ཕྱི་ལ ་ ༢༠༡༩ ལ ར་གཏན་འབེབས་བྱུང་བའ ་བ ད་ཀྱི་སྐད་ཡ ག་དང་ར ག་གཞུང་ས བ་གྲྭའ ་ བསབ་གཞ འ ་རྩ་འཛིན་གྱི་དག ངས་ད ན་ལྟར་རྩྟོམ་སྒ ག་ཞུས། བ ད་མ འ ་སྒ ག་འཛུགས་ཤེས་ར ག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བསྐྱར་ཞ བ་དང་གཏན་འབེབས་བྱས། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡ ག་དང་ར ྱི ག་གཞུང་ས ོ བ་གྲྭའྱི་བོད་ཡྱིག་སོབ་དེབ། འཛིན་ར མ་གསུམ་པའ ྱི ་སྟོབ་དེབ།
བོད་ཀྱི་སྐད་ཡྱིག་དང་རྱིག་གཞུང་སོབ་གྲྭའྱི་བོད་ཡྱིག་སོབ་དེབ། འཛིན་རིམ་གསུམ་པ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོར་གཏན་འབེབས་བྱུང་བའ ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡ ག་དང་ར ག་གཞུང་ས བ་གྲྭའ ་ བསབ་གཞ འ ་རྩ་འཛིན་གྱི་དགོངས་དོན་ལྟར་རྩོམ་སྒ ག་ཞུས། བོད་མིའི་སྒ ག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་རམ་སྒ ག་དང་གཏན་འབེབས་ཞུས། (ཚོད་ལྟ།)
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་རྩོམ་སྒ ག་དང་གཏན་འབེབས་ཞུས་པའ ་བྱང་ཨ་ར འ ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡ ག་དང་ར ག་གཞུང་ ས བ་གྲྭའ ་བོད་ཡ ག་ས བ་དེབ་གཞ ་ལ་བཞག་ས ་རྩོམ་སྒ ག་ཞུས། རམ་སྒ ག་འགན་འཁུར་བ། བསྟན་འཛིན་པདྨ། (ཤེས་ལྷན་འགན་འཛིན།) རམ་སྒ ག་པ། དགེ་འདུན་དོན་ཡོད།
བསྟན་འཛིན་དཔལ། རི་མོ་བ། བ་བཟང་ཤེས་རབ། པདྨ་ཡང་འཕེལ། གཏན་འབེབས་ཚོགས་ཆུང་གྱི་ཚོགས་མྱི། དངོས་གྲུབ་བསྟན་པ། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀ ་བོད་ཡིག་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན། དགེ་འདུན་དོན་ཡོད། ཤེས་ལྷན་སབ་དེབ་ཚན་པའི་འགན་འཁུར་བ། མིང་ཆུང་། དྷ་ས་བོད་ཁ མ་ག ་བོད་ཡིག་རྒྱུས་སྟོན་པ། བསྟན་འཛིན་དཔལ། བོད་ཡིག་སབ་དེབ་རམ་སྒ ག་པ། ཆོས་ཉིད་སྒལ་མ། ཤེས་རིག་བ ས་སྒྲུང་རམ་སྒ ག་པ། བམས་པ་དཔལ་མོ། དྷ་སྟེང་བོད་ཁ མ་སབ་གྲྭའི་སན་དགེ། བ་བཟང་འཕ ན་ལས། ས་རཱ་བོད་ཀ ་མཐོ་རིམ་སབ་གཉེར་ཁང་གི་བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་འཛིན་གྲྭའི་སབ་དགེ། བཀྲ་ཤིས་མཚོ་མོ། བོད་ཀ ་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་འཛིན་གྲྭའི་སབ་དགེ། ཨེ་མི་ལེ་ཡ། (Emilya) ནང་བསྟན་ས ་ཞུ་ཁང་གི་སྐད་ཡིག་གཉིས་པའི་སབ་ཁ ད་ལམ་སྟོན་པ། ཨོ་ཤོད་ཚེ་རིང་གཡང་འཛོམས། ནང་བསྟན་ས ་ཞུ་ཁང་གི་འཛིན་སྐང་འགན་འཛིན། ཉི་མ་བུ་ཁ ད། ནང་བསྟན་ས ་ཞུ་ཁང་གི་སྐད་ཡིག་གཉིས་པའི་སབ་དགེ་ཟུར་པ། ©བོད་མ འ ་སྒ ག་འཛུགས་ཤེས་ར ག་ལས་ཁུངས། དཔེ་དེབ་འད ་ཤེས་ར ག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲྭ་རྒྱ་ bodyiglobjong.com ནས་ལྟ་ཀ ག་དང་ཕབ་ལེན་བྱེད་ཐུབ། Special Acknowledgement Funded by DANIDA through CICED
དེབ་གཟུགས་དང་རྒྱབ་ཤ་ཇུས་འགོད་པ། ཞུ་དག་པ།
DEPARTMENT OF EDUCATION
Central Tibetan Administration
Phone: +91-1892-222572/222721
Email: education@tibet.net
Web: www.sherig.org
GANGCHEN KYISHONG
DHARAMSALA - 176215
DISTT. KANGRA H.P
INDIA
ཆེད་བརྗོད། ༄༅། །བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་ནི་བཅུ་ཕག་རིག་གཞུང་བདུད་ར འི་ཉིང་བཅུད་འཛིན་པའི་སད་བཟང་པོ་དང་ གངས་ལངས་ལུགས་གཉིས་ཀ ་དབུགས་རྒྱུན་སྐང་བའི་སག་རའང་ཡིན། དེས་ན་རང་གི་སྐད་ཡིག་རྒྱུན་ འཛིན་དང་གོང་ས ལ་བ ད་པ་ནི་བོད་མི་ཡོངས་རགས་ཀ ་ཕག་ཏུ་རང་བཞིན་ག ས་བབས་པའི་འགན་ཁུར་ཞིག་ ཡིན་པ་སས་ཅི་དགོས། མི་རིགས་གང་ཞིག་ཡིན་ཡང་སྐད་ཡིག་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་ག ས་མི་རབས་མི་ཐོག་ བརྒྱུད་ནས་འག་མ་ཐུབ་ཚེ་མི་རིགས་དེ་ཉིད་ཉམས་ཉེས་སུ་འག་རྒྱུ་ཡིན་པ་གདོན་མི་ཟ། དེར་བར ན་མི་ལོ་ཉི་ ཤུའི་གོང་དུ་བོད་མིའི་སྒ ག་འཛུགས་ནས་གལ་ཆེ་དོན་ཆེར་བར ས་ཏེ་བཙན་བལ་བོད་མིའི་གཞི་རིམ་ག ་ཤེས་ ཡོན་ས ད་བྱུས་གཏན་འབེབས་གནང་སྟེ་རྒྱ་བལ་ག ་སབ་གྲྭ་ཁག་གི་ནང་ལག་བསྟར་ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ ལ༑ དེ་ཐད་བོད་མིའི་སྒ ག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་བསབ་གཞིའི་ར་འཛིན་དང་སབ་དེབ་སོགས་ ལ་བསྐར་ཞིབ་དང་བཟོ་འགོད་གསར་གཏོད་གང་ཅིར་གནང་ཡོད། ཉེ་བའི་ལོ་བཅུ་ ཕ ག་འགའི་ནང་བོད་མི་ཕོན་ཆེ་ནུབ་ཕ གས་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་གནས་ས ་གནང་དང་ གནང་བཞིན་པ་མ་ཟད། ཁོར་ཡུག་དང་མི་རབས་འགྱུར་ལག་ལ་བར ན་ནས་བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་དང་། རིག་ གཞུང་། གོམས་གཤིས་བཅས་མུ་མཐུད་རྒྱུན་འཛིན་བ ད་པར་དཀའ་ངལ་མང་དག་ཅིག་འཕད་བཞིན་ཡོད། དཀའ་ངལ་དེ་དག་ལ་གདོང་ལེན་ཆེད་བོད་ཀ ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་ཁག་དང་། བོད་རིགས་སྤ ་མཐུན་ ཚོགས་པ། བོད་རིགས་ཚོགས་པ། གཞན་བོད་མི་ས ར་བཅས་ནས་གཟའ་མཇུག་ཏུ་བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་དང་རིག་ གཞུང་གི་སབ་གྲྭ་དང་འཛིན་གྲྭ་བསྒྲུབས་པ་དང་། བོད་ཡིག་སྦང་བའི་ཀག་དེབ་དང་བ ས་སྒྲུང་། དྲྭ་ཚིགས་དང་ དྲྭ་རྒྱའི་ལམ་ནས་བོད་ཡིག་སབ་ཁ ད་དང་སབ་སྦང་གི་མཐུན་རྐ ན་འདྲ་མིན་གོ་སྒ ག་ཞུ་བཞིན་པ་ལ་ཡི་རང་ དང་བསགས་བརད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཕ ་ལོ་ ༢༠༡༢ ཟླ་ ༥ པའི་ནང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་ཡིག་ཚང་ནས་ནུབ་ ཕགས་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་བོད་མིའི་ཕྲུ་གུ་ཚོའི་ཆེད་ལས་འཆར་གསར་གཏོད་ཀ ས་བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་དང་། རིག་ གཞུང་། ལེགས་བང་བཅས་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་ཡོང་བར་འབད་བརན་ཆེད་དགོངས་ཚུལ་སྡུད་ལེན་ཞུ་
འབྲས། ས་གནས་སོ་སོ་ནས་བཟོས་པའི་བསབ་གཞི་དང་སབ་དེབ་ལ་བསྐར་ཞིབ་དང་། རམ་སྒ ག་ཕག་རོགས། སབ་དེབ་གཏན་འབེབས། བོད་དགེ་རྣམས་ལ་ཟབ་སྦང་གནང་ཕགས་བཅས་སུ་ཐག་གཅོད་བྱུང་སྟེ། ཨ་རིའི་ བོད་ཀ ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་འགན་ཁུར་འོག་ར མ་སྒ ག་གནང་བའི་ས ན་འག ་ནས་འཛིན་རིམ་བརྒྱད་ པ་བར་ག ་སབ་དེབ་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་རམ་སྒ ག་པ་དང་བསྐར་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་ཆེད་བཙུགས་ཀ ས་ བསྐར་ཞིབ་དང་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་། སུད་སི་ཡི་བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སབ་གྲྭ་ཁག་ གིས་རྒྱ་གར་ནང་གི་སབ་དེབ་སབ་ཁ ད་གནང་རྒྱུ་ཐག་གཅོད་བྱུང་བ་ལྟར། ས བ་ཁ ད་བརྙན་འཕ ན་བཟོ་ རྒྱུའི་མཚོན་པའི་ཕག་རོགས་ཞུས་། དེ་བཞིན་བེལ་ཇི་ཡམ་དང་ཨོ་ག ང་གིས་ཀང་རྒྱ་གར་ནང་གི་སབ་དེབ་ རྣམས་གཞི་ལ་བཞག་ སྟེ ་ར མ་སྒ ག་ཞུ་རྒྱུ་ བ ས་པ་ལྟར་པར་ ར ་རྣམས་མཁོ་སྒྲུབ་ཞུ་རྒྱུའི་མཚོན་མཐུན་འགྱུར་ གང་ཐུབ་ཞུས། ཕ ་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ཕ ་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་དང་རིག་ གཞུང་སབ་གྲྭ་སྤ ་ལ་ཁབ་པའི་བསབ་གཞིའི་ར་འཛིན་ཞིག་དགོས་གལ་དུ་མཐོང་སྟེ། བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་དང་ རིག་གཞུང་སབ་གྲྭ་ཁག་གི་དགེ་རྒན་དང་། སབ་ཕྲུག་གི་གནས་སྟངས་ལ་ཞིབ་འཇུག བསབ་གཞིའི་ར་འཛིན་ བཟོ་འགོད་ཐད་བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སབ་གྲྭ་ཁག་ནས་ཕེབས་པའི་དགོངས་འཆར། སྐད་ཡིག་ གཞན་ག ་བ ས བ་གཞིའི་ལེགས་ཆ་རྣམས་གཞི་ལ་བཞག་སྟེ ་<<བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་ས བ་གྲྭའི་ བསབ་གཞིའི་ར་འཛིན་>>ཞེས་པ་བཟོ་འགོད་ཀ ་རགས་ཟིན་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་། ཕ ་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢ དང་ ༣ ལ་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་། བང་ཨ་རི་སྐུ་ཚབ་དོན་ཁང་གཉིས་ཀ ས་གོ་སྒ ག་འོག་ ནིའུ་ཡོག་ཏུ་བསྐོངས་ཚོགས་གནང་བའི་ཕ ་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སབ་གྲྭའི་ ཚོགས་ཆེན་དང་པོའི་སྟེང་སྤ ་མོས་གཏན་འབེབས་གནང་། སྤ ར་བ ས བ་གཞིའི་ ར ་འཛིན་ག ་དགོངས་དོན་འོག་ས་གནས་སོ་སོ་ནས་རང་རང་གི་གནས་སྟངས་ དང་འཚམ་པའི་སབ་དེབ་རམ་སྒ ག་བ ད་ཆོག་ཀང་། ས་གནས་ཆ་ཚང་གི་གནས་སྟངས་གཅིག་མཚུངས་མིན་ སྟབས། ཕ ་ལོ་ ༢༠༢༡ ལོར་བསབ་གཞིའི་ར་འཛིན་ག ་དགོངས་དོན་འོག་སན་འག་ནས་སབ་དེབ་རྣམས་རམ་ སྒ ག་འགོ་འཛུགས་ཞུས། ཐེངས་འདིར་སན་འག་ནས་འཛིན་རིམ་བཞི་པ་བར་ག ་སབ་དེབ་པར་སྐྲུན་ཞུས་ ཏེ༑ ཚོད་ལྟའི་ཚུལ་དུ་སབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་འག མས་ས ལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ན། སབ་དེབ་འདི་དག་ལག་བསྟར་ག ་བརྒྱུད་ རིམ་ནང་བརད་བ་རད་བ ད་དང་། སྒ ག་སྟངས། ཐབས་ཚུལ། ཆད་ལྷག་ཅི་ཡོད་ཐོག་རྒྱ་ཆེའི་བོད་དགེ་རྣམས་ དང་། ཕ་མ། ཚོགས་ས ར་ཅི་རིགས་ནས་དགོངས་འཆར་ཡིག་ཐོག་ནས་གནང་སྐང་ཡོང་བའི་རེ་སྐུལ་ཅི་ཆེ་ཞུ་ རྒྱུ་བཅས། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས། ཕ ་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༧ ཉིན།
(ཀ) ཤེས་ཡོན་ས བ་སྦ ང་སྤ ད་པའ ྱི ་དམ གས་ཡུལ། ༓ ས བ་ཕྲུག་རྣམས་རང་རང་ག ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་སད་དེ་བླང་དོར་གྱི་གནས་ལ་ རང་ས བས་ཀྱིས་ལེགས་ཉེས་འབྱེད་ནུས་པ་དང༌། དེ་ལ་བར ན་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་ནུས་པའ ་ བསམ་སྤ ད་ཀྱི་རང་དབང་དང༌། འཚོ་བ་དགོས་མཁོ་དང་འཚམས་པའ ་ཐོག་གཞན་ཁོ་ནར་ བར ན་པའམ་གཞན་ལ་བཤུ་གཞོག་བྱེད་མ་དགོས་པར། རང་ག ་འབད་རྩོལ་གྱིས་བསྒྲུབས་ པའ ་ཐོན་སྐ ད་ཀྱི་ས ་ནས་ཡང་དག་པར་འཚོ་ནུས་པའ ་འཚོ་བའ ་རང་དབང༌། འཚེ་མེད་ཞ ་བའ ་ ཐབས་ལམ་ལ་བར ན་ནས་རང་དང་རང་ག ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རང་དབང་སྲུང་སྐ བ་ བྱེ ད་ནུས་པའ ་ སྲུང་སྐ བ་ཀྱི་རང་དབང་བཅས་“རང་དབང་”དང༌། ༓ རང་ལས་གཞན་གཅེས་པར་བཟུང་ས ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་རང་ཉ ད་བློས་བཏང་ནས་ས ་ཞུ་སྒྲུབ་ ནུས་པའ ་“གཞན་ཕན།” ༓ འབྱུང་འགྱུར་མ ་རབས་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་ཁོར་ཡུག་དང་ཐོན་ཁུངས་ལ་གནོད་སྐ ན་མ ་གཏོང་བར་ ས་ཡ ་གོང་བུ་འད ་ཞ ་བདེ་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་པ་དང༌། རང་ག ་ཕ་མེས་ནས་བྱུང་བའ ་ར ག་གཞུང་ བཟང་པོ་རྣམས་བརྒྱུད་འཛིན་བྱེད་ནུས་པའ ་“རྒྱུན་འཛིན།” ༓ འཇ ག་ར ན་སྤྱིའ ་ཕན་བདེ་དང་འབ ལ་ཞ ང་ཡུལ་དུས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་འཚམས་པའ ་ལྟ་གྲུབ་ དང་ལམ་ལུགས། དངོས་པོ། ལས་འགུལ་སོགས་གསར་གཏོད་བྱེད་ནུས་པའ ་“གསར་གཏོད་ ”བཅས་བཞ ་དང་ལྡན་པའ ་ཡུལ་མ ་བསྐྲུན་རྒྱུ་དེ་ཡ ན།།
(ཁ) ཁ ྱི ད་གཞ ྱི འ ་ལམ་ས ན། • སབ་ཚན་སབ་ཁ ད་སྐབས་སབ་དེབ་ཁོ་ན་ལས་མི་སབ་པ་དང་། དེ་ཡང་བརད་དོན་བསབ་བ་ལས་སྐད་ཡིག་གཙོ་ བོར་མི་འཛིན་པའི་རྒྱུན་སལ་དང་། ཡིག་རྒྱུགས་གཙོ་བོར་འཛིན་པའི་བ ད་ཐབས་སྤད་མི་རུང་། • སབ་དེབ་འདི་བསབ་གཞིའི་ར་འཛིན་ག ་དགོངས་དོན་བཞིན་སབ་སྦང་དང་སབ་ཁ ད་ཀ ་གཞི་རའི་དམིགས་ཡུལ་ སྒྲུབ་ཐབས་ཀ ་སབ་དེབ་ཡིན་པ་ཙམ་ལས། འཛིན་རིམ་ཁག་གི་བོད་ཡིག་སབ་ཁ ད་ཀ ་ར་འཛིན་མིན་སྟབས། ས་ གནས་དང་། སབ་མ། ཁོར་ཡུག ཆ་རྐ ན་སོགས་མི་འདྲ་བའི་གནས་སྟངས་འོག་སབ་དེབ་ཀ ་ནང་དོན་དང་། གོ་རིམ། ཟབ་ཚད་བཅས་ལ་དགེ་རྒན་རང་ངོས་ནས་སྐབས་བསྟུན་ཚོད་འཛིན་གས་སྐད་ཡིག་སབ་ཁ ད་ཀ ་སྤུས་ཚད་གཙོ་བོར་ འཛིན་ཐུབ་པ་བད་དགོས། འོན་ཀང་བསབ་གཞིའི་ར་འཛིན་ག ་དགོངས་དོན་དང་མ་འགལ་བ་དགོས། • སབ་ཁད་དང་སབ་སྦང་གི་དམིགས་ཡུལ་ནི་སབ་ཚན་བ་བྲག་པ་དང་། སབ་དེབ་བ་བྲག་པ་བསབས་པ་ཙམ་མ་ཡིན་ པར། སབ་མའི་བོད་ཡིག་གི་གནས་ཚད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཡིན༌སྟབས། རྒྱུན་མཐུད་རག་ཞིབ་ཀ ས་སབ་མའི་སྐད་ ཡིག་གི་གནས་ཚད་ལ་གདེང་འཇོག་བ ད་དགོས། སབ་དེབ་ནི་ལག་ཆ་དང་ཤེས་ཡོན་ནི་དམིགས་ཡུལ་ཡིན་པར་ བརན། སབ་དེབ་འདི་ཉིད་བེད་སྤད་ནས་སབ་ཕྲུག་གི་བོད་ཡིག་ཤེས་ཚད་ཡར་རྒྱས་དང་གོང་མཐོར་གཏོང་དགོས། • ཚིག་གི་གཅོད་མཚམས་མ་ཉམས་པར་བ ས་སྒྲུང་ཐུང་ངུ་རིགས་ཀག་ཐུབ་པ་དང་། སྦངས་ཟིན་པའི་མིང་ཚིག་དང་། བ་ ཚིག རྒྱུན་སྤད་ཀ་ཐ་སྙད་ཁག་སྐད་ཆའི་ནང་བེད་སྤད་ཐུབ་པ་བད་དགོས། • སབ་དེབ་འདིའི་ནང་ཡི་གེ་གཅོད་མཚམས་དང་། བ་ཚིག་ངེས་ཕ ར་ཚིག་ཕད་ཀ ་ཡི་གེ་རྣམས་ལང་ཁུ་དང་། བ་ཚིག་ དམར་པོ། རྒྱན་ཚིག་རྣམས་སན་པོ་བཟོས་ཡོད་པས། དགེ་རྒན་ག ས་བ ད་ཐབས་འདྲ་མིན་སྤད་དེ་སབ་ཕྲུག་གི་ཀག་ འབངས་པོ་ཡོང་བ་དང་། ནང་དོན་གང་འཚམ་གོ་ཐུབ་པར་རམ་འདེགས་བ ད་དགོས། སྦར་ཀག་དང་བསྡུས་ཀག་ལས་ སྦར་ཀག་ལ་ཤུགས་རྒྱག་རྒྱུ་གལ་ཆེ། • འཛིན་རིམ་འདིར་མཆོད་ཆས་ངོ་སྤད་དང་། སམ་རྒྱག་སྟངས་སྐོར་ག ་ཆོས་རིག་དང་། དར་ལག་དང་། ཁ་བཏགས། བོད་ ཀ ་ཞིང་འབྲོག་སྐོར་ངོ་སྤད་ཀ ་སྤ ར་བཏང་ཤེས་བ། ནོ་ས ལ་བསྟོད་དབངས་ཀ ས་མཚོན་པའི་བོད་ཀ ་གནའ་དེང་གི་གླུ་ གཞས་དང་། ག ང་བུ་འབུད་པའི་ཟློས་གར་ག ་སྐོར་སབ་དགོས། ་ • མདོར་ན། བསབ་གཞིའི་ར་འཛིན་ཡང་ཡང་བཀགས་ཏེ། ཉན་རལ་དང་། ཀག་རལ། བཤད་རལ། འབྲི་རལ་བཅས་སབ་ ཕྲུག་གི་ལོ་ཚད་དང་བསྟུན་ནས་སྦང་བརྡར་སྤད་རྒྱུ་དང་། སབ་དེབ་ཀ་མཇུག་ཏུ་སྤད་པའི་དྲྭ་ཚིགས་ལས་སབ་ཁད་ཀ ་ རྒྱུ་ཆ་མཁོ་སྒྲུབ་ཀ ས་སབ་ཕྲུག་ཉོབ་སང་མེད་པར་སྤ་སང་འཕེལ་བར་ར ད་མོ་དང་། བ ད་ས་གཙོ་བོ་བས་ཏེ་ཁ ད་སྟོན་ བད་རྒྱུ་གལ་ཆེ།
(ག) དཀར་ཆག གངས་ཡིག་ངོ་སྤད། 1 ལག་ཚིག་ངོ་སྤད། ........................................................................................................................ 5 ཕགས་བཞི་ངོས་འཛིན། ................................................................................................................. 9 མཇུག་སྡུད་ཐ་སྙད་ངོ་སྤད། .......................................................................................................... 11 ཞིང་པ། 17 སྐད་ཆ་སྦང་བརྡར། .................................................................................................................................. 19 ཤིང་ཏོག་གི་མིང་ངོ་སྤད། 20 གཟའ་མཇུག .......................................................................................................................................... 24 རྒྱུན་སྤད་བ་ཚིག 26 སྐད་ཆ་སྦང་བརྡར། 30 ནམ་དུས་བཞི། ........................................................................................................................... 32 ནམ་དུས་བཞིའི་གནམ་གཤིས། 33 ནམ་དུས་བཞིའི་གླུ་གཞས། 34 འབྲོག་པ། .................................................................................................................................. 36 ཚལ་རིགས་ཀ ་མིང་ངོ་སྤད། ........................................................................................................ 38 སྐད་ཆ་སྦང་བརྡར། 41 ཕལ་སྐད་དང་ཞེ་ས། ................................................................................................................... 43 ཞེ་སའི་གཞས། 45 ཕོ་རོག་གིས་ཆུ་འཐུང་བ། ............................................................................................................ 48 སག་ཆགས་ཀ ་མིང་ངོ་སྤད། ........................................................................................................ 53 གཅན་གཟན་ཁང་ལ་ཕ ན་པ། 57 དར་ལག ................................................................................................................................... 59 སལ་པས་གནམ་མཐོང་བ། 62
(ང) རེས་གཟའ་བདུན། ..................................................................................................................... 67 དབ བས་ཀ ་མིང་ངོ་སྤད། ............................................................................................................. 69 མཆོད་ཆས་ངོ་སྤད། .................................................................................................................... 72 རུས་སལ་གནམ་ལ་འཕུར་བ། 75 ཁ་བཏགས། 79 ལས་རིགས་ངོ་སྤད། .................................................................................................................... 82 ཚལ་རིགས་ཀ ་མིང་ངོ་སྤད། ........................................................................................................ 88 གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན། 92 ཁྲུང་ཁྲུང་སྤུན་གསུམ། ................................................................................................................. 97 སམ། ........................................................................................................................................ 101 ནོ་ས ལ་བསྟོད་དབངས། 104 བོད་ཨིན་ཐ་སྙད་ཤན་སྦར། Tibetan-English Glossary ................................... 109
(ཅ) ས ོ བ་གྲྭ། ང་ཚོའི་སོབ་གྲྭ། འདི་ནི་ང་ཚོའི་སོབ་གྲྭ་རེད། ང་ཚོའི་སབ་གྲྭ་ཧ་ཅང་མཛེས།
(ཆ) འཛིན་ཁང་། ང་ཚོའི་འཛིན་ཁང་། འདི་ནི་ང་ཚོའི་འཛིན་ཁང་རེད། ང་ཚོའི་འཛིན་ཁང་ཆེན་པོ་དང་གཙང་མ་ཡོད།
(ཇ) དགེ་རྒན། ང་ཚོའི་དགེ་རྒན། ཁོང་ནི་ང་ཚོའི་དགེ་རྒན་རེད། ང་ཚོའི་དགེ་རྒན་ནི་གཤིས་ཀ་འཇམ་པོ་ཡོད། སའོ། །ཨི་ ཨུ་ ཨེ་ ཨོ། ཀ་ཁ་ག་ང་། ཅ་ཆ་ཇ་ཉ། ཏ་ཐ་ད་ན། པ་ཕ་བ་མ། ཙ་ཚ་ཛ་ཝ། ཞ་ཟ་འ་ཡ། ར་ལ་ཤ་ས། ཧ་ཨ།
(ཉ) འཛིན་གོགས། ངའི་འཛིན་གགས། ཁོང་ཚོ་ནི་ངའི་འཛིན་གགས་རེད། ང་ཚོས་མཉམ་དུ་སབ་སྦང་བེད་ཀི་ཡོད།
(ཏ) ང་ཚོའི་སབ་གྲྭའི་ནང་དུ། སབ་གགས་མང་པོ་ཡོད། ང་ཚོ་ཚང་མ་འཆམ་པོ་ཡོད། ས ོ བ་ག གས།
(ཐ) འཛིན་གྲྭ། འཛིན་གྲྭ་འཚོགས། སབ་ཕྲུག་ཚང་མ་འཛིན་ཁང་ནང་དུ་འཛུལ། སབ་ཕྲུག་ཚོས་རྒན་ལགས་ལ་བསྒུགས་ནས་བསྡད། ཏིང་ཏིང་་་་་་་་
1 གངས་ཡིག་ངོ་སྤད། གཅིག གཉིས། གསུམ། བཞི། ལྔ། དྲུག བདུན། བརྒྱད། དགུ། བཅུ། བཅུ་གཅིག བཅུ་གཉིས། བཅུ་གསུམ། བཅུ་བཞི། བཅོ་ལྔ། བཅུ་དྲུག ས བ་ ཚན། ༡
2 བཅུ་བདུན། བཅོ་བརྒྱད། བཅུ་དགུ། ཉི་ཤུ། ཉི་ཤུ་ར་གཅིག སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས། བཞི་བཅུ་ཞེ་གསུམ། ལྔ་བཅུ་ང་བཞི། དྲུག་ཅུ་རེ་ལྔ། བདུན་ཅུ་དོན་དྲུག བརྒྱད་ཅུ་ག་བདུན། དགུ་བཅུ་གོ་བརྒྱད།
བརྒྱ་ཐམ་པ། ར་སོ་ཞེ་དང་ང་རེ་དོན། ། ག་གོ་བརྒྱ་ནི་ཤེས་པར་བ། །
3 ཀ དྲ་མ ག་ནང་གོ་ར མ་ལྟར་གྲངས་ཡ ག་སྐོངས། གཅིག གཉིས། གསུམ། བཞི། ལྔ། དྲུག བདུན། བརྒྱད། དགུ། ཉི་ཤུ་ར་ སུམ་ཅུ་སོ་ བཞི་བཅུ་ཞེ་ ལྔ་བཅུ་ང་ དྲུག་ཅུ་རེ་ བདུན་ཅུ་དོན་ བརྒྱད་ཅུ་ག་ དགུ་བཅུ་གོ་ ཁ། གྲངས་ཡ ྱི ག་རྣམས་ཨང་ཀ འ ་ས ེ ང་བ ས། བདུན་ཅུ་དོན་དྲུག བཞི་བཅུ་ཞེ་བདུན། བཅོ་ལྔ། དྲུག་ཅུ་རེ་གསུམ། ཉི་ཤུ་ར་བརྒྱད། དགུ་བཅུ།
4 ཨ་བཅུ་ཆ་བཅུ། ཨ་གཅིག་ཆ་གཅིག བསེ་རུ་རྭ་གཅིག ཨ་གཉིས་ཆ་གཉིས། ར་མ་ནུ་གཉིས། ཨ་གསུམ་ཆ་གསུམ། སྒེད་པུ་མགོ་གསུམ། ཨ་བཞི་ཆ་བཞི། མཛོ་མོ་ནུ་བཞི། ཨ་ལྔ་ཆ་ལྔ། མཛུ་གུ་སྤུན་ལྔ། ཨ་དྲུག་ཆ་དྲུག མ་ཎི་ཡིག་དྲུག ཨ་བདུན་ཆ་བདུན། སྐར་མ་ས ་བདུན། ཨ་བརྒྱད་ཆ་བརྒྱད། ཤྭ་བ་རྭ་བརྒྱད། ཨ་དགུ་ཆ་དགུ། ས ན་པོ་མགོ་དགུ། ཨ་བཅུ་ཆ་བཅུ། ཁ ་མོ་ནུ་བཅུ།
5 ལག་ཚིག་ངོ་སྤད། རྒྱགས་པ། སྐམ་པོ། རིང་པོ། ཐུང་ཐུང་། ལ ད་པོ། ཡང་པོ། ཆེན་པོ། ཆུང་ཆུང་། མང་པོ། ཉུང་ཉུང་། མངར་མོ། སྐྱུར་མོ། སྐ ད་པོ། སྡུག་པོ། མགགས་པོ། དལ་པོ། ས བ་ ཚན། ༢
6 ཚ་པོ། གང་མོ། ས་པོ། ཁག་པོ། སྦོང་ཚན། ཀ གཤམ་གསལ་བར ད་པའ ་ནང་ག ་ལྡོག་ཚིག་རྣམས་ལ་རགས་ རྒྱོབ། ༡། ཕག་པ་རྒྱགས་པ། ཙི་ཙི་སྐམ་པོ། ༢། ལས་ཀ་མང་པོ་བས་ན་བཟང་། ཁ་ཉུང་ཉུང་བས་ན་ལེགས། ༣། སྐེ་རིང་པོ། གཟུགས་པོ་ཐུང་ཐུང་། ༤། མགོ་ཆེན་པོ། མིག་ཆུང་ཆུང་། ༥། སྐ ད་པོའི་འཛུམ་བསྟན། སྡུག་པོའི་སྐད་ཤོར། ༦། ར་མགགས་པོ་ཐང་ལ་བརྒྱུགས། མི་དལ་པོ་རེས་ལ་ལུས།
7 ༧། ཀ་ར་བཟས་ན་མངར་མོ་ཡོད། ད་ར་བཏུངས་ན་སྐྱུར་མོ་ཡོད། ༨། ཚ་པོ་མ་ཤེས་ན། གང་མོ་མི་ཚོར། ༩། གཏམ་བཤད་པར་ས་ཡང་། དོན་བསྒྲུབ་པར་ཁག ཁ། ལྡོག་ཚིག་གང་འོས་ཁ་སྐོངས། ༡། རྡོ་ ། བལ་ ། ལངས། བསྡད། (ཡང་པོ་ ལ ད་པོ་ མར་ ཡར་) ༢། སྐེ་ ། གཟུགས་ ། ས་ ། ཁ་ ། (ཐུང་ཐུང་ རིང་པོ་ ཆེན་པོ་ ཆུང་ཆུང་) ༣། མེ་ ཡི་ནང་ལ་ཆུ་ བླུགས། རས་ ཡི་སྟེང་ ལ་ཚོན་ བྱུགས། (གང་མོ་ / ཚ་པོ་ / དཀར་པོ་ / ནག་པོ་) ༤། རི་ གནམ་ལ་ཟུག ཐང་ གཤོངས་ལ་ཆུ་ འཁ ི ལ། (དམའ་པོ་ / མཐོན་པོ་)
8 ༥། བ་བ་ སྒྲུབས། གཏམ་ ཤོད། (ཉུང་ཉུང་ མང་པོ་) ༦། སྦྲང་རིའི་བྲོ་བ་ ཡོད། ལིམ་བུའི་བྲོ་བ ཡོད། (སྐྱུར་མོ་ མངར་མོ་) ༧། གད་མོ་དགོད་དུས་ ཡོད་པ་ཤེས། མིག་ཆུ་བཞུར་དུས་ ཡོད་པ་རགས། (སྡུག་པོ་ སྐིད་པོ་) ག ཡང་ཡང་ཀ གས། ཤ ང་ས ང་ར ང་པོ་ཞ ག་ག ་ས ང་དུ། མ ་སྐམ་པོ་ཞ ག་འཛེགས་ ཏེ། ཧམ་པ་ཆེན་པོས་ཤ ང་ཏོག་མང་པོ་བཏོགས། ཤ ང་ས ང་ནས་མར་ བབས་ཏེ། ཤ ང་ཏོག་རྐང་གཅ ག་ཟ་སྐབས། ཤ ང་ཏོག་དེ་ན ་མངར་མོ་ མ་ཡ ན་པར་སྐྱུར་མོ་ཡྱིན་པས། མགོ་འདར་ས ག་ས ག་བྱེད་དགོས་པ་ བྱུང་། ཁོ་ཐང་ཆད་པ་དང་ཉྱི་མ་ཧ་ཅང་ཚ་བས་ཤྱིང་ས ང་ག ་གྲྱིབ་བས ལ་ འོག་གཉ ད་ཤོར། ར ་ལམ་སྐྱིད་པོ་ཞ ག་ར ་བཞ ན་ཡོད་སྐབས། གོ་བུར་ དུ་འབྲུག་སྒ་དྲག་པོ་ཞྱིག་གྲགས་ཏེ་གཉ ད་ལས་བསངས་སོ།།
9 ཕགས་བཞི་ངོས་འཛིན། ཞོགས་པའི་ཉི་མར་ཁ་ཕགས་དུས། ། མདུན་ནི་ཤར་དང་རྒྱབ་ནི་ནུབ། ། གཡས་ནི་ལྷོ་དང་གཡོན་ནི་བང་། ། ཤར་ལྷོ་ནུབ་བང་ཁ་ཕགས་གསལ། ། ས བ་ ཚན། ༣
10 སྦོང་ཚན། ཀ བར་ས ང་སྐོངས། དགོང་དྲོའ ་ཉ ་མར་ཁ་གཏད་ན། མདུན་ནི་ རེད། རྒྱབ་ནི་ རེད། གཡས་ནི་ རེད། གཡོན་ནི་ རེད། ཁ། འབ ྱི ་ཀ ག་བྱེད་དགོས། ས ོ བ་གྲྭ་ ཤར་ཕ གས་ ང་ཚོའ ་ ཁྱིམ་ཚང་ གྲོང་ཁ ར་གྱི་ བྱང་ཕ ོ གས་ ན་ ཡོད། ཁོང་ཚོའ ་ ཕ་ཡུལ་ འཛམ་ག ང་ག ་ ལ ་ཕ གས་ འདུག རྒྱལ་ཁབ་ ནུབ་ཕ ོ གས་
11 མཇུག་སྡུད་ཐ་སྙད་ངོ་སྤད། ཡ ྱི ན་དང་མ ྱིན་བེད་སྤོད་བེད་སངས། ང་བོད་པ་ཡིན། ཕ ི་རྒྱལ་བ་མིན། ང་སབ་ཕྲུག་ཡིན། དགེ་རྒན་མིན། རེད་དང་མ་རེད་བེད་སྤོད་བེད་སངས། ཁེད་རང་དགེ་རྒན་མ་རེད། སབ་ཕྲུག་རེད། ཁེད་རང་བོད་པ་རེད། ཨ་རི་བ་མ་རེད། ཁོང་རྒྱ་མི་རེད། བོད་པ་མ་རེད། ཁོང་སྒྱུ་རལ་བ་རེད། ཉེན་རག་པ་མ་རེད། ས བ་ ཚན། ༤
12 ཡོད་དང་མེད་བེད་སྤོད་བེད་སངས། ང་ལ་དེབ་མང་པོ་ཡོད། སྨྱུ་གུ་གཅིག་ལས་མེད། ང་དཔེ་མཛོད་ཁང་ལ་ཡོད། འཛིན་ཁང་ནང་ལ་མེད། ཡོད་པ་རེད་དང་། ཡོད་པ་མ་རེད་བེད་སྤོད་བེད་སངས། བོད་ལ་གཡག་མང་པོ་ཡོད་རེད། རྨ་བ་ཡོད་མ་རེད། ཁོང་ལ་ལས་ཀ་མང་པོ་ཡོད་རེད། དུས་ཚོད་ཡོད་མ་རེད།
13 འདུག་དང་མ ྱི་འདུག་བེད་སྤ ད་བ ེ ད་སངས། ཁ ེ ད་རང་ལ་སྨྱུག་སམ་འདུག སྨྱུ་གུ་མི་འདུག ཁོང་དཔེ་མཛོད་ཁང་ལ་འདུག འཛིན་ཁང་ནང་ལ་མི་འདུག སྦ ོ ང་བརྡར། གཤམ་གྱི་བར་ས ང་ཁ་སྐོངས། དཔེར་ན། ང་བསྟན་འཛིན་མིན། ང་བཀྲ་ཤིས་ཡིན། ང་བོད་པ་ རྒྱ་མི་ (ཡིན། / མིན།) ཁོང་བུ་མོ་ བུ་ (རེད། / མ་རེད།)
14 ང་འཛིན་ཁང་ལ་ ཉལ་ཁང་ལ་ (ཡོད། / མེད།) ཁ ེད་རང་ལ་དེབ་ སྨྱུ་གུ་ (འདུག / མི་འདུག) དྱི་ཚིག་ཡྱིན་ནམ་དང་། ཡོད་དམ་བེད་སྤོད་བེད་སངས། ཁ ེད་རང་ཡེ་ཤེས་ལགས་ཡིན་ནམ། ཁ ེད་རང་བོད་ནས་ཡིན་ནམ། ཁ ེད་རང་ལ་དེབ་ཡོད་དམ། ཁ ེད་རང་འཛིན་ཁང་ལ་ཡོད་དམ།
15 དྱི་ཚིག་རེད་དམ་དང་། འདུག་གམ་བེད་སྤོད་བེད་སངས། ཁོང་སྒལ་མ་ལགས་རེད་དམ། ཁོང་རྒྱ་གར་ནས་རེད་དམ། ཁོང་སབ་གྲྭ་ལ་འདུག་གམ། ང་ལ་སྡོད་ས་འདུག་གམ། སྦ ོ ང་བརྡར། གཤམ་གསལ་མཇུག་སྡུད་ཐ་སྙད་བདམས་ཏེ་སྐོངས། ཡིན་ནམ། མིན། ཡིན། རེད་དམ། མ་རེད། རེད། ཡོད་དམ། མེད། ཡོད། འདུག་གམ། མི་འདུག འདུག ༡། ཁ ད་རང་རྒྱ་མི་ ང་རྒྱ་མི་ ང་བོད་པ་
16 ༢། ཁ ེ ད་རང་རྒྱ་གར་ལ་ ང་རྒྱ་གར་ལ་ ང་བོད་ལ་ ༣། ཁོང་སྐལ་བཟང་ལགས་ ཁོང་སྐལ་བཟང་ལགས་ ཁོང་འཕ ན་ལས་ལགས་ ༤། ཁོང་ལ་འབྲི་དེབ་ ཁོང་ལ་འབྲི་དེབ་ ཁོང་ལ་སྨྱུ་གུ་ཞིག་ ༥། ང་ལ་སྡོད་ས་ ཁ ེད་ལ་སྡོད་ས་ ཡིན་ནའང་གདན་
17 ཞིང་པ། བོད་དུ་གནའ་སྔ་མོ་ནས་འབ ག་པ་དང་། ཞ ང་པ། ས་མ་འབ ག་ བཅས་ས་བབ་ ཀྱི་ གནས་ ས ངས་ ལ་ བ ལྟོ ས་ ཏེ་ གཞ ས་ ཆགས་ ནས་ འཚོ་ བ་སྐ ལ་གྱི་ཡོད། ཞ ང་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞ ང་ས་ལ་གྲོ་དང་། ནས། སན་མ། པད་ཁ། ཟར་མ་བཅས་རོ་འདེབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ག། ནས། སན་མ། ས བ་ ཚན། ༥
18 པད་ཁ། ཟར་མ། བོད་དུ་ཞྱིང་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཛོ་དང་། གཡག་ག ས་རོ་འདེབས་ བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེང་སང་ས་ཁུལ་ཕལ་ཆེ་བར་འཕྲུལ་ཆས་ལ་ བར ན་ནས་ར ་འདེབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
19 སྐད་ཆ་སྦ ོ ང་བརྡར། སྒལ་མ། དོན་གྲུབ་ལགས། སྐུ་ཁམས་བཟང་། དོན་གྲུབ། སྐུ་ཁམས་བཟང་། སྒལ་མ་ལགས། སྒལ་མ། དོན་གྲུབ་ལགས། ཁ ད་རང་སྐེ་ས་ག་པ་རེད། དོན་གྲུབ། ང་སྐ ་ས་བོད་ལ་རེད། སྒལ་མ། ཁ ད་རང་བོད་ལ་ཞིང་པ་དང་། འབྲོག་པ། ས་མ་འབྲོག་ག་རེ་རེད། དོན་གྲུབ། ས་མ་འབྲོག་རེད། གཙོ་བོ་ཞིང་ལས་རེད། སྒལ་མ། ཞིང་ཁ་ལ་ག་རེ་འདེབས་ཀ ་ཡོད་རེད། དོན་གྲུབ། ཞིང་ཁ་ལ་གཙོ་བོ་ག་དང་། སན་མ། ནས། སྣུམ་ག ་ཆེད་དུ་པད་ ཁ་དང་ཟར་མ། ཚལ་ག ་ཆེད་དུ་ཞོག་ཁོག་དང་། ལ་ཕུག པད་ཚལ་ སོགས་འདེབས་ཀ ་ཡོད་རེད། སྒལ་མ། ཨ་ལེ། ང་ནི་བཙན་བལ་ལ་སྐེས་པ་སོང་ཙང་། བོད་ནང་གི་ཞིང་པའི་ གནས་སྟངས་གང་ཡང་ཤེས་ཀ ་མེད། འག ལ་བཤད་གནང་བར་ཐུགས་ ར ་ཆེ། སུན་པོ་བཟོས་སོང་། དོན་གྲུབ། གང་ཡང་གནང་གི་མ་རེད།
20 སེའུ། ལིམ་བུ། ཀུ་ཤུ། ཁམ་བུ། ས བ་ ཚན། ༦ ཤིང་ཏོག་གི་མིང་ངོ་སྤད།
21 དམར་ལུམ། མཐིང་ལུམ། ཐང་འབྲས། ཆུ་ག་གོན། ལི། རྒུན་འབྲུམ།
22 ཨ་མྲ། ངང་ལག ཚ་ལུ་མ། འབྲི་ཏ་ས་འཛིན། ཀ མཐུན་སྦོར་གྱིས། མཐིང་ལུམ། ཨ་མྲ། དམར་ལུམ།
23 སེའུ། ཆུ་ག་གོན། ལི། ཁ། ཤ ང་ཏོག་ག ་མ ང་བསྐངས་ཏེ་འབ ་ཀ ག་གྱིས། གུས་པ་ ཡོད་དམ། གུས་མོ་ ཡོད། ཁོང་ ལ་དགའ་པོ་ མེད། ང་ འདུག་གམ། སྒལ་མ་ འདུག ཁ ད་ མི་འདུག
24 གཟའ་མཇུག ཕ ་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༣ གཟའ་ཉི་མ། གནམ་ངོ་ཧ་ཅང་དྭངས། ངའི་ཕ་མ་དང་། གཅུང་མོ་ང་ཚོ་ཤིང་ཏོག་ལྡུམ་ར་ལ་སྤ་ འཆམ་དུ་ཕ ན་པ་ཡིན། ལྡུམ་ར་དེ་ལ་ཤིང་ཏོག་ཨ་མྲ་དང་། ཀུ་ཤུ། ཚ་ལུ་མ། རྒུན་འབྲུམ། ལི། ཁམ་བུ་བཅས་འདུག འཛིན་བང་ཉོས་ར ས་རྒྱལ་ས་ནས་ཡར་འཛུལ་ཏེ། རང་ཉིད་ གང་ལ་དགའ་བའི་ཤིང་ཏོག་ཟ་ཆོག་ན་ཡང་། ཁ མ་དུ་ཁ ེ ར་ ན་རིན་འབབ་སྤད་དགོས། ང་ནི་ཀུ་ཤུ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་པ་དང་། ཨ་མ་ལགས་ནི་ཚ་ལུ་
25 མ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད། གཅུང་མོ་ནི་འབྲི་ཏ་ས་འཛིན་ དང་། པ་ལགས་ནི་ཁམ་བུ་ལ་དགའ་པོ་ ཡོད་པས། ང་ཚོས་སོ་སོ་དགའ་བ ཤིང་ཏོག་བཟས་པ་མ་ཟད། བཏོགས་ནས་རིན་འབབ་སྤད་དེ་རང་ ཁ མ་དུ་ཡང་ཁ ེ ར་ཕ ན་པ་ཡིན། ཉིན་དེར་ སྐིད་པོ་ཞེ་དྲག་བྱུང་། བྱེད་ས ། གལ་ས ད་ཁ ད་རང་ཤ ང་ཏོག་ལྡུམ་ར་ལ་ཕྱིན་ན་ཇ ་ ལྟར་བྱེད་དམ། བསམ་ཚུལ་ཤོད།
26 རྒྱུན་སྤད་བ་ཚིག གཉིད་ཁུག ཁ་པར་གཏོང་། གད་མོ་བགད། ཆུ་འཐུང་། ས བ་ ཚན། ༧
27 དེབ་ཀག ཤིང་ཏོག་ཟ། གནམ་ལ་མཆོང་། གཞས་ཉན།
28 ཐང་ལ་རྒྱུག ངུ་། རེད་མོ་རེ། རིག་པ་གཞོན་པའི་དུས་སུ་སབ། ། བ་ནི་དགུན་གི་དུས་སུ་གསོ། ། ཞིང་ནི་དྲོད་གཤེར་ལན་ཚེ་རྨོ། ། དེ་གསུམ་འབྲས་བུ་ས ན་པའི་རྒྱུ། །
29 སྦོང་ཚན། སོབ་ཚན་བཀགས་ཏེ་བར་སོང་ནང་བྱ་ཚིག་སྐོངས། " ངས་ཆུ་ གི་ཡོད། " ཁོང་གཉིད་ འདུག " ཨ་མ་ལགས་ཀ ི ས་པ་ལགས་ལ་ཁ་པར་ བཞིན་འདུག " ངས་གཞས་ བཞིན་བསྡད་པ་ཡིན། " སྤ འུ་ཡིས་ཤིང་ཏོག་ བཞིན་གནམ་ལ་ " ཁོ་མོས་སྒྲུང་དེབ་ བཞིན་གད་མོ་ ། " ཚེ་རིང་ཐང་ལ་ བཞིན་ར ད་མོ་ ། " བུ་མོ་ཆུང་ཆུང་དེ་ལ་རེད་རོགས་མེད་པས་ བཞིན་འདུག
30 སྐད་ཆ་སྦ ོ ང་བརྡར། ཚེ་རིང་། སྒལ་མ་ལགས། ཁེད་རང་ཚོ་གཟའ་མཇུག་ལ་ ག་པར་ཕ ིན་པ་ཡིན། སྒལ་མ། ཚེ་རིང་ལགས། ང་ཚོ་རེད་མོ་ར ་བར་ཕ ིན་པ་ཡིན། ཚེ་རིང་། རེད་མོ་ག་རེ་བརེས་པ་ཡིན། སྒལ་མ། ང་ཚོས་གཞས་ཉན་པ་དང་། སར་བྲོ་འཁབ། ཡར་
གད་མོ་བགད་པ་ སོགས་བས་ཏེ་སྐིད་པོ་ཞེ་དྲག་བྱུང་། ཚེ་རིང་། ཨ་ལས། ཁེད་ཚོ་སྐ ད་པོ་ཞེ་དྲག་བྱུང་འདུག སྒལ་མ། ཚེ་རིང་ལགས། ཁ ད་རང་གིས་གཟའ་མཇུག་ལ་ག་ རེ་བས་པ་ཡིན། ཚེ་རིང་། ང་བོད་ཀ ་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སབ་གྲྭ་ལ་
མར་བརྒྱུགས་ནས་གནམ་ལ་མཆོངས།
31 ཕ ན་པ་ཡིན། དེ་ལ་དེབ་བཀགས་པ་དང་། བོད་གཞས་སྦངས་ པ་ཡིན། སྒལ་མ། ཨ་ལས་་་ རིག་གཞུང་སབ་གྲྭ་གཟའ་མཇུག་རག་ པར་ཡོད་རེད་དམ། ཚེ་རིང་། ཡོད་རེད། སབ་ཕྲུག་ཀང་མང་པོ་འདུག སྒལ་མ། བས་ན། ང་ཡང་ར ེ ས་ལ་ རིག་གཞུང་སབ་གྲྭ་ལ་ཡོང་གི་ཡིན། ཚེ་རིང་། ཏག་ཏག་རེད། ང་ཚོ་མཉམ་ དུ་འག། ངག་ལ་མ་བང་བར་དུ་ས ོ བ་ཕྲུག་ཕན་ཚུན་ དབར་ཡང་ཡང་ཤོད་དུ་འཇུག་དགོས།
32 ནམ་དུས་བཞི། དགུན་ཁ། དཔ ད་ཀ དབར་ཁ། སྟོན་ཀ དགུན་ཁ་གངས་འབབ་ཀི་རེད། དཔིད་ཀ་མེ་ཏོག་བཞད་ཀི་རེད། དབར་ཁ་ཆར་པ་འབབ་ཀི་རེད། སྟོན་ཀ་ལོ་ཏོག་ས ན་ག ་རེད། ས བ་ ཚན། ༨
33 ནམ་དུས་བཞ ྱི འ ྱི ་གནམ་གཤ ྱི ས། ཉི་མ་ཚ་པོ་ཤར། གངས་བབས། གག་དམར་འཁྱུགས། ཆར་པ་བབས། སྤ ི ན་པ་འཁ གས། ལྷགས་པ་བརྒྱབ།
34 སྨུག་པ་འཐིབས། ལོ་མ་ས་ལ་ཟགས། མེ་ཏོག་བཞད། ཞིང་འདེབས། ནམ་དུས་བཞ ྱི འ ྱི ་གླུ་གཞས། དགུན་ཁ། དཔ ད་ཀ དབར་ཁ། སྟོན་ཀ ནམ་དུས་བཞི། ནམ་དུས་བཞི། དགུན་ཁ་གངས་འབབ། ང་ཚོ་གངས་ར ད་ར ། སྐ ད་ཤོས་རེད། སྐ ད་ཤོས་རེད། ...
https://youtu.be/-CWbYbCRG48
35 དཔ ད་ཀ་མེ་ཏོག་ཤར། མེ་ཏོག་སང་ལ་ཤར། སྐ ད་ཤོས་རེད། སྐིད་ཤོས་རེད། ... དབར་ཁ་ཉི་མ་ཤར། ཉི་མ་ཚ་པོ་ཤར། ཆུའི་ནང་ལ་འཛུལ། ཆུའི་ནང་ལ་འཛུལ། ... སྟོན་ཀ་ལོ་མ་འབབ། ལོ་མ་ས་ལ་འབབ། སྐ་ཤོས་རེད། སྐ་ཤོས་རེད། ... དྲ་ཐག་
འདི་ནས་གླུ་གཞས་འགུལ་བརྙན་ལ་གསན་ཐུབ། སྦོང་ཚན། གཤམ་གསལ་དྲྱི་བར་ལན་རྒྱོབ། ༡། ནམ་དུས་བཞི་ག་རེ་ག་རེ་རེད། ༢། གནམ་གཤིས་ཀི་འགྱུར་ལག་མི་འདྲ་བ་ཁག་ཁ་ཤས་ཤོད། ༣། ཁ ད་རང་གི་ནམ་དུས་སྐ ད་ཤོས་དེ་གང་ཡིན། དེ་ཡི་རྒྱུ་མཚན།
36 འབྲོག་པ། བོད་དུ་འབ ག་པ་འཚོ་ས ད་བྱེད་པའ ་ས་ཁུལ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ དང་། འབ ག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱུགས་ར གས་འཚོ་སྐ ང་ལ་བར ན་ནས་ འཚོ་བ་སྐ ལ་བཞ ན་ཡོད། གནའ་སྔ་མོ་ནས་འབ ག་པ་རྣམས་དབྱར་དགུན་མེད་པར་སྦྲ་གུར་ ནང་ས ད་ཀྱི་ཡོད་ཀང་། དེང་སྐབས་དགུན་ཁའ ་ས ད་གནས་སུ་ཁང་པ་ བརྒྱབ་ཡོད། དབྱར་ཁ་ས་བབ་མཐོ་སར་གནས་ས ་བ་དང་། དགུན་ཁ་ས་ བབ་དམའ་སར་གནས་ས ས་ཏེ་ནོར་ལུག་འཚོ་སྐོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ས ོ ་ཕྱུགས་ན ་འབ ་དང་གཡག མཛོ་དང་མཛོ་མོ། ར་དང་ར ད་མ། ས བ་ ཚན། ༩
ར་ལུག་བཅས་འཚོ་སྐ ང་བྱེད། ཐོན་རྫས་ན ་བལ་དང་། མར། ཕྱུ་ར། པགས་པ། ཀོ་བ་བཅས་ཡོད། ར། རྒོད་མ། གཡག ར་དང་ར་མ། ལུག་དང་མ་མོ། འབྲི། མར་དང་ཕྱུ་ར།
38 ཚལ་རིགས་ཀི་མིང་ངོ་སྤད། ལོ་འཁོར་པད་ཚལ། བྲུམ་ཤ སག་པ། ས་སྨུག ས བ་ ཚན། ༡༠
39 ལ་ཕུག གུང་ལ་ཕུག ཙོང་ལང་། ཙོང་། ཞོག་ཁོག ཞོག་ཁོག་མངར་མོ།
40 སྦོང་ཚན། ཀ ས བ་ཚན་ནས་ཚལ་ར ན་པ་ཟ་ཆོག་པ་རྣམས་ཀྱི་མ ང་བ ྱི ས། ཁ། གཤམ་གྱི་ཚལ་དག་ལ་ཚོན་ཐོངས།
41 སྐད་ཆ་སྦ ོ ང་བརྡར། ཚེ་རིང་། སྒལ་མ་ལགས། ཉིན་གུང་བདེ་ལེགས། སྒལ་མ། ཉིན་གུང་བདེ་ལེགས། ཚེ་རིང་ལགས། ག་པར་ཕེབས་པ་ ཡིན། ཚེ་རིང་། ནང་ལ་ཁ་ལག་བཟའ་རུ་ཕ ན་པ་ཡིན། སྒལ་མ། ཞལ་ལག་ག་རེ་མཆོད་པ་ཡིན། ཚེ་རིང་། ཨ་མ་ལགས་ཀ ི ས་སག་པ་དང་། ས་སྨུག ཙོང་། ཊོ་མ་ཊོ་ བཅས་བརས་པ་དང་། ལ་ཕུག་དང་གུང་ལ་ཕུག སན་མ་ བཅས་བླུགས་ནས་ཤ་མེད་ཐུག་པ་བཟོས་འདུག དེ་བཟས་པ་ ཡིན། ཁེད་རང་ག་པར་ཕེབས་པ་ཡིན། སྒལ་མ། ང་ཡང་ནང་ལ་ཁ་ལག་བཟའ་བར་ཕ ིན་པ་ཡིན། པ་ ལགས་ཀ ས་འབྲས་དང་མཉམ་དུ། ཞོག་ཁོག་དང་པད་ཚལ་
42 བརས་མ། ཊོ་མ་ཊོ་དང་ས་ངའི་ཁུ་བ། བྲུམ་ཤའི་ཚལ་བཅས་ བཟོས་འདུག ཚེ་རིང་། ཞལ་ལག་མཉེས་པོ་བྱུང་ཡོད་ཤག སྒལ་མ། དཔེ་ཞིམ་པོ་བྱུང་།
43 ཕལ་སྐད་དང་ཞེ་ས། ངའི་ ལག་པ། མགོ། རྐང་པ། ས་ཁུག རྣ་ཅོག མིག ཁ། ལ ེ ། ཁོང་གི་ ཕག དབུ། ཞབས། ཤངས། སྙན་ཅོག སྤན། ཞལ། ལགས། ས ོ བ་ ཚན། ༡༡
44 ཡང་ཡང་ཀོག་པ་དང་། ཕན་ཚུན་སྐད་ཆ་ཤོད་དུ་འཇུག་དགོས། (ཞེ་ས་སྐ ན་ཡུལ་གསལ་པོ་གསུངས་དགོས།) ཡུལ། ཕལ་སྐད། ཡུལ། ཞེ་ས། ངའི་ ལག་པ་ན་བྱུང་། མགོ་ལ་ཞྭ་མོ་གོན། རྐང་པ་བཀྲུས། ས་ཕ ས་བར ེ ད། རྣ་བར་བཤད། མིག་གིས་མཐོང་། ཁ་ནས་བཤད། ལ ་ཡིས་བྲོ་བ་མྱངས། བ་མའི་ དགེ་རྒན་ག ་ ཨ་མ་ལགས་ཀ ་ ཕག་སྙུང་བ་རེད། དབུ་ལ་དབུ་ཞྭ་མནབས། ཞབས་བསིལ། ཤངས་ཕ ས་བསྙེལ། སྙན་དུ་གསོལ། སྤན་ག ས་གཟིགས། ཞལ་ནས་གསུངས། ལགས་ཀ ས་ལགས་བྲོ་ གཟིགས།
45 ཞེ་སའྱི་གཞས། མགོ་ལ་ག་རེ་ཞུ་ཡི་ཡོད་རེད། དབུ། དབུ། ཞུ་ཡི་ཡོད་རེད། མིག་ལ་ག་རེ་ཞུ་ཡི་ཡོད་རེད། སྤན། སྤན། ཞུ་ཡི་ཡོད་རེད། རེས་མར་ག་རེ་གནང་ཚེ། བཀའ་མོལ་དེ་འདྲ་གནང་དང་། བཀའ་མོལ་ཡག་པོ་གནང་དང་། ཞེ་སའི་ཐོག་ནས་གནང་དང་། ང་ཚོའི་ར་ཆེའི་རིག་གཞུང་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་གནང་དང་། ཨེ་་་། སབ་ཕྲུག་ཚོ། བཀའ་མོལ་ཡག་པོ་གནང་དང་། སབ་ཕྲུག་ཚོ། བཀའ་མོལ་ཡག་པོ་གནང་དང་།
46 ས་ཁུག་ལ་ག་རེ་ཞུ་ཡི་ཡོད་རེད། ཤངས། ཤངས། ཞུ་ཡི་ཡོད་རེད། ཁ་ལ་ག་རེ་ཞུ་ཡི་ཡོད་རེད། ཞལ། ཞལ། ཞུ་ཡི་ཡོད་རེད། རེས་མར་ག་རེ་གནང་ཚེ། བཀའ་མོལ་དེ་འདྲ་གནང་དང་། བཀའ་མོལ་ཡག་པོ་གནང་དང་། ཞེ་སའི་ཐོག་ནས་གནང་དང་། ང་ཚོའི་ར་ཆེའི་རིག་གཞུང་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་གནང་དང་། ཨེ་་་། སབ་ཕྲུག་ཚོ། བཀའ་མོལ་ཡག་པོ་གནང་དང་། སབ་ཕྲུག་ཚོ། བཀའ་མོལ་ཡག་པོ་གནང་དང་། ... གཞས་ཡུ་ཊུབ་དྲ་ཐག་འདི་ནས་གསན་ཐུབ། https://youtu.be/XqzwQBD1sVo
https://bodyiglobjong.com
47 སྦོང་ཚན། ཀ གཤམ་གྱི་ཕལ་སྐད་དང་ཞེ་སའ ་མ ང་ཚིག་རྣམས་དབྱེ་བ་ཕ ས། ལ ། རྣ་བ། སྙན། དབུ། ཞབས། ཚེམས། ས། ལགས། སྐྲ། རྐང་པ། ཤངས། ཕག ཕལ་སྐད། ཞེ་ས། ཁ བྱེད་ས ། སབ་ཕྲུག་ཕན་ཚུན་ཞེ་སའི་ཐོག་བཀའ་མོལ་གནང་དུ་འཇུག་ དགོས།
ཡི་རམ་འབྲིའི་རྒྱུན་ཤེས་ནང་ཕལ་སྐད་དང་ཞེ་སའི་གཏམ་ག ང་ཡོད་པ་ལས་སྦང་བརྡར་སྤད་དགོས།
48 ཕོ་རོག་གིས་ཆུ་འཐུང་བ། ཚིག་གསར། ཕོ་རོག ཁ་སྐོམ། མར་བབས། ཤེལ་དམ། ཕ ད་ཀ ར ་ཧྲུག བསམ་བློ། འཁ ས། ག་ལེ་ག་ལེར། ལམ་སང་། ཐབས་ཤེས། ལས་ས་པོ། ཁེངས། མཐོ་རུ་མཐོ་རུ། ཉ ན་ཞ ག ཕོ་རོག་ཅ ག་ཁ་སྐོམ་ནས་ས་ཆ་ག་ས་ག་ལ་ཆུ་འཚོལ་ བར་ཕྱིན་པ་རེད། དེ་ནས་ཕོ་རོག་དེ་ས་ཆ་ཞ ག་ལ་མར་བབས་ནས་ལྟ་ དུས། ཤེལ་དམ་ཞ ག་ག ་ནང་དུ་ཆུ་ཡོད་པ་མཐོང་། ཡ ན་ན་ཡང་། ཤེལ་ དམ་ དེའ ་ ནང་ དུ་ ཆུ་ ཕ ད་ཀ་ ཙམ་ལས་མེད་པ་རེད། ཤེལ་ དམ་ དེའ ་ ཁ་ ཆུང་ཆུང་ དང་། ས བ་ ཚན། ༡༢
49 སྐེ་ར ང་པོ་ཡོད་ཙང་། ཕོ་རོག་ག ས་ཤེལ་ དམ་ནང་ ག ་ ཆུ་ འཐུང་ ཐུབ་ ཀྱི་ ཡོད་པ་མ་ རེད། བྱས་ཙང་། ཕོ་རོག་ག ས་ཤེལ་དམ་ ནང་ག ྱི་ཆུ་དེ་ཇ ་ལྟར་འཐུང་ཐུབ་མ ན་ལ་བསམ་བློ་བཏང་བ་རེད། ཕོ་རོག་ག ས་བསམ་བློ་གཏོང་སྐབས། ཤེལ་དམ་དེའ ་འཁ ས་ལ་ ར ་ཧྲུག་མང་པོ་ཡོད་པ་མཐོང་། ལམ་སང་། ཕོ་རོག་དེས་ཐབས་ཤེས་ ཡག་པོ་ཞ ག་བསམ་བློ་ལ་འཁོར་བ་རེད།
50 ཕོ་རོག་ ག ་ མཆུ་ཏོ ས ་ཤེལ་དམ་དེ འ ྱི ་ ནང་ ལ་ ར ོ ་ཧྲུག་ ཆུང་ཆུང་ གཅ ག་བླུགས། ར ་ཧྲུག་གཉ ས་བླུགས། ར ་ཧྲུག་གསུམ་བླུགས། དེ་ ལྟར་ར མ་བཞ ན་ཤེལ་དམ་ནང་དུ་ར ་ཧྲུག་མང་པོ་བླུགས་པ་དང་། ཆུ་ དེ་ག་ལེ་ག་ལེར་མཐོ་རུ་མཐོ་རུ་ཕྱིན་པ་རེད། མཐའ་མ་དེར། ཆུ་ཤེལ་དམ་གྱི་ཁ་ལ་ཡར་ཁེངས་ཏེ་ཕོ་རོག་ ག ས་ལས་ས་པོའ ་ངང་ནས་ཆུ་འཐུང་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་རེད།
51 སྦོང་ཚན། དང་པོ། སོབ་ཚན་བཀགས་ནས་མ ང་ཚིག་འདེམས་སྐོང་བྱོས། ༡། ཤེལ་དམ་དེ་ཁ་ དང་། སྐེ་ ཞིག་ཡོད་པ་ རེད། (རིང་པོ་ / ཆུང་ཆུང་) ༢། ཕོ་རོག་གི་ ཡིས་ཤེལ་དམ་ནང་དུ་ བླུགས་ པ་རེད། (རྡོ་ཧྲུག་ / མཆུ་ཏོ་) ༣། ཕོ་རོག་དེ་ལ་ ཡག་པོ་ཞིག་ ལ་འཁོར་བ་ རེད། (བསམ་བ་ / ཐབས་ཤེས་) ༤། ཆུ་དེ་ག་ལེ་ག་ལེར་ ཕ ན་པས་ གིས་ཆུ་འཐུང་ ཐུབ་པ་བྱུང་བ་རེད། (ཕོ་རོག་ / མཐོ་རུ་མཐོ་རུ་) ༥། ཕོ་རོག་ཅིག་ ནས་ས་ཆ་ ཆུ་འཚོལ་བར་ ཕ ི ན། (ག་ས་ག་ལ་ / ཁ་སྐོམ་)
52 གཉ ས་པ། འདེམས་སྐོང་བྱོས། ༡)
པས་ཆུ་ བ་ཡིན། (སྐོམ་ བཙལ་) ༢) བ འུ་ཞིག་ ཡོང་སྟེ་ས་ལ་ ། (བབས
༣) ངས་ཁོང་ བ་དང་སུ་ཡིན་པ་ བྱུང་། (མཐོང་
ཏེ་རྐུབ་བཀག་སང་ལ་ ། (བླུགས་
བསྡད) ༥) སག་སག་ ནས་ཁམ་ལ་ ། (ཕ ན / བཏང་) གསུམ་པ། བྱེད་སོ། སབ་ཕྲུག་རེ་རེ་ལ་སབ་ཚན་ག ་སྒྲུང་ཡང་ཡང་ཤོད་དུ་འཇུག་ པ་དང་། ཕ་མའི་འཁ ས་ནས་སྒྲུང་ཉན་ཏེ་འཛིན་གྲྭའི་ནང་ ཤོད་དུ་འཇུག་དགོས།
ང་ཁ་
/ འཕུར་)
/ ཤེས་) ༤) ཇ་ཕོར་པ་གང་
/
53 སག་ཆགས་ཀི་མིང་ངོ་སྤད། འདམ་སེང་། ཤྭ་ཁ་སྐེ་རིང་། སྟག རྐང་ཁ། ས ོ བ་ ཚན། ༡༣
54 རྨ་བ། ཁྲུང་ཁྲུང་སྐེ་ནག བསེ་རུ། མཚོ་ཕག དོམ་དཀར། གསའ།
55 ར་མོང་། དོམ་ཁ། མཚོ་བ་པེང་གུན། བ་ར་མོང་།
56 སྦོང་ཚན། དང་པོ། གོང་ག ་ས ག་ཆགས་མ ང་དབྱེ་བ་ཕ ས་ཏེ་བ ས། ཤ་གཟན། རྩྭ་གཟན། གཤོག་པ་ཅན། གཉ ས་པ། བྱེད་སོ། ས བ་ཕྲུག་རེ་རེ་ ལ་ རང་ཉ ད་དགའ་བ འ ྱི ་ ས ོ ག་ཆགས་ ཀྱི་ མ ང་ཤོད་ དུ་ འཇུག་པ་དང་། དགའ་དགོས་པའ ་རྒྱུ་མཚན་དྲྱིས་ཏེ་སྐད་ཆ་ཤོད་ པའ ་ཐབས་ཤེས་བྱེད་དགོས།
57 གཅན་གཟན་ཁང་ལ་ཕྱིན་པ། རེས་གཟའ་ཟླ་བ་ཉ ན། མང་གཙོ་དུས་ཆེན་ཡ ན་པས་གུང་སེང་ རེད། ང་དང་གཅུང་པོ། ཕ་མ་གཉ ས་བཅས་གཅན་གཟན་ཁང་ལ་ལྟད་ མོ་ལྟ་རུ་ཕྱིན་པ་ཡ ན། གཅན་གཟན་ཁང་དུ་སེང་གེ་དང་། སག གཟ ག སྤང་ཀ ་སོགས་གཅན་གཟན་དང་། ར ་བོང་དང་། རྔ་མོང་། བསེ་རུ་ སོགས་ར ་དྭགས། ར་བྱ་དང་། ཁྲུང་ཁྲུང་སྐེ་ནག བྱ་རྔ་མོང་། ནེ་ཙོ། བྱ་ གག་སོགས་བྱ་ར གས་འདྲ་མ ན་འདུག ར ་དྭགས་ ཀྱི་ ནང་ ནས་ སྐེ ་ ར ང་ཤོས་ ན ྱི ་ ཤྭ་ ཁ ་ སྐེ ་ ར ང་ དང་ ། གཟུགས་ས བས་ཆེ་ཤོས་ན ་གང་ཆེན་རེད་འདུག རྒྱུགས་ན་མག གས་ ཤོས་ན ་རྐྱང་ཁ་རེད་ཟེར། གཅན་གཟན་གྱི་ནང་ནས་སོབས་ཆེ་ཤོས་ན ་ ནགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་དང་། བདེ་ཅག་འཁྱུག་ཤོས་ན ་གཟ ག་རེད། གཟ ག་ན ་ཤ ང་ས ང་ག ་རྩེ་ལ་འཛེགས་ཐུབ། བྱ་ར གས་ཀྱི་ནང་ ནས་ འཕུར་རྩལ་ ཆེ་ཤོས་ ན ་ ཁྲུང་ཁྲུང་ དང་ ། རྒྱུགས་ན་མག གས་ཤོས་ན ་བྱ་རྔ་མོང་ཡ ན་པ་དང་། མཚོ་བྱ་པེང་གུན་ ན ་ཕྲུ་གུ་ཆུང་ཆུང་ཞ ག་དང་འདྲ་པོ་འདུག་པས། ངོ་མཚར་ཆེ་བའ ་ལྟད་
58 མོ་མང་པོ་མཐོང་བྱུང་། ན་ན ང་ལྟད་མོ་ལྟ་རུ་འགྲོ་མ་ཐུབ་ཀང་། ད་ལོ་གུང་སེང་དང་ སབས་འཁེལ་བས་འགྲོ་ཐུབ་པ་བྱུང་། དེའ ་ནང་དུ་རྩེད་མོ་རྩེ་ས་མང་པོ་ འདུག་པས། ར ས་སུ་ཡང་འགྲོ་ཐུབ་པའ ་རེ་བ་འཆང་བཞ ན་ནང་ལ་ལོག ས བ་ཕྲུག་སོ་སོ་གཅན་གཟན་ཁང་ལ་ཕྱིན་པའ ་མཐོང་ཐོས་ཤོད་དུ་འཇུག་དགོས།
59 དར་ལག དར་ལ ག་ ན ་ དར་གོས་གྲུ་བཞ ་མ་ཚོན་མདོག་མ ་འདྲ་བ་ སྣ་ཁ་ལྔ་ཅན་བསྒ ྱིགས་པ་དང་། དར་གོས་གྲུ་བཞ ་ཡ ་ཟུར་བཞ ྱི ་ལ་ སག་དང་། སེང་གེ ཁྱུང་། འབྲུག་བཅས་ཡོད་པ་དང་། དཀྱིལ་དུ་ ར་མཆོག་གྱི་སལ་པར་ནོར་བུ་འཁུར་བ་ཞ ག མཐའ་འཁོར་དུ་རྒྱལ་ མཚན་རྩེ་མོའྱི་དཔུང་རྒྱན་དང་། གཟུངས་སྔགས་བཅས་དཔར་ཡོད། ས ོ བ་ ཚན། ༡༤
60 ཡང་ཁ་ཤས་ ལ་ དཀྱིལ་ དུ་ ས ན་ པ་དང་། སྒ ལ་མ། སོབ་དཔོན་པདྨ་ འབྱུང་གནས་སོགས་ཀྱི་སྐུ་དང་། དེའ ་ མཐའ་རུ་གཟུངས་སྔགས་དང་། སངས་ རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དཔར་བ་ཞྱིག་ཡ ན། དར་གོས་ཚོན་མདོག་ལྔ་ནྱི། སྔོན་པོ་ དང་། དཀར་པོ། དམར་པོ། ལྗང་ཁུ། སེར་པོ་བཅས་ཡ ན། དེ་ཡང་རང་བྱུང་ ཁམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལྔ་ས ། སྔོན་པོས་ ནམ་མཁའ་དང་། དཀར་པོས་རླུང་། དམར་པོས་མེ། ལྗང་ཁུས་ཆུ། སེར་པོས་ ས་བཅས་མཚོན་པར་བསྒ གས་ཡོད། དེ་བཞ ན་ཁག་ ཅ ག་ག ས་ རང་ཉ ད་ ཀྱི་ དར་ལག
ཁམས་གང་ཡ ན་གྱི་ཚོས་གཞ ་རྐྱང་པའ ྱི ་ས ེང་དཔར་བའང་ཡོད། འཛུགས་ཡུལ་ན ་ར ་མཐོ་ས་དང་། ལ་ཁ། ཁང་ས ང་སོགས་སུ་ ཤ ང་ས ོ ང་དང་། དར་ཐག དར་ཤ ྱིང་བཅས་ཀྱི་ས ང་ཚེས་བཟང་ དུས་བཟང་ལ་སྒ ང་འཛུགས་བྱེད་པ་ལས། ས་བདག་ཁ་བོ་ འཆར་བའ ་དུས་སུ་མ ་འཛུགས་པ་ཡ ན། དར་ལ ག་བཙུགས་པའྱི་ཕན་ཡོན་ན ། རྐྱེན་ངན་བར་ཆད་ཐམས་ ཅད་ཞ ྱི་བ་དང་། ཚེ་བསོད་རླུང་ར་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡྱིན།
62 སལ་པས་གནམ་མཐོང་བ། ཚིག་གསར། ཁ ོ ན་པ། སྦལ་པ། བྱྱིའུ། གནམ། རྒྱ་ཆེན་པོ། སྔོན་མ་ཁ ན་པ་ཞ ག་ག ་ནང་ལ་སྦལ་པ་ཞ ག་ཡོད་པ་རེད། ཉ ན་ཞ ག བྱྱིའུ་ཞྱིག་ འཕུར་ཡོང་ནས་ཁ ན་པ་དེའ ་ ཁ་ལ་བབས། སྦལ་པས། “ཁེ ད་རང་ས་ཆ་གང་ ནས་ ཡོང་བ་ཡ ན།” ཞེས་དྲྱིས་པ་ རེད། བྱྱིའུ་དེས། “ང་གནམ་ལ་རྒྱུན་ར ང་པོ་ཞེ་དྲག་འཕུར་ནས་ཡོང་བ་ ཡ ན། ཁ་སྐོམ་ཙང་འད ར་ཆུ་འཐུང་བར་ཡོང་བ་ཡ ན།” ཞེས་ལན་བཏབ་ པ་རེད། སྦལ་པས་བྱྱིའུ་ལ། “བརྩེ་བའ ་གྲོགས་པོ་ལགས། ཁ ད་རང་ ས བ་ ཚན། ༡༥
63 ག ྱི ས་འུད་ཤོབ་ དེ་འདྲ་མ་ཤོད། གནམ་རྒྱ་ ཆེན་ པོ་ དེ་འདྲ་ག་ པར་ཡོད་པ་ རེད། ཧ་ཧ། གནམ་ གྱི་ རྒྱ་ ཆེ་ཆུང་དེ་ངའ ་ཁ ོ ན་པའ ་ཁ་ཙམ་ལས་ཡོད་པ་མ་རེད།” ཅེས་བཤད་པ་ རེད། བྱྱིའུ་ཡ ས་སྦལ་པ་ལ། “ཁ ད་རང་ག ས་ལྐུགས་པའ ་སྐད་ཆ་དེ་ འདྲ་མ་ཤོད། གནམ་ན ་ཧ་ཅང་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོས་གནམ་ གྱི་མཐའ་མཐོང་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད།” ཅེས་ལན་བཏབ། སྦལ་པས་གད་མོ་ དགོད་ཀྱིན་དགོད་ཀྱིན་བྱྱིའུ་ལ། “ངས་ནམ་རྒྱུན་ཁ ན་པའ ་ནང་ནས་ གནམ་ལ་ལྟ་ཡ ་ཡོད། བྱས་ཙང་། ངས་ཁ ན་ནས་ནོར་ས ད་ཀྱི་མ་རེད།” ཅེས་བཤད། སྦལ་པའ ་སྐད་ཆ་དེ་ལ་བྱྱིའུ་གད་མོ་ཤོར་ནས། “བརྩེ་བའ ་
64 གྲོགས་པོ་ལགས། གལ་ས ད་ ཁ ད་རང་ངའ ་སྐད་ཆ་ལ་ཡ ད་མ་ ཆེས་ན། ཁ ད་རང་ཁ ན་པའ ་ ཁ་ ལ་ ཡར་ ཐོན་ ནས་ ལྟོ ས་ དང་ ། གཞ ་ནས་ཧ་གོ་ཡ ་རེད།” ཅེས་ བཤད། སྦལ་པ་ཁ ོ ན་པ འ ་ ཁ ར་ ཡར་ མཆོངས་ ནས་ གནམ་ མཐོང་ དུས། ཧང་སང་ནས་བྱྱིའུ་ལ། “དངོས་གནས་རྒྱ་ཆེན་པོ་འདུག” ཅེས་བཤད་ ནས་ངོ་ཚ་ཁ་སྐ ངས་བྱུང་བ་རེད།
65 སྦོང་ཚན། དང་པོ། སོབ་ཚན་བཀགས་ཏེ་འགྲྱིག་ནོར་རགས་རྒྱོབ། ༡། སྔོན་ཁ ན་པ་ཞ ག་ག ་ནང་དུ་བྱྱིའུ་ཞ ག་ཡོད་པ་རེད། ༢། སྦལ་པ་དེ་གནམ་ལ་རྒྱུན་ར ང་པོ་འཕུར་ནས་ཡོང་བ་རེད། ༣། བྱྱིའུ་དེ་ཁ་སྐོམ་ཙང་ཆུ་འཐུང་དུ་ཡོང་བ་རེད། ༤། སྦལ་པས། “བྱྱིའུ་ལགས། གནམ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད།” ཅེས་ བཤད་པ་རེད། ༥། སྦལ་པས་བྱྱིའུ་ལ། “གནམ་གྱི་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་དེ་ངའ ་ཁ ན་པའ ་ཁ་ཙམ་ ལས་ཡོད་པ་མ་རེད།” ཅེས་འུད་ཤོབ་བཤད་པ་རེད། ༦། བྱྱིའུ་ཡ ས། “གནམ་དངོས་གནས་རྒྱ་ཆེན་པོ་འདུག” ཅེས་བཤད་པ་ རེད། ༧། སྦལ་པ་དེ་ཁ ན་པའ ་ཁར་ཡར་མཆོངས་ཏེ་གནམ་མཐོང་དུས་ངོ་ཚ་ཁ་ སྐ ངས་བྱུང་བ་རེད།
66 གཉ ས་པ། འདེམས་སྐོང་བྱོས། ༡། ཁ ོ ན་པའ ་ཁར་ཡར་ ནས་གནམ་ལ་ དུས། ནམ་མཁའ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ བ་རེད། (ལྟ། མཐོང་། མཆོངས།) ༢། བྱྱིའུ་ཞ ག་ ཡོང་ནས་ཁ ན་པའ ་ཁར་ ཏེ་ ལྟ་སྐབས། ཁ ན་པའ ་ནང་དུ་སྦལ་པ་ཞ ག་ ཡོད་པ་ མཐོང་། (བསད། འཕུར། བབས།)
67 རེས་གཟའ་བདུན། གཟའ་ཉ ་མ། གཟའ་ཟླ་བ། གཟའ་མ ག་དམར། གཟའ་ལག་པ། གཟའ་ཕུར་བུ། གཟའ་པ་སངས། གཟའ་ས ེ ན་པ། སྤྱི་གཙུག་ཉ ་མ། དཔྲལ་ཀོ་ཟླ་བ། མ ག་མ ག་དམར། རྣ་ཅོག་ལག་ པ། སྣ་བུག་ཕུར་བུ། ཁ་པ་སངས། མ་ནེ་ས ན་པ། ས བ་ ཚན། ༡༦ སྤྱི་གཙུག་ཉ ་མ། དཔྲལ་ཀོ་ཟླ་བ། མ ག་མ ག་དམར། རྣ་ཅོག་ལག་པ། སྣ་བུག་ཕུར་བུ། ཁ་པ་སངས། མ་ནེ་ས ན་པ།
68 བདུན་ཕྲག་གཅྱིག་ལ་གཟའ་ག་ཚོད་ཡོད་རེད། བདུན་ཕྲག་གཅ ག་ལ་གཟའ་ག་ཚོད་ཡོད་རེད། བདུན་ཕྲག་གཅ ག་ལ་གཟའ་ག་ཚོད་ཡོད་རེད། བདུན་ཕྲག་གཅ ག་ལ་གཟའ་བདུན་ཡོད་རེད། བདུན་ཕྲག་གཅ ག་ལ་གཟའ་བདུན་ཡོད་རེད། དེ་རྣམས་ངས་ཁ ད་རང་ཚོ་ལ་རེ་རེ་ཞུ་ཆོག ཉ ་མ། ཟླ་བ། མ ག་དམར། ལག་པ། ཕུར་བུ། པ་སངས། ས ན་པ། གཞས་ཀ ་དྲ་ཐག https://youtu.be/qV4kQfEureU
69 དབ ི བས་ཀི་མིང་ངོ་སྤད། གྲུ་བཞི་ཁ་གང་མ། ཟུར་གསུམ་མ། སར་སར། གྲུ་བཞི་ནར་མོ། དབ ི བས་མཐའ་དྲུག་མ། འཇོང་དབ བས། ས བ་ ཚན། ༡༧
70 སྦོང་ཚན། ཀ གཤམ་གསལ་དབྱྱིབས་ལ་ཚོན་ཐོངས། དམར་པོ། ལང་ཁུ། སེར་པོ། སན་པོ། རྒྱ་སྨུག མུ་མེན།
71 ཁ། གཤམ་གྱི་ཚིག་སྒྲུབ་བཀགས་ཏེ། དབྱྱིབས་དེ་ལྟ་བུའ ་དངོས་པོ་ གཅ ག་ག ་མ ང་ཤོད། ༡། ཉ ་མ་ན ་ས ོ ར་ས ར་རེད། ༢། ལགས་སམ་དེ་ན ་གྲུ་བཞ ་ནར་མོ་རེད། ༣། གཏོར་མའ ་དབྱྱིབས་ན ་ཟུར་གསུམ་མ་རེད། ༤། ཨོར་འཐོམ་པོ་ལོ་ན ་འཇོང་དབྱྱིབས་རེད། ༥། མ ག་མངས་རྩེད་གཞོང་ན ་གྲུ་བཞ ་ཁ་གང་མ་རེད།
72 མཆོད་ཆས་ངོ་སྤད། མཆོད་ཁང་། ས ན་པ། (སྐུ།) མཆོད་རེན། (ཐུགས།) པོ་ཏ ། (གསུང་།) ས བ་ ཚན། ༡༨
73 བུམ་པ། ར ོ ་ར ་དང་དྲྱིལ་བུ། ཐང་ག ཌ་མ་རུ། ཏ ང་། མ་ཎ ་ལག་སྐོར། མཎྜལ། མཆོད་མེ།
74 བྱེད་ས ། ༡། ཁ ེ ད་ ཀ ི ་ ནང་ གི་ མཆོད་ཁང་ དུ་ ས བ་ཚན་ནང་ཡོད་པ འི་ མཆོད་ཆས་འདི་དག་ ལས་ གང་ དང་ གང་ཡོད་པ་ཐོ་འགོད་ བ ད་དགོས། ༢། གོང་གི་མཆོད་ཁང་ནང་དུ་དེའི་གཤམ་ག ་སྐུ་དང་མཆོད་ཆས་ གང་དག་ཡོད་པ་འཚོལ་དགོས། ༣། མཆོད་ཆས་རྣམས་ཀ ་དབ བས་གང་ཡིན་པ་གས་སྡུར་གིས།
75 རུས་སལ་གནམ་ལ་འཕུར་བ། ཚིག་གསར། དུས་ཡུན་རྱིང་པོ། ཆར་པ། སྣེ་མོ། གཤོག་པ། སོ་བརྒྱབ། གཙང་པོ། ས ག་ཆགས། ཡལ་ག མཉམ་དུ། རྫྱིང་བུ། སྔོན་མ་ས་ཆ་ཞ ག་ལ། དུས་ ཡུན་ ར ང་པོ ར་ ཆར་པ་ མ་ བབས་ པས། ས་ཆ་དེའ ་གཡས་གཡོན་ གྱི་གཙང་པོ་དང་། རྫྱིང་བུའ ་ནང་ག ་ ཆུ་ཚང་མ་བསྐམས་པ་རེད། རྫྱིང་བུ་ཆུང་ཆུང་ཞ ག་ག ་འཁ ས་ལ་རུས་ སྦལ་གཅ ག་དང་། ངང་པ་གཉ ས་འཚོ་བ་སྐ ལ་བཞ ན་ས ོད་ཀྱི་ཡོད། ཉ ན་ཞ ག ངང་པ་ གཉ ས་ ཀྱིས་ རུས་སྦལ་ ལ ། “ངེད་གཉྱི ས་མུ་མཐུད་ ནས་ ས ོ བ་ ཚན། ༡༩
76 ས་ཆ་འད ་ལ་འཚོ་བ་སྐ ལ་ཐུབ་པ་མ ་འདུག བྱས་ཙང་། ངེད་གཉ ས་ས་ ཆ་གཞན་ཞ ག་ལ་ས ་ཡ ་ཡ ན།” ཞེས་བཤད། རུས་སྦལ་གྱིས་ལམ་སང་ངང་པ་དེ་གཉ ས་ལ། “གྲོགས་པོ་ ལགས། ང་ཚོ་གསུམ་གྲོགས་པོ་ཡག་པོ་ཡ ན་ཙང་། ཁ ད་རང་གཉ ས་ ཀྱིས་ང་གཅ ག་པུ་ས་ཆ་འད ་ལ་མ་བཞག་པར། ཡ ན་གཅ ག་མ ན་གཅ ག་ མཉམ་དུ་འཁ ད་རོགས།” ཞེས་བཤད། ངང་པ་གཉ ས་ཀྱིས་རུས་སྦལ་དེ་ལ། “ངེད་གཉ ས་ལ་གཤོག་ པ་ཡོད་ཙང་། གནམ་ལ་འཕུར་ཐུབ་ཀྱི་རེད། ཁ ད་རང་ལ་གཤོག་པ་ མེད་པས། ངེད་གཉ ས་ཀྱིས་གང་འདྲ་བྱས་ནས་མཉམ་དུ་འཁ ད་ཐུབ་ཀྱི་ རེད།” ཅེས་སྐད་ཆ་དྲྱིས། རུས་སྦལ་གྱིས་ངང་པ་དེ་གཉ ས་ལ། “གྲོགས་ པོ་གཉ ས། སེམས་ཁལ་མ་བྱེད། ང་ལ་ཐབས་ཤེས་ཡག་པོ་ཞ ག་ཡོད།” ཅེས་བཤད། དེ་ནས་རུས་སྦལ་ དེས། ཤ ང་ག ་ཡལ་
77 ག་ཐུང་ཐུང་ཞ ག་ཁ ར་ཏེ་ངང་པ་གཉྱིས་ལ། “སྔོན་ལ་ཁ ད་གཉ ྱིས་ཀྱིས་ ཡལ་ག་འད འ ་སྣེ་མོ་རེ་རེ་ནས་དམ་པོར་འཇུ་རོགས།” ཞེས་བཤད། རུས་སྦལ་གྱིས་མུ་མཐུད་ནས། “ངས་ཡལ་ག་འད འ ་དཀྱིལ་ལ་ སོ་དམ་པོར་བཏབ་ར ས། ཁ ད་གཉ ས་གནམ་ལ་འཕུར་ན། ང་ཡང་ཁ ད་ གཉ ས་དང་མཉམ་དུ་གནམ་ལ་འཕུར་ཐུབ་ཀྱི་རེད།” ཅེས་བཤད། མཐའ་མར། རུས་སྦལ་དེ་ངང་པ་གཉ ས་དང་མཉམ་དུ་གནམ་ལ་ འཕུར་ནས་ས་ཆ་གཞན་ཞ ག་ལ་ས ས་པ་རེད།
78 སྦོང་ཚན། ཀ ས བ་ཚན་བཀགས་ཏེ་བར་ས ང་སྐོངས། ༡། ངེད་གཉ ས་མུ་མཐུད་ནས་ འད ་ལ་ སྐ ལ་ ཐུབ་པ་མ ་འདུག བྱས་ཙང་། ངེད་གཉ ས་ས་ཆ་ ཞ ག་ལ་ས ་ ཡ ་ཡ ན། ༢། ཁ ད་གཉ ས་ཀྱིས་ འད ་ལ་མ་ པར། ཡ ན་ གཅ ག་མ ན་གཅ ག་མཉམ་དུ་ རོགས། ༣། གྲོགས་པོ་གཉ ས། མ་བྱེད། ང་ལ་ ཡག་པོ་ ཞ ག་ཡོད། ༤། ང ས་ འད འ ་ དཀྱིལ་ ལ་ བཏབ་ ར ས། ཁ ད་གཉ ས་ ལ་ འཕུར་ ན ། ང་ ཡང་ ཁ ད་གཉ ས་ དང་ གནམ་ལ་འཕུར་ཐུབ་ཀྱི་རེད། ཁ སོབ་ཚན་ཡང་ཡང་ཀ ག་པ་དང་སྒྲུང་ཤོད་དུ་འཇུག་དགོས།
79 ཁ་བཏགས། ཁ་བཏགས་ ན ་ དར་སྐུད་ ཀྱིས་ བཏགས་པ འ ་ གོས་དར་ཁ་ཚར་ ཅན་དང་། ས ད་ན་ར ང་བ་ཞ ག་ཡ ན། ཁ་བཏགས་ལ་ཁ་དོག་མ ་འདྲ་བ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་ཀང་། དཀར་པོ་ ན ྱི་སེམས་པ་དཀར་པོ་མཚོན་པས། ནམ་རྒྱུན་ང་ཚོས་མང་ཤོས་བེད་ སྤ ད་གཏོང་གྱི་ཡོད། ཁ་བཏགས་ས ང་སྤ ན་ར ས་དང་། བཀྲ་ཤ ས་རགས་བརྒྱད། བཀྲ་ ཤ ས་པའ ་ཚིགས་བཅད་སོགས་བཀོད་པ་ཡོད། ཁ་བཏགས་ན ་སྐུ་ར ན་གྱི་མདུན་དང་། བླ་མ་དང་དཔོན་པོར་ མཇལ་ཁ་ཞུ་སྐབས། འཚམས་འདྲྱི། སྐ ས་སྐར། གཟེངས་བས ད། མགྲོན་པོ་བསུ་སྐ ལ། གཉེན་ས ན་སོགས་ལ་བཀྲ་ཤ ས་པའ ་མཚོན་དོན་ དུ་འབུལ་བ་ཡ ྱི ན། ས ོ བ་ ཚན། ༢༠
80 ཁ་བཏགས་འབུལ་སྐབས། ཉ ས་ལྟེབ་བྱས་པའ ་ལྟེབ་ཁུག་རང་ ཕ གས་དང་། ལྟེབ་ཁ་འབུལ་ཡུལ་ཕ གས་ལ་བསན་ཏེ། ཁ་བཏགས་ ལག་ཟུང་ག ྱིས་མཐོ་སར་འདེགས་དགོས། ཁ་བཏགས་ འབུལ་ སྐབས་རང་ ལས་ཡོན་ཏན་དང་། གོ་གནས། བཀའ་ དྲྱི ན་ ཆེ་བ་ རྣམས་ ལ་ གུས་བཀུར་མཚོན་ ཆེད་ཕག་དང་མདུན་ཅོག་ས ང་འབུལ་དགོས་པ་ དང་། རང་དང་མཉམ་པ་རྣམས་ལ་ཕན་ཚུན་གྱི་ཕག་ཏུ་འབུལ་དགོས།
81 རང་ ག ་ དགེ་ཕྲུག་ དང་ མ ་དཀྱུས་མ་ ལ་ ཁ་བཏགས་ སྐེ ་ ལ་ གཡོགས་ ན་ ཚུལ་དང་མཐུན་པ་ཡ ན། བ ད་ས། ༡། ཁ ད་ཀྱིས་ཁ་བཏགས་གང་ལ་བེད་སྤ ད་བྱས་མ ང་ངམ། ༢། ཁ ེད་ཀྱིས་བླ་མ་དང་དཔོན་པོ་ཕན་ཚུན་ཁ་བཏགས་འབུལ་རེས་བྱེད་ པའ ་པར་འཚོལ་སྒྲུབ་གྱིས། ༣། ཁ ད་ཀྱི་ཕ་མས་ཁ་བཏགས་གང་དང་གང་ལ་བེད་སྤ ད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ དོ་སྣང་བྱུང་ངམ།
82 ལས་རིགས་ངོ་སྤད། སྒྱུ་རལ་བ། ཞིང་པ། དགེ་རྒན། རམ་པ་པོ། སྒྱུ་མ་མཁན། ས བ་ ཚན། ༢༡
83 སན་པ། ཚན་རིག་པ། ཚོང་པ། དམག་མི། མ་བན། སྦྲག་པ།
84 ཉེན་རག་པ། ཁ་ལོ་བ། འབྲོག་པ། གཞས་པ། ཚེམ་བཟོ་བ། ཤིང་བཟོ་བ།
85 སྦོང་ཚན། དང་པོ། དཔེ་བསན་པ་ལྟར་བར་སོང་བསྐངས་ཏེ་ཡང་ཡང་ཀ གས། ཁེད་མ་འོངས་པར་ཅི་ཞིག་བ ད་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། དཔེར་ན། ང་མ་འོངས་པར་ སྒྱུ་རྩལ་བ་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། འཇ ག་ར ན་གྱི་ མཛེས་སྡུག་ཡོད་ཚད་ར ་མོའ ་ལམ་ནས་ས ན་རྒྱུ་ཡ ན། ༡། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས་ སྲུང་སྐ བ་བྱེད་རྒྱུ་ཡ ན། ༢། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། བྱྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡ ་གེ་ ས ོ བ་རྒྱུ་ཡ ན། ༣ ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། འབྲུ་ར གས་སྣ་ལྔ་ཐོན་ སྐ ད་བྱེད་རྒྱུ་ཡ ན། ༤། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། རྩོམ་ཡ ག་ག ་ལམ་ནས་ སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དོན་དངོས་ར ད་རྒྱུ་ཡ ན། ༥། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། མ ་རྣམས་མ ག་འཁྲུལ་
86 བའ ་ལྟད་མོ་མང་པོ་སོན་རྒྱུ་ཡ ན། ༦།
ཞ ག་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་ནད་པ་ རྣམས་ནད་ལས་ཐར་བར་བྱེད་རྒྱུ་ཡ ན། ༧། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། ཚན་ར ག་ལ་བར ན་ནས་ མ འ ་ར གས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡ ན། ༨། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་ འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་ཡ ན། ༩། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་སྲུང་སྐ བ་ བྱེད་རྒྱུ་ཡ ན། ༡༠། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། མ འ ་བདེ་ཐང་ལ་ཕན་ པའ ་ཞལ་ལག་སྣ་མང་བཟོ་རྒྱུ་ཡ ན། ༡༡། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། མ འ ་བརྩེ་སེམས་ མཚོན་པའ ་ལེགས་སྐ ས་དང་འཕྲྱིན་ཡ ག་སྐ ལ་རྒྱུ་ཡ ན། ༡༢། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། འགྲུལ་བཞུད་སབས་ བདེ་སྐྲུན་རྒྱུ་ཡ ན།
ང་མ་འོངས་པར་
87 ༡༣། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། ར་ནོར་ལུག་གསུམ་ འཚོ་སྐ ང་བྱེད་རྒྱུ་ཡ ན། ༡༤། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། མ འ ་སེམས་ཁམས་ལ་ ཞ ་བདེ་སྐྲུན་པའ ་གླུ་གཞས་སྣ་ཚོགས་ལེན་རྒྱུ་ཡ ན། ༡༥། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། ལུས་ལ་བདེ་ཞ ང་མ ག་ ལ་མཛེས་པའ ་ག ན་ཆས་འདྲ་མ ན་འཚེམ་རྒྱུ་ཡ ན། ༡༦། ང་མ་འོངས་པར་ ཞ ག་བྱས་ཏེ། དགོས་མཁོ་ཆེ་བའ ་ ཤ ང་ག ་ཡོ་ཆས་སྣ་མང་བཟོ་རྒྱུ་ཡ ན། བྱེད་ས ། ས བ་ཕྲུག་གསུམ་རེ་ས ་ཚན་དུ་བགོས་ཏེ། སོ་སོའ ་མ་འོངས་ པའ ་ལས་ར གས་སྐོར་ལ་བོད་སྐད་ནང་ག ང་མོལ་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས།
88 ཚལ་རིགས་ཀི་མིང་ངོ་སྤད། མེ་ཏོག་པད་ཚལ། མེ་ཏོག་ལང་ཚལ། ཁི་ར། ཤ་མོ། པད་ཚལ། ས བ་ ཚན། ༢༢
89 བསོད་ནམས་དཔལ་འཛོམས། སན་མ། ཊོ་མ་ཊོ། དོ་ལུམ་མ། པ་ལག ཆིན་ཚལ།
90 སི་པན། སོ་ལོ་སན་པོ། གུང་ལ་ཕུག མཛུབ་ཚལ། ལོ་འཁོར་པད་ཚལ། ཉུང་མ།
91 སྦོང་ཚན། དང་པོ། འབ ་ཀ ག་བྱེད་དགོས། ཚན་རིག་པ་ ཆིན་ཚལ་ བརས། བཀྲུས། གཏུབས། བས གས། བཙོས། བཟོས། ཉོས། བཟས། གཞས་པ་ ཤིང་བཟོ་པ་ ཁ་ལོ་བ་ ཡིས་ ཉེན་རག་པ་ སན་པ་ དམག་མི་ འབྲོག་པ་ དཔེར་ན། ཚན་རིག་པ་ཡིས་ཆིན་ཚལ་བརས།
92 གཟའ་ཉ ྱི ་མའ ྱི ་ཉ ྱི ན། ཚིག་གསར། ཚལ་ཁོམ། གཟའ་ཉ ་མ། འཚང་ཁ། དུས་ཚིགས། ར ན་པ། བཙོས་པ། རྔོ་བ། འཕྲོད་བས ན། འཁྲུག་ཆ་དོད་པོ། རེས་གཟའ་ཉ ་མའ ་ཉ ན། ཨ་མ་དབྱངས་འཛོམས་བཟའ་ཟླ་ གཉ ས་ཀྱིས་བུ་མོ་བསམ་སྐྱིད་དང་། བུ་རྣམ་རྒྱལ་གཉ ས་ཁ ད་དེ་ཚལ་ ཁ ོམ་དུ་ཕྱིན། ཚལ་ཁོམ་དེ་ན ་རྒྱ་ཆེ་ཞ ང་། འཚང་ཁ་ཤ ག་ཤ ག་ག ས་མ ་ཚོས་
93 ཚལ་ དང་ ཤ ང་ཏོག་ ཉོ་ ཡ ་ ཡོད་ པས། འཁྲུག་ཆ་ཧ་ཅང་དོད་པོ་ ཡོད། བུ་མོ་བསམ་སྐྱིད་ ཀྱིས་ ཨ་མའ ་ལག་པར་འཇུས་ཏེ། ཨ་མ་ལགས། སྔོ་ཚལ་རྣམས་ངོ་སྤོད་ གནོངས་དང་། ཞེས་ཞུས། ཨ་མ་ལགས་ཀྱིས། འད ་སྔོ་ཚལ་པ་ལག་ དང་། དེ་པད་ཚལ་ཆེ་བ་རེད། ཕ་ག ་མེ་ཏོག་པད་ཚལ་རེད། འད ་མེ་ཏོག་ ལྗང་ཚལ་རེད། ཅེས་གསུངས། བུ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས། ཨ་མ་ལགས། ལ་ཕུག་འདྲ་བ་ཞ ག་ཡོད་པ་ དེ་ཚོ་ག་རེ་རེད། ཅེས་དྲྱིས། ཨ་མ་དབྱངས་འཛོམས་ཀྱིས། མདོག་ལྗང་ཁུ་དེ་ཁ ་
94 ར་དང་། མདོག་དམར་སེར་དེ་གུང་ ལ་ཕུག་རེད། མདོག་མུ་མེན་ཅན་ དེ་དོ་ལུམ་མ་རེད། བུ་མོ་བསམ་སྐྱིད་ཀྱིས། ཨ་མ་ལགས། གང་བུ་ ལྗང་ཁུ་དེ་ག་རེ་རེད། ཅེས་དྲྱིས་པར། དེ་སན་མ་རེད། ཅེས་ལན་བཏབ་མ་ཐག བུ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས། ཨ་མ་ ལགས། དེས་ན། ཚལ་འད ་ཡང་སན་མ་རེད་དམ། ཞེས་དྲྱིས། ཨ་མ་ལགས་ཀྱིས། དེ་སན་མ་མ་རེད། མཛུབ་ཚལ་ རེད། ཅེས་ལན་བཏབ། བུ་མོ་བསམ་སྐྱིད་ཀྱིས། ཨ་མ་ལགས། ཚལ་རྱིལ་ར ལ་ར ག་ ར ག་དེ་ཚོ་ག་རེ་རེད། ཅེས་དྲྱིས། ཨ་མ་ལགས་ཀྱིས། མདོག་སེར་པོ་དེ་ཞོག་ཁོག་ དང་། མདོག་དམར་པོ་དེ་ཊོ་མ་
95 ཊོ་རེད། ཁ་དམར་པོ་དང་གཤམ་དཀར་པོ་ཅན་དེ་ཉུང་མ་རེད། ཅེས་ངོ་ སྤ ད་བྱས། ཕ་དགྲ་འདུལ་གྱིས། སྤྱིར་ནམ་དུས་སོ་ སོ་ལ་ཚལ་མ ་འདྲ་བ་མ ་འདྲ་བ་ཡོད་རེད། ཚལ་ཡང་ཁ་ཅ ག་ར ན་པ་བཟས་ན་འགྲྱིག་ པ་དང་། ཁ་ཤས་རྔོ་བ་དང་བཙོས་ནས་ཟ་ དགོས། ནམ་རྒྱུན་ཟས་སུ་སྔོ་ཚལ་ཤུགས་ཆེ་བ་བས ན་ན། གཟུགས་ པོའ ་འཕྲོད་བས ན་ལ་ཡག་པོ་ཡོང་ག ་རེད། ཅེས་བཤད་པ་དང་།
96 ཨ་མ་དབྱངས་འཛོམས་ཀྱིས། ད་ང་ཚོས་ཚལ་ཉོས་ཚར་སོང་། ནང་ ལ་ལོག་ནས་སྔོ་ཚལ་གྱི་ཁ་ལག་ཞ མ་པོ་ཞྱིག་བཟོས་ཆོག ཅེས་ཟེར་ ནས་ནང་མ ་རྣམས་དགའ་དགའ་སྤ ་སྤ ོ འ ་ངང་ནང་ལ་ལོག སྦོང་ཚན། དང་པོ། ཁ ད་རང་ག ་ཚལ་དགའ་ཤོས་ཀྱི་མ ང་དང་ར ་མོ་བ ས། གཉ ས་པ། ཕ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་ཚལ་ཉོ་བ་དང་། ཟས་གཡོས་ སྦ ར་གྱི་བྱེད་ས ་ས ལ་དགོས།
97 ཁྲུང་ཁྲུང་སྤུན་གསུམ། ཚིག་གསར། ཁྲུང་ཁྲུང་། སྤུན། རྒྱགས་ཚད། ལག་མ། སྤ ན་པ། ཤ ང་ས ོ ང་། སྦས། རགས། བསམས། ར ད། བཟུང་། འཇུས། སེམས་ལ་བཞག སྔོན་མ་ས་ཆ་ཞ ག་ལ་ཁྲུང་ཁྲུང་སྤུན་གསུམ་ཡོད། ཁོ་ཚོ་ཉ ན་ལྟར་རྫྱིང་བུ་ ཞ ག་ག ་འཁ ས་སུ། ཁ་ལག་འཚོལ་བར་འགྲོ་ཡ ་ཡོད། ཉ ན་གུང་ཞ ག་ལ། ཁྲུང་ཁྲུང་གསུམ་པོས་རྫྱིང་བུའ ་ནང་ནས་ཉ་ མང་པོ་བཟུང་ནས་བཟས་པ་རེད། ཁོ་ཚོས་ཉ་ཤ་རྒྱགས་ཚད་བཟས་ ནའང་། ད་དུང་ཉ་ཤ་མང་པོ་ལག་ པ་རེད། དེར་བར ན། ཁོ་ཚོས་ཉ་ ཤ་ལག་མ་དེ་ཚོ་སའ ་འོག་ཏུ་སྦས་ ས ོ བ་ ཚན། ༢༣
98 ནས་སང་ཉ ན་མུ་མཐུད་བཟའ་བར་ཡོང་དགོས་བསམས། ཁྲུང་ཁྲུང་རན་པ་དེས་གནམ་ལ་བལྟས་ཏེ། ཉ ་མ་རགས་སུ་ བཟུང་ནས། ཉ་ཤ་ལག་མ་དེ་ཉ ་མའ ་འོག་ག ་ས་ཆ་ཞ ག་ལ་སྦས། ཁྲུང་ཁྲུང་འབ ང་བ་དེས་གནམ་ལ་བལྟས་ཏེ། སྤ ན་པ་རགས་སུ་ བཟུང་ནས། ཉ་ཤ་ལག་མ་དེ་སྤ ན་པའ ་འོག་ག ་ས་ཆ་ཞ ག་ལ་སྦས། ཁྲུང་ཁྲུང་ཆུང་བ་དེས་རྫྱིང་བུ་དེའ་འཁས་ལ་སྐས་པའ་ཤང་སང་ཞག་ ལ་བལྟས་ཏེ། ཤང་ས ོ ང་དེ་རགས་སུ་བཟུང་ནས། ཉ་ཤ་ལག་མ་དེ་ཤང་སོང་ དེའ་འོག་ཏུ་སྦས། དེའ་རས་ལ་ཁོ་ཚོ་གསུམ་ཁྱིམ་ལ་ལོག་པ་རེད། ཕྱི་ཉ ན། ཁྲུང་ཁྲུང་སྤུན་གསུམ་ཡང་བསྐར་རྫྱིང་བུ་དེའ ་འཁ ས་ སུ་ཉ་ཤ་ལག་མ་བཟའ་བར་ཡོང་། ཁྲུང་ཁྲུང་རན་པས་ ཉ་ཤ་ ལ ག་མ་ དེ་ ཉ ་མ འ ་ འོག་ ལ་ སྦས་ ཡོད་ བསམས་ ནས། ཉ ་མ་ལ་ཁ་ཕ གས་ཏེ་འཕུར་ནས་ཕྱིན། ཁྲུང་ཁྲུང་ འབ ང་བ ས་ ཉ་ཤ་ ལ ག་མ་ དེ་ སྤ ྱི ན་པ འ ་
99 འོག་ལ་སྦས་ཡོད་བསམས་ནས། སྤ ན་པར་ཁ་ཕ གས་ ཏེ་འཕུར་ནས་ཕྱིན། ཁྲུང་ཁྲུང་ཆུང་བས་རྫྱིང་བུའ ་ འཁ ས་ཀྱི་ཤ ང་ས ང་ཡོད་ས་དེར་འཕུར་ནས། ཉ་ཤ་ལག་མ་དེ་འཚོལ་ བར་ཕྱིན་པ་རེད། ཡྱིན་ན་ཡང་། ཁྲུང་ཁྲུང་རན་པ་དང་ འབ ང་བ་ གཉ ས་ ཀྱིས་ ཉ་ཤ་ ལ ག་མ་ དེ་ ཚོ་ཁ ན་ ནས་མ་ ར ད་ཙང་། དཀའ་ལས་ཁག་ནས་ཁྱིམ་ལ་ལོག་པ་རེད། ཁྲུང་ཁྲུང་ ཆུང་བ ས་ ཉ་ཤ་ ལ ག་མ་ དེ་ ཤ ང་ས ང་ དེའ ་ འོག་ ནས་ ལམ་སང་ར ད་དེ་བཟས་པ་རེད།
100 སྦོང་ཚན། དང་པོ། འགྲྱིག་ནོར་རགས་རྒྱོབ། ༡། སྔོན་མ་ས་ཆ་ཞ ག་ལ་ཁྲུང་ཁྲུང་སྤུན་གསུམ་ཡོད། ༢། ཁྲུང་ཁྲུང་གསུམ་པོས་རྫྱིང་བུའ ་ནང་ནས་ཉ་འཇུས་ཏེ་བཟས་པ་དང་། ཉ་ཤ་ལག་མ་རྣམས་སྦས་པ་རེད། ༣། ཁྲུང་ཁྲུང་རན་པས་གནམ་གྱི་སྤ ན་པ་རགས་སུ་བཟུང་། ༤། ཁྲུང་ཁྲུང་འབ ང་བས་ཉ་ཤ་དེ་ཤ ང་ས ང་ཞ ག་ག ་འོག་ཏུ་སྦས། ༥། ཁྲུང་ཁྲུང་ཆུང་བས་ཉ་ཤ་དེ་ཉ ་མའ ་འོག་ག ་ས་ཆ་ཞ ག་ལ་སྦས། ༦། ཁྲུང་ཁྲུང་ཆུང་བས་ཉ་ཤ་ལག་མ་དེ་ར ད་དེ་བཟས་པ་རེད། གཉ ས་པ། བྱེད་སོ། ས ོ བ་ གྲོ གས་རེ་རེ་ བྱས་ ནས་ སྒྲུང་ ཀ ག་ པ་ དང་ ཤོད་ དུ་ འཇུག་ དགོས།
101 སམ། དེང་སང་སྤྱི་ཚོགས་ ན ་ ཁ ་ ཁ ་ཟ ང་ཟ ང་ ཡ ན་པ ས་ མ ་ ཕལ་མོ་ཆེ ་ སེམས་པ་ལ ད་ལ་ འབབ་ མ་ ཐུབ་པ འ ་ དཀའ་ངལ་ ཞ ག ་རང་བཞ ན་ གྱིས་ ཆགས་ཀྱི་ཡོད། དེ་བས་སེམས་ལ་ཞ ་བདེ་ཡོང་ཆེད་ཆུང་དུས་ནས་ སེམས་ཁམས་ཞ ་བདེ་ ལ་ གནས་ པ འ ་ བག་ཆགས་ འཇོག་ པ ར་ ས མ་ གྱི་ ཉམས་ལེན་ལ་འབད་རྒྱུ་གལ་ཆེ། སྤྱིར་ས མ་ཞེས་པ་ན ། སེམས་དགེ་བའ ་དམ གས་པ་ལ་ཡང་ ནས་ཡང་དུ་གཏོད་པའ ་དམ གས་རྣམ་སྐ ང་བ་ལ་ཟེར། དཔེར་ན། དད་ པ་དང་སྙྱིང་རེ་བས མ་ཞེས་པ་ན ། ཡ ྱིད་དེ་དང་དེར་བསྐ ད་པ་ལ་བྱ་ དགོས་པ་བཞ ན་ནོ། ། ས བ་ ཚན། ༢༤
102 ས ོ ད་སངས། ས ོ མ་རྒྱག་སྐབས་ལུས་རྣམ་སྣང་ག ་ཆོས་བདུན་དང་ལྡན་པ་ས ། ༡. རྐང་པ་ར ོ ་ར ་དཀྱིལ་ཀྲུང་ངམ་ཕ ད་དཀྱིལ་ཀྲུང་ཡང་རུང་། ༢. ལག་ པ་གཉ ས་མཉམ་བཞག ༣. སལ་ཚིགས་དྲང་པོར་བསང་། ༤. ལ ེ ་ཡ་ རྐན་དུ་སྦར། ༥. མཆུ་སོ་མ་རེག་ཙམ་གྱི་བར་ནས་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ དལ་མོ ར་ གཏོང་ ། ༦. སྐེ་ཅུང་ཟད་ནང་ དུ་འགུག ༧. མ ག་ སྣ་ རྩེ ར་ ཕབ་ པ་ བཅས་སོ། །
103 དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་ས མ། ས མ་ཐོག་མར་སྐོན་མཁན་རྣམས་ལ། དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་ གྲངས་ཀ་བགྲངས་ན། ས ོ ་ལྔའ ་ཤེས་པའ ་རྣམ་ར ོག་ག་ས་ག་ལ་འཕྲོ་བ་ དེ་སྡུད་པ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད། ས མ་ཚུལ་ན ། དམ ྱི གས་བྱའ ་ལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་བ་མ་ཡྱིན་ པར། དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་ཁུག་པ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ས ་གྲངས་ཀ་ བགྲང་དགོས། དབུགས་མར་ ཕྱུང་ བ་ དང་ ཡར་ རྔུབ་ པ་ ལ་ ཁུག་པ་རེ་ བ རྩྱི ས་ ཏེ ། ཐེངས་ལྔ་བཅུ་དང་བརྒྱ་བར་བྱེད་དགོས། དུས་རྒྱུན་དུ་ས མ་བརྒྱབ་ས ། སེམས་རྩེ་གཅ ག་ཏུ་གནས་ཐུབ་པ་ བྱུང་ན། རླུང་རོ་དགུ་ཕྲུགས་དང་། ཏ ང་ངེ་འཛིན་སོགས་དམ གས་ རྣམ་སྐ ང་སངས་ལ་འབད་དགོས།
104 ནོ་སེལ་བསོད་དབངས། འཛམ་ག ང་ཞ ་བདེའ ་གཟེངས་རགས། ། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕུལ་སོང་། ། དགའ་བ་ལ་དང་དགའ་བ། ། སྐྱིད་དོ་ལ་དང་སྐྱིད་དོ། ། དགའ་བ་ལ་དང་དགའ་བ། ། སྐྱིད་དོ་ལ་དང་སྐྱིད་དོ། ། འཛམ་ག ང་ཞ ་བདེའ ་གཟེངས་རགས། །
105 ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕུལ་སོང་། ། འཛམ་ག ང་ཡང་རྩེའ ་ས ང་ག ། ། གངས་ལྗོངས་ཆོས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ། ། རླབས་ཆེན་ཆོས་ས ད་དབུ་འཁ ད། ། ༸སྐབས་མགོན་བསན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ། ། ཐུགས་རྒྱུད་བྱམས་དང་སྙྱིང་ར ས། ། འགྲོ་ཀུན་བདེ་ལ་བཀོད་སོང་། ། ནོ་སྦེལ་ཞ ་བདེའ ་གཟེངས་རགས། ། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕུལ་སོང་། ། དགའ་བ་ལ་དང་དགའ་བ། ། སྐྱིད་དོ་ལ་དང་སྐྱིད་ལ་དོ། ། འཛམ་ག ང་ཞ ་བདེའ ་གཟེངས་རགས། ། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕུལ་སོང་། ། སྤྱི་ལོ་ག་དགུའ ་ལོ་ལ། ། ནོ་སྦེལ་ཞ ་བདེའ ་གཟེངས་རགས། ། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕུལ་བ། །
106 ཞ ་བདེའ ་རྒྱལ་ཁ་ལོས་ཡ ན། ། གཞ ས་བྱེས་བོད་མ འ ་དབུ་འཁ ད། ། ནང་པ་ཡོངས་ཀྱི་མགོན་སྐབས། ། འཛམ་ག ང་ཞ ་བདེའ ་དེད་དཔོན། ། ༸སྐབས་མགོན་བསན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ། ། དགའ་བ་ལ་དང་དགའ་བ། ། སྐྱིད་དོ་ལ་དང་སྐྱིད་ལ་དོ། ། ནོ་སྦེལ་ཞ ་བདེའ ་གཟེངས་རགས། ། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕུལ་སོང་། ། བོད་མ ་རན་གཞོན་བྱྱིས་གསུམ། ། བདེ་སྐྱིད་སྣང་བས་ཁབ་ནས། ། དགའ་བའ ྱི ་བསོད་དབྱངས་ཕུལ་ཡོད། ། སྐྱིད་པའ ་བ ོ་གར་འཁབ་ཡོད། ། སངས་རྒྱས་བསན་པ་དར་སོང་། ། འཛམ་ག ང་ཞ ་བདེས་ཁབ་སོང་། ། རང་དབང་མང་གཙོའ ་དཔལ་ལ། ། ཅ ་དགར་སྤ ད་ལ་ཆས་འགྲོ། །
107 དགའ་བ་ལ་དང་དགའ་བ། ། སྐྱིད་དོ་ལ་དང་སྐྱིད་དོ། ། འཛམ་ག ང་ཞ ་བདེའ ་གཟེངས་རགས། ། ྋགོང་ས་མཆོག་ལ་ཕུལ་སོང་། ། གཞས་དྲྭ་ཐག་
འདི་ནས་གསན་ཐུབ། བོད་གཞས་སྣ་ཚོགས་བསབས་ཏེ་བོད་ཡ ག་ཡར་རྒྱས་གཏོང་བའ ་ཐབས་ལའང་འབད་དགོས།
https://www.youtube.com/watch?v=1V1SEKDsGYA
https://youtube.com/@sherigCTA
https://issuu.com/doewebmaster
https://soundcloud.com/sherigs
https://tibterminology.net/
http://www.secularethics.net/
108 ཟུར་བཀོད། གཞོགས་འདེགས་ཀོག་དེབ། བ
བ ས་པའི་ཀག་དེབ།
གཤམ་གྱི་དྲྭ་ཚིགས་ཁག་ལ་དོ་སྣང་གྱིས། བོད་ཡིག་སབ་སྦང་དྲྭ་ཚིགས།
ཤེས་རིག་ཡུ་ཊུབ་དྲྭ་བརྙན།
ཨཡེ་སུའུ་དྲྭ་ཚིགས།
ཤེས་རིག་སྒ་མཛོད།
ཐ་སྙད་འཚོལ་བཤེར།
ཆོས་ལུགས་ལ་མ་བར ན་པའི་བཟང་སྤད་ཀ ་དྲྭ་ཚིགས།
གོང་གསལ་དྲྭ་ཚིགས་ཁག་ནས་ཀག་དེབ་དང་། བ ས་པའི་སྒྲུང་དེབ། འགུལ་བརྙན། བ ས་པའི་གླུ་ གཞས་འགུལ་བརྙན། སབ་ཁ ད་བརྙན་འཕ ན། སུམ་རགས་སོགས་ཁ ད་པའི་སྒ་བཅས་ལ་ལྟ་ཀག་ ཉན་གསུམ་བ ད་ཐུབ།
ས་པའི་ཀག་སྦང་བདེ་ལམ། དེབ་ཕ ང་ ༣༢-༣༥
དེབ་ཕ ང་ ༡༥-༡༨
https://bodyiglobjong.com/
109 བོད་ཨྱིན་ཐ་སྙད་ཤན་སྦར།
གཅིག one གཉིས two གསུམ། three བཞི། four ལྔ། five དྲུག six བདུན། seven བརྒྱད། eight དགུ། nine བཅུ། ten ཉི་ཤུ། twenty སུམ་ཅུ། thirty བཞི་བཅུ། forty ལྔ་བཅུ། fifty དྲུག་ཅུ། sixty བདུན་ཅུ། seventy བརྒྱད་ཅུ། eighty དགུ་བཅུ། ninety བརྒྱ་ཐམ་པ། hundred སྟོང་། thousand སྐམ་པོ། thin རྒྱགས་པ། fat རིང་པོ། long, tall ཐུང་ཐུང་། short ཡང་པོ། light ལ ད་པོ། heavy ཆེན་པོ། big ཆུང་ཆུང་། small
Tibetan-English Glossary
sweet
front
south
right གཡོན། left
the four directions
library
class
110 མང་པོ།
མངར་མོ།
སྐྱུར་མོ།
སྐ
སྡུག་པོ།
མགགས་པོ།
དལ་པོ།
ཚ་པོ།
གང་མོ།
ལས་ས་པོ།
ཁག་པོ།
མདུན།
རྒྱབ།
ཤར་ཕགས།
ནུབ་ཕགས།
ལྷོ་ཕགས།
གཡས།
དཀ ི ལ།
ཕགས་བཞི།
དཔེ་མཛོད་ཁང་།
འཛིན་ཁང་།
སྨྱུ་གུ། pen སྨྱུག་སམ། pen box ཡར་མར།
ལས་ཀ job སེའུ། cherry ལེ་མོན། lemon ཀུ་ཤུ།
ཁམ་བུ། peach དམར་ལུམ། raspberry མཐིང་ལུམ།
ཐང་འབྲས།
ཆུ་ག་གོན།
many ཉུང་ཉུང་། a few / a little
sour
ད་པོ། happy
unpleasant
fast
slow
hot
cold
easy
difficult
behind
east
west
བང་ཕགས། north
center
up & down
apple
blue berry
pineapple
watermelon
pear
grape
mango ངང་ལག banana ཚ་ལུ་མ། orange
garden
gate
to call
drink
eat
listen
where
strawberry
roaming
sleep
laugh
read
jump
111 ལི།
ཨ་མྲ།
འབྲི་ཏ་ས་འཛིན།
ལྡུམ་ར།
སྤ་འཆམ།
ས་ཆེན།
གཉིད་ཁུག
ཁ་པར་གཏོང་བ།
གད་མོ་བགད།
ཆུ་འཐུང་བ།
དེབ་ཀག་པ།
ཤིང་ཏོག་ཟ་བ།
གནམ་ལ་མཆོང་བ།
གཞས་ཉན་པ།
ངུ་བ།
ཐང་ལ་རྒྱུག་པ།
ར ད་མོ་ར ་བ།
ག་པ།
ག་རེ།
དཔ ད་ཀ spring དབར་ཁ། summer སྟོན་ཁ། autum དགུན་ཁ། winter མེ་ཏོག་བཞད། blossom ཆར་པ་འབབ། rain ལོ་ཏོག་ས ན། ripe གངས་བབས། snow ཉི་མ་ཤར། rise གག་དམར་འཁྱུག lightening སྤ ན་པ་འཐིབས། cloudy ལྷགས་པ་བརྒྱབ། blow ལོ་འཁོར་པད་ཚལ། cabbage བྲུམ་ཤ། pumkin
རྒུན་འབྲུམ།
cry
runn
play
what
garlic
radish
onion
sweet potato
crow
get down
ད་ཀ half
thinking, thought
slowly
full
giraffe
tiger
peacock
rhinoceros
ginger
carrot
potato
food
thirst
glass bottle
pebble, rubble
near
immediately
method, idea
raise
lion
zebra
112 སག་པ།
ལ་ཕུག
གུང་ལ་ཕུག
ཙོང་།
ཞོག་ཁོག
ཞོག་ཁོག་མངར་མོ།
ཞལ་ལག
ཕོ་རོག
མར་བབས།
ཤེལ་དམ།
ཕ ེ
རྡོ་ཧྲུག
བསམ་བ།
ས།
ག་ལེར།
ཁེངས།
ཤྭ་ཁ་སྐེ་རིང་།
མཐོ་རུ་མཐོ་རུ།
སྟག
འདམ་སེང་།
རྨ་བ།
རྐང་ཁ།
བསེ་རུ།
ཁྲུང་ཁྲུང་སྐེ་ནག
དོམ་དཀར།
ཆུ་ར།
ར་མོང་།
གསའ་གཟིག
མཚོ་བ་པེང་གུན།
གང་ཆེན།
གཅན་གཟན་ཁང་།
བ་ར་མོང་།
ས་སྨུག
ཁ་སྐོམ།
འཁ
ལམ་སང་།
ཐབས་ཤེས།
crane
polar bear
hippopotamus
camel
snow leopard
penguin
elephant
zoo
ostrich
flag
younger brother
rope དར་ཤིང་། flagstaff
mantra ཉག་ག notch
Padmasambhava
ན་ངན། bad circumstances
tara
well བར་ཆད། obstacle
འུ། bird
wide
triangle
frog
sky
square
circle གྲུ་བཞི་ནར་མོ། rectangular
བས། oval shape དབ
་མོ། tip
river
branch
pond
welcoming or see off
exemplicatory meaning
hexagon
wing
animal
together
khatak
encouraged
113
དར་ཐག
སབ་དཔོན་པདྨ་ འབྱུང་གནས།
དར་ལག
གཅུང་པོ།
གཟུངས་སགས།
སྒལ་མ།
རྐ
ཁན་པ།
བ
རྒྱ་ཆེན་པོ།
གནམ།
ཟུར་གསུམ་མ།
གྲུ་བཞི་ཁ་གང་མ།
འཇོང་དབ
བས་མཐའ་དྲུག་མ།
ས
དུས་ཡུན་རིང་པོ།
གཙང་པོ།
གཤོག་པ།
ཡལ་ག
སག་ཆགས།
ར ང་བུ།
མཉམ་དུ།
སྐ ལ་བསུ།
ཁ་བཏགས།
མཚོན་དོན།
གཟེངས་བསྟོད།
སྟོན་པ། buddha
སལ་པ།
སར་སར།
long period
farmer
writer
marriage ceremony
artist སན་པ། doctor
teacher
merchant
magician མ་བན། cook ཚན་རིག་པ། scientist
police
nomad
tailor
cauliflower
brinjal
celery
capsicum
lady finger
belief, trust
army
post man
dirver
singer
carpenter
broccoli
spinach
114
གཉེན་སྟོན།
རམ་པ་པོ།
དགེ་རྒན།
ཚོང་པ།
སྒྱུ་མ་མཁན།
ཉེན་རག་པ།
དམག་མི།
འབྲོག་པ།
ཚེམ་བུ་བ།
ཁ་ལོ་བ།
མེ་ཏོག་པད་ཚལ།
གཞས་པ།
དོ་ལུམ་མ།
ཤིང་བཟོ་བ།
ཆིན་ཚལ།
མེ་ཏོག་ལང་ཚལ།
སོ་ལོ།
པ་ལག
མཛུབ་ཚལ།
སི་པན། chilli རགས།
ཉུང་མ།
དངོས་གནས།
རྒྱགས་ཚད།
འུད་ཤོབ། bragging རྙེད། find ཡིད་ཆེས།
སས།
སོ་བརྒྱབ།
ཡར་མཆོངས།
ཞིང་པ།
སྒྱུ་རལ་བ།
སྦྲག་པ།
sign
turnip
truely, really
stomach full
bury
bite
jump up
surprise
mistake
sibling
ear (H)
foot (H)
eye (H)
nose (H)
tree
usually
tongue (H)
head (H)
hand (H)
mouth (H)
115
ཤིང་སྡོང་།
ཧང་སང་།
སེམས་ལ་བཞག
ནམ་རྒྱུན།
སྤུན།
སྙན་ཅོག
སྤ ན་པ། cloud
keep in mind ནོར་འཁྲུལ།
ལྷག་མ། remaining
ལགས།
ཞབས།
དབུ།
སྤན།
ཕག
ཤངས།
ཞལ།