Dytikos #57

Άποψη για τον Kόσμο έτος 12o - καλοκαίρι 2010 ôéìÞ: € 8x10-3

>> editorial Μικρά, καθημερινά ψεματάκια..

Η ÁãáðçôÝò áíáãíþóôñéåò, áãáðçôïß áíáãíþóôåò,

ãéá óõíäñïìÝò

επικοινωνήστε στο τηλέφωνο: 2310 606.928 αποστείλετε: • για 10 τεύχη 18,00€ • για 5 τεύχη 9,00€ Αλέξης Αλαματίδης Υπεύθυνος έκδοσης - Αρχισυντάκτης Άγγελος Παμπουκίδης Ειδικός σύμβουλος έκδοσης Συνεργάτες τεύχους: Μιχάλης Αβραμίδης Λευτέρης Ακριτίδης Γκακίδης Γιάννης Δάνος Δανιηλίδης Δάντης Χαράλαμπος Μπάμπης Ιμβρίδης Πασχάλης Μητρακούδης Ιωάννα Μπάμπη Ειρήνη Μπούρα Κώστας Ποτακίδης Θεοδώρα Ρούμκου Τάνια Ρούμκου Γιώργος Στάμκος Αλέξανδρος Υδάτης

πολιτικο – οικονομο – ηθική κατάσταση στην Ελλάδα, ενώ αρχικά και εμένα με έβαζε στο να σκεφτώ την οικονομία, την πολιτική και τον απλό κόσμo, σήμερα με οδηγεί σε άλλα μονοπάτια σκέψης και αναζήτησης, στο τι είναι αυτό που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, ειδικά σήμερα που οι περισσότεροι αισθανόμαστε άδειοι και αμέτοχοι στα όσα συμβαίνουν γύρω, αλλά και κυρίως μέσα μας. Ζούμε σε έναν κόσμο στον οποίο έχουμε μπει «αυτόματα», τον βρήκαμε περίπου έτσι, δεν ήταν και τόσο δική μας η επιλογή στο να είναι τα πράγματα όπως είναι και αν μπεις σε ένα τόσο μεγάλο «σύστημα», το πιο πιθανό είναι να σε καταπιεί αυτό και όχι να το αλλάξεις εσύ. Ζώντας λοιπόν στις ανθρώπινες κοινωνίες διαπιστώνει κανείς ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία βασίζονται στο ΨΕΜΑ. Ο τρόπος λειτουργίας τους, ο τρόπος «υποδοχής»των νέων μελών τους, η οικονομία, η πολιτική, αλλά και η ηθική βασίζονται κατά μεγάλο μέρος στο ψέμα και στην παραπληροφόριση μας. Και είναι τόσο έντονο αυτό το φαινόμενο που όλοι κλείνουμε τα μάτια και συμπεριφερόμαστε σα να μην συμβαίνει. Όλοι πλέον γνωρίζουν ότι τουλάχιστον η πολιτική και η οικονομία βασίζονται σε αρχές που ούτε με την ηθική, αλλά ούτε με την αλήθεια έχουν κοινά στοιχεία. Ας πάρουμε π.χ. κάτι πρακτικό, όπως τον δανεισμό που τόσο μας έχει απασχολήσει τελευταία. Όταν δανειζόμαστε, λέμε ψέμματα στον εαυτό μας και στους άλλους, ότι μπορούμε να αγοράσουμε κάτι, ότι κάτι μας ανήκει, ενώ στην ουσία αυτό δεν ισχύει, εφόσον δεν έχουμε την αγοραστική δύναμη (για αυτό και δανειζόμαστε). Αλλά και σε μεγαλύτερη οικονομική κλίμακα αν το δούμε, διαπιστώνουμε πως οι οικονομία έτσι πως έχει φτάσει, είναι μια μεγάλη «φούσκα», που κάποιοι επιτήδειοι φουσκώνουν και αδειάζουν κατά το δοκούν, χωρίς να μπορεί κανένας κρατικός ή άλλος οργανισμός να παρέμβει. Τα παραδείγματα της επικράτησης του ψέμματος στην καθημερινότητα συνεχίζονται σε πολλούς τομείς: στη διαφήμιση, στο εμπόριο, στη σχέση κράτους -πολιτών, στη θρησκεία, στον τρόπο που γράφεται η Ιστορία (που ως γνωστόν τη γράφουν πάντοτε οι νικητές), στην Παιδεία κ.α. Ή τι να πει κανείς για την τηλεόραση και τον κόσμο όπως τον παρουσιάζει αυτή. Τίνος εργαλείο είναι τα Μ.Μ.Ε.; Σίγουρα όχι των απλών πολιτών... Η κρίση που προκαλεί όμως το ψέμα δεν σταματά εδώ, αλλά συνεχίζεται και στις διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων, οι οποίοι δεν θα μπορούσαν να μείνουν ανεπηρέαστοι μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα ψέμματος και υποκρισίας. Όταν όλη σου η ζωή είναι πλαισιωμένη από ψέμματα σε σχεδόν όλους τους

τομείς της, δεν μένει και πολύ καθαρό έδαφος μετά για να αναπτυχθεί μια υγιή σχέση με τους τριγύρω και, κυρίως δεν μπορούμε να έχουμε «ειλικρινή» σχέση με τον ΕΑΥΤΟ μας. Ο εαυτός μας είναι και ο μεγαλύτερος δέκτης όλων αυτών και, αναρωτιέμαι κατά πόσο μπορεί κανείς να εξελιχθεί και να αναπτυχθεί, όταν σχεδόν τίποτα τριγύρω του δεν είναι αληθινό. Ακόμη και αυτοί που μπορεί να έχουν τις καλύτερες προθέσεις για εμάς (π.χ. οι γονείς) γεμίζουν από πολύ μικρή ηλικία τη ζωή μας με ψέμματα και ανακρίβιες, υποτίθεται για να μας προστατέψουν. Η καταστροφή της φυσικότητας ενός παιδιού ξεκινάει από πολύ νωρίς μέσα στο σπίτι από τους γονείς του, για να συνεχιστεί στο σχολείο και να «ολοκληρωθεί» αργότερα από την κοινωνία. Και όλα φαίνονται τόσο φυσικά που πργματικά πιστεύω ότι οι περισσότεροι δεν έχουν καν συνειδητοποιήσει τι τους συμβαίνει. Ο πολύς κόσμος απλά πιστεύει ότι «ξέρει» και πως «έτσι είναι τα πράγματα» και αυτό είναι το χειρότερο, διότι καλύτερα να ζω μέσα στην άγνοια αλλ΄να το γνωρίζω, παρά να ζω μέσα στο ψέμα και να μην το καταλάβω ποτέ. Ψάχνοντας λοιπόν για «μεγάλες αλήθειες» ή για την Αλήθεια, ερχόμαστε αντιμέτωποι με το ψέμα, μέσα στο οποίο περνάμε και το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας. Και ξαναθέτω το ερώτημα, πώς μπορεί κανείς να βρίσκεται στο σωστό δρόμο όταν όλα γύρω του είναι ψεύτικα και πλασματικά; Η λύση δεν μπορεί παρά μόνο να στηρίζεται στην ατομικότητα, στην δουλειά με τον εαυτό μας. Ο καθένας πρέπει να «σώσει» τον εαυτό του και αυτό να λειτουργήσει πολλαπλασιαστκά για όλη την ανθρωπότητα. Δύσκολο εγχείρημα, αλλά όχι ακατόρθωτο. Δρόμοι υπάρχουν αρκετοί, ο καθένας επιλέγει αυτόν που του ταιριάζει καλύτερα. Η κρίση για την οποία πολύς λόγος γίνεται υπάρχει εδώ και δεκαετίες και δεν είναι οικονομική αλλά πνευματο-ηθική. Δεν μπορώ να αποδεχτώ πως το ψέμα είναι κάτι έμφυτο, κάτι που μας το έδωσε ο Θεός. Ίσως θα έπερεπε να ξαναπροσδιορισθούν οι αξίες , αλλά μην περιμένετε αυτό να γίνει από καμία κυβέρνηση ή θρησκεία, αυτό είναι μια προσωπική για τον καθένα υπόθεση. Η αλήθεια δεν φοβάται, η αλήθεια είναι «όμορφη». Αλήθεια σας λέω... Ως το επόμενο ραντεβού μας να ‘στε όλοι καλά. ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ.

Συνεργάτες: Άννα Ακριτίδου Βασίλης Αβράμογλου Θόδωρος Ελευθεριάδης Φώτης Κουτσαμπάρης Μελανία Μιλκάκη Λία Παπαδράγκα Οδυσσέας Σταυράκης

Παραγωγή: adaction A.E. Πλ. Ιπποδρομίου 21, 546 21 Θεσσαλονίκη, τηλ: 2310 256.974-5 email: creative@adaction.gr Γραφιστική: Γιώργος Παπαδόπουλος Διαφημίσεις: 2310 606.928 Σκίτσα: Δημήτρης Νικολαΐδης

Φωτογραφία Εξωφύλλου: Sergey Yastrzhembskiy Σεργκέη Γιαστρζέμπσκι

4

Διεύθυνση Περιοδικού: Ευζώνων 7, Άνω Ηλιούπολη, 564 31 Θεσσαλονίκη, ( 2310 606.928, Φαξ: 2310 642.055 Hλεκτρονικό ταχυδρομείο: dytikos@gmail.com, dytikos@the.forthnet.gr Τιράζ: 7.000. Διανέμεται δωρεάν σε πάνω από 300 σημεία στην πόλη. Τα άρθρα εκφράζουν τις απόψεις των συντακτών τους

Στο φαγητό, στις σούπες, στον πατσά, ανεβάζουμε ολοένα τον πήχη ψηλότερα. Στην ποιότητα, στην καθαριότητα, στη νοστιμιά, δίνοντας μία άλλη διάσταση στη γαστρονομία του σπιτικού φαγητού.

Εύοσμος

Μεγάλου Αλεξάνδρου 30 ( 2310 759.377

Νέες Gourmet γεύσεις με αγνά τοπικά υλικά

>> Ελλάδα του Γιώργου Στάμκου stamkos@post.com

Έλληνασ Γεννιέσαι 'Η Γίνεσαι; Μετανάστεσ Στην Ελλάδα Η «Γη τησ Επαγγελίασ» Χωρίσ Διέξοδο Γιατί ενύχτωσε κι οι βάρβαροι δεν ήλθαν. Και μερικοί έφθασαν απ’ τα σύνορα, Και είπαν πως βάρβαροι πια δεν υπάρχουν. Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς τους βαρβάρους; Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις. Περιμένοντας τους Βαρβάρους, Κ. Π. Καβάφης

Σ

τις 25 Μαρτίου του 2010 συνέβη ένα θλιβερό περιστατικό. Κατά τη διάρκεια της μεγάλης στρατιωτικής παρέλασης που έγινε στο κέντρο της Αθήνας, μια ομάδα κομάντος, ειδική στις υποβρύχιες επιχειρήσεις, άρχισε να τραγουδά ρατσιστικά συνθήματα σε βάρος των γειτόνων της Ελλάδας, αλλά και των μεταναστών που ζουν στη χώρα. Με βροντερή στρατιωτική φωνή, που ακούγονταν σε δεκάδες μέτρα απόσταση, οι Κομάντος του Λιμενικού Σώματος φώναζαν, προκαλώντας τρόμο στους μετανάστες, ειδικά στους Αλβανούς, που παρακολουθούσαν απορημένοι την παρέλαση: «Έλληνας γεννιέσαι, δεν γίνεσαι ποτέ. Το αίμα σου θα χύσουμε γουρούνι Αλβανέ!». Για κακή τους τύχη όμως το γεγονός αυτό καταγράφηκε από ερασιτεχνική κάμερα και σύντομα έγινε πρώτο θέμα στις ειδήσεις. Αποτέλεσμα ήταν να επιληφθεί αμέσως του θέματος ο αρμόδιος Υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοϊδης και να απολύσει αμέσως τον επικεφαλή αξιωματικό της ομάδας. Το εύλογο ερώτημα που ανακύπτει είναι: αν τα πιο καλοεκπαιδευμένα στελέχη των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων είναι τόσο επιρρεπή στο ρατσισμό και στην ξενοφοβία, που έρχεται σε αντίθεση με το Σύνταγμα και

6

τις αρχές της Ελληνικής Δημοκρατίας, τότε τι να περιμένει κανείς από έναν άνεργο Έλληνα χωρίς προοπτικές, ο οποίος βλέπει ταυτόχρονα τη γειτονιά του να κατακλύζεται από εξαθλιωμένους μετανάστες, που προσπαθούν να κάνουν τα πάντα για να επιβιώσουν; Κι όλα αυτά τη στιγμή που η σοσιαλιστική κυβέρνηση της χώρας επιχειρεί να περάσει ένα νέο νομοσχέδιο, που προβλέπει την παροχή της ελληνικής ιθαγένειας στα παιδιά των μεταναστών, καθώς και στο δικαίωμα ψήφου στις τοπικές εκλογές των μεταναστών που μένουν για πολλά χρόνια νόμιμα στην Ελλάδα.

ΕΛΛΗΝΑΣ ΓΕΝΝΙΕΣΑΙ ή ΓΙΝΕΣΑΙ; Το νέο νομοσχέδιο που έχει ετοιμάσει η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προβλέπει την παροχή του δικαιώματος της ελληνικής ιθαγένειας στα παιδιά των αλλοδαπών που γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν στην Ελλάδα, την πολιτογράφηση των μακροχρόνια νομίμων μεταναστών και το δικαίωμα ψήφου τους στις δημοτικές εκλογές. Το νομοσχέδιο αυτό έχει διχάσει την ελληνική κοινωνία. Οι πιο έντονες αντιδράσεις προήλθαν κυρίως από το χώρο της λεγόμενης εθνικιστικής Δεξιάς και του κόμματος ΛΑΟΣ που έκανε λόγο για προσπάθεια «αλλοίωσης του εκλογικού σώματος» και ζήτησε Δημοψήφισμα για το ζήτημα συγκεντρώνοντας μέχρι στιγμής περίπου μισό εκατομμύριο υπογραφές. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και το μεγάλο κόμμα της αντιπολίτευσης, η Νέα Δημοκρατία του Αντώνη Σαμαρά, που στράφηκε προς τον Σαρκοζισμό και το ιδεολόγημα της «κλειστής εθνικής ταυτότητας» εγκαταλείποντας έτσι την επιρροή του κόμματος στο φιλελεύθερο και κοινω-

νικό κέντρο. Αντίθετα θετικές αντιδράσεις προκάλεσε το εν λόγω νομοσχέδιο στο λεγόμενο φιλελεύθερο και προοδευτικό χώρο και στην Αριστερά γενικότερα, που έκαναν λόγο για «ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση» για την ένταξη των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία. Το παράδοξο είναι πως ακόμη και μέσα στο κυβερνών κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, υπάρχουν φωνές που αντιτίθενται στο νομοσχέδιο με επιχειρήματα που θα ζήλευαν ακόμη και οι εθνικιστές. Όταν το νομοσχέδιο ψηφιστεί τουλάχιστον 250.000300.000 αλλοδαποί, κυρίως παιδιά (από το σχεδόν 1,5 εκατομμύριο που ζουν σήμερα στην Ελλάδα των 11,5 εκατομμυρίων κατοίκων) θα αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια και θα γίνουν Έλληνες πολίτες. Για κάποιους Έλληνες αυτό θα είναι το τέλος της «εθνικής ομοιογένειας» της Ελλάδας. Για κάποιους άλλους όμως θα είναι ένα βήμα για μια πιο δημοκρατική, ανεκτική και συνεκτική ελληνική κοινωνία με ίσα δικαιώματα σε όλους. Όπως και να ‘χει οι διαφωνίες και οι συζητήσεις έχουν ανάψει, γύρω από το ζήτημα της ταυτότητας του σύγχρονου Έλληνα θέτοντας επιτακτικά το ερώτημα: Έλληνας γεννιέσαι ή γίνεσαι;

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΜΟΙΟΓΕΝΕΙΑΣ; Τις δύο τελευταίες δεκαετίες η φυσιογνωμία της Ελλάδας άλλαξε δραματικά. Από χώρα αποστολής μεταναστών μετατράπηκε σε αποδέκτη ενός πρωτοφανούς μεταναστευτικού κύματος, που αυξάνεται χρόνο με το χρόνο. Αυτή η πλημμυρίδα ανθρώπων, που νόμιμα ή παράνομα κατέφθασαν στην Ελλάδα αναζητώντας καλύτερη ζωή,

αναμένεται να επηρεάσει μακροπρόθεσμα τη φυσιογνωμία της. Ήδη η εθνικά ομοιογενής Ελλάδα αρχίζει να μεταμορφώνεται σε πολυεθνική και πολυπολιτισμική κοινωνία. Δεν υπάρχει φυλή, εθνικότητα και πολιτιστική κοινότητα του πλανήτη μας, που να μην έχει στείλει επαρκή αριθμό εκπροσώπων της στους δρόμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Το γεγονός αυτό συνιστά μια ιστορική εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας η οποία, από

προϊόν «εθνικής μονοκαλλιέργειας», μετατρέπεται σταδιακά σε πολύχρωμο και πολυπολιτισμικό «λιβάδι». Αλλά αυτή η μετάβαση δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση για μια χώρα που οικοδομήθηκε πάνω στο «ιδανικό» της εθνικής ομοιογένειας. Η Ελλάδα ως έθνος-κράτος ύστερα από πολεμικές περιπέτειες δεκαετιών, που είχαν ως αποτέλεσμα κοσμοϊστορικές μετακινήσεις πληθυσμών, απέκτησε μια εθνολογική ομοιογένεια, την οποία θα ζήλευαν ακόμη και οι μέχρι πρότινος «αποστειρωμένες» Σκανδιναβικές χώρες. Η ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας (1923), που προκάλεσε ευθανασία στο όνειρο της «Μεγάλης Ελλάδας», κατέστησε την Ελλάδα, χώρα με απόλυτη σχεδόν εθνολογική ομοιογένεια. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η έξοδος των μειονοτικών πληθυσμών (Αλβανοί, Σλαβομακεδόνες, Τούρκοι) συνεχίστηκε κι έτσι η Ελλάδα ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την εθνική της ομοιογένεια. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν να φθάσει τη δεκαετία του 1950 η Ελλάδα να κατοικείται κατά 98% από εθνικά Έλληνες. Όλη αυτή την περίοδο η επίσημη πολιτική της Ελλάδας διακήρυττε πως δεν υπήρχαν στο έδαφός της εθνικές μειονότητες θεωρώντας πως τυχόν αναγνώρισή τους θα απειλούσε το ιδεολόγημα του «εθνικά καθαρού» ελλαδικού κράτους –κάτι που απείχε πολύ από την αντίληψη ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού δημοκρατικού κράτους, όπου όλοι πολίτες ανεξαρτήτου εθνικότητας,

θρησκείας κλπ. πρέπει να έχουν όλα τα δικαιώματα.

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ-ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970 η φτωχή και αναπτυσσόμενη Ελλάδα αποτελούσε μια δεξαμενή φτηνών εργατικών χεριών, τα οποία και έστελνε αθρόα στις βιομηχανικές χώρες της Δύσης. Αυτή η «ανθρώπινη αιμορραγία» είχε βέβαια και τα πλεονεκτήματά της: η ισχνή οικονομία της χώρας επιβίωνε κυριολεκτικά χάρη στα εκατομμύρια των δολαρίων που έστελναν ως εμβάσματα οι μετανάστες για να στηρίξουν τις οικογένειες τους. Η Ελλάδα «εξήγαγε» ανθρώπους κι έπαιρνε ως αντάλλαγμα χρήματα. Μετά το 1975 οι «εξαγωγές» ανθρώπινου δυναμικού από την Ελλάδα περιορίστηκαν, ενώ την ίδια περίοδο ξεκίνησε ένα έντονο κύμα παλιννόστησης. Η στασιμότητα της φυσικής αύξησης του ελληνικού πληθυσμού, αποτέλεσμα της ραγδαίας μείωσης των γεννήσεων (αλλά και της μεγάλης αύξησης των αμβλώσεων…), σε συνδυασμό με την οικονομική άνοδο της χώρας αλλά και τις κοσμοϊστορικές πολιτικοοικονομικές αλλαγές που συνέβησαν στην Ανατολική Ευρώπη (κατάρρευση κομμουνιστικών καθεστώτων, διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και της Γιουγκοσλαβίας κ.ά.), είχαν ως αποτέλεσμα από το 1990 και μετά, ένα μεγάλο κύμα μεταναστών και προσφύγων να βρει καταφύγιο στην Ελλάδα. Από το 1991 πάνω από μισό εκατομμύριο Αλβανοί εγκατέλειψαν την πατρίδα τους και εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, αποτελώντας έτσι την πολυπληθέστερη ομάδα οικονομικών μεταναστών στη χώρα. Μόνον κατά τη δεκαετία του 1990 η Ελλάδα υποδέχτηκε περισσότερους από ένα εκατομμύριο μετανάστες. Η ελληνική κοινωνία αιφνιδιάστηκε. Μέσα στην αρχική σύγχυση έχασε την επαφή της με την πραγματικότητα κι εθελοτυφλούσε υποστηρίζοντας ότι οι ξένοι επειδή είναι παράνομοι, δεν υπήρχαν! Χρειάστηκαν χρόνια για να συνέλθει η ελληνική κοινωνία από το σοκ και να αποδεχτεί την πραγματικότητα: οι ξένοι στην Ελλάδα δεν είναι προσωρινοί, δεν αποτελούν μια σύντομη επωφελή παρένθεση, αλλά ένα μόνιμο δυναμικό στοιχείο που ενδέχεται να μεταβάλλει μακροπρόθεσμα τη μορφή και τη σύνθεση της ελληνικής κοινωνίας...

ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΕΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Οι μετανάστες που ζουν σήμερα στην Ελλάδα υπολογίζονται από 1.350.000 ως 1.700.000 (περίπου το 15% του συνολικού πληθυσμού), οι μισοί εκ των οποίων έχουν νόμιμη διαμονή ενώ οι υπόλοιποι διαμένουν παράνομα. Σχεδόν 600.000 είναι Αλβανικής καταγωγής, προερχόμενοι κυρίως από τον αλβανικό νότο και είναι ορθόδοξοι ή απλά άθρησκοι. Αυτή είναι η καλύτερα ενσωματωμένη ομάδα μεταναστών στην ελληνική κοινωνία. Περίπου 250.000 προέρχονται από τα Βαλκάνια (κυρίως από Ρουμανία και Βουλγαρία) και άλλοι τόσοι από τις χώρες της πρώην

7

>> Ελλάδα Σοβιετικής Ένωσης, ένα ποσοστό εκ των οποίων είναι ελληνικής καταγωγής, «ομογενείς» όπως τους αποκαλούν οι Έλληνες. Τέλος υπάρχει κι ένας μεγάλος αριθμός (500.000-600.000) πρόσφατων μεταναστών που προέρχονται από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή και την Ινδική χερσόνησο. Πολλοί απ’ αυτούς προέρχονται από εμπόλεμες ζώνες, όπως η Παλαιστίνη, το Κουρδιστάν, το Ιράκ και το Αφγανιστάν, και φτάνουν στην Ελλάδα με χίλιες δυσκολίες, πληρώνοντας κατά μέσο όρο 2.000 δολάρια αμοιβή στους διάφορους δουλέμπορους από την Τουρκία. Διασχίζουν με βάρκες το Αιγαίο προσπαθώντας να φθάσουν σε κάποιο ελληνικό νησί κι απ’ εκεί στην Ευρώπη, κυρίως στην Ιταλία, στη Γαλλία, και στη Γερμανία, αλλά τελικά εγκλωβίζονται στην Ελλάδα, γιατί στην ουσία η Ελλάδα είναι ένα ευρωπαϊκό «νησί», καθώς συνορεύει με τα Βαλκάνια και όχι με την ανεπτυγμένη Δυτική Ευρώπη, τη «Γη της Επαγγελίας» των μεταναστών. Υπολογίζεται πως οι μισοί μετανάστες που ζουν στην Ελλάδα κατοικούν στην περιφέρεια της πρωτεύουσας, που έχει συνολικό πληθυσμό 4,5 εκατομμύρια κατοίκους. Και από αυτούς το 40% κατοικεί στο Δήμο Αθηναίων, στην καρδιά της μητρόπολης, γύρω από πλατείες, μέσα σε υπόγεια και χαμηλούς ορόφους κακοσυντηρημένων πολυκατοικιών, σε παλιά προσφυγικά, σε αυθαίρετα, σε ερειπωμένα εργοστάσια, ανακατεμένοι με τους ντόπιους.

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ Το ότι μένουν στο κέντρο της Αθήνας αποτελεί μια από τις αιτίες που δεν έχουν αποκλειστεί εντελώς κοινωνικά, που δεν έχουν φτιάξει ακόμη γκέτο. Υπάρχουν όμως και λαϊκές συνοικίες του κέντρου της Αθήνας, όπως ο Άγιος Παντελεήμονας, όπου οι μετανάστες είναι ανεπιθύμητοι. «Δεν μπορούμε να πάμε πια στην πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα. Μας έδιωξαν και φοβάμαι να περάσω από εκεί», αναφέρει χαρακτηριστικά ένας Πακιστανός μετανάστης. Σ’ αυτή την περιοχή οι πιο σκουρόχρωμοι μετανάστες δέχτηκαν επίθεση με βρισιές, απειλές και γροθιές από δεκάδες τοπικά και μεταφερόμενα μέλη της φασιστικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή, που υποτίθεται πως αγωνίζεται για μια «λευκή Ελλάδα». Το παράδοξο είναι πως «Λευκοί» μετανάστες από την Αλβανία, τη Βουλγαρία και την Πολωνία, που μένουν ήδη πολλά χρόνια στην περιοχή του Άγιου Παντελεήμονα, είναι επίσης εχθρικοί απέναντι στους νεοφερμένους μελαμψούς μετανάστες από το Ιράκ, το Αφγανιστάν και το Μπαγκλαντές, επιβεβαιώνοντας έτσι τις θεωρίες περί «κοινωνικού κανιβαλισμού». Στον αντίποδα υπάρχουν πολλές ελληνικές αντιρατσιστικές οργανώσεις τα μέλη των οποίων αγωνίζονται και διαδηλώνουν για τα δικαιώματα των μεταναστών, πέφτο-

ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ Προς το παρόν το 50% των μεταναστών στην Αθήνα είναι Αλβανοί, το 5% Πολωνοί, το 4% Βούλγαροι και ακολουθούν άλλες εθνικότητες από Μέση Ανατολή, Ασία και Αφρική. Οι μετανάστες στην Ελλάδα αποτελούν σημαντικό κομμάτι του κοινωνικού ιστού και της ελληνικής οικονομίας. Καλύπτουν το 15% του εργατικού δυναμικού, αντιστοιχούν στο 6% του διαθέσιμου εισοδήματος (GDP) και εκτιμάται ότι η συνολική συνεισφορά τους στον ρυθμό ανάπτυξης μέσω της ενίσχυσης της εγχώριας ζήτησης ανέρχεται στο 0,5% ετησίως την τελευταία δεκαετία. Επίσης, οι περίπου 300 χιλιάδες τραπεζικοί λογαριασμοί μεταναστών στις ελληνικές τράπεζες (οι περισσότεροι ανήκουν σε Αλβανούς) διαθέτουν περί τα 4 δισεκατομμύρια ευρώ σε καταθέσεις. Ο μεγάλος αριθμός μεταναστών συμβάλει στη δημιουργία μιας νέας Ελλάδας, που μετατρέπεται σταδιακά σε γερασμένη ευρωπαϊκή χώρα, η οποία χρειάζεται τους μετανάστες για να φροντίζουν τους ηλικιωμένους, να καθαρίζουν τα σπίτια, να κτίζουν τις οικοδομές, να σκάβουν στα χωράφια, να ξεπουπουλιάζουν τα κοτόπουλα, να καθαρίζουν τα ψάρια στα εστιατόρια και να σερβίρουν με φτηνά μεροκάματα τους καλοκαιρινούς τουρίστες. Με άλλα λόγια για δουλειές που ένας μέσος Έλληνας, ακόμη κι αν απειλείται από το φάσμα της ανεργίας, δεν κόπτεται για να τις κάνει. Ωστόσο η έλευση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και η ύφεση στην οποία έχει βυθιστεί η ελληνική οικονομία (-2% του ΑΕΠ το 2009 και –4% το 2010), αυξάνει την ανεργία ακόμη και ανάμεσα στους μετανάστες δημιουργώντας ταυτόχρονα ρατσιστικές και ξενοφοβικές τάσεις στην ελληνική κοινωνία.

ΠΟΛΙΟΡΚΩΝΤΑΣ ΤΟ «ΦΡΟΥΡΙΟ ΕΛΛΑΣ»

ντας συχνά και οι ίδιοι θύματα της βίας των ακροδεξιών. Επίσης υπάρχουν και κάποιοι ορθόδοξοι ιερείς της περιοχής, που προκαλούν την έχθρα των υπερεθνικιστών καθώς συμπαραστέκονται και βοηθούν τους νεοφερμένους μετανάστες, όπως ο πατέρας Προκόπιος που είπε: «Διώξτε με, αλλά δεν μπορώ να φερθώ διαφορετικά. Έτσι δίδασκε ο Χριστός. Για μένα δεν είναι ξένοι, είναι άνθρωποι».

8

Για μια ακόμη φορά στην ιστορία της η Ελλάδα βρίσκεται στο μέσο μιας τεράστιας μετακίνησης πληθυσμών, που κινούνται από το Νότο προς το Βορρά και από την Ανατολή προς τη Δύση. Μια απλή ματιά στο χάρτη και στοιχειώδεις γνώσεις γεωπολιτικής, δημογραφίας και διεθνούς οικονομίας, είναι αρκετά για αντιληφθεί κανείς γιατί η Ελλάδα βρίσκεται στο «μάτι του κυκλώνα» της παγκόσμιας μεταναστευτικής κίνησης. Η γεωγραφική θέση της χώρας είναι τέτοια που την καθιστά αν όχι έναν εύκολο προορισμό, τουλάχιστον ένα αναγκαίο πέρασμα προς άλλες πιο πλούσιες χώρες. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι εκτεθειμένη απ’ όλα τα σημεία του ορίζοντα στη μη νόμιμη μετανάστευση. Στα ανατολικά της σύνορα οι Τούρκοι λαθρέμποροι της στέλνουν ασταμάτητα τα «ανθρώπινα φορτία» τους, είτε μέσω του ποταμού Έβρου είτε με σαπιοκάραβα στις ακτές των νησιών του ανατολικού Αιγαίου. Η γεωγραφική ιδιαιτερότητα της Ελλάδας την καθιστά ευάλωτη στη λαθρομετανάστευση.

Η Ελλάδα διαθέτει 1.160 χιλιόμετρα χερσαίων συνόρων, το 80% των οποίων είναι ορεινά, και 14.880 χιλιόμετρα ακτών. Η φύλαξη αυτών των εκτεταμένων συνόρων, ιδίως των θαλασσίων, είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Απαιτείται μεγάλο ανθρώπινο δυναμικό, συσκευές προηγμένης τεχνολογίας (π.χ. θερμικές κάμερες νυκτός κ.α.) και, ασφαλώς, άφθονοι οικονομικοί πόροι. Η Ελλάδα δεν διαθέτει σε επάρκεια τίποτε από όλα αυτά, παρότι βοηθιέται τα τελευταία χρόνια κι από τη FRONTEX, ένα σώμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προσπαθεί να ελέγξει τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης. Αλλά συχνά τα σκάφη της Ευρωπαϊκής FRONTEX παρενοχλούνται από τουρκικά πολεμικά σκάφη που δεν τα θέλουν στα σύνορα τους, άσχετα αν η Τουρκία είναι ο δρόμος απ’ όπου έρχονται οι περισσότεροι μετανάστες στην Ευρώπη. Η Ελλάδα, εξ αιτίας της γεωγραφικής της θέσης, αποτελεί τα τελευταία χρόνια έναν πραγματικό κόμβο διέλευσης μεταναστών. Τα «δουλεμπορικά» πλοία με τους εκατοντάδες εξαθλιωμένους πρόσφυγες-μετανάστες, που εμφανίζονται τελευταία τόσο συχνά στις ελληνικές ακτές, αποτελούν μονάχα την κορυφή του παγόβουνου, την αρχή της επερχόμενης μεταναστευτικής πλημμυρίδας. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις θα επιχειρούν να διασχίσουν τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας τουλάχιστον 300.000-500.000 λαθρομετανάστες το χρόνο. Κάποιοι απ’ αυτούς θα επαναπροωθούνται, οι περισσότεροι θα συνεχίζουν προς την Ευρώπη και σχεδόν 100.000 ετησίως θα προσπαθήσουν να μείνουν στην Ελλάδα και αρκετοί θα τα καταφέρουν.

ΣΑΝ ΒΓΕΙΣ ΣΤΟΝ ΠΗΓΑΙΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΘΑΚΗ… Το ταξίδι των μεταναστών προς την «Ιθάκη» τους είναι μια περιπέτεια, όχι με Λαιστρυγόνες, Κύκλωπες και την οργή του θυμωμένου Ποσειδώνα, αλλά με ναρκοπέδια, σαπιοκάραβα, καρότσες φορτηγών, αδίστακτους διακινητές και δουλεμπόρους, αυστηρούς και διεφθαρμένους αστυνομικούς, σκληρούς συνοριοφύλακες και στρατιώτες, γραφειοκρατικούς λαβύρινθους, απελάσεις, επαναπροωθήσεις και επανεισδοχές, χωρισμούς και επανενώσεις οικογενειών, μίζερα κέντρα υποδοχής που θυμίζουν στρατόπεδα συγκέντρωσης, άσχημες καιρικές συνθήκες, ταραγμένες θάλασσες και παγωμένα βουνά. Το πνεύμα του Οδυσσέα είναι μαζί τους. Αργά ή γρήγορα οι λαθρομετανάστες και οι «κολασμένοι της γης» θα καταφέρουν να φθάσουν στην «Ιθάκη» τους. Η Ελλάδα βέβαια δεν είναι η «Ιθάκη», αλλά για πολλούς μετανάστες αναγκαστικά θα γίνει, και μ’ αυτό τον τρόπο θα γεννηθεί η πολύχρωμη Ελλάδα του 21ου αιώνα. Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΜΚΟΣ είναι ο δημιουργός και διευθυντής του περιοδικού ΖΕΝΙΘ και συγγραφέας των βιβλίων ΝΙΚΟΛΑ ΤΕΣΛΑ, ΜΥΣΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΓΚΡΙΖΑ ΕΛΛΑΔΑ: Η ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ», Ο ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΤΕΣΛΑ, MIND CONTROL, ΣΤΟΙΧΕΙΩΜΕΝΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ κ.α. που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις ΑΓΝΩΣΤΟ.

| www.pameouzaki.gr |

Υψηλάντου 58, Νέα Ελβετία, Θεσσαλονίκη, Τ. 2310 30 55 45

>> θεσσαλονίκη

Θα θυμόσαστε βέβαια το τι λεγότανε για την πόλη μας πριν μερικά χρόνια από στόματα Υπουργών, πολιτικών παραγόντων και τοπικών αρχόντων. «Η ιστορία στον 21ο αιώνα συνωμοτεί υπέρ της Θεσσαλονίκης», «Θεσσαλονίκη πρωταγωνίστρια στην νοτιοανατολική Ευρώπη», «μητρόπολη των Βαλκανίων», «συμβασιλεύουσα», «συμπρωτεύουσα», «πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης», «πολυπολιτισμική πόλη», «ερωτική πόλη», «καλλιτεχνική πόλη», «φοιτητούπολη» και διάφοροι ακόμα τίτλοι γεμάτοι στόμφο και καμάρι. Από όλους αυτούς, το μόνο που της έμεινε είναι «φραπεδούπολη» και μάλιστα ακριβή. Σήμερα κανείς δεν διατίθεται να ριψοκινδυνεύσει κάποιες αισιόδοξες προβλέψεις για τον μέλλον της πόλης μας. Ειδικότερα οι ντόπιοι πολιτικοί και όλοι οι λαλίστατοι τοπικοί παράγοντες. Με ορατή πλέον την τρομοκρατία των αγορών, το όργιο των κερδοσκόπων, την πίεση της τρόικας, την χρηματοραγία των ασθενέστερων, τη χώρα στο χείλος του γκρεμού, η πόλη μας βουλιάζει στο μεγάλο τίποτα. Τόσα χρόνια παραδομένη σε εργολαβίστικες και ανιστόρητες τοπικές αρχές, που διαχειρίζονται κατά το δοκούν την παραίτηση και την απογοήτευση των κατοίκων, η πόλη μοιάζει με Gotham city που παραπαίει μεταξύ βούρκου και αβεβαιότητας. Έχουν περάσει δυόμισι δεκαετίες με μια διοίκηση που φαίνεται να έχει στοιχειώσει την πόλη. Τα τελευταία χρόνια η πλειονότητα των πολιτών δείχνει να μοιρολατρεί, μέσα στη δυσφορία και στην απόγνωσή τους. Οι πολίτες της πάλε ποτέ αυτής ιστορικής πόλης νιώθουν στο πετσί τους την αδικία, τον εμπαιγμό και την παραμέληση. Η ελίτ της πόλης χαρακτηρίζεται από ηττοπάθεια, συντηρητικότητα και έπαψε να διεκδικεί το μέλλον, ενώ αυτό που την νοιάζει περισσότερο είναι η διαφύλαξη αποκλειστικά των δικών της προνομίων. Αλλά αυτή η μοιρολατρία αποτελεί την πρώτιστη απειλή για τις κοινωνίες μας, αυτή η αδιαφορία μας κατάντησε πρωτεύουσα της απαξίωσης, της εσωστρέφειας, της οπισθοδρόμησης. Μερίδα των κατοίκων της πόλης, γίνανε πολίτες του καναπέ που παρακολουθούν ντοπαρισμένοι ένα αδιάκοπο τηλεμάρκετινγκ και αρκούνται στη

10

θέαση μιας Gotham city και μιας παρέας γκοθαμιανών πρωταγωνιστών καρτούν, βλέπε Δήμαρχος – Νομάρχης – μητροπολίτης. Μια διοίκηση παρωχημένη, κολλημένη σε άλλες εποχές που αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες του σήμερα. Που αεροβατεί, χωρίς ιεράρχηση, χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό, κολλημένη στα σκάνδαλα, στις διαπλοκές, στην αναξιοκρατία. Οι εκλογές πλησιάζουν αλλά πώς να εμπιστευτούν οι πολίτες τα ίδια ονόματα στις λίστες των υποψήφιων, ονόματα που βλέπουν κάθε τέσσερα χρόνια να φιγουράρουν αυτιστικά και αυτάρεσκα. Θα μπορούσε να γίνει αλλιώς; Θα μπορούσαν κάποιοι να διαχειρισθούν την κακοδιαχείριση; Ναι. Αλλά για να γίνει αυτό, για να αλλάξουν οι πολιτικές, θα χρειασθεί να αλλάξουν οι νοοτροπίες, να αλλάξουν οι άνθρωποι για να αλλάξει το σύστημα που έχει εγκαθιδρυθεί επ’ αόριστο στην πόλη με τα αποτελέσματα που βλέπουμε όλοι γύρω μας. Οι «ευρύτερες» δημοκρατικές δυνάμεις φαίνεται πως βρίσκονται σε μια διαχρονική κρίση. Και όσο η κρίση διαιωνίζεται, τόσο ο στείρος παραγοντισμός και οι

στρατηγικές τοπικών και κοινοβουλευτικών στελεχών καταδυναστεύουν τη βούληση της τοπικής κοινωνίας και αποπροσανατολίζουν τα τοπικά στελέχη στο να δώσουν προτεραιότητα στην τοπική ανάπτυξη και στην επίλυση των προβλημάτων. Αν οι συμμαχίες με τις «άλλες δημοκρατικές δυνάμεις» δεν ευδοκιμούν, μπορούν να συμμαχήσουν οι ενεργοί πολίτες, οι ομάδες δράσεις, τα κινήματα της πόλης, οι οργανώσεις και οι σύλλογοι των τοπικών κοινωνιών. Φτάνουν πια τα χρίσματα και οι κομματικές εκπροσωπήσεις, Η αναζήτηση μιας πόλης δημοκρατικής, προοδευτικής, πράσινης, πολυπολιτισμικής, πόλη της ελευθερίας, της δημιουργίας και της κοινωνικής ευθύνης είναι ζητούμενο για όλους τους πολίτες. Ως πότε πια οι εσωστρέφειες, οι εγωισμοί και η καταμέτρηση των κομματικών ψήφων; Εμείς, οι διαρκώς διαμαρτυρόμενοι Θεσσαλονικείς, είναι καιρός να αναλάβουμε ενωτικές πρωτοβουλίες για την τελική ανατροπή, για την επιτυχή έκβαση. Καιρός να στηρίξουμε και να προωθήσουμε μια νέα Δημοτική αρχή με εμπειρία, γνώση και κυρίως διάθεση για την επίλυση των θεμάτων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ας μη περιμένουμε από το αθηναϊκό κράτος να δώσει λύσεις σε θέματα που μας απασχολούν, δεν μπορεί ο Δήμος να μένει αμέτοχος στην προσπάθεια ανάπτυξης της οικονομίας της πόλης, δεν μπορεί να αρκείται στην ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό και τα δημοτικά τέλη. Υπάρχει έτοιμο από το 2002 στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της πόλης (Στρατηγικό Σχέδιο βιώσιµης Ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης: άξονες και δράσεις προτεραιότητας 2010) και μάλιστα αποτέλεσμα κοινωνικού διαλόγου. Τι απέγινε, ποιος το έδωσε σημασία; Ο κεντρικός δήμος καλείται να διαδραματίσει ενεργό ρόλο αφενός μεν ως πόλος κινητοποίησης, συσπείρωσης και αναζήτησης λύσεων, αφετέρου δε συμβάλλοντας άμεσα μέσω μιας οικονομικής πολιτικής τοπικού χαρακτήρα. Ζώντας όλη αυτή τη θλιβερή εμπειρία των τελευταίων χρόνων, αποτελεί άμεση προτεραιότητα η θεσμοθέτηση διαδικασιών που θα συμβάλουν στον έλεγχο της διαχείρισης του Δήμου. Αυτό συνεπάγεται την ενθάρρυνση της λαϊκής συμμετοχής και πρωτοβουλίας ώστε να απελευθερωθούν οι δημιουργικές δυνάμεις που σήμερα βρίσκονται σε λήθαργο ή στην απαξίωση. Η συμμετοχή, η συλλογικότητα, η αντιπροσωπευτικό-

Στην παρακμή της Gotham City Γράφει ο

Μπάμπης Ιμβρίδης imxa@in.gr

τητα, είναι βασικά στοιχεία δημοκρατίας, διαφάνειας και αποτελεσματικότητας. Πρέπει να βρεθεί τρόπος να ξεπεραστεί άμεσα το πρόβλημα της άρνησης για συμμετοχή στα κοινά. Δεν έχει νόημα σε μια συνέλευση ή σε μια συμμετοχική διαδικασία να παραβρίσκονται κάποιοι αργόσχολοι, δυο -τρεις περίεργοι που περνάνε και τρεις επαγγελματίες συνδικαλιστές ή κομματικά στελέχη σε διατεταγμένη υπηρεσία. Κάποιοι πρέπει να αναλάβουν να τα οργανώσουν και μέσα από τη διαδικασία οργάνωσής τους να κινητοποιήσουν ευρύτερες συλλογικότητες και κοινωνίες πολιτών. Να ταρακουνήσουν δυναμικά και δημιουργικά την μακαριότητα και τον εφησυχασμό των πολιτών. Η Θεσσαλονίκη που όλα αυτά τα χρόνια κλείνεται στο εαυτό της αναπτύσσοντας ξενοφοβικά και εθνικιστικά συμπλέγματα ανασφάλειας είναι καιρός να πράξει ακριβώς το αντίθετο. Να καλλιεργήσει τα χαρακτηριστικά μιας ανοιχτής πόλης, μιας διεθνούς πόλης συνδεδεμένης με τα Βαλκάνια και την ευρύτερα ευρωπαϊκή

αγορά. Αυτό αφορά τόσο τον ντόπιο επιχειρηματικό κόσμο, αλλά κυρίως τους πολίτες αυτής της πόλης που θέλουν και επιθυμούν να δουν την πόλη τους από πρωτεύουσα της ανεργίας και της υπανάπτυξης στην Ελλάδα να μετατρέπεται σε προσελκύσιμη πόλη επενδύσεων, συνεδρίων, εμπορίου, εκθέσεων, πανεπιστημιακής έρευ-

νας, θαλάσσιας ανάπτυξης. Οι πολίτες αυτής της πόλης πρέπει να ανακτήσουν την αισιοδοξία τους, την ελπίδα για το αύριο, τους στόχους τους για το μέλλον, να σιγουρευτούν πως μπορούν να συν- διαμορφώσουν έναν τόπο καλύτερο για αυτούς και τα παιδιά τους. Σε όλα αυτά μπορεί να συμβάλει μια Δημοτική αρχή με ικανότητες στην άσκηση διοίκησης, με ρεαλιστικούς στόχους, που θα μπορεί να σχεδιάσει με ακρίβεια και σαφήνεια αναπτυξιακές επιλογές για την κοινωνία των πολιτών. Μια διοίκηση με σχέδιο, όραμα και με ικανά στελέχη που δεν θα αυτοσχεδιάζουν με στόχο την παραμονή στην εξουσία, άλλα θα πραγματοποιούν έργο. Που θα μπορούν να απαντήσουν στις αγωνίες, στις ανάγκες, και στις ελπίδες των συμπολιτών χωρίς καθυστερήσεις. Προσδοκούμε μια εναλλακτική πρόταση για τη διοίκηση της Πόλης μας, με νέους ανθρώπους αξιόπιστους και ικανούς που να μπορούν να την υλοποιήσουν. Ας το σκεφτούμε καλά. Τα 24 χρόνια μιζέριας και οπισθοχώρησης να μη γίνουν 28.

11

>> κοινωνία Γράφει η Θεοδώρα Ρούμκου

Από τον

«Πλούτο» του Αριστοφάνη, στον πλούτο της ελληνικής

μετανεωτεριστικής εποχής. τε Κάπο

...

Το 388π.Χ. γράφεται από τον κορυφαίο κωμωδιογράφο Αριστοφάνη, η αρχαία κωμωδία «Πλούτος». Δε γνωρίζουμε σε ποια γιορτή παίχτηκε, ούτε αν άρεσε στο Αθηναϊκό κοινό. Αυτό που γνωρίζουμε καλά, είναι πως σήμερα αντανακλά το μωσαϊκό μιας σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, καταξιώνοντας την κωμωδία αυτή ως μια πνευματική δημιουργία τόσο επίκαιρη και διαχρονική, λες και δεν πέρασε μια μέρα κι ας πέρασαν αιώνες, ώσπου έφτασε η Ελλάδα ν΄ ανεβαίνει λαχανιασμένη και με κομμένη την ανάσα τα σκαλοπάτια της μετανεωτεριστικής περιόδου της ιστορίας της! Ο Αριστοφάνης, απογοητευμένος από τη διαφθορά του δημοσίου χρήματος, από την πολιτική εξουσία (ολιγαρχικό πολίτευμα), πληγωμένος από την αδιαφορία της πολιτείας για τον Αθηναίο πολίτη -στην πλειοψηφία τους γεωργοί και τεχνίτες- μετά το άδοξο τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου (431-404 π.Χ.), που έφερε μαζί του την οικονομική εξαθλίωση, το διασυρμό των θεσμών και των αξιών της άλλοτε ένδοξης δημοκρατίας του χρυσού αιώνα του Περικλή (5ος αιώνας π.Χ.), γράφει τον Πλούτο σε μια τελευταία προσπάθεια ν΄ αφυπνίσει μέσα από τη σάτιρά του τη συνείδηση του Αθηναίου πολίτη, που για ν΄ αποκτήσει το εύκολο χρήμα, χρησιμοποιεί ανήθικα μέσα χάνοντας κάθε ίχνος αξιοπρέπειας και αρχαιοελληνικής υπερηφάνειας. Επικρατεί ο ατομικισμός, η ευδαιμονία των ολίγων, πνευματική φτώχεια, φόβος για το αύριο. Ο διεισδυτικός και ανθρωποκεντρικός Αριστοφάνης, αποδεικνύει με ακρίβεια στο τελευταίο του έργο, πως μπορεί η οργάνωση του ιστού των κοινωνιών να ήταν πάντα διαφορετική σε θεσμούς, πολιτικές ιδεολογίες, φιλοσοφικά ρεύματα και πολιτισμικές αξίες, ωστόσο έμενε να τις συνδέει στο χρόνο ένα κοινό γνώρισμα: οι ανάγκες των ανθρώπων που παραμένουν πάντοτε ίδιες. Κι αυτή την ανάγκη, τη λαχτάρα για μια καλύτερη ζωή με δίκαιη κατανομή των αγαθών, εκφράζει ο «Πλούτος»,

12

Σήμερ

α

αλλά και ο σύγχρονος Έλληνας που με τσαλακωμένη περηφάνια και τσακισμένη αξιοπρέπεια, ξεχύνεται στους δρόμους με εξοργισμένη φωνή, όχι μόνο διεκδικώντας το δίκιο του αλλά και απαιτώντας την τιμωρία των ενόχων για την οικονομική, ηθική, κοινωνική και πολιτική κατάντια της χώρας του. Οι στίχοι του ποιητή Κώστα Βάρναλη από το ποίημα: «Οι Μοιραίοι»: «Φταίει το ζαβό το ριζικό μας, φταίει ο Θεός που μας μισεί, φταίει το κεφάλι το κακό μας, φταίει πρώτα απ΄όλα το κρασί. Ποιος φταίει; Ποιος φταίει;», στριφογυρνούν πονεμένα στη σκέψη του κάθε Έλληνα. Μια σκέψη, που μετά τη μεταπολιτευτική περίοδο ακολούθησε το ρεύμα του μεταμοντερνισμού, τάση που εκδηλώθηκε τα τελευταία τριάντα χρόνια ως ένα πολύμορφο ρεύμα ιδεών, επηρεασμένο από τον Νίτσε και την ιδεολογία του μηδενισμού. Η μεταμοντέρνα σκέψη ήρθε ν΄ αμφισβητήσει την αλήθεια θεμελιωδών αξιών, αφού αναγνωρίζει ως αξία κάθε τι το διαφορετικό μιας και όλες οι απόψεις, εκφράσεις, στάσεις είναι το ίδιο αποδεκτές και το ίδιο αληθείς. Ήρθε ν΄ αμφισβητήσει τον ορθό λόγο της επιστήμης, όπου πάνω του χτίστηκαν τα μεγάλα ιδεώδη του Διαφωτισμού και ηττήθηκαν, τη φιλοσοφία του Μαρξ και τις σοσιαλιστικές ιδέες με τις οποίες απέτυχαν κάθε είδους επανάσταση. Η πανίσχυρη καταναλωτική κουλτούρα, που έφερε μαζί της η μετανεωτεριστική εποχή, παρέσυρε τον Έλληνα σ΄ ένα lifestyle ευφάνταστο, όπου πίστεψε πως δεν υπάρχει καμία διαχωριστική γραμμή για την κατάκτηση των επιθυμιών του, που σαν σειρήνες του φώναζαν: «άρα και συ μπορείς!». Πόσο επιφανειακά και με πόση έπαρση και επιδειξιομανία ζούσε ο νεοέλληνας τα τελευταία είκοσι χρόνια κυρίως, φάνηκε από την αύξηση ενός ψεύτικου όπως αποδείχτηκε νεοπλουτισμού, την πρόσληψη ατελείωτων δανείων, (ακόμη και για διακοπές σε πολυτελή ξενοδοχεία), τις πιστωτικές κάρτες για την αγορά μικροπραγμάτων της καθημερινότητας, μετοχές

στο χρηματιστήριο δίχως να γνωρίζει τους κανόνες της μεγάλης αγοράς, την εγκατάλειψη της ελληνικής του κουλτούρας για την οποία πάντοτε υπήρξε υπερήφανος. Κι αυτό γιατί το μετανεωτεριστικό πάθος για την ανάδειξη της πολυπολιτισμικότητας, για έναν πλουραλισμό των πολιτισμών, βρήκε έδαφος και δικαίωση στην κίνηση του σύγχρονου πολυεθνικού κεφαλαίου το οποίο υπονομεύει στην πράξη το εθνικό κράτος και τις εθνικές παραδόσεις. Έτσι χάθηκε ο παραδοσιακός Έλληνας και μαζί του όλες οι ελληνικές αξίες, που έχτισαν τόσα χρόνια την ταυτότητά του. Κανείς δεν αρνείται την παρουσία ενός πλουραλισμού, που ευνοεί τη συνεργασία και την επικοινωνία των λαών, ούτε υποστηρίζει την αντίπερα όχθη του ρατσισμού και των κλειστών κοινωνιών. Για να ενταχθεί όμως κάποιος μέσα σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία, πρέπει πρώτα να εκπαιδευτεί για να μάθει να συνυπάρχει αρμονικά, πέρα από τους ομοίους του, με διαφορετικούς λαούς και ξένες κουλτούρες. Κι ο Έλληνας φάνηκε ανεκπαίδευτος. Παράλληλα η συρρίκνωση της εργασίας μέσα στη διαδικασία παραγωγής των κεφαλαιοκρατικών εμπορευματικών σχέσεων, που έφερε την αβεβαιότητα της εξαιτίας του ισχυρού ανταγωνισμού, η αλληλεξάρτηση του Έλληνα με την οικονομία χωρών της Ευρώπης (Ε.Ε.), ο κάκιστος χειρισμός και η κατασπατάληση του δανεισμού της, η αποξένωση των ανθρώπων, -χαρακτηριστικό της μεταμοντέρνας εποχής-, ήταν έξω από τη φύση και την ιδιοσυγκρασία του Έλληνα- πάντοτε ήταν παιδί της παρέας και του κεφιού-. Ήταν έξω από τη δομή μιας ανέτοιμης και ανοργάνωτης ελληνικής κοινωνίας, που δεν διέθετε καμία θεμελιώδη βάση ούτε στην οικονομία, ούτε στη δημόσια διοίκηση, ούτε στους θεσμούς, ούτε στην παιδεία με αποτέλεσμα να φανεί ανεπαρκής και στον άκρατο εμπορευματικό ανταγωνισμό της εργασίας. Κι αντί μέσα σ΄όλες αυτές τις μετανεωτεριστικές αλλα-

γές να οργανώσουμε μια ανθρωποκεντρική κοινωνία για ν΄αντιμετωπίσουμε συγκροτημένα τις οικονομικοκοινωνικοπολιτικές εξελίξεις, επιδοθήκαμε λόγω της ανικανότητάς μας στην παραφροσύνη και στο κυνήγι του μετανεωτεριστικού πλούτου, στο βόλεμα της ζωής μας, που αποδείχτηκε ένα άθλιο ξεβόλεμα, στην προχειρότητα που την εκθειάσαμε ως κάτι μεγαλεπήβολο

και θεάρεστο, στο ξεπούλημα του ίδιου μας του εαυτού, μεθυσμένοι από το υποτιθέμενο ανίκητο Εγώ μας! Μιλάμε όλοι για μια οικονομική κρίση, που σίγουρα είναι υπαρκτή και παγκόσμια αλλά δεν μιλάμε πρωτίστως για μια ηθική κρίση που μας οδήγησε στο να διαπράξουμε αυτό, που οι αρχαίοι τραγικοί ποιητές πίστευαν ακράδαντα: στην Ύβρι. Ο Ευριπίδης-ΑισχύλοςΣοφοκλής, μιλώντας στα έργα τους για την ελεύθερη, δίκαιη και δημοκρατική κοινωνία των πολιτών, πίστευαν πως όποιος ξεπερνά το μέτρο είναι υβριστής και η ύβρις είναι το μεγαλύτερο κακό που μπορεί να συμβεί. Γιατί μόλις το εγώ γυρέψει να ξεπεράσει το εμείς, αμέσως η Άτη, η αυστηρή μοίρα που φροντίζει για την ισορροπία του κόσμου, το κεραυνώνει. Και η τραγωδία του Έλληνα πολίτη του 2010μ.Χ. είναι ακριβώς αυτό: η Ύβρις. Παραβιάσαμε το μέτρο κι είμαστε συνένοχοι όλοι, άλλος με λιγότερη κι άλλος με περισσότερη ευθύνη. Δεν προστατέψαμε τη χώρα από ξένες πατημασιές. Δεν προστατέψαμε τα μάτια μας από

ευτελείς εικόνες, τ΄αυτιά μας από αλλότριες φωνές. Σιωπήσαμε, συμφωνήσαμε, συμβιβαστήκαμε, και κυρίως δεν είπαμε πολλά «Όχι»! γνωρίζοντας πως αυτά προχωρούν τη ζωή, ενώ τα «Ναι» απλά ή τη σταματούν ή την τραβούν προς τα πίσω. Οι πολιτικοί έγιναν τόσο αισχροί που πιότερο δε γίνεται, η ανηθικότητα έχει πιάσει πάτο, οι ιδεολογίες των νέων έχουν καταρρεύσει γιατί βλέπουν πως δεν τους χρησιμεύουν σε τίποτα και όλοι μαζί ξεριζώσαμε όλα τα ένστικτα από τα σπλάγχνα της ένδοξης φυλής μας: ελευθερία, δίκιο, ανθρωπιά. Πώς είναι δυνατόν τούτη η χώρα με τόσο πλούσιο έδαφος προς εκμετάλλευση - εύφορη γη, ορυκτό πλούτο- με τόσες φυσικές ομορφιές, που είναι πραγματικά μοναδικά στολίδια με δυνατότητες λαμπρού τουρισμού, με τόση δημιουργική κουλτούρα που δεν αναδεικνύεται - ποίηση, λογοτεχνία, μουσική- με μια γνήσια φιλοσοφική σκέψη που΄χει ρίζες ελληνικές, με έξυπνα μυαλά στην επιστήμη, που στέφονται πρωτοπόρα στο εξωτερικό και με τόσα σύγχρονα μέσα, που ποτέ άλλοτε στην ιστορία του ο άνθρωπος δε διέθετε, να την κακοποιούμε τόσο βάναυσα και μαζί της και τους ίδιους μας τους εαυτούς; Πρέπει να συνέλθουμε αλλάζοντας ρότα και στόχους στην πορεία μας. Είναι απερισκεψία πλέον να ζούμε τόσο επιφανειακά θέτοντας ως σκοπό της ζωής μας είτε το χρήμα, είτε το βόλεμα! Στην πραγματικότητα, ο άνθρωπος χρειάζεται λίγα πράγματα για να ζήσει, όλα τα υπόλοιπα είναι πλασματικές ανάγκες, που έχουμε δημιουργήσει για να καλύπτουμε τις ενδότερες αδυναμίες μας. Είναι καιρός πια ν΄ασχοληθούμε με την πνευματική μας καλλιέργεια πάνω σε μία βάση όπου η γνώση θα έχει ως κέντρο της τον άνθρωπο και το κοινό καλό. Να γυρίσουμε πίσω στους κλασσικούς συγγραφείς και στους αρχαίους ποιητές στα σχολειά μας για να διδαχτούμε ουσιώδεις έννοιες της ανθρώπινης ύπαρξης, να ξαναμάθουμε την ιστορία μας που δεν γνωρίζουμε, να μάθουν τα Ελληνόπουλα τις αξίες της πολιτισμικής κουλτούρας του τόπου

τους, ώστε πατώντας πάνω σε μια καθολική ουσιώδη γνώση να επιλέξουν έπειτα με κριτική σκέψη ό,τι καλύτερο θα φέρουν τα μετανεωτεριστικά ρεύματα. Η άγνοια σφίγγει το φόβο σαν μέγγενη, ο φόβος φέρει τη σιωπή, η σιωπή οδηγεί στην υποταγή, η υποταγή στη δουλεία και η δουλεία στην ανυπαρξία του ανθρώπου. Ο «Πλούτος» του Αριστοφάνη βρήκε στο τέλος το φως του γιατί ήταν τυφλός, επιφέροντας δικαιοσύνη στην κατανομή των αγαθών. Μια ουτοπική πραγματικότητα, που πάντα διάλεγε ο Αριστοφάνης στα έργα του γιατί έτσι θα έπρεπε να είναι τα πράγματα για κείνον. Ο πλούτος της μεταμοντέρνας εποχής, μας οδήγησε σε μια περίοδο που είναι μεταβατική, χαοτική, αβέβαιη και που μας τρομάζει όλους. Μέσα στο χάος όμως διαμορφώθηκε το σύμπαν, γεννήθηκε η ζωή. Η φωτιά ανακαλύφτηκε από την ανάγκη των ανθρώπων για προστασία από το κρύο , ο τροχός από την ανάγκη για τη μεταφορά και τόσα άλλα παραδείγματα, που έχει να μας υποδείξει η πορεία του ανθρώπινου γένους. Και τώρα, άλλου είδους ανάγκες ζυμωμένες με πόνο θα γεννήσουν καινούρια πράγματα, νέες ιδέες και θα οδηγήσουν σε νέες λύσεις. Η επιστροφή στις εστίες και στη συλλογικότητα των ανθρώπων είναι πλέον θέμα χρόνου, από τη στιγμή που ο σύγχρονος άνθρωπος κατάλαβε πως ούτε αντέχει αλλά και σε τίποτε δεν του χρησιμεύει η μοναξιά του. Είμαστε στο Εμείς! Ένα Εμείς, που θα σέβεται την προσωπικότητα του Άλλου. Άλλος δρόμος σωτηρίας δεν υπάρχει!!! «Να ΄ταν αλήθεια! Να μπορούσε ν΄αλλάξει το δρόμο της η ανάγκη, γοητεμένη από μια ψυχή κάτω στη γης που τραγουδάει! Να μπορούσαμε κλαίγοντας, γελώντας, τραγουδώντας να δημιουργήσουμε ένα νόμο που να βάλει τάξη στο χάος!» Νίκος Καζαντζάκης. Πηγές: Περικλής Παυλίδης «Φιλοσοφία της Παιδείας»

           

                         

13

>> ταξίδι

Σάμος Σαν το παλιό γλυκό κρασί!

Η παραλία Ποτάμι διαθέτει βαθιά και πεντακάθαρα νερά και βρίσκεται κάτω από τους επτά απαράμιλλης ομορφιάς καταρράκτες της Σάμου, δύο χιλιόμετρα δυτικά από το Καρλόβασι.

Κείμενο - Φωτογραφίες

Πασχάλης Μητρακούδης

Η Σάμος είναι ένα νησί όπου οι εκπλήξεις δεν τελειώνουν ποτέ. Πανέμορφες παραλίες με γαλαζοπράσινα νερά, σπουδαίοι αρχαιολογικοί χώροι, παραδοσιακοί οικισμοί και γραφικά ψαροχώρια και ένα καταπράσινο τοπίο που μαγεύει κάθε επισκέπτη. Φέτος το καλοκαίρι κάνουμε διακοπές στη Σάμο! Η Σάμος είναι το όγδοο μεγαλύτερο νησί της χώρας μας, με έκταση 476 τ.χλμ. και 159 χλμ. μήκος ακτών. Εδώ έζησε ο μεγάλος φιλόσοφος και μαθηματικός της αρχαιότητας Πυθαγόρας, ο αστρονόμος Αρίσταρχος, ο φιλόσοφος Επίκουρος και άλλοι αξιόλογοι επιστήμονες και ποιητές.

paskalis98@yahoo.com

σήμερα εργοστάσια βυρσοδεψίας, που θα σας ταξιδέψουν σε περασμένες εποχές. Ακόμα θα δείτε το παλιό Πανεπιστήμιο και την πρώην Πορφυριάδα, που σήμερα στεγάζει το δημοτικό σχολείο του Νέου Καρλοβάσου και θα ανακαλύψετε πολλές βιοτεχνίες κεραμικών και υφαντών. Εκτός όμως από τους κύριους οικισμούς της, η Σάμος διαθέτει επίσης 34 συνολικά χωριά, κάποια μικρά και άλλα μεγάλα, κάποια παραθαλάσσια και άλλα κτισμένα ανάμεσα σε καταπράσινες βουνοπλαγιές -όλα όμως με σημαντική ιστορία, απαράμιλλη φυσική ομορφιά και εκπληκτική αρχιτεκτονική. Ένα απ’ αυτά είναι το Κοκκάρι, ένας γραφικός παραθαλάσσιος οικισμός με όμορφα σπίτια με καταπράσινες αυλές και γραφικά ταβερνάκια και καφέ με τα τραπεζάκια τους απλωμένα μπροστά στο λιμάνι. Αν πάλι προτιμάτε το βουνό, δεκαεννιά χιλιόμετρα μακριά από το Βαθύ με κατεύθυνση προς το Καρλόβασι θα συναντήσετε τους Μανωλάτες. Τα ασπρισμένα σοκάκια οδηγούν σε γραφικά νοικοκυριά, ενώ ανάμεσα στα στενά σοκάκια του χωριού θα ανακαλύψετε και αρκετούς καλλιτέχνες με τα εργαστήρια τους, όπως κεραμίστες, αγιογράφους και κοσμηματοποιούς.

Γνωρίζοντας το νησί Η πρωτεύουσα του νησιού, Σάμος, αμφιθεατρικά χτισμένη επάνω από τον κόλπο του Βαθιού, ενός από τα δύο κύρια λιμάνια, είναι μια από τις γραφικότερες περιοχές του νησιού. Εδώ θα θαυμάσετε την πλατεία του Πυθαγόρα με το μαρμάρινο λιοντάρι και τους πανύψηλους φοίνικες, τον Δημοτικό Κήπο και το νεοκλασικού ύφους Δημαρχείο και θα επισκεφτείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο με τα ευρήματα από τις ανασκαφές στο Ηραίον και το Πυθαγόρειο. Μόλις «χορτάσετε» από την διάχυτη αύρα του 19ου αιώνα, γυρίστε 200 χρόνια πίσω… ανηφορίζοντας μέχρι το Άνω Βαθύ. Το παλιό, διατηρητέο χωριό διασώζεται στην πρότερη μορφή του, με βασικά χαρακτηριστικά την πυκνή δόμηση και τα στενά πλακόστρωτα δρομάκια. Θαυμάστε τα σαχνισιά και τις περίτεχνα σκαλισμένες ξυλόγλυπτες πόρτες που ορθώνονται στο διάβα σας και όταν ο λαμπερός αιγαιοπελαγίτικος ήλιος σας εξουθενώσει, κάντε μια στάση σε έναν από τους παραδοσιακούς καφενέδες ή τα γραφικά ταβερνάκια με τις τοπικές σπεσιαλιτέ.

Στο Πυθαγόρειο και στο Καρλόβασι Δεκατρία χιλιόμετρα νότια της πρωτεύουσας συναντάμε μία από τις δημοφιλέστερες, και κατά πολλούς ομορφότερες, περιοχές της Σάμου, το Πυθαγόρειο. Η γραφική κωμόπολη είναι χτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας Σάμου, όπου βρίσκεται ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος του νησιού, ο ναός της Ήρας, το Ηραίο, που λατρευόταν στο νησί. Εκεί υπάρχει και το Ευπαλίνειο Όρυγμα, το αρχαίο υδραγωγείο που χρονολογείται από τον 6ο π.Χ. αιώνα. Πρόκειται για ένα τούνελ μήκους 1.040 μ. που κατασκευάστηκε από τον μηχανικό Ευπαλίνο και θεωρείται το όγδοο θαύμα του κόσμου. Λόγω όλων αυτών των σημαντικών αρχαιοτήτων, αλλά της φυσικής ομορφιάς του, το Πυθαγόρειο έχει ανακηρυχθεί από την UNESCO Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Στο δυτικό άκρο του νησιού βρίσκεται το Καρλόβασι, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του νησιού και το δεύτερο λιμάνι της. Για να είμαστε πιο ακριβείς, των Καρλοβασίων, καθώς η πόλη χωρίζεται στο λιμάνι, το παλιό Καρλόβασι, το Μεσαίο, το Νέο και τον Όρμο. Πρόκειται για μια πόλη με αρχοντική όψη και ξεχωριστή φυσιογνωμία. Τον 19ο αιώνα υπήρξε μεγάλο εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο. Γνώρισε οικονομική άνθηση η οποία αποτυπώνεται στα επιβλητικά αρχοντικά αλλά και στα εγκαταλειμμένα

14

Παραλίες για όλα τα γούστα

Στο Άνω Βαθύ πολλά από τα παλιά κτίρια αναπαλαιώθηκαν και ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός με προεδρικό διάταγμα

Οι παραλίες της Σάμου αποτελούν από μόνες τους ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στο οδοιπορικό του νησιού. Στην βόρεια πλευρά του νησιού βρίσκονται η Τσαμαδού και η Τσαμπού, δύο πανέμορφες βοτσαλωτές παραλίες σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από το χωριό Κοκκάρι. Δίπλα στην παραλία Τσαμαδού θα συναντήσετε την παραλία Λεμονάκια όπου τα πεύκα αγγίζουν τη θάλασσα, ενώ κατάλληλη για οικογένειες είναι η Ψιλή ή Χρυσή Άμμος, κοντά στο κεντρικό δρόμο Μαραθόκαμπου - Καλλιθέας με τα αβαθή νερά και την πολύ ψιλή άμμο. Σημειώστε ακόμη τις παραλίες Ποτάμι, Ποτοκάκι και Τσόπελα, ενώ οι λάτρεις του surfing προτιμούν την παραλία Κοκκάρι, καθώς χάρη στη γεωγραφική της θέση πνέουν συχνά βόρειοι άνεμοι. Ξεχωριστή αναφορά πρέπει να γίνει στις παραλίες Μικρό και Μεγάλο Σεϊτάνι, δύο εξωτικές παραλίες άγνωστες εν πολλοίς, κυρίως λόγω της δύσκολης πρόσβασης, αλλά απαράμιλλης ομορφιάς και έκτασης, που ανταμείβουν τους τολμηρούς που θα επιχειρήσουν τη δίωρη πεζοπορία μέσα στο δάσος (εναλλακτικά με βάρκα). Βρίσκονται στο βορειοδυτικό άκρο της Σάμου και φιλοξενούν την υπό εξαφάνιση φώκια monachus monachus.

Στην πόλη της Σάμου ή Βαθύ συναντάει κανείς παλιά και νέα κτίρια που δημιουργούν ένα αρμονικό σύνολο και συνθέτουν τη φυσιογνωμία της περιοχής

Το Πυθαγόρειο είναι αμφιθεατρικά χτισμένο θυμίζοντας νησί, ενώ το γραφικό λιμάνι του με τις πολλές επιλογές διασκέδασης κατατάσσεται πρώτο στις προτιμήσεις των τουριστών

Ο αρχαιολογικός χώρος Ηραίον

Πληροφορίες Πώς να φτάσετε: Η Σάμος συνδέεται ακτοπλοϊκώς και αεροπορικώς με τη Θεσσαλονίκη. Αεροπορικώς, με πτήση των Ολυμπιακών Αερογραμμών και της Aegean (μέσω Αθηνών) και ακτοπλοϊκώς, με τα πλοία της Blue Star Ferries (για Καρλόβασι) και της NEL LINES (για Βαθύ). Αγορές: Μην φύγετε από το νησί αν δεν αγοράσετε ένα μπουκάλι γλυκό σαμιακό κρασί από την Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισμών Σάμου. Μπορείτε να δοκιμάσετε όλες τις ποικιλίες που καλλιεργούνται στο νησί στο Μουσείο Σαμιακού Οίνου στο Βαθύ. Κοντινές Αποδράσεις: Γίνονται ημερήσιες και πολυήμερες κρουαζιέρες στα γειτονικά παράλια της Τουρκίας (Κουσάντασι, αρχαία Εφεσσος και Σμύρνη), ενώ υπάρχει σύνδεση του νησιού με Ικαρία και άλλα νησιά. Μάθετε περισσότερα: Στην ιστοσελίδα www.samosportal.gr.

Η παραλία Τσαμαδού, από τις ωραιότερες του νησιού

15

>> ιστορία Γράφει η Ειρήνη Μπούρα eirini_mp@yahoo.gr

Ερευνώντας την προϊστορία! Η ανακάλυψη στη Μηλιά Γρεβενών των μεγαλύτερων χαυλιοδόντων στον κόσμο απέσπασε μία παγκόσμια διάκριση και ενέπνευσε έναν ιδιώτη να δημιουργήσει προϊστορικό πάρκο στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης. «Είμαστε περήφανοι που η παλαιοντολογία κερδίζει έδαφος και φέρνει πρωτιές στην Ελλάδα. Το βραβείο ρεκόρ Γκίνες για τα ευρήματα στη Μηλιά και πέρσι το πρώτο βραβείο EDEN για την Προστατευόμενη Περιοχή Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου έστρεψε το βλέμμα όλων στην επιστήμη μας», τόνισε η κα. Ευαγγελία Τσουκαλά, παλαιοντολόγος - αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ.

Οι ανασκαφές στα Γρεβενά έφεραν στο φως τους μεγαλύτερους παγκοσμίως χαυλιόδοντες μαστόδοντα, πρόγονου των ελεφάντων, μήκους 5,02μ., ηλικίας τριών εκατ. χρόνων, σπάζοντας το παλαιότερο ρεκόρ χαυλιοδόντων ίδιου είδους, μήκους 4,39μ. που ανακαλύφθηκαν στην περιοχή το 1997. «Ο εντοπισμός της κάτω γνάθου και μεγάλου μέρους του σκελετού του προϊστορικού ζώου μας επιτρέπει να το αναπαραστήσουμε. Αποτελεί παγκόσμιο σημείο αναφοράς και όποιος θέλει να μελετήσει το Mammut borsoni, πρέπει να έρθει στην Ελλάδα», εξήγησε η επικεφαλής της ομάδας ανασκαφών κα. Τσουκαλά. Στα οστά του δεν βρέθηκε ίχνος επίθεσης, ήταν σε άριστη κατάσταση υγείας και μία ξαφνική αιτία το οδήγησε σε θάνατο. Στην ίδια περιοχή κατά καιρούς ανασκαφές έχουν αποκαλύψει απολιθώματα ρινόκερων, ιππαρίων, μαχαιροδόντων, ταπίρων κ.α. Δικαίως η Ελλάδα έχει χαρακτηριστεί «Παρθενώνας» της παλαιοντολογίας. Ελληνικά ευρήματα κοσμούν τα μεγαλύτερα Μουσεία Φυσικής Ιστορίας. «Έχουμε ένα μοναδικό παλαιοντολογικό πλούτο που δεν αναδεικνύουμε. Μουσεία στη Νέα Υόρκη, στο Παρίσι, στο Λονδίνο εκθέτουν ελληνικά απολιθώματα από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα», ανέφερε η κα. Τσουκαλά. Η παλαιοντολογία είναι μία παραγκωνισμένη επιστήμη στη χώρα μας, τα κονδύλια για έρευνα είναι ανύπαρκτα γιατί το κράτος ενδιαφέρεται περισσότερο για την αρχαιολογία.. «Χρειάζεται επιμονή και υπομονή να την προωθήσουμε για να βρει τη θέση που της αξίζει. Μαθαίνοντας για το παρελθόν, αξιολογούμε το παρόν και προβλέπουμε το μέλλον. Διαπιστώνουμε πόσο απλές ήταν πριν εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια οι ανάγκες του ανθρώπου που επιβίωσε», επεσήμανε η κα. Τσουκαλά.

Το όνειρο του Μουσείου Το όνειρο της καθηγήτριας είναι εδώ και χρόνια η δημιουργία ενός Μουσείου Φυσικής Ιστορίας υψηλών προδιαγραφών στη Θεσσαλονίκη που θα έχει την άμεση στήριξη του ΑΠΘ. «Δυστυχώς δεν βρήκα την ανταπόκριση που περίμενα», εξέφρασε το παράπονο της η κα. Τσουκαλά. «Η ιδέα του Μουσείου είναι φιλοσοφία που πρέπει να πιστέψεις. Καθήκον μας είναι να περάσουμε την επιστήμη στην κοινωνία, αντί να γράφουμε μία εργασία που θα διαβάσουν λίγοι». Η ίδια εστιάζει στη δημιουργία ενός Κέντρου Παλαιοντολογίας στη Μηλιά. Ένα μεγαλόπνοο έργο με τη συμβολή του Α.Π.Θ. και της τοπικής αυτοδιοίκησης. «Έχει υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του πανεπιστημίου και της Νομαρχίας. Προχωράμε πλέον στη δημιουργία

16

την πραγματική ιστορία της εποχής των παγετώνων. Ο κ. Μιχαηλίδης μάς διηγήθηκε πώς ξεκίνησε αυτή την προσπάθεια. «Το έναυσμα έδωσαν τα μικρά μου παιδιά που έπαιζαν με τους δεινόσαυρους. Συνηγόρησε το γεγονός ότι διέθετα το μέσο, επειδή έχω μία εταιρία παραγωγής πολυεστερικών κατασκευών. Αφού πήρα την απόφαση, απευθύνθηκα στην κα. Τσουκαλά». «Αρχικά κλήθηκα να δώσω στους δεινόσαυρους επιστημονική διάσταση. Όμως, επειδή δεν αποτελούν ελληνική πραγματικότητα, τότε η Ελλάδα ήταν βυθός θάλασσας, πρότεινα στον κ. Μιχαηλίδη να κάνει ένα ομοίωμα σπηλιάς. Έχουμε 9.500 σπήλαια καταγεγραμμένα από την Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρία στη χώρα μας. Συμφώνησε και αργότερα ακολούθησαν το πάρκο θηλαστικών και το Μουσείο Μαμούθ», εξήγησε η κα. Τσουκαλά για τη συμβολή της. Ο χώρος λειτουργεί από τον Ιανουάριο του 2009 και είναι προσαρμοσμένος στο παιδί με διάφορα επίτου φορέα διαχείρισης. Καταβάλαμε μεγάλη προσπάθεια να αποδείξουμε τη σπουδαιότητα των ευρημάτων. Δεν μπορούσε ο κόσμος να φανταστεί ότι εκεί περπατούσαν ρινόκεροι, ελέφαντες, ιπποπόταμοι. Σήμερα ενδιαφέρεται για τις προϊστορικές καταβολές του και γνωρίζει ότι μπορεί να επενδύσει στη φυσική κληρονομιά». Στην περιοχή λειτουργεί εδώ και χρόνια Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. Πρόκειται για έναν εκθεσιακό χώρο, όπου φυλάσσονται τα ευρήματα των ανασκαφών και σημειώνει υψηλή επισκεψιμότητα.

Προϊστορικό Πάρκο στο Ωραιόκαστρο Το κενό της ύπαρξης ενός Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στη Θεσσαλονίκη προσπάθησε να καλύψει μία ιδιωτική πρωτοβουλία. Ο κ. Βασίλης Μιχαηλίδης, επιχειρηματίας και ιδιοκτήτης του πολυχώρου Nouvelle αποφάσισε να δημιουργήσει ένα προϊστορικό πάρκο, βασιζόμενος μόνο στις δικές του δυνάμεις. Ο χώρος περιλαμβάνει ομοίωμα σπηλαίου με χαρακτηριστικό διάκοσμο, το οποίο έχει δημιουργηθεί υπό την επίβλεψη της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρίας, πάρκο δεινοσαύρων με κατασκευές ανάλογες των πραγματικών διαστάσεων. Το συγκεκριμένο κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση στα παιδιά και τα ταξιδεύει στον προϊστορικό κόσμο των γιγάντων. Επίσης λειτουργεί πάρκο θηλαστικών με ομοιώματα ζώων που έζησαν στη χώρα μας στο παρελθόν π.χ. λιοντάρια, ρινόκεροι, καμηλοπαρδάλεις κ.α. και τέλος το μοναδικό Μουσείο Μαμούθ στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Διαθέτει μεταξύ άλλων απολιθώματα του τριχωτού μαμούθ από τη Βόρεια Θάλασσα, ηλικίας 40.000 χρόνων και οι επισκέπτες του μαθαίνουν

πεδα γνώσης ανάλογα με την ηλικία. «Καθημερινά επισκέπτονται το πάρκο περίπου 300 μαθητές και όλοι φεύγουν με τις καλύτερες εντυπώσεις. Ξεχωρίζουμε γιατί εδώ εργάζονται οι κατάλληλοι άνθρω-

ποι. Αναφέρομαι στους ξεναγούς που δείχνουν ανώτερο επίπεδο επιστημονικής εργασίας και μεταφέρουν επιτυχώς τις γνώσεις τους», είπε γεμάτος περηφάνια ο κ. Μιχαηλίδης. Ο ίδιος απέδειξε πως δεν επαναπαύεται, αλλά οραματίζεται τη συνεχή βελτίωση και εξέλιξη του χώρου. «Δημιουργούμε τώρα ένα Μουσείο Ελληνικού Παραδοσιακού Παιχνιδιού για να φιλοξενήσει τη συλλογή ενός δασκάλου, του κ. Γιώργου Τσιώνη, ο οποίος έχει συγκεντρώσει περίπου 500 ελληνικά παραδοσιακά παιχνίδια των τελευταίων 2,5 χιλιάδων χρόνων από όλη την περιφέρεια. Σκοπός μας είναι τα παιδιά να έρχονται σε επαφή μαζί τους και όχι μόνο να τα βλέπουν».

Οι νέοι επιστήμονες Στο προϊστορικό πάρκο ξεναγούν νέοι επιστήμονες, κυρίως απόφοιτοι και φοιτητές του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ. Ο κ. Ευάγγελος Βλάχος, γεωλόγος - μεταπτυχιακός φοιτητής της παλαιοντολογίας και ένας από τους βασικούς συνεργάτες του πάρκου παραμένει ενθουσιασμένος με το επάγγελμα που σπούδασε παρά τις δυσκολίες. Η κα. Τσου-

καλά στη συζήτηση μας για τις επαγγελματικές διεξόδους των παλαιοντολόγων σχολίασε πως, αν πριν την κρίση ήταν μηδενικές, σήμερα έχουν αρνητικό πρόσημο. Όμως προτρέπει τους φοιτητές της να διατηρούν την αισιοδοξία τους. «Ήμουν βέβαιος ότι αργά ή γρήγορα θα μπορέσω να ζήσω από αυτό που επέλεξα. Κανένας καλός δεν χάνεται, με ιδέες και τύχη βρίσκει απασχόληση, αρκεί να είναι διατεθειμένος να κάνει συμβιβασμούς», ομολόγησε ο ίδιος και συμπλήρωσε: «Στο Ωραιόκαστρο εργάζονται γεωλόγοι, αρχαιολόγοι, σπηλαιολόγοι γεμάτοι όρεξη να ασχοληθούν με τα παιδιά. Οι γονείς βλέπουν κάθε φορά ένα νέο με διάθεση και γνώσεις να διηγείται μία ωραία ιστορία για το παρελθόν». Η γεωλογία ήταν παιδικό όνειρο για το Βαγγέλη και η μοναδική επιλογή στο μηχανογραφικό του. «Μικρός είχα δει την ταινία «Jurassic Park» και από τότε ήξερα ότι θέλω να σπουδάσω γεωλογία. Βέβαια στην πορεία κατάλαβα ότι δεν πρόκειται να βρω δεινόσαυρους στην Ελλάδα», ανέφερε αστειευόμενος. Το όνειρο του είναι: «Ένα δίκτυο μουσείων να δημιουργηθεί στη χώρα μας, ώστε νέα άτομα να συνεχίζουν

να βγαίνουν από το πανεπιστήμιο για να εξελίξουν την επιστήμη. Είμαστε από τις σημαντικότερες χώρες του κόσμου στην παλαιοντολογία και πρέπει να την προβάλλουμε». Ολοκληρώνοντας τη δημοσιογραφική έρευνα στα μονοπάτια της προϊστορίας, με συνοδοιπόρους μία καθηγήτρια με όραμα, ένα νέο επιστήμονα γεμάτο διάθεση για δουλειά και έναν ιδιώτη που τόλμησε να κάνει κάτι ξεχωριστό στη Θεσσαλονίκη, σκέφτομαι πως υπάρχουν περιθώρια ανάπτυξης σε αυτή την πόλη, αρκεί να αφήσουμε τη μιζέρια στην άκρη και να δημιουργήσουμε το περιβάλλον, στο οποίο θέλουμε να ζούμε!

Προϊστορικό Πάρκο Διεύθυνση: 7ο χιλ. Θεσσαλονίκης – Ωραιοκάστρου Τηλέφωνο: 2310 686544, Φαξ: 2310 686546 www.MammothMuseum.gr www.ParkoDeinosauron.gr

ΤΟΥΡΚΙΚΑ

17

Λαχανά

>> απόψεις

Νομός Κιλκίς

Ασσήρου Σοχού Βερτίσκου

Κουφαλίων

Καλλιθέας

Μυγδονίας

Αγίου Αθανασίου

Δήμος Λαγκαδά Δήμος Ωραιοκάστρου

Λαγκαδά Αρέθουσας

Δήμος Χαλκηδόνος Ωραιοκάστρου

Χαλκηδόνος

Καλλιθέας Ευκαρπίας

Εγνατίας

Ευόσμου

Δήμος Ευόσμου-Κορδελιού Ελευθερίου-Κορδελιού •

Εχεδώρου

Δήμος Παύλου Μελά

Σταυρουπόλεως •

Δήμος Αμπελοκήπων-Μενεμένης Μενεμένης •

Αμπελοκήπων •

Αγίου Γεωργίου

Πολίχνης

Ρεντίνας Πεύκων

•Νεαπόλεως

Δήμος Βόλβης

Συκεών

Κορωνείας

Αγίου Παύλου •

Δήμος Αξιού

Τριανδρίας •

Απολλωνίας

Δήμος Θεσσαλονίκης Θεσσαλονίκης Αξιού

Δήμος Χορτιάτη

Χαλάστρας Καλαμαριάς Δήμος Καλαμαριάς

Μαδύτου

Χορτιάτη

Πυλαίας

Πανοράματος

Καλινδοίων

«Καλλικράτης»

Θέρμης

Θερμαϊκού

Δήμος Θέρμης

Μηχανιώνας

Γράφει ο Αλέξανδρος Υδάτης ydates@gmail.com

Μίκρας

Δήμος Θερμαϊκού Βασιλικών

Επανομής

Είναι πλέον γνωστό σε όλους μας, πως με το πρόγραμμα «Καλλικράτης» αλλάζει η διοικητική δομή της δυτικής Θεσσαλονίκης. Επτά δήμοι συγχωνεύονται σε τρεις και η Νεάπολη, που ενώνεται με τις Συκιές και τα Πεύκα σχηματίζουν τον γεωγραφικό «βορρά» της Θεσσαλονίκης. Ας παραμείνουμε όμως στην παλιά «καλή» Δυτική Θεσσαλονίκη, αφού εδώ ζούμε και το ΔΥΤΙΚΩΣ που κρατάτε στα χέρια σας εκδίδεται για αυτή την πλευρά της πόλης μας. Πολύς λόγος έγινε και θα συνεχίσει να γίνεται για τον Καλλικράτη. Μόνο που δεν θα αφορά στην ουσία και στο αληθινό περιεχόμενο της μεταρρύθμισης (επειδή για μεταρρύθμιση πρόκειται) αλλά, όπως συνήθως συμβαίνει σ’ αυτή τη χώρα - μπάχαλο, ο Καλλικράτης θα καταλήξει στη φθορά και στην αποτυχία. Ο εκτροχιασμός της ανάγκης αυτής (είναι πανθομολογούμενη η ανάγκη να βελτιωθεί, να εκσυγχρονιστεί και ν’ αλλάξει εντελώς και εκ θεμελίων το σημερινό χάλι της δημόσιας διοίκησης), ο εκτροχιασμός λοιπόν άρχισε από δύο βασικούς πόλους: Ο πρώτος πόλος είναι οι δήμαρχοι κι ο δεύτερος πόλος είναι η ίδια η κυβέρνηση, που «επιδιώκει» να μεταρρυθμίσει τη χώρα μας...

Ας κάνουμε μια παρένθεση εδώ. Μέσα στη φοβερή δίνη της οικονομικής κρίσης που βιώνουμε με τον πιο σκληρό τρόπο πάνω στο πετσί μας, διαπιστώνουμε πως ο κυριότερος λόγος της γενικής χρεοκοπίας είναι πως οι υπεύθυνοι της κρίσης έδρασαν ανενόχλητοι από το διοικητικό σύστημα. Κι όχι μόνο παρέμειναν ανεμπόδιστοι, αλλά το χρησιμοποίησαν κιόλας κατά πώς τους συνέφερε. Έτσι, ξετίναξαν όχι μόνο τα ταμεία αλλά κατάστρεψαν και κάθε παραγωγική πηγή, που κινεί την οικονομία αυτής της χώρας! Το αναχρονιστικό ελληνικό διοικητικό σύστημα έγινε ακόμη πιο αδύναμο, επειδή για δεκαετίες διαβρώθηκε συστηματικά και τελικά κατέρρευσε παταγωδώς! Το σύστημα «υπηρετούσε» τους λίγους, τους λεγόμενους προνομιούχους κι όχι τους πολλούς, τον λαό, όλους εμάς δηλαδή. Τους υπηρετούσε με τον πλέον βολικό τρόπο και μέθοδο: ο ελεγκτής και ο ελεγχόμενος ήταν το ίδιο πρόσωπο! Έτσι κανείς δεν μπορούσε να τους εμποδίσει, ακόμη κι όταν κάποτε φανερώνονταν οι ανομίες τους... Κλείνει η παρένθεση.

Το πρόγραμμα «Καλλικράτης» σχεδιάστηκε για να αναβαθμίσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Δηλαδή τις κοινότητες και τους δήμους, τους θεσμούς του κράτους που είναι πιο κοντά σε όλους μας. Μεταφέρει περισσότερους πόρους και αρμοδιότητες ώστε να εξυπηρετηθούν καλύτερα, αποτελεσματικότερα και φθηνότερα οι ανάγκες των απλών ανθρώπων. Να μη χρειάζεται, για παράδειγμα, να περιμέ-

18

μια χαμένη υπόθεση;

νει για μήνες κάποιος την έκδοση της σύνταξής του, από την Αθήνα. Να μη τρέχει σε δέκα διαφορετικές υπηρεσίες, μαζεύοντας χαρτούρα και χαρτόσημα και γρηγορόσημα, για να ξεκινήσει μια δουλειά. Να μπορεί να παίρνει μέρος αποφασιστικά και δραστικά στις υποθέσεις, που αφορούν στα προβλήματα του τόπου του, χωρίς να χρειάζεται να γλύφει τους βουλευτάδες, τους γραμματείς και τους φαρισαίους της κεντρικής εξουσίας. Να μπορεί να ελέγχει την καλή ή κακή λειτουργία του Νοσοκομείου, του σχολείου, της εφορίας, της συγκοινωνίας, των υπηρεσιών που μας επηρεάζουν καθημερινά. Ποιοι αντιδρούν πρώτοι και καλύτεροι σ’ αυτή τη νέα κατάσταση; Και γιατί αντιδρούν; Οι δήμαρχοι! Ενώ ο Καλλικράτης ενισχύει την πολιτική, διοικητική και κοινωνική τους εξουσία και τους αναθέτει πρωταγωνιστικό ρόλο με ιδιαίτερη σημασία, ευθύνη και ουσιαστικότερες αρμοδιότητες σε ευρύτερες περιοχές και περισσότερους ανθρώπους, οι σημερινοί δήμαρχοι αντιδρούν! Αντιδρούν αδικαιολόγητα σε σχέση με την ηθική τους ευθύνη να υπηρετούν το λαό, δόγμα που κατά κόρον χρησιμοποιούν, όταν δεν έχουν τίποτα άλλο να κάνουν... Έτσι είδαμε τη φαιδρότητα των τεσσάρων ομογάλακτων δημάρχων του Ευόσμου, των Αμπελοκήπων, της Μενεμένης και του Κορδελιού να ενώνεται (για πρώτη φορά στα τοπικά χρονικά συνεργάστηκαν οι μπαγάσηδες) σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας εναντίον του Καλλικράτη. Ευτυχώς ο απλός κόσμος δεν «μάσησε» και απείχε απο τις «αγωνιστικές» εκδηλώσεις τους. Οι δήμαρχοι αυτοί δεν κατάφεραν να συνεργαστούν για να αποκτήσει π.χ. εναέριες γέφυρες ο περιφερειακός, ώστε να μη σκοτώνεται ο κόσμος ή να περιμένει ώρες στα επικίνδυνα φανάρια. Οι ίδιοι δήμαρχοι θα ξεχάσουν τα επιχειρήματα που κατασκεύασαν για δήμους τέρατα που είναι δυσκίνητοι, αναποτελεσματικοί και δυσλειτουργικοί. Και θα μας ζητήσουν να τους ξαναψηφίσουμε, επειδή αυτοί θα είναι η «νέα και ελπιδοφόρα προοπτική» της ζωής μας. Αυτοί που μας φανέρωσαν ξεδιάντροπα, δήθεν αγωνιζόμενοι πως το μοναδικό μέλημά τους είναι η αυτονομία της καρέκλας τους! Ποιός τους έδωσε το δικαίωμα να παραβιάσουν τη λογική και την ανάγκη; Το δικαίωμα αυτό τους το έδωσε ο δεύτερος πόλος που εκτροχιάζει την ουσία του Καλλικράτη: η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ! Το πρόγραμμα της διοικητικής μεταρρύθμισης, ο Καλλικράτης δηλαδή, είναι σχεδιασμένη και προγραμματισμένη υποχρέωση, που απορρέει από τις συμβάσεις της χώρας μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να γίνει αποδοτικότερη και ουσιαστικότερη η κοινοτική χρηματοδότηση, για τη σύγκλιση της οικονομίας της χώρας μας

με τις άλλες οικονομίες των προηγμένων χωρών μελών. Η προηγούμενη κυβέρνηση έκανε μια απόπειρα για να εφαρμόσει την διοικητική μεταρρύθμιση και τελικά δεν τόλμησε, επειδή, όπως είπε, δεν είχε τα αναγκαία χρήματα. Το ΠΑΣΟΚ δήθεν το «τολμά», επειδή όσα χρόνια κυβέρνησε, είχε καλομάθει να μην έχει ιδιαίτερες αντιδράσεις, όπως οι κυβερνήσεις της Ν.Δ. Επίσης έχει και τις πιέσεις της Ε.Ε. που δεν αφήνουν περιθώρια για νέα αναβολή. Η δεινή θέση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ από την τρέχουσα κακοδιοίκηση και η κυνική σκληρότητα στην εφαρμογή των φορολογικών και ασφαλιστικών μέτρων, που έχουν ξεσηκώσει την αντίδραση και του τελευταίου αδιάφορου πολίτη, «εξασφαλίζουν» την βέβαιη ήττα στις δημοτικές εκλογές. Έτσι η κυβέρνηση διάλεξε να κόψει και να ράψει τις συνενώσεις των δήμων, σε όλη την Ελλάδα, με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργήσει γόνιμο έδαφος για την εκλογική διάσωσή της, για να έχει ελπίδες περισσότερες. Για παράδειγμα ενώνει στη Θεσσαλονίκη τη Σταυρούπολη, την Πολίχνη και την Ευκαρπία σε ένα ενιαίο δήμο, με δυο δήμαρχους δικούς της και της Πολίχνης ανεξάρτητο μεν αλλά προερχόμενο από το ΠΑΣΟΚ. Ενώνει επίσης Μενεμένη και Αμπελόκηπους που έχουν δήμαρχους προερχόμενους από τη Νέα Δημοκρατία, όμως υπερέχει συντριπτικά της Ν.Δ. σε εκλογικά ποσοστά των βουλευτικών εκλογών στους δήμους αυτούς. Πασοκικές κουτοπονηριές... Έτσι προδιαγράφεται με σαφήνεια το μέλλον του Καλλικράτη. Η αποτυχία της εφαρμογής του και η παράταση της κακοδιοίκησης, άντε ή της μειωμένης αποτελεσματικότητας διοίκηση. Πολύ φοβάμαι πως ούτε Καλλικράτη, στις θεωρητικές του διαστάσεις θα έχουμε ούτε δήμους με τη σημερινή τους υπόσταση, την υποφερτή, θα κρατήσουμε. Όταν το Λονδίνο, το Τόκιο, το Βερολίνο, η Ρώμη, η Βαρκελώνη, η Μόσχα και πολλές πόλεις του κόσμου με πληθυσμό μεγαλύτερο της Ελλάδας έχουν ένα κι ενιαίο δήμο, είναι αστεία η διατήρηση του κατακερματισμού της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης σε πολλούς δήμους, για κομματικό όφελος ή για την «χάρη» των τοπικών κομματικών σατραπίσκων. Που δεν κατάφεραν ποτέ να συνεργαστούν για λύσουν π.χ. το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Θεσσαλονίκης, αρνούμενοι να ρίξουν τα ανύπαρκτα «σύνορα» των «φέουδων -δήμων” τους εντός της ίδιας πόλης. Ένας και ενιαίος δήμος μας πρέπει για όλη την πόλη. Για να μπορούν να μπουν στη σειρά προς επίλυση, όλα τα προβλήματά μας. Μια και σύγχρονη δημόσια διοίκηση χρειάζεται η χώρα μας. Για να μη μπορούν να την χρησιμοποιούν κατά το δοκούν και ξαναβρεθούμε στο σημερινό μας χάλι. Και δεν θα έχουμε ούτε το ένα ούτε το άλλο. Τί κρίμα...

Γράφει ο Μιχάλης Αβραμίδης Πτυχιούχος Πολιτικής Επιστήμης Παν. Κρήτης

Αγαπητοί αναγνώστες με αυτή τη στήλη θα προσπαθώ να αναδεικνύω τα δικαιώματα πολιτών που απορρέουν από την Ευρωπαϊκή ταυτότητα τους. Είναι γεγονός φίλοι μου πως δεν έχουμε γνώση των περισσοτέρων από αυτά για δύο κυρίως λόγους, αφ’ ενός κάποιοι διαχρονικά επιμένουν να ακροβατούμε στην άγνοια και αφ’ ετέρου θα ήταν πολύ ασύμφορο για όλες τις κεντρικές εξουσίες διότι οι πολίτες μόνο όταν γνωρίζουν τα δικαιώματα τους μπορούν να αμύνονται και η πιθανή άμυνα τους να είναι αυτή που θέλουν να εξοβελίσουν. Ένα βήμα λοιπόν προς τη γνώση αλλά και ταυτόχρονα παρουσίαση αντίστοιχων παραδειγμάτων της καθημερινότητας θα αποτελεί το ραντεβού μας αυτό σε κάθε τεύχος του περιοδικού που θα κυκλοφορεί.

Μ

έσα στη δίνη της ασφυκτικής. αλόγιστης πίεσης και υπόταξης που επιδέχονται οι λαοί και ειδικότερα ο ελληνικός λαός, κάποιοι επιτηδευμένα προσπαθούν να ορίσουν και πιο κυνικά να το κάνουν και πιστευτό, πώς η ζωή είναι περιστοιχισμένη μόνο από υποχρεώσεις (κάτι ανάλογο διακρίνουμε και αυτό το διάστημα). Είναι γεγονός πώς όλα αυτά που θα μας επιβληθούν για το «καλό» μας παρελθόν θα τα υποστούμε, ας μην εθελοτυφλούμε, διότι οι διεθνείς και εγχώριοι «προφέσορες» της οικονομίας δηλώνουν ότι είναι απόρροια των υποχρεώσεων μας. Η ζωή όμως μέσα στις οργανωμένες κοινωνίες εκτός από τις υποχρεώσεις εμπεριέχει θεσπισμένα, κεκτημένα δικαιώματα, που εν δυνάμει ο κάθε πολίτης μπορεί να ενεργοποιήσει. Ένα από όλα αυτά τα θεμελιώδη δικαιώματα το οποίο θα προσεγγίσω είναι η δυνατότητα να ζούμε σ’ ένα καθαρό περιβάλλον, που καλούμαστε να παραδώσουμε στους νεότερους και ιδίως τώρα με την έντονη αυτή οικονομική κρίση που μαστίζει τους λαούς και «πετσοκόβει» κάθε ελπίδα τους για ένα καλύτερο μέλλον, το περιβάλλον αποκτά ιδιαίτερα βαρύνουσα σημασία, καθώς απ’ ότι αχνοφαίνεται θα είναι η μοναδική κληρονομιά που μπορούμε να αφήσουμε στις μελλοντικές γενεές (χάριν αστείου το παραπάνω αν και δεν αποκλείει και πολύ την πραγματικότητα). Το αναφαίρετο δικαίωμα για ένα καθαρό περιβάλλον θα το εντοπίσουμε μέσα στο θεσμικό Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο του οποίου είμαστε κοινωνοί ως Ευρωπαίοι πολίτες. Γιατί αγαπητοί αναγνώστες ποιά η σημασία εν τέλει των οικονομικών αποδοχών του καθένα από εμάς (γιατί με δόλιο τρόπο μας έχουν επικεντρώσει μόνο σ’ αυτό) που καλείται να ζει, να δημιουργεί, να μοχθεί και να γερνά σ’ ένα περιβάλλον που νοσεί; Ειδικότερα, αρκετές φορές μέσα από παραδείγματα της καθημερινότητας εντοπίζουμε την απαράδεκτη και ανεξέλεγκτη μόλυνση της ατμόσφαιρας και γενικότερα του περιβάλλοντος.

Συνήγορος του Πολίτη

Ο Ρυπαίνων Πληρώνει

Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος στη λίστα των δέκα ευρωπαϊκών πόλεων με τη μεγαλύτερη ατμοσφαιρική ρύπανση (PM10), οι έξι πόλεις είναι ελληνικές. Χαρακτηριστικό – και τρομακτικό- παράδειγμα της ατμοσφαιρικής μόλυνσης που μαστίζει τον αέρα της πρωτεύουσας αποτελεί ένα Κέντρο Υγείας στο λεκανοπέδιο Αττικής, όπου εντοπίστηκαν τιμές αιωρούμενων σωματιδίων ΡΜ10 έως και 19 φορές υψηλότερες από το επιτρεπόμενο όριο ασφάλειας για την ανθρώπινη υγεία! Στην Ελλάδα ο Θερμαϊκός και ο Σαρωνικός είναι χτυπητά παραδείγματα μόλυνσης σε εξαιρετικά επικίνδυνο βαθμό. Τέτοια βρώμικα νερά, ακατάλληλα για τη ζωή όλων των οργανισμών, άχρηστα και για τη βιομηχανία ακόμα, αποτελούν στ’ αλήθεια ιδανικούς φορείς για την μετάδοση επιδημιών, γιατί έχουν γίνει πλούσια σε οργανικές ουσίες. Πρόσφατη μελέτη αναφέρει πως 16 στις 18 ελληνικές λίμνες βρίσκονται από μέτρια έως κακή οικολογική κατάσταση. Σ’αυτό το σημείο είναι απόλυτα λογικό και αυτονόητο να αναρωτηθεί κάποιος αν η συμμετοχή της χώρας μας σε μια ομοσπονδία κρατών όπως η Ευρώπη εγγυάται στους πολίτες της τη μέριμνα και τη προστασία (προληπτική ή μη) του περιβάλλοντος και εν συνεχεία αν υφίστανται δικαιώματα και μέσα που μπορεί να ασκήσει ο κάθε Ευρωπαίος πολίτης για να αντιδράσει και να προστατευθεί από τις περιβαλλοντικές «καταπατήσεις» που κάθε μέρα συμβαίνουν. Αναλυτικότερα σε πρώτη φάση ως προς τη μέριμνα και τη προστασία του περιβάλλοντος εκ μέρους της Ε.Ε αρκεί να αναφέρουμε πως από το 1975 δημιουργήθηκε η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» στο άρθρο 174, παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ, που σημαίνει πως η ρυπαίνουσα επιχείρηση ή αρχή είναι υποχρεωμένη να πληρώσει τα έξοδα που προκαλούνται από την πάλη ενάντια των μολύνσεων και της ρύπανσης. Η προληπτική ικανότητα του δικαίου έγκειται στο ότι οδηγία της ΕΕ η οποία προβλέπει εκτίμηση κάθε φορά

των επιπτώσεων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον και στους φυσικούς πόρους. Επίσης μια οδηγία του 1990 αποσκοπεί να εξασφαλίσει ελεύθερη πρόσβαση των λαών της ένωσης στις διατιθέμενες από τις δημόσιες αρχές πληροφορίες για το περιβάλλον. Βέβαια τα μέσα υφίστανται !!! Σε εθνικό επίπεδο με καταγγελία στους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης έπειτα στις γραμματείες του Υπ. Περιβάλλοντος ή στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής ακόμα και σε όλα τα εθνικά δικαστήρια. Εν συνεχεία σε ευρωπαϊκό επίπεδο με καταγγελία προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην επιτροπή αναφορών, στα Ευρωπαϊκά δικαστήρια και τέλος αν η καταγγελία σχετίζεται με κακοδιοίκηση από κοινοτικούς θεσμούς ή όργανα, ο πολίτης απευθύνεται στον Ευρωπαίο διαμεσολαβητή. Τέλος χρησιμοποιώντας ένα λαϊκό παράδειγμα περιγράφεται η αναγκαία σχέση εξάρτησης περιβάλλοντος και ανθρώπου: Σε μια μεγάλη πόλη κατοικεί ένας εισοδηματίας με μεγάλες οικονομικές αποδοχές που ζει όμως σ’ ένα σπίτι χωρίς παράθυρα. με έντονη υγρασία, κατεστραμμένα έπιπλα και με θέα τον τοίχο της μπροστινής πολυκατοικίας. Κατά πόσο είναι εφικτό να ζήσει αξιοπρεπώς και στοιχειωδώς ευχάριστα σε μια τέτοια κατοικία; Αν κάποιοι καθώς διαβάσουν το παραπάνω παράδειγμα βιαστούν να σκεφτούν πως αυτός ο άνθρωπος εφόσον κατέχει πλούτο έχει τη δυνατότητα να μεταφερθεί σε άλλη κατοικία, ανταπαντώ σ’ αυτή την γρήγορη σκέψη τους ότι οι κατοικίες ως δημιουργήματα των ανθρώπων βρίσκονται σε πληθώρα αλλά το περιβάλλον είναι ένα και μοναδικό και δεν μπορούμε απλώς να το «αλλάξουμε», γι’αυτό αξίζει να το προστατεύουμε και να αντιδρούμε σε κάθε τι που το ρυπαίνει. ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ ΠΩΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΡΝΟΥΜΕ ΠΑΝΤΑ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΖΗΤΗΣΑΜΕ !!!!!!!!

19

>> ατζέντα Πολιτιστικές Προτάσεις, Δράσεις & Άλλα Θεάματα Ãéá ïðïéáäÞðïôå áëëáãÞ ðñïãñáììáôéóìÝíçò åêäÞëùóçò ôï «Äõôéêþò» äå öÝñåé êáìéÜ åõèýíç.

Εκπαιδευτικό Σεμινάριο Laughter Yoga (Γιόγκα Γέλιου) Ο χώρος γέμισε με γέλια και όλοι φανέρωσαν το παιδί που κρύβουν μέσα τους στο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο Γιόγκας Γέλιου (Laughter Yoga) που διοργάνωσε η εταιρία Be Alive στις 5 - 6 Ιουνίου, στη σχολή χορού Nama. Οι συμμετέχοντες με την καθοδήγηση του Τάρα Ντας (Tara Das) έγιναν γνώστες τεχνικών που συνδυάζουν ασκήσεις γέλιου με αναπνοές γιόγκα, έλαβαν πιστοποιητικό και είναι έτοιμοι να συντονίσουν συνεδρίες γέλιου. «Αυτές τις δύο μέρες διδαχτήκαμε ένα καινοτόμο εργαλείο μείωσης του άγχους που όλοι το έχουμε ανάγκη και σκοπεύω το Σεπτέμβριο να ξεκινήσω μία ομάδα γέλιου στη Θεσσαλονίκη γιατί πιστεύω στη θεραπευτική του ιδιότητα», είπε με χαρά η κα. Ηλιάνα Κυνηγοπούλου, υπεύθυνη της διοργάνωσης του σεμιναρίου, σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης – επιχειρηματικότητας και life coach. «Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως η Γιόγκα Γέλιου (Laughter Yoga) οξυγονώνει τον εγκέφαλο, χαλαρώνει τους μυς και απελευθερώνει το άτομο από τις αρνητικές σκέψεις. Τα οφέλη της αντανακλώνται στην υγεία, στο πρόσωπο και τις σχέσεις του», συμπλήρωσε ο δάσκαλος του σεμιναρίου Τάρα Ντας. Σύμφωνα με τον ίδιο θα είμαστε γεμάτοι ενέργεια, αν κάνουμε καθημερινά ασκήσεις γελωτοθεραπείας για 15 λεπτά. Η Γιόγκα Γέλιου (Laughter Yoga) ταξιδεύει από το 1995 παγκοσμίως και μόλις έκανε στάση στη Θεσσαλονίκη για να μας παρασύρει στο δικό της ρυθμό! Το γέλιο είναι μεταδοτικό και αλλάζει τη ζωή μας προς το καλύτερο, για αυτό δώστε ραντεβού μαζί του το φθινόπωρο! Πληροφορίες: www.bealive.gr, τηλ.: 2310 926 618, 6944418624 Γιατί το γέλιο κάνει μόνο καλό!

Φωτογραφική Εγκατάσταση «Η φωτογραφία στους πέντε ανέμους» Το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης με την υποστήριξη της Πρυτανείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, διοργανώνει την φωτογραφική εγκατάσταση με τίτλο: «Η φωτογραφία στους πέντε ανέμους». Το ΦΚΘ, συνεχίζοντας τις δράσεις του για την παρουσία της φωτογραφίας σε χώρους εκτός του αναμενόμενου και την εμπλοκή της και με άλλες τέχνες και δραστηριότητες θα την κατεβάσει / ανεβάσει σε ένα γιαπί (για μια ακόμη φορά) για όλο σχεδόν το Καλοκαίρι του 2010. Η νέα του εγκατάσταση βάζει τη φωτογραφία, με διαφορετικό τρόπο, σε χώρους παραμελημένους, επιμένει στην είσοδό της στους δρόμους, στις πλατείες, στις αγορές. Η ανάπτυξη των 25 φωτογραφιών διαστάσεων 2,50x3,50 μέτρων έχει γίνει εξωτερικά στους 4 ορόφους, των τριών πλευρών της ημιτελούς οικοδομής (βόρεια, ανατολική, δυτική), που βρίσκεται στην γωνία των οδών Αγίου Δημητρίου και Γ’ Σεπτεμβρίου στο χώρο των πανεπιστημίων (απέναντι από το Ιβανώφειο και το Μουσείο Αθλητισμού) και είναι ορατές από μακριά. Το project περιλαμβάνει σημαντικούς Έλληνες φωτογράφους και η κάθε πλευρά αποτελεί μια ξεχωριστή ενότητα, με ένα ξεχωριστό σκεπτικό και από άλλον επιμελητή. Από τεχνικής πλευράς, έχει χρησιμοποιηθεί πειραματικά (για τέτοιας μορφής απαιτούμενη ποιότητα αναπαραγωγής της εικόνας) ένα σύγχρονο υλικό εκτύπωσης και μένει να αποδειχθεί εάν θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται ή όχι. Οι φωτογραφίες θα μείνουν αναρτημένες εκεί για όσο διάστημα αντέξουν στις καιρικές συνθήκες... Η εγκατάσταση εντάσσεται στα πλαίσια των εκδηλώσεων “η Θεσσαλονίκη αλλιώς” που διοργανώνει το περιοδικό PARALLAXI για 20 χρόνια του. Πληροφορίες και φωτογραφίες: Θανάσης Ράπτης 6973221887

20

«Ο Πολιτισμός Δείχνει το Δρόμο» Μια πρωτοβουλία του «Ωδείου Βορείου Ελλάδος» Σε μια περίοδο κρίσης και ευτελούς κουλτούρας, σε μια εποχή που όλοι έχουμε ανάγκη όλους, το Ωδείο Βορείου Ελλάδος, ο μεγαλύτερος μουσικός εκπαιδευτικός οργανισμός της Μακεδονίας με 4 παραρτήματα στην πόλη της Θεσσαλονίκης, με σεβασμό και αγάπη στο παιδί, τον άνθρωπο και την πόλη, αποδεικνύοντας το υψηλό αίσθημα κοινωνικής ευθύνης που εδώ και χρόνια το διακρίνει, δρομολογεί μια σειρά ενεργειών και συνεργασιών δείχνοντας τον δρόμο. Σε συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε στον “Πολυχώρο Τέχνης VillArte”, μεταξύ άλλων: Έγινε η επίσημη παρουσίαση του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή του Ωδείου και διακεκριμένου πιανίστα κ. Παύλου Δημητριάδη. Ανακοινώθηκαν 100 υποτροφίες από το Ωδείο Βορείου Ελλάδος για νέα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με την μουσική. Οι υποτροφίες θα δοθούν σε συνεργασία με την αλυσίδα πολιτισμού «Ιανός» που αποτελεί και χορηγό επικοινωνίας του Ωδείου Βορείου Ελλάδος. Ανακοινώθηκε η συνεργασία του «Ελληνικού Κολεγίου» και του «Ωδείου Βορείου Ελλάδος» που θα αφορά καταρχήν, σειρά υποτροφιών του Κολεγίου σε αριστούχος και ταλαντούχους σπουδαστές του Ωδείου. Οι υποτροφίες θα αφορούν μαθητές μέχρι και Α’ Λυκείου. Έγινε η ανακοίνωση της συνεργασίας του Ωδείου Βορείου Ελλάδος με την διακεκριμένη χορωδία «Κοραής» Τιμήθηκε η «Marfin Egnatia Bank» στο πρόσωπο του Περιφερειακού Διευθυντή κ. Χαράλαμπου Μετρητίδη για την συμβολή της στο πολιτιστικό γίγνεσθαι της πόλης και ιδιαίτερα για την χορηγική υποστήριξη των «Συναυλιών Αγάπης» του «Ωδείου Βορείου Ελλάδος». Τέλος, ο Πρόεδρος του Ωδείου κ. Δημ. Μητσόπουλος αναφέρθηκε στη στήριξη πολύτεκνων οικογενειών και ανέργων που τα παιδιά τους θέλουν να σπουδάσουν μουσική, στη Σχολή Γονέων, που θα λειτουργήσει από τη νέα περίοδο, στη παροχή δωρεάν εισιτηρίων για συναυλίες που θα διανέμονται στους σπουδαστές του Ωδείου, στις εκπαιδευτικές εκδρομές, στις θερινές δράσεις, στο γραφείο επαγγελματικής αποκατάστασης αποφοίτων, στην προοπτική συνεργασίας και με άλλους φορείς παιδείας και εκφραστικών Τεχνών της πόλης με απώτερο στόχο την Δημιουργία στη Θεσσαλονίκη μιας Ακαδημίας Πολιτισμού εφάμιλλης των Ευρωπαϊκών. Τόνισε δε ότι οι συγκεκριμένες ενέργειες αποτελούν μόνο την αρχή μιας νέας εποχής για το «Ωδείο Βορείου Ελλάδος». Έγινε ενημέρωση για τα «Mουσειακά και εκπαιδευτικά προγράμματα» του Πολυχώρου Τέχνης Villarte, που αισίως φέτος ολοκλήρωσαν την 5η χρονιά επισκέψεων και συμμετοχών Σχολείων από όλη την Μακεδονία.

>> ατζέντα

Μ

PhotoBiennale 2010 21η Διεθνής Φωτογραφική Συνάντηση

1.500 έργα, 60 εκθέσεις, 9 slideshow-προβολές, 188 δημιουργοί από 25 χώρες

Aeroimpressionism Sergey Yastrzhembskiy

Muslim world caught: between imaginary and reality

Χώρος: Κέντρο Πολιτισμού Δήμου Θεσσαλονίκης (Γρ. Λαμπράκη & Κλεάνθους, τηλ. 2310425531), Ώρες λειτουργίας: Τρι-Πα 10:00-14:00, 18:00-21:00 Σα18:0021:00, Κυ 10:00-14:00, Διάρκεια: 17/0731/08, Παραγωγή: Moscow House of Photography Museum. Σε συνεργασία με την Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Θεσσαλονίκης και τη Δημοτική Πινακοθήκη. Τοπία της Αφρικής, της Ευρώπης και της Σιβηρίας, όλα φωτογραφημένα αρκετές εκατοντάδες μέτρα πάνω από τη γη, παρουσιάζονται στις εικόνες του Ρώσου δημιουργού. Παρατηρώντας τις φωτογραφίες, μπορεί κανείς να συγκρίνει χώρες και ηπείρους από ψηλά, σαν να πετάει πάνω από τα τοπία που απεικονίζονται. Μοναδικοί συνδυασμοί σχεδίων και χρωμάτων συνθέτουν τα τοπία της έκθεσης, τα οποία μοιάζουν να μην έχουν αρχή και τέλος.

Χώρος: Κέντρο Πολιτισμού Δήμου Θεσσαλονίκης (Γρ. Λαμπράκη & Κλεάνθους, τηλ. 2310425531), Ώρες λειτουργίας: Τρι-Πα 10:00-14:00, 18:00-21:00 Σα18:00-21:00, Κυ 10:00-14:00, Διάρκεια: 17/07-31/08, Διοργάνωση: Μ55 projects , Επιμέλεια έκθεσης: Νίνα Κασσιανού. Σε συνεργασία με την Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Θεσσαλονίκης και τη Δημοτική Πινακοθήκη. Ποια είναι η ταυτότητα και ο χαρακτήρας του μουσουλμανικού κόσμου στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής; Στο ερώτημα αυτό επιχειρεί να απαντήσει η συγκεκριμένη έκθεση, μέσα από τις διαφορετικές καλλιτεχνικές προσεγγίσεις των δημιουργών που συμμετέχουν. Ο επι-

17/07-31/08/10

22

ετά το μεγάλο αφιέρωμα στο «Χρόνο» που διοργάνωσε το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης το 2008, φέτος, η PhotoBiennale 2010/21η Διεθνής Φωτογραφική Συνάντηση, προσεγγίζει το θέμα του «Τόπου» μέσα από τέσσερις διαφορετικές οπτικές: α) Ο Τόπος ως περιοχή, β) ο Τόπος ως εγγενές μέρος της ιστορίας, γ) ο Τόπος ως αποτέλεσμα κατασκευής και δ) ο Τόπος ως ο μικρόκοσμος του δημιουργού. Πρόκειται για το μεγαλύτερο φεστιβάλ για τη φωτογραφία στην Ελλάδα - που διοργανώνεται πλέον ανά διετία από το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης – και αποτελεί μια σημαντική αφορμή για συνάντηση. Η PhotoBiennale 2010 πραγματοποιείται από την άνοιξη έως το φθινόπωρο σε δύο φάσεις (Απρίλιος-Μάιος, Ιούνιος-Σεπτέμβριος) και εντάσσεται στο διεθνή χάρτη της φωτογραφίας. Ταυτόχρονα, τοποθετεί αυτή την περίοδο τη φωτογραφία στο επίκεντρο των πολιτιστικών δρωμένων της χώρας. Παρουσιάζοντας περισσότερα από 1.500 έργα σε 60 εκθέσεις, 9 slideshow-προβολές και με τη συμμετοχή 188 δημιουργών από 25 χώρες, η PhotoBiennale απλώνεται στη Θεσσαλονίκη σε περισσότερους από 30 χώρους (μουσεία, γκαλερί, ιστορικούς χώρους, μνημεία, ινστιτούτα και άλλα μέρη) και σε πάνω από 10 πόλεις της επικράτειας σε συνεργασία με περισσότερους από 80 φορείς. Πέρα από το Κεντρικό Πρόγραμμα, η διοργάνωση περιλαμβάνει παράλληλες εκδηλώσεις και δράσεις, όπως τα Portfolio Reviews τα οποία διαδραματίστηκαν φέτος στο Μύλο, όπου στη διάρκεια τριών ημερών επιλεγμένοι φωτογράφοι είχαν τη δυνατότητα να συναντήσουν ειδικούς της φωτογραφίας από όλο τον κόσμο, αλλά και το διεθνές βραβείο Cedefop/Photomuseum, το οποίο σχετίζεται με την εργασία και τη φωτογραφία.

Στεφανία Μιζάρα, Anita Andrzejewska, Susan Hefuna, Robert Holsten, Pier Giorgio Lomascolo, Alp Sime

17/07-31/08/10

σκέπτης της έκθεσης έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει αποσπασματικές ιστορίες που συνδιαλέγονται με την πραγματικότητα αλλά και το φανταστικό και να ανακαλύψει τις διαφορετικές έννοιες που χαρακτηρίζουν το συγκεκριμένο τόπο της Ανατολής. Έναν νοητικό τόπο προτείνει ο ΙσπανοΙταλός δημιουργός Pier Giorgio Lomascolo με τη σειρά My Lebanon, αφού ζητάει από ανθρώπους που συναντάει στους δρόμους του Λιβάνου να σχηματοποιήσουν τον ιδανικό τόπο που αυτοί θα ήθελαν να ζουν. Σε αντίθεση με το φανταστικό τόπο του Lomascolo, η φωτογραφική εξερεύνηση του Τούρκου Alp Sime επικεντρώνεται

στον τόπο σε σχέση με το χρόνο. Στη σειρά Istanbullu φωτογραφίζει την Κωνσταντινούπολη, τη γενέθλια πόλη του, ανάμεσα από δύο εκλείψεις. Με το φακό του αποτυπώνει ασυνήθιστα στιγμιότυπα της καθημερινότητας. Σε έναν τόπο μυθικό μας μεταφέρουν οι φωτογραφίες από το Ιράν της Πολωνής φωτογράφου Anita Andrzejewska με τίτλο Light of Iran, Soul of Persia - ένας παραφρασμένος τίτλος που η φωτογράφος δανείστηκε από το Σουφισμό, τη μυστικιστική «διδασκαλία» του Ισλάμ. Οι έγχρωμες φωτογραφίες της Στεφανίας Μιζάρα από τη Μέση Ανατολή μας δείχνουν την αθέατη πλευρά της καθημερινής ζωής των προσφύγων που μετακινήθηκαν από το Ιράκ στη Συρία. Η δημιουργός παρουσιάζει πορτραίτα ανθρώπων μέσα σε γυμνά, παγωμένα σπίτια, γυναίκες και παιδιά σε απόγνωση, εσωτερικά κατεστραμμένων καταφυγίων. Αντίστοιχη αίσθηση δημιουργεί και η εγκατάσταση με τίτλο Gaza War Days από τη Γάζα κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών τον Ιανουάριο του 2009. Το video του Γάλλου δημιουργού Robert Holsten με τίτλο Lebanon Bride είναι εμπνευσμένο από το νυφικό φόρεμα που στο Λίβανο φοράνε γυναίκες από διαφορετικές θρησκείες. Η Αιγυπτιακής και Γερμανικής καταγωγής καλλιτέχνης Susan Hefuna με το video που έχει τίτλο Ich/Ana εξερευνά την ταυτότητα 81 προσώπων από διαφορετικούς κοινωνικούς και πολιτισμικούς χώρους σε διαφορετικές περιοχές του Κάιρου, οι οποίοι επαναλαμβάνουν την λέξη Ana που σημαίνει Εγώ.

Tooten (Cedefop/Photomuseum 2008). Βραβείο Cedefop / Thessaloniki Photomuseum Το βραβείο Cedefop / Thessaloniki Photomuseum θεσμοθετήθηκε από το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Cedefop, το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της 19ης Φωτογραφικής Συγκυρίας το 2007. Έχει ως θεματικό άξονα την έννοια της εργασίας, στοχεύοντας στη συλλογή εργασιών με κοινωνικό περιεχόμενο και ενδιαφέρον. Τα έργα των νικητών του διεθνούς αυτού βραβείου, στους οποίους προσφέρεται το χρηματικό ποσό των 5.000€, παρουσιάζονται και σε μία έκθεση.

Από το Βόσπορο στην Αδριατική Γάλλοι φωτογράφοι ανακαλύπτουν τα μνημεία των Βαλκανίων, 1878-1914

28/05-31/07/10

EU Women / Femmes Européennes Michel Auer, Antoine d’Agata, Eugen Bavcar, Silva Bingaz, Lazare Boghossian, Véronique Bourgoin, Rainer Iglar, Mat Jacob, Martin Kippenberger, Nina Korhonen, Charlet Kugel, Anne Lefebvre, Jean-Louis Leibovitch, Hubert Sauper, Elfie Semotan, Juli Susin, Miroslav Tichy, Χρυσούλα Μαμόγλου κ.ά.

09/06-17/07/10

Χώρος: Γκαλερί Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης (Λ. Στρατού 2Α, τηλ.

2310821231), Ώρες λειτουργίας: Δε-Πα 11:00-13:00, 18:00-21:00, Σα 11:00-13:00, Διάρκεια: 09/06-17/07, Εγκαίνια: 09/06, 20.00, Συνδιοργάνωση: Atelier Reflexe, Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, ΜΦΘ Το θέμα της γυναίκας διερευνούν μέσα από τη φωτογραφία καταξιωμένοι αλλά και ανερχόμενοι Ευρωπαίοι δημιουργοί. Με σύνθημα «Το θέμα μας είναι η γυναίκα, ο στόχος μας η φωτογραφία», οι δημιουργοί επιχειρούν να αποτυπώσουν, ο καθένας με το δικό του τρόπο και ύφος, τα κοινά χαρακτηριστικά και τις διαφορές των Ευρωπαίων γυναικών, κατά το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Έχοντας ως βασική πρόκληση να παρουσιάσουν τις ποικίλες αναπαραστάσεις και εικόνες του χώρου που καταλαμβάνουν οι γυναίκες μέσα στην οικογένεια και το εργασιακό περιβάλλον, πάντα σ’ ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο, οι δημιουργοί της έκθεσης συνθέτουν εικόνες όπου η γυναίκα παρουσιάζεται με διάφορους τρόπους. Παράλληλα, μέσα από τα έργα της έκθεσης μπορεί κανείς να αναρωτηθεί για το πώς η ιστορία, η γεωγραφία και ο πολιτισμός διαμορφώνουν τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο ο κάθε δημιουργός επιλέγει τελικά να μας παρουσιάσει την εικόνα της γυναίκας.

Out on a limb Μυρτώ Παπαδοπούλου Βραβείο Cedefop / Photomuseum 2008 09/06-15/08/10

Χώρος: Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης - Φοαυγιέ (Μ. Ανδρόνικου 6, τηλ.

2310830538), Ώρες λειτουργίας: Δε 10:3017:00, Τρι-Κυ 08:00-15:00, Διάρκεια: 09/0615/08, Εγκαίνια: 09/06, 20.30, Διοργάνωση: Cedefop, ΑΜΘ, ΜΦΘ Η έκθεση περιλαμβάνει έργα της Μυρτώς Παπαδοπούλου, νικήτριας του βραβείου Cedefop/Photomuseum στο πλαίσιο της Photobiennale/20ής Φωτογραφικής Συγκυρίας Απρίλιος-Μάιος 2008. Όπως λέει η ίδια η δημιουργός, στη συγκεκριμένη σειρά φωτογραφιών, επιχειρεί να αποκαλύψει τα παράδοξα που συμβαίνουν στο τραχύ περιβάλλον ενός εργοτάξιου οικοδομής, να αποτυπώσει τη μοναξιά και την ηρεμία που αναδύονται σε αντίθεση μ’ αυτόν τον συχνά θορυβώδη, επικίνδυνο, βρώμικο και δύσκολο κόσμο των κατασκευών. Τα έργα της απεικονίζουν αυτή τη γεμάτη προκλήσεις δουλειά αλλά και την απομόνωση των ανθρώπων που εργάζονται εκεί, κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας της «μαζικής παραγωγής». Η έκθεση πρωτοπαρουσιάστηκε στο New York Photo Festival 09 (13-17/05/09), μαζί με έργα του Sirio Magnabosco, νικητή του ίδιου βραβείου το 2007. Από τις 7 Ιουνίου 2010 το Cedefop θα φιλοξενήσει επίσης στο χώρο του (Φοίνικας, τηλ. 2310490111) έργα των Μυρτώς Παπαδοπούλου, Heiko Specht και Ralf

Χώρος: Ροτόντα-Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου (τηλ.

2310968860), Ώρες λειτουργίας: Τρ-Κυ 08.00-19.00, Διάρκεια: 28/05-31/07. Η έκθεση, που συνδιοργανώνεται από το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, την 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης, το Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το ΜΦΘ, αποτελεί μια παραγωγή του Κέντρου Εθνικών Μνημείων της Γαλλίας, Conciergerie. Σύλληψη-Σχεδιασμός έκθεσης: Léon Pressouyre, André Guillou.

Ένα μοναδικό ιστορικό μνημείο της πόλης της Θεσσαλονίκης, η Ροτόντα-Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου, θα φιλοξενήσει μια ξεχωριστή ιστορική έκθεση φωτογραφίας, στο πλαίσιο της PhotoBiennale 2010/21ης Διεθνούς Φωτογραφικής Συνάντησης που διοργανώνει το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για την έκθεση «Από το Βόσπορο στην Αδριατική: Γάλλοι φωτογρά-

φοι ανακαλύπτουν τα μνημεία των Βαλκανίων, 1878-1914», η οποία θα μας «ταξιδέψει» στα μνημεία των Βαλκανίων, μέσα από το φακό Γάλλων ταξιδευτών-φωτογράφων. Οι 180 ασπρόμαυρες και αυτοχρωμικές φωτογραφίες της έκθεσης συνθέτουν πέντε ιστορικές περιόδους των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης, χαρίζοντας στον επισκέπτη ένα αρχιτεκτονικό πανόραμα των βαλκανικών μνημείων. Την πρώτη ιστορική ενότητα της έκθεσης συνθέτουν τα μνημεία της Αρχαιότητας, ενώ στη δεύτερη μπορεί κανείς να δει κτίρια εμπνευσμένα από τη βυζαντινή αρχιτεκτονική γραμμή. Έπειτα, ο επισκέπτης θα θαυμάσει τις επιρροές των Βενετών κατά μήκος των δαλματικών ακτών, περνώντας από το Μαυροβούνιο και μέχρι τα νησιά του Ιονίου πελάγους, και συνεχίζοντας το οδοιπορικό του θα πάρει λίγη γεύση Ανατολής, που απεικονίζεται με ποιητικό τρόπο από τους δημιουργούς. Τέλος, το ταξίδι θα τον οδηγήσει στην Πόλη, μεταξύ παράδοσης και μοντερνισμού, όπως αποτυπώθηκε από τους φακούς των οδοιπόρωνφωτογράφων.

Τόπος. Πτυχές του Χώρου Νίκος Μάρκου

Niemandsland Inge Rambow Χώρος: Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Α’, Λιμάνι, 1ος όροφος, τηλ. 2310566716), Ώρες λειτουργίας: Τρι-Πα 11:00-18:00, Σα 11:00-22:00, Κυ 11:00-20:00 Από 26/04 έως 02/05: Δε-Κυ 09:00-21:00, Διάρκεια: 23/04-31/08, Η έκθεση του Νίκου Μάρκου παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο πλαίσιο της PHotoEspaña 2009, στην πόλη Cuenca της Ισπανίας. Η έκθεση περιστρέφεται γύρω από την έννοια της αναζήτησης και επικεντρώνεται στα ταξίδια του δημιουργού στην Ελλάδα. Δεν πρόκειται για μια τυπική παρουσίαση της Ελλάδας με τα συνηθισμένα στερεότυπα. Συναντούμε τοπία φυσικά και αστικά - που αποκαλύπτουν τη μοναδικότητα της χώρας και τη διαφορετικότητα της ως προς την ίδια της την εικόνα αλλά και ως προς το ευρωπαϊκό στοιχείο. Με έναν ιδιαίτερο τρόπο η Inge Rambow απεικονίζει τοπία και περιοχές οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις δεν θα προσέλκυαν το ενδιαφέρον μας. Μέσα από τα έργα της μας καλεί να περιπλανηθούμε στη «Χώρα του Ποτέ» (Niemandsland): αφιλόξενες περιοχές, τεράστιες έρημες εγκαταλελειμμένες βιομηχανικές εκτάσεις στο Σκόπαου και τα περίχωρα της Λειψίας, απογυμνωμένοι λόφοι αλλά και μέρη που φέρουν επάνω τους ίχνη μιας σημαντικής ιστορικής στιγμής, όπως το γιγαντιαίων διαστάσεων ορυχείο επιφανειακής εξόρυξης λιγνίτη στην πρώην Ανατολική Γερμανία, συνθέτουν τις εντυπωσιακές εικόνες της. Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης Αποθήκη Α΄, 1ος όροφος,1η Προβλήτα, Λιμάνι Τ.: 2310.566.716 www.thmphoto.gr www.photobiennale.gr

23

>> ατζέντα

Φεστιβάλ Μονής Λαζαριστών 2010

Μονή Λαζαριστών, Κολοκοτρώνη 21, Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης. Πληροφορίες: τηλ. 2310 589200, 2310 589237

Τετάρτη 23 Ιουνίου Vassilikos Vintage* live Ώρα έναρξης: 21.30 | Τιμή εισιτηρίου: 20 € Προπώληση: Φεστιβάλ Μονής Λαζαριστών, Metropolis Μετά τη μεγάλη επιτυχία των sold out παραστάσεων στο Παλλάς, ο Βασιλικός, συνθέτης, στιχουργός, και τραγουδιστής του συγκροτήματος των Raining Pleasure, παρουσιάζει την πρώτη του προσωπική δουλειά με τίτλο Vintage* στην πρώτη του μεγάλη καλοκαιρινή συναυλία στη Θεσσαλονίκη. Ένα αριστουργηματικό μουσικό project με μοναδικές επανεκτελέσεις κλασικών, αγαπημένων τραγουδιών περασμένων δεκαετιών της αγγλόφωνης μουσικής σκηνής. Νέα ανάγνωση, με την ξεχωριστή προσέγγιση και τη μαγευτική χροιά του Βασιλικού, τραγουδιών όπως «Famous Blue Raincoat», «Across the Universe», «Dream a Little dream», «If you go away», «The man I love», «You are my destiny». Τραγούδια με ένδοξο παρελθόν, κομμάτιασταθμοί που έχουν υπογράψει σημαντικοί δημιουργοί όπως Paul Anka, John Lennon, Leonard Cohen, George Gershwin, Lou Reed.

Mια μουσική πρόταση που υπόσχεται vintage στροβιλισμούς με τις μελωδίες του χτες να ακούγονται πιο επίκαιρες από ποτέ!

Τετάρτη 30 Ιουνίου Θάνος Μικρούτσικος, Χρήστος Θηβαίος, Ρίτα Αντωνοπούλου & Γιάννης Κούτρας Ώρα έναρξης: 21.30 | Τιμή εισιτηρίου: 20 € Προπώληση: Φεστιβάλ Μονής Λαζαριστών, Metropolis Ο Θάνος Μικρούτσικος μας ταξιδεύει φέτος το καλοκαίρι σε μια ιδιαίτερη μουσική παράσταση, περιστοιχισμένος από τρεις αγαπημένους ερμηνευτές. Ο Χρήστος Θηβαίος ερμηνεύει τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου που έχει πει ο ίδιος, αλλά και τραγούδια από την προσωπική του δισκογραφία που έχουν αγαπηθεί ιδιαίτερα από τη νεολαία. Η Ρίτα Αντωνοπούλου, μια νέα ταλαντούχα ερμηνεύτρια, αποδίδει με το δικό της προσωπικό στίγμα τραγούδια που παντρεύουν το παλιό με το νέο. Σ’ αυτό το μουσικό ταξίδι δεν θα μπορούσε να λείπει ο Γιάννης Κούτρας, ο πρώτος ερμηνευτής του ιστορικού έργου «Σταυρός του Νότου» του Νίκου Καββαδία (που φέτος γιορτά-

24

ζουμε τα 100 χρόνια από τη γέννησή του), έργο το οποίο τραγουδιέται ασταμάτητα από την μεταπολίτευση μέχρι σήμερα και έχει αγαπηθεί από τρεις γενιές Ελλήνων. Τους τέσσερις καλλιτέχνες συνοδεύει μια ορχήστρα από επίλεκτους μουσικούς:

Τρίτη 20 Ιουλίου Jethro Tull Τιμή εισιτηρίου: Τα πρώτα 1000 εισιτήρια θα κοστίζουν 28 €. Για τα επόμενα η τιμή διαμορφώνεται στα 35 €.

«Cry me a river» μέχρι το «Μαμά γερνάω», τα «Στερεότυπα» ή και τη «Τζένη των πειρατών», αγαπημένα ακούσματα που στριφογυρίζουν στις αναμνήσεις μας. Ένας πιανίστας, ένας σαξοφωνίστας, ένας κοντραμπασίστας

Δευτέρα 5 & Τρίτη 6 Ιουλίου No Shakespeare please… Ώρα έναρξης: 21.30 Η Μπέσσυ Μάλφα υπογράφει ένα πρωτότυπο μουσικό έργο που κλέβει την παράσταση... Μια μαύρη κωμωδία με πολύ μουσική και έντονα στοιχεία ροκ όπερας. Τι πρόκειται να συμβεί εάν ήρωες με ονόματα όπως Ιάγος, Μακμπέθ, Ρωμαίος και ΄Αμλετ΄Ολιβ συναντηθούν σ’ ένα «σκοτεινό» μπαρ με το όνομα «ΠΥΡ». Μη βιαστείτε να βγάλετε συμπεράσματα… Ότι και να υποθέσετε… είναι λίγο! Παίζουν μερικοί από τους καλύτερους ηθοποιούς της νέας γενιάς. Η παράσταση αυτή δεν θα ήταν η ίδια χωρίς την live εμφάνιση επί σκηνής του συγκροτήματος PANIC ROOM. Και βέβαια οι εκπλήξεις δεν φαίνεται να έχουν τέλος, καθώς το δεύτερο μέρος της παράστασης εξελίσσεται σε ροκ συναυλία με τους ίδιους ηθοποιούς να ερμηνεύουν διάσημα ροκ τραγούδια, διανθισμένα με ξεκαρδιστικά σκετς …!

Τρίτη 13, Τετάρτη 14 & Πέμπτη 15 Ιουλίου Κ.Θ.Β.Ε., ΜΠΑΝΤΑ-ρισμένοι, Η ώρα της κρίσεως Μία ΚΡΙΣΗ-μη επιθεώρηση Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για το καλοκαίρι του 2010 πρόκειται να παρουσιάσει μια μουσικο-θεατρική παράσταση βασισμένη σε κείμενα και τραγούδια που σατιρίζουν τη σύγχρονη κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα Μια ομάδα νέων ηθοποιών και μουσικών του Κ.Θ.Β.Ε. υπό τον τίτλο «ΜΠΑΝΤΑ-ρισμένοι» ζωντανεύουν σκηνές από επιθεωρήσεις και καυστικά κείμενα του ελληνικού αλλά και του σύγχρονου παγκόσμιου δραματολογίου, χορεύοντας και τραγουδώντας σε ρυθμούς γνωστών θεατρικών και μη μουσικών κομματιών. Την καλλιτεχνική εποπτεία της παράστασης που έχει τίτλο «Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ» έχει αναλάβει ο Γρηγόρης Καραντινάκης ενώ την σκηνοθετική επιμέλεια έχει η Εύη Σαρμή.

Προπώληση εισιτηρίων: Ticket House, ΙΑΝΟΣ & στην ιστοσελίδα www.ticketpro.gr Μία από τις σημαντικότερες rock μουσικές μπάντες των τελευταίων 40 χρόνων, επιστέφει στην Ελλάδα, στα πλαίσια της φετινής παγκόσμιας περιοδείας τους. Ο ήχος των Jethro Tull είναι πολυμορφικός και καινοτόμος, ένας συνδυασμός progressive rock με blues. Με albums όπως το «Stand up» και «Aqualung» και τραγούδια όπως το «Too Old to Rock n ’ Roll: too young to die», το «One brown mouse» και το «Heavy horses» οι Jethro Tull είναι μέρος της rock μουσικής ιστορίας και θα το αποδείξουν για μία ακόμη φορά με τη συναυλία τους στη Μονή Λαζαριστών!

Πέμπτη 22 Ιουλίου Μουσική παράσταση “RED” Stand- up comedy; One-Woman show; θεατρική πρόκληση; ή ρεσιτάλ ερμηνείας; Το Red διαγράφει το δικό του ξεχωριστό είδος παράστασης που συνδυάζει όλα αυτά που θα δημιουργήσουν ένα μοναδικό funky jazz show, για «απαιτητικούς» και «ψαγμένους»… Μια παράσταση χωρίς περιττά με φόντο προβολές και μέσα από απαιτητικές ερμηνείες τραγουδιών Χολιγουντιανών σταρ του ’50 & ’60, όπως «Sooner or later», «My heart belongs to daddy», «Amado mio»,

Για τυχόν αλλαγές το περιοδικό δεν φέρει καμία ευθύνη

κι ένας ντράμερ, μέσα σε χαμηλούς φωτισμούς, δίνοντας εικαστικά μια νότα αμερικάνικου bar, θα συνθέσουν την ατμόσφαιρα μιας βραδιάς που υπόσχεται να σας παρασύρει στη μαγεία της. «ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΚΗΝΗ» 27, 28 & 29 Ιουλίου - 3, 4 & 5 Αυγούστου 24, 25 & 26 Αυγούστου 31 Αυγούστου, 1 & 2 Σεπτεμβρίου Μια καινούρια ενότητα προσθέτει το Φεστιβάλ της Μονής Λαζαριστών στο πρόγραμμά του. Η «Ανοιχτή Σκηνή» είναι η πρόταση για την συμμετοχή περισσότερων και λιγότερο γνωστών καλλιτεχνών στην διοργάνωση, αλλά και ένας τρόπος να επεκτείνει το Φεστιβάλ την περίοδο λειτουργίας του δίνοντας την ευκαιρία σε περισσότερους να

Κομμωτήριο

το επισκεφτούν. Η Ανοιχτή Σκηνή θα διοργανωθεί τον Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο, για τέσσερα τριήμερα και θα είναι δωρεάν για το κοινό. Η Ανοιχτή Σκηνή, είναι ανοιχτή σε όλους: Ομάδες, μεμονωμένους καλλιτέχνες, γνωστούς και άγνωστους, που ασχολούνται με τη μουσική το θέατρο, το χορό ή οποιαδήποτε άλλη μορφή τέχνης. Παράλληλα θα στηθεί το γνωστό και από παλαιότερες διοργανώσεις Art Bazaar όπου σε περίπτερα θα μπορούν να παρουσιάσουν έργα τους και να τα πωλούν όσοι το επιθυμούν. Το ΦΜΛ θα υποστηρίξει και θα προβάλει τη διοργάνωση που φιλοδοξεί να την καθιερώσει ως μια σημαντική πτυχή του προγράμματός του.

προσωπικότητες, έθνη, πολιτισμούς, μουσικές, τραγούδια, χορούς. Ένα ταξίδι γεμάτο υπέροχες εικόνες, συγκινητικές στιγμές και κουβέντες με τα πρόσωπα εκείνα που άφησαν ιστορία στο πέρασμα του χρόνου. Άλλοτε με ευαισθησία και άλλοτε με χιούμορ … έτσι όπως το συναίσθημα το απαιτεί μέσα από το τραγούδι. Η ιστορία μιας αιώνιας γυναίκας , έτσι όπως την υποδύεται η Νίνα Λοτσάρη. Μια αιώνια γυναίκα που ζει ανά τους αιώνες και συναντάει τον Ρωμαίο και την Ιουλιέτα, συνομιλεί μαζί τους… και συνεχίζει το ταξίδι, συναντώντας μεγάλες προσωπικότητες από τον Αριστοτέλη Ωνάση και την Μαρία Κάλλας μέχρι τον Μάνο και την Μελίνα.

Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου Eric Burdon Ο Eric Burdon δεν χρειάζεται συστάσεις. Είναι ένας ζωντανός θρύλος, διάσημος για την πρωτοπορία του ως επικεφαλής των ιστορικών Animals και War. Η εκρηκτική του πρώτη εμφάνιση στη ροκ σκηνή με τη συγκλονιστική του ερμηνεία στο «House of the Rising Sun» τον ανέδειξε σε συμβολική μορφή του ροκ. Σήμερα, το μέλος του Rock and Roll Hall of Fame δεν έχει μειώσει τους ρυθμούς του, ηχογραφεί δίσκους με ταχύτητα πιο γρήγορη από πολλών νέων καλλιτεχνών και περιοδεύει κυριολεκτικά ασταμάτητα. Σε κάθε εμφάνισή του στη σκηνή μαγεύει τους ακροατές του με εκπληκτικούς αυτοσχεδιασμούς πάνω στα πασίγνωστα τραγούδια του. Αυτή τη συναυλία δεν πρέπει να την χάσετε με τίποτα.

Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου Αφιέρωμα στον Γιώργο Σταυριανό Ώρα έναρξης: 21.30 Τιμή εισιτηρίου: 20€ κανονικό, 15€ φοιτητικό Ο Γιώργος Σταυριανός γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης. Μόλις τελείωσε τις γυμνασιακές του σπουδές αναχώρησε για το Νανσύ της Γαλλίας, όπου επί σειρά ετών έκανε φιλολογικές σπουδές. Με τη μουσική ασχολείται από το 1980 και έχει κυκλοφορήσει μέχρι στιγμής δέκα τρεις δίσκους. Συμμετέχουν πολλοί γνωστοί καλλιτέχνες. Μεταξύ αυτών η Κάτια Δανδουλάκη και ο Μανώλης Μητσιάς.

Σάββατο 18 Σεπτεμβρίου Tindersticks Τιμή εισιτηρίου: Τα πρώτα 1000 εισιτήρια θα κοστίζουν 30 €. Μετά την εξάντλησή τους το εισιτήριο γενικής εισόδου θα κοστίζει 35 €. Προπώληση εισιτηρίων: Ticket House, ΙΑΝΟΣ & στην ιστοσελίδα www.ticketpro.gr Ένα από τα πιο αυθεντικά και χαρακτηριστικά βρετανικά indie rock συγκροτήματα επιστρέφουν στην Ελλάδα για να καλωσορίσουν μαζί μας το φθινόπωρο, με τον τρόπο που μόνο αυτοί ξέρουν! Η ερωτική γοητεία και ο λυρισμός των στίχων είναι σήμα κατατεθέν των τραγουδιών των Tindersticks. Πολλοί τους κατέταξαν ως τους συνεχιστές των Leonard Coen, Ian Curtis και Lee Lazlewood. Και όχι άδικα! Η χαρακτηριστική φωνή του Stuart Ashton Staples, ζωντανεύει εικόνες ερωτικές με τον καλύτερο τρόπο. Μέσα από τα τραγούδια τους υμνούν έρωτες που δεν εκπληρώθηκαν, περιπλανώμενους ανθρώπους, πάθη που δεν έσβησαν ποτέ.

Δευτέρα 20 Σεπτεμβρίου Αφιέρωμα στο Νίκο Ξυλούρη Ώρα έναρξης: 21.30 Τιμή εισιτηρίου: 20€ κανονικό, 15€ φοιτητικό Ένα μεγάλο αφιέρωμα στο Νίκο Ξυλούρη για τα 30 χρόνια από το θάνατό του.

Δευτέρα 13 Σεπτεμβρίου Μουσική Παράσταση Orient Express με τη Νίνα Λοτσάρη Ώρα έναρξης: 21.30 Τιμή εισιτηρίου: 20€ κανονικό, 15€ φοιτητικό. Ένα μουσικό ταξίδι από το χθες στο σήμερα με τη μοναδική performer Νίνα Λοτσάρη. Το orient express ξεκινά το ταξίδι του με οδηγό τη Νίνα Λοτσάρη για να συναντήσει μεγάλες

Κομμωτήριο Pop Art Ευαγγελία Τσιφτελίδου Παπάγου 48 Εύοσμος  2310 601055

25

πρόσωπα Γράφει η Ειρήνη Μπούρα eirini_mp@yahoo.gr

Είναι αντρική υπόθεση ή γοητεύεται και το γυναικείο φύλο; Στη δική μου γενιά είχαμε πολλές γυναίκες. Όλες σχεδόν οι φιλενάδες των skaters ήταν στην ομάδα. Τώρα εμφανίζονται, θέλουν να μάθουν, αλλά αποθαρρύνονται. Δύσκολα κάποιος κάνει ένα άθλημα που απαιτεί πολλές ώρες προπόνηση, ιδρώτα και χτυπήματα. Το skateboarding δεν είναι τόσο επικίνδυνο, όσο νομίζει ο κόσμος. Γίνεται μόνο, αν προχωράς χωρίς να είσαι έτοιμος. Τα ατυχήματα στο μπάσκετ και στο ποδόσφαιρο είναι πιο σοβαρά.

Πόσες ώρες αφιέρωνες στο παρελθόν; Σήμερα κάνεις συχνά;

Skateboard Art Crimes Μία πρωτότυπη έκθεση ενός extreme street artist που ξέρει να ζει! «Θέλω να συνεχίσω να κάνω skate, όσα περισσότερα χρόνια μπορώ», λέει με χαμόγελο ο καλλιτέχνης και skateboarder Αλέξης Φλωράκης. Πρωτοπόρος και γεμάτος ενέργεια μας ξεναγεί στα μονοπάτια της street art. Το 2005 μετέτρεψε σανίδες σε έργα τέχνης και από τότε προσπαθεί με την έκθεση «Skateboard Art Crimes» να φέρει τον κόσμο κοντά στο άθλημα για να το γνωρίσει καλύτερα.

Πότε εμφανίστηκε το skateboarding στη Θεσσαλονίκη; Καταρχήν skate σημαίνει ισορροπώ πάνω στη σανίδα και τσουλάω, είναι η κίνηση του surf στους δρόμους. Στη Θεσσαλονίκη εμφανίστηκε οργανωμένα το 1975. Οι πρώτοι σκεϊτάδες δεν είχαν το ίδιο στυλ με εμάς. Τα σανίδια τους διέφεραν σε μέγεθος, σχήμα, κάνανε σβούρες. Τη δεκαετία του ’80 το άθλημα άλλαξε, δημιουργήθηκαν τα άλματα και πήρε τη σημερινή του μορφή. Ήταν σαν να παίρνεις κάποιον που κάνει μηχανές πίστας και του λες από αύριο θα κάνεις motocross. Εγώ ανήκω στη δεύτερη γενιά που εμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του ΄80.

Σήμερα έχει μεγαλύτερη απήχηση; Στα street δρώμενα δημιουργούνται τάσεις, γίνονται για κάποιο διάστημα μόδα, μετά χάνονται μέχρι να ξανα-

26

έρθουν αργότερα στο προσκήνιο. Τα τελευταία πέντε χρόνια υπάρχει άνθηση στο άθλημα. Δίνονται ερεθίσματα για να παραμείνει ο κόσμος. Βγαίνουν ελληνικά περιοδικά συστηματικά, κυκλοφορούν dvd, αθλητές από τη χώρα μας συμμετέχουν σε αγώνες στο εξωτερικό, γίνονται εκδηλώσεις, διαγωνισμοί κ.α. Το skate τραβάει άτομα με ενέργεια που τη διοχετεύουν σε αυτό το παρεΐστικο. Στο Φωκά σε αγώνες έχουμε μαζευτεί περισσότερα από 500 άτομα. Κάθε γειτονιά έχει τη δική της παρέα σκεϊτάδων, από 6 – 37 ετών. Σε κάποια events συμμετέχουν μέχρι και 40άρηδες της πρώτης γενιάς.

Το skateboarding θεωρείται άθλημα; Επίσημα όχι, επειδή δεν υπάρχουν σύλλογοι και ομοσπονδία. Όμως, λόγω επικινδυνότητας, δεν κατατάσσεται ούτε στα παιχνίδια. Αυτό αποτελεί τη μόνιμη δικαιολογία για να μην φτιάχνουν χώρους και ούτε να δίνουν άδεια να κάνουμε μόνοι μας. Έχω καταλάβει πως, αν κάτι δεν φέρνει λεφτά σε φορείς, δεν το προχωράνε. Στην Ελλάδα το κρατάνε υποβαθμισμένο... Στο εξωτερικό είναι αναγνωρισμένο. Γίνονται παγκόσμια πρωταθλήματα εδώ και 25 χρόνια. Ένας Έλληνας πριν μία επταετία συμμετείχε δύο φορές στο παγκόσμιο χωρίς προκριματικά, χωρίς να έχει πάρει θέσεις σε μικρότερα πρωταθλήματα. Ήταν μεγάλη επιτυχία!

Όταν ήμασταν μικροί υπήρχαν φορές που δεν γυρίζαμε το βράδυ στα σπίτια μας. Κοιμόμασταν τρεις μέρες συνεχόμενα στο πάρκο του Φωκά για να κάνουμε skate! Δεν μας ενδιέφερε, αν θα χτυπούσαμε, σκεφτόμασταν απλά δεν θα πάω μία εβδομάδα στο σχολείο. Όταν δουλεύεις είναι διαφορετικά. Πέρσι το καλοκαίρι έκανα σχεδόν κάθε μέρα, φέτος όχι πολύ. Έχει πλάκα τις τελευταίες φορές πήγαμε με τα παιδιά των φίλων μας! Δεν αντιλαμβανόμαστε σε τι ηλικία έχουμε φτάσει.

Ο κόσμος πώς σας αντιμετώπιζε; Πάντα μας θεωρούσαν τα κακά παιδιά και μας χαρακτήριζαν πριν μας γνωρίσουν. Είναι εύκολο για να κρύψεις τα δικά σου μειονεκτήματα να τα φορτώνεις σε κάποιον που βλέπεις συχνά στο δρόμο. Αναπαράγεται αυτή η αντίληψη και στις διαφημίσεις, τα κινούμενα σχέδια… παρατήρησε ότι βάζουν τον πιο μάγκα να κρατάει ένα skate. Εμείς το μόνο κακό που μπορούμε να προκαλέσουμε είναι στον εαυτό μας, για αυτό θέλω να ενημερώσω τον κόσμο τι είναι αυτό που κάνουμε με τις εκθέσεις και τα σεμινάρια που διοργανώνω.

Πώς εμπλέκονται γκράφιτι, skateboarding και hip hop; Είναι δραστηριότητες του δρόμου, ξεκινήσανε στα γκέτο και αναπτύχθηκαν στο περιθώριο της πόλης. Επίσης δέχεται επιρροές η μία ομάδα από την άλλη π.χ. ένας γκραφιτάς μπορεί να θέλει να μάθει να χορεύει break dance. Πάντως το hip hop ξέφυγε από το underground και πέρασε στα σαλόνια, χωρίς να έχει συμβεί το ίδιο με το χορό. Σε ένα κλαμπ θα παίξουν τη μουσική, αλλά δεν θα αφήσουν έναν breaker να χορέψει. Θα φοβηθούν μην χτυπήσει κάποιος από τις φιγούρες του, μην χαλάσει το πάτωμα.

Είσαι ένας από τα πέντε άτομα που φέρανε το γκράφιτι στην Ελλάδα και ο πρώτος στη Θεσσαλονίκη. Πότε μπήκε στη ζωή σου; Το ξεκίνησα παράλληλα με το skate. Τότε δεν υπήρχε η τεχνογνωσία, ενώ σήμερα κυκλοφορούν περιοδικά, βρίσκει κανείς πληροφορίες στο internet, γίνονται σεμινάρια, πέρασε στις σχολές Καλών Τεχνών. Οποιοσδήποτε καλλιτέχνης έχει πιάσει μία φορά σπρέι. Αρχικά ήταν ένα είδος καλλιγραφίας, γράμματα με σπρέι στον τοίχο. Αργότερα εξελίχθηκε και πλέον φτάσαμε στο σημείο να δημιουργούνται προσωπογραφίες, 3D, ολόκληρες τοιχογραφίες! Είμαστε ζωγράφοι καλλιτέχνες.

Μίλησε μου για την έκθεση Skateboard Art Crimes. Είναι η πρώτη έκθεση ζωγραφικής και εικαστικών παρεμβάσεων πάνω σε σανίδες skateboard στην Ελλάδα. Ξεκίνησε το 2005 και από τότε έχει παρουσιαστεί 22 φορές στη χώρα μας και το εξωτερικό. Είναι η μοναδική στην Ευρώπη που αποτελείται από τα εξής στοιχεία: καλλιτεχνικό κομμάτι με τις ζωγραφισμένες σανίδες, ιστορικό υλικό (περιοδικά, διαφημίσεις skates κ.α.) και συλλεκτικό. Διαθέτω μία από τις πιο ολοκληρωμένες συλλογές, επειδή έχω παρακολουθήσει επτά παγκόσμια πρωταθλήματα, γνώρισα από κοντά τους αθλητές που θαύμαζα, έχω αυτόγραφα, φωτογραφίες τους κ.α. Θέλω να μάθει ο κόσμος, μέσω της έκθεσης, ποιοι είναι οι skaters και τι κάνουν. Αλέξης Φλωράκης «Μην αφήνεις για αύριο αυτό που μπορείς να κάνεις σήμερα, γιατί άμα το κάνεις και σου αρέσει, θα μπορέσεις να το κάνεις ξανά και αύριο!» Γεννήθηκε το 1973 στη Φρανκφούρτη. Τα τελευταία χρόνια ζει μόνιμα και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Ασχολείται συστηματικά 24 χρόνια με την extreme street art και το skateboard. Διοργανώνει extreme events, το διαγωνισμό Focus Pocus, εκθέσεις κ.α. Είναι από τους πρωτοπόρους graffiti artist στην Ελλάδα και ο πρώτος στη Θεσσαλονίκη. Έχει φιλοτεχνήσει πολλές βιτρίνες της πόλης και έχει αναλάβει την καλλιτεχνική διαμόρφωση γνωστών θεατρικών έργων, όπως «Η Κυριακή των παπουτσιών». Το 2005 διοργάνωσε και παρουσίασε την πρώτη έκθεση με skateboard art και design «Skateboard Art Crimes» στη χώρα μας, η οποία ανανεώνεται και συνεχίζει το ταξίδι της μέχρι σήμερα.

Info: www.alexisflorakis.gr www.skateboard.gr

>> κινηματογράφος

Κατάσταση Εν Θερμώ (κλασική περίπτωση) Και νάσου που φτάσαμε και πάλι στο καλοκαίρι. Οι προσδοκίες μας πραγματοποιήθηκαν. Και τώρα; Μήπως διακοπές παραδεισένια σε εξωτικά νησιά; Μπααα… Μήπως στο μαγευτικό Αιγαίο, στο ερωτικό Ιόνιο; με τίποτα! Καμία Χαλκιδική ε; Άντε Χαλκίδα, τίποτα Αρτάκη; Χμμμ άντε καλά, αλλά μόνο για ένα ΣΚ καθώς τα οικονομικά πιάσανε πάτο. Άσε που αν πας περισσότερες από 2 μέρες διακοπές κινδυνεύεις να χαρακτηρισθείς ως έχων, άρα πόθεν έσχες, κλπ, κλπ…

Τηλεφωνήσατε: Ασφάλεια Αμέσου Δράσεως Dial M for murder 1954

του Άλφρεντ Χίτσκοκ, με τους Γκρέις Κέλλη και Ρέη Μίλαντ Λίγο πριν ο μεγάλος Άλφρεντ Χίτσκοκ εγκαταλείψει την ενεργό δράση μάς χαρίζει ένα από τα πλέον καθαρόαιμα λεγόμενα χιτσκοκικά θρίλερ. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους δυο από τα πιο αξιόλογα ονόματα της εποχής. Γκρέις Κέλλη και Ρέη Μίλαντ. Ο Δεύτερος υποδύεται έναν κερατά σύζυγο που αποφασίζει να εκδικηθεί τη γυναίκα του. Πείθει ένα παλιό του φίλο να τη σκοτώσει αλλά την τελευταία στιγμή η γυναίκα σκοτώνει τον επίδοξο δολοφόνο της. Τυχαίο; Δε νομίζω… Τραγουδώντας στη βροχή Singing in the rain 1952

Του Στάνλεη Ντόνεν, με τους Στάνλεη Ντόνεν και Τζην Κέλλη Μια εξαιρετική επιλογή για θερινό σινεμά. Και ποιος δε θυμάται το υπέρτατο αυτό μιούζικαλ, μια ταινία θρύλος που αντέχει στο χρόνο αναλλοίωτη. Ένας ρόλος που έμελλε να στιγματίσει τον πολυτάλαντο Gene Kelly που ερμήνευσε το ομότιτλο τραγούδι που όμως είχε γραφτεί και ακουστεί σε μια άλλη ταινία το 1922 μη γνωρίζοντας όμως τότε την παραμικρή αναγνώριση. Τυχαίο; Δε νομίζω…

Γράφει ο Κώστας Ποτακίδης info@sevengroup.gr

Γι αυτό σου λέω αδερφέ, κάτσε στην πόλη σου τώρα που τα βράδια θα είναι πιο ήσυχα και τα σινεμά θα προβάλουν κλασικές ταινίες υπό την σκέπη τα ουρανού. Πάρε λοιπόν βαθιά αναπνοή, χώνεψε το ότι φέτος δεν έχει διακοπές και ετοιμάσου να το απολαύσεις με μπίρες και πασατέμπο σε κάποιον θερινό σινεμά. Καλό καλοκαίρι

Μπόνυ και Κλάιντ Bonnie & Clyde 1967

Του Άρθουρ Πεν με τους Γουώρεν Μπήτι, Φαίη Ντάναγουεη, Εστέλ Πάρσονς και Τζην Χάκμαν Μια ρομαντική γκανγκστερική ταινία με την υπογραφή ενός εκ των σημαντικότερων δημιουργών του Hollywood και με πολυπληθές και ταλαντούχο cast. Ο Κλάιντ Μπάροου και η φίλη του Μπόνυ Πάρκερ. Οι πιο καλοί- κακοί του παγκόσμιου σινεμά. Ένα ζευγάρι αλλιώτικο απ' τα άλλα. Ερωτευμένοι, όμορφοι κι εγκληματίες. Η ιστορία ενός πραγματικού εγκληματικού διδύμου που λήστεψε τη μισή αμερικανική επαρχία ενώ παράλληλα καθιερώθηκε στη συνείδηση των νέων ως λαϊκοί, σκληροί επαναστάτες. Τυχαίο; Δε νομίζω… Ραντεβού στο Παρίσι Charade 1963

Του Στάνλεη Ντόνεν, με τους Κάρι Γκραντ, Όντρεη Χέπμπορν και Γουόλτερ Ματάου Μια εξαιρετική, κατασκοπευτική, κωμική, δροσερή περιπέτεια που βγαίνει και πάλι στις αίθουσες μετά από 47 ολόκληρα χρόνια. Η θεά Όντρεη Χέπμπορν υποδύεται μια σύζυγο στα πρόθυρα χωρισμού που όμως δεν προλαβαίνει να πάρει

διαζύγιο αφού ο σύζυγος της πεθαίνει κάτω από αδιευκρίνιστα αιτία. Μάλιστα και η καθόλου ευκαταφρόνητη περιουσία του κάνει φτερά μυστηριωδώς ενώ η γυναίκα του διώκεται από μυστικές υπηρεσίες του κράτους. Και εκεί είναι που εμφανίζεται ως από μηχανής θεός ένας πράκτορας που προθυμοποιείται να βοηθήσει την σαστισμένη κοπέλα. Τυχαίο; Δε νομίζω… Το τελευταίο ταγκό στο Παρίσι Last Tango In Paris 1973

Του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, με τους Μάρλον Μπράντο και Μαρία Σνάιντερ Από τα ποιο περίεργα και ψυχοφθόρα ερωτικά φιλμ. Ο μεγάλος Ιταλός δημιουργός στήνει ένα σκανδαλώδες φιλμ για την εποχή του με πρωταγωνιστή έναν 45χρονο Αμερικανό που πρόσφατα έχασε τη γυναίκα του, να αναζητά διαμέρισμα στο κέντρο του Παρισιού. Η τύχη όμως θα τον φέρει απέναντι από μια νεαρή όμορφη 20χρονη που θέλει κι αυτή για τους δικούς της λόγους το ίδιο διαμέρισμα. Τυχαίο; Ε ναι, τυχαίο… Τα υπόλοιπα έπονται στη μεγάλη οθόνη. Καλό καλοκαίρι και… ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΤΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ

>> κινηματογράφος Γράφει ο Γιάννης Ν. Γκακίδης

κρίση χωρίς απόκριση

Ένα βάρος στο στήθος, ένα σφίξιμο στο στομάχι. Δεν είναι καινούργια, τα γνωρίζω από παλιά. Μόνο που τώρα έχει αλλάξει το πλαίσιο μέσα στο οποίο βρήκαν έδαφος να αναδυθούν. Τότε το οικονομικό μου πλαίσιο δεν επέτρεπε να πραγματοποιήσω τις προσδοκίες μου. Σήμερα πια, μάλλον δεν έχω προσδοκίες. Όλα μοιάζουν ανέφικτα και μεταφυσικά. Για όσους βέβαια έχουν την τύχη να πιστεύουν σε θεούς και δαίμονες, υπάρχει το φάρμακο καταπράυνσης. Για τους άλλους αλίμονο. Δεν με καθησυχάζει ότι, όλοι θα τύχουμε ιδιοκτήτες της ίδιας έκτασης γης. Αλλά ας αφήσω το κεφάλαιο τούτο.

ΤΟ ΚΡΑΧ ΤΟΥ 1929 Το 1929 είχαμε την πρώτη μεγάλη κρίση του καπιταλισμού, του αμερικάνικου αν θέλετε. Το κραχ στο χρηματιστήριο της ΝΥ έφερε τα πάνω κάτω. Οι άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους και κατά καραβάνια ξεκινούσανε ένα ταξίδι για καλύτερη τύχη. Και τύχη ήταν η επιβίωση. Το αμερικάνικο όνειρο τους ταξίδευε ακόμη πιο δυτικά, από ότι όταν ήρθαν μετανάστες από την Ευρώπη. Το πιο δυτικά ήταν η ηλιόλουστη Καλιφόρνια. Ο Τζον Στάιμπεκ περιέγραψε με γλαφυρό τρόπο αυτό το ταξίδι επιβίωσης των Αμερικανών στο μυθιστόρημά του «Τα σταφύλια της Οργής» και ο Τζον Φορντ το μετέφερε στην κινηματογραφική οθόνη με τον ομώνυμο τίτλο το 1940. Ο Ζίγκφριντ Κρακάουερ, ένας θεωρητικός του σινεμά, έγραφε τα χρόνια της κρίσης, αλλά ανεξάρτητα από αυτήν: «Οι καημένες οι πωλήτριες χώνονται στην σκοτεινή αίθουσα του κινηματογράφου κρατώντας το χέρι του αγαπημένου τους, σκεπτόμενες την ερχόμενη Κυριακή». Οι πωλήτριες ήταν τότε αντιπροσωπευτικό δείγμα της μικροαστικής τάξης και της νοοτροπίας που την συνόδευε. Ήταν η γέφυρα ανάμεσα στην αστική τάξη και το προλεταριάτο.

60), άλλο τόσο παρουσιάζεται και σήμερα. Και αν δεν υπάρχουν οι μικρές συνοικιακές αίθουσες , υπάρχουν τα multiplex που πουλάνε το ίδιο όνειρο στη «μαρίδα» της νεολαίας, αλλά και στους μεγαλύτερους που, δεν γίνανε ποτέ αστοί. Αν θέλουμε να μεταφερθούμε στη δική μας μεταπολεμική πραγματικότητα θα δούμε πως το ελληνικό σινεμά ήταν βιομηχανία παραγωγής ονείρων για τον κατατρεγμένο λαό που σωρεύονταν στις πόλεις κυνηγημένος από το κράτος της «δεξιάς πατρίδας». Τα δακρύβρεχτα μελό γαλούχησαν τουλάχιστον δύο γενιές και οι κωμωδίες τρεις και τέσσερις. Στην σκληρή και επώδυνη κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα, το σινεμά στάθηκε αρωγός του μαστιζόμενου από την φτώχεια και την ανέχεια λαού, προσφέροντάς του φτηνή διασκέδαση. Εκτός αυτού βέβαια μας έδωσε και ταινίες που αναπαρήγαγαν την αλήθεια, όχι με μια τάση συγκάλυψης των ενόχων της κρίσης, αλλά αντίθετα εμφαίνανε και κρυφές πτυχές του πολιτικού παρασκηνίου. Δεν είναι μάλιστα λίγες οι ταινίες που αναδεικνύουν τον σκοτεινό ρόλο μυστικών υπηρεσιών, παρακρατικών οικονομικών οργανώσεων, καρτέλ τραπεζών ή εμπόρων όπλων και ναρκωτικών.

ΧΑΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ

ΤΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ ΤΗΣ ΟΡΓΗΣ

Ογδόντα χρόνια μετά, η μικροαστική τάξη ζει με την ίδια ψευδαίσθηση συμμετοχής στην γυαλάδα και δόξα της αστικής τάξης. Όσο κραυγαλέα παρουσιαζόταν το ψευδαισθητικό όνειρο της μικροαστικής κοινωνίας στο σινεμά τότε (για την Ελλάδα μέχρι και την δεκαετία του

28

Επιστρέψω στην έλλειψη προσδοκιών. Αυτές οφείλονται στην ανέχεια προϋποθέσεων, γιατί ακόμη και για τα όνειρα χρειάζεται ο ύπνος και όπως δείχνουν τα πράγματα θα χάσουμε και τον ύπνο μας. Η πτώχευση του κράτους έρχεται κι ας κόπτονται ακόμη αρκετοί να γίνουνε δημόσιοι υπάλληλοι. Πως βλέπετε την προοπτική αγαπημένοι μου να ζείτε με μισθούς Βουλγαρίας; Όσο κι αν υπήρξαμε φτωχοί στο παρελθόν, ο μικροαστισμός μας, μας έχει καλομάθει σε μεγάλα όνειρα και προσδοκίες. Με δύο τουλάχιστον αμάξια σε κάθε οικογένεια, με δώρο επιβράβευσης στα παιδιά που σπουδάζουν, αυτοκίνητο, με εξοχικά για τριάντα μέρες το χρόνο, με δαπανηρά τζιπ, με κάθε άτομο και ένα κινητό, με παπούτσια που γεμίζουν επτά παπουτσοθήκες ή 19 σκαλοπάτια. Απορία. Άραγε θα μπορούμε να καταφεύγουμε στις σκοτεινές αίθουσες για λίγη χαρά και ξενοιασιά; Ή μήπως θα αρκεστούμε στην τηλεόραση και το downloading; Πως θα πολεμήσουμε την κατάθλιψή μας; Πίνοντας τα ωραία ελληνικά κρασιά μας; Η 22 μηνών κορούλα μου,

ζητούσε επίμονα μπομπότα, εννοώντας βέβαια το μπισκότο με γέμιση σοκολάτας. Ίσως αυτό να νομίζει για μπομπότα σήμερα η βαρύθυμη και κορεσμένη καταναλωτικών αγαθών, αλλά και δυσανεκτική σε πνευματικές ανησυχίες νιότη. (Βλέπε yuppies, golden boys κ.α). Εγώ γνώρισα την μπομπότα (ψωμί από καλαμποκίσιο αλεύρι) ως ντελικατέσεν, λέτε να ήρθε ο καιρός να γνωρίσουμε την κατοχική μπομπότα που, όλοι ακούσαμε σε αφηγήσεις παππούδων;

ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ Ο Τζον Φορντ στα «Σταφύλια της Οργής» (1940) εστιάζει πάνω στις συνέπειες της κρίσης ακολουθώντας τη διαδρομή και την τύχη μιας αγροτικής οικογένειας από την Οκλαχόμα που ταξιδεύει στο όνειρο της επιβίωσης που, κατοικεί στις εύφορες πεδιάδες της ηλιόλουστης Καλιφόρνιας. Πολλές ταινίες έστω κι αν δεν έχουν στο επίκεντρό τους την οικονομική κρίση της εποχής του μεσοπολέμου, εντούτοις καταγράφεται αυτή ως περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Στο «Νονό» του Φράνσις Φορντ Κόπολα, στους «Αδιάφθορους» (1987) του Μπράιαν ντε Πάλμα, στο «Δρόμο της Απώλειας»(2002) του Σαμ Μέντες, οι αφηγούμενες ιστορίες είτε ξεκινούν, είτε διαδραματίζονται τη δεκαετία του 30. Η δράση της μαφίας βρήκε πρόσφορο έδαφος να δραστηριοποιηθεί, με την ποτοαπαγόρευση και την οικονομική κρίση.

WALLSTREET

Αν θέλουμε τώρα να έρθουμε στο πρόσφατο παρελθόν ή το παρόν θα βρούμε ταινίες που ασχολούνται με το χρηματιστήριο και όλα τα συμπαρομαρτούντα, που συνοδεύουν το αμερικάνικο όνειρο και την μεταλλαγή

του σε εφιάλτη. Στη «Wallstreet» (1987) του Όλιβερ Στόουν βλέπουμε την απληστία ως εργαλείο οικονομικής ανέλιξης, που παρακάμπτει κάθε κανόνα ηθικής, μπροστά στην ιδέα του κέρδους. Πέρσι είδαμε επίσης την «Διεθνή» του Τομ Τίκβερ που καταγράφει τον κόσμο μιας νομιμοφανούς μαφίας υπό την κάλυψη κάποιων τραπεζών που, αποσταθεροποιεί εταιρείες αλλά και κυβερνήσεις, εκβιάζοντάς τες σε συναλλαγές εμπορίας όπλων, ξέπλυμα χρημάτων κ.α.

λογήσει την απόλυσή του από τη δουλειά, και λέγοντας ψέματα στην οικογένειά του περιφέρεται από δω κι από πει προσποιούμενος το πολυάσχολο στέλεχος επιχειρήσεων. Το γεγονός που στηρίχτηκε η ταινία είχε κατάληξη ένα αιματοκύλισμα.

ΔΙΑΠΛΟΚΗ ΚΑΙ ΔΙΑΦΘΟΡΑ Τώρα για την διαπλοκή που είναι και κεντρικό σημείο στην περίπτωση της Ελλάδας, υπάρχει μεγάλος αριθμός ταινιών που, αναδεικνύει την διαπλοκή πολιτικής και οικονομικών παραγόντων. «Οι Τρεις Ημέρες του Κόνδωρα» (1975) του Σίντεϊ Πόλλακ, ο εχθρός μοιάζει αδιόρατος ή να αλλάζει πρόσωπα, ενώ η καχυποψία, η ανασφάλεια, ο φόβος και η αβεβαιότητα κυριαρχούν στον κόσμος της έννομης τάξης. «Insider» (1999) του Μάικλ Μαν, η διαπλοκή των εταιρειών καπνού με την πολιτική και τα μέσα ενημέρωσης είναι αδιαμφισβήτητη χωρίς κανένα ηθικό φραγμό. «Ο Καθοδηγητής» και «Συριάνα» δείχνουν ακόμη μια φορά την διαπλοκή πολιτικής εξουσίας και οικονομικών τραστ.

ΤΟ ΤΣΕΚΟΥΡΙ

Η ΔΙΕΘΝΗΣ

Την ίδια περίοδο έχουμε το ντοκιμαντέρ του Στέλιου Κούλογλου «Οι Οικονομικοί Δολοφόνοι», όπου με την μαρτυρία ενός μεταμελήσαντος πρώην οικονομικού «δολοφόνου» του ΔΝΤ, ξεσκεπάζεται ο ρόλος αυτού του οργανισμού, τουλάχιστον σε σχέση με χώρες της Λατινικής Αμερικής ή της Αφρικής. Που σημαίνει εκβιασμοί, υποχρέωση λήψης αντιλαϊκών μέτρων και τελικώς εσαεί έλεγχο από το εν λόγω ταμείο.

ΧΩΡΙΣ ΔΟΥΛΕΙΑ Μια από τις συνέπειες κάθε κρίσης είναι και η υψηλή ανεργία. Στο «Ελεύθερος Ωραρίου» (2001) του Λοράν Καντέ βλέπουμε έναν μεσοαστό να αδυνατεί να ομο-

Στο «Τσεκούρι» (2003) του Κώστα Γαβρά βλέπουμε την ακραία αντίδραση ενός ανέργου να δολοφονεί τους συνυποψηφίους του για μια θέση εργασίας. Μια επίσης ακραία συμπεριφορά, του συστήματος εδώ, βλέπουμε στο φετινό «Ραντεβού στον Αέρα» που έχει βέβαια μιαν επίφαση χιούμορ, αλλά στην πραγματικότητα είναι βαθιά μελαγχολική. Υπάρχει εταιρεία που αναλαμβάνει να ενημερώσει τον υποψήφιο για απόλυση με βελούδινο τρόπο. Να μην ξεχνάμε βέβαια και τον «Θάνατο του Εμποράκου» (1985) του Φόλκερ Σλέντορφ που δείχνει τις ζοφερές μέρες της κρίσης της ζωής ενός μικρού εμπόρου, διερευνώντας όχι μόνο τις οικονομικές συνέπειες της κρίσης, αλλά και αυτές στον ψυχικό κόσμο του βληθέντος. Η επένδυση μιας ολόκληρης ζωής πάει στράφι. Στο «Δευτέρες με Λιακάδα» βλέπουμε τις μελαγχολικές βόλτες των ανέργων στην ηλιόλουστη παραλιακή πόλη που ζούνε. Αλλά με τον ήλιο μόνο δεν ζει κανείς. Οι συνειρμοί με την πατρίδα μας αυτονόητοι.

ΤΡΕΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΤΟΥ ΚΟΝΔΩΡΑ

Ακούγοντας του πολιτικούς μας να μιλούν για αποκήρυξη του παρελθόντος, είτε μιλούν για Bατοπαίδι, Βουλγαράκη, Ρουσόπουλο, Παυλίδη, είτε για Siemens, Μαντέλη, Τσουκάτο, κάποιοι μπορεί να γελούν, κάποιοι άλλοι να αδιαφορούν, ή άλλοι να εξοργίζονται. Η αλήθεια είναι ότι όλοι σιωπούμε και μη μου πείτε για το μονοπώλιο της αγωνιστικότητας που διατείνεται το ΚΚΕ. Αν για όλα φταίει η πλουτοκρατία, εμείς τι διάολο κάνουμε; Προσευχόμαστε; Σιωπούμε είτε επειδή είμαστε, είτε επειδή μας πείσανε ότι είμαστε συνένοχοι; Ίσως ακόμη αυτοί που είναι απολύτως άμεμπτοι να είναι ελάχιστοι. Γιατί η αλήθεια είναι πως όλοι διατελέσαμε παρα-

νομία που, μπορεί να είναι το σβήσιμο μιας κλήσης, ή μεσολάβηση για μια απόσπαση, ή κάτι άλλο ασήμαντο. Αλλά νομιμοποιήσαμε κάποιους να ληστεύουν ασύστολα. Το μόνο ευχάριστο είναι ότι βρήκαμε ποιος φταίει, τουλάχιστον για την Ελλάδα. Οι δημόσιοι υπάλληλοι, συλλήβδην.

INSIDER

Αναμφισβήτητο επίσης είναι ότι στην σημερινή Ελλάδα απουσιάζει παντελώς η αίσθηση καθήκοντος και το κιμπαριλίκι. Στην πτώχευση του 1897 σωθήκαμε από την μεγάλη ιδέα και τους πολέμους του 1912-13. Στην αμερικάνικη κρίση του 1929 σωθήκανε από τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο. Εμείς; Κρίση, γάμου, οικογένειας, ηλικίας, θεσμών, αξιών, οικονομική. Σκέψου να είσαι παντρεμένος, μεσήλικας, με θεσμικό ρόλο και να ζεις στο τώρα. «Μας περιμένει, λέει, η στιλπνότητα αγρίων φυλών Σκύθες, Σαρμάτες και Τουρκομάνοι. Γρυλίζουν σαν κακή μνήμη του μέλλοντος Και χορεύουν γύρω από φωτιές Που καίνε τις αμαρτίες μας. Δανασσής Κωνσταντίνος «Τα Οικόσημα» 2000

29

>> ποδήλατο Σχόλιο Λευτέρης Ακριτίδης

Μ

όνο στην Κουντουριώτου, στη Σαλαμίνος και στη Δωδεκαννήσου, πεντακόσια μέτρα διαδρομή, μέτρησα προχτές το μεσημέρι δεκαεπτά αυτοκίνητα σταθμευμένα πάνω στον ποδηλατόδρομο. Δοκίμασα μια αυθαίρετη «κοινωνιολογική» προσέγγιση. Τι είναι, τέλος πάντων, αυτοί οι άνθρωποι; Μάταια! Στην αυθαιρεσία εκπροσωπούνταν όλες οι κοινωνικές τάξεις. Από ογκώδη τζιπ, πιθανώς αγορασμένα με λίζινγκ, στο όνομα της εταιρίας που κλονίζεται (και που δε θα ξεπληρωθούν ποτέ γιατί η υπουργός Οικονομίας κάνει κοινωνική πολιτική χαρίζοντας τα επιχειρηματικά δανεικά κι αγύριστα), μέχρι τετράτροχα, περιποιημένα φτηνοκουβαδάκια, με αεροτομές και φτιαγμένες εξατμίσεις που εντυπωσιάζουν στην καφετερία της γειτονιάς. Από καλοντυμένους κυρίους που πάρκαραν για να αγοράσουν δερμάτινα, τώρα με τις εκπτώσεις, μέχρι ανθρώπους με τα ρούχα της δουλειάς που τους μύρισαν μπακαλιαράκια και τράβηξαν χειρόφρενο εκεί μπροστά, για να μη χάνουν χρόνο. Από οδηγούς που έχουν ακόμη την αίσθηση της ντροπής και σκύβουν το κεφάλι μόλις αντικρίσουν τον ποδηλάτη να βγαίνει για χάρη τους από τη βυσσινί λωρίδα, μέχρι γαϊδούρια ξεσαμάρωτα που σε κοιτούν τρώγοντας μακαρίως τη σκορδαλιά τους. Για να είμαι ειλικρινής, συνήθως υπάρχουν λιγότερα από δεκαεπτά αυτοκίνητα ταυτοχρόνως στην ποδηλατολωρίδα - ίσως αυτήν τη φορά έφταιγε το χιονόνερο. Αλλά σχεδόν πάντοτε υπάρχουν. Και στην πράξη, ακυρώνουν ένα έργο που μπορεί να μην έγινε με προδιαγραφές Κοπεγχάγης αλλά, πάντως, έγινε και συνιστά ένα σεβαστό βήμα εκσυγχρονισμού της πόλης. Γιατί, αν είναι μια φορά επικίνδυνο να κινείσαι με ποδήλατο στο οδόστρωμα, είναι δυο φορές επικίνδυνο το «μπες βγες» στην ποδηλατολωρίδα. Πολύ περισσότερο για τους άπειρους ποδηλάτες, ακριβώς αυτούς που υποτίθεται ότι προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε ν’ αφήσουν στο σπίτι το ΙΧ. Οι ποδηλάτες της Δημοτικής Αστυνομίας έχουν συχνή παρουσία στο δίκτυο των ποδηλατόδρομων. Γράφουν χιλιόμετρα. Αλλά χρειάζεται να γράφουν και κλήσεις. Η απάντηση στην ασυνειδησία δεν είναι η ευγένεια. Είναι η κύρωση. Σε ποια ευρωπαϊκή χώρα θα παρκάρει αυτοκίνητο σε ποδηλατόδρομο και ο αστυνομικός θα κάθεται να σφυρίζει μέχρι να δεήσει ο οδηγός να το μαζέψει, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα; Πουθενά. Το πρόστιμο θα πληρωθεί, ο κόσμος να χαλάσει. Γιατί αλλιώς, το αποτέλεσμα είναι μηδέν. Αν ο παραβάτης γνωρίζει ότι το χειρότερο που μπορεί να του συμβεί είναι να αναγκαστεί να αφήσει τη δουλειά του στη μέση, θα κάνει μια βόλτα στο τετράγωνο και θα επιστρέψει. Κακά τα ψέματα. Στη χώρα με τους τζάμπα μάγκες μόνο το πρόστιμο πονάει Στη σύγχρονη εποχή ο μαζικός αθλητισμός και η έγνοια για την τύχη του πλανήτη γεννήθηκαν αντάμα, εκεί, κατά τα μέσα του δέκατου ένατου αιώνα. Ας μην μπερδευτούμε τώρα με το πώς και το γιατί -εξάλλου θα χρειαζόμασταν αρκετά εκατομμύρια λέξεων για μια πρόχειρη ενημέρωση. Ωστόσο, αυτά τα δύο φαινομενικώς ξεκούδουνα μαζικά φαινόμενα έχουν την ίδια παθογένεια: από τη στιγμή που έπεσαν φράγκα στο τραπέζι μετατράπηκαν σε κάτι άλλο. Για να μη με θεωρήσετε πιο ξεκούδουνο κι από καρδερίνα που χαζεύει έναν κροκόδειλο από τα δύο μέτρα, ο αθλητισμός, λόγω ανταγωνισμού, πάντα έπασχε από κάποια «χρηματίτιδα». Αλλά στο παρελθόν ήταν απλό

30

Ποδηλατόδρομοι &

«this is Sparta!»

στην πιο ωραία χώρα του κόσμου… πταίσμα. Τώρα, τα πονταρίσματα έχουν γίνει μέρος της παγκόσμιας οικονομικής «γυροβολιάς του κεφαλαίου» που έλεγαν, σατιρίζοντας το «Κεφάλαιο» του Μαρξ και τους δημοτικιστές, τα αρχαία ημών εθνίκια. Μια ομαδίτσα που παίζει στημένη μπαλίτσα στο Ταγκεστάν, σε συνδυασμό με κάτι ενθουσιώδεις ερασιτέχνες που θέλουν να αποκτήσουν Ίντερνετ στον αρκτικό κύκλο βρίσκονται να χάνουν με την κανονική τριάρα που τους πρέπει στο ημίχρονο, και ξάφνου, «this is Sparta!», οπότε βάζουν μια τεσσάρα στη μιλημένη αντίπαλο. Τα στοιχήματα γεμίζουν μπαγκανότες και εσείς τη δουλειά σας. Ο κακός ο Σόρος φταίει! Το άλλο με τον Τοτό, συγγνώμη, με τα πρόστιμα και τους μεταφερόμενους ρύπους παγκοσμίως είναι ίσως η πιο φανταστική αμάκα, μάκινα, παπατζιλίκι, πεντακαθαρίδα (πάλι συγγνώμη για τις άγνωστες λέξεις), που είδε η υπεραναπτυγμένη ανθρωπότης. Κάποιοι σοφότατοι μέτρησαν ρύπους. Και κατέληξαν πως όποιος ρυπαίνει, πλερώνει. Εκτός κι αν εξαγοράσει καθαρό αεράκι που διαθέτουν οι χώρες των αλλοχρώμων, οπότε κάτι γίνεται και βγαίνουν όλοι κερδισμένοι. Δε νομίζω να είδατε τις

εικόνες που χαιρόμαστε άπαντες στην Κοπεγχάγη, όπου συμβαίνει μια αξιοπρεπέστατη παγκόσμια συνδιάσκεψη. Επιθετικότητα, παζάρια, κυβερνητισμοί, αν και πιστεύω πως υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερις Έλληνες που καταλαβαίνουν πού το πάει παγκοσμίως η υπόθεση. Στο σημείο αυτό είναι αδύνατο να σας βοηθήσω, επειδή, ως συνεπής γραφιάς, τα τελευταία τρία χρόνια λιώνω τα ματάκια μου στο διάβασμα για την τύχη του πλανήτη και άκρη δεν έχω βγάλει. Αν, βέβαια, διάβαζα για κάποιαν άλλην επιστήμη, αυτά τα πολλά εκατομμύρια λέξεων, μάλλον θα ήμουνα ο ειδικότερος των ειδικών στη νανοτεχνολογία ή στον αριστοτελισμό, αλλά ποιος δίνει σημασία; Έπεσαν λεφτά στο τραπέζι. Ξεχάστε τους υψηλούς στόχους και τις γιρλάντες. Ειδικά η Ευρώπη έχει ορμήσει στο παιχνίδι του πλανήτη με τη ζέση παίκτη που τον κοουτσάρει ο καλύτερος ρήτορας του ποδοσφαιρικού πάγκου, ονόματι Αλέφαντος. Ήτοι «μάθε μπαλίτσα και μη διακόπτεις»....

>> σύγχρονη ζωή

Η Κρίση

μάς Χτύπησε την Πόρτα

Γράφει η Ηλιάνα Κυνηγοπούλου info@bealive.gr

Θ

α μου πείτε: Καλοδεχούμενα; όταν η οικονομική κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο, όταν μειώνονται τα έσοδά μας, όταν ο κόσμος χάνει τις δουλειές του, όταν μας κατηγορεί όλη η Ευρώπη για ψεύτες και κλέφτες, όταν ακόμη και η εθνική μας υπερηφάνεια καταρρακώνεται με τα γνωστά σε όλους δημοσιεύματα, πώς εμείς να διατηρήσουμε την αισιοδοξία μας και να είμαστε καλά; Είναι δυνατόν να σε βρίσκει μια μεγάλη δυσκολία, μια κακοτυχία, και εσύ να απαντάς και να νιώθεις ότι είναι καλοδεχούμενη; Ας το δούμε λίγο βαθύτερα αυτό. Ας πάρουμε για παράδειγμα το χρέος της Ελλάδας σήμερα. Να πούμε λοιπόν πως βρισκόταν κάποιο μαγικό ραβδάκι και μας χάριζε τα λεφτά που χρειαζόμαστε και αύριο το πρωί όλα τα προβλήματα της χώρας ήταν λυμένα. Πιστεύετε πως από την επόμενη μέρα δεν θα ξαναρχίζαμε τα ίδια; Αφού το πρόβλημα το δημιουργήσαμε οι ίδιοι. Όσο και αν αλλάξουν οι εξωτερικές συνθήκες, αν δεν αλλάξουμε εμείς τίποτε δεν πρόκειται να γίνει. Ακούγεται λίγο απλοϊκό, αλλά δείτε το σε προσωπικό επίπεδο ή στο επίπεδο της επιχείρησής σας. Αν φτάσουμε σε οικονομικό αδιέξοδο και πάρουμε ένα δάνειο χωρίς να αλλάξουμε κάτι από την οργάνωση ή την διοίκηση της επιχείρησής μας ή της οικογενειακής μας οικονομίας, πήραμε απλά παράταση, δεν λύσαμε το πρόβλημα. Αν νιώθουμε μοναξιά, βγαίνουμε έξω με παρέα, πάμε σινεμά ή εκδρομή, αν έχουμε πονοκέφαλο παίρνουμε ένα ντεπόν να μας περάσει. Όμως το οικονομικό αδιέξοδο, η μοναξιά, ο πονοκέφαλος ξανάρχονται. Γιατί; Γιατί η αιτία δεν βρίσκεται «εκεί έξω» αλλά σε μας τους ίδιους. Για να σωθούμε χρειάζονται αλλαγές. Και η πόρτα της αλλαγής ανοίγει πάντα από μέσα. Το ότι ήρθε τελικά αυτή η κακοτυχία στην πόρτα μας, είναι μια ευκαιρία να δούμε τι πάει στραβά, να παρατηρήσουμε τι κάναμε και πως το κάναμε έως τώρα και να πάρουμε την απόφαση

Ένας μαθητής ρωτάει τον πνευματικό του δάσκαλο. «Δάσκαλε, όταν έρχονται στην ζωή μας περίοδοι με προβλήματα και μεγάλες δυσκολίες πώς πρέπει να τις υποδεχόμαστε;» Και ο δάσκαλος απάντησε: «Καλοδεχούμενα» να αλλάξουμε το πλάνο δράσης μας. Στην προσωπική μας ζωή αλλά και στην επαγγελματική. Στην οικογένειά μας, αλλά και στην επιχείρησή μας. Οι αλλαγές δεν γίνονται από την μια στιγμή στην άλλη, η αντίσταση στην αλλαγή είναι ισχυρότατη. Οι περιορισμοί, οι φόβοι και οι φοβίες μας, οι μισοτελειωμένες ιστορίες στην ζωή μας, τα καταπιεσμένα συναισθήματα, τα εκατοντάδες «πρέπει» που ξεφυτρώνουν, ο εσωτερικός μας κριτής, όλα αυτά μας κρατάνε με δεμένα τα πόδια, ούτε ένα βήμα να μην μπορούμε να κάνουμε στο δρόμο της αλλαγής. Η αλλαγή έρχεται μόνον την στιγμή που αποδεχόμαστε τις καταστάσεις της ζωής μας και έχουμε επίγνωση του πού βρισκόμαστε, ποιοι είμαστε και τι μας συμβαίνει. Αυτό είναι και το παράδοξο της αλλαγής. Όταν ήταν μικρή η κόρη μου, πριν μερικά χρόνια βρεθήκαμε να περιμένουμε σε μια ουρά στο σταθμό του τρένου. Οι άνθρωποι που περίμεναν μπροστά μας φαινόταν κατάκοποι, σκυθρωποί και έτοιμοι για καυγά. Καθώς τους παρατηρούσε η μικρή με περιέργεια με ρωτάει: «γιατί φαίνονται τόσο κουρασμένοι και σκυθρωποί όλοι αυτοί οι άνθρωποι μαμά;» «Ίσως επειδή η ζωή των μεγάλων είναι σκληρή», απάντησα. «Δηλαδή έτσι θα γίνω και εγώ άμα μεγαλώσω;» Αναρωτήθηκε η μικρή. Αφού σκέφτηκα για λίγο της απάντησα: «μερικοί άνθρωποι τα καταφέρνουν και ξεφεύγουν». Όπου και αν κοιτάξετε στη φύση θα δείτε πως κάθε φαινόμενο αποτελείται από αντίθετα. Υπάρχει η αλληλεπίδραση των αντιθέτων. Χωρίς αντίθεση ο υλικός κόσμος δεν θα υπήρχε. Για παράδειγμα η μέρα αποτελείται από φως και σκοτάδι, το ανθρώπινο είδος από άντρες και γυναίκες, το ζεστό δεν θα υπήρχε αν δεν υπήρχε το κρύο. Ο εγκέφαλος αποτελείται από δύο ημισφαίρια, το αριστερό και το δεξί που λειτουργούν συμπληρωματικά.

Όλα τα πράγματα έχουν αριστερό και δεξί, μπροστά και πίσω, πάνω κάτω. Χωρίς αντίθετα η ζωή δεν θα είχε σχήμα και μορφή. Στη ζωή μας το ένα άκρο δημιουργεί τις προϋποθέσεις για το αντίθετό του. Ο φτωχός έχει τη δυνατότητα να γίνει πλούσιος, ο άρρωστος υγιής, ο υγιής να αρρωστήσει και ο πλούσιος να φτωχύνει. Αυτό που θέλω να σας πω είναι πως ανεξάρτητα από το πόσο άσχημη είναι η κατάστασή σας, υπάρχουν τεράστια περιθώρια βελτίωσης. Έστω πως σας χτυπά την πόρτα η δυσκολία, όπως όλους μας χτύπησε η κρίση. Το ερώτημα είναι πως θα αντιδράσετε; Θα εγκαταλείψετε κάθε προσπάθεια γιατί νομίζετε ότι το πρόβλημά σας είναι ανυπέρβλητο ή θα δείτε το πρόβλημα σαν μια ευκαιρία και θα συνεχίσετε; Με ποιον τρόπο θα γίνει αυτό; Όταν θα είστε σε θέση να προσαρμόζεστε στις νέες συνθήκες χωρίς να κολλάτε στο παρελθόν. Το παρελθόν είναι ιστορία, το μέλλον είναι ένα μυστήριο, το μόνο που έχουμε είναι το εδώ και τώρα που ζούμε, το παρόν. Αν θεωρείτε λοιπόν την κατάστασή σας απελπιστική, θα εκτιμήσετε πολύ περισσότερο κάθε τι που κάνετε, κάθε τι που πετυχαίνετε και κάθε τι που σας δίνει η ζωή. Θα βρείτε καινούρια πράγματα να σας δίνουν ευχαρίστηση. Βλέπετε η πραγματική χαρά της ζωής βρίσκεται στην απλότητα, αλλά δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε τις απλές χαρές γιατί ζητάμε πάρα πολλά. Οι υπερβολικές προσδοκίες δεν μας αφήνουν να εκτιμήσουμε τίποτε, ούτε καν τον εαυτό μας. Έτσι με την παραμικρή δυσκολία ή και με μεγαλύτερη, όπως η φετινή οικονομική κρίση πέφτουμε σε βαθιά κατάθλιψη. Θα αφεθείτε λοιπόν στη δίνη των προβλημάτων; Θα αυτοπυρποληθείτε σε ένδειξη διαμαρτυρίας; Θα παίρνετε πρόζακ για να έχετε πρόσκαιρη και τεχνική ηρεμία; Ή θα αγκαλιάσετε τα προβλήματά σας, θα βρείτε τις απαντήσεις, θα προσαρμοστείτε και θα ανοίξετε την πόρτα της αλλαγής; Η επιλογή είναι δική σας!

Η σελίδα είναι μια προσφορά της

Ηλιάνα Κυνηγοπούλου msc Σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης και επιχειρηματικότητας Life, business and executive coach «Be Alive» Φραγκίνη 7, 546 24 Θσσαλονικη ΤΗΛ. 2310926618, 6944418624 • info@bealive.gr • www.bealive.gr

31

>> ταξίδι Γράφει ο Δάνος Δανιηλίδης danospress@gmail.com

Στο νοτιότερο σημείο της Κροατίας

Ντουμπρόβνικ το μαργαριτάρι της Αδριατικής Όταν ήμουν πιτσιρικάς, τη δεκαετία του 80, πραγματοποιούσαμε οδικές οικογενειακές εξορμήσεις στην τέως Γιουγκοσλαβία. Θυμάμαι πως κάθε φορά αγοράζαμε κομμάτια μιας μεγάλης τουριστικής σειράς σπιρτόκουτων, που απεικόνιζαν φωτογραφίες από πόλεις και θέρετρα της χώρας. Ένα από αυτά τα χαρτονένια κουτάκια μου είχε κάνει ιδιαίτερη εντύπωση: απεικόνιζε την συμπαγή καστροπολιτεία του Ντουμπρόβνικ με τα νερά της Αδριατικής ολόγυρά της. Ήταν μια ειδυλλιακή εικόνα. Την επόμενη δεκαετία του 90, οι βομβαρδισμοί του Ντουμπρόβνικ από το γιουγκοσλαβικό στρατό έφταναν στο δέκτη της τηλεόρασής μου. Η ειδυλλιακή εικόνα της πόλης είχε θρυμματισθεί σε χίλια κομμάτια. Τα χρόνια πέρασαν και να’ μαι, τον περασμένο Σεπτέμβριο έτοιμος στο τιμόνι του αυτοκινήτου μου, στο δρόμο για το Ντουμπρόβνικ μέσω Αλβανίας και Μαυροβουνίου. Σε αναζήτηση της σημερινής εικόνας της πόλης. Μια απόσταση που μέσω του συνοριακού σταθμού της Κρυσταλλοπηγής είναι 690 χιλιόμετρα (Θεσσαλονίκη-Τίρανα= 360χλμ. και Τίρανα-Ντουμπρόβνικ 330χλμ.) μέσω του Μαυροβουνίου. Μετά από μερικές μέρες παραμονής στα ορεινά και τα παραθαλάσσια θέρετρα του ονειρεμένου Μαυροβουνίου, έφτασε η μέρα που θα αντίκριζα την αδριατική καστροπολιτεία της εφηβείας μου, και δυστυχώς το μετέπειτα πεδίο σκληρών μαχών. Να ’μαστε δύο χιλιόμετρα πριν το Ντουμπρόβνικ, σε ένα πάρκινγκ με πανοραμική θέα προς την πόλη. Η καστροπολιτεία δείχνει και πάλι κούκλα «πραγματικό μαργαριτάρι της Αδριατικής», όπως την αποκάλεσε ο Λόρδος Βύρων, ή «επί γης παράδεισος» σύμφωνα με τον Μπέρναντ Σόου. Αφήνουμε τα πράγματα στο ξενοδοχείο μας, που βρίσκεται έξω από την παλιά πόλη, στη χερσόνησο του Μπάμπιν Κουκ, εδώ όπου βρίσκονται πολλά ξενοδοχεία. Ανεβαίνουμε στο αστικό λεωφορείο, το οποίο μας αφήνει στην κύρια Πύλη εισόδου στην Στάρι Γκραντ, την Παλιά

32

Πόλη δηλαδή. Μια πόλη που από το 1979 ανήκει στη λίστα παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Μια παλιά πόλη που φιλοξενεί μέσα στα στενά -παράλληλα και κάθετα- δρομάκια της 2.000 μόνιμους κατοίκους, από τους συνολικά 45.000 κατοίκους του Ντουμπρόβνικ. Διαβάζω στον ταξιδιωτικό οδηγό μου ότι η πόλη ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα από πρόσφυγες της ρωμαϊκής Επιδαύρου, που δεν είναι άλλο από το σημερινό γειτονικό οικισμό Τσάβτατ. Η πόλη πέρασε διαδοχικά στους Βυζαντινούς, τους Βενετούς και τους Ούγγρους, αποκτώντας την ανεξαρτησία της μετά το 1382, όταν ιδρύθηκε η Δημοκρατία της Ραγούζας. Σταδιακά ο στόλος του Ντουμπρόβνικ έφτασε τα 500 εμπορικά πλοία, με τον πλούτο να εισρέει στην πόλη και τις τέχνες να ακμάζουν. Το αποτέλεσμα όλου αυτού του εκλεπτυσμένου πλούτου είναι η παλιά πόλη που διατηρείται συμπαγής και ενιαία, όπως διαμορφώθηκε μετά το σεισμό του 1667. Περνάμε την «Πίλε», την πύλη δηλαδή του 1537 και με μιας βρισκόμαστε σε άλλο χωροχρόνο: τέρμα τα αυτοκίνητα, τέρμα και τα μοντέρνα χτίσματα. Περπατάμε σε μεσαιωνικές πλατείες καλυμμένες με μάρμαρο, λιθόστρωτα ανηφορικά στενοσόκακα που καταλήγουν στα τείχη που καλύπτουν ολόγυρα την πόλη. Τείχη που φτάνουν τα δύο χιλιόμετρα και ορθώνονται σε 25 μέτρα ύψος. Να και το άγαλμα του Αγίου Βλάσιου, του προστάτη της πόλης, να και η πηγή Ονόφριο του 1438, από 16 λαξευμένα πρόσωπα της οποίας τρέχει γάργαρο το νερό. Στην παρακείμενη εκκλησία του Σωτήρα διοργανώνονται συχνά εκθέσεις και συναυλίες. Τα αξιοθέατα διαδέχονται το ένα το άλλο. Δίπλα από την εκκλησία βρίσκεται το μοναστήρι και μουσείο των Φραγκισκανών, με το τρίτο παλιότερο φαρμακείο στην Ευρώπη που βρίσκεται σε συνεχή λειτουργία από το 1391. Αποχαιρετούμε το μοναστήρι. Περπατούμε και πάλι στο Στράντουν, το φινετσάτο κεντρικό και πιο πλατύ πεζόδρομο της παλιάς πόλης, που τη χωρίζει στα δυο. Εκατοντάδες τουρίστες πηγαινοέρχονται. Φωτογραφίζουν. Χαλαρώνουν στα καφέ. Χαζεύουν τα μικρά μαγαζάκια με τις

κομψές καμάρες. Όσο ανηφορίζουμε προς την άνω πόλη, τόσο αναμειγνυόμαστε με τους ντόπιους. Τους βλέπουμε να κουβαλούνε –ψιλοαγκομαχώντας οι μεγαλύτεροι- τα ψώνια τους. Να κρεμούν τα φρεσκοπλυμένα ρούχα τους από την μια ως την άλλη άκρη του στενοσόκακου. Να φροντίζουν τα αναρριχώμενα φυτά και τις γλάστρες τους. Να και η Συναγωγή, η παλιότερη Σεφαραδίτικη Συναγωγή στον κόσμο. Αυτή πρέπει να είναι η στήλη του Ορλάντο (ιππότη του μεσαίωνα), από ότι φαίνεται δημοφιλές σημείο ραντεβού για τους ντόπιους. Στον πεζόδρομο Στράντουν χαιρόμαστε υπαίθριους μουσικούς, ηθοποιούς ντυμένους με μεσαιωνικές στολές που αναπαριστούν αξιωματούχους του μεσαίωνα, μέχρι και μια ποδαράτη γαμήλια πομπή βλέπουμε. Άλλωστε η πόλη είναι ένας δυνατός διεθνής προορισμός για νεόνυμφους, αλλά και μια δημοφιλής έδρα συνεδρίων, εάν κρίνουμε και από τους εκατοντάδες καλοντυμένους κυρίους και κυρίες που σουλατσάρουν με συνεδριακές κονκάρδες στο πέτο. Όλα είναι προσεγμένα. Τα καφέ. Τα εστιατόρια με την κροατική μεσογειακή κουζίνα και τα ιταλικά πιάτα. Τα πολλά παγωτατζίδικα. Οι γκαλερί. Τα καταστήματα με σουβενίρ. Καμία υπερβολική κατάληψη δρόμου. Καμία αυθαίρετη κατασκευή να πληγώνει την αισθητική του χώρου. Και φυσικά κανένα μηχανάκι, πόσο μάλλον αυτοκίνητο. Η πόλη είναι η χαρά του πεζού! Το Ντουμπρόβνικ είναι αρχοντικό, αριστοκρατικό, συνδυάζοντας την ιστορία και τον πολιτισμό με γερές δόσεις μοντέρνου. Φτάνοντας έξω από το παλάτι Σπόντζα, το πρώην τελωνείο και μετέπειτα νομισματοκοπείο και τράπεζα της μεσαιωνικής πόλης, μας περιμένει ένας ευτραφής κύριος με στολή εποχής, ο οποίος αναπαριστά τον τρόπο κατασκευής νομισμάτων. Ο κόσμος φωτογραφίζει. Γελά. Πολλοί δοκιμάζουν οι ίδιοι να φτιάξουν νομίσματα. Περνώντας κάτω από τον πύργο του ρολογιού, φτάνουμε πλέον στο χώρο του λιμανιού. Εδώ όπου διεξάγεται ένας αγώνας τοξοβολίας, με τους συμμετέχοντες να είναι κι αυτοί ντυμέ-

νοι με στολές εποχής. Στο λιμάνι καταφθάνει ένα ξύλινο, θεόρατο ιστιοφόρο με πολεμιστές, κανόνια, αιχμαλώτους να μεταφέρουν βαρέλια, πυροτεχνήματα και βεγγαλικά να ηχούν στην ατμόσφαιρα. Δεν θέλει και πολύ να τα χάσεις. «Σε ποια εποχή είμαστε;», αναρωτιόμαστε. Τα αραγμένα κρουαζιερόπλοια στα ανοιχτά του λιμανιού, είναι ίσως η μόνη ένδειξη ότι ναι, είμαστε στο σήμερα. Μικρά πλοιάρια, πηγαινοέρχονται αποβιβάζοντας τουρίστες. Το χθες των καταστροφών και των βομβαρδισμών μοιάζει τόσο μακρινό. Το μόνο που το θυμίζει είναι η αφιερωμένη στους υπερασπιστές του Ντουμπρόβνικ αίθουσα στο παλάτι Σπόντζα, με τα πορτρέτα νέων ανθρώπων που σκοτώθηκαν τη δεκαετία του 90.

Νυχτερινό Ντουμπρόβνικ

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΟΔΗΓΩΝ

Η νύχτα πέφτει και η πόλη παραδίδει νυχτερινά μαθήματα αισθητικής. Είναι οι καλαίσθητες κολώνες φωτισμού που ρίχνουν γενναιόδωρα το φως στο μάρμαρα και τα μεσαιωνικά κτίσματα, αναδεικνύοντας τα, ίσως ακόμη περισσότερο από ότι τα αναδεικνύει το φως του ήλιου τη μέρα. Οι Κροάτες είναι ευγενέστατοι και εξυπηρετικότατοι, τόσο οι απλοί άνθρωποι, όσο και αυτοί που εργάζονται σε υπηρεσίες τουρισμού. Η πόλη μπορεί να μην είναι φτηνή για τα κροατικά δεδομένα, προσφέρει, όμως, ένα πολύ αξιόλογο επίπεδο υπηρεσιών που δικαιολογεί τις πιο αλμυρές τιμές. Τιμές που πάντως είναι φτηνότερες από αυτές της Θεσσαλονίκης. Τρώμε φρεσκότατα οστρακοειδή, συνδυάζοντας τα με κρασί από τη γειτονική χερσόνησο του Πέλγεσακ. Ακολουθεί ιταλικό παγωτό και κατάληξη στο πιο τζαζ μπαράκι της πόλης, τον Τροβαδούρο.

Ο ιδιοκτήτης του, ο Μάρκο, είναι μουσικός και όντας φίλος της τζαζ, όταν δεν παίζει ο ίδιος φιλοξενεί άλλους μουσικούς. Όπως απόψε, που φιλοξενεί ένα τρίο μουσικών από το Ζάγκρεμπ. Το βραδινό αεράκι της Αδριατικής μεταφέρει τους αγαπημένους νοσταλγικούς ήχους, πολύ πέρα από τα τείχη της ατμοσφαιρικής καστροπολιτείας, ετοιμάζοντας μας γλυκά-γλυκά για τις αγκάλες του Μορφέα.

Χρήσιμες πληροφορίες @ Το Ντουμπρόβνικ δέχεται πολλούς επισκέπτες τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Εάν αναζητάτε πιο ήρεμες καταστάσεις, είναι προτιμότερο να το επισκεφθείτε Μάιο και Ιούνιο ή Σεπτέμβριο, όταν ο καιρός είναι καλός, ο κόσμος λιγότερος και οι τιμές φθηνότερες. @ Μείναμε στο τετράστερο ξενοδοχείο Valamar Dubrovnik President Hotel, το οποίο ανήκει στη μεγαλύτερη κροατική αλυσίδα ξενοδοχείων, διαμερισμάτων και κάμπινγκ, την Valamar Hotels & Resorts (www.valamar. com), η οποία διαθέτει στις κροατικές ακτές 22 ξενοδοχεία, 8 συγκροτήματα διαμερισμάτων και 9 κάμπινγκ. Το ξενοδοχείο βρίσκεται δίπλα ακριβώς από μια θαυμάσια παραλία, βραβευμένη με Γαλάζια Σημαία, στη γαλήνια χερσόνησο Babin Kuk (μόλις 10 λεπτά με το αυτοκίνητο από την παλιά πόλη του Ντουμπρόβνικ). Τα δωμάτια είναι μεγάλα και άνετα, εξοπλισμένα με όλες τις σύγχρονες ανέσεις, ενώ εξίσου μεγάλη είναι και η καταπράσινη βεράντα με θέα στην Αδριατική και στα γειτονικά νησιά. Το ξενοδοχείο διαθέτει 180 δωμάτια, εσωτερική πισίνα, χώρο wellness, ποικιλία αθλητικών εγκαταστάσεων και εστιατόριο με υπέροχη

κουζίνα. Μπροστά από το ξενοδοχείο περνά κάθε 10 λεπτά το λεωφορείο, με το οποίο πηγαίναμε στην πόλη, αντί να προβληματιζόμαστε με το παρκάρισμα. @ Το νόμισμα της Κροατίας ονομάζεται κούνα και ένα ευρώ ισούται περίπου με 7.26 κούνα (31.5.10). Αν και κάποιες επιχειρήσεις δέχονται και ευρώ, συνιστάται να χρησιμοποιείτε το εθνικό νόμισμα της χώρας. @ Το Ντουμπρόβνικ αποτελεί ορμητήριο για κρουαζιέρες και εκδρομές στα γειτονικά νησιά Ελαφίτι, στο νησί-εθνικό πάρκο Μλιετ, στο δημοφιλές νησί Κόρτσουλα και την καταπράσινη χερσόνησο Πέλγεσακ, η οποία μας γοήτευσε. Μπορείτε, επίσης, να κάνετε καταδύσεις, ιστιοπλοΐα, κανό, αλλά και κανόε-καγιάκ στον ποταμό Νερέτβα. Εκδρομές επίσης μπορείτε να κάνετε στην πόλη Μόσταρ της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης (πανέμορφη!) ή στο φιορδ Μπόκα-Κότορσκα του Μαυροβουνίου (υποβλητικό!). Χρόνο να έχετε στη διάθεσή σας και είναι σίγουρο ότι θα λατρέψετε αυτή τη γωνιά της Αδριατικής. @ Καλοκαιρινό Φεστιβάλ Ντουμπρόβνικ (www.Dubrovnik-Festival.hr). Πρόκειται για το πιο διάσημο καλοκαιρινό φεστιβάλ της χώρας, το οποίο ξεκίνησε το 1950. Δεκάδες παραστάσεις θεάτρου, χορού και συναυλίες διοργανώνονται το δίμηνο ΙουλίουΑυγούστου σε ανοιχτές σκηνές σε όλη την πόλη. Δύο πολύ χρήσιμες ιστοσελίδες εάν σκοπεύετε να βρεθείτε στην Κροατία.

• Γραφείο τουρισμού Ντουμπρόβνικ: www.tzDubrovnik.hr • Εθνικό γραφείο τουρισμού Κροατίας: www.Croatia.hr

ΦΩΤΙΝΙΑΣ Α.Ε. ουριά

η σιγ

 Άνω Ηλιούπολη Ωραιοκάστρου 67  2310 -669505 -603413  Εύοσμος Αριστοτέλους 23  2310 -707550 -707551  Σίνδος Χρυστοστόμου Σμύρνης 3  2310 -797445 -796000 Φαξ: 2310-603413 Κιν: 6944 442419

33

>> πνευματική υγεία

Τ

ι θα μπορούσε κανείς να πρωτοπεί και πώς να περιγράψει αυτή τη μαγευτική χώρα; Όποιος έχει κάνει αυτό το ταξίδι, μπορεί να νιώσει ότι η Ινδία είναι κάτι παραπάνω από ένας προορισμός στην Ανατολή. Θα λέγαμε πως είναι, ένα ταξίδι και μία εμπειρία ζωής. Όποιος πηγαίνει στην Ινδία, είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα πάει μόνο για μία φορά. Αδιαμφισβήτητα η χώρα αυτή είναι η χώρα της πνευματικότητας και του φωτός, η οποία σφύζει από πνευματικά κέντρα και «Άσραμς» (ashrams) (κάτι σαν κέντρα πνευματικής αναζήτησης) και έλκει όσους αναζητούν την πνευματική φώτιση. Στο ταξίδι μου μέσα στο τραίνο, οι σκηνές που εκτυλίσσονται μπροστά μου αποτελούνται από άγονες τεράστιες εκτάσεις. Ενίοτε εμφανίζονται, κάποιες σκηνές που αποτελούν μόνιμη κατοικία για πολλούς φτωχούς Ινδούς που βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση. Αυτό που προξενεί τρομερή εντύπωση στην Ινδία είναι το βλέμμα των ανθρώπων και ιδιαίτερα η αγάπη που εκπέμπουν. Είναι απίστευτο αυτό το βλέμμα! Δεδομένου της μεγάλης φτώχειας που επικρατεί στην πλειονότητα του πληθυσμού της, θα περίμενε εύλογα κανείς, να αντικρίσει μίζερα βλέμματα και κατήφεια στο πρόσωπο αυτών των ανθρώπων. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν είναι ορατό πουθενά. Η φιλοσοφία της Ανατολής, ιδιαίτερα η επίγνωση του νόμου του κάρμα, δηλαδή του νόμου της αιτίας και του αποτελέσματος, βοηθάει αυτούς τους ανθρώπους να αποδέχονται την κατάσταση στην οποία βρίσκονται, κατανοώντας ότι κάποιες πράξεις από μία παρελθούσα γέννηση, σύμφωνα πάντα με τη θεωρία της μετενσάρκωσης στην οποία πιστεύουν ακράδαντα, είναι υπαίτιες της παρούσας κατάστασης στην οποία βρίσκονται. Η παραπάνω γνώση τους βοηθάει να μη νιώθουν πικρία και αδικία, κάνοντας τη σύγκριση με κάποιες πλουσιότερες κάστες της χώρας τους.

34

Ο προορισμός μου, είναι το Μount Αbu, μία περιοχή βορειοδυτικά της Ινδίας, στο ξακουστό Rajastan, την «οικεία των Βασιλιάδων». Έρχομαι να φιλοξενηθώ για δύο εβδομάδες, στο πνευματικό πανεπιστήμιο των Μπράχμα Κουμάρις (Brahma Κumaris), ένα μεγάλο πνευματικό συγκρότημα, στο οποίο διδάσκεται ο διαλογισμός της rajayοga.Το ταξίδι αυτό το κάνω κάθε χρόνο και έρχομαι εδώ για να δυναμώσω το πνεύμα μου.

Το πνευματικό πανεπιστήμιο Μπράχμα Κουμάρις Πήρε το όνομά του από τον ιδρυτή του τον Μπράχμα, ονομάζεται επίσης και Μάντουμπαν, που σημαίνει το δάσος με το μέλι. Η ονομασία δόθηκε μεταφορικά γιατί στο πανεπιστήμιο αυτό το οποίο ιδρύθηκε το 1950, γίνεται συνεχής διαλογισμός από χιλιάδες ανθρώπους και αυτή η αγνή ενέργεια έλκει, σαν το «μέλι», όσους αναζητούν την πνευματική φώτιση. Το Μάντουμπαν θεωρείται ένα από τα πιο αγνά ενεργειακά μέρη στον κόσμο, χτισμένο στις κορυφές του βουνού Αbu, μέσα σε ένα πανέμορφο φυσικό περιβάλλον. Το συγκρότημα χωρίζεται σε τρία μέρη, στα οποία κατοικούν μόνιμα, περίπου 1000 άτομα. Εγώ κατοικώ στο μεσαίο και παλαιότερο, με την πιο δυνατή ενέργεια, εκεί όπου έζησε ο ιδρυτής της Ράτζα - Γιόγκα (Raja-Υoga), ο Μπράχμα Μπάμπα (Brahma Baba) και κατοικούν τώρα μόνιμα 350 γιόγκι. Τα καταλύματα όλα στο συγκρότημα, είναι πολύ λιτά και καθαρά. Σε κάθε δωμάτιο υπάρχουν αρκετά κρεβάτια και στα μπάνια πάντα άφθονο ζεστό νερό.

O Μπράχμα Μπάμπα, υιοθέτησε το 1936 τη φιλοσοφία της Ράτζα - Γιόγκα σε ηλικία 60 ετών. Ράτζα στα ινδικά σημαίνει βασιλιάς και γιόγκα, ένωση. Στόχος λοιπόν της ράτζα-γιόγκα, είναι η αυτοκυριαρχία και η θεία φώτιση. Ο Μπράχμα Μπάμπα, που σημαίνει κατά λέξη φωτισμένος δάσκαλος, πέθανε σε ηλικία 93 ετών,

Γράφει η Τάνια Ρούμκου bktaniagreece@yahoo.gr

Μαγευτική Ινδία

Ταξίδι στο Πνευματικό Πανεπιστήμιο

Μπράχμα Κουμάρις έχοντας επιτύχει τον προορισμό του, τη Θεϊκή πραγμάτωση και τελειότητα. Πολλοί ακολούθησαν το παράδειγμά του και το μήνυμα αυτό εξαπλώθηκε σε όλη την Ινδία αλλά και στο εξωτερικό, κυρίως μετά το 1974. Η φιλοσοφία των Μπράχμα Κουμάρις στηρίζεται στη Φιλοσοφία της ψυχής και Της Υπέρτατης Ψυχής. Πιστεύουν ότι η ψυχή είναι αθάνατη, το αληθινό κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξης και κατοικεί στο κέντρο του μετώπου, εσωτερικά στον αδένα της υπόφυσης, το γνωστό «τρίτο μάτι». Αυτή την εποχή ιδιαίτερα, που ονομάζεται, Εποχή της Συμβολής, μπορεί ο άνθρωπος να έρθει εύκολα σε ένωση με Το Δημιουργό της και να καταφέρει τη

Θεϊκή πραγμάτωση. Το πρόγραμμα στο πανεπιστήμιο θεωρείται λίγο «βάρβαρο» για όσους δεν είναι λάτρεις του πρωινού ξυπνήματος. Το πρώτο ξύπνημα είναι στις 3:30 το πρωί, με ένα γλυκό ινδικό τραγούδι. Ο πρώτος διαλογισμός κρατάει από τις τέσσερις μέχρι τις πέντε, μετά ακολουθεί ένα πρωινό μπάνιο, για να ξυπνήσει ο νους και το σώμα και ο δεύτερος διαλογισμός ξεκινάει στις εξίμησι, ενώ το πρώτο πρωινό μάθημα, αρχίζει στις επτά. Οι πρώτες πρωινές ώρες θεωρούνται οι πιο δυνατές ενεργειακά ώρες της ημέρας, και είναι αφιερωμένες στην ενδοσκόπηση και στη προσωπική μελέτη. Τις ώρες 4-8 δεν ακούγονται ομιλίες

πουθενά, ο καθένας είναι συγκεντρωμένος στον εαυτό του και αυτό σου δίνει μία αίσθηση εσωτερικής ασφάλειας, γνωρίζοντας ότι δε θα σε διακόψει κανείς από το δικό σου κόσμο. Υπάρχει απόλυτη γαλήνη στην ατμόσφαιρα και στη φύση εκείνη την ώρα. Δε χάνω ποτέ τη πρωινή μου βόλτα στην αγαπημένη μου λίμνη, που είναι ιδανική για στοχασμό. Κατεβαίνω συνήθως γύρω στις έξι το πρωί. Εκείνη την ώρα αρχίζει να χαράζει και η φύση έχει ξυπνήσει για τα καλά. Το κελάηδισμα των πουλιών ακούγεται σαν μελωδία. Ωστόσο είμαι ιδιαίτερα προσεκτική διότι μας έχουν ενημερώσει για μία αρκούδα που έχει κατέβει από το βουνό! Για καλό και για κακό σιγουρεύομαι ότι κάποιος θα βρίσκεται στο δρόμο μου εμπρός και πίσω μου, για κάθε ενδεχόμενο!! Για όσο καιρό βρίσκομαι εδώ, υιοθετώ και εγώ τη λευκή ενδυμασία, τα ινδικά παντζάμπι, λευκό φαρδύ παντελόνι και πουκαμίσα. Το λευκό χρώμα στη ράτζα γιόγκα συμβολίζει την αγνότητα και την απλότητα. Είναι εκπληκτική η σκηνή με τους ασπροντυμένους γιόγκι κατά μήκος της λίμνης να κάνουν τη βόλτα τους σιωπηλοί, απολαμβάνοντας την πρωινή δροσιά και ακτινοβολώντας μία αύρα μακαριότητας και γαλήνης γύρω τους! Μετά το πρωινό μάθημα, υπάρχει πλούσιο πρωινό στη τραπεζαρία με καυτές σούπες (με το γνωστό τσίλι, που σου καίει τα σωθικά) και τσαπάτι, την ινδική παραδοσιακή πίτα, που χρησιμοποιούν έναντι του ψωμιού. Επίσης υπάρχουν διαφορετικών ειδών ρύζι και πολλά ινδικά φαγητά με λαχανικά. Το φαγητό εδώ είναι χορτοφαγικό, διότι η ράτζα- γιόγκα πρεσβεύει απόλυτα την ανιδιοτελή αγάπη προς κάθε μορφή ζωής. Αξιοσημείωτος είναι ακόμη ο τρόπος με τον οποίο μαγειρεύουν το φαγητό τους. Η διαδικασία του φαγητού αποτελεί μία αληθινή ιεροτελεστία, κατά την οποία βρίσκονται σε ένωση με Το Θεό και εκπέμπουν φως και αγνή ενέργεια στην ύλη. Πιστεύουν ακράδαντα ότι αυτή η θετική ενέργεια επηρεάζει την εσωτερική κατάσταση του νου, καθώς έχει επίσης θετική επίδραση στην υγεία του σώματος, που θεωρείται ο ναός της ψυχής. Με την ολοκλήρωση του φαγητού, προσφέρουν την τροφή Στο Θεό, ως ένδειξη

αγάπης και σεβασμού, για όσα Εκείνος τους προσφέρει. Στη συνέχεια του προγράμματος υπάρχει ένα ακόμη πρωινό μάθημα, πάντα με θέμα την αυτογνωσία και την πρακτική άσκηση του διαλογισμού. Έπειτα, μετά το μεσημεριανό φαγητό, το πρόγραμμα είναι ελεύθερο για τον καθένα να ξεκουραστεί ή να κάνει τα ψώνια του στο χωριό, και φυσικά να πιει μια λίμκα (λεμονάδα), ένα χυμό μάνγκο ή καρύδας. Στο χωριό μπορεί κανείς να βρει υπέροχα μεταξωτά υφάσματα, μαντήλια, ινδικά ρούχα και μπιμπελά σε προσιτές τιμές. Το απογευματινό πρόγραμμα περιλαμβάνει πάντα διαλογισμό και ενίοτε κάποιο μάθημα, ωστόσο το πρόγραμμα για τον καθένα είναι προαιρετικό. Αξιοσημείωτη είναι η αφοσίωση και η φροντίδα των μόνιμων κατοίκων του πανεπιστημίου, στο να προσφέρουν ανιδιοτελείς υπηρεσίες προς όλους εμάς για να εκπληρώσουν κάθε μας επιθυμία. Στο πανεπιστήμιο των Μπράχμα Κουμάρις, αδιαμφισβήτητα η αγάπη μοιράζεται απλόχερα. Όλοι τους είναι τρομερά γαλήνιοι, αλλά ταυτόχρονα και εύθυμοι, ενώ αποτελούν εξαιρετικά παραδείγματα φιλοξενίας, για όλους εμάς τους επισκέπτες. Πολλοί από αυτούς έχουν ιδιαίτερη εκτίμηση και αγάπη για τον ελληνικό πολιτισμό. Μία άλλη ιδιαιτερότητά τους είναι το λεγόμενο Ντχίρστι (dhristi). Ντχίρστι στα σανσκριτικά, ονομάζεται το πνευματικό βλέμμα με το οποίο κοιτάζονται οι γιόγκι, την ώρα που κάποιος κατευθύνει το διαλογισμό ή όταν προσφέρουν τροφή ο ένας στον άλλον. Βλέπουν ο ένας τον άλλον σαν ψυχή και ανταλλάσσουν αιθέριο φως και αγνή ενέργεια μεταξύ τους. Είναι πραγματικά μία πολύ όμορφη σκηνή να την παρατηρεί κανείς. Η εμπειρία για μένα αυτές τις μέρες είναι μοναδική. Το μέρος αυτό το βιώνω σαν ένα καθαρτήριο ψυχής και σώματος. Όμως οι ημέρες περνούν και φτάνει δυστυχώς το τέλος του ταξιδιού μου. Γεμάτη έμπνευση και πνευματική δύναμη αναχωρώ, βάζοντας δυνατά το στόχο μέσα μου, σε ένα χρόνο να είμαι πάλι εδώ. Είπαμε η Ινδία, δεν είναι μόνο για μία φορά! Είναι ένας έρωτας που κρατάει για μία ολόκληρη ζωή!

35

>> βιβλίο

βιβλιοπαρουσίαση «You speak Greek, you just don’t know it» της Άννας Στεφανίδου,

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

εκδ. ΙΑΝΟΣ

1934-2009 75 ΧΡΟΝΙΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΑΝΟΣ

Η πολυσέλιδη έκδοση είναι ένα καλαίσθητο λεύκωμα αφιερωμένο στα 75 χρόνια λειτουργίας του Πειραματικού σχολείου της Θεσσαλονίκης. Οι σελίδες του βιβλίου περιλαμβάνουν κείμενα, τα οποία αναφέρονται στο σημαντικό δάσκαλο και παιδαγωγό Αλέξανδρο Δελμούζο, ο οποίος ήταν ένας από τους ιδρυτές του Πειραματικού και στον αρχιτέκτονα Δημήτρη Πικιώνη, ο οποίος σχεδίασε το κτίριο του σχολείου. Ακόμη εμπεριέχονται κείμενα που παρουσιάζουν τα μαθήματα, προβάλλοντας «την ομορφιά της γνώσης», τις πολιτιστικές εκδηλώσεις, τα στιγμιότυπα από τη σχολική ζωή περασμένων δεκαετιών, το περιοδικό του σχολείου «Χρονικά», προσωπικά βιώματα και μαρτυρίες. Στον καλαίσθητο τόμο πρωταγωνιστούν οι καθηγητές, οι διευθυντές, οι επόπτες, οι μαθητές και οι απόφοιτοι που πέρασαν από τις σχολικές αίθουσες. Το φωτογραφικό υλικό ασπρόμαυρο και έγχρωμο είναι πλούσιο και προέρχεται από τις προσωπικές συλλογές διδασκόντων ή αποφοίτων του σχολείου. Την έκδοση προλογίζουν η Ζωή Παπαναούμ, επόπτρια και ο Βασίλης Χατζηβασιλείου, διευθυντής του Πειραματικού σχολείου. Την επιμέλεια του αρχειακού και ιστορικού υλικού ανέλαβαν οι: Γεώργιος Καλλίνης, Ευσεβία Χασάπη και ο Βασίλης Χατζηβασιλείου.

«Ο άνθρωπος του τείχους» του Κώστα Βαξεβάνη εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

Η υπόθεση ξεκινά στο Βερολίνο της δεκαετίας του ’90. Στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου, ένας άνθρωπος προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει ένα μήνυμα. Μπορεί να σημαίνει τη σωτηρία του, την ώρα που το Τείχος του Βερολίνου γκρεμίζεται και μαζί μια χώρα που δεν υπάρχει. Η Ανατολική Γερμανία. Όσα εξελίσσονται δεν μοιάζουν καθόλου με ταινίες του Τζέιμς Μποντ. Είναι η αλήθεια χωρίς έλεος. Και στην αλήθεια το μέταλλο ενός όπλου είναι το ίδιο σκληρό με τον έρωτα.

«Γιατί δεν αυτοκτόνησες;» του Βλάση Γωγούση εκδ. ΙΑΝΟΣ

Στον συγγραφέα απευθύνονταν το ερώτημα ο οποίος την εποχή εκείνη, ήταν δεν ήταν 20 χρονών. Τότε, δεν καταλάβαινε γιατί ζητούσαν τη ζωή του, οι πρώην συναγωνιστές, οι σύντροφοί του. Τώρα 60 χρόνια αργότερα, ξεσπάει και εξιστορεί. Με συγκλονιστικές περιγραφές που κόβουν την ανάσα, δίνει μια καινούργια διάσταση σ’ αυτό που οι σύγχρονοι το λεν «εμφύλιο πόλεμο».

«Η απαγορευμένη Ιστορία της Ελλάδας»

Ο ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

εκδ. ΑΡΧΕΤΥΠΟ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΚΑΡΑΓΚΑΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΑΝΟΣ

Στη συγκεκριμένη έκδοση ο γιατρός Δημήτρης Σκαραγκάς προσεγγίζει αλλά και αμφισβητεί βασικές θέσεις και δόγματα της σύγχρονης Ψυχιατρικής. Το βιβλίο περιλαμβάνει τρεις θεματικές ενότητες, οι οποίες αναφέρονται στην επιστήμη της Ψυχιατρικής από τον Ιπποκράτη έως τις Νευροεπιστήμες, στη λειτουργία του εγκεφάλου και στις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στον εγκέφαλο, το περιβάλλον και τη συμπεριφορά. Ο Δημήτρης Σκαραγκάς γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου ζει και εργάζεται. Σπούδασε Ιατρική και ειδικεύτηκε στη Νευρολογία και Ψυχιατρική. Είναι διδάκτορας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Εργάστηκε με παιδιά, τα οποία έπασχαν από βαριά νοητική υστέρηση, με άτομα εξαρτημένα από ουσίες και με ψυχικά διαταραγμένους παραβάτες. Ασχολήθηκε επίσης με τις σχέσεις Δικαίου και Ψυχιατρικής. Για πολλά χρόνια εργάστηκε ως ψυχίατρος στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, όπου εργάζεται μέχρι σήμερα με το βαθμό του διευθυντή. Δημοσίευσε εργασίες του σε επιστημονικά περιοδικά και άλλα έντυπα.

36

Το βιβλίο είναι μία πρωτότυπη παρουσίαση χιλιάδων ελληνικών λέξεων που υπάρχουν και χρησιμοποιούνται σήμερα στην αγγλική γλώσσα. Στόχος του βιβλίου είναι να φέρει τους αγγλόφωνους πιο κοντά στη γλώσσα μας και να την εκτιμήσουν όπως της αξίζει. Ωστόσο, δημιουργεί ένα αίσθημα ικανοποίησης και σε μας, που χιλιάδες λέξεις μας χρησιμοποιούνται από εκατομμύρια αγγλόφωνους σε όλο τον πλανήτη.

Ποια είναι η πραγματική ιστορία της Ελλάδας; Πόσα από αυτά που διδαχθήκαμε στα σχολεία έχουν τεθεί τα τελευταία χρόνια υπό αμφισβήτηση; Υπάρχουν σκοτεινά σημεία και θέματα ταμπού όταν μιλάμε για τη χώρα μας; Η ιστορία της Ελλάδας είναι γεμάτη από γεγονότα που αποσιωπήθηκαν, ήρωες που αμφισβητήθηκαν, συγκρούσεις που παρέμειναν άγνωστες και προδοσίες που δε βγήκαν στο φως.

«1960-2009: πενήντα χρόνια Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης» εκδ. ΙΑΝΟΣ

Η έκδοση αξιοποιεί το αρχειακό υλικό του Φεστιβάλ και καταγράφει τη διαδρομή του θεσμού μέσα από φωτογραφίες και αναλυτικές πληροφορίες για κάθε διοργάνωση, από την πρώτη «Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου» (1960) μέχρι το «Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου» των δεκαετιών του ’70 και του ’80 και το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης των δύο τελευταίων δεκαετιών.

«Πανωλεθρίαμβος» του Κωνσταντίνου Τζούμα εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

Απ’ το 1975 μέχρι το 2005. Απ’ το «Χάππυ Νταίη» έως το «Εγώ δεν...», με την επιθυμία κάτι να γίνει. Τι όνειρα και τι πολλά κι εκείνα τα δάση με τους κορμούς των ανθρώπων που πυρπολούνται από διάθεση για αλλαγή μέσα από σκέψεις του κακού αλλά πράξεις του καλού, τι καρκίνωμα η ευτυχία, πόσο δύσκολη η συνεργασία, τι γελοιότης η διασημότητα και τι κατάρα να σε επισκέπτεται όταν δεν σε αφορά.

ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΜΕΤΡΑ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. ΚΩΣΤΑΣ ΘΕΟΛΟΓΟΥ, ΜΑΡΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ ΕΚΔΟΣΕΙΣ UNIVERSITY STUDIO PRESS Η μελέτη αυτή έχει μια δισκελή ανάπτυξη. Το ένα σκέλος περιγράφει τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου κατασκευής ενός μητροπολιτικού σιδηρόδρομου και το δεύτερο αναστοχάζεται πάνω στη νοερή συνάντηση της Ιστορίας με τα Μνημονικά Ίχνη του Πολιτισμού, όπως αυτά αποκαλύπτονται ανασκάπτοντας στα σπλάχνα ενός ιστορικά συνεχούς και ζωντανού αστικού σώματος ή χώρου, όπως αυτή η περιπόθητη πόλη. Η κατασκευή του υπογείου σιδηροδρόμου στη Θεσσαλονίκη -εκτός από αμφιβόλου χρησιμότητας όραμα δεκαετιών για την τοπική αυτοδιοίκησή της- προσφέρει ευκαιρία για αποκατάσταση παλαιών ρωγμών στην ιστορική γνώση και για συμφιλίωση με το πολυεθνοτικό και πολυπολιτισμικό παρελθόν της. Εντούτοις, οι σκέψεις που διατυπώνονται στο βιβλίο αφορούν και στην πολιτισμικά ευαίσθητη έννοια της ταυτότητας, που αποτελεί σύμφυτο ζήτημα μαζί με ένα άλλο επίδικο πρόβλημα του σύγχρονου πολεοδομικού σχεδιασμού: κατά πόσο δηλαδή οφείλουμε να αναδεικνύουμε τα μνημονικά ίχνη επιδιώκοντας ιστορική και πολιτισμική συμφιλίωση ή να τα κρατούμε θαμμένα αποσκοπώντας σε μια διαιωνιζόμενη αποσιώπηση, που θα εξυπηρετεί εθνικ(ιστι)κούς και άλλους «τοπικιστικούς λαϊκισμούς». ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕ ΤΟ ΘΥΜΟ ΣΟΥ ΟΣΣΟ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΡΕΜΠΕΛ Το βιβλίο με τίτλο «Μεταμόρφωσε το θυμό σου» του Όσο σε εκδόσεις Ρεμπέλ, είναι ένα ξεχωριστό βιβλίο. Μας δίνει ποικίλες πρακτικές μεθόδους και τεχνικές για να ξεπεράσουμε το θυμό μας. Ο Όσσο, ο μεγάλος αυτός Πνευματικός δάσκαλος γεννήθηκε στην Ινδία το 1931 και έγινε γνωστός ήδη από τη δεκαετία του΄60 για τις τεχνικές διαλογισμού που δημιούργησε και για τις ομιλίες του. Ο Όσσο τονίζει πρωτίστως σε αυτό το βιβλίο του την ανάγκη να μεταμορφώσουμε το θυμό μας και όχι να τον ελέγξουμε. Ο έλεγχος του θυμού σύμφωνα με εκείνον είναι καταπίεση και σημαίνει ότι απλά αλλάζει η κατεύθυνση της κίνησής του. Όταν εκδηλώνουμε το θυμό μας κατευθύνουμε αυτή την ενέργεια προς τα έξω και αυτό είναι καλό γιατί με αυτόν τον τρόπο διώχνουμε το «δηλητήριο» όπως λέει ο συγγραφέας, δηλαδή την αρνητική ενέργεια προς τα έξω. Ενώ όταν τον καταπιέζουμε τον στρέφουμε προς τα μέσα και αυτή η καταπιεσμένη ενέργεια γίνεται ένα μπλοκάρισμα για το νου και το σώμα μας. «Ο θυμός είναι απλώς ένας διανοητικός εμετός. Πήρες μέσα σου κάτι χαλασμένο και ολόκληρη η ψυχική σου ύπαρξη θέλει να το πετάξει. Δεν υπάρχει λόγος να το πετάς πάνω στον άλλον. Επειδή οι άνθρωποι πετάνε το θυμό στους άλλους, η κοινωνία τους λέει να τον ελέγχουν». Ο Όσσο μας παροτρύνει σε όλο το βιβλίο του να παρατηρούμε το θυμό μας και να τον μεταμορφώνουμε, αντί να τον ελέγχουμε. «Ελέγχοντας καταπιέζεις, μεταμορφώνοντας εκφράζεις. Κανένας έλεγχος, περισσότερη συνειδητότητα». Όταν είμαστε παρατηρητές είμαστε συνειδητοί. Και όταν παρατηρούμε το θυμό μας, αυτόματα εκείνη τη στιγμή αρχίζουμε να αποταυτιζόμαστε από εκείνον και η ενέργειά μας μεταμορφώνεται από καυτή, σταδιακά σε δροσερή. Βλέπουμε αμέσως μία εσωτερική αλλαγή να συμβαίνει μέσα μας και ο θυμός μας αρχίζει να διαλύεται. Αυτό το μικρό βιβλίο του Όσσο αποτελεί πραγματικά έναν πολύτιμο και πρακτικό οδηγό για τη διαχείριση του θυμού μας. ΡΟΥΜΚΟΥ ΤΑΝΙΑ bktaniagreece@yahoo.gr

χαρακτηριστικά:«στα Φυσικά ο Αριστοτέλης δεν έχει ως άμεσο στόχο του να ταξινομήσει και να περιγράψει κάποια φυσικά όντα και φαινόμενα ή να προβεί σε μία μετρική προσέγγισή τους. πρωτίστως ενδιαφέρεται να θεμελιώσει την επιστήμη της φύσης μέσω της λογικής πραγμάτευσης βασικών εννοιών-αρχών. Με δεδομένη τη γνώση αυτών των βασικών εννοιών-αρχών και τη συνακόλουθη γενική ερμηνεία της φυσικής πραγματικότητας, ο Σταγειρίτης ερευνά στα υπόλοιπα φυσιογνωστικά του έργα συγκεκριμένους τομείς του φυσικού επιστητού. εκεί, μάλιστα εφαρμόζει μέθοδο αμεσότερα εμπειρική». Ιωάννα Μπάμπη ΕΡΜΗΝΕΥΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗ Τι είναι η αγάπη, η Φιλία, ο Έρωτας; Τι σημαίνει η αργώ, σύμφωνα με την αποκω-δικοποίηση της Ελληνικής γλώσσας; Τι λέει ο Πλάτων για την Ατλαντίδα; Πως φύτρωσε ο Μανδραγόρας; Με ποιο τρόπο σκέψης θα αντιμετωπίσουμε τα δύσκολα γεγονότα της εποχής; Πως η προσευχή μας ενώνει με τον Δημιουργό; Πως η πίστη ενεργοποιεί τους συμπαντικούς νόμους; Ποιος είναι ο προστάτης μας άγγελος; Υπάρχει η ελεύθερη βούληση; Ορφέας, Ηράκλειτος, Πλάτων, Πυθαγόρας, Σωκράτης, Αρίστιππος, Διοτίμα, Τέσλα, ράιχ, είναι μερικοί μόνο από το επιτελείο του γέροντα ερμηνευτή. Ο ερημίτης γέροντας και ερμηνευτής των πάντων αφού περιπλανήθηκε χρόνια πολλά στις αρχαίες θάλασσες της γνώσης, της εμπειρίας, της φιλοσοφικής αναζήτησης και της πνευματικής τελείωσης, ο ησυχαστής του βουνού, μέγας κάτοχος γνώσεων και μυστικών εξαίσιων, οδηγεί στα πρασινογάλαζα, διάφανα, ήσυχα νερά της Ιθάκης την Αργώ της γνώσης και παραδίδει το Ημερολόγιο Καταστρώματος στον «Κάπταιν». Ο Κάπταιν με την ιερή προσήλωση διανοητή ανθρώπου και στοχαστή ,μας προσφέρει αντίδωρο αυτό το απόσταγμα σοφίας και λησμονημένων γνώσεων. Δε μας μένει παρά να ανοίξουμε τις πύλες του νου και να δεχτούμε αυτή την κατάθεση ψυχής.

999 ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΝΩΣΤΟ Αν θέλετε να εμπλουτίσετε το διανοητικό σας οπλοστάσιο, το βιβλίο αυτό αποτελεί μια μικρή «ατομική βόμβα»: Πρόκειται για μια επιλογή από τα πιο διεισδυτικά, περιεκτικά και εντυπωσιακά δείγματα της ανθρώπινης σκέψης που έχουν καταγραφεί διαμέσου της ιστορίας. Χιλιάδες αποφθέγματα γνωστών ή μη προσωπικοτήτων συλλέχθηκαν και διαβάστηκαν ώστε η επιλογή αυτή των 99 μαργαριταριών να αποτελείται πραγματικά από τα πιο αξιομνημόνευτα που έχουν ειπωθεί ποτέ. Προσωπικότητες προερχόμενες από κάθε χώρο και κάθε εποχή αποκαλύπτουν απόψεις και αλήθειες που διαφάνηκαν σε στιγμές αισιοδοξίας, απόγνωσης, κυνισμού, βεβαιότητας, σκωπτικής ή χιουμοριστικής διάθεσης, δίνοντας το απόσταγμα της ψυχής τους συμπυκνωμένο σε λίγες λέξεις. Αναμφισβήτητα πρόκειται για ένα βιβλίο διαφορετικό από τα άλλα: είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται σε μικρές δόσεις αλλά που μπορεί να διαφωτίσει, να συγκινήσει ή ακόμα και να εξοργίσει… ΣΕ κάθε περίπτωση θα προβληματίσει και αν εκτιμάτε την αξία του προβληματισμού αυτό το βιβλίο θα μείνει στη βιβλιοθήκη και τη μνήμη σας σαν ένας μικρός θησαυρός.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΦΥΣΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ Α΄-Β΄

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΗΤΡΟΣ Η πραγματεία «Τα Φυσικά» του κορυφαίου φιλοσόφου της Αρχαιότητας Αριστοτέλη είναι μια πολύπτυχη έρευνα για τις βασικές αρχές της ερμηνείας της φύσης και αποτελείται από οκτώ βιβλία. Ο Σταγειρίτης φιλόσοφος στα βιβλία Α΄ και Β΄ με αφετηρία τη λογική και τη μεθοδολογία προσπάθησε να ερμηνεύσει τα αίτια της ύπαρξης των φυσικών φαινομένων. Στήριξε τα επιχειρήματά του σε αντικειμενικές αποδείξεις και έδωσε απαντήσεις σε πολλά φιλοσοφικά και επιστημονικά ερωτήματα. Ο Βασίλειος Μπετσάκος αναφέρει

37

>>

>> κόμικ

38

ÙÈ̤˜ ÂÎÔ›ËÛ˘

À¶∂ƒ-¶ƒ√™º√ƒ∂™

¤ˆ˜ -70%

̤¯ÚÈ ÂÍ·ÓÙÏ‹Ûˆ˜ ÙÔ˘ ÛÙÔÎ

ñ ŒÈÏ· ·ÓٛΘ Û ÛÙÈÏ «μÈ‚Ï›Ô-design» Î.¿. ñ •‡ÏÈÓ· ÂÓÙ˘ˆÛȷο ÎÈÓ¤˙Èη ÌÈÎÚÔ¤ÈÏ· Î·È ‰È·ÎÔÛÌËÙÈο ¯ÒÚÔ˘, ÁÈ· ÙÔ Û›ÙÈ Î·È ÙÔ ÁÚ·ÊÂ›Ô ∂ÈϤÍÙ ̤۷ ·fi ‰Âο‰Â˜ Û¯¤‰È· design

¢ÈÏ‹ ı‹ÎË ÔÙÒÓ

μÈ‚ÏÈÔÛÙ¿Ù˘ ÛÂÙ 2 ÙÂÌ·¯›ˆÓ ÌÂ Û˘ÚÙ·Ú¿ÎÈ Î·È ÎÔ˘Ù› ÌÈ˙Ô‡ Î.¿.

49,00€

¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 25x18x24 ÂÎ.

24,50€

¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 30x21x12 ÂÎ.

79,00€

¶27 / 59.0636

16,00€

30,00€

∫·ıÚ¤ÊÙ˘

8,00€

¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 60x45x3 ÂÎ.

¶16 / 59.0443

n

book-desig

¶69 / 59.0948

£‹ÎË CD ͇ÏÈÓË

μÈ‚ÏÈÔÛÙ¿Ù˘ ÌÔÏ˘‚Ôı‹ÎË ÛÂÙ 2 ÙÂÌ·¯›ˆÓ

¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 31x24x41 ÂÎ.

95,00€

¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 26x13x11 ÂÎ.

40,00€

18,00€ ∫ÚÂÌ¿ÛÙÚ· 36x26x4 ÂÎ.

9,00€

n

24,00€

book-desig

12,00€ ¶21 / 59.1008

¢›ÛÎÔÈ 3 ÙÂÌ. ÛÂÚ‚ÈÚ›ÛÌ·ÙÔ˜ ¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 46x36x8 ÂÎ., 42x33x7 ÂÎ., 38x30x7 ÂÎ.

¶10 / 59.0437

n

book-desig

¶68 / 59.0594

μÈ‚ÏÈÔÛÙ¿Ù˘ ÌÔÏ˘‚Ôı‹ÎË ÛÂÙ 2 ÙÂÌ·¯›ˆÓ ¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 26X10X16 ÂÎ.

n

book-desig

78,00€

39,00€ ¶8 / 59.1010

10,00€

5,00€ ¶140 / 59.0617

100,00€

88,00€

50,00€

44,00€

EÈÙÚ·¤˙ÈÔ ÊˆÙÈÛÙÈÎfi ¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 48x36x39 ÂÎ.

110,00€

¶15 / 59.0878

¶12 / 59.0877

EÈÙÚ·¤˙ÈÔ ÊˆÙÈÛÙÈÎfi

¢È·ÛÙ.: 31x6x39 ÂÎ.

55,00€

EÈÙÚ·¤˙ÈÔ ÊˆÙÈÛÙÈÎfi

¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 72x34x34 ÂÎ.

¢È·ÎÔÛÌËÙÈ΋ ÎÚÂÌ·ÛÙ‹ ‚ÈÙÚ›Ó·

26,00€

13,00€ ¶50 / 59.0513

¶11 / 59.0880

¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 69x37x37 ÂÎ.

28,00€

10,00€ ¶48 / 59.0897

™ÂÙ ÛÔ˘‚¤Ú 6 ÙÂÌ. ¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 13x6,5x11 ÂÎ.

∂ÈÙÚ·¤˙ÈÔ ƒÔÏfiÈ

¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 42 x 20 x 20 ÂÎ.

51,00€

∂ÈÙÚ·¤˙ÈÔ ÚÔÏfiÈ

25,50€

¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ: 43x36x12,5 ÂÎ.

¶24 / 59.0785

£· Ù· ‚Ú›Ù ÛÙ· ‚È‚ÏÈÔˆÏ›· Ì·˜

1

¢ËÌ. °Ô‡Ó·ÚË 39 (∫·Ì¿Ú·) ÙËÏ. 2310277113

2

39,00€

19,50€

10,00€

5,00€ ¶46 / 59.0933

¶44 / 59.0799

∂ÚÌÔ‡ 53 (ÁˆÓ›· ∞ÚÈÛÙÔÙ¤ÏÔ˘˜) ÙËÏ. 2310252888

£‹ÎË ÌÈÎÚÔ·ÓÙÈÎÂÈ̤ӈÓ

3

∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓË 22 (ÌÔÓ‹ §·˙·ÚÈÛÙÒÓ) ÙËÏ. 2310640755-6

στρατιωτικός

δάσκαλος

μηχανικός

δικηγόρος

οικονομολόγος

αστυνομικός

φιλόλογος

αρχιτέκτονας

γιατρός

www.metallus.gr

όταν μεγαλώσω θέλω να γίνω…

αν το θέλεις

μπορούμε!

Τμήματα Γυμνασίου & Λυκείου • Κατεύθυνση Θετική, Θεωρητική, Τεχνολογική Ναυάρχου Βότση 48, Άνω Ηλιούπολη, Τηλ.: 2310 587 440 • email: epicedro@otenet.gr, www.epikentro.edu.gr