magazyn60+ 7/2018

Page 1

DLA MŁODYCH DUCHEM

nr 7-8 (46-47) | lato 2018

-10%

249 zł (w tym 8% VAT)

na wybrane produkty

dla

Dziękuję,

nie solę!

Lekarz zalecił Ci ograniczenie soli w diecie? SPRAWDŹ, JAK TO ZROBIĆ I CIESZYĆ SIĘ SMAKIEM POTRAW

Grażyna

Wolszczak O SWOJEJ RECEPCIE NA MŁODOŚĆ I DOBRY NASTRÓJ

SENIORÓW*

kod rabatowy str. 29

*wyłącznie z dostawą do domu

Arbuz w roli głównej

PRZEPISY, KTÓRE WARTO WYPRÓBOWAĆ

Dbam

o zdrowie

NOWINKI MEDYCZNE RADY SPECJALISTÓW KURS STOSOWANIA LEKÓW

Dojrzałe piękno Poznaj tajniki letniej pielęgnacji skóry

4nasposoby tanie wakacje

dla SENIORA PRZECZYTAJ I ŚMIAŁO RUSZAJ W DROGĘ



Wydawca: Bez Recepty Sp. z o.o. ul. Kinga C. Gillette 11, 94-406 Łódź tel. 42 200 75 87 Dystrybucja: Magdalena Ruszkowska tel. 42 200 75 87 magdalena_ruszkowska@bezrecepty.eu

Projekt, redakcja, wykonanie: 360 Content Team – Time SA ul. Dęblińska 6, 04-187 Warszawa tel. 22 590 54 75, faks 22 590 54 44 magazyn60plus@grupazpr.pl www.grupazpr.pl Redaktor Naczelna: Izabela Raduszewska Redaktor Prowadząca: Ewa Dembowska Zespół redakcyjny: Beata Ciepłowska-Kowalczyk, Marlena Felisiak, Magdalena Grzeszczuk-Rełko, Aneta Magnuszewska, Magdalena Mojduszka Korekta: Małgorzata Żebrowska Grafik: Monika Smorczewska Projekt okładki: Joanna Wójcicka Zdjęcie na okładce: TVN / Move-Picture / Adam Pluciński Zdjęcia w magazynie: Shutterstock (chyba że zaznaczono inaczej) Reklama: tel. 22 590 53 56 zapytania_custom@grupazpr.pl Druk: Drukarnia Prasowa S.A. al. Piłsudskiego 82, 92-202 Łódź Prawo do błędów w druku zastrzeżone. BĄDŹ EKOLOGICZNY. Wyrzucając papier, wybierz odpowiedni pojemnik.

W długie, słoneczne dni lata mamy dobry nastrój i częściej się uśmiechamy.

„L

ato, lato, lato czeka” – aż chciałoby się zaśpiewać. Jest pięknie, ciepło, kolorowo i tak wygląda nasz wakacyjny numer, który wprost kipi radością. Bo kiedy dni

są długie, a słońce mocno świeci, my też stajemy

się milsi, aktywniejsi, bardziej otwarci.

Zachęcamy, aby jak najczęściej wyrażać tę radość, np. pięknym uśmiechem. I piszemy, co robić, aby cieszyć się nim jak najdłużej. Uśmiech, świetna figura, ale też pasja są wizytówkami gwiazdy tego numeru – Grażyny Wolszczak. Jak ona to robi, że tak wygląda i ma w sobie tyle pogody ducha, przeczytacie w wywiadzie z tą lubianą aktorką. Wielu z nas nie wyobraża sobie wakacji bez wyjazdu nad wodę. Miłośników jezior zaciekawi więc

reportaż o żeglujących seniorach, zaś zwolennikom morza przyda się garść informacji

o Świnoujściu. Wszystkim polecamy artykuł na temat letniej pielęgnacji skóry – pamiętajmy, że choć słońce jest naszym przyjacielem, to bez właściwej ochrony może nam zaszkodzić. Podobne dylematy miewamy w kuchni, stosując sól. Czy ta przyprawa jest naszym przyjacielem czy wrogiem? Jak zdrowo gotować?

Piszemy o tym w temacie numeru.

Lato przynosi ze sobą także pyszne i zdrowe dary natury. Wypróbujcie nasze przepisy na dania z arbuzem, który oprócz wspaniałego smaku ma też inną zaletę – jest mało kaloryczny i pomaga utrzymać szczupłą sylwetkę. W tym numerze radzimy także, jaką sukienkę wybrać, by niezależnie od figury pięknie wyglądać. Bo sukienka to przebój tego lata. FOTO: ARCHIWUM DOZ

DLA MŁODYCH DUCHEM

Miłej lektury! Ewa Dembowska Redaktor Prowadząca

MAGAZYN 60+

3


spis treści DLA MŁODYCH DUCHEM

nr 7-8 (46-47) | lato 2018

dbam o zdrowie 6

TEMAT NUMERU: DZIĘKUJĘ, NIE SOLĘ

|

Dlaczego warto odstawić solniczkę 10  |   NOWINKI MEDYCZNE Odkrycia naukowe i nowe badania ze świata zdrowia

PIĘKNY UŚMIECH 12  |   Jak dbać o zęby, by długo nam służyły ULGA DLA MIĘŚNI 16  |  Sprawdzone sposoby na zakwasy

y ow m z ro rowiu o zd

STOP HEMOROIDOM!

18  |

Jak zaradzić tej dolegliwości

CZAS NA LEKARSTWO 22 |  ABC zażywania leków 24  |  LETNIE ORZEŹWIENIE Pomysły na dania z arbuza

DROGA REDAKCJO asz magazyn zawsze

tak lubi się piwko, przez co figura

czytam od deski do

niestety traci na atrakcyjności.

deski. No, może

Zdrowiu także to pewnie nie służy.

pomijając artykuły

Coś o odżywianiu mężczyzn w tym

typowe dla pań. Uważam, że dla nas,

wieku też by było na czasie. To tyle

chłopaków w wieku 60+ artykułów

moich sugestii.

stanowczo jest zbyt mało.

Łączę miłe pozdrowienia

Może by tak jakiś lekarz napisał, jak pozbyć się mięśnia piwnego...tak, 4

MAGAZYN 60+

wieści z apteki 26  |  PYTANIA

DO FARMACEUTKI

Nasza Ekspertka odpowiada na pytania Czytelników

PORADY ZZA LADY 28  |  Nowe produkty i ważne informacje dla pacjentów

drogeria 30  |  CERA

NA TO, JAK NA LATO

Sekrety letniej pielęgnacji skóry

LISTY DO REDAKCJI

W

SPOSOBY NA TANIE WAKACJE

JULIAN Z BYTOMIA

cafesenior 32  |  DWOJE NA ZAKRĘCIE Dlaczego małżeństwa z długim stażem się rozstają


spis treści

Eksperci DOZ.pl z myślą o zdrowiu Pacjenta

„Staram się mieć pozytywny stosunek do rzeczywistości. To mój sposób na harmonię w życiu” – mówi Grażyna Wolszczak.

34  |  HEJ, ŻEGLUJŻE! Żeglarze po sześćdziesiątce o swojej pasji

złote lata 36  |  RECEPTA NA MŁODOŚĆ Wywiad z Grażyną Wolszczak

wspomnień czar 40  |  ORŁY GÓRSKIEGO Opowieść o srebrnej dużynie

w wolnej chwili

44  |  4 SPOSOBY

WAKACJE

NA TANIE

Joanna Naczyńska

Podróże na każdą kieszeń

MGR FARMACJI

LATO W MIEŚCIE 46  |  Miejskie atrakcje na wyciągnięcie ręki

Podejmuje tematykę zdrowego stylu życia, a także zdrowia małych dzieci. Zainteresowana recepturą apteczną.

KOMÓRKA? 48  |

JESTEŚMY NA TAK!

Telefony dla seniorów

PRZECZYTAJ, OBEJRZYJ 49  |  Dobre książki i filmy

Ernest Niewiadomski MGR FARMACJI

50  |  KRZYŻÓWKA Łamigłówka miesiąca *

43  |  PEWNE JAK W BANKU Dlaczego warto założyć konto bankowe *

* suplement diety

czas na sport

Drodzy Czytelnicy, poznajcie Ekspertów DOZ.pl, których misją jest dostarczanie Wam rzetelnych rad. Na łamach Magazynu 60+ znajdziecie ich wskazówki na temat zdrowego trybu życia oraz najczęstszych problemów zdrowotnych. Program Ekspertów DOZ.pl ma stworzyć Pacjentom szerokie możliwości kontaktu z farmaceutą i zapewnić dostęp do wiarygodnego źródła wiedzy o zdrowiu. Czaty na Facebooku, wideo ze wskazówkami, poradniki na portalu DOZ.pl – wszędzie tam będzie można uzyskać wsparcie Ekspertów DOZ.pl.

Specjalista farmacji klinicznej, zainteresowany zagadnieniami z zakresu medycyny i opieki farmaceutycznej.

Krzysztof Słomiak MGR FARMACJI

Na Państwa listy czekamy pod adresem redakcji lub: magazyn60plus@grupazpr.pl. Autora najciekawszego listu nagrodzimy zestawami produktów. Regulamin nagradzania dostępny na stronie: www.magazyn60plus.pl w zakładce regulaminy.

Autor artykułów o zdrowiu i farmacji, głównie chorobach neurodegeneracyjnych, cywilizacyjnych, oraz nowych technologiach.

MAGAZYN 60+

5


dbam o zdrowie tekst: Magda Rodak konsultacja: Katarzyna Uścińska, dietetyczka

Lekarze zgodnie namawiają do ograniczenia ilości soli w diecie. Zacznijmy od dziś. To wcale nie takie trudne!

Dziękuję,

te nu mat me ru

N

nie solę

ie raz pewnie słyszeliście, że nadmiar soli szkodzi. Sód, który zawiera ta przyprawa jest wprawdzie potrzebny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, ale jego niedobory występują bardzo rzadko, bo pierwiastek ten obecny jest nawet w naturalnych, nieprzetworzonych produktach. Spożywanie zbyt dużych ilości sodu może spowodować zatrzymywanie wody w organizmie, nadciśnienie (i co za tym idzie – zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych), a także zaburzenia pracy mięśni, w tym – mięśnia

6

MAGAZYN 60+

sercowego. Może też nasilać dolegliwości związane z osteoporozą. Przeciętnie co trzeci z nas jest szczególnie wrażliwy na nadmiar soli w diecie. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) osoba dorosła nie powinna spożywać więcej niż 5 gramów soli dziennie. To tyle, co płaska łyżeczka. Okazuje się jednak, że mało komu udaje się zmieścić w tych normach. Dzieje się tak m.in. dlatego, że mniej więcej połowa spożywanej przez nas porcji ukrywa się w produktach przetworzonych. Sól jest bowiem doskonałym i tanim


dbam o zdrowie

Warto stopniowo zmniejszać ilość soli dodawanej do potraw robionych w domu.

MULTIWITAMINA 50+

REKLAMA

konserwantem żywności, a poza tym dodaje smaku wielu potrawom. To dlatego jej duże ilości znajdują się w wędlinach, rybach wędzonych i konserwowych, serach, konserwach warzywnych, a także w fast foodach. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że posiłek złożony z hamburgera i frytek zawiera tyle sodu, ile wynosi maksymalna dozwolona dzienna dawka tego pierwiastka. Ale spore ilości soli zawierają także te produkty, których byśmy o to wcale nie podejrzewali, np. pieczywo czy płatki kukurydziane.

suplement diety

Unikalna kompozycja witamin i minerałów z dodatkiem ekstraktu z owoców głogu stworzona specjalnie dla osób powyżej 50. roku życia. Witaminy i składniki mineralne doskonale uzupełniają codzienną dietę, a głóg wspomaga prawidłowe funkcjonowanie serca i układu krążenia. 60 tabletek

Jeden gram soli odpowiada 0,4 g sodu.

Akcja – odsalanie!

Sporo soli jest także w niektórych zdrowych produktach np. ogórkach kiszonych, ketchupie czy kwaszonej kapuście. By temu zaradzić tę ostatnią warto przed podaniem przelać wodą i odcisnąć. Ogórki można nieco „odsolić”, wkładając je na krótko przed jedzeniem do świeżej wody. Natomiast kupując ketchup, warto wybrać ten, który w składzie ma najmniej sodu i cukru. Albo zrezygnować z niego na rzecz innych produktów zawierających cenny likopen. Wspaniałe w smaku będzie np. gazpacho z dojrzałych na słońcu pomidorów malinowych czy pomidorowa z „passaty” – przecieru sprzedawanego w szklanych butelkach.

Sztuka gotowania Gotując, warto kontrolować ilość soli dodawanej do potraw. Jeżeli np. robimy zupę dla 4 osób, nie dodawajmy do niej więcej niż pół płaskiej łyżeczki soli. Smak dań można wzbogacić np. ziołami. Sięgnijmy po świeży koperek, natkę pietruszki, bazylię, oregano czy kolendrę. Doprawiajmy potrawy suszonym tymiankiem, majerankiem, estragonem, rozmarynem. Używajmy wyrazistych w smaku przypraw, takich jak świeżo zmielony pieprz i suszona papryka. Nie zapominajmy o czosnku, cebuli i szalotce. Otwórzmy się na nowe doznania smakowe - dania doprawione kroplą octu balsamicznego, curry czy sokiem z limonki będą potrzebować o wiele mniej soli. I usuńmy ze stołu solniczkę. Doprawianie potraw na talerzu to nawyk, którego warto się pozbyć.

 MAGAZYN 60+

7


dbam o zdrowie

Zakupy z rozwagą

Żeby jeść bardziej zdrowo, nie wystarczy usunąć solniczkę ze stołu… Przeciętnie 70-80 proc. spożywanej przez nas soli jest „niewidoczna” – pochodzi z produktów spożywczych, które kupujemy. Dlatego ważne jest, co wybieramy w sklepie.  Sięgajmy po jedzenie jak najmniej przetworzone. Zazwyczaj zawiera mniej soli.  Sprawdzajmy na etykietach zawartość sodu – produkty podobnego rodzaju, ale od różnych producentów, mogą się znacznie różnić składem. Sól może ukrywać się także pod innymi nazwami: sód, chlorek sodu, dwutlenek sodu, glutaminian sodu. UWAGA

ZIOŁA W ZASTĘPSTWIE Barbara Adamczewska, dziennikarka kulinarna, współautorka wielu książek kucharskich i bloga „Gotuj się!” radzi, czym doprawiać potrawy, by zmniejszyć ilość soli do minimum.

FOTO: AGNIESZKA HERMAN

Bez soli trudno nam się obejść. Tradycyjna kuchnia, do której przywykliśmy, jest dość słona. W przeszłości solą konserwowano mięso, ryby czy masło. Ale też, jakby dla przeciwwagi, niektóre potrawy doprawiano niemal wyłącznie przyprawami i ziołami. I chyba to jest wskazówka dla nas: warto spróbować mięsa doprawionego estragonem o słonawym posmaku, ryby z mieszanką bazylii i rozmarynu, twarożku z lubczykiem albo cielęcych sznycelków z listkami szałwi, pieczonych warzyw z mieszanką ziół własnego pomysłu. Solenie można wtedy ograniczyć do zupełnego minimum. Według moich doświadczeń dobre są zarówno zioła suszone jak świeże, choć te ostatnie wydają mi się bardziej smakowite. Doprawienie potrawy mięsnej lub warzywnej przypominającym zapachem przyprawę maggi lubczykiem, mieszanką bazylii z rozmarynem, aromatycznym tymiankiem czy estragonem, w którym można doszukać się posmaku soli, jest rozwiązaniem godnym polecenia.

8

MAGAZYN 60+

 Nie kupujmy wędlin. Możemy je zastąpić pieczonym w domu doprawionym ziołami mięsem.  Unikajmy żółtych serów i gotowych serków do smarowania pieczywa. Zdrowsze od nich będą własnoręcznie przyrządzone pasty na bazie twarogu. Z rezygnujmy z wędzonych i konserwowanych ryb. Lepiej kupić surowe i upiec je w piekarniku lub na grillu.  Omijajmy półki z gotowymi solonymi mieszankami przypraw i kostkami rosołowymi.  Nie kupujmy słonych przekąsek. Orzeszki solone, chipsy, paluszki, herbatniki i krakersy zawierają masę soli. Można je z powodzeniem zastąpić świeżymi owocami, migdałami i orzechami włoskimi, pomidorkami koktajlowymi czy uprażonymi na patelni pestkami dyni.


dbam o zdrowie SZCZYPTA WIEDZY Specjalistka ds. żywienia i dietetyczka mgr inż. Katarzyna Uścińska wyjaśnia różnice między rodzajami soli dostępnej na rynku. Choć ograniczenie spożycia soli jest wskazane, trudno z niej całkiem zrezygnować. Zwykle sięgamy po białą, rafinowaną sól warzoną. Jej wadą jest jednak to, że w procesie produkcji pozbawiona została cennych mikro- i makroelementów. Może więc lepiej wybrać morską lub kamienną, które są bogate w minerały? Albo sięgnąć po sól niskosodową?

Czy włoska lub francuska sól ma przewagę nad polską?

Zapytaliśmy o to naszą ekspertkę.

Powiem tak: „Cudze chwalicie, swego nie znacie”. Wspomniana już naturalna sól kłodawska ma w składzie biokom-

Sól morska zawiera naturalny jod. Czy ma też inne zalety?

pleksy minerałów, które są łatwo przyswajalne przez

Wyprodukowanie tego rodzaju soli polega na odparowaniu

organizm człowieka i jest niedroga w porównaniu z innymi.

wody morskiej o dużym zasoleniu, dzięki czemu zachowuje ona wszystkie zawarte w niej składniki mineralne: cynk, lit,

Wiele osób stawia na sól niskosodową. Czy rzeczywiście

magnez, selen oraz jod. Wskazuje na to m.in. jej charaktery-

jest ona lepsza od zwykłej?

styczny szary kolor. W swoim bogatym składzie zawiera

Taka sól ma nieco „lżejszy” smak. Z tego powodu osoby,

nieco mniej sodu niż zwykła sól. To ważne, bo, jak wiemy,

które dotąd preferowały mocno słone potrawy, mogą jej

nadmiar tego minerału szkodzi zdrowiu.

nadużywać. Stosowanie takiego produktu sprawdza się, gdy

Zaletą soli morskiej jest również dość intensywny smak.

równolegle eliminujemy z diety produkty o dużej zawartości

Dzięki temu można jej mniej dodawać do przygotowywa-

soli i mamy urozmaiconą oraz dobrze zbilansowaną dietę.

nych potraw. Ponadto sól morska jest produktem naturalnym. To oznacza, że nie została przetworzona technologicz-

Czy antyzbrylacz dodany do soli może być szkodliwy?

nie, a o zawartości w niej blisko 80 różnych minerałów

Żelazocyjanek potasu jest substancją dodatkową dozwolo-

zadecydowała jedynie natura.

ną do stosowania w żywności. Przy racjonalnym spożyciu nie powinien wywoływać żadnych niepożądanych skutków.

Sól kamienna jest bogata w mikroelementy.

Jednak jeśli chcemy odżywiać się zdrowo, warto sięgać po

Czy ma to znaczenie dla zdrowia?

produkty, które nie zawierają w swoim składzie podobnych

To sól nierafinowana – naturalna, której unikatowy skład,

związków, a takimi są m.in. sól morska czy kłodawska.

wynikający ze źródła pochodzenia, nie został naruszony

żadnymi zabiegami chemicznymi. Wydobyta z głębokich

Sól kamienną niekiedy dodaje się do kąpieli. Jakie

pokładów, formujących się przez setki milionów lat, stanowi

korzyści mogą przynieść takie zabiegi?

konkurencję dla zwykłej soli kuchennej. Decyduje o tym

Nieoczyszczona sól to naturalny kosmetyk. Ma właściwości

zawartość minerałów noszących miano „biopierwiastków

złuszczające i zmiękczające. Ciepła kąpiel z dodatkiem soli

życia”: magnezu, manganu, żelaza, cynku, miedzi, wapnia,

pomaga zrelaksować się oraz nawilża i odżywia skórę, która

potasu, selenu i jodu.

po takim zabiegu staje się miękka, gładka i elastyczna.

Do soli wyjątkowo bogatych w mikroelementy należy nasza

Polecana jest zwłaszcza osobom cierpiącym na nadpotli-

rodzima sól kłodawska, która bywa nawet określana

wość czy problemy skórne związane z trądzikiem – działa

mianem „polski superfood”.

lekko bakteriobójczo i detoksykująco.

MAGAZYN 60+

9


i k n i w o N

dbam o zdrowie

MEDYCZNE

tekst: Beata Radomska

Bezpieczna biopsja prostaty

Mocne serce po zawale

Metodę, która może zapobiec powikłaniom po zawale, opracowali naukowcy z Instytutu Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu. Dzięki niej chorzy będą szybciej wracać do zdrowia. Zawał powoduje, że część tkanek serca ulega martwicy i powstaje blizna przyczyniająca się do wtórnej arytmii. Poznańscy naukowcy znaleźli na to sposób. Z mięśnia uda chorego pobierają komórki macierzyste, namnażają je, a potem wszczepiają do uszkodzonych miejsc w sercu. Dzięki modyfikacji genetycznej dobrze wiążą się one z jego tkankami i wspierają ich regenerację. Z metody będą mogli skorzystać nie tylko zawałowcy, ale także pacjenci, którzy do tej pory nie mogli być zakwalifikowani do operacji serca (m.in. wszczepienia by-pasów).

Idealna endoproteza

Urządzenie, dzięki któremu będzie można bardziej precyzyjnie wszczepiać sztuczny staw biodrowy, stworzyli naukowcy z Politechniki Łódzkiej. Teraz niestety niekiedy zdarza się, że po operacji noga staje się nieco krótsza. Nowy sprzęt pozwoli chirurgowi najpierw zmierzyć odsłonięte w czasie zabiegu kości, potem zamontować implant, a następnie ponownie dokonać pomiaru. Jeśli okaże się, że noga jest krótsza, lekarz może skorygować położenie elementów sztucznego stawu. Urządzenie nie tylko gwarantuje dokładne pomiary, ale także zapewnia szybką diagnostykę, co skraca czas operacji.

10

MAGAZYN 60+

Igła skonstruowana przez urologów z Gdańska pozwoli uniknąć zakażenia prostaty podczas biopsji. To ważne, bo tym kończy się ok. 7 proc. zabiegów pobierania wycinków do badania w kierunku raka stercza. Dzieje się tak dlatego, że specjalna igła do nakłuwania narządu nie jest pokryta żadnymi lekami. Pacjent wprawdzie wcześniej stosuje antybiotykoterapię, ale to nie zawsze wystarcza. Wyjątkowość nowej igły polega na tym, że pokryta jest polimerową powłoką zawierającą mieszankę odpowiednio dobranych antybiotyków. Podczas badania stopniowo uwalniają się one w tkance prostaty, chroniąc ją przed zakażeniem.



dbam o zdrowie

Piękny uśmiech Białe zęby i szeroki uśmiech po sześćdziesiątce? To możliwe! Trzeba tylko trochę się postarać. Nowoczesne, odpowiednio dobrane i właściwie stosowane produkty do higieny jamy ustnej zwiększają szanse na sukces. tekst: Dorota Wawer

12

MAGAZYN 60+

PASTA NA MIARĘ POTRZEB

Dostępne na rynku pasty nie tylko pomagają w dokładnym oczyszczeniu zębów i przeciwdziałają próchnicy, ale także mogą je dodatkowo wzmocnić, zlikwidować przyczyny nadwrażliwości, przywrócić im naturalny kolor, a nawet wybielić. Są też takie, które

działają kojąco i leczniczo na dziąsła, polecane np. przy paradontozie. W aptekach i drogeriach są też specjalne, delikatne pasty typu 2w1 dla osób noszących częściową protezę (nie rysują jej, a zarazem dobrze czyszczą naturalne zęby). O pomoc wyborze odpowiedniego produktu warto poprosić stomatologa lub farmaceutę.



dbam o zdrowie Szczoteczka, czyli dobry ruch

Tabletki do zadań specjalnych

Osoby noszące protezę powinny zadbać o jej właściwą higienę oraz pielęgnację. W tym przypadku nie sprawdzi się zwykła pasta do zębów. Ma ona bowiem właściwości ścierne. Proteza zaś jest bardziej miękka niż szkliwo naturalnych zębów. W czasie mycia jej powierzchnia mogłaby więc zostać porysowana. W aptekach i drogeriach można kupić specjalne tabletki, które rozpuszcza się w wodzie. Wystarczy na kilka minut włożyć protezę do przygotowanego roztworu, potem oczyścić ją szczoteczką i opłukać wodą, by usunąć zanieczyszczenia i płytkę bakteryjną oraz pozbyć się przebarwień. Tabletki najlepiej stosować codziennie. 14

MAGAZYN 60+

Pomocna nitka

Warto codziennie używać nici dentystycznych. Nitka dotrze tam, gdzie szczoteczka nie sięgnie, do ciasnych szczelin między zębami – a tam najczęściej pojawia się próchnica. Należy nitkować delikatnie, tak żeby nie poranić dziąseł (prawidłowe ruchy pokazujemy na rysunku obok). W razie wątpliwości najlepiej poprosić o instruktaż swojego dentystę. Warto wiedzieć, że w aptekach są specjalnie nici do czyszczenia mostów protetycznych, implantów i dużych przestrzeni między zębami.

DENTEGA MED wyrób medyczny

Krem do protez zębowych pełnych i częściowych przeznaczony do szybkiego, wytrzymałego i długotrwałego mocowania, które zwiększa stabilność protezy. Może być stosowany zarówno na suchej, jak i mokrej powierzchni. Nie zmienia smaku spożywanych potraw, ma łagodny, miętowy smak i jest hypoalergiczny. 40 g

Krem dla pewności

Użytkownicy protez mogą rozważyć stosowanie kremu mocującego. Poprawia on komfort i daje poczucie bezpieczeństwa. Dzięki niemu łatwiej jest mówić i przyjemniej jeść (drobinki pokarmu nie przedostają się między dziąsła a powierzchnię protezy). Poza tym dobre zamocowanie protezy dodaje pewności siebie. To zaś sprawia, że uśmiechamy się śmielej i szerzej.

REKLAMA

Zęby należy traktować delikatnie. Dlatego najlepsza będzie szczoteczka o miękkim włosiu. Większość dentystów poleca modele elektryczne, uważając je za dokładniejsze. Mała, ruchoma główka pozwala dotrzeć nawet do trudno dostępnych miejsc, np. wszystkich powierzchni ostatnich trzonowców, czyli siódemek i ósemek. Poza tym wykonuje o wiele więcej ruchów, niż da się to zrobić za pomocą zwykłej szczotki, dzięki czemu lepiej czyści zęby. Stosunkowo nowym rozwiązaniem są modele soniczne. Wytwarzana przez nie fala dźwiękowa wprawia w drgania włókna główki szczoteczki oraz cząsteczki wody i pasty. W efekcie mieszanina tych ostatnich zmienia się w maleńkie bąbelki, które uderzając w powierzchnię zębów, delikatnie usuwają zabrudzenia i przebarwienia. Dzięki swemu łagodnemu działaniu szczoteczki soniczne nie ścierają szkliwa i nie przyczyniają się do odsłaniania szyjek zębowych. Niektórzy stomatolodzy polecają je do czyszczenia protez zębowych. Jeśli mamy wątpliwości, jaki model wybrać, poradźmy się swojego dentysty. Pamiętajmy jednak, że dobrze umyć zęby można każdą szczoteczką, trzeba tylko robić to prawidłowo, pamiętając o powierzchni zarówno od strony policzków, jak i języka oraz podniebienia. Najlepiej poprosić stomatologa, by pokazał nam właściwe ruchy. No i myjąc zęby, nie spieszmy się za bardzo – trzy minuty szczotkowania to minimum.



dbam o zdrowie Gimnastyka o poranku, godzina pływania, a nawet większe porządki w domu powodują, że czujesz każdy mięsień? Przeczytaj, jak można temu zaradzić.

Ulga

Bó najczęśl pojawi ciej a intensy się po wn wysiłku ym fiz yczn ym.

dla mięśni

tekst: Zofia Krasińska

Po drugie – dieta

Po pierwsze – ruch Na początek warto pomyśleć o wzmocnieniu. Bez tego ani rusz. Wbrew pozorom na dokuczliwy ból mięśni odpoczynek nie jest najlepszym rozwiązaniem. I choć odruchowo bronimy się przed wysiłkiem fizycznym, który może powodować pewien dyskomfort, pamiętajmy, że wybierając ćwiczenia o małej intensywności, wzmocnimy mięśnie, a nie obciążymy. Dodatkowo, regularne wykonywanie ćwiczeń sprawi, że z czasem ból nie będzie nam aż tak doskwierał. Podejmujmy aktywność na miarę swoich możliwości. Spacery, jazda na rowerze czy gimnastyka (zwłaszcza ćwiczenia rozciągające) sprawdzą się idealnie. Godne polecenia są też pływanie i nordic walking, czyli marsze z kijkami. 16

MAGAZYN 60+

Kolejnym sprzymierzeńcem w walce z bólem mięśni jest dobrze zbilansowana dieta. Zwracajmy uwagę na to, co jemy. Spożywanie starannie dobranych produktów przynosi ulgę w bólu oraz poprawia ogólne samopoczucie. Do diety warto włączyć olej lniany, zawierający dużą ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych, dzięki czemu krew szybciej i efektywniej odżywia komórki mięśniowe. Zamiast tłustych potraw, wybierajmy te skomponowane na bazie warzyw i owoców. Jeżeli bólom mięśni towarzyszą skurcze, najprawdopodobniej jest to sygnał, że brakuje nam odpowiedniej ilości potasu, wapnia lub magnezu. Uzupełnijmy dietę o te minerały. Pomóc w tym mogą odpowiednie suplementy. O ich dobór najlepiej poprosić lekarza lub farmaceutę.


dbam o zdrowie

Sprawdzonym sposobem na uporanie się z bólem mięśni są masaże. Nie tylko pomagają zmniejszyć napięcie całego ciała, ale też doskonale relaksują. Przy skurczach ulgę przyniesie hydromasaż wykonywany pod prysznicem (polewanie obolałego miejsca strumieniem na przemian ciepłej i zimnej wody). Ból złagodzi także zwykły masaż. Można wykonać go samodzielnie lub poprosić o to kogoś bliskiego. Ważne, aby delikatnie rozmasować mięsień i spróbować go lekko rozciągnąć. Zabieg uprzyjemni i uczyni bardziej skutecznym posmarowanie wcześniej skóry olejkiem eterycznym. Do szczególnie polecanych należą eukaliptusowy, rozmarynowy, sosnowy oraz jałowcowy. Jeśli mimo naszych zabiegów ból się utrzymuje, skonsultujmy się z lekarzem.

FOTO: ARCHIWUM DOZ

MGR FARMACJI KRZYSZTOF SŁOMIAK

Na działanie mięśni duży wpływ ma potas. Minerał ten jest jednym z głównych elektrolitów działających w organizmie. Znajduje się we wszystkich płynach ustrojowych i razem z sodem odpowiada, za różnicę potencjałów błon komórkowych, dzięki której komórki są zdolne do pracy. Jest niezbędny do funkcjonowania mięśni. Odpowiada także za przewodzenie impulsów nerwowych, regulację komórkowego pH, gospodarki wodnej oraz utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Zarówno niedobór, jak i nadmiar potasu nie jest korzystny. Objawami tego pierwszego są osłabienie, zmęczenie, senność, zaburzenia funkcjonowania mięśni (w tym sercowego), samoistne drżenia oraz skurcze mięśni, głównie ud i łydek, obrzęki nóg. Rzadziej występujący nadmiar potasu może powodować zwolnienie akcji serca, osłabienie mięśni, mrowienie i drętwienie kończyn. Drobny niedobór potasu można regulować dietą, w przypadku dużych zaburzeń jego poziomu, należy skonsultować się z lekarzem.

MAŚĆ KOŃSKA ROZGRZEWAJĄCA

REKLAMA

Po trzecie – masaż

Produkt wyprodukowany według tradycyjnej receptury z najwyższej jakości naturalnych surowców. Łączy działanie hydratacji żelu z przyjaznym oddziaływaniem olejków eterycznych oraz ekstraktów ziołowych. Preparat ma właściwości rozgrzewające, co jest naturalnym objawem wzrostu ukrwienia i działania czynnych substancji biologicznych. Zalecany jest do masażu i rozgrzania skóry przy różnorodnych dysfunkcjach spowodowanych nadmiernym wysiłkiem lub przemęczeniem. 350 g

POTAS

suplement diety Produkt wspiera utrzymanie właściwego ciśnienia krwi, prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i dobrą pracę mięśni. Zawiera chlorek potasu. 100 tabletek

MAGNEZ SKURCZ

suplement diety Produkt zawiera magnez, potas oraz witaminę B6. Magnez wspiera odpowiednie funkcjonowanie mięśni i równowagę elektrolitową. Przyczynia się też do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia. Potas pomaga w prawidłowej pracy układu nerwowego i mięśni oraz utrzymaniu odpowiedniego ciśnienia krwi. Witamina B6 przyczynia się do prawidłowego metabolizmu energetycznego oraz wspiera właściwe funkcjonowanie układu odpornościowego. 50 tabletek

M A G A Z Y N 6 0 + 17


dbam o zdrowie

dy pora acje orm i inf

STOP

hemoroidom

tekst: Beata Radomska

konsultacja: dr Krystyna Knypl, specjalista chorób wewnętrznych

Dokuczają blisko połowie osób po czterdziestce. A przecież łatwo można im zaradzić.

H

emoroidy, czyli guzki krwawnicze ma każdy z nas. To sploty naczynek krwionośnych, które swym wyglądem przypominają małe gąbeczki. Wraz z mięśniami zwieracza uszczelniają one kanał odbytu. Dzięki temu jesteśmy w stanie powstrzymać stolec i gazy. Gdy poczujemy parcie, hemoroidy opróżniają się z krwi i możemy się swobodnie załatwić. Niestety z wiekiem czasem pojawiają się z tym problemy. Wiele osób w wieku dojrzałym cierpi bowiem na zaparcia, a te sprzyjają chorobie hemoroidalnej. Ważne więc, by wiedzieć, jak im zapobiegać.

18

MAGAZYN 60+


dbam o zdrowie Właściwa higiena

Jednym ze skuteczniejszych sposobów na zapobieganie zaparciom jest zdrowa dieta, która sprzyja prawidłowemu funkcjonowaniu układu pokarmowego.  Jedz dużo warzyw i owoców, a także pełnoziarniste pieczywo, płatki owsiane oraz kasze. Są one bogate we wspomagający trawienie błonnik.  Pij kefir, jogurt, maślankę. Fermentowane produkty mleczne zawierają kultury bakterii, które korzystnie wpływają na pracę jelit.  Unikaj słodyczy, potraw obfitujących w tłuszcz zwierzęcy, produktów wzdymających oraz kakao i mocnej herbaty. Mają one właściwości zapierające.  Jedz często, ale małe porcje. Właściwy rytm posiłków wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego.  Pij co najmniej 1,5-2 litry wody dziennie. Odpowiednie nawodnienie organizmu zapobiegnie problemom.

Zdrowa porcja ruchu W profilaktyce zaparć, a więc także chorobie hemoroidalnej bardzo ważna jest też regularna aktywność fizyczna, która pobudza jelita do pracy.  Każdego ranka gimnastykuj się chociaż przez 20 minut. Zwykłe skłony, przysiady czy brzuszki potrafią zdziałać cuda.  Codziennie spaceruj przez minimum pół godziny. Ale nie powoli, tylko raźnym krokiem. Bardzo korzystnie działa energiczny marsz z kijkami.  Minimum trzy razy w tygodniu przeznacz więcej czasu na sport. Wybierz się na przejażdżkę rowerową, poćwicz w siłowni plenerowej, popływaj na basenie.

DR KRYSTYNA KNYPL specjalista chorób wewnętrznych

Skłonność do rozwoju choroby hemoroidalnej jest dziedziczna. Ale tylko skłonność. To, czy zachorujemy w sporej mierze zależy od nas samych. Schorzeniu sprzyja dieta uboga w błonnik, jedzenie produktów wysokoprzetworzonych (np. białego pieczywa) i słodyczy oraz picie zbyt małej ilości płynów. To wszystko powoduje zaparcia, a gdy są one częste, dochodzi do podrażnienia hemoroidów i powstania stanu zapalnego. Przyczyną problemów z guzkami jest także brak ruchu oraz nawyk długiego przesiadywania w toalecie (np. czytanie na sedesie). Do listy oskarżonych dodałabym również nadużywanie środków przeczyszczających. Nie należy ich stosować bez konsultacji z lekarzem.

FOTO: ARCHIWUM DOZ

Profilaktyka na talerzu

W zapobieganiu stanów zapalnych hemoroidów może pomóc też właściwa higiena.  Nie używaj zbyt sztywnego papieru toaletowego. Móże on podrażniać okolice intymne.  Po wypróżnieniu podmywaj się płynem do higieny intymnej. Jeśli nie masz takiej możliwości, skorzystaj z chusteczek nasączonych np. wyciągiem z rumianku czy nagietka. Nie tylko oczyszczają one okolice intymne, ale działają na nie również kojąco.

 M A G A Z Y N 6 0 + 19


dbam o zdrowie Po pomoc do lekarza

Zdrowe hemoroidy są niewidoczne i w zasadzie nie zdajemy sobie sprawy z ich istnienia. Jednak gdy obejmie je stan zapalny bolą, swędzą oraz pieką. Niekiedy wysuwają się na zewnątrz i krwawią. Zwykle wracają na swoje miejsce, ale przy zaawansowanej chorobie hemoroidalnej pozostają stale wysunięte. Może to prowadzić do zakrzepicy i związanych z nią powikłań. Dlatego schorzenia nie można lekceważyć. Trzeba zgłosić się do lekarza, który wykona badanie per rectum (palcem przez odbyt) i rektoskopię (badanie końcowego odcinka jelita grubego przy pomocy wziernika), a potem zaleci odpowiednie leczenie.

Przy łagodnych objawach pomóc mogą czopki, kremy i maści doodbytnicze oraz nasiadówki w naparze np. z kory dębu (nie dłuższe niż 15 minut, w wodzie o temperaturze do 40º C). W poważniejszych stanach konieczny może się okazać małoinwazyjny zabieg, w większości wypadków wykonywany w ramach tzw. chirurgii jednego dnia. W leczeniu hemoroidów najczęściej stosuje się skleroterapię, krioterapię, laseroterapię lub gumkowanie. Niezależnie od wybranej metody w czasie zabiegu odcięty zostaje dopływ krwi do chorego guzka, w wyniku czego w ciągu kilku dni obumiera on i odpada. Teraz trzeba tylko zadbać, by problem nie wrócił.

BABKA PŁESZNIK I JAJOWATA

suplement diety

Produkt jest źródłem cennego błonnika pokarmowego. Łuska babki jajowatej wspiera pasaż jelitowy, a także pomaga utrzymać właściwy poziom cholesterolu we krwi. 200 g

LEN MIELONY ZŁOCISTY Zmielone nasiona lnu wspomagają uwalnianie składników odżywczych. Zawierają dużo błonnika, ułatwiają kontrolowanie masy ciała, wpływają korzystnie na trawienie i funkcjonowanie jelit. Len mielony można dodawać do zup, sosów, płatków śniadaniowych lub jogurtów. 250 g

20

MAGAZYN 60+

REKLAMA

Skuteczna terapia



dbam o zdrowie

Czas

na lekarstwo! tekst: Zofia Krasińska

Skuteczność działania leków w dużym stopniu zależy od tego, czy przyjmujemy je prawidłowo. Co jest ważne przy zażywaniu medykamentów?

C

22

MAGAZYN 60+

zy lepiej połknąć tabletkę przed, w trakcie, czy po posiłku? Które płyny zalecane są do popijania, a jakich lepiej unikać? Na co zwracać uwagę, kiedy przyjmujemy więcej niż jeden specyfik? Postaramy się odpowiedzieć na te pytania.

Jeśli lek należy przyjąć po jedzeniu, najlepiej odczekać kilkanaście minut, aż pokarm zacznie się wchłaniać. Ochroni to żołądek przed działaniem szkodliwych substancji. Na rynku są też preparaty, które powinno się zażywać w trakcie jedzenia.

WŁaściwa chwila

Niepodzielna caŁość

Jeżeli lekarz nie zalecił nam zażywania leku o konkretnej porze, przeczytajmy uważnie ulotkę załączoną do opakowania. Możemy też poprosić o radę farmaceutę w najbliższej aptece. Leki, które należy przyjmować na czczo, najlepiej zażyć tuż po przebudzeniu, co najmniej godzinę przed śniadaniem. Dzięki temu substancja lecznicza zdąży się wchłonąć i nie wejdzie w interakcję z jedzeniem. Gdy specyfik ma być zażywany przed posiłkiem, zwykle oznacza to, że trzeba połknąć tabletkę 20 minut wcześniej.

Częstym błędem jest dzielenie lub rozgryzanie tabletek powlekanych, a także kapsułek. Ich specjalna otoczka ma nie tylko ułatwić połykanie i zamaskować nieprzyjemny smak, ale także opóźnić uwalnianie substancji leczniczej. Jest to możliwe dzięki temu, że nie rozpuszcza się w kwaśnym pH żołądka, co pozwala bezpiecznie przetransportować lek aż do jelit. Dopiero tam osłonka rozpada się i uwalnia substancję leczniczą. Są również otoczki, które wydłużająs działanie leku nawet do kilku godzin. Rozgryzienie czy przekrojenie tabletki lub kapsułki


dbam o zdrowie MGR FARMACJI KRZYSZTOF SŁOMIAK

PRZY STOSOWANIU RÓŻNYCH LEKÓW I PRODUKTÓW APTECZNYCH WARTO ZACHOWAĆ OSTROŻNOŚĆ. Zdarza się, że te same choroby leczymy u różnych specjalistów. Kardiolog przepisze leki na nadciśnienie, a  lekarz pierwszego kontaktu dorzuci aspirynę, która ma działać kardioprotekcyjnie. Jeżeli specjaliści nawzajem nie wiedzą o swoich zaleceniach, może pojawić się problem. Jeśli przyjmujemy już jakieś leki, suplementy diety czy inne produkty apteczne, koniecznie poinformujmy o tym lekarza. Może to być dla niego wskazówka, że trzeba odpowiednio zmodyfikowaćdawkęlubwybraćproduktydopasowane do tych, które już stosujemy. Gdy przyjmujemy na raz więcej leków, należy przestrzegać schematów dawkowania zaleconych przez lekarza i zgłaszać mu na bieżąco jakiekolwiek objawy niepożądane. Wiele z nich wynika bowiem ze zbyt dużej liczby stosowanych medykamentów i wymaga interwencji lekarskiej. Nie wolno na własną rękę modyfikować dawek i okresu przyjmowania leków. Przed zażyciem lekarstwa trzeba sprawdzić termin jego przydatności. Stosowanie przeterminowanych farmaceutyków może być groźne dla zdrowia. Jeśli nie minął jeszcze termin ważności, ale lekarstwo zmieniło kolor, zapach, smak albo postać, np. zmętniało lub się kruszy nie należy go przyjmować.

powoduje utratę tych cennych właściwości. Dzielić można jedynie te leki, które mają na powierzchni wyraźną kreskę lub krzyżyk, wskazujące miejsce cięcia. Umożliwiają one podział leku bez skutków ubocznych.

Odpowiedni napój Wiele osób popija leki tym, co akurat ma pod ręką. To błąd, bo niektóre napoje mogą wzmacniać lub osłabiać wchłanianie preparatu, a tym samym zaburzać jego działanie. Z lekami nie powinno się łączyć np. soków (zwłaszcza grejpfrutowego, który może powodować nawet dziesięciokrotne zwiększenie stężenia substancji leczniczej we krwi) ani mleka (zawarty w nabiale wapń przekształca niektóre substancje w związki nierozpuszczalne, czyli niemożliwe do wchłonięcia). Absolutnie nie należy też zestawiać

medykamentów z alkoholem. Nie dobrze jest również połykać tabletki w ogóle bez popijania, bo wtedy lek będzie przemieszczał się wolniej i zacznie wchłaniać się w nieodpowiednim odcinku układu pokarmowego. W połączeniu z farmaceutykami, najlepiej sprawdza się przegotowana, ostudzona woda.

REKLAMA

WI CEJ O ZDROWIU NA STRONIE :

www.doz.pl

M A G A Z Y N 6 0 + 23


dbam o zdrowie

Letnie orzeźwienie zdro w diet a a

tekst: Zofia Krasińska konsultacja: Katarzyna Uścińska, dietetyczka

Smaczny, soczysty, doskonale nawadnia i gasi pragnienie – arbuz to idealny owoc na upalne dni.

W

ponad 90 procentach złożony z wody, ma silne właściwości moczopędne i dlatego zalecany jest zwłaszcza przy schorzeniach nerek oraz infekcjach układu moczowego. Ale arbuz ma również wiele innych zalet. Dlaczego warto sięgnąć po ten pyszny letni owoc?

24

MAGAZYN 60+

Tarcza ochronna Jako źródło silnych przeciwutleniaczy, wzmacnia system odpornościowy i chroni przed wieloma chorobami, także nowotworowymi. Neutralizując wolne rodniki, zapobiega przedwczesnemu starzeniu się organizmu oraz korzystnie wpływa na układ sercowo-naczyniowy. Zawarte w arbuzie witaminy A i C obniżają

UWAGA

CZY WIESZ, ŻE Warto jeść arbuza z pestkami – pomagają one wyleczyć infekcje bakteryjne, choroby układu pokarmowego, a nawet wrzody żołądka.

ciśnienie krwi, zmniejszając ryzyko zawału serca czy udaru mózgu. Ponadto, dodają


C Z AS

RZ

YGOTO

10

min

NIA WA

P

dbam o zdrowie

OR

I E / P OR

150

A CJ

K AL

TA NI E

SMOTHIE Z ARBUZA i truskawek (na 2 porcje)

 400 g arbuza bez pestek  400 g truskawek  garść świeżej mięty  kilka kostek lodu Miąższ arbuza dzielimy na mniejsze kawałki, truskawki myjemy i pozbawiamy szypułek, płuczemy listki mięty. Następnie wszystkie składniki (razem z kostkami lodu) dokładnie miksujemy w blenderze na gładką, kremową masę. Jeśli jest zbyt gęsta, dodajemy do niej nieco schłodzonej wody.

mieszamy z fetą i cebulą. Polewamy sokiem z cytryny wymieszanym z miodem i posypujemy miętą. Dla zaostrzenia smaku, możemy delikatnie oprószyć świeżo zmielonym czarnym pieprzem. YGOTO

15

min

TA NI E K AL

RZ

OR

I E / P OR

340

A CJ

Arbuza (bez pestek) delikatnie

NIA WA

Orzeźwiający, a zarazem słodki smak arbuza nie ma sobie równych. I choć najczęściej sięgamy po soczyste plastry, warto skosztować go także w nieco innej wersji. Na przykład połączony ze słoną fetą, świeżym ogórkiem, pomidorem czy oliwkami, da nam lekką i zaskakującą w smaku sałatkę lub przystawkę. Z kolei w duecie z innymi owocami arbuz stanowi idealny składnik smothie, sorbetu czy koktajlu. Najlepiej smakuje schłodzony.

 500 g arbuza  150 g sera feta  ¼ czerwonej cebuli  2 łyżki posiekanej świeżej mięty  3 łyżki soku z cytryny  1 łyżka płynnego miodu

P

Moc możliwości

SAŁATKA z fetą

C Z AS

energii i witalności oraz sprawiają, że jesteśmy bardziej pobudzeni, zdolni do koncentracji oraz wysiłku. Spożywanie tego owocu korzystnie wpływa na cerę – chroni ją przed szkodliwym działaniem promieni UV, nawilża i odmładza.

M A G A Z Y N 6 0 + 25


FOTO: ARCHIWUM DOZ

wieści z apteki

Drodzy Czytelnicy, zapraszamy do wspólnego tworzenia rubryki „Pytania do farmaceutki”, w której mgr farm. Ewa Dembowska rozwiewa wątpliwości dotyczące preparatów aptecznych. Wystarczy przesłać pytanie do redakcji  pocztą tradycyjną na adres e-mail: ewa_dembowska@grupazpr. pl na naszym Facebooku.

Pytania

do farmaceutki Nie wiecie, jak radzić sobie z drobnymi dolegliwościami? Potrzebujecie pomocy w wyborze preparatów aptecznych? Macie wątpliwości, jak stosować leki? Pomoże w tym nasza Redaktor Prowadząca mgr farm. Ewa Dembowska.

26

MAGAZYN 60+

Sposób na szorstkie pięty Moim problemem są szorstkie i popękane pięty. Latem w odkrytych butach wygląda to bardzo nieestetycznie. Używam nawilżających kremów do stóp, ale nie pomagają. Czy są jakieś inne skuteczne metody? Alina z Poznania Szorstkie i popękane pięty mogą być objawem cukrzycy, chorób krążenia, tarczycy czy skóry. Dlatego w przypadku tej dolegliwości warto skonsultować się z lekarzem. Jeśli zostaną wykluczone poważne schorzenia, należy zwrócić uwagę na prawidłową pielęgnację.

Pomóc powinno regularne moczenie stóp w wodzie z roztworem soli kuchennej i szarego mydła lub dostępnych w aptekach soli kosmetycznych, a następnie ścieranie zrogowaciałej skóry za pomocą specjalnej tarki (od czasu do czasu można wybrać się do kosmetyczki na peeling stóp, ale warto pamiętać, że nie zastąpi to codziennej pielęgnacji). Po tym zabiegu w osuszone pięty trzeba wmasować krem nawilżający na bazie mocznika (dostępny w aptekach). Dobrze jest także przed snem nałożyć na pięty pielęgnującą maseczkę. Polecam preparat domowej roboty, sporządzony


wieści z apteki z oliwki, soku z cytryny oraz kilku kropel olejku lawendowego lub z drzewa herbacianego (oba działają antygrzybicznie i ładnie pachną). Po nasmarowaniu nim stóp, najlepiej owinąć je folią spożywczą i włożyć skarpetki. Można też zastosować dostępne w aptekach specjalne skarpety z gotowym preparatem do pielęgnacji. Tak zabezpieczone stopy rano będą gładkie i pachnące. Szczepionka kontra kleszcze Dużo czasu spędzam na działce pod lasem. Często zdarzają się tam kleszcze. Chciałbym się przeciwko nim zaszczepić. Czy dostępna na rynku szczepionka nie ma jakiś skutków ubocznych? Wojciech z Kielc Nie ma szczepionki przeciw kleszczom. Można się jednak zabezpieczyć przed najgroźniejszym skutkiem ugryzienia, czyli kleszczowym zapaleniem opon mózgowych. Szczepionka chroni przed nim w 99 proc. Zaleca się ją zwłaszcza osobom, które dużo czasu spędzają w okolicach zalesionych i trawiastych. Przed szczepieniem trzeba skonsultować się z lekarzem. Jeśli nie stwierdzi on przeciwwskazań, wypisze receptę na szczepionkę, którą można kupić w aptece lub bezpośrednio w przychodni. By osiągnąć pełną skuteczność, należy przyjąć trzy dawki. Szczepionki powszechnie uważane są za bezpieczne. Do najczęstszych działań niepożądanych należą miejscowe zaczerwienienie i obrzęk. Niekiedy może się pojawić

gorączka, uczucie zmęczenia lub osłabienie apetytu. Te dolegliwości nie są zazwyczaj nasilone i szybko ustępują. Uwaga na klimatyzację Często przebywam w klimatyzowanych pomieszczeniach. Drapie mnie wtedy w gardle i męczy kaszel. Co może mi pomóc? Dorota z Pabianic W pomieszczeniach klimatyzowanych powietrze jest oziębione i osuszone. Nieodpowiednie dla organizmu temperatura i wilgotność powietrza działają na gardło drażniąco i mogą wywoływać kaszel. Bywa też, że dolegliwości wywołują znajdujące się w systemie klimatyzacji zanieczyszczenia (np. rozwijające się w nim grzyby lub bakterie). Ważne, żeby różnica temperatury powietrza zasysanego do klimatyzatora i wydmuchiwanego z niego nie była większa niż 6 st. C. Domagajmy się tego od pracodawcy. Żądajmy także regularnego czyszczenia klimatyzacji i jej prawidłowej konserwacji (odpowiednio częstej wymiany filtrów i dezynfekcji całego

systemu), bo zalegające w niej bakterie i grzyby mogą wywoływać infekcje układu oddechowego. Jeśli nie mamy wpływu na ustawienia klimatyzacji i w pomieszczeniu, w którym przebywamy jest zimno, włóżmy sweter lub otulmy się szalem. By suche powietrze nie drażniło gardła, regularnie zwilżajmy je, popijając wodę. Warto także wzmocnić odporność organizmu – jedzmy produkty bogate w witaminę C – truskawki, maliny, porzeczki, kiwi, owoce cytrusowe, sałatę, kapustę, kalafior, cebulę, natkę pietruszki. Jeśli męczy nas kaszel, sięgnijmy po syropy, nawilżające pastylki lub spraye do gardła zawierające delikatne środki farmakologiczne bazujące na naturalnych składnikach. Olejek goździkowy, tymiankowy, eukaliptusowy działają przeciwbólowo oraz przeciwbakteryjnie. Wyciąg z porostu islandzkiego czy panthenol nawilżają, a olejek z mięty pieprzowej dodatkowo inhaluje i udrażnia górne drogi oddechowe.

M A G A Z Y N 6 0 + 27


wieści z apteki

Porady zza lady

RUBRYKĘ OPRACOWAŁA: DR N. MED., MGR FARM. JUSTYNA WODOWSKA

Pożegnanie z kleszczem

Lekkie preparaty przeciwsłoneczne Preparaty przeciwsłoneczne nie muszą być tłuste. Na rynku są kosmetyki, które zawierają skuteczne (fotostabilne, wodoodporne i zapewniające wysoką ochronę) filtry w postaci lekkiej mgiełki lub żelu o natychmiastowym wchłanianiu i matującym wykończeniu. Jeśli więc mamy cerę tłustą lub mieszaną, poprośmy farmaceutę o pomoc w doborze preparatu uwzględniającego potrzeby skóry.

Leki i słońce Stosując niektóre leki, należy szczególnie chronić się przed słońcem. Ostrożność powinny zachować np. kobiety zażywające środki hormonalne, które zawierają duże ilości estrogenów. Ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe może u nich bowiem spowodować przebarwienia skóry. Zmiany mają charakter plamek o barwie od jasnodo ciemnobrązowej. 28

MAGAZYN 60+

Latem ubieramy się lekko i często wypoczywamy w parku albo lesie, a to niestety zwiększa ryzyko ugryzienia przez kleszcza. Jeśli znajdziemy na skórze tego pajęczaka, postarajmy się go jak najszybciej usunąć. Znacznie zmniejszy to ryzyko ewentualnego zakażenia. Absolutnie nie należy jednak stosować przestarzałych sposobów, takich jak smarowanie

kleszcza kremem czy alkoholem. Najlepiej usunąć go za pomocą specjalnych akcesoriów opracowanych przez specjalistów. Można je kupić w aptece.

Sposób na komary W aptekach można kupić naturalne olejki eteryczne (z paczuli, trawy cytrynowej, rozmarynu, lawendy czy mięty pieprzowej), które odstraszają komary. Stosuje się je po rozcieńczeniu (np. neutralnymi olejami roślinnymi). Wspomnianych olejķów możemy użyć w pomieszczeniach. Wystarczy kupić specjalny nawilżacz powietrza, do którego można wlać oleiste substancje. Jeśli nie uda się zapobiec ukąszeniu, warto sięgnąć po łagodzące jego skutki specjalne plasterki. Przyczyniają się one do powstania warstwy ochronnej, ograniczają zaczerwienienie i łagodzą podrażnienie.



drogeria Wy temper sokie atury słońce, baseny , palące wodą… z c Latem n hlorowaną narażon a na wi asza cera jest ele cz yn które je ników, j n i e Trzeba s p r z y j a więc ją. zadbać o nią szczegó . Podpo lnie w i a d a my, jak to z robić. tekst: Olga Szulc

Cera na to

jak na lato

OPALONA SKÓRA WYGLĄDA ZDROWO I ATRAKCYJNIE, ALE WARTO PAMIĘTAĆ, ŻE SILNE PROMIENIE UV POWODUJĄ SZYBSZE STARZENIE. DLATEGO NALEŻY CHRONIĆ CERĘ PRZED NADMIAREM SŁOŃCA I DOBRZE JĄ NAWILŻAĆ. W CODZIENNEJ PIELĘGNACJI POMOCNE BĘDĄ TEŻ OWOCE, WITAMINY ORAZ MINERAŁY.

filtry Słońce ma zbawienny wpływ na organizm, bo dzięki niemu wytwarza się witamina D. To ona dodaje nam energii i poprawia samopoczucie. Wystarczy spędzić na słońcu raptem 15 min., żeby uzupełnić codzienną dawkę tej witaminy. Zanim jednak zacznie30

MAGAZYN 60+

my ją chłonąć, pamiętajmy o ochronie. Latem należy stosować kremy lekkie, nawilżające i odżywcze (tłuste zatykają pory i nie są wskazane przy wysokich temperaturach) oraz koniecznie te z fitrem UV. Większość lekkich kremów BB już takie filtry zawiera (zwykle 10–15 SPF). Osoby mające tłustą cerę powinny też zrezygnować z kremów na bazie alkoholu, zaś te ze skłonnością do pękających naczynek – zainwestować w odpowiednio wysokie filtry – nawet 30 lub 50 SPF.

witaminy i minerały Latem chyba nikogo nie trzeba namawiać do jedzenia świeżych owoców i warzyw. Zawierają one wiele witamin potrzebnych organizmowi. Które z nich najbardziej pomagają naszej skórze?


Zdecydowanie witaminy A, C i E oraz biotyna. Ta ostatnia znajduje się m.in. w produktach pełnoziarnistych i jajkach. Witaminę C, odpowiedzialną za budowę rusztowań kolagenowych, znajdziemy np. w cytrusach, truskawkach, jagodach oraz pomidorach. Braki witaminy A, pomocnej w odnowie komórek skóry, uzupełnimy, jedząc nabiał, marchew czy żółtka jaj. Witaminę E zaś, utrzymującą skórę w dobrej kondycji, znajdziemy w warzywach liściastych, tj. szpinak i botwinie oraz w orzechach.

maseczki Warzywa i owoce warto jeść, ale można je także wykorzystać do zrobienia naturalnych maseczek. I tak, rozdrobnione truskawki świetnie nawilżają cerę. Wystarczy je rozgnieść widelcem i nałożyć na twarz, szyję oraz dekolt. Wygładzenie zapewni maseczka z dodatkiem jabłka, mąki ziemniaczanej i cytryny, a na zmarszczki mimiczne pomoże ocet jabłkowy z zimną wodą. Latem warto też zrezygnować z ciężkiego makijażu. Tusz do rzęs i naturalna pomadka wystarczą, żeby wyglądać pięknie i promiennie. Jeśli już musisz użyć podkładu, zdecyduj się na lżejszy niż ten, którego używasz zimą.

woda Wodę warto pić niezależnie od pory roku. Latem jednak, kiedy temperatura jest znacznie wyższa, bardziej się pocimy. W gorące dni nasz organizm traci ok. 1,5 l wody, a jeśli panują prawdziwe upały, wyparowuje z niego nawet kilka litrów wody dziennie! Dlatego, oprócz nawilżania cery odpowiednimi kosmetykami, powinniśmy pamiętać o tym, by uzupełniać płyny i pić dużo wody – co najmniej 2 l. Najlepiej wybierać wodę średnio zmineralizowaną i niegazowaną. Można też popijać rozcieńczone soki i herbatę.

KOKOS Krem do ciała z olejem kokosowym Kosmetyk skuteczny w pielęgnacji suchej i szorstkiej skóry. Doskonale nawilża ją i nadaje jej wyjątkową miękkość. Odbudowuje ochronną warstwę lipidową skóry i spowalnia proces starzenia. Preparat na bazie na zimno tłoczonego oleju kokosowego oferuje jego cenne właściwości w formie lekkiego, szybko wchłaniającego się kremu. 100 ml

KWAS HIALURONOWY & MASŁO SHEA & OLEJ MAKADAMIA & JOJOBA Nawilżające masło do ciała

Aksamitne masło do ciała bogate w składniki aktywne pielęgnuje suchą i zniszczoną skórę. Dzięki zawartości kwasu hialuronowego, oleju macadamia i jojoba, masła shea, alantoiny, soku z aloesu oraz witaminy E i d-panthenolu nawilża i wygładza nadmiernie przesuszony naskórek. Kwas hialuronowy ogranicza utratę wody z głębokich warstw skóry i poprawia jej kondycję. Dzięki temu staje się sprężysta i delikatna w dotyku. 300 ml

KOZIE MLEKO Pielęgnacyjny krem do ciała Produkt przeznaczony do codziennej pielęgnacji skóry wrażliwej, pozbawionej blasku i skłonnej do podrażnień. Starannie dobrane składniki aktywne nawilżają ją i delikatnie natłuszczają, wzmacniając naturalną barierę ochronną. Lekka formuła wzbogacona olejem lnianym wygładza skórę, poprawiając jej jędrność i elastyczność. Dodatkowo Aloes korzystnie wpływa na utrzymanie neutralnego pH naskórka. Krem działa kojąco i pozostawia skórę gładką oraz miękką w dotyku. 200 ml

DERMOSENSILO Balsam do ciała Kosmetyk o lekkiej konsystencji i delikatnym zapachu polecany do codziennej pielęgnacji skóry wrażliwej, skłonnej do podrażnień, a także szorstkiej, o obniżonej elastyczności i sprężystości. Doskonale nawilża, łatwo się rozprowadza i szybko wchłania. 100 ml

M A G A Z Y N 6 0 + 31

REKLAMA

drogeria


Dwoje

na zakręcie

tekst: Karolina Warchoł, redakcja CafeSenior.pl 

Co roku w Polsce rozstaje się średnio 60 tys. małżeństw. To o 40 proc. więcej niż przed 16 laty. Co zastanawiające, coraz częściej rozpadają się związki z 20-letnim, a nawet dłuższym stażem. Dlaczego tak się dzieje?

W

edług danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2017 r. w Polsce udzielono ponad 64 tys. rozwodów.

Czy staż małżeński ma znaczenie?

Niemal połowa spraw rozwodowych dotyczyła osób między 35. a 39. rokiem życia. Jednak coraz częściej rozstają się również małżeństwa w wieku 50+. W tej grupie wiekowej najwięcej rozwodów jest wśród par z ponad 20-letnim stażem, bo aż 80 proc. Dalej plasują się osoby powyżej 60. roku życia. Ale w roku ubiegłym sądy udzieliły rozwodu, i to aż 355 razy, parom po siedemdziesiątce. 32

MAGAZYN 60+

Kto częściej chce się rozstać?

W ogólnym rozrachunku, o rozwód częściej wnoszą kobiety – robią to dwa razy częściej niż mężczyźni. Jednak wśród seniorów sytuacja wygląda zgoła inaczej. Po 60. roku życia rozwodu częściej chcą panowie.

Jakie są przyczyny rozwodów?

Według GUS starsze pary najczęściej rozwodzą się z powodu... niezgodności charakterów. Na drugim miejscu jako przyczynę wskazuje się zdradę, a na trzecim miejscu nadużywanie alkoholu przez jednego z małżonków. Wśród par po siedemdziesiątce dochodzą także nieporozumienia na tle finansowym, naganny stosunek do innych członków rodziny, dłuższa nieobec-


ięcej artykułów na temat W zdrowia, pasji i podróży seniorów znajdziecie na cafesenior.pl

ność jednego z partnerów czy niedobór seksualny. To znaczy, że dla seniorów seks jest ważny, a na pewno ma większe znaczenie niż w stereotypowym myśleniu. Większość spraw kończy się bez orzekania o winie. Jednak jeśli trzeba kogoś wskazać, to odpowiedzialnością częściej zostaje obarczony mąż. Tak kończy się średnio 36 proc. rozwodów udzielanych przez sądy osobom między 50. a 75. rokiem życia.

stresujących wydarzeń w życiu człowieka, wyżej plasuje się tylko śmierć współmałżonka. Warto więc upewnić się, że oboje zmierzamy w tym samym kierunku i systematycznie dbać o wzajemne relacje z partnerem.

Nowe potrzeby, nowe wyzwania

Współczesny senior obala utarte założenia, że „starych drzew się nie przesadza”. Ludzie dłużej żyją i dłużej są aktywni. Seniorzy uczęszczają na zajęcia uniwersytetów trzeciego wieku, wyjeżdżają na wycieczki, korzystają z internetu oraz portali randkowych, chcą spełniać swoje marzenia, na które wcześniej nie mieli czasu. Czują, że mogą jeszcze sporo zdziałać i nie chcą trwać w relacjach, które ich ograniczają. Dla mężczyzny znalezienie nowej partnerki, często młodszej, jest też potwierdzeniem własnej męskości i tego, że jeszcze dla kogoś może być atrakcyjny. Wśród kobiet takie przypadki spotyka się dużo rzadziej, choć nie oznacza to, że się nie zdarzają.

Seniorzy są coraz bardziej aktywni. Pragną rozwijać swoje pasje i oczekują zrozumienia oraz wsparcia ze strony partnera. Nie zawsze się to udaje, co generuje problemy i czasem prowadzi do rozwodu. Według psychologów najczęstszymi powodami pogorszenia się relacji małżonków są wzajemna niechęć, brak komunikowania się oraz deficyt zaangażowania i zainteresowania drugą stroną. To oczywiście tylko bodźce, które mogą skłonić partnerów do rozstania się. Jednocześnie rozwód zajmuje drugie miejsce na liście najbardziej

M A G A Z Y N 6 0 + 33


czas na sport

Hej, żeglujże! tekst: Magda Rodak

Radość ze wspólnego działania, obcowanie z przyrodą, piękne widoki, poczucie wolności, miłe towarzystwo – to wszystko może być także i Waszym udziałem, jeśli odważycie się wybrać na wakacje pod żaglami.

L

ena i Andrzej uprawiają żeglarstwo od kilkudziesięciu lat. Andrzej zaczął pływać jako wodniak w harcerstwie. – Z czasem ta pasja stała się jego zawodem. Teraz mamy własną łódź, którą mąż sam zaprojektował i zbudował – opowiada Lena. Dla tej pary żeglarstwo to sposób na życie. Sezon zaczynają 1 maja a kończą we wrześniu. Żeglują głównie na Mazurach. W zależności od tego, ile mają czasu wypływają

34

MAGAZYN 60+

na 1-2-tygodniowe rejsy rodzinne lub krótkie, weekendowe wypady z przyjaciółmi. – Wiele osób, które raz wybrały się z nami, potem nabrały ochoty do samodzielnego żeglowania i zdobyły patent. Wprawdzie obecnie jachty do 7,5 m można prowadzić bez niego, ale żywioły takie jak woda i wiatr wymagają dobrych umiejętności. Ten sport można zacząć uprawiać w każdym wieku a spróbować zawsze warto – dodaje Lena.

t spor wie o dr na z

Chłopięce marzenia – Żeglarstwem zacząłem interesować się w wieku 14 lat – opowiada drugi Andrzej. – Jeździłem z kolegami nad Wisłę do warszawskiego klubu SWOS – Szkolnego Wojewódzkiego Ośrodka Sportowego. Do dziś pokonując trasę Łazienkowską, z nostalgią oglądam ten budynek i przystań. To tam skrobaliśmy drewniane dna łódek, aby je potem malować lakierem. Dzięki temu spełnialiśmy nasze marzenia – wsiadaliśmy na łódź i płynęliśmy Wisłą z prądem lub pod prąd.


czas na sport Do tej pory przyjaźnię się z kolegami z klasy, z którymi uczyłem się żeglarstwa. Wielu z nich miało potem własne jachty i miło było spotykać ich latem na szlakach wodnych.

Sposób na rodzinne wakacje Jerzy zaczął przygodę pod żaglami, gdy jego córki miały 7 i 8 lat. Uważał, że to będzie dobry sposób na rodzinne wakacje. Rzeczywiście sporo razem pływali, ale kiedy dziewczęta dorosły, to się niestety skończyło. Po pewnym czasie Jerzy wrócił jednak do swojej pasji. Jak mówi, w tym sporcie ważna jest dla niego satysfakcja z tego, że człowiek potrafi zapanować choćby nad małym kawałkiem przyrody. Udało mu się zarazić swoim hobby córki. Obie zrobiły patenty, a jedna jest nawet sternikiem morskim. Ale nie mają własnej żaglówki. – Od lat w czasie wakacji

wynajmujemy w Giżycku łódkę i przez tydzień żeglujemy. W jednym roku płyniemy na spokojniejszą północ, w stronę Węgorzewa, w drugim – na południe, na Kaczerajno. Staramy się unikać dużych,

Żeglarstwo to dobry sposób na rodzinne wakacje, świetna szkoła życia, ale przede wszystkim fajna przygoda na całe życie. głośnych marin. Jesienią żeglujemy po Zatoce Gdańskiej przy okazji zlotu „Próchno i Rdza”. Biorą w nim udział stare jachty stalowe i drewniane – żadnego plastiku! Córka namówiła mnie też na krótki rejs morski na żaglowcu Zawisza – opowiada Jerzy.

Szkoła życia Również dla Andrzeja żeglarstwo było początkowo sposobem na sensowne spędzanie czasu z dziećmi. – W latach 70. w grupie przyjaciół składającej się z ponad 10 rodzin, organizowaliśmy dla dzieci obozy żeglarskie – opowiada. – Żeglarstwo rozwija pod wieloma względami. By prowadzić łódź, trzeba się sporo się nauczyć. Wspaniała jest też możliwość bliskiego obcowania z przyrodą. Jak inaczej zobaczyć wydrę, zbliżyć się do czapli czy zostać uszczypniętym przez łabędzia? Ale najbardziej do tego sportu ciągnie przygoda.

PIERWSZE KROKI No dobrze, ale od czego zacząć, jeżeli ktoś nigdy nie miał okazji pływać żaglówką? – Zapisać się na kurs żeglarski – radzi Andrzej. – Najlepiej latem na Mazurach. Będzie to tygodniowy wypoczynek połączony z nauką i z praktyką pływania pod okiem instruktora. Po egzaminie i otrzymaniu uprawnień można

wszystkie następne wakacje zaplanować na jeziorach. Nie trzeba kupować jachtu. Dziś za jego wyczarterowanie płaci się mniej niż za pobyt w hotelu. Dzięki temu co roku można wypożyczać jacht na innym akwenie i spędzić tydzień na wodzie. Polecam także dzikie biwaki w lesie. Tam spotkacie ciszę przerywaną klekotem kormoranów, a podpływające łabędzie będą domagały się chleba – dodaje. M A G A Z Y N 6 0 + 35


złote lata Kluczem do harmonii ducha i ciała jest dla Grażyny Wolszczak pozytywne myślenie.

36

MAGAZYN 60+

Recepta


zdjęcie: TVN / Move-Picture / Adam Pluciński

P

Powiedziałaś kiedyś o sobie, że jesteś najzdrowszą osobą, jaką znasz… Najzdrowszą psychicznie. Potwierdzam, bo jestem osobą zupełnie bezproblemową – nie generuję konfliktów, a jeśli się pojawiają problemy, robię wszystko, żeby je rozwiązać. W związku z tym ludzie lubią ze mną pracować, a ja z nimi. W pracy, w sytuacji konfliktowej od razu schodzę z linii strzału. Wiem, że nie jest to do końca dobre, bo czasem człowiek powinien się postawić, ale ja nie potrafię. Ale i tak ta moja postawa ma więcej zalet niż wad. Jak udało Ci się osiągnąć taką harmonię w życiu? To dar, który chyba otrzymałam z nieba, ale też starałam się nad tym pracować. Usiłuję żyć świadomie – np. chcę wiedzieć, jak to, co jem wpływa na mój organizm, no i staram się mieć pozytywny stosunek do rzeczywistości. Jak każdy czasa-

złote lata mi wstaję lewą nogą i od rana jestem skwaszona, ale potrafię wtedy spojrzeć w lustro i zapytać siebie: „O co Ci chodzi? Jesteś zdrowa, masz zdrowe dziecko, masz za co żyć, więc jesteś szczęśliwa!”. To działa!

Podobno medytujesz? Nie, nie, lubię jogę, ale traktuję ją jako pracę z ciałem, system ćwiczeń rozciągających je i wzmacniających. Nie wgłębiałam się nigdy w filozofię, która kryje się za jogą. Niestety miałam kontuzję ramienia i na razie zrezygnowałam z ćwiczeń. Mam nadzieję, że do nich wrócę. Stosujesz jakąś dietę? Pilnuję się, żeby jeść mało. Nie piję mleka i nie jem produktów mlecznych. Staram się nie jeść słodyczy, ale tę zasadę wyjątkowo często łamię (śmiech). Resztę też traktuję w miarę luźno, więc jeśli ktoś poda mi przez pomyłkę kawę z mlekiem lub poczęstuje mnie kawałkiem sernika, nie histeryzuję tylko zjadam ze smakiem.

Budzi podziw urodą i świetną sylwetką, zdumiewa energią, fascynuje wciąż nowymi pomysłami artystycznymi. Znakomita aktorka Grażyna Wolszczak zdaje się być odporna na upływ czasu. Jak ona to robi?

A fitness? Ostatnio odkryłam EMS, czyli elektrostymulację. To taka maszyna, która w dużej części pracuje za człowieka, ale samemu też trzeba trochę popracować i pomęczyć się. Ćwiczę dwa razy w tygodniu po pół godziny, efekty są niesamowite. Podobno dlatego, że impulsy docierają nawet do mięśni głębokich, aktywując większą liczbę włókien niż klasyczny trening. Rozumiem, że nie pijesz alkoholu i nie palisz papierosów? Wszystko jest dla ludzi, więc czasami napiję się wina lub piwa albo zapalę papierosa dla towarzystwa. Ale jeden kieliszek więcej powoduje, że od razu źle się czuję, więc wygląda na to, że mój organizm sam pilnuje, żebym nie przesadziła. W sumie nie robię nic nadzwyczajnego – nie umartwiam się i nie odmawiam sobie przyjemności, tylko je dozuję. Czasami robię sobie głodówkę lub oczyszczanie organizmu, ale traktuję to też jako ćwiczenie charakteru. Porozmawiajmy o pracy. Ostatnio jesteś bardzo aktywna w teatrze i wystawiasz własne spektakle… Razem z Joanną Glińską, która jest specjalistką od PR, założyłam Fundację Garnizon Sztuki, produkującą spektakle

na mŁodość rozmawiał:

Mirosław Mikulski

M A G A Z Y N 6 0 + 37


złote lata

Jak się czujesz, kiedy musisz liczyć pieniądze? Pracy jest mnóstwo i to dość niewdzięcznej, bo ciągle coś się wali i wychodzi nie tak, jak by się chciało (śmiech). Porównuję to do wychowania dziecka – wymaga dużo pracy i bywa męczące, ale kiedy po nieprzespanych nocach widzimy uśmiech malucha, rekompensuje nam to cały wysiłek. Tutaj jest tak samo. Kosztuje mnie to dużo znoju 38

MAGAZYN 60+

Gwiazda serialu TVN „Na Wspólnej” niezmiennie zadziwia widzów wspaniałą sylwetką i pięknym wyglądem.

zdjęcie: TVN / Move-Picture / Adam Pluciński

teatralne. Naszą misją jest poruszanie ważnych, czasem kontrowersyjnych tematów. Mówimy o nich jednak z przymrużeniem oka, dystansem i humorem, co pozwala oswoić traumy oraz lęki, które siedzą głęboko w każdym z nas. Staramy się poruszać uniwersalne wartości, takie jak miłość, przyjaźń, przemijanie, wolność, tolerancja, tak aby każdy z widzów mógł odnaleźć w nich cząstkę siebie i aby te emocje pozostały z nim jak najdłużej. Dajemy szansę nie tylko na zabawę, ale i na refleksję. Marzymy o tym, by zmieniać świat na lepsze. Teraz przygotowujemy naszą trzecią sztukę „Czworo do poprawki”. Premiera odbędzie się w październiku w warszawskim Teatrze Imka. Tam też gramy nasze wcześniejsze przedstawienia: „Pozytywnych” i „Polowanie na łosia”. Zakładając fundację, chciałam stanąć za sceną i zobaczyć, jak to wszystko wygląda, kiedy bierze się sprawy we własne ręce i jest się odpowiedzialnym za projekt od początku do końca.

i trudu, ale gdy publiczność po przedstawieniu wstaje z miejsc i klaszcze, jestem szczęśliwa.

Nie bałaś się ryzyka? Pieniądze to rzeczywiście jeden z punktów, w którym moja wyobraźnia rozminęła się z rzeczywistością (śmiech). Wydawało mi się, że jak mam ciekawy projekt, to łatwo znajdę pieniądze na jego realizację. Niestety tak nie jest, trudności są ogromne. Jakoś nikt nie czeka z kasą na realizację naszych wspaniałych pomysłów (śmiech). Musimy pracowicie zbierać grosz do grosza. I oszczędzać.

Gdzie teraz możemy Cię obejrzeć? W „Polowaniu na łosia” w Teatrze Imka w Warszawie (ale też w innych miastach, które nas zapraszają) oraz w dwóch spektaklach, które gramy w Teatrze Kamienica i Komedii. W naszym nowym przedstawieniu „Czworo do poprawki” będę grać na zmianę z Kasią Herman. Oprócz nas wystąpią aktorzy: Andrzej Zieliński, Agnieszka Sienkiewicz i Marcin Korcz, a całość przygotuje reżyserka obsypana wieloma nagrodami – Anna Wieczur-Bluszcz. Jestem bardzo podekscytowana tym nowym projektem. Trzymajcie kciuki!



wspomnień czar

Orły Górskiego tekst: Jakub Kowalczyk

„Futbol, futbol, futbol, przeżyjmy to jeszcze raz”’ - śpiewała w 1974 roku Maryla Rodowicz. Piosenka będąca oficjalnym hymnem Piłkarskich Mistrzostw Świata w Niemczech okazała się prorocza. Pełen emocji mundial i zwieńczone trzecim miejscem boje naszej drużyny wspominamy i przeżywamy do dziś. 40

MAGAZYN 60+

Sukces polskiej reprezentacji – choć dla piłkarskiego świata był zaskoczeniem, nie wziął się znikąd. Trener Kazimierz Górski budował drużynę przez kilka sezonów. Już dwa lata wcześniej na igrzyskach w Monachium piłkarze zdobyli złote medale. Na mistrzostwa nie awansowali więc „na ładne oczy”.

Zwycięski remis

Przeszedł już do legendy. Ale nie byłoby go, gdyby nie zwycięstwa we wcześniejszych meczach eliminacyjnych. Biało-czerwoni przegrali tylko w pierwszym, z Walią (0:2). Potem było już zdecydowanie lepiej – 2:0 z Anglią i 3:0 z Walią sprawiły, że do pierwszego miejsca w grupie naszej drużynie w ostatniej rozgrywce wystarczał remis.


wspomnień czar Walka była ostra, broniący bramki Jan Tomaszewski uwijał się jak w ukropie, ale udało się – mecz zakończył się wynikiem 1:1. Słynny stadion na Wembley zastygł w zdumieniu. Anglia poza mistrzostwami? To niemożliwe! Następnego dnia tytuły w londyńskich gazetach miały formę nekrologów: „Koniec świata” oraz „Żegnaj, chwało”, a naszego bramkarza, który dał się pokonać tylko z rzutu karnego nazwano „człowiekiem, który zatrzymał Anglię”. Ale my nic nie robiliśmy sobie ze smutku Anglików, bo pierwszy raz od 36 lat awansowaliśmy na Mistrzostwa Świata.

Droga do szczęścia

Przygodę z mistrzostwami polska jedenastka rozpoczęła meczem z Argentyną. Początek był bajeczny – do przerwy prowadziliśmy aż dwoma golami. Potem jednak Argentyńczycy się przebudzili i ostatecznie w spotkaniu padło aż 5 bramek. Na szczęście to nasza była decydująca. Po emocjonującym meczu wygraliśmy 3:2. W pierwszej rundzie biało-czerwoni zdobyli komplet punktów rozjeżdżając po drodze Haiti 7:0 i pokonując faworyzowanych Włochów 2:1 wyszli z grupy na pierwszym miejscu. Ale na tym nie koniec. W drugiej rundzie Polacy dalej grali jak natchnieni. Pokonali solidną Szwecję (1:0) i groźną Jugosławię (2:1). Pozostał tylko mecz z gospodarzami mistrzostw – reprezentacją RFN. Najtrudniejszy, bo decydujący o tym, kto awansuje do finału.

Mamy srebro!

Biało-czerwonym pozostał na pocieszenie mecz o trzecie miejsce. Trzeba było tylko pokonać – bagatela! – wielką Brazylię. Pełni wiary kibice mocno ściskali kciuki. Na szczęście tym razem było słonecznie i na boisku nie rządził przypadek. Polacy znów pokazali klasę. Choć gra była wyrównana, ostatecznie szalę zwycięstwa przechylił na naszą stronę Grzegorz Lato, który w 77. minucie zdobył gola. Jak się później okazało, była to bramka zwycięska także dla niego, bo dzięki niej został królem strzelców turnieju. Za zdobycie trzeciego miejsca, biało-czerwoni dostali srebrne medale (Holendrzy, którzy zajęli drugie miejsce otrzymali srebrne pozłacane). Polskę ogarnęło szaleństwo. Prasa okrzyknęła piłkarzy „Orłami Górskiego”. W kraju witano ich niczym bohaterów narodowych. Na lotnisku czekały na nich prawdziwe tłumy. Wiwatom i łzom wzruszenia nie było końca. Oczywiście nie obyło się bez polityki - zawodników i trenerów zaproszono do gmachu Komitetu Centralnego PZPR, gdzie spotkał się z nimi sam Edward Gierek. Piłkarzom jednak bardziej utkwił w pamięci przejazd ulicami Warszawy odkrytym autobusem pod który ludzie rzucali kwiaty tak, że jechał po nich niczym po dywanie. Ech, chciałoby się jeszcze raz przeżyć takie emocje… Kto wie, może przyniesie nam je tegoroczny mundial?

Emocje sięgały zenitu. W dodatku tuż przed meczem nad Frankfurtem, w którym odbywało się spotkanie przeszła ulewa i boisko bardziej przypominało moczary niż piłkarską murawę. Rozważano nawet przełożenie rozgrywki, ale ostatecznie rozpoczęła się zgodnie z planem. Nie było to jednak normalne spotkanie. Zawodnicy ślizgali się w wielkich kałużach, spod ich butów tryskała woda a piłka co chwila stawała w miejscu. Polskiej jedenastce, której atutem był szybki kontratak, takie warunki szczególnie utrudniały grę. Ostatecznie rozgrywka zakończyła się wynikiem 1:0 dla Niemiec. Ale piłkarze dziennikarze i kibice byli zgodni – tego dnia tak naprawdę wygrała pogoda.

FOTO: PAP (2)

Mecz w wodzie

M A G A Z Y N 6 0 + 41



w wolnej chwili

PEWNE

jak w banku Czy macie już konto bankowe? Jeśli nie, rozważcie jego założenie. To naprawdę korzystne rozwiązanie. tekst: Piotr Kowalski

W

ielu seniorów wciąż nie korzysta z usług bankowych. Co miesiąc czekają na listonosza, który przynosi im emeryturę, a potem trzymają gotówkę w portfelu. Zwykle stoi za tym po prostu siła przyzwyczajenia. Tymczasem powodów, by założyć konto w banku jest co najmniej kilka.

Po pierwsze bezpieczeństwo W banku pieniądze są bezpieczniejsze niż w portfelu czy domowej bieliźniarce. Jeśli tylko stosujemy zalecane środki ostrożności, nie ma ryzyka, że ktoś je ukradnie czy nas oszuka. Instytucje finansowe stosują bowiem szereg zabezpieczeń, które skutecznie chronią nasze oszczędności. Tylko właściciel konta zna dane umożliwiające wypłatę pieniędzy w banku, bankomacie, przez internet oraz w sklepach przy płatności kartą – unikalne hasło i kod dostępu do rachunku bankowego oraz tzw. kod PIN karty do bankomatu. Gdyby zaś karta została zgubiona, to za pomocą jednego telefonu można ją zablo

kować. Od tego momentu nie da się nią nigdzie zapłacić.

Po drugie wygoda Rozliczenia bezgotówkowe, które są możliwe dzięki posiadaniu konta w banku, są niezwykle wygodne. Dzięki nim nie musimy pamiętać o terminowym płaceniu za czynsz czy telefon, a także stać w długich kolejkach, by zaoszczędzić parę złotych na przelewie. Wystarczy złożyć stałe zlecenie w banku. Mając konto, można też, nie wychodząc z domu, zrobić zakupy i dokonać płatności przez internet. Płacenie kartą jest praktyczne. Przy kasie nie trzeba liczyć pieniędzy, martwić się brakiem drobnych, sprawdzać, czy dobrze wydano nam resztę. Wystarczy upewnić się, czy podana na terminalu suma jest właściwa, przyłożyć kartę i gotowe.

Po trzecie oszczędności Konto pomaga oszczędzać i daje dodatkowe korzyści. Część pieniędzy można odłożyć na lokacie, która jest lepiej oprocentowana niż zwykły ra-

chunek. Dzięki temu oszczędności powoli, ale systematycznie rosną. Banki oferują też właścicielom kont dodatkowe korzyści. Płacąc kartą, można np. liczyć na rabat lub kilkuprocentowy zwrot wydatków w postaci premii (za płatność w sklepach, aptekach). Daje to wymierne oszczędności.

Dobry wybór Warto wybrać bank, w którym:  posiadanie konta nic nie kosztuje;  przelewy i zlecenia stałe są bezpłatne;  nie trzeba płacić za wpłaty i wypłaty dokonywane w jego placówkach;  wydanie i używanie karty bankomatowej są darmowe;  nie ma prowizji za wypłaty w bankomatach. Dodatkowe zalety to:  duża liczba placówek, dzięki której zawsze mamy blisko do banku;  nadprogramowe usługi, np. możliwość dostarczenia gotówki do domu;  specjalna oferta dla seniorów, która zapewnia dodatkowe korzyści. M A G A Z Y N 6 0 + 43


w wolnej chwili

sposoby na tanie

wakacje

tekst: Marian Skowronek

otę Masz och ać, yjech gdzieś w ale boisz , ć y z c a b , coś zo pokojnie S ? w ó k t y się wyda robić, żeb z o c i, C iemy i  nie podpow dę ż ycia o g y z r p przeż yć yt wiele. wydać zb ysz? Nie wierz ytaj… To przecz

44

MAGAZYN 60+

D

zisiejszy świat stoi przed nami otworem i wystarczą chęci, dobry pomysł i odrobina odwagi, by zobaczyć naprawdę wspaniałe miejsca. I nie mówimy tu o polskich wsiach i górskich połoninach (choć oczywiście nasz kraj warto zjechać wzdłuż i wszerz), ale o zagranicznych wojażach za naprawdę niewielkie pieniądze. Wystarczy nieco poszperać w internecie, popytać znajomych i w drogę. Ahoj przygodo!


w wolnej chwili

Dobre towarzystwo w  podróży

Z walizką na lotnisko Jeśli lubisz wyjazdy z biurem podróży, bo czujesz się wtedy bezpieczniej i masz wszystko podane na tacy, możesz skorzystać z opcji last minute. Jak to zrobić? Drogi są dwie. Pierwsza: na dwa dni przed wylotem zgłoś się do wybranego biura, wpłać pieniądze i tanie wakacje w pięknym miejscu przed Tobą. Druga: spakuj się, weź walizkę i jedź na lotnisko. Tam wejdź do punktu biura podróży i zapytaj o oferty. Na kilka godzin przed odlotem wycieczki bywają nawet o 40 proc. tańsze niż w cenniku. Trzeba jednak mieć trochę szczęścia i nie można wybrzydzać w kierunkach.

Kierunek Wschód Tanim sposobem na podróżowanie jest wybranie mało popularnych kierunków, np. Bałkanów oraz Kaukazu. Jeśli zdecydujesz się na wyjazd do Rumunii, Macedonii albo Gruzji, na pewno nie pożałujesz. Krajobrazy Cię zachwycą, a gościnność mieszkańców

Dbam o dobry nastrój suplement diety

Herbatka ziołowa w torebkach do zaparzania. Zawiera melisę, kwiat głogu, ziele werbeny, wrzosu oraz liściokwiatu, które pomagają się odprężyć i poprawiają samopoczcie. 10 torebek

LOKOMIN

suplement diety Produkt przeznaczony dla dorosłych i dzieci powyżej 3. roku życia. Pastylki mają w swoim składzie ekstrakt z kłącza imbiru standaryzowany na zawartość gingeroli. Imbir zapobiega złemu samopoczuciu podczas podróży. 10 pastylek do ssania

REKLAMA

Masz konto na Facebooku? Nie? To błąd! Jeśli chcesz tanio podróżować, warto się tam zarejestrować. Na FB znajdziesz grupy dla osób lubiących wojaże, takie jak np. „Szukam towarzysza podróży”. Zwykle osoby, które się tam ogłaszają, mają gotowy plan wycieczki z szacunkowymi kosztami (po taniości). I wbrew pozorom nie zawsze są to 20- czy 30-latki. Wystarczy znaleźć odpowiedni termin (także poza sezonem) oraz kierunek i można się przyłączyć.

tych krajów sprawi, że jeszcze na długo po powrocie będziesz pod wrażeniem. W dodatku jest tam znacznie bezpieczniej. Bo czy ktoś słyszał o zamachach terrorystycznych w tamtej części świata? Jeśli wybierzesz się do któregoś z krajów byłego Związku Radzieckiego, będzie też okazja, by przypomnieć sobie rosyjski. Prawdopodobnie zdziwisz się, jak dużo pamiętasz. Noclegi możesz znaleźć na stronach www.booking.com lub www. airbnb.com. Pamiętaj jednak, że latem w tym regionie jest bardzo gorąco. Lepiej zatem wybrać się tam w maju lub październiku. Wtedy będzie też znacznie taniej.

Między nami piratami Wolisz podróżować samodzielnie albo w gronie bliskich sobie ludzi? Nie ma problemu. Istnieje taka strona jak www.wakacyjnipiraci.pl. Znajdują się na niej oferty zawierające gotowe pakiety wyjazdowe, takie jak lot, hotel i samochód (opcjonalnie). Administratorzy strony każdego dnia przeglądają setki witryn internetowych, szukają promocyjnych połączeń lotniczych i dobierają do nich miejsca noclegowe w przystępnych cenach. To dobra opcja dla tych, którzy nie mają czasu robić tego sami lub po prostu nie wiedzą, jak.

M A G A Z Y N 6 0 + 45


w wolnej chwili

Lato w

mieście

tekst: Marianna Okruszek

H

ałas, stres, bieganina czy duża presja to nie jedyne pojęcia związane z życiem w mieście. Dobrze jest pamiętać, że to także ogrom korzyści i wachlarz atrakcji, które bez problemu dopasujemy do swoich upodobań i zainteresowań. Często zdajemy się o tym zapominać, nie mamy czasu, jesteśmy zmęczeni obowiązkami. W wakacje warto odrobinę zwolnić i poszukać uroków takiego życia – mogą czaić się tuż za rogiem.

Wylu długie c dnione ulice, iepłe wie czory i  d atrakcji. użo W a k a c je to urlop od codz w  mieście ienn i  pośpie chu oraz ego zgiełku w  końcu okazja, a , na spo b k ojnie cz y ze wsz y e rpać stkich u roków miejskie go ż ycia .

Kulturalnie

Nieograniczony dostęp do kultury to jeden z atutów miejskiego życia. Ale czy korzystamy z tego na co dzień? Na pewno nie wszyscy. Wakacje to dobry czas, by nadgonić zaległości, bo wiele instytucji zapewnia letnie atrakcje (często bezpłatne). Aura na zewnątrz sprzyja wystawianiu sztuki w plenerze – w miastach możemy więc wybierać pośród pokazów filmowych, kameralnych koncertów czy większych imprez. W lipcu np. można bawić się choćby na festiwalach Sztuka Ulicy (Warszawa), Teatrów Ulicznych (Jelenia Góra) i Kolorów (Rzeszów), cyklu koncertów organowych (Olsztyn) czy Turystycznym Zlocie Pojazdów Zabytkowych (Tychy). Warto zawczasu zapoznać się z letnią ofertą swojego miasta i zapełnić kulturalny, wakacyjny kalendarz. 46

MAGAZYN 60+


REKLAMA

Aktywnie

Nie samą kulturą jednak człowiek żyje. Aby miejski „urlop” rzeczywiście się nam przysłużył, nie możemy zapominać o swoim ciele. Lato to świetny moment, aby na stałe zaprosić do naszego życia sport. Miejskich możliwości jest bez liku, a pogoda sprzyja wybieraniu tych najbardziej przyjemnych, czyli na świeżym powietrzu. Wycieczki rowerowe, jazda na rolkach, wizyta na odkrytym basenie, badminton czy tai chi w parku. A może bule z sąsiadami pod blokiem? Najlepiej wszystko po kolei – wakacje są przecież długie, a jak raz zasmakujemy w letniej aktywności, nie łatwo będzie nam z niej zrezygnować. To doskonały sposób na spędzanie wolnego czasu, a miejska infrastruktura (ścieżki rowerowe, siłownie i baseny w plenerze, parki czy nawet osiedlowe trawniki) zachęcają do tego na każdym kroku.

Leniwie

Czym byłyby wakacje bez beztroskich chwil spędzonych po prostu na odpoczynku. Bez względu na to, czy relaksujemy się przy książce, dobrym jedzeniu czy ulubionej muzyce, latem przenieśmy się w miejski plener. Całe popołudnie możemy spędzić na pikniku, gdzie nie zabraknie czasu na żadną z tych przyjemności. Wystarczy, że zabierzemy ze sobą miękki koc, dobrą lekturę oraz smaczne, zdrowe przekąski i ruszymy na trawnik w parku. Dla bardziej wymagających nie brakuje kawiarni, które kuszą letnimi ogródkami i zachęcają do beztroskiego smakowania ulubionej lemoniady, wspaniale orzeźwiającego owocowego smoothie czy lekkich sałatek. Czy latem może być coś przyjemniejszego?


w wolnej chwili

Komórka? tekst: redakcja

! K A T a n y m ś e t s Je

CORAZ WIĘCEJ OSÓB REZYGNUJE Z TELEFONU STACJONARNEGO NA RZECZ KOMÓRKI. I SŁUSZNIE, BO TE OSTATNIE SĄ WYGODNIEJSZE, A CZĘSTO TAKŻE TAŃSZE NIŻ TRADYCYJNE APARATY.

Osoby lubiące nowości chętnie wypróbują oferującego mnóstwo możliwości smartfona. Wbrew pozorom jego obsługa nie jest taka trudna i szybko można ją opanować. Trzeba tylko mieć dobrego nauczyciela (świetnie sprawdzają się w tej roli wnuki). No ale nie wszyscy są entuzjastami nowinek technicznych. Nasi rodzice lub seniorzy ceniący tradycyjne rozwiązania wolą zazwyczaj aparaty bardziej przypominające te, które już znają. Na szczęście na rynku dostępne są różne modele. Każdy znajdzie coś dla siebie.

TELEFON 2 W 1 Tradycjonalistom, którzy nigdy nie używali komórki, spodoba się zapewne aparat łączący funkcję telefonu stacjonarnego i komórkowego, który wychodząc można zabrać ze sobą. W domu podłącza się go do stacji ładującej. Dzięki temu pracuje dłużej i nigdzie się nie zawieruszy.

PRAKTYCZNA KLAPKA Niektórzy seniorzy początkowo podchodzą do tej zmiany z dystansem, obawiając się trudności z obsługą nowego sprzętu. Ale większość szybko docenia zalety komórki. Bo tych jest naprawdę sporo. Po pierwsze przez to innowacyjne urządzenie można rozmawiać zawsze i wszędzie: podczas spaceru, zakupów, prac w ogrodzie. Zawsze mamy kontakt z bliskimi, przyjaciółmi, znajomymi. Po drugie można w nim zapisać wszystkie potrzebne numery i mieć je stale przy sobie, a nie wciąż szukać w notesie. Po trzecie komórka to nie tylko telefon. W zależności od wybranego modelu może służyć także jako latarka, radio, budzik, kalkulator, notatnik, aparat fotograficzny. No dobrze, ale jaki telefon wybrać? 48

MAGAZYN 60+

Osoby, które mają komórkę, ale wolą sprawdzone i proste w obsłudze modele, może zainteresować praktyczny aparat, zamykany niczym puderniczka. Zainstalowana na zawiasach klapka chroni dosyć duży ekran i całkiem wygodną klawiaturę. Dzięki niej nie ma ryzyka, że telefon trzymany w kieszeni czy torebce przypadkowo do kogoś zadzwoni. Klapka ułatwia też obsługę urządzenia. Wystarczy ją otworzyć, by rozpocząć połączenie i zamknąć, by je zakończyć.

SZUFLADKA Z KLAWIATURĄ Podobne zalety mają komórki z wysuwaną niczym szufladka klawiaturą. Dzięki temu rozwiązaniu niewielki telefon ma spory ekran i wystarczająco duże klawisze. Dodatkowo przesunięcie klawiatury automatycznie pozwala odebrać lub zakończyć połączenie.


Poczytaj

Czego życzy sobie kobieta reż. Susan Walter

Opowiadania bizarne Olga Tokarczuk

Prod. USA

Wyd. Literackie

Ten film to okazja, by znów podziwiać ikonę kina i kobiecości – piękną Sharon Stone. Aktorka wciela się w rolę poszukującej miłości projektantki mody. Kolejne romanse bohaterki z młodszymi mężczyznami nie przynoszą rezultatu i nic nie wskazuje na to, aby mogła się ustatkować. Urodziny filmowej Senny sprawią jej jednak niespodziankę. Właśnie w tym dniu poznaje przystojnego Adama, który co prawda nie od razu wpisuje się w jej wyidealizowany obraz mężczyzny życia, ale budzi w niej pewną fascynację. Czy to dobry początek dla prawdziwej miłości? Zobaczcie sami. Na ekranie, u boku gwiazdy „Nagiego instynktu” występują m.in. Tony Goldwyn, Ellen Burstyn oraz Theo Hutchcraft.

Kiedy cały świat zachwyca się powieścią Olgi Tokarczuk sprzed 12 lat, my z dumą możemy stwierdzić, że „Biegunów” już znamy i zabrać się za najnowszą książkę autorki. „Opowiadania bizarne” to zbiór 10 krótkich form, które swoim nieoczywistym charakterem rysują rzeczywistość inną niż byśmy się spodziewali. Każde z opowiadań toczy się w innej przestrzeni – raz wyimaginowanej, raz odwołującej się do przeszłości (np. Wołyń w czasie potopu szwedzkiego), współczesnej Szwajcarii czy odległej Azji. Zebrane w jednym miejscu kreślą obraz świata bizarnego, czyli dziwnego, zmiennego, a przy tym śmiesznego i, co najważniejsze – niezwykłego. REKLAMA

FOTO: MATERIAŁY PRASOWE, FREEPIK

j y z r j obe

w wolnej chwili


w wolnej chwili

Prosimy o nadsyłanie rozwiązania krzyżówki z pomysłem na artykuł do Magazynu 60+. Autorów najciekawszych propozycji nagrodzimy zestawami produktów.

*

Adres redakcji: Magazyn 60+, 360 Content Team – Time SA, ul. Dęblińska 6, 04-187 Warszawa Regulamin nagradzania jest dostępny na stronie: www.magazyn60plus.pl w zakładce regulaminy. 50

MAGAZYN 60+

*

* suplement diety

Termin nadsyłania rozwiązań: 27.07.2018 r.




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.