27 NİSAN / 3 MAYIS 2020
İş dünyasını ilgilendiren mevzuat gelişmeleri
Geçen hafta yapılan değişiklikler
Bu hafta gündeme gelecek mevzuat çalışmaları
GEÇEN HAFTA Haftaya koronavirüs salgının ekonomilere etkileri, ertelemeler, açıklanan ekonomik veri ve raporlar damgasını vurdu Geçen haftaya koronavirüs salgınının ekonomilere etkileri, salgın nedeniyle yapılan ertelemeler, açıklanan ekonomik veri ve raporlar damgasını vurdu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, 1 Mayıs’tan itibaren 31 ilde 3 gün süreyle sokağa çıkma kısıtlamasına gidileceğini duyurdu. Erdoğan, “55 ülkeye salgınla mücadele amaçlı malzeme desteği verdik. Son olarak ABD’ye maske, yüz koruyucu, siperlik, N95 maske, tulum ve dezenfektandan oluşan tıbbi yardım malzemelerini yarın gönderiyoruz” ifadesini kullandı. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Pazartesi günü iki ayrı borçlanma ihalesi gerçekleştirdi. Rekor teklifin geldiği iki ihalede, hazine piyasadan 10 milyar 929,9 milyon TL borçlandı. Kanada, Avrupa Birliği, İngiltere, Çin ve ABD’nin de aralarında bulunduğu Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi 24 ülke ortak açıklama yaparak, tarımsal ticarette kısıtlamaların gıda güvenliğine tehdit oluşturduğunu ilan ettiler. DÜNYA’nın 27 Nisan’da manşetine taşıdığı tüm ithalat işlemlerinin fiziki denetimden geçmesini öngören “Kırmızı Hat” uygulaması, gelen tepkiler üzerine kaldırıldı. TCMB’nin resmi rezerv varlıkları, martta bir önceki aya göre yüzde 14,5 azalarak 92,1 milyar dolara geriledi. Aynı dönemde döviz varlıkları yüzde 21,9 azalışla 59,2 milyar dolara gerilerken, altın cinsinden rezerv varlıklar yüzde 3,3 artışla 31,4 milyar dolara yükseldi. Ekonomik güven endeksi, COVID-19 pandemisinin etkilerinin tavan yaptığı nisan ayında, tarihi dip seviyesini gördü. Endeks, birçok sektörde faaliyetin durduğu ya da yavaşlatıldığı nisan ayında yıllık bazda yüzde 42, aylık bazda ise yüzde 44,1 azalarak 51,3 değerine geriledi. Yargı alanında hak kayıplarının önlenmesi amacıyla getirilen durma süresi 1 Mayıs’tan 15 Haziran’a kadar uzatıldı. Orman köylülerinin kalkındırılması ve desteklenmesi yönetmeliğiyle kredi verilen kişi ve kooperatiflerin, Nisan, Mayıs, Haziran kredi taksitleri, faizsiz olarak 3 ay ertelendi. Çiftçilerin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri’ne (TKK) olan Hazine destekli, düşük faizli selektif kredi borçlarının Mayıs-Haziran vadeli geri ödemeleri faizsiz olarak 6 ay ertelendi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’na göre, iktisadi faaliyetteki toparlanma hızı, normalleşme sürecinin yurt içindeki seyri kadar bu sürecin, başta dış ticaret ortakları olmak üzere, küresel ekonomideki gidişatına da bağlı olacağına vurgu yaptı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal, enflasyonun yılsonunda yüzde 7,4 olarak gerçekleşeceği, 2021 sonunda yüzde 5,4’e gerileyeceği tahmin edildiğini bildirdi. Tüketici hakem heyetlerinin toplantılarının yapılması ile bazı bilgi ve belgelerin sunulmasında 30 Nisan’a ötelenen süre, 15 Haziran’a kadar uzatıldı. Solunum cihazları ve bunların sarf malzemeleri, ihracı ön izne bağlı mallar listesinden çıkarılırken, etil alkol, kolonya, dezenfektan ve hidrojen peroksit ihracatında kayıt ve izin uygulamasına son verildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı, mayıs-temmuz döneminde 52,4 milyar liralık iç borç servisine karşılık, 89 milyar liralık iç borçlanmaya gidecek. Bu dönemde dış borçlanma yapılmayacak.
Hafta sonu üç gün sokağa çıkma sınırlaması Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, COVID-19 salgını ile mücadelede alınan başarılı sonuçların görülmeye başlandığını belirterek, “Küresel bir felaket halini alan Kovid-19 hastalığının üstesinden gelerek, inşallah Ramazan’ın sonunda çifte bayram yapmayı niyaz ediyoruz” dedi. Erdoğan, kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, 1 Mayıs’tan itibaren 31 ilde 3 gün süreyle sokağa çıkma kısıtlamasına gidileceğini duyurdu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Tarabya’daki Huber Köşkü’nde video konferans yöntemiyle düzenlenen Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı’nın ardından yaptığı açıklamada, “55 ülkeye salgınla mücadele amaçlı malzeme desteği verdik. Son olarak ABD’ye maske, yüz koruyucu, siperlik, N95 maske, tulum ve dezenfektandan oluşan tıbbi yardım malzemelerini yarın gönderiyoruz” ifadesini kullandı. Erdoğan, adliyelerdeki dava, icra, şikayet, itiraz, bildirim süreleriyle ilgili ertelemenin 30 Nisan’da dolan tarihini 15 Haziran’a kadar uzattıklarını açıkladı. “Bizbize Yeteriz Türkiyem” kamyanyasında 1 milyar 850 milyon lira toplandığını ileten Erdoğan, “Herhangi bir ön şart aramaksızın başvuran ve ihtiyaç sahibi olduğu tespit edilenlere 1000’er lira yardım yapacağımız destek paketini devreye aldık” şeklinde konuştu. (27 Nisan 2020)
İhracat, istihdam ve esnaf destekleri daha ön plana çıkacak Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi’nin (FİKKO) gerçekleştirdiği toplantıda, virüs salgını dolayısıyla ihracat ve istihdamda yaşanan sorunlar ile esnafın durumunu ele aldı. İşçi
ve işveren örgütlerinin katılımıyla Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak başkanlığında yapılan toplantıda, yüksek ihracat kapasitesine sahip tekstil ve hazır giyim sektöründeki sorunlar da masaya yatırıldı. İşçi ve işveren örgütlerinin katılımıyla Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak başkanlığında yapılan Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi’nde (FİKKO) tarafların taleplerinin alındığı ve atılması gereken yeni teşvik ve desteklerin tasarlanmasında kullanılacağı belirtildi. Gelecek dönemde ihracat, esnaf destekleri ve istihdamın artırılmasına yönelik konuların öne çıkacağı vurgulandı. DÜNYA’ya bilgi veren kaynaklar, toplantıda Merkez Bankası (MB) ile Bankalar Birliği’nin finansal düzenlemeler ve etkilerine yönelik birer sunum yaptığını vurguladılar. MB sunumunda, yılın ikinci yarısında ekonomik toparlanmanın beklendiği, enflasyonda yılsonunda mevcut tahminlerin daha altında bir seviyeye gelinebileceği iletildi. Bankalar Birliği sunumunda ise firmalara kullandırılan kredi ve desteklerin miktarı hakkında bilgi verildiği belirtildi. Toplantıda kamunun üretim ve ticarette işletmelerin faaliyete geçişi konusunda bilim kurulunun önerilerinin izlendiği, yeni taleplerin de zamanlamasının bilim kurulu ile görüşüleceği bilgisini verdiği öğrenildi. Hükümet tarafının salgının ekonomiye etkilerinin giderilmesine yönelik önlemlerinde dinamik olduğu ve ağırlıklı olarak ihracatın devamı, esnaf ve istihdama yönelik desteklerin bulunduğu belirtildi. Toplantının ardından Twitter’dan açıklama yapan Bakan Albayrak, “COVID-19›e karşı devreye aldığımız Ekonomik İstikrar Kalkanı adımlarımız kapsamında geldiğimiz noktayı değerlendirdik. Çalışanların, iş dünyamızın, sektörlerin beklentilerini konuştuk ve yeniden ‘adım adım işe dönüş’ için yapmamız gerekenleri ele aldık. Devlet olarak tüm gücümüzle esnafımızın, iş dünyamızın, vatandaşımızın yanında olacağız. Tüm paydaşları ile krizlerden hızlı çıkma, yeni süreçlere adapte olma refleksine ve tecrübesine sahip bir ekonomiye sahibiz” dedi. Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, koronavirüs sürecinin, milli ekonomi üzerindeki olumsuz etkisi tamamıyla bertaraf edilene değin bütün istişare mekanizmalarında aktif rol oynamaya devam edeceklerini bildirdi. FİKKO toplantısına ilişkin bir açıklama yapan Kaan, salgınının küresel ekonomi üzerindeki yıkıcı etkisinin, daha önce eşine rastlanmayan bir belirsizlik sürecine işaret ettiğini (27 Nisan 2020) belirtti.
TOBB’dan 6 milyar liralık bir ‘nefes’ daha Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), bankalardaki mevduatı karşılığında kullandırdığı “nefes kredileri”nin 7’ncisini Denizbank ile başlattı. Kamu bankalarının da iki hafta sonra dahil olacağı
kredi programı kapsamında, finansman ihtiyacı bulunan şirketlere 6 milyar lira kredi kullandırılacak. 100 bin lira üst limitti kredinin yüzde 80’i KGF kefaleti kapsamında olacak. Geri ödemeleri 12 taksitte yapılacak krediden, cirosu 25 milyon liranın altında bulunan işletmeler yararlanabilecek. Kredinin faiz oranı ise yüzde 7,5 olarak belirlendi. TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, korona sürecinde 120 bin firmaya 108 milyar lira tahsis edildiğini söyledi. 7’nci Nefes Kredisi tanıtım toplantısı, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş’in katılımıyla gerçekleştirildi. (27 Nisan 2020)
Petrolde stok sorunu 2021 Şubat sonuna taşındı Küresel petrol piyasasındaki arz/talep dengesizliğine bağlı fırtına devam ediyor. Petrol fiyatları bu haftaya da sert düşüşlerle başladı. Batı Teksas Petrolü (WTI) haziran vadeli kontratların fiyatı dün gün içinde yüzde 30’a yakın düşüşle 11,88 dolara kadar gerilerken, temmuzda düşüş yüzde 14’ü, ağustosta yüzde 10’u aştı. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 8’in üzerinde düşüşle 19,50 dolara kadar geriledi. Brent temmuz vadeli kontratlarında düşüş yüzde 8’e yaklaşırken, ağustos için yüzde 6’yı aştı. Hem WTI hem Brent’te Mart 2021’e kadar tüm vadelerde fiyatlar haftanın ilk gününde düştü. Rysta Energy petrol piyasaları direktörü Bjornar Tonhaugen bu hareketi “Piyasa stok probleminin devam ettiğini biliyor ve birkaç hafta içinde tüm depolar dolacak” ifadeleriyle değerlendiriyor. (27 Nisan 2020)
Kamu İhale Kurulu Başkanlığı’na Hamdi Güleç atandı Kamu İhale Kurulu Başkan, İkinci Başkan ve üyeliklerine yapılan atamalar Resmi Gazete’de yayımlandı. Cumhurbaşkanının atama kararına göre, Kamu İhale Kurulu Başkanlığına Hamdi Güleç, İkinci Başkanlığına Osman Duru, üyeliklerine ise Ahmet İhsan Şatır, Oğuzhan Yıldız, Osman Şahin, Necmi Keskinsoy, Mehmet Bıçkıcı, Selami Korkmaz ve Halil Yılmaz atandı.Görev süresi dolanlar içinden Başkan Hamdi Güleç yeniden atanırken, Şinasi Candan, Erol Öz, Köksal Sarınca, Hasan Kocagöz ve Mehmet Atasever yeniden atanmadı. Söz konusu atamalar 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesi ile 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 2, 3 ve 7’nci maddeleri gereğince yapıldı. (27 Nisan 2020)
Türkiye’ye 100 milyon dolar ‘sağlık’ kredisi Dünya Bankası, Türkiye’nin salgınının sağlıkla ilgili etkilerine karşı aldığı önlemleri desteklemek amacıyla “Acil COVID-19 Sağlık
Projesi” altında 100 milyon dolar kredi verilmesini onayladı. Proje, bankanın 2 Nisan’da açıkladığı 14 milyar dolarlık küresel “Hızlandırılmış Fonu”nun bir parçası. Sağlık Bakanlığı tarafından uygulanacak proje, COVID-19 salgınının yayılma hızını kesmek, sağlık sisteminin vakaları tespit ve tedavi etme kapasitesini güçlendirmek için hükümeti desteklemeye yönelik iki bileşenden oluşuyor. Birinci bileşen desteği 98 milyon dolarlık “Acil Kovid-19 Müdahalesi” adı altında verilecek. Destek kapsamında yer alan ikinci bileşen 2 milyon dolar desteği kapsıyor. Bu aşamada proje yönetimi, izleme ve değerlendirme, projenin uygulanması, kaydedilen ilerlemenin izlenmesi ve değerlendirilmesi için ihtiyaç duyulacak insan kaynaklarıyla idari kaynaklar desteklenecek. Dünya Bankasından yapılan açıklamada, projenin bir yatırım projesi finansmanı (IPF) yoluyla finanse edildiği belirtilerek, kredinin 5 yılının geri ödemesiz olmak üzere 10 yıl 6 aylık bir vadeye sahip olduğu aktarıldı. (27 Nisan 2020)
Hazine ihalelerine rekor talep Hazine ve Maliye Bakanlığı, Pazartesi günü iki ayrı borçlanma ihalesi gerçekleştirdi. Hazine ve Maliye Bakanlığı, ihalelerde toplam 5 milyar 179,9 milyon TL borçlandı. İhaleler öncesinde piyasa yapıcılarına yapılan 5 milyar 750 milyon TL net ROT satışlarla birlikte Pazartesi günkü toplam satış tutarı 10 milyar 929,9 milyon TL’ye ulaştı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) aktif rasyosu hesabındaki değişikliği sonrası bankaların Hazine tahvillerine ilgisi arttı. Geçen hafta düzenlenen TÜFE endeksli tahvilin yeniden ihracında piyasa yapıcı bankalardan 13 milyar liralık rekor talep gelmişti. Pazartesi günkü iki ihale için de piyasa yapıcı bankaların talebi 10 milyar 264 milyon lira oldu. Hazine’nin Pazartesi günü düzenlediği ihalenin ilkinde 7 Ekim 2020 itfa tarihli, Kuponsuz Hazine Bonosu’nun yeniden ihraç edildiği 29 Nisan valörlü ihalede net 2 milyar 980,5 milyon TL satış yapıldı. Nominal teklifin 5 milyar 210 milyon TL olduğu ihalede piyasa yapıcılarından 6 milyar 38 milyon liralık teklif değerlendirildi. Ve piyasa yapıcılarına 3 milyar liralık satış yapıldı. İhalede; minimum fiyat 96.686 TL, ortalama fiyat 96.737TL, ortalama basit faiz yüzde 7,63, ortalama bileşik faiz yüzde 7,79 oldu. İkinci ihale ise 4 Kasım 2026 itfa tarihli, 6 ayda bir kupon ödemeli Değişken Faizli Devlet Tahvili’nin yeniden ihracı idi. 29 Nisan valörlü ihalede net 2 milyar 199,4 milyon TL’lik satış yapıldı. İhaleye nominal olarak 3 milyar 495 milyon TL teklif gelirken, nominal satış 2 milyar 80 milyon olarak gerçekleşti. İhalede net satış 2 milyar 199.4 milyon lirayı buldu. İhalede; minimum fiyat 105.356TL, ortalama fiyat 105.741 TL, dönemsel faiz yüzde 7,25 oldu. Kamu kuruluşlarından teklif alınmayan ihalede, piyasa yapıcılarından 4 milyar 226 milyon liralık teklif alındı
ve bu kesime 2 milyar 750 milyon liralık satış yapıldı. İki ihalede Hazine, piyasaya toplam 10 milyar 929,9 milyon lira borçlandı. (27 Nisan 2020)
Açlık sınırı 2 bin 374 TL Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türkİş), Ankara’da hesaplanan gıda enflasyonunun nisanda bir önceki aya göre yüzde 1,23 arttığını; dört kişilik bir ailenin açlık sınırının 2 bin 374 lira, yoksulluk sınırının ise 7 bin 733 lira olduğunu açıkladı. (27 Nisan 2020)
Koç Grubu Japon Mitsui ile Vispera’ya yatırım yaptı Koç Holding, Japon devi Mitsui ile teknoloji alanındaki ortaklığına bir yenisini ekledi. İki grubun teknoloji yatırım şirketi Inventram, görüntü işleme ve veri üzerine çalışmalar yapan Türk girişimi Vispera’ya ortak oldu. Inventram, Vispera’dan yüzde 10 hisse aldı. (27 Nisan 2020)
Tüfek teslimatı 65 bini geçti Güvenlik güçlerinin 5.56 milimetre kalibre piyade tüfeği ihtiyacının karşılanması amacıyla Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK), Kalekalıp ve Sarsılmaz tarafından üretilerek teslimatı yapılan tüfeklerin sayısı 65 bini geçti. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, güvenlik güçlerinin silah envanterine yerli ve milli ürünlerin katılmasına yönelik çalışmalara ilişkin bilgi verdi. Demir, “MKEK, Kalekalıp ve Sarsılmaz’ın ürettiği 5.56 milimetre piyade tüfeği sayısı toplamda 65 bini geçti. Şartlar ne olursa olsun savunma sanayimiz tedbirlerini alarak üretimlerine devam edecek” dedi. (27 Nisan 2020)
DTÖ üyesi 24 ülke: “Tarımsal ticarette kısıtlamalar gıda güvenliğine tehdit” Kanada, Avrupa Birliği, İngiltere, Çin ve ABD’nin de aralarında bulunduğu Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi 24 ülke ortak açıklama ile koronavirüs önlemleri kapsamında ülkelerin tarım ürünleri ticaretine kısıtlamalar getirmesinin ve gereksiz stoklamaların gıda güvenliğini tehdit edeceği uyarısında bulunarak tarım ticaretini olumsuz etkileyecek kısıtlamalardan kaçınılmasını istedi. “COVID-19 Salgınına Açık ve Öngörülebilir Ticaretle Yanıt Vermek” başlığıyla yapılan açıklamada, DTÖ üyesi ülkelere, COVID-19 salgınıyla mücadele ederken, tarımsal
ürünlerin ticaretini olumsuz yönde etkileyecek tedbirler almaktan kaçınmaları ve bu süreçte piyasaya erişimin devamını sağlamaları konusunda çağrı yapıldı. Bildiriye imza atan ülkelerin, küresel tarım ve tarımsal gıda ürünleri ihracatının yüzde 63’ünü ve küresel tarım ve tarımsal gıda ürünleri ithalatının yüzde 55’ini oluşturduğuna dikkat çekilen ortak açıklamada tarım tedarik zincirlerini muhafaza etmenin ve üyelerin yerli ihtiyaçlarını karşılamak için tarım ve tarımsal gıda ürünlerini ithal etme ihtiyacını korumanın önemine dikkat çekiliyor. (27 Nisan 2020)
Varlık Fonu’nun, kamuya ait 6 sigorta şirketini devralma işlemi tamamlandı Kamuya ait sigorta, hayat ve emeklilik şirketlerinin Türkiye Varlık Fonu (TVF), çatısı altında birleşmesi için satın alma işlemleri tamamlandı. Böylece kamuya ait Güneş Sigorta, Halk Sigorta, Ziraat Sigorta, Vakıf Emeklilik ve Hayat, Ziraat Hayat ve Emeklilik ile Halk Hayat ve Emeklilik tek bir şirket olarak Varlık Fonu altında faaliyet gösterecek. Stratejik yatırımlara sermaye sağlama, finansal piyasalarda iyileşme ve derinleşmeyi destekleme misyonuyla güçlü bir hamle daha yapan Türkiye Varlık Fonu’nun şirketi TVF Finansal Yatırımlar’a 6 şirketin maliyeti 6,54 milyar lira olacak. (27 Nisan 2020)
Türkiye’de vergi mükellefleri 11,5 milyona yaklaştı Türkiye’de vergi mükellefi sayısı, mart itibarıyla geçen yılın aynı ayına göre 371 bin 439 kişi artarak 11 milyon 447 bin 535 olarak kayıtlara geçti. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) verilerine göre, Türkiye’de Mart 2020 itibarıyla 1 milyon 982 bin 541 gelir, 2 milyon 963 bin 172 gelir stopaj, 2 milyon 60 bin 410 gayrimenkul sermaye iradı (GMSİ-kira geliri vergisi), 789 bin 110 basit usulde vergilendirilen gelir, 864 bin 999 kurumlar ve 2 milyon 787 bin 303 katma değer vergisi (KDV) mükellefi bulunuyor. Söz konusu vergi türlerinde tespit edilen faal mükellef sayısı mart itibarıyla 2019 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 3,4 artış gösterdi. Mükellef sayısında en yüksek artış yüzde 5,8 ile kurumlar vergisinde görülürken, bunu yüzde 5,6 ile gelir stopaj vergisi mükellefleri izledi. KDV mükellefleri sayısı söz konusu dönemde yüzde 4, gelir vergisi mükellefleri yüzde 3,4, basit usulde vergilendirilen gelir mükellefleri yüzde 2,2 artarken, GMSİ mükellef sayısı yüzde 1,1 azaldı. İller bazında bakıldığında en fazla mükellef sayısı 3 milyon 305 bin 778 ile İstanbul’da. İstanbul’u, 954 bin 323 mükellefle Ankara, 766 bin 739 mükellefle İzmir izlerken, bu üç ildeki mükellef sayıları
Türkiye’deki toplam rakamın yüzde 44’ünü oluşturdu. (27 Nisan 2020)
4 marka sağlık için iş birliği yaptı Anadolu Isuzu, Garenta, KIA ve KNS Otomotiv, entübasyon ve biyolojik numune alma kabini üretimi için iş birliği yaptı. Sağlık personelini salgından korumak amacıyla başlatılan proje kapsamında üretilecek olan entübasyon ve biyolojik numune alma kabinleri ihtiyacı olan hastanelere teslim edilecek. Hasta veya virüs şüphesi olan kişi, bu kabine girdiği zaman izole edilmiş delikleri sayesinde temas olmaksızın örnek alınıyor. Bu sayede hem sağlık çalışanı hem de kabine giren kişinin, virüsten etkilenmesi en aza indiriliyor. Anadolu Grubu, daha önce de Milli Dayanışma Kampanyası’na 30 milyon TL’lik kaynak ayırdığını ve 5 milyon TL bağış yaptığını açıklamıştı. (27 Nisan 2020)
Türkiye’nin 29 büyükşehrinde hava kirliliği yüzde 32 azaldı Vatandaşların salgın tedbirleri kapsamında evde kalması, araç kullanımını büyük oranda düşürdü. Havanın kalitesi iyileşirken, kirliliğin azalması sağlandı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile belediyelerin hava kalitesi ölçüm istasyonları verilerine göre, 29 büyükşehirde partikül madde (PM10) hava kirliliği yüzde 32 azaldı. 16 Mart’tan sonra hava kirliliği Kahramanmaraş’ta yüzde 60, Şanlıurfa’da 58, Hatay’da yüzde 55, Van’da yüzde 53 ve Erzurum ile Eskişehir’de yüzde 51 azaldı. Hava kirliliğinin en az değiştiği şehirler ise İzmir, Muğla ve Tekirdağ oldu. 3 büyükşehirde hava kirliliği sadece yüzde 3 geriledi. Türkiye’nin en kalabalık şehri İstanbul’da hava kirliliği 16 Mart tarihinden sonra yüzde 11 azaldı. Nüfus olarak en kalabalık büyükşehirlerde hava kirliliği başkent Ankara’da yüzde 27, Bursa’da yüzde 37, Antalya’da yüzde 28 ve Adana’da yüzde 46 azalarak kayıtlara geçti. (27 Nisan 2020)
Takasbank’a iki yeni görev… Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), taşıt alım satım bedelinin İstanbul Takas ve Saklama Bankası AŞ (Takasbank) aracılığıyla ödenebilmesine ve Takasbank’ın tezgah üstü türev ürünler için takas ve merkezi karşı taraf hizmeti sunabilmesine imkan tanıdı. TCMB’nin, Takasbank’ın ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemi işleticiliği faaliyetlerine ilave
olarak yürütebileceği diğer faaliyetlere ilişkin iki kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı.Kararlar doğrultusunda taşıt alım satım bedeli Takasbank aracılığıyla ödenebilecek, banka, tezgah üstü türev ürünler için takas ve merkezi karşı taraf hizmeti sunabilecek. (28 Nisan 2020)
İyi ve organik tarım uygulamalarında “mücbir sebep” düzenlemesi Tarım ve Orman Bakanlığı, iyi ve organik tarım uygulamalarında deprem, sel, yangın ve salgın hastalık gibi mücbir sebeplerin ortaya çıkması halinde, kontrol, sertifikasyon gibi hizmetlerin düzenlenmesini yapabilecek. Bakanlığın, “İyi Tarım Uygulamaları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”i ile “Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”i Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmeliklere eklenen madde ve fıkraya göre, iyi tarım ve organik tarım faaliyetlerinde, deprem, sel, yangın ve salgın hastalık gibi kontrol işlemlerinin yetkilendirilmiş kuruluşlarca gerçekleştirilmesini engelleyecek nitelikte mücbir sebeplerin ortaya çıkması halinde, Bakanlık, yıllık kontrol sıklığı, haberli ve habersiz kontrol sayısı ile sertifikaların geçerlilik sürelerine ilişkin kontrol ve sertifikasyon hizmetlerinin usul ve esasları Bakanlıkça düzenlenebilecek. Tarım ve Orman Bakanlığı, bu düzenlemesi yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgını kapsamında alınan bir tedbir niteliği taşıyor. (28 Nisan 2020)
Tohumlama ve embriyo transferi başvuruları elektronik ortamda yapılabilecek Suni, tabii tohumlama ile embriyo transferi faaliyetlerinin sunumuna ilişkin başvurular, gerekli altyapının sağlanması halinde elektronik ortamdan alınabilecek.Tarım ve Orman Bakanlığı’nın “Suni Tohumlama, Tabii Tohumlama ve Embriyo Transferi Faaliyetleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”i Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmeliğe eklenen maddeye göre, yönetmelik kapsamındaki söz konusu faaliyetlerin sunumunda, gerekli altyapının sağlanması halinde başvurular elektronik ortamdan alınabilecek. Başka kurum ve kuruluşlar tarafından elektronik ortamda sunulan bilgi ve belgeler, başvurandan talep edilmeyecek. (28 Nisan 2020)
Fındık yağı içeriğinde “yağ asidi” düzenlemesi Fındık yağının içermesi gereken yağ asidi oranları ile “iyot”, “palm süper oleine ait yoğunluk» ve «kırılma indisi» değerleri yeniden belirlendi. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Türk Gıda Kodeksi Bitki Adı ile Anılan Yağlar Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği”ne göre, bitkisel yağların gaz likit kromatografi ile tespit edilen yağ asitleri kompozisyonu (toplam yağ asitleri yüzdesi olarak) tablosunun yağ asitlerine karşılık gelen fındık yağı başlıklı sütununda değişiklik yapıldı ve bazı yağ asitlerinin oranı artırıldı. Fındık yağına ait iyot 81-95, palm süper oleine ait yoğunluk değeri 0,886-0,9000 (40 derecede) ve kırılma indisi değeri 1,459-1,460 (40 derecede) şeklinde değiştirildi. Fındık ve pamuk yağlarına ilişkin bitkisel yağların toplam sterol yüzdesi yeniden belirlendi. Tebliğe uyum süresi de konuldu. Buna göre, faaliyet gösteren gıda işletmecileri 31 Aralık 2020’ye kadar bu düzenlemelere uyum sağlayacaklar. (28 Nisan 2020)
Sağlık Bakanı’na döner sermaye işletme birimi kurma yetkisi Sağlık Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Hakkında Yönetmelikte değişiklik yapılmasına dair yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bakanlık ve Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü ile Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu hariç bağlı kuruluşlarda döner sermaye işletmelerinin idaresi, sermayesi, gelir ve giderleri ile bütçe işlemlerine ilişkin usul ve esasları düzenleyen yönetmeliğin tanımlarla ilgili 3’ncü maddesinin “ç” bendinde yapılan değişiklikle lüzumu halinde Bakan tarafından uygun görülerek kurulan birim de işletme birimi olarak değerlendirilecek. (28 Nisan 2020)
Norm kadro planlamasında bazı yetkiler senatolardan üniversite yönetim kurullarına devredildi Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığı’nın “Devlet Yükseköğretim Kurumlarında Öğretim Elemanı Norm Kadrolarının Belirlenmesine ve Kullanılmasına İlişkin Yönetmelik’te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, üniversitelerde bir programda eğitim ve öğretime devam edebilmek için
Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen asgari öğretim elemanı sayısına sahip olmak gerekecek. Asgari kadro sayısı dışındaki norm kadrolar, ilgili anabilim/anasanat dalı ve bölüm kurulunun görüşü alınarak ilgili meslek yüksekokulu, konservatuvar, yüksekokul, fakülte ve enstitü yönetim kurulu tarafından planlanacak ve kullanılabilecek. Daha önce bu yetki üniversite senatosuna aitti. (28 Nisan 2020)
Anayasa Mahkemesi güvenlik soruşturması düzenlemesini iptal etti Anayasa Mahkemesi, CHP milletvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç ile 138 milletvekilinin açtığı iptal davasında, 4045 sayılı Kanunun birinci maddesine 18 Ekim 2018 tarihli 7148 sayılı kanunla eklenen ikinci fıkrayı, Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. İptal edilen ikinci fıkra; “Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları arşivlerinden ve elektronik bilgi işlem merkezlerinden bilgi ve belge almaya, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Mahkemesi Kanununun 171’nci maddesinin beşinci ve 231’nci maddesinin onüçüncü fıkraları kapsamında tutulan kayıtlara ulaşmaya, Cumhuriyet başsavcılıkları tarafından yürütülen soruşturma sonuçlarını, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararlar ile kesinleşmiş mahkeme kararlarını almaya yetkilidir” şeklindeydi. Resmi Gazete’de yayımlanan 19 Şubat 2020 tarihli kararın hüküm kısmında şu ifadelere yer verildi: “18/10/2018 tarihli ve 7148 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılması Hakkında Kanun’un 29. Maddesiyle 26/10/1994 tarihli 4045 sayılı Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli ile Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun’un 1. Maddesine eklenen ikinci fıkranın Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline 19/2/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.” (28 Nisan 2020)
‘Kırmızı Hat’ uygulamasında geri adım atıldı DÜNYA’nın 27 Nisan’da manşetine taşıdığı tüm ithalat işlemlerinin fiziki denetimden geçmesini öngören “Kırmızı Hat” uygulaması, gelen tepkiler üzerine kaldırıldı. Yetkilendirilmiş Yükümlü Derneği Başkanı Mehmet Altay Yegin, Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikasına (YYS) sahip
firmaların, 28 Nisan sabahı itibarıyla yeniden “Yeşil Hat”ta yönlendirildiğini söyledi. Gümrük Müşaviri İlhan Bulut da gümrüklerde önceki gün başlatılan ve ithalatı durma noktasına getiren uygulamada yeniden eski sisteme dönüldüğünü aktardı. Edinilen bilgilere göre, uygulamanın önceki gün başlayacağının duyulmasının ardından, çok sayıda iş dünyası temsilcisi ekonomi yönetimine ciddi baskı yapmaya başladı. İthalatla birlikte eş zamanlı olarak ihracatın da duracağı uyarılarını dikkate alan ekonomi yönetiminin, Kırmızı Hat uygulamasından geri adım attığı bildirildi. Önceki başlayan uygulama ile tüm Türkiye’de ithalat neredeyse durma noktasına gelmişti. Bakanlıktan gelen talimatla ithalatta; 1 Mayıs‘a kadar tüm malların ‘Kırmızı Hat’ta yönlendirileceği ve ithalatta kontrol yapan memurların minimuma indirileceği açıklanmıştı. YYS ve diğer ayrımlar yapılmadan tüm ithalat beyannameleri ‘Kırmızı Hat’a yönlendirilmeye başlamıştı. Bilindiği gibi, Kırmızı Hat’ta mallar evrakları ile birlikte fiziki olarak da kontrole tabi tutulduğu için işlemler yaklaşık bir hafta sürüyor. Malların gümrüklerden çekilememesiyle, üretim bantlarında hammadde bekleyen fabrikaların ciddi sıkıntı yaşayacağı gibi, ithal edilen ürünler için büyük miktarlarda demoraj ve ardiye ücretleri ödeneceği dile getiriliyordu. Ayrıca diğer ülkelerin misilleme yapmasından endişe ediliyordu. Uygulamayı büyük tepkiyle karşılayan sanayici Ankara’dan geri adım bekliyordu. Bakanlık, dün sabah itibarıyla tamamen eski sisteme döndü. Sektör temsilcileri, 27 Nisan’da “İthalata kırmızı hat freni” başlığıyla manşetten verdiğimiz haberimizde, ‘Kırmızı Hat’ uygulamasının yanı sıra Onaylanmış Kişi Statü Belgesi (OKS) sahibi firmaların ithalat işlemlerinde Mavi Hat’tan yararlanmasına imkân tanındığını aktarmıştı. Bu haber üzerine açıklamada bulunan bakanlık yetkilileri, Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 22 Nisan tarihinde yayımladığı yazının yanlış anlaşıldığını, gümrük müşavirlerinden gelen ‘Mavi Hat’ talebinin, aktarılanın aksine onaylanmadığını açıkladı. Bilindiği gibi A ve B sınıfı OKS belgelerinin 15 Ağustos 2017’de kaldırılmasıyla birlikte ithalat işlemlerinde Mavi Hat yürürlükten kaldırılmıştı. Mavi Hat; YYS veya A ve B sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsü Belgesi’ne (OKS) sahip kişilerin yararlandığı, eşyanın belge kontrolüne veya muayeneye tabi tutulmadığı hat olarak öne çıkıyor. (28 Nisan 2020)
Merkez Bankası’nın döviz varlığı bir ayda yüzde 14,5 azaldı TCMB’nin resmi rezerv varlıkları, martta bir önceki aya göre yüzde 14,5 azalarak 92,1 milyar dolara geriledi. Aynı dönemde döviz varlıkları yüzde 21,9 azalışla 59,2 milyar dolara gerilerken, altın cinsinden rezerv varlıklar yüzde
3,3 artışla 31,4 milyar dolara yükseldi. Vadesine 1 yıl veya daha az kalmış Merkezi Yönetim ve Merkez Bankası’nın önceden belirlenmiş döviz çıkışları da martta bir önceki aya göre yüzde 23,4 artarak 22,4 milyar dolara ulaştı. Bu tutarın 17,4 milyar dolarlık bölümünü anapara, 5 milyar dolarını ise faiz oluşturdu. Bu dönemde Merkez Bankası’nın yurt içi ve yurt dışı yerleşik bankalarla yaptığı finansal türev işlemlerinden kaynaklanan net döviz ve altın yükümlülükleri 30,9 milyar dolar düzeyinde gerçekleşirken, söz konusu tutarın 16,3 milyar doları bir ay vadeli olarak kayıtlara geçti. Şarta bağlı döviz çıkışları, 1 yıl içinde ödenecek Hazine garantili dış borçlar ile diğer yükümlülüklerden ( bankacılık sektörünün döviz ve altın cinsinden zorunlu karşılıkları ve akreditifler) oluştu. Söz konusu yükümlülükler martta bir önceki aya göre yüzde 11,1 azalarak 32,7 milyar dolar oldu. (28 Nisan 2020)
Savunma sanayii ilk kez 10 milyar dolar ciroyu aştı Son yıllarda hızlı bir çıkış temposu yakalayan savunma ve havacılık sanayii, 2019’da ciroda, geçen yıla göre yüzde 24,3 büyümeyle, ilk kez 10 milyar doları geçti ve 10 milyar 884 milyon dolara yükseldi. Cirodaki büyümede TSK’nın ve diğer güvenlik güçlerinin operasyonlar nedeniyle mühimmat ve benzeri ihtiyaçlarının artmasının yanı sıra ihracatta kaydedilen performans da etkili oldu. Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği (SASAD) sektörden doğrudan temin ettiği verilere dayalı olarak 2019 yılı savunma ve havacılık sanayii göstergelerini açıkladı. SASAD raporuna göre 2019 yılında Türkiye savunma ve havacılık ihracatı da bir önceki yıla göre yüzde 40,2 artarak 3 milyar 68 milyon dolar düzeyine çıktı. Sektörün 2019’da yaptığı ithalat ise 3 milyar 88 milyon dolar oldu. Sektörün toplam ürün ve teknoloji geliştirme yatırımları bir önceki yıla göre yüzde 15,4 oranında artarak 1 milyar 672 milyon dolar düzeyine çıktı. Bunun 1 milyar 423 milyon doları ürün geliştirme yatırımlarından geldi. Sektörün toplam istihdamı ise bir önceki yıla göre yüzde 9,7 artarak 73 bin 771 kişiye ulaştı. Türk savunma sanayiinde hali hazırda envanterde çeşitli aşamalarda 700’ün üzerinde proje yürütülüyor. (28 Nisan 2020)
Star rafineri depolama kapasitesini yüzde 50 artırıyor STAR Rafineri Genel Müdürü Mesut İlter, Türkiye’deki yaklaşık 30 milyon varillik ham petrol depolama kapasitesinin yüzde
90 oranında dolu olduğunu belirtti. Eldeki depolama kapasitesinin ucuz petrolle doldurulmasını “mantıklı” olarak değerlendiren İlter, STAR Rafineri’nin de halen 3 milyon varil düzeyindeki depolama kapasitesini yüzde 50 artıracağını söyledi. İlter, 1,5 milyon varillik ilave tankların gelecek yıl devreye gireceğini açıkladı. (28 Nisan 2020)
Yük getiren şoförler kurallara uyarsa karantinaya girmeyecek Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Orta Asya’dan Türkiye’ye yük getiren şoförlerin araçtan inmemeleri ve kurallara uymaları halinde karantinaya girmeyeceğini belirterek, “Araçlar ülkeye girdikten sonra Araç Takip Sistemi ile takip edilecek” dedi. Karaismailoğlu, yaptığı açıklamasında, koronavirüs karşı uluslararası yük taşımacılığında uygulanan tedbirlere ilişkin yeni düzenlemeler hakkında bilgi verdi. Bakan Karaismailoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile geçen hafta yaptığı görüşmesinde, Rusya’nın ticari amaçla yük getiren şoförlere ilişkin karantina süresinin indirilmesine yönelik talepte bulunduğuna dikkati çekerek, “Bu genelgeyle Rusya ve Kazakistan başta olmak üzere Orta Asya’dan Türkiye’ye yük getiren şoförlere uygulanan 14 günlük karantina süresi, şoförlerin araçtan inmemeleri ve belirlenen kurallara uyarak 72 saat içinde ülkeyi terk etmeleri haline uygulanmayacak. Araçlar ülkeye girdikten sonra Araç Takip Sistemi ile takip edilecek” dedi. (28 Nisan 2020)
THY uçuşlarını 28 Mayıs’a erteledi Türk Hava Yolları, koronavirüs salgını nedeniyle uçuşları durdurma kararının 28 Mayıs’a uzatıldığını açıkladı. Daha önce uçuşların başlaması için iç hatlarda 1 Mayıs, dış hatlar 20 Mayıs tarihleri verilirken, son alınan karara göre tüm uçuşların 28 Mayıs’a kadar durdurulduğu bilgisi verildi. (28 Nisan 2020)
AB’den Yaşar’a proje desteği Yaşar Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi, tüm tarım-gıda zincirini en iyi hale getirmek amacıyla hazırladığı eğitim projesine 893 bin Euro destek kazandı. AB Erasmus+ Knowledge Alliances Programı kapsamında “AgTech7: Tarladan Sofraya Tarım Ve
Gıda Teknolojileri Eğitimi İçin Tarım-Gıda İşletmeleri, Akademi ve Yatırım Melekleri Bilgi Müttefikliği Projesi” kapsamında destek kazanan Üniversite, toplam 195 başvurunun yapıldığı programda desteklenen 33 projeden biri olma başarısını gösterdi. (28 Nisan 2020)
Ticaret Bakanlığı, TOBB ve Facebook KOBİ’lere yönelik işbirliği yaptı Dünyayı ve Türkiye’yi etkisi altına alan yeni tip koronavirüs salgınına yönelik çeşitli tedbirleri hayata geçiren Ticaret Bakanlığı, Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) ve Facebook iş birliğiyle KOBİ’lere yönelik çevrim içi eğitim portalını hizmete açtı. Söz konusu iş birliğine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, dünyayı tehdit eden Kovid-19 salgınının birtakım tüketim ve yaşama alışkanlıklarında da değişime neden olduğuna işaret ederek, bu değişimin sosyal medyayı ve online platformları daha fazla kullanmak için vakit sağladığını aktardı. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da salgının ilk gününden itibaren girişimcilerin talep ve sorunlarını tespit etmeye ve çözüm üretmeye odaklandıklarını vurgulayarak, sürecin dinamik olduğunu, bu kapsamda talep ve sıkıntıların oda ve borsalar kanalıyla TOBB’a iletilmesi gerektiğini belirtti. Facebook Türkiye Kamu Politikaları Departmanı Başkanı Çağatay Pekyörür ise KOBİ’lerin bu süreçten en çok etkilenen taraflardan biri olduğuna şahit olduklarını ifade ederek, “Facebook olarak Türkiye’de faaliyet gösteren KOBİ’lerin kapılarını açık tutmaları için destek veriyoruz” dedi. (28 Nisan 2020)
Şişecam birleşme için SPK’ya başvurdu Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları birleşme işlemi için Sermaye Piyasası Kurulu’na başvuruda bulundu. Şişecam, 30 Ocak tarihinde açıkladığı gibi, halka açık 4 iştiraki ve Paşabahçe ile birleşerek hukuki ve ortaklık yapısını sadeleştirmeyi hedefliyor. Sadeleşmiş yapının, grubun cam imalat sektöründeki küresel oyuncu konumunu güçlendireceğine ve daha fazla büyümesine imkân sağlayacağına inanılıyor. Şirkete göre konsolide FAVÖK marjında 200 baz puan iyileşme bekleniyor. İşlem sonucunda, Şişecam’ın sermayesi 2,25 milyar TL’den 814 milyon TL artarak 3,06 milyar TL seviyesine yükselecek. Halka açık bölümün oranı yüzde 21’den yüzde 43’e çıkacak. Dünkü fiyatla şirket değeri 2,3 milyar dolar olan Şişecam, halka açık kısmın piyasa değeri olarak 16’ncı sıradaydı birleşme ile 12’inci sıraya
çıkacak.
(28 Nisan 2020)
Ekonomiye güven dipte Ekonomik güven endeksi, COVID-19 pandemisinin etkilerinin tavan yaptığı nisan ayında, tarihi dip seviyesini gördü. Endeks, birçok sektörde faaliyetin durduğu ya da yavaşlatıldığı nisan ayında yıllık bazda yüzde 42, aylık bazda ise yüzde 44,1 azalarak 51,3 değerine geriledi. Ekonomik güven endeksi, bir önceki ay 91,8; geçtiğimiz yılın aynı ayında ise 88,4 seviyesindeydi. 2007 yılından itibaren açıklanmaya başlayan ekonomik güven endeksinde bu ay gelen 51,3’lük seviye en düşük değer olarak gerçekleşti. Endekste bir önceki en düşük seviye 2008 yılının kasım ayında 61,2 olmuştu. Ekonomik güven endeksi 114,8 ile 2011 Ocak ayında zirveyi görmüştü. Tüketici güven endeksi bir önceki aya göre nisanda yüzde 5,8 azalarak 54,9’a, reel kesim güven endeksi yüzde 36,8 azalarak 62,3’e, hizmet sektörü güven endeksi yüzde 50,1 gerileyerek 46,1’e, perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 26 azalarak 75,2’ye, inşaat sektörü güven endeksi yüzde 42,2 düşerek 44,7’ye geriledi. (29 Nisan 2020)
Erdoğan’dan Trump’a ‘stratejik ilişkiler’ mesajı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin yardım uçağıyla birlikte ABD Başkanı Donald Trump’a bir de mektup gönderdi. Erdoğan mektubunda, “Umuyorum ki, Kongre ve ABD basını salgın sırasında sergilediğimiz bu dayanışmanın da etkisiyle, ilişkilerimizin stratejik önemini daha iyi kavrayacaktır” dedi. Erdoğan, “Sayın Başkan, Değerli Dostum” ifadesiyle başladığı mektupta, küresel ölçekte kriz yaratan COVID-19 salgınının Türkiye, ABD ve dünyada yol açtığı sınamalara karşı sürdürülen iş birliğine büyük önem atfettiğini belirtti. COVID-19’un ortak çabalarla yenileceğine güvendiğini, bu krizle mücadeleden edinilen dersler ve geliştirilen yeni imkanlarla kamu sağlığı alanında geleceğe çok daha güçlü ilerleneceğine inandığını aktaran Erdoğan, mektubunda kısaca şunları kaydetti: “Nitekim Suriye ve Libya başta olmak üzere, bölgemizdeki son gelişmeler, Türk-ABD ittifakının ve iş birliğinin en güçlü şekilde sürdürülmesinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha göstermiştir. Umuyorum ki önümüzdeki dönemde, Kongre ve ABD basını da salgın sırasında sergilediğimiz bu dayanışmanın da etkisiyle, ilişkilerimizin stratejik önemini daha iyi kavrayacak ve ortak sorunlarımızla ortak mücadelemizin gerektirdiği anlayış içinde hareket edecektir. Bu vesileyle, ABD’de
COVID-19’dan ötürü hayatını kaybeden vatandaşlarınız için dost ve müttefik Amerikan halkına, ülkem ve milletim adına taziyelerimi yineliyor; birlikte başarıyla sonlandıracağımız bu mücadelede yakın iş birliğimizin devamını diliyorum.” (29 Nisan 2020)
VakıfBank’tan 950 milyon dolar sendikasyon VakıfBank, 16 ülkeden 33 bankanın katılımıyla 312 milyon dolar ve 589,5 milyon Euro olmak üzere toplam 950 milyon dolar tutarında sendikasyon kredisi anlaşması imzaladı. Emirates NBD ve Abu Dhabi Commercial Bank’ın koordinatörlüğünde sağlanan 367 gün vadeli kredinin dolar maliyeti geçen yılın 25 baz puan altında Libor +%2,25, Euro maliyeti ise 40 baz puan altında Eurobor +%2.00 seviyesinde gerçekleşti. VakıfBank Genel Müdürü Abdi Serdar Üstünsalih, gerçekleştirilen işlemin Türk ekonomisine duyulan güveni bir kez daha teyit ettiğini söyledi. (29 Nisan 2020)
Akbank, 275 milyar lira destek sağladı Akbank, 2020 yılının ilk çeyreğinde 1 milyar 302 milyon 666 bin TL konsolide net kâr elde etti. İlk çeyrek sonuçlarını değerlendiren Akbank Genel Müdürü Hakan Binbaşgil, “Bu zorlu dönemde ekonomimize sağladığımız kredi desteği, 232 milyarı nakdi olmak üzere toplam 275 milyar TL oldu. Toplam mevduatımız 271 milyar TL’ye, aktiflerimiz ise 421 milyar TL’ye ulaştı. Yüzde 20,4 düzeyine ulaşan güçlü sermaye yeterlilik oranımızla reel sektörün büyümesi ve gelişmesine destek olmayı sürdüreceğiz” dedi. (29 Nisan 2020)
Odalar üyelerine ”nefes kredisi kullanın” çağrısı yapıyor TOBB tarafından oda ve borsa üyelerine yönelik hayata geçirilen nefes kredisi başvuruları başladı. Kayseri’deki 6 oda başkanı, üyelerine nefes kredisi ile ilgili bilgi vermek için telekonferans sistemi ile bir toplantı yaptı. Toplantıda Denizbank Orta Anadolu Bölge Müdürü Cem Turgut Gelgör soruları yanıtladı. Kayseri Ticaret Odası (KTO) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Gülsoy, “İlk aşamada destekler 70 milyon TL civarında olacak ve devamında da gelen taleplere göre bu destekler artacak” dedi. Isparta Ticaret Borsası Başkanı Ahmet Adar, TOBB’un nefes kredisi ile üyelerine nefes olduklarını belirtti. TOBB’a iletilen önemli konulardan birinin de üyelerinin finansmana erişim sorunu olduğunu vurgulayan Adar,
“Yapılan görüşmeler sonucu TOBB ile birlikte bağlı oda ve borsaların bu süreçte taşın altına elini koyması kararı çıktı” açıklamasını yaptı. Isparta Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mustafa Tutar da, kampanyanın üyelerinin finansman sorunlarının giderilmesine yönelik yürürlüğe girdiğini söyledi. Tutar, nefes kredisinin 50 bin TL üst limitli olacağını sözlerine ekledi. Kocaeli Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Proje ile işletmelerimize 6 milyar TL’nin üzerinde kredi imkanı sağlamış olacağız. TOBB nefes kredisinden yararlanmak isteyen, cirosu 25 milyon TL’nin altında olan işletmeler Kocaeli Sanayi Odası faaliyet belgeleriyle birlikte Kocaeli Denizbank şubelerine başvurarak, azami 100 bin TL kredi kullanabilecekler” diye konuştu. Gebze Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Nail Çiler de “Gebze Ticaret Odası olarak tüm kaynaklarımızı seferber ettiğimiz nefes kredisi projesinin, daha önce olduğu gibi şimdi de içinde bulunduğumuz bu zor koşullarda KOBİ’lerimize önemli bir destek sağlayacağına inanıyoruz” dedi. Konya Ticaret Odası, Konya Ticaret Borsası ve Konya Sanayi Odası da üyelerinin finans imkânına kavuşmaları amacıyla kaynaklarını yeni nefes kredisi için açtı. Nefes kedisini hayata geçiren bir kurum da Denizli Ticaret Borsası oldu. DTB Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Tefenlili, “Yaşadığımız zorlu süreçte üyelerimize destek olacağız, bu süreci hep birlikte omuz omuza atlayacağız” açıklamasını yaptı. (29 Nisan 2020)
ABD ekonomisi ilk çeyrekte yüzde 4,8 daraldı ABD ekonomisi, koronavirüs salgınının olumsuz etkileriyle 2020 yılının ilk çeyreğinde yüzde 4,8 daraldı. Beklentiler yüzde 3,5 daralma olmasıydı. Açıklanan yüzde 4,8’lik daralma, 2008’den bu yana en sert küçülme verisi olarak kayıtlara geçti. ABD’de tüketici harcamaları ise yüzde 7,6 küçüldü. Tüketici harcamalarının yüzde 3,6 azalması bekleniyordu. (29 Nisan 2020)
ABD’li milyarderler salgına rağmen servetlerine servet kattı Institute for Policy Studies tarafından yapılan çalışma, Amerikalı milyarderlerin servetlerinin üç haftada yüzde 10’a yakın arttığını ortaya koydu. Çalışmaya göre ABD’de en az 8 milyarder koronavirüs salgını sırasında servetlerine 1’er milyar dolar daha ekledil. Bu milyarderler arasında Zoom CEO’su Eric Yuan, Microsoft CEO’su Steve Ballmer var. Amazon’un sahibi Jeff Bezos’un servetinini de 1 Ocak’tan bu yana 25 milyar dolar arttığı hesaplanıyor. (29 Nisan 2020)
Fitch, İtalya’nın notunu kırdı Fitch Ratings, İtalya’nın kredi notunun “BBB” seviyesinden “BBB-” seviyesine düşürüldüğünü ve görünümünün “durağan” olduğunu bildirdi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, İtalya ekonomisinin bu yıl yüzde 8 daralacağını öngörüyor. Salgının yılın ikinci yarısında kontrol altına alınması halinde 2021’de nispeten güçlü bir ekonomik toparlanmanın yaşanabileceği belirtildi. (29 Nisan 2020)
Habur Gümrük Kapısı’ndan geçişler artıyor Dünya genelinde birçok sektörü ve uluslararası ticareti olumsuz etkileyen yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınıyla ilgili olarak Türkiye’nin Irak’a açılan Habur Sınır Kapısı’nda alınan önlemlerle ihracat hız kazanmaya başladı. Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mahsum Altunkaya, günlük tır geçişlerinin Habur Gümrük Kapısı’ndan tampon bölgede temassız şekilde “konteyner, dorse ve şoför” değişimi yapılarak gerçekleştirildiğini ifade etti. Altunkaya “Ticaret Bakanımız Ruhsar Pekcan’ın da açıkladığı gibi, temassız ticarete geçilen Mart ayından bu yana Habur Gümrük Kapısı’ndan toplam 55 bin 208 TIR giriş, 50 bin 386 TIR ise çıkış yaptı. Son alınan bilgilere göre günlük tır geçiş sayımız 1500 civarındadır. Alınan önlemler ve uygulamalarla yavaş yavaş önceki dönemlerdeki TIR geçiş sayımıza yaklaşıyoruz” dedi. (29 Nisan 2020)
Makina kimya endüstrisi kurumu hurda satışı yapacak Makina ve Kimya Endüstrisi (MKE) Hurda İşletmesi Müdürlüğü, muhtelif araç parçaları ve hurda malzemeyi satmak üzere ihale açtı. Kurumun Resmi Gazete’de yayımlanan ilanına göre, teknik özellikleri ve durumu itibarıyla ihtiyaç fazlası muhtelif araç ve hurda malzemeler, bulundukları kurum-kuruluşların depo ve sahalarından teslim edilmek üzere kapalı zarfla teklif alınarak satışa sunulacak. Bu malzemeler arasında, araç, iş makinesi parçaları, paslanmaz, halat, tezgâh, elektrik motorları, alüminyum ve demir çelik hurdaları, pvcplastik, elektrik/elektronik, kağıt, demir çelik talaşı, mazot, motosiklet hurdaları gibi çok sayıda parça yer alıyor. Söz konusu hurdalara yönelik ihaleler, 5, 12 ve 20 Mayıs’ta Ankara’daki kurum merkezinde saat 14.00’te gerçekleştirilecek. Şartnameler, Ankara MKE Hurda İşletmesi Pazarlama ve Satış Müdürlüğü ile
Kırıkkale, İzmir/Aliağa ve İzmit/Seymen MKE hurda müdürlüklerinden temin edilebilecek. (29 Nisan 2020)
- Mayıs ayına ait işsizlik sigortası ödemeleri erken başladı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, mayıs ayı işsizlik sigortası ödemelerinin başladığını bildirdi. Bakan Selçuk, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Mayıs ayı işsizlik sigortası ödeme tarihini öne çektik. Ödemeler başlıyor” ifadesini kullandı. Paylaşımda, ödemelerin, banka hesap numaralarını bildiren hak sahiplerinin banka hesap numaralarına yatırılacağı, banka hesap numaralarını bildirmemiş vatandaşların ödemelerini PTT yoluyla alabilecekleri, TC kimlik numarasının sonu 0/2/4 olanların 29 Nisan, 6/8 olanların 30 Nisan tarihlerinden itibaren PTT şubelerinden işsizlik ödeneğini çekebilecekleri de duyuruldu. (29 Nisan 2020)
Alpet CEO’su görevinden ayrıldı Türkiye’nin en büyük 500 firması listesinde de yer alan, Altınbaş Holding Enerji Grubu şirketlerinden olan ve Türkiye’nin en büyük 10 akaryakıt dağıtıcıları arasında yer alan Alpet’in CEO’su Ali Murat Yeşilyurt görevinden ayrıldı. Profesyonel hayatında beş yıllık finans, 10 yılı aşkın da enerji sektörü tecrübesi bulunan Ali Murat Yeşilyurt, Şekerbank Hazine ve Fon Yönetimi’nde başladığı kariyerine 13 yıldır Altınbaş Holding bünyesinde devam ediyordu. Yeşilyurt, Alpet CEO’luğu sırasında Alpet Kıbrıs, Alpet Arnavutluk ve Alpet Türkiye’den sorumluydu. Ali Murat Yeşilyurt’un ayrılmasından sonra Alpet Genel Müdürlüğü görevine Alpet Madeni Yağ Genel Müdürü Halil Doğan vekaleten üstlendi. (29 Nisan 2020)
Gazprom’un net kârı yüzde 17 azaldı Rus doğalgaz devi Gazprom, 2019 yılı mali sonuçlarını açıkladı. Buna göre geçen yıl şirket cirosu bir önceki yıla kıyasla yüzde 7 azalarak 7,6 trilyon rubleye (107,7 milyar dolara) düştü. Şirketin 2019 yılı net kârı ise bir önceki yıla göre yüzde 17’lik düşüşle 17 milyar dolara (1,2 trilyon ruble) geriledi. Şirkete göre net kârındaki düşüşün ana nedeni, Avrupa’ya yapılan doğalgaz ihracatındaki yüzde 4’lük azalış ile ihraç fiyatındaki yüzde 15’lik gerileme. Dünyanın en büyük doğal gaz üreticisi Gazprom, Avrupa’nın doğal gaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 35’ini
karşılıyor.
(29 Nisan 2020)
Petrol üreticisinin devlet payı ödemesine erteleme Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye’deki petrol ve doğalgaz arama ve üretim faaliyetlerinin Covid-19 salgınının yol açtığı olumsuz etkilerden korunması için bir dizi önlem alındığını duyurdu. Verilen bilgiye göre petrol üretim şirketlerinin son ödeme tarihi 30 Nisan 2020 olan Mart 2020 dönemi devlet hissesi ödemeleri 31 Temmuz 2020’ye, beyanname verme süresi 20 Temmuz 2020’ye ertelendi. Son ödeme tarihi 31 Mayıs 2020 olan Nisan 2020 dönemi devlet hissesi ödemeleri 31 Ağustos 2020’ye, beyanname verme süresi 20 Ağustos 2020’ye ötelendi. Son ödeme tarihi 30 Haziran 2020 olan Mayıs 2020 dönemi devlet hissesi ödemeleri 30 Eylül 2020’ye, beyanname verme süresi 20 Eylül 2020’ye ertelendi. Şirketlerin sahip olduğu arama ve işletme ruhsatlarından kaynaklanan yükümlülükleri yerine getirme süreleri 6 ay sonraya bırakıldı. (29 Nisan 2020)
Elektrik tüketimi yüzde 15 geriledi Koronavirüs etkisi, elektrik tüketim talebine de yansıdı. Türkiye’de toplam elektrik tüketimi 2020 yılına hızlı bir yükselişle girmişti. Ocak 2020’de toplam elektrik tüketimi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3’lük artışla yaklaşık 26,2 milyar kilovatsaate ulaşmıştı. Şubat 2020’deki tüketim ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7’lik artışla 24,2 milyar kWh’ye yükselmişti. Aylık elektrik tüketimindeki artış, Mart ayına gelindiğinde durdu. İlk COVID 19 vakasının tespit edildiği 11 Mart’tan itibaren alınan kısıtlayıcı önlemlerin etkisiyle elektrik talebi de sert şekilde geriledi. Bunun sonucunda Mart 2020’de toplam elektrik tüketimi 23,7 milyar kWh ile Mart 2019’daki seviyesinde kaldı. Enerji Günlüğü’nün, Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi’in (EPİAŞ) yayınladığı verilerden yaptığı derlemelere göre, Nisan ayının ilk 28 gününde Türkiye’de 19,1 milyar kilovatsaat (kWh) elektrik tüketildi. Bu rakam, Nisan 2019 dönemindeki 22,6 milyar kWh’lık tüketime göre yüzde 15’lik bir gerilemeye işaret ediyor. (29 Nisan 2020)
Putin: Enerji piyasalarındaki durum daha önce hiç yaşanmamıştı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, küresel enerji piyasalarının daha önce de keskin dalgalanmalarla karşılaştığını ancak mevcut durumun bugüne kadar hiç yaşanmadığını belirtti.
Rusya’nın, enerji şirketleriyle video konferansında, enerji piyasalarını dengelemek için yabancı ortaklarla çözüm arayışını sürdüreceğini ifade eden Putin, “Enerji piyasaları ve ekonomideki olumsuz etkileri hafifletmek için Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ile bazı petrol üreticisi ülkeler (OPEC+) arasında varılan anlaşma gibi ortak çabalar gerekiyor” diye konuştu. Suudi Arabistan’ın liderlik ettiği OPEC ve Rusya’nın önderliğindeki OPEC dışı bazı ham petrol üreticisi ülkeler, 1 Mayıs’tan itibaren toplam ham petrol üretimlerini 2 ay boyunca günlük 9,7 milyon varil azaltma kararı almıştı. (29 Nisan 2020)
Yargıda durma süresi bir buçuk ay uzatıldı… Yargı alanında hak kayıplarının önlenmesi amacıyla getirilen durma süresi, 1 Mayıs’tan 15 Haziran’a kadar uzatıldı. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Cumhurbaşkanı kararıyla, 7226 sayılı bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanunun geçici 1’nci maddesinin 1’nci fıkrasında düzenlenen durma süresi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda öngörülen zorunlu idari başvuru yoluna ilişkin süreler hariç, 1 Mayıs 2020 tarihinden 15 Haziran 2020 tarihine ötelendi. Karar, Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde yayılması ve yargı alanında doğabilecek hak kayıplarını önlemek amacıyla alındı. Salgın hastalığın yayılma tehlikesinin daha önce ortadan kalkması halinde durma süresi yeniden değerlendirilecek. (30 Nisan 2020)
Ülkeye hayvan ve ürünleri girişi ve hayvansal ürün ithalatına koronavirüs düzenlemesi… Hayvan ve ürünlerinin ülkeye girişinde ve hayvansal ürün ithalatında orijinal sertifika ya da belgenin renkli olarak taranmış nüshasının elektronik ortamda gönderilmesiyle kontrole ilişkin işlemler tesis edilecek. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, Hayvan ve Ürünlerinin Ülkeye Girişinde Ön Bildirim ve Veteriner Kontrollerine Dair Yönetmeliği’nde değişiklik yapan yönetmeliği ile Hayvansal ürün ithalatında kontrol belgesi onaylanması ve ithalat aşamasında sunulması gereken belgeler hakkındaki tebliğde değişiklik yapan tebliğ Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmeliğe eklenen geçici maddelerle, Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen Covid-19 salgını nedeniyle, orijinal veteriner giriş belgesi ve sertifikası ile tebliğe eklenen geçici maddeyle de ithalatçı veya sevkiyattan sorumlu kişinin sunması gereken belgelerden orijinal veteriner sağlık
sertifikasının, 3 ay boyunca renkli taranmış nüshası elektronik ortamda istenecek, işlemler buna göre tesis edilecek. Hem yönetmelik hem de tebliğdeki 3 aylık süre gerektiğinde Bakanlıkça uzatılabilecek. (30 Nisan 2020)
Orman köylülerinin kredi taksitleri faizsiz 3 ay ertelendi Orman köylülerinin kalkındırılması ve desteklenmesi yönetmeliğiyle kredi verilen kişi ve kooperatiflerin, Nisan, Mayıs, Haziran kredi taksitleri, faizsiz olarak 3 ay ertelendi. Orman Genel Müdürlüğü’nün, Orman Köylülerinin Kalkındırılmalarının Desteklenmesi Faaliyetlerine İlişkin Yönetmeliği’nde değişiklik yapan yönetmeliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak 1Nisan 2020 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi. Yönetmeliğe eklenen “yeni koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle borç erteleme” hakkındaki geçici maddeye göre, yönetmelik hükümlerine göre kredilendirilen fert ve kooperatiflerin, 1 Nisan 2020 tarihinden itibaren 3 aylık döneme ilişkin tahsil edilmesi gereken kredi taksitleri, başvuru şartı aranmaksızın 3 ay süreyle ertelendi. Bu süreleri bitiminden itibaren kredi taksitlerinin 3 aya kadar uzatmaya Tarım ve Orman Bakanı yetkili kılındı. Bu alacaklar için erteleme süresince herhangi bir faiz tahakkuk ettirilmeyecek. (30 Nisan 2020)
Çeltik ithalatında 100 bin tonluk tarife kontenjanında süre 30 Haziran’a ertelendi Çeltik ithalatında 31 Mayıs 2020 tarihine kadar yüzde 0 (sıfır) gümrük vergisiyle 100 bin tonluk tarife kontenjanında süre 30 Haziran 2020 tarihine ertelendi. Ticaret Bakanlığı’nın Çeltik İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına İlişkin Tebliğinde değişiklik yapılmasına dair tebliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Çeltik ithalatında 100 bin tonluk tarife kontenjanıyla ilgili tebliğ, 3 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştı. (30 Nisan 2020)
Merkez Bankası, E9 emisyon grubu IV. tertip 10 TL banknotları 4 Mayıs’ta tedavüle veriyor… Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), E9 Emisyon Grubu IV. Tertip 10 TL banknotları, 4 Mayıs 2020 tarihinden itibaren tedavüle verecek. Bankanın Resmi Gazete’de
yayımlanan duyurusuna göre, halen tedavülde bulunan E9 Emisyon Grubu I., II. ve III. tertip 10 TL banknotlara kıyasla, IV. tertip 10 TL banknotlardaki imza kısmında değişiklik yapıldı. Banknotlardaki imzalar, Başkan Murat Uysal ile birlikte; Başkan Yardımcısı Dr. Emrah Şener’e ait olacak şekilde yeniden düzenlendi. Söz konusu banknotlar, üzerindeki imzalar dışında boyutları, ön ve arka yüz kompozisyonları ile genel nitelik ve görünümleri bakımından I., II. ve III. tertipleriyle tamamen aynı olacak ve I., II. ve III. ve IV. tertip banknotlar birlikte tedavül edecek. IV. tertip 100 TL banknotlara ilişkin duyuru ise daha sonra yapılacak. Banka, E9 Emisyon Grubu IV. Tertip 200, 20 ve 5 TL banknotları 2 Mart 2020, E9 Emisyon Grubu IV. Tertip 50 TL banknotları ise 23 Mart 2020 tarihinden itibaren tedavüle vermişti. (30 Nisan 2020)
Kontrole tabi tutulacak harp araç, gereçleri ve malzemeleri listesi Resmi Gazete’de yayımlandı Milli Savunma Bakanlığı’nın 5201 sayılı Harp Araç ve Gereçleri ile Silâh, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun gereğince kontrole tabi tutulacak Harp Araç ve Gereçleri ile silah, mühimmat ve bunlara ait yedek parçalar, askeri patlayıcı maddeler, bunlara ait teknolojilere ilişkin 2020 yılı kontrole tabi malzeme listesi, Resmi Gazete’de yayımlandı. Listede namlulu silahlar, taktik araçlar, askeri patlayıcılar ve piroteknik malzeme, roketatar, roket, füzeler ve torpidolar, kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer harp maddelerine/silahlarına karşı savunma sistemleri, askeri hava araçları ve sistemleri, su üstü ve su altı savaş gemileri, askeri komuta kontrol, muhabere ve bilgi sistemleri, askeri amaçlı uzay sistemleri, askeri keşif, gözetleme ve tespit sensörleri, coğrafi konum belirleme ve seyrüsefer sistemleri, diğer askeri malzeme ve cihazlarla ilgili ayrıntılı olarak düzenlenmiş savaş araç gereç, mühimmat, yedek parça, maddeleri bulunuyor. Yeni teknolojik gelişmeleri kapsayacak şekilde genişletilen listeye ayrıca, namlulu silahlarda kullanılan her türlü mühimmat ve mühimmat ana parçaların üretimi amacıyla özel olarak tasarlanmış kovan üretim tezgahı, mermi üretim tezgahı, kapsül imla tezgahı ile fişek dolum/imla tezgahları ve benzeri ile yivlisetli silahların namlularına yiv-set açmak için özel olarak tasarlanmış tezgahlar da dahil edildi. (30 Nisan 2020)
Çiftçilerin Mayıs-Haziran düşük faizli kredi geri ödemeleri 6 ay ertelendi. Çiftçilerin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine (TKK) olan Hazine destekli, düşük faizli selektif kredi borçlarının MayısHaziran vadeli geri ödemeleri faizsiz olarak 6 ay
ertelendi. Tarımsal üreticilerin Ziraat Bankası ve TTK’ya olan düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin kararlar, bu kararlara yönelik ertelenen kararlardan kaynaklı kredi borçlarının, COVID-19 salgını nedeniyle ertelenmesine ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. Karar, Çiftçi Kayıt Sistemi ile Tarım ve Orman Bakanlığının diğer kayıt sistemlerine kayıtlı olup, üretim faaliyetlerine devam eden gerçek ve tüzel kişi üreticiler, sözleşmeli üretim yaptıran gerçek ve tüzel kişiler, tarımsal amaçlı kooperatifler ve üretici birlikleri, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) ile lisanslı depo yatırımlarına münhasır olmak üzere kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iktisadi işletmelerinin kredi borçlarının ertelenmesine dair usul ve esasları belirliyor. Kapsamdaki üreticilerin Ziraat Bankası ve TTK’dan 30 Nisan 2020 ve öncesinde kullandıkları düşük faizli kredilerden doğan borçlarından vade tarihi/ taksit vadesi/hesap devresi 1 Mayıs 2020 ve 30 Haziran 2020’de dolacak kredi borçları, başvuru şartı aranmadan vade tarihi/ taksit vadesi/hesap devresi tarihinden itibaren 6 ay faizsiz olarak ertelenecek. Buna bağlı olarak kredi itfa tablosu doğrultusunda kalan tüm taksitler ötelenecek. Ertelemeden önce, vade tarihi/ taksit vadesi/hesap devresinde ilgili mevzuata göre faiz tahakkuk ettirilecek, tahakkuk eden bu faizin üreticiye yansıyan kısmı ile bu tutara ilişkin Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi anaparaya/ ilgili taksite ertelenecek. Karar kapsamında borçları ertelenmiş üreticilere, talepleri halinde düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin ilgili kararlar kapsamında Ziraat Bankası ve TKK tarafından erteleme süresinde düşük faizli kredi açılabilecek. Ertelenen krediler için erteleme süresi sonuna kadar takip işlemi başlatılmayacak. Erteleme işlemi borcun mevcut maddi ve şahsi teminatının sukutunu icap ettirmediği gibi borçlunun müşterek borçlu ve müteselsil kefillerine de kefaletten çekilme hakkı vermeyecek. Cumhurbaşkanı Kararı 1 Mayıs’tan itibaren yürürlüğe girecek. (30 Nisan 2020)
Çeltik ithalatında 100 bin tonluk tarife kontenjanının süresi 1 ay uzatıldı Çeltik ithalatında, 100 bin ton başına uygulanacak yüzde 0 (sıfır) gümrük vergili tarife kontenjanının bitiş tarihi 31 Mayıs’tan 30 Haziran›a uzatıldı. Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlanan Çeltik İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı yürürlüğe girdi. Çeltik ithalatında Ticaret Bakanlığınca düzenlenen ithal lisansların geçerlilik süresi de 31 Mayıs›tan 30 Haziran 2020›ye ötelendi. (30 Nisan 2020)
Başakşehir-Kayaşehir metro hattını Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı yapacak İstanbul›da Başakşehir-Kayaşehir metro hattının yapımı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına verildi. Şehir İçi Raylı Ulaşım Sistemleri, Metrolar ve Bunlarla İlgili Tesislerin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca Üstlenilmesi, Devralınması ve Tamamlanmasını Müteakip Devriyle İlgili Şartların Belirlenmesine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete›nin mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, Başakşehir-Kayaşehir metro hattı ve bununla ilgili tesislerin yapımını Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı gerçekleştirecek. Başakşehir İkitelli Şehir Hastanesi de söz konusu metro hattı güzergahında bulunuyor. (30 Nisan 2020)
BKM’nin çoğunluk hissesi Merkez Bankası’na geçti Merkez Bankası, Bankalararası Kart Merkezine (BKM) hakim ortak olarak hissedar oldu. Merkez Bankası’ndan (TCMB) yapılan yazılı açıklamada, BKM’nin TCMB’den aldığı izinler kapsamında faaliyet gösterdiği ve gerçekleştirdiği faaliyetler nedeniyle Türkiye’nin ödeme sistemleri açısından sistemik öneme sahip bir sistem işleticisi olarak değerlendirildiği belirtildi. TCMB’nin, ödemeler altyapısına ve yenilikçi iş yapış yöntemlerine ilişkin önemli geliştirme alanları belirlediği kaydedilen açıklamada, “bu doğrultuda yapılacak çalışmalar açısından BKM’nin, mevcut durumda üstlendiği ve temel olarak kartlı ödemeler alanına odaklanan rollerine ilave olarak önemli görevler üstlenmesi planlanmaktadır. Bu kapsamda TCMB, 6493 sayılı Kanun’un 8. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca BKM’ye hâkim ortak olarak hissedar olmuştur» denildi. TBMM’de geçen yıl Kasım ayında kabul edilen kanunla Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında 6493 sayılı Kanun kapsamındaki görev ve yetkileri, Merkez Bankasına devredilmişti. Bankalararası Kart Merkezi Genel Müdürü Soner Canko da görevinden ayrıldı. BKM’nin yaptığı açıklamada, “Şirketimizde 25 Temmuz 2011 tarihinden bu yana Genel Müdür olarak görev yapan Dr. Soner Canko’nun ayrılması nedeniyle boşalan Genel Müdürlük görevine 1 Mayıs 2020 tarihi itibarıyla Celal Cündoğlu vekaleten atanmıştır” denildi. (30 Nisan 2020)
Trafiğe 3 ayda 219 bin 747 aracın kaydı yapıldı Ocak-mart döneminde 219 bin 747 taşıtın trafiğe kaydı yapıldı, 13 bin 956 aracın kaydı silindi, böylece trafikteki toplam taşıt sayısı 205 bin 791 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) motorlu kara taşıtları Mark 2020 istatistiklerine göre, Mart sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı toplam taşıt sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,69 artarak 23 milyon 361 bin 22’ye yükseldi. (30 Nisan 2020)
TÜİK, Covid-19’un iş gücü piyasasına etkilerini de araştıracak Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Covid-19 salgını nedeniyle veri toplama süreçlerinde bazı değişiklikler yapan kurum, salgının iş gücü piyasasına etkilerinin ölçülmesi amacıyla Hanehalkı İşgücü Anketi›ne soru seti ekledi. Sanayi Üretim, Ciro ve Perakende Satış endekslerinin hesaplanmasında kullanılan KDV beyannamelerinin verilme süreleri ertelendiğinden, bu endeksler alternatif veri kaynakları kullanılarak hesaplanacak, KDV beyannamesi verilerinin temin edilmesinin ardından gerekirse yayımlanan endeksler revize edilebilecek. (30 Nisan 2020)
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kuruluna göre, iktisadi faaliyetteki toparlanma hızı, normalleşme sürecinin yurt içindeki seyri kadar bu sürecin, başta dış ticaret ortakları olmak üzere, küresel ekonomideki gidişatına da bağlı olacağına vurgu yaptı. Para Kurulu toplantısının açıklanan özetinde, şöyle denildi: “Son dönemde belirgin bir iyileşme gösteren cari işlemler dengesinin, emtia fiyatları ve ithalatın sınırlayıcı etkisiyle yıl genelinde ılımlı bir seyir izleyeceği öngörülmektedir. Öncü göstergeler enerji grubu yıllık enflasyonundaki belirgin gerilemenin nisan ayında süreceğine işaret etmektedir. Kurul, kısa çalışma ödeneği başta olmak üzere işsizlik sigorta fonu ve cari transferler aracılığıyla sağlanan desteklerin, hanehalkı gelir kayıplarının sınırlanması ve istihdamın korunması açısından kritik rol oynadığı değerlendirmesinde bulunmuştur. Salgına ilişkin belirsizliklerin azalmasını takiben, alınan parasal ve mali tedbirlerin de katkısıyla küresel gelişmelerin ülke risk primi ve kur oynaklığı üzerindeki olumsuz etkilerinin hafifleyeceği tahmin edilmektedir. Kredi piyasasındaki gelişmeler yakından izlenecek ve kredi kanalının sağlıklı işleyişini sağlamak için gerekli tedbirler uygulanmaya devam edilecek.
Enflasyondaki düşüşün hedeflenen patika ile uyumlu şekilde gerçekleşmesi için para politikasındaki temkinli duruşun sürdürülmesi gerekmektedir. Alınan parasal, finansal ve mali tedbirlerin yanı sıra büyük ölçüde kamu bankalarınca genişletilen kredi arzının kredi büyümesine ilişkin aşağı yönlü riskleri sınırlayarak reel sektöre kredi akışının kesintisiz devamına katkı sağladığı değerlendirilmektedir.” (30 Nisan 2020)
TCMB Başkanı Murat Uysal, enflasyon tahminini açıkladı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal, enflasyonun yılsonunda yüzde 7,4 olarak gerçekleşeceği, 2021 sonunda yüzde 5,4’e gerileyeceği tahmin edildiğini bildirdi. Enflasyon tahminini açıklayan Uysal, şu değerlendirmelerde bulundu: “Salgına bağlı olumsuzlukların hafiflemesiyle genişletici küresel politika adımlarının risk iştahı ve ülke risk primlerine olumlu yansımalarının yılın ikinci yarısında belirginleşeceği bir çerçeve öngörüyoruz. Türk lirası ticari kredilerdeki ivmelenme devam ediyor. Alınan parasal, finansal ve mali tedbirlerin yanı sıra büyük ölçüde kamu bankalarınca genişletilen kredi arzının kredi büyümesine ilişkin aşağı yönlü riskleri sınırladığını ve reel sektöre kredi akışının kesintisiz devamına katkı sağladığını değerlendiriyoruz. Mart ayının ikinci yarısından itibaren salgına bağlı gelişmeler iktisadi faaliyeti dış ticaret, turizm ve iç talep kanallarıyla sınırlamaya başladı. Yüksek frekanslı veriler, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ikinci çeyrek için belirgin bir yavaşlamaya işaret ediyor. Mal ve hizmet ihracatında beklenen yavaşlamaya rağmen emtia fiyatları ve ithalatın sınırlayıcı etkisiyle cari işlemler dengesinin yıl genelinde ılımlı bir seyir izleyeceğini tahmin ediyoruz. Tüm dünyayı etkisi altına alan salgının küresel finans krizinden daha derin ekonomik etkileri olduğu görülüyor. Normalleşme sürecine ilişkin belirsizlikler halen yüksek seyretmekle birlikte açıklanan para ve maliye politikası önlemlerinin de etkisiyle portföy akımlarının yılın ikinci yarısında bir miktar toparlanmasını bekliyoruz.” (30 Nisan 2020)
Mart’ta ihracat yüzde 17,8 azalırken, ithalat yüzde 3,1 arttı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulan geçici dış ticaret istatistiklerine göre, Türkiye’nin ihracatı, martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,8 azalarak 13 milyar 422 milyon dolar, ithalatı yüzde 3,1 artarak 18 milyar 813 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığı yüzde 181,6 artışla 5 milyar 391 milyon dolara yükseldi. Mart ayında ihracatta imalat sanayisinin payı yüzde
94,7 olurken, ithalatta ara mallarının payı yüzde 75,3 olarak hesaplandı. Almanya, ihracatta 1 milyar 282 milyon dolar, ithalatta ise 1 milyar 950 milyon dolarla ilk sırayı aldı. Türkiye’nin enerji ithalatı için ödediği tutar, martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27,5 azalarak 3 milyar 774 milyon 252 bin dolardan 2 milyar 735 milyon 547 bin dolara geriledi. (30 Nisan 2020)
Yılın ilk çeyreğinde turizm gelirleri yüzde 11,4 azaldı
yüzde 13,69, bilgi ve iletişim hizmetlerinde yüzde 3,42, gayrimenkul hizmetlerinde yüzde 9,12, mesleki, bilimsel ve teknik hizmetlerde yüzde 13,28, idari ve destek hizmetlerinde yüzde 10,56 yükseldi. (30 Nisan 2020)
Hazine Mayıs-Temmuz döneminde 89 milyar liralık iç borçlanma yapacak
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ocak-mart dönemine ilişkin turizm istatistiklerine göre, Türkiye’nin turizm geliri, Covid-19 salgının dünyada yayılım gösterdiği yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,4 azalarak 4 milyar 101 milyon 206 bin dolar oldu. Turizm gelirinin (cep telefonu dolaşım ve marina hizmet harcamaları hariç) yüzde 80,6’sı yabancı ziyaretçilerden, yüzde 19,4’ü ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildi. Yılın ilk çeyreğinde yapılan harcamaların 3 milyar 564 milyon 760 bin doları kişisel harcamalardan, 536 milyon 445 bin doları ise paket tur harcamalarından oluştu. Ziyaretçilerin kişi başına ortalama harcaması 727 dolar, yabancıların ortalama harcaması 710 dolar, yurt dışında ikamet eden vatandaşların ortalama harcaması ise 788 dolar olarak gerçekleşti. Türkiye’den çıkış yapan ziyaretçi sayısı, söz konusu dönemde yüzde 15,1 azalarak 5 milyon 639 bin 413 kişi oldu. Bunların yüzde 82,2’sini (4 milyon 635 bin 845 kişi) yabancılar, yüzde 17,8’ini (1 milyon 3 bin 568 kişi) ise yurt dışında ikamet eden vatandaşlar oluşturdu. Yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşların harcamalarından oluşan turizm gideri de geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 25,6 azalarak 793 milyon 491 bin dolar olarak belirlendi. Yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,6 azalarak 1 milyon 743 bin 660 kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 455 dolar olarak gerçekleşti. (30 Nisan 2020)
Hazine ve Maliye Bakanlığı, mayıstemmuz döneminde 52,4 milyar liralık iç borç servisine karşılık, 89 milyar liralık iç borçlanmaya gidecek. Bakanlık, mayıs-temmuz dönemine ilişkin iç borçlanma stratejisini açıkladı. Bu dönemde dış borçlanma yapılmayacak. Bakanlığın mayıs-temmuz dönemine ilişkin iç borçlanma stratejisinde, mayısta 19,6 milyar liralık iç borç servisine karşılık 40 milyar liralık, haziranda 12,3 milyar liralık iç borç servisine karşılık 22 milyar liralık, temmuzda da 20,5 milyar liralık iç borç servisine karşılık 27 milyar liralık iç borçlanma yapılması öngörülüyor. Mayıstaki iç borçlanmanın 38,5 milyar lirasının piyasadan, 1,1 milyar lirasının kira sertifikasından, 0,4 milyar lirasının kamuya satışlardan, haziran ayındaki iç borçlanmanın 19,7 milyar lirasının piyasadan, 1,3 milyar lirasının kira sertifikasından, 1 milyar lirasının kamuya satışlardan, temmuzdaki iç borçlanmanın ise 25,6 milyar lirasının piyasadan, 1,5 milyar lirasının da kamuya satışlardan oluşması bekleniyor. Bu dönemde 19 tahvil ihalesi düzenlenecek, 3 hazine bonosu ve1 kira sertifikasının doğrudan satışı gerçekleştirilecek. Mayısta 37,4 milyar liralık, haziranda 27,9 milyar liralık, temmuzda ise 23 milyar liralık ödeme yapılacak. Bu ödemelerin 36 milyar lirası dış borç servisinden oluşacak. Öte yandan, nakit bazlı faiz dışı denge, özelleştirme gelirleri, 2/B satış gelirleri, TMSF’den sağlanan gelirler, devirli/garantili borç geri dönüşleri, kasa banka değişimi ve kur farkı kalemlerini içeren borçlanma dışı kaynakların da mayısta eksi 2,6 milyar lira, haziranda 5,9 milyar lira ve temmuzda ise eksi 4 milyar lira olması öngörülüyor. (30 Nisan 2020)
Hizmet Üretici Fiyat Endeksi martta yüzde 0,99 arttı
BDDK, Aktif Rasyosu hesaplama ayrıntılarını paylaştı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ülke ekonomisinde üretimi yapılan hizmetlerin üretici fiyatlarını zaman içinde karşılaştırarak görülen değişimleri ölçmek için hazırladığı Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE), martta aylık bazda yüzde 0,99, yıllık bazda yüzde 12,1, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 13,97 arttı. Endeks, geçen yılın aynı ayına göre, ulaştırma ve depolama hizmetlerinde yüzde 14,47, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), bankaların Aktif Rasyosu (AR) hesaplama kapsamına ilişkin ayrıntıları paylaştı. Bankaların rasyo hesaplamasında kullanacağı kalemlerin alt detayları, kuruluş birliklerine duyurularak BDDK’nın internet sitesinde yayımlandı. Buna göre, mevduat toplamı 5 milyar TL’nin altında kalan bankalara 31 Aralık 2020’ye kadar düzenlemeye uyum için süre tanındı. Kalkınma ve yatırım bankaları
ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) bünyesindeki bankalar, Aktif Rasyosu hesaplamasından muaf oldu. Bankalar, 1 Mayıs’tan itibaren haftalık bazda Aktif Rasyosu (AR) hesaplamalarına başlayacak. (30 Nisan 2020)
Bankacılık sektörünün aktifleri 4,8 trilyon lirayı aştı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, Türk bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü mart sonu itibarıyla 2019 sonuna göre yüzde 8,5 artışla 4 trilyon 873 milyar 4 milyon lira oldu. BDDK tarafından, mart ayına ilişkin “Türk Bankacılık Sektörünün Konsolide Olmayan Ana Göstergeleri” raporu yayımlandı. Rapora göre, sektörün aktif toplamı 2019 sonuna göre 382 milyar 187 milyon lira arttı. Söz konusu dönemde, en büyük aktif kalemi olan krediler 2 trilyon 896 milyar 521 milyon lira, menkul değerler 748 milyar 419 milyon lira oldu. 2019 sonuna göre sektörün aktif büyüklüğü yüzde 8,5, krediler toplamı yüzde 9,1, menkul değerler toplamı da yüzde 13,2 arttı. Bu dönemde kredilerin takibe dönüşüm oranı yüzde 4,96 oldu. Bankaların kaynakları içinde, en büyük fon kaynağı durumunda olan mevduat 2019 sonuna göre yüzde 8,9 artışla 2 trilyon 796 milyar 185 milyon liraya yükseldi. 2019 sonuna göre özkaynak toplamı yüzde 1,6 artışla 500 milyar 170 milyon lira olurken, mart itibarıyla sektörün dönem net karı 15 milyar 794 milyon lira, sermaye yeterliliği standart oranı ise yüzde 17,90 seviyesinde gerçekleşti. (30 Nisan 2020)
Bankacılık sektörünün kredi hacmi 3 trilyon 61 milyar lirayı açtı Bankacılık sektörünün kredi hacmi, geçen hafta 55 milyar 391 milyon lira artarak 3 trilyon 61 milyar 867 milyon liraya yükseldi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan haftalık bültene göre, sektörün kredi hacmi 24 Nisan ile biten haftada 55 milyar 391 milyon lira artış gösterdi. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 3 trilyon 6 milyar 476 milyon liradan 3 trilyon 61 milyar 867 milyon liraya çıktı. Bankacılık sektöründeki toplam mevduat (bankalararası dahil), geçen hafta 40 milyar 36 milyon lira arttı. Söz konusu haftada yüzde 1,4 artan bankacılık sektörü toplam mevduatı, 2 trilyon 984 milyar lira oldu. Verilere göre, tüketici kredileri tutarı, 24 Nisan ile biten haftada 7 milyar 162 milyon lira artarak 521 milyar 804 milyon liraya çıktı. Söz konusu kredilerin 210 milyar 879 milyon lirası konut, 6 milyar 991 milyon lirası taşıt ve 303 milyar 933 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu.
Söz konusu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı 24 milyar 761 milyon lira artarak 487 milyar 87 milyon liraya yükseldi. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları ise yüzde 0,4 artışla 105 milyar 896 milyon liraya çıktı. Bireysel kredi kartı alacaklarının 45 milyar 898 milyon lirası taksitli, 59 milyar 998 milyon lirası taksitsiz oldu. Bankacılık sektöründe takipteki alacaklar, 24 Nisan itibarıyla bir önceki haftaya göre yüzde 0,2 azalarak 151 milyar 548 milyon liraya indi. Söz konusu takipteki alacakların 104 milyar 634 milyon lirasına özel karşılık ayrıldı. Aynı dönemde bankacılık sisteminin yasal öz kaynakları 6 milyar 584 milyon lira artarak 662 milyar 454 milyon lira oldu. (30 Nisan 2020)
Solunum cihazı ihracatında ön izin şartı kaldırıldı Solunum cihazları ve bunların sarf malzemeleri, ihracı ön izne bağlı mallar listesinden çıkarılırken, etil alkol, kolonya, dezenfektan ve hidrojen peroksit ihracatında kayıt ve izin uygulamasına son verildi. Ticaret Bakanlığı’nın İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallara İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’i Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, Tıbbi Cihaz Yönetmeliği kapsamında piyasaya arz edilen ventilatör, ecmo, oksijen konsantörü, ventilatör sarfları, hasta devreleri, kanül, entübasyon tüpleri ve yoğun bakım monitörleri ihracatında Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumundan ön izin alınması uygulamasına son verildi. Bakanlığın İhracı Kayda Bağlı Mallara İlişkin Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’i de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, etil alkol, kolonya, dezenfektan ve hidrojen peroksit, kayıt ve izin olmaksızın ihraç edilebilecek. Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı halk sağlığının korunmasında ve sağlık hizmetlerinin yürütülmesinde önemli ihtiyaç kalemleri olan solunum cihazları ve sarf malzemelerinin ihracatı ön iznine bağlanmıştı. COVID-19’un Türkiye genelinde yayılması durumunda üretim kapasitesinin iç talebi karşılamaya yetmesi amacıyla virüs tehdidine karşı hazırlıksız kalınmamasını teminen, etil alkol, kolonya, dezenfektan ve hidrojen peroksitin ihracatı kayıt altına alınmış ve kayıt verilebilmesi için Ticaret Bakanlığı’nın onayının alınması zorunlu kılınmıştı. (1 Mayıs 2020)
Tüketici hakem heyetleri faaliyetlerinin ertelenmesinde süre uzatımı Tüketici hakem heyetlerinin toplantılarının yapılması ile bazı bilgi ve belgelerin sunulmasında 30 Nisan’a ötelenen süre, 15 Haziran’a kadar uzatıldı. Ticaret Bakanlığının, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğine göre, Covid-19
salgınının yayılma riskinin devam etmesi nedeniyle söz konusu süre bir buçuk ay ötelendi. Tüketici hakem heyetlerine istenen bilgi ve belgelerin sunulması için verilen sürelerin bitimine durma süresinin başladığı tarih itibariyle 15 gün ve daha az kalmış ise söz konusu süreler, 16 Haziran’dan itibaren 15 gün uzamış sayıldı. Heyetlerin başvuru tarihinden itibaren 6 ay ve ilgili mevzuatta öngörülen şartların gerçekleşmesi halinde 12 ay içinde başvuruları karara bağlama yükümlülüğü devam ediyor. Tüketici uyuşmazlıklarının çözümü için tüketici hakem heyetlerine başvuru yapmak isteyenler, elektronik ortamda “https://tuketicisikayeti.ticaret.gov.tr” adresi üzerinden ilgili tüketici hakem heyetlerine başvurularını iletmeye devam edebilecek. Yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgınının yayılmasının önlenmesi ve vatandaşların bu hastalıktan korunmasının sağlanması amacıyla tüketici hakem heyetlerinin toplantılarının yapılması ve heyetlerce ilgili kişilerden istenen bilgi ve belgelerin sunulması, bilirkişilere raporlarını hazırlamaları ve tüketici hakem heyetleri kararlarının taraflara tebliğ edilmesi için belirlenen süreler 10 Nisan 2020 tarihinde 30 Nisan’a kadar durdurulmuştu. (1 Mayıs 2020)
Dolar 7 lirayı aştı… Uzun süreden bu yana 7 lira sınırında yer alan dolar kuru, 1 Mayıs itibariyle 7 TL’yi geçti ve 7,0393’ten işlem görmeye başladı. İç piyasaların kapalı olması nedeniyle yurt dışı piyasaların etkisiyle dolar ve euro fiyatlarında artış yaşandı. (1 Mayıs 2020)
Petrol arama ruhsatı kararı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünün Resmi Gazete’de yayımlanan kararına göre, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına (TPAO) Edirne ile Tekirdağ sınırları içinde yer alan ve yüzölçümü 58 bin 305 hektar olan saha için 5 yıl süreli petrol arama ruhsatı verildi. Şirket, söz konusu saha için 5 Aralık 2019›da başvuruda bulunmuştu. (1 Mayıs 2020)
İspanya’da hükümetten yüzde 9,2’lik küçülme tahmini İspanya›da hükümet, koronavirüs salgınının etkisiyle ülke ekonomisinin bu yıl yüzde 9,2 küçüleceği, işsizlik oranının yüzde 19’a çıkacağı öngörüsünde bulundu. İspanyol ekonomisinin yılın ikinci çeyreğinde dibe vuracağı, sonrasında V asimetriğinde toparlanmaya geçeceği ifade ediliyor. Hükümetin AB’ye dün gönderdiği İstikrar Planı’nda, 2020 yılında yüzde 10,34’lük kamu açığı, yüzde 115,5’lik kamu borcu ile 2019’a göre yatırımda yüzde 25,5,
ihracatta yüzde 27,1, ithalatta yüzde 31, kişi başına düşen milli gelirde yüzde 10,1, özel tüketimde yüzde 8,8 ve istihdamda yüzde 9,7’lik düşüş öngörüldüğü bilgisine yer verildi. Ülke tarihinin en büyük ekonomik kriziyle karşı karşıya kalan hükümet, 2021 yılı için ise yüzde 6,8›lik ekonomik büyüme tahmini yaptı. (1 Mayıs 2020)
İstanbul’un nisan enflasyonu açıklandı İstanbul Ticaret Odası (İTO), Nisan 2020 fiyat indekslerini açıkladı. Buna göre, nisanda İstanbul›da, perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi bir önceki aya göre yüzde 1,04, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yüzde 0,83 arttı. Bir önceki yılın aynı ayına göre artış oranı İTO’nun 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi›nde yüzde 10,53, Toptan Eşya Fiyatları İndeksi›nde ise yüzde 8,09 olarak gerçekleşti. Nisan’da fiyatı en fazla artan ürün yüzde 32,67 ile kuru soğan, en fazla düşen ürün ise yüzde 32,11 gerilemeyle taze fasulye oldu. (1 Mayıs 2020)
AMB: Euro Bölgesi’nde GSYH 2022’ye kadar 2019 seviyesinin altında kalabilir Avrupa Merkez Bankası (AMB) Euro Bölgesi gayri safi yurt içi hasılasının (GSYH) 2022’ye kadar 2019 seviyesinin altında kalabileceğini öngördü. AMB Mayıs ayı ekonomik bülteninin ön açıklamasında, Euro Bölgesi’nde ekonominin çeşitli senaryolara göre reel olarak yüzde 5,8 ile yüzde 12 arasında küçülebileceği tahmin edildi. (1 Mayıs 2020)
HAVELSAN, Milli Muharip Uçak Projesi’ne dahil oldu Türk savunma sanayisinde yazılım tabanlı çözümlere imza atan HAVELSAN, Milli Muharip Uçak Projesi’ne dahil oldu. Türkiye’nin 5’inci nesil bir muharip uçak üretmesi amacıyla Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından yürütülen Milli Muharip Uçak (MMU) Projesi için Türk savunma sanayisindeki güç birliği genişliyor. HAVELSAN Genel Müdürü Ahmet Hamdi Atalay, MMU’nun milli gurur oluşturacak, Türkiye’ye lig atlatacak bir proje olduğunu söyledi. Proje sonunda ortaya çıkacak 5’inci nesil savaş uçağını dünyada yapabilen birkaç ülke bulunduğunu belirten Atalay, “İnşallah biz de o ülkelere dahil olacağız. Uçağın hangardan çıkışı için 2023 yılı öngörülüyor. 5’inci nesil olması dolayısıyla ‘uçan bilgisayar’ diyebileceğimiz bir ürün. 20 milyon satır civarında yazılımın üzerinde koşacağı, yüzlerce modül yazılımın birlikte çalışacağı bir uçan bilgisayar” dedi. (2 Mayıs 2020)
- Sözleşmeli öğretmenlik başvuruları elektronik ortamda yapılacak Milli Eğitim Bakanı Ziya Bakan Selçuk, “sözleşmeli öğretmenlik” başvurularının elektronik ortamda yapılacağını açıkladı. Twitter’da öğretmen adaylarının başvurularını nasıl yapabileceğine ilişkin tabloyu da paylaşan Selçuk, «Haziran ayında yapılacak sözleşmeli öğretmenlik başvuruları tamamen elektronik ortamda gerçekleştirilecektir. Öğretmen adaylarımız, başvuruda izlenmesi gereken adımları tablodan takip edebilirler « ifadelerini kullandı. (2 Mayıs 2020)
Moody’s Suudi Arabistan’ın görünümünü düşürdü Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Suudi Arabistan’ın “A1” seviyesindeki kredi notunu korurken, görünümünü “durağan”dan “negatif”e çevirdi. (2 Mayıs 2020)
Evlerde enerji tüketimi yüzde 17 arttı Limak Enerji, koronavirüs salgınının şirketin hizmet verdiği bölgedeki enerji tüketimlerine etkisine dair kapsamlı bir araştırma gerçekleştirdi. Bu sonuçlara göre; 11 Mart – 20 Nisan’ı kapsayan dönemde toplam enerji tüketiminde geçen yıla oranla yüzde 12’lik düşüş olurken, mesken enerji tüketiminde ise yüzde 17’lik bir artış meydana geldi. (2 Mayıs 2020)
Merkez Bankası: BKM’ye ilave rol ve sorumluluk verilecek Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Emrah Şener, “Ödemeler alanında bankamızca belirlenen geliştirme konularında Bankalararası Kart Merkezi›ne (BKM) ilave rol ve sorumluluklar verilecektir” dedi. Şener, şunları kaydetti: “Merkez Bankası olarak ödeme sistemlerinde dünya çapında örnek model olabilecek, teknolojisini günün gereklerine uygun şekilde sürekli geliştiren ve rekabetçi bir ödemeler ekosisteminin oluşmasına katkı sağlamak istiyoruz. Öngörülen yeni yapıda BKM, kartlı ödemeler alanındaki faaliyetlerinin yanında, yenilikçi ödeme yöntemlerine yönelik uygulama alanlarını araştıracak, 7/24 çalışacak anlık perakende ödemeler platformunun geliştirilmesine katkı sunacak, QR kod ve açık bankacılık gibi ödemeler alanının ihtiyacı olan standartların oluşturulmasında aktif rol alacaktır. BKM’nin uzun vadede yurt dışına açılması ve ağını genişleterek ülkemizin ödemeler
alanında önce bölgesel, daha sonra küresel bir referans noktası haline gelmesi için üstleneceği role ilişkin yol haritamızı da (2 Mayıs 2020) yakında kamuoyu ile paylaşacağız.”
Fed yetkililerinden COVID-19 değerlendirmesi: Tarihi bir daralma bekleniyor ABD Merkez Bankası (Fed) Dallas Şubesi Başkanı Robert Kaplan, COVID-19 salgını nedeniyle Amerikan ekonomisinde “tarihi” bir daralmanın beklendiğini belirtirken, St. Louis Şubesi Başkanı James Bullard ekonomide “kalıcı ve derin” bir hasar yaşanabileceğini, Richmond Şubesi Başkanı Thomas Barkin ise sağlık görevlilerinin COVID-19 salgınına karşı uygulanan kısıtlamaları hafifletmeye başlanmasının uygun olduğuna işaret etmeden ekonomide hızlı bir toparlanmanın sağlanamayacağını söyledi. Kaplan, katıldığı bir televizyon programında, ülkenin gayri safi yurt içi hasılasının ikinci çeyrekte yıllık bazda yüzde 30›a varan oranda azalabileceğini, yılın üçüncü ve dördüncü çeyreklerinde büyümenin görüleceğini, yılın tamamında yüzde 4,5-5,5 arasında bir küçülme yaşanacağını kaydetti. Ülkedeki işsizlik oranının gelecek aylarda yüzde 20›lere kadar çıkabileceğine ve işsizlik oranının yılsonunda yüzde 8 ila yüzde 10 arasında gerçekleşebileceğine dikkati çeken Kaplan, kısa vadede dezenflasyon beklediklerine de değindi. Bullard, The Wall Street Journal gazetesine verdiği röportajda, “ABD ekonomisinde durdurma düğmesine basabilirsiniz ancak bunu çok uzun süre devam ettirmeye çalışırsanız çok fazla sorun birikmeye başlar, iflaslar ve iş kayıpları olur” değerlendirmesinde bulundu. Barkin de katıldığı bir video konferans etkinliğinde, merkez bankasının ekonomiyi desteklemeye devam edeceğini belirterek, ekonominin toparlanma oranı üzerinde çalışılması gerektiğini vurguladı. (2 Mayıs 2020)
İstanbul’da 2 milyonu aşkın tıbbi koruyucu malzeme ele geçirildi İstanbul Muratbey Gümrük Sahası›nda gerçekleştirilen operasyonda, izin belgesi beyan edilmeksizin yurt dışına çıkarılmak istenilen toplam 2 milyon 78 bin 200 adet tıbbi koruyucu malzeme ele geçirildi. Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, yabancı plakalı bir tır İstanbul Gümrük Muhafaza Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüğü ekiplerince risk analizine tabi tutularak x-ray taramasına yönlendirildi. Sayımı yapılan 760 bini cerrahi maske, 1 milyon 310 bini eldiven ve 8 bin 200’ü tulum olmak üzere toplam 2 milyon 78 bin 200 adet tıbbi koruyucu malzemeye el konuldu. Söz konusu malzemelerin yanı sıra yine beyan edilmeyen 190 çift ayakkabı, 81 adet çanta ve 6 bin 195 adet muhtelif tekstil cinsi eşya ele geçirildi. (2 Mayıs 2020)
BU HAFTA Hazine, pazartesi günü tahvil ihalesi düzenleyecek Hazine ve Maliye Bakanlığı pazartesi yarın tahvil ihalesi gerçekleştirecek. Bakanlığın internet sitesinde yer alan duyuruya göre, 13 ay (399 gün) vadeli, kuponsuz devlet tahvilinin yeniden ihracı yapılacak. (4 Mayıs 2020)
Hazine salı günü iki tahvil ihalesi düzenleyecek Hazine ve Maliye Bakanlığı, Salı günü iki ayrı tahvil ihalesi gerçekleştirecek. Bakanlığın internet sitesinde yer alan duyuruya göre, ihalelerin ilkinde 2 yıl (728 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, sabit kuponlu devlet tahvilinin ilk ihracını gerçekleştirecek. Aynı gün yapılacak diğer ihalede ise 5 yıl (1729 gün) vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, TÜFE’ye endeksli devlet tahvilinin yeniden ihracı yapılacak. (5 Mayıs 2020)
ÖNEMLİ TOPLANTILAR * Bakan Albayrak, Çarşamba günü uluslararası yatırımcılarla görüşecek Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 6 Mayıs’ta uluslararası yatırımcılarla telekonferans aracılığıyla bir araya gelecek. Albayrak, 6 Mayıs’ta uluslararası yatırımcılarla telekonferans aracılığıyla bir araya gelecek. Citigroup ve Societe Generale’in düzenleyeceği saat 16:00’daki konferans basına kapalı olacak. (6 Mayıs 2020)
YÜRÜRLÜĞE GİRECEK DÜZENLEMELER - Bazı tarımsal ürünlerin ithalatına kayıt şartı 8 Mayıs’ta yürürlüğe girecek Sarımsak, muz, çay, kırmızıbiber ve kuru yemişin de aralarında bulunduğu bazı tarımsal ürünlerin ithalatından önce kayıt belgesi düzenlenmesiyle ilgili İthalatta Gözetim
Uygulaması tebliği 8 Mayıs 2020 Cuma günü yürürlüğe girecek. Ticaret Bakanlığı’nın tebliği Resmi Gazete’de 3 Nisan 2020 tarihinde yayımlanmıştı. Tebliğ, belirtilen ürünlerin ithalatının kayda alınarak, ileriye yönelik gözetime tabi tutulmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmişti.
AÇIKLANACAK İSTATİSTİKLER 4 Mayıs 2020 TÜİK, yurt içi üretici fiyat endeksi verilerini açıklayacak. (Nisan 2020 dönemi-Saat: 10.00) TÜİK, tüketici fiyat endeksi verilerini açıklayacak. (Nisan 2020 dönemi-Saat: 10.00) YÖK, yükseköğretim istatistiklerini duyuracak. (2019-2020 Akademik Yılı-Saat: 15.00) 6 Mayıs 2020 TÜİK, istatistiklerle aile verilerini ilan edecek. (2019 dönemi-Saat: 10.00) 7 Mayıs 2020 Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, havalimanı istatistiklerini açıklayacak. (Nisan 2020 dönemi-Saat: 17.00) 8 Mayıs 2020 TÜİK, finansal yatırım araçlarının reel getiri oranlarını duyuracak. (Nisan 2020 dönemi-Saat: 10.00) Kültür ve Turizm Bakanlığı, tesis, konaklama (turizm işletme belgeli ile mahalli idarelerce belgelendirilen) istatistiklerini açıklayacak. (Mart 2020 dönemi-Saat: 11.00) Hazine ve Maliye Bakanlığı, merkezi yönetim; faaliyet tablosu, nakit kaynak ve kullanımları tablosu verilerini duyuracak. (Mart 2020 dönemi-Saat: 11.00) Hazine ve Maliye Bakanlığı, merkezi yönetim iç borç (iç borçlanma ortalama vadesi, iç borçlanma ortalama maliyeti, toplam iç borç çevirme oranları) verilerini açıklayacak. (Nisan 2020 dönemini-Saat: 17.30) Hazine ve Maliye Bakanlığı, hazine nakit gerçekleşmelerini duyuracak. (Nisan 2020 dönemiSaat: 17.30)