DUIC Krant NR 149 - 26 november

De krant die verder kijkt in de stad

26 NOVEMBER 2021 | 7E JAARGANG NR. 149 | KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP

DUIC.NL

Is een fusie van GroenLinks en PvdA in Utrecht ook een gespreksonderwerp?

P. 8

Elk ew eek een nieu DUI we C

Waarom wil de gemeente duizenden parkeerplaatsen opheffen?

We namen een kijkje achter de schermen bij Kinepolis

P.16

Wie herinnert zich Diner 66 nog op het Jaarbeursplein?

Advertenties

CHECK ZELF OF JE CHLAMYDIA HEBT Bestel je test op DirectlabOnline.nl

De ruimste keuze in 2e hands fietsen van Utrecht e.o.

Tevens diverse merken en eigen merk stadsfietsen nieuw, incl. alle garannes.

Reserveer een tafel via

www.FoodExplore.nl www.laagcatharijne.nl

Tel. 030-76 30 888 Hertogswetering 195, TheWall, Utrecht

P.15

Advertentie

3

26 NOVEMBER 2021 | NR. 149 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

INHOUD Nieuws

5 DUIC in beeld Woonprotest

6 Toevallig groen

Oerkracht op de Van der Mondestraat

7 Vragen over...

Hoe veel mensen waren er op de demonstratie? Die vraag stellen we regelmatig op de redactie. Het aantal aanwezigen kan namelijk iets zeggen over het belang van een protest en hoe veel steun er is voor de standpunten van de demonstranten.

Daarmee is het aantal aanwezigen zeer belangrijk voor de organisatie of sympathisanten van een protest. Om dat aantal dan zo hoog mogelijk in de media terug te zien, is dan ook een doel op zich geworden. Een hoog aantal is fijne marketing.

De afgelopen periode lijkt de discussie hierover toegenomen, het aantal demonstraties is ook toegenomen. Regelmatig krijgt DUIC kritiek te verduren omdat wij het aantal mensen onderof overschatten, en soms ook beide kritieken op dezelfde publicatie. Wij zijn dan ook steeds voorzichter geworden in het noemen van aantallen mensen. We zeggen vaker ‘honderden’ en ‘duizenden’, in plaats van het noemen van specifieke getal-

len. Daarbij is het ook lastig dat het regelmatig gebeurt dat de gemeente, politie en organisatie andere aantallen noemen.

Dit gebeurde bijvoorbeeld ook bij het Woonprotest dat zondag 21 november plaatsvond in Utrecht. Waar de gemeente sprak van ongeveer 600 mensen, sprak de organisatie van 1500 mensen. Een flinke marge zit daarin. Het inschatten van een aantal mensen is niet altijd een makkelijke taak voor een redacteur, alle aanwezigen tellen is niet te doen. Wat wij echter niet doen is bewust over- of onderschatten. We moeten het dus doen met een combinatie van informatie, wat zeggen de betrokkenen en wat is onze eigen inschatting. Daar zit geen marketing achter.

Robert Oosterbroek

Verdwijnen van parkeerplaatsen

8 Fusie GroenLinks en PvdA

DE VERANDERENDE STAD IN BEELD

Gaan de partijen voor lokale samenwerking?

Cultuur / Uit 11 Uittips

VREDENBURGKADE

Elke week op stap

13 Utrecht Volgens

Fotograaf Maan Limburg

Stad / Leven 15 Achter de schermen Kinepolis bioscoop

Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt.

Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel

1925

anders uit dan vroeger,

15 Verdwenen horeca Diner 66

terwijl andere straten en pleinen juist al decennia hetzelfde blijven. In deze

18 Puzzel

2021

rubriek laten we dat zien.

Zoek de verschillen

18 Utrechts gemaakt

Joost Das maakt bordspellen

Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.

Sport 19 Pep en Frans over FC Utrecht

‘#hakeout zien we steeds vaker voorbij komen’

Colofon REDACTIE Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56

Social Media AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Charlie van Dijk en Ilana Noot

ADVERTEREN Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Thomas Hak thomas@duic.nl 06 86 80 32 22

ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers

Website DUIC.nl

Facebook DUICNL

Twitter @duicnl

Instagram duic.nl

Utrecht heeft een eigen ondernemersprogramma!

Utrecht bruist van de energie mede dankzij het lef, de creativiteit en de vindingrijkheid van ruim 42.000 ondernemers en nog een veelvoud aan ondernemende Utrechters. Ondernemers Gert-Jan Jansen, Julian de Keijzer en Martijn Rademakers vonden het hoog tijd om al deze ondernemende Utrechters een platform te geven waar ze hun plannen, successen, vragen en worstelingen kunnen delen met de rest van de stad. Elke vrijdag verschijnt er een nieuwe aflevering van DUIC in Zaken, hèt ondernemersprogramma van Utrecht! Alle afleveringen zijn terug te vinden via DUIC.nl/ondernemen met o.a. gesprekken met, Burgemeester Sharon Dijksma, Fairphone, de Clique, uCrowds, Bakker Verhuur, VechtclubXL, Ondernemersfonds Utrecht, Rabobank Utrecht en nog veel meer!

GERT-JAN JANSEN PRESENTEERT WEKELIJKS EEN NIEUWE AFLEVERING OP DUIC.NL/ONDERNEMEN

Voel je je aangesproken en wil je ook een keer onze gast zijn? Mail ons! diz@duic.nl

Advertentie

‘Ik wilde gewoon snel een soatest’

Ze had het niet zien aankomen. De laatste keer

Uiteindelijk komt ze terecht bij een thuistest-

voor Kim Vervoort (20) was al meer dan een maand

laboratorium, Directlab Online, dat haar snel

geleden. Ineens appte haar ex: ik moet je wat

kan helpen voor een schappelijke prijs. “Het

vertellen. “Bleek dat hij chlamydia had. Hij wist

was ook nog een erkend laboratorium waar

niet hoelang al, misschien opgelopen toen wij

de test door een medisch professional werd

De thuistests van Directlab Online zijn

nog wat hadden. Ik schoot mega in de stress.”

beoordeeld. Dat gaf me een goed gevoel, al

officiële medische tests zoals bij de

voordat ik de test had gedaan.”

huisarts. Je neemt zelf een monster af

SNEL ZEKERHEID MET EEN SOATEST

Na een dag boos en teleurgesteld zijn, zet ze zich

dat naar een professioneel laboratorium

eroverheen en pakt ze door. “Ik wist dat ik het

gaat voor onderzoek. De uitslag hiervan

beste snel een test kon doen. Anders zou ik ermee blijven rondlopen en dat vond ik het niet waard.”

Ze klopt aan bij de GGD, die het heeft over een wachtlijst van een paar weken. Kim heeft geen klachten, maar ze heeft al gelezen dat de meeste

‘Het gaf me een goed gevoel dat het een erkend laboratorium is’

wordt beoordeeld door specialisten en je krijgt een advies voor de verstandigste vervolgstap. Een test van Directlab Online is verkrijgbaar zonder indicatie of verwijzing en de uitslag volgt binnen drie werkdagen.

Directlab Online is geaccrediteerd en

vrouwen met chlamydia er niks van merken.

De test zelf valt haar mee. Ze neemt met de

wordt ondersteund door onder meer

“Ik wilde het gewoon zeker weten, en snel.”

meegeleverde kit een monster en stuurt dat op

Soa Aids Nederland, SAN Centra voor

De GGD adviseert haar naar een kliniek te gaan

naar het laboratorium. Een paar dagen later krijgt

Medische Diagnostiek en nationale

die binnen een dag duidelijkheid biedt, maar

ze de uitslag: Kim heeft geen chlamydia. “Ik was

accreditatie-instantie RvA.

daar slaat ze steil achterover van de kosten.

zó opgelucht. Ik rekende er echt op dat ik het had.

“Veel en veel te duur. Ik ga niet meer dan

Als ik ooit weer twijfel, weet ik waar ik zijn moet.

honderd euro neertellen voor een soatest.”

Die onzekerheid was killing.”

Zelf een soatest doen? Het is makkelijker dan ooit via directlabonline.nl. Scan de QR-code.

MED 21-0308 DirectLab Testpakketten advertorial SOA meisje.indd 1

22-11-2021 18:37

5

26 NOVEMBER 2021 | NR. 149 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

DUIC IN BEELD

H

Fotografie: Robert Oosterbroek

et woonprotest trok dan wel geen duizenden mensen – wat wel het geval was bij de vorige demonstratie tegen de woningnood in Amsterdam – maar de sfeer zat er goed in. Bij dit soort demonstraties worden de meegebrachte protestborden en spandoeken regelmatig heuse kunstwerkjes. Sommigen bou-

Het terras op

wen hele huizen van karton, en creatieve leuzen waren er ook genoeg. Volgens de organisatie waren er zo’n 1500 mensen aanwezig bij het protest in Utrecht, de gemeente houdt het op ongeveer 600. De woningnood zal er niet direct mee worden opgelost, maar de aanwezigen hebben wel hun statement kunnen maken. a

6

NR. 149 | 26 NOVEMBER 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Toevallig Groen: Oerkracht op de Van der Mondestraat

Stedelijk groen bestaat vooral uit aangelegde tuinen, parken, bomen en plantsoenen. Maar de natuur kiest zelf ook plekken uit. Op verschillende plekken duiken struiken of bomen op die spontaan zijn ontkiemd. In een 12-delige serie artikelen in DUIC en een tv-serie bij RTV Utrecht wordt een aantal van de markantste bomen geportretteerd.

Als je de Van der Mondestraat afloopt, kom je bij een groene schutting een boom tegen die sierlijk hoog het beeld van de straat verfraaid. De boom komt ruim boven de huizen uit, de takken hangen laag en elegant naar beneden en zijn stam is wel bijna veertig centimeter in doorsnede. Op zijn zoektocht naar licht en ruimte, is de boom rond de schutting gebogen. De bast is gebarsten, maar her en der zit de witte schors nog op zijn plek: dit verraadt dat het een ruwe berk is.

“Het is een beauty van een boom”, zegt Hans van Lunteren, beeldend kunstenaar en initiatiefnemer van het project Toevallig Groen. “Dertig jaar geleden was dit een kale schutting, zeg maar gerust doods. In de luwte van het huis begon dit berkje spontaan te groeien. Het is echt een karakter, heel anders dan de laanbomen die aangeplant worden.”

Tekst: Jessica van Essen en Frank van den Brink / Fotografie: Charlie van Dijk

A

l die jaren heeft Van Lunteren de zaailing gekoesterd en onderhouden. De buurman heeft wel eens gevraagd om hem weg te halen, want het was geen ‘officiële’ boom. Echter Van Lunteren zoekt in zijn werk naar manieren om de natuurlijke dynamiek van een plek ruimte te geven in de groenontwikkeling van een stad en het beleid van de gemeente. Hij heeft de buurman dan ook overtuigd dat deze spontaan opgekomen boom heel bijzonder is.

Van Lunteren: “Deze zaailing heeft een eigen DNA en zich gevormd in relatie tot zijn omgeving. Dat maakt hem uniek. Dat is heel anders dan de rechte en uniforme laanbomen die van de kwekerij komen.

Deze zaailing is een tegenhanger van alles wat wij mensen hier bedacht hebben: de schutting, de stoep, de huizen, het

aangeplante groen, dat is allemaal rationeel. Spontane natuur zoals deze zaailing spreekt veel meer het gevoel aan. Ratio en gevoel zijn elkaar aanvullende aspecten van ons menselijk zijn. Ik zie het daarom ook zo dat natuurlijk groen de beleving van een stad veel meer compleet maakt.

Stel je voor dat deze zaailing weg is, hoe kaal voelt het dan?”

Buurvrouw Linda moet er niet aan denken. “Dit is de enige boom die ik kan zien vanuit mijn slaapkamer. Ik vind hem prachtig, vooral als het hard waait. Dan ga ik op bed liggen en laat de gordijnen open. De boom zwaait dan heel hard heen en weer. Dat vind ik heel kalmerend.” Voor Van Lunteren is het geruststellend dat de natuur weer terug kan nemen wat wij mensen ons toegeëigend hebben. “Dit herstellende vermogen laat de oerkracht

van de natuur zien.”

Voor de zaailing is zijn omvang nu zijn enige bescherming, om hem weg te halen is er een kapvergunning nodig. “Ik wil zaailingen graag een status geven, zodat zij eenzelfde zorg en bescherming krijgen als de aangeplante bomen die op de bomenkaart van de gemeente staan. We moeten de waarde van dit spontane groen gaan inzien, als aanvulling op het geplande stedelijke groen.” Dit betekent voor Van Lunteren niet dat alle zaailingen moeten blijven staan. “Nee soms levert het gevaar op, bijvoorbeeld in het verkeer of als er kabels zijn. Maar een boom die een paar jaar kan blijven staan, draagt al die tijd toch bij aan de groenbeleving van een stad. Het is altijd een keuze.” a

Advertentie

Ruwe berk (Betula pendula) Ruwe berken behoren tot de meest voorkomende boomsoorten. Van nature groeien ze in droge bossen, maar in het stedelijk gebied groeien ze spontaan op allerlei plekken. Op de gunstigste plekken kan een ruwe berk wel 30m worden, in de stad blijft hij meestal wat kleiner. Je kunt de ruwe berk goed herkennen aan zijn schors. Deze is wit en dun en als de oude schors scheurt, blijft deze aan de stam hangen. De twijgen in de kroon hangen sierlijk naar beneden. Regelmatig zie je hiertussen heksenbezems, een ophoping van takjes veroorzaakt door een schimmel. In kwijnende en dode berken verschijnen vaak berken- en bundelzwammen.

De berkenzwam veroorzaakt takbreuk, een groot deel van de kroon kan dan spontaan uitbreken.

Van berkenhout worden vaak vogelhuisjes en vogelvoederplankjes gemaakt, ook wordt het hout als brandhout gebruikt

Koop je duurzame kerstboom bij tuincentrum Steck in Overvecht!

Steeds meer mensen denken bewust na over een duurzame kerstboom. Dat is een goed teken! Maar wat is een ‘duurzame’ kerstboom eigenlijk, en hoe kom je eraan?

B

ij Steck vind je een brede keur aan echte kerstbomen: Nordmannen en sparren uit Denemarken in verschillende maten, klein en groot. Dit jaar is Steck voor het eerst ook een samenwerking aangegaan met Duurzame Kerstbomen. Als je via hun site een boom bestelt, dan kun je deze ophalen en terugbrengen bij Steck. Het overgrote deel van de sparren wordt in januari door dit sympathieke initiatief teruggeplant op landgoederen. De Nordmannen zijn helaas niet geschikt om terug te planten. Deze worden versnipperd en uitgestrooid op diezelfde landgoederen. Dit om het natuurlijke proces van composteren te versnellen. Op deze manier wordt óók dit type sparren teruggegeven aan de natuur.

Kunstboom of echte boom?

In de collectie kerstbomen pakken we dit jaar ook uit met mooie – niet van echt te onderscheiden – kunstbomen. Deze lijken misschien niet duurzaam, maar de milieubelasting van een kunst-

boom die 15 tot 20 jaar meegaat, ligt volgens Milieucentraal aardig in de buurt van elk jaar een nieuwe boom kopen. Kies je voor een kunstboom, kies dan voor een boom van goede kwaliteit die ook daadwerkelijk zo lang mee kan gaan.

Autoritje De klimaatimpact van een echte boom is ongeveer gelijk aan 25 kilometer autorijden in een benzineauto. Dus waar je je boom ook haalt: haal hem dichtbij. Als je vanuit Utrecht met de auto een geadopteerde boom gaat halen op de Utrechtse Heuvelrug, dan is die boom al meteen minder duurzaam dan een boom die je dichtbij haalt. Wil je het écht goed doen, dan haal je je boom met een (bak) fiets.

Verantwoorde cadeaus en decoratie De cadeaus die je onder je boom legt of de versiering die je erin hangt, hebben samen ook een ecologische voetafdruk. Die is

www.steckutrecht.nl - Adres: Gageldijk 3, Utrecht

waarschijnlijk groter dan die van de boom zelf. Steck is nog (lang) niet 100% duurzaam, maar al enige tijd werken we wel aan het uitbreiden van ons assortiment in die richting. Je vindt bij ons nu ook mooie kerstcadeaus van lokale makers en duurzame decoratie, zoals de grappige vilten beestjes van Felt so good of Windy Roads.

Of kies je liever voor de in Nederland gekweekte en gedroogde droogbloemen van Van Dijck?

Wintergloed Tot 9 januari staat Steck in het teken van Wintergloed, een winterse beleving die net wat anders is dan de traditionele Kerstshow.

Met een breder, tijdlozer assortiment, dat wat meer losstaat van de laatste trends. En met fijne workshops en events, en aandacht voor de verbinding tussen mens en natuur, proberen we de donkere dagen op onze eigen manier te verlichten. Kom je gauw een kijkje nemen?

7

26 NOVEMBER 2021 | NR. 149 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

VRAGEN OVER...

Vier vragen over de duizenden parkeerplaatsen die gaan verdwijnen De komende jaren wil de gemeente Utrecht jaarlijks 0,5 tot 1 procent van de parkeerplaatsen in de stad opheffen. Per jaar gaat dit om zo’n 750 tot 1500 plekken. Dit terwijl het in sommige wijken al flink zoeken is naar een plekje. Maar er zit een gedachte achter, zo meent het gemeentebestuur. Door parkeerplaatsen te verwijderen komt er meer ruimte waar kinderen kunnen spelen, om groen te planten en waar buurtbewoners elkaar kunnen ontmoeten. Maar waar moeten die bewoners dan hun auto parkeren? Dit en nog veel meer wordt besproken in het nieuwe parkeerbeleid waar bewoners nu hun mening over kunnen geven. Daarna gaat ook de gemeenteraad er nog naar kijken en wordt de visie verder uitgewerkt.

Tekst: Robert Oosterbroek

1

Wil de gemeente Utrecht echt zo veel parkeerplaatsen verwijderen?

Dat staat wel in het nieuwe plan dat de gemeente heeft gepresenteerd. Dit betekent overigens niet per se dat er ook daadwerkelijk minder parkeerplekken in de stad komen. Omdat er ook nog steeds gebouwd wordt in Utrecht, en daar ook nieuwe parkeerplaatsen komen, streeft de gemeente er vooral naar om het totale aantal parkeerplaatsen in Utrecht gelijk te houden. Dus er komen er een hoop bij, maar op andere plekken worden die weer weggehaald. Daarbij is het goed om te bedenken dat het inwoneraantal van de stad sterk groeit, maar de gemeente wil voorkomen dat het autobezit of het aantal parkeerplaatsen meegroeien. Dus naar verhouding zal het aantal parkeerplaatsen wel dalen.

2

Waarom wil het gemeentebestuur dit?

Waar sommigen het liefste willen dat ze met de auto overal naartoe kunnen om vervolgens voor de deur te parkeren ziet het gemeentebestuur dit toch echt anders. Dit komt vooral door ruimtegebrek.

Kijk maar eens in een gemiddelde woonstraat in bijvoorbeeld Vogelenbuurt, en zie hoeveel ruimte alle auto’s in beslagnemen. Ruimte die ook goed anders gebruikt kan worden, meent de gemeente. In het kort komt het erop neer dat door het opheffen van parkeerplaatsen er ruimte vrijkomt voor andere dingen. Het gaat hierbij om een politieke keuze.

Het gemeentebestuur schrijft ook: “Het opheffen van parkeerplaatsen is geen doel op zich, maar een middel dat we inzetten om de openbare ruimte leuker, prettiger en mooier in te richten.” Als voorbeeld wordt genoemd dat op de vierkante meters die een parkeerplek inneemt ook een picknickbank voor de straat geplaatst kan worden, een boom, speelplekken voor kinderen of fietsenrekken.

3

Hoe gaan ze bepalen waar er parkeerplaatsen weggaan?

Hier wordt het al een stuk ingewikkelder. Want het klinkt makkelijk om parkeerplaatsen weg te halen, de gemeente heeft er een hoop ambtelijke

taal voor nodig om het uit te leggen. Eigenlijk zijn er drie sporen waardoor parkeerplaatsen kunnen verdwijnen; doordat bewoners of ondernemers zelf een goed plan hebben waarbij er een of meerdere parkeerplaatsen weg moeten (bijvoorbeeld als bewoners van een straat gezamenlijk een parkeerplaats kunnen missen en een picknickbankje willen), doordat straten heringericht gaan worden (bij de herinrichting van de Ooster- en Westerkade verdwijnen bijvoorbeeld tientallen parkeerplekken) of als in een wijk de parkeerdruk afneemt en hierdoor ruimte ontstaat voor het verwijderen van parkeerplaatsen.

Ook spelen er volgens de gemeente twee vragen een rol bij het opheffen van parkeerplaatsen. Wat zijn de consequenties voor parkeerders (en de kwaliteit van de openbare ruimte in de directe omgeving)? Leidt het opheffen van parkeerplaatsen tot inkomstenderving?

Als parkeerders er weinig van merken – omdat er bijvoorbeeld genoeg plek is – en de inkomsten van de gemeente niet achteruit gaan dan kunnen er plaatsen weg. Maar ook al merken parkeerders er wel wat van, maar vind de gemeente dat er alternatieven zijn voor deze automobilisten dan kunnen de parkeerplaatsen geschrapt worden. Anders is het als er sprake in van inkomstenderving, want de gemeente Utrecht verdient goed aan parkeerders.

Als betaalde parkeerplaatsen weggaan, loopt de gemeente geld mis, en daar houdt de gemeente niet van. Maar voor het doel – om de straten leef baarder te maken – heeft het gemeentebestuur wel wat geld over. Daarom wordt er jaarlijks bij de begroting gekeken hoe veel parkeerplaatsen in betaald gebied kunnen verdwijnen.

4

Wat zijn alternatieven voor automobilisten?

Zoals hiervoor beschreven is moet er wel ruimte zijn om parkeerplaatsen op te heffen, of moeten er goede alternatieven beschikbaar zijn. Want als de parkeerdruk al hoog is, wordt het lastig om parkeerplaatsen te verwijderen. De gemeente Utrecht heeft in de aangekondigde plannen enkele alternatieven op een rij gezet, waarvan het bestuur meent dat er winst te behalen is. Zo moet de parkeerruimte die er al is, efficiënter ingezet worden. Moeten parkeerders zoveel mogelijk gestimuleerd worden

om hun auto in garages of aan de randen van de stad te parkeren en moeten alternatieven voor privé autobezit gepromoot worden.

Zo wordt bijvoorbeeld het gebruik van parkeergarages van kantoren genoemd. Buiten werktijd is daar vaak plek zat, de gemeente ziet graag dat omwonenden dan daar kunnen parkeren. Zo neemt de parkeerdruk op straat weer af. Een andere manier om mensen ‘anders’ te laten parkeren is het aanpassen van de abonnementen en kosten voor parkeren.

Daarbij maakt de gemeente onderscheid in mensen die even kort willen parkeren, en bewoners die langer een auto willen parkeren. Kort parkeren moet op straat het duurst zijn, en aan de rand van de stad in P+R-locaties het goedkoopst. Dat is nu vaak ook het geval. Voor de kosten van lang parkeerders is echter iets geks aan de hand. Bewoners en ondernemers die ervoor kiezen om geen auto te bezitten, maar wel af en toe een auto gebruiken en op straat parkeren zijn vaak duurder uit dan bewoners en ondernemers die een auto bezitten en een parkeervergunning hebben. Dit komt omdat parkeervergunningen relatief goedkoper zijn dan automobilisten die per uur betalen op straat of in garages. Voor de gemeente is dit een lastig punt, want zij ziet juist het liefst zo min mogelijk autobezit en parkeerders.

Daarom wil de gemeente de soorten abonnementen en kosten zodanig aanpassen dat het beter aansluit bij het beleid.

Andere punten zijn; stimuleren van parkeren in garages en P+R-plekken, parkeervergunningen flexibeler maken zodat inwoners die een auto delen of incidenteel een auto gebruiken de vergunning ook kunnen gebruiken en het maximumaantal vergunningen per adres op zoveel mogelijk plekken af bouwen naar één.

Ook noemt de gemeente het stimuleren van deelvervoer een mogelijkheid om het aantal auto’s in een wijk – en daarmee het aantal parkeerplaatsen – te laten dalen. Volgens de gemeente staat een gemiddelde privéauto bijna 23 uur per dag stil. Dan kan het handiger en mogelijk goedkoper zijn om met deel- of huurauto’s te gaan werken. Maar ook deelbakfietsen, -fietsen en -scooters kunnen helpen om te zorgen voor minder auto’s. De gemeente heeft het idee om speciale hubs in te richten waar al dit soort deelvervoer te huur is. a

8

NR. 149 | 26 NOVEMBER 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

FUSIE GROENLINKS EN PVDA

PvdA en GroenLinks in Utrecht: komende verkiezingen nog apart, maar wel samenwerking aftasten

GroenLinks-leider Julia Kleinrensink Tekst: Paul Hustinx Landelijk kruipen GroenLinks en de PvdA steeds dichter naar elkaar toe.

Tijdens de formatie lieten ze elkaar niet los, programmatisch zien ze nauwelijks nog verschillen en er werd zelfs al gesproken over de vorming van één gemeenschappelijke fractie of zelfs een fusie. Hoe ligt dit in Utrecht, waar de PvdA niet schuwt het college met GroenLinks als grootste schragende partij bij tijd en wijle hard te bekritiseren?

O

f het standhoudt is nog afwachten, maar tijdens de langdurige verkennende fase van de kabinetsformatie zagen we Jesse Klaver (GroenLinks) en Lilianne Ploumen (PvdA) steeds meer met elkaar ‘flirten’. Het was samen in het kabinet of samen erbuiten. De programma’s van beide partijen verschilden al nauwelijks meer, dus waarom eigenlijk niet samensmelten, zo vroeg men zich openlijk af, of anders alvast de fracties samenvoegen.

En onlangs bepleitten ‘tientallen leden’ van beide partijen in Amsterdam ook eenwording van beider fracties in de hoofdstedelijke gemeenteraad, liefst al direct na komende raadsverkiezingen. Maar hoe ligt dit in Utrecht? De situatie lijkt hier totaal anders.

Zijn beide partijen landelijk even groot, of even klein, hier verschillen de partijen sterk in grootte: GroenLinks heeft 12 zetels, de PvdA maar 3. Lijkt GroenLinks landelijk een eeuwige oppositiepartij, in Utrecht zit zij al 12 jaar stevig in het bestuurderszadel, terwijl de PvdA al 8 jaar vanaf de zijlijn toekijkt. Daarmee is GroenLinks nu de meest gouvernementeel ingestelde partij van de twee, waar dat landelijk eerder andersom ligt. Bovendien schuwt de PvdA hier niet het sterk door GroenLinks bepaalde collegebeleid te bekritiseren. Een flink aantal onderwerpen werd in de afgelopen tijd door beide partijen anders aangevlogen.

Een bekend voorbeeld betreft de kwestie van de woningen aan de Croeselaan die nu vrijwel zeker moeten wijken voor het Beurskwartier met op die plek een park.

De PvdA strijdt te vuur en te zwaard voor het behoud van deze karakteristieke veelal

sociale huurwoningen, GroenLinks heeft er weliswaar mee geworsteld, maar ging uiteindelijk akkoord met het opofferen van de woningen omdat er meer, ook sociale, woningen voor terugkeren en de bewoners vergelijkbare nieuwbouw wordt aangeboden.

Verder de Merwedekanaalzone: GroenLinks ziet de geplande 10.000 woningen als een mooi voorbeeld van stedelijke verdichting nabij een OV-knooppunt waarmee de natuur buiten de stad gespaard blijft, de PvdA vreest bij een dergelijke verdichtingsgraad voor de leef baarheid en houdt het liever bij 6000 woningen. Voorts vond de PvdA bij GroenLinks geen steun voor haar variant voor een aanmeldsysteem voor basisscholen en verweet zij GroenLinks later bij de collegevariant van dit voorstel segregatiebestrijding niet expliciet genoeg als doelstelling te hebben opgenomen. En bij de burgerparticipatie klonk het genuanceerd betoog van GroenLinks toch wel wat anders dan de aantijging van de PvdA dat er veel is misgegaan rond de burgerinspraak.

Al met al staan beide partijen best vaak tegenover elkaar. Ook onlangs nog bij de begrotingsbesprekingen. Komt dit alles slechts door de verschillende rollen van beide partijen in deze collegeperiode?

Denken beide partijen hier even gemakkelijk over inniger samenwerking of fusie?

PvdA-leider Rick van der Zweth PvdA-lijsttrekker Rick van der Zweth zegt allereerst dat door het verschil in grootte en de huidige coalitie- versus oppositiesituatie al te direct samenwerken in Utrecht

’sowieso lastiger’ ligt dan landelijk. Maar ondanks dat hij zich in debatten regelmatig scherp opstelt richting _college en GroenLinks, en zijn partij soms andere standpunten inneemt, merkt hij ook dat PvdA en GroenLinks het ‘over veel dingen eens zijn, ook over wezenlijke onderwerpen, zoals werk, armoedebestrijding, onderwijs en zorg’. Dat de ene partij meebestuurt en de andere oppositie voert doet deze overeenkomsten niet teniet. Op het vlak van ‘wonen’ nemen de partijen soms verschillende standpunten in, maar ook hier zijn er onderliggend veel overeenkomsten, aldus de partijleider, onder andere over de betaalbaarheid van wonen en de noodzaak tot het maken van afspraken met ontwikkelaars over prijs en kwaliteit van te bouwen woningen. Wel ziet hij op het thema ‘wonen’ ook dieperliggende verschillen die niet zomaar voortvloeien uit de toevallige personele samenstelling van beide huidige fracties. Dat gaat over de gewenste mate van verdichting van de huidige stad en het bouwen in de polder Rijnenburg: “wij zijn voor bouwen in Rijnenburg”, zegt Van der Zweth, “er zijn grenzen aan verdichting, je kunt niet oneindig verdichten, je moet ook rekening houden met de leef baarheid van de bestaande stad”. Maar ook als het gaat om het behoud van de Croeselaanwoningen staat de PvdA-leider voor zijn oppositiegeluid: “als je staat voor betaalbaar wonen, mag je de Croeselaan niet slopen en verkoop je geen sociale huurwoningen. Als we iets niet goed vinden, zullen we dat zeggen”.

Vooral de verdichtingskwestie versus het bouwen buiten de stad ziet Van der

Zweth als essentieel. “Ik denk dat je daar het grootste verschil te pakken hebt, al een lange periode staan wij voor bouwen in Rijnenburg. Het maakt niet uit wie je in de fractie hebt.” Hij hoort ook heel weinig andere geluiden binnen de partij. Het gaat hierbij volgens de partijleider om een wezenlijk verschil, maar dat wel voortkomt uit dezelfde gedeelde waarden: betaalbaar wonen en ruimte voor duurzame energie.

En dat brengt hem weer terug op zijn algemene conclusie dat GroenLinks ‘een partij is die dicht bij ons staat’, waarmee de PvdA ook graag samenwerking zoekt. Hij wijst erop dat de partijen al 4 keer samen politieke cafés hebben georganiseerd en zo al ‘bezig zijn samen op te trekken’. “Als een partij dicht bij ons staat, moet je proberen de samenwerking op te zoeken”, maar, zegt hij ook: “als je het niet eens bent moet je het laten merken, dat hoort ook bij een gezond links geluid”. Oneens zijn kan voortkomen uit coalitie- of oppositierollen, maar komt soms ook ‘doordat wij andere keuzes maken’, waarbij Van der Zweths de Croeselaan noemt.

Lokaal kan de partij zich zulke tegengeluiden nog wel permitteren, maar landelijk speculeert men echter over fusie of een gemeenschappelijke fractie. De vraag of er dan nog wel voldoende ruimte is voor al dan niet essentiële verschillen acht Van der Zweth nog niet relevant, want zo’n samengaan is volgens hem voorlopig niet aan de orde. Hij ziet weliswaar genoeg reden ‘om te beseffen dat we heel dicht bij elkaar staan en elkaar kunnen versterken’, maar het is nu vooraleerst een kwestie van ‘af-

9

26 NOVEMBER 2021 | NR. 149 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

'Ik denk dat je daar het grootste verschil te pakken hebt, al een lange periode staan wij voor bouwen in Rijnenburg'

PvdA: lokale voorzitter Matthijs Kleij

PvdA-leider Rick van der Zweth

tasten hoe dat gaat’. Hoe dat eindigt ‘moet de tijd leren’.

Bij de komende raadsverkiezingen doen de partijen gewoon mee met eigen programma’s en eigen lijsten. Een fusie speelt ook landelijk nog niet, aldus Van der Zweth, en hierover heeft de partijtop ook niets opgelegd. Hij wil eerst de landelijke ontwikkelingen afwachten alvorens hierover lokaal te beslissen. En landelijk staat nog allerminst vast dat het fusie-idee wordt doorgezet: “Het kan ook weer anders lopen”. En aangaande het meningsverschil over Rijnenburg: hij sluit niet uit dat dit zichzelf oplost met een raadsmeerderheid vóór bouwen in deze polder. VVD en CDA willen het ook en D66 is in beweging.

PvdA: lokale voorzitter Matthijs Kleij De lokale voorzitter van de PvdA Matthijs Kleij ziet veel dingen hetzelfde als de fractievoorzitter. Hij denkt dat beide partijen inhoudelijk vrijwel gelijk denken. “De achterliggende verschillen zijn niet zo groot”. Ook hij noemt de gewenste bouwlocaties als één van de weinige verschillen. “Het verschil zit niet zozeer in voor wie - iedereen, dus betaalbaar - maar waar je moet bouwen. Wij zeggen: er zijn grenzen aan de verdichting”. Verder zitten de verschillen vooral in waar je het accent op legt. Beide partijen vinden volgens hem wonen, onderwijs en arbeid belangrijk, maar ‘GroenLinks heeft hoge ambities op het gebied van duurzaamheid’ en ‘wij zeggen: die ambitie is goed, maar dat moet iedereen kunnen meemaken, ongeacht je inkomen’. En op het gebied van wonen vindt de PvdA 6000 woningen in de Merwedekanaalzone wel genoeg (tegen GL 10.000) vanwege de leef baarheid: ‘anders moet je heel veel betalen voor kleine kippenhokken’.

De PvdA ziet een dak boven het hoofd als een eerste levensbehoefte, aldus Kleij, en bepleit daarom ook te kijken naar plekken buiten de stad waar nog ruimte is. Speciaal in Utrecht knelt er nu iets wezenlijks op dit vlak volgens hem. Immers, in de nu ontstane situatie ‘is Utrecht niet meer voor iedereen een fijne plek om te wonen’: zowel op het vlak van sociale als van middenhuur is

het aanbod onvoldoende. De PvdA zal in de komende campagne niet schuwen dit onder de aandacht te brengen: de partij zal zeker ‘zeggen wat fout is gegaan’, stelt Kleij, want ‘we zien gewoon wat fout is gegaan’. En ja, dat betreft dan kritiek op het huidige college, waarin GroenLinks een prominente rol heeft.

De partij voelt de behoefte een tegengeluid te laten horen, aldus de voorzitter, maar dit zal meer tegen VVD en D66 gericht zijn dan tegen GroenLinks.

Wat denken de leden?

Maar een voorzitter gaat bovenal over de leden. Hoe valt het idee van nauwere samenwerking dan wel fusie bij de leden en kiezers?

“De leden zijn niet per se eensgezind vóór fusie”, maar een ‘zoek nu toch die samenwerking!’ hoort hij wel regelmatig. PvdA-leden vinden in elk geval dat ‘je op links meer moet samenwerken dan afgelopen jaren is gebeurd’. De achterbannen van beide partijen vertonen volgens Kleij deels een overlap, maar GroenLinks trekt ook mensen specifiek op ‘groen en duurzaamheid’ zoals bij de PvdA mensen soms gericht op klassieke sociaaldemocratische thema’s afkomen. Als het gaat om de kiezers versus de leden denkt hij dat de kiezers helemaal niet zo bezig zijn met de afzonderlijke partijtjes, maar gewoon ‘vinden dat we de goede dingen moeten doen’.

Of dat door één fractie gebeurt of door twee zal ze niet zoveel kunnen schelen, denkt Kleij, die daarom vermoedt dat de meeste kiezers zo’n fusie-idee wel eens interessant zouden kunnen vinden. Wat electoraal het gunstigst is, durft hij nog niet te zeggen. Voor de leden ligt het wellicht iets complexer, denkt hij.

“Die kennen veel mensen, die kennen de tradities, dan komen er ook emoties bij”. Maar toch weet hij dat een overgrote meerderheid - zo’n 80-90%, schat hij - in elk geval voor verregaande samenwerking is, waardoor hij op termijn, mocht die vraag aan de orde komen, ook meerderheidssteun voor fusie verwacht.

Samenvattend maakt hij een onderscheid tussen terugkijken en vooruitkijken. Terugkijkend op de afgelopen raadsperiode gaat de partij nog een kritische campagne voeren bij

de komende verkiezingen, ook richting huidige collegepartij GroenLinks, omdat men het op veel punten niet goed vindt gaan met Utrecht. Maar vooruitkijkend hoopt hij op meer samenwerking en voorziet hij daarbij ‘niet zoveel problemen’ meer.

GroenLinks-leider Julia Kleinrensink GroenLinks-lijsttrekker Julia Kleinrensink wijst er allereerst op dat er over fusie of samen optrekken van beide partijen nog niet veel is beslist, maar over de mogelijkheid en wenselijkheid van meer samenwerking met de PvdA heeft zij zeker al enige gedachten.

“Ik geloof zelf dat als je elkaar kunt versterken, je dat ook moet doen”. Op veel gebieden gebeurt dat ook al, zegt ze. Ook zij noemt hierbij de samen georganiseerde Dag van de Arbeid. Maar ook draagt ze het gemeenschappelijke manifest ‘Arbeidsmarkt voor iedereen’ als voorbeeld aan, waarin aandacht wordt gevraagd voor jeugdwerkloosheid en de positie van mensen met een beperking op de arbeidsmarkt. Over de verwantschap tussen de partijen wil ze ook wel wat zeggen: “In het algemeen ligt de PvdA heel dicht bij ons.” Beide partijen hechten sterk aan betaalbaarheid, armoedebestrijding en de aanpak van ongelijkheid in onderwijs en gezondheid, constateert ze. “Ik denk dat de principes hetzelfde zijn, alleen de uitwerking is soms anders”. Hierbij noemt ook zij verdere stedelijke verdichting versus bouwen in Rijnenburg als het belangrijkste verschil. GroenLinks wil het groen rondom de stad beschermen, dus zoveel mogelijk in de bestaande stad bouwen, nabij OV-knooppunten, en niet in een afgelegen groene polder. Daar ziet Kleinrensink nog genoeg plekken voor, zoals Rijnsweerd en Papendorp ‘waar nu veel kantoren staan’.

In Rijnenburg is dan ruimte voor een energielandschap en recreatie. In de Merwedekanaalzone denkt GroenLinks zonder problemen 10.000 woningen te kunnen realiseren. De aanstaande lijsttrekker vreest niet zo voor ‘peperdure kippenhokken’ zoals de PvdA. Zij noemt het Funenpark in Amsterdam, nabij het Centraal Station, als mooi voorbeeld van een succesvolle autoluwe centraalstedelijke verdichtingslocatie, al betreft

het hier maar 551 woningen. Daarmee denkt zij PvdA’ers te kunnen geruststellen.

Zij ziet overigens ook op het gebied van wonen en bouwen genoeg overeenkomsten met de PvdA om te kunnen samenwerken: ‘we willen allebei mooie woningen, goede voorzieningen en afspraken over grootte, betaalbaarheid en kwaliteit’. Samen met de al genoemde overeenkomsten op het vlak van onderwijs, gezondheid en armoedebestrijding biedt dit voldoende aanknopingspunten voor samenwerking. Wel voorziet zij daarbij op korte termijn een iets andere invulling dan landelijk nu is gekozen. Nationaal is _gekozen voor intensievere samenwerking. “Daarvoor is veel steun onder de leden”. Landelijk een goede strategie, vindt Kleinrensink, maar in Utrecht is vooralsnog gekozen voor de invalshoek ‘hoe bereiken we samen inhoudelijk het meeste voor Utrecht?’. Dit betekent niet zozeer ‘samenwerking om de samenwerking’ of fractiesamensmelting, maar veeleer samen strijden voor hetzelfde op de vele punten waar de partijen hetzelfde nastreven. Partijen houden zo ook enige ruimte voor hier en daar een eigen weg. En samenwerken voor het beste resultaat wil GroenLinks overigens evenzogoed met D66, de SP of de Partij voor de Dieren, al ziet Kleinrensink met de PvdA de meeste overeenkomsten.

Een echte fusie met de PvdA acht zij in Utrecht vooralsnog niet aan de orde. Voor de GroenLinks-lijsttrekker is het zelfs nog te vroeg om iets te zeggen over of men hier op langere termijn ook naartoe wil werken.

Ook over een eventueel ‘samen uit, samen thuis’-principe bij de collegevorming is nog niets beslist. Maar zoals al gezegd, er zijn al wel veel stappen gezet in het samen optrekken van beide partijen, want ‘we denken over veel hetzelfde en er zijn niet veel verschillen over welke middelen je moet inzetten voor de kritiekpunten van de PvdA als sturing op betaalbaarheid, armoedebestrijding en aanpak van ongelijkheid’. Echter, een echt samengaan met de PvdA heeft men zich dus in Utrecht voorlopig nog niet als expliciet doel gesteld. a

Advertentie

11

26 NOVEMBER 2021 | NR. 149 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Tribute to The Cure

Waar: dB’s in de Pandorazaal in TivoliVredenburg Wanneer: zondag 28 november Prijs: 11 euro

Zon op zondag Waar: Sonnenborgh Museum en Sterrenwacht Wanneer: op zondagen Prijs: Volwassenen 8,50, kinderen 4 t/m 17 jaar 5,00, kinderen tot 4 jaar gratis, studenten: 5 euro

De grande dame van de Nederlandse popmuziek, Carol van Dyk, en gitarist Peter Visser van Bettie Serveert geven samen met bassist Bartel Bartels (Professor Nomad), toetsenist Thijs Heij en drummer Stephan van der Meijden een eigenzinnige interpretatie aan alle hits (en meer) van The Cure. Dit eerbetoon stond al eerder op Nederlandse podia en festivals als de Zwarte Cross en Oerol, dus mis het niet! De show werd al eens eerder uitgesteld en dat was nu bijna weer gebeurd, maar dB’s heeft een andere oplossing: de show verhuist naar de Pandorazaal van TivoliVredenburg en begint iets eerder: om 16.00 uur.

Het hoeft niet altijd nacht te zijn om sterren te kunnen kijken. Bij helder weer kun je op Sonnenborgh namelijk de ster bestuderen die het dichtst bij de aarde staat: de zon! Sonnenborgh heeft een speciale zonnetelescoop, de grootste van Nederland, waarmee je rechtstreeks op een veilige manier de zon kunt bekijken. Op zondag staat de kijker op de zon gericht. Misschien zie je wel de zonnevlekken en gaswolken aan de rand van het zonneoppervlak.

Rolf Sanchez: Mi Aventura Waar: TivoliVredenburg Wanneer: zaterdag 27 november om 16.30 uur en 20.00 uur Prijs: 28,35 euro

Grote Prijs van Leidsche Rijn 2021: voorrondes Waar: Amadeus Lyceum/Theater CultuurCampus Wanneer: donderdag 25 en vrijdag 26 november Prijs: 2 euro De lokale jongerenbands binden de strijd aan om de felbegeerde Grote Prijs van Leidsche Rijn 2021 in de wacht te slepen. Het is dé bandwedstrijd voor jongeren uit Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern en er zijn ook nog prijzen te winnen: bandcoaching, gratis oefenen bij dB’s of een opname in Studio Moskou. De voorrondes zijn ook te volgens via een livestream van @KLUB19.

King of Dutch Latin Rolf Sanchez brengt met deze show de Latin vibes naar Utrecht. Sanchez is momenteel het grootste en meest succesvolle exportproduct van Nederland op het gebied van Latin muziek en hij heeft een breed repertoire aan Nederlandstalige, Engelstalige en Spaanstalige muziek. Hij is dan ook vastberaden om zich verder te vestigen als een wereldwijd succesvolle popartiest. Sanchez geeft deze zaterdag twee shows, zodat ondanks de coronamaatregelen zoveel mogelijk mensen bij het concert kunnen zijn.

Het Zuilens Fanfare Corps - de onzichtbare Domtoren Waar: ZIMIHC Theater Stefanus Wanneer: zaterdag 27 november Prijs: 15 euro Iedere Utrechter heeft een band met de eeuwenoude Domtoren. Het bouwwerk kent een bijzondere geschiedenis en deze voorstelling neemt je mee door die geschiedenis heen. De voorstelling begint in de kelder van de toren, daar waar precies 700 jaar geleden de eerste steen van het bouwwerk werd gelegd. Met de typerende fanfareklanken van het Zuilens Fanfare Corps en speciaal voor de voorstelling gemaakte beelden beklim je via imposante trappen de toren. Je brengt een bezoek aan de privékapel van de bisschop van Utrecht en de imposante luidklokken.

Vanachter de torenmuren beleef je de verwoestende storm van 1674 en de gevaren van de Tweede Wereldoorlog, om te eindigen in het heden, bij de spits van de toren die het stralende middelpunt is van de bruisende Domstad.

Utrecht Science Park Campus Run Waar: Utrecht Science Park Wanneer: zaterdag 27 november Prijs: kinderen 5 euro, 5 km 12,50 euro, 10 km 15 euro Tijdens de Utrecht Science Park Campus Run draait het niet om snelheid, maar om de prestatie. De finish halen is al een prestatie an sich, vindt de organisatie, en daarom wordt er niet gewerkt met een tijdregistratie. Er is een parcours van 5 kilometer, een van 10 kilometer en een speciale kidsrun van 1,5 kilometer voor kinderen van 6 tot 11 jaar. Je kunt je inschrijven op uspcampusrun.nl.

Odette, kater en de lul Waar: Theater Kikker Wanneer: dinsdag 30 november en woensdag 1 december Prijs: 9 tot 18 euro Dit futuristische kostuumdrama is gemaakt vanuit nieuwsgierigheid naar de toekomst van gender, seks en voortplanting. Gehuld in Victoriaanse korsetten betreedt La Isla Bonita de baarmoedermond en doorboort de geschiedenis van voortplanting. Wat is vruchtbaarheid? En is ectogenese, waarin nieuw leven groeit in een kunstmatige zak, de voortplanting van de toekomst? Een eclectisch toekomstsprookje over crowd birthing, bevroren eieren en de geboorte van chaos. Let op: de voorstelling bevat stroboscoop effecten.

Advertentie

DUBBE LT E N TOONST E LL I NG DUBBE LT E N TOONST E LL I NG

KOE I N DE K UNST

&

OP DE KOEIEMART

Beeld: Maus Bullhorst

Stadsmuseum Woerden toont hét Nederlandse icoon vereeuwigd door de 17de -eeuwse meester Paulus Potter, Haagse School-schilders als Maris en Mauve en de modernist Gestel.

Het werk van hedendaagse kunstenaars als Dick Bruna, Pieter Pander en Marleen Felius maakt de hulde aan de koe compleet. t/m 15-05-2022

Gratis pop-up museum winkelpand Rijnstraat 35-37 Het verhaal van de ‘oer-Woerdense’ Koeiemart in woord en beeld.

Bekijk de grappige koeiencollecties van particuliere verzamelaars en het splinternieuwe kunstwerk ‘Koppig’, een eigentijdse verbeelding van een eeuwenoude traditie door Maus Bullhorst en Susan Hijink. t/m 06-02-2022

Voor openingstijden en andere praktische informatie: stadsmuseumwoerden.nl

alz... wat

je niet meer weet wat je net gelezen hebt?

1 op de 3 vrouwen krijgt dementie.

Geef nu voor meer onderzoek, zodat dementie niet jouw toekomst wordt. stopdementie.nu

Scan de code en doneer gemakkelijk online!

TE HUUR LUXE APPARTEMENTEN HOF VAN TUINDORP | 104 - 146M2 vanaf

€inc1l. b.e5rg7ing5

Zwemles in het weekend!

Voor een vaste prijs -met diplomagarantie- wordt er door Zwemschool Midden op twee locaties zwemles gegeven. Op zaterdag bij Zwemschool Midden in Helsdingen Vianen en op zondag bij de Mytylschool in Utrecht. De lessen worden gegeven in diep water met een temperatuur van 32 graden.

De zwemlessen vinden voornamelijk in het weekend plaats. De ervaring leert dat kinderen in het weekend uitgerust zijn en dat heeft positieve invloed op hun prestaties en welzijn. In Vianen kan er ook op eigen gelegenheid gratis gezwommen worden. In de begingroepen zijn niet meer dan vier kinderen ingedeeld en als de situatie daarom vraagt blijft dat zo.

HOFVANTUINDORP@NEDERWOON.NL

Oplevering voorjaar 2022 VERHUURMAKELAARS

Voor informatie, check de website. www.zwemschoolmidden.nl

Groenrijke omgeving Duurzaam en gasloos Groot balkon Luxe keuken

BEL 030-2145600

WWW.NEDERWOON.NL • WWW.HOFVANTUINDORP.NL

13

26 NOVEMBER 2021 | NR. 149 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

UTRECHT VOLGENS FOTOGRAAF MAAN LIMBURG

‘Voor een Nederlander heeft het aan alle kanten wat surrealistisch’ Fotograaf Maan Limburg is bezig met een boek en expositie over de gebouwoverschotten in Japan: The Lost World (verwacht in mei 2022). In Nederland is de woningmarkt zo krap dat er massaal woonprotesten ontstaan, ook in Utrecht.

Maan ontdekte daarentegen in Japan een compleet andere wereld. Daar is juist grootschalige leegstand door vergrijzing, de trek naar de steden en voorkeur voor nieuwbouw een schrijnend probleem. Het contrast tussen de Nederlandse wooncrisis en verlaten plekken in Japan inspireerde Maan. We vroegen haar waarom ze het zo’n interessant onderwerp vindt en wanneer ze voor de eerste keer in Utrecht was.

Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Bas van Setten Hoe ben je op het idee gekomen voor dit project?

“In 2018 en 2019 ben ik een maand naar Japan geweest. Ik reisde rond in een busje en heb veel gefotografeerd. Door zo te reizen kwam ik meer op het platteland. Daar staan de meeste van die verlaten huizen. Ik kwam al die huizen tegen en raakte erdoor gefascineerd. Al dat beeld is me heel dierbaar, maar ik deed er niks mee. Door corona kon ik er eindelijk tijd voor maken.”

staan ook lege panden. Het is interessant om dat te zien en te vergelijken met ons land. Op veel plekken stond de inboedel er ook nog.

Hier zouden we alles verkocht hebben of zou het worden vernield. Dat heb je daar niet: er is (bijna) geen graffiti, inbraak of vernieling.

Voor een Nederlander heeft het aan alle kanten wat surrealistisch als je daar staat. Het zijn vaak rustige plekken en gekke ruimtes die meestal een beetje stinken. Het was heel bijzonder om daar te zijn.”

Waarom vind je het zo’n interessant onderwerp?

“De fascinatie komt doordat ik uit een land als Nederland kom waar zo’n woningtekort is. Als je het met Japanners over de leegstand daar hebt, vinden ze dat niet raar. Ook in Duitsland en België is er veel leegstand. Alleen Nederland kent dit bijna niet: 6 procent van onze kantoorpanden staat leeg, maar erg weinig woonruimtes. Daar hebben we de ruimte niet voor en alles wat we hebben wordt herontwikkeld, soms tot in den treure.

Op het Japanse platteland is veel leegstand, maar midden in een grote stad als Tokio

Jouw werk wordt wereldwijd verkocht en geëxposeerd. Waar bijvoorbeeld?

“De laatste expositie in het buitenland was in een nachtclub in Hongkong. Die is inmiddels jammer genoeg failliet door corona. Het was een plek waar ze exposities hadden, maar waar je ’s avond ook uit kon gaan. En dan veel uitbundiger aangekleed dan een heleboel uitgaansplekken in Nederland. Nederlanders hebben meer zoiets van: ‘Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’.”

Hoe zou je jouw fotografiestijl omschrijven?

“Ik hoor van andere mensen dat mijn stijl

werkplekken. Dat is voor veel jonge makers niet echt te doen. Het is zonde van de creatieve sector die we hier hebben.”

rauw en dromerig tegelijk is. Er zit zowel iets surrealistisch als iets rauws in. Ook als ik portretten van mensen maak. Dat kan in de compositie, kleur of pose zitten. Bij dit project is het allemaal vrij rauw beeld, maar zoals ik het gefotografeerd heb maak ik er hopelijk ook iets dromerigs en moois van.”

Waar kom je tot rust in Utrecht?

“Door een stukje door de stad te fietsen. Bijvoorbeeld door een rondje door mijn wijk te maken. Verder ga ik graag naar Amelisweerd of Park de Gagel en al het groen eromheen.

En elke keer als je in het buitenland bent geweest, is het mooi om te realiseren wat voor een mooie oude binnenstad we hebben.”

Hoe en wanneer was je voor de eerste keer in Utrecht?

“Ik ben hier geboren en niet meer weggegaan. Voor corona was ik veel op reis naar verre oorden. Mijn droomdoel was een half jaar in het buitenland en een half jaar in Nederland. Utrecht is dan een hele fijne thuisbasis.”

Waar haal je je inspiratie vandaan in Utrecht?

“Ik ga graag naar het bos, maar ook als ik in de stad loop kom ik altijd wel weer een kleur tegen die ik fantastisch vind. Of een raar beeld dat ik later weer kan gebruiken. Ook zijn er in Utrecht ontzettend veel leuke en creatieve mensen: vrienden of kennissen die iets vets doen.”

Wat mist Utrecht?

“Ik woon in Overvecht en daar mis ik het om wat leuks te kunnen doen. Je hebt niet echt kroegen, restaurant of culturele plekken. Je hebt het ZIMIHC Theater en daar houdt het ook wel een beetje mee op. Verder vind ik het zonde dat de stad steeds minder ruimte lijkt te maken voor creatieve plekken. Alles wordt omgevormd tot steeds nettere en duurde

Utrecht is… “…mijn thuisplek.” a

Advertentie

AANBIEDINGEN ALLE APPELEN, 3 kg voor €

3,50 MIXEN MAG

FRIESLANDERS aardappelen

3kg voor maar

€ 2,--

Appelen, Hand en Stoofperen CITRUSFRUIT Aardbeien, Aardappelen, Eieren, Confiture, Tomaten, div. Groenten etc. in onze zelfbedienings wegshop.

Contant en Pinnen

Open: Dagelijks van 9.30 u. tot 18.00 u. 7 DAGEN P.WK. Achterdijk 22, Bunnik 06 510 43 110 paterjmpat@gmail.com

Advertenties

Inspraak en informatiebijeenkomsten nieuw parkeerbeleid Fietsparkeren, toegankelijkheid, parkeren in de openbare ruimte en parkeerhubs Meer mogelijkheden om je fiets te stallen, meer auto’s in de garage, een beter toegankelijke stad voor mensen met een beperking en parkeervoorzieningen waar je makkelijk over kunt stappen op een ander vervoermiddel. Deze onderwerpen komen aan bod in vier nieuwe onderdelen van het parkeerbeleid. U kunt uw mening geven over de plannen. En u kunt zich aanmelden voor de informatiebijeenkomsten op 30 november en 7 december.

of 7 december. Aanmelden kan via utrecht.nl/ parkeervisie.

Het doel van het beleid is om de stad bereikbaar te houden, fietsen te stimuleren en het autoverkeer niet te laten toenemen. De hoofdlijnen van het parkeerbeleid staan in de parkeervisie.

Deze zijn verder uitgewerkt in zes onderdelen.

We verwachten dat de gemeenteraad op 25 november besluit over de parkeervisie en twee uitwerkingen. Op de ander vier onderdelen kunt u nu reageren. Of meld u aan voor een van de online informatieavonden op 30 november

Aanpak parkeren openbare ruimte In het onderdeel aanpak parkeren openbare ruimte staat hoe het parkeerbeleid bijdraagt aan een verbetering van de kwaliteit van de openbare ruimte. Zo willen we per jaar 0,5 tot 1 % van de parkeerplaatsen op straat opheffen.

We stimuleren parkeren in garages en kijken hoe we parkeerplekken zo slim mogelijk kunnen gebruiken. Zo komt er meer ruimte vrij voor lopen, fietsen, spelen en groen.

Fietsparkeren Goede voorzieningen voor fietsparkeren dragen bij aan een bereikbare en gezonde stad en een aantrekkelijke openbare ruimte. Daarom zorgen we voor meer plekken om fietsen te stallen.

Ook verbeteren we de toegankelijkheid door meer fietsparkeerplaatsen voor mensen met een beperking te realiseren.

Parkeren en toegankelijkheid Wij willen dat de stad toegankelijk is voor iedereen, ook voor mensen die van een auto of ander vervoermiddel afhankelijk zijn. In dit onderdeel geven we duidelijke richtlijnen voor aanleg en gebruik van gehandicaptenparkeerplaatsen. Utrecht wil ook de digitale toegankelijkheid van parkeerproducten verbeteren.

Parkeerhubs Een parkeerhub is een voorziening waar u makkelijk kunt overstappen van (eigen) auto naar OV, fiets of deelvervoer. Ook zijn er diensten te vinden, zoals een pakketafhaalpunt. Door autoparkeren aan de rand van de stad te faciliteren, komt er op straat plek vrij. Ook komen er minder auto’s de stad in. We beschrijven de eisen voor parkeerhubs aan de snelwegring en in de regio. De parkeerhubs aan de ring zijn in eerste instantie bedoeld voor bewoners en bezoekers van nieuwbouwlocaties in de stad.

Reageren op de plannen kan t/m 31 december via utrecht.nl/parkeervisie.

Aanmelden voor de informatiebijeenkomsten op 30-11 of 7-12 via utrecht.nl/parkeervisie.

15

26 NOVEMBER 2021 | NR. 149 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

ACHTER DE SCHERMEN BIJ BIOSCOOP KINEPOLIS

Hoe werkt een moderne bioscoop?

Het Belgische bedrijf Kinepolis Group telt wereldwijd 108 vestigingen. Daarvan zijn er twintig in Nederland te vinden. Twee zijn er in Utrecht en één daarvan is Kinepolis Jaarbeurs Utrecht. Met 14 zalen en een dagelijks filmprogramma is er veel te beleven in de bioscoop. DUIC krijgt een exclusief kijkje achter de schermen van Kinepolis aan de Jaarbeursboulevard.

Tekst: Charlie van Dijk / Fotografie: Bas van Setten

F

ilm stond honderd jaar geleden nog in de kinderschoenen, net als de filmvertoningen voor publiek. Veel bioscopen waren er nog niet te vinden. Had je het geluk een bioscoop te kunnen bezoeken, moest je maar uitkijken dat de projector niet in de fik vloog. Nog iets: je moest gedurende de hele voorstelling blijven staan. Gelukkig was dat wel te doen, want lang duurden de films nog niet. Toch ontwikkelden de bioscopen zich in een razend tempo.

Een eeuw later is het moeilijk om je nog voor te stellen dat mensen zo naar de film gingen. Comfortabele stoelen, levensechte geluidseffecten en zelfs de nabootsing van weersomstandigheden horen nu bij de laatste ontwikkelingen. En vergis je niet, want ook achter de schermen is er heel wat veranderd. “Nederland was relatief snel met het innoveren van de techniek in de bioscopen”, zegt Jacco van de Ruit. Hij is theatermanager bij Kinepolis Jaarbeurs Utrecht. Hij trekt een zware, zwarte deur open. Daar staat een kolossaal apparaat, van ongeveer een vierkante meter groot.

Aan de zijkant branden groene lampjes. Bovenop zitten twee laserprojectoren, die een filmtrailer op het witte doek creëren. “Hier staat de apparatuur die alles regelt voor het afspelen van de film. Alles hier is geautomatiseerd: het instarten van de trailers, het dimmen van de lichten in de zaal en het afspelen van de film. Het beeld dat iemand op de afspeelknop komt drukken, dat is wel een jaar of 15 à 20 oud.”

Programma “Alle projectoren worden één keer per

week door één persoon geprogrammeerd”, legt Van de Ruit uit. “Die zet er dus ook meteen de trailers ervoor en dat de lichten aan het begin van de film dimmen.” Binnenkort is er voor de Kinepolis-bioscopen nog minder werk te doen voor de filmvertoningen. “Over niet al te lang wordt het nog verder geautomatiseerd; dan hoeft ook het programmeren van de films niet meer.

Het hele programma, inclusief trailers en lichten, wordt dan in één keer vanuit het hoofdkantoor ingeladen.” Het Nederlandse hoofdkantoor van Kinepolis zit in hetzelfde pand op de Jaarbeurs gevestigd, boven de bioscoop. “Daar zijn mensen dag in, dag uit bezig met plannen welke film in welke zaal moet worden afgespeeld. Dat doen ze niet alleen voor onze vestiging, maar voor alle twintig vestigingen van Nederland. Maar niet iedere vestiging heeft zoveel zalen als wij hebben.”

Atmos Waar er in het begin van de vorige eeuw nog muzikanten zorgden voor live begeleiding van de filmbeelden, zijn dat nu natuurlijk de boxen. De geluidstorens, die de boxen in de zaal aansturen, zitten verstopt achter het witte doek. Van de Ruit: “Het aantal boxen verschilt per zaal. Sommige zalen hebben er zeven, aan de voor-, zij- en achterkant. Andere zalen, zoals zaal 7, daar heb je ‘Dolby Atmos’. Dat is een veel uitgebreidere geluidsinstallatie. Daar hoor je helicopters overvliegen en schieten de kogels je als het ware om de oren. Atmos is daarom meer geschikt voor films met veel actie.” Het immersieve geluid van Dolby At-

mos gaat bij Kinepolis Jaarbeurs Utrecht gepaard met 4K laserprojectoren. Die herken je in de filmagenda door de naam ‘Laser Ultra’. De combinatie van de technologieën moet ervoor zorgen dat je je als kijker echt in het midden van de actie waant. “De echte filmfreaks weten precies in welke zalen ze daarvoor moeten zitten”, zegt Jacco met enig ontzag.

Stoelen Nóg verder in de film kruipen? Dat kan met de 3D-bril. Zo’n tien jaar geleden brak de 3D-film echt door in bioscopen wereldwijd.

Met een zwarte bril, modelletje Clark Kent, op je hoofd zíe je kogels ook om je heen vliegen. Maar ook dat blijkt niet genoeg, want in 2017 spelen de eerste 4D-films in Nederland. Door bewegende stoelen, weersimulaties en geureffecten die synchroon lopen met de actie van de film, zou je bijna het gevoel krijgen dat je zelf onderdeel van de film uitmaakt. Met de stoelen in de 4D-zalen moet heel voorzichtig worden omgegaan.

Een medewerker van de bioscoop, een lange jongen met een oortje in, achter de balie legt het uit: “In die zalen zijn geen hete dranken, frisdrank in bekers of snacks met saus toegestaan. Als dat wordt geknoeid en in de stoel komt, dan gaan die stuk.”

Hulp uit België Het risico op een projector die vlamvat, is tegenwoordig nihil. Maar ook zulke vooruitstrevende techniek moet toch wel een keer een foutmelding geven? “Het wil nog steeds wel eens voorkomen dat er iets misgaat bij een filmvertoning”, geeft Van de

Ruit toe. “Er loopt iets vast, of het geluid loopt niet gelijk met het beeld. In dat geval is er een hub met technische medewerkers in België. Die medewerkers kunnen op afstand helpen. Wij kunnen als er iets misgaat dus meteen de telefoon oppakken en dan zit er iemand klaar om het op te lossen. Alleen als er fysiek iets stuk is, moet er een monteur naar Utrecht komen.”

Naast goede techniek, moet ook de filmzaal zorgen voor een maximale filmbeleving. Afgezien van het witte doek, de rode lichtjes op de vloer en traptreden, heeft de hele zaal een donkergrijze kleur. Kan je de film daardoor dan beter bekijken? Van de Ruit: “We doen er alles aan om de beleving voor de kijker te optimaliseren. Daar hoort dus bij dat we de hele zaal een donkere kleur geven. Het is gebleken dat dat een beter beeld geeft. Sommige oudere bioscopen hebben nog wel een andere kleur muren, of lichtjes aan. Daar hebben veel mensen toch last van tijdens de film.”

De afgelopen jaren hebben steeds meer mensen een abonnement bij één of meerdere streamingdiensten, zoals Netflix, Videoland en Disney+. Hoewel je daarmee waarschijnlijk niet dezelfde technische snufjes en hetzelfde comfort gaat beleven, blijven de diensten in populariteit toenemen. Nemen die de bioscoop uiteindelijk over? De theatermanager lacht: “We hebben de videoband, de dvd en het downloaden al gehad. Nu zijn het de streamingdiensten. Mensen blijven gewoon nog steeds naar de bioscoop komen. We maken ons daar geen zorgen om.” a

16

NR. 149 | 26 NOVEMBER 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

VERDWENEN HORECA

Diner 66 op het Jaarbeursplein Tekst: Arjan den Boer / Fotografie: Het Utrechts Archief

Ook in Utrecht schieten de trendy burgertenten de laatste tijd als paddenstoelen uit de grond, al dan niet gecombineerd met bier of wijn.

Hoewel McDonald's zich al in 1977 aan de Lange Viestraat vestigde, moet de eerste 'ambachtelijke' hamburgerzaak Diner 66 aan het Jaarbeursplein zijn geweest. Deze gelegenheid was genoemd en gestileerd naar U.S. Route 66, de beroemde lange autoweg.

Diner 66 heeft net geen 20 jaar bestaan.

I

n 1995 begon de jonge mode-ondernemer Peter Schuitema samen met zijn broer Rob en (schoon)zus Marion Schuitema een Amerikaans eetcafé op het Jaarbeursplein, tussen het busstation en het Beatrixtheater. De buitenkant lieten ze bekleden met roestvrijstalen golfplaten, als referentie aan de echte 'American diners' die vaak begonnen waren in treinwagons of trucks. Het gestroomlijnde uiterlijk van de Amerikaanse diners, te vinden langs snelwegen en bij busstations, stond symbool voor hygiëne en efficiency. Ook de inrichting van Diner 66 was helemaal in die stijl, met veel chroom en glanzende oppervlaktes. Er waren zitjes met banken van rood kunstleer en formica tafels met afgeronde hoeken.

De bar was opgetrokken uit glazen bouwstenen en daaraan stonden chromen barkrukken. De zaak was gedecoreerd met neonreclames, talloze Amerikaanse nummerborden en een originele jukebox.

Diner 66 stond aan de voet van de hoge reclamezuil op het Jaar-

beursplein. Deze speelse betonnen toren was in 1970 ontworpen door Dick Elffers. Hoewel de zuil geen reclame maakte voor Diner 66, fungeerde die wel als markering en paste goed in het Amerikaanse highway-plaatje dat we uit films kennen. Op het busstation ernaast kon elk moment een zilveren Greyhound-bus binnenrijden, zo leek het. Diner 66 had binnen 50 zitplaatsen en buiten een terras met 100 stoelen. Net als de voorbeelden in de VS was de zaak dagelijks geopend van acht tot middernacht.

Veteranen Volgens eigen zeggen serveerde Diner 66 Amerikaanse specialiteiten. 'Voor ieder wat wils, van lekkere steaks, heerlijke hamburgers, tosti's voor tussendoor, lekkere belegde broodjes, ja… zelfs een Amerikaanse wrapper mag op ons menu niet ontbreken.' De eigengemaakte hamburger was uiteraard het paradepaardje en die werd aangeprezen als de beste burger van Utrecht of zelfs van Neder-

land. Of deze claims terecht waren, is moeilijk meer na te gaan.

De kok van Diner 66 was Casper Galesloot, afkomstig van het horeca-imperium Poppes (discotheek Cartouch in Utrecht, Escape en De Kroon in Amsterdam).

Al snel na de start kon hij de zaak overnemen en werd dus eigenaar van Diner 66. Galesloot had zelf zijn militaire dienstplicht in Libanon vervuld. Hij wist Diner 66 tot een trefpunt van veteranen te maken, waar zij niet alleen informeel afspraken maar waar ook Blue Helmets-avonden werden gehouden voor gewezen VN-militairen.

Later noemde Galesloot Diner 66 het oudste veteranencafé van het land, wat zou beteken dat dit een recent verschijnsel is.

Toen er in 2012 op DUIC een bespreking verscheen van Diner 66, was er al sprake van vergane glorie. 'Leuke ‘boots’ [sic] om in te zitten. De leren bekleding plakt helaas wel een beetje en het doet ook wat ouderwets aan. Zo hangt er bijvoorbeeld nog een werkende muntjestelefoon en zitten er

authentieke scheuren in de leren bekleding. De muziek is aanstekelijk. Van Elvis tot Roy Orbison.'

De scribent vond de bediening ongeïnteresseerd en de kwaliteit van de clubsandwich matig. En het publiek? 'Een ouder stel voor een kopje koffie, de stamgast met een biertje en een verdwaald gezin voor een warme chocomelk.' In de reacties op DUIC schreven trouwe klanten dat zij het personeel juist erg aardig vonden.

Ter ziele Ondertussen was Casper Galesloot verwikkeld in een juridische strijd voor het behoud van zijn zaak. Diner 66 moest wijken voor de herinrichting van het Jaarbeursplein met een parkeergarage, evenementenplein en nieuwe kantoorgebouwen. Het stak Galesloot vooral dat er in de plannen wel ruimte was voor grote horecaconcerns, maar niet voor hem.

De gemeente schoof de verantwoordelijkheid af op projectontwikkelaars. Toen Galesloot het hoger beroep verloor, besloot hij te

schikken en een vergoeding te accepteren.

Op het nippertje vond hij vlakbij een nieuwe plek: op de hoek van het Veemarktplein voor de Jaarbeurs. In dit pand, waar daarvoor sushirestaurant Hasekura zat, kon Diner 66 begin april 2014 officieel worden heropend door niemand minder dan burgemeester Jan van Zanen. 'Met man en macht, familieleden, vrienden, mede-veteranen, is alles ingezet om ook de nieuwe locatie de uitstraling en de gezelligheid van de vertrouwde Diner te geven. Dat is zeker gelukt en meer dan dat…', luidde de aankondiging.

Ondanks het nieuwe enthousiasme duurde het niet lang. Al een half jaar later stond op een Facebookpagina voor veteranen: 'Diner 66 aan de Croeselaan in Utrecht is ter ziele. Het café heeft het volgens eigenaar Casper Galesloot niet gered vanwege een gedwongen verhuizing van het Jaarbeursplein naar de overkant.' Tegenwoordig is Galesloot chef bij eetcafé De Posthoorn in Montfoort. a

17

26 NOVEMBER 2021 | NR. 149 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

Straatnamen

Waar komt de naam Willemstraat vandaan?

D

e Utrechtse Wijk C is van oudsher erg Oranjegezind. 150 jaar geleden was het een arme volksbuurt en de dichtstbevolkte wijk van Utrecht. Toch deden de bewoners van de wijk in 1885 al fervent mee aan de viering van de eerste Prinsessedag, ter ere van de vijfde verjaardag van prinses Wilhelmina.

Het was de voorloper van de Koninginnedag en Koningsdag, een feestdag die jaren later nog met evenveel enthousiasme in heel Nederland gevierd wordt.

Wijk C had zich eerder al op de kaart gezet als koningsgezinde wijk.

In de letterlijke zin. De wetgeving van de gemeente was destijds niet zo streng op de naamgeving van de straten in Utrecht. Had de buurt of een bouwondernemer en leuk idee, dan kon het maar zo zijn dat die gewoon door de gemeente werd overgenomen. Het was in november 1863 dat de bewoners uit Wijk C naar de gemeente stapten met ideeën voor een aantal nieuwe straatnamen, waaronder de Willemstraat.

Ten tijde van de wijziging van de straatnaam zat koning Willem III op de troon in de Nederlanden. Vlak

voordat hij koning werd, in november 1848, werd de nieuwe Grondwet ingevoerd in Nederland. Niet erg gunstig voor Willem III. Hij kreeg door de Grondwetsherziening een stuk minder macht. Hij ging dan ook niet zomaar akkoord met zijn nieuwe rol als koning. Maar afstand doen van de troon, dat kon niet, lieten de ministers hem weten. Toen aanvaardde Willem III toch maar zijn plaats op de troon. In het begin kreeg Willem III aardig wat inspraak in de politiek, bijvoorbeeld bij het benoemen van ministers. Met de wat conservatievere kabinetten wilde het nog wel boteren, maar in het jaar 1862 werd Thorbecke opnieuw kabinetsleider. De grondlegger van de parlementaire democratie moet voor de koning een soort rivaal zijn geweest. En zo ook voor de Oranjegezinde bewoners van de Utrechtse Wijk C. In 1863 werd de toenmalige Catharijnestraat omgedoopt tot de Willemstraat. De straten genaamd ’t Zand en Zandstraat kregen gelijktijdig de namen Koningstraat en Oranjestraat. a

In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad.

Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat zoeken we uit.

#

De stad in cijfers

In de rubriek Utrecht in Cijfers gaan we in op data over de stad. De gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van het aantal Utrechters dat een fiets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.

D

e gemeente Utrecht publiceerde vorige week een nieuwe stand van zaken omtrent bijstandsuitkering in Utrecht. De cijfers blijken in het derde kwartaal gunstiger uit te vallen dat in de eerste twee kwartalen van dit jaar. Tussen 1 juli en 1 oktober kwam er 419 Utrechters met een bijstandsuitkering bij. In het eerste kwartaal waren dat er nog 663 en in het tweede kwartaal 514.

Het aantal Utrechters dat in het derde kwartaal weer uit de bijstand stroomde nam juist toe. In het eerste kwartaal waren dat er 610, in het tweede kwartaal 591 en in het derde kwartaal 617. 925 van hen stroomden de bijstand uit omdat ze een baan hadden gevonden. 61,8 procent van de uitstromers had minder dan een jaar een bijstandsuitkering.

In totaal hadden in het derde kwartaal van dit jaar 9.596 Utrechters een bijstandsuitkering; een

In other news Jessey Sneijder tekent jeugdcontract bij FC Utrecht

“I

l figlio15enne dell'ex Real Madrid e Inter ha firmato il suo primo contratto con il settore giovanile dell’Utrecht”, bericht de Italiaanse afdeling van Sky Sport vorige week. De 15-jarige zoon van Wesley Sneijder, Jessey, heeft zijn eerste jeugdcontract bij FC Utrecht getekend en dat is, met dank aan zijn vader, ook nieuws in Zuid-Europa.

Sky Sport benoemt het ook zo: de geschiedenis van het voetbal zit

vol met verhalen van kinderen die de acties van hun vader proberen na te doen. “Aan dit bijzondere boek is vandaag ook het hoofdstuk toegevoegd over de familie Sneijder”, aldus Sky Sport. Jessey Sneijder tekende half november zijn eerste jeugdcontract bij FC Utrecht. Dat gebeurde onder toeziend oog van een trotse vader Wesley, die een kiekje van het tekenmoment deelde op zijn Instagrampagina.

Sky Sport noemt het nog te

vroeg voor vergelijkingen tussen vader en zoon, maar ‘se Jessey riuscirà anche solo in parte a ripercorrere le orme di Wesley si potrà ritenere assolutamente soddisfatto della carriera che lo attende’. Vrij vertaald: “Als Jessey erin slaagt om ook maar gedeeltelijk in Wesley’s voetsporen te treden, zal hij absoluut tevreden zijn met de carrière die hem te wachten staat.” a

daling van 2 procent. De gemeente denkt dat dat te maken heeft met het vervallen van coronamaatregelen; de gemeente heeft weer meer mogelijkheden om werkzoekenden van dienst te zijn en in contact te brengen met werkgevers. De komende maanden moet wel nog blijken wat het wegvallen van coronaondersteuningsmaatregelen voor effect gaat hebben.

In de grafiek is te zien hoe Utrechters in de bijstand terechtkomen. In alle kwartalen komt dat vooral doordat mensen hun werk kwijtraken: in de drie kwartalen dit jaar waren dat respectievelijk 18, 14 en 11 procent van de bijstandsontvangers. Een andere grote groep wordt gevormd door de Utrechters die de WW uitstromen en in de bijstand belanden. De kleinste groep wordt gevormd door mensen die hun eigen bedrijf beëindigden. a

18

NR. 149 | 26 NOVEMBER 2021 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

DUIC PUZZEL

ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen

OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN VOORSTRAAT

UTRECHTS GEMAAKT

In de rubriek staat een creatief, ambachtelijk, innovatief of historisch product uit de stad centraal. In deze editie: bord en kaartspellen van Joost Das

Joost Das maakt bord- en kaartspellen Joost Das is grafisch ontwerper en maakt bord- en kaartspellen. Tien jaar geleden richtte hij zijn eigen bedrijf op: FableSmith. Sindsdien maakt hij spellen voor educatieve en promotionele doeleinden, maar ook voor de populaire markt. “Spellen zijn een perfecte manier om met vrienden – maar ook vreemden – een leuke avond te hebben. Een goed spel moet ervoor zorgen dat iedereen aan tafel een leuke tijd heeft.”

Tekst: Charlie van Dijk

Z

o maakte hij spellen voor aan de eettafel voor Albert Heijn: Foodstars. In het najaar van 2020 kon je tijdens het boodschappen doen sparen voor de spelkaarten en ook via een speciale app kon je elkaar uitdagen voor challenges. “Ik werd gevraagd om daar de spelconcepten voor te ontwikkelen”, legt Joost uit. “Er stonden al wat dingen vast, zoals de karakters die er in de spellen kwamen.” Dat waren onder meer de Troeteltortilla’s en de Melkriddertjes. “Er moesten 64 kaarten komen waarmee je verschillende spellen kan spelen, zoals het spel ‘In de pan gehakt’, dat lijkt een beetje op Pesten.” Dat nieuwe spellen wat weg hebben van bekende spellen, is voor de spelers vaak wel fijn. “Bij al te nieuwe concepten haken mensen af. Je moet het niet veel complexer maken.”

Opvallend Wat de kracht is van een goed spel, dat is voor iedereen anders. Sommigen zijn de bijgelovige spelers die in het bekertje blazen voordat ze voor een Yahtzee gaan. Anderen zijn door de wol geverfde spelers die de vloer aanvegen met iedereen die de regels niet kent. “Een spel moet mensen aanspreken en het moet toegankelijk zijn, qua thema en artwork”, vindt Das. “Het moet opvallen.

En zeker als het voor een wat grotere doelgroep is, moet het niet al te lang duren voor je met het spel aan de slag kan.” Wat een spel volgens Joost wel nodig heeft, is een bepaalde complexiteit. “Mijn filosofie is, dat je die complexiteit op verschillende manieren kan bereiken. Je kan dus een complexe regelset opstellen, of je geeft de spelers een ingewik-

kelde puzzel die ze moeten oplossen. Ik probeer bij het maken van spellen meer diepgang te halen uit menselijke interactie.”

Vagevuur Dat doet Joost met het laatste spel dat hij op eigen initiatief ontwikkeld heeft: Passengers.

Het is een ‘social deduction game’, net zoals de spellen Weerwolven van Wakkerdam, The Resistance en Secret Hitler. Bij zo’n spel moet je erachter zien te komen wie de mol is, door goed op je medespelers te letten. “Het spel Passengers speelt zich af in het Vagevuur.

Daar is een verdeling tussen ‘goede zielen’ en ‘slechte demonen’ die allebei naar het hiernamaals proberen te komen. De meeste spelers hebben de opdracht om alleen de zielen naar het hiernamaals te brengen.” Ben jij een goe-

de schipper en houd je je aan de opdracht?

Of ben je een kwade schipper die ook de demonen naar het hiernamaals vervoert? Niet iets waar je je in het aardse leven druk over hoeft te maken. “Het is wel een uniek verhaal. Er zijn vrijwel geen spellen die zich in dit wereldje afspelen.” Het concept van het spel Passengers is klaar voor de start, vertelt Das. Maar voor de rollen verdeeld kunnen worden, moet er nog het een en ander gebeuren. Vanaf januari kunnen geïnteresseerde ‘schippers’ helpen met het realiseren van het bordspel, door bij te dragen aan de Kickstarter. Die is te vinden via de website van FableSmith. a

19

26 NOVEMBER 2021 | NR. 149 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl

PEP EN FRANS OVER FC UTRECHT

‘#hakeout zien we steeds vaker voorbij komen’ Pep en Frans, twee broers die al sinds jaar en dag iedere wedstrijd van FC Utrecht in het stadion volgen, maken een column voor DUIC. Zij doen dit geheel op hun eigen manier en durven alles te zeggen. In de column wordt de week van FC Utrecht doorgenomen. Wat vinden de mannen van het vertoonde spel? Wie waren de uitblinkers?

En wat vinden de mannen van bestuurlijke keuzes die gemaakt worden? Martijn Kramer schrijft het verhaal vervolgens op.

Na een interlandbreak ging FC Utrecht weer verder waar het gebleven was.

Opnieuw werd er een uitwedstrijd verloren. Ditmaal troefde SC Cambuur de Domstedelingen af. Pep en Frans zagen de wedstrijd noodgedwongen vanachter de beeldbuis en worden inmiddels moedeloos van het vertoonde spel.

'FC Utrecht heeft zoveel meer kwaliteit dan dat er nu wordt uitgehaald'

Tekst: Martijn Kramer / Fotografie: Bas van Setten

“D

e wedstrijd werd na tien seconden al gestaakt vanwege vuurwerk. De scheidsrechter had toen meteen moeten affluiten. Dat had veel supporters een moedeloze avond gescheeld”, zo begint Frans. Pep reageert op zijn broer. “Het grappige is ook nog dat de supporters, die het stadion binnendrongen, dachten dat ze een leuk wedstrijdje konden kijken. Volgens mij hebben ze al snel gehoord dat het spel van FC Utrecht niet om aan te gluren was en zijn ze maar weer weggegaan.” #hakeout Pep vervolgt zijn betoog. “Sinterklaas is nog geen twee weken in het land en FC Utrecht besluit alvast om drie punten als cadeautje weg te geven. Het was echt een verschrikkelijke wedstrijd en de nederlaag is te wijten aan het collectieve falen en een gebrek aan inzet. Je ziet gewoon dat er chemie mist tussen de staf en de spelers. Het gaat al wekenlang over het falen van de trainer en we willen niet ons gelijk halen, maar de tactiek die deze trainer hanteert kan echt niet meer. We zijn bijna op de helft van het seizoen en ik kan geen één speler aanwijzen die beter is geworden onder leiding van Hake.”

Frans vult aan. “FC Utrecht heeft zoveel meer kwaliteit dan dat er nu wordt

uitgehaald. Het is echt belachelijk dat je met zoveel kwalitatief goede spelers zo slecht voetbalt. Elk voetbalpraatprogramma zei aan het begin van het seizoen dat FC Utrecht een bredere en sterkere selectie dan Feyenoord heeft. Daar is echt niks meer van over. Het is gewoon zielig wat er nu gebeurt. Pep neemt het stokje weer over.

“Hake begint weer met Sylla en Boussaid op de flanken. Die jongens hebben al weken geen bal geraakt. Sylla heeft wederom alleen maar kruisraketten afgevuurd. Echt alles wat hij aanraakt verandert in balverlies.

Hake moet zich echt eens flink achter zijn oren gaan krabben. Een trainer heeft twee belangrijke taken. Ten eerste moet hij de elf beste spelers opstellen en ten tweede moet hij die spelers gemotiveerd het veld insturen. Beide voorwaarde zijn compleet mislukt en dat is zeker niet de eerste keer dit seizoen. De #hakeout komt steeds vaker voorbij op het internet en dat begint wel duidelijk te maken wat het Utrecht-publiek van de huidige situatie vindt. Het meest zorgelijke is overigens dat de club al voorzichtig een contractverlegging met Hake heeft laten doorschemeren. In de winterstop zal er vermoedelijk een evaluatie gepland zijn om over een verlenging te praten. Het is toch te gek voor woorden?! Als de directie alle wedstrijden echt goed op een rijtje zet, zien ze toch dat er een goede

voorbereiding is gedraaid en dat er daarna nog maar twee goede wedstrijden zijn gespeeld. Tegen Sparta en Feyenoord is een indrukwekkend niveau gehaald en daarna is het als een kaartenhuis in elkaar gestort. Je vraagt je ook hardop af hoe eigenaar Frans van Seumeren nu op de tribune zit. Hij ziet elke week weer dat Hake buitenspelers Sylla en Boussaid de kans blijft geven, dat het voetbal niet om aan te zien is en dat de eigen jeugdspelers totaal geen kans krijgen.

Van Seumeren zal zich toch ook gaan afvragen waar hij ooit aan is begonnen?”

Scorebordjournalistiek Ondanks dat er zondag is verloren staat FC Utrecht nog altijd op de vierde plaats in de competitie en dat kan het publiek wellicht tevreden houden, maar dat is volgens Pep tekort door de bocht. “We moeten met zijn allen echt stoppen met die eenvoudige scorebordjournalistiek. We staan wel vierde in de competitie, maar het voetbal is echt niet om aan te zien en het lijkt met de week beroerder te worden.” Frans reageert hier weer op. “Ook wordt er veel geroepen dat er een uitsyndroom heerst, maar in thuiswedstrijden is het spel net zo slecht, alleen weet het publiek ze er dan doorheen te slepen. Zonder die supporters zie je dat de angst regeert in het team.” Pep reageert weer op zijn broer. “Het is te makkelijk om

te zeggen dat FC Utrecht afhankelijk is van zijn supporters. Met de selectie die je hebt moet je bij Cambuur winnen en zal je tegen ploegen zoals AZ of Vitesse minimaal een gelijkspel moeten halen anders kan je concluderen dat je ten opzichte van vorig seizoen geen enkele stap vooruit hebt gezet.”

Contractverlening niet te verklaren Na een fel betoog kijkt Frans tot slot nog vooruit naar de komende wedstrijden. “Het gaat er wel om spannen de komende weken. Aanstaand weekend mag FC Utrecht het in een lege Galgenwaard opnemen tegen Heracles en binnenkort staat ook de bekerwedstrijd op het programma. Daar ga je nu niet met een lekker gevoel heen. Sterker nog, met de huidige vorm kan je zelfs niet van NAC winnen. maar als je van NAC verliest maakt Hake het zichzelf wel erg moeilijk en zal een contractverlenging niet meer te verklaren zijn.” Pep vult zijn broer nog één keer aan. “Wij zijn helemaal klaar met de coronaregels, maar als die regels er niet waren hadden we weer bij elke uitwedstrijd gezeten. Nu mag je ergens toch blij zijn dat je niet door heel Nederland hoeft te reizen om dat belabberde spel van FC Utrecht te gaan aanschouwen, want zolang deze trainer op de bank zit hoef je geen verbetering te verwachten.” a

Advertentie