Dünya Gazetesi - 18 Nisan 2020 by Dünya Gazetesi

DOLAR (TCMB Döviz Satış)

EURO (TCMB Döviz Satış)

REPO (Gecelik)

BORSA (BIST 100)

ALTIN

6.9255 (% 0.08)

7.5041 (% -0.32)

9.22 (% -1.07)

98179.81 (% 2.01)

1694.15 (% -1.50)

DIŞ PİYASA Kahve f yatları k ayda yüzde 20 arttı

(İAB-Dolar/Ons)

PETROL (Brent/varil$)

28.26 (% 2.54)

Kurucusu / NEZİH DEMİRKENT

18 Nisan 2020 • Cumartesi

DEMOGRAFİ

DIŞ TİCARET

Çocuk nüfusu %35’e ger led

Toparlanan Uzak Doğu yakın tak pte

TÜİK tahm n : 2040’ta %23’e necek /07 1 2 2 . 5 M İ LYA R $

Kısa vadel dış borç stoku azaldı Kısa vadeli dış borç stoku, ocak ayındaki artışın ardından şubatta yeniden düşüşe geçti. 2019 sonuna göre yüzde 0,9 azalan kısa vadeli dış borç stoku 122,5 milyar dolara geriledi. Düşüş, özel sektör borçlarından kaynaklandı. Bu dönemde, bankalar kaynaklı stok yüzde 1,6 artarak 57,1 milyar dolara yükseldi. Orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç stoku ise 168,5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. /04

TA H M İ N L E R İ A ŞT I

Ç n ekonom s rekor daraldı: Yüzde -6,8 COVID-19 salgınının dünya ekonomileri üzerindeki yıkıcı etkisi büyüme verilerine de yansımaya başladı. Dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin, bu yılın ilk çeyreğinde yıllık bazda beklentilerin de üzerinde yüzde 6,8 oranında küçülme kaydetti. Bu veri, ülke ekonomisinde 28 yılın ardından gelen ilk ve güçlü bir küçülmeyi ifade ediyor. Yaşanan daralma büyük oranda yılın ilk iki ayındaki sert yavaşlamayı ve yatırımlardaki dramatik düşüşü yansıtırken, PMI endeksleri benzeri öncü göstergeler, mart ayı itibariyle ekonomik aktivitede bir dengelenmeye işaret ediyor.

DÜNYADAN... XABD’DEN ÇIKIŞ PLANI Donald Trump ekonom y canlandırmayı amaçlayan üç aşamalı b r plan açıkladı. XIMF KATKI İSTEDİ IMF Başkanı Georg eva, "Gel şmekte olan ülkelerdek sermaye çıkışlarını ters ne çev rmek st yoruz" ded . XOTOMOTİVDE ŞOK Avrupa'da mart ayında satılan otomob l sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 52 azaldı. HABERLERİ /06’DA

DÜNYA

Ruhsar Pekcan

S ngapur, G. Kore ve Ç n’e hracatı artıracak yolları aramalıyız/03

Merkez, Hazine’ye limiti artırdı TCMB, Hazine’yi tahvil alımları yoluyla daha fazla fonlama limitinde artışa gitti. Banka, geçen yılın sonunda bilanço büyüklüğünün yüzde 5’i olarak belirlediği açık piyasa işlemleri (APİ) yoluyla tahvil alım limitini bu kez de yüzde 10’a yükseltti. TCMB, bilanço büyüklüğünün 16 Nisan itibarıyla 687,4 milyar lira

olduğu dikkate alındığında, bu değişiklikle Hazine’ye 68,7 milyar liraya kadar fonlama olanağı yaratıldığı görülüyor. Bankadan yapılan açıklamada ayrıca, geçici bir süre için piyasa yapıcı bankalara sağlanan, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan satın aldıkları DİBS’lerin belirlenen koşullar ve tutarlar dahilinde Merkez Ban-

kası'na satma imkanı kapsamında yapılan alımların, bu limitlerin dışında değerlendirileceği de belirtildi. Açıklamada, söz konusu kararların piyasa derinliğinin korunması, para politikası aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi ve piyasa yapıcılığı sisteminin desteklenmesi amacıyla alındığı kaydedildi. /04

687 m lyar TL TCMB b lanço büyüklüğü (16 N san)

68.7 m lyar TL Haz ne’y fonlama mkanı

COVID-19’un etk s en az b r yıl sürecek KPMG Türk ye, koronav rüs salgınının Türk ş dünyasını nasıl etk led ğ n araştırdı. Ankete katılan ş dünyası tems lc ler pandem n n ekonom ye olumsuz etk s n n ortadan kalkması ç n en az b r yıla ht yaç olduğu görüşünde.

CNR Hold ng fuarları sanal ortama taşıyor

11 Kısa çalışma 29 Şubat’tan geçerl olacak

03 25 b n vatandaş Ramazan ç n yurda get r l yor

03 Vakıflara 353 m lyon l ra kaynak

03 İmamoğlu ve Yavaş’a bağış soruşturması

Denetim, vergi ve danışmanlık hizmetleri şirketi KPMG Türkiye Strateji ve Operasyonlar Danışmanlık ekibi, 1-6 Nisan tarihleri arasında tüm sektörlerden yaklaşık 250 kişinin katılımıyla COVID-19 Etki Araştırması yaptı. Aralık 2019’da Çin’den başlayarak tüm dünyaya yayılan ve pandemiye dönüşen koronavirüs salgınının iş dünyasına ve sektörlere etkileri araştırıldı. KPMG Türkiye’nin iş dünyası temsilcileriyle gerçekleştirdiği anket, salgın sonrası dönemle ilgili öngörülere de ışık tutuyor. Salgın sonrası toparlanma süresi ve şekli ile ilgili farklı görüşler bulunmakla beraber öngörülen zaman 3 ay ile 12+ ay arasına yayılıyor. Bununla beraber ekonomide önemli daralma öngörülüyor. İşte ana hatlarıyla araştırma

sonuçları:

Ekonom k daralma kaçınılmaz ● Ankete katılanların yüzde 88’i salgının Türkiye ekonomisini yüksek derecede etkileyeceği görüşünde. Yüzde 12’si ise orta düzeyde etki edeceğini düşünüyor. ● Ankete katılan şirket temsilcilerinin yüzde 80’inden fazlası 2020 yılında Türkiye ekonomisinde yüzde 3’ten fazla daralma beklediğini ifade ediyor. Yüzde 30’u yüzde 6’dan fazla daralma öngörüyor, yüzde 19’u ise büyüme bekliyor. ● COVID-19’un Türkiye ekonomisi üzerinde etkisinin ortadan kalkması için en az 12 ay gerektiğini söyleyenlerin oranı yüzde 35. Yüzde 19’luk kesim en az 3-6 ay gerektiğini, yüzde 21,9’luk kesim ise 6-9 ay süreceğini düşünüyor. HABERİN DEVAMI /11

Yen normale uyum sağlayan süreçten en y şek lde çıkacak KPMG Türk ye Stratej ve Operasyonlar Danışmanlık L der ve Ş rket Ortağı Serkan Erc n, Türk ye’de küresel örneklere benzer şek lde, farklı sektörler n bu önlemlerden farklı derecede etk lend ğ n , k m sektörler n bu etk lerden çok önce nas b n almaya başladığını bazılarının se bu etk ler sonradan h ssetmeye başladığını bel rtt . Erc n, “Sosyo-ekonom k hareketl l ğ n azalmasına bağlı yaşanan sorunların ortadan kalkması ç n pandem n n kontrol altına alınması ve bunu tak ben hayatın normale döneceğ tar h merak ed lmekted r. Bu süreç sonrası

yaşanacak ekonom k toparlanma konusunda da farklı tahm nler bulunmaktadır. COVID-19 sonrası ülkem z ve dünya ekonom ler ç n olası toparlanma senaryolarına baktığımızda, 3 ay le 12+ ay arasında zamana yayılan ve ekonom de öneml ölçüde daralma öngören tahm nler görüyoruz. D ğer taraftan, bu toparlanmaların da sektörler ve ş rketler bazında farklılık göstereceğ n n, bu döneme hazırlıklı g ren, doğru kararlar alan ve yen normale uyum sağlayan yapıların bu süreçten en y şek lde çıkacağını düşünüyoruz” ded .

Atabay COVID-19 ç n 4 laç üzer nde çalışıyor

11 TÜRSAB’tan global dayanışma çağrısı

FİYATI: 5.75 TL/KKTC: 6.25 TL l www.dunya.com l email: dunya@dunya.com l Rüzgarlı Bahçe Mahallesi, Cumhuriyet Cad. Gülsan Plaza No: 22 Kavacık 34805 Beykoz/İstanbul l TEL : (0216) 440 24 00 l ABONE: (0216) 440 24 70 l SAYI: 10573 - 12177

DUNYA

CMYK

18 NİSAN 2020 • CUMARTESİ

02 GÜNCEL İ TO B A Ş K A N I Ş E K İ B AV DAG İ Ç :

Evde kal, biz senin için üretime devam ediyoruz İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, "Rafların boş kalmaması için, halkımızın yarın endişesi duymadan evinde kalabilmesi için üretimi sürdürüyoruz. Halkımıza diyorum ki; Evde kal Türkiye, biz senin için üretime devam ediyoruz" ifadelerini kullandı. İTO’dan yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Avdagiç, iş dünyasının ağır bir sınavla karşı karşıya olduğunu belirtti. Avdagiç, "Birinci önceliğimiz, insanımızın, çalışanımızın hayatta ve ayakta kalmasıdır. Bu sıralama önemlidir: Hayatta kalmak, sağlığa verilen önemi, ayakta kalmak ise üretime verilen ehemmiyeti gösterir. O halde birinci aşama insanımızın sağlığıdır, onun sağlığı için her türlü tedbiri almaktır. İkinci aşama da üretimin

devam etmesini sağlamaktır" değerlendirmesinde bulundu. Avdagiç, virüsün yayılmasını önlemek için akıllı karantinanın devreye sokulması gerektiğini iletti.

"Oldukça duyarlı üyeler m z var" Minimum seviyede çalışmayı sürdüren iş yerleri ve fabrikaların, birinci önceliğini üretime değil, çalışanın sağlığına verdiklerini belirten Avdagiç, "Sağlık ve güven içinde çalışma ortamını temin ediyorlar, ondan sonra çalışmaya start veriyorlar. Oldukça duyarlı üyelerimiz var. Onlar, çalışmaya devam eden personelinin, toplu ulaşıma karışarak, risk almasını önleyecek ulaşım tedbirlerini de alıyor. Biz İTO olarak üyelerimizin duyarlı yaklaşımlarından memnunuz" ifadelerini kullandı.

RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANDI TİGEM’İN ARAP ATI HİPOTERAPİ MERKEZİ KİRAYA VERİLİYOR Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü(TİGEM) bünyesinde bulunan Ankara Beştepe’deki Arap Atı Tanıtım ve Hipoterapi Merkezi 5 yıllığına kiraya verilecek. Resmi Gazete’de yayımlanan ihale duyurusuna göre, toplam 34 bin 723 metrekarelik alan için aylık 46 bin, yıllık 552 bin liralık muhammen bedel belirlendi. 6 Mayıs’ta gerçekleştirilecek ihalenin geçici teminatı ise 55 bin 200 lira. TİGEM sahibi olduğu "Turbo" isimli safkan Arap atına ait dondurulmuş aygır spermasının ihracatından 1 milyar 500 bin lira gelir sağlandı. ANKARA/DÜNYA

ERBAŞ VE ERLERİN ASKERLİĞİ UZADI TERHİSLER BİR AY ERTELENDİ Terhislerin 1 ay ertelenmesine ilişkin Cumhurbaşkanı kararı, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, 1 Kasım 2019-1 Aralık 2019 tarihleri arasında silah altına alınan erbaş ve erlerin askerlik hizmet süresi bir ay uzatılacak.

Vakıflara 352.9 m lyon l ra yen lave kaynak A le, Çalışma ve Sosyal H zmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, "Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına ek 2 per yod k pay göndereceğ z. Aktarılacak kaynak 352 m lyon 880 b n 238 TL" ded . Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla vakıﬂara ek iki periyodik pay daha gönderileceğini belirterek, böylece 352 milyon 880 bin 238 lira tutarındaki kaynağın vakıﬂara aktarılacağını bildirdi. Kaynağın, COVID-19'dan etkilenen va-

tandaşların ihtiyaçları için kullanılacağını vurgulayan Bakan Selçuk, aktarılacak kaynakla sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıﬂarının mali imkanlarını güçlendirerek, vatandaşların ihtiyaçlarına hızlı ve etkin şekilde yanıt verebileceklerini ifade etti.

Mart ayında kaynak 180 m lyon TL’ye çıkarıldı Selçuk ayrıca, vakıﬂara her ay düzenli olarak aktarılan kaynak tutarının en son 24 Mart 2020'de 135 milyon liradan 180 milyon liraya çıkarıldığını hatırlattı. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, her il ve ilçede bulunan sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıﬂarına, sosyal yardım faaliyetlerini yürütebilmeleri için

her ay düzenli olarak "periyodik pay" adı altında kaynak aktarımında bulunuyor. Periyodik paylar hesaplanırken güncel nüfus,

kişi başı gayri safi yurtiçi hasıla, aktif hane dosyası gibi 8 gösterge kullanılarak payların dağıtımında adil bir yöntem izleniyor.

HESAPLARI HÜKÜMET KARARIYLA DONDURULMUŞTU

2 HAZİRAN’DA AÇILMASI BEKLENİYOR

İmamoğlu ve Yavaş'a bağış soruşturması

TBMM çalışmalarına 10 gün ara verildi

İçişleri Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş hakkında düzenledikleri bağış kampanyaları nedeniyle soruşturma başlattı. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Sözcü gazetesine verdiği röportajda, İçişleri Bakanlığı’nın kendisi hakkında başlattığı kampanya nedeniyle geçen hafta Cuma günü soruşturma başlattığını söyledi. İmamoğlu, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş hakkında da soruşturma başlatıldığına işa-

İnfaz indirimi ve koronavirüsün ekonomiye ve sosyal hayata etkilerinin azaltılmasına dönük önlemleri içeren ekonomi düzenlemelerini yoğun bir mesai ile kanunlaştıran TBMM çalışmalarına ara verdi. TBMM'nin çalışmalarına ara vermesine dair karar Resmi Gazete’de yayımlandı. TBMM Genel Kurulu çalışmalarına 5 Mayıs 2020 Salı gününden başlamak üzere 10 gün süreyle ara verecek. 21, 22, 28, 29 ve 30 Nisan tarihlerinde toplanmayacak. 5 Mayıs’tan sonra 10 gün süreyle çalışmayacak. Daha sonraki günlerde ise Meclis’in aç - kapa yap-

ret ederek "Ankara'da da başlatıldığını duyduk. Muhtemelen kampanya düzenleyen diğer belediyelere de müfettiş gidecektir. Sadece bana açılmadı soruşturma" dedi. Yavaş’a yönelik soruşturmayı Ankara Büyükşehir Belediyesi yetkilileri doğruladı ve Bakanlık müfettişlerinin bir haftadır belediyeye gelip gittiği belirtildi. Koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında bir süre önce bağış kampanyası başlatan CHP’li büyükşehir belediyelerinin bağış hesapları hükümet kararıyla dondurulmuştu.

ması planlanıyor. Genel Kurulun en erken 2 Haziran’da iş başı yapması bekleniyor. TBMM Başkanı Mustafa Şentop, vatandaşları 23 Nisan akşamı saat 21.00'da evlerinden İstiklal Marşı'nı okumaya tekrar davet etti. Şentop, Meclis'in açılışının 100. yılı ile 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı programını yayınladığı video mesajıyla açıkladı. Bu 23 Nisan’da daha önce yaptıkları programları icra edeceklerini ifade eden Şentop, programın sabah Meclis’te Atatürk Anıtı’nda başlayacağını bildirdi. ANKARA/DÜNYA

Y E N İ YÖ K K A N U N U N D A Ç O K S AY I D A D E Ğ İ Ş İ K L İ K VA R

Ankara ve Kocael 'ye k vakıf ün vers tes kuruluyor Sağlıkta şiddetin önlenmesine yönelik düzenleme ile COVID-19 salgını nedeniyle yapılamayan eğitimlerin telafisine ilişkin düzenlemeyi de içeren Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. ● Kanuna göre Ankara'da Türkiye Verimlilik Vakfı tarafından Ankara Bilim Üniversitesi adıyla, Kocaeli'nde Avrupa Eğitim Vakfı tarafından Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi adıyla vakıf üniversitesi kuruluyor. Ankara'da, Türkiye Verimlilik Vakfı tarafından Yükseköğretim Kanunu'nun vakıf yükseköğretim kurumlarına ilişkin hükümlerine tabi olmak üzere, kamu tüzel kişiliğine sahip Ankara Bilim Üniversitesi adıyla vakıf üniversitesi kuruluyor. Kocaeli'nde, Avrupa Eğitim Vakfı tarafından Yükseköğretim Kanunu'nun vakıf yükseköğretim kurumlarına ilişkin hükümlerine tabi olmak üzere, kamu tüzel kişiliğine sahip Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi adıyla bir vakıf üniversitesi kuruluyor. ● Değişikliğe göre yılda iki kez yapılabilen doçentlik başvuru sayısı artırılarak bekleme süresi azaltılacak. ● Açıköğretim öğrencileri, katkı payı veya öğrenim

DUNYA

CMYK

ücretini ödemesi ve her dönem başında kaydını yenilemesi şartıyla öğrencilik haklarından yararlanacak. Üst üste dört dönem bu şartları sağlamayanların ilişiği, ilgili programdan kesilecek. ● Yine yasaya göre vakıf üniversitelerinde çalışan öğretim elemanlarının mali hakları, devlet üniversitelerinde çalışan emsalleriyle eşitlenecek. ● Faaliyet izni geçici durdurulan vakıf üniversitelerinin, eğitim-öğretim için mülkiyetinde yeterli taşınmazı bulunmadığının veya mevcut mal varlığıyla faaliyetlerini sürdüremeyeceğinin tespiti halinde, faaliyet izni kaldırılacak. ● Vakıf üniversiteleri, her bir diploma programında öğrenim gören öğrencilerden; ilgili programın en yüksek merkezi yerleştirme puanına sahip en az yüzde 15'i kadar öğrenciyi ücretsiz okutacak

Gel rler n n yüzde 2's n tem nat ayıracak ● Devlet yükseköğretim kurumlarında yalnızca Ar-Ge faaliyetlerinde bulunmak veya öğretim üyelerinin yürüttükleri Ar-Ge kapsamındaki projelere yardımcı olmak için istihdam edilen doktoralı araştırmacılara ödenecek ücrete esas gösterge rakamı, 40 binden 60 bine yükseltilecek. ● Araştırma görevlisi kadrolarına atanıp tezli yüksek lisans eğitimini tamamlamış olanların,

alanıyla ilgili doktora veya sanatta yeterlilik eğitimlerine başlamaları için kadrolarıyla ilişikleri en fazla 6 ay daha devam edecek. ● Vakıf üniversitesi öğrencilerinin eğitimlerinin, ilgili vakıf yükseköğretim kurumunun faaliyet izninin geçici olarak durdurulması ya da kaldırılması durumunda tamamlattırılmasında kullanılmak amacıyla; vakıf yükseköğretim kurumu, her yıl öğrenci gelirleri toplamının yüzde 2'sini, bir kamu bankasında kendi adına açılan hesaba teminat olarak aktaracak.

Sağlıkta ş ddet yarı oranında artırılacak Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan sağlık personeli ile yardımcı sağlık personeline karşı, görevleri sebebiyle işlenen, Türk Ceza Kanunu'nda yer alan kasten yaralama, tehdit, hakaret ve görevi yaptırmamak için direnme suçlarında, ilgili kanunlara göre tayin edilecek cezalar yarı oranında artırılacak. Söz konusu suçlarda, Türk Ceza Kanunu'nda yer alan hapis cezasının ertelenmesi hükümleri uygulanmayacak. Şiddetin vuku bulduğu sağlık kuruluşunda, faile veya yakınına mağdurun verdiği hizmeti verebilecek başka sağlık personeli ve yardımcı sağlık personeli bulunması halinde, hizmet ilgili diğer personel tarafından verilecek.

18 NİSAN 2020 • CUMARTESİ

GÜNCEL

'Uzakdoğu’ya hracatı artıracak yollar aranmalı' Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan; makine, otomotiv, elektrik, elektronik, savunma, iklimlendirme, gemi, yat sektörleri ihracatçı birlik başkanları ile videokonferans yoluyla yaptığı görüşmede, toparlanma sürecine girmeye başladığı kaydedilen Singapur, Güney Kore ve Çin gibi ülkelere ihracatı artıracak yollar aranabileceğini söyledi. Yapılan videokonferans toplantısıda COVID-19 pandemisinin sektörler üzerinde etkileri, sektörün görüş ve önerileri ele alındı. Pekcan, tüm dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 pandemisi nedeniyle zor günler yaşandığını belirterek, “Bugünler birlik ve beraberliğimizin, dayanışmamızın maksimum noktada olması gereken günler. Sektörlerimizle irtibatımızın sürekliliği önemli. Biz taleplerinizi

günü gününe takip ediyoruz” dedi. Dünya genelinde faaliyet gösteren ticaret müşavirleri ile bölgesel olarak hemen her gün videokonferans yöntemiyle görüşmeler gerçekleştirdiğini aktaran Pekcan, şunları kaydetti: “Yaptığımız görüşmelerden aldığımız bilgi, Singapur, Güney Kore ve Çin gibi ülke-

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI'NDAN AÇIKLAMA

Kurumlar vergisi beyannameleri 1 Haziran’a kadar uzatıldı 30 Nisan’a kadar verilmesi gereken kurumlar vergisi beyannamelerinin verilme ve ödeme süreleri 1 Haziran gün sonuna kadar Gelir İdaresi Başkanlığı, 30 Nisan'a kadar verilmesi gereken kurumlar vergisi beyannamelerinin verilme ve ödeme sürelerinin 1 Haziran gün sonuna kadar uzatıldığını açıkladı. Başkanlıktan yapılan duyuda, “30 Nisan 2020’ye kadar verilmesi gereken kurumlar vergisi beyannamelerinin verilme ve ödeme süreleri, 1 Haziran 2020 gün sonuna kadar uzatılmıştır” ifadesi yer aldı.

D ğer ertelemeler Başkanlık, yeni tip koronovirüs sürecinin ardından, martta verilmesi gereken 2019 yılına ait gelir vergisi beyannamesinin verilmesi süresini 30 Nisan, şubat dönemine ait KDV beyannamelerinin verilmesi süresini

ise 24 Nisan günü sonuna kadar uzatmıştı. Ayrıca mart sonunda kadar verilmesi gereken Ba-Bs formlarının verilme süresi ile e-Defterlerin oluşturulma, imzalanma ve e-Defter beratlarının yüklenme süresi 30 Nisan’a ertelenmişti. 65 yaş ve üstünde olması veya kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren mükellefler ve meslek mensupları ile bu meslek mensuplarından hizmet alan gelir ve kurumlar vergisi mükelleﬂerinin beyan ve ödeme yükümlülükleri de sokağa çıkma yasağının bittiği tarihi izleyen 15. günün sonuna kadar ertelenmişti. Mücbir sebep kapsamına dahil edilen mükelleﬂerin de nisan, mayıs ve haziranda vermesi gereken muhtasar ve KDV beyanları 27 Temmuz’a kadar, bunların ödemeleri ise 6’şar ay ötelenmişti.

C U M H U R B A Ş K A N I YA R D I M C I S I F U AT O K TAY ' D A N M Ü J D E

“25 b n vatandaşın Türk ye'ye geleb lmes ç n çalışıyoruz” Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla 59 ülkeden yaklaşık 25 bin vatandaşın yaklaşan ramazan ayı ve bayramını evlerinde geçirebilmesi için büyük çaplı bir operasyon başlattıklarını duyurdu. Oktay, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadelede, Türkiye'nin dünyanın neresinde olursa olsun vatandaşlarının yanında olduğunu belirtti. Salgına karşı yürüttükleri mücadele sürecinde dünyanın dört bir yanından 25 bin vatandaşı aileleriyle kavuşturduklarını kaydeden Oktay, "Şimdi de, cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla, 59 ülkeden yaklaşık 25 bin vatandaşımızın yaklaşan ramazan ayını ve bayramı evlerinde geçirebilmeleri için yine Dışişleri, İçişleri, Ulaştırma ve Altyapı, Sağlık, Gençlik ve Spor bakanlıklarımız ve ilgili valiliklerimizle birlikte büyük çaplı bir operasyon başlattık. Amacımız vatandaşlarımızın inşallah mübarek Ramazan Bayramı'nda sevdikleriyle kucaklaşmalarını sağlayabilmek" ifadelerini kullandı. Öte yandan Türkiye'ye getirilen vatandaşların, Sağlık Bakanlığı’nca yeni tip koronavirüs bul-

CMYK

TRABZON / 13 KARS/16

BURSA/21 Ş ESKİŞEHİR /22 ANKARA / 20

ERZURUM /15 SİVAS / 18

Günün Uzaması 2 dak ka

VAN/ VAN AN N/ 1 14 4 KAYSERİİ / 20

İ İZMİR/23 DENİZLİ/ 26

1436 Rum N san 5

İmsak Güneş Öğle İk nd Akşam Yatsı

SAMSUN / 16

İSTANBUL / 17 KOCAELİİ /21

DİYARBAKIR / 23

KONYA / 19

MUĞLA/ 22 ANTALYA/ TALY LY YA 24

EDİRNE 04:48 06:22 13:18 17:03 20:04 21:32

ADANA// 28

GAZİANTEP/ 22

İZMİR İSTANBUL BURSA KOCAELİ ANTALYA ANKARA KONYA KAYSERİ ADANA G.ANTEP ERZURUM 04:56 04:40 04:43 04:37 04:46 04:28 04:36 04:22 04:28 04:19 03:55 06:24 06:13 06:14 06:10 06:12 05:59 06:04 05:50 05:53 05:45 05:26 13:16 13:08 13:08 13:05 13:02 12:53 12:54 12:42 12:43 12:35 12:19 16:58 16:53 16:52 16:49 16:43 16:37 16:36 16:25 16:24 16:16 16:03 19:57 19:54 19:52 19:50 19:41 19:37 19:35 19:24 19:23 19:15 19:03 21:20 21:20 21:17 21:16 21:01 21:01 20:57 20:47 20:43 20:35 20:28

Dünya’yı y oku

dunya.com

“Kısa çalışma 29 Şubat’tan t baren geçerl olacak” Koronav rüs salgınına karşı ekonom k önlemler çeren tekl f resm gazetede yayımlanarak yürürlüğe g rd . Kanunun kısa çalışma ödeneğ nden yararlanmayı kolaylaştıran hükmü 29 Şubat’tan t baren geçerl olacak. Yeni Koronavirüs (COVİD-19) Salgının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanunun kısa çalışma ödeneğinden yararlanmayı kolaylaştıran hükmü 29 Şubat’tan itibaren geçerli olacak. Resmi Gazete’de yayımlanan kanun ile ‘koronavirüs’ kelimesi de ilk kez mevzuata girmiş oldu. İşçi çıkarmanın 3 aylığına yasaklandığı, kısa çalışma ödeneğinden yararlanma şartlarının esnetildiği kanunla, birçoğu kamu olmak üzere su borçlarından, çevre temizlik vergisine, hazinenin ve belediyelerin kira alacaklarından orman izin bedellerine kadar 11 kalemde 10 milyar 140 milyon lira

TVF, satın almada bazı hükümlerden muaf tutuluyor

tutarında alacak erteleniyor.

Ücrets z z nl şç y çalıştırana dar pazara cezası ver lecek Kanuna göre, işveren 3 ay süreyle işçisini işten çıkaramayacak ancak kanunu yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 aylık süreyi geçmemek üzere işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilecek. İşveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15 Mart 2020’den sonra iş sözleşmesi feshedilen ve işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere günlük 39.24 TL ücret desteği sağla-

nacak. Ücretsiz izne ayrılarak nakdi ücret desteğinden yararlanan işçiyi çalıştıran işverene idari para cezası verilecek. Cumhurbaşkanı, söz konusu 3 aylık süreleri 6 aya kadar uzatabilecek. Kısa çalışma ödeneğinden uygunluk testi beklenmeden ödemeler gerçekleştirilecek. Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında verilen 2020 yılı içinde geçerlilik süresi dolacak lisansların geçerlilik süresi bir yıl, Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanun kapsamında ticaret gemilerine düzenlenen ve 11 Mart-31 Temmuz 2020

Sermaye ş rketler 30 Eylül 2020’ye kadar 2019 yılı net dönem kâr oranının yüzde 25’ ne kadarını dağıtab lecekler. Kanunla, Türk ye Varlık Fonu’nun (TVF) koronav rüs sebeb yle zor duruma düşen ş rketler satın alması veya bunlara ortak olmasını kolaylaştırmak amacıyla TVF’n n b r ş rket satın alması veya ortak olması şlemler ne, Sermaye P yasası Kanunu le Türk T caret Kanunu’nun bazı hükümler nden muaf yet sağlanıyor.

aralığında süresi dolan veya dolacak denize elverişlilik belgelerinin süresi 1 Ağustos 2020’e kadar uzatıldı. TOBB’un 2020 yılı Mayıs ayı içinde yapılması gereken Birlik Genel Kurulu, bir sonraki yıl Genel Kurulu ile birlikte yapılacak. ANKARA-DÜNYA

Mers n Serbest Bölgede 4 parsel satışa çıkarıldı gularının olup olmadığına ilişkin muayenelerinin yapılacağı açıklandı. Bulguya rastlanan vatandaşlar, hastanelerde tedavi altına alınacak, rastlanmayanlar Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) tarafından operasyon için hazırlanan 62 ildeki toplam 26 bin kişi kapasiteli yurtlarda 14 gün karantina altına alınacak. . Operasyon kapsamında en fazla vatandaşın getirileceği ülke Almanya olacak. Bu ülkeden 3 bin 269 kişi Türkiye’ye gelecek. Almanya’yı, 2 bin 201 kişi ile Suudi Arabistan ve 1632 kişi ile ABD izleyecek. Daha sonra sırasıyla, İngiltere'den 1559, Kuveyt'ten 1463, Cezayir'den 1200, Ukrayna'dan 863, Irak'tan 861, Fransa'dan 696, Azerbaycan'dan 662, Hollanda'dan 648, Kanada'dan 543, KKTC'den 540, Birleşik Arap Emirlikleri'nden 538, Polonya 488, İspanya'dan 455, Rusya'dan 380, Kuzey Makedonya'dan 394, Kırgızistan'dan 352 ve İsviçre'den 341 kişi getirilecek.

Osmanlı'dan 21. Yüzyıla Basın Tarihi'nin de aralarında bulunduğu 52 kitabı bulunan tarihçi Orhan Koloğlu, 90 yaşında hayatını kaybetti. Orhan Koloğlu'nun yeğeni gazeteci

İ O //12 SİNOP

İ EDİRNE/ 22

MUHAMMEN BEDELLERİ 101 BİN DOLAR İLA 288 BİN DOLAR ARASINDA

90 YAŞINDA 90’INCI KİTABINI YAZDI Tar hç Orhan Koloğlu hayatını kaybett

DUNYA

lerin artık pandeminin olumsuz etkisinden çıkarak toparlandığı yönünde. Biz ihracatımızın yüzde 55’ini Avrupa kıtasına yapıyoruz ancak Avrupa toparlanana kadar, bu ülkelere odaklanarak ihracatımızı nasıl arttırabiliriz, neler yapabiliriz bunun üzerinde çalışmalıyız. Bu doğrultuda sektörle müşterek çalışmalarımız son derece önem taşıyor. Almanya, Avusturya gibi ülkeler de artık ekonomiyi canlandırmak üzere harekete geçtiler” diye konuştu. Türkiye’nin de ihracatı artıracak yollar arayacağını ifade eden Pekcan, "Bu süreçte ihracatçı sektörlerimizle tam bir koordinasyon içerisinde eylemlerimizi yürütmemiz, yol haritamızı ve acil eylem planlarımızı oluşturmamız gerekiyor” diye konuştu.

1441 H cr Şaban 25

Ticaret Bakanlığı Mersin Serbest Bölge’de bulunan 4 parseli satışa çıkardı. Parsellerin muhammen bedelleri 101 bin dolar ile 288 bin

dolar arasında değişiyor. Üstyapı kullanım bedellerinin ödemesi peşin yapılacak. Parsel ve binalar, Ticaret Ba-

V E FAT I N I N Ü Z E R İ N D E N 2 7 Y I L G EÇ T İ

Turgut Özal, kabri başında anıldı Sekizinci Cumhurbaşkanı Turgut Özal, vefatının 27’nci yılında kabri başında anıldı. Topkapı’daki Anıtmezar’da düzenlenen törene, Özal’ın çocukları Ahmet ve Efe Özal, Cumhurbaşkanlığı temsilcisi Yusuf Karaloğlu, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Dışişleri Bakanlığı İstanbul Temsilcisi Büyükelçi Murat Tamer, 3. Kolordu Komutanı Korgeneral Kemal Yeni, İstanbul Müftüsü Prof. Dr. Mehmet Emin Maşalı ile sevenleri katıldı. Törenin rdından katılımcılar, Ahmet Özal’a taziyelerini iletti. ANKARA-AA

Sina Koloğlu'nun Twitter'dan yaptığı açıklamada "Amcam Orhan Koloğlu'nu kaybettik. Dolu dolu yaşadı… Son dakikaya kadar çalıştı. 90'a girerken 90'ıncı kitabını yazdı. Hepimizin başı sağ olsun. Çok yeni aldım haberi. Fazla da bir şey yazamıyor insan" dedi. Orhan Koloğlu, 1929’da Konya

Kadınhan’da doğdu. Galatasaray Lisesi’ni bitiren Koloğlu, İstanbul Üniversitesi Yüksek Gazetecilik Enstitüsü’nden mezun oldu, Strasbourg Üniversitesi’nde doktora yaptı. 1947’de gazeteciliğe başlayan Orhan Koloğlu, farklı gazetelerde, muhabir, yazar ve yazı işleri müdürü olarak çalıştı.

kanlığı tarafından verilmiş veya verilecek faaliyet ruhsatına bağlı olarak, ruhsat süresince ve bu ruhsatta belirtilen faaliyetler

kapsamında kullandırılmak amacıyla yatırımcıların kullanımına verilecek. ANKARA-DÜNYA

18 NİSAN 2020 • CUMARTESİ

04 FİNANS/BORSA 8 8 M İ LYA R D O L A R I Ö Z E L S E K T Ö R E A İ T

Kısa vadel dış borç 122.5 m lyar dolar Kısa vadeli dış borç stoku, şubat ayında 2019 sonuna kıyasla yüzde 0,9 azalışla 122,5 milyar dolara geriledi. Özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 2,8 azalarak 87,7 milyar dolar oldu. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 1,6 artarak 57,1 milyar dolar, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku ise yüzde 3,4 azalarak 57 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2019 sonuna göre yüzde 12,7 azalarak 6,8 milyar dolar oldu. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 0,1 azalarak 21,1 milyar dolar, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı ise yüzde 0,4 artarak 13,7 milyar dolar oldu. Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2019 sonuna göre yüzde 1,4 azalarak 49,9 milyar dolara indi. Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli bor-

cu 2019 sonuna göre yüzde 5,6 artarak 26,4 milyar dolar, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 2,8 azalarak 87,7 milyar dolar oldu. Özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 1,2 artarak 46,3 milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar 75,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 168,5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu stokun 18,9 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluştu. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 21,1, Merkez Bankası'nın yüzde 5, özel sektörün ise yüzde 73,9 paya sahip olduğu gözlemlendi.

Kurucusu/Nezih Demirkent

Yayın türü: Yaygın süreli • Sayı: 12177 • 18 Nisan 2020 İmtiyaz sahibi: NASIL BİR EKONOMİ MEDYA HABER BASIN A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Güldağ Genel Koordinatör Vahap Munyar

Başyazar Osman Arolat

Başdanışman Rüştü Bozkurt

Yayın Kurulu Başkanı Şeref Oğuz

Dünya’nın haberi

Genel Yayın Yönetmeni-Tüzel Kişi Temsilcisi Koordinatör Ömer Türkdönmez Didem Eryar Ünlü

Sorumlu Yazıişleri Müdürü Handan Sema Ceylan Araştırma Müdürü Bader H. Arslan

Haber Koordinatörü Mustafa Kemal Çolak Dünya Online Yönetmeni Ferhat Polat

Görsel Yönetmen Birol Teoman Dijital Yayın Koordinatörü Selçuk Altun

EDİTÖRLER Aysel Yücel (İstihbarat), Kerim Ülker (Haber Araştırma), Faruk Şüyün (Kültür-Sanat), Mehmet Bars (Fotoğraf), Veysel Ağdar (Piyasalar) Şebnem Turhan (Finans), Hilal Sarı (Dış Haberler) Hüsniye Güngör (DÜNYA Executive)

Ankara Temsilcisi Ferit Barış Parlak

Yazarlar Temsilcisi Ali Ekber Yıldırım

Temsilciler Koordinatörü Ömer Faruk Çiftçi (Bursa)

BÖLGE TEMSİLCİLERİ Gülsüm Erdem Emen (Adana); Mehmet Kara (Antalya);

Osman Nuri Boyacı/Funda Akkoyun (Denizli); Mahir Solmaz (Diyarbakır); Tülay Taşkın (Eskişehir); M. Tekin Çiçek (Gaziantep); Çağlar Bakır, Deniz Aslan, Hakan Kılıç, Halim Aslan, Salim Aslan (İstanbul); Yaşar Kuş (İzmir); Ali Eskalen (Kahramanmaraş); Oktay Ensari (Kayseri) Sabiha Toprak (Kocaeli); İbrahim Çiçekçi (Konya); Hasan Coşkun (Sakarya); Osman Şişko (Trabzon); Fahriye Kutlay Şenyurt (Mersin)

www. dunya .com

KOORDİNATÖR DANIŞMAN Zafer Sadıkoğlu (Bölgeler) YAYIN DANIŞMA KURULU Alp Orçun, Alaattin Aktaş,

Bumin Doğrusöz, Cahit Düzel, İlter Turan, Ruhi Sanyer, Resul Kurt, Osman Ulagay, Servet Yıldırım, Veysi Seviğ REKLAM Nazlı Demirel (Koordinatör) M. İhsan Gök (Rezervasyon) 0216 440 24 68 ABONE Mecit Yılmaz (Koordinatör) 0216 440 24 70 İDARE Serkan Eroğlu 0216 440 24 82

DÜNYA Online Web: www.dunya.com

Merkez Bankası, tahvil alımı yoluyla Hazine’yi fonlama limitini artırdı. Daha önce azami fonlama tutarını sabit miktar olarak belirleyen TCMB, 2019’un sonunda açıkladığı düzenleme ile fonlama kanalını genişletmişti. 6 Aralık’ta Açık Piyasa İşlemleri (APİ) portföyü nominal büyüklüğünü bilanço büyüklüğünün yüzde 5’i olarak belirleyen TCMB, bu oranı yüzde 10’a yükseltti. 16 Nisan tarihli TCMB bilanço büyüklüğünün 687,4 milyar lira olduğu dikkate alındığında, bu değişiklikle Hazine’nin fonlanabilmesine yönelik tutar 68,7 milyar liraya kadar çıkabilecek. Değişiklikle ayrıca, İşsizlik Sigortası Fonu kaynaklı tahvil alımları da limite dahil edildi. Önceki uygulamada fonu kaynaklı piyasa yapıcı bankalar aracılığı ile yapılan tahvil alımlarında üst limit bulunmuyordu. Bankadan yapılan açıklamada, koronavirüsün ekonomik ve fi-

nansal etkilerine karşı alınan ilave tedbirlere ilişkin 31 Mart tarihli duyuruda, APİ portföyü doğrudan alım işlemlerinin önden yüklemeli olarak gerçekleştirilebileceği ve gerektiğinde söz konusu limitlerin piyasa koşullarına göre güncellenebileceğinin açıklandığı hatırlatıldı. Ayrıca, geçici bir süre için PY bankalara sağlanan, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan satın aldıkları DİBS’lerin TCMB tarafından belirlenen koşullar ve tutarlar dahilinde Merkez Bankası'na satma imkanı kapsamında yapılan alımların, bu limitlerin dışında değerlendirileceği belirtildi. Bu çerçevede, piyasa derinliğinin korunması, para politikası aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi ve Piyasa Yapıcılığı sisteminin desteklenmesi amacıyla ilave önlemler alındığı kaydedildi. Finansal piyasaların derinleşmesine ve para politikası akta-

N E T Y Ü K Ü M L Ü L Ü K L E R 2 .1 T R İ LYO N T L

İletişim: dunyaweb@dunya.com Reklam: onlinereklam@dunya.com

Merkez: Rüzgarlı Bahçe Mahallesi, Cumhuriyet Cad. Gülsan Plaza No: 22 Kavacık 34805 Beykoz/ İstanbul Telefon: (0216) 440 24 00 e-posta: dunya@dunya.com Yazıişleri: (0216) 440 24 22 Fax: (0216) 440 24 98/99 İstihbarat: (0216) 440 24 21 Araştırma: (0216) 440 24 49 Reklam: 0216 440 24 60 Baskı: Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık A.Ş. Akpınar Mah. Hasan Basri Cad. No: 4 34060 Sancaktepe-İstanbul 0212 354 39 09 Ankara- Esenboğa Yolu, 13. km, Pursaklar/Ankara Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım A.Ş. Abonelik ve şikayetleriniz için: 0216 440 24 70-71-72-73-74 Adres değişiklikleri için fax: 0212 355 77 46 DÜNYA Gazetesi, basın meslek ilkelerine uyar. Yanlış yayınlardan kaynaklanan cevap ve düzeltme hakkına riayet eder. Yayınımızla ilgili her türlü eleştiri ve şikayetlerinizi paylaşabilirsiniz.

handan.ceylan@dunya.com

Son Kapanış

DUNYA

1.695989 1.593808 2.028201 1.394358 0.070870 1.149250 5.928857 0.086528 0.041784 1.880429 0.019825 0.064250 0.084027 0.018326 0.175114 0.051771 0.026190 2.098790 1.885562 0.020023 40.699319 0.047742 0.023234 2.225346 0.007625 0.025579 0.218768 1.670773 0.080099 0.051639 1.499759 1.165209 1.246978 1.257911 1.270558 1.010620 0.007672 0.151593 35.595706 0.027085 0.022773 0.590735 1.262995 1.617695 0.689434 1.524962 1.829345 2.425161 2.680485 60.316233 0.147437 0.030890 0.027703 0.133029 0.034458 0.047018 0.039773 1.572026 0.064585 1.007167 0.029446 0.183469 0.021157 0.025432 0.023719 0.982458 0.774987 1.565072 0.021030 1.785851 0.032181 0.068707 1.581543 0.082309 6.623416 1.645523 0.017752 0.057353 6.979874 0.098601 0.106818 1.983045 1.592280 0.021891 0.031390 365.662411 0.032236 2.194126 1.554734 1.963799 67.335340 1.527023 0.021684 1.472523 2.031867 0.028494

rım mekanizmasının etkinliğine sağladığı katkılar dikkate alınarak Piyasa Yapıcılığı sistemine sağlanan desteğin artırılması amacıyla PY bankalara tanınan TCMB'ye DİBS satım imkanında değişikliğe gidildiği bildirilen açıklamada, şunlar kaydedildi: "Bu kapsamda; PY bankalara tanınan TCMB’ye doğrudan DİBS satım imkanına ilişkin limitlerin, repo işlem limitlerinden bağımsız olarak uygulanmasına ve PY bankalara repo işlem limitlerine eşit büyüklükte DİBS satım limiti tanımlanmasına karar verildi. Söz konusu alımların da APİ portföyü için belirlenen azami yüzde 10'luk toplam limit dahilinde gerçekleştirilmesine, bu çerçevede alımı gerçekleştirilecek DİBS’lerin ve alım miktarlarının TCMB tarafından belirlenmesine, alımların açılacak miktar ihaleleri yoluyla gerçekleştirilmesine karar verilmiştir."

Arch techt’ten yen nes l ürün: Ap Go Kuveyt Türk’ün teknoloj ş rket Arch techt, yen gel şt rd ğ bulut tabanlı ürünü Ap Go le f nansal kuruluşların açık bankacılık uygulamalarını hayata geç reb lecekler , yen ş modeller gel şt reb lecekler çözümler sunuyor. Ap Go, serv sler n F nTech’ler le paylaşmak steyen veya bünyes ndek serv sler n let ş m ç n çözüm arayan tüm sektör oyuncularının yasal yükümlülükler n açık bankacılık kapsamında çözüyor.

Türkiye ekonomisinin toplam finansal varlıkları 2019'un dördüncü çeyreğinde 15 trilyon 415 milyar TL, yükümlülükleri ise 17 trilyon 536 milyar TL oldu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) 2019'un dördüncü çeyreğine ilişkin "Finansal Hesaplar Raporu" yayımlandı. Rapora göre, geçen yılın dördüncü çeyreğinde Türkiye ekonomisinin toplam finansal varlıkları 15 trilyon 415 milyar TL, yükümlülükleri ise 17 trilyon 536 milyar TL düzeyine ulaştı. Dünyanın geri kalanına olan net yükümlülük ise bir önceki çeyreğe göre 128 milyar TL azalarak 2 trilyon 121 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Geçen yılın üçüncü çeyreği ile dördüncü çey-

reği arasında gerçekleşen finansal işlemlere göre, toplam ekonomi net borç veren konumunda oldu. Finansal akımlar incelendiğinde ise varlık yönünde 5 milyar TL tutarında net işlem gerçekleşirken, 133 milyar TL tutarında kur ve piyasa fiyatı değişimi kaynaklı net değerleme azalışı gözlendi. Hanehalkı ve finansal olmayan kuruluşların borçlarının gayrı safi yurt içi hasılaya oranı incelendiğinde, borçluluk oranı hanehalkı için yüzde 15 ve finansal olmayan kuruluşlar için yüzde 66 olarak gerçekleşti. Ülke karşılaştırmalı olarak bakıldığında ise Türkiye, bu dönemde de borçluluk düzeyi düşük ülkeler arasındaki konumunu korudu.

Merkez Bankası Nisan Ayı Beklenti Anketi’nde koronavirüsün etkileri görülüyor. Büyüme ve cari açık beklentileri sert bir şekilde geriledi. Son dönemde artan piyasa volatilitesinin etkisiyle yılsonu dolar/TL beklentisi 6,9277'ye yükseldi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) reel sektör, finansal sektör temsilcileri ve profesyonellerden oluşan 60 katılımcıyla gerçekleştirdiği "2020 yılı Nisan ayı Beklenti Anketi"ni yayımladı. Bir önceki anket döneminde yüzde 0,97 olan nisan ayı TÜFE beklentisi, bu anket döneminde yüzde 0,93 geriledi. Mayıs ayı TÜFE beklentisi aynı anket döneminde yüzde 0,70'te

sabit kaldı. Cari yıl sonu TÜFE beklentisi yüzde 9,98'ten yüzde 9,76'ya geriledi. 12 ay sonrası TÜFE beklentisi yüzde 9,51'den yüzde 9,70'e, 24 ay sonrası TÜFE beklentisi yüzde 8,51'den yüzde 8,62'ye çıktı. Katılımcıların yıl sonu dolar/TL beklentisi 6,5117'den 6,9277'ye, 12 ay sonrası dolar/TL beklentisi ise 6,6606'dan 7,1104'e yükseldi. Bir önceki anket döneminde 12 milyar 5 milyon dolar olan yıl sonu cari işlemler açığı beklentisi, bu dönemde 6 milyar 50 milyon dolara düştü. Gelecek yıl cari işlemler açığı beklentisi ise 16 milyar 423 milyon dolardan 15 milyar 322 milyar dolara geriledi. Yıl sonu büyüme beklentisi yüzde -0,6 oldu.

EMEKLİLİK FONLARI

Haftalık değ. (%)

3 aylık 1 yıllık get r (%) get r (%)

0.18 0.21 1.59 0.69 2.88 5.28 0.18 5.88 1.29 1.14 0.18 -0.03 -3.88 -0.33 0.13 2.02 2.53 -0.23 1.56 0.19 0.18 -0.07 0.14 0.16 -6.20 0.17 -0.77 2.64 2.53 9.66 5.05 2.36 0.12 0.17 0.16 1.34 4.38 2.75 2.00 2.77 0.18 0.16 0.09 0.19 1.44 -0.44 0.66 5.35 -0.10 2.61 1.00 2.17 0.17 0.20 5.97 5.91 0.50 1.16 0.39 -0.26 0.66 0.09 0.14 -0.01 0.18 0.16 -0.45 0.19 0.16 0.17 6.05 0.14 0.91 1.34 3.05 0.64 0.17 0.17 0.31 -0.86 5.95 0.47 0.23 0.15 -0.07 -0.28 -0.51 3.20 -0.37 0.59 0.15 0.39 0.15 0.45 0.96 2.20

2.38 2.17 -4.31 1.15 -1.71 8.36 2.26 29.03 -7.74 2.24 1.94 -20.39 -31.48 -19.57 2.02 1.64 -11.23 -20.27 1.42 0.56 1.75 -0.03 2.14 2.19 -51.44 3.15 -4.72 -2.70 -2.91 16.34 26.04 7.42 -8.05 1.52 1.81 -18.93 0.45 -19.19 -1.96 -18.99 2.08 2.25 -17.33 3.06 -0.07 -20.50 0.86 -4.26 2.07 -10.09 1.27 -8.37 1.36 2.63 26.94 29.06 0.37 3.06 -18.91 -20.48 -2.50 -22.12 1.84 -2.08 2.40 2.23 -4.57 1.95 2.06 2.35 29.25 2.06 2.98 -9.41 3.54 -12.09 2.07 2.39 -7.93 -26.25 28.68 2.12 1.66 2.17 -20.53 -0.77 1.11 0.60 -21.38 0.50 2.16 2.18 2.02 3.10 -2.54 9.83

CMYK

ODEABANK, Dış T caret Buluşmaları toplantı ser s n n dördüncüsünde Gaz antep Genç İşadamları Derneğ üyeler le d j tal platform üzer nden b r araya geld . 50'y aşkın ş rket yönet c s n n katıldığı toplantıda, koronav rüs salgını gölges nde hracatın f nansmanı ve r skler konusu tartışıldı. Odeabank Nak t Yönet m ve Dış T caret D rektörü Ahmet Zafer Seyar, salgınının olası etk ler n azaltmak amacıyla şletmelere öneml kolaylıklar sağladıklarına d kkat çekt .

Y I L S O N U D O L A R / T L B E K L E N T İ S İ 6,927 7

YATIRIM FONLARI Actus Portföy 2020 Yatırım Dön. Değ. Fon Actus Portföy Borç. Araç. Fonu Actus Portföy His. Sen. Fonu Ak Port. 4. Fon Sepeti Fonu Ak Portföy Amerika Yab. His. Fonu Ak Portföy AGI Değ. Fon Ak Portföy Alternatif Bank Para Piyasası Fonu Ak Portföy Altın Fonu Ak Portföy Avrupa Yab. His. Sen. Fonu Ak Portföy Bir. Fon Sepeti Fonu Ak Portföy Birebir Bankacılık Değ. Özel Fon Ak Portföy BIST 30 End. His. Sen. Fonu (HSYF) Ak Portföy BIST Banka End. His. Sen. Fonu (HSYF) Ak Portföy BIST Temettü 25 End.His.S.F.(His.Sen.Y.) Ak Portföy Değ. Fon Ak Portföy Eurobond (Amerikan Doları) Borç. Araç.F. Ak Portföy Gelişen Ülke.Yab. His. Sen. Fonu Ak Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) Ak Portföy İki. Fon Sepeti Fonu Ak Portföy Kira Sert. Katılım Fonu Ak Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Ak Portföy Orta Vad. Borç. Araç. Fonu Ak Portföy Özel Sek. Borç. Araç. Fonu Ak Portföy Para Piyasası Fonu Ak Portföy Petrol Yab. BYF Fon Sepeti Fonu Ak Portföy PY Özel Sek. Borç. Araç. Özel Fonu Ak Portföy Uzun Vad. Borç. Araç. Fonu Ak Portföy Üçüncü Fon Sepeti Fonu Ak Portföy Yab. His. Sen. Fonu Ak Portföy Yeni Tekn. Yab. His. Sen. Fonu Albaraka Portföy Altın Katılım Fonu Albaraka Portföy Katılım Fonu Albaraka Portföy Katılım His. Sen. Fonu Albaraka Portföy Kira Sert. Katılım Fonu Albaraka Portföy Kısa Vad. Kira Sert. Katılım Fonu Ata Portföy Analiz His. Sen. Fonu (HSYF) Ata Portföy Bir. Değ. Fon Ata Portföy Bir. His. Sen. Fonu (HSYF) Ata Portföy Çoklu Varlık Değ. Fonu Ata Portföy İki. His. Sen. Fonu (HSYF) Ata Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Ata Portföy Para Piyasası Fonu Atlas Portföy Bir. His. Sen. Fonu (HSYF) Atlas Portföy Bir. Özel Sek. Borç. Araç. Fonu Aura Portföy Değ. Fon Aura Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) Aura Portföy İki. Değ. Fon Aura Portföy Yab. Borç. Araç. Fonu Azimut PYŞ Bir. Borç. Araç. Fonu Azimut PYŞ Bir. His. Sen. Fonu (HSYF) Azimut PYŞ Çoklu Varlık Değ. Fon Azimut PYŞ Kar Payı Öd. His. Sen. Fonu (HSYF) Azimut PYŞ Kira Sert. (Sukuk) Katılım Fonu Azimut PYŞ Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Azimut PYŞ Yab. BYF Fon Sepeti Fonu Deniz Port. Altın Fonu Deniz Port. Bir. Değ. Fon Deniz Port. Bir. Fon Sepeti Fonu Deniz Port. BIST 100 End. His. Sen. Fonu (HSYF) Deniz Port. BIST Tem. 25 End. His. Sen. Fonu(HSYF) Deniz Port. Euro. (Döviz) Borç. Araç. Fonu Deniz Port. His. Sen. Fonu (HSYF) Deniz Port. Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Deniz Port. Orta Vad. Borç. Araç. Fonu Deniz Port. Özel Sek. Borç. Araç. Fonu Deniz Port. Para Piyasası Fonu Deniz Port. Uzun Vad. Borç. Araç. Fonu Deniz Portföy Kira Sert. Katılım Fonu Fiba Port. Şekerbank Kısa Vadeli Borç. Araç. Fiba Port. Şekerbank Para Piyasası Fonu Fiba Portföy Altın Fonu Fiba Portföy Borç. Araç. Fonu Fiba Portföy Çoklu Varlık Bir. Değ. Fon Fiba Portföy Çoklu Varlık İki. Değ. Fon Fiba Portföy Euro. Borç. Araç. (Döviz) Fon Fiba Portföy His. Sen. Fonu(HSYF) Fiba Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Fiba Portföy Para Piyasası Fonu Fokus Portföy Bir. Değ. Fon Fokus Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) Garanti Portföy Altın Fonu Garanti Portföy Bir. Değ. Fon Garanti Portföy Bir. Katılım Fonu Garanti Portföy Bir. Para Piyasası Fonu Garanti Portföy BIST 30 End. His. Sen. Fonu (HSYF) Garanti Portföy Borç. Araç. Fonu Garanti Portföy Dörd. Değ. Fon Garanti Portföy Euro. Borç. Araç. (Döviz) Fonu Garanti Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) Garanti Portföy İki. Değ. Fon Garanti Portföy İki. Para Piyasası Fonu Garanti Portföy Ing Bank Özel Ban. ve Plt.Değ.Öz.F. Garanti Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Garanti Portföy Mutlak Getiri Hedefli Değ. Fon Garanti Portföy Üç. Değ. Fon Garanti Portföy Yab. BYF F.S.F.

Odeabank, hracatçılarla v deo konferansta buluştu

Türk ye'n n f nansal varlıkları Enflasyon beklent s düştü kur beklent s yükseld 15.4 tr lyon l ra oldu

DÜNYA Gazetesi ve eklerinde yayınlanan tüm haber, yazı, makale, resim, çizim, grafik ve fotoğrafların Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Basın Kanunu’ndan doğan her türlü hakları Nasıl Bir Ekonomi Medya A.Ş’ye aittir. İzin alınmaksızın, kaynak gösterilerek dahi kısmen veya tamamen iktibas edilemez.

Genel Yayın Koordinatörü Talip Aktaş

Merkez Bankası Haz ne’y fonlama l m t n yükseltt

17.58 17.99 44.30 16.72 10.72 16.29 55.62 1.26 18.33 16.06 -1.08 -7.57 0.65 15.39 22.64 -9.32 4.83 17.04 17.71 15.56 25.21 16.43 15.85 -55.67 19.90 26.69 12.26 6.71 37.59 49.89 16.11 28.20 14.15 14.31 30.59 15.21 17.33 16.68 16.80 16.22 5.06 19.59 18.43 14.49 17.26 3.57 18.83 30.86 33.17 19.52 14.45 17.06 50.70 54.00 15.98 15.81 -1.52 -0.02 20.69 1.98 14.51 21.97 15.94 15.92 32.84 15.51 16.55 16.47 56.25 18.16 16.95 21.42 23.42 37.88 16.12 16.75 8.32 -7.81 57.02 19.24 15.50 15.84 -3.69 14.26 20.45 19.95 8.51 17.70 15.84 21.25 15.59 21.21 15.09 15.50

Son Kapanış

Gedik Portföy Bir. Değ. Fon Gedik Portföy Bir. His. Sen. Fonu (HSYF) Gedik Portföy Borç. Araç. Fonu Gedik Portföy G-20 Ülkeleri Yab. His. Sen. Fonu Gedik Portföy İki. His. Sen. Fonu (HSYF) Gedik Portföy Karma Fon Gedik Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Global Md Portföy Bir. Değ. Fonu Global Md Portföy Bir. His. Sen. Fonu (H.S.Y.F) Global Md Portföy İki. Değ. Fonu Global Md Portföy Katılım Fonu Global Md Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Global Md Portföy Orta Vad. Borç. Araç. Fonu Global Md Portföy Para Piyasası Fonu HSBC Portföy Altın Fonu HSBC Portföy BIST30 End. His. Sen. Fon (HSYF) HSBC Portföy Çoklu Varlık Bir. Değ. Fon HSBC Portföy Çoklu Varlık İki. Değ. Fon HSBC Portföy Çoklu Varlık Üç. Değ. Fon HSBC Portföy Değ. Fon HSBC Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) HSBC Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu HSBC Portföy Orta Vad. Borç. Araç. Fonu HSBC Portföy Özel Sek. Borç. Araç. Fonu HSBC Portföy Para Piyasası Fonu HSBC Portföy Uzun Vad. Borç. Araç. Fonu HSBC Portföy Yab. BYF Fon Sepeti Fonu ICBC Turkey Portföy Altın Fonu ICBC Turkey Portföy Bir. Değ. Fon ICBC Turkey Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) ICBC Turkey Portföy İki. Değ. Fon ICBC Turkey Portföy Para Piyasası Fonu İstanbul Portföy Bir. Değ. Fon İstanbul Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) İstanbul Portföy İki. Değ. Fon İstanbul Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu İstanbul Portföy Üçüncü Hisse Senedi Fonu İstanbul Portföy Yab. (G.Ol.Piy.) Borç. Araç. Fonu İş Portföy Altın Fonu İş Portföy Bayraktarlar Holding Değ. Özel Fon İş Portföy Bir. Değ. Fon İş Portföy Birikim Hes. Kısa Vad. Borç. Araç. Fon İş Portföy BIST Banka End. His. Sen. Fonu (HSYF) İş Portföy BIST Tkn. Ağır. Sın. End. His. Sen. Fonu İş Portföy BIST30 End. His. Sen. Fonu (HSYF) İş Portföy Elektrikli Araç. Karma Fon İş Portföy Emtia Yab. BYF Fon Sepeti Fonu İş Portföy Euro. Borç. Araç. (Döviz) Fonu İş Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) İş Portföy İki. Değ. Fon İş Portföy İş Bank. İşt. End. His. Sen. Fonu (HSYF) İş Portföy Kira Sert. Katılım Fonu İş Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu İş Portföy Kumbara Hesabı Karma Özel Fon İş Portföy Maks. Hes. Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu İş Portföy Maximum Kart Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu İş Portföy Odeabank Para Piyasası Fonu İş Portföy Orta Vad. Borç. Araç. Fonu İş Portföy Özel Sek. Borç. Araç. Fonu İş Portföy Para Piyasası Fonu İş Portföy Privia Bankacılık Değ. Özel Fon İş Portföy PY Euro. Borç. Araç.(Döviz) Özel Fonu İş Portföy PY His. Sen. Öz. Fonu (HSYF) İş Portföy PY Özel Sek. Borç. Araç. Özel Fon İş Portföy Resan Değ. Özel Fon İş Portföy Sütaş İki. Değ. Özel Fon İş Portföy Tema Değ. Fon İş Portföy Üç. Değ. Fon İş Portföy Yab. Borç. Araç. Fonu İş Portföy Yab. His. Sen. Fonu Kare Portföy Bir. Borç. Araç. Fonu Kare Portföy Bir. Değ. Fon Kare Portföy Değişken (Döviz) Fon Kare Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) KT Portföy Bir. Katılım Fonu KT Portföy Kira Sert. Katılım Fonu KT Portföy Kısa Vad. Kira Sert. Katılım Fonu KT Portföy Kızılay’a Destek Altın Katılım Fonu Marmara Cap. Por. Yön. His. Sen. Fonu (HSYF) Meksa Portföy Bir. Değ. Fon Meksa Portföy İki. Değ. Fon Mükafat Port. Kısa Vad. Kira Sert. Katılım Fonu Mükafat Portföy Katılım His. Sen. Fonu (HSYF) Mükafat Portföy Kira Sert. Katılım Fonu Osmanlı Portföy Bir. Değişken Fon Osmanlı Portföy Birinci Hisse Senedi Fonu Osmanlı Portföy İkinci Hisse Senedi Fonu Osmanlı Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Osmanlı Portföy Özel Sek. Borç. Araç. Fonu Oyak Portföy Bir. Borç. Araç. Fonu Oyak Portföy Bir. Değ. Fon Oyak Portföy Bir. His. Sen. Fonu (HSYF) Oyak Portföy Birinci Kısa Vadeli Borç. Araç. Fonu Oyak Portföy Birinci Para Piyasası Fonu Oyak Portföy İkinci Değ. Fon Oyak Portföy Kısa Vad. Kira Sert. Katılım Fonu

1.356662 0.074051 0.018253 0.037614 0.056172 0.970489 2.750520 0.113936 4.470660 0.021326 1.021542 0.090204 0.043138 9.161560 3.268856 0.089077 0.025426 0.025212 0.019144 99.026834 0.055106 0.021675 0.241653 0.021817 71.385353 0.542316 0.034323 0.037192 17.891557 8.460545 0.106548 21.063197 0.029398 0.039915 0.271227 0.029777 0.918581 0.034353 0.042050 0.084824 82.306281 1.590764 0.043407 0.071325 0.050927 1.139667 0.018621 7.249378 53.633338 9.175094 64.242944 0.037230 10.512087 0.178484 0.039536 0.023088 1.002421 114.595704 0.068899 276.496043 0.038779 0.048330 0.016217 0.027432 1.603039 0.044566 0.025895 1.457596 0.073554 0.085542 0.024631 1.383001 0.056031 0.055594 1.882355 1.686657 1.470878 1.589379 0.031178 0.109967 0.061699 1.511376 1.278120 1.532968 1.042386 0.863391 0.917819 0.026562 1.885908 0.025377 0.035706 1.114769 1.078784 0.028252 0.026040 1.350333

Haftalık değ. (%)

3 aylık 1 yıllık get r (%) get r (%)

-1.97 0.40 0.14 1.11 3.57 -0.02 0.14 0.74 -0.32 0.40 0.16 0.15 0.11 0.16 6.05 -0.01 -0.11 0.20 -0.13 1.59 1.61 0.17 -0.20 0.19 0.16 -1.18 2.04 5.73 0.11 0.25 0.13 0.15 -0.39 1.58 0.45 0.17 0.43 3.97 5.93 2.14 0.40 0.09 -3.89 -0.53 -0.02 0.77 -1.82 3.53 1.60 0.56 3.08 0.27 0.03 0.57 0.05 0.09 0.16 -0.31 0.11 0.15 -0.48 3.45 1.25 0.16 -0.55 0.84 -0.18 1.96 2.98 4.19 -0.27 -1.42 -1.43 0.54 0.22 0.11 0.16 5.45 5.81 -0.30 0.11 0.18 3.35 0.16 1.98 3.55 3.54 0.18 0.11 0.18 0.77 1.08 0.15 0.14 0.15 0.14

-1.68 -22.87 2.26 -5.78 -10.87 -3.78 1.84 -5.26 -21.04 -6.33 1.07 1.83 1.53 2.24 29.03 -21.79 1.76 -2.93 -5.62 -6.83 -18.23 2.07 -0.62 2.62 2.20 -5.96 6.88 27.91 -0.19 -18.61 -7.34 2.17 1.68 -16.30 -10.06 2.48

18.84 6.68 18.46 0.59 49.87 18.08 15.38 19.88 3.37 12.16

-11.22 28.38 4.07 2.38 1.73 -30.63 1.43 -20.94 -8.55 -17.69 6.78 -19.45 1.21 -16.25 1.59 1.41 -6.02 1.51 2.11

-3.32 56.03 25.59 17.77 15.57 -6.41 69.83 -3.71 1.18 -21.03 24.24 4.95 17.08 -2.00 14.95 15.66 14.83 15.81 15.08

-1.11 2.09 2.16 1.64 8.24 -18.36 2.61 -15.70 -12.47 -9.51 2.18 15.42 2.47 1.08 -4.49 -3.05 -20.15 3.52 1.76 1.76 26.56 -7.01 1.88 1.68 2.11 -9.87 2.21 -5.15 -19.53 -12.06 2.41 0.81 2.57 -1.54 -17.60 2.49 2.21 0.44 1.75

19.67 16.80 15.84 13.70 26.65 5.46 19.49 6.34 6.76 17.41 19.86 25.44 9.39 19.78 16.16 9.65 4.43 26.03 15.38 15.26 51.88 62.40 13.84 14.40 15.82 43.44 16.79

15.64 16.20 16.11 53.31 -4.37 16.47 15.32 11.56 25.37 17.00 16.34 24.55 17.31 16.03 31.05 13.39 53.99 16.39 7.81 13.37 16.08 15.11 19.89 11.21 17.91

17.77 18.60 18.80 29.56 12.04 16.00 22.71 14.05

Son Kapanış

OYAK Portföy OYAK Üye.Çalışan.Yön. Brç. Arç.Öz.Fonu Qinvest Portföy Değ. Fon Qinvest Portföy His. Senedi Fonu (HSYF) Qinvest Portföy İki. Değ. Fonu Qinvest Portföy Kira Sert. Katılım (Döviz) Fonu Qinvest Portföy Kira Sert. Katılım Fonu Qinvest Portföy Para Piyasası Fonu QNB Finans Portföy A.B.D. Dolar Yab. BYF QNB Finans Portföy Altın BYF QNB Finans Portföy Bir. Değ. Fon QNB Finans Portföy Bir. His. Sen. Fonu (HSYF) QNB Finans Portföy Borç. Araç. Fonu QNB Finans Portföy Dow Jones İst. 20 (HSY) BYF QNB Finans Portföy Euro. Borç. Araç. Fonu QNB Finans Portföy Gümüş BYF QNB Finans Portföy Kısa Vadeli Borç. Araç. Fonu QNB Finans Portföy Özel Sek. Borç. Araç. Fonu QNB Finans Portföy Para Piyasası Fonu Strateji Portföy Bir. His. Sen. Fonu(HSYF) Strateji Portföy Borç. Araç. Fonu Tacirler Portföy Değ. Fon Tacirler Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) Tacirler Portföy Kisa Vad. Borç. Araç. Fonu Tacirler Portföy Özel Sek. Borç. Araç. Fonu TEB Portföy Alarko Grubu Değ. Özel Fon TEB Portföy Altın Fonu TEB Portföy Bir. Fon Sep. Fonu TEB Portföy Borç. Araç. Fonu TEB Portföy Euro. (Döviz) Borç. Araç. Fonu TEB Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) TEB Portföy İki. Değ. Fon TEB Portföy ING Bank Özel Bank.ve Plat. Değ. Ö. Fon TEB Portföy ING Bank Para Piyasası Fonu TEB Portföy Kira Sert. (Döviz) Katılım Fonu TEB Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu TEB Portföy Mutlak Getiri Hedefli Değ. Fon TEB Portföy Özel Sek. Borç. Araç. Fonu TEB Portföy Para Piyasası Fonu TEB Portföy PY İki. Değ. Özel Fon TEB Portföy TEB Grubu Değ. Özel Fon TEB Portföy Yab. BYF Fon Sepeti Fonu Ünlü Portföy Bir. Değ. Fon Ünlü Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) Ünlü Portföy İki. Değ. Fon Ünlü Portföy Para Piyasası Fonu Ünlü Portföy Üç. Değ. Fon Yapı Kredi Port. Altın Fonu Yapı Kredi Port. Bir. Fon Sepeti Fonu Yapı Kredi Port. Bir. His .Sen. Fonu (HSYF) Yapı Kredi Port. BİST Temet. 25 End. His. Sen. Fonu Yapı Kredi Port. BİST100 End. His. Sen. Fonu (HSYF) Yapı Kredi Port. BİST30 End. His. Sen. Fonu (HSYF) Yapı Kredi Port. Çlşn. Hes. Kısa Vad. Borç. Araç. F Yapı Kredi Port. Eur. (Dolar) Bor. Araç. Fonu Yapı Kredi Port. İki. Değ. Fon Yapı Kredi Port. İki. Fon Sep. Fonu Yapı Kredi Port. İki. His. Sen. Fonu (HSYF) Yapı Kredi Port. Karma Fon Yapı Kredi Port. Kira Sert. Katılım Fonu Yapı Kredi Port. Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Yapı Kredi Port. Koç Hol. İşt. His.Sen. Fonu (HSYF) Yapı Kredi Port. Orta Vad. Borç. Araç. Fonu Yapı Kredi Port. Özel Sek. Borç. Araç. Fonu Yapı Kredi Port. Para Piyasası Fonu Yapı Kredi Port. PY Borç. Araç. (Döviz) Özel Fonu Yapı Kredi Port. Üç. Değ. Fon Yapı Kredi Port. Yab. Fon Sepeti Fonu Yapı Kredi Port. Yab. Tek. Sek. His. Sen. Fonu Yapı Kredi Portföy PY Bir. Değ. Özel Fon Yapı Kredi Portföy PY Üç. Değ. Özel Fon Ziraat Port. BIST 30 End. His. Sen. Yoğun BYF Ziraat Port. BIST Bank. Dışı L.10 End. H.S. Yğ. BYF Ziraat Port. BIST Likit Bank. End.His.Sen. Yğ. BYF Ziraat Port. Halk Kısa Vad. Kira Sert. Katılım Fonu Ziraat Port. Halkbank Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Ziraat Port. Halkbank Para Piyasası Fonu Ziraat Portföy Altın Katılım Fonu Ziraat Portföy Borç. Araç. Fonu Ziraat Portföy Büyüyen Çocuk. Yönelik Değ. Öz. Fon Ziraat Portföy Fon Sepeti Fonu Ziraat Portföy His. Sen. Fonu (HSYF) Ziraat Portföy İki. Değ. Fon Ziraat Portföy Katılım End. His. Sen. Fonu (HSYF) Ziraat Portföy Katılım Fonu (Döviz) Ziraat Portföy Kira Sert. (Sukuk) Katılım Fonu Ziraat Portföy Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu Ziraat Portföy Kısa Vad. Kira Sert. Katılım Fonu Ziraat Portföy Para Piyasası Fonu Ziraat Portföy Vakıfbank Para Piyasası Fonu Ziraat Portföy Vakıfbank Kısa Vad. Borç. Araç. Fonu

1.308455 0.064319 0.079102 0.020168 0.024818 0.017834 0.832819 665.615265 34.186013 0.022334 0.473770 167.351856 32.985897 0.071338 22.467707 0.072279 0.205897 120.414548 10.541818 0.018895 1.771219 3.103339 0.042559 2.081377 2.201865 0.091950 1.316474 20.464346 2.212516 0.092548 0.026951 1.029721 96.673191 2.740071 6.505053 5.182839 171.835998 375.160523 0.056845 0.042287 2.637243 0.061866 1.301007 0.035905 1.099764 2.059415 0.054581 1.693317 1.298072 0.020029 3.723258 0.060399 0.021198 0.174112 0.018453 1.492656 0.022512 0.472531 0.018646 0.077288 0.905690 7.466873 0.024393 0.298456 7.390082 0.019296 0.068391 88.954874 1.418160 0.025966 13.036295 14.266692 11.670037 1.428263 105.139217 0.060865 0.051147 0.028984 0.021407 1.872295 0.142534 79.887578 1.678348 2.550628 1.814890 173.937054 1.535798 0.022044 0.653713 0.021804

Haftalık değ. (%)

0.19 1.09 2.55 0.85 1.44 0.19 0.16 4.05 6.70 2.65 1.08 -0.25 -0.43 3.14 4.64 0.14 0.16 0.15 2.86 -0.46 4.39 4.71 0.14 0.18 0.60 5.94 0.31 -0.33 2.95 1.06 0.84 1.06 0.16 3.04 0.16 0.75 0.18 0.15 0.19 0.59 2.34 0.64 2.25 0.16 0.17 0.54 6.03 2.05 -1.18 -0.27 -0.30 -0.48 0.16 1.73 -0.70 2.53 0.60 -0.26 0.21 0.16 -0.02 -0.14 0.16 0.15 3.32 -0.36 2.91 7.72 0.01 0.60 -0.11 0.45 -4.21 0.18 0.18 0.16 6.05 -0.28 0.73 1.34 1.40 0.72 2.63 3.05 0.52 0.16 0.19 0.16 0.16 0.17

3 aylık 1 yıllık get r (%) get r (%)

2.58 5.67 -7.59 4.16 5.59 2.10 2.19 18.15 30.47 6.26 -18.27 -1.34 -21.91 1.84 1.20 1.66 2.25 2.20 -17.61 -2.33 -20.85 -9.09 1.44 2.09 -1.33 28.93 -1.85 -0.73 2.98 -17.03 1.55 1.51 2.22 10.55 1.84 2.17 2.53 2.18 3.14 1.84 -1.04 4.37 -13.11 2.64 2.31 5.77 29.71 -0.90 -15.51 -18.89 -17.47 -21.05 2.16 -0.21 -10.39 1.45 -16.35 -11.79 1.47 1.89 -20.62 -0.82 2.34 2.19 5.50 -5.56 13.71 8.20 0.00 -0.33

19.46 33.72 61.23 26.20 14.23 16.64 15.69 18.54 58.99 23.54 6.70 21.99 -4.09 21.72 21.94 14.85 17.31 16.18 30.82 14.59 76.20 48.38 13.99 30.89 21.49 57.10 14.23 25.79 20.04 7.96 18.98

1.98 2.28 2.27 27.47 -0.78 -6.00 1.80 -19.16 -8.04 -6.02 10.55 2.85 2.21 2.08 2.28 2.29 2.23

15.63 17.16 16.47 55.50 16.64 15.07 20.89 0.37 12.53 32.98 23.32 17.26 16.82 16.57 16.51 16.58 17.32

16.53 37.64 15.63 18.29 21.70 15.98 20.72 17.90 10.08 23.57 15.67 17.49 24.23 57.58 18.30 7.12 1.24 0.88 -3.23 16.75 20.10 8.86 21.53 19.98 10.56 21.26 16.03 5.98 21.27 16.69 16.03 26.02 16.90 24.55 29.84 26.18 24.25

Son Kapanış

Aegon Emeklilik ve Hayat Hisse Senedi EYF Karma EYF Katkı EYF Para Piyasası EYF Standart EYF Allianz Hayat Ve Emeklilik Altın EYF Birinci Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF Borçlanma Araçları EYF Borçlanma Araçları Grup EYF Değişken Grup EYF Den. Değ. EYF Dinamik Değişken EYF Hisse Senedi EYF İkinci Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF Kamu Dış Borçlanma Araçları Grup EYF Karma EYF Katkı EYF Para Piyasası EYF Standart EYF Allianz Yaşam ve Emeklilik 2035 Hedef Fon Sepeti EYF Altın EYF Ata Finans Dinamik Değişken Grup EYF Atak Değişken Grup EYF Başlangıç Katılım EYF Birinci Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF BIST Temettü Endeksi EYF Borçlanma Araçları EYF Borçlanma Araçları Grup EYF Den. Değ. EYF Dengeli Değişken Grup EYF Dinamik Değişken EYF Hisse Senedi EYF İkinci Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF Karma EYF Karma Grup EYF Katılım Katkı Emeklilik Yatırım Fonu Katılım Standart EYF Katkı EYF Koç H.E.Vak.1.Değ.Gr. EYF Koç İştirak Endeksi EYF Para Piyasası EYF Standart EYF Sürdürülebilirlik Hisse Senedi EYF Temkinli Değişken EYF Temkinli Değişken Grup EYF Unilever Dengeli Değişken Grup EYF Unilever Dinamik Değişken Grup EYF Başlangıç EYF Anadolu Hayat Emeklilik Agresif Değişken EYF Altın Katılım EYF Atak Değişken EYF B.R.I.C. Ülkeler Yabancı Değişken EYF Başlangıç EYF Başlangıç Katılım EYF Birinci Değişken EYF Birinci Kam.Dış Borç.Araç. EYF Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu Borçlanma Araçları Grup EYF Dengeli Değişken EYF Hisse Senedi EYF Hisse Sen. Grup EYF İkinci Borçlanma Araçları EYF İkinci Borçlanma Araçları Grup EYF İkinci Hisse Senedi EYF İkinci Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF İş Bankası İştirak Endeksi EYF Katılım Katkı EYF Katılım Standart EYF Katkı EYF Özel Sektör Borçlanma Araçları EYF Para Piyasası EYF Standard EYF Temkinli Değişken EYF Temkinli Değişken Grup EYF AvivaSA Emeklilik ve Hayat Agresif Değişken EYF Altın EYF B.R.I.C. Ülkeleri Yab. Değ. EYF Başlangıç EYF Başlangıç Katılım EYF Birinci Değişken EYF Birinci Para Piyasası EYF Borçlanma Araçları EYF Borçlanma Araçları Grup EYF Dış Borçlanma Araçları EYF Dengeli Değişken EYF Dinamik Değişken EYF Hisse Senedi EYF Hisse Senedi Grup EYF İkinci Değ. EYF İkinci Para Piyasası EYF Karma EYF Karma Grup EYF Katılım Katkı Emeklilik Yatırım Fonu Katılım Standart EYF Katkı EYF Muhafazakar Değişken EYF Orta Vadeli Borçlanma Araçları EYF Özel Sektör Borçlanma Araçları EYF Standart EYF

Değ ş m yüzde

0.088254 0.071919 0.017182 0.060612 0.060742

0.65 0.10 -1.02 0.16 -0.26

0.039149 0.108754 0.072364 0.045599 0.035188 0.086898 0.016852 0.106874 0.069424 0.072901 0.072246 0.017465 0.066233 0.016728

5.93 1.36 -0.34 -0.38 0.72 0.21 0.44 1.42 3.43 1.46 4.32 -1.24 0.18 -0.29

0.016006 0.040094 0.017452 0.028938 0.015161 0.107144 0.022079 0.073829 0.033924 0.088558 0.092371 0.020876 0.121035 0.052754 0.129565 0.089453 0.014208 0.014160 0.017417 0.016321 0.028969 0.067782 0.018214 0.022623 0.023369 0.027813 0.019930 0.023259 0.016105

0.17 5.94 2.88 1.84 0.19 1.47 1.45 -0.38 -0.35 0.31 0.34 -0.16 1.42 2.59 4.22 4.58 0.30 0.77 -1.25 0.26 0.74 0.17 -0.25 -0.14 0.13 0.42 0.08 0.71 0.20

0.020297 0.039535 0.116802 0.033686 0.016175 0.015269 0.078935 0.094462 0.047784 0.071033 0.077617 0.117309 0.092583 0.072325 0.072127 0.056554 0.072171 0.044815 0.020586 0.022642 0.016373 0.024498 0.065574 0.035761 0.068341 0.071534

1.33 5.89 0.89 -1.42 0.17 0.17 1.74 1.78 -0.47 2.75 0.44 1.18 1.44 -0.61 -0.49 1.41 3.30 2.96 0.83 0.90 -1.39 0.16 0.16 -0.47 0.12 0.14

0.062115 0.041318 0.029534 0.016206 0.015396 0.057178 0.066410 0.067625 0.057053 0.083693 0.022130 0.068408 0.067284 0.066994 0.049710 0.062464 0.063418 0.024385 0.013004 0.015588 0.016738 0.064316 0.069245 0.022118 0.016417

0.31 6.02 -1.20 0.19 0.16 0.94 0.17 -0.37 -0.38 2.25 0.27 0.30 0.40 0.43 2.19 0.18 0.05 0.05 0.77 0.74 -1.21 0.21 -0.33 0.17 -0.22

Son Kapanış

Temettü Ödeyen Şirketler Hisse Senedi EYF Uzun Vadeli Dış Borçlanma Araçları EYF Axa Hayat ve Emeklilik Altın Katılım EYF Başlangıç EYF Başlangıç Katılım EYF Değ. EYF Hisse Senedi EYF Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF Katılım Değişken EYF Katılım Katkı EYF Katkı EYF Para Piyasası EYF Standart EYF Bereket Emeklilik Altın Katılım EYF Başlangıç Katılım EYF Büyüme Katılım Değişken EYF Katılım Değişken Grup EYF Katılım Hisse Senedi EYF Katılım Katkı EYF Katılım Standart EYF Muhafazakar Katılım Değişken EYF BNP Paribas Cardif Emeklilik Altın EYF Borçlanma Araçları EYF Borçlanma Araçları Grup EYF Başlangıç EYF Başlangıç Katılım EYF Birinci Değişken EYF Birinci Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF Birinci Para Piyasası EYF Değişken Grup EYF Hisse Senedi EYF İkinci Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF Katkı EYF Mutlak Getiri Hedefli Değişken EYF Standart EYF Ş. Katılım Katkı Emeklilik Yatırım Fonu Cigna Finans Emek ve Hayat Altın EYF Başlangıç EYF Başlangıç Katılım EYF Birinci Hisse Senedi EYF Birinci Hisse Senedi EYF Ş. Dengeli Değişken Grup Emeklilik Yatırım Fonu Ş. Dinamik Değişken Emeklilik Yatırım Fonu Dış Borçlanma Araçları EYF Kamu Borçlanma Araçları EYF Kamu Borçlanma Araçları Grup EYF Katılım Katkı EYF Katkı EYF Para Piyasası EYF Standart EYF Borçlanma Araçları EYF Fiba Em. ve Hay. Dengeli Değişken EYF Hisse Senedi Grup Emeklilik Yatırım Fonu Perform Portföy Değ. EYF Altın EYF Atak Değ. EYF Atlas Portföy Değişken EYF Başlangıç EYF Başlangıç Katılım EYF Borçlanma Araçları EYF Borçlanma Araçları Grup EYF Değ. Gr. EYF Dengeli Değişken Grup EYF Fiba Portföy Borçlanma Araçları EYF Global Md Port. Değ. EYF Hisse Senedi EYF İstanbul Port. Değ. EYF Kamu Dış Borçlanma Araçları Grup EYF Kare Portföy Fon Sepeti EYF Katılım Katkı EYF Katılım Standart EYF Katkı EYF Mükafat Portföy Katılım Değişken EYF Osmanlı Port. Değ. EYF Oyak Port. Değ. EYF Oyak Portföy Hisse Senedi EYF Oyak Port. Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF Oyak Portföy Standart EYF Para Piyasası EYF Qinvest Port.Değ. EYF Standart EYF Tacirler Por. Değ. EYF Temkinli Değ. EYF Dış Borçlanma Araçları EYF Garanti Emeklilik ve Hayat Altın EYF Başlangıç Katılım EYF Borçlanma Araçları EYF Borçlanma Araçları Grup EYF Dış Borçlanma Araçları EYF Dış Borçlanma Araçları Grup EYF Değ. EYF Dengeli Değişken EYF Dengeli Değişken Grup EYF Hisse Senedi EYF Hisse Senedi Grup EYF Kamu Borç. Araç. EYF Katılım Değişken EYF Katılım Katkı EYF

Değ ş m yüzde

0.035781 0.077699

1.02 2.33

0.037616 0.015933 0.015068 0.023048 0.022784 0.031224 0.023032 0.022444 0.017297 0.023887 0.018818

6.55 0.18 0.17 0.24 1.07 2.43 1.53 0.80 -1.17 0.18 -0.21

0.041072 0.015624 0.023570 0.024091 0.031817 0.018901 0.019074 0.023718

5.83 0.17 1.52 1.08 3.34 0.58 0.78 1.00

0.039948 0.059535 0.031801 0.015937 0.014915 0.063894 0.070255 0.066142 0.019326 0.076876 0.073408 0.017670 0.019702 0.017972 0.012848

6.01 -0.60 -0.58 0.17 0.15 0.77 2.87 0.17 1.16 0.90 2.97 -0.95 0.59 -0.19 0.27

0.013446 0.015982 0.015090 0.057675 0.030474 0.020879 0.026433 0.011262 0.028742 0.019538 0.010130 0.017593 0.029270 0.018500 0.010459

5.80 0.17 0.21 0.92 0.43 0.00 0.06 1.72 -0.52 -0.59 0.73 -1.28 0.17 -0.09 -0.48

0.069241 0.028742 0.013270 0.042621 0.044730 0.018191 0.015967 0.015820 0.029520 0.031300 0.022265 0.028989 0.064346 0.014807 0.068111 0.016895 0.057320 0.014130 0.015541 0.014598 0.018131 0.015347 0.017624 0.038504 0.052778 0.040945 0.017322 0.021789 0.018854 0.016562 0.015551 0.018949 0.054303

2.12 2.45 0.58 6.46 1.58 0.68 0.17 0.21 -0.48 -0.47 -0.31 -0.16 -0.57 0.17 1.42 0.20 3.01 0.44 0.39 1.10 -1.12 2.47 1.74 0.01 0.65 2.86 -0.14 0.17 0.17 -0.17 3.19 0.12 2.96

0.044105 0.015263 0.075763 0.048503 0.109503 0.075607 0.063488 0.080258 0.064792 0.110462 0.025909 0.039665 0.026793 0.021495

5.97 0.22 -0.50 -0.47 3.10 3.16 2.31 0.08 0.11 0.35 0.37 -0.55 1.45 0.56

Son Kapanış

Katılım Standart EYF Katkı EYF Para Piyasası EYF Standart EYF Sürdürülebilirlik Hisse Senedi EYF Temkinli Değişken EYF Üçüncü Değişken EYF Mutlak Getiri Hedefli Değişken EYF Başlangıç EYF Halk Hayat ve Emeklilik Altın Katılım EYF Başlangıç EYF Başlangıç Katılım EYF Dinamik Değişken EYF Hisse Senedi EYF Kamu Borçlanma Araçları Standart EYF Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF Katılım Dinamik Değişken EYF Katılım Hisse Senedi EYF Katılım Katkı EYF Katılım Standart EYF Katkı EYF Para Piyasası EYF Temkinli Değ. EYF Katılım Emeklilik ve Hayat Agresif Katılım Değişken (Döviz) EYF Altın Katılım EYF Başlangıç Katılım EYF Dengeli Katılım Değişken EYF Emlak Katılım Bankası Katılım Değişken EYF Kamu Kira Sertifikaları Katılım Emeklilik Y. Fonu Katılım Değişken Grup EYF Katılım Hisse Senedi EYF Katılım Katkı EYF A.Ş. Katılım Standart EYF MetLife Emeklilik ve Hayat Borçlanma Araçları Grup EYF Başlangıç EYF Başlangıç Katılım EYF Dengeli Değişken EYF Dengeli Değişken Grup EYF Hisse Senedi EYF Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF Katılım Katkı EYF Katılım Standart EYF Katkı EYF Para Piyasası EYF Standart EYF Ş.Altın Katılım Emeklilik Yatırım Fonu NN Hayat ve Emeklilik Qinvest Portföy Temkinli Değişken EYF Agresif Değişken EYF Altın EYF Başlangıç EYF Başlangıç Katılım EYF Borçlanma Araçları EYF Değişken EYF Dengeli Değişken EYF Dinamik Değişken EYF Hisse Senedi EYF Karma EYF Katılım Katkı EYF Katkı EYF Para Piyasası EYF Standart EYF Vakıf Emeklilik Kamu Dış Borçlanma Araçları Emeklilik Y. Fonu Altın Katılım EYF Başlangıç EYF Başlangıç Katılım EYF Birinci Değişken Emeklilik Yatırım Fonu Birinci Kamu Borçlanma Araçları Grup EYF Birinci Kamu Borçlanma Araçları Grup EYF Dinamik Değişken Emeklilik Yatırım Fonu Dinamik Değişken Grup EYF Hisse Senedi EYF Katılım Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu Katılım Dengeli Değişken EYF Katılım Dinamik Değişken Grup EYF Katılım Katkı EYF Katılım Standart Emeklilik Yatırım Fonu Katkı EYF Para Piyasası EYF Pera 2 Değişken Grup EYF Pera 3 Degişken Grup EYF Standart EYF Temkinli Değişken EYF Temkinli Değişken EYF Ziraat Hayat ve Emeklilik Altın Katılım EYF Başlangıç EYF Başlangıç Katılım EYF Değişken EYF Hisse Senedi EYF Kamu Borçlanma Araçları EYF Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF Katılım Değişken EYF Katılım Katkı EYF Katılım Standart EYF Katkı EYF Para Piyasası EYF Standart EYF

Değ ş m yüzde

0.019094 0.017829 0.070151 0.019528 0.018198 0.041835 0.025518 0.021909 0.016246

0.54 -1.13 0.17 -0.26 -0.52 0.43 4.51 0.46 0.20

0.025066 0.016377 0.015724 0.020046 0.017765 0.018496 0.037869 0.021411 0.021423 0.021577 0.019201 0.016351 0.023028 0.015602

5.84 0.18 0.18 0.43 1.15 -0.24 1.01 3.43 3.02 0.33 0.72 -1.34 0.17 0.21

0.024411 0.041008 0.016032 0.022039 0.012411 0.012977 0.021834 0.022363 0.018944 0.019128

3.18 5.71 0.19 1.86 1.83 0.19 1.08 3.51 0.50 0.56

0.022630 0.016064 0.014952 0.025974 0.028291 0.024339 0.040710 0.018644 0.018026 0.017906 0.026447 0.021346 0.012678

-0.35 0.18 0.23 0.07 0.07 -0.39 2.93 0.83 0.25 -1.28 0.16 -0.36 5.91

0.015899 0.012109 0.024864 0.016089 0.015542 0.067642 0.059137 0.068870 0.035204 0.103196 0.110521 0.010365 0.018940 0.067090 0.046587

0.62 0.77 6.03 0.17 0.21 -0.63 2.51 0.80 0.87 0.91 0.21 0.87 -0.86 0.17 -0.14

0.076620 0.042472 0.016263 0.015729 0.037600 0.041252 0.023200 0.058400 0.041214 0.069498 0.014882 0.026028 0.028074 0.021380 0.026514 0.016502 0.063091 0.018961 0.017032 0.063793 0.028034 0.016327

3.48 5.92 0.18 0.18 2.52 -0.40 0.55 0.27 0.21 1.28 2.94 1.07 1.50 0.62 0.73 -1.36 0.17 1.10 0.67 -0.33 0.22 0.06

0.040714 0.016346 0.015829 0.020851 0.018372 0.018908 0.040559 0.018450 0.021722 0.021982 0.017534 0.025541 0.019008

5.98 0.19 0.18 0.30 1.15 -0.50 2.59 0.99 0.69 0.75 -1.32 0.17 -0.27

18 NİSAN 2020 • CUMARTESİ

FİNANS/BORSA

ENDEKS 98179.82 17 N san

DEĞİŞİM %

2.01

96471,00 10 N san

Toparlanma steğ sürüyor

FAİZ

Martta koronav rüs salgınının etk s yle yılın en düşük sev yes olan 81 b n 936 puana kadar düşen BİST 100 endeks sınırlı b r toparlanma yaşıyor. Paskalya tat l dönüşü bu hafta salgına l şk n vaka ve ölüm sayısına göre y mser sey r zleyen küresel p yasalarda r sk ştahının artmasının etk s yle hafta ç nde 99 b n sev yes ne kadar gelen BİST 100 haftanın son şlem gününü de bankacılık endeks öncülüğünde yüksel şle geç rd .

12.16

10 N san

DEĞİŞİM %

0.15

17 N san

İy mserl k sınırlı yansıdı

BDDK'dan kred gen şlemes ne yönel k b r adım daha

erek global piyasalarda gerekse yerel varlıkların bir kısmında mart ayındaki anomalik fiyatlama davranışlarından ciddi anlamda uzaklaşma eğilimleri söz konusu. Seans içi dalga boyutlarındaki azalış kısmen de olsa sakinleme eğilimi ve etrafa bakma imkanı sağlıyor. Şimdi yeni tartışma en kötünün geride kalıp kalmadığı ve normale dönüş çabaları üzerine yoğunlaşmış durumda. En sonda söyleyeceğimizi şimdiden belirtmekten zarar gelmez; meşhur deyimle “tünel uzun ama o kadar da karanlık değil gibi.” Bu, her şeyin bittiği anlamına gelmiyor. Tartışmak lazım. Neler olup bittiğine kafa yormaya çalışırken makroekonomi ile fiyatlamalar arasındaki farklılaşma eğilimini kabul etmek gerekiyor. Ekonomik veriler az sayıdaki sık frekanslı kalemler hariç ağırlıklı gecikmeli geldiğinden fiyatlamalar üzerindeki etkileri çoğunlukla beklendiği gibi olmuyor. Ne gibi? En yakın örneği 17 Nisan günü açıklanan Çin’in ilk çeyrek GSYH rakamları gibi. 92’den bu yana ilk kez yıllık değişimde daralmanın takip edildiği dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde piyasa beklentilerinin yoğunlaştığı yüzde 6 ivme kaybının yaklaşık 1 puan üzerinde negatif performans gerçekleşti. Ancak, fiyatlamalar bir kesimin beklediği/ tahmin etmeye çalıştığı gibi olumsuz olmadı. Başta Çin hisse senedi

lenen alacaklarına, 23 Ekim 2015 tarih ve 29511 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik kapsamında, Standart Yaklaşım uyarınca kredi riskine esas tutar hesaplamasında sıfır risk ağırlığı uygulanabilmesine, bu kararın kuruluş birliklerine duyurulmasına ve kurum internet sitesinde yayımlanmasına karar verilmiştir.”

M A Z O T Ö D E M E L E R İ H A S AT Z A M A N I YA P I L A B İ L E C E K

Şekerbank-OPET şb rl ğ yle ç ftç ye destek Şekerbank ve OPET, yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgını sebebiyle içinden geçilen zor günlerde çiftçilere mazot alımlarında ödeme kolaylığı sağlamak amacıyla yeni bir iş birliği gerçekleştirdi. İş birliği kapsamında, Şekerbank’ın çiftçi müşterilerine özel olarak sunduğu Hasat Kart ile anlaşmalı OPET ve Sunpet istasyonlarından mazotlarını 6 ay vade ve sıfır faizle alan çiftçiler, ödemelerini hasat zama-

KAZANDIRANLAR

KAYBETTİRENLER Günlük get r (%) -10.00 -9.97 -8.37 -8.33 -7.17 -7.11 -5.68 -5.40 -4.86 -4.79 -4.57 -4.33

PAHALI Endekse göre RTA Laboratuvarları Güler Yat. Hold ng Ek z K mya Bomont Elektr k Serve F lm Prodüks yon Ulusoy Un Sanay Doğan Burda Avrasya Petrol ve Tur. Pınar Et Ve Un Pınar Su İtt fak Hold ng Y b taş İnşaat Malzeme

57.88 57.22 57.15 51.30 48.96 44.31 43.08 38.59 38.18 34.23 33.51 28.42

UCUZ Endekse göre İhlas Ev Aletler * Pr zma Press Matbaacılık* İhlas Gazetec l k Metal Gayr menkul** S npaş GMYO* Bosch Fren S stemler Galatasaray Sport f* TGS Dış T caret* Euro Trend Yat. Ort. N ğbaş N ğde Beton Em n ş Ambalaj** Martı Otel*

-35.79 -18.22 -18.12 -17.59 -17.43 -12.10 -11.02 -10.85 -10.04 -9.81 -9.80 -9.74

DİP 1 yıllık d b ne yakınlık İhlas Gazetec l k Kap tal Yat. Hold ng S npaş GMYO Akçansa İhlas Ev Aletler İzm r Dem r Çel k Cosmos Yat. Hold ng T. Kalkınma ve Yatırım Bankası Galatasaray Sport f Kuştur Kuşadası Tur zm

0.00 0.00 3.33 6.56 7.52 9.09 9.09 11.11 12.77 13.99

ZİRVE 1 yıllık z rves ne yakınlık Anel Elektr k İtt fak Hold ng B rko Mensucat Ek z K mya Güneş S gorta İş Bankası (B) Berkosan Yalıtım Avrasya Petrol ve Tur. M stral GMYO Sal x Yatırım Hold ng

DUNYA

6.6840 10 N san

DEĞİŞİM %

0.03

6.9370 17 N san

Düşüş kalıcı olmadı

Küresel borsalarda toparlanmaya karşın dış f nansman end şes yle Türk L rası hafta boyu dolara karşı sert kayıplar yaşadı. Hafta ç n Ağustos 2018’den sonrak en yüksek sev ye olan 6.95 l raya kadar yükselen dolar halen satış baskısı ç nde. Cuma günü gel şmekte olan ülkeler n genel ndek y mserl k TL’ye de b r nebze yaradı. 6.83 l raya kadar ger gelen kur, tekrar 6.90 sev yeler ne döndü. Anal stler yüksel ş eğ l m n n süreceğ n vurguluyor.

nı yapabilecek. Nisan sonuna kadar yapılacak mazot alışverişlerini kapsayan kampanya, Türkiye genelindeki Hasat Kart ile anlaşmalı OPET ve Sunpet istasyonlarında geçerli olacak. Açıklamada verilen bilgilere göre, Şekerbank, “Anadolu Bankacılığı” misyonu doğrultusunda çiftçilere özel sunduğu Hasat Kart ile çiftçilerin ihtiyaçlarını esnek ödeme vadeleri ve uygun faiz oranları sunarak karşılıyor.

UZMAN GÖRÜŞÜ ORKUN GÖDEK DENİZ YATIRIM

piyasaları olmak üzere Asya’da yer alan majör endeksler ve ABD hisse senedi vadelileri o sırada yüzde 2-3 civarı primlenmeyi işaret ediyordu. Neden? Konuyu biraz genişletmek lazım. Şöyle ki öncelikle Çin’de ekonomik aktivite kimi hesaplamalarda yüzde 90 oranında normale dönmüş durumda. Karantina uygulamasının dikkat çektiği Şubat döneminde eğilimin ülkenin geneline yayılmadığını görmüştük. Ancak, yine de aktivite yüzde 2030 seviyelerine gerilemişti. Şimdilerde, özellikle de ilk çeyreğin son ayı ile birlikte yeniden normale dönüş çabaları beliriyor. Yani, piyasa fiyatlamaları ki ağırlıklı kısmı beklentilerden oluşur, mart ayında zaten sert bir ilk çeyrek daralması olacağını düşünerek hareket ediyordu. “Anomalik davranışlar” dediğimiz kısım tam olarak bu dönemi ifade ediyor. Yüzde 10’dan fazla seans içi düşüşleri hatırlayalım. Asya, Avrupa ve Amerika kıtasının geneline yayılır şekilde. Peki, şimdilerde nereye koşuyoruz? Esasen bir yere koştuğumuz yok. Nispeten sakinleme isteği ve geleceği satın alma düşüncesi belirmiş durumda. “Hangi gelecek?”

dediğinizi duyar gibiyim. İşte o kısım biraz umut kavramından biraz da son gelişmelerden kaynaklanıyor. Hatırlayalım, geride kalan 2 haftalık dönemin en öne çıkan başlığı Avrupa önderliğinde ekonomilerin yeniden açılış süreçleri. Artık daha yüksek sesle ama düşük momentumda konuşuyoruz. Misal, kıtanın kuzeyi. Okullar, düşük metrekareli dükkanların açılışı ile sürecin başlatılma isteği fiyatlamaların ana teması. Hafta içerisinde son hamleyi Almanya’dan takip ettik. Gelecek hafta ile birlikte kademeli açılış başlıyor. Tüm bu süreç ne anlama geliyor? Hikayenin özeti şu; ekonomik görünüm açısından değişen hiçbir şey yok. Hepimizin yaptığı, fiyatlamalar özelinde bardağın dolu tarafını görme isteği ve merkez bankaları ile başlayan, kamu hamleleri ile devam eden ve kısa vadede kolay kolay geri alınacak gibi durmayan genişlemeci sürecin pozitif yansımalarını satın alma düşüncesi. Olan biten sadece bu. Diğer yanda ise henüz tahribatın tam olarak ne ölçekte olduğunu gerek majör ekonomiler gerekse global çapta tam olarak kestirebilme şansını elde etmiş değiliz. Tahminler, varsayımlar elbette var. Öyle görünüyor ki yarını konuşurken iki başlık altında gruplamak gerekecek. Öncelikle normale dönüş sürecinin zamanlamasına dair tartışmalar. Başkan Trump’ın bunu

çok istediğini biliyoruz. Siyasetçi kimliği ile kim istemez ki? Tarihte daha önce görülmemiş belirsizlik sürecinde ekonomileri uzun süre kapalı tutmak kolay verilebilecek bir karar değil. Getiri-götürü hesabı sağlık konusu ayrı tutulduğunda ciddi sonuçlar taşıyor. Diğer kısım ise açılan ekonomilerde ikincil dalga riskinin belirip belirmeyeceği. Yani, daha özet haliyle, salgının yeniden ortaya çıkma ihtimali ve daha önce enfekte olmayan insanların sürece olumsuz anlamda dahil olma riski. Alın size bir belirsizlik başlığı daha. Toparlayalım; en azından beklentilerdeki erozyonun ivme kaybetmesi ve durulma isteğini görmezden gelmek doğru değil. Zira her şey beklentilerle başlıyor, onun etrafında şekilleniyor. Mart ayında en kötünün ne olabileceğine dair uç senaryolarla şekillenen fiyatlamalar takip ettik. Nisan-mayıs geçişi ise beklenti-gerçekleşme konusu etrafında kendisine yön bulacak. Devam eden süreç ise toparlanmanın hızı ve meşhur harf tartışmaları olacak. Bu arada hiç konuşmadığımız başlıklar var; artan kamu borçları, genişlemeci politikaların nasıl sterilize edileceği, efektif olup olmadığı ve gelişmiş ülkelerdeki uygulamaların gelişmekte olanlarda da hayata geçirildiğinde hangi yan etkilere taşıdığı gibi. Sırası bugün değil. Zamanı var. Elbet konuşacağız.

YATIRIM KAZANDIRANLAR

BORSA İSTANBUL PAY PİYASASI

Günlük get r (%) Balatacılar Balatacılık 10.00 Sumaş Sun Tahta 10.00 Anel Elektr k 10.00 Y b taş İnşaat Malzeme 10.00 RTA Laboratuvarları 9.99 Marmar s Altınyunus 9.98 QNB F nans F n. K r. 9.97 ARD B l ş m Teknoloj ler 9.97 Altınyunus Çeşme 9.97 Döktaş Dökümcülük 9.96 Info Yatırım 9.96 QNB F nansbank 9.94

Trabzonspor Sport f Sodaş Sodyum Sanay Yonga Mob lya İdeal st GMYO Pınar Süt Em n ş Ambalaj MMC San. Ve T c. Yat. Mazhar Zorlu Hold ng Tat Gıda Eczacıbaşı İlaç Penguen Gıda Ulusoy Elektr k

DÖVİZ

Dengelenme çabaları

%0 RİSK AĞIRLIĞI UYGULANABİLECEK

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), bankaların merkezi yönetiminden olan ve yabancı para cinsinden düzenlenen alacaklarına kredi riskine esas tutar hesaplamasında %0 risk ağırlığı uygulanabilmesine karar verdi. BDDK’nın konu ile ilgili açıklaması şu şekilde: “5411 sayılı Bankacılık Kanununun 93. maddesi uyarınca, bankaların Merkezi Yönetimden olan ve yabancı para cinsinden düzen-

XXXXX

Tahv l bono p yasasında yüksek sey r Merkez Bankası’nın hızlı tahv l alımlarına rağmen sürüyor. Yılbaşında tek haneye yaklaşan gösterge 10 yıllık tahv lde b leş k get r yüzde 14.73’e kadar çıktı. Gel şmekte olan ülkelere yönel k y mserl k tahv l fa zler nde de sınırlı b r düşüş get rd . İk yıllık gösterge tahv l fa z yüzde 12,22’ye, 10 yıllık gösterge tahv l fa z de yüzde 14,13’e ger led . Türk ye’n n flas r sk pr m n n hala daha 550 g b yüksek sev yede olması da etk l .

0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

GÜNLÜK KAPANIŞ BÜLTEN 17/04/2020 A.V.O.D Gıda Ve Tarım Acıpayam Selüloz Adana Çimento (A) Adana Çimento (B) Adana Çimento (C) Adel Kalemcilik Adese Alışveriş Ticaret Afyon Çimento Ak Enerji Akbank Akçansa Akdenız Güvenlık Hız. Akfen GMYO Akın Tekstil Akiş GMYO Akmerkez GMYO Aksa Aksa Enerji Aksigorta Aksu Enerji Alarko Carrıer Alarko GMYO Alarko Holding Albaraka PY Batışehir GMYF Albaraka PY Dükkan GMYF Albaraka PY One Tower GMYF Albaraka Türk Alcatel Lucent Teletaş Alkim Kağıt Alkim Kimya Altınyağ Altınyunus Çeşme Anadolu Cam Anadolu Efes Anadolu Grubu Holding Anadolu Hayat Emek. Anadolu Isuzu Anadolu Sigorta Anel Elektrik Arçelik ARD Bilişim Teknolojileri Arena Bilgisayar Armada Bilgisayar Arsan Tekstil Artı Yatırım Holding Aselsan Aslan Çimento Ata GMYO Atakule GMYO Atlantis Yatırım Holding Atlas Yat. Ort. AvivaSA Emeklilik Hayat Avrasya GMYO Avrasya Petrol ve Tur. Avrasya Stratejik GMYF Avrupa Yatırım Holding Ayen Enerji Ayes Çelik Hasır Ve Çit Aygaz Bagfaş Bak Ambalaj Balatacılar Balatacılık Bantaş Ambalaj Banvit Baştaş Başkent Çimento Batı Çimento Batısöke Çimento Bera Holding Berkosan Yalıtım Beşiktaş Futbol Yat. Beyaz Filo Bilici Yatırım Bim Mağazalar Birko Mensucat Birlik Mensucat Bizim Mağazaları Bolu Çimento Bomonti Elektrik Borusan Mannesmann Borusan Yat. Paz. Bosch Fren Sistemleri Bossa Brisa Burçelik Burçelik Vana Bursa Çimento Carrefoursa Casa Emtia Petrol Ceo Event Medya Coca Cola İçecek Cosmos Yat. Holding Credıtwest Faktorıng Çelebi Çelik Halat Çemaş Döküm Çemtaş Çimbeton Çimentaş Çimsa Çuhadaroğlu Metal Dagi Giyim Dagi Yatırım Holding Dardanel Datagate Bilgisayar Demısaş Döküm Denge Holding Deniz GMYO Denizli Cam Derimod Derlüks Deri Desa Deri Despec Bilgisayar Deva Holding Diriteks Diriliş Tekstil Ditaş Doğan DO-CO Doğan Burda Doğan Holding Doğtaş Kelebek Mobilya Doğusan Doğuş GMYO Doğuş Otomotiv Döktaş Dökümcülük Duran Doğan Basım Dyo Boya Eczacıbaşı İlaç Eczacıbaşı Yatırım Edip Gayrimenkul Ege Endüstri Ege Gübre Ege Profil Ege Seramik Egeli & Co Tarım Girişim Egeli&Co Enerji Yatırım Egeli&Co Yatırım Holding Egeplast Ekiz Kimya Emek Elektrik Eminiş Ambalaj Emlak Konut GMYO Enerjisa Enerji

CMYK

Son kapanış

1.93 5.82 8.70 6.20 1.81 11.81 1.23 2.65 0.94 5.79 7.01 1.57 2.78 10.55 2.89 23.24 6.17 3.38 5.26 8.47 48.46 13.12 4.26 1,231.50 1,166.30 1,180.80 1.19 17.20 6.45 49.78 0.66 17.54 3.54 18.41 15.76 5.90 10.97 4.67 3.52 15.41 19.41 11.43 22.60 3.36 1.02 27.12 34.84 4.03 1.43 1.37 1.29 12.70 1.59 1.89 1,427.60 1.26 2.76 2.02 10.29 14.85 7.00 2.20 2.76 19.00 2.93 2.54 0.98 3.22 2.95 1.94 3.15 7.50 55.75 0.28 1.25 11.12 4.00 2.71 8.80 58.25 247.00 7.55 7.32 6.45 18.73 3.33 7.49 12.50 6.72 37.66 2.05 2.24 78.85 8.50 1.01 6.80 33.16 14.09 7.06 2.70 2.63 3.22 6.95 7.55 2.98 0.97 3.75 7.12 5.96 2.95 3.97 4.97 10.86 0.63 15.32 376.00 5.65 1.62 1.46 1.74 4.49 7.85 24.06 18.99 4.27 4.57 9.95 1.82 568.00 49.50 10.78 3.71 0.36 0.47 0.30 14.72 4.59 1.72 2.35 1.21 6.37

Günlük İşlem Hacm

23,675,663 2,461,831 9,449,451 3,702,130 4,761,955 3,247,464 52,482,343 258,638,135 28,689,246 439,041,737 13,738,076 32,588,331 5,915,713 4,430,309 2,490,119 244,377 10,771,560 41,839,926 12,796,760 2,381,024 3,505,982 37,504,452 45,283,463 1,232 1,166 1,181 58,980,198 19,987,811 2,755,240 7,344,275 312,629 786,751 44,516,992 30,067,573 13,004,109 4,651,927 68,533,116 2,659,038 20,957,654 76,492,546 97,441,674 4,274,928 3,245,833 4,297,627 225,722 833,094,111 3,507,484 2,568,183 9,619,790 107,666 5,841,698 1,633,459 43,763,363 10,768,558 11,421 181,236 8,705,702 22,224 10,043,661 40,244,857 5,564,547 374,625 43,918,197 9,543,338 14,190 6,912,498 31,030,542 15,075,530 28,569,943 9,331,018 250,499 604,990 151,521,789 169,808 5,603,240 37,340,482 18,146,796 1,108,525 7,423,618 7,020,232 4,310,911 7,075,489 2,625,205 2,013,555 927,929 3,358,895 50,574,495 2,160,768 17,032,815 29,657,969 23,323 281,823 48,824,027 2,629,001 71,349,382 63,326,648 665,978 1,763,005 13,635,779 22,239,047 21,130,828 9,746,440 1,929,553 54,955,463 7,750,043 272,462 3,734,084 12,092,035 1,960,490 11,665,919 6,746,057 14,787,023 120,901,301 215,549 5,816,602 126,316,074 7,480,605 46,488,382 26,478,796 5,666,440 11,505,676 51,533,669 20,981,559 2,041,521 18,271,652 417,636,130 34,773,892 1,772,994 37,534,259 2,980,812 693,510 13,447,481 589,793 367,593 414,928 192,543 861,171 21,004,112 62,206 136,797,157 33,141,902

Günlük Get r (%)

-0.52 2.46 2.35 2.31 0.00 0.34 2.50 0.00 -3.09 2.48 -0.14 1.95 2.96 4.15 1.40 -0.26 0.16 4.64 5.84 2.42 0.12 2.82 1.43 0.01 0.01 0.01 2.59 1.78 0.16 1.26 4.76 9.97 5.67 0.16 -1.44 3.87 6.71 0.21 10.00 1.38 9.97 2.05 -1.22 1.20 7.37 1.73 -0.97 0.25 3.62 4.58 1.57 0.08 -2.45 9.88 0.00 5.00 1.47 1.51 3.73 -1.33 -2.91 10.00 2.60 -1.04 1.38 2.01 6.52 1.26 9.67 1.04 4.30 0.27 2.11 3.70 4.17 -4.22 1.52 5.86 1.62 1.30 2.49 2.17 1.53 4.20 -2.14 1.22 -2.85 0.00 0.75 2.17 0.00 0.00 1.68 -0.82 2.02 4.62 2.35 2.85 1.58 9.76 1.15 9.90 4.51 2.17 1.71 2.11 1.35 9.88 -1.97 3.15 0.00 1.22 -1.63 1.61 1.52 5.00 9.92 1.25 2.10 2.96 0.45 6.80 9.96 -0.84 1.67 -4.79 -3.49 6.43 2.79 3.43 1.89 1.64 9.09 9.30 7.14 -1.87 9.81 9.55 -7.11 2.54 1.27

Yılbaşından Get r (%)

3.76 -8.63 -10.40 -13.04 -18.83 -24.78 -13.88 16.32 -13.76 -28.61 -27.69 -25.59 -31.36 -23.50 -28.47 3.73 -11.90 -11.05 -2.91 -43.04 -19.23 -13.58 -28.40 0.87 0.91 0.91 -22.22 42.86 15.59 29.91 60.98 75.58 -18.81 -20.23 -10.40 -3.04 -9.86 12.43 9.66 -26.06 56.90 37.89 -6.15 25.93 29.51 -12.81 -11.04 -25.52 37.00 -10.42 -5.26 5.30 3.85 11.02 -18.18 -20.46 -7.76 -15.28 -11.71 -4.76 77.42 9.52 2.32 13.13 -23.26 -25.19 -16.36 7.66 -20.82 -0.32 71.62 19.48 -9.68 9.65 -0.45 -14.89 111.72 -23.14 -2.78 -14.80 -6.33 -21.95 11.02 92.89 -16.82 59.02 33.12 -18.45 -2.69 0.49 -22.22 -22.77 30.77 -19.43 -17.87 -19.63 -6.07 -22.25 -15.36 5.20 42.48 83.38 -3.33 -14.37 -29.20 -25.74 -14.63 -16.53 -27.70 -12.56 17.22 20.80 -19.23 61.01 -33.33 -6.92 -9.77 -11.52 -16.35 -0.88 -17.54 -23.97 35.26 -12.86 25.18 3.30 30.94 -2.15 -0.60 -9.94 0.00 12.50 20.51 50.00 17.76 652.46 8.18 54.61 -17.12 -5.43

Destek

1.93 5.80 8.10 6.00 1.80 11.75 1.23 2.40 0.91 5.70 6.60 1.55 2.75 8.30 2.55 23.00 6.10 3.30 5.20 7.30 44.50 10.75 4.10 1,225.00 1,150.00 1,175.00 1.13 12.00 5.80 49.50 0.61 10.25 3.35 17.50 14.50 5.90 10.75 4.65 3.30 14.00 12.25 11.25 16.50 2.80 0.99 23.25 33.50 4.00 1.32 1.27 1.27 12.25 1.57 1.88 1,425.00 1.23 2.65 2.00 10.25 14.00 7.00 1.98 2.55 19.00 2.55 2.42 0.92 3.20 2.70 1.90 3.15 5.80 50.00 0.27 1.20 11.00 3.55 1.50 7.90 48.50 237.50 7.50 7.30 6.20 15.00 3.30 6.20 10.50 5.90 37.50 2.00 2.23 75.00 8.50 1.00 6.80 30.00 14.00 7.00 2.48 2.35 1.98 6.60 7.50 2.75 0.97 3.05 6.70 4.80 2.75 3.65 4.30 10.75 0.62 12.00 270.00 5.20 1.60 1.40 1.73 4.45 7.50 24.00 18.75 4.25 4.10 9.90 1.40 560.00 46.50 10.75 3.70 0.36 0.37 0.30 14.00 0.65 1.63 1.82 1.20 5.90

D renç

2.15 6.10 9.10 6.60 2.15 14.00 1.38 2.70 1.02 7.70 9.40 1.82 4.00 13.50 3.90 23.50 6.80 3.75 5.30 12.25 48.50 15.00 5.40 1,175.00 1.20 17.25 6.50 54.00 0.68 18.00 3.85 22.00 16.50 6.00 11.50 4.70 3.55 21.00 19.50 11.50 24.50 3.40 1.02 28.50 35.50 4.05 1.88 1.48 1.43 13.25 1.77 1.95 1.45 3.35 2.05 11.50 19.00 7.10 2.40 3.30 19.25 3.35 3.30 1.30 3.50 3.10 2.45 3.45 7.60 56.00 0.34 1.40 11.25 4.40 10.00 67.00 255.00 7.90 7.50 6.60 18.75 3.70 7.60 13.00 7.90 44.00 2.08 2.42 102.50 8.60 1.18 7.80 36.50 14.25 9.00 3.10 2.75 4.10 7.00 7.70 3.40 1.45 4.55 8.20 7.00 3.95 4.15 5.00 11.00 0.65 15.50 550.00 5.80 1.75 1.70 1.95 4.50 9.40 25.00 19.00 4.65 4.70 10.50 1.90 570.00 54.00 11.50 3.75 0.37 0.48 0.36 15.00 4.60 1.80 2.38 1.23 7.00

STCH

69.07 41.52 92.03 43.44 51.52 31.34 63.64 86.14 60.61 13.41 10.75 36.54 72.48 48.47 37.33 71.26 66.67 23.26 78.29 20.46 42.55 19.13 25.26 100.00 100.00 100.00 33.33 25.25 77.99 62.48 33.33 49.65 79.27 47.18 82.05 71.60 88.76 84.93 90.22 38.13 44.55 35.33 66.44 55.56 66.67 65.58 42.75 81.44 54.10 62.50 41.27 55.86 64.18 90.12 100.00 51.22 39.78 57.58 72.68 70.71 71.66 95.56 26.67 77.43 57.41 45.68 60.00 52.58 66.10 14.94 58.43 70.70 85.06 66.67 38.57 72.11 84.44 100.00 32.10 42.04 18.33 31.40 35.85 44.44 46.70 30.28 81.72 72.45 75.35 68.35 14.89 21.88 33.33 47.46 46.87 61.86 37.06 52.48 39.72 58.02 86.13 73.64 90.00 45.09 44.44 38.89 41.30 78.26 84.39 51.95 64.10 38.91 67.09 25.00 90.40 28.00 100.00 55.94 33.33 27.36 54.19 38.89 38.93 71.78 41.86 60.90 70.42 64.57 32.55 75.91 31.76 62.96 56.25 64.71 54.55 79.73 100.00 58.44 41.41 26.09 36.36

RSI

59.71 57.58 70.74 53.12 48.45 55.08 57.68 75.33 58.58 44.75 41.46 52.99 58.73 58.83 48.48 63.09 52.85 47.51 61.55 52.74 60.02 55.31 45.08 0.00 0.00 0.00 51.33 49.85 66.00 55.27 58.18 69.50 65.09 46.23 61.71 58.92 70.47 63.27 80.24 52.84 69.95 64.25 67.50 55.75 69.12 61.93 52.70 64.50 56.49 63.22 53.67 47.81 59.55 72.46 66.29 60.28 53.67 52.60 62.40 62.59 60.13 62.72 56.47 71.27 59.19 55.10 56.95 58.63 57.70 48.02 56.29 70.67 67.03 54.71 62.39 62.95 67.00 88.75 54.69 57.75 59.04 52.67 48.47 59.78 63.22 52.33 63.67 68.10 63.88 52.79 45.21 53.37 55.49 60.47 61.11 62.76 56.72 63.00 51.78 60.39 67.38 64.06 68.83 56.35 54.49 47.86 56.93 63.15 60.15 58.91 58.30 55.17 57.17 44.86 73.76 54.12 78.82 56.62 53.63 54.98 54.63 53.88 58.55 62.09 53.99 55.72 53.70 61.29 58.56 71.00 54.12 58.02 57.40 50.52 53.13 68.11 95.67 62.49 54.44 47.95 48.89

Son kapanış

Günlük İşlem Hacm

Günlük Get r (%)

Enka İnşaat 6.48 Erbosan 17.00 Ereğli Demir Çelik 8.23 Ersu Gıda 3.38 Escort Teknoloji 2.84 Etiler Gıda 1.96 Euro Kapital Yat. Ort. 1.45 Euro Trend Yat. Ort. 1.30 Euro Yat. Ort. 1.48 Euro Yatırım Holding 1.27 Fenerbahçe Futbol 9.51 Flap Kongre Toplantı Hiz. 3.11 F-M İzmit Piston 43.32 Fonet Bilgi Teknolojileri 8.59 Ford Otosan 57.90 Formet Çelik Kapı 2.44 Frigo Pak Gıda 12.83 Galatasaray Sportif 2.30 Garanti Bankası 8.39 Garanti Faktoring 3.99 Garanti Yat. Ort. 1.45 Gedik Y. Men. Değ. 16.82 Gedik Yatırım Holding 17.35 Gediz Ambalaj 7.34 Gentaş 2.04 Gersan Elektrik 3.28 Global Men. Değ. 1.91 Global Yat. Holding 2.93 Good-Year 4.05 Göltaş Çimento 12.67 Gözde Girişim 3.73 GSD Denizcilik 2.31 GSD Holding 1.41 Gübre Fabrik. 14.50 Güler Yat. Holding 4.88 Güneş Sigorta 2.78 Halk GMYO 1.27 Halk Sigorta 3.68 Hatay Tekstil 7.44 Hedef Girişim 2.02 Hektaş 11.37 HUB Girişim 18.97 Hürriyet Gzt. 1.15 ICBC Turkey Bank 4.19 İdealist Danışmanlık 2.65 İdealist GMYO 3.30 İhlas Ev Aletleri 1.81 İhlas Gayrimenkul 1.05 İhlas Gazetecilik 4.50 İhlas Holding 0.65 İhlas Yayın Holding 0.88 İndeks Bilgisayar 9.20 Info Yatırım 5.19 İntema 8.62 İpek Doğal Enerji 10.41 İskenderun Demir Çelik 6.69 İş Bankası (A) 380,383.00 İş Bankası (B) 39,890.90 İş Bankası (C) 4.95 İş Bankası (Kur.) 398,000.00 İş Fin.Kir. 3.14 İş Girişim 5.01 İş GMYO 1.44 İş Y. Men. Değ. 4.89 İş Yat. Ort. 2.14 İşbir Holding 490.00 Işıklar Enerji Yapı Hol. 0.56 İttifak Holding 3.03 İz Hayvancılık Tarım 3.01 İzmir Demir Çelik 9.00 İzmir Fırça 1.87 Jantsa Jant Sanayi 48.50 Kafein Yazılım 13.53 Kapital Yat. Holding 2.18 Kaplamin 5.34 Kardemir (A) 2.23 Kardemir (B) 2.14 Kardemir (D) 2.13 Karel Elektronik 14.02 Karsan Otomotiv 1.46 Karsu Tekstil 2.31 Kartonsan 355.10 Katmerciler Ekipman 2.91 Kent Gıda 187.10 Kerevitaş Gıda 3.55 Kervansaray Yat. Holding 0.36 Kiler GMYO 2.39 Klimasan Klima 15.57 Koç Holding 15.02 Konfrut Gıda 8.47 Konya Çimento 205.50 Kordsa Teknik Tekstil 10.27 Koza Altın 70.60 Koza Madencilik 11.41 Körfez GMYO 2.09 Kristal Kola 1.59 Kron Telekomünikasyon 18.84 Kuştur Kuşadası Turizm 24.40 Kuyumcukent Gayrimenkul 1.59 Kütahya Porselen 6.96 Lider Faktoring 3.48 Link Bilgisayar 27.28 Logo Yazılım 63.70 Lokman Hekim Sağlık 6.12 Lüks Kadife 8.53 Makina Takım 1.41 Mardin Çimento 5.17 Marka Yatırım Holding 1.39 Marmaris Altınyunus 66.10 Marshall 46.74 Martı GMYO 0.91 Martı Otel 0.79 Mavi Giyim 39.04 Mazhar Zorlu Holding 14.19 Mega Polietilen 2.04 Menderes Tekstil 1.46 Mensa 0.28 Merit Turizm 15.40 Merko Gıda 1.20 Metal Gayrimenkul 0.78 Metemtur Otelcilik 1.69 Metro Holding 1.24 Metro Petrol ve Tesisleri 1.72 Metro Yatırım Ortaklığı 3.47 Migros Ticaret 29.16 Milpa 2.30 Mistral GMYO 1.81 MLP Sağlık 12.95 MMC San. Ve Tic. Yat. 0.83 Mondi Tire Kutsan 7.14 Mükafat PY Ataşehir Metropol GMYF 1,090.10 Naturel Yenilenebilir Enerji Ticaret 15.60 Net Holding 1.75 Netaş Telekom. 11.25 Niğbaş Niğde Beton 6.15 Nuh Çimento 9.57 Nurol GMYO 3.01 Odaş Elektrik 1.47 Olmuksan-IP 4.05 Orge Enerji Elektrik 4.29 Orma Orman Mahsulleri 3.78 Osmanlı Menkul 7.64

31,295,734 5,873,966 224,074,772 4,711,518 32,232,982 79,189 5,226,372 1,715,018 9,105,782 3,065,404 17,818,674 8,530,140 2,685,015 25,635,900 32,073,979 35,937 562,035 58,665,962 1,031,990,149 2,662,263 7,254,006 1,650,437 2,497,781 5,107,188 8,749,238 82,705,097 1,095,956 21,939,535 8,668,459 3,867,078 35,124,664 7,029,613 112,647,232 39,147,947 40,442,261 277,668,785 68,004,117 341,643 3,378,918 15,741,170 49,040,773 50,487,771 2,037,143 28,202,405 244,494 10,412,082 68,852,045 121,871,294 4,959 87,957,076 26,318,076 33,136,194 14,904,919 2,859,024 125,687,402 8,996,316

7.11 2.53 2.88 0.30 0.35 0.00 3.57 1.56 9.63 0.79 2.37 2.98 2.95 3.00 2.93 3.39 -0.54 1.77 1.70 2.84 1.40 1.57 3.03 3.67 0.99 2.82 2.69 2.81 2.02 1.69 2.75 5.48 3.68 -1.69 9.91 9.88 4.10 9.85 2.20 2.54 -2.74 1.17 2.68 0.96 1.53 -8.33 -4.23 -1.87 0.00 -2.99 -3.30 5.38 9.96 0.82 -0.76 1.36

470,339 209,826,936 398,000 315,026,436 36,030,533 112,327,560 62,588,269 40,534,193 47,660 26,366,140 87,374,744 1,022,723 1,050,550 180,251 2,472,240 50,279,079 54,733 1,880,806 9,596,434 22,365,536 223,193,104 18,897,442 278,684,274 2,353,206 8,686,583 20,673,099 1,269,264 23,333,523 157,389 29,979,185 35,537,492 88,153,096 9,423,174 4,916,507 35,318,106 172,615,481 122,755,497 3,213,919 23,459,341 12,662,136 18,122 31,381,318 4,017,312 2,415,603 16,500,915 11,636,278 24,898,309 2,983,047 8,992,166 4,859,597 27,488,207 7,579,845 1,182,622 6,734,594 9,638,824 24,265,042 160,985 258,661 118,683,374 239,312 66,976 14,227,452 26,195 4,837,515 39,114,803 15,467,276 46,385,054 316,817,977 28,868,571 17,135,173 22,627,674 35,684 17,639,959 1,090 22,710,006 18,222,283 20,943,897 30,497 774,122 2,041,392 84,968,684 6,872,546 11,499,862 87,730 19,575

7.81 2.48 6.42 2.28 9.87 3.60 9.89 1.90 7.22 1.82 9.78 2.03 -0.66 0.54 1.51 6.12 0.00 1.52 6.70 4.39 2.40 1.59 5.80 3.12 1.57 1.75 -0.16 -1.66 2.86 3.02 5.42 2.25 -1.28 0.00 1.78 -1.94 -1.89 1.95 0.00 3.52 1.67 2.58 0.87 9.78 2.94 1.92 -0.65 -3.51 2.17 -0.19 4.51 9.98 0.95 1.11 2.60 4.11 -5.40 9.09 2.10 3.70 -0.65 -3.23 2.63 4.32 -0.80 2.99 -0.57 -0.82 7.48 6.47 -1.15 -5.68 3.33 0.01 1.63 2.94 2.46 -0.65 2.57 2.03 0.68 2.53 4.13 5.59 5.38

Yılbaşından Get r (%) 3.65 -31.95 -8.96 63.29 104.32 -20.00 -13.17 4.00 25.42 -15.33 -34.28 -31.95 -8.54 11.70 -12.42 -18.67 -1.00 13.30 -24.69 3.10 34.26 200.36 125.62 8.58 -6.85 2.82 1.60 -39.84 0.00 -28.78 -27.43 -9.77 -5.37 60.40 140.39 27.52 4.10 85.86 8.30 -22.61 41.77 102.05 0.88 -20.49 -20.18 7.84 -42.17 -12.50 -33.92 -28.57 -13.73 -5.15 -41.69 -6.91 34.84 -16.48 129.38 32.18 -22.78 89.52 -17.37 31.84 -18.18 21.44 32.81 13.95 -9.68 -18.55 15.04 9.89 3.89 -8.81 21.45 -9.92 -3.78 -15.85 -18.94 -19.92 -3.51 -7.59 -28.70 -8.93 -24.22 6.43 8.90 -34.55 -36.94 -29.48 -24.93 8.31 -24.25 -19.23 -4.66 13.76 -12.55 5.30 48.11 2.95 -3.64 5.14 -5.18 50.30 4.77 5.88 -1.27 -25.00 -12.67 17.80 -6.90 -1.68 -9.90 -13.19 -32.57 17.37 -7.27 11.45 -12.50 -20.78 14.29 -14.29 -5.06 -10.14 -12.24 -57.27 20.40 5.02 -4.23 -19.06 -27.19 72.46 1.57 22.64 -32.69 -13.86 -0.81 -12.88 -15.69 1.68 58.14 -13.51 36.96 81.90

Destek

D renç

STCH

RSI

6.30 6.50 17.00 24.50 8.20 8.60 2.13 3.40 1.35 2.95 1.95 2.08 1.45 1.70 1.30 1.32 1.27 1.50 1.25 1.43 9.50 15.25 2.65 4.35 43.00 43.50 8.10 9.00 57.00 68.00 2.35 3.00 12.50 13.50 2.27 2.33 8.30 10.75 3.95 4.00 1.13 1.50 6.00 17.25 8.20 17.50 7.30 7.40 1.90 2.05 3.25 3.30 1.90 1.93 2.90 4.75 4.05 4.30 12.25 15.75 3.05 4.80 2.30 2.45 1.35 1.70 14.50 14.75 2.00 4.90 2.60 2.85 1.20 1.45 2.10 3.70 7.00 7.50 2.00 2.60 10.75 11.75 17.25 19.25 1.15 1.18 3.80 4.95 2.65 3.05 3.20 3.40 1.80 2.75 1.05 1.13 4.50 4.85 0.50 0.75 0.88 0.92 9.20 9.60 4.70 8.30 8.50 8.70 10.25 10.50 6.00 7.20 144,200.00 34,500.00 42,966.70 4.95 6.10 160,999.00 420,000.00 3.10 3.90 3.75 5.10 1.43 1.75 4.50 4.90 2.13 2.17 445.00 550.00 0.47 0.63 2.80 3.20 2.75 3.05 9.00 9.10 1.77 2.10 48.50 51.00 11.50 14.25 2.15 2.33 5.20 5.50 2.00 2.55 2.05 2.55 2.05 2.60 14.00 17.00 1.45 1.52 2.30 2.90 355.00 370.00 2.90 3.65 137.50 187.50 3.55 3.60 0.36 0.47 2.38 3.65 15.00 17.00 14.25 19.50 8.00 8.70 205.00 260.00 10.25 12.00 66.00 72.00 11.25 11.50 2.08 2.27 1.57 1.65 13.00 19.00 24.25 25.00 1.55 1.60 6.90 8.70 3.45 3.65 18.25 28.00 56.00 66.00 5.80 6.70 8.50 8.60 1.18 1.82 4.85 5.50 1.23 1.43 64.00 76.00 46.50 47.50 0.91 0.99 0.56 0.90 39.00 54.00 14.00 14.75 1.93 2.27 1.38 1.48 0.28 0.34 13.00 18.50 1.05 1.23 0.67 0.88 1.68 1.70 1.02 1.30 1.15 1.88 3.30 5.50 24.75 29.50 2.20 2.80 1.80 1.82 12.50 16.75 0.83 1.00 7.10 7.20 1,075.00 1,100.00 12.75 16.25 1.75 2.23 11.25 13.25 6.10 6.20 8.60 10.25 2.60 3.45 1.45 2.02 4.05 4.25 4.25 4.75 2.90 4.45 7.30 7.70

25.04 18.79 86.56 74.19 56.10 68.75 75.00 31.63 97.70 68.89 20.33 41.67 26.76 35.51 65.78 47.92 88.65 9.30 28.33 29.50 34.04 56.67 38.34 62.28 15.00 74.14 54.84 37.90 55.86 31.98 46.67 42.16 63.41 36.27 100.00 87.39 29.17 66.11 40.00 50.75 79.47 40.35 60.87 18.46 52.89 79.07 2.92 46.34 0.00 66.67 66.67 44.93 26.23 48.62 73.64 70.43 100.00 75.67 20.00 100.00 40.23 83.25 37.21 85.35 36.23 59.21 39.02 92.06 48.28 18.62 89.38 40.56 36.88 0.00 59.12 63.46 50.00 52.50 39.78 56.10 39.76 57.97 28.72 52.58 61.93 7.69 33.33 41.21 13.74 88.46 41.67 35.00 67.22 54.52 28.57 56.73 53.10 16.33 66.41 33.17 50.28 53.45 18.69 61.18 78.74 36.36 36.63 86.49 39.21 28.61 27.03 25.00 28.67 84.81 96.97 57.30 16.67 33.02 67.16 6.56 32.84 73.79 63.57 64.18 82.59 38.89 60.71 36.50 68.00 57.07 100.00 29.65 41.58 38.08 49.07 28.21 43.04 43.24 50.68 29.22 63.41 91.98

58.04 47.17 58.75 57.91 57.83 53.46 63.86 56.82 79.27 60.63 49.94 52.02 54.12 62.15 53.77 61.77 69.75 49.21 49.21 54.95 58.34 59.96 48.25 56.84 49.43 66.41 52.95 52.00 59.68 55.87 60.78 58.86 62.35 48.67 86.02 72.04 52.24 67.98 55.49 56.91 66.43 49.03 62.81 54.83 57.69 62.30 37.48 52.22 47.41 57.52 56.70 59.05 28.00 55.87 68.15 55.10 86.72 60.88 46.81 60.96 54.05 70.86 52.37 72.48 49.10 57.06 60.02 73.82 66.19 46.42 60.56 54.17 59.14 29.38 55.76 59.43 54.29 51.80 54.56 55.74 55.22 55.62 55.51 52.50 59.94 50.67 52.27 54.63 51.00 68.31 54.66 51.88 58.55 62.00 56.03 61.48 59.20 50.41 61.47 54.08 59.55 63.01 51.68 53.66 60.61 53.69 52.05 72.94 53.07 56.52 52.37 56.38 48.94 62.84 61.66 61.13 53.24 52.30 58.74 49.69 61.90 62.41 61.32 43.94 73.60 55.77 60.20 44.71 43.50 58.67 99.89 49.62 56.94 53.41 50.66 58.69 56.15 49.77 57.56 53.07 53.26 65.72

Son kapanış Ostim Endüstriyel Yat Otokar Oyak Yat. Ort. Oylum Sınai Yatırımlar Özak GMYO Özbal Çelik Boru Özderici GMYO Özerden Plastik Panora GMYO Papilon Savunma Park Elek.Madencilik Parsan Pegasus Peker GMYO Penguen Gıda Pera GMYO Pergamon Dış Ticaret Petkim Petrokent Turizm Pınar Et Ve Un Pınar Su Pınar Süt Plastikkart Polisan Holding Politeknik Metal Prizma Press Matbaacılık Qinvest PY Re-Pie GMYF QNB Finans Fin. Kir. QNB Finans Portföy ABD Dolar BYF QNB Finans Portföy Altın BYF QNB Finans Portföy DJIST HSY BYF QNB Finans Portföy Gümüş BYF QNB Finansbank Ral Yatırım Holding Ray Sigorta Reysaş GMYO Reysaş Lojistik Rhea Girişim Rodrigo Tekstil Royal Halı RTA Laboratuvarları Sabancı Holding Safkar Ege Soğutmacılık Salix Yatırım Holding Sanel Mühendislik Sanifoam Sünger Sanko Pazarlama Saray Matbaacılık Sarkuysan Sasa Polyester Say Reklamcılık Sekuro Plastik Selçuk Ecza Deposu Selçuk Gıda Senkron Güvenlik Serve Film Prodüksiyon Servet GMYO Seyitler Kimya Silverline Endüstri Sinpaş GMYO Smartiks Yazılım Soda Sanayii Sodaş Sodyum Sanayii Söktaş Sönmez Filament Sönmez Pamuklu Sumaş Suni Tahta Şeker Fin. Kir. Şekerbank Şişe Cam Şok Marketler T. Halk Bankası T. Kalkınma ve Yatırım Bankası T.S.K.B. T.Tuborg Taç Tarım Ürünleri Tat Gıda TAV Havalimanları Taze Kuru Gıda Tek-Art Turizm Tekfen Holding Teknosa İç ve Dış Ticaret Temapol Polimer Plastik TGS Dış Ticaret Tofaş Oto. Fab. Torunlar GMYO Trabzon Liman Trabzonspor Sportif Trakya Cam Trend GMYO TSKB GMYO Tuğçelik Tukaş Turcas Petrol Turkcell Tümosan Motor ve Traktör Tüpraş Türk Hava Yolları Türk Prysmian Kablo Türk Telekom Türk Traktör Türker Proje Gayrimenkul Ufuk Yatırım Ulaşlar Turizm Yat. Ulusoy Elektrik Ulusoy Un Sanayi Umpaş Holding Uşak Seramik Utopya Turizm Uzertaş Boya Ülker Bisküvi Ünye Çimento Vakıf Fin. Kir. Vakıf GMYO Vakıf Yat. Ort. Vakıflar Bankası Vakko Tekstil Vanet Gıda Verusa Holding Verusaturk Girisim Vestel Vestel Beyaz Eşya Viking Kağıt Yapı Kredi Koray GMYO Yapı ve Kredi Bank. Yaprak Süt ve Besi Çift. Yataş Yayla En. Ür. Tur. Ve İnş Yeni Gimat GMYO Yeşil GMYO Yeşil Yapı Yeşil Yatırım Holding Yibitaş İnşaat Malzeme Yonga Mobilya Yükselen Çelik Yünsa Ziraat Port. BİST 30 E. H. S.BYF Ziraat Port. BİST Banka D. L.10 E. BY Ziraat Port. BİST Likit Banka E. BYF Zorlu Enerji

1.84 117.50 5.19 3.22 2.44 1.61 1.32 2.20 4.51 9.95 3.33 13.51 51.90 3.36 3.55 0.80 7.86 3.41 142.20 15.75 4.03 14.62 9.99 2.19 70.05 4.02 1,174.50 123.50 665.00 33.50 33.70 25.62 52.00 6.88 4.12 6.31 7.19 1.94 1.43 1.83 10.46 7.78 3.24 5.15 4.71 7.48 5.92 1.68 4.98 8.50 2.94 4.19 7.29 2.03 2.19 3.32 10.47 10.54 2.15 1.00 8.62 5.71 22.40 3.00 4.88 4.90 8.91 4.68 0.94 4.91 9.67 5.18 41.50 0.99 13.32 3.24 7.05 20.10 7.08 1.07 14.20 6.25 4.64 3.72 20.12 2.28 9.87 4.41 3.40 2.34 1.55 4.14 12.52 2.49 13.29 5.20 87.20 10.52 3.50 6.81 50.35 38.38 3.19 1.95 32.24 7.27 0.48 1.41 4.40 2.85 22.80 4.47 1.94 2.39 1.95 4.52 4.40 1.21 18.35 4.46 11.30 18.23 4.44 2.51 2.01 8.34 5.95 1.80 11.62 0.49 0.49 9.67 6,820.10 10.40 7.37 10.15 13.33 14.63 11.91 1.20

Günlük Günlük İşlem Hacm Get r (%) 19,415,482 7,537,385 33,207,383 12,741,923 51,207,053 5,629,817 18,743,220 27,610 2,147,927 19,328,209 3,497,112 17,586,142 1,660,600,033 11,621,005 105,732,996 6,904,264 827,736 243,562,008 840,126 144,811,471 42,443,368 91,061,447 15,481,622 16,104,200 29,489 44,894,873 314,766 45,388,714 14,075,674 43,278,092 529,714 4,233,451 1,381,068 895,349 4,074,021 27,508,487 69,502,896 24,344,728 89,578 321,779 23,544,187 63,959,986 1,841,063 75,818 1,933,926 11,501,851 6,166,822 3,764,738 2,012,244 260,116,322 3,262,465 1,290,784 57,683,599 761,289 1,437,808 853,271 623,877 160,772 3,626,992 27,237,825 48,485,412 61,321,787 250,627 13,057,449 2,449,271 1,542,018 48,667 82,116 13,723,573 83,079,333 54,858,693 153,969,659 60,744,812 65,565,735 666,623 812,297 55,347,249 98,487,527 22,470 33,204,868 127,134,450 45,374,920 4,471,210 2,729,082 55,384,588 124,318,018 3,534,408 13,207,452 48,372,207 2,140,848 16,970,223 26,524,525 1,765,455 19,388,335 192,695,931 16,375,724 159,459,835 908,410,021 19,262,848 111,355,132 4,366,267 6,498,605 36,025 714,262 5,009,365 174,947,643 3,723 22,921,831 4,527,687 48,749 37,210,423 2,620,982 40,990,703 36,441,013 13,323,996 323,855,217 12,498,431 266,798 1,440,850 10,951,478 78,507,489 3,916,820 4,092,044 7,663,725 326,389,136 964,954 17,511,809 8,883,048 291,956 8,979,924 10,032,833 6,081,464 351,000 63,468 42,538,448 52,001,551 18,945 6,451 7,280 40,946,750

0.55 2.17 -1.33 -1.53 0.41 2.55 1.54 1.38 0.67 2.90 0.60 4.16 3.97 2.13 -4.57 1.27 1.68 0.89 4.56 -3.90 4.68 -7.17 0.81 4.29 0.65 2.29 0.21 9.97 -0.34 -2.84 1.91 -1.76 9.94 4.24 9.87 -0.63 -0.14 2.65 2.14 9.58 9.99 2.10 9.83 3.21 1.07 4.91 6.47 1.20 0.40 2.04 2.08 0.24 -2.80 1.50 1.39 9.93 0.29 0.57 1.42 0.00 5.38 2.15 -9.97 2.04 1.04 0.41 10.00 1.08 2.17 1.66 -0.31 1.17 1.82 1.02 0.76 8.00 -4.86 5.29 -1.67 2.88 2.60 0.16 3.80 3.05 3.76 2.24 2.81 -10.00 4.62 -1.68 1.97 6.15 -1.42 2.05 2.23 0.58 2.95 3.54 1.45 0.44 1.31 4.86 -1.85 -3.94 -4.33 0.69 -4.00 -0.70 1.15 -0.35 -3.63 1.82 9.60 9.63 7.14 2.49 1.85 1.68 1.10 2.53 0.27 1.22 -1.77 2.87 3.08 -0.71 1.71 0.56 0.87 0.00 2.08 1.79 10.00 -8.37 3.51 7.30 2.22 2.52 1.97 0.00

Yılbaşından Get r (%) 9.52 -20.09 122.75 4.25 -5.06 -0.12 -15.92 -3.51 -19.49 28.39 9.18 -20.25 -39.93 7.35 71.50 -14.89 -2.00 -10.50 11.01 71.76 73.71 15.39 7.77 -27.43 -7.92 -6.51 6.02 -4.34 16.16 28.70 -15.54 13.77 38.67 1.18 20.47 37.47 64.16 63.03 -20.99 33.58 350.86 -14.69 48.62 -28.57 16.30 49.60 -23.51 -6.15 3.11 9.96 31.25 -21.83 22.22 18.02 -19.78 108.81 23.18 55.23 -0.46 -13.79 -12.13 -7.61 129.27 13.21 0.00 -0.41 -10.00 -2.09 -28.24 -6.83 -10.13 -12.35 -4.82 -18.18 11.93 3.85 15.88 -26.01 -2.21 -15.08 -26.50 48.81 -11.11 -20.34 -13.66 -17.09 -7.41 105.12 -2.86 6.36 15.67 4.81 1.38 -6.74 -3.70 -18.88 -31.23 -27.25 34.62 -7.60 -4.84 -8.62 23.64 -8.02 21.20 90.31 -22.58 -16.57 -10.57 28.38 1.97 -16.91 -19.83 -3.24 -16.31 -17.97 -3.08 -15.38 -1.13 -17.25 -10.46 -15.60 137.43 3.72 -18.95 33.01 -18.94 11.80 -2.93 -23.44 -25.76 -13.89 131.58 12.55 20.23 0.82

-26.38

Destek 1.82 117.50 2.40 3.20 2.27 1.60 1.13 2.20 4.50 8.00 3.10 12.50 35.50 3.15 2.00 0.71 7.80 3.30 132.50 10.50 3.10 13.50 9.90 2.15 62.00 4.00 1,150.00 122.50 580.00 29.00 33.00 22.50 43.50 6.80 3.50 4.25 7.10 1.20 1.43 1.73 2.42 7.70 2.17 4.95 4.05 6.10 5.70 1.52 4.95 8.20 2.25 4.15 6.20 1.85 2.17 1.63 7.00 7.20 2.08 0.84 8.30 5.30 13.75 2.70 4.85 4.90 8.90 4.65 0.94 4.40 9.60 4.80 40.00 0.99 13.00 3.20 6.20 17.50 7.00 1.05 13.50 3.95 4.15 3.15 19.25 2.27 9.40 3.15 3.40 2.25 1.40 4.10 12.25 2.48 13.25 5.20 84.00 10.50 2.60 6.70 50.00 36.00 2.70 1.95 29.00 4.00 0.48 1.40 4.40 2.15 22.75 4.05 1.77 2.38 1.88 4.50 4.40 1.20 18.25 4.25 11.25 18.00 4.05 2.50 2.00 7.40 5.50 1.73 11.50 0.46 0.37 9.30 3,600.00 8.70 6.30 9.90 12.25 13.75 11.75 1.15

D renç 2.13 135.00 5.40 3.25 2.50 1.70 1.45 2.45 5.10 10.00 3.35 15.00 74.00 3.45 3.60 0.93 8.00 3.55 147.50 16.50 4.05 14.75 10.00 2.80 71.00 4.80 1,175.00 135.00 670.00 35.00 37.50 26.00 55.00 6.90 4.45 7.60 7.20 1.95 1.80 1.95 10.50 8.80 3.35 5.80 4.80 7.50 7.10 1.70 5.60 8.90 3.40 5.30 7.30 2.05 2.70 10.50 2.17 1.18 9.80 5.80 22.50 3.10 4.90 5.50 9.30 4.75 1.20 4.95 10.25 5.70 42.00 1.10 14.00 3.25 7.10 24.50 7.30 1.07 17.50 6.40 4.90 4.60 22.75 2.65 10.25 5.90 3.45 2.55 1.75 4.30 14.25 3.35 13.50 6.70 112.50 13.75 4.30 7.20 53.00 40.00 4.15 2.13 32.50 7.30 0.49 1.68 4.60 2.90 23.00 4.85 2.20 2.40 2.33 4.55 4.45 1.30 18.50 4.50 13.00 20.50 4.45 2.55 2.40 8.50 6.70 2.20 11.75 0.67 0.68 10.25 10.50 7.70 10.25 14.00 15.00 12.00 1.65

STCH 47.44 28.25 52.20 72.40 44.44 50.88 25.49 33.33 42.42 59.32 78.57 46.58 36.46 84.56 42.11 48.15 23.49 36.67 48.25 87.62 94.10 82.14 86.71 43.33 84.94 20.94 60.20 55.54 93.32 72.02 31.83 45.41 95.75 51.88 30.22 40.16 48.10 61.34 17.24 41.67 100.00 40.74 99.15 83.92 45.13 70.20 48.52 29.03 21.88 19.55 74.34 53.15 55.97 54.55 21.21 100.00 23.46 46.15 23.17 15.56 32.04 84.76 89.03 65.74 44.34 44.72 74.26 50.00 27.27 89.23 67.70 21.95 27.92 52.00 49.52 36.92 71.01 38.90 77.62 23.64 46.32 36.88 42.94 18.84 68.24 47.78 45.90 57.28 71.91 38.74 28.36 56.74 83.96 27.78 55.00 53.29 16.80 43.32 33.87 8.00 58.60 81.93 53.61 57.65 78.63 90.63 68.18 69.39 50.63 79.05 75.40 93.24 50.77 72.13 39.39 19.23 51.10 63.64 56.32 40.13 59.40 33.57 76.27 42.42 28.85 53.21 29.17 55.32 19.21 66.67 56.00 38.50 92.79 77.76 73.08 44.07 47.15 56.11 20.90 55.56

RSI 58.58 52.30 54.89 61.24 50.64 58.91 54.20 50.47 51.18 62.98 65.59 55.97 57.71 70.83 52.01 55.51 54.41 53.06 58.58 80.55 74.93 64.72 69.76 55.58 61.60 40.46 70.95 52.86 72.80 71.23 53.96 73.16 70.36 42.82 65.61 50.29 54.00 62.80 47.75 54.58 83.90 51.51 67.25 54.28 68.78 70.44 57.81 51.07 52.32 54.55 60.77 50.88 53.75 64.64 54.51 85.17 51.77 72.82 57.78 46.19 57.53 64.65 73.58 62.24 55.84 56.09 57.11 55.50 48.70 69.36 61.00 46.37 61.73 50.81 48.87 60.48 62.22 59.14 63.69 54.78 54.97 50.91 51.84 50.89 62.52 55.55 57.43 55.24 64.88 52.93 53.78 58.59 68.48 52.56 53.40 57.05 50.28 57.05 59.19 48.80 61.69 59.73 52.26 60.91 60.63 84.18 56.43 56.93 58.83 60.90 62.34 67.53 60.19 63.61 57.97 43.13 54.21 54.81 64.49 57.41 53.11 55.55 63.10 57.43 48.27 65.07 48.96 60.87 49.98 54.92 56.25 52.27 74.81 56.39 63.22 58.11 52.32 56.96 43.65 53.93

Günlük get r Ak Portföy Yen Tekn. Yab. H s. Sen. Fonu 2.85 Marmara Cap. Por. Yön. H s. Sen. Fonu (HSYF) 2.69 Yapı Kred Port. Yab. Tek. Sek. H s. Sen. Fonu 2.64 Tac rler Portföy Değ. Fon 2.42 Tac rler Portföy H s. Sen. Fonu (HSYF) 2.34 Garant Portföy Altın Fonu 2.27 TEB Portföy Altın Fonu 2.24 Den z Port. Altın Fonu 2.24 Yapı Kred Port. Altın Fonu 2.24 Z raat Portföy Altın Katılım Fonu 2.22 F ba Portföy Altın Fonu 2.22 Ak Portföy Altın Fonu 2.21 İş Portföy Altın Fonu 2.21 ICBC Turkey Portföy Altın Fonu 2.15 HSBC Portföy Altın Fonu 2.14

YATIRIM KAYBETTİRENLER Günlük get r Osmanlı Portföy B r nc H sse Sened Fonu -0.97 Ged k Portföy G-20 Ülkeler Yab. H s. Sen. Fonu -0.86 Kare Portföy Değ şken (Döv z) Fon -0.75 Kare Portföy B r. Değ. Fon -0.59 HSBC Portföy Uzun Vad. Borç. Araç. Fonu -0.48 Z raat Port. BIST Bank. Dışı L.10 End. H.S. Yğ. BYF -0.45 Ak Portföy Uzun Vad. Borç. Araç. Fonu -0.34 Den z Port. Uzun Vad. Borç. Araç. Fonu -0.29 Stratej Portföy Borç. Araç. Fonu -0.23 Aura Portföy H s. Sen. Fonu (HSYF) -0.21 Osmanlı Portföy B r. Değ şken Fon -0.21 Global Md Portföy İk . Değ. Fonu -0.19 QNB F nans Portföy Dow Jones İst. 20 (HSY) BYF -0.19 Yapı Kred Portföy PY B r. Değ. Özel Fon -0.18 Garant Portföy Borç. Araç. Fonu -0.18

EMEKLİLİK KAZANDIRANLAR Günlük get r NN Hay. Em. Altın EYF Av vaSA Em. ve Hay. Altın EYF BNP Par bas Card f Em. Altın EYF Z raat Hayat ve Em. Altın Katılım EYF Garant Em. Hay. Altın EYF Vakıf Em. ve Hay. Altın Katılım EYF Metl fe Emekl l k Ve Hayat A.Ş.Altın Katılım EYF Anadolu Hayat Em. Altın Katılım EYF All anz Yaşam ve Em. Altın EYF C gna F nans Em. ve Hay. Altın EYF Anadolu Hayat Em. İş Bankası İşt rak Endeks EYF Halk Hayat ve Em. Altın Katılım EYF All anz Hayat Em. Altın EYF Bereket Em. ve Hay. Altın Katılım EYF Katılım Em. ve Hay. Altın Katılım EYF

2.25 2.25 2.24 2.24 2.23 2.21 2.20 2.20 2.20 2.19 2.19 2.19 2.18 2.17 2.15

EMEKLİLİK KAYBETTİRENLER Günlük get r F ba Em. ve Hay. H s. Sen. Gr. EYF -0.85 MetL fe Em. ve Hay. Katkı EYF -0.57 Vakıf Em. ve Hay. Katkı EYF -0.54 Halk Hayat ve Em. Katkı EYF -0.52 Z raat Hayat ve Em. Katkı EYF -0.52 Anadolu Hayat Em. Katkı EYF -0.50 All anz Yaşam ve Em. Katkı EYF -0.50 All anz Hayat Em. Katkı EYF -0.48 Av vaSA Em. ve Hay. Katkı EYF -0.46 Axa Hayat ve Em. Katkı EYF -0.46 C gna F nans Em. ve Hay. Katkı EYF -0.46 Aegon Emekl l k ve Hay. Katkı EYF -0.46 Garant Em. Hay. Katkı EYF -0.44 F ba Em. ve Hay. Katkı EYF -0.40 Vakıf Em.ve H. Turkcell Grb.Çal.Yön.Pera1 Değ.EYF-0.37

İSTATİSTİK Fon kategor s

Endeks Get r (%)

Emekl l k Fonları (BES) Emekl l k Fonları (BES) - Borçlanma Araçları Emekl l k Fonları (BES) - Fon Sepet Fonları Emekl l k Fonları (BES) - H sse Sened Emekl l k Fonları (BES) - Karma & Esnek Fonlar Emekl l k Fonları (BES) - Katılım Fonları Emekl l k Fonları (BES) - Kıymetl Madenler Emekl l k Fonları (BES) - Para P yasası Yatırım Fonları Yatırım Fonları - Borçlanma Araçları Fonları Yatırım Fonları - Fon Sepet Fonları Yatırım Fonları - H sse Sened Fonları Yatırım Fonları - Karma ve Değ şken Fon Yatırım Fonları - Katılım Fonları Yatırım Fonları - Kıymetl Madenler Fonları Yatırım Fonları - Para P yasası Fonları

0.47 0.00 0.19 0.65 -0.03 0.48 2.21 0.02 0.23 0.05 0.68 1.18 0.26 0.23 2.02 0.02

18 NİSAN 2020 • CUMARTESİ

06 BRİFİNG

B r bakışta dünya... 28 yıl sonra lk kez: Ç n yüzde 6.8 küçüldü

Avrupa araç satışları yüzde 51,8 düştü

Avrupa'da otomob l satışları, tecr t uygulamalarının yarattığı tahr bat sonucu martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 51.8 ger led . Avrupa Otomob l Üret c ler B rl ğ 'n n (ACEA) ver ler ne göre, Avrupa B rl ğ ve Avrupa Serbest T caret B rl ğ 'nde (EFTA) otomob l satışları Mart'ta 853,077 adete nd . AB'n n başlıca pazarlarında satışlar düştü. Salgından en ağır etk lenen ülkelerden İtalya'da otomob l satışları Mart'ta %85.4 le en büyük düşüşü

Koronav rüs salgınının harcama ve üret mdek etk s neden yle Ç n ekonom s lk çeyrekte neredeyse otuz seneden sonra lk defa ve rekor oranda küçüldü. Yetk l ler üzer ndek ş kayıplarını önleme baskısı artıyor. Ç n'de GSYH, ocak-mart dönem nde yıllık bazda yüzde 6.5'l k beklent s n n haf f üzer nde gelerek, geçen senen n son çeyreğ ndek yüzde 6'lık büyümen n ardından yüzde 6.8 küçüldü. Bu küçülme dünyanın en büyük

k nc ekonom s Ç n' n çeyrekl k ver ler kaydetmeye başladığı 1992 tar h nden bu yana gerçekleşen lk küçülme oldu. Mart sanay

üret m nde beklent lerden çok daha az gerçekleşen düşüş şubat ayından ber ekonom n n bazı bölümler n yen den başlatma çabalarının şe yaradığı olarak yorumlandı ve umut ışığı oldu. Ancak anal stler, küresel sev yedek koronav rüs salgınının Ç n' n büyük t caret ortaklarından gelen taleb düşürdüğünü ve ç pazardak satışların da düşmes neden yle Pek n’ n zor b r süreçle karşı karşıya olduğunu fade ed yor.

kaydett . Almanya'da satışlar %37.7, Fransa'da %72.2 ve İspanya'da se %69.3 ger led . Volkswagen Grubu'nun satışları Mart'ta %43.6

ger lerken, Renault'un ve PSA Group satışları sırasıyla %63.7 ve %66.9 düşüş kaydett . BMW öncek aylarda Avrupa satışlarında artış kaydeden az sayıdak üret c arasında yer almıştı. BMW satışları Mart'ta %39.7 ger lerken rak b Da mler' n satışları %40.6 düştü. Avrupa otomob l satışlarındak düşüş, Avrupa'dak otomob l ş rketler n n çoğunun salgını sınırlama önlemler n n b r parçası olarak Mart ayının k nc yarısında kapatılmasından kaynaklandı.

Senegal’ n s lahı h nd stan cev z

6 Senegal' n başkent Dakar'da COVID-19 salgını neden yle restoran ve kafeler n adeta s nek avladığı bu günlerde, sokakta tabla açan satıcılar, bölgede ‘doğal serum’ olarak kabul gören taze h nd stan cev z satarak geç mler n sağlamaya çalışıyor. Her yıl b rçok tur st ağırlayan ve çok sayıda uluslararası kuruluşun merkez of sler n n yer aldığı Atlas Okyanusu kıyısındak Dakar'da halk, asgar düzeyde de olsa şler n yürütmen n yolunu arıyor. Trop kal ülkelerde ant v ral, ant oks dan, karac ğer koruyucu ve bağışıklık s stem güçlend r c olarak da kullanılan h nd stan cev z suyu, özell kle bu günlerde doğal nsül n ve serum vaz fes gördüğü ve C v tam n barındırdığı ç n Dakarlılar tarafından sıkça tüket l yor.

4 3

ABD borsalarına G lead dop ng

ABD’l laç üret c s G lead Sc ences Inc' n remdes v r lacının kl n k çalışmalarda ağır COVID-19 hastalarını hızlı y leşt rd ğ ne da r haberler çıkmasıyla önce ş rket n h sseler , sonra da tüm ABD borsaları perşembe günü yükseld . G lead h sseler perşembe günü yüzde 15 yükseld . Hastaların hastane tedav süreler n n kısalacağı beklent s n n güçlenmes Wall Street’tek tüm endeksler olumlu etk led . Dow Jones,

S&P 500 ve Nasdaq perşembe artıda kapandıktan sonra cuma günü de yüksel şle açıldı. Sağlık haberler s tes STAT'ta yer alan b r habere göre, Ch cago'dak b r hastanede koronav rüs hastalarına ant -v ral laçları le yapılan testler sonrasında hastaların ateş ve solunum yolu semptomlarında hızlı y leşmen n gözlend ğ ve hastaların neredeyse tamamının b r haftadan erken b r sürede taburcu ed ld kler bel rt ld . Şu ana kadar koronav rüsün resm olarak onaylanmış b r tedav yöntem bulunmuyor.

IMF: Sermaye çıkışını ters ne çev rmek st yoruz

İran’da vaka açıklanandan 10 kat fazla olab l r

İran Sağlık Bakanlığı sözcüsü K anush Jahanpur koronav rüs neden yle hayatını kaybedenler n sayısının son 24 saat ç nde 89 artarak 4 b n 958'e yükseld ğ n açıkladı. Jahanpur devlet telev zyonuna yaptığı açıklamada toplam vaka sayısının 79,494'e ulaştığını, bunun 3 b n 563'ünün kr t k durumda

olduğunu söyled . Bu hafta başlarında yayınlanan parlamento raporunda, koronav rüs ölüm oranının sağlık bakanlığı tarafından açıklanan rakamların neredeyse k katı olab leceğ ve enfeks yon sayısının 8 la 10 kat daha fazla olab leceğ bel rt lm şt . İran, COVID-19 solunum hastalığından en çok etk lenen Ortadoğu ülkes ...

Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kr stal na Georg eva, gel şmekte olan ülkelere sağlanan kaynağı artırmak sted kler n bel rterek "Gel şmekte olan ülkelerdek sermaye çıkışlarını ters ne çev rmek st yoruz" ded . Öte yandan Reuters’tak açıklamada yen l k d te hattındak SDR (özel çekme hattı) dağıtımına l şk n tam b r f k r b rl ğ bulunmadığı bel rt ld . N san sonuna kadar salgınla mücadele ç n 50 ülke IMF'den yardım alacak, toplamda se 102 ülke IMF'den yardım talep ett . Georg eva “Gerek olmayan tüm flaslardan kaçınılması ç n herkes n katkı yapması gerek yor” d yerek ülkeler n destek fonlarına katkı yapması gerekt ğ ne d kkat çekt .

Kahvede karant na rall s Trump’tan 3 aşamalı yen den açılma planı ABD Başkanı Trump, ülkede COVID-19 neden yle b r günde hayatını kaybedenler n sayısı 4 b n 931’e yükselm şken, eyaletler n koronav rüs yasaklarının b t r lmes ç n üç aşamalı b r plan açıkladı. Spot altın açıklama sonrası yüzde 2’ye yakın düşüşle 1683 dolara kadar ger lerken, COMEX altın da 1,696 dolar/ons’a kadar ger led . Dolar Endeks se cuma günü açıklama sonrası yüzde 0,04 düşüşle 99,87’ye kadar ger led . COVID-19’a bağlı can kaybının 33 b n , vaka sayısının 671 b n aştığı ülkede, eyaletler n koronav rüs yasaklarını kaldırması ç n açıklanan plan ekonom y canlandırmayı amaçlayan detaylara sah p ve üç aşamalı. Planda eyaletlere lk aşamaya başlamadan önce koronav rüs vaka ya da poz t f test sayılarında "düşüş eğ l m " gösterd kten sonra salgından en çok etk lenen şletmeler ç n yasakları yavaş yavaş gevşetmeler öner s nde bulunuluyor. B r kılavuz n tel ğ ndek planda 14 gün vaka sayılarında düşüş yaşanması, bu düşüş eğ l m ç n yeterl . Beyaz Saray'da gazetec ler n sorularını yanıtlayan Trump med kal ht yaçları ve gıda ht yacını üretmek ç n ekonom n n tekrar açılması gerekt ğ ne vurgu yaptığı konuşmasında "Tüm yasakları b r anda kaldırmak yer ne ufak ve d kkatl adımlar atacağız" ded .

Em r değ l tavs ye Plan val lere em r yer ne b r d z tavs yeler çer yor. Bu açıdan da, Pazartes günü bu konuda tüm yetk n n kend s nde olduğu konusunda ısrar eden Trump ger adım atmış g b gözüküyor. Bu tarz kararlarda yetk merkez hükümetten z yade val lere ver lm ş durumda. Aynı zamanda bu plan le topu val lere atan Trump pol t k anlamda kend n sağlama almış oluyor. Cumhur yetç Part 'den Kasım ayında gerçekleşecek seç mlerde yen den aday olan Başkan Trump, lk zamanlarda salgını c dd ye almaması neden yle eleşt r lm şt . Obama dönem nde Ebola salgınıyla mücadelede öneml rol oynayan ve Demokrat Part 'n n önümüzdek seç mlerde muhtemel Başkan adayı ve o dönem n Başkan Yardımcısı Joe B den'a danışmanlık yapan Ron Kla n bu öner lere tepk gösterd ve Tw tter’dan yaptığı açıklamada "Bu b r plan değ l, hatta neredeyse b r sunum b le değ l" ded ve bu planda ş yerler n n açılmasından önce test sayılarını artırmak veya hastalık sev yeler ç n bell standartlar get rmek g b önlemler n yer almadığını kaydett . Bu plan le en azından bazı eyaletler ç n N san sonuna kadar sürmes planlanan 30 günlük v rüsle mücadele kuralları kaldırılmış oluyor. Trump yaptığı açıklamada kr terler yer ne get ren eyaletler n b r sonrak aşamaya geçeb leceğ n ve 29 kadar eyalet n şu anda bu durumda olduğunu bel rtt .

DUNYA

CMYK

Karant nada artan talep, kahve f yatlarına k ayda yüzde 20’l k rall yaptırdı. En büyük hracatçı ülkelerde Cov d-19 tedb rler arz ç n r sk teşk l ed yor. Kahva z nc rler n n kapanması toplam taleb düşüreb l r.

Ç kolata taleb ndek düşüş kakao f yatlarını aşağı çekt

HİLAL SARI

COVID-19 pandemisinin sağlık sistemlerinin üzerindeki baskısını engellemek için tüm dünyada zorunlu veya gönüllü uygulanan karantinalar, tüketicilerin evlerdeki kahve tüketimini artırarak kahve fiyatlarında ralli yaşanmasına neden oldu. Emtia borsası ICE’de işlem gören arabica kahve son bir ayda yüzde 15 yükselerek perşembe günü 1,30 dolar/libre’ye yaklaştı. Mayıs vadelileri ise 1,20 dolar/ libre civarında işlem gördü. Şubat başında fiyatlar 1,00 dolar/libreye kadar gerilemişti.

Brez lyalı hracatçı yıllık hedef n martta tutturdu Dünyanın en büyük kahve ihracatçısı Brezilya’da ülkenin ikinci büyük kahve şirketi Minasul’un direktörü José Marcos Magalhães, Avrupa ve Kuzey Amerika sevkiyatlarının hızla arttığını belirtiyor. Şirket 2020’nin tamamında 400 bin çuval (60 kg’lık kahve çekirdekleri) sevkiyat yapmayı planlıyorken, bu seviye mart ayında geçilmiş. “Özellikle Avrupa’dan çok yüksek bir talep var. ABD’de süpermarketlerdeki tüketim ciddi arttı. Marketler stokları yenilemek istiyor” diyen Magalhães bu yılki satışlarının 800 bin çuvala yükselmesini öngörüyor. Petrol yüzde 40 düşerken yüzde 20 yükseld Yıl başında Çin’den başlayarak tüm dünyada kahve dükkanlarının endişelerle kapanması sonrasında dü-

ABD’n n Iowa eyalet nde b r kahvec COVID-19 end şeler yle evler nden çıkmayan ve bu süreçte kahve tüket mler artan tüket c lere, arabayla geçerken alab lecekler b r s stemle bedava kahve dağıtırken. 28 Mart 2020

şen kahve fiyatları, trendin karantinalar sonrası değişmesiyle tekrar yükseldi. Financial Times’ta yer alan bir kahve analizinde Nestlé, JAB ve Lavazza gibi büyük kahve öğütücülerinin kahve stoklamaya başlamasıyla kahve bu yılın en iyi performans gösteren emtialarından biri oldu. Petrolün yüzde 40’lık düşüş yaşadığı şubat başından bu yana, kahvedeki yükseliş yüzde 20.

"Taleb karşılayamıyoruz’’ Uzmanlara göre kahvede hem arz hem de talep tarafında aşağı yönlü riskler de mevcut. En büyük üreticilerden Honduras ve Kolombiya’da 2018 ve 2019 yılı boyunca düşük seyreden fiyatlar birçok üreticinin kahve üretimini azaltmasıyla

sonuçlanmış. Stokların önümüzdeki dönemde azalmasıyla birlikte üretimdeki bu düşüşler arz tarafında bir risk olarak görülüyor. Kolombiya Kahve Yetiştiricileri Federasyonu en kaliteli kahve olarak kabul edilen yıkanmış arabica kahvede ‘arzın yeterli olmadığını’ söylüyor. Rabobank analistleri 2020 boyunca kahve ihracatlarının zayıf olacağını öngörüyor. Brezilya’dan Magalhães, “Stoklar az ve tüm talepleri karşılayamadık. Bu nedenle de taleplerde seçim yapmak zorundayım, çünkü yeterince kahvem yok” diyor. Brezilya’da kahve hasatı mayısta, Kolombiya’da ise bu ayın sonlarında başlayacak. Üreticiler rekora yakın bir rekolte olmasını öngörüyor. Öte

Dünya genel nde uygulanan karant naların perakendedek kapatmalara bağlı ç kolata tüket m n düşürmes sonucu lk çeyrekte kakao f yatları da düşüşte. Bloomberg anket ortalamasına göre en büyük ç kolata tüket c s olan Avrupa’da öğütülen kakao hacm n n lk çeyrekte yıllık bazda yüzde 3 düşmes öngörülüyor. Tahm nler yüzde 1 la 11 arasında düşüş yelpazes nde. Kuzey Amer ka’dak taleb ç n düşüş öngörüler n n ortalaması se yüzde 5,3. New York’ta şlem gören kakao vadel ler çarşamba günü yüzde 2,8 düşüşle 2,224 dolar/ton düzey ne ger led . Yıl başından bu yana düşüş yüzde 12. Sadece son k ayda se düşüş yüzde 20’n n üzer nde. Öte yandan geçt ğ m z paskalyadan t baren dünyanın her yer nde ç kolata üret c ler tasarımlarında maske ve v rüs g b görsel vurgular kullanarak, tüm dünyada ortak h ssed len end şeler tasarımlarında yansıttı. Avrupa’da b r ç kolatacı, paskalya tavşanları şekl ndek ç kolatalara maske g yd rm şt .

yandan fiyatların dalgalı seyredeceğini öngören analistler hasadın toplanıp, işlenip, taşınabilmesi konusunda yaşanabilecek sıkıntıları da yakından izliyor.

Talepte de düşüş olab l r Nielsen araştırma şirketine göre ABD’de haftalık satışlar martta bir yıl öncesine göre yüzde 73’e varan artışlar kaydetti. Fakat emtia brokeri Marex Spectron, Starbucks ve restoranlarda içilen kahvedeki düşüşün ev tüketimiyle kapatılamayacağını öngörüyor. Rabobank öngörülerine göre 2019 yılında yüzde 2,5 artan kahve talebi, 2020’nin tamamında yüzde 0,4 düşecek. 2008 krizi sonrası da kahve tüketiminde benzer bir düşüş yaşanmıştı.

18 NİSAN 2020 • CUMARTESİ

BRİFİNG

B r bakışta Türk ye... Tarım ÜFE, martta yüzde 10.4 arttı

Otomot vden fabr kaya dönüş haberler gel yor

Tarım Ürünler Üret c F yat Endeks (Tarım ÜFE), martta b r öncek

Koronav rüs salgını neden yle otomot v fabr kalarında üret m durmuştu. N san ayının sonlarına yaklaşırken üret c lerden “Fabr kaya dönüyoruz” açıklamaları gelmeye başladı. Mercedes Benz Türk, 20 N san’da Hoşdere ve 24 N san’da se Aksaray’dak fabr kasında üret me başlanacağını duyurdu. Karsan 20 N san'da kısmî olarak üret me başlayacağını açıklarken, Şekerpınar’dak üret m ne 23 Mart’ta ara veren Honda se “Gerekl tüm tedb rler alarak 20 N san’da faal yete geç yoruz” ded . Anadolu Isuzu da geçen hafta üret me başladığını duyurmuştu.

Acil pakette 11 kalemde alacaklar erteleniyor

Koronav rüse karşı ekonom k ve sosyal önlemler çeren kanun, bu hafta Mecl s’ten hızlıca geç r ld . Buna göre üç ay süreyle şç çıkarmak yasaklandı, kısa çalışma ödeneğ nden yararlanma şartları esnet ld ve b rçoğu kamu olmak üzere 11 kalemde alacaklar da ertelend . Yapılan hesaplamalara göre esnet len bu alacakların tutarı 10.1 m lyar TL’y buluyor. Kanunda ayrıca, Cumhurbaşkanı’nın söz konusu üç aylık sürey altı aya uzatab leceğ de bel rt l yor.

1 2

Virüsten hastalanan şirkete Varlık Fonu ortak olacak

aya göre yüzde 1.89, geçen yılın aynı ayına göre se yüzde 10.38 oranında arttı. Tarım ÜFE, 12 aylık ortalamalara göre 18.54 yükseld . Ürün bazında bakıldığında tavuk ve avcılık ürünler nde aylık yüzde 2.12 artış, balıkçılıkta yüzde 4.28, ormancılıkta se 0.13 düşüş gerçekleşt . Sebze f yatlarında b r öncek aya göre yüzde 19.96, canlı kümes hayvanları ve yumurtalarda se yüzde 9.25 azalma gözlend .

Trabzon’da balıkçılar erken paydos ett

M A RT TA 8. 2 7 6 Ş İ R K E T AÇ I L D I , 7 6 3 Ş İ R K E T K A PA N D I

Şahıs ş rketler nde kapanmalar % 35 azaldı

dü. Mart ayında kapanan gerçek kişi ticari işletmelerin sayısı bir önceki aya göre yüzde 35,26 azalarak 2 bin 232'den bin 445'e geriledi. Bu dönemde kurulan gerçek kişi ticari işletmelerin sayısı ise yüzde 4,84 artış göstererek 2 bin 729 oldu. Yine mart ayında geçen yılın aynı ayına göre, kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısında yüzde 46,01 artış, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında yüzde 11,57 düşüş görüldü.

İnfaz Yasası yürürlüğe g rd TBMM Genel Kurulu'nda kabul ed len nfaz düzenlemes ne l şk n kanun, Resm Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe g rd . Düzenlemeyle Ceza ve Güvenl k Tedb rler n n İnfazı Hakkında Kanun, İnfaz Hak ml ğ Kanunu ve Türk Ceza Kanunu le Ceza Muhakemes Kanunu olmak üzere toplam 11 farklı kanunda değ ş kl k yapıldı.

Koşullu salıver lmeden yararlanab lmek ç n mahkumun kurumdak nfaz süres n y hall olarak geç rmes gerek yor. Koşullu salıver lme oranı 2/3'ten yarıya, mükerr rler ve örgütlü suçlar bakımından nfaz oranı 3/4'ten 2/3'e nd r ld . Uyuşturucu t caret ve c nsel st smar suçlarıyla, terör suçlarının 3/4 olan koşullu salıver lme oranları aynen muhafaza ed ld .

● GOOGLE ARAMA TRENDLERİ RAPORU AÇIKLANDI

Türkler ekmek, İtalyanlar kurab ye, Almanlar maya aradı Google, kendi arama motorunda aratılan kelimelerin aranma oranlarını ülkelere, zaman dilimlerine ve kategorilere göre gösteren Google Arama Trendleri Raporu’nu paylaştı. 30 Mart–5 Nisan tarihleri arasında yapılan aramaları kapsayan veriler, karantina döneminde internette en çok nelerin arandığını gösteriyor. Rapor, koronavirüs salgınında kullanıcıların anlık, günden güne değişen ve yeni edindiği alışkanlıkları ortaya koydu. Google’a göre pandemi günlerinde Türkiye’de “tıraş makinesi” “uzaktan eğitim” ve “ekmek tarifi” aramaları artış gösterdi. Elde edilen verilere göre, 30 Mart haftasında Türkiye'de yapılan aramala-

rında “açık mı?” sorusu ön plana çıkarken, Almanya’da da donanım mağazalarının hala açık olup olmadığı konusu ilgi çekti. Koronavirüs günlerinde kişisel bakım ve evcil hayvan bakımı için işin uzmanlarına gidilemediğinden, farklı coğrafyalarda farklı çözümler üretildi. Arama trendlerine göre, Birleşik Krallık’ta “tırnak bakım seti” ve “köpek bakım kiti” aramaları yükselişe geçti. Almanya da ‘kendi kendine saç nasıl kesilir’in cevabını merak etti. Mutfak kısmında Türkiye’de “ekmek tarifi” ve “derin dondurucu” aramaları öne çıkarken, İtalya’da “basit kurabiyeler” ve Almanya’da “maya yapımı” aramalarında artış görüldü.

Türk ye çocuk nüfusu % 27.5'e ger led Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 yılına ilişkin çocuk istatistiklerini açıkladı. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre, Türkiye'nin toplam nüfusu geçen yıl sonu itibarıyla 83 milyon 154 bin 997 kişi iken, çocuk nüfusu 22 milyon 876 bin 798 olarak kayıtlara geçti. Birleşmiş Milletler tanımına göre 0-17 yaş grubunu içeren çocuk nüfus, ülkede 1970 yılında toplam nüfusun yüzde 48,5'ini oluştururken, bu oran 1990'da yüzde 41,8'e, geçen yıl ise yüzde 27,5'e geriledi. Nüfus projeksiyonlarında, çocuk nüfus oranının 2023 yılında yüzde 27'ye, 2030'da yüzde 25,6'ya, 2040'ta yüzde 23,3'e, 2060'ta yüzde 20,4'e ve

CMYK

Balıkçılar, av yasağı önces nde v rüs neden yle avlanmaya erken paydos ett . Buna ek olarak balıkçılar, gelecek sezon ç n yapılacak hazırlıkları da v rüs yasakları kalktıktan sonra yapmaya başlayacak. 1 Eylül’e kadar sürecek den zlerde avlanma yasağına b rkaç gün kala tezgahları kültür balıkları doldurdu. Balıkçılar, bu sezon palamutun sten ld ğ g b olmadığını, ancak hams de son yılların en bol dönem n n yaşandığını bel rtt ler.

0 - 1 7 YA Ş G R U B U N Ü F U S U 2 2 ,8 M İ LYO N O L A R A K K AY I T L A R A G E Ç T İ

DUNYA

Alman sanay ş rket Bosch, Bursa’da devam eden yüksek basınçlı benz nl enjektör tes s yatırımına 500 m lyon l ralık lave yapıyor. Yatırımla, mevcut tes ste yen nes l yüksek basınç pompası üret lecek. Yatırım süres tes s n kapas tes 7 m lyon enjektöre ulaşacak. Bu ek tes sle, Bosch’un Bursa’ya yaptığı toplam yatırım 1.7 m lyar l raya yükselm ş oluyor. İlave yatırımın st hdama katkısı se 292 k ş artacak.

Torba Yasa’ya son anda eklenen b r madde le koronav rüs şartlarında f nansal zorluk yaşayan ş rketler, Varlık Fonu tarafından satın alınab lecek ya da ortaklık yapılacak. Varlık Fonu Genel Müdürü Zafer Sönmez, düzenleme le stratej k ve büyük ölçekl ş rketlerden sermaye çıkışının önlenmes n n hedeflend ğ n bel rtt . Yasada ayrıca TVF’ye ş rket satın alması şlemler nde SPK Kanunu’nun 23, 24, 25, 26 ve 27’ nc maddeler nden muaf yet sağlanıyor.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), mart ayına ilişkin kurulan-kapanan şirket istatistiklerini açıkladı. Mart ayında kurulan şirket sayısı bir önceki aya göre yüzde 9,6; kapanan şirket sayısı ise yüzde 7,4 azaldı. Gerçek kişi ticari işletmelerde ise kapanmalar yüzde 35 düşüş yaşarken, açılanlar yüzde 5 arttı. Buna göre, martta kurulan şirket sayısı bir önceki aya göre yüzde 9,6 azalarak 9 bin 155'ten 8 bin 276'ya geriledi. Bu dönemde kapanan şirket sayısı da yüzde 7,4 azaldı ve 763 oldu. Şubatta kapanan şirket sayısı 824 idi. Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre kurulan şirket sayısı yüzde 17,27, kapanan şirket sayısı yüzde 19,22 artış gösterdi. Açıklanan veri tablosunda en yüksek değişim, gerçek kişi ticari işletmelerin kapanış oranında görül-

Bosch’tan Bursa’ya 500 m lyonluk ek yatırım

2080'de yüzde 19'a gerileyeceği öngörüldü.

Avrupa B rl ğ ’nde oran yüzde 18,6 Avrupa Birliği'ne (AB) üye ülkelerde 2019 yılında çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranı incelendiğinde, üye ülkelerin çocuk nüfuslarının top-

lam nüfus içindeki oranı yüzde 18,6 oldu. AB'de en fazla çocuk nüfus oranına sahip ülkelerin yüzde 24,5 ile İrlanda, yüzde 21,7 ile Fransa, yüzde 21,1 ile Birleşik Krallık ve İsveç olarak belirlendi. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise yüzde 16 ile İtalya, yüzde 16,2 ile Malta ve yüzde 16,4 ile Almanya olarak sıralandı. Yine aynı verilere göre geçen yıl en yüksek çocuk nüfus oranına sahip il yüzde 45,8 ile Şanlıurfa olurken, bu şehri yüzde 43,5 ile Şırnak, yüzde 41,9 ile Ağrı izledi. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu iller ise yüzde 17,1 ile Tunceli, yüzde 17,9 ile Edirne ve yüzde 18,5 ile Kırklareli olarak tespit edildi.

Eğitimin evden devam etmesi kararıyla birlikte Türkiye’de “uzaktan eğitim” aramaları da yükselişe geçti. Öte yandan formda kalmaya özen gösteren kullanıcılar ise sporla ilgili aramalar yaptı. İngiltere'de “masa tenisi masası” ve “basketbol potası”, Almanya’da ise YouTube’da “günlük spor sınıﬂarı” aramaları arttı.

“Tüket c davranışını zleyen ş rketler kazanacak” Google Arama Trendleri hakkında açıklamalarda bulunan Google SMB Premier Partnerı EG Bilişim Teknolojileri CEO’su Gökhan Bülbül de, “Yapılan aramalar ülkeler bazında değişiklik gösteren tüketici alışkanlıklarına yö-

nelik bilgi sahibi olmamızı sağlıyor. Google Arama Trendleri üzerinden tüketici davranışlarındaki değişim izlenebilir, artan talepler tespit edilebilir ve bu taleplere uygun hizmetler üretilebilir. Değişen şartların oluşturduğu yeni talepleri takip eden ve hızlı aksiyon alan sektör oyuncuları, rekabette avantajlı konuma gelecek” ifadelerini kullandı.

18 NİSAN 2020 • CUMARTESİ

Makale&Yorum Dünya yaşamının v rüsle değ ş m SERBEST KÜRSÜ BEŞİR ACAR Emekl Banka Yönet c s

aboratuvarlarda her çeşidi üretilebilen biyolojik savaş virüsü, Çinlilerin yıllarca yedikleri yarasadan bulaştığı iddia edilerek, Wuhan kentinden dolaşıma sokuldu. Öncelikle, Avrupa ve bütün dünyaya yayılması sağlandı ve haberleri, küresel medya aracılığıyla köpürtülerek, gerekenden fazla korku salınarak, toplumu her yönüyle etkileyen bir kaos ortamı meydana getirildi. Biyolojik virüs savaşının Çin’den başlatılmasının, Çin’e hiç bir faydası yoktur. Çin, sahip olduğu nüfus potansiyeliyle, dünyanın en ucuz iş gücünün sahibi ve Amerika’nın ürettiği teknolojiyi kopyalayarak, dünyaya ucuz maliyetle üretim sağlayan bir ülke. Çin, bugün meydana gelen global durgunluktan pazar kaybetmiştir. Virüsü Çin’in ürettiği iddiası gerçekçi bir yaklaşım değildir. Kaldı ki Çin’in ucuz üretim mallarını, ithal edip kullanan bütün dünya ülkeleri, bu ucuz mallar sayesinde enflasyonlarını da kontrol altında tutmaktaydılar. Bu gerçek, yaklaşık beş altı ay sonra durum normale dönünce, bütün dünya ülkelerine yansıyacak yüksek enflasyon, işsizlik, ekonomilerde daralma ile anlaşılacaktır.

Toplumun bağışıklık s stem zayıflatılmamalı Bugün, virüsün hızla yayıldığı, yaşlı nüfusa sahip Avrupa’nın bir kaç ülkesi ve Amerika gibi ülkelerin, geçmiş yıllardaki ölüm sayılarından örnekler verdiğimizde, görüşümüz daha net bir şekilde anlaşılacaktır. 2019 yılında çeşitli hastalıklardan, 60 milyon nüfusa sahip İtalya’da 647 bin, 66 milyon nüfusa sahip İngiltere’de 531 bin, 46 milyon nüfusa sahip İspanya’da 403 bin, 83 milyon nüfusa sahip ülkemizde 426 bin ve 328 milyon nüfusa sahip Amerika’da 1 milyon 982 bin, ölüm gerçekleşmiştir. Bu ülkelerde her yıl meydana gelmiş yüz binlerce ölüm, medyada dünyanın dikkatini çekecek haberlere konu olmamıştır. Yılın ilk çeyreğinde koronavirüs nedeniyle, geçmiş yılların yüzde 2-3’ü kadar dahi ölüm hadisesi gerçekleşmediği halde, dünyanın sonu gelmiş gibi korkulu haberler verilerek toplumun bağışıklık sistemi zayıflatılmaktadır. Coronavirüs savaşı, Avrupa sağlık sisteminin zafiyetini de meydana çıkarmıştır. Uzun yıllar yaşadığım Avrupa’da, özel sağlık sigortam olduğu halde mahalle doktorunun sevki olmadan, özel doktor ve hastaneye gidemedim. Acil bir vakayla Hastaneye gidildiğinde, dört saatlik bir beklemeden sonra ancak muayene olabilir, anında müdahaleyi gerektiren vaka değilse, fakat röntgen, ultrason, kalp grafiği, emar, laboratuar tahlilleri vs. gibi tetkiklerden

Dünya’nın haberi

DUNYA

bir veya birkaçı gerekli görülmüşse, bu tetkikler daha sonraki günlerde randevu alınarak uzun bir zaman sürecinde ancak yaptırılabilmektedir. Bahsettiğimiz bu tetkiklerin ülkemizde, acil olarak gidildiğinde, herhangi bir devlet hastanesinde iki saat içinde yapılabilme imkânı vardır. Korona salgını nedeniyle, Avrupa sağlık sisteminde bugün görülen zaafiyetin, hayret edilecek bir yanı yoktur. Orada sistem, normal zamanlarda dahi hastalarına yeterli hizmeti verememektedir. Bugün, dünyamızda toplumu tasarımlamak için meydana getirilmiş biyoljik savaş, Avrupa Birliği’nin durumunu da açığa çıkarmıştır. Böyle bir kriz ortamında, sorunları birbirlerinin hak ve hukukunu gözetip yardım ederek, paylaşarak çözmeleri gerekirken, satın aldıkları sağlık malzemelerini, korsanlık hareketiyle birbirlerinden gasp etme ayıbını işlemişlerdir. Avrupa Birliği’nin birlikteliği, sadece iyi günlerin birlikteliği olduğu, iyi ve kötü günlerin birlikteliği olmadığı, iki liralık bir maskeyle meydana çıkmış ve birbirlerine olan güven duygusu sorgulanır hale gelmiştir. İnsanlar, bir süre sonra ekonomide meydana gelecek tahribatın etkisini yaşadıktan ve yaraların sıcaklığı geçtikten sonra, yüz milyona yakın insanın öldüğü Birinci ve İkinci Dünya Savaşı sonrasında, bir çatı altında birlik oluşturularak küllendirilmeye çalışılmış eski düşmanlıklar, milliyetçilik duygularını tetikleyecek, içe kapanma hareketleri yaşanacak ve Avrupa ülkeleri birbirlerine hesap sormaya başlayacaklardır. Dünya’nın jandarmalığını yapan Amerika da kendini sorgulayacak, en büyük içe kapanmayı bü ülke yaşayacaktır.

Çin günah keç s seç lm ş Virüs salgınını planlayanlar, geliştirilecek koruma aşısının da kontrolünü elinde bulunduracak planlar kurmuşlardır. Aşıyı hangi ülke bulursa bulsun, belli merkezin onayı olmadan kullanılamayacağından, ilacın etkileri ve insan vücudunda nasıl etki ve sonuçlar meydana getirebileceği öğrenilemeyecektir. Yaklaşık beş-altı ayın sonunda, virüs salgını kontrol altına alınıp normal hayata dönüldükten sonra ülkeler, günah keçisi seçilmiş Çin’e dava açmak için kuyruğa girecek ve Çin’e uluslararası mahkemelerde milyarlarca dolar tazminat ödettirilecek kararlar çıkarttırılacaktır. Şu husus özellikle bilinmelidir ki, bugünkü teknolojik ortamda kötü niyetli insanlar tarafından, laboratuvarlarda gözle görülmeyen biyolojik virüslerin silah olarak üretilebileceği ve çok kısa bir sürede tüm dünyaya yayılmasını sağlayacak yol, koronavirüs örneğiyle açılmıştır. Gerçekten, artık hiç bir şey ve yaşam eskisi gibi olmayacak ve Dünya eski güven ortamına hasret kalacaktır.

www. dunya .com

CMYK

Konularının uzmanları bu sayfada sizlerle...

COVID-19’la ortaya çıkan yen f nansal h leler SERBEST KÜRSÜ DOÇ. DR. CEVDET KIZIL İstanbul Meden yet Ün vers tes

on günlerde Koronavirüse (COVID-19) bağlı olarak gözlemlenen yeni finansal hileler beraberinde bir başka önemli soruyu doğurdu: “Korona Virüsü yalnızca bir sağlık tehdidi mi?” COVID-19 tıbbi malzemelere duyulan talebi keskin bir şekilde yükseltti. Sahte dükkanlar, web siteleri, sosyal medya hesapları ve e-posta adresleri tespit edilmeye başlandı. Sahte COVID-19 ilaçlarının, aşılarının ve test kitlerinin üretimi ile pazarlaması konusunda da ihbarlar gelmeye başladı. Hatta işlevsiz maskeler de üretilebiliyor. Yeni finansal hilelerden biri de telefon dolandırıcılıklarıdır. Dolandırıcılar seçtikleri kişilere telefonla ulaşarak hastaneden aradıklarını, aradıkları şahısların bir yakınlarına koronavirüsü teşhisi konulduğunu belirtip tedavi için para talep ediyorlar. Bir diğer finansal hile kapsamında, suçlular e-postalarda kendilerini bir ulusal veya uluslararası sağlık kurumuna bağlı olarak tanıtıp, e-posta gönderdikleri şahısların kişisel bilgilerini ve kredi kartı gibi finansal verilerini talep ediyorlar. Ayrıca, seçtikleri kişilere kötü amaçlı yazılım içeren e-posta ekleri gönderiyorlar.

Benzer bir başka finansal hilede, dolandırıcılar tanınmış firmaları ve kuruluşları taklit ederek, çok yakın ile benzer adlı firma isimleri ve e-posta adresleri kullanıyorlar. Aynı zamanda, dolandırıcılar farklı ülkelerde çeşitli banka hesapları açıyorlar. Finansal hileleri gerçekleştirdikten sonra, dolandırıcılarca usulsüz elde edilen para farklı ülkelerde yer alan başka banka hesapları arasında transfer ediliyor. Kendilerine sahte kimlik ve resmi üniforma düzenleyerek bir takım sağlık kurumlarına bağlı olarak çalıştıklarını ifade eden, bu amaçlara kişilerin evlerine girerek test veya ilaçlama yapmak istediklerini belirten dolandırıcılar da var. Dolandırıcıların bir kısmı sahte test ve ilaçlama için ücret talep ederken, diğerleri ev soygunları dahi gerçekleştirebiliyorlar. Bunların yanında, bilindiği üzere okullarda uzaktan eğitime geçildi. Hatta birçok toplantı, seminer ve konferans da uzaktan organize ediliyor. Ancak, son zamanlarda sık bir şekilde dile getirilen bir iddiaya göre, piyasadaki bazı uzaktan eğitim yazılımları kötü amaçlı yazılımlardır. Bu yazılımların veri depolayarak kişilerin ve kurumların özel bilgilerine eriştikleri savunuluyor. Bu verilerin ise uygunsuz bir şekilde işlendiği, paylaşıldığı, pazarlandığı ve satıldığı belirtiliyor. Aynı zamanda, dolandırıcılar borsaya kote bazı firmaların

isimlerini kullanarak bu işletmelerin yeni geliştirdikleri ürün ile hizmetlerinin COVID-19’u engellemede, tespit etmede ve iyileştirmede işe yaradığını belirtmektir. Sosyal medya, e-posta, forum ve pop-up reklam da kullanarak agresif bir pazarlama stratejisi benimseyen dolandırıcılar, çok yakın bir gelecekte borsaya kote ilgili firmaların piyasa değerlerinin ve hisse senedi fiyatlarının ciddi anlamda artacağı yalanını söylüyorlar. Bu firmaların araştırma raporları da paylaşılıyor ve hatta hisse senedi fiyatlarının yakın gelecekte ulaşacağı fiyat veriliyor. Bir diğer yöntemde ise dolandırıcılar kullanıcıları COVID-19 ile ilgili bir takım cep telefonu uygulamalarını yüklemeleri için motive etmektir. Belirtilen uygulamalar yüklendikten sonra kullanıcıların kişisel bilgileri ve kredi kartı verileri dolandırıcılar tarafından ele geçirilmektedir. Bununla birlikte, dolandırıcılar kendilerini devlet memuru veya vergi dairesi çalışanı olarak tanıtıp bireyleri telefonla arıyorlar. Bu telefon görüşmesinde dolandırıcılar bireylerin vergi affına, vergi indirimine veya teşvike hak kazandıklarını söylüyorlar. Vurgulanan finansal hilelere karşı öncelikle, tıbbı malzemelerle ilgili firmaların, dükkanların, web sitelerinin, sosyal medya hesaplarının ve e-posta adreslerinin sahte olmadığı konusunda

emin olunmalıdır. Bunun yanında ilaçlar, aşılar, test kitleri ve koruyucu maskeler hususunda mutlaka Sağlık Bakanlığı, uzman doktorlar ile sağlık personellerine danışılmalıdır. COVID-19 ile ilgili dolandırıcılardan gelen sahte telefonlar hususunda kesinlikle ilgili telefon numaralarının resmilikleri ve doğrulukları kontrol edilmelidir. Kişisel bilgiler ile kredi kartı verileri gibi bilgiler yüz yüze, telefonla veya e-posta ile asla üçüncü şahıslarla paylaşılmamalıdır. Doğruluğundan emin olunmayan e-postaların ekleri açılmamalı ve yüklenmemelidir. Firma isimlerinin, web sitesi adreslerinin ve e-posta adreslerinin de kopya veya benzer isimler olup olmadıkları değerlendirilmelidir. Son olarak, kullanılan uzaktan eğitim, toplantı, seminer ve konferans yazılımları hususunda dikkatli olunmalıdır. Bedava yazılımların daha tehlikeli olabileceği unutulmamalıdır. Tehdit arz eden e-postalar, pop-up reklamlar ve cep telefonu uygulamalarına karşı anti-virüs yazılımları bulundurulmalıdır. Kendilerini devlet memuru olarak tanıtan ve vergi affına, vergi indirimine veya teşvike hak kazanıldığını telefonda belirten dolandırıcılara itimat edilmemelidir. Finansal tehdit ve hileler kamu yönetimi tarafından da çeşitli yöntemlerle engellenmeli, halk bilgilendirilmeli ve bilinçlendirilmelidir.

İhracatta KDV adeler gec k rse ekonom k l tlen r SERBEST KÜRSÜ BÜLENT AK YMM / E.Baş Hesap Uzmanı- E. Ankara Defterdar V.

in’de çıkan COVID-19 salgını dünyanın dört bir yanına çok hızlı bir şekilde yayıldı. Ülkemiz başlangıçta alınan önlemlerle korunmayı başarsa da, salgının bulaşıcılığı karşısında çaresiz kaldık ve yayılmasına engel olamadık.

Bazı temel ekonom k göstergeler m z Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre, 2019 sonunda Türkiye’nin toplam brüt dış borç stokunun 436,9 milyar dolar olduğu açıklanmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, turizm geliri 2019 yılında 34,5 milyar dolar oldu. Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre, 2019 yılı ihracatımız (FOB) 180.8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Yurtdışında işçi olarak çalışan yaklaşık 4 milyon civarında vatandaşımız, ülkemize ciddi tutarda döviz girdisi sağlamaktadır. Mücb r sebep kapsamında olan mükellefler KDV beyannamesini süresinde verebilir ve KDV iadesi talebinde bulunabilir Mücbir sebepten yararlanan mükelleﬂerimiz Mart, Nisan ve Mayıs dönemlerine ilişkin Katma Değer Vergisi beyannamelerini, 518 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği’yle kendilerine tanınan imkan çerçevesinde 27/7/2020 Pazarte-

İhracata destek vermek zorundayız Ç zm ş olduğumuz ekonom k panoramanın bütününe baktığımızda; tur zm ve şç döv z gel rler m zde dramat k yönde düşüşler olması durumunda, ülkeye döv z g rd s sağlamak ç n, ger ye el m zde hracat gel rler m z artırmak yahut en azından korumaya çalışmaktan başka b r enstrüman kalmadığını göster yor. Bu çerçevede, hracat şamp yonu

si günü sonuna kadar verebileceği gibi, arzu ederlerse normal kanuni sürelerinde vererek, varsa KDV iadesi talebinde bulunabilir.

Şubat 2020 dönem KDV ades talepler ne l şk n değerlend rmem z Şubat 2020 dönemine ilişkin, 26 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken KDV beyannamelerinin verilmesi ve tahakkuk edecek vergilerin ödenme süresi 24 Nisan 2020 tarihine uzatıl-

f rmalarımızın hracatta KDV alacaklarının beklet lmes lüksüne sah p değ l z. İhracatçı f rmalarımıza destek ver lmes ve ayakta tutulması, ülkem z n ödemeler denges n sağlamaya çalışmak yönünden hayat b r önem taşımaktadır. Olağanüstü günler ve sorunlar yaşıyoruz. Olağanüstü sorunlara, olağanüstü çözümler üretmek zorundayız.

mıştır. Dolayısıyla, iki hafta sonra tüm mükelleﬂer KDV beyanlarını vermiş olacağından, karşıt inceleme yapılması ve KDV İadesi Tasdik Raporunun düzenlenmesinde sorun çıkmayacaktır.

Mart, N san ve Mayıs 2020 dönemler KDV ades talepler ne l şk n değerlend rmem z Mücbir Sebep kapsamındaki mükelleﬂerin Mart, Nisan ve Mayıs 2020 dönemlerine KDV

beyannamelerinin verilme süresi 27 Temmuz 2020 Pazartesi günü sonuna kadar uzatılmıştır. Buna göre, KDV iadesi talep edecek mükelleflerin etkilenme düzeyi, mücbir sebeplerden yararlanan mükelleflerden satın alınan mal ve hizmetlerinin yoğunluğuna bağlı olarak değişecektir. Örneğin, bisküvi imal ederek, hem iç piyasa satışları olan, hem de geniş çapta ihracatı olan bir firmanın KDV iadesi talebinde bulunması halinde, bu firma çok fazla etkilenmeyecektir. Mücbir sebep kapsamında bulunan sektörlerden yoğunluklu olarak hammadde ve malzeme temin ederek imalat yapan ihracatçı firmalarımızda ise, KDVİRA sistemi tarafından üretilen “Kontrol Raporları”nda “GEK06. Alt Mükelleflerin Fatura Beyan Tutarlılığı Kontrolü” segmenti çalışacak ve çok sayıda uyumsuzluk görünecektir. KDV Uygulama Genel Tebliği’nin 4/E-5 bölümünde belirtilen şekilde banka dekontu, çek vb. ödeme belgeleri ile taşıma, depolama, sigorta vb. belgelerini sunmak suretiyle, işlemlerin gerçekliği ortaya konulabilecektir. Mart, Nisan ve Mayıs 2020 dönemlerine ilişkin olarak, KDV İadesi Tasdik Raporları yazılırken bazı sıkıntılar çıkması olasıdır. Özellikle, mücbir sebepten yararlanan mükelleflerin karşıt incelemelerinde, yukarıda belirtilen prosedürü uygulamak kaydıyla, vergi idaresinin yapılan karşıt incelemeyi yeterli görmesi ve gereken anlayışı göstermesi lazım gelir.

18 NİSAN 2020 • CUMARTESİ

Makale&Yorum Kr z dönem nde doğru stratej le ş rketler ayakta kalab l r SERBEST KÜRSÜ FATİH KURAN D namo Danışmanlık Kurucu Ortağı Kamu Özel Ortaklığı (PPP) ve Proje F nansmanı Uzmanı

üm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs Covid-19 pandemisi, etkilerini her alanda sürdürmeye devam ediyor. Koronavirüs günlerinde öncelik her ne kadar sağlık konusunda olsa da bu dönemi ekonomik açıdan kazasız belasız atlatabilmek önemli. Şirketler kendi yapılarına en uygun finansal yol haritasını çıkarmak için kafa yormanın yanı sıra finans danışmanlarının kapılarını çalıyor. Herkesin gözünün kulağının küresel salgın ile ilgili gelişmelerde olduğu bugünlerde, öncelikle soğukkanlılığımızı koruyup asla panik yapmamalıyız. Kararlarımızı almadan önce objektif bir durum tespiti yapabilmek ve alacağımız kararların kısa-orta ve uzun vadede getirebileceği sonuçları ön görebilmek çok önemli. Genel kanaatim alınan ani kararların nadiren olumlu sonuç doğurduğu şeklinde olduğundan önemli kararları almadan önce ince eleyip sık dokumamız gerekiyor. Türkiye’de kurulan yeni şirketlerinin yaşam sürelerine bakıldığında %80 gibi çok önemli bir bölümünün ilk 5 yıl içinde iﬂas ettiği görülüyor. Günümüzde, değişen dünyanın gerekliliklerine ayak uyduramayan, nakit akışını doğru yönetemeyen şirketler ekonomik değişimlerden de olumsuz etkilenerek yok oluyorlar. İş planlarını sürekli yenileyen ve çağdaş bir yönetim felsefesi benimseyen şirketler ise kriz ve değişimleri fırsata çevirip yollarına emin adımlarla devam edebiliyorlar. Kriz dönemini daha rahat atlatabilmek ve belki de fırsata çevirebilmek adına şirketlere 5 tavsiye;

1. NAKİT AKIŞ YÖNETİMİ Türkiye’deki pek çok şirket nakit akışlarını nasıl yöneteceğini maalesef tam olarak bilmiyor. Bu konuda çalışma yapmak finans ve muhasebenin sentezlenmesi gereken özel bir uzmanlık konusu olduğu için çoğu orta ölçekli şirket böyle bir kapasiteye sahip de değil. Türkiye’deki bankaların önemli bir kısmı ile yaptığım çalışmalarda ortak kanaat şirket iﬂaslarının veya zora girmesinin en önde gelen nedenlerinin başında nakit akışında yaşanan sıkıntıların geldiğidir. Gelir tablosundaki karın aslında muhasebesel bir değer olduğunun farkında olmayan şirketler kağıt üzerinde para kazanıyor olsalar bile gerçek de nakit akışı sıkıntısı yaşayabilmekte ve durumu yönetemeyen şirketler de iﬂasa doğru sürüklenmektedirler. Başka bir deyişle kar eden bir şirketin nakit akışında sıkıntı olabileceği gibi tam tersi de mümkündür. Amortisman, KDV, kredi anapara geri ödemeleri ve tahakkuklar gibi kalemler gelir ve nakit akış tablolarının farklı performanslar göstermesine neden olur. Her ne kadar şirket için kar önemli olsa da asıl performans nakit akışında belli olur. Nakit akışı fiili durumu yansıtır. Reel olarak şirketin cebine giren ve çıkan nakit hareketleri üzerinden hesaplama yapıldığı için gerçek durumu yansıtır. Büyük veya küçük ölçekli olduğu fark etmeksizin her işletme için önemli olan nakit akışı yönetimi ancak doğru şekilde yapıldığı takdirde uzun vadeli, başarılı ve sürdürülebilir büyüme ile karlılık söz konusu olabilmekte, şirketlerin devamlılığı garanti altına alınabilmektedir. Kriz dönemlerinde şirketlerin likidite bakımından güçlü olması büyük avantajdır. Nakit akışınızı güçlendirmeye ve likiditenizi arttırmaya çalışın. 2. KARAR ALMAK Sıkıntıların ve stres katsayılarımızın fazla olduğu bu dönemde sakin kalmaya ve itidalli kararlar almaya her zamankinden daha çok ihtiyacımız var. Durumumuzu soğukkanlılık ile analiz etmeli ve kısa, orta, uzun vadede etkisini gösterecek sağlıklı tedbirler almak durumundayız. İşletme körlüğü yaşıyor olabiliriz ve dışarıdan daha objektif gözle durum değerlendirmesi

DUNYA

CMYK

yapabilecek danışmanlarla çalışmayı değerlendirebiliriz. İyi bir danışman şirket iş modeli geliştirmekten, karlılık analizlerine, maliyet optimizasyonuna ve nakit akış yönetimine kadar pek çok alanda şirketlere ekstra faydalar sağlayıp vizyonunu geliştirebilir. Kriz dönemleri fırsatlar barındırsa da uzun vadeli karar almak için uygun zamanlar değildir. Kriz dönemlerinde riskler çok daha fazladır ve ileriye yönelik projeksiyon yapmak çok daha zordur. Uzun vadeli kararlarınızı erteleyin. Mutlaka bir karar almanız gerekiyor ise sizi uzun vadede bağlayacak nitelikte olmamasına özen gösterin. Bununla beraber bu dönemde özellikle gıda, bilişim teknolojileri, e-ticaret, perakende, sağlık ve ihracata dayalı sektörlerde şirketler için ekstra fırsatlar söz konusu olabilir. Bu tip şirketler önlerini özellikle satış ve gelir yaratma itibari ile daha uzun vadeli görebilecek güçlü bir pozisyona sahiplerse kararlarını daha uzun vadeli alabilirler.

3. KUR RİSKİ YÖNETİMİ Krize bağlı alınan parasal genişleme tedbirleri gelecekte kur artışlarına neden olabilir. Bu nedenle kur riski yönetimine her zamankinden daha fazla dikkat etmek gereklidir. Kur riski yönetiminin en temel prensibi doğal korunmadır. Gelirleriniz ile giderlerinizin aynı para birimi üzerinden olmasıdır. İhracat yapan bir şirketseniz ve döviz bazında borçlandıysanız kurların artmasından çok fazla etkilenmeyeceksiniz hatta TL olan maliyetleriniz varsa döviz bazında değer kaybettiği için ekstra kar ediyorsunuz demektir. Eğer gelir ve giderlerinizin para birimleri aynı değil ise ‘forward’ gibi finansal enstrümanlar kullanıp kur riskini yönetmeniz gerekir.

4. PARANIN ZAMAN DEĞERİ Bugün elinize geçecek olan paranın değeri ileride alacağınıza göre daha yüksektir. Buna paranın zaman değeri denilir ve alış veriş yaparken mutlaka hesaplanması gereklidir. Özellikle faizlerin yüksek olduğu dönemlerde paranın zaman değeri hesabını yapmak daha büyük önem taşır. Bir malı standart olarak 3 ay vadeli satıyorsanız ve peşin satışta ne kadar iskonto verebileceğinizi hesaplamak istiyorsanız elinize peşin para geçtiği zaman getirisinin ne olacağı üzerinden hesap yapabilirsiniz.

Örneğ n: Vadeli satış fiyatı: 1000 TL, Vade (n): 3 ay, Fırsat maliyeti (vade farkı veya faiz) (i): % 2 (aylık) ise Peşin Satış Fiyatı: Vadeli Satış Fiyatı / ( 1 + i) ^n = 1.000 / ( 1 + %2)^3 = 942.32 TL şeklinde hesaplama yapılır. Yukarıdaki örnekte fırsat maliyetiniz arttıkça daha fazla iskonto yapabilirsiniz. Fırsat maliyeti peşin parayı alıp işinize yatırmak ve para kazanmak şeklinde olabileceği gibi kredi geri ödemeleri için de değerlendirilebilir. Peşin parayı alıp kredi kapatacaksanız bu takdirde fırsat maliyetini aylık kredi faizi olarak düşünebilirsiniz.

5. MALİYETLERİ AZALTMAK Kriz dönemlerinde ilk akla gelen hususlardan biri maliyetleri azaltmaktır ki tasarruf etmek anlamında maliyet düşürmek doğru bir yaklaşımdır. Bununla beraber satış, pazarlama, reklam, tanıtım faaliyetleri gibi işinizin artmasına direkt etki edebilecek kalemlerden kesmeye çalışırsanız dimyata pirince giderken evdeki bulgurdan da olabilirsiniz. Maliyet optimizasyonu yaparken en başta değindiğimiz gibi soğukkanlı davranmamız ve neden sonuç ilişkisi çerçevesinde doğru kalemlerden tasarruf etmeye odaklanmamız gerekir. Özellikle eleman çıkarma konusunu aceleye getirmeyin. Çıkartacağınız kişi kadar geride kalacak olan şirket personeli üzerindeki olumsuz etkisini de hesaba katın. Kriz döneminden şirket olarak tek parça çıkmanız durumunda yaratacağınız aidiyet duygusunun olumlu etkilerini de dikkate alın. Eleman çıkartmak kaçınılmaz bir karar ise öncelikle kişilerin liyakatını dikkate alarak karar verin.

Konularının uzmanları bu sayfada sizlerle...

Ücrets z z n hakkı şverene ver ld ! SERBEST KÜRSÜ YILMAZ SEZER Güncel Group Yönetim Kurulu Başkanı

üm dünyada olduğu gibi ülkemizde de COVID-19 salgınına karşı önlemler alınmaya devam etmektedir. Alınan önlemlerin bir kısmı tamamen toplum sağlığını korumaya yönelik önlemler olduğu gibi bir kısmı ise ekonomiyi ve toplumsal hayatı düzenlemeye ve desteklemeye yönelik tedbirlerdir. Tabi ki esas olan salgın hastalıktan insanları korumak olduğu kadar, ekonomik sistemin ve buna bağlı olarak da toplumsal düzenin bozulmamasını sağlamaktır. Bu kapsamda TBMM Genel Kurulu’nda 7244 sayı ile yasalaşan “Yeni Koronavirüs Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayat Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun” ile ekonomik ve toplumsal tedbirlere bir yenisi daha eklenildi. Buna göre COVID-19 salgını nedeniyle işten çıkarmalara engel olmak amacıyla, özel sektöre 3 ay süre ile personel çıkarma yasağı getirildi. Yani personelin iş akdi kanunun yürürlüğe tarihten başlamak üzere 3 ay süresince İşveren tarafından fesih

edilemeyecek. Fesih kararı Cumhurbaşkanı Kararı ile 6 aya kadar da uzatılabilecek. Ancak yine aynı yasal düzenleme kapsamında, fesih yasağı kapsamında bulunan İşveren, personelini ücretsiz izne çıkarabilecektir. 15 Mart 2020 tarihinden itibaren işten çıkarılan veya işsizlik maaşı alamayan veya ücretsiz izne ayrılan personel için maddi destekte verilecektir. Bu kapsamda olan personele salgın süresince günlük 39.24 TL ücret desteği sağlanacaktır. Bu da aylık 1.177 TL’ye denk gelmektedir. Hali hazırda işverenin, personeli ücretsiz izne çıkarabilmesi için personelin rızasını alması gerekmekteydi. Yapılan bu yasal düzenleme ile personelin rızasının olması şartı kaldırılmıştır. Yani İşveren istemesi halinde personelin onayı olup olmamasına bakılmaksınız çalışanlarını ücretsiz izine çıkarabilecektir. Bu kapsamda İşveren, kısa çalışma ödeneğine başvuru yapmış olması ve bazı personelin ödenekten yararlanma şartlarını yerine getirmemeleri halinde, bu çalışanlarını ücretsiz izne çıkarabilmektedir. İşveren, ücretsiz izine çıkardığı personel için maaş ve SGK primi ödemiyor, bildirgelerini ise ücretsiz izinli kodu ile verilebilecektir. Bu süreç içinde İşveren ücret, SGK primi ve gelir vergisi stopajı

ödemiyor yani personel maliyeti “sıfır” oluyor. Personel açısından ise bu süreçte işsiz kalmamış oluyor ve izinde kaldığı süre ihbar ve kıdem tazminatının hesabında dikkate alınıyor. Yeni yapılan bu yasal düzenleme ile personelin ücretsiz izne çıkarılması işverenin isteğine bırakılmıştır. Aslında tüm dünyada ve ülkemizde COVID-19 salgınından sonra “gerekçeli bir işsizler ordusu” bizi bekliyor olacak, bu inkâr edilemez bir gerçek. Bize göre Yapılan bu düzenleme ile -getirilen yasak sayesinde- işsiz kalmama süreci biraz uzatılmış olmaktadır. İşverene personelini işten çıkarma onun yerine istersen ücretsiz izin ver deniliyor. Yani işveren ile işçi karşı karşıya bırakılıyor. Bize göre yapılan bu yasal düzenleme ile taraﬂar arasında geçici bir rahatlama sağlanıyor. İşveren maliyetlerini personel çıkarmadan sıfırlayabiliyor, personel ise işim var diyor ve 1717 TL maddi destek alıyor. Peki ya sonrasında ne olacak yani bu salgın hastalık 3 ay sonra bitecek ve ertesi gün hayat hiçbir şey olmamış gibi normale mi dönecek? Yoksa bu düzenleme ile işsizlik rakamlarımızın en azından bir süre olduğundan daha düşük olarak gösterilmesi mi sağlanmış olacak diye sormadan edemiyoruz.

Ücrets z z nde yasa tekl f de kabul ed lm ş hal de hatalı SERBEST KÜRSÜ AHMET METİN AYSOY SGK E. Başmüfett ş

4.4.2020 tarihinde TBMM Başkanlığı’na verilen torba yasa teklifinin 8’inci maddesinde yer alan “… Üç aylık süre içerisinde işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilir. Bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmak, işçiye geçerli sebebe dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermez.” Hükmü ile 22.5.2003 tarih ve 4857 sayılı İş Kanun’a geçici madde eklenmesi teklif edilmektedir. Bu madde teklifi kavram açısından 4857 sayılı İş Kanun’a aykırıdır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18’inci maddesi ve bu maddeyi izleyen 19, 20 ve 21’inci maddelerinde yer alan iş güvencesi hükümleri geçerli sebeple işverence yapılabilecek feshi içermektedir. Daha açık bir anlatımla, iş mevzuatımızda yer alan “ge-

çerli sebebe dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı” kavramı sadece işverence yapılabilecek feshi kapsamaktadır. 4857 sayılı Yasa’da işçinin geçerli sebeple iş sözleşmesini feshetme düzenlemesi olmadığı için, torba yasa teklifinin 8 inci maddesinde bahsedilen “… İşçiye geçerli sebebe dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermez’’ hükmü yasalaşırsa ilerde ihtilaf yaratacaktır. Yukarda belirttiğim hatalı yasa teklif maddesi ile ilgili yazım yayımlanmadan evvel anılan madde mecliste yasalaşma aşamasında değişti. Bu defa, işveren tarafından ücretsiz izne ayrılmak işçiye haklı nedenle sözleşmeyi fesih hakkı vermez denildi. Bu haliyle de İş Yasası’na aykırı. Şöyle ki; Ücretsiz izin, iş sözleşmesinin askıya alınmasının özel bir halidir. Askı hali, yasadan veya iş sözleşmesinden kaynaklanabileceği gibi iş yerinde uygulanmakta olan Toplu İş Sözleşmesinden de kaynaklanabilir. Aynı şekilde işyeri uygulaması haline gelmiş olmasın-

dan da kaynaklanabilir. Bununla birlikte kural olarak iş sözleşmesinin askıya alınması taraﬂarın (işveren ve işçinin) rızasıyla mümkündür. Dolayısıyla askıya alma veya askı halinin özel bir hali olan “Ücretsiz İzin Uygulaması” kural olarak çalışma koşullarında işçi aleyhine esaslı değişiklik oluşturacağından 4857 sayılı İş Kanunu’nun 22. maddesi hükümlerinin uygulanması gerekecektir. Yani askı işlemi yazılı yapılmalı, işçiye bildirimde bulunulup 6 iş günü içinde kabul edip etmediğini gösterir iradesi, yazılı olarak alınmalıdır. Aksi halde yapılacak aksi askı işlemi ya da ücretsiz izin uygulaması geçerlilik kazanmayacaktır (Yargıtay 7.HD. 15.09.2015 gün, 2015/28111 E, 2015/15051 K). İşverence yapılacak tek taraﬂı askıya alma işlemi, bir işveren feshidir. Bu durumda işçinin İş Kanunu’ndan belirtilen tazminatları ve işe iade gibi haklarını talep etmesi gündeme gelebilecektir.

COVID-19’a tepk m z nasıl olmalı? SERBEST KÜRSÜ MUHAMMED SATILMIŞ Yönet m Danışmanı

ugünlerde tek gündemimiz var. COVID-19. Herhangi bir platformda aynı konu. Hatta olumsuz durumu daha çekici hale getirmeye çalışan haber davetleri telefonumuzda, bilgisayarımızda ve televizyonlarda. Umutlu ve neşeli olmaya çalışıyoruz ancak her an mümkün olmadığı kesin. Hangi durumda olursak olalım, yaklaşım ve seçimlerimiz bizi bulunduğumuz noktadan ya daha iyi ya da daha kötü yerlere götürecektir. Bugün olduğu gibi olumsuz bir durumla karşılaştığımızda sergilediğimiz yaklaşımlar ve sonrasındaki seçimlerimiz belirleyici olacaktır. Avrupa Sosyal Psikoloji Dergisi’nde bir araştırmaya yer verilmiş. Sahte bir iş ilanına başvuran gönüllülere ya dik oturmaları ya da kambur durmaları söylenmiş. Formu doldururken dik oturanlar kendilerini kambur duranlara göre çok daha olumlu değerlendirmişler. Bu yüzden, malum ortak gün-

demimize karşı dik durarak daha güçlü olmamız mümkün. Bu dönemde daha çok birlikte olduğumuz ailemiz özellikle çocuklarımız için, ailemizdeki büyüklerimiz için, iş arkadaşlarımız için ve herkes için dik durabiliriz. İçimizde olumsuz konuşan, “parazit ses” dediğimiz kendimize karşı da tabii ki. Dik duruşumuz öncelikle iş başvurusundaki gibi fiziksel olmalı, kesinlikle faydalı. Sonra zihinsel bir dik duruş ve eşlik eden basit önlemler, hepsi bu. Buraya kadar bireysel tarafımızı ele aldık, peki kurumsalda yaklaşımımız nasıl olmalı? Zor zamanlarda lider yöneticilere daha çok ihtiyaç duyarız. Çünkü bu zamanlarda hayatımızdaki değişkenlikler, belirsizlikler ve karmaşa artmıştır. Kurumlarda liderlerin yönlendirici söylem ve yaklaşımları ile ekiple yazılı, sözlü, empatik, gerçekçi ve güven telkin eden iletişimi kurum içindeki dedikoduları önleyecek, umutların azalmasına müsaade etmeyecek ve olası kayıpları en aza indirecektir. Kurumlarda lider yöneticilere ihtiyaç artsa da, herkese iş düşmektedir. Herkesin bulunduğu ortamda ve etki alanında liderlik yapması gerekir. Özel-

likle bu tür zamanlarda sadece başkalarından fayda beklenen edilgen yapılar yetersizdir. Tüm ekibin aktif olması ve proaktif çözümleri araştırması gerekmektedir. Peter Drucker’ın yönetim etkinlik formülü bugün yaşadıklarımız karşısında da bizler için yol haritası niteliğinde: 1. “Yapılması gereken nedir” diye sorun 2. “Bizim için doğru olan nedir” diye sorun 3. Eylem planlarını geliştirin 4. Kararlarınızın sorumluluğunu üstlenin 5. İletişimin sorumluluğunu üstlenin 6. Problemlerden çok fırsatlara odaklanın 7. Üretken toplantılar yürütün 8. “Ben” yerine “Biz” diye düşünün ve konuşun COVID-19’un bir gün tarih olacağı kesin. Yaklaşım ve seçimlerimizin kontrolünü elden bırakmamak ve krizin neticelerini tecrübeye dönüştürmek zor değil. Özel ve iş hayatımızı etkin yönetebilmenin imkânsız olmadığını kabul ederek her günün sabahına daha yüksek enerjiyle uyanabiliriz.

18 NİSAN 2020 • CUMARTESİ

Makale&Yorum

Konularının uzmanları bu sayfada sizlerle...

COVID-19’un kamu hale sözleşmeler ne etk s SERBEST KÜRSÜ AHMET ARSLAN Denetç , CPA, MBA

amu ihale sözleşmeleri 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihale usulleriyle yapılan ihaleler sonucunda kamu idaresi ile üzerinde ihale bırakılan kişi (yüklenici) arasında imzalanan sözleşmelerdir. Söz konusu sözleşmelerin imzalanmasından sonra sözleşmenin uygulanmasında taraflar eşit hak ve yükümlülüklere sahip olduğundan taraflardan birisinin veya hatta belli bazı istisnalar dışında iki tarafın isteğiyle dahi sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılması yasal olarak mümkün değildir. Zira, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesine göre; bu kanunda belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamaz ve ek sözleşme düzenlenemez. Taraflardan birinin veya her iki tarafın sözleşme hükümlerinde değişiklik yapabileceği veya sözleşmeyi feshedebileceği ve kanunda belirtilen en bariz istisnai durum ise mücbir sebeplerin varlığıdır.

1. Koronav rüsün mücb r sebep hal Mücbir sebepler 4735 sayılı Kanun'un “Mücbir sebepler” başlıklı 10’uncu maddesinde şu şekilde düzenlenmiştir: “Mücbir sebep olarak kabul edilebilecek haller aşağıda belirtilmiştir: a) Doğal afetler.

b) Kanuni grev. c) Genel salgın hastalık. d) Kısmî veya genel seferberlik ilânı. e) Gerektiğinde kurum tarafından belirlenecek benzeri diğer haller. Süre uzatımı verilmesi, sözleşmenin feshi gibi durumlar da dahil olmak üzere, idare tarafından yukarıda belirtilen hallerin mücbir sebep olarak kabul edilebilmesi için; yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması, taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması, yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş bulunması, mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması ve yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi zorunludur.” Ülkemizde salgın hale gelmeye başlamış olan koronavirüsün (Covid-19) yukarıda belirtilen Kanun maddesindeki “Genel salgın hastalık” halini oluşturduğu ve bu nedenle mücbir sebep olduğuna şüphe bulunmamaktadır. Söz konusu kanun maddesinde mücbir sebepler halinde sözleşmenin akıbeti ile ilgili olarak “süre uzatımı verilmesi” veya “sözleşmenin feshi” gibi iki durum ismen sayılmıştır. Bu durumda genel salgın hastalık hali olarak koronovirüs nedeniyle gerek idarenin süre uzatımı verme veya idarenin ya da yüklenicinin sözleşmeyi feshetme imkanı bulunmaktadır. Bununla birlikte, mücbir sebebin varlığı yükleniciye süre uzatımı verilmesi veya yüklenicinin sözleşmeyi feshetmesi için tek başına yeterli değildir. Yükleniciye süre uzatımı verilebilmesi veya yükleni-

cinin sözleşmeyi feshedilmesi için ise kanun maddesinde belirtildiği gibi mücbir sebebin (koronavirüs), 1- Taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması, 2- Yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş bulunması, 3- Mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen 20 gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması ve 4- Yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi, zorunludur. Yukarıda sayılan 2. ve 4. şartlar konusunda yüklenicinin yapabileceği herhangi bir işlem bulunmamakla birlikte yüklenicinin salgın hastalık halinin taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olduğunu ispat etmesi ve genel salgın halinin meydana geldiği tarihi izleyen 20 gün içinde ilgili idareye yazılı olarak bildirimde bulunması gerekmektedir. Genel salgın halinin meydana geldiği tarih ise ülkemizde ilk vakanın ortaya çıktığı tarih değil, söz konusu salgınla mücadele için hükümet tarafından aşamalı olarak uygulama koyulan tedbirlerin uygulanma tarihidir. Zira, her bir aşamadaki tedbirden etkilenen sektör ve işletmeler farklılık arz etmektedir. Yüklenicinin süresinde idareye başvuruda bulunması üzerine genel salgın halinin taahhüdünü yerine getirmesine engel nitelikte olup olmadığı ise her bir ihalenin hal ve şartlarına göre idare tarafından karar verilecektir. Bu konuda idarelerce farklı uygulamaların önüne geçmek için 2 Nisan 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 2020/5 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’ne

SABANCI ÜNİVERSİTESİ ÖGRETMEN AGI YARATICI PROBLEM ÇÖZME PROGRAMININ (YPÇ) GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK HİZMET ALIMI Ögretmen Agi Yaratici Problem Çözme Programinin (YPÇ) Gelistirilmesine Yönelik Hizmet Alimı Açık İhalesine ilişkin ayrıntılı bilgiler aşağıda yer almaktadır: İhale kayıt numarası : 2020 / 647785 1- Üniversitenin a. Adresi : Sabancı Üniversitesi, Orta Mahalle Üniversite Caddesi No: 27 Orhanlı-Tuzla- İstanbul b. Telefon : 0 216 483 94 24 c. Elektronik e-posta adresi : mine.incircioglu@sabanciuniv.edu 2- İhale konusu malın a. Niteliği, türü ve miktarı : Öğretmen Ağı (ÖA)’nın Hibrit Öğrenme Modülleri’nden olan Yaratıcı Problem Çözme Programı (YPÇ)’nın içerik geliştirmesi, etki ölçümü, yaygınlaştırma stratejisinin belirlenmesi ve uygulanmasına yönelik hizmet alımı b.Teslim Yeri : Hacı Mimi Mah. Serdar-ı Ekrem Sk. Doğan Apt. No:30/C Galata, Beyoğlu 3- İhalenin a. Yapılacağı yer : Sabancı Üniversitesi CP Satınalma Birimi G001 Nolu Toplantı Odası b. Tarih ve saati : 28.04.2020 Saat: 11:00 c. Son teklif verme tarihi : 28.04.2020 Saat: 11:00 4- İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler: 4.1. İhaleye katılma şartları ve istenilen belgeler • İdari Şartname • Teknik Şartname • Birim Fiyat Teklif Cetveli • Sözleşme Taslağı • Teklif Mektubu ve fiyatlandırma ekleri / İç zarf olarak yer almalıdır • Tebligat Taahhüt formu • Vergi levhası fotokopisi • Faaliyet Belgesi • Ticaret Sicil Gazetesi fotokopisi • İmza Sirküleri • SGK prim borcu olmadığını gösterir belge • Vergi borcu olmadığını gösterir belge • Ticaret odasından ihalelere katılmaya yasaklı olmadığını gösteren belge • Teklif ve birlikte verilecek olan İhale Dökümanları ile istenen tüm evrakların, şirket imza sirkülerinde tam yetkili olarak tanımlanan kişi/kişiler tarafından imza edilmesi • Teklif verilen ürünlerin Türkçe teknik detay dosyaları 5- Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir. 6- İhale dokümanı, Satınalma Biriminden veya web sitesinden tedarik edilebilir. İhaleye katılım için Sabancı Üniversitesi Akbank Şubesi nezdinde bulunan TR86 0004 6007 1388 8000 1208 58 nolu hesabına İhale No:2020/647785 İhale Dokümanı Bedeli açıklaması ile 100 TL ( Yüz Türk Lirası ) yatırıldığına dair dekont ihale zarfının içinde bulunmalıdır. Doküman satış bedeli yalnızca bankaya yatırılmaktadır. Makbuz karşılığı elden ödeme alınmamaktadır. 7- Teklifler, ihale için son teklif verme tarih ve saatine kadar, iş günü ve mesai saatleri içerisinde (08:30-17:00) olmak kaydıyla, Sabancı Üniversitesi Satınalma Birimi Orta Mahalle Üniversite Caddesi No: 27 Orhanlı-Tuzla-İstanbul adresine elden teslim edileceği gibi, aynı adrese iadeli taahhütlü posta vasıtasıyla da gönderilebilir. Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

DUNYA

CMYK

BASIN: 1160483

göre; X Bu kapsamda, 4734 sayılı Kanun ile bu kanundan istisna edilen düzenlemeler kapsamında gerçekleştirilen ihaleler sonucunda imzalanan sözleşmelerde, COVID-19 salgını nedeniyle sözleşme konusu işin yerine getirilmesinin geçici veya sürekli olarak, kısmen veya tamamen imkânsız hale geldiğine ilişkin başvurular, yükleniciler tarafından bu durumun belgelendirilmesi suretiyle sözleşmenin tarafı olan idareye yapılacaktır. X İdarelerce bu başvurular; 4735 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesi ve diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde incelenecek ve karar alınmadan önce idarelerce Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın değerlendirmesi alınacaktır. X İdarelerce yapılan değerlendirme sonucunda; ortaya çıkan durumun yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması, yüklenicinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmesine engel nitelikte olması ve yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemesi şartlarının birlikte gerçekleştiğinin tespit edilmesi üzerine süre uzatımı verilmesine veya sözleşmenin feshine karar verilebilecektir.

2. Yüklen c ye süre uzatımı ver lmes Mücbir sebep halinde yüklenici veya idarenin sözleşmeyi feshetmesi yerine mücbir sebep halinin devam ettiği süreyle orantılı olarak yükleniciye süre uzatımı verilebilir. Yükleniciye bu nedenle süre uzatımı verilmesi halinde yüklenici hakkında gecikme cezasının uygulan-

ması yasal olarak söz konusu olmayacaktır.

3. Sözleşmen n feshed lmes hal nde tarafların hak ve sorumlulukları wYüklenicinin mücbir sebep prosedürlerine aykırı şekilde taahhüdünü yerine getirmemesi veya sözleşmeyi feshetmesi teminatının gelir kaydedilmesi ve kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanması (Mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yüklenicinin taahhüdünü yerine getirmemek 4735 sayılı Kanunda yasak fiil ve davranışlar arasında sayılmıştır) gibi ağır yaptırımlar gerektirmektedir. Zira, kanunun “Yüklenicinin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 19. maddesinde; “Sözleşme yapıldıktan sonra mücbir sebep halleri dışında yüklenicinin mali acz içinde bulunması nedeniyle taahhüdünü yerine getiremeyeceğini gerekçeleri ile birlikte yazılı olarak bildirmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” denilmektedir. Görüldüğü üzere, söz konusu kanun maddesinde yüklenici hakkında yaptırım uygulanmayacak durum olarak mücbir sebep hali sayılmıştır. Mücbir sebep hali nedeniyle taahhüdünü yerine getirememesi halinde yüklenicinin teminatının gelir kaydedilmesi ve yüklenici hakkında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmesi yasal olarak mümkün değildir. Zira, Kanunun “Mücbir sebeplerden dolayı sözleşmenin feshi” başlıklı 23. maddesinde açıkça, “Mücbir sebeplerden dolayı sözleşmenin fes-

hedilmesi halinde, hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilerek, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar iade edilir.” denilmektedir. Bu nedenle, mücbir sebep dolayısıyla sözleşmenin yüklenicinin başvurusu üzerine idare tarafından feshedilmesi halinde yüklenicinin kesin teminatları kendisine iade edilecek ve kendisine herhangi bir yaptırım uygulanmayacaktır.

Sonuç Ülkemize de sirayet etmiş olan koronavirüsün genel salgın hastalık olarak mücbir sebep olduğu konusunda tereddüt bulunmamakla birlikte kamu ihalelerinde yüklenicinin bu sebebe dayanarak tek taraﬂı olarak taahhüdünü yerine getirmekten kaçınması yasal olarak mümkün değildir. Bu durumda yüklenicinin 20 gün içinde idareye başvurması icap etmektedir. İdare sözleşmeyi feshetmek yerine gecikme cezası uygulamaksızın yükleniciye süre uzatımı verme yoluna da gidebilir. 2020/5 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’ne göre idare sözleşmenin feshi veya süre uzatımı kararını almadan önce uygun görüş için Hazine ve Maliye Bakanlığı’na başvurmak zorundadır. Genel salgın hastalık nedeniyle prosedüre uygun şekilde sözleşmenin feshedilmesi halinde sözleşmenin hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilerek, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar yükleniciye iade edilir. Bu nedenle, gerek idarenin gerekse yüklenicinin 4735 sayılı Kanun’da ve 2020/5 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nde öngörülen düzenlemelere riayet ederek hareket etmeleri gerekmektedir.

L der ve let ş m SERBEST KÜRSÜ FÜGEN TOKSÜ L der İlet ş m Ve Paydaş Yönet m Stratej k Danışmanı

eni koronavirüs (COVID-19) ile birlikte, daha önce hiç bilmediğimiz küresel ve yerel olarak karmaşa ve belirsizlik dönemi yaşıyoruz. Bu dönemde lider olmak hiç de kolay değil. Ancak, bu dönem bize liderleri daha iyi tanımamız için önemli bir fırsat da sağlayacak. Liderlerin vicdani ve insani yönlerini görebileceğiz. Toplumsal konulara yaklaşımlarını izleyebileceğiz. Yönetim stratejilerini ve yönetim kalitelerini sergileyecekleri bir dönem olacak. Diğer yandan liderlik becerilerini ve yeteneklerini anlayacağız. Liderlerin daha çok dayanışma ve dönüşüm yaşayacakları, çalışanlarına sarılacakları, toplumsal konuları dert edinecekleri bir dönem geliyor. Kısaca bu dönem, liderler için iyi bir sınav. Tam bu dönemde de liderlerin temeline insanı ve toplumu aldığı, dayanışmayı içeren, çalışanlarını koruyan, hızlı, sakin, çevik ve de doğru kararlar alarak işyerlerini yaşatması gerektiği dönemdeyiz. Çalışanları merkeze alarak, tüm paydaşlarını gözetmeleri ve topluma sarılmaları, liderlerin gelecek dönemler için en büyük kazançları olacak. Bugün her zamankinden daha fazla yapıcı, pozitif, empati içeren, insani duygularla gündemi yönetebileceğimiz bir dönem yaşıyoruz.

Bu dönemde liderlerin tek başına değil, diğer liderlerle bir arada ve dayanışma içinde hareket etmesi, güç birliği yaratması da yine çok önemli. Liderler bunların hepsini tek bir yöntemle gerçekleştirebilir. İletişim + İletişim + İletişim Tüm paydaşların kazanımını gözetebilen, farklılıklarla uyumlu, öğrenmeye açık, sürdürülebilirliği düşünen liderlere ihtiyaç bulunuyor. Güven ve itibarın en önemli olduğu günlerdeyiz. Onun için de liderlikte kıdem farklılık yaratıyor. Lider için bu dönemde üç önemli aşama var. 1- Toplum sağlığını desteklemek, 2- Farklı krizleri yönetebilmek ve güçlü açıklamalarla desteklemek, 3- Krizin sosyal ve ekonomik etkisine çözüm üretmek. Biz aslında boşlukta ama hareket halindeyiz. Yeni dinamiklere hızla uyum göstereceğiz. İnsanı anlamamız önem taşıyor. Liderlerin dijital hayatı, artık yönetim modelinin mer-

kezine koyması gerekiyor. Bu aynı zamanda, insan kaynaklarının motivasyonunu sağlayacak yöntemleri de geliştirecek. İnsanı seven, dinlemeyi bilen, çalışana sahip çıkan, adil yönetimi benimseyen, öngörülü, sakin, şeffaf, hızlı ve kararlı, belirsizlikleri yönetebilecek, rol model olacak liderleri görmeliyiz. Unutmamak gerekir ki; tüketiciler, kurumlar toplumsal meselelere katılmadıkları zaman markaları terk ediyorlar. Toplumsal dayanışmayı sağlayacak iş birliği modeli geliştirecek liderlere ihtiyaç bulunuyor. Dönem, dayanışma ve toplum için birlikte üretme dönemi. Bu kriz dönemlerinin fırsata dönüşebileceğinin de bilinmesi gerekir. Krizler, kurumların kamuoyu algısını yeniden şekillendirebilmek, yeni yatırımları gündeme alabilmek için de önemli bir fırsat. Bu dönem, ortak umudu oluşturmak ve ortak dayanışmayı inşa etmek dönemi. Liderlere de bu aşamada büyük görev düşüyor.

BU SAYFAYA YAZI GÖNDERMEK İÇİN... “YORUM - İNCELEME SAYFASI”na gönderilecek makaleler 2 A4 sayfayı aşmamalı uzun yazılar yayınlanmaz veya kısaltılır. Makalelerdeki hukuki sorumluluk yazarına aittir. DÜNYA Gazetesi “YORUM İNCELEME SAYFASI” Rüzgarlı Bahçe Mahallesi, Cumhuriyet Cad. Gülsan Plaza No: 22 Kavacık 34805 Beykoz / İstanbul - Tel: (216) 440 24 31 e-posta: veysel.agdar@dunya.com

18 NİSAN 2020 • CUMARTESİ

GÜNCEL 2 0 2 0 K A Y I P, T U R İ Z M C İ L E R 2 0 2 1 ’ E H A Z I R L A N I Y O R

TÜRSAB, uluslararası dayanışma çağrısı yaptı FİKRİ CİNOKUR / ANTALYA

Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB), koronavirüs salgını sonrası turizm sektöründe dayanışmayı sağlamak ve yeni döneme hazırlık yapmak amacıyla Türkiye'de bulunan 110'dan fazla ülke büyükelçisi ile Dünya Turizm Örgütü'ne mektup yazarak uluslararası dayanışma yapmak istediklerini bildirdi. TÜRSAB Yönetim Kurulu Üyesi Hamit Kuk, koronavirüs salgınının başta turizm olmak üzere tüm ülke ekonomilerini durma noktasına getirdiğini söyledi. Geçen yıl turizmde rekor üstüne rekor kırıldığını ve ülke turizminin büyük moralle 2020 yılına girdiğini anımsatan Kuk, ancak koronavirüs nedeniyle dünyanın büyük bir salgınla karşı karşıya kaldığını kaydetti. 2020 yılı turizm sezonunun kaybedildiğini, ancak 2021 yılının hazırlıklarına şimdiden başladıklarını anlatan Kuk, “TÜRSAB Akademi bünyesinde acente çalışanlarına yönelik hijyen, ülkemize gelecek turistlerin uçağa binişi, karşılanması ve otellerine yerleştirilmesi süreci konusunda bilgilendirme eğitimleri verilecek” dedi. Hamit Kuk, tüm dünya ülkelerinin de turizmde sıkıntı yaşadığını ifade ederek, Türkiye'de 110'dan fazla ülkenin büyükelçi ve başkonsolosluklarına, sıkıntıların ortak çözümü konusunda uluslararası dayanışma için TÜRSAB Başkanı Firuz Bağlıkaya imzasıyla mektup yazdıklarını bildirdi. Kuk, büyükelçilerin dışında, Dünya Turizm Örgütü, Dünya Ticaret ve Turizm Konseyi, Avrupa Tur Operatörleri ve Seyahat Acenteleri Birliği ile diğer Yabancı Seyahat Acenteleri Birliklerine de mektup gönderdiklerini kaydetti.

● HAMMADDE ÜRETİMİNE DE YOĞUNLAŞTI

Atabay, COVID-19 tedav s ç n 4 laç üzer nde çalışıyor Atabay İlaç, COVID-19 le mücadele kapsamında 4 laç üzer nde çalışıyor. Ş rket n Yönet m Kurulu Başkan Yardımcısı Zeynep Atabay, “B tm ş ürünler b r ay ç nde Sağlık Bakanlığı’na tesl m edeceğ z” ded .

“B lg alışver ş yapmaya açığız” Tur zm sektöründe yaşanan çalkantılı ve ş ddetl kr z dönem yaşadığı ve tam dayanışma ve b rl k ç nde hareket etmen n önem taşıdığı vurgulanan mektupta şunlar kayded ld : “Bu bağlamda tur zm sektörü, her zaman küresel barışın savunucusu ve koruyucusu olmuştur. Doğası gereğ tur zm; kültürler b rleşt ren, dayanışma sağlayan, kardeşl ğ besleyen, çatışmalara ve kr zlere karşı kararlı b r şek lde duran ve en öneml s nsan ruhunda doğuştan var olan azm teşv k eden, b rleşt r c b r güçtür. Küresel b rl k, dayanışma, ş b rl ğ ve azm n, mevcut kargaşanın üstes nden gelmem zde k l t rol oynayacağına ve uluslarımızın bu zamanlardan kuvvetlenerek çıkacağına da r umut ve nancımız sonsuzdur. Bu çerçevede, TÜRSAB olarak, sektörümüzün karşılaştığı zorlukları haf fletmek adına, tüm dünyadan meslektaşlarımız ve paydaşlarımızla ş b rl ğ yapmaya her zaman hazır olduğumuzu ve tüm potans yel alanlarda f k r ve b lg alışver ş ne açık olduğumuzu b r kez daha fade etmek ster z.”

Dünyanın bilinen tarihinde en yaygın salgına yol açan COVID-19 virüsüne yönelik mücadele tüm hızıyla sürüyor. Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de sağlık kuruluşları ve üniversiteler, virüse karşı etkili aşı ve ilaç geliştirebilmek için adeta seferberlik halinde, var güçleri ile çalışıyor. Türkiye’nin 80 yıllık ilaç şirketi Atabay’ın gündemi de farklı değil. Aynı zamanda gazetemiz DÜNYA’nın yazarları arasında yer alan, Indeks İçerik ve İletişim kurucusu Yaprak Özer’in online platformda sorularını yanıtlayan Atabay İlaç Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Zeynep Atabay, COVID-19 tedavisi için 4 ilaç üzerinde çalıştıklarını söyledi. Tüm ilaç firmalarının bu süreçte var gücüyle çalıştığını ifade

NEDE İYİYİZ? ✔ Sağlık s stem m z ABD'den daha y Zeynep Atabay: “Sağlık s stem m z ABD dah l b rçok ülkeden daha y çünkü; merkez s stem, herkese laç ulaştırab l yor, hasta tak b yapab l yor, bugünden t baren reçete tak b ne geç l yor. Sağlık ordusu şahane; doktor, hastabakıcı, hemş re, laççı ve z nc rdek herkes özver l çalışıyor, son 3-4 yılda c dd yerelleşt rme çabası yapıyor. SGK güçlü, laçlar devlet tarafından karşılandığından alım gücünü zorlamıyor ama nereye kadar?”

eden Atabay İlaç Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Zeynep Atabay, şirket olarak çift vardiya çalışarak kapasitelerini artırdıklarını söyledi. Atabay, koronavirüsü tedavi etmeye yönelik olarak yıllardır kullanılan belli başlı ilaçların denendiğini söyledi. Zeynep Atabay, “Tüm ilaç firmaları çok aktif ve yoğun çalışıyor. Pandemi sırasında aşıyı uygulamak çok kolay olmayabilir. Ancak kullanılan bazı ilaçların COVID-19 için kullanılması gündemdedir. Bunların da bitmiş ürünlerini bir ay içinde piyasaya süreceğiz. Salık Bakanlığı’na teslim edeceğiz” dedi.

NEDE DEĞİLİZ? ✔ Hammadde stratej k üret m sayılmalı Zeynep Atabay: Hammadde yok, oysa hammadde kr t k ve stratej k üret m kabul ed lmel . K mya sektörü zayıf. Sınırlar kapanınca yaşadıklarımız ortada. Hammadde üret m ne büyük önem ver yoruz. Verg ler yüksek. İlaç f yatları çok düşük. Ar-Ge çalışmaları mkansızlık yüzünden yapılamıyor. Sağlık ordusunda yer alan bazı gruplar yeter nce kullanılmıyor. Örneğ n eczacılar daha akt f kullanılab l r. Stratej k sektör lan ed lmes gereken sağlık sadece özel sektöre bırakılamayacak kadar öneml . Yen f k rler korkusuzca deneyen start-up kültürü desteklenmel .

Taşkent, “Bu olayların gelmesini bekliyorduk. Bu virüslerin başımıza geleceğini düşünüyorduk. Bir türlü bekleniyordu. Üç yıl erken oldu. Bu virüs 3 sene sonra olmuş olsaydı biz daha hazırlıklı olacaktık. Üç ay önce antiviral sabun, sprey üretimi-

"V rüs salgınını bekl yorduk" Atabay İlaç Ar-Ge’den Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Doğan

ne başladık” dedi. Şirketin ArGe’den Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Taşkent yaklaşık 9 ay içerisinde hammaddesini de kendilerinin sentezlediği, koronavirüs tedavisinde kullanılacak ilaçları piyasaya süreceklerini dile getirdi.

DELOİT TE TURİZM VE KONAKLAMA SEKTÖRÜ RAP ORU’NU AÇIKLADI

Türk ye’y salgın sonrası fırsatlar bekl yor Dünya, COVID-19 virüsünden nasıl korunacağının yollarını ararken, bir yandan da virüsün etkilerinin, küresel ekonomi ve sektörlere olan yansımasını kontrol etmeye çalışıyor. Deloitte tarafından hazırlanan “COVID-19 Türkiye’de Turizm ve Konaklama Sektörü Raporu”na göre, her şeye rağmen bu dönem, yeni iş modelleri ve fırsatlarını da beraberinde getiriyor. Asya pazarındaki henüz çok zayıf da olsa ilk toparlanma belir-

tilerine değinilen raporda, olumlu gelişmelerin ardından sektörün oluşacak talebe hazırlıklı olması gerektiğine dikkat çekiliyor. COVID-19’un hem gelirler hem de tedarik zincirleri üzerinde çok büyük ve henüz tam ölçülemeyen bir etkisi olduğuna dikkat çeken Deloitte Ulaştırma, Turizm ve Hizmet Sektör Lideri Osman Arslan, yeni fırsatlara ve Çin’den gelen iyi haberlere değindi. Arslan, “Bu dönem, yeni teslimat konseptle-

ri, beşeri sermaye paylaşım platformları, ‘staycation veya holistay konsepti’ olarak adlandırılan insanların mevcut kendi yaşam alanında yaptıkları tatil ve aktivite konsepti gibi yeni iş modellerini ve fırsatları da getiriyor. Asya’daki meslektaşlarımız henüz sadece başlangıç noktasında olmasına rağmen sektörde yerel bazda bir toparlanma görüyorlar. Bu gelişme, bu aşamada sektöre umut ışığı veriyor” dedi.

A LT YA P I S I N I H A Z I R L A D I

COVID-19’un etk s en az b r yıl sürecek -- Baş tarafı b r nc sayfada ● Sektör temsilcilerinin hemen hemen tamamı salgının faaliyet gösterdikleri sektörü önemli ölçüde etkilediğini belirtiyor. Katılımcıların yüzde 42’si pandeminin faaliyet gösterdikleri sektörü orta derecede etkilediği, yüzde 50’si ise yüksek derecede etkilediğini görüşünde. Yüzde 7’si etki yaratmadığını ya da düşük derecede etkilediğini ifade ediyor. ● Tüm sektörler salgının ekonomik etkilerini hissederken enerji, ilaç, endüstriyel üretim ve kimya sektörlerinde etkinin görece daha az hissedildiği görülüyor. ● Sektör bazında toparlanma beklentileri ülke ekonomisindeki beklentilere paralellik göstermekle beraber endüstriyel üretim, tekstil, turizm/ev dışı tüketim, enerji, inşaat ve yiyecek–içecek sektörlerinde toparlanmanın 2020 sonrasına sarkacağı öngörülüyor. ● COVID-19’dan en fazla etkilenen kesim olan KOBİ dünyasındaki oran yüzde 95 olarak telaffuz ediliyor.

Evden çalışma yarı yarıya ● Ankete katılanların yüzde 58’i tüm çalışanları salgınından korumak için evden çalışma sistemine geçtiğini belirtiyor. Yüzde 20’si yalnızca beyaz yakaya evden çalışma uygulaması başlattığını söylüyor. Evden çalışan sektörler eğitim, hukuk, finansal

DUNYA

CMYK

hizmetler, bankacılık, sigortacılık, emeklilik ve hayat, enerji olarak öne çıkıyor. ● Krize hazırlık ve kriz yönetimi kabiliyetleri açısından, şirketlerin cirosal büyüklükleriyle kriz yönetimi kabiliyetlerinin paralellik gösterdiği görülüyor. Kriz yönetimine dair prosedür ve süreçlere sahip KOBİ’lerin oranı yüzde 25 iken, bu oranın cirosal oranla paralel artarak, cirosu 10 milyon TL’den yüksek şirketlerde yüzde 75’lere çıktığı gözleniyor. ● COVID-19 krizi medya, eğitim, tekstil, enerji, kimya, finansal hizmetler ve inşaat sektörleri başta olmak üzere kriz yönetimi kabiliyetinin geliştirilmesi konusunda her sektörün yol alması gerektiğini ortaya koyuyor.

F nansmana er ş m zor ● Sektörlerin tümü incelendiğinde COVID-19 nedeniyle şirketler en fazla finansmana erişimde sıkıntı (yüzde 25’i), yurt içi kaynaklı satışlarda düşüş (yüzde 24’ü), üretim maliyetlerinde artış (yüzde 22’si) ve likidite sıkıntısı (yüzde 18’i) beyan ediyor. ● Katılımcılar, COVID-19’un şirketlerinin 2020 cirolarında yüzde 40’lara varan düşüşlere sebep olacağını tahmin ediyor, 2020 bütçelerinde önemli ölçüde hedef revizyonuna gideceklerini belirtiyorlar. Şirket temsilcilerinin yüzde 53’ü 2020 cirolarında yüzde 2-20 arasında düşüş beklerken, yüzde 36’sı yüzde 20’den fazla düşüş bekliyor. Yüz-

de 10’u cirosunda düşüş beklemiyor. Ciro artışı bekleyenlerin oranı ise yüzde 1. ● COVID-19’un ciroyu en çok etkileyeceği sektörler 2020’de yüzde 40’lara varan düşüş bekleyen turizm / ev dışı tüketim, perakende/mağazacılık ve özel girişim sermayesi sektörleri olarak öne çıkıyor.

Açılan paketler faydalı mı? ● Araştırmaya katılanların yüzde 43’ü hükümetin açıkladığı paketlerde yer alan vergi ve SGK primi erteleme desteğini yüksek seviyede kullanılabilir ve faydalı buluyor. Yüzde 41’i ise asgari ücret desteği ve kısa çalışma ödeneğini yüksek seviyede kullanılabilir ve faydalı görüyor. Kredi anapara ve faiz ödemelerini erteleme desteğini kullanabilir ve faydalı bulanların oranı yüzde 27. Finansmana erişim ve kredi yapılandırma için ise oran yüzde 21’dir. ● Ekonomik İstikrar Kalkanı paketi kapsamında sunulan vergi ve SGK prim erteleme ve asgari ücret desteği ve kısa çalışma ödeneği desteklerin daha çok görece küçük ve orta ölçekli şirketler tarafından faydalı görüldüğü anlaşılıyor. ● Ekonomik İstikrar Kalkanı paketinde sunulan desteklere ek olarak kapsamın genişletilmesi ve şartların iyileştirilmesi geliyor. Sağlanan kredi imkânlarının iyileştirilmesi, vergi alanında uzun dönemli erteleme ve borçların silinmesi, kapsama giren sektörlerin genişletilmesi, sektör özeli kalkınma paketleri, şirketlerin çalışan maliyetlerini azaltıcı ve kapsamı genişletilen istihdam destekleri talepleri öne çıkıyor.

CNR, sanal fuarlara başlayacak CNR Holding, yapay zeka destekli fuarcılık alanında yaptığı yatırımlarla sanal fuarcılık sistemini kısa bir süre içerisinde devreye almayı hazır olduğunu açıkladı. Yılda 50’nin üzerinde fuar organizasyonu gerçekleştiren ve tekstilden gıdaya, mobilyadan ayakkabıya birçok sektörde fuarlar düzenleyen CNR Holding, koronavirüs sürecinde sanal fuarlar düzenleyeceğini bildirdi. Koronavirüs salgını nedeniyle uçak seferlerinin durmasıyla ertelenen fuarlar, hem fuarcılık sektörünü hem de ihracatçıları olumsuz etkiledi. Avrupa ve Dünya’nın sayılı büyüklükteki fuarlarını düzenleyen CNR Holding, tecrübesi ve son yıllarda yapay zeka destekli fuarcılık alanında

yaptığı yatırımlarıyla sanal fuarcılık sistemini kısa bir süre içerisinde devreye almaya hazır olduğu bilgisini verdi. Ticaret Bakanı Sayın Ruhsar Pekcan’ın açıklamaları sonrasında konuyla ilgili açıklama yapan

CNR Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ceyda Erem, “Ülkemizin hedeﬂeri göz önüne alındığında bizlerin oturup bekleme lüksü yok. İhracatçıların dünyaya açılan kapısı olan fuarlarımızı sanal ortama taşıyacak alt yapımız hazır. Ülkemize döviz getiren ve büyümeye katkı veren ihracatçılarımızla el ele vererek düzenleyeceğimiz sanal fuarlarla ihracata ve ihracatçıya olan desteğimizi sürdüreceğiz” şeklinde konuştu. Erem, “Fuarcılığın alternatifi değil tamamlayıcı bir unsuru olarak geliştirdiğimiz yapay zeka destekli sanal fuarcılık sistemi sayesinde, alıcılar ile ihracatçılar sanal ortamda görüşebilecek, ürünleri inceleyerek isterlerse sipariş bile verebilecekler” dedi.

A R TA N TA L E B İ S O S YA L M E S A F E L İ Ü R E T İ M İ L E K A R Ş I L I YO R

Sa ca Pack, üç vard yaya geçt Dünyanın önemli oluklu mukavva için geri dönüştürülmüş kağıt üreticilerinden İspanyol merkezli Saica Pack, çalışma düzeninde sosyal mesafe kuralı ve talep artışı nedeni ile 3 vardiya üretime başladı. Sakarya ve Eskişehir fabrikalarında 50 kişilik ek istihdam yaratacak olan şirketin üretim tesislerindeki istihdamı 350’ye ulaşacak. Saica Pack’in Türkiye Genel Müdürü Akın Burak Önder, salgının ardından tüketicinin ambalajlı ürüne yöneldiğini söyleyerek, yiyecek-içecek ve temizlik ürünlerine yönelik talebin yüzde 45 artış gösterdiğini diye getirdi.

Saica Grup, 3.3 milyon ton kâğıt üretimi ile oluklu mukavva için geri dönüştürülmüş kâğıt üretiminde önemli global üreticilerden biri. Türkiye pazarına 5 yıl önce giriş yaptı. Şirket, Türkiye’deki iki fabrikasında günde ortalama 500 bin metrekare üretim gerçekleşiyor. Bu süreçte oluklu mukavva, ofset, karton oluklu mukavva; kağıt, gıda, ekmek, ilaç, eczacılık, yaş meyve sebze, kimya, hijyen ve temizlik ürünlerine yönelik talep artıyor. Saica Pack Türkiye’nin tasarım ödülü alan kullan-at konik yiyecek kutuları için de talep nedeniyle kapasite artışı da yapacak.

DUNYA

CMYK