ος 20
ôéìÞ: € 8x10-3
ύχ 05
έτος 8o - χειµώνας 2005
τε
8/12/2005, 9:50 μμ
ιο
1
ήσ
Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
Üποψη για τον Kόσµο
ετ
δυτικώς
Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
2
8/12/2005, 9:50 μμ
ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΦΙΛΙΠΠΟΣ από Φίλμ σελίδα 3
Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
3
8/12/2005, 9:50 μμ
editorial
χρόνια πολλά!!! ÁãáðçôÝò áíáãíþóôñéåò, áãáðçôïß áíáãíþóôåò,
Για ακόμη μια φορά βρισκόμαστε μπροστά στην αλλαγή του χρόνου και, θέλοντας να κάνω και εγώ έναν «απολογισμό» του έτους που φεύγει, βρίσκομαι περίπου μπροστά σε αυτά που σκεφτόμουν και πέρυσι. Σκοπίμως χρησιμοποιώ τη λέξη «απολογισμός», μια και θα την συναντάτε συχνά από εδώ και στο εξής, μπαίνουμε σε προεκλογική περίοδο βλέπετε και οι πολιτικοί μας «άρχοντες» σε λίγο καιρό θα προσπαθήσουν να μας πείσουν για το σημαντικό έργο που επιτέλεσαν, με τον «απολογισμό δημάρχου». Μια έκδοση που εκφράζει κατά γράμμα τις απόψεις των ∆ημοτικών Αρχών (και μόνον αυτών) και την πληρώνουν (κατά γράμμα) οι πολίτες. Έχει μάλλον πλάκα να προσπαθείς να πείσεις τους πολίτες για το έργο που έχεις επιτελέσει ως ∆ημοτική Αρχή, βάζοντάς τους να πληρώσουν τις απόψεις που τους εκθέτεις. Μου θυμίζει το λογαριασμό της ∆ΕΗ, που μέσω αυτού πληρώνουμε τέλη για ∆ήμο και ΕΡΤ. Ούτε εδώ μας ρωτάει κανείς αν είμαστε ευχαριστημένοι για τις υπηρεσίες του ∆ήμου ή αν βλέπουμε ΕΡΤ (προσωπικά την θεωρώ πάντως ως το πλέον ποιοτικό κανάλι στη χώρα μας). Τέλος πάντων, όπως συμβαίνει πάντα σε περιόδους εκλογών, θα ασφαλτοστρωθούν ορισμένοι δρόμοι, θα γίνουν λίγα (τυπικά για εκλογές) έργα και σίγουρα εγκαίνια. Είναι ωραίο να εγκαινιάζεις κάτι άλλωστε. Και ειδικά όταν αυτό δημιουργήθηκε με τα λεφτά του απλού κοσμάκη. ∆εν αλλάζει τίποτα αγαπητοί αναγνώστες, ας μη γελιόμαστε, η ουσία παραμένει η ίδια. Ακόμη και εμείς που βγάζουμε το ένα ή το άλλο έντυπο, κάποιο ρόλο (τυπικό) επιτελούμε. Οι πολιτικοί είναι αυτοί που είναι, εμείς (με τα έντυπα) με τη σειρά μας προσπαθούμε να τους ασκήσουμε κριτική, λες και θα τα καταφέρναμε καλύτερα (ζούμε στη χώρα των ειδημόνων άλλωστε) αν ήμασταν στη θέση τους.
ãéá óõíäñïìÝò
επικοινωνήστε στο τηλέφωνο: 2310 606.928 αποστείλετε: • για 10 τεύχη 18,00€ • για 5 τεύχη 9,00€
Υπεύθυνος έκδοσης Αρχισυντάκτης: Αλέξης Αλαματίδης Ειδικός σύμβουλος έκδοσης: Άγγελος Παμπουκίδης Συνεργάτες Άννα Ακριτίδου Θόδωρος Ελευθεριάδης Μίλιτσα Κοσάνοβιτς Μπουμπουλίνα Νικάκη Θεοδώρα Ρούμκου Οδυσσέας Σταυράκης Κώστας Τσιόγκας
Συνεργάτες τεύχους: Λευτέρης Ακριτίδης ∆ώρα Γιαννιού Θόδωρος Γιαχουστίδης ∆άνος ∆ανιηλίδης Χριστίνα ∆εβρελή Μπάμπης Ιμβρίδης Φώτης Κουτσαμπάρης Πασχάλης Μητρακούδης Ιωάννα Μπάμπη Ειρήνη Μπούρα Κώστας Ποτακίδης Γιώργος Στάμκος Αλέξανδρος Υδάτης
Ποτέ δεν βγήκε κανείς όμως να πει ειλικρινά και ξεκάθαρα στους πολίτες «δεν καταφέραμε αυτά που έπρεπε και αυτά που σας υποσχεθήκαμε, αλλά ξαναζητάμε την ψήφο σας. Την επόμενη τετραετία θα πάμε καλύτερα». Εγώ προσωπικά θα ψήφιζα αυτόν που παραδέχεται τα λάθη και τις αδυναμίες του, αυτόν που έχει πραγματικά ειλικρινή στάση απέναντι στον πολίτη, αυτόν που κάποτε είχε την ευαισθησία να παραιτηθεί για ένα μεγάλο σφάλμα που έχει κάνει. Αυτό θα σήμανε άλλωστε και γνώση της πραγματικότητας εκ μέρους των τοπικών αρχών.
Αντ’ αυτού έχουμε εκδόσεις πολυτελών περιοδικών με έντεχνα κατασκευασμένους, τις περισσότερες φορές, «απολογισμούς δημάρχων», υποσχέσεις που κανείς δεν τις πιστεύει, χαμόγελα, χειραψίες, ομαδικές φωτογραφίες, στημένες συνεντεύξεις, πουλημένους δημοσιογραφίσκους… Ένας πολιτικός που είναι ειλικρινής με τον εαυτό του και τους πολίτες και πιστεύει στο έργο του, δεν τα χρειάζεται όλα αυτά. Το έργο του φαίνεται κύριοι και δεν χρειάζεται να «απολογηθείτε» σε κανέναν. Πριν από 180 χρόνια, και μόλις είχε απελευθερωθεί η Ελλάδα από τον τουρκικό ζυγό, μια χούφτα άνθρωποι (5 οικογένειες περίπου) κάναν κουμάντο στον τόπο αυτό. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα. Μερικοί εκδότες, μερικοί πλούσιοι, κάνα δυο δικηγόροι και οι πολιτικοί που αυτοί ορίζουν, είναι στα ινία της χώρας σήμερα. ∆ημοκρατία σου λέει ύστερα. Κάπου εδώ ίσως θα μπορούσε να παίξει αποφασιστικό ρόλο η Τοπική Αυτοδιοίκηση, όντας ο πρώτος δεσμός του πολίτη με το κράτος, αλλά ο ρόλος της υποβιβάζεται από τους ίδιους τους ανθρώπους που την υπηρετούν. Ο «αγώνας» τους περιορίζεται μόνο στον προεκλογικό αγώνα, στον «αγώνα» της καρέκλας, του μισθού, του τίτλου, του βολέματος. Πραγματική ∆ημοκρατία δεν μπορεί ούτως ή άλλως να υπάρξει κατά την γνώμη μου, με τον τρόπο που έχουν διαμορφωθεί οι κοινωνίες σήμερα. Ξέρετε εσείς κανένα κράτος στον πλανήτη που να έχει αληθινή ∆ημοκρατία; Η ∆ημοκρατία περιορίζεται μόνο στη μέρα των εκλογών, όπου οι πολίτες καλούνται, υποχρεωτικά μάλιστα στη χώρα μας (∆ημοκρατία ε;), να ψηφίσουν. Τέλος πάντως, γιορτινές μέρες τώρα, ας μη μπούμε σε πιο βαθιά νερά και θιχτεί και κανένας αξιότιμος κύριος... Έχουμε άλλωστε χρόνο μπροστά μας γι’ αυτό, τον Οκτώβρη του 2006 είναι οι δημοτικές εκλογές. Οι συνεργάτες του ∆υτικώς και εγώ, σας ευχόμαστε καλές γιορτές, υγεία και πρόοδο για το νέο έτος. Καλή ανάγνωση του περιοδικού, ως το επόμενο ραντεβού μας, να’ στε όλοι καλά.
Παραγωγή: adaction A.E. ∆ιαφήμιση • Μάρκετινγκ • ∆ημόσιες Σχέσεις Πλ. Ιπποδρομίου 21, 546 21 Θεσσαλονίκη, τηλ: 2310 256.974-5 φαξ: 2310 243.260 email: creative@adaction.gr Γραφιστική: Γιώργος Παπαδόπουλος, ∆ιευθυντής ∆ημιουργικού adaction A.E. ∆ιαφημίσεις: 2310 606.928 ∆ιορθώσεις κειμένων: ∆ώρα Γιαννιού Πλατεία Αριστοτέλους Φωτογραφία Εξωφύλλου: Αλέξης Αλαματίδης
Σκίτσα: ∆ημήτρης Νικολαΐδης Φιλμ - Εκτύπωση: Φίλιππος, Εκδοτική Βορείου Ελλάδος ∆ιεύθυνση: Ευζώνων 7, Άνω Ηλιούπολη, 546 31 Θεσσαλονίκη, ( 2310 606.928, Φαξ: 2310 642.055 Hλεκτρονικό ταχυδρομείο: dytikos@the.forthnet.gr ∆ικτυακός τόπος: http://users.forthnet.gr/the/dytikos Τιράζ: 8.500. ∆ιανέμεται δωρεάν σε πάνω από 300 σημεία στην πόλη. Τα άρθρα εκφράζουν τις απόψεις των συντακτών τους
4 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
4
8/12/2005, 9:50 μμ
ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΦΙΛΙΠΠΟΣ από Φίλμ σελίδα 5
Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
5
8/12/2005, 9:50 μμ
θεσσαλονίκη
Η Θεσσαλονίκη & τα νέα «Στρατόπεδα Καταναλωτικής Συγκέντρωσης» Τα Εμπορικά Κέντρα Πνίγουν την Πόλη μας, που Θυμίζει Πλέον Αμερικανική Πολιτιστική Αποικία! Θεσσαλονίκη, ∆εκέμβριος 2005.
Ε
νάμισι εκατομμύριο άνθρωποι έχουν αυτοεγκλωβιστεί σ’ ένα τεράστιο οικιστικό σύμπλεγμα στις όχθες του Θερμαϊκού κόλπου, κυνηγώντας τα όνειρα, τις ψευδαισθήσεις τους ή απλώς παλεύοντας για την επιβίωση. Σε μια πόλη που έχει πληγεί σοβαρά την τελευταία δεκαετία από την αποβιομηχανοποίηση και η ανεργία έχει αναρριχηθεί στο «Έβερεστ» του 17%, η αξιοπρεπής επιβίωση δεν είναι καθόλου μα καθόλου εύκολη υπόθεση. Είναι ολόκληρη τέχνη που συχνά προϋποθέτει την ανεύρεση μιας δεύτερης εργασίας –σκαλωμένης, ως συνήθως, στην ουρά του κομήτη της παραοικονομίας–, την παρασιτική προσκόλληση σε συγγενικά πρόσωπα (μια ολόκληρη «φυλή» τριαντάρηδων διαμένει παρασιτικά στο σπίτι των γονέων τους) ή, το πιο εύκολο, τη βύθιση στη δίνη των δανείων και των πιστωτικών καρτών, που οδηγούν αναπόφευκτα σ’ ένα φαύλο κύκλο υπερχρέωσης και υπερδανεισμού…
ΜΙΑ ΑΠΕΡΑΝΤΗ ΜΠΟΥΖΟΥΚΟΦΡΑΠΕΔΟΥΠΟΛΗ
Η αλήθεια είναι πως επιφανειακά η Θεσσαλονίκη δίνει την
εντύπωση μιας ευημερούσας πόλης με ευτυχισμένους κατοίκους. Μοιάζει με μια απέραντη Μπουζουκοφραπεδούπολη, όπου όλοι νοιάζονται μόνο για το πού θα πιουν τον επόμενο καφέ τους και σε πιο μπαρ ή μπουζουκλερί θα πάνε για να διασκεδάσουν. Αυτό δεν αποτελεί απλώς σχήμα λόγου εφόσον –τουλάχιστον σύμφωνα με στοιχεία του εμπορικού επιμελητηρίου της πόλης– ανοίγουν συνεχώς καφέ, ουζερί, μπαράκια και κλαμπ, την ώρα που οι παραγωγικές επιχειρήσεις κλείνουν η μία μετά την άλλη. Υπάρχει όντως μια ελληναράδικη νεοπλουτίστικη έπαρση σ’ αυτό το επίδοξο κέντρο του βαλκανικού καπιταλισμού. Η Θεσσαλονίκη μοιάζει με μια μεταβυζαντινή Ντίσνεϊλαντ, όπου στο ρόλο του Μίκυ Μάους και της παρέας του βρίσκονται ο Ψωμιάδης, ο Παπαγεωργόπουλος, ο Μητροπολίτης Άνθιμος και ο Παπαθεμελής, οι οποίοι συνθέτουν ένα απίστευτο εθνο-λαϊκιστικό κιτς, διανθισμένο με έντονες πινελιές Λιακόπουλου, Βελόπουλου και άλλων τηλεμάρκετινγκ εθνικιστών. Αυτή είναι, δυστυχώς, η εικόνα που βγάζει η πόλη μας προς τα έξω.
ΤΟ ΕΘΝΟ-ΛΑΪΚΙΣΤΙΚΟ ΚΙΤΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Η νεοσυντηρητική αντεπανάσταση που ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη στα μέσα της δεκαετίας του 1980 βρίσκεται
πλέον στο αποκορύφωμά της. Με σύνθημα «όπισθεν ολοταχώς» οι νεοσυντηρητικές δυνάμεις, που ελέγχουν πλέον όλες τις δομές εξουσίας της πόλης (πολιτική, οικονομία, media, Εκκλησία και διάφορους πολιτιστικούς θεσμούς), καλλιεργούν συστηματικά κάθε λογής φοβίες στα μυαλά των Θεσσαλονικέων, οι οποίοι αισθάνονται αποκλεισμένοι από τα οφέλη της νέας παγκοσμιοποιημένης οικονομίας (σε αντίθεση με τους Αθηναίους) κι αναζητούν διέξοδο στα προβλήματα του παρόντος προσφεύγοντας στο φαντασιακό. Και είναι γνωστό πως ο εθνικισμός ελκύει τις συναισθηματικά και οικονομικά ευάλωτες μάζες, επειδή προσφέρει ως διέξοδο στα καθημερινά προβλήματα τη φυγή προς το όνειρο (π.χ. με τη συνεχή επίκληση των «ενδόξων» αρχαίων προγόνων, με το υπερβολικό «φούσκωμα» της μεταφυσικής διαμάχης για το όνομα Μακεδονία κ.ά.). Αυτός είναι και ο βασικότερος λόγος που στις τελευταίες εκλογές (2004) εμφανίστηκαν στην «εργατούπολη» και «προσφυγομάνα», αλλά πάντα δημοκρατική Θεσσαλονίκη τόσο υψηλά ποσοστά του ΛΑΟΣ (ειδικά στην υποβαθμισμένη δυτική πλευρά της), ενός νεότευκτου πολιτικού σχηματισμού του ακροδεξιού χώρου (άσχετα αν το ίδιο δεν το αποδέχεται) που αποθεώνει το εθνο-λαϊκιστικό κιτς,
Κάναµε Πολύ Δρόµο για να Καταντήσουµε «Καταναλωτικά Ζόµπι»! ποντάρει στην ξενοφοβία κι έχει ένα ακραίο συντηρητικό και αντιευρωπαϊκό προφίλ. Όπως και να ‘χει, η Θεσσαλονίκη και ο λαός της παραμένουν αιχμάλωτοι των σκοταδιστικών δυνάμεων της νεοσυντηρητικής αντεπανάστασης, που απειλούν να τη μετατρέψουν σε «κλειστοφοβικό κεφαλοχώρι» της βόρειας Ελλάδας, τη στιγμή μάλιστα που η πόλη μας θα έπρεπε να επανακτήσει το ρόλο της ανοικτής μητρόπολης των Βαλκανίων, τον οποίο κατείχε στους 23 αιώνες από την ίδρυσή της.
του Γιώργου Στάμκου
stamkos@post.com
ΣΤΟ ΓΟΝΙΜΟ ΕΔΑΦΟΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΦΥΤΡΩΝΕΙ ΠΑΝΤΑ Η ΕΛΠΙΔΑ
Μια μεγάλη ευκαιρία μπορεί έτσι να χαθεί εξαιτίας της δικής μας απάθειας, εφόσον έχουμε υποκύψει απερίσκεπτα σε δυνάμεις που έχουν στραμμένο το βλέμμα τους στο παρελθόν και όχι προς το μέλλον. Ο φραπές, που τον πίνουμε «χαλαρά», είναι μια πολυτέλεια που έχουμε. Οι ταβέρνες με τα πεντανόστιμα φαγητά τους είναι μια πολυτέλεια που έχουμε. Ο χρόνος που τρέχει όμως είναι μια πολυτέλεια που δεν έχουμε! ∆εν χρειάζεται να πάσχουμε από κανένα «Σύνδρομο της Κλεψύδρας» για να αντιληφθούμε πως ο χρόνος τελειώνει, πως οι ευκαιρίες μπορούν να βαρεθούν να μας γνέφουν γεμάτες υποσχέσεις και τελικά να μας προσπεράσουν. Ο μόνος τρόπος για να αδράξουμε την ευκαιρία να γίνει η Θεσσαλονίκη αυτό που προορίζεται από την ιστορία της να γίνει, είναι να απαντήσουμε στη νεοσυντηρητική αντεπανάσταση, που είναι στραμμένη προς το παρελθόν, με μια προοδευτική εξέγερση των δημιουργικών δυνάμεων της πόλης, που θα κοιτά προς το μέλλον! Αυτό που μας σώζει είναι πως η Θεσσαλονίκη είναι το αρχέτυπο της πόλης στα Βαλκάνια. Γι’ αυτό κι όταν οι άλλες πόλεις
της χερσονήσου εξαφανιστούν και θαφτούν κάτω από τη στάχτη του χρόνου, αυτή θα συνεχίσει να υπάρχει. Ισχύει γι’ αυτήν αυτό που έγραψε ο Κλαόυντιο Μάγκρις στο βιβλίο του ∆ούναβης: «Ένα αόρατο υπόστρωμά εποχών και πολιτισμών έπεσαν σαν ξερά φύλλα και γονιμοποίησαν το έδαφός της». Στο γόνιμο έδαφος της Θεσσαλονίκης φυτρώνει πάντοτε η ελπίδα.
Η ΓΚΕΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Η Θεσσαλονίκη, λοιπόν, παλεύει να βρει το δρόμο της για το μέλλον τη στιγμή που λαμβάνει χώρα στο εσωτερικό της ένας πρωτοφανής κοινωνικός και αστικός διαχωρισμός. Για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της η Θεσσαλονίκη φιλοξενεί από τη μία τόσο εκτεταμένους θύλακες μιζέριας και φτώχειας, κι από την άλλη πολυτελή προάστια και χλιδάτες περιοχές με πανάκριβα διαμερίσματα. Με το 1/3 περίπου του πληθυσμού της να βυθίζεται σταδιακά στην εξαθλίωση, αποτελώντας την αυξανόμενη ομάδα των νεόπτωχων (πολλοί απ’ αυτούς είναι άνεργοι πτυχιούχοι πανεπιστημίων) και με τους μετανάστες να φθάνουν το 15-20%, η προοπτική της γκετοποίησης δεν φαντάζει και τόσο μακρινή. Οι ζώνες της φτώχειας και οι ζώνες του πλούτου είναι πλέον χωροταξικές. Για παράδειγμα ένα νεόδμητο διαμέρισμα 120 τ.μ. στην Καλαμαριά στοιχίζει διπλάσια απ’ ό,τι θα στοίχιζε αν κτιζόταν σε οποιονδήποτε από τους δήμους της δυτικής Θεσσαλο-
6 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
6
8/12/2005, 9:50 μμ
θεσσαλονίκη ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ
Παραλία Θεσσαλονίκης: Δεξιά η θάλασσα, αριστερά τα φραπεδοµάγαζα. νίκης. Η ανεργία πλήττει περισσότερο τους κατοίκους της δυτικής Θεσσαλονίκης σε σχέση με τους κατοίκους της ανατολικής ή του κέντρου. Το κέντρο της πόλης (κάτω από την Εγνατία), με τα πανάκριβα ενοίκια, κατοικείται πλέον σχεδόν αποκλειστικά από εύπορους ελεύθερους επαγγελματίες, εμπόρους, επιχειρηματίες, και εισοδηματίες, (όπως άλλωστε και η παραλιακή ζώνη της Καλαμαριάς), ενώ οι απλοί εργαζόμενοι και οι μετανάστες συνωστίζονται στις λεγόμενες «λαϊκές συνοικίες» με τα φθηνά ενοίκια. Αυτά, θα μου πείτε, είναι λίγο πολύ γνωστά. Συμφωνώ, αλλά πρέπει να επισημανθεί πως για πρώτη φορά στην πόλη μας υπάρχουν τόσο έντονες και ακραίες κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, που αφορούν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Ο επιδεικτικός πλούτος γειτονεύει με τη φτώχεια δημιουργώντας συνθήκες κοινωνικής έκρηξης. Αλλά, για την ώρα, οι δικοί μας πληβείοι, οι κολασμένοι της Θεσσαλονίκης, είναι τηλεναρκωμένοι «πολίτες του καναπέ» –ντοπαρισμένοι από τηλεμάρκετινγκ εθνικισμό και κάθε λογής τηλεσκουπίδια– που αδυνατούν ακόμη και να κατέβουν στους δρόμους.
Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, η Θεσσαλονίκη έχει περικυκλωθεί τα τελευταία χρόνια με πολυτελέστατα εμπορικά κέντρα, που αποθεώνουν το θεό της κατανάλωσης. Η πόλη μας έχει γεμίσει στα ανατολικά και στα δυτικά της με «Στρατόπεδα Μαζικής Κατανάλωσης» (εμπορικά κέντρα), που φιλοδοξούν να αποσπάσουν τζίρους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από τις τσέπες όχι μόνον των κατοίκων της αλλά όλων των Βαλκάνιων. Ιστορικά η Θεσσαλονίκη, εξαιτίας του μεγέθους, του κοσμοπολιτισμού, του λιμανιού και της κομβικής θέσης της στους δρόμους του εμπορίου, ήταν το εμπορικό κέντρο της βαλκανικής χερσονήσου. Σήμερα συνεχίζει να διατηρεί αυτόν το ρόλο. Εφόσον μάλιστα η βιομηχανία της μεταναστεύει σε γειτονικές χώρες με χαμηλότερο κόστος εργασίας, το εμπόριο παραμένει ο μοναδικός ανθηρός τομέας της οικονομίας της. Ελληνικοί και, ειδικά, ξένοι κολοσσοί επενδύουν πολλά εκατομμύρια ευρώ στη δημιουργία παραρτημάτων και εμπορικών κέντρων για να πουλήσουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους στους διψασμένους για κατανάλωση και επίδειξη κατοίκους της πόλης. Αυτά τα «Στρατόπεδα Μαζικής Κατανάλωσης» που περικλείουν την πόλη μας αποτελούν και το τελευταίο στάδιο της οικονομικής και πολιτιστικής μας «αμερικανοποίησης». Όπως και στην Αμερική πριν από δεκαετίες, έτσι και σε μας το αυτοκίνητο είναι το κυρίαρχο είδος. Οι νέοι τρόποι κατανάλωσης προϋποθέτουν την ύπαρξη αυτοκινήτου, γιατί μόνο μ’ αυτό μπορείς να πας στα απομακρυσμένα από τις κατοικημένες ζώνες εμπορικά κέντρα, τα οποία και έχουν προβλέψει χώρο για χιλιάδες θέσεις πάρκινγκ. Η λογική τους είναι απλή και αμείλικτη: εφόσον έχεις αυτοκίνητο, σημαίνει πως διαθέτεις και κάποιο εισόδημα για να το συντηρείς, άρα έχεις αγοραστική δύναμη κι έτσι είσαι ευπρόσδεκτος στους «ναούς της κατανάλωσης» για να ξετινάξεις το πορτοφόλι και τις πιστωτικές σου κάρτες.
Η ΔΕΘ αποτελούσε ανέκαθεν οικονοµικό πνεύµονα της πόλης µας. Πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε πως εδώ και δύο δεκαετίες περίπου έχουμε υποβιβαστεί από πελάτες σε καταναλωτές. Για τις μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις δεν είμαστε πλέον άνθρωποι με ιδιαιτερότητες, αλλά νούμερα και στατιστικά δείγματα με ποικίλη αγοραστική δύναμη. Η αγορά είναι ο νέος δικτάτορας και εμείς είμαστε απλώς τα τρόπαιά της. Πάψαμε να είμαστε λαός και έχουμε μετατραπεί σε target group! Κι όλα αυτά για τη συντήρηση μιας κιτσάτης πολυτέλειας και μιας ελληναράδικης επιδειξιμανίας. Μήπως θα πρέπει να το ξανασκεφτούμε; Προσωπικά, πιστεύω πως ως άνθρωποι, αλλά και ως Ελληνισμός, έχουμε κάνει πολύ δρόμο για να καταντήσουμε «καταναλωτικά ζόμπι». Τι λέτε; Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΜΚΟΣ είναι διευθυντής του ανατρεπτικού περιοδικού ΖΕΝΙΘ, και συγγραφέας των βιβλίων ΝΙΚΟΛΑ ΤΕΣΛΑ, ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΜΕΤΑ-ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΩΡΑ, ΓΚΡΙΖΑ ΕΛΛΑ∆Α: Η ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝ∆ΡΟΜΟΥ», Ο ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΤΕΣΛΑ κ.α. Το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο MIND CONTROL: Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΝΟΥ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑΓΝΩΣΤΟ.
Υπάρχει ακόµη ελπίδα φωτός στην πόλη αυτή. Αρκεί να το πιστέψουν οι κάτοικοί της.
7 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
7
8/12/2005, 9:50 μμ
ταξίδι
Βάλια Κάλντα
Στην καρδιά της «Ζεστής Κοιλάδας»
Επιλεγμένοι Προορισμοί - «Πώς να ’ναι αυτή την εποχή στη Βάλια Κάλντα;» με ρωτάει ο φίλος μου. - «Φαντάζομαι υπέροχα», απαντάω με υποψία. - «Και τι περιμένουμε να το δούμε από κοντά;» Το μυαλό μου αυτόματα γυρνάει τρία χρόνια πίσω, όταν είχα πρωτοεπισκεφθεί την περιοχή και έμεινα μαγεμένος από την ομορφιά του τοπίου. Τι να πρωτοθυμηθώ! Τον εθνικό δρυμό της Βάλια Κάλντα και το Αρκουδόρεμα, τα γραφικά χωριά που στέκουν γαντζωμένα στους πρόποδες των βουνών και την υπέροχη φύση που τα περιβάλλει και… Το μυαλό σταματά! «Φεύγουμε για Πίνδο αμέσως» αναφωνώ! «∆εν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Αυτό το όνειρο πρέπει να το ξαναζήσω!» Θυμάμαι πως όταν ήρθα στα Γρεβενά για πρώτη φορά, έφυγα με την υπόσχεση πως θα ξαναγυρνούσα. Η τριήμερη άδεια τελικά είχε αποδειχθεί πολύ λίγη μπροστά στην πληθώρα των πραγμάτων που σου αποκαλύπτονται ένα προς ένα. Είναι τόσο πολλά αυτά που έχεις να δεις και να κάνεις, που φεύγεις με την αίσθηση ότι αφήνεις πίσω σου ανοιχτούς λογαριασμούς. Γι’ αυτό και επιστρέφεις, σε μια άλλη στιγμή, για να τα δεις όλα. Κι ας εμφανίζουν τα οικονομικά στοιχεία το νομό Γρεβενών ως το φτωχότερο νομό της χώρας. Είναι από τους πλουσιότερους σε φυσική ομορφιά, κι αυτό δεν χωράει καμία αμφισβήτηση. Γράφει ο Πασχάλης Μητρακούδης
paskalis98@yahoo.com
Το µονοπάτι που οδηγεί από το Περιβόλι προς το Αρκουδόρεµα µοιάζει µε ζωγραφιά, όπου κυριαρχούν τα έντονα φθινοπωρινά χρώµατα
Φτάνοντας στο χωριό. Ξεκινάμε από Θεσσαλονίκη και ακολουθώντας την Εγνατία Οδό για Γρεβενά φτάνουμε περίπου ύστερα από 2 ώρες χαλαρής οδήγησης στην πόλη των Γρεβενών. Ο καιρός είναι ηλιόλουστος, αν και ποτέ δεν ξέρεις τι πρόκειται να συναντήσεις σε υψόμετρο κοντά στα 1.300 μέτρα. Προορισμός μας είναι το χωριό Περιβόλι, ένα από τα πέντε βλαχοχώρια της περιοχής. Φτάνουμε στο χωριό νωρίς το βράδυ. Στους δρόμους δεν υπάρχει ψυχή. Ησυχία διάχυτη παντού. Μόνο στις δύο ταβέρνες στην πλατεία τα φώτα είναι αναμμένα, περιμένοντας τους εκδρομείς του Σαββατοκύριακου. Μπαίνω διστακτικά σε μια ταβέρνα και ρωτάω τον πρώτο γέροντα που συναντώ μπροστά μου αν ξέρει τον ξενώνα του κυρ Πέτρου. «Θα σε πάω εγώ, είναι δίπλα στο σπίτι μου» προλαβαίνει να απαντήσει ένας άλλος συνομήλικος του, χαρούμενος που αντικρίζει νέο κόσμο. Το πέρασμα ενός ξένου από το καφενείο είναι κοινωνικό γεγονός σ’ αυτά τα χωριά. Πριν προλάβω να βγω, ένας άλλος ηλικιωμένος με καλεί για ένα τσίπουρο δίπλα στην πυρακτωμένη στόφα. Του υπόσχομαι πως θα έρθω μια άλλη μέρα και φεύγω χαιρετώντας. «Και πώς βρεθήκατε στα μέρη μας, καλόπαιδα; Από πού έρχεστε;» με ρωτούσε ο γέροντας όχι τόσο από περιέργεια όσο για να ανταλλάξει δύο κουβέντες με ένα καινούργιο άτομο. Αφού τελειώσαμε με το τυπικό ερωτηματολόγιο, η κουβέντα στράφηκε γύρω από τον τόπο τους. «Είστε πολλοί εδώ τώρα;» τον ρωτάω.
Οι λίµνες Φλέγγα βρίσκονται στην κορυφή του Σµόλικα και µπορείτε να φτάσετε σ’ αυτές είτε από το χωριό Περιβόλι είτε από τη Σαµαρίνα, έπειτα από πορεία αρκετών ωρών.
8 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
8
8/12/2005, 9:51 μμ
ταξίδι
Πανύψηλοι κορµοί µαυρόπευκων στον Εθνικό Δρυµό της Βάλια Κάλντα
«Λίγα πράγματα. Πριν πέσει το πρώτο χιόνι, θα φύγουμε κι εμείς. Μόνο το μεγάλο ξενοδοχείο μένει ανοιχτό». «Έχει κίνηση το χωριό από ξένο κόσμο;» «∆όξα τω Θεώ, καλά πάμε. Τις γιορτές δεν βρίσκεις δωμάτια. Πρέπει να χτιστούν κι άλλα ξενοδοχεία, ο τόπος τα χρειάζεται…» Σε λίγο φτάνουμε στον ξενώνα. Ο κυρ Πέτρος μας περίμενε με ανυπομονησία. Μεταφέρουμε τα πράγματα από το αυτοκίνητο και καταστρώνουμε τα σχέδια της επόμενης μέρας. Λίγο πριν πέσω για ύπνο κοίταξα τον ουρανό. Ήταν ξάστερος και τα αστέρια φεγγοβολούσαν πολύ έντονα. «…Στην πόλη όπου ζω έχω δει ελάχιστα, ενώ εδώ ο ουρανός είναι γεμάτος. Τι κρίμα που αυτή την εικόνα δεν μπορώ να τη ζω κάθε μέρα» λέω στο φίλο μου και ψάχνω στην τσάντα μου τα κιάλια για να απολαύσω καλύτερα το υπέροχο θέαμα.
Στο Αρκουδόρεμα. Η επόμενη μέρα μάς βρίσκει έτοιμους για πεζοπορία
στην καρδιά της Βάλια Κάλντα, το Αρκουδόρεμα. Ο εξοπλισμός μας περιορίζεται μόνο στα απολύτως απαραίτητα. Ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια, γυαλιά ηλίου και φωτογραφική μηχανή. Ένα μπουκάλι νερό που είχα μαζί μου τελικά αποδείχθηκε περιττό, αφού νερό υπάρχει παντού στην περιοχή. ∆εκάδες ρυάκια προβάλλουν από το πουθενά, ενώ η υγρασία είναι τόση, που ακόμη και οι πέτρες νομίζεις πως βγάζουν νερό από το εσωτερικό τους. Το τοπίο διαφορετικό σε κάθε στροφή του δρόμου. Το δάσος από μαύρη πεύκη δίνει στη θέση του στις βελανιδιές κι αυτές με τη σειρά τους σε ένα πυκνό δάσος από αγέρωχα πεύκα. Το μονοπάτι είναι φαρδύ και κατάλληλο ακόμη και για αυτοκίνητα. Παρ’ όλα αυτά, η τεράστια μπάρα που έχει τοποθετηθεί στην είσοδο απαγορεύει την κίνηση των τροχοφόρων. Ο λόγος βέβαια δεν είναι τόσο η διατάραξη της ησυχίας στην περιοχή όσο το γεγονός ότι πολλοί κυνηγοί ψάρευαν ανεξέλεγκτα πέστροφες από το ποτάμι, όπως μας ανέφεραν υπάλληλοι της ∆ασικής Υπηρεσίας που συναντήσαμε τυχαία στο δρόμο μας. Στα μέσα περίπου της διαδρομής μας, το μονοπάτι αρχίζει να κατηφορίζει και η βουή του νερού τώρα ακούγεται όλο και πιο έντονα. Μέσα σε μια μικρή πεδιάδα συναντάμε το Αρκουδόρεμα, στην καρδιά του εθνικού δρυμού της Πίνδου. Η ομορφιά σε όλο της το μεγαλείο! Ένα δάσος από τεράστια πεύκα σε ένα υπέροχο πλάτωμα με πυκνό γρασίδι και στη μέση να κυλά νωχελικά το Αρκουδόρεμα, ανάμεσα σε λευκές, γλιστερές πέτρες. Σε κάποιο σημείο του ρέματος υπάρχει γέφυρα, όπου περνώντας απέναντι και
9 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
9
8/12/2005, 9:51 μμ
ταξίδι
Στη Σαµαρίνα βρίσκονται πολλές εγκαταλειµµένες στάνες που ξαναζωντανεύουν στις αρχές της άνοιξης, όταν οι Βλάχοι επιστρέφουν µε τα κοπάδια τους από τα χειµαδιά.
Μοιάζουν µε συµπληγάδες οι δύο βράχοι πίσω από το γεφύρι της Πορτίτσας, στο χωριό Σπήλαιο. Το φαράγγι που σχηµατίζουν οι πέτρινοι όγκοι έχει µήκος 800 µ. και ύψος 220 µ.
ακολουθώντας το μονοπάτι φτάνεις στους καταρράκτες και στις δρακόλιμνες Φλέγγα, όπου ζουν μικρά αμφίβια σαυράκια, οι αλπικοί τρύτωνες. ∆υστυχώς, την περίοδο που επισκεφθήκαμε το Αρκουδόρεμα η ξύλινη γέφυρα είχε καταστραφεί από τη μεγάλη ροή του νερού και ήταν αδύνατη η προσπέλασή του. Επιστρέφοντας, ο ήλιος άρχισε να πέφτει ενώ γκρίζα σύννεφα πύκνωναν ολοένα και περισσότερο στον ουρανό και ένα ψιλό αλλά παγωμένο βοριαδάκι, που σου περόνιαζε το σώμα, προμήνυε τι επρόκειτο να συμβεί τις επόμενες ώρες. Οι πρώτες ψιχάλες μάς πέτυχαν λίγο πριν μπούμε στο αυτοκίνητο. «Είστε τυχεροί» μας λέει ο κυρ Πέτρος, μόλις φτάσαμε στον ξενώνα. «Είναι επικίνδυνο να σε βρει καταιγίδα στο δάσος. Πέφτουν συχνά κεραυνοί στα δέντρα και τα καίνε…». Τα λόγια του κυρ Πέτρου τα συνδέω αμέσως με κάποια δέντρα που είδαμε καμένα στο δάσος, τα λεγόμενα ρόμπολα, με τις περίεργες μορφές, αληθινά μνημεία της φύσης.
Στα χωριά των Γρεβενών. Γύρω από
τον κεντρικό πυρήνα της Βάλια Κάλντα βρίσκονται τα βλαχοχώρια των Γρεβενών. Κατευθυνόμαστε προς τη Σαμαρίνα, το ψηλότερο κατοικήσιμο χωριό της Ελλάδας, χτισμένο στα 1.650 μέτρα. Οι στροφές πολλές και η άσφαλτος σε πολλά σημεία έχει χαλάσει από τις συνεχείς κατολισθήσεις. «Ν’ εσείς παιδιά μωρέ Βλαχόπουλα, Παιδιά της Σαμαρίνας, μωρέ παιδιάμ’ καημένα, Παιδιά ν’ από την Τούργια κι ας είστε λερωμένα…» Αγέρωχη και χιλιοτραγουδισμένη η Σαμαρίνα, που φαντάζει σαν θρύλος μέσα από το δημοτικό αυτό τραγούδι, μας φανερώθηκε μετά από ένα ξεδίπλωμα του δρόμου στους πρόποδες του Σμόλικα. Το χωριό μπορεί να μην έχει παραδοσιακό ύφος –πλην της πλατείας– η φύση όμως που το περιβάλλει έχει δώσει στο χωριό το όνομα «Ωραία Σαμαρίνα», που αποτελεί και τον τίτλο της τοπικής εφημερίδας. «Ελάτε το καλοκαίρι που είμαστε πολλοί» μας προέτρεψε ένας ντόπιος. «Τότε μαζευόμαστε κοντά στους 3.000 νοματαίους. Οι κτηνοτρόφοι φέρνουν τα κοπάδια απ’ τα χειμαδιά και κόσμος πολύς έρχεται τον Αύγουστο στο πανηγύρι, στο χορό του Τσιάτσιου». Λίγο έξω από το χωριό με κατεύθυνση νότια, ακολουθούμε το μονοπάτι για το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής. Στο δρόμο συναντάμε πολλές εγκαταλελειμμένες στάνες και βοσκοτόπια, που ξαναζωντανεύουν στις αρχές της άνοιξης. Τότε οι κτηνοτρόφοι φέρνουν τα κοπάδια τους με φορτηγά από τη Λάρισα, την Καλαμπάκα και τα Τρίκαλα και τα κρατούν μέχρι τις αρχές του φθινοπώρου.
Φεύγοντας από τη Σαμαρίνα, φτάνουμε σούρουπο στη Σμίξη. Τα φώτα από τα σπίτια και τους ξενώνες έχουν ανάψει και οι καμινάδες από τα τζάκια των σπιτιών καπνίζουν. Η κίνηση είναι μεγάλη, μια και το χωριό αποτελεί χειμερινό τουριστικό θέρετρο, λόγω της κοντινής του απόστασης από το Χιονοδρομικό Κέντρο της Βασιλίτσας. Αυτό τελικά αποδείχθηκε όχι και τόσο θετικό για το χωριό, αφού αλλοίωσε τον αρχικό χαρακτήρα του. Κάθε Σαββατοκύριακο εκατοντάδες οχήματα σχηματίζουν κομβόι με προορισμό τα χιονοσκέπαστα κορφοβούνια. Θόρυβος, καυσαέρια, κίνηση από ένα πολύχρωμο πλήθος που δεν διστάζει να μεταφέρει τις συνήθειες της πόλης στο βουνό. Αντίθετα, τα χωριά που βρίσκονται στους πρόποδες του Όρλιακα διατηρούν την ησυχία τους, την παράδοση και την αυθεντικότητά τους. ∆ύο απ’ αυτά είναι ο Ζιάκας και το Σπήλαιο, χτισμένα σε προνομιακή θέση και με υπέροχη θέα στον κάμπο των Γρεβενών. Η διαδρομή που οδηγεί από τον Ζιάκα προς το Σπήλαιο θυμίζει σκηνικό κινηματογραφικής ταινίας με τους απόκρημνους βράχους από τη μία να πέφτουν σαν βαριά σκιά πάνω στο στενό δρόμο και από την άλλη ένας χαώδης γκρεμός που ανεβάζει την αδρεναλίνη στα ύψη! Λίγο πριν φτάσουμε στο Σπήλαιο συναντήσαμε στο δρόμο μια ομάδα Αλβανών, που προχωρούσαν αργά κουβαλώντας πολλά πράγματα ο καθένας και φαίνονταν ταλαιπωρημένοι από κάποιο πολύωρο ταξίδι. Ο επικεφαλής της ομάδας, που γνώριζε σπαστά Ελληνικά, μας ρώτησε αν ξέρουμε πώς να πάνε στην Καλαμπάκα! «Προφανώς θα υπάρχει κάποιο κρυφό μονοπάτι που να συνδέει τα δύο αυτά τα μέρη» σκέφτομαι και του προτείνω να ρωτήσει κάποιον ντόπιο. Φτάνοντας στο Σπήλαιο, καθόμαστε για ένα σύντομο καφέ στην γραφική πλατεία με τον τεράστιο πλάτανο. Στόχος μας είναι να επισκεφτούμε το φαράγγι της Πορτίτσας. Ακολουθώντας το στενό χωματόδρομο μήκους 7 χιλιομέτρων, φτάνουμε μπροστά στην είσοδο του φαραγγιού. Στο βάθος, το στενό βράχινο φράγμα που σχηματίζουν σαν συμπληγάδες οι δύο αντικριστοί κάθετοι βράχοι που ενώνονται με το ομώνυμο πέτρινο γεφύρι της Πορτίτσας. Το νερό κυλά νωχελικά ανάμεσα σε κροκάλες και πλατάνια, μέχρι να φτάσει στο στενό άνοιγμα του βράχου όπου και αρχίζει να στριφογυρνά με δύναμη καθώς παλεύει με ορμή να βρει διέξοδο για να ενωθεί με τον Βενέτικο. Παλιότερα, το γεφύρι της Πορτίτσας αποτελούσε τη μοναδική δίοδο επικοινωνίας των ντόπιων ανάμεσα στο Σπήλαιο και στα γειτονικά χωριά Τρίκωμο και Μοναχίτι, ενώ σήμερα η χρήση του είναι μόνο διακοσμητική. Φεύγουμε από το χωριό και οδεύουμε με προορισμό το Περιβόλι. Ο ήλιος έχει πέσει εδώ και ώρα και εμείς ετοιμαζόμαστε για αναχώρηση. Ως την επόμενη φορά…
ανάπτυξη είναι αργή, αλλά σταθερή και η ζεστασιά των ανθρώπων θυμίζει πως υπάρχουν ακόμη τόποι σ’ αυτή τη χώρα, όπου η φιλοξενία αποτελεί τρόπο ζωής και όχι τουριστική ατραξιόν. Στα περισσότερα ορεινά χωριά τα σπίτια δείχνουν καλοστεκούμενα και θαρρείς πως μέσα τους πάλλεται η καθημερινή ζωή της οικογένειας. Όμως τα σφραγιστά παράθυρα και οι αμπαρωμένες πόρτες υπονοούν την εγκατάλειψη. Σπάνια κάποια σκουριασμένη αυλόπορτα θα ανοίξει με τριγμό για να φανερώσει την ξερακιανή σιλουέτα κάποιου ηλικιωμένου. Θα κλείσω με τα λόγια μιας γερόντισσας που ζει μόνιμα στην Αβδέλλα: «Σήμερα τα έχουμε όλα. Πατάς το κουμπί και έχεις φως, ζεστασιά, σηκώνεις το τηλέφωνο και μιλάς με Αθήνα, Θεσσαλονίκη, αλλά η μοναξιά παιδιά μου, δεν υποφέρεται…»
Πληροφορίες
Τα Γρεβενά απέχουν 185 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη. Υπολογίστε άλλα 23 για το κοντινότερο χωριό, τον Ζιάκα. Ξενώνες θα βρείτε σε όλα σχεδόν τα χωριά της περιοχής, προτιμήστε όμως το Περιβόλι ή την Αβδέλλα που βρίσκονται πιο κοντά στον εθνικό δρυμό της Βάλια Κάλντα. Αν πάτε καλοκαίρι, τα χωριά είναι γεμάτα ζωή, αφού επιστρέφουν οι κτηνοτρόφοι με τα κοπάδια τους και ορισμένοι ντόπιοι κάτοικοι, κυρίως ηλικιωμένοι, ενώ οργανώνονται και πολλά πανηγύρια και ανταμώματα. Το χειμώνα οι κάτοικοι είναι ελάχιστοι. Τότε είναι που θα νιώσετε πως όλο το χωριό είναι δικό σας. Τολμήστε το! Το πέτρινο γεφύρι της Πορτίτσας, χτισµένο το 1743, ήταν η µοναδική δίοδος επικοινωνίας ανάµεσα στα χωριά Σπήλαιο, Τρίκωµο και Μοναχίτι.
Επίλογος. Ο νομός Γρεβενών δεν συγκαταλέγε-
ται ανάμεσα στους δημοφιλείς ταξιδιωτικούς προορισμούς πρακτορείων και περιοδικών. Η τουριστική του
10 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
10
8/12/2005, 9:51 μμ
Δημιουργήσαμε έναν υπέροχο χώρο για την ομορφιά και τη χαλάρωση. Το απολαυστικό μενού του Beauty and Harmony περιλαμβάνει φροντίδες για το πρόσωπο (καθαρισμό, ενυδάτωση, θεραπείες οξέων, ακμής, ματιών, λεύκανσης, peeling, αντιρυτιδικές) και το σώμα (φυτικό peeling, σύσφιξη, λιποδιάλυση, θαλασσοθεραπεία, αποτριχώσεις). Επιπλέον στο Beauty and Harmony μπορείτε να χαλαρώσετε με υπηρεσίες όπως Spa, χαμάμ, Ayurveda, hot stone, chocolate ή Tibet massage. H ανανεωμένη εμφάνισή σας θα ολοκληρωθεί με μια περιποίηση νυχιών, ένα επαγγελματικό μακιγιάζ και –για τις πιο τολμηρές- ένα henna tattoo. Ειδικά για τις νύφες, διαθέτουμε ελκυστικά πακέτα υπηρεσιών. Το εξειδικευμένο προσωπικό μας έρχεται τώρα και στον δικό σας χώρο.
Σμύρνης 38 Εύοσμος, τηλ. 2310.700 150
Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
11
8/12/2005, 9:51 μμ
τοπικά νέα
Τα Εν δήµω… ΤΑ ΕΝ ΔΗΜΩ Αγαπητοί αναγνώστες, Χρόνια Πολλά. Η Στήλη «Τα εν δήμω…» έρχεται και τη νέα χρονιά να καταγράψει τα κυριότερα γεγονότα που συμβαίνουν στην περιοχή μας και να σας καλέσει ακόμη μια φορά να συμμετάσχετε στην προσπάθεια που κάνουμε για τον έλεγχο των τοπικών αρχόντων. Στείλτε μας τις απόψεις σας στη διεύθυνση του περιοδικού. Βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο και οι δημοτικοί άρχοντες επιχειρούν να εξωραΐσουν ακόμη και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, με σκοπό να κερδίσουν περισσότερες ψήφους. Εμείς, από την πλευρά μας, θα βλέπουμε τις καταστάσεις στην πραγματική τους διάσταση. Αυτή την περίοδο γίνεται ο σχεδιασμός της αξιοποίησης των χώρων των πρώην στρατοπέδων που παραχωρήθηκαν και επίσημα στους δήμους. Γράφει ο Φώτης Κουτσαμπάρης
Τα βάζουν µε το δήµαρχο στη Νεάπολη Έντονη αντιπαράθεση στην παράταξη του δηµάρχου Νεάπολης Ναθαναήλ Λαδόπουλου προκάλεσε η διανοµή µια ανυπόγραφης επιστολής µε προσβλητικά υπονοούµενα σε βάρος του δηµάρχου. Η επιστολή διανεµήθηκε στη Νεάπολη από την υπό ίδρυση κίνηση πολιτών µε τίτλο «Ενεργοί Πολίτες Νεάπολης». Στην επιστολή ο δήµαρχος χαρακτηριζόταν «ανεπαρκής, κατώτερος των περιστάσεων, χωρίς όραµα και χωρίς έργο», ενώ τονιζόταν ότι πορεύεται «µε βασικό όπλο το ψέµα και την αλαζονεία», έκανε λόγο για διοικητικό µπάχαλο στο δήµο και οικονοµικό αδιέξοδο. Αρχικά επιχειρήθηκε να διανεµηθεί η επιστολή µέσω εταιρείας κούριερ, γεγονός που αντιλήφθηκε η δηµοτική αρχή, και η αστυνοµία προσήγαγε τον υπάλληλο της εταιρείας να δώσει διευκρινίσεις. Έτσι αποκαλύφθηκε ότι η παραγγελία για τη διανοµή της επιστολής δόθηκε από τον κ. Κώστα Ράλλη, υποψήφιο δηµοτικό σύµβουλο το 2002 µε το συνδυασµό του σηµερινού δηµάρχου. Εκτός από αυτή την ενέργεια, στο δήµαρχο Νεάπολης ασκήθηκε κριτική και από στελέχη του ΠΑΣΟΚ, στην τελευταία δηµοτική ολοµέλεια, τα οποία διερευνούν τη δυνατότητα δηµιουργίας νέου ψηφοδελτίου. Ακόµη και ο πρώην δήµαρχος Γρηγόρης Χατζησάββας δήλωσε ότι η σηµερινή δηµοτική πλειοψηφία δεν αποτελεί συνέχεια της δικής του παράταξης. Επικριτικός για το δήµαρχο ήταν και ο Αλέξανδρος Κόπρας, ο οποίος είχε κατέλθει υποψήφιος το 2002. Όπως φαίνεται, Κόπρας, Ράλλης και Χατζησάββας δεν θα στηρίξουν τον Λαδόπουλο στις εκλογές του 2006 και εντός των στελεχών που πρόσκεινται στο ΠΑΣΟΚ θα υπάρξει πάλη.
«Πολίτης, του οποίου το αυθαίρετο κατεδαφίστηκε, όπως προβλέπει ο νόµος, εισέβαλε στο δηµαρχείο και ξυλοκόπησε άγρια τον υπάλληλο του δήµου», ανέφερε σε σχετική ανακοίνωσή του ο Δήµος Πολίχνης, η δηµοτική αρχή του οποίου υπέβαλε µήνυση στο ΙΖ’ Αστυνοµικό Τµήµα, ενώ έκανε επανειληµµένες εκκλήσεις προς τις αστυνοµικές αρχές, έτσι ώστε να συλληφθεί ο δράστης. Πάντως, όπως ανέφερε η ανακοίνωση, όχι µόνο δεν συνελήφθη ο δράστης την ίδια µέρα, αλλά το βράδυ του ξυλοδαρµού, ξαναέκτισε την αυθαίρετη κατασκευή!!! Η διοίκηση του Δήµου Πολίχνης κάλεσε όλους τους αρµόδιους φορείς να αναλάβουν τις ευθύνες τους, επισηµαίνοντας ότι «σε µία περιοχή που εδώ και δεκαετίες µαστίζεται από την αυθαιρεσία, η δηµοτική αρχή θεωρεί πρώτιστη υποχρέωσή της να περιφρουρήσει τη δηµοτική περιουσία. Είναι αποφασισµένη να µην επιτρέψει κανενός είδους αυθαιρεσία, που θίγει τη δηµοτική περιουσία και βλάπτει τα συµφέροντα του κοινωνικού συνόλου και θα χρησιµοποιήσει κάθε νόµιµο µέσο, ώστε να µη χτιστεί πλέον ούτε µία σπιθαµή δηµοτικής γης».
Συγνώµη, δήµαρχε Απέσυρε ο δήµαρχος Συκεών Σίµος Δανιηλίδης τη µήνυση που είχε υποβάλει σε βάρος τριών υπαλλήλων της δηµοτικής αστυνοµίας για ψευδή καταµήνυση και συκοφαντική δυσφήµιση. Οι τρεις υπάλληλοι είχαν καταγγείλει το 2002 ότι ο δήµαρχος τους επιφόρτισε µε πρόσθετα καθήκοντα, όπως νυχτερινές περιπολίες, χωρίς να έχουν επαρκή εξοπλισµό. Ο κ. Δανιηλίδης από την πλευρά του κατέθεσε µήνυση, στην οποία ανέφερε ότι η λειτουργία της 24ωρης βάρδιας καθιερώθηκε ύστερα από απόφαση του δηµοτικού συµβουλίου και εγκρίθηκε από την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Η υπόθεση έφτασε πρόσφατα στο δικαστήριο, και οι υπάλληλοι κατέθεσαν ότι δεν είχαν πρόθεση να προβούν σε συκοφαντικές ενέργειες σε βάρος του δηµάρχου Συκεών και ο Σίµος Δανιηλίδης, σε ένδειξη καλής θέλησης, απέσυρε τη µήνυση.
Καλλιτεχνικό σχολείο στο «Μεγάλου Αλεξάνδρου» Το πρώτο καλλιτεχνικό σχολείο της Θεσσαλονίκης σχεδιάζεται να λειτουργήσει στους χώρους του πρώην στρατοπέδου «Μεγάλου Αλεξάνδρου» στους Αµπελόκηπους. Ο δήµος ξεκινά σταδιακά την αξιοποίηση των 168 στρεµµάτων του στρατοπέδου «Μεγάλου Αλεξάνδρου», που παραχωρήθηκαν στο δήµο Αµπελοκήπων, από το 2003 µέχρι σήµερα. Τελευταία αποδεσµεύτηκε έκταση 75 στρεµµάτων και αποµένουν ακόµη 22 στρέµµατα, τα οποία θα δοθούν στο δήµο εντός του 2006. Η έκταση θα αξιοποιηθεί επίσης για τη δηµιουργία αθλητικών υποδοµών, κέντρου πολιτισµού.
Εκκλησίες στα στρατόπεδα
Έδειραν δηµοτικό αστυνόµο Άγριος ξυλοδαρµός δηµοτικού αστυνοµικού έγινε µέσα στο δηµαρχείο της Πολίχνης την Παρασκευή 2 Δεκεµβρίου, µε αποτέλεσµα να χρειαστεί η νοσηλεία του υπαλλήλου στο νοσοκοµείο Παπανικολάου. Ο Δήµος Πολίχνης του Νοµού Θεσσαλονίκης, µε ανακοίνωσή του, καταδίκασε «απερίφραστα το περιστατικό του ξυλοδαρµού του δηµοτικού αστυνοµικού, Άρη Κούρφαλη».
Τρεις εκκλησίες πρόκειται να επαναλειτουργήσουν στις αποδεσµευµένες εκτάσεις των στρατοπέδων της δυτικής Θεσσαλονίκης. Αυτή την απόφαση πήρε το δ.σ. της Αναπτυξιακής Εταιρείας ΒΔ Θεσσαλονίκης µε τη σύµφωνη γνώµη των δηµάρχων να παραχωρηθεί η χρήση των ναών στη µητρόπολη Νεαπόλεως, Σταυρουπόλεως. Πρόκειται για τον ιερό ναό Αγίας Βαρβάρας στο στρατόπεδο «Παύλου Μελά» στο δήµο Σταυρούπολης, τον ιερό ναό Αγίου Δηµητρίου στο στρατόπεδο «Καρατάσσιου» στο δήµο Πολίχνης και τον ιερό ναό Αναστάσεως του Κυρίου στο στρατόπεδο «Μεγάλου Αλεξάνδρου» του δήµου Αµπελοκήπων. Σύµφωνα
12 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
12
8/12/2005, 9:51 μμ
τοπικά νέα
Τα ΕΛΠΕ βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής στο Κορδελιό.
µε τον πρόεδρο της Αναπτυξιακής Εταιρείας κ. Πέτρο Σούλα, εκτός από τη συµφωνία των δηµάρχων, συναίνεσε και το Υ.Ε.Θ.Α.
Να χτίσουµε ή να αποζηµιωθούµε Δυναµικές κινητοποιήσεις ετοιµάζει ο δήµος Ελευθερίου Κορδελιού, αν δεν δοθεί λύση στο πρόβληµα που ανέκυψε µε την οικοδόµηση της πέµπτης συνοικίας, όπου αποφασίστηκε η αναστολή των οικοδοµικών εργασιών, λόγω της γειτνίασης µε τις εγκαταστάσεις των «Ελληνικών Πετρελαίων». Η πέµπτη συνοικία έχει ενταχθεί στο σχέδιο πόλης εδώ και 20 χρόνια, αλλά οι ιδιοκτήτες οικοπέδων δεν µπορούν να χτίσουν, ούτε ο δήµος να συνεχίσει τον πολεοδοµικό σχεδιασµό. Ο λόγος είναι ότι κρίθηκε πως ελλοχεύουν σοβαροί κίνδυνοι, καθώς δίπλα ακριβώς είναι οι δεξαµενές πετρελαίου. Οι κατοικίες που υπάρχουν στην περιοχή βρίσκονται σε απόσταση 120 µέτρων από τις µεγάλες δεξαµενές και θα κινδυνεύσουν άµεσα σε περίπτωση βιοµηχανικού ατυχήµατος.
Η διοίκηση των ΕΛΠΕ προσέφυγε στα δικαστήρια για να ανασταλούν οι οικοδοµικές εργασίες, επικαλούµενη κοινοτική οδηγία, σύµφωνα µε την οποία όταν ένας χωροταξικός σχεδιασµός αναπτύσσεται δίπλα από βιοµηχανικές µονάδες, πρέπει να αλλάξει. Ο δήµαρχος Ελευθερίου Κορδελιού από την πλευρά του ζητά ή να συνεχιστεί η οικοδόµηση ή να αποζηµιωθούν οι ιδιοκτήτες. Σε περίπτωση ατυχήµατος, άλλωστε, θα κινδυνεύσει όλο το πολεοδοµικό συγκρότηµα και όχι µόνο οι κοντινές κατοικίες. Η αντίφαση της υπόθεσης είναι ότι το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. επικύρωσε το σχέδιο πόλης, η πολεοδοµία εξέδωσε οικοδοµικές άδειες στους οικοπεδούχους, παρόλο που οι εγκαταστάσεις των ΕΛΠΕ προϋπήρχαν στην περιοχή.
Σχολεία στο «Καρατάσιου» Επίσηµα έγινε η συµφωνία µεταξύ του υφυπουργού Εθνικής Άµυνας Γιάννη Λαµπρόπουλου και του
δηµάρχου Πολίχνης Μιχάλη Ξανθόπουλου για την παραχώρηση της χρήσης από το δήµο των 120 στρεµµάτων του στρατοπέδου «Καρατάσιου». Ο δήµος Πολίχνης προχώρησε ήδη στον καθαρισµό του συνόλου της έκτασης των 680 στρεµµάτων και όχι µόνο των 120 που του παραχωρούνται. Σύµφωνα µε το σχέδιο ανάπλασης, θα γίνει περίφραξη του χώρου, θα εγκατασταθεί σύγχρονος φωτισµός και περιποίηση του πρασίνου ενώ ήδη διαµορφώθηκε το γήπεδο που υπάρχει στο στρατόπεδο για να χρησιµοποιείται από τις οµάδες της Πολίχνης. Μέσα στο πρώην στρατόπεδο θα αναπτυχθούν βιολογικές καλλιέργειες και θα παρουσιάζονται ανθοεκθέσεις. Στα κτίρια που θα επισκευαστούν θα στεγαστούν υπηρεσίες του δήµου και θα φιλοξενηθούν το Τ.Ε.Ε., το Ι.Ε.Κ. και το Κ.Ε.Π., το πειραµατικό σχολείο, ο πυροσβεστικός σταθµός, ενώ θα δηµιουργηθούν πολιτιστικό και εικαστικό εργαστήρι και παιδικοί σταθµοί.
1999
2005
13 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
13
8/12/2005, 9:51 μμ
κοινωνία
Η Οδύσσεια των Μετ α Για μία ακόμα φορά οι μετα-
Γράφει ο
Μπάμπης Ιμβρίδης
νάστες στη χώρα μας γίνονται
imxa@in.gr
έρμαιο στα χέρια των δικολάΚι όμως ακόμα και αυτή η ευκαιρία δεν θα σταθεί ικανή να δώσει λύσεις στο μεταναστευτικό πρόβλημα της Ελλάδας. Μια ατέλειωτη γραφειοκρατική διαδικασία οδηγεί τους μετανάστες σε μια διαρκή οδύσσεια αφήνοντάς τους στην εκμετάλλευση και στην εξαθλίωση. Αυτή την κατάσταση κοινωνικής ομηρίας αναπαράγει ο νέος νόμος νομιμοποίησης που εφαρμόζεται έως και το τέλος του χρόνου. Ένας νόμος που με τις περίεργες διατάξεις του απαιτεί από τους «παράνομους» μετανάστες να προσκομίσουν βίζα εισόδου ή Α.Φ.Μ. Ένας νόμος που απαιτεί τεράστια χρηματικά ποσά και γραφειοκρατικά αδιέξοδα και τεχνηέντως αποκλείει και εγκαταλείπει ξανά στην παρανομία τουλάχιστον τα 2/3 των μεταναστών που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα. Είναι γνωστό ότι η παραμονή των μεταναστών σε καθεστώς παρανομίας τρέφει τις ρίζες της εκμετάλλευσης και του εγκλήματος. Αν και η μόνη λύση είναι η νομιμοποίηση, δυστυχώς ως φαίνεται μόνο το ένα τρίτο των μεταναστών θα κατορθώσει
βων και του ρατσιστικού κράτους. Μια ακόμα ευκαιρία νομιμοποίησης,
για
ένα
ποσοστό
απ’ αυτούς γίνεται Οδύσσεια γραφειοκρατίας και αιτία κερδοσκοπίας σ’
ένα
για
παζάρι
μεσολαβητές συναλλαγής
–πολλές φορές υπαίθριο– που οδηγεί τους μετανάστες στην
ρίες, αναγκάζονται να πληροφορούν ο ένας τον άλλο στην γλώσσα τους για να καταλάβουν τα απαραίτητα. Όλα τα παραπάνω αναγκάζουν τους περισσότερους των μεταναστών να στραφούν σε δικηγόρους για να διεκπεραιώσουν τις πολύπλοκες γι’ αυτούς διαδικασίες, και φυσικά το κόστος μεγαλώνει. Τελευταία –όχι τόσο στη Θεσσαλονίκη αλλά στην Αθήνα– παρά τις όποιες καταγγελίες από το Συνήγορο του Πολίτη προς τον ∆ικηγορικό Σύλλογο, η άγρα πελατών από δικηγόρους στους χώρους συγκέντρωσης μεταναστών και στις ατέλειωτες ουρές συνεχίζεται. Θα έπρεπε, επομένως, όχι μόνο να δοθούν περισσότερα κίνητρα, αλλά θα ήταν αναγκαίο να υπάρξει και νομιμοποίηση χωρίς ένσημα, ιδίως για όσους βρίσκονταν ήδη στη χώρα πάνω από τρία συνεχή χρόνια. Όλοι αυτοί είναι σίγουρο ότι εργάζονται σε καθεστώς ημιπαρανομίας με το βασικό μισθό, σε σκληρές και επίπονες εργασίες και χωρίς ασφάλεια, μια και τις εισφορές καρπώνονται οι εργοδότες. ∆εν φτάνει λοιπόν που σε όλους αυτούς
πλήρη εξαθλίωση.
να καταγραφεί. Η διαδικασία της νομιμοποίησης ήταν και είναι μια Οδύσσεια –υποβολή ατέλειωτων δικαιολογητικών σε ατελείωτες ουρές ανοργάνωτων κρατικών υπηρεσιών– και φυσικά το κόστος όλων αυτών, ιδιαίτερα των ενσήμων που καλούνται να αγοράσουν από μόνοι τους οι χιλιάδες παράνομα εργαζόμενοι μετανάστες είναι δυσβάσταχτο για τους εξαθλιωμένους αυτούς ανθρώπους. Ατέλειωτες ουρές από πολύ νωρίς το πρωί στους χώρους παραλαβής και κατάθεσης δικαιολογητικών, πολλά χαμένα ημερομίσθια, ουρές για ραντεβού στα νοσοκομεία για τις εξετάσεις, ουρές στις υπηρεσίες του Ι.Κ.Α. για την αγορά των απαραίτητων ενσήμων. Και το κόστος όλων αυτών πολλές φορές υπερβαίνει τα 2.000 ευρώ. Για τα ελάχιστα 150 ένσημα που πρέπει να αγοραστούν από το Ι.Κ.Α. απαιτούνται 1.029 ευρώ για το παράβολο 150,
για το ραντεβού στο νοσοκομείο 10 ευρώ, και ακολουθεί ο ατέλειωτος κύκλος των φωτοαντιγράφων – μόνο το 40 σελίδων διαβατήριο πρέπει να ανατυπωθεί τρεις φορές σύνολο 120 σελίδες, η αίτηση 2 φορές, και ακολουθούν πολλά και διάφορα άλλα έγγραφα και φωτογραφίες. Πόσοι απ’ αυτούς άραγε διαθέτουν αυτό το ποσό και πόσοι θα καταφέρουν να δρασκελίσουν τον τεράστιο γραφειοκρατικό σκόπελο για να παραλάβουν τη βεβαίωση κατάθεσης δικαιολογητικών; Και απ’ αυτούς που θα καταφέρουν να μαζέψουν και να καταθέσουν αυτά τα δικαιολογητικά, σε πόσους θα βρεθεί κάποιο λάθος ή κάποιο ελλιπές έγγραφο που θα ακυρώσει τις προσπάθειές τους; ∆υστυχώς η πλειονότητα των μεταναστών δεν κατανοεί αρκετά καλά την ελληνική γλώσσα, είναι δύσκολη η επικοινωνία τους με τους υπαλλήλους που παρέχουν τις πληροφο-
τους χωρίς καμιά ασφάλεια εργαζόμενους δεν αποδίδονται έστω στο χέρι τα χρήματα, δουλεύουν εκτεθειμένοι σε διάφορους κινδύνους, τους ζητάνε σήμερα να αγοράσουν από μόνοι τους ένα ποσοστό ενσήμων δίνοντας μια τονωτική «ένεση» στο ασφαλιστικό μας σύστημα.
Μετανάστες και τοπικές κοινωνίες Πέρα από το τι γίνεται στους μεγάλους και μητροπολιτικούς ∆ήμους της χώρας αξίζει να αναφερθούν οι θετικές περιπτώσεις των μικρών και περιφερειακών ∆ήμων και των υπηρεσιών που προσφέρουν στους μετανάστες - δημότες τους. Θετική εντύπωση προκαλεί ακόμα και στους ίδιους τους μετανάστες η συμπεριφορά των υπαλλήλων, ο τρόπος εξυπηρέτησής τους, η προσπάθεια που καταβάλλουν οι υπάλληλοι για την
14 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
14
8/12/2005, 9:51 μμ
κοινωνία
τ αναστών Συνεχίζεται λώνει χωρίς όνειρα για καλύτερη ζωή, χωρίς προσδοκίες κοινωνικής εξέλιξης. Το μόνο ορατό μέλλον της είναι η φτώχεια, ο αποκλεισμός, η ανεργία, η υπερεκμετάλλευση, η πολλαπλή καταπίεση και η σιωπή για το αύριο. Ένα μέλλον, που δεν αφορά μόνο τους μετανάστες αλλά αγγίζει και όλα τα κατώτερα στρώματα του «ντόπιου» πληθυσμού. Μόνο που γι’ αυτή την κατάσταση δεν ευθύνονται οι μετανάστες. Ευθύνονται όλοι αυτοί της πολιτικής και οικονομικής εξουσίας που φαίνονται να αγνοούν κάθε έννοια του «κοινωνικού συμβολαίου» και φυσικά αργά ή γρήγορα θα δρέψουν τις συνέπειες της «επέλασης των μαζών». Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας, σήμερα εμφανίζονται να φοιτούν στην κατανόηση των πληροφοριών και γενικότερα ο τρόπος αντιμετώπισής τους. Έτυχε να ζήσω από κοντά τον τρόπο και τη μεθοδολογία του χειρισμού όποιου προβλήματος μετανάστη ως μοναδικότητα, τη λεπτομερειακή προσοχή τόσο στη συμπλήρωση εγγράφων και αιτήσεων αλλά και στον επαναληπτικό και διεξοδικό έλεγχο αυτών. Και επειδή και οι θετικές περιπτώσεις πρέπει να αναφέρονται, τέτοια παραδείγματα αποτελούν οι περιπτώσεις των ∆ήμων Σταυρούπολης και Νεάπολης και των υπευθύνων των γραφείων αλλοδαπών Σωκράτη Σακαλή και Άγγελου ∆αμιανίδη. Για μια ακόμη φορά η περιφέρεια δίνει παραδείγματα ήθους, λειτουργίας και συμπεριφοράς στους μητροπολιτικούς ∆ήμους. Από την τοπική αυτοδιοίκηση ξεκινά, άλλωστε, η πρώτη επαφή των ανθρώπων αυτών με την εν γένει δημόσια ζωή. Η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να βρει μορφές, τρόπους και δραστηριότητες που να συμβάλλουν στην εδραίωση ευκαιριών για συμμετοχή στο δημόσιο βίο ατόμων διαφορετικής κοινωνικής τάξης, τρόπου ζωής και εθνικής προέλευσης. Και σαφώς πολιτικές πολιτισμού είναι αυτές που ενθαρρύνουν μορφές δημοσίου βίου, όπου πρόσβαση έχουν πολλές και διάφορες κοινωνικές ομάδες, που σ’ αυτές περιλαμβάνονται και οι μετανάστες. Συμμετοχή σ’ αυτές τις δραστηριότητες συνεπάγεται ένταξη στη ζωή της τοπικής κοινότητας και στα εν γένει γεγονότα που διαδραματίζονται σ’ αυτήν. Η τοπική αυτοδιοίκηση πρώτη πρέπει να αντιδράσει στην αυξανόμενη διαφοροποίηση του τρόπου ζωής, στις ολοένα αυξανόμενες κοινωνικοοικονομικές ανισότητες μέσα στις πόλεις. Πολιτικές πολιτισμού μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ενθαρρυνθεί η διαπροσωπική αλληλεπίδραση και να προωθηθεί η ανασυγκρότηση των ∆ήμων. Οι μετανάστες στην Ελλάδα κινούνται μεταξύ παρανομίας και ενός τύπου «ανασφαλούς» νομιμότητας, στα όρια μεταξύ περιθωριοποίησης και στοιχειώδους επιβίωσης. Η εικόνα της υποτελούς διαβίωσης, ο αποκλεισμός
ελληνική πρωτοβάθμια εκπαίδευση 97.000 αλλοδαποί μαθητές και 31.000 παλιννοστούντες. Παιδιά μεταναστών δεύτερης γενιάς που μεγαλώνουν σε ένα κοινωνικό περιβάλλον περιθωριοποίησης και γκέτο. Μαθητεύουν σ’ ένα κλίμα παρωχημένης εθνοθρησκευτικής εσωστρέφειας αντί σε μια σύγχρονη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Μια νέα γενιά ανθρώπων που σίγουρα αφού αντρωθεί θα διεκδικήσει ό,τι η κοινωνία τούς στέρησε και τους οφείλει. Η Πολιτεία –πριν να είναι αργά– μπορεί να προλάβει και να υιοθετήσει σοβαρές πολιτικές ένταξης και ενσωμάτωσης και όχι απομόνωσής τους.
και η ανισότιμη συμμετοχή τους σε όλα τα δημόσια και κοινωνικά αγαθά στην ελληνική κοινωνία αποτελούν κοινό μυστικό. Αυτό αποτυπώνεται με σαφήνεια και στα δικαιώματα ή καλύτερα στο «ποσοστό» των δικαιωμάτων που τους αναγνωρίζεται. Ο μισθός, η στέγη, η περίθαλψη, η εκπαίδευση, η ανασφάλεια, καθώς και η απουσία οποιουδήποτε πολιτικού δικαιώματος καθορίζουν και την κάλυψη των βιολογικών και κοινωνικών αναγκών που τους αντιστοιχεί. Όλα αυτά σημαίνουν και μικρότερη δυνατή αντίσταση απέναντι στην υπερεκμετάλλευσή τους από τις κυρίαρχες τάξεις, αλλά συχνά και από τα μικρομεσαία στρώματα της κοινωνίας «υποδοχής» τους.
Ανάγκη για πρόληψη της επερχόµενης κρίσης Μπορεί το επίκεντρο να ήταν η Γαλλία στα πρόσφατα γεγονότα, αλλά τα κοινωνικά αίτια υπάρχουν και στις υπόλοιπες δυτικοευρωπαϊκές χώρες. Η αστυφιλία, η ανεργία, η φτώχεια, το περιθώριο, ο ταξικός ρατσισμός μετατρέπουν τις μητροπόλεις της δυτικής Ευρώπης σε βραδυφλεγείς βόμβες. Τα κοινωνικά προβλήματα, ο κοινωνικός αποκλεισμός, η περιθωριοποίηση υπάρχουν σχεδόν στις περισσότερες χώρες της δυτικής Ευρώπης και σ’ αυτά εντάσσεται και το μεγάλο πρόβλημα της μετανάστευσης και της μεταναστευτικής πολιτικής. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση της Ευρώπης στον τομέα της ένταξης των μεταναστών. Σήμερα οι μετανάστες δεν μπορούν να εκδώσουν ούτε καν πιστοποιητικό γέννησης για τα παιδιά τους που έχουν γεννηθεί εδώ. Η δεύτερη γενιά μεταναστών μεγαλώνει δίπλα μας – αλλά ταυτόχρονα μακριά μας. Βιώνει από την παιδική ηλικία τις καθημερινές ταπεινώσεις των γονιών τους, τους υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς στο δημόσιο και στον ιδιωτικό λόγο, το συλλογικό διασυρμό τους από τα Μ.Μ.Ε., την απόρριψη από το εκπαιδευτικό σύστημα – είναι μια γενιά που μεγα-
15 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
15
8/12/2005, 9:51 μμ
κόσµος
αυτή μεταφέρει», προσθέτει ο ίδιος και καταλήγει: «Εάν δεν δράσουμε άμεσα και αποτελεσματικά, τότε κινδυνεύουμε να χάσουμε μέχρι και το 95% των σημερινών γλωσσών μέσα στον αιώνα αυτόν».
Η γλώσσα ως φορέας επιβολής εξουσίας
Γλώσσες του κόσμου: είδος υπό εξαφάνιση! Γράφει ο Δάνος Δανιηλίδης (bdd@med.auth.gr)
Στην εποχή της παγκοσµιοποίησης, και ενώ οι τηλεπικοινωνίες, ο τουρισµός και το διεθνές εµπόριο έχουν µετατρέψει τη Γη σ’ ένα µικρό πλανητικό χωριό, περισσότερες από τις µισές οµιλούµενες γλώσσες του κόσµου κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από προσώπου Γης.
Η γιαγιά από το Περού
Ampa Hermosa, Περού: Στην ξύλινη καλύβα της, στη ζούγκλα του Αμαζονίου, καθώς η Natalia Sangama κρατά ευτυχισμένη στην αγκαλιά της τα δυο μικρά της εγγόνια, ξεχνιέται και αρχίζει να μιλά στη μητρική της γλώσσα, την Chamicuro. Κανείς, όμως, δεν μπορεί να την καταλάβει. Έτσι η γηραιά κυρία με τα μακριά άσπρα μαλλιά αναγκάζεται να μιλήσει και πάλι στα Ισπανικά, την τωρινή γλώσσα των παιδιών και των εγγονών της. «Όταν κοιμάμαι, ονειρεύομαι στη γλώσσα μου, την Chamicuro. ∆εν μπορώ, όμως, να διηγηθώ τα όνειρά μου σε κανέναν», λέει η ίδια με παράπονο, αφού είναι ο τελευταίος άνθρωπος της φυλής της που μιλά τη γλώσσα αυτή. «Μερικά πράγματα, μερικές σκέψεις δεν μπορούν να ειπωθούν στα Ισπανικά», λέει η κ. Sangama. «Μελαγχολώ όταν σκέφτομαι ότι δεν μπορώ να μιλήσω με κανέναν τη μητρική μου γλώσσα», καταλήγει.
Οι µισές γλώσσες κινδυνεύουν να εξαφανιστούν
∆υστυχώς δεν είναι μόνο η γλώσσα Chamicuro, η οποία μετά το θάνατο της κ. Sangama θα σβηστεί από τον παγκόσμιο χάρτη γλωσσών. Περισσότερες από τις μισές από τις 6.500 γλώσσες που μιλιούνται σήμερα παγκοσμίως υπολογίζεται πως θα εκλείψουν οριστικά στα επόμενα 100 χρόνια. Οι γλωσσολόγοι υπολογίζουν πως μία γλώσσα πεθαίνει, κάπου στον κόσμο, κάθε δυο εβδομάδες! Ο θάνατος μιας μακρινής, ακαταλαβίστικης στους πολλούς, γλώσσας, όπως η Chamicuro, δεν σημαίνει απλά μια λιγότερη γλώσσα στον μακρύ παγκόσμιο κατάλογο γλωσσών. «Σημαίνει την εξαφάνιση ενός ολόκληρου πολιτισμού, μιας ακόμη κουλτούρας. Η επίδρασή της είναι ανάλογη με την εξαφάνιση κάποιων φυτών ή ζώων από τον πλανήτη», πιστεύει ο Michael Krauss, καθηγητής γλωσσολογίας και ειδικός ερευνητής των υπό εξαφάνιση γλωσσών στο Πανεπιστήμιο της Αλάσκας, των Η.Π.Α. «Κάθε γλώσσα έχει τη δική της αξία στο ανθρώπινο στερέωμα, διότι περιέχει μοναδικές λέξεις-έννοιες που δεν συναντιούνται σε άλλες γλώσσες. Όταν η γλώσσα –άρα και οι λέξεις– εκλείψει, τότε εκλείπει και ο πολιτισμός που η γλώσσα
Το 1492 και πριν ο Χριστόφορος Κολόμβος βάλει πλώρη για την ανακάλυψη του Νέου Κόσμου, ο Ισπανός γλωσσολόγος Antonio de Nebrija συνέταξε ένα εγχειρίδιο ισπανικής γραμματικής, το οποίο και παρουσίασε στη βασίλισσα Ιζαμπέλα, με σκοπό να εγκριθεί και να το πάρουν οι άντρες του Κολόμβου μαζί τους. Όταν εκείνη τον ρώτησε για τη σκοπιμότητα της έκδοσης, ο οξυδερκής γλωσσολόγος της απάντησε: «Μα, Μεγαλειότατη, η γλώσσα είναι από τα βασικά όπλα για την επέκταση μιας αυτοκρατορίας». Όπως εκ των πραγμάτων αποδείχτηκε, οι αποστολές των Ευρωπαίων αποίκων του 16ου και 17ου αιώνα αποτέλεσαν την αρχή του τέλους για χιλιάδες γλώσσες της Βόρειας και Νότιας Αμερικής. Στη Βραζιλία, για παράδειγμα, από το 1500 που έφτασαν οι Πορτογάλοι μέχρι σήμερα εξαφανίστηκε σταδιακά το 75% των γλωσσών-διαλέκτων που μιλιούνταν εκεί, έτσι ώστε οι επιστήμονες να μιλάνε και για «γλωσσικό ιμπεριαλισμό». Σήμερα, από τις 180 διαλέκτους που συναντιούνται εκεί, μόνο μία μιλιέται από περισσότερους από 10.000 ανθρώπους, σε πληθυσμό 160 εκατομμυρίων. «Ο κόσμος είναι ένα μωσαϊκό ιδεών και οραμάτων», λέει ο Aryon Rodrigues, ο σημαντικότερος Βραζιλιάνος ερευνητής των υπό εξαφάνιση γλωσσών και προσθέτει: «Με κάθε γλώσσα που χάνεται, χάνεται κι ένα κομμάτι αυτού του μωσαϊκού». Παραδείγματα γλωσσικού ιμπεριαλισμού σημειώθηκαν, όμως, και τον 20ό αιώνα, όπως για παράδειγμα στην τέως Ε.Σ.Σ.∆. Εκεί υλοποιήθηκε το περιβόητο πρόγραμμα «Ρωσοποίησης» που στόχο είχε να αφομοιώσει γλωσσικά και πολιτιστικά τους μη ρωσικούς πληθυσμούς της αχανούς Σοβιετικής αυτοκρατορίας, συμπεριλαμβανομένων και ελληνικής καταγωγής πληθυσμών. Το πρόγραμμα εντατικοποιήθηκε τη δεκαετία του '50, στο πλαίσιο του οποίου δημιουργήθηκαν οικοτροφεία και σχολεία εσώκλειστων μαθητών, στα οποία ήταν αναγκασμένα να μένουν επί 9 μήνες το χρόνο όλα τα παιδιά των περιοχών αυτών, από 2 χρονών και πάνω. Ζώντας σ’ ένα καθαρά ρωσικής έμπνευσης περιβάλλον (γλώσσα, κουλτούρα κτλ.), τα παιδιά έχασαν σταδιακά το ενδιαφέρον τους προς τη μητρική τους γλώσσα και τον πολιτισμό.
Αιτίες εξαφάνισης των γλωσσών
Μια βασική αιτία που συντελεί ουσιαστικά στη μείωση της γλωσσικής ποικιλομορφίας είναι η μαζική μετανάστευση προς τις μεγάλες πόλεις-βιομηχανικά κέντρα, είτε για λόγους εύρεσης καλύτερης εργασίας είτε λόγω φυσικών καταστροφών
16 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
16
8/12/2005, 9:52 μμ
κόσµος ή πολεμικών συρράξεων κτλ. Όπως επισημαίνουν οι κοινωνιολόγοι, προκειμένου οι νεοπρόσφυγες των πόλεων να ενσωματωθούν και να διεκδικήσουν καλύτερους όρους επιβίωσης στο νέο περιβάλλον, αναγκάζονται να μάθουν την κυρίαρχη γλώσσα, όπως και τα ήθη, τα έθιμα και τις συνήθειες, με αποτέλεσμα να αποξενώνονται έτσι οι ίδιοι αλλά και τα παιδιά τους από τη μητρική τους γλώσσα και κουλτούρα. Μία άλλη επιβαρυντική παράμετρος ως προς τη μείωση των γλωσσών έχει να κάνει με την περιβαλλοντική υποβάθμιση των παρθένων τοπικών κοινωνιών, σύμφωνα με τον υπεύθυνο του προγράμματος Bιοποικιλότητας των Ηνωμένων Εθνών, Bai-Mass Taal. Όπως λέει ο ίδιος, «από τις 6.500 σημερινές ζωντανές γλώσσες, οι 5.000 μιλιούνται από ιθαγενείς στα δάση του Αμαζονίου, στην Αυστραλία (Αβορίγινες) και αλλού. Οι εκχερσώσεις, η καταστροφή των δασών και των υπόλοιπων φυσικών οικοσυστημάτων, εξωθούν τους πληθυσμούς αυτούς στις μεγάλες πόλεις προς αναζήτηση εργασίας, με καταστροφικές επιπτώσεις στη διατήρηση των γλωσσών τους». Θέλοντας να εστιάσουν το παγκόσμιο ενδιαφέρον στη μοίρα αυτών των πληθυσμών, τα Ηνωμένα Έθνη καθιέρωσαν και γιορτάζουν κάθε χρόνο, τη «∆ιεθνή Ημέρα Ιθαγενών Πληθυσμών», καθώς και τη «∆ιεθνή ∆εκαετία Ιθαγενών Πληθυσμών, 1994-2004».
Χαρτογράφηση των υπό εξαφάνιση γλωσσών
Σύμφωνα με τον παγκόσμιο χάρτη που κατάρτισε η UNESCO για τις απειλούμενες γλώσσες του κόσμου, η κατάσταση ανά ήπειρο διαμορφώνεται ως εξής: Ευρώπη: Σε κίνδυνο βρίσκονται οι Κέλτικες γλώσσες της Βρετανίας, Ιρλανδίας και της περιοχής της Βρετάνης στη Γαλλία, αρκετές λαπωνικές γλώσσες στη Σκανδιναβία, διάφορες Ρομάνι (τσιγγάνικες) και πολλές τοπικές διάλεκτοι στην τέως Ε.Σ.Σ.∆. Αφρική: Στην Αφρική η πολυγλωσσία είναι μάλλον ο κανόνας παρά η εξαίρεση. Πολλοί Αφρικανοί μιλούν μέχρι και 5-6 τοπικές διαλέκτους εκτός της μητρικής τους. Παρ’ όλα αυτά, μικρές τοπικές διάλεκτοι κινδυνεύουν από την κυρίαρχη (ή τις κυρίαρχες) γλώσσα κάθε χώρας. Ασία: Οι πιο απειλούμενες γλώσσες στην Κίνα εντοπίζονται στις επαρχίες Xinjiang και Yunnan. Στη Νοτιοανατολική Ασία απειλούνται τοπικές διάλεκτοι του Νεπάλ και της Μαλαισίας. Στην Ιαπωνία η απειλούμενη διάλεκτος της περιοχής Hokkaido, η Ainu, αρχίζει να ξαναχρησιμοποιείται ευρύτερα, χάρη στις προσπάθειες των ντόπιων και κυρίως στη φιλελευθεροποίηση της γλωσσικής πολιτικής της ιαπωνικής κυβέρνησης. Ειρηνικός: Πολλές γλώσσες στα νησιά Παπούα Νέα Γουινέα απειλούνται εξαιτίας της αυξανόμενης δημοτικότητας δύο διαλέκτων Pidgin. Στην Αυστραλία, όπου πολλές γλώσσες-διάλεκτοι έχουν χαθεί, λίγες από τις εναπομείνασες 250 διαλέκτους των Αβορίγινων έχουν κάποιο μέλλον. Αμερική: Στη Β. Αμερική, στην Αρκτική, πολλές Εσκιμό και Αμερικανο-ινδιάνικες γλώσσες απειλούνται. Η κατάσταση των ιθαγενών γλωσσών στις Η.Π.Α. και στον Καναδά είναι από τις χειρότερες στον κόσμο. Στην Κεντρική και Νότια Αμερική πολλές
γλώσσες είναι ετοιμοθάνατες, ενώ κι αυτές που μιλιούνται κάπως περισσότερο έχουν χάσει πολλούς από τους ομιλητές τους, λόγω φυσικών αιτίων (θανάτων).
Το παγκόσµιο TOP-10 των γλωσσών
(αναφέρεται στην κυρίως γλώσσα του κάθε πληθυσμού). Μανδαρίνικη (Κινέζικη) 726 εκ., Αγγλική 427 εκ., Ισπανική 266 εκ., Ινδική 182 εκ., Αραβική 181 εκ., Πορτογαλική 165 εκ., Μπενγκάλι (Ινδική) 162 εκ., Ρωσική 158 εκ., Ιαπωνική 124 εκ., Γερμανική 121 εκ.
Η διασπορά των γλωσσών ανά ήπειρο
Συνολικός αριθμός ζωντανών γλωσσών: 6.528 Ασία 31% (2.034), Αφρική 31% (1.995), Ειρηνικός 21% (1.341), Αμερική 15% (949), Ευρώπη 3% (209).
Τα καλά νέα
Είναι δεδομένες οι αρνητικές προοπτικές που υπάρχουν για τις μισές τουλάχιστον από τις σημερινές ζωντανές γλώσσες του πλανήτη. Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια πολλοί φορείς, πανεπιστήμια, διεθνή ερευνητικά κέντρα, μη κυβερνητικές οργανώσεις και οι ίδιες οι τοπικές κοινωνίες έχουν αρχίσει δράσεις προς την κατεύθυνση της διατήρησης κάποιων από τις απειλούμενες γλώσσες. Εκατοντάδες ερευνητικά προγράμματα καταγραφής γλωσσών (πολλές από τις οποίες υφίστανται μόνο σε προφορική μορφή και, άρα, θα έσβηναν με το θάνατο των τελευταίων ομιλητών τους) βρίσκονται σε εξέλιξη, με τη συμμετοχή γλωσσολόγων, ανθρωπολόγων και άλλων επιστημόνων. Εκδόσεις εφημερίδων και βιβλίων, ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά προγράμματα, μαθήματα για τα νεότερα μέλη των τοπικών κοινωνιών έχουν αρχίσει, άλλοτε σε πιλοτικό και άλλοτε σε μαζικότερο επίπεδο. Πρόκειται για ένα δύσκολο αγώνα με αντίπαλο το χρόνο, αλλά και όλες τις δυσμενείς αιτίες που προαναφέρθηκαν (μετανάστευση, αστυφιλία, πολεμικές συρράξεις, απροθυμία-φόβο πολλών κυβερνήσεων στο να υιοθετήσουν μέτρα για μια πολυγλωσσικότερη κοινωνία κτλ.). Ας ελπίσουμε ότι δεν θα επαληθευτεί η άποψη του καθηγητή Shigeru Tsuchida, ο οποίος λέει πως «είναι ειρωνεία ότι όποτε η διάσωση μιας γλώσσας γίνεται πρώτη είδηση και όλοι αρχίζουν να κόπτονται γι’ αυτήν, είναι ήδη πολύ αργά για να τη σώσουν». Πηγές: National Geographic, ΤΙΜΕ, Unesco Atlas of the World’s Languages in Danger of Disappearing, The Cambridge Encyclopedia of Language (www.ogmios.org, του Ιδρύματος Απειλούμενων Γλωσσών)
17 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
17
8/12/2005, 9:52 μμ
συνέντευξη
Αχιλλέας Ψαλτόπουλος Το ενδεχόμενο να κινηθεί προς την Αθήνα ή το εξωτερικό για να μην αναγκαστεί, αν παραμείνει στη Θεσσαλονίκη, να θυσιάσει ποιοτικές προδιαγραφές στα επόμενα καλλιτεχνικά βήματά του σκέφτεται ο κ. Αχιλλέας Ψαλτόπουλος, σκηνοθέτης και κριτικός κινηματογράφου. Ο κ. Ψαλτόπουλος μίλησε στο «∆υτικώς» για την καλλιτεχνική του πορεία και το τελευταίο του σκηνοθετικό τόλμημα, το «Equus», του Πίτερ Σάφφερ, που παρουσιάζει το «Θέατρο Αναζήτησης Θεσσαλονίκης», της «Θεατρικής Έρευνας», στο Θέατρο Άνετον, από τις 9 έως τις 14 ∆εκεμβρίου. Το έργο ανεβαίνει σε μετάφραση, σκηνοθεσία και μουσική επιμέλεια του ίδιου. Η υπόθεση: Ένας ένοχος που αρνείται να μιλήσει για το έγκλημά του… Ένας ψυχίατρος που γίνεται ντετέκτιβ για να ανακαλύψει την αλήθεια… Μία κοινωνία που κρύβει προσεκτικά τα ένοχα μυστικά της. συνέντευξη στην Ειρήνη Μπούρα
Πώς προέκυψε η τέχνη στη ζωή σας; Από μικρή ηλικία μού άρεζε πάρα πολύ ο κινηματογράφος, όταν έβλεπα ταινίες μετά τις ανέλυα, όταν ήταν ακατάλληλες, έστελνα τους γονείς μου και ζητούσα έπειτα να μου τις περιγράψουν λεπτομερώς. Αργότερα στο πανεπιστήμιο ασχολήθηκα με το Θεατρικό Εργαστήρι Θεσσαλονίκης και ταυτόχρονα έγινα διευθυντής του κινηματογράφου τέχνης «Αίαντας». Κάποια στιγμή μου πρότειναν από το Θεατρικό Εργαστήρι να παίξω ένα μικρό ρόλο, στο έργο «Ο Μπίντερμαν και οι εμπρηστές», δίστασα αρχικά, επειδή δεν είχα θεατρική παιδεία, ωστόσο έπαιξα το ρόλο, απέσπασα θετικές κριτικές, γεγονός που με ενθάρρυνε να στραφώ στο θέατρο ολοκληρωτικά. Γνωρίζω ότι οι σπουδές σας ποικίλλουν Ναι, έχω σπουδάσει φυσικός, αναλυτής προγραμματιστής ηλεκτρονικών υπολογιστών, Αγγλικά, μάλιστα έχω διδάξει Αγγλικά, ενώ στο στρατό ήμουν μεταφραστής της αγγλικής γλώσσας. Βέβαια,
σπούδασα και θέατρο, ενώ στη συνέχεια ειδικεύτηκα στο εξωτερικό στη σκηνοθεσία. Σας έχει κουράσει ποτέ αυτός ο χώρος; Είναι ένας χώρος που ταυτόχρονα σε ανταμείβει ψυχικά, αλλά και σε εξουδετερώνει. Αν τραβήξεις την καλλιτεχνική σου πορεία όπως εσύ την πιστεύεις, αντιμετωπίζεις πολλές δυσκολίες, αν είσαι διατεθειμένος να κάνεις συμβιβασμούς ως προς τα πιστεύω σου, τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα. Εγώ προτίμησα το πρώτο και τράβηξα τα πάνδεινα. Ήθελα να κάνω έργα τα οποία πίστευα ότι έπρεπε να παρουσιαστούν στο κοινό με προδιαγραφές που μπορεί να μην ήταν συμβατές με το ελληνικό κοινό εκείνης της περιόδου. Πώς βλέπετε το γεγονός ότι οι παραστάσεις που έρχονται από την Αθήνα γεμίζουν τις αίθουσες; Είναι σύνθετη αυτή η κατάσταση, τα τεσσεράμισι χρόνια που ήμουν διευθυντής του θεάτρου «Αυλαία» έφερα ποιοτικές παραστάσεις από την Αθήνα, στις
οποίες ακόμη και όταν συμμετείχαν τηλεοπτικοί σταρ, δεν συνεπαγόταν αυτόματα ότι γέμιζε η αίθουσα. Έχω την αίσθηση ότι υπάρχει μία έλλειψη ενημέρωσης στην πόλη της Θεσσαλονίκης σε πράγματα που αφορούν την ποιότητα στην τέχνη, για να λειτουργήσει κάτι πρέπει να δημιουργηθεί προγενέστερα η αίσθηση ότι πρόκειται για ένα event, δηλαδή, ακόμη και στη Θεσσαλονίκη ισχύει η λογική του Hollywood. Παλαιότερα υπήρχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον για οτιδήποτε πειραματικό, πρωτοποριακό από τη μεριά των φοιτητών, δυστυχώς τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία καθίζηση. Γιατί συμβαίνει αυτό σήμερα; Ζούμε σε μία κοινωνία ισοπεδωμένων πραγμάτων, δεν ξέρω σήμερα τι θεωρείται από τους νέους επαναστατικό, τα πέντε σκουλαρίκια στη μύτη ή το τρύπημα μιας γλώσσας; Η νεολαία είναι κατευθυνόμενη από το fashion, ενώ τα φτιαχτά είδωλα δεν κρύβουν ίχνος επαναστατικότητας μέσα τους. Πριν από χρόνια θα ήταν αδιανόητο να θεωρείται είδωλο της νεολαίας η
18 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
18
8/12/2005, 9:52 μμ
συνέντευξη Άννα Βίσση. Το θεωρώ γελοίο να θεωρούμε επαναστατικό το ότι πήρα μία κουρευτική μηχανή και έκοψα μία τούφα από τα μαλλιά μου. Η νεολαία κινείται προς αυτό που λέμε fashion victims, της πουλάνε με έξυπνο τρόπο τον ειρμό της μόδας ως κάτι επαναστατικό. Αυτή είναι πολύ ωραία μέθοδος εξουδετέρωσης… Η Θεσσαλονίκη προσφέρει καλλιτεχνικές δυνατότητες; Όποιος ισχυρίζεται για καλλιτεχνικές δυνατότητες στην πόλη της Θεσσαλονίκης λέει ένα μεγάλο ψέμα ή φοβάται να θίξει το κοινό της πόλης. Στη Θεσσαλονίκη ποιος είναι σε μόνιμη βάση παρών; Αυτό που έχει γίνει καθεστώς τα τελευταία χρόνια στην πόλη είναι πως όσοι θέλουν να έχουν μία βιωσιμότητα πρέπει να κάνουν παιδικά θεατρικά έργα. Στην καλλιτεχνική σας πορεία σάς σημάδεψε κάτι έντονα; Έχω μία εσωτερική εντύπωση πως τα πράγματα κινήθηκαν ομαλά, τα θέματα των επιλογών μας γίνονται ζυγίζοντας τα υπέρ και τα κατά. Αργότερα, βλέποντας τα αποτελέσματα διαπιστώνουμε, αν πράξαμε σωστά ή όχι. Θεωρώ ότι όσες επιλογές έκανα στο παρελθόν ήταν απόλυτα δικαιολογημένες. Σίγουρα υπάρχουν καταστάσεις που μου προκαλούν θλίψη, όπως το γεγονός ότι δεν έχω σκηνοθετήσει στο Κρατικό, ενώ δύο φορές έφτασα κοντά. Θλίβομαι, επειδή εκεί θα είχα πιο πολλά μέσα να κάνω μία παράσταση ακριβώς όπως θα την ονειρευόμουν. Είναι δύσκολη η ενασχόληση με την κριτική κινηματογράφου; Με την κριτική είχα ξεκινήσει, όμως είχε αρχίσει να με ενοχλεί το γεγονός ότι ο κριτικός σε τελευταία ανάλυση δεν ρισκάρει κάτι από την προσωπική του ζωή, το πολύπολύ να δυσαρεστήσει κάποιους ή να τους χαροποιήσει, δεν εκτίθεται ο ίδιος. Το να είσαι μόνο κριτικός και όχι και δημιουργός δείχνει μία δειλία. ∆εν σου αποκρύπτω ότι εγώ προσωπικά είμαι πολύ ευάλωτος στην αρνητική κριτική. Μιλήστε μου για την παράσταση που ετοιμάζετε. Το «Equus» είναι μεγάλο στοίχημα για μένα που με απασχολούσε σε διανοητικό επίπεδο εδώ και 20 χρόνια. Ήθελα να παίξω το ρόλο του ψυχιάτρου από την πρώτη στιγμή που το διάβασα και ίσως αυτά τα 20 χρόνια πέρασαν γιατί δεν αισθανόμουν ώριμος να παίξω αυτόν το ρόλο. Το θεωρώ ένα από τα σημαντικότερα έργα του σύγχρονου ρεπερτορίου, παρόλο που γράφτηκε πριν από 30 χρόνια παραμένει πιο επίκαιρο από ποτέ. Ένα από τα κεντρικά θέματα που θίγονται
είναι η αποδοχή της διαφορετικότητας από την κοινωνία και η απόκλιση από αυτό που λέμε φυσιολογικό. Είμαστε διατεθειμένοι να την καταλάβουμε, να ανιχνεύσουμε τα αίτια, αν υπάρχουν, που οδηγούν στο διαφορετικό; Το έργο είναι ακατάλληλο για κάτω των 15 ετών, είναι προκλητικό, ίσως για αυτό δεν το ανεβάζουν πολλοί, επειδή το φοβούνται. Ο Σάφφερ δεν γράφει ένα έργο όμως μόνο για να προκαλέσει, τον ενδιαφέρει να ταρακουνήσει τους εφησυχασμένους αστούς θεατές. Από τις επαγγελματικές δουλειές που έχετε κάνει ξεχωρίζετε κάποιες στη συνείδησή σας; Προσωπικά κάποιες δουλειές μου τις θεωρώ πολύ σημαντικές γιατί πραγματικά ένιωσα εξαιρετικά απέναντί τους. Αισθάνθηκα ότι το όραμα έγινε πραγματικότητα, όπως η «Collection» και «Οι παλιοί καιροί», του Χάρολντ Πίντερ. Θεωρώ σημαντική επίσης, την πρώτη παράσταση του «Θεάτρου Αναζήτησης», το «Μπι όπως Μπέκετ», είχε θέατρο, video, χορό, ήταν ένα μεγάλο project, όμως σημείωσε παταγώδη εμπορική αποτυχία, σιγά μην άντεχε η Θεσσαλονίκη μία παράσταση 5, 5 ωρών… Τι επιθυμείτε για το μέλλον επαγγελματικά; Παλιότερα ένιωθα ότι έχω πάρα πολύ καιρό για υλοποιήσω τις σκέψεις μου, τώρα έχω την αντίθετη αίσθηση. ∆εν έχω καταλήξει στο επόμενο βήμα, άρχισα να γράφω ένα καινούργιο θεατρικό έργο, επίσης σκέφτομαι ένα σενάριο για κινηματογραφική ταινία πάνω από 10 χρόνια. Θέλω να ασχοληθώ πάλι με το σινεμά, είχα κάνει μία τηλεταινία για την ΕΤ3, «Ένα πτώμα χορεύει στο σεληνόφως», το 2000 και έχουν περάσει πέντε χρόνια από τότε. Όμως, δεν είμαι απόλυτα σίγουρος ότι θέλω να παραμείνω στη Θεσσαλονίκη. Αν ασχοληθώ με τον κινηματογράφο, μοιραία πρέπει να κινηθώ στο χώρο των Αθηνών, αν ασχοληθώ με κάτι πιο avant-guard θεατρικά, πρέπει να κινηθώ προς το εξωτερικό. Αν πειστώ ότι μπορώ να υλοποιήσω αυτά που με ενδιαφέρουν, θα μείνω, αν όχι, αναγκαστικά θα φύγω, γεγονός που με τρομάζει γιατί μου αρέσει η ζωή μου σε αυτή την πόλη. Ωστόσο, δεν θα ήθελα να κάνω δουλειές στη Θεσσαλονίκη στις οποίες θα ήμουν αναγκασμένος να θυσιάσω ποιοτικές προδιαγραφές. Βέβαια, θα δείξει και το «Equus», είναι ένα στοίχημα, αν θα το αντέξει η πόλη σαν παράσταση…
19 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
19
8/12/2005, 9:52 μμ
Πολιτιστικές Προτάσεις, Δράσεις Στους εκθεσιακούς χώρους του Μορφωτικού Ιδρύµατος της Εθνικής Τραπέζης φιλοξενούνται έργα χαρακτικής και σχέδια του Γεωργίου Δήµου. Στην έκθεση, που εγκαινιάστηκε στις 18 Οκτωβρίου και θα παραµείνει έως τις 6 Ιανουαρίου 2006, παρουσιάζονται επίσης υδατογραφίες, εντυπωσιακές ξυλογραφίες, σχέδια µε κάρβουνο και µολύβι, καθώς και σπάνιο έντυπο υλικό. Μορφωτικό Ίδρυµα Εθνικής Τραπέζης, Βασ. Όλγας 108, τηλ.: 2310 295 170
ΣΤΟΝ ΙΑΝΟ. Το Σάββατο 17 Δεκεµβρίου 2005, ώρα 11:30 το πρωί, στον ΙΑΝΟ (Αριστοτέλους 7), οι συγγραφείς Ελένη Πριοβόλου και Αργυρώ Κοκορέλη συντροφιά µε τα παιδιά της Β΄ και Γ΄ Δηµοτικού των Εκπαιδευτηρίων Φρυγανιώτη, θα σας διηγηθούν τις χριστουγεννιάτικες ιστορίες του µικρού ξωτικού «Παντουπαρών» και του «Άϊ-Βασίλη που πάει στον πόλεµο», εκδόσεις ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ. Το Σάββατο 17 Δεκεµβρίου, ώρα 1:00 το µεσηµέρι, στον κινηµατογράφο ΟΛΥΜΠΙΟΝ (Πλατεία Αριστοτέλους 10), ο Γιώργος Κούδας παρουσιάζει το αυτοβιογραφικό βιβλίο «Γιώργος Κούδας. Της ζωής µου το παιχνίδι», εκδόσεις ΙΑΝΟΣ µαζί µε το δηµοσιογράφο Κώστα Μπλιάτκα, ο οποίος υπογράφει την έρευνα και το κείµενο. Οµιλητές: Ευάγγελος Βενιζέλος, Θοδωρής Ζαγοράκης, Γιάννης Ιωαννίδης, Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, Ο µεγάλος διεθνής ποδοσφαιριστής και «Μεγαλέξανδρος» της Βορείου Ελλάδος, θυµάται και αφηγείται στιγµές της ζωής του, αγώνες, τίτλους, αγωνίες, θριάµβους. Είναι της ζωής του το παιχνίδι δοσµένο µε ζωντάνια, αµεσότητα, ειλικρίνεια και χιούµορ.
«Φως και Χρώµα στη Ρωσική Πρωτοπορία» καλείται η έκθεση που παρουσιάζεται από το Σεπτέµβριο στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και θα διαρκέσει έως το Φεβρουάριο του 2006. Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μονή Λαζαριστών, Κολοκοτρώνη 21, τηλ.: 2310 589 140
Φωτογραφικά εκθέµατα του βραβευµένου µε Όσκαρ κινηµατογραφιστή Vittorio Storaro φιλοξενούνται στους χώρους του Μουσείου Φωτογραφίας και του Μουσείου Κινηµατογράφου από τις 19 Νοεµβρίου. Ο V. Storaro έχει συνεργαστεί µε σηµαντικούς σκηνοθέτες, όπως τον Φράνσις Φορντ Κόπολα, τον Μπερνάντο Μπερτολούτσι και άλλους. Η έκθεση, που φέρει τον τίτλο «Γράφοντας µε φως», διοργανώθηκε από το Φεστιβάλ Κινηµατογράφου και θα διαρκέσει έως τις 30 Δεκεµβρίου. Η έκθεση περιλαµβάνει τρία µέρη µε θέµα τους το «Φως», το «Χρώµα» και τα «Στοιχεία της Φύσης».. Μουσείο Φωτογραφίας, τηλ.: 2310 566 716
Κυκλοφόρησε η επιθεώρηση πολιτισµού «ΕΝΕΚΕΝ», από εκδοτική οµάδα στη Θεσσαλονίκη, µε επικεφαλή το Γιώργο Γιαννόπουλο. Το περιοδικό που έχει µορφή µικρού βιβλίου, αποτελεί µη κερδοσκοπικό εκδοτικό εγχείρηµα. Πολιτική, φιλοσοφία, λογοτεχνία, αναλύσεις, αφιερώµατα σε σηµαντικές προσωπικότητες είναι µόνο µερικά από τη θεµατολογία του. Πολλά άρθρα συνοδεύονται και από σπάνιο φωτογραφικό υλικό. «Δεν υπάρχει αµφιβολία ότι ο πολιτισµός διέρχεται περίοδο κρίσης… Εδώ και καιρό όσοι ασχολούνται µε τον πολιτισµό, διαπιστώνουν ότι ο χώρος τους δέχεται καταιγιστικές και συχνά αδιανόητες µέχρι, κάποια χρόνια επιθέσεις… Η επέλαση του κεφαλαίου στοχεύει και στον ευαίσθητο χώρο του πολιτισµού… Έτσι όσο και αν φαίνεται παράδοξο ο πολιτισµός βρίσκεται στο στόχαστρο ακριβώς γι’ αυτό που εκπροσωπεί, λόγω της ίδιας του της φύσης. Γιατί το αγαθό του πολιτισµού προσφέρει στις κοινωνίες και στους πολίτες τους τη δυνατότητα να αφιερώνονται και να απολαµβάνουν πράξεις και ενέργειες που υπερβαίνουν τον στενάχωρο περιβάλλον της ανάγκης και απευθύνονται στην ανθρώπινη επιθυµία για συγκατάβαση στη ζωή…» Περιοδικό Ένεκεν, τηλ. 2310833 665
Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.
20 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
«Τα παιδιά γράφουν για την Ευρωπαϊκή Ένωση» είναι ο τίτλος της έκδοσης που δηµοσιεύτηκε από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Επικοινωνίας, Πληροφόρησης και Πολιτισµού. Το Νοέµβριο του 2004 το ΕΚΕΠΠ προκήρυξε ένα διαγωνισµό έκθεσης για τους µαθητές των Γυµνασίων της Μακεδονίας και Θράκης µε θέµα: «Τι σηµαίνει να είναι κάποιος πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Η Ελλάδα είναι πλήρες µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 1981. Πώς επηρεάζει αυτό την καθηµερινή σας ζωή; Ποιες είναι οι προσδοκίες σας από την Ευρωπαϊκή Ένωση τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και γενικότερα. Οι εκθέσεις δηµοσιεύονται χωρίς καµία παρέµβαση, όπως ακριβώς υποβλήθηκαν. Ελπίζουµε ότι θα συµβάλουν στην έναρξη ενός διαλόγου για το µέλλον της Ευρώπης». ΕΚΕΠΠ, Αριστοτέλους 18, τηλ.: 2310 223 428
20
8/12/2005, 9:52 μμ
επéµÝëεéá ÉωÜííá Μπܵπç
& Άλλα Θεάµατα Στην αίθουσα εικαστικών εκδηλώσεων του Βαφοπουλείου Πνευµατικού Κέντρου εγκαινιάστηκε την Παρασκευή 9 Δεκεµβρίου η έκθεση ζωγραφικής της Σοφίας Αµπερίδου µε τίτλο «Το βλέµµα της προσφυγιάς». Η έκθεση θα παραµείνει στο χώρο µέχρι 22 Δεκεµβρίου. Οι περισσότερες καλλιτεχνικές της δηµιουργίες εκπέµπουν έντονο συναισθηµατισµό. Βαφοπούλειο Πνευµατικό Κέντρο, Γ. Βαφόπουλου 3, τηλ.: 2310 424 132 CHEAP PHOTO. ΦΘΗΝΗ ΤΕΧΝΗ-ΦΘΗΝΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 16/12/2005 – 7/1/2006. Έχετε σκεφτεί ποτέ να κάνετε Δώρο τις γιορτές µια Φωτογραφία σε προσιτή τιµή; To CHEAP-PHOTO, ΦΘΗΝΗ-ΤΕΧΝΗ, ΦΘΗΝΗ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ σας δίνει την ευκαιρία, µε την έκθεση που εγκαινιάζεται από το Φ.Κ.Θ. το Σάββατο 16/12/04, ώρα 9.00µµ στη νέα γκαλερί της πόλης µας TETTIX, Τσιµισκή και Διαλέττη 3. Συγκεντρώνει 30 Φωτογράφους από όλη την Ελλάδα και ευελπιστεί να ταράξει τα Φωτογραφικά νερά και να βάλει τη Φωτογραφία στα σπίτια µας. Γιατί η τέχνη δεν είναι πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα. H cheap art ξεκίνησε εδώ και αρκετές δεκαετίες και έδωσε την ευκαιρία στον κόσµο να αγοράσει σε φτηνές τιµές έργα τέχνης που δεν έκαναν καµία έκπτωση στην καλλιτεχνική τους αξία. Eπίσης άνοιξε τις πόρτες των σπιτιών στα έργα τέχνης και έδωσε την ευκαιρία σε κάθε είδους καλλιτέχνες να «αναρτηθούν» σε τοίχους που δεν είχαν φιλοξενήσει ποτέ αληθινή τέχνη. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝIKHΣ Τηλ &φαξ 2310 256 296 www.fkth.gr Στη Θεατρική Σκηνή «Σωκράτης Καραντινός» στη Μονή Λαζαριστών θα παρουσιάζεται έως τα τέλη Δεκεµβρίου το έργο «Ρωµαίος και Ιουλιέτα-Σαν το σκύλο µε τη γάτα». Η παράσταση είναι ένα µιούζικαλ για παιδιά, όπου τα πολύχρωµα κοστούµια, η έντονη δράση και η χιουµοριστική διάθεση κυριαρχούν σε όλο το έργο. Τη σκηνοθεσία ανέλαβε ο Γιάννης Καλατζόπουλος, τα σκηνικά και κοστούµια η Αριάδνη Βοζάνη και τη χορογραφία επιµελήθηκε η Κατερίνα Ανδριοπούλου. Σκηνή «Σωκράτης Καραντινός», Κολοκοτρώνη 25-27, Σταυρούπολη, κρατήσεις θέσεων: 2310 288.000
Το Εργαστήρι Τέχνης «ΝΕΦΕΛΕΣ» θα ξεκινήσει µε το νέο έτος την παρουσίαση του κουκλοθέατρου «Τα γαϊδουρινά αυτιά». Οι παραστάσεις θα δοθούν στο εργαστήρι τέχνης «ΝΕΦΕΛΕΣ», Αλ. Σβώλου 9 – Αµπελόκηποι. Η διασκευή και σκηνοθεσία είναι του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Εθνικού Κουκλοθέατρου Σόφιας Κυριάκο Αργυρόπουλο. Η µουσική της παράστασης είναι του Βαγγέλη Κοντόπουλου, οι χορογραφίες της Μαρίας Σκεπαρνιά ενώ τα σκηνικά επιµελήθηκε η Jenny Latseva. Παίρνουν µέρος οι ηθοποιοί: Παντελής Καραγιάννης, Αναστασία Χατζηλιάδου, Αθηνά Κερανά, Κατερίνα Σαββοπούλου, Μαρίνος Καρπούζας και οι κούκλες της πόλης µας. Το συγκεκριµένο έργο θα δώσει παραστάσεις για νηπιαγωγεία και δηµοτικά κατόπιν συνεννοήσεως σε θεατρική αίθουσα της πόλης ή ακόµη και στο χώρο των σχολείων εάν οι αίθουσες ενδείκνυνται. Πληροφορίες στο Εργαστήρι Τέχνης «ΝΕΦΕΛΕΣ», τηλ.: 2310 749549. ΑΛΕΞ. ΣΒΩΛΟΥ 9 ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ., studionefeles@yahoo.gr
Αν ήταν να µας πουν κάτι οι άνθρωποι που συµµετέχουν στο µουσικό καφέ «ΚΑΝΝΕΣ», θα ήταν σίγουρα «πάρε την παρέα σου και έλα!» Ο χώρος που λειτουργεί εδώ και λίγο καιρό στους Αµπελόκηπους, έχει χαρακτηριστικά που σπάνια συναντά κανείς στις µέρες µας: Μικρός, όταν όλα έχουν την τάση να µεγαλώνουν, ζεστός, όταν οι περισσότερες «µουσικές σκηνές» γίνονται ολοένα και πιο απρόσωπες, µε πραγµατική έντεχνη µουσική και όχι µε «κουλτουριάρικα τσιφτετέλια». Τραγουδούν και παίζουν οι Δ. Τραπεζανίδης και Σ. Χατζόπουλος. Μουσικό καφέ «ΚΑΝΝΕΣ», Ι. Χαλκίδη γωνία Αγάθωνος Αµπελόκηποι, τηλ. 2310736 152 Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.
Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
21
21 8/12/2005, 9:52 μμ
Φωτογραφικό έργο του Βασίλειου Μπακαλούδη µε φόντο το Λευκό Πύργο.
ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ΣΤΟ ΠΑΡΚΟ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΤΣΙΡΟΓΙΑΝΝΗ
Ο κύκλος των δρώμενων με τίτλο «Εικαστικό Φθινόπωρο» υλοποιήθηκε για τρίτη συνεχή χρονιά, με διάρκεια 5 εβδομάδες. Φέτος τα δρώμενα πραγματοποιήθηκαν στο πάρκο της οδού Τσιρογιάννη Θεσσαλονίκης, από τον Πρόεδρο Απόστολο Βεϊζαδέ, το Συμβούλιο του Α΄ ∆ημοτικού ∆ιαμερίσματος, το Σύλλογο Νέων Καλλιτεχνών Βορείου Ελλάδος και την Εταιρεία «Η τέχνη του Επικοινωνείν». Τα δρώμενα φιλοξενήθηκαν στο καφέ
ΟΒΑΛ, που υποστήριξε το σύνολο των εκδηλώσεων και χορηγός επικοινωνίας ήταν το ∆ΥΤΙΚΩΣ. Οι υπεύθυνοι της διοργάνωσης, που επιμελήθηκαν των εκδηλώσεων του Εικαστικού Φθινοπώρου, μας έδωσαν κάποιες διευκρινίσεις για το συγκεκριμένο project: «Οι 5 βασικοί άξονες του προγράμματος αυτού, είναι: 1. πάντοτε υλοποιείται σε πάρκο ή πεζόδρομο 2. στηρίζεται από επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται γύρω από το χώρο των δρώμενων 3. συναντώνται εικαστικοί δημιουργοί και καλλιτέχνες από όλο σχεδόν το φάσμα της τέχνης 4. συνυπάρχουν νέοι με ταλέντο μαζί με καταξιωμένους δημιουργούς και 5. όλοι οι συμμετέχοντες έχουν να επιδείξουν κάθε φορά καινούργιο έργο». Ο Απόστολος Βεϊζαδές, Πρόεδρος, και ο ∆ημήτρης Παππάς, Πρόεδρος Επιτροπής Πολιτιστικών του Α΄ ∆ημοτικού ∆ιαμερίσματος Θεσσαλονίκης, αλλά και όλα τα μέλη του Συμβουλίου, από τις αρχές του 2003, στηρίζουν προγράμματα αυτού του είδους, με στόχο την εξάπλωση πολιτιστικών δραστηριοτήτων στους δρόμους, στις πλατείες και στα πάρκα της Θεσσαλονίκης καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, κατά τα πρότυπα των μεγαλουπόλεων του εξωτερικού. Οι Θεσσαλονικείς για 5 εβδομάδες, από 3 Οκτωβρίου έως και 6 Νοεμβρίου, είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν 16 διαφορετικά δρώμενα που για τη φετινή χρονιά φιλοξενήθηκαν στο χώρο του καφέ ΟΒΑΛ, Φιλικής Εταιρείας 1, απέναντι από το Λευκό Πύργο.
Στιγµιότυπο από την παράσταση GOLFΩ που πραγµατοποιήθηκε στο πάρκο της οδού Τσιρογιάννη από την «Εταιρεία Θεάτρου ΧΩΡΟΣ».
Οι χορηγοί επικοινωνίας ήταν το «ΜΕΤΑ magazino», το FM 100 και το TV 100, τα ηλεκτρονικά περιοδικά www.cineek.gr και www.wayout.gr, και τα περιοδικά πολιτισμού Μαλλιάρης-Παιδεία «ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ» και «∆ΥΤΙΚΩΣ».
Χριστίνα Δεβρελή Μέλος Ένωσης ∆ημοσιογράφων Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου Μακ-Θρακ (Ε∆ΗΠΗΤ), τ. ∆ημοτική Σύμβουλος Α΄ ∆ιαμερίσματος Θεσσαλονίκης.
ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΣΤΟ ΜΥΛΟ ΟΡΦΕΑΣ ΠΕΡΙΔΗΣ ΜΕΛΙΝΑ ΑΣΛΑΝΙΔΟΥ Ο Ορφέας Περίδης και η Μελίνα Ασλανίδου μοιράζονται τη σκηνή του Club του Μύλου και μας υπόσχονται λατρεμένες βραδιές στις 16, 17, 23, 24, 25, 30 και 31 ∆εκεμβρίου. Ο Ορφέας Περίδης υπήρξε πάντα διακριτικός. Στην εποχή των άσκοπων ταχυτήτων, της γρήγορης επιβεβαίωσης και της εφήμερης διασημότητας, επέλεξε στάση σοφή. Μας συστήθηκε το 1991, μεγάλος, στα 34 χρόνια του, όταν κέρδισε το τέταρτο βραβείο στους Αγώνες Τραγουδιού της Καλαμάτας, παρόλο που η σχέση του με τη μουσική είχε ξεκινήσει από τα 18 του. Το 1993, κυκλοφόρησε ο πρώτος του δίσκος «Αχ, ψυχή μου φαντασμένη», κι έγινε αμέσως «χρυσός». Από τότε μέχρι σήμερα έχει εκδώσει έξι προσωπικούς δίσκους εκ των οποίων οι τρεις χρυσοί και περισσότερα από 150 τραγούδια. Τραγούδια ψίθυροι μιας αληθινά βιωμένης ζωής, που καθησύχασαν ακροατές τρυφερούς και διαυγείς. Η Μελίνα Ασλανίδου
Εισιτήριο: 20€ Ώρα έναρξης: 22.00
PAULA WEST QUARTET Voice of a Jazz Cabaret Diva
ΤΡΙΤΗ 27 & ΤΕΤΑΡΤΗ 28/12 CLUB ΜΥΛΟΣ
Η Paula West θα ξεχωρίσει στις δύο παραστάσεις της στο Club του Μύλου, την Τρίτη 27 και την Τετάρτη 28 ∆εκεμβρίου με την ποιότητα της ερμηνείας της, σε συνδυασμό με την ποιότητα επιλογής του ρεπερτορίου της που κινείται ανάμεσα στην τζαζ και το καμπαρέ! Σπάνια συναντάς τραγουδίστρια που να δίνει τόση πολλή σημασία στην αξία του ίδιου του τραγουδιού και να το υπηρετεί σε όλες του τις διαστάσεις. Η Paula West αποφεύγει τα τετριμμένα χιτ και επικεντρώνει την ερμηνευτική της δυναμική σε κλασικά κομμάτια που έχουν να πουν μια ιστορία, όπως το “Big Stuff” του Leonard Bernstein ή το “Lush Life” του Billy Strayhorn, με την ίδια σουινγκάτη δεινότητα και ευστροφία που λέει το “Night in Tunisia” το “Blues in the Night”, ή το “Fly me to the Moon”. Η Paula West ανήκει στα ανερχόμενα αστέρια της σύγχρονης τζαζ και το γεγονός ότι ερμηνεύει μία ευρεία γκάμα – από μπλουζ και τραγούδια του καμπαρέ μέχρι σοφιστικέ σόουλ και φανκ – την κάνει ιδιαίτερα αγαπητή τόσο στο κοινό όσο και στους μουσικούς, δείχνοντας ότι ανεβαίνει με ταχύτητα και ποιότητα στη τζαζ σκηνή. Η φωνή της Paula West, γεμάτη με αυθεντικό soul feeling και πλατιά εκφραστική έκταση δείχνει ότι μιλάμε για την επόμενη τζαζ diva… Συμμετέχουν: Paula West: τραγούδι, Matthew Clark: πιάνο, Gregory Ryan: μπάσο, Anthony Reedus: ντραμς. Τιμή εισιτηρίου: 18€ Ώρα έναρξης: 22.00
Σε κάθε σύγχρονη τζαζ τραγουδίστρια μπορεί να βρει κανείς στοιχεία που την κάνουν να ξεχωρίζει.
«ΜΥΛΟΣ». Αν. Γεωργίου 56, τηλ. 2310. 551836
Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.
22 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
που με τις προσωπικές της δουλειές προσδιορίζεται ως μια σύγχρονη τραγουδίστρια που έχει βαθιές ρίζες στο λαϊκό τραγούδι, ανήκει στην νεότερη τραγουδιστική γενιά. Την γνωρίσαμε το 2001 με το τραγούδι «Τι σου ‘κανα και πίνεις» που η μεγάλη επιτυχία του έδειχνε ότι αυτό θα ήταν μόνο η αρχή. Το 2003 η Μελίνα έκανε «Το πέρασμα» με το πρώτο προσωπικό της άλμπουμ ενώ το καλοκαίρι του 2005 κάνει τις «Τρεις ευχές» που όπως φαίνεται έχουν αρχίσει ήδη να πραγματοποιούνται: μόλις κυκλοφόρησε το δεύτερο προσωπικό της άλμπουμ με τίτλο «Παιχνίδι είναι». Παίζουν οι: ΒΑΣΙΛΗΣ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: πλήκτρα, ΑΝΤΡΕΑΣ ΣΙΚΚΗΣ: τραγούδι – πνευστά – κρουστά, ΠΕΤΡΟΣ ΒΑΡΘΑΚΟΥΡΗΣ: μπάσο, ∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΛΑΜΠΡΟΥ: κιθάρες, ∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΡΕΛΟΠΟΥΛΟΣ: μπουζούκι – λαούτο – μαντολίνο, ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ: ντραμς και ηχοληψία: ΒΑΣΙΛΗΣ ∆ΡΟΥΓΚΑΣ.
22
8/12/2005, 9:52 μμ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΟΙ σΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
πρόσωπα
της ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ Τα Ομηρικά Έπη, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, τα έργα του Ησίοδου Θεογονία, Έργα και Ημέραι, Ασπίς Ηρακλέους, τα Αργοναυτικά του Απολλώνιου, οι Ομηρικοί ύμνοι αποτελούν νέες και αξιόλογες εκδόσεις του εκδοτικού οίκου Ζήτρος, που κυκλοφόρησαν το 2004-2005. Τη μετάφραση όλων αυτών των κειμένων ανέλαβε ο καθηγητής Θεόδωρος Μαυρόπουλος, ο οποίος έχει ασχοληθεί με όλα τα είδη της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Επίσης, έχει δημοσιεύσει πολλές μελέτες και άρθρα στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο. Είναι σύμβουλος έκδοσης του περιοδικού Φιλόλογος. Η συνεργάτης μας, Ιωάννα Μπάμπη, συνάντησε τον κ. Μαυρόπουλο και του έθεσε τα ακόλουθα ερωτήματα. Κ. Μαυρόπουλε, ποιοι είναι οι σημαντικότεροι λόγοι που καθιστούν τα δύο επικά ποιήματα του Ομήρου ανυπέρβλητα λογοτεχνικά δημιουργήματα;
Πού οφείλεται το γεγονός, ότι πολλοί ξένοι μελετητές ασχολούνται με την αρχαία ελληνική γραμματεία και πραγματοποιούν διαλέξεις, διατριβές, μεταφράσεις;
Η Ιλιάδα και η Οδύσσεια είναι αναμφισβήτητα ανυπέρβλητα δημιουργήματα της επικής ποίησης. Τα στοιχεία που νομιμοποιούν τον επιθετικό προσδιορισμό είναι πολλά: είναι μεγάλα επικά συνθέματα, από τα μεγαλύτερα που συντέθηκαν στους μακρούς αιώνες του ανθρώπινου πολιτισμού. βάζουν σε κινητικότητα πλήθος ανθρώπων που κινούνται σε πλαίσιο αληθοφάνειας και μη ενοχλητικού φαντασιακού στοιχείου. προβάλλουν τη φύση ηρωικών μορφών, θετικών ή αρνητικών κατά περιπτώσεις. προβάλλουν τους αγώνες και τις αγωνίες πολλών ανθρώπων και την παρέμβαση θεοτήτων που δρουν με υπερανθρώπινες ιδιότητες, αλλά σε κάθε περίπτωση ανθρωποποιημένες με τις συναισθηματικές αποκλίσεις τους. η δράση των ανθρώπων και των θεών, οι ενέργειες, η αποτύπωση της ζωής στον πόλεμο και στην ειρήνη, η περιγραφή της φύσης σε ώρες γαλήνης και σε ώρες αναταραχής και άλλα πολλά δίνονται στα δύο έπη με πολλές χάρες, κυρίως με τις πολύ παραστατικές ομηρικές παρομοιώσεις.
Τα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας (και της αντίστοιχης βυζαντινής και –θα μπορούσα να προσθέσω– της νεοελληνικής γραμματείας) απασχολούν, πράγματι, μεγάλο αριθμό μελετητών σε διάφορες χώρες του κόσμου. γνωρίζω και την έκταση και την ποιότητα των εργασιών αυτών στον αγγλόφωνο, στο γαλλόφωνο, στο γερμανόφωνο, στον ιταλόφωνο, στον ισπανόφωνο, στο ρωσόφωνο κόσμο – για να περιοριστώ σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Πριν από δύο χρόνια, καλεσμένος στην πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την τιμητική προσωνυμία του «εξειδικευμένου», διαπίστωσα ότι στο πλαίσιο των λεγόμενων «ευρωπαϊκών σχολείων», που είναι διάσπαρτα σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, η αρχαία ελληνική και η λατινική γραμματεία καλλιεργείται με επιτυχία σε επιλεγμένα σχολεία.
Ποια είναι τα βασικότερα μηνύματα που αντλούνται από τα ομηρικά έπη; Πολλά είναι τα μηνύματα που μπορούμε να αντλήσουμε από τα ομηρικά έπη, από αυτόν τον πολυπρόσωπο και ποικιλόμορφο κόσμο της «αρχαϊκής» περιόδου της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Η Ιλιάδα είναι βέβαια ένα έπος πολεμικό, αλλά μέσα σ’ αυτό εξαίρονται οι χάρες της ειρηνικής ζωής. Υπάρχουν σ’ αυτήν δύο αντίπαλοι, οι Τρωαδίτες που υπερασπίζουν τον τόπο τους, οι Έλληνες που κατά το μύθο αποβιβάζονται στην τρωική πεδιάδα, για να ξεπλύνουν μια ντροπή που τους έγινε. δυνατοί «ήρωες» λειτουργούν και από τις δύο πλευρές. κι εδώ λειτουργεί ο ομηρικός ανθρωπισμός: ο ιδανικός «ήρωας» δεν είναι κάποιος Έλληνας, είναι ο Τρωαδίτης Έκτορας, πρόμαχος της πατρίδας του, καλός σύζυγος και πατέρας. με το θάνατο και την ταφή του κλείνει η Ιλιάδα. Η Οδύσσεια, εξάλλου, είναι ένα μεγάλο ναυτικό έπος, ένας «νόστος» που απηχεί τις ναυτικές περιπέτειες των ανθρώπων της μακρινής εκείνης εποχής, που χάνουν το παιχνίδι της επιστροφής στην πατρίδα τους ύστερα από ένα δεκάχρονο πόλεμο εξαιτίας άστοχων επιλογών τους: «σφετέρησιν ατασθαλίησιν ώλοντο» (=χάθηκαν εξαιτίας δικών τους σφαλμάτων) λέει ο ποιητής στο «προοίμιο» του έπους αυτού. Οι σύγχρονοι Νεοέλληνες έχουν κατανοήσει τους πνευματικούς θησαυρούς της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και τη διδακτική-παιδαγωγική αξία των αρχαίων ελληνικών μύθων; Οι πνευματικοί θησαυροί της αρχαίας ελληνικής γραμματείας έχουν αιώνια αξία, αλλά η κατανόησή τους και την αυθύπαρκτη δυνατότητα των επικαρπωτών της και τη συνδρομή των από ειδίκευση ενημερωμένων προϋποθέτει. στους πολυάσχολους καιρούς μας, στους οποίους το θέαμα και το ακρόαμα προσελκύουν την πλειονότητα των ανθρώπων πολύ περισσότερο από την ανάγνωση και τη μελέτη των λογοτεχνικών βιβλίων και στους οποίους από εγγενείς και εξωγενείς δυσχέρειες εμείς οι κατά τεκμήριο «ειδικευμένοι» δεν επιτελούμε κατά τον καλύτερο τρόπο το παιδευτικό έργο μας δεν μπορούμε να δώσουμε με άνεση καταφατική απάντηση στο ερώτημα αυτό.
Ποιο είναι το περιεχόμενο των Οµηρικών ύµνων; Στη σειρά «Αρχαίοι Συγγραφείς» των εκδόσεων ΖΗΤΡΟΣ, που αριθμεί ήδη πολλές δεκάδες τόμων, έχουν εκδοθεί δύο τόμοι εργασιών μου, οι Αισώπειοι μύθοι, που ήδη ξανατυπώθηκαν ύστερα από την προ εξαμήνου έκδοσή τους, και οι Ομηρικοί ύμνοι με την προσαρτημένη Βατραχομυομαχία, το μοναδικό παρωδιακό έπος της «αρχαϊκής περιόδου» της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Οι Ομηρικοί ύμνοι είναι κείμενα υμνητικά σε διάφορες θεότητες ή «προοίμια» ύμνων. Το αναγνωστικό κοινό ελπίζω ότι θα ανακαλύψει τις χάρες τους. Θα ήθελα να αποδώσετε τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός σύγχρονου «Οδυσσέα». Η ζωή, ως πραγματικό δεδομένο και ως λογοτεχνική μετάπλαση, είναι mutatis mutandis, που σημαίνει «τηρουμένων των αναλογιών», διαχρονική επανάληψη. Στην «Ιθάκη» του Καβάφη, Οδυσσέας είναι ο καθένας και η καθεμιά μας. Και σήμερα είμαστε, από κοντά ή από μακριά, μάρτυρες σύγχρονων «Οδυσσέων» σε στεριές, σε θάλασσες, στον αέρα, στο διάστημα. Με ποιους τρόπους θα μπορούσαν τα αρχαία ελληνικά κείμενα να γίνουν περισσότερο αγαπητά για τους μαθητές; Πρέπει τα αρχαία κείμενα να γίνουν προσιτά με δόκιμες μεταφράσεις, πλούσια σχόλια, διεισδυτικές αναλύσεις, με καλαίσθητες εικονογραφήσεις και προπάντων με εμπνευσμένη διδασκαλία σε πλαίσιο γενικής παιδείας, όχι εξεταστέου αντικειμένου. Ο πλούτος ο αποθησαυρισμένος στα κείμενα αυτά δεν πρέπει να στερεοποιηθεί σε κάποια περιορισμένα αριθμητικά και κακώς επαναλαμβανόμενα σε κάθε χρόνο κείμενα. Πρέπει να απλωθεί στο μεγάλο αυτόν ανθόκηπο της προγονικής κληρονομιάς μας με αυτούσια έργα ή με επιμελημένες ανθολογίες.
23 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
23
8/12/2005, 9:52 μμ
ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΦΙΛΙΠΠΟΣ από Φίλμ σελίδα 24
Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
24
8/12/2005, 9:52 μμ
υγεία
IAMATIKA ΛΟΥΤΡΑ ΠΙΚΡΟΛΙΜΝΗΣ ΚΙΛΚΙΣ
Προορισμός που συνδυάζει υγεία, θεραπεία, χαλάρωση, πρόληψη, ευεξία… Μόλις 25 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη
Παίρνοντας τον παλιό δρόμο για το Κιλκίς από την οδό Μοναστηρίου και στρίβοντας από το χωριό Ν Φιλαδέλφεια, έχει να διανύσει κανείς άλλα 2 χιλιόμετρα πριν αντικρίσει την Πικρολίμνη και το συγκρότημα των ιαματικών λουτρών που βρίσκεται χτισμένο στο πλάι της. Οι εγκαταστάσεις των λουτρών έχουν ολοκληρωθεί σταδιακά, περιλαμβάνοντας σήμερα –εκτός από το κέντρο λασποθεραπείας & λουτροθεραπείας– εστιατόριο, καφετέρια, και ξενοδοχείο 30 δωματίων. Τους καλοκαιρινούς μήνες στον υπαίθριο χώρο του, λειτουργεί και αναψυκτήριο. Από υποδομές πάμε καλά λοιπόν, αλλά αυτές έχουν δευτερεύουσα σημασία. Το πιο σημαντικό από όλα βρίσκεται, σαν ένα καλά φυλαγμένο μυστικό, μέσα στην Πικρολίμνη. Συγκεκριμένα μέσα στην κατάμαυρη λάσπη που υπάρχει στον πυθμένα της. Αυτή η λάσπη λοιπόν (ή πηλός αν θέλετε) δεν είναι απλά το συνηθισμένο χώμα που υπάρχει στους πυθμένες άλλων λιμνών. Είναι ένα υλικό που παράγεται από τη μητέρα φύση και η σύστασή του έχει θαυματουργές ιδιότητες για την ανθρώπινη υγεία. Για την προέλευση της λίμνης και του πηλού αυτής υπάρχουν διάφορες θεωρίες, από την πτώση μετεωρίτη στην περιοχή, μέχρι (και την πιο πιθανή) τριβή των γεωλογικών πλακών στην περιοχή αυτή, η οποία κάνει ένα είδος ανακατέματος των πετρωμάτων του υπεδάφους. Το αποτέλεσμα αυτού, ήταν να προκύψει ο θαυματουργός αυτός πηλός με τις θειούχες ενώσεις και τα νιτρικά άλατα που έχουν ευεργητικές επιπτώσεις στην
ανθρώπινη υγεία. Συγκεκριμένα, ύστερα από σχετική μελέτη και εξέταση του πηλού, βρέθηκε ότι: Ο πηλός της Πικρολίμνης πληροί τους όρους για τη θεραπεία σειράς παθήσεων. Θα ήταν περισσότερο επιστημονικό να καθοριστούν οι παρακάτω ενδείξεις: Α. Φλεγμονώδεις παθήσεις των αρθρώσεων Β. Εκφυλιστικές παθήσεις των αρθρώσεων Γ. παθήσεις των μαλακών μορίων ∆. Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα Ε. Μετατραυματικές παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος Στ. Θεραπεία μετακαταγματικών εκδηλώσεων Ζ. Παθήσεις εσωτερικών γεννητικών οργάνων του θηλέος (σαλπιγγίτιδες κτλ.) Η. Μερικές δερματοπάθειες (ακμή, εκζέματα κτλ.) (Απόφαση της ολομέλειας του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας και ΕΟΦ 21.12.1995) Εκτός από τον πηλό, υπάρχει και το ιαματικό νερό που αντλείται από μεγάλο βάθος από πηγή και το οποίο ανακατεύεται με τον πηλό της λίμνης. Για την περιοχή της Πικρολίμνης και την θεραπεία που έβρισκαν οι άνθρωποι εκεί, υπάρχουν αναφορές από την αρχαιότητα, σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες του Πλίνιου. Στην αρχαία Μόρυλλο υπήρχε ένα σημαντικό ιερό του Ασκληπιού, γεγονός που προέκυψε από ανασκαφές το 1933 και μας μαρτυρά πως υπήρχε και τα χρόνια εκείνα θεραπευτήριο στην περιοχή αυτή. Οι κάτοικοι της γύρω περιοχής γνώριζαν ανέκαθεν τις ιδιότητες του πηλού και τον χρησιμοποιούσαν. Ακόμη και οι Γερμανοί στρατιώτες της κατοχής τον χρησιμοποιούσαν για να επουλώνουν τα τραύματά τους. Η περιοχή εκπέμπει μια γενικότερη γαλήνη, με τον κάμπο και τα σιταροχώραφά της και αποτελεί και τόπο διαχείμασης πολλών πουλιών. Το περίεργο βέβαια είναι πως λόγω της σύστασης του νερού της λίμνης, δεν ζει κανένας ζωντανός οργανισμός μέσα σ’ αυτή. Παρ ‘όλα αυτά αποτελεί πόλο έλξης πολλών και σπάνιων ειδών πουλιών (όπως π.χ. φλαμίγκος, χήνες κ.ά.). «Έρχονται εδώ για να θεραπεύσουν και αυτά τις πληγές τους μέσα στη λάσπη. Ειδικά για το ράμφος και τα πόδια τους», μου εξηγεί ο κ. Γιώργος Αγγελάκης, εμπνευστής και ιδρυτής των ιαματικών λουτρών. Γράφουμε το έτος 1996. Ο Γιώργος Αγγελάκης με καταγωγή από την Ξυλοκερατιά (χωριό που απέχει 3 χιλιόμετρα από την Πικρολίμνη) πραγματοποιεί ένα όνειρο
ζωής. Ύστερα από γραφειοκρατικές μάχες πολλών ετών κατασκευάζει το συγκρότημα των λουτρών. Και έτσι στην ιστορία του πηλού αρχίζει μια καινούργια σελίδα, εφόσον οι θεραπευτικές του ιδιότητες γίνονται πλέον προσιτές σε όλους. Στο θεραπευτήριο παρέχονται σήμερα προηγμένες υπηρεσίες υγείας, οι οποίες βασίζονται κατά μεγάλο ποσοστό στον πηλό της λίμνης. Υπάρχει δυνατότητα για επάλειψη με πηλό, μασάζ, μπάνιο σε θερμαινόμενη πισίνα με πηλό και ιαματικό νερό, σάουνα, υδρομασάζ με ιαματικό νερό. Όλα αυτά υπό την επίβλεψη και καθοδήγηση εξειδικευμένου προσωπικού. Το συγκρότημα των λουτρών συνδυάζει έναν μεγάλο αριθμό πρωτοποριακών θεραπειών όπως: λασποθεραπεία, πηλοθεραπεία, υδροθεραπεία, φυσιοθεραπεία, μασαζοθεραπεία, ποσιθεραπεία, καλαισθησία, άθληση και σάουνα. Οι θερμαινόμενες μάζες του πηλού, διεισδύουν απευθείας στον οργανισμό μέσω του δέρματος με την μέθοδο της ηλεκτρόλυσης, επιδρώντας στις απολήξεις των νεύρων. Είναι πάμπολλες οι περιπτώσεις ανθρώπων, που, κυρίως μετά από σοβαρά ατυχήματα και ασθένειες ανίατες, αφού τους είχαν «ξεγράψει» οι γιατροί, βρήκαν «ως εκ θαύματος» θεραπεία στα ιαματικά λουτρά της Πικρολίμνης. Εδώ θα πρέπει να σταθούμε λίγο, διότι έχει επικρατήσει ίσως η άποψη πως ο πηλός αυτός συνίσταται για θεραπευτικούς και μόνο λόγους. Οι ευεργετικές του ιδιότητες δεν σταματούν εδώ, αλλά περνάνε και στο στάδιο της πρόληψης για πολλές παθήσεις και ενοχλήσεις στην ανθρώπινη υγεία. Η λασποθεραπεία – λουτροθεραπεία βοηθά στη γενικότερη ευεξία, αναζωογόνηση και χαλάρωση του ανθρώπινου σώματος. Έτσι όποιος θέλει να κάνει κάτι καλό στο σώμα και την ψυχή του, μπορεί να επισκεφτεί τα λουτρά της Πικρολίμνης. Μια δοκιμή θα τον πείσει οπωσδήποτε. Για τον πηλό δεν υπάρχουν αντενδείξεις για την καταπολέμηση οποιασδήποτε νόσου και αν χρησιμοποιηθεί. Στα λουτρά μπορείτε επίσης να προμηθευτείτε πλήρη σειρά καλλυντικών προϊόντων με κύριο συστατικό τους τον θεραπευτικό πηλό. Αλέξης Αλαματίδης Για πληροφορίες Ιαματικά Λουτρά Πικρολίμνης Ξυλοκερατιά Κιλκίς, τηλ: 23410 29971, www.pikrolimnispa.gr
25 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
25
8/12/2005, 9:53 μμ
παράδοση
Αναµνήσεις γράφει η Ειρήνη Μπούρα
Χθες… Οι αναμνήσεις, αποσπασματικές εικόνες από το παρελθόν, εγκλωβισμένες σε ανθρώπινες μνήμες, αντέχουν το πέρασμα του χρόνου. Μία χριστουγεννιάτικη ανάμνηση τείνει να γίνει και η ακόλουθη εικόνα… Χαρούμενες παιδικές φωνές από παρέες μικρών παιδιών πλημμύριζαν τους δρόμους τις παραμονές των εορτών, αποτελώντας αναπόσπαστο κομμάτι της γιορτινής ατμόσφαιρας. Τα μικρά παιδιά, καιρό πριν έρθει η μέρα που θα έβγαιναν να πούνε τα κάλαντα, προετοιμαζόντουσαν και συζητούσαν για το πώς θα χωριστούν, πού θα πάνε… Ώσπου η στιγμή έφτανε και οι μικροί φίλοι, κρατώντας είτε το χριστουγεννιάτικο τρίγωνο είτε μουσικά όργανα, έβγαιναν να τραγουδήσουν τα κάλαντα και να μοιράσουν ευχές για καλή χρονιά, υγεία και ειρήνη. Οι σπιτονοικοκύρηδες άνοιγαν φιλόξενα τις πόρτες των σπιτιών τους, επιθυμώντας να ακούσουν για το καλό τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Ύστερα δίνανε από την καρδιά τους, είτε ένα μικρό χαρτζιλίκι είτε κάποιο γλυκό στα παιδιά. Γλύκαιναν οι καρδιές των ανθρώπων, τηρώντας το πατροπαράδοτο έθιμο, ζούσανε το πνεύμα των γιορτών σε όλο του το μεγαλείο, παρά τις δυσκολίες των καιρών.
ή ένα μεγάλο ραβδί για να προστατεύονται από τα άγρια σκυλιά των σπιτιών. Επίσης, τα παιδιά για να μην πέφτουν σε χαντάκια κρατούσαν φαναράκια για να διακρίνουν το δρόμο. Η πρώτη πόρτα που χτυπούσαν τα παιδιά ήταν του ιερέα του χωριού και συνέχιζαν στα άλλα σπίτια αποκομίζοντας φρούτα, τυριά, ξηρούς καρπούς, γλυκά, χρήματα ή ό,τι άλλο επιθυμούσε να δώσει η κάθε νοικοκυρά.
Σήμερα… Οι συνήθειες έχουν αλλάξει στον κόσμο του σήμερα, σε έναν κόσμο όπου η αποξένωση και η καχυποψία στοιχειώνουν τις ανθρώπινες σχέσεις τα έθιμα αλλοιώνονται ή σβήνουν. Ο αριθμός των παιδιών που τραγουδούν τα κάλαντα είναι μικρότερος σε σχέση με το παρελθόν. Ωστόσο, υπάρχει ένα ποσοστό που συνεχίζει να τηρεί το έθιμο, όμως σε γνωστά πρόσωπα, ώστε να μη διατρέχει κάποιον κίνδυνο. Σήμερα κανείς δεν ξέρει τι μπορεί να κρύβει ο άγνωστος της διπλανής πόρτας, οι γονείς φοβούνται, όπως είναι λογικό με όσα συμβαίνουν καθημερινά και τα παιδιά δεν πηγαίνουνε να πούνε τα κάλαντα σε άγνωστα σπίτια. ∆υστυχώς, η παλιά μαγεία χάνεται, οι γιορτές χάνουν το νόημά τους και το μήνυμα της αγάπης που θα
έπρεπε να είναι κυρίαρχο στις γιορτές σχεδόν έχει αντικατασταθεί από το μήνυμα του «αγοράζειν». Οι γιορτές πλέον σηματοδοτούν ένα καταναλωτικό όργιο, το οποίο γίνεται χωρίς τύψεις… Υπάρχει δικαιολογία για όλα τα έξοδα, οι τράπεζες διευκολύνουν την κατάσταση με τη χορήγηση εορτοδανείων. Οι άνθρωποι προσπαθούν να γεμίσουν τα κενά τους, να γλιτώσουν από τη μοναξιά τους, φορώντας τα καινούργια λαμπερά ρούχα που αγόρασαν για τις γιορτές, κλείνοντας τραπέζι για το ρεβεγιόν σε νυχτερινά μαγαζιά που τραγουδούν γνωστά ονόματα της πίστας, πληρώνοντας μία ολόκληρη περιουσία. Αντλούν υπόσταση μέσω της καταναλωτικής μανίας, νιώθουν ότι δικαιώνεται με αυτόν τον τρόπο ο κόπος της ολοήμερης δουλειάς που δεν τους αφήνει περιθώρια ελεύθερου χρόνου. Σε μία τέτοια εποχή, αναρωτιέμαι, τι θέση μπορεί να έχουν τα κάλαντα;
Σκέψεις… Τα έθιμα αναπτύχθηκαν σε κλειστές κοινωνίες, όπου οι άνθρωποι ήταν πιο δεμένοι μεταξύ τους. Στα μεγάλα αστικά κέντρα, σήμερα, παλιές αξίες φθίνουν και μοιάζουν να χάνονται χρόνο με το χρόνο. Σε μερικά χρόνια ίσως να αποτελούν μόνο παρελθόν. Ίσως η επόμενη γενιά να ακούει νοσταλγικές ιστορίες από τον παππού και τη γιαγιά για τότε που λέγανε τα κάλαντα. Ίσως το έθιμο να γίνει παραμύθι…
Λίγα λόγια για τα κάλαντα… Τα κάλαντα είναι τραγούδια με θρησκευτικό, εγκωμιαστικό ή ευχετήριο περιεχόμενο που τραγουδιούνται από παιδιά τις παραμονές των Εορτών. Ο όρος προέρχεται από τη λατινική λέξη «calendae» (καλένδες), που σημαίνει πρωτομηνιά στο ρωμαϊκό ημερολόγιο. Οι ρίζες τους ξεκινάνε από την ελληνική αρχαιότητα, μεταφυτεύθηκαν στο Βυζάντιο και μέσα από μία μακρόχρονη πορεία τα τραγούδια αυτά επέζησαν και ενσωματώθηκαν στη χριστιανική λαϊκή παράδοση, φτάνοντας στις μέρες μας. Παλιότερα, ιδίως στα χωριά τα κάλαντα ήταν γιορτή που απαιτούσε ιδιαίτερη προετοιμασία πολλών ημερών, με εκλογή αρχηγού και πρόβες. Τα παιδιά τραγουδούσαν τα κάλαντα το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων. Οι παρέες ήταν κυρίως δύο αγοράκια και σπάνια τρία, τα οποία κρατούσαν το καθένα μια μεγάλη μαγκούρα
26 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
26
8/12/2005, 9:53 μμ
κινηµατογράφος/βίντεο
Μια ιστορία για το χειμώνα
Ο χρόνος έχει 4 όμορφες εποχές, την ευωδιαστή άνοιξη, το καυτό καλοκαίρι, το μελαγχολικό φθινόπωρο και τον κρύο, αλλά πανέμορφο χειμώνα. Θα μου πείτε τώρα «τι ’ναι αυτά που μας λες, ρε φίλε; Σε λίγο θα μας πεις 1+1=2». Όχι βρε, ηρεμήστε, κουλάρετε, μέρες που είναι. Να, απλώς ήθελα κι εγώ να κάνω μια εισαγωγή λίγο πιο ποιητική, έτσι, βρε αδερφέ, για χάρη των ημερών. Τι διάολο, είπα, μέρες αγάπης είναι, μην αρχίζεις πάλι και γκρινιάζεις, γράψε μια συμπαθητική ιστοριούλα, γράψε για το χειμώνα. Τι κι αν σου την έσπασε το φεστιβάλ, σάμπως το πρώτο θα είναι ή το τελευταίο; Μα αφού ισχυρίστηκαν οι αρμόδιοι ότι αναβαθμίστηκε και ότι πλέον σ’ αυτό πνέει ένας νέος αέρας. Ποιος αέρας δηλαδή, αν δεν πιάσει Βαρδάρης να τους ξετινάξει όλους από εκεί, δεν θα ησυχάσουμε. Μετά πάλι σκέφτομαι, αφού ανανεώθηκε, έφεραν νέο κόσμο στις καρέκλες (τις διοικητικές), ξέρετε κάτι νότιους, καλά παλικάρια, απ’ το φεστιβάλ της Αθήνας.
Γράφει o
Κώστας Ποτακίδης kostas@videoseven.gr
Ένα φεστιβάλ που κάθε χρόνο πάει και καλύτερα. Ε, αφού πάει καλύτερα ας πάρει και το δικό μας μπας και πάρουμε και κάνα φράγκο απ’ τη μεταγραφή. Kάτι όμως ήθελα να σας πω πριν και το ξέχασα. Θα μου ’ρθει όμως. Πού μυαλό όμως με όλα αυτά που βλέπω… Αυτή την ώρα που γράφω όλα αυτά τα καλούδια που διαβάζετε, έχω από δίπλα και το χαζοκούτι ανοιχτό να μου πιπιλίζει το μυαλό. Και τι ακούω, που λέτε, για μίση ώρα και παραπάνω αναγγελίες των εφημερίδων για τα DVD που θα έχουν σε προσφορά (χα χα χα ) το Σαββατοκύριακο. Τι’ ναι αυτά ρεεεεε; Πού πήγαν οι εφημερίδες που παίρναμε κάποτε για να μάθουμε 5 πράγματα, να διαβάσουμε τους αγαπημένους μας συντάκτες, να γελάσουμε, να λυπηθούμε, ακόμα και να θυμώσουμε. Ποιος θα μας πει για την πολιτική; Ποιος θα την «πει» στην πολιτική; Για ποιον τελικά δουλεύει ο Τύπος; Μα, για το κοινό καλό. Μη βιάζεστε, όταν λέω το κοινό καλό, δεν εννοώ το δικό σας και το δικό μου, λέω για το κοινό καλό του Τύπου και των εταιρειών διανομής DVD στην Ελλάδα.. Οι μεν πουλάνε φύλλα χωρίς να ξοδεύουν μια περιουσία σε συντακτικές ομάδες, και οι δε ξεστοκάρουν ό,τι σαβούρα τους έχει απομείνει και όχι μόνο. Τώρα θα μου πείτε πάλι, καλά, ρε φίλε, τι σε νοιάζει εσένα, εμείς φθηνά DVD θέλουμε. Ναι, θέλετε, αλλά γιατί τα θέλετε; Για να κοσμούν τα συρτάρια σας; Να γεμίζουν τα ράφια με πολύχρωμα (ξεθωριασμένα) χάρτινα φακελάκια; Έτσι είναι ο συλλέκτης; Αυτό δεν λέγεται συλλογή, λέγεται σαβουρομάζεμα. Να ’χαν τουλάχιστον ένα αξιοπρεπές κουτάκι, να το καταλάβαινα, αλλά αυτά νομίζω τα ’χουμε ξαναπεί και φυσικά από τότε δεν άλλαξε και τίποτα
Κάτι ήθελα όμως να σας πω πριν και το ξέχασα, θα μου ’ρθει όμως που θα πάει. Έχω κι έναν πονοκέφαλο, ας κάνω διάλειμμα για ένα τσιγάρο. Τι τσιγάρο δηλαδή, που κι αυτό σε λίγο θα το κόψουμε όπως πάμε, και βέβαια όχι για λόγους υγείας (ποιος νοιάζεται γι’ αυτήν). ∆εν πάμε καλά. Και πώς να πάμε, όταν συν τοις άλλοις έχουμε, λέει, και αγορές πολεμικών αεροσκαφών. Μάλιστα, θα κόψουν από πάνω εξαρτήματα για να μας τα δώσει ο Αμερικάνος σε καλύτερη τιμή! Τι γκρινιάζετε βρε, κοψοχρονιάς θα τα πάρουμε, κελεπούρι σας λέω. Εντάξει δεν θα έχουν ζώνες ασφαλείας, αερόσακους οδηγού – συνοδηγού, ζάντες αλουμινίου και πολεμικό εξοπλισμό. Ναι, καλά ακούσατε, πολεμικό εξοπλισμό! Τι να τα κάνουμε βρε χωρίς πολεμικό εξοπλισμό τα μαχητικά F16, να τα καμαρώνουμε στις παρελάσεις και να κάνει κάπου-κάπου καμία βόλτα ο ΜΕΓΑΛΟΣ; Αχρείαστα να ’ναι, αλλά όχι και άχρηστα. Τα λεφτά μας δίνουμε στο κάτω-κάτω. Αααααααα μου ’ρθε, μου ’ρθε. Τι; Μα αυτό που ήθελα να σας πω απ’ την αρχή και δεν θυμόμουνα. Είχα σκοπό, λοιπόν, να γράψω σήμερα μια χειμωνιάτικη ιστορία με χιόνια, ελάφια, χριστουγεννιάτικα δέντρα, στολισμένες πόλεις και τα σχετικά. Παρασύρθηκα
όμως, ως συνήθως, και τώρα που το θυμήθηκα είναι πλέον πολύ αργά. ∆εν χωράει τίποτα άλλο σε αυτή τη σελίδα. ∆εν πειράζει όμως θα σας την αφηγηθώ άλλη φορά, ίσως το καλοκαίρι. Μη μου λέτε τώρα ότι δεν πάει. Πάει και παραπάει έτσι όπως γίναμε. Καλές γιορτές σε όλους και κουράγιο για το επόμενο έτος.
Ç ÓÅËÉÄÁ ÅÉÍÁÉ ÐÑÏÓÖÏÑÁ ΤΟΥ:
27 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
27
8/12/2005, 9:53 μμ
κινηµατογράφος
Από την… Κορέα με αγάπη! Μια μικρή χώρα δείχνει το δρόμο… Κιμ Κι Ντουκ, Παρκ Τσαν Γουκ, Κιμ Τζι Γουν… Μια τριπλέτα ονομάτων, το καθένα από τα οποία δομείται από τρεις μονοσύλλαβες λέξεις. Τρεις σκηνοθέτες τα ονόματα των οποίων πιπιλάνε σαν καραμέλα και με θαυμασμό οι σινεφίλ της ∆ύσης. Τρεις δημιουργοί που… βάζουν τα γυαλιά στους Αμερικανούς και
γράφει ο Θόδωρος Γιαχουστίδης
Ευρωπαίους συναδέλφους τους. Πώς είναι δυνατόν μια μικρή χώρα όπως η Νότια Κορέα να βγάζει τόσο καλό σινεμά; Που βραβεύεται σε φεστιβάλ ανά τον κόσμο; Που κόβει εισιτήρια; Πώς κατόρθωσαν οι κοντούληδες σχιστομάτηδες να δημιουργήσουν κινηματογραφική βιομηχανία και κάθε ταινία made
in Korea αυτομάτως να λογίζεται ως πιθανό αριστούργημα; Μήπως θα έπρεπε η ελληνική Πολιτεία και οι Έλληνες σκηνοθέτες να ρίξουν ένα… βλέφαρο προς… ανατολάς; Οι τύποι είναι φαινόμενα. Εδώ, θα επιχειρήσουμε να κάνουμε ένα μικρό πορτρέτο καθενός από τους τρεις σκηνοθέτες…
Κιμ Κι Ντουκ
Το νησί» (The isle/ Seom).
Ολοµόναχοι µαζί.
Κιμ Κι Ντουκ – ο ποιητής της αλληγορίας. Αυτός είναι ο πιο hot σκηνοθέτης που διαθέτει η παγκόσμια κινηματογραφία αυτή τη στιγμή! Γεννήθηκε στις 20 ∆εκεμβρίου του 1960, στην Μπονγκβά της Νότιας Κορέας. Πήγε στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι, όπου σπούδασε μεταξύ του 1990 και 1992. Άρχισε να γράφει σενάρια και το 1996 σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία, το «A-go», χωρίς να παρακολουθήσει ποτέ κανένα μάθημα κινηματογράφου! Μέσα σε λιγότερο από 10 χρόνια έχει σκηνοθετήσει 12 ταινίες, η μία καλύτερη από τις άλλες! Στη χώρα μας, μας τον πρωτοσύστησε ο Εϊπίδης των Νέων Οριζόντων, όταν στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του 2000 είδαμε την ταινία του, «Το νησί» (The isle/ Seom). Η ταινία είχε λάβει μέρος στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βενετίας το 2000 και είχε προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις. Η ιστορία μιας κωφάλαλης που… φροντίζει τους πελάτες – ψαράδες σε μια λίμνη, η οποία μπαίνει σε ένα παιχνίδι σαδομαζοχιστικού σεξ με έναν καταζητούμενο, έκανε πολλά στομάχια να ανακατευτούν. Ιδίως με σκηνές όπου αγκίστρια μπαίνουν σε… σωματικές κοιλότητες (δεν λέμε παραπάνω πράγματα, γιατί μπορεί να σας έρθει αναγούλα!). Παίζοντας συνεχώς με τα όρια της βίας στο σεξ, συνοδεύοντας όμως την προβληματική του με απίστευτα όμορφες εικόνες, ο Κιμ Κι Ντουκ διαπρέπει. Και στο απίθανο φινάλε της ταινίας δείχνει πως το… νησί του τίτλου, στο οποίο διαδραματίζεται όλο το φιλμ, δεν είναι τίποτε άλλο από το… αιδοίο της πρωταγωνίστριας! Μαγεία! Μετά ήρθε το «Άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειμώνας… και άνοιξη» και όλοι τρίβαμε τα μάτια μας! Χριστιανική αλληγορία για τη ζωή, το έγκλημα, την τιμωρία, τη συγχώρεση, κι όλα αυτά με μια απίστευτη ομορφιά στην εικόνα! Το «Samaritan girl» πάλι ασχολούταν με τις εμμονές του δημιουργού. Το Το νησί» (The isle/ Seom). αμειβόμενο σεξ, οι ενοχές,
η εκδίκηση, όλα αμπαλαρισμένα σε μια υπέροχη φόρμα. Φέτος, είχαμε την τύχη να δούμε μια προηγούμενη ταινία του, το «Bad guy», όπου, πέρα από όλα τα άλλα, ο Κιμ Κι Ντουκ δείχνει πως ξέρει να δίνει το κάτι παραπάνω. Κυρίως, όμως, μπορέσαμε να δούμε το απόλυτο αριστούργημά του και μια από τις καλύτερες ταινίες της νέας… χιλιετίας! Το «Ολομόναχοι μαζί» έχει το μινιμαλισμό ενός Αντονιόνι, τα ηθικά ερωτήματα ενός Κισλόφσκι και τη μαγεία ενός… ανατολίτη! Λατρεύουμε τον Κιμ Κι Ντουκ! Και μέσα στο 2006 θα δούμε τη νέα του ταινία, «Το τόξο» (The bow/ Hwal).
Παρκ Τσαν Γουκ
Oldboy
Παρκ Τσαν Γουκ – η διαλεκτική της βίας. Ο γεννημένος στις 23 Αυγούστου του 1963 σκηνοθέτης, έγινε παγκοσμίως γνωστός με την τριλογία της εκδίκησης. Ξεκίνησε το 2002 με το «Sympathy for Mr. Vengeance», συνεχίστηκε με το αριστουργηματικό «Oldboy» πέρυσι (το 2004) και ολοκληρώνεται με το «Sympathy for Lady Vengeance», ταινία η οποία έχει αρχίσει να προβάλλεται και στην πόλη μας από τις 8 ∆εκεμβρίου. Το «Sympathy for Mr. Vengeance» ήταν… αιματοβαμμένο. Την ταινία την είδαμε στο προπέρσινο φεστιβάλ του περιοδικού Σινεμά και είναι να βγει σε κανονική διανομή στη χώρα μας μέσα στο 2006. Εκεί, όμως, που πάθαμε την πλακάρα μας ήταν με το «Oldboy». Ο Νοτιοκορεάτης μετρ δημιουργεί μια τόσο πολυεπίπεδη και προκλητική ταινία, που δεν μπορείς παρά να τη βλέπεις… στην τσίτα,
28 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
28
8/12/2005, 9:53 μμ
κινη µατο γράφο ς Κιμ Τσι Γουν
A tale of two sisters
Three extremes
καθ’ όλη της τη διάρκεια. Αρχαία τραγωδία και μεταμοντέρνο δράμα, σε κερδίζει και στυλιστικά και ως περιεχόμενο και ως… τα πάντα! ∆εν ήταν καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι ο Πρόεδρος του φεστιβάλ των Καννών το 2004, ο Κουέντιν Ταραντίνο, έδωσε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής σ’ αυτή την ταινία. Αν δε πέσει στα χέρια σας μια ταινία με τίτλο «Three extremes», που δομείται από τρεις ημίωρες ταινίες από Παρκ Τσαν Γουκ, Φρουτ Τσαν και… Τακάσι Μίικε, εκείνη που κερδίζει και με διαφορά, είναι η ταινία του Παρκ Τσαν Γουκ. Να αναφέρουμε πως κατά την παρουσία του σκηνοθέτη στο περασμένο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έγινε κυριολεκτικά σφαγή, ενώ το «Oldboy» γίνεται αμερικάνικο ριμέικ. Για να δούμε τι θα δούμε…
Κιμ Τσι Γουν – ξεπερνώντας τους δασκάλους. Στις 6 Ιουλίου του 1964 γεννήθηκε στη Σεούλ τούτος ο σκηνοθέτης. Έχει στο ενεργητικό του 4 μεγάλου μήκους ταινίες, μια μικρού μήκους και μια συμμετοχή σε σπονδυλωτό φιλμ. Κι όμως, έχει πετύχει να είναι αναγνωρίσιμος με έναν… τρελό τρόπο. Κάθε του ταινία είναι… διαφορετική από την προηγούμενη. Στο «The Foul King» ας πούμε, φαίνεται έντονα… σκορτζεζικός. Και στο «A tale of two sisters» ξεπερνάει όλους τους δασκάλους του τρόμου! Παιχνίδι με το χρόνο, fast forward αλλά και πισωγυρίσματα, η χρήση πολλαπλών αφηγητών, διαφορετικές οπτικές για το ίδιο θέμα, μια κατάσταση που εγκλωβίζει τον θεατή, ο οποίος μπερδεύεται και έχει τελικά την τεθλασμένη εικόνα της βασικής ηρωίδας. Στον Κιμ Τσι Γουν έγινε αφιέρωμα στο περασμένο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και εμφανίστηκε και ο ίδιος ο σκηνοθέτης. Ωραία πράγματα… Για το φινάλε, μια ευχή για το ελληνικό σινεμά: εμπρός στο δρόμο που χάραξε η Κορέα!
29 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
29
8/12/2005, 9:53 μμ
ποδήλατο ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΙ...
Σχολιάζει ο Λευτέρης Ακριτίδης
Ε
άν υπήρχαν και τους εκτιμούσαμε, δεν θα είχαμε ανάγκη κανένα ΜΕΤΡΟ και καμία υποθαλάσσια αρτηρία, ας σταματήσει λοιπόν ο εμπαιγμός. ∆εκαπέντε χρόνια πριν, ξεκινώντας τον πρωταθλητισμό, οι προπονήσεις μας γίνονταν στο πλακόστρωτο της παραλίας στον πρώτο ποδηλατοδρόμο της πόλης. ∆ύο μέρες ήταν αρκετές για να χαθεί η ουσία και η χρησιμότητα του έργου. Στους περιπατητές δεν έφταναν τα 6 και 3 μέτρα πλακόστρωτο εκατέρωθεν του ποδηλατοδρόμου κι εξακολουθούσαν να περπατάνε μέσα στο 1,5 μέτρο που είχε φάρδος. Ίσως γιατί δεν ήξεραν, ίσως γιατί εκεί περπατούσαν από παλιά – πάντως ελάχιστοι ενδιαφέρθηκαν να μάθουν τι ήταν αυτή η διαδρομή κατά μήκος της παραλίας που οριζόταν από πράσινες τσιμεντόπλακες κι ακόμη λιγότεροι αυτοί που σέβονταν τα νέα δεδομένα. Για τους ιδιοκτήτες των αυτοκινήτων που πάρκαραν εκεί το έργο δεν υπήρξε ποτέ. Εκεί συνέχιζαν να παρκάρουν αδιαφορώντας και αυτοί για τα νέα δεδομένα. Οδηγοί δικύκλων που δεν τους «χωρούσαν» τα 5 ρεύματα της παραλιακής λεωφόρου αλλά ούτε και τα 9 μέτρα πλακόστρωτο παραλίας, εξακολουθούσαν να κινούνται μέσα στον ποδηλατοδρόμο. Αν όλοι αυτοί καταλάβαιναν, σέβονταν και εκφράζονταν με θετικά σχόλια, το έργο θα είχε επεκταθεί και σίγουρα οι μετακινήσεις κι ο τρόπος ζωής στην πόλη θα ήταν πολύ καλύτερα. Μόνον τυχαίο δεν είναι ότι στις περισσότερες
μεγάλες πόλεις ανά τον κόσμο, με πολύ περισσότερο πληθυσμό από τη δική μας, με περισσότερα μέσα μαζικής μεταφοράς οι ποδηλατοδρόμοι υπάρ-
Πινακίδα που οδηγεί στο πουθενά. Η πίστα απλώς δεν υπάρχει!
χουν και στο πιο μικρό στενάκι. Φυσικά τους μεταχειρίζονται ποδηλάτες τους οποίους σέβονται όλοι. Σε μια εποχή που το κόστος αγοράς και συντήρησης αυτοκινήτου είναι ιδιαίτερα υψηλό, ελεύθερος χρόνος δεν υπάρχει, παρ’ όλα αυτά αναζητούμε χώρο στάθμευσης τουλάχιστον μία ώρα, χωρίς να έχουμε καν συνειδητοποιήσει ότι η μετακίνηση με το ποδήλατο θα αποτελούσε την καλύτερη λύση ακόμη και για τη φυσική κατάστασή μας. Κατεβαίνουμε λοιπόν στο κέντρο κι αφού δεν βρίσκουμε θέση σε χώρο στάθμευσης, ψάχνουμε τουλάχιστον
25 λεπτά χάνοντας χρόνο και χρήμα, χωρίς να πετυχαίνουμε το σκοπό μας. Αφήνουμε λοιπόν τη μικρή μας περιουσία, ενδεχομένως σε κάποια επίφοβη γωνία κι όταν επιστρέφουμε, από τη μια βρίζουμε για το περπάτημα κι από την άλλη παρακαλάμε να μη μας έγραψε η τροχαία ή να μη μας «έγραψε» κάποιος ατζαμής όλη τη μεριά του αυτοκινήτου μας. Πόσο πιο απλά θα ήταν τα πράγματα αν εμείς οι Έλληνες δεν θεωρούσαμε το αυτοκίνητο σύμβολο κοινωνικής καταξίωσης και υπήρχαν ποδηλατοδρόμοι; Θα είχαμε 20 λεπτά κερδισμένο χρόνο σε κάθε διαδρομή, μέγιστη οικονομία από βενζίνες, φθορές αλλά και κλήσεις, θα παρκάραμε ακριβώς στο σημείο προορισμού μας και φυσικά δεν θα χρειαζόταν να ξεκινήσουμε γυμναστήριο από τη ∆ευτέρα. Λόγω της μορφολογίας της πόλης μας, είναι ελάχιστες οι περιοχές που δεν θα μπορούσαμε να προσεγγίσουμε με ευκολία, για όλες τις υπόλοιπες το ποδήλατο μας πάει. Ορισμένες αρτηρίες που θα φέρνουν τους ποδηλάτες στο κέντρο, ένα δίκτυο ποδηλατοδρόμων στα εμπορικά κέντρα των δήμων και μία σύνδεση μεταξύ αυτών είναι υπέρ αρκετά για να κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη, πιο οικονομική, πιο υγιεινή. Τα καλά της μετακίνησης με ποδήλατο είναι αμέτρητα. Όποιος τα εκτιμήσει νωρίτερα θα βγει κερδισμένος.
30 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
30
8/12/2005, 9:53 μμ
Ποδηλατοδρόµοι και Ελλάδα. Όπως λέµε: Αίγυπτος και κυκλοφοριακή αγωγή…
Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
31
8/12/2005, 9:53 μμ
διασκέδαση Μια εικονική πραγματικότητα θα μπορούσαμε να πούμε ότι βιώνουμε στην συγκεχυμένη και αφάνταστα μπερδεμένη εποχή μας. Είναι βέβαιο πια ότι συνειδητά ή ασυνείδητα συντηρούμε μια τελείως ψευδή εικόνα για το τι είμαστε σαν λαός, για το ποια είναι η ιστορία μας, ο πολιτισμός και η κουλτούρα μας. Αποτέλεσμα χρόνων, και δεν το κάναμε μόνοι μας αυτό. Μας έβαλαν σ’ αυτό το ψέμα όλοι αυτοί που είχαν συμφέρον να κατευθύνουν τον ισχυρό εγωκεντρισμό μας, κάνοντάς μας να πιστέψουμε ότι είμαστε… ξεχωριστοί ως Έλληνες. Ξεχωριστοί, αλλά χωρίς έργο. Ξεχωριστοί, αλλά χωρίς συλλογική συνείδηση. Ξεχωριστοί, αλλά και μπερδεμένοι! Διαφορετικοί, αλλά και μόνοι. Μόνοι στην επιβίωση, πρώτοι στην ατομική προσπάθεια και «ανεπανάληπτοι» ασφαλώς στη διαχείριση του προσωπικού χωροχρόνου που υποτίθεται ελέγχουμε απόλυτα!
Διασκέδαση ή κραιπάλη; Εάν ξεφύγουμε από την εικονική πραγματικότητα που σερβίρει το αθώο κατά τα άλλα τηλεκοντρόλ, αν βγούμε από το σπίτι γιατί πραγματικά θέλουμε να βγούμε και αν πάμε εκεί που πραγματικά θέλουμε να πάμε, ίσως έχουμε πετύχει το αυτονόητο. Να κάνουμε, δηλαδή, κάτι ξεχωριστό για τον εαυτό μας –το δικαιούμαστε έτσι κι αλλιώς– και να περάσουμε «καλά»! Τι σημαίνει όμως περνάμε καλά; Σημαίνει αυτό που ακούμε συχνά γύρω μας: «Βγήκαμε και περάσαμε τέλεια... Γίναμε λιώμα!»; Σημαίνει μήπως το, έντεχνα επικαλυμμένο, άλλοθι του νυχτερινού αλκοολισμού; Ή μήπως σημαίνει τον εύκολο αφορισμό της καθημερινότητάς μας, με συνειδητή αναισθητοποίηση, η οποία ασφαλώς και βοηθάει στην κατάποση όλων όσων σερβίρει η βιομηχανία της διασκέδασης; Υπάρχει και είναι σαφής η διαφορά ανάμεσα στη διασκέδαση και στην κραιπάλη. Η πρώτη κρύβει μια εν δυνάμει αθωότητα και η δεύτερη μια έρπουσα προσβλητική επίθεση στο ίδιο το άτομο αλλά και στο περιβάλλον. Η αθώα διασκέδαση έχει μια συνειδητή συλλογικότητα. Έχει μια αξιοπρεπή επικοινωνία. Έχει τα χαρακτηριστικά μιας υγιούς στάσης ζωής. Έχει όλα όσα χρειάζεται κανείς για να νιώθει την επομένη μέρα ικανοποιημένος και ευχαριστημένος. Στην άλλη περίπτωση, σίγουρα αισθάνεται μόνος, ανυπεράσπιστος, οικονομικά εξαπατημένος και στη καλύτερη περίπτωση ανόητος και αφελής… Οι χώροι και οι χοροί… καλά κρατούν και είναι βέβαιο ότι στην απόλυτη εκβιομηχάνιση του τρόπου διασκέδασης οι χώροι που τη στεγάζουν είναι ανάλογοι. Τεράστιοι, απρόσωποι, χωνευτήρια εκτόνωσης των διαθέσεων, με ηχητικά συνώνυμα της ρύπανσης και της δικτατορίας των ντεσιμπέλ. Η μουσική είναι σημείο αναφοράς που ορίζει, καθορίζει και προβάλλει τους χώρους, νομιμοποιώντας μια μουσική πραγματικότητα. Σε αναζήτηση της μουσικής ταυτότητας, αλλά και της ταυτότητας της διασκέδασης γενικότερα, αυτό που προβάλλεται ως μουσικό προϊόν είναι μια πολυφωνία, ένας πλου-
Άλλο διασκέδαση και άλλο Κραιπάλη! της Βάσως Κουζιώρτη ραλισμός, μια υποτίθεται μεγάλη γκάμα επιλογών. Υπάρχουν όμως στην πραγματικότητα επιλογές; Ναι, υπάρχουν! Πολλές αλλά πανομοιότυπες. Πολλές, αλλά χωρίς χαμόγελο και χωρίς καμιά φρεσκάδα. Προεκτείνοντας την ανάλυση της μουσικής κατάστασης, θα καταγράψουμε σαν, επίσης πραγματικότητα, το ίδιο το μουσικό προϊόν να μοιράζει το κοινό σε ροκάδες, σε μπιτάδες, σε έντεχνους, σε τζαζ και άλλα, αλλά και στους απαραίτητους σκυλάδες. Ανάμεσα σ’ όλους αυτούς κινούνται και οι –ως περίεργο περιπλανώμενο είδος– ανένταχτοι, που η μουσική πραγματικότητα επιβάλλει να ενταχθούν, αφού όμως πρώτα επιλύσει το σοβαρό έλλειμμα προτάσεων για το πού. Ανάποδα τώρα, η συγκεχυμένη επίσης μουσική απαίτηση του κοινού μπερδεύει σε απόλυτο βαθμό αυτούς που παράγουν μουσική. Αποτέλεσμα το διαπιστωμένο συνονθύλευμα του μουσικού ρεπερτορίου που με πανομοιότυπο τρόπο σερβίρουν οι αυτοαποκαλούμενοι μουσικοί χώροι. Λίγο έντεχνο, λίγο ροκ, ένα-δυο επαναστατικά, απαραίτητες χορευτικές παρενθέσεις και λαϊκές πινελιές από μπουζούκια (και αυτά έντεχνα) και η συνταγή πετυχαίνει να δημιουργήσει ένα εξαιρετικά εφησυχασμένο κοινό που δεν τολμάει να διαμαρτυρηθεί, αφού δεν ξέρει ούτε γιατί ούτε και σε ποιόν. Στους μεγάλους δε χώρους, εκεί που ανεβοκατεβαίνουν οι φίρμες, η συνταγή πετυχαίνει σε απόλυτο βαθμό, χτυπώντας εκεί που πραγματικά στοχεύει: στον αποπροσανατολισμό, με βασικό «μέτοχο» το αλκοόλ που άφθονα ρέει, την ανωνυμία που απελευθερώνει τις ανασφάλειες και την έλλειψη συμμετοχής που βοηθάει να γίνονται εκπτώσεις στις απαιτήσεις – αν υπάρχουν τέτοιες. Ο κόσμος όμως τελικά δεν διασκεδάζει. ∆εν λυτρώνεται, δεν γαληνεύει, δεν εκτονώνεται. Απλώς σκορπίζεται και διαχέεται χαοτικά, πασχίζοντας να μην προβληματίζεται. ∆εν διασκεδάζει ούτε στους χώρους όπου αμέτρητες δόσεις ερωτικού στοίχου με πόνο και δάκρυ σε λαϊκίστικες εκφάνσεις τού αναμοχλεύουν τα προσωπικά του δράματα. Και είναι βέβαιο ότι δεν διασκεδάζει και στα παλιά κλασικά «μπιτάδικα» που καταφέρνουν να ξεσηκώνουν τα χορευτικά ένστιχτα, κάνοντας κάποιους να κουνιούνται χωρίς πάθος, απλώς αμήχανα. Υπάρχει ελπίδα όμως και θα την αναζητήσουμε στα μικρά, ζεστά μαγαζιά με την αυθεντική μουσική (όποιο είδος και να παίζουν) με τον κόσμο να κάθεται ο ένας δίπλα στον άλλον όχι με την έννοια του στριμώγματος, αλλά σαν μια μεγάλη παρέα, με πρόσωπα που χαμογελούν και ξέρουν γιατί ακριβώς βρίσκονται εκεί. Στους χώρους που είναι φτιαγμένοι με ανθρωποκεντρική λογική και που δεν είναι απαγορευτικό να μιλάς με το διπλανό σου. Στους χώρους που μπορείς, να ακούς, να τραγουδάς, να χαιρετάς τους άγνωστους-γνωστούς και να μη χρειάζεσαι το άλλοθι του τσιφτετελιού για να εκφραστείς και να διασκεδάσεις. Εκεί που η μουσική ενώνει, που δημιουργεί, που επικοινωνεί. Εκεί που δεν υπάρχει dress code, ούτε υποτιμητικό βλέμμα. Εκεί που είναι σημαντικό το χαμόγελο της σερβιτόρας και η καλησπέρα του ιδιοκτήτη. Εκεί που δεν υπάρχει ο εξαναγκασμός της κατανάλωσης, οι δίσκοι με τα λουλούδια και οι ψεύτικες σαμπάνιες. Εκεί που ο ίδιος ο χώρος σε κάνει να νιώθεις οικεία, γιατί έχει χρώμα και σχήμα. Υπάρχει λοιπόν ελπίδα! Υπάρχουν και τέτοιοι χώροι! Αλλά υπάρχουν και άνθρωποι που τους αναζητούν! Ευτυχώς…
Οι Έλληνες διασκεδάζουν έτσι…
Έτσι…
Ή και έτσι!!
32 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
32
8/12/2005, 9:53 μμ
Καθημερινές Ιστορίες
åäþ ãñÜöåé ï ÕäÜôçò
ydates@panafonet
Κάποια Παρασκευή, περίπου δύο η ώρα το μεσημέρι. Πρέπει να πάω στη ∆ιεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, στο Συντριβάνι. Και πρέπει να πάω γρήγορα, δηλαδή σε μισή ώρα, άντε σαράντα λεπτά. Με το αυτοκίνητο. Βάζω σε λειτουργία το GPS και πληκτρολογώ την αφετηρία μου καθώς και τον προορισμό μου. Μια ευγενική γυναικεία φωνή αρχίζει και αφηγείται τη συντομότερη διαδρομή. Από Αμπελόκηπους στρίβετε στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου, σε εκατό μέτρα δεξιά στην 28ης Οκτωβρίου κτλ. Υπολογιζόμενος χρόνος διαδρομής περίπου 15 λεπτά. Βάζω μπροστά και ρίχνω μια ματιά στο ρολόι του αυτοκινήτου: 2:02 ακριβώς! ∆εν μπορώ να βγω στη Μεγ. Αλεξάνδρου επειδή υπάρχει μεγάλο μποτιλιάρισμα. Περιμένω υπομονετικά και βγαίνω. Σταματώ όμως αμέσως. Ακίνητα αυτοκίνητα παντού! Σκέφτομαι ότι σε πενήντα μέτρα υπάρχει στενό δεξιά (Α. Σβώλου) κι αμέσως αριστερά από άλλο στενό (Α. Μιαούλη) θα βγω στην 28ης Οκτωβρίου. Σε τρία λεπτά το κάνω και στρίβω στη Σβώλου, που αν το περπάταγα θα ήμουν ήδη στην 28ης. Με το αυτοκίνητο δεν μπορώ, επειδή η Μιαούλη είναι φραγμένη από εργάτες και μηχανήματα δημοσίων έργων κι έτσι για πενήντα μέτρα δεν μπορώ να βγω στην 28ης. Στρίβω πάλι δεξιά και τρελαίνομαι στην ιδέα να ξανακάνω το ίδιο για να βρω το μποτιλιάρισμα της Μεγ. Αλεξάνδρου. Αριστερά μου υπάρχει ακάλυπτος χώρος με άμμο για το έργο που έκλεισε τη Μιαούλη και πίσω μικρό δρομάκι που ο χάρτης του GPS δεν το έχει. Σκέφτομαι ότι το αυτοκίνητο που οδηγώ είναι τζιπ, οπότε περνώ την άμμο, τον ακάλυπτο χώρο και βγαίνω ανεμπόδιστος για την 28ης. Η φωνή του GPS μου λέει να στρίψω αριστερά κι εγώ στρίβω αντίθετα, επειδή έχει μπερδευτεί και με στέλνει δυτικά, ενώ εγώ πάω ανατολικά. Επιτέλους είμαι στην 28ης Οκτωβρίου. Σε δεκαπέντε μέτρα επιχειρώ να στρίψω αριστερά στην Αθηνάς και σε πενήντα μέτρα θα βγω στην Ακριτών. Από εκεί θα πάω ευθεία στη διασταύρωση με Λαγκαδά, θα συνεχίσω για Νεάπολη κι από κει για την Επταπυργίου στις Συκιές. Θα μπω στα κάστρα (το τοπίο είναι πάντα πανέμορφο) κι ύστερα θα κατέβω από το Νοσοκομείο Αγ. ∆ημήτριος στο Κεντρικό, στην Εθνικής Αμύνης κι έφτασα! Να δω τι θα κάνει και το GPS, που όρισε διαφορετική διαδρομή ως συντομότερη. Να πάρει η ευχή! Η Αθηνάς είναι κλειστή με μια κορδέλα κι ένα σήμα εκτέλεσης ∆ημ. Έργων! ∆εν μπορώ να τη διασχίσω και να βγω στην Ακριτών. Να προλάβω να ξαναστρίψω στην 28ης, πριν ανοίξει το φανάρι πίσω μου, ευτυχώς δεν έρχεται κανείς! Και μόλις κάνω τον ελιγμό, προσέχω στον καθρέφτη πίσω μου ένα φορτηγό που έχει κλείσει κάθετα το δρόμο και μπαίνει με την όπισθεν στη Μιαούλη, εκεί που γίνονται τα έργα! Κοιτώ το ρολόι δείχνει 2:13! Και δεν έχω κάνει ούτε χιλιόμετρο! Η 28ης φαίνεται άδεια μπροστά μου, αλλά τι ήθελα να το πω; Η αργία του Πάσχα μεταμορφωμένη σε Fiat Punto με οδηγό τη μαύρη ορχιδέα, μια χοντρή ντυμένη στα μαύρα, με το μπράτσο χυμένο έξω από το παράθυρο, αργά-αργά (σήμερα δηλαδή! Πότε πέρασε κι αυτή η νύχτα;) μπαίνει μπροστά μου. Σε κάθε
στενό που διασταυρωνόμαστε δίνει προτεραιότητα σε όλους! Χωρίς να σταματήσει πουθενά! Τόσο αργά πάει!. Στο φανάρι με την Ελευθερίας καθόμαστε δύο φορές. Την πρώτη αυτή μπροστά κι εγώ πίσω και τη δεύτερη αυτή πάλι μπροστά, κι εγώ πίσω της και πίσω από μένα ο Τίγρης κι ο Ευφράτης μετασχηματισμένοι
Βλέπω στον καθρέφτη μια πόρτα να ανοίγει κι ένας μουστακαλής νταβραντισμένος, που η μπλούζα του γράφει «κοτόπουλα αγνά ο Μπάμπης» έρχεται βρίζοντας κατά πάνω μου. Καλά το είχα καταλάβει ότι όλοι βρίζουν εμένα! Η χοντρή μπροστά τελικά έψαχνε για το κινητό της, επειδή τώρα μιλά ατάραχη. Ο Μπάμπης ο άγριος έχει φτάσει σχεδόν δίπλα μου, βρίζοντάς με! Σηκώνω επιδεικτικά το δάχτυλο του αριστερού μου χεριού και το κουνώ όπως χτυπά το δέντρο ο Γούντυ ο τρυποκάρυδος, δείχνοντας το Punto! Με κοιτά με έκπληξη και δεν ξέρει πώς να απολογηθεί για τις βρισιές που με έλουζε τόση ώρα! Του χαμογελώ και του δείχνω πως δεν τις έλαβα υπόψη μου και του νεύω να πάει μπροστά. Καλό είναι κανείς να βγάζει το φίδι από την τρύπα, χρησιμοποιώντας το χέρι αλλουνού.
σε ποταμούς αυτοκινήτων, όπως ακριβώς έφευγαν οι Ιρακινοί πριν ξεκινήσει ο πόλεμος! Της έσβησε δυο φορές και δεν μπορεί να το βάλει μπροστά. Βγάζει την τσάντα της και την ψάχνει! Πίσω τις κόρνες των αυτοκινήτων διαδέχονται ακατονόμαστα ουρλιαχτά! Υποψιάζομαι πως όλοι βρίζουν εμένα, επειδή το ογκώδες τζιπ που οδηγώ τους κρύβει το γεγονός ότι μπροστά μου κλείνει το δρόμο η άδεια του Αύγουστου με τις γιορτές των Χριστουγέννων, πάντα μεταμορφωμένες σε Fiat Punto!. Το ρολόι δείχνει 2: 23 και πρέπει να συμπλήρωσα το πρώτο μου χιλιόμετρο! Η χοντρή μαύρη ορχιδέα εξακολουθεί και ψάχνει την τσάντα της! Έχει γούστο να έχασε τα κλειδιά του Fiat! Προσπαθώντας να κρατήσω την ψυχραιμία μου, κλείνω με μια μπουνιά το GPS που επιμένει να γυρίσω πίσω!
Η χοντρή γυρνά με αποστροφή και βλέποντας τον Μπάμπη, κουνά το κινητό της στο πρόσωπό του ωρυόμενη. –Γιατί, βρε, δεν το σηκώνεις τόση ώρα που σε παίρνω; Καλές Γιορτές σε όλους! Αλέξανδρος Υδάτης ydates@panafonet.gr
33 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
33
8/12/2005, 9:53 μμ
απόψεις Τοπικός Τύπος: αναγκαιότητα η πολυτέλεια Ο τοπικός και περιφερειακός Τύπος αποτελεί μια πολύ συγκεκριμένη κατηγορία των μέσων ενημέρωσης, που συνδέεται άρρητα με τη διοικητική κατανομή της χώρας. Μια από τις πιο σημαντικές αδυναμίες που αντιμετωπίζει η τοπική αυτοδιοίκηση, είναι γνωστό άλλωστε σε όλους, έχει σχέση με την προπαγάνδα και δημοσιοποίηση των δραστηριοτήτων της. Το πώς λειτουργεί ο Τύπος πανελλαδικής εμβέλειας είναι κοινό μυστικό. Ασχολείται με τις τοπικές κοινωνίες μόνο όταν έχουν θέματα που απορρέουν κυρίως από το αστυνομικό δελτίο, με θέματα ανάλαφρα ή τέτοια που μπορούν πολύ πιο εύκολα να προκαλέσουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. ∆υστυχώς στα ίδιο πλαίσιο κινούνται και τα περιφερειακά έντυπα επιδιδόμενα τις περισσότερες φορές σε έναν άκαρπο ανταγωνισμό με τα πανελλαδικά προσπαθώντας να καρπωθούν μέρος από τη «δόξα» τους. Το αποτέλεσμα μια τέτοιας στάσης είναι μεγάλα πολιτικά, κοινωνικά και πολιτιστικά θέματα των τοπικών κοινωνιών να μη βρίσκουν ανάλογη με την σημασία τους αντιμετώπιση και να περνούν απαρατήρητα. Μια γρήγορη και πρόχειρη έρευνα του περιεχόμενου των δύο μεγάλων εφημερίδων της Θεσσαλονίκης Μακεδονία και Αγγελιοφόρος μας οδηγεί στο θλιβερό συμπέρασμα πως την πόλη της Θεσσαλονίκης περιβάλει έρημος. Πιο συγκεκριμένα παρακολουθώντας και αναλύοντας το περιεχόμενο των δύο μεγάλων περιφερειακών εφημερίδων στο χρονικό διάστημα από 05-09-2005 έως 12-09-2005 και από 03-10-2005 έως 10-10-2005, διαπιστώνουμε πως ελάχιστες είναι οι αναφορές στους δήμους που απλώνονται στα δυτικά της πόλης και στους οποίους επικεντρώνεται το ενδιαφέρον μας. Μάλιστα, στο χρονικό αυτό διάστημα των δύο εβδομάδων του Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου βρίσκουμε μόλις 23 καταχωρήσεις για τους «δυτικούς» δήμους. Από αυτές οι περισσότερες αποτελούν μικρές ειδησούλες ενταγμένες σε ένα γενικότερο ρεπορτάζ, ενώ κάποιες από αυτές δεν προέρχονται απευθείας από τους ίδιους τους δήμους αλλά από φορείς της κεντρικής πολιτικής σκηνής. Λείπουν παντελώς οι οικονομικές (μόλις 1 καταχώρηση), αθλητικές και πολιτιστικές ειδήσεις. Το ενδιαφέρον των δύο εφημερίδων επι-
«ΑΚΡΑΤΗΤΟΣ» Κ.Κ. Κυριακή απόγευμα. Ο ουρανός ήταν έτοιμος να πέσει στο κεφάλι μας και ο αέρας που φυσούσε με είχε ανατριχιάσει σύγκορμο. Αναθεμάτισα την ώρα που παράτησα τον απογευματινό μου καφέ για χάρη του φίλου μου του Γιώργου και πήγαμε να δούμε την αγαπημένη του ομάδα. Τον «Ακράτητο Κάτω Κοπράνων», πρωταγωνιστή στην ΣΤ’ κατηγορία. «Ρε Γιώργο δεν πάμε να πιούμε κανέναν καφέ; Ξέρω εδώ κοντά μια καφετέρια με τζάκι, πολύ ζέστη…». «Σταμάτα ρε», μου λέει, «τώρα που τους έχουμε πατήσει, σε λίγο θα βάλουμε γκολ, αν μας αφήσει ο διαιτητής». «Ποιος διαιτητής ρε», του λέω εγώ, «μέχρι αύριο να παίζουν οι δικοί σου γκολ δεν βάζουνε. Αφού είναι άχρηστοι. Μάθατε όλοι τώρα, φταίει ο διαιτητής». «Και το κατεστημένο φίλε μου», πετάγεται ένας «φίλαθλος» από δίπλα. «Ποιο κατεστημένο ρε;», του λέω «σιγά μην ασχοληθεί το κατεστημένο με τον «Ακράτητο Κάτω Κοπράνων». «Ρε Γιώργο αυτός ο φίλος σου με ποιους είναι με εμάς ή με τους άλλους;». «Σκάσε ρε βλάκα, σκάσε πριν φάμε ξύλο» μου λέει ο Γιώργος μέσα από τα δόντια του. «Πάντα φταίει το κατεστημένο, δεν το κατάλαβες; Επίσης φταίει ο
κεντρώνεται κυρίως σε θέματα που έχουν να κάνουν με τα στρατόπεδα που πρέπει να αποδοθούν στην τοπική κοινωνία. Εντύπωση προκαλεί πως δεν βρίσκουμε καμία καταχώρηση για τους δήμους Συκεών και Μενεμένης ενώ μόλις μια αναφορά γίνεται στο δήμο Νεάπολης και στην κοινότητα Ν. Ευκαρπίας. Η μερίδα του λέοντος ανήκει στους δήμους Σταυρούπολης και Πολίχνης και στα δύο στρατόπεδα Παύλου Μελά και Καρατάσου. Μόλις μια καταχώρηση είναι κοινή και στις δύο εφημερίδες, γεγονός που φανερώνει πως δεν μπορούμε να συζητάμε για κάλυψη της τρέχουσας ειδησεογραφίας αλλά για αποσπασματική και περιστασιακή αντιμετώπιση της καθημερινότητας των δήμων μας. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της σαββατίατικης έκδοσης τις εφημερίδας τα Νέα με το ένθετο «Ζω στη Θεσσαλονίκη» όπου κατατρέχουν πολύ συχνά οι δήμοι για να δημοσιεύσουν δραστηριότητές τους. Είναι μια πολύ πετυχημένη προσπάθεια με φανατικούς αναγνώστες και σημαντικά οφέλη για την εφημερίδα. Σήμερα οι δήμοι δυτικώς της Θεσσαλονίκης έχουν τις δικές τους περιοδικές εκδόσεις. Πρόκειται για μηνιαία –στην καλύτερη περίπτωση– περιοδικά που δυστυχώς ωραιοποιούν το άσχημο, μεγιστοποιούν το μικρό, πολλαπλασιάζουν το λίγο και κάνουν το τίποτα… κάτι. Περιορίζονται στη δημοσίευση εκδηλώσεων που έγιναν, αποτελούν πολλές φορές πεδίο ενός ανούσιου ανταγωνισμού ικανοτήτων, πεδίο εκτόνωσης των απωθημένων συμπλεγματικών ατόμων, αντικείμενο μικροπροσωπικών πολιτικών αντιπαλοτήτων και εργαλείο μιας αδιάκοπης προεκλογικής εκστρατείας των τοπικών διοικήσεων. Το αποτέλεσμα είναι οι εκδόσεις αυτές να είναι άνευρες, χωρίς καμία δυναμική και πολλές φορές να θυμίζουν κάτι από τις κοσμικές σελίδες περιοδικών ποικίλης ύλης. Κάτω από αυτές τις συνθήκες προβάλλει επιτακτικά η αναγκαιότητα, για την τοπική κοινωνία της ∆υτικής Θεσσαλονίκης και όχι μόνο, της δημιουργίας μιας καθημερινής διαδημοτικής εφημερίδας. Μιας διαδημοτικής εφημερίδας που θα επιτελεί «σημαντικότατο κοινωνικό λειτούργημα» –όπως είπε ο πρόεδρος της ∆ημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας σε ημερίδα για τον περιφερειακό και τοπικό τύπο που έγινε πρόσφατα στη Βέροια– και θα πληροί όλα εκείνα τα βασικά
χαρακτηριστικά που πρέπει να διακρίνουν τον τοπικό και περιφερειακό Τύπο, δηλαδή: • η πολύπλευρη και άμεση πληροφόρηση τη τοπικής κοινωνίας • ο έλεγχος και στήριξη των διοικητικών αρχών • η προώθηση και ανάδειξη των τοπικών πρωτοβουλιών • η συσπείρωση της τοπικής κοινωνίας • η εκπλήρωση του στόχου να αποτελέσει βήμα έκφρασης για την τοπική κοινωνία • η διαμόρφωση της τοπικής κοινής γνώμης • η στήριξη των τοπικών πολιτιστικών δραστηριοτήτων • η στήριξη και ενίσχυση αναπτυξιακών και οικονομικών πρωτοβουλιών • η δημοσίευση των προκηρύξεων για θέσεις εργασίας και δημοπρασιών • η ενίσχυση και τόνωση της τοπικής αγοράς μέσω της διαφήμισης • η στήριξη και ανάδειξη προσπαθειών για την ανάπτυξη του μαζικού λαϊκού αθλητισμού • η παρουσίαση προσωπικοτήτων που τιμούν με τη δραστηριότητά τους την τοπική κοινωνία (συγγραφείς, καλλιτέχνες, αθλητές, πολιτικοί) • η ανάδειξη εκδηλώσεων διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος αν η δημιουργία μιας τέτοιας διαδημοτικής εφημερίδας είναι εφικτή. Πιστεύω πως ναι. Οι δήμοι έχουν το ανάλογο προσωπικό (γραφεία Τύπου), μπορούν να συνεργαστούν με το Τμήμα ∆ημοσιογραφίας του Α.Π.Θ. ώστε νέοι δημοσιογράφοι να κάνουν την πρακτική τους εξάσκήση, ενώ μέρος του οικονομικού κόστους μπορεί να καλυφθεί από τις διαφημίσεις και τους προϋπολογισμούς. Αυτό που χρειάζεται είναι θέληση και ενδιαφέρον… Αμπατζίδης Γιώργος Μάστερ κοινωνικών πολιτικών επιστημών
υπουργός και ο γενικός γραμματέας, ο πρωθυπουργός, ο δήμαρχος, ο ΟΤΕ, η ∆ΕΗ και φυσικά ο Μπους». «Καλά ρε Γιώργο, όλοι οι άλλοι εντάξει, ο Μπους γιατί όμως;». «Μα αυτός φταίει για όλα έτσι κι αλλιώς, η πεθερά και η γυναίκα του διαιτητή είναι πόρνες και ο επόπτης αδελφή. Βλέπεις τον αντίπαλο τερματοφύλακα; Η δική του γυναίκα…». «Άσε μας ρε Γιώργο και σε είχα για σοβαρό άνθρωπο, φταίνε όλοι αυτοί και δεν φταίνε οι παίχτες της ομάδας σου, που είναι άχρηστοι, χοντροί, δυσκίνητοι και αγύμναστοι». Μια φωνή έσκισε τον αέρα και μου τρύπησε τα αυτιά: «Τι δίνεις ρε παλιοκουράδα διαιτητή;;;». Με μιας όλοι οι οπαδοί του «Ακράτητου Κ.Κ.» ριχτήκανε στα κάγκελα και άρχισαν να τα κουνάνε με δύναμη. ∆εν θέλαν και πολύ για να πέσουν. Οι ιαχές και οι άναρθρες κραυγές έδιωξαν όλα τα πουλιά από τα γειτονικά δέντρα. «Πουλημένε, κερατά, αδελφή, κουράδα, χέστη, να φας σκατά…». «Ρε Γιώργο που μ ‘έφερες εδώ πέρα, αυτοί εδώ είναι όλοι τους κοπρολάγνοι, πάμε να φύγουμε τώρα», λέω στο φίλο μου με αγανάκτηση. «Κάτσε ρε» μου λέει με αγωνία, «κάτσε τώρα θα ρίξουμε τα κάγκελα και θα πλακώσουμε στο ξύλο αυτό το παλιοκαθίκι τον διαιτητή» και άρχισε και αυτός να βαράει τα κάγκελα με μανία.
Όταν συνήλθα, έπιασα τον εαυτό μου να τρέχει με δύναμη προς την έξοδο, ακούγοντας τις κραυγές του κακόμοιρου διαιτητή που είχε γίνει λεία στα χέρια των «φιλάθλων» του Ακράτητου Κ.Κ. Το κατεστημένο έγραψε μια ακόμη ήττα στο παθητικό του εκείνο το θλιβερό απόγευμα.
34 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
34
8/12/2005, 9:53 μμ
∆ημήτρης Τραπεζανίδης Πόντιος
απόψεις Έξω από το όνειρο Όλο το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι δομημένο σε λάθος βάση. Ένα πακέτο με άκαμπτο περιτύλιγμα και λιγοστό, απογοητευτικό περιεχόμενο. Ο ανταγωνισμός, η πίεση, το άγχος έχει διαταράξει πλήρως τη σχέση μαθητών και γονέων με τη μόρφωση. Έχει διαμορφώσει ένα σχολείο ταξικό, αυταρχικό και μαζί αδιάφορο, που οδηγεί στη διάψευση, τόσο σε περίπτωση αποτυχίας, όσο (συχνά) και επιτυχίας. Σήμερα είναι μικρές οι πιθανότητες να βρει ένας νέος στο πανεπιστήμιο αυτό που θέλει. Κοπιάζει χρόνια, θυσιάζοντας πολλά στο βωμό του πανεπιστημιακού του μέλλοντος και καταλήγει να σπουδάζει για το ένα όποιο πτυχίο, συχνά αγνοώντας ότι στην ουσία έχει μείνει εκτός. Βρίσκεται έξω από το όνειρο, σε μια άγνωστη, πεζή, τυχαία πραγματικότητα. Σε μια πραγματικότητα από την οποία κινδυνεύει να βγει άνεργος. Τα περισσότερα ελληνικά πανεπιστήμια σήμερα είναι ιδρύματα που μαραζώνουν, παρατημένα στην τύχη τους (με αποτέλεσμα και η ολοκληρωτική σύνδεσή τους με την αγορά να αποτελεί «σωτηρία» και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια να φαντάζουν λαμπρή προοπτική). Είναι ιδρύματα που διέρχονται ένα κρίσιμο μεταβατικό στάδιο, που πιέζονται να αναπτύξουν πολλές ταχύτητες, να πατήσουν σε άνισα σκέλη. Στο μακρύ παχύ πόδι της γρήγορης τυποποιημένης γνώσης, στο πληγωμένο υποτιμημένο πόδι της γενικής «παρωχημένης» γνώσης και στο ελκυστικό πόδι της εξεζητημένης γνώσης, την οποία παράγουν οι επιστημονικοί και τεχνολογικοί συρμοί. Αυτά όμως είναι θέματα που δεν απασχολούν ακόμη τον υποψήφιο, ο οποίος από τα πρώτα του μαθητικά χρόνια παγιδεύεται σε έναν ασθματικό μονόδρομο – τις πανελλαδικές εξετάσεις. Και όμως η γνώση είναι ελευθερία, όχι καταναγκασμός. Είναι πολιτισμός, καλλιέργεια κρίσης, πνεύματος, ήθους, υπευθυνότητας, πρωτοβουλίας, δημιουργικότητας. Όχι το στείρο λυσσαλέο κυνήγι θέσεων. Το ότι σωστό σχολείο θα αποκτήσουμε μόνο αν αυτό
αποσυνδεθεί από την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο είναι κάτι χιλιοειπωμένο. Αλλά στην πράξη υποτιμημένο, αν και αποτελεί μια από τις βασικές αιτίες διαστρέβλωσης του εκπαιδευτικού μας συστήματος: αντικατάσταση της μόρφωσης με μια σκληρή κούρσα απομνημόνευσης ύλης και των οδών προς τη γνώση με προκατασκευασμένες τεχνικές απαντήσεων... Το ελληνικό σχολείο σήμερα είναι το σχολείο που έχει διαμορφώσει η ανάγκη της ελεγχόμενης ροής υποψηφίων σε Α.Ε.Ι.-Τ.Ε.Ι. Παρέχεται η δυνατότητα σε όλους να διαγωνιστούν ισότιμα, κάτω από τις ίδιες συνθήκες και με τα ίδια θέματα, όμως τελικά η «κλιμακούμενη» δυσκολία συγκεκριμένων θεμάτων είναι αυτή που κατανέμει, κάθε φορά με διαφορετικό τρόπο, τους υποψηφίους στον αφρό ή στο βυθό της βαθμολογικής κλίμακας. Με άλλα λόγια, τα θέματα είναι τέτοια ώστε να δημιουργούνται βαθμολογικές κατηγορίες υποψηφίων, ανάλογα με τις προσφερόμενες θέσεις σε τμήματα και σχολές. Είναι ένα σχολείο που κατηγοριοποιεί τους μαθητές σ’ αυτούς που τρέχουν με χίλια, σ’ αυτούς που «επιβιώνουν» και στα «ξύλα απελέκητα». Προετοιμάζει το μαθητή να αποδεχθεί την αποτυχία μέσα στο σχολείο και αργότερα έξω στη ζωή. Ωθεί στην άκριτη αποδοχή της καθορισμένης ύλης (τη θέση των γενικών γνώσεων καταλαμβάνουν «κομμάτια» διδακτέας ύλης) και αργότερα στην άκριτη αποδοχή κοινωνικών όρων και καταστάσεων. Είναι ένα σχολείο που διαμορφώνει ανταγωνιστικές σχέσεις ανάμεσα στα παιδιά, δεν ενθαρρύνει τη συνεργατικότητα αλλά την ατομική κούρσα της υψηλής επίδοσης και μεταμορφώνει (στα μάτια των μαθητών) τους καθηγητές σε απλούς εξεταστές, βαθμολογητές. Ο όρος «φινλανδικό μοντέλο» αποτελεί πλέον το πιο σύντομο ανέκδοτο. Η «καραμέλα» των εκπαιδευτικών εξαγγελιών προϋποθέτει συνθήκες που δεν μοιάζει να μπορεί να αποκτήσει εύκολα το ελληνικό δημόσιο σχολείο: κονδύλια, επαγγελματισμό και άρτιες υποδομές και υπηρεσίες· συμμετοχή και ίσες
ευκαιρίες. Στο ελληνικό σχολείο η κοινωνικοοικονομική θέση της οικογένειας αποτελεί το κλειδί για τη σχολική επιτυχία των παιδιών της, ενώ για τον υψηλότατο αριθμό των μαθητών που εγκαταλείπουν τις σπουδές τους ισχύει αυτό που έλεγε ένας Γάλλος πρώην υπουργός Παιδείας. Οι μαθητές, υποστήριζε, είναι σαν την οδοντόπαστα. Άπαξ και βγει από το σωληνάριο δεν μπορείς να την ξαναβάλεις μέσα. Άπαξ και βγουν από το εκπαιδευτικό σύστημα δεν μπορούν να ξαναγυρίσουν σ’ αυτό. Και όμως, δεν χρειάζονται πολλά για να αλλάξει η κατάσταση. Φτάνει το βάρος να πέσει στην εκπαιδευτική διαδικασία·στην εμβάθυνση και στη σκέψη. Πολύτιμα εργαλεία για το ταξίδι στη γνώση, στη ζωή. ∆υστυχώς όμως καμιά κυβέρνηση, ούτε η σημερινή, δεν τόλμησε να σκεφθεί και να πει ότι το ζητούμενο δεν είναι οι με κάθε τρόπο «ανώτατες σπουδές», γιατί αν το πει θα προσβάλει το κοινωνικό «φετίχ», τα λαϊκά ιερά και όσια. Tο ζητούμενο είναι το αξιοπρεπές και αξιόπιστο Aπολυτήριο (με A κεφαλαίο) Λυκείου, ως αυτόνομος τίτλος σπουδών, ο οποίος πιστοποιεί γνώσεις και καλλιέργεια που μπορούν να οδηγήσουν τον κάτοχό του στην ανώτατη εκπαίδευση (με εξετάσεις ή χωρίς) ή στη ζωή. O στόχος αυτός απαιτεί ριζική αναμόρφωση και αναδιάταξη στη στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση. Έχουμε καλούς και πεπειραμένους εκπαιδευτικούς στο παιδαγωγικό ινστιτούτο, που γνωρίζουν καλά πού βρίσκονται τα προβλήματα και πώς μπορούν να λυθούν. Aρκεί να υπάρξει η κατάλληλη πολιτική βούληση, που νομίζω ότι δεν υπήρξε ποτέ. Κρούομε τον κώδωνα του κινδύνου, γιατί το πρόβλημα δεν είναι ότι μπαίνουν αγράμματοι στα πανεπιστήμια, αλλά γιατί βγαίνουν από τα Λύκεια αγράμματοι. Νίκος Βαρσαμής Καθηγητής Μ.Ε.
Στιγμές του 46ου φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Στην περσινή συνέντευξη Τύπου του τμήματος των Νέων Οριζόντων του φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ο ∆ημήτρης Εϊπίδης με πικρία δήλωνε πως το τμήμα του συρρικνώνεται, όπως και γενικότερα οι εκδηλώσεις του φεστιβάλ λόγω έλλειψης του απαραίτητου budget. Τι ακριβώς έγινε σε ένα χρόνο και ενώ παντού βλέπουμε περικοπές, τα λεφτά της 46ης διοργάνωσης αυξήθηκαν; Μήπως η καινούργια διοίκηση στάθηκε περισσότερο διεκδικητική; Εύγε σ’ αυτήν πάντως που κατάφερε να γίνει πειστική στο ελάχιστο αυτό χρονικό διάστημα, ενώ τόσα προηγούμενα χρόνια γκρίνιας δεν απέδωσαν!! Αν μη τι άλλο, η Μουζάκη κατάφερε να φέρει εις πέρας ένα φεστιβάλ στα χνάρια των προηγούμενων, αλλά πιο πολυδιάστατο και πολυφωνικό με καλεσμένα μεγάλα ονόματα και διάφορα master classes και αφιερώματα. Ο δε πρόεδρος του φεστιβάλ –σε ρόλο κινούμενης γλάστρας– κοσμούσε τους χώρους όπου στεκόταν και όπου βρισκόταν μοιράζοντας χαμόγελα και αυτόγραφα. Πλούσιο πρόγραμμα, πολλοί προσκεκλημένοι, παράλληλες εκδηλώσεις, εκθέσεις και πάρτι, βασικά σημεία των περασμένων και του νυν 46ου Φεστιβάλ. Φανερή η πρόθεση της νέας διοίκησης να ικανοποιήσει δημοσιογράφους, κοινό και επισκέπτες – φιλοξενούμενους μέσα από μια πολυποίκιλη διοργάνωση. Το 46ο φεστιβάλ περιελάμβανε συνολικά 220 ταινίες και διαρθρώθηκε με βάση τα πρότυπα των προηγούμενων χρόνων. Ο γιγαντισμός και η λάμψη από Χόλιγουντ με την οικογένεια Κόπολα σε πλήρη απαρτία, Ντιν Ταβουλάρις και Βικτόρια Αμπρίλ επισκίασαν κάθε άλλο, και ιδιαίτερα τα ελληνικά αφιερώματα. Στο πανόραμα του Ελληνικού Κινηματογράφου προβλήθηκαν 21 ταινίες μυθοπλασίας και 6 τεκμηρίωσης καθώς και αφιερώματα στους Αντουανέτα Αγγελίδη, Γιώργο Πανουσόπουλο και Νίκο Παπατάκη, τιμητικές προβολές στους Χρήστο Βακαλόπουλο, Γρηγόρη Γρηγορίου, Όλια Λαζαρίδου, Κώστα Μανουσάκη, Αλέξη Μπίστικα και Άρη Ρέτσο. Σε μια εντυπωσιακή τελετή έναρξης –με τη φιλότιμη σκηνοθετική προσπάθεια του Κωνσταντίνου Ρήγου– παρούσας άπασας της τοπικής και πολιτικής εξουσίας, οι οποίοι βέβαια ήλθαν, φωτογραφήθηκαν και απήλθαν – ακροβάτες εξ ουρανού ορμώμενοι έκοψαν την κορδέλα της έναρξης, αναγκάζοντας
τους εντός της αιθούσης να στραβολαιμιάσουν σηκώνοντας τα κεφάλια ψηλά. Οι παρουσιαστές Γωγώ Μπρέμπου και Γιώργος Καραμίχος βασιζόμενοι σε κειμενάκια του Λάκη Λαζόπουλου «χάθηκαν στη μετάφραση» προς το τέλος της παρουσίασης. Ομοίως και στην τελετή λήξης, εν μέσω βραβεύσεων και απονομών, χορευτριών που κατέβαιναν από τις οροφές, τραγουδιών και παιδικών χορωδιών αλλά και ένα χρονοβόρο μοντάζ από ταινίες του βραβευμένου διευθυντού φωτογραφίας Βιτόριο Στοράρο κούρασαν και αγανάκτησαν το κοινό. Σταχυολογώντας τις καλές στιγμές του φεστιβάλ, αναφέρουμε τα αφιερώματα στους Ασιάτες: Hou Hsiao Hsien, Park Chan-Wook, Seijun Suzuki, στον Βρετανό Michael Winterbottom και τα αφιερώματα στο Μεξικάνικο, Ιρλανδικό και ∆ανέζικο κινηματογράφο. Επίσης, τις προβολές των ταινιών: «Ανθρωποκτονία» του Per Fly, «Εγώ, εσύ και όλοι οι γνωστοί» της Μιράντα Τζουλάι, «Garpastum» του Ρώσου Alexey Guerman, «Η μεγάλη έκσταση του Ρόμπερτ Κάρμαϊκλ» του Βρετανού Thomas Clay, «Το ξένο δέρμα» της Γερμανίδας Angelina Maccarone, «Adam and Paul» του Lenny Abbrahamson το ρεσιτάλ ερμηνείας της Isild Besco στην ταινία του διαγωνιστικού τμήματος «Backstage» και την προβολή της ταινίας του Νίκου Παπατάκη «Gloria Mundi». Κακές στιγμές, σχεδόν το σύνολο των προβολών του ελληνικού τμήματος με εξαιρέσεις τις ταινίες των: Κωνσταντίνου Γιάνναρη «Όμηρος», Νίκου Γραμματικού «Αγρύπνια», Νίκου Νικολαΐδη «The zero year», Λάγιας Γιούργου, «Λιούμπι», Κυριάκου Κατζουράκη «Γλυκιά μνήμη», Ρένου Χαραλαμπίδη «Η καρδιά του κτήνους». Ακόμα πιο κακό, το ότι όποιος βρίσκει μια κάμερα ακόμα και κακής ευκρίνειας, μαζεύει τα φιλαράκια και την οικογένειά του, τους τοποθετεί μπροστά και πίσω απ’ αυτήν και την επόμενη χρονιά ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη να του απονεμηθεί το βραβείο. Άντε και του χρόνου! Μπάμπης Ιμβρίδης
35 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
35
8/12/2005, 9:53 μμ
βιβλίο
ÂÉÂËÉÏ ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ
ΧΡΟΝΙΑ ΣΑΝ ΒΡΟΧΗ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΑΝΟΣ
ΑΝ ∆ΕΙΣ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ ΣΟΥ Αν δεις στον ύπνο σου ερημιά / και δέντρα μαραμένα / θα κλαιν στον κήπο σου πουλιά / και μια καρδιά στα ξένα. Αν δεις στον ύπνο σου εκκλησιά / αν δεις την Παναγία / κάνε τον πόνο μου χαρά / το δάκρυ μου ευτυχία. Αν δεις σε χέρι παιδικό / πουλάκι πληγωμένο / πάρε τις στράτες να με βρεις / εγώ σε περιμένω. Το μήνα Νοέμβριο κυκλοφόρησε το βιβλίο του Σταύρου Κουγιουμτζή, με το χαρακτηριστικό τίτλο Χρόνια σαν βροχή. Στην παρούσα αφιερωματική έκδοση εντάσσονται πέντε θεματικές ενότητες, οι οποίες περιλαμβάνουν ένα αυτοβιογραφικό κείμενο του Σ. Κουγιουμτζή, κείμενα και κριτικά σημειώματα των Μίκη Θεοδωράκη, Μάνου Ελευθερίου, Κώστα Γεωργουσόπουλου, Γιώργου Νταλάρα, Γιάννη Κακουλίδη, Φίλιππου Γράψα, Θωμά Κοροβίνη, Χρίστου Τσολάκη, ∆ημήτρη Παπαδημητρίου και πολλών άλλων σημαντικών ανθρώπων. Ακολουθούν στίχοι από τριάντα επτά τραγούδια του, συνεντεύξεις του συνθέτη, το «ύστατο χαίρε» της ποιήτριας Κικής ∆ημουλά και η παρουσίαση του δισκογραφικού του έργου από το 1961 έως το 2005. Όλοι οι γράφοντες, ανεξαίρετα, εξυμνούν το ταλέντο, την προσωπικότητα του Σταύρου Κουγιουμτζή και τη διαχρονικότητα των μουσικών του συνθέσεων. Οι περισσότεροι αναγνώρισαν ότι ήταν άνθρωπος με ήθος και ακέραιο χαρακτήρα, που αφιέρωσε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του στη δημιουργική και ποιοτική σύνθεση τραγουδιών. Η έκδοση συμπληρώνεται από φωτογραφικό υλικό. Ο Σταύρος Κουγιουμτζής γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1932. Σε ηλικία δεκαπέντε ετών παρακολούθησε μαθήματα στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, με δάσκαλο τον Τώνη Γεωργίου και άλλους. Απόκτησε πτυχίο αρμονίας, αντίστιξης και φούγκας με τον Σόλωνα Μιχαηλίδη. Συνέχισε τις σπουδές του στην Αθήνα πραγματοποιώντας μαθήματα σύγχρονης μουσικής με τον Γιάννη Ανδρέου-Παπαϊωάννου. Από το 1952 εργάστηκε ως πιανίστας σε διάφορα ψυχαγωγικά κέντρα της Θεσσαλονίκης και δέκα χρόνια αργότερα έγραψε τα πρώτα του τραγούδια. Το 1967 πηγαίνει στην Αθήνα. Η πρώτη του μεγάλη επιτυχία ήταν «Να ’τανε το 21». Το 1988 επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη, όπου και παρέμεινε έως το τέλος της ζωής του, το Μάρτιο του 2005. Το παρόν βιβλίο ανήκει στη σειρά «Ιανός ο μελωδός».
ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΑΣΜΑΤΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2006 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΑΝΟΣ
Της αγάπης άσματα καλείται το ημερολόγιο που κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο «Ιανός» για τη νέα χρονιά που πλησιάζει. Η καλαίσθητη έκδοση περιλαμβάνει στις πρώτες σελίδες αναφορές σε παρουσιάσεις βιβλίων, εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας, χαρακτικής, συνεντεύξεις Τύπου, που φιλοξενήθηκαν στο παρελθόν στο χώρο του βιβλιοπωλείου. Στο ημερολόγιο ανθολογούνται περισσότερα από 70 τραγούδια γνωστών συνθετών και μελοποιημένοι στίχοι ποιητών, με κυρίαρχο στοιχείο το συναίσθημα της αγάπης. Μερικά από αυτά είναι: απόσπασμα από τον «Ερωτόκριτο», του Βινσέντζου Κορνάρου, «το χρώμα της αγάπης», του Λουδοβίκου των Ανωγείων, «να με προσέχεις» του Χρήστου Πορτοκάλογλου και πολλά ακόμη αξιόλογα άσματα. Η καλλιτεχνική επιμέλεια του ημερολογίου ανήκει στην Ξένια Αποστολίδου και η επιλογή των κειμένων στην Άσπα Χασιώτη.
«Γιώργος Κούδας. Της ζωής µου το παιχνίδι»
κείμενο – έρευνα Κώστας Μπλιάτκας
εκδ. ΙΑΝΟΣ Ο μεγάλος διεθνής ποδοσφαιριστής και «Μεγαλέξανδρος» της Βορείου Ελλάδος θυμάται και αφηγείται κομμάτια της ζωής του, αγώνες, τίτλους, αγωνίες θριάμβους. Το βιβλίο γράφτηκε με τρόπο που να «προστατεύεται» τόσο η αλήθεια του αφηγητή όσο όμως και η ζωντάνια της και η αμεσότητα της αφήγησης, η ειλικρίνεια, η ευγένεια και το χιούμορ του. «Τι είδε ο Βουκεφάλας – 15 χρόνια Σαλονίκη»
του Μανώλη Ρασούλη
εκδ. ΙΑΝΟΣ Πρόκειται για ένα κείμενο αυτοβιογραφικό, γραμμένο με το γνωστό ύφος του Ρασούλη, του δημιουργού που εδώ και 15 χρόνια επέλεξε τη Θεσσαλονίκη ως τόπο διαμονής και δημιουργίας του, δίνοντας έτσι μια δυναμική απάντηση στο «κέντρο». Το βιβλίο ανήκει στην πολυθεματική σειρά Μικρός Ιανός. «Ο µικρός Νικόλας σε νέες περιπέτειες»
του Ρενέ Γκοσίνι
εκδ. ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ Απολαύστε το ανεπανάληπτο χιούμορ του Γκοσίνι (δημιουργού του Αστερίξ και του Λούκυ Λουκ) και τα μοναδικά σκίτσα του Ζαν Ζακ Σανπέ, μέσα από τις σκανταλιές της πιο απίθανης παρέας, που κάνει άνω κάτω δασκάλους, μαμάδες και μπαμπάδες. Ένας λογοτεχνικός θησαυρός για όλες τις ηλικίες. «Ο δικός µας John Lennon»
της Γιόκο Όνο
εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ Με αφορμή τη συμπλήρωση είκοσι πέντε χρόνων από τη δολοφονία του Lennon (8/12/1980), η Yoko Ono ζήτησε από φίλους, συγγενείς και θαυμαστές του, από διάφορες φάσεις της ζωής του να γράψουν τις αναμνήσεις τους από τον Lennon. Αυτές παρουσιάζονται στο βιβλίο μαζί με πλούσιο και σπάνιο φωτογραφικό υλικό από τις τελευταίες στιγμές του ζευγαριού. «Ελληνικός Κινηµατογράφος»
των Άγγελου Ρουβά και Χρήστου Σταθακόπουλου
εκδ. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ Όλη η ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, που κλείνει εκατό χρόνια ζωής, συνοδευόμενη από πορτρέτα δημοφιλών σταρ, φωτογραφίες και αφίσες ταινιών, προγράμματα κινηματογράφων, αποκόμματα εντύπων, συνεντεύξεις και πολλά άλλα παρουσιάζονται σε αυτό το πολυτελές δίτομο έργο. «Hou Hsiao – Hsien»
επιμέλεια Νίκος Σαββάτης και «Michael Winterbottom», επιμέλεια Philip Kemp, Μπάμπης Άκτσογλου
εκδ. ΙΑΝΟΣ - ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ∆ύο βιβλία που περιλαμβάνουν πλούσιο υλικό, από ταινίες και όχι μόνο, δύο σημαντικότατων, δυναμικών και πρωτότυπων μορφών του σύγχρονου κινηματογράφου.
36 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
36
8/12/2005, 9:53 μμ
βιβλίο
ÐAÑÏÕΣΙΑΣÇ ΑΝΑΞΙΜΑΝΔΡΟΣ, Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΤΟΥ «ΑΠΕΙΡΟΥ»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΗΤΡΟΣ Την Τετάρτη 7 ∆εκεμβρίου παρουσιάστηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων του βιβλιοπωλείου «Βιβλιορυθμός» ο 76ος τόμος της σειράς «Αρχαίοι Συγγραφείς» από τις εκδόσεις Ζήτρος. Το βιβλίο φέρει τον τίτλο «Αναξίμανδρος-ο Φιλόσοφος του Απείρου». Τη συγκεκριμένη μελέτη ανέλαβε ο Ιωάννης Καλύβας, διδάκτωρ της Ιστορίας και φιλοσοφίας των Επιστημών και τη μετάφραση των αρχαίων κειμένων ο καθηγητής, Θεόδωρος Μαυρόπουλος. Μερικά από τα πολύ ενδιαφέροντα θέματα, που παρουσιάζονται στην έκδοση είναι: «υλοζωισμός: Η ύπαρξη ζωής μέσα στην ύλη», «η χρονική απεριοριστία του απείρου» «η ιδέα της αντιθετότητας», «το κοσμογονικό πρόβλημα», «η αναξιμάνδρεια εξήγηση των φυσικών φαινομένων» και πολλά ακόμη πρωτοποριακά φιλοσοφικά ζητήματα. Ο προσωκρατικός φιλόσοφος Αναξίμανδρος επιχείρησε να εξηγήσει τη δημιουργία του σύμπαντος, στηριζόμενος στη λογική
δύναμη του ανθρώπου. Ως πρώτη αρχή έθεσε το άπειρο, που περιέχει τα πάντα, παραμένοντας αθάνατο, αγέραστο και θείο. Η βασική θεωρία του επικεντρώθηκε στη σχέση των αντιθέτων στοιχείων, που συνθέτουν το κοσμικό γίγνεσθαι. Οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι του 6ου π.Χ. αι. Θαλής και Αναξιμένης θα ενταχθούν σε μελλοντικές εκδόσεις. Αξίζει να σημειωθεί, ότι κάθε ∆ευτέρα και Πέμπτη στο τηλεοπτικό κανάλι «T.V.Θεσσαλονίκη» προβάλλονται εκπομπές, στις οποίες παρουσιάζονται τα αξιόλογα βιβλία του εκδοτικού οίκου Ζήτρος. Ιωάννα Μπάμπη
ΟΣΟ ΚΡΑΤΑΕΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ… ΜΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΑΝΤΩΝΙΑΣ ΚΑΤΣΙΑΝΤΩΝΗ-ΠΙΣΤΑ
Ο πανεπιστημιακός καθηγητής Παναγιώτης Πίστας, σύντροφος και συνάδελφος της Αντωνίας Κατσιαντώνη-Πίστα, ανέλαβε και πραγματοποίησε τη συλλογή πολλαπλών κειμένων που αναφέρονται στην ίδια. «Ο ουσιαστικότερος λόγος και σκοπός της έκδοσης ήταν να την ξανασυναντήσουν μέσα από ένα βιβλίο διαρθρωμένο με βάση κυρίως τα κοινά ενδιαφέροντα που είχαν μαζί της και να την κρατήσουν έτσι κοντά τους, όσο διαρκεί η ανάγνωση αυτού του βιβλίου…» Περισσότεροι από εβδομήντα άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών έγραψαν και αφιέρωσαν κείμενα στη μνήμη της, τα οποία αποτέλεσαν το πολύτιμο υλικό για το πολυσέλιδο
βιβλίο. Από τα κείμενα απορρέουν τα σπάνια γνωρίσματα του χαρακτήρα της, όπως η ευαισθησία, η πνευματική καλλιέργεια, η ακόρεστη δίψα για γνώση, η αξιοπρέπεια. Η Αντωνία Κατσιαντώνη-Πίστα γεννήθηκε στις Σέρρες. Υπηρέτησε τη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση ως καθηγήτρια της γαλλικής γλώσσας επί 20 περίπου χρόνια. Τα ενδιαφέροντά της ήταν πολυποίκιλα. Μελέτησε τους μύθους και τις παραδόσεις των διαφόρων λαών, την ευρωπαϊκή λογοτεχνία, τη λογοτεχνία της Βόρειας και Λατινικής Αμερικής. Ο κινηματογράφος, τα κεντήματα και η μαγειρική αποτελούσαν αγαπημένες της ενασχολήσεις. Έφυγε από τη ζωή τον Ιούλιο του 1997. Ι.Μ.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΤΕ… ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ. Πώς να Οργανώσετε τη δική σας Αγροτουριστική Επιχείρηση ΣΤΕΛΛΑ ΑΣΚΕΛΗ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΕΡΚΥΡΑ
Η αυξανόμενη επιχειρηματική και επενδυτική δυναμική που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στον ΑγροτουρισμόΤουρισμό Υπαίθρου, καθώς συνειδητοποιείται ότι αποτελεί βασικό μοχλό βιώσιμης περιφερειακής ανάπτυξης, δημιούργησε την ανάγκη αυτής της έκδοσης. Το βιβλίο αυτό απευθύνεται σε όλους όσοι σκέφτονται να επενδύσουν επιχειρηματικά ή να απασχοληθούν με τον Αγροτουρισμό-Τουρισμό Υπαίθρου. Αναπτύσσονται και εξετάζονται βήμα προς βήμα οι απαραίτητες κινήσεις και τα βασικά ερωτήματα των υποψήφιων επιχειρημα-
τιών του αγροτουριστικού χώρου, όπως και εκείνων που δραστηριοποιούνται ήδη σε αυτόν και θέλουν να βελτιώσουν ή να αναπτύξουν τις υπηρεσίες που παρέχουν. Φιλοδοξία της συγγραφέως αποτελεί η ενημέρωση, κατά τρόπο πρακτικό και ολοκληρωμένο, όσων επιθυμούν να ασχοληθούν ή δραστηριοποιούνται ήδη στον τομέα του Αγροτουρισμού και ταυτόχρονα η αφύπνιση της επιχειρηματικής συνείδησης και η ευαισθητοποίηση των νέων επενδυτών στο σύγχρονο και δυναμικό αυτόν τομέα. Η πρωτοβουλία της έκδοσης ανήκει στην ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ Α.Ε., ανώνυμη εταιρεία δημοσίου συμφέροντος που λειτουργεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης, με στόχο την προώθηση των ήπιων εναλλακτικών μορφών τουρισμού και του Αγροτουρισμού ως μοχλού βιώσιμης περιφερειακής ανάπτυξης. ∆.Γ.
Η ΖΩΗ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΜΕΤΑ… ΣΜΑΡΩ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗΣ Πρόκειται για διηγήσεις διαφορετικών ιστοριών της ζωής της συγγραφέως, δοσμένες με τέτοιο λογοτεχνικό ύφος, που συγκινούν τον αναγνώστη. Τον αναγνώστη που δεν εφησυχάζει, ανεξαρτήτως ηλικίας. Αυτόν που δεν βολεύεται. Αυτόν που ζει την καθημερινή του ζωή χωρίς θόρυβο, μένει όμως πιστός στα όνειρά του και πασχίζει να τα παντρέψει με τους περιορισμούς που από τη φύση της επιβάλλει η πραγματικότητα. Στα κείμενά της η συγγραφέας μετακινείται στο χρόνο και στο χώρο. Μας οδηγεί στις «καθώς πρέπει» γειτονιές της Θεσσαλονίκης του μεταπολέμου, όπου οι δεσποινίδες προετοιμάζονται κάτω από τα προστατευτικά βλέμματα του κλειστού κύκλου της οικογένειας για τους μελλοντικούς τους ρόλους της «καθώς πρέπει» συζύγου και μητέρας. Μετά, η οικονομική άνθιση της δεκαετίας του ’60. Μια εποχή όπου η Ελλάδα ολόκληρη μετατράπηκε σ’ ένα τεράστιο γιαπί, οι πόλεις μεταμορφώθηκαν σε τοπία από μπετόν και οι κήποι με τους φοίνικες και τα γιασεμιά και οι μουριές στους δρόμους εξαφανίστηκαν. Η εποχή εκείνη δεν άλλαξε μόνο το φυσικό μας περιβάλλον, άλλαξε ριζικά και πολλές από τις έως τότε ισχύουσες αξίες. Τέλος, η μετανάστευση. Η μετακίνηση μέσα στο χώρο σε αναζήτηση άλλων κόσμων και δυνατοτήτων. Η μετανάστευση που αλλάζει τη ζωή. Έτσι κι αλλάξει κανείς τη θέση του μέσα στο χώρο, βλέπει την ίδια ίσως εικόνα από άλλη οπτική γωνία Η εικόνα δεν είναι πια η ίδια. Αλλάζει η προοπτική. Και η μετανάστευση άλλαξε τη ζωή της συγγραφέως. Κι όμως κάνει την ξενιτιά δική της κι αλλάζει τη ζωή της. Κάνει δική της τη ζωή της. Τελικά τα κατάφερε. Λιτά, στρωτά, χωρίς περίσσια λόγια το κείμενο ακτινοβολεί τρυφερότητα, ζωντάνια και σοφία. ∆.Γ.
37 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
37
8/12/2005, 9:53 μμ
κόµικ
38 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
38
8/12/2005, 9:53 μμ
σηµεία διανοµής ΔΥΤΙΚΩΣ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ (Αλφαβητικά κατά περιοχή) ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.
Eurobank, Μ. Αλεξάνδρου Τράπεζα Πειραιώς, Πλ. Επταλόφου Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Μ. Αλεξάνδρου Ιονική Τράπεζα, Ε. Βενιζέλου 89 ΕΛΤΑ Αμπελοκήπων, Αμπελώνων Αστυνομικό Τμήμα Αμπελοκήπων Δημαρχείο Αμπελοκήπων, Πατρ. Γρηγορίου Ε’ 12 Δημοτικό Ωδείο Αμπελοκήπων, 28ης Οκτωβρίου 59 Δημοτική Βιβλιοθήκη Αμπελοκήπων, Μ. Αλεξάνδρου Α’ ΚΑΠΗ Αμπελοκήπων, Βύρωνος/ Κένεντυ Β’ ΚΑΠΗ Αμπελοκήπων, 28ης Οκτωβρίου Βιβλία-Χαρτικά "γραφεύς", Μ. Αλεξάνδρου 3 Βιβλιοπωλείο "Πάπυρος", Φιλιππουπόλεως 70 Βιβλιοπωλείο – Gallery Ιανός, Φιλιπουπόλεως Σχολή χορού Dance Mania, 28ης Οκτωβρίου Γυμναστήριο "easy point", Φιλλιπουπόλεως Γυμναστήριο "corpus gym", Βενιζέλου 108-110 Καφέ "Πλατεία", Πλ. Επταλόφου Καφέ "Νότιος Άνεμος", Φιλιπουπόλεως 68 Καφέ "Το καφέ", Πλ. Επταλόφου Καφέ Libido, Καλλιθέας 4 ΝΕΤ Καφέ "Αρμαγεδών", Ι. Χαλκίδη 8 ΠΡΟΠΟ – ΛΟΤΤΟ, Μεγ. Αλεξάνδρου 30 Video Club "Seven", Φιλιπουπόλεως Οπτικά Σιδερίδης, Βενιζέλου 65 Οπτικά Σιδερίδης, Βενιζέλου 72 "Ο ΠΟΔΗΛΑΤΗΣ", Βενιζέλου Κομμώσεις Γεωργία, Πατρ. Γρηγορίου Ε’ Κομμώσεις "Sakis Team", Μ. Αλεξάνδρου 62 Κομμώσεις "Ariane", Βενιζέλου 106
ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ (ΑΝΩ) 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83.
Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Μακρυγιάννη Βιβλιοπωλείο "Χάρης", Μακρυγιάννη 64 Βιβλιοπωλείο "Σύγχρονο", Μακρυγιάννη 11 Γυμναστήριο "Sporting", Ιθάκης- Γοργοποτάμου 2 Γενικό Γυμναστήριο "sportivo", Μακρυγιάννη 24 Αθλητικά Είδη "Sport Live", Μακρυγιάννη- Ευζώνων Κρεπερί "Εύγευστον", Μακρυγιάννη Καταστήματα Γερμανός, Μακρυγιάννη 54 "Εικόνα –Ήχος", Τέρμα Ιθάκης & Περιφερειακού Σύγχρονες σχολές οδηγών "ΦΩΤΙΝΙΑΣ" Ωραιοκάστρου 67 Ανδρικά γυναικεία ενδύματα ETERNO, Μακρυγιάννη 40 Srortswear "OFF", Μακρυγιάννη 27 Καφέ "Ελιξίριο", Μακρυγιάννη Καφέ Αναψυκτήριο Δέλεαρ, Σινά 11 Καφέ Μπαρ "ΝΕΗΛΥΣ", Μακρυγιάννη 84 "Φωτοτεχνική", Μακρυγιάννη 37 Φωτογραφικά Είδη Bέργος, Π.Αμύντα 1 ΠΡΟΠΟ ΛΟΤΤΟ "Ηλίας" Μακρυγιάννη CD- Δίσκοι "Επιλογές" Νικομηδείας 15 Μπουγάτσα- Αναψυκτήριο "Πητ", Μακρυγιάννη 40 Κομμώσεις Design Θωμαή, Φιλώτα- Ν.Βότση 43 Κομμώσεις Τασούλα, Μακρυγιάννη 21 Κομμώσεις Γιώτης –Ελένη, Ιθάκης & Λυκαβηττού (γωνία)
ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ
84. Δημοτική Σχολή Χορού Σταυρούπολης (νέο παράρτημα), Καραβαγγέλη 15 85. ΙΚΑ Ηλιούπολης 86. ΕΛΤΑ Ηλιουπόλεως, Μπουμπουλίνας Εγνατία Τράπεζα, Εσωτερική Περιφεριακή Ευόσμου, 87. Βιβλιοπωλείο "Αθηνά", Ωραιοκάστρου 4 88. Βιβλιοπωλείο "Χρυσόπουλος", Μακρυγιάννη 2 Εμπορική Τράπεζα, Καραολή & Δημητρίου& Μ. 89. Αθλητικά Είδη "Sport Live", Πολυτεχνείου 13 Αλεξάνδρου 90. Ινστιτούτο προσθετικής νυχιών Ναϊας, Ωραιοκάστρου Τράπεζα Πειραιώς, Ν. Πολιτεία 91. Παιδότοπος, Μπουμπουλίνας 8 Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, 28ης Οκτωβρίου 92. Άνθη, φυτά, είδη δώρων "Άνθος", Ωραιοκάστρου 19 ΕΛΤΑ Ευόσμου, 28ης Οκτωβρίου 93. Έπιπλα Κουζίνας "La Qualite" Καραολή & Δημητρίου Δημαρχείο Ευόσμου, Π. Μελά 24 255 Πνευματικό Κέντρο Ευόσμου, Μ. Αλεξάνδρου 57 94. "Φωτοτεχνική", Ωραιοκάστρου 4 ΙΚΑ Ευόσμου, Καρ. Δημητρίου 12 95. Φώτο "Κάραβελ", Μπουμπουλίνας 12 Αστυνομικό Τμήμα Εύοσμου 96. Video Club " Seven", Μακρυγιάννη 11 Βιβλιοπωλεία 97. VERONA PIZZA, Kαραολή & Δημητρίου 257 Κ. "Το ανοιχτό Παράθυρο", Καρ. Δημητρίου 150 98. Κομμώσεις Κούλα, Ωραιοκάστρου 8 Δεδούση, Καραολή & Δημητρίου 99. Κομμώσεις Ελευθερία, Ωραιοκάστρου 113 Πάπυρος, Ανθοκήπων 43/ Παπάγου "Αλφαβητάρι", Άρεως 16/Ιθάκης, "Βιβλιοκίνηση", Αριστοτέλους 100. Χ.Α.Ν.Θ., Πλατεία ΧΑΝΘ Γυμναστήριο "gymnasium ", Σμύρνης 39 101. Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών, Εθν. Αμύνης Αθλητικά Είδη "Sport Live", Μ. Αλεξάνδρου 58 102. ΚΕΝΤΡΟ ΝΕΟΤΗΤΑΣ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ωδείο Β. Ελλάδος, Πλ. Ευόσμου (Π.Μελά 25) ΕΘΝ. ΑΜΥΝΗΣ 9 Μουσική Σχολή "Σάρισσα", Παπάγου Σύγχρονες σχολές οδηγών "ΦΩΤΙΝΙΑΣ" Αριστοτέλους Gallery 21-23 103. ΖΗΤΑ ΜΙ ΠΡ.ΚΟΡΟΜΗΛΑ 1 104. TERAKOTTA ΧΡ. ΣΜΥΡΝΗΣ 13 Καφέ 105. Αθανασιάδου, Π.Π.Γερμανού 5 Games "Αχίλλειο" Καρ. Δημητρίου "Βίβλος", 28ης Οκτωβρίου 46 Ωδεία Il Posto, Πλατεία Ευόσμου 106. Β. Ελλάδος, Εγνατία 115 Bar Cult, Πλ. Δημαρχείου Ευαγγελισμού 11 107. Β. Ελλάδος, Χαιρωνείας 16 (Ανατολ. Θεσ/νίκη) 108. Γαλαξίας (μπαμ τερλελέ) Β. Όλγας 285 Video Club "Seven" Μ. Αλεξάνδρου 67 Ράδιο Κορασίδη, 28ης Οκτωμβρίου 109. Παιδικός Σταθμός Ζoop, Β. Όλγας / Παιδότοπος "Βαβούρα" Αγ. Δημητρίου 25 Παρασκευοπούλου FFF Γήπεδα Ποδοσφαίρου, Φανάρι Ευόσμου 110. Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο, Νικολαϊδη 1 περιφερειακής 111. Ινστιτούτο Γκαίτε, B. Όλγας 112. Γαλλικό Ινστιτούτο, Λ.Στρατού 2Α Κομμωτήρια 113. Μορφωτικό ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Β. Όλγας 108 Σαρίδου Όλγα, Ιθάκης 53 Εύοσμος "Dimitris – Stefania", 28ης Οκτωβρίου 68 Βιβλιοπωλεία "Χρύσα", Αγ. Κων/νου-Λαμπράκη, Ν. Πολιτεία 114. "Μαλλιάρης Παιδεία", Αριστοτέλους (νέο) 115. "Μαλλιάρης Παιδεία", Δημ. Γούναρη 116. Gallery Ιανός, Αριστοτέλους 7 117. Πρωτοπορία, Λ. Νίκης 3 118. Μπαρμπουνάκης, Αριστοτέλους 119. Μόλχο, Τσιμισκή 15 120. Ραγιάς, Ερμού 44 121. Προμηθεύς Ερμού 75 122. Προμηθεύς Βύρωνος 4 123. Παρατηρητής Π. Π. Γερμανού 25 Θ 124. Ψαράς, Φ. Εταιρείας 39 125. Παπασωτηρίου, Εθν. Αμύνης 40 126. Παπασωτηρίου, Τσιμισκή 87 127. Ταξιδιωτικό βιβλιοπωλείο road Π. Κορομηλά 41
ΕΥΟΣΜΟΣ 31. 32.
33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49.
50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57.
58. 59. 60.
128. 129. 130. 131.
Ζαχαριάδου, Π. Κορομηλά 20 Σαββάλα, Β. Ηρακλείου Λοξίας, Ισαύρων / Γούναρη Τιμής Ένεκεν, Βογατσικού 4
132. ΜΥΛΟΣ (Καπνοπωλείο), Ανδρ. Γεωργίου 133. 134. 135. 136. 137.
Κινηματογράφοι "ΤΙΤΑΝΙΑ", Λαγκαδά 15 "ΟΛΥΜΠΙΟΝ", Αριστοτέλους, "ΕΣΠΕΡΟΣ", Αλ. Σβώλου "ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΝ" Φ. Εταιρίας "ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ", Εθν. Αμύνης
138. 139. 140. 141. 142. 143. 144. 145. 146. 147. 148. 149. 150. 151. 152. 153. 154. 155. 156. 157. 158. 159. 160. 161.
Καφέ De facto, Π. Μελά 19 Majestic, Λ. Νίκης Εμιγκρέ, Αλ. Σβώλου Ζώγια, Αλ. Σβώλου 54 Ζώγια, Κομνηνών 18(1ος όρ.) Ζώγια, Βενιζέλου Allosmondo, Στρ. Καλάρη 6 Balkan, Π.Κορομηλά 3 Bar Αρχοντολόϊ, Π. Κορομηλά 4 Bar Θερμαίκός, Λ.Νίκης 21 "Κεντρική Στοά", Αγορά Μοδιάνο Νίκης 35, Νίκης 35 Harry’s Spot, Α.Σβώλου 52 Ηλιοτρόπιο Δεσπεραί 23 Cardou, Π.Π. Γερμανού Central, Κ. Ντηλ, "Γαζία" Κ. Ντηλ Stretto Κ.Ντηλ "Το νερό που καίει" Π.Κορομηλά "Ραψωδία" Τσιρογιάννη 3 Περίπτερο Π. Μελά 18 Meganet, Πλ. Ναυαρίνου 5 cybernet, Πλ. Ναυαρίνου 14 "Αστόρια", Πλ. Ναυαρίνου
162. 163. 164. 165. 166. 167. 168. 169. 170. 171.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (κέντρο)
ΠΟΛΙΧΝΗ 188. 189. 190. 191. 192. 193. 194. 195. 196. 197. 198. 199. 200. 201. 202. 203.
Eurobank, Αγ. Παντελεήμονος Δημαρχείο Πολίχνης, Θ. Καρυπίδη 1 Πνευματικό Κέντρο Πολίχνης, Ελπίδος 33 Δημοτική επιχείρηση Πολίχνης, Ίμβρου 2 Πνευματικό Κέντρο (παράρτημα), Αλκιβιάδη 15 ΕΛΤΑ Πολίχνης, Αγ. Παντελεήμονος Video Club “seven”, Αγν. Στρατιώτη 80-82 Βιβλιοπωλείο "Περγαμηνή", Μαυρομιχάλη 75 Βιβλιοπωλείο Αδριανίδης, Μαυρομιχάλη 51 Βιβλιοπωλείο "Αλφαβητάρι", Μαυρομιχάλη 33 Καφέ "Λοκαντιέρα", Αγν. Στρατιώτου 58 Καφέ – Μπαράκι Μυροβόλος, Αγν. Στρατιώτη 44 Φώτο Παμπουκίδη, Μαυρομιχάλη 43 ΠΡΟΠΟ ΛΑΧΕΙΑ Α. Λαζαρίδης, Μαυρομιχάλη 42 Μπουγάτσα – Αναψυκτήριο, Μαυρομιχάλη 58 Κομμώσεις Style Βιβή, Καρυπίδη 5 Πολίχνη
ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗ
204. Δημοτική Μουσική Σχολή Σταυρούπολης, Βίκτ. Ουγκώ 11 205. Πνευματικό Πολιτιστικό Κέντρο Σταυρούπολης, Λαγκαδά & Χρ. Σμύρνης 1 206. Δημαρχείο Σταυρούπολης, Καρ.& Δημητρίου 1 207. Εργαστήρι Εικαστικών Τεχνών 208. Μονή Λαζαριστών, Κολοκοτρώνη 209. Α’ ΚΑΠΗ Σταυρούπολης, Τζαβέλα 210. Α’ ΚΑΠΗ Σταυρούπολης (παράρτημα), Κ. Παλαιολόγου 7 211. Σύλλογος "Ακρίτες του Πόντου", Όθωνος 12 212. Ε.Α.Κ. Σταυρούπολης, Καρ.& Δημητρίου 3 213. Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Κωνσταντινουπόλεως 214. Τράπεζα Πειραιώς, Κωνσταντινουπόλεως 215. Ιονική Τράπεζα, Κωνσταντινουπόλεως 216. Εμπορική Τράπεζα, Μεσολογγίου 217. Εγνατία Τράπεζα, Κωνσταντινουπόλεως 218. ΙΖ’ Αστυνομικό Τμήμα, Πλατεία Τερψιθέας 219. Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Λεχώβου 8 Restaurant Rogoti, Βενιζέλου 8 220. "Μαλλιάρης Παιδεία", Κολοκοτρώνη 22 "Φωτοτεχνική", Αγ. Δημητρίου, 221. Βιβλιοπωλείο "Υπόγειο", Χρ. Σμύρνης 10 Εργαστήρια Φωτογραφιών ΒΑΤΤΗ, Βενιζέλου 43 222. Μουσικοταβέρνα "Τσάκναντυ" Ι. Γογούση 15 Video Club "Seven", Αγ. Δημητρίου 223. Πολυχώρος Μονής Λαζαριστών, Κολοκοτρώνη Video Club "Seven", Β. Όλγας 103 224. Καφέ "Ερωτικός", Κολοκοτρώνη CD "Digital Club Joint", Αγ. Σοφίας 1 225. Πλυντήριο Αυτοκινήτων "Σάκης". όπισθεν Τσάκναντυ Δίσκοι –CD Stereodisc, Αριστοτέλους 4 Υπηρεσίες Πληροφορικής "O.T.S.", Μοναστηρίου 125 226. Φώτο "Twins", Κωνσταντινουπόλεως Ηλεκτρικά Σαραφίδης, «City Gate», Γιαννιτσών 69-73 227. ΠΡΟΠΟ-ΛΟΤΤΟ, Χρ. Σμύρνης 19 228. "Ακρίτες του Πόντου" (Κασέτες – CD), Παιδότοπος "Πλανετάριο", «City Gate» Γιαννιτσών Κωνσταντινουπόλεως 20 69-73 229. Μπουγάτσα – Ζαχαροπλαστείο "Άλφα", Κωνσταντινουπόλεως 22 230. Ηλεκτρικά Σαραφίδης, Κωνσταντινουπόλεως 243 231. Ηλεκτρικά "Βασιλάκης", Ι. Γωγούση Δημαρχείο Κορδελιού, Π. Λεβαντή 232. Βιβλιοπωλείο "Το σχολείο", Δημοτικού Σχολείου Πνευματικό Κέντρο Κορδελιού, Νικόπολη ΕΛΤΑ Κορδελιού, Π. Λεβαντή Τράπεζα Eurobank, Π. Λεβαντή Γυμναστήριο "easy point", Στ. Ζερβίδη 11 233. Δημαρχείο Συκεών, "Φωτοτεχνική", Α. Παπανδρέου 64 234. Βιβλιοπωλείο Βιβλιόραμα Ν. Παρασκευά 10 Γυναικεία ενδύματα «Eterno”, Παπανδρέου 58 235. Δημοτική Βιβλιοθήκη Συκεών, Οδ. Φωκά 46 Video Club “Seven”, Εθν. Αντίστασης 64 236. Κέντρο Γυναικείας Απασχόλησης ΕΡΓΑΝΗ, Καραβαγγέλη 1 237. "Φωτοτεχνική", Μ. Καραολή 2 238. "Φωτοτεχνική", Επταπυργίου Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο Νεάπολης Β. Γεωργίου 239. Video Club "Seven", Επταπυργίου 82 Δημαρχείο Νεάπολης, Ε. Βενιζέλου 125 Πολυδύναμο Κέντρο Νεολαίας, Ζάκα 25 Εργαστήρια Εικαστικών Τεχνών Νεάπολης, Λαγκαδά (σε όλα τα καταστήματα από 1 τεύχος και συγκεντρωτικά 120 στα): Video club “seven”, Βενιζέλου 96 240. Video Club "Seven" Βιβλιοπωλείο "Ενημέρωση" Π. Τσαλδάρη 2 241. Εθνική Τράπεζα Βιβλιοπωλείο "βιβλιοκίνηση", Π.Τσαλδάρη 35 242. Τράπεζα Πειραιώς Κομμωτήριο Έλενα, Βενιζέλου 79 243. Eurobank 244. ΕΛΤΑ Ωραιοκάστρου Λεωφ. Δημοκρατίας 245. Alpha Bank 246. ΕΓΝΑΤΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ 247. Δημαρχείο Ωραιοκάστρου 248. Δημοτική βιβλιοθήκη Ωραιοκάστρου 249. Καφέ "Zuccero", Θεσσαλονίκης 79 250. ΚΕΠ Ωραιοκάστρου 251. Οπτικά Σιδερίδης, Λ. Δημοκρατίας
ΚΟΡΔΕΛΙΟ 172. 173. 174. 175. 176. 177. 178. 179.
ΣΥΚΙΕΣ
ΝΕΑΠΟΛΗ 180. 181. 182. 183. 184. 185. 186. 187.
ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟ
Για να διαφηµιστείτε στο περιοδικό Δυτικώς
επικοινωνήστε στο τηλέφωνο 2310 606928 ή στο email: dytikos@the.forthnet.gr
39 Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
39
8/12/2005, 9:53 μμ
��������������������������� �������������������� ����������� �������������� ��������������������� ��������������� �������������������������
����������������������������������������������
�� ������������ ��������� �������������� ���������� ���������������������������������� ������� ���� ��������������� �������� ����������������������������� ������� ���� ����������� ���� ���� ������� ��������������� �������� ���������������������������������� ����������������������������������� �������������������������������� ������������������������������ ���������������������� �� ������������������������� �� ������������������������������ �� ������������������������������ ������������������ ������������� �� ������������ �� ������������ �� ���������������������� �� ������� �� ��������� �� �������� �� �������� �� ������������ �� ������ �� ��������������� �� ������������������������ ������������� ���� ��������� ��� ���������� ��������� �� ������� ������ �������� ���� ������������� ����������������������������������� �������������������������� ���������������������������������� ������������ ���������������������������������� �������������������������������� ������������������ ����������������������������������� ���������������������������������
��������� ������������ ��� ����� ���� ������������� �� �������������� �� ��������������� �� ��������������������� �� ��������������� �� ����������������������� ���������������������������������� ��������������������������������� ���������������������������� �� ������� �� ������ �� ������������� �� ���������������������� ��� ����������� � ����������� ������� ���� � ������������ ���� ���� �������� ������������������������������������ �������� ������ ���� ������� ������ ������ ���������� ������� ���������� ����� �������� ����������� �������� ����� �� ������� ���������� ������� ���������� �� �������������� �������� ���� �� ��������� ����� ������������ ����������������������������������� �������������������������� ��������������������������������� ������������� �� ��������������������������� ������� �� ��������� �� ������������������������������� ���������� �� ���������� �� ������������������������������ ������������������������������� ��������� �� ���������������������������� ������������������� �� ���������������������������� �������������������
�� ������������������������������ ��������������� �� ������������������������������ �������������������������� �� ������������������������������ ����������������������������� ���� ��� ������ ������ �� ����������� ������������������������������ ��� ������������ ��������� ���������� ����������� �� �������������������������� ������������������������������ ������������������������������ ����������������������������� ���������������������� �� ��������������������������� ����������������������������� ��������������������������� �� ������������������������������ ��������������������������������� �������������������� �� ������������������������������� �������������������������������� ������������������������ �� �������������������������������� �������������������������������� �������������������������������� ������������������������������� ������������������������������� ��������������
Ανοίξτε παράθυρο στην πληροφόρηση.
���������������������� ���������������������������� �� ����������� �� ��������������� �� ���������������������������� �� ������������� �� ������������ �� ������������������ ���������������������������� �� ������������� ���������������������� �� ������������� �������������������� �� �������������������� ���������������� �� ����������������������������� �� ��������������������������� �� ������������� ���������������������� �� ��������������������������� ���������������������������� �� ���������������������������� �������������������������� ��������������������������� ������� �� ������������������������������� ���������������������
Ενημερωθείτε από τους Δήμους σας και την Αναπτυξιακή Εταιρία ΒΔ. Θεσσαλονίκης τηλ: 2310 643.140 http:// www.anae.gr e-mail: anae@anae.gr �� ������ ��������������� ���� ���� ���������� �� ��������� �������� ��������������������������������� ������������� �������������������� �� ����������� ���������� ���� ���� ���������� ���������������� ���� ��� ������������� ��������������� ���� ����������������������������
Περιοδικό Δυτικώς - Τεύχος 39.indd
40
�������������������
�����������������������
������������������������������� ������������
8/12/2005, 9:53 μμ