MEVZUAT - 26-27 MAYIS 2020 by Dünya Gazetesi

26 MAYIS/ 27 MAYIS 2020

İş dünyasını ilgilendiren mevzuat gelişmeleri

Geçen hafta yapılan değişiklikler

Bu hafta gündeme gelecek mevzuat çalışmaları

GEÇEN HAFTA Ülkeler ekonomik krizin etkilerini sınırlandırmaya çalışırken, herkes gözlerini yılın ikinci yarısına dikti Ekonomiye yaptığı etkinin büyüklüğüyle 1929 Büyük Buhran, 2. Dünya Savaşı ile karşılaştırılan COVID-19, hem ülke hem dünya gündemini meşgul etmeye devam etti. Beklentilerin aksine, salgın henüz kontrol altına alınamazken, yılın ikinci yarısıyla ilgili kuşkular da daha belirgin bir hal aldı. Salgının getirdiği çok büyük boyutlu sorunlarla baş etmek zorunda kalan ülkeler ekonomik krizin etkilerini sınırlandırmaya çalışırken, herkes gözlerini yılın ikinci yarısına dikti. Salgında yaşanabilecek ikinci bir dalga piyasaların en büyük korkusu durumunda. Çünkü ikinci bir dalga hem yılın ikinci yarısında normalleşme bekleyen herkesin kabusu hem de yılın ikinci yarısının da kaybedilmesi demek olacak. Bu ortamda, Merkez Bankası üst üste 9’uncu faiz indirimini yaptı. Faiz oranlarında nisan ayında 100 baz puan, son sekiz toplantısında ise 1525 baz puan indirim yapan Merkez Bankası, 50 baz puanlık bir indirim daha gerçekleştirerek politika faizini yüzde 8,75’den yüzde 8,25’e çekti. Birçok kişi tarafından döviz ihtiyacını karşılayacak, döviz rezervleri üzerindeki baskıyı hafifletecek bir çıkış yolu olarak görülen swapta Hazine, birçok ülkeyle görüşmelerini sürdürmeye devam etti Cumhurbaşkanı kararıyla finansman bonolarında gerçek kişiler için vergi tevkifat (stopaj) oranı yüzde 10’dan yüzde 15’e,kambiyo işlemlerindeki Banka Sigorta ve Muamele Vergisi (BSMV) oranı binde 2’den yüzde 1’e yükseltildi. Özel sektörün mart ayı itibarıyla yurt dışından sağladığı kısa vadeli kredi borcu 7,8 milyar dolara, uzun vadeli kredi borcu 177,6 milyar dolara geriledi. Son dönemde ekonominin gündemdeki konularından biri olan swapta Hazine birçok ülkeyle görüşmelerini sürdürdü. Döviz kazandırıcı hizmet sektörlerine verilecek markalaşma desteğinin çerçevesi belirlendi. Buna göre, TURQUALITY® programının yetkilendirilen Türkiye İhracatçılar Meclisi ve birliklerince yürütülmesi, yıllık 15 milyon dolara kadar, yüzde 100 oranında desteklenecek. İşbirliği kuruluşlarına yurt dışı reklam, tanıtım, pazarlama harcamaları, danışmanlık giderleri ve pazar araştırması çalışması ve raporlara ilişkin proje başına 500 bin dolara kadar destek verilecek. Destek tutarı marka desteklerinde 600 bin dolara kadar çıkacak.

Mermerler, bazı kimyasallar, işaret fişekleri, suni bağırsaklar, deri ürünleri, boru ve hortumlar, duvar tavan kaplamaları, karolar, tuğla, bazı cam türleri, camdan yapılmış takı, eşya, oto lastikleri, plastik eşya, iplikler, fan, komprasör, fırın, ocak, püskürtme cihazları, su ısıtıcıları, bazı mensucat makineleri, sayaçlar, ölçüm cihazları, motorlu araç parçaları başta olmak üzere 800’den fazla ürüne yüzde 2 ile yüzde 30 arasında değişen oranlarda ilave gümrük vergisi getirildi.

IV. tertip 100 TL banknotlar 20 Mayıs’ta tedavüle girdi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), E9 Emisyon Grubu IV. Tertip 100 TL banknotları, 20 Mayıs 2020 tarihinden itibaren tedavüle verdi. Bankanın Resmi Gazete’de yayımlanan duyurusuna göre, halen tedavülde bulunan E9 Emisyon Grubu I., II. ve III. tertip 100 TL banknotlara kıyasla, IV. tertip 100 TL banknotlardaki imza kısmında değişiklik yapıldı. Banknotlardaki imzalar, Başkan Murat Uysal ile birlikte; Başkan Yardımcısı Dr. Uğur Namık Küçük’e ait olacak şekilde yeniden düzenlendi. Söz konusu banknotlar, üzerindeki imzalar dışında boyutları, ön ve arka yüz kompozisyonları ile genel nitelik ve görünümleri bakımından I., II. ve III. tertipleriyle tamamen aynı olacak ve I., II. ve III. ve IV. tertip banknotlar birlikte tedavül edecek. Banka, E9 Emisyon Grubu IV. Tertip banknotlardan 200, 20 ve 5 TL banknotları 2 Mart 2020, 50 TL banknotları 23 Mart 2020, 10 TL banknotları 4 Mayıs 2020 tarihinden itibaren tedavüle vermişti. (18 Mayıs 2020)

Mevlana Kalkınma Ajansı, 6 uzman personel alacak Mevlana Kalkınma Ajansı, 1’i denetçi, istatistik, ziraat mühendisliği ve sosyoloji alanlarında 3’ü uzman personel, 1’i hukuk müşaviri, 1’i destek personeli olmak üzere yarışma sınavı ile 6 uzman personel alacak. Ajansı, Resmi Gazete’de yayımlanan duyurusuna göre, sınava 8-19 Haziran 2020 tarihleri arasında “sinavbasvuru.sanayi.gov.tr” internet adresinden başvurulabilecek. Mülakat listesi ilanı 26 Haziran 2020 tarihinde yapılacak. Konya’da yapılacak sınavın yeri ve tarihi daha sonra ilan edilecek. İlan ve sınav

sonuçları “www.mevka.org.tr” internet adresinden öğrenilebilecek. (18 Mayıs 2020)

Moody’s: Sermaye enjektesi COVID-19 etkilerini hafifletecek Moody’s, Türkiye Varlık Fonu tarafından 3 kamu bankasına sermaye enjekte edilmesinin koronavirüsün yol açtığı etkileri hafifleteceği değerlendirmesinde bulundu. Türkiye Varlık Fonu’nun 3 kamu bankasına sermaye enjekte etme kararını değerlendiren Moody’s Investors Service, sermaye artırımının bankaların zararları sindirme kapasitelerini ve likiditelerinin güçlendireceğini, giderek zorlaşan faaliyet ortamında kredi profilleri üzerinde oluşan baskıyı yönetmelerine yardım edeceğini bildirdi. “Sermaye enjekte edilmesi bankalara Türk şirketlerini ve bireyler salgın sırasında desteklemek için yeni kredi imkanı verecek” değerlendirmesini yapan Moody’s, bunun zorlu faaliyet ortamı dikkate alındığında gelecekteki riskleri artıracağını da vurguladı. Sermaye enjekte edilmesinin bankalar için zamanında atılmış bir adım olduğunu anlatan Moody’s, Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 5 daralmasını ve 2021’di yüzde 3,5 toparlanmasını beklediklerini de belirtti. Yapılacak sermaye artırımının yeni kredilerin desteklenmesi için kullanılacağına işaret eden Moody’s, enjekte edilecek sermayenin bankaların sermaye rasyolarını sadece kriz öncesi seviyelerine geri getireceğini öngördüklerini de vurguladı. (18 Mayıs 2020)

Fitch: Türkiye’de şu an için fonlama krizi işareti yok Fitch Ratings analisti Douglas Winslow, Türkiye’nin göreceli olarak düşük borç seviyesi ve finansal piyasa türbülansını başarı ile atlatmasının kredi notunun cari koronavirüs ve kur gerilimlerine dayanmasına yardım ettiğini bildirdi. Fitch Ratings analisti Douglas Winslow, Türkiye’nin hali hazırda BB seviyesinde kredi notuna sahip olmasına neden olarak ise göreceli olarak düşük döviz rezervlerine karşın büyük dış finansman ihtiyacının Merkez Bankası’nın zayıf kredibilitesi ile bir araya gelmesini gösterdi. Winslow, bu problemler olmasa Türkiye’nin kredi notunun 3 kademe daha yukarıda olma potansiyeli taşıdığını da savundu. Türkiye için Şubat ayında yapılan gözden geçirmeden bu yana görünümün dramatik şekilde değiştiğini de belirten Winslow, koronavirüs salgınının etkisi ile Türk ekonomisinin 2020 yılında en az yüzde 2 daralmasını beklediklerini vurguladı. Dış baskıların bankalar ve şirketler üzerinde daha akut finansman stresini beslemesi halinde not indiriminin tetiklenebileceğini anlatan Winslow “Ancak şu anda

böyle bir şey görmüyoruz” diye konuştu. Kamu borcunda kaçınılmaz artışın “durağan’ görünüme sahip kredi notu için yönetilebilir olması gerektiğini de belirten Winslow, “Kamu borcunun GSYH’ya oranının yüzde 38’in üzerine çıkacağını, ancak hala BB seviyesinde bir not için göreceli olarak güçlü bir taraf olmayı sürdüreceğini öngörüyoruz” değerlendirmesini yaptı ve BB seviyesinde nota sahip ülkeler için medyan borç/GSYH oranının yüzde 51 olduğunu hatırlatarak, “Türkiye’nin hala biraz mali alanı olduğunu düşünüyoruz” dedi. Winslow, Türk Lirası üzerinde yeniden baskı oluşması halinde, Türk otoritelerin daha fazla sermaye kontrolü uygulamaları olasılığı dışlamadıklarını anlatan Winslow, “Ancak daha olası senaryonun faiz artırımı olacağını düşünüyoruz” diye konuştu. Fitch analisti, finansal piyasalara lirada kısa pozisyon alınmasını zorlaştırma, ithalatı azaltacak yönetimsel tedbirler, yüksek tarifeler veya vergi tedbirleri gibi müdahalelerin devam edebileceğini de vurguladı. Winslow, bir IMF programının muhtemel olmadığını belirtirken, “Cumhurbaşkanı’nın tüm maliyetine rağmen bundan kaçınmak isteyeceğini düşünüyoruz” ifadelerini kullandı. (18 Mayıs 2020)

TCMB’de esas mukavele değişiyor Ertelenen Merkez Bankası 88. Hesap Dönemi Genel Kurulu 18 Mayıs’ta yapıldı. Daha önce 20 Mart’ta yapılması öngörülen ancak COVID-19 salgını nedeniyle ertelenen Merkez Bankası 88. Hesap Dönemi Olağan Genel Kurulu’nda salonuna gelmek istemeyenlere “Elektronik Genel Kurul Sistemi” (e-GKS) aracılığıyla katılım imkanı sağlandı. Merkez Bankası Kanununda 5 yıl için atama ve görevden alınamamayı sağlayan madde 9 Temmuz 2018’de 703 sayılı KHK ile kaldırılmıştı. Esas mukavelede de bu yönde değişiklik yapılacak. Yine daha önce kanunla değişikliği yapılan karın yüzde 20’sinin ihtiyat akçesine ayrılması hükmü de kaldırılacak. Bankanın görev ve yetkilerini düzenleyen 4. maddesinde yapılan değişiklikle, daha önce sadece yükümlülükleri baz alınarak zorunlu karşılık ve disponibilite uygulanması yetkisi, “bilanço içi ve bilanço dışı uygun görülen kalemler” olarak değiştirildi. Aynı maddedeki Merkez Bankası’nın diğer banka ve mali kuruluşlar ile düzenleyici kurumlardan bilgi alabileceğine dair yetki fıkrasına, “Banka (bilgi) taleplerinin anında karşılanması, Merkez Bankasının anında bilgi talebini sağlamak üzere bu kuruluşların sistemlerine doğrudan erişim sağlayan sistem kurma yetkisi” verildi. Ayrıca, Banka Meclisi üyeleri ve Başkanların başka görevleri de üstlenmesinin ancak kanunla olabileceğine ilişkin düzenleme, kanun ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi şeklinde değiştirildi. Merkez Bankası Meclis üyeliği hakkında Cumhurbaşkanı kararnamesi ile devlet üniversitelerinde çalışan öğretim üyelerinin Merkez

Bankası Meclis Üyesi olmalarına yönelik düzenleme yapıldı. Kamuda görev birleştirme genellikle aynı kurumda farklı makamlar için tanımlanmış görevlerin, bir kişi tarafından yürütülmesine ihtiyaç duyulduğu zamanda gerçekleştirilebiliyor. (18 Mayıs 2020)

Sanal fuara destek yolda Dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını ile birlikte iptal olan fuarlar, sanal olarak yeniden düzenlenmeye başlıyor. Ticaret Bakanlığı, salgın sürecinde ertelenen ya da iptal edilen fuarları sanal ortama taşıyor. Bu kapsamda 1-3 Haziran tarihinde ayakkabı ve saraciye fuarı “Shoedexpo” ile başlayacak sanal fuar organizasyonu, 22-26 Haziran tarihlerinde yerli ve milli yazılımın katkılarıyla gerçekleştirilen “Agrivirtual-Sanal Tarım Makineleri Fuarı” ile devam edecek. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, tüm dünyayı etkisi altına alan salgın sebebiyle iş dünyasının hareket ve temas imkanlarının küresel ölçekte kısıtlandığını, ticaret fuarlarının da ertelendiğini ya da iptal edildiğini söyledi. Bu süreçte dijital pazarlama yöntemlerinin ve sanal ticaret platformlarının daha önemli hale geldiğini dile getiren Pekcan, Ticaret Bakanlığı olarak bu gelişmelerin dışında kalmadan, ihracatçı birlikleriyle koordinasyon halinde başarıyla gerçekleştirmeye devam ettikleri sanal ticaret heyetleri organizasyonlarının ardından sanal fuar çalışmalarını da başlattıklarını bildirdi. Pekcan, sanal fuarlarla katılımcı firmaların ve ürünlerinin tanıtımının, bu firmalar ve alıcılar arasında online seminer ve ikili görüşmeler ile panel gibi ticareti geliştirmeye yönelik tüm faaliyetlerin, 7 gün 24 saat esasıyla dijital platforma taşınacağını belirterek, şunları kaydetti. “Sanal fuarlarımıza 1-3 Haziran tarihinde ayakkabı ve saraciye fuarı ‘Shoedexpo’ ile başlıyoruz. Dijital pazarlama yöntemlerinden sanal ticaret fuarlarını firmalarımıza tanıtmak ve firmalarımızın bu platformlarda küresel rakiplerinden önce yer almasını sağlamak amacıyla Bakanlığımız koordinasyonunda Ege İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği düzenlenecek bu fuarda 30 katılımcı firmamızla yurt dışındaki 250 profesyonel alıcıyı buluşturacağız. Firmalarımız, fuarda sonbahar-kış sezonu için hazırlanmış koleksiyonlarını dijital platformda dünya ile buluşturacak ve küresel alıcı firmalarla web üzerinden online ikili iş görüşmeler gerçekleştirecek.” Pekcan, 22-26 Haziran tarihlerinde Bakanlığın koordinasyonu, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri’nin organizasyonu ve Selçuk Üniversitesinin iş birliğinde “Agrivirtual-Sanal Tarım Makineleri Fuarı”nın da düzenleneceğini ifade ederek, şunları söyledi: “Yerli ve milli yazılım katkısıyla hazırlanan bu fuarla ziyaretçilere fuar alanını 3 boyutlu gezme imkanı sağlanmasının yanı sıra firmaların ziyaretçileriyle anlık mesajlaşma

ile görüntülü görüşmelerine imkan tanınacak. Bunun yanı sıra 4 dilde çeviri hizmeti verilecek fuarda 100’ün üzerinde tarım makineleri ihracatçımızı, 300’den fazla küresel alıcıyla buluşturacağız.” “Ticaret Bakanlığı ihracata yönelik devlet desteklerine sanal ticaret heyetleri ve sanal fuarları da eklemek için çalışma başlattı” bilgisini veren Pekcan, “Salgının sosyal izolasyonu mecbur kıldığı bu günlerde ticareti geliştirmemizdeki engelleri firmalarımızla iş birliği içinde bu kez dijital platformlarla aşacağız. Bakanlığımız bu gibi çalışmalarda öncü rolünü tüm hızıyla sürdürmeye, ihracatçılarımızın önündeki engelleri kaldırmaya devam edecektir” değerlendirmesinde bulundu. (18 Mayıs 2020)

Özel sektörün yurt dışı borcu martta azaldı Özel sektörün mart ayı itibarıyla yurt dışından sağladığı kısa vadeli kredi borcu 7,8 milyar dolara, uzun vadeli kredi borcu 177,6 milyar dolara geriledi. Merkez Bankası verilerine göre; martta 2019 sonuna kıyasla özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 3 milyar dolar azalarak 177,6 milyar dolara, kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) 1,2 milyar dolar gerileyerek 7,8 milyar dolara indi. Uzun vadeli kredi borcuna ilişkin martta 2019 sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmaları 1,1 milyar dolar azalırken, tahvil ihracı şeklindeki borçlanmaları 100 milyon dolar artışla 21,3 milyar dolara yükseldi. Bu dönemde, bankacılık dışı finansal kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 736 milyon dolar azaldı, tahvil stoku ise 123 milyon dolar gerileyerek 3,6 milyar dolar oldu. Aynı dönemde finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmalarının 861 milyon dolar azaldığı, tahvil stokunun ise 4 milyon dolar gerileyerek 7,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği gözlendi. Kısa vadeli kredi borcuna ilişkin martta 2019 sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmaları 941 milyon dolar azalışla 4,7 milyar dolar; finansal olmayan kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları ise 102 milyon dolar düşüşle 1,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Bir yıl içindeki anapara geri ödemesi 45 milyar dolar Uzun vadeli kredi borcuna ilişkin mart sonu itibarıyla tahvil hariç özel alacaklılara olan borç geçen yıl sonuna göre 2,8 milyar dolar azalarak 122,5 milyar dolara geriledi. Bu dönemde kısa vadeli kredi borcuna yönelik tahvil hariç özel alacaklılara olan borç ise 1,2 milyar dolar düşerek 7,6 milyar dolar oldu. Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu vade açısından incelendiğinde, mart sonu itibarıyla 1 yıl içinde gerçekleştirilecek anapara geri ödemelerinin toplam

45 milyar dolar olduğu gözlendi.

(18 Mayıs 2020)

Ilısu Barajı’nda üretim başladı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, video konferans yöntemiyle Ilısu Barajı Enerji Santrali 1. Tribün Devreye Alınma Töreni’ne katıldı. Erdoğan’ın açıklamalarından satır başları şu şekilde: (Ilısu Barajı) 2008’den beri kredisinden inşasına her aşamasında pek çok engellemeyle karşılaştığımız bu eseri kararlılığımız sayesinde ülkemize kazandırdık. Ilısu Barajı’ndan esecek barış, kardeşlik, refah ve huzur rüzgarı inanıyorum ki asırlar boyunca bu topraklarda dalga dalga kendini hissettirecek. Ilısu Barajı’nın ekonomimize yıllık katkısının 2,8 milyar lira olmasını bekliyoruz. Burada toplanan suları yakında inşa edeceğimiz Cizre Barajı’na bırakarak hem 1,1 milyar kilovat saat enerji üretecek, hem de 765 bin dekar araziyi sulayabileceğiz. Türkiye 2002’de 276 baraja sahipti biz buna 585 baraj daha ekledik. Yola çıktığımızda birileri birkaç yıl iktidarda kalıp gideceğimizi düşünüyordu. Planlarımızı, programlarımızı, hedeflerimizi çeyrek asırlık, yarım asırlık, 1 asırlık dilimlere göre yaparak, geçmişten beri tüm siyasetçilerin teslim olduğu kısır döngüyü kırdık. Biz Cumhur İttifakı olarak dimdik bu yolda yürüyeceğiz. 17 baraj açılışını daha yapacağız. Sadece 2020 yılında inşası tamamlanan 403 tesisi hizmete sunmayı planlıyoruz. Ülkeye ve millete hizmet yolunda durmak yok, yola devam anlayışıyla gecegündüz eser üretmeye devam edeceğiz. Ülkemizde ekilmemiş tek karış toprak, harekete geçirilmemiş en küçük potansiyel bırakmadan, çok çalışarak yeni döneme hazırlanacağız. (Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi) 2500 yataklı bu hastane çok önemli bir çekim alanı oluşturacaktır. (19 Mayıs 2020)

Sokak kısıtlamasına ilişkin genelge

İçişleri Bakanlığı 22 Mayıs saat 00.00 ile 26 Mayıs 00.00 arasında uygulanacak sokağa çıkma kısıtlamasıyla ilgili genelge gönderdi. (19 Mayıs 2020)

15 il için seyahat kısıtlaması 15 gün daha uzatıldı İçişleri Bakanlığı, 81 valiliğine şehir girişçıkış tedbirlerine ilişkin ek genelge gönderdi. Genelgede, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında dün yapılan Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı’nda, 14 büyükşehir ile Zonguldak’ta uygulanan şehir giriş-çıkış kısıtlamasına Bilim Kurulu^’nun önerileri doğrultusunda devam

edilmesinin kararlaştırıldığı aktarıldı. Bu kapsamda, Zonguldak ile büyükşehirler Ankara, Balıkesir, Bursa, Eskişehir, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Manisa, Sakarya, Samsun ve Van’a kara, hava ve deniz yolu ile giriş çıkışın durdurulması, bu geceden 3 Haziran Çarşamba gece yarısına kadar 15 gün süreyle uzatılacak. Kısıtlamaya yönelik daha önceki genelgelerle belirlenen usul, esas ve istisnalar bu sürede de geçerli olacak. Alınan karara uymayanlara idari para cezası verilecek, konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin ise adli işlem yapılacak. (19 Mayıs 2020)

Hazine: Swap görüşmeleri birçok ülkeyle sürdürülüyor Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilileri, birçok ülkeyle swap görüşmelerinin yerel paralarla ticareti de kapsayacak şekilde devam ettiğini bildirdi. Açıklama sonrası dolar/TL kuru 6,86 seviyelerinden 6,75’e kadar çekildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilileri, birçok ülkeyle swap görüşmelerinin yerel paralarla ticareti de kapsayacak şekilde sürdürüldüğünü, Türkiye’nin 2 ülke ile swap anlaşmasına vardığına ilişkin haberlerin doğru olmadığını bildirdi. Bakanlık yetkilileri, bazı basın yayın organlarına yansıyan swap hattı kurmak için Türkiye’nin 4 ülkeyle görüştüğü, 2 ülkeyle anlaştığı haberlerinin doğru olmadığını ifade etti. Yerel paralarla ticareti de kapsayacak şekilde birçok ülkeyle swap görüşmelerinin bir süredir devam ettiği belirtilerek, ilgili resmi makamların dışında yapılan açıklama, haber ve yorumlara itibar edilmemesi gerektiği vurgulandı. Yetkililer, görüşmelerde somut netice ortaya çıktığı anda gerekli bilgilendirmenin yapılacağını kaydetti. (19 Mayıs 2020)

CHP’den ekonomide 16 maddelik öneri CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, “Hükümet, yaşanan ekonomik buhranı aşmak için yeni bir bütçe ve yeni bir planı Meclis’e getirmelidir. Hükümet, Türkiye’nin içeride ve dışarıda saygınlığını artırmak için reform sürecini de başlatmak zorundadır” dedi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, koronavirüs salgını nedeniyle ekonomide yaşanan sorunların aşılması için atılması gereken adımları içeren 16 madden oluşan bir öneri paketi açıkladı. “Önerilerimiz Türkiye’nin girdaptan çıkabilmesinin reçetesidir” diyen Kılıçdaroğlu’nun, “Ekonomik Buhrandan Çıkış” çağrısında yer alan öneriler şöyle sıralandı: * Kamuda israfa son verileceği millete taahhüt edilmeli.

* Yeni bir bütçe ve yeni bir Orta Vadeli Program TBMM’ye getirilmeli. TBMM’de kabul edilen “2020 Yılı Bütçesi” ve daha önce açıklanan “2020-2022 Orta Vadeli Program” artık milletin derdine derman olma vasfını yitirmiştir. * Yeni bir merkez-yerel dengesi kurulmalı. Bu çerçevede; yerel yönetimlerin gelirleri artırılmalı, merkezi yönetimin denetimi, belediyelerin çalışmalarını engelleme amaçlı olmaktan çıkarılmalı, seçimle gelen belediye başkanlarının, ancak seçimle gidecekleri güvence altına alınmalı. * Devlet yönetiminde liyakat sistemi hâkim kılınmalı. * Sayıştay gerçek işlevine kavuşturulmalı. * Özerk kurulların güvencesi sağlanmalı. Hükümet, ekonominin önemli aktörleri olan Merkez Bankası başta olmak üzere, BDDK, SPK, KİK, EPDK gibi kurumların bağımsızlığını yeniden sağlayacağını ve bu kurumların araçlarına siyasi müdahale etmeyeceğini kamuoyuna açıklamalı. * Kamu İhale Yasası rekabet ve şeffaflığı sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmeli. * TBMM’de Kesin Hesap Komisyonu kurulmalı. * Ulusal Vergi Konseyi Kurulmalı. Hükümet, vergi politikalarındaki çarpıklıkları gidermek ve adaletli bir vergi politikası uygulamak amacıyla “Ulusal Vergi Konseyi” kurulacağını ve bu Konsey’in her yıl düzenleyeceği raporları Resmi Gazete’de yayınlayacağını taahhüt etmeli. * Ekonomik ve Sosyal Konsey çalıştırılmalı. * Yargı bağımsızlığı kesin olarak sağlanmalı. * Düşünceyi ifade, örgütlenme ve basın özgürlüğü koşulsuz güvence altına alınmalı. * IMF ile yeni düzen netleştirilmeli. IMF ile ilişkiler kesilecekse, ortaklıktan çekilmeli ve IMF’deki sermaye payının Türkiye’ye getirileceği kamuoyuna açıklanmalı. * Seçim barajı kaldırılmalı * Siyasi Ahlak Yasası çıkarılmalı. * Güçlü bir “Stratejik Planlama Teşkilatı” kurulmalı. Ekonomide, ihracat odaklı ve katma değeri yüksek üretime öncelik veren bir planlama ve teşvik politikasının yaşama geçirileceği, bunun için de güçlü bir “Stratejik Planlama Teşkilatı” kurulacağı kamuoyuna açıklanmalı. (19 Mayıs 2020)

TBB ve 80 barodan “Avukatlık Kanunu” açıklaması Türkiye Barolar Birliği (TBB) ve 80 baro başkanlığı, barolara ve bunların seçim sistemlerine yönelik değişiklik girişimlerinin doğru bulunmadığını belirterek, girişimlerin durdurulmasını ve geri çekilmesini istedi. TBB’nin ve 80 baronun ortak açıklamasında, Türkiye’nin uzun süredir yeni tip koronavirüs

(COVID-19) salgınıyla, ekonomik, toplumsal ve siyasi sorunlarla mücadele ettiği belirtildi. Avukatların yaşadığı sorunların tahammül edilemez boyutlara ulaştığı ifade edilen açıklamada, Türkiye’nin ve avukatlık mesleğinin önceliğinin sorunların çözümüne çaba sarf etmek olduğu vurgulandı. Açıklamada, şunlar kaydedildi: “Avukatlık Kanunu’nda barolar ve seçim sistemlerine yönelik değişiklik girişimlerini doğru bulmuyor, bu girişimlerin durdurularak geri çekilmesini, ülkemizin gerçek gündemlerinin çözümüne dönülmesini talep ediyoruz. İleride, avukatlarımızın ve barolarımızın ihtiyacı ve beklentisini karşılayacak, Avukatlık Kanunu hazırlanması aşamasında asıl muhatap, barolar ve TBB olmalıdır. Türkiye Barolar Birliği nezdinde, 80 baronun, uzmanlar ve akademisyenlerin katılımıyla bir komisyon oluşturulmalı, bu komisyonca hazırlanacak tasarı, kamuoyu ve ilgililerle paylaşılmalıdır. Doğru, adil ve hukuki olan hareket tarzı bu olmalıdır.” (19 Mayıs 2020)

İzmir’de bazı alanlarda maske takma zorunluluğu getirildi İzmir’de İl Hıfzıssıhha Kurulu kararıyla bazı cadde, sokak ve açık alanlarda maske kullanımı zorunlu hale getirildi. İzmir Valiliğinden yapılan yazılı açıklamada, tüm ilçelerde yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgınının toplum sağlığı açısından oluşturduğu riski yönetebilmek, sosyal hareketliliği ve insanlar arası teması azaltarak sosyal izolasyonu tesis etmek amacıyla daha önce alınmış kararlara ilave olarak bazı cadde ve alanlarda ağzı ve burnu kapatacak şekilde tıbbi ve bez maske kullanımının zorunlu hale getirildiği belirtildi. Kent genelinde 30 ilçede yasağın uygulanacağı sokak, cadde ve alanlar, İzmir Valiliği internet sitesindeki “http://www.izmir.gov.tr/kurumlar/izmir.gov. tr/2020-Basin/Mayis/maske/maske-zorunlugu-. pdf” adresinde listelendi. (19 Mayıs 2020)

Rezervasyon ve etkinlik iptaline ilişkin yeni genelge Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca, konaklama tesislerinin girişi 31 Aralık 2020’den önce yapılan rezervasyonların veya aynı tarihten önce gerçekleştirilecek konaklama içermeyen diğer etkinliklerin ilgili tesisler tarafından iptal edilmesi durumunda hukuki işlem uygulanmayacağı bildirildi. Bakan Mehmet Nuri Ersoy imzasıyla 81 ilin Kültür ve Turizm Müdürlüğü’ne, Türkiye Otelciler

Federasyonuna, Türkiye Otelciler Birliği’ne ve Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği’ne konaklama tesislerine ilişkin genelge gönderildi. 16 Nisan 2020 tarihli genelge ile yeni koronavirüs (COVID-19) salgınına karşı alınan önlemler kapsamında turizm sezonunu açmayan ya da faaliyetlerine ara veren konaklama tesislerinin, genelgenin yayımı tarihinden önce teyit edilen ve girişi 1 Haziran 2020’den önce olan rezervasyonların veya aynı tarihten önce gerçekleştirilecek konaklama içermeyen diğer etkinliklerin konaklama tesisinin faaliyetine ara vermesi veya sezon açılışını gerçekleştirmemesi nedeniyle konaklama tesisince iptal edilmesi durumunda, ilgili tesis hakkında 2634 sayılı kanunun ilgili maddesi kapsamında işlem uygulanmayacağı bildirilmişti. Bugün yayımlanan genelge ile yeni koronavirüs salgınının dünya genelindeki seyri dikkate alınarak genelgede 1 Haziran 2020 olarak belirtilen tarih 31 Aralık 2020 olarak güncellendi. Böylece konaklama tesislerine 31 Aralık 2020’den önce yapılan rezervasyonlar veya aynı tarihten önce gerçekleştirilecek konaklama içermeyen diğer etkinliklerin tesisler tarafından iptal edilmesi durumunda hukuki işlem uygulanmayacak. (19 Mayıs 2020)

Fitch’ten Türk bankalarıyla ilgili değerlendirme Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Garanti BBVA, Ziraat Bankası ve Vakıfbank’ın not görünümünü “durağan”dan “negatif”e indirdi. Halk Bankası’nın notunu “B+”dan “B”ye indiren kredi derecelendirme kuruluşu negatif görünümünü korudu. Akbank, İş Bankası, Yapı Kredi, Garanti BBVA, Ziraat Bankası ve Vakıfbank’ın notunu ise “B+” olarak teyit etti. (19 Mayıs 2020)

ABD Hazine Bakanı Mnuchin: Yüksek işsizlik 2. çeyrekte devam edecek ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin, COVID-19 salgınının ekonomik etkileri nedeniyle ABD’de bu yılın ikinci çeyreğinde yüksek işsizlik oranıyla diğer negatif verilerin görülmeye devam edeceğini söyledi. Mnuchin, bu zamana kadar sağladıkları desteklere değinerek, ülkede çalışanlara işlerini korumaları amacıyla toplam 530 milyar doların üzerinde 4,2 milyondan fazla kredi sağlamak için Küçük İşletmeler

İdaresi ile yakın bir şekilde çalıştıklarını anlattı. COVID-19 salgınının ekonomik etkilerine karşı toplam 240 milyar doların üzerinde 140 milyondan fazla ödeme yaptıklarını belirten Mnuchin, ülkede 4 kişilik bir ailenin 3 bin 400 dolarlık destek aldığını kaydetti. Mnuchin, yerel yönetimlere yaklaşık 150 milyar dolarlık kaynak ayırdıklarına, hava yolu taşımacılığı sektörü için de 25 milyar dolara yakın destek sağladıklarını aktardı. Koronavirüs Yardım, Destek ve Ekonomik Güvenlik Gözetimi Yasası kapsamında 195 milyar dolara yakın kredi desteği taahhüdünde bulunduklarını kaydeden Mnuchin, ihtiyaç duyulan programların oluşturulması veya mevcut programların genişletilmesi için 259 milyar dolarlık kaynaklarının daha olduğunu bildirdi. (19 Mayıs 2020)

Havacılıkta küresel zarar 314 milyar dolar KPMG Türkiye koronavirüs salgınının lojistik sektörüne etkilerini değerlendirdi. KPMG Türkiye Taşımacılık Sektör Lideri Yavuz Öner, “IATA hava yolu şirketlerinin COVID-19 kaynaklı küresel zararını 314 milyar dolar olarak öngörüyor” dedi. COVID-19’un lojistik sektörüne etkisini araştıran KPMG Türkiye, salgın sonrası dönemle ilgili değerlendirme yaptı. KPMG Türkiye Taşımacılık Sektör Lideri Yavuz Öner, “COVID-19 salgınının küresel makroekonomik çöküşe doğru yol almasının ana sebeplerinden biri, küresel tedarik zinciri ağının bozulması oldu. Dünyanın hammadde fabrikası olarak kabul edilen Çin’deki faaliyetlerin durması küresel ticaret hacminden başlayarak hemen her ekonominin kılcal damarlarına kadar etki etti. IATA’nın Nisan 2020 Araştırmasına göre sektör temsilcilerinin yüzde 86’sı 6 aydan önce toparlanma öngörmüyor” dedi. KPMG Türkiye’nin değerlendirmesine göre COVID19’un etkisi deniz yolu taşımacılığını da benzer bir yükle karşı karşıya bıraktı. Dünya ticaretine ilişkin oldukça önemli bir gösterge olan Baltık Kuru Yük Endeksi, COVID-19’un kuru yük taşımacılığa ilişkin talebi yavaşlatmasıyla birlikte bu yıl Mart ayında son dört yılın en düşük seviyesini kaydetti. Nisan ayı itibarıyla ise bazı şirketlerin yeniden faaliyete geçişiyle birlikte endeks bir nebze toparlanma gösterse de anlamlı bir toparlanma kaydedemedi. Öner, “Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, COVID-19 nedeniyle küresel gemicilik sektörü için önümüzdeki 12-18 aylık dönemdeki görünümü durağandan negatife çevirmişti.

Zayıflayan üretim ve ticaret faaliyetlerine paralel olarak konteyner ve kuru yük gemiciliği için ciddi düşüş gösteren talep, küresel ölçekteki gemicilik şirketlerinin 2020 yılı faiz, amortisman ve vergi öncesi karlarını aşağı çekecektir” diye konuştu. (19 Mayıs 2020)

ATO’dan konfeksiyon ve hazır giyim sektörü için teşvik talebi Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran, konfeksiyon ve hazır giyim sektörünün ekonomideki payını büyütmek için teşvik talep ettiklerini belirterek, “İstihdam deposu tekstil sektörünün gelişmesiyle şehrimizde işsizlik rakamları da gerileyecektir” ifadesini kullandı. Tekstil ve hazır giyim sektörünün başkentte en çok istihdam sağlayan iş kollarından olduğunu bildiren Baran, yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgını nedeniyle sektörün zor bir dönemden geçtiğini ifade etti. Yüksek hızlı tren yatırımlarıyla Ankara’nın, civarındaki şehirlerde yaşayan 15 milyonluk bir nüfusun 2 saatlik yolculukla ulaşarak alışveriş yapabileceği bir kent haline geldiğine dikkati çeken Baran, bu avantajın doğru kullanılması gerektiğini vurguladı. Baran, Ankara’nın sadece savunma sanayisi ve bilişimin değil tekstil sektörünün de başkenti olduğunu belirtti. (19 Mayıs 2020)

İngiltere’de işsizlik beklentilerin altında geldi İngiltere’de işsizlik oranı bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 3,9 olarak kayıtlara geçti. Ekonomistler, İngiltere›de işsizlik oranının yüzde 4,5 civarında gelmesini bekliyordu. (19 Mayıs 2020)

Milletlerarası anlaşmalar Resmi Gazete’de yayımlandı Türkiye’nin, Moldova, KKTC ve Filistin ile imzaladığı anlaşmalara dair onaylama kararları, Resmi Gazete’de yayımlandı. Ankara’da 17 Nisan 2020 tarihinde imzalanan Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Arasında Sağlık Alanında Hibe Yapılmasına Dair Anlaşmasına göre, Türkiye, Moldova’ya 30 bin adet N95 maske, 10 bin adet

tulum, 5 bin adet koruyucu gözlük, 10 bin çift eldiven, 10 bin adet galoş, 1 ton el dezenfektanı hibe edecek. Lefkoşa’da 7 Şubat 2019’da imzalanan Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Arasında Veri Paylaşımına İlişkin İşbirliği Uygulama Protokolü, Emniyet Genel Müdürlüğü ile KKTC Polis Genel Müdürlüğü arasında kara, deniz, hava hudut kapılarında ve her iki ülke genelinde aranan ve kayıp şahısların, tahditli şahısların ve çalıntı oto bilgilerinin tespitini sağlamak amacıyla gerekli teknik çalışmaların yapılmasına yönelik usul ve esasları belirliyor. Ankara’da 30 Mayıs 2018’de imzalanan Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Filistin Devleti Hükümeti Arasında Filistin-Türkiye Dostluk Hastanesi’nin Gazze’de Ortak İşletilmesi ve Devri ile Filistin Vatandaşlarının Tıpta Uzmanlık Eğitimini Türkiye’de Almasına Dair Protokol ise sağlık ve tıp alanında işbirliğini amaçlıyor. Protokolle, Türkiye’de uygulanan Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın başta hastane yönetimi olmak üzere uygun bileşenlerinin Filistin’e aktarılacak ve her yıl ÖSYM tarafından yerleştirilmiş olan azami 5 Filistinli tıp doktora tıpta uzmanlık eğitimi verilecek. Ayrıca, Filistin Devleti sınırları içinde yaşayanlara hizmet etmek üzere Filistin’in Gazze bölgesinde 180 yatak kapasiteli Filistin-Türkiye Dostluk Hastanesi’nin açılacak. Türkiye, hastanenin yönetim ve faaliyet amaçları doğrultusunda personel temin edecek. Hastane faaliyete başlamadan önce, Türkiye, 3 yıl süre için taahhüt ettiği 42 milyon dolarlık toplam tutarın yüzde 20’sini hastaneye aktaracak. Hastanenin başhekimi, idari ve mali işler müdürü ve başhemşiresi Türk, yardımcıları Filistinli olacak. Hastane 3 yıl süreyle taraflarca müşterek işletilecek. Süre sonunda tarafların mutabık kalacağı ayrı bir protokolle hastanenin işletilmesi Filistin Devleti’ne devredilecek. Devrin ardından Sağlık Bakanlığı, izleme/koordinasyon faaliyetini 3 yıl daha sürdürecek. (20 Mayıs 2020)

Arazi toplulaştırması kararı Cumhurbaşkanı, Denizli’nin Baklan, Çal ve Çivril ilçelerindeki Çataloba, Dağal, Şenyayla, Dayılar, Süller, Denizler, Belevi, Aşağıseyit, Yukarıseyit ve Kıralan mahallelerinde, arazi toplulaştırması ve tarla içi geliştirme hizmetleri yapılmasına karar verdi. Cumhurbaşkanı kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. (20 Mayıs 2020)

BDDK, banka çağrı merkezi sorununa el koydu…

Döviz kazandırıcı hizmet sektörlerine markalaşma desteği verilecek

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), çok sayıda banka müşterisinin şikayet konularından biri olan banka çağrı merkezi sorununa el koydu ve ulaşılabilirlik seviyesinin, yıllık bazda yüzde 95’in altına inmemesi kuralı getirdi. BDDK’nın “Banka Çağrı Merkezlerinin Hizmet Seviyesinin ve Kalitesinin Belirlenmesine İlişkin Yönetmeliği” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmeliğe göre, Banka tarafından, çağrı merkezinde aynı anda çalışan çağrı merkezi temsilcisi sayısına uygun bir hat kapasitesi kullanılacak. Ulaşılabilirlik seviyesi, ilgili dönemde çağrı merkezi santrali yönüne yapılan toplam arama sayısına göre, gelen çağrı sayısının yüzdesiyle ölçülecek. Çağrı merkezi santrali yönüne yapılan arama sayılarına bağlı olarak çağrı merkezi hat kapasitesinin yeterlilik seviyesi ölçülecek. Bu ölçüm yıllık, aylık ve günlük zaman dilimleri için yapılacak. Ulaşılabilirlik seviyesinin yıllık olarak en az yüzde 95 olması sağlanacak. Ana menünün ve alt menülerin anons süreleri Elektronik Bankacılık Hizmetleri Yönetmeliği’nin Telefon Bankacılığı Bölümü hükümlerinde yer alan süreleri geçemeyecek. Ana menünün ve alt menülerin anons süresine reklamlar, duyurular ve bilgilendirmeler dâhil olacak. 60 yaş ve üstü kullanıcı bankayı kayıtlı numarasından aradığında, kayıtlı numarasından aramasa bile müşteri numarası veya Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasından kullanıcının 60 yaş ve üstü olduğu anlaşıldığında, ana menüde herhangi bir tanıma adımı olmaksızın doğrudan çağrı merkezi temsilcisine bağlanma seçeneği sunulacak. Çağrı merkezi temsilcisine bağlanan kullanıcının kimlik/tanıma bilgilerinden, kullanıcının 60 yaş altı olduğunun anlaşılması halinde, çağrı merkezi temsilcisi herhangi bir işlem yapmaksızın kullanıcıyı ana menüye aktarabilir. Satış ve pazarlama amacıyla pazar günleri çağrı merkezi tarafından arama yapılmaz, diğer günler için yapılan aramalar Türkiye saatiyle 09.00-20.00 arasında gerçekleştirilecek. Çağrı merkezi için hesaplanacak karşılanma oranı aylık olarak en az yüzde 95, çağrı merkezi için hesaplanacak hizmet seviyesi aylık en az yüzde 80, kayıp/çalıntı ve şüpheli işlem bildirimlerinde ise aylık en az yüzde 90 olması gerekiyor. Yönetmeliğe intibakla ilgili geçici bir madde de konuldu. Buna göre, Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara aykırılık oluşması halinde, bu aykırılıklar 1 Temmuz 2020 tarihine kadar giderilecek. (20 Mayıs 2020)

Döviz kazandırıcı hizmet sektörlerine verilecek markalaşma desteğinin çerçevesi belirlendi. Buna göre, TURQUALITY® programının yetkilendirilen Türkiye İhracatçılar Meclisi ve birliklerince yürütülmesi, yıllık 15 milyon dolara kadar, yüzde 100 oranında desteklenecek. İşbirliği kuruluşlarına yurt dışı reklam, tanıtım, pazarlama harcamaları, danışmanlık giderleri ve pazar araştırması çalışması ve raporlara ilişkin proje başına 500 bin dolara kadar destek verilecek. Destek tutarı marka desteklerinde 600 bin dolara kadar çıkacak. Cumhurbaşkanının Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren kararına göre, döviz kazandırıcı hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren ve Türkiye’de yerleşik şirket, kurum ve kuruluşların markalaşmak için gerçekleştirdikleri faaliyetlere ilişkin giderlerin, Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birliklerinin TURQUALITY® programı kapsamında şirket, kurum ve kuruluşların markalaşma sürecinde yurt içinde ve yurt dışında vereceği desteklere ilişkin harcamalar, Türk markalarının pazara giriş ve tutunmalarına yönelik gerçekleştireceği her türlü faaliyet ve organizasyona ilişkin giderler ile hizmet sektörlerine yönelik olumlu Türk malı ve hizmeti imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilecek her türlü harcama Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonundan karşılanacak. Karar çerçevesinde Hizmet Sektörü TURQUALITY® komitesi, çalışma grubu, sektörel çalışma grubu ve sekreteryası oluşturulacak. İşbirliği kuruluşlarının, reklam, tanıtım ve pazarlama harcamaları, destek kapsamına alındıkları tarihten itibaren proje başına en az 1, en çok 4 yıl süreyle desteklenecek. Marka destek programında desteklerden 4 yıl süreyle yararlandırılabilecek. TURQUALITY® programında bu süre 5 yıla kadar çıkacak. Holding ve şirketlerde en fazla 6 marka desteklenecek. Finans sektörü ile Bakanlık tarafından belirlenen diğer hizmet sektörleri bu karar kapsamında desteklenmeyecek. (20 Mayıs 2020)

800’den fazla ürüne ilave gümrük vergisi geldi… Mermerler, bazı kimyasallar, işaret fişekleri, suni bağırsaklar, deri ürünleri, boru ve hortumlar, duvar tavan kaplamaları, karolar, tuğla, bazı cam türleri, camdan yapılmış takı, eşya, oto lastikleri, plastik eşya, iplikler, fan, komprasör, fırın, ocak, püskürtme cihazları, su ısıtıcıları, bazı mensucat makineleri, sayaçlar,

ölçüm cihazları, motorlu araç parçaları başta olmak üzere 800’den fazla ürüne yüzde 2 ile yüzde 30 arasında değişen oranlarda ilave gümrük vergisi getirildi. Cumhurbaşkanının, İthalat Rejimi Kararına ekli II sayılı listede yer alan ve gümrük tarife pozisyonları (GTİP) belirtilen maddelerden ilave gümrük vergisi alınmasıyla ilgili kararı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kararın EK1’de yer alan tablodaki 900’ün üzerinde ürüne 1 Ekim 2020 tarihinden, Ek2’de yer alan tablo ise 800’den fazla ürüne 30 Eylül 2020 tarihine kadar uygulanacak ilave gümrük vergilerini gösteriyor. 1 Ekim’den itibaren bazı ürünlerde ilave gümrük vergi oranları indirilirken, bazılarında yükseltildi, bazı ürünlere ilave vergi getirildi, bazılarında ise kaldırıldı. Fakat genel olarak ilave gümrük vergisi oranları değişmedi. Karara göre, her halükarda İthalat Rejimi kararına ekli II sayılı listede yer alan gümrük vergisi ile bu karar kapsamında alınacak ilave gümrük vergisi toplamı, Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanunda gösterilen hadlerin yüzde 50 artırılmış düzeyine aşamayacak. Aşması durumunda kanunda gösterilen hadlerin yüzde 50 artırılmış düzeyi uygulanacak. İlave gümrük vergisi, gümrük idarelerince, ithalatta alınan gümrük vergileri ve diğer mali yükümlülüklerden ayrı olarak tahsil edilecek ve genel bütçeye irat kaydedilecek. İlave gümrük vergisi hakkında, gümrük vergisinin tabi olduğu usul ve hükümler uygulanacak. İlave gümrük vergisi yeni koronavirüs (COVID-19) salgının ekonomiye olumsuz etkilerini hafifletmeyi ve yerli sanayiyi korumayı amaçlıyor. (20 Mayıs 2020)

Merkez Bankasının, kâr payı dağıtma kararı Resmi Gazete’de yayımlandı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Genel Kurulunca, 2019 yılı kâr payı olarak 89 numaralı kupon karşılığında hisse senetlerinin nominal değerleri üzerinden brüt yüzde 12 oranında ödeme yapacak. Bankanın Resmi Gazete’de yayımlanan ilanına göre, kâr payı, 20 Mayıs 2020 tarihinden itibaren bankanın şubelerinin bulunduğu yerlerde şubelerce, bulunmadığı yerlerde ise Ziraat Bankası şubeleri tarafından ödenecek ve söz konusu kâr paylarına ait 89 numaralı kupon bedelleri 20 Mayıs 2025 tarihi mesai bitiminde zaman aşımına uğrayacak. (20 Mayıs 2020)

TTK, kömür yardımı yapılması için torbalanmış kömür nakli ihalesi yapacak Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Genel Müdürlüğü, ihtiyacı olarak fakir ailelere kömür yardımı yapılması için, 29 bin 458 ton torbalanmış kömür nakli alımı için ihaleye çıktı.

Kurumun Resmi Gazete’de yayımlanan ilanına göre, açık ihale usulüyle yapılacak ihale, Zonguldak’ta TTK Satınalma Dairesi Başkanlığında, 22 Haziran 2020 tarihinde saat 15.00’de gerçekleştirilecek. Sözleşmenin taraflarca imzalanmasını müteakip işe başlanacak ve 31 Aralık 2020 tarihine kadar kömür nakli işi tamamlanacak. İhaleye katılanlar yüzde 3’den az olmamak üzere geçici teminat verecekler. Konsorsiyumlar ihaleye teklif veremeyecekler. (20 Mayıs 2020)

Katar ile yapılan swap anlaşması, 15 milyar dolara yükseltildi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan (TCMB) yapılan açıklamada, Katar Merkez Bankası ile 17 Ağustos 2018’de imzalanan ikili para takası (swap) anlaşmasının güncellendiği belirtildi. Açıklamaya göre swap anlaşmasının tutarı, 5 milyar dolar karşılığı Türk Lirası ve Katar Riyali’nden 15 milyar dolar karşılığı Türk Lirası ve Katar Riyali’ne yükseltildi. Bu anlaşmanın temel hedefinin yerel para birimleri üzerinden gerçekleştirilen ticareti kolaylaştırmak ve iki ülkenin finansal istikrarına destek sağlamak olduğu vurgulandı. Katar’la 17 Ağustos 2018’de 3 milyar dolar olarak yapılan swap anlaşması geçen yıl 5 milyar dolara yükseltilmişti. (20 Mayıs 2020)

Bakan Albayrak’tan swap açıklaması: Daha etkin yürütülecek süreç başlayacak Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesindeki oda ve borsa başkanları ile sektör meclisi başkanlarının da aralarında bulunduğu 450 dolayında katılımcıyla telekonferans yoluyla bir araya geldi. Konferansta açıklamalarda bulunan Bakan Albayrak, koronavirüs sürecinde verilen destek tutarının 252 milyar lira olduğunu, ötelenen kredi ve faizlerle birlikte 350 milyar lirayı aşan desteğin bulunduğunu söyledi. Swap anlaşması konusuna da değinen Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, “Yeni dönemde Türkiye olarak ticaret hacmi ve yerel paralarla swap noktasında çok daha etkin yürüteceğimiz bir süreç olacak” dedi. Sürecin ekonomimize olan etkilerini de gidermek için devreye aldıkları Ekonomik İstikrar Kalkanı ile sanayiciye, çalışana, esnafa bütün vatandaşlarımızla bu süreçte adeta bir koruma kalkanı sağladıklarını dile getiren Albayrak, özellikle COVID-19 sonrası döneme en iyi şekilde hazırlanmak için yoğun bir mesai

harcadıklarını söyledi. Albayrak, bu sayede normalleşme sürecinin de daha hızlı olması ve daha az bir maliyetle sonuçlanmasını sağlamış olacaklarını dile getirerek, “Bugün itibarıyla, verilen desteklerin tutarı 252 milyar lirayı aştı. Bunun içerisinde eğer ötelenen kredileri, vadesi gelen anapara faiz ödemelerini koyarsak bu rakam yaklaşık 350 milyar lirayı geçiyor. Ekonomik çarpan etkisine bakıldığında 600 milyar lirayı geçen bir rakama ulaştığımızı söyleyebiliriz. Bu paketin ekonomide yakın dönemde gerçekleşecek olan toparlanmayı destekleyecektir” ifadesini kullandı. (20 Mayıs 2020)

Tüketici güven endeksi mayısta arttı Tüketici güven endeksi mayısta geçen aya göre yüzde 8,5 artarak 59,5 oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayına ilişkin tüketici güven endeksini açıkladı. TÜİK ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası iş birliğiyle yürütülen Tüketici Eğilim Anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, mayısta bir önceki aya göre yüzde 8,5 arttı. Nisanda 54,9 olan endeks değeri mayısta 59,5›a yükseldi. Hanenin maddi durum beklentisi endeksi, söz konusu dönemde yüzde 9,3 artarak 79,2 oldu. Genel ekonomik durum beklentisi de aylık bazda yüzde 9,5 yükselerek 81,8›e ulaştı. İşsiz sayısı beklentisi endeksi bu ay, geçen aya göre yüzde 2,9 artarak 55,3 olarak gerçekleşti. Tasarruf etme ihtimali endeksi ise yüzde 18 artışla 21,7’ye yükseldi. (20 Mayıs 2020)

YD-ÜFE, nisanda aylık bazda yüzde 5,46, yıllık bazda yüzde 13 artış gösterdi Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE), nisanda bir önceki aya kıyasla yüzde 5,46 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu, bu yılın nisan ayına ilişkin YD-ÜFE verilerini açıkladı. Buna göre, YD-ÜFE, nisanda bir önceki aya göre yüzde 5,46, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 8,62 artış gösterdi. Sanayinin iki sektörünün bir önceki aya göre değişimlerine bakıldığında, madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 6,35, imalat sanayi sektöründe de yüzde 5,44 artış gerçekleşti. Nisanda bir önceki aya göre en fazla artış yüzde 8,15 ile diğer ulaşım araçlarında, yüzde 7,71 ile ana metaller ve yüzde 7,27 ile diğer madencilik ve taş ocakçılığı

ürünlerinde görüldü. Bu dönemde kok ve rafine petrol ürünlerinde yüzde 34,33 azalış gerçekleşti. Yıllık bazda bakıldığında ise kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 65,69 azaldı. Buna karşılık aynı dönemde diğer mamul eşyalar yüzde 34,69, tütün ürünleri yüzde 26,12, temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları yüzde 20,59 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu. (20 Mayıs 2020)

500 milyar euroluk teklifi AB’de dayanışmayı canlandırdı Hafta başında Avrupa Birliği ülkelerine 500 milyar euro değerinde kurtarma paketi kurmaları teklifinde bulunan Almanya Başbakanı Angela Merkel, 15 yıllık yönetiminin en cesur siyasi adımlarından birini atmış oldu. Almanya Başbakanı Angela Merkel, ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un kurulmasını birlikte teklif ettiği kurtarma fonu AB’de koronavirüs salgınından en ağır etkilenen ülkelere ve sektörlere yardım sağlayacak ve Avrupa Komisyonu’nun tüm AB adına borçlanmasına izin verecek. Avrupa Birliği’nin en büyük iki ülkesi olan Fransa ve Almanya’nın Avrupa Komisyonu’nun AB adına borçlanmasına izin verecek olan teklifi zaten yaklaşık 1 trilyon euro olan 2021-2027 AB bütçesine ek bir bütçe oluşturacak. AB’nin yönünü belirleyen iki büyük ülke Fransa ve Almanya’nın ortak borçlanmayı da içeren bir konuda birlikte hareket edebiliyor olması yatırımcıların ortak para birimi euroya güvenini artırırken İtalya’nın tahvil getirilerinin de gerilemesini sağladı. AB’yi birlik olmaya doğru yönlendiren bu teklifin krize karşı ortak hareket etme çağrısında bulunan İtalya ve İspanya gibi ülkeleri de memnun etmesi muhtemel görünüyor. (20 Mayıs 2020)

Lockheed Martin F-35 üretimini yavaşlatıyor ABD’li savunma devi Lockheed Martin, COVID-19 salgını sonrası başlattıkları yeni çalışma programı nedeniyle 2020’de F-35 uçaklarının teslimatı ile ilgili belirledikleri hedefe ulaşamayacaklarını açıkladı. Şirketten yapılan açıklamada, Lockheed Martin ile Uluslararası Makinist ve Havacılık Çalışanları Sendikasının yeni çalışma düzeni konusunda anlaşmaya vardıkları duyuruldu. Amerikan medyasına konuşan Lockheed Martin’in F-35 Programı Direktörü Gregory Ulmer, yeni çalışma düzeni ve yaşanan gecikmelerle 2020 için

belirledikleri teslimat hedefinin 18 veya 24 uçak altına düşebileceklerini söyledi. 2019’da program ortakları ile uçağın müşterisi olan ülkelere 131 uçak teslim eden şirket, 2020’de 141 uçak teslim etmeyi hedefliyordu. Şirket bugüne kadar 41 F-35 uçağı teslim etti. Geçen haftalarda ABD sayıştayı hazırladığı F-35 tedarik raporunda, COVID-19 salgınının uçağın üretimini önemli ölçüde sekteye uğrattığı bildirilmişti. Gecikme ile uçağın tam kapasite üretiminin gelecek marta sarkabileceği ifade edilen raporda, Türkiye’yi F-35 programından çıkarma girişiminin programın aksayan üretim ve tedarik sürecini daha da aksatabileceğine dikkat çekilmişti. (20 Mayıs 2020)

Trump G-7 Zirvesi’ni yüz yüze yapmayı düşünüyor ABD Başkanı Trump, COVID-19 salgını nedeniyle video konferans yöntemiyle yapılacağı açıklanan G-7 toplantısını, yüz yüze yapmayı düşündüğünü açıkladı. ABD Başkanı Donald Trump, yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgını nedeniyle video konferans yöntemiyle yapılacağı açıklanan G-7 toplantısını, yüz yüze yapmayı düşündüğünü açıkladı. Trump, Twitter hesabından, 10-12 Haziran’da başkent Washington DC yakınlarındaki “Camp David” yerleşkesinde düzenlenmesi planlanan ancak daha sonra salgın nedeniyle online ortama taşınan G-7 Liderler Zirvesi’ne ilişkin açıklamada bulundu. ABD’nin normalleşme sürecine girdiğini anımsatan Trump, “G-7 Liderler Zirvesini aynı ya da yakın bir tarihte, Washington DC’de, efsanevi Camp David’de yapmayı düşünüyorum. G-7’nin diğer üyeleri de normalleşme sürecine başlıyor. Bu, (toplantının yüz yüze yapılması) tüm normalleşmeye büyük bir mesaj olur.” değerlendirmesinde bulundu. (20 Mayıs 2020)

DSÖ: Bu salgında gideceğimiz daha uzun bir yol var Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, dünya genelinde son 24 saatte 106 bin yeni tip koronavirüs (COVID-19) vakası bildirildiğini belirterek, “Salgın başladığından bu yana bir günde görülen en yüksek rakam. Bu salgında gideceğimiz daha uzun bir yol var” dedi. Ghebreyesus, DSÖ’nün İsviçre’nin Cenevre kentindeki merkezinde, video konferans yöntemiyle düzenlediği basın toplantısında konuştu.

Dün sona eren 73. Dünya Sağlık Asamblesi’nde (DSA), “şimdiye kadar görülmemiş bir dayanışmaya şahitlik ettiklerini” ifade eden Ghebreyesus, tüm ülke temsilcilerine teşekkür etti. DSA’da oybirliğiyle kabul edilen “COVID-19 salgının küresel çapta ele alınışı ve DSÖ’nün pandemideki rolünü inceleyecek bir soruşturma başlatılması kararı”dan memnuniyet duyduğunu aktaran DSÖ Genel Direktörü, “Bu uygulanırsa hem insan hayatını hem de geçim kaynaklarını koruyan daha tutarlı, eşgüdümlü ve daha adil bir karşılık sağlayacaktır.” diye konuştu. (20 Mayıs 2020)

Dereköy Sınır Kapısı giriş ve çıkışlara açıldı Kırklareli Valiliğinden, koronavirüs (COVID-19) tedbirleri kapsamında bir süre önce yolcu ve araç trafiğine kapatılan Dereköy Sınır Kapısı’nın açıldığı bildirildi. Valilikten yapılan açıklamada, Bulgaristan’a ulaşımın sağlandığı Dereköy Sınır Kapısı’ndan giriş yapacak vatandaşların 14 gün süreli evlerinde izolasyona alınacağı belirtildi. (20 Mayıs 2020)

65 yaş ve üzeri için seyahat izni genelgesi İçişleri Bakanlığınca 81 ilin valiliğine gönderilen genelgede, 65 yaş ve üzeri vatandaşlar için seyahat izin belgesine ilişkin hususları belirledi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, uzun süredir sokağa çıkmaları kısıtlanan 65 yaş ve üzerindeki vatandaşlara, Bilim Kurulunun önerisi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları doğrultusunda 21 Mayıs perşembe günü saat 09.00’dan itibaren en az bir ay boyunca dönmemek kaydıyla tek yönlü olarak istedikleri yerleşim yerlerine gidiş izni verildi. Genelgeye göre, 22 Mart tarihli genelge ile sokağa çıkmaları kısıtlanan 65 yaş ve üzerindeki vatandaşlar (üç yıl içinde organ ve kemik iliği nakli olanlar, immün yetmezliği olanlar ile böbrek yetmezliği nedeniyle diyalize giren hastalar hariç) seyahat izin belgesi almak ve gittikleri yerlerde en az 30 gün kalmak şartı ile istedikleri yerleşim yerine gidebilecek. Genelgeye göre, düzenlenen “Seyahat izin belgesi” tek yön geçerli olacak ve seyahat izin belgesi olan 65 yaş ve üzeri vatandaşların, en az 30 gün boyunca gittikleri yerleşim yerinde kalmaları esas olacak. 65 yaş ve üzeri vatandaşlara seyahatlerinde refakat eden kişiler 72 saat içinde geri dönebilecek. (20 Mayıs 2020)

BDDK’dan iki yabancı kuruluşa muafiyet Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu(BDDK), Euroclear Bank ve Clearstream Banking isimli kuruluşların 5 Mayıs’ta uygulanmaya başlanan sınırlamadan muaf tutulmasına karar verdi. BDDK’dan yapılan açıklamada şu bilgiler verildi: “Bilindiği üzere Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun(Kurul) 05.05.2020 tarihli ve 9010 sayılı Kararı ile COVID-19 salgınıyla ilgili olarak ortaya çıkan olağanüstü koşullar ortadan kalkıncaya kadar uygulanmak üzere; Bankaların, yurtdışındaki konsolidasyona tabi kredi kuruluşu ve finansal kuruluş niteliğini haiz ortaklıkları ile yurtdışındaki şubeleri de dahil olmak üzere, yurt dışındayerleşik finansal kuruluşlara yapacakları TL plasmanlar, TL depo, TL repo ve TL kredilerin toplamının bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının yüzde 0,5’i ile sınırlandırılmasına karar verilmiştir. Kurulca yapılan değerlendirme neticesinde, TL cinsinden tahvil ve kira sertifikası işlemlerinin takas operasyonlarının olumsuz etkilenmemesini ve TL cinsinden menkul kıymetlerin etkin ve verimli bir şekilde işlem görmesini teminen, 20.05.2020 tarihli ve 9031 sayılı Kurul Kararı ile sermaye piyasası mevzuatında tanımlanan Yabancı Merkezi Saklama Kuruluşları(YMSK) arasından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca(Kurum) belirlenecek olan kuruluşların, söz konusu sınırlamadan muaf tutulmasına karar verilmiş ve bu karara istinaden Kurum tarafından Euroclear Bank ve Clearstream Banking isimli kuruluşların söz konusu sınırlamadan muaf tutulması uygun görülmüştür. Diğer taraftan Kurulun 9031 sayılı Kararı ile aynı zamanda, bankaların, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde(KKTC) faaliyet gösteren şubeleri ile gerçekleştirecekleri Kararda belirtilen TL işlemlerinin ve söz konusu şubelerin, zorunlu karşılık yükümlülükleri kapsamında KKTC Merkez Bankası bünyesinde bulundurmak zorunda olduğu TL cinsinden tutarlar da dahil olmak üzere, KKTC Merkez Bankası(KKTCMB) ve KKTC Kalkınma Bankası A.Ş. ile gerçekleştirecekleri Kararda belirtilen TL işlemlerinin, söz konusu sınırlamadan muaf tutulmasına karar verilmiştir. (20 Mayıs 2020)

Hazine, Euro ve dolar borçlanacak Hazine ve Maliye Bakanlığı, gelecek hafta kurumsal yatırımcılara yönelik euro ve dolar cinsinden devlet iç borçlanma senedi (DİBS) ile kira sertifikası ihracı gerçekleştirecek. Hazine ve Maliye Bakanlığı, kurumsal yatırımcılara

Euro ve dolar cinsi DİBS ile kira sertifikası ihraçları gerçekleştireceğini açıkladı. Hazine’den yapılan yazılı açıklamada “Finansman araçlarının çeşitlendirilmesi ve yatırımcı tabanının genişletilmesi amacıyla 29 Mayıs 2020 valör tarihli Euro ve dolar cinsi sabit kuponlu Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ile Euro ve dolar cinsi sabit kira ödemeli kira sertifikası ihracı gerçekleştirilecektir” denildi. Böylece Hazine 4 ihraç gerçekleştirmiş olacak. Tüm ihraçlarda vade 1 yıl olacak. Euro cinsi DİBS ve kira sertifikası ihraçlarında 6 aylık dönemsel kupon/kira oranı yüzde 1,25 olacak. Dolar cinsi DİBS ve kira sertifikası ihraçlarında 6 aylık dönemsel kupon/kira oranı yüzde 1,75 olacak. Hazine alacakları, nisan sonu itibarıyla 18,4 milyar lira olarak gerçekleşti. Buna göre, alacak stoku içindeki en yüksek payı 11,1 milyar lirayla mahalli idareler oluşturdu. Söz konusu tarihe kadar Hazine alacaklarından 691,3 milyon lira tahsil edildi. (20 Mayıs 2020)

Merkezi yönetim brüt borç stoku 1,57 trilyon lira Merkezi yönetim brüt borç stoku, nisan sonu itibarıyla 1 trilyon 575,6 milyar lira oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı, 30 Nisan itibarıyla merkezi yönetim brüt borç stoku verilerini açıkladı. Buna göre, borç stokunun 739,5 milyar lira tutarındaki kısmı Türk Lirası, 836,1 milyar lira tutarındaki bölümü ise döviz cinsi borçlardan oluştu. (20 Mayıs 2020)

Varlık Fonu: 3 kamu bankasının sermaye artırım süreci tamamlandı Türkiye Varlık Fonu (TVF), 11 Mayıs’ta yaptığı açıklamada duyurduğu Ziraat Bankası AŞ, Türkiye Halk Bankası AŞ ve Türkiye Vakıflar Bankası TAO’nun çekirdek sermayelerinin 21 milyar TL artırılması sürecinin tamamlandığını bildirdi. TVF’den yapılan açıklamada, “Finansal piyasalarda istikrar ve derinliği destekleme misyonumuz doğrultusunda kamu bankalarımızın sermaye yapılarının güçlendirilmesi ve yeterliliklerinin desteklenmesi amacıyla gerçekleştirdiğimiz bu işlem sonucunda Türkiye Halk Bankası AŞ’deki ortaklık payımız yüzde 75,29 ve Türkiye Vakıflar Bankası TAO’daki payımız ise yüzde 35,99 olmuştur. T.C. Ziraat Bankası AŞ hisselerinin tamamı hali hazırda TVF bünyesinde bulunmaktadır.” ifadelerine yer verildi. Açıklamada, finansal ve ekonomik istikrarın sağlanmasında kritik rol üstlenen kamu bankalarının yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sürecinde

desteklenmesi amacıyla yapılan işleme ilişkin detayların Türkiye Halk Bankası AŞ ve Türkiye Vakıflar Bankası TAO’nun yaptığı Özel Durum Açıklamaları’nda yer aldığı belirtildi. (20 Mayıs 2020)

Varank: Reel sektörden olumlu sinyaller geliyor Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından video konferans ile düzenlenen DEİK Talks programına katıldı. Varank, burada yaptığı konuşmada, büyümenin öncü göstergelerini düzenli bir şekilde takip ettiklerini belirterek, sanayi üretimini, kapasite kullanım oranlarını, imalat siparişlerini ve sanayideki elektrik tüketimi verilerini anlık izlediklerini söyledi. En temel önceliklerinin; “Üretim cephesinde kalıcı bir toparlanmayı sağlamak” olduğunu dile getiren Varank, son iki haftalık dönemde, reel sektörden normalleşmeye ilişkin olumlu sinyallerin geldiğini anlattı. Varank, OSB’lerdeki elektrik tüketiminin mayıs başından itibaren artmaya başladığını ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Otomotiv ana fabrikalarının tümü çalışıyor. Tekstilde de toparlanmalar var. Gıda, kimya, ilaç ve ambalaj sanayi, salgınla birlikte gücüne güç kattı. Düzenli olarak sektör temsilcileri ve OSB yönetimleriyle bir araya geliyorum. Benim edindiğim izlenim şu: Reel sektörün beklentileri iyileşmeye başladı. Pek çok üretici yatırımdan, ihracat imkânlarından söz ediyor. Tabii biz de Bakanlık olarak, bu potansiyeli hayata geçirecek adımlara odaklanıyoruz. Şundan lütfen emin olun: Sanayimizi her türlü şoka karşı daha dayanıklı hale getirecek ve her durumda ayakta tutacağız.” (20 Mayıs 2020)

Olpak: Yeni dönemin kazananları süreci yönetebilenler olacak Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, “Devletimizin destekleriyle, iş dünyamızla, finans dünyamızla, çalışanımızla, ekonominin çarklarını durdurmadık. Biliyoruz ki, yeni dönemin kazananları, tedarik ve arz zincirini kopartmadan muhataplarına güven vererek süreci yönetebilenler olacak” dedi. DEİK’in video konferans ile düzenlenen DEİK Talks programı Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın katılımıyla gerçekleştirildi. Olpak toplantının açılışındaki konuşmasında, koronavirüs sürecinde DEİK olarak yaptıkları çalışmalar hakkında bilgi verdi.

Salgının ilk gününden itibaren, “İşlerimizi askıya almıyoruz”, “İşletmelerimizin ve çalışanlarımızın sağlığını ve istihdamını koruyoruz.” dediklerini belirten Olpak, şunları kaydetti: “Sadece işletmeleri değil, bizzat hane halkını da etkileyecek bir kaos ortamını doğurabilirdi. Devletimizin destekleriyle, iş dünyamızla, finans dünyamızla, çalışanımızla, ekonominin çarklarını durdurmadık. Biliyoruz ki, yeni dönemin kazananları, tedarik ve arz zincirini kopartmadan muhataplarına güven vererek süreci yönetebilenler olacak.” (20 Mayıs 2020)

AB, salgın nedeniyle mali kurallarını uygulamayacak Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, üye ülkelerin kamu maliyelerine ilişkin çeşitli değerlendirmeler ve tavsiyeler içeren “Bahar Dönem Paketi” adlı çalışmasını yayımlandı. Çalışmada, COVID-19’un üye ülkelerin kamu maliyeleri üzerinde olumsuz etkileri olduğuna dikkat çekildi. Salgının makro ekonomik ve mali etkileri hakkında belirsizliklerin sürdüğüne işaret edilen çalışmada, AB Komisyonu’nun birlik bütçe ve kamu harcaması kurallarına uymayan ülkelere başlatılan disiplin sürecini uygulamayacağı belirtildi. AB Komisyonu Kıdemli Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis konuya ilişkin Brüksel’de düzenlediği basın toplantısında, “COVID-19, Avrupa ekonomisine bir asteroid gibi çarparak krater şeklinde bir delik bıraktı” dedi. AB kurallarına göre, normal şartlarda üye ülkelerin bütçe açıklarının Gayri Safi Yurtiçi Hasılalarının (GSYH) yüzde 3’ünü, kamu borçlarının da GSYH’lerinin yüzde 60’ını geçmemesi gerekiyor. Bu sınır aşıldığında uygulanacak tedbirlerin AB Komisyonuna bildirilmesi ve etkin mücadelenin yapılması gerekiyor. Aksi takdirde söz konusu ülkeye yönelik “aşırı açık prosedürü” adlı disiplin süreci uygulanabiliyor. Disiplin süreci sonunda ülkeye ekonomik yaptırımlar söz konusu oluyor. AB ülkelerinin çoğu salgın nedeniyle kamu harcamalarını birlik kurallarında öngörülen sınırları aşacak seviyeye yükseltmiş bulunuyor. (20 Mayıs 2020)

Dünya Ticaret Örgütü ticaret barometresinde rekor düşüş Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Küresel Mal Ticaret Barometresi Raporu’nu yayınladı. Buna göre, şubatta 95,5 olan Mal Ticareti Barometresi mayısta 87,6’a geriledi. Barometredeki 100’den büyük okumalar trendin üzerinde büyüme olacağını gösterirken, 100’ün altındaki okumalar trendin altında büyümeyi işaret

ediyor. DTÖ raporunda, 2016’dan beri yayınlanan barometrenin en düşük seviyesine gerilediği belirtilerek, “Bu da küresel ticaretteki hızlı daralmanın yılın ikinci çeyreğine uzayacağına işaret ediyor.” değerlendirmesinde bulunuldu. Bugün açıklanan barometrenin COVID-19 salgının ilk aşamalarını gösterdiği vurgulanan raporda, bunun da küresel ticarette düşüşünün henüz dibe vurmadığına işaret ettiğinin altı çizildi. DTÖ’nün 8 Nisan 2020’de yayınlanan raporunda söz konusu pandeminin süresine ve politika tepkisinin etkinliğine bağlı olarak dünya mal ticaretinin bu yıl yüzde 13 ila yüzde 32 arasında düşebileceğinin öngörüldüğü hatırlatılan raporda, barometredeki yeni okumanın bu tahminle tutarlı olduğu belirtildi. (20 Mayıs 2020)

MÜSİAD Başkanı Kaan: Artık ekonominin temel unsuru internet alışverişleri Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgını sürecinde ekonominin temel unsurunun internet alışverişleri olduğunu belirtti. Sakarya MÜSİAD’tan yapılan açıklamaya göre, Sakarya Şubesinin haftalık Yönetim Kurulu Toplantısına MÜSİAD Genel Başkanı Abdurrahman Kaan da katıldı. MÜSİAD Sakarya Başkanı Yaşar Coşkun ve yönetim kurulu üyelerinin katılımıyla video konferans yöntemiyle yapılan Haftalık Olağan Yönetim Kurulunda Kaan, yönetim kurulu üyelerinin sorularını cevapladı ve gündemi değerlendirdi. Salgın sürecinde sanal mağazası olanların, dijitale yatırım yapan firmaların büyük bir avantaja kavuştuğuna işaret eden Kaan, “Artık ekonominin temel unsuru internet alışverişleri. Bu süreçte kargo firmaları ve büyük ölçekli e-ticaret yapan internet siteleri başı çekiyor. Bazı ürünlerde satış patlamaları var. Örneğin benim hiç tahmin etmediklerimden biri saç boyası, salgın süresince yüzde 1200 artmış durumda” ifadelerini kullandı. (20 Mayıs 2020)

F-35 parçaları için Türkiye’ye sipariş devam ediyor Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, COVID-19 salgınının firma bazında farklı etkileri olacağını ancak toplamda bakıldığında ciroda 2020 yılı sonunda sınırlı olarak yüzde 10’lar seviyesinde bir düşüş beklediğini söyledi. Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret-

STM bünyesinde faaliyet yürüten STMThinkTech düşünce kuruluşunun düzenlediği online panele katılan İsmail Demir, COVID-19 salgınının Türkiye savunma sanayiine etkilerinin sınırlı olduğunu belirtirken, “çoklu kullanım” olarak adlandırılan savunma teknolojilerinin sivil alanda uygulanmasına yönelik farkındalığı artırdığını ve bu yönde firmalara motivasyon sağladığını vurguladı. Demir, maske, tanı kiti, solunum cihazları üretimlerini ve geliştirme desteklerini sıraladı. (20 Mayıs 2020)

”ASELSAN görüntülemede seri üretime yaklaştık, yeni bir tanı kiti geliştiriyoruz” ASELSAN Genel Müdürü Haluk Görgün şirket faaliyetine yönelik olarak çok başarılı bir ilkyarı geçirdiklerini ve hasılatlarının yüzde 50 arttığını belirtti. ASELSAN’ın ihracatının hızla arttığını belirten Görgün, salgın ortamında dahi 9,1 milyar dolar olan bakiye sipariş tutarının 9,4 milyar dolara ulaştığını belirtti. ASELSAN’ın çoklu kullanım yönünde, sağlık alanında yatırımları bulunduğunu hatırlatarak, ortak geliştirme ile solunum cihazı projesine katıldıklarını ancak uzun süredir üzerinde çalıştıkları defibrilatörün Haziran ayında tanıtılacağını duyurdu. Görgün, ayrıca Bilkent UMRAM ile birlikte çalıştıkları MR cihazında prototip üretildiğini teknolojik seviyenin 6-7 düzeyine geldiğini, 9 seviyenin seri üretime hazır ürün olduğunu hatırlattı. Haluk Görgün, COVID-19 salgınında da kullanılabilecek, çok farklı virüslerin hızlı tanılanabilmesi için bir cihaz da geliştirdiklerini belirterek, bir üniversitede test edilmekte olduğunu, ispatlanınca kamuoyuna duyurusunu yapacaklarını belirtti. TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, şirketin 2020’da dolar bazında yüzde 23 büyüme hedefini koruduğunu da açıkladı. Kotil salgın döneminde çalışanların morali dışında olumsuz bir etki görmediklerini belirtti. Çok sayıda proje yürüttüklerini hatırlatan Kotil, salgın döneminde ve sonrasındaki ortama bakarak, bu projelerin planlanandan daha hızlı tamamlanması gereğini gördüklerini bildirdi. Kotil, Milli Muharip Uçak’ta planlanan şekilde çalışmanın sürdüğünü belirtirken, ATAK 2 helikopterinde ilk uçuş aşamasına geldiklerini bildirdi. Kotil ayrıca ANKA İHA üretimini de hızlandırdıklarını bildirdi. STM Genel Müdürü Murat İkinci de COVID-19 salgınının, ülke çapında sivil amaçlı olarak bir komutakontrol sistemine ihtiyacı gündeme getirdiğini belirtti. Biyolojik tehditlerin salgın öncesi gündemin ön sıralarda olmadığını hatırlatan İkinci, yeni süreçte öne

geleceğini bildirdi. Askeri yönetimde kullanılan dataların alınması, işlenmesi, veriye dönüştürülmesi, karar verilmesi ve bu kararın hızla tabana yayılması şeklinde işleyen komutakontrol sistemlerinin salgın ve benzeri durumlar için de ülke çapında kurulması gerekebileceğini vurguladı. Murat İkinci, kamikaze dronların yapay zeka teknolojisini teşhis-tedavi için de uyarlamaya giriştiklerini belirten Murat İkinci, MR görüntüsünden COVID-19 teşhisini yüzde 80 başarıyla koyan bir yazılımı geliştirdiklerini bildirdi. İkinci kamuoyunda STM’nin kamikaze dronlarının bilindiğini hatırlatarak, bu dronların GPS olmayan ortamda görüntü işleme ile çalışması, sürü teknolojisi kazanması ve halen görev yapan İHA ve SİHA’lardan atılabilir hale gelmesi için çalışmalar yürüttüklerini bildirdi. İkinci döner kanatlı kamikaze dronun TSK’ya teslim aşamasına geldiklerini de bildirdi. Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, Mart 2020 itibariyle Türkiye’nin programdan tamamen çıkarılacağının söylenmesine rağmen, Türkiye’ye parça siparişlerinin devam ettiğini belirtti. İsmail Demir, “Türkiye’ye net mesajlar verildi. Biz alttan alma demeyelim de, sadık bir ortak olarak kalacağımızı gösterdik. Program ortaklarının işlerinin vvvv durdurulacağı, tarih verilen haller olduğu halde, biz üzerimize düşeni yaparız tavrında olduk. Faydasını görüyoruz. Mart 2020 son tarihti. Geldi geçti, -Temel Bey de (TUSAŞ GM) tasdik edecektir- üretim devam ediyor, sipariş devam ediyor” dedi. (20 Mayıs 2020)

Karsan’dan büyük adım: Bozankaya’dan elektrikli otobüsü alıyor Karsan, elektrikli otobüs pazarında etkinliğini artırmak amacıyla, Bozankaya Otomotiv’in geliştirdiği ve tüm haklarına sahip olduğu elektrikli otobüslere ait marka hakları ayrı kalmak kaydıyla, Türkiye ve uluslararası pazarda tescilli olan ve olmayan tüm fikri ve sınai mülkiyet haklarını satın aldı. Karsan’dan yapılan açıklamada, şu ifadeler yer aldı: “Şirketimiz, elektrikli otobüs pazarında etkinliğini artırmak amacıyla; Bozankaya Otomotiv Makina İmalat İthalat ve İhracat A.Ş.’nin (Bozankaya Otomotiv) geliştirmiş olduğu ve tüm haklarına sahip olduğu 10,5 metre, 12 metre, 18 metre ve 25 metre elektrikli otobüslere ait marka hakları ayrı kalmak kaydıyla yurt içinde ve yurt dışında tescilli olan ve olmayan tüm fikri ve sınai mülkiyet hakları, know-how ve teknolojisinin, yan sanayi yatırımları da dahil olmak üzere (Traction Unit ve High Voltage (HV) ilintili bazı kısımlar hariç) otobüslere ilişkin yapılan tüm yatırımların şirketimize devredilmesi için Bozankaya Otomotiv ile Teknoloji Transferi ve Fikri ve Sınai Mülkiyet Haklarının Devrine

İlişkin Sözleşme imzalanmasına karar verilmiştir denildi. (20 Mayıs 2020)

YHT seferleri 28 Mayıs’ta başlayacak Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, 28 Mayıs’tan itibaren sosyal mesafe ve izolasyon kurallarına uyularak yüksek hızlı tren seferlerinin yapılacağını bildirdi. Karaismailoğlu, yazılı açıklamasında, konvansiyonel ve yüksek hızlı tren hatlarında da sefer hazırlıklarını başlattıklarını belirterek, şunları kaydetti: “Normalleşme sürecinde YHT’ler 28 Mayıs’tan itibaren Ankara-İstanbul, Ankara-Eskişehir, AnkaraKonya, Konya-İstanbul hatlarında günde toplam 16 sefer yapacak. YHT biletlerinin satışına Ramazan Bayramı’nın ikinci günü başlanacak. Ancak tren biletleri öncelikle temassız olarak mobil uygulama/ internet sitesinden ya da gişelerden satın alınabilecek. Çağrı merkezi ve acentelerden bilet satışı yapılmayacak. Bilet satış işlemleri yolcuların COVID-19 ile ilgili durumlarını tetkik etmek amacıyla Sağlık Bakanlığı bilişim sistemleri veri tabanı üzerinden HES (Hayat Eve Sığar) koduyla gerçekleştirilecek. Sağlık otoritelerinin seyahat engeli koyduğu veya HES kodu alamayan kişilere bilet satışı yapılmayacak.” (21 Mayıs 2020)

’İlave gümrük vergisi gümrük vergisi değil!’ Teşvik belgeli yatırım kapsamında makineleri gümrüksüz ithal etmeleri gereken yatırımcılar, koronavirüs önlemleri çerçevesinde getirilen ilave gümrük vergisi sürpriziyle karşı karşıya kaldılar. Bu vergiyi ödemeyen çok sayıda yatırımcıya, ilave gümrük vergisinin üç katı ceza tahakkuk ettirildiği belirtiliyor. Koronavirüs sebebiyle durma noktasına gelen Türk sanayisini korumak amacıyla, sanayi ürünlerine getirilen ek gümrük vergileri, gümrük vergisi olarak kabul edilmediği için çok sayıda yatırımcı, teşvik uygulama tebliğine rağmen ilave gümrük vergisi geldi. İthalat Rejimi Kararına Ek Karar’da değişiklik yapılarak, Nisan ayında 3 binin, 11 Mayıs’ta ise 400’ün üzerinde ürüne yüzde 30’a kadar ilave gümrük vergisi getirildi. Bu durum, ithal ürün kullananları doğrudan etkilerken, mevzuat gereği ithal ettikleri makinelere gümrük vergisi ödemeyen teşvik belgeli yatırımcıları ise son dakika sürpriziyle karşılaştı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, ilave gümrük vergisinin gümrük vergisi olmadığını belirterek, teşvik belgeli yatırımcıların bu vergiyi ödemeleri gerektiğini bildirdi.

Çok sayıda yatırımcı, vergiden muaf olduğunu zannederek ithal ettiği makineler Türkiye’ye geldikten sonra, bu ürünlere yönelik ilave vergi tahakkukuyla karşı karşıya kalınca, Ticaret Bakanlığı’na başvurarak söz konusu vergiden muaf olmaları gerektiğini belirttiler. Başvuruda, 2009 yılında çıkarılan yatırım teşvikleriyle ilgili Gümrük Genel Tebliğinin, “Yatırım teşvik belgesi kapsamında ithal edilecek makine ve teçhizata gümrük vergisi muafiyeti ve katma değer vergisi istisnası uygulanır” hükmüne atıfta bulunarak, ek vergilere tabi olmadıklarını bildirdiler. Bu talepleri değerlendiren Ticaret Bakanlığı, konuyu teşviklerden sorumlu Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na aktardı. Sanayi Bakanlığı, yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılan ithalatın sadece gümrük vergisi ve KDV’den muaf olduğunu belirterek, bu yatırımların ek vergiden muaf olmadığı yorumunu yaptı. 20 Nisan’da 3 bin, 11 Mayıs’ta 400’ün üzerinde, 20 Mayıs’ta 859 ürüne yüzde 30’a kadar ek gümrük vergisi getirildi. (21 Mayıs 2020)

Trump: Açık Semalar Anlaşması’ndan çekileceğiz ABD Başkanı Donald Trump, Rusya sorumluluklarını yerine getirene kadar, Açık Semalar Anlaşması’ndan çekileceklerini açıkladı. Trump, Michigan eyaletine yapacağı ziyaret öncesi Beyaz Saray’ın bahçesinde gazetecilere açıklamada bulundu. Açık Semalar Anlaşması’ndan çekileceğine ilişkin iddiaları doğrulayan Trump, “Rusya ile ilişkilerimiz çok iyi ancak Rusya bu anlaşmaya uymuyor. Rusya, sorumluklarını yerine getirene kadar anlaşmadan çekileceğiz ancak bu yeni bir anlaşma yapmak ya da bu anlaşmayı yeniden bir araya getirmek için çok iyi bir fırsat” değerlendirmesinde bulundu. Rusya ve ABD, askeri faaliyetlerde şeffaflığı teşvik etmek, silah kontrolünü ve diğer anlaşmaları gözlemlemeyi kolaylaştırmak amacıyla silahsız keşif uçuşlarına izin veren Açık Semalar Anlaşması’nı imzalayan 34 ülke arasında yer alıyor. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) coğrafyasında güven ve güvenlik artırıcı önlem olarak öngörülen ve 1992’de imzaya açılan Açık Semalar Anlaşması’nın tarafları arasında Türkiye de bulunuyor. Rusya, 2-5 Şubat 2016’da Açık Semalar Anlaşması çerçevesinde Türkiye’de gözlem uçuşu talep etmiş, bu uçuşunun rotası üzerinde Açık Semalar Anlaşması çerçevesinde mutabakat sağlanamamış ve uçuş gerçekleşmemişti. (21 Mayıs 2020)

Fitch, Türkiye’de 9 bankanın görünümünü düşürdü Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, dokuz bankanın uzun vadeli yabancı para cinsinden kredi görünümü notunu “durağan”dan “negatif”e düşürdü. Fitch Ratings tarafından Çarşamba günü yapılan açıklamaya göre görünümü aşağı revize edilen bankalar ING Bank, Denizbank, QNB Finansbank, TEB, ICBC Turkey, Alternatifbank, Burgan Bank Turkey, Kuveyt Türk ve Türkiye Finans. Açıklamada negatif görünümlerin, piyasa volatilitesindeki artış ve zayıflayan net döviz rezervi pozisyonuna bağlı olarak Türkiye’nin dış finansalları üzerinde artan stres riski dikkate alındığında, artan hükümet müdahaleleri risklerini yansıttığı belirtildi. Fitch, Türkiye’nin yüksek dış finansman ihtiyacının piyasaya erişimini korumak ve sermaye kontrollerinden kaçınmak için önemli bir sebep olduğunu belirtti. Kurum Salı günü Halk Bankası’nın notunu, üç bankanın ise not görünümünü düşürdüğünü açıklamıştı. (21 Mayıs 2020)

6 havayolu devinin notunu kırdı, THY’nin notunu teyit etti Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P, THY’nin kredi notunu teyit ederken 6 Avrupalı hava yolu şirketinin notlarını düşürdüğünü açıkladı. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P, Türk Hava Yolları’nın kredi notunu teyit etti, 6 Avrupalı hava yolu şirketinin notlarını ise düşürdü. IAG ve British Airways’in kredi notlarını iki kademe indiren S&P Global, görünümlerini de ‘negatif’ olarak belirledi. S&P, Air Baltic, Lufthansa, easyJet ve TAP Air Portugal’ın kredi notlarını bir kademe düşürürken, Ryanair ve SAS’ın kredi notlarını negatif izlemede tutmaya devam etti. THY’nin uzun vadeli kredi notunu ‘B’ olarak teyit eden S&P, görünümünü ‘negatif’ olarak belirledi. S&P ayrıca THY’nin 2015-1 tahvillerinin görünümünü de BB’den BB-’ye çekti. (21 Mayıs 2020)

İş Bankası’ndan yeni sendikasyon anlaşması Türkiye İş Bankası 539 milyon Euro ve 207,5 milyon dolar tutarında 367 gün vadeli sendikasyon kredisi anlaşması imzaladı. 20 Mayıs 2020 tarihinde imzalanan kredi anlaşmasında Bank of America koordinatör, Emirates NBD Bank PJSC ise ajan

banka olarak görev aldı. Dış ticaretin finansmanında kullanılacak sendikasyon kredisinin en yüksek tutarla katılan bankalara ait bölümünün toplam maliyeti Euro diliminde Euribor + yüzde 2,00, dolar diliminde ise Libor + yüzde 2,25 oldu. Bankadan yapılan açıklamada krediye, Amerika, Avrupa, Ortadoğu ve Asya’daki 20 ülkeden 33 banka katılım sağlandığı belirtilerek “İş Bankası, uluslararası piyasalarda hem bankaya hem de ülkemiz bankacılık sektörüne duyulan güveni bir kez daha teyit etmiş oldu. Yılın ilk çeyreğinde ulaştığı 512 milyar TL’lik aktif büyüklüğü ile Türkiye’nin en büyük özel bankası konumunu sürdüren İş Bankası, reel sektörde faaliyet gösteren firmaların dış ticaret işlemlerinin finansmanına destek vererek ülke ekonomisinin gelişimine katkı sağlamaya devam edecek” denildi. (21 Mayıs 2020)

Net UYP açığı 314,7 milyar dolara düştü Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, mart ayında 2019 yıl sonuna göre yüzde 7,3 oranında azalışla 233,8 milyar dolar, yükümlülükleri ise yüzde 9,2 oranında azalışla 548,5 milyar dolar olarak açıklandı. Böylece, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) açığı mart sonu itibarıyla 314,7 milyar dolar oldu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), mart ayına ilişkin UYP verilerini açıkladı. Buna göre, mart sonu itibarıyla geçen yılın sonuna kıyasla Türkiye’nin yurt dışı varlıkları yüzde 7,3 azalışla 233,8 milyar dolar, yükümlülükleri yüzde 9,2 düşüşle 548,5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, mart sonunda eksi 314,7 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Net UYP, 2019 sonunda eksi 351,9 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu. Aynı dönemde, rezerv varlıklar kalemi yüzde 12,8 azalışla 92,1 milyar dolar, diğer yatırımlar kalemi yüzde 5,6 düşüşle 90,5 milyar dolar oldu. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların yabancı para ve Türk lirası cinsinden efektif ve mevduatları ise yüzde 7,8 gerileyerek 43,8 milyar dolara indi. Doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye), piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle geçen yılın sonuna göre yüzde 19,8 azalışla 133,3 milyar dolar oldu. Portföy yatırımları, martta 2019 sonuna göre yüzde 11,5 azalarak 120,2 milyar dolara indi. Aynı dönemde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku yüzde 32,9 düşüşle 21,9 milyar dolar olurken, yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku yüzde 37,8 gerilemeyle 9,6 milyar dolar, Hazine’nin tahvil stoku ise (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) yüzde 4,2 artışla 51,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Diğer yatırımlar, martta geçen yılın sonuna kıyasla yüzde 2,4 azalarak 294,9 milyar dolara geriledi. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki yabancı para mevduatı yüzde 6,9

azalışla 32,4 milyar dolar, TL mevduatı yüzde 7,4 artışla 14,6 milyar dolar oldu. Bu dönemde, bankaların toplam kredi stoku yüzde 2,3 azalarak 65,3 milyar dolara, diğer sektörlerin toplam kredi stoku da (21 Mayıs yüzde 1,8 gerileyerek 96,5 milyar dolara indi. 2020)

Merkez Bankası’ndan üst üste 9’uncu faiz indirimi Faiz oranlarında nisan ayında 100 baz puan, son sekiz toplantısında ise 1525 baz puan indirim yapan Merkez Bankası, 50 baz puanlık bir indirim daha gerçekleştirerek politika faizini yüzde 8,25’e çekti. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) mayıs toplantısında 50 baz puanda yoğunlaşan beklentilere paralel 50 baz puanlık indirimle politika faizini yüzde 8,75’ten yüzde 8,25’e çekti. Analistler kararı ‘piyasa dostu indirim’ olarak değerlendirirken Türk Lirası’nda son günlerde yaşanan iyimser havanın ve normalleşme adımlarının da kararda etkili olduğunu belirtti. Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) açıklamasında nisanda yavaşlamanın belirginleştiği iktisadi yavaşlamada mayısta normalleşme adımlarıyla birlikte dipten dönüş sinyallerini içerdiğini vurguladı. Mayıs toplantısındaki indirimle birlikte Merkez Bankası’nın yılbaşından bu yana faizlerde yapmış olduğu indirim oranı 375 baz puana ulaştı. Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 7,4 seviyesinde. (21 Mayıs 2020)

Tüpraş, ilk çeyrekte 2,2 milyar lira zarar etti Tüpraş, düşük rafineri kârlılığı ortamı ve sert düşen petrol fiyatları nedeniyle, ilk çeyrekte 2.2 milyar lira zarar etti. Tüpraş 2020 yılının ilk çeyreğinde yüzde 84,6’lık kapasite kullanımıyla 6 milyon ton üretim yaparken, 4,6 milyon tonu yurt içinde olmak üzere, toplam 6,2 milyon ton ürün satışı gerçekleştirdi. Tüpraş’ın 2020 yılı ilk çeyrek cirosu yüzde 18 azalarak 16,9 milyar TL oldu. Tüpraş, düşük rafineri karlılığı ortamına ilave olarak petrol fiyatındaki gerileme neticesinde görülen stok zararının da etkisiyle, 2020’nin ilk çeyreğinde 2.265 milyon TL net zarar kaydetti. (21 Mayıs 2020)

THY yolcuları, iç hatta “HES” koduyla uçabilecek Türk Hava Yolları (THY), iç hat yolcularının biletleme işlemlerinin “Hayat Eve Sığar” (HES) kodu ile sağlanacağını duyurdu. THY’nin resmi Twitter hesabından yapılan açıklamada,

hava yolu şirketinin en büyük önceliğinin yolcu güvenliği ve sağlığı olduğu belirtildi. Uçuşlarda seyahat edilebilmesi için yolcuların sağlığının uçuşa elverişli olmasının hayati önem taşıdığı kaydedilerek, “Bu nedenle Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen ‘Hayat Eve Sığar’ projesine uygun olarak, yolcularımızın iç hat uçuşlarımıza kabulü, kişiye özel üretilen ‘Hayat Eve Sığar (HES)’ kodu ile sağlanacaktır. HES kodu zorunlu bir alan olup biletleme işlemleri sırasında yolcularımızdan talep edilecektir.” ifadeleri kullanıldı. Açıklamada, HES kodu üzerinden uçuşa 24 saat kala yolcuların sağlık durumunun kontrol edileceği, biletleme esnasında ve havalimanında yapılacak “HES kodu” sorgulamalarında uçuşa elverişli olmadığı tespit edilen yolcuların uçuşa kabul edilmeyeceği kaydedildi. HES kodunun seyahat bitiş tarihinden itibaren en az 7 gün daha geçerli olması gerektiği, aksi durumda rezervasyonların onaylanmayacağı aktarılan açıklamada, bebek yolcular için ise HES kodu gerekmediği bildirildi. (21 Mayıs 2020)

Trump: Açık Semalar Anlaşması’ndan çekileceğiz ABD Başkanı Donald Trump, Rusya sorumluluklarını yerine getirene kadar, Açık Semalar Anlaşması’ndan çekileceklerini

açıkladı. Trump, Michigan eyaletine yapacağı ziyaret öncesi Beyaz Saray’ın bahçesinde gazetecilere açıklamada bulundu. Açık Semalar Anlaşması’ndan çekileceğine ilişkin iddiaları doğrulayan Trump, “Rusya ile ilişkilerimiz çok iyi ancak Rusya bu anlaşmaya uymuyor. Rusya, sorumluklarını yerine getirene kadar anlaşmadan çekileceğiz ancak bu yeni bir anlaşma yapmak ya da bu anlaşmayı yeniden bir araya getirmek için çok iyi bir fırsat” değerlendirmesinde bulundu. Rusya ve ABD, askeri faaliyetlerde şeffaflığı teşvik etmek, silah kontrolünü ve diğer anlaşmaları gözlemlemeyi kolaylaştırmak amacıyla silahsız keşif uçuşlarına izin veren Açık Semalar Anlaşması’nı imzalayan 34 ülke arasında yer alıyor. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) coğrafyasında güven ve güvenlik artırıcı önlem olarak öngörülen ve 1992’de imzaya açılan Açık Semalar Anlaşması’nın tarafları arasında Türkiye de bulunuyor. Rusya, 2-5 Şubat 2016’da Açık Semalar Anlaşması çerçevesinde Türkiye’de gözlem uçuşu talep etmiş, bu uçuşunun rotası üzerinde Açık Semalar Anlaşması çerçevesinde mutabakat sağlanamamış ve uçuş gerçekleşmemişti. (21 Mayıs 2020)

Kapasite kullanım oranı mayısta arttı İmalat sanayisi genelinde kapasite kullanım oranı (KKO), mayısta bir önceki aya göre 1,0 puan artarak yüzde 62,6 seviyesine yükseldi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan (TCMB) yapılan açıklamaya göre, imalat sanayisinde faaliyet gösteren 1.727 iş yeri tarafından mayıs ayı İktisadi Yönelim Anketi’ne verilen yanıtlar toplulaştırılarak değerlendirildi. Anket sonuçlarına göre, imalat sanayisi genelinde kapasite kullanım oranı, mayısta bir önceki aya göre 1,0 puan artarak yüzde 62,6’ya yükseldi. Mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı da (KKO-MA) bir önceki aya göre 0,8 puan artarak yüzde 62,7’ye ulaştı. (22 Mayıs 2020)

Dış ticaret sermaye şirketi statüsü verilen şirket listesine 3 şirket eklendi Ticaret Bakanlığı tarafından, dış ticaret sermaye statüsü verilen şirket listesine 3 şirket eklenerek, 63 şirketlik liste 66’ya çıkarıldı. Bakanlığın “Dış Ticaret Sermaye Şirketlerine İlişkin Karar”ı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kararda, İhracat 2004/12 sayılı tebliğ kapsamında bu yıl “dış ticaret sermaye şirketi” statüsü verilen 63 şirketin olduğu listeye Çolakoğlu Dış Ticaret A.Ş., Dia Bakliyat A.Ş. ve Türk Traktör ve Ziraat Makinaları A.Ş eklendi ve dış ticaret sermaye şirketi sayısı 66 oldu. Yeniden listeye giren Çolakoğlu Dış Ticaret A.Ş, 24 Nisan 2020 tarihli listede yer almamıştı. 24 Nisan 2020 tarihli ve 31108 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Dış Ticaret Sermaye Şirketlerine ilişkin eski karar yürürlükten kaldırıldı. (22 Mayıs 2020)

Kesik elyaf ipliğinde 6 ülkeye yönelik damping karşı önleminin devamına karar verildi Kesik elyaf ipliğinde, Çin, Endonezya, Hindistan, Malezya, Pakistan, Tayland ve Vietnam’a yönelik yürürlükte bulunan dampinge karşı önlemlerin devamına karar verildi. Ticaret Bakanlığının Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliği ile Çin, Endonezya ve Hindistan’da 17 Nisan 2015, Malezya, Pakistan, Tayland ve Vietnam’da 8 Nisan 2014 tarihli tebliğlerle sentetik veya suni devamsız liflerden iplikler (kesik eylaf ipliği) ürününe yönelik başlatılan ve yürütülen nihai gözden geçirme soruşturmasının tamamlanması neticesinde dampinge karşı önlemlerin

devam edilmesi kararlaştırıldı. Yürütülen soruşturma sonucunda, mevcut önlemlerin yürürlükten kalkması durumunda dampingin ve zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu saptandı. Buna dayanarak, kilogram CIF bedeline, Çin firmalarına 0,49-0,80 dolar, Hindistan firmalarına 0,29-0,39 dolar, Endonezya firmalarına 0,23-0,40 dolar, Malezya firmalarına yüzde 11,26-18,32, Pakistan firmalarına yüzde 6,62-12,18, Tayland firmalarına yüzde 7,79-20,24, Vietnam firmalarına yüzde 19,48-26,25 oranlarında dampinge karşı önlem alındı. Endonezya’da mukim PT Elegant Textile Industry ve PT Sunrise Bumi Textiles firmaları nihai gözden geçirme soruşturması kapsamından çıkarıldı. Bu firmalarla ilgili olarak çıkarılan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ ile de PT Elegant Textile Industry ve PT Sunrise Bumi Textiles firmalarının sentetik veya suni devamsız liflerden iplikler (kesik eylaf ipliği) ürününün ithalatının yapılan soruşturma sonucu dampingli olduğu ve yerli üretim dalında zarara neden olduğu tespit edildi. Bu çerçevede, kesin elyaf ipliği kilogram CIF bedeline PT Elegant Textile Industry için 3,62, PT Sunrise Bumi Textiles için 5,03 dolar dampinge karşı önlem konuldu. Önlemler, yeniden bir nihai gözden geçirme soruşturması başlatılmadığı takdirde 5 yıl sonra yürürlükten kalkacak. (22 Mayıs 2020)

EPDK Kararları Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Mayıs ayı YEKDEM maliyetini 216,89 TL/ MWh olarak belirledi. Resmi Gazete’de yayımlanan Kurul kararına göre, tedarik edilen birim enerji miktarı başına öngörülen Yenilebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) maliyeti, Yenilebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmeliğin 14’ncü maddesi kapsamında revize etti. Kurul, diğer kararlarıyla Marmara Depoculuk Hizmetleri A.Ş’nin depolama lisansı kapsamında Tekirdağ’ın Marmara Ereğlisi’ndeki Tekirdağ Depolama Tesisi’ne ilişkin depolama tarifesini tadil etti. Buna göre benzin, motorin, biodizel ve etanol depolamasında metreküp başına günlük depolama ücreti 0,6327 TL, hizmet başına alınacak teslim alma ve/ veya teslim etme hizmet bedeli 16,74 TL, münferiden fiyatlandırılan hizmetler için alınacak yan hizmet bedeli işaretleme ve toplulaştırmada 1,08 TL, harmanlamada 0,756 TL olarak belirlendi. Shell&Turcas Petrol A.Ş’nin Antalya Terminali’ne ilişkin iletim tarifesi tadil edildi. Buna göre, iletilecek benzin, motorin ve havacılık

yakıt türlerinde metreküp başına 4,30 TL, münferiden fiyatlandırılan hizmetler için alınacak metreküp günlük yan hizmet bedeli depolamada 0,49 TL, diğer teslim alma ve/veya teslim etme hizmetinde 16,44 TL olacak. (22 Mayıs 2020)

SGK 23 gayrimenkulu 107,62 milyon lirayla ihaleye çıkardı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), İstanbul, Ankara, İzmir, Konya, Adana, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Tekirdağ, Kütahya, Burdur, Balıkesir, Batman ve Şanlıurfa’da bulunan 23 arsa, tarla, kargir apartman, lojman, betoranme bina, kargir motel ve otel gayrimenkulünü 107,62 milyon lira muhammen bedelle açık artırma usulüyle satışa çıkardı. Kurumun Resmi Gazete’de yer alan ilanına göre, ihaleler, 9, 10, 11, 12 Haziran tarihlerinde muhtelif saatlerde yapılacak. İhaleye katılmak isteyenler muhammen bedelin yüzde 5’i oranında teminat yatıracaklar. Teklif ve belgeler, ihale günü, ihale saatine kadar ihalenin yapılacağı Ankara Kızılay Adakale Sokak No: 4’deki SGK İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanlığı’na teslim edilecek. İhaleyle ilgili 0312-5856143/5856145 numaralı telefonlardan bilgi alınabilecek. İhaleye çıkarılan gayrimenkullerin muhammen bedeli 395 bin lira ile 21 milyon lira arasında değişiyor. (22 Mayıs 2020)

TÜBİTAK proje personeli alacak Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü (UZAY) bünyesinde görev yapmak üzere araştırmacı, teknisyen, usta sınıflarında 15 proje personeli alacak. Kurumun Resmi Gazete’de yayımlanan ilanına göre, istekliler başvurularını, 12 Haziran 2020 tarihine kadar TÜBİTAK’ın https://kariyer.sage.tubitak.gov.tr internet adresine yapacaklar. Gerekli koşullar ve süreç hakkında bilgi www.tubitak. gov.tr, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Türkiye İş Kurumunun internet sayfalarında verilecek. (22 Mayıs 2020)

TİGEM, boğa sperması alacak… Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM), Gökhöyük Tarım İşletmesi’ne, 1200 doz dişileştirilmiş Jersey ırkı boğa sperması, 480 doz da Jersey ırkı ithal normal boğa sperması satın almak üzere ihaleye çıktı.

İşletmenin Resmi Gazete’de yayımlanan ilanına göre, ihale 3 Haziran 2020 tarihinde saat 14.30’da Gökhöyük Tarım İşletmesinde yapılacak. (22 Mayıs 2020)

TÜİK Başkanlığına Muhammed Cahit Şirin atandı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanlığına Başkan Yardımcısı Muhammed Cahit Şirin vekaleten atandı. TÜİK’ten yapılan duyuruya göre, kurumun Başkan Vekili Yinal Yağan, Sümer Holding’e Genel Müdür olarak atanırken Başkan Yardımcısı Muhammed Cahit Şirin ise TÜİK Başkanlığına vekaleten getirildi. (22 Mayıs 2020)

Küresel ham çelik üretimi nisanda düştü Küresel ham çelik üretimi, nisanda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 azalarak 137,1 milyon tona geriledi. Merkezi Brüksel’de bulunan Dünya Çelik Birliği (Worldsteel), nisan ayı ham çelik üretim verilerini açıkladı. Buna göre, küresel ham çelik üretimi, nisan ayında 2019’un aynı dönemine kıyasla yüzde 13 azalarak 137,1 milyon ton oldu. Söz konusu dönemde Çin’in üretimi yüzde 0,2 artarak 85 milyon tona ulaşırken, Hindistan’ın üretimi yüzde 65,2 düşerek 3,1 milyon tona indi. Japonya’nın üretimi yüzde 23,5 azalarak 6,6 milyon tona ve ABD’nin üretimi yüzde 32,5 düşerek 5 milyon tona geriledi. Birliğin verilerine göre, Türkiye’de ham çelik üretimi, nisanda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26,3 azalarak 2,2 milyon ton olarak gerçekleşti. Brezilya’nın üretimi yüzde 39 düşerek 1,8 milyon tona inerken, Avrupa Birliği’nde üretim yüzde 22,9 azalarak 10,7 milyon tona geriledi. WorldSteel, açıklamasında, COVID-19 salgınının ham çelik üretim rakamlarının sunulmasında oluşturduğu zorluklar nedeniyle, nisan ayına ait üretim verilerinin çoğunun gelecek ay revize edilmesinin beklendiği belirtildi. (22 Mayıs 2020)

Ulusal varlık fonlarının önemi salgınla birlikte arttı Türkiye Varlık Fonu (TVF) Genel Müdürü Zafer Sönmez, koronavirüs sonrası dönemde ulusal varlık fonlarının ülke ekonomilerinde daha önemli bir yere sahip olacağını, 3 ila 5 yıl içinde

fonların kritik yatırımlarda yer alacağını belirtti. Sönmez, CNBC’ye verdiği röportajda gelecek dönemde devlet yatırımlarının arttığı ve bunların nasıl yönetildiği konusunun da önemli olduğu bir döneme girileceğini vurguladı. “TVF olarak geçen hafta kamu bankalarına 3 milyar dolar sermaye artırımında görev aldık” diyen Sönmez, fonun bu zorlu süreçte önemli bir rol üstlendiğini söyledi. Sönmez, nisan ayında Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilen geçen kanun değişikliğinin de TVF’ye salgın sürecinde sermaye ya da nakit akışı sıkıntısı yaşayan şirketlere ortak olma işlemlerinde muafiyetler sağladığını hatırlattı. Bu sayede büyük ölçekli ve stratejik kurumlardan sermaye çıkışını önleneceğine dikkati çeken Sönmez, koronavirüs krizine karşı hızlı aksiyon aldıklarını belirtti. Yeni yasa değişikliğiyle TVF kamu yararına stratejik şirketlerin kontrolünü tek başına ya da mevcut ortaklarla beraber alabilecek. Yasa ile TVF’nin bir şirketi satın alması veya ortak olması işlemlerine, Sermaye Piyasası Kanunu ile Türk Ticaret Kanunu’nun bazı hükümlerinden muafiyet sağlanıyor. (22 Mayıs 2020)

Albayrak: Ekonomik İstikrar Kalkanı 600 milyar liraya ulaştı Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Ekonomik İstikrar Kalkanı paketinin tutarının 252 milyar liraya, çarpan etkisiyle birlikte toplam büyüklüğünün ise 600 milyar liraya ulaştığını açıkladı. Albayrak, Twitter hesabından Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi’nde ulaşılan maddi tutara ilişkin değerlendirmede bulundu. Hazırlanan destek paketiyle esnafa, KOBİ’lere ve tüm vatandaşlara kalkan olduklarını aktaran Albayrak, “Salgın sonrası dönemde de güçlü Türkiye’nin güçlü ekonomisini 2023 hedeflerine ulaştırmak için durmaksızın çalışacağız.” ifadesini kullandı. Albayrak’ın paylaşımında paketin ulaştığı büyüklüğe ilişkin infografik de yer aldı. Buna göre, Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi’nin maddi tutarı 252 milyar liraya ulaşırken, bu kapsamda atılan adımların ekonomik büyüklüğü çarpan etkisiyle 600 milyar lirayı aştı. Toplam destek tutarının milli gelire oranı yüzde 11 olurken, maddi destek tutarının milli gelire oranı ise yüzde 5 olarak belirlendi. Atılan adımlarla 5,5 milyona yakın aileye 1000 liralık nakdi yardım gerçekleştirildi. Yaklaşık 66 milyar lira tutarında prim ve muhtasar gibi ödemeler ötelendi. 4 milyona yakın çalışan için firmalara kısa çalışma

ödeneği desteği sağlandı. Geliri 5 bin liranın altında olan 6 milyondan fazla vatandaşa 37 milyar lira bireysel ihtiyaç desteği verildi. 1,1 milyon esnafa 25 milyar liraya yakın esnaf destek finansmanı ödendi. 180 bin 933 işletmeye 145,6 milyar lira işe devam finansmanı sağlandı. (22 Mayıs 2020)

İhracatçıya stok finansman desteği Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, COVID-19 salgını sebebiyle talep düşüşü ve sipariş iptalleriyle karşı karşıya kalan ihracatçıya, Eximbank aracılığıyla stok finansman destek paketi kullandıracaklarını söyledi. Pekcan, yıllık yüzde 7,5 faizli krediden KOBİ’learin 25 milyon liraya, KOBİ dışı firmaların ise 50 milyon liraya kadar yararlanabileceğini bildirdi. COVID-19 döneminde Eximbank’ın ihracatçılara önemli destek sağladığını belirten Ruhsar Pekcan, kredi geri ödemelerinde süre uzatımı yanı sıra Merkez Bankası ve KGF kaynaklı reeskont kredileri sağlandığını bildirdi. Mevcut desteklere ek olarak Stok Finansman Destek Paketi’ni devreye aldıkları bilgisini veren Bakan Pekcan, sipariş iptali ve talep düşüşü sebebiyle ürünlerini planları doğrultusunda satamayan ihracatçılara destek olunacağını anlattı. Toplam 10 milyar lira kefalet limitinin olduğu kredilerden, KOBİ’lerin 25 milyon lira, KOBİ dışı firmaların 50 milyon liraya kadar kullanabileceğini ifade eden Pekcan, yıllık faizin yüzde 7,25 olduğunu söyledi. Merkez Bankası kaynaklarından 1 yıl vadeli kullandırılacak krediler 1 Ocak-31 Mart tarihleri arasındaki stok alım belgelerinin ibraz edilmesi şartıyla kullandırılacak. Yıl sonuna kadar Eximbank’ın ihracata sağladığı desteğin toplam 50 milyar dolara çıkmasını öngördüklerini söyleyen Ruhsar Pekcan, Eximbank’ın salgın sürecinde aldığı diğer tedbirleri ise şöyle sıraladı: TCMB kaynaklı TL Reeskont Kredisi 1 yıl vadeli olarak kullandırılmaya başlandı. TCMB kaynaklı döviz Reeskont Kredilerinin azami vadesi 1 yıldan 2 yıla çıkarıldı. Türk Eximbank ile KGF arasında yapılan yeni iş birliği ile TL Reeskont Kredisi KGF teminatıyla da kullandırılmaya başlandı. Vadesi Haziran sonuna kadar gelecek kredi geri ödemelerinde firmaların talepleri doğrultusunda TCMB kaynaklı krediler 3 ay, Türk Eximbank kaynaklı doğrudan kullandırılan krediler ve bankalar aracılığıyla kullandırılan krediler (Sevk öncesi İhracat KredileriSÖİK) 6 ay uzatıldı. Kredilerin vade uzatımları akdi faiz yerine daha düşük

oranlı cari faiz oranları ile yapıldı. İhracat taahhütlerinin kapatılma süresi 2 yıldan 3 yıla çıkarıldı. İhracat taahhüt tutarlarında ve taahhüt cezalarında indirim yapıldı. (22 Mayıs 2020)

”Türkiye yenilenebilir enerjide önemli bir merkez haline gelebilir” Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, Sürdürülebilir Dünya’da Didem Eryar Ünlü›nün konuğu oldu. Birol içinde bulunduğumuz dönemin yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelmek için çok önemli bir fırsat sunduğunu ifade ediyor. Birol, Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynakları açısından çok önemli bir konumda olduğunu söylerken, bu alanda önemli bir merkez haline gelebileceğini belirtiyor. (22 Mayıs 2020)

İş gücü girdi endeksi yüzde 2,8 arttı Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında takvim etkilerinden arındırılmış istihdam endeksi, yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,8 artış gösterdi. Alt sektörler incelendiğinde endeks, sanayi sektöründe yüzde 4,6, ticaret-hizmet sektöründe yüzde 4 artarken, inşaat sektöründe 9,5 geriledi. Çalışılan saat endeksi de bu dönemde yüzde 1,9 düşüş gösterirken, alt sektörlerden sanayide yüzde 0,7, inşaatta yüzde 2,2 ve ticaret-hizmette yüzde 2,6 azalış oldu. Saatlik kazanç endeksi de yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 19 arttı. Endeks, sanayi sektöründe yüzde 20, inşaat sektöründe yüzde 16,4 ve ticaret-hizmet sektörlerinde yüzde 17,9 yükseldi. (22 Mayıs 2020)

Mayısta güven endeksleri tüm sektörlerde arttı Türkiye İstatistik Kurumu, mayıs ayına ilişkin sektörel güven endekslerini açıkladı. Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi nisan ayında 46,1 iken bu ay yüzde 10,8 artarak 51,1 oldu. Hizmet sektöründe geçen aya göre gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi alt endeksi yüzde 82,9 artarak 77,2 oldu. Son üç aylık dönemde hizmetlere olan talep alt endeksi ise yüzde 19,2 azalarak 39 ve son üç aylık dönemde iş durumu alt endeksi ise yüzde 22,5 azalarak 37,1 oldu.

Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi mayısta yüzde 5 artarak 79’a yükseldi. Perakende ticaret sektöründe mevcut mal stok seviyesi endeksi geçen aya göre yüzde 1,6 artarak 120,4 oldu. Gelecek üç aylık dönemde iş hacmisatışlar beklentisi alt endeksi yüzde 48,8 artarak 75,1 değerini alırken, son üç aylık dönemde iş hacmi satışlar alt endeksi ise yüzde 26,7 azalarak 41,6 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi de geçen ay 44,7 iken bu ay yüzde 31,1 artarak 58,5 değerini aldı. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre, gelecek 3 aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi ve alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi endeksleri sırasıyla yüzde 39,9 ve yüzde 16,9 artarak, 77,1 ve 40 oldu. İnşaat sektöründe mayısta girişimlerin yüzde 18,2’si faaliyetleri kısıtlayan herhangi bir faktörün olmadığını, yüzde 81,8’i ise faaliyetlerini kısıtlayan en az bir temel faktör bulunduğunu belirtti. İnşaat sektöründe faaliyetleri kısıtlayan en önemli temel faktörlerden “diğer faktörler” nisanda yüzde 50,7 iken mayısta yüzde 47,3, “talep yetersizliği” nisanda yüzde 42,4 iken mayıs ayında yüzde 44,8 ve “finansman sorunları” nisanda yüzde 39 iken mayısta yüzde 39,9 olarak tespit edildi. (22 Mayıs 2020)

Açılan ve kapanan şirket sayısı nisanda geriledi Koronavirüs yeni şirket kuruluşlarını da etkiledi, nisan ayında bir önceki aya göre kurulan yeni şirket sayısı yüzde 66,01 azalışla 2 bin 813 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde kapanan şirket sayısı da yüzde 45,48 azalarak 416 olarak gerçekleşti. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, nisan ayına ilişkin kurulan-kapanan şirket istatistiklerini açıkladı. Nisanda kurulan şirket sayısı bir önceki aya göre yüzde 66,01 azalarak 8 bin 276’dan 2 bin 813’e geriledi. Aynı dönemde kapanan şirket sayısı da yüzde 45,48 azalarak 416’ oldu. Nisanda geçen yılın aynı ayına göre ise kurulan şirket sayısı yüzde 57,97, kapanan şirket sayısı yüzde 42,70 azaldı. Nisan ayında bir önceki aya göre kurulan kooperatif sayısı yüzde 56,38, gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 67,46 azalış gösterdi. Aynı dönemde kapanan kooperatif sayısı yüzde 81,03 azalırken, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 15,09 arttı. Nisanda geçen yılın aynı ayına göre kurulan kooperatif sayısı yüzde 32,29, gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 51,42 azalış kaydetti. Bu dönemde kapanan kooperatif sayısında yüzde 78 azalış olurken, gerçek kişi ticari işletme sayısında yüzde 31,46 artış gerçekleşti. (22 Mayıs 2020)

Petrol devlerinin ilk çeyrek zararı 20 milyar doları aştı Dünyanın en büyük 12 petrol firmasının, koronavirüs salgınının etkisiyle yılın ilk çeyreğinde 20 milyar dolardan fazla zarar ettiği kaydedildi. COVID-19 sebebiyle dünya genelinde ulaşım sektörü durma noktasına gelirken, petrol tüketimi ocak-mart döneminde hızla zayıfladı. Küresel petrol talebinin düşük olması, petrol fiyatlarının geçen ay 1999’dan bu yana en düşük seviyesine gerilemesine neden oldu. Dünya genelinde en sık kullanılan Brent türü ham petrolün varil fiyatı geçen yılın ilk çeyreğinde ortalama 63,1 dolarken, bu yılın aynı döneminde ise yüzde 20,7 düşüşle ortalama 50 dolar olarak kayıtlara geçti ve petrol devlerinin bilançolarını olumsuz etkiledi. 12 petrol firmasının bilançolarından derlenen verilere göre, Amerikalı ExxonMobil, Chevron, ConocoPhillips, Halliburton, Schlumberger, Baker Hughes ile Hollandalı Royal Dutch Shell, İngiliz BP, Fransız Total, İtalyan Eni, Rus Rosneft ve Norveçli Equinor’un toplam zararı ilk çeyrekte 20,6 milyar dolar oldu. Bu firmalar geçen yılın ilk üç ayında toplam 23,4 milyar dolar net kar elde etmişti. Söz konusu şirketlerin toplam geliri, bu dönemde 53,5 milyar dolar (yüzde 17) düşüşle 262 milyar dolara geriledi. Firmalar, geçen yılın ocak-mart döneminde toplam 315,5 milyar dolar gelir sağlamıştı. (22 Mayıs 2020)

Koç Holding’den 3,5 milyar TL net kâr Koç Holding, 2020 yılının ilk çeyreğinde konsolide bazda toplam 39,4 milyar TL gelir elde ederken, 3,5 milyar TL ana ortaklık payı net dönem kârı açıkladı. Net dönem kârının 3,4 milyar TL’lik kısmı bir defaya mahsus işlemlerden elde edildi. (22 Mayıs 2020)

Avrupa’nın en büyük boya üreticisi firmaları açıklandı: Yaşar Holding 22’nci sırada Avrupa’nın en büyük kaplama ve boya üreticisi firmaları açıklandı. Ciro, ihracattaki payı ve çalışan sayısı açısından yapılan araştırmaya Türkiye’den sadece Yaşar Holding girdi. Yaşar Holding, Avrupa’nın 22’nci büyük kaplama ve boya üreticisi oldu. Listenin ilk sırasında ise Hollanda merkezli Akzo Nobel var. 33 bin 800 çalışanı olan Akzo Nobel, 9.28 milyar euroluk cirosuyla Avrupa’nın en büyüğü oldu. Listede 22’nci olan Dyo, Dewilux ve Casati markalarının sahibi Yaşar Holding ise 189 milyon euroluk ciroya sahip. 1200 değişik ürün, 3 bin 500 ambalaj ve 60 bin

farklı renk sunan Yaşar Holding’in listede belirtilen çalışan sayı rakamı ise 1090. Alman ve İskandinav ülkelerinin ağırlıkta olduğu listedeki 25 şirketin toplam cirosu 23,6 milyar euro. (22 Mayıs 2020)

Reel Kesim Güven Endeksi mayısta yükseldi Koronavirüs salgını sonrasında normalleşme adımlarının arka arkaya atıldığı ekonomide, bu hamlelerin etkisi veriler üzerinde de görülmeye başlandı. Bu verilerden biri olan Reel Kesim Güven Endeksi, mayıs ayında bir önceki aya göre 10,1 puan artarak 76,9 puana ulaştı. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamaya göre endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, gelecek üç aydaki üretim hacmi, genel gidişat, sabit sermaye yatırım harcaması, gelecek üç aydaki toplam istihdam miktarı ve mevcut mamul mal stokuna ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, son üç aydaki toplam sipariş miktarı ve mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkiledi. Mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi (RKGE-MA) bir önceki aya göre 11,2 puan artarak 73,5 oldu. (22 Mayıs 2020)

Karşılıksız çekte kolaylık geliyor Karşılıksız çek nedeniyle cezaevine girenlerin cezalarının infazlarının durdurularak tahliyelerinin önünü 3 ay içerisinde çek bedelinin yüzde 10’unun ödenmesi şartıyla açan düzenlemede 3 aylık sürenin uzatılması planlanıyor. Süre uzatımının AK Parti tarafından hazırlanmakta olan 20 maddelik yeni torba teklifle getirilmesi planlanıyor. 26 Mart’ta Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren kanunla, Çek Kanuna geçici bir madde eklenerek 24 Mart 2020 tarihine kadar işlenen suçtan dolayı mahkûm olanların cezalarının infazı en geç 3 ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının yüzde 10’unun alacaklıya ödemesi şartıyla durduruldu. Hükümlü tahliye tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının yüzde 10’unu alacaklıya ödeyecek. Kalan kısmını 3 aylık sürenin bitiminden itibaren ikişer ay arayla 15 eşit taksitle ödemesi durumunda mahkemece, ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilecek. İnfazın durdurulduğu tarihten itibaren en geç 3 ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının yüzde

10’unu ödenmediği takdirde alacaklının şikayeti üzerine mahkemece hükmün infazının devamına karar verilecek. Hükümlü taksitlerden birini süresi içinde ilk defa ödemediği takdirde ödemediği bu taksit, sürenin sonuna bir taksit olarak eklenecek. Kalan taksitlerden birini daha ödemediği takdirde alacaklının şikayeti üzerine mahkemece hükmün infazının devamına karar verilecek. 26 Haziran’da dolacak olan 3 aylık sürenin Meclis’e sunulacak torba teklifle uzatılması planlanıyor. AK Parti tarafından, bankalarla krediler dahil her türlü sözleşmenin elektronik ortamda yapılması için de yasa çalışması yapılıyor. Koronavirüs günlerinde hizmetlerini büyük oranda elektronik ortama kaydıran bankalarla ilgili bu yeni düzenleme hayata geçtiğinde sektörde kredi işlemlerinden finansal kiralama işlemlerine kadar tüm işlemlerin elektronik ortamda yapılması sağlanacak. Telefon abonelik sözleşmeleri de yine elektronik ortamda yapılabilecek. (22 Mayıs 2020)

ABD-Çin gerilimi risk iştahını baltalıyor Geçen yıl tarihi ilk faz ticaret anlaşmasını imzalayan ABD-Çin arasında COVID-19 sonrası tekrar yükselen gerilim küresel piyasalardaki risk iştahını baltalıyor. ABD’nin 35 ülkenin dahil olduğu ve taraf ülkelerin birbirleri hava sahasında silahsız gözlem uçuşları yapmasına imkan veren Açık Semalar anlaşmasından çekilmesi de jeopolitik endişeleri artırarak piyasalardaki düşüşte etkili oldu. OANDA kıdemli piyasa analisti Edward Moya, “Yatırımcılar ekonomilerin yeniden açılması konusundaki iyimserliğin kaybolmaya başladığına ve odağın tekrar dünyanın en büyük iki ekonomisine çevriliyor olmasına dair endişe taşıyorlar” dedi. Çinli şirketlerin ABD borsalarına kota olmasını zorlaştıracak yasanın hem Cumhuriyetçiler hem de Demokratlar tarafından desteklenerek onaylanması ardından Çin’in Hong Kong’daki etkisini artırmayı hedefleyen yeni güvenlik yasasını devreye sokacağını duyurması Hong Kong borsası HSI başta olmak üzere tüm endeksleri kırmızıya boyadı. Yeni güvenlik yasası haberleriyle Hong Kong borsası yüzde 5,56 düşerken, Şangay yüzde 2’ye yakın değer kaybetti. Hong Kong merkezli HSBC hisseleri Hong Kong borsasında yüzde 7’ye yakın düştü. Avrupa’da endeksler açılışta yüzde 1,5’in üzerinde düştükten sonra karışık seyretti. (22 Mayıs 2020)

Fransa Ekonomi Bakanı: Renault tamamen kapanabilir Fransa Ekonomi Bakanı Bruno Le Maire, Fransız otomobil markası Renault’nun yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgını nedeniyle ciddi finansal sorunlar yaşadığını ve tamamen kapanabileceğini belirtti.

Le Maire, Europe 1 radyosunda Renault hakkında açıklamalarda bulundu. Renault’nun salgın nedeniyle ciddi finansal sorunlar yaşadığını ifade eden Le Maire, markanın tamamen kapanabileceğini belirtti. Le Maire, acil şekilde harekete geçilmesi gerektiğini söyledi. Ancak Renault’un bunun üstesinden gelebileceğini aktaran Le Maire, elektrikli araç konusunda teknolojik olarak dünyanın en iyi üreticilerden biri haline gelmenin Renault için en doğru strateji olduğunu düşündüğünü kaydetti. Le Maire, Le Figaro gazetesine verdiği demeçte de Renault’nun 5 milyar avro mali destek talebinde bulunduğunu ancak bunu henüz onaylamadığını belirtti. Avrupa Birliği (AB) otomobil pazarında toplam satışlar, COVID-19 nedeniyle nisanda 2019’un aynı dönemine göre yüzde 76,3 azalmıştı. (22 Mayıs 2020)

ABD’den 300 milyon dozluk aşı siparişi ABD, İngiliz ilaç şirketi AstraZeneca’nın geliştirmekte olduğu koronavirüs aşısından 300 milyon doz sipariş ettiğini açıkladı. İlk aşamada 1 milyar doz üretilmesi beklenen aşının neredeyse üçte biri ABD tarafından satın alınmış olurken ABD aşı için AstraZeneca’ya 1,2 milyar dolar ödeyecek. Henüz hastalığa karşı etkili olup olmayacakları kesinleşmemiş olsa da aşılar dünya liderleri tarafından zor durumdaki ekonomileri canlandırmak ve hatta küresel pazarda rakiplerinin önüne geçmek için tek çare olarak görülüyor. (22 Mayıs 2020)

’Bu defa gerçekten farklı’ Biri Dünya Bankası’nın yeni başekonomisti, diğeri IMF’de direktör yardımcılığı ve başekonomist olarak görev yapmış iki profesör; Carmen Reinhart ve Kenneth Rogoff; ikili 2008 krizine ilişkin yazdıkları ‘Bu Defa Farklı’ isimli kitaba atıfta bulunarak “Bu defa gerçekten farklı” diyor. Reinhart ve Rogoff’un 800 yıllık ekonomi tarihindeki krizleri incelediği çalışma 2008-09 krizinin hiç de sıradışı olmadığı vurgusu yapmış, bunu kitabın başlığında da tiye almıştı. Her ikisi de karantina da olan Harvard profesörleri Bloomberg ile gerçekleştirdikleri sohbette ekonomik modellerin değiştiğini ve geçmiş deneyimlerin şablon olarak kullanılamayacağını vurguladı. İkiliye göre salgının yayılması için uygulanan tecrit önlemleri ise

bu pandemiyi diğerlerinden farklılaştıran diğer önemli unsur. Bu krizin tam anlamıyla küresel olması açısından da farklı olduğunu belirten Rogoff “2008’de gelişmekte olan ekonomiler ‘iyi’ bir kriz görmüştü, bu sefer virüs bu ülkeleri ne oranda vurmuş olursa olsun, ‘iyi’ bir kriz olmayacak” diyor. Çin’in gelecek iki üç yıl boyunca ortalama yüzde 1 büyürse, bunun iyi bir sonuç olacağını belirten Rogoff, “Savaşta gibiyiz ve çatışma sırasında ülkelere not vermeyeceğim. Ne kadar istihdam sağladığınızı notlayacağım” diyor. ABD ve Avrupa’nın farklı yöntemlerle - biri işsizliğin yükselmesine izin verip doğrudan destek sağlayarak, diğeri şirket ve istihdamları korumak yoluyla - tepki gösterdiğini belirten Rogoff “Avrupa’daki şirketler de kriz uzarsa çalışan çıkartmak zorunda kalacak” değerlendirmesini yapıyor. Her iki uzman da hisse piyasalarındaki yükselişin genel bir V-tipi iyileşme beklentisiyle de kısmen ilintili olduğu görüşünce fakat ikisi de V-tipi iyileşmeye ihtimal veriyor. En iyi ihtimalle U-tipi iyileşme olacağını belirten Rogoff “Beş yılda 2019 kişi başı GSYH düzeylerine dönülmesi iyi bir sonuç olur. Gerçekte GSYH’nin ne kadar düştüğünü ekonomi tarihçileri yıllarca tartışacak. Bence birçok sektörde iflas avukatlarının işi artacak” diyor. Aşı olmadığı için Reinhart W-tipi iyileşmenin daha olası olduğunu söylüyor. İkilinin kitabına göre kriz sonrası iyileşme ortalama dört yıl sürüyor, krizin benzetildiği Büyük Buhran’da ise iyileşme 10 yıl sürmüştü. Rogoff negatif faizin uygulanamayacağı görüşündeyken, Reinhart ise bu konuda Rogoff ’a katılmıyor. Dünya Bankası’nın yeni başekonomisti borç sorunsalına ilişkin değerlendirmelerinde ise gelişmekte olan ülkelerde Türkiye’nin de aralarında olduğu büyük gelişen ekonomilerin “berbat” durumda olduğunu söyledi. Reinhart, Nijerya, Güney Afrika, Türkiye, Ekvador ve Arjantin’de krizin hayli maliyetli olacağını öngörüyor. (22 Mayıs 2020)

Çin, 30 yıl sonra ilk kez büyüme hedefi belirlemedi Çin Başbakanı Li Keqiang’ın Çin Ulusal Halk Kongresi toplantısına sunulmak üzerine hazırladığı çalışma raporunda 1990’lardan bu yana ilk kez GSYH büyüme hedefine yer verilmedi. Çin ekonomisi ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,8 daralmıştı. Çin Ulusal Halk Kongresi’nin açılışında konuşan Başbakan Li, global salgın durumu, ekonomik ve ticari durumdaki belirsizlik ve Çin’in kalkınmasının karşı karşıya olduğu bazı öngörülemez faktörler nedeniyle bu yıl ekonomik büyüme için spesifik bir hedef

belirlemedik” dedi. Li, yurt içi tüketim, yatırımlar ve ihracatın düşmekte olduğunu belirtirken, istihdam üzerinde baskının ciddi şekilde artmakta ve finansal risklerin büyümekte olduğunu da vurguladı. Sunulan raporda 2020 yılı için bütçe açığı hedefe 2019’daki yüzde 2,8’den yüzde 3,6’ya çıkalırken, yerel yönetim tahvilleri ihracı için kota 2,15 trilyon yuandan 3,75 trilyon yuana yükseltildi. (22 Mayıs 2020)

Dünyanın ilk yüzer nükleer güç santrali ticari faaliyete başladı Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom, dünyanın ilk yüzer nükleer güç santrali “Akademik Lomonosov”un ticari faaliyete başladığını bildirdi. Rosatom’a bağlı Rosenergoatom’dan yapılan açıklamada, Rusya’nın doğusundaki Çukotka bölgesinde bulunan Akademik Lomonosov yüzer santralinin faaliyetlerine başlanması için gerekli izinlerin alındığı belirtildi. İzinlerin alınmasının ardından, yüzer santralin bugün ticari olarak faaliyete geçtiği bilgisine yer verilen açıklamada, “Akademik Lomonosov, Rusya’nın 11’inci ve dünyanın en kuzeyinde yer alan nükleer güç santrali olarak faaliyete geçmiş bulunmaktadır.” ifadesi kullanıldı. Dünyanın tek yüzer nükleer santrali olan Akademik Lomonosov, toplam 70 megavat kurulu güce sahip iki reaktörden oluşuyor. (22 Mayıs 2020)

Bayramda köprü ve otoyollar ücretsiz Ramazan Bayramı dolayısıyla Karayolları Genel Müdürlüğü sorumluluğundaki otoyollar ve köprülerden geçişler ücretsiz olacak. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, Ramazan Bayramı tatili dolayısıyla, 23 Mayıs 2020 Cumartesi günü saat 00.00’dan (Cuma gününü Cumartesi gününe bağlayan gece) başlayarak, 27 Mayıs 2020 Çarşamba günü saat 07.00’ye kadar, yap-işletdevret projeleri hariç olmak üzere Karayolları Genel Müdürlüğü sorumluluğunda bulunan otoyollar ile 15 Temmuz Şehitler Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nden geçişlerden ücret alınmayacak. 23 Mayıs 2020 Cumartesi günü saat 00.00’dan (Cuma gününü Cumartesi gününe bağlayan gece) başlayarak, 26 Mayıs Salı günü saat 24.00’e kadar, Başkentray ve Marmaray seferleri de ücretsiz olacak. (23 Mayıs 2020)

Kütlü pamuk için fark ödemesi desteği, dekar başına 500 kilogram vüzerinden gerçekleştirilecek Geçen yıl üretilen pamuk için kütlü pamuk fark ödemesi desteği, dekar başına 500 kilogram üzerinden ödenecek. “2019 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemelere İlişkin Kararda Değişiklik Yapılması Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı” Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, Türkiye tarım havzaları üretim ve destekleme modeline göre 2019’da üretilen pamuk için kütlü pamuk fark ödemesi desteği, dekar başına 500 kilogram üzerinden gerçekleştirilecek. Karar, 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi. (23 Mayıs 2020)

ABünrokraside atamalar Milli Savunma Bakanlığı’nda açık bulunan Tersaneler Genel Müdürlüğü’ne Emre Dinçer, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nda açık bulunan Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne Mehmet Baykan atandı. Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararlarına göre, Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası TürkKazak Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanlığı’na Prof. Dr. Muhittin Şimşek atandı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nda açık bulunan Siirt İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne Ergün Demirhan, Ticaret Bakanlığında açık bulunan Personel Genel Müdür Yardımcılığı’na İbrahim Ethem Çakır getirildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Alt Yapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Vargün, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2’nci Bölge Müdürü (İzmir) Hayati Çelenk, 3’üncü Bölge Müdürü (Eskişehir) Hayrettin Baysal, 24’üncü Bölge Müdürü (Kars) Nesip Özden ise görevden alındı. Adalet Bakanlığı’nda açık bulunan Adalet Müfettişlikleri’ne Ömer Alkan, Akın Kavi, Hakan Vapur, Fatih Tuncer, Mevlüt Karataş, Özgür Duğan, Ahmet Murat Kaynarsoy, Şahin Kaplan, Suzan Unat, Erhan Dilbaz ve Bertan Saraç atandı. (23 Mayıs 2020)

Göç İdaresi Yayın Yönetmeliği Resmi Gazete’de yayımlandı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Yayın Yönetmeliği, Resmi Gazete’de yayımlandı. Yürürlüğe giren yönetmelik, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından basılacak bütün yayınların

planlanması, basılması ve dağıtımı ile ilgili kural ve ilkelerin belirlenmesi ile yayın hizmetlerinin etkili bir şekilde yürütülmesini içeriyor. Yönetmelik, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanacak telif ve işlenme eserlerin hizmet konuları bakımından planlanması, yayın kurallarına uygunluğunun sağlanması, incelenmesi, değerlendirilmesi, basılması, dağıtılması, satışı ve internet sayfasında yayımlanması ile ilgili her türlü işlemlere ilişkin usul ve esaslarını kapsıyor. Yayın amaçları doğrultusunda süreli veya süreli olmayan yayınlar, görme engelliler için hazırlanmış olan yayın, afiş, broşür, bilgilendirici belge gibi basılı eserler ile basılı olmayan dijital ortamda depolanan ve Genel Müdürlük internet sitesinde hizmete sunulacak elektronik eserleri hazırlamak, hazırlatmak, temin etmek, yayınlamak ve dağıtma gibi yayın faaliyetleri yürütülecek. (23 Mayıs 2020)

Sağlık kurumlarında yapılan görevlendirmelere Covid-19 düzenlemesi Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarıyla bu kurum ve kuruluşların bağlı, ilgili veya ilişkili birimlerinde Covid-19 sebebiyle yapılan görevlendirmeler kapsamındaki tüm iş ve işlemler ‘’Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası’’ poliçesi kapsamında değerlendirilecek. Hazine ve Maliye Bakanlığının “Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Kurum Katkısına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği” Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarıyla buralara bağlı, ilgili veya ilişkili birimlerinde salgın sebebiyle yapılan görevlendirmeler kapsamındaki tüm iş ve işlemler “III. Risk Grubu” olarak değerlendirilecek. Böylelikle, sigorta kapsamında azami teminat tutarı bu grup için 600 bin lira olacak. Ayrıca, özel sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan ve mesleklerini serbest olarak icra eden sigortalıların kendi görev yeri ve branşı dışında da olsa ilgili mevzuat çerçevesinde kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarıyla buralara bağlı, ilgili veya ilişkili birimlerinde salgın sebebiyle görevlendirilmeleri nedeniyle yürüttükleri faaliyetleri, ilave sözleşme düzenlenmeksizin veya prim tahsil edilmeksizin poliçe kapsamına dahil edildi. Tebliğ, 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi. (23 Mayıs 2020)

Yer altı suyuna ölçüm sistemi takılmasında süre uzatımı Sanayi, zirai, içme ve kullanma suyu amaçlı açılan kuyu, galeri, tünel ve benzeri yerlere ölçüm sistemi takılması için tanınan süre 3 Nisan 2022’ye uzatıldı. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Resmi Gazete’de yayımlanan ilanına göre, ‘’Yeraltı Suları Hakkında Kanun’’un ilgili maddeleri kapsamında söz konusu yerlere ölçüm sistemi takılmasına yönelik öngörülen sürelerde uzatıma gidildi. Bu kapsamda sanayi, zirai, içme ve kullanma suyu amaçlı açılan kuyu, galeri, tünel ve benzeri yerlere anılan sistemin takılması adına tanınan süre 3 Nisan 2022 olarak yeniden belirlendi. (23 Mayıs 2020)

Özel tiyatroların kayıt işlemleri yönetmelikle belirlendi Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca, özel tiyatrolar istenen bilgi ve belgeler ile kayıt başvurusunda bulunarak, sisteme kaydedilecek. “Özel Tiyatroların Kayıt İşlemlerine Dair Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik kapsamında, özel sektör ile iletişim ve iş birliğini geliştirmek üzere özel tiyatroların Bakanlıkça oluşturulan sisteme kayıt edilmesine dair işlemlere ilişkin usul ve esasları ve özel tiyatroların kayıt işlemlerine ilişkin hükümleri belirlenecek.Özel tiyatroların Bakanlıkça tutulacak sisteme kaydedilmeleri esas olacak. Özel tiyatrolar, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğünün internet sitesinde yayımlanan formu doldurarak, istenen diğer bilgi ve belgeler ile Genel Müdürlüğe kayıt başvurusunda bulunacak. Genel Müdürlüğün internet sitesinde belirtilmesi halinde başvurular elektronik ortamda yapılacak. Eksik bilgi ve belgelerini tamamlayanlar tekrar başvuru yapabilecek. Sisteme kaydedilen özel tiyatrolar, ilk kayıt oldukları yılı takip eden her yıl 1-31 Ocak tarihleri arasında kayıtlarını yenileyecek. Kaydını yenilemeyenlerin kayıtları sistemden silinecek. Özel Tiyatroların Projelerine Yapılacak Yardımlara İlişkin Yönetmelik uyarınca 2020-2021 sanat sezonunda profesyonel tiyatrolar kategorisinde yardım talebinde bulunan özel tiyatrolar bu yıl için yönetmelik kapsamında sisteme kaydedilmiş sayılacak. (23 Mayıs 2020)

Subay sicillerine “salgın” düzenlemesi Milli Savunma Bakanlığı, subayları doğal afet, salgın hastalık ve benzeri olağanüstü durumlarda fiziki yeterlilik değerlendirme testinden muaf tutabilecek. “Subay Sicil Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Yönetmelikle subayların sicil notuna etki eden fiziki yeterliliğinin tespit edilmesine yönelik testin uygulama zamanında düzenlemeye gidildi. Düzenleme kapsamında, doğal afet, salgın hastalık ve benzeri olağanüstü durumlarda personelin fiziki yeterlilik değerlendirme testinden muaf tutulmasına Bakanlık tarafından karar verilebilecek. Personelin fiziki yeterliliğini belirlemek için düzenlenen ve mekik, şınav ve koşu gibi branşları kapsayan testin sonucu, bir sicil dönemi için geçerli oluyor. Türk Silahlı Kuvvetleri Şerit Rozet Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik de bugünkü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, çeşitli hizmet ve başarıları karşılığı şerit rozet verilecek personel arasına sözleşmeli er ve erbaşlar da dahil edildi. Ayrıca, Subay Meslek Programları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca, Cumhurbaşkanı kararıyla TSK dışındaki hizmetlerde görevlendirilecek subayların 2 yıl olan görev süresi Milli Savunma Bakanlığı’nın teklifiyle kısaltılıp, uzatılabilecek. İleri seviyede yabancı dil bilme zorunluluğu bulunan görevlere getirilecek olanlar hariç, yabancı dil kurslarına binbaşı rütbesinin üzerinde bulunan subaylar gönderilmeyecek. Öte yandan, Türk Silahlı Kuvvetleri Gazi Uyum Evleri Yönetmeliği’nin ismi, Milli Savunma Bakanlığı Gazi Uyum Evleri Yönetmeliği olarak değiştirildi. Değişikliğe göre, gazi uyum evleri yönetim kurulu, 4 yerine, söz konusu tesisin işletme sorumluluğunu üstlenen kurum amirliği tarafından, kendi bağlısı kurumlardan seçilecek 5 asil ve 2 yedek üyeden oluşacak. (23 Mayıs 2020)

Sermaye stratejileri yeniden yazılıyor Dünya genelinde 45 ülkeden 3 bine yakın orta ve büyük ölçekli şirket yöneticisi, salgın sürecinde strateji ve portföylerini daha sık aralıklarla gözden geçirecek. Gerekirse sermaye dağılımında değişikliğe gidecek. Uluslararası danışmanlık ve denetim şirketi EY (Ernst&Young), farklı sektörlerden üst düzey şirket yöneticilerinin ekonomik görünüme yönelik beklenti ve yakın vadeli planlarını mercek altına alan 22. Global Sermaye Güven Barometresi adlı araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Tedarik zincirlerinde oluşan kırılganlıklar ile birlikte çok sayıda yönetici şirket operasyonlarını yeniden yapılandırırken, küresel ekonomik toparlanmanın 2021 yılına sarkacağı öngörülüyor. Araştırmaya göre yöneticiler sermaye dağılımını yeniden şekillendirirken, kriz sonrası için birleşme ve

satın alma planları yapıyor. Araştırma; finansal hizmetler, tüketici ürünleri ve perakende, teknoloji, yaşam bilimleri, otomotiv ve ulaşım, petrol ve gaz, enerji, madencilik ve metal, ileri imalat, gayrimenkul, konaklama ve inşaat olmak üzere farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerde görev yapan yöneticilerin görüşlerini yansıtıyor. Araştırmaya katılan yöneticilerin yaklaşık dörtte üçü (yüzde 73), COVID-19’un tedarik zincirlerinde aksama ve tüketimde düşüş olmak başta olmak üzere küresel ekonomi üzerinde ciddi etkiler yaratmasını bekliyor. (23 Mayıs 2020)

Finansman bonolarında stopaj oranı yüzde 10’dan yüzde 15’e yükseltildi Finansman bonolarında gerçek kişiler için vergi tevkifat (stopaj) oranı yüzde 10’dan yüzde 15’e yükseltildi. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlanarak, yürürlüğe girdi. Söz konusu kararla, bazı kazanç ve iratlardan yapılacak tevkifat oranlarında değişikliğe gidildi. Buna göre, finansman bonolarında gerçek kişiler için vergi tevkifat oranı yüzde 10’dan yüzde 15’e çıkarıldı. Bireysel yatırımcıların kısa vadeli mevduattan ve finansman bonolarından elde ettiği faize uygulanan stopaj oranı eşitlendi. Kurumsal yatırımcılar için ise finansman bonolarında stopaj oranın yüzde 0 olarak uygulanmaya devam etmesi kararlaştırıldı.

Banka Sigorta ve Muamele Vergisi oranı yüzde 1’e yükseltildi

Öte yandan, banka ve sigorta muameleleri vergisi nispetlerinin tespitine ilişkin kararda değişiklik yapılmasına dair Cumhurbaşkanı Kararı da Resmi Gazete’de yayımlanarak, yürürlüğe girdi. Söz konusu kararla, kambiyo yapmak isteyenlere, banka, yetkili müessese (döviz büfeleri) ve diğer finansal kuruluşlar tarafından satılan dolar, avro ve benzeri yabancı paralarla yine bankalarda açılan altın mevduat ya da yatırım hesapları için fiziki olmayan altın satış tutarı üzerinden alınan kambiyo işlem vergisinde değişikliğe gidildi. Buna göre, kambiyo işlemlerindeki Banka Sigorta ve Muamele Vergisi (BSMV) oranı binde 2’den yüzde 1’e artırıldı. Bankalarla yetkili müesseselerin kendi aralarında veya birbirlerine yaptıkları kambiyo satışları, Hazine ve Maliye Bakanlığına yapılan kambiyo satışları, döviz kredisinin ödenmesine yönelik döviz kredisi kullanılan

ya da kullanımına aracılık eden banka tarafından kredi borçlusuna yapılan kambiyo satışları, sanayi sicil belgesini haiz işletmelere yapılan kambiyo satışları ve İhracatçı Birliklerine üye olan ihracatçılara yapılan kambiyo satışlarında ise BSMV’nin yüzde 0 (sıfır) oranında uygulanması kararlaştırıldı. (24 Mayıs 2020)

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanlığına Türker Gürsoy atandı Sigortacılık ve özel emeklilik sektörlerinin düzenlenmesi ve denetlenmesine dair görevleri yürütmek üzere kurulan Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanlığına Türker Gürsoy atandı. Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ilişkilendirilen kurumun başkan ve üyeleri belirlendi. Buna göre, kurumun başkanlığına Türker Gürsoy, ikinci başkanlığına Ali Ersoy, üyeliklerine ise Ender Şenol, Fatih Küçükcan, Rifat Vefa Murteza getirildi. (24 Mayıs 2020)

Isparta, Antalya ve Burdur’da bazı yerler sit alanı ilan edildi Isparta, Antalya ve Burdur’da bazı yerler, 1 ile 3. derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edildi. Kültür ve Turizm Bakanlığının Resmi Gazete’de yayımlanan ilanına göre, 1. derece arkeolojik sit alanı olarak belirlenen yerler şöyle: “Isparta’nın Şarkikaraağaç ilçesi Çarıksaraylar beldesi Cennettaş Tepesi mevkisinde tespit edilen antik dönem kültür varlıklarının bulunduğu alan. Isparta’nın Yalvaç ilçesi Sağır köyü Aktoprak mevkisindeki antik döneme ait taş ocağı. Isparta’nın Sütçüler ilçesi Kesme köyü Çökek mevkisinde özel mülkiyete ait 551 ada 11 ve 12 parseller

ile 165 ada 2 parsel nolu Çeteayak Devlet Ormanı alanınında tespit edilen antik döneme ait çitlik yerleşimi kalıntılarının bulunduğu alan. Antalya’nın Kepez ilçesi Kızıllı Mahallesi İncik mevkisindeki ormanlık alanda yer alan oyma mezarlar, nişler ve basamakların bulunduğu nekropol alan. Antalya’nın Serik ilçesi Akbaş Mahallesi Kelmen mevkisindeki antik yerleşim alanı. Burdur’un Çavdır ilçesi Bölmepınar köyü Asar Tepe mevkisindeki kaya kabartması ile seramik ve mimari kalıntıların yer aldığı alan. Burdur’un Tefenni ilçesi Yuvalak köyü Kızılyer mevkisinde tespit edilen tümülüsler.”Burdur’un Ağlasun ilçesi Hamam Mahallesi Manastır mevkisinde tespit edilen antik yerleşim alanı, kilise ve yamaçlarındaki kalıntıları kapsayan bölüm 1. derece, çevresindeki tarım arazileri ve eski köy evlerinin bulunduğu, tarım ve hayvancılık faaliyetlerine aktif devam edilen bölümün ise 3. derece arkeolojik sit alanı olarak tesciline karar verildi. (24 Mayıs 2020)

Roubini: Dünya 10 yıl sürecek bir ekonomik depresyon dönemine girdi 2008 küresel krizini öngören ekonomistler arasında yer alan Nouriel Roubini, koronavirüs salgını esnasında kaybedilen istihdamın bir kısmının geri dönmeyeceğini de söyledi. BBC yayınına New York’taki evinden bağlanan Roubini, “Benzeri görülmemiş bir ekonomik durgunluğa girdik. Küresel ekonomi toparlansa dahi büyüme çok düşük seviyelerde kalacak” diye konuştu. Roubini, “2008 krizinde üretimin hızla düşüşe geçmesi 3 yıllık bir sürecin sonunda oldu. Bu kez aynı noktaya 3 yıl değil, 3 ay değil sadece 3 haftada ulaştık. Ekonomilerin her alanında serbest düşüş yaşandı. En az 10 yıl sürecek küresel bir depresyonla karşı karşıyayız” dedi. Nouriel Roubini, ileride gerçekleşebilecek toparlanmanın ya ‘U’ ya da daha da kötü bir senaryo olan ‘L’ şeklinde olacağını söyledi. (24 Mayıs 2020)

BU HAFTA Yürürlüğe girecek düzenlemeler İnternet salonları sıkı düzenleme 25 Mayıs’ta yürürlüğe girecek… İnternet salonları, örgün eğitim kurumlarından, özel öğretim kursları,

yükseköğretim hariç öğrenci yurtları ile anaokullarından, kapıdan kapıya en az 100 metre uzaklıkta olacağına ilişkin düzenleme 25 Mayıs’da yürürlüğe girecek. “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilirken, okul,

yurt, mabet bina ve tesislerine mevzuatın öngördüğü uzaklıkta bulunması gereken umuma açık istirahat ve eğlence yerleri arasına internet kafeleri de ekleyen düzenleme, 25 Ocak 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştı. İnternet kafeleri de meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri ile alkollü içkilerin açık olarak satışının yapıldığı yerler gibi örgün eğitim kurumlarından, özel öğretim kursları, yükseköğretim hariç öğrenci yurtları ile anaokullarından en az 100 metre uzaklıkta bulunması gerekiyor. İnternet salonlarında masalar ve sırt sırta gelen sandalyeler arasında müşteri ve servis yapanların rahat geçebileceği kadar boşluk bırakılacak. Bu iş yerleri için ruhsat başvurusu yapacak kişilerde Milli Eğitim Bakanlığı onaylı bilgisayar işletmeni sertifikasına sahip olmak veya bitirdiği okulun ders müfredatında en az iki dönem bilgisayarla ilgili ders aldığını belgelemek şartı aranacak. Sorumlu müdür görevlendirilen hallerde ise bu şart, iş yeri sahibi veya sorumlu müdürden birisi için geçerli olacak. Bu diploma ve belgelerin yurt dışından alınmış olması halinde bunların ilgili mevzuata göre denkliğinin kabul edilmesi gerekecek. İnternet salonlarında, ana faaliyet dışında başka bir faaliyette bulunulması yasak olacak. İnternet salonları zemin altı katlarda faaliyet gösteremeyecek. Salonlar 4 yıl içinde bu hükme uygun hale getirilecek. Bu salonlarda masalar en az 72x52 santimetre ölçülerinde olacak ve masayla sandalye sırtı arasında en az 55 santimetre boşluk bulundurulacak. Pencereler, dışarıdan içerisinin görünmesini sürekli olarak engellemeyen perde, jaluzi gibi malzemeler ile kapatılacak. İnternet salonlarının, 3 ay içinde bu düzenlemeyi yapması gerekecek. Duvarlarda, monitör, klavye, fare, yazıcı, tarayıcı, fare altlıkları gibi bilgisayar donanım birimlerinde ve masaüstü ekran koruyucusu, masaüstü ekran arka plan gibi bilgisayar yazılım birimlerinde ilgili mevzuatça yasaklanan içeriklere sahip görseller, optik oyunlar, hologramlar (lazer fotoğraflar), sloganlar ve yazılar bulunamayacak. İnternet salonlarında, kullanıcılar arası paravan, kabin veya ayırıcı gibi unsurlar bulundurulamayacak ve özel oda türü uygulamalar yapılamayacak.

Kırsal kalkınma desteğinde süre uzatımı 29 Mayıs’ta sona eriyor… Kırsal kalkınma desteklerinden yararlandırılan tarıma dayalı yatırım projelerinin 3 ay ertelenen fiziki olarak tamamlanma tarihi, 29 Mayıs’ta sona erecek. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan Kırsal

Destekleri Kapsamında Tarıma Dayalı Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete’nin 29 Şubat 2020 tarihli sayısında yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Tebliğ değişikliğiyle kırsal kalkınma desteği sağlanan yatırım projelerinin fiziki olarak tamamlanmasına ilişkin süre 28 Şubat 2020’den 29 Mayıs 2020’ye ötelenmişti. 29 Mayıs 2020 tarihi itibarıyla fiziki olarak tamamlanamayan projeler, yatırımcıların talebi ve il müdürlüğünün uygun görmesi halinde kendi kaynakları ile 90 günü aşmamak üzere verilecek sürede tamamlanacak. 29 Mayıs 2020 veya ek süre sonunda fiziki gerçekleşmeleri tamamlanan ancak yasal izinleri alınamayan yatırımlar için ise yatırımcının başvurması halinde 90 günü aşmamak üzere yasal izinlerin alınabilmesi için süre verilecek.

Terhisler 31 Mayıs’ta başlıyor Askerlerde terhisler 31 Mayıs’ta başlıyor. Resmi Gazete’nin 17 Nisan tarihli sayısında yayımlanan Cumhurbaşkanı kararıyla 1 Kasım 2019-1 Aralık 2019 tarihleri arasında silah altına alınan erbaş ve erlerin askerlik hizmet süresi bir ay uzatılmıştı.

Ayçiçeğinde düşük gümrük vergisi oranı 31 Mayıs’ta sona eriyor Hasat öncesi ham ayçiçeği yağında yüzde 30 olan gümrük vergisi yüzde 18’e, yağlık ayçiçeği tohumunda yüzde 13 olan gümrük vergisi yüzde 9’a indiren karar 31 Mayıs’ta sona eriyor. 18 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe Cumhurbaşkanı Kararıyla, ayçiçeği yağı ve yağlık ayçiçeği tohumunda arz güvenliğini ve fiyat istikrarını sağlamak amacıyla düzenleme yapılmıştı. 31 Mayıs 2020 sonuna kadar gümrük vergisi ham ayçiçeği yağında yüzde 18, 1-30 Haziran 2020 tarihlerinde yüzde 30, yağlık ayçiçeği tohumunda ise aynı dönemlerde yüzde 9 ve yüzde 13 olarak uygulanmasına karar verilmişti. Gümrük vergisi bu dönemlerde ham ayçiçeği yağında Borsa Herkes ve Kosova’da yüzde 0 (sıfır), yağlık ayçiçeği tohumunda ise Kosova için yüzde 0 (sıfır) olarak uygulanmıştı.

Sağlık personeline ek ödeme 31 Mayıs’ta sona eriyor Sağlık personeline 1 Mart 2020’den geçerli olmak üzere 3 aylık ek ödeme yapılmasına ilişkin yönetmeliğin süresi 31 Mayıs’ta sona eriyor. Sağlık Bakanlığının, Resmi Gazete’nin 24 Mart 2020 tarihli

mükerrer sayısında yer alan yönetmelik değişikliğiyle, 1 Mart 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 3 ay süreyle yer ve/veya personel yönünden kapsamı ve oranı Sağlık Bakanı tarafından belirlenmek kaydıyla, bu yönetmelikle belirlenen esaslara tabi olmaksızın personele ek ödeme yapılabildi. Bu şekilde yapılacak ödeme tutarı toplamı, mesai içi tavan ek ödeme tutarını geçemedi. Yönetmelikle 4 Mart 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Tesislerinde Görevli Personele Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelikteki doktoralı/uzman diş tabibi ile tablolarda belirtilen uzmanlık alanlarında tam zamanlı çalışan diş tabibi birim performans katsayılarının hesaplamasında da değişikliğe gidilmişti. Bu değişiklik 1 Nisan 2020 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı da üniversitelerin tıp fakülteleri ve sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde görev yapan personele 3 ay süreyle ek ödeme yapılmasını kararlaştırılmıştı. Yükseköğretim Kurumları’nda Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Resmi Gazete’nin 24 Mart 2020 tarihli mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Buna göre, 1 Mart 2020 tarihinden geçerli olmak üzere 3 ay süreyle, üniversitelerin tıp fakülteleri ve sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde COVID-19 salgınına yönelik araştırma, teşhis ve tedavi faaliyetleri kapsamında görev yapan personel ile yöneticilerine, yer ve/veya personel yönünden kapsam ve oranı üniversite yönetim kurulu tarafından belirlenmek kaydıyla, bu Yönetmelikte belirlenen esaslara tabi olmaksızın ek ödeme yapıldı. Bu şekilde yapılacak ödeme tutarı toplamı kanunda belirlenen mesai içi tavan ek ödeme tutarını geçemedi.

Sağlık çalışanlarının toplu taşıma ve kamuya ait sosyal tesislerden ücretsiz yararlanması 31 Mayıs’ta sona eriyor Sağlık çalışanlarının toplu taşıma araçlarından ve kamu ait sosyal tesislerden ücretsiz yararlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanı kararının süresi 31 Mayıs’ta sona eriyor. Resmi Gazete’nin 24 Mart 2020 tarihli mükerrer sayısında yayımlanan karara göre, yeni tip koronavirüs (COVID-19) hastalığının yayılmasının önlenmesine yönelik tedbirler kapsamında, kamu ve özel sektördeki tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan sağlık personeli, ilgili belediye tarafından karar verilmesi şartıyla belediyeler ve bağlı kuruluşları ile bunların kurdukları birlik, müessese, işletme ve şirketlerce yürütülen toplu taşıma hizmetlerinden, Başkentray, Marmaray ve İzban seferlerinden 31 Mayıs 2020’ye kadar ücretsiz faydalandı. Ayrıca, sağlık personeli kamuya ait sosyal tesislerden de aynı tarihe kadar ücretsiz yararlanabildi.

Açıklanacak istatistikler 28 Mayıs 2020 TÜİK, bitkisel üretim birinci tahmin verilerini açıklayacak. (2020 yılı-Saat: 10.00) TÜİK, ekonomik güven endeksi verilerini duyuracak. (2020 Mayıs dönemi-Saat: 10.00) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, uluslararası doğrudan yatırım verileri bültenini yayınlayacak. (Mart 2020 dönemi-Saat: 17.00) 29 Mayıs 2020 ➥TÜİK, dönemsel gayrisafi yurt içi hasıla rakamlarını açıklayacak. (1. Çeyrek/Ocak-Mart 2020 dönemi-Saat: 10.00) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, elektrik enerjisi üretimiletim istatistiklerini açıklayacak. (Nisan 2020 dönemi-Saat: 10.00) ➥TÜİK, hizmet üretici fiyat endeksini açıklayacak. (Nisan 2020 dönemi-Saat: 10.00) ➥TÜİK, dış ticaret istatistiklerini yayınlayacak. (Nisan 2020 dönemi-Saat: 10.00) ➥TÜİK, motorlu kara taşıtları istatistiklerini duyuracak. (Nisan 2020 dönemi-Saat: 10.00) ➥Tarım ve Orman Bakanlığı, organik tarım istatistiklerini açıklayacak. (2019 yılı-Saat: 12.00) ➥Tarım ve Orman Bakanlığı, iyi tarım uygulamaları istatistiklerini açıklayacak. (2019 yılı-Saat: 12.00) ➥Merkez Bankası, aylık para ve banka istatistiklerini yayınlayacak. (Nisan 2020 dönemi-Saat: 14.30) ➥Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, boru hatları ile petrol taşıma istatistiklerini açıklayacak. (Nisan 2020 dönemiSaat: 17.00) ➥Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, boru hatları ile doğal gaz taşıma istatistiklerini açıklayacak. (Nisan 2020 dönemiSaat: 17.00) ➥Türkiye Sigorta Birliği, sigorta, reasürans ve emeklilik şirketlerinin mali tabloları istatistiklerini duyuracak. (2020 1. Çeyrek dönemi-Saat: 17.30) Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, SGK aylık istatistik bültenini açıklayacak. (Mart 2020 dönemi-Saat: 17.30) ➥EPDK, petrol piyasası aylık sektör raporunu yayınlayacak. (Mart 2020 dönemi-Saat: 18.00) ➥EPDK, LPG piyasası aylık sektör raporunu yayınlayacak. (Mart 2020 dönemi-Saat: 18.00) ➥EPDK, doğal gaz piyasası aylık sektör raporunu yayınlayacak. (Mart 2020 dönemi-Saat: 18.00) ➥EPDK, elektrik piyasası aylık sektör raporunu yayınlayacak. (Mart 2020 dönemi-Saat: 18.00) ➥TMSF, kredi kuruluşlarından toplanan sigorta primleri, banka mevduat geri ödemeleri ve fon çözümleme tahsilatlarını açıklayacak. (2020 1. Çeyrek dönemi-Saat: 18.00) ➥SPK, halka açık şirket, aracı kuruluş, yatırım fonları, yatırım ortaklıkları, portföy yönetim şirketleri istatistiklerini duyuracak. (Nisan 2020 dönemi-Saat: 19.00)