τους χώρους αυτούς με ειδήσεις, νέα προϊόντα, ρεπορτάζ, συνεντεύξεις αλλά και αφιερώματα σε παλιότερες σειρές βιβλίων, comics ή τηλεοπτικές σειρές. Στο πρώτο ψηφιακό τεύχος του “Fantastic!” θα βρείτε και κάποια άρθρα με την ένδειξη “From the Time Vaults”. Πρόκειται για άρθρα που έχουν δημοσιευτεί είτε στο προηγούμενο τεύχος του “Fantastic!” είτε σε άλλα σχετικά περιοδικά της εκδοτικής και αναδημοσιεύονται εδώ. Να πούμε, τέλος, ότι από τεχνικής πλευράς το “Fantastic!” θα το απολαύσει καλύτερα ο αναγνώστης που το διαβάζει είτε σε tablet είτε σε υπολογιστή. Το κινητό δεν είναι ασφαλώς απαγορευτικό αλλά, όπως λένε οι beta-testers μας, δεν είναι η πιο ενδεδειγμένη λύση. Ελπίζοντας ότι οι περισσότεροι από εσάς θα απολαύσουν το τεύχος, περιμένουμε τα e-mails με τις προτάσεις και τις εντυπώσεις σας στο: fantasticmag@digicon.gr

Ο εκδότης Νίκος Μανούσος noman@digicon.gr

The Library

Comics & Graphic Novels

γωνιά των κόμιξ και των graphic novels, με παρουσιάσεις από καινούργιους ή επίκαιρους τίτλους που διεκδικούν την προσοχή σας. Graphic Novel του Μήνα: «The Sandman». Επιστημονική Φαντασία 58 Μια ιστορική αναδρομή από τις ρίζες της Ε.Φ. έως τον Δεκέμβριο του 1998.

H. P. Lovecraft 70 Ο μεγάλος πατέρας του

σημείο αναφοράς

DEATH NOTE

ΝΈΑ

LIVE ACTION ΜΈΤΑΦΟΡΑ

Μια νέα απόπειρα ετοιμάζεται για τη live action μεταφορά του κλασικού manga Death Note, αυτή τη φορά από τους αδερφούς Duffer του Stranger Things για το Netflix. Tην παραγωγή θα αναλάβουν εξ ολοκλήρου οι Duffer μέσω της εταιρείας τους, Upside Down Productions. Ελπίζουμε μέσα από την καρδιά μας, βασιζόμενοι στη φήμη που πλέον έχουν αποκτήσει οι δημιουργοί, να μην επαναληφθεί το ατυχές πείραμα του 2017, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα το απογοητευτικό Death Note σε σκηνοθεσία Adam Wingard. Το casting και το soundtrack, όταν με το καλό φτάσουμε εκεί, σίγουρα θα μας δώσουν μια καλή αίσθηση ως προς το αν θα περιμένουμε άλλο ένα θαύμα από τους Duffer ή μια ακόμα «πατάτα» στη μεταφορά ενός κλασικού τίτλου με φανατικούς θαυμαστές και στη χώρα μας. Πόσο καταραμένο όμως να είναι πια αυτό το

την τρέλα των trading card games, του περίφημου Magic: The Gathering. Η Wizards of the Coast είναι, φυσικά, αποφασισμένη να γιορτάσει τη σπουδαία αυτήν επέτειο με τη δέουσα μεγαλοπρέπεια κι έτσι προγραμματίζει μια σειρά από εκδηλώσεις που μάλιστα ξεκινούν από το τελευταίο τετράμηνο της φετινής χρονιάς και βεβαίως θα κορυφωθούν του χρόνου. Η πρώτη από αυτή τη σειρά εκδηλώσεων για τις τρεις δεκαετίες Magic, για τις οποίες βεβαίως θα σας κρατάμε ενήμερους, πρόκειται να λάβει χώρα στο Λας Βέγκας στο τριήμερο 2830 Οκτωβρίου 2022 και θα περιλαμβάνει αγώνες Commander, cosplay, τουρνουά Modern που θα καταλήξει για τους top 8 σε Beta draft (ναι, καλά διαβάσατε!), Unfinity events με host τον εκπληκτικό Mark Rosewater, πάρτι, εκπλήξεις, Mystery booster drafts και φυσικά πολλούς καλεσμένους, μεταξύ των οποίων και ο άνθρωπος που εφηύρε το Magic: The Gathering, ο ένας και μοναδικός Richard Garfield. Αυτά είναι γενέ-

η είδηση πως ο δημιουργός της περίφημης σειράς adventure video games Monkey Island, ο Ron Gilbert, ετοιμάζει για το 2022 μια νέα περιπέτεια της θρυλικής σειράς. Κι όμως, είναι αλήθεια, το Return to Monkey Island σηματοδοτεί τη μεγάλη επιστροφή του Guybrush Threepwood στον κόσμο των adventure games, φιλοδοξώντας να συνδυάσει το κλασικό point & click gameplay που είχαμε συνηθίσει από τους τίτλους της Lucasfilm Games (μέχρι πρότινος γνωστής ως LucasArts) με μια καινούργια τεχνολογία στα controls, χωρίς πάντως να απουσιάζουν οι ευφυείς διάλογοι, τα έξυπνα interactions και το εύχρηστο inventory system. Κυκλοφόρησε ήδη για PC και Nintendo Switch, και θα διαβάσετε περισσότερα γι’ αυτό αλλά και για τα υπόλοιπα παιχνίδια της σειράς στο μεγάλο αφιέρωμά μας στις σελίδες αυτού του τεύχους.

19 Οκτωβρίου έρχεται στο Netflix η ταινία φαντασίας The School for Good and Evil, βασισμένη στην ομώνυμη σειρά βιβλίων του Soman Chainani. Αν και τα βιβλία είναι παιδικά, η ταινία δείχνει πως έχει τα φόντα να κινηθεί στα χνάρια της σειράς του Χάρι Πότερ: σε έναν κόσμο όπου οι ήρωες των παραμυθιών είναι αληθινοί, υπάρχει μία σχολή μαγείας που είναι υπεύθυνη για την επιμόρφωση τόσο των ηρώων όσο και των villains. Με την είσοδο μιας νέας μαθήτριας, όμως, φαίνεται πως απειλούνται οι κανόνες και οι παραδόσεις που διέπουν τη λειτουργία της σχολής, ενώ η λεπτή γραμμή ανάμεσα στο καλό και στο κακό κινδυνεύει να καταστραφεί… Η ταινία δείχνει να έχει τα συστατικά της επιτυχίας που καθιέρωσαν τον Χάρι

της οποίας έκανε την πρεμιέρα του με τα τρία πρώτα επεισόδια και θα ολοκληρωθεί ύστερα από 12 συνολικά επεισόδια στις 23 Νοεμβρίου. Πρόκειται για ένα κατασκοπευτικό θρίλερ, που αποτελεί prequel του “Star Wars: Rogue One” (2016) και παρακολουθεί τις περιπέτειες του Cassian Andor πέντε χρόνια πριν από τα γεγονότα της ταινίας, με την αποστολή των rebels για την κλοπή των σχεδίων του Death Star, του υπέρτατου όπλου της Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας. Πρωταγωνιστούν οι Diego Luna, Genevieve O’Reilly, Stellan Skarsgård, Adria Arjona, Denise Gough, Kyle Soller και Fiona Shaw. Ήδη βρίσκεται σε development και η δεύτερη σεζόν, η οποία θα ολοκληρώσει τη σειρά, οδηγώντας μας λίγο πριν από τα γεγονότα του “Rogue One”.

STAR TREK: PICARD

THE EVERLIES

ΕΓΙΝΕ Η ΆΠΌΝΌΜΗ

Στο Fantasy Festival, για το οποίο μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά στη στήλη μας “Events”, έγινε και η απονομή στους νικητές των τρίτων βραβείων Έβερλι, ενός ανεξάρτητου ελληνικού θεσμού που έχει ως στόχο την ανάδειξη και βράβευση έργων που ανήκουν στο είδος του φανταστικού και περιλαμβάνουν λογοτεχνικά έργα Ελλήνων και ξένων συγγραφέων που έχουν μεταφραστεί και κυκλοφορήσει στην Ελλάδα, κινηματογραφικές και τηλεοπτικές ταινίες, καθώς και τηλεοπτικές σειρές, τόσο διεθνούς όσο και εγχώριας παραγωγής. Ας δούμε μαζί τους φετινούς θριαμβευτές (αφορούν παραγωγές του 2021):

• Καλύτερο βιβλίο φαντασίας από Έλληνα συγγραφέα: Η Φλόγα της Ελεγκάντι, Χριστίνα Μ. Ψύλλα (Πηγή)

του Σαν Ντιέγκο

Star Trek: Picard. Κατ’ αρχάς να επισημάνουμε

release date του πρώτου επεισοδίου έχει προγραμματιστεί για τις 16 Φεβρουαρίου 2023, ενώ η σειρά θα ολοκληρωθεί στις 20 Απριλίου, ύστερα από 10 επεισόδια. Το filming έχει ολοκληρωθεί και γνωρίζουμε πως μαζί με τον Picard επιστρέφουν οι Geordi La Forge, Seven of Nine, Raffi Musiker, Worf, Deanna Troi, Will Riker και Beverly Crusher, ενώ ο Data προορίζεται για ρόλο-έκπληξη σε περισσότερα του ενός επεισόδια του κύκλου. Εκτός από το main cast του Star Trek: The Next Generation, οι φανς θα πρέπει να περιμένουν και μία νέα villain, η οποία θα κυριαρχήσει σε ολόκληρη τη σεζόν και χαρακτηρίστηκε από τους παραγωγούς του Star Trek ως «συγκλονιστική», επιπέδου Khan. Οι παλιοί φίλοι του Star Trek θα ενθουσιαστούν, τέλος, με την είδηση πως στην τρίτη σεζόν θα έχουμε την επιστροφή ενός από τα παλιά, original Enterprises! Όταν ο Patrick Stewart ρωτήθηκε αν θα ξανακαθίσει στην καρέκλα του καπετάνιου του Enterprise, απάντησε για την ακρίβεια πως «υπάρχουν περισσότερα του ενός Enterprises και αυτό κάνει τα πράγματα πιο περίπλοκα. Όμως επιστρέφουμε όντως στο αυθεντικό Enterprise για λίγο». Άγνωστο παραμένει αν με αυτό εννοεί το Enterprise-E, που είδαμε για τελευταία φορά στο Star Trek: Nemesis, ή κάποια ακόμα παλιότερη εκδοχή του. Μπορείτε να δείτε το trailer που παίχτηκε στην Comic-Con για την τρίτη σεζόν του Star Trek: Picard.

• Καλύτερο βιβλίο επιστημονικής φαντασίας από Έλληνα συγγραφέα: Ο κλώνος, Ellen Bradd (Momentum)

• Καλύτερο βιβλίο τρόμου από Έλληνα συγγραφέα: Το μακρύ σοκάκι, Γιώργος Γιώτσας (Λυκόφως)

• Καλύτερη Συλλογή με Έλληνες συγγραφείς: Παιάνες από ατσάλι (Allbooks)

• Καλύτερο βιβλίο φαντασίας – Μεταφρασμένο: Ο Χάρι Πότερ και ο αιχμάλωτος του Αζκαμπάν, J.K. Rowling (Ψυχογιός)

• Καλύτερο βιβλίο επιστημονικής φαντασίας – Μεταφρασμένο: Dune, Frank Herbert (Anubis)

• Καλύτερο βιβλίο τρόμου – Μεταφρασμένο: Μίζερι, Stephen King (Κλειδάριθμος) • Καλύτερο εξώφυλλο βιβλίου: Ήμισυς, Γεωργία Καλαμαρά (Υδροπλάνο)

• Καλύτερη Ταινία Φαντασίας: Cinderella • Καλύτερη Ταινία Επιστημονικής Φαντασίας: Dune • Καλύτερη Ταινία Τρόμου: A Quiet Place part 2

• Καλύτερη Ταινία Υπερηρώων: Spider-Man: No Way Home

• Καλύτερη Σειρά Φαντασίας: The Witcher Season 2

• Καλύτερη Σειρά Επιστημονικής Φαντασίας: The Mandalorian Season 2 • Καλύτερη Σειρά Τρόμου: Lovecraft Country Season 1 • Καλύτερη Σειρά Υπερηρώων: Loki Season 1 Οι νικητές προέκυψαν

ΈΡΧΟΝΤΑΙ ΝΈΈΣ ΣΈΙΡΈΣ Από την Comic-Con του Σαν Ντιέγκο έρχονται τα νέα που ακολουθούν για το Star Trek franchise, που γνωρίζουμε πολύ καλά ότι έχει πολλούς και φανατικούς φίλους ανάμεσά σας. Είχαμε, λοιπόν, σημαντικές αποκαλύψεις διά στόματος Alex Kurtzman, τουτέστιν από τον υπεύθυνο της Paramount+ για το Star Trek Universe. Η πρώτη είδηση ήρθε όταν ένας φαν που έχει χάσει την ακοή του ρώτησε το πάνελ εάν σκοπεύουν να εισαγάγουν έναν ηθοποιό (η ερώτηση αφορούσε ηθοποιό και όχι απλώς χαρακτήρα) με αυτή την αναπηρία, όπως είχαν κάνει με τον Bruce Horak (Hemmer) που αντιπροσώπευε στο Star Trek: Strange New Worlds την κοινότητα των ατόμων που είχαν χάσει την όρασή τους (και ο ίδιος ο ηθοποιός είναι νομικά τυφλός, με μικρή οπτική οξύτητα). Η απάντηση του Kurtzman ήταν πως «πρόκειται για μια εκπληκτική ιδέα και θα την ενσωματώσουμε όχι σε ένα, αλλά σε δύο Star Trek shows που έχουμε αυτή τη στιγμή σε development». Έτσι, λοιπόν, ήρθε η έμμεση, πλην σαφέστατη,

με

παρουσία

γυναικείων χαρακτήρων

Trek

spin-off με γυναίκα καπετάνιο, ίσως μία από τις Jeri Ryan ή Gates McFadden, για να λάβει την απάντηση από τον Kurtzman πως «χωρίς να αποκαλύψω πολλά, σίγουρα μπορείς να περιμένεις να δεις κι άλλες σειρές Star Trek με γυναίκες στους πρωταγωνιστικούς ρόλους». Με το Star Trek: Picard να ολοκληρώνεται το 2023, σίγουρα η Paramount θα επιθυμεί να καλύψει το κενό δίνοντας το «πράσινο φως» για τουλάχιστον ένα από τα πρότζεκτ που βρίσκονται σε διαδικασία development

Things, μετέτρεψε

Netflix που κατάφερε

ώρες σε προβολές (σε ώρες

πρώτες 28 ημέρες).

με το Hollywood Reporter, τα δύο τελευταία επεισόδια ήταν αυτά που ανέβασαν τη σεζόν ακόμα περισσότερο και της έδωσαν την ώθηση να σπάσει το εν λόγω ρεκόρ! Μέχρι στιγμής, η τέταρτη σεζόν έχει προβληθεί 1,15 δισεκατομμύριο ώρες, ενώ δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα ο κύκλος ζωής των 28 ημερών. Η μόνη άλλη σειρά (μη αγγλόφωνη) που έχει καταφέρει κάτι τέτοιο είναι το Squid Game με 1,65 δισεκατομμύριο ώρες. Πάντως, η όρεξή μας έχει ανοίξει για την 5η και, όπως όλα δείχνουν, τελευταία σεζόν της σειράς. Μέχρι τότε, όμως, υπάρχουν ευτυχώς τα τρομερά graphic novels για την παρέα από το Hawkins, τα οποία διατίθενται σε προσφορά από την Anubis. Μπορείτε λοιπόν τώρα να αποκτήσετε τα τρία graphic novels της σειράς-φαινόμενο του Netflix Stranger Things, που μας ταξιδεύουν σε άγνωστες περιπέτειες της παρέας από το Χόκινς της Ιντιάνα, με δώρο ένα φανταστικό set coasters Stranger Things! (https://anubis.gr/product/stranger-things-offer/, €44,70)

ήδη προβάλλονται σε ευρωπαϊκούς κινηματογράφους. Ο κεντρικός χαρακτήρας, Melchior Wakenstede, είναι ένας έξυπνος φαρμακοποιός, λάτρης της αναζήτησης, που, εκτός του να θεραπεύει τους αρρώστους, θέλει να λύνει και διάφορα μυστήρια που αναστατώνουν την πόλη του, όπως αυτό ενός ασύλληπτου δολοφόνου. Σε ένα μεσαιωνικό κόσμο, όπου οι άνθρωποι ψάχνουν για σημάδια από το Θεό ή το Διάβολο σε καθετί, ο Μελχιόρ φαντάζει στα μάτια των περισσότερων ως «μάγος». Βασισμένες στις νουβέλες του Indrek Hargla που συνδυάζουν περιπέτεια, σασπένς και καλά κρυμμένα μυστικά και με ένα εξαιρετικό μεσαιωνικό setting και αντίστοιχους χαρακτήρες, οι δύο ταινίες αποτελούν μια ευχάριστη έκπληξη στο χώρο του fantasy και ελπίζουμε σύντομα να τις δούμε κι εδώ!

STRANGER THINGS HELLFIRE CLUB PARTY ΓΙΆ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΆΤΗΣ ΣΕΙΡΆΣ

ληνικών παρουσιών με την πασίγνωστη Κάισσα, στο Hall 6 6K109, όπου θα υπάρχουν ορισμένοι από τους νέους της τίτλους, για τους οποίους θα διαβάσετε αναλυτικά και μέσα από τη στήλη μας “Treasure Trove”. Το μεγάλο πανηγύρι των επιτραπέζιων παιχνιδιών πλησιάζει για ακόμα μια χρονιά και μέσα από αυτό θα αναδειχθούν πολλές αξιόλογες παραγωγές, τις οποίες θα σας παρουσιάσουμε στα προσεχή μας τεύχη. Αν κάνετε το ταξίδι, περιμένουμε και τις δικές σας εντυπώσεις! βατο 29 Οκτωβρίου, αφιερώνεται στην τέταρτη σεζόν της σειράς και αποτελεί ό,τι πιο κοντινό σε «επίσημο» πάρτι για τη δημοφιλή σειρά του τηλεοπτικού Netflix. Εκτός από βίντεο προβολές και τρία pop & rock dj set, στο χώρο ο επισκέπτης θα βρει φέτος ρετρό κονσόλες και arcade καμπίνες για δωρεάν παιχνίδι, εκθέσεις 80s παιχνιδιών και αντικειμένων, διαγωνισμούς με δώρα Dungeons & Dragons και Stranger Things από την Hasbro Hellas και την Κάισσα, καθώς και ένα pop-up studio δωρεάν επαγγελματικής φωτογράφισης. Αν, λοιπόν, είστε φαν του Stranger Things και έχετε όρεξη για ένα τρελό πάρτι, ιδού η ευκαιρία σας, για να το συνδυάσετε και με μια ξέφρενη Halloween βραδιά! Βίντεο από προηγούμενες εκδηλώσεις:

Το Fantasy Festival επέστρεψε και φέτος, αυτή τη φορά σε φυσική μορφή, το Σαββατοκύριακο 1 και 2 Οκτωβρίου 2022 στο Εκθεσιακό Κέντρο του Δήμου Περιστερίου, συγκεντρώνοντας για άλλη μία φορά τους επιχειρηματίες και τους καλλιτέχνες που δραστηριοποιούνται στο χώρο του Φανταστικού και φιλοξενώντας πληθώρα μοναδικών εκθεμάτων και εμπνευσμένων έργων τους, όπως βιβλία, κόμιξ, περιοδικά, επιτραπέζια παιχνίδια, RPGs, card games, videogames, collectibles, αναμνηστικά αντικείμενα, χειροτεχνίες, κοσμήματα, κατασκευές, ρουχισμό, αξεσουάρ, εικαστικά έργα, πίνακες ζωγραφικής, εικονογραφήσεις και άλλα. Οι εκθέτες ξεπέρασαν τους 100 και, όπως θα διαπιστώσατε από τα είδη που περιέχονταν στα περίπτερα, μπορούσε κανείς να βρει τα πάντα. Ταυτόχρονα, βεβαίως, διεξήχθησαν ομιλίες, παρουσιάσεις, εκπαιδευτικά σεμινάρια, επιδείξεις, τουρνουά παιχνιδιών και άλλα καλλιτεχνικά δρώμενα (εννοείται και cosplay!). Υπήρχαν τουρνουά Magic: The Gathering, Flesh & Blood, Pokemon, Digimon, Warhammer 40K και Yu-Gi-Oh! που γέμισαν την αντίστοιχη αίθουσα με κόσμο, ενώ έλαβε χώρα και ένα πολύ όμορφο δρώμενο (Witch!

Please) από τα Game Over escape rooms με παιχνίδι αναζήτησης που ουσιαστικά μετέτρεπε την αίθουσα του φεστιβάλ σε ένα μεγάλο δωμάτιο απόδρασης! Ανάμεσα στις δραστηριότητες που έγιναν ξεχωρίσαμε θέματα όπως Τοξοβολία LARP!, Chamber LARP Night, ζωντανές ξιφομαχίες Kendo και lightsaber, Video Gaming Sessions από την Game Developers Greek Association, επίδειξη του A Song of Ice & Fire: Tabletop Miniatures Game που είναι βασισμένο στον κόσμο του Game Of Thrones, Harry Potter Wizard’s Chess, Face Painting, Miniature Painting, D&D 5e Sessions, Star Wars Tabletop RPG, Warhammer 40K Demonstration Sessions και… η λίστα τελειωμό δεν έχει! Ακόμα μπορούσε κανείς να βρει την Arcade Area και να βιώσει από κοντά

arcade (ανατριχιάζω

αυτά μηχανάκια και τα αντίκρισαν για πρώτη φορά στο Fantasy Festival!) παίζοντας παιχνίδια - θρύλους του video gaming, να αγοράσει official merchandise του φεστιβάλ, να παρα-

εγγραφεί σε σεμινάρια όπως «9 days on Yggdrasil», «Δομώντας Ιστορίες», «Origami World», «Worldbuilding για παιχνίδια», «Δέντρο της Ζωής», «Καλλιγραφία, Υλικά, εργαλεία γραφής και τεχνικές στον κόσμο του φανταστικού» και «Ζωγραφική μεταλλικών επιφανειών μινιατούρας». Δεν έλειψαν και οι πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες και συζητήσεις με πάνελ με θέματα όπως «Προώθηση Βιβλίων Μέσω Διαδικτύου», «Greek Gothic: Το Υπερφυσικό στην Κλασική Νεοελληνική Λογοτεχνία», «Riddle Me This – Οι γρίφοι στην σύγχρονη κουλτούρα», «Science fiction: από πού ήρθαμε, πού βρισκόμαστε, πού πάμε; Μία δαρβινική προσέγγιση του είδους», «Ταξίδια στο χρόνο», «Η κβαντική αφήγηση στη λογοτεχνία του φανταστικού», «Το παρόν και το μέλλον του ελληνικού Φανταστικού».

Φυσικά, οι πανταχού παρόντες cosplayers έδιναν τον τόνο στο φεστιβάλ, προσθέτοντας το απαραίτητο χρώμα και ζωντάνια στους αχανείς χώρους του, οι οποίοι υπήρξαν στιγμές που ήταν ασφυκτικά γεμάτοι – μιλάμε για 10.000 επισκέπτες που κατέκλυσαν το Εκθεσιακό Κέντρο Περιστερίου. Ευχόμαστε κάθε επιτυχία και στις μελλοντικές διοργανώσεις, άλλωστε η φετινή σίγουρα αποτελεί σημαντική παρακαταθήκη, αφού παντού βλέπαμε ικανοποιημένα και χαμογελαστά πρόσωπα!

-

6, ένα από τα σπουδαιότερα

events της χώρας μας αλλά και των Βαλκανίων εν γένει, έκλεισε τις πύλες του την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου αλλά οι αναμνήσεις που αποκομίσαμε θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στο μυαλό και στην καρδιά μας. Από την πρώτη στιγμή που πατήσαμε το πόδι μας στο συνεδριακό κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης» και φορέσαμε το χαρακτηριστικό βραχιολάκι που μας επέτρεπε να κάνουμε ανενόχλητοι τις βόλτες μας εντός και εκτός του χώρου του φεστιβάλ, συνειδητοποιήσαμε πόσο πολύ μας είχε λείψει ένα τέτοιο δρώμενο. Όλα όσα αγαπήσαμε τα προηγούμενα χρόνια, όλα αυτά που καθιστούν το Comic Con θεσμό της πόλης της Θεσσαλονίκης, ήταν εκεί, φωνάζοντας ένα ηχηρό «παρών»! Δεκάδες Έλληνες δημιουργοί κατέκλυσαν με τις ευφάνταστες δημιουργίες τους το artist alley (το πιο σημαντικό κομμάτι ενός con, κατά την ταπεινή μας άποψη, καθώς είναι ίσως ο μόνος τρόπος για να έρθουν οι καλλιτέχνες σε επαφή με το κοινό, πέρα από τα social media, φυσικά). Επιπλέον, η πλειονότητα της εγχώριας εκδοτικής σκηνής που δραστηριοποιείται στο χώρο της 9ης Τέχνης βρισκόταν στους χώρους του event, το ίδιο και τα περισσότερα μαγαζιά που εξειδικεύονται σε merchandise της pop κουλτούρας. Στους

κατάμεστους τις περισσότερες ώρες της ημέρας πάγκους μπορούσε να βρει κανείς ό,τι τραβούσε η ψυχή του: από κλασικές συλλεκτικές φιγούρες, μπρελόκ και αφίσες, μέχρι ξύλινες επιγραφές, κοσμήματα και φωτόσπαθα! Και βέβαια κόμιξ, πολλά κόμιξ, ελληνικά και ξένα, μεταχειρισμένα και συλλεκτικές εκδόσεις, ολοκαίνουργιες κυκλοφορίες και όμορφα τακτοποιημένα πακετάκια για τους πιο μυημένους. Φυσικά, δε θα μπορούσαν να λείπουν και αντιπρόσωποι από την πάντα ενεργή κοινότητα των cosplayers, οι οποίοι έδιναν ένα διαφορετικό, πολύχρωμο τόνο στην ατμόσφαιρα. Εξυπακούεται πως, για άλλη μία φορά, πέρα από τις δραστηριότητες (επιτραπέζια, παιχνίδια ρόλων, arcades) και τα ενδιαφέροντα σεμινάρια, υπήρχε και μια πλειάδα επίτιμων καλεσμένων, με εξέχοντες ανάμεσά τους τον Σπύρο Μπιμπίλα, τον Jason Aaron, τον Brian Azzarello, την Dani και τον John Royle. Τέλος, δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στη θετικότατη εντύπωση που μου έκανε ο μεγάλος αριθμός οικογενειών που συναντήσαμε, από γονείς που ψώνιζαν παρέα με τα παιδιά τους, μέχρι βρέφη στα καρότσια τους που αγκάλιαζαν τρυφερά κάποιον γλυκούλη, χνουδωτό baby Yoda. Δε σας κρύβουμε πως ήδη ανυπομονούμε για το Comic Con 7! Εις το επανιδείν!

Τα Nationals είναι το μεγάλο ετήσιο τουρνουά του Flesh & Blood που γίνεται σε όλες τις χώρες όπου παίζεται το παιχνίδι. Στη χώρα μας τα Nationals φέτος διεξήχθησαν στις 25 Σεπτεμβρίου στο ξενοδοχείο Στράτος Βασιλικός, συνοδευόμενα από ένα Team Blitz και ένα Draft τουρνουά στον ίδιο χώρο την αμέσως προηγούμενη ημέρα και μια μικρότερη εκδήλωση στο «Πανδοχείο του Δρακοφοίνικα» στο Νέο Κόσμο, στις 23 Σεπτεμβρίου. Η ομάδα του «Πανδοχείου του Δρακοφοίνικα» ήταν αυτή που ανέλαβε να διοργανώσει και να φέρει σε πέρας τη φετινή εκδήλωση, από την οποία αναδείχθηκε ο καλύτερος παίκτης στο εγχώριο community.

Όπως μας δήλωσε ο διοργανωτής Βασίλης Σουβατζόγλου: «Είναι βαθιά μας πεποίθηση ότι ένα μεγάλο event όπως τα Nationals πρέπει να είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό τουρνουά, οφείλει να αποτελεί μια γιορτή για το παιχνίδι και το community και αυτό προσπαθήσαμε να πετύχουμε φέτος. Δώσαμε ιδιαίτερη βάση στα μέλη του community και γι’ αυτό σχεδιάσαμε ένα playmat που απεικονίζει πολλούς από τους ενεργούς παίκτες «αστεριξοποιημένους» από τον εξαιρετικό καλλιτέχνη Orestix Ermeidis, φτιάξαμε εκ του μηδενός στολή, βρήκαμε τον κατάλληλο άνθρωπο (Argy Shazam, παλαιστή του ΖΜΑΚ) για να δώσει ζωή στο χαρακτήρα του Rhinar και φέραμε τον Όθωνα Νικολαΐδη, Έλληνα artist που έχει σχεδιάσει κάρτες του παιχνιδιού».

Το τουρνουά διεξήχθη σε Swiss 6 γύρων, το οποίο ακολούθησαν 3 elimination rounds των 8 πρώτων παικτών μέχρι την ανάδειξη του πανελλήνιου πρωταθλητή. Καθ’ όλη τη διάρκεια των Nationals υπήρχε live stream μετάδοση του top table. Πρωτα-

θλητής αναδείχθηκε ο Γιώργος Μελισσάκης, ενώ στη δεύτερη θέση βρέθηκε ο περσινός πρωταθλητής Γιώργος Σαμαράς. Μεγάλα υπήρξαν τα βραβεία που δόθηκαν στους νικητές και τους συμμετέχοντες του τουρνουά. Έτσι, η δημιουργός εταιρεία Legend Story Studios έδωσε στον πρώτο και στον δεύτερο νικητή 500 δολάρια, ένα random Gold Cold Foil Legendary Drop (κάρτες που δεν ανοίγονται σε boosters, αλλά δίνονται μόνο ως βραβεία σε μεγάλα τουρνουά) και ένα Professional Tournament Invitation (PTI). Ο δε πρώτος πήρε επιπλέον και το κρυστάλλινο αναμνηστικό του πρωταθλητή. Στον τρίτο και στον τέταρτο δόθηκαν από 250 δολάρια και στους πέμπτο έως όγδοο 125 δολάρια, ενώ όλοι οι συμμετέχοντες πήραν από ένα Uprising Storage box. Το «Πανδοχείο του Δρακοφοίνικα» έδωσε τα εξής: Custom made playmats που έδειχναν τα μέλη του community και τα οποία παρέλαβαν όλοι οι συμμετέχοντες, 8 metal prints του Viserai σχεδιασμένα και υπογεγραμμένα από τον Steve Argyle για τους top 8 παίκτες, ενώ επίσης μοίρασε 12 official playmats με art του παιχνιδιού, 24 Cold Foil promos, 128 Rainbow Foil promos, 1 oversized metal print του Viserai, επίσης σχεδιασμένο και υπογεγραμμένο από τον Steve Argyle, που κληρώθηκε ανάμεσα σε όλους τους συμμετέχοντες, και, τέλος, 12 Booster Boxes που μοιράστηκαν στους νικητές των side events μαζί με τα υπόλοιπα βραβεία. Πραγματικά άφθονο prize pool -πλούσια τα ελέη!- που σίγουρα άφησε ικανοποιημένους

Η ιστορία μας ξεκινά με τον Μορφέα, τον Άρχοντα των Ονείρων, να κυνηγά τον εφιάλτη Corinthian, ο οποίος δραπέτευσε από το βασίλειο των ονείρων και εισήλθε χωρίς άδεια στον πραγματικό κόσμο. Λίγο προτού τον συλλάβει όμως, πέφτει θύμα μιας λανθασμένης εκτέλεσης ξορκιού από το μάγο Roderick Burgess, ο οποίος φυλακίζει τον Μορφέα ενώ ήθελε στη θέση του να έχει τον Θάνατο. Ο Burgess κρατά φυλακισμένο τον Μορφέα για περισσότερο από έναν

οθόνη στο χώρο του fantasy σήμερα.

μένει κατά το δυνατόν πιστή στην ιστορία και την ατμόσφαιρα του κόμικ, πάντα βέβαια στο βαθμό που επιτρέπει η οθόνη, ένα μέσο διαφορετικό από τα βιβλία και τα κόμιξ, με τους περιορισμούς αλλά και τις νέες διαστάσεις που μπορεί να προσδώσει. Κάποιες αλλαγές φύλου σε χαρακτήρες, όπως η μετατροπή του βιβλιοθηκάριου Lucien σε Lucienne (με ενίσχυση του ρόλου), δεν πρόκειται να σας ενοχλήσουν. Η ενασχόληση του Neil Gaiman με τη σειρά υπήρξε σημαντική και αυτό φαίνεται στο τελικό αποτέλεσμα, που υπήρξε αντάξιο των προσδοκιών του, αλλά και των δικών μας. Δείτε την οπωσδήποτε.

H Gwendoline Christie ως Lucifer Morningstar.

Β

μα είναι σίγουρος πως είναι ολομόναχος και πως κινδυνεύει. Ένα αλλόκοτο τέρας παραμονεύει και γνώριμες φωνές TM ΠΑΤΗΣΤΕΕΔΩ Κ ΑΙ ΔΕΙΤΕ ΤΟ trailer !

κι έτσι ο Hopper ξεκινά την αναζήτηση στο δάσος. Εν τω μεταξύ, ένα κορίτσι με ξυρισμένο κεφάλι που δε μιλά αλλά έχει Μια παρέα από πιτσιρικάδες μπλέκει στην πιο απίστευτη περιπέτεια της ζωής της, και τα πράγματα γίνονται ολοένα και πιο παράξενα…

ακούγονται από

άλλη

ρά.

vintage κλίμα αναπόλησης. Σε αυτό βοήθησε και το soundtrack του Stranger Things, το οποίο ήταν γεμάτο με επιτυχίες από τη συγκεκριμένη δεκαετία. Μάλιστα κάποιες από αυτές ξαναβρήκαν το δρόμο τους προς τα τσαρτς ύστερα από σαράντα σχεδόν χρόνια, εξαιτίας της προβολής που γνώρισαν από τη σειρά, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το hit “Running Up That Hill (A Deal with God)” της Kate Bush. Το πρωτότυπο κομμάτι κυκλοφόρησε ως single το 1985 και έφτασε ως το Νο3 της Βρετανίας. Το 2022 το κομμάτι παίχτηκε στην τέταρτη σεζόν του Stranger Things και ανέβηκε ξανά στα τσαρτς, φτάνοντας αυτή τη φορά στο Νο 1 της Βρετανίας για τρεις συνεχόμενες εβδομάδες!

Δημιουργοί της σειράς είναι οι αδερφοί Duffer, πανομοιότυποι δίδυμοι οι οποίοι δου λεύουν πάντοτε μαζί και, πριν από την επιτυχία που γνώρισαν με το Stranger Things, είχαν γράψει σενάρια και είχαν ασχοληθεί με την παραγωγή επεισοδίων για τη σειρά φαντασίας και μυστηρίου Wayward Pines. Κι όταν μιλάμε για επιτυχία, αναφερόμαστε σε τεράστια μεγέθη, αφού, για παράδειγμα, τις πρώτες 28 μέρες της τέταρτης σεζόν της η σειρά έφτασε τις 1,352 δισεκατομμύρια ώρες τηλεθέασης, υπολειπόμενη ελάχιστα μόνο του Squid Game, που ανέβηκε στις 1,650 δισεκατομμύρια ώρες! Όπως αντιλαμβάνεστε, το Stranger Things είναι μια σειρά που διαθέτει τα πάντα στις σωστές δόσεις: δράση, πλοκή, σασπένς, καλές ερμηνείες, ελκυστική ατμόσφαιρα, καθώς και την πανταχού παρούσα «επιστροφή στα eighties». Έχει βραβευτεί με 7 Primetime Emmys και υπήρξε υποψήφιο και για το Emmy καλύτερης δραματικής σειράς. Δε θα λέγαμε πως πρόκειται για αριστούργημα χωρίς το οποίο δεν μπορείτε να ζήσετε, αλλά είναι ένα teenage supernatural/horror drama που εγγυάται αρκετές ευχάριστες ώρες με αγωνία, ανατροπές και καλό σενάριο. Ίσως να μη σας καταγοητεύσει, ούτε όμως θα σας απογοητεύσει,

διαθέτει ιδιαίτερα σώφρονα χαρακτήρα, αφού

ως αρχηγός της φρουράς της πόλης, με φριχτό τρόπο καταδικασμένους εγκληματίες

δημόσια θέα, κάτι που προκαλεί

έντονη αντίδραση του βασιλιά Viserys. Κατά τη διάρκεια του τουρνουά, ο Ser Criston Cole, ένας κοινής καταγωγής Ιππότης του Ντορν, καταφέρνει να νικήσει τον Daemon διαθέτοντας την εύνοια ­αλλά και τα πολλά υποσχόμενα βλέμματα­ της νεαρής κόρης του Viserys, Rhaenyra, ενώ η Aemma πεθαίνει στη διάρκεια μιας πολύ δύσκολης γέννας και σε μερικές ώρες την ακολουθεί στο θάνατο και ο νεογέννητος γιος­διάδοχος του θρόνου. Ο απογοητευμένος Viserys εξοργίζεται όταν μαθαίνει πως ο αδερφός του, Daemon, αποκάλεσε πίνοντας σε μια ταβέρνα το νεκρό νεογέννητο «κληρονόμο της μίας ημέρας» και τον διώχνει από το παλάτι αλλά και από τη σειρά της

Daemon Targaryen.

Τα νούμερα επιβεβαιώνουν αυτό που βλέπει το μάτι, αφού κάθε επεισόδιο της σειράς φαίνεται να κόστισε περί τα 20 εκατ. δολάρια, ενώ αντίστοιχα τα κόστη ανά

επεισόδιο

1η Οκτωβρίου του 1989, 43 γυναίκες από κάθε γωνιά του πλανήτη γεννούν εντελώς ξαφνικά, στις 12 το μεσημέρι, χωρίς καμία από αυτές να είχε εμφανίσει το παραμικρό σημάδι εγκυμοσύνης. Ο εκκεντρικός δισεκατομμυριούχος Σερ Reginald Hargreeves υιοθετεί επτά από αυτά τα μυστηριώδη παιδιά και, ανακαλύπτοντας πως είναι προικισμένα με υπερφυσικές δυνάμεις, δημιουργεί με αυτά μία ομάδα υπερηρώων την οποία ονομάζει “The Umbrella Academy”. Αντί για πραγματικά ονόματα τους δίνει αριθμούς, από το ένα έως το επτά. Τα υιοθετημένα αδέρφια δείχνουν να είναι δυσλειτουργικά στην ενήλικη ζωή τους και να έχουν αποξενωθεί από τον πατέρα

που μαθαίνουν και σύμφωνα με την οποία ο κόσμος θα καταστραφεί σε οκτώ ημέρες; Τι μπορούν άραγε να κάνουν γι’ αυτό; Χωρίς να είναι μία παραδοσιακή σειρά υπερηρώων, το Umbrella Academy αγγίζει το genre, στρέφοντας όμως περισσότερο το ενδιαφέρον στην εκκεντρική στιλιστική του άποψη, την οπτική του στην παραδοσιακή επιστημονική φαντασία με τα ταξίδια

Ό Πέντε μπορεί να ταξιδεύει στο χρόνο.

Είναι λες και ο Ιούλιος Βερν να έχει μπει στο μυαλό ενός σύγχρονου συγγραφέα ιστοριών δράσης και μυστηρίου ­ το μείγμα πάντως λειτουργεί στην εντέλεια.

Umbrella Academy, αλλάζοντας το όνομά της πλέον σε Elliot Page, κάτι που έχει ενδιαφέρον να δείτε πώς αντιμετωπίζεται στη σειρά. Αν θέλετε να δείτε κάτι διαφορετικό στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας και της υπερηρωικής δράσης, το αντισυμβατικό Umbrella Academy αποτελεί μία επιλογή που πρέπει ασφαλώς να εξετάσετε. Εμάς μας ενθουσίασε και συνιστούμε να του δώσετε μια ευκαιρία, αν και σίγουρα δεν είναι κατάλληλο για τα πιο «παραδοσιακά» γούστα.

πλασμένοι, αλλά πίσω από το ηρωικό προσωπείο που βλέπει ο πολύς κόσμος κρύβονται άνθρωποι με σοβαρά ελαττώματα – ανάμεσά τους αυτάρεσκοι, εγωιστές, διεφθαρμένοι, εκβιαστές, ακόμα και κάποιοι που δολοφονούν αθώους στο πέρασμά τους… Έτσι λοιπόν, ο Billy Butcher, πρώην πράκτορας, αποφασίζει να δημιουργήσει μία ομάδα, τα “Boys”, που έχει ως σκοπό της να πολεμήσει τη Vought και τους διεφθαρμένους υπερήρωες που εκπροσωπεί. Σύντομα στην ομάδα θα μπει ένας φέρελπις νεαρός,

Vought International και γνωρίζει για πρώτη φορά άλλους «συναδέλφους» της από κοντά, συνειδητοποιεί με τη σειρά της σε ποια κοινότητα εισήλθε, διαπιστώνοντας ότι για να παραμείνει σε αυτή θα πρέπει να κάνει σεξουαλικά χατίρια στον υπερήρωα The Deep. Τέλος, ο αρχηγός των υπερηρώων της Vought ονόματι Homelander, κάτι ανάμεσα σε Superman και Captain America αλλά στο πολύ πιο μεγαλομανές, καταστρέφει το αεροπλάνο του δημάρχου της

Βαλτιμόρης, σκοτώνοντας όλους τους επιβάτες του, ως απάντηση στην προσπάθεια του δημάρχου να εκβιάσει το αφεντικό του στη

Vought, τη Madelyn Stillwell. Το μαύρο χιούμορ διαπερνά σαν κοφτερό μαχαίρι τις σκηνές της σειράς, η οποία δε διστάζει να σατιρίσει την επικαιρότητα και να εξερευνήσει θέματα όπως ο συστημικός ρατσισμός, η ξενοφοβία και ο εθνικισμός, ενώ η δράση και η πλοκή είναι αντάξιες των σύγχρονων υπερηρωικών τηλεοπτικών παραγωγών. Δημιουργός ο Eric Kripke του “Supernatural”, από το οποίο μας έρχεται (όχι από την αρχή) στη σειρά και ο Jensen Ackles, τον οποίο αγαπήσαμε ως Dean Winchester – ενώ οι πληροφορίες λένε πως από την επόμενη σεζόν θα συμμετάσχει στη σειρά και ο Jeffrey Dean Morgan (John Winchester στο “Supernatural”).

Η

ιστορία μας εδώ ξεκινάει με μια σκηνή που φαίνεται σαν να είναι βγαλμένη από το Silmarillion, με τη μικρούλα Galadriel να παίζει ανέμελα με τους φίλους της στις πανέμορφες πεδιάδες του Valinor, και όλη αυτή τη γραφικότητα και την ανεμελιά να χάνεται καθώς τα Elves πολεμούν το μεγάλο εχθρό Morgoth και το πρωτοπαλίκαρό του, τον Sauron, ενώ τα Δύο Δέντρα καταστρέφονται. Η πολεμίστρια Galadriel είναι η μόνη που πιστεύει ότι ο Sauron, που σκότωσε τον αδερφό της αφήνοντας πάνω στη σάρκα του το σύμβολό του, είναι ακόμα ζωντανός και προετοιμάζει στα κρυφά ένα μεγάλο στρατό από Orcs. Εν τω μεταξύ, οι Harfoots, πρόγονοι των Hobbits που έχουμε γνωρίσει από τις ταινίες, συναντούν, χωρίς να το θέλουν, μπελάδες

Η επική τηλεοπτική/ streaming απόπειρα μεταφοράς στη μικρή οθόνη της ατμόσφαιρας και των ιστοριών του J.R.R. Tolkien αποτελεί την ακριβότερη τηλεοπτική παραγωγή όλων των εποχών, μια και η Amazon έχει δεσμευτεί για τουλάχιστον πέντε σεζόν, που θα κοστίσουν το απίστευτο ποσό του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων! Η σειρά, που σηματοδοτεί τη μεγάλη επιστροφή στον κόσμο του Tolkien προσφέρεται για δύο πράγματα: Το πρώτο από αυτά είναι μερικές υπέροχες ώρες τηλεθέασης, κατά τη διάρκεια των οποίων θα απολαύσετε έναν αριστουργηματικό κόσμο κι ένα μοναδικό παραμύθι στον αγαπημένο τόπο της Μέσης Γης, από αυτά που κανένας φίλος του φανταστικού δε θέλει να χάσει. Και μόνο το ταξίδι στο μαγικό Lindon, στα υπόγεια ορυχεία του Khazad­dûm ή ακόμα και στους ερημότοπους του Rhovanion θα άξιζε τον κόπο, χωρίς να χρειάζεται καν να υπάρχει πλοκή. Πόσο μάλλον όταν έχουμε καλοστημένες ιστορίες που υπόσχονται να μας καθηλώσουν στις οθόνες μας, όπως συμβαίνει εδώ.

Σας γράψαμε πως η σειρά προσφέρεται για δύο πράγματα. Ποιο είναι, λοιπόν, το δεύτερο; Το δεύτερο είναι η γκρίνια. Όσο κι αν εδώ έχουμε να κάνουμε με μία καθ’ όλα άρτια παραγωγή, haters gonna hate. Οι δημοσιογραφίσκοι που αναζητούν την ευκαιρία τους για να κάνουν γνωστό το όνομά τους, οι influencers που θέλουν να κεντρίσουν την περιέργεια των followers και οι πανταχού παρόντες αυτόκλητοι προστάτες της λογοτεχνικής καθαρότητας του έργου του Καθηγητή, θα βρουν εδώ την κατάλληλη αφορμή για να στάξει το αίμα που αποζητούν. Οι γυναίκες των Dwarves δεν έχουν μούσια, κάποιοι χαρακτήρες δεν έχουν το χρώμα που θα ήθελαν, τα Elves είναι πιο «ανθρώπινα» απ’ όσο απαιτεί το «τολκινόμετρο» που έχουν στην τσέπη και πάει λέγοντας. Ε, κρίμα, τι να γίνει. Το μέσο είναι άλλο και οι εποχές δεν αλλάζουν μόνο στη Μέση Γη. Η σειρά άλλωστε γράφει καθαρά στα credits της “Based on Lord of the Rings and appendices by J.R.R. Tolkien”. Βασισμένη είναι στο Lord of the Rings, ούτε καρμπόν έχει βάλει να το ξεπατικώσει, ούτε βέβαια ο Καθηγητής βρίσκεται ανάμεσά μας για να δώσει τις ευλογίες ή τις κατάρες του. Αν θέλετε τη γνώμη μας, αφήστε τους «αιρετικούς» να κάνουν την επανάστασή τους, ελευθερία

με τους μύθους της Μέσης Γης, ειδικά με τον τρόπο που γίνεται στο έργο Τόλκιν - Μύθοι και Θρύλοι της Μέσης Γης, δίνει μια άλλη διάσταση στην ανάγνωση των βιβλίων του Καθηγητή, κατάλληλη τόσο για τους χιλιάδες φαν του συγγραφέα στη χώρα μας όσο και για όσους θέλουν μια πρώτη επαφή

λογοτεχνία. Η μυθολογία του Βρετανού συγγραφέα, γεμάτη συναρπαστικές μάχες, παράξενα πλ ά σματα, χαρισματικο ύ ς χαρακτ ή ρες, συγκινητικ έ ς στιγμ έ ς και σκην έ ς επικο ύ μεγαλε ί ου, εν έ πνευσε μια ολ ό κληρη γενι ά συγγραφ έ ων και αιχμαλ ώ

μάτων της μεγάλης Αμερικανίδας συγγραφέως Ούρσουλα Κ. Λε Γκεν. Τα διηγήματα της συλλογής καλύπτουν τα δέκα πρώτα χρόνια της συγγραφικής της δραστηριότητας, σκιαγραφ ώ ντας την εξέλιξή της αλλά και προαναγγέλλοντας το ύφος της, τη θεματολογία και τους προβληματισμούς της. Η συλλογή περιλαμβάνει δεκαεφτά διηγήματα σε χρονολογική σειρά, καθένα

ANDRZEJ SAPKOWSKI

Γκέραλτ είναι ο Γητευτής (Witcher), ένας προστάτης των αθώων και υπερασπιστής των αδυνάτων, που μέσα σε σκοτεινούς καιρούς μ ά χεται εν ά ντια στα τρομακτικ ό τερα πλ άσματα των μύθων και θρύλων. Ο Andrzej Sapkowski, βραβευμένος με το World Fantasy Lifetime Achievement Award, ξεκ ί νησε με τη σειρ ά το ύ Witcher ένα παγκόσμιο φαιν ό μενο, που έ γινε μπεστ σέλερ και ενέπνευσε την πολύ επιτυχημένη τηλεοπτική σειρ ά του Netflix καθώς και τα ομώνυμα video games. Το 2020, το βιβλίο Το Αίμα των Ξωτικών ψηφίστηκε ως το καλύτερο βιβλίο φαντασίας από το ελληνικό κοινό στα βραβεία Everly. Στο νέο βιβλίο της σειράς, η Αδελφότητα των Μάγων έχει διαλυθεί, μετά την εξέγερση στο συνέδριο του Θανέντ, στη διάρκεια της οποίας ο Γκέραλτ τραυματίζεται βαριά. Ο Γητευτής είναι ταγμένος να στέκεται στο πλευρό των αδύναμων, να προστατεύει όσους βρίσκονται σε ανάγκη˙ ένας υπερασπιστής ενάντια σε πανίσχυρα και επικίνδυνα τέρατα, που απειλούν τους ανθρώπους σε αυτούς τους σκοτεινούς καιρούς. Όμως, τώρα που το σκοτάδι απλώνεται στον κόσμο, ο Γκέραλτ κείτεται ανήμπορος, καθηλωμένος από τα τραύματά του. Ενώ ο πόλεμος μαίνεται σε όλα τα βασίλεια, οι μάγισσες που έχουν επιβιώσει ενώνονται για να προστατέψουν το μέλλον της μαγείας, που απειλείται. Μέσα σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες, ο Γκέραλτ αναζητά την Κύρι, την κληρονόμο του θρόνου της Τσίντρας, που έχει εξαφανιστεί. Μέχρι που μια φήμη την

Απολ ύ

τίποτα.

μόνο που ξέρει

ότι μόλις ξύπνησε από έναν παράξενο, βαθύ ύπνο που φαίνεται να κράτησε χρόνια, πως η μοναδική άλλη παρουσία στο περιβάλλον του είναι μια φωνή υπολογιστή και τέσσερα τρομακτικά ρομποτικά χέρια, που όμως τον φροντίζουν, και ότι στις διπλανές κουκέτες υπάρχουν δύο μουμιοποιημένα πτώματα. Θα περάσουν μέρες ώσπου να θυμηθεί: Είναι καθηγητής θετικών επιστημών στο Γυμνάσιο. Ονομάζεται Ράιλαντ Γκρέις. Είναι ο μοναδικός επιζών μιας αποστολής για τη σωτηρία της ανθρωπότητας. Βρίσκεται σε ένα διαστημόπλοιο, σε ένα μακρινό ηλιακό σύστημα, και το εξερευνά παράλληλα με τις θαμμένες αναμνήσεις του – ένα διπλό «ταξίδι» που τον φέρνει αντιμέτωπο με όλο και μεγαλύτερες εκπλήξεις. Έτσι ξεκινά αυτή η συναρπαστική ιστορία από το συγγραφέα του βιβλίου Άνθρωπος στον Άρη. Ο Ράιλαντ έχει μια σημαντική αποστολή να φέρει εις πέρας, όσο μόνος και αν αισθάνεται τόσο μακριά από τη Γη. Είναι όμως πραγματικά μόνος; Εκδόσεις: Παπαδόπουλος  Αριθμός Σελίδων: 556  Τιμή: €21,00

402

€17,90

Ενώ το σκότος ελλοχεύει και ένα ολόκληρο βασ ί λειο στηρ ί ζεται στην αδ άμαστη δύναμή της, η Αλίνα θα πρέπει να έρθει αντιμέτωπη με τα μυστικά των Γκρίσα και… της καρδιάς της. Το συγκεκριμ έ νο βιβλ ί ο ε ί ναι αυτ ό που ξεκινά τη σειρά. Μπορείτε επίσης να βρε ί τε απ ό τον ί διο εκδοτικ ό ο ί κο και τα Οι Γκρίσα 2: Πολιορκία και Καταιγίδα και Οι Γκρίσα 3: Καταστροφή και Αναγέννηση Ο κ ό σμος των Γκρ ί σα ε ί ναι γεμ ά τος μαγε ί α, μυστικ ά και πολιτικ ά παιχν ίδια. Πολλές οι σκοτεινές δολοπλοκίες, μ έ σα στις οπο ί ες θα προσπαθ ή σει να ανθίσει και ένα ρομάντσο. Προσεγμένες περιγραφ έ ς, μπ ό λικο σασπ έ νς κι έ νας ολοζώντανος κόσμος σας περιμένουν. Εκδόσεις: Ψυχογιός  Σειρά: Οι Γκρίσα  Αριθμός Σελίδων: 376  Τιμή: €17,70

ΣΠΑΘΑΣ

αυτό αποτελεί τον πρώτο από τους δύο τόμους της καθοριστικής ιστορίας του Οίκου των Ταργκάρυεν, διανθισμένης με πάνω από ογδόντα ασπρόμαυρες απεικον ί σεις του κορυφα ί ου εικονογρ ά φου Doug Wheatley. Ο George R.R. Martin, ο δι ά σημος συγγραφ έ ας του Game of Thrones, χαρίζει εδώ στους αναγνώστες μια νέα σκοπιά στη συγκλονιστική και αιματοβαμμένη ιστορία του Γουέστερος μέσα από μια επική, μυθιστορηματική καταγραφή της καθοριστικής ιστορίας του Οίκου των Ταργκάρυεν. Ο δημιουργ ό ς φιλοδοξο ύ σε να μετατρ έ ψει τον κ ό σμο του Westeros σε έ να πλ ή ρες franchise, με κάθε λογής ιστορίες, οι οποίες όμως θα έφεραν τα χαρακτηριστικ ά που έ καναν τη σειρ ά A Sοng Of Ice and Fire να ξεχωρίζει. Έτσι, το Φωτιά και Αίμα

ζει τους

of the Dragon για την ιστορ ί α του κ ό σμου, τους πολ ύ πλοκους χαρακτ ή ρες και τις ακ ό μα πιο πολύπλοκες σχέσεις τους. Ταυτόχρονα, όμως, διανθίζει τη φαντασ ί α τους με τους θρ ύ λους και μ ύ θους που συνοδε ύ ουν τους δρακο

Φωτιάς και του Πάγου», πολλ ώ ν συλλογ ώ ν διηγημ ά των καθ ώ ς και αρκετών σεναρίων για τηλεοπτικές σειρές και ταινίες. Έχει χαρακτηριστεί ως ο «Αμερικανός Τόλκιν» και έχει κερδίσει πολλά βραβεία, ανάμεσά τους το World Fantasy Lifetime Achievement Award. Είναι παραγωγός της πολυβραβευμένης σειράς του HBO Game of Thrones, που βασ ί ζεται στη σειρ ά «Το Τραγούδι της Φωτιάς και του Πάγου», και ζει στη Σάντα Φε στο Νέο Μεξικό. Ολοκληρ ώ νοντας, να αναφ έ ρουμε πως το έ ργο περιέχει και δύο παραρτήματα με ξεχωριστό ενδιαφέρον: ένα για

On Screen, σχετικά με τις τηλεοπτικές/streaming μεταφορές τους, που προβάλλονται αυτή την εποχή. Πάμε λοιπόν να ξεφυλλίσουμε μαζί τις γεμάτες χρώμα σελίδες! Στο μακρινό μέλλον και στον πλανήτη των ερήμων Αρράκις, ο Πάρντοτ Κάινς αναζητά τα μυστικά του μέρους που είναι γνωστό και ως Ντιουν. Την ίδια στιγμή, ο γιος του Αυτοκράτορα Έλρουντ οργανώνει την ανατροπή του πατέρα του, ενώ ο οχτάχρονος σκλάβος Ντάνκαν Άινταχο προσπαθεί να ξεφύγει από τους αμείλικτους αφέντες του και ένας νεαρός ονόματι Λίτο Ατρείδης ξεκινά ένα μοιραίο ταξίδι. Αυτοί οι τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους χαρακτήρες σύντομα θα ανακαλύψουν πως η μοίρα έχει αποφασίσει γι’ αυτούς ότι θα

αλλάξουν την ίδια τη ροή της ιστορίας. Το Dune: Οίκος των Ατρειδών, που περιλαμβάνεται στη λίστα μπεστ σέλερ των New York Times, μεταφέρεται για πρώτη φορά σε κόμιξ, σε εικονογράφηση του Dev Pramatik (Paradiso) και σε διασκευή και σενάριο των Brian Herbert και Kevin J. Anderson, οι οποίοι υπογράφουν και το ομότιτλο μυθιστόρημα, που είναι βασισμένο στις σημειώσεις του δημιουργού του Dune, Frank Herbert. Πρόσφατα κυκλοφόρησε ο τρίτος τόμος της σειράς.

ρα Σαφίξ του Αάν, ο Έλρικ ξεκινά την αναζήτηση των ερειπίων τoυ Ρ’Λιν Κ’ρεν Α’α, της κοιτίδας των Μελνιμπόνιων, με σκοπό να βρει αποδείξεις για τη χαμένη πια αγνότητα των προγόνων του προτού εκείνοι διαφθαρούν από τις δυνάμεις του Χάους. Ο Άριοχ επιβεβαιώνει τις πληροφορίες του Έλρικ και τον αναγκάζει να απο -

δεχθεί το πεπρωμένο του, όπως προβλέφθηκε από τον Στράασα, τον Άρχοντα των Ωκεανών: το Μελνιμπονέ θα το καταστρέψει ο τελευταίος του αυτοκράτορας. Στο Νησί των Δράκων υπάρχει η πηγή του Κακού και πρέπει να καταστραφεί. Αλλά στα άδυτα της πρωτεύουσας, της Ίμριρ, ο Έλρικ θα πρέπει να βρει τη Σίμοριλ, την αγαπημένη του, η οποία δεν τον έχει συγχωρήσει για τη φυγή του… Ο πρώτος κύκλος του έπους του Έλρικ, του μεγάλου καλτ ήρωα της λογοτεχνίας του φανταστικού που δημιούργησε ο Michael Moorcock, κλείνει με τον τέταρτο τόμο της δημοφιλούς μεταφοράς σε κόμιξ. Η έκδοση συνοδεύεται από την εισαγωγή του Jean-Pierre Dionnet, αρχισυντάκτη του ιστορικού περιοδικού “Métal Ηurlant”, και από σχέδια των χαρακτήρων και απεικονίσεις του Έλρικ πλειάδας καταξιωμένων σχεδιαστών (όπως του Mike Mignola και πολλών άλλων). Εκδόσεις: Αίολος  Σειρά: Έλρικ, τέταρτος τόμος Συγγραφείς: Julien Blondel, Jean-Luc Cano Αριθμός Σελίδων: 80  Τιμή: €16,74

Το δεύτερο τεύχος της Ιστορίας του Βασιλείου Β’ Πορφυρογέννητου (του ευρέως γνωστού και ως Βουλγαροκτόνου). Αν τα παιδικά του χρόνια ήταν επικίνδυνα, η ενθρόνισή του ως Βασιλέα των Ρωμαίων θα δημιουργήσει νέα εμπόδια που θα πρέπει να ξεπεράσει. Ανάμεσα σε αυτά, ο πανίσχυρος Βασίλειος Λεκαπηνός και ο Στασιαστής Βάρδας Σκληρός που θέλει να πάρει το θρόνο. Το δεύτερο μέρος της σειράς «Βασίλειος Βασιλεύς» υπόσχεται περισσότερη δράση στο Παλάτι, επικές μάχες και... ναυμαχίες. Αυτή τη φορά η ιστορία κινείται μέσα από την αφήγηση του πολύπειρου προέδρου της Συγκλήτου, Βασιλείου Λεκαπηνού, που είναι ουσιαστικά και ο

KILL OR BE KILLED

Ο Ντίλαν, ένας καταθλιπτικός τελειόφοιτος πανεπιστημίου, προσπαθεί να αυτοκτονήσει. Η απόπειρα αποτυγχάνει και ο Ντίλαν ετοιμάζεται να επιστρέψει στη συνηθισμένη του ζωή, όμως σύντομα τον επισκέπτεται ένας δαίμονας που του εξηγεί πως η ζωή του πλέον δεν του ανήκει. Αν θέλει να επιβιώσει, θα πρέπει κάθε μήνα να σκοτώνει έναν άνθρωπο. Έτσι, χωρίς να έχει επιλογή, ο Ντίλαν σπρώχνεται, ενάντια στη θέλησή του, σε μια ζωή αυτόκλητης απονομής δικαιοσύνης. Αποφασίζει να σκοτώνει κακούς ανθρώπους, όμως πώς ορίζει κανείς το κακό; Σε ποιο σημείο τελειώνει το καλό και ξεκινάει το κακό; Ο Ντίλαν θα ήθελε να φανταστεί τον εαυτό του ως εκδικητή που σκοτώνει μόνο όποιους το αξίζουν, όμως είναι στην πραγματικότητα διαφορετικός από έναν απλό τρομοκράτη; Το Kill Or Be Killed είναι μία συναρπαστική ιστορία μυστηρίου από το βραβευμένο δίδυμο Ed Brubaker και Sean Phillips, δημιουργών των σειρών Criminal, Fatal και The Fade Out. Ξεκίνησε αρχικά σαν μια πιο σκοτεινή ματιά πάνω στο θέμα της αυτόκλητης δικαιοσύνης, σύντομα όμως μετατράπηκε σε μια θρυμματισμέ-

νη αντανάκλαση του κόσμου γύρω μας. Έχει προταθεί για βραβείο Eisner σε πολλές κατηγορίες, ενώ ταυτόχρονα έχει αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές και έχει αγαπηθεί από ένα μεγάλο μέρος των αναγνωστών κόμιξ. Ο πρώτος τόμος περιέχει τα πρώτα δέκα από τα συνολικά είκοσι τεύχη της σειράς. 292 εκρηκτικές σελίδες μεγάλου μεγέθους γεμάτες μυστήριο, δράση και αγωνία! Εκδόσεις: Μικρός Ήρως  Συγγραφέας: Ed Brubaker Αριθμός Σελίδων: 292  Τιμή: €29,90

άλλων πολιτισμών, οι μύθοι αυτοί διασώθηκαν μέσω μιας μακραίωνης προφορικής παράδοσης, η οποία τελικά οδήγησε στην καταγραφή τους. Στο βιβλίο περιέχονται τα κεφάλαια: «Ιστορίες από την Κίνα», «Τρεις κινέζικοι μύθοι», «Οι τέσσερις Δράκοι», «Η Νιούα δημιουργεί τους ανθρώπους και κλείνει μία τρύπα στον ουρανό», «Οι δέκα ήλιοι», «Περισσότεροι χαρακτήρες της κινέζικης μυθολογίας», Γλωσσάρι και Ευρετήριο. Σίγουρα η μεταφορά κλασικών κινέζικων μύθων σε κόμικ είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα, που ξεφεύγει από τα καθιερωμένα και πιστεύουμε πως αξίζει να τη δείτε. Εκδόσεις: Μαλλιάρης  Συγγραφέας: Rob Shone Αριθμός Σελίδων: 48  Τιμή: €6,36

ΤHE SANDMAN

σειρά είναι ένα πλούσιο μείγμα μοντέρνας και αρχαίας μυθολογίας, όπου συνυπάρχουν αρμονικά η σύγχρονη λογοτεχνία, το ιστορικό δράμα και οι θρύλοι, σε ένα ψηφιδωτό σύγχρονου μύθου και σκοτεινής φαντασίας. Αποτελεί μία από τις πιο δημοφιλείς και επιτυχημένες σειρές κόμιξ όλων των εποχών. Το Πρελούδια & Νυχτωδίες περιέχει τα πρώτα οκτώ τεύχη της σειράς του Sandman και θα σας συστήσει στη χώρα των Ονείρων και στον ηγέτη της, τον περίφημο Μορφέα ή αλλιώς Sandman. Θα δείτε πώς ένας Μάγος κατάφερε να τον απαγάγει και να κλέψει τα αντικείμενα δύναμης που χρησιμοποιεί και θα ζήσετε τις απίστευτες περιπέτειές του, γνωρίζοντας παράλληλα και ορισμένους χαρακτήρες-κλειδιά στη ζωή του. Το Κουκλόσπιτο, που περιλαμβάνει τα τεύχη #9-16 της σειράς, ακολουθεί μια νεαρή κοπέλα, τη Ρόουζ Γουόκερ, καθώς εκείνη ανακαλύπτει το εκπληκτικό μυστικό της ταυτότητάς της. Συνοδοιπόρος στο ταξίδι της Ρόουζ είναι ο Βασιλιάς των Ονείρων, για τον οποίο η ύπαρξή της αποτελεί ταυτόχρονα ένα σαγηνευτικό μυστήριο αλλά και μια τεράστια απειλή. Ο Neil Gaiman είναι ένας από τους πιο καταξιωμένους και δημοφιλείς Βρετανούς συγγραφείς της γενιάς του. Έχει γράψει βιβλία, κόμιξ, graphic novels, σενάρια για ταινίες και σειρές, θεατρικά και δοκίμια για τη λογοτεχνία. Ο Sandman γνώρισε ευρεία λογοτεχνική αναγνώριση όταν το τεύχος #19 (“A Midsummer Night’s Dream”) κέρδισε

το World Fantasy Award for Short Fiction το 1991. Το έργο της σειράς υπό τον τίτλο The Sandman: Overture κέρδισε το 2016 το Hugo Award for Best Graphic Fiction.

Μερικά από τα πλέον διάσημα έργα του Gaiman είναι το American Gods, το οποίο απέσπασε τα βραβεία Hugo, Nebula, Bram

Stoker και Locus, το The Graveyard Book, που είναι το πρώτο βιβλίο που κέρδισε και το Newbery και το Carnegie Medal, και το The Ocean at the End of the Lane , που κέρδισε τον τίτλο του Book of the Year για το 2013 στα National Book Awards του Ηνωμένου Βασιλείου. Επίσης, πρόσφατα διασκεύασε το Good Omens, το μυθιστόρημα που συνέγραψε μαζί με τον Sir Terry Pratchett, σε μια σειρά έξι επεισοδίων για το BBC και τα Amazon Studios. Ας δούμε τι έγραψε ο ίδιος για τον πρώτο τόμο του Sandman: «Υπήρξε μια συνειδητή προσπάθεια από μέρους μου να εξερευνήσω όλα τα διαθέσιμα υποείδη μέσα από τις ιστορίες αυτού του τόμου: το “Ο Ύπνος των Δικαίων” είχε σκοπό να είναι μια κλασική αγγλική ιστορία τρόμου, το “Ατελείς Οικοδεσπότες” παίζει με τις ιδέες των παλιών κόμιξ τρόμου από την DC και την E.C. (και τους οικοδεσπότες αυτών), το “Θα Με Δεις στο Όνειρό Σου” είναι μια ελαφρώς πιο σύγχρονη βρετανική ιστορία τρόμου, το “Μια Ελπίδα στην Κόλαση” θυμίζει τη σκοτεινή φαντασία του Unknown της δεκαετίας του 1940, το “Επιβάτες” ήταν η (ίσως ανέμπνευστη) προσπάθειά

μου να βάλω και υπερήρωες στον κόσμο του Sandman, το “24 Ώρες” είναι μία μονογραφία πάνω σε ιστορίες και συγγραφείς και επίσης μία από τις πραγματικά τρομακτικές ιστορίες που έχω γράψει, το “Η Βουή και η Μανία” δρα ως η σύνοψη της πλοκής και το “Ο Ήχος των Φτερών της” είναι ο επίλογος και η πρώτη ιστορία της σειράς που ένιωσα πως ήταν ολότελα δική μου, και στην οποία συνειδητοποίησα πως άρχισα να βρίσκω τη φωνή μου. Ξαναδιαβάζοντας αυτές τις ιστορίες σήμερα, οφείλω να ομολογήσω πως βρίσκω πολλές από αυτές παράξενες και άνισες, αν και ακόμα και η πιο άκομψη έχει κάτι – μια φράση, ίσως, ή μια ιδέα, ή ίσως μια εικόνα, για την οποία είμαι ακόμη περήφανος. Όμως από αυτές ξεκινά το ταξίδι και οι σπόροι όσων ήρθαν στη συνέχεια -και κάποιων που έπονταιφυτεύτηκαν στις ιστορίες αυτού του βιβλίου. Πρελούδια και Νυχτωδίες, μια νυχτερινή μουσική σύνθεση από εμένα για εσάς. Ελπίζω να σας αρέσει. Καληνύχτα. Όνειρα γλυκά.»

Εκδόσεις: Anubis Συγγραφέας: Neil Gaiman Αριθμός Σελίδων: 240 / 232 Τιμή: €27,70 / €29,40

THE SANDMAN: ΑΙΩΝΙΕΣ ΝΥΧΤΕΣ

Ο Neil Gaiman είχε υποσχεθεί πως θα επέστρεφε στον κόσμο του Sandman. Με συνεργάτες κάποιους από τους πλέον καταξιωμένους δημιουργούς του χώρου παγκοσμίως, επιστρέφει στους ήρωες που ο ίδιος έκανε διάσημους, για να μας χαρίσει νέα όνειρα… κι εφιάλτες. Οι Αιώνιες Νύχτες θα γοητεύσουν τόσο τους παλιούς θαυμαστές του Gaiman όσο και τους νεότερους αναγνώστες των graphic novels. Υποβλητικές ή λυρικές, ερωτικές ή εφιαλτικές, οι επτά ιστορίες που ξετυλίγονται σ’ αυτό το βιβλίο -μία για καθέναν από τους Αιώνιους- αποκαλύπτουν αλλόκοτα μυστικά και απρόσμενες αλήθειες, καθώς κορυφαίοι εικονογράφοι, όπως ο Milo Manara, o P. Craig Russell, ο Frank Quitely, δίνουν χρώμα και ζωή με τη φαντασία και το ταλέντο τους. Όπως γράφει ο ίδιος ο συγγραφέας: «Όταν ολοκλήρωσα τον Sandman, ο κόσμος με ρωτούσε αν θα επέστρεφα κάποτε σ’ αυτούς τους χαρακτήρες. Aν θα διηγιόμουν ποτέ περισσότερες ιστορίες για τον Mορφέα, το Bασιλιά των Mύθων, ή για την οικογένειά του, τους Aιώνιους. “Φυσικά” απαντούσα. “Kάποια μέρα.” «Aυτό το βιβλίο δημιουργήθηκε επειδή υπήρχαν καλλιτέχνες με τους οποίους ήθελα να συνεργαστώ και ιστορίες που ήθελα να αφηγηθώ, και επειδή κάποια στιγμή κοιτάς μέσα σου και συνειδητοποιείς πως αυτή η μέρα έφτασε.» Εκδόσεις: Anubis Συγγραφέας: Neil Gaiman Αριθμός Σελίδων: 160  Τιμή: €17,90

όψη δεν είναι παρά κακόβουλες διαδόσεις. Τίποτα πάνω της δεν είναι σκυθρωπό ή σκοτεινό. Σχεδόν όλες οι συλλογές του Sandman περιέχουν και μία ιστορία με την Death, που έκτοτε έχει εμφανιστεί σε πολλά τεύχη της σειράς. Η δημοτικότητά της της χάρισε μια ζωή πέρα από τον Sandman, ενώ η πρώτη έκδοση του βιβλίου αυτού βοήθησε την DC να ξεκινήσει το εγχείρημα της Vertigo, εκδίδοντας κόμιξ για ενήλικες.

Πλέον η ηρωίδα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους χαρακτήρες της σύγχρονης ένατης τέχνης. Σε αυτό το αυτοτελές graphic novel, η ηρωίδα του Neil Gaiman περνάει μια μέρα ανάμεσα στους θνητούς και μας μαθαίνει το τίμημα της ζωής… Να μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε και την εξαιρετική εισαγωγή του graphic novel, την οποία έχει γράψει η διάσημη τραγουδίστρια Tori Amos. Σίγουρα πρόκειται για ένα must για τους πολυπληθείς φίλους του Sandman και του γεμάτου εκπλήξεις και περιπέτειες κόσμου του. Εκδόσεις: Anubis Συγγραφέας: Neil Gaiman Αριθμός Σελίδων: 96  Τιμή: €13,41

τομέα

Λογοτεχνίας και Πολιτισμού του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με διδακτορικό στην αγγλική και αμερικανική λογοτεχνία. Διδάσκει, ανάμεσα σε άλλα, Επιστημονική Φαντασία και Λογοτεχνία της Φαντασίας και έχει πάμπολλες δημοσιεύσεις και δράσεις στο χώρο. Δικαίως, λοιπόν, τη θεωρήσαμε ως το καταλληλότερο πρόσωπο για να μας παραχωρήσει μια αποκλειστική συνέντευξη.

όραμα της τεχνολογικής αθανασίας: ουτοπία ή εφιάλτης;», «Φουτουριστικά οράματα της βιολογικής μηχανής», «Φεμινιστική επιστημονική φαντασία – Η λογοτεχνία σήμερα: όψεις, αναθεωρήσεις, προοπτικές», «Η επιστημονική φαντασία στην Ελλάδα: μια λογοτε -

χνία δεσμώτης», «Ούρσουλα Κ. Λε Γκεν: η γκουρού της φανταστικής λογοτεχνίας». Εξαιρετικά σημαντική είναι, βεβαίως, η πανεπιστημιακή ιδιότητα της καθηγήτριας Δόμνας Παστουρματζή, από την οποία προσεγγίζει το φανταστικό και την επιστημονική φαντασία μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα από αυτό των αναγνωστών βιβλίων ή των θεατών κινηματογραφικών και τηλεοπτικών έργων. Επειδή, φυσικά, το να διδάσκεις fantasy και Ε.Φ., να αναλύεις και να κρίνεις τα διδάγματά τους και να εμβαθύνεις σε αυτά, σημαίνει πως μπορείς να πας πιο πέρα κι από τον ίδιο το συγγραφέα και, με αφορμή την ιστορία που διηγήθηκε, να προχωρήσεις σε άλλα επίπεδα, κάτι που συχνά προϋποθέτει να αφουγκράζεσαι

σας όλα αυτά τα χρόνια; Δόμνα Παστουρματζή: Η επαφή μου με τη λογοτεχνία του φανταστικού έγινε όταν ήμουν μεταπτυχιακή φοιτήτρια στις ΗΠΑ στη δεκαετία του 1980. Μου ανατέθηκε να διδάξω ένα προπτυχιακό μάθημα με μυθιστορήματα φαντασίας. Τότε ανακάλυψα τα έργα του Τόλκιν και της Ούρσουλας Λε Γκεν. Το ενδιαφέρον μου για το φεμινισμό με οδήγησε στην ανάγνωση του βιβλίου της Λε Γκεν Το Αριστερό Χέρι του Σκότους. Έτσι ξεκίνησε το ενδιαφέρον μου για την επιστημονική φαντασία, για αφηγήματα γραμμένα από Αμερικανίδες συγγραφείς που επέλεξαν αυτό το λογοτεχνικό

γητές/μελετητές που ασχολούνται με την επιστημονική φαντασία. Μετά το συνέδριο εκδόθηκε και το βιβλίο Biotechnological and Medical Themes in Science Fiction (Βιοτεχνολογικά και Ιατρικά Θέματα στην Επιστημονική Φαντασία).

Gerald David Nordley, ο καθη-

κριτικός Darko Suvin, μαζί με αρκετούς καθη-

F: Πολύς κόσμος ίσως δε γνωρίζει πως η λογοτεχνία της φαντασίας και της επιστημονικής φαντασίας αποτελεί αντικείμενο ακαδημαϊκής διδασκαλίας στο ΑΠΘ. Πού επικεντρώνετε τη διδασκαλία σας σε αυτούς τους τομείς και ποιες είναι οι εμπειρίες που έχετε αποκομίσει από τις αντιδράσεις και τα σχετικά ενδιαφέροντα των φοιτητών; Δ.Π.: Ως Αγγλόφωνο Τμήμα που επικεντρώνεται όχι μόνο στην αγγλική γλώσσα αλλά και στη βρετανική και αμερικανική λογοτεχνία και πολιτισμό, είναι αδιανόητο να λείπουν από τις σπουδές μας μαθήματα που μελετούν τη λαϊκή κουλτούρα. Αν αναλογιστούμε ότι η επιστημονική φαντασία άρχισε να διδάσκεται σε αμερικανικό πανεπιστήμιο τη δεκαετία του 1970, τότε δε θα πρέπει να εκπλήσσεται κανείς για την παρουσία τέτοιων μαθημάτων και σε ελληνικό πανεπιστήμιο. Στις μέρες μας υπάρχουν στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα αποκλειστικά για την επιστημονική φαντασία. Το μάθημά μου επικεντρώνεται σε θέματα που έχουν να κάνουν με τις κοινωνικές αλλαγές, τις επιπτώσεις και τα ηθικά διλήμματα που φέρνουν οι εξελίξεις στην επιστήμη και την τεχνολογία. Για παράδειγμα, μελετώνται τρέχοντα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη ρομποτική, τη βιοτεχνολογία, τη γενετική και την κλωνοποίηση. Επίσης, μελετώνται διηγήματα ή μυθιστορήματα που εξερευνούν το φιλοσοφικό ερώτημα του τι σημαίνει να είναι κανείς άνθρωπος σε έναν υπερτεχνολογικό

εξωγήινος, κυβερνητικός οργανισμός και οποιοδήποτε πλάσμα μη ανθρώπινο). Άλλες φορές μελετάται η σχέση μηχανής και ανθρώπων ή η μετατροπή του βιολογικού ατόμου σε κάτι μετα-ανθρώπινο ή σε άβαταρ. Κάποια εξάμηνα μελετήθηκαν κλασικά κείμενα με ουτοπικό ή δυστοπικό όραμα. Τα θέματα που διαπραγματεύεται η επιστημονική φαντασία είναι απεριόριστα. Στο Τμήμα μας αριθμητικά υπερτερούν τα κορίτσια, πολλά από τα οποία είτε δεν έχουν καμία επαφή με την επιστημονική φαντασία είτε έχουν εκτεθεί μόνο σε ταινίες του Χόλιγουντ ή σε τηλεοπτικές σειρές. Οπότε, για αυτό το ακροατήριο, το μάθημα καθίσταται ένα βάπτισμα στα γραπτά αφηγήματα του λογοτεχνικού είδους. Στα χρόνια που το διδάσκω, αρκετοί φοιτητές/τριες έχουν συγγράψει ερευνητικές, διπλωματικές ή μεταπτυχιακές εργασίες και έτσι έχουν αποκτήσει μια πιο βαθιά γνώση του είδους. Το αν αρέσει ή όχι η επιστημονική φαντασία εξαρτάται από τα ενδιαφέροντα και τις ανησυχίες κάθε ατόμου. Γενικά όμως υπάρχει ενδιαφέρον. Το μάθημα για τη λογοτεχνία της φαντασίας είναι πιο πρόσφατο. Η δημοτικότητα του Τόλκιν και της Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, ύστερα από την κινηματογραφική μεταφορά της τριλογίας Ο Άρχοντας των Δακτυλιδιών και της σειράς τού Χάρι Πότερ,

λή, αλλά έχουν κάτι σημαντικό να πουν και αξίζουν την ανάγνωση και τη μελέτη μας; Δ.Π.: Ύστερα από μια διαδρομή εκατό και πλέον ετών, ο λογοτεχνικός κανόνας του φανταστικού έχει εμπλουτιστεί και διευρυνθεί σε τέτοιο σημείο, που είναι αδύνατο να επιλέξει κανείς έργα με αντικειμενικά κριτήρια. Υπάρχουν αρκετές λίστες που απαριθμούν τα 50 ή 100 έργα που πρέπει να έχει διαβάσει κανείς. Κατά τη γνώμη μου, το τι πρέπει να διαβάσει κάποιος εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες, ειδικά αν μιλάμε για ελληνικό αναγνωστικό κοινό, που δε γνωρίζει την αγγλική γλώσσα ώστε να μπορεί να διαβάσει τα κείμενα στο πρωτότυπο. Αν τα επιστημονικά και τεχνολογικά ζητήματα κεντρίζουν το ενδιαφέρον ενός αναγνώστη ή αναγνώστριας, τότε θα πρέπει να προτιμήσει αφηγήματα της λεγόμενης σκληρής επιστημονικής φαντασίας. Αν η προτίμηση είναι για κοινωνικά, πολιτικά, ψυχολογικά ή οικολογικά θέματα, τότε θα πρέπει να επιλέξει σύγχρονους συγγραφείς που ασχολούνται με αυτή τη θεματολογία. Η επιλογή εξαρτάται βέβαια από το αν συγκεκριμένα έργα ή συγγραφείς έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά και αν τα βιβλία τους είναι διαθέσιμα στην αγορά. Αρκετά από τα έργα κλασικών συγγραφέων του είδους τα οποία είχαν μεταφραστεί στα ελληνικά τις δεκαετίες του 1970 και 1980 δεν είναι πλέον διαθέσιμα. Επίσης, στην ελληνική αγορά του βιβλίου μπορεί κανείς να βρει εύκολα έργα του φανταστικού γραμμένα από

βραβεία, αλλά είναι πολύ δύσκολο να βρει ανάλογα έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς διαφορετικών εθνικοτήτων και φυλών. Είναι η φεμινιστική επιστημονική φαντασία που διαπραγματεύεται ζητήματα που έχουν να κάνουν με το ρατσισμό, το σεξισμό, τη σεξουαλική ταυτότητα, τις διακρίσεις και τις ανισότητες. Θα μπορούσα να αναφέρω κάποια ονόματα και τίτλους, αλλά θεωρώ ότι είναι καλύτερα το ελληνικό αναγνωστικό κοινό να κάνει την έρευνα και να αποφασίσει ποια βιβλία και ποιους συγγραφείς θα διαβάσει, χωρίς τη δική μου υποκειμενική γνώμη. Υπάρχουν αρκετοί Έλληνες εκδότες που ασχολούνται με τη λογοτεχνία του φανταστικού. Μια ματιά στις ιστοσελίδες τους ή στα βιβλιοπωλεία αρκεί για την προσωπική επιλογή καθενός και καθεμίας. Όσον αφορά στους καταξιωμένους Αμερικανούς συγγραφείς του φανταστικού, η Αμερικανική Βιβλιοθήκη (Library of America) -ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός

φανταστικού κόσμου» (2018) της Αγγελικής Παντελίδη, οι οποίες εκπονήθηκαν στο Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστήμιου Δυτικής Μακεδονίας. 3) «Αναπαραγωγική Κλωνοποίηση: Η ανθρώπινη ταυτότητα των κλώνων, οι αρνητικές συνέπειες της κλωνοποίησης και η ορθή απόφαση περί απαγόρευσης αυτής, βασισμένα στα έργα Where Late the Sweet Birds Sang της Kate Wilhelm και Never Let Me Go του Kazuo Ishiguro» (2018) της Δάφνης Παπαστεργίου, που εκπονήθηκε στο διατμηματικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Σπουδές Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας και Πολιτισμού», της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ. 4) Η πρόσφατη μεταπτυχιακή διατριβή με τίτλο: «Προς μια διαλεκτική κριτική του φασματικού είδους της ελληνικής Επιστημονικής Φαντασίας: Ουτοπία και Αλληγορία στον Νίκο Α. Μάντη και στην Ιωάννα Μπουραζοπούλου» (2021) του Πάνου Σταθάτου, που εκπονήθηκε στο Τμήμα Φιλολογίας του ΕΚΠΑ. Δε θα παραλείψω να αναφέρω και τη διδακτορική διατριβή του Παναγιώτη Κρητικού, που εκπονήθηκε και ολοκληρώθηκε το 2017 στο Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με τίτλο: «Κόμικς Κόσμοι του Φανταστικού: Οπτικοποίηση και Ιδεολογικές Αναπαραστάσεις στα fantasy comics». Δεν αναφέρω καθόλου τις ακαδημαϊκές μελέτες σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο που έχουν γίνει στο Τμήμα μου επειδή είναι γραμμένες στην αγγλική γλώσσα.

Δ.Π.: Τα graphic novels είναι ένας ολόκληρος ξεχωριστός κόσμος. Σίγουρα βοηθούν στη διάδοση, την αναγνωσιμότητα και τη δημοφιλία έργων του φανταστικού. Όμως, όπως και οι μεταφορές έργων στην τηλεόραση ή στον κινηματογράφο, προσφέρουν την οπτική και ερμηνεία του εκάστοτε καλλιτέχνη ή σκηνοθέτη. Το γραπτό αφήγημα αφήνει μεγαλύτερη ελευθερία στους αναγνώστες να ενεργοποιήσουν τη φαντασία τους και να εκλάβουν τα φανταστικά γεγονότα και τους χαρακτήρες δομημένους με λέξεις σύμφωνα με τη δική τους αντίληψη και βιωματική εμπειρία. Το θέαμα και τα ειδικά εφέ είναι συνήθως τα κυρίαρχα στοιχεία στον κινηματογράφο και όχι κάποιος φιλοσοφικός, ηθικός ή κοινωνικοπολιτικός στοχασμός. Η γραπτή λογοτεχνία του φανταστικού είναι αναντικατάστατη. Κάποια πράγματα δεν μπορούν να αποδοθούν με οπτικές εικόνες. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι μια ταινία επιστημονικής φαντασίας ή μια τηλεοπτική σειρά δεν μπορεί να είναι αξιόλογη. Επειδή ο κινηματογράφος έχει πολύ μεγαλύτερη απήχηση και μεγαλύτερο κοινό, η μεταφορά ενός βιβλίου του φανταστικού βοηθά τις πωλήσεις. Όταν η Τζ. Κ. Ρόουλινγκ άρχισε να εκδίδει τα βιβλία του Χάρι Πότερ, πολλοί γονείς, τουλάχιστον στις ΗΠΑ, ευχαριστήθηκαν επειδή τα παιδιά τους ξεκόλλησαν από την τηλεόραση και τις εικόνες και επανήλθαν στην ανάγνωση των βιβλίων. Όλα τα είδη τέχνης είναι ευπρόσδεκτα και όλα προσφέρουν, ανάλογα με τα εκάστοτε στοιχεία που τα αποτελούν. F: Μια και καταπιαστήκαμε με το θέμα των οπτικοποιημένων ιστοριών, ας δούμε λίγο και το επίκαιρο θέμα της προσπάθειας που γίνεται, ιδίως σε τηλεοπτικές σειρές και μάλιστα υψηλού προσδόκιμου τηλεθέασης, να υπάρξει επαρκής αντιπροσώπευση και προβολή χαρακτήρων κάθε φύλου, χρώματος και σεξουαλικής ταυτότητας, ανεξάρτητα από το τι προέβλεπε το πρωτότυπο κείμενο. Αυτό ίσως ξενίζει κάποιους, π.χ. αν και ο Neil Gaiman έχει δηλώσει πως ο Lucifer Morningstar στα κόμικς του Sandman δεν έχει ιδιαίτερο

κάποιος στον άνθρωπο και στην ανθρωπότητα. Ο σεξισμός στην αγγλική γλώσσα αντικατοπτρίζει τις διαχρονικά προβληματικές σχέσεις των φύλων σε αυτές τις κοινωνίες. Από τη δεκαετία του 1970 και έπειτα, ο φεμινισμός και οι φεμινιστικές θεωρίες ανέδειξαν τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει και εξακολουθεί να δημιουργεί η έννοια του κοινωνικού φύλου και οι ρόλοι που επισυνάπτονται στη βιολογική ταυτότητα κάθε ατόμου. Οι παράγοντες φύλο, φυλή, και σεξουαλική ταυτότητα δεν μπορούν πλέον να αγνοηθούν. Αρκετοί αγγλόφωνοι συγγραφείς προσπαθούν να απαλλαγούν από την παραδοσιακή αναγκαιότητα να προσδιορίζουν το φύλο κάθε πρωταγωνιστή ή χαρακτήρα. Ο ρατσισμός, η εχθρικότητα, η περιφρόνηση και οι διακρίσεις που βιώνουν στην αληθινή ζωή τους ορισμένες ομάδες ανθρώπων που δεν ανήκουν σε κοινωνικά αποδεκτές και διακριτές ταυτότητες έχουν ευαισθητοποιήσει αρκετούς συγγραφείς. Ένας τρόπος να ανταποκριθεί κάποιος συγγραφέας ή καλλιτέχνης στις κοινωνικοπολιτικές απαιτήσεις των καιρών είναι να οραματιστεί εναλλακτικές λύσεις στα ζητήματα του φύλου, της φυλής και της

σε λογοτεχνικά έργα του παρελθόντος δε σημαίνει και την εξαφάνισή τους. Είναι καλό να έχει κανείς πρόσβαση και στο κλασικό πρωτότυπο κείμενο και στη νέα εκδοχή του, για να συγκρίνει την αλλαγή στον τρόπο σκέψης και να ανακαλύψει την πολιτική στάση του σύγχρονου συγγραφέα που δεν αρκείται πλέον να αναμασά εδραιωμένες κοινωνικές φόρμουλες. Ο κόσμος αλλάζει συνεχώς και πολλοί σύγχρονοι συγγραφείς προσπαθούν να ανταποκριθούν στα σημεία των καιρών. Υπάρχει ένα μεγάλο αναγνωστικό και τηλεοπτικό κοινό που περιμένει να δει τον εαυτό του να αναπαριστάται στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο, για να βγει από την αφάνεια, για να ακουστεί η φωνή του και να διεκδικήσει την ανθρώπινη υπόστασή του και τη θέση του στο σύμπαν. Αυτή είναι και η απαίτηση μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας, η αποδοχή και ενσωμάτωση όλων των ζωντανών πλασμάτων και πολιτών. Αυτό βέβαια μπορεί να επιτευχθεί πολύ πιο εύκολα σε ένα φανταστικό αφήγημα απ’ ό,τι στον αληθινό κόσμο. Η πολιτική στάση κάθε συγγραφέα σε αυτά τα θέματα κρίνεται από τους αναγνώστες. Αυτοί οι οποίοι θεωρούν «ιεροσυλία» όποια διαφορετική ματιά μπορούν να απέχουν από την κατανάλωση τέτοιων έργων. Στην τέχνη όλα επιτρέπονται, ειδικά ο πειραματισμός με νέους τρόπους έκφρασης, με νέα πρότυπα, που ίσως να προκαλούν κάποιους, αλλά πιστεύω ότι η περιφρούρηση ή η λογοκρισία δεν είναι η λύση. Με λίγα λόγια, προτού μιλήσουμε για «ιεροσυλία», θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας το γενικό πολιτισμικό πλαίσιο μέσα από το οποίο αναδύονται τέτοια σενάρια και αναπαραστάσεις και σε τι είδους ανατροπές στοχεύει ο/η συγγραφέας.

χει λεχθεί ευφυώς -και είναι χαρακτηριστικό της πολλαπλότητας του χαρακτήρα του παράξενου και γοητευτικού αυτού λογοτεχνικού είδους- ότι οι προσπάθειες που έχουν γίνει για να δοθεί ένας ακριβής ορισμός της E.Φ. είναι περίπου ίσες με τα βιβλία που έχουν γραφεί για αυτήν... Mε δυο λόγια, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η E.Φ. είναι η λογοτεχνία που περιγράφει τους εναλλακτικούς κόσμους που δεν έχουν υπάρξει ακόμη ή δε θα υπάρξουν ποτέ, την οικολογία, το περιβάλλον και τα πλάσματα που τους κατοικούν. Oι περιγραφές αυτές είναι συνήθως συνεπείς με την παρούσα γήινη τεχνολογία ή εκφράζουν τα αισιόδοξα ή όχι όνειρα ή τις εμπνεύσεις του συγγραφέα τους σε ένα λογοτεχνικό πλαίσιο που πολλές φορές εκπέμπει ευρύτερα κοινωνιολογικά και φιλοσοφικά μηνύματα ή προκαλεί αντίστοιχες αναζητήσεις. H E.Φ. ανήκει σε μια μεγάλη λογοτεχνική οικογένεια, που περιλαμβάνει τη φανταστική λογοτεχνία, τη λογοτεχνία τρόμου, το gothic και πολλά άλλα είδη, στα οποία θα αναφερθούμε σε μελλοντικά τεύχη. Aνεξάρτητα όμως από λογοτεχνικές προσπάθειες ορισμών και αναλύσεων και πέρα από το ύφος και το σκοπό τους, τα λογοτεχνικά αυτά οράματα παραμένουν γοητευτικά και διασκεδαστικά, δίνοντάς μας εικόνες γεμάτες πρόκληση για ένα εναλλακτικό μέλλον ή παρελθόν, συμφιλιώνοντάς μας τελικά με το μεγαλύτερο ίσως ανθρώπινο φόβο: το φόβο των αλλαγών που θα φέρει το μέλλον...

APXAIOTHTA

ανάπτυξη των μαγευτικών,

κόσμων από τους μετρ

βρίσκουμε κυρίως στα θρησκευτικά έπη (είναι φυσικά από τα πρώτα με τα οποία εκδηλώνεται ο γραπτός λόγος) κείμενα με έντονα τα δείγματα που συνθέτουν το φανταστικό στοιχείο και τα σπέρματα των ιδεών από όπου αργότερα θα βλαστήσουν τα θέματα της E.Φ. Tρεις χιλιάδες χρόνια πριν από τη γέννηση του Xριστού, ανακαλύπτουμε στο έπος του Γιλγαμές (υπολογίζεται ότι έχει ακόμα χίλια χρόνια προφορικής ιστορίας προτού εμφανιστεί σε γραπτό κείμενο) μύθους που θα αποτελέσουν ξανά και ξανά την αγαπημένη προβληματική της επιστημονικής φαντασίας μέχρι σήμερα. Έτσι, τα ταξίδια σε άγνωστους κόσμους, η αγωνία για την ανακάλυψη του μυστικού της αθανασίας, οι συναντήσεις με αλλόκοτα πλάσματα, οι ονειρικές και εναλλακτικές πραγματικότητες, η ιδέα του

Iωάννη,

των φανταστικών κόσμων μαζί με την εμφάνιση της αργότερα επαναλαμβανόμενης εικόνας του «ανθρωπίσκου», στοιχείου που ίσως αποτελεί τον πρόγονο του ιουδαϊκού Γκόλεμ, του Φρανκεστάιν και των ρομπότ. Δε θα μπορούσε κάποιος παρά να αποδώσει ιδιαίτερη μνεία στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ως θεμελιωτή του φανταστικού στοιχείου στη λογοτεχνία. Στον τόπο όπου εμφανίστηκαν και θεμελιώθηκαν ο ορθός

λόγος και η πρώτη επιστημονική παρατήρηση και περιγραφή του σύμπαντος κόσμου, δε θα μπορούσε φυσικά και νομοτελειακά να λείπει το απαραίτητο διονυσιακό στοιχείο της φαντασίας και των τολμηρών πνευματικών αλμάτων. H ελληνική μυθολογία, που ξεκινά τουλάχιστον πέντε χιλιάδες χρόνια προ Xριστού, έχει να επιδείξει έναν ανεξάντλητο πλούτο από κοσμολογικά και θεογονικά στοιχεία, που είναι γεμάτα από μια ανυπέρβλητη φανταστική γοητεία. Aπό τους μύθους του ελληνικού δωδεκάθεου και τους άθλους και τα τολμηρά ταξίδια των ηρώων του -με τις πολλαπλές ψυχαναλυτικές, θρησκευτικές και κοινωνικές επεκτάσεις τους- μέχρι τους διασκεδαστικούς μύθους και τις βαθύτατα φιλοσοφικές αναλύσεις, ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός είναι ένας ιστορικός χώρος όπου το φανταστικό στοιχείο δένεται αρμονικά (και πανέξυπνα) με τις προηγμένες επιστημονικές αντιλήψεις της εποχής. Έτσι, ο σατιρικός Λουκιανός (125 μ.X.) μπορεί να θεωρηθεί ο πρώτος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, όχι μόνο περιγράφοντας στον έξοχο Iκαρομένιππο το ταξίδι του Ίκαρου στη Σελήνη, αλλά και όντας ο πρώτος παρωδιογράφος των ανάλογων μύθων της αρχαιότητας, με το έργο του Aληθινή Iστορία. Aκόμα περισσότερο, στο έργο του καταγράφεται και ο πρώτος διαπλανητικός πόλεμος στην ιστορία της E.Φ., σε μια μάχη κοντά στο δορυφόρο της Γης... H ουτοπική αντίληψη, η περιγραφή δηλαδή κόσμων ιδανικών, κάτω από την ταυτόχρονα απαισιόδοξη αλλά και γεμάτη ελπίδα γνώση του συγγραφέα για την -προσωρινή ίσως- ανυπαρξία τους, είναι ένα στοιχείο που επαναλαμβάνεται συνεχώς στα αρχαία ελληνικά κείμενα, είτε σκωπτικά είτε με παιδευτική διάθεση. Ένας κλασικός χώρος αυτών των περιγραφών είναι οι κωμωδίες του Aριστοφάνη. Έτσι, στους Όρνιθες παρακολουθούμε τους απελπισμένους από τις επίγειες δυστυχίες θνητούς να ιδρύουν ένα φανταστικό κόσμο κοντά στα πουλιά -πλάσματα ελεύθερα και ανέμελα-, τη Nεφελοκοκκυγία, που βρίσκεται ανάμεσα σε γη και ουρανό. Στην Eιρήνη ο ήρωας επισκέπτεται τον Δία, ενώ στους Bατράχους ο θεατής παρακολουθεί ένα (κωμικό αλλά βαθύτατα ψυχαναλυτικό) ταξίδι στον κάτω κόσμο. Στην αντίπερα όχθη, της φιλοσοφικής σκέψης, το φανταστικό στοιχείο κυριαρχεί με τη σειρά του σε ένα από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας σκέψης, την Πολιτεία του Πλάτωνα, όπου η ουτοπική περιγραφή αλλά συνάμα και η απόλυτα δομημένη σκέψη βρίσκουν το μέγιστο εκφραστή τους. Eπίσης, φανταστικό θα πρέπει να θεωρηθεί και το «Δος μοι πα στω...» του Aρχιμήδη, του μεγαλύτερου μαθηματικού όλων των εποχών, απόφθεγμα που παραπέμπει σε κοσμολογικές αντιλήψεις που δε βρήκαν παρά στον εικοστό αιώνα την επιστημονική έκφρασή τους μέσα από τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, την κβαντομηχανική και τη θεωρία των Yπερχορδών. Θα ήταν βασική παράλειψη της ιστορικής έρευνας και οποιασδήποτε απόπειρας καταγραφής μιας ιστορίας της E.Φ. εάν δεν περιλάμ-

βανε το μέγιστο ίσως κείμενο φανταστικών συλλήψεων και περιγραφών, τα ομηρικά έπη. Θεοί, φανταστικά ταξίδια, υπερήρωες, όνειρα και ρεαλισμός, τέρατα, τεχνολογικές εφευρέσεις που ξεπερνούν ακόμα και τα όρια της μαγείας και ένας συνεχής διάλογος του πραγματικού με το φανταστικό συνθέτουν στην Iλιάδα και την Oδύσσεια ένα πανόραμα που συνεχίζει μέχρι σήμερα να τροφοδοτεί με εμπνεύσεις την ανθρώπινη φαντασία. O χώρος της Aνατολής αποτελεί επίσης ένα πλούσιο ιστορικό πεδίο φανταστικής λογοτεχνίας. Tα ινδικά και δραβιδιανά αρχαία κείμενα (Bέδες, Oυπανισάδες κ.λπ.), όπως και τα περισσότερα των άλλων ανατολικών αρχαίων πολιτισμών, είναι μια πλούσια πηγή ανάλογης θεματολογίας. H φανταστική λογοτεχνία συνεχίζει επίσης να κάνει έντονη την παρουσία της μέχρι και το Mεσαίωνα, με σημαντικά γραπτά Λατίνων, Aράβων και Bυζαντινών συγγραφέων. Kατά τη διάρκεια των χρόνων που μεσολαβούν μέχρι τον 16ο αιώνα και την Aναγέννηση, αυτά τα κείμενα επηρεάζονται από και αντανακλούν τις κοινωνικές και γεωπολιτικές συνθήκες της εποχής (διαμάχη Aνατολής – Δύσης, μεγάλες ανακαλύψεις και κατακτήσεις, θρησκευτικά μοτίβα) καθώς και τη στασιμότητα που παρατηρείται σε βασικές επιστήμες, εφόσον οι κύριες επιστημονικές ιδέες σε ολόκληρο σχεδόν αυτό το χρονικό διάστημα συντηρούνται σχεδόν αποκλειστικά από λατινικές και αραβικές μεταφράσεις Eλλήνων στοχαστών. Έτσι, ο Mεσαίωνας εμφανίζει ένα πλούσιο λογοτεχνικό υλικό, το οποίο όμως περισσότερο μπορεί να χαρακτηριστεί ως φανταστική λογοτεχνία παρά ως απόπειρες δημιουργίας «καθαρής» επιστημονικής φαντασίας. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ Στην εποχή που ξεκινά με την Aναγέννηση, η έξοδος από τα σκοτεινά χρόνια της δεισιδαιμονίας, των θρησκευτικών υπερβολών και μιας μακρόχρονης επιστημονικής και καλλιτεχνικής καταπίεσης δε θα μπορούσε παρά να είναι ανάλογη με την ανάπτυξη των νέων ιδεών και αντιλήψεων. Σε αυτό το αναγεννησιακό ιστορικό πλαίσιο, η φανταστική λογοτεχνία γνωρίζει και αυτή ένα νέο ξεκίνημα. Aπό την πληθώρα των κειμένων, των ανακαλύψεων και των ιδεών που αναπτύσσονται στα χρόνια που μεσολαβούν μέχρι τον 19ο αιώνα, σταχυολογούμε μερικά -τα σημαντικότερα κατά τη γνώμη μας- που συνέχισαν την πορεία της διαμόρφωσης της σύγχρονης E.Φ. Tο ερώτημα της ουτοπίας επανέρχεται με το ομώνυμο έργο του Sir Thomas More (1516), την Ουτοπία, ενώ ο Mαινόμενος Oρλάνδος του Aριόστο περιέχει ακόμα ένα περιπετειώδες ταξίδι στη Σελήνη. Παράλληλα εμφανίζονται επιστημονικά έργα που αργότερα θα συντείνουν και αυτά στην ανάπτυξη της E.Φ., όπως το Astronomicon Caesareum του Πέτρου Aππιανού (1540), με τις σημαντικές για την εποχή παρατηρήσεις του για τους κομήτες, και το μεγαλειώδες De Revolutionibus Orbium Coelestium του Nικολάου Kοπέρνικου, που

θεμελιώνει το ηλιοκεντρικό σύστημα. Mια σημαντική ημερομηνία για τους φίλους της E.Φ. είναι το 1572, όταν ο αστρονόμος Tycho Brahe ανακαλύπτει και δημοσιεύει στοιχεία για ένα νέο αστέρι που ανακαλύπτει

Tο 1581 ο Γαλιλαίος διατυπώνει τους νόμους του εκκρεμούς, ανοίγοντας το δρόμο για την κατασκευή χρονομέτρων ακριβείας, ενώ το 1583 ο συμπατριώτης του Tζορντάνο Mπρούνο δημοσιεύει το De La Causa, Principio et Uno, όπου διατυπώνει την πρόταση για το άπειρο του σύμπαντος, κείμενα που

θα οδηγήσουν και τους δύο σε μεγάλα προβλήματα με την Iερά Eξέταση και το δεύτερο τελικά στην πυρά. Tο 1589, ο Christofer Marlowe, στην πρώτη εκδοχή του μύθου του Δόκτορος Φάουστους, στοχάζεται πάνω στο αργότερα κλασικό θέμα της E.Φ., την κατάκτηση της απόλυτης γνώσης από τον άνθρωπο με οποιοδήποτε τίμημα, ακόμα και με την ανταλλαγή της ψυχής του. Eπίσης, λίγο πριν από την αυγή του 17ου αιώνα (1600) ο Σέξπιρ

ρις μεγαλύτερους δορυφόρους του Δία, τους δακτυλίους του Kρόνου και τις φάσεις της Aφροδίτης. Tο 1627 ο Φράνσις Mπέικον εκδίδει τη Nέα Aτλαντίδα , όπου περιγράφει την εκπλήρωση των ουτοπικών ονείρων του για το μέλλον της επιστήμης σε ένα φανταστικό νησί, προβλέποντας σχεδόν προφητικά μια μεγαλειώδη σειρά από επιστημονικές εφευρέσεις (κυριαρχικό επίσης θέμα στην E.Φ.). Ένα δείγμα «αυθεντικής» φανταστικής λογοτεχνίας εμφανίζεται το 1638 με το έργο του Άγγλου επισκόπου Francis Godwin The Man in the Moon, όπου, μετά το περιπετειώδες ταξίδι του ήρωα στη Σελήνη με σκάφος που το σέρνουν πουλιά (!), αποκαλύπτεται ότι η βαρύτητά της είναι μικρότερη από εκείνη της Γης. Tο 1642 ο Blaise Pascal κατασκευάζει μια υπολογιστική μηχανή με δυνατότητες πρόσθεσης και αφαίρεσης. H εποχή των υπολογιστών πλησιάζει αναπόφευκτα... Tο 1667 δημοσιεύεται ο Aπολεσθείς Παράδεισος του John Milton, ένα συγκλονιστικό κείμενο φανταστικής λογοτεχνίας που θα εμπνεύσει αργότερα την προμηθεϊκή απείθεια στη θεία τάξη και τη μορφή του παράφρονα επιστήμονα που ονειρεύεται την κατάκτηση/ καταστροφή του σύμπαντος. Στις αρχές του 18ου αιώνα, του οποίου κυριότερο λογοτεχνικό χαρακτηριστικό είναι η σάτιρα και η κοινωνική κριτική, ο Daniel Defoe, αργότερα διάσημος για τον Pοβινσώνα Kρούσο του, εκδίδει ένα μικρό αριστούργημα με τίτλο Aναμνήσεις Eτερόκλιτων Mεταφράσεων του Kόσμου της Σελήνης, εκ της Σεληνιακής Γλώσσας υπό του Συγγραφέως του Πραγματικού Aγγλου (1705), με περιγραφές πρωτότυπων διαστημόπλοιων, για να το ακολουθήσει λίγο αργότερα (1726) ένα από τα ομορφότερα κείμενα φανταστικής λογοτεχνίας και E.Φ., το γνωστό Tαξίδια του Γκιούλιβερ. Λίγο αργότερα (1744), ο Γερμανός αστρονόμος Eberhard Christian Kindermann εκδίδει ένα κείμενο που πολλοί θεωρούν ως το πρώτο βιβλίο γύρω από τα ταξίδια στον Aρη, το

και του κακού θα αποτελέσουν το βασικότερο συστατικό των περισσότερων μετέπειτα ηρώων της E.Φ. Tο 1609 ο Iωάννης Kέπλερ περιγράφει τους νόμους της πλανητικής κίνησης, ενώ ο Γαλιλαίος εξάπτει τη λαϊκή φαντασία το 1610, ανακαλύπτοντας τους τέσσε-

Die gesh winde Reiseauf dem Luftschiff nach der obern Welt, welchejungsthin funf Personen angestellet, για να ακολουθήσει ο Mικρομέγας του Bολταίρου, ίσως το πρώτο βιβλίο με θέμα την επίσκεψη εξωγήινων στη Γη. Tο 1764 εκδίδεται ακόμα ένα βιβλίο που θεωρείται από τους βασικούς προπάτορες της φανταστικής πλευράς της E.Φ., το The Castle of Otronto από τον Horace Walpole. Κάποια χρόνια αργότερα (1767), το History and Present State of Electricity, with Original Experiments του Joseph Priestley θεωρείται ως το διήγημα που οδήγησε τη Mary Shelley να γράψει το 1818 τον Φρανκενστάιν. Το τελευταίο αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά έργα E.Φ. και χαρακτηριστικό του 19ου αιώνα, που κυριαρχείται από το πνεύμα της προόδου και τις μεγάλες τεχνολογικές ανακαλύψεις αλλά και από τις πρώτες φιλοσοφικές ανησυχίες για τις σκοτεινές πλευρές της. Eπίσης, στις αρχές του αιώνα (1828) γεννιέται ένα από τα μεγαλύτερα προφητικά πνεύματα και γίγαντας της E.Φ., ο Iούλιος Bερν. Θα δημοσιεύσει μια πλειάδα από γοητευτικά αναγνώσματα

(Aπό τη Γη στη Σελήνη, Tαξίδι στο Kέντρο της Γης, Pοβύρος ο Kατακτητής κ.ά.), προσφέροντας στον αναγνώστη οράματα για το μέλλον, από τα οποία τα περισσότερα πραγματοποιήθηκαν αλλά και απαθανατίστηκαν στο σελιλόιντ μέσα σε λιγότερο από εκατό χρόνια. Το 1827 εκδίδεται ένα σημαντικό διήγημα, το Tαξίδι στη Σελήνη του Joseph Atterley (ψευδώνυμο του George Tucker), δείγμα των πραγμάτων που θα έρθουν, ενώ στα μέσα του αιώνα εκδίδουν τα έργα τους ο Edgar Allan Poe, ο Pobert Louis Stevenson (H Παράξενη Περίπτωση του Δρος Tζέκιλ και του κ. Xάιντ ) και ο Sheridan LeFanu, δημιουργοί πολλών από τα «μακάβρια» μοτίβα που θα ακολουθήσει αργότερα η E.Φ. Παράλληλα, ο Mαρκ Tουέιν με το A Connecticut Yankee in King Arthur Court ξεκινά την παράδοση των διηγημάτων με θέμα το ταξίδι στο χρόνο. Στα τέλη του αιώνα (1892) ο πατέρας της ρωσικής διαστημικής Konstantin Tsiolkovsky (1857-1935) εκδίδει την ιστορία E.Φ. Στη Σελήνη, εγκαινιάζοντας μια μακριά σειρά επιστημόνων που ασχολούνται με τη φανταστική λογοτεχνία. Παράλληλα, την ίδια περίοδο εμφανίζονται και τα έργα ενός άλλου μεγάλου της E.Φ., του H.G. Wells (O Aόρατος Aνθρωπος, H Nήσος του Δρος Mορό, O Πόλεμος των Kόσμων). Kάπως έτσι η E.Φ. υποδέχεται την καινούργια εκατονταετία, με νέες ελπίδες και νέα όνειρα...

1900-1909

H πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα ξεκινά με έναν καλό οιωνό: Kυκλοφορεί ο Mάγος του Oζ του L. Frank Baum, ένα αισιόδοξο φανταστικό βιβλίο που στέλνει τα μηνύματά του σε όλους εκείνους που κρατούν μια παιδική γωνιά στην καρδιά τους. Παράλληλα, ο κινηματογράφος γνωρίζει ένα πρωτόλειο αλλά κλασικό έργο E.Φ., το Tαξίδι στη Σελήνη του George Melies, οραματιστή και πρωτεργάτη του είδους. H ευφορία της νέας εποχής εκδηλώνεται στην 16η Παγκόσμια Eκθεση του Παρισιού με όλα τα τεχνολογικά επιτεύγματα και τα όνειρα για τη νέα εκατονταετία, την οποία παρακολουθούν 100.000 επισκέπτες. Tο 1901 ο H.G. Wells γράφει το αριστούργημά του O πρώτος άνθρωπος στη Σελήνη, όπου μεταξύ άλλων προβλέπει -με μεγάλη τόλμη για την εποχή- την ύπαρξη μιας πληθώρας ειδών ζωής στο σύμπαν. Tη μεθεπόμενη χρονιά εκδίδεται το βιβλίο που ίσως ενέπνευσε τα περισσότερα βιβλία E.Φ. του αιώνα, H Kαρδιά του Σκότους του Joseph Conrad, μια εφιαλτική κατάδυση στο χώρο του συνειδησιακού αγνώστου, συνδυασμένη με μια υπνωτικά περιπετειώδη ατμόσφαιρα. Παράλληλα, στα βρετανικά περιοδικά “Strand” και “Pearson’s” αρχίζουν να εμφανίζονται ολοένα και συχνότερες απόπειρες δημοσίευσης κειμένων E.Φ., δίπλα στα αριστουργήματα του Conan Doyle, συνοδευόμενων από χαρακτικά, τα οποία πλέον αποτελούν “collector’s items”. Tον επόμενο χρόνο (1903) εκδίδεται η Bεβαιότητα Mελλοντικής Zωής στον Άρη, το προφητικό βιβλίο του Louis Pope Gratacap, με περιγραφές που κυμαίνονται ανάμεσα στο απόλυτα τεχνολογικό και παράλληλα παραφυσικό

επίπεδο. Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι την ίδια χρονιά οι αδελφοί Wright εγκαινιάζουν την εποχή της σύγχρονης αεροπορίας στο Kitty Hawk. Tο 1904 σηματοδοτεί τη μετανάστευση του Hugo Gernsback, πρωτεργάτη των περιοδικών E.Φ., από την Αμερική στην Ευρώπη, ενώ εκδίδεται το Panchronicon του Harold Steel MacKaye, με θέμα μια χαμένη μηχανή του χρόνου, απόδειξη ότι τα έργα του H.G. Wells (εν τω μεταξύ γράφει την Tροφή των Θεών) έχουν πολύ σύντομα αρχίσει να βρίσκουν οπαδούς και μιμητές. Παράλληλα, ο Melies συνεχίζει να μαγεύει το ακροατήριό του με το βωβό αλλά απίθανα γοητευτικό πρωτόλειο κινηματογραφικό αριστούργημα Voyage a travers l’ Impossible (με αυτοκίνητα του μέλλοντος, σιδηροδρόμους που μετατρέπονται σε διαστημόπλοια και άλλες συγκινητικές προσπάθειες ειδικών εφέ...). O επόμενος χρόνος σημαδεύεται από το θάνατο του γίγαντα της E.Φ. Iουλίου Bερν, ενώ κυκλοφορεί το Fragments d’ histoire future του Gabriel Tarde, τυπικό δείγμα απαισιόδοξης μελλοντολογικής γραφής. Στο μεταξύ, το 1905 είναι η χρονιά που ένας άσημος υπάλληλος του Γραφείου Eυρεσιτεχνιών της Bέρνης ξεκινά

να δημοσιεύει στο Annalen der Physik, κάποιες εργασίες για τη Γενική Σχετικότητα, που θα αλλάξουν την άποψή μας για τον κόσμο... Tο 1906 κυκλοφορούν τα βιβλία The Invasion of 1910 του William Le Queux -μια τρομακτική περιγραφή ενός ολοκληρωτικού μελλοντικού πολέμου- και το O Άρης και οι Διώρυγές του του καθηγητή Persival Lowell, που θα ξεκινήσει ατέρμονες υποθέσεις για την ύπαρξη ζωής στον Kόκκινο Πλανήτη. Το 1908 εκδίδεται το σημαντικό Iron Heel του Tζακ Λόντον, ενώ ο H.G. Wells γράφει το μελλοντολογικό The War in the Air. H γόνιμη και τόσο προφητική για τον αιώνα δεκαετία τελειώνει με το A Columbus in Space του Garrett P. Serviss και την εμφάνιση των περιοδικών “Argosy” και “All-Story”, με έμφαση στα περιπετειώδη διηγήματα E.Φ.

οπότε και η δολοφονία του αρχιδούκα Φερδινάνδου στο Σαράγεβο δίνει το έναυσμα για την αρχή της αιματοχυσίας στα πολεμικά πεδία της Eυρώπης, ο H.G. Wells προσπαθεί να αναζωογονήσει την ουτοπία και την ελπίδα με το The War Set Free , ενώ τα θαύματα της τεχνολογίας της εποχής (τανκς, πηδαλιουχούμενα κ.λπ.) χρησιμοποιούνται για τον όλεθρο... Tο 1917 στη Σουηδία, ο Otto Witt αρχίζει να εκδίδει το πρώτο ίσως «αυθεντικό» περιοδικό E.Φ., το “Hugin” (λέξη που σημαίνει «σκέψη» στην αρχαία σουηδική γλώσσα), που θα διαρκέσει 85 τεύχη, τα οποία αποτελούν σήμερα συλλεκτικά κομμάτια. Στη Δανία γυρίζεται το φιλμ “Himmelskibet” («Tο Aεροσκάφος», 1918), στο οποίο Αρειανή πριγκίπισσα φέρνει την ειρήνη στον ταλαιπωρημένο πλανήτη μας, που συνεχίζει να βρίσκεται στη μέση του πολέμου. Tην ίδια χρονιά ο πόλεμος τελειώνει, ενώ ο H.P. Lovecraft παρουσιάζει σε ένα άσημο περιοδικό (“The Vagrant”) το διήγημά του “Dagon”...

1920-1929

δημιουργούς. H E.Φ. προσφέρει περισσότερο παρά ποτέ την ευκαιρία για φυγή και την ελπίδα (παράλληλα εκφράζεται από πολλούς) ότι αυτός θα είναι ο «τελευταίος πόλεμος». Tο 1910 το κοινό βλέπει την πρώτη (δεκαεξάλεπτη και φυσικά βωβή) κινηματογραφική έκδοση του Φρανκενστάιν από τα στούντιο του Tόμας Έντισον, θέμα που θα επανέρχεται εξακολουθητικά στις μεγάλες οθόνες. Tον επόμενο χρόνο εκδίδεται ο Xαμένος Kόσμος του Arthur Conan Doyle, το τελευταίο ίσως μεγάλο βιβλίο στη σχετική θεματολογία. Tο 1912, στο “All-Story” δημοσιεύεται το “Under the Moon of Mars” του Edgar Rice Burroughs (με ψευδώνυμο Norman Bean), ενώ στο ναυάγιο του Tιτανικού χάνονται τρεις συγγραφείς E.Φ., οι John Jacob Astor, Jacques Furelle και W.T. Stead... Tην επόμενη χρονιά το κοινό παρακολουθεί το φιλμ

“A Message from Mars”, ενώ ο Hugo Gernsback ξεκινά την έκδοση του “Electrical Experimenter”. Tο 1914,

H δεκαετία σε έναν κόσμο που προσπαθεί να ανασυγκροτηθεί από τη φρίκη του πολέμου ξεκινά με το προφητικό R.U.R. του Tσέχου Karel Čapek, έργο που αναφέρεται σε μια μελλοντική εξέγερση των μηχανών και θα δώσει στην παγκόσμια λογοτεχνία τη λέξη Robot (από τη λέξη rabotski = εργάτης). Eπίσης, γυρίζεται το φιλμ “Golem”, που αναπαριστά έναν από τους κύριους μύθους της Kεντρικής Eυρώπης – τη ζωντανή δημιουργία από πηλό του ραβί Loew. Στο “All-Story” δημοσιεύεται το“The Blind Spot” των Homer Eon Flint και Austin Hall, ενώ αυτή τη δεκαετία μια πλειάδα μελλοντικών μεγάλων συγγραφέων E.Φ. έρχεται στον κόσμο (James Blish, Stanislaw Lem, Ken Bulmer, F.M. Busby κ.ά.). Tο 1922 ο Alexei Tolstoy παρουσιάζει στη Pωσία το μεγαλειώδες και ονειρικό Aelita , ενώ την επόμενη χρονιά εκδίδεται μια πλειάδα έργων E.Φ. όπως το The Collapse of Homo Sapiens του P. Anderson Graham, το Clockwork Man του E.V. Odle και το Men like Gods του H.G. Wells. Παράλληλα, ο Rene Clair γυρίζει το «Το Παρίσι Kοιμάται», ενώ ο Hugo Gernsback αφιερώνει ένα ολόκληρο τεύχος του “Science and Invention” στην E.Φ., προάγγελο της δημιουργίας του θρυλικού “Amazing Stories”. Tο 1924 εκδίδεται το μελλοντολογικό Krakatit του Čapek και γυρίζεται σε φιλμ το Aelita του Tolstoy, ενώ την επόμενη χρονιά ο Gernsback παρουσιάζει το περίφημο Ralph 124C 41+ . Oι ομιλούσες ταινίες βρίσκουν τον προπάτορά τους στο πρόσωπο του A.O. Rankine και ένας άσημος λοχίας από τον προηγούμενο πόλεμο δημοσιεύει τα παραληρήματά του σε ένα βιβλίο που λέγεται <I>Mein Campf</i> («O Aγών μου»)... To 1926 παρουσιάζεται σε βιβλίο αλλά και σε φιλμ το μελλοντολογικό αριστούργημα Metropolis από τον Fritz Lang και (επιτέλους!) ο Hugo Gernsback ξεκινά το Amazing Stories , θερμοκήπιο στο οποίο βλάστησαν κάποια από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα της σύγχρονης E.Φ. Tη μεθεπόμενη χρονιά (1928) ο Victor

Gollanz ιδρύει τον εκδοτικό οίκο που μέχρι σήμερα ειδικεύεται σε λογοτεχνία E.Φ. και ξεκινά τις εκδόσεις έργων συγγραφέων όπως οι Franz Kafka, M.P. Shiel, Murray Constantine και Charles Williams. Στον κινη ματογράφο προβάλλεται το “Alraune”, επηρεασμένο από το “Metropolis”, ενώ στις HΠA τα Disney Studios προβάλλουν το πρώτο καρτούν με ένα νέο ήρωα, τον Mίκι Mάους... H δεκαετία κλείνει με την εμφάνιση του Buck Rogers σε σκίτσα, ενώ ο Gernsback χρησιμοποι εί για πρώτη φορά τον όρο Science Fiction και οι κινη ματογράφοι προβάλλουν το “Die Frau in Mond” του Fritz Lang, με εκπληκτικά για την εποχή εφέ και την προφητική εισαγωγή της αντίστροφης μέτρησης πριν από τις διαστημικές πτήσεις... Στο μεταξύ, στη Wall Street το όνειρο του λαϊκού πλουτισμού καταρρέει μέσα σε μια εφιαλτική κατάσταση, που θα εμπνεύσει νέα απαισιόδοξα μελλοντολογικά οράματα στους δη μιουργούς της E.Φ.

1930-1939 H συγκεκριμένη δεκαετία βλέπει το ξεκίνημα ενός νέου είδους γραφής, των μεγάλων περι πετειών που εκτυλίσσονται σε όλα τα πλάτη και μήκη του Γαλαξία – των Space Operas. Στην Aγγλία κυκλοφορεί το Last and First Men του Olaf Stapleton και το The World in 2030. Στις HΠA, τα “Science Wonder Stories” και “Air Wonder Stories” ενώνονται στο νέο περιοδικό “Wonder Stories” και εμφανίζεται το “Astounding Stories of Super Science”, pulp περιοδικό περιπέτειας. Tο 1931 κυ κλοφορεί το κλασικό φιλμ “Φρανκενστάιν”, με τον Mπόρις Kαρλόφ (αντί του αρχικά προταθέντος Mπέ λα Λουγκόζι) και ανοίγει ο δρόμος για μια σειρά από ριμέικ, τα οποία δύσκολα θα φτάσουν την εκ πληκτική ατμόσφαιρά του. Tο “Astounding Stories of Super Science” μετατρέπεται στο κλασικό “Astounding Stories” και την επόμενη χρονιά εμφανίζεται το αρι στούργημα του Aldus Huxley Brave New World , μια μελλοντολογική, απαισιόδοξη πρόβλεψη για το νέο πόλεμο που πλησιάζει. Παράλληλα, προβάλλεται το “Dr Jekyll and Mr Hyde”, αρχή επίσης μιας ατέρμονης σειράς μιμήσεων. Tο 1933 εκδίδεται το μελλοντολογικό Tom’s A Cold του John Collier (στις HΠA με τον τίτλο Full Circle), ενώ ο James Whale γυρίζει το διάσημο “The Invisible Man” του H.G. Wells. Tο “Astounding Stories” αγοράζεται από τη Street & Smith, με νέα και φιλόδοξα σχέδια. Tην επόμενη χρονιά, οι Space Operas συνεχίζουν τις επιτυχίες τους με τη σειρά “Skylark” του E.E. Smith, ενώ το “Lensmen” του ίδιου αρχίζει να δημοσιεύεται στο περιοδικό “Amazing”. Παράλληλα, ο Flash Gordon κάνει την εμφάνισή του στα strips των εφημερίδων... Tο 1935, με τον πόλεμο να πλησιάζει, ο Joseph O’Neill γράφει το προφητικό Land Under England, ενώ ο Peter Lorre ενσαρκώνει άλλον έναν παρανοϊκό επιστήμονα στο φιλμ “Mad Love”. Tον επόμενο χρόνο ο Capek παρουσιάζει το αριστούργημά του Valkas

Mloky , ενώ ο “Flash Gordon” εμφανίζεται στον κινηματογράφο σε εβδομαδιαίες (!) συνέχειες. Tο 1937 ο διαστημικός μας ήρωας παρουσιάζεται σε βιβλίο ( Flash Gordon in the Caverns of Mongo ), ξεκινώντας έτσι την εποχή των «αυθεντικών» βιβλίων E.Φ. O John W. Campbell, Jr. αλλάζει τον τίτλο του “Astounding Stories” σε “Astounding Science Fiction”, τίτλο που το ιστορικό περιοδικό θα κρατήσει μέχρι το 1960. Tο 1938 θα μείνει αξέχαστo στην ιστορία της E.Φ. ως η χρονιά που ο Orson Welles τρομοκράτησε εκατομμύρια Aμερικανούς, κάνοντάς τους να πιστέψουν σε μια καταστρεπτική εισβολή από τον Άρη, μέσα από την πετυχημένη ραδιοφωνική εκπομπή του. H επόμενη χρονιά θα δει την εμφάνιση των πρώτων διηγημάτων από τους Asimov, Heinlein, Sturgeon και Vogt στο “Astounding”, την έκδοση του νέου περιοδικού “Startling Stories” αλλά και την εισβολή των γερμανικών πάντσερ στην Πολωνία. O εφιάλτης αρχίζει για άλλη μία φορά...

O πόλεμος που ξεκινά από την Eυρώπη, για να αγκαλιάσει σύντομα στα φρικαλέα του νύχια ολόκληρο σχεδόν τον πλανήτη, επηρεάζει, όπως είναι φυσικό, και τις τέχνες. Πολλοί συγγραφείς υπηρετούν την πατρίδα τους, για να περιγράψουν αργότερα στα έργα τους τις τρομακτικές εμπειρίες του πολέμου, ενώ η έλλειψη χαρτιού επηρεάζει και τις εκδόσεις των βιβλίων και περιοδικών. Έτσι, το 1940 ξεκινά με του Fred Allhoff, μια προφητική ελεγεία στον πόλεμο που έρχεται. H πτώση του Παρισιού παγώνει την Eυρώπη, ενώ το 1941 αρχίζει να παρουσιάζεται η έλλειψη χαρτιού και τα πρώτα εκδοτικά προβλήματα από τον πόλεμο κάνουν τον Campbell να σταματήσει το “Unknown”, προκειμένου να εξοικονομήσει χαρτί για το αγαπημένο του (και αγαπημένο μας...) “Astounding”. Aυτό δεν εμποδίζει όμως την εμφάνιση της πρώτης ανθολογίας E.Φ., Of Other Worlds από τον Phil Strong, ενώ τον επόμενο χρόνο κυκλοφορεί το πρώτο Gremlins από τον Roald Dahl και το αριστούργημα Das Glasperlenspiel του Herman Hesse. Eμφανίζεται ο πρώτος “Batman” στις οθόνες. Tο 1944 ο Clifford Simak ξεκινά να δημοσιεύει την αξέχαστη σειρά “City” στο “Astounding”, ενώ ο Aldus Huxley γράφει το

Time Must Have a Stop. Παράλληλα, ο Olaf Sapleton παρουσιάζει το κύκνειο άσμα του “Sirius” και ο Philip Wylie το Night Unto . Πολλά όμως περιοδικά E.Φ. συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες και μόνο τα μεγάλα ονόματα παραμένουν στα ράφια...

Tο 1945 το “Astounding” παρουσιάζει διηγήματα του A.E. van Vogt (“The World of A”) και ο George Orwell παρουσιάζει το Animal Farm , προφητική σάτιρα μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας.

Παράλληλα, στις HΠA αρχίζει να λειτουργεί ο πρώτος μεγάλος υπολογιστής, ο ENIAC, με χιλιάδες λυχνίες και διακόπτες... Tην επόμενη χρονιά (1947) ο J.O. Bailey γράφει το Pilgrims Through Space and Time, ενώ ιδρύεται το “Fantasy Book”, που μέσα σε τέσσερα χρόνια θα κάνει μόνο οκτώ εκδόσεις αλλά με έργα των Asimov, Van Vogt, Leistner και την εκπληκτική ιστορία “Scanners Live in Vain”, του Cordwainer Smith (ψευδώνυμο), η οποία μέχρι τότε είχε απορριφθεί από όλα τα έγκριτα περιοδικά E.Φ... Tο 1948 ιδρύεται ο εκδοτικός οίκος Shasta, παρουσιάζοντας έργα των Heinlein, DeCamp και Alfred Bester, ενώ κάνει την πρεμιέρα του το πρώτο φιλμ με τον Superman. H δεκαετία τελειώνει με το προφητικό 1984 του Orwell και το Earth Abides του George R. Stewart. Iδρύεται το “Magazine of Fantasy and Science Fiction” και όλα δείχνουν ότι η E.Φ. αναπτύσσεται πια με ρυθμούς που τίποτα δε θα τους σταματήσει...

1950-1959 Aδιάψευστο δείγμα της χρυσής εποχής που ανατέλλει για την E.Φ. είναι το ότι οι μεγάλοι εκδοτικοί οίκοι όπως ο Doubleday ξεκινούν να εκδίδουν έργα των Asimov και Bradbury. Παράλληλα, τον Mάιο εμφανίζεται το “Dianetics, the Evolution of a Science” του L. Ron Hubbard στο “Other Worlds”. Προβάλλεται το ίσως πρώτο «σοβαρό» φιλμ E.Φ., “Destination Moon”, και ο εκπληκτικός αριθμός των 15 περιοδικών που ασχολούνται με E.Φ. απευθύνεται στο σχετικό κοινό μέσα στο 1951... Tο 1952 κυκλοφορεί το “Rayon Fantastique” στη Γαλλία, ενώ προβάλλεται η «Mυστηριώδης Nήσος» του Bερν. Tο 1952 ο εκδοτικός οίκος Ballantine Books αρχίζει να εκδίδει E.Φ., σε πρωτότυπα paperbacks. Tην επόμενη χρονιά, η Ένωση Συγγραφέων E.Φ. απονέμει το πρώτο βραβείο Hugo – σε ανάμνηση του Hugo Gernback. Tο 1954 εκδίδεται το πρώτο “Handbook of Science Fiction and Fantasy” από τον Donald Tuck και το γαλλικό “Presence du Futur”. Στους κινηματογράφους προβάλλεται το “Them!”, με εκπληκτικές σκηνές τρόμου, όπου πρωταγωνιστούν γιγάντια μυρμήγκια, ενώ η αντικομουνιστική υστερία του γερουσιαστή McCarthy βρίσκεται στο απόγειό της... Tο 1955 ξεκινά με τις καλύτερες προοπτικές για την E.Φ., με αριστουργήματα από τους Asimov, Heinlein, Knight και άλλους. Προβάλλεται το “The Island Earth” και στη Γερμανία εμφανίζεται το πρώτο πραγματικό περιοδικό E.Φ., το “Utopia Magazin”. Tην επόμενη χρονιά ξεκινά επίσης στη Γερμανία η σειρά “Luna” και οι τρεις νόμοι της ρομποτικής του Asimov αποτελούν «θέσφατο». Tο Naked Sun του ίδιου συγγραφέα δημοσιεύεται σε συνέχειες στο “Astounding”, εμφανίζεται το The Stars, my Destination του Bester και το περιοδικό “Science Fiction” δημοσιεύει το “The Door into Summer” του

Heinlein. Tο 1957 η Pωσία εκτοξεύει με επιτυχία τον πρώτο δορυφόρο Sputnik, αρχή της κούρσας του διαστήματος, ενώ εμφανίζεται και το νέο περιοδικό E.Φ. “Terra” στη Γερμανία, μαζί με το “Galaxis”, το οποίο όμως εξαφανίζεται άδοξα έπειτα από 15 τεύχη. Tο 1958 πεθαίνει ο C.M. Cornbluth. Tην ίδια χρονιά εκδίδονται το γερμανικό “Terra Sonderband” και το αμερικανικό “Satellite”, που διατηρείται μέχρι το 1962. H δεκαετία κλείνει με το εκπληκτικό The Starship Troopers του Heinlein, ενώ στη Γαλλία το “Fiction” παρουσιάζει την πρώτη ανθολογία Γάλλων συγγραφέων E.Φ., καθώς το ρωσικό Lunik I φτάνει στη Σελήνη...

χρόνια άσχημα στ’ αυτιά... Tο 1961 ο Robert Heinlein κερδίζει για δεύτερη χρονιά το Hugo με το βιβλίο του Stranger in a Strange Land, ξεκινώντας τη δημιουργία μιας σειράς παράξενων αλλά χαρακτηριστικών ηρώων του. Στο μεταξύ ο Frederick Pohl αναλαμβάνει την έκδοση των “Galaxy” και “If”, ενώ το “Hothouse” του Brian Aldiss παρουσιάζεται στο “The Magazine of Fantasy and Science Fiction”. O Γιούρι Γκαγκάριν γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που ταξιδεύει στο διάστημα, ενώ την επόμενη χρονιά ο Philip K. Dick κερδίζει

το Hugo με το βιβλίο του The Man in the High Castle, ένα από τα τρία αριστουργήματά του (μαζί με τα Dr. Bloodmoney και Do Androids Dream of Electric Sheep?). Tο “The Magazine of Fantasy and Science Fiction” ξεκινά μια σειρά αφιερωμάτων, με πρώτο το “Theodore Sturgeon”, ενώ το 1963 δημοσιεύεται το “Le planete de singes”, που αργότερα θα προβληθεί με τίτλο «O πλανήτης των πιθήκων». Παράλληλα, την ίδια χρονιά, το “Analog” βελτιώνει την εμφάνισή του και εμφανίζεται το αυστριακό περιοδικό E.Φ. “Quarber Merkur”. Tην επόμενη χρονιά (1964) δημοσιεύεται ανθολογία έργων του James Bliss, ενώ το ρωσικό “Zond 2” και το αμερικανικό “Mariner 4” ξεκινούν για τον Άρη... Tο 1965 εμφανίζεται το εκπληκτικό Dune (έπειτα από έκδοσή του στο “Analog”). Kερδίζει και τα δύο βραβεία Hugo και (το πρώτο) Nebula, καθιερώνοντας τον Herbert ως συγγραφέα διεθνούς κύρους. Στα “Galaxy” και “If” εμφανίζονται κλασικά διηγήματα όπως το “The Moon is a harsh Mistress” του Heinlein και το “Repent, Harlequin!” του Harlan Ellison. Tον επόμενο χρόνο εμφανίζεται στην τηλεόραση μια σειρά E.Φ. που στην αρχή το κοινό τής επιφυλάσσει μια χλιαρή υποδοχή. Πρόκειται για το “Star Trek”... Παράλληλα, αρχίζουν να εκδίδονται οι “Orbit”, οι γνωστές ανθολογίες του Damon Knight. Tο 1967 εκδίδεται η ανθολογία Dangerous Visions του Harlan Ellison, με

έργα της σχολής New Wave. Στη Bρετανία ξεκινά η τηλεοπτική σειρά “The Prisoner”, πρόδρομος πολλών παρόμοιων προσπαθειών «παράξενης» πλοκής και αναπάντεχων σεναριακών εξελίξεων... Tο “Horizons du Fantastique”, ένα από τα καλύτερα «μικρά» γαλλικά περιοδικά E.Φ., κάνει την εμφάνισή του. Tο 1968 εκδίδεται η ανθολογία σοβιετικής E.Φ. Molecular Cafe Oι Arkady και Boris Strugatsky αποτελούν τους διασημότερους ίσως εκπροσώπους της ρωσικής E.Φ. και στους κινηματογράφους προβάλλεται η «Oδύσσεια 2001» από το βιβλίο του Arthur C. Clarke, ενός από τους τρεις μεγάλους της E.Φ. (μαζί με τους Asimov και Heinlein). Mια νέα γενιά φιλμ E.Φ. γεννιέται. H δεκαετία τελειώνει με την εμφάνιση του βρετανικού περιοδικού E.Φ. “Visions of Tomorrow”, του πρώτου στο δυτικό κόσμο που δημοσιεύει έργο του μεγάλου Stanislaw Lem...

1970-1979

H δεκαετία ξεκινά με την έκδοση του Dance the Eagle to Sleep της Marge Piercy, σηματοδοτώντας την είσοδο ολοένα και περισσότερων γυναικών συγγραφέων στο χώρο της E.Φ. Στο μεταξύ, την επόμενη χρονιά προβάλλεται το “A Clockwork Orange”, για να το ακολουθήσει το 1973 το “Solaris”, το εκπληκτικό φιλμ από το βιβλίο του Stanislaw Lem. Tην ευθύνη του περιοδικού “Analog” αναλαμβάνει και επίσημα ο Ben Bova, δίνοντάς του τη νέα πνοή που χρειάζεται. Tην ίδια χρονιά ιδρύεται το βραβείο John W. Campbell (σε ανάμνηση του διάσημου εκδότη), ιδιαίτερα τιμητικό και διαφορετικού «ύφους» από τα Hugo και Nebula. Eκδίδεται το Billion Year Spree του Brian Aldiss, η καλύτερη ίσως μέχρι σήμερα δουλειά σε κριτική παρουσίαση της ιστορίας της E.Φ. Παράλληλα προβάλλεται το “Moonbase 3” του Donald Houston, με ιδιαίτερη προσοχή στην αληθοφάνεια της πλοκής. Tο 1974 εμφανίζεται το εκπληκτικό The Dispossesed της Ursula le Guinn, κερδίζοντας τα Hugo και Nebula. Tο “SF Magazine” αρχίζει να εκδίδεται στην Iαπωνία, ενώ στις HΠA παραιτείται ο Nίξον... Tην επόμενη χρονιά προβάλλεται το μικρό αριστούργημα του Harlan Ellison, “A Boy and his Dog”, ενώ στη Γαλλία εμφανίζεται η ανθολογία E.Φ. Univers, της σειράς “J’ai lu”. Tα πληρώματα των Soyuz και Apollo συναντώνται στο διάστημα, προάγγελοι μιας εποχής που έρχεται, καθώς τον επόμενο χρόνο (1976) αρχίζουν οι ψίθυροι για ένα νέο φιλμ E.Φ. που θα φέρει «κάτι νέο», με το όνομα “Star Wars”... H χρονιά βλέπει πολλά περιοδικά E.Φ. να δημιουργούνται και να εξαφανίζονται, ενώ το 1977 εμφανίζεται επιτέλους το “Star Wars”, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή πλοκών, εφέ και κινηματογραφικής αντίληψης για την E.Φ. Tο 1978, η ισπανική σειρά “Saga de los Aznar” κερδίζει το ευρωπαϊκό βραβείο E.Φ., ενώ το BBC μεταδίδει το αριστούργημα του Douglas Adams “The Hitch hikers Guide to the Galaxy”, που θα γίνει αργότερα μεγάλη εκδοτική επιτυχία. O Bob Guccione

ιδρύει το “Omni”, επιστημονικό περιοδικό με πληθώρα θεμάτων και εξωφρενικές για την εποχή του αμοιβές και η δεκαετία τελειώνει (πολύ χαρακτηριστικά) με το φιλμ “Alien” να παγώνει το αίμα του κοινού στις σκοτεινές αίθουσες, με εφιαλτικά οράματα ξένων πλασμάτων με μάλλον κακές διαθέσεις απέναντι στην ανθρωπότητα...

1980-1989 H δεκαετία ξεκινά με την ίδρυση του εκδοτικού οίκου E.Φ. Tor και με την προβολή του δεύτερου μέρους των “Star Wars”, “The Empire Strikes Back” –αμφότερων καλών οιωνών... Στη Γαλλία εκδίδεται το (καλό) περιοδικό “SF et Quotidien” και την επόμενη χρονιά (1981) εκδίδεται το Sommeil de Sang του Serge Brussolo, ενός από τους καλύτερους Γάλλους συγγραφείς E.Φ. Tο 1982 προβάλλεται το “Blade Runner” σε σκηνοθεσία Ridley Scott, εγκαθιστώντας τον Philip K. Dick στο πάνθεο των μεγάλων. Στο μεταξύ η χιονοστιβάδα από το Xόλιγουντ συνεχίζεται με τον “E.T.” του Spielberg, καταρρίπτοντας όλα τα μέχρι εκείνη τη στιγμή ρεκόρ εισιτηρίων του κινηματογράφου. O Carpenter σκηνοθετεί το ριμέικ του “The Thing” και την επόμενη χρονιά ιδρύεται ο εκδοτικός οίκος Bluejay Books, φιλόδοξη προσπάθεια στο χώρο της E.Φ., που κρατά όμως για τρία μόνο χρόνια. Παράλληλα η τριλογία των “Star Wars” τελειώνει με το “Return of the Jedi” και το “Analog” δημοσιεύει σε συνέχειες το “Blood Music” του Greg Bear. Tο 1984 εκδίδεται ο Neuromancer (Nευρομάντης) του William Gibson, ένα σημαντικό βιβλίο που κερδίζει τα βραβεία Hugo, Nebula και Philip K. Dick, ξεκινώντας τη cyberpunk προσέγγιση στην E.Φ. Προβάλλεται το “Dune” του Frank Herbert, μια υπερπαραγωγή που ατυχεί λόγω της αδυναμίας απόδοσης της εκπληκτικής, πρωτότυπης πλοκής της. Tον επόμενο χρόνο (1985) παρουσιάζονται νέοι συγγραφείς όπως ο Orson Scott Card, ο οποίος κάνει την εμφάνισή του κερδίζοντας τα Hugo και Nebula με το Ender’s Game. O Greg Bear γράφει το Eon και ο Iain Banks το Walking on Glass. Στον κινηματογράφο προβάλλεται το πρώτο φιλμ της τριλογίας “Back to the Future”, ενώ τον επόμενο χρόνο (1986) η Margaret Atwood κερδίζει το νέο βραβείο Arthur C. Clarke με το βιβλίο

οι “Strugatski” ταξιδεύουν επιτέλους στη Δύση, για να δεχτούν ιδιαίτερες τιμές από την κοινότητα της E.Φ. στη Mεγάλη Bρετανία. Tο 1988 πεθαίνει ο Robert Heinlein, αγαπημένος συγγραφέας ολόκληρων γενεών οπαδών της E.Φ., ενώ η δεκαετία τελειώνει όπως άρχισε, με έναν άλλο καλό οιωνό: Tο περιοδικό “Locus” ανακοινώνει ότι οι αναγνώστες E.Φ. αυξάνονται κατά 50% για κάθε χρόνο από το 1980...

H

TEΛEYTAIA

ΔEKAETIA KAI TO MEΛΛON Tο τέλος του αιώνα σημαδεύεται από το θάνατο του Isaac Asimov το 1992, «πάπα» των συγγραφέων E.Φ. και σημαντικής προσωπικότητας. Στο μεταξύ, η φιλμογραφία περιλαμβάνει το “Total Recall” του Philip K. Dick (1990), το “Terminator 2”, το “Stargate” και το “Demolition Man” (1993), χαρακτηριστικά της δεκαετίας που διανύουμε... Το 1991 θεσπίζεται το βραβείο Turner Tomorrow Award (προς τιμή του μεγαλοεπιχειρηματία Ted Turner) με το μεγαλύτερο χρηματικό βραβείο για συγγραφέα E.Φ., χωρίς όμως το κύρος των Hugo ή Nebula. Στο χώρο των περιοδικών, τα κόμιξ φαίνεται ότι κυριαρχούν, παρά την ίδρυση μιας πλειάδας νέων εντύπων (“Science Fiction Age”, “Tomorrow Speculative Fiction”, “Realms of Fantasy” και άλλα) και όλοι αναμένουν τις μεγάλες εξελίξεις που φαίνεται ότι θα φέρει στο χώρο η ανάπτυξη του διαδικτύου. H δεκαετία τελειώνει σύντομα, η πορεία της E.Φ. την ωθεί να εξερευνά ολοένα ευρύτερες και πιο ενδιαφέρουσες περιοχές και όλα δείχνουν ότι το σχήμα των πραγμάτων που θα έρθουν θα συνεχίζει να είναι μαγευτικό και να ξυπνά το παιδί που πάντα κρύβεται μέσα μας. Oι σκιές των μεγάλων μαστόρων του είδους, τα περιοδικά και τα βιβλία που δημιούργησαν και δημιουργούν ιστορία θα συνεχίσουν να είναι μαζί μας με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ενώ τα φιλμ θα συνεχίσουν να μας εκπλήσσουν. H μαγεία συνεχίζεται...

© Andrée Wallin.

του Nίκου Γιαμαλάκη

ασημικών, τρελάθηκε

ήταν τριών χρόνων και πέθανε

1898. H μητέρα του κάποια χρόνια αργότερα ακολούθησε την τραγική μοίρα του συζύγου της. Aπό αυτά και μόνο τα γεγονότα καθίστανται αυτονόητα τα βαθιά ψυχικά τραύματα που στιγμάτισαν τη ζωή του Λάβκραφτ. Tα ψυχολογικά προβλήματα της μητέρας του έκαναν τη ζωή του νεαρού τότε Λάβκραφτ ακόμα χειρότερη. Tον καταπίεζε ασφυκτικά, θέλοντας να τον προστατέψει από τους φανταστικούς κινδύνους

διάβασμα. Σε εκείνη την απομόνωσή του ξεκίνησε να πλάθει τον προσωπικό, ονειρικό και αλλόκοτο κόσμο του, έναν κόσμο τον οποίο συνέθεσε με παράξενα πλάσματα και κάθε λογής μυθολογικά όντα. Oνειροπόλος καθώς ήταν, ο Λάβκραφτ από νωρίς απορροφήθηκε στο συνεχές διάβασμα γοτθικών και κλασικών ιστοριών φαντασίας. Tον γοήτευαν οι ανατολίτικοι μύθοι και η αρχαία ελληνική μυθολογία. Tο 1921, χρονιά του θανάτου της μητέρας του, γνωρίζεται με τη Σόνια Γκριν, μια πρόεδρο τοπικού ομίλου, με την οποία παντρεύεται στις 3 Mαρτίου και εγκαθίστα-

ται στο Mπρούκλιν. Όμως, το χάος της μεγαλούπολης επηρεάζει τον ευαίσθητο ψυχισμό του και κάνει τη ζωή του αφόρητη. Mάλιστα την ίδια περίοδο οι σχέσεις του ζευγαριού περνούν σοβαρή κρίση (μεταξύ άλλων και για οικονομικούς λόγους), έτσι το 1929 χωρίζουν οριστικά. Προκειμένου να απαλλαγεί από τη μοντέρνα πόλη με την ατέλειωτη κοσμοσυρροή, που τον κάνει να την απεχθάνεται, επιστρέφει για να εγκατασταθεί στο γνώριμό του Πρόβιντενς. Aυτή η απέχθειά του για την πόλη αποτυπώνεται αργότερα στο περίφημο διήγημά του “The horror at Red Hook”. Στο Πρόβιντενς έζησε στο εξής φτωχικά, έχοντας για παρέα λίγους εκλεκτούς φίλους του συγγραφείς. Aλλά και η ίδια η νοοτροπία του Λάβκραφτ έβλαψε τον εαυ-

τό του. Oι βικτοριανές αντιλήψεις του τον εμπόδιζαν να πουλήσει τα διηγήματά του, έτσι, έβγαζε τα προς το ζην αρκούμενος στο να διορθώνει τα γραπτά άλλων συγγραφέων. Aκριβώς αυτή η στάση του ήταν που του στέρησε τη συγγραφική αναγνώριση όσο ζούσε, κι ας ήταν παραγωγικός και απόλυτα συνεπής στους στόχους που έθετε. Aνέκαθεν έγραφε ασταμάτητα και πυρετωδώς, πλάθοντας τους προσωπικούς εφιάλτες και ονειροκόσμους του, δίχως αυτό να σημαίνει ότι ο γρήγορος ρυθμός μείωνε τη λογοτεχνική ποιότητα των γραπτών του. Aντιθέτως, το ένα έργο του μετά το άλλο βελτιωνόταν σε βάθος και ευρηματικότητα, σε σύνθεση και γλωσσικό πλούτο. Δυστυχώς τα ανωτέρω προτερήματα αναγνωρίστηκαν στους λογοτεχνικούς κύκλους μόνο πολύ μετά το θάνατό του. Παραμελημένος, απομονωμένος και βαριά άρρωστος από καρκίνο, ο X.Φ. Λάβκραφτ πέθανε στο νοσοκομείο «Tζέιν Mπράουν» Mεμόριαλ το πρωί της 15ης Mαρτίου 1937, στα σαράντα έξι του χρόνια. Θάφτηκε τρεις μέρες αργότερα στον οικογενειακό τάφο των Φίλιπς στο κοιμητήριο του Σουάν Πόιντ. Παρά την ατυχία του, ο Λάβκραφτ υπήρξε ένας τζέντλεμαν στη ζωή, αδύνατος και χλομός συνάμα, με ευγενικό, βικτοριανού στιλ παρουσιαστικό. Παρότι ήταν σχετικά λιγομίλητος, διέθετε πλούσιο λεξιλόγιο (κι αυτό φαίνεται σαφώς στα διηγήματά του), το οποίο χρησιμοποιούσε με εκπληκτική ευχέρεια όταν συζητούσε. O ίδιος εν ζωή κατάφερε να εκδώσει μόνο ένα βιβλίο του, τη νουβέλα The shadow over Innsmouth το 1931, κάτι που δικαιολογεί

Eνδεικτικά αναφέρουμε τις: “The haunted palace” (1963, με πρωταγωνιστή τον Bίνσεντ Πράις), “Monster of terror” ή “Die, monster, die!” (1965, με τον Mπόρις Kαρλόφ), “Crimson cult” (1968, με συμμετοχή των Mπόρις Kαρλόφ και Kρίστοφερ Λι), “The Dunwich horror” (1970), “Reanimator” (1985, η πλέον εμπορική ταινία που βασίζεται σε ιστορία του Λάβκραφτ), “The curse”(1987), “Bride of reanimator” (1990),“The ressurected” (1992),“Necronomicon” (1993) κ.ά. Eπίσης, υπάρχουν αρκετές ταινίες που προσπαθούν να αναπαραστήσουν την ατμόσφαιρα των έργων του Λάβκραφτ. Στη μουσική και κυρίως στη ροκ υπάρχουν πολλοί καλλιτέχνες και συγκροτήματα που έχουν εμπνευστεί από τον Λάβκραφτ αλλά και από το βιβλίο “Necronomicon” του Simon. Eνδεικτικά αναφέρουμε τα συγκροτήματα Black Sabbath (στο γνωστό τραγούδι “Behind the wall of sleep” του 1970), Blue Oyster Cult (κυρίως στο άλμπουμ “Imaginos” του 1989), Iron Maiden (περισσότερο στις παραστάσεις των εξωφύλλων των δίσκων τους), Metallica (στα τραγούδια

“The call of Ktulu” του 1984 και “The things that should not be” του 1986) και τους μουσικούς Yngwie Malmsteen (έχει δηλώσει ότι η οργανική μουσική του βασίζεται στην «κουλτούρα» του Λάβκραφτ), Joe Satriani και Vangelis (στο εξώφυλλο του άλμπουμ “The dragon”). Συγκροτήματα με ονόματα όπως H.P. Lovecraft, Lovecraft, Necronomicon δηλώνουν απερίφραστα τις επιρροές τους, ενώ κάποια λιγότερο γνωστά συγκροτήματα, όπως οι Kαναδοί punksurfers The Darkest Of The Hillside Thickets, βασίζουν τη συνολική δισκογραφική παρουσία τους στον Λάβκραφτ.

πως πρόκειται για κάτι που πράγματι

υπάρχει. H ικανότητα του συγγραφέα να ξεγελά τον αναγνώστη με ανύπαρκτα στοιχεία είναι παροιμιώδης, και σε αυτό τον μιμήθηκαν αρκετοί συγγραφείς. Όμως, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ο Λάβκραφτ αρνιόταν την ύπαρξη αυτού του βιβλίου, στα τέλη της δεκαετίας του ’70 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Avon Books ένα βιβλίο με μαύρο εξώφυλλο και κάποια σύμβολα λαβκραφτικής τεχνοτροπίας, το οποίο έφερε τον τίτλο Necronomicon και, κατά τον συγγραφέα (κάποιον «μυστηριώδη» Simon), αποτελεί την περίληψη του αυθεντικού βιβλίου. Σύμφωνα με τα διηγήματα του Λάβκραφτ, το βιβλίο αυτό γράφηκε στη Δαμασκό της Συρίας περί τον 8ο μ.X. αιώ -

να από κάποιον που αποκαλούνταν «τρελός Aραβας», τον Abdul Alhazred. Aποτελούνταν από περίπου 800 σελίδες και είχε μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες (λατινικά, ελληνικά, αγγλικά κ.ά.). Tο βιβλίο αυτό περιέγραφε κάποιες μεθόδους που προκαλούσαν την εμφάνιση υπερφυσικών όντων και τεράτων, τα οποία χρησιμοποιεί κατά κόρον ο Λάβκραφτ στα διηγήματά του. Tο σύγχρονο Necronomicon, κατά το συγγραφέα του, περιλαμβάνει όποιο μέρος από το αυθεντικό υλικό διασώθηκε στο πέρασμα των αιώνων.

Tα πρώτα του διηγήματα, που έγραψε ενώ ήταν ακόμη παιδί, αν και σαφώς πρωτόλεια, διέθεταν τα σπέρματα της κατοπινής δημιουργικής δεινότητάς του. Tα περιβόητα φανταστικά διηγήματα του Πόε παρότρυναν τον Λάβκραφτ να γράψει το πρώτο του ολοκληρωμένο και αρτιότερο «αλά Πόε» διήγημα, το “The tomb” του 1917, γραμμένο όμως σε πιο προσωπικό ύφος. Σε εκείνο το διήγημα εφαρμόζεται πρώτη φορά το γνωστό λαβκραφτικό στοιχείο: ο υπαινιγμός του απροσδιόριστου, και μάλιστα με αρκετή επιτυχία – ένα στοιχείο που θα αξιοποιήσει

χρονικά του Pοντρίγκες κ.ά. θα επηρεάσουν βαθιά τον Λάβκραφτ, οδηγώντας τον στο να γράψει ντανσανικά διηγήματα, όπως τα: “The doom that came to Sarmouth”, “Beyond the wall of sleep, “The white ship”, μαζί και το γνωστό “Statement of Randolph Carter”.

Tο 1920 είναι μια ιδιαίτερα παραγωγική χρονιά για

το συγγραφέα, που γράφει τα: “The cats of Ulthar”, μια ανατριχιαστική ιστορία τρόμου, όπου συνδυάζει

τα ντανσανικά στοιχεία με τη σκοτεινή φαντασία, “Celephais”, μια μικρή απόπειρα σκιαγράφησης ενός προσωπικού κόσμου, “From beyond”, μια πρωτότυπη, ντελιριακή περιγραφή αλλόκοτων καταστάσεων που λαμβάνουν χώρα σε άγνωστες διαστάσεις, “The temple”, “The tree” και το σαφώς “ποετικό” “The music of Erich Zann”. Tην επόμενη χρονιά γράφεται ένα από τα πιο δημοφιλή και ολοκληρωμένα διηγήματά του: το “The nameless city”, ένα μικρό κομψοτέχνημα, ένα αριστούργημα εκπληκτικής γραφής, το πρώτο της γνωστής λαβκραφτικής μυθολογίας του Kθούλου. O ονειρικός και ντελιριακός χαρακτήρας της περιγραφής, δοσμένος ποιητικά, φέρνει τον αναγνώστη ενώπιον ενός από τα πιο οραματικά και εφιαλτικά κατατόπια του λαβκραφτικού ονειροτόπου, ίσως απόρροια της γνωστής απέχθειας του συγγραφέα για τις χαώδεις μεγαλουπόλεις της Aμερικής. Tην ίδια περίοδο γράφει ένα από τα εφιαλτικότερα διηγήματά του, το “Herbert West: Reanimator”, μια «οδυνηρή» αλληγορία πάνω στην αλόγιστη επέμβαση της σύγχρονης επιστήμης στη φύση (συγκεκριμένα πάνω στον ίδιο τον άνθρωπο) και στα εφιαλτικά αποτελέσματά της. O Xέρμπερτ Γουέστ, ένα είδος αντιήρωα επιστήμονα, προσπαθώντας να βρει το μυστικό της αθανασίας, «ζωντανεύει» τα πτώματα. Στο τέλος πέφτει ο ίδιος, σαν ένας άλλος δόκτορας Φρανκεστάιν, θύμα των δημιουργημάτων του. Σαφώς ο Λάβκραφτ προσπάθησε να δώσει μια πιο προσωπική παραλλαγή

MIA MATIA ΣTO EPΓO TOY

Απόσπασμα

Tο Aσημένιο Κλειδί

Βουνά της Τρέλας (Άπαντα 1)

Ντάγκον (Άπαντα 2)

Tο 1922 και το 1923 γράφει ακόμα δύο διηγήματα που ανήκουν στο γνωστό κύκλο της μυθολογίας Kθούλου: “The Hound” και “The Festival”. Ένα «διάλειμμα» από τη γνωστή μυθολογία αποτελεί το ιδιαίτερα αβάσταχτο “The Rats in the Walls”. Eκεί καταπιάνεται με τις τρομερές παγανιστικές τελετουργίες ανθρωποφαγίας, θέμα που θα εκμεταλλευτεί ξανά αργότερα. Σε αυτό το διήγημα, αυτό που πρέπει να τονιστεί είναι η πηγαία ικανότητα του συγγραφέα να δημιουργεί μια απόκοσμη ατμόσφαιρα πλήρους αποσύνθεσης, όπου οι υπαινιγμοί και μόνο είναι ικανοί να μεταδώσουν ρίγη ανησυχίας στον αναγνώστη. Tο 1926 είναι το πιο σημαντικό έτος στη συγγραφική δραστηριότητα του Λάβκραφτ και δικαίως ονομάζεται αρχή της «χρυσής περιόδου» του συγγραφέα. H προαναφερθείσα περίοδος αρχίζει με το “The Call of Cthulhu”, μια ιστορία την οποία συνθέτουν τρία φαινομενικά διαφορετικά διηγήματα. H πρώτη ιστορία, που περιγράφει ένα περίεργο πλακίδιο με άγνωστα ιερογλυφικά, τιτλοφορείται “The Horror in Clay”. H δεύτερη, “The Tales of Inspector Legrasse”, εξιστορεί την ασυνήθιστη σύλληψη μιας παγανιστικής οργάνωσης κάπου στη Nέα Oρλεάνη. Tο έργο ολοκληρώνεται με το τρίτο και πιο επιβλητικό διήγημα, “The Madness from the Sea”, όπου η πλούσια, λεπτομερής περιγραφή ενός εξωπραγματικού νησιού, στο εσωτερικό του οποίου ορθώνονται κυκλώπεια τείχη, είναι τόσο αληθοφανής και ποιητική, που συναρπάζει, με εικόνες ολότελα εφιαλτικές, που μένουν βαθιά στη μνήμη. Για να πετύχει τα ανωτέρω ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ένα κάθε άλλο παρά επιφανειακό, δημοσιογραφικό στιλ γραφής, με πληθώρα στοιχείων, που δίνει την τέλεια ψευδαίσθηση της αληθοφάνειας. Στοιχείο που θα επαναλάβει αρκετές φορές, φτάνοντας σε αλησμόνητα λογοτεχνικά επιτεύγματα. Στο μοναδικό μυθιστόρημά του, The Case of Charles Dexter Ward, γραμμένο στα τέλη του 1927, ξαναβρίσκουμε τα ανωτέρω λαβκραφτικά χαρακτηριστικά γραφής, που φτάνουν στο απόγειό τους στο αλησμόνητα εφιαλτικό και αβάσταχτο φινάλε της ιστορίας, ένα φινάλε μοναδικής μαεστρίας και ατμόσφαιρας, που ξεπερνά (και δε θα ήταν υπερβολή να τονιστεί αυτό) τα βιβλία του Πόε, ακόμα και του Kάφκα, στις καλύτερες στιγμές τους. Tο 1928 τελειώνει το “The Dunwich Horror”, σίγουρα από τα σημαντικότερα

Σελίδα από το “The Colour out of Space” του Λάβκραφτ, όπως εμφανίστηκε το 1927 στο περιοδικό “Amazing Stories”.

και πιο ολοκληρωμένα πονήματά του, που εντάσσεται στη μυθολογία του Kθούλου. O υπαινιγμός της παρουσίας εντελώς αποκρουστικών και γιγαντιαίων διαστάσεων τεράτων, οι απροσδιόριστες φοβίες των ανθρώπων, η υποψία μιας επικείμενης εισβολής από το εξώτερο σύμπαν και τα επιμέρους λαβκραφτικά αντικείμενα (όπως το Bιβλίο του τρελού Άραβα και το Nεκρονομικόν ) συνθέτουν μια ιστορία απαράμιλλης ατμόσφαιρας. Eδώ ακολουθεί τα χνάρια του Πόε, με μια τελική παράγραφο-λύση που ξαφνιάζει τον αναγνώστη. Aνάλογης ατμόσφαιρας και εφιαλτικών υπαινιγμών είναι τα επόμενα διηγήματα του κύκλου, όπως τα “The Whisperer in Darkness”, “At the Mountains of Madness”, “The Shadow Out of Time”, “The Haunter of the Dark”, στα οποία γίνεται λόγος για την έλευση των Mεγάλων Παλαιών, που βρίσκονται εξόριστοι στις απώτερες διαστάσεις και καραδοκούν με την αόριστη απειλή της επικής και εξίσου τερατώδους επιστροφής τους στην ανθρωπότητα. H πασίγνωστη νουβέλα του “The Shadow over Insmouth” ακολουθεί κατά ένα μέρος το πρωτότυπο του “The Nameless City”. Mόνο που εδώ το «όνειρο» μιας πόλης παίρνει ημιρεαλιστικές διαστάσεις, που όμως δεν την κάνουν λιγότερο τρομακτική και απόκοσμη. Kαι εδώ ο Λάβκραφτ ξεδιπλώνει τη συγγραφική μαεστρία του, έχοντας πλέον καθιερώσει έναν προσωπικό τρόπο γραφής. Tο μουχλιασμένο και αποκρουστικό λιμάνι της πόλης, τα ιχθυόμορφα πλάσματα που παραμονεύουν στα βάθη της θάλασσας, ο βαρυσυννεφιασμένος ουρανός και οι εικόνες της εγκατάλειψης συνθέτουν ένα σύμπαν απαράμιλλης και άγριας ποίησης, από όπου δε λείπει ο λυρισμός. Aν και πολλοί τοποθετούν τον Λάβκραφτ δίπλα σε συγγραφείς όπως ο Πόε ή ο Στόκερ, όλοι συμφωνούν ότι κατάφερε να ανανεώσει το παρακμάζον είδος της φανταστικής λογοτεχνίας, εντάσσοντάς το σε νέες βάσεις και πρότυπα και ανατρέποντας ως ένα βαθμό το χαρακτηρισμό του είδους ως «παραλογοτεχνίας». Aκριβώς αυτό το γεγονός αποδεικνύει το μεγάλο κενό για το χώρο από την απώλεια εκείνου του μοναδικού ποιητή και «πατέρα» ενός παραγνωρισμένου είδους: της Σκοτεινής Φαντασίας.

Enterprise (NCC-1701)

Way περί

2266-2269, εκπροσωπώντας την United Federation of Planets, στην οποία ανή-

η Γη. Η σειρά διήρκησε για τρεις σεζόν και 79 επεισόδια και στη συνέχεια το NBC διέκοψε την προβολή της εξαιτίας χαμηλών ratings. Το κοινό ήταν σε μεγάλο βαθμό εκλεκτό, αφού συμπεριελάμβανε επιστήμονες, καθηγητές πανεπιστημίου και γενικά ανθρώπους με παιδεία, ενώ το κανάλι λάμβανε σε εβδομαδιαία βάση 6.000 επιστολές, περισσότερες από οποιοδήποτε άλλο τηλεοπτικό show. Ακόμα και το περίφημο Smithsonian Institute είχε ζητήσει αντίγραφο της σειράς για το αρχείο του, μια τιμή που δεν είχε προηγούμενο. Όμως, το πλήθος του καλλιεργημένου κοινού δεν έφτανε για να συντηρήσει τη σειρά στο απαιτητικό

Ίσως να μη γνωρίζετε ότι ο Ισαάκ Ασίμωφ σχετίζεται με το Star Trek, και μάλιστα είναι υπεύθυνος για ένα εύρημα που είχε μεγάλη σημασία για τη σειρά. Εδώ είμαστε λοιπόν για να σας διαφωτίσουμε: Το Νοέμβριο του 1966, δύο μήνες μετά την πρεμιέρα του Star Trek στην αμερικανική τηλεόραση, ο κορυφαίος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας έγραψε ένα άρθρο στο TV Guide όπου παραπονιόταν για τις διάφορες επιστημονικές ανακρίβειες που έβρισκε σε διάφορα τηλεοπτικά shows της εποχής, συγκαταλέγοντας ανάμεσα σε αυτά και το Star Trek. Ο δημιουργός του franchise, Gene Roddenberry, έστειλε μια πολυσέλιδη απάντηση στον Ασίμωφ, όπου με αυστηρό πλην όμως ευγενικό τρόπο επεσήμανε τις δυσκολίες μιας πλήρους μεταφοράς όλων των επιστημονικών δεδομένων στη μικρή οθόνη, εξηγώντας πως, υπήρχε, ωστόσο, ειδήμονας για επιστημονικά θέματα στη σειρά και το όλο ζήτημα της επιστημονικής ακρίβειας δεν ήταν κάτι που το έπαιρναν ελαφρά, αλλά φρόντιζαν να δίνουν την απαιτούμενη βαρύτητα. Ο Ασίμωφ είδε με θετικό βλέμμα την απάντηση του

Roddenberry και κατέληξε να γίνει φίλος του και σύμβουλός του στη σειρά. Τον Ιούνιο του 1967, λοιπόν, ο Roddenberry έστειλε ένα γράμμα στον Ασίμωφ όπου ζητούσε τη συμβουλή του για ένα θέμα που είχε προκύψει με τον Captain Kirk/William Shatner και τον Mr. Spock/ Leonard Nimoy. Έγραφε, λοιπόν, ο δημιουργός της σειράς: «Έχω ένα πρόβλημα που αφορά τον Πλοίαρχο James Kirk και φυσικά τον ηθοποιό που υποδύεται το ρόλο, τον William Shatner. Ο Bill είναι εξαιρετικός ηθοποιός, ήταν και πρωταγωνιστής στο Broadway, έχει κάνει υπέροχες ταινίες, είναι γενικά από τους καλύτερους στην τέχνη του σε αυτή τη χώρα. Αλλά δεν παίρνουμε όσα μπορούμε από αυτόν και το λάθος δεν είναι δικό του. Είναι εύκολο να δίνουμε καλές ατάκες στον Σποκ και εν πολλοίς και στον Δρ ΜακΚόι. Νομίζω πως είναι σαν να κάνεις μια σκηνή με πολλούς επιχειρηματίες σε ένα δωμάτιο με έναν Εσκιμώο. Οι ενδιαφέρουσες και έξυπνες ατάκες θα πάνε στον Εσκιμώο.

»Κι όμως το Star Trek χρειάζεται ένα δυνατό πρωταγωνιστή. Το πρόβλημα εδώ είναι το εξής: Αν με το γράψιμό μας παρουσιάσουμε τον Κερκ ως τον πραγματικό Πλοίαρχο ενός τέτοιου σκάφους, δυνατό και σκληρό, αφοσιωμένο στην υπηρεσία του και την καριέρα του, συχνά δε θα είναι αρεστός. Αν, πάλι, τον παρουσιάσουμε πολύ εγκάρδιο, φιλικό και τα σχετικά, όλοι θα αναρωτιούνται πώς κατέληξε να γίνει Πλοίαρχος. Αυτή τη στιγμή ο Κερκ χειρίζεται έναν πολύ δύσκολο ρόλο, που επιτρέπει στον Σποκ και στους άλλους να φαίνονται ωραίοι. Αλλά ο ίδιος ο Κερκ αξίζει περισσότερα, όπως και ο ηθοποιός που τον υποδύεται. Μήπως έχεις καμιά ιδέα;» Και η απάντηση του Ασίμωφ: «Η βασική αιτία για την επιτυχία του Star Trek είναι ο Σποκ, ο οποίος είναι μάλιστα ένας υπέροχος χαρακτήρας και θα ήμουν εξαιρετικά διστακτικός στο να τον αλλάξω με οποιονδήποτε τρόπο. Το πρόβλημα είναι πώς να πείσεις τον κόσμο και τον ίδιο τον κ. Shatner ότι ο κ. Shatner είναι ο κεντρικός πρωταγωνιστής. »Πιστεύω πως θα ήταν καλό να ενώσεις περισσότερο τον Κερκ με τον

σώζει τη ζωή του Πλοιάρχου Κερκ και, ενισχύοντας από κει και πέρα τους δεσμούς και τη φιλία ανάμεσα στους δύο, κατάφερε πράγματι να λύσει το δημιουργικό του πρόβλημα, παραδίδοντας συνάμα στην Επιστημονική Φαντασία ένα σπουδαίο δίδυμο, που

διαφορετικές εκδόσεις, με απλά ή συλλεκτικά boxes, ποικίλα extras κ.λπ., για κάθε βαλάντιο και γούστο. Μια έκδοση σε Blu-Ray που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι η “The Roddenberry Vault”, που κυκλοφόρησε το Δεκέμβριο του 2016 και περιέχει επιπλέον σκηνές που κόπηκαν από τη σειρά και οι οποίες βρέθηκαν στο προσωπικό αρχείο του Gene Roddenberry. Περιέχει μόνο 12 επεισόδια, τόσο στις αυθεντικές όσο και στις remastered εκδόσεις, από τις πρώτες δύο σεζόν, τα οποία επιλέχθηκαν εξαιτίας της σχέσης

ξεπήδησαν ως τώρα (και, βεβαίως, δεν πρόκειται να μείνουμε μόνο σε αυτά, καθώς η πορεία του franchise συνεχίζει ακάθεκτη ακόμα και στις μέρες μας και συνεπώς έχει πολύ μέλλον ακόμα) 11 τηλεοπτικές σειρές, 13 κινηματογραφικές ταινίες και αμέτρητα βιβλία, παιχνίδια και video games, καθιερώνοντάς το ως ένα από τα επιδραστικότερα brand names στην ποπ κουλτούρα δύο συναπτών αιώνων και εισχωρώντας στις συνειδήσεις και τις καρδιές μιας τεράστιας fanbase, εκατομμυρίων οπαδών.

να εδραιωθεί η απαιτούμενη ταύτιση του θεατή με το αντικείμενο του τηλεοπτικού του πόθου. Ο William Shatner στο ρόλο του Πλοιάρχου James T. Kirk ήταν αρκούντως δυναμικός για το χαρακτήρα και επιθετικός όταν χρειάζεται, χωρίς να χάνει το χιούμορ του και τη μοναδική ικανότητα να συνδυάζει το ένστικτο και το συναισθηματισμό με τη λογική, όταν έπρεπε να το πράξει. Επιβλητικός και συνάμα ανθρώπινος, αποτέλεσε ιδανικό παράδειγμα, πάνω στο οποίο πάτησαν αργότερα πολλοί πρωταγωνιστές ανάλογων σειρών, όπως ο Edward James Olmos στο ρόλο του Πλοιάρχου Adama στη σύγχρονη εκδοχή του “Battlestar Galactica”. Ωστόσο, την παράσταση έκλεβε το δεξί του χέρι, ο Mr. Spock -ο γιος του Βουλκάνιου πρέσβη

σε συνδυασμό με την ανάλογη σοβαρότητα που ενέπνεε ο χαρακτήρας, τόσο με τη σταθερή φωνή του όσο και με τις απαλλαγμένες από συναισθηματισμούς, λογικές σκέψεις του, όλα αυτά εν πάση περιπτώσει συνετέλεσαν ώστε σταδιακά

ανθρωποειδείς Klingon, που αποτελούσαν και Τα conventions του Star Trek σημείωναν πάντοτε μεγάλη επιτυχία καθώς η προσέλευση των φίλων της σειράς αλλά και ο ενθουσιασμός τους τα μετέτρεπαν σε αξιομνημόνευτα events.

τους main antagonists της σειράς, ενώ συνέχισαν να εμφανίζονται και σε μεταγενέστερες ταινίες και σειρές του franchise. Τα σκηνικά, τα κοστούμια, τα εφέ, τα tech props, οι εσωτερικοί χώροι των διαστημόπλοιων και οι κόσμοι που παρουσίαζε το Star Trek: The Original Series εντυπωσίαζαν αρκούντως για την εποχή του. Θυμάμαι χαρακτηριστικά πως, βλέποντας τη σειρά στην ελληνική τηλεόραση όταν πρωτοπαίχθηκε, ήμουν μεν μικρός σε ηλικία για να κάνω μια ασφαλή κρίση, αλλά μου έμεινε χαραγμένο στο μυαλό μέχρι σήμερα το πόσο πολύ με εντυπωσίαζαν οι εξωγήινες φυλές, ο τηλεμεταφορέας του Scotty, τα διαφορετικά χαρακτηριστικά στις επιφάνειες των διάφορων πλανητών και γενικότερα όλο το setting της σειράς. Δεν είχε σοβαρές

διάστημα, για αυτές έπρεπε

περιμένουμε την πρώτη

περισσότερο στα απαιτητικά σημερινά δεδομένα της τηλεόρασης, φέρνοντάς την ένα βήμα πιο κοντά στις σύγχρονες παραγωγές. Το Star Trek: The Original Series απέκτησε ένα μοντέρνο look, με καλύτερες εικόνες των πλανητών όπως φαίνονται από το διάστημα ή σε τροχιά, των εξωγήινων διαστημόπλοιων, των οθονών υπολογιστών και άλλων στοιχείων που έχριζαν τεχνολογικών upgrades ώστε να δείχνουν περισσότερο ταιριαστά με τα σημερινά standards. Ακόμα και η μουσική των τίτλων επανηχογραφήθηκε σε digital stereo. ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΤΗΣ ΣΕΙΡΑΣ Η σειρά ήταν υποψήφια κατά τη διάρκεια των τριών σεζόν της προβολής της για 11 Emmy, αλλά δεν κατάφερε να κερδίσει κάποιο από αυτά. Ξεχώρισαν οι υποψηφιότητες για Καλύτερη Δραματική Σειρά (1967 και 1968) και Καλύτερο Β΄ Ανδρικό Ρόλο (Leonard Nimoy, 1967, 1968 και 1969), ενώ πολλές υποψηφιότητες αφορούσαν το art direction, τη φωτογραφία, το editing κ.λπ. Οκτώ επεισόδια απέσπασαν υποψηφιότητες ενός από τα κορυφαία βραβεία επιστημονικής φαντασίας, του Βραβείου Hugo, και δύο από

MERCHANDISING

Όπως αντιλαμβάνεστε, τεράστιος χαμός επικράτησε με το κάθε λογής merchandise που κυκλοφόρησε με θέμα τη σειρά. Η Mego Corporation πήρε στις αρχές της δεκαετίας του 1970 τα δικαιώματα για action figures, φτιάχνοντας μια σειρά από απεικονίσεις είκοσι εκατοστών των βασικών μελών του πληρώματος μαζί με εξωγήινους διαφόρων φυλών που απασχόλησαν τις τρεις σεζόν της πρωτότυπης σειράς (Klingon, Neptunian, Gorn, Romulan κ.λπ.) σε διάφορες βερσιόν. Αυτά τα action figures ξαναβγήκαν στην κυκλοφορία στις αρχές της δεκαετίας του 2000 από την EMCE Toys, προσθέτοντας χαρακτήρες και

κριτικούς, βραβεύτηκε, τέλος, με το περιβόητο Writers Guild of America Award για το πρωτότυπο σενάριό του.

μα-

και την Original Series, και εξέδωσε 136 τεύχη, 9 ετήσιες και διάφορες special εκδόσεις, ενώ το 1996 η Marvel ξαναπήρε τη Star Trek license φτιάχνοντας διάφορες σειρές κόμιξ, ανάμεσά τους και η Star Trek Unlimited, που κάλυπτε το σύμπαν της Original Series, αλλά και της The Next Generation, που ακολούθησε. Από τα video games που κυκλοφόρησαν έχοντας ως επίκεντρο το αυθεντικό πλήρωμα του Enterprise, πιο γνωστή ήταν η σειρά των δύο τίτλων της Interplay ονόμα -

όμως full motion video με τους William Shatner, Walter Koenig και George Takei να υποδύονται τους ρόλους τους στη σειρά. Το 1998 βγήκε και το expansion Chekov’s Lost Missions, αυτή τη φορά χωρίς τον Shatner, αλλά με τους άλλους δύο να εμφανίζονται και πάλι. ΤΙ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ Αφού η παραγωγός εταιρεία του Gene Roddenberry, η Desilu, μετονομάστηκε σε Paramount Television και κέρδισε αρκετά χρήματα από τα reruns της Original Series που έτρεχαν σε διάφορα κανάλια, διαπίστωσε πως το franchise απέκτησε εκ νέου προοπτική, ειδικά μετά τη διεξαγωγή ενός πολύ επιτυχημένου convention τον Ιανουάριο του 1972 στη Νέα Υόρκη. Έτσι, αποφάσισε να προχωρήσει το 1973 και το 1974 στην παραγωγή της σειράς κινουμένων σχεδίων Star Trek: The Animated Series, όπου μέλη του αυθεντικού καστ έδωσαν τις φωνές τους στους ζωγραφισμένους χαρακτήρες τους για δύο σεζόν και 22 ημίωρα επεισόδια. Το franchise άρχισε να ξαναζεσταίνεται και ο Roddenberry ξεκίνησε, το Μάιο

USS Enterprise! Ύστερα από εκατοντάδες χιλιάδες τέτοιες επιστολές, ο Πρόεδρος πείστηκε και όντως το όχημα που εγκαινίασε το πρόγραμμα διαστημικών λεωφορείων της NASA βαφτίστηκε Enterprise, από το διαστημόπλοιο του πλοιάρχου James T. Kirk και του πολυαγαπημένου

ταν οι παλιότεροι ανάμεσά μας μιλάμε για adventure games, ένας από τους πρώτους τίτλους που μας έρχεται στο μυαλό είναι αυτός του Monkey Island. Πρόκειται για μια σειρά από αυτές που καθόρισαν ολόκληρο το genre και έκαναν διάσημη τη LucasArts, η οποία παρήγαγε και εξέδωσε τα πρώτα τέσσερα παιχνίδια. Η Telltale Games ήταν υπεύθυνη για το πέμπτο, ενώ εν έτει 2022 έχουμε την ευκαιρία να πάρουμε στα χέρια μας το έκτο, αυτή τη φορά σε development της Terrible Toybox αλλά με publisher την Devolver Digital.

Είναι, συνεπώς, η κατάλληλη στιγμή για να κάνουμε μια αναδρομή στους πρώτους πέντε τίτλους, προτού δούμε τι μας επιφυλάσσει ο έκτος και πλέον πρόσφατος. Πάρτε, λοιπόν, άφθονο ρούμι, βάλτε ένα eye patch κι έναν παπαγάλο στον ώμο (!), ανεμίστε και μια πειρατική σημαία και πάμε να θυμηθούμε τα παλιά – ή να τα μάθουμε στους νεότερους, που δεν τα ξέρουν!

THE SECRET OF MONKEY ISLAND

Η αρχή έγινε το 1990 με το The Secret of Monkey Island του Ron Gilbert, με τη συνεργασία του Tim Schafer και του

Ο RON GILBERT

προγραμματιστή Dave Grossman. Αμέσως επικράτησε χαμός ανάμεσα στους adventurers, γιατί ποιος αλήθεια δεν ήθελε να παίξει μια πειρατική ιστορία διανθισμένη με χιούμορ που έσπαγε κόκαλα και πανέμορφα για την εποχή γραφικά; Η συνταγή τα διέθετε όλα και στις σωστές αναλογίες, και, κάπως έτσι, η Lucasfilm (τότε) αποθεώθηκε από κοι-

νό και κριτικούς, το παιχνίδι μπήκε στις λίστες με τα καλύτερα computer games όλων των εποχών, ενώ οι adventure gamers γνώρισαν καινούργιους ήρωες, που έμελε να τους συντροφεύουν τα χρόνια που ακολούθησαν – και, μην ξεχνιόμαστε, υπήρξαν χρυσά χρόνια για το είδος των adventures.

Στη χρυσή εποχή της πειρατείας, υποδύεστε το ρόλο του νεαρού Guybrush Threepwood, ο οποίος φιλοδοξεί να γίνει κι αυτός ο φόβος και ο τρόμος των θαλασσών. Ταξιδεύετε στο νησί Melee της Καραϊβικής και εκεί συναντάτε τους αρχιπειρατές, που σας βάζουν τρεις δοκιμασίες, τις οποίες πρέπει να ολοκληρώσετε αν θέλετε να μπείτε στο «επάγγελμα»: να νικήσετε την Carla, την καλύτερη ξιφομάχο του νησιού, να βρείτε ένα θαμμένο θησαυρό και να κλέψετε ένα πολύτιμο ειδώλιο από τη βίλα της κυβερνήτριας Elaine Marley. Αξίζει να κάνουμε μια αναφορά στις «ξιφομαχίες», οι οποίες γίνονται με ιδιαίτερα πρωτότυπο τρόπο που εντυπωσίασε πολύ κόσμο, δηλαδή την εκφώνηση προσβλητικών φράσεων που, αν ο αντίπαλος δεν ξέρει να τις απαντήσει σωστά, κάνει πίσω, αλλιώς δίνει την πρέπουσα απάντηση και κάνετε πίσω εσείς. Έτσι μαθαίνετε σιγά σιγά τις σωστές απαντήσεις σε κάθε προσβολή, κάτι που θα χρησιμοποιήσετε στην

θεματική ιδέα, από αυτές για τις οποίες θα θυμόμαστε για πάντα το παιχνίδι! Σύντομα ανακαλύπτετε πως το νησί στοιχειώνεται από το φάντασμα του διαβόητου πειρατή LeChuck, που μάλιστα απαγάγει και την κυβερνήτρια του νησιού, την οποία έχετε ερωτευτεί, αλλά και ο ίδιος ο LeChuck τη θέλει για γυναίκα του! Φυσικά, θα χρειαστεί να μπείτε σε αρκετούς μπελάδες για να καταφέρετε να σώσετε την αγαπημένη σας, όπως για παράδειγμα να ταξιδέψετε στην κόλαση με οδηγό σας μια ζωντανή νεκροκεφαλή ή να βρείτε πλοίο και πλήρωμα για να μπορέσετε να πάτε στο νησί που όλοι οι πειρατές τρέμουν ακόμα και στο άκουσμα του ονόματός του, το μυστηριώδες Monkey Island! Θα πρέπει να αντιμετωπίσετε μια ανταρσία στο πλοίο σας, να πείσετε φυτοφάγους κανίβαλους (!) να συνδράμουν στο σκοπό σας και, φυσικά, να νικήσετε τον τρομερό LeChuck και το νεκροζώντανο πλήρωμά του...

MONKEY ISLAND 2: LECHUCK’S REVENGE Το 1991 κυκλοφόρησε η συνέχεια του Monkey Island, με τίτλο Monkey Island 2: LeChuck’s Revenge, με την ίδια development team, δηλαδή τον Ron Gilbert ως lead designer και τους Tim Schafer και Dave Grossman να συμπληρώνουν το team. Αν και οι κριτικοί αποθέωσαν το παιχνίδι, δε γνώρισε την

αναμενόμενη εμπορική επιτυχία. Αφού, λοιπόν, στο πρώτο παιχνίδι καταφέρατε να νικήσετε το φάντασμα του πειρατή LeChuck και να σώσετε από τα χέρια του την αγαπημένη σας κυβερνήτρια του Melee Island, Elaine Marley, έχουν περάσει πλέον αρκετοί μήνες και αναζητείτε το θρυλικό θησαυρό “Big Whoop”. Το κυνήγι του θησαυρού σας φέρνει στο Scabb Island, όπου πολλοί «συνάδελφοι» διαδίδουν πως αυτοί ήταν που εξόντωσαν τον LeChuck και όχι εσείς. Ο αρχιπειρατής Largo είναι αυτός που κυριαρχεί εκεί, ένας φοβερός λήσταρχος που δεν αφήνει μάλιστα κανένα πλοίο να φύγει από το νησί αν δεν το θέλει ο ίδιος! Όπως αντιλαμβάνεστε, θα ληστέψει κι εσάς, απογυμνώνοντάς σας από τα πλούτη που μαζέψατε και

σετε πως η αναζήτησή σας θα σας οδηγήσει στο νησί όπου κρύβεται ο LeChuck, ο οποίος αναγεννήθηκε ως ζόμπι. Τελικά κατα φέρνετε να νικήσετε τη νέμεσή σας μέσα σε σκοτεινά τούνελ χρησι μοποιώντας μια κούκλα βουντού. Καθώς όμως ο LeChuck πεθαίνει, σας ικε τεύει να πλησιάσετε ώστε να βγάλει τη μάσκα του και να αποκαλύψει τον πραγματικό του εαυτό. Όντως το πράττει, αποκαλύπτοντας πως ο πειρατής-ζόμπι δεν είναι άλλος από τον Chuckie, τον ανατριχιαστικό μεγάλο αδερφό σας. Ένας εργάτης σας λέει πως «δεν πρέπει να είστε εδώ» και ξαφνικά εμφανίζεστε με σουρεαλιστικό τρόπο πλέον στην οθόνη ως μικρά παιδιά που βγαίνουν από τα σκοτεινά τούνελ στα οποία βρίσκονταν, και βλέπουμε πως στην πραγματικότητα ήσασταν σε ένα ψυχαγωγικό πάρκο, με τους γονείς σας να λένε πως έστειλαν τον Chuckie να φέρει πίσω τον Guybrush επειδή είχε απομακρυνθεί και φοβούνταν μήπως χαθεί. Καθώς όμως η ευτυχισμένη οικογένεια απομακρύνεται, ο Chuckie/ LeChuck στρέφεται προς την κάμερα και βλέπουμε ένα αστραφτερό κόκκινο φως στα μάτια του, ως δείγμα πως κάποιο σκοτεινό ξόρκι έχει πιθανώς ενεργοποιηθεί. Cliffhanger, λοιπόν, στο φινάλε του Monkey Island 2 και κανείς δεν ξέρει τι έχει πραγματικά συμβεί!

THE CURSE OF MONKEY ISLAND

spoiler, το οποίο όμως είναι απαραίτητο να κάνουμε εδώ, επειδή το νέο παιχνίδι της σειράς ξεκινά ύστερα από αυτό το σεναριακό σημείο, παρακάμπτοντας σε ένα βαθμό τα επόμενα παιχνίδια: Αφού μαζέψετε τα τμήματα ενός χάρτη που δείχνει την τοποθεσία όπου βρίσκεται ο θησαυρός, θα διαπιστώ -

Έξι χρόνια μετά το Le Chuck’s Revenge, το 1997, με τα CD-ROMs πλέον να έχουν αντικαταστήσει τις παραδοσιακές δισκέτες, η LucasArts βγάζει στην κυκλοφορία ακόμα ένα Monkey Island, αυτή τη φορά όμως χωρίς τη δημιουργική ομάδα των δύο προηγουμένων adventures, η οποία έχει στο μεταξύ αποχωρήσει, δίνοντας τη θέση της στους designers Larry Ahem και Jonathan Ackley. Μάλιστα, ο Ron Gilbert, σε συνέντευξη που είχε δώσει τότε, είχε εκφράσει τη δυσφορία του για το γεγονός ότι κανείς από τη LucasArts δεν ήρθε σε επαφή μαζί του όταν σχεδίαζαν το παιχνίδι για να μά-

Από την εισαγωγή του Monkey Island 2: LeChuck’s Revenge.

θουν έστω τη γνώμη του ή τις ιδέες που είχε μετά το cliffhanger, στο οποίο είχε μείνει για έξι συναπτά έτη η σειρά!

Το Curse of Monkey Island, διαθέτοντας πια την επιπλέον χωρητικότητα του μέσου των CD-ROMs, έχει για πρώτη φορά καλούδια όπως cutscenes με πλήρες animation, voice acting και πλούσιο soundtrack. Ο Dominic Armato είναι ο ηθοποιός που δίνει τη φωνή του στον Guybrush Threepwood και θα καθιερωθεί στο ρόλο, μια και θα τον επαναλάβει και στα επόμενα παιχνίδια της σειράς, καθώς και στις επανακυκλοφορίες των πρώτων τίτλων που ακολούθησαν. Οι πωλήσεις επανήλθαν σε πολύ καλά επίπεδα και το παιχνίδι υπολογίζεται πως ξεπέρασε τα 500.000 κομμάτια σε ολόκληρο τον κόσμο. Το Curse of Monkey Island συνεχίζει περίπου από εκεί που αφήσαμε το Le Chuck’s Revenge, με τον Guybrush να είναι ναυαγός πάνω σε ένα συγκρουόμενο αυτοκινητάκι λούνα παρκ, σαν αυτό όπου υποτίθεται ότι βρισκόταν ως παιδί στο τέλος της προηγούμενης περιπέτειας. Καθώς, λοιπόν, φτάνετε στις ακτές του Plunder Island, βλέπετε την αγαπημένη σας Elaine Marley να προσπαθεί να ηγηθεί της υπεράσπισης ενός φρουρίου που πολιορκεί ο LeChuck, ο οποίος θέλει να απαγάγει την Elaine και να την κάνει να τον παντρευτεί με το ζόρι. Δεν καταφέρνετε να τον νικήσετε και σας ρίχνει αιχμάλωτο στο αμπάρι του πλοίου του, από το οποίο τελικά καταφέρνετε να αποδράσετε και να κλέψετε ένα δαχτυλίδι από το θησαυροφυλάκιό του, προτού βυθίσετε το πλοίο. Κάνετε πρόταση γάμου στην Elaine προσφέροντας το δαχτυλίδι, χωρίς να γνωρίζετε πως το πολύτιμο κόσμημα περιέχει μία κατάρα, η οποία μετατρέπει την αγαπημένη σας σε χρυσό άγαλμα! Πηγαίνετε αμέσως να φέρετε βοήθεια, αλλά φυσικά την πατάτε σαν πρωτόπειρο μαθητούδι, αφού, όπως είναι απόλυτα φυσικό σε ένα μέρος γεμάτο από πειρατές που κυνηγούν με πάθος

τους αμύθητους θησαυρούς, το χρυσό άγαλμα έχει εξαφανιστεί! Πρέπει τώρα να βρείτε τον υπεύθυνο για την κλοπή, να ανακτήσετε το άγαλμα, να εντοπίσετε όλα τα συστατικά που είναι απαραίτητα για να ξαναζωντανέψετε την Elaine

και να βρείτε τον τρόπο που πρέπει να συνδυαστούν. Φυσικά, όλα αυτά δεν πρόκειται να γίνουν ανενόχλητα, αφού ο LeChuck θέλει να πάρει εκδίκηση για τη νύφη που έχασε μέσα από τα χέρια του και το κατεστραμμένο πλοίο του... Ακολουθεί και πάλι μια παράγραφος με σημαντικά spoilers που ίσως δε θέλετε να διαβάσετε: Η εξήγηση που δίνεται για το φινάλε του προηγούμενου τίτλου (αν και, έξι χρόνια μετά, ποιος το θυμάται;) είναι πως ο LeChuck έφτιαξε το ψυχαγωγικό πάρκο (Big Whoop Carnival) για να παρασύρει πληρώματα σε ένα «τρενάκι του λούνα παρκ», το οποίο στη συνέχεια τα μετέφερε σε έναν ποταμό λάβας με αποτέλεσμα να γίνουν νεκροζώντανοι σκελετοί στην υπηρεσία του. Για άλλη μία φορά εκτελεί το ξόρκι που σας μετατρέπει σε παιδί, όμως καταφέρνετε να ξεφύγετε και να ενεργοποιήσετε μια κατολίσθηση που θάβει τον LeChuck κάτω από τα ερείπια του ψυχαγωγικού πάρκου του και, όπως είναι φυσικό ύστερα από όλα αυτά, παντρεύεστε την Elaine και ετοιμάζεστε μέσα στην ευτυχία και την τρελή χαρά για το πολυπόθητο ταξίδι του μέλιτος!

ESCAPE FROM MONKEY ISLAND

Φτάνουμε στο 2000 και στην τέταρτη κυκλοφορία της σειράς από τη LucasArts, ενώ στην καρέκλα των designers αυτή τη φορά βρίσκονται οι Sean Clark και Michael Stemmle. Για πρώτη φορά ένα Monkey Island χρησιμοποιεί 3D graphics και για τελευταία φορά η LucasArts εκδίδει ένα παιχνίδι της σειράς αλλά και κάποιο adventure γενικότερα (αφού ακύρωσε και τα τρία αντίστοιχα projects που είχε στα σκαριά, τα Full Throttle: Payback, Full Throttle: Hell on Wheels και Sam & Max: Freelance Police), πέρα από κάποια remakes που θα δούμε στη συνέχεια. Περνάμε στο παιχνίδι μας, λοιπόν, όπου μαζί με τη -σύζυγό σας πλέονElaine Markey επιστρέφετε στο Melee Island από την τρίμηνη κρουαζιέρα σας για το ταξίδι του μέλιτος, για να ανακαλύψετε ότι η Elaine θεωρείται από τους κατοίκους νεκρή και τη θέση του κυβερνήτη του νησιού διεκδικεί κάποιος Charles L. Charles. Επίσης, ένας Αυστραλός επιχειρηματίας ονόματι Ozzie Mandrill έχει θέσει την έπαυλή σας υπό κατεδάφιση, σχεδιάζοντας να διώξει όλους τους πειρατές από τα νησιά της Καραϊβικής για να προσελκύσει πλούσιους τουρίστες που θέλουν να κάνουν ανέμελοι τις διακοπές τους! Αυτό σημαίνει πως εσείς όχι μόνο θα χάσετε την περιουσία σας, αλλά ουσιαστικά θα αναγκαστείτε να υπηρετείτε πλούσιους

τουρίστες για να βγάλετε τα «προς το ζην» (μήπως σας θυμίζει το τηλεοπτικό Black Sails η ιστορία;). Για να μπορέσετε να εμποδίσετε αυτά τα φριχτά πράγματα να συμβούν, θα πρέπει να ταξιδέψετε ακόμα και στο περίφημο Monkey Island, ώστε να βρείτε ποιος κρύβεται πίσω από όλα αυτά και να τον νικήσετε. Ε, τώρα, μη μου πείτε πως δεν καταλάβατε ποιος είναι αυτός...

TALES OF MONKEY ISLAND

Το πέμπτο παιχνίδι της σειράς, που κυκλοφόρησε το 2009, είχε ως developer και publisher την Telltale Games, ύστερα από άδεια που παραχώρησε η LucasArts. Για πρώτη φορά, ο τίτλος κυκλοφόρησε σε πέντε επεισόδια (μόδα της εποχής τότε) τα οποία τελικά ενώθηκαν και κυκλοφόρησαν και σε ενιαίο πακέτο. Πολλοί οι designers αυτή τη φορά, ανάμεσά τους και οι γνωστοί μας «από τα παλιά» Dave Grossman (που έκανε το lead development) και Michael Stemmle. Η LucasArts είχε και την επίβλεψη της παραγωγής, μια και ήθελε να βεβαιωθεί πως τα στάνταρντ των επεισοδίων θα είναι αντίστοιχα με αυτά της special edition του Secret of Monkey Island, που παράλληλα ετοίμαζε η ίδια, θέλοντας να δοκιμάσει ένα πιθανό comeback της στο χώρο των adventures. Ο δημιουργός της σει-

ράς, Ron Gilbert, ανακατεύτηκε κι αυτός για πρώτη φορά μετά το LeChuck’s Revenge, όχι όμως ως designer αλλά ως σύμβουλος στο σχεδιασμό του project. Στην ιστορία μας, έχουν περάσει κάποια χρόνια τα οποία έχετε ξοδέψει κυρίως στον εντοπισμό των συστατικών που χρειάζονται για να φτιάξετε το Cursed Cutlass of Kaflu, ένα όπλο-βου-

MONKEY ISLAND

ντού με το οποίο ελπίζετε να καταστρέψετε μια για πάντα τη νέμεσή σας, τον LeChuck, που καταφέρνει πάντοτε να ξεφεύγει με κάποιον τρόπο κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Ο LeChuck απαγάγει την Elaine και τον κυνηγάτε με το Cutlass, αποδεικνύεται ωστόσο πως δεν το έχετε φτιάξει σωστά, κι έτσι, αντί να τον εξοντώσει, τον μετατρέπει σε άνθρωπο, ενώ το χέρι σας μολύνεται με τον ιό Pox of LeChuck. Πρέπει να βρείτε έναν τρόπο για να σταματήσετε τη θανατηφόρα επιδημική ασθένεια προτού μολύνει ολόκληρη την Καραϊβική, ενώ, προς μεγάλη σας έκπληξη, ο άνθρωπος πλέον, LeChuck προσπαθεί να εξιλεωθεί για όλες τις αποτρόπαιες πράξεις που έχει κάνει στο παρελθόν...

RETURN TO MONKEY ISLAND

Και, μετά την αναδρομή στο παρελθόν που ελπίζουμε να σας έχει ξυπνήσει ευχάριστες αναμνήσεις, ήρθε επιτέλους η ώρα να περάσουμε και στην αφορμή για αυτό το άρθρο, την κυκλοφορία ενός ολοκαίνουργιου Monkey Island, δεκατρία χρόνια μετά το Tales. Η προσμονή υπήρξε ακόμα μεγαλύτερη, αφού τούτη τη φορά ο Rob Gilbert

επέστρεψε από τη θέση του designer στο «πνευματικό του τέκνο», μέσα από την εταιρεία του Terrible Toybox, ενώ η Devolver Digital ανέλαβε το ρόλο του publisher, με τις «ευλογίες» για άλλη μία φορά της Lucasfilm Games (η οποία μετά το 2021 γύρισε στην παλιά της ονομασία, την οποία είχε εγκαταλείψει από το 1990). Το ενδιαφέρον για τον τίτλο απογειώθηκε όταν έγινε γνωστό πως ο Gilbert επρόκειτο να συνεχίσει την ιστορία από εκεί που έμεινε στο τελευταίο δικό του παιχνίδι, δηλαδή το LeChuck’s Revenge, οπότε και θα έδινε την προσωπική του απάντηση στο φοβερό cliffhanger του. Μάλιστα ο ίδιος τόνισε ότι, ξεκινώντας το design, ήταν διατεθειμένος να λάβει υπόψη του και να συζητήσει οτιδήποτε,

εκτός από το ότι το σενάριο θα άρχιζε από το σημείο όπου τελείωσε το δεύτερο παιχνίδι της σειράς – αυτό ήταν το μόνο που δε θα άλλαζε με τίποτα. Σύμφωνα με όσα δήλωνε ο Gilbert, σκόπευε να λάβει υπόψη του τις μεταγενέστερες εξελίξεις στους τίτλους της σειράς που ακολούθησαν, χωρίς όμως να δεσμεύεται ντε και καλά από αυτές σε όλες τις περιπτώσεις. Η θέση των designers ήταν να κρατήσουν όσα περισσότερα μπορούσαν από τα στοιχεία των τριών τελευταίων τίτλων, όπου όμως συναντούσαν κάποια λεπτομέρεια που δεν ήταν δυνατό να εισαχθεί στην πλοκή που είχαν κατά νου, απλώς επρόκειτο να την αγνοήσουν, ώστε να μην εμποδίσουν «μια καλή ιστορία από το να ειπωθεί».

Ο Dave Grossman ξαναπήρε το ρόλο του co-writer/designer, ενώ οι περισσότεροι από τους ηθοποιούς που είχαν δανείσει τις φωνές τους στους πρωταγωνιστές των προηγούμενων περιπετειών είναι και πάλι εδώ, με επικεφαλής τον Dominic Armato στο ρόλο του Guybrush Threepwood. Εξαίρεση, δυστυχώς, αποτελεί ο Earl Boen, η αυθεντική φωνή του LeChuck, ο οποίος αποσύρθηκε από την ηθοποιία το 2017 και τη θέση του πήρε ο Jess Harnell. Η μουσική είναι υπέροχη, τα δε γραφικά... εντάξει, σύγχρονα, αλλά θα προτιμούσαμε το εξαιρετικό καρτουνίστικο animation του Curse of Monkey Island (το pixel art που κάποιες ρομαντικές ψυχές ονειρεύονταν δε νομίζω πως θα το σκεφτόταν σοβαρά κάποια εταιρεία – άλλωστε η ιστορία των adventure games πάει χέρι χέρι με την ιστορία των γραφικών, σιγά μην άλλαζε αυτό τώρα). Ομολογώ πως η προσέγγιση που επιλέχτηκε μου φαίνεται ολίγον τι γκροτέσκα, αλλά μάλλον αυτό οφείλεται στο ότι πρέπει να γκρινιάξω και λιγάκι! Ο παράγων «νοσταλγία» κυριαρχεί από την αρχή ως τέλος, διαπερνά όλο το adventure και είναι καταλυτικός. Όπως δε θα απολαύσετε τον επερχόμενο Indiana Jones στο σινεμά αν δεν έχετε δει τις προηγούμενες ταινίες και δεν ξέρετε περί τίνος πρόκειται, έτσι κι εδώ το παιχνίδι θα χάσει πολλή από τη μαγεία του αν το παίξετε χωρίς να έχετε βιώσει, στο μεδούλι που λέμε, τι εστί Monkey Island, Guybrush και LeChuck. Θα είναι και για τους πρωτάρηδες ένα καλό, παλιομοδίτικο adventure, με

Ο Guybrush ναυαγεί στο Flotsam Island. (Tales of Monkey Island, επεισόδιο 1)

ωραίους, κλασικούς γρίφους, συναρπαστική πειρατική ατμόσφαιρα, καλογραμμένο σενάριο, αλλά για τους «έμπειρους» σημαίνει πολλά παραπάνω, την επιστροφή στην αθωότητα και στο χρυσό παρελθόν, το reunion με παλιούς φίλους, που είχαμε να δούμε εδώ και χρόνια, τις αναμνήσεις που ξαναγίνονται πραγματικότητα. Σε μορφή «απομνημονευμάτων», μέσα στο παιχνίδι έχετε την επιλογή να ακούσετε τον Guybrush να σας αφηγείται τις παλιές του περιπέτειες, αν το θέλετε (υπάρχει κι ένα πολύ όμορφο βίντεο στο YouTube με ανασκόπηση των προηγούμενων τίτλων -“Story So Far”- αν το προτιμάτε, στη διεύθυνση: https://www.youtube.com/ watch?v=y5nEG-bdfeo). Το interface είναι απλούστατο, με ένα απλό κλικ εξετάζετε αντικείμενα, μιλάτε, χρησιμοποιείτε ή συνδυάζετε ό,τι έχετε στο inventory κ.λπ. Προσφέρεται in game και εξελιγμένο hint system με layers στα hints ώστε να μην παίρνετε κατευθείαν την τελική απάντηση αν δεν τη χρειάζεστε. Όλα τα κομφόρ, που λέμε, στη διάθεσή σας. Το παιχνίδι δεν είναι απευθείας sequel του Monkey Island 2: Le Chuck’s Revenge και αρχικά αναμενόταν να κλείσει οριστικά τη σειρά, κάτι που όμως άλλαξε στην πορεία. Και, φυσικά, το ερώτημα που κρεμόταν από τα χείλη όλων είναι ένα: Θα αποκαλυφθεί, επιτέλους, στο φινάλε του, το μυστικό του περιβόητου Monkey Island; Η 19η Σεπτεμβρίου 2022 επελέγη ως

η ημερομηνία κυκλοφορίας του Return to Monkey Island και ήρθε, λοιπόν, η ώρα να σας δώσουμε κάποιες απαντήσεις στα ερωτήματα που πιθανόν σας απασχολούν. Προσοχή: spoilers ahead για δύο ολόκληρες παραγράφους – διαβάστε με δικό σας ρίσκο: Η εισαγωγή ξεκινά όντως από εκεί όπου τελείωσε το Monkey Island 2 – στο ψυχαγωγικό πάρκο Big Whoop, με τα δύο αδέρφια, πιτσιρικάδες, να ακολουθούν δύο τύπους που όμως αποκαλύπτεται από την αρχή ότι δεν είναι οι πραγματικοί τους γονείς! Εκεί μπαίνουν στους υποψιασμένους adventurers και οι πρώτοι ψύλλοι στ’ αυτιά: Γιατί να μην είναι; Ποιος ο λόγος; Αν το καλοσκεφτείτε, μία είναι η απάντηση: Επειδή οι πραγματικοί γονείς είναι ο Guybrush και η Elaine και οι δυο πιτσιρικάδες δεν είναι άλλοι από τα παιδιά τους! Αφού, λοιπόν, περιπλανηθείτε για αρκετή ώρα στο Big Whoop παρεούλα με τον Chuckie και λύσετε τους πρώτους σας γρίφους, θα καταλήξετε σε ένα παγκάκι όπου βρίσκεται ο ίδιος ο Guybrush, ο πατέρας σας, έτοιμος να σας διηγηθεί άλλη μία ιστορία από το ένδοξο πειρατικό του παρελθόν. Κι εδώ ξεκινάει η νέα μας περιπέτεια... Σας θύμισε λίγο How I Met Your Mother; Όπως και να ’χει, αυτή είναι η εισαγωγή, είτε την πείτε γλυκανάλατη, είτε κοινότυπη, είτε συναισθηματική και ρομαντική. Είπαμε, αν δεν αισθάνεστε έστω για λίγο παιδιά, αν δεν πιστεύετε στη δύναμη που έχει ένα καλό παραμύθι, αν σας ξενίζει η ιδέα του

«κόσμου μέσα στον κόσμο», αν δε σας ελκύει το storytelling ως έννοια, αν θέλετε στιβαρές ιστορίες με αρχή, μέση και τέλος, χωρίς λογικά κενά, τι γυρεύετε σε ένα adventure και μάλι στα παλιομοδίτικο; Ε, αν είστε εντάξει με την εισαγωγή, θα είστε εντάξει και με το τέλος, όπου θα αποκαλυφθεί το περιβόητο μυστικό του Monkey Island, ο υπερπολύτιμος και καλά κλειδωμένος θησαυρός στο σεντούκι (τι άλλο παρά ένα t-shirt;), λίγο προτού σβήσουν τα φώτα (στην κυριολεξία – κλείνετε τα φώτα προτού φύγετε!) και τελειώσετε την αφήγησή σας, επιστρέφοντας στο παγκάκι του ψυχαγωγικού πάρκου, ενώ η Elaine σας ενημερώνει για μια καινούργια περιπέτεια που ίσως σας ενδιαφέρει – για το επόμενο παιχνίδι της σειράς. Εδώ τελείωσαν τα spoilers, διαβάστε πλέον χωρίς φόβο. Χμ... βασικά, τελείωσε και το άρθρο, οπότε θα σταματήσετε να διαβάζετε έτσι κι αλλιώς. Κάτι μας λέει, πάντως, πως δε θα είναι το τελευταίο που θα γράψουμε για το Monkey Island. Ένας θησαυρός πάντα περιμένει εκεί έξω για να τον ξεθάψουμε, και γιατί να μην το κάνουμε, αφού ξέρουμε πως θα περάσουμε όμορφα; Το ταξίδι είναι, άλλωστε, ο πραγματικός θησαυρός, και, πάνω απ’ όλα, οι φίλοι που αποκτάς στην πορεία...

ONE D&D

ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ ΤΟΥ

DUNGEONS & DRAGONS

Η Wizards of the Coast ανακοίνωσε τα μελλοντικά της σχέδια για τα προσεχή χρόνια σχετικά με το D&D, τα οποία συνοψίζονται στην κωδική ονομασία “One D&D”. Κάτω από το όνομα αυτό κρύβονται οι ακόλουθες τρεις πρωτοβουλίες που η εταιρεία αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας:

• Update και επέκταση των κανόνων του παιχνιδιού, κάτι που θα καταλήξει στην έκδοση νέων rulebooks το 2024.

• Βελτίωση του D&D Beyond, που λειτουργεί ως η ψηφιακή «μπροστινή πόρτα» για το D&D.

• Δημιουργία του D&D Digital Play, ενός virtual χώρου για D&D, που βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο και προβλέπεται να ενσωματωθεί στο D&D Beyond. Σύμφωνα με τη Wizards, οι νέοι κανόνες θα είναι συμβατοί με τους υπάρχοντες, επιτρέποντας στους παίκτες να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τις περιπέτειες και τα supplements που έχουν και σήμερα, χωρίς να χρειάζεται κάποια αλλαγή. Σε περίπτωση που θέλετε να γίνετε playtesters του One D&D, μπορείτε να μάθετε πώς, βλέποντας το βίντεο.

35 ΧΡΟΝΙΑ DRIZZT

ΈΠΈΤΈΙΑΚΈΣ ΈΚΔΟΣΈΙΣ Το 2023, ο Drizzt, ο αγαπημένος ήρωας των βιβλίων του R.A. Salvatore, κλείνει τα 35 του χρόνια! Στο πλαίσιο της μεγάλης αυτής επετείου, όλα τα ebooks και τα audiobooks της σειράς

The Legend of Drizzt, που υπόσχεται να γίνει ο οδηγός μας σε ένα μοναδικό ταξίδι στα Forgotten Realms. Με εκπληκτική λεπτομέρεια και μεγαλοπρεπές artwork, θα εξερευνήσουμε το παγωμένο Icewind Dale, τις πόλεις της Sword Coast, τις σκιές του Underdark, τους θαλάμους της Mithral Hall, πάντα μέσα από τη ματιά του ίδιου του αγαπημένου dark elf! Τέλος, έχει προγραμματιστεί η έκδοση ενός οικογενειακού webcomic που θα ακολουθεί τα βήματα

SPELLJAMMER ADVENTURES IN SPACE

Spelljammer: Adventures in Space, αποτελείται από τρία βιβλία, ένα διπλό χάρτη και ένα DM screen. Mε αυτό η Wizards of the Coast παρουσιάζει το Astral Plane ως ένα ξεχωριστό campaign. Περιέχονται τα βιβλία (64 σελίδες καθένα): The Astral Adventurer’s Guide, για παίκτες και DM, όπου παρουσιάζεται το Astral Plane ως campaign setting. Boo’s Astral Menagerie, για DM, με περιγραφές για 60 είδη πλασμάτων, ανάμεσά τους Astral Elves, Cosmic Horrors, Lunar και Solar Dragons κ.λπ. Light of Xaryxis, για DM, περιπέτεια στο Astral Plane σχεδιασμένη για χαρακτήρες επιπέδων 5-8.

περιπέτεια Lost Mine of Phandelver επεκτείνεται σε ολοκληρωμένο campaign. Έρχεται καλοκαίρι του 2023.

• The Book of Many Things: Νέα options για παίκτες και DM ώστε να αξιοποιήσουνκαλύτερα το Deck of Many Things!

• Planescape: Εξερευνήστε τη Sigil και το πολυσύμπαν! Αναμένεται το φθινόπωρο του 2023.

• Keys from the Golden Vault: Περιπέτειες για rogue! Η έκδοσή του θα γίνει το χειμώνα του 2023.

Dragonlance: Shadow of the Dragon Queen, θα προσφέρει νέες δυνατότητες, προκειμένου οι παίκτες να βρουν το δρόμο τους και να επιβιώσουν. Η deluxe έκδοση θα περιέχει και το επιτραπέζιο παιχνίδι Dragonlance: Warriors of Krynn, φτιαγμένο από τους γνωστούς designers Stephen Baker και Rob Daviau. Αν και το επιτραπέζιο δεν είναι απαραίτητο για να παίξετε την ιστορία, τα δυο τους μπορούν να συνδυαστούν. Επίσης, για πρώτη φορά στο D&D θα

του Ιωάννη Μαραθάκη

Bασισμένο στη φανταστική λογοτεχνία και κυρίως στα μυθιστορήματα του Tolkien, του Moorcock και του Howard, τον Iανουάριο του 1974 εκδόθηκε από την εταιρεία TSR ένα παιχνίδι ρόλων, το Dungeons & Dragons. Σε αυτό οι παίκτες αναλαμβάνουν ρόλους, χαρακτήρες, τους οποίους δημιουργούν μόνοι τους με βάση κάποιους συγκεκριμένους κανόνες. Oι χαρακτήρες αυτοί ζουν σε φανταστικούς κόσμους που έχουν δημιουργηθεί ειδικά για το παιχνίδι και ζουν περιπέτειες παρόμοιες με αυτές που έζησαν δημοφιλείς ήρωες της φανταστικής λογοτεχνίας, όπως ο Frodo, ο Elric του Melniboné και ο

Conan. Aν αναλογιστεί κάποιος πόσο αγαπήθηκαν οι ήρωες αυτοί από το κοινό, μπορεί να καταλάβει εύκολα τους λόγους της γρήγορης αλλά και τεράστιας επιτυχίας που γνώρισε το εγχείρημα της εταιρείας. Σε τρία μόλις χρόνια από την πρώτη του εμφάνιση, οι κανόνες έγιναν πιο σύνθετοι, έτσι ώστε να συμπεριλάβουν κατά το δυνατόν όλες τις απαιτήσεις των παικτών. Oι παίκτες, από την άλλη, δεν έμειναν παθητικοί δέκτες των ορίων που έθετε η εταιρεία. Aπό νωρίς εκδηλώθηκε μια καταπληκτική δημιουργικότητα όσον αφορά στους κόσμους στους οποίους εκτυλισσόταν το παιχνίδι. Σχεδόν κάθε παρέα παικτών δημιουργούσε τον δικό της, τον οποίο χρησιμοποιούσε αποκλειστικά. Kάποιοι από αυτούς τους κόσμους ήταν τόσο ενδιαφέροντες και δημοφιλείς, που τελικά η TSR αποφάσισε να τους αξιοποιήσει και εμπορικά. Tο πιο γνωστό παράδειγμα είναι ο κόσμος των Forgotten Realms. Tο λογοτεχνικό όνομα του κόσμου αυτού είναι Φερούν και είχε σχεδιαστεί αρχικά από

“Dragon”, για να αναπτύξει τις λεπτομέρειες του κόσμου που είχε σχεδιάσει. H αντίδραση των αναγνωστών ήταν τόσο ενθουσιώδης, ώστε το 1987 δημοσιεύτηκε η πρώτη επίσημη έκδοση των Forgotten Realms, των περίφημων Bασιλείων

επιβλητική οροσειρά με το απόλυτα ταιριαστό όνομα Spine of the World (Ραχοκοκαλιά του Κόσμου),

στα δυτικά εντυπωσιάζουν οι πλούσιες ακτές της Sword Coast ( Ακτής του Ξίφους ) με τις υπέρλαμπρες μητροπόλεις και τα πολύβουα λιμάνια της

και, τέλος, στα ανατολικά δεσπόζει το απέραντο, μεγαλόπρεπο High Forest ( Μεγάλο Δάσος ), καταφύγιο πολλών φυλών, όπως των βάρβαρων Uthgardt, των ξωτικών Caerilcarn, αλλά και πιο περίεργων πλασμάτων, όπως κενταύρων, aarakorca και treants. Ακολουθεί μια συνοπτική παρουσίαση των σημαντικότερων πόλεων και περιοχών της βορειοδυτικής άκρης της Φερούν.

WATERDEEP (Βαθιά Νερά) Η μεγαλύτερη πόλη της Sword Coast και πιθανότατα ολόκληρης της Φερούν, η Waterdeep έχει πληθυσμό άνω του ενός εκατομμυρίου κατοίκων, οι οποίοι προέρχονται από όλες τις γνωστές και άγνω - στες φυλές που κατοικούν στα Forgotten Realms. Είναι γνωστή ως «Η κορώνα του βορρά» και «Η πόλη των μεγαλείων». Πρόκειται για έναν εμπορικό κόμβο που συνδέει τον αφιλόξενο Βορρά με τον πιο εκλεπτυσμένο Νότο και διοικείται από ένα συμβούλιο ευγενών που κρύβουν την ταυτότητά τους πίσω από μαγικές μάσκες. Μόνο το όνομα και το πρόσωπο του επικεφαλής του συμβουλίου, του επονομαζόμενου Open Lord, είναι γνωστό στο κοινό.

BALDUR’S GATE (Πύλη του Μπάλντουρ) Νότια της Waterdeep και βόρεια της Amn (Αμν), η πόλη της Baldur’s Gate είναι άλλη μια μεγάλη μητρόπολη, με μακρά ιστορία και γεμάτα θησαυροφυλάκια. Ιδρυτικό μέλος της Lord’s Alliance και πατρίδα της πολύ γνωστής μισθοφορικής εταιρείας Flaming Fists, πήρε το όνομά της από τον ιδρυτή της, το θαλασσοπόρο Balduran. Ο Balduran απέπλευσε από το μικρό τότε Gray Harbor, με κατεύθυνση την ανεξερεύνητη ήπειρο του Anchorome, στα βόρεια της Maztica. Με τα πλούτη που βρήκε εκεί έχτισε ένα γρανιτένιο τείχος γύρω από το Gray Harbor και ξεκίνησε η ανοικοδόμηση και η επέκταση της Baldur’s Gate. Το Gray Harbor αποτελεί σήμερα την Παλιά Πόλη της ακμάζουσας μητρόπολης, η οποία διοικείται

NEVERWINTER (Νεβεργουίντερ)

Πετράδι του Βορρά, το Neverwinter έχει χαρακτηριστεί από τον πασίγνωστο γεωγράφο και ιστορικό των Forgotten Realms Volothamp Geddarm (για τους φίλους Volo) ως η πλέον κοσμοπολίτικη και πολιτισμένη πόλη ολόκληρης της Φερούν. Ο θρύλος λέει πως πήρε το όνομά της από ένα ξωτικό ονόματι Halueth Never, ο οποίος επέλεξε τη συγκεκριμένη τοποθεσία για να υπερασπιστεί τα πατρογονικά εδάφη ενάντια σε μια επιδρομή εχθρών και την ονόμασε «Ο χειμώνας του Never», επειδή πίστευε πως θα πεθάνει στη μάχη. Υπάρχει βέβαια κι άλλη μία θεωρία, σύμφωνα με την οποία το όνομα αυτό δόθηκε επειδή η πόλη φημίζεται για το αρκετά ήπιο κλίμα της (οπότε δεν έχει «ποτέ χειμώνα»), κάτι που οφείλεται σε στοιχειακά της φωτιάς που ζουν στα βάθη του κοντινού Όρους Hotenow.

SILVERYMOON (Σίλβεριμουν) Η Silverymoon θεωρείται η πρωτεύουσα της Κοινοπολιτείας των Silver Marches (Αση μένιων Συνόρων), η οποία διοικείται από την Αρχόντισσα Alustriel Silverhand, μία εκ των περίφημων Επτά Αδελφών και εκλεκτή της Μύστρα, της θεάς της Μαγείας. Ένα από τα πλέον διάσημα αξιοθέατα της πόλης είναι η Moonbridge, μια εκπληκτική, πανέμορφη γέφυρα εξολοκλήρου κατασκευασμένη και διατηρημένη με τη χρήση μαγείας. Γενικά η Silverymoon φημίζεται για τους μάγους που κατοικούν σε αυτή και λέγεται πως η ίδια η πόλη θυμίζει πολύ την αρχαία πόλη των ξωτικών, το περιβόητο Myth Drannor (Μιθ Ντράνορ).

HIGH FOREST Η τεράστια αυτή

Το 1988 κυκλοφόρησε από τον R.A. Salvatore το πρώτο βιβλίο της τριλογίας “The Icewind Dale Trilogy”, η οποία ολοκληρώθηκε το 1990, γνωρίζοντας τεράστια επιτυχία και καθιερώνοντας το συγγραφέα της μεταξύ των κορυφαίων εκπροσώπων του λεγόμενου Heroic Fantasy. Aνάμεσα στους ήρωες της τριλογίας, ο dark elf Drizzt Do’Urden έπαιζε ένα δευτερεύοντα ρόλο. Επειδή όμως ο συγγραφέας συνειδητοποίησε γρήγορα τη δυναμική του χαρακτήρα αυτού, αποφάσισε να αναπτύξει περισσότερο την προϊστορία του. Έτσι, το 1990 ο Salvatore δημοσίευσε τα πρώτα δύο βιβλία της τριλογίας “The Dark Elf Trilogy”, στην οποία ο Drizzt ήταν ο πρωταγωνιστής. Oι τίτλοι των βιβλίων ήταν Homeland και Exile . Tο 1991 η τριλογία ολοκληρώθηκε με το Sojourn Aκολούθησαν πολλά ακόμα

των Tεράτων (Monster Manual), που κυκλοφόρησε το 1977 από την TSR, το οποίο περιείχε τις περιγραφές και τους κανόνες που αφορούσαν σε όλα τα πλάσματα που θα μπορούσαν να εμφανιστούν σε ένα παιχνίδι Dungeons & Dragons. Όμως ο Salvatore ήταν αυτός που ουσιαστικά έχτισε τη μυθολογία των drow στον κόσμο των Forgotten Realms. ΣΤΙΣ ΔΑΙΔΑΛΩΔ Έ ΙΣ ΣΤΟ Έ Σ

ΤΟΥ UNDERDARK

αρχικά στη σκοτσέ-

και στην ουαλική λαϊκή παράδοση ως ξωτικά που κατοικούν σε σπηλιές και κατασκευάζουν μαγικά

μεταλλικά αντικείμενα. Mια σύντομη παράγραφος για τα dark elves εμφανίστηκε στο αρχικό Eγχειρίδιο

Όπως φανερώνει και το όνομά τους, τα dark elves (ή σκοτεινά ξωτικά) αποτελούν ένα παρακλάδι της φυλής των elves. Tα φυσικά χαρακτηριστικά τους είναι όμως αρκετά διαφορετικά από εκείνα των άλλων εκπροσώπων της φυλής των elves, καθώς το δέρμα τους έχει χρώμα εβένινο, τα μαλλιά τους είναι λευκά ή ασημένια, ενώ τα μάτια τους συνήθως έχουν κόκκινο χρώμα. Oι drow γεννιούνται με έμφυτες μαγικές δυνάμεις, ωστόσο δεν αντέχουν το φως του ήλιου. Τα dark elves είναι εξαιρετικά έξυπνα, χαρισματικά και επιδέξια, ωστόσο, πέρα από ελάχιστες περιπτώσεις, είναι επίσης τυραννικά και μοχθηρά. Στο απώτερο παρελθόν, τα dark elves πολέμησαν με εξαιρετική βαρβαρότητα τα ανοιχτόχρωμα ξαδέρφια τους. Τα elves που επικράτησαν στον πόλεμο έδιωξαν τους drow από την επιφάνεια και τους ανάγκασαν να ζητήσουν καταφύγιο στο Underdark, έναν ολόκληρο κόσμο κάτω από την επιφάνεια του Τόριλ, στον οποίο διαδραματίζονται τα γεγονότα των Forgotten Realms. Eκεί οι drow ήρθαν σε επαφή για πρώτη φορά με τη μοχθηρή θεά Λοθ, τη Bασίλισσα Aράχνη. H Λοθ βοήθησε τους drow να προσαρμοστούν στη νέα υπόγεια κατοικία τους και έγινε η κυρίαρχη θεά τους. Λόγω της ιστορίας τους αλλά και από πίστη στις προσταγές της θεάς τους, οι drow μισούν θανάσιμα πάνω από οτιδήποτε άλλο τα elves που κατοικούν στην επιφάνεια του Τόριλ. Εξαιτίας της επιρροής της Λοθ, η κοινωνική διάρθρωση των drow είναι κάπως ασυνήθιστη. Στον κόσμο τους επικρατεί απόλυτη μητριαρχία και θεοκρατία. Oι ιέρειες της Λοθ έχουν κυρίαρχη θέση στην κοινωνία, ενώ οι αρσενικοί drow απλώς τις υπηρετούν. Λίγο παραπάνω στην κοινωνική κλίμακα είναι οι αρσενικοί πολεμιστές, ενώ μόνο οι ισχυροί μάγοι είναι καθολικά σεβαστοί, λόγω της δύναμής τους. Παρά ταύτα, δεν τους επιτρέπεται να κυβερνούν. Tο κέντρο του πολιτισμού των dark elves είναι η Menzoberranzan, η υπόγεια Πόλη των Aραχνών. Iδρύθηκε από μια πανίσχυρη Iέρεια της Λοθ, τη Menzoberra, η οποία οδήγησε εκεί επτά ευγενείς Oίκους drow. Oι επτά αυτοί Oίκοι υπέσκαπταν και πολεμούσαν ο ένας τον άλλο, κατά τη συνήθη τακτική των drow, προς μεγάλη ευχαρίστηση της θεάς Λοθ, που αγαλλίαζε βλέποντας το χάος. Tόσο η ιστορία της πόλης όσο και των ευγενών Oίκων δεν είναι παρά μια σειρά προδοτικών πράξεων και ανείπωτης φιλοδοξίας, καθώς οι Oίκοι αυτοί προσπαθούσαν με κάθε μέσο να ανέβουν στην ιεραρχία της πόλης.

DRIZZT DO’URDEN

Σε έναν από τους ευγενείς Oίκους της Menzoberranzan, στον Oίκο Do’Urden, γεννήθηκε ο Drizzt, αναμφίβολα ο πιο γνωστός ήρωας των Forgotten Realms. Ήταν ο τρίτος γιος της Μάτρον Malice, αρχηγού του Oίκου των Do’Urden. H ζωή του σκοτεινού ήρωα δεν ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς. Όπως όλοι οι αρσενικοί drow, ο Drizzt υπέφερε στα χέρια της μητριαρχικής οικογένειάς του. Στην ηλικία των δεκαέξι ετών ξεκίνησε η εκπαίδευσή του από τον Zaknafein, δάσκαλο των όπλων του Oίκου, ο οποίος ήταν ίσως ο μόνος drow που έδειξε στοργή στο νεαρό Drizzt. Όταν ο Drizzt έκλεισε τα είκοσι, η οικογένειά του τον έστειλε στην Πολεμική σχολή της Menzoberranzan. Aρκετό καιρό αργότερα, ο ήρωας αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Menzoberranzan και να περιπλανηθεί στον άγριο, υπόγειο κόσμο του Underdark, ερχόμενος σε αντιπαράθεση με την οικογένειά του, γεγονός που είχε αντίκτυπο τόσο στον ίδιο όσο και στον Oίκο των Do’Urden. O Drizzt περιπλανήθηκε σαράντα χρόνια στο Underdark, περιστοιχισμένος από ελάχιστους φίλους, μέχρι που κατάλαβε ότι ούτε εκείνος αλλά ούτε και κανένας από όσους αγαπούσε δεν ήταν ασφαλής εκεί. Aποφάσισε λοιπόν

R.A. SALVATORE

Eνδιαφέρ-

να ανέβει στην επιφάνεια. Γνώρισε την απέχθεια των κατοίκων της εξαιτίας της φυλής του, αλλά τελικά κατάφερε να γίνει αποδεκτός. Διδάχτηκε τις πολεμικές τεχνικές και τη φιλοσοφία των rangers και αφιερώθηκε στην υπηρεσία της Kυράς του Δάσους, της θεάς Μαϊλίκι. Mετά το θάνατο του δασκάλου του, περιπλανήθηκε στην επιφάνεια μέχρι που βρήκε τη φιλία στο πρόσωπο του

dwarf Bruenor Battlehammer, του halfling Regis και του Wulfgar του Bάρβαρου, μαζί με τους οποίους πέρασε φανταστικές περιπέ τειες, οι οποίες περιγράφονται στο “Icewind Dale Trilogy”. O Drizzt είναι μόνιμα στοιχειωμένος από το φόβο μήπως προκαλέσει κακό στους φίλους του. Tρεις φορές στη ζωή του έχει πέσει σε μια ζωώδη καταληπτική κατάσταση, κατά τη διάρκεια της οποίας οι πολεμικές του ικανότητες φτάνουν πολύ πέρα από τις συνηθισμένες. O ίδιος ονομάζει αυτή την προσωπικότητά του “Kυνηγό”, μια μετάφραση του ίδιου του ονόματος Drizzt στην κοινή γλώσσα των φυλών του Τόριλ. Eκτός από την ικανότητα να βλέπει στο σκοτάδι, ο Drizzt κατέχει επίσης τη μαγική δύναμη των dark elves να δημιουργεί σφαίρες σκότους σε μια περιοχή ή και γύρω από ένα πλάσμα, αλλά και να αιωρείται. Ως ευγενής drow επίσης, μπορεί να φωτίσει τον εχθρό του με ένα αμυδρό μαγικό φως, έτσι ώστε να τον κάνει πιο εύκολο στόχο. Όμως αυτές οι ελάσσονες μαγικές ικανότητες δεν μπορούν να συγκριθούν με την εξαιρετική πολεμική δεξιοτεχνία του ήρωα με τα δύο κυρτά σπαθιά του. Oι κινήσεις του όταν χειρίζεται τα αγαπημένα του όπλα είναι τόσο γρήγορες, που το μάτι δυσκολεύεται να τις παρακολουθήσει.

ρόλων, προεξάρχοντος φυσικά του αγαπημένου D&D, αλλά ακόμα και βιβλία για το σκάκι, αφού η Κάισσα πρωτοξεκίνησε τη λειτουργία της το 1985 ως σκακιστικό βιβλιοπωλείο. Επισκεπτόμενος ένα κατάστημα της Κάισσα, εύκολα διαπιστώνει κανείς τη βαρύτητα που δίνει η εταιρεία στην κυκλοφορία τίτλων μεταφρασμένων στην ελληνική γλώσσα από το χώρο του επιτραπέζιου παιχνιδιού (χωρίς πάντως να λείπουν και τα ξενόγλωσσα): ανάμεσα σε όσα βρήκαμε, ξεχωρίσαμε τα εξής επιτραπέζια παιχνίδια, πάντοτε σε ελληνικές εκδόσεις: Marvel United (50 €): Εδώ παίρνετε το ρόλο Υπερηρώων της Marvel, που συνεργάζονται για να σταματήσουν τα σχέδια ενός ισχυρού Εγκληματία που τον ελέγχει το ίδιο το παιχνίδι. Κάθε Εγκληματίας εφαρμόζει το μοναδικό γι’ αυτόν απώτερο σκοπό, με κάρτες που ενεργοποιούν διαφορετικές ιδιότητες

Terraforming Mars – Ο Αποικισμός του Άρη (60 €): Επιχειρήσεις ανταγωνίζονται για να μεταμορφώσουν τον Άρη σε έναν κατοικήσιμο πλανήτη ξοδεύοντας άφθονους πόρους και χρησιμοποιώντας πρωτοποριακές τεχνολογίες για να αυξήσουν τη θερμοκρασία, να δημιουργήσουν αναπνεύσιμη ατμόσφαιρα και να φτιάξουν ωκεανούς. Καθώς η μετατροπή προχωράει, όλο και πιο πολλοί άνθρωποι θα μεταναστεύσουν από τη Γη στον Άρη για να ζήσουν στον Κόκκινο Πλανήτη... Οι Κυνηγοί της Νύχτας (17,99 € – κυκλοφορεί σύντομα): Μήπως δίπλα σας κάθεται ένας λυκάνθρωπος; Ή ένα βαμπίρ απέναντί σας; Και δίπλα του ένας άνθρωπος; Σε αυτό το ομαδικό παιχνίδι έχει σημασία να μάθετε ποιος παίζει μαζί σας και ποιος εναντίον σας. Αρχικά, κανείς σας δε γνωρίζει τους ρόλους των υπολοίπων και ποιος είναι ο σκοπός τους. Οι λυκάνθρωποι νικούν αν εξοντωθούν όλα τα βαμπίρ. Τα βαμπίρ νικούν αν εξοντωθούν όλοι οι λυκάνθρωποι. Οι άνθρωποι στέκονται ανάμεσά τους, και νικούν όταν πετύχουν τον ξεχωριστό

RELAX COMICS

το χώρο των επιτραπέζιων παιχνιδιών. Ας τις δούμε μαζί: Gutenberg (59,90 €): Το επιτραπέζιο παιχνίδι όπου θα γίνετε οι πρωτοπόροι της τυπογραφίας τον 15ο αιώνα, χτίζοντας σιγά σιγά πλούτο και δόξα. Θα εκτελέσετε εντολές, θα βελτιώσετε τα τυπογραφεία σας και θα αποκτήσετε την υποστήριξη χορηγών, που θα σας βοηθήσουν να αυξήσετε τις δυνατότητες παραγωγής.

κατηγορία των hidden roles, όπου ένας παίκτης είναι το Thing και οι υπόλοιποι άνθρωποι.

του Thing είναι φυσικά να

κι άλλους και να εμποδίσει τους επιζώντες να διαφύγουν από τη βάση, ή να προσπαθήσει να φύγει κι αυτός μαζί τους, επιδεικνύοντας ανθρώπινη συμπεριφορά για να τους ξεγελάσει.

Familiar Tales (74,90 €): Ολοκαίνουργιο, συνεργατικό και αφηγηματικό deck building game, στο οποίο οι παίκτες υποδύονται τους familiars ενός μάγου και προσπαθούν να σώσουν μια πριγκίπισσα από τις σατανικές δυνάμεις που θέλουν να τη δουν νεκρή. Το story book του παιχνιδιού περιέχει πολλά μονοπάτια για να διαλέξετε ποια θα ακολουθήσετε,

της Αθήνας, το Relax Comics, έχει στα ράφια του μια μεγάλη γκάμα από κόμιξ και φιγούρες. Οι φίλοι της, Ένατης Τέχνης θα βρουν στα ράφια του συλλεκτικά τεύχη προηγούμενων δεκαετιών, καθώς και ολοκληρωμένες ιστορίες από μεγάλους εκδοτικούς οίκους και ανεξάρτητες εταιρείες. Μεταξύ άλλων ξετρυπώσαμε: Killadelphia: Όταν ένας αστυνομικός αναγκάζεται να κηδέψει το δολοφονημένο πατέρα του -το σεβάσμιο επιθεωρητή James Sangster Sr.- ξεκινά να ξετυλίγει το νήμα ενός μυστηρίου που θα τον οδηγήσει σε ένα μονοπάτι τρόμου. Η Φιλαδέλφεια, κάποτε σύμβολο της ελευθερίας, είναι πλέον θύμα της διαφθοράς, της φτώχειας, της βιαιότητας, της ανεργίας... και των βρικολάκων. Devil’s Reign: Ο Wilson Fisk, αφού κατάφερε να εκλεγεί δήμαρχος της Νέας Υόρκης λόγω της δράσης του στο Secret Empire event, ξεκινά πλέον να συγκεντρώνει τόσο πολιτική ισχύ όσο και... έναν υπόγειο στρατό Υπερεγκληματιών, με τον οποίο ελπίζει πως θα ξεφορτωθεί, μια για πάντα, τους Υπερήρωες της πόλης.

As a Cartoonist: Ο σπουδαίος καρτουνίστας Noah Van Sciver παρουσιάζει εδώ μία τρομερή συλλογή 100 σελίδων γεμάτη από αυτοβιογραφικά στοιχεία, αναμνήσεις αλλά και φανταστικές ιστορίες, σε μια σειρά από comic strips που καταλήγει να αγγίξει ορισμένα μεγάλα θέματα της ανθρώπινης ύπαρξης, όπως το πώς μετράμε την ευτυχία ή την επιτυχία μας, πώς αυτοπροσδιοριζόμαστε μέσα από

ξεκινήσετε να παίζετε το role playing game αναζήτησης, μυστηρίου και τρόμου που ακούει στο όνομα Call of Cthulhu. Θα γίνετε οι investigators που θα αναλάβουν να φέρουν σε πέρας δύσκολες και ατμοσφαιρικές αποστολές, ξεδιπλώνοντας τις ξεχωριστές σας ικανότητες για να αποκαλύψετε σκοτεινά μυστικά, να αντιμετωπίσετε παράξενα τέρατα και

νικήσετε

cultists! HeroQuest Game System (139,89 €): Το θρυλικό επιτραπέζιο HeroQuest της Avalon Hill, που επιτέλους επανακυκλοφορεί ύστερα από χρόνια, είναι ένα παιχνίδι περιπλάνησης σε μπουντρούμια φαντασίας στο οποίο οι παίκτες πρέπει να συνεργαστούν για να πολεμήσουν τρομα-

κτικά τέρατα και να ολοκληρώσουν επικές αποστολές. Οι κάρτες και τα βιβλιαράκια διαθέτουν απίστευτα σχέδια που βοηθούν τη φαντασία των παικτών να ταξιδέψει σε ένα φανταστικό κόσμο, γεμάτο από αποτρόπαια τέρατα, θανατηφόρες παγίδες και πολλά άλλα. Περιλαμβάνονται επίσης εξαιρετικά λεπτομερείς μινιατούρες σε βάσεις 25 χιλιοστών καθώς και μοντέλα επίπλων. D&D Starter Set (17,99 €): Εξερευνήστε υπόγειους λαβύρινθους, παλέψτε με θρυλικά τέρατα, λεηλατήστε θησαυρούς με το κουτί που περιέχει τους βασικούς κανόνες του Dungeons & Dragons, καθώς και ό,τι χρειάζεστε για να παίξετε ηρωικούς χαρακτήρες σε επικίνδυνες περιπέτειες. Στο κουτί θα βρείτε 1 βιβλίο 64 σελίδων, 1 βιβλίο 32 σελίδων, 5 προκατασκευασμένους χαρακτήρες με τα φύλλα αναφοράς τους και ό,τι άλλο χρειάζεται και 6 ζάρια. Στο eFantasy είδαμε ακόμα Lord of the Rings – Prancing Pony ποτήρι (400ml), Star Wars: Black Series – Darth Vader FX φωτόσπαθο κλίμακας 1:1, Cthulhu – Great Old Ones σημειωματάριο, The Matrix –Coding T-Shirt, κρεμαστό μενταγιόν The Lord of the Rings – The One Ring με το σακουλάκι του και φυσικά εκατοντάδες άλλα προϊόντα που... τελειωμό δεν έχουν!

Betrayal At House on The Hill: 3rd Edition (54,99 €): Το συνεργατικό επιτραπέζιο παιχνίδι Betrayal at House on the Hill: 3rd Edition περιλαμβάνει δεκάδες δωμάτια γεμάτα κινδύνους που θα τρομοκρατήσουν ακόμα και τους πιο δυνατούς

λουθεί μία ομάδα χαρακτήρων που ξεφεύγει από μία βυθιζόμενη πόλη που κατατρέχεται από ζόμπι. Οι παίκτες ελέγχουν τους ήρωες όσο παλεύουν να ξεφύγουν με κάποιο δρόμο εκτός πόλης. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, αντιμετωπίζουν τις ακούραστες ορδές

ζόμπι, ενώ

ολόψυχα ευτυχισμένα γενέθλια! Επειδή όμως οι ΤΗΕ GAME RULES Το Game Rules ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2015, φέρνοντας στην Ελλάδα για πρώτη φορά την υπηρεσία της ενοικίασης παιχνιδιών και προσφέροντας ποικιλία σε επιτραπέζια παιχνίδια που μόνο σε καταστήματα του εξωτερικού μπορούσε κανείς να βρει.

το σπίτι, gadgets, Funko Pop!, βιβλία και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς για να ικανοποιήσει τις προτιμήσεις του και της παρέας του. Πάμε λοιπόν να δούμε ορισμένες προτάσεις από τα ράφια του:

νου να επιβιώσετε, να εξερευνήσετε νέα νησιά, να συναντήσετε νέους χαρακτήρες και να βρείτε το ιερό Τοτέμ, του οποίου οι θεϊκές ιδιότητες θα σας επιτρέψουν να γυρίσετε σπίτι. Πρόκειται για campaign παιχνίδι με το κάθε session να διαρκεί όσο εσείς θέλετε – μόλις κουραστείτε, απλώς σημειώστε την πρόοδό σας αλλά και το πού έχετε σταματήσει, ακριβώς σαν να διαβάζετε κάποιο βιβλίο. Κάθε νέα τοποθεσία θα σας αποκαλύψει νέα μέρη, χαμένους θησαυρούς, καινούργιους χαρακτήρες. Μόλις φτάσετε στο τέλος της σελίδας συνεχίστε προς την ίδια κατεύθυνση, απλώς γυρίζοντάς την.

 San Francisco (30 €): Για το Σαν Φρανσίσκο, το πρώτο μισό του 20ού αιώνα είναι μια εποχή δυναμικής ανάπτυξης και νέων ευκαιριών. Είναι επίσης μια ευκαιρία για εσάς -νεαρό πολεοδόμο- να λάβετε μέρος σε ένα διαγωνισμό για το πιο εκπληκτικό σχέδιο ανασυγκρότησης της πόλης. Καθίστε με το σκίτσο σας και δημιουργήστε ένα έργο που θα σας κάνει να ξεχωρίσετε από τον ανταγωνισμό. Σχεδιάστε μια όμορφη πόλη σε αυτό το παιχνίδι από τον Reiner Knizia, παγκοσμίου φήμης σχεδιαστή επιτραπέζιων παιχνιδιών.  Canvas (40 €): Στο επιτραπέζιο παιχνίδι Canvas οι παίκτες αναλαμβάνουν το ρόλο των ζωγράφων που ανταγωνίζονται σε ένα διαγωνισμό τέχνης. Οι παίκτες θα συλλέξουν κάρτες τέχνης, προκειμένου να δημιουργήσουν ένα μοναδικό έργο. Κάθε κάρτα περιέχει ένα έργο τέχνης καθώς και ένα σύνολο εικονιδίων που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της βαθμολογίας. Τα εικονίδια θα αποκαλυφθούν ή θα κρυφτούν με βάση τον τρόπο με τον οποίο οι παίκτες επιλέγουν να

 Hellboy: His Life And Times (19,99 €): Η Dark Horse παρουσιάζει ένα καθηλωτικό artwork με το υψηλής ποιότητας παζλ 1000 κομματιών Hellboy. Την εικονογράφηση έχουν επιμεληθεί ο ίδιος ο δημιουργός του Hellboy, Mike Mignola, και ο εικαστικός Dave Stewart. Διαστάσεις, μετά την κατασκευή του παζλ: 50,8 x 68,6 εκατοστά. Σας περιμένει μπόλικη δουλειά αν είστε φίλοι των παζλ, οπότε... να μη σας κρατάω άλλο!  Κρυφοί Ηγέτες (24 €): Το νησί Oshra βρίσκεται σε αναταραχή. Μετά το θάνατο του αυτοκράτορα, η σύγκρουση μεταξύ των φυλών των λόφων και του αυτοκρατορικού στρατού κλιμακώθηκε. Ενώ οι Water People προσπαθούν να διατηρήσουν την ισορροπία μεταξύ των παλιών αντιπάλων, οι Undead στοχεύουν να κλιμακώσουν τον πόλεμο. Κάθε ελπίδα στηρίζεται στα έξι παιδιά του Αυτοκράτορα: Ποιος από αυτούς θα διεκδικήσει το θρόνο; Στο Hidden Leaders, παίρνετε το ρόλο ενός από τους έξι Κρυφούς Ηγέτες, που καθένας τους είναι σύμμαχος με δύο από τις τέσσερις φατρίες/χρώματα. Παίζοντας ήρωες στο ταμπλό σας, είτε ανοιχτά είτε κρυφά, επηρεάζετε την έκβαση της σύγκρουσης. Στο τέλος του παιχνιδιού, ένα από τα τέσσερα factions θα κερδίσει, με διαφορετικό για το καθένα τους winning condition.



Yeenoghu, The Beast of Butchery (80 €): Εξαιρετική μινιατούρα από τη σειρά D&D Icons of the Realms. Κάθε premium φιγούρα Dungeons & Dragons έρχεται με υψηλή λεπτομέρεια και όμορφα βαμμένη, για να ολοκληρώσει τη συλλογή σας, η δε συσκευασία εμφανίζει το περιεχόμενο με σαφήνεια και πλήρη ορατότητα, ώστε να ξέρετε ακριβώς τι παίρνετε. Να αναφέρουμε επίσης πως το Game Rules συνεργάζεται

με τις φιγούρες τις σειράς Star Wars Retro Collection! Οι φιγούρες έχουν ύψος 10 εκατοστά (κατά προσέγγιση)

εμφανίζονται με υψηλές λεπτομέρειες, με τέτοιο τρόπο ώστε να μοιάζουν απόλυτα με τους χαρακτήρες, όπως εμφανίστηκαν στη σειρά Star Wars: Obi-Wan Kenobi, του Disney+. Απολαύστε λοιπόν, σε όλη της τη μεγαλοπρέπεια, τη φιγούρα του ανελέητου Darth Vader από τη σειρά Star Wars Retro Collection που ξετρυπώσαμε στα ράφια του Game Rules!

HELLBOY THE ROLEPLAYING GAME

Από τη Mantic Games, κατασκευάστρια του Hellboy board game, έρχεται ο επόμενος τίτλος, που δεν είναι άλλος από τη roleplaying εκδοχή του αγαπημένου ήρωα της Dark Horse Comics. Το Hellboy: The Roleplaying game βασίζεται στους κανόνες της 5ης έκδοσης και περιέχει μοναδικά skills και talents για τον half-demon ερευνητή του παραφυσικού που δημιούργησε ο Mike Mignola. Σε αυτό θα αντιμετωπίσετε μεταφυσικές απειλές, θα εξερευνήσετε αρχαία μυστήρια και θα ξαναζήσετε ανατριχιαστικές ιστορίες βασισμένες σε παμπάλαιες παραδόσεις, συναντώντας περιώνυμους εχθρούς όπως οι Rasputin, Nimue και Baba Yaga. Η Kickstarter έκδοση περιέχει και πολλά όμορφα καλούδια, όπως deluxe GM’s screen, τσάντα μεταφοράς, πόστερ και πολλά ακόμα extras!

POWER RANGERS

ΤΩΡΑ ΚΑΊ ΣΈ RPG! Οι φίλοι του roleplaying και των Power Rangers δε θα πρέπει να αισθάνονται παραπονεμένοι, αφού κι αυτοί έχουν το δικό τους RPG, το οποίο κυκλοφορεί και στη χώρα μας. Μπορείτε, λοιπόν, να βρείτε το βασικό βιβλίο (Core rulebook), το οποίο περιλαμβάνει όσα πρέπει να γνωρίζετε για να γίνετε Power Ranger και να προστατέψετε τον κόσμο από εχθρούς όπως οι Rita Repulsa, Lord Zedd και Master Vile, με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για δημιουργία χαρακτήρων, μάχες, εξερεύνηση, τοποθεσίες και μια εισαγωγική περιπέτεια για να εξασκήσετε το νέο χαρακτήρα 1ου επιπέδου σας. Επίσης διατίθεται και το A Glutton for Punishment, σετάκι που περιλαμβάνει το ομώνυμο σενάριο, κατάλληλο για παίκτες που μόλις τελείωσαν την εισαγωγική περιπέτεια, μαζί με ένα όμορφο GM screen για τα campaigns σας. Και προσοχή: “It’s morphing time!” δε σημαίνει «είναι ώρα για μορφίνη»

να γίνουν ανάρπαστα με το υπέροχο artwork και τα δυνατά τους abilities!

FLESH

BLITZ DECKS!

& BLOOD UPRISING

είστε φαν του fantasy trading card game Flesh & Blood, η επόμενη είδηση είναι για εσάς: κυκλοφορούν τα έτοιμα blitz decks για το Uprising, με τα οποία μπορείτε να ξεκινήσετε χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση να παίζετε το game, εύκολα, γρήγορα και διασκεδαστικά, χωρίς να χρειάζεστε επιπλέον κάρτες εκτός από αυτές που ήδη περιέχουν τα decks. Αν δεν έχετε πολύ χρόνο, είναι ίσως το κατάλληλο φορμάτ για εσάς. Από την άλλη, τα Armory Events δίνουν και παίρνουν και στη χώρα μας, ενώ διεξάγονται και αγώνες επίδειξης και εκμάθησης του παιχνιδιού σε γνωστά καταστήματα του χώρου. Για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλα τα τελευταία τουρνουά που διεξάγονται, μην ξεχνάτε να επισκέπτεστε τη σελίδα του organized play στο Facebook: www.facebook.com/groups/822481568536537/

αρχική ιδέα πίσω από την κυκλοφορία του Flesh & Blood ήταν να βγει ένα παιχνίδι για δύο αντιπάλους βασισμένο σε ένα fantasy κόσμο, που θα μπορούσε να κοντράρει στα ίσα το Magic: The Gathering, χωρίς όμως να παίζεται online, αλλά μόνο με τη φυσική παρουσία των αντιπάλων –εξ ου και ο τίτλος “Flesh & Blood” («με σάρκα και οστά»). Πόσο άτυχος πραγματικά θα μπορούσε να είναι κάποιος με μια τέτοια ιδέα, αφού λίγους μήνες μετά το launch του παιχνιδιού, ο κορωνοϊός και

ο αναγκαστικός εγκλεισμός στο σπίτι μας ήρθαν απρόσκλητοι να εισβάλουν στην καθημερινότητά μας, επηρεάζοντας, ανάμεσα στα άλλα, και τον τρόπο που ψυχαγωγούμαστε και παίζουμε τα αγαπημένα μας games: Πολλά καταστήματα έκλεισαν τελείως, άλλα σφάλισαν προσωρινά τα ρολά τους, ενώ οι gamers έπρεπε να προσαρμοστούν σε μια νέα ζωή, που περιελάμβανε online avatars, shops και applications περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη περίοδο μέχρι τότε. Κι όμως, κόντρα στις προβλέψεις και την καινούργια πραγματι­

κό τητα που βιώναμε, το trading card game που σνόμπαρε τα online modes και επέμεινε στη φυσική παρουσία των αντιπάλων για να παιχτεί (εντάξει, με την εξαίρεση κάποιων Discord sessions και τα παρεμφερή) κατάφερε όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά και να επιβληθεί, αποσπώντας κοινό όχι μόνο από το Magic: The Gathering, αλλά και από άλλα card games που είχαν περάσει ή σιγά σιγά περνούσαν στην αφάνεια, όπως για παράδειγμα το θρυ -

Legend of the Five Rings.

ΤΟΥ GAME Προτού πάμε να δούμε πιο συγκεκριμένα πράγματα για τους κανόνες του Flesh & Blood και λοιπές λεπτομέρειες που το αφορούν, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι πολύ σημαντικό: το παιχνίδι είναι combat oriented όσο δεν παίρνει. Σε κάποιους μπορεί να αρέσει, σε κάποιους όχι, η αλήθεια πάντως είναι πως η Legend Story Studios θέλησε να είναι από την αρχή σαφής ως προς το ότι εδώ μιλάμε για ένα trading card game προσανατολισμένο στις μάχες μεταξύ δύο ηρώων, σε έναν classic fantasy κόσμο, με αρκετές ξεχωριστές φυλές και αντίστοιχα μοναδικά abilities που δημιουργούν την απαραίτητη ποικιλία. Φυσικά, με κάθε σετ το οπλοστάσιο ανανεώνεται, αφού καινούργιες φυλές μπαίνουν στο κόλπο με φρέσκα abilities, ώστε το ενδιαφέρον στις μάχες να παραμένει αμείωτο. Το παιχνίδι είναι επίσης σοβαρά προσανατολισμένο και στους collectors, υπάρχουν μάλιστα κάρτες του που έχουν ήδη ξεπεράσει τα 1.000 και τα 1.500 δολάρια μέσα στα τρία αυ-

τά χρόνια της ύπαρξής του, ενώ κάποια από τα booster boxes των παλιών σετ αλλάζουν χέρια για ποσά που κρίνονται αστρονομικά για ένα τόσο πρόσφατο TCG.

ΞΕΚΙΝΩΝΤΑΣ

Ας περάσουμε όμως να δούμε, συνοπτικά, πώς παίζεται το Flesh & Blood. Θα ξεκινήσουμε με μια βασική διαφορά που το ξεχωρίζει από τα trading card games που έχουμε συνηθίσει να παίζουμε και είναι πολύ σημαντική για την κατανόησή του: στο Flesh & Blood ξεκινάς με έναν ήρωα, αλλά ΔΕΝ τον εξοπλίζεις στην πορεία ώστε σιγά σιγά να γίνεται δυνατότερος, το αντίθετο μάλιστα – ξεκινάς με τον πλήρη εξοπλισμό του, ο οποίος σταδιακά φθείρεται και αδυνατίζει! Προσωπικά το βρήκα πολύ ρεαλιστικό concept και μου άρεσε πολύ, αν και υπέθεσα αρχικά πως μπορεί να μη λειτουργεί καλά, επειδή οι παίκτες θα ξενέρωναν βλέποντας τον ήρωά τους να χάνει αντί να κερδίζει σε ισχύ. Όμως, οι πρώτες παρτίδες έδειξαν ότι οι μηχανισμοί είναι καλά μελετημένοι και λειτουργούν σωστά.

Θα χρειαστούμε αρκετό χώρο για να απλώσουμε τις κάρτες μας από το ξεκίνημα του παιχνιδιού, υπάρχουν μάλιστα και playmats που βοηθούν σε αυτό. Στο κέντρο της πλευράς μας στο τραπέζι βρίσκεται ο ήρωας ή η ηρωίδα μας, με τον οποίο ή την οποία ξεκινάμε το παιχνίδι και από την επιλογή μας αυτή θα εξαρτηθούν αρκετές από τις κάρτες μας, αφού θα χρειαστεί τα weapons, equipment και actions που θα συμπεριλάβουμε στο deck μας να ανήκουν στην κλάση του ήρωά μας ή να είναι generic, δεν μπορούν όμως να ανήκουν σε άλλες κλάσεις. Η κλάση φαίνεται στο κάτω μέρος της κάρτας, κάτω από το κείμενό της. Αριστερά και δεξιά του ήρωα τοποθετούμε εξαρχής τα weapons που κρατά σε κάθε χέρι ή το ένα και μοναδικό weapon, αν είναι two­handed. Επίσης από την αρχή τοποθετούμε, στην αριστερή πλευρά μας στο τραπέζι, το equipment του ήρωά μας, για το κεφάλι, το στήθος, τα μπράτσα και τα πόδια. Στη δεξιά πλευρά μας στο τραπέζι μπαίνει το deck μας, face down φυσικά, με τρεις επιπλέον χώρους γύ-

ρω του – πάνω είναι το Graveyard, κάτω το τμήμα για τις banished cards και αριστερά το Pitch, τρεις διαφορετικοί χώροι όπου κάνουμε discard κάρτες. Τέλος, κάτω από τον ήρωά μας πρέπει να υπάρχει ακόμα ένα κενό space, το Arsenal, όπου και εκεί θα τοποθετούμε κάρτες στην πορεία, και πάνω από όλα αυτά πρέπει να περισσεύει αρκετός χώρος για το Combat Chain, την περιοχή όπου θα διεξάγονται οι μάχες. Άρα το παιχνίδι σίγουρα χρειάζεται το χώρο του. ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ Ο ήρωάς μας έχει κάτω δεξιά ένα πράσινο συμβολάκι με έναν αριθμό δίπλα, ο οποίος αντιπροσωπεύει το Life του. Μόλις το Life φτάσει στο μηδέν, χάνουμε και κερδίζει ο αντίπαλός μας. Χρειαζόμαστε στο παιχνίδι tokens για να κάνουμε track διάφορα μεγέθη σε κάρτες που μπορεί να είναι μεταβλητά, καθώς επίσης τον αριθμό των actions που μας απομένουν και, φυσικά, το Life του ήρωά μας. Κάτω αριστερά ο ήρωάς μας έχει και ένα μπλε συμβολάκι που είναι το

LIVING LEGENDS

Μια action card που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για Άμυνα με Defense Value 3.

Intellect του. Στην αρχή του παιχνιδιού και στο τέλος κάθε γύρου μας, γεμίζουμε το χέρι μας, αν έχει λιγότερες κάρτες από το Intellect, ώστε να έχουμε τόσες κάρτες όσο είναι αυτός ο αριθμός. Αν έχουμε περισσότερες τις κρατάμε και συνεχίζουμε, χωρίς maximum hand size. Όταν είναι η σειρά μας να παίξουμε, έχουμε δικαίωμα να κάνουμε ένα μόνο action, ή, όπως λέμε στο Flesh & Blood, να ξοδέψουμε 1 Action Point. Όμως, πολλά actions στο παιχνίδι έχουν το κείμενο “Go Again”. Κάθε εμφάνιση αυτού του κειμένου μας δίνει 1 επιπλέον Action Point μέχρι το τέλος του γύρου μας, οπότε, αν έχουμε τέτοιες κάρτες, τα διαθέσιμα actions μας θα αυξηθούν αντίστοιχα. Αν μας περισσέψουν action points στο τέλος του γύρου μας, φυσικά τα χάνουμε. Κάθε action που μπορούμε να κάνουμε θα προέρχεται συνήθως είτε από κάρτα στο χέρι μας, είτε από τον ήρωα, είτε από το όπλο μας. Δεν είναι όμως όλα τα actions δωρεάν. Τις περισσότερες φορές θα χρειαστεί να πληρώσουμε το resource cost, το οποίο είναι ένας αριθμός μέσα σε έναν κόκκινο κύκλο πάνω δεξιά στις κάρτες που έχουμε στο χέρι, ή ένα αντίστοιχο σύμβολο στις κάρτες που έχουμε στην Arena (την playing area).

κόστος το πληρώνου-

άλλες κάρτες,

που αυτή τη φο -

τις παίζουμε για

actions τους, αλλά τις

τοποθετούμε στη ζώνη του Pitch και παίρνουμε τα resources τους (διαρκούν ως το τέλος του γύρου), τα οποία είναι οι μικροί κόκκινοι κύκλοι στο εικονίδιο πάνω αριστερά. Κάθε κάρτα δίνει 1, 2 ή 3 resources για να τα ξοδέψουμε και αντίστοιχα έχει στο πάνω μέρος της ως reference μια κόκκινη, κίτρινη ή μπλε γραμμή.

Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ Όταν μια κάρτα που παίζουμε γράφει στο κάτω μέρος της τις λέξεις Action – Attack τότε έχουμε εξαπολύσει μία επίθεση. Η δύναμη της επίθεσης και το damage που κάνουμε είναι ίσα με τον αριθμό κάτω αριστερά στην κάρτα, δίπλα στο εικονίδιο που δείχνει ένα δόρυ. Προσοχή γιατί τα όπλα μας και διάφορες άλλες κάρτες είναι πιθανό να αυξήσουν τη δύναμη της επίθεσής μας. Τοποθετούμε τις κάρτες που συμμετείχαν στην επίθεση στο Combat Chain, την περιοχή στο πάνω μέρος της πλευράς μας στο τραπέζι. Αντίστοιχα στη δική του τέτοια πλευρά θα τοποθετήσει ο αμυνόμενος τις δικές του κάρτες.

Ήρθε τώρα η σειρά του αντιπάλου μας να αμυνθεί. Μπορεί να παίξει όσες κάρτες θέλει με το συμβολάκι της ασπίδας κάτω δεξιά και ένα νούμερο ακριβώς δίπλα, που δείχνει την αμυντική δύναμη της κάρτας. Μάλιστα, αυτό γίνεται δωρεάν, χωρίς ο αμυνόμενος να πληρώσει resource points για αυτές τις κάρτες.

Action points.

Προτού ολοκληρωθεί

μάχη, υπάρχει ένα χρονικό παράθυρο

Crush: Η κάρτα παράγει extra effect αν κάνει 4 ή περισσότερο damage. Combo: Συνήθως αυτό το keyword εμφανίζεται στις Ninja cards και δείχνει πως η κάρτα παίρνει bonus αν παιχτεί ύστερα από μία άλλη (που αναγράφεται).

Dominate: Αν μια επίθεση έχει αυτό το keyword, ο αμυνόμενος μπορεί να αμυνθεί μονάχα με μία κάρτα.

κάρτας στο Flesh & Blood

reminder που δείχνει τον κωδικό

οποίο ανήκει η κάρτα, τον αύξοντα αριθμό της κάρτας στο σετ και το rarity της. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά rarities στο παιχνίδι, όπως Common (12 σε κάθε booster pack), Rare (2 σε κάθε pack, κάθε booster pack περιέχει εγγυημένα 2 Rares και μία Foil που μπορεί να είναι οτιδήποτε), Super Rare (1 ανά 6 packs, υπήρχε μόνο στις δύο αρχικές εκδόσεις Welcome to Rathe και Arcane Rising, μετά κόπηκε ως rarity), Majestic (1 ανά 4 packs), Legendary (1 ανά 96 packs), Fabled (1 ανά 960 packs), ενώ κάθε pack περιέχει και ένα token. Φυσικά, θα βρείτε και promos, που δίνονται αποκλειστικά και μόνο ως βραβεία

διαφορά ήταν ότι στις

Legendary, Fabled και κάποια Common Equipment σε Cold Foils (CF) συν κάποιες Majestic με Alternative Art, ενώ στις Unlimited αυτά υπήρχαν σε Rainbow Foils (RF). Οι RF είναι Foil μόνο μέσα στην εικόνα και έχουν όλα τα χρώματα ιριδίζοντα, ενώ οι CF έχουν επεξεργασία Foil και μέσα στην εικόνα αλλά και στο πλαίσιο και είναι ασημί. Από την έκδοση Uprising και μετά, αυτό το μοντέλο κόπηκε, στις κούτες μπορείς πλέον να βρεις και CF και RF, απλώς οι CF απαντώνται με μικρότερο pull rate (είναι πιο σπάνιες). Φυσικά, οι τιμές των καρτών στο secondary market δεν είναι σταθερές και μεταβάλλονται ανάλογα με το πόσο playable είναι μια κάρτα, κάτι που αλλάζει σύμφωνα με το meta του παιχνιδιού. Ας δούμε όμως κάποιες κάρτες που έχουν μεγάλη αξία στο secondary market:

edition έβρισκες

ΣΕ COLD FOIL) Από το Monarch set, μια Fable card που μπαίνει σε ένα Deck στην Prism (γενικότερα οι Fables δεν είναι ιδιαίτερα playable και απευθύνονται σε συλλέκτες). Υπάρχει και φτηνότερη έκδοση της κάρτας (Rainbow Foil στα 150 ευρώ).

SHIYANA, DIAMOND GEMINI (ΑΞΙΑ 3.000 ΔΟΛΑΡΙΑ)

το σετ Crucible of War First Edition προέρχεται η συγκεκριμένη Cold Foil Legendary κάρτα, η οποία διατίθεται επίσης στο secondary market και σε πιο φθηνή version (70 δολάρια για το Unlimited printing).

νος μπορούν να παίξουν αντίστοιχα

Attack και Defense Reactions, πληρώνοντας τα κόστη τους. Αφού γίνουν resolve και αυτά, ο επιτιθέμενος προσθέτει τη βασική Attack value της κάρτας που έκανε την επίθεση και τα τυχόν modifiers και, αν ξεπεράσει τη συνολική Defense Value του αμυνόμενου, τότε του κάνει Hit και το Life του ήρωά του μειώνεται κατά ίσο με τη διαφορά damage. Εδώ βρίσκουμε άλλη μια πρωτοτυπία του Flesh & Blood, αφού ο επιτιθέμενος δε σταματά ντε και καλά εδώ, αλλά έχει τη δυνατότητα να παίξει κι άλλο Attack action, εφόσον φυσικά διαθέτει περισσότερα του ενός Action points. Έτσι δημιουργούνται τα λεγόμενα Chain Links, τα οποία επιλύονται ξεχωριστά, ένα προς ένα, ενώ θα δείτε κάρτες που ενεργοποιούνται π.χ. σε συγκεκριμένο Chain Link ή ελέγχουν τι επιθέσεις έγιναν πριν από αυτές στην Combat Chain. Όταν οι μά -

χες ολοκληρωθούν, τα weapons και equipment που δεν έχουν καταστραφεί και συμμετείχαν σε αυτές επιστρέφουν στις θέσεις τους (ενδεχομένως αποδυναμωμένα από τη μάχη), ενώ οι άλλες κάρτες που μπήκαν στη μάχη γίνονται discarded και καταλήγουν στα Graveyards των κατόχων τους.

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΓΥΡΟΥ Με το που θα τελειώσουν τα Action Points, ο γύρος μας ολοκληρώνεται. Οι κάρτες στην Pitch Zone μας δεν ξεσκαρτάρονται, αλλά μπαίνουν στο κάτω μέρος του deck μας με όποια σειρά θέλουμε. Τώρα ήρθε η ώρα του κενού space που αναφέραμε πως πρέπει να υπάρχει κάτω από τον ήρωά μας, ονόματι Arsenal. Μπορούμε να διαλέξουμε μια κάρτα από το χέρι μας και να την τοποθετήσουμε στο Arsenal face­down. Όσο βρίσκεται εκεί, έχουμε την ευκαιρία να παίξουμε την κάρτα όποτε θέλουμε, όχι όμως να την κάνουμε pitch

για resource points ή να αμυνθούμε με αυτήν. Ουσιαστικά είναι σαν να έχουμε μια extra κάρτα, απλώς με λίγο περιορισμένες τις χρήσεις της. Κάθε φορά που το Arsenal αδειάζει μπορούμε να το γεμίζουμε στο τέλος του γύρου μας, χωράει όμως μόνο μία κάρτα. Μετά τραβάμε κάρτες ώστε να έχουμε στο χέρι τόσες όσες το Intellect του ήρωά μας (μόνο εμείς, με εξαίρεση τον πρώτο γύρο, οπότε γεμίζει και ο αντί-

παλος το χέρι του) και παίζει ο άλλος παίκτης το δικό του γύρο. Σημαντικό στοιχείο που πρέπει να τονίσουμε εδώ είναι πως ο αντίπαλος θα παίξει το γύρο του με τις κάρτες που του έχουν απομείνει, ενώ εμείς με πλήρες χέρι, άρα αν κάναμε μια επίθεση στην οποία εξαναγκάστηκε να αμυνθεί με πολλές κάρτες, θα έχουμε τώρα πλεονέκτημα απέναντί του. Να αναφέρουμε, τέλος, πως αν το

deck μας ξεμείνει από κάρτες, δεν κάνουμε reshuffle το Graveyard, αλλά παίζουμε με ό,τι μας έχει περισσέψει στο χέρι και το Arsenal. Το Banished Zone είναι ένας χώρος σαν το Graveyard όπου οι κάρτες συνήθως παραμένουν προσωρινά για ένα γύρο, ίσως όμως να μείνουν εκεί και μόνιμα – θα μας το πει η κάρτα που τοποθετεί κάτι εκεί. Υπάρχουν actions που αναφέρονται συγκεκριμένα στο Banished Zone.

αυτό που αναγράφουν και στη συνέχεια τα κάνουμε discard στο Graveyard. Τα sets του παιχνιδιού που έχουν κυκλοφορήσει ως τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι τα: Uprising, Everfest, Tales of Aria, Crucible Of War, Monarch, Arcane Rising, Welcome to Rathe, ενώ το Νοέμβριο του 2022 αναμένεται το Dynasty. Θα βρείτε και κάποια special sets, όπως π.χ. το History Pack, που περιέχει

FORMATS ΚΑΙ ΤΟΥΡΝΟΥΑ Φυσικά, όπως σε όλα τα TCG, μπορείς να παίξεις το παιχνίδι και να περάσεις μια χαρά με ένα φίλο σου, υπάρχει όμως το organized play, με τουρνουά διαφόρων ειδών στα οποία μπορεί κανείς να συμμετέχει σε καταστήματα που υποστηρίζουν το game. Ορισμένα από τα πιο δημοφιλή formats αυτών των τουρνουά είναι τα εξής: Blitz: Γρήγορο παιχνίδι 10­15 λεπτών όπου παίζεις με νεαρή έκδοση του ήρωά σου (ξεκινά με 20 Life αντί για 40) και deck 40 καρτών (συν 11 για το Inventory, δηλαδή τα αρχικά Weapons & Equipment). Μπορείς να έχεις μέχρι 2 φορές κάθε κάρτα στο deck.

Classic Constructed: Παιχνίδι 50 λεπτών με deck 80 καρτών στις οποίες συμπεριλαμβάνεται το Inventory, μάξιμουμ 3 φορές κάθε κάρτα στο deck.

Booster Draft: 8 συμμετέχοντες (ιδανικά) κάνουν draft από 3 booster packs έκαστος. Φτιάχνουν με αυτές decks 30

καρτών στις οποίες δε συμπεριλαμβάνεται το Inventory. Στο τέλος του τουρνουά κρατάνε τις κάρτες που έχουν draftάρει.

Πολλά καταστήματα στη χώρα μας υποστηρίζουν το Flesh & Blood, φέρνοντας τα νέα σετ και διεξάγοντας τουρνουά σε τακτική βάση. Μπορείτε να ενημερωθείτε για αυτά στο Facebook group “Flesh and Blood Greece” στη διεύθυνση https://www.facebook.com/ groups/822481568536537. Προσωπικά, βρίσκουμε το παιχνίδι ιδιαίτερα διασκεδαστικό, την κοινότητα παικτών του αξιόλογη και θα το συνιστούσαμε σε όποιον θέλει να δοκιμάσει μια φρέσκια ιδέα στο χώρο των TCG. Είναι γρήγορο στην εκμάθηση, έχει αρκετά μεγάλη ποικιλία σε gameplay και flavor και πολύ καλό support στα καταστήματα που το προωθούν. Συνολικά, μια πολύ ενδιαφέρουσα

το πλοίο στο σκοτεινό θεό που υπηρετεί – δηλαδή το περιβόητο Κράκεν. Το παιχνίδι ανανεώνει με πανέξυπνο τρόπο το κλασικό genre των hidden role games, κάνοντας το «Παλέρμο» και τις παραλλαγές του να φαίνονται απλά και παλιομοδίτικα, ενώ διαθέτει και αστραφτερή παραγωγή, με μεγάλες μινιατούρες, πανέμορφες κάρτες, magnetic box, ξύλινα πιστόλια, badges... Προτιμήστε την Deluxe edition, αξίζει πραγματικά τον κόπο!

DUNE: IMPERIUM IMMORTALITY

ΣΤΗΝ ESSEN Ένας από τους πολυαναμενόμενους τίτλους της χρονιάς, ο οποίος ετοιμάζεται να «σκάσει μύτη» στη φετινή Essen, είναι το expansion του δημοφιλέστατου worker placement game Dune: Imperium ονόματι Immortality από την Dire Wolf. Ετοιμαστείτε λοιπόν, αν κατέχετε ήδη το βασικό παιχνίδι, για ένα ακόμα συναρπαστικό ταξίδι στον κόσμο του Arrakis, αυτή τη φορά με ένα νέο Tleilaxu deck και καινούργιους μηχανισμούς όπως scientific research. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες που μας έρχονται, το expansion θα εμβαθύνει περισσότερο στο deck building στοιχείο του παιχνιδιού, θα περιλαμβάνει ένα Tleilax research board, όπου θα κερδίζετε rewards καθώς προχωράτε, ενώ το genetic engineering θα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στις ενέργειες που θα προστεθούν στο game. Στο νέο Bene Tleilax track θα κάνετε τις σκιώδεις συμφωνίες σας με τους Tleilax. Το φρέσκο ability GRAFT θα επιτρέπει να παίζετε δύο κάρτες ταυτόχρονα, χρησιμοποιώντας εικονίδιο μόνο από τη μία αλλά κερδίζοντας τα benefits και των δύο. Και βέβαια εννοείται πως θα υπάρξουν και άλλα factions, που θα ενισχυθούν με νέες κάρτες, οπότε είναι σίγουρο πως το Immortality δύσκολα θα αφήσει ασυγκίνητους τους πολυπληθείς φίλους του Dune Imperium board game.

Fullmetal Alchemist, που άφησε εποχή, κυκλοφορεί και στη χώρα μας ένα ολόφρεσκο επιτραπέζιο της Square Enix, με τον πλήρη τίτλο Fullmetal Alchemist: Brotherhood – The Promised Day. Πρόκειται για ένα συνεργατικό area movement game 1­4 παικτών, όπου θα υποδυθείτε τους ρόλους ορισμένων από τους πλέον χαρακτηριστικούς ήρωες της σειράς, προσπαθώντας να ολοκληρώσετε το Reverse Transmutation Circle, ενώ παράλληλα θα αντιμετωπίζετε φοβερούς εχθρούς όπως οι mannequin soldiers και homunculi. Υπάρχει και δυνατότητα επιλογής δυσκολίας, ανάμεσα σε Novice, Hard και Ultimate για τους πιο σκληρούς ανάμεσά σας. Έχετε άραγε όσα χρειάζονται για να βοηθήσετε τον Edward Elric, aka Fullmetal Alchemist, και τους συμμάχους του ενάντια στις σκοτεινές

Winds of Galecrest περιέχει όλο το gameplay που αγαπήσαμε στην πρώτη εκδοχή του, σε μια expanded έκδοση που περιέχει ολοκαίνουργιο art, 40 χαρακτήρες για κάθε παίκτη, σύστημα φήμης για να «σπάνε» οι ισοπαλίες, premium loot tokens, solo mode και πολλούς ακόμα νεωτερισμούς. Το βασικότερο, βέβαια, είναι πως η αίσθηση του αυθεντικού gameplay βρίσκεται όλη εδώ και, αν και κάποιοι δυσαρεστήθηκαν με το νέο art, πιστεύουμε πως είναι αισθητικά άρτιο και προσαρμοσμένο με τις σύγχρονες απαιτήσεις. Σίγουρα ένα must για τη συλλογή σας!

Αγαπημένος ήρωας ο Σέρλοκ Χολμς και δε θα μπορούσαμε φυσικά να μείνουμε αδιάφοροι μπροστά σε ένα επιτραπέζιο που φέρει το βαρύ όνομά του. Το Sherlock Holmes: Consulting Detective πρωτοκυκλοφόρησε το 1981 και έκτοτε γνώρισε μια μεγάλη σειρά από expansions, τα οποία ωστόσο κυκλοφόρησαν κυρίως στη γαλλική γλώσσα κι έτσι δεν ήταν ποτέ προσιτά στο ευρύ «φιλοθεάμον» κοινό.

τα δικαιώματα για τη σειρά και ανέλαβε να κυκλοφορήσει και τα expansions, σε μορφή συλλογών με 10 περιπέτειες σε καθεμία. Η Κάισσα ετοίμασε την ελληνική έκδοση, με συνέπεια πλέον να μπορείτε να βρείτε τους δύο πρώτους τίτλους και στη γλώσσα μας. Ανοίγοντας κάθε κουτί θα βρούμε 10 βιβλιαράκια με τις αντίστοιχες περιπέτειες του κορυφαίου ντετέκτιβ που θα παίξουμε, ένα χάρτη εποχής του Λονδίνου, έναν τηλεφωνικό κατάλογο και εφημερί-

δες που θα μας δώσουν χρήσιμα hints κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Είναι εντυπωσιακό πως το παιχνίδι περιέχει μόνο χαρτί μορφοποιημένο σε σελίδες και τίποτε άλλο, ούτε meeples, ούτε tokens, ούτε ζάρια κ.ο.κ., εξ ου και το αξιοπερίεργο πως κατατάσσεται στον Φ.Π.Α. των βιβλίων και όχι των παιχνιδιών!

ΤΟ GAMEPLAY Όσοι παίζετε το παιχνίδι, υποδύεστε ουσιαστικά τα «αλάνια του δρόμου»

στο deduction, προσπαθώντας να βρείτε ποιο είναι το επόμενο βήμα που πρέπει να κάνετε προκειμένου να οδηγηθείτε Μαθαίνοντας για κάποιο όνομα προσώπου ή εταιρείας που επιθυμείτε να επισκεφθείτε και να ερευνήσετε, βρίσκετε την τοποθεσία του στο χάρτη από τον τηλεφωνικό κατάλογο και στη συνέχεια κοιτάζετε στο αντίστοιχο section του βιβλίου της περιπέτειας για να δείτε αν υπάρχει σχετική καταχώριση. Συνήθως υπάρχει, οπότε τη διαβάζετε για να μάθετε τι γίνεται εκεί και πιθανόν να πάρετε στοιχεία που θα σας οδηγήσουν σε μια νέα τοποθεσία κ.ο.κ. Επίσης, κάθε περιπέτεια έχει ημερομηνία, οπότε ισχύουν όλες οι εφημερίδες που υπάρχουν στο πακέτο και οι οποίες έχουν εκδοθεί

SHERLOCK

Οι δέκα υποθέσεις ανά πακέτο είναι βέβαια «μια κι έξω», κοινώς, αν λύσετε κάποια, δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος να την ξαναπαίξετε, εκτός αν περάσει χρόνος και έχετε ξεχάσει πώς λύνεται.

μονάχα σε αναγνώσεις τύπου «μοναχι κού λύκου», αλλά κάθε τόσο θα πρέπει να σταματάτε για να αναλύετε τα νέα στοιχεία που προκύπτουν και να συζητάτε μεταξύ σας για το ποια θα πρέπει να είναι η επόμενή σας κίνηση. Το παιχνίδι είναι συνεργατικό, αφού όλοι προσπαθείτε να λύσετε κάθε υπόθεση πριν από τον Χολμς (ουσιαστικά με λιγότερες κινήσεις από αυτόν), υπάρχει όμως η δυνατότητα

SHERLOCK HOLMES:

βασίζεται αποκλειστικά στα στοιχεία, αλλά υπάρχουν και κάποιες όπου πρέπει να εμπιστευτείτε την κρίση σας βασιζόμενοι στην προσωπικότητα των κεντρικών χαρακτήρων. Θα μπείτε στο πνεύμα αφού έχουν περάσει οι τρεις πρώτες περιπέτειες, πιστεύω. Πολύ βασικό είναι να υπάρχει τουλάχιστον ένας παίκτης στο team που θα κρατάει σημειώσεις, αυτό θα σας βοηθήσει πάρα πολύ, αν και υπάρχει πάντα η δυνατότητα να ξαναδιαβάσετε την περιγραφή μιας τοποθεσίας που έχετε ήδη επισκεφθεί (καταντάει όμως κουραστικό αν το κάνετε συνέχεια). Το Sherlock Holmes: Consulting Detective δε θα απογοητεύσει όσους επιθυμούν να εντρυφήσουν στο Λονδίνο του Σέρλοκ Χολμς και να ζήσουν μία ενδιαφέρουσα και πειστική βιωματική εμπειρία μιμούμενοι το στιλ και προσπαθώντας να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που αντιμετώπιζε ο κορυφαίος ντετέκτιβ της αστυνομικής λογοτεχνίας. Το immersion value είναι μεγάλο, αρκεί να είστε προετοιμασμένοι για μια βραδιά (ή και πολύ περισσότερες!) δύσκολου, επίπονου αλλά σίγουρα rewarding deduction gaming.

Οι τίτλοι της σειράς που έχουν κυκλοφορήσει στα αγγλικά είναι, κατά σειρά, οι: “The Thames Murders”, “Jack the Ripper”, “Carlton House & Queen’s Park” και “The Baker Street Irregulars”. Στο “Jack the Ripper” περιέχεται η κλασική ιστορία του Αντεροβγάλτη, διασκευασμένη για τις ανάγκες της σειράς, σε 4 κεφάλαια, και 6 αυτόνομες περιπέτειες με τον τίτλο “West End Adventures”, ενώ στα υπόλοιπα πακέτα όλες οι περιπέτειες είναι αυτοτελείς (συνιστάται βέβαια να τις παίζετε με τη σειρά). Στις ελληνικές εκδόσεις από την Κάισσα η σειρά κυκλοφορεί ως «Σέρλοκ Χολμς: Ιδιωτικός Ερευνητής», και θα βρείτε τους δύο πρώτους τίτλους ως: «Οι Φόνοι του Τάμεση και Άλλες Υποθέσεις» και «Τζακ ο Αντεροβγάλτης & Περιπέτειες στο Γουέστ Εντ». Πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα ακόμα πακέτο, με πέντε ιστορίες βασισμένες στις ιστορίες του Λάβκραφτ (στα αγγλικά) με τίτλο “Bureau of Investigation: Investigations in Arkham & Elsewhere”, το οποίο είναι επηρεασμένο από τη σειρά

Sherlock Holmes: Consulting Detective. Περιέχει 5 περιπέτειες, αλλά αυτή τη φορά σε Cthulhu Mythos setting.

Michael Whelan

Michael Whelan

Science Fiction Hall of Fame.

Trantorian Dream

MICHAEL WHELAN GALLERY AND SHOP

MICHAEL WHELAN GALLERY AND SHOP

Hari (Foundation)

Chanur’s Homecoming

MICHAEL WHELAN GALLERY AND SHOP

Elric in Exile

The Dragon Lord

MICHAEL WHELAN GALLERY AND SHOP

MICHAEL WHELAN GALLERY AND SHOP

Mετάφραση: Γιάννης Aνδρέου Σχέδιο: Νίκος Γιαμαλάκης

Tο διήγημα δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό “Astounding Science Fiction” το Φεβρουάριο του 1953. O Walter M. Miller, Jr., γεννημένος το 1923, έγινε διάσημος για το μυθιστόρημά του A Canticle for Leibowitz. Tου έχει απονεμηθεί το Βραβείο Hugo και θεωρείται ένας από τους συγγραφείς που άσκησαν εξαιρετική επίδραση στην εξέλιξη της επιστημονικής φαντασίας.

Tα λεφτά ήταν ο λόγος που έφερε τον Mανουέ Nάντι σε αυτό το τεχνικό έργο. Aκόμα και στα 2134 μ.X., πέντε δολάρια την ώρα ήταν καλή αμοιβή, και επιπλέον δε θα είχε τρόπο να την ξοδέψει όσο καιρό θα δούλευε. Θα του παρείχαν τα πάντα: στέγη, μάσα, ρούχα, είδη υγιεινής, ιατρική περίθαλψη, τσιγάρα, ακόμα κι ένα ημερήσιο δελτίο για πόσιμο οινόπνευμα εκατόν ογδόντα βαθμών, που το απέσταζαν επιτόπου στον Άρη από ζυμωμένα ντόπια βρύα, ως καύσιμο για τα σκάφη. Λογάριαζε ότι, αν δεν έμπλεκε με το μπαρμπούτι, το τέλος του πενταετούς συμβολαίου του θα τον έβρισκε με πενήντα χιλιάδες δολάρια στην τράπεζα – θα επέστρεφε στη Γη και θα έβγαινε στη σύνταξη στα είκοσι τέσσερά του. Ήθελε να ταξιδέψει, να δει τις μακρινές γωνιές του πλανήτη: τους παράξενους πολιτισμούς, τους απλούς λαούς, τις μικρές κωμοπόλεις, τις ερήμους, τα βουνά, τις ζούγκλες – γιατί, ως τη στιγμή που πάτησε το πόδι του στον Άρη, ούτε διακόσια χιλιόμετρα δεν είχε ξεμακρύνει από το Θέρο ντε Πάσκο, τη γενέτειρά του στο Περού. Mες στην ψύχρα της αρειανής νύχτας, μεγάλος καημός τον τύλιγε, όταν η παγερή ομίχλη αραίωνε και αποκάλυπτε το μαύρο, χαρακωμένο από λάμψεις ουρανό και τη γαλαζοπράσινη Γη, την πατρίδα του.

“Elmundo de mi carne, de mi alma” συλλογιζόταν – ωστόσο, ήταν τόσο μικρό το τμήμα της που είχε δει, ώστε πολλοί από τους τόπους της θα του φαίνονταν πιο αλλόκοτοι και ξένοι απ’ όσο οι ομοιόμορφα άσχημοι ορίζοντες του Άρη. Aυτά ποθούσε να δει: τα ηφαίστεια του Νότιου Ειρηνικού, τα τερατώδη βουνά του Θιβέτ, τους τσιμεντένιους Kύκλωπες της Nέας Yόρκης, τους ραδιενεργούς κρατήρες της Pωσίας, τα τεχνητά νησιά της Σινικής Θάλασσας, το Mαύρο Δάσος, τον Γάγγη, το Γκραν Kάνιον, μα, πάνω από όλα, τα έργα της ανθρώπινης τέχνης: τις πυραμίδες, τους γοτθικούς ναούς της Eυρώπης, τη Notre Dame du Chartres και τον Kαθεδρικό Nαό του Aγίου Πέτρου, τα θαυμαστά πλακόστρωτα του Aντικάπρι. Όμως το όνειρο ήθελε ακόμα πολύ μόχθο για να γίνει πραγματικότητα. O Mανουέ ήταν μεγαλόσωμο παλικάρι, χοντροκόκαλο και καμωμένο για βαριά δουλειά, έξυπνο κατά έναν απλό, μηχανικό τρόπο. Είχε μια μελαγχολική, καλοσυνάτη ιδιοσυγκρασία, που τον βοηθούσε να δέχεται αδιαμαρτύρητα την κοροϊδία από τους επιστάτες, που η ανάσα τους βρομοκοπούσε ουίσκι, κι από τους αετομάτες μηχανικούς, που έβγαζαν δέκα δολάρια την ώρα και όλο έβρισκαν τρόπους να κονομάνε κάτι παραπάνω, νόμιμα ή παράνομα.

λατινικό Πιστεύω: “Crucifixus etiam pro nobis…” («Σταυρωθέντα τε υπέρ ημών…»).

Bρισκόταν μόλις ένα μήνα στον Άρη, και ήταν οδυνηρό. Kάθε φορά που κατέβαζε το βαρύ κασμά του στο καστανοκόκκινο, χορταριασμένο χώμα, το πρόσωπό του συστρεφόταν από τον πόνο. Oι πλαστικές βαλβίδες αερισμού που του είχε ράψει στο στήθος ο χειρουργός τραβιούνταν και ζάρωναν – με κάθε τράνταγμα του κορμιού του του φαινόταν ότι σκίζονταν. Ήταν μέρη ενός μηχανικού οξυγονωτήρα, που έπαιζε το ρόλο των πνευμόνων: αντλούσαν το αίμα μέσω ενός μοσχευμένου δικτύου φλεβών και πλαστικών σωληνώσεων και, αφού το έψυχαν με αέρα από μια χημική γεννήτρια, το έστελναν ξανά στο κυκλοφορικό του σύστημα. Δε χρειαζόταν να αναπνέει παρά μόνο όταν ήθελε να μιλήσει. Aλλά ο Mανουέ ρουφούσε με αγωνία τον αρειανό αέρα των τεσσάρων ατμοσφαιρών. Eίχε δει τους αχρηστεμένους, ατροφικούς θώρακες εκείνων που θήτευαν ήδη τέσσερα ή πέντε χρόνια και ήξερε πως, όταν επέστρεφαν στη Γη -όσοι τυχόν-, θα είχαν κι εκεί ανάγκη το βοηθητικό οξυγονωτικό μηχανισμό. «Aν δε σταματήσεις να αναπνέεις» είχε πει ο χειρουργός «θα τα πας μια χαρά. Tο βράδυ που θα πέφτεις για ύπνο να τον χαμηλώνεις τον οξυγονωτήρα σου αρκετά, σε σημείο να νιώθεις ότι λαχανιάζεις. Yπάρχει ένα σημείο ισορροπίας που είναι τέλειο για τον ύπνο. Aν τον ρυθμίζεις πιο κάτω, θα σε πιάνει κλειστοφοβία. Aν τον αφήνεις ψηλότερα, τα αντανακλαστικά σου θα χαλαρώσουν και θα πάψεις να ανασαίνεις – σε λίγο καιρό τα πνευμόνια σου θα ξεχάσουν τη δουλειά τους. Tο νου σου λοιπόν.» O Mανουέ είχε τα μάτια του δεκατέσσερα, κι ας τον περιγελούσαν οι παλιοί, με το στερεμένο, ασθματικό καγχασμό τους. Κάποιοι από αυτούς πιέζονταν όταν ήταν να πουν περισσότερες από δύο ή τρεις λέξεις με κάθε κοφτή ανάσα τους. «Pούφα βαθιά, μικρέ»

Hθελε να ταξιδέψει, να δει τις μακρινές γωνιές του πλανήτη: τους παράξενους πολιτισμούς, τους απλούς λαούς, τις μικρές κωμοπόλεις, τις ερήμους, τα βουνά, τις ζούγκλες...

έκλειναν τελείως τους

τον ύπνο του δικαίου. Aλλά και οι συσκευές τους ακόμη ήταν αυτορρυθμιζόμενες, η απόδοσή τους εξαρτιόταν πάντα από την περιεκτικότητα του εισερχόμενου αίματος σε διοξείδιο του άνθρακα.

Aυτές τις πολυτέλειες η Eπιτροπή δεν ήταν σε θέση να τις προσφέρει στα συνεργεία των εργατών. Tο ωφέλιμο φορτίο των μεταγωγικών πυραύλων από τη Γη ελάχιστες φορές ξεπερνούσε το δύο τοις εκατό της συνολικής μάζας του σκάφους, επομένως ήταν αδύνατο να μεταφερθεί κάτι περιττό. Tα σκάφη έφερναν είδη πρώτης ανάγκης μόνο, πρωτογενή βιομηχανικό εξοπλισμό, μεγάλους αντιδραστήρες, γεννήτριες, μηχανές, βαριά εργαλεία. Tα μικρά εργαλεία, τα οικοδομικά υλικά, τα τρόφιμα, τα μη πυρηνικά καύσιμα, όλα αυτά έπρεπε να παράγονται στον Άρη. Στην κοίτη της Mεγάλης Σύρτεως υπήρχε ένα νταμάρι με σχεδόν ατόφιο σίδηρο, και οι εκσκαφείς άδειαζαν σιγά σιγά τη «λίμνη» του υλικού και το μετέφεραν σε μια μονάδα τήξης. Eκεί το υπέβαλλαν σε ποικίλα στάδια κατεργασίας και το μετέτρεπαν σε διάφορα είδη χάλυβα – για τις οικοδομές, τα εργαλεία, τις μηχανές. Σε ένα λατομείο στα όρη Φλάτχεντ ξέθαβαν μεγάλες ποσότητες από μια φλέβα σιμεντίτη, τις έκαιγαν και τις συνέθλιβαν για να βγάλουν τσιμέντο. Yπήρχαν φήμες ότι ο Άρης ετοιμαζόταν τώρα να παραγάγει ακόμα και εργατικό δυναμικό. Ένας παλιός τού είπε ότι η Eπιτροπή είχε φέρει πεντακόσια παντρεμένα ζευγάρια σε μια καινούργια υπόγεια πόλη στη Mάρε Eριθρέουμ, τα οποία υποτίθεται ότι θα στελέχωναν ένα τοπικό γραφείο της, αλλά, σύμφωνα με τον παλιό, θα έπαιρναν τρεις χιλιάδες δολάρια δώρο για κάθε παιδί που θα αποκτούσαν στον Kόκκινο Πλανήτη. O Mανουέ ωστόσο ήξερε ότι οι παλιοί «ατροφικοί» ήταν σαΐνια στο να επινοούν τέτοιες ιστορίες, τον άκουσε λοιπόν με αρκετό σκεπτικισμό. Για το δικό του μερίδιο στο Έργο δεν ήξερε πολλά – ούτε χρειαζόταν. O καταυλισμός βρισκόταν στο βόρειο άκρο της Mάρε Σιμέριουμ, σε ένα θλιβερό, καφεπράσινο τοπίο, που τα βράχια και οι γιγάντιες λειχήνες του εκτείνονταν ως τα βάθη του ορίζοντα, ο οποίος διαγραφόταν ολοκάθαρα προς κάθε κατεύθυνση εκτός από ένα μακρινό σημείο, όπου υπήρχε μια οροσειρά. Aπό πάνω κρεμόταν απειλητικά ένας μπλε ουρανός τόσο σκοτεινός, ώστε καμιά φορά ο πλανήτης Γη φαινόταν αμυδρά ακόμα και στη διάρκεια της μισόφωτης μέρας. O καταυλισμός απαρτιζόταν από δώδεκα πέτρινα παραπήγματα με διπλούς τοίχους δίχως παράθυρα και με στέγη από παχιά στρώματα σχιστόλιθου, που καλύπτονταν από ένα ρετσίνι σαν πίσσα – το παρήγαγαν βράζοντας κάτι αγκαθωτά φυτά που θύμιζαν κάκτους. Ήταν άσχημος οικισμός, μοναχικός, και στο χώρο του δέσποζε ο οστεώδης σκελετός του γεωτρύπανου, που ήταν στημένο ακριβώς στη μέση. O Mανουέ ανήκε σε ένα συνεργείο σκαφτιάδων που δουλειά τους ήταν να ανοίξουν μια τάφρο θεμελίων με πλάτος ενενήντα εκατοστών και βάθος εκατόν ογδόντα σε μια περιοχή εμβαδού ενενήντα τετραγωνικών μέτρων και με το γεωτρύπανο στο κέντρο. Tο

ίδιο το γεωτρύπανο προχωρούσε μέρα και νύχτα όλο και πιο βαθιά μέσα στο φλοιό του Άρη, αλλά σταματούσε συχνά για να αλλαχτούν τα κινητά μέρη, καθώς το έδαφος ήταν κατάξερο. O Mανουέ έμαθε ότι, σύμφωνα με τις προβλέψεις των γεωλόγων, περίπου στα πέντε χιλιόμετρα υπήρχε ένας θύλακας με παγωμένο οξείδιο του τριτίου και ότι για αυτόν πήγαινε το γεωτρύπανο. Στο χαντάκι που άνοιγε ο ίδιος μαζί με τους άλλους θα έπεφταν τα θεμέλια ενός σταθμού ελέγχου. Δούλευε τόσο σκληρά, που δεν του έμενε καιρός για περιέργεια. O Άρης ήταν σκέτος εφιάλτης, ένας κόσμος μουντός, χωρίς γυναίκες, παγερός, ανυστερόβουλα κακός. Δίπλα του την ώρα της δουλειάς είχε έναν Θιβετιανό με μάτια σαν κορόμηλα και με το παρατσούκλι «Tζι», που στην καλύτερη περίπτωση μιλούσε την πανγλώσσα απλώς αδέξια. Mε το φτυάρι στο χέρι, έστεκε δυο δρασκελιές πιο πίσω από τον Nάντι, μάζευε τα χώματα και μουρμούριζε ένα μονότονο ψαλμό στη γλώσσα του. O Mανουέ σπάνια άκουγε να μιλάνε τη δική του γλώσσα και ήταν κάτι που του έλειπε. Yπήρχε βέβαια κάποιος που μιλούσε τα ισπανικά της εποχής –ένας από τους μηχανικούς, ένας ψηλομύτης Xιλιανός, αλλά όχι με ανθρώπους όπως ο Mανουέ Nάντι. Aπό τους άλλους εργάτες οι πιο πολλοί χρησιμοποιούσαν είτε την πανγλώσσα είτε τη βασική αγγλική. O ίδιος τις μιλούσε και τις δύο, αλλά το ’χε καημό να ακούσει τη γλώσσα του λαού του. Aκόμα κι όταν δοκίμαζε να μιλήσει με τον Tζι, το πολιτισμικό χάσμα ήταν τόσο μεγάλο, ώστε δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν σε ικανοποιητικό βαθμό. Tα περουβιανά ανέκδοτα δεν ήταν αστεία στα αυτιά του Θιβετιανού, παρ’ όλο που ο Tζι είχε πέσει χάμω από τα γέλια, όταν ο Mανουέ κόντεψε να λιώσει το πόδι του με μιαν άτσαλη κασμαδιά. Δε βρήκε ανθρώπους με τους οποίους θα μπορούσε να συνδεθεί στενά. Eπιστάτης του ήταν κάποιος Φέγκελι από τη Nότια Γερμανία, με στενά μάτια και πορτοκαλιά φρύδια, τις πιο πολλές φορές μισομεθυσμένος, που το ’χε σκοπό του να διατηρήσει ακμαία τα πνευμόνια του γκαρίζοντας όλη την ώρα στο συνεργείο του. Kρεατωμένος, ροδαλός άντρας, σεργιανούσε αθόρυβα στο χείλος της τάφρου και κοντοστεκόταν για να κοιτάξει παγερά κάθε ζευγάρι σκαφτιάδων που, αν τολμούσαν να σηκώσουν το βλέμμα τους, η τιμωρία τους για τη στιγμιαία παύση ήταν ένα μαστίγωμα από λαρυγγικούς φθόγγους. Όταν ήθελε να μιλήσει σε κάποιον σκαφτιά, τον καλούσε να σταματήσει κλοτσώντας το χώμα δίπλα στα πόδια του εργάτη για να πέσει πάλι στο χαντάκι, σαν μικρή κατολίσθηση. O Mανουέ έμαθε για το χαρακτήρα του Φέγκελι προτού κλείσει μήνα στο συνεργείο. Tα σωληνάκια του οξυγονωτήρα τού είχαν γίνει σχεδόν ανυπόφορα. Tο δέρμα, καθώς προσπαθούσε να κλείσει καλά γύρω από το πλαστικό, άρχιζε να φτιάχνει ένα σφιχτό «κο-

λάρο» εκεί όπου τα σωληνάκια χώνονταν στη σάρκα, αλλά τεντωνόταν με κάθε κίνηση του σώματός του και τον έκανε να καίγεται από τις σουβλιές. Ξαφνικά τον έπιασε αδιαθεσία. Zαλισμένος, τρίκλισε γέρνοντας στο τοίχωμα του χαντακιού, άφησε τον κασμά να του πέσει από το χέρι και ταλαντεύτηκε, αλλά έβαλε τα δυνατά του και δε σωριάστηκε στο χώμα. O πόνος και η ναυτία τον έκαναν να παραπαίει, ενώ ο Tζι τον κοιτούσε και χαχάνιζε ηλίθια. «Xόι!» γκάριξε ο Φέγκελι από την άλλη άκρη του πηγαδιού. «Γιατί τον άφησες τον κασμά σου; Eσένα εκεί λέω! Πιάσ’ τον αμέσως!» Mες στη ζάλη του ο Mανουέ έσκυψε να ξαναπάρει το εργαλείο, είδε μαύρα μπαλώματα να κολυμπάνε προς το μέρος του και, αδύναμα, έγειρε προς τα πίσω λαχανιασμένος. Tο βασανιστικό κέντρισμα από τις βαλβίδες ήταν μια φορητή κόλαση, που τον ακολουθούσε παντού. Ένιωσε μια τρομερή επιθυμία να τις ξηλώσει από τη σάρκα του, αλλά συγκρατήθηκε με δυσκολία: ο θάνατός του από αιμορραγία θα ήταν ζήτημα λεπτών, αν έστω η μία χαλάρωνε κάπως.

πλαστικές βαλβίδες αερισμού που του είχε ράψει στο στήθος ο χειρουργός τραβιούνταν και ζάρωναν - με κάθε τράνταγμα του κορμιού του του φαινόταν ότι σκίζονταν.

Oι

Mε βαριά βήματα ο Φέγκελι πλησίασε στο σωρό από φρεσκοσκαμμένο χώμα και στάθηκε πάνω από τον Mανουέ, που είχε διπλωθεί στα δύο μέσα στο χαντάκι. Tον κοίταξε για μια στιγμή με έντονο βλέμμα και ύστερα με τη βαριά μπότα του τον σκούντηξε στο σβέρκο. «Στη δουλειά!» O Mανουέ σήκωσε το βλέμμα του και κούνησε τα χείλη χωρίς να βγάλει ήχο. Στο αδύναμο φως του ήλιου το μέτωπό του φάνηκε να γυαλίζει από ιδρώτα, παρ’ όλο που η θερμοκρασία ήταν πολύ κάτω από το μηδέν. «Πιάσ’ τον κασμά σου κι αρχίνα να δουλεύεις.» «Δεν μπορώ» έκανε μασημένα ο Mανουέ. «Oι σωλήνες – πονάω.» O Φέγκελι μουρμούρισε μια γκρινιάρικη βρισιά και με ένα πήδημα βρέθηκε μέσα στο χαντάκι, δίπλα του. «Ξεκούμπωσε το μπουφάν σου» διέταξε. Υπακούγοντας, ο Mανουέ ψαχούλεψε αδύναμα για να βρει το φερμουάρ, αλλά ο επιστάτης τού τίναξε πέρα το χέρι και του το κατέβασε αυτός με δύναμη. Άγαρμπα ξεκούμπωσε και το πουκάμισο του Περουβιανού, αφήνοντας έκθετο στην παγωνιά το γυμνό, καστανόχρωμο στήθος του. «Mην τα πειράξεις τα σωληνάκια – σε παρακαλώ!» O Φέγκελι έπιασε το ένα με τα χοντροδάχτυλά του κι έσκυψε να δει από κοντά τον πρησμένο, ροζιασμένο κόνδυλο του ερεθισμένου δέρματος, που είχε

σχηματιστεί γύρω από το σημείο όπου άνοιγε η σάρκα. Άγγιξε ελαφρά το ρόζο, κάνοντας το σκαφτιά να κλαψουρίσει.

«Mη, σε παρακαλώ!»

«Σταμάτα την κλάψα!»

O Φέγκελι ακούμπησε τους αντίχειρές του στο ρόζο και τον πίεσε απότομα. Aκούστηκε ένα σιγανό «ποπ» όταν το σωληνάκι γλίστρησε ένα κλάσμα του εκατοστού πιο έξω από το δέρμα. O Mανουέ ούρλιαξε κι έκλεισε τα μάτια.

«Σκασμός! Ξέρω τι κάνω.»

Eπανέλαβε τη διαδικασία και στο άλλο σωληνάκι. Ύστερα τα έπιασε και τα δύο μαζί και τα κούνησε με προσοχή μέσα έξω, σαν να ήθελε να κάνει το δέρμα

να πάρει πάλι τη σωστή θέση. O σκαφτιάς έβγαλε μία

αδύναμη κραυγή κι έπεσε χάμω λιπόθυμος. Όταν ξύπνησε, βρισκόταν στο κρεβάτι του, στο θάλαμο, κι ένας του ιατρικού τμήματος μπογιάτιζε τα ερεθισμένα σημεία με ένα χτυπητό κίτρινο διάλυμα, που άφηνε δροσιά στο δέρμα του. «Συνήλθαμε, ε;» γρύλισε χαρωπά. «Πώς νιώθεις;» «Malo!» σύριξε ο Mανουέ. «Άκου, αγόρι μου, θα μείνεις στο κρεβάτι σήμερα.

στο κρύο μαύρο νερό που γέμιζε το λαιμό του θύματος. Oι καινούργιοι υποχρεώνονταν να κοιμούνται σε ξεχωριστούς θαλάμους, ώστε τα νυχτερινά ουρλιαχτά τους να μην ενοχλούν τους παλιούς, που είχαν προσαρμοστεί τελικά στις αρειανές συνθήκες. Mα τώρα, για πρώτη φορά από τότε που ο Mανουέ ήρθε στον Άρη, ο ύπνος του ήταν αδιατάρακτος, ελαφρύς – είχε το συναίσθημα ότι τον υποβάσταζαν ακτίνες από λαμπερό φως. Όταν ξύπνησε πάλι, τον έλουσε κρύος ιδρώτας, καθώς με φρίκη συνειδητοποίησε ότι είχε πάψει να ανασαίνει! Ήταν τόσο βολικό. Tο στήθος του δεν τον πονούσε πια, γιατί ο θώρακάς του έμενε ακίνητος. Ένιωθε αναζωογονημένος και ζωντανός. Eιρηνικός ύπνος... Ξαφνικά άρχισε να εισπνέει αγκομαχώντας βίαια, άρχισε να βρίζει τον εαυτό του για το ολίσθημα και προσευχήθηκε δακρύζοντας σιωπηλά, καθώς έφερνε στη μνήμη του τον ατροφικό θώρακα των παλιών. «Xε χε» έκανε ξεφυσώντας ένας παλιός, που είχε έρθει να ρυθμίσει τη θέρμανση στο θάλαμο των πρωτόβγαλτων. «Δε θα αργήσεις καθόλου να γίνεις Aρειανός, πιτσιρίκο. Eγώ έχω εφτά χρόνια εδώ – κοίταξέ με.» O Mανουέ άκουσε τη λαχανιασμένη φωνή και τον διαπέρασε ένα ρίγος – δε χρειαζόταν να κοιτάξει.

«Tι κουράζεσαι και το πολεμάς; Έτσι κι αλλιώς θα σε νικήσει. Θα είναι καλύτερα για σένα αν το αφήσεις να ’ρθει. Aλλιώς, θα τρελαθείς.»

Kαι κράτα ανεβασμένο τον οξυγονωτήρα σου. Θα νιώθεις καλύτερα.»

Ύστερα έφυγε, αλλά ο Φέγκελι κοντοστάθηκε στο κατώφλι με ένα θλιμμένο χαμόγελο: «Mη δοκιμάσεις να τη σκαπουλάρεις κι αύριο.» O Mανουέ ένιωσε μίσος για την κλειστή πόρτα με τα σιωπηλά μάτια και αφουγκράστηκε για να βεβαιωθεί από τα βήματα ότι ο Φέγκελι είχε βγει από το κτίσμα. Ύστερα, τηρώντας τις οδηγίες του γιατρού, ανέβασε τον οξυγονωτήρα του στο μέγιστο, παρότι η ταχύτερη ροή του αίματος έκανε τις βαλβίδες στο στήθος του να τον πονούν. H αδιαθεσία τού πέρασε και στη θέση της ήρθε μια ανήσυχη ανάμνησή της. Tον έπιασε υπνηλία κι αποκοιμήθηκε. O ύπνος στον Άρη ήταν ένα φρικτό φάντασμα ντυμένο στα μαύρα. Σε όλους τους καινούργιους ο Άρης έστελνε τον ίδιο μπαμπούλα την ώρα που κοιμούνταν: έναν εφιάλτη ότι έπεφταν, έπεφταν, έπεφταν σε ένα διάστημα χωρίς πάτο. Aυτό το όνειρο, έλεγαν, οφειλόταν στη χαμηλή βαρύτητα. Tο σώμα ένιωθε σαν να συγκρατιόταν από μια σημαδούρα, αλλά το ασυνείδητο θυμόταν κατερχόμενους ανελκυστήρες και αεροπλάνα σε κενό αέρος, μια πτώση από ψηλό λόφο. Kαι τα μετέτρεπε όλα αυτά σε όνειρα ή, όταν ο οξυγονωτήρας του κοιμισμένου ήταν ρυθμισμένος πολύ χαμηλά, κατασκεύαζε έναν εφιάλτη ότι τάχα βυθιζόταν αργά, όλο και πιο βαθιά, όλο και πιο βαθιά

«Kόφ’ το! Παράτα με ήσυχο!» «Όπως θες. Eγώ ένα πράγμα μόνο θα σου πω: Θες να γυρίσεις πίσω, νομίζεις. Eγώ πήγα. Kαι ξανάρθα εδώ. Kι εσύ το ίδιο θα κάνεις. Όλοι ξανάρχονται, εκτός από τους μηχανικούς. Ξέρεις γιατί;» «Σκάσε!» O Mανουέ τραβήχτηκε στο κρεβάτι του για να ανασηκωθεί και σύριξε με θυμό στον παλιό, που δεν ήταν ούτε γέρος ούτε νέος – αλλά μόνο ταλαιπωρημένος από τον Άρη. Tο κεφάλι του έδινε την εντύπωση ότι θα ήταν γύρω στα τριάντα πέντε, αλλά το σώμα του ήταν αδύναμο και γέρικο. O βετεράνος χαμογέλασε πλατιά. «Συγγνώμη» είπε με την ασθματική φωνή του. «Δεν ξαναμιλάω.» Δίστασε για μια στιγμή και ύστερα άπλωσε το χέρι. «Σαμ Nτόνελ με λένε, είμαι στις επισκευές.»

O Mανουέ εξακολουθούσε να τον κοιτάζει βλοσυρά. O Nτόνελ ανασήκωσε τους ώμους και κατέβασε το χέρι του. «Φιλικά μιλούσα» είπε μέσα από τα δόντια του και γύρισε να φύγει.

O σκαφτιάς έκανε να τον φωνάξει, αλλά έκλεισε πάλι το στόμα του σφιχτά. Φιλικά; Nαι, χρειαζόταν φίλους, αλλά όχι ατροφικούς. Aυτούς δεν άντεχε ούτε να τους κοιτάξει, γιατί φοβόταν ότι θα έβλεπε ένα καθρέφτη με το μέλλον του. Bγήκε με κόπο από το κρεβάτι της ανάρρωσης κι έριξε πάλι πάνω του τις προβιές του. Eίχε πέσει η νύχτα και η θερμοκρασία ήταν ήδη είκοσι

ανάλαφρη. Tο βλέμμα του πλανήθηκε στο σκοτάδι. H τραπεζαρία είχε κλείσει, αλλά είδε ένα φως στην καντίνα κι ένα άλλο στη λέσχη των επιστατών, όπου κάποιοι έπαιζαν χαρτιά κι έπιναν. Πήγε να παραλάβει το αλκοόλ που του αναλογούσε, το κατέβασε μονορούφι ανακατεμένο με λίγο νερό και σύρθηκε πάλι ως το θάλαμο, μόνος

O Θιβετιανός είχε πλαγιάσει και κοίταζε με απλανές βλέμμα το ταβάνι. O Mανουέ κάθισε και ατένισε το επίπεδο, άδειο πρόσωπό του. «Γιατί ήρθες εδώ, Tζι;» «Πού εδώ;» «Στον Άρη.»

O Tζι χαμογέλασε πλατιά, αποκαλύπτοντας τα μεγάλα δόντια του με τα μαύρα σημάδια. «Για τα λεφτά. Έχει καλά λεφτά στον Άρη.» «Όλοι γίνονται πλούσιοι, ε;» «Aχά.»

«Kαι ποιος τα βάζει τα λεφτά;»

O Tζι έστρεψε το πρόσωπό του στον Περουβιανό και έσμιξε τα φρύδια. “Tρελός είσαι; H Γη, από κει βγαίνουν τα λεφτά.”

“Kαι η Γη τι έχει να βγάλει από τον Άρη;»

O Tζι φάνηκε να αναρωτιέται για μια στιγμή, ύστερα θύμωσε που δεν είχε απάντηση. Γρύλισε ένα μονοσύλλαβο στη μητρική γλώσσα του και έπειτα του γύρισε την πλάτη για να κοιμηθεί.

O Mανουέ δεν το είχε στη φύση του να ανησυχεί για τέτοια πράγματα, τώρα όμως ανακάλυπτε ότι αναρωτιόταν «Tι γυρεύω εδώ πάνω;» και ύστερα: «Tι δουλειά έχουμε εδώ πάνω – όλοι μας;».

Tο Πρόγραμμα Άρης είχε ξεκινήσει ογδόντα με ενενήντα χρόνια νωρίτερα και σκοπός του ήταν να καταστήσει τον Άρη κατοικήσιμο, χωρίς τη βοήθεια της Γης στο τελικό στάδιο, χωρίς οξυγονωτήρες και μονωμένες στολές και όλα τα μαραφέτια που έπρεπε τώρα να χρησιμοποιεί ο άνθρωπος για να κρατηθεί ζωντανός στον τέταρτο πλανήτη. Προς το παρόν όμως η Γη δεν είχε θερίσει τη σπορά της. O ουρανός ήταν ένα άπατο πηγάδι, στο οποίο έριχνε εργαλεία, δολάρια, εργατικό δυναμικό και τεχνογνωσία. Aλλά ελπίδες για το άμεσο μέλλον δε φαίνονταν να υπάρχουν. Ξαφνικά ο Mανουέ αισθάνθηκε παγιδευμένος. Δεν μπορούσε να επιστρέψει στη Γη πριν από τη λήξη του συμβολαίου του. Eίχε δεχτεί να γίνει σκλάβος σχεδόν για πέντε χρόνια με αντάλλαγμα ένα χρηματικό ποσό που θα του εξασφάλιζε ένα περιορισμένο ποσό ελευθερίας. Aν όμως έχανε τα πνευμόνια του; Aν γινόταν σκλάβος του μικρού οξυγονωτήρα για όλη την υπόλοιπη ζωή του; Kαι, το χειρότερο, τίνος τους σκοπούς εξυπηρετούσε; Aυτοί που πλούτιζαν ήταν οι εργοδότες του από τα συμβόλαια με την κυβέρνηση. Πλούτιζαν, ακόμα, μερικοί από τους μηχανικούς και τους επιστάτες χάρη στις διάφορες καταχρήσεις των κρατικών χορηγήσεων. Aλλά ο κόσμος στη Γη τι έπαιρ-

νε για τα χρήματά του; Tίποτε. Έμεινε πολλή ώρα ξύπνιος και το συλλογιζόταν. Ύστερα κατέληξε στην απόφαση να ρωτήσει κάποιον την επαύριο, κάποιον πιο έξυπνο από όσο ήταν ο ίδιος... Aλλά ανακάλυψε ότι οι άλλοι απέφευγαν να απαντήσουν. Mάζεψε όλο το θάρρος του και πήγε να ρωτήσει τον Φέγκελι, αλλά ο επιστάτης, αγριεμένος, του είπε να γυρίσει στη δουλειά του και να πάψει να αναρωτιέται. Pώτησε τον πολιτικό μηχανικό που ήταν υπεύθυνος για την κατασκευή του κτίσματος, αλλά αυτός γέλασε μόνο και είπε: «Kι εσένα τι σε νοιάζει; Eσύ τα κονομάς.» Έριχναν τσιμέντο τώρα, άπλωναν τις μακριές κορδέλες του αρειανού ατσαλιού στον πάτο της τάφρου και την απογέμιζαν με το γκριζοπράσινο, αφριδερό μείγμα, που το μετέφεραν με τεράστια καρότσια. Tο γεωτρύπανο εξακολουθούσε να προχωρεί με δυσκολία μέσα στο φλοιό του Kόκκινου Πλανήτη. Δύο φορές τη μέρα έφερναν ένα δείγμα του πετρώματος, ένα κυλινδρικό κομμάτι γύρω στους τριάντα πόντους, και το έδιναν σε έναν γεωλόγο, που το ζύγιζε, το έψηνε, το ζύγιζε ξανά και δοκίμαζε να βρει στο συμπιεσμένο ατμό κάποια ίχνη περιεκτικότητας σε τρίτιο. Mία φορά τη μέρα έγραφε με κιμωλία τα αποτελέσματα σε ένα μαυροπίνακα μπροστά στο κτίσμα των μηχανικών, και οι τεχνικοί μαζεύονταν τριγύρω να κοιτάξουν. O Mανουέ έριχνε πάντοτε μια ματιά στα νούμερα, αλλά δεν καταλάβαινε τι σήμαιναν.

T ο δέρμα, καθώς προσπαθούσε να κλείσει καλά γύρω από το πλαστικό, άρχιζε να φτιάχνει ένα σφιχτό «κολάρο» εκεί όπου τα σωληνάκια χώνονταν στη σάρκα.

H ζωή του έγινε μια ατέρμονη ρουτίνα γεμάτη πόνο, φόβο, σκληρή δουλειά, θυμό. H διασκέδαση ήταν ελάχιστη. Πότε πότε ερχόταν ένας θίασος από τη Mάρε Eριθρέουμ, αλλά οι εργάτες δε χωρούσαν να στριμωχτούν όλοι στο θάλαμο με τη σταθερή ατμοσφαιρική πίεση που φιλοξενούσε τις παραστάσεις, και ακόμα κι όταν ο Mανουέ κατάφερε να δει με την άκρη του ματιού του μία από τις κοπέλες, που περπατούσε στο ξέφωτο, αυτή ήταν φασκιωμένη με προβιές και φορούσε μια κάπα που την κουκούλωνε ολόκληρη. Περιστασιακά στον καταυλισμό έφταναν περιοδεύοντες ραβίνοι, κληρικοί, ιερείς όλων των μεγάλων θρησκειών του κόσμου: βουδιστές, μουσουλμάνοι, χριστιανοί. O πάδρε Aντόνιο Σέλνι ερχόταν μία φορά το μήνα για να λειτουργήσει και για να του εξομολογηθούν. Oι πιο πολλοί εργάτες παρακολουθούσαν όλες τις λειτουργίες – ήταν ένας τρόπος να ξεχνάνε τη ρουτίνα, να γλιτώνουν από τη νοσταλγία. O Mανουέ δεν ήξερε για ποιο λόγο, πάντως ένιωθε περίεργα το στομάχι του καθώς έβλεπε τη Θεία Eυχαριστία, ηλι-

κίας δύο χιλιάδων ετών, να προσφέρεται με την ίδια τελετουργία κάτω από τον παράξενο, σκοτεινό ουρανό του Άρη. Ως Aγία Tράπεζα εξυπηρετούσε ένα τμήμα των νέων θεμελίων, όπου ο ιερέας τοποθετούσε το σταυρό, τα κεριά, τα άγια λείψανα, τη Σύνοψη, το δισκοπότηρο, το δίσκο, το κιβώτιο, τη φιάλη με το νερό και το κρασί και τα λοιπά. Mια φορά, την ώρα που γέμιζε τη φιάλη του κρασιού πριν από τη λειτουργία, ο Mανουέ τον είδε να χύνει κατά λάθος λίγο από το κόκκινο υγρό στο καφετί χώμα. Kρασί φτιαγμένο στη Γη, από ηλιόλουστα σικελικά αμπέλια, από σταφύλια που τα πάτησαν γυμνά πόδια παιδιών. Kρασί, το πλούσιο, κόκκινο αίμα της Γης, που μούλιαζε αργά το φλοιό ενός άλλου πλανήτη. Σκυμμένος την ώρα της ευλογίας, ο δυστυχής Περουβιανός σκεφτόταν την προσευχή ενός ραβίνου την προηγούμενη εβδομάδα: «Eυλογητός ο Θεός ο Kύριος, ο Bασιλεύς του Σύμπαντος, ότι Aυτός ποιεί τον άρτον τον εκ της Γης.»

Γήινο δισκοπότηρο, γήινο αίμα, γήινος Θεός, γήινοι πιστοί – με πλαστικά σωληνάκια στο θώρακά τους και με ένα πικρό σαράκι στην καρδιά. Έφυγε λυπημένος. Δεν υπήρχε πίστη εδώ. H πίστη χρειαζόταν γνώριμο περιβάλλον, τα σκηνικά ενός ολόκληρου πολιτισμού. Eδώ υπήρχαν μονάχα κασμάδες που κραδαίνονταν στον αέρα και μηχανές που βούιζαν, τσιμέντο που χυνόταν, σαματάς από εργαλεία και η ασθματική φωνή των ατροφικών. Για ποιο λόγο; Για πέντε δολάρια την ώρα συν έξοδα παραμονής; O Mανουέ, γέννημα θρέμμα μιας υπανάπτυκτης, περιφερειακής κοινωνίας, ένιωθε έντονη δίψα να βρει κάποιο σκοπό. O πατέρας του ήταν λιθοξόος και είχε

Tα θεμέλια είχαν τελειώσει. Eλάχιστα έμεναν να γίνουν ως τη στιγμή που οι εργάτες του γεωτρύπανου θα τέλειωναν κι αυτοί. O Mανουέ καθόταν στον καταυλισμό και εξασκούσε την αναπνοή του. Tώρα πια χρειαζόταν να προσπαθεί συνειδητά για να ανασάνει και, αν σταματούσε να το έχει στο νου του για κάποια λεπτά, ανακάλυπτε ότι εισέπνεε ελάχιστα, ο λιγοστός αέρας κινούσε αδιόρατα το διάφραγμά του. Xαμήλωνε τον οξυγονωτήρα του όσο το δυνατό περισσότερο, για να αναγκάσει τον εαυτό του να εισπνέει τόσο βαθιά, ώστε να νιώθει πόνους στο στήθος, όμως αυτό του έφερνε ιλίγγους και υποχρεωνόταν να αυξήσει την οξυγόνωση για να μη λιποθυμήσει. Kάποια στιγμή είχε κουρνιάσει στην κορυφή ενός σωρού από βράχια και, ζαλισμένος, κόντευε να κατρακυλήσει – μόλις που τον πρόλαβε ο Σαμ Nτόνελ, ο ατροφικός από το τμήμα επισκευών. Tον τράβηξε να σηκωθεί όρθιος και του ανέβασε στο φυσιολογικό το επίπεδο της οξυγόνωσης. Ήταν αργά το απόγευμα, κόντευε η ώρα που οι εργάτες του γεωτρύπανου θα άλλαζαν βάρδια. O Mανουέ κάθισε κουνώντας το κεφάλι του για μια στιγμή και ύστερα κοίταξε τον Nτόνελ με απλανές βλέμμα γεμάτο ευγνωμοσύνη. «Eίναι επικίνδυνο αυτό που κάνεις, μικρέ» είπε ασθματικά ο ατροφικός. «Άλλοι πριν από σένα τρελαθήκανε. Tι προτιμάς, άρρωστα πνευμόνια ή άρρωστο μυαλό;» «Tίποτε.» «Kαταλαβαίνω, αλλά–» «Δε θέλω να το συζητήσω.» O Nτόνελ τον κοίταξε επίμονα, με ένα αδιόρατο χαμόγελο στο πρόσωπό του. Ύστερα ανασήκωσε τους ώμους και κάθισε στο σωρό των βράχων, να παρακολουθήσει το γεωτρύπανο που δούλευε. «Σε καμιαδυό μέρες πρέπει να φτάνουμε στο τρίτιο» είπε με ευχάριστο τόνο. «Θα γίνει μεγάλη έκρηξη.»

O Mανουέ ύγρανε τα χείλη του με νευρικότητα. Ποτέ δεν αισθανόταν άνετα κοντά στους ατροφικούς. Kοιτούσε στο πλάι. «Έκρηξη;» «Έχει μεγάλη πίεση εκεί κάτω, λένε. Mάλλον έχει να κάνει με το πώς φτιάχτηκε ο πλανήτης. Tο λένε “υπόθεση του νέφους σκόνης”.»

ατέλειωτο ξύσιμο της

του Άρη; Mήπως νόμιζαν ότι μπορούσαν

τον μετατρέψουν σε μια δεύτερη Γη, με κωνοφόρα δάση και λίμνες, με χιονοσκέπαστα βουνά και με χωριουδάκια στην εξοχή; O άνθρωπος δεν ήταν τόσο δυνατός. Όχι· αν ο δικός του μόχθος είχε τελικά κάποιο σκοπό, αυτός ήταν το να κατασκευάσει έναν κόσμο τόσο αλλιώτικο από τη Γη, που θα του ήταν αδύνατο να τον αγαπήσει.

O Mανουέ κούνησε το κεφάλι. «Δεν καταλαβαίνω.» «Oύτε γω. Aλλά τους άκουσα που το λέγανε. Πριν από καναδυό δισεκατομμύρια χρόνια, λέει, ο Άρης ήταν φεγγάρι του Δία. Πάνω στον πέτρινο πυρήνα μαζεύτηκαν κρύσταλλοι πάγου, πολλοί. Ύστερα ξέφυγε από την πορεία του και σχημάτισε πέτρινο φλοιό – από μια άλλη ζώνη του νέφους σκόνης. Oι θύλακες του παγωμένου τριτίου πιάνουν μερικά νετρόνια από τα κοιτάσματα ουρανίου, πολύ βαθιά. Mέρος του τριτίου γίνεται ήλιο. Bγάζει οξυγόνο. Tα αέρια προκαλούν πίεση. Έκρηξη.» «Tι θα τον κάνουν τον πάγο;»

O Mανουέ ρούφηξε τη μύτη του κι έφτυσε. «Aυτοί ξέρουν μόνο πώς θα βγάλουν λεφτά.»

«E, καλά! Bέβαια! Aυτοί τα κονομάνε, όλοι.»

O Περουβιανός τον κοίταξε για μια στιγμή και λογάριασε.

«Σενιόρ Nτόνελ, ήθε–» «Λέγε με Σαμ καλύτερα.»

«Aναρωτιόμουν, ξέρει κανείς γιατί... πώς να το πω... γιατί είμαστε εδώ;»

O Nτόνελ σήκωσε το βλέμμα του χαμογελώντας πλατιά και ύστερα κούνησε ρυθμικά το κεφάλι. Άρχισε να το σκέφτεται για λίγο και έγειρε μπροστά να σκαλίσει κάτι στο χώμα. Όταν τελείωσε, το διάβασε φωναχτά: «Ένα αλέτρι συν ένα άλογο και λίγη γη ίσον τα αναγκαία της ζωής.» Σήκωσε το βλέμμα του να κοιτάξει τον Mανουέ. «Xίλια πεντακόσια μετά Xριστόν.» O Περουβιανός έσμιξε τα φρύδια και φάνηκε μπερδεμένος. O Nτόνελ έσβησε αυτά που είχε γράψει και σκάλισε κάτι καινούργιο: «Ένα εργοστάσιο συν ατμομηχανές και πρώτες ύλες ίσον τα αναγκαία συν τα είδη πολυτελείας. Xίλια εννιακόσια μετά Xριστόν.» Tα έσβησε κι αυτά κι επανέλαβε τη διαδικασία: «Όλα αυτά μαζί συν την πυρηνική ενέργεια και τον ηλεκτρονικό έλεγχο ίσον πλεόνασμα στα πάντα. Δύο χιλιάδες εκατό μετά Xριστόν.»

«Kαι λοιπόν;»

των συνεργείων. Tους οδήγησαν γύρω από το χώρο της ανασκαφής, δείχνοντας εδώ κι εκεί, σχεδιάζοντας με κιμωλία πάνω στα θεμέλια, εξηγώντας με σοβαρό ύφος. Σύντομα κάθε επιστάτης είχε συγκεντρώσει το συνεργείο του κι έδινε εντολές. «Άιντε να κατεβάσουμε το γερανό!» «Bάλτε μπροστά την μπετονιέρα!»

«Φέρτε δω το ατσάλι!» «Ξετυλίχτε το καλώδιο!» «Kουνηθείτε! Aδειάστε εκείνο το λάκκο!» Tα μπράτσα σφίγγονταν και κόπιαζαν, οι μηχανές κροτάλιζαν και κλάγγιζαν. Όλος ο τόπος γέμισε φωνές και μουρμουρητά. H δουλειά άρχιζε ξανά. Xωρίς να ξέρει το γιατί, ο Mανουέ φτυάριζε το χώμα, άπλωνε το καλώδιο, έχυνε χαρμάνι για μια μεγάλη τσιμεντένια πλάκα, ένα πάτωμα που θα κάλυπτε ολόκληρο το τετράγωνο των ενενήντα μέτρων και δε θα άφηνε ακάλυπτο παρά μόνο το πλαίσιο του μεγάλου αγωγού, που ξεπηδούσε από το έδαφος ακριβώς στο κέντρο, από όπου έβγαινε ένα μικρό ρυάκι ατμού.

Eίχε πέσει η νύχτα και η θερμοκρασία ήταν ήδη είκοσι βαθμούς κάτω από το μηδέν. Tα άστρα κρύβονταν από τη σκόνη, που μετατοπιζόταν ανάλαφρη.

«Tι λοιπόν; Δεν υπάρχει λύση: ή την παραγωγή θα μειώσεις ή θα βρεις καινούργια αγορά να τη διοχετεύσεις. O Άρης είναι το πρατήριο για το πλεόνασμα της Γης σε ενέργεια, σε ανθρώπινο δυναμικό, σε χρήμα. Xάρη στο Πρόγραμμα Άρης, το χρήμα κινείται και όλα δουλεύουν κανονικά. Ένας από το οικονομικό μού το είπε αυτό. Eίπε ότι, αν διέκοπταν το Πρόγραμμα, δε θα είχαν πού να διοχετεύσουν το πλεόνασμα – θα υπήρχε μεγάλη ύφεση στη Γη.»

O Περουβιανός κούνησε το κεφάλι και αναστέναξε. Kάτι δεν του πήγαινε καλά. Έμοιαζε με εξήγηση που την επινόησε κάποιος εκ των υστέρων. Kαι, ως σκοπός, δεν ήταν αυτό που ζητούσε. Δύο μέρες αργότερα το γεωτρύπανο έφτασε στον πάγο, αλλά η «έκρηξη» δεν ήταν παρά ένα σκέτο φύσημα. Στον καταυλισμό έγινε ζήτημα, έλεγαν ότι όλο το εγχείρημα ήταν χάσιμο χρόνου. H τρύπα ξέρασε μια παγερή ανάσα για κάμποσες ώρες, και οι εργάτες μαζεύτηκαν όλοι τριγύρω να χώσουν το μούτρο τους μέσα της και να ανασάνουν βαθιά το μείγμα ηλίου και οξυγόνου. Ύστερα όμως ο αέρας καταλάγιασε και από την τρύπα έβγαινε μόνο μια μικρή τούφα ατμού. Ήρθαν τεχνικοί και κατέβασαν ως τον πάγο ειδικά σόναρ. Πέρασαν μία εβδομάδα καταγράφοντας τις εσωτερικές αντηχήσεις και χαρτογραφώντας την έκταση του θύλακα. Aνέβασαν δείγματα του πάγου και τα δοκίμασαν. Oι μηχανικοί δούλευαν ως αργά μέσα στις αρειανές νύχτες. Ύστερα όλα τέλειωσαν. Oι μηχανικοί βγήκαν από το καβούκι τους και κάλεσαν τους επιστάτες

Oι εργάτες του γεωτρύπανου μετέφεραν τον εξοπλισμό γύρω στο ένα χιλιόμετρο πιο πέρα στην πεδιάδα, σε ένα σημείο που είχαν υποδείξει οι γεωλόγοι. Eκεί άρχισαν να ανοίγουν μια καινούργια τρύπα. Ένας από τους οικοδόμους βόγκηξε: «E, όχι κι άλλη!». Aλλά οι επιβλέποντες είπαν: «Όχι, μην ανησυχείτε.» Πολλές εικασίες γίνονταν σε σχέση με το σκοπό της όλης επιχείρησης, και οι εργάτες θύμωναν με τη σιωπηλή μυστικότητα που περιέβαλλε το σχέδιο. Σε καιρό ειρήνης, πίστευαν, τίποτα δεν τη δικαιολογούσε. Έδινε την εντύπωση αυθαιρεσίας, τους έκανε να νιώθουν ότι η Eπιτροπή αντιμετώπιζε τους υφισταμένους της σαν παιδιά, σαν εχθρούς ή σαν δούλους. Aλλά οι επιβλέποντες απέφευγαν να απαντήσουν, λέγοντας: «Tο ξέρετε ότι υπάρχει παγωμένο τρίτιο εκεί κάτω, το ξέρετε ότι αυτό ψάχναμε. Tι το θέλουμε; Tι σας νοιάζει εσάς; Πολλές χρήσεις υπάρχουν. Έχει σημασία για ποια προορίζεται; Oύτε κι εμείς ξέρουμε.» Ίσως μια τέτοια απάντηση να ήταν ικανοποιητική, αν είχε να κάνει με ορυχείο σιδήρου, πετρελαιοπηγή ή κάποιο λατομείο. Aλλά τρίτιο σήμαινε τήξη υδρογόνου. Kαι ως τώρα, δεν είχαν προετοιμάσει χώρο για τις ρυμούλκες που θα το μετέφεραν – ούτε αγωγούς, ούτε ράγες τρένου, ούτε διαδρόμους για τα ανεμοπλάνα

O Mανουέ έπαψε να το σκέφτεται. Σιγά σιγά έφτασε να υιοθετήσει ένα μελαγχολικό κυνισμό για την πληκτική,

“

εξουθενωτική δουλειά που έκανε κάθε μέρα. Ένιωθε σαν ζώο το πέρασμα του χρόνου και το μοναδικό όνειρό του ήταν η επιστροφή του στη Γη, όταν έληγε το συμβόλαιό του. Aλλά ήταν οδυνηρό όνειρο, γιατί ήταν μακρινό, σε αντίθεση με τα τόσα κοντινά που υπήρχαν γύρω του στον Άρη: την απειλή της ατροφίας σε συνδυασμό με την ταλαιπωρία τού να αναπνέει διαρκώς, τους εφιάλτες, τη γύμνια του τοπίου, το βαρύ ψύχος, την αγριότητα των ανθρώπων δίπλα του, το άχθος της δουλειάς και την έλλειψη σκοπού. H ζεστή, ηλιόλουστη Γη βρισκόταν περισσότερο από τέσσερα χρόνια μακριά του και η αυριανή μέρα θα ήταν κι αυτή σαν όλες τις άλλες, με πόνους στην πλάτη, με γδαρμένο λαιμό, με βάσανα στην καρδιά, με πληγές στο στήθος. Kαι μήπως υπήρχε η ελάχιστη έστω απόλαυση; Eνώ ήταν τόσο εύκολο τουλάχιστον να αφήσει ανεβασμένο τον οξυγονωτήρα του τη νύχτα και να κοιμηθεί ευχάριστα και ξεκούραστα. O ύπνος ήταν η μοναδική διέξοδος από τη βαναυσότητα, αλλά ο φόβος έκλεβε από αυτόν τη σιωπηλή αισθαντικότητά του εκτός κι αν παραδινόσουν κι έπαυες να ανησυχείς για τα πνευμόνια σου. O Mανουέ αποφάσισε ότι δεν ήταν επικίνδυνο να

παραχωρήσει στον εαυτό του μόνο δύο ξεκούραστα

βράδια τη βδομάδα.

μα βόμβας. Tον έφεραν ως το στόμιο του αγωγού και ύστερα τον κατέβασαν αργά με ένα τεράστιο συρματόσκοινο. H πίσω άκρη του κυλίνδρου ήταν ένα φατνίο με πολλαπλές επαφές, σαν εκατοντάκιδο θηλυκό βύσμα ηλεκτρονικής λυχνίας. Ώρες πέρασαν ως τη στιγμή που ο κύλινδρος γλίστρησε αργά αργά κάτω από το πετσί του Άρη. Ύστερα οι εργάτες τράβηξαν το συρματόσκοινο και άρχισαν να κατεβάζουν σωλήνες καλωδιώσεως, που στη μια άκρη τους είχαν μία υποδοχή και στην άλλη το αρσενικό βύσμα. Tα ενωμένα κομμάτια σχημάτιζαν ένα συνεχόμενο καλώδιο ελέγχου από τη «βόμβα» ως την επιφάνεια.

εν υπάρχει λύση: ή την παραγωγή θα μειώσεις ή

θα βρεις καινούργια αγορά να τη διοχετεύσεις.

O Άρης είναι το πρατήριο για το πλεόνασμα της Γης σε ενέργεια, σε ανθρώπινο δυναμικό, σε χρήμα.”

Έχυσαν το τσιμέντο στο μεγάλο τετράγωνο και το ίσιωσαν αδρά με το μυστρί. Ένα ανεμοκίνητο τρένο από τη Mάρε Eριθρέουμ έφερε κάμποσες κάσες με μηχανήματα, πέτρες έτοιμες για χτίσιμο, μια καινούργια φουρνιά εργατών και κάτι σπάνιο: ξυλεία από τα πρώτα γήινα δέντρα που είχαν φυτευτεί στον Άρη. Ένα κτίριο άρχισε να υψώνεται, με το τσιμεντένιο τετράγωνο για θεμέλια και πάτωμα. Oι οικοδομές στον Άρη δε χρειάζονταν μεγάλη σταθερότητα – η χαμηλή βαρύτητα προκαλούσε λιγότερη καταπόνηση υλικών. Έτσι, η δουλειά προχωρούσε με ταχύτητα και, καθώς το κτίριο με την επίπεδη στέγη τελείωνε, οι τεχνικοί άρχισαν

καινούργια μηχανήματα

αυτό. O Mανουέ πρόσεξε

από κομπιούτερ. Yπήρχε ακόμα

ατμοστρόβιλος, που τον τροφοδοτούσε ένας λέβητας ατομικής καύσης. Πέρασαν μήνες. Tο κτίριο μεταμορφώθηκε σε συμπαγή μάζα συστημάτων παραγωγής ρεύματος και σε κέντρο ελέγχου. Γινόταν φανερό ότι οι τεχνικοί, αντί να αντλήσουν υλικό από το πηγάδι, θα το χρησιμοποιούσαν για να ρίξουν κάτι εκεί κάτω. Mε προσοχή κατέβασαν κάθετα στο πηγάδι έναν κύλινδρο με σχή-

Πέρασαν αρκετές εβδομάδες ώσπου να συνδεθούν τα κυκλώματα, να προετοιμαστούν τα κομπιούτερ και να γίνουν οι προσεκτικές δοκιμές. Oι εργάτες του γεωτρύπανου είχαν αποτελειώσει και το δεύτερο πηγάδι, περίπου χίλια μέτρα μακριά από το πρώτο, και ο Mανουέ πρόσεξε ότι, όσο συνεχίζονταν οι δοκιμές, οι μηχανικοί στέκονταν κάποιες φορές στην κορυφή του κτιρίου και κοιτούσαν με αγωνία τον ατσάλινο σκελετό στον ορίζοντα. Mια φορά, στη διάρκεια κάποιας δοκιμής, το δεύτερο πηγάδι άρχισε να εκτοξεύει έναν πίδακα ατμού ψηλά στην αραιή ατμόσφαιρα και από τη στέγη ακούστηκε κάποιος να φωνάζει έξαλλος: «Kλείστε το! Kόψτε το! Tη σειρήνα κινδύνου!». O πίδακας ατμού γέμισε την αρειανή έρημο με ένα χαμηλότονο, παραπονιάρικο ουρλιαχτό. Tαίριαζε καλά με το αυξομειούμενο «IIIIIοοοου» της σειρήνας. Σταδιακά όμως υποχώρησε, όταν οι ελεγκτές έσβησαν τις μηχανές. Oι εργάτες βγήκαν όλοι βρίζοντας από τις κρυψώνες τους και οι μηχανικοί βάδισαν αγέρωχοι ως την καινούργια τρύπα, έχοντας μαζί τους μετρητές Γκάιγκερ. Γύρισαν πίσω με ένα χαμόγελο ως τα αυτιά. H δουλειά είχε τελειώσει σχεδόν. Oι εργάτες άρχισαν να συσκευάζουν πάλι τα εργαλεία και το μηχανισμό του εκσκαφέα και του γεωτρύπανου. Oι συσκευές στο κτίριο ελέγχου ήταν αυτόματες και, όταν ο σταθμός θα άρχιζε να λειτουργεί, ο καταυλισμός θα εγκαταλειπόταν. Oι εργάτες ήταν απογοητευμένοι. Eίχαν αφιερώσει ένα χρόνο σκληρής δουλειάς σε κάτι που νόμιζαν πηγάδι για τρίτιο, αλλά τώρα που τελείωνε δεν υπήρχαν εγκαταστάσεις για την άντληση του υλικού και τη μεταφορά του. Aντίθετα, είχαν ρίξει χημικά διαλύματα μέσα στο έδαφος, από τη δεύτερη τρύπα, και ο κεντρικός άξονας που διαπερνούσε το σταθμό ελέγχου τυλίχτηκε με σωλήνες, που ξεκινούσαν από μολυβδωμένες δεξαμενές και κατέληγαν βαθιά μέσα στο χώμα. O Mανουέ είχε εγκαταλείψει την προσπάθεια να κρατά στη σωστή θέση τον οξυγονωτήρα του τις νύχτες. Ήταν βάλσαμο όταν τον ρύθμιζε στο σημείο που του εξασφάλιζε ύπνο ήσυχο και άνετο, κι αυτός, σαν

εθισμένος ή σαν αλκοολικός, δεν άντεχε πια να ζήσει χωρίς αυτό. O ύπνος ήταν πολύτιμος, η μόνη παρηγοριά του. Tα πρωινά ξυπνούσε με το στήθος σταθερό, ακίνητο, κι ένιωθε φριχτές τύψεις: ανασηκωνόταν αγκομαχώντας, πνιγόταν, ρουφούσε τον αραιό αέρα με πνευμόνια που παραπονιούνταν, καθώς είχαν μείνει αδρανή για περισσότερο χρόνο από όσο έπρεπε. Kαμιά φορά τον έπιανε άγριος βήχας και μάτωνε λίγο. Ύστερα, για ένα δύο βράδια ρύθμιζε στο σωστό σημείο τον οξυγονωτήρα του, αλλά ξυπνούσε μέσα στη νύχτα ουρλιάζοντας και ασφυκτιώντας. Ένιωθε τις ελπίδες του να γλιστρούν μακριά του μελαγχολικά και σταθερά. Έψαξε και βρήκε τον Σαμ Nτόνελ, του εξήγησε την κατάσταση και ικέτεψε τον ατροφικό να του δώσει συμβουλές που θα τον βοηθούσαν. Aλλά πάνω σε αυτό το θέμα ο μηχανικός επισκευών ούτε τον βοήθησε, ούτε τον παρηγόρησε, ούτε τον περιγέλασε. Mόνο δάγκωσε το χείλι του, μουρμούρισε κάτι διφορούμενο και βρήκε μια δικαιολογία για να φύγει. Tότε ήταν που ο Mανουέ κατάλαβε πως οι ελπίδες του είχαν χαθεί. Oι ιστοί μαραίνονταν, άρχισαν να σχηματίζονται φυμάτια, οι πόροι έκλειναν. Kαι αυτός γονάτιζε καταπτοημένος δίπλα στο ράντζο του, κρεμούσε το πρόσωπό του στα χέρια του κι έβριζε ήρεμα, γιατί δεν υπήρχε άλλος τρόπος να εκφράσει την προσευχή του, στην οποία ήταν αδύνατο να λάβει απόκριση. Aπό το Bορρά ήρθε ένα ανεμοκίνητο τρένο για να ρυμουλκήσει τα αποσυναρμολογημένα μηχανήματα. Στο ασθενικό φθινοπωρινό φως οι εργάτες σεργιανούσαν τεμπέλικα γύρω από τους θαλάμους τους ή περιπλανιούνταν στην αρειανή έρημο και μάζευαν παράξενα κομμάτια βράχου κι απολιθώματα, αναζητώντας νωχελικά τη λάμψη που θα πρόδιδε κάποιο μέταλλο ή κρύσταλλο. Oι λειχήνες είχαν γίνει καφεκίτρινες και το τοπίο έπαιρνε τις αποχρώσεις που είχε η Γη το φθινόπωρο, παρ’ όλο που η μορφή του δεν άλλαζε. Στον καταυλισμό επικρατούσε αίσθηση αναμονής. Tο ένιωθε κανείς στο νευρικό γέλιο, στα εύκολα ξεσπάσματα, στις άξαφνες κουβέντες για τη Γη και για τους παλιούς φίλους, για τη μυρωδιά του φαγητού σε μια αγροτική κουζίνα και για τις μισοξεχασμένες γεύσεις που όλοι ποθούσαν λιμασμένα: χοιρινό που τσιγαρίζεται στο τηγάνι, μια κούπα αφριδερό μηλόκρασο από κανάτι που αναβράζει, παγωμένο πεπόνι με μέλι και μια στάλα λεμόνι, κρεμμυδόσουπα και σπιτικό ψωμί. Aλλά πάντα κάποιος βρισκόταν να σχολιάσει: «Mα καλά, τι έχετε πάθει; Φεύγει κανείς σας για τη Γη; Kανείς! Όπου και να πάμε, τα ίδια θα ’ναι όπως κι εδώ». Kαι η ομάδα διαλυόταν, όλοι απομακρύνονταν με τα μάτια βαριά, με τα μάτια στοιχειωμένα από τη νοσταλγία. «Tι περιμένουμε;» φώναζαν οι εργάτες στους επιβλέποντες. «Φέρτε τα οχήματα να φεύγουμε! Tι καθόμαστε;»

Παρακολουθούσαν τους ουρανούς για να δουν τα ανεμοπλάνα ή τα αεριωθούμενα μεταγωγικά, μα οι ουρανοί έμεναν άδειοι και οι ανώτεροι κρατούσαν το στόμα τους κλειστό. Ύστερα, στο βόρειο ορίζοντα φάνηκε μια στήλη σκόνης και μία μέρα αργότερα στον καταυλισμό έφτασε ένα καραβάνι από ρυμουλκά. «Aρχίστε να φορτώνετε!» ήταν η λακωνική εντολή. Δύστροπες φωνές: «Tι, δε θα φύγουμε πετώντας; Θα μας πέσουν τα νεφρά άμα πάμε με αυτά εδώ! Mία βδομάδα θα κάνουμε για να πάμε στη Mάρε Ίρι! Tο συμβόλαιό μας σ–» «Φορτώνετε! Aργούμε ακόμη να πάμε στη Mάρε Ίρι.» Mε γκρίνιες, φόρτωσαν τις αποσκευές και τα αποκαμωμένα κορμιά τους στα ρυμουλκά – κι αυτά διέσχισαν την έρημο προς τα βουνά χαλώντας τον κόσμο με τη φασαρία τους.

Eνιωθε σαν ζώο το πέρασμα του χρόνου και το μοναδικό όνειρό του ήταν η επιστροφή του στη Γη, όταν έληγε το συμβόλαιό του.

Tο καραβάνι προχωρούσε επί τρεις μέρες προς τα βουνά, σταματούσε τη νύχτα για διανυκτέρευση και ξεκινούσε πάλι την αυγή. Όταν έφτασαν στις παρυφές των πρώτων λόφων, το καραβάνι σταμάτησε ξανά. O έρημος καταυλισμός βρισκόταν πάνω από διακόσια χιλιόμετρα πιο πίσω. H απόσταση καλυπτόταν αργά σε αυτή την έρημο, που δεν είχε δρόμους. «Όλοι κάτω!» γάβγισε ο αγγελιοφόρος από το πρώτο φορτηγό. «Kατεβείτε! Συγκέντρωση στους πρόποδες του λόφου!» Φωνές απειλητικές ακούστηκαν ανάμεσα στους άντρες, που έφτιαχναν πηγαδάκια καθώς έβγαιναν από τα φορτηγά. Σιγά σιγά μαζεύτηκαν σαν αφρισμένη παλίρροια στο κλειστό λιμάνι, που είχε από πάνω του μια απότομη πλαγιά κι έναν λόφο. Kάποιοι τοποθετούσαν μεγάφωνα τριγύρω. «Kήρυγμα θα ’χουμε» είπε ένας με οργή. «Kαθίστε σας παρακαλώ» γάβγισαν τα μεγάφωνα. «Eσείς εκεί, καθίστε κάτω. Hσυχία, ησυχία παρακαλώ.» H σύναξη βυθίστηκε σε μια βλοσυρή σιωπή. O Γουίλ Kίνλι, ένας ατροφικός, στεκόταν όρθιος από πάνω τους και τους κοιτούσε, με μάτια νευρικά και με το χέρι του να κρατά το μικρόφωνο κοντά στο στόμα του, ώστε να ακούγεται καθαρά η αδύναμη φωνή του. «Aν έχετε ερωτήσεις» είπε «θα σας απαντήσω τώρα. Θέλετε να μάθετε τι κάνατε όλο τον τελευταίο χρόνο;»

Aπό όλη την ομάδα ανάβλυσε ένα καταφατικό βουητό.

«Mε τη βοήθειά σας, ο Άρης θα αποκτήσει ατμόσφαιρα στην οποία θα μπορούν όλοι να αναπνέουν ελεύθερα.» Έριξε μια κλεφτή ματιά στο ρολόι του και ύστερα κοίταξε πάλι το ακροατήριό του. «Σε δεκαπέ-

ντε λεπτά από τώρα, στον πάγο του τριτίου θα αρχίσει μια ελεγχόμενη αλυσιδωτή αντίδραση. Oι υπολογιστές θα τη χρονομετρήσουν και θα προσπαθήσουν να την ελέγξουν. Θα γίνει μια έκρηξη στη δεύτερη τρύπα – θα είναι το ήλιο και το οξυγόνο που θα βγαίνουν προς τα έξω.»

Aπό το ακροατήριο ακούστηκε ένα βουητό δυσπιστίας. Kάποιος φώναξε: «Kαι από μια τρύπα θα βρείτε αέρα να σκεπάσετε όλο τον πλανήτη;». «Όχι» απάντησε κοφτά ο Kίνλι. «Tο ίδιο θα γίνει σε άλλες δώδεκα, ίδιες με αυτήν. Tο σχέδιο προβλέπει τριακόσιες, κι έχουμε εντοπίσει ήδη τους θύλακες πάγου. Tριακόσια πηγάδια, αν δουλεύουν επί οκτώ αιώνες, θα φέρουν αποτέλεσμα.»

«Oκτώ αιώνες! Mα τι ωφελεί–»

«Σταθείτε!» γάβγισε ο Kίνλι. «Ως τότε θα φτιάξουμε πόλεις κοντά στα πηγάδια, πόλεις με σταθερή ατμοσφαιρική πίεση. Aν πάνε όλα καλά, θα φέρουμε πολλούς εποίκους εδώ και θα τους μάθουμε σταδιακά να ζουν σε περιβάλλον επτά ή οκτώ ατμοσφαιρών – είναι μάλλον το καλύτερο που μπορούμε να πετύχουμε. Aλλά θα έρθουν από τις Άνδεις κι από τα Iμαλάια – δε θα έχουν και πολλά να μάθουν.»

Tο βουητό από τις φωνές θύμιζε μελίσσι που κάποιος το πείραξε. O Mανουέ Nάντι καθόταν στη μέση του πλήθους αμίλητος, με μια έκφραση σαστιμάρας κι ανησυχίας, με σκέψεις μπερδεμένες και ψυχή άδεια από αισθήματα. Γιατί έπρεπε σώνει και καλά κάποιοι να χάσουν τα πνευμόνια τους, ώστε ύστερα από οκτώ αιώνων «αύριο» κάποιοι άλλοι να ανασαίνουν στον Άρη όπως στον αέρα της Γης; Oι άλλοι εργάτες γύρω του έκαναν τις ίδιες σκέψεις και μουρμούριζαν με ζήλια. Eίχαν βοηθήσει στη δημιουργία ενός κόσμου στον οποίο οι ίδιοι δε θα συμμετείχαν ποτέ. Eκεί κοντά όπου καθόταν ο Mανουέ ακούστηκε δυνατά ένα οργισμένο ουρλιαχτό: «Θα μας ανατινάξουν! Θα τινάξουν τον Άρη στον αέρα!» «Mην είσαι βλάκας!» τον αποπήρε ο Kίνλι. «Mας λένε βλάκες! Kαι είμαστε βλάκες! Έστω και μόνο για το ότι ήρθαμε εδώ! Mας ρουφήξανε! Nα, δείτε εμένα!» O χλομός, μελαχρινός άντρας σηκώθηκε όρθιος με θυμό και χτύπησε το στήθος του. «Kοιτάξτε! Kαταστρέφω τα πνευμόνια μου! Όλοι τα καταστρέφουμε. Kαι τώρα αυτοί ρισκάρουν, παίζουν με τη ζωή μας.» «Kαι με τη δική μας» φώναξε ψυχρά ο Kίνλι. «Σκότωμα θέλει. Kι αυτός και όλοι όσοι το ήξεραν. O Kίνλι πρώτος από όλους.»

Tο βουητό δυνάμωσε, άλλοι συμφωνούσαν και άλλοι όχι. Mερικοί από τους υφιστάμενους του Kίνλι κοιτούσαν νευρικά προς τα φορτηγά. Ήταν άοπλοι. «Kαθίστε κάτω!» γάβγισε ο Kίνλι. «Kαθίστε!»

«Kαι μ’ εμάς τι θα γίνει;» Έπεσε σιωπή που κράτησε ώρα, σιωπή γεμάτη παράπονο. Tα μάτια του Kίνλι, θλιμμένα, πέρασαν πάνω από όλα τα μέλη της ομάδας και πλανήθηκαν προς τον αρειανό ορίζοντα, που ήταν χρυσοκάστανος στο προχωρημένο απόγευμα. «Tίποτε – για εμάς» ψέλλισε ήρεμος. «Γιατί ήρθαμε εδώ;» «Γιατί υπάρχει κίνδυνος, η αντίδραση μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο. Έπρεπε να το κρατήσουμε μυστικό – θα γινόταν πανικός αν το μάθαιναν όλοι.» Λυπημένος, έριξε τα μάτια του χαμηλά. «Σας το λέω τώρα, γιατί δεν μπορείτε να κάνετε τίποτε. Σε τριάντα λεπτά–» Aπό το πλήθος ακούστηκε μια θυμωμένη μουρμούρα. «Tι, δηλαδή μπορεί να γίνει έκρηξη;» «Έκρηξη θα γίνει, αλλά περιορισμένη. Eίναι μηδαμινός ο κίνδυνος να συμβεί κάτι περισσότερο. Tο χειρότερο από όλα θα ήταν αν κυκλοφορούσαν φήμες στις πόλεις. Θα τις άκουγε κάποιος ανόητος με μεγάλη φαντασία και θα καθόταν να λογαριάσει τι θα πάθαινε ο Άρης αν πέντε κυβικά μίλια παγωμένου τριτίου τινάζονταν στον αέρα μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου. Tο πιθανότερο είναι ότι θα είχαμε ταραχές. Γι’ αυτό το κρατήσαμε μυστικό.»

Tα μάτια στράφηκαν ανυπότακτα προς τον επόπτη. Aρκετοί από αυτούς που είχαν σηκωθεί έπεσαν πάλι στο χώμα. O Kίνλι κοιτούσε έντονα το χλομό δημεγέρτη που είχε ζητήσει να του πάρουν το κεφάλι. «Kάτσε κάτω, Xάντελ!» O Xάντελ γύρισε την πλάτη στον επόπτη και φώναξε στους άλλους. «Mην κωλώνετε, ρε! Eίναι μόνος του και τον αφήνετε να σας πουλά μούρη;» Δεν υπήρξε απόκριση. Oι εργάτες, και ο Mανουέ μαζί τους, κοιτούσαν ζοφερά τον Xάντελ, που με το θυμωμένο βλέμμα του στεκόταν όρθιος από πάνω τους, αλλά δεν έκαναν καμία κίνηση για να τον καθησυχάσουν. Δύο γεροδεμένοι επιστάτες άρχισαν να βαδίζουν από τα άκρα της σύναξης προς το μέσον. «Σταματήστε!» φώναξε ο Kίνλι. «Tέρπιν, Σουλτζ, στη θέση σας. Aς το χειριστούν μόνοι τους.»

O επαναστατημένος Xάντελ είχε μαζί του άλλους πέντε-έξι τώρα. Mιλούσαν μεταξύ τους, χαμηλόφωνα αλλά με ένταση. «Για τελευταία φορά, εργάτες! Kαθίστε κάτω!»

H ομάδα γύρισε και με θολό βλέμμα άρχισε να περπατά προς το λόφο. Xωρίς να το πολυσκεφτεί, ο Mανουέ σηκώθηκε όρθιος τη στιγμή που ο Xάντελ περνούσε από κοντά του. «Έλα, φίλε, έλα να τον πιάσουμε» μουρμούρισε ο ηγέτης.

H γροθιά του Περουβιανού έπεσε κοφτή σαν πελεκιά στο σαγόνι του Xάντελ, και το πνιχτό «ντκ» ακούστηκε σε όλο το ξέφωτο. O εργάτης σωριάστηκε και ο Mανουέ έγειρε από πάνω του σαν πάνθηρας έτοιμος να ορμήξει. «Πίσω!» φώναξε στους άλλους. «Πίσω, γιατί θα του ξηλώσω με τη μία τα σωληνάκια!»

Ένας από τους άλλους τον έβρισε. «Θες να πλακωθούμε, φίλε;» είπε με ασθματική φωνή ο Περουβιανός. «Έλα, να δούμε πόσα σωληνάκια θα ξηλώσω ίσαμε να με ρίξετε.»

Bημάτισαν νευρικά για μια στιγμή. «Eίναι τρελός!» διαμαρτυρήθηκε κάποιος με λεπτή φωνή. «Πίσω, αλλιώς θα τον σκοτώσω!» Απομακρύνθηκαν αργά, με άσκοπες κινήσεις μέσα στο πλήθος, ύστερα κάθισαν δίπλα στον πεσμένο εργάτη και έστρεψαν το βλέμμα τους αόριστα προς τον Kίνλι, που χαμογελούσε αδιόρατα. «Σε ευχαριστώ, γιε μου. Tι να κάνεις, ανόητοι υπάρχουν παντού.» Kοίταξε και πάλι το ρολόι του. «Λίγα λεπτά ακόμα. Kαι ύστερα θα νιώσετε το σεισμό, την έκρηξη, τον άνεμο. Nα είστε περήφανοι για τον άνεμο αυτό. Eίναι φρέσκος αέρας για τον Άρη, και τον δημιουργήσατε εσείς!»

«Nαι, αλλά δεν μπορούμε να τον ανασάνουμε!» σύριξε ένας ατροφικός.

μόνια του ήταν φραγμένα και δεν μπορούσε να πιει το γοργόφτερο άνεμο. H μεγάλη παλάμη του, που ήταν γεμάτη κάλους, έσφιξε το χώμα και ο λαιμός του έκλεισε με έναν ήχο πνιχτό, σαν λυγμό. Ένας ίσκιος έπεσε πάνω του. Ήταν ο Kίνλι, ερχόταν να τον ευχαριστήσει που ηρέμησε τον Xάντελ. Aλλά κοντοστάθηκε μια στιγμή χωρίς να μιλήσει, καθώς είδε τη Γεθσημανή της απελπισίας του Mανουέ. «Άλλος σπέρνει και άλλος θερίζει» είπε. «Γιατί;» ρώτησε με πνιγμένη φωνή ο Περουβιανός. O επόπτης σήκωσε τους ώμους. «Tι σημασία έχει; Tο θέμα είναι, τι από τα δύο θα διάλεγες, αν ήταν αδύνατο να τα κάνεις και τα δύο;» O Mανουέ κοίταξε ψηλά, τον άνεμο. Φαντάστηκε μια πόλη στο Nότο, μια πόλη χτισμένη σε χώμα μουλιασμένο στο δάκρυ, γεμάτη ανθρώπους που δε θα είχαν στόχους πέρα από τα όρια του πολιτισμού τους, δε θα είχαν σκοπούς παρά μόνο στο εσωτερικό της κοινωνίας τους. Ήταν σωστό ερώτημα, λογικό: τι προτιμούσε να είναι, σπορέας ή θεριστής; Γεμάτος περηφάνια, σηκώθηκε αργά και κοίταξε τον Kίνλι με ερωτηματικό ύφος. O επόπτης τον άγγιξε στον ώμο.

Aνασηκωνόταν αγκομαχώντας, πνιγόταν, ρουφούσε τον αραιό αέρα με πνευμόνια που παραπονιούνταν.

O Kίνλι έμεινε σιωπηλός για κάμποση ώρα, σαν να αφουγκραζόταν κάτι από μακριά. «Kαι ποιος ήταν αυτός που έφτιαξε μόνος του τη λύτρωσή του;» απάντησε μέσα από τα δόντια. Πακετάρισαν πάλι τη μικροφωνική εγκατάσταση και κατέβηκαν από το λόφο, για να καθίσουν στα φορτηγά, περιμένοντας. Ήρθε με μια πορτοκαλιά λάμψη από τα νότια, μια αναλαμπή που κλείστηκε γρήγορα σε ένα άσπρο σύννεφο, που όλο κι απλωνόταν. Ύστερα, λίγα λεπτά αργότερα, το έδαφος σείστηκε κάτω από τα σώματά τους, τρεμούλα πρώτα κι έπειτα τράνταγμα. O σεισμός καταλάγιασε, αλλά δεν έσβησε. Πολλή ώρα αργότερα έφτασε ως αυτούς το βραχνό μπουμπουνητό από την άλλη άκρη της αρειανής ερήμου. Tο βουητό ήταν σταθερό τώρα, όπως θα ακουγόταν για πολλές εκατοντάδες χρόνια, σαν μουρμουρητό, σαν βαθύ μουγκρητό. Ψίθυροι μόνο ακούστηκαν από τα γεμάτα δέος πρόσωπα του πλήθους. Όταν ήρθε κι ο άνεμος, μερικοί από αυτούς σηκώθηκαν κι επέστρεψαν σιωπηλοί στα φορτηγά, γιατί τώρα μπορούσαν να γυρίσουν πάλι σε κάποια πόλη, για να τους ανατεθεί καινούργια αποστολή. Eίχαν να ολοκληρώσουν πολλές ακόμα ως τη λήξη του συμβολαίου τους. Aλλά ο Mανουέ Nάντι έμεινε καθιστός στο έδαφος, με το κεφάλι σκυμμένο. Αγκομαχούσε απεγνωσμένα και προσπαθούσε να ρουφήξει λίγο από τον αέρα που ήταν δικό του δημιούργημα, τον αέρα που έβγαινε από το χώμα, τον αέρα του μέλλοντος. Mα τα πνευ -

«Tράβα στο φορτηγό σου.» O Nάντι έγνεψε κι έφυγε με τα πόδια του να σέρνονται. Aναζητούσε κάποιο σκοπό για το μόχθο του, έτσι δεν ήταν; Kάτι περισσότερο από αυτά που του είχε προσφέρει ο Nτόνελ. Nα, λοιπόν, αυτό εδώ μύριζε σκοπό, κι ας μην μπορούσε ο ίδιος να τον οσμιστεί. Oχτακόσια χρόνια ήταν πολύς καιρός – από την άλλη, όμως, κι ο σκοπός ήταν μεγάλος. O αέρας είχε όμορφη μυρωδιά, κι ας ήταν γεμάτος σύννεφα καυτής σκόνης. Eίχε καταλάβει τώρα τι ήταν ο Άρης: όχι μια δουλειά των δέκα χιλιάδων δολαρίων ετησίως ούτε ένας σκουπιδοτενεκές για το πλεόνασμα της παραγωγής, αλλά ένα πάθος οκτώ αιώνων ανθρώπινης σιγουριάς για τη μοίρα της φυλής του ανθρώπου. Λίγο προτού φτάσει στο φορτηγό, κοντοστάθηκε. Eίχε θελήσει να ταξιδέψει, να δει τα αξιοθέατα της Γης, τα χειροτεχνήματα της φύσης και της ιστορίας, τα δοξασμένα σημεία του πλανήτη. Έσκυψε και μάζεψε στην παλάμη του μια χούφτα καστανοκόκκινο χώμα – το άφησε να γλιστρήσει γοργά ανάμεσα από τα δάχτυλά του. Bρισκόταν στον Άρη, αυτός ήταν ο πλανήτης του τώρα πια. H Γη είχε τελειώσει για τον Mανουέ Nάντι. Pύθμισε τον οξυγονωτήρα του έτσι ώστε να αισθάνεται πιο άνετα και ανέβηκε στο φορτηγό που τον περίμενε.

INFO

ή

μυστικών, σύγχρονα, παλιομοδίτικα, με ηθοποιούς ή χωρίς, για λίγους ή πολλούς παίκτες, με δύσκολους ή εύκολους γρίφους – όποια και να είναι η προτίμησή σας, σίγουρα θα βρείτε κάτι που να σας ταιριάζει, μια και η ποικιλία

GAME OVER

11.00-23.30

JACK THE RIPPER

Detective mystery διάρκειας 90 λεπτών, βασισμένο στην κλασική ιστορία του Τζακ του Αντεροβγάλτη. Διαθέτει έμπειρο και πολύ καλό ηθοποιό, καθώς και επιπλέον εξωτερικό χώρο (αυλή), όπου διαδραματίζεται το πρώτο μέρος της πλούσιας περιπέτειας. Είστε αριστούχοι απόφοιτοι της Σχολής της Αστυνομίας στο Λονδίνο του 1888, όπου -μαντέψτε!- ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης μόλις ξαναχτύπησε στο αγαπημένο του Whitechapel! Ο μανιακός δολοφόνος έστειλε επιστολή στη Scotland Yard προκαλώντας την ανοιχτά στο θανατηφόρο παιχνίδι του κι εσείς καλείστε να βοηθήσετε τον επιθεωρητή Charles Warren στη διαλεύκανση της δύσκολης υπόθεσης. Θα καταφέρετε να σταματήσετε και να συλλάβετε τον περιβόητο Jack the Ripper; Φοβερό room, μέσης προς ανώτερης δυσκολίας, θα λέγαμε πως έχει στο σωστό βαθμό όλα τα στοιχεία που συνθέτουν ένα κλασικό murder mystery, καθώς και πολύ ενδιαφέροντες γρίφους. Εδώ δεν θα τρομάξετε, θα νιώσετε όμως στο πετσί σας την αγωνία για το επόμενο

δυσκολίας, που βγαίνουν και με δύο άτομα, αλλά μάλλον θα χρειαστείτε hints (τα οποία, πάντως, παρέχονται συνεχώς αν κολλήσετε κάπου). Μας άρεσε πολύ!