Dünya Gazetesi - 10 Nisan 2020 by Dünya Gazetesi

ABONE DOLAR (TCMB Döviz Satış)

EURO (TCMB Döviz Satış)

REPO (Gecelik)

BORSA (BIST 100)

ALTIN

6.7504 (% -0.48)

7.3367 (% -0.42)

8.89 (% -1.44)

95834.44 (% 2.80)

1661.00 (% 0.79)

SAĞLIK Bursa Büyükşeh r maske ht yacını üreterek karşılıyor

(İAB-Dolar/Ons)

PETROL (Brent/varil$)

34.10 (% 7.17)

Kurucusu / NEZİH DEMİRKENT

10 Nisan 2020 • Cuma

ŞANS SOHBETLERİ

PERAKENDE

IMF alerj m zden vazgeçel m

Gıdada pan k alımlarını engelled k

Al Ağaoğlu ve Hakan Güldağ gündem değerlend rd /07

Re s Gıda YKB Mehmet Re s: Şu günlerde madd kazanç düşünülmemel / 16

'Ücrets z z n' şverenden destek aldı, şç end şel

AROLAT’ TAN

40 bini aşkın KOBİ'si ile Türkiye'nin önemli merkezi Konya'da sanayi ne diyor? KSO Başkanı Mem ş Kütükcü le gündem değerlend r yoruz. /03

İTO Başkanı Avdag ç: Ekonom k kayıplara karşı açıklanan yasa tekl f n n st hdamın korunmasıyla lg l hükümler nde, şveren Destekler ve şç talepler kısmen karşılandı. Tekl fte, Varlık Fonu ş rketler ne l şk n hükümler de d kkat çekt güvenl kl AK Parti tarafından hazırlana- da olanak sağlanıyor. Ücretsiz izçadırımız olacak rak görüş alınmak üzere TOBB ve ne çıkarılanlara İşsizlik Fonu’ndan TİSK gibi sivil toplum kuruluşlarına gönderilen 62 maddelik sürpriz torba yasa teklifi, özellikle işten çıkarmanın yasaklanması ve ücretsiz izinlerle ilgili hükümleriyle tartışma gündemine oturdu. Yasa teklifinde işten çıkarmaların üç aylığına yasaklanması öngörülüyor. Ancak aynı süre için çalışanların ücretsiz izne çıkarılmasına

aylık 1.177 lira ödeme yapılacak. Düzenlemeye işveren kesimi destek verirken, işçi sendikalarından özellikle “ücretsiz izin” hükümlerine itiraz geldi. Yasa teklifinde, istihdamın korunmasına ilişkin hükümlerin yanı sıra, kamu ihaleleri ve şirketlerin kar payı dağıtımı gibi farklı konularda bazı düzenlemeler de yer aldı. MEHMET KAYA /13

TORBA TEKLİFTE NELER VAR?

X İşveren ihtiyaç görmesi halinde çalışanlarını ücretsiz izne çıkartabilecek. Bu durumda işçiye İşsizlik Fonun’ndan günlük 39 lira ödenecek. Ayrıca 15 Mart'tan sonra işten çıkartılan ve işsizlik maaşı alamayan işçilere de aynı miktarda ödeme yapılacak. XKamuya ait olanlar hariç şirketlerinin yılsonuna kadar dağıtabilecekleri nakit

kâr payı tutarı, 2019 yılı net dönem karının %25'ini aşamayacak. XSalgın, Devlet İhale Kanunu'nda mücbir sebepler arasında yer alacak. Böylece ihale sözleşmelerine bu nedenle fesih imkanı tanınacak. XCumhurbaşkanı, salgın süresince belediyelerin tüm vergi, sigorta primi,

İşveren cephesi: Teklif, genel olarak olumlu Sendikalar: Yetersiz XTürk ye İşveren Send kaları Konfederasyonu (TİSK) Başkanı Özgür Burak Akkol, st hdamın korunmasına yönel k hazırlanan yasa tekl f ndek düzenlemeler genel olarak olumlu bulduklarını söyled . TİSK üyeler n n çoğunlukla çalıştıklarını ve kısa çalışma ödeneğ nden st fade ett kler n bel rten Akkol, “B z m üye yapımız ç n esasında kısa çalışma ödeneğ daha avantajlı” ded . Yen düzenlemen n, ağırlıklı olarak kısa çalışmadan yararlanamayan veya yararlanmak

stemeyen şverenler ve çalışanları lg lend rd ğ ne şaret eden Akkol, “B z de üyeler m z kısa çalışmaya başvuruya teşv k ed yoruz, yönlend r yoruz” değerlend rmes n yaptı. XAnadolu Aslanları İşadamları Derneğ (ASKON) Başkanı Orhan Aydın, get r len tekl fle şç çıkarma yasağını 'sonuna kadar' destekled kler n bel rterek, "Bu süreçte çalışandan yana kararların sonuna kadar arkasında duracağız" ded . /13

ÜRETİMDEN İSTİHDAMA

Dünyada ve Türk ye’de salgın kayıpları büyüyor

XTÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay send kaların taleb olan şten çıkarma yasağının mevcut hal yle tam koruma sağlamadığını fade ederek, zne çıkarmaların hızlanacağından end şe ett kler n d le get rd . XDİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu da “Ücrets z zn meşrulaştırmaya ve şç ler sefalete mahkum etmeye yönel k olan böyle b r düzenleme asla kabul ed lemez” ded . /13

OPEC+ 20 MİLYON VARİLLİK KISINTIYA GİDEBİLİR

VİRÜS GIDA DIŞINDA TÜM SEKTÖRLERİ VURDU IHS Markit’in mart ayı PMI verileri, Şubat-2009’dan bu yana en düşük düzeye geriledi ve güçlü bir küresel daralmaya işaret etti. 44 ülkede 28 bini aşkın şirketin verileriyle oluşturulan rapora göre, salgın, tüm dünyada en çok hizmet sektörlerini vurdu. Nisan verilerinin daha büyük kayıplara işaret edeceği belirtildi. /11

ABD'DE İŞSİZ SAYISI ÜÇ HAFTADA 15 MİLYONU AŞTI ABD'de işsizlik maaşı başvurusu yapanların sayısı geçen üç haftada 15 milyonu geçerek ülkede hayatı durma noktasına getiren koronavirüs salgınının etkilerini gözler önüne serdi. İşsizlik maaş başvuruları salgını kontrol altına almak için başlatılan kısıtlamaların etkisiyle geçen hafta itibarıyla art arda ikinci defa 6 milyonu aştı. ABD Çalışma Bakanlığı 4 Nisan ile biten haftada yaklaşık 6.6 milyon kişinin işsizlik maaşına başvurduğunu söyledi.

TCMB'NİN REZERVİ AZALDI, DÖVİZ MEVDUATI ÇÖZÜLÜYOR Yurtiçi yerleşiklerin döviz hesaplarındaki azalış sürüyor. DTH, geçen hafta 3,3 milyar dolar daha azaldı ve 194,1 milyar dolara indi. Bu arada TCMB’nin döviz rezervi de 3 Nisan’la sona eren haf/04 tada 5,8 milyar dolar azalarak 58,2 milyar dolara geriledi.

GELİŞEN ÜLKELERİN DÖVİZ REZERVİ 105 MİLYAR DOLAR ERİDİ Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu gelişmekte olan 10 ülkenin merkez bankalarının rezervi martta 105 milyar dolar alazaldı./11

Küresel petrol p yasasının gözü kulağı dün V yana’da gerçekleşen Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve müttef kler (OPEC+) toplantısındaydı. Kaynaklar, S. Arab stan ve Rusya’nın petrol savaşlarına son vererek üret m günlük 20 m lyon var l azaltma konusunda uzlaşmaya yakın olduğunu bel rtt . Arzdak kes nt beklent s Rus rubles ne yaradı. Ruble, dolar karşısında yüzde 2,5 yükseld . Reuters’a konuşan kaynaklar k dev üret c n n toplam petrol arzının 20 m lyon var l/gün yan yaklaşık yüzde 20 azaltma konusunda anlaştığını ve pürüzler n g der ld ğ n söyled . OPEC kaynağı, kes nt lere ABD’l üret c ler n katılımı konusunda b lg vermeden “Bu küresel b r anlaşma” d ye konuştu. Gün ç nde Brent 36,40 dolara, WTI 28,36 dolara kadar yükseld . HİLAL SARI

elektrik borçlarını ve su alacaklarını gecikme faizi ve zammı olmadan erteleyebilecek. XElektrik üretim ön lisansları, yükümlülük olmaksızın iptal edilebilecek XTürkiye Varlık Fonu’nun alt fon ve iştirakleriyle, satın aldığı şirketler de kamu mevzuatından muaf olacak.

Şirketlerin kâr payı dağıtımına fren Bu konuda kısa süre önce yapılan ve yasaya aykırı olan düzenleme, yasal zemine oturtulmak için bu kez torba teklife konuldu. Torbada TVF ve uzantılarının korunması kararı da yer aldı. NEVZAT SAYGILIOĞLU’NUN YAZISI 7. sayfada

D İ L E KÇ E Y L E B A ŞV U R D U L A R

OSB’lerden enerj de model değ ş kl ğ taleb Organize sanayi bölgeleri, yaşanan kriz ortamında, enerjiye ilişkin faturaların taahhüt edilen değil, gerçekte tüketilen bedeller üzerinden hesaplanmasını talep ediyor. Üretimlerinde önemli ölçüde gerileme yaşayan OSB yönetimleri, enerji maliyetlerinde model değişikliğine gidilmesi yönünde EPDK’ya dilekçelerle başvuru yapmaya başladılar. OSBÜK Başkanı Memiş Kütükcü, “İstem dışı kapasite düşüşleri yaşanıyor, durumu kurumlara ilettik” dedi. TOSB Başkanı Murat Demir de, ortalama 1.5 milyon kilovat günlük elektrik tüketimi seviyesinden kilovat seviyesine düştükleri bilgisini paylaştı.

03 VAHAP MUNYAR

Dünya dev nden Mers n’e, ‘tanı ç n kr t ks n z’ mektubu

02 KERİM ÜLKER

Türk CEO, Güney Afr kalı ş rket Türk ye’ye get rd

05 ALAATTİN AKTAŞ

İşç çıkarmanın adı ücrets z z n m oldu?

04 FATMA MELEK

COVID-19 ve görünüm

10 FERİT B. PARLAK

Hedef: 1 k ş ye 1 m lyon maske, 2 vent latör!

ESRA ÖZARFAT/07

DÜNYA FİYATI: 5.75 TL/KKTC: 6.25 TL l www.dunya.com l email: dunya@dunya.com l Rüzgarlıbahçe Mahallesi, Cumhuriyet Cad. Gülsan Plaza No: 22 Kavacık 34805 Beykoz/ İstanbul l TEL : (0216) 440 24 00 l ABONE: (0216) 440 24 70 l SAYI: 10573 - 12170

DUNYA

CMYK

10 N san 2020 • C U M A / 02

GÜNCEL

Korona günler nde Mecl s tarım konusunda neler konuşuyor? ANKARA GÜNLÜĞÜ Canan Sakarya canan.sakarya@dunya.com

Yaşanan salgın tarımsal üretim ve gıda güvenliğinin önemini bir kez daha ortaya koyarken milletvekillerinin gündeminde de tarımsal üretim ve tarım politikaları önemli bir yer tutuyor. Milletvekillerinin korona günlerinde tarımla ilgili gündemi yoğunluğunu koruyor. CHP Aydın Milletvekili Hüseyin Yıldız, çilek üretiminin yüzde 50’sini gerçekleştirerek Rusya ve Ukrayna’ya ihraç eden Aydın Sultanhisar’da bir hafta sonra mahsulün toplanmaya başlayacağını belirterek, çilek üreticisinin ihracat sorununa çö-

züm bulunmasını istiyor. İYİ Parti Adana Milletvekili İsmail Koncuk, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye, buğday üretimi ile Türkiye üretiminin yüzde 3’ünü, mısır üretimi yüzde 5’ini, ayçiçeği üretimi ile yüzde 10’unu karşılayan Adana’nın neden tohum desteği verilen iller arasında yer almadığını soruyor. İYİ Parti Aydın Milletvekili Aydın Sezgin, dünya ayçiçeği üretiminde Türkiye 9. sırada yer alırken, Kosova’nın ilk 25 ülke arasında bile yer almadığını hatırlatarak, “Ayçiçek üretimi yetersiz olan Kosova’dan ithal edilecek ayçiçek yağına neden vergi muafiyeti getirildi” diye soruyor. CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, Adana’da çok yakında karpuz hasadı yapılacakken ve salgın

sürerken Tarım ve Orman Bakanlığı’nın İran’dan karpuz ithal etmek için harekete geçtiğini ve 26 Mart 2020 tarihinde Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’ne görüş aldığına dikkat çekiyor. CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer 3 Nisan’da Resmi Gazete’de yayımlanan kararla ayçiçeği, çeltik ve melasta gümrük vergisinin düşürüldüğünü hatırlatarak, virüs bulaşığına dikkat çekerek, ‘ithal ürünler için bilim kurulu görüşü alınıyor mu?’ diye sordu. CHP Hatay Milletvekili İsmet Tokdemir, Amik Ovası’nda 25 bin dönümde ekili soğanın hasat zamanının geldiğini belirtirken, mevsimlik tarım işçilerinin koronavirüs nedeniyle gelemediğini hasat başlamazsa ürünün bozulacağını söyledi.

● ULUSLARARASI YATIRIMCI MOBİUS

“Türk ye doğru olanı yapıyor” Uluslararası yatırımcı Mark Mob us, “Türk ye’n n şu anda uyguladığı program mantıklı ve çok y . COVID19’a yönel k zlenen yöntem, Türk ye ekonom s ne l şk n daha da y mser olmama neden oluyor” ded . Mark Mobius, koronavirüsle mücadele kapsamında ülkelerin aldıkları ekonominin tamamen durdurulması yönündeki adımların yıkıcı sonuçları olabileceğini söyledi. Mobius, “Kişisel olarak ülkelerin tecrit önlemlerinin yarardan çok zarar getirdiğini düşünüyorum. İnsanların işlerini kaybetmesi, intiharların yaşanması gibi bu durumun sosyolojik etkileri olacak. Bu açıdan çok zor bir durumdayız” diye konuştu. Türkiye’de koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında 20 yaş ve altı ile 65 yaş ve üstü için uygulanan sokağa çıkma yasağını değerlendiren Mobius, “Türkiye’nin şu anda uyguladığı program mantıklı ve çok iyi. Yaşlılar ve gençleri koruyorsunuz ki, gençlerin bu virüse direnç gösterme eğilimi var zaten. Tecrit kararı alınsa bile virüs ortadan kalkmayacak; virüs yine orada duruyor” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin koronavirüs ile mücadele kapsamında attığı adımların ümit verici olduğuna işaret eden Mobius, “Türkiye’ye yatırım yapıyoruz, yapmaya da devam edeceğiz. Türkiye’nin salgına karşı uyguladığı program, Türkiye ekonomisine ilişkin daha da iyimser olmama neden oluyor” değerlendirmesinde

V rüse karşı 6S öner s Koronav rüse karşı mücadelede doktor m lletvek ller nden MHP İstanbul M lletvek l Hayat Arkaz ‘6S’ formülünü önerd . Arkaz, Mecl s kürsüsünde k mler ç n v rüsün r sk oluşturduğunu anlattıktan sonra, “Herkes kend n koruyacak, her nsan kend kend n n doktoru olacak. Ben m b r öner m var, 6S d yorum buna, yan sağlığın S’s , soğan, s rke, sarımsak, spor, su ve sabun; bunlardan uzak durmayacağız” d ye seslend .

Vahap Munyar vahap.munyar@dunya.com

“AB dağılab l r” Koronavirüs pandemisi nedeniyle küresel ekonomik dengelerin değiştiğini belirten Mobius, “Kesinlikle ABD ekonomisi için endişelenmeliyiz. Çoğu ekonomi en az bu ayın sonuna kadar belki daha fazla kapalı kalacak. Fakat ilginç olan şu ki Çin bu durumda kurtuluyor” dedi. Öte yandan AB’nin geleceğine ilişkin endişelerin arttığının altını çizen Mobius, “Eğer AB lideri eğer bu derinden ilerleyen popülizminin farkında değilse çok daha fazla problemle karşılaşacak. AB’nin değişmezse ve bürokrasisini sadeleştirmezse dağılabileceğine inanıyorum” şeklinde konuştu.

İnşaat Maliyet Endeksi Şubat 2020 verileri Türkiye İstatistik Kurumu’nca (TÜİK) yayınlanacak. İşgücü İstatistikleri Ocak 2020 sonuçları Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanacak. Vergi Kimlik Numarası ve Mükellef Sayıları İstatistikleri Mart 2020 verileri Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca (HMB) açıklanacak. Finansman Şirketlerine Ait Kar-Zarar Tabloları Şubat 2020 istatistikleri Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayınlanacak.

Dünya devinden Mersin’e, ‘tanı için kritiksiniz’ mektubu

İŞ DÜNYASINDA DİYALOG

bulundu. Tecrit altına alınan ekonomiler nedeniyle küresel resesyonun bu kez son derece sert olacağı uyarısında bulunan Mobius, “Bu resesyon öncekilerden daha kötü olacak. Çünkü küresel bir mevzu. Şu anda ekonomilerini sürdüren ülkelere kıyasla tamamen şalter indirenlerin sayısı daha fazla” diye konuştu.

Bugün

MS Tıp Teknolojileri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Güler’den bir mesaj aldım: - Biz Mersin’de medikal alanda önemli olan sterilizasyon grubunda üretim yapan, 70’i aşkın ülkeye ihracat gerçekleştiren bir firmayız. Ar-Ge çalışmaları sonucu Roche’un geliştirdiği COVID-19 test cihazında kullanılan ekipmanların bir bölümünü ürettiklerini belirtti: -Bu üretimimizle ilgili Roche’dan gelen yazıyı ekte sunuyorum. Roche Diagnostics International Ltd.’den PMS Tıp Teknolojileri’ne gönderilen mektuba baktım: - Bugün üretimini gerçekleştirdiğimiz test ve tanı cihazlarımıza talep COVID-19 pandemisi nedeniyle büyük artış gösterdi. Bugünlerde değerli tedarikçimiz

olarak size güveniyoruz. Mektupta PMS Tıp Teknolojileri’nin Roche Diagnostics için kritik parçalar ürettiğine işaret edildi: - Mersin’deki fabrikanızda test ve tanı cihazlarımız için son derece kritik öneme sahip bileşenleri üretiyorsunuz. Salgın nedeniyle tedarikçilerin üretimlerinin kesintiye uğrama olasılığına dikkat çekildi: - Bizim için ürettiğiniz bileşenlerin yeni cihazlar üretmek ve sahada test sonucu veren cihazlarımızın çalışırlığının sürdürülmesinin aciliyeti bulunduğunu, operasyonlarınızı devam ettirmenizin çok önemli olduğunu vurgulamak isteriz. Ardından şu talebe yer verildi: - Söz konusu kritik bileşenlerin üretimine öncelik vermenizi ve üretim hatlarınızın kesintisiz çalışmasını sağlamak için ilgili makamlardan destek istemenizi rica ediyoruz. Şu tavsiyenin altı çizildi: - Operasyonunuzu sürdürmenin tanı test ve cihazlarımızın üretimindeki kritik önemi kendi tedarikçilerinizle paylaşmanızın gerekliliğini hatırlatmak isteriz. Mektubun son bölümünde şu mesaj yer aldı: -İnanıyoruz ki karşılıklı

gayret ve yakın işbirliğimiz ile içinde bulunduğumuz durumu aşacağız. Ürün ve hizmetlerimizi en çok ihtiyaç duyulan noktalara aksaksız olarak ulaştırmaya devam ederiz. Mustafa Güler’e Roche’la söz konusu tanı cihazına parça üretme ilişkisinin nasıl başladığını sordum, anlattı: - Roche ile ticari ilişkimiz vardı. Yeni projesini çalışırken bizden destek istedi. Ar-Ge’sinde işbirliği yaparak ürünü geliştirdik. Ürettiğimiz parçalarda Roche’un tek tedarikçisiyiz. Ardından Roche’un ürettiği test ve tanı cihazının önemine vurgu yaptı: - Üretilen cihaz, kan örneklerinden DNA üzerinden çok hızlı test yapıyor. Zaten piyasaya yeni çıktı. Gelecekte bu pazar çok büyüyecek. Türkiye, COVID-19’la önemi kamuoyunda daha iyi anlaşılan yoğun bakım ventilatörünün yerlisini Biosys’in attığı ilk adım sayesinde seri üretebiliyor. Mersin’deki PMS Tıp Teknolojileri de, Roche Diagnostics’in ürettiği test ve tanı cihazında “kilit rol” alıyor. Bu gelişmeler, COVID-19’la kararan havada umut ışığı oluyor…

D E VA PA RT İ S İ G E N E L B A Ş K A N I A L İ B A B AC A N :

İç ve dış kaynak bulmak ç n devlet n farklı seçenekler var DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, COVID-19 salgınının yarattığı kriz ortamına ilişkin TL ve döviz bazlı kaynak oluşturulmasının zaruri olduğunu söyleyerek, “Her iki ihtiyaç için de iç ve dış kaynaklar yaratılabilir” diye konuştu. Fox TV’de dün sabah İsmail Küçükkaya’nın Çalar Saat programına konuk olan Babacan, COVID-19 salgınına karşı açıklanan ‘Ekonomik İstikrar Kalkanı’ paketinin, özellikle kayıt dışı çalışanlar ve ücretliler için çözüm üretmediğini söyleyerek, “En temel sorun devletten geliri olmayan 55 milyondur. Devlet alacaklarından tamamen vazgeçebilir. Tüm cephaneyi kullanmalıyız” dedi. Babacan açıklamalarında şu tespitlere yer verdi: ● Ekonomi yönetiminin üç temel politika alanı vardır. Merkez Bankası’nın şu dönemde para politikasında gevşeme yapması normaldir. Ama burada uyuşturucu etki yapmamasına dikkat edilmelidir. Maliye politikasında gevşeme yapılabilir. Bütçe açığı artabilir, harcamalar artırılabilir. Bankalarla ilgili düzenleme yapılabilir. Tüm bunların nasıl yapılacağına, ne zaman normale dönüleceğine ilişkin güvenilir bir program ortaya konmalıdır. ● 2001 krizinden sonra IMF’den 30 milyar dolar borç aldık. Bunu ödedik. Hatta son taksidi tuşa basarak ben yaptım. IMF uluslararası bir kuruluş, tek kuruluş değil. Baş-

DUNYA

CMYK

ka opsiyonlar da var. TL ihtiyacımızı kendi iç kaynaklarımızdan bulabiliriz. Döviz ihtiyacımızı karşılamazsak, kurdaki artış hızlanabilir. Enﬂasyona yol açar, ülke fakirleşebilir. Yeteri kadar dış kaynak bulmak gerekir. Piyasalardan, rezerv para üreten merkez bankalarından veya uluslararası kuruluşlardan olabilir. En uygun maliyetlerle döviz ihtiyacını karşılanması gerekir. ● Türkiye krize maalesef zayıf anda yakalandı. Devletin kaynak yaratmak için farklı seçenekleri var. Devlet alacaklarından tamamen vazgeçebilir. Alacaklarını erteleyebilir. Devlet borç verebilir ya da karşılığı olmadan vatandaşlara ödeme yapar ve tekrar geri istemez. Bunların hepsi devletin yapabileceği işler. Kamu borçlarının düşük olması avantaj. ● Hükümetin açıkladığı destek paketlerinde veya kısa çalışma ödeneğinde 9 milyon kayıt dışı çalışan yer almıyor. Evine ekmek götüremeyen kişiye nasıl ‘Evinde kal’ diyebiliriz. Türkiye’de 27 milyon vatandaşımızın ya emekli maaşı ya da kamu çalışanı olması gibi sebeplerle devlette bir geliri var. Ama 55 milyon vatandaşımızın devletten geliri yok. Öncelikle bu 55 milyon için tedbirler alınmalı. ● İşçi çıkarmanın üç ay ertelenmesi gündemine ilişkin- Yasaklama kelimesini doğru bulmuyorum. Hiçbir çalışan işsiz kalmamalı, işveren de zaten isteyerek çalışan çıkarmaz. Bu dönem dayanışma dönemidir, alacaklıların borçlulara yardımcı olma dönemidir.

Hidrojen peroksit ile sterilizasyon yapan cihaz geliştirdik PMS Tıp Teknoloj ler Yönet m Kurulu Başkanı Mustafa Güler’e ş rket n kuruluş öyküsünü sordum, özetled : - Oğlum Özgür Güler, Ankara’da med kal ürün t caret yapan b r ş rket n dış alımlar bölümünde çalışıyordu. 20 yıl önce ayrılıp Mers n’e döndü. Hastaneler n ster l zasyon ün teler ç n destek ürünler n n üret m yle şe başladı. Özgür Güler’ n ş rkette Genel Müdürlük görev n yürüttüğünü bel rtt : - Uluslararası fuarlarda ürünler m z tanıtırken b r yandan da dünyada gel şen teknoloj y zleyerek ürün gamımızı gen şlett k. 72 ülkeye hracat yaptıklarını kaydett : - 3M, Ster s, Get nge g b ABD’l , Hartman, Rozer g b Avrupa devler ç n fason üret m yapıyoruz. Roche’a kend markamızla ürün ver yoruz. Yen gel şt rd kler b r c haza şaret ett : - Yen nes l ster l zasyon metodu olan “h drojen peroks t” le ster l zasyon yapan c hazı gel şt rd k.

COVID-19’a karşı ilaç üretmek için kolları sıvadık NOBEL İlaç Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Ulusoy’la COVID-19 sürec nde neler yaptıklarını konuştuk. Bu dönemde üret m sürdürmen n önem ne şaret ett : - Tüm üret m tes sler m zde, Ar-Ge b r mler m zde h çb r kısıtlamaya g tmed k. İlaç sektöründe olmanın sorumluluğunu anımsattı: - COVID-19 salgını b ze yen lhamlar, yen vaz feler get rd . Sektörün stratej k olduğunun altını ç zd : - Salgın, laçta dışa bağımlılığı azaltma mücadelem z n ne kadar kıymetl olduğunu b r kez daha gösterd . Nobel İlaç’ın bu dönemde şanslı olduğunu kaydett : - Hammadde tes s nden b tm ş ürün fabr kamıza, akred te Ar-Ge bölümler m zden

b yoteknoloj sahamıza, tam entegre b r yapıya sah b z. Net hracatçı olduklarını vurguladı: - M lyarlarca dolarlık eczacılık ürünler car açığı problem ne çare üret r durumdayız. COVID-19 konusunu hızlıca değerlend rd kler n b ld rd : - Hastalığın tedav s nde etk s saptanan b r- k lacı üreteb lmek ç n gerekl bağlantıları kurduk. B r m ktar hammadde tedar k ç n de bağlantı yaptık. Aşı konusundak adımlarını da paylaştı: - Kamu-ün vers te-sektör şb rl ğ model yle COVID-19 aşısı çalışmalarına başlamak üzere yola çıktık. Umuyorum yakın gelecekte müjdel haberler m z olacak. “Müjdel ” haberler sabırsızlıkla bekl yoruz…

10 N san 2020 • C U M A / 03

GÜNCEL

AROLAT’TAN ARO

Osman Arolat

osman.arolat@dunya.com

Konya’da COVID-19 Günleri...

onya 40.000’i aşkın KOBİ‘siyle Türkiye’nin üretim gücü. İmalat sanayisi üçüncü kuşağa dek uzanıyor. Konya’nın Üç Odası’nın ‘’İşyerinde Tüm Tedbirleri Alarak Üretim Hayatına Devam Etmek Zorundayız‘’ çağrısı, Konya’nın üretim ısrarındaki duruşunu anlatıyor. İl, COVID-19 Günleri’nde ne yapıyor? Konya Sanayi Odası (KSO) Başkanı Memiş Kütükcü’nün aktardıklarını 5 başlık altında paylaşmak istiyorum. •KSO olarak bir ‘’Pandemi Kurulu’’ oluşturduk, sağlık kuralları başta üretimdeki süreci çok yakından takip ediyoruz. +Konya’da üretimine ara veren veya stoğa çalışan çok az işletmemiz var. +Kısa çalışma ödeneği, KGF limitlerinin artırılması, muhtasarlarının ertelen-

mesi gibi olumlu düzenlemeler yapıldı. Bunlar için teşekkür ediyoruz. Ancak, nakit sıkıntısı yaşanıyor. Desteklerde kamu bankalarınca yeterince sahaya yansıtılmış değil. Özel bankaların da daha fedakar olmalarını bekliyoruz. •Ödemelerin ötelemesindeki ‘’ilgili sektör’’ farkı ortadan kaldırılmalı, hak bütün sektörlere eşit şekilde tanınmalıdır. Kısa çalışma ödeneği hiçbir koşul aranmaksızın tüm işletmelerce kullanılabilmelidir. •Elektrik ve doğalgaz faturalarının en

BUGÜNÜN SÖZÜ IMF’n n 1 tr lyon $‘lık parasal hamles n n ş md tüm yerkürey kapsaması konusunda adımlar atılıyor.

M ll Dayanışma'ya bağışlar sürüyor Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başlattığı ‘Milli Dayanışma Kampanyası’na destekler gelmeye devam ediyor. 1.5 milyar lirayı aşan kampanyaya dün de yeni katılımcılar eklendi. ● Akkök Holding ve bünyesinde faaliyet gösteren şirketler, Cumhurbaşkanlığı tarafından başlatılan “Milli Dayanışma Kampanyası”na 1.5 milyon TL katkı verdi. Akkök Holding’den yapılan açıklamada, “Kurum olarak COVID-19 salgınının ülkemizde görüldüğü ilk günden bu yana hem çalışanlarımız hem de toplum sağlığı açısından gerekli bütün önlemleri hayata geçirdik. Salgının atlatılması için birlik ve beraberlik ruhuyla üzerimize düşen görevi yerine getirmek istiyoruz” denildi. ● PepsiCo, COVID- 19’un toplum üzerindeki etkilerini azaltmak üzere yapılan çalışmalar

DUNYA

CMYK

kapsamında Türkiye’ye 12 milyon TL’nin üzerinde katkıda bulunacağını açıkladı. ● Akdeniz Kimya, tüm dünyayı ve Türkiye’yi etkisi altına alan COVID-19 virüs salgının yarattığı olumsuz etkilerini en aza indirmek için kampanyaya 1 milyon TL destek sağladı. ● OMSAN, yeni tip koronavirüs ile mücadele kapsamında Milli Dayanışma Kampanyası’na 1 milyon TL bağış yaptı. ● Kaanlar Şirketler Grubu, Milli Dayanışma Kampanyası’na 1.5 milyon lira destek sağladığını açıkladı. ● Enerji Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ), “Biz Bize Yeteriz Türkiyem” sloganıyla başlatılan Milli Dayanışma Kampanyası’na 500 bin lira ile katkı verdi.

az 3 ay daha ertelenmesi yoğun çalışan sektörler için çok kritik önemdedir. Yine TIR sürücülerinin vize yenilemesini kolaylaştırıcı uygulamalar geliştirilmelidir. TOBB’dan alınacak bir yazıyla, konsoloslukların vize işlemlerini yapmaları sağlanmalıdır. Bu tespitlerin ışığında 2 sonuç çıkarmak istiyorum: 1-Hem KSO, hem de OSBÜK Başkanı olarak Kütükcü, her koşulda üretime devam zorunluluğunun altını çiziyor. 2-Mali destekler konusunda hem kamu hem de özel bankaların daha etken olması isteniyor. Konya Sanayi Odası Başkanı Memiş Kütükcü’ye gazetemiz DÜNYA adına teşekkür ediyorum. Türkiye’nin sanayi ve ticaret odaları birlikte, bu tespitleri yapmaya devam edeceğiz.

1441 H cr Şaban 17

O //11 SİNOP

İ EDİRNE/ 24

TRABZON / 11 KARS/11

BURSA/17 ANKARA / 18 Ş HİR /15 ŞE / ESKİŞEHİR

ERZURUM /9 SİVAS / 12

Günün Uzaması 2 dak ka

VAN/ 10 KAYSERİ / 13

İZMİR/22 DENİZLİ/ 21

1436 Rum Mart 28

İmsak Güneş Öğle İk nd Akşam Yatsı

SAMSUN / 14

İSTANBUL / 17 /18 KOCAELİİ /18

DİYARBAKIR / 16

KONYA / 15

MUĞLA// 15 TALY YA 22 ANTALYA/

EDİRNE 05:07 06:38 13:21 16:59 19:53 21:18

ADANA/ 21

GAZİANTEP/ 15

İZMİR İSTANBUL BURSA KOCAELİ ANTALYA ANKARA KONYA KAYSERİ ADANA G.ANTEP ERZURUM 05:14 05:00 05:01 04:56 05:03 04:47 04:53 04:39 04:44 04:36 04:13 06:39 06:29 06:29 06:25 06:26 06:14 06:18 06:05 06:07 05:59 05:41 13:18 13:11 13:11 13:07 13:04 12:55 12:57 12:45 12:46 12:37 12:22 16:56 16:49 16:49 16:45 16:41 16:34 16:34 16:22 16:22 16:14 16:00 19:48 19:43 19:42 19:39 19:32 19:27 19:26 19:15 19:14 19:06 18:53 21:08 21:07 21:04 21:02 20:50 20:48 20:45 20:35 20:32 20:24 20:15

Dünya’yı y oku

dunya.com

“Destekler ‘çadırımız’ olacak” İstanbul T caret Odası (İTO) Başkanı Şek b Avdag ç, “V rüs kasırgası geçene kadar devlet m z n açıkladığı destekler ‘güvenl kl çadırımız’ olacak” ded . İstanbul Ticaret Odası, hükümetin koronavirüse karşı aldığı ekonomik tedbirlerden tüm üyelerinin yararlanması için yeni bir bilgilendirme kampanyası başlattı. İTO'dan, COVID-19'a karşı alınan ekonomik tedbirler için bilgilendirme kampanyasının tanıtımında internet sitesi, sosyal medya kanalları ve oda gazetesi başta olmak üzere, üyelere ulaşılan tüm mecralar kullanılacak. İTO Başkanı Şekib Avdagiç, bilgilendirme kampanyasına ilişkin yaptığı açıklamada, hükümetin COVID-19 salgınının ekonomiye etkilerini azaltmak için çok yönlü tedbirler aldığını söyledi. Tedbirlerden iş dünyasının en üst seviyede istifade etmesinin önemini vurgulayan Avdagiç, “Asıl önemli olan

da iş dünyasının, bu tedbirlerin kendisine ne sağladığını tam olarak bilmesidir. Biz de İTO olarak, hükümetimizin koronavirüse yönelik ekonomik tedbirlerini, 870 bin İstanbullu iş insanımıza duyurmak işin yeni bir bilgilendirme kampanyası başlattık. Kampanya ile üyelerimizin bu tedbirlere nasıl müracaat edeceklerini göstermek istiyoruz” dedi.

"B r nc öncel ğ m z nsanımız" Avdagiç, iş dünyasının ihtiyaç duyduğu tedbirlerin hayata geçmesinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) de büyük katkısı olduğunu bildirdi. İstanbul iş dünyasının her zaman olduğu gibi bu zor günde de tüm gücüyle ülkesinin ve milletinin yanında olduğunu be-

lirten Avdagiç, "Birinci önceliğimiz insanımızın, çalışanımızın ‘ayakta ve hayatta’ kalmasıdır. İnsanımızın sağlığıdır, onun sağlığı için her türlü tedbiri almaktır. İkinci olarak da üretimin devam etmesini sağlamaktır. Virüs kasırgası geçene kadar devletimizin açıkladığı destekler ‘güvenlikli çadırımız’ olacak” değerlendirmesinde bulundu. Avdagiç, “Pek çok üyemiz ilan

ettiğimiz, baskan@ito.org.tr, e-posta adresi ile sektörel sıkıntılarını ve önerilerini paylaşıyor. Bizler de bunlardan istifade ediyor, öneriler geliştiriyoruz. Alınabilecek önlemleri iş insanlarımızla istişare ediyor, değerlendiriyor ve TOBB öncülüğünde hükümetimizle paylaşıyoruz. Çözüme katkı vermeye gayret ediyoruz” ifadelerini kullandı.

10 N san 2020 • CUMA / 04

GÜNCEL

Dünya Bankası, Türk ye ç n büyüme tahm n n % 0.5’e çekt

DIŞ TİCARET ANKETİNE VİRÜS ENGELİ

Dünya Bankası, Türkiye ekonomisi için 2020’ye yönelik büyüme tahminini koronavirüs öncesinde açıkladığı yüzde 3’den yüzde 0.5’e düşürdü. Dünya Bankası’nın İlkbahar 2020 Avrupa ve Orta Asya Ekonomik Güncelleme raporunda Türkiye’nin 2021 ve 2022 yıllarında ise yüzde 4 büyüme kaydedeceği öngörüsüne yer verildi. Raporda, Türkiye’de enﬂasyonun bu yılın sonunda yüzde 11, gelecek yılın sonunda yüzde 9, 2022 yılında ise yüzde 8,5 seviyesinde olmasının beklendiği belirtildi. Dünya Bankası raporunda, Türkiye’de cari açığın GSYH’ye oranının 2020’de yüzde 2, 2021’de yüz-

Ticaret Bakanlığı tarafından 3’er aylık dönemler halinde yayınlanan ve bugün açıklanması gereken Dış Ticaret Beklenti Anketi ilk kez koronavirüs salgını nedeniyle yayınlanamadı. Resmi İstatistik Programı kapsamında bugün 10’da açıklanması gereken veriyi hazırlayan Ticaret Bakanlığı Ticaret Araştırmaları Genel Müdürlüğü koronavirüs salgını nedeniyle değerlendirme yapamadı. Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “Tüm dünya ile birlikte ülkemizi de etkisi altına alan Koronavirüs (COVID-19) salgını sonucunda ankete katılımın yeterli sayıda olmaması nedeniyle değerlendirme yapılamamıştır. Bu kapsamda; 2020 yılı Ulusal Veri Yayımlama Takvimi’nde 09 Nisan 2020 tarihinde saat 10:00’da yayımlanması öngörülen “Dış Ticaret Beklenti Anketi 2. Çeyrek 2020” sonuçları bu dönemde yayımlanamayacaktır” denildi. İSTANBUL / DÜNYA

de 3,2, 2022’de yüzde 3,4 olarak gerçekleşmesinin öngörüldüğü ifade edildi.

İhracat ve tur zm şoklara karşı savunmasız Türkiye’nin geçen yıl özel tüketimdeki ivmelenme ile pozitif bir büyüme kaydettiği ifade edilen raporda, COVID-19 salgınının büyümede istikrarı ve hanehalkının gelir beklentilerini tehlikeye düşürdüğü öngörüldü. Raporda, salgının kötüleşmesini ve devam eden jeopolitik gerilimleri Türk ekonomisi için büyük riskler olarak sıralanırken, düşük petrol fiyatlarının ülkenin ithalat fatu-

rasındaki düşüşü destekleyeceği belirtildi. Bununla birlikte, Türk ekonomisinin büyümesinde önemli rol oynayan ihracat ve turizmin COVID-19 salgını yüzünden şoklara karşı savunmasız kaldığının belirtildiği raporda, Türk hükümetinin risklerin bazılarını azaltmak için şirketlere kısa dönemli likidite sağlayan 21 Maddelik Ekonomik Tedbir Paketi açıkladığı belirtildi.

Bölgesel olarak 2020 yılında resesyon yaşanacak Raporda, COVID-19’un ekonomik etkileri ile ilgili projeksiyonlarda önemli belirsizliklerin mevcut ol-

duğunun altı çizilerek, şu değerlendirmelere yer verildi: “Rapor kapsamında, pandemi sonucunda ortaya çıkabilecek büyüme sonuçlarının hangi aralıklarda olabileceğini göstermek için simülasyon uygulamaları hazırlanmıştır. Senaryolar koronavirüs pandemisinin etkisiyle bölgesel büyümenin 2020 yılında resesyona girerek yüzde eksi 4,4 ile yüzde eksi 2,8 arasında daralacağını, sonrasında ise politika önlemlerinin uygulamaya konulması, küresel emtia fiyatlarının kademeli olarak toparlanması ve ticaretin güçlenmesi ile birlikte 2021 yılında yükselişe geçeceğini göstermektedir.”

İşçi çıkarmanın adı ücretsiz izin mi oldu?

Ö EKO / ANALİZ

Alaatt n Aktaş ala.aktas@gmail.com

İşç çıkarmanın altı aya kadar uzatılab lecek şek lde üç ay yasaklanması lk bakışta çalışan leh ne öneml b r düzenleme. Ancak şç çıkaramayacak olan şverene şç y tek taraflı b r kararla ücrets z zne çıkarma olanağı ver lmes n n ş mevzuatına g rmes gelecekte sakıncalar doğurmaya aday.

nceki gün akşam açıklanan düzenlemeyi biliyoruz. Yapılması öngörülen yasal değişiklikle işçi çıkarmak üç ay süreyle yasaklanacak. Cumhurbaşkanı bu süreyi altı aya kadar uzatmaya yetkili olacak. İlk bakışta özellikle çalışanlar yönünden harika bir düzenleme. Artık kimse işini kaybetmeyecek, bu korkuyu yaşamayacak. Hele hele şu kriz döneminde... Ama konu göründüğü kadar basit değil! Bir işletme işçisini çıkarmayacak, ne var ki bu çalışanına ücretsiz izin verebilecek. Ücretsiz izin süresince işçiye günlük yaklaşık 40 liralık ödeme yapılacak. Öngörülen düzenlemenin detaylarını henüz tam olarak bilmiyoruz. Ama düzenlemenin bazı sakıncaları bulunduğu açık.

Ücrets z z n yasal hale gel yor Mevcut mevzuata göre işçilerin ücretsiz izne çıkarılması söz

konusu değil. Ücretsiz izin, ancak işçi ve işverenin karşılıklı anlaşması halinde mümkün olabiliyor. Tabii ki bu anlaşmanın da yazılı yapılması gerekiyor. Eğer ücretsiz izin düzenlemesi çok sıkı ve belirli kurallara bağlanmadan getiriliyorsa, yani işveren herhangi bir gerekçe göstermeksizin işçisine ücretsiz izin verme olanağı elde edebiliyorsa bu düzenlemenin pek de işçi lehine olduğu söylenemez. Sıkı ve belirli kurallara bağlı olmadan yapılacak bu düzenleme işverene işçisini keyfi şekilde de ücretsiz izne çıkarma olanağı vermek anlamını taşır.

Bazı şyerler ç n çok yer nde Ücretsiz izin düzenlemesine niye gerek duyulduğu ortada. Ama korona kaynaklı bu durumu temelde ikiye ayırıp irdelemek gerek. Korona yüzünden işler genel

olarak iyi gitmiyor ama bazı işyerleri için işler hiç gitmiyor; ortada giden iş yok çünkü. Kapatılmasına karar verilen işyerlerinden söz ediyoruz. Bu durumdaki işyerlerinin sayısı İçişleri Bakanlığı açıklamasında yaklaşık 150 bin olarak duyurulmuştu. Bu açıklamadan sonra listeye lokantalar, berberler ve kuaförler de eklendi. Son sayıyı tam bilemiyoruz ama 200 bine yaklaşılmış olması mümkün. Bu işyerlerinde çalışanlar için 2 Nisan’da “İşten çıkarmak yasaklansın” demenin fazla anlam ifade etmediğini yazdığımızda çok eleştiri almıştık. Sanki işçi çıkarılmasını istiyormuşuz gibi... Kendinizi birkaç işçi çalıştıran ve kapısına kilit vurmak durumunda kalan bir işyerinin sahibi olarak düşünün. Çark ancak dönüyorken işyeri kapalı olunca ve bir de orası kira ise işçiye ödeme nasıl yapılacak?

Bu durumdaki işyerlerinde çalışanlar kısa çalışma ödeneğinden bir ölçüde yararlanabiliyor. Bu ödenek için sigortalılık süresi gibi kısıtlamalar var. Ama örneğin bir ay önce işe girmiş, sigortası da yapılmış biri kısa çalışma ödeneği alamıyor ve bir anda işsiz kalıyor. Şimdi öngörülen düzenleme ile bu durumdaki işçiler ücretsiz izinli sayılacak ve hem işçiler, hem işverenler nefes alacak. Bazı işverenlerin işçilerine güçleri yettiğince ödeme yapmaya çalıştığını bizzat biliyorum. Ama bir süre sonra nefesleri kesilecekti.

İst smar edenler de olacaktır Korona yüzünden kapatılan ve ne zaman faaliyete geçeceği bilinmeyen yaklaşık 200 bin işyerinde çalışanlardan kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayanlar için ücretsiz izin uygulaması kesinlikle yerinde bir düzenleme.

Ne var ki daha önce de vurguladığımız gibi işçisine ücretsiz izin verme olanağı tüm işyerlerine herhangi bir sınırlama getirilmeden tanınan bir hak olursa bunu istismar edenler mutlaka çıkacaktır. Bu düzenlemenin en büyük sakıncası da zaten budur. Kaldı ki ücretsiz iznin tek taraﬂı alınan bir karar şeklinde iş mevzuatına girmesi de iş barışını bozan etkiler doğurmaya aday bir düzenlemedir. Dolayısıyla işten çıkarmanın yasaklanmasını ve bunun yerine ücretsiz izin uygulamasının getirilmesini yol açabileceği etkileri düşünmeden gözü kapalı bir şekilde çok olumlu olarak nitelemek pek doğru olmasa gerek. Ancak bir süreliğine ücretsiz izne çıkarılarak düşük bir gelire razı olmak, orta vadeli yaklaşılırsa tümüyle işsiz kalıp daha sonra iş peşinde koşmaktan iyidir.

D ÖV İ Z M E V D UAT L A R I N DA Ç ÖZ Ü L M E 4. H A F TA S I N DA

M AY I S V E H A Z İ R A N Z O R L U G E Ç E C E K

Bir haftada 3.3 milyar dolar satış!

5.2 m lyar dolarlık dış borç ödemes var

Döv z mevduatlarında çözülme hız kesmeden devam ed yor. Üç hafta önce 200 m lyar doların üzer ndek DTH tutarı, geçen hafta 3.3 m lyar dolar daha azaldı ve 194 m lyar 148 m lyon dolara nd . Koronavirüs salgının etkilerinin ağırlaştığı ve piyasalardaki dalgalanmaların arttığı geçen hafta döviz mevduat hesaplarında çözülme daha da hızlandı. Döviz kurunda sert yükselişlerin başladığı 3 Nisan ile biten haftada yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduat hesapları 3 milyar 286 milyon dolar azaldı. Merkez Bankası istatistiklerine göre 3 Nisan ile biten haftada yurt içi yerleşiklerin bankalardaki yabancı para cinsinden mevduat 194 milyar 148 milyon dolara geriledi. 27 Mart haftasında yurtiçi yerleşiklerin yabancı para

ŞEBNEM TURHAN

mevduatı 197 milyar 434 milyon dolardı. Tüzel kişiler 1 milyar 117 milyon dolar, vatandaş 2 milyar 169 milyon dolarlık satış yaptı. Türkiye’de ilk koronavirüs vakasının tespiti ve virüsün küresel ekonomiyi çok daha sert etkilediği son üç haftadır yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduat hesaplarında azalma hızla sürüyor. Yabancıların tuttuğu ile beraber toplam yabancı para mevduatı da 3 milyar 660 milyon dolar azalarak 223 milyar

924 milyon dolara geriledi. Yurtiçi yerleşiklerin, yabancı para mevduat tutarı 194 milyar 148 milyon dolar olurken, bunun 118 milyar 346 milyon dolarını yurt içinde yerleşik gerçek kişiler, 75 milyar 802 milyon dolarını da yurt içinde yerleşik tüzel kişilerin mevduatları oluşturdu.

Toplam mevduat 2.9 tr lyon l ra Öte yandan bankacılık sektöründeki toplam mevduat (bankalararası dahil) 3 Nisan ile bi-

ten haftada 51 milyar 808 milyon 84 bin lira artarak 2 trilyon 849 milyar 335 milyon 453 bin liradan, 2 trilyon 901 milyar 143 milyon 537 bin liraya çıktı. Bu dönemde bankalardaki TL cinsi mevduat yüzde 2,81 artışla 1 trilyon 362 milyar 92 milyon 318 bin lira, yabancı para (YP) cinsinden mevduat yüzde 1,57 yükselerek 1 trilyon 431 milyar 178 milyon 395 bin lira oldu. İSTANBUL/DÜNYA

BRÜT REZERVLER 5.8 MİLYAR $ ERİDİ

YABANCILAR 185 MİLYON DOLARLIK HİSSE SATTI

TOPLAM KREDİ HACMİNDE 39 MİLYAR TL ARTIŞ

Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 5 milyar 833 milyon dolar azalışla 58 milyar 248 milyon dolara indi. Brüt döviz rezervleri, 27 Mart ile biten haftada 64 milyar 81 milyon dolar seviyesindeydi. Merkez Bankası altın rezervi 31 milyar 325 milyon dolardan 31 milyar 306 milyon dolara gerilerken; toplam rezerv 95 milyar 406 milyon dolardan 89 milyar 554 milyon dolara düştü. 2019 yılsonu itibarıyla, Merkez Bankası döviz rezervi 81 milyar 240 milyon dolar, altın rezervi 25 milyar 79 milyon dolar seviyesindeydi. Merkez Bankası’nın net uluslararası rezervleri 3 Nisan itibarıyla, bir önceki haftaya göre 5 milyar 391 milyon dolar düşüş ile 27 milyar 140 milyon dolar oldu.

Merkez Bankası’nın (TCMB) haftalık menkul kıymet istatistiklerine göre, yabancıla, 3 Nisan haftasında net 184.9 milyon dolarlık hisse senedi, 338.1 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi ve 19.8 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senetleri (ŞBS) sattı. Yabancıların 27 Mart itibarıyla 22 milyar 289 milyon dolar olan hisse senedi stoku, geçen hafta 21 milyar 194 milyon dolara geriledi. Geçen hafta yabancıların DİBS stoku, 9 milyar 756 milyon dolardan 9 milyar 31 milyon dolara düştü. Söz konusu dönemde yine yabancıların ŞBS stokları ise 343.7 milyon dolardan 324 milyon dolara indi.

Bir haftalık dönemde mevduat bankalarındaki tüketici kredileri, yüzde 0,05 artarak 487 milyar 978 milyon liraya çıktı. Taksitli ticari krediler de yüzde 1,42 yükselerek 409 milyar 865 milyon lira oldu. Kredi kartları bakiyesi yüzde 1,25 azalışla 149 milyar 341 milyon liraya indi. Mevduat bankalarındaki tüketici kredilerinin 195 milyar 484 milyon lirası konut, 4 milyar 865 milyon lirası taşıt ve 287 milyar 628 milyon lirası diğer kredilerden oluştu. Bankacılık sektörü TCMB dahil toplam kredi hacmi ise 3 Nisan ile biten haftada 38 milyar 895 milyon lira artarak 2 trilyon 807 milyar 290 milyon liraya yükseldi. Toplam kredi hacmi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,80 artış gösterdi.

DUNYA

CMYK

Koronavirüs salgını ile mücadelenin yükseldiği günlerde Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre önümüzdeki iki ay Hazine’nin yüklü dış borç ödemeleri bulunuyor. Verilere göre içinde bulunduğumuz nisan ayında 72 milyon dolar ana para ödemesi ve 457 milyon dolar da faiz ödemesi var. Ancak asıl yüklü geri ödeme mayıs ve haziranda. Mayısta 2 milyar 377 milyon dolar ana para, 398 milyon dolar faiz, haziranda ise 2 milyar 184 milyon dolar ana para 237 milyon dolar faiz ödemesi var. Yine Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre Türkiye’nin kamu ve özel kesiminin bu yıl ödemesi gereken dış borç miktarı ise 67 milyar 879 milyon dolar. Bu borcun 20 milyar 258 milyon dolarını kamu kesimi, 47 milyar 620 milyon dolarını ise özel sektör geri ödeyecek. Kamunun bu yıl ödeyeceği ana para 14 milyar 911 milyon dolar, faiz ise 5 milyar 347 milyon dolar. Özel sektörün ana para borcu 43 milyar 555 milyon dolar, faiz ise 4 milyar 66 milyon dolar. Kamunun kısa vadeli dış borç ödemesi 9 milyar 744 milyon dolar iken özel sektörün 8 milyar 269 milyon dolar.

Dış borçlanma planlanmıyor Hazine’nin ödeme takviminde en sıkışık iki ay ise mayıs ve haziran. Hazine ve Maliye Bakanlığı Hazine Finansman Programı çerçevesinde 31 Mart’ta yaptığı açıklamada da dış borç servisine ilişkin verileri paylaşmıştı. Bu veride dış borç ödemeleri

de Merkez Bankası’nın o günkü kur verileri üzerinden Türk Lirası olarak düzenleniyor. Buna göre de nisanda dış borç servisi 3.5 milyar lira, mayısta 16.6 milyar lira, haziranda ise 15 milyar lira olarak belirlendi. Ancak o günden bugüne döviz kurlarında sert hareketler yaşandı. Bu arada Hazine bu üç ay boyunca dış borçlanma planlamıyor. Öte yandan yine Hazine’nin programına göre nisanda 20.6 milyar TL’lik iç borç servisine karşılık 30 milyar TL’lik iç borçlanma, mayısta 18.8 milyar TL’lik iç borç servisine karşılık 30 milyar TL’lik iç borçlanma, haziranda 12.1 milyar TL’lik iç borç servisine karşılık toplam 22 milyar TL’lik iç borçlanma yapılması hedeﬂeniyor.

Bu yıl 3.5 m lyar borç ödend Öte yandan Türkiye'nin bu yıl dış borç ödemeleri 3 milyar 540,26 milyon dolar oldu. Merkez Bankası verilerine göre, 8 Nisan haftasında 1 milyar 170 milyon dolar olan toplam dış borç ödemelerinin 114,19 milyon doları Hazine, 21 milyon doları diğer ödemeler, 2.60 milyon doları TCMB'ye yapılan ödemelerden oluştu.

10 N san 2020 • CUMA / 05

GÜNCEL

ÖNERİ - YORUM ÖNE

Şeref Oğuz

seref.oguz@dunya.com

SOSYAL TOPLANTI UYGULAMALARINDA SİBER TUZAK TEHDİDİ

Ya ben anlatamadum ya sen anlamayisun

stanbul Sanayi Odası, 55 meslek komitesiyle Koronanın ekonomiye ve sektöre etkisini, sanal konferans ile tartıştı. Yeni nesil konferansın öncüsü İSO, daha önce meclis toplantısını, yüzlerce üyesiyle internet üzerinden gerçekleştirmişti. Hakan Güldağ, Can Fuat Gürlesel, Ferda Besli’nin paneli ve ardından gündeme gelen tartışma konularının ortaya koyduğu gerçek; Korona sürecinde ekonomiyi canlı tutma gayretlerinin fazlalığı ancak bütüncül olmadığı idi. 16 farklı paketin devreye alındığı bu dönemde, sanayicinin üretime devamı için alınan tedbirlerin hayat bulma sürecinin hızlandırılması gerektiği ortaya çıkıyor. Ekonomik krizlerden çabuk çıkma becerimizin; sanayimizin varlı-

ğına bağlı olduğuna inanıyorum. Ancak bu süreçte üretim-tüketim dengesi bozuldu. Yarın sokağa çıksak bile kimse harcama yapmayacak, güvensizlik ve belirsizlik yüzünden tüm göstergeleri uzun süre aşağı doğru gidecek. Devlet, üreticiyi, ihracatçıyı ayakta tutmalı ki çarklar dönsün ama devletin elinde para yok. Şu anda ertelenen borçların faizleri, çakışan ödemeler, siparişin daralması, hammadde sıkıntıları üst üste geldiğinde ne yapacağız? Dalga kabararak geliyor. Devlet; yatırımların geri ödemesini mi umacak? Sanayiciyi mi yaşatacak? Peki, çare şu olmaz mı? Kontrollü para basmak… Kontrolden çıksa ne mi olur? Bizim kuşak bunu ne demek olduğunu zaten biliyor. Yüksek enﬂasyona rıza gösterip çarkların dönmesini sağlamak zorundayız.

not PAKET ÇOK PARA YOK 16 farklı paket aynı anda devrede… Ancak kamu, kükred ğ kadar yağamıyor. Z ra para yok. Desteğ almak ç n bankalara g denlere destek sınırlı kalıyor. Bankalar para basamayacağına göre endüstr ye destek ver lecekse, kamu para üretmek zorunda… Ben temel sorunun, yönet c lere; bu kr z n reel sektörün merkez nde olduğunu anlatamadığımızdır. Karaden z türkünde olduğu g b ; “Ya ben anlatamadum / Ya sen anlamay sun / Ellere yağmur oldun / Bana damlamay sun.”

● TALEPLERİNİ EPDK'YA DİLEKÇEYLE İLETTİLER

OSB’ler enerj hesabında model değ ş kl ğ st yor Organ ze sanay bölgeler , yaşanan kr z ortamında, enerj ye l şk n faturaların taahhüt ed len değ l, gerçekte tüket len bedeller üzer nden hesaplanmasını talep ed yor. Talepler n d lekçelerle EPDK’ya b ld ren OSB yönet mler , hesaplama yöntem n n geç c olarak değ şt r lmes öner s nde bulundu. ESRA ÖZARFAT / BURSA

COVID-19 salgını nedeniyle üretimin önemli ölçüde gerilediği OSB’lerin en büyük girdileri arasında enerji maliyetleri yer alıyor. Yaşanan olağanüstü durum nedeniyle elektrik tüketimleri yüzde 80’e yakın gerileyen ve taahhüt ettikleri üst tüketim sınırının çok altında kalan OSB’ler elektrik faturalarındaki yüksek iletim bedeli nedeniyle sıkıntılı süreç yaşıyor. EPDK’ya dilekçelerle başvuruda bulunan OSB yönetimleri iletim bedellerinin hesaplanmasında taahhüt edilen tutarın değil, reelde tüketilen bedelin faturalara yansıtılmasını istiyor.

Hesaplama nasıl yapılıyor? OSB’lerin tükettiği elektrik tutarının içinde her ay bir iletim bedeli kalemi de yer alıyor. Bu iletim bedeli bazı değerlerin belli katsayılarla çarpılmasından elde ediliyor. Her OSB, kendi tüketimine göre bir üst güç değerini TEİAŞ’a bildiriyor. Örneğin 180 megavat üst sınırla tüketim yapacağını bildiren bir OSB, yaşanan küresel salgın nedeniyle üretime ara vermiş, tüketimi azalmış ve üst limitin altında kalmış olsa da iletim bedelini daha önce bildirdiği üst limitten ödeyecek. OSB yetkililerinin talebi ise elektrik ve doğalgaz gibi ana girdilerde bir düzenleme yapılmasının yanı sıra iletim bedellerinin de yapılan tüketimler üzerinden hesaplanarak alınması. Devletin bu noktada

OSB’ler n d lekçeler nde şu fadeler yer aldı ….Ülkem z ekonom s n n lokomot f olan sanay c ler m z n mağdur yet n b r nebze de olsa azaltmak ç n sanay c m z n en büyük g rd mal yet n oluşturan elektr k mal yet n etk leyen kalemlerden b r olan güç düşümü faktörü le lg l düzenleme yapma zorunluluğu vardır. Son dönemde sanay bölgem zde elektr k tüket mler nde yüzde 70-80’lere varan oranlarda düşüşler olmuştur. Ancak yürürlükte bulunan mevzuatta güç düşümü yapılması konusunda b r düzenleme mevcut olsa b le TEİAŞ bu düşüşü; talep anında değ l, zaman alan b r süreç sonunda yapab lmekted r.

sanayiciye kolaylık sağlamasını isteyen OSB’ler EPDK’ya dilekçelerle başvurmaya başladı.

“İstem dışı kapas te düşüşler yaşanıyor, durumu kurumlara lett k” 335 OSB’yi temsil eden Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu’nun (OSBÜK) Başkanı Memiş Kütükcü, hali hazırda devam eden uygulama kapsamında OSB’lerin TEİAŞ’ın bağlantı sözleşmesi yaptığını ve sözleşmelerde OSB’lerin tüketim ile ilgili taahhütte bulunduğunu belirtti. Taahhüt kapsamında kapasite beyanı verildiğini belirten Kütükcü, “Koronavirüs nedeni ile OSB’lerin çoğunda üretim durdu. İstem dışı kapasite düşüşleri ya-

Sonuçta sanay c m z çek lmeyen b r güç neden yle ödeme yapmak zorunda kalacak, ekonom k b r sıkıntı yaşayacaktır. Bölge Müdürlüğü olarak bu geç ş dönem nde, geç c olarak uygulamada; “TEİAŞ Genel Müdürlüğü le S stem Kullanım Anlaşması mzalamış olan OSB’lere, her ay gönder len İlet m S stem Kullanım faturalarının söz konusu anlaşmalarda yer alan Maks mum Çek ş Gücü üzer nden değ l de bu geç c süre çer s nde F l Çek len güç üzer nden yapılması” şekl nde b r düzenleme yapmanız hususunda gereğ n b lg ler n ze arz eder z.”

şanıyor. OSB’ler de bundan dolayı taahhütlerini yerine getiremiyor. Bunun sonucunda da OSB’ler ceza ödemek durumunda kalıyor. Bu zorunlu durum, OSB’lerin taahhütlerini aksattıkları anlamına gelmemesini talep ediyoruz. Biz durumu kurumlara ilettik. EPDK’nın gündeminde. Bugün yarın karar çıkmasını bekliyoruz” dedi. Otomotiv Yan Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (TOSB) Bölge Müdürü Murat Demir de, TOSB ve tüm sanayiciler için en somut göstergelerden birinin elektrik tüketimi olduğunu söyledi. Demir, "Bizde de ortalama elektrik tüketimi günlük 1,5 milon kWh’tan 0,6 milyon kWh seviyesine geriledi, yani yüzde 60 düştü" diye konuştu.

İ Ç S AT I Ş L A R % 8 0 DA R A L D I

Mob lyacılardan k ra nd r m taleb Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği (MOSDER), bankalara yaptığı faizleri durdurma çağrısının ardından bir çağrı da iş yeri sahiplerine yaptı. MOSDER Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Balcı, üretimin geçici olarak durduğu ve ihracatın kontrollü olarak yapılabildiği bu günlerde iç satışlarda da yüzde 80 oranında daralma gözlemlendiğini söyledi. Balcı, yüzbinlerce kişiye istihdam sağlayan sektörün mağazacılık operasyonunun çok daha olumsuz etkilenmemesi için kira sözleşmelerinde iyileştirme talep etti. Mağazacılara kira desteğinin sağlanması gerektiğini belirten Balcı şu ifadeleri kullandı:

DUNYA

CMYK

“Salgının ortaya çıktığı ilk günlerden itibaren sektör olarak devletimizin ve Sayın Cumhurbaşkanımızın açıkladığı tedbirler kapsamında hareket ettik. Üretim merkezlerimizde güvenlik ve hijyen koşullarını en üst seviyelere çıkardık. Ve son olarak salgının yaygınlaşmaya başlamasıyla evde kal çağrılarına destek vererek fabrikalarımızda geçici süre ile üretime ara verdik. Mağazacılık operasyonlarının devam ettiği bayilerde ise çalışan ve müşteri güvenliğini en üst seviyeye çıkartacak önlemler aldık. Ancak gelinen noktada iş yeri kira sözleşmelerinde bir iyileştirme yapılması mağazalarımızı

ve mağaza istihdamını korumak adına zorunlu bir ihtiyaç haline gelmiştir. Yalnızca MOSDER çatısı altında olan üye mobilya markalarımızın yurt içinde franchise bayileri, kendi mağazaları ve corner satış noktalarıyla birlikte 5 binin üzerinde mağazası bulunmaktadır. Türkiye genelinde ise hem büyük ölçekli hem de lokalde binlerce mobilya mağazası bulunmaktadır. İş yeri sahiplerinin mevcut süreci kapsayacak şekilde kiracılarına yüzde 50 oranında indirim sağlayabilecek bir pakete ihtiyacımız vardır. Bu konuda devletimizden yeni bir destek paketi açıklamasını bekliyoruz." İSTANBUL / AA

Kaspersky araştırmacıları, sosyal toplantı uygulamalarıyla benzer isimlere sahip siber suçlular tarafından oluşturulmuş yaklaşık bin 300 dosya tespit etti. Şirketten yapılan açıklamaya göre, bu uygulamaların popülerliğinden yararlanan siber dolandırıcılar bu yolla siber tehditlerini yaymaya çalışıyor. Kaspersky uzmanları tarafından yapılan analizlerde, Zoom, Webex ve Slack gibi öne çıkan sosyal toplantı uygulamalarıyla benzer isimlere sahip yaklaşık bin 300 dosya, tespit edilen bu dosyaların içinde ise 200 farklı tehdit tespit edildi. Bu tehditlerin içinde en çok öne çıkanlar ise DealPly ve DownloadSponsor adlı iki reklam yazılımı ailesi oldu. Her iki aile de reklam gösteren veya reklam modülleri indiren yazılımlardan oluşuyor. Bu tip yazılımlar genellikle resmi olmayan yerlerden indirilen uygulamalarla cihazlara bulaşıyor. Kaspersky uzmanları, reklam yazılımlarının yanı sıra uygulama kısayolları şeklinde gizlenen tehditlere de rastladı. Suçluların siber tehditleri yaymak için adını en çok kullandığı sosyal toplantı uygulaması ise Skype oldu. İSTANBUL / AA

T Ü R K L O J İ S T İ Ğ İ N E YA B A N C I İ L G İ S İ

G.Afr kalı ş rket Türk ye’ye Türk CEO get rd PERDE ARKASI KERİM ÜLKER kerim.ulker@dunya.com

Türk lojistik sektörü, son birkaç yıldır yabancı yatırımcı için en fazla yatırım alan sektör. Japonya’dan Avustralya’ya, İsviçre’den Güney Kore’ye lojistik pazarının en önemli küresel oyuncuları Türkiye’ye geliyor, Türk şirketleri satın alıyor ya da işbirliği kararı veriyor. İşte bu şirketlere bir yenisi daha eklendi. Güney Afrika’nın en önemli lojistik şirketi olarak kabul edilen Imperial Logistics, Türkiye’de şirket kurmaya karar verdi. Dünyanın 30 büyük küresel lojistik sağlayıcı arasında yer alan Imperial, Türk şirketi M Ekspres ile Türkiye’ye girdi. Güney Afrikalı ve Türk şirketler, İstanbul merkezli bir yapılanmaya gidecek. Çok yönlü yük yönetimi gerçekleştirecek olan yeni şirket, deniz ve hava sektöründe taşımacılık yapacak. Ortaklar, ithalat ve ihracata yönelik taşımacılık yapmayı hedeﬂediği yeni şirket, Afrika-Türkiye arasında da ticaret hacmini artıracak, yeni destinasyonlar yaratacak.

30 ülkede 27 b n çalışanı var Mehmet Baykut ve Oktay Baykut tarafından 2009 yılında kurulan M Ekspres

ile ortaklık kararını veren Güney Afrikalı şirketin başında da bir Türk CEO bulunuyor. 2018 yılında kaptan köşküne oturan CEO Hakan Bicil, uluslararası lojistik pazarında tanınan bir isim. Hisseleri Güney Afrika’daki JSE Borsası’nda işlem gören Imperial Logistics, 32 ülkede 27 binden fazla çalışana sahip. Nakliye, depolama, dağıtım ve senkronizasyon yönetimi ve uluslararası yük yönetiminde çalışmalar yürüten firma, ilaç ve tüketim malzemeleri taşımacılığında Afrika’nın en büyük şirketlerinden biri olarak biliniyor.

Asyalı devler yoğun lg göster yor Güney Afrikalı Imperial’in adım attığı Türk lojistik sektöründe yabancıların en fazla tercih ettiği yol ise satın alma ve kendi şirketlerini kurma. Dubai merkezli Körfez’in en büyük lojistik şirketlerinden Aramex’in kendi şirketini kurarak girdiği Türkiye pazarında Japon devi Yusen

Hakan B c l

ve Hitachi, Alman devi Kühne-Nagel, Güney Koreli CJ Group, Dubai merkezli Abraaj Capital, Avustralyalı Toll Global, Hong Kong merkezli Kerry Logistics satın almayı tercih edenlerden.

Türk ye'ye Shangrı-La otel yle g rm şt Türkiye’yi yakından tanıyan bir isim Kerry Logistics. Avrupa’daki payını da artırma hedefinde olan Uzakdoğulu Kerry Logistics, hava taşımacılığının önemli şirketlerinden İstanbul merkezli ASAV Lojistik’in çoğunluk hissesini satın aldı. İstanbul, Bursa ve İzmir’in yanı sıra Hollanda’da da ağı bulunan ASAV’ın toplam 7 ofisi bulunuyor.

10 N san 2020 • C U M A / 06

GÜNCEL

TOYOTA VE BYD, ELEKTRİKLİ ARAÇ ŞİRKETİ KURDU Toyota ve Çinli otomobil üreticisi BYD, yüzde 100 elektrikli araçlar üretmek için 7 Kasım 2019’da yaptıkları anlaşmayı hayata geçirerek şirketin kurulduğunu ilan etti. Toyota'dan yapılan açıklamaya göre, elektrikli araçlara yönelik araştırma ve geliştirme yapacak olan BYD Toyota Ev Technology Co. Ltd. (BTET) adlı yeni şirket operasyonlarına gelecek ay başlamayı planlıyor. Yüzde 50/50 öz kaynak iştirakiyle kurulan ortak girişimde Toyota’dan Hirohisa Kishi başkan olarak görev alırken, BYD’den Zhao Binggen şirketin üst düzey yöneticisi (CEO) görevini üstlenecek. Yaklaşık 300 çalışanın olacağı girişimde, Toyota ve BYD’den eşit sayıda olmak üzere 6 direktör ve 2 denetçi olacak. BYD ve Toyota mühendisleri, aynı çatı altında görev yaparak Çin’deki kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılayacak araçlar geliştirecekler. Geliştirilecek yüksek teknolojiye sahip çevreci elektrikli araçlar, konforlu, güvenli ve müşteri odaklı olarak tasarlanacak. Genel merkezi Shenzhen’de olacak şirkette Toyota ve BYD, Çin’de çevre koşullarının iyileştirilmesine katkı sağlayacak ve elektrikli araçların daha yaygın kullanılmasını destekleyecek elektrikli araçlar geliştirmek üzere aynı hedef üzerine birlikte çalışacaklar. İSTANBUL / AA

HONDA TÜRKİYE, ÜRETİM ARASINI 1 HAFTA UZATTI Honda Türkiye, yeni tip koronavirüs salgını sebebiyle Kocaeli Şekerpınar'daki üretim faaliyetlerine vermiş olduğu arayı 1 hafta daha uzattı. Şirket, 2 Nisan tarihinde yaptığı duyuruyla üretim faaliyetlerine 6 Nisan'dan 13 Nisan'a kadar ara vermişti. Şirketten yapılan açıklamada, bu erteleme adımlarının tedarik zincirlerinde artan zorluklar sebebiyle atıldığı vurgulandı. Yeni plan kapsamında, şirketin 20 Nisan'da üretime yeniden başlaması hedeﬂeniyor. Açıklamada, üretime yeniden başlanmasının; hükümet kararları, sağlık otoritelerinin tavsiyeleri ile piyasa ve tedarik koşullarına bağlı olarak yeniden gözden geçirileceği ve duruma göre değerlendirme yapılacağı aktarıldı. İSTANBUL / AA

SÜZER GRUBU'NDA ÜST DÜZEY ATAMA Süzer Grubu bünyesine 2011 yılında katılan Hırvatistan'daki KentBank'ın yönetim kurulu başkanlığı koltuğuna Hasan Ecesoy getirildi. Ecesoy, mart ayı itibariyle de Süzer Grubu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve İcra Kurulu Başkan Yardımcısı görevlerini de üstlendi. Süzer Grubu CEO’su Sami Çakır, Hasan Ecesoy'un kendi bünyelerine katılmasından büyük memnuniyet duyduklarını belirterek, grubun yönetim kurulunu önemli bir atamayla güçlendirdiğini söyledi. Türkiye’de bankacılık sektöründe önemli başarılara imza atan Hasan Ecesoy’un önümüzdeki dönemde KentBank’ın da Hırvatistan’daki büyüme vizyonuna liderlik edeceğini kaydetti. Çakır, KentBank'ın Hasan Ecesoy liderliğinde dijital bankacılıkta

Artan talep Yayla Agro’yu kes nt s z üret me geç rd

yenilikçi uygulamaların adresi olacağını sözlerine ekledi. Bankacılık kariyerine 1993 yılında Ziraat Bankası Bankacılık Okulu'nda başlayan Hasan Ecesoy, çeşitli bankaların hazine bölümlerinde görev aldıktan sonra, 2007-2010 yılları arasında Halk Yatırım’da CEO olarak görev yaptı. Süzer Grubu'na katılmadan önce VakıfBank'ta 2010 yılından bu yana yürüttüğü hazine yönetimi ve uluslararası bankacılıktan sorumlu genel müdür yardımcılığı görevi döneminde, özellikle euro cinsi Avrupa Birliği dışındaki ilk İpotek Teminatlı Menkul Kıymet (İTMK) ihracı, yine bu program altında uzun vadeli Türk Lirası tahvil ihracı gibi sektördeki bazı örnek uygulamaların banka adına geliştirilmesi sürecine liderlik etti.

T İ R YA K İ L E R Ş İ R K E T L E R G R U B U B A Ş K A N I M E H M E T T İ R YA K İ :

“Otomot v ver ler aylık değ l yıllık değerlend r ls n” NİHAT DELİBAŞI-İZMİR

FİLİZ COŞKUN-ANKARA

Ambalajlı bakl yat ve hazır yemek üret m yapan Yayla Agro, salgın sebeb yle 4 kat artan taleb karşılayab lmek ç n 24 saat çalışmaya başladı.

mesi için gıda şirketlerine stok finansmanında kolaylıklar sağlanması ve bu tedbirin hızlı şekilde uygulanması temel gıdaya erişim için çok önemlidir” diye konuştu. Ankara, Mersin, Çankırı ve Balıkesir fabrikalarında yaptıkları üretimin, 20 binden fazla noktada tüketici ile buluştuğunu dile getiren Ildır, 2019 yılında yüzde 15 artırarak 650’ye ulaştırdıkları istihdamın bu yıl da çift haneli artacağını kaydetti. Ar-Ge merkezlerinde geliştirdikleri 10 farklı ürün kategorisinde hizmet verdiklerini bildiren Ildır, 2016 yılında 30’dan fazla sağlıklı dünya bakliyatını Yayla Gurme altında topladıklarını, 2017’de ise 15 dakikada hazır hale gelen sebzeli bulgur üretimine başladıklarını belirtti. Faruk Ildır, bu kategoride, 2 dakikada ısıtılıp yenebilen yemek ve haşlanmış ürün ile çorba ve sebzeli pirinç gibi ürünlerinin de bulunduğunu söyledi. Halen 50 ülkeye ihracat yaptıklarına değinen Ildır, son dönemlerde Avrupa’dan ciddi talep geldiğini, buna karşılık önceliklerinin Türkiye’nin ihtiyacını karşılamak olduğunu ifade etti.

Tiryakiler Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Tiryaki, koronavirüs salgınının tüm sektörleri etkilediğini, otomotiv sektöründeki etkileri için aylık değerlendirmeler yerine yıl bazında değerlendirmenin daha doğru olacağını söyledi. Grup olarak ağır ticari vasıtada yüzde 30, hafif ticaride yüzde 20, otomobilde yüzde 30 dolayında bir daralma öngördüklerini belirterek, “Bu yıla kar değil, ar yılı olarak bakıyoruz. Bu yıl iki hedefimiz var. İlki çalışanlarımızın sağlığı, ikincisi firmalarımızın sağlığı” dedi. Koronavirüs salgını sonrası başta kısa çalışma ödeneği olmak üzere sanayide üretim çarklarının devamını öngören düzenlemelerin peşi sıra hayata geçirilmesinin önemine değinen Tiryaki, “Salgın ilk görüldüğü andan itibaren çok ciddi tedbirler alındı. Alınmaya devam ediyor. Bu noktada odaklanmamız gereken birinci öncelik sağlık. Biz bir aileyiz. Grup olarak bu konuda her türlü tedbiri aldık. Şükür ki hiçbir çalışanımız

Koronavirüs gerek günlük yaşamı gerekse tüketim alışkanlıklarını ciddi ölçüde değiştirdi. Salgın önlemleri sebebiyle birçok sektörde üretim durma noktasına gelirken gıda gibi bazı sektörler ise vardiya arttırdı. Ambalajlı bakliyat ve ısıtılarak tüketime sunulan hazır yemek üretimi gerçekleştiren ve 100 ülkeye ihracat yapan Yayla Agro, koronavirüs sebebiyle artan talebi karşılayabilmek amacıyla 24 saat çalışma esasına geçti. Yayla Agro Pazarlama Direktörü Faruk Ildır, DÜNYA’ya yaptığı açıklamada bu süreçte hazır gıda ürünlerine olan talebin eskiye göre yüzde 400, ambalajlı bakliyata olan talebin ise yüzde 50 artış gösterdiğini söyledi. Ildır, özellikle pişmiş yemeğe ulaşımda sıkıntı yaşayan kamu ça-

Tüketicilerin virüs etkisiyle normalin üstünde gıda ürünü satın alarak, 3-4 aylık ihtiyaçlarını karşılayacak kadar stok yaptıklarını tahmin ettiklerini belirten Ildır, virüsün yayılmasıyla birlikte gerek yurt içi gerekse yurt dışı hammad-

I S PA R TA' YA K U R U L U YO R

COVİD-19 SALGINININ EN ÇOK ETKİLEDİĞİ SEKTÖRLERDEN

Çinli şirketten 1,5 milyar dolarlık HES yatırımı

Tur zm d nam kler s l baştan Menderes Tekst l’de

General Elektrik (GE) Hidroelektrik Bölümü Türkiye ve Orta Doğu Üst Yöneticisi Marwan Al Roub, Isparta'da kurulacak 1000 megavatlık pompaj depolamalı hidroelektrik santrali yatırımı gerçekleştireceklerini ve santralin Türkiye'nin yenilenebilir enerji dönüşümü açısından son derece önemli olacağını söyledi. Roub, santralin kurulması için China Gezhouba Group ile KAF Teknik Yapı’nın 1,5 milyar dolarlık mühendislik, tedarik ve inşaat sözleşmesi imzaladığını, santralde General Elektrik'in de 4 adet 250 megavatlık özel çift yönlü türbin ve ekipmanlarının kullanılacağını belirtti. Gelecek yıl içinde Devlet Su İşleri ile yürütülecek mühendislik, taahhüt anlaşmaları ve finansman kapanışının ardından Ocak 2022 itibarıyla santralin inşaatına başlanması hedeﬂeniyor. Santral sayesinde, piyasada gerçekleştirilen elektrik enerjisi alım-satımında dengeleme fiyatlarının daha istikrarlı olacağı düşünülüyor. Santralin, ilerleyen günlerde devreye girecek Mersin'deki Akkuyu Nükleer Güç Santrali için de önemli bir tamamlayıcı olacağı belirtiliyor.

Dünya ekonomilerini alt üst eden Koronavirüs salgını sonrası turizm sektöründe yaşanacak değişimleri değerlendiren Andiamo Tur Yönetim Kurulu Başkanı Cem Polatoğlu, uçakların yüzde 50 kapasiteli uçacağını, 500-bin

DUNYA

CMYK

lışanları başta olmak üzere her kesime yardımcı olabilmek için hazır yemek fabrikasını tam kapasiteyle çalıştırdıklarını aktardı.

de maliyetinin yüzde 20 civarında arttığı bilgisini verdi. Ildır, buna karşılık süreci desteklemek adına perakende noktalarında satış fiyatlarının artırılmadığını aktardı.

“Tüket c ler 3-4 aylık stok yaptı”

FİKRİ CİNOKUR-ANTALYA

“Gümrük verg s sıfırlanmalı, stok desteğ ver lmel ” Piyasada arz güvenliğinin sağlanabilmesi için net ithalatçı olunan ürünlerde gümrük vergisinin düşürülmesi veya sıfırlanması gerektiğini dile getiren Ildır, salgının uzaması halinde işletmelerin sermaye ve operasyonel güçlerinin önemli zarar göreceğini ifade etti. Yine olası bir uzama durumunda firmaların bu sürece yeterli stokla girmeleri gerektiğinin altını çizen Faruk Ildır, “Bundan dolayı işletmelerin stok yapısını ayarlayabil-

kısa çalışmaya geç ld

odalı otel projelerinin rafa kalkacağını öngördüğünü söyledi. Polatoğlu, ''Bu virüsün etkileri azalsa da diğerleri gibi tamamen yok olmayacak. Benzeri virüslere de hazırlıklı olmamız gerekecek. Her sektörde olduğu gibi turizm sektörünün de değişimlere hazır olması gerek" dedi.

tur stler yer ne, araba le Türk ye'ye gel neb len yakın komşularımıza çev recekler. RENT-A-CAR FİRMALARI: Altın çağlarını yaşayacaklar. Çünkü münfer t turların önem artacak. İnsanlar Fly&Dr ve konsept n çok sevecekler. Bu konsept nav gasyonlar le gez ve rehberl k apl kasyonları destekleyecek. TURİSTLER, GEZGİNLER: Salgın hastalıklar tat lc ler n mot vasyonunu düşürecek. Daha çok kend arabaları le seyahat edeb lecekler mesafelerde tat l yapmak steyecekler. Uçakla tat le g tmek zeng n ş olacak çünkü yukarıdak nedenlerden ötürü faturalar esk ye göre 2 kat artacak. Onl ne tur zm se p k yapacak. TRANSFER ARAÇLARI: Grup turları azalacak. Yan yana oturmanın yasak olduğu otobüslerde en fazla 20-25 k ş bulunab lecek. Ancak a lelere uygun M n VAN ve 4 kapılı b nek arabalar transfer araçları olarak ön plana çıkacak. MÜZELER: Gruplar ve şahıslar müzelere sted ğ saatlerde g remeyecekler. Randevu saatler ne

COVİD-19 ile ilgili bir sağlık sorunu yaşamadı” diye konuştu. Tiryaki, koronavirüsün her sektörü farklı şiddette etkilediğini, küresel ölçekte en fazla etkilenen sektörlerden birinin de otomotiv olduğunu ifade etti. Tiryaki, nisan, mayıs aylarına bakılarak yapılacak bir değerlendirmenin eksik kalacağını vurgulayarak, aylık değil, yıllık bazda değerlendirmenin daha sağlıklı olacağını dile getirdi. Tiryaki, “Yıl bazında ağır vasıtada 100 birim üzerinden 70, hafif ticaride 80, passenger car’da 70 birim üretim olacağını görüyoruz. İşlerde bir azalma olacak ancak üretim devam edecek” ifadelerini kullandı.

Ç A L I Ş A N L A R I N 3’T E 1’İ İ Ş E G E L İ YO R , 2 G Ü N Ç A L I Ş I L I YO R

OSMAN NURİ BOYACI-DENİZLİ

Cem Polatoğlu, tur zm sektöründek değ ş m öngörüler n şöyle sıraladı: UÇAKLAR: Yüzde 50 yolcu kapas tes yle uçacaklar, yolcular arası 1 koltuk mesafes korunacak. 5 saate kadar uçuşlarda y yecek serv s ver lmeyecek. Val zler kurye le evler m ze yollanab lecek, alınab lecek. OTELLER: 500, 1000 odalı otel projeler rafa kalkacak. Her şey dah l s stem önem n kaybedecek. H jyen her şey n önüne geçecek. Robotlardan oluşan serv s ek pler olacak. Özel h zmet veren but k, küçük, v lla t p oteller öne çıkacak. A rBnb'n n yazlık vers yonunu düzgün yapan kazanacak. ACENTELER: Tur operatörler konsept değ şt recek. Mass, yan k tle tur zm nden uzaklaşacaklar, k ş ye özel turlara ve onl ne satışa yönelecekler. Den z-kum-güneş tur zm nden çok ekotur zm, gastronom , golf, yat, dalış, karavan, köy ve kamp g b alternat f tur zm çeş tler ne yönelecekler. Incom ng acentaları olarak adlandırılan, yabancı tur stler ağırlayacak olan ş rketler, uçuş r sk ve f yatların artması neden yle hedefler n Türk ye'ye gelmekten mt na eden daha zeng n

Mehmet T ryak , ağır vasıta grubunun en çok etk lenen b r m olacağını öngördükler n söyled .

uygun ve sosyal mesafe korunarak müzeler z yaret ed leb lecek. Rehberl anlatım sadece münfer t veya tels z kulaklıklarla mümkün olab lecek. REHBERLER: En çok kayba uğrayan meslek gruplarından olacak. Çünkü hem grup turları %80 azalacak hem gruplardak k ş sayıları yarıya düşecek. Ancak k ş ye özel turların, bölgesel ve şoförlü-rehberl ğ n yıldızı parlayacak. KONGRE TURİZMİ: Kongre tur zm , mot vasyon gez ler , M CE ve büyük ş rket toplantıları, sem nerler ç n sona yaklaşıldı. Artık kongreler sanal ortamda yapılmaya başlandı b le. CRUİSE (GEMİ) TURİZMİ: Görüldü k , en r skl seyahatler gem turları oldu. B r enfekte k ş n n b nlerce yolcu ve mürettebata hastalık bulaştırab leceğ yaşandı. Bu gem ler n b r kısmının t car yük gem ler ne dönüştürülmes kaçınılmaz oldu. PLAJLAR: G r ş-çıkışlarla şezlonglar randevulu ve mesafel olacak. RESTORANLAR-CAFE'LER: Grup yemekler n unutalım. Arada 1 sandalye mesafel oturma düzen ne geç lecek.

Ev tekstilinde Türkiye’nin önde gelen kuruluşlarından Menderes Tekstil, kısa çalışma sürecine geçti. 4200 çalışana verilen 1 haftalık ücretli iznin ardından korona virüsle ilgili geniş kapsamlı önlemler alınan Menderes Tekstil’de İnsan Kaynakları Müdürü Kaan Özgümüş, tek bir işçiyi bile işten çıkarmayı düşünmediklerini söyledi. “Bu süreç ne kadar sürerse sürsün sonunda kazanan taraf biz olmak istiyoruz” dedi. Virüs Türkiye’ye gelmeden risk grubundaki; kronik hasta, hamile, engelli, 60 yaş üzeri ve Umre’den yakını gelen çalışanları ücretli izinle evlerine gönderdiklerini söyleyen Özgümüş, fabrikada çalışanların sağlığı için üst düzey önlemler aldıklarını açıkladı.

553 çalışan ücretl z nde Sarayköy ilçesinde bulunan fabrikada her işçi haftada sadece 2 gün çalışırken her gün çalışanların sadece 3’te biri işe geliyor. Risk grubundaki 553 çalışanı ücretli izinde olan fabrikada, diğer çalışanlar ise girişte ateşleri ölçüldükten sonra dezenfekte tünelinden geçiyor. Fabrikanın dışarıdan ziyaretlere kapatıldığını ve tesiste 120 noktaya el dezenfektanları konulduğunu belirten Özgümüş, “Sosyal mesafenin ko-

runmasına, işletme içinde maske ve eldiven kullanımına büyük önem veriyoruz. Kapıda tüm çalışanlara maske ve eldiven dağıtılıyor. 2 doktor, 6 hemşire ve acil tıp teknisyeninin görev yaptığı Menderes Sağlık Güvenlik Birimi, koronavirüse karşı her türlü tedbiri aldı. Tüm çalışanlara koronavirüsten korunmaları için 14 kural anlatıldı. 3 vardiya halinde fabrika ve idari binalar dezenfekte ediyor. Hijyen uygulamalarının üst seviyede olduğu yemekhanede ‘kullan-at’ dönemine geçildi. Sosyal mesafenin korunması için her masada bir işçinin oturduğu yemekhanede, çeşitler zenginleştirilerek, bağışıklık sistemini güçlendirmek için yemeklere ek vitaminler konmaya başladı” ifadelerini kullandı. Fabrikada bulunan kafeteryanın da kapatıldığını vurgulayan Özgümüş, çalışanların ruh sağlığı için ücretsiz psikolojik destek verildiğini de sözlerine ekledi.

10 N san 2020 • C U M A / 07

GÜNCEL

ÇİMENTO İHRACATI İLK ÇEYREKTE YÜZDE 54 ARTTI

MÜCEVHER İHRACATI YÜZDE 46 GERİLEDİ DESTEK YETERLİ GELMEDİ

Geçen yıl yüzde 30 daralan çimento sektörü toplam ihracatı, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 54 arttı. Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği (TÇMB) tarafından yapılan açıklamaya göre sektörün toplam ihracat geliri ise yüzde 33 artışla 276 milyon dolara çıktı. Aynı dönemde çimento ihracatı yüzde 57,1 artarak 3,8 milyon ve klinker ihracatı da yüzde 51 artarak 4,2 milyon ton olarak gerçekleşti. Çimento ve klinker ihracatı miktar bazında en çok ihracat yapılan ilk iki ülke ABD ve Gana oldu. Konuyla ilgili açıklama yapan Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Saka “Türk çimento sektörü, 2019 yılından sonra 2020 yılına umutlu başladı. 2020 Ocak ayında iç satışlardaki küçülme sona ererken, mart ayında ihracatta artış yaşandı. Ancak yılın ilk aylarından itibaren tüm dünyada yaşanan yeni koronavirüs (Covid-19) pandemisi sebebiyle önümüzdeki dönemde satışların azalacağı tahmin ediliyor” dedi. Bu arada açıklamada, 2019 yılında Vietnam’dan sonra dünyanın en büyük 2. çimento ve klinker ihracatçısı olan Türk çimento sektörünün ülkeye döviz girdisi ve ileriye dönük istihdam güvencesi sağlayabilmesi için desteklenmesinin bu süreçte her zaman olduğundan daha fazla önem teşkil ettiği belirtildi.

Mücevher ihracatı, martta yüzde 46 düşerek 344 milyon dolara geriledi. Yılın ilk üç ayındaki kümüle ihracat miktarı ise yüzde 5 düştü ve 1 milyar 565 milyon dolar olarak gerçekleşti. Mücevher İhracatçıları Birliği tarafından açıklanan bilgilere göre, mart ayında en çok ihracat yapılan ülke 109 milyon dolarla İngiltere oldu. İngiltere’nin ardından sıralamaya giren Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Libya, Hong Kong ve İsrail gibi ülkelere yapılan ihracat ise geriledi. Konuyla ilgili açıklama yapan Mücevher İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Kamar, koronavirüs salgını nedeniyle ihracat yapılan pazarlar ile uçuşların karşılıklı durdurulması ve virüsün Türkiye’de de görülmesi ile sektörün sert bir fren yaptığını söyledi. Sonraki süreçte sektörün “İstikrar Kalkanı” paketine dahil edilmesinin sevindirici olduğunu ifade eden Komar, “Ancak mücevher gibi hem yatırım aracı

COVID-19 torbasından Türk ye Varlık Fonu’na lave koruma çıktı!..

EKO ANKARA

Prof. Dr. Nevzat Saygılıoğlu nevzat.saygilioglu@atilim.edu.tr

ürkiye Varlık Fonu (TVF) ve buna bağlı olarak çıkarılan Türkiye Varlık Fonu Yönetim Anonim Şirketi ile ilgili yasal düzenleme 2016 yaz aylarında yapılmıştı. Yapılan düzenlemelerde daha sonra çeşitli değişiklik ve eklemelere yer verilmişti. Dünyadaki varlık fonu uygulamalarının temel anlayışı ile bağdaşmayan bu düzenleme ile ilgili olarak çeşitli anayasal, ekonomik, hukuksal eleştiriler yapılmıştı. Bu düzenlemeye göre; Sayıştay Kanunu, Devlet Memurları Kanunu, Genel Kadro Usulü Hakkında KHK, KİT’lerin ve Fonların TBMM tarafından Denetlenmesi Hakkında Kanun, Kamu İhale Kanunu, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu, Devlet İhale Kanunu, Taşıt Kanunu, Kamu Konutları Kanunu, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun, Özelleştirme Kanunu gibi kanunlara ilişkin hükümler Türkiye Varlık Fonu ve şirket ile alt fonlar ve şirket tarafından kurulan diğer şirketler hakkında uygulanmıyordu. Şimdi Torba Kanun’un 21. maddesiyle söz konusu TVF ile ilgili maddenin kapsamı olağanüstü genişletiliyor. Şöyle ki; Türkiye Varlık Fonu’nun, şirketin, alt fonların ve Şir-

ketin kurduğu şirketlerin, diğer şirketler üzerinde üçüncü kişilerle birlikte veya tek başlarına kontrolünü sağlayacak işlemlerinde: • İşlemlerin tarafları, • Onların doğrudan ve dolaylı ortakları, • İştirakleri, • Bağlı ortaklıkları •Kontrol sağlanan şirketler bu işlemlerle sınırlı olmak üzere, kapsama dahil edilerek 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile bu Kanun kapsamında yürürlüğe konan ikincil mevzuattan muaf tutuluyor. Öte yandan; Türkiye Varlık Fonu, Şirket, alt fonlar ve Şirket tarafından kurulan diğer şirketlere, Tek başlarına veya üçüncü kişilerle birlikte doğrudan ya da dolaylı olarak bunlar tarafından üzerinde hakimiyet tesis edilen şirketlere, Bu hakimiyetin tesisine ilişkin işlemlerle sınırlı olmak üzere bu işlemlerin taraflarına, onların doğrudan ya da dolaylı ortaklarına, iştiraklerine ve bağlı ortaklıklarına 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 195 ila 209. madde hükümlerinin uygulanmayacağı düzenlemesi getiriliyor. Madde gerekçesinde de Türkiye Varlık Fonu’nun, TVF Anonim Şirketi’nin, alt fonların ve Şirketin kurduğu şirketlerin, yapacağı işlemlerde piyasa ekonomisinin gerektirdiği hız ve reaksiyon kabiliyetine sahip olmasının hedeflendiği; ayrıca 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddelerinde yer alan şirketler topluluğuna ilişkin hükümlerin uygulanmasının mümkün olmayacağı ifade edilmektedir. Açıkçası COVID-19 tedbirlerine yönelik torbadan TVF ve uzantılarının korunması çıkıyor.

Ş rketler n kâr payı dağıtımına fren! Koronav rus (COVİD-19) le mücadelede yen b r Torba Kanun gündemde. 62 maddeden oluşan torba kanun le 30’u aşkın kanunda değ ş kl k veya lave söz konusu. Bu düzenlemelerden b r s de Türk T caret Kanunu’na (TTK) eklenen geç c madde. 6102 sayılı TTK’ya aşağıdak geç c madde eklenm ş: “GEÇİCİ MADDE 13-(1) Devlet, l özel dares , beled ye, köy le d ğer kamu tüzel k ş ler n n pay sah b olduğu ş rketler har ç olmak üzere; sermaye ş rketler n n, 31/12/2020 tar h ne kadar dağıtab lecekler nak t kâr payı tutarı 2019 yılı net dönem kârının yüzde y rm beş n aşamaz, genel kurulca yönet m kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetk s ver lemez. (2) Genel kurulca 2019 yılı hesap dönem ne l şk n kâr payı dağıtımı kararı alınmış ancak henüz pay sah pler ne ödeme yapılmamışsa veya kısm ödeme yapılmışsa, 2019 yılı net dönem kârının yüzde y rm beş n aşan kısma l şk n ödemeler b r nc fıkrada bel rt len süren n sonuna kadar ertelen r.”

Bu düzenleme le ş rketler n 2020 yılı sonuna kadar nak t kar payı dağıtımına sınırlama get r l yor. Daha doğrusu; ş rketler n 2019 ve önces dönemlere a t olarak dağıtmaya karar verd kler kar payları le avans kar dağıtımı yüzde 25 le sınırlandırılıyor. Hatta bu düzenlemeden önce 2020 yılı çer s nde yapılmış genel kurul kararlarıyla alınan kâr dağıtım kararlarının da uygulanamayacağı ve

DUNYA

CMYK

yüzde 25’ aşan kâr paylarının 2020 yılı sonuna kadar ertelenmes gerekt ğ hükme bağlanıyor. Pek bu düzenleme nereden çıktı?... Bundan yaklaşık 2 hafta kadar önce T caret Bakanlığı TOBB’a b r yazı gönderd . Yazı yukarıdak düzenlemey çer yordu. TOBB da bu yazıyı sayısı 350’y aşkın üye odalarına ve t caret borsalarına dağıttı ve b r yandan da T caret Bakanlığı nezd nde g r ş mlerde bulundu. Bu g r ş m n n k temel dayanağı vardı. B r nc s , yapılan düzenlemen n TTK’nın ruhuna ve p yasanın şley ş düzen ne aykırı olmasıydı. İk nc s ve daha öneml s de bu düzenlemen n yasal olmadığı yönünde d . Düzenlemey yasal zem ne oturtmak üzere Mecl s’e sevk ed len son Torba Kanun’a bu hüküm konuldu. T caret Bakanlığının n ç n böyle b r düzenlemeye ht yaç duyduğu konusuna gel nce… Bakanlığa ulaşan b lg ler ve s c l kayıtları; çok c dd sayıda ş rket n 2020 yılı çer s nde kar dağıtım kararı aldığı, ş rketler n nak tler n ortaklara dağıtmak sted ğ , hatta bunların çer s nde yabancı sermayel büyük ş rketler n de olduğu, dolayısıyla ş rketler n ç n boşaltmak yönünde. Bunu önlemek ve ş rketler n mal yapılarını 2020 yılında korumak adına bu kısıtlama get r lm ş görülüyor.

Sektörün ocak ayı üret m , 3,6 m lyon tona çıktı.

olarak kullanılan hem de ihtiyaç anında yastık altından çıkarak ekonomiye can veren stratejik bir ürüne, çok daha fazla destek verilmeli görüşündeyiz. Mücevher sektörü, çok çabuk pazar kaybı yaşayabileceğiniz ya da rekabetin çok üst seviyede olduğu bir sektör” diye konuştu. Belirlenen desteklerin kapsamları ve sürelerinin genişletilerek sınırlarının çizilmesi gerektiğini belirten Kamar, şöyle devam etti: “Bugünlere birçok ülkeyi ziyaret edip, ikili ilişkileri sıkı hale getirip çok emek harcayarak geldik. Sahip olduğumuz konumu korumak, böylesi zor günlerde ülkemizin geleceği adına ayakta kalabilmek için hükümetimize sonsuz derecede güveniyoruz. Dünya mücevher sektöründe söz sahibi 5 ülkeden biri olan ülkemizin, bu konumunu koruması için hükümetimizle birlikte el ele vererek çalışmaya hazırız.”

İlk çeyrekte 377 m lyon dolarla en çok Irak'a hracat yapıldı.

IMF alerj m zden vazgeçel m Şans

SOHBETLERİ ALİ AĞAOĞLU

Hakan Güldağ: Peş peşe paketler açıklanıyor ancak uygulamada, KGF başta, paketlerle sağlanan desteklere ulaşmada sıkıntılar yaşanıyor. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu bankalara çağrıda bulundu: "Limit bitti diye şirketleri geri çevirmeyin" diye. Bu yönde bize de şikayetler geliyor doğrusu. Ama öte yandan, bankacılarla konuşuyoruz, onlar da diyor ki, "Sekiz kez yapılandırmaya girmiş firma, bir daha kredi istiyor. İyi niyetli değil. Ya da takibe düşmüş, önceki kredileri tahsili mümkün olmayan alacak statüsüne girmiş şirketler de yeni kredi peşinde. Oysa Hazine de bu tip şirketlere kredi verilmemesi yönünde hareket edilmesini istiyor. Bu tip şirketlerin ayıklanması lazım. Biz de arada kalıyoruz..." Bir de, görünen o ki, KGF'de Hazine'nin desteğinin 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkarılması henüz piyasaya yansıyamadı. Onun da sıkıntısı var. Hazine yüzde 7'ye kadar destek verdiğine göre, buradan 350 milyar liranın üzerinde, kaldıraçlı olarak söylüyorum bir kredi imkanı olmalıydı.Tabii, firmaların teminat bulmakta zorluk çektiği, teminatların değerinin de aşağıya çekildiği bir süreçte bu miktar bir rahatlama sağlayacaktı. Ama görünen o ki, 25 milyar lirası kamu, 15 milyar lirası da özel bankalara olmak üzere ancak 40 milyar liranın krediye dönüşmesine cevaz verilmiş. Tabii, o da hemen tükenmiş. Hazine'nin devreye girmesi beklentisi var. Kısacası piyasa henüz rahatlamadı. Ali Ağaoğlu: Şu anda bireyler için bazı destekler geliyor. Büyük de ihtiyaç var, gelmesi lazım. Şöyle bir şeyden endişe ediliyorsa, insanlara para verince onlar da gidip döviz alacaklar diye... Hayır. TC kimlik numarası olan bireye vereceğiniz parayla gidip döviz alınmayacak.

HAKAN GÜLDAĞ

Ekonom st Al Ağaoğlu ve DÜNYA Yönet m Kurulu Başkanı Hakan Güldağ, bu haftak Şans Sohbetler ’nde, koronav rüse karşı dünya ekonom ler nde alınan önlemler değerlend rd . V deo konferansla yapılan sohbette koronav rüsten etk lenen kes mlere yapılacak yardımlar, Fed ve IMF’ n f nansman ht yacı olan ülkelere sağlamayı taahhüt ett ğ kred mkanları le altın, dolar ve petroldek son durum ele alındı.

P yasada 'ölü ked sıçradı' Güldağ: Altın yükselmeye başladı. Yönü ne olur? Ağaoğlu: Onsu 1690 doları aşmadığı sürece p yasa dey m yle aralıklı hareket etmeye devam edecek. Şu aşamada çok fazla çıkmasını beklem yorum. Petrol p yasası düzelmeden h çb r p yasanın sağlıklı f yatlama yapab leceğ n düşünmüyorum. Neden dersen z, mesela 10 dolara düşmüş b r petrolün yaratacağı b r şoku, düşünem yorum. Güldağ: O zaman p yasalarda gördüğümüz y mserl k havası boş mu?

Öte yandan, bankalar ve şirketler arasındaki konularda bazı önlemlerin adı var kendi yok. Şikayetlerinde iş dünyası çok haksız değil. Ama işin bir de bankacılık tarafına bakalım. Bankacıların da hayatı şu anda çok rahat değil. Bir bilanço olarak rahat değiller. Çünkü 2017’de KFG’yi ilk kullanmaya başladığımızda hoyratça kullanılmıştık. Bugün imkan biraz daraldı. Şimdi KGF üzerinden kredi imkanının 250 milyar TL’den 500 milyar TL’ye çıkması konuşuluyor. Toplam kredi hacmi olarak. Orada kamunun desteğine, devreye girerek bankaları cesaretlendirmesine ihtiyaç olduğu kesin. Bu arada, bazı yeni önlem de geliyor. Bunlardan bir tanesi şimdi Eximbank TL kredi kullandıracak. Bunun için tek koşulu var o da ‘işçi çıkarmayacaksınız’... Bu bence süper bir şey, çalışır bir mekanizma. Bu önlemler önemli ama bir kez daha tekrarlamak pahasına yine söyleyeceğim. Alınan önlemleri çok bölük pörçük alıyoruz. Hele bir söyleyelim, arkası gelir, düzenlemesini sonra yaparız diyoruz. Güldağ: Bizim Şeref Oğuz'un tabiriyle, 'önce ateş edip, sonra ni-

Ağaoğlu: Petrol f yatı yukarı çıktığı ç n bu y mserl k oluyor. Dünya 3 aşağı 5 yukarı b r yerde dengey kuracağız d yor. B z m borsadak yüksel ş ben m ç n son derece sanal b r şey. Sanaldan kastım, dolar bazında çok da öyle b r yüksel ş olmuyor. Dünyadak çıkışın se p yasalarda b r term noloj s vardır. Buna ‘ölü ked sıçraması’ den r. Petroldek yüksel şe ve Fed' n adımlarına karşı b r refleks aslında, y leşen b r durum yok. Ortada tedav olmuş b r p yasa yok.

şan alıyoruz'... Ama kabul edelim ki, olağanüstü dönemler, olağanüstü önlemler gerektirir... Ağaoğlu: Doğru. Ama bazı adımlar çok çok iyi, bazı adımlar adı var kendi yok önlemler, attığı taş kurbağayı ürkütmeyen önlemler. Sokaktaki insana yönelik önlem, şirketler için önlemler almamız gerekiyor. Bu arada bankacılık sistemini de kollamamız gerekiyor. Güldağ: Bütünlüklü bir program bunları içerir diye düşünüyorum. Ve vatandaşa anlatılması önemli gerçekten. KOBİ'ler için de geçerli bu. Açıklanan destek paketleri 15'i çoktan aştı. Büyük şirketler bunu kısmen yönetebilir ama KOBİ'ler bunu nasıl inceleyip, yararlanacak. Buna insan kaynağı ayırmaları çok zor. Bu kadar parçalı açıklama yerine, proaktif davranıp, olacakları hesap edip, parça parça açıklama yerine bir plan, bir kurgu içerisinde ilerlemekte büyük yarar var. Yoksa iyi destekler de gözden kaçabiliyor. Örneğin alacak sigorortalarının kapsamı genişletildi. 25 bin liradan 125 bin liraya çıktı. Ama kaç KOBİ'nin bilgisi var?

Öte yandan, şunu da ben yinelimiş olayım: Merkez Bankası kaynaklarını kullanmadan bu süreci geride bırakmamız zor görünüyor. Aslında İşsizlik Fonu meselesi üzerinden bu yol açılmış oldu. Ağaoğlu: Bence de... Çözüm hala özel tahvil ihraç edip Merkez Bankası eliyle piyasaya para vermemiz gerekiyor. Ama bunun yanında Merkez Bankası ve Hazine kaynaklarının yetmediği nokta da -ki yetmeyecek- bizim IMF tarafına gitmemiz gerekiyor. Fakat bu IMF tarafı açıkçası Cumhurbaşkanı da bunu G20 toplantılarında söyledi, dünya entegre olup birbirine destek olması gereken dönemdeyiz dediğinde bunu Fed üzerinden söyledi ama Fed üzerinden değil IMF üzerinden gelecek. Güldağ: Ama önce bizdeki o IMF alerjisinden vazgeçmemiz gerekecek... Ağaoğlu: Vazgeçelim o zaman. IMF olanaklarını, kaynağını her neyse, şu veya bu şekilde ülkemize gerektirmemiz gerekiyor. Biz kendi kendimize yeteriz dediğimizde toplayabildiğimiz para 1.5 milyar TL. Daha fazla da toplarız belki ama baktığımızda topu topu 200 milyon dolar, 250 milyon dolar gibi bir rakamdan söz ediyoruz. Bizim derdimizi çözmez. Aylık 4-5 milyar dolarlık cari açık verme kapasitesindeki büyük ekonomiyi 200 milyon dolarla çözmemiz kolay kolay mümkün olmayacak. Bu IMF meselesini masaya yatırmamız, doğru anlaşma ile bu IMF kaynaklarına ulaşmamız şart gibi görünüyor. Güldağ: Kendi omuzlarımız üzerinde kendi kafamızı taşımamız önemli. Bu çerçeveyi koruyarak, dışarıdan para getirmemizin önünde engel oluşturan bütün politikalarımızı da masaya yatırmakta fayda var...

H çb r ülken n flas etmes ne müsade etmeyecekler Güldağ: Dolar n ye çıkıyor böyle? Ağaoğlu: Güzel soru. Aslında bakarsan yılın başında ben mayıs tar hlem şt m. Çünkü o tar hte öneml dış borç ödemeler m z var. O yüzden b r m ktar hareketlenme bekl yordum. Rezervler m z n de durumu bell . Kalmadı demek doğru değ l ama b z p yasada problem yok algısı yaratmak ç n kur tarafında gereğ nden fazla b r baskıcı dönem, b r pol t ka zled k. Bu arada, Türk halkını da DTH'larını bozdurmaya yeter nce kna edemed k. B raz çözülme var ama henüz b r güven ortamı oluşmadı. Dolar n ye çıkıyor sorusunun yanıtı, ben ‘Dolar n ye düşük seyrett b r dönem’ d ye yanıtlasam çok gar p olur mu? Güldağ: H ç de olmaz. Bu yıl ödemem z

gereken dış borç Haz ne'n n rakamlarıyla yaklaşık 68 m lyar dolar. Ç zd ğ n tabloya şu sıralarda tur zm gel rler m z n neredeyse sıfırlandığını, hracatta da öneml düşüşler yaşadığımızı, yan ülkeye döv z g r ş n n azaldığı manzarısını da eklemek gerek r. Dışarıdan sıcak paranın gelmed ğ hatta rekor düzeyde çıktığı gerçeğ n de... Ama sorum şu k , sadece b zde değ l, dünyada da çıkıyor. Gel şmekte olan ülkeler n para b r mler karşısında da d ğerler karşısında da... Hatta Trump; "Euro çerez oldu" ded . Ağaoğlu: Artık dolar l k d tes ve dolar akışkanlığı d ye k ayrı kel me kullanmamız gerek yor. Türkçes aynıymış g b görünüyor ama aynı değ l. L k d te ded ğ m z zaman Amer ka bankalara, b reylere nanılmaz b r l k d te pompalıyor. M ktar olarak, l k d te var. Fakat o

l k d te kurumlar, ülkeler ve p yasalar arasında aynı şek lde akamıyor. Akışkanlığında problem devam ed yor. Güldağ: Ağırlaştı mı bu sorun? Ağaoğlu: Hayır, haf flemeye başladı. O y b r haber. Haf flemes n n sebepler nden b r nc s Fed’ n merkez bankalarına açmış olduğu swap hatları. İk nc s de IMF’ n üstünde çalıştığı proje… Güldağ: ABD, ben swap hattını G-20 ülkeler ne açıyorum ded . IMF de, ben de ekonom s güçlü d ğerler ne açacağım ded . Endonezya'yı örnek gösterd . Sonra da haber geld k , Endonezya'ya 60 m lyar dolarlık swap kotası açmış... Ağaoğlu: Swap operasyonu b r yana, IMF’e 80’den fazla ülke başvurmuş durumda. 1 tr lyon dolar c varı paketten

söz ed l yor. Ben şundan em n m: H çb r ülken n bu dönemde flas etmes ne z n vermeyecekler. Çünkü böyle b r durum hasıl olduğunda dom no taşı g b b rb r n etk leyecek, b rb r n n üzer ne yıkılacak s stemler olacak. O yüzden ben koşulların yumuşak olacağını veya herkes n kolaylıkla kend halkına anlatab lecekler yapı olacağını düşünüyorum. Bu umutlu olduğum b r konu. Başka türlü çözem yorsunuz. Bu b r salgın... Yarattığı sıkıntıların b r kısmını aşab lmen n yolu, bu ve benzer şb rl kler . Ancak, dünyaya l derl k ederek, ortak hareket sağlayacak kurumsal yapı yok. Daha hızlı ve daha şlevsel kararlar alınab l rd . Hatırlarsan, 2-3 hafta önce bankacılık tat l önerm şt m. Çalışır b r öner yd . Ama bunu dünyaya k m tekl f edecekt ?

10 N san 2020 • C U M A/ 08

YURT HABERLERİ

AYRINTI Fer t B. Parlak AYRIN

ferit.parlak@dunya.com

“SALGIN SÜRECİNDE KADIN İSTİHDAMI AZALMASIN”

Hedef: 1 kişiye 1 milyon maske, 2 ventilatör!

aske, ventilatör gibi ürünlere yönelik yeni yatırımların yapıldığını duyuyoruz/görüyoruz… ★★★ OSTİM’de ventilatör (solunum cihazı) üreten fabrikalarımız varken… Ve kapasitelerinin yarısını dahi kullanamazken… İhracatla ayakta durmaya çalışırken… ★★★ Farklı şehirlerde, maske üretimi gerçekleştiren onlarca fabrikamız varken… Ve tam kapasite ile çalışamazken… ★★★ Atıl kapasitenin harekete geçiril-

mesi, “verimli ekonominin” kuralıyken… ★★★ Ventilatör/maske üretimine yönelik yeni yatırımlar yapmak… Ve ihracatı durdurmak, hangi fizibilitenin sonucudur? ★★★ Senelerdir öldüremediğimiz, ekonomimizi yiyip bitiren virüsümüzdür bu! Mevcut yatırımı atıl bırakmak… Kapasite fazlalığına bakmadan, yanına yenisini kondurmak… ★★★ Ve… Portakalı, limonu, mandalinayı, avokadoyu dalında bırakıp… Maydanozu, tereyi, zencefili, so-

ğanı toplamayıp… Dışarıdan C vitamini ithal etmek… ★★★ Balığı denizlerimizden uzaklaştırıp… Danayı, kuzuyu merasız/yemsiz bırakıp… Protein tozunu, omegalı hapı dışardan getirmek… ★★★ Güneş piline, rüzgar gülüne, “yüksek sermaye gerektiriyor” deyip… 15 saatlik yakıcı güneşi, 24 saat esen rüzgarı seyredip… Madenleri son ürüne çeviremeyip… 50 milyar dolarlık “enerji hammaddesi” ithalatı gerçekleştirmek…

VELHASIL… Doğa, “yapma” d yor; r; değ ş me zorluyor… B zde se natla, esk d yor… alışkanlıklar devam ed yor… Yel değ rmen ne, kılıç çek l yor! Kapas te fazlalığı değerlend r lm yor; er yanına yen kapas teler konduruluyor… ereken Değerlend rmem z gereken akılıyor… potans yel se atıl bırakılıyor… Ver ml l k aranmıyor ve s zl k/ sonuçta sraf/borç/ şs zl k/ kaygı artıyor…

Bursa İş Kadınları ve Yöneticileri Derneği (BUİKAD) Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eroğlu, COVID-19 salgını sürecinde yaşanan ek ekonomik daralmanın en fazla kadın istihdamını olumsuz etkilemesinden çekindiklerini vurguladı. Eroğlu, ka kadınların öncelikle hastalıkla mücadele konusunda yürütülecek yürü çalışmalarda karar alma sürecine dâhil dâh edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Salgın hastalıkların hast kadınları ve erkekleri farklı şekillerde eetkileyeceğine işaret eden Eroğlu, “Kadınlar, dünya ortalamasında sağlık ve sosyal hizmet se sektörlerindeki işgücünün yüzde 70’ini oluştur oluşturuyor. Bu orana bakıldığı zaman ekon ekonomideki ana döngü kaynağında büyük ağ ağırlığın kadınlar üzerine kurulu olduğunu ggörmek mümkün. Üretimin kaldığı yerden devam etmesi ve yaşanan sıkıntıların bir d an evvel bertaraf edilebilmesi için kadın istihdamının istih korunması en doğru seçenek olacaktır” olacak diye konuştu. ZEHRA ORUÇ/BURSA

A DA N A Ç İ F T Ç İ L E R B İ R L İ Ğ İ B A Ş K A N I D O Ğ R U :

Tarım sektörü de mücbir sebep kapsamına alınsın Adana Ç ftç ler B rl ğ Başkanı Mutlu Doğru, tarımsal elektr k b r m f yatlarının düşürülmes ve hasat sonrası tahs l ed lmek üzere ertelenmes öner s nde de bulundu.

Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, içinde bulunduğumuz zor dönemde halkın beslenme ihtiyacını karşılayan tarım sektörü için alınması gereken 13 maddelik acil önlem önerisinde bulundu. Doğru, “Çiftçi durursa tarım durur, tarım durursa hayat durur” dedi. Bu zor günlerin milletçe dayanışma içinde en kısa sürede atlatılacağına inandığını ifade eden Doğru, bu dönemde tarımsal üretimin devamlılığının önemine vurgu yaptı. Koronavirüs salgınının, ekonomik olarak bir çok sektörü olumsuz etkileyeceğinin aşikar olduğunu ifade eden Doğru, “Bu salgının, halkımızın sağlıklı beslenme ihtiyacını karşılayan tarım sektörüne etkilerini en aza indirmek ve üretime devam etmek için alınması gereken acil önlemler bulunuyor” dedi. Sektörle ilgili alınması gereken acil konularla ilgili 13 maddelik öneri hazırladıklarını dile getiren Doğru, bu önerilerin ilkinin tarım sektörünün mücbir sebep kapsamına alınarak, diğer sektörlerin faydalandığı avantajlardan yararlanması olduğunu belirtti.

Ç ftç , lave ucuz f nansman st yor Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiﬂeri tarafından kullandırılan sübvansiyonlu kredi baremlerinin kullanım tarihi ve vadeye bakılmaksızın yüzde 25 oranında artırılması ve çiftçilere üretim için ilave ucuz finansman sağlanması gerektiğini vurgulayan Doğru, şunları söyledi: “Özel ve kamu bankalarından tarımsal kredi olarak kullandırılan mevcut tüm kredilerin kapatma vadesi BDDK’nın alacağı bir kararla 12 aydan 24 aya çıkarılmalıdır.” 2019 yılına ait ödenmemiş tüm destekler için başvuru sürecini tamamlamış tüm çiftçilere ödeme yapılarak, girdi alımında kaynak sağlanmasının piyasaya da önemli miktarda likidite sunulmasını sağlayacağını ifade eden Doğru, çiftçilere ödenen tarımsal desteklere, sulama birlikleri ve elektrik şirketlerine olan borçları nedeniyle bloke konulmasına, içinde bulunduğumuz zor süreç göz önünde bulundurularak geçici olarak ara verilmesi ve el konulan desteklerin çiftçiye geri ödenmesi gerektiğini vurguladı. ADANA/DÜNYA Kurucusu/Nezih Demirkent

Lokomotif sektör tekstilde üretim durma noktasında

Kahramanmaraş notları Al Eskalen ali.eskalen@dunya.com

Tekstil, madeni mutfak eşyası, gıda, kuyumculuk, gibi çeşitli sektörleri bünyesinde barındıran bir sanayi kenti Kahramanmaraş. Kentteki lokomotif sektör tekstilde de tüm sektörlerde olduğu gibi üretim durma noktasına geldi. Kapanan birçok işletmede stoklar oluştu. İki sebepten üretim azaldı, birincisi işletmelerde salgın korkusu, ikincisi ihracatın durması. Sektörün en büyük pazarı Avrupa ülkeleri ve bunların başında da İtalya geliyor. Tüm dünyada olduğu gibi, Avrupa da salgından ciddi mana da etkilendi. İhracatımızın yarısını Avrupa’ya yapıyoruz. Avrupa düzelmediği sürece Kahramanmaraş’ta da üretim eski seviyesine çıkamaz. Yani kısaca, sektörlerin çalışmaya başlaması için sadece ülkemizin değil, tüm dünyanın düzelmesi gerekiyor. İşte burada salgın geçene kadar ki süreci nasıl değerlendireceğiz, neler yapabiliriz konusuna bakmamız gerekiyor. Kentte hemen hemen tüm sektörlerde çalışanlara ücretli izin kullandırılıyor. Eğer kabul edilirse kısa çalışma ödeneğinden ya-

Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Güldağ Genel Koordinatör Vahap Munyar

Başyazar Osman Arolat

Başdanışman Rüştü Bozkurt

Yayın Kurulu Başkanı Şeref Oğuz

DÜNYA Gazetesi ve eklerinde yayınlanan tüm haber, yazı, makale, resim, çizim, grafik ve fotoğrafların Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Basın Kanunu’ndan doğan her türlü hakları Nasıl Bir Ekonomi Medya A.Ş’ye aittir. İzin alınmaksızın, kaynak gösterilerek dahi kısmen veya tamamen iktibas edilemez.

Genel Yayın Koordinatörü Talip Aktaş

Genel Yayın Yönetmeni-Tüzel Kişi Temsilcisi Koordinatör Ömer Türkdönmez Didem Eryar Ünlü

Sorumlu Yazıişleri Müdürü Handan Sema Ceylan Araştırma Müdürü Bader H. Arslan

Haber Koordinatörü Mustafa Kemal Çolak Dünya Online Yönetmeni Ferhat Polat

Görsel Yönetmen Birol Teoman Dijital Yayın Koordinatörü Selçuk Altun

EDİTÖRLER Aysel Yücel (İstihbarat), Kerim Ülker (Haber Araştırma), Faruk Şüyün (Kültür-Sanat), Mehmet Bars (Fotoğraf), Veysel Ağdar (Piyasalar) Şebnem Turhan (Finans), Hilal Sarı (Dış Haberler) Hüsniye Güngör (DÜNYA Executive)

Ankara Temsilcisi Ferit Barış Parlak

Yazarlar Temsilcisi Ali Ekber Yıldırım

Temsilciler Koordinatörü Ömer Faruk Çiftçi (Bursa)

BÖLGE TEMSİLCİLERİ Gülsüm Erdem Emen (Adana); Mehmet Kara (Antalya);

Osman Nuri Boyacı/Funda Akkoyun (Denizli); Mahir Solmaz (Diyarbakır); Tülay Taşkın (Eskişehir); M. Tekin Çiçek (Gaziantep); Çağlar Bakır, Deniz Aslan, Hakan Kılıç, Halim Aslan, Salim Aslan (İstanbul); Yaşar Kuş (İzmir); Ali Eskalen (Kahramanmaraş); Oktay Ensari (Kayseri) Sabiha Toprak (Kocaeli); İbrahim Çiçekçi (Konya); Hasan Coşkun (Sakarya); Osman Şişko (Trabzon); Fahriye Kutlay Şenyurt (Mersin) KOORDİNATÖR DANIŞMAN Zafer Sadıkoğlu (Bölgeler) YAYIN DANIŞMA KURULU Alp Orçun, Alaattin Aktaş,

Bumin Doğrusöz, Cahit Düzel, İlter Turan, Ruhi Sanyer, Resul Kurt, Osman Ulagay, Servet Yıldırım, Veysi Seviğ REKLAM Nazlı Demirel (Koordinatör) M. İhsan Gök (Rezervasyon) 0216 440 24 68 ABONE Mecit Yılmaz (Koordinatör) 0216 440 24 70 İDARE Serkan Eroğlu 0216 440 24 82

DÜNYA Online Web: www.dunya.com

İletişim: dunyaweb@dunya.com Reklam: onlinereklam@dunya.com

Merkez: Rüzgarlı Bahçe Mahallesi, Cumhuriyet Cad. Gülsan Plaza No: 22 Kavacık 34805 Beykoz/ İstanbul Telefon: (0216) 440 24 00 e-posta: dunya@dunya.com Yazıişleri: (0216) 440 24 22 Fax: (0216) 440 24 98/99 İstihbarat: (0216) 440 24 21 Araştırma: (0216) 440 24 49 Reklam: 0216 440 24 60 Baskı: Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık A.Ş. Akpınar Mah. Hasan Basri Cad. No: 4 34060 Sancaktepe-İstanbul 0212 354 39 09 Ankara- Esenboğa Yolu, 13. km, Pursaklar/Ankara Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım A.Ş. Abonelik ve şikayetleriniz için: 0216 440 24 70-71-72-73-74 Adres değişiklikleri için fax: 0212 355 77 46 DÜNYA Gazetesi, basın meslek ilkelerine uyar. Yanlış yayınlardan kaynaklanan cevap ve düzeltme hakkına riayet eder. Yayınımızla ilgili her türlü eleştiri ve şikayetlerinizi paylaşabilirsiniz.

handan.ceylan@dunya.com

DUNYA

CMYK

larınca desteklemeye devam ediyor. Dünyayı etkisi altına alan korona virüs nedeniyle ülke genelindeki bilim insanları, doktorlar ve çeşitli firmalar çalışmalarını sürdürüyor. Kahramanmaraş’ta Göğüs Cerrahi Uzmanı Dr. Mahmut Tokur, tersine mühendislik sayesinde teknik özelliğini çözümlediği ithal solunum cihazının seri üretiminin hazır olduğunu söyledi. Bu haberde bu kötü günlerde sevindirici bir haber olarak bizleri mutlu etti. Bir diğer sorun ise sosyal medya paylaşımlarında, yardım kampanyalarında belli kesimlerin “acaba ne kadar bağış yapacaklar” diye hedef gösterilmesi… Bu doğru değildir. İşletmeler bağış yapmaktan ziyade, stokları had safhaya ulaşmış, işletmeleri durmuş durumda. Bu koşullarda bu insanlardan istihdamlarını korumalarını istemek bana göre en büyük yardım sayılmalı. İnsanlar güçleri yettiğince bağış yapabilir. Yaptığı bağışın dekontunu sosyal medya da paylaşmakta bence çok doğru değil...

Salgınla mücadeleye destek verenler n sayısı artıyor AKFEN GYO, OTELİNİ SAĞLIK ÇALIŞANLARINA AÇTI XAkfen Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO), koronavirüs pandemisine karşı kahramanca görev yapan sağlık çalışanları için otelinin kapılarını ücretsiz olarak açtı. Eskişehir’in merkezinde yer alan 108 odalı Eskişehir İBİS oteli için İl Sağlık Müdürlüğü ile temasa geçen Akfen GYO, oteli gecesini gündüzüne katan sağlık çalışanlarının hizmetine sundu. Akfen GYO Genel Müdürü Sertaç Karaağaoğlu, bu zor dönemde kahramanca mücadele veren sağlık çalışanlarına destek olmak için Eskişehir İl Sağlık Müdürlüğü ile temasa geçtiklerini kaydetti. Karaağaoğlu, “Evlerine gidip risk oluşturmak istemeyen sağlık çalışanlarını ücretsiz olarak otelimizde ağırlayıp, kendilerine bir nebze destek olmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.

sunmaya hazır olduğunu duyurdu. Kulüpten yapılan açıklamada, başkan Mustafa Cengiz ve yönetim kurulunun, Mecidiyeköy’de bulunan oteli, ihtiyaç duyulması halinde Sağlık Bakanlığı'nın hizmetine bedelsiz şekilde sunma kararı aldığı belirtildi. Bodrum katlarıyla beraber yaklaşık 17 bin metrekarelik alana sahip otelin, cephe giydirmesinin de yapıldığı aktarıldı. İçerisinde henüz bir yatırım yapılmayan 13 katlı otelin, 182 odalı bir hastane olarak tamamlanmaya uygun olduğu kaydedildi.

VAN YYÜ, ENTÜBASYON KABİNİ ÜRETTİ

VESTEL ÜRÜNLERİYLE VİRÜSLE MÜCADELEYE DESTEK OLUYOR

Yayın türü: Yaygın süreli • Sayı: 12170 • 10 Nisan 2020 İmtiyaz sahibi: NASIL BİR EKONOMİ MEDYA HABER BASIN A.Ş

rarlanıp kısmi üretim yapacaklarını ifa eden üreticiler var. Kısa çalışma ödeneği bu aşamada işsizliğin en önemli panzehiri olacak gibi görünüyor. Kahramanmaraşlı sanayiciler güçleri yettiği ölçüde istihdamı korumak istiyor. İşletmelerin en büyük sıkıntılarından biri de kısa çalışma ödeneğinin başvurularının 60 gün içinde sonuçlanmasını uzun buluyor. Gecikme yaşanacağı için de üretim planlaması yapılamıyor. Sebebinin ise iş müfettişi sayısının az olması gösteriliyor ve çözüm bekleniyor. Salgınla mücadele tabii ki tüm mecralarda devam ediyor. Kahramanmaraş Sanayici ve İşadamları Derneği (KASİAD) Kahramanmaraş Sağlık Müdürlüğü’ne ilk etapta, bin litreye yakın dezenfektan ve 2 bin 750 adet tulum bağışı yaptı. Kentte bulunan Ramada Plaza ve Arsan Otel kapılarını sağlık çalışanlarına ücretsiz açarak hizmet vermeye başladı. Evlerine gitmek istemeyen sağlık çalışanlarına konforlu hizmet veriyorlar. Toplumun tüm kesimleri sağlık çalışanlarını kendi imkân-

XVestel Üst Düzey Yöneticisi (CEO) Turan Erdoğan, sosyal sorumluluk faaliyetlerini ve müşteriye yönelik hizmetlerini koronavirüs gündemi doğrultusunda güncellediklerini açıkladı. Erdoğan, sağlık kuruluşlarına Vestel ürünleriyle destek olduklarını, riskli grupta yer alan 65 yaş üstü vatandaşlar ile kahraman sağlık çalışanlarına özel uygulamalar başlattıklarını ve her zaman olduğu gibi sokakta yaşayan hayvan dostlarını da unutmadıklarını kaydetti. Sağlık çalışanlarının hayatlarını kolaylaştırabilmek için ürünleri ile hastanelere yardımcı olduklarını söyleyen Erdoğan, klima, çamaşır, bulaşık ve kurutma makinesi gibi beyaz eşyaların yanı sıra kahve ve çay makinesi, tost makinesi gibi küçük ev aletlerinden oluşan setleri İstanbul, Ankara, İzmir, Manisa, Bursa, Antalya başta olmak üzere Türkiye’nin birçok noktasındaki sağlık kuruluşuna bağışladıklarını kaydetti.

GALATASARAY, YENİ OTELİNİ HASTANE OLARAK KULLANDIRACAK XGalatasaray Kulübü, koronavirüs salgınıyla mücadelede anlamlı bir karar aldı. Sarı-kırmızılı kulüp, İstanbul’da yapımı tamamlanan otelini, hastane olarak kullanması için Sağlık Bakanlığı’nın hizmetine bedelsiz

XVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Dursun Odabaşı Tıp Merkezi’nde, KOVID-19 salgınına karşı numune alma ve entübasyon kabini üretiliyor. Hastane bünyesindeki atölyelerde görevli personel, dünyada hızla yayılan yeni tip koronavirüs nedeniyle artan taleplerin ve kurum ihtiyacının karşılanması amacıyla maske, siperlik ve kabinli sedyenin ardından numune alma ve entübasyon kabini üretimine de başladı. YYÜ Dursun Odabaşı Tıp Merkezi Başhekimi Ümit İliklerden, koronavirüs salgını nedeniyle sağlık çalışanlarını güvende tutmak amacıyla koruyucu ekipmanlar ürettiklerini söyledi. Daha önce cerrahi önlük kumaşlarından çok kullanımlık maske, yüz koruyucu siperlik, profil ve şeffaf naylondan kabinli sedye ürettiklerini belirten İliklerden, numune alma kabinin de sağlık görevlilerinin sıhhati açısından önem taşıdığını vurguladı. Kabinin, hasta ya da virüs şüphesi olan kişilerin içine girildikten sonra numune alma işleminin yapabileceği şekilde tasarlandığını anlatan İliklerden, şunları kaydetti: “Entübasyon kabini de ameliyata alınan hastaların işlemi sırasında anestezi doktorlarını salgına karşı koruyan bir kabindir. Ayrıca çocuk numune kabinleri de ilk defa hastanemizde üretildi. Bu şekilde sağlık çalışanı

örnekleri güvenli bir şekilde alabiliyor. Her kullanımdan sonra da kabininin içi bir sonraki hastaya virüsün bulaşmasına izin vermeyecek şekilde dezenfekte ediliyor.”

ARZUM, SİPER MASKE ÜRETİMİNE BAŞLADI XSağlık çalışanları için yüz koruyucu siper maske üretimine başlayan Arzum, bu süreçte sağlık çalışanlarının yanında olacak. Yüz koruyucu siper maske üretimi için Güneş Plastik ile bir araya gelen Arzum, 10 bin yüz koruyucu siper maske üretimini kamu hastanelerindeki sağlık çalışanlarına ulaştıracak. Arzum sağlık çalışanlarıyla birlikte; sahada, depoda ve üretimde işinin başında olanları da unutmuyor. Sosyal sorumluluk bilinciyle üzerine düşen görevi yapmaya hazır olan marka, bu zorlu süreçte hizmet vermeye devam eden çalışanların da sağlıklarını koruyarak işlerine devam edebilmesi için yüz koruyucu siper maske desteği sağlayacak.

KSO, GÜNLÜK 4 BİN MASKE ÜRETECEK XKocaeli Sanayi Odası’nın (KSO) sosyal sorumluluk projesi olan “Bizimköy Engelliler Üretim Merkezi”nde başta sağlık çalışanlarına yönelik maske üretimi başlatıldı. Salgından dolayı üretime ara veren KSO Bizimköy Engelliler Üretim Merkezi’nde 14 gönüllü engelli çalışanın günde ortalama 4 bin maske üreteceği belirtildi. Üretilen maskelerin dağıtımı ise Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilecek.

DENİZLİ BÜYÜKŞEHİR’DEN 331 ASM’YE KORUYUCU SET

DTO, ASKER VE HÜKÜMLÜYÜ TAŞIYACAK XDenizli Ticaret Odası, virüsle mücadele kapsamında, şehirlerarası ulaşımın zorunlu haller dışında durdurulması nedeniyle, vatani görevini tamamlayıp terhis olan askerlerle, TBMM’de görüşülen İnfaz Yasası’ndaki değişiklikle tahliye olacak hükümlüleri memleketlerine taşıyacak. Ulaştırma sektörünün temsilcileriyle görüşen DTO Başkanı Uğur Erdoğan, gelecek talebe göre üye firmaların bu görevi yerine getireceğini söyledi.

KOCAELİ’DE 180 NOKTAYA DEZENFEKTAN XKocaeli Büyükşehir Belediyesi, ayakla mekanizması çalışan yeni dezenfektan makinalarını kentin merkezi noktalarına yerleştireceğini açıkladı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Sağlık ve Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı tarafından yeni nesil el dezenfektan makinaları kent genelindeki 180 merkezi noktaya konulacak. İnsan sağlığının ön plana alındığı yeni makinalar el ile değil sadece ayakla açılma özelliğine sahip. 8 bin 500 doz şeklinde ayarlanan makinalar 20 litrelik hazneye sahip.

XDenizli Büyükşehir Belediyesi, koronavirüsle mücadele kapsamında 19 ilçede 331 Aile Sağlığı Merkezi’ne (ASM) koruyucu sağlık ve hijyen seti dağıttı. Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Zolan, toplum sağlığı için büyük bir özveri ve fedakarlıkla çalışan sağlık çalışanlarının her zaman yanlarında olduklarını söyledi. Büyükşehir belediyesinin 19 ilçede hizmet veren Aile Sağlığı Merkezi’nde görevli sağlık çalışanlarına yönelik başlattığı koruyucu hijyen ve sağlık seti dağıtımı tamamlandı. Bu kapsamda dağıtılan koruyucu hijyen ve sağlık setinden kent genelindeki 200’ü merkez olmak üzere 331 Aile Sağlığı Merkezi’nde görev yapan aile hekimleri ile sağlık çalışanları faydalandı. Koruyucu setin içerisinde 1 kutu maske, 2 kutu eldiven, dezenfektan ve kağıt havlu bulunuyor. YURT HABERLERI

10 N san 2020 • C U M A/ 09

YURT HABERLERİ

“BANKALAR DESTEK VERMEZSE KENDİLERİ DE ZOR DURUMA DÜŞER”

MÜTEAHHİTLER İLE ANTALYASPOR ARASINDA HAFRİYAT TARTIŞMASI

Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası başkanı A. Akgün Altuğ, COVID-19 salgını nedeniyle iş dünyasının yaşadığı ekonomik daralmaya dikkat çekerek, bu zorlu süreçte özellikle finansman desteğinin en önemli unsur olduğunu vurguladı. Altuğ “Açıklanan yeni ekonomik tedbir ve desteklere rağmen bankalarımızın desteğe ihtiyaç duyan iş dünyasını geri çevirdiği, finansman desteği verme konusunda seçici davrandığı yönünde eleştiriler mevcut. Özellikle orta ölçekli firmalarımız ve ticaret erbabımız krediye erişim konusunda zorluklar yaşıyor. Reel sektörün bu zor süreçte faaliyetlerine devam edebilmesi, istihdam sağlayabilmesi için desteklerden faydalanmasının sağlanması ciddi önem arz ediyor” diye konuştu. Reel sektörleri ayakta tutmak için hep birlikte gayret edilmesi gerektiğini ifade eden Altuğ, “Bu süreçte bankalarımız yeterli desteği vermez ise kendileri de bu sürecin ardından zor duruma düşecekler” dedi. HASAN COŞKUN-SAKARYA

Antalya’da hafriyat dökme işini yürüten Antalyaspor Kulübü’nün, müteahhitlerin ihtiyaç duyduğu hafriyat naklinden yüksek para talep ettiği iddiaları, kulübün de içinde bulunduğu mali krizin nedeni olarak müteahhitleri göstermesi tartışmaya yol açtı. Antalya Müteahhitler Derneği Başkanı Atılgan Sert yaptığı açıklamada, “Antalyaspor yöneticileri, kulübün içinde bulunduğu sıkıntının sanki müteahhitlerden kaynaklanan bir durum gibi algı yaratarak paylaşımda bulunması, inşaat sektörünü ve Antalyalı müteahhitleri derinden üzdü” ifadelerini kullandı. İnşaat sektörünün, ekonominin lokomotiﬂerinden olduğunu söyleyen Atılgan Sert, “Son beş yıldır sektörümüz birçok badireler atlatarak

ayakta kalma savaşı veriyor. Daha önce toplanan ücretlerin üzerine yüzde 330 fiyat artışı yapıldı. Haksız bir fiyatlama ile karşı karşıyayız” diye konuştu. Bu durumun, müteahhitlerin hafriyat işleri için harcadığı tutarı yüzde 150 artırdığını ifade eden Sert, “Ücretlendirme hiç gerçekçi değil ve yanlışlar içeriyor. Rayiç bedeller ortadadır. Kamyon başına 300 TL sadece nakliye ücreti biniyor. Müteahhitler veya hafriyatçılar kendi arasında yaptıkları malzeme alışverişleri için bile üçüncü şahıs olarak hiç bir hizmet almadıkları Antalyaspor’a ton başına 10 TL + KDV fiyat ödüyor. Bu haksız kazanç değil de nedir?” dedi.

Atılgan Sert: Daha önce toplanan ücretler n üzer ne yüzde 330 f yat artışı yapıldı. Haksız b r f yatlama le karşı karşıyayız.

FİKRİ CİNOKUR-ANTALYA

KAYSERİ’DE ESKİ UÇAK FABRİKASI MİLLET BAHÇESİNE DÖNÜŞECEK Kayseri’de 1 milyon 260 bin metrekarelik alana sahip, eski uçak fabrikası millet bahçesi oluyor. Büyükşehir Belediyesi’nin Toplu Konut İdaresi (TOKİ) desteğiyle yürütülecek Hava İkmal Millet Bahçesi Projesi’nin yapımı Mayıs ayının ilk haftasında ihale edilecek. Büyükşehir Belediye Başkanı Memduh Büyükkılıç, “Belediyemiz mimarlarınca çizilen projede; millet kıraathanesi, oyun alanları, müzeler, yeme içme mekanları ve spor sahaları gibi etkinlik alanları olacak. Bir havacılık müzesi ve havacılık lisesi de park içinde yer alacak. Projemiz, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın katkısı ileTOKİ tarafından Mayıs ayının ilk haftasında yapım ihalesine çıkacak. Millet bahçesi, Türkiye’nin hatta dünyanın en büyük şehir parklarından birisi olacak” diye konuştu. OKTAY ENSARİ-KAYSERİ

Bursa Büyükşeh r, maske ht yacını üreterek karşılıyor Bursa Büyükşeh r Beled yes , tüm dünyayı etk s altına alan ve Türk ye’de de ölümlere yol açan ‘COVID 19’ salgınının yayılmasını önlemek ç n kent genel nde tedb rler en üst düzeye çıkarırken, beled ye şt rakler nde de sürece destek olacak üret mlere başladı. BUSMEK beled yen n son dönemde en çok ht yaç duyduğu maske üret m n yapıyor. ESRA ÖZARFAT / BURSA

Bursa Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Meslek Eğitim Kursları (BUSMEK), önlük ve maske üretim atölyesinde üretime başladı. Çift vardiyada 26 kişinin görev yaptığı tesiste, günlük 10 bin maske üretiliyor. Aynı zamanda cerrahi müdahale önlüğünün de imal edildiği atölyeden çıkan ürünleri öncelikle kendi ihtiyaçları için kullanacaklarını belirten Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, kapasitenin artmasıyla birlikte diğer kurum ya da kişilere de maske desteğinde bulunabileceklerini söyledi. Aktaş, salgınla birlikte ortaya çıkan maske ihtiyacının Bursa’da da arttığını ifade etti. İlk etapta ‘satın alma yoluyla’ temin ettikleri maskeleri, Büyükşehir Belediyesi bünyesinde ve toplu taşıma araçlarında değerlendirdiklerini, daha sonra değişen şartlara bağlı olarak bir

“BU SIKINTIYI EN HAFİF HASARLA ATLATACAĞIZ” Koronavirüsle mücadele noktasında Bursa olarak ilk günden beri yoğun bir çaba sarf ettiklerini vurgulayan Alinur Aktaş, “Gerek kamu binaları gerekse toplu alanlar, camiler, metro ve otobüsler seri şekilde sürekli olarak dezenfeksiyon işlemlerine tabi tutuldu. Hâlâ bu çalışmalara devam ediyoruz. Sokağa çıkma yasağına istinaden, 65 yaş üstü vatandaşlarımızın evlerine sıcak yemek ulaştırılması, onların ihtiyaçlarının giderilmesi ve daha birçok noktada üzerimize düşen görevi eksiksiz yerine getiriyoruz. Bu çalışmalar, nisan ayı boyunca hummalı bir şekilde devam edecek. Sürecin uzayıp uzamayacağını bilmiyoruz. Belediyemiz güçlü. Bursalı hemşerilerimizi mağdur etmeden, bu sıkıntıyı en hafif hasarla atlatacağız” dedi.

KÜLTÜREL ETKİNLİKLERİ ONLİNE’A TAŞIDI Vatandaşların evler nde daha kal tel zaman geç rmes n hedefleyen Bursa Büyükşeh r Beled yes , onl ne h zmetlerle Bursalılara farklı alternat fler sunuyor. Al nur Aktaş, “Müzeler n sanal ortamda z yaret ed lmes , onl ne kütüphane h zmetler , B l m Teknoloj Merkez 'n n onl ne atölye çalışmaları, ünlü s mler n de katıldığı onl ne b lg yarışması, nternet üzer nden t yatro ve hayvanat bahçes n n onl ne tak p ed lmes g b faal yetlerle Bursalılar evler nde daha key fl zaman geç reb l yor” ded . Beled ye şt rakler nden Bursa Kültür AŞ’n n de b r lke mza attığını fade eden Aktaş, “Bursa’nın tar h ve kültürel özell kler n de çeren, kurgusu, çer ğ ve tasarımı le Türk ye’n n lk yerl şeh r oyunu ‘B lg n Bursa’yı çıkardık” ded .

üretim tesisi kurma kararı aldıklarını belirten Aktaş, “Hemen arkadaşlarımızla birlikte, bir sanayici ağabeyimizin de desteğiyle lazer kesim makinesi satın aldık. BUSMEK’teki öğretmenlerimiz, çalışanlarımız elini taşın altına koydu. Günlük 10 bin adet olarak üretime başladık. Arkadaşlarımız işletmemizde, maskelerin yanı sıra cerrahi önlük de hazırlı-

yor. Sağlık çalışanlarımıza, evde bakım ve mezarlıklar şube personelimize bu konuda destek vermiş olacağız” diye konuştu. Maske üretiminin salgın dönemi sonrasında da süreceğini belirten Aktaş, yıllık 150 bin adet maske ihtiyacının ilgili atölye eliyle giderileceğini vurguladı. İhtiyaç sahibi vatandaşlar için hazırlanan erzak ve hijyen koli-

lerinin sevk ve idaresinin Bursa Ekmek ve Besin Sanayi ve Ticaret AŞ (BESAŞ) tarafından yapıldığını ifade eden Aktaş, paketlenen ve 13 kalemden oluşan, 16.5 kilogram ağırlığındaki gıda kolilerinin 142 TL değerinde olduğunu, bunun yanında 60 liralık da hijyen kolisi teslim ettiklerini anlattı. Erzak ve hijyen kolilerinin yanı sıra pazar filelerini de boş bı-

rakmamak için Tarım AŞ bünyesinde harekete geçtiklerini dile getiren Alinur Aktaş, 9 ayrı kalemde 13 kilogramlık filelerin her gün ihtiyaç sahiplerinin adreslerine teslim edildiğini söyledi. Aktaş, ‘Sıfır atık, sıfır kayıp’, ‘Tedbir var, panik yok. Ellerimizi nasıl yıkamalıyız?’ yazılı fileler içerisine doldurulan ‘antioksidan özelliğe sahip’ mevsimsel

sebzelerin 65 yaş üstü, işsiz ve kronik rahatsızlığı bulunan vatandaşlara dağıtılmak üzere her gün düzenli olarak Büyükşehir Belediyesi’nin BUSKİ’deki aktarma merkezine gönderildiğini, malzemelerin vatandaşların evden çıkmalarını engellemeye ve 10 günlük mutfak ihtiyacını gidermeye yönelik hazırlandığını bildirdi.

KO R O N AV İ R Ü S M AĞ D U R U Ü L K E L E R E M A D E N - M E TA L İ H R AC AT I A RT T I

ŞOFÖRLERİN KARANTİNA SÜRESİ DOLUYOR

Ege Bölges ’n n Ç n’e hracatına metal k cevherler dop ng oldu

İtalya’ya ticaret yeniden başladı NİHAT DELİBAŞI/İZMİR

AHMET USMAN/İZMİR

Yılın ilk 3 ayında Türkiye’den Çin’e ihracat yüzde 6.6 düşerken, Ege Bölgesi’nden bu ülkeye yapılan ihracat yüzde 39.1 arttı ve 65.8 milyon dolar oldu. Geçen yılın aynı döneminde 47.3 milyon dolarlık ihracat yapılmıştı. İhracat artışının sürükleyicisi de başta metalik cevherler olmak üzere madencilik oldu. Ege İhracatçı Birlikleri’ne (EİB) kayıtlı maden ve metal ihracatçıları, koronavirüsün en fazla görüldüğü ülkeler olan Çin, ABD, İtalya, İspanya, Fransa ve İngiltere’ye ihracatlarını artırdılar. Ege’den maden ve metal ihracatı İtalya’ya yüzde 3.9, İspanya’ya yüzde 6.9, İngiltere’ye yüzde 10.3, Fransa’ya yüzde 7.4, ABD’ye yüzde 5.1, Almanya’ya yüzde 24.9 arttı. Ege’den yapılan toplam maden-metal ihracatı ilk 3 ayda yüzde 12 artarak 193.1 milyon dolardan, 216.9 milyon dolara çıktı.

Doğaltaşta yüzler gülmüyor Maden ve metaller arasında ise en büyük artış oranları metalik cevherlerde görüldü. Ege’den ilk 3 aylık ihracatta değer bazında demir cevherleri yüzde 64, alüminyum cevherleri yüzde 486, çinko cevherleri yüzde 229, krom cevherleri yüzde 103 artış gösterdi. Ege’deki önemli ihraç kalemlerinden feldspatta da yüzde 8 artış meydana geldi. Ege Maden İhracatçıları Birliği Yö-

DUNYA

CMYK

netim Kurulu Başkanı Mevlüt Kaya, artışların daha çok metalik maden cevherlerinden kaynaklandığını dile getirerek, “Çin’de 12’nci aydaki tatilden dolayı yılın ilk iki ayında ihracat her sene yoğunlaşır. Bu sene metalik maden ihracatında ciddi bir artış oldu. Bu ihracatlar da genelde yüksek miktarlı yapıldığından o dönemdeki verilere olumlu yansır. Örneğin bir gemideki ürünlerin değeri 25-30 milyon doları bulabiliyor. Bazen ani konjonktürel gelişmeler bir ürün grubunda hızlı bir artış yaratabiliyor. Fakat son yıllarda ihracat artışını sürükleyen doğaltaşta büyük sıkıntı var. Birkaç tane süren projenin dışında Çin’e blok ihracatımız olmadı. Son günlerde ufak tefek ihracatlar var ama bunlar henüz umutlandıracak boyutta değil” diye konuştu. Doğaltaş sektörünün abandone olduğunu vurgulayan Kaya, “Süreç uzarsa çok ciddi kayıplar vermenin kaygısını taşıyoruz. Devlet stok finansmanı desteği açıkladı ama şu ana kadar buna ulaşabilen bir arkadaşımız olmadı. Pek çok firma çeklerini tahsil edemiyor. Irak, İsrail, Suudi Arabistan gibi ciddi pazarlarımızda kapılar kilitlendi. Yüzde 5-10 küçülmelere alışığız ama yüzde 100 küçülmeden etkilenmeyecek sektör ya da işletme olamaz. Buna kimi 3 ay, kimi 5 ay dayanır fakat günlük yaşayan firmalar vardı, onlar çok büyük sıkıntıda” dedi.

Fabrikayı tatil etti 31 Mart itibarıyla kendi firması İzko Mermer’de üretime 3 haftalık ara verdiklerini belirten Mevlüt Kaya, “İnsanlar tedirgin, 3 haftanın sonunda duruma bakacağız. Ya tatili uzatacağız ya devam edeceğiz. 70’i ocaklarda olmak üzere 156 çalışanımız var. Bu öyle bir durum ki, alternatifi yok. İnsanın yerine para, pul koyamıyorsunuz. Hayat sözkonusu olduğunda geri kalan her şey anlamsızlaşıyor. Kimseye de ‘hayatını riske at’ diyemezsiniz. Umarım bu durum birkaç ayda biter ve en az hasarla atlatırız” diye konuştu.

Koronovirüs salgınına rağmen özellikle gıda, tıbbi malzeme başta olmak üzere Avrupa ülkelerine yapılan ithalat ve ihracatta görev alan Türk nakliye şoförlerinin neredeyse tamamı Türkiye’ye geldi. Türkiye’ye gelen TIR şoförlerine uygulanan 14 günlük karantina nedeniyle piyasada şoför sıkıntısı baş gösterdi. İtalya ise ülkede salgının gerilemeye başladığını açıklarken, bu pazara ticaret de yeniden başladı. İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Elmas Grup Lojistik Yönetim KuruluBaşkanı Cemal Elmasoğlu, şoför sıkıntısının 27 Nisan

itibarıyla sona ermesini beklediklerini dile getirerek, “Panik yapacak bir durum yok. Kimse merak etmesin, Türk lojistik sektörü bu yükü yerde bırakmaz, yerine ulaştırır” dedi. İZTO Meclis Üyesi Rebii Akdurak ise koronavirüsten büyük oranda etkilenen ve hayatın durma noktasına geldiği İtalya’da ibrenin tersine dönmeye başladığını söyledi. Akdurak, “Görüşmelerimizde büyük bir umutsuzluk dile getiren İtalyanlar, salgının gerilemeye başladığını belirterek ilk defa geçtiğimiz cumartesi bu salgını alt ediyoruz diyerek olumlu mesajlar verdi. Akabinde durma noktasına gelen ticaret geçen hafta tekrar başladı. Ancak işlerin normal sey-

rine dönmesi için zamana ihtiyaç var” dedi. Maxlog Taşımacılık İş Geliştirme Direktörü Cihan Köse de salgın sonrası sınır kapılarında her ülkenin farklı bir uygulama getirmesiyle karayolu nakliyesinde yaşanan sıkıntılara dikkat çekti. Köse, ara çözümü intermodal (trenyolu) taşımacılıkta bulduklarını söyledi. Almanya, Belçika, Hollanda, İsviçre, Çekya hattı siparişlerinin intermodal sevkiyatla çözüldüğünü belirten Köse, “Karayolu nakliyesi maksimum 7 gün iken intermodal taşımacılıkta 10 günü buluyor. Dolayısıyla genel kargo için tercih edilen bir yöntem. Bu model eksikleri giderildikçe uluslararası nakliyede öne çıkabilir” dedi.

T.C. İSTANBUL 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNDEN İLAN ESAS NO : 2020/203 Esas Konkordato talebinde bulunan davacılar LİGARBA TURİZM TİCARET SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ (V.N.: 6400096889) İLE İRFAN KARSLI (TC: 63100302566) vekili tarafından açılan ve mahkememizde görülmekte olan Konkordatonun Tasdiki davası nedeniyle; İstanbul Ticaret Sicil Müdürlügünün 438615 nosunda kayıtlı LİGARBA TURİZM TİCARET SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ (V.N.: 6400096889) ve 63100302566 TC Kimlik Numarasında kayıtlı İRFAN KARSLI hakkında İİK. 288. maddesi yollamasıyla İİK. 287. maddesi geregince 23.03.2020 tarihi saat 14:00’dan itibaren 3 AY GEÇİCİ MÜHLET VERİLMİŞTİR. Alacaklıların ilandan itibaren 7 günlük kesin süre içinde dilekçeyle Mahkememize müracaat ederek konkordato mühleti verilmesini gerektiren bir hal bulunmadıgını delilleriyle birlikte ileri sürerek konkordato talebinin reddini isteyebilecekleri hususu İİK. 288. maddesi uyarınca ilanen teblig olunur. 23.03.2020 Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

BASIN: 1159301

10 N san 2020 • C U M A / 10

FİNANS / BORSA

BİLİYOR MUSUNUZ? B

leştirdi. Borsa İstanbul yüzde 3’e yakın kazançla 96.000 puana yaklaştı, dolar/TL 6.62 liraya kadar geriledi.

PİYASA ANALİZİ Şebnem Turhan sebnem.turhan@dunya.com

NE OLDU: Koronavirüsün hızına göre yön arayışında olan piyasalar dün sabaha hem OPEC+ toplantısından kısıntı kararı çıkmasını hem de Avrupa Birliği maliye bakanlığı toplantısında uzlaşılması beklentilerini satın alarak iyimser bir başlangıç yaptı. Yurtiçi piyasalar, IMF Başkanı Georgieva’nın Türkiye dahil tüm üye ülkelerle yapıcı temasları olduğunu ifade etmesi, Fed Başkanı Powell’ın krizin mümkün olduğu kadar çabuk geçmesi için tüm enstrümanların kullanacağını vurgulaması ve Fed’in 2.3 trilyon dolarlık yeni paketi sonrasında hızlı bir toparlanma gerçek-

NE OLACAK: Küresel borsaların toparlanma eğilimine karşılık temkinli görünüm korunuyor. Petrol için G20 devreye giriyor. Bugün G20 ülkeleri enerji bakanları toplantısı var. Piyasaların gözü kulağı bu toplantıda olacak. Ayrıca Fed Başkanı Powell’ın dünkü açıklamalarının yankıları da piyasanın yönünü belirlemesi için önemli. Bugün paskalya nedeniyle birçok borsa tatilde olacak. Pazartesi ise Avrupa’nın önde gelen borsaları kapalı olacak. Borsalar yükseliş rallisini tatil öncesi fırsat olarak değerlendirdi. Ancak kırılganlığın ortadan kalktığını söylemek için ise henüz erken.

Küresel piyasalar bu hafta mini bir ralliyle paskalya tatiline umutlu çıkma hayalinde. Petrol fiyatlarının damga vurduğu son 8 günde BİST de 7 kez yükseldi.

Martta 26.3 ton altın thalatı

PİYASA GÖZÜYLE Türkiye’nin altın ithalatı, mart ayında bir önceki aya göre artarak, 26 bin 268 kilogram oldu. Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası verilerine göre altın ithalatı şubat ayında 18 bin 873, kilogram, geçen yılın mart ayında ise 18 bin 684 kilogram olmuştu. Altın ithalatı, ocak-mart döneminde ise 74 bin 788 kilogram oldu. Gümüş ithalatı ise mart ayında 49 bin 224 kilogram olarak gerçekleşti. Şubat ayında 22 bin 920 kilogram ve geçen yılın mart ayında 67 bin 301 kilogram gümüş ithalatı yapılmıştı.

Fatma Melek

üresel çapta yaşanan durgunluk; önceki yaşananlardan çok farklı: “Normal durgunluklar”da talep düşer ve ilk olarak imalat sanayini daha hızlı olumsuz etkiler ve bu gerileme yeterince uzun sürerse, işgücü piyasası ve hizmet sektörü gecikmeli olarak zayıﬂar ve işsizlik artar. Şu andaki durumda ise; COVID-19 nedeniyle yaşanan “kapanmalardan” dolayı ilk ve önemli etki hizmet sektöründe oldu. Hizmet sektörü PMI beklenti endeksle-

30 Mart’tan 11 N san’a kadarr Lüleburgaz’dak fabr kası ve İstanbul’dak genel merkez nde tüm çalışmalaraa ara veren Akın Tekst l, 14 N san’da kısa çalışma uygulamasıyla üret me yen den başlıyor.

ri hızla gerilerken; özellikle Euro Bölgesi’ndeki PMI endeksleri, ilk açıklanan tahminlerin de altında geldi. Hizmet sektörü emek-yoğun çalışan bir sektör olduğu için, özellikle küçük-orta boy işletmelerde istihdam kayıplarını getiriyor. Örneğin ABD’de istihdam sert geriledi: 21 Mart haftasında 3,3 milyon kişi işsizlik maaşı başvurusunda bulunurken, 28 Mart haftasında bu sayı 6,6 milyon kişiye yükseldi. 13 Mart haftasında ise 282 bin kişi idi. Böyle yüksek bir haftalık işsizlik maaşı başvurusu 2008 krizinde dahi görülmedi. Toplam başvuru mart ayında 10,4 milyon kişi oldu. Küresel çapta da hükümetlerin aldıkları olağanüstü parasal, mali ve regülasyon önlemlerinin sebebi de bu gelişmeler. Gelinen bu noktanın temel sebebi “kapanmalar”; onun da temel kaynağı virüsün yayılım eğilimi. Küresel çapta yeni vakaların bü-

BORSA

Günlük

DÖVİZ Kurları

10 Nisan 2020

SERBEST PİYASA

95834.44

kapanış

DÖVİZ ALIŞ

ÇARPRAZ KURLAR 1.6050 6.8685 0.9711 10.05 108.88 1.4039 10.24 3.7602 1.0869 1.2413 3.2199

TL KARŞILIĞI

Arjantin Pesosu Azerbaycan Y. Manatı Brezilya Reali Çek Korunası Endonezya Rupisi Güney Afrika Randı Güney Kore Wonu Hindistan Rupisi Hong Kong Doları Irak Dinarı Macar Forinti Malezya Ringgiti Meksika Pesosu Mısır Lirası Polonya Zlotisi Singapur Doları Suriye Lirası Tayland Bahtı Ürdün Dinarı Yeni İsrail Şekeli

6.7504 4.2158 0.98433 7.3367 8.3936 6.9674 0.67452 4.8147 21.8569 0.66073 1.7952 6.2148 3.7720 1.5270 0.09131 0.01616 0.96142 0.04049 1.8644

6.7335 4.1692 0.97884 7.3183 8.3442 6.9125 0.66714 4.7753 21.2509 0.65586 1.7786 6.1511

0.10365 3.9754 1.3162 0.27197 0.00043 0.37374 0.00554 0.08839 0.86989 0.00565 0.02062 1.5549 0.28203 0.42713 1.6089 4.7342 0.01311 0.20549 9.5124 1.8824

EFEKTİF SATIŞ 6.7605 4.2411 0.98660 7.3477 8.4062 6.9778 0.67608 4.8330 22.1847 0.66225 1.8087 6.2384

D Dolar E Euro İİsviçre Frangı İİngiliz Sterlini JJapon Yeni SS. Arabistan Riyali İİsveç Kronu N Norveç Kronu D Danimarka Kronu A Avustralya Doları K Kanada Doları

ALTIN FİYATI A 2 24 Ayar Altın 2 22 Ayar Altın 1 18 Ayar Altın 1 14 Ayar Altın 2 22 Ayar Tel Bil. C Cum. Altını C Cum. Çey. Altın R Reşat Lira H Hamit Lira A Altın ons (dolar) 9 900 Ayar Gümüş

PARİTELER P EUR/USD USD/YEN USD/CHF GBP/USD EUR/GBP

CMYK

ALIŞ

SATIŞ

6.6660 7.2930 6.8680 8.2740 6.1200 1.7680 0.6650 0.6490 0.9720 4.1820 4.7500

6.6680 7.2950 6.9030 8.3160 6.1500 1.7770 0.6690 0.6530 0.9770 4.2030 4.7740

ALIŞ

SATIŞ

359.38 327.03 258.75 204.84 323.44 2373.55 573.83 2416.38 2365.96 1679.79 2.94

359.49 329.29 269.61 210.30 355.89 2417.30 589.98 2517.09 2408.37 2.95

LİBOR

1.0870 108.80 0.9715 1.2405 0.8764

O/N 1 ay 3 ay 6 ay 12 ay

10.00 10.00 10.00 10.00 10.00 10.00 9.98 9.98 9.98 9.97 9.97 9.96

KAYBETTİRENLER Günlük get r (%) -7.50 -5.31 -5.26 -4.91 -4.61 -4.46 -4.44 -3.30 -3.08 -3.01 -2.83 -2.53

Kervansaray Yat. Hold ng Orma Orman Mahsuller İhlas Ev Aletler Info Yatırım Trend GMYO Euro Trend Yat. Ort. Egel &Co Enerj Yatırım Mond T re Kutsan Ford Otosan İzm r Dem r Çel k Altınyunus Çeşme Oyak Yat. Ort.

PAHALI Endekse göre 48.93 42.83 40.33 37.18 36.62 36.19 35.53 33.71 31.35 31.00 28.46 26.38

Taç Tarım Ürünler Ray S gorta İz Hayvancılık Tarım Serve F lm Prodüks yon Metal Gayr menkul Ek z K mya T. Kalkınma ve Yatırım Bankası Bosch Fren S stemler Burçel k Vana Altınyunus Çeşme Pegasus DO-CO

SERBEST S PİYASA

Dün TCMB tarafından 15:30 itibariyle açıklanan gösterge kurlarıd kurlarıdır.

DUNYA

EFEKTİF ALIŞ

DÖVİZ FİYATI

Avustralya Doları Danimarka Kronu İsviçre Frangı İsveç Kronu Japon Yeni Kanada Doları Norveç Kronu S. Arabistan Riyali 1 Euro 1 İngiliz Sterlini 1 Kuveyt Dinarı

DİĞER DÖVİZLER

DÖVİZ SATIŞ

6.7382 4.1885 0.97952 7.3235 8.3501 6.9229 0.66761 4.7931 21.5745 0.65632 1.7920 6.1739 3.7233 1.5073 0.09013 0.01595 0.94900 0.03996 1.8403

T.C. T C MERKEZ BANKASI

me katkı sunma fırsatı elde etti. BIST 100 endeksi son 6 gündür aralıksız, son 8 günde ise 7 kez yükselerek 30 Mart’ta gördüğü 86.800 seviyesinden kapanış itibariyle 95.834 seviyesine yüzde 10 yükseldi. Bu mini rallide banka hisseleri yerine sanayi hisseleri sürükleyici oldu. ABD ve Almanya başta olmak üzere %10 civarında getiriler oluştuğundan global bir ralliden bahsedilebilir. Petrolün borsalarla ilişkisine güzel örnek bir dönem yaşadık. Salıya kadar paskalya tatilinde olacak büyük borsalar, son mini ralli ile tatile mutlu gidiyorlar. Dönüşte Allah kerim.

0.23 0.81 1.21 1.22 1.05

dunya.com/dovizbulteni

UCUZ Endekse göre Info Yatırım Egel & Co Tarım G r ş m** Egel &Co Yatırım Hold ng** Egel &Co Enerj Yatırım** Ral Yatırım Hold ng Dag Yatırım Hold ng Metro Yatırım Ortaklığı MMC San. Ve T c. Yat.** İtt fak Hold ng* Dag G y m* Av vaSA Emekl l k Hayat Olmuksan-IP*

-28.60 -25.76 -25.28 -21.25 -16.88 -14.07 -12.23 -11.91 -11.81 -11.08 -10.41 -10.24

DİP Mensa Kap tal Yat. Hold ng MMC San. Ve T c. Yat. Info Yatırım Dag Yatırım Hold ng Egel & Co Tarım G r ş m Vanet Gıda Ral Yatırım Hold ng Egel &Co Enerj Yatırım Ceo Event Medya

sel finansal piyasalardaki dalgalanma ile birlikte, 2008 krizinde görüldüğü gibi, küresel dolar likiditesindeki sıkışıklık önemli gündem maddelerinin başında geliyor. Başlıca merkez bankaları bilançolarını, hem büyüklük hem de aldıkları varlıkların kapsamı açısından genişletiyor. Fed, bazı gelişmiş ve gelişmekte olan merkez bankaları ile swap imkanı başlatırken, merkez bankalarına en az 6 ay olmak üzere, ABD tahvilleri karşılığı repo imkanları sağlayacak. Dolar sıkışıklığının sebepleri arasında; COVID-19 ile birlikte hane halkı ve işletmelerin dolar biriktirme talebi, finansal piyasalarda yüksek seyreden dalgalanma ile artan hedge ihtiyacı, ekonomik faaliyetlerdeki daralma ile birlikte şirketlerin gelirlerinin düşmesi ve özellikle ABD dışındaki reel sektör şirketlerinin dolar borçlarını ödemek için oluşan dolar talebi, sayılabilir. Bu da dolar finansma-

EURO RO

1 yıllık d b ne yakınlık 0.00 0.00 0.00 8.61 10.91 11.11 12.50 14.16 15.38 15.85

ZİRVE 1 yıllık z rves ne yakınlık QNB F nans Portföy DJIST HSY BYF 0.00 Gersan Elektr k 0.00 Burçel k Vana 0.00 Pol tekn k Metal 0.00 L nk B lg sayar 0.00 Metal Gayr menkul 0.00 RTA Laboratuvarları 0.00 Körfez GMYO 0.00 TGS Dış T caret 0.00 Ayes Çel k Hasır Ve Ç t 0.00

GÜNLÜK KAPANIŞ BÜLTEN 09/04/2020 Adana Ç mento (A) Akbank Akçansa Aksa Aksa Enerj Aks gorta Alarko GMYO Alarko Hold ng Albaraka Türk Alk m K mya Anadolu Cam Anadolu Efes Anadolu Grubu Hold ng Anadolu Hayat Emek. Arçel k Aselsan Aygaz B m Mağazalar B z m Mağazaları Borusan Mannesmann Br sa Bursa Ç mento Coca Cola İçecek Çeleb Çemtaş Ç msa Deva Hold ng Doğan Hold ng Doğuş Otomot v Eczacıbaşı İlaç Eczacıbaşı Yatırım Ege Endüstr Emlak Konut GMYO Enerj sa Enerj Enka İnşaat Ereğl Dem r Çel k Ford Otosan Garant Bankası Global Yat. Hold ng Good-Year Gözde G r ş m Gübre Fabr k. Güneş S gorta Halk GMYO Hektaş İpek Doğal Enerj İskenderun Dem r Çel k İş Bankası (C) İş F n.K r. İş GMYO İş Y. Men. Değ. Kardem r (D) Karel Elektron k Karsan Otomot v Kartonsan Kerev taş Gıda Kl masan Kl ma Koç Hold ng Kordsa Tekn k Tekst l Koza Altın Koza Madenc l k Logo Yazılım Mav G y m M gros T caret MLP Sağlık Net Hold ng Netaş Telekom. Odaş Elektr k Otokar Özak GMYO Pegasus Petk m Reysaş GMYO Sabancı Hold ng Sasa Polyester Selçuk Ecza Deposu Soda Sanay Şekerbank Ş şe Cam Şok Marketler T. Halk Bankası T.S.K.B. Tat Gıda TAV Haval manları Tekfen Hold ng Tofaş Oto. Fab. Torunlar GMYO Trakya Cam Turkcell Tümosan Motor ve Traktör Tüpraş Türk Hava Yolları Türk Telekom Türk Traktör Ülker B sküv Vakıflar Bankası Vestel Yapı ve Kred Bank. Yataş Zorlu Enerj

Son kapanış 7.50 6.03 7.54 6.19 3.54 4.65 13.43 4.45 1.19 50.05 3.22 18.66 14.30 5.45 15.19 25.18 9.94 50.50 9.58 8.86 7.49 3.54 36.00 72.95 6.31 6.91 10.15 1.58 7.47 4.52 9.92 571.30 1.22 6.24 6.28 7.64 56.70 8.49 2.77 3.83 3.24 14.48 2.24 1.24 10.46 9.80 6.44 5.03 3.06 1.43 4.08 2.07 13.71 1.38 354.20 3.28 15.23 15.25 10.07 66.05 10.99 67.15 39.50 24.10 13.30 1.62 11.37 1.45 117.60 2.39 46.68 3.44 6.80 7.61 9.06 7.28 5.27 0.95 4.42 9.15 5.25 0.97 6.12 17.81 13.66 18.56 2.29 3.08 13.15 4.92 94.90 9.74 7.12 47.66 21.30 4.63 11.04 2.03 6.18 1.17

FAİZ Z

1.68 1 68

SERBEST PİYASA

11.42 42

GÖSTERGE TAHVİL G

6.6680

kapanış

7.2950

kapanış

BORSA İSTANBUL ANBUL - BIST 10 100

Günlük get r (%) T. Kalkınma ve Yatırım Bankası DO-CO L nk B lg sayar Trabzonspor Sport f Çel k Halat Burçel k Vana Borusan Yat. Paz. Kafe n Yazılım Smart ks Yazılım ARD B l ş m Teknoloj ler Ray S gorta Fonet B lg Teknoloj ler

yüme katsayısı son açıklanan verilere göre 1’in altına gerilemiş olmakla birlikte, bu katsayının 1’nin altında kalıcı olarak kalması halinde, virüsün kontrol altına alındığı söylenebilir. Bazı kaynaklara göre virüsle mücadelenin 3 aşaması söz konusu. İlk aşama: Ekonomik kapanma. Çin ve G. Kore bu aşamadan yavaş yavaş çıkıyor. Çin’de fabrikalar açılıyor ancak hizmet sektörünün toparlanması daha uzun süre alacak. Ayrıca Avrupa’da kapanmalar sürdüğü için, Çin daha düşük bir ihracat talebi ile karşı karşıya kalacak. Bu da büyüme üzerinde ikinci bir dalga baskı yaratabilir. İkinci aşama: Test/takip süreci, daha küçük/daha az süreli kapanmalar. Üçüncü aşama: Aşılanma. Dolayısıyla büyüme açısından değerlendirildiğinde; başlangıçtaki sert düşüşün ardından toparlanma kısmının V ile L arasında olması beklenebilir. Piyasalara baktığımızda; küre-

DOLAR R

2 2.80 80

BİST 100

KAZANDIRANLAR

ABD Doları Avustralya Doları Danimarka Kronu Euro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı İsveç Kronu Kanada Doları Kuveyt Dinarı Norveç Kronu S. Arabistan Riyali 100 Japon Yeni Bulgar Levası Yeni Rumen Leyi Rus Rublesi 100 İran Riyali Çin Yuanı Pakistan Rupisi Katar Riyali

Gözler dünya petrolünün 1/3’ünün kontrolüne sahip OPEC toplantısında, ancak Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, “10 milyon varillik bir kısıntı yapsalar bile piyasadaki kötüye gidiş devam edecek” diyor. Bu yüzden bugün G20 devreye sokuluyor. Çünkü 2. çeyrekte günlük petrol talebindeki düşüşü Goldman Sachs 14 milyon, UBS 20 milyon varil olarak tahmin etmektedir. Talep düşmüşken arzı da düşürüp fiyatı sakinleştirme çabaları ile petrol son 1 haftada yüzde 41 değer kazandı. G20 enerji bakanları düzeyinde bugünkü olağanüstü toplantısında Türkiye’de toplantıya katılıp çözü-

PARA TRAFİĞİ

Yunus KAYA Alnus Yatırım

COVID-19 ve görünüm

İ L K 3 AY D A 7 5 T O N O L D U

KURLAR

Petrolün küresel borsalara etkisi

Günlük İşlem Hacm 4,908,806 593,553,489 2,627,781 9,452,812 18,460,438 3,661,187 20,159,680 80,755,025 108,192,041 8,471,761 23,363,616 18,250,324 17,042,009 4,022,511 133,992,861 893,663,011 8,789,740 106,296,442 50,115,609 58,714,713 11,553,599 6,633,260 28,712,421 21,916,312 27,371,853 11,931,967 136,193,926 87,744,284 11,827,319 600,137,275 55,894,139 63,481,142 140,366,264 31,599,924 6,514,800 172,576,157 47,173,228 1,976,562,286 59,972,908 14,672,724 66,871,146 51,378,444 154,112,358 33,352,848 28,122,470 448,965,421 5,646,485 384,419,987 297,736,660 57,900,050 21,503,709 179,530,861 50,710,795 72,923,767 14,915,127 25,627,559 12,114,286 102,599,173 39,246,686 371,280,163 316,766,866 37,976,026 23,373,887 126,020,929 31,200,800 13,897,928 40,197,443 129,537,119 15,701,529 37,346,680 707,732,002 314,995,440 49,981,109 141,809,083 285,041,612 109,660,339 58,121,462 30,105,316 135,965,521 37,437,587 394,281,044 127,365,210 13,043,194 176,864,629 129,178,910 36,976,515 115,814,930 39,920,951 181,133,548 9,768,436 564,954,892 990,690,118 134,317,677 20,088,943 19,534,185 506,242,624 126,858,729 690,301,392 37,071,834 25,095,585

Ağırlıklı Ortalama 7.49 5.82 7.52 6.20 3.54 4.61 13.50 4.46 1.17 50.16 3.25 18.64 14.10 5.38 15.07 25.16 9.95 50.29 9.60 8.70 7.53 3.56 35.90 72.17 6.26 6.83 10.26 1.58 7.47 4.54 9.90 583.34 1.21 6.23 6.25 7.61 57.24 8.18 2.76 3.83 3.23 14.31 2.22 1.24 10.48 9.56 6.41 4.90 3.07 1.41 4.06 2.06 13.59 1.37 358.17 3.31 15.09 15.05 10.03 65.43 10.82 66.23 40.00 23.99 13.41 1.57 11.36 1.43 117.53 2.40 44.56 3.43 6.81 7.56 9.11 7.30 5.28 0.93 4.37 9.17 5.16 0.94 6.13 17.90 13.69 18.50 2.31 3.07 13.23 4.90 93.94 9.72 7.09 47.82 21.38 4.56 11.01 1.96 6.13 1.16

nı açısından uluslararası bankacılık sistemi üzerinde baskı yapıyor. Hükümetler de büyük ölçekli mali politikalar açıklıyorlar. Alınan önlemlere rağmen, dolar endeksi güçlü seyrini sürdürüyor. Dolar libor faizi mart ortalarından itibaren yükselme eğiliminde; bu gelişmeler de gelişmekte olan ülkelerin para birimlerini olumsuz etkiliyor. Sonuç olarak; dolar likiditesi 2008 krizinde de önemli bir sorun idi. Ancak o dönemdeki krizin kaynağı finansal sektör idi. Şimdiki durumda, kredi riski, reel sektör bilançolarında olup ayrıca COVID-19’un doğurduğu ek ekonomik belirsizlik söz konusu. Fed ve başlıca merkez bankalarından büyük ve koordineli adımlar geliyor; bunun devam etmesi beklenmeli. Bu adımlarla birlikte, dolar likiditesi sorunun, özünde parasal bir olgu olduğu için, merkez bankaları tarafından nihayetinde çözülmesi beklenmeli.

0.15 0 15 12.17

Tüm h sse senetl senetler n n detayları ç n www.dunya.com ww.dunya.com

ALTIN GRAM/TL

0.02 0 02

kapanış

359.49

YATIRIM KAZANDIRANLAR YAT Günlük get r

Günlük En düşük

Günlük En yüksek

Günlük Get r

Yılbaşından Get r

Destek

D renç

7.44 5.65 7.43 6.12 3.49 4.55 13.31 4.41 1.15 49.62 3.21 18.50 13.90 5.32 14.94 24.76 9.73 50.10 9.36 8.15 7.40 3.48 35.60 70.25 6.11 6.72 9.83 1.56 7.30 4.28 9.45 566.00 1.18 6.20 6.16 7.54 56.60 7.93 2.67 3.78 3.15 14.15 2.16 1.19 10.36 9.20 6.37 4.78 3.01 1.39 4.01 2.03 13.27 1.35 350.90 3.24 14.59 14.75 9.92 64.15 10.47 64.55 38.94 23.60 13.16 1.49 11.14 1.39 115.80 2.35 42.92 3.39 6.62 7.47 8.94 6.99 5.25 0.90 4.30 9.06 5.06 0.91 6.08 17.28 13.49 18.18 2.24 3.03 13.07 4.81 92.05 9.57 6.93 46.30 21.10 4.47 10.82 1.91 6.04 1.15

7.55 6.03 7.61 6.27 3.59 4.70 13.70 4.51 1.19 50.95 3.28 18.99 14.35 5.45 15.20 25.42 10.09 50.50 9.84 8.86 7.68 3.65 36.16 73.45 6.45 7.03 10.55 1.62 7.60 4.67 10.17 599.90 1.23 6.29 6.31 7.70 59.05 8.49 2.85 3.89 3.31 14.48 2.26 1.27 10.63 9.89 6.46 5.03 3.11 1.43 4.10 2.08 13.89 1.38 364.90 3.36 15.68 15.27 10.14 66.65 11.10 67.90 41.00 24.30 13.80 1.62 11.55 1.46 120.00 2.44 46.68 3.47 7.05 7.62 9.34 7.53 5.31 0.95 4.44 9.34 5.27 0.97 6.19 18.47 13.93 18.80 2.37 3.10 13.44 4.96 96.15 9.81 7.20 49.68 21.68 4.65 11.17 2.05 6.23 1.18

0.00 6.73 1.34 -0.32 0.28 2.65 0.00 0.45 3.48 -1.09 0.00 1.14 2.95 0.93 2.84 0.72 1.12 0.40 2.90 9.93 -0.53 -0.56 0.90 5.80 3.61 2.98 3.36 1.94 1.49 5.36 4.86 -0.12 2.52 0.48 2.61 1.60 -3.08 7.88 3.75 1.06 6.93 2.70 3.23 1.64 0.58 7.69 1.10 5.89 0.66 2.14 1.24 1.97 4.42 2.22 -0.81 0.31 0.73 2.83 1.72 3.93 5.37 4.27 2.49 1.86 0.83 9.46 1.70 2.84 2.26 -0.83 9.32 1.18 0.29 1.47 -0.55 4.15 0.19 4.40 3.51 0.55 4.17 4.30 0.66 3.97 0.00 0.54 -0.43 1.32 0.00 1.65 4.40 1.46 1.42 4.11 0.47 4.28 2.22 7.41 2.49 1.74

-22.76 -25.65 -22.22 -11.61 -6.84 -14.17 -11.54 -25.21 -22.22 30.61 -26.15 -19.15 -18.70 -10.44 -27.11 20.25 -18.16 8.23 -14.23 -22.62 -20.14 -11.57 -6.98 -28.55 -23.79 -23.90 12.90 -14.13 -21.53 21.83 -1.88 -1.58 -16.44 -7.36 -2.18 -15.49 -14.24 -23.79 -43.12 -5.43 -36.96 60.18 2.75 1.64 30.42 26.94 -19.60 -21.53 -19.47 -18.75 1.32 -22.18 -5.64 -12.66 -9.16 0.61 -31.02 -23.78 -20.81 -10.80 9.57 10.44 -31.78 -0.50 -16.87 -37.69 -12.94 0.30 -20.02 -7.00 -45.97 -9.71 48.15 -16.55 17.21 19.34 -14.72 -27.48 -16.13 -14.96 -11.17 -19.83 0.60 -34.44 -29.30 -20.35 -16.73 -12.00 -4.71 -23.24 -25.16 -32.64 -3.39 -9.92 -4.74 -15.97 -12.52 -18.15 -15.80 -28.22

7.50 6.00 7.20 6.10 3.35 4.65 10.50 4.10 1.13 49.00 2.80 17.50 14.25 5.40 14.00 23.25 8.40 50.00 9.50 7.70 7.40 3.50 36.00 71.00 6.30 6.90 9.00 1.52 7.40 4.30 9.90 570.00 1.20 5.90 6.20 7.60 49.50 8.10 2.65 3.65 3.05 14.25 1.98 1.23 10.25 9.80 6.00 4.85 2.75 1.23 4.05 2.05 13.50 1.27 350.00 3.25 13.75 14.25 9.10 64.00 10.75 56.00 38.00 24.00 12.50 1.45 10.75 1.45 107.50 2.30 35.50 3.35 4.25 7.60 8.10 6.20 5.20 0.91 4.40 9.00 5.20 0.97 6.00 17.75 13.50 18.50 1.88 3.00 12.25 4.05 94.00 9.30 7.10 45.50 21.25 4.60 11.00 1.95 6.10 1.15

9.10 7.70 9.40 6.80 3.85 5.00 15.00 5.40 1.20 54.00 3.80 22.00 16.50 6.00 21.00 27.50 11.50 52.00 10.50 10.00 7.50 3.60 43.50 97.00 7.80 9.00 10.25 1.75 9.00 4.55 10.00 580.00 1.40 6.50 6.60 8.50 60.00 10.00 4.75 4.30 4.80 14.50 2.55 1.48 10.50 10.00 6.60 6.10 3.90 1.75 4.10 2.60 14.50 1.48 375.00 3.30 16.75 19.50 11.75 73.00 11.00 68.00 53.00 27.50 15.50 2.23 13.25 2.02 135.00 2.40 74.00 3.55 7.80 8.60 9.10 7.40 5.80 1.15 4.90 10.00 5.70 1.10 6.50 24.50 17.50 20.75 2.65 3.35 13.75 6.70 112.50 13.75 7.20 48.00 21.50 5.10 12.75 2.38 6.70 1.65

STCH

RSI

70.79 82.96 78.55 61.68 76.04 41.35 68.95 58.27 80.65 46.28 45.24 60.14 56.40 65.12 80.29 80.16 91.61 23.93 40.63 80.50 68.97 78.98 27.04 88.55 43.58 59.44 35.64 72.34 70.71 25.32 35.34 85.73 72.00 28.67 48.52 30.64 60.49 75.54 66.00 89.12 71.83 35.85 65.28 53.57 74.76 87.23 48.45 71.68 70.21 80.00 71.25 67.80 71.98 68.18 76.06 65.69 82.54 86.88 77.13 80.00 88.38 77.16 76.24 61.20 31.61 76.12 74.90 62.79 83.13 59.77 97.63 49.57 65.80 52.97 66.05 36.36 51.81 72.73 68.24 17.88 64.77 62.50 58.18 47.86 45.62 64.42 82.69 69.57 79.08 62.01 85.25 68.92 83.42 78.83 79.55 35.90 70.98 76.00 82.40 74.36

48.96 49.20 51.67 53.34 52.78 46.09 59.49 50.15 51.00 57.23 53.35 46.92 49.94 43.82 51.81 55.07 59.22 50.78 55.63 57.22 51.70 60.93 43.78 58.34 57.23 48.50 51.54 51.47 49.91 55.47 49.84 61.01 48.63 44.49 55.08 44.37 50.80 50.50 46.94 56.46 55.78 48.94 56.52 49.05 60.88 68.47 46.50 47.55 52.53 51.85 56.23 46.54 53.56 48.48 55.98 55.07 54.01 54.42 49.55 54.85 63.94 59.07 49.41 57.69 46.26 54.21 55.21 47.93 53.20 47.60 59.63 55.12 56.11 46.83 61.11 51.98 51.81 49.38 55.65 54.77 48.14 47.59 52.96 53.62 49.44 52.35 57.85 55.46 51.25 53.39 63.61 50.40 55.50 58.16 57.51 44.48 49.85 48.50 53.81 51.40

UYARI: HİSSE VERİLERİ TAVSİYE DEĞİL BİLGİ AMAÇLIDIR. YATIRIM İÇİN PROFESYONEL KURULUŞLARA BAŞVURULMALIDIR.

MOM

CCI

100.40 96.33 108.91 106.45 110.63 87.41 148.56 123.27 109.17 106.04 120.60 103.96 112.60 82.12 100.13 103.37 107.55 96.65 121.57 126.39 105.77 129.67 94.39 117.66 128.78 100.29 95.48 111.27 104.18 100.22 91.01 114.95 106.09 99.36 114.18 93.74 91.85 97.14 97.19 116.77 119.56 98.50 131.76 105.08 120.37 153.36 101.26 96.55 147.83 111.72 121.59 103.50 123.85 108.66 125.51 111.19 92.19 105.00 102.86 111.01 127.79 108.31 91.86 124.55 96.73 110.20 134.56 109.85 104.23 104.37 131.49 113.91 159.25 92.57 152.01 89.22 111.89 104.40 114.81 117.01 103.14 105.43 107.25 114.97 113.74 95.51 123.12 113.24 100.61 124.87 112.98 114.86 114.84 106.72 109.23 98.72 122.67 95.31 110.16 113.59

111.20 197.86 128.35 94.59 105.66 102.51 94.14 81.71 207.77 47.00 68.82 93.16 100.50 100.60 163.86 154.51 155.62 -59.78 80.51 179.21 132.75 135.23 35.99 179.56 71.60 146.82 -22.85 82.62 114.60 9.77 -2.82 184.29 170.19 31.88 125.77 -5.56 91.84 148.94 134.11 150.55 129.70 -36.28 84.80 89.47 112.27 198.83 54.63 213.49 147.86 118.52 80.37 120.69 99.94 107.13 153.50 73.55 149.05 165.83 137.22 113.60 180.64 166.84 152.74 98.01 -3.44 195.71 155.43 96.06 178.85 78.94 181.77 73.86 78.74 85.96 83.15 -30.94 66.56 121.44 123.35 28.37 210.14 129.46 59.21 104.92 80.05 118.04 137.18 82.02 73.20 111.72 150.31 134.53 177.21 189.32 153.99 32.07 147.38 247.92 172.04 120.21

Ak Portföy Amer ka Yab. H s. Fonu Yapı Kred Port. Yab. Tek. Sek. H s. Sen. Fonu Ak Portföy Petrol Yab. BYF Fon Sepet Fonu İş Portföy BIST Tkn. Ağır. Sın. End. H s. Sen. Fonu Tac rler Portföy Değ. Fon Ak Portföy Yab. H s. Sen. Fonu Albaraka Portföy Katılım H s. Sen. Fonu Kare Portföy Değ şken (Döv z) Fon Ak Portföy Yen Tekn. Yab. H s. Sen. Fonu Den z Port. Euro. (Döv z) Borç. Araç. Fonu HSBC Portföy Yab. BYF Fon Sepet Fonu Q nvest Portföy H s. Sened Fonu (HSYF) Actus Portföy H s. Sen. Fonu Az mut PYŞ B r. H s. Sen. Fonu (HSYF) Ak Portföy Üçüncü Fon Sepet Fonu

3.90 3.07 2.96 2.47 2.15 1.75 1.72 1.70 1.67 1.53 1.46 1.44 1.44 1.33 1.32

YATIRIM KAYBETTİRENLER Günlük get r QNB F nans Portföy Gümüş BYF İş Portföy Yab. H s. Sen. Fonu İş Portföy Emt a Yab. BYF Fon Sepet Fonu İş Portföy Elektr kl Araç. Karma Fon Q nvest Portföy K ra Sert. Katılım (Döv z) Fonu Den z Port. BIST Tem. 25 End. H s. Sen. Fonu(HSYF) Ak Portföy BIST Temettü 25 End.H s.S.F.(H s.Sen.Y.) QNB F nans Portföy Altın BYF Yapı Kred Port. BİST Temet. 25 End. H s. Sen. Fonu HSBC Portföy Uzun Vad. Borç. Araç. Fonu Ak Portföy Uzun Vad. Borç. Araç. Fonu Den z Port. B r. Değ. Fon Az mut PYŞ B r. Borç. Araç. Fonu Stratej Portföy Borç. Araç. Fonu Z raat Portföy Borç. Araç. Fonu

-1.31 -1.25 -0.91 -0.66 -0.43 -0.23 -0.23 -0.20 -0.17 -0.15 -0.14 -0.13 -0.07 -0.06 -0.06

EMEKLİLİK KAZANDIRANLAR Günlük get r Vakıf Em.ve Hay. Turkcell Grb.Çal.Yön.Pera1 Değ.EYF 2.58 Av vaSA Em. ve Hay. B.R.I.C. Ülkeler Yab. Değ. EYF 1.86 Bereket Em. ve Hay. Katılım H s. Sen. EYF 1.58 Katılım Em. ve Hay. Katılım H s. Sen. EYF 1.41 F ba Em. ve Hay. H s. Sen. Gr. EYF 1.39 Vakıf Em. ve Hay. Kat. H s. Sen. EYF 1.34 Vakıf Em. ve Hay. K.D.B.A. EYF 1.33 Halk Hayat ve Em. Katılım H s. Sen. EYF 1.29 F ba Em. ve Hay. Mükafat Port. Katılım Değ. EYF 1.28 BNP Par bas Card f Em. B r. K.D.B.A. EYF 1.24 BNP Par bas Card f Em. H s. Sen. EYF 1.20 NN Hay. Em. H s. Sen. EYF 1.19 Halk Hayat ve Em. K.D.B.A. EYF 1.19 Av vaSA Em. ve Hay. H s. Sen. Gr. EYF 1.19 Av vaSA Em. ve Hay. H s. Sen. EYF 1.18

EMEKLİLİK KAYBETTİRENLER Günlük get r Anadolu Hayat Em. B.R.I.C. Ülkeler Yab. Değ. EYF -1.71 C gna F nans Em. ve Hay.Borç. Araç. EYF -0.30 Anadolu Hayat Em. B r. Değ. EYF -0.28 C gna F nans Em. ve Hay. Katkı EYF -0.21 Vakıf Em. ve Hay. Katkı EYF -0.21 Z raat Hayat ve Em. Katkı EYF -0.19 Aegon Emekl l k ve Hay. Katkı EYF -0.19 Halk Hayat ve Em. Katkı EYF -0.18 MetL fe Em. ve Hay. Katkı EYF -0.17 F ba Em. ve Hay. Katkı EYF -0.15 All anz Yaşam ve Em. Un l. D n. Değ. Gr. EYF -0.14 Garant Em. Hay. Borç. Araç. Gr. EYF -0.14 All anz Yaşam ve Em. Katkı EYF -0.14 BNP Par bas Card f Em. B.A. EYF -0.13 Z raat Hayat ve Em. K.B.A. EYF -0.13

İSTATİSTİK Fon kategor s Endeks Get r (%) Emekl l k Fonları (BES) 0.27 Emekl l k Fonları (BES) - Borçlanma Araçları 0.49 Emekl l k Fonları (BES) - Fon Sepet Fonları 0.51 Emekl l k Fonları (BES) - H sse Sened 0.86 Emekl l k Fonları (BES) - Karma & Esnek Fonlar 0.12 Emekl l k Fonları (BES) - Katılım Fonları 0.36 Emekl l k Fonları (BES) - Kıymetl Madenler 0.29 Emekl l k Fonları (BES) - Para P yasası 0.02 Yatırım Fonları 0.23 Yatırım Fonları - Borçlanma Araçları Fonları 0.14 Yatırım Fonları - Fon Sepet Fonları 1.05 Yatırım Fonları - H sse Sened Fonları 1.41 Yatırım Fonları - Karma ve Değ şken Fon 0.35 Yatırım Fonları - Katılım Fonları 0.08 Yatırım Fonları - Kıymetl Madenler Fonları 0.19 Yatırım Fonları - Para P yasası Fonları 0.02

Kaynak: F nnet

10 N san 2020 • C U M A / 11

DIŞ HABERLER

BM: YARIM MİLYAR İNSAN YOKSULLAŞABİLİR

WHO: VİRÜSÜ SİYASİLEŞTİRİRSENİZ DAHA FAZLA CESET TORBAMIZ OLUR

Birleşmiş Milletler koronavirüs salgınının 400 ila 600 milyon insanın daha yoksullaşacağını öngördü. BM raporuna göre, bu öngörü gerçekleşirse yoksullukta son 30 yılda görülmemiş bir artış gerçekleşmiş olacak. Rapor gelişmekte olan ülkelerde sosyal güvenlik ağlarının dramatik bir hızda genişlemesinin önemine vurgu yapıyor ve uluslararası toplumun gelişmekte olan ülkelere destek için neler yapabileceğini inceliyor. Rapora göre salgın sonlandığında 7,8 milyarlık dünya nüfusunun yarısı yoksulluk içinde yaşıyor olacak. ‘Yeni yoksulların’ yüzde 40’ının Doğu Asya ve Pasifik bölgesinde, üçte birinin ise Sahara Altı Afrika ve Güney Asya’da olması bekleniyor. Bu hafta başında da 100’den fazla uluslararası kuruluş gelişmekte olan ülkelerin borç ödemelerinin ertelenmesi çağrısı yapmıştı.

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Dr. Tedros Ghebreyesus, ABD Başkanı Donald Trump’ın örgüte olan eleştirilerine yanıt verdi ve “Bu virüsü politize etmeyin. Bu virüsü politize etmeyin. Daha fazla ceset torbası görmek istiyorsanız siyasete alet etmeye devam edebilirsiniz" dedi. Trump, ABD'nin örgüte finansal desteği keseceğini söylemiş, WHO'yu uyarılarında geç kalmak ve 'Çin odaklı' olmakla suçlamıştı. Ghebreyesus, ABD ve Çin’in pandemiyle mücadelede birlikte mücadele etmesi gerektiğini belirterek “Soğuk Savaş döneminde bile kızamık salgınını bastırmak için ABD ve Sovyetler Birliği birlikte savaş verdi. Buna rağmen salgın 10 yılda sonlandırıldı” diye konuştu. WHO önümüzdeki günlerde yeni bir uluslararası strateji açıklayak ve BM Tedarik Zinciri Görev Gücü oluşturulduğu duyuruldu.

IMF VE FED BAŞKANLARI KONUŞTU

IMF: Türkiye de dahil tüm üyelerle yapıcı temas içindeyiz Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, Türkiye dahil tüm üye ülkelerle yapıcı temasları olduğunu söyledi. Bloomberg TV'den Tom Keene'e verdiği mülakatta “"Ekonomilere bu zorlu dönemde yardımcı olabilecek politika adımları konusunda üyelerimizin tümü ile görüş alışverişinde bulunuyoruz. Gelecek hafta düzenlenecek bu sanal ilkbahar toplantısında, aralarında Türkiye'nin de olduğu üyeler ile bu yapıcı temasa devam edeceğiz. Tüm üyeler için buradayız" dedi.

‘Büyük Buhran’dan bu yana en kötü kr z olab l r’ Georgieva daha önce görülmemiş bir belirsizliğin devam etttiğini ve küresel büyümenin 2020’de negatife düşeceğini öngördüklerini belirterek “Büyük Burhran’dan bu yana en kötü ekonomik kriz olmasını bekliyoruz. Üç ay önce 160 kadar üye ülkemizde kişi başı gelirin büyüyeceğini öngörmüştük. Bugün 170’ten fazla ülkede kişi başı gelirin düşmesini öngörüyoruz” dedi. IMF 2021’de kısmen iyileşme bekliyor. Powell: F nansal s stem destekleyeceğ z ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Powell de Brookings Enstitüsü’nden David Vessel’in sorularını yanıtladı ve Fed’in ‘Krizin mümkün olduğu kadar çabuk geçmesi için tüm enstrümanları kullanacağını” söyledi ve şöyle konuştu: “Kritik bir görevimiz var finansal desteği sağlamak konusunda. Denge ve destek sağlayabilir Fed ekono-

mik destek gereken bu dönemde. Krizin mümkün olduğu kadar çabuk geçmesi için Fed tüm enstrümanlarını kullanacaktır. Finansal piyasaları korumaya ve denge getirmeye, ekonomideki kredi akışını desteklemeye çalışıyoruz. Bu konuda bir çok program açıkladık. Hane halkları ve insanlar büyük bir zorluk yaşıyor. Hazine Bakanlığı’nın onayıyla yapıyoruz herşeyi. Güçlerimizi agresif bir şekilde birlikte kullanacağız, toparlanma ve yolun sonunda iyileşme görene kadar.”

‘Ekonom stler m z ne kadar süreceğ n b lemez’ “Farklı şekillerde mali teşvik de olacak. Bizim önlemlerimiz bugün karşılaşılan duruma yardımcı olacak önlemler. Krizin ne kadar süreceğine ilişkin soruya ekonomistlerimiz net bir yanıt veremez çünkü bu soru bizim ekonomistlerimizin normalde karşılaştığı bir soru değil. Salgının ne kadar süreceği uzmanlık alanımız olmadığından net bir tahmin yapılamıyor. Ama ikinci çeyreğin çok zayıf geçeceğini düşünüyorum. Kesin konuşmak uygun olmaz. İnsanların evde ve sağlıklı kalması için alınan tedbirlerin ne kadar süreceğine göre değişecek. Sağlık çalışanlarına, diğerleri için dışarıda çalışmaya devam eden tüm çalışanlara teşekkür ediyorum.” “Küresel finansal kriz sonrası Fed bir karar vermişti ve Hazine ile görüşmelerimiz olmuştu. Olağanüstü güçler kullanılmıştı ve Maliye Bakanlığı da devredeydi. Biz seçilerek gelmedik. Bu kadar büyük kararları seçilmiş kişilerin vermesi daha doğru.”

Gel şen ülkeler n dolar rezerv b r ayda 105 m lyar dolar er d

DUNYA

CMYK

ÜCRETSİZ İZİN VE ÜCRET DESTEĞİ DÜZENLEMELERİ VERGİ PORTALI dunya.com/yazarlar

KORONA HUKUKU HAYATIN İÇERİĞİ dunya.com/yazarlar

FARUK ŞÜYÜN

ÇOK YOĞUN “DUK”

CEM KARACA 75 YAŞINDA!

SIRADIŞI dunya.com/yazarlar

ODAK dunya.com/yazarlar

HAKAN ÇINAR

V rüs salgını gıda dışında tüm sektörler vurdu! IHS Mark t Başekonom st Chr s W ll amson, küresel PMI ver ler n n n sanda daha da kötüleşeceğ n , gıda dışında tüm sektörlerde daralma gözlemlend ğ n ve kr z n gel şen ülkelerde thalat mal yetler n artırdığını söylüyor.

Ne kadar sürecek? IHS Mark t Başekonom st W ll amson, herkes n kafasını sorgulayan “Ne kadar sürecek?” sorusuna yanıt ver rken, geçm ş kr zlerle b r karşılaştırma yapıyor ve ver ler n 50’n n üzer ne çıkmadan c dd b r y leşme yaşanamayacağına şaret ed yor. Ç n’ n karant naları kaldırmasıyla b rl kte PMI ver ler n n nasıl değ şeceğ n anal z etmek açısından çok öneml olduğuna d kkat çeken W ll amson şu değerlend rmey yapıyor: “Fabr kaları b rden kapattığınızda, Ç n’de olduğu g b , c dd b r düşüş görünüyor fakat b r sonrak ay tekrar aynı düzeye çıkıyor. Fakat PMI ver ler 50’n n üzer ne çıkmadan, c dd b r toparlanma görmem z alab l r z. Muhtemelen çok der n düşüşler b rkaç ay sürecek. Fakat gerçek b r y leşme ç n ver ler n 50’n n üzer nde olması gerek yor. Japonya’da tsunam n n olduğu ve ABD’de 11 Eylül saldırısının gerçekleşt ğ durumlarda ekonom k fal yet n daha hızlı dönüş yaptığı görülüyor. Lehman Brothers’ın çöküşünde se toparlanmanın daha uzun b r döneme yayıldığını görüyoruz.”

DIŞ HABERLER HİLAL SARI hilal.sari@dunya.com

A S L A N PAY I 4 6 M İ LYA R D O L A R L A Ç İ N ’ D E

Koronavirüs (Covid-19) salgınının neden olduğu ekonomik şoklar tüm dünyada döviz rezervlerinin erimesine ve para birimlerinin baskılanmasına neden oluyor. Aralarında Türkiye’nin de olduğu 10 gelişmekte olan ülke merkez bankasının döviz rezervi Bloomberg haberine göre sadece mart ayında 105 milyar dolar azaldı. Merkez bankalarının resmi verilerinden derlenen habere göre Çin Merkez Bankası’nın (PBOC) döviz rezervlerindeki 46,1 milyar dolarlık düşüş, rezervlerdeki bu erimenin aslan payını oluşturuyor. Türkiye, Hindistan, Brezilya, Endonezya, Güney Kore rezervleri azalan en büyük ekonomiler. Mart ayında yaşanan düşüşte Brezilya 19,3 milyar dolarla Çin’in bir basamak gerisinde. Türkiye ise 13,3 milyar dolarlık düşüşle

YAPRAK ÖZER

RIZA EROĞLU

üçüncü sırada. Dolar rezervlerindeki bu düşüş, ülkelerdeki dolar ihtiyacının akutluğuna işaret ediyor. Gelişmelere paralel bu ülkelerin para birimlerinin baskılanmasıyla MSCI Gelişen Piyasa Paraları Endeksi bu yıl neredeyse yüzde 6 düştü.

HSBC: Sermaye kontroller gündeme geleb l r HSBC doların güçlenmeyi sürdürmesi durumunda gelişen piyasalarda kur istikrarı için sermaye kontrollerinin yeniden gündeme gelebileceği uyarısı yaptı. HSBC geniş çaplı fonlama ihtiyacı duyan, büyük bütçe açığı, büyük cari açığı bulunan ve zayıf bankacılık sistemine sahip ülkelerin sermaye kontrolleri için en uygun adaylar olduğunu belirtti.

IHS Markit, önceki gün Başekonomist Chris Williamson’ın katılımıyla gerçekleştirdiği webinar’da Küresel Sektörel PMI raporunu yayınladı. 44 ülkede 28 binden fazla şirketin katılımıyla gerçekleştirdiği anketlerle oluşturulan rapora göre, koronaviros (Covid-19) salgını, tüm dünyada en çok hizmet sektörlerini vururken, gıda sektörü dışında tüm sektörlerde ekonomik faliyet azaldı. İçecek ve gıda imalat PMI tek yükselen olurken, içeceklerde de sert bir düşüş görülmesine rağmen, endeksteki yükseliş gıda üretimindeki artıştan kaynaklandı.

N san ver ler daha da kötüleşecek IHS Markit raporunda nisan ayında PMI verilerinin tüm dünyada muhtemelen daha da kötüleşeceği, ABD ve Avrupa’da üçüncü çeyrekte bir stabilizasyon görülebileceği belirtiliyor. Kuruluşun yayınladığı mart ayı PMI verileri Şubat 2009’dan bu yana en düşük düzeylere gerileyerek küresel bir daralmaya işaret ediyor. Birleşik Krallık ve en büyük dört Euro Bölgesi ekonomisi mart verilerinde tarihi dipleri görmüş, ABD’de ise düşüş 2009’dan bu yana en sert daralmaya işaret etmişti.

Ç n’den gelen y leşme ‘d kkatl ’ zlenmel Raporun önemli uyarılarından biri de - Wuhan’da kalkan karantina ve ülkedeki çarkların dönmeye

başlaması iyileşme sinyalleri verse de - ‘Çin’deki iyileşmenin ‘dikkatli’ bir şekilde izlenmesi’. Raporda “Çin’deki faliyetlerde daralmanın bir nebze yumuşadığına ilişkin sin-

Sevk yat süreler uzadığı halde f yatlar yükselm yor IHS Mark t’ n zled ğ alt endekslerde en çarpıcı değ ş mlerden b r de sevk yat süreler nde. 2009 küresel f nansal kr z nde böyle b r sorun görülmem şt , sevk yat süreler aks ne ekonom k strese paralel kısalmıştı. Fakat koronav rüs salgınında durum farklı. Sağlık end şes ve seyahat kısıtlamaları, taşımacılık sektöründe yaşanan daralma g b b rçok etken, sevk yat süreler n tar hte görülmem ş şek lde artırıyor. IHS Mark t Başekonom st W llamson sevk yat

süreler ndek uzamanın tar hsel olarak f yatlara artış olarak yansıdığını bel rterek “Fakat bu sefer taleptek düşüş neden yle tam ters b r durum yaşanıyor. Sevk yat süreler uzadığı halde f yatlarda son on yılın en sert düşüşü yaşandığını görüyoruz” d yor. Dolardak yüksel ş gel şen dünyanın thalat mal yet n artırıyor W llamson, deflasyonel baskıların gel şm ş ülkelerde gel şmekte olan ülkelere

göre daha da sert olduğunu, f yatların gel şen dünyada çok hızlı düşmed ğ n de ekl yor. Bunun neden se dolardak yüksel ş neden yle gel şmekte olan ülkelerde thalat mal yetler n n artıyor olması. W ll amson “Bu nedenle deflasyon baskısı gel şmekte olan ülkelerde çok fazla değ l” değerlend rmes n yapıyor. Kuruluş b r sonrak öncü PMI ver ler n 23 N san’da, n ha PMI ver ler n se 1 Mayıs’ta açıklayacak. Sektörel PMI ver ler se 8 Mayıs’ta gelecek.

yaller dikkatli yorumlanmalı - veri tarihindeki en sert ikinci düşüş olduğu gerçeği değişmiyor” ifadeleri yer aldı. Çin’de veriler şubatta çok sert daralmanın ardından martta özellikle kimyasal, metaller & madencilik, otomotiv ve otomotiv parçaları, makine ve ekipman, ev ve kişisel bakım ürünleri sektöründe iyileşmeye işaret ediyor.

Tur zm ve eğlence de dah l on sektörde rekor daralma Düşüşün lokomotifi veri tarihindeki en sert düşüşlerini kaydeden hizmet sektörü fakat hizmet sektörü dışında da birçok sektörde ekonomik faliyetler azalıyor. IHS Markit’in izlediği sektörlerin 10’unda rekor daralma gözlemlendi. Turizm ve eğlence, gayrimenkul, taşımacılık, medya, telekom, bankacılık, sigorta, otomotiv bu sektörlerden bazıları. Salgının neredeyse durma noktasına getirdiği turizm ve eğlence sektörüne ilişkin endeks neredeyse 20’ye kadar geriledi. 50’nin altındaki her veri daralmaya işaret ediyor.

Dünyadan kısa kısa ABD’de halkın yarısından fazlası koronav rüs sebeb yle ölmekten korkuyor. The Assoc ated Press araştırma b r m n n anket ne göre, her 10 Amer kalıdan yed s Cov d-19 salgınından korkuyor. SUUDİ ARABİSTAN’da koronav rüs salgını kral yete de sıçradı. The New York T mes’ın haber ne göre, R yad Val s Faysal b n Bandar b n Abdulaz z Saud’un da aralarında bulunduğu 150 Suud Arab stan kral yet üyes nde Cov d-19 tesp t ed ld . BOE (İng ltere Merkez Bankası) fazladan kamu

harcamalarının doğrudan merkez bankası tarafından f nanse ed leceğ n b ld rd . Banka, f nasmanın geç c ve kısa vadel olduğunu bel rt . ABD, Irak’tak kuvvetler n yen den konuşlandırmaya hazırlanıyor. ABD İç şler Bakanı M ke Pompeo, tarafların ABD’n n Irak’tak kuvvetler dah l olmak üzere k ülke arasındak stratej k meseleler görüşmeye hazırlandığını söyled . BERNIE SANDERS ABD başkanlık yarışından çek ld ğ n duyurdu. Vermont eyalet senatörü

Sanders, koronav rüsün yarattığı tahr bat ve Demokrat rak b Joe B den’ın üst üste kazandığı zaferler sonrası kampanyasını sona erd rd ğ n , fakat mücadelen n devam edeceğ n söyled . FITCH Rat ngs, Cov d-19 sebeb yle Ç n ekonom k büyümes n n 2020 yılında yüzde 2’n n altına neceğ n öngördü. Kuruluş, Ç n’ n salgına yönel k güçlü sağlık önlemler ne karşılık ekonom k teşv kler n ş md ye kadar sınırlı kaldığını bel rtt .

10 N san 2020 • C U M A / 12

PİYASA

TÜRKŞEKER KIRIKKALE’DEKİ TAŞINMAZLARINI KİRAYA VERECEK

EVDE EKMEK YAPIMI MAYAYA TALEBİ 6 KAT ARTIRDI Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle “evde kal” çağrısına uyanların kendi ekmeğini yapmaya başlamasıyla perakende maya talebi, martta bir önceki aya göre 6 kat arttı. Endüstriyel maya üreticisi Lesaffre’nin Türkiye Genel Müdürü Ünsal Yamaner, Covid-19 nedeniyle otel ve lokanta gibi yerlere ekmek tedariki sağlayan fırınların maya talebinde ise düşüş olduğunu söyledi. Benzer trendi nisan ayı için de görebiliyoruz.” değerlendirmesinde bulunan Yamaner, evde ekmek ve unlu mamul yapmayı ilk kez deneyen tüketicilerin de sayısında artış olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti: “Perakendede 3 hafta üst üste talebi artan tek ürün ekmek mayası oldu. Artan bu talebe en kısa sürede cevap verebilmek ve müşterilerimizi mayasız bırakmamak adına ürünlerimizin çeşitliliğini artırdık. Tüketicilerin özellikle bu dönemde artan maya kullanımını karşılayacak, bu segment için yeni sayılabilecek 500 gramlık paketlenmiş yaş mayalarımızı da normal pazar koşullarına göre paketleme kapasitesi kurulu olan 42 gram, 11 gram ve 100 gram perakende ürünlerimizin yanında market raﬂarına ulaştırdık.” AA

“İHRACATÇILAR İÇİN İTHALATTA YERİNDE GÜMRÜKLEME UYGULAMASI BAŞLATILDI” Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, ihracatta yerinde gümrükleme uygulamasından sonra Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü'ne sahip üretici ihracatçılar için ithalatta yerinde gümrükleme uygulamasını da hayata geçirdiklerini bildirdi. Bakan Pekcan, Twitter hesabından paylaştığı mesajda, temassız ticaret kapsamında daha hızlı, güvenli ve sağlıklı bir ticaret için modern gümrükleme yöntemlerini hizmete sunmaya devam ettiklerini vurguladı. İhracatta yerinde gümrükleme uygulamasını daha önce başlattıklarını hatırlatan Pekcan, şunları kaydetti: “Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsüne sahip üretici ihracatçılarımız için ithalatta yerinde gümrükleme uygulamasını da hayata geçirdik. Firmalarımız tüm gümrükleme işlemlerini, eşyayı gümrük müdürlüğüne getirmeksizin, belge ve insan teması olmadan kendi tesislerinde en hızlı biçimde tamamlayabilecek. İhracatçılarımızı yerinde gümrükleme kolaylıklarını kullanmaya davet ediyoruz.”

Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ’ye (Türkşeker) ait Kırıkkale’nin Balışeyh ilçesindeki taşınmazlar kiralanacak. Türkşeker AŞ Yozgat Şeker Fabrikası Müdürlüğü’nün Resmi Gazete’de yayımlanan ilanına göre, kuruma ait Kırıkkale’nin Balışeyh ilçesindeki 9 bin 902.27 metrekare yüz ölçümlü taşınmaz ile üzerinde bulunan ambar, kantar binası ve arazisi kiraya verilecek. Söz konusu ihale 22 Nisan günü saat 14.30’da gerçekleştirilecek. AA

Ünsal Yamaner: Perakendede 3 hafta üst üste talebi artan tek ürün ekmek mayası oldu.

Ruhsar Pekcan,: İhracatçılarımızı yerinde gümrükleme kolaylıklarını kullanmaya davet ediyoruz

Perakende un tüket m 1 m lyon tonu aştı Un tüket m nden yüzde 5 pay alan perakende sektörü, koronav rüs salgını sonrası payını 2 kattan fazla artırdı. Marketlerde satılan un m ktarı 500 b n tondan 1 m lyon tona çıktı. Kapas te kullanımı %50’den 85’e çıktı Ulusoy’un verdiği bilgilere göre Türkiye un sanayiinin yıllık 30 milyon ton un üretim kapasitesi bulunuyor ve bu kapasitenin yaklaşık yarısını kullanıyor. Atıl kapasitenin bu süreçte önemli bir sigorta olduğuna dikkat Çeken Ulusoy, “Üretim kanalında hiçbir problemle karşılaşılmayacağını belirtmek istiyoruz. Türkiye’de ilk vakanın görülmesinden sonra, sadece perakende de değil, toptan ve fırın kanalında da yoğun bir talep gerçekleşti. Mart ayının son yarısında gelen bu ani talebi karşılamak için sanayicilerimiz üretimlerini hemen artırdılar. Bu dönemde kapasite kullanımımız yüzde 85’lere ulaştı. Şimdi tüketici tarafındaki stoklar oldukça güçlendiği için talebin bir miktar yavaşladığını görüyoruz.

YENER KARADENİZ / İSTANBUL

Dünyanın un hracat şamp yonuyuz

Koronavrüs salgını durdurabilmek için alınan önlemler kapsamında ‘Evde kal’ çağrısına uyan vatandaşlar, evde ekmek, pasta, börek yapımına yöneldi. Bu da un tüketiminde perakendenin payını iki kattan fazla artırdı. Metro Market’ten alınan bilgilere göre Türkiye’de 10 Mart tarihi itibarıyla mağazalarda gerçekleşen un satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 3.5 kat arttı. Bu artışlar ile birlikte un sanayiinde perakendenin payı yüzde 5’den yüzde 12’ye çı-

Türkiye’de aktif olarak çalışan 550 un fabrikasında yaklaşık 13 bin kişi istihdam ediliyor. Sektör 2019 yılını 3.4 milyon ton ihracatla kapattı ve 1,1 milyar dolar gelir elde etti. Dünyanın son 7 yıldır un ihracat şampiyonu olan Türkiye, dünya un ihracatının yüzde

30’unu tek başına gerçekleştiriyor. 32 ülkeden oluşan Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği Avrasya Bölge Başkanlığı’nı da üstlenen Türkiye, dünya buğday üretiminin yüzde 30’unu ve dünya un ihracatının yüzde 55’ini temsil ediyor.

karak 1 milyon tonun üzerine çıktı. Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu (TUSAF) Başkanı Eren Günhan Ulusoy, restoran ve kafelerin kapanmasının ardından un tüketiminde yaşanan düşüşün, perakende un satışındaki artışla dengelendiğini belirterek, “Perakendenin toplam un tüketimindeki payı geçen yıl 500 bin tonun biraz üze-

rindeydi. Toplam un tüketimde bir değişim henüz gözlenmezken, talepte perakende tarafına doğru bir kayış oldu. Bu kayış ile un tüketiminde perakendenin payı en az ikiye katlandı ve yüzde 5’ten yüzde 10-12’lere çıktı. Ancak ilerleyen zamanda bunun düşme eğilimiyle yüzde 7-8’lere gerileyeceğini düşünüyoruz” dedi.

EMTİA PİYASALARI / FİYATLAR Sıcak Haddelenm ş Rulo 1.2 1.5 2 2.5 3 4 5 6-10 arası 12-20 arası Kutu Prof l 0.7-1.2 1.5 2 2.5-7.00 mm arası Doğalgaz Borusu 1/2-4” arası 5”-6” arası 8”-10” arası

IPE 80 IPE 100 IPE 120 IPE 140 IPE 160 IPE S yah Testl Boru 1/2”-4” arası 5”-6” arası 8”-10” arası Galvan zl Borular 1/2-4” arası İskele Borusu (İskonto) 26.9-2.5-3.00 mm 33.7-2.5-3.00 mm 42.4-2.5-3.00 mm 88.9-2.5-3.00 mm Köşebent 30’luk

40’lık 60’lık 70’l k 80’l k 90’lık 100’lük 120’l k U Dem r 40 U 50 U 65 U 80 U 100-120-140 U 160 U İ Dem r 80 İ 100 İ 120 İ 140 İ 160 İ

Vadel İşlemler Pazarları

Tek ve Ç ft Çatal (PVC) Boyut Ø50 50 (TÇ) 5.69 75 (TÇ) 8.54 110 (TÇ) 13.47 110 (ÇÇ) 23.32

Ø75 8.54 12.88 19.49 35.80

84.57

D rsek (PVC) Boyut 45 Açık 87 Kapalı D şl d rsek 20x1/2 20x3/4 25x1/2 25x3/4

TUĞLA KİREMİT (KDV Har ç - Peş n) TL/Adet 8.5 Tuğla (190x190) 0.61 13.5 Tuğla (190x190) 0.65 Asmolen (25’l k) 2.65 Asmolen (20) 2.39 Isı tuğla 19’luk 2.25 Baca (Yuvarlak) 150.0 Baca (Kare) 220 Baca (Şöm ne) 300.0

Ø75 7.07 10.22 13.10 23.51 45.55

Ø50 2.76 3.37

Ø75 4.93 6.53

İç 6.91 9.27 8.43 10.07

Dış 8.97 12.60 10.01 12.60

Kütük 12M (S235 JR) Kütük 12M (S185MLZ) ORMAN ÜRÜNLERİ (KDV Har ç TL/ M3) Tomruk 3. SNB Göknar 3. SNB Karaçam 3. SNB Sarıçam

TEL (KDV Har ç TL/m2) Gal. Örgü (60x60)2.5 mm PVC Kaplı (60x60)3.50 mm Gal. Örgü (50x50)2.5 mm PVC Kaplı (50x50)3.50 mm Gal. Örgü (40x40)3.00 mm PVC Kaplı (40x40)3.50 mm

9.45 15.00 11.20 18.53 24.65 25.97

Nervürlü (KDV har ç TL/TON) 12-32 mm 2543 12-32 mm (yuvarlak) 2343

ÇİMENTOLU YONGA LEVHA (KDV har ç TL/M2) 06 mm 9.72 8 mm 12.96 10 mm 16.20 12 mm 19.44 14 mm 22.68 16 mm -

Prof ller (KDV har ç TL/Ton) NPI-U 160-300 (STD) 3100 NPI-U 320-550 (STD) 3170 HEB - 120-200 (STD) 3115 HEB - 220-260 (STD) 3190 G 1-110 (TL) 3190 H1 p k 2165 H2 p k 2130

STRAFOR (KDV dah l) TL/M3 (Paket) 67.10 1cm /10 kg/m3 64.35 3cm / 10 kg/m3 67.10 5cm /10 kg/m3 3 132.00 2cm / 20 kg/m 119.38 5cm / 20 kg/m3 Asmolen 23 cm/ 10 kg (Ad) 20.01

> PLASTİK MADDELERİ

($, ton, peş n) Ürün türü Süspans yon F lml k F lml k Rafyalık F lml k (%100’lük bazda)

(KDV har ç) 958-975 949-1007 1021-1093 992-1071 949-1007 -

POLİSTİREN Kr stal Pol st ren Ant şok Pol st ren

1200-1224 1288-1314

Kaynak: Chemorb s.com (23-29 Mart 2020 dönem yurt ç pol mer f yatları Türk ye depo tesl m , peş n)

> ELEKTRİK TÜKETİCİ FİYATLARI

DUNYA

Tek Zamanlı

600-800 1200-1500 1200 800-1000

KONTRPLAK (Kavak) (KDV har ç TL/adet) 4 mm 220 X 170 75.00 8 mm 220 X 170 115.00 10 mm 220 X 170 139.00 12 mm 220 X 170 166.00 Kontrplak 18 mm 170 X220250.00

İNŞAAT DEMİRİ (Kardem r) Düz Yuvarlak (KDV har ç TL/TON) 12-18 mm 2560 20-100 mm (SAE 1010) 3015 130-260 mm (SAE 1040) 3200 130-260 mm (S23JR) 3145

Dağıtım S stem Kullanıcıları ORTA GERİLİM Sanay T carethane Mesken Tarımsal Sulama Aydınlatma ALÇAK GERİLİM Sanay T carethane Mesken Tarımsal Sulama Aydınlatma Genel Aydınlatma

2405 2260

> KERESTE (KDV Har ç) TL/ M3 Çam Doğ. (Ekstra) 1900-2500 Çam Doğ. 1’ nc Kal te 1900-2000 Çam Doğ. 2’nc Kal te 1500 Çam Doğ. 3’üncü Kal te 1100-1300 Göknar Doğrama 1200-1300 Lambr Ekstra 1900-2200 Lambr 1’ nc Kal te 1400 Döşeme Ekstra 2000 Döşeme 1’ nc Kal te 1900 İnşaatlık NB. 1050 İnşaatlık Kereste 1100-1300

SAC (KDV Dah l Peş n $/TON) 0.35 940 0.40 900 0.45 870 0.70 850 1.00 830 2.00 780

BORULAR Su Boruları TL/M 10 ATÜ YYPE lac vert pol et len 20 4.65 25 6.73 32 11.24 40 16.95 50 26.88 75 59.16

Ürün c ns Pol v n l klorür (SPVC) Yüksek Yoğ. Pol et len (YYPE) Alçak Yoğ. Pol et len (AYPE) Pol prop len Homopol mer (PPH) Alçak Yoğ. Pol et len (LAYPE) Sudkost k

İşlem M ktarı

86,290 66,877 12,278 1,531 14,343 12,253 9 0 0 0 0 193,581 4 3 1 10 4 6 7 3 4 21 193,602

1,156,946 369,593 136,125 11,431 361,019 41,729 102 0 0 0 0 2,076,945 15,500 5,500 10,000 1,047 1,002 45 66 52 14 16,613 2,093,558

İşlem Hacm

S. S. Açık Poz. Say.

975,603,686.00 4,088,749,285.00 931,754,739.10 83,979,890.80 131,641,806.12 466,868,376.54 1,199,296.80 0.00 0.00 0.00 0.00 6,679,797,080.36 4,500,000.00 2,500,000.00 2,000,000.00 12,910,200.00 12,423,400.00 486,800.00 442,300.00 351,350.00 90,950.00 17,852,500.00 6,697,649,580.36

Açık Poz. Say. Değ.

1,731,447 471,558 730,614 27,932 923,786 62,796 6,277 0 0 0 0 3,954,410 354,919 78,829 276,090 28,063 16,454 11,609 65,358 48,169 17,189 448,340 4,402,750

99,625 9,440 2,262 2,063 52,900 2,756 15 0 0 0 0 169,061 15,500 5,500 10,000 1,031 1,000 31 14 1 13 16,545 185,606

> ÇEŞİTLİ GIDA MADDELERİ 90

HAZIR BETON (KDV Har ç) TL /m3 Anadolu Avrupa C 30 230 260 C 35 240 275 C 40 245 280

PLASTİK BORU KDV Har ç TL/Adet PVC Dublex Boru (ISO 3633-3.2 mm) Boyut Ø50 150 4.06 250 5.78 500 8.07 1000 13.62 2000 26.79

08/04/2020

İşlem Sayısı

VIOP-PAY VIS-TRY VIOP-ENDEKS VIS-TRY VIOP-DOVIZ VIS-TRY VIOP-DOVIZ VIS-USD VIOP-KIYMETLI MADENLER VIS-TRY VIOP-KIYMETLI MADENLER VIS-USD VIOP-ENERJI VIS-TRY VIOP-EMTIA VIS-TRY VIOP-YABANCI ENDEKSLER VIS-TRY VIOP-METAL VIS-TRY VIOP-TLREF VIS-TRY VIOP-VIS-TOPLAM VIOP-PAY OPSIYON-TRY ALIM OPSİYONLARI SATIM OPSİYONLARI VIOP- ENDEKS OPSIYON-TRY ALIM OPSİYONLARI SATIM OPSİYONLARI VIOP-DOVIZ OPSIYON-TRY ALIM OPSİYONLARI SATIM OPSİYONLARI VIOP-OPSIYON-TOPLAM VIOP-TOPLAM /TOTAL

> İNŞAAT MALZEMELERİ ÇİMENTO (KDV Har ç)TL/TON Dökme 52.5 (Fab. tes.) 290.00 P.K.Ç. Dök. 42.5 (Fab. tes.) 280.00 K.Z.Ç/A (Torbalı) 250.00

> HURDA DEMİR SERBEST PİYASA (TL/Ton) DKP 1515 Ekstra DKP 1390 1. grup hurda 1300 2. grup hurda 1250 3. grup hurda Talaş 1050 GEMİ HURDASI (TL/Ton)* Gem hurdası Gem sacı Ekstra (*) İzm r Gem Söküm Sanay c ler Derneğ

Tek Ter ml (Güç bedel har ç-Krş/kWh) Gündüz

Puant

Gece

Dağ.Bedel

47,9493 52,0613 34,9169 47,1977 47,5776

48,6220 52,6721 35,6434 47,7490 -

80,7751 87,6626 62,1031 79,2157 -

22,6713 24,8316 14,4837 22,6038 -

11,2441 19,7890 19,4023 16,2679 18,9937

48,3295 52,2826 34,3800 47,3788 47,7867 28,2244

49,0020 52,8934 35,1066 48,8225 -

81,1551 87,8838 61,5664 79,3969 -

23,0514 25,0529 13,9468 22,7849 - -

17,3969 23,5764 23,0585 19,3723 22,5811 22,5811

CMYK

Okyay Un Yönet m Kurulu Başkanı Mesut Okyay, koronav rüs salgını sonrası tüm perakende noktalarından gelen taleb n öneml oranda arttığını söyled . Daha önce yüzde 3 le 5 arası olan bu oranın k ye katlandığını d le get ren Okyay, “Un tüket m kolonya g b değ l. Kolonyada tüket m arttı ama unda tüket m artmadı. Talep d ğer alanlardan perakendeye kaydı. B raz da stok artışı yaşandı. Buğdayda TMO’nun pol t kaları sayes nde h çb r sorun yaşanmadığı g b f yat artışı da olmadı. Harmana k ay kaldı ama Temmuz ayına kadar yetecek buğday stoku bulunuyor” ded . Türk ye’de olmasa da dünyada son günlerde buğday f yatlarında öneml b r artış yaşandığını anlatan Okyay, şöyle devam ett : “Ramazanın yaklaşması le koronav rüs neden le buğday f yatları dünyada artışa geçt . Örneğ n Karaden z Havzası Buğdayının tonu 210-220 dolarlardan 240-250 dolarlara çıktı.”

Hazırlayan: Veysel AĞDAR Hazırlayan: / Tel:Veysel 0216 440 AĞDAR 24 31

> VADELİ İŞLEM ve OPSİYON PİYASASI

> ÇELİK ($/ton)-KDV har ç Fot/Fob İskenderun Tosçel k

Karaden z havzasında f yatlar 30 dolar arttı

BİTKİSEL YAĞLAR Ayç çekyağı KDV har ç TL (B ryağ) 1 kg (Pet) 8.70 2 kg (Pet) 16.75 5 kg (Pet) 40.05 10 kg (Tnk) 79.85 18 kg (Tnk) 139.70 Raf ne Ayç çekyağı (Trakyağ) 1 kg 8.25 2 kg 15.80 5 kg 38.15 10 kg 75.20 18 kg 132.15 PEYNİR (KDV dah l/peş n TL) B. Pey. 19 kg (TN) 375.00 B. Peyn r 5 kg (TN) 135.00 B. Pey. (Lüks) 1kg (TN) 35.00 Örgü Peyn r (12 kg) 390.00 Kaşar Peyn r (1 kg) 35.00 Bez Tulum Peyn r (1 kg) 30.00 Lor Peyn r (18 kg) 90.00 Tereyağ (1 Kg) 40.00 PİRİNÇ-BAKLİYAT (Dökme KDV har ç TL/Kg) Gönen baldo p r nç 8.30 P r nç (Osmancık) 7.00 P r nç (Luna) 6.20 Fasulye (Battal/İthal) 13.00 Fasulye 8-8.5 mm 12.50 Fasulye 7.5-8 mm 12.00 Barbunya 9 mm 14.00 Nohut Meks ka 10-11 mm 10.50 Nohut 9 mm (Yerl ) 4.80

> SU ÜRÜNLERİ Alabalık Ç pura Hams İstavr t Kalamar Kalkan (İthal) Kar des Levrek Mezg t Mırlan Palamut (6’lı) Somon Tek r Uskumru (İthal) Vanoz Zargana

İSTANBUL TİCARET BORSASI (Canlı) En az En çok Dana (karkas/kg) 30.00 İnek (karkas/kg) 25.00 Koyun (karkas/kg) 25.00 Kuzu (karkas/kg) 34.00 Sığır (karkas/kg) -

4.20 3.90 8.20 6.50 9.50 7.50 7.00 7.50

ZEYTİN (kg/TL) (KDV har ç/Bursa TB.) S yah zeyt n S yah zeyt n (yağlık) Yeş l zeyt n (kırma)

ŞEKER (Konya Top. KDV dah l/TL) Toz Şeker (50 Kg) KURUYEMİŞ (KDV har ç TL/Kg) Badem (Kal forn ya) 70.00 K. Kayısı (1. Kal.) 35.00 Antep Fıstığı (Kab.) 91.00 Fındık (G resun) 57.00 Fıstık (Kabuklu) 20.50 Cev z ekstra (ABD) 69.00 Tuzlu fıstık 26.00 Ayçek rdeğ 16.50 D. Lebleb (Sarı) 14.00 K. Çek rdeğ (Nevşeh r) 38.50 Kuru üzüm (10 Nu.) 15.00 Kuru İnc r (Ekstra) 40.00 UN (KDV Har ç - TL) Un Baklavalık (50 Kg) 107.00-165.00 Un T p550 (50 Kg) 102.00-142.00 Un (25 kg) 44.00

36.50 48.00

ADANA TİCARET BORSASI Dana Et (kmk/kg) 36.00 Kuzu Et (kmk./kg) 50.00 Sığır (kmk/kg) 30.00 Dana (adet/TL) 8600 Sığır (adet) 11.115 Kuzu (adet) 700

AFYON TİCARET BORSASI Dana (karkas/kg) 33.00 Koyun (adet) 960 Kuzu (karkas/kg) 30.00 Sığır (karkas/kg) 28.00

DENİZLİ TİCARET BORSASI Dana (karkas/kg) 30.00 Sığır (karkas/kg) 26.24 Kuzu(karkas/kg) 35.00 İnek (adet) 4697

ERZURUM TİCARET BORSASI İnek (karkas/kg) 24.00 Dana (karkas/kg) 29.00 Kuzu (karkas/kg) 35.00

EDİRNE TİCARET BORSASI Dana (canlı /kg) 15.80 Koyun (canlı/ kg) Kuzu (canlı /kg) 22.90

(TL) En düşük 17.00 26.00 140.00 21.00 20.00 9.00 -

ANKARA TİCARET BORSASI Dana et (karkas/kg) 36.00 Kuzu et (karkas/kg) 48.00

En yüksek 17.00 26.00 160.00 21.00 20.00 9.00 -

KONYA 1780 1633 1288 1244

ESKİŞEHİR 1577 1603 1307 1851 1349

POLATLI 1680 1550 1279 -

1.kal te

Barbunya 10.00 B ber (Dolma) 12.00 Brokol 4.00 Domates 3.00 Fasülye (Çalı) 10.00 Havuç (Beypazarı) 3.00 Ispanak 3.00 Kabak (Sakız) 8.00 Karnabahar 3.00 Kerev z 3.00 Kıvırcık 3.00 Kıvırcık (2.Kal te) 2.00

C ns Mantar Pancar Patates Pazı Pırasa Roka Salata (Ç.Köy) s lor Sem zotu Soğan (Taze) Tereotu Turp (Kırmızı) Yer Elması

Duble Esk Ana Yen Ana Yarka P l ç Kılavuz

34.0 23.0 32.0 31.0 26.0 21.0

37.0 36.0 34.5 32.5 29.0 25.5

ÇORUM 1314 -

EDİRNE 1636 1569 1377 -

BANDIRMA 1650 1550 -

12.00 3.00 4.00 3.00 2.50 2.00 6.00 6.00 3.00 2.00 2.00 3.00

C ns Ananas (İthal) Armut Avakado Ayva Ç lek (I. Kal te) Er k (Anjel k) Greyfurt H nd. Cev z (İthal) Hurma Karpuz (1.Kal te) Kavun Kestane

1.kal te 12.00 3.00 8.00 9.00 12.00 8.00 3.00 7.00 12.00 5.00 5.00 25.00

C ns K v (Yerl ) L mon Mandal na Mango (İthal) Muşmula Muz (İthal) Muz (Yerl ) Nar Papaya (İthal) Pep no (İthal) Portakal Üzüm

140.10 8.60 3.00 9.65 8.50 3.20 1.20 1.35

KÜSPELER (İthal) Soya fasulyesi (Adana) Ayçiçeği küs. (Adana) Buğday kepeği (Adana) Mısır kepeği (Adana) Pamuk Çek. Küs. (Adana)

2.40 1.17 1.20 1.25 1.05

YAĞLI TOHUMLAR (Denizli) Anason TTS Haşhaş toh. (Beyaz)TTS Haşhaş toh. (Mavi) TTS Haşhaş toh. (Sarı) TTS Keten toh. TTS

20.80 19.50 16.80 24.81 6.20

FINDIK (TL/Kg) TMO 16.50-17.00 Tombul Kab. (Düzce) 19.83-20.97 Tombul Kab. (Gir.) 20.00-21.00 Tombul Kab. (Ordu) 20.00-20.50 Tombul Kab. (Trab.) 18.80-19.50 PAMUK İPLİĞİ (KDV hariç TL) 10/1 Open end dok. (telefli) 12.00 10/1 Open end dok. (telefsiz) 14.50 20/1 Open end dok. 15.50 24/1 Open end dok. 16.00 30/1 Open end dok. 16.50 20/1 Karde dokuma 18.00 30/1 Karde dokuma 19.00 36/1 Karde dokuma 20.50 20/1 Penye dokuma 20.00 30/1 Penye dokuma 20.50 36/1 Penye dokuma 22.00 40/1 Penye dokuma 23.00

GÜNLÜK İŞLEMLER Ürün

Birim

ENERJİ Doğalgaz Etanol Kalorifer yakıtı Nafta (Avrupa) Petrol (Brent) Petrol (Batı Teksas) Uranyum*

mmBtu/dolar Dolar/Galon Litre/dolar Dolar/Ton Dolar/ Varil Dolar/Varil Dolar/Lb.

1.79 0.89 1.02 34.28 26.68 29.10

DEĞERLİ MADEN Altın Paladyum Platin Gümüş

Dolar/100oz Troy/Ons Troy/Ons Dolar/5000oz

1716.30 2093.30 744.70 15.18

ENDÜSTRİYEL MADEN Alüminyum Ton/Dolar Bakır Ton/Dolar Çinko* Ton/Dolar Demir cevheri Mt/Dolar Teneke Ton/Dolar Kurşun Ton/Dolar Nikel Ton/Dolar

Ağ. Ort. Fiyat (Kg/TL)

Ürün

Mısır Arpa Buğday Ekm. K. Diğer Buğday Ekm. K Düşük Vasıflı Buğday Makarnalık Buğday Mak. Düşük Vasıflı Çavdar Buğday Ekm. K Sert Buğday Ekm. B. Diğer

09/04/2020

İşlem Miktarı (KG)

İşlem Hacmi (TL)

1,2617 1.466.560 1.850.302 1,3066 291.640 381.061 1,6450 151.975 249.999 1,6250 64.380 104.618 1,8000 52.830 95.092 1,7400 32.740 56.968 1,4050 37.340 52.463 1,6926 20.030 33.903 1,5790 12.000 18.948

10.00 7.00 3.00 12.00 5.00 12.00 8.00 8.00 35.00 7.00 3.00 10.00

C ns Barbunya B ber (Dolma) Brokol Domates Havuç (Beypazarı) Hıyar Ispanak Kabak (Beyaz) Karnabahar Kerev z Kıvırcık Lahana (Beyaz)

1.kal te 6.30 4.20 3.00 1.80 2.20 2.30 1.80 2.80 1.50 1.70 1.10

C ns Mantar Marul (Kıvırcık) Pancar Patates Patlıcan Pazı Pırasa Roka Sem zotu Soğan Kuru Ananas Armut

1468.35 5024.50 1890.00 81.49 14.667.00 1698.80 11.626.00 555.25 332.75 1862.00 121.55 1195.00 54.31 90.80 118.70 304.10 2400.00 105.50 856.75 291.70 0.27 10.37 341.60

(*) 08 NİSAN 2020 09 NİSAN 2020 verileri

BORSA BİRİMLERİ Bushel (Buğday’da): 36.7 Lt. 1 Bushel (Mısır’da): 39 Lt. 1 Gallon (ABD): 3.78 Lt. 1 Gallon (İng.): 4.5 Lt. 1 L bre (lb): 0.450 Kg. 1 Btu: 0.29307111111 Watt / Saat 1 Ounce: 28.35 Gr. 1 Ounce (sıvı): 29.5 Mlt. 1 Troy Ounce: 31.1 Gr. 1 Pound: 0.453 Kg. 1 Gra n: 0.065 Gr

DÜNYA BORSALARI LME: Londra Metal Bor. LIFFE: Londra T caret Bor. NYMEX: New York T c. Bor.

ANTALYA SEBZE 1.kal te

Fiyat

TARIMSAL Buğday Cent/Bushel Mısır Dolar/Ton Kakao Dolar/Ton Kahve (Arabica) cent/kg Kahve (Robusta) Dolar/Lb Pamuk Cent/Lb Büyükbaş hayvan Dolar/Adet Besi sığırı Dolar/Adet Kereste Dolar/Ton Palm yağı* MYR/Ton Portakal suyu Cent /Lb Soya fasulyesi Cent/Bushel Soya küspesi Cent/Bushel Soya yağı Dolar/Lb Şeker Dolar/Lb Rafine şeker Dolar/ton

Firmaların liste fiyatlarından (ortalama) alınmıştır.

35.0 35.0 34.0 33.0 32.0 -

Mond /Paper 140-350 gr 920 Paper Plus 70-120 gr 820 900 Kombassan 1. H. E. 70 g/m2 Kombassan 1.H. B 70 g/m2 800 1000 Kombassan 1. H.E. 60 g/m2 900 Kombassan 1.H.B 60 g/m2 Apr l/Chambbr l 70-120 gr 840 ŞAMUA KAĞITLAR (Ebat/Euro) Sorapr nt Opaque Crem 50 gr 1350 Sorapres Cream 70-110 gr 920 Sorapres Cream 140 gr 960 KİTAP VE GAZETE (Ebat /Euro) Enso Creamy H gh Bulk 53 gr 800 Snow Br te 55 gr 780 AMBALAJ KAĞITLARı (Ebat/Euro) Kotlas (Kahvereng ) 70 gr. 1000 Ipack (Beyaz) 40 gr. 975 SÜLFİT KAĞITLAR (Ebat/$) Arkhange SK Sülf t 40 gr. Ipack MF Beyaz 40 gr GRİ MUKAVA (Ebat/Euro) Sol dus630-1134 gr 640 F rmaların l ste f yatlarıdır

> DÜNYA BORSALARI

PAMUK (Adana TL/Kg) Çukur. Std.1B (Roll) Çukur. Std.1 Ege Std. 1B. Sawgin Std. 1HB. Kütlü (Mak. Top. 40) Çiğit (Mak. %3 Emp.) Pamuk Çekirdeği (Roll.)

YUMURTA (KDV Har ç Adet/Krş.) Afyon Kayser Yum-B r

İSTANBUL MEYVE 1.kal te

PAMUK (İzmir TL/Kg) 41 Renk Liverpool A (cent/kg)

> Türkiye Ürün İhtisas Borsası ADANA 1700 1500 1385 1250

> SEBZE VE MEYVE HALLERİ İSTANBUL SEBZE C ns

23.34 12.10 24.55

GAZİANTEP TİCARET BORSASI Dana et (karkas/kg) 33.00 Kuzu et (canlı) 1346 Sığır et (gövde/kg) 25.00

> HUBUBAT PİYASALARI (Kg/TL) A. K. Sert Buğday E. K. Yarı Sert Buğday E. Bey. Yarı Sert E. Bey. Yumuşak Yeml k K. Buğday Beyaz Arpa Yulaf Mısır

KUŞE (Ebat/Euro) UPM Star Mat Bulk 1.2 70+80 gr 840 UPM Star 70+80 gr 810 H kote orj 90+ gr. 800 H kote / Lum 115-200 gr. 770 H kote / Prescol 90-400 gr. 750 MAGAZİN (Bob n/Euro) UPM Ultra LWC 60 gr 740 Perlen LWC60 gr 675 TEK YÜZLÜ KUŞELER (Ebat/Euro) APP Nev a75- 80 gr. 900 KUŞE BRİSTOL KARTONLAR (Ebat /$) Bohu 190 gr 900 Chenm ng/Bohu 210 gr. 850 N ngbo Chenm ng 230 gr.+ 825 RENKLİ FOTOKOPİ (Paket /$) Excel Pro A4 A3 90 gr. (500 TBK/5’l k) 7.30 120 gr. (250 TBK/6’lık) 5.20 4CC/90 gr. (500 TBK/5’l k) 8.00 4CC /120 gr. (500 TBK/4’lÜk) 12.00 1. HAMUR (Ebat/$) Enso / Berga Wr te 60 gr. 920

> TARIMSAL SANAYİ

Nohut 8.5 mm (Yerl ) Bulgur p lavlık K. Merc mek (yerl ) K. Merc mek (İthal) S. Merc mek (Yerl ) S. Merc mek ( thal) Y. Merc mek (yerl ) Y. Mer. (6.5-7 mm/ İthal)

B r m K logram K logram Kutu Kutu K logram K logram Kasa K logram Kasa Kasa Ç ft K logram Kasa Kutu Kasa Kasa

> KAĞIT (KDV har ç)

COMEX: New York Metal Bor. IPE: Uluslararası Pet.Bor. CBT: Ch cago T caret Bor.

ANTALYA MEYVE 1.kal te 7.80 1.70 4.30 4.00 1.20 1.80 0.70 1.00 3.20 9.80 6.80

C ns Avakado Ayva Ç lek (I. Kal te) Elma (Golden) Er k (Anjel k) Greyfurt H nd. Cev z (İthal) Hurma Karpuz (1.Kal te) Kavun Kestane K v (Yerl )

1.kal te 4.80 5.80 5.80 5.30 7.20 2.60 6.00 -

C ns

1.kal te

L mon Mandal na Mango (İthal) Muşmula Muz (kg/İthal) Muz (Yerl ) Nar Papaya (İthal) Portakal Portakal (sıkmalık) Üzüm (S yah) Pep no (İthal)

7.20 4.30 7.00 10.25 6.80 4.80 40.00 3.20 2.30 7.00

UZMANLAR UYARDI

“Gıdada yerel f yat artışı ve tedar k sıkıntısı” oluşab l r Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, koronavirüs salgını sonrası daralan talebin küresel gıda fiyatlarında bir düşüşe neden olduğunu belirterek, “Eğer virüs nedeniyle ticaret etkilenmeye devam ederse, özellikle ithalatçı ülkelere yönelik riskler artacaktır. Bu ülkelerde yerel fiyat artışları ve tedarik sıkıntısı oluşabilir” dedi. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından açıklanan Gıda Fiyat Endeksi ile tahıl arz ve talep raporuna ilişkin değerlendirmelerde bulunan Ergezen, koronavirüsle başlayan küresel büyüme endişelerinin gıda fiyatlarına da yansıdığına dikkati çekerek, “Gıda fiyatlarında yaşanan düşüş, talebin önemli oranda etkilendiğini gösteriyor. Bununla beraber küresel ticaretin neredeyse durma noktasına gelmesi başka bir riski daha ortaya çıkarıyor. Eğer virüs nedeniyle ticaret etkilenmeye devam ederse, özellikle ithalatçı ülkelere yönelik riskler artacaktır. Bu ülkelerde yerel fiyat artışları ve tedarik sıkıntısı oluşabilir. Özellikle açlıkla baş eden ülkelerdeki risklerin bir gıda krizine dönüştüğünü görebiliriz” diye konuştu. FAO Kıdemli Ekonomisti Abdolreza Abbassia, “Şu anda yaşadığımız bir tür mükemmel fırtına. Lojistik aksaklıkların yanı sıra gelişmekte olan ülkelerin para birimlerinin değer kaybetmesi, özellikle gıda ithalatı yapan ülkeler için alımları daha pahalı hale getirdi. Bu gelişmeler daha fakir ülkeler ve salgının en sert vurduğu ülkelerde bir gıda krizine yol açabilir” uyarısında bulunmuştu. ANKARA -AA

10 N san 2020 • C U M A / 13

GÜNCEL / MEVZUAT

● COVID-19 salgınının etk ler ne 62 maddel k torba yasa le müdahale

Ücrets z z n düzenlemes ne şverenden destek, şç end şel TBMM’ye sunulmaya hazırlanan torba tekl fle, hem şç hem de şverenler n talepler kısmen karşılandı. İşten çıkarmalar üç ay yasaklanıyor. Ücrets z zne çıkarılanlar le daha önce şten çıkarılanlara destek ver lecek. Taslakta, Haz ne araz ler n n kat karşılığı dev r mkânı g b d ğer alanlara yönel k düzenlemeler de var.

İşç çıkartmaya korona ayarı

MEHMET KAYA-ANKARA

Türkiye’nin COVID-19 salgınıyla mücadelesi kapsamında ekonomik, sosyal ve tıbbi alanda düzenlemeler içeren yürütme ve yürürlük dahil 62 maddelik torba kanun teklifi hazırlandı ve görüş alınmak üzere sivil toplum örgütlerine gönderildi. Taslakta, hem işçi hem de işverenlerin talepleri kısmen karşılandı. Bununla birlikte taslakta, varlık fonu ve hazine arazilerinin kat karşılığı devir imkanı gibi diğer alanlara yönelik düzenlemeler de yer aldı. ● İşten çıkarmalar 3 ay yasaklandı, yasa çıkana kadar koruma yok Torba Yasa'da istihdamı korumak için sert bir önlem alınarak işten çıkarmalar üç aylığına yasaklandı. Cumhurbaşkanı işten çıkarma yasağını 6 aylığına uzatabilecek. Düzenleme 4857 sayılı İş Kanunu’na “Geçici İstihdam Güvencesi” başlığı ile bir geçici madde ilavesiyle yapıldı. Buna göre, İş Kanunu kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin iş sözleşmesinin, COVID-19 salgın hastalık nedeniyle kamu yararı gözetilerek ilgili maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra üç ay süreyle işçi çıkarılamaması hükme bağlandı. ● İyi niyet kuralları ve ahlak

nedeniyle işten atılabilecek Teklif taslağında, İş Kanunu’nun 25. maddesinin birinci fıkrasının “Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlıklı ikinci bendinde sayılan, işe girerken vasıfları konusunda yalan söyleme, işverenin veya ailesine küfür, asılsız ihbar vb. davranışlar, cinsel taciz, sarhoş veya uyuşturucu etkisi altında işe gelme, güveni kötüye kullanma, hırsızlık. vb. 7 günü aşan ertelenmeyen hapis cezası, mazeretsiz üç gün işe gelmeme, hatırlatılmasına rağmen ödevlerini yapmaması, iş güvenliğini tehlikeye düşürmesi, tamiri 30 günden fazla sürecek hasara yol açması işten çıkarma gerekçeleriyle işten çıkarma devam edecek. Teklife göre işten çıkarma yasaklandı ancak ücretsiz izne çıkarmaya aynı süreler kapsamında izin verildi. ● Ücretsiz izne çıkarılanlar

ile daha önce işten çıkarılanlara destek verilecek Ücretsiz izin verilenler ile 15 Mart sonrası işten çıkarılanlardan işsizlik sigortası alamayanlara günlük 39.24 TL yardım yapılmasına ilişkin hüküm teklifte yer aldı. Yardımı alanlar çalıştırılırsa işverene ceza kesilecek. Yardımın süresini de Cumhurbaşkanı 6 aya kadar uzatabilecek. Düzenleme 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na geçici 24. maddenin eklenmesi şeklinde yapıldı. ● Salgın hastalık dahil acil

durumlar KİK'ten istisna Torba teklif ile Kamu İhale Kanunu’ndan istisna halleri arasında güvenlikle ilgili olan düzenlemenin bulunduğu 3. maddenin b fıkrasına, “doğal afetler, kanuni grev, genel salgın hastalık, kısmi veya genel seferberlik gibi mücbir sebep hallerinde ihtiyaç olan” malların temini de istisna olarak eklendi. ● Stokçuluk, fahiş fiyat vb. uy-

gulamalar hukuki tanım olarak mevzuatta, cezalar artırıldı Torba teklif ile 6585 sayılı Perakende Kanunu’na “fahiş fiyat”, “stokçuluk” tanımları getirildi ve suç olarak tanımlandı. Bu tanımlamalara istinaden fahiş fiyat uygulayanlara 10

DUNYA

13 CMYK

UZMANLARIMIZ NE DÜŞÜNÜYOR

İşç tems lc ler şten çıkarmaların artacağından end şel TBMM’de görüşülmes beklenen Torba Kanun le “ lg l madde yürürlüğe g rd ğ tar hten t baren” üç ay süreyle şç çıkarmak yasaklanacak. Ancak hal hazırda bu madde yürürlükte olmadığı ç n şten çıkarmanın önünde b r engel bulunmuyor. Bu süre ç nde bazı şverenler n şten çıkarma yoluna g deb leceğ bel rt ld . İşç eğer bu süre ç nde şs zl k s gortasından yararlanamazsa torba tekl fte 15 Mart sonrası şten çıkarılanlar ve ücretl zne çıkarılanlar ç n günlük 39.24 TL yardım kapsamına g r yor. Bu nedenle de şveren n şten çıkarma eğ l m ne g reb leceğ vurgulanıyor.

TÜRK-İŞ Başkanı Atalay: İşten çıkarmayı-ücrets z zn hızlandırab l r TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay, Habertürk telev zyonunda yaptığı konuşmada, düzenlemen n şç kes m n n taleb

olduğunu ancak mevcut hal yle tam koruma sağlamadığını, yen den düzenlenmes gerekt ğ n vurguladı. DÜNYA’nın sorularını yanıtlayan şç konfederasyonları uzmanları se madde yürürlüğe g r nceye kadar şten çıkarmaların ya da ücrets z zne çıkarmaların hızlanmasından end şe ett kler n vurguladılar. Ana taleb n, berber, market, mağaza, lokanta vb. yerlerde çalışanlara gel r sağlamak olduğunu hatırlatan uzmanlar, “Kısa çalışma ödeneğ nden yararlananlar ya da şverence ücretler ödenenler var. Ana talep, h ç koruması olmayanlara yönel k b r koruma get r lmes yd . Onların şten çıkarılmaması, çalışamayanlar ç n b r destek ver lmes yd . Bu düzenleme olumlu ancak h ç koruması olmayanları yeter nce koruyucu değ l” uyarısında bulundular. İşverenler n ücrets z z n ya da şten çıkarmayı terc h etmes hal nde, kısa çalışma vb. koruma mekan zmalarına

İhale Kanunu'nda st sna, Haz ne araz ler ne kat karşılığı nşaat z n Kanun tekl f yle Devlet İhale Kanunu’nda st sna açılarak, salgın da mücb r sebepler arasına alınarak sözleşme fesh mkanı sağlandı. Tekl f le ayrıca, Haz ne’n n özel mülk yet ndek taşınmazların üzerler nde arsa veya kat karşılığı nşaat yaptırılmasına da mkan sağlayan düzenleme yapıldı. Ayrıca Haz ne taşınmazlarına yönel k haleler n elektron k ortamda yapılmasına da z n ver ld . B r başka madde le de Haz ne taşınmazlarını kullananların satış, k ra, ön z n, rt fak hakkı, kullanma zn , hasılat payı vb. bedeller le ecr m s l bedeller n n mücb r sebep hal n n devamı süres nce alınmaması, erteleme,

nd r m, taks tlend rme yapılması, bu şlemlere l şk n fa z alınmaması veya yürürlüktek fa z oranından daha düşük fa z oranının uygulanması konularında ve d ğer hususlarda düzenleme yapmak ç n Çevre ve Şeh rc l k Bakanına yetk ver ld . Ayrıca genel olarak Devlet İhale Kanunu’na b r ek madde konularak, “satış, k ra, trampa ve mülk yet n gayr ayn hak tes s şlemler n n haleler n n” elektron k ortamda yapılmasına mkan sağlandı. Madde le halen n hazırlık, yapılması ve sonuçlandırılmasına yönel k bütün şlemler elektron k ortamda yapılab lecek, Çevre ve Şeh rc l k Bakanlığı bunun ç n b r usul ve esas yönetmel ğ çıkaracak.

göre şç ler n çok daha düşük b r gel r le karşı karşıya kalacağını bel rten uzmanlar, h ç koruması olmayanlara gel r ve bütün şç ler n şten çıkarılmasını önleyecek b r mekan zma oluşturulmasını talep ett ler.

DİSK Başkanı Çerkezoğlu: İşç ye daha az ücret DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu da yaptığı yazılı açıklamada, düzenlemen n amacına h zmet etmed ğ n ve ücrets z zn özend rd ğ n vurgulayarak, yasak kararının alınmasında geç kalındığını vurguladı. Çerkezoğlu, taslakla lg l send kalarla görüşme olmadığını bel rterek, “Hükümet İşs zl k S gortası Fonu’ndan şç ye daha az ödeme yapmak ç n yen b r yol cat etmeye çalışmaktadır. Böylece üåcrets z zne çıkarılan şç lere normal şartlarda hak edecekler şs zl k ödeneğ ve kısa çalışma ödeneğ nden çok daha düşük ödeme yapılması amaçlanıyor” ded .

ASKON’dan düzenlemeye destek Anadolu Aslanları İşadamları Derneğ (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın, geç c st hdam güvences le 3 ay boyunca şç çıkarılamayacak olmasını sonuna kadar destekled kler n söyled . Aydın, ASKON olarak bu zor dönemde her da m çalışanların yanında olduklarını açıkladıklarını anımsatarak, “Kend ler n şs z, güvences z bırakmayacağımızın taahhüdünde bulunduk. ASKON olarak bu süreçte çalışandan yana alınacak her türlü kararın arkasında duracağız” fadeler n kullandı.

TİSK Başkanı Akkol: Kısa çalışma ödeneğ daha avantajlı Türk ye İşveren Send kaları Konfederasyonu (TİSK) Başkanı Özgür Burak Akkol, "Üye yapımız ç n esasında kısa çalışma ödeneğ daha avantajlı" ded . Akkol görüşler n şu şek lde d le get rd : "Yen düzenleme ağırlıklı olarak kısa çalışmadan yararlanamayan veya yararlanmak stemeyen şverenler ve aynı zamanda çalışma hayatındak kıymetl emekç lere yönel k. B z olumlu yaklaşıyoruz genel t bar yle bu düzenlemeye ama

bin ile 100 bin, stokçuluk yapanlara 50 bin ile 500 bin TL arasında ceza verilmesi düzenlendi.

TİSK’ n üyeler ağırlıklı olarak kısa çalışmadan yararlanacaktır veya çalışmayı terc h edecekt r. Kısa çalışma daha avantajlı. Üyeler m z kısa çalışmaya yönlend r yoruz. Üyeler m z n yüzde 30’u kısmen veya yarı zamanlı veya tam kapas teye yakın çalışıyor. Ger kalan yüzde 70’ n de yüzde 80’ şu an kısa çalışmaya başvurdu Çalışanların da memnun olduğu b r uygulamadır. Çünkü, hem yıllık z nler nden kes lm yor, hem

Başvuranlar ise idareden herhangi bir hak talebinde bulunamayacak. ● TEDAŞ borcuna yapılandırma

●Elektrik üretim ön

lisansları iptal edilebilecek Yasa teklifi ile Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında alınmış mevcut üretim veya otoprodüktör önlisanslarını, lisanslarını ya da lisans başvurularını sonlandırmak isteyenler ilgili maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki ay içinde başvurması halinde herhangi bir yükümlülükle karşılaşmadan başvuruları iptal edilecek ve teminatları da iade edilecek. Ayrıca, kömür çıkarmak şartı bulunan termik santral sözleşmelerinden, termik santralin kurulmamış olanları da iptal edilebilecek. Termik santralini kurmuş olanlar, özelleştirme ile alınan, maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle yerli veya yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olanlar da yine iki ay içinde başvurarak sözleşmelerini feshedebilecek. Teminatları iade edilecek, yaptırım uygulanmayacak.

Torba teklif ile 6824 sayılı yeniden yapılandırma kanununa bir geçici madde eklenerek, TEDAŞ’a elektrik borçlarının yeniden yapılandırılmasına imkan sağlanıyor. Ayrıca, yeniden yapılandırma sırasında faiz oranlarının düşürülmesi ve taksitlendirme imkanı sağlamaya yönelik yetki veriliyor. ● Varlık Fonu’nun alt fon ve işti-

rak ettiği, satın aldığı şirketler de kamu mevzuatından muaf Torba teklif ile Türkiye Varlık Fonu Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Şirketi, alt fonlar, kurdukları şirketlere tanınan çeşitli kamu mevzuatı ile Sermaye Piyasası Kanunu’nda tanınan muafiyetlerin, bunların satın aldığı veya işlem yaptığı şirketler için de geçerli olması sağlandı. Ayrıca, Türk Ticaret Kanunu’nun şirketler topluluğuna yönelik hükümlerinin Varlık Fonu ve şirketlerine uygulan-

ücrets z z n yer ne geçm yor, hem de aylık 4 b n 400 l ralık b r gel r kalem var. B z m üyeler m z n b r bölümü bu 4 b n 400’ün üzer n de tamamlama eğ l m nde. İk nc b r paket beklent m z var. B r takım ertelemeler n ç ne dah l olmayan sektörler n de bu k nc pakete dah l ed lmes lazım. İşverenler m z n devletten KDV alacakları var. Bunların ödenmes n n beklent s ç ndey z."

maması hükmü de getirildi. Dernek ve vakıf gibi sivil toplum örgütlerinin toplantı, genel kurul ve beyanname verme sürelerinin mücbir sebep hallerinde ertelenmesi yetkisi İçişleri Bakanlığı’na verildi. ● TÜRSAB aidatları ertelenebilecek Torba teklif ile işletme belgesine sahip kuruluşların acenta unvanından bağımsız olarak işletme belgesini devrine izin verildi. Ayrıca TÜRSAB aidatlarının talep halinde bir yıl ertelenmesine imkân sağlandı.

DOÇ. DR. RESUL KURT TBMM gündem nde olan torba yasa taslağı le koronav rüs (COVID-19) neden yle şten çıkarmaların sınırlandırılması ve şverenlere çalışanlarını ücrets z zne ayırmaları durumunda ücret desteğ ver lmes amacıyla düzenleme yapılmaktadır. Buna göre, İş Kanunu kapsamında olan veya olmayan her türlü şç n n ş sözleşmes , COVID-19 salgın hastalık net ces nde kamu yararının gerekt rmes neden le madden n yürürlüğe g rd ğ tar hten t baren üç ay süreyle 4857 sayılı İş Kanunu 25 /1-2 k nc bend nde göster len sebepler dışında şveren tarafından feshed lemeyecek. Tekl fte st sna tutulan İş Kanunu’nun 25. maddes n n b r nc fıkrasının k nc bend , “İşç n n tutulduğu hastalığın tedav ed lemeyecek n tel kte olduğu ve şyer nde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulu’nca saptanması durumunda” şç n n şten çıkarılab lmes n düzenl yor. Ancak şç st fa edeb lecekt r. Söz konusu fes h yasağı uygulanan hallerde şveren

şç y onayı aranmaksızın ücrets z zne ayırab l r. Fes h yasağı süres n altı aya kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı yetk l d r.Y ne, 4857 sayılı İş Kanunu’nu çerçeves nde; - Yukarıda bel rt len nedenlerle ücrets z zne ayrılan şç ler le,- 15/3/2020 tar h nden sonra şten çıkarılmış olup, kanunun d ğer hükümler ne göre şs zl k ödeneğ nden st fade edemeyen şç lere, 4857 sayılı İş Kanunu’nun geç c 10’uncu maddes çerçeves nde bel rlenen fes h yasağı süres nce fondan her gün ç n 39,24 Türk L rası nakd ücret desteğ ver lecek. Ancak burada su st maller önlemek üzere ücrets z zne ayrılarak ücret desteğ nden yararlanan şç n n şveren tarafından f len çalıştırılmaya devam ett ğ n n tesp t hal nde 5510 sayılı Sosyal S gortalar ve Genel Sağlık S gortası Kanunu’nun 102’nc maddes nde bel rlenen dar para cezaları dört katı olarak uygulanacak. Bu kapsamda ver lecek nakd ücret desteğ nden yararlanma süres n altı ay süreyle uzatmaya Cumhurbaşkanı yetk l kılınmıştır.

“Mevzuatta “ücrets z z n” yok, uygulamada karışıklıklar çıkab l r” AYTUĞ BALAMAN İş Kanunu uygulamaları konusunda uzman Aytuğ Balaman, ücrets z z n düzenlenmes n n şç çıkarma yasağını anlamsız kıldığını bel rterek, Türk ş hukukunda “ücrets z z n” düzenlemes n n yer almadığını hatırlattı. Ücrets z zn n ham lel k, yol zn g b çok özel durumlarda ve ancak şç n n rızasıyla hayata geç r leb ld ğ n kaydeden Balaman, “Türk ş hukukunda ücrets z z n uygulaması b l nçl olarak düzenlenmem ş, bunu İş Kanunu’nun 22. maddes kapsamında şç n n rızasına bağlamıştır. Çünkü bu uygulama hem çalışma koşullarında esaslı b r değ ş kl kt r hem şç n n ş güvences n el nden almaktadır” uyarısında bulundu.

İşç ler r ske ortak ed l yor COVID-19 salgınıyla ortaya çıkan r sk n şletme r sk olduğu, r ske katlanması gereken n kar hakkı kazananlar olduğu ve r sk n şç ye bırakılamayacağını bel rten Balaman, ücrets z zn n şç ler n r ske ortak ed lmes anlamına geleceğ n n altını ç zd . Yapılması gereken n ücrets z z ne

mkân vermek değ l, uygulamanın gevşet lerek bütün şyerler n n ve şç ler n “kısa çalışma” ödeneğ nden yararlandırılması olduğunu bel rten Balaman, İşs zl k S gortası Fonu’nun da böyle zamanlarda kullanılmak üzere kurulduğunu kaydett . Balaman, “İşverene ücrets z z n yapma mkânı ve bu kapsamda ücrets z zne çıkartılan şç lere nak t ücret desteğ ver lmes , ancak şyer nde kısa çalışma yapılmasına rağmen kısa çalışma ödeneğ nden yararlanamayan şç ler bakımından düşünüleb l r. Esasen buna da gerek olmayıp, kısa çalışma ödeneğ nden yararlanmaya l şk n sınırlamaların kaldırılması zaten bu sorunu çözeb lecek n tel kted r” ded . Balaman, ücrets z zne çıkarılacak k ş n n s gortalarının ödenmes konusunun da kanunda yer almadığını bel rterek, bu şç ler n s gortalarının mutlaka ödenmes gerekt ğ n bel rtt . Balaman, küçük esnaflar, ev h zmet ve bakım g b şlerde çalışanlar, müz syen ve sanatçılar g b kayba uğrayan çalışanların da nak t desteğ nden yararlandırılması gerekt ğ n vurguladı.

● Ücretsiz izin ve ücret desteği düzenlemeleri

PwC Hukuk Kıdemli Müdürü Rıza Eroğlu'nun değerlendirmesi dunya.com'da

lenen lisansların geçerlilik süresi bir yıl uzatılabilecek. Teklif ile marketlerin ve toptancıların üreticiden aldıkları ürünlerin bedelini en geç 30 günde ödemesi esas kural olarak belirlendi. Ayrıca et, süt ürünleri ile üretim tarihinden sonra 30 gün içinde bozulması mümkün gıdaların bedelinin 30 günde ödenmesi zorunlu kılındı. Düzenlemede bir başka madde ile bu ödemeyi süresinde yapmayan işletmelere 500 bin TL’ye kadar ceza öngörüldü.

● Kâr payı dağıtımına sınır

Torba teklif ile kamu şirketleri dışında kalan şirketlerin 2019 faaliyetlerinden dağıtılabilir karının yüzde 25’ini dağıtması sınırı getirildi. ● Lojistik-taşımacılık Ticaret gemilerinin denize elverişlilik belge süresi 3 ay uzatıldı. Gerekli görülmesi halinde ilgili bakanlık bu süreyi uzatabilecek. Ticaret gemilerinin sahip olması gereken donanımların yönetmelikle belirlenmesi de düzenlendi.

● Esnaf aidatında indirim ● Ar-Ge’ye esneklik

Tekliﬂe, mücbir sebep hallerinde teknoloji geliştirme bölgeleri, ArGe ve tasarım merkezlerindeki faaliyetler, Cumhurbaşkanı izniyle bu merkezler dışında da yürütülebilecek. Bu durumda, teşvikler ödenmeye devam edilecek. ● Tarım ve gıda

Torba teklif ile lisanslı depoculuk düzenlemesi kapsamında düzen-

Esnaﬂarın birliklerine ödeyeceği bedellerden ilk üyelik ve yıllık aidatların alt sınırı asgari ücretin onda birinden yirmide birine indirildi. Bir esnafın birden fazla iş yapıyorsa her bir birliğe üye olması şartı kaldırıldı ve sicil kaydının silinmesi işleminin sicil gazetesinde ücretsiz yayınlanması zorunluluğu getirildi. Ayrıca sicile kayıt harcı, ticaret sicili harçlarının %25’i ile sınırlandı.

Sosyal medya şirketlerine “temsilci zorunluluğu” Türkiye’de temsilciliği bulundurma zorunluluğu getirilen uluslararası internet şirketleri arasına sosyal medya şirketleri de dahil edildi. Ayrıca Türkiye’deki kullanıcıların verilerinin yine Türkiye içinde tutulması zorunluluğu getirildi. Bu yükümlülükleri yerine getirmeyenler 1 milyon ile 5 milyon TL arasında ceza uygulanacak. ●

10 N san 2020 • CUMA/ 14

İSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN İHALE İLANI

İSKİ Genel Müdürlüğü ‘Kuru Ürün Satışı’ ihalesi İSKİ Taşınır, Taşınmaz, Kaynak ve Haklarının Değerlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğinin 22. Maddesine göre Kapalı Teklif Usulü ile yapılacaktır. İhaleye ilişkin ayrıntılı bilgiler aşağıda yer almaktadır. Satışa Konu Malzemenin Cinsi ve Miktarı :

İSKİ Genel Müdürlüğü ambarları ve sayaç depolama alanlarındaki “İdare Ambarındaki Kullanılmış Ön Ödemeli Kartlı Su Sayaçlarının Şartnameye Uygun Yeni Hız Esaslı R100 Soğuk Su Sayacı ile Değişimi” ihalesi İSKİ Taşınır, Taşınmaz, Kaynak ve Haklarının Değerlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğinin 22. Maddesine göre Kapalı Teklif Usulü ile yapılacaktır. İhaleye ilişkin ayrıntılı bilgiler aşağıda yer almaktadır. Değişime Konu Malzemenin Cinsi ve Miktarı :

Sıra No

Malzeme Adı

Miktarı

Birimi

Kuru Ürün Satışı

31.430

Ton

Malzemenin Bulunduğu Yer : Tuzla ve Paşaköy İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisleri Muhammen bedel : 1.885.000,00 TL + KDV’dir Geçici Teminat Bedeli : 56.550,00 TL İhale Usulü : Kapalı Teklif Usulü İhale Tarihi ve Saati : 29/04/2020 Saat:11:00 İhalenin Yapılacağı Adres : İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü Güzeltepe Mahallesi Osmanpaşa Caddesi No:7 34060 – Eyüpsultan / İSTANBUL 1- İstekliler, tekliflerini ihale (son teklif verme) tarih ve saatine kadar teklifler İSKİ Genel Müdürlüğü Güzeltepe Mah. Osmanpaşa Caddesi No:7 A blok Satınalma Şube Md.lüğü Kat:1 10 No’lu Oda 34060 Eyüpsultan/İSTANBUL adresine verileceği gibi, iadeli taahhütlü posta yoluyla da gönderilebilir. İhale (son teklif verme) saatine kadar idareye ulaşmayan teklifler değerlendirmeye alınmaz. 2- İsteklilerin, aşağıda belirtilen belgeleri sunmaları zorunludur; a) Mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası veya ilgili meslek odası belgesi; 1) Gerçek kişi olması halinde; kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da ilgili meslek odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge, 2) Tüzel kişi olması halinde; ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge, b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri; 1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi, 2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, Bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri, c) İdari Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu, ç) İdari Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldığını gösteren makbuzlar, d) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi, e) İsteklinin ortak girişim olması halinde, İdari Şartname ekinde yer alan standart forma uygun iş ortaklığı beyannamesi f) İhale dokümanının satın alındığına dair belge(dekont) 3- İhale dokümanı ve ekleri KDV Dahil 500,00.-TL bedel karşılığında İSKİ Genel Müdürlüğü Güzeltepe Mah. Osmanpaşa Caddesi No:7 A blok Satınalma Şube Md.lüğü Kat:1 09 No’lu Oda 34060 Eyüp/İSTANBUL adresinden temin edilebilir veya ücretsiz görülebilir. Ancak ihaleye katılabilmek için ihale dokümanının satın alınması zorunludur. 4- İdare, ihaleyi yapıp yapmamakta ve herhangi bir aşamada iptal etmekte serbesttir. 5- Verilen tekliflerin geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 180 (yüzseksen) takvim günüdür 6- Konsorsiyum olarak ihaleye teklif verilemez 7- İdaremiz 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa tabi değildir. İlan Olunur. Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

BASIN: 1159077

ESAS NO : 2018/1064 Davacı HITECH TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ’nin mahkememizde görülmekte olan Konkordato (Adi Konkordatodan Kaynaklanan (İİK 285 İla 308/h)) davası nedeniyle; İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün 557448-0 sicil numarasında kayıtlı davacı (Borçlu) HITECH TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ hakkında mahkememizce verilen 04/04/2019 tarihinden başlamak üzere 1 YIL SÜRE ilekesin mühlet süresinin dolduğu bu sürenin 04/04/2020 TARİHİNDEN BAŞLAMAK ÜZERE 6AY SÜRE İLE İLE UZATILMASINA, b) Davacı şirketlerin İİK’nın 297.maddesinin 2.fıkrasındaki haller de dahil olmak üzere, malvarlıklarının muhafazası için tüm tedbirlerin alınmasına, c) 04/04/2019 TARİHLİ DURUŞMA TUTANAĞININ ARA KARARLARI İLE VERİLEN TEDBİRLERİNBU SÜRE İÇİNDE AYNEN DEVAMINA, d) Komiser Heyeti MUSTAFA KINACI, SELMA KARA ve MEHMET ŞAHİN AKKAYA’nın GÖREVLERİNİN BU SÜRE İÇERİSİNDE AYNEN DEVAMINA, e) -İİK’nın 304/1 nci maddesi uyarınca dosya komiser heyeti tarafından Mahkememize tevdi edildikten sonra yeni duruşma gününün belirlenerek İİK’nın 288 nci maddesi uyarınca ilânına, İlişkin kararların 7101 sayılı Kanunla değişik İİK’nın 289/son maddesi uyarınca ilgililereilanen duyurulur. 07/04/2020 BASIN: 1159051

T.C. ESKİŞEHİR 6. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ İLAN Dosya No : 2018/1171 Esas 2020/27 Karar Tehdit ve Mala Zarar Verme suçundan mahkememizin yukarıda esas ve karar numarası yazılı 21/01/2020 tarihli karar ile tehdit suçundan sanık Hüseyin Aksoy’un beraatına, mala zarar verme suçundan davanın düşürülmesine karar verilmiş olup, mahkememiz kararı katılan vekili tarafından istinaf edilmiştir. Mahkememiz kararı ile katılan vekilinin istinaf dilekçesi sanığa tebliğ edilemediğinden Kazım ve Türkan’dan olma, 02/07/1963 Eskişehir doğumlu, Eskişehir, Tepebaşı, İsmetpaşa mah/köy nüfusunda kayıtlı HÜSEYİN AKSOY’a 7201 Sayılı Tebligat Kanununun 29.maddesi gereğince tehdit suçundan sanık Hüseyin Aksoy’un beraatına, mala zarar verme suçundan davanın düşürülmesine karar verildiği, kararın katılan vekili tarafından istinaf edildiği ve dosyanın ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderileceği hususunun Türkiye Genelinde yayımlanan gazetelerden birinde İLANEN TEBLİĞİNE, Hüküm fıkrasının ve istinaf talebinin ilan tarihinden itibaren 15 gün sonra tebliğ edilmiş sayılacağına, Karara ve katılan vekilinin istinaf talebine karşı istinaf ve cevap hakkı bulunup tebliğ tarihini takip eden ilk gün başlamak kaydı ile 7 gün içinde mahkememize vereceği dilekçe veya tutanağa geçirilmek üzere zabıt katibine beyanda bulunmak suretiyle Ankara Bölge Adliyesi Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yoluna başvurabileceği hususu İLAN OLUNUR. Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

Malzeme Adı

Miktarı

Birimi

Kullanılmış Su Sayacı

152.000

Malzemenin Bulunduğu Yer : İSKİ İdare Ambarları Alanı Muhammen bedel : 2.745.120 TL + KDV’dir Geçici Teminat Bedeli : 82.353,60 TL İhale Usulü : Kapalı Teklif Usulü İhale Tarihi ve Saati : 29/04/2020 Saat:10:00 İhalenin Yapılacağı Adres : İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü Güzeltepe Mahallesi Osmanpaşa Caddesi No:7 34060 – Eyüpsultan / İSTANBUL 1- İstekliler, tekliflerini ihale (son teklif verme) tarih ve saatine kadar teklifler İSKİ Genel Müdürlüğü Güzeltepe Mah. Osmanpaşa Caddesi No:7 A blok Satınalma Şube Md.lüğü Kat:1 10 No’lu Oda 34060 Eyüpsultan/İSTANBUL adresine verileceği gibi, iadeli taahhütlü posta yoluyla da gönderilebilir. İhale (son teklif verme) saatine kadar idareye ulaşmayan teklifler değerlendirmeye alınmaz. 2- İsteklilerin, aşağıda belirtilen belgeleri sunmaları zorunludur; a) Mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası veya ilgili meslek odası belgesi; 1) Gerçek kişi olması halinde; kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da ilgili meslek odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge, 2) Tüzel kişi olması halinde; ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge, b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri; 1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi, 2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, Bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri, c) İdari Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu, ç) İdari Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldığını gösteren makbuzlar, d) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi, e) İsteklinin ortak girişim olması halinde, İdari Şartname ekinde yer alan standart forma uygun iş ortaklığı beyannamesi f) İhale dokümanının satın alındığına dair belge(dekont) 3- İhale dokümanı ve ekleri KDV Dahil 500,00.-TL bedel karşılığında İSKİ Genel Müdürlüğü Güzeltepe Mah. Osmanpaşa Caddesi No:7 A blok Satınalma Şube Md.lüğü Kat:1 09 No’lu Oda 34060 Eyüp/İSTANBUL adresinden temin edilebilir veya ücretsiz görülebilir. Ancak ihaleye katılabilmek için ihale dokümanının satın alınması zorunludur. 4- İdare, ihaleyi yapıp yapmamakta ve herhangi bir aşamada iptal etmekte serbesttir. 5- Verilen tekliflerin geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 180 (yüzseksen) takvim günüdür 6- Konsorsiyum olarak ihaleye teklif verilemez 7- İdaremiz 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa tabi değildir. İlan Olunur. Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

T.C. BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNDEN / BAŞKANLIĞINDAN İLAN

Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

Sıra No

BASIN: 1159084

T.C. İSTANBUL ANADOLU 10. AİLE MAHKEMESİNDEN / BAŞKANLIĞINDAN İLAN

BASIN: 1159079

T.C. BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNDEN / BAŞKANLIĞINDAN İLAN ESAS NO : 2019/838 Davacı (Borçlu) GÖKTÜRK GIDA SANAYİ VE DIŞ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ’nin mahkememizde görülmekte olan Konkordato (Adi Konkordatodan Kaynaklanan (İİK 285 İla 308/h)) davası nedeniyle; a)İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün 322171/0 nolu borçlu GÖKTÜRK GIDA SANAYİ VE DIŞ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ, hakkında 11/11/2019 tarihinden başlamak üzere 3 ay süre ile geçici mühlet kararının sürenin dolduğu 11/02/2020 tarihinden itibaren 2 ay süre ile uzatılmasına karar verildiği bu sürenin 11/04/2020 tarihinde dolduğu anlaşılmakla; ‘’1- Borçlu şirket hakkında verilen geçici mühletin durma süresinin sona erdiği günü takip eden gün olan 01/05/2020 tarihinden itibaren 20/05/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar 26/03/2020 tarih ve 31080 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7226 sayılı Kanun’un Geçici 1 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi hükmü uyarınca uzatıldığının BELİRLENMESİNE, 2- 7226 Sayılı Kanun’un ikinci fıkrasının (c) bendi uyarınca Konkordato mühletinin alacaklı ve borçlu bakımından sonuçları, durma süresince devam ettiği hususunun ilgililere BİLDİRİLMESİNE, 3- Konkordato komiser heyetinin görevinin durma süresince de DEVAMINA,’’ karar verildiği hususları7101 sayılı Kanunla değişik İİK’nın 306/son maddesi uyarınca ilgililere ilanen duyurulur. Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

BASIN: 1159056

T.C. BAYBURT ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNDEN İLAN ESAS NO : 2014/428 KARAR NO : 2019/719 Davacılar Abdullah Okur vekili Av. Şenol YILMAZ tarafından İbrahim Birni ve diğerleri aleyhine Kadızade Mahallesinde kayıtlı 182/8-182/9-185/2 ve 3 nolu ada ve parsel sayılı taşınmazların tapusunun iptaliyle kendi adlarına tesciline karar verilmesini talep etmiş olup, Mahkememizde yapılan yargılama sonunda; HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle, A) 2014/428 E SAYILI DOSYA YÖNÜNDEN 1- DAVANIN REDDİNE B) BİRLEŞEN 2015/585 E SAYILI DOSYA YÖNÜNDEN 1- DAVANIN REDDİNE karar verilmiş olup, karar İbrahim Birni, Hüseyin Okur, Cansel Kılıç, Gülnaz Okumuş, Azize ve Temel Birni’ye karar ve davacıların istinaf başvuru dilekçeleri tebliğ edilemediğinden, ilanen tebliğine karar verilmiş olup, işbu ilanın yayınlandığı tarihten itibaren 7 gün sonra gerekçeli karar ile istinaf başvuru dilekçesinin tebliğ edilmiş sayılacağı, tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf ve istinaf başvuru dilekçesine cevap verebilecekleri tebligat yerine geçerli olmak üzere ilanen tebliğ olunur. 31/03/2020 Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

BASIN: 1158999

T.C. KİLİS AİLE MAHKEMESİNDEN İLAN

ESAS NO : 2018/460 Esas DAVALI : HABİL ÖZTÜRK Davacı tarafından aleyhinize açılan Boşanma (Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Nedeni İle Boşanma (Çekişmeli)) davasının yapılan yargılamasında; davalının tebligata yarar açık adresinin belirlenmemiş ve adres araştırmasında da bir netice alınamamış olması nedenleriyle; Ön inceleme duruşma gününü davalıya ilanen tebliğine karar verilmiş olup, H.M.K. 139.maddesi uyarınca, sulh için gerekli hazırlığı yapmanız, ön inceleme duruşmasına gelmediğiniz takdirde yokluğunuzda yapılan işlemlere itiraz edemeyeceğiniz ve karşı tarafın sizin muvafakatiniz olmadan iddia ve savunmasını genişletebileceği yahut değiştirebileceğinden, HMK. 150/1 maddesi gereğince, belirlenen duruşma gününde geçerli bir özrünüz olmadan duruşmaya gelmediğiniz taktirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verileceği, HMK. 150/2 maddesi uyarınca, duruşmaya gelen karşı tarafın talebi üzerine yargılamaya yokluğunuzda devam edildiğinde yapılan işlemlere itiraz edemeyeceğinizden bu nedenlerleön inceleme duruşma günü olan 02/06/2020 tarih 11:50 da mahkemedebizzathazır bulunmanız veya kendinizi bir vekille temsil ettirmeniz ilanen tebiğ olunur. 07/04/2020

ESAS NO : 2019/508 Esas DAVALILAR : NEDYE CEMAL Davacı Halid Hallak vekili Av. Harun İbrahim Sevengül ile Davalı Nedye Cemal arasında mahkememizde görülmekte olan Velayetin Kaldırılması davasının yapılan yargılaması sırasında verilen ara karar uyarınca ; Davalı Nedye Cemal’ın tebligata yarar açık adresi tüm aramalara rağmen temin edilemediğinden, dava dilekçesi ile duruşma gününün davalıya ilanen tebliğine karar verilmiş olmakla; Davacı Halid Hallak vekili Av. Harun İbrahim Sevengül tarafındanküçük çocuklar Mekerem Hellak ve Rime Hellak’ın velayetlerinin davalıdan kaldırılarak Halid Hellak’a verilmesi talebiyle dava açıldığı dava dosyasının duruşmasının 03/06/2020 günü saat 11:20’ye bırakılmış olduğu, duruşmada bizzat hazır bulunmanız, veya kendinizi bir vekille temsil ettirmeniz, aksi taktirde H.U.M.K.’nun 3156 sayılı yasa ile değişik 213/2 maddesi uyarınca yargılamaya yokluğunuzda devam olunacağı hususu, dava dilekçesi ve duruşma günü yerine geçerli olmak üzere ilanen tebliğ olunur. 08/04/2020

Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

DUNYA

CMYK

BASIN: 1159177

BASIN: 1159179

10 N san 2020 • C U M A/ 15

GÜNCEL

İnşaatçılar onl ne satışa geçt LEYLA İLHAN

Korona salgını nedeniyle satış ofislerinde işler neredeyse durma noktasına gelirken, müteahhitler çözümü online satışta buldu. İnternetin daha yoğun kullanıldığı bu dönemde ev satışlarını da dijitale taşıyan gayrimenkul firmaları, bugüne kadar daha çok yurtdışı tanıtımları için kullandıkları online sistemlerini 11Sight gibi yeni teknolojilerle geliştirmeye başladı. Bazı şirketler online satış sitelerine daireyi üç boyutlu gezdiren seçenekler koyarken, bazıları ise dil seçeneklerini arttırdı. Dijital uy-

gulamaya geçen firmalardan bazıları ilk satışlarını yaparken, bazıları da ilk kaparolarını aldı. Süreçte tapular da yine online verilebiliyor. İç pazardan müşteri çekmeyi de amaçlayan sistem, halihazırda ağırlıkla yabancıların daha çok ilgisini çekiyor. Online satışa geçen firmalardan olan Seba İnşaat, şu an online de 4 projenin satışını yapıyor. Seba İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Engin Keçeli, 20 güne yakın bir süredir online satış yaptıklarını belirterek, bu sürede 6 adet daireyi Çinlilere, 4 adeti ise Suudilere olmak üzere 10 daireyi yaban-

cılara sattıklarını söyledi. Salgının ortadan kalkmasından sonra satışın artacağını öngördüklerini aktaran Keçeli, bu amaçla siteye İngilizce dışında Arapça ve Çince dil seçenekleri de koyacaklarını belirtti. Tapuların da online olarak yapıldığını aktaran Keçeli, bu alımların önemli kısmının vatandaşlık amaçlı yapıldığını söyledi.

Özyurtlar, müşter ye 3 boyutlu da re gezd r yor Satışlarını online geçirme çalışmalarını oturtmaya çalıştıklarını aktaran Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt,

ESAS NO : 2019/798 DavacÕlar (borçlular) IMG ÇOCUK ÜRÜN VE HøZMETLERø SANAYø VE TøCARET ANONøM ùøRKETø ile Hakan Nadir AYTUNÇ’un mahkememizde görülmekte olan Konkordato (Adi Konkordatodan Kaynaklanan (øøK 285 øla 308/h)) davasÕ nedeniyle; østanbul Ticaret Sicil Müdürlü÷ü’nün 579704-0 sicil numarasÕnda kayÕtlÕ IMG ÇOCUK ÜRÜN VE HøZMETLERø SANAYø VE TøCARET ANONøM ùøRKETø hakkÕnda görülen BAKIRKÖY 3. ASLøYE TøCARET MAHKEMESø’NøN 19/03/2020 TARøHLø DURUùMASINDA ; Borçlu IMG ÇOCUK ÜRÜN VE HøZMETLERø SANAYø VE TøCARET ANONøM ùøRKETø hakkÕnda Mahkememizce verilen geçici mühletin kaldÕrÕlarak borçlunun konkordato talebinin REDDøNE ve østanbul Ticaret Sicil Müdürlü÷ü’nün 579704-0 sicil numarasÕ ile kayÕtlÕ ve muamele merkezi “Oruç Reis Mahallesi Tekstilkent Caddesi Tekstilkent Sitesi A15 Ap:10G/105 Esenler / øSTANBUL” olan IMG ÇOCUK ÜRÜN VE HøZMETLERø SANAYø VE TøCARET ANONøM ùøRKETø’nin 19/03/2020 günü saat: 14:20 itibariyle øFLASINA, Borçlu Hakan Nadir AYTUNÇ (T.C. NO:16235397174) hakkÕnda mahkememizce verilen geçici mühletin kaldÕrÕlarak borçlunun konkordato talebinin REDDøNE, Konkordato komiser heyetinin görevine son VERøLMESøNE, Mahkememizce verilen tüm tedbirlerin hükümle birlikte KALDIRILMASINA, “7101 sayÕlÕ Kanunla de÷iúik øøK’nÕn 288/3 ncü maddesi yollamasÕyla aynÕ Kanun’un 288/2 maddesi uyarÕnca ilgililere ilanen duyurulur. 19/03/2020 BASIN: 1159032

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLøYE TøCARET MAHKEMESøNDEN / BAùKANLIöINDAN øLAN ESAS NO : 2018/1321 Esas DAVACI CEM ÖZTÜRK, MURAT SERHAT ÖZTÜRK, SALøH ÖZTÜRK, SÜLEYMAN EMRE ÖZTÜRK, ECM MADEN METAL TøCARET LøMøTED ùøRKETø, ECM METAL SANAYø VE TøCARET ANONøM ùøRKETø, ÖZTÜRKLER METAL SANAYø VE TøCARET ANONøM ùøRKETø, ÖZTÜRKLER METAL TøCARET LøMøTED ùøRKETø MAHKEMEMøZDE GÖRÜLMEKTE OLAN KONKORDATO (ADø KONKORDATODAN KAYNAKLANAN (øøK 285 øLA 308/H)) DAVASI NEDENøYLE; østanbul Ticaret Sicil Müdürlü÷ü’nün 786923 SøCøL NOLU BORÇLU ECM MADEN METAL TøC. LTD. ùTø., øSTANBUL TøCARET SøCøL MÜDÜRLÜöÜ’NÜN 522497 SøCøL NOLU BORÇLU ECM METAL SANAYø VE TøC. A.ù., øSTANBUL TøCARET SøCøL MÜDÜRLÜöÜ’NÜN 184579 SøCøL NOLU BORÇLU ÖZTÜRKLER METAL SAN. VE TøC. A.ù., øSTANBUL TøCARET SøCøL MÜDÜRLÜöÜ’NÜN 308751 SøCøL NOLUBORÇLU ÖZTÜRKLER METAL TøC. LTD. ùTø. davacÕ úahÕslar CEM ÖZTÜRK, MURAT SERHAT ÖZTÜRK, SALøH ÖZTÜRK VE SÜLEYMAN EMRE ÖZTÜRK hakkÕnda mahkememiz 16/03/2020 tarihli ara kararÕ ile “HSK’nun 13/03/2020 tarihli koronavirüsü hakkÕnda alÕnacak tedbirler ile ilgili yapmÕú oldu÷u ilan 1982 AnayasasÕnÕn 1-2, maddesi 9. Maddesi dikkate alÕnarak ertelenmesine” karar verilen konkordatonun tasdik yargÕlamasÕna dair duruúma 13/05/2020 günü saat 11:10 da yapÕlacak olup; 7101 sayÕlÕ Kanunla de÷iúik øøK’nÕn 288/2 maddesi uyarÕnca ilgililere ilanen duyurulmasÕna karar verilmiútir. 06/04/2020 Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

BASIN: 1159058

T.C. AYVACIK ASLøYE HUKUK MAHKEMESøNDEN KAMULAùTIRMA øLANI SayÕ : 2020/63 Esas -2020/-64 Esas-2020/65 Esas

BASIN: 1159120

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLøYE HUKUK MAHKEMESøNDEN øLAN ESAS NO : 2020/45 Esas KARAR NO : 2020/114 DavacÕ AYLøN SAöLAM ile davalÕ NÜFUS MÜDÜRLÜöÜ aleyhine mahkememizde açÕlan Ad Düzeltilmesi davasÕnÕn yapÕlan açÕk yargÕlamasÕ sonunda; Ankara øli, AltÕnda÷ ølçesi, HacÕbayram Mahallesi, Cilt No 93, Hane no 581, BSN:10’da nüfusa kayÕtlÕ, 11998035714 T.C.Kimlik nolu, Yaúar ve Gülcihan kÕzÕ, 28/08/1977 do÷umlu, davacÕnÕn nüfusta “Aylin” olan ismine “Mirva” isminin eklenerek “Aylin Mirva” olarak TASHøHøNE, karar verildi÷i ilanen tebli÷ olunur. 26/03/2020 Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

ESAS NO : 2018/82 KARAR NO : 2020/41 DavacÕ METøN ALADAöLI’nÕn davalÕ Hatice AydÕn ve ark. hakkÕnda açtÕ÷Õ Tazminat (MaddiManevi Tazminat) davasÕnÕn yapÕlan açÕk yargÕlamasÕ sonunda; DavalÕ Hatice AydÕn’Õn bilinen tüm adreslerine tebligat yapÕlamadÕ÷Õndan mahkememizin 28/01/2020 tarihli kararÕnÕn ilanen tebli÷ine karar verilmiú olmakla; HÜKÜM : 1- AçÕlan davanÕn KISMEN KABULÜ ile, -15.000-TL maddi tazminatÕn 01/03/2010 iúlem tarihi olan, aynÕ zamanda haksÕz ¿il tarihi olarakta kabul edilen bu tarihten itibaren yasal faizi ile birlikte davalÕ Atalay YÕldÕrÕm, davalÕ Hatice AydÕn ve ölü davalÕ Mustafa börklü mirasçÕlarÕ Nimet ùerif, Ali Börklü, Erhan börklü, Esengül Börklü ve Ercan börklü’den müútereken ve müteselsilen tahsili ile davacÕ tarafa verilmesine, -DavacÕ tarafÕn manevi tazminat talebinin kabulü ile takdiren 5.000-TL nin davalÕ Hatice AydÕn’dan haksÕz ¿il tarihi olan 01/03/2010 tarihinden itibaren iúleyecek yasal faizi ile birlikte alÕnarak davacÕ tarafa verilmesine, -DavalÕ eski BakÕrköy 19 Noterli÷i hakkÕnda açÕlan davanÕn subut bulmadÕ÷Õndan REDDøNE, 2- Harçlar Kanunu uyarÕnca alÕnmasÕ gereken 1.366,20-TL karar harcÕndan peúin yatÕrÕlan 341,55-TL harcÕn mahsubu ile bakiye 1.024,65-TL harcÕn davalÕlardan Hatice AydÕn, Nimet ùerif, Erhan Börklü, Esengül Börklü ve Ercan Börklü’den alÕnarak hazineye irat kaydÕna, DavalÕlara yüklendi÷i halde davacÕ tarafça yatÕrÕlan 341,55-TL peúin harcÕn HaticeAydÕn, Nimet ùerif, Erhan Börklü, Esengül Börklü ve Ercan Börklü’den alÕnarak davacÕya verilmesine, 3- A-Maddi tazminat talebi yönünden davacÕ kendisini vekille temsil ettirdi÷inden AAÜT.ne göre 3.400,00-TL vekalet ücretinin davalÕlar Hatice AydÕn, Nimet ùerif, Erhan Börklü, Esengül Börklü ve Ercan Börklü’den alÕnarak davacÕya verilmesine, B- Maddi tazminat talebi yönünden davalÕ BakÕrköy 19.Noterli÷i kendisini vekille temsil ettirdi÷inden AAÜT.ne göre hesaplanan 3.400,00-TL vekalet ücretinin davacÕdan alÕnarak bu davalÕya verilmesine, C- Manevi tazninat talebi yönünden davacÕ kendisini vekille temsil ettirdi÷inden AAÜT.ne göre 3.400,00-TL vekalet ücretinin davalÕlar Hatice AydÕn, Nimet ùerif, Erhan Börklü, Esengül Börklü ve Ercan Börklü’den alÕnarak davacÕya verilmesine, 4- DavacÕ tarafÕndan yapÕlan 35,90-TL baúvuru harcÕ, 5,20-TL vekalet harcÕ, 361,50-TL tebligat, 58,00-TL müzekkere, 1.062,00-TL ilan ücreti ki toplam 1.522,60-TL’nin davalÕlar Hatice AydÕn, Nimet ùerif, Erhan Börklü, Esengül Börklü ve Ercan Börklü’den alÕnarak davacÕya verilmesine, 5- DavalÕ BakÕrköy 19.Noterli÷i tarafÕndan yapÕlan 48,60-TL tebligat giderinin davacÕdan alÕnarak bu davalÕya verilmesine, 6- HMK.333.md.uyarÕnca kullanÕlmayan gider avansÕnÕn karar kesinleúti÷inde ilgililerine iadesine, Dair, bir kÕsÕm davalÕlar vekilinin yoklu÷unda, di÷er taraÀarÕn yüzüne karúÕ, gerekçeli kararÕn tebli÷ tarihinden itibaren 2 hafta içinde østanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açÕk olmak üzere verilen karar açÕkça okunup usulen anlatÕldÕ. 28/01/2020. øúbu karara karúÕ davacÕ vekilince 16/03/2020 tarihli dilekçe ile istinaf kanun yoluna baúvuruldu÷u istinaf dilekçesinde sonuç olarak “YukarÕda açÕklanan nedenlerle ve dairenizce de resen göz önüne alÕnacak sebeplerle, BakÕrköy 19. Noterli÷inin de kusursuz sorumluluk ilkelerince sorumlu tutulmasÕ gerekirken hakkÕnda açÕlan davanÕn subut bulmadÕ÷Õndan reddine karar verilmesi ve manevi tazminattan davalÕlar Atalay YÕldÕrÕm, Hatice AydÕn ve ölü davalÕ Mustafa börklü mirasçÕlarÕ Nimet ùerif Erhan börklü, Esengül Börklü ve Ercan börklü müútereken sorumlu tutulmalarÕ gerekirken sadece Hatice AydÕnÕn sorumlu tutulmasÕ açÕk hukuka aykÕrÕlÕk oluúturmakla ilk derece mahkemesi tarafÕndan verilen kararÕn bu hususlar itibariyle kaldÕrÕlmasÕnÕ vekaleten talep ederim.” úeklinde dilekçe verdi÷i ve iúbu istinaf dilekçesine karúÕ tebli÷den itibaren 2 hafta içinde cevap dilekçesi verebilece÷iniz, Tebli÷in iúbu ilandan itibaren 7 gün sonra yapÕlmÕú sayÕlaca÷Õ ilanen tebli÷ olunur. 27/03/2020 Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

DAVACISI : KARAYOLLARI 14.BÖLGE MÜDÜRLÜöÜ DAVALILAR : GÜLAY GÜNEù - GÜLEREN KARAKURT - MEHMET ùAHAN - MUSTAFA ùAHAN - NøYAZø ùAHAN - SEHER YALÇIN - ALø KOÇ - GÜLGEZ UYSAL - MEHMET KURT - TESLøME ÇAKIR - ÜNZÜLE KURT - ZEHRA ÇELøK - ELøF KARAGÖZ - HÜSEYøN ÖZKAN MEHMET KEMAL KARAGÖZ - MERYEM SARAÇ - MUSTAFA KARGÖZ - SULTAN DEDEMEN øLø-øLÇESø-KÖYÜ : ÇANAKKALE øLø, AYVACIK øLÇESø, KÜÇÜKÇETMø KÖYÜ ADA VE PARSEL : 111 ADA 52 PARSEL øLø-øLÇESø-KÖYÜ : ÇANAKKALE øLø, AYVACIK øLÇESø, YEùøLYURT KÖYÜ ADA VE PARSEL : 184 ADA 135 PARSEL - 184 ADA 137 PARSEL (Parsellerin tamamÕ) YukarÕda tüm gerekli bilgileri yazÕlÕtaúÕnmazlar hakkÕnda davacÕ idare tarafÕndan mülkiyet kamulaútÕrma iúlemi yapÕlmÕú olmasÕnedeniyle, kamulaútÕrmayÕ yapan idare tarafÕndan 17.03.2020 tarihindemahkememizin yukarÕda dosya numarasÕnda kayÕtlÕ dava dosyasÕnda kayda alÕnmÕú olan kamulaútÕrmabedelinin tespiti ve taúÕnmazÕn idare adÕnatescili davalarÕ açÕlmÕú olup, mahkememizce tespit edilecek kamulaútÕrma bedelinin T.C.Ziraat BankasÕ AyvacÕk ùube Müdürlü÷üneyatÕrÕlaca÷Õ, davanÕn duruúmasÕnÕn Çanakkale-AyvacÕk Adliyesindeki Asliye Hukuk Mahkemesi duruúmasalonundayapÕlaca÷Õ 4650 sayÕlÕ kanun ilede÷iúik 2942 SayÕlÕ KamulaútÕrma Kanununun 10/4 maddesi gere÷ince ilan olunur. Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

Babacan Yapı, sadece onl ne satış yapıyor Babacan Yapı da online gayrimenkul satışına başlayanlardan. Online satışa geçtikten sonra bunu

müşterilerine attıkları tanıtım mesajlarıyla da duyurduklarını aktaran Babacan Holding Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Babacan, “Bir haftadan bu yana sadece online satış yapıyoruz. Satış elemanlarımız evlerde telefonları üzerinden ilgilenen müşterilerle temasa geçerek bilgi veriyorlar. Bu durumda müşteri de aklında tutuyor. En azından bir pazarlama faaliyetimiz oluyor. Ayrıca yurtdışından iki müşterimiz de beğendikleri daireler için kaparo yatırdı. Pandemi tamamlandıktan sonra bunların önemli bir bölümünün satışa geçeceğini düşünüyoruz” diye konuştu.

Konut sektöründe yıla hızlı başlayan satışların, corona virüsüyle online ortama taşındığını vurgulayan Mars Investment’ın Kurucusu ve Genel Müdürü Hakan Bucak, dijital ortamda yapılan satışlarda, tapu işlemlerin de online olarak yapılabildiğine söyledi. Bucak, “Dijital satışlarla geleneksel tapunun yerini de online tapu almaya başladı. Bu durum özellikle yabancıya satışlarda büyük bir kolaylık getirdi. Dünyanın diğer ucundaki yatırımcılarımız, Türkiye’ye gelmek zorunda kalmadan tapularını alabiliyorlar. Yatırımcıların fiziksel varlığı olmadan tapuyu çıkarıp banka işlemlerine ve vatandaşlık prosedürlerine geçiyoruz” dedi.

T.C. BAKIRKÖY 8. ASLøYE HUKUK MAHKEMESøNDEN øLAN

T.C. BAKIRKÖY 3. ASLøYE TøCARET MAHKEMESøNDEN / BAùKANLIöINDAN øLAN

Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

“ Online satışa yeni başladık. Sanal seyirle alıcıları 3 boyutlu olarak da projedeki evlerimizi gezdiriyoruz. Bugün ya da yarın satışa dönecek olanlar var” diye konuştu. Son iki yılda satışlarının önemli bir kısmının yabancılara yönelik olması nedeniyle zaten online satış sistemlerinin hazır olduğunu, yeni eklemelerle birlikte sistemin daha da geliştirildiğini aktaran

Online tapu dönemi başladı

BASIN: 1159037

BASIN: 1159040

T.C. BAKIRKÖY 3. ASLøYE TøCARET MAHKEMESøNDEN / BAùKANLIöINDAN øLAN ESAS NO : 2019/799 DavacÕlar (borçlular) DUMANTEPE YAPI øNùAAT VE TAAHHÜT NAKLøYAT TURøZM AKARYAKIT MADENCøLøK TøCARET LøMøTED ùøRKETø ile FIRAT ùAHKULUBEY’in mahkememizde görülmekte olan Konkordato (Adi Konkordatodan Kaynaklanan (øøK 285 øla 308/h)) davasÕ nedeniyle; Borçlular tarafÕndan 7101 sayÕlÕ kanunla de÷iúik øøK’nÕn øøK’nÕn 286’ncÕ maddesinde belirtilen belgelerin eksiksiz olarak mevcut oldu÷u tespit olunmakla; a) østanbul Ticaret Sicil Müdürlü÷ü’nün 818665/0 nolu borçlu DUMANTEPE YAPI øNùAAT VE TAAHHÜT NAKLøYAT TURøZM AKARYAKIT MADENCøLøK TøCARET LøMøTED ùøRKETø ile (TC:58417267202) FIRAT ùAHKULUBEY hakkÕnda 19/03/2020 TARøHøNDEN øTøBAREN BøR YIL SÜRE øLE KESøN MÜHLET VERøLMESøNE, b) DavacÕ úirketin øøK’nÕn 297.maddesinin 2.fÕkrasÕndaki haller de dahil olmak üzere, malvarlÕklarÕnÕn muhafazasÕ için tüm tedbirlerin alÕnmasÕna, c) 25/10/2019 tarihli tensip ara kararlarÕ ile verilen tedbirlerin kesin mühletsüresi içerisinde aynen devamÕna, d) 25/10/2019 tarihli tensip tutana÷ÕnÕn 6. maddesi gere÷ince görevlendirilen 3 kiúilik geçici komiser heyeti olan KAMøL AZøZ AKKAYA, RAFET BøRøNCø ve ESøN CøVELEK’in görevlerinin KESøN MÜHLET SÜRESø øÇERøSøNDE KOMøSER OLARAKDEVAMINA, e) øøK’nÕn 304/1 nci maddesi uyarÕnca dosya komiser heyeti tarafÕndan Mahkememize tevdi edildikten sonra yeni duruúma gününün belirlenerek øøK’nÕn 288 nci maddesi uyarÕnca ilânÕna, øliúkin kararlarÕn 7101 sayÕlÕ Kanunla de÷iúik øøK’nÕn 289/son maddesi uyarÕnca ilgililereilanen duyurulur. 24/03/2020 Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

BASIN: 1159038

T.C. BAKIRKÖY 4. ASLøYE HUKUK MAHKEMESøNDEN øLAN

ESAS NO : 2017/422 Esas KARAR NO : 2017/424 DavacÕ øSRAFøL ÖZMEN ile davalÕ NÜFUS MÜDÜRLÜöÜ aleyhine mahkememizde açÕlan Ad Düzeltilmesi davasÕnÕn yapÕlan açÕk yargÕlamasÕ sonunda; Mardin øli, KÕzÕltepe ølçesi, Kocalar Köyü, C:79, H:2 , BSN: 90 da nüfusa kayÕtlÕ, 24008410852 T.C Kimlik Nolu, Cemil ve Azize o÷lu, 01/04/1983 do÷umlu øsra¿l Özmen’in nüfusta “øSRAFøL” olan isminin “ALø ASIM” olarak TASHøHøNE, karar verildi÷i ilanen tebli÷ olunur. 26/03/2020

ESAS NO : 2020/28 Esas KARAR NO : 2020/83 DavacÕ EMøNE ÖZLEM BALÇIN aleyhine mahkememizde açÕlan Nüfus (Ad Ve SoyadÕ Düzeltilmesi østemli) davasÕnÕn yapÕlan açÕk yargÕlamasÕ sonunda; HÜKÜM : Artvin øli, Hopa ølçesi, Koyuncular Mahallesi/köyü, Cilt No:23, Hane No:27, BSN:94 de kayÕtlÕ Dürriye Füsun ile Rasim kÕzÕ, 01/08/1980 do÷umlu, 17128495748 TC kimlik numaralÕ EMøNE ÖZLEM USTABAù’Õn EMøNE ÖZLEM olan isminin ÖZLEMolarak DÜZELTøLMESøNE, Teblig yerine geçmek üzere ilanen tebli÷ olunur. 07/04/2020

Resmi ilanlar www.ilan.gov.tr’de

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLøYE HUKUK MAHKEMESøNDEN øLAN

DUNYA

CMYK

BASIN: 1159035

BASIN: 1159053

milyar dolar

sürdürüleb l r

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, kl m değ ş kl ğ nden d rek kaynaklanan sağlık sorunları, 2030’a kadar her yıl k la dört m lyar dolara mal olab l r. Hazırlayan: DİDEM ERYAR ÜNLÜ • d dem.eryar@dunya.com

10 N san 2020 • Cuma

"Kes nt s z gıda tem n le pan k alımlarını engelled k" YAKIN PLAN DİDEM ERYAR ÜNLÜ didem.eryar@dunya.com

Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis, sürdürülebilir tarım ve gıdanın geleceği için küresel iklim değişikliği ile mücadelenin, toprağı ve suyu korumanın, yerli ve yerel tohumların kıymetini bilmenin, israfı önlemenin ve geri dönüşümün önemini her konuşmasında gündeme getirir. Küresel tarım ürünleri ihracatında ilk 10’da yer alan ABD, Fransa, Almanya, Hollanda, İsviçre ve İngiltere gibi ülkelere ihracat yapan bir Türk markası olan Reis Gıda, korona günlerinde iç pazarda gıda teminini sürdüre-

bilmek için sürekli çalışıyor. “Ülkelerin önce kendi insanını doyurması gerekiyor. Gıda arzı bu zamanda daha önemli bir rol kazanmış durumda. İhracatı erteleyerek Mart ayından bu yana iç piyasada raﬂarı doldurmaya odaklandık. İçinde bulunduğumuz günlerde kimse maddi kazancı düşünmemeli. Önceliğimiz insan sağlığı ve gıda temini” yorumunu yapıyor Mehmet Reis. “Yarını dert etmezsek, gelecekte çok çaresiz kalırız” diyen Mehmet Reis’in yaşadığımız günlere dair görüşleri şöyle:

Bazı ürünlerde beş-altı kat talep artışı oldu “Yerel ve uluslararası zincirlere hizmet veriyoruz. Bu süreçte teda-

rikte sağladığımız kesintisiz hizPetrol zeng n met, panik alımlarını engelledi. ülkeler gıda ç n Reis Gıda olarak işin sürdürükapı kapı dolaşıyor lebilirliğini sağladık. Fiyatlarımızda artış yapmadık. “Gıda güvenl ğ , dünyanın sürdürüleb l rl ğ ç n y b r Aralık ayı fiyatı ile Mart tohuma, orman varlıklarına, tem z havaya, kl m kr z le sonuna kadar ürün tedamücadeleye, nsana önem vermeye ht yacımız var. Geld ğ m z riği gerçekleştirdik. Markadar çok ürünü noktada ne y yel m ne çel m d ye seç m lüksümüz yok artık. ketlerin merkez depolaaynı anda alırsaKaynaklar tüket yor. Kaynaklarımızı korumak, srafı azaltmak rına değil, araçlarımıznız, hepsini birden zorundayız. Kend kend ne yeterl l k, gıda güvenl ğ b r ülken n m ll güvenl ğ kadar öneml d r. Dünya bunu anladı. Ülkeler sağlıkta la doğrudan marketlerin tüketemezsiniz. Bu ne kadar çares z kaldıklarını gördüler. Petrol zeng n ülkeler n kapılarına giderek, raﬂarın paketlerdeki ürüngıda ç n kapı kapı dolaştığını görüyoruz. Dolayısıyla boş kalmamasını sağladık. ler canlı. Önümüz mevzu para değ l. Toplum sağlığı ve güvenl ğ Çünkü tüketici raﬂarı boş göryaz. Bekleyen ürünleraçısından gıda arzı her zamank nden daha düğünde panik oluyor. Nisanın de böceklenme olur. Hepöneml hale geld .” ortalarından sonra panik alımlasini çöpe atmak zorunda karı kesildi. Eğer kesilmeseydi, gerlırsınız. Bu da büyük bir gıda isçekten çok kötü bir durumla karrafına neden olur. İsraf edeceğiniz şı karşıya kalırdık. Bu süreçte bazı oran. İnsanlar kuru gıdayı muhafa- ürünleri almazsanız, talep sorunuürünlerde beş-altı kat talep artışı za edebildiği için alıyor, fakat panik nu engellemiş olursunuz’ dedik.” oldu. Bu gerçekten çok büyük bir alımlarının önüne geçmek için, ‘Bu

Stok tak b yapılmalı “Gıdada bir ay sonrası bilinmiyor. Küresel ekonomide lokomotif olan ülkeler bile çaresiz durumda. Çiftçimize güven vermek lazım; çünkü onlar ürettiği sürece biz varız. Güvenli bir şekilde üretim yapmalarını, daha fazla verim almalarını sağlamamız lazım. Yeni hasat dönemine kadar ürün stoğu konusunda bir sorun yok; ama bunu bugün için söyleyebiliyorum. Aralık ve ocak aylarında tarlaya atılan mercimek, buğday hasatını Haziran ayında alacağız. Ama daha tohumunu atamadığımız fasulye var, nohut var, çeltik var. Bunların hasatı Temmuz, Ağustos ve Eylül’de olacak. Bu noktada, yö-

“Yarını dert etmezsek, gelecekte çok çares z kalırız” d yen Re s Gıda Yönet m Kurulu Başkanı Mehmet Re s, “İç nde bulunduğumuz günlerde k mse madd kazancı düşünmemel . Öncel ğ m z nsan sağlığı ve gıda tem n ” d yor.

neticilerin, karar vericilerin stok takibi yapması çok önemli. Reel rakamlar üzerinden konsensüs oluşturalım. Tedbirlerimizi buna göre alalım. 'TMO çeltikte tedbirleri aldık' diyor. Bu çok güzel. Diğer ürünlerde de tedbir almak gerekiyorsa bugünden hareket etmemiz lazım. 20 milyon değil, 30 milyon ton stok yapmalıyız. Yarını dert etmemiz gerekiyor; aksi takdirde ilerde çaresiz kalırız.”

B r ülke ç n bağımsızlık gıda güvenl ğ demekt r “Bir virüs, ülkeler arasına duvarlar ördü, kapıları kapattı. Bir ülke için bağımsızlık gıda güvenliği demektir. Gıda güvenliği için de verimli toprak ve temiz suya ihtiyacımız var. Kendi kendimize yeterlilik çok önemli. İçinde bulunduğumuz kriz, kendimizi sorgulamamızı, sahip olduğumuz nimetlerin değerini daha iyi anlamamızı ve israf etmemeyi öğretecek bizlere. Dünya, geç de olsa bunu anladı. Kızılderili Atasözü’nün dediği gibi; ‘Son ağaç yok olduğunda, son ırmak kuruduğunda, son balık öldüğünde, beyaz adam paranın yenmeyen bir şey olduğunu anlayacak.’”

M O R N İ N G STA R V E R İ L E R İ N E G Ö R E

COVID-19 p yasaları er t rken, sürdürüleb l r fonlar güvenl l man oldu Yatırım fonu endüstrisinin derecelendirilmesinde etkili bir araç olarak kullanılan Morningstar yıldız derecelendirme sistemi, yatırım fonlarının düzeltilmiş riske göre sahip oldukları performans sonuçlarını farklı dönemlerde derecelendiriyor. Morningstar tarafından yayınlanan son verilere göre, COVID-19 nedeniyle ekonomide yaşanan yavaşlamanın sonucu olarak, çevresel, sosyal ve yönetişim (ÇSY) performansı yüksek şirketler son dönemde yatırımcıların odak noktası olmuş durumda. Çevresel, sosyal ve yönetişim (ÇSY) faktörlerinin şirketlerin değer yaratma modellerine ve şirket raporlarına entegre edilmesinin öneminin özellikle içinde bulunduğumuz dönemde çok hızlı bir şekilde arttığına yer veren Morningstar, geçtiğimiz Mart ayında özellikle fosil yakıt ve havayolu şirketlerinin hisselerinde çok önemli kayıplar yaşandığına dikkat çekiyor. Avrupa merkezli araştırma şirketi Manager Research Pasif Stratejiler ve Sürdürülebilirlik Araştırmaları Direktörü Hortense Bioy, “Çevresel, sosyal ve yönetişim alanlarında yüksek skora sahip olan şirketler, hem hissedarlarına karşı daha şeffaflar, hem çevreye karşı daha duyarlılar, hem de çok daha dengeli bilançolara sahipler. Dola-

DUNYA

CMYK

yısıyla bu şirketler piyasalarda yaşanan çalkantılara çok daha dayanıklı oluyorlar” yorumlarını yapıyor. Almanya merkezli finansal danışmanlık şirketi NN Investment Partners Sorumlu Yatırımlar Uzmanı Jeroen Bos ise, “Yatırım akışında izlenen bu değişimin temel nedeni iş modellerinin sürdürülebilirliğinin dikkate alınması ve toplumsal değişimlere hızlı adapte olan şirketlerin tercih edilmesi” diyor. Uzmanlara göre, yaşadığımız kriz sürdürülebilir yatırımlara geçişi hızlandıracak; sürdürülebilir olmayan ürünlere ve hizmetlere yönelik talep ise gerilemeye başlayacak. Merrill Lynch 25 Mart tarihinde yayınladığı araştırma notunda, S&P 500 endeksinde ÇSY faktörleri en yüksek performansı gösteren şirketlerin yüzde 5’in üzerinde değer artışı yaşandığını açıkladı. Uzmanlara göre, bu şirketlerin dayanıklılığının önemli bir nedeni, portföylerinde enerji, havayolu veya maden stoklarının bulunmaması. Bu süreçte en fazla değer kazanan şirketlerden biri de teknoloji şirketi Zoom. Şirketlerin karbon ayak izini azaltmasını sağlayan ve seyahat ihtiyacını ortadan kaldıran Zoom, bu dönemin kazananları arasında gösteriliyor. Zoom 2019 yılının Aralık ayından bu yana 200 milyon yeni kullanıcıya ulaşmış durumda.