De krant die verder kijkt in de stad
22 JULI 2022 | 8E JAARGANG NR. 182 | KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP
Column Koos
De favoriete
Marsman over
leesplek van
De blauwe
Karim (8 jaar)
P. 6
P. 9
Elk ew eek een nieu DUI we C
Waarom mag een kledingwinkel in Utrecht geen wijn verkopen?
Achter de schermen bij de Kromhout Kazerne
Utrecht in woord en beeld
DUIC.NL
P.11
Utrechts volgens Carlina en Roberto van Roberto Gelato
P.12
LIMITED EDITION WENSKAARTEN
VERGADERZALEN BIJ CAMPING GANSPOORT MET CATERING MOGELIJK!
21
Prijs
Scan de QR-code om het boek te bestellen
*
€24,95 nden
*gratis verzo
Digital Marketeer
VACATURES
€19,95
Voor meer info: WhatsApp 06 - 14 41 56 56 of zie campingganspoort.nl
EXCLUSIEF VERKRIJGBAAR OP DUICSHOP.NL
Content Marketeer
Leest enen en nullen als geschreven tekst
Meer online dan offline
Komt met datagedreven advies en rapportages
Voorliefde voor taal en tekst
Analytisch vermogen
Hekel aan spelvouten
Richt strakke campagnes in op relevante platformen
Creativiteit stroomt door jouw bloed
CPC, CPM en CTR klinken jou niet vreemd in de oren
Wil groeien in ontwikkeling van creatieve content
Nieuwsgierig naar meer informatie? Kijk op sipr.online/vacatures of stuur direct jouw CV naar info@sipr.online
Advertentie
3
22 JULI 2022 | NR. 182 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
INHOUD Nieuws
N
aast het kopen van een broek meteen in dezelfde winkel -
-
4 DUIC in Beeld
-
Kunst kijken vanaf de Dom
6 Column Koos Marsman
Robert Oosterbroek
De blauwe
7 De discussie rond blurring
Waarom mogen kledingwinkels geen wijn verkopen?
Cultuur / Uit 8 Uittips
DE VERANDERENDE STAD IN BEELD
Elke week de leukste tips
9 De favoriete leesplek van... Karim (8 jaar)
2E DAALSEDIJK
Stad / Leven 10 Ondernemer uitgelicht Green Side
Utrecht is constant in
12 Utrecht volgens...
Carlina en Roberto van Roberto Gelato
13 Straatnamen
beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt. Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel
1969
anders uit dan vroeger,
Justus van Effenstraat
terwijl andere straten en
13 Stad in cijfers
pleinen juist al decennia
Tuinvlindertelling
hetzelfde blijven. In deze
2022
rubriek laten we dat zien.
13 In other news
'Aldi testet Kassenrevolution'
14 Verdwenen winkels
Muziek Staffhorst in de Drieharingstraat
Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.
Sport 15 Puzzel
Zoek de verschillen
15 Sport Utrecht
Ritmische gymnastiek bij Eleganza
Colofon REDACTIE Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56
Social Media AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Charlie van Dijk, Ilana Noot en Jasper Witte
ADVERTEREN Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Dave Vorstenbosch dave@duic.nl 06 43 03 58 73
ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
Website DUIC.nl
Facebook DUICNL
Twitter @duicnl
Instagram duic.nl
Utrecht heeft een eigen ondernemersprogramma! Utrecht bruist van de energie mede dankzij het lef, de creativiteit en de vindingrijkheid van ruim 42.000 ondernemers en nog een veelvoud aan ondernemende Utrechters. Ondernemers Gert-Jan Jansen, Julian de Keijzer en Martijn Rademakers vonden het hoog tijd om al deze ondernemende Utrechters een platform te geven waar ze hun plannen, successen, vragen en worstelingen kunnen delen met de rest van de stad. Elke vrijdag verschijnt er een nieuwe aflevering van DUIC in Zaken, hèt ondernemersprogramma van Utrecht! Alle afleveringen zijn terug te vinden via DUIC.nl/ondernemen met o.a. gesprekken met, Burgemeester Sharon Dijksma, Fairphone, de Clique, uCrowds, Bakker Verhuur, VechtclubXL, Ondernemersfonds Utrecht, Rabobank Utrecht en nog veel meer! GERT-JAN JANSEN PRESENTEERT WEKELIJKS EEN NIEUWE AFLEVERING OP DUIC.NL/ONDERNEMEN
Voel je je aangesproken en wil je ook een keer onze gast zijn? Mail ons! diz@duic.nl
4
NR. 182 | 22 JULI 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
5
22 JULI 2022 | NR. 182 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC IN BEELD
A
Fotografie: Bas van Setten
ls mensen nu boven op de Dom staan en vervolgens even naar beneden kijken, zien zij niet alleen de Oudegracht, het Vredenburg en Wijk C, maar ook vier kunstwerken van Krijn de Koning. In Park Lepelenburg, op het Janskerkhof, in de Zadelstraat en op het dak van Parkeergarage Springweg zijn lijnen aangebracht die weliswaar vanaf straatniveau grotendeels te zien zijn, maar vanaf
de Domtoren het best tot hun recht komen. Vanaf ongeveer 112 meter hoogte vormen deze lijnen namelijk een 3D-af beelding. Het project is vanwege de restauratie van de Domtoren in het leven geroepen en het idee is dan ook dat de werken tot eind 2024 te zien blijven. Daarna kunnen we met z’n allen weer genieten door vanaf straatniveau omhoog te kijken.
6
NR. 182 | 22 JULI 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
COLUMN
Koos Marsman is ambesedeur vollekstaol en commetator. Hij schrijf tweewekelijks voor DUIC, natuurlijk in de Uterechse vollekstaol
De blauwe Waorschijnlijk lees u deze kollem helemaol nie, ’t is veul te heet. As’k dit schrijf is ’t binne al 28 graode en buite mot ’t nog veul erreger zijn. Toch gaot ‘k door mè schrijve, maor ’t is lastig scherrep te blijve. Zo wee’k nie zo goed wa’k an mot mè da besluit om zes weke lang sosjiaole huurwoninge toe te wijze an vluchtelinge. D’r wor hiermee ’n groat beroep gedaon op de solidaoriteit van Uterechters die al jaore op ’n wachlijs staon voor ’n huissie. Je zal maor jong zijn en al heul lang zitte uit te kijke naor ’n aordig onderkome, dan lijk zo’n besluit as ’n klap in je gezich. Maor da d’r wa gedaon mot worre begrijp ‘k ook en dan is zo’n tijdelijk besluit, uiteindelijk zal ’t maor om heul weinig toewijzinge gaon, te billijke. In ’t jaor van 900 jaor Uterechse stadsrechte is d’r veul andach voor ‘Gekomme om te blijve’, Uterechters die de stad hebbe gemaok to wa die nu is. Zo ken ‘k ’n paor jochies en mesjies die in de jaore vijftig geboare werre in Zuilen. Hun ouwelui hadde daor in die jaore, na hun vluch uit Indië, flatwoninkies toegeweze gekrege. Wij noemde deze mense ‘de blauwe’ en wij werde ‘de bleekschete’ genoemp. Wa’k me herinner van op school is da we ’t er nooit nie over hebbe gehad da zij woande in flatsjies waor wij ook hadde kenne woane. Me ouwelui woande lange tijd in ’n krot langs de Vech en moste voor d’r behoefte naor ’n poepdoos die gedeel wer mè nog ’n paor families. Ze motte bes gebaold hebbe toen ze hoorde da mense van heul ver weg in ene hier in Uterech stonde en zomaor ’n huis krege. Maor ‘k heb ze d’r nooit nie op kenne betrappe da ze ’t die mensen nie hebbe gegund en zich daorover beklaogde. Op school waore ’t geweldige vriendsjies, vooral Kobus vergee ‘k nooit nie, die stond op teuge de man die wij allemaol vreesde: kapelaon Van Beurden. Da was ’n staoltsjie lef da’k nooi meer ben teugegekomme.
In samenwerking met de gemeente Utrecht
900 jaar Utrecht: een feest vol diversiteit Het zal je niet ontgaan zijn: dit jaar viert de stad Utrecht zijn 900e verjaardag. De gemeente Utrecht heeft ervoor gekozen om dit op een laagdrempelige manier te vieren, waarbij alle Utrechters betrokken worden. Om dit tot een succes te maken, is het Utrecht 900 Comité in het leven geroepen, dat bestaat uit een vertegenwoordiging van Utrechtse organisaties. Voorafgaand aan en ook tijdens de viering spreekt DUIC steeds 2 mensen die aan het comité zijn verbonden. Deze keer zijn dat wethouder Eva Oosters (nieuwe voorzitter Utrecht 900 Comité) en oprichter van New Dutch Connections Bright Richards (lid Utrecht 900 Comité).
T
ussen 2 juni en 11 november vieren we dat het 900 jaar geleden is dat Utrecht stadsrechten kreeg. Om dit feest voor en door Utrechters in goede banen te leiden, werd het Utrecht 900 Comité opgericht. Wethouder Eva Oosters is de nieuwe voorzitter van het comité en volgt de vertrokken wethouder Anke Klein op. ‘’Ik ben sinds een maand wethouder, met onder andere de portefeuilles Cultuur en Participatie. Dat is natuurlijk een mooie combinatie die veel met Utrecht 900 te maken heeft. Het voorzitterschap van het Utrecht 900 Comité hoort daarbij en dat is een heel bijzondere en eervolle rol’’, licht Oosters toe. Bright Richards is oprichter van New Dutch Connections, dat door middel van bijvoorbeeld theater vluchtelingen aan een netwerk en toekomst wil helpen. ‘’Ik werd gevraagd of ik me bij het
comité wilde aansluiten. Dat leek me leuk. Er zitten heel diverse mensen in, uit allerlei secSpringplank Het feest is inmiddels alweer ruim een maand aan de gang. Oosters is zeer tevreden over het verloop tot nu toe. ‘’Het valt me op dat de verschillende evenementen heel veel mensen trekken die normaalgesproken iets minder met een bepaalde sport of cultuur te maken hebben. De evenementen zelf zijn ook ontzettend divers. Het is allemaal laagdrempelig en daarmee echt een feest van de stad. Zo wordt er verbinding gemaakt en dat vind ik mooi’’, aldus Oosters. Ook Richards ziet dat iedereen betrokken wordt bij het feest. ‘’De laagdrempeligheid vind ik geweldig. Het is een feest van en voor Utrechters. Ik hoop
dat Utrecht 900 voor veel mensen en instellingen een springplank is, dat dingen die nu worden georganiseerd ook op de lange termijn een succes blijven.’’ Zelf organiseert Richards in het weekend van 24 en 25 september ook een Utrecht 900-evenement: Future Citizens Next Door. ‘’Dan worden er op verschillende plekken in Utrecht succesverhalen van nieuwkomers verteld, die wonen of werken in Utrecht. Tegelijkertijd zijn er vluchtelingen aanwezig die werk zoeken in de sector waar het succesverhaal over gaat. Normaalgesproken doen we dit in het theater, maar het wordt nu vanwege Burendag in huiskamers in de wijken gedaan. Ons doel is om door middel van kunst het bedrijfsleven te betrekken, zodat het talent van vluchtelingen gezien wordt en we verder kunnen bouwen aan een inclusieve
stad’’, blikt Richards vooruit. Duurzaam Zo hoopt Richards dat ook ‘Future Citizens Next Door’ als springplank kan dienen. ‘’Utrecht is een stad zonder stadsmuren, en we proberen nu ook de muren binnen organisaties weg te halen. Zodat er meer diversiteit en inclusie is en mensen kunnen doorstromen naar hogere posities.’’ Ook Oosters hoopt dat Utrecht 900 vooral op de lange termijn blijvend impact heeft. ‘’Je wil niet dat alle energie die in het feest gestopt wordt en alle verbindingen die nu worden gemaakt, na 11 november verloren gaan. Het doel van Utrecht 900 is juist om duurzame verbindingen aan te gaan. En volgens mij gaat dat tot nu toe hartstikke goed.’’
7
22 JULI 2022 | NR. 182 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DE DISCUSSIE ROND BLURRING
Gelijke monniken, gelijke kappen: waarom mag een kledingwinkel in Utrecht geen wijn verkopen? De kledingwinkel Cris, ook wel geschreven als ‘c r i s’, aan de Springweg in Utrecht verkoopt sinds 23 jaar kleding en daar is de laatste vijf jaar ook wijn bij gekomen. Dat mag niet, zegt de gemeente Utrecht nu. ‘Blurring’ is namelijk wettelijk niet toegestaan. Maar het is tijd dat daar een keer verandering in komt, vindt de Utrechtse politiek. Want waarom mogen Utrechtse ondernemers met bijvoorbeeld een modezaak, atelier of kapper geen drank verkopen?
Tekst: Charlie van Dijk / Fotografie: Bas van Setten
V
eel mensen zullen het erover eens zijn: het is vrij dramatisch gesteld met het winkellandschap in Utrecht. Leegstand blijft een groot probleem in de binnenstad en op steeds meer plekken steken grote, internationale merken en ketens de kop op. Het straatbeeld wordt eenzijdiger, merkt ook winkeleigenaar Chris Ravenhorst. Hij richtte in april 1999 de winkel Cris op, een kledingzaak die zich focust op kleding van exclusieve afkomst. “Helaas is Utrecht geen uitzondering: individuele winkels worden steeds schaarser in het stedelijk straatbeeld. Ook daarom is het des te belangrijker dat we een uniek aanbod kunnen blijven bieden en kunnen bijdragen aan een aantrekkelijk Utrecht. Kleding gemaakt door veelal kleine familiebedrijven die aandacht hebben voor mens en milieu”, zo omschrijft Chris het zelf. zijn compagnons gevonden bij een selecte groep wijnboeren. ‘Unieke winkel’ Want sinds een paar jaar verkoopt Cris naast kwalitatieve kleding ook een selectie Italiaanse natuurwijnen. “We werken samen met een handvol wijnboeren in de streken Piemonte en Liguria in Italie. Stuk voor stuk zijn dit wijnboeren die aandacht hebben voor mens en natuur. Ze produceren op kleine schaal, de wijnranken worden niet behandeld met pesticiden, herbiciden. En er worden zo min mogelijk toevoegingen gebruikt om de wijnen te wijn zou moeten zijn, als je het ons vraagt.” De mix van kleding en wijn ‘draagt bij aan de uniekheid van de winkel’, denkt Chris. “Uniek voor de klant en voor ons. Maar ook zeker voor de stad Utrecht.” Een mooi idee, maar eigenlijk mag het niet volgens de wet. Vervagende grenzen ‘Blurring’ is het vervagen van de grens tussen twee of meer typen bedrijven. Een andere naam die ervoor wordt gebruikt is ‘branchevervaging’. Voorbeelden daarvan zijn bijvoorbeeld een platenzaak waar je ook een espresso kan kopen, een kapper die een biertje aanbiedt tijdens het knippen, een tankstation dat ook een broodje bal verkoopt of, zoals Cris, een kledingwinkel waar je ook voor len wordt blurring gebruikt als het gaat om de vervagende grenzen tussen bedrijven die alcohol verstrekken, gratis of tegen betaling. Ook spreek je over blurring als het gaat om organiseren. ‘Onrechtvaardig’ Sinds 1 juli 2021 is er een nieuwe wet van
kracht: de Alcoholwet. Die verschilt op het gebied van blurring maar weinig van de oude wetgeving. En het is deze Alcoholwet die Chris Ravenhorst nu tegenkomt. “De gemeente Utrecht heeft ons laten weten we dat we per direct moeten stoppen met het verkopen van wijn, want de wet zegt dat het niet mag. Regels zijn regels. Hoe leuk of bijzonder het ook is, zeker ook voor de stad Utrecht, het mag niet. Punt. Einde discussie. De wijn moet weg.” Op iedere dag dat er bij Cris toch
'De gemeente Utrecht heeft ons laten weten dat we per direct moeten stoppen met het verkopen van wijn' - Chris Ravenhorst, eigenaar Cris wijn te koop wordt aangeboden, staat een boete van 1000 euro per dag. Alsnog een vergunning krijgen, dat zit er niet meer in, liet de gemeente hem weten. “Het voelt onrechtvaardig”, laat Chris weten. “Iedereen die bekend is in het centrum van Utrecht weet dat op meerdere plaatsen precies hetzelfde gebeurt – net als in andere plaatsen in Nederland. Gelijke monniken, gelijke kappen, toch?” Maatschappelijke wens Wanneer houdt de gemeente de teugels strak en wanneer ziet het iets door de vingers? “De gemeente heeft in beginsel de plicht om de Alcoholwet te handhaven, als er een overtreding wordt geconstateerd. Maar er zijn soms uitzonderingen op die plicht”, legt ringa Advocaten en werkzaam op het gebied van onder meer het bestuursrecht en omgevingsrecht. “Een van die uitzonderingen is als het gaat om een geringe overtreding, zoals een schutting die vijf centimeter te hoog is, of als er sprake is van zicht op legalisatie. Dat is bijvoorbeeld wanneer een ondernemer een vergunning heeft aangevraagd, maar het nog even duurt voordat die wordt verleend. Maar voor de rest dient de gemeente de wet te handhaven, dus ook de Alcoholwet.” Er zou volgens Tsheichvili voor te pleiten zijn dat er nu ook sprake is van een andere bijzondere omstandigheid die een uitzondering biedt. Zo valt er iets voor te zeggen dat er een ‘maatschappelijke wens’ is om blurring mogelijk te maken en daarmee het winkelaanbod te verbeteren. “De burgemeester zou hier een bijzondere omstandigheid in kunnen zien en blurring kunnen toestaan. Maar het is maar de vraag of een rechter het
daarmee eens zal zijn.” Utrecht als pilot Ook in de Utrechtse politiek is blurring al sinds enkele jaren een onderwerp van discussie, laat Ralph Peters van D66 Utrecht weten. “D66 maakt zich al langer hard voor dat blurring moet kunnen. Het maakt de stad aantrekkelijker en Utrechtse ondernemers kunnen veel creatiever gaan ondernemen. In het landelijke regeerakkoord hebben we overigens met elkaar afgesproken dat dit mogelijk moet worden gemaakt en in het Utrechtse coalitieakkoord staat dat we hiermee aan de slag willen.” Ook Peters zegt dat hij werd gewezen op de situatie bij kledingwinkel Cris. “Dit is toch vrij onschuldig en jammer dat de gemeente creatieve ondernemers in de weg zit, terwijl het over een tijdje wel ge-
woon mag… Ik wil daarom het college vragen stellen, waarin ik wil vragen of het vooruitlopend op de nationale wetgeving mogelijk is
'Jammer dat de gemeente creatieve ondernemers in de weg zit' - Ralph Peters, D66 Utrecht om in Utrecht een pilot te starten. Misschien bij een paar winkels of in heel Utrecht. De ervaringen en inzichten die in die pilots opgedaan worden, kunnen de landelijke regelgeving alleen maar beter maken.”
De wijnen lagen bij Cris in een kast achterin de winkel, maar inmiddels kunnen klanten ze niet meer kopen.
8
NR. 182 | 22 JULI 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Diep in de Groef Jazzbende bij Hofman
Waar: EKKO Wanneer: vrijdag 22 juli (en alle komende vrijdagen), 23.00 uur Prijs: gratis tot middernacht, daarna 4 euro
Waar: Hofman Wanneer: zondag 24 juli, 15.00 uur Prijs: gratis
De wereld blijft maar malen, maar EKKO draait door de andere kant op. Diep in de Groef is terug; een draaimolen aan dj’s kiest de beste nummers uit allerlei tijdperken. Van club bangers tot deep cuts uit alle windstreken, je wordt deze vrijdagnacht met van alles om de oren geslagen. De perfecte gelegenheid om je vrijdagmiddagborrel nog even te verlengen en je te laten verrassen in EKKO.
Een drankje, een stoel op het terras en genieten van live jazzmuziek. Dat is nou wat je noemt een goede afsluiter van je weekend. Elke zondag zorgt de Jazzbende voor een swingende middag vol jazz bij Hofman. Toffe muzikanten, de lekkerste jazzmuziek en een ongedwongen sfeer. Sleep je vrienden, familie en buren mee en sluit swingend het weekend af!
Kane Down On Me Waar: TivoliVredenburg Wanneer: zaterdag 23 juli, 20.30 uur Prijs: 23,85 euro
De Parade Waar: Moreelsepark Wanneer: vrijdag 22 juli t/m zondag 7 augustus Prijs: wisselend Het reizende theaterfestival De Parade strijkt komende dagen weer neer in Utrecht. Tientallen theatermakers, dansers en muzikanten geven deze dagen voorstellingen in het Moreelsepark in Utrecht. De voorstellingen duren steeds zo’n dertig minuten en worden meerdere keren per dag gespeeld. Naast de voorstellingen is er elke dag een KinderParade, met theater, muziek en workshops. Kaartjes zijn te koop per voorstelling, maar er is ook een passe-partout verkrijgbaar. Op deparade.nl staat het volledige programma.
Sambabal Festival Waar: Festivalweide Papendorp Wanneer: zaterdag 23 juli, 13.00 uur Prijs: 45,34 euro Het Sneeuwbal Winterfestival kon afgelopen winter niet doorgaan, maar de organisatie is ondanks dat niet bij de skipakken neer gaan zitten. “Op 23 juli ruilen we onze skibril in voor een duikbril tijdens een eenmalige zomereditie van Sneeuwbal: Sambabal Festival!”, kondigt de organisatie vol trots aan. Geen fout skipak dus, maar een foute blouse en de winterse gekkigheid wordt ingeruild voor zomerse speelsheid en een schuimparty. Techno, techohouse en house bonken uit de boxen. Vier de zomer!
Dit is er eentje voor de liefhebbers: een eerbetoon aan de Haagse rockband Kane! Kane Down On Me is geïnitieerd door Heleen van Royen en drummer Bart Meeldijk. In de zestien jaar dat Kane bestond, scoorde de band 25 Top 40-hits en inspireerde talloze muzikanten. Kane Down On Me bestaat uit leden van verschillende bands, zoals Mr. Probz, Miss Montreal, Wulf en Xander de Buisonjé. De vocalen worden verzorgd door Berget Lewis, Lisa Lois, Wudstik, Michael Prins, Charly Luske en Merijn van Haren. Alle klassiekers komen voorbij en Dinand Woesthoff zelf heeft het helemaal goedgekeurd; hij zal het evenement bijwonen.
Film: Speak No Evil Waar: Louis Hartlooper Complex Wanneer: verschillende dagen en tijden Prijs: 8 tot 10 euro Een Deens en een Nederlands gezin raken bevriend tijdens een vakantie in Toscane. Het klikt zo goed tussen de gezinnen dat ze besluiten om elkaar na de vakantie nog een keer op te zoeken. Maar het duurt niet lang voordat die reünie uit de hand loopt. De Nederlanders blijken zich op vakantie heel anders te hebben voorgedaan dan ze in hun eigen omgeving zijn. Het Deense gezin raakt verzeild in een benarde situatie, in een huis van mensen waarin ze zich volledig hebben vergist, en wensten dat ze er nooit waren binnengestapt.
The Int’l Open Stage Waar: ACU Wanneer: dinsdag 26 juli, 21.00 uur Prijs: gratis Dinsdag is het tijd om een bezoekje te brengen aan het meest open minded podium van Utrecht. Alle mensen, kunstvormen en talen zijn hier welkom, van spoken word, zang en dans, tot stand up comedy, schilderen en buikdansen… Alles kan. Of je nou jaren hebt getraind of pas net begonnen bent met oefenen; het publiek bij ACU kan niet wachten om je performance te zien. Je optreden mag zo’n zeven minuten duren. Inschrijven begint om 20.30 uur en vanaf 21.00 uur is het tijd om het podium op te gaan.
9
22 JULI 2022 | NR. 182 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
FAVORIETE LEESPLEK Tekst en fotografie: Robert Oosterbroek Naam: Karim Akalai Houlich Leeftijd: 8 jaar Woont in: Veemarkt Lievelingsboek: Dog Man
“L
ezen wordt leuk als je het juiste boek weet te kiezen. Je moet niet zomaar een boek pakken, of er één kiezen omdat de titel leuk is. Want voor je het weet heb je het verkeerde boek gekozen. Mijn tip is dat je eerst een boek moet doorbladeren en weten waar het over gaat. Mijn favoriete boek is Dog Man. Ik zal een klein stukje voorlezen: “‘Help, het is een bom.’ Agent De Ridder en Kees willen de bom onschadelijk maken. ‘Welke draad moet ik doorknippen, de rode of de groene? Grrr. Oké de groene’ Knip. Kaboem. ‘O nee, ik vergat dat honden kleurenblind waren.’” Hier wordt beschreven hoe Dog Man is ontstaan. Door de bom raakten ze gewond en moesten ze naar het ziekenhuis. Daar hebben ze het hoofd van hond Kees op het lichaam van de agent De Ridder gezet, samen werden ze Dog Man. Ik vind dit boek zo leuk omdat de zinnen niet heel lang zijn en er plaatjes instaan. Het is eigenlijk een soort stripboek, net als de Donald Duck. Ook zit er veel actie en spanning in, je weet nooit wat er gaat gebeuren. Maar het allerleukste is de humor. Het liefste lees ik hier op mijn kamer.” Boekentips van Bibliotheek Utrecht die passen bij Dog Man van Dav Pilkey De serie Hannes Hunebed - Aaron Reynolds De serie Julius Zebra De andere serie van Dav Pilkey - Kapitein Onderbroek Deze publicatie is een samenwerking met Bibliotheek Utrecht. Alle kinderen t/m 17 jaar in Utrecht kunnen gratis lid worden van de Bibliotheek, want lezen is leuk en belangrijk. Help ook mee alle kinderen lid te maken en word ambassadeur. Kijk op www.bibliotheekutrecht.nl/wieditleest
10
NR. 182 | 22 JULI 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
In deze rubriek staat een Utrechtse ondernemer of onderneming centraal.
ONDERNEMER UITGELICHT
Deze week: Green Side
Aantekeningen maken naast rekensommen van Utrechtse achtstegroepers: Léon maakt notitieboekjes van enkelzijdig bedrukt papier Na zijn studie in Utrecht was het ook voor Léon Polman tijd voor een grote schoonmaak: alle oude paperassen en artikelen konden worden geruimd. “Na een uur opruimen zat ik met allemaal oud papier: oude versies van scripties, verslagen en artikelen. Heel veel papier van jaren studie die ik niet meer nodig had. Er lag een grote stapel op de keukentafel en ik vond het eigenlijk zonde om die weg te gooien, deels vanwege de duurzaamheid en deels uit nostalgie. Al dat werk, al die kennis die daarop staat. Ik besloot even te kijken naar wat ik er nog mee kon doen.” Tekst: Charlie van Dijk
H
et viel Léon op dat veel papier maar aan één kant was bedrukt. Maar die andere kant van het papier was nog makkelijk een keer te gebruiken. “Ik ben een fervent gebruiker van notitieboekjes. Ik ben dus dezelfde week nog naar de printshop gegaan. Heel enthousiast legde ik mijn stapel oud papier op de balie met de vraag of ze die konden inbinden. De medewerkers van de printshop moeten hebben gedacht: wat komt hij hier doen? Ze lieten me nog weten dat het goedkoper was om een nieuw boekje te kopen.” Desondanks zet Léon zijn idee voort: een notitieboekje van eenzijdig bedrukt papier. A4-vellen voor de boekjes worden ingezameld bij basisscholen. De regel is: er mogen geen persoonsgegevens of andere gevoelige informatie op staan. “Daarom halen we het papier ook standaard op bij scholen en niet bij kantoren. Op kleurplaten heb je een kleinere kans om gevoelige gegevens te vinden dan op notulen en kalenders.” De A4’tjes gaan dan door de helft, voor een boekje op A5-for-
maat. Met een ringband worden ze bij elkaar gehouden. “Het is grappig om te zien: mensen beginnen hun boekjes altijd met elkaar te vergelijken”, lacht Léon. Bij de één zijn de kleurplaten uit een Utrechtse kleuterklas te zien, de ander vindt de rekensommen van een achtstegroeper op de achterkant van het papier. “Dat vind ik een echt pluspunt. Dat maakt het super zichtbaar dat het duurzaam is.” Het inbinden van de boekjes gebeurt op een lokale werkplaats met ambulant begeleiders voor volwassenen. “Het inbinden bij de printshop was inderdaad niet de beste optie. Toen kwam ik op het idee om bij een werkplaats langs te gaan. Met een boekje in de hand kwam ik binnenlopen en vroeg: kan dit hier? De begeleidster die er toen was, wilde het wel proberen. Later ben ik met een inbindmachine, mijn eerste investering, naar dagje uit te proberen.” Het inbinden van de notitieboekjes viel al snel in de smaak bij veel
van de ‘papierhelden’. Naast Utrecht zijn dat Houten, Wageningen redelijk wat bestellingen geplaatst. Léon: “De notitieboekjes met een gepersonaliseerde voorkant zijn ideaal voor kerstpakketten en relatiegeschenken. We hebben het daarom vaak druk aan het eind van het jaar, terwijl het in januari en in de zomer rustiger is.” Voor de mensen die in de werkplaats de boekjes inbinden zijn de pieken soms wat moeilijker te overzien, merkt Léon. “Deze mensen hebben juist behoefte aan rust en regelmaat. Het is de week het werk te doen.” machinaal de boekjes inbinden? “Ik zie hoe-
veel plezier en trots het de mensen van de werkplaats geeft om deze boekjes te maken. Dat maakt het een belangrijk onderdeel van ons concept. Daarom wil ik liever nadenken over hoe ik het beter kan inpassen, dan dat we meegaan in de trend ‘vandaag besteld, morgen in huis’. CrowdAboutNow een crowdfunding gestart. “We zoeken ambassadeurs, om een stukje
spelbare manier aan te bieden. Daarmee geven ze direct steun aan een lokale Utrechtse werkplaats en de papierhelden krijgen meer ruimte om de notitieboekjes te maken.”
Advertenties
SFEERVOL VERGADEREN OP DE CAMPING
00,AF € 1 AL VAN AGDEEL PER D
• • • • • • • •
4 vergaderruimtes, van 2 tot 60 personen Op een unieke locatie in Utrechts nieuwste hotspot Rotsoord Altijd goed bereikbaar met trein, bus, boot, fiets of auto Flexibele catering, van drankjes tot diners Volledig gefaciliteerd met o.a. led-scherm, supersnelle WiFi en whiteboard Standaard gratis zwarte koffie, thee en water Mooi uitzicht op de Vaartsche Rijn 365 dagen per jaar, ook in de avond
DIRECT RESERVEREN? Dat kan eenvoudig online met het contactformulier op onze website of mail je wensen naar vergaderen@ganspoort.nl. Liever bellen? We zijn te bereiken via 06-14415656. Kijk voor een indruk van alle zalen en mogelijkheden op
WWW.CAMPINGGANSPOORT.NL
U bent altijd welkom voor een open gesprek.
een persoonlijke uitvaart voor elk budget
Bel 0800 - 023 05 50 of ga naar monuta.nl/ utrecht.
Natalie van Eijndthoven
Utrecht
11
22 JULI 2022 | NR. 182 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
ACHTER DE SCHERMEN BIJ DE KROMHOUT KAZERNE
De Kromhout Kazerne is hypermodern en uniek in Nederland Artillerie, schietbanen, donkergroene legertrucks en helikopters - die vind je niet bij de Kromhout Kazerne in Utrecht. In plaats daarvan staat het grote complex aan de oostkant van de stad vol met kantoren, met daarin vergaderzalen, flexwerkplekken en koffiehoekjes. Een unieke locatie binnen Defensie. Sinds 2010 hebben drie van de zeven organisaties van Defensie hier hun hoofdkantoor. DUIC kreeg een exclusieve rondleiding van de kazernecommandant, brigadegeneraal Laurens Jobse. Tekst en fotografie: Jasper Witte
O
m te beginnen een stukje geschiedenis. Op het terrein waar nu de Kromhout Kazerne staat, stond vroeger Fort Vossegat. Het fort was onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. In 1913 werd op een stuk grond achter het fort de Kromhout Kazerne geopend, vernoemd naar Joachim Hendrik Kromhout, een belangrijke generaal van de waterlinie. De originele kazerne heeft tot de jaren ‘90 bestaan, en is daarna verkocht aan de Universiteit Utrecht, die er nu het University College Utrecht in huisvest. De huidige kazerne is in 2010 in gebruik genomen. Hier en daar is nog een spoor van het verleden te vinden, maar het beeld wordt bepaald door de strakke moderne architectuur. Het complex is de eerste kazerne die is gebouwd en wordt uitgebaat in samenwerking met de private sector, en dus niet alleen door de overheid of Defensie zelf. Het ontwerp, de bouw, het lopende onderhoud, beheer en de facilitaire dienstverlening zijn tot in ieder geval 2035 uitbesteed aan consortium Komfort. Komfort is een samenwerkingsverband van onder andere bouwbedrijven Ballast Nedam en Strukton, investeerder John Laing en facilitair service verlener ISS Nederland. Hoofdkwartieren Verspreid over de kantoren op de kazerne zijn de hoofdkwartieren van de Koninklijke Landmacht, Defensie Materieel Organisatie en het Defensie Ondersteuningscommando te vinden. Hiermee zijn drie van de zeven hoofdkwartieren van Defensie in de Kromhout Kazerne gevestigd. Defensie Materieel Organisatie houdt zich bezig met het aankopen, ontwikkelen, onderhouden en verkopen van al het materieel van de Nederlandse krijgsmacht, dus voor de Koninklijke Landmacht, Koninklijke Luchtmacht, de Koninklijke Marine en de Marechaussee. Het Defensie Ondersteuningscommando bekommert zich om onder andere medische keuringen, logistiek, beveiliging, infrastructuur en opleiding Vandaag lopen we met generaal Jobse over het 19 hectare grote, veelal groene terrein. “De gebouwen om ons heen zijn in twee groepen ingedeeld: K en V. De K is van kantoor. Bij elkaar bieden die gebouwen bijna 80.000 vierkante meter kantoorruimte. waar in totaal ongeveer 5.600 mensen werken.” Tegenover de kantoren staan de gebouwen V, van Verzorging. “Daar is onder andere dat tijdens de lunch 2.400 gasten kan ontvangen.” Ook is er een vergadercentrum en in de zogeheten ‘legering’ zijn tweehonderd eenpersoons slaapkamers. “Collega’s die van ver komen, kunnen hier overnachten. Op de kamer is alles wat ze nodig hebben. Voor een
drankje kunnen ze ook aan de bar terecht.” Tijdens de rondleiding begroeten generaal Jobse en collega’s elkaar vriendelijk, bijna amicaal, met hier en daar een grap. Een sterk contrast met de beelden uit Amerikaanse gaan staan als er een meerdere langskomt. “Op die manier doen we het al lang niet meer.” Maar zomaar bij de kazerne naar binnen lopen is er niet bij. De kazerne is opgedeeld in meerdere beveiligingsniveaus. Met het bezoekerspasje kwam DUIC door de hoofdingang. Al het vaste personeel heeft een eigen pas, die op basis van functie toegang geeft tot bepaalde delen van de kazerne. “De hoofdingang wordt bewaakt door een externe partij, wat voor Defensie bijzonder is.” zegt Jobse. “Dat werkt goed. Wel hebben we op het terrein zelf onze eigen bewapende mensen rondlopen, die reageren als er ergens een alarm afgaat.” De zwaarbeveiligde stukken zijn de zogenaamde ‘gerubriceerde ruimtes’, waar werkzaamheden met een ‘vitaal karakter’ plaatsvinden, zoals bijvoorbeeld de operatiecentra. “Daar wordt 24/7 contact gehouden met de inzetgebieden. Het aantal mensen dat daar toegang toe heeft, is beperkt. En nee, ook de lokale pers krijgt die niet te zien”, grapt de generaal. Duurzaam Naast de 1.500 parkeerplaatsen, die bij thuiswedstrijden ook door FC Utrecht gebruikt worden, heeft de kazerne ook een klein eigen wagenpark. Geen pantservoertuigen of jeeps, maar gewoon grijze auto’s uit het middensegment. “Het is vooral belangrijk dat vier mensen er comfortabel in kunnen zitten. De
de burgemeester van Utrecht op bezoek. “Als grote werkgever wil je de banden met de stad goed onderhouden. Tijdens corona hebben we ook met het Utrecht Science Park contact gehad, om het gebruik van het openbaar vervoer in de regio te spreiden. Ook hier werkte iedereen die dat kon thuis. Alles bij elkaar was dat wel tachtig procent. Nu zitten we weer redelijk op het oude niveau.” Het contact met FC Utrecht is ook goed. Het beschikbaar stellen van onze parkeergelegenheid verloopt goed. Personeel van de kazerne zit regelmatig op de tribunes in
'Het is een mooie plek om te werken. Collega’s op andere kazernes zijn er best nog wel eens jaloers op' auto’s worden gebruikt voor werkbezoeken. Binnenkort arriveren de eerste elektrische auto’s, waarvoor net een oplaadstation is gebouwd” Duurzaamheid staat sinds de eerste plannen voor de nieuwe Kromhout Kazerne hoog in het vaandel. “Op alle daken liggen zonneschijnt leveren die net zoveel op als de kazerne gebruikt. Ook de materialen die in de bouw gebruikt zijn, zijn duurzaam en onderhoudsvriendelijk. Het is een mooie plek om te werken. Collega’s op andere kazernes zijn er best nog wel eens jaloers op.” Generaal Jobse gaat twee keer per jaar bij
de Galgenwaard. Ook over de buren aan de andere kant, het University College, hoor je Jobse niet klagen. “We hebben vaste aanspreekpunten waar we contact mee houden. heen, maar daar blijft het bij.” De monumenten Op het terrein van de kazerne zijn nog drie overblijfselen van Fort Vossegat te vinden. Midden op het complex staat de oude Bomvrije Wachtruimte. “Halverwege de negentiende eeuw werd er met steeds zwaarder geschut gewerkt; daar moest steviger op gebouwd worden. De muren zijn dik gemet-
seld, en op het dak ligt een laag zand.” Bij de bouw van de huidige kazerne is het gebouw gerenoveerd. “Het is nu een soort partycentrum, maar daar kunnen we niet altijd gebruik van maken omdat er vaak een vleermuis nestelt.” Midden in het hoofdkwartier van de Landmacht ligt De Brug met de Twaalf Gaten, een monument dat als sluis dienstdeed. “De brug ligt in de Kromme Rijn, die door de twaalf gaten heen stroomt. Wanneer nodig, kon de rivier met zware balken worden geblokkeerd. De rivier overstroomde dan, waardoor de omgeving van het hoger gelegen fort onder water liep en daarmee moeilijker begaanbaar was voor aanvallers.” Daarmee was het een belangrijk onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. “Het laten onderlopen van het land kwam nog best nauw; het water moest te diep zijn om doorheen te lopen, maar niet diep genoeg om er met boten te kunnen varen. Een centimeter of vijftig bleek optimaal.” Vlakbij de brug, achter op het terrein, vind je het derde monument: de Tamboershut. “Vroeger was de kleine hut een verfunctioneert het als stiltekamer.” Naast de hut staat de huidige verblijfplaats voor hoog bezoek. “Die is ontworpen met het idee dat die opgaat in het landschap. Het probleem daarmee is alleen dat alle muren van glas zijn, waardoor alle gordijnen bijna permanent zijn gesloten." Lezers die zelf ook een kijkje achter de schermen van de Kromhout Kazerne willen nemen, kunnen dat doen tijdens Open Monumentendag op 10 en 11 september.
12
NR. 182 | 22 JULI 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
UTRECHT VOLGENS ROBERTO COLETTI EN CARLINA DE LORENZO
In de rubriek Utrecht Volgens
Ruim twintig jaar Roberto Gelato in de Poortstraat: 'De klanten zijn onze echte jury'
spreken we een bekende of onbekende Utrechter. Vaak met een actuele aanleiding en altijd met een paar standaardvragen over het leven in Utrecht.
Roberto Coletti en Carlina de Lorenzo zijn de eigenaren van Roberto Gelato. De ijssalon op de Poortstraat is een bekende zaak in Utrecht en er staat dan ook regelmatig een lange rij met ijsliefhebbers voor de deur. Maar ook buiten de stad zullen veel mensen bekend zijn met Roberto’s ijs. De zaak timmerde de afgelopen twintig jaar flink aan de weg. Zo werd onder meer het vanille-ijs van Roberto bekroond tot ’s werelds beste ijs met de Coppa d’Oro op de oudste ijsbeurs in Italië. Ook zette de Britse krant The Guardian de salon in het rijtje met de twintig beste Europese ijssalons. We vroegen Roberto en Carlina of ze blij zijn met hoe het nu gaat en waar ze culinair kunnen genieten in Utrecht. Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Bas van Setten Hoe gaat het met de ijssalon? Roberto: “Wij zijn altijd druk. Ook als het regent zijn we hier druk, maar dan met voorbereidingen. Wij voelen ons vereerd daardoor. We hebben verschillende prijzen gewonnen, maar de klanten zijn onze echte jury. Zij beoordelen ons elke dag. Dat vind ik de mooiste wedstrijd. Daarom zijn we elke dag zo fanatiek bezig: om onze klanten blij te maken. En dan krijgen we dat ook terug. Een prijs is fantastisch om te winnen en mooi voor je carrière, maar je klanten tevreden zien is voor mij het mooiste cadeau.” Zijn jullie ook druk met nieuwe smaken? Carlina: “Ongeveer iedere week maakt Roberto een smaak die hij nog nooit eerder heeft gemaakt. Die smaak kan voor iemand anders heel normaal zijn, maar voor ons is die dan wel bijzonder. Begin dit jaar hadden we karamel. Afgelopen weken hadden we ijs met wafers: luchtige Italiaanse koekjes met chocolade en room ertussen.” Roberto: “Ik heb er al een paar in mijn hoofd voor de komende tijd: zwarte sesam met frambozen of hooi met gember en honing. Het hooi hebben we uit de streek in Italië laten komen waar we vandaan komen. Het is een
Joris Linssen was in 2019 een van de BN'ers die ijs kwamen scheppen.
Zijn jullie blij met hoe het nu gaat met jullie ijssalon? Carlina: “Ja, zeker. We zijn allebei nog steeds heel enthousiast en vinden het heel leuk. We hebben een team met 35 echt heel leuke meiden. En helaas met maar twee jongens.” Roberto: “Ik zou niks anders willen doen. We zitten hier al twintig jaar. We hebben kinderen geboren zien worden, opgroeien, bij ons komen werken, trouwen en zelf kinderen zien krijgen. Ik voel me niet ouder, maar toch zien we iemands hele levensproces voorbij komen in onze zaak. We leven mee met de wijk. Dat is heel leuk.” Wat is jullie mooiste herinnering aan Utrecht? Carlina: “Vanaf 2015 openen we elk jaar het nieuwe ijsseizoen met een evenement waarvan de volledige dagopbrengst naar het goede doel gaat: naar medisch onderzoek. We se. We vroegen oud-medewerkers en allerlei bekende Nederlanders om een dagje gratis te komen scheppen. Ieder half uur stond er een andere bekende Nederlander achter onze toonbank.”
Roberto: “Ook de burgemeester van Utrecht stond er, de ambassadeur van Italië en radio-dj’s. Er waren ook klanten die voor een ijsje meer dan honderd euro betaalden.” Carlina: “Zulke dagen zijn hartverwarmend. Tijdens corona lieten we het niet doorgaan. Zo zouden twee jaar geleden eigenlijk de zeven laatste wereldkampioenen hun ijssmaken komen maken en scheppen bij ons.” Roberto: “Volgend jaar organiseren we weer een goed openingsfeest.” En waar drinken jullie het lekkerste drankje in Utrecht? Roberto: “Ik vind Brothers In Law Taphouse op Ledig Erf een nieuwe leuke plek. Vorige zomer hebben we samen met hen ijs en een biertje gemaakt: de Gelato IPA.” Carlina: “Ik hou van plekken die niet bij een keten horen. Het is voor mij altijd een feestje altijd blij van terug. Het is net een stamkroeg.” Waar kunnen jullie culinair genieten in Utrecht? Roberto: “Bij De Klub in Vechtclub XL op de Europalaan. Het restaurant zit een beetje
verstopt. Ze zijn daar goed ambachtelijk bezig. Zo is Jasper (een van de eigenaren, red.) bezig om een eigen coppa, een speciale salami, te maken. Ik heb die al geproefd. ‘Wauw’, dacht ik.” Carlina: “Ik vind Zindering in de Stadsschouwburg ook erg goed. Dat wordt nog wel eens onderschat. Ik ga er ook wel eens eten als ik niet naar het theater ga. Ik vind die koks zo lekker koken.” Roberto: “En weet je wie ik mis? De snackbar op de Ganzenmarkt: Broodje Ploff.” Utrecht is… Roberto: “…mijn moederstad. Ik ben hier in 1993 beland vanuit Italië. Ik kwam hier in een andere cultuur terecht en tussen mensen die een andere taal spraken. Utrecht heeft mij omarmd als buitenlander. Ik had hier Carlina en haar familie, maar je hebt meer nodig. De stad heeft mij altijd onvoorwaardelijke liefde gegeven. Dat is fantastisch.” Carlina: “…thuis.”
13
22 JULI 2022 | NR. 182 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Straatnamen
In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat zoeken we uit.
Justus van Effenstraat
D
e Justus van Effenstraat in Utrecht is te vinden in de historische binnenstad, in de buurt Hoogh Boulandt. In deze straat zijn 85 adressen te vinden. Het nieuwste huis uit deze straat komt uit het jaar 1956, het oudste huis staat er sinds 1905. Met een gemiddeld bouwjaar van 1912 zijn de huizen in de Justus van Effenstraat relatief oud. Maar wie is eigenlijk Justus van Effen? Justus van Effen werd in Utrecht geboren op 11 februari 1684. Later werd hij bekend om zijn publicaties. In de achttiende eeuw was het tijdschrift een modern medium, maar Van Effen pikte deze trend snel op. In 1731 verschijnt de eerste editie van het tijdschrift De Hollandsche Spectator. Redacteur Justus van Effen publiceert hierin allerlei essays over verdraagzaamheid, opvoeding en rechten van burgers, beschrijft CambiumNed. Van Effen vult dit tijdschrift zo goed als in zijn eentje. Met name de verhalen over Kobus en Ag-
nietje werden goed gelezen door de middelbare scholieren van die tijd. Ze gingen over twee geliefden, die later zouden trouwen, terwijl Agnietje van een lagere stand was dan Kobus. Dat was voorheen ondenkbaar, maar tijdens de verlichting werd dat voor het eerst mogelijk. Het ging de jonge Van Effen niet bepaald voor de wind. Hij moest hard werken voor de bekendheid die hij later kreeg als redacteur en columnist. Door de dood van zijn vader in 1706 moest hij als zoon voor het gezin gaan zorgen. “Hij kreeg als taak voor anderen te zorgen, wat zijn kansen op sociale stijging schaadde. Aan een naar eigen zeggen veelbelovende academische loopbaan kwam zo een einde. zich als gouverneur aan gelukkiger en aanzienlijker families”, schrijft biograaf Susanne
#
De stad in cijfers
In de rubriek Utrecht in Cijfers gaan we in op data over de stad. De
gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een fiets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of
bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.
“H
et is net een week te laat”, verzuchtten deelnemers aan de jaarlijkse tuinvlindertelling volgens organisator De Vlinderstichting. Er werd vorig weekend geteld, maar in de weken voor de telling zouden er veel meer vlinders rond hebben gevolgen. Toch werden er in Nederland in drie dagen 73.224 vlinder geteld. In Utrecht waren dat er 157, geteld door 55 deelnemers. Volgens De Vlinderstichting is het niet erg dat er vorig weekend minder vlinder rondvlogen. “Het is geen wedstrijd, het gaat om een momentopname: in het hele land worden in hetzelfde weekend de vlinders in tuinen geteld. Door de tuintelling zien we hoe het gaat met de vlinders in stad en dorp”, legt de stichting uit. Landelijk werd de dagpauwoog
In other news ‘Aldi testet Kassenrevolution: Neues Einkaufserlebnis für Kunden’
D
e kassaloze Aldi die in House Modernes de deuren heeft geopend, is in Utrecht zeker niet onopgemerkt gebleven. De één vraagt zich af of we dat wel moeten willen, zo’n supermarkt zonder kassamedewerkers, terwijl de ander niet kan wachten om het systeem eens uit te proberen. Ook in het buitenland is de opening van de supermarkt opgevallen. Onder meer dagblad Frankfurter Neue Presse besteedde aandacht aan de Utrechtse winkel. De Aldi in de binnenstad opende woensdag en is de eerste kassaloze supermarkt van Nederland.
Met behulp van een QR-code, een nen klanten er boodschappen doen zonder dat ze bij een kassa hoeven af te rekenen. “Das System funktioniert im neuen Aldi Shop & Go folgendermaßen: KI-Kameras an der Decke und Sensoren an den Regalen können die vom Kunden ausgewählten Produkte erfassen”, schrijft Frankfurter Neue Presse. “Für den Einkauf müssen die Kundann dafür, dass die Produkte, die die Kunden mitnehmen, beim Ver-
lassen des Ladens automatisch mit deren in der App verbundenen Kreditkarte bezahlt werden. Jan Oostvogels, CEO van Aldi Nederland, denkt dat boodschappen doen door het nieuwe systeem aangenamer wordt. “Wir denken gemeinsam mit unseren Kunden darüber nach, wie wir das Einkaufserlebnis noch angenehmer gestalten können. Wir wissen aus Untersuchungen, dass unsere Kunden schnelle und einfache Abläufe an den Kassen schätzen. Unsere dazu”, zegt hij tegen het Duitse dagblad.
het vaakst geteld (16.700 keer) en ook in Utrecht is die vlinder met 29 waarnemingen het vaakst gezien. De atalanta eindigt landelijk op plek 2 en het klein koolwitje op 3. In Utrecht is dat net anders: het klein koolwitje werd 28 keer geteld en de atalanta 16 keer. Daartussen, op plek 3, zit nog het bont zandoogje. Die vlinder werd 18 keer geteld. De andere vlinders die in Nederland het vaakst geteld werden zijn de citroenvlinder, kleine vos, bont zandoogje, bruin zandoogje, groot koolwitje, gehakkelde aurelia te zien dat deze zeven vlinders ook in Utrecht gezien zijn. In Utrecht werden ook nog vlinders gezien die niet in de landelijke top-10 staan: het klein geaderd witje, de kolibrievlinder, het koevinkje, het landkaartje en het icarusblauwtje.
14
NR. 182 | 22 JULI 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
VERDWENEN WINKELS IN UTRECHT
Muziek Staffhorst in de Drieharingstraat
In Utrecht is de naam Staffhorst al sinds de 19e eeuw bekend van de drank en uit de 20e eeuw ook van de muziek. De muziekzaak kende van het begin af aan drie onderdelen: platen, afspeelapparatuur en muziekinstrumenten. De platenwinkel ging al eerder ten onder, maar in 2013 kwam er na driekwart eeuw ook een einde aan de instrumentenwinkel. Muziek Staffhorst was kort voor de Tweede Wereldoorlog opricht door een pianist-accordeonist. Tekst: Arjan den Boer / Fotografie: Het Utrechts Archief, R. van den Berg, G. van Straalen
H
arry Staffhorst (19031973), telg uit de bekende Utrechtse slijterijfamilie, werkte vanaf 1925 als muzikant. Hij speelde piano bij Hotel De Leyen in Bilthoven en in de Utrechtse artiestensociëteit Musica. In 1926 ging Staffhorst als lid van een scheepsorkestje naar Buenos Aires met de Koninklijke Hollandsche Lloyd. Naast klassieke piano speelde hij aan boord jazz op accordeon. Daarna werkte hij periodes in verschillende Nederlandse steden, zoals bij Dancing La Gaité in Den Haag. Harry gaf radio-optredens voor de KRO en AVRO. Na zijn huwelijk met Greet Jonker en de komst van twee kinderen bleef hij nog even rondreizen, om zich in 1935 blijvend in Utrecht te vestigen, waar hun derde kind werd geboren. Om het 'vaste' bestaan mogelijk te maken, opende Staffhorst in april 1937 een muziekwinkel aan de Drieharingstraat 5. Volgens de advertentie verkocht hij zowel grammofoonplaten 'in alle genres' als grammofoons (afspeelapparatuur) en muziekinstrumenten, waarbij hij de accordeon apart vermeldde. Als beeldmerk diende
echter een saxofoon. De winkel had ook een kleine studio waar men een 'Natuurgetrouwe opname van Uw stem, zang of spel' kon laten vastleggen op plaat. Ondertussen bleef Harry ook optreden, werkte als pianist bij dansschool Zegers en gaf accordeonles. In de oorlogsjaren verhuisde het gezin Staffhorst van Tuindorp naar de verdieping boven de winkel. Nieuwe generatie Midden jaren vijftig kwamen de drie zoons Hein, Will en Harry Staffhorst in de zaak. Tussen de broers ontstond een taakverdeling in platen, muziekinstrumenten en audioapparatuur. Daarbij pasten ook aparte winkelruimtes en daarom werden de buurpanden Drieharingstraat 7 en 9 in gebruik genomen voor de apparatuur en de instrumenten. Enkele jaren later kwam Wim Vocking in dienst, die samen met Harry junior de electronica-afdeling groot zou maken. In 1963 opende Staffhorst een vestiging aan de Nachtegaalstraat 9, waar grammofoonplaten, bandrecorders, pickups, radio's en tv's werden verkocht, maar geen mu-
ziekinstrumenten. Bijzonder was daar de platenautomaat waarmee men 'ook na 6 uur' muziek kon kopen. Bijvoorbeeld 'de nieuwe Rolling Stones', Satisfaction, waarmee Staffhorst in 1965 lokaal adverteerde. Dat men aansluiting vond bij de jeugdcultuur, blijkt ook uit de verkoop van kaartjes voor Flight to Lowlands' Paradise in 1967. Staffhorst senior had nog de leiding maar trad soms op in heel andere genres, zoals in 1967 met een 'heerlijk programma uit de oude doos van Louis Davids en andere vroegere cabaretgoden'. Kennelijk zong hij zelf, en niet slecht volgens het Utrechtsch Nieuwsblad: 'Het volume van de geroutineerde Staffhorst mag dan zijn teruggelopen, het métier beheerst hij nog ten volle en de ijzersterke teksten, gedoopt in de rechtlijnige Hollandse humor en sentimentaliteit, weet hij tot de laatste druppel uit te buiten.' Zes jaar later zou Harry Staffhorst onverwachts aan een hartaanval overlijden, in zijn eigen zaak. Paardenveld en Vinkepand In 1973 opende Muziek Staffhorst
een vestiging in het nieuwe Hoog Catharijne. Die aan de Nachtegaalstraat werd toen gesloten, de Drieharingstraat bleef open en werd zelfs uitgebreid. In de oude biljartzaal achter hotel-restaurant Noord-Brabant (naar Hoog Catharijne vertrokken als Hoog Brabant) kwam een grote afdeling klassieke muziek, die een goede naam zou krijgen vanwege het deskundige personeel. Tegelijkertijd verhuisden de muziekinstrumenten van Will Staffhorst naar Paardenveld, bij de parkeergarage. Deze locatie kreeg Staffhorst toegewezen omdat hun centrale magazijn aan de Kaatstraat werd gesloopt. Een grote stap zette het bedrijf in 1989 met de aankoop van het Vinkepand op de hoek Vredenburg-Catharijnekade. Staffhorsts nieuwe elektronicawarenhuis daar werd geopend door maar liefst drie prominenten: Chriet Titulaer, Anton Geesink en burgemeester Vos-van Gortel. Boven de deur stond: 'Meer in muziek, groot in geluid, best in beeld'. De platenzaak aan de Drieharingstraat bleef. Wel opende Staffhorst in 1990 een speciale cd-winkel aan de Sint-Jacobsstraat 8, die on-
danks het aanbod van 100.000 cd's al snel weer sloot. In 1995 trad Harry Staffhorst junior uit de platenzaak, die aan de Drieharingstraat verder ging als Ear & Eye. Later werd dit Boudisque, dat in 2009 failliet ging. Platenzaken hadden het moeilijk door internet en MediaMarkt. Die brachten ook de elektronicawinkel tot wankelen. Ondanks aansluiting bij de RAF-keten moest Staffhorst Electronics in 2009 het Vinkepand verkopen. De muziekinstrumentenwinkel op Paardenveld ging in 2013 als laatste failliet. Er waren honderden liefhebbers bij de veiling van de inventaris. Zo kwam er na ruim Muziek Staffhorst. Oud-directeur Wim Vocking vertelde in het AD: 'Er zit geen emotie meer in de handel, en als winkel heb je geen toegevoegde waarde. Mensen laten zich in een winkel voorlichten en struinen vervolgens thuis het internet af om het ergens voor een euro minder te kopen'.
15
22 JULI 2022 | NR. 182 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC PUZZEL
ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen
OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN LOCATIE DIACONESSENSTRAAT
OEKRAIENSE GYMNASTEN TRAINEN IN UTRECHT
Het Utrechtse Eleganza doet mee in de Nederlandse top van de ritmische gymnastiek
Utrecht is al sinds 1956 (Hongaren) een toevluchtsoord voor vluchtelingen. Sinds 2019 vormt het zogeheten plan Einstein, waarin de buurt, verenigingen en andere instanties, samenwerken aan de opvang en integratie van vluchtelingen, de blauwdruk. Maar er zijn ook verenigingen die zelf het initiatief nemen. Zoals het Utrechtse Eleganza, een kleine vereniging die in de top van het Nederlandse ritmische gymnastiek een woordje meespreekt. Marina van Huissteden-Kaspers ging voor Sport Utrecht en DUIC op onderzoek uit.
Daags nadat de Oekraïense president Volodymyr Zelensky op 24 februari, in een reactie op de Russische invasie in zijn land, de staat van beleg en een algehele mobilisatie afkondigde zijn miljoenen Oekraïners hun land ontvlucht. Zoals bekend veel moeders die hun kinderen in veiligheid wilden brengen en hen – voor zover mogelijk – een normaal leven willen bieden. En daar behoort sport uiteraard ook toe.
M
ireille Verbon, die in 2013 de vereniging oprichtte en voorzitter is, las op een internationale site een oproep van een bekend Oekraïens jurylid en daarmee was een nieuw initiatief geboren. Want in Nederland is het sinds eind jaren ’80 weer een relatief kleine sport is, maar in Oekraïne is ritmische gymnastiek de nationale trots. Heeft men in Nederland gekozen voor turnen als topsport binnen de KNGU, in Oekraïne zijn trainingsweken van zo’n 30 uur per week normale kost voor talenten. “Wij zijn natuurlijk maar een kleine vereniging, maar we richten ons wel met name op de top van Nederland”, vertelt Verbon. “Toen ik dan ook de oproep las om Oekraïense ritmische gymnasten de kans te geven hier te trainen zijn we hier direct op ingesprongen als eerste club in Nederland. Inmiddels zijn er initiatieven door het hele land, maar niet iedereen kan de kwaliteit bieden die die gymnasten gewend zijn. Wij behoren tot de betere clubs en hadden zelf een toptrainster in de persoon van Barbara van Ravesteijn die jarenlang deel uitmaakte van de Spaanse nationale selectie. Inmiddels woont en werkt ze in Nederland en traint ze onze talenten en dus ook die uit Oekraïne.” Maar daar bleef het niet bij. Want inmid-
dels is ook een van de Oekraïense toptrainsters, de uit Kiev afkomstige Polina Kondaurova, in Nederland beland. Naast een achttal talenten, die gehuisvest zijn in Tiel, Roermond, Arnhem, Rotterdam en Abcoude, bracht ze ook twee van haar eigen leerlingen mee. In de zaal van kindercluster Voorn aan de Akkrumerraklaan in Leidsche Rijn geeft ze inmiddels vrijwel dagelijks les en werkt ze nauw samen met Van Ravesteijn en worden er trainingsmethodieken en ervaringen gedeeld. “Hoe akelig de aanleiding ook is, inmiddels is het eigenlijk een win-win-situatie. Wij zijn blij met haar kennis en kunde ook voor onze eigen leerlingen die met sprongen vooruitgaan door dit verhaal. Ze krijgt van ons een dalurenabonnement van de NS, waardoor er ook leerlingen met haar mee kunnen reizen voor een gereduceerd tarief. Er zijn ook moeders die hier met de auto naartoe zijn gevlucht en er is dus wel vervoer. Maar het blijft passen en meten.” Verbon zou nog wel meer willen doen voor deze groep, maar hiertoe ontbreken de middelen en mogelijkheden. “Nogmaals, en ik begrijp dat heel goed na de successen binnen het turnen door ondermeer Zonderland en Wever, de KNGU heeft gekozen voor turnen als topsport. De ritmische gymnastiek moet
weer van ver komen. Dat betekent dat we hier in Nederland gewoonweg niet die faciliteiten en trainingsuren kunnen bieden die men in Oekraïne gewoon is. En dat impliceert dat trainers hier niet volledig aan de slag kunnen. We weten dat een aantal van hen inmiddels
zijn vertrokken naar Duitse opleidingscentra. Het laat ons zien dat er nog een lange weg te gaan is. Voorlopig moeten we dus blij zijn met wat we aan deze kinderen kunnen bieden en dat zijn we dan ook”, aldus Verbon.
Advertenties
op verschillende locaties in utrecht
European Days for Vocal and Choral Leaders
woensdag 27 juli openingsconcert in TivoliVredenburg donderdag 28 juli t/m zaterdag 30 juli open singings, choir-to-choir concerten & inloopprogramma in Bibliotheek Neude (gratis) zondag 31 juli slotevenement & open singing in Bibliotheek Neude (gratis) Kijk op de website voor het volledige programma!
www.leadingvoices.nl
27-31 juli 2022
