De krant die verder kijkt in de stad
17 JUNI 2022 | 8E JAARGANG NR. 177 | KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP
Op bezoek bij
Lola Visser (17)
muziekwinkel
heeft haar eigen
Dirk Witte
bloemenwinkel
DUIC.NL
geopend P. 14
P. 12
Erva Bayram (16) speelt hoofdrol in film over sexting
GroenLinks en PvdA samen in coalitie, maar er blijven verschillen
P.8
Elk e een week nieu DUI we C
Op pad met Oud-Utrecht: de laatste stadsheks op het Janskerkhof
DROOMVROUW JASMINE (37 jr. – WO), Utrecht.
een vertrouwd gezicht voor al uw vragen
Een kanjer! Op en top vrouwelijk. Slim, aantrekkelijk, lief en sprankelend. Zoekt haar DROOMMAN (33-49 jr. – HBO/WO). JIJ bent: goed gebekt, verzorgd, sociaal, evenwichtig, niet bang om te binden en hebt een goed gevoel voor humor. Lees het hele profiel van Jasmine op www.toekomstrelatie.nl/kandidaten
GRATIS Kennismaken? Bel met matchmaker Michaela van TOEKOMST RELATIEBEMIDDELING: 06 244 63 714
Digital Marketeer
VACATURES
P.12
U bent altijd welkom voor een open gesprek. Bel 0800 - 023 05 50 of ga naar monuta.nl/ utrecht.
Berna Hofmans
Utrecht
Content Marketeer
Leest enen en nullen als geschreven tekst
Meer online dan offline
Komt met datagedreven advies en rapportages
Voorliefde voor taal en tekst
Analytisch vermogen
Hekel aan spelvouten
Richt strakke campagnes in op relevante platformen
Creativiteit stroomt door jouw bloed
CPC, CPM en CTR klinken jou niet vreemd in de oren
Wil groeien in ontwikkeling van creatieve content
Nieuwsgierig naar meer informatie? Kijk op sipr.online/vacatures of stuur direct jouw CV naar info@sipr.online
Advertenties
De Hyundai TUCSON. Bekroond, beloond en geroemd.
Hyundai TUCSON vanaf
€ 36.495 (inclusief Smart bonus)
Private Lease vanaf
€ 505 p.m. Obv 60 mnd / 10.000 km/p.j.
Revolutionair design. Opwindende prestaties. De Hyundai TUCSON is niet voor niets de bestverkochte SUV in Europa binnen zijn segment. Een geavanceerde en opvallende verschijning die voorzien is van vooruitstrevende connectiviteit en de beste veiligheidssystemen in zijn klasse. Deze krachtpatser is verkrijgbaar als Mild Hybrid, Hybrid en Plug-in Hybrid. Ervaar de TUCSON zelf en maak een proefrit in de TUCSON van je keus.
Hyundai is op weg om in 2045 klimaatneutraal te zijn.
Ontdek meer op hyundai.com/nl/wittenberg Hyundai Wittenberg Amersfoort: Xenonweg 15, tel. 033 - 463 5535 Hyundai Wittenberg Hilversum: Franciscusweg 4b, tel. 035 - 624 2624 Hyundai Wittenberg Utrecht: Landzigt 30, tel. 030 - 603 1216
8
Batterij Garantie
Onbeperkte Kilometer Garantie
Gecombineerd verbruik: 1,38 - 6,6 (l/100 km) / 15,2 - 72,5 (km/l); CO2 - emissie: 31 - 152 (gr/km). Uitstoot- en brandstofverbruiksgegevens zijn gebaseerd op tests die zijn uitgevoerd volgens de Europese richtlijnen EU 2018/1832 en 2017/1151. De vermelde WLTP-waarden voor het gecombineerde brandstofverbruik en de CO2-uitstoot zijn overeenkomstig de nieuwe WLTP-testmethodiek. De waarden zijn afhankelijk van de gekozen uitvoering en wielmaat. De actieradius kan in de praktijk o.a. variëren door omstandigheden op de weg, rijstijl en temperatuur. De Hyundai ‘5 jaar garantie zonder kilometerbeperking’ en de ‘8 jaar of 160.000 kilometer batterijgarantie’ zijn alleen van toepassing op Hyundai voertuigen die initieel aan een eindgebruiker zijn verkocht door een erkend Hyundai-dealer. Hyundai Private lease prijs is een prijs incl. BTW, o.b.v. 60 maanden looptijd en 10.000 km per jaar. Hyundai Private Lease wordt aangeboden in samenwerking met Arval. Arval is voorzien van het Keurmerk Private Lease. De Hyundai Smart bonus actie bestaat uit een maximaal voordeel tot € 750 op het aankoopbedrag van een Hyundai TUCSON Plug-in Hybrid Comfort. Actie geldt bij een getekende koopovereenkomst tot en met 30-06-2022 met een uiterste registratiedatum van één maand na koopovereenkomst. Actie is van toepassing op particuliere transacties. Acties zijn niet geldig in combinatie met andere lopende acties. Genoemde prijs is een adviesprijs en is excl. metallic lak en eventuele opties. De bedragen verschillen per model. Kijk voor prijzen en voorwaarden op hyundai.nl of vraag ernaar bij de erkende Hyundai-dealer. De gedetailleerde garantievoorwaarden zijn beschreven in het service- & garantieboekje. Afgebeeld model kan afwijken van standaarduitvoering. Druk- en zetfouten voorbehouden.
Bouw je eigen Domtoren van LEGO® In 2022 viert Utrecht 900 jaar stadsrechten. Hoog tijd om het icoon van de stad in het zonnetje te zetten en de Domtoren te bouwen van LEGO®. Je kunt met één druk op de knop met dit bouwwerk aan de slag!
Domtoren Utrecht, Nederland
Bouw je eigen Domtoren • Schaal 1:417 • Instructies en officiële Lego-vlag • Exclusief overige stenen
Hij leve hoog
€
7
,95
De Domtoren is de hoogste
• De Domtoren is 112,32 meter hoog
kerktoren in Nederland en
• Om bovenaan te komen beklim je 465 treden, inclusief de twee treden bij het ontvangstgebouw naast de ingang van de toren
het hoogste gebouw van Utrecht, zoveel eeuwen na
• Het torengrondvlak meet 19,5 bij 19,5 meter
dato nog steeds. De specs
• In de Domtoren hangen veertien luidklokken, die samen 32.000 kilo wegen. Om al deze
van deze toren zijn hoe dan ook indrukwekkend.
(incl. verzen
Het kostte in de veertiende eeuw maar liefst zestig jaar om de 112 meter hoge Domtoren te bouwen. Jij kunt dat in een middagje tijd nadoen met deze complete bouwgids voor een 27 centimeter hoge Domtoren. Je krijgt de bouwgids en een speciale ‘Utrecht 900’ LEGO®-vlag die je boven op de toren kunt plaatsen – de steentjes zijn dus niet inbegrepen. De meeste fans zullen deze gewoon in huis hebben. Als je ze niet hebt liggen, kun je de losse onderdelen kopen via www.bricklink.com. Bouw mee aan de restauratie van de Domtoren Met de koop van dit bouwinstructieboekje draag je bij aan de restauratie van de Domtoren: van elk verkocht boekje gaat de volledige netto opbrengst rechtstreeks naar de Domtoren. Zo zorgen wij er samen voor dat de Domtoren hét icoon blijft van Utrecht. Let op: bouwstenen niet inbegrepen
Bestel je bouwboekje via duicshop.nl
ding)
klokken gelijktijdig te luiden, zijn maar liefst 26 mensen nodig • Naast de luidklokken telt de Domtoren vijftig carillonklokken die iedere zaterdagochtend worden bespeeld door de stadsbeiaardier.
6 Domtoren Utrecht, Nederland
3
17 JUNI 2022 | NR. 177 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
INHOUD Nieuws
5 DUIC in Beeld
Quick Response Team in actie
7 Korte speelfilm Nudes
Erva Bayram (16) speelt hoofdrol
I
n 1998 maakte Frans Bromet een korte video die tegenwoordig een iconisch tijdsbeeld van vroegere tijden is. De documentairemaker vroeg aan mensen op straat of ze behoefte hebben aan een mobiele telefoon. Wie de video niet kent; iedereen antwoordde dat het hen totaal overbodig leek. Onderweg zijn en dan gebeld worden, het was nog niet weggelegd voor de massa. We weten allemaal hoe de mobiele telefoon, of smartphone zoals het ding tegenwoordig veelvuldig genoemd wordt, het leven heeft overgenomen. Altijd handig, zou je zeggen. Maar er komen ook problemen bij kijken. Problemen die gelukkig niet bestonden toen ik nog op school zat. Hoewel sexting ondertussen al geen nieuw verschijnsel meer is, schijnt er wel meer behoefte te zijn aan tekst en uitleg erover. Voor de lezers die er niet van op de hoogte zijn: sexting
is het delen van seksueel getinte berichten, foto’s of video’s van zichzelf of anderen via de mobiele telefoon. De ondertussen beruchte dickpick is daar een voorbeeld van. Met wederzijdse instemming is er natuurlijk niks mis mee, maar daar zit ook de crux. De afgelopen zes jaar werkte regisseur en HKU-alumni Kees-Jan Mulder samen met 25 tieners aan een liere Erva Bayram (16) speelt een van de hoofdrollen. “Het ongevraagd delen van naaktbeelden gebeurt nog steeds elke onderwerp naar de gesprekstafel en DUIC schoof aan. Lees er meer over op pagina 7. Robert Oosterbroek
8 GroenLinks en PvdA werken samen Utrechtse leiders wijzen ook op verschillen
Cultuur / Uit 10 Utrecht volgens...
Verpleeghuisbewoner Teun Toebes
DE VERANDERENDE STAD IN BEELD
11 Uittips
Elke week de leukste tips
VAN ASCH VAN WIJCKSTRAAT
Stad / Leven 12 Op bezoek bij
Muziekwinkel Dirk Witte
13 Herkomst straatnamen Lucasbolwerk
Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt.
13 Stad in cijfers
Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel
Snelheidsboetes
anders uit dan vroeger,
13 In other news
terwijl andere straten en
The Sun over Vasilis Barkas
pleinen juist al decennia
+-1953 2022
hetzelfde blijven. In deze
14 Puzzel
rubriek laten we dat zien.
Zoek de verschillen
14 Ondernemer uitgelicht
Lola Visser (17) heeft haar eigen bloemenwinkel
Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.
15 Op pad met Oud-Utrecht De laatste stadsheks op Janskerkhof
Colofon REDACTIE Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56
Social Media AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Charlie van Dijk, Ilana Noot en Polle van Rijsbergen
ADVERTEREN Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Fabiënne Heijne fabienne@duic.nl 06 86 80 32 22
ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
Website DUIC.nl
Facebook DUICNL
Twitter @duicnl
Instagram duic.nl
Utrecht heeft een eigen ondernemersprogramma! Utrecht bruist van de energie mede dankzij het lef, de creativiteit en de vindingrijkheid van ruim 42.000 ondernemers en nog een veelvoud aan ondernemende Utrechters. Ondernemers Gert-Jan Jansen, Julian de Keijzer en Martijn Rademakers vonden het hoog tijd om al deze ondernemende Utrechters een platform te geven waar ze hun plannen, successen, vragen en worstelingen kunnen delen met de rest van de stad. Elke vrijdag verschijnt er een nieuwe aflevering van DUIC in Zaken, hèt ondernemersprogramma van Utrecht! Alle afleveringen zijn terug te vinden via DUIC.nl/ondernemen met o.a. gesprekken met, Burgemeester Sharon Dijksma, Fairphone, de Clique, uCrowds, Bakker Verhuur, VechtclubXL, Ondernemersfonds Utrecht, Rabobank Utrecht en nog veel meer! GERT-JAN JANSEN PRESENTEERT WEKELIJKS EEN NIEUWE AFLEVERING OP DUIC.NL/ONDERNEMEN
Voel je je aangesproken en wil je ook een keer onze gast zijn? Mail ons! diz@duic.nl
vz Advertentie
Laat onze chefs voor je koken Zodat jij van de zomer kunt genieten Geen tijd, inspiratie, zin of mogelijkheid om te koken? Proef nu de best beoordeelde maaltijden van deze week of de lekkere zomerspecials van Meesterkok Rudolph van Veen. !
Wij koken met liefde en zorg voor jou
!
Al in 4 minuten een maaltijd op tafel
!
Ruime keuze uit 24 gezonde gerechten
!
Vers en gekoeld aan huis bezorgd
9,
Maak kennis met Uitgekookt en profiteer van onze aanbieding!
3+1 gratis 10.000+
Best beoordeelde maaltijden van deze week
klantreviews
€8,99
€7,99 Varkenshaas medaillon,
Lasagne van zalm,
pepersaus en stoofpeertjes
spinazie en trostomaat
€8,49
€7,49 Nasi met groenten en
Rodekoolschotel met puree
kipsaté in satésaus
en draadjesvlees
Bekijk het volledige weekmenu nu online!
Uitgekookt.nl
€7,99 Sudderburger met Italiaanse tomatensaus en kriel
€6,99 Romige tonijnpasta nicoise
085 - 019 0066
17 JUNI 2022 | NR. 177 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC IN BEELD
D
Fotografie: Robert Oosterbroek
aar hang je dan. Op tientallen meters hoogte bungelend aan een reddingswerker. Als de voetjes de vloer weer raken zal er wel even een zucht van verlichting geklonken hebben. Al lijkt het niet heel waarschijnlijk dat de gevelinspecteur – en dus niet een glazenwasser zoals eerder verteld werd door de hulpdiensten – last van hoogtevrees
heeft. Dan had hij toch echt een andere baan moeten kiezen. Echt prettig moet het ook niet zijn geweest. De buitenlift, zo’n bakje waar normaal glazenwassers in zitten, bij het Stadskantoor stopte ineens met werken. Dan zit er maar één ding op, de brandweer bellen. Leden van het Quick Response Team wisten de man te bevrijden uit zijn benarde positie.
5
Advertentie
7
17 JUNI 2022 | NR. 177 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
KORTE SPEELFILM NUDES
Erva Bayram (16) uit Utrecht speelt hoofdrol in korte film over sexting
De Utrechtse scholiere Erva Bayram (16) heeft een van de hoofdrollen vertolkt in de korte speelfilm ‘Nudes’. De film ging op maandag 13 juni in première in Pathé Zwolle. De film is met en voor jongeren gemaakt en gaat over het ongevraagd delen van naaktbeelden, een onderwerp dat beter bespreekbaar moet worden. “Het gebeurt nog steeds elke dag, maar er wordt weinig over gepraat”, zeggen de jongeren zelf.
Tekst: Charlie van Dijk / Fotografie: Robert Oosterbroek
J
e bent weer even terug op de middelbare school, anno 2022. Je zit met een groepje vrienden op school te lunchen. De tafels in de aula liggen vol met tassen, jassen en schriften. Half verscholen tussen de schooltassen zit een aantal meiden uit je klas te gniffelen, met de hand voor de mond. “Oh, wat erg”, hoor je een van hen zeggen. Steeds opnieuw kijken ze naar dezelfde beelden op hun telefoons. Een aantal klasgenoten is op die beelden te zien – naakt. Hoe vaker het groepje meiden ernaar kijkt, hoe grappiger, lijkt het wel. Maar even later ontbreken de klasgenoten die op de beelden staan uit de les. De mentor houdt Eva (gespeeld door Erva) verantwoordelijk voor de verdwijning van de leerlingen. het denken moet zetten: wat doe je als je geconfronteerd wordt met seksueel grensoverschrijdend gedrag waar je niet direct zelf het van jongerenwerker Robert Pruis. Hij merkte tijdens zijn werk dat er onder jongeren een behoefte bestaat om te praten over onderwerpen als seksualiteit, pornogebruik en sexting. Samen met onder meer regisseur Kees-Jan Mulder (die aan de HKU studeerde), cinematograaf Gerbert Floor en een stuk of ouders) aan het denken moet zetten en het gesprek moet openen. Na de première is de sportclubs, tienergroepen en jeugdclubs. gemaakt. Pruis ziet, net als de meeste andere mensen, dat het onderwerp ‘seksueel grensoverschrijdend gedrag’ vaak in de spotlights staat.
Daarbij gaat het meestal om de daders en de slachtoffers. Maar ook de rol van de ‘meelopers’ moet volgens hem een plek krijgen in de voorlichtingen. “Met Nudes focussen we op wat je als meeloper of ongevraagd betrokkene zou kunnen doen. We hebben gekeken naar wat jongeren zelf eigenlijk vinden”, zegt Pruis. Auditie doen Als enige afgevaardigde uit de stad Utrecht gonnen al een hele poos geleden, vertelt ze, maar vanwege de tussenkomst van het coronavirus moest de planning voor een tijd stilgelegd worden. Erva: “Ik vond het superleuk om te doen. Ik zag een advertentie op Facebook voor een rol, en ik heb me gewoon aangemeld. Met de audities waren we daar, met héél veel kinderen. Dat ik de dag erna werd gebeld met het bericht dat ik mee geloven.” Maar het meedoen aan Nudes was voor de Utrechtse scholiere niet de eerste acteerklus. “Ik heb ook in een Zappserie meegespeeld, die moet nog online komen, en gedaan.” Erva is net geslaagd voor haar eindexamens. “Ik wil nu zoveel mogelijk gaan auditeren. Hierna ga ik de opleiding Media en Communicatie volgen.” Wanneer Erva begint te praten over haar dat ze dat al vaker heeft gedaan. “Mijn personage heet Eva, zij is de klassenvertegenwoordiger van de schoolklas en heeft daarom ook de Whatsappgroep in beheer. Wanneer er in die groep een appje wordt gestuurd met naaktbeelden van klasgenoten, doet mijn karakter aan ‘victim blaming’.” Victim blaming
betekent in dit geval dat Eva de schuld bij de slachtoffers zelf neerlegt – ook dat gebeurt in het echt nog heel veel, zegt Erva. “Veel van boos over, net als mijn mentor.” De rol van klassenvertegenwoordiger Eva is misschien niet de allermakkelijkste, maar Erva durfde het wel aan. “Het is best wel leuk om in die rol te kruipen. Het was ook niet zo heel moeilijk, want in het eerste jaar was ik zelf een vervelende leerling”, lacht Erva verontschuldigend. Blijven praten Zelf zou Erva heel anders omgaan met de siwil natuurlijk voorkomen dat er een naaktfoto van je rondgaat op school. Je weet hoe tieners zijn: die gaan daar grappig over lopen doen.” Nog steeds wordt er niet erg makkelijk over onderwerpen als nudes en sexting doeld om het gesprek te openen. Tussen de jongeren, maar ook tussen jongeren en hun ouders. Erva: “Het gebeurt misschien niet elke dag bij jou op school dat er naaktbeelden rondgaan, maar kan wel zo zijn in een stad als Utrecht bijvoorbeeld.” Regisseur Kees-Jan Mulder was op z’n minst akelig verrast door de verhalen van de jongeren die meededen gen omgeving heftigere dingen meegemaakt zelf geen slachtoffer geweest, maar er kwamen veel verhalen uit de klas en hun omgeving los. Daarom is het goed om het gesprek erover te blijven voeren.” -
‘Complex fenomeen’ Waarom verspreiden jongeren zonder toestemming naaktbeelden of ander seksueel getint materiaal? Het blijft gissen. Onderzoek uit 2019 in opdracht van het Ministerie van Veiligheid en Gezondheid laat zien dat het bijvoorbeeld al lastig is om de daders, diegenen die nudes verspreiden, over een kam te scheren. Jongeren hebben uiteenlopende redenen om ongevraagd naaktbeelden door te sturen. Los daarvan zijn er nog talloze factoren die een rol kunnen spelen in de verspreiding van materiaal, zoals de persoon die is afgebeeld en de schaal van de verspreiding. Ook kunnen onder meer ideeën over naaktzijn, gender en etniciteit meetellen in het geheel. Het is een gevaarlijke cocktail: de combinatie van psychologische en culturele invloeden, en het dikwijls puberale gedrag van jongeren zorgen samen voor een ‘gelaagd en complex fenomeen’. Eén perfecte oplossing zou er volgens de onderzoekers niet voor zijn.
8
NR. 177 | 17 JUNI 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
GROENLINKS EN PVDA VORMEN EEN EERSTE KAMERFRACTIE
Utrechtse leiders blijven toch ook op verschillen wijzen
Het is volop in het nieuws dezer dagen. PvdA en GroenLinks staan landelijk mogelijk aan de vooravond van een intensievere samenwerking die volgens sommigen onder wie vele prominenten uit beide partijen - onder anderen Job Cohen en Frans Timmermans bij de PvdA en Paul Rosenmöller en Bram van Ojik bij GroenLinks - mag eindigen in een fusie. Als eerste stap spraken de leden zich al uit voor de vorming van een gemeenschappelijke Eerste Kamerfractie na de provinciale Statenverkiezingen van volgend jaar, 77 procent vóór bij de PvdA, 80 procent vóór bij GroenLinks. Hoe zit dit in Utrecht?
Tekst: Paul Hustinx / Fotografie: Robert Oosterbroek
Fractievoorzitter Julia Kleinrensink (GroenLinks)
U
trecht liep in de afgelopen collegeperiode met een PvdA-fractie die bij tijd en wijle fel oppositie voerde tegen het college waarin GroenLinks een vooraanstaande plek innam, enigszins uit de pas met de landelijke trend. Sinds het aantreden van het nieuwe college deze week is de situatie veranderd: nu opereren GroenLinks en PvdA zijaan-zij vanuit het college. Betekent dit ook dat ze vanaf nu meer samen zullen optrekken en dat de onderlinge verschillen meer op de achtergrond zullen geraken? Zijn de Utrechtse partijleiders blij of zelfs opgelucht dat ze nu weer in de pas lopen met de landelijke ontwikkelingen? PvdA-leider Rick van der Zweth is zeker lyrisch over het bereikte resultaat. “De drie thema’s waar we samen voor staan, sociaal beleid, betaalbaar wonen en het klimaat, komen er heel sterk uit. Omdat we allebei in het college zitten, zullen we veel dingen voor elkaar krijgen die eerder niet lukten”, zegt hij,
'Natuurlijk zijn er verschillen, er moet ruimte zijn om deze af te tasten' - Rick van der Zweth (PvdA) want ‘natuurlijk, over de meeste dingen zijn we het eens’. Maar vervolgens toont hij ook veel relativering als het gaat om exclusieve eendracht tussen juist deze twee partijen sinds deze collegevorming. “We trekken sowieso al graag op met GroenLinks, ook met de SP, er zijn meer partijen met een progresdie je samen kunt bereiken’, zegt hij. En ver-
der: “Natuurlijk zijn er verschillen, er moet ruimte zijn om deze af te tasten”. Ook landelijk vindt hij dat eerst moet worden afgetast hoe het gaat: “niemand verlooft zich op de eerste deken”. Hij wijst er ook op dat het landelijk alleen nog over Eerste Kamerfractie gaat “Het speelt op lokaal niveau nog niet: lokaal zijn de verschillen groter”. Bij dit laatste denkt hij onder meer aan ‘bouwen in Rijnenburg en verdere verdichting. Het woord ‘opluchting’ wil hij zeker niet in de mond nemen. “Zo voelt het te trekken’. “Maar dat probeerden we eerder ook al. Het is niet zo dat het vroeger zulke ingewikkelde posities waren. Er zijn soms verschillen, daar moet je niet krampachtig over doen, dat is gewoon hoe politiek werkt.” Op welk punt dat hij heeft binnengehaald, is hij het meest trots? “De grote investeringen in de meest kwetsbare mensen: we trekken alles uit de kast om ongelijkheid te bestrijden”. Hierbij noemt hij armoedebestrijding, het voorkomen van schulden, investering in het onderwijs en het tegengaan van gezondheidsverschillen. Overigens precies het lijstje dat eerder door Kleinrensink namens GroenLinks werd genoemd als zaken waarover beide partijen grotendeels hetzelfde denken. GroenLinks-leider Julia Kleinrensink begint al meteen relativerend. “Er speelt landelijk het een en ander”, zegt ze, ‘lokaal is er’ buiten het feit dat ‘we nu samen in een coalitie zitten’, ‘niet zoveel veranderd’. “Het doel is een zo sterk mogelijk links geluid, maar daar waren we al mee bezig”. “We zijn twee partijen die over veel dingen hetzelfde denken, maar op sommige punten verschillen”, zegt ze ook expliciet. “De rollen zijn nu hetzelfde, in de vorige periode niet, maar dat betekent niet dat de partijen nu op alles hetzelfde vinden”. Twee partijen blijven voor haar twee partijen. “We zijn als twee partijen de verkiezingen ingegaan, dan is het niet logisch al-
les samen te doen, dan hadden we voor de verkiezingen één lijst moeten maken”. Hieruit mag echter niet worden geconcludeerd ‘dat er niets gebeurt’. Er wordt tenslotte samengewerkt in het college, maar ook dat relativeert Kleinrensink, want dat is voor andere coalitiepartners niet anders. “De PvdA is een prettige coalitiepartner, maar dat zijn de andere partijen ook.” Kleinrensink vindt het aan de leden om op landelijk niveau ‘iets te vinden’ van verdere samenwerking, ‘niet aan de lokale fracties’. De voorliggende vraag gaat ook uitsluitend over de Eerste Kamer, zegt ze, niet over de lokale situatie. Echter, ‘de landelijke ontwikkelingen zullen ongetwijfeld hun impact hebben, maar het hangt er ook vanaf wat daar gebeurt’. En daarover is nog veel onzeker. Kleinrensink is overigens niet tegen zo’n verdere samenwerking. Anders dan in de lokale situatie is
'Het doel is een zo sterk mogelijk links geluid, maar daar waren we al mee bezig' - Julia Kleinrensink (GroenLinks) er volgens haar landelijk nu ‘een momentum’ voor nu de twee partijen daar ‘even groot’ dan wel ‘even klein’ zijn. Maar soms moet je ook een momentum hebben om tot iets te komen, zegt ze. Beide partijleiders zijn het er overigens over eens dat de onderhandelingen in een goede sfeer zijn verlopen. “Ook als er een stevige discussie was, was de sfeer
daarna altijd prima”, zegt Van der Zweth. Wat deden de partijen met hun verschillen? PvdA en GroenLinks hadden in de afgelopen collegeperiode over diverse kwesties verschillende standpunten. Hoe dan ook moesten ze hierover in het nieuwe college tot overeenstemming komen. Hoe zijn ze hiermee omgegaan? Het belangrijkste verschil, ook volgens henzelf, was woningbouw in Rijnenburg. Voor de PvdA was dit een wezenlijk onderdeel van de bestrijding van de woningnood, GroenLinks was onder alle omstandigheden tegen. Afgesproken is dat hier toch gebouwd gaat worden, maar niet vóór 2035, maar met een op tijd gereed zijnde OV-verbinding, en met het door GroenLinks gewenste permanente energielandschap. Komt die woningbouw niet wat laat voor de PvdA? Van der Zweth vindt het vooral belangrijk dát er gebouwd gaat worden in Rijnenburg, en dat het een betaalbare duurzame wijk wordt. Nee, het is zeker niet zo dat er niets is veranderd met het oude beleid waarin 2035 ook genoemd werd als mogelijk vroegste bouwdatum en het wordt zeker niet vooruit geschoven, vindt hij, want al in de komende periode gaat men aan de slag met aanspraken op rijkssubsidies en het op tijd gereed hebben van een OV-verbinding, een voorwaarde die de PvdA altijd al stelde. En hij hecht eraan te melden dat er elders in het stad wel eerder gebouwd gaat worden. Ook heeft zijn partij in tegenstelling tot D66 nooit gezegd dat er in 2025 al begonnen moet worden met de bouw. En GroenLinks, die wilde nog helemaal nóóit bouwen in Rijnenburg? Kleinrensink vindt sowieso opname van Rijnenburg in de Ruimtelijke Strategie voor de periode tot 2040 al een essentiële verandering van beleid en daarmee impliciet een concessie voor Groenlinks. Zij geeft toe dat haar partij hier een compromis heeft gesloten ‘gezien de politieke realiteit’ van voor-
Advertenties 17 JUNI 2022 | NR. 177 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
9
MOORDSPEL
Ben je goed met puzzels en codes? Hou je van spellen zoals Cluedo en Escaperoom? Dan zou je weleens de moord op de camping op kunnen lossen. Probeer met jouw team erachter te komen wie de dader is. De hele camping wordt omgebouwd tot een crime scene. Het thema zal zijn: Bal Masque. Het spel is avondvullend en minstens één teamlid moet in het bezit zijn van een smartphone. Durf jij het aan? Tip: kom voorafgaand (uiterlijk 19.00 uur) gezellig dineren bij Camping Ganspoort. Het 2 gangen-menu is dan € 37,50,- inclusief deelname.
21 JUNI 2022 20.00 UUR TOT CA. 23.00 UUR MIN. 2 TOT MAX. 6 PERSONEN PER TEAM ALLEEN DEELNAME € 17,50 P.P.
MELD JE NU AAN VIA
Meer info op onze website campingganspoort.nl
Fractievoorzitter Rick van der Zweth (Partij van de Arbeid)
standers van Rijnenburg als woonwijk. Maar daartegenover staat voor haar het permanente energielandschap en concrete plannen voor bouwen in de A12-zone en bij het toekomstig station Lunetten-Koningsweg bovenop de deels al geplande Merwedekanaalzone. Croeselaan Een volgend heikel punt, vooral voor de PvdA, is de sloop van de Croeselaanwoningen. Die heeft de partij niet kunnen tegenhouden. “Er is driemaal gekozen voor sloop, de derde keer hebben we gezegd, dit is de laatste kans, en maar negen raadsleden stemden tegen sloop”. De politieke situatie is sindsdien niet veranderd, waardoor de PvdA besefte dat er een grens is aan doorvechten, maar daar staat volgens Van der Zweth wel tegenover dat is afgesproken voortaan ‘zeer terughoudend te zijn met sloop’. Het PvdA-verzet is daarmee ‘niet voor niets geweest’, zegt Van der Zweth toch nog met enige trots. Hij heeft de gedupeerde bewoners al gesproken. Die toonden volgens hem begrip en waren ook blij met de belofte voor een ander toekomstig beleid. Ook was er een verschil van mening over het aantal woningen in de Merwedekanaalzone. GroenLinks wilde er 10.000 woningen, de PvdA 6000 ten bate van de leef baarheid. Over de exacte aantallen is nog niets afgesproken, ook omdat er nog onderzoeken lopen, zegt Van der Zweth, maar volgens de PvdA’er is wel afgesproken dat er nog eens ‘naar verdichting wordt gekeken’ en ‘dat groei geen doel op zich is’. “Het gaat om een leef bare wijk met goede voorzieningen en niet om aantallen op zich, maar om kwaliteit”, zo lees je nu terug in het ‘verhaal’, aldus Van der Zweth. Kleinrensink is echter niet zo bang dat dit in voor GroenLinks te lage woningaantallen zal resulteren, want voor veel voorzieningen, bijvoorbeeld OV, ‘heb je bepaalde aantallen nodig’. Ver-
der is afgesproken dat er overeenkomstig een langlevende PvdA-wens geen sociale huurwoningen meer worden verkocht. De partij kreeg echter steeds voor in dergelijke absolute bewoordingen gestelde moties bij lange na geen meerderheid, omdat veel partijen, waaronder GroenLinks, van mening waren dat verkoop soms nodig is om de corporaties van voldoende inkomsten te voorzien. Wat is er gebeurd dat het nu wel kan? Eerder werd het door vele partijen niet realistisch geacht, zegt Van der Zweth, ‘nu bepalen wij als politiek wat realistisch is’. Bij hoge uitzondering mogen er overigens nog wel woningen worden verkocht, maar dit alleen met uitdrukkelijke toestemming van het college. Kleinrensink zegt dat GroenLinks zich in deze formulering kon vinden omdat de partij ook altijd al tegen de verkoop van sociale huurwoningen was. Alleen vond men dat in sommige situaties, bijvoorbeeld in Overvecht, wel wenselijk om een meer gemengde bevolkingssamenstelling in een wijk te verkrijgen. Hierbij stelde men volgens Kleinrensink wel als eis dat dit elders met extra sociale huur gecompenseerd moet worden. Maar aangezien dit laatste niet gebeurt, ‘is er eigenlijk niet veel verschil, behalve dat we het nu echt gaan doen’. Ook speelden volgens haar bij het niet steunen van PvdA-moties over het nooit verkopen van huurwoningen bij GroenLinks coalitieafspraken een rol. En dan is er nog de Maliebaan. GroenLinks wilde een autovrije promenade op de middenbaan naar een idee van de ‘groep Van Rossem’, de PvdA, met dezelfde Maarten Van Rossem als lijstduwer overigens, zag meer in het ‘bewonersplan’ van aanwonende Caspar midden. Welnu, hierover is niets afgesproken. De besluitvorming is er reeds ‘doorheen’, zegt GroenLinks, en volgens de PvdA ‘hoeft niet alles dichtgetimmerd te zijn’.
Hét Utrechts jaaroverzicht Prijs €24,95
21
Nu te koop bij: • • • • • • • • • • • • • •
Scan de QR-code om het boek te bestellen via duicshop.nl >>
Broese Boekhandels De Bilthovense Boekhandel Boekhandel Bijleveld VVV Utrecht Bruna Nachtegaalstraat Bruna Biltstraat Bruna Roelantdreef Bruna Brusselplein Boekhandel De Kler Boekhandel Steven Sterk Boekhandel Van Ravenswaay Souvenirwinkel Groeten uit Utrecht Camping Ganspoort Kantoorboekhandel KEES Leidsche Rijn
10
NR. 177 | 17 JUNI 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
UTRECHT VOLGENS VERPLEEGHUISBEWONER EN ‘ZORGVERNIEUWER’ TEUN TOEBES
‘Mensen met dementie blijven altijd mens’
Teun Toebes (22) heeft twee jaar lang in Utrecht op een gesloten afdeling voor mensen met dementie gewoond. Hij wilde weten hoe het is om daar te wonen, te leven en ervaren hoe er wordt omgegaan met dementie. Vorig jaar bracht hij het boek VerpleegThuis uit waarvan inmiddels 50.000 exemplaren zijn verkocht. In die hartenkreet beschrijft hij wat we kunnen leren van mensen met dementie. Sinds dit voorjaar heeft hij ook een eigen theatershow, waarmee hij in september weer op tournee gaat. Zijn missie is om te veranderen hoe we als samenleving omgaan met mensen met dementie. We vroegen Teun wat hij de afgelopen twee jaar heeft geleerd en waar hij tot rust komt in Utrecht.
Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Bas van Setten
Na twee jaar ga je in een ander verpleeghuis wonen, in Amstelveen. Waarom ga je verhuizen? “Ik wil van mensen met dementie blijven leren. Ik merk dat ik gewend raak aan de patronen in dit verpleeghuis. En ik vind het belangrijk om altijd vanuit gelijkwaardigheid een band op te bouwen en om mezelf scherp te houden. Daarom denk ik dat het goed is dat ik op een nieuwe plek een relatie met mensen aanga. Ik wil zoveel mogelijk verschillende ervaringen om te kijken hoe we de dementiezorg kunnen verbeteren. Dit jaar wil ik er alles aan doen om duidelijk te maken dat de toekomst van het leven met dementie niet een zorgprobleem is, maar een maatschappelijke uitdaging.” Wat vind je van een gesloten afdeling? “Het zegt alles over de manier waarop we niet inclusief leven met mensen met dementie. Zolang we gesloten afdelingen hebben, maakt het niet uit waar het verpleeghuis staat. Als bewoner krijg je zo weinig mee van de omgeving. Ik vind het fantastisch om te ervaren hoe wederkerig en waardevol de vriendschap kan zijn die je opbouwt. Tegelijkertijd vind ik het ook pijnlijk hoe de gelijkwaardigheid met mensen met dementie wordt verloren. Mijn
huisgenoten worden niet als volwaardig gezien. Mensen met dementie blijven altijd mens. Ook zij blijven tot het bittere eind altijd op zoek naar warmte, liefde en bevestiging. Ik sta voor de medemenselijkheid in onze samenleving. Naar mijn idee past een gesloten afdeling daar niet bij.” Waarom niet? “Collectieve vrijheidsbeperking is nooit het antwoord. En dat is wel hoe we het nu georganiseerd hebben. Net als het merendeel van de 80.000 mensen met dementie in verpleeghuizen, zitten ook mijn huisgenoten collectief opgesloten. Terwijl opsluiting nooit een antwoord is en er initiatieven zijn die laten zien dat het anders kan. Veiligheid is zeker belangrijk, alleen er mag een spanningsveld zijn tussen veiligheid en kwaliteit van leven. Er is hier geen interactie met de rest van de wereld. De hekken en hagen moeten weg. Laat mensen hier komen chillen, leren, muziek luisteren. Zorg dat er leven naar binnen komt. De verandering gaat niet zozeer om meer geld of meer medisch personeel, maar om het leven hier op een andere manier vormgeven. Je wil toch altijd blijven ervaren dat je leeft? Als je mensen de vraag stelt of ze in een verpleeghuis zouden willen wonen,
antwoordt het overgrote deel van de mensen ‘nee’. Dat betekent dat er iets anders moet.” Begin mei was de première van jouw theatervoorstelling in een volle zaal in het Beatrix Theater, ook de burgemeester was erbij. Hoe waren de eerste voorstellingen? “Het was fantastisch. De boodschap leeft ontzettend. Ik heb het idee en gevoel dat er iets in gang wordt gezet, mede door de verhalen van mijn huisgenoten. Zij waren ook bij de première. Na de voorstelling kwam Wil, een van mijn huisgenoten, naar me toe. Ze pakte mijn wangen vast en zei: ‘Je zegt precies wat ik altijd denk’. Toen schoot ik vol.” Wat heb je geleerd de afgelopen twee jaar? “Mijn ervaring tot nu toe is dat de stem van mensen met dementie heel klein is. Die is niet gelijkwaardig aan die van de zorg en die van de wettelijk vertegenwoordigers. Het gaat niet altijd over leven en dood, maar ook over de allerkleinste dingen in het leven. Over of iemand alcohol mag drinken doordeweeks, of je een muur verft op je kamer, of je je eigen beddengoed hebt en of je zelf mag blijven kiezen om te lopen. Zelfs als mensen geen verbale stem meer hebben, hebben ze nog wel een stem. Dat vraagt een andere manier van
luisteren. En vaak betekent luisteren ook niks doen. We moeten meer dingen laten. Daarmee geef je anderen een mogelijkheid om zelf een keuze te maken.” Waar kom je tot rust in Utrecht? “Dat is in de tuin van de universiteit midden in de stad, bij de Sint-Jan.” En waar drink je het lekkerste biertje in Utrecht? “Bij Café de Zaak achter het oude stadhuis. En dan het liefst een IJwit van de tap.” Waar beleef je de leukste avond in Utrecht? “Bij de Werkspoorkathedraal in Club WAS.” Wat mist Utrecht? “Verpleeghuizen die onderdeel zijn van de wijken.” Waar ben je trots op als Utrechter? “Het is goed om te zien dat jonge mensen meer en meer zichzelf zijn hier in de stad.” Utrecht is… “…een stad die in mijn hart zit en blijft.”
11
17 JUNI 2022 | NR. 177 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Central Park Festival Frans Bauer
Waar: Park Transwijk Wanneer: zondag 19 juni Prijs: 44,35 euro
Waar: TivoliVredenburg Wanneer: maandag 20 juni, 20.15 uur Prijs: 42,50 euro
Voor de zaterdag van dit tweedaagse festival is geen ticket meer te krijgen, maar zondag heb je alsnog kans om erbij te zijn! In Park Transwijk zijn die dag optredens van onder meer Chef’Special, Krezip, Snelle, Nielson, Suzan & Freek, Antoon, STUK en The Firm. Even lang genoeg gedanst? Neem plaats in de zwanenbootjes en laat je varen over het kabbelende water of bekijk het festival vanuit de lucht, in het reuzenrad. De zondageditie is toegankelijk voor alle leeftijden.
Wie zin heeft in een avond levenslied, weet waar ‘ie moet zijn: bij Frans Bauer in de Grote Zaal van TivoliVredenburg. Onder begeleiding van zijn vaste orkest, de Holland Show Band, geniet je hier van een oergezellig avondje Frans Bauer. Hij reisde afgelopen tijd de wereld over, van de Verenigde Staten tot China, maar nu is hij terug voor een gezellig feest om de hoek. Een avond vol Hollandse hits, spektakel en de gulle lach van Frans!
Compostkleding: de groene toekomst van onze fashion
Bakkie Doen? Waar: Griftpark Wanneer: vrijdag 17 t/m maandag 20 juni, 9.00 tot 17.00 uur Prijs: gratis Voor het zesde jaar op rij organiseert VluchtelingenWerk het ontmoetingsevenement Bakkie Doen? Kom langs in pop-up café Refuge in het Griftpark, voor een kop koffie én een goed gesprek met een van de vluchtelingen. Praat over gedeelde interesses of stap voor even in het leven van een vluchteling, tijdens de experience ‘Bestemming onbekend’. Ook kun je genieten van livemuziek van verschillende internationale muzikanten, bands en dj’s. Op vrijdag is er na de opening een optreden van niemand minder dan Jeangu Macrooy.
Waar: Castellum Hoge Woerd Wanneer: t/m 16 oktober Prijs: gratis In Castellum Hoge Woerd is vanaf deze week de expositie ‘Compostkleding’ te zien. Utrecht Natuurlijk laat samen met acht kunstenaars, ondernemers en wetenschappers zien hoe we anders met onze kleding om kunnen gaan. Tegenwoordig laten we overal op de wereld afgedankt textiel na. Hoe anders was dat in de Romeinse tijd? Uit die tijd is bijna geen textiel teruggevonden, omdat alles biologisch afbreekbaar was. Bij Castellum Hoge Woerd ga je dan ook op zoek naar een nieuw verhaal: fashion als voer voor je moestuin en de moestuin als voer voor je fashion. Ontdek bijvoorbeeld hoe vruchtvezels, brandnetels, koeienmest en avocadopitten uit de tuin én uit de afvalbak verwerkt zijn tot textiel of bekijk leren accessoires gemaakt van mycelium.
Hij gelooft in mij Waar: Stadsschouwburg Utrecht Wanneer: dinsdag 21 juni t/m zondag 26 juni Prijs: 49,50 tot 59,50 euro Vorig jaar was het zeventig jaar geleden dat André Hazes werd geboren. Ter ere daarvan is er nu de André Hazes musical ‘Hij Gelooft in Mij’ terug in de theaters. In Amsterdam was het al een groot succes en nu doet de voorstelling ook Utrecht aan. Hij Gelooft in Mij vertelt het verhaal van de Nederlandse volksheld, met een glansrol voor Martijn Fischer als André Hazes zelf. Deze avond komen 22 hits voorbij die Hazes’ successen en persoonlijke dalen illustreren.
Dag van de Architectuur Waar: op meerdere plekken in Utrecht Wanneer: zaterdag 18 juni Prijs: wisselend Deze zaterdag kun je tijdens de Dag van de Architectuur een kijkje komen nemen bij de nieuwste en spannendste gebouwen en bouwplaatsen van Utrecht. Overal in de stad zijn locaties opengesteld en architecten en andere betrokkenen vertellen je graag de verhalen achter het ontwerp. Ga bijvoorbeeld kijken bij de voormalige gevangenis Wolvenplein, ga op circulaire safari bij het Hof van Cartesius of breng tijdens de Leidsche Rijn Tour een bezoek aan het nieuwe Plantsoen van Boedapest. Het hele programma is te vinden op aorta.nu. .
NSKA Strijkkwartetfestival Waar: TivoliVredenburg Wanneer: zaterdag 18 juni, 12.00 uur Prijs: passe-partout 45 euro, maar er zijn ook losse kaarten De Nederlandse Strijkkwartet Academie begeleidt jonge, veelbelovende strijkkwartetten tijdens hun weg naar een succesvolle, internationale carrière. Sinds de oprichting in 2001 zijn er dan ook meerdere internationale grootheden uit hun koker gekomen. Met dit festival viert de NSKA de twintigste verjaardag! Tijdens dit festival zie je de complete keten; van het jongste talent van de Utrechtse muziekscholen en jeugdorkesten, via de vooropleiding en het conservatorium, tot de wereldtop. Je kunt zelf een keuze maken uit het programma van concerten. Je kunt een passe-partout kopen voor de hele dag, maar er zijn ook kaarten voor het middagprogramma en het avondconcert Jewels.
12
NR. 177 | 17 JUNI 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
OP BEZOEK BIJ MUZIEKWINKEL DIRK WITTE
Na tachtig jaar in Amsterdam, nu op zijn plek op de Amsterdamsestraatweg
Dirk Witte Music Store opende in 1939 de deuren in Amsterdam. Aan het Sarphatipark in De Pijp begon de opa van Barry, de huidige eigenaar, een accordeonwinkel. Zo’n tien jaar later verhuisde de zaak naar de Vijzelstraat binnen de Amsterdamse grachtengordel. Barry’s vader werd eigenaar en ondertussen werd het assortiment veranderd en uitgebreid. Het waren niet langer accordeons, piano’s en drumstellen, maar gitaren. Barry nam op zijn achttiende de zaak over. De plek in Amsterdam werd te toeristisch en slecht te bereiken. In 2019 verhuisde de muziekwinkel daarom naar de Amsterdamsestraatweg.
Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Robert Oosterbroek
H
et was altijd al vrij duidelijk dat Barry de winkel uiteindelijk zou overnemen. “Toen ik twaalf was, hielp ik op zaterdag. Na mijn mbo-opleiding, toen ik achttien was, ging ik er fulltime werken. Ik kreeg toen ook de zaak op mijn naam. Mijn opa was een controlfreak en had tot de dag van zijn dood alle touwtjes in handen. Mijn vader wilde het anders doen: hij wilde dat ik hem dingen kon vragen en dat hij me kon helpen als dat nodig was. Dat had hij vroeger gemist.” Barry en zijn vader werkten twee jaar samen en vanaf 2000 ging Barry het zelf doen. “Het is een hele goede keuze geweest om naar Utrecht te komen”, zegt Barry terwijl hij leren bank midden in de zaak zit. Achterin is Luuk, de enige andere fulltime medewerker, bezig om een gitaar te repareren. Rob, die er op vrijdag en zaterdag is, maakt video’s terwijl hij op verschillende gitaren speelt. Zo kunnen mensen online horen hoe de gitaren precies klinken. Barry is blij dat alles nu onder één dak zit. “Ik heb er zoveel rust voor terug gekregen.” loop en buiten het centrum zit. “Een speciaalzaak hoort niet op een plek die slecht bereikbaar is en waar de toeristengolf steeds
groter wordt”, zei Barry destijds over de verhuizing, eind 2018. “We willen meer tijd maken voor de muzikanten. Dat kan niet op een plek waar het te toeristisch is”, vertelde hij. Verder was de verslechterde bereikbaarheid een belangrijke reden om te verhuizen. “Er is te veel veranderd. Toen mijn opa de winkel kocht, kon je voor de deur parkeren. Het parkeerbeleid werd slechter en wegen werden afgesloten waardoor je er moeilijk kon komen met de auto.” En dat moet juist wel kunnen, want veel van de klanten komen bijvoorbeeld uit Duitsland en België. Puzzelen Barry streeft ernaar om aparte spullen te hebben. “Het moeten producten zijn waarvoor het de moeite waard is om bij mij te komen.” De ruimte staat en hangt vol met gitaren. Nieuwe modellen, maar zeker ook vintage gitaren. “Ik wil zorgen dat ik een winkel heb met dingen die ik mooi vind. Dan moet je keuzes maken: veel merken heb ik dan ook niet. Ik vind vintage gitaren mooi en ik vind het mooi dat de nieuwe gitaren een knipoog zijn naar het verleden. Hoe gaaf is het als je een gitaar hebt hangen uit 1960 en de reissue (het nieuwe, nagemaakte model, red.) van de fabriek hangt ernaast.”
“Ik wil serieuze gitaren verkopen”, gaat hij verder. “Ik ben nu bezig met een gitaar die 30.000 euro gaat kosten. Dat wordt de duurste gitaar die ik ooit heb verkocht.” Hij wijst naar een rode Gibson uit 1960. De gitaar hangt in een houten kast met glazen deuren. Er missen nog allerlei onderdelen, maar daar wordt aan gewerkt. “Die heb ik een half jaar geleden gekocht. In Amerika heb ik een gitaarkoffer gevonden uit hetzelfde jaar. Daarin werd die destijds geleverd. Ik maak de gitaar compleet voordat ik hem weer te koop zet. De mechanieken heb ik in Italië gevonden. Een knopje dat miste, vond ik in Nederland. Het is een puzzel om alles langzaam compleet te krijgen.” Hij vindt het bijzonder om te merken dat de oude onderdelen tot nu toe allemaal nog bestaan. “Het is voor mij echt een zoektocht. Ik vlieg naar Amerika om spullen te kopen. Dat is het leukste gedeelte: als een echte cowboy naar Amerika om daar beursjes af te struinen en voor je klanten dingen te zoeken.” De muziekwinkel is zich steeds meer aan het specialiseren. “Ik denk dat dat de toekomst is. Je doelgroep wordt steeds kleiner, maar je markt steeds groter. We verkopen echt over de hele wereld. Ik heb net een gitaar die naar Australië gaat weggebracht naar het post-
kantoor. Maar we sturen bijvoorbeeld ook gitaren naar Bahrein, Chili, Mexico en Canada. Dat komt doordat we unieke dingen hebben.” ‘Bellen bij geen gehoor’ En meer tijd maken voor zijn klanten, dat is ook gelukt op de nieuwe plek. Met een beetje ‘hulp’ van de coronapandemie. Als je voor de deur staat, hangt er namelijk een wit A4’tje op het glas: ‘Geachte klant, wij helpen twee klanten tegelijk. U kunt hier aanbellen. Misschien moet u even wachten. Dank voor uw begrip. Bij geen gehoor kunt u bellen: 0302430097.’ En dat deurbeleid gaat Barry ook niet meer veranderen. “Als je een speciaalzaak bent, wil je de mensen die binnen zijn kunnen helpen”, legt hij uit. “Het heeft voor mij geen toegevoegde waarde als er zestien mensen tegelijk in de winkel zijn. Daar zijn de spullen te duur voor, en is de tijd die je met je klanten hebt te kostbaar.” Hij heeft liever dat mensen buiten even moeten wachten, dan dat hij ze niet kan helpen op zijn manier. “En dat is onder andere dat ik iemand even gesproken heb. Ik kies ervoor om het gezellig en veilig te houden. Zo kan ik waarborgen wat ik belangrijk vind. Dat kan niet als het te vol wordt en als je te veel mensen binnen hebt.”
13
17 JUNI 2022 | NR. 177 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Straatnamen Lucasbolwerk
H
et Lucasbolwerk, zoals het er vandaag de dag bij ligt, is in het jaar 1859 ontworpen. Dat deed de bekende landschapsarchitect Jan David Zocher. Aan hem was destijds de taak om de ruimte die vrijkwam bij het af breken van de Utrechtse Stadsmuur een nieuwe invulling te geven. Groen en plantsoenen kwamen er, onderdelen van het Zocherpark, waar ook het park aan het Lucasbolwerk onderdeel van uitmaakt. Van het middeleeuwse Lucasbolwerk zelf, daar blijft alleen de naam nog van over. Maar wat is eigenlijk een bolwerk? En wie is Lucas? Een bolwerk. Vandaag de dag gebruiken we graag een wat ruimere interpretatie van het woord: een plek of bedrijf waar veel van dezelfde soort mensen rondloopt. Zo besteedde DUIC in 2012 nog meerdere keren aandacht aan ‘krakersbolwerk Ubica’ aan de Ganzenmarkt. Maar heel veel heeft dat niet met het Middelnederlandse ‘bolwerc’ te maken. Dit woord is over het algemeen een
In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat zoeken we uit.
prima Nederlandse vertaling van het woord ‘bastion’, een stevig punt in de Utrechtse stadsverdediging, met kanonnen en muren die tegen een stootje kunnen. Het Lucasbolwerk werd in 1578 aangelegd, tegelijk met het Mariabolwerk, het BeDe reeds bestaande bolwerken van de stad zouden niet sterk genoeg zijn om de Spanjaarden buiten de deur te houden. Vanuit deze verdedigingstorens kon bovendien goed de wacht worden gehouden. Het Lucasbolwerk mocht dan in 1578 klaar zijn, de naam was er nog niet. Die kwam er pas een kleine honderd jaar later. De straat Lucasbolwerk is vernoemd naar een van de eerste pachters van het erf onder de stadsverdediging: Lucas Aertsz. Uit documentatie in Het Utrechts Archief is op te maken dat Lucas hier moet hebben gewoond. Volgens een publicatie van het Utrechtsch Nieuwsblad in 1959 pachtte hij op deze plek, waar nu het park is, ook een werkterrein.
#
De stad in cijfers
In de rubriek De stad in Cijfers gaan we in op data over de stad. De
gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een fiets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.
B
ijna 6,7 miljoen keer was het raak vorig jaar. Zoveel snelheidsboetes werden er in Nederland uitgeschreven. Utrecht heeft een aardig aandeel in dat hoge aantal: in de stad werden 318.020 bekeuringen voor te hard rijden gegeven. Utrecht staat daarmee op vierde plaats in de lijst van gemeenten met de meeste boetes. Het aantal geregistreerde snelheidsovertredingen in Utrecht nam vorig jaar met 3,02 procent toe ten opzichte van vorig jaar. Dat betekent dat er 9.313 snelheidsboetes meer werden gegeven dan in 2020. Het gaat dan om boetes voor auto’s, moVerkeersgebruikers die in Utrecht te hard reden, overtraden de snelheidslimiet met gemiddeld 7,8 kilometer per uur. Dat is iets lager dan het landelijke gemiddelde van 8 kilo-
In other news ‘Celtic flop Vasilis Barkas breaks silence on exit as he joins Utrecht on loan’
E
en week geleden werd het bekend, FC Utrecht huurt de Griekse doelman Va-
lis Barkas breaks silence on exit as he joins Utrecht on loan”, kopt de Schotse editie van The Sun. Barkas heeft volgens The Sun een moeilijke tijd gehad bij Celtic, maar aan die periode moet zijn tijdelijke overstap naar FC Utrecht een eind maken. “My mother is from here, so I’m really happy that I came back”, zegt Barkas tegen The Sun. "The last time I was here to visit Holland was 18 years ago, so
it’s been a long time. So, I can’t wait to meet some people here and to see the Dutch philosophy, the food. I’m really excited. Verder geeft hij aan het ‘a great honour’ te vinden ‘to be at a great club with nice, crazy fans that I know (...)’. Barkas: “So I feel excited and I can’t wait to start training with my new team.” The Sun ook over. "I like to play football, I like to play outside (the box). I’m not the type of goalkeeper who will stay on my line. So yes I would like to play outside."
meter per uur. Veruit de meeste Utrechtse boetes werden uitgedeeld op de snelweg (84,31 procent). Iets meer dan 15 procent van de boetes werd gegeven binnen de bebouwde kom. Zoals in boetes op de snelweg in Utrecht hoger dan in de andere grote steden. In Rotterdam werden verhoudingsgewijs zelfs meer snelheidsboetes uitgeschreven binnen de bebouwde kom dan op de autosnelweg. Op het gebied van trajectcontroles is de meest succesvolle die op de A2 tussen Amsterdam en Utrecht (beide richtingen). 544.458 boetes kwamen daaruit voort. De trajectcontrole die daarna verantwoordelijk is voor de meeste boetes is die op de A12 bij Utrecht: 259.740 weggebruikers werden daar op de bon geslingerd.
14
NR. 177 | 17 JUNI 2022 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC PUZZEL
ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen
OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN LOCATIE MAARTENSBRUG
ONDERNEMER UITGELICHT
In deze rubriek staat een Utrechtse ondernemer
Lola (17) opent eigen bloemenwinkel: ‘Ik wist al op mijn veertiende dat ik dit wilde doen’
of onderneming centraal. Deze week: Lola's Bloemenwereld
De deuren van de bloemist aan de Verlengde Houtrakgracht 339 waren een tijdje dicht, maar Lola Visser (17) heeft ze weer wagenwijd opengezet. De piepjonge Utrechtse onderneemster heeft op zaterdag 4 juni haar eigen bloemenwinkel geopend: Lola’s Bloemenwereld.
Tekst: Charlie van Dijk / Foto: Bas van Setten
D
e zonnebloemen en de pioenrozen zijn op hun mooist in deze tijd van het jaar. Maar ook wat andere soorten betreft: verse bloemen op de salontafel blijven voor de meeste mensen een feestelijk gezicht. Ook Lola Visser (nog een paar dagen 17 jaar oud) kan er niet genoeg van krijgen. Sinds haar veertiende draait voor haar alles om bloemen. Korenschoof Visser is al tijden helemaal thuis in de bloemenwereld. In de lesbanken zitten is niet voor haar weggelegd, merkte ze, maar het is toch echt in de schoolklas dat ze kennismaakte met de bloemsierkunst. “Ik kreeg op school bloemles en dat vond ik heel erg leuk.
Mijn docent vroeg me toen of ik niet iets met bloemen wilde gaan doen”, vertelt Visser. En zo geschiedde. Na de bloemlessen gaat ze op haar veertiende stage lopen bij een bloemist op de markt. Daarna begint Lola Visser aan de opleiding Bloem, Groen en Styling. “We startten de opleiding met het maken van boeketten. Maar ja, dat kon ik toen al. Daarna begon het lastiger te worden en leerden we bruidsboeketten en rouwstukken maken.” Waar je altijd op moet letten bij het binden van een boeket? “Dat je de bloemen korenschoof bindt. De bloemen staan dan gekanteld in de vaas in plaats van rechtop.” Autorijden Ondertussen runt ze de bloemenzaak in win-
kelcentrum Parkwijk, voorheen Bloemenmagazijn Johan. Helaas valt in april van dit jaar het doek voor dat familiebedrijf. Het gaat failliet en Visser dreigt zonder werk te komen te zitten. “Ik deed toen eigenlijk al precies wat ik nu doe, dus besloot ik om het zelf door te zetten.” De Utrechtse besluit haar eigen winkel te beginnen. “Eigenlijk wist ik al op mijn veertiende dat ik dit wilde doen. Ik run de winkel helemaal alleen. Dat betekent dat ik 60 uur per week hier ben en ook de inkopen doe.” Jong ondernemen is niet helemaal zonder haken en ogen, ontdekte Visser. Zo blijkt het aansluiten van een pinapparaat voor de bloemenwinkel iets ingewikkelder dan gedacht. “Het is lastig om als zeventienjarige een onderneming te starten, want je wordt
nergens toegelaten. Ik heb het geluk dat mijn bestellingen bij mij worden bezorgd, want ik kan niet autorijden. Mijn familie helpt me dan ook met bezorgen van bestellingen aan klanten.” Volle agenda Met andere ondernemers zegt Visser overigens goed contact te hebben en daar is ze erg blij mee. “Zij zijn natuurlijk zelf ondernemer en begrijpen het wel als er iets is. Ze gunnen het me denk ik ook wel.” Hetzelfde mag gezegd worden van de klanten die in winkelcentrum Parkwijk bloemen halen. “Het gaat nu al heel goed. Er lopen veel mensen binnen en mijn agenda voor bruidsboeketten en rouwstukken zit al bijna vol.”
15
17 JUNI 2022 | NR. 177 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
OP PAD MET OUD-UTRECHT
De laatste stadsheks op het Janskerkhof Tekst: Dick de Jong / Fotografie en illustratie: Dick de Jong/Jan Buteijn/Annette Fienieg
De historische vereniging Oud-Utrecht maakt voor DUIC wandelingen door de stad, op zoek naar bijzonder erfgoed. Want dat is overal in Utrecht te vinden. Op 2 juni 2022, precies 900 jaar nadat Utrecht stadsrechten kreeg, verscheen een kinderboek met de titel ‘De spoken van het stadhuis en andere Utrechtse verhalen’. In het boek staan geschiedenissen en verhalen over twintig Utrechtse plekken, zoals het Janskerkhof.
De Janskerk en het Janskerkhof met bloemenmarkt
W
e lopen het Janskerkhof op. Bijna iedereen kent het plein wel, maar om heel verschillende redenen, van de zaterdagse bloemen-en plantenmarkt tot het studentenleven in sociëteit P.H.R.M., het onderwijs op de rechtenfaculteit en de theateropleiding van de HKU. Je kunt een mooi rondje maken om de Janskerk. Je kunt er plaats nemen op een van de vele terrassen, de monumenten bewonderen, en langs de verschillende beelden wandelen. Kunsthistoricus Mathijs Meinderts schreef voor het eerder genoemde kinderboek over het Janskerkhof: “Een kerkhof midden in de stad? Hoe verzin je het!” Toch is het minder vreemd dan je misschien denkt dat het Janskerkhof pal in het centrum van Utrecht ligt. In de middeleeuwen was het heel normaal om naast de kerk te worden begraven. De allerrijksten werden zelfs ín de kerk begraven. De Janskerk is genoemd naar Johannes de Doper, die de komst van Christus aankondigde. Ook een aantal straten rond het Jans-
kerkhof heeft ‘Jan’ in de naam. De Janskerk is een van de oudste kerken van Utrecht. Hij stond er al in de elfde eeuw. Maar mensen uit die tijd zullen niet veel meer van de kerk herkennen. In de loop der tijd is er namelijk heel wat aan het gebouw veranderd. En niet alleen het uiterlijk van de kerk veranderde, maar ook het gebruik ervan. Zo deed het gebouw vanaf de 17e eeuw een poos dienst als (stads) bibliotheek. En nadat het leger van Napoleon in 1813 was verslagen, werd de kerk ook een tijd gebruikt als kazerne voor Russische en Pruisische soldaten. Tegenwoordig worden er in de Janskerk regelmatig lezingen, concerten en tentoonstellingen gegeven. Het Janskerkhof was oorspronkelijk het terrein van de immuniteit van het kapittel van Sint Jan, met de Janskerk als kapittelkerk. Het terrein was ommuurd en voor de meeste mensen niet toegankelijk. Het werd in het noorden begrensd door de Voorstraat, in het oosten door de Drift en in het zuiden door de Jansdam. Toegangspoorten stonden ter hoogte
van de Lange Jansstraat, de Korte Jansstraat en de Nobelstraat. In de zuidwesthoek van het Janskerkhof stond het Minderbroederklooster. In de 17e eeuw groeide het Janskerkhof Utrecht uit tot een lommerrijk stadspark omringd door herenhuizen. Ze staan er nog. Sinds 1837 is het Janskerkhof de plek voor de zaterdagse bloemenen plantenmarkt. Aan het eind van iedere marktdag worden er bij het standbeeld van Anne Frank, bij de ingang van de kerk, bloemen neergelegd. Een mooie traditie, die ooit is begonnen bij de leden van de U.V.S.V., de enige vrouwelijke studentenvereniging van Nederland. Lobelia, de laatste stadsheks van Utrecht Kinderboekenschrijfster Janneke Schotveld schreef een verhaal dat speelt op het Janskerkhof. Het is niet alleen geschreven voor kinderen maar is ook voor volwassenen verrassend. Hier volgt een fragment: “Lang, lang geleden, toen er eerste lindeboom links van de Jans-
kerk een heks. Ze was 194 jaar oud, had door een toverongelukje haren zo groen als een berkenblaadje in de lente en wegens ouderdom nog maar twee tanden in haar mond. Ze heette Lobelia en was de laatste stadsheks van Utrecht. De andere heksen waren zo’n beetje uitgestorven of gevlucht naar de meer landelijke gebieden buiten de stad, maar Lobelia was gehecht aan haar plekje op het plein. En de Utrechters waren gehecht aan Lobelia, al durfde niemand dat hardop toe te geven. De heks woonde in een hutje tussen de takken, dat je alleen zag als je het wist. Als iemand haar hulp nodig had, dan slingerde ze een touwladder naar beneden. Ze hielp mensen met liefdesperikelen, ruzies en andere zaken. Menig Utrechtse familie en menig Utrechts bedrijf heeft haar bestaan aan Lobelia te danken. Lobelia gaf niet alleen raad, ze deed ook echte heksendingen, zoals drankjes maken tegen wratten, loopneuzen, spierpijn en gordelroos. Regelmatig vloog ze naar de bossen buiten de stad om planten en kruiden te verzamelen.
Overdag had de heks haar handen vol aan mensen, maar er kwam ook ander volk bij haar langs, vooral in de nacht. Zo sprong het Lam Gods een keer ’s nachts vanaf zijn plakkaat boven de ingang van de Janskerk naar beneden. Met het vaandel van de stad in zijn poot trippelde hij langs haar touwladder omhoog. ‘Niemand ziet mij ooit’, klaagde het beestje toen het eenmaal naast haar op de tak zat”… Lees verder in het boek De spoken van het Stadhuis. Kinderboek Utrecht 900 Het kinderboek De spoken van het Stadhuis en Andere Utrechtse Verhalen is te koop in Utrechtse boekhandels, musea en de webwinkel van Oud-Utrecht. Kiwanis Utrecht, een organisatie die zich richt op de ondersteuning van talentontwikkeling van kinderen is de uitgever. De opbrengst van de verkoop gaat naar gratis boeken voor 1000 kinderen die het thuis minder breed hebben.
Advertentie
